Το Κωσταλέξι από ψηλά by To Kostalexi

ΠΑΝΑΓΗΩΣΖ΢ ΠΑΝΣΑΕΖ΢ Αληηζηξάηεγνο ε.α.

ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗ ΗΓΗΟΚΣΖ΢ΗΑΚΑ - ΟΗΚΗ΢ΣΗΚΑ ΚΑΗ ΛΑΟΓΡΑΦΗΚΑ

Σν Κσζηαιέμη καο

ΑΘΖΝΑ ΢ΔΠΣΔΜΒΡΗΟ΢ 2011

ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗ ΗΓΗΟΚΣΖ΢ΗΑΚΑ - ΟΗΚΗ΢ΣΗΚΑ ΚΑΗ ΛΑΟΓΡΑΦΗΚΑ Τπό Αληηζηξαηήγνπ ε.α. Παλαγηώηε Παληαδή 1. Ζ θαιή ηύρε ην έθεξε, λα έρσ ζηε δηάζεζή κνπ ηηο θαησηέξσ δύν πιάγηεο αεξνθσηνγξαθίεο – ησλ εηώλ 1962 θαη 1976 - νη νπνίεο θαίλνληαη ζηηο αληίζηνηρεο, θαησηέξσ, Φσηνγξαθίεο Νν 1 θαη Νν 2.

Φση. Νν1: Πιάγηα Αεξνθσηνγξαθία ηνπ κεγαιπηέξνπ κέξνπο ηνπ Κσζηαιεμίνπ - Έηνπο 1962

Φση. Νν 2: Πιάγηα Αεξνθσηνγξαθία ηνπ κεγαιπηέξνπ κέξνπο ηνπ Κσζηαιεμίνπ - Έηνπο 1976.

2. Σε Νν 1 αεξνθσηνγξαθία είρε ηελ θαιή πξόλνηα, λα ηε ιάβεη - ν ρσξηαλόο καο - Αληηπηέξαξρνο ε.α. θ. Παπαεπζηαζίνπ Δπζηάζην1 Σειηθά, ε αεξνθσηνγξαθία, ήιζε, ζηε δηθή κνπ θαηνρή, από ηνλ αείκλεζην Αλαγλσζηόπνπιν Δπζύκην ηνπ Κσλζηαληίλνπ, ν νπνίνο ηε δηαηεξνύζε, ζε θάδξν, ζην ζπίηη ηνπ. Αξγόηεξα κνπ έθακε ηελ ηηκή, λα κνπ δσξίζεη, ν ρσξηαλόο καο Σαμίαξρνο ε.α. θ. Φαξάληδνο Παύινο ηνπ Γεσξγίνπ, ηε Νν 2, αεξνθσηνγξαθία. Ο θ. Φαξάληδνο είρε - θαη απηόο – ηελ θαιή πξόλνηα, λα παξαθαιέζεη, έλαλ ζπλάδειθό ηνπ Αεξνπόξν - ν νπνίνο ππεξεηνύζε ζηελ ίδηα Αεξνπνξηθή Μνίξα, ζηελ νπνία ππεξεηνύζε θαη ν θ. Παπαεπζηαζίνπ – γηα λα ιάβεη, επίζεο, κία αεξνθσηνγξαθία ηνπ ρσξηνύ καο. 3. Από ηόηε πνπ έιαβα γλώζε ηεο Νν 1 αεξνθσηνγξαθίαο αληηιήθζεθα όηη εκπεξηέρεη, κέζα ηεο, ζεκαληηθό ηζηνξηθό απόζεκα γηα ην ρσξηό καο. Παξαηεξώληαο ηελ γύξηζε, ε θαληαζία κνπ, πίζσ θαη, πεγαίλνληαο ζην 1962 θαη ελσξίηεξα: Θπκήζεθα όινπο ηνπο παιηνύο αλζξώπνπο, πνπ, δπζηπρώο - ν αδπζώπεηνο ρξόλνο ζπλεηέιεζε, ώζηε λα κελ ππάξρεη θαλείο ζήκεξα. Αλαγλώξηζα ην πεξπάηεκά ηνπο. Άθνπζα ηελ νκηιία ηνπο θαη ηα αζηεία ηνπο. Δίδα ην ρακόγειό ηνπο. ΢πκκεηείρα ζηηο ιύπεο ηνπο θαη ηηο ραξέο ηνπο. Δίδα ηα γιέληηα ηνπο θαη άθνπζα ηα ηξαγνύδηα ηνπο. ΢πκκεηείρα ζε γάκνπο, ζε βαθηίζηα θαη ζε θεδείεο. Σνπο επηζθέθηεθα, κε ηνπο γνλείο κνπ, ζηα ζπίηηα ηνπο - ζηηο γηνξηέο - θαη έλησζα ηε κεγάιε ηνπο θαηαδεθηηθόηεηα θαη ην εππξνζίγνπξν ρακόγειν ηεο ππνδνρήο. Έπαημα, ζηε Ράρε (ζεκεξηλή πιαηεία), κε ηνπο άιινπο ζπλνκειίθνπο κνπ ηε γ’ξνύλα (γνπξνύλα), ηελ ηζηιίθα, αιιά επραξηζηήζεθα πεξηζζόηεξν - κε ηνλ πεηξνπόιεκν θαη, επηπρώο, δελ είρακε θαη αίκαηα. Γεληθά έιαβα κέξνο ζε θάζε εθδήισζε ηεο δσήο ησλ Κσζηαιεμησηώλ ηεο επνρήο εθείλεο. Απηή ε θαληαζίσζε κε «έθαηγε» – ζπλέρεηα - θαη κνπ δεκηνπξγνύζε ηελ έληνλε επηζπκία, λα θέξσ ζηελ επηθάλεηα, ό,ηη ήηαλ δπλαηό, λα κνπ πεη ε ίδηα ε αεξνθσηνγξαθία. Απ’ όηαλ έιαβα γλώζε θαη ηεο Νν 2 αεξνθσηνγξαθίαο, ε επηζπκία κνπ γηγαληώζεθε θαη απνθάζηζα, λα πινπνηήζσ ηελ αλσηέξσ επηζπκία κνπ, ζαλ κία, αθόκε, πξνζθνξά ζηελ ηζηνξία ηνπ Κσζηαιεμίνπ. 4. Ωο εθ ησλ αλσηέξσ θαη κε ηε βνήζεηα – θπξίσο - ηεο αεξνθσηνγξαθίαο Νν 1 θαη, επηθνπξηθώο, ηεο αεξνθσηνγξαθίαο Νν 2, 2 ην παξόλ πόλεκα, πεξηιακβάλεη ηα αθόινπζα ελδηαθέξνληα ζηνηρεία: α. Σνλ πξνζδηνξηζκό ησλ ππαξρνπζώλ νηθηώλ ηνπ Κσζηαιεμίνπ, από ην 1962 θαη αξθεηά πξηλ, κεηά ησλ νλνκαηεπσλύκσλ ησλ ηδηνθηεηώλ απηώλ. Σνλ, θάζε ηδηνθηήηε, ηνλ ζπλνδεύεη θαη ην παξαηζνύθιη ηνπ. β. Σελ νηθηζηηθή αλάπηπμε ηνπ ρσξηνύ αλάινγα κε ηα πιεξνθνξηαθά ζηνηρεία πνπ ππάξρνπλ. γ. Γηάθνξα ιανγξαθηθά ζηνηρεία ηεο επνρήο εθείλεο

΋ηαλ είρε ην βαζκό ηνπ ΢κελαγνύ θαη ππεξεηνύζε ζηελ Αεξνθσηνγξαθηθή Μνίξα ηεο Πνιεκηθήο Αεξνπνξίαο κε έδξα ηε Λάξηζζα. 2 Ζ αεξνθσηνγξαθία Νν 1 έρεη ιεθζεί κε θαηεύζπλζε θάζεηε πξνο ην έδαθνο, παξά ηνλ θίλδπλν πξνζθξνύζεσο ηνπ αεξνζθάθνπο επί ηνπ πςώκαηνο Αγξηόβξηδα, ην νπνίν αλνξζώλεηαη, θαηαθόξπθα, λνηίσο ηνπ Κσζηαιεμίνπ. Πεξηιακβάλεη ην ζύλνιν, ζρεδόλ, ηνπ Υσξηνύ, εθηόο ηνπ λνηηναλαηνιηθνύ ηκήκαηόο ηνπ. Ζ αεξνθσηνγξαθία Νν 2 έρεη ιεθζεί από βνξεηνδπηηθή θαηεύζπλζε από ην θόβν, πξνθαλώο, ηεο Αγξηόβξηδαο. Απηή πεξηιακβάλεη θαη κεγάιν κέξνο ηνπ λνηηναλαηνιηθνύ ηκήκαηνο ηνπ ρσξηνύ. Απηόο είλαη θαη ν ιόγνο πνπ, ε αεξνθσηνγξαθία Νν 2, ρξεζηκνπνηήζεθε επηθνπξηθώο.

ΑΝΑΛΤ΢Ζ ΣΩΝ ΑΝΩΣΔΡΩ 5. Πξνζδηνξηζκόο

ησλ νηθηώλ, ησλ ηδηνθηεηώλ θαη ησλ παξαηζνπθιηώλ ησλ Κσζηαιεμησηώλ ηεο επνρήο ηνπ 1962 θαη αξθεηά πξηλ: 3

α. Πξνθεηκέλνπ, νη νηθίεο, λα είλαη πεξηζζόηεξν νξαηέο, ε θσηνγξαθία Νν 1, ρσξίζζεθε ζε ηξία ηκήκαηα, ήηνη: Σν αλαηνιηθό, ην θεληξηθό θαη ην δπηηθό4. Σα αλσηέξσ ηκήκαηα ζπκπιεξώλνληαη θαη κε ην λνηηναλαηνιηθό ηκήκα ηεο θσηνγξαθίαο Νν 2. β. Κάζε νηθία θαηαδεηθλύεηαη, επί ησλ αλσηέξσ ηκεκάησλ ησλ θσηνγξαθηώλ, κε έλα βέινο. ΢ην πίζσ κέξνο, θάζε βέινπο, αλαγξάθεηαη έλαο αξηζκόο, ν νπνίνο είλαη θαη ν α/α ηεο ζπγθεθξηκέλεο νηθίαο. γ. Ζ αξίζκεζε ησλ νηθηώλ δελ δηαθόπηεηαη, από ηκήκα ζε ηκήκα ησλ θσηνγξαθηώλ, αιιά είλαη ζπλερήο από ηελ αξρή ηνπ πξώηνπ ηκήκαηνο κέρξη ην ηέινο ηνπ ηεηάξηνπ. δ. Κάζε ηκήκα θσηνγξαθίαο αθνινπζείηαη από θαηάζηαζε, ζηελ νπνία αλαθέξνληαη ηα επόκελα: (1). Οη α/α ησλ θαηνηθηώλ όπσο, απηνί, θαηαγξάθνληαη ζηηο πξνεγνύκελεο παξαγξάθνπο β θαη γ. (2). Σν νλνκαηεπώλπκν ηνπ ηδηνθηήηνπ θάζε νηθίαο. (3). Σν παξαηζνύθιη θάζε ηδηνθηήηνπ. (4). Σπρόλ παξαηεξήζεηο γηα ηελ θαιύηεξε θαηαλόεζε ησλ αλσηέξσ. ε. Γηα ηα παξαηζνύθιηα αλαθέξνληαη ηα εμήο: (1). Γελ ππήξρε (θαη δελ ππάξρεη), θαλέλαο Κσζηαιεμηώηεο, πνπ λα κελ είρε (θαη λα κελ έρεη) ην δηθό ηνπ, απνθιεηζηηθά, παξαηζνύθιη. (2). Γηα ηε δεκηνπξγία ησλ παξαηζνπθιηώλ εθαξκόδνληαλ, από ηνπο ρσξηαλνύο, νξηζκέλνη θαλόλεο. Οη βαζηθόηεξνη θαλόλεο ήηαλ (θαη είλαη) νη αθόινπζνη: (α). ΋ια ηα παξαηζνύθιηα ηα νκηινύζαλ ζην Ρνπκειηώηηθν Γισζζηθό Ηδίσκα. ΢ην ηδίσκα απηό ηα αλαθέξσ, ζην παξόλ πόλεκα, αιιά, ζηε ζπλέρεηα, επεμεγώ (εληόο παξελζέζεσο) – ηελ ίδηα ιέμε - ζηε Νενειιεληθή Γιώζζα.5 (β). Καηά ην πιείζηνλ παξέζεηαλ - δίπια ζην επώλπκν ην όλνκα ηνπ Κσζηαιεμηώηε θαη δεκηνπξγνύζαλ, έηζη, κία ιέμε - ην παξαηζνύθιη π.ρ: Καξκαινπθώζηαο (Καξκάιεο + Κώζηαο), Φαξαηδνπγηώξγνπο (Φαξάληδνο + Γηώξγνο) θ.ιπ. (γ). Από ηα κηθξά νλόκαηα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ιάβαηλαλ ηα ππνθνξηζηηθά ηνπο, π.ρ.: Νάζηνπο (Νάζηνο = Αζαλάζηνο), Κώζηαο (Κσλζηαληίλνο), Μήηζηνπο (Μήηζνο) ή Μήηξνπο (Μήηξνο) = Γεκήηξηνο, Θύκληνπο (Θύκληνο = Δπζύκηνο). ΢ε Θύκληνπ (Θύκην) κεηέηξεςαλ θαη ηα επώλπκα ησλ Κσζηαιεμησηώλ, πνπ είραλ - ην Δπζπκίνπ - ζαλ επώλπκν.

Με ηε ιέμε παξαηζνύθιηα ελλννύκε ηα παξσλύκηα. Δμππαθνύεηαη όηη, κε ηηο δπλαηόηεηεο πνπ παξέρνπλ, ηα ζρεηηθά πξνγξάκκαηα ησλ Ζιεθηξνληθώλ Τπνινγηζηώλ, είλαη δπλαηό, ην θείκελν θαη νη αεξνθσηνγξαθίεο, λα κεγεζπλζνύλ γηα ηελ θαιύηεξε δηάθξηζε ησλ νηθηώλ (Ενπκ). 5 ΢ηελ ηζηνζειίδα, ηνπ παξόληνο site, κε ηνλ ηίηιν «Άιια Δλδηαθέξνληα Θέκαηα», ζα βξείηε ηελ εξγαζία κε ζέκα «Καλόλεο Γξαθήο θαη Οκηιίαο ηνπ Ρνπκειηώηηθνπ Γισζζηθνύ Ηδηώκαηνο». 4

(δ). Δάλ θάπνηνπ, ην επώλπκν, ήηαλ ην κνλαδηθό, ζην ρσξηό, ήηαλ δπλαηό λα ηνλ αθνινπζεί θαη σο Παξαηζνύθιη, π.ρ. Σαξαπέξαο, ΢ηξνπκαηγηάο (΢ξσκαηηάο). (ε). Σν ίδην ζπλέβαηλε θαη αλ, θάπνηνο, είρε ην κνλαδηθό, κηθξό όλνκα, ζην ρσξηό, π.ρ.:Αρηιιέαο (Αρηιιέαο), Υαξάιακπνπο (Υαξάιακπνο) θ.ιπ. (ζη). Σν επάγγεικα ζπκκεηείρε θαη, απηό, ζηε δεκηνπξγία παξαηζνπθιηώλ, π.ρ.: Μπαθαινπκήηξνπο (Μπαθαινκήηξνο), από ην επάγγεικα κπαθάιεο. (δ). Καη ε κηθξή ζσκαηηθή δηάπιαζε παίδεη, ιίγν ξόιν, ζηε δεκηνπξγία ησλ παξαηζνπθιηώλ, π.ρ.: Βνπκπίξθνπ = κηθξόζσκν αγόξη (από ην κπόκπηξαο). (ε). Οξηζκέλα παξαηζνύθιη έρνπλ ηνύξθηθε πξνέιεπζε, π.ρ.: Ρεληίθεο, Κνπγηνύθαο. (ζ). Οξηζκέλα ζόγηα είραλ, πιελ ηνπ αηνκηθνύ παξαηζνπθιηνύ θάζε κέινπο, θαη έλα γεληθό, π.ρ.: Οη Ρνδαίνη = Μαληάηηο (Μαληάηεο), επεηδή, ην ζόγη απηό, είρε ηελ αξρηθή πξνέιεπζή ηνπ από ηε Μάλε. Αλαγλσζηνπνπιαίνη = ΢ηξνπκήηηο (΢ηξσκήηεο), επεηδή, ε αξρηθή ηνπο πξνέιεπζε, ήηαλ από ην ρσξηό ΢ηξώκε. ζη. Καησηέξσ παξνπζηάδνληαη ηα ηκήκαηα ησλ θσηνγξαθηώλ κε ην πεξηερόκελν πνπ πξναλαθέξζεθε: (1). ΑΝΑΣΟΛΗΚΟ ΜΔΡΟ΢ ΣΟΤ ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗΟΤ

Φση. Νν 3: Πξνζδηνξηζκόο ησλ θαηνηθηώλ θαη ησλ ηδηνθηεηώλ ζην αλαηνιηθό κέξνο ηνπ ρσξηνύ Κσζηαιέμη (από ηε θσηνγξαθία Νν 1 ηνπ 1962). 5

Α/Α α

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ β

ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗ (ΠΡΩΝΤΜΗΟ) γ

Παληαδήο Υξήζηνο ηνπ Γεσξγίνπ

Υαηδάξαο

Καηζίθα Γέζπσ

Παληαδήο Υξήζηνο ηνπ Παλαγηώηνπ

Καηζηθνπδέζπνπ (Καζηζηθνδέζπσ)

Μνπιόραο (Μνιόραο (Παηέξαο ηνπ γξάθνληνο)

ΠΑΡΑΣΖΡΖ΢ΔΗ΢ ΓΗΑ ΣΑ ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗΑ δ α. ΢ηνλ Διιελντηαιηθό πόιεκν ήηαλ ζηξαηηώηεο ηνπ Πεδηθνύ θαη ήηαλ νπιηζκέλνο κε ην ηπθέθην Μάιηγρεξ. Σν ηπθέθην, απηό, έθεξε κηα πνιύ καθξηά μηθνιόγρε, ε νπνία ήηαλ ν θόβνο θαη ν ηξόκνο ησλ Ηηαιώλ. β. Δπηζηξέθνληαο - από ην κέησπν - έθεξε, καδί ηνπ, κία ηέηνηα μηθνιόγρε, ηελ νπνία ηελ έδσζε ζε έλα ζηδεξά – ζηε Λακία – θαη ηελ κεηέηξεςε ζε έλα κεγάιν Υαηδάξη (Υαηδάξα). γ. Με ηε ραηδάξα απηή, ν κπάξκπα Υξήζηνο, έζθαδε όια ηα γνπξνύληα, ηνπ ρσξηνύ, ηα Υξηζηνύγελλα. Από απηή ηε ραηδάξα ηνπ θόιιεζαλ, νη ρσξηαλνί, ην νκώλπκν παξαηζνύθιη (Υαηδάξαο). Ήηαλ ρήξα, θάπνηνπ ρσξηαλνύ καο, κε ην επώλπκν Υξηζηόπνπινο. Ο ζύδπγόο ηεο απεβίσζε. Οη ρσξηαλνί ηεο θξάηεζαλ ην νηθνγελεηαθό ηεο παηξώλπκν, ην νπνίν ήηαλ ην θαηζίθαο. Οπόηε Καηζίθαο + Γέζπνπ (Γέζπσ) = Καηζηθνπδέζπνπ (Καηζηθνδέζπσ). Ήηαλ κεηαλάζηεο ζηελ Ακεξηθή θαη, εθεί, έκνηαδε κε έλαλ άιιν Έιιελα κεηαλάζηε, ηνπ νπνίνπ – ην επώλπκν – ήηαλ Μνιόραο. Από απηή ηελ νκνηόηεηα, ηνπ πξνζήςαλ - νη εθεί ρσξηαλνί κεηαλάζηεο – ην Μνιόραο θαη ην έθεξαλ, ζην ρσξηό, ζαλ παξαηζνύθιη.

Μαγαδί ηνπ Παληαδή Υξήζηνπ ηνπ Παλαγηώηνπ

Σνπ Μαγαδί η’ Μνπιόρα (Σν καγαδί ηνπ Μνιόρα)

Δθθιεζία ηνπ Αγίνπ Αζαλαζίνπ6

Άτ Θαλάεο (Άγηνο Αζαλάζηνο)

Ο Άγηνο Αζαλάζηνο από ην 1931

Καηαζθεπάζηεθε ην 1929. Αξγόηεξα ην αγόξαζε ν Αλαγλσζηόπνπινο Βαζίιεηνο, ν επηιεγόκελνο Μπαηήξ’ο (Μπαηήξεο). Λεπηνκέξεηεο σο Καησηέξσ

Ο Άγηνο Αζαλάζηνο κεηά ηνλ εμσξατζκό (΢ήκεξα 2011)

▼

Ο Άγηνο Αζαλάζηνο ππό νκίριε

Ο Άγηνο Αζαλάζηνο θσηηζκέλνο ηε λύρηα.

Γεληθή εμέιημε ηεο θαηαζθεπήο θαη αγηνγξάθεζεο ηεο Δθθιεζίαο ηνπ Αγίνπ Αζαλαζίνπ: - 12 Οθησβξίνπ 1876: Σα εγθαίληα ηεο θαηαζθεπαζζείζεο πξώηεο Δθθιεζίαο. Σνύην δηαπηζηώλεηαη από εληνηρηζκέλε, παιαηά πιάθα, ζηελ πξόζνςε ηεο Δθθιεζίαο. Δίρε κήθνο 10,50κ. θαη πιάηνο 9,60. Δίλαη άγλσζην αλ θαηαζθεπάζζεθε ζηε ζέζε πξνππάξρνπζαο ή όρη Δθθιεζίαο. - 1930 – 1931: Δπέθηαζε, πξνο δπζκάο, ηεο αλσηέξσ Δθθιεζίαο, θαηά 8.80κ. Με ηελ επέθηαζε, απηή, ε Δθθιεζία απέθηεζε ζπλνιηθό κήθνο 19,30κ. Ζ Δθθιεζία πήξε ηε κνξθή ηεο αξηζηεξήο, αλσηέξσ, θσηνγξαθίαο. - 1950 – 1951: Καηαζθεπάζζεθαλ νη θνιώλεο ζην εζσηεξηθό ηεο Δθθιεζίαο. - 1964: Καηαζθεπή θακπαλαξηνύ. - 1967: Αληηθαηάζηαζε Σέκπινπ. -1970: Καηαζθεπή ηνπ Πξόλανπ κήθνπο 2,55κ. Σελ ίδηα επνρή θαηαζθεπάζζεθε ην ππεξπςσκέλν κέξνο ηεο νξνθήο. Σειηθά, ε Δθθιεζία, έιαβε ηε κνξθή ηεο 6

΋ια ηα ζρεηηθά κε ηελ Δθθιεζία ηνπ Αγίνπ Αζαλαζίνπ ζα ηα βξείηε ζην Βηβιίν Έθην (Άγηνο Αζαλάζηνο), ηνπ παξόληνο site.

θεληξηθήο, αλσηέξσ, θσηνγξαθίαο. Σελ εκθάληζε, απηή, ηελ έρεη θαη ζήκεξα (2011).

Αγηνγξάθεζε ηεο Δθθιεζίαο ►1964: Εσγξαθίζηεθε ν Μέγαο Αξρηεξέαο ζηελ Ωξαία Πύιε. Σνύην έγηλε κε ηελ πξνζθνξά «Δπζεβώλ Νέσλ ηνπ Υσξηνύ». ►1971: Εσγξαθίζηεθε ε εηθόλα ηνπ Παληνθξάηνξα ζηελ νξνθή ηνπ ππεξπςσκέλνπ κέξνπο ηεο Δθθιεζίαο. ►2000: Άξρηζε ε ζπζηεκαηηθή αγηνγξάθεζε ηνπ Νανύ. ▼

▼

▼ ΢πλέρεηα

Λάδνο Γεκήηξηνο ηνπ Δπαγγέινπ

Μπαθαινπκήηξνπο (Μπαθαινκήηξνο)

Παπαθπξηαδήο ΢ππξίδσλ

Κξηθνπδνπζπύξνπο (Κξεθνπδνζπύξνο)

Αλαγλσζηόπνπινο Κσλζηαληίλνο

Κνπηαλάο

Αλαγλσζηόπνπινο Υξήζηνο

Ξ’ηξήο (Ξπζηξήο)

▼ α. ΢ην ηζόγεην ηνπ ζπηηηνύ ηνπ είρε Μπαθάιηθνπ (Μπαθάιηθν). Ήηαλ, δειαδή Μπαθάιεο (Μπαθάιεο). β. Από ηελ παξάζεζε ηεο ιέμεο Μπαθάιεο θαη Μήηξνπο δεκηνπξγήζεθε ην παξαηζνύθιη Μπαθαινπκήηξνπο (Μπαθαινκήηξνο). γ. Ζ ιέμε κπαθάιεο πξνέξρεηαη από ηελ ηνπξθηθή ιέμε bakkal. α. ΋ινη νη Παπαθπξηαδαίνη είραλ ην παξαηζνύθιη Κξηθνύδαο (Κξεθνύδαο). β. Ζ παξάζεζε ιέμεσλ Κξηθνύδαο (Κξεθνύδαο) θαη ΢πύξνπο (΢πύξνο) καο δεκηνπξγνύλ ην παξαηζνύθιη Κξηθνπδνπζπύξνπο (Κξεθνπδνζπύξνο). γ. Ζ ιέμε Κξεθνύδαο είλαη βιάρηθεο ή αξβαλίηηθεο πξνειεύζεσο θαη ζεκαίλεη Κνθθηλνιαίκεο. Άγλσζηε ε πξνέιεπζε ηνπ παξαηζνπθιηνύ απηνύ. α. Σν παξαηζνύθιη, απηό, πξνέξρεηαη - όπσο έιεγαλ, νη ρσξηαλνί παιηά, από ην γεγνλόο όηη, ν Ξ’ηξήο (Ξπζηξήο), ηα ήζειε όια δηθά ηνπ θαη ηα κάδεπε - όπσο ην μπζηξί (μ’ηξί) - κε ην νπνίν θαζαξίδνπλ ην ζώκα ησλ αιόγσλ, θαη ην νπνίν, ζην πέξαζκά ηνπ, ζπκπαξαζύξεη 8

Σαξαπέξαο Αζαλάζηνο.

Αιεμίνπ Γεώξγηνο

Μπαλνύζεο Υξήζηνο

Αλαγλσζηόπνπινο Υξήζηνο

όιεο ηελ αθαζαξζίεο θαη ηα δσύθηα. β. Δπί ζεηξάλ εηώλ ρξεκάηηζε Πξόεδξνο ηεο Κνηλόηεηαο Κσζηαιεμίνπ. Από απηό κπξνέξρεηαη θαη ην «ηα ήζειε όια δηθά ηνπ». Γελ ππήξρε, ζην Κσζηαιέμη – άιινο - κε ην ίδην επώλπκν. Έηζη ηνπ έδσζαλ ην νκώλπκν Σαξαπέξαο παξαηζνύθιη, δηόηη, κε κόλν απηό, ήηαλ δηαθξηηόο από ηνπο άιινπο ρσξηαλνύο. α. ΋ινη νη Αιεμίνπ έθεξαλ ην παξαηζνύθιη Μπνπξνπηαίνη (Μπνησηαίνη), πξνεξρόκελν από ην επώλπκν Μπνπξώη’ο (Μπνξώηεο). Μπνπξνπηνπγηώξγνπο β. Παξαηεξείηαη παξάζεζε (Μπνξσηνγηώξγνο). ησλ παξαηζνπθιηνύ Μπνπξώη’ο (Μπνξώηεο) θαη ηνπ νλόκαηνο Γηώξγνπο (Γεώξγηνο) θαη, έηζη, έρνπκε ην Μπνπξνπηνπγηώξγνπο (Μπνξσηνγηώξγνπο). Παξαηεξείηαη παξάζεζε επσλύκνπ θαη νλόκαηνο θαη Μπαλνπζνπρξήζηνπο έρνπκε ην (Μπαλνπζνρξήζηνο) Μπαλνπζνπρξήζηνπο (Μπαλνπζνρξήζηνο).

Οπ Υξήζηνπο νπ Λνύθαο (Ο Υξήζηνο ν Λνύθαο)

α. Έλαο Κιάδνο ησλ Αλαγλσζηνπνπιαίσλ θέξεη ην παξαηζνύθιη Λ’θαίνη (Λνπθαίνη). β. Σνύην πξνέξρεηαη από έλαλ πξόγνλό ηνπο, ηνπ νπνίνπ – ην κηθξό όλνκα ήηαλ Λνπθάο θαη, ην παξαηζνύθιη ηνπ, Λνύθαο. γ. Ο Αλαγλσζηόπνπινο Υξήζηνο αλήθε ζ’ απηόλ ηνλ θιάδν.

Νηάκληεο (Νηάκηεο)

Οη Νηάκληεο (Νηάκηεο). α. Ζ νλνκαζία Νηάκηεο πξνέξρεηαη από ηε ιέμε αληάκα (= παξέα, καδί) θαη απηή από ηελ αξραία θξάζε «ελ ησ άκα» (= ζπγρξόλσο, ηαπηόρξνλα). β. Αλαθέξνληαη, γηα πξώηε θνξά – ην 1925 - ζην ζπκβόιαην αγνξάο, από 60 Κσζηαιεμηώηεο, ηνπ ηζηθιηθηνύ (Σνπ κηζνύ ρσξηνύ Κσζηαιέμη), ηνπο απνγόλνπο ηνπ Οπιαξρεγνύ Κνκλά Σξάθα (αξρηθνύ ηζηθιηθά από ην 1843), Νηθόιαν Σξάθα θαη ηεο αδειθήο ηνπ Δηξήλεο Ρελδίλα,. γ. ΢ην ζπκβόιαην αλαθέξνληαη ηα εμήο: «νθηώ ζπλερόκελνπο νηθίζθνπο αζβεζηνιηζνθηίζηνπο θαη θεξακνζθεπείο». δ. Οη νηθίζθνη, απηνί, είραλ θαηαζθεπαζζεί γηα ηε ζηέγαζε ησλ νηθνγελεηώλ ησλ θνιιήγσλ, νη νπνίνη εξγάδνληαλ ζην ηζηθιίθη ησλ Σξαθαίσλ. Από ην γεγνλόο απηό πήξαλ θαη ην όλνκα θνιιεγόζπηηα. ε. Από ηα νθηώ, αξρηθά, έρνπλ απνκείλεη ηξία (όπσο θαίλνληαη ζηελ αλσηέξσ θσηνγξαθία) ηδηνθηεζίαο ηνπ αεηκλήζηνπ Εειελίηζα Κσλζηαληίλνπ. ζη. Κάζε θνιιεγόζπηην απνηεινύληαλ κόλν από έλα δσκάηην θαη, εμσηεξηθά, είρε κία πόξηα θαη έλα κηθξό παξάζπξν.

Αλαγλσζηόπνπινο Παλαγηώηεο.

Αλαγλσζηόπνπινο Λεσλίδαο.

Παλατηάθεο (Παλαγησηάθεο)

Ληνπλίδαο (Λεσλίδαο)

δ. Δίλαη άγλσζην, αλ, νη νηθίζθνη απηνί, θαηαζθεπάζηεθαλ από ηνπο Σξαθαίνπο ή ηα αγόξαζαλ, νη ίδηνη, από ηνλ Σνύξθν ηζηθιηθά, όινπ ηνπ Κσζηαιεμίνπ, Αρκέη Δθέλδε.7 α. Σν ζπίηη ηνπ δελ θαίλεηαη, δηόηη θαιύπηεηαη από ηα δέληξα. β. Γελ ήηαλ ηνπ Κιάδνπ ησλ Αλαγλσζηνπνπιαίσλ κε ην παξαηζνύθιη Λ’θαίνη (Λνπθαίνη). γ. Σν Παλατάθεο (Παλαγησηάθεο) είλαη ππνθνξηζηηθό ηνπ Παλαγηώηεο α. Σνπ έδσζαλ απηό ην παξαηζνύθιη, γηαηί ήηαλ ν κόλνο Λεσλίδαο ζην ρσξηό θαη, έηζη, δελ ήηαλ δπλαηό λα γίλεη ζύγρπζε κε άιινλ8.

Ο Πύξγνο9 β. Σν ζπίηη ηνπ ήηαλ απηό πνπ θαίλεηαη ζηελ πξνεγνύκελε θσηνγξαθία. Ήηαλ ςηιό θαη δίπαην θαη, γη’ απηό, ηνπ είραλ δώζεη ην όλνκα Πύξγνο. γ. Ο Πύξγνο, απηόο, ήηαλ ε θαηνηθία ηνπ ηειεπηαίνπ Σνύξθνπ ηζηθιηθά (Οινθιήξνπ ηνπ Κσζηαιεμίνπ), Αρκέη Δθέλδε.

Γηα ηηο Νηάκηεο (Νηάκληεο): Λεπηνκέξεηεο ζην ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ «Η», ΣΜΖΜΑ ΣΡΗΣΟ, ζην βηβιίν «ΣΑ ΣΟΠΩΝΤΜΗΑ ΚΑΗ Ζ Η΢ΣΟΡΗΑ ΣΟΤ΢», ηνπσλύκην Νηάκηεο (Νηάκληεο), α/α 92, ηνπ παξόληνο Site. 8 Σν Λεσλίδαο πξνέξρεηαη από ην όλνκα ηνπ γηνπ, ηνπ Κνκλά Σξάθα, Λεσλίδα. 9 Φσηνγξαθία ηνπ θ. Καλαηά Γεκεηξίνπ ηνπ ΢πύξνπ.

Μπαλνύζεο Γεκήηξηνο

Μπαλνπζνπκήηξνπο (Μπαλνπζνκήηξνο)

α.Αλαγλσζηόπνπινο α. Γηάλλνπο Ησάλλεο. (Γηάλλνο). β.Αλαγλσζηόπνπινο β. Αρηιιέαο Αρηιιέαο.

δ. Μεηά ηελ αγνξά ηνπ κηζνύ (Γπηηθνύ) ρσξηνύ κέζα ζην νπνίν ήηαλ θαη ν Πύξγνο - από ηνλ Οπιαξρεγό Κνκλά Σξάθα - ην ρξεζηκνπνηνύζε απηόο θαη νη απόγνλνί ηνπ ζαλ θαηνηθία. ε. Από έλαλ από ηνπο Σξαθαίνπο ηνλ αγόξαζε ν Αλαγλσζηόπνπινο Λεσλίδαο, ν νπνίνο δελ ήηαλ ηνπ Κιάδνπ ησλ Αλαγλσζηνπνπιαίσλ κε ην παξαηζνύθιη Λ’θαίνη (Λνπθαίνη). ζη. Ο Πύξγνο δελ ππάξρεη ζήκεξα 10 α. Έρνπκε Παξάζεζε επσλύκνπ Μπαλνύεο (Μπαλνύζεο) θαη ηνπ νλόκαηνο Μήηξνπο (Μήηξνο) δεκηνπξγνπκέλνπ, έηζη, ηνπ παξαηζνπθιίνπ Μπαλνπζνπκήηξνπο (Μπαλνπζνκήηξνο). β. ΢ην Νόηην κέξνο ηνπ ζπηηηνύ ππήξρε ε ιεγόκελε «Βξύζε Μόηζηνπ».11 α. Οη Αλαγλσζηνπνπιαίνη, απηνί, ήηαλ αδέιθηα θαη είραλ κνηξάζεη, ην ππ’ όςε ζπίηη, ζηα δύν - θαηά ηελ θαηαθόξπθε έλλνηα - θαη, ζην αλαηνιηθό ηκήκα, έκελε νη νηθνγέλεηα ηνπ Γηάλλνπ θαη, ζην δπηηθό, ε νηθνγέλεηα ηνπ Αρηιιέα. β. Γηα λα μερσξίδνπλ ηα αδέιθηα, από απόςεσο παξσλπκίσλ, ηνλ έλαλ ην νλόκαζαλ Γηάλλνπ (Γηάλλν) – από ην Ησάλλεο - θαη ηνλ άιιν Αρηιιέα.

Γηα ηνλ Πύξγνπ (Πύξγν): Λεπηνκέξεηεο ζην ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ «Η», ΣΜΖΜΑ ΣΔΣΑΡΣΟ, ζην βηβιίν «ΣΑ ΣΟΠΩΝΤΜΗΑ ΚΑΗ Ζ Η΢ΣΟΡΗΑ ΣΟΤ΢», ηνπσλύκην Πύξγνο, α/α 92, ηνπ παξόληνο Site. 11 Πεξηζζόηεξεο πιεξνθνξίεο, γηα ηε βξύζε απηή, ζην Βηβιίν 12 (Βξύζεο), παξάγξαθνο 4, ηνπ παξόληνο Site.

Δπζπκίνπ Αζαλάζηνο

Παιαηά Γεμακελή

Θπκληνπλάζηνπο (Θπκηνλάζηνο)

Γημακηλή (Γεμακελή).

γ. Ο Αρηιιέαο ήηαλ ν κνλαδηθόο πνπ είρε, ην όλνκα, απηό, ζην ρσξηό θαη, έηζη, ήηαλ δηαθξηηόο από ηνπο άιινπο Υσξηαλνύο. δ. Γελ ήηαλ από ηνλ Κιάδν ησλ Λ’θαίνπλ (Λνπθαίσλ). α. Σν επώλπκν Δπζπκίνπ, όπσο, όπσο αλαθέξακε θαη πην επάλσ, ην είραλ κεηαηξέςεη, νη Κσζηαιεμηώηεο, ζε Θύκληνπ. β. Δπνκέλσο έρνπκε θαη εδώ παξάζεζε ηνπ παξαηζνπθιηνύ (Θύκληνπ) θαη ππνθνξηζηηθνύ - Νάζηνπο (Νάζηνο) - ηνπ θαλνληθνύ νλόκαηόο ηνπ (Αζαλάζηνο). Καη’ επέθηαζε έρνπκε ην Θπκληνπλάζηνπο (Θπκηνπλάζηνο). α. Ζ δεμακελή, απηή, απνηεινύζε κέξνο ηνπ πδξαγσγείνπ, ην νπνίν ζπγθέληξσλε ην λεξό ηεο παιαηάο βξύζεο ηνπ ΢σιελαξίνπ θαη ηνπ Άκπια ηεο Ρνδηάο γηα ηελ πδξνδόηεζε ηνπ ρσξηνύ. β. Δγθαηληάζηεθε ζηηο 13 Ηαλνπαξίνπ ηνπ 1961, επί Πξνεδξίαο ηνπ Δπζπκίνπ Ησάλλνπ ηνπ Γεσξγίνπ (Σ’ Γηάλλε η’ Θπκληνπγηώγ’). Ο παηέξαο ηνπ Θπκλνπγηώξγνπο (Θπκληνγηώξγνο) αλαθέξεηαη, θαησηέξσ, ζηνλ α/α 21, ζει.13). Ζ δεμακελή θαίλεηαη ζηελ επόκελε θσηνγξαθία.

Ζ Παιαηά Γεμακελή 13

γ. Δπεηδή ην λεξό δελ επαξθνύζε θαηαζθεπάζζεθαλ, θαηά δηαθνξεηηθά ρξνληθά δηαζηήκαηα, δύν ππόγεηνη αγσγνί, νη νπνίνη κεηέθεξαλ λεξό από ην Γνξγνπόηακν. Σν λεξό απηό δηνρεηεύζεθε κέζα ζηελ παιαηά δεμακελή, ε νπνία, ηειηθά δελ ην ρσξνύζε ιόγσ ηεο κεγάιεο πνζόηεηάο ηνπ. δ. Καηόπηλ ηνύηνπ θαηαζθεπάζηεθε θαη λέα δεμακελή, ζηελ νπνία δηνρέηεπζαλ ην λεξό ηνπ δεπηέξνπ θαηαζθεπαζζέληνο αγσγνύ λεξνύ από ην Γνξγνπόηακν. ε. Ζ λέα δεμακελή θαηαζθεπάζηεθε ην 1994, επί πξνεδξίαο ηνπ Καλαηά Γεκεηξίνπ ηνπ ΢πύξνπ [Δπεηδή θαηαζθεπάζηεθε ηόζν αξγά από ην 1962 (Φση, Νν 1) θαη 1976 (Φση. Νν 2) δελ θαίλεηαη ζηηο αλσηέξσ δύν θσηνγξαθίεο]. ζη. Ζ λέα δεμακελή θαίλεηαη ζηελ επόκελε θσηνγξαθία:12

Δπζπκίνπ Γεώξγηνο

Θπκληνπγηώξγνπο (Δπζπκηνγηώξγνο)

Ζ Νέα Γεμακελή α. Γηα ην Δπζπκίνπ: ΋πσο ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 19, ζει. 12 β. ΢πλεπώο, κε ην Θύκληνπ (Θύκην) θαη Γηώξγνπο (Γηώξγνο), έρνπκε ην Θπκληνπγηώξγνπο (Θπκηνγηώξγνο).

Πεξηζζόηεξεο ιεπηνκέξεηεο: ΢ην ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ «Η», ΣΜΖΜΑ ΣΔΣΑΡΣΟ, ηνπσλύκην Τδξαγσγείν, α/α 127 ηνπ παξόληνο Site.

γ. Σν θαησηέξσ παιαηόηαην ζπηηάθη είλαη ε παηξνγνληθή εζηία ηνπ γέλνπο ησλ Δπζπκίνπ.

Ζ παηξνγνληθή εζηία ησλ Δπζπκίνπ δ. Ο νηθίζθνο, απηόο, βξίζθεηαη λνηίσο θαη ζε επαθή κε ην θαλνληθό ζπίηη θαη, θαιππηόκελν από απηό, δελ θαίλεηαη ζηελ αεξνθσηνγξαθία. Απνηειείηαη από έλα δσκάηην θαη, εμσηεξηθά, από κία πόξηα θαη έλα κηθξό παξάζπξν (΋πσο αθξηβώο, ήηαλ ηα θνιιεγόζπηηα).13

Αλαγλσζηόπνπινο Κσλζηαληίλνο.

Κνπζηαληήο (Κσζηαληήο)

Δπζπκίνπ Βαζίιεηνο

Θπκληνπβαζίιεο (Θπκηνβαζίιεηνο)

α. Τπήξραλ, ζην Κσζηαιέμη, δύν Αλαγλσζηόπνπινη κε ην κηθξό όλνκα Κσλζηαληίλνο, ν εμεηαδόκελνο εδώ θαη ν αλαθεξόκελνο ζηνλ α/α 8, ζει. 11. β. Γη’ απηό - θαη γηα λα μερσξίδεη ν έλαο από ηνλ άιιν - από απόςεσο παξαηζνπθιηνύ - ζηνλ παξόληα έδσζαλ ην παξαηζνύθιη Κνπζηαληήο (Κσζηαληήο) θαη, ζηνλ άιινλ, ην παξαηζνύθιη Κνπηαλάο α. Γηα ην Δπζπκίνπ: ΋πσο ζηνλ, αλσηέξσ. α/α 19, ζει. 12. β. Έρνπκε θαη κεηαηξνπή ηνπ Βαζίιεηνο ζε Βαζίιεο.

Γηα ην παηξνγνληθό ΢πίηη ησλ Δπζπκίνπ: Λεπηνκέξεηεο ζην ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ «Η», ΣΜΖΜΑ ΣΡΗΣΟ (΢ην βηβιίν «ΣΑ ΣΟΠΩΝΤΜΗΑ ΚΑΗ Ζ Η΢ΣΟΡΗΑ ΣΟΤ΢», α/α 92, ηνπ παξόληνο Site. ΢πλεμεηάδεηαη καδί κε ην ηνπσλύκην Νηάκηεο.

Δπζπκίνπ Γεκήηξηνο

Θπκληνπκήηζηνπο (Θπκληνκήηζηνο).

΢ηαζόπνπινο Ησάλλεο

Καληαλίη’ο (Καληαλίηεο)

Παπαθώζηαο Γεώξγηνο

Υαζηώηεο Γεκήηξηνο

Γάζθαινπο (Γάζθαινο)

Υαζηώη’ο (Υαζηώηεο)

γ. Καηόπηλ ηνύηνπ, κε ην Θύκληνπ (Θύκην) θαη Βαζίιεο (Βαζίιεηνο), έρνπκε ην Θπκληνπβαζίιεο α. Γηα ην Δπζπκίνπ: ΋πσο θαη πάιη ζηνλ αλσηέξσ α/α 19, ζει. 12. β. Καηόπηλ ηνύηνπ, κε ην Θύκληνπ (Θύκην) θαη Μίηζηνπο (Μήηζνο) έρνπκε ην Θπκληνπκήηζνπο (Θπκληνκήηζηνο). γ. Σν ζπίηη δελ δηαθξίλεηαη θαιά, δηόηη θξύβεηαη από ηε ζθηά ηνπ θαη ηα δέληξα. Σνπ θόιιεζαλ, απηό ην παξαηζνύθιη, δηόηη ήιζε, ζην Κσζηαιέμη, από ην ρσξηό Κάληαλε. α. Σν επώλπκν Παππαθώζηαο πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη, από ην 1865 – πεξίπνπ - κέρξη ην 1894 ήηαλ Ηεξέαο ηνπ ρσξηνύ καο ν Κσζηαιεμηώηεο, Πξεζβύηεξνο Καξπώηεο Κσλζηαληίλνο (Κώζηαο). Από ην παππάο + Κώζηαο = Παππαθώζηαο.14 β.Σν παξαηζνύθιη Γάζθαινπο (Γάζθαινο) πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη ήηαλ εθπαηδεπηηθόο (Γάζθαινο) θαη, ζην Κσζηαιέμη, δελ ππήξρε άιινο, ηέηνηνο, εθπαηδεπηηθόο. Ήηαλ ν κνλαδηθόο, ζην ρσξηό, κε ην επώλπκν απηό, γη’ απηό παξάκεηλε κε ην νκώλπκν παξαηζνύθιη Υαζηώη’ο (Υαζηώηεο)

Από ην 1843 κέρξη ην 1863 Ηεξέαο ηνπ Υσξηνύ καο ήηαλ ν Πξεζβύηεξνο Καξπώηεο Ησάλλεο, ηνλ νπνίν ηνλ απνθαινύζα, παπαΓηάλλε (παπαΓηάλλε). Ο αλαθεξόκελνο, αλσηέξσ, Παπαθώζηαο (α/α 24) ήηαλ γηνο ηνπ Ηεξέα παπαΓηάλλε. Σν 1843, νη ηόηε Μεγάιεο Γπλάκεηο (Αγγιία – Ρσζζία – Γεξκαλία), παξαρώξεζαλ ηελ Δπαξρία Εεηνπλίνπ (Λακίαο) ζην λέν Διιεληθό Κξάηνο, ην νπνίν πξνέθπςε από ηελ επηηπρή έθβαζε ηνπ Ηεξνύ Αγώλα ηεο Δπαλαζηάζεσο ηνπ 1821. Άξα, ν παπαΓηάλλεο, ήηαλ ν πξώηνο Ηεξέαο, ηνπ Υσξίνπ καο, κεηά ηε ιήμε ηεο Σνπξθνθξαηίαο ζηελ πεξηνρή καο. Πεξηζζόηεξεο ιεπηνκέξεηεο ζην Βηβιίν Έθην (Άγηνο Αζαλάζηνο) ηνπ παξόληνο Site.

Ρνδήο Βαζίιεηνο

Ρακαληάλεο (Ρακαληάλεο)

Σν Ρακαληάλεο (Ρακαληάλεο) είλαη ηνπξθηθήο πξνειεύζεσο θαη πξνέξρεηαη από ηε ιέμε Ρακαληάλ (Ρακαδάλη).

΢ΖΜΔΗΩ΢EI΢ (Γηα ην ΢ρνιείν ηνπ Υσξηνύ) ►Μπξνζηά (Αλαηνιηθά) από ην ζπίηη ηνπ Λάδνπ Γεκεηξίνπ ηνπ Δπαγγέινπ (α/α 6, ζει ……..7, αλσηέξσ) θαίλεηαη ην παιηό Γεκνηηθό ζρνιείν ζε θάζε ηξνπνπνηήζεώο ηνπ, γηα ηε κεηαηξνπή ηνπ ζε Λανγξαθηθό Μνπζείν. Ζ κεηαηξνπή, απηή, έγηλε - ύζηεξα από ηελ παύζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ζρνιείνπ - πξνθεηκέλνπ λα θαηαζθεπαζζεί θαηλνύξην, βόξεηα ηεο πιαηείαο θαη θάησ από ην δξόκν (εθεί πνπ ήηαλ, παιηά, κία άγξηα κνπξηά θαη ν ΢ρνιηθόο Κήπνο) . ► ΢ηηο παξαθάησ θσηνγξαθίεο θαίλνληαη ηα εμήο:

Φση. No A Φση. No B Φση. No Γ Δπεμήγεζε αλσηέξσ θσηνγξαθηώλ: ♣ Φση. Νν Α: ΢θαξίθεκα ηνπ ΢ρνιείνπ όπσο ήηαλ παιηά.15 Δηδηθόηεξα αλαθέξνληαη νη είζνδνη θαη ε εζσηεξηθή δηάηαμε ηνπ ζρνιείνπ, όπσο θαίλνληαη ζην επόκελν ζθαξίθεκα:16

15 16

΢ρεδίαζε από ηνλ Καλαηά Γεκήηξην ηνπ ΢πύξνπ. ΢ρεδίαζε ππό ηνπ γξάθνληνο.

♣ Φση. Νν Β: Σν ζρνιείν ζηε θάζε ηεο ηξνπνπνηήζεώο ηνπ γηα ηε ρξεζηκνπνίεζή ηνπ σο Λανγξαθηθό Μνπζείν. ♣ Φση. Νν Γ: Σν ζρνιείν όπσο ηξνπνπνηήζεθε θαη ιεηηνπξγεί σο Λανγξαθηθό Μνπζείν. ►Σν Παιαηό ζρνιείν ρηίζηεθε ην 1879 από ηνλ, ηζηθιηθά ηνπ κηζνύ Κσζηαιεμίνπ, Λεσλίδα Κνκλά Σξάθα, γην θαη θιεξνλόκν ηνπ νπιαξρεγνύ Κνκλά Σξάθα. ► Σν Λανγξαθηθό Μνπζείν ηδξύζεθε θαη ιεηηνύξγεζε επί πξνεδξίαο ηνπ Καλαηά Γεκεηξίνπ ηνπ ΢πύξνπ. ► Πεξηζζόηεξεο πιεξνθνξίεο, γηα ην Γεκνηηθό ΢ρνιείν θαη ην Λανγξαθηθό Μνπζείν, ζα ηηο βξνύκε ζην ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ «Η» - ΣΜΖΜΑ ΣΡΗΣΟ, Σνπσλύκην Πιαηεία θαη Ράρε, α/α ηνπσλπκίνπ 106, ην Γεκνηηθό ΢ρνιείν. (2). ΚΔΝΣΡΗΚΟ ΜΔΡΟ΢ ΣΟΤ ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗΟΤ

Φση. Νν 4: Πξνζδηνξηζκόο ησλ θαηνηθηώλ θαη ησλ ηδηνθηεηώλ ζην θεληξηθό κέξνο ηνπ ρσξηνύ Κσζηαιέμη (από ηε θσηνγξαθία Νν 1 – 1962) 18

Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ

ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗ (ΠΡΩΝΤΜΗΟ)

Μαζνύξαο Γεκήηξηνο

Μαζνπξνπκήηζηνπο (Μαζνπξνκήηζηνο)

Καξπώηεο Νηθόιανο

Βνπκπίξθνπο (Βνκπίξηθνο)

Καξπώηεο Βαζίιεηνο

Καξγηνπηνπβαζίιεο (Καξπσηνβαζίιεο)

Παπαεπζηαζίνπ Κσλζηαληίλνο

Παππαδνπθώζηαο (Παππαδνθώζηαο)

ΠΑΡΑΣΖΡΖ΢ΔΗ΢ ΓΗΑ ΣΑ ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗΑ Μαζνύξαο + Μήηζηνπο = Μαζνπξνκήηζηνπο (Μαζνπξνκήηζηνο). Ήηαλ πνιύ κηθξόζσκνο, γη’ απηό θαη ηνπ έδσζαλ ην παξαηζνύθιη Βνπκπίξθνπο (Βνκπίξηθνο), ην νπνίν πξνέξρεηαη από ην επίζεην Μπόκπηξαο = κηθξόζσκνο άλδξαο Καη, εδώ, ην Καξγηώηεο (Καξπώηεο) θαη ην Βαζίιεο Βαζίιεηνο) καο δεκηνπξγνύλ ην παξαηζνύθιη Καξγηνπηνπβαζίιεο (Καξπσηνβαζίιεο) α. Σν επώλπκν Παππαεπζηαζίνπ πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη, από ην 1894 κέρξη ην 1929 ήηαλ Ηεξέαο ηνπ ρσξηνύ καο ν Κσζηαιεμηώηεο, Πξεζβύηεξνο Καξπώηεο Δπζηάζηνο. β. Δπίζεο έρνπκε κεηαηξνπή ηνπ νλόκαηνο (Δπζηάζηνο) ζην ππνθνξηζηηθό ΢ηάζ’ο (΢ηάζεο). γ. Από ην παππάο θαη ΢ηαζ’ο (΢ηάζεο) πξνέθπςε ην παξαηζνύθιη παππα ΢ηάζ’ο (παππα ΢ηάζεο = Παππαεπζηαζίνπ). δ. Ο παππα ΢ηάζ’ο ήηαλ γηνο ηνπ Παππαθώζηα, ν νπνίνο αλαθέξζεθε ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 26, ζει. 15. 19

Καηζίθαο Βαζίιεηνο

Καηζηθνπβαζίιεο (Καηζηθνβαζίιεο)

Αλαγλώζηνπ Γεκήηξηνο

Παξηδξνπκήηζηνπο (Παξεδξνκήηζηνο)

Παληαδήο Λάδαξνο

Λάδνπο (Λάδνο = Λάδαξνο)

Καξκάιεο Αζαλάζηνο

Καξκαινπζαλάεο (Καξκαινζαλάζεο)

ε. ΋ζνλ αθνξά ην παξαηζνύθιη Παππαδνπθώζηαο ζεκαίλεη ηνλ Κώζηα, ν νπνίνο πξνέξρεηαη από νηθνγέλεηα Παππάδσλ. α. Καηζίθαο + Βαζίιεο (ππνθνξηζηηθό ηνπ Βαζίιεηνο) = Καηζηθνπβαζίιεο (Καηζηθνβαζίιεο). β. Ήηαλ αδειθόο ηεο Καηζηθνδέζπσο, ε νπνία αλαθέξεηαη, αλσηέξσ, ζηνλ α/α 2, ζει. 5. α. Σν παξαηζνύθιη, απηό, πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη, θάπνηνο πξόγνλνο ηνπ Κιάδνπ απηνύ, είρε εθιεγεί Πάξεδξνο ηνπ ρσξηνύ. β. Από ην Πάξεδξνο, ν ππ’ όςε Κιάδνο, έκεηλε κε ην παξαηζνύθιη Παξηδξαίνη Παξαδξαίνη). γ. Καηά ηα άιια έρνπκε: Παξάζεζε ηνπ παξαηζνπθιηνύ Πάξεδξνο (Πάξηδξνπο) + Μίηζηνπο (ππνθνξηζηηθό ηνπ Γεκήηξηνο) = Παξηδξνπκήηζηνπο Παξεδξνκήηζηνο). α. Ήηαλ ν κνλαδηθόο, ζην ρσξηό, κε ην κηθξό όλνκα, Λάδαξνο. β. Δμ’ άιινπ, κε ην παξαηζνύθιη απηό Λάδνπο), μερώξηδε από εθείλνπο, ησλ νπνίσλ ην επώλπκν ήηαλ Λάδνο. Έρνπκε: Καξκαινπ (Καξκαιν) + Θαλάεο (Θαλάζεο = ππνθνξηζηηθό ηνπ Αζαλάζηνο) = 20

Καξκάιεο Αζαλάζηνο (Μαγαδί)

Σνπ καγαδί η’ Καξκαινπζαλάζε (Σν καγαδί ηνπ Καξκαινζαλάζε).

Καλαβέηαο Παλαγηώηεο

Καλαβέηαο

Παιαηνξνύηεο Δπάγγεινο

Παιηνπξηνπβαγγέιεο Παιαηνξνπηνβαγγέιεο)

Λάδνο ΢πύξνο

Λαδνπζπύξνπο (Λαδνζπύξνο)

Λάδνο Κσλζηαληίλνο

ΠαππαΛάδνπο (παππαΛάδνο)

Παηή Λίηζα

Παηόιηηζα (Παηόιηηζα)

Καξκαινπζαλάεο (Καξκαινζαλάζεο). Γηα ην Καξκαινπζαλάεο: Ωο πξνεγνύκελνο α/α 36, ζει. 19. Ήηαλ ν κόλνο κε ην επώλπκν απηό θαη, επνκέλσο, δίλνληάο ηνπ ην νκώλπκν, παξαηζνύθιη (Καλαβέηαο), αξθνύζε λα είλαη δηαθξηηόο από ηνπο άιινπο. α. Σν Παιαηνξνύηεο κεηαηξέπεηαη ζε Παιηνπξνύη’ο θαη ην Δπάγγεινο ζε Βαγγέιεο. Απηό ζπκβαίλεη ζε όινπο ηνπο Παιηνπξ’ηαίνπο (Παιαηνξνπηαίνπο). β. ΢πλεπώο, παξαηηζέκελα, ην Παιηνπξνύη’ο θαη ην Βαγγέιεο, καο θάλνπλ, ηελ εληαία ιέμε, Παιηνπξηνπβαγγέιεο. Παξαηεξνύκε: (1). Μεηαηξνπή ηνπ Λάδνο ζε Λάδνπο. (2). Μεηαηξνπή ηνπ ΢πύξνο ζε ΢πύξνπο. (3). Με ηε ζπλέλσζε θαη ηνλ δύν έρνπκε ηε ιέμε Λαδνπζπύξνπο (Λαδνζπύξνο). α. Ο Λάδνο Κσλζηαληίλνο ήηαλ Ηεξέαο ηνπ ρσξηνύ καο από ην 1931 κέρξη ην 1943. β. Καηόπηλ ηνύηνπ, ην παξαηζνύθιη ηνπ, ήηαλ παππαΛάδνπο. Έρνπκε: Δπώλπκν + Λίηζα = Παηόιηηζα (Παηόιηηζα). 21

Παιαηνξνύηεο Γεκήηξηνο

Παιηνπξ’ηνπκήηζηνπο (Παιαηνξνπηνκήηζηνο)

Παιαηνξνύηεο Βαζίιεηνο

Παιηνπξ’ηνπβαζίιεο Παιαηνξνπηνβαζίιεο)

Ρνδήο Παλαγηώηεο

Παλαήο (Παλαγηώηεο)

Πηζηόιεο Ζιίαο

Πηζηόιεο (Πηζηόιεο)

Βεινύιαο Γεώξγηνο

Βηινύιαο (Βεινύιαο)

α. Γηα ηε κεηαηξνπή ηνπ Παιαηνξνύηεο ζε Παιηνπξνύη’ο: Ωο, αλσηέξσ, α/α 39, ζει. 20. β. Δπνκέλσο Παιηνπξνύη’ο + Μήηζηνπο = Παιηνπξ’ηνπκήηζηνπο. Ωο πξνεγνύκελε παξάγξαθνο - α/α 43 θαη κε κεηαηξνπή ηνπ Βαζίιεηνο ζε Βαζίιεο. Γηα λα μερσξίδεη από ηνπ άιινπο Παλαγηώηηδεο ηνπ έδσζαλ ην παξαηζνύθιη Παλαήο (ππνθνξηζηηθό ηνπ Παλαγηώηεο) α. Ήηαλ ν κόλνο, κε ην επώλπκν Πηζηόιεο, ζην ρσξηό. β. Γη’ απηό θαη ηνπ έδσζαλ ην νκώλπκν παξαηζνύθιη Πηζηόιεο α. Έλαο ήηαλ, κόλν, κε ην επώλπκν Βεινύιαο ζην ρσξηό. β. Έλεθα ηνύηνπ έιαβε ην νκώλπκν παξαηζνύθιη Βηινύιαο (Βεινύιαο). γ. Ο κπάξκπα Γηώξγνο δελ εκθαλίδνληαλ ζηελ πιαηεία ηνπ ρσξηνύ. Ζ πεξηνρή ηνπ ήηαλ ηα πςώκαηα - βνξείσο ηνπ ρσξηνύ - θαη ε Οίηε, όπνπ βνζθνύζα ηα γηδνπξνβαηάθηα ηνπ. δ. Φνξνύζε, ρεηκώλα – θαινθαίξη, ηε ρνληξή, από γηδήζην καιιί, θάπα ηνπ. ΋ηαλ ην ξσηνύζαλ: Γηαηί, κπαξκπα Γηώξγνπ, θνπξάο η’ γθάπα θη ηνπ θαινθαίξ’; 22

Βειέληδαο Ησάλλεο

Βηιέηδαο (Βειέληδαο)

Αλαγλσζηόπνπινο Αζαλάζηνο

Οπ Θαλάεο νπ Λνύθαο (Ο Θαλάζεο ν Λνύθαο).

Λάδνο Αζαλάζηνο

Μπαθνύιαο

Αιεμίνπ Νηθόιανο

Μπνπξνπηνπλίθνπο (Μπνξσηνλίθνο)

Μπνπξνπηνπζαλάεο Αιεμίνπ Αζαλάζηνο (Μπνξσηνζαλάζεο) θαη θαη Αιεμίνπ Γεκήηξηνο Μπνπξνπηνπκήηζηνπο (Μπνξσηνκήηζηνο).

Ζ απάληεζε ήηαλ: Γηάη’ θξαηάεη δξνπζηά (Γηαηί θξαηά δξνζηά). α. Ήηαλ ν κνλαδηθόο, ζην ρσξηό, κε ην επώλπκν απηό. β. Απηόο ήηαλ θαη ν ιόγνο πνπ έιαβε ην νκώλπκν παξαηζνύθιη Βηιέηδαο (Βειέληδαο) α.Γηα ην Λνύθαο: Ωο, αλσηέξσ, α/α 13, ζει. 8. β.Καηά ηα άιια έρνπκε κεηαηξνπή ηνπ Αζαλάζηνο ζε Θαλάεο. α. Ήηαλ αδειθόο ηνπ Μπαθαινπκήηξνπ, ηνπ αλαθεξνκέλνπ ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 6, ζει. 7. β. Δίρε θαη απηόο κπαθάιηθνπ (κπαθάιηθν) ζην ηζόγεην ηνπ ζπηηηνύ ηνπ. γ. Από ην Μπαθάιεο (Μπαθάιεο) πήξε, θαη’ επζείαλ, ην παξαηζνύθιη Μπαθνύιαο, ην νπνίν, όπσο πξναλαθέξζεθε, πξνέξρεηαη από ηελ ηνπξθηθή ιέμε Bakkal. α. Ήηαλ αδειθόο ηνπ αλαθεξνκέλνπ Μπνπξνπηνπγηώξγνπ (Μπνξσηνγηώξγν) ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 11, ζει. 8. β. ΢πλεπώο, θαη’ αλαινγίαλ, έρνπκε ην Μπνπξνπηνπλίθνπο (Μπνξσηνλίθνο) δηα κεηαηξνπήο ηνπ Νηθόιανο ζε Νίθνο. α. Σα ζπίηηα απηώλ ήηαλ ην έλα δίπια από ην άιιν. ΢ην αλαηνιηθό έκελε ν Γεκήηξηνο 23

θαη, ζην δπηηθό, ν Αζαλάζηνο. β. Γελ θαίλνληαη, όκσο, ζηελ Αεξνθσηνγξαθία, γηαηί θαιύπηνληαη από ηα δέληξα. γ. Καη νη δύν ήηαλ αδειθνί ηνπ Μπνπξνπηνπλίθνπ (Μπνξσηνλίθνπ) - ηνπ αλαθεξνκέλνπ ζηνλ α/α 51, ζει 22-θαη ηνπ Μπνπξνπηνπγηώξγνπ (Μπνξσηνγηώξγνπ) ηνπ αλαθεξνκέλνπ ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 11, ζει 8. δ. Καη’ αλαινγίαλ έρνπκε - θαη εδώ - ην Μπνπξνπηνπζαλάεο (Μπνξσηνζαλάζεο) θαη Μπνξνπηνπκήηζηνπο (Μπνξσηνκήηζηνο).

Παιαηνξνύηεο ΢πύξνο.

΢εκο (΢πύξνο).

α. Ο κπαξκπα ΢πύξνο ήηαλ έλαο από ηνπο ρσξηαλνύο καο κεηαλάζηεο ζηελ Ακεξηθή. β. ΋ηαλ πεξλνύζε από ην Κέληξν Τπνδνρήο Μεηαλαζηώλ, ζην λεζί Ellis Islant - έμσ από ην ιηκάλη ηεο Νέαο Τόξθεο – ν ακεξηθαλόο θαηαγξαθέαο κεηέηξεςε ην όλνκα από ΢πύξνο ζε Sems (΢εκο). γ. Από εθεί θαη πέξα, νη εθεί ρσξηαλνί κεηαλάζηεο, ηνπ θόιιεζαλ, ην ΢εκο, ζαλ παξαηζνύθιη. δ. Απηό ην παξαηζνύθιη ην έθεξαλ θαη ζην ρσξηό, κεηά ηελ επηζηξνθή ηνπο 24

από ηελ Ακεξηθή θαη, έθηνηε, όινη νη ρσξηαλνί, ηνλ απνθαινύζαλ κε ην παξαηζνύθιη απηό (΢εκο).

Μαζνύξαο Ησάλλεο

Μαζνπξόηαλλνπο (Μνζνπξόγηαλλνο)

Αλαγλώζηνπ Δπζύκηνο

Παξηδξνπζύκληνπο (Παξεδξνεπζύκηνο)

Αλαγλώζηνπ Κσλζηαληίλνο

Κνηηήο

Καξπώηεο Θεκηζηνθιήο

Θηκηζηνπθιήο (Θεκηζηνθιήο)

α. Καξκάιεο Βαζίιεηνο θαη β. Καξκάιεο Κσλζηαληίλνο

α. Βαζηιάθεο (Βαζηιάθεο). β. Καξκαινπθώζηαο Καξκαινθώζηαο).

α. Μεηαηξνπή ηνπ Ησάλλεο ζε Γηάλλνπο (Γηάλλνο). β. Καηά ηα άιια έρνπκε παξάζεζε επσλύκνπ (Μαζνύξαο) θαη νλόκαηνο Γηάλλνπο (Γηάλλνο) θαη γίλεηαη ην παξαηζνύθιη Μαζνπξόηαλλνπο (Μαζνπξόγηαλλνο) α. Ήηαλ αδειθόο ηνπ αλαθεξνκέλνπ Παξηδξνπκήηζηνπ (Παξεδξνκήηζηνπ) ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 34, ζει. 19. ΋ζνλ αθνξά ηα πεξί Πάξεδξνο ηζρύνπλ ηα ίδηα. β. Καηά ηα ινηπά, δηα κεηαηξνπήο ηνπ Δπζύκηνο ζε Θύκληνπο, ζρεκαηίδεηαη ην παξαηζνύθιη Παξηδξνπζύκληνπο (Παξεδξνεπζύκηνο). Γελ κνπ είλαη γλσζηό από πνύ πξνέθπςε ην παξαηζνύθιη απηό. Σνπ ην έδσζαλ, ην παξαηζνύθιη απηό, Θηκηζηνπθιήο (Θεκηζηνθιήο), γηαηί ήηαλ ν κόλνο, ζην ρσξηό, πνπ είρε απηό ην όλνκα. α. Σν ζπίηη, όπσο θαίλεηαη, ήηαλ δίπαην θαη, νη δύν αλαθεξόκελνη, ην είραλ κνηξάζεη ζηε κέζε (θαηά ηελ θαηαθόξπθε έλλνηα) θαη, ζην 25

αλαηνιηθό κηζό, δηέκελε ν Βαζίιεο θαη, ζην δπηηθό, ν Κσλζηαληίλνο. β. Ο Βαζίιεο θαη ν Κσλζηαληίλνο ήηαλ αδέιθηα. γ. Σν Βαζηιάθεο (Βαζηιάθεο) πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη, ν Καξκάιεο Βαζίιεηνο, ήηαλ κηθξόζσκνο. Δπίζεο είρε θαη ην παξαηζνύθιη Πιαζηήξαο. Απηό πξνέθπςε από ην γεγνλόο όηη, ήηαλ ν ηερληθόο ζύκβνπινο ηεο κεηαηξνπήο ελόο νρήκαηνο ΗΥ – ηεο επνρήο εθείλεο - ηύπνπ Ford (Φνπξηάθη Φνξηάθη) ζε θαιακπνθνκεραλή (Μεραλή πνπ αιώληδε ηα θαζαξηζκέλα, ζηα ζπίηηα, Καιακπόθηα, δειαδή μερώξηδε ην ζπόξν από ην θνηζάλη ηνπ. Σν θνηζάλη ην νλόκαδαλ θόηζηαινπ (θόηζαιν). δ.Σελ Καινκπνθνκεραλή, ηνπ Βαζηιάθε, ηελ ζπλεδύαζαλ κε ηελ επξεζηηερλία θάπνηνπ Πιαζηήξα, ν νπνίνο θαηαζθεύαζε κία απηνθηλνύκελε αισληζηηθή κεραλή κε δηθή ηνπ ζρεδίαζε θαη εθηέιεζε - θαη ηνπ έδσζαλ ην παξαηζνύθιη Πιαζηήξαο. ε.Σελ θαιακπνθνκεραλή ηελ νλόκαδαλ, νη ρσξηαλνί, Πηπηλνύδα. 26

Παπαεπζηαζίνπ Αζαλάζηνο

Παππα Θαλάεο Παππα Θαλάζεο – παππα Αζαλάζηνο,

Καξπώηεο Νηθόιανο

Κνπτνύθαο (Κνπγηνύθαο)

Παπαθώζηαο Δπζηάζηνο

΢ηαζ’ο (΢ηάζεο)

Καξκάιεο Γεκήηξηνο

α. Καξκαινπκήηζηνπο (Καξκαινκήηζηνο) ή β. Καξατλλνπκήηζηνπο (Καξαγηαλλνκήηζηνο)

δ. ΋ζνλ αθνξά ηνλ Καξκάιε Κσλζηαληίλν έρνπκε παξάζεζε επσλύκνπ Καξκάιεο (Καξκάιεο) θαη νλόκαηνο Κώζηαο (Κσλζηαληίλνο) θαη παξάγσγή ηνπ παξαηζνπθιηνύ Καξκαινπθώζηαο (Καξκαινθσλζηαληίλνο). α. Γηα ην επώλπκν Παππαεπζηαζίνπ: Ωο, αλσηέξσ, α/α 32α θαη 32β, ζει. 18. β. Ο παππα Θαλάζεο ήηαλ γηνο ηνπ αλαθεξνκέλνπ ζηνλ, ίδην α/α 32, ζει. 18, παππα ΢ηάζ’ (παππα ΢ηάζε) θαη δηεηέιεζε, Ηεξέαο ηνπ Κσζηαιεμίνπ, από ην 1945 κέρξη ην 1976. γ. Από ην παππάο θαη Θαλάεο (Αζαλάζηνο) πξνέθπςε ην παξαηζνύθιη παππα Θαλάεο. Σν παξαηζνύθιη, απηό, είλαη ηνπξθηθό επώλπκν αγλώζηνπ εηύκνπ. α. Γηα ην επώλπκν Παππαθώζηαο: Ωο, αλσηέξσ, α/α 26α, ζει. 15. β. Δπεηδή ήηαλ ν κνλαδηθόο ΢ηάζεο, ζην ρσξηό, ηνπ θόιιεζαλ ην παξαηζνύθιη ΢ηαζ’ο (΢ηάζεο) α. Δίλαη θαλεξό όηη: Δπώλπκν Καξκάιεο + όλνκα Μήηζηνπο = Καξκαινπκήηζηνπο (Καξκαινκήηζηνο). β. Γηα ην Καξατλλνπκήηζηνπο 27

(Καξαγηαλλνκήηζηνο) δελ έρσ ζρεηηθή πιεξνθόξεζε.

(3). ΓΤΣΗΚΟ ΜΔΡΟ΢ ΣΟΤ ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗΟΤ

Φση. Νν 5: Πξνζδηνξηζκόο ησλ θαηνηθηώλ θαη ησλ ηδηνθηεηώλ ζην δπηηθό, κέξνο ηνπ Υσξηνύ Κσζηαιέμη (από ηε θσηνγξαθία Νν 1 – 1962). Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩ -ΝΤΜΟ

ΠΑΡΩΝΤΜΗΟ (ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗ)

Πεξβνιηόο Κσληαληίλνο

Ππξγνπιηόο (Πεξγνιηόο).

Παπαθπξηαδήο Γεώξγηνο

Κξηθνπδνπγηώξγνπο (Κξεθνπδνγηώξγνο).

ΠΑΡΑΣΖΡΖ΢ΔΗ΢ Ήηαλ ν κνλαδηθόο κε ην επώλπκν απηό θαη, γη’ απηό, αξθέζηεθαλ, λα ηνπ πξνζάςνπλ, ζαλ παξαηζνύθιη, ην ίδην ηνπ ην επώλπκν α. Σν παξαηζνύθιη ηνπ απνηειείηαη από ηηο ιέμεηο Κξηθνύδαο (Κξεθνύδαο) θαη Γεώξγνπο (Γεώξγηνο). β. Γηα ην παξαηζνύθιη Κξηθνύδαο (Κξεθνύδαο): 28

΢ηατθνύξαο Γεώξγηνο

΢ηατθνύξαο.

Παιαηνξνύηεο Κσλζηαληίλνο.

Παιηνπξ’ηνπθώζηαο (Παιαηνξνπηνθώζηαο).

Αζαλαζόπνπινο Φώηηνο.

Φώη’ο (Φώηεο).

Καξκάιεο Υξήζηνο.

Κνπξκνύθεο (Κνξκνύθεο).

΢ηξσκαηηάο Γεώξγηνο.

΢ηξνπκαηγηάο (΢ηξσκαηηάο).

Καξκάιεο Παλαγηώηεο.

Σζαθινππαλατώη’ο (Σζαθινπαλαγηώηεο)

Ωο, αλσηέξσ, α/α 7α θαη 7δ, ζει 7. γ. Ο παξώλ Κξηθνπδνπγηώξγνπο ήηαλ αδειθόο ηνπ αλαθεξνκέλνπ, ζηηο αλσηέξσ παξαγξάθνπο, Κξηθνπδνπζπύξνπ. δ. Άξα, ην Κξηθνπδνπγηώξγνπο, αλαπηύζζεηαη όπσο θαη ην Κξηθνπδνπζπύξνπο. Καη, ην παξαηζνύθινη, απηό, δηόηη ήηαλ ν κνλαδηθόο ΢ηατθνύξαο ζην Κσζηαιέμη. α. Σν Παιαηνξνύηεο κεηαηξέπεηαη ζε Παιηνπξνύη’ο, όπσο αλαθέξεηαη θαη ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 39, ζει. 20. β. Δπνκέλσο, εδώ, έρνπκε, θαη’ αληηζηνηρία: Παιηνπξνύη’ο (Παιαηνξνύηεο) + Κώζηαο = Παιηνπξ’ηνπθώζηαο. Έκεηλε, κε ην όλνκά ηνπ, σο παξαηζνύθιη, δηόηη ήηαλ ν κνλαδηθόο Φώη’ο (Φώηεο) ζην Κσζηαιέμη. Γελ γλσξίδσ πσο θόιιεζε απηό ην παξαηζνύθιη. Ίζσο λα έρεη ζρέζε κε ηε ιέμε θνξκόο. Σνπ έδσζαλ ην νκώλπκν, απηό, παξαηζνύθιη, επεηδή ήηαλ ν κνλαδηθόο ΢ηξνπκαηγηάο (΢ηξσκαηηάο) ζην Κσζηαιέμη. α. Ο κπαξκπα Παλαγηώηεο είρε ην παξαηζνύθιη Σζαθιήο (δελ έρσ πιεξνθνξίεο γηα ηελ πξνέιεπζε ηεο ιέμεσο απηήο). 29

β. Άξα έρνπκε: Σν παξαηζνύθιη (Σζαθιήο) + ην όλνκα Παλατώη’ο (Παλαγηώηεο) = Σζαθινππαλατώη’ο (Σζαθινπαλαγηώηεο)

Παληαδήο Γεκήηξηνο.

Παληαδή Δπαγγειία – Υήξα ηνπ Κσλζηαληίλνπ Παληαδή.

Γίξνπ Μήηξνπο (Γέξν Μήηξνο).

γηξνπΚώζηηλα (γεξνΚώζηαηλα).

α. Ο γίξνπΜήηξνπο ήηαλ δίδπκνο αδειθόο ηνπ Υξήζηνπ, παηέξα ηνπ γξάθνληνο. β. Καηά ηελ όςε, όκσο ν Μήηξνο – θαίλνληαλ γεξνληόηεξνο από ην Υξήζην, γη’ απηό ηνπ θόιιεζαλ ην παξαηζνύθιη γέξνπο + Μήηξνπο = γηξνπΜήηξνπο (γεξνΜήηξνο). γ. Σν παξαηζνύθιη ηνπ παηέξα κνπ ήηαλ Μνιόραο, όπσο αλαθέξεηαη ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 3, ζει. 5. α. Ζ Δπαγγειία ήηαλ ε δεύηεξε ζύδπγνο ηνπ Κσλζηαληίλνπ Παληαδή. Ζ πξώηε, ζύδπγόο ηνπ, ήηαλ ε Κεθαιά Θενδώξα ηνπ Γεκεηξίνπ, ε νπνία απεβίσζε. β. ΋ηαλ παληξεύηεθε ηελ Δπαγγειία, ν Κώζηαο, ήηαλ αξθεηά κεγάινο ζηελ ειηθία. Απηόο ήηαλ θαη ν ιόγνο πνπ ηνπ έδσζαλ ην παξαηζνύθιη γηξνπΚώζηαο (γεξνΚώζηαο). γ. Μεηά από ιίγα ρξόληα, ν γηξνπΚώζηαο, απεβίσζε θαη, από ην γηξνπΚώζηαο - ε ρήξα ηνπ - θιεξνλόκεζε ην παξαηζνύθιη 30

γηξνπΚώζηηλα (ΓεξνΚώζηαηλα). δ. Ο γηξνπΚώζηαο ήηαλ αδειθόο ηνπ παππνύ ηνπ γξάθνληνο, ηνπ γηξνπΠαλατώη’ (γεξνΠαλαγηώηε)

Καξκάιεο Σξηαληάθπιινο.

Σξηαληάθ’ιινπο (Σξηαληάθπιινο).

Παληαδήο Γεώξγηνο

γίξνπ Γηώξγεο (γεξνΓηώξγεο).

Ραραβέιεο Αληώληνο.

Αληώλεο (Αληώλεο).

Καξπώηεο Αζαλάζηνο.

Καξγηνπηνπλάζηνπο (Καξπσηνλάζηνο).

α. Ήηαλ ν κόλνο, ζην Κσζηαιέμη, πνπ είρε ην όλνκα Σξηαληά’ιινπο) (Σξηαληάθπιινο). β. Γη’ απηό, ην όλνκά ηνπ - σο παξαηζνύθιη – αξθνύζε, γηα λα δηαθξίλεηαη από ηνπο άιινπο Κσζηαιεμηώηεο. α. Ήηαλ αδειθόο ηνπ γηξνπΚώζηα Παληαδή (α/α 72, ζει. 29). β. Άξα, εθείλνλ, ηνλ έιεγαλ γηξνπΚώζηα θαη ηνύηνλ γηξνπΓηώξγε (γεξνΓηώξγε). γ. Να ζεκεησζεί όηη θαη ν γηξνπΓηώξγεο ήηαλ αδεξθόο ηνπ παππνύ ηνπ γξάθνληνο, ηνπ γηξνπΠαλατώη’ (Γεξνπαλαγηώηε). δ. Άξα, γηα ηνπο Παληαδαίνπο, έρνπκε: γηξνπΠαλατώη’ο – γηξνπΚώζηαο θαη γηξνπΓηώξγεο. Ήηαλ ν κλνλαδηθόο Αληώλεο, ζην Κσζηαιέμη, γη’ απηό ηνπ έδσζαλ – ζαλ παξαηζνύθιη - ην όλνκά ηνπ. Καξπώηεο (Καξγηώη’ο) + Νάζηνπο (Νάζηνο Αζαλάζηνο) = Καξγηνπηνπλάζηνπο (Καξγηνπηνπζαλάζεο).

(4). ΝΟΣΗΟΑΝΑΣΟΛΗΚΟ ΜΔΡΟ΢ ΣΟΤ ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗΟΤ

Φση. Νν 6: Πξνζδηνξηζκόο ησλ θαηνηθηώλ θαη ησλ ηδηνθηεηώλ ζην Ννηηναλαηνιηθό Μέξνο ηνπ Υσξηνύ Κσζηαιέμη (Έηνπο 1962 – Από ηελ Πιάγηα Αεξνθσηνγξαθία ηνπ 1976, Φση. Νν 2) Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩ ΝΤΜΟ

Αζαλαζίνπ Ησάλλεο.

ΠΑΡΩΝΤΜΗΟ (ΠΑΡΑΣ΢ΟΤΚΛΗ)

Ρηληίθ’ο (Ρεληίθεο).

ΠΑΡΑΣΖΡΖ΢ΔΗ΢ Σν παξαηζνύθιη, απηό, έρεη κία κηθξή ηζηνξία ηελ εμήο17: α. Καηά ηελ επνρή θαηά ηελ νπνία, ηα ζύλνξα ηεο Διιάδνο, ήηαλ βνξείσο ηεο Λακίαο, θάπνηνο πξνπάππνο ηνπ θ. Ρεληίθε ζθόησζε έλαλ Σνύξθν. Έλεθα ηνύηνπ θαη γηα λα γιηηώζεη, όιν ην ζόη, από ηνπο Σνύξθνπο απνθάζηζαλ λα δξαπεηεύζνπλ ζην Διιεληθό έδαθνο. β. Οη Ρηλη’θαίνη (Ρεληηθαίνη), απηνί, θαηάγνληαλ από ην ρσξηό Μεγάια Καιύβηα ησλ Σξηθάισλ. Καη ην πξαγκαηηθό ηνπο επώλπκν ήηαλ Αζαλαζίνπ.

Σηο πιεξνθνξίεο ηηο έιαβα από ηνλ θ. Ρεληίθε, από ην ρσξηό Καιύβηα, όπνπ θαη δηαηεξεί ηαβέξλα κε ην όλνκα «ΣΑΒΔΡΝΑ ΡΔΝΣΗΦΖ΢»).

Καξαλαζηάζεο Δπζύκηνο.

Κνπλαβέιεο (Κνπλαβέιεο).

Παπαγεσξγίνπ Γεκήηξηνο.

Πηξγάλεο (Πεξγάλεο).

γ. Γηα ηελ θάιπςε ηεο δξαπεηεύζεσο πήξαλ ην ςεπδώλπκν Ρεληίθεο. δ. Οη Ρηλη’θαίνη (Ρεληηθαίνη), απηνί, θαηέιεμαλ ζην ζεκεξηλό ρσξηό Καιύβηα. Σελ νλνκαζία απηή, θαηά ηνλ θ. Ρεληίθε, ηελ έιαβε, ην ρσξηό απηό, από ηελ νλνκαζία ηνπ ρσξηνύ Μεγάια Καιύβηα, ησλ Σξηθάισλ, απ’ όπνπ δξαπέηεπζαλ νη Αζαλαζίνπ (Ρεληίθηδεο). ε. Φαίλεηαη όηη, θάπνηνο Κιάδνο ησλ Αζαλαζίνπ, ήιζε ζην Κσζηαιέμη θαη, απηνί κελ, δηαηήξεζαλ ην θαλνληθό επώλπκν, Αζαλαζίνπ θαη ην Ρηληί΄θο (Ρεληίθεο) σο παξαηζνύθιη. Οη παξακείλαληεο ζηα Καιύβηα, άιιαμαλ, ην θαλνληθό ηνπο επώλπκν, Αζαλαζίνπ, κε ην ςεπδώλπκν Ρεληίθεο. ζη. Ζ ιέμε Ρεληίθεο είλαη ηνπξθηθό επώλπκν αγλώζηνπ εηύκνπ. α. Ζ θαηαγσγή ηνπ είλαη από ην πξώελ ρσξηό Μπεθί θαη ην ζεκεξηλό ΢ηξαπξόο. β. ΋ινπο ηνπο Καξαλαζηαζαίνπο, ζην Μπεθί, ηνπο πξνζθσλνύλ κε ην ίδην παξαηζνύθιη. α. Ζ θαηαγσγή ηνπ Παπαγεσξγίνπ ήηαλ από ηηο Κνκπνηάδεο θαη ήιζε, ζην Κσζηαιέμη, σο εζώγακπξνο ζηελ θόξε ηνπ Κσζηαιεμηώηε Πεξγάλε Αζαλαζίνπ. β. Από ην γεγνλόο απηό ηνπ έδσζαλ ην παξαηζνύθιη Πεξγάλεο. 33

Λάδνο Γεώξγηνο.

Λαδνπγηώξγνπο (Λαδνγηώξγνο).

Καλαηάο Υξήζηνο.

Καλαηνπρξήζηνπο (Καλαηνρξήζηνο).

Παπαπγέξεο Γεώξγηνο

Παπαπγέξ’ο (Παπαπγέξεο).

Δπζπκίνπ Κσλζηαληίλνο

Θπκληνπθώζηαο (Θπκηνθώζηαο).

Καλαηάο ΢πύξνο

Καλαηνπζπύξνπο (Καλαηνζπύξνο).

Δπζπκίνπ ΢πύξνο

Θπκληνπζπύξνπο (Θπκληνζπύξνο).

Παληαδήο Θεόδσξνο

Θ’όδνπξνπο (Θεόδσξνο).

Μαζνύξαο Αζαλάζηνο

Μαζνπξνπλάζηνπο (Μαζνπξνλάζηνο).

γ. Ο Πεξγάλεο Αζαλάζηνο ήηαλ πξώηνο εμάδειθνο ηνπ παηέξα ηνπ γξάθνληνο. Έρνπκε παξάζεζε επσλύκνπ Λάδνπο (Λάδνο) θαη νλόκαηνο Γηώξγνπο (Γηώξγνο) =Λαδνπγηώξγνπο (Λαδνγηώξγνο). Καη, εδώ, έρνπκε παξάζεζε Δπσλύκνπ (Καλαηάο) θαη νλόκαηνο Υξήζηνπο (Υξήζηνο) = Καλαηνπρξήζηνπο. Ήηαλ ν κνλαδηθόο Παπαπγέξ’ο (Παπαπγέξεο), ζην Κσζηαιέμη, γη’ απηό θαη έκεηλε, ην επώλπκό ηνπ, σο παξαηζνύθιη. α. Γηα ην Δπζπκίνπ: Ωο, αλσηέξσ, α/α 19, ζει. 12. β. Καηά ηα άιια: Θύκληνπ (Θύκην)+ Κώζηαο = Θπκληνπθώζηαο. α. Καλαηάο + ΢πύξνο = Καλαηνπζπύξνπο (Καλαηνζπύξνο). β. Σν ζπίηη ηνπ δελ θαίλεηαη, γηαηί θαιύπηεηαη από δέληξα. Ωο, αλσηέξσ, α/α 83 – ζει. 34 - κε αιιαγή, κόλν, ηνπ Κώζηαο ζε ΢πύξνπο (΢πύξνο). Ήηαλ ν κόλνο Θεόδσξνο θαη ηνπ έκεηλε, ζαλ παξαηζνύθιη, ην όλνκά ηνπ Θ’όδνπξνπο (Θεόδσξνο). α. Έρνπκε ην Δπώλπκν (Μαζνύξαο) θαη ην ππνθνξηζηηθό ηνπ Αζαλάζηνο (Νάζηνπο – Νάζηνο). 34

Κεθαιάο Γεκήηξηνο

Κηθαιάο (Κεθαιάο).

Αλαγλώζηνπ ΢πύξνο

Φινπξνπζπύξνπο (Φισξνζπύξνο).

Καλαηάο Γεώξγηνο

Καλαηνπγηώξγνπο (Καλαηνγηώξγνο)

Μαζνύξαο Γεκήηξηνο

β. Δπόκέλσο Μαζνύξαο + Νάζηνπο (Νάζηνο) = Μαζνπξνπλάζηνπο (Μαζνπξνλάζηνο). Ήηαλ ν κόλνο θεθαιάο ζην Κσζηαιέμη θαη ηνπ έκεηλε, ζαλ παξαηζνύθιη, ην επώλπκν Κηθαιάο (Κεθαιάο). α. Σν Φιώξνο δελ κνπ είλαη γλσζηό από πνύ πξνέξρεηαη. β. Καηά ηα άιια: Έρνπκε Φιώξνπο (Φιώξνο) + ΢πύξνπο (΢πύξνο) = Φινπξνπζπύξνπο (Φισξνζπύξνο) α. Ωο, αλσηέξσ, α/α 84 ζει. 33 - κε αληηθαηάζηαζε ηνπ ΢πύξνπο (΢πύξνο) από ην Γηώξγνπο (Γηώξγνο). β. Σν ζπίηη, απηό, ην αγόξαζε από θάπνηνλ ΢θαιηζά Ησάλλε, ηνπ νπνίνπ, ην παξαηζνύθιη, ήηαλ Σζακθαλέιεο (Σζακθαλέιεο). γ. Ο Σζακθαλέιεο ήηαλ από ηελ πεξηνρή ηνπ Γνκνθνύ θαη ηνλ έθεξε, ζην Κσζηαιέμη, ν Υαζηώηεο Γεκήηξηνο (Ωο αλσηέξσ, α/α 27, ζει. 15), γηα λα εξγάδεηαη ζηα θηήκαηά ηνπ. Σν αλαθεξόκελν ζπίηη ηνπ ην έθηηζε ν, αλσηέξσ, Υαζηώηεο Γεκήηξηνο).

Ωο, αλσηέξσ, α/α 87 – ζει. 33 - κε Μαζνπξνπκήηζηνπο αληηθαηάζηαζε ηνπ (Μαζνπξνκήηζηνο) Νάζηνπο (Νάζηνο) από ην Μήηζηνπο (Μήηζηνο).

Υξηζηόπνπινο Γεκήηξηνο

Μεηζάθνπο (Μεηζάθνο)

Λάδνο Δπζύκηνο

Πξέδαο

α. Σν ζπίηη, απηό, ήηαλ ηδηνθηεζία θάπνηνπ Μαζνύξα Υξήζηνπ. Σν παξαηζνύθιη, ηνπ Μαζνύξα απηνύ, ήηαλ Σδαβέιαο. β. Ο Μαζνύξαο, απηόο, είρε πηνζεηήζεη ηε ζύδπγν ηνπ Μεηζάθνπ, Μαξία, ε νπνία ήηαλ νξθαλή. γ. Καη ν Μεηζάθνο ήηαλ, επίζεο, νξθαλόο. δ. Σειηθά, ηα δύν νξθαλά, ηα πάληξεςαλ θαη δεκηνύξγεζαλ κία εμαίξεηε νηθνγέλεηα. ε. Με απηόλ ηνλ ηξόπν, ην ππ’ όςε ζπίηη, ήιζε ζηελ θαηνρή ηνπ Μεηζάθνπ. ζη. Σν παξαηζνύθιη ησλ Υξηζηνπνπιαίσλ ήηαλ ςώξηδεο. Ο Μεηζάθνο (ππνθνξηζηηθό ηνπ Μήηζνο) απέθπγε, απηό ην παξαηζνύθιη, γηαηί ήηαλ κηθξόο, όηαλ παληξεύηεθε ηελ επίζεο κηθξή - Μαξία θαη, επί πιένλ, ήηαλ κηθξόζσκνο θαη πνιύ ζπκπαζήο ζηνπο ρσξηαλνύο. δ. Ο Μεηζάθνο ήηαλ, επί ζεηξάλ εηώλ, δεμηόο ςάιηεο ηεο εθθιεζίαο ηνπ Αγίνπ Αζαλαζίνπ. α. Άγλσζην από πνύ πξνέξρεηαη ην Πξέδαο. β. Πάλησο ε αηηία ηεο νλνκαζίαο απηή πξνέξρεηαη από θάπνην άιιν δεδνκέλν θαη όρη από ηα λαξθσηηθά, όπσο ζα κπνξνύζε λα πεξάζεη από ην κπαιό θάπνηνπ. Ο Θύκληνο ήηαλ εμαηξεηηθόο άλζξσπνο από πάζεο απόςεσο. 36

Φαξάηδνπο (Φαξάλδνο) Φαξαηδνπγηώξγνπο + Γηώξγνπο = Φαξάληδνο Γεώξγηνο (Φαξαληδνγηώξγνο). Φαξαηδνπγηώξγνπο (Φαξαληδνγηώξγνο). Καξκάιεο (Καξκάιεο) + Καξκαινπ’ιηάο ππνθνξηζηηθό ηνπ Ζιίαο Καξκάιεο Ζιίαο (Καξκαινειίαο). (’Ληάο) = Καξκαινπ’ιηάο) α. Δίρε εμάδειθν ηνλ Λάδν Γεκήηξην, ηνλ αλαθεξόκελν ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 6 - ζει. 7. β. Γηα δηάθξηζε κεηαμύ ησλ, ζ’ εθείλνλ, Λαδνπκήηξνπο Λάδνο Γεκήηξηνο απέλεηκαλ ην (Λαδνκήηξνο). παξαηζνύθιη Μπαθαινπκήηξνπο (Μπαθαινκήηξνο) θαη, ζηνλ παξόληα, ην παξαηζνύθιη Λαδνπκήηξνπο. α. Καξκάιεο Κσλζηαληίλνο ήηαλ θαη ν αλαθεξόκελνο ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 58β – ζει. 25. β. Πξνο δηάθξηζε, κεηαμύ ησλ, εθείλνπ ηνπ Καξκάιεο Κνπζηέιεο θόιιεζαλ ην Κσλζηαληίλνο (Κσζηέιεο). παξαηζνύθιη Καξκαινπθώζηαο (Καξκαινθώζηαο) θαη, ζηνλ παξόληα, ην παξαηζνύθιη Κνπζηέιεο (ππνθνξηζηηθό ηνπ Κώζηα). Ήηαλ ν κνλαδηθόο Υαξάιακπνο - ζην Κσζηαιέμη – θαη, έηζη, Υαξάιακπνπο Ενύλεο Υαξάιακπνο ηνπο αξθνύζε, ζαλ (Υαξάιακπόο) παξαηζνύθιη, ην όλνκά ηνπ Υαξάιακπνπο (Υαξάιακπνο).

6. ΢ύλνςε ησλ αλσηέξσ: α. Δάλ αθαηξέζνπκε ηελ Παιηά Γεμακελή, εληνπίζακε, σο ππάξρνπζεο - ην 1962 - 97 θαηνηθίεο. β. Τπάξρνπλ – όκσο – θαη νξηζκέλεο θαηνηθίεο, νη νπνίεο δελ πεξηιακβάλνληαη κέζα ζηηο αλσηέξσ θσηνγξαθίεο (Νν 1 θαη Νν 2). Οη θαηνηθίεο, απηέο - αξρίδνληαο από λόηνπ πξνο λνηηναλαηνιηθά - είλαη νη αθόινπζεο: 37

Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ

ΠΑΡΑΣ΢ΟΎΚΛΗ (ΠΑΡΩΝΤΜΗΟ)

Καλαηάο Γεκήηξηνο

Καλαηάο

Πηπίθαο Αζαλάζηνο

Πηπίθαο

Μπνύξζνο Γεκήηξηνο

Εαέξ’ο (Εαέξεο)

Αγγειόγηαλλνο Αζαλάζηνο

Αγγηιόηαλλνπο (Αγγειόγηαλλνο)

΢βέξθνο ΢σηήξηνο

΢νπηήξ’ο (΢σηήξηνο)

ΠΑΡΑΣΖΡΉ΢ΔΗ΢ Ήηαλ ν γελλάξρεο ηνπ Γέλλνπο ησλ Καλαηαίσλ, γη’ απηό, σο παξαηζνύθιη, ηνπ άθεζαλ ην επώλπκό ηνπ. Σα παηδηά ηνπ Δίραλ, ζαλ παξαηζνύιηα, ηα: Καλαηνπζπύξνπο, Καλαηνπγηώξγνπο θ.ιπ. Έκεηλε κε ην επώλπκό ηνπ σο παξαηζνύθιη, Γηαηί ήηαλ ν κνλαδηθόο, κε ην επώλπκν, απηό, ζην ρσξηό. α. Σν παξαηζνύθιη, απηό, είλαη – πξνθαλώο ηνπξθηθήο πξνειεύζεσο. Ήιζε, ζην ρσξηό, κε ηελ αληαιιαγή ησλ πιεζπζκώλ, από ηε Θξάθε. β. Ήηαλ θαη ηξαπκαηίαο ηεο Μηθξαζηαηηθήο Δθζηξαηείαο θαη, γη’ απηό, θνύηζαηλε από ην έλα πόδη. ΢ηε Μηθξά Αζία πήγε σο εζεινληήο. Γελ ππήξρε άιινο Αγγειόγηαλλνο, ζην ρσξηό, γη’ απηό ηνπ έκεηλε, ην επώλπκν, ζαλ παξαηζνύθιη. Ήηαλ ν κνλαδηθόο ΢σηήξεο ζην ρσξηό

γ. Δάλ ηηο αλσηέξσ πέληε (5) θαηνηθίεο πξνζζέζνπκε θαη ηηο πξνεγνύκελεο 97, έρνπκε, ζύλνιν, 104 θαηνηθηώλ. 38

δ. Δάλ ιάβνπκε, ζαλ βάζε, όηη - ζε θάζε θαηνηθία - θαηνηθνύζε κία νηθνγέλεηα ησλ πέληε (5) αηόκσλ (ηξία παηδηά θαη δύν νη γνλείο), ηόηε έρνπκε έλα ζύλνιν 320 θαηνίθσλ. Δάλ ιάβνπκε ππ’ όςε όηη, ηελ επνρή εθείλε, απνθηνύζε - θάζε δεπγάξη - 4 θαη 5 παηδηά (θαη πεξηζζόηεξα ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο), ηόηε κπνξνύκε λα δερζνύκε, όηη - νη θάηνηθνη ηνπ ρσξηνύ - ήηαλ πνιύ πεξηζζόηεξνη. ε. Σν όηη ζπκπεξηιήθζεθαλ θαη ηα παξαηζνύθιηα, ζηηο πξνεγνύκελεο θαηαζηάζεηο, ην ζεσξώ σο κία επράξηζηε λόηα - γηα κέλα πνπ ηα ζπκήζεθα θαη ηα έγξαςα – θαη κία θαιή πξνζπάζεηα δηαηεξήζεσο ηεο παιηάο, απηήο, παξάδνζεο.

ΟΗΚΗ΢ΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΣΟΤ ΚΩ΢ΣΑΛΔΞΗΟΤ 7. Οη θσηνγξαθίεο Νν 1, ηνπ 1962, (ζειίδα 2) θαη Νν 2, ηνπ 1976 (ζειίδα 2) καδί κε ηηο θσηνγξαθίεο πνπ έρνπλ ιεθζεί, από ην έδαθνο, θαζώο θαη κηαο θσηνγξαθίαο πνπ επηιέρζεθε από ην Goog Earth ηνπ Ηnternet - κπνξνύλ λα καο παξάζρνπλ κία γεληθή εηθόλα ηεο νηθηζηηθήο αλάπηπμεο ηνπ Κσζηαιέμίνπ από ην 1962 κέρξη ζήκεξα. 8 Καηάζηαζε Κσζηαιεμίνπ από ην 1962 (θσηνγξαθία Νν 1) κέρξη ζήκεξα: α. Λόγσ ηεο βξαδύηαηεο αλάπηπμεο ηνπ νηθηζκνύ ηελ επνρή εθείλε νπ (ιόγσ ηνπ 2 Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ, ηεο ηξηπιήο Γεξκαληθήο – Ηηαιηθήο θαη βνπιγαξηθήο θαηνρήο, αιιά θαη ηνπ, επαθνινπζήζαληνο, ζπκκνξηηνπνιέκνπ), θαζώο θαη ιόγσ ηεο θηώρηαο ε νπνία πξνέθπςε, από ηηο αλσηέξσ θαηαζηάζεηο, πξέπεη λα δερζνύκε όηη, ε θαηάζηαζε ηελ νπνία παξνπζηάδεη ε θσηνγξαθία Νν 1, ίζρπε από πνιιά ρξόληα πξηλ. Να επηζεκαλζεί όηη - θαη ε Δθθιεζία - παξνπζηάδεηαη όπσο επεθηάζεθε ην 1931. β. Καηάζηαζε ηνπ ρσξηνύ ην 1962: (1). Ο ρώξνο ηνπ ήηαλ αξαηνθαηνηθεκέλνο, όπσο δηαπηζηώλεηαη ζηε θσηνγξαθία Νν 1. (2). Ζ θαηαζθεπή ησλ νηθηώλ ήηαλ ε ηππηθή ρσξηάηηθε ηεο επνρήο εθείλεο. Καηαζθεπάδνληαλ δύν εηδώλ θαηνηθίεο, ήηνη: (α). Οη κνλώξνθεο ηηο νπνίεο θαηαζθεύαδαλ νη πην θησρνί θάηνηθνη ηνπ ρσξηνύ. Σέηνηεο θαηνηθίεο θαίλνληαη ζηηο επόκελεο δύν θσηνγξαθίεο:

Μνλώξνθεο Καηνηθίεο (β). Οη δηώξνθεο θαηνηθίεο ηηο νπνίεο ηηο θαηαζθεύαδαλ νη πινπζηόηεξνη θάηνηθνη ηνπ ρσξηνύ. Ζ επηθνηλσλία, κεηαμύ ησλ νξόθσλ - ησλ νηθηώλ απηώλ - γίλνληαλ κε εμσηεξηθή δηπιή ζθάια ή εμσηεξηθή κνλή ζθάια. Γελ

ππήξραλ εζσηεξηθέο ζθάιεο επηθνηλσλίαο κεηαμύ ησλ νξόθσλ. Σέηνηεο δηώξνθεο θαηνηθίεο θαίλνληαη ζηηο επόκελεο δύν θσηνγξαθίεο:

Γηώξνθεο Καηνηθίεο Με δηπιή Με κνλή εμσηεξηθή ζθάια. εμσηεξηθή ζθάια. (3). Νεξό: (α). Γελ ππήξρε πδξαγσγείν γηα ηελ ύδξεπζε ησλ ζπηηηώλ ηνπ ρσξηνύ. Ζ ύδξεπζε γίλνληαλ από ηηο, ηόηε, ππάξρνπζεο βξύζεο, όπσο – ιεπηνκεξώο - αλαθέξνληαη ζην Βηβιίν Γσδέθαην (Βξύζεο) ηνπ παξόληνο Site. Ο ηξόπνο απηόο ήηαλ θνπηώδεο θαη επίπνλνο, αιιά θαη ηειείσο αλεπαξθήο. Απνηέιεζκα απηνύ ήηαλ λα ππάξρεη, πιεκκειήο θαζαξηόηεηα ησλ θαηνίθσλ ηνπ ρσξηνύ θαη κεγάιε μεξαΐια από απόςεσο πξαζίλνπ. Σνύην θαίλεηαη, ζαθέζηαηα, ζηελ θσηνγξαθία Νν 1. (β). Σειηθά επηιύζεθε ην ζέκα, όπσο αλαθέξεηαη, αλσηέξσ, ζηνλ, αλσηέξσ, α/α 20 - ζει. 12. (4). Ζιεθηξηθό Ρεύκα: (α). Σν ρσξηό ζηεξνύληαλ ειεθηξνδόηεζεο. Καηά ζπλέπεηα νύηε νη νηθίεο είραλ ξεύκα, γηα νηθηαθή ρξήζε, νύηε νη δξόκνη ήηαλ ειεθηξνθσηηζκέλνη. (β). Σηο αλάγθεο θαπζίκνπ ύιεο ηηο θάιππηαλ, ζε γεληθέο γξακκέο, σο εμήο: (1). Γηα πάζεο θύζεσο θσηηά: Με ηα μύια. (2). Γηα θσηηζκό: Σα ιαδνθάληεια ηα θαληήιηα (θαλδήιηα), ηηο ιάκπεο, ηα θαλάξηα, αθόκε θαη ηε ιάκςε ησλ μύισλ πνπ θαίγνληαλ ζην ηδάθη. (γ). Παξνπζηάδνληαη, θαησηέξσ, νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο ρξήζεσο ιαδηνύ, πεηξειαίνπ θαη μύισλ:

Νν 1 40

Νν 2

Νν 3

Νν 4

Νν 5 42

Νν 6

Νν 7

Νν 8

Νν 9 44

ΔΠΔΞΖΓΖ΢Ζ, ΑΝΩΣΈΡΩ, ΦΩΣΟΓΡΑΦΗΩΝ ΟΝΟΜΑ΢ΗΑ

Λύρλνο ζε ζρήκα ιέκβνπ

Αξραίνο Λύρλνο

Λαδνθάληειν

ΠΑΡΑΣΖΡΖ΢ΔΗ΢ α. Πξνθαλώο ρξεζηκνπνηείην, σο θαύζηκε ύιε, ην πεηξέιαην. Φαίλνληαη, θαζαξά, ν κεραληζκόο ηεο αθήο, ην θ’ηίιη (θηηίιη) θαη ν ηξνρόο ξπζκίζεσο ηνπ θηηηιηνύ. β. Δίλαη πακπάιαηνο Λύρλνο, αιιά αγλώζηνπ ρξνλνινγίαο. α. Πξόθεηηαη γηα ιύρλν ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλνο. Φαίλεηαη ην δνρείν ηνπ ιύρλνπ, ε νπή ζηελ θνξπθή ηνπ – από ηελ νπνία γέκηδαλ ην δνρείν θαη ν κύμνο (αξραία νλνκαζία) από ηνλ νπνίν έβγαηλε κέξνο ηνπ θηηηιηνύ, ην νπνίν, αλακκέλν, έβγαδε θιόγα θαη θώηηδε. β. Σεκάρην, ηέηνηνπ ιύρλνπ, βξέζεθε ζην ηνπσλύκην βαθνύθ’θνπ (βαθνύθηθν), ην νπνίν είλαη δεμηά ηνπ δξόκνπ, όπσο αλεβαίλνπκε ζην εμσθιήζη Παλαΐα (Παλαγία) - Κνίκεζε ηεο Θενηόθνπ. Πεξηζζόηεξεο πιεξνθνξίεο, γηα ηνπ αξραίνπο ιύρλνπο, ζα ηηο βξείηε ζην Βηβιίν Γέθαην Πέκπην (Παλαγία – Κνίκεζε ηεο Θενηόθνπ) ηνπ παξόληνο Site. α. Πξόθεηηαη γηα έλα θαληήιη, ην νπνίν ην ρξεζηκνπνηνύζακε θαηά θόξνλ ζηελ επνρή καο (Πξηλ θαη κεηά ην Β.΄ Παγθόζκην Πόιεκν θαη ην ζπκκνξηηνπόιεκν). β. ΢αλ δνρείν ρξεζηκνπνηείην έλα θνπηί (ζπλήζσο κηθξό, θελό, θνλζεξβνθνύηη) ή έλα πνηήξη. Έξηρλαλ, κέζα, ιίγν λεξό θαη κεηά ιάδη. Σν ιάδη, ζαλ ειαθξόηεξν, αλέβαηλε ζηελ επηθάλεηα ηνπ δνρείνπ. Μεηά θαηαζθεύαδαλ κία αξθεηά ιεπηή ισξίδα από ηελεθέ, κε κήθνο αλάινγν κε ηε δηάκεηξν ηνπ δνρείνπ. ΢ηε κέζε ηεο ισξίδαο απηήο άλνηγαλ κία κεγάιε ηξύπα, κέζα από ηελ νπνία πεξλνύζαλ, ζθηθηά, ην θ’ηίιη (θηηίιη), ην νπνίν ην θαηαζθεύαδαλ από ζηξηκκέλν βακβάθη. Μέξνο ηνπ θηηηιηνύ ην άθελαλ λα πεξηζζεύεη, ιίγν, επάλσ από ηελ νπή. ΢ηε ζπλέρεηα έξηρλαλ, ην θ’ηίιη (θηηίιη) (θ’ηίιη), κέζα ζην δνρείν θαη εκπνηίδνληαλ κε ην ιάδη. Σν θ’ηίιη (θηηίιη) δελ έπεθηε κέζα ζην δνρείν, δηόηη ην ζπγθξαηνύζε ε, αλσηέξσ αλαθεξζείζα νπή. 45

γ. Σέινο άλαβαλ, ην θ’ηίιη (θηηίιη), όπσο θαίλεηαη ζην ζρεδίαζκα θαη, Ζ θιόγα ηνπ, θώηηδε ην γύξσ ρώξν.

Καληήιη

α. Απνηειείην από έλα θσληθό ηελεθεδέλην δνρείν, ην νπνίν ην γέκηδαλ κε πεηξέιαην. β. ΢ηελ θνξπθή ηνπ ζηέλεπε. Απηό ην ζηελό ηεκάρην έβγαηλε θαη μαλάκπαηλε ζηελ ζέζε ηνπ. Απηό γίλνληαλ γηα λα κπνξνύλ λα γεκίδνπλ ην δνρείν κε πεηξέιαην. γ. Δπάλσ από ην, αλσηέξσ ζηελό ηεκάρην, θνιινύζαλ έλα ζηελόηεξν, κέζα ζην νπνίν πεξλνύζαλ ην θ’ηίιη (θηηίιη), κέξνο ηνπ νπνίνπ ην άθελαλ λα εμέρεη ηε νπήο. δ. Σέινο άλαβαλ ην εμέρνλ κέξνο ηνπ θηηηιηνύ θαη, ε θιόγα πνπ πξνθαιείην, θώηηδε ην γύξν ρώξν.

Λάκπα

α. Ήηαλ ε θιαζηθή ιάκπα πεηξειαίνπ ηελ επνρή εθείλε. β. Σελ απνηεινύζαλ ηα εμήο ηεκάρηα: (1). Σν δνρείν πεηξειαίνπ, ην νπνίν ήηαλ θαηαζθεπαζκέλν, ζπλήζσο από γπαιί. Γηα ηνπο πην πινύζηνπο, βέβαηα, ήηαλ θαηαζθεπαζκέλν θαη από, άιια, πνιπηειή πιηθά, όπσο π.ρ. από πνξζειάλε. (2). Σν κεραληζκό αθήο κέξνο ηνπ νπνίνπ ήηαλ θαη ν ηξνρόο ξπζκίζεσο ηνπ θηηηιηνύ (αλύςσζε – ρακήισκα), όηαλ ήηαλ αλακκέλε γηα ηελ θαιύηεξε απόδνζε ηνπ θσηόο. Σν θηηίιί, αθνύ ην πξνζάξκνδαλ ζην κεραληζκό, ην έβαδαλ κέζα ζην δνρείν κε ην πεηξέιαην από ην νπνίν θαη εκπνηίδνληαλ. ΢ηε θσηνγξαθία θαίλεηαη ε θνξπθή ηνπ θηηηιηνύ, ηελ νπνία ηελ άλαβαλ θαη έβγαδε ηελ απαηηνύκελε θιόγα. (3). Σν ιακπόγπαιν. Δίρε ηε κνξθή πνπ θαίλεηαη ζηε θσηνγξαθία θαη ζθνπόο ηνπ ήηαλ λα δπλακώλεη ην θσο ηνπ θηηηιηόπ θαη λα ην δηαρέεη θαιύηεξα πξνο ηνλ πεξηβάιινληα ρώξν.

Λάκπα Θηέιεο 6

α. Ζ θαηαζθεπή ηεο όπσο θαίλεηαη ζηε θσηνγξαθία. β. Γηα θαύζηκε ύιε ρξεζηκνπνηνύζε ην πεηξέιαην θαη, ν κεραληζκόο αθήο ηεο, ήηαλ ζαλ απηόλ ηεο ιάκπαο. Σν γπαιί ηεο, όκσο, ήηαλ δηαθνξεηηθό θαη πξνζαξκόδνληαλ, θαηά ηέηνην ηξόπν, ώζηε λα κελ ζβήλεη ην θσο, έζησ θαη αλ θύζαγε 46

δπλαηόο αέξαο. γ. Τπήξραλ θαη ρεηξνπνίεηεο ιάκπεο ζηέιεο νη νπνίεο έθαηγαλ ιάδη. Σν ζρήκα ηνπο ήηαλ δηαθνξεηηθό θαη ηα νλόκαδαλ θιεθηνθάλαξα. δ. Σα θιεθηνθάλαξα ήηαλ, ζην ρσξηό, ηα πεξηζζόηεξν δηαδεδνκέλα.

Φνύξλνο

α. Ο θνύξλνο ήηαλ απαξαίηεην ζηνηρείν ελόο λνηθνθπξηνύ. β. ΢ην θνύξλν έςελαλ ην ςσκί (ζε θαξβέιηα θαη βηηαιηέο), αξληά, πίηεο θ.ιπ. γ. Γηα ην δέζηακα (Κάςηκν) ηνπ θνύξλνπ ρξεζηκνπνηνύζαλ δηάθνξα μύια, αλάινγα κε ην είδνο ηνπ θαγεηνύ πνπ ήζειαλ λα ςήζνπλ. ΢ην ρσξηό καο, γηα ην ςήζηκν ηνπ ςσκηνύ, ρξεζηκνπνηνύζαλ ηα πνπξλάξηα. Από ηελ πείξα ηεο, ε λνηθνθπξά, ήμεξε πόζα πνπξλάξηα λα θάςεη, γηα λα είλαη έηνηκνο λα ςήζεη ην ςσκί. δ. όηαλ ν θνύξλνο «θαίγνληαλ» θαιά έπαπαλ λα ξίρλνπλ πνπξλάξηα θαη ελεξγνύζαλ σο εμήο: (1). Με ηελ πάλα (κεγάιν παλί βξεγκέλν ζην λεξό θαη δεκέλν ζε έλα καθξύ μύιν) έβγαδαλ, έμσ από ην θνύξλν, ηηο ζηάρηεο θαη ηα αλακκέλα θάξβνπλα θαη θαζαξίδνληαλ, ην δάπεδό ηνπ, πνιύ θαιά. (2). Μεηά έβαδαλ, κέζα ζην θνύξλν, ηα έηνηκα θαξβέιηα κε έλα καθξύ μύιηλν θηπάξη. (3). Σέινο έθιεηλαλ, ην ζηόκην ηνπ θνύξλνπ κε έλα κεηαιιηθό θαπάθη, γηα λα κελ εμέξρεηαη, έμσ, ε ζεξκνθξαζία. (4). ΢ηε ζπλέρεηα, ε λνηθνθπξά, παξαθνινπζνύζε ην ςήζηκν ηνπ ςσκηνύ αλνίγνληαο - θαηά δηαζηήκαηα – ην θαπάθη ηνπ ζηνκίνπ. ΋ηαλ, ην ςσκί, ήηαλ έηνηκν ην έβγαδε, από ην θνύξλν, ρξεζηκνπνηώληαο θαη πάιη ην μύιηλν θηπάξη.

Βξάζηκν γάιαθηνο

Δδώ, κία λνηθνθπξά, βξάδεη - ην γάια – κέζα ζε θαδάλη, ρξεζηκνπνηώληαο μύια.

Γάζηξα

α. Ζ γάζηξα ήηαλ έλα θνίιν κεηαιιηθό θαπάθη, ην νπνίν ην ρξεζηκνπνηνύζαλ γηα ην ςήζηκν θαγεηώλ θαη, ηδίσο πίηεο.

β. Οη γάζηξεο, ζην ρσξηό καο, είραλ θαη έλα ζηεθάλη - ιίγν πην πάλσ από ην ρείινο ηνπο – γηα λα θξαηνύληαη, επάλσ ηνπο, ηα αλακκέλα θάξβνπλα θαη λα κελ πέθηνπλ θάησ. γ. Ξύια έθαηγαλ θαη επάλσ ζε έλα δάπεδν, θπξίσο ζην ρώκα. Αθνύ γίλνληαλ αξθεηά θάξβνπλα, έβαδαλ, από πάλσ ηνπο κία κεηαιιηθή ππξνζηηά θαη, επάλσ ζ’ απηή, ηνπνζεηνύζαλ ην ηαςί κε ην θαγεηό. δ. Σέινο ηνπνζεηνύζαλ, επάλσ από ην ηαςί, ηε γάζηξα θαη ην θαγεηό ςήλνληαλ δεζηαηλόκελν, ηόζν από πάλσ – όζν θαη από θάησ.

(δ). Από ην 1962 άξρηζε ν παξνρή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο ζην Κσζηαιέμη. (5). Γξόκνη: Οη δξόκνη δελ ήηαλ ηίπνηε άιιν παξά ρσκάηηλα κνλνπάηηα θαη, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, ηόζν θαξδηέο ώζηε λα κπνξνύζε λα πεξάζεη έλα θνξησκέλν δών. Σν ρεηκώλα, νη δξόκνη, ήηαλ ιαζπώδεηο, γη’ απηό, όηαλ επηζθέπηνληαλ – θάπνηνο - έλα ζπίηη, έβγαδε ηα παπνύηζηα ηνπ, πξηλ κπεη ζην δσκάηην ππνδνρήο, γηα λα κελ ην γεκίζεη ιάζπεο. ΢ήκεξα είλαη ηζηκεληνζηξσκέλνη ή αζθαιηνζηξσκέλνη όινη νη δξόκνη ηνπ ρσξηνύ. (6). Σειέθσλα: Σν 1974 άξρηζαλ λα ιεηηνπξγνύλ ηα πξώηα ηειέθσλα ζην ρσξηό. Μέρξη ηόηε ππήξρε έλα ηειέθσλν, ην νπνίν εμππεξεηνύζε όιν ην ρσξηό θαη ην νπνίν ήηαλ εγθαηεζηεκέλν ζην θνηλνηηθό γξαθείν κε ρεηξηζηή ην Γξακκαηέα ηεο Κνηλόηεηαο. (7). Πιαηεία: Σν 1959 είρε δηακνξθσζεί, ε παιηά πιαηεία - ε νπνία ήηαλ κία ρσκάηηλε ξάρε - ζ’ απηή πνπ έρνπκε θαη ζήκεξα (2011). (8). Δθ ησλ αλσηέξσ γίλεηαη πξνθαλέο όηη, κέρξη ην 1962, δελ ππήξρε θακία ππνδνκή ζην ρσξηό (εθηόο ηεο πιαηείαο), γεγνλόο ην νπνίν δελ επλννύζε ηελ νηθηζηηθά αλάπηπμε. 9. Ζ αικαηώδεο νηθηζηηθή αλάπηπμε ηνπ Κσζηαιεμίνπ: α. Μεηά ηελ παξνρή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο, ηελ πδξνδόηεζε, ηελ ειεθηξνδόηεζε θαη, αξγόηεξα, ηελ εγθαηάζηαζε ησλ ηειεθώλσλ, νινθιεξώζεθε ε ειιείπνπζα ππνδνκή θαη ήιζε, πιένλ, ν θαηξόο γηα ηελ αλακελόκελε νηθηζηηθή αλάπηπμε. β. Ζ αλάπηπμε ήηαλ ξαγδαία. Βέβαηα ιεπηνκεξήο έξεπλα - γηα ηε δηαπίζησζε ηνπ ζεκείνπ κέρξη ηνπ νπνίνπ έρεη θζάζεη, ζήκεξα, νη νηθηζηηθή αλάπηπμε - είλαη δπζρεξήο ιόγσ …..ηεο βηνινγηθήο θάκςεο ηνπ γξάθνληνο (81 εηώλ). Αο ειπίζνπκε, όκσο, όηη - θάπνηνο λεόηεξνο - ζα ζπλερίζεη ηε δηθή κνπ εξγαζία. Οη θαησηέξσ θσηνγξαθίεο ζα καο δώζνπλ ηε δπλαηόηεηα λα ζρεκαηίζνπκε αξθεηά ζαθή ηδέα γηα ηελ νηθηζηηθή αλάπηπμε ηνπ ρσξηνύ, ζπγθξίλνληάο ηελ κε εθείλε ηνπ 1962.

(1). ΢ηε θσηνγξαθία Νν 2 (1976) καο δίδεηαη ε επθαηξία λα δηαπηζηώζνπκε κία ζεκαληηθή νηθηζηηθή αλάπηπμε κέζα ζε 14 ρξόληα, ήηνη από ην 1962 κέρξη ην 1976. (2). Ζ θαησηέξσ θσηνγξαθία, Νν 7, καο δείρλεη κία ζπλνιηθή άπνςε ηνπ ρσξηνύ από λόηνπ πξνο βνξξάλ. Γηαθξίλεηαη εύθνια ε ππθλόηεηα θαη ε πνηόηεηα ησλ νηθηώλ, θαζώο θαη ε αύμεζε ηνπ πξαζίλνπ θαη ηεο εθηάζεσο ηνπ ρσξηνύ.

Φση. Νν 7: Ζ θσηνγξαθία έρεη ιεθζεί από λόηνπ πξνο βνξξάλ θαη ζπγθεθξηκέλα από ην ύςνο ηνπ ηνπσλπκίνπ Γαβαζάο ηεο Αγξηόβξηδαο (2008). (3). Ζ επόκελε θσηνγξαθία, Νν 8, έρεη ιεθζεί από βνξξά πξνο ην λόην, ηνλ απηό ρξόλν κε ηελ Νν 7 (2008).

Φση. Νν 8: Φαίλεηαη ην Κσζηαιέμη από λόηνπ πξνο βνξξάλ θαη από ην ηνπσλύκην Φηειία επί ηνπ δξόκνπ νδηθή γέθπξα Κσζηαιεμίνπ – ΢ηδεξνδξνκηθόο ΢ηαζκόο Ληαλνθιαδίνπ. (4). Ζ επόκελε θσηνγξαθία, Νν 9, έρεη ιεθζεί από ην Google Earth ηνπ Internet θαη δείρλεη ηελ θάηνςε ηνπ ρσξηνύ. Παξαηεξνύκε: Σηο νηθίεο ηνπ 49

ρσξηνύ, νη πεξηζζόηεξεο ησλ νπνίσλ είλαη θεξακνζθεπείο - ηελ επέθηαζε ηνπ ρσξηνύ, ηδίσο πξνο βνξξάλ θαηά κήθνο ηνπ δξόκνπ πξνο ηε γέθπξα - όινπο ηνπο δξόκνπο, ιεπηνκεξώο θαη πξνο πάζα θαηεύζπλζε θαη, ηέινο ηελ πεξηβάιινπζα, ην ρσξηό, γύξσζελ πεξηνρή θαη εηδηθόηεξα ην γλσζηό ζε όινπο ύςσκα ηεο Σξίθηξαο ζην λόηην κέξνο ηνπ ρσξηνύ

Φση. Νν 9: Κάηνςε ηνπ Κσζηαιεμίνπ ιεθζείζα από Google Earth ηνπ Internet. (5). ΢ηελ ηειεπηαία, πιένλ, θσηνγξαθία, Νν 10, παξαηεξνύκε ην κεγαιείν ηεο νηθηζηηθήο αλάπηπμεο ηνπ Κσζηαιεμίνπ. ΋ια ηα ζπίηηα είλαη δηώξνθα - κε κεγάιεο θαη επξύρσξεο βεξάληεο – θαη ην ζύλνιν, ζρεδόλ, είλαη θεξακνζθεπή. Γεληθά, ε θσηνγξαθία, απνπλέεη κία εηθόλα αξρνληηάο θαη απνθαιύπηεη ηελ θαιή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ησλ γεσξγώλ, θπξίσο, ιόγσ ησλ επηδνηήζεσλ ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο.

Φση. Νν 10: Μαο παξνπζηάδεη ηε ζεκεξηλή πξόνδν ηεο νηθηζηηθήο αλάπηπμεο ηνπ Κσζηαιεμίνπ. 10. Σέινο ζαο παξνπζηάδσ θαη ηηο αθόινπζεο θσηνγξαθίεο, λα κπνύκε ζην πλεύκα ηεο δσήο από ην 1962 θαη πξηλ. α. Ζ πξώηε: Φαίλεηαη έλαο γάηδαξνο, ν νπνίνο μεδηςάεη από ηνλ θάκαην ηεο εξγαζίαο. Ο γάηδαξνο, ηελ επνρή εθείλε, ήηαλ όηη είλαη ην ζεκεξηλό απηνθίλεην ηδησηηθήο ρξήζεσο (ΗΥ). Κάζε ζπίηη είρε – απαξαηηήησο - θαη από έλα γάηδαξν, ηνλ νπνίν ρξεζηκνπνηνύζαλ γηα ηεο άκεζεο θαζεκεξηλέο εξγαζίεο ηνπ θαηξνύ εθείλνπ. Δμ άιινπ είλαη γλσζηή ε παξνηκία πνπ έιεγαλ ηελ επνρή εθείλε: «Οπ γέξνπο θη νπ γάηδαξνπο εηλ’ θαιό λα ’λ’ ζηνπ ζπίη΄, γηαη’ είλ’ ηνπ πξώηνπ ρέξ’» (Ο γέξνο θαη ν γάηδαξνο είλαη θαιό λα είλαη ζην ζπίηη, γηαηί είλαη ην πξώην ρέξη).

Φση. Νν 11: Ο Γάηδαξνο, 51

β. Ζ δεύηεξε: (1). Παξνπζηάδεη κία γπλαίθα, ε νπνία γπξίδεη, ζην ζπίηη, ύζηεξα από ηηο δνπιεηέο ζηα ρσξάθηα. Έρεη, ζηελ πιάηε ηεο, κία «ζαξκαλίηζα» (θάηη πνπ έκνηαδε ζαλ κία κεγάιε ηζάληα) κέζα ζηελ νπνία έρεη έλα κσξό παηδάθη. Σν άιιν, ιίγν κεγαιύηεξν κσξό, ην έρεη θνξησκέλν ζηε γατδνύξα, ηελ νπνία ηελ έρνπλ θνξηώζεη θαη κε άιια πξάγκαηα. Αιιά έρεη θαη ε γατδνύξα ηα δηθά ηεο πξνβιήκαηα. Έρεη λα θξνληίζεη γηα ην γατδνπξάθη ηεο, ην νπνίν πξνζπαζεί λα ηε βπδάμεη. Απηή ε θσηνγξαθία δείρλεη, πνιύ παξαζηαηηθά, ηηο δπζθνιίεο ηεο δσήο ηελ επνρή εθείλε θαη ηδίσο ησλ Μαλλάδσλ, νη νπνίεο, εθηόο από ηηο δνπιεηέο ζηα ρσξάθηα, είραλ θαη ηε βαξηά θαη εμνπζελσηηθή επζύλε λα θξνληίζνπλ, λα ζξέςνπλ θαη λα κεγαιώζνπλ ηα παηδηά ηνπο. (2). Αο θνηηάμνπλ νη ζεκεξηλέο Μαλλάδεο ηε θσηνγξαθία απηή θαη αο κελ παξαπνλνύληαη γηα ηηο κηθξέο ζεκεξηλέο δπζθνιίεο!!!!!

Φση. Νν 12: Οη κεηέξα κε ην παηδηά ηεο. γ. Ζ Σξίηε: (1). Παξνπζηάδεη γύθηνπο αξθνπδηάξεδεο, νη νπνίνη έξρνληαλ, παιηά, ζηα παλεγύξηα ηνπ ρσξηνύ, γηα λα παξνπζηάζνπλ ηηο ηθαλόηεηεο ησλ αξθνύδσλ θαη λα καδέςνπλ ρξήκαηα. (2). Κπξίσο ηηο έβαδαλ λα ρνξεύνπλ, δήζελ, θαη λα θάλνπλ – θαη πάιη δήζελ - πσο βάδνπλ νη λύθεο, ην θνθθηλάδη, πξηλ πάλε γηα ην γάκν!!!!!!!.

Φση. Νν 12: Οη αξθνπδηάξεδεο. δ. Ζ Σέηαξηε: Παξνπζηάδεη ρνξεπηηθέο θηγνύξεο παιηνύ ρνξεπηηθνύ ζπγθξνηήκαηνο. Οη ρνξεπηέο, άλδξεο θαη γπλαίθεο, είλαη ληπκέλνη κε παξαδνζηαθέο Δζληθέο ΢ηνιέο.

Φση. Νν 13: Σν παιηό Υνξεπηηθό ΢πγθξόηεκα.

ΣΔΛΟ΢