Buildinggreen #20 by Shape Ltd

8115

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 | Τεύχος 20

BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011

• Αναδιαμόρφωση του αστικού άξονα • Υπαίθριο λουτρό ως μέσο ανάγνωσης του τοπίου • Πράσινη στέγη στο σχολείο • Design For Life

www.buildinggreen.gr

Δόμηση Ενέργεια Περιβάλλον • Βιοκλιματική Aρχιτεκτονική • Δομικά Υλικά Ενεργειακής Απόδοσης • Τεχνολογίες Κτιριακού Κελύφους • Έξυπνα Κτίρια • Ενεργειακή Διαχείριση Κτιρίων • Θέρμανση - Ψύξη - Αερισμός • Αστικός Χώρος • Συστήματα Φωτισμού • Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Το Ενεργειακά Αυτόνομο Κτίριο, το Πράσινο Κτίριο (φιλικό στο περιβάλλον και στον ίδιο τον χρήστη), αποτελεί τη σύγχρονη αρχιτεκτονική αντίληψη, στην οποία κινείται η θεματολογία του περιοδικού Building Green. Οι παραπάνω ενότητες αποτελούν τον κύριο όγκο της ύλης του περιοδικού, με μελέτες και άρθρα, ενώ σταθερές είναι και οι παρουσιάσεις σημαντικών ανθρώπων και εταιρειών του κλάδου. Το περιοδικό αποστέλλεται σε επαγγελματίες και εταιρείες που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα στους τομείς της σύγχρονης δόμησης. Επισκεφθείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση και γίνετε συνδρομητές!

BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Φόρμα Εγγραφής (Αποστολή στην παρακάτω ταχυδρομική διεύθυνση) Στοιχεία εταιρείας Επωνυμία ............................................................................................................................................................................ Διακριτικός τίτλος ................................................................................................................................................................ Στοιχεία συνδρομητή Όνομα .................................................................................... Επώνυμο ............................................................................ Δραστηριότητα ...................................................................... Τηλέφωνο .......................................................................... Φαξ: ....................................................................................... E-mail .................................................................................

SHAPE COMMUNICATION Ε.Π.Ε. Κρήτής 13, 142 31 Ν.ΙωΝΙα, αθήΝα T. 2102723628, 2102718583 F. 21027984a87

SHAPE COMMUNICATION L.T.D. 13 KriTis sTr., 142 31 N.ioNia, aTheNs T. +302102723628, +302102718583 F. +302102798487

ΙNFo@shape.com.gr www.shape.com.gr

TECHNICAL EDITIONS

EXPO MANAGEMENT

CREATIVE MARKETING

*Περισσότερες πληροφορίες για τις εκθέσεις στο site: www.buildinggreen.gr

48 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

1Η ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ 2-5/12/2011 ΕXPO AtHENs, ΑΝΘΟΥΣΑ

ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ, ΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ www.bioenergyexpo.gr 1st INtERNAtIONAL b2b tRAIDsHOW IN PRODUCtION MANAGEMENt AND DIstRIbUtION OF bIOMAss PRODUCts AND bIOFUEL 2-5/12/2011, EXPO AtHENs, ANtHOUsA, AtHENs

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ:

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

SHApe tECHNICAL EDItIONs | EXPO MANAGEMENt | CREAtIVE MARKEtING ΚΡΗΤΗΣ 13, 142 31 Ν. ΙΩΝΙΑ, ΑΘΗΝΑ, T. 210 2723628, 210 2718583, F. 210 2798487

INDEX

BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

News ΠΑΝΕΛ 6. ΑΒΒ: Ο πρώτος μετατροπέας φωτοβολταϊκών TENESOL: Ιδρύει ελληνική θυγατρική εταιρεία 8. SMA: 30 χρόνια / REHAU: project στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ECO-NEA 10. ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ: Δεκαέξι νέες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις συνολικής ισχύος 1,13 MWp / Σύντομα ο πρώτος βιοκλιματικός βρεφονηπιακός σταθμός στην Κρήτη / Best Workplaces 2012 / Συνεργασία ΥΠ.ΠΟ.Τ. και Δήμου Αθηναίων για την αναγέννηση της Αθήνας 48. Ημερολόγιο εκθέσεων ΣΥΝΕΔΡΙΑ 12. Δημόσιος χώρος ...αναζητείται 14. Against All Odds Project

Review ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 16. ECO GROUP: Φυσικά θερμομονωτικά υλικά ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 18. Αναδιαμόρφωση του αστικού άξονα 24. Εκθεση & Ημερίδα: 2η DESIGN FOR LIFE ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ 30. Υπαίθριο λουτρό ως μέσο ανάγνωσης του τοπίου 34. Πράσινη στέγη στο 11ο δημοτικό σχολείο της Ηλιούπολης

Τα ενυπόγραφα κείμενα είναι προσφορά των συντακτών τους, των οποίων και τις απόψεις εκφράζουν. Κείμενα και φωτογραφίες δεν επιστρέφονται. Η διεύθυνση των εκδόσεων Shape Communication ΕΠΕ τεχνικές εκδόσεις, διατηρεί το δικαίωμα να τα αναδημοσιεύει σε χρόνο που κρίνει σκόπιμο, εφ’ όσον ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενημέρωσης των αναγνωστών μας. H διεύθυνση και οι συνεργάτες καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την επαλήθευσή τους, δεν φέρουν ευθύνη για την ακρίβεια των τεχνικών και λοιπών χαρακτηριστικών των μηχανημάτων και ειδών που παρουσιάζονται σε κείμενα ή πίνακες της έκδοσης. Οι κ.κ. κατασκευαστές και οι αντιπρόσωποί τους παρακαλούνται για τον έλεγχο και τη διόρθωση τυχόν λαθών για την ορθή ενημέρωση των σχετικών στοιχείων. BuildingGreen magazine is published quarterly in Greece, by Shape Communication LTD P.O. Box 53 100 GR - 142 10 ATHENS GREECE No part of this edition may be reprinted without prior written permission of the copyright owners. Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση, ανατύπωση και αναπαραγωγή των περιεχομένων του BuildingGreen (κείμενα, θεματολογία, κ.λπ.) χωρίς να έχει προηγουμένως δοθεί η έγγραφη άδεια του εκδότη. Κάθε παραβίαση της παραπάνω απαγόρευσης διώκεται με βάση το νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων. ΜΕΛΟΣ

IFAI

ISSN 1790-9961

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 37. Το κτίριο γραφείων της Calamos στο πράσινο ...City του Σικάγο 40. AB Greenstore στη Σταμάτα: το έξυπνο κατάστημα τροφίμων 45. Το ηλιακό συγκρότημα κατοικιών Schlierberg

ΕΚΔΟΤΗΣ Θ. Σηφοστρατουδάκη ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Γ. Σηφοστρατουδάκης ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Αγαθή Σακκά ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Ελευθερία Γκρίτση

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ιωάννα Παναγιώτου ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Σουζάνα Κόκοτζη

EDITORIAL Η προσοχή όλων μας, το τελευταίο διάστημα, είναι στραμένη στην Κύπρο και συγκεκριμένα, στην πλατφόρμα του Οικοπέδου 12 της εταιρείας Noble Energy που αναμένεται να αλλάξει τον ρουν της ενεργειακής ιστορίας της Κύπρου αλλά και όλης της ευρύτερης περιοχής. Παρόλο που η ενημέρωση είναι ελάχιστη, ο διπλωματικός πυρετός καθημερινός και ο ναυτικός αποκλεισμός συνεχίζεται, οι εργασίες έχουν ξεκινήσει, με τη γεώτρηση να απέχει μόλις 2.8 χιλιόμετρα από το βάθος του κοιτάσματος, όπως αυτό είχε αρχικά υπολογιστεί. Οι εργασίες είναι 24ωρες ενώ θα χρειαστούν από 90 έως 120 ημέρες για την εξόρυξη. Όλα τα δείγματα της γεώτρησης θα αποσταλλούν στις Ηνωμένες Πολιτείες και συγκεκριμένα στο Χιούστον για την εργαστηριακή ανάλυση ώστε να ανακοινωθούν επίσημα, τα ακριβή στοιχεία για το κοίτασμα, σε σχέση με την ποιότητα, την ποσότητα και την εμπορία του. Από τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, τα αποθέματα υδρογονανθράκων του Οικοπέδου 12,

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Μ. Ηλιάκης, Λ. Πισκιτζής, Σ. Ζερεφός, Χ. Τέσσας, Δ. Κονταργύρης, Θ. Ανδρικόπουλος, Δ. Ιμπραήμ, Α. Τσαγκρασούλης, Μ. Σανταμούρης, Ε. Σκουλά, Ι. Σταυρόπουλος, Γ. Φατσέας, Α. Γαλανόπουλος, Ε. Μαρινάκης

είναι ένα από τα μεγαλύτερα που εντοπίστηκαν στην περιοχή, ενώ συνδέονται με την ΑΟΖ του Ισραήλ, πράγμα που σημαίνει ότι θα υπάρξει συνεκμετάλλευσή τους με το Τελ Αβίβ. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η πρώτη διερευνητική εξόρυξη, στις αρχές του επόμενου έτους, θα ακολουθήσει και δεύτερη, έτσι ώστε να παγιωθούν οι όροι των συμφωνιών συνεκμετάλλευσης. Υπολογίζεται ότι έως το 2014 θα έχει εγκατασταθεί ο υποθαλάσσιος αγωγός για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την εταιρεία Noble. Σύμφωνα με δηλώσεις του πρόεδρου της ΔΕΦΑ, κ. Ιωάννου στην κυπριακή εφημερίδα ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, έχουν παρουσιαστεί οι μελέτες μεταφοράς στους τρεις ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς, ενώ έχει ήδη εξασφαλιστεί χορηγία δέκα εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εν μέσω κρίσης στην χώρα μας αλλά και παγκόσμια, αυτή ίσως είναι μια από τις πιο ελπιδοφόρες ειδήσεις των ημερών που όλοι ελπίζουμε να ευωδώσει.

CREATIVE ASSOCIATE SHAPE STUDIO DTP Βασιλική Συροπούλου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Βασίλης Φατούρος ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ Μεγακλής Γαντζίας ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Σουζάνα Κόκοτζη ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ PROFILM PACK A.E. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ SHAPE COMMUNICATION ΕΠΕ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νίκος Σκονδρέας, Μαρία Μπογιατζίδου, Σουζάνα Κόκοτζη ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Β. Μπαλάσης, τηλ.: 210 52 24 217 ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ: 15€ (συν έξοδα αποστολής) ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: 50€ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: Ελλάδα 30€, Εκτός Ελλάδας 70€ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κρήτης 13, 142 31 Ν. Ιωνία, Αθήνα Τηλ.: 210 27 23 628, 210 27 18 583 Fax: 210 27 98 487 info@shape.com.gr www.shape.com.gr

ABB

Ο πρώτος μετατροπέας φωτοβολταϊκών Η ΑΒΒ, αξιοποιώντας εμπειρία τριάντα ετών στη σχεδίαση και κατασκευή μετατροπέων συχνότητας, και ειδικά εκείνων που χρησιμοποιούνται σε ανεμογεννήτριες, επενδύει και δηλώνει παρούσα και στον κλάδο των Φ/Β πάρκων. Η νέα σειρά κεντρικών μετατροπέων PVS800 της ΑΒΒ (εικ. 1) είναι σχεδιασμένη τόσο για μεγάλες Φ/Β εγκαταστάσεις, που εδράζονται στο έδαφος, όσο και για εγκαταστάσεις σε εμπορικά και βιομηχανικά κτίρια. Είναι διαθέσιμη σε τρεις διαβαθμίσεις ισχύος: 100, 250 και 500 kW και έχει ως κύρια χαρακτηριστικά τα παρακάτω: • Αποδεδειγμένη τεχνολογία η οποία εξασφαλίζει μεγάλη διάρκεια ζωής. • Συμπαγή και σπονδυλωτή σχεδίαση που απαιτεί λιγότερο χώρο και επιτρέπει γρήγορη και ασφαλή εγκατάσταση, ευκολία στη συντήρηση και ελαχιστοποίηση του χρόνου αποκατάστασης πιθανών βλαβών. • Κορυφαία βιομηχανική σχεδίαση που οδηγεί σε αυξημένη αξιοπιστία. • Διαθέτει μεγάλο εύρος απομακρυσμένης και επιτόπιας επικοινωνίας.

• Ταχύτατες υπηρεσίες υποστήριξης καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής των προϊόντων μέσα από το παγκόσμιο δίκτυο εξυπηρέτησης της ΑΒΒ. Προκειμένου να παρέχει ισχύ στο δίκτυο, η εγκατάσταση πρέπει να ικανοποιεί αυστηρές απαιτήσεις. Ο μετατροπέας είναι εξοπλισμένος με προστασία αιχμών τάσης AC/DC και με συστήματα απομακρυσμένης επιτήρησης, ενώ ταυτόχρονα, παρέχει δυνατότητα βέλτιστης αντιστάθμισης του συντελεστή ισχύος και χαμηλά επίπεδα αρμονικών. Έχει επίσης τη δυνατότητα σύνδεσης σε βιομηχανικά δίκτυα πληροφοριών (Modbus, PROFIBUS, CANopen και Ethernet). Η ΑΒΒ επιδεικνύει πλέον παρουσία και στην αγορά των Φ/Β μετατροπέων, προσφέροντας ένα προϊόν υψηλής αξιοπιστίας το οποίο, σε συνδυασμό με τις υπηρεσίες πλήρους τεχνικής υποστήριξης καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του (Life Cycle Services), την καθιστά τον ιδανικό συνεργάτη στον τομέα των Φ/Β πάρκων. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε τη διεύθυνση www.abb.com/solar

Ο κεντρικός μετατροπέας PVS800, ισχύος 250 kW.

Μετατροπείς Φωτοβολταϊκών

TENESOL

Η Tenesol ιδρύει ελληνική θυγατρική εταιρεία Η Tenesol, πάροχος ηλιακής ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, ανοίγει μια νέα θυγατρική εταιρεία στην Ελλάδα. Η εταιρεία λειτουργεί στην Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια, μέσω του δικτύου διανομής της και η Tenesol θα ενισχύσει αυτό το δίκτυο αναπτύσσοντας και εξυπηρετώντας, επίσης, την ταχέως αυξανόμενη ηλιακή ενεργειακή δυναμική της χώρας, άμεσα. Ο Μάνθος Κάλλιος, νεοδιορισθείς γενικός διευθυντής της ελληνικής θυγατρικής, εντάσσεται στο δυναμικό της Tenesol από την PPC Renewables, τη θυγατρική εταιρεία της μεγαλύτερης εταιρείας ενέργειας της Ελλάδας, όπου διατέλεσε διευθυντής του τμήματος ηλιακής ενέργειας. "Η συνεχιζόμενη επίδραση της οικονομικής κρίσης σημαίνει ότι η αγορά ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα δεν θα αποδώσει τα μέγιστα το τρέχον έτος," λέει ο κος Κάλλιος. "Έχει ήδη διαπιστωθεί ότι, αναμένουμε την εγκατάσταση νέας χωρητικότητας 150-200 MW. Η είσοδος της Tenesol μέσα σε αυτήν τη δυναμική αγορά αντανακλά την εμπιστοσύνη μας στη δυναμική και αυξανόμενη της ενέργεια στην Ευρωπαϊκή Αγορά Φωτοβολταϊκών. Σε συνδυασμό με την ισχυρή και βιομηχανική υποΦωτοβολταϊκά Συστήματα

6 ΠΑΝΕΛ

στήριξή μας και με πάνω από 27 χρόνια εμπειρία, η Tenesol μπορεί να προσφέρει πλήρη γκάμα ετοιμοπαράδοτων υπηρεσιών για να ενισχύσει τη συνεχή ανάπτυξή της." Το νέο γραφείο της Tenesol βρίσκεται στο Μαρούσι, ενώ η εταιρεία δουλεύει ήδη πάνω σε αρκετές ευκαιρίες και βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με αρκετούς ελληνικούς οικονομικούς οργανισμούς, ώστε να περατώσει μια κατάλληλη οικονομική προσφορά για τους πελάτες. Το δίκτυο διανομής της Tenesol, παρέχει την ευρεία γκάμα φωτοβολταϊκών της μονάδων και υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Με πλούσια εμπειρία, το δίκτυο συνεργάζεται στενά με

πελάτες για να καλύψει τις ανάγκες τους και να τους βοηθήσει να αναπτύξουν την επιχειρησιακή τους δραστηριότητα με τη μονάδα παραγωγής που έχει στη Γαλλία. Η Tenesol μπορεί να ανταποκριθεί σε αυστηρές προθεσμίες παράδοσης και να παρέχει ένα υψηλό ποσοστό διαθεσιμότητας. Ως πάροχος ετοιμοπαράδοτων συστημάτων, η Tenesol κατασκευάζει, εγκαθιστά και διαχειρίζεται φωτοβολταϊκά συστήματα σε όλο τον κόσμο. Με μια προχωρημένη μονάδα παραγωγής στην Τουλούζη, Γαλλία, η εταιρεία είναι στρατηγικά τοποθετημένη έτσι ώστε να εξυπηρετεί τις αυξανόμενες ανάγκες της ελληνικής αγοράς.

SMA

30 χρόνια SMA Υπό την παρουσία του Γερμανού Υπουργού Περιβάλλοντος, Norbert R�ttgen, η SMA Solar Technology AG γιόρτασε την 30η επέτειό της, εγκαινιάζοντας ταυτόχρονα την κατασκευή του μεγαλύτερου Service Center ηλιακών μετατροπέων παγκοσμίως, στη βιομηχανική περιοχή Sandersh�user Berg της Γερμανίας. Την άνοιξη του 2012, η SMA θα συγκεντρώσει όλες τις υπηρεσίες εξυπηρέτησής της σε ένα νέο κτίριο 24.000 τ.μ., με σκοπό την περαιτέρω εξέλιξη των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πελάτες της ανά τον κόσμο. Από την ίδρυσή της το 1981, η SMA έχει εξελιχθεί από μια μικρή γερμανική τεχνική εταιρεία συστημάτων ελέγχου, στον ηγέτη της παγκόσμιας αγοράς ηλιακών μετατροπέων. Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, η SMA έχει επανειλημμένως θέσει τα πρότυπα στον τομέα των φωτοβολταϊκών και έχει συμβάλει καθοριστικά, στην εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. "Το όραμα των ιδρυτών της εταιρείας, για μία 100% αποκεντρωμένη παροχή ανανεώσιμης ενέργειας, είναι αυτό που οδηγεί μπροστά την SMA μέχρι και σήμερα. Τα δεδομένα στην αγορά ενέργειας διεθνώς έχουν αλλάξει ριζικά και θα ωφελήσουν την εταιρεία μακροπρόθεσμα", δήλωσε ο Pierre-Pascal Urbon, Chief Executive Officer και Chief Financial Officer της SMA. Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα στον τομέα της παροχής ενέργειας είναι η ενσωμάτωση των συνεχώς αυξανόμενων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στο δίκτυο. Ως διαχειριστές έξυπνων εγκαταστάσεων και δικτύων, οι λύσεις της SMA συμβάλλουν σημαντικά στην επίλυση αυτών των ζητημάτων. "Η SMA είναι

έτοιμη να συμβάλει στη διαμόρφωση της αλλαγής στην παροχή ενέργειας ανά τον κόσμο, ως μία παγκόσμια εταιρεία διαχείρισης ενέργειας", συνεχίζει ο Urbon. Στο πλαίσιο αυτό, η SMA ενισχύει ακόμα περισσότερο την εξειδίκευση των υπηρεσιών της και κατασκευάζει το μεγαλύτερο Service Center για ηλιακούς μετατροπείς παγκοσμίως, στη βιομηχανική περιοχή Sandersh�user Berg της Γερμανίας. Χαιρετισμό στα εγκαίνια απηύθυνε ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Norbert R�ttgen. Από την άνοιξη του 2012, συσκευές αντικατάστασης από όλο τον κόσμο θα εξετάζονται, θα δοκιμάζονται και θα επισκευάζονται στο νέο κτίριο, μεγέθους 24.000 τ.μ.. Η SMA διαθέτει ένα διεθνές δίκτυο από 85 σημεία παροχής υπηρεσιών σε 19 χώρες. Με το νέο υπερσύγχρονο κέντρο, η εταιρεία θα βελτιστοποιήσει ακόμη περισσότερο τις διαδικασίες εξυπηρέτησης πελατών, στοχεύοντας στην εξασφάλιση και

Ηλιακοί Μετατροπείς

REHAU

Κουφώματα Geneo Design στο ΕΜΠ: Project στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σε συνεργασία με διάφορους συντελεστές από τον χώρο της οικοδομής, υλοποίησε project για την κατασκευή ενός πρότυπου κτιρίου, που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για μελέτη στον οικοδομικό τομέα. Αρχικό αντικείμενο μελέτης θα αποτελέσει η μέτρηση της μόνωσης των κατοικιών. Για το σκοπό αυτό θα τοποθετηθούν αισθητήρες, που θα μετρούν τις συνθήκες εντός του κτιρίου, για να συγκρίνονται με τις μετρήσεις σε πραγματικές καιρικές συνθήκες, και θα καταγράφονται από εξωτεΣυστήματα Κουφωμάτων

8 ΠΑΝΕΛ

ρικό μετεωρολογικό σταθμό, ο οποίος θα τοποθετηθεί στο σπίτι. Στόχος του εγχειρήματος αυτού είναι η βελτίωση της τεχνολογίας κατασκευής των σύγχρονων κτιρίων, με όσο το δυνατόν μικρότερες ενεργειακές απώλειες. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκαν υλικά με πολύ καλές θερμομονωτικές ιδιότητες. Η REHAU συμμετέχει στο project αυτό με κουφώματα του συστήματος GENEO DESIGN, εξασφαλίζοντας άριστο συντελεστή θερμομόνωσης στα κουφώματα. www.rehau.gr

στη διατήρηση υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, με άμεσους χρόνους ανταπόκρισης, παρά τη συνεχώς αυξανόμενη προμήθεια μετατροπέων στην αγορά. "Το νέο Service Center στο Sandersh�user Berg θα παρέχει την ιδανική υποδομή, που θα μας επιτρέψει να επιτύχουμε περαιτέρω βελτίωση όσον αφορά στην ταχύτητα, στην ποιότητα και στο κόστος", τονίζει ο Souleymane Niang, Executive Vice President of Service της SMA. Το νέο Service Center έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προσφέρει βέλτιστη λειτουργικότητα, με επίκεντρο πάντα, την αποτελεσματική χρήση ενέργειας. Γι αυτό το σκοπό, θα κατασκευαστεί ένα πλήρως μονωμένο περίβλημα με ξύλινο σκελετό, το οποίο θα συμβάλλει στην αποτελεσματική ανάκτηση θερμότητας ενώ θα αξιοποιεί την περισσευούμενη, από την παραγωγή, θερμότητα. Επιπλέον, στην οροφή του κτιρίου θα τοποθετηθεί φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος 1 Megawatt.

ΔEΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚH ΑΕ - ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓEΣ ΕΝEΡΓΕΙΑΣ

Δεκαέξι νέες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις συνολικής ισχύος 1,13 ΜWp Η Δέλτα Τεχνική ΑΕ - Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με 31 χρόνια παρουσία στην ελληνική αγορά,ολοκλήρωσε δεκαέξι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις σε Αίγιο, Ναύπλιο, Μαραθώνα, Βοιωτία, Λακωνία, Σάμο, Αγ. Κων/νο Φθιώτιδας και Κρήτη. Τα δεκαέξι αυτά νέα φω-

τοβολταϊκά πάρκα, παράγουν συνολικά 1,7 εκατ. kWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, ποσό που μπορεί να ηλεκτροδοτήσει περίπου πεντακόσια νοικοκυριά και να συμβάλλει στηνεξοικονόμηση, στο ίδιο χρονικό διάστημα, άνω των 1.800 τόνων διοξειδίου του άνθρακα.

Η Δέλτα Τεχνική είναι πιστοποιημένη με το διεθνές πρότυπο διασφάλισης ποιότητας ISO 9001:2008. H τεχνογνωσία της Δέλτα Τεχνική μαζί με τα "μικρά μυστικά" και την εμπειρία της από τα έργα που έχει ήδη φέρει εις πέρας, την κάνουν να ξεχωρίζει.

ΕΣΠΑ

Σύντομα ο πρώτος βιοκλιματικός βρεφονηπιακός σταθμός στην Κρήτη Η Κρήτη και συγκεκριμένα το Ηράκλειο, στην περιοχή Ατσαλένιο των νοτίων προαστίων, αποκτά τον πρώτο βιοκλιματικό βρεφονηπιακό σταθμό σε περίπου δεκαοκτώ μήνες. Ο χώρος αποτελεί οικόπεδο της ιδιοκτησίας του δήμου Ηρακλείου με συνολικό εμβαδό 750 τ.μ.. Η υπογραφή της σύμβασης πραγματοποιήθηκε στις 30 Αυγούστου 2011 μεταξύ του αναδόχου της κατασκευής

του έργου και τον δήμαρχο Ηρακλείου τον κύριο Γιάννη Κουράκη. Τη χρηματοδότηση του έργου θα αναλάβει το ΕΣΠΑ ενώ ο προϋπολογισμός θα είναι της τάξης των 2.700.000,00 ευρώ. Αναλυτικότερα, οι αίθουσες που θα περιλαμβάνει η κατασκευή θα αφορούν 2 αίθουσες για 12 βρέφη, 2 αίθουσες ύπνου για 12 βρέφη, 2 αίθουσες νηπίων για 22 νήπια, 1 αίθουσα ύπνου για

14 νήπια, 1 αίθουσα απασχόλησης για 9 ΑΜΕΑ, 1 αίθουσα ύπνου ΑΜΕΑ. Το κύριο μέλημα της σχεδίασης των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων ήταν η εξυπηρέτηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες ενώ η φιλοξενία του βρεφονηπιακού σταθμού υπολογίζεται τουλάχιστον στην πρώτη φάση λειτουργίας του, να ανέλθει στα 99 βρέφη, νήπια και νήπια με αναπηρία.

GREAT PLACE TO WORK INSTITUTE® HELLAS

Best Workplaces 2012 Την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου, συμπληρώθηκε η υποβολή των αιτήσεων για τις συμμετοχές στην ετήσια έρευνα αξιολόγησης του εταιρικού εργασιακού περιβάλλοντος. Πρόκειται, λοιπόν, για τη δέκατη συνεχή χρονιά που διεξάγεται η έρευνα "Best Workplaces" για να βραβευθούν οι επιχειρήσεις με το φιλικότερο εργασιακό περιβάλλον. Την έρευνα διοργανώνει το Great Place to Work® Institute Hellas με την ακαδημαϊκή συνδρομή του ALBA GraduateBu siness School ενώ τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνι-

στικότητας και Ναυτιλίας. Οι κατηγορίες των επιχειρήσεων που βραβεύονται είναι τρεις (ανάλογα των αριθμό εργαζομένων) ενώ για πρώτη φορά φέτος προστέθηκε ακόμη μία κατηγορία επιχειρήσεων, τις πολύ μικρές. Συγκεκριμένα, η πρώτη κατηγορία που θα βραβευθεί θα περιλαμβάνει τις μεγάλες εταιρείες με δυναμικό 251 εργαζόμενους και άνω, η δεύτερη εκείνες με 50-250 εργαζόμενους και η τρίτη κατηγορία που προστέθηκε φέτος, εκείνες από 20-49 εργαζόμενους. Ο τρόπος αξιολόγησης στηρίζεται κυρίως στους

τρόπους που η κάθε επιχείρηση διαχειρίζεται το ανθρώπινο δυναμικό της αλλά και στο πώς οι ίδιοι οι εργαζόμενοι εκλαμβάνουν αυτές τις πρακτικές. Τον Φεβρουάριο 2012 αναμένεται να πραγματοποιηθεί η αποστολή των αποτελεσμάτων που συμμετέχουν στην έρευνα και τον Μάρτιο 2012 αναμένεται η δημοσίευση των ονομάτων των εταιρειών που βραβεύονται στην εφημερίδα "Το Βήμα". Οι βραβεύσεις θα πραγματοποιηθούν τον Απρίλιο του 2012 στην Ελλάδα και τον Μάϊο του 2012 στην Ευρώπη.

ΥΠ.ΠΟ.Τ. & ΔHΜΟΣ ΑΘΗΝΑIΩΝ

Συνεργασία για την αναγέννηση της Αθήνας Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχει δρομολογήσει νέες δράσεις στους τομείς του πολιτισμού, του αθλητισμού και του τουρισμού για την αναγέννηση της Αθήνας. Μία από τις πρώτες δράσεις είναι το Λυρικό Λεωφορείο, ένα λεωφορείο με ανοιχτή οροφή και πλήρωμα μονωδούς και χορωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που θα ερμηνεύουν γνωστές

10 ECO-ΝΕΑ

όπερες. Η διαδρομή του περιλαμβάνει πολλές πλατείες της Αθήνας και το ρεπερτόριο πραγματικά αξιόλογο. Παράλληλα οι φοιτητές της δραματικής σχολής κινητοποιούν το Τροχόσπιτο που φιλοξενεί θεατρικές παραστάσεις, η Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών πραγματοποιεί ψηφιακές προβολές σε κεντρικά σημεία της Αθήνας, ενώ το Εθνικό Μουσείο Σύγχρο-

νης Τέχνης παρουσιάζει πλήθος εικαστικών παρεμβάσεων σε κομβικά σημεία και κτήρια της πόλης. Η συνεργασία του δήμου με το υπουργείο έχει κύριο στόχο την καλύτερη δυνατή προβολή της πρωτεύουσας. Η είσοδος στις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη για το κοινό και ζητείται από τους πολίτες να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα δρώμενα της πόλης.

Δημόσιος χώρος…αναζητείται Ένα διαφορετικό επιστημονικό συνέδριο, που πραγματοποιείται για πρώτη φορά, καλεί επιστήμονες από την Ελλάδα να παρακολουθήσουν και να συνδράμουν στη μεγάλη - φιλόδοξη αυτή διοργάνωση, γύρω από το δημόσιο αστικό χώρο.

Εικ. 1 Πεζόδρομοι Ικτίνου και το σχολικό συγκρότημα του 41ου και 12ου Δημοτικού σχολείου και η περιοχή των πεζόδρομων Αγίας Θεοδώρας και Γεωργίου Σταύρου και το σχολικό συγκρότημα που βρίσκεται σε επαφή με αυτούς, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ (Διδάσκ.: Δημήτρης Ησαϊας, Κώστας Μωραϊτης), Εικ. 2 Περιοχή Παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού: Τμήμα Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ (Διδάσκ.: Τίτη Παπαδοπούλου, Αναστάσιος Τέλλιος, Σπύρος Παπαδημητρίου), Εικ. 3 Περιοχή ΔΕΘ: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Π. Πατρών (Διδάσκ.: Γιάννης Αίσωπος, Πάνος Δραγώνας), Εικ. 4 Περιοχή Λαχανόκηπων: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Π. Θεσσαλίας (Διδάσκ.: Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Δήμητρα Φύγκα, Αλέξης Δάλλας), Εικ. 5 Το Δυτικό θαλάσσιο μέτωπο: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Π. Κρήτης (Διδάσκ.: Αλέξανδρος Τριποδάκης, Μιμή Χατζησάββα).

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, σε συνεργασία με τον ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, τη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και τα Τμήματα Αρχιτεκτόνων των Πολυτεχνικών Σχολών των Πανεπιστημίων: Αριστοτέλειου, Πατρών, Θεσσαλίας, Δημοκρίτειου και Πολυτεχνείου Κρήτης διοργανώνουν το 1ο Συνέδριο με τίτλο: "Δημόσιος χώρος… αναζητείται". Το Συνέδριο επιδιώκει να φέρει στο προσκήνιο και να αναζητήσει όλες τις πλευρές των νέων δεδομένων γύρω από το δημόσιο αστικό χώρο, τη μεταβλητότητα και τα σημερινά ρευστά του όρια, τις νέες νοηματοδοτήσεις του αλλά και τα υπαρκτά και δεδομένα προβλήματα της διαχείρισης και λειτουργίας του στις ελληνικές πόλεις. Η οικειοποίηση του δημόσιου χώρου της πόλης από τους πολίτες της αποτελεί το πρωταρχικό ζητούμενο για την εξασφάλιση ενός συνεκτικού τρόπου κατοίκησης μέσα στο σημερινό, διαρκώς μεταβαλλόμενο, και ρευστό τοπίο της νέας αστικότητας. Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 20-22 Οκτωβρίου 2011 στη Θεσσαλονίκη και καλούνται οι ενδιαφερόμενοι επιστήμονες να υποβάλουν

12 ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ανακοινώσεις και να παρακολουθήσουν τις εργασίες του Συνεδρίου. Πρόκειται για μια μεγάλη διοργάνωση που θα περιλαμβάνει τις εξής επιμέρους εκδηλώσεις: • Eπιστημονικό συνέδριο με 125 εισηγήσεις και ειδικούς προσκεκλημένους. • Έκθεση βραβευμένου αρχιτεκτονικού έργου των τελευταίων 30 ετών για το δημόσιο χώρο με 99 συνολικά συμμετοχές (περιλαμβάνονται όλα τα βραβεία των μεγάλων αρχιτεκτονικών διαγωνισμών). • Εργαστήρια σχεδιασμού (workshops) προεπιλεγμένων δημόσιων χώρων από ομάδες φοιτητών αρχιτεκτονικών σχολών. Οι τόποι της διοργάνωσης διασπείρονται στην πόλη, καθώς τα εγκαίνια της έκθεσης αρχιτεκτονικού έργου και η ημερίδα που θα την πλαισιώσει θα διεξαχθούν στο κτίριο του ΤΕΕ/ΤΚΜ. Η ίδια η έκθεση θα παρουσιαστεί στον Κήπο των Ρόδων της Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης. Η επιλογή της εγκατάστασης της έκθεσης σε ένα δημόσιο χώρο αντιπροσωπεύει τον στόχο της προβολής της στο ευρύ κοινό. Το συνέδριο θα διενεργηθεί στο ΟΛΥΜΠΙΟΝ με παράλληλες συνεδρίες στις αίθουσες ΟΛΥΜΠΙΟΝ και ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ. Τέλος τα εργαστήρια

θα λάβουν χώρα στους χώρους των Αποθηκών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης καθώς θα εκπονηθούν υπό την αιγίδα της 15ης Biennale Νέων Μεσογείου. Στα πλαίσια του Συνεδρίου διοργανώνεται παράλληλα από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος / Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, έκθεση βραβευμένων μελετών σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που έγιναν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τα τελευταία 33 χρόνια. Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν 99 μελέτες που διακρίθηκαν από τον διαγωνισμό Ιδεών για την αξιοποίηση και διαμόρφωση του χώρου του Πνευματικού Κέντρου Αθηνών του 1977 έως και τον πρόσφατο διαγωνισμό για την ανάδειξη της πλατείας Νίκης της Κοζάνης του 2011. Οι διαγωνισμοί αφορούν περιοχές σε όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό και έχουν να κάνουν με αναπλάσεις πάρκων, πλατειών, παραλιακών μετώπων, κέντρων πόλεων, μεγάλων πολεοδομικών ζωνών, αποκατάσταση ιστορικών περιοχών κ.λ.π. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν το Σάββατο 15 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως τις 30 του ίδιου μήνα. Το συνέδριο θα διεξαχθεί Πέμπτη 20, Παρασκευή 21 και Σάββατο 22 Οκτωβρίου.

Against All Odds Project Μια σειρά δράσεων ιδεών και παραγωγής σκέψης, που από τον Ιανουάριο 2011 μας μυεί στις νέες ανθρωποκεντρικές διαστάσεις της Αρχιτεκτονικής και του design, πρόκειται να κορυφωθεί αυτό το φθινόπωρο.

Οι θεμελιώδεις ανάγκες της κοινωνίας ήταν το κίνητρο που ώθησε τους αρχιτέκτονες, τους designers και τους καλλιτέχνες να ασχοληθούν τον τελευταίο καιρό με τις κοινωνικές επιταγές, ενώ η Λίνα Στεργίου, εκείνη που έβαλε το πλαίσιο. Η πολυβραβευμένη ελληνίδα, έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη Νέα Υόρκη και διδακτορικό στο Λονδίνο. Το Against All Odds project, είναι το εξαιρετικό αποτέλεσμα χρόνιας πνευματικής εργασίας, καθώς είναι η υπεύθυνη για την επιμέλεια και την υλοποίησή του, με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα την προσθήκη της παραμέτρου της ηθικής σε εκείνη της αισθητικής, καθώς και εκείνη της συλλογικής δράσης σε αντίθεση με την ως τώρα, έννοια της αυθεντίας. Στόχος των δράσεων AAO είναι να διερευνηθούν οι ηθικές αξίες, που σχετίζονται

14 ΣΥΝΕΔΡΙΟ

με τις σύγχρονες χωρικές πρακτικές και να μοιραστούν τα σχετικά συμπεράσματα, με το ευρύ κοινό. Επρόκειτο για έναν κύκλο δράσεων, ιδεών και παραγωγής σκέψης που προσκάλεσε από τις αρχές του 2011, τους καλλιτέχνες αλλά και τους πολίτες της Αθήνας, να συμμετάσχουν σε μια προσπάθεια μεταμόρφωσης, καταλήγοντας στη μεγάλη κεντρική έκθεση τον Ιούλιο, με κύριες θεματικές ενότητες, πάντα υπό το πρίσμα της αρχιτεκτονικής: Κοινωνία και Αισθητική, Ηθική του Επαγγέλματος, Ακτιβισμός, Δράση και Αντίδραση. Στον ίδιο χώρο, συστεγάστηκαν και οι εκθέσεις Athens Here and Now και Slow Down Rooms υπό την επιμέλεια Ι. Κρητικού. Το AOO project πέρασε από πολλά φάσματα εκδηλώσεων έως ότου καταλήξει στην κεντρική έκθεση: Ηθική/Αισθητική. Δύο επιστημονικά συνέδρια, ακαδημαϊκά εργαστήρια και πολλά δρώ-

μενα οργανώθηκαν με βάση τις αρχές της διεπιστημονικότητας, ενώ στις εκδηλώσεις συμμετείχαν πολλά ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, όπως η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το πανεπιστήμιο Paris 8 και το Parsons The New School For Design της Νέας Υόρκης. Η αρχιτεκτονική, η τέχνη και το design κυριάρχησαν στις εκδηλώσεις ως τώρα, καθώς και στις ενότητες της κεντρικής έκθεσης "Ηθική / Αισθητική" των δράσεων Against All Odds που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς, ενώ αναμένεται να κορυφωθούν αυτό το φθινόπωρο. Το Πρόγραμμα των δράσεων AOO Project, μας προειδοποιεί να μείνουμε συντονισμένοι για την τελική εκδήλωση που αναμένεται να προσφέρει εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Πηγές φωτογραφιών: Photos by AAO project (www.flickr.com)

Φυσικά θερμομονωτικά υλικά Η θερμομόνωση δίνει ενεργειακή αυτοτέλεια στο σπίτι, διασφαλίζει την ομαλότητα στην μετάβαση από εποχή σε εποχή και προσφέρει τα οφέλη της, σε κάθε περίπτωση, με ένα τρόπο συνεπή και αποδοτικό, ώστε να έχουμε ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι. Μια σωστή θερμομόνωση που απαιτεί περίπου το 2-5% του συνολικού κόστους κατασκευής του κτηρίου, μπορεί να εξοικονομήσει μέχρι και το 50% του κόστους λειτουργίας της θέρμανσής του. Πέρα από τα οικονομικά οφέλη που προσφέρει ένα σωστά θερμομονωμένο κτίριο, η επιλογή των κατάλληλων θερμομονωτικών υλικών είναι θέμα ζωτικής σημασίας, για την ποιότητα του εσωτερικού κλίματος. Τα μονωτικά υλικά που βασίζονται σε φυσικές πρώτες ύλες, έχουν καλύτερη θερμομονωτική συμπεριφορά σε σχέση με τα συνθετικά προϊόντα. Το αποδεικνύουν οι παρακάτω ιδιότητες των μονωτικών υλικών: Θερμική αγωγιμότητα • Συντελεστής αντίστασης - διάχυσης υδρατμών • Ανακατανομή της υγρασίας • Ευφλεκτότητα • Ειδική θερμοχωρητικότητα • Υγεία • Εφαρμογή.

Θερμομονωτικά υλικά της Ecogroup Hofatex

Diasen

Canabest

16 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ekopanely

Hofatex Μόνωση από ίνες ξύλου Συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας: λ=0.039 - 0.049 W/(kg.K) • Συντελεστής αντίστασης στη διάχυση υδρατμών: μ=5 • Πυκνότητα υλικού: P=150-260 kg/m2 • Ειδική θερμοχωρητικότητα: c=1600 J/kg.K Diasen (Diathonite) Θερμομονωτικός σοβάς Συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας: λ=0,045-0,083 W/(kg.K) • Συντελεστής αντίστασης στη διάχυση υδρατμών: μ=5 • Υγροαπποροφητικότητα: 0,35 kg-m2 σε 30 λεπτά • Απορρόφηση ήχου μεταξύ 600-1500 Hz με a>70%. Diasen (Orilplast Reflex) Φυσικός θερμομονωτικός σοβάς με φελλό (υπερ-αντανακλαστική προστατευτική επίστρωση) Ημίρρευστη πυκνότητα • Διαφορά εξωτερικής και εσωτερικής θερμοκρασίας: 6-10οC • Aπόλυτα αδιάβροχο. Canabest Μόνωση από ίνες κάνναβης Συντ. θερμ. αγωγιμότητας: λ=0,040 W/(kg.K) • Συντ. αντίστασης στη διάχυση υδρατμών: μ=1,9 • Πυκνότητα 30 kg/m3 • Ειδική θερμοχωρητικότητα: c=1600 J/kg.K Ekopanely Δομικό πάνελ απο συμπιεσμένο άχυρο Συντ. θερμ. αγωγιμότητας: λ=0,102 W/(kg.K) • Συντ. αντίστασης στη διάχυση υδρατμών: μ=13,1 • Συντ. ηχομόνωσης Rw για μονό πάνελ: 27 dB • Διαστάσεις: 0,06μ. πάχος - 0,8μ. ή 1,2μ. πλάτος και 1,2μ. έως 3,2μ. ύψος.

Προτάσεις της Ecogroup για εξωτερική τοιχοποιία

Προτάσεις της Ecogroup για θερμομόνωση της στέγης Στέγη με θερμομόνωση Hofatex

Τοιχοποιία Α.1. Ekopanel + Κενό αέρος + Hofatex SysTherm Εξωτερική τοιχοποιία με εφαρμογή των υλικών της Ecogroup πάνω στον ξύλινο η μεταλλικό σκελετό, προσφέρει άριστη θερμομόνωση με μικρό πάχος τοιχοποιίας,διαπνοή, άριστη συμπεριφορά στην υγρασία και γρήγορη εφαρμογή. Τοιχοποιία Α.2. Επίπεδο θερμομόνωσης των παθητικών κατοικιών Ekopanel + Canabest + Hofatex SysTherm Εναλλακτική πρόταση της Eco group με ακόμα μεγαλύτερο U value βάση προδιαγραφών της παθητικής κατοικίας είναι με την προσθήκη Canabest μεταξύ στο διάκενο των 2 υλικών.

Πρόταση της Ecogroup για θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας Σύστημα Β Θερμομόνωση Τούβλο + Hofatex Cannatherm + Τούβλο + Θερμοσοβάς Diasen

Κεκλιμένη πράσινη στέγη εκστατικού τύπου Diadem με θερμομόνωση Hofatex

Προτάσεις της Ecogroup για θερμοπρόσοψη Σύστημα Β Θερμοπρόσοψη Hofatex Η εφαρμογή γίνεται με το Hofatex System (λ = 0,044 W/Mk) σε ανάλογο πάχος με την θερμομόνωση που θέλουμε να επιτύχουμε. Τοποθετείται απευθείας πάνω στην εξωτερική τοιχοποιία με πλέγμα και επίχρισμα. Σύστημα Γ Θερμοπρόσοψη Diasen Ο θερμομονωτικός σοβάς Diasen Evolution τοποθετείται εξωτερικά και εσωτερικά όπως ο συμβατικός σοβάς (εκτοξευόμενος ή με το χέρι). Είναι ιδανική λύση για εφαρμογές με μεγάλες απαιτήσεις απέναντι στην υγρασία. λ = 0,045 W/mK.

Για περισσότερες πληροφορίες: www.ecogroup.gr

Αναδιαμόρφωση του αστικού άξονα Δημήτρης Κονταργύρης Αρχιτέκτων

Σύνδεση της Βασιλίσσης Όλγας με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Ε.Μ.Σ.Τ.), πεζοδρόμηση του βραχίονα καθόδου των λεωφόρων Αρδηττού και Καλλιρόης. Στον άξονα Αρδηττού - Καλλιρρόης επισημαίνουμε 2 ενοχλητικά στοιχεία: • την πολεοδομική "απομόνωση" του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (Ε.Μ.Σ.Τ.) και • την λειτουργική αδρανοποίηση της πλούσιας κεντρικής ζώνης πρασίνου, λόγω του ασφυκτικού εναγκαλισμού της από κυκλοφοριακά οδοστρώματα της ροής ανόδου και καθόδου των τροχοφόρων. Η πρόταση, λοιπόν, που ακολουθεί στοχεύει: • στην σύνδεση του Ε.Μ.Σ.Τ. με τον πεζόδρομο της Βασ. Όλγας, μέσω μιας πεζοδρομημένης περιπατητικής διαδρομής και • στην ποιοτική αναβάθμιση του άξονα των οδών Αρδηττού και Καλλιρρόης, με την πεζοδρόμηση του σημερινού βραχίονα καθόδου των τροχοφόρων και τη λειτουργική αξιοποίηση της πλούσιας ζώνης πράσινου, που θα εφάπτεται σε όλο το μήκος του ανωτέρω πεζοδρόμου.

Α. Περιγραφή παρεμβάσεων Α.1 Υφιστάμενη κατάσταση Σήμερα ο άξονας Αρδηττού - Καλλιρρόης (Πίνακας 1, Εικ. 1.1 - Υφιστάμενη κατάσταση,1.1.α,1.1.β) διαθέτει: • Έναν οδικό βραχίονα τριών λωρίδων, που εξυπηρετεί την κυκλοφοριακή ροή καθόδου (προς τη θάλασσα). • Έναν αντίστοιχο οδικό βραχίονα για την κυκλοφοριακή ροή ανόδου (προς το κέντρο). • Μία ζώνη πρασίνου, σημαντικού -αυξομειούμενου- πλάτους μεταξύ των δύο ανωτέρω οδικών βραχιόνων. • Τις γραμμές του τραμ, οι οποίες στην μεν την Καλλιρρόης φιλοξενούνται μέσα στην ανωτέρω ζώνη πρασίνου, στην δε Αρδηττού κινούνται μέσα σε μία από τις τρεις κυκλοφοριακές λωρίδες του οδοστρώματος των οδικών βραχιόνων ανόδου και καθόδου των τροχοφόρων. Α.2 Προτεινόμενες παρεμβάσεις Οι παρεμβάσεις που προτείνονται για να επιτευχθούν οι στόχοι μας είναι οι εξής: (Πίνακας 1, Εικ. 1.2 - Προτεινόμενη ανάπλαση, 1.2.γ., 1.2.δ.). • Προτείνεται η προσθήκη δύο κυκλοφοριακών λωρίδων στον οδικό βραχίονα ανόδου (εις βάρος της ζώνης πρασίνου), έτσι ώστε να αποκτήσει συνολικά πέντε λωρίδες αντί των τριών που διαθέτει σήμερα (Πίνακας 2Α, Σχεδ. 1 και 2). Από αυτές τις πέντε λωρίδες οι δύο θα εξυπηρετήσουν την κυκλοφοριακή ροή ανόδου, οι δύο την ροή καθόδου και η πέμπτη λωρίδα θα εξυπηρετεί τις αναμονές για αριστερό-

18 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

στροφες κινήσεις στη Βούρβαχη και στην Ηρακλέους. 2-3 επιπλέον κυκλοφοριακές λωρίδες θα χρειαστεί ενδεχομένως να προστεθούν τοπικά στις διασταυρώσεις της Καλλιρρόης με τις οδούς Φραντζή και Βουλιαγμένης. • Προτείνεται κατάργηση του σημερινού οδικού βραχίονα καθόδου (στην ΒΔ πλευρά του δρόμου) και η μετατροπή του σε "πεζόδρομο". Ο πεζόδρομος αυτός θα έχει ένα αυξομειούμενο εύρος 8-12 μέτρων και θα είναι σε επαφή -σε όλο του το μήκος- με την κεντρική ζώνη πρασίνου της οποίας το εύρος θα αυξομειούται αντιστοίχως. Οι γραμμές του τραμ θα φιλοξενούνται στη ζώνη αυτή (τόσο στη Καλλιρρόης, όσο και στην Αρδηττού), τοποθετούμενες κατά το δυνατόν πλησιέστερα στον προτεινόμενο νέο οδικό άξονα ανόδου - καθόδου. Στον υπόλοιπο χώρο της ζώνης πρασίνου, που θα εφάπτεται με τον περιπατητικό πεζόδρομο, μπορούν να διαμορφωθούν μονοπάτια και καθιστικά έτσι ώστε να αξιοποιείται ο χώρος του πρασίνου από τους περιπατητές. Σημείωση: Στις προτεινόμενες ανωτέρω παρεμβάσεις θεωρείται δεδομένη η πεζοδρόμηση της Βασ. Όλγας.

Β. Φάσεις κατασκευής του έργου Οι εργασίες που περιγράφονται παρακάτω θα ξεκινήσουν όταν θα παύσει η κυκλοφορία τροχοφόρων στην Βασ. Όλγας. Φάση 1 α. Αναστολή της λειτουργίας του τραμ στη διαδρομή από το Σύνταγμα μέχρι τον Νέο Κόσμο (για περίπου έξι μήνες). β. Αποξήλωση των γραμμών του τραμ στη διαδρομή των οδών Αρδηττού και Καλλιρρόης, στα σημεία που εμποδίζουν την προαναφερθείσα διαπλάτυνση του οδοστρώματος της ροής ανόδου, κατά δύο επιπλέον κυκλοφοριακές λωρίδες. Φάση 2 α. Διαπλάτυνση του οδοστρώματος του σημερινού βραχίονα ανόδου του άξονα Αρδηττού - Καλλιρρόης κατά μία κυκλοφοριακή λωρίδα, έτσι ώστε το οδόστρωμα να αποκτήσει συνολικά πέντε τουλάχιστον λωρίδες (αντί των σημερινών τριών). β. Κατασκευή νέου τοίχου αντιστήριξης

20 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

22 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

στη διαδρομή της οδού Αρδηττού (λόγω της ανωτέρω διαπλάτυνσης του οδοστρώματος). Φάση 3 α. Έναρξη της κυκλοφορίας των τροχοφόρων (ανόδου και καθόδου) στον ανωτέρω διαπλατυθέντα κυκλοφοριακό δίαυλο. β. Κατάργηση της κυκλοφορίας των τροχοφόρων στον σημερινό βραχίονα καθόδου των οδών Αρδηττού - Καλλιρρόης. Φάση 4 α. Επανατοποθέτηση των γραμμών του τραμ και αποκατάσταση της λειτουργίας του τραμ διαδρομή: Νέος Κόσμος - Σύνταγμα. β. Αποξήλωση του οδοστρώματος του σημερινού βραχίονα καθόδου του άξονα Αρδηττού - Καλλιρρόης και έναρξη εργασιών διαμόρφωσης του περιπατητικού πεζόδρομου και των χώρων πρασίνου, που τον πλαισιώνουν σε όλο το μήκος της διαδρομής.

Επίλογος α. Με την ανωτέρω προτεινόμενη περιπατητική διαδρομή στον άξονα Αρδηττού - Καλλιρρόης (Πίνακας 2, Εικ. 2.1.α, 2.1.β.), "αίρεται" η πολεοδομική απομόνωση του ΕΜΣΤ και αξιοποιείται λειτουργικά η πλούσια κεντρική ζώνη πρασίνου. β. Πέραν των ανωτέρω: ο περιπατητικός αυτός άξονας μπορεί προφανώς να επεκταθεί και μετά την Βασ. Όλγας (Πίνακας 2, Εικ. 2.2.) και να ακολουθήσει πεζοδρομημένες διαδρομές στις οδούς Ηρώδου Αττικού και Βασ. Γεωργίου Β1 για να καταλήξει στο Λύκειο του Αριστοτέλη και στο Βυζαντινό Μουσείο. Είναι προφανές ότι η προοπτική ενός όμορφου και άνετου περιπατητικού άξονα: "ΕΜΣΤ - Βυζαντινό Μουσείο" θα προσδώσει μια πρόσθετη δυναμική στην αποφασισθείσα πεζοδρόμηση της Βασ. Όλγας, και στην ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει το ΕΜΣΤ, το Μουσείο της Ακρόπολης, το Ολυμπίειο, το Παναθηναϊκό Στάδιο, το Λύκειο του Αριστοτέλη και το Βυζαντινό Μουσείο2.

Παραπομπές [1]. Τα κυκλοφοριακά δεδομένα των δύο αυτών δρόμων φαίνεται να επιτρέπουν ανεμπόδιστα στις προτεινόμενες πεζοδρομήσεις [2]. Δεν θα έπρεπε ίσως να παραλειφθεί (σαν σημαντικός πόλος έλξης των επισκεπτών) και το αξιοθέατο της Προεδρικής φρουράς.

2η DESIGN FOR LIFE Έκθεση & Ημερίδα Ελευθέριος Ι. Πισκιτζής Αρχιτέκτων Μηχ. U.W.C, M.Arch.,M.B.A Chartered Architect RIBA, AIA, RIAC, SARA,ALA,AIAA, ASLA, Διδάκτωρ ΕΜΠ Mέλος της διεθνούς ένωσης ερευνητών ενεργειακού σχεδιασμού - EDRA email: eparchilab@hotmail.com

Η πολυσυλλεκτική έκθεση αποκλειστικά για το design επέστρεψε με τη δεύτερη διοργάνωσή της από 23-25 Σεπτεμβρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα", αφιερωμένη στους μεγάλους δασκάλους του 20ου αιώνα και σε Έλληνες σχεδιαστές και αρχιτέκτονες που ξεχωρίζουν με το δυναμισμό και τις προτάσεις τους, με την παράλληλη συμμετοχή και υποστήριξη επώνυμων εταιριών.

Οι επισκέπτες της 2ης Design For Life είχαν την ευκαιρία να βρεθούν σε μία σύνθετη εμπειρία, με έργα design που ενσαρκώνουν ένα πλήρες φάσμα της ιστορίας του σχεδιασμού, από το παρελθόν στο παρόν και οδηγούν στο μέλλον. Κεντρικός άξονας της έκθεσης ήταν τα 150 χρόνια design, από τον Antoni Gaudi ως τον Philippe Stark, με εκθέματα σχεδιαστών και αρχιτεκτόνων από μουσεία design, galleries, ιδιωτικές συλλογές και εταιρείες αναπαραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό, η έκθεση περιλάμβανε την ενότητα "museum classics" και αφιέρωμα σε 3 σημαντικά κινήματα του 20ου αιώνα: "MEMPHIS", "ALCHIMIA" και "DE STIJL" (σύγχρονα (2011) με την έκθεση "De stijl - Μondrian" στο Centre Pompidou στο Παρίσι). Νέοι Έλληνες σχεδιαστές και design art studios, κέρδισαν φέτος περισσότερο χώρο και πρότειναν στους επισκέπτες νέα υλικά και ιδέες. Με αντιπροσωπευτικά τους έργα συμμετείχαν οι Point Supreme Architects, AFU, Αλεξάνδρα Τσουκαλά, Ζακόπουλος - Meneghini & Λυδία Χαϊδά. Έλληνες αρχιτέκτονες, όπως ο Θεοφάνης Μπομπότης και ο Αλέξανδρος Τριποδάκης, παρουσίασαν σημαντικά projects, που αναδεικνύουν τη δύναμη του σχεδιασμού και το ταλέντο του αρχιτέκτονα. Επίσης, οι αρχιτέκτονες Ελευθέριος Πισκιτζής και Θωμάς Γραβάνης, παρουσίασαν εφελκυόμενες κατασκευές και Lighting Architecture αντίστοιχα.

24 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

BOBOTIS ARCHITECTS Το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis architects παρουσίασε την επέκταση του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, "Ελευθέριος Βενιζέλος", την πρόταση για το νέο στάδιο του Πανιώνιου στην Νέα Σμύρνη καθώς και την δίκη του πρόταση για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τον Πύργο στο Πειραία. Eικ. 1,2 Επέκταση Διεθνή Αερολιμένα Ελ. Βενιζέλος. Εικ. 3,4,5 Πρόταση για τον Πύργο Πειραιά.

26 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΕΛΕΥΘEΡΙΟΣ ΠΙΣΚΙΤΖHΣ Ο αρχιτέκτονας Ελευθέριος Πισκιτζής επέλεξε να παρουσιάσει έργα που ενσωματώνουν στον αρχιτεκτονικό τους σχεδιασμό εφελκυόμενες δομές. Παρουσιάστηκε ένα υπαίθριο θέατρο στο Σάλβακοπ στην Νότια Αφρική, το οποίο δανείστηκε στοιχεία από τα αρχαία ελληνικά θέατρα και η στέγη του στο σύνολό της θύμιζε μια αέρινη φυλλωσιά από ύφασμα. Ακόμη παρουσίασε την μελέτη ενός γραμμικού εναέριου πάρκου σε μια εγκαταλειμμένη σιδηροδρομική γραμμή κοντά στον ποταμό Χάντσον στο Μανχάταν, σε συνεργασία με την αρχιτέκτονα Άννα Σιτρά, καθώς και τα νέα κτίρια της BMW στην Νότια Ουαλία, όπου υιοθετούν εφελκυόμενες δομές και φωτοβολταικά στοιχεία. Eικ. 6,7 Υπαίθριο Θέατρο, Σάλβακοπ, Ν. Αφρική. Εικ. 8,9 BMW Showroom, N. Ουαλία. Εικ. 10 Chrysallis Park, Γραμμικό Πάρκο, Μανχάταν.

KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ Ο Kωνσταντίνος Πανταζής από τους Point Supreme Architects παρουσίασε το εικαστικό τους έργο Marble Mural, το οποίο υμνεί το υλικό του μαρμάρου και υιοθετώντας παραδοσιακές αλλά και νέες τεχνικές επεξεργασίας προσπαθεί να αφηγηθεί ιστορίες. Eικ. 11 Μarble Mural, Διαχωριστικό.

AFU (ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΣΙΓΚΟΣ) Το αρχιτεκτονικό γραφείο AFU του Αλέξανδρου Τσίγκου, παρουσίασε μοναδικά έπιπλα επηρεασμένα από αλγορίθμους και πρωτοποριακά υλικά όπως: Corian, Fiberglass και CNC τεχνικές κοπής. Eικ. 12 AFU Chair.

ΑΛEΞΑΝΔΡΟΣ ΤΡΙΠΟΔAΚΗΣ Ο καθηγητής Αλέξανδρος Τριποδάκης παρουσίασε τις προδιαγραφές που θέσπισε το γραφείο του για τον σχεδιασμό ενός νέου αερολιμένα στο Καστέλι στην Κρήτη, καθώς και κτίρια επέκτασης στο Πολυτεχνείο Κρήτης και στα Χανιά.

ΘΩΜΑ ΓΡΑΒΑΝΗ Το γραφείο του Θωμά Γραβάνη παρουσίασε έργα αρχιτεκτονικού φωτισμού τόσο στον ελλαδικό χώρο αλλά και στο εξωτερικό.

28 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Στo πλαίσιο της έκθεσης διοργανώθηκε ημερίδα με θέμα: "Το design για έναν κόσμο που αλλάζει" Η 2η Design For Life απέδειξε ότι το σύγχρονο design αντιστέκεται στην κατήφεια που προκαλεί η κρίση, αξιοποιεί δημιουργικά, με στοιχεία συναισθηματισμού και ορθολογισμού, τα δεδομένα της εποχής και προσφέρει νέες εμπειρίες. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε με την συμμετοχή και υποστήριξη επώνυμων εταιρειών που κατέχουν κορυφαίες θέσεις στην εκπροσώπηση του home - interior design - collection - lighting architecture - office design solution - contract - furniture carpets κτλ. Την επιμέλεια και διοργάνωση της έκθεσης έχει η Αγγελική Φιλανδριανού και η ομάδα της AF DF, που δηλώνει ότι: "έχουν επιλέξει την πρόκληση που θα

μπορεί να μας αναζωογονήσει από ένα αβέβαιο μέλλον, γιατί μας εμπνέει η ίδια η ζωή". ... μας δώσατε την χαρά και τη δυνατότητα, να κάνουμε μαζί σας μία εξερεύνηση στην πολύχρωμη ιστορία του design, σε μια ανάπτυξη θεμάτων με συμβολισμό και διαχρονική - σταθερή αξία ... Οι χώροι που δημιουργήσαμε όλοι μαζί, στις ανθρώπινες διαστάσεις, βρέθηκαν απέναντυ, σε μία προσέγγιση φρεσκάδας με το design, την αρχιτεκτονική, τον σχεδιασμό, τα εικαστικά, τα φυσικά υλικά, ζητώντας να "παγώσουν" τον χρόνο και να φωτογραφήσουν μία στιγμή στη διαδικασία της εξέλιξης του design ... Πιστεύουμε οτι η 2η Design For Life, θεματική έκθεση με τίτλους Ιστορικό - Κινήματα - Σύγχρονο - Πρωτοποριακό Design έριξε φώς στα επιτεύγματα των σχεδιαστών και στην αξία του πρωτοποριακού & δημιουργικού τους…!

Επιπρόσθετα θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Φιλανδριανό για το πάθος του και την επιμονή του για την προβολή του design, καθώς και την ανάδειξη των νέων τάσεων τόσο στον χώρο του design αλλά και της αρχιτεκτονικής, στον ελλαδικό χώρο και όχι μόνο.

H επόμενη 3η Design for Life θα διοργανωθεί στις 21-22-23 Σεπτεμβρίου 2012

Υπαίθριο λουτρό ως μέσο ανάγνωσης του τοπίου Επιμέλεια άρθρου Μανώλης Ηλιάκης ΜΑ Architecture & Spatial Culture www.yolkstudio.gr

30 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ

Στο νότιο παραλιακό μέτωπο της Μήλου, κοντά στον οικισμό του Προβατά, χτίστηκε ένα υπαίθριο λουτρό, παραπλεύρως μιας υπάρχουσας θερινής εξοχικής κατοικίας της δεκαετίας του ’70. Η σύνθεση οργανώθηκε σύμφωνα με την πρόθεση να υπάρχει συνολική παρατήρηση του τοπίου και των διαφορετικών ποιοτήτων του.

Η τελική μορφή του μικρού κτίσματος προέκυψε από τις συγκεκριμένες οπτικές φυγές που καθορίστηκαν κατά τη διάρκεια του επί τόπου σχεδιασμού. Αρχικά χαράχθηκαν διαφορετικές εκδοχές της κάτοψης και στη συνέχεια στερεώθηκαν πρόχειρα μαδέρια και νήματα, προκειμένου να γίνει κατανοητό ποια σημεία του τοπίου θα απομονώνονται οπτικά σε αυτόν που θα κινείται στο εσωτερικό του περιγράμματος. Η σύνθεση της πιθανής κίνησης και στάσης του χρήστη στο εσωτερικό, σχετίζεται με τ’ ανοίγματα, τη γεωμετρία, καθώς και με τα σαφή ή ασαφή όρια του περιγράμματος. Οργανώθηκαν θέσεις θέας προς τους ορεινούς όγκους του νησιού και της θάλασσας. Η παρατήρηση της θέας προς τη θάλασσα και τον γειτονικό κόλπο του Προβατά, γίνεται μέσα από χειροποίητα διάφανα υαλότουβλα, με αποτέλεσμα ν’ αλλοιώνεται - παραμορφώνεται η εικόνα του τοπίου. Με αυτόν τον τρόπο προτείνεται μια άλλη ανάγνωση του ανάγλυφου του ηφαιστειογενούς εδάφους. Οι κάθετες διαστρωματώσεις του απέναντι βράχου με τα θερμά χρώματα σε διαφορετικές τονικότητες αναμιγνύονται με τις αποχρώσεις της θάλασσας, καθώς κοιτάζει κανείς μέσα από το λοξό άνοιγμα με τα υαλότουβλα. Η χρήση αυτού του ημιδιάφανου γυάλινου στοιχείου χρησιμεύει ταυτόχρονα στο φιλτράρισμα της θέασης στον ιδιωτικό χώρο. Ο πέτρινος τοίχος χτίστηκε από πέτρα που υπάρχει διάσπαρτη στο βραχώδες οικόπεδο. Στη Μήλο αποκαλείται ζαχαρόπετρα και πρόκειται για ένα λευκόφαιο ηφαιστίτη. Ο τοίχος αυτός, σε συνδυασμό με την οπτοπλινθοδομή που αναπτύσσεται προς τη δύση, προστατεύει το λουόμενο από τους ισχυρούς νοτιοανατολικούς ανέμους που επικρατούν στην περιοχή κατά τους θερινούς μήνες. Για την οπτοπλινθοδομή ανακυκλώθηκαν παλαιά τούβλα και για τη σύνθεση του σοβά χρησιμοποιήθηκε χαλαζιακή άμμος, ψημένη αργιλική άλευρος και άλλα φυσικά συστατικά, προϊόντα εξορύξεως του νησιού. Η υψηλή περιεκτικότητα του κονιάματος σε ποζολάνες (ηφαιστειακά υλικά), το καθιστούν ανθεκτικό στο χρόνο και στις καιρικές συνθήκες και αρκετά απρόσβλητο από την υγρασία1. Πάνω από το κονίαμα αυτό δεν προστέθηκε κάποιο “πλαστικό” ή “ακριλικό χρώμα”, δηλαδή ένα αδιαπέραστο στρώμα, διότι μια τέτοια επικάλυψη θα έκλεινε τους πόρους και θα κατέστρεφε τις ιδιότητες του σοβά. Η δεύτερη οπτική σύνδεση με τον περιβάλλοντα χώρο γίνεται μ’ ένα στενόμακρο άνοιγμα προς τον κέδρο που υπήρχε στο ανατολικό μέτωπο της κατασκευής. Κατασκευάστηκε εν είδη πολεμίστρας, προκειμένου το βλέμμα να επικεντρώνεται μόνο στον κορμό του κέδρου. Η κόμη του δέντρου και μια λυόμενη κατασκευή από καλάμια μπαμπού χρησιμεύουν για τη σκίαση του χώρου.

Ένα τρίτο μικρό άνοιγμα προς την πλαγιά στα δυτικά, προσφέρει θέα προς τη βλάστηση, η οποία αποτελείται από άγρια ιθαγενή φυτικά είδη και έχει ενδιαφέρον λόγω της ποικιλίας που παρουσιάζει. Από τη μεριά του Βορρά, ο αναδιπλούμενος τοίχος δεν υψώθηκε στο ίδιο ύψος των άλλων πλευρών, διότι η απόκρημνη πλαγιά του ορεινού όγκου λειτουργεί ως ανεμοφράκτης. Έτσι, ως όριο σε αυτό το σημείο, μπορεί να ληφθεί η απότομη κατωφέρεια του βουνού, η οποία λειτουργεί ως φυσικό πέτασμα. Στην πλακόστρωση εντάσ-

32 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ

σονται ωχροκίτρινα κεραμικά πλακίδια, θυμίζοντας το χρώμα του θειαφιού και την εξόρυξή του που υπήρχε στη Μήλο. Τα υπόλοιπα συνθετικά πλακίδια, σε σκούρο τόνο του γκρι, περιέχουν περίπου 40% ανακυκλώσιμο υλικό. Έχουν σμαλτωθεί με αμόλυβδο σμάλτο και φέρουν οικολογική σήμανση. Στο σημείο της απορροής του νερού, διαμορφώθηκε μια επιφάνεια από βότσαλα που συλλέχθηκαν από διαφορετικές παραλίες του νησιού. Μεταξύ αυτών, υπάρχουν και κιτρινωπά βότσαλα που περιέχουν μεγάλη ποσότητα από θειάφι.

Όλο το εγχείρημα αποτελεί μια προσπάθεια διάρθρωσης ενός χώρου, ο οποίος θα λειτουργεί ως εργαλείο ανάγνωσης του ιδιαίτερου τοπίου. Μέσω της σύντομης κατοίκησης στο λουτρό, προτείνεται η ανασύνθεση της δεδομένης εικόνας, της σχέσης της θάλασσας με την ξηρά και η κατανόηση - καταγραφή, μέσω των οπτικών φυγών, των στοιχείων που συνθέτουν το φυσικό τοπίο της περιοχής. Το ζητούμενο της διαμόρφωσης ενός υπαίθριου λουτρού, ήταν μια καλή αφορμή για να εκφραστούν τα παραπάνω.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Αρχιτεκτονική Μελέτη - Επίβλεψη YOLKSTUDIO Μανώλης Ηλιάκης, Μαρία Ρεμούνδου Διεύθυνση έργου Φίλιππος Μέντες - Λάζαρης Μελέτη - Κατασκευή 2010 Φωτογραφίες Μανώλης Ηλιάκης

Πράσινη στέγη στο σχολείο Σταυρούλα Κατσογιάννη Γεωπόνος - Αρχιτέκτων τοπίου http://urbanpoints.blogspot.com

Ένα ζωντανό σχολείο που αναπνέει, δεσμεύει τα στοιχεία της φύσης και τα χρησιμοποιεί προς όφελος των χρηστών και του κτιρίου, και παράλληλα που αποτελεί πρότυπο περιβαλλοντικής διαδραστικότητας· αυτό ήταν το ζητούμενο στην αρχιτεκτονική και στη φυτοτεχνική μελέτη που εκπονήθηκαν από το γραφείο μας σχεδιάζοντας το φυτεμένο δώμα στο 11ο δημοτικό σχολείο της Ηλιούπολης. Η θέση του φαινομενικά δεν καθιστά απαραίτητη την εφαρμογή της τεχνικής του φυτεμένου δώματος, μιας και από το συγκεκριμένο σχολείο δεν λείπει το πράσινο. Η ίδια του η θέση όμως, με μια άλλη λογική υποδηλώνει ότι είναι απαραίτητο να ενσωματωθεί το σχολείο στο ευρύτερο περιβάλλον του Υμηττού και της γειτονιάς του και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για αυτήν.

Υπάρχουσα Κατάσταση Το δώμα αποτελείται από τρία κυρίως τμήματα που τα χωρίζουν δύο παραλληλόγραμμες επιφάνειες που τις ορίζουν ανεστραμμένα δοκάρια. Σε καθένα από τα τρία τμήματα υπάρχουν οι κυβικές απολήξεις από τις κολώνες που στηρίζουν το κτίριο. Το δώμα δεν σκιάζεται από κοντινό κτίριο. Υπάρχουν οπτικά ανοίγματα προς το νότο, νοτιοανατολικά γειτνιάζει με αλσύλλιο, ανατολικά του δώματος υπάρχουν πολυκατοικίες ενώ βορειοδυτικά του δώματος υπάρχει πυκνή δόμηση. Το υπάρχων στηθαίο είναι από μπετόν και έχει ύψος ένα μέτρο. Στο δώμα η πρόσβαση είναι εφικτή μέσω μιας καταπακτής διαστάσεων 50x50 με φορητή σκάλα. Το δώμα είναι μονωμένο και η απορροή των νερών επιτυγχάνεται μέσω υδρορροών που καλύπτονται από σχάρες λαμαρίνας.

Στόχοι και επιδιώξεις της μελέτης Στόχος της προτεινόμενης διαμόρφωσης είναι: • Η δημιουργία ενός ενιαίου χώρου που θα αποτελείται από τρεις μικρότερους, που θα εξυπηρετούν διαφορετικές λειτουργίες και ανάγκες. • Η ένταξη και η ενσωμάτωση του κτιρίου στο γύρω φυσικό περιβάλλον. • Η προστασία του κτιρίου εξασφαλίζοντάς του καλύτερη θερμομόνωση, υγρομόνωση, ηχομόνωση. • Η εξοικονόμηση ενέργειας. Καθοριστικό ρόλο για την υιοθέτηση της προτεινόμενης διαμόρφωσης αποτέλεσε η ευχάριστη και ασφαλής παραμονή και κίνηση των μαθητών στο χώρο του δώματος. Τραβήχτηκαν γραμμές, ξεκάθαρες ευθείες, που σπάνε κατά διαστήματα ώστε η κίνηση να είναι συνεχής αλλά όχι ρευστή. Δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στην περιφερειακή φύτευση για λόγους προστασίας, ενώ επιλέχτηκαν φυσικά υλικά ξύλο, βότσαλο, φλοιός πεύκου, συστατικά που θα αποτελέσουν τον καμβά για την αποτύπωση της βλάστησης.

34 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ

Σχεδιαστικές Αρχές Βασικές παράμετροι που λήφθησαν υπόψη κατά το σχεδιασμό είναι: • Η παροχή δυνατοτήτων για δραστηριότητες στα παιδιά του σχολείου με τη δημιουργία χώρων για παιχνίδι και για εκδηλώσεις εκπαιδευτικής κατεύθυνσης. • Η βιοκλιματική και αισθητική αναβάθμιση του χώρου. • Η άνετη προσπέλαση των μαθητών στον χώρο. • Η ευχάριστη και ασφαλής παραμονή στον χώρο. • Η αντοχή των υλικών στον χρόνο και τις καιρικές συνθήκες και οι μειωμένες απαιτήσεις τους για συντήρηση. • Η επιλογή των κατασκευαστικών και φυτικών υλικών να γίνεται έτσι ώστε η συνολική εγκατάσταση να φέρει το μικρότερο δυνατό φορτίο. • Οι επιφάνειες με τα δομικά υλικά που θα δημιουργηθούν, να καταλαμβάνουν την μικρότερη δυνατή έκταση, εξυπηρετώντας απλά τις όποιες κοινωνικές δραστηριότητες των μαθητών στον κήπο. • Η υιοθέτηση απλών, εφικτών τεχνικών εξοικονόμησης ενέργειας. • Η προστασία του κτιρίου. Οι παραπάνω άξονες επιτυγχάνονται με την λήψη μέτρων όπως: • Τη δημιουργία κλιμακοστασίου πρόσβασης στο δώμα. •Την ενίσχυση του υφιστάμενου στηθαίου με την τοποθέτηση μεταλλικού σκελετού. • Τη δημιουργία επαρκών διαδρόμων κίνησης, με τη χρήση υλικών φυσικών και κατά το δυνατόν μικρού ειδικού βάρους (ξύλου, βότσαλου, φλοιού πεύκου), προσφιλών στα παιδιά και με εύκολη συντήρηση. • Με την δημιουργία χώρων δημιουργικού παιχνιδιού με εκπαιδευτικό χαρακτήρα (κύβοι παιχνιδιού, υπαίθριο σκάκι, καθιστικά, πέργκολα). • Με τη χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων για φωτισμό, την ανακύκλωση νερού από την απορροή, τόσο για την περιβαλλοντική προσφορά τους όσο και για εκπαιδευτικούς λόγους. • Με την προσομοίωση εικόνας υγρού στοιχείου που θα δημιουργεί την αίσθηση του νερού στο χώρο. • Η επιλογή των κατάλληλων γηγενών και των ήδη εγκλιματισμένων στο τοπικό περιβάλλον φυτών. • Με την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού και τη σύνδεσή του με το σύστημα αυτόματης άρδευσης. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση, για την σωστή κατασκευή του φυτεμένου δώματος είναι η εφαρμογή της σύγχρονης ολοκληρωμένης τεχνολογίας εγκατάστασης πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης φυτεμένου δώματος εκτατικού τύπου (extensive greenroof), σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές κατασκευής φυτε-

Κάτοψη φυτοτεχνικού δώματος

μένων δωμάτων FLL Guidelines - 2002, τις προδιαγραφές της ΠΕΕΓΕΠ (Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Γεωπόνων Έργων Πρασίνου) και την ευρωπαική νομοθεσία CPV 45112714-3(LANDSCAPING WORK FOR ROOF GARDENS).

Η Φυτοτεχνική Πρόταση Το δώμα θα είναι εκτατικού τύπου, ώστε να ελαχιστοποιείται το μόνιμο φορτίο, που φτάνει στα όρια του ημι-εντατικού περιμετρικά, στο περιφερειακό παρτέρι με πυκνή θαμνώδη φύτευση, εν είδη φυτικής περίφραξης, ώστε να εξασφαλίζεται επιπλέον προστασία για τους μαθητές. Η επιλογή κατά κύριο λόγο του δώματος εκτατικού τύπου, θεωρείται πιο ασφαλής όσον αφορά στο μόνιμο φορτίο, το οποίο είναι της τάξης των 120 kg/m2 (κορεσμένο φορτίο), επιτρέποντας κατ’ αυτό τον τρόπο μεγαλύτερο εύρος κινητών φορτίων λαμβάνοντας υπόψη ως ανώτατο όριο τα 500kg/ m2 σύμφωνα με τη στατική μελέτη του κτιρίου. Περιμετρικά, το μεγαλύτερο πάχος του εδαφικού υποστρώματος μας δίνει τη δυνατότητα φύτευσης ψηλότερων θάμνων

36 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ

και μικρών δένδρων. Ειδικό υπόστρωμα ανάπτυξης φυτικού υλικού, κατάλληλο για φυτεμένα δώματα εκτατικού τύπου, ιδιαίτερα ελαφρύ με διαβαθμισμένη κοκκομετρία και ειδική σύσταση από ανακυκλωμένα ανόργανα και οργανικά υλικά ώστε να ευνοεί τον εφοδιασμό των φυτών με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για την ανάπτυξη τους, την ταχύτατη αποστράγγιση του πλεονάζοντος νερού και τον αερισμό του ριζικού συστήματος των φυτών ακόμα και σε συνθήκες πλήρους κορεσμού. Ο χώρος χωρίζεται σε τρία τετράγωνα ίσων διαστάσεων, καθένα εκ των οποίων θα έχει διαφορετικό χαρακτήρα και θα εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό και λειτουργία, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται στοιχεία ενοποίησης τους, ώστε να υπάρχει μια ενιαία δομή. Στο μεσαίο τετράγωνο, στο κέντρο, η φύτευση είναι χαμηλή, δεν είναι άλλο από ένα λιβάδι με αγριολούλουδα έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η αίσθηση ελέγχου όλου του υπόλοιπου χώρου, να υπάρχουν οπτικές διαφυγές στον περιβάλλοντα αστικό ιστό και ταυτόχρονα να δημιουργείται η διάθεση για παραμονή στον συγκεκριμένο

χώρο. Το τμήμα αυτό λειτουργεί ως χώρος συγκέντρωσης και ως χώρος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τα παιδιά. Στο Ν-ΝΑ μέτωπο του δώματος δημιουργείται ένας λαχανόκηπος για 12 ομάδες παιδιών. Στη Β-ΒΔ πλευρά, προτείνεται να φυτευτούν κυρίως αρωματικά, ενώ προβλέπεται και παρτέρι φύτευσης βολβών ανοιξιάτικων και φθινοπωρινών. Όλοι οι παράγοντες που επιδρούν στην ανάπτυξη των φυτών συνδέονται, αλληλοεξαρτώνται, αντιμετωπίζονται συνολικά και με σεβασμό. Οι μαθητές με την κατάλληλη καθοδήγηση θα αποφασίζουν για την εναλλαγή των καλλιεργειών, θα παρατηρούν, θα καταγράφουν και θα φροντίζουν τα φυτά, θα τυποποιούν και θα αποφασίζουν για τον τρόπο διάθεσης των προϊόντων. Ο ρόλος της βλάστησης είναι καθοριστικός γιατί θα διδάξει τους μαθητές έννοιες όπως την εποχικότητα, την αξία της ζωής, τη φθορά της ύλης, την ανακύκλωση της ενέργειας, θα τους μάθει να συνεργάζονται, να διαχειρίζονται καταστάσεις, να συνεκτιμούν παράγοντες, να αναπτύσσουν κριτική σκέψη, να αποφασίζουν.

Το κτίριο γραφείων της Calamos στο πράσινο ...City του Σικάγο Το νέο κτιριακό σύμπλεγμα γραφείων και εστιατορίου, που αποτελεί την πολυτελή έδρα της εταιρείας Calamos Investments, σχεδιάστηκε με βάση τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και είναι ένα από τα πρώτα ιδιωτικά κτίρια του Σικάγο που τα σχέδιά του πιστοποιήθηκαν από το Αμερικανικό Συμβούλιο Πράσινης Δόμησης με το πιστοποιητικό LEED. Η εταιρεία άρχισε τις κατασκευαστικές εργασίες από τον Δεκέμβριο του 2003 και μεταφέρθηκε στις νέες της εγκαταστάσεις τον Ιούλιο του 2005. Με το που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες στο νέο κτίριο συνολικής επιφάνειας 26.000 τετραγωνικών μέτρων, το Calamos έθεσε ως επόμενο στόχο του την πιστοποίηση LEED® ως Υφιστάμενο Κτίριο, καθότι ολοκληρώθηκε η φάση του σχεδίου του προγράμματος. Ορισμένες από τις βασικές παραμέτρους του κτιρίου Calamos είναι οι εξής: • Αξιοποίηση του βρόχινου νερού - το 100% του νερού από βροχοπτώσεις συλλέγεται σε μία τεχνητή λιμνούλα. • Έλεγχος της διάβρωσης του εδάφους - επιφάνειες με γρασίδι συντηρούνται προκειμένου να συγκρατούνται τα επικλινή εδάφη της γύρω από το κτίριο περιοχής. • Αυτόχθονα και ανθεκτικά στη ξηρασία φυτά οριοθετούν το χώρο του Calamos, διαμορφώνοντας έναν ιδιαίτερα ελκυστικό περιβαλλοντικό σχεδιασμό. • Διατήρηση των υπαρχόντων υγροτόπων της περιοχής. • Επίστρωση με πορώδη υλικά του δρόμου νότιας πρόσβασης στο κτίριο. H Calamos Investments είναι μια διαφοροποιημένη επενδυτική - συμβουλευτική εταιρεία που εξυπηρετεί ιδιώτες καθώς και ιδρύματα μέσω αυτοτελούς διαχείρισης λογαριασμών, ενώ διαχειρίζεται και μια οικογένεια από αμοιβαία κεφάλαια. Η εταιρεία έχει σημειώσει αλματώδη ανάπτυξη και μάλιστα χαρακτηρίστηκε ως η δεύτερη γρηγορότερη αναπτυσσόμενη επιχείρηση στο Σικάγο το 2005. Στο τέλος του 2006, η Calamos είχε συνολικά κεφάλαια ύψους 44,7 δισ. δολαρίων υπό τη διαχείρισή της και πάνω από 400 συνεταίρους που δραστηριοποιούνται στην κεντρική έδρα της εταιρείας, στη Naperville.

Το πράσινο ...CityGate Centre Τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας Calamos Investments αποτελούν μέρος του CityGate Centre, το οποίο εκτείνεται σε μια συνολική επιφάνεια 125.000 τετραγωνικών μέτρων που αποτελεί μια έκταση μεικτής χρήσης και ανάπτυξης. Σε αυτή την έκταση θα δημιουργηθούν κτίρια για γραφεία, εμπορικά καταστήματα αλλά και εστιατόρια. Επίσης θα δημιουργηθεί κέντρο υψηλής τεχνολογίας, ενώ όλα τα κτίρια θα λειτουργούν βάσει ενεργειακά αποδοτικού σχεδιασμού, και για αυτό πρόκειται να πιστοποιηθούν με LEED® και να χαρακτηριστούν ως "πράσινα κτίρια". Φυσικά, μπορούμε να πούμε ότι, ο χαρακτηρισμός του "πράσινου κτιρίου" δεν είναι τυχαίος. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία είναι η πράσινη στέγη που είναι συνολικής επιφάνειας 238 τετραγωνικών μέτρων και αποτελείται

από ένα εκτεταμένο σύστημα χαμηλής βλάστησης. Από τα υλικά και τον εξοπλισμό που έχει επιλεγεί στο σύνολό του, ξεχωρίζουμε αναλυτικά τα παρακάτω στοιχεία: • Οι υαλοπίνακες που χρησιμοποιούνται ως δομικό υλικό έχουν μια σκούρα απόχρωση και επίστρωση χαμηλής εκπεμψιμότητας (Low-E). • Τα συστήματα ψύξης του κτιρίου χρησιμοποιούν ψυκτική ουσία (R-134a) που δεν περιέχει χλωροφθοράνθρακες (CFC) και είναι σχεδιασμένα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνουν την επιθυμητή ψύξη τμηματικά. • Χρησιμοποιούνται ενεργειακά αποδοτικοί λαμπτήρες και εξαρτήματα, ενώ γίνεται ευρεία χρήση φωτιστικών σωμάτων φθορίου και Τ-5 κρεμαστών συστημάτων φωτισμού για άμεση και πλάγια φώτιση. • Οι διακόπτες βρύσης ελέγχονται μέσω αισθητήρων, ενώ όλες οι τουαλέτες έχουν σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εξοικονομούν το νερό για τις αποχετευτικές ανάγκες.

Φυσικός φωτισμός Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στον φυσικό φωτισμό και την ορατότητα από το εσωτερικό του κτιρίου προς τα έξω. Εδώ, ξεχωρίζουν τα εξής δύο στοιχεία: • Το 86% των χώρων εργασίας έχει πρόσβαση στο φυσικό φως του ήλιου και ορατότητα προς τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο. • Ο εργονομικός σχεδιασμός και η τελική διάταξη των χώρων, επιτρέπουν το φυσικό φως να εισέλθει από την περίμετρο του κτιρίου στο εσωτερικό, στην "καρδιά" του. Ένα από τα ζητήματα στα οποία έχει δοθεί έμφαση είναι η μείωση των αποβλήτων και των υλικών που ολοκληρώνεται ο κύκλος ζωής τους στο κτίριο. Η Calamos, υιοθετώντας αυτή τη φιλοσοφία, χρησιμοποίησε μεταθέσιμα χωρίσματα γραφείων, ώστε να επιτρέπεται στο μέλλον η αναδιάταξη των εσωτερικών χώρων και γραφείων χωρίς να προϋποτίθεται η ...παραδοσιακή κατεδάφιση και η χρησιμοποίηση πρόσθετων δομικών υλικών.

Συστήματα αυτοματισμών και ελέγχων Στον τομέα του ελέγχου των διαφόρων λειτουργιών του κτιρίου, κομβική θέση κατέχει το BAS, δηλαδή το Σύστημα Κτιριακού Αυτοματισμού που βελτιώνει και καταγράφει τις εκάστοτε ανάγκες του κτιρίου, προσφέροντας την βέλτιστη άνεση και ποιότητα αέρα. Ο έλεγχος των αγωγών διοχέτευσης αέρα στους διάφορους εσωτερικούς χώρους, επιτρέ-

38 ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

πει στον κάθε ξεχωριστό χρήστη να πραγματοποιεί τις δικές του ρυθμίσεις, που θα καταλήγουν στο προσωπικό του γραφείο εργασίας. Τέλος, σύστημα ελέγχου έχει εγκατασταθεί σε όλους τους εσωτερικούς χώρους των γραφείων, όπου επιτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση, καθώς και στους δημόσιους χώρους, διασφαλίζοντας φωτισμό υψηλής ενεργειακής αποδοτικότητας. Όλοι οι ιδιωτικοί χώροι είναι εξοπλισμένοι με αισθητήρες κίνησης ή με τοπικούς διακόπτες φωτισμού. Μόνο οι κύριες αίθουσες έχουν προγραμματιστεί στο "on", ενώ οι χώροι εργασίας φωτίζονται κάθε ημέρα μόνο όταν βρίσκεται παρόν το προσωπικό. Στο θέμα του προγράμματος του ελέγχου φωτισμού, υπόκειται όλος ο εξωτερικός φωτισμός. Επίσης, σε κεντρικό έλεγχο υπόκεινται και τα συστήματα σκίασης του κτιρίου, ενώ υπάρχει δυνατότητα αυτόνομου ελέγχου σε χώρους εργασίας, ώστε να ικανοποιούνται οι τοπικές ανάγκες κάθε χώρου. Η πορεία του ήλιου και των ηλιακών ακτίνων στους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου, ενεργοποιούν αυτόματα τα συστήματα σκίασης, επιτρέποντας έτσι ένα μέγιστο όριο 0,5m όπου επιτρέπεται η δίοδος των ηλιακών ακτίνων στο δάπεδο.

Ανακύκλωση Μέριμνα ειδική υπάρχει και για την ανακύκλωση πάσης φύσεως υλικού που χρη-

σιμοποιείται στους χώρους εργασίας της εταιρείας Calamos. Ειδικότερα: • Κάθε γραφείο εργασίας είναι εφοδιασμένο με καλάθι ανακύκλωσης χαρτιού, ενώ πραγματοποιείται και περισυλλογή του χαρτιού σε καθημερινή βάση. Όλο το υλικό που συλλέγεται, τεμαχίζεται και στη συνέχεια ανακυκλώνεται. • Χάρτινες συσκευασίες και χαρτόκουτα διαχωρίζονται από τα άλλα απορρίμματα και οδηγούνται σε ανακύκλωση. • Οι λαμπτήρες φθορίου είναι χαμηλού υδραργύρου και συλλέγονται από εντεταλμένο συνεργείο, το οποίο στη συνέχεια, τους προωθεί στην ανακύκλωση. • Το ίδιο, λοιπόν, γίνεται και για τις μπαταρίες αλλά και για τα δομικά υλικά που διαχωρίζονται και επίσης ανακυκλώνονται.

Βραβεύσεις και αναγνώριση Το νέο κτιριακό συγκρότημα γραφείων της Calamos Headquarters, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2005, έχει λάβει τα βραβεία: • Βραβείο Merit Award 2007, για νέα κατασκευή στα προάστια του Σικάγο, από το συνέδριο Chicago Building Congress 2007 "για το διακριτικό σχέδιο, την εξαιρετική κατασκευή, και τη θετική επίδραση στην περιβάλλουσα κοινότητα". • Εθνικό βραβείο για την πράσινη οροφή (National Green Roofs Award of Ex-cellence) από το Green Roof for Healthy Cities 2007 (Πράσινη Οροφή για Υγιείς Πόλεις) για "το πρόγραμμα πράσινης στέγης το οποίο παρουσίασε μια εξαιρετική πρωτοπορία στην ενοποίηση σχεδίου και υλοποίησής του". • Βραβείο καλύτερου κτιριακού έργου (Best Build to Suit Project 2005), έλαβε στο πλαίσιο του 18ου διαγωνισμού Annual Chicago Commercial Real Estate Awards. • Βραβείο της χρονιάς "Suburban Office Build-to-Suit", που έλαβε από το National Association of Industrial and Office Pro-perties (NAIOP) για το 2005. Το Calamos σχεδιάστηκε από τον καταξιωμένο αρχιτέκτονα Dirk Lohan, που είναι εγγονός του διάσημου αρχιτέκτονα Ludwig Mies van der Rohe. Είναι το μόνο κτίριο σε όλα τα προάστια του Σικάγο που έχει είσοδο από μη ανακλώμενο υαλοπέτασμα που στηρίζεται από ένα σύστημα καλωδίων. Η εσωτερική διακόσμηση αντανακλά την αισθητική της αρχιτεκτονικής του κτιρίου, καθώς έχουν χρησιμοποιηθεί μάρμαρο της Τήνου, καπλαμάς Ανιγκρέ και έπιπλα κλασικών σχεδίων των Ludwig Mies van der Rohe και Le Corbusier.

ΑΒ Greenstore στη Σταμάτα: το έξυπνο κατάστημα τροφίμων Κείμενο Παναγιώτης Κωνσταντινίδης Πολιτικός Μηχανικός Μαρία Σιγούρου Αρχιτέκτονας Μηχανικός, Store Design & Planning Manager email:msigourou@ab.gr

40 ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Το νέο "πράσινο" κατάστημα τροφίμων της ΑΒ Βασιλόπουλος AE βρίσκεται στην περιοχή της Σταμάτας, επί της Λεωφ. Δροσιάς - Σταμάτας, στο μέσο περίπου της απόστασης μεταξύ των δύο οικισμών. Ο σχεδιασμός του κτιρίου, σε συνδυασμό με τα παθητικά συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, συνέβαλαν στη δημιουργία ενός σημείου αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή.

Είναι το πρώτο "πράσινο" κατάστημα τροφίμων στην χώρα μας και αποτελεί μέτρο σύγκρισης σε παγκόσμια κλίμακα, με ενσωμάτωση πολλαπλών νέων συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας. Πρόκειται για ένα ισόγειο κτίριο με υπόγειο κτισμένο σε οικόπεδο εμβαδού 12500 τ.μ.. Το ισόγειο περιλαμβάνει το χώρο πώλησης, εμβαδού περίπου 1200 τ.μ., καθώς και τους χώρους γραφείων του προσωπικού, ενώ στο υπόγειο βρίσκονται οι βοηθητικοί μηχανολογικοί χώροι και η αποθήκη του καταστήματος. Το τμήμα του οικοπέδου προς τη Λεωφ. Δροσιάς - Σταμάτας, διαμορφώθηκε σαν χώρος στάθμευσης για τους πελάτες, ενώ στο πίσω τμήμα του οικοπέδου όπου γίνεται η παραλαβή του καταστήματος, προβλέφθηκε χώρος στάθμευσης για το προσωπικό. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αρμονική ένταξη του κτιρίου στην περιοχή, καθ’ ότι ήταν από τους πρωταρχικούς στόχους της ομάδας σχεδιασμού. Για την τελική επιλογή των υλικών, λήφθησαν υπ’ όψη όλοι οι παράγοντες που αφορούν και χαρακτηρίζουν την "οικολογικότητα" ενός υλικού. Τέτοιοι είναι: • Oι επιδράσεις στο περιβάλλον από την παραγωγή του υλικού (ή της πρώτης ύλης) και την επεξεργασία του. • Oι επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη μεταφορά του υλικού (εμπεριεχόμενη γκρίζα ενέργεια). • H έκλυση ρύπων κατά τη χρήση υλικών. • H διάρκεια ζωής του υλικού. • H δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης ή ανακύκλωσής του. Το αυξημένου πάχους κέλυφος του κτιρίου, σε συνδυασμό με τις εξωτερικές επενδύσεις των όψεων με πανέλα ξύλου, προ-

σφέρουν σημαντικά ενεργειακά οφέλη. Στη ΝΑ όψη (πρόσοψη) κατασκευάστηκε στέγαστρο μορφής φύλλου που προσφέρει τόσο στην αισθητική άποψη της όψης, όσο και στη βιοκλιματική λειτουργία του κτιρίου (ρύθμιση ηλιασμού). Το υαλοστάσιο της πρόσοψης καθώς και το υαλοστάσιο στην ΝΔ όψη, αποτελούνται από φωτοβολταϊκές κυψέλες, τύπου Thin Film, ενσωματωμένες στους υαλοπίνακες.

(ΑΠΕ) χρησιμοποιείται για κατανάλωση στο εσωτερικό δίκτυο του κτιρίου. Στόχος της ομάδας σχεδιασμού εξαρχής ήταν να μεγιστοποιηθεί η συνεισφορά του ήλιου στον διαθέσιμο φωτισμό του καταστήματος. Η τοποθέτηση φωτοσωλήνων, που σε συνθήκες ηλιοφάνειας καλύπτει το 25-30% των αναγκών φωτισμού, η κατασκευή μεγάλων πλαγίων ανοιγμάτων και οι κινούμενες περσίδες ελαχιστοποιούν τις

Με αυτόν τον τρόπο, μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας χρησιμοποιείται από τις φωτοβολταϊκές κυψέλες για την καθαρή παραγωγή ενέργειας. Εκτεταμένη χρήση φωτοβολταϊκών στοιχείων έγινε και στο δώμα με συνολικά εγκατεστημένη ισχύ 15KW. Όλη η παραγόμενη ενέργεια από τα συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

ανάγκες για τεχνητό φωτισμό. Επιπλέον, όλοι οι λαμπτήρες που χρησιμοποιούνται για τον φωτισμό των εσωτερικών χώρων και του περιβάλλοντα χώρου είναι χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Ακόμα, έγινε εγκατάσταση αβαθούς γεωθερμίας δύο στρώσεων σε έκταση 2500 τ.μ., τόσο κάτω από το κτίριο όσο και στον

Εικ. 1 Κατάστημα ΑΒ Βασιλόπουλος - "Greenstore". • Εικ. 2 Παρουσίαση περιβάλλοντα χώρου. Εικ. 3 Περσίδες φυσικού αερισμού. • Εικ. 4 Στάθμευση φόρτισης αυτοκινήτων και ανεμογεννήτρια. Εικ. 5 Πιεστικό και Γεωθερμία. • Εικ. 6 Φωτισμός LED.

περιβάλλοντα χώρο, για χρήση στο σύστημα θέρμανσης και ψύξης του κτιρίου. Για τον φυσικό δροσισμό του κτιρίου, τοποθετήθηκαν ειδικά ανοίγματα που επιτρέπουν την εισροή αέρα από τον εξωτερικό χώρο, όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι χαμηλότερη από την εσωτερική θερμοκρασία. Στο σύστημα ψύξης των καταψύξεων χρησιμοποιήθηκε CO2, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ως ψυκτικό μέσο, που

42 ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

είναι φιλικό προς το περιβάλλον, σε αντίθεση με το συμβατικό φρέον, ενώ τοποθετήθηκαν πόρτες σε όλα τα ψυγεία και τις καταψύξεις του χώρου πώλησης, για την περαιτέρω ελαχιστοποίηση των ενεργειακών απωλειών. Στο υπόγειο κατασκευάστηκε δεξαμενή στην οποία συλλέγονται τα όμβρια ύδατα του δώματος και επαναχρησιμοποιούνται στην άρδευση, την πυρόσβεση και τους

χώρους υγιεινής. Ακόμη, οι εγκατεστημένοι ηλιακοί συλλέκτες, σε συνδυασμό με συστήματα επανάκτησης παραγόμενης θερμότητας από τη λειτουργία των ψυγείων, συντελούν στην παραγωγή ζεστού νερού, εξοικονομώντας ενέργεια. Το σύστημα της κεντρικής διαχείρισης του κτιρίου περιλαμβάνει τη λειτουργία Συστήματος Ελέγχου Κτιρίου (BMS - Building Management System) που ελέγχει και ρυθ-

μίζει μεταξύ άλλων τη στάθμη φωτισμού, την κλίση των περσίδων, τη στάθμη των δεξαμενών, τον κλιματισμό και τον φυσικό δροσισμό σε πραγματικό χρόνο, συλλέγοντας παράλληλα στατιστικά στοιχεία. Τέλος, έγινε εκτενής δεντροφύτευση του περιβάλλοντα χώρου με πάνω από 150 νέα δέντρα, εγκαταστάθηκε ανεμογεννήτρια μικρής ισχύος, φορτιστής ηλεκτρικών αυτοκίνητων για δωρεάν φόρτιση από

τους πελάτες του καταστήματος, προβλέφθηκαν ειδικές θέσεις για ποδήλατα και μοτοποδήλατα, τοποθετήθηκε ολοκληρωμένο σύστημα ανακύκλωσης οικιακών απορριμμάτων, ενώ δημιουργήθηκε ειδικός χώρος για την ενημέρωση των πελατών για τις πράσινες τεχνολογίες του κτιρίου και την ανακύκλωση. Η συνολική εξοικονόμηση ενέργειας λόγω βιοκλιματικού σχεδιασμού και ενσωμά-

Εικ. 7 Περσίδες σκίασης. Εικ. 8 Φωτοβολταϊκά. Εικ. 9 Φωτοσωλήνες.

τωσης των παραπάνω παθητικών συστημάτων, υπολογίζεται στο 35-40%, ενώ ο χρόνος απόσβεσης των νέων τεχνολογιών εκτιμάται στα 6-8 έτη, σύμφωνα με τις πραγματοποιηθείσες μετρήσεις. Το πρόσθετο κόστος της ενσωμάτωσης των παραπάνω "πράσινων" συστημάτων και τεχνολογιών ανήλθε σε ποσοστό 2530% σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο συμβατικό κατάστημα.

Εικ. 10 Φωτοσωλήνες και συστήματα αερισμού εντός του κτιρίου. Εικ. 11 Ανακύκλωση συσκευασιών και λαδιού. Εικ. 12 Κάτοψη ισογείου.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Ιδιοκτήτης ΑΒ Βασιλόπουλος ΑΕ Γενική διεύθυνση έργου - Επίβλεψη Διεύθυνση ανάπτυξης και τεχνικής υποστήριξης, ΑΒ Βασιλόπουλος Κατασκευή Enicon ΕΠΕ Αρχιτεκτονική Μελέτη Π. Κωνσταντινίδης Α. Αθανασιάδης Στατική Μελέτη Α. Παπαθανασίου & Συνεργάτες 11

44 ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Η/Μ Μελέτη, Μελέτη Φωτισμού Α. Κουτσίκος & ΣΙΑ ΟΕ

To ηλιακό συγκρότημα κατοικιών Schlierberg Το σπίτι του μέλλοντος δεν είναι πλέον μια ουτοπία, αλλά μια πραγματικότητα. Το ηλιακό συγκρότημα Schlierberg, που βρίσκεται στη, γνωστή για τον φιλοπεριβαλλοντικό χαρακτήρα δόμησής της, Φράιμπουργκ στη Γερμανία, προσφέρει στους κατοίκους του μια ολοκληρωμένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως επίσης και υψηλό επίπεδο κοινωνικής συμβίωσης. Από το κτίριο χαμηλών ενεργειακών αναγκών, στο κτίριο υψηλής ενεργειακής ικανότητας: στο Μπράισγκαου του Φράιμπουργκ, ο ντόπιος αρχιτέκτονας Rolf Disch που είναι ένας από τους πρωτοπόρους του σχεδιασμού κτιρίων χαμηλών ενεργειακών αναγκών στη Γερμανία, κατόρθωσε να σχεδιάσει έναν ηλιακό οικισμό που παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνουν οι κάτοικοί του. Ήδη, το πολεοδομικό σχέδιο στηρίζεται στη βέλτιστη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Όχι μόνο όλα τα κτίρια ανεξαιρέτως έχουν μεσημβρινό προσανατολισμό, αλλά απέχουν μεταξύ τους αρκετά, έτσι ώστε να εκμεταλλεύονται την ηλιακή ενέργεια κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν ο ήλιος είναι χαμηλός. Εξαίρεση του κανόνα, αποτελεί το λεγόμενο "ηλιακό πλοίο" στις δυτικές παρυφές του οικισμού, με υπόγειο γκαράζ, γραφεία, κεντρική μονάδα θέρμανσης και κατοικίες στη στέγη. Τοποθετημένο παράλληλα προς τον άξονα πρόσβασης στον οικισμό, το "ηλιακό πλοίο" λειτουργεί ως ηχοπέτασμα για τις κατοικίες. Οι μονάδες κατοικίας αποτελούνται από τετραώροφα κτίρια διαμερισμάτων με μονοκλινείς σκεπές και από τριώροφους τύπους μονοκατοικιών, δομημένους εν σειρά με δίρριχτες στέγες. Οκτώ διαφορετικοί τύποι κατόψεων προσφέρουν κατοικίες, το εμβαδόν των οποίων κυμαίνεται από 77 έως 200 τετραγωνικά μέτρα. Κοινό χαρακτηριστικό όλων των κατοικιών, είναι ο προσανατολισμός των καθιστικών προς το νότο και των κλιμακοστασίων προς το βορρά, με πρόβλεψη στην πρώτη περίπτωση ανοιχτών όψεων και στη δεύτερη, κλειστών. Επίσης, όλες οι στέγες με νότιο προσανατολισμό είναι εφοδιασμένες με σύστημα ηλιακών φωτοβολταϊκών πάνελ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα δομικά στοιχεία έχουν προκατασκευαστεί και συναρμολογηθεί επί τόπου. Ανάμεσα στις ξύλινες δοκούς της στέγης έχει τοποθετηθεί θερμομόνωση από ατσαλόσυρμα πάχους 40 εκατοστών. Όλοι οι τοίχοι και οι στέγες είναι αεροστεγείς προκειμένου να αποφεύγονται ανεξέλεγκτες απώλειες θερμότητας. Ένα απλό σύστημα επανάκτησης της θερμότητας που χάνεται, μειώνει τις ανάγκες θέρμανσης στο ελάχιστο: ένας εξαεριστήρας στον εξωτερικό τοίχο κάθε χώρου, αποβάλλει τον αέρα μέσω ενός ρυθμιστή που περιέχει μεταλλικές λάμες, μεταφέροντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη θερμότητα στον ρυθμιστή. Η ενέργεια αυτή θερμαίνει με αυτό τον τρόπο τον ψυχρό αέρα που μπαίνει από το εξωτερικό του κτιρίου.

O σχεδιασμός της πόλης Με την κατασκευή του Sonnenschiff ("ηλιακό πλοίο"), το ηλιακό συγκρότημα επεκτά-

θηκε και μετατράπηκε σε ένα σύγχρονο, πρωτοποριακό οικιστικό αλλά και εμπορικό σύμπλεγμα κτιρίων. Το "ηλιακό πλοίο" εκτείνεται κατά μήκος της οδού Merzhauser για 125 μέτρα και με την εντυπωσιακή μορφή της κατασκευής του, αποτελεί το μέτωπο της εισόδου στο Solarsiedlung am Schlierberg στο Φράιμπουργκ. Η δομή χαρακτηρίζεται από μια σαφή οριζόντια και κάθετη υποδιαίρεση. Το εξαώροφο κτίριο που δεσπόζει στη βόρεια πλευρά, προϊδεάζει για το τι ακολουθεί όσο κανείς περιδιαβαίνει το σύνολο του συγκροτήματος, καθώς είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική η ελαφριά κρεμαστή ηλιακή στέγη του, η οποία και ξεχωρίζει για την οξεία γωνία που σχηματίζει με το οριζόντιο επίπεδο. Μια δημόσια δίοδος αποτελεί ταυτόχρονα την κύρια πρόσβαση και την πύλη στο Solarsiedlung. Ένα άλλο πέρασμα - μονοπάτι που οδηγεί προς το νότο, εξυπηρετεί

46 ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

την ανάγκη της απευθείας διασύνδεσης μεταξύ του συγκροτήματος Solarsiedlung και της κατοικημένης και αναπλασμένης περιοχής Schlierberg, στα ανατολικά, και της νέας συνοικίας Vauban προς τα δυτικά. Η μεγάλη πρόσοψη του Sonnenschiff, που "βλέπει" προς το δρόμο, αποτελείται από δύο πύργους για ανελκυστήρες και τα σκαλοπάτια. Μια αρκετά μεγάλη προέκταση της μπροστινής έκτασης του κτιρίου, επιτρέπει στους επισκέπτες του να κάνουν μια βόλτα μπροστά στις βιτρίνες των καταστημάτων που βρίσκονται στον ισόγειο χώρο του "ηλιακού πλοίου". Παράλληλα, η μαρκίζα που προεκτείνεται αρκετά από την επιφάνεια της πρόσοψης του κτιρίου, δίνει έμφαση στον υποκείμενο κήπο. Οκτώ διώροφα κτίρια με σοφίτα έχουν χτιστεί σε μια καταπράσινη περιοχή με κήπους και δέντρα ως "υπερδομές" με εντυπωσιακές κλίσεις στις στέγες τους. Μια συνεχής γυάλινη προστατευτική “ασπίδα”

ύψους 3 μέτρων προστατεύει, τόσο τις οικίες όσο και τους κήπους που περικλείει, από το θόρυβο και τον άνεμο. Εξαιτίας αυτής της εφαρμογής, οι περιοχές ξεκούρασης και αναψυχής που βρίσκονται μεταξύ των κτισμάτων αυτών διαθέτουν αυξημένη ηχομόνωση. Αναρτημένες πάνω από τις κεκλιμένες σκεπές, βρίσκονται οι ηλιοθερμικές στέγες που μετατρέπουν το προσπίπτον φως του ήλιου και την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια, με την οποία τροφοδοτείται το σύστημα παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Η μεγάλη έκταση που καλύπτουν οι γυάλινες επιφάνειες της πρόσοψης του Sonnenschiff, εξασφαλίζουν φωτεινότητα, προσφέροντας παράλληλα μια λεπτότητα και μια κομψότητα στην κατασκευή. Συγχρόνως, δημιουργούν φωτεινά δωμάτια και χώρους μελέτης που μπορούν να δεχθούν το άπλετο φως του ηλίου. Οι φυσικοί ενεργειακοί πόροι λαμβάνονται υπόψη στην ηλιακή κοινότητα του

Schlierberg, όσον αφορά στο γενικό σχέδιο κατασκευής, την επιλογή των υλικών και τα συστήματα παροχής ύδρευσης και ενέργειας. Οι κάτοικοι ενθαρρύνονται να γίνουν πιο δημιουργικοί από τον αισθητικό σχεδιασμό του συγκροτήματος, οι δευτερεύουσες δαπάνες είναι χαμηλές, και υπάρχει ένα αποδοτικό σύστημα οικολογικής μετακίνησης με τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών, με ποδήλατο ή με τα πόδια. Οι διαφορετικές απόψεις της κοινότητας συνδυάζονται, παράγοντας με αυτό τον τρόπο μια λογική αλληλεπίδραση των πολλαπλών στοιχείων που τη συνθέτουν.

Η λειτουργικότητα καθορίζει την αισθητική Για το σύνολο των επιμέρους κτιρίων του συγκροτήματος ο γενικός κανόνας ο οποίος ακολουθήθηκε είναι η λειτουργικότητα να καθορίσει την αισθητική και όχι το αντίστροφο, που συχνά παρατηρούμε στη χώρα μας. Η λειτουργικότητα είναι ένα θέμα που προέχει και στα στοιχεία του αερισμού, που είναι ενσωματωμένα στην πρόσοψη των κτιρίων του συγκροτήματος, τα οποία εξυπηρετούν την ανάγκη της ανακύκλωσης της θερμότητας κατά τους χειμερινούς μήνες και του δροσισμού των επιμέρους κτιρίων του συγκροτήματος κατά τις νυχτερινές ώρες τους αντίστοιχους καλοκαιρινούς μήνες, όπως επίσης και τα στοιχεία της θερμικής μόνωσης, της ηχομόνωσης και της ηλιοπροστασίας. Αυτά τα προτεταμένα κατασκευαστικά στοιχεία, τα χρώματα των οποίων διαβαθμίζονται σύμφωνα με τον αρμονικό χρωματικό σχεδιασμό του Βερολινέζου καλλιτέχνη Erich Wiesner -που είναι γνωστός και με το παρατσούκλι "βαφέας"- σε συνεργασία με το Solarsiedlung, πρόσθεσαν ζωντάνια και μια πολύ ιδιαίτερη αίσθηση στην όψη των κτιρίων. Στην ανατολική πλευρά, υπάρχει ένας ιδιωτικός δρόμος για την φορτοεκφόρτωση των προϊόντων στα καταστήματα. Κατά μήκος αυτού του δρόμου υπάρχουν πρόσθετοι χώροι στάθμευσης και σταντ για στάθμευση δικύκλων. Τα μπαλκόνια που προεκτείνονται μπροστά από την ανατολή πρόσοψη, ενισχύουν την οριζόντια δομή του Sonnenschiff. Εδώ, τα διαγώνια σκαλοπάτια, που θυμίζουν πλοίο, προσδίδουν θα λέγαμε, μια ιδιαίτερη αίσθηση. Το "ηλιακό πλοίο" συνάδει απόλυτα με τον οικολογικό χαρακτήρα που έχει το ηλιακό συγκρότημα του Φράιμπουργκ και στοχεύει στον καθορισμό περαιτέρω στάνταρτ, που θα πρέπει να διέπουν την βιοκλιματική αρχιτεκτονική, η οποία βέβαια αξιοποιεί στο έπακρο την ηλιακή ενέργεια.

www.buildinggreen.gr

BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

SHAPE COMMUNICATION Ε.Π.Ε. Κρήτής 13, 142 31 Ν.ΙωΝΙα, αθήΝα T. 2102723628, 2102718583 F. 21027984a87

SHAPE COMMUNICATION L.T.D. 13 KriTis sTr., 142 31 N.ioNia, aTheNs T. +302102723628, +302102718583 F. +302102798487

ΙNFo@shape.com.gr www.shape.com.gr

TECHNICAL EDITIONS

EXPO MANAGEMENT

CREATIVE MARKETING

ΔΟΜΗΣΗ | ΕΝΕΡΓΕΙΑ | ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 | Τεύχος 20

4 ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ

8115

Η Πράσινη Δόμηση στο επίκεντρο της Ανάπτυξης

ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 20

2-5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟY 2011, EXPOATHENS, ΑΝΘΟΥΣΑ

4th INTERNATIONAL TRADE FAIR FOR THE PASSIVE HOUSE, SUSTAINABLE BUILDING AND THE URBAN SCAPE

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: SHAPE TECHNICAL EDITIONS | EXPO MANAGEMENT | CREATIVE MARKETING ΚΡΗΤΗΣ 13, 142 31 Ν. ΙΩΝΙΑ, ΑΘΗΝΑ, T. 210 2723628, 210 2718583, F. 210 2798487

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011

WWW.BUILDINGGREENEXPO.GR

2-5 DECEMBER 2011, EXPOATHENS, ANTHOUSA, ATHENS

BuildingGreen