คู่มือการตลาดและสื่อสารออนไลน์เพื่อชุมชน by Korrakot Ton Chamnian

คู่มือการสื่อสารทางช่องทางการตลาดออนไลน์เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชน

คู่มือการสื่อสาร ทางช่องทางการตลาดออนไลน์ เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชน

อ.ตรีฤกษ์ เพชรมนต์ อาจารย์ประจำ�สาขาวิชาการตลาด ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กรกฎ จำ�เนียร อาจารย์ประจำ�หลักสูตรนิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช

โครงการวิจัยการพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรของกลุ่มคลัสเตอร์นักษัตรนครไพร เพื่อยกเศรษฐกิจฐานรากของจังหวัดนครศรีธรรมราช แผนงานวิจัยการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันและสร้างเศรษฐกิจฐานรากของ ชุมชนด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมในพื้นที่กลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอ่าวไทย 2564

คู่มือการสื่อสารทางช่องทางการตลาดออนไลน์เพื่อผลิตภัณฑ์ชุมชน พิมพ์ครั้งที่ 1 เดือนเมษายน 2564 จ�ำนวน 200 เล่ม พิมพ์ที่ อักษรการพิมพ์ 3/39-40 หมู่ 1 ถนนกะโรม ต�ำบลโพธิ์เสด็จ อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช โทร. 0-7534-2801

ค�ำน�ำ คูม่ อื การสือ่ สารทางช่องทางการตลาดออนไลน์เพือ่ ส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชมุ ชน ภายใต้ โ ครงการวิ จั ยการพัฒนาผลิตภัณ ฑ์สมุนไพรของกลุ ่ ม คลั ส เตอร์ นัก ษั ตร นครไพรเพื่ อ ยกเศรษฐกิ จ ฐานรากของจั ง หวั ด นครศรี ธ รรมราช แผนงานวิ จั ย การยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันและสร้างเศรษฐกิจฐานรากของชุมชน ด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมในพืน้ ทีก่ ลุม่ จังหวัดภาคใต้ฝง่ั อ่าวไทย โดยมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย และมหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีธรรมราช จัดท�ำขึ้น มีวัตถุประสงค์เพื่อน�ำเสนอหลักการ วิธีการ และเทคนิคการสื่อสารผ่านทาง ช่องทางการตลาดออนไลน์ซงึ่ ก�ำลังได้รบั ความนิยมในปัจจุบนั โดยมุง่ เน้นการส่งเสริม ผลิตภัณฑ์ชุมชน ผ่านการพัฒนาทักษะการใช้สื่อเพื่อสื่อสารทางช่องทางตลาด ออนไลน์ของผู้ประกอบการชุมชน คณะผูจ้ ดั ท�ำขอขอบคุณ ดร.รุง่ นภา พิมเสน หัวหน้าโครงการวิจยั และคณะ และหน่ ว ยงานสนั บ สนุ น ทุ น การวิ จั ย ได้ แ ก่ หน่ ว ยบริ ห ารและจั ด การทุ น ด้ า นการพั ฒ นาระดั บ พื้ น ที่ (บพท.) ส� ำ นั ก งานสภานโยบายการอุ ด มศึ ก ษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ศรีวิชัยและมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ผู้จัดท�ำ อ.ตรีฤกษ์ เพชรมนต์ อาจารย์ประจ�ำสาขาวิชาการตลาด ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กรกฎ จ�ำเนียร อาจารย์ประจ�ำหลักสูตรนิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช เมษายน 2564

สารบัญ

การตลาดออนไลน์กับผลิตภัณฑ์ชุมชน การสื่อสารทางช่องทางการตลาดออนไลน์เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชน เครื่องมือในการสื่อสารผลิตภัณฑ์ชุมชน ทักษะการบันทึกภาพผ่านสมาร์ทโฟน เทคนิคการถ่ายภาพสินค้าให้น่าสนใจ การถ่ายภาพวิดีโอผ่านสมาร์ทโฟน การสร้างวิดีโอที่ทรงพลัง 21 วิธีในการถ่ายทอดสดการขายสินค้า การน�ำเสนอด้วยภาพนิ่งในสื่อโซเชียลมีเดีย การน�ำเสนอด้วยภาพเคลื่อนไหว/วิดีโอในสื่อโซเชียลมีเดีย การใช้แอปพลิเคชันตัดต่อวิดีโอไคน์มาสเตอร์ (Kinemaster) แอปพลิเคชันที่ผู้ผลิตสื่อควรมี

25 19

หน้า 5 13 15 16 17 18 22 26 29 32 36 44

20 17 18

การตลาดออนไลน์กับผลิตภัณฑ์ชุมชน

อ.ตรีฤกษ์ เพชรมนต์ อาจารย์ประจ�ำสาขาวิชาการตลาด คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช บรรยายในกิจกรรมการส่งเสริมการตลาดและการสื่อสารออนไลน์ 25 มีนาคม 2564 ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช

ภาพรวมการตลาดออนไลน์ เมื่อพูดถึงการตลาด อยากให้ทุกท่านได้ลองทบทวนว่าการตลาดจริง ๆ มันกว้าง และครอบคลุมหลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของแบรนด์ เรื่องของช่องทาง กลยุทธ์การตลาด การสื่อสาร และนี่คือสิ่งที่นักการตลาดต้องรู้ครอบคลุมเพื่อน�ำมา วางแผนการตลาด แต่ในกรณีผปู้ ระกอบการ เราเน้นเป็นบางสิง่ บางอย่างเท่าทีจ่ ำ� เป็น ต้องใช้ เราไม่จ�ำเป็นต้องรู้ทุกเรื่อง ส่วนของการตลาดทีอ่ ยากให้ทกุ ท่านลองทบทวนดู ตอนนีท้ เี่ ราเริม่ ท�ำธุรกิจ ให้ ถามตัวเองว่า สินค้าที่เราท�ำออกมาแล้วชิ้นหนึ่ง “เป็นสิ่งที่เราอยากท�ำหรือตลาด อยากได้?” ประเด็นนี้ถือเป็นกรอบแนวคิดเริ่มต้นที่ส่งผลต่อธุรกิจในระยะยาว 5

ในอดีต เมื่อเราเห็นสินค้าบางตัวแล้วอยากขาย แต่พอขายไปขายมา ลูกค้าไม่ อยากได้ ปัญหาก็คอื ธุรกิจไม่สามารถไปต่อได้ และตอนนีอ้ ยากถามทุกท่านว่า สินค้า ของเรา เราใช้ความอยากของเราหรือความอยากของตลาดในการท�ำธุรกิจ หากเอา ความคิดเราเป็นใหญ่และสร้างบางสิ่งบางอย่างขึ้นมา แล้วค่อยพาออกไปขายด้าน นอก ถ้าเป็นรูปแบบนี้ขอเตือนว่าให้ระวังไว้ครับ เพราะโอกาสที่จะผิดพลาดมีสูง แต่ถ้าเป็นอีกกรณีโดยเอาความต้องการของลูกค้ามาก่อน แล้วค่อยมาดูความถนัด ของตัวเราเองมาสร้างสินค้าหรือบริการทีส่ อดคล้องกับตลาด โอกาสส�ำเร็จจะสูงกว่า ซึ่งจะมีวิธีการเก็บข้อมูลหลายวิธี เป็นทางการไม่เป็นทางการมีเยอะแยะมากมาย ผมยกตัวอย่างสินค้าตัวหนึ่ง ผมคิดว่ามันเป็นสินค้าที่ดีมาก ออกแบบมาและ น�ำมาทดสอบตลาดเบือ้ งต้น พบว่าต้องแก้ไข เพราะคิดว่าแบบนีผ้ หู้ ญิงชอบมากกว่า ถ้าอยากจะขายดีต้องเปลี่ยนจากสีด�ำเป็นสีชมพู ถ้าเรายังดื้อไม่เปลี่ยน โอกาสเจ๊ง ก็สูง แต่ถ้าอยากด�ำเนินธุรกิจไปได้ระยะยาวก็ต้องเปลี่ยนครับ อย่างไรก็ตาม ให้พยายามเปิดใจรับฟังลูกค้าก่อน ขอมาต่อที่การตลาดออนไลน์ ยิ่งยุคโควิด ออนไลน์ก็เพิ่มขึ้น เติบโตมาก เวลาพูดถึงออนไลน์ก็แอบไปส่องเฟซบุ๊กแฟนเพจต่าง ๆ ที่ขายสินค้า ถ้าท�ำ คอนเทนท์ดี ยังไงก็ขายได้ แต่ถ้าท�ำคอนเทนท์ไม่ดีต่อให้ยิงโฆษณา ยังไงก็ขายยาก เปลืองงบ อย่างผมคิดว่าการยิงโฆษณาไม่ใช่การแก้ปญ ั หา แต่มนั เป็นเพียงเครือ่ งมือ เล็ก ๆ ตัวหนึ่ง แต่สิ่งที่ส�ำคัญคือคอนเทนท์ ที่ต้องสามารถตอบโจทย์ความต้องการ ของลูกค้าได้ หรืออีกประการคือ พยายามสร้างเว็บไซต์เพราะยังไงมันก็เป็นของเรา แต่ถ้าเฟซบุ๊กหรือไลน์ มันไม่ได้เป็นของเรา เราจะสามารถจัดการความเสี่ยงได้

สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องรู้ก่อนท�ำการตลาดออนไลน์ สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องรู้ก่อนท�ำการตลาดออนไลน์ มีหลัก ๆ 4 ข้อด้วยกัน 1. ลู ก ค้ า คื อ ใคร สั ง เกตฐานข้ อ มู ล ลู ก ค้ า เพศ อายุ รายได้ พฤติ ก รรม ความชอบ 6

2. การหาคุณค่าพิเศษ หาความพิเศษของสินค้า เช่น ธรรมชาติมีคู่แข่งเยอะ เราต้องหาคุณค่าทีแ่ ตกต่างให้เจอ แล้วใช้คณ ุ ค่าส่วนนีเ้ ป็นตัวน�ำในการท�ำคอนเทนท์ และต้องหาช่องทางที่ส่งคุณค่าไปที่กลุ่มลูกค้า หลายท่านมีของดีแต่ไม่มีช่องทางใน การส่งคุณค่าให้กับลูกค้า

3. การใช้ชอ่ งทางก็ต้องเลือกช่องทางที่มนั สะดวกกับลูกค้าเพราะลูกค้าไม่ได้ มีอยูท่ เี่ ดียว แต่ลกู ค้าจะกระจายอยูท่ กุ ที่ ไม่วา่ จะเป็น ตามบ้าน รอบตัว เฟซบุก๊ ไลน์ ต่าง ๆ และสิ่งที่ผู้ประกอบการมักมองข้าม 4. การสร้างความส�ำคัญลูกค้า นอกจากจะหาลูกค้าใหม่ ให้หมัน่ รักษาและให้ ความส�ำคัญกับลูกค้าเก่า เป็นสมาชิก ลูกค้าเก่าเป็นช่องทางที่สามารถให้ความรู้ ความเข้าใจ ส�ำหรับในเฟซบุก๊ หรือช็อปปี้ (Shopee) ให้ใช้คอนเทนท์เป็นอิโมจิหน้า ข้อความเป็นไฟลุก ซึ่งมีผลทางจิตวิทยาเหมือนจะไปจี้จุดใดจุดหนึ่งของผู้พบเห็น

การตลาดออนไลน์กับมาร์เก็ตเพลส (Marketplace) ถ้าพูดถึงมาร์เก็ตเพลส (Marketplace) ถ้าเป็นสินค้าขายดีสิ่งที่ต้องให้ความ ส�ำคัญในการขายคือ 1. รูปภาพเพราะลูกค้าจะใช้การมองเพียงประมาณ 1.7 วินาที 2. มองภาพก่อนมองตัวหนังสือ มองตัวหนังสือตัวใหญ่ก่อนตัวย่อย ต่อไปจึง ค่อยมองราคา เราจะเน้นสองเรื่องคือหัวเรื่องกับข้อเสนอ เช่น ส่งฟรี เก็บเงินปลายทาง ลด 30% 2 ชิ้นราคาพิเศษ รับประกัน 1 ปี ไม่พอใจรับเปลี่ยนของ ข้อเสนอต้องมีความชัดเจนกับโปรโมชั่น ข้อเสนอนี้ท�ำขึ้นเพื่อให้ลูกค้าหันมา สนใจสินค้าของเราภายในเวลาที่รวดเร็ว ให้เปลี่ยนคอนเทนท์ในเรื่องของราคา จากปกติที่ใช้ราคาลงท้ายด้วย 99 ให้เป็นลเป็น 65 เพราะลูกค้าส่วนใหญ่มักจะคิดว่า 99 เท่ากับ 100 ดังนั้นการใช้ ตัวเลข 65 จึงท�ำให้ลูกค้าสนใจเพิ่มยิ่งขึ้นกว่า 99 8

อีกตัวคือเครื่องหมาย % บางสินค้าไม่มี % ก�ำกับ ลูกค้าส่วนใหญ่จะมัก มองข้ามแต่เมื่อมีเครื่องหมาย % หรือค�ำว่า ยอดขายดีอันดับ 1 ก�ำกับท�ำให้ลูกค้า สนใจและปิดการขายง่ายขึน้ แต่สง่ิ ส�ำคัญคือตัวรูปภาพของสินค้าจะต้องดึงดูดลูกค้า ได้ดี การปักหมุดพืน้ ทีท่ ขี่ าย การท�ำแบรนด์จะท�ำให้สนิ ค้าน่าเชือ่ ถือกว่าการขายปกติ หน้าร้าน ท�ำให้การขายของแบรนด์ขายดี เพราะแบรนด์เป็นสิ่งที่ลูกค้าจ�ำได้ ฉะนั้นหน้าที่การท�ำธุรกิจของผู้ประกอบการคือ ต้องสร้างแบรนด์ นอกจาก แบรนด์แล้วยังตัองมีกลุ่มเป้าหมาย เวลาโพสต์ทุกโพสต์เราต้องรู้ว่าเราท�ำอะไรอยู่ ทุกโพสต์จะต้องมีวัตถุประสงค์ในการโพสต์ ไม่ต้องโพสต์ทุกวัน แต่ทุกโพสต์ต้องมี วัตถุประสงค์ เมื่อมีกลุ่มเป้าหมายแล้วก็ต้องมีเป้าหมาย โพสต์นี้เพื่อใคร

ตัวอย่างการท�ำคอนเทนท์บนมาร์เก็ตเพลส 10

การตลาดออนไลน์กับโซเชียลมีเดีย เวลาพูดถึงแบรนด์สิ่งที่ผมให้ความส�ำคัญพิเศษมี 2 ส่วน 1. โปรไฟล์ ในเรื่องของจิตวิทยาถือเป็นภาพแรก ๆ ที่ลูกค้าจะมองเห็น ต้องให้ความส�ำคัญ และค�ำนึงถึงการจดจ�ำของลูกค้าให้ได้ 2. ปก เมื่อลูกค้าเข้ามาก็จะต้องเห็นก่อนท�ำให้เขาเข้าใจและทราบข้อมูล รูปภาพของตัวสินค้า รูปปกส่วนใหญ่มักใช้ขนาด 820x312 pixel แต่ถ้ามีข้อความ ก็อย่าให้ข้อความอยู่ตรงขอบเพราะจะถูกตัด การตั้งค่าความละเอียดสูงให้ปรับ ในตอนก่อนโพสต์ ก่อนจะโพสต์ให้เข้าไปตั้งค่าเป็น HD ก่อนที่จะโพสต์ทุกครั้ง ดังนั้น โปรไฟล์กับปกต้องไปในทิศทางเดียวกัน ข้อมูลส�ำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ รูปภาพสินค้ามักจะมีคีย์ที่ส�ำคัญอยู่แค่ไม่กี่ค�ำ ซึ่งหาคีย์ได้จากคุณค่าของสินค้า ตัวอักษรที่ปรากฏลูกค้ามักมองเป็นภาพเสมอ วิธีการท�ำธุรกิจคือ คิดวันนี้โพสต์ เดี๋ยวนี้ประสิทธิภาพจะต่างกันกับการโพสต์ล้าหลัง การท�ำคอนเทนท์คือ ต้องสร้าง เป้าหมายเล่าเรื่องโดนใจ โดนกลุ่มเป้าหมายและต้องสามารถวัดผลได้จากการเช็ค การขาย

การท�ำคอนเทนต์เพื่อการตลาดบนโซเชียลมีเดีย ให้ทุกท่านลองคิดตามการท�ำคอนเทนท์ ย�้ำว่าเป็นคอนเทนท์บนเฟซบุ๊กที่มี วัตถุประสงค์ในการท�ำธุกิจ ให้แบ่งคอนเทนท์ออกเป็น 2 ประเภท 1. คอนเทนท์สร้างคุณค่า การรับรู้ ในประเภทของคอนเทนท์ดังกล่าว จะหมายถึงการท�ำคอนเทนท์รูปแบบต่าง ๆ เช่น การแนะน�ำผลิตภัณฑ์ คอนเทนท์ สร้างแบรนด์ รีวิว หรือคอนเทนท์อื่นๆ ที่มีวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกจากการขาย โดยตรง 2. คอนเทนท์การขาย ซึ่งคนส่วนใหญ่คนมักจะโพสต์ขายมาก และในทาง จิตวิทยาไม่ต้องขายมาก ยิ่งขายมากยิ่งเหมือนเป็นการจี้ลูกค้า ฉะนั้นการท�ำ คอนเทนท์ให้ลองแบ่งสัดส่วน เช่น 7:3 8:2 แล้วแต่สินค้าและบริการ อย่างเช่น 7:3 ความหมายคือ คอนเทนท์ในการสร้างคุณค่าไม่ว่าจะเป็นการแนะน�ำสินค้า รีวิว หรือว่าจะเป็นส่วนผสม องค์ประกอบของสินค้า ให้มารวมอยูใ่ นนีห้ มดเลย ประมาณ 7 โพสต์แต่เวลาขายของให้ขายสัก 3 โพสต์พอ ยิ่งขายเยอะมักจะขายได้น้อย ลูกค้ามักจะค่อย ๆ สะสมความน่าเชือ่ ถือของเรา พอถึงเวลาเขาก็จะมาซือ้ สินค้าของ เราโดยที่เราไม่ต้องขายอะไรเขามาก

การสื่อสารทางช่องทางการตลาดออนไลน์ เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชน

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กรกฎ จ�ำเนียร อาจารย์ประจ�ำหลักสูตรนิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช จากการเข้าร่วมรับฟังกิจกรรมการแลกเปลี่ยนความรู้การสื่อสารแบรนด์ภูภัฎ เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2564 ที่ผ่านมา โดยทีมนักการตลาดรุ่นใหม่ของส�ำนักงาน พัฒนาชุมชนจังหวัดนครศรีธรรมราช ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ท�ำให้ได้แนวทางในการสื่อสารการตลาด คือ ก่อนจะท�ำการสื่อสารการตลาดหรือ การวางแผนการจ�ำหน่ายสินค้า สิ่งที่ควรค�ำนึงถึงเป็นอันดับแรกคือ ส่วนประสม ทางการตลาด 4 P ได้แก่ Product Price Place และ Promotion 1. Product คือ ผลิตภัณฑ์ ผู้ขายจะขายอะไร 2. Price คือ ราคา ผู้ขายจะขายผลิตภัณฑ์ (Product) เท่าไร 3. Place คือ สถานที่จัดจ�ำหน่าย ผู้ขายจะขายผลิตภัณฑ์ที่ไหน 4. Promotion คือ การส่งเสริมการตลาด ผู้ขายจะขายอย่างไร 13

นอกจากนี้ เครื่องมืออีกหนึ่งเครื่องมือที่ส�ำคัญของการตลาด SWOT ได้แก่ Strengths Weaknesses Opportunities และ Threats จุดแข็ง (Strengths) กับจุดอ่อน (Weaknesses) วิเคราะห์มาจากผลิตภัณฑ์ ของผู้ขายเอง ถือว่าเป็นปัจจัยภายใน โอกาส (Opportunities) และอุปสรรค (Threats) เป็นปัจจัยภายนอก สิ่งส�ำคัญอีกอย่างก็คือ กลุ่มเป้าหมายทางการตลาดคือใคร กลุ่มเป้าหมายของ ผูข้ ายสินค้าคือใคร จะขายใคร จะสือ่ สารให้ใคร ต้องรูจ้ กั กลุม่ เป้าหมายทางการตลาด ต่อมาคือ การวิเคราะห์ผู้บริโภค 5 Gen ก่อนท�ำการสื่อสารการตลาด Gen แรกจะเป็น Baby Boomer อายุตั้ง 55 ปีขึ้นไป Gen นี้จะเป็นรุ่นคุณป้า หรืออาจจะเป็นรุ่นคุณตาคุณยายแล้วด้วย คนกลุ่มนี้เขาเติบโตมากับที่เขาต้องต่อสู้ ต้องสร้างฐานะด้วยตัวเอง พวกเขาก็จะค่อนข้างให้ความส�ำคัญกับราคาหรือการใช้ จ่าย พวกเขาจะไม่ได้ใช้จ่ายฟุ่มเฟือยมาก พวกเขาจะเน้นว่าของที่ซื้อมาต้องคุ้มค่า ต้องเป็นของที่สมควรซื้อ ถัดมาเป็น เจนเนอเรชั่น x Gen นี้อายุประมาณ 50-54 ปี ก็จะเป็นรุ่นคุณ พ่อคุณแม่ คนกลุ่มนี้ต้องให้ความส�ำคัญกับ Work Life Balance พวกเขาจะไม่ได้ รู้สึกว่าชีวิตต้องท�ำงานหนักอย่างเดียว ต้องสนุกอย่างเดียว ก็คือต้องให้ความส�ำคัญ ทั้งสองด้าน ผลิตภัณฑ์ที่เลือกซื้อต้องตอบโจทย์ให้ชีวิตมีความสมดุลมากที่สุด ถัดมาเป็น Y Gen นี้จะเป็นดิจิทัล จะคาบเกี่ยวระหว่าง Gen พี่ กับ Gen น้อง Gen Y Gen X ก็คือจะเข้าสู่ยุคดิจิทัลแล้ว พฤติกรรมการซื้อของคน Gen นี้ก็คือ ต้องซื้อแบบตอบสนองทันที ถ้าช้าก็คือไม่เอา เช่น ถ้าเราเอฟสินค้า ถ้าเอฟไม่ทันจะ โกรธมาก คือการตลาดกับ Gen นี้เป็นอะไรที่ต้องมีปฏิกิริยาโต้ตอบ (Active) ต้อง สนุกต้องแย่งชิง ถัดมาเป็น Gen Z จะเป็น 20-22 ปี เขาจะให้ความส�ำคัญในเรื่องของ ประสบการณ์มากกว่าการซื้อผลิตภัณฑ์เฉย ๆ เช่นว่า เขาไม่ได้รู้สึกว่า เขาอยากจะ ซื้อเสื้อตัวนี้ อยากใส่เฉย ๆ แต่เขาอยากจะรู้ว่าที่มาของเสื้อตัวนี้มันมีที่มาที่ไป อย่างไร หรือว่าเราจะมีกิจกรรมที่ให้เขาลงท�ำเสื้อเองไหม ให้เขามีส่วนร่วมในสินค้า 14

จะท�ำให้เขารู้สึกว่าเขามีประสบการณ์ร่วมกับสินค้านี้ เขาเลยอยากซื้อมากยิ่งขึ้น มันเป็นการเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ถ้าได้สื่อสารเป็นเรื่องราวสตอรี่ของแบรนด์ ว่ามันเป็นมาอย่างไร มันจะเพิ่มมูลค่าให้แบรนด์มากยิ่งขึ้น ถัดมา Gen สุดท้าย Gen อัลฟ่าเป็นเด็ก 10 ปีลงไป Gen นี้ เขาจะไม่ได้มีก�ำลัง ซื้อโดยตรงแต่ว่าเขาจะมีอิทธิพลต่อพ่อแม่ เขาสามารถบอกให้แม่อยากได้อันนู้น อยากได้อันนี้ เสียงของเขาก็จะมีความหมายต่อพ่อแม่ แล้วพ่อแม่ก็จะเป็นคนซื้อให้ นั่นเอง เมื่อได้วิเคราะห์ส่วนประสมทางการตลาด SWOT และพฤติกรรมผู้บริโภคใน ปัจจุบันข้างต้นแล้ว เพื่อให้ผู้ประกอบการชุมชนสามารถสื่อสารผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ ผู้เขียนจะได้อธิบายถึง เครื่องมือในการสื่อสารผลิตภัณฑ์ชุมชน และทักษะต่าง ๆ ที่ ผูป้ ระกอบการชุมชนควรมีและฝึกฝนเพือ่ การสือ่ สารการตลาดผลิตภัณฑ์ชมุ ชนอย่าง ต่อเนื่อง ดังนี้

เครื่องมือในการสื่อสารผลิตภัณฑ์ชุมชน ควรเริ่มจากเครื่องมือที่มีอยู่ เช่น สมาร์ทโฟน ดังนั้นการพัฒนาทักษะการใช้ สมาร์ทโฟนจริงเป็นสิ่งส�ำคัญซึ่งควรปรับตัวในการใช้ทักษะดังกล่าว ท�ำไมต้องสื่อสารผ่านสมาร์ทโฟน มี 5 เหตุผลดังนี้ 1. มันง่าย (It’s easy.) 2. มันรวดเร็ว (It’s fast.) 3. มันไม่ค่อยเป็นที่ถูกสังเกต (Go Unnoticed) 4. มันดูใกล้ชิดกว่า (Get Closer) 5. ทลายความเชื่อแบบเดิม ๆ (Break Barriers) เครื่องมือจ�ำเป็นส�ำหรับการผลิตสื่อด้วยสมาร์ทโฟน ประกอบด้วย 1. การเปลีย่ นความคิดว่าสมาร์ทโฟนไม่สามารถท�ำได้ ทัง้ ทีเ่ ทคโนโลยีสมาร์ท โฟนมีการพัฒนาจนสามารถสร้างหนังได้ทั้งเรื่อง 15

2. สมาร์ทโฟน ประกอบด้วยระบบสองระบบทีไ่ ด้รบั ความนิยม ระบบไอโอเอส (iOS) และระบบแอนดรอยด์ (Android) 3. ขาตั้งกล้อง จะช่วยให้ภาพนิ่งและน่าสนใจ 4. ไมโครโฟน ไมโครโฟนที่ดีและฟรีคือ หูฟังที่ได้แถมมาก็สามารถใช้งาน ได้ดีด้วย เช่นกัน 5. ไฟ ช่วยให้สามารถถ่ายได้ในช่วงเวลาที่แสงไม่เหมาะสม 6. พาวเวอร์แบงค์ (Power Bank) ช่วยให้การถ่ายต่อเนือ่ งได้โดยไม่ตอ้ งกังวล เรื่องแบตเตอรี่เครื่อง 7. ริ ค (Rig) อุ ป กรณ์ ที่ ส ามารถช่ ว ยในการถื อ จั บ กระชั บ สมาร์ ท โฟน ได้กระชับขึ้น และสามารถเชื่อมต่อกับไมโครโฟนและชุดไฟได้ 8. สายสัญญาณ 9. กระเป๋าเก็บอุปกรณ์ 10. แอปพลิชั่นในการถ่ายทั้งภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว 11. การฝึกซ้อมท�ำให้เกิดความช�ำนาญมากขึ้น

ทักษะการบันทึกภาพผ่านสมาร์ทโฟน 1. การบันทึกภาพด้วยขาตั้งกล้อง : หากมีขาแบบสามขาหรือขาเดี่ยว ควรเลือกขาตัง้ กล้องทีม่ นี ำ�้ หนักเพียงพอทีท่ ำ� ให้ภาพนิง่ ได้ หลีกเลีย่ งการเหวีย่ งภาพ และแพนกล้องให้ช้า 2. เสียง : เพื่อให้คุณภาพเสียงที่ดี ควรใช้การต่อไมโครโฟนภายนอก ช่วยใน การบันทึกเสียง แต่ถ้าจ�ำเป็นต้องใช้ไมโครโฟนในมือถือ ต้องวางต�ำแหน่งกล้องให้ ใกล้ผู้ถูกสัมภาษณ์ หากใช้ขาตั้งกล้องบันทึก จะดีมากหากนั่งบันทึกเสียง 3. แสง : อาจต้องใช้แสงธรรมชาติในการบันทึก ให้แสงอยู่หลังผู้บันทึกภาพ มือถือที่มีความละเอียดภาพไม่มาก เป็นการดีมากที่อยู่ในที่ที่แสงสว่างเพียงพอ ถ้าบันทึกภาพในร่ม ควรใช้อุปกรณ์ให้แสงสว่างช่วย 16

4. การเคลื่อนกล้อง : ถ้าจ�ำเป็นต้องแพนกล้อง ควรแพนให้ช้าที่สุด แต่จะดี ที่สุดหากตั้งกล้องบันทึกภาพนิ่งโดยไม่เคลื่อนไหวกล้อง และหลีกเลี่ยงการซูมภาพ ในขณะบันทึกภาพ เพราะระบบกล้องจะท�ำการจับโฟกัสภาพ ท�ำให้ภาพที่บันทึก ไม่สมบูรณ์ 5. การสัมภาษณ์ : นักข่าวมือถือควรจัดมุมสัมภาษณ์พร้อมนักข่าวหรือผู้ สัมภาษณ์ ควรจัดมุมภาพให้เข้าที่ก่อนจะกดบันทึกภาพ โดยทั่วไปมุมภาพที่ใช้กัน มาก คือมุมภาพระยะใกล้หรือ Close-Up (CU) 6. การอัปโหลดงาน : การเชื่อมต่อสามารถอัปโหลดจากอุปกรณ์มือถือ โดยตรง ช่วยให้งา่ ยขึน้ ในการส่งไฟล์วดิ โี อขนาดไม่ใหญ่มากนัก (เหมาะกับงานช่าว) ทดลองอัปโหลดไฟล์ขนาดต่าง ๆ โดยการเชื่อมต่อ 4G 5G และ Wi-Fi

เทคนิคการถ่ายภาพสินค้าให้น่าสนใจ ควรยึดแนวคิด 4 รู้จัก คือ รู้จักกล้อง รู้จักขนาดภาพ รู้จักการแตกรายละเอียด ภาพ (6 shot ภาพแม่ ลูก หลาน) รู้จักเทคนิคการวางภาพ (กฎ 3 ส่วน จุดตัด 9 ช่อง และสมดุลภาพ) 1. รู้จักกล้อง 2. รู้จักขนาดของภาพและมุมมองของภาพในการผลิตสื่อ

ขนาดของภาพ (Shot) 17

มุมมองของภาพ (Shot Angle)

3. รู้จักการแตกรายละเอียดภาพ ภาพแม่ภาพลูกภาพหลาน

การแตกรายละเอียดภาพ การรู้จักเทคนิคการวางภาพหากผลิตสื่อด้วยทั้งสามเทคนิคนี้ จะท�ำให้ภาพมี ความน่าสนใจยิง่ ขึน้ ไม่วา่ จะเป็นภาพนิง่ และภาพเคลือ่ นไหว ไม่วา่ จะเป็นภาพสินค้า หรือภาพการสัมภาษณ์บุคคล 19

การถ่ายภาพวิดีโอผ่านสมาร์ทโฟน 1. ตั้งระบบไฟล์โหมด 2. ปรับ ท�ำความสะอาดกล้อง 3. ถ่ายแบบแนวนอนหรือแนวตั้งก็ได้ โดยต้องค�ำนึงถึงปลายทางของวิดีโอ ว่าออกในแพลตฟอร์มสื่อสังคมออนไลน์ใด 4. เคลื่อนกล้องให้ช้าให้เวลาปรับโฟกัส 5. ท�ำให้แน่ใจว่าการถ่ายจะไม่สั่นไหวมากเกินไป

การสร้างวิดีโอที่ทรงพลัง 1. สร้างโดยการเดินเนื้อเรื่องที่แข็งแรง โดยไม่ค�ำนึงถึงประเภทและจุด ประสงค์ เรื่องราวสมัยใหม่จะด�ำเนินความก้าวหน้าที่คล้ายคลึงกัน ความก้าวหน้านี้ เรียกอีกอย่างว่าส่วนโค้งการเล่าเรื่อง แนวทางในการเดินเรื่องทุก ๆ เรื่องแบบ คลาสิคจะเริ่มที่เริ่มต้น กลางเรื่องที่เป็นจุดเหวี่ยงเรื่องหรือจุดสร้างสรรค์เรื่อง และจุดจบเรือ่ ง ดังนัน้ การเล่าเรือ่ งต้องให้เข้าใจง่าย เข้าถึงทีจ่ ะติดตามเรือ่ งตัง้ แต่ตน้ จนจบ

แนวทางการเล่าเรื่องแบบใหม่บนโลกออนไลน์ เริ่มต้นให้แรงอาจเป็นดนตรี ค� ำ พู ด แล้ ว เข้ า ส่ ว นของการอธิ บ ายให้ เ ห็ น ถึ ง จุ ด เด่ น ของเรื่ อ งหรื อ ปั ญ หาหลั ก ของเรื่อง หลังจากนั้นจึงหาจุดเชื่อมชองเรื่องให้ไปถึงจุดแก้ปัญหาที่ให้รายละเอียด มากขึ้น และทิ้งท้ายข้อมูลให้คนที่สนใจต่อได้ติดตามเรื่องดังกล่าว

6 แนวทางการเล่าเรื่องแบบใหม่บนโลกออนไลน์ (เพิ่มเติม) มีดังนี้ 1. ท�ำเนื้อหาให้ชัดและเข้าใจง่าย 2. ให้รายละเอียด สร้างภาพที่สร้างสรรค์ในการน�ำไปใช้และเชื่อมต่อ 3. สร้างวิดีโอให้อยู่ในรูปแบบใหม่ เริ่มให้ดุดัน น�ำเสนอประเด็นให้เร็ว 4. ท�ำการสื่อสารในช่องทางที่วางแผนให้ครบ และวิดีโอที่ผลิตต้องตอบภาพ กว้างของเนื้อหาให้ชัด 5. ปล่อยวิดีโอ ติดตามข้อมูลและการมีส่วนร่วมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ 6. ฟังเสียงผู้ชมงาน เพื่อการปรับปรุงงาน 23

การท�ำให้ตรงใจกลุ่มเป้าหมาย ต้องรู้ว่ากลุ่มเป้าหมายคือใคร ต้องเสียเวลา ท�ำความเข้าใจว่าผู้ชมคือใคร สนใจเรื่องอะไร และปัญหาอะไรที่กลุ่มนี้พบ น�ำข้อมูล เหล่านั้นมาบรรยาย จุดเจ็บปวด (Pain Point) ของผู้ชมของเรา หลัก 4P ในการเล่าเรื่อง Plot เรื่องอะไรที่จะบอกในวิดีโอนี้ Purpose เป้าหมายของงานที่จะส่งผลต่อผู้ชม People ใครคือตัวเดินเรื่องในงานชิ้นนี้ Place สถานที่หรือเบื้องหลังเนื้อหาที่ส่งผลกับเรื่อง การส่งต่ออารมณ์ให้กับผู้ชม หนึ่งในเหตุผลที่จะท�ำให้วิดีโอน่าสนใจ ต้องให้ ความส�ำคัญกับองค์ประกอบส�ำคัญอื่น ๆ ของการเล่าเรื่องด้วยวิดีโอ ไม่ว่าจะเป็น สี การวางองค์ประกอบภาพ พล็อต การพัฒนาเรื่อง เพลงประกอบ ซึ่งจะส่งผลต่อ อารมณ์ได้อย่างมาก การเลือกโทนของอารมณ์ (เศร้า อบอุ่น ความสุข ความหวัง) และแชร์อารมณ์ เหล่านั้นระหว่างวิดีโอ อย่าลืมใส่ตวั อักษร คนดูตอ้ งการเข้าใจโดยทีไ่ ม่ตอ้ งเปิดเสียง แต่ไม่ตอ้ งถึงขนาด วิดีโอบรรยายทุกค�ำ แต่แค่บางค�ำที่ท�ำให้เข้าใจ ทดลองใช้สี สีจะส่งผ่านไปถึงอารมณ์หรือสารที่เราต้องการสื่อ ใช้การจัดวางองค์ประกอบภาพ บอกผู้ชมว่าต้องโฟกัสจุดสนใจไปที่จุดใด องค์ประกอบหลักของเรื่องราวอยู่ที่จุดไหน ใส่ทริคขององค์ประกอบภาพลงไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอัตราส่วนภาพ กฎสามส่วน กรอบภาพ ความสมดุล และให้ไอเดีย ของการวางองค์ประกอบเหล่านีเ้ พือ่ น�ำไปสูจ่ ดุ ประสงค์หลักของการเล่าเรือ่ งของคุณ

ท�ำให้สั้นแต่แสนหวาน ไม่จ�ำเป็นต้องใช้เวลาเป็นชั่วโมงเพื่อเล่าเรื่อง งานวิดีโอ ท�ำให้สั้น กระชับ ชัดเจนและเป็นไปได้งานวิจัยจาก บัสซูโม่ ให้ข้อมูลว่า วิดีโอใน ออนไลน์ที่ผู้ชมชอบดูความยาวอยู่ที่ 2-4 นาที แต่ถ้าเราสามารถจบเรื่องได้ภายใน 10 วินาที ก็ไม่มีปัญหาในการผลิต

21 วิธี

ในการถ่ายทอดสดการขายสินค้า กลวิธนี จี้ ะแบ่งกระบวนการออกเป็น ก่อนการถ่ายทอดสด ระหว่างการถ่ายทอด ท�ำอย่างไรให้เป็นมืออาชีพ และเทคนิคในการถ่ายทอดที่ส่งเสริมแบรนด์ตัวเอง รวมเป็น 21 วิธีได้ดังนี้ ก่อนการถ่ายทอดสด 1. ท� ำ ทุ ก อย่ า งให้ มั น ง่ า ย จั ด เตรี ย มเครื่ อ งมื อ ทุ ก ชิ้ น เพิ่ ม เติ ม อุ ป กรณ์ ที่ขาดหาย เพราะหากขาดไป หน้างานเราไม่สามารถแก้ไขได้ทันทวงที 2. เตรียมแผนสอง แม้จะท�ำให้ทุกอย่างง่ายจากการเตรียมอุปกรณ์ล่วงหน้า แต่อาจเกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้น ดังนั้นต้องมีแผนสองและสามอยู่เสมอ 3. ศึกษาพื้นที่การถ่ายทอดว่ามีระบบอินเทอร์เน็ตที่เสถียร เช็คความเร็วใน การอัปโหลดข้อมูล เพื่อให้การถ่ายทอดไม่สะดุด 4. ใส่ใจกับเรือ่ งเสียงให้มาก เสียงเป็นส่วนส�ำคัญของการถ่ายทอด ท�ำให้แน่ใจ ว่าจะไม่มีเสียงแทรกรบกวนให้ร�ำคาญใจในขณะถ่ายทอด 5. ทดสอบการถ่ายทอดด้วยแอคเคานท์ (Account) ส่วนตัว เป็นการรีเช็ค ระบบ รวมไปถึงรีเช็คเรือ่ งลิขสิทธิเ์ พลงว่าละเมิดหรือไม่ เพราะช่องทางเผยแพร่การ ละเมิดลิขสิทธิ์เพลงมีกฎ กติกาที่ไม่เหมือนกัน 6. ทดสอบระบบครั้งที่สอง ผ่านเฟซบุ๊กและยูทูบ เจ้าประจ�ำของสื่อสังคม ออนไลน์ เราสามารถสร้างคอนเทนต์เชิญชวนให้ถ่ายทอดสดได้ ดังนั้นสองช่องทาง มีวิธีการที่ไม่เหมือนกัน เราควรต้องทดสอบระบบให้มั่นใจ 26

7. การสร้างหัวข้อของเนื้อหาให้ง่าย ด้วยไอเดียของเรา สร้างหัวข้อสเตตัส หรือหัวข้อการถ่ายทอดให้ดึงดูดใจผู้ชม ประสบการณ์จะช่วยให้ไอเดียของเรา บรรเจิดขึ้น

ระหว่างการถ่ายทอด ท�ำอย่างไรให้เป็นมืออาชีพ

8. ติ ด ตามการถ่ า ยทอดผ่ า นอุ ป กรณ์ อื่ น เป็ น การสร้ า งความมั่ น ใจว่ า การถ่ายทอดเกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพมากทีส่ ดุ และได้เห็นมุมมองของผูช้ ม ว่ามีมิติภาพตรงตามที่เราต้องการผู้ชมเห็นหรือไม่ 9. มองที่จอภาพบนกล้อง อย่ามองที่มอนิเตอร์ การมองที่กล้องจะท�ำให้เห็น มุมมองภาพที่ชัดเจนมากกว่า 10. รับผิดชอบต่อทุกคอมเมนต์ คอมเมนต์จะมาเร็วและสัน้ มาก การรับผิดชอบ ทุกคอมเมนต์ถ้าเป็นไปได้จะเป็นสิ่งที่ดีมาก ๆ การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ชมแบบนี้จะ สร้างศรัทธาให้พวกเค้ากลับมารับชมงานของเราต่อไปในอนาคต 11. ให้เวลาก่อนเริ่มถ่ายทอดให้มาก ถือว่าเตรียมความพร้อมให้ตนเอง การเตรียมอุปกรณ์แบบกะทันหันเป็นสิ่งที่ยาก โอกาสผิดพลาดก็เยอะ ดังนั้น การมาถึงงานล่วงหน้ายิ่งมากเท่าไร เรายิ่งมีเวลาเตรียมความพร้อมเท่านั้น 12. หลีกเลี่ยง “ข้อความการถ่ายทอดสดจะมาเร็ว ๆ นี้” ถ่ายทอดภาพเลย จะดีกว่า เพราะยุคนีก้ ารรอไม่ใช่เป็นสิง่ ทีด่ ี เพราะมีโอกาสทีท่ กุ คนจะเลือ่ นนิว้ บนจอ ผ่านไป 13. ควรมีทมี งานหนึง่ คนดูการถ่ายทอดทางออนไลน์ เพราะจะเป็นคนช่วยมอง เห็นปัญหาที่เกิดขึ้นจากการถ่ายทอด เช่น ภาพกระตุก เสียงหาย เป็นต้น 14. ควรมีพิธีกรและแขกรับเชิญพิเศษ เพื่อให้ความแปลกใหม่และมีสีสัน หากมีสักสองคนหรือมากกว่า การมีแขกรับเชิญมาในการถ่ายทอดท�ำให้เปิดโอกาส แลกเปลี่ยนและสามารถโปรโมทข้ามช่องหรือเพจอื่น ๆ 27

15. ตัดแต่งหัวและท้ายการถ่ายทอดผ่านช่องทางยูทบู เพือ่ ให้ดมู กี ารเริม่ ต้นได้ อย่างยอดเยี่ยม ดูมีความมืออาชีพ 16. บันทึกภาพลงเครื่อง เป็นการเซฟตัวเองหากเกิดข้อผิดพลาดในการ ถ่ายทอด แนะน�ำต้องบันทึกลงเครื่องด้วย โดยต้องบันทึกในความละเอียดสูง

เทคนิคในการถ่ายทอดที่ส่งเสริมแบรนด์ตัวเอง

17. แชร์การถ่ายทอดลงในเฟซบุ๊กกรุ๊ป เพราะกรุ๊ปในเฟซบุ๊กจะมีผู้ใช้งานที่มี ความต้องการเฉพาะที่มีความสนใจตรงกัน เคล็ดลับคือ การค้นหาและเข้าร่วมกลุ่ม ทีเ่ กีย่ วข้องกับเนือ้ หาถ่ายทอด จากนัน้ กระจายข่าวเกีย่ วกับการถ่ายทอดของคุณเพือ่ ดึงดูดผู้ชมใหม่ ๆ และท�ำให้แบรนด์ของคุณเติบโต 18. ควรมีการโชว์ขอ้ ความแสดงความคิดเห็นบนหน้าจอ ดังนัน้ จึงเป็นความคิด ทีด่ ที จี่ ะแสดงข้อความเป็นครัง้ คราวในกราฟิกข้อความ เพือ่ ให้ภาพรวมของวิดโี อนัน้ เกี่ยวกับและดึงดูดความสนใจของผู้มีโอกาสเป็นผู้ชม 19. สร้างสรรค์ชอื่ เรือ่ ง การสร้างชือ่ เรือ่ งหรือสเตตัสทีน่ า่ ดึงดูด ชือ่ ทีเ่ ขียนดีจะ มีคุณค่า ไม่เพียงแต่ดึงดูดผู้ชม แต่มีผลต่อการค้นหาในเว็บเสิร์ชเอนจิ้นต่าง ๆ เช่น กูเกิ้ล (Google) 20. ถ่ายทอดภาพมากกว่าหนึ่งช่องทาง การเผยแพร่ออกหลายช่องทาง เช่น ยูทูบหรือเฟซบุ๊กไลฟ์ เป็นทางเลือกที่ดีส�ำหรับผู้ชม แต่จะส่งผลต่อระบบภายใน เครื่องคอมพิวเตอร์ของคุณ ควรใช้การต่อพ่วงคอมพิวเตอร์เพิ่มอีกหนึ่งเครื่อง เพื่อลดภาระเครื่องหลัก 21. คงเส้นคงวา การถ่ายทอดในเวลาปกติเพื่อช่วยสร้างผู้ชม การถ่ายทอดที่ ไม่สม�ำ่ เสมอจะท�ำให้ผชู้ มหงุดหงิด ความสม�ำ่ เสมอในก�ำหนดการช่วยให้ทำ� การตลาด และโปรโมทรายการได้ง่ายขึ้น

การน�ำเสนอด้วยภาพนิ่งในสื่อโซเชียลมีเดีย การน�ำเสนอด้วยภาพนิ่งในโซเชียลมีเดียที่ได้รับความนิยมอย่างเฟซบุ๊กควรมี กลวิธีการน�ำเสนอ โดยก�ำหนดขนาดของภาพ (ผ่านโปรแกรมปรับแต่งภาพ) การก�ำหนดสัดส่วนของภาพ และการเลือกเซฟรูปให้เป็นนามสกุล ดังนี้

เฟซบุ๊ก (Facebook) Feed Images ขนาดที่แนะน�ำ : 1200x628px สัดส่วน : 9 : 16 (แนวตั้ง) หรือ 16 : 9 (แนวนอน) นามสกุล : .JPG หรือ .PNG

เฟซบุ๊ก (Facebook) Right Column Images ขนาดที่แนะน�ำ : 1200x628px สัดส่วน : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) นามสกุล : .JPG หรือ .PNG

เฟซบุ๊ก (Facebook) Instant Article Images ขนาดที่แนะน�ำ : 1200x628px ขนาดที่แนะน�ำ (พร้อมลิงก์) : 1200x1200px สัดส่วน : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) นามสกุล : .JPG หรือ .PNG

เฟซบุ๊ก (Facebook) Marketplace Images ขนาดที่แนะน�ำ : 1200x628px ขนาดที่แนะน�ำ (พร้อมลิงก์): 1200x1200px สัดส่วน : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) นามสกุล : .JPG หรือ .PNG

เฟซบุ๊ก (Facebook) Stories ขนาดที่แนะน�ำ : 1080x1920px, 1080x1530px สัดส่วน : 9:16, 4:5 (แนวตั้ง) นามสกุล : .JPG หรือ .PNG

การน�ำเสนอด้วยภาพเคลื่อนไหว/ วิดีโอในสื่อโซเชียลมีเดีย การน�ำเสนอด้วยภาพวิดีโอในสื่อโซเชียลมีเดียที่ได้รับความนิยมอย่างเฟซบุ๊ก ควรมีกลวิธีการน�ำเสนอ โดยก�ำหนดขนาดของภาพ (ผ่านโปรแกรมปรับแต่งภาพ) การก�ำหนดสัดส่วน ขนาดไฟล์ และความยาวของวิดีโอ ดังนี้ 1. เฟซบุ๊ก (Facebook) Feed Videos ขนาดที่แนะน�ำ : 1280x720px สัดส่วนวิดีโอ : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : ตั้งแต่ 1 วินาทีขึ้นไป แต่ไม่เกิน 240 นาที

*ไม่ว่าจะเป็นโฆษณาแบบไหน เฟซบุ๊ก (Facebook) จะแนะน�ำให้อัปโหลด วิดีโอขนาดใหญ่ คมชัด โดยจะยิ่งดีมากหากปราศจากตัวหนังสือและขอบสีด�ำ ซึ่งอันที่จริง เฟซบุ๊ก (Facebook) มีลิสต์ที่บอกถึงสัดส่วนของวิดีโอต่าง ๆ ที่เหมาะ กับทุกประเภทของโฆษณาเอาไว้ให้แล้ว 32

2. เฟซบุ๊ก (Facebook) Instant Article Videos ขนาดที่แนะน�ำ : Full HD สัดส่วนวิดีโอ : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : ตั้งแต่ 1 วินาทีขึ้นไป แต่ไม่เกิน 240 นาที

*หากหน้าปก (Video Thumbnail) มีตัวหนังสือเกิน 20% อาจจะได้รับ ค�ำเตือนตอนจะยิงโฆษณาได้วา่ ตัวหนังสือเกินเกณฑ์ทเี่ ฟซบุก๊ (Facebook) ก�ำหนด ซึ่งจะส่งผลให้โฆษณาอาจไม่ผ่านการพิจารณา 3. เฟซบุ๊ก (Facebook) In-Stream Videos ขนาดที่แนะน�ำ : Full HD สัดส่วนวิดีโอ : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : ตั้งแต่ 5 วินาทีขึ้นไป แต่ไม่เกิน 15 วินาที

4. เฟซบุ๊ก (Facebook) Marketplace Videos ขนาดที่แนะน�ำ : Full HD สัดส่วนวิดีโอ : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : ตั้งแต่ 1 วินาทีขึ้นไป แต่ไม่เกิน 240 นาที

5. เฟซบุ๊ก (Facebook) Stories Ads ขนาดที่แนะน�ำ : 1080x1920px, 1080x1530px สัดส่วนวิดีโอ : 9:16, 4:5 (แนวตั้ง) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : 2 นาที

6. เฟซบุ๊ก (Facebook) Video Feeds ขนาดที่แนะน�ำ : Full HD สัดส่วนวิดีโอ : 9:16 (แนวตั้ง) หรือ 16:9 (แนวนอน) ขนาดไฟล์ : สูงสุดไม่เกิน 4GB ความยาววิดีโอ : ตั้งแต่ 1 วินาทีขึ้นไป แต่ไม่เกิน 240 นาที

การใช้แอปพลิเคชันตัดต่อวิดีโอ ไคน์มาสเตอร์ (Kinemaster) เริ่มต้นการใช้งาน (Start)

การสร้างสรรค์และการแชร์วิดีโอ (Create and Share a Video Project) 1. กด เพื่อสร้างสรรค์งาน

2. หากกดปุ่ม Get Started แอปพลิเคชันจะให้เลือกวิดีโอหรือภาพทั้งหมด เมื่อเลือกเสร็จแล้วกดปุ่มถัดไป (Next) 3. สามารถเลือกทีม (Theme) ลวดลายในโปรเจ็คได้หากเลือกแล้วกดปุ่ม ถัดไป (Next) 4. ใส่ตัวอักษรที่ปรากฏขึ้นในโปรเจ็คงานพิมพ์และกดปุ่มถัดไป (Next) 5. เลือกเพลงประกอบวิดีโอเสร็จแล้วกดปุ่ม (Next) 36

หลังจากใช้งานครั้งแรกแล้ว เมื่อใช้งานครั้งต่อไปหน้าจอจะเป็นลักษณะดังนี้

ต้องการเล่นวิดีโอกด

ต้องการตัดต่อกด

ต้องการแชร์ผลงานกด ต้องการลบโครงงาน

เมื่อเข้าสู่โหมดการตัดต่อ ปุ่ม ย้อนกลับ or เดินหน้าสิ่งที่เคย ท�ำมาก่อนในการตัดต่อ นอกจากนี้สามารถกด เพื่อเปลี่ยนสีสันรูปแบบ ภาพเคลื่อนไหวเพิ่มเติมในวิดีโอ ปุ่ม คือปุ่มที่สามารถแชร์วิดีโอที่ตัดต่อผ่าน สื่อโซเชียลมีเดียหรือบันทึกวิดีโอเก็บไว้ในสมาร์ทโฟนและปุ่ม ส�ำหรับเปลี่ยน ออฟชั่นต่าง ๆ ที่ใช้ส�ำหรับงานวิดีโอ

ทางด้านขวาของแอปพลิเคชันนี้ ประกอบด้วยปุ่มต่าง ๆ ดังนี้ ปุ่ม เพิ่มภาพและวิดีโอ ปุ่มเพิ่มเสียงดนตรีคือ แต่หากเสียงบรรยาย สามารถเพิ่มเสียงได้ผ่านปุ่ม

และปุ่ม คือปุ่มที่สามารถถ่ายภาพนิ่งและวิดีโอเพิ่มเติมได้ โดยภาพ ดังกล่าวจะปรากฏลงบนไทม์ไลน์ (Timeline) ด้านล่างทันที ปุ่ม คือปุม่ ทีส่ ามารถซ้อนภาพนิง่ สติก๊ เกอร์ การเขียนมือ รวมถึงตัวอักษร ได้ (ใช้ส�ำหรับใส่ ตัวอักษร ชื่อผู้ถูกสัมภาษณ์) สามารถขยายไทม์ไลน์เพื่อความละเอียดในการตัดต่องานโดยสามารถเลือก ปุ่ม และปุ่ม คือปุ่มที่สามารถเลื่อนเข็มไทน์ไลน์ให้เลื่อนไปที่หน้าคลิป หากและต้องการลบคลิปหรือลบส่วนที่ไม่ต้องการออก สามารถลบได้โดยใช้ปุ่ม

ปุ่ม คือปุ่มที่บันทึกภาพ ณ เวลาที่จอมอนิเตอร์ปรากฏภาพอยู่ เพื่อเป็นการเพิ่มมิติการสร้างสรรค์งานได้หลากหลายยิ่งขึ้น โดยสามารถเลือกได้ว่า ต้ อ งการบั น ทึ ก ภาพและให้ ป รากฏก่ อ น-หลั ง หรื อ ซ่ อ นภาพเดิ ม นอกจากนี้ เมือ่ กดคลิกเลือกคลิปจะมีเครือ่ งมืออืน่ ปรากฏซึง่ ในการตัดต่อภาพ ปรับมุมมองภาพ (นิ่ง) ปรับระดับเสียง รวมถึง Effect อื่น ๆ ซึ่งจะกล่าวต่อไป

การตัดต่อคลิป สามารถตัดคลิปได้โดยกดที่คลิปที่ต้องการตัดต่อ หลังจากนั้นให้เลือก จะปรากฏเครี่องมือเพิ่มเติมซึ่งสามารถเลือกใช้ได้ 5 แบบดังนี้

คือการตัดส่วนที่ไม่ต้องการออกด้านซ้ายของคลิปที่เลือก คือการตัดส่วนที่ไม่ต้องการออกด้านขวาของคลิปที่เลือก คือการตัดแบ่งคลิปออกจากกัน (จากหนึ่งคลิปกลายเป็นสองคลิป) คือการแยกภาพและเสียงของคลิปนี้ออกจากกัน (บางครั้งใช้ในกรณีที่ ต้องการภาพหรือต้องการเสียงเท่านั้น) คือการแยกคลิปออกจากกันแต่มีการเพิ่มภาพนิ่ง ณ เวลาที่เข็มไทม์ไลน์ ชี้วางไว้ระหว่างคลิปทั้งสอง (ใช้กรณีเปิดตัวผู้ถูกสัมภาษณ์และแช่ภาพ แนะน�ำและเดินเรื่องต่อ)

การปรับระดับเสียง (Volume)

กดเลือกคลิปหรือเสียงที่บันทึก แล้วเลือกปุ่ม จะปรากฏปุ่ม ไว้ปรับระดับเสียงโดยเสียงเริ่มต้นอยู่ที่ 100% ปุ่ม คือ ปุ่มปรับระดับเสียง แบคกราวน์ ทัง้ สองปุม่ นีส้ ามารถปรับระดับเสียงได้โดยสไลด์ระดับขึน้ หรือลงได้ตาม ความต้องการ

การปรับระดับเสียงด้วยตนเอง

สามารถปรับระดับเสียงได้ตามความต้องการ ผ่านปุ่ม จะปรากฏ เครือ่ ง volume envelope options โดยการปรับระดับสามารถเลือ่ นเข็มไทม์ไลน์ ไปตรงจุดที่ต้องการและเลื่อนปรับสไลด์เสียงให้ได้ระดับที่ต้องการ และหาเพิ่มจุดที่ จะปรับลดเสียงก็สามารถกดปุ่ม และปรับระดับเสียงอีกที

การแชร์ (Share)

การแชร์ไฟล์เพื่อโชว์ในสื่อโซเชียลมีเดียหรือบันทึกลงเครื่องสามารถท�ำได้ โดยเลือกปุ่ม ในหน้าแรก หรือเลือก ในด้านซ้ายของเมนูในแอปพลิเคชัน

แอปพลิเคชันที่ผู้ผลิตสื่อควรมี เว็บไซต์โมบายเจอนัลริซึมแมนวล (Mobile Journalism Manual) ได้ระบุ แอปพลิเคชันที่ผู้ผลิตสื่อควรมีไว้ดังนี้

แอปพลิเคชันส�ำหรับการถ่ายภาพ / ระบบปฏิบัติการ

Pro Camera: (iOS) Snapseed (iOS / Android) ProShot (iOS / Android): VSCO (iOS / Android): 44

แอปพลิเคชันส�ำหรับบันทึกวิดีโอ VIDEO RECORDING

Filmic Pro (iOS / Android): Open Camera (Android only): Cinema 4K (Android only): Cinema FV-5 (Android only) Lapse it (iOS / Android): แอปพลิเคชันส�ำหรับการตัดต่อวิดีโอแบบมืออาชีพ

LumaFusion (iOS only): KineMaster (iOS / Android): PowerDirector (Android only): Alight Motion (Android): iMovie (iOS only):

แอปพลิเคชันส�ำหรับตัดต่อวิดีโออย่างง่าย

Quik (iOS / Android): Animoto (iOS / Android): Apple Clips (iOS): Splice (iOS): Enlight VideoLeap (iOS): CuteCut (iOS / Android): Movie Maker (Android): Vlogit (iOS / Android): VideoShop (iOS / Android): แอปพลิเคชันส�ำหรับใส่ตัวอักษร ใส่ค�ำพูดและโลโก้ในภาพและวิดีโอ

Phonto (iOS / Android): Vont (iOS): DIY Subtitle (iOS): Movie Maker (Android): Autocap (Android): 46

แอปพลิเคชันส�ำหรับบันทึกเสียง

RecForge Lite (Android only): Voice Record Pro (iOS / Android): แอปพลิเคชันส�ำหรับตัดต่อเสียง

Ferrite (iOS): AudioEvolution Mobile Studio (Android): n-Track (Android): แอปพลิเคชันส�ำหรับผลิตภาพแบบี 360°

Google Street View (iOS / Android): 47

แอปพลิเคชันส�ำหรับผลิตแอนิเมชั่น

Adobe Spark Post (iOS/ Android): TypeArt (iOS): Animated Text (Android): Wizibel (iOS):