ˆn"sf] vf]k @)!& cu:t jif{ & c+s (*
s;n] nufpg' kb}{g < cS6f]a/kl5 ˆn"
(flu)
n] ;tfOPsf la/fdL e]l6G5g\ . o;sf] vf]k jif]{lg nufpg] ul/G5 . vf]k nufPsf] sl/a b'O{ xKtfdf dfq vf]kn] z/L/df sfd ug{ yfNg] ePsfn] cS6f]a/ dlxgfsf] clGtd ;ftf;Dd of] vf]k nufpg
aUg] / aGb x'g,] ysfO nfUg,] hLp b'Vg,] cyjf la/fdLsf cGo nIf0f b]lvg] klg x'g;S5 . ˆn" x/]s jif{ x'G5 / ;+o'Qm /fHo cd]l/sfdf lxpFb nfUbf / hf8f] df};ddf of] ;fdfGo xf] . lzz'b]lv hjfg,
;S5 . tL ;f;sf l56faf6 kmf]S;f]df klg hfg ;S5g\ . efO/; ePsf] s'g} ;fdfg 5f]P / cfˆgf] d'v jf gfs 5'Fbf klg dflg;nfO{ ˆn" nfUg ;S5, h:t}M 9f]sfsf] r's'n, 6]a'n, cyjf ;+qmldt JolQmsf] kmf]x/ xft .
n"af/] yk hfGg cIfl/sfsf k'/fgf c+sx¿ hgj/L @)!# /
cS6f]a/ @)!& x]g'{xf]nf .
l;kmfl/z ul/Psf] 5 .
o; c+sdf s] s] <
à à à
n" s] xf] <
ˆn" eg]sf] ˆn"sf (What is inside ?) efO/;x¿af6 ;g]{ Ps n"sf] vf]k s;n] gnufpg]<===! k|sf/sf] /f]u xf] . o;nfO{ k"0f{?kdf OGˆn'PGhf (Influ(Who doesn’t need flu shots?) d x'FM d]g /fHo==========================$ enza) elgG5, 5f]6s/Ldf ˆn" xf] . ˆn"n] dflg;nfO{ (I am state of Maine) rNtLsf c+u|]hL zAb ^$==========$ vf]sL nfU5, 3fF6L b'V5 / (Most common Eng. words 64) Hj/f] cfpF5 . pgLx¿sf] gfs
cwa};]+ / a"9f–a"9L;dt] ;a} pd]/sf dflg;nfO{ ˆn" nfUg ;S5 .
n" s;/L ;5{ < ˆn" ePsf dflg;n] vfSbf / xfl5pF ubf{ efO/; ;fg{ ;S5g\ . la/fdLn] vf]Sbf, xfl5pF ubf{, af]Nbf cfPsf l56f csf]{ glhssf] dflg;sf] gfs jf d'vdf kg{
n"sf] vf]kcl3 ;f]lwg] k|Zg < ˆn" vf]k s;n] gnufpg] eGg] lg0f{o d'Vo ?kdf oL k|Zgn] u5{g\ . vf]k nufpFbf ;fdfGotM o:tf k|Zg ;f]lwG5g\ . oL k|Zgsf cfwf/ df tkfO{+nfO{ ˆn"sf] vf]k lbg] jf glbg] lg0f{o x'G5M à s] tkfO{+n] kf]xf]/ ;fn af“sL k[i7 @ df
@
oL k|Zgsf] cfzo klxnf] k|Zgn] tkfO{+n] o;cl3 ˆn"sf] vf]k nufPsf] jf gnufPsf] s'/fn] s] yfxf x'G5 eg] nufpFbf s'g} k|lts"n–c;/ (side effect) b]lvPsf] lyof] jf lyPg eGg] xf] . ˆn"sf] vf]ksf klg k|lts"n–c;/ 5g\ . o:tf c;/ ;fdfGo x'G5g\, / rfF8}
kSs} klg lrlsT;sLo ;xfotf lng'k5{M à cr]t x'g' . à ;f; km]g{ ufx|f] x'g' . à unf a:g' jf 3fF6L / 5ftL aHg' . à cfFvf jf cf]7 j/k/ ;'lGgg' . à 8fa/ -kmf]sf_ lg:sg' . à z/L/ kx]+nf] x'g' . à z/L/ sdhf]/ x'g' . à 9's9'sL a9\g' jf l/ª\u6f nfUg' . o:tf nIf0f ;'O{ nufPsf] s]xL ldg]6b]lv 306fdf b]vfkg{ ;S5g\ . bf];|f] k|Zg PnhL{sf ljifodf 5 . vf;u/L c08fsf] PnhL{sf] ;Gbe{ hf]8\g'sf] sf/0f ˆn"sf] vf]k tof/ kfbf{ c08fsf] dfWod k|of]u ul/G5
n"sf ;fwf/0f k|lts"n c;/x¿M ;'O{ nufPsf 7fpFdf ;'lGgg', /ftf] x'g', /÷jf b'Vg', 6fpsf] b'Vg', Hj/f] cfpg', jfsjfsL nfUg', df+zk]zLx¿ b'Vg' cflb x'g\ . o:tf nIf0fdf cflQg' kl/xfNb}g . Hj/f] w]/} a9\g', cfgLafgL em§ ablng', jf PnhL{sf nIf0fx¿ b]lvg] x'G5g\ . t/ cln hl6n ;d:of b]lvP eg] lrlsT;sLo ;xfotf lng'k5{ .
x/fP/ hfG5g\ . t} klg ;fdfGo ?kdf b]lvg] o;sf k|lts"n–c;/x? o:tf 5g\M à ;'O{ nufPsf 7fpFdf ;'lGgg', /ftf] x'g', /÷jf b'Vg' . à 6fpsf] b'Vg' . à Hj/f] cfpg' . à jfsjfsL nfUg' . à df+zk]zLx? b'Vg' . o:tf nIf0fdf cflQg' kl/xfNb}g . Hj/f] w]/} a9\g', cfgLafgL em§ ablng', jf PnhL{sf nIf0fx? b]lvg] x'G5g\ . t/ o:tf nIf0f b]lvP,
/ vf]kdf c08fdf x'g] k|f]l6g x'G5 . c08fn] PnhL{ x'G5 eg] o;df ePsf] k|f]l6gn] klg PnhL{ x'g;S5 eg]/ ;fjwfgL ckgfOPsf] xf] . olb tkfO{+nfO{ PnhL{ 5g\ eg] lrlsT;sn] ˆn"sf] vf]k lbg] jf cGo tl/sfn] ˆn"sf] /f]syfdsf pkfo ckgfpg] eg]/ lg0f{o ug'{x'G5 . t];|f] k|Zg cln gofF b]lvG5 . luof afx l;G8«f]d (Guillain-Barre syndrome; GBS) k|m]Gr zAbaf6 / flvPsf] xf] . Pp6f cWoogsf
n" /f]syfdsf nflu ;/;kmfO
ˆn"sf] efO/; slt nfdf] ;do;Dd s'g} j:t'df æafFRgÆ ;S5, h:t}M 9f]sfsf] r's'ndf / 6]a'ndf < ˆn"sf] efO/; s'g} aflx/L efudf @$ 306f;Dd æafFRgÆ ;S5 . lgoldt ;/;kmfOn] ˆn" ;g{af6 /f]Sg ;lsG5 .
ˆn"sf efO/;x?nfO{ s]–n] df5{ < ˆn"sf efO/;x¿nfO{ !^& l8u|L kmx/]gxfO6 -&% l8u|L ;]lG6u|]8_ eGbf dflysf] tfkqmdn] df5{ . ;fdfGo 3/sf] ;/;kmfO ug]{ pTkfbgx¿n] klg ˆn"sf efO/;nfO{ dfg{ ;S5g\, h;df lgDg s'/fx¿ ;fd]n 5g\ M à Snf]l/g à xfO8«f]lhg k]/f]S;fO8 à l86h]{G6x¿ -;fa'g_ à Ocf]8f]kmf];{ -Ocf]l8g ePsf] PlG6;]lK6s_ à cNsf]xn
la/fdLsf] x]/ljrf/ ug]{n] la/fdLsf] sfutsf] ?dfn / cGo j:t'x?sf] k|of]u s;/L ug]{ < la/fdLnfO{ 5f]Pkl5 clgjfo{ ¿kdf xft w'g'xf];\ . pgLx¿sf] n'uf jf sfutsf] ?dfn 5f]Pkl5 klg clgjfo{ ¿kdf xft w'g'xf];\ .
@)!& cu:t, jif{ & c+s (*
ˆn"sf] vf]k nufpg' ePsf] lyof] < à s] tkfO{+nfO{ s'g} vfnsf PnhL{x¿ -c08fsf] PnhL{;d]t_ 5g\ < 5g\ eg] s[kof tL PnhL{x¿sf] gfd n]Vg'xf];\ . à s] tkfO{+nfO{ luof afx l;G8«f]d (Guillain-Barre syndrome) lyof] <
@)!& cu:t, jif{ & c+s (*
#
afnaflnsfx¿;“u n"af/] cfdf–a'afsf] 5nkmn tkfO{+sf] gfgLn] ˆn";Fu n8\g / c¿nfO{ ;g{af6 arfpg s] ug{;S5 eGg]df Wofg lbg'xf];\ . à cfˆgf] gfgLnfO{ ˆn"sf] vf]k nufpg'xf];\ . ˆn"sf] vf]k nufpFbf cln–cln b'Vg ;S5, t/ o;n] kl5 la/fdL x'gaf6 arfpF5 . gfsdf kf]/faf6 lbg] ˆn"sf] vf]k klg x'g ;S5 . à pgLx¿nfO{ la/fdLx¿sf] ;Dks{af6 6f9f /xg] sf]lz; ug{ k|f]T;fxg ug'{xf];\ . à pgLx¿nfO{ la/fdL x'Fbf sfutsf] ?dfn /fv]/ vf]Sg / xfl5pF ug{ k|f]T;fxg ug'{xf];\ . Tof] sfutsf] ?dfn t'?Gt} kmf]x/sf] efF8f]df ˆofFSg l;sfpg'xf];\ . sfutsf] ?dfn ;fydf 5}g eg], pgLx¿n] cfˆgf] d'v / gfs kfv'/fn] 5f]Kg'k5{ . à pgLx¿nfO{ ;fa'g / dgtftf] kfgLn] k6s–k6s !%–@) ;]s]G8 nufP/ xft w'g k|f]T;flxt ug'{xf];\ . tkfO{F cfk}mn] o;f] u/]/ /fd|f] pbfx/0f k|:t't ug'{xf];\ . à pgLx¿ la/fdL eP :s"n / sfdaf6 labf lnP/ 3/ a:g, / lgsf] gx'Gh]n c?af6 6f9f /xg ;Nnfx lbg'xf];\ . à :j:ys/ afgL a;fpg k|f]T;fxg ug{xf];\M :j:ys/ vfgf vfg], lgb|f k'Ug] u/L ;'Tg], / zf/Ll/s Jofofd ug]{ . à pgLx¿n] ;f]w]sf k|Zg ˆn" /f]syfd ug{ / ˆn" tyf cGo sL6f0f' ;g{ glbgaf/] eGg kfpg] df}sf ;DemL pQ/ lbg'xf];\ .
cg';f/ ˆn"sf] vf]k nufPsf !) nfvdWo] luof afx kmls{Psf pbfx/0f ! jf @ dfq kfOPsf] 5 . csf]{ cWoogn] ˆn"sf] vf]k / luof afxaLr s'g} ;DaGw gePsf] klg b]vfPsf] 5 . sxLFsxLF ˆn"sf] ladf/ nfu]kl5 luof afx ePsf] kfOPsf] 5 . luof afx gfdsf] ljsf/df z/L/sf] /f]ulj?4 n8\g] Ifdtfn] :gfo' k|0ffnLsf] c+zx?df cfqmd0f u5{ . o;sf] z'?cftL nIf0f uf]8fx?df emdemdfpg] / sdhf]/ x'g] x'G5 . o;/L o;cl3 ˆn" vf]k nufpFbf c;/ b]lvP eP, c08f cflbsf] PnhL{ eP, / luof afx eP lyof] jf lyPg eGg] k|Zgsf] hjfkmn] g} s;n] ˆn" vf]k nufpg] jf gnufpg] eGg] lg0f{o u5{ . zAb / tl:a/M
;fwf/0f ¿3f / n"aLr cGt/
cdc.gov
$ @)!& cu:t, jif{ & c+s (*
d]g
(Maine)
d d]g /fHo x'F . d]g, cd]l/sfsf] ;'b"/–pQ/ /fHo xf] . d]gsf] /fhwfgL cu:t (Augusta) zx/ xf] . d]gsf] 7"nf] zx/ eg] kf]6{Nof08 (Portland) xf] .
d]g, cd]l/sfsf] !# j6f ;+:yfkg /fHodWo] Ps /fHo xf] . n
n
n
www.maine.gov xf]
n
n
n
.
n
d]gdf !^ j6f sfpG6L (county) 5g\ . n
n
n
of] cd]l/sfsf] #( cf}+ 7"nf] /fHo xf] . o;sf] If]qkmn n n n #% xhf/ # ;o *% ju{ d]gsf] pQ/–k"j{ tyf pQ/– dfOn -(! xhf/ ^ ;o $^ klZrddf Sofg8f (Canaju{ lsnf]ld6/_ 5 . da), blIf0f–k"j{df cfGw| n n n dxf;fu/ (Atlantic Ocean), / oxfFsf] hg;+Vof !# nfv klZrddf Go' XofD;/ (New #! xhf/ $ ;o &( 5 . Hampshire) /fHo 5g\ . w]/} hg;+Vof ePsf /fHodf of] $@ cf}+ xf] . n n n sd hg;+Vof ePsf o; /fHonfO{ 5f]6s/Ldf ME /fHodf ( cf}+ xf] . n]lvG5 . n
d]gsf] j]a;fO6
n
n
n
o; /fHonfO{ The Pine Tree State / Vacationland sf pkgfdn] lrlgG5 . n
n
n
n
c+u|]hL zAb ;"rL 64 c+u|]hLdf ;fwf/0f af]nrfn ug{ rflxg] sl/a # xhf/ zAbdWo]af6 rf};6\7Lcf}+ ;"rL -efu ^$_ • death:
gfd– d[To', b]xfGt, k|f0fTofu, d/0f, sfn, lgwg, b]xfj;fg, cGt, ;]v, k/nf]s, hfg', laTg', gfz, ljgfz, vQd, ;j{gfz, :ju{udg, :ju{jf;, a/afbL, cj;fg, ;dflKt . • debate:
afWotf, cfef/ . • decade:
gfd– bzs, !) jif{ ;do÷cjlw . • decay:
gfd– hL0f{tf, ckIfo, gfz, ktg, ljsf/ . lqmof– dsfpg', ;8\g', uNg', lvOg', 3s{g', lvOg', kftlng' .
gfd– dtfGt/, ljjfb, ax;, ts{–ljts{, 5nkmn, jfs\ o'4, • December (Dec.): jfbljjfb, ljrf/–ljdz{, emu8f . gfd– l8;]Da/, c+u|]hL kfqf]sf] lqmof– ax; ug{', ljjfb ug'{, clGtd dlxgf . 5nkmn ug'{, ts{–ljts{ ug'{, • decide: jfbljjfb ug{', ljrf/–ljdz{ lqmof– to ug{,' k'k{If ug{', ug'{ . lglZrt ug'{, tf]Sg', lgwf] ug{', • debt: l5Gg', km};nf ug{', 6'ª\Uofpg', gfd– C0f, pwf/f], shf{, st{Jo, 6'ªuf] nfpg', 7Dofpg', lsgf/f
nufpg', lgSof}{Ng', 7x¥ofpg', ObldTy ug{' . • decision:
gfd– lgSof}Fn, 6'Ëf], l5g5fg, l5gkmfg, lgk6f/f, lsgf/f, cfb]z, km};nf, tf]s, OG;fkm, lgsf;f, 7x/, d's/, k'k{If, thjLh, lgwf], 6'Ëf], ObldTy, b[9tf . • declare:
lqmof– 3f]if0ff ug{', dfGg', P]nfg ug{', uDeL/tfk"j{s eGg', aSg', 5]8\g', eG;f/ nfUg] ;fdfg atfpg', -v]ndf_ cfkm"l;t ePsf] tfz eGg', /Ë af]Ng', lqms]6df -kfnL_ OlgªU;\ ;lsPsf] 3f]if0ff ug{' . qmdzM
la6 dfbf{dfb}{
km]l/ n"sf] ;Gbe{
cS6f]a/ clGtd;Dd nufO{;Sg'kg]{ ˆn"sf] vf]ksf cfˆgf s'/f 5g\ . ^ dlxgfeGbf ;fgf] gfgLnfO{ ˆn"sf] vf]k l;kmfl/z ul/Psf] 5}g . ue{jtL dlxnfnfO{ s'g} c? c;lhnf] geP ˆn"sf] vf]k nufpg' k5{ . kfsf] pd]/df s]xL hl6ntf 5}gg\ eg] vf]k nufpg elgPsf] 5. cIfl/sfn] ˆn" vf]ksf] ljifonfO{ af/Daf/ bf]xf]¥ofpg'sf] sf/0f eg] sfddf hfg] w]/}nfO{ of] vf]k clgjfo{ ul/Psfn] klg xf] . wGojfb
Editor : Rajesh Koirala, Advisors : Doug Hall, Sattan Acharya, Tara Acharya, Tika Acharya, and Bhagirath Khatiwada Bhutanese Community of New Hampshire, 510 Chestnut Street, Manchester, NH 03101, Email: aksharica.communication@gmail.com