znaki/sztuki Andrzej Budek, Jacek Ebert Copyright © 2009 by Kotbury Warszawa, 2009 zdjęcia: Joanna Kozera, Maja Rzeplińska, Łukasz Langda redakcja: Kotbury – Małgorzata Chróścielewska, Joanna Kozera, Maja Rzeplińska, Andrzej Budek, Jacek Ebert, Wiktor Gościcki, Łukasz Langda, Michał Tarnawski korekta: Lidia Sadowska, lidk@poczta.fm tłumaczenie: Akson Polska, www.aksonpolska.pl, tel. (22) 635 18 55 projekt i przygotowanie do druku: Kotbury – Andrzej Budek, Jacek Ebert, Wiktor Gościcki, Łukasz Langda, Michał Tarnawski koordynacja druku: RDS Stanisław „Kacper” Chlaściak drukarnia: Zakład Poligraficzny Offdruk S.C. Adam Kazimierczuk, Anna Kazimierczuk Wiślana 15, 05-092 Łomianki ISBN: 978-83-928858-0-1
znaki/sztuki
6
sztuki/znaki [items / signs]
Zrobiliśmy, jak się okazało, wystawę jubileuszową. 25. rocznica
We did, as it turned out, the jubilee exhibition. We graduated from
dyplomu i 10 lat współpracy. Ale nie o to chodziło. Chodziło raczej
the Academy of Fine Arts 25 years ago, and we work for 10 years
o sztukę. Sztukę znaku.
together. But that’s not the thing. The thing is rather about the art. Art of sign.
Z jakiegoś powodu znajomi pytają nas pobłażliwie. – No i co? Robisz coś jeszcze? Rysujesz? W pytaniu kryje sie krytyka. Projektowanie
For a reason, colleagues ask us indulgently: “And what? Are you
to komercja. Projektowanie to nie sztuka. Projektowanie graficzne
doing something else? Drawing?”. There is criticism hidden in the
to nic godnego szacunku. To sposób zarabiania na życie, a nie forma
question. Designing is a business. Designing is not an art. Graphical
artystycznego wyrazu.
design is nothing worth respect. This is a manner of earning living and not a form of artistic expression.
Nie zgadzamy się z tym. Uważamy, że robimy wciąż to samo, co robiliśmy jako studenci ASP i potem młodzi graficy startujący
We do not agree with this. We believe that we still do the same what
w konkursach sztuki wysokiej. I nawet zdobywający nagrody. Podział
we used to do as the Academy of Fine Arts students, and then as
na wysoką i niską sztukę nie istnieje. Jest sztuka dobra i zła. Grafika
young graphics participating in high art competitions. There is good
jest sztuką kompozycji i emocji. Albo działa, albo nie. To dotyczy tak
art and bad art. Graphics is an art of composition and emotions. It
samo logo jak plakatu, grafiki artystycznej, malarstwa. Ważny jest
works or not. The same refers to logo, poster, artistic graphics and
gest, a nade wszystko tajemniczy proces tworzenia.
painting. The gesture, and primarily the secret process of creation, are important.
Naszą specjalnością są logotypy. Znaki graficzne, które stanowią pierwszą identyfikację firm. Logo jest twarzą firmy, tak je rozumiemy.
Logos are our specialization. Graphical signs that are the first
W ciągu kilku sekund, tak jak ludzka twarz, wysyła emocjonalny
identification of companies. In reality, logo is the company face,
komunikat. Budzi sympatię lub antypatię. Te parę sekund powinno
that’s how we understand it. this. In several seconds, like a human
wystarczyć, by wyrobić sobie zdanie na temat natury, przesłania,
face, sends us an emotional message. Arises sympathy or antipathy.
7
sztuki/znaki
Nie zgadzamy się z tym.
8
We do not agree with this.
These several seconds should be sufficient to form an opinion
opowiedzieć wszystkiego o firmie. Musi przenieść emocjonalny
regarding the company nature, message and character. It must carry
komunikat. Pierwsze wrażenie jest najważniejsze.
an emotional message. The first impression is the most important.
Powstawanie logo to proces wchodzenia w specyfikę firmy
Logo creation is a process. Entering the company specify and
i oczekiwań zamawiającego. Wzajemnego oswajania. Poznawania.
expectations of the ordering party. Mutual taming. Getting to
Budowania zaufania. W efekcie tego procesu często powstaje coś,
know one another. Building trust. This process frequently results
co odbiega od pierwotnych założeń. Czasem jest ich zaprzeczeniem.
in something which is far away from the original assumptions.
Nikt z nikim nie walczy, ale wszyscy muszą być przekonani. To, co
Sometimes, it contradicts them. Nobody fight with this, but
wydaje się najlepszym rozwiązaniem, musi być w procesie twórczym
everybody must be convinced. What seems to be the best solution
poddane krytyce, często po to, by wrócić do tego pomysłu.
in the process of creation must undergo criticism, frequently in order
Konieczna jest zdolność negowania schematów, przyjętych
to come back to this idea. The ability to negate schemas, adopted
kodów, sprecyzowanych oczekiwań. Trzeba odwagi i uporu, by
codes and precise expectations is necessary. It requires courage and
zrobić inaczej, odwrotnie. Między innymi dlatego jest nas dwóch.
stubbornness to do differently, just the opposite. Therefore there
By jeden zaprzeczał drugiemu, przeszkadzał, wypychał z utartych
two of us. So that one can negate another, disturb him, throw away
kolein, dyskutował. By miał nowe pomysły, argumenty. By miał siłę,
from the old patterns, discuss. To have new ideas and arguments.
kiedy drugiemu jej zabraknie.
To have the power when another is missing that.
Logo to znaki. Odarte z typografii i elementów tzwo identyfikacji
Logos are signs. Stripped of typography and so called corporate
korporacyjnej, wyjęte z kontekstu są czystą abstrakcją. Namalowane
identity elements; taken out from the context they are pure abstract.
na płótnie, w zmienionej skali wracają tam, skąd wyrosły. Są kreacją,
Painted on canvas, in a changed scale they come back to where they
tajemnicą. Są sztuką.
originated from. They are creation, a secret. An art.
Nie pytajcie nas więcej, czy coś robimy. Tworzymy znaki. Znaki na
Don’t ask us if we do something. We do signs. Per items. We are
sztuki. Znaki Sztuki. Zajmujemy się sztuką znaku.
involved in the art of signs.
Andrzej Budek, Jacek Ebert
Andrzej Budek, Jacek Ebert
zanotowała Agnieszka Jacobson-Cielecka
noted by Agnieszka Jacobson-Cielecka
9
charakteru firmy. Dlatego logo jest takie ważne. Nie musi
10
Jacek Ebert
Wojciech Włodarczyk
Własne ścieżki Kotburego
Kotbury’s own path
Od czasu wydania w 2000 r. słynnej „biblii antyglobalistów”, książki
From the issue of the famous “anti-globalist bible” in 2000, No logo by
Naomi Klein No logo, trudno patrzeć na znak firmowy tak samo jak
Naomi Klein, it is difficult to look at a company trademark as before.
niegdyś. Klein podsumowała w niej skutki rewolucji marketingowej
In her book, Klein summarised the effects of the marketing and
i medialnej, jaka zaszła w reklamie w latach 80. ubiegłego
media revolution which took place in advertising in the 1980s, and
stulecia i której skutki odczuwamy do dziś. Generalnie znak stał
whose result we sense until today. Generally, a trademark became
się identyfikatorem marki, międzynarodowej korporacji, a jego
an identifier of the brand, the international corporation, and its
skuteczność została związana nierozdzielnie z siłą i pozycją firmy,
efficiency was inseparably related to the strength and position of the
którą wskazywał. Marka określa producenta, jego pozycję na rynku,
company it indicated. The brand defines the producer and its market
jest synonimem opinii, a dla klienta symbolem społecznego statusu.
position; it is the synonym of opinion, and for customer – of social
Konsekwencje są takie, że płacimy nie za towar, ale za marketingowy
status. The consequences are that we pay not for the product, but
wizerunek stworzony reklamowymi chwytami. Znak identyfikuje
for the marketing image created by advertising gimmicks. The brand
przedsiębiorstwo, ale nic poza tym nie znaczy. Więcej – nie powinien
identifies a company but does not mean anything else. Even more –
znaczyć. Identyfikacja ma być oczywista i bezdyskusyjna. Wszystko
it should not mean anything else. Identification should be obvious
dzieje się poza plastycznym sensem logo, rozpoznanie firmy
and undisputable. Everything takes place outside of the artistic
jest ważniejsze od pojemności semantycznej znaku. Ważniejsze
sense of the logo, the company recognition is more important that
są różnice (czasami złodziejskie podobieństwa) między znakami
semantic capacity of the trademark. More important are differences
konkurujących przedsiębiorstw niż ich treść.
(sometimes larcenous similarities) between trademarks of competing companies that their own content.
W Polsce ten sposób funkcjonowania reklamy, właściwy wolnemu rynkowi, liberalnej ideologii i politycznej poprawności, został
In Poland, this manner of advertising operations characteristic
upowszechniony mniej więcej dwie dekady temu, po odzyskaniu
for the free market, liberal ideology and political correctness was
niepodległości. Z jednej strony wzrosło zapotrzebowanie na
popularised more or less two decades ago, at the moment of
rozpoznawalne znaki – wizytówki nowych firm, korporacji, instytucji,
regaining independence. On one hand, demand for recognisable
z drugiej – pojawiły się masowo zachodnie produkty sprowadzane
trademarks – visit cards of new companies, corporations and
razem z „opakowaniem”. Film reklamowano w konwencji
institutions – increased, on the other hand – Western products,
właściwej hollywoodzkim fotosom, skutecznie eliminując tradycję
imported together with the “packaging”, appeared on a massive
polskiej szkoły plakatu. Międzynarodowe agencje reklamowe,
scale. Films were advertised in the convention characteristic for
rządzące się własnym rozpoznaniem globalnego rynku, mniej
Hollywood, photos efficiently eliminating the tradition of the
uwzględniały lokalną, narodową specyfikę. Myślą systemowo, co
Polish poster school. International advertising agencies governed
nie znaczy całościowo. Do tego doszła atrakcyjność brawurowej
by their own recognition of the global market, took local and
postmodernistycznej dowolności, obrazowego bałaganu, która
national specificity less into account. They thought systematically,
łatwo rezygnowała z filozofii dwukierunkowej przekładalności
which does not mean comprehensively. This was accompanied
sensu i plastycznego znaku. Wydaje się, że dzisiejszą produkcję
by the attractiveness of post-modernistic daring latitude, vivid
charakteryzuje przede wszystkim specyficznie rozumiana wizualna
mess, which easily resigned from the philosophy of bi-directional
atrakcyjność, zaskakująca kompozycja, „trudne” kolory, stylistyczne
translatability of sense and artistic trademark. It seems that current
pastisze. Słowem, jej celem jest zwrócenie uwagi, przyciąganie, a nie
production is characterised primarily by specifically understood
zapamiętanie. Plastyczna papka wizualnej kultury masowej aprobuje
visual attractiveness, surprising composition, “difficult” colours
11
Wojciech Włodarczyk
wszystko i domaga się coraz nowych propozycji. Dyscyplina kojarzy
and stylistic pastiches. In brief: drawing attention, attracting, but
się z anachronizmem. W myśl zasady: „nie aprobujesz tego – to twój
not remembering. A flexible pulp of visual mass culture accepts
problem”.
everything and demands more new propositions. Discipline is associated with anachronism. In line with the principle: “you don’t
A tym właśnie, co określa polską specyfikę grafiki reklamowej
accept this – that’s your problem”.
i znaku, jest tradycja polskiej szkoły plakatu. Ukształtowała się jeszcze w latach 50., w opozycji do symboliki projektów Trepkowskiego.
What defines the Polish specify of advertising graphics and
W latach 50. symbol nie był ani nośny, ani wyjątkowy i w dodatku
trademark is the tradition of the Polish poster school. Formed in
nadużywany przez ideologów. Wyjątkowa natomiast była
the 50s, in opposition to the symbolism of the Trepkowski designs.
ówczesna sytuacja polskiej wrażliwości. W zniewolonym kraju,
In the 50s, the symbol was neither popular nor exceptional and
w narastającej odwilży, z wielkich oczekiwań października 1956 r.
additionally, overused by ideologists. However, the then situation
i równie wielkich rozczarowań lat następnych narodził się specjalny
of the Polish sensitivity was exceptional. In the captivate country,
sposób porozumiewania, wyjątkowy plastyczny język. Henryk
in progressing thaw, the great hopes of “October 1956” and the
Tomaszewski, jeden z twórców polskiej szkoły plakatu, nazywał to
equally great disappointments of the subsequent years, a special
„grą z publicznością z przymrużeniem oka”, a jego pierwszy asystent
manner of communication, an exceptionally flexible language was
Jan Lenica zawarł to w lapidarnych wskazówkach, jakich udzielał
born. Henryk Tomaszewski, one of the founders of the Polish poster
projektantom plakatów: „Nie oko, a ucho. Malujcie uchem, a nie
school, called it a “play with the audience with tongue in cheek”, and
okiem”.
his first assistant Jan Lenica, included this in the concise guidelines he gave to poster designers: “Not the eye, but the ear. Paint with the
12
Do plakatów, tak jak do znaków wywodzących się z tej szkoły,
ear, and not with the eye”.
trzeba mieć ucho. Słyszeć to, co wisi w powietrzu, o czym szepecze się po kątach, co niewypowiedziane (wówczas nie mogło być
One must have an “ear” for posters, and for trademarks originating
wypowiedziane z powodu cenzury), co nie mogło ujrzeć światła
from this school. One must have an “ear” for what is in the air, what is
dziennego. Co oczywiste, choć niemożliwe do opowiedzenia
heard in the corners, but not spoken (at that time it could not have
wprost. To specyficzny kod polskiej wrażliwości wymagający wiedzy,
been spoken due to censorship), what could not see daylight. For
inteligencji, a także określonych zasad pozwalających tę wiedzę
what is obvious, but impossible to tell straight out. This is a specific
i umiejętności właściwie zastosować.
code of the Polish sensitivity requiring knowledge, intelligence, and also specific principles allowing the appropriately application of this
Andrzej Budek i Jacek Ebert czerpią z tradycji polskiego plakatu.
knowledge and abilities.
Wyszli z sąsiednich kultowych pracowni warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, z pracowni plakatu Henryka Tomaszewskiego
Andrzej Budek and Jacek Ebert draw from the Polish poster tradition.
i Macieja Urbańca. Ich roczniki, 1959 i 1960, były bogate w polityczne
They came from neighbouring cult studios of the Fine Art Academy,
doświadczenia. Logo Ruchu „Wolność i Pokój” i polityczny
from the poster studio of Henryk Tomaszewski and Maciej Urbaniec.
plakat, przygotowany na czerwcowe wybory 1989 r. do Sejmu
Their years – 1959 and 1960 – were abundant in political experience.
kontraktowego, są dowodem zaangażowania w polityczne
The logo of “Ruch Wolność i Pokój” [Movement, Freedom and Peace],
przemiany sprzed dwóch dekad. Są też bezpośrednią kontynuacją
and the political poster for the June election of 1989 to the 35%
filozofii plakatu lat 50., choć teraz w warunkach bez cenzury.
Contract Sejm, were evidence of involvement in political changes
Zatem w warunkach, kto wie czy dla projektanta nie trudniejszych,
two decades ago. They are also a direct continuation of the poster
bo oczywistych, bez dwuznacznego kontekstu, tak niegdyś
philosophy from the 50s, however now, in a situation without
inspirującego twórców. Ten spóźniony egzamin polityczny polska
censorship i.e. who knows in terms, , maybe even more difficult
szkoła plakatu zdała jednak doskonale.
for a designer, as obvious without the double-meaning context inspiring artists so much at this time. However, the Polish poster school passed this delayed political exam excellently.
Równie dobrze Andrzej Budek i Jacek Ebert odnaleźli się
In the same manner, Andrzej Budek and Jacek Ebert found
w warunkach wolnego, szczególnie trudnego dla grafików rynku.
themselves in the situation of a free market, i.e. extremely difficult
Znając ograniczenia międzynarodowych agencji reklamowych,
for graphic designers. Knowing the limitations of international
musieli dokonywać zasadniczych wyborów. I dokonali. Postanowili
advertising agencies, they had to make fundamental choices. And
od 1999 r. pracować razem w założonej przez Budka 3 lata wcześniej
they made them. In 1999 they decided to work together in Kotbury,
firmie Kotbury. Na własny rachunek.
established by Budek three years ago. On their own account.
Wydaje się, że Kotbury najciekawiej prezentuje się w projektach
It seems that Kotbury presents itself most interestingly in logo
znaków. Bo w systemach wizualnej identyfikacji muszą uwzględniać
designs. In systems of visual identification they must include
rygory marketingowej i biurowej pragmatyki. Znak pozwala na
marketing rigour and office pragmatics. The logo allows for
intelektualne odniesienia, chociaż inne niż w czasach PRL. Wystarczy
intellectual references, however differently than in the times of the
porównać wspomniany wyborczy plakat z 1989 r. i logo największej
People’s Republic of Poland. It is enough to compare the mentioned
polskiej kancelarii prawniczej specjalizującej się w doradztwie
electoral poster from 1989 and the logo of the largest Polish legal
prawnym. Wielopiętrowy sens plakatu wyborczego odnosił się nie
office specialising in legal advisory. The multi-level sense of the
tylko do ówczesnego kompromisu, ale także uwzględniał delikatność
electoral poster referred not only to the compromise at the time,
sytuacji, a jednocześnie nadrzędność celu – pełnej niepodległości.
but also included the delicacy of the situation, and at the same time
Trzy prostokąty w różnym stopniu „zanurzone” w czerwień tworzyły
the superiority of the goal – full independence. Three rectangles
fabułę tego plastycznego pomysłu. Ich kolejność, wzajemne relacje
to a different extent “emerged” in red created a plot of this artistic
nadawały całości określony sens, przesłanie.
idea. Their order and mutual relations gave a specific sense and message to the entirety.
Z logo firmy kancelarii prawniczej ma się zupełnie inaczej, a jednocześnie podobnie. Spontaniczność wyborczego plakatu
With the logo of the legal office it was completely different, but at
zastąpiona została precyzyjną i niezwykle prostą kompozycją trzech
the same time similar. The spontaneity of the electoral poster was
form. Są równoprawne, a jednocześnie wymienne. Tworzą ciąg, ale
replaced by the precise and extremely simple structure of three
bez puenty czy raczej dominacji. To zespół. Puentą są ich wzajemne
forms. They are equal, and at the same time exchangeable. They
13
Andrzej Budek
relacje. Nierozerwalność, przejrzystość i prostota związków. Poza
make a sequence, but without a point or rather domination. This
tym, to wielokropek „na wspak” mówiący raczej o solidności,
is a set. The point is their mutual relations. Inseparability, clarity
uporządkowaniu i wielości spraw, za którymi stoją trzy nazwiska.
and simplicity of relations. Apart from this, these are backwards
Tożsamość firmy mniej jest w tym znaku związana ze stylistyką
suspension points, speaking rather of solidity, order and multiplicity
(chociaż także), bardziej ze stylem myślenia.
of issues, behind which stand three names. The company identity is in this logo related to stylistics, although also, and even more with
Budek i Ebert mówią, że jednym z najtrudniejszych momentów
the style of thinking.
ich pracy są dyskusje z zamawiającymi. Z ich uprzedzeniami, upodobaniami, własnymi wizjami, a czasami wyborem projektu.
Budek and Ebert said that one of the most difficult moments in
Dlatego przedstawiają jak najmniej propozycji i przekonują klienta
their works are negotiations with the ordering parties. With their
do odrzucenia jego własnych pomysłów.
prejudices, preferences, own visions, and sometimes choice which they make from several proposed designs. Therefore, they present as
Ich zaskakujące różnorodnością, sposobem ujęcia i interpretacji
few propositions as possible. And convince to reject the customer’s
tematu znaki z pozoru mogą być odczytane jako ukłon w stronę
own ideas.
14
postmodernistycznego eklektyzmu. Ale tu chodzi nie tylko o firmę, ale i o swoistą diagnozę sytuacji, w jakiej się pojawia. Dlatego jest
Their logos, surprising with the diversity, manner of perspective
tu i „nieporadny” rysunek, tak charakterystyczny dla absolwentów
and interpretation of the theme, may be seemingly read as
pracowni Tomaszewskiego, i precyzja komputera. Ale nie ma
a tribute towards post-modernistic eclectics. But the point is not
bałaganu. Jest wyczulenie na kulturowe i historyczne odniesienia, ale
about the shape, here it is about the thought, recognition of
też abstrakcyjna składnia i gramatyka. Jest eksploatacja kroju litery,
not only the company, but peculiar diagnosis of the situation it
wygrywanie relacji między znakiem i literą, znakiem i tekstem. Są
appears in. Therefore, we can also find here “awkward” drawing so
znaki z drugim dnem. Jest interpretacja profilu firmy, tematu i nazwy,
characteristic of graduates of the Tomaszewski studio, and computer
tłumaczenie plastyczne sensu nazwy, jej plastyczny ekwiwalent.
precision. But there is no mess. There is sensitivity to cultural and
Jest też zupełnie nowa „sytuacja” graficzna, coś w rodzaju atomu,
historical references, but also abstract syntax and grammar. There
początku, zamieszania i narodzin, rodzącego się sensu.
is exploitation of the letter font, winning the relation between logo and letter, and logo and text. There are logos with a “second bottom”.
Dla tych wszystkich rozwiązań sprawa formy wydaje się być
There is interpretation of the theme and interpretation of the name,
drugorzędna. Ebert mówi o znaku jako twarzy, swoistej fizjonomice
artistic “translation” of the name sense, its artistic equivalent. There is
problemu. Budek mówi, że „opowiada gestem”, charakteryzuje
also completely new graphical “situation”, something of a kind of an
„osobowość”. To lingua mentalis – rysują myślą, myślą rysunkiem.
atom, beginning, confusion and birth, emerging sense.
Według zasady: identyfikacja – rozszyfrowanie – akceptacja – głębszy sens. Probierzem jest logo niemożliwe do zaprojektowania.
For all these solutions, the case of the form seems be secondary. Ebert speaks of a logo as a “face” peculiar physiognomy of the
Identyfikacja wizualna to nie tylko prosta decyzja łącząca
problem. Budek says that he “tells by a gestures”, characterises
przedsiębiorstwo ze znakiem. Dziś to także pewnego rodzaju
“personality”. This is lingua mentalis – they draw with thought
światopoglądowy manifest z bardzo praktycznymi konsekwencjami.
and think with drawing. In line with the principle: identification
Manifest opierający się na założeniu, że inteligencja i wartości
– decoding – acceptance – deeper meanings. The touchstone is
właśnie dzięki swej istocie obronią się same w tym coraz bardziej
a logo impossible to design.
unifikującym i lekceważącym je świecie. I tak właśnie widzę projekty firmy Kotbury. Wynikają nie z atrakcyjności projektowanych form, lecz
Visual identification is not only a simple decision linking a company
z szerokości intelektualnych odniesień, jakich dotykają. Myślowych
with its logo. Today, this is also some kind of ideological manifest with
ścieżek, jakie wskazują. Mniej znaku, więcej znaczenia.
very practical consequences. The manifest based on the assumption that intelligence and values defend themselves thanks to their
To także przekonanie o znaczeniu suwerenności wyboru i wiary
essence in this more unifying and neglecting them world. That is
w niekwestionowalną podmiotowość odbiorcy. Chciałoby się
how I see the designs of Kotbury. They result not from attractiveness
przywołać pragmatyzm filozofa Charlesa Pierce’a i jego koncepcję
of designing forms, but from the breadth of intellectual references
mediującej funkcji znaku, a więc znaku nas angażującego.
that they tackle. The thoughtful path they indicate. Less symbol
Właściwością sensu jest to, że nigdy nie jest wyraźny. Bo zawsze
and more meaning.
jest pełen odniesień i tylko w ten sposób się realizuje. To nie problem dowolności, to problem zaangażowania i odpowiedzialności,
There is also the conviction about the significance of free choice
praktyki. Znak stawia przed nami pytania o charakter realności, stan
and belief in unquestioned subjectivity of the recipient. One may
świadomości, sposób myślenia, rozumienie sensu. Jednoznaczność
wish to refer to the pragmatism of Charles Pierce’s philosophy
nie ma sensu, ważniejszy jest zbiór możliwości, hipotez. Odsłaniany
and his concept of mediating the function of the sign i.e. a sign
przez nas sens uprawomocnia nas jako podmiot. Sens tworzymy my,
involving us. The feature of sense is that it is never clear, it is always
w praktyce, naszymi wyborami poświadczonymi sposobem użycia.
full of references, and realises itself only in t his manner. This is not
Sens jest praktyką – zastosowaniem i zachowaniem. To barometr
the problem of latitude, this is the problem of involvement and
naszej kulturalnej kompetencji. To umiejętność diagnozowania
responsibility and practise. The sign presents us with questions
kultury.
regarding the character of reality, state of awareness, manner of thinking, understanding the sense. Explicitness does not make sense,
Istotą znaku jest ruch i dystans. Znak opisuje to, czego opisać się
the range of possibilities and hypothesis is more important. The
nie da. A tylko „nieopisane” może stanowić wystarczająco mocną
senses we reveal legitimate us as a subject. We create the sense, in
podstawę naszych suwerennych wyborów.
practise, by our choices confirmed by lifestyle. Sense is a practice competence. The ability to diagnose culture. The essence of the sign is movement and distance. The sign describes what is impossible to be described. And only the “indescribable” may constitute a sufficiently strong basis of our free choices.
Wojciech Włodarczyk, dr historii sztuki, wykładowca historii
Wojciech Włodarczyk, PhD in History of Arts, lecturer of XX
sztuki XX wieku w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
century’s art history in The Academy of Fine Arts in Warsaw.
W latach 1984–1989 był sekretarzem generalnym Stowarzyszenia
From 1984 to 1989 he was General Secretary of The Art
Historyków Sztuki. Założył, a następnie kierował (1985–1990)
Historians Association. He found and then manage (1985–1990)
Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest autorem
The Museum of Academy of Fine Arts in Warsaw. He is an author
wielu publikacji, m.in. prac: „Socrealizm. Sztuka polska w latach
of many publication e.g.: „Socialist realism. Polish art between 1950
1950–1954”, „Lata osiemdziesiąte. Sztuka młodych” oraz artykułów
and 1954”, „The 80’s. Young’s Art”, and articles about art in second
dotyczących dziejów sztuki drugiej połowy XX wieku w X tomie
half of the XX century in the 10th volume of „World Art”.
„Sztuki świata”.
15
– application and behaviour. This is the barometer of our cultural
Janina Ligner – Żeromska
Janina Ligner – Żeromska
Marka według prawnika
Brand according to a lawyer
Prawnik, chcąc stąpać po pewnym gruncie, potrzebuje jasnej definicji
A lawyer, including one of a good brand, needs a clear definition of
zjawisk, które napotyka. Tymczasem przepisy nie określają pojęcia
the phenomena he/she encounters in order to feel on firm ground.
marki. Możemy zatem przywoływać jedynie definicje używane przez
However, the law does not define the concept of brand. Therefore,
ekspertów z innych dziedzin, głównie marketingu.
we can solely refer to definitions used by experts from other areas,
Generalnie rzecz ujmując, marką jest nazwa, termin, wyobrażenie
primarily marketing.
16
plastyczne lub ich kombinacja stworzone, aby zidentyfikować firmę (sprzedawcę?) oraz jej produkt i odróżnić od konkurencji. Powinna
Generally speaking, as to the principle, a brand is a name, term,
odpowiadać charakterowi przedsięwzięcia lub towaru/produktu,
artistic expression or a combination of these, created in order to
który identyfikuje, i może czasem (specjaliści od marketingu
identify a firm (seller?) and his product to distinguish it from the
powiedzą: zazwyczaj) znaczyć więcej niż sam towar. Tak zwana dobra
competition. A brand should correspond with the character of
marka równa się sukcesowi. Dlatego marki nabierają coraz większej
a project or goods, which it identifies and sometimes (marketing
wartości. Osiągnięcie pierwszej pozycji w którymś z rankingów
specialists would say – usually) mean more than the product itself.
najdroższych marek świata przekłada się na grube miliony, a czasem
A so called good brand means success, therefore, the brands gain
wręcz miliardy. Guru marketingu poświęcają cały wysiłek wzrostowi
increasing value. There are rankings of the most expensive brands
wartości marek, dla których pracują. A co robi każdy zdrowo
of the world, where gaining first positions reflects into millions,
myślący człowiek, gdy okaże się, że coś może mieć tak wielką
and sometimes even billions. Marketing gurus dedicate all their
wartość? Naturalnie stara się zapewnić sobie monopol. Jeśli marka
efforts to increase the value of the brands for which they work.
jeszcze nie została stworzona, zamawia ją, jeśli istnieje od dawna –
And what does one do, when it turns out that something may have
unowocześnia, bada jej oddziaływanie i broni przed konkurentami.
such a great value? One attempts to assure himself the maximum
Tu właśnie zaczyna się rola instrumentów prawnych.
possible monopoly. If a brand has not yet been created – he orders it, if the brand exists for a long time – he modernises it, analyses
W Polsce marka może być chroniona na podstawie: prawa własności
its influence, and defends it from competitors. That is where legal
przemysłowej, jako znak towarowy lub wzór przemysłowy, prawa
instruments come into play.
autorskiego, jako utwór graficzny lub utwór słowny, a także na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zakresie
In Poland, a brand may be protected based on industrial property
ochrony marki przed niedozwolonym naśladownictwem oraz
law as a trademark or industrial design, copyright law as graphical
wprowadzaniem w błąd.
work or word work, and also based on the act on combating unfair competition in the scope of brand protection against illegal imitation
Najpowszechniejszym, ale i najbardziej korzystnym sposobem
and deception.
ochrony marki jest uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy przedstawiający markę. W tym celu trzeba dokonać zgłoszenia.
The most common, but also the most beneficial, method of brand
Uzyskanie ochrony dla znaku towarowego może nastąpić w trybie
protection is obtaining a protection right for a trademark presenting
krajowym, regionalnym lub międzynarodowym.
a brand. In order to obtain protection right it is necessary to file
Ochrony w trybie krajowym udziela Urząd Patentowy RP. W trybie
domestic, regional or international mode.
a submission. Obtaining of a protection right can proceed in the regionalnym chronione są natomiast tzw. wspólnotowe znaki towarowe (CTM), których rejestracja odbywa się w Urzędzie
Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) w Alicante (Hiszpania).
Protection in the domestic mode is granted by the Patent Office of
Z kolei ochronę w trybie międzynarodowym można uzyskać przez
the Republic of Poland. The regional mode protects a Community
rejestrację w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji
Trade Mark (CTM), whose registration takes place in the Office of
Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie za pośrednictwem
Harmonization for the Internal Market in Alicante, Spain. Protection
krajowego urzędu, w Polsce – Urzędu Patentowego.
in the international mode can be achieved by registration in the International Bureau of the World Intellectual Property Organisation
Dziś prawie wszystko, co da się przedstawić i poznać zmysłami,
in Geneva via a national office, in Poland – the Patent Office.
może być znakiem towarowym. W systemach prawnych różnych krajów przyjmuje się bardziej lub mniej restrykcyjne uregulowania
Today, almost everything that can be presented and learnt by the
dotyczące katalogu form przedstawieniowych znaków towarowych.
senses may be a trademark. The legal systems of different countries
W niektórych krajach zarejestrować można również tzw. znaki
adopt more or less restrictive regulations regarding the catalogue of
nietradycyjne – pojedynczy kolor, hologram, znak w postaci zapachu,
presentation forms of trademark. Some countries allow registration
znaki smakowe, dźwiękowe, świetlne itp.
of so called non-traditional trademarks such as a single colour, hologram, trademark in the form of a scent, flavour, sound or light
Tradycyjnymi i powszechnymi formami przedstawieniowymi znaków
trademarks.
znaki słowno-graficzne (w których występują wspólnie elementy
Traditional and common presentation forms of trademarks include:
słowne i graficzne) oraz znaki graficzne (np. rysunek, kompozycja
text trademarks (in form of a word, sentence or slogan), combination
kolorystyczna). W obrocie gospodarczym dość często występują też
trademarks (containing textual and graphical elements) and
znaki towarowe przestrzenne oraz dźwiękowe.
graphical trademarks (for example a drawing or colour composition).
W idealnej sytuacji zgłoszenie znaku towarowego do Urzędu
Spatial and sound trademarks also occur frequently in trading.
Patentowego powinno nastąpić przed wprowadzeniem towaru/
In an ideal world, submission of a trademark to the Patent Office
usługi na rynek, w celu zapobieżenia nieuczciwemu zastrzeżeniu
should take place before launching a given product or service to
cudzego znaku przez innego przedsiębiorcę. Przy zgłoszeniu
the market, in order to prevent unfair reservation of someone’s
wskazuje się jego przeznaczenie – do oznaczania konkretnych
trademark by another entrepreneur. Submission of a trademark
towarów i/lub usług przyporządkowanych do specjalnych klas na
involves indication of its purpose for marking specific products
podstawie tzw. klasyfikacji nicejskiej. Najważniejsze przesłanki, które
and/or services, which are assigned to special classes based on the
zostaną zbadane przez Urząd Patentowy przed zarejestrowaniem
so called Niece classification. The most important premises that are
znaku, to: odróżniający charakter oraz możliwość przedstawienia
examined by the Patent Office before the trademark registration
w sposób graficzny.
will include its distinguishing character and the possibility to be presented in a graphical manner.
Obecnie na rozpatrzenie zgłoszenia nowego znaku towarowego przez Urząd Patentowy czeka się bardzo długo (2–3 lata), ale już
Currently, waiting for consideration of a new trademark submission
od daty dokonania prawidłowego zgłoszenia znak towarowy
by the Patent Office is very long (2–3 years), but from the date of
objęty jest ochroną tymczasową (pod warunkiem, że zostanie
a correct submission the trademark is covered by interim protection
później zarejestrowany). Jeśli zgłaszający znak dowie się, że inny
(provided that it will be registered later). If the entity submitting
przedsiębiorca używa takiego samego lub bardzo podobnego,
a trademark gets to know that another entrepreneur used the
może wezwać konkurenta do zaprzestania naruszeń jego prawa
submitted trademark (the same one or a very similar one) they may
do zgłoszonego znaku.
demand the competitor to stop breaching its right to the submitted trademark.
Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania danego znaku towarowego w sposób zarobkowy lub
By obtaining the protection right, the holder acquires the exclusive
zawodowy na obszarze Rzeczypospolitej. „Monopol” trwa przez 10 lat
right to the use a given trademark for earning and professional
17
towarowych są: znaki słowne (w postaci wyrazu, zdania lub sloganu),
od daty zgłoszenia i może zostać przedłużony na kolejne okresy
purposes in the territory of the Republic of Poland. The “monopoly”
dziesięcioletnie. Wyłączność dotyczy klas towarów lub usług, dla
lasts for 10 years from the submission date and can be prolonged
których uzyskano rejestrację, ale powszechnie znane marki (znaki
by subsequent 10-year periods. As to the principle, exclusivity refers
towarowe) z najwyższej półki chronione są przed jakimkolwiek
to classes of products or services for which registration was made,
używaniem przez podmioty inne niż uprawnione (zakazano
but commonly known high-end brands (trademarks) are protected
przykładowo oznaczania mydła marką słynnej czekolady).
against being used by others than those authorised (for example marking soap with a famous chocolate brand was prohibited).
18
Warto pamiętać, że znaki towarowe, ze względu na swoją formę przedstawieniową (dotyczy to zwłaszcza znaków graficznych
It is worth remembering that trademarks, due to their presentation
i słowno-graficznych), często stanowią jednocześnie utwór
form (this refers primarily to graphical; and combination trademarks)
i korzystają z ochrony przepisów prawa autorskiego. Naruszenie
frequently constitute a work and use the protection of copyright law
przez zgłoszony znak towarowy praw osobistych lub majątkowych
regulations. A breach by the submitted trademark of the personal
osób trzecich wyklucza nawet jego rejestrację. Utwór objęty jest
or economic rights of a third party excludes even its registration.
ochroną niezależnie od dopełnienia przez autora jakichkolwiek
A work is covered by protection regardless of its author meeting
formalności. W praktyce najczęściej mamy do czynienia z sytuacją,
any formalities. In practise, we usually face a situation when the
gdy osoba zgłaszająca znak nie jest jego autorem. W takich
party submitting the trademark is not its author. In such situations,
przypadkach autor znaku towarowego powinien w drodze
the trademark author should, via an agreement, transfer to the
umowy przenieść na zgłaszającego prawa majątkowe do znaku
submitting party economic rights to the trademark or grant a licence
towarowego lub udzielić licencji na korzystanie z niego. Prawidłowe
for its use. Correctly constructed relations between the trademark
skonstruowanie relacji między autorem a właścicielem znaku jest
author and owner is of key importance for trading safety and the
kluczowe dla bezpieczeństwa obrotu oraz niezakłóconego i fair
possibility of undisturbed and equitable benefiting from it. An author
czerpania zeń korzyści. Przy autorze zawsze pozostaną natomiast
will always keep the unalienable personal copyright (copyright and
niezbywalne autorskie prawa osobiste (prawo do autorstwa i do
the work integrity right).
integralności utworu). Regardless of any formalities and without the need to obtain Również niezależnie od jakichkolwiek formalności i bez potrzeby
registration, a valuable brand monopoly can be protected against
uzyskiwania rejestracji można bronić swego cennego monopolu
unfair competition. When a competitor, in a manner inconsistent
na markę przed nieuczciwą konkurencją. Kiedy konkurent w sposób
with law, breaches the interest of the company or its customers,
sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami narusza interesy
for example by using the brand to mark its goods, it is possible to
firmy lub jej klientów, np. używając marki do oznaczania swoich
prohibit him from doing so and to receive compensation for the
towarów, można mu tego zakazać i uzyskać odszkodowanie za
breach. As the lawful owner of a valuable good, which a brand is, will
naruszenia. Tak jak prawowity właściciel cennego dobra, jakim jest
protect it in all possible manners, then the one who wants to snatch
marka, będzie jej bronił na wszelkie sposoby, tak i ten, kto chce
something for himself will also use all their invention. Therefore,
uszczknąć coś dla siebie, użyje całej swojej inwencji. Powstają więc
brands similar to popular ones arise. The shape of packaging, colours,
marki podobne do znanych, naśladuje się kształty opakowania,
logo design and everything that may contribute to the success are
kolorystykę, projekty logo i wszystko, co pozwoli na skorzystanie
imitated. One may say that the brand success can be measured by
z ich sukcesu. Można powiedzieć, że sukces marki mierzy się także
attempts of its imitation.
próbami jej naśladowania. Marketing specialists say that we live in a world of brands and Jak mawiają specjaliści od marketingu, żyjemy w świecie
packaging. Children are allegedly exposed to approximately 8000 (!)
marek i opakowań. Podobno dzieci wystawiane są dziennie na
brands daily. “In old Poland, there was a tradition that a nobleman
oddziaływanie ok. 8000 (!) marek.
used to buy a barrel on the day his daughter was born. The barrel
„W dawnej Polsce istniał zwyczaj, w myśl którego szlachcic kupował
wad buried in the ground and dug up at the day of her wedding
beczkę w dniu, w którym urodziła mu się córka. Beczka ta była
party”. I have a daughter, unfortunately not a barrel, and the above
zakopywana w ziemi i wydobywana dopiero w dniu przyjęcia
is a trademark, i.e. a brand reserved for a distillery.
weselnego dziewczyny”. Cytowane zdanie jest znakiem towarowym zastrzeżonym dla jednej z destylarni. Marki często decydują o naszych wyborach. Czy również ta marka wpłynie na moje postępowanie? Może powinnam natychmiast
19
zakopać beczkę?
Janina Ligner – Żeromska specjalizuje się w problematyce praw
Janina Ligner – Żeromska specialises in intangibles law, anti-trust
na dobrach niematerialnych, konkurencji, prawa europejskiego,
law, European law, telecommunications law and company law.
telekomunikacji oraz prawa spółek. W kancelarii kieruje zespołem
She heads a team dealing with information technology and
technologii informatycznych i praw własności intelektualnej,
intellectual property rights and also the European Union law team.
a także zespołem prawa Unii Europejskiej.
Paweł Niziński
Paweł Niziński
Bardzo dobre marki
Very good brands
Wygląda na to, że stworzyliśmy za dużo marek. Wystarczy wejść
It seems that we create too many brands. It is enough to enter
do supermarketu, żeby stanąć oko w oko z tysiącami (mimo
a supermarket to see wall to wall (despite all signs of recession)
wszelkich przejawów recesji) marek, submarek, marek matek,
brands, sub-brands, parent brands, and umbrella brands for other
marek parasoli dla innych marek i marek, które pod tym wspólnym
brands, and brands sitting under this umbrella. Extension brands of
parasolem się chronią. Marek – rozszerzeń innych marek, marek
other brands, brands of services related to product brands, brand
– usług spokrewnionych z markami produktów, alter ego marek
alter egos and brand after-images – there is too much of this!
i powidoków marek. Za dużo tego!
20
Certainly, these were maybe good times for designers, for agencies Owszem, ostatnie dwie dekady to były dobre czasy, dla projektantów,
taking care of brands, strategists and super planners, but along with
agencji opiekujących się markami, strategów i superplannerów, ale
crowd on shelves and in media, there did not appear more space for
wraz z zagęszczeniem na półkach i w mediach nie pojawiło się ani
brands in our brains nor more hours in a day, so that we can dedicate
więcej miejsca dla marek w naszych mózgach, ani więcej godzin
to them due attention. We have 24 hours and a thickening crowd of
w dobie, żebyśmy mogli im poświęcić należytą uwagę.
very interesting phenomena trying to obtain our attention.
Ta coraz częstsza obserwacja z poziomu alejki między regałami
This more frequent observation from the level of an aisle between
hipermarketu jest przedmiotem analiz twórców marek. Autorzy „The
the hypermarket’s shelves is the subject of analysis of brands’
Brand bubble”, John Gerzema i Ed Lebar, piszą: „Konsumenci wcale nie
authors. John Gerzma and Ed Lebar, authors of “The Brand bubble”,
odchodzą od marek dla potrzeby wyboru; mają teraz więcej wyboru
wrote: “Consumers are not moving away from brands for want of
niż kiedykolwiek. Jest więcej wszystkiego. Więcej kanałów. Więcej
choice; they have more choice than they could ever know what
technologii. Więcej wiadomości. Więcej gadżetów. Więcej sieci.
to do with. There’s more of everything. More channels. More
Efektem rozrośniętej pojemności pofragmentowanych mediów,
technology. More messages. More devices. More networks. The
multikanałowej dystrybucji i sposobów personalizacji kontentu jest
effect of excess capacity in media, fragmentation, multichannel
większa ilość typów zachowań konsumenckich tworzących mniejsze
distribution and ways to personalize content has resulted in more
odróżnienie pomiędzy falami produktów pojawiających się na rynku.
types of consumer behaviours creating less differentiation among
Marki rozpłynęły się w morzu identyczności”.
the waves of products on the market. Brands have blurred into a sea of sameness.“
Czy to nie znamienne, że recesja pojawiła się właśnie w momencie wzrostu fali przesytu markami zlewającymi się w jedną, prawie
Is it not characteristic that the recession appeared at the moment
homogeniczną masę? Można się zastanawiać, na ile teoria Darwina
of increase in the wave of satiety with brands merging together
odnosi się do marketingu, jak to czyni jeden mój znakomity kolega,
into one almost homogenous mass? One may consider how much
analizując teorię naturalnej selekcji w odniesieniu do warunków
Darwin’s theory may be applied to marketing, as my eminent
wolnej konkurencji, ale czy na gruncie tej teorii lub innego podejścia
colleague did, analysing the theory of natural selection applied in
analitycznego nie ulega wątpliwości, że ktoś musi z rynku odpaść?
terms of free market competition. Whether based on this theory,
Mniej lub bardziej spektakularne przejęcia lub bankructwa
or another analytical approach – it does not matter – there is no
selekcjonują świat marek na te, które mają pozostać, i na te, które
doubt that someone must drop out from the market. More or less
przechodzą do niespecjalnie trwałej historii półki sklepowej. Trwa
spectacular takeovers and bankruptcies select the world of brands
etap oczyszczania.
Co sprawia, że jedne marki wygrywają batalię o przetrwanie,
into those that go to rather not durable history of a shop shelf. We
a inne przestają istnieć? Wydaje się, że – pomijając sprawność
go through a selection process.
koncepcji produktu, doskonałość dystrybucji i mechanizmów promocyjnych, a skupiając się na wartościach marki – można znaleźć
What makes it that some brand win this battle for survival whilst
kilka czynników decydujących o sukcesie przetrwania. W każdym
others cease to exist? Leaving aside the product concept, perfectness
podręczniku budowania strategii marketingowych zwraca się uwagę
of distribution and promotional mechanisms, and focusing only
na odróżnienie, jako parametr określający siłę marki. Może pojawić
on the market values, it seems that there are some dimensions
się wśród pozostałych wymiarów siły marki wizja, zwraca się też
responsible for the success of surviving. Each textbook on building
uwagę na szacunek, zapotrzebowanie, innowacyjność, dynamizm
marketing strategies will draw our attention to differentiation, there
marki, energię. W mojej firmie mówi się jeszcze o wartości społecznej
may also appear vision, respect, demand, innovations, dynamism,
i środowiskowej marki. Wszystkie te parametry konstytuują markę,
energy. In my company they also speak of the brand social and
budują odrębny świat jej mitologii, systemów skojarzeń, które
environmental value. All these parameters constitute the brand,
warunkują jej rozpoznawalność.
build its individual world of mythology, systems of associations, which in turn, condition its recognisability.
wartość rynkową, ale nie mielibyśmy o czym mówić, gdyby nie
We may examine the above, assess capital, potential, market value,
znak, który wspomniane wartości gromadzi w całość, czytelną dla
but we will have nothing to talk about if not for the sign that
konsumenta od pierwszego wejrzenia. Masowy konsument nie
combines all the above values into an entity clear for consumers
zawsze wie, co wyprawiała Pytia, z czego słynęła św. Katarzyna
from the first sight. Mass consumers do not always know what
Sieneńska, ale jest doskonale zorientowany, co oznacza marka Red
Pythia did, and what Catherine of Siena was famous for, but know
Bull, Coca-Cola czy Żywiec, potrafi opowiedzieć historyjkę z życia
perfectly what the Red Bull, Coca Cola and Żywiec brands mean, can
Małego Głoda, alter ego serka Danio, narysować logo Mercedesa
quote the history from the life of Mały Głód, alter ego of the Danio
i wyjaśnić, jakie wartości są z tą marką związane. Powstał całkiem
cheese, or draw the Mercedes logo, and tell which values are related
nowy świat, chaotyczny świat marek, w którym trudno odróżnić
with this brand. A new language was established: the language of
jedne od drugich. Ale konsument rozpoznaje je w lot, nawet po
brand mythology, currently extremely crowded and messy, where
fragmencie znaku. Designer jest tym kimś, kto może wydobyć
it is difficult to differentiate one from the others. But consumers
cechy wyróżniające markę. Alan Fletcher (Pentagram) pisze: „Znak
recognise all of this immediately, even after noticing a fragment of
handlowy może być czymś więcej niż tylko logo, tożsamością marki:
a sign representing a brand. A designer is somebody who can make
może stać się synonimem marki gdy występuje wraz z obrazem, jaki
a significant difference here. Alan Fletcher (Pentagram) wrote: “A
został użyty do jego stworzenia – ikoną przepychu, wyrafinowania,
trademark can be more than a sign, of an identity: it can become
machismo czy czegokolwiek. Chociaż niewiele firm wykorzystuje
synonymous with the image it has been used to create – glamour,
potencjał komercyjny jaki mieści się w obrębie ich własności (znaku)
sophistication, machismo, or whatever. Although few companies
te, które to czynią strzegą pilnie owych pól własności”.
take advantage of the commercial potential which resides in their property, those who do guard them fiercely.”
Logo niesie (w każdym razie dobre logo powinno) wszystkie wartości firmy. Do zadań designera należy najpierw dobrze je
A logo carries – at least a good logo should carry – all the values of
poznać, a następnie przedstawić tak, by znak obrazował wszystkie
the company. This is the task of the designer, first to well recognise
zamierzone treści. To wymaga posiadania specyficznej inteligencji
these values, and then to present them in such a manner that the
wizualnej. Twórcy legendarnego Pentagramu piszą: „Niekończąca
logo pictures all intended content. This is a particular requirement
się fascynacja w designie polega na tym, że racjonalna analiza
of possessing a specific visual intelligence. The authors of the
problemów, przy użyciu wiedzy i doświadczenia, jest używana
legendary Pentagram wrote: “The endless fascination of design is
do porządkowania i temperowania intuicyjnych wyskoków
how the rational analysis of problems using training knowledge and
wyobraźni. Oto designerskie myślenie: lewa i prawa półkula mózgu
experience are used to conduct and temper the intuitive jumps of
21
Możemy wymienione czynniki badać, oceniać kapitały, potencjały,
pracujace razem jako doskonałe wzajemne uzupełnienia. Designer
creativity. This is designers’ thinking: left handed and right-handed
rodzi się z trzecim okiem, którym może oglądać formy, ksztalty,
brain working together as perfect compliments. The designer is
wzory, przestrzenie i perspektywy bez pomocy papieru i pióra,
born with a mind’s eye that can see form, shape, pattern, space and
czy komputera, programu, monitara i drukarki. Ta zdolność do
perspective without the aid of a paper and a pen, or a computer
projektowania w trakcie spaceru po ulicach umożliwia bezustanną
program screen and a printer. This ability to design while walking
aktywność projektanckiej kreatywności”
down the street tends to give constancy to a designer’s creativity.” The designer encloses in a logo all these contents that brand authors
Designer zamyka w znaku wszystkie treści, które projektują twórcy
create, but the entire mastery in creating value added consists not
marki, ale mistrzostwo w tworzeniu wartości dodanej polega nie
only of a good reflection of the content invented for the brand.
tylko na dobrym oddaniu wymyślonych dla marki treści. Ta wizualna
This visual sum creates a new value, this something that influences
suma tworzy nową jakość, coś, co wpływa na relacyjną bliskość, jaką
the relative closeness that we may have in relation with a logo; this
możemy mieć w kontakcie ze znakiem, na nawiązanie nici sympatii,
thread of sympathy that make us more eager to have this sign in
która powoduje, że z przyjemnością – estetyczną lub intelektualną
our neighbourhood, that we will admit to the brand with pleasure
– będziemy się do niego przyznawać, choćby akceptując jego
– esthetical or intellectual – accepting its presence in the closest
obecność w najbliższym otoczeniu.
surroundings.
Oto właśnie jest wartość dodana do marki, do produktu, niezwykle
This is the value added to the brand, to the product, extremely
trudno mierzalna, nawet w dobie badań neuromarketingowych. Ale
difficult to measure, even in the age of neuro-marketing research.
też intuicyjnie wyczuwana jako warunek istnienia silnych marek. 22
Who will survive? The brands that are characteristic for their high Kto przetrwa? Mają szansę te marki, które charakteryzują się wysoką
energy and are well differentiated – characterised by “energising
energią i są dobrze zróżnicowane, nacechowane „energetyzującym
differentiation”, as Ed Lebar and John Gerzema wrote, or as specified
odróżnienieniem” – jak mówią Ed Lebar i John Gerzema, albo –
by another planning and strategy guru from Great Britain, Jim
według określenia Jima Williamsa, innego guru planowania i strategii
Williams: brands completed with social dimensions, combining
z Wielkiej Brytanii – marki wzbogacone o wymiar społeczny,
the brand energy with its high social value.
łączące energię marki z wysoką wartością społeczną. Mają szansę
These brands, based on the above, which also have a good logo
te marki, które prócz tego mają dobry znak, są DOBRE, bo są dobrze
have a chance. They are GOOD because they are well designed, in
zaprojektowane, w każdym tego słowa znaczeniu.
each meaning of this word.
Dość łatwo wypowiedź na temat znaków i studia Kotbury zamienia
The statement regarding brands and Kotbury easily changes into
się w laudację.
a laudation.
Pamiętam uczucie zazdrości, z którym oglądałem znaki stworzone
I remember the feeling of jealousy I had upon seeing the signs
prawie 20 lat temu dla Ruchu „Wolność i Pokój” i plakat wyborczy
created almost 20 years ago for the movement “Freedom and Peace”
z 1989 r., pamiętam jak w rozmowie z Tomkiem Sarneckim, autorem
or the electoral poster from 1989 – I remember the conversation with
plakatu „W samo południe”, który stał się ikoną tamtej zmiany,
Tomek Sarnecki, author of the “High Noon” poster, which became the
komentowaliśmy doskonałą trafność podsumowania historycznego,
icon of that change, how we commented on the perfect accuracy
jakie niesie obraz polskiej flagi wydobywającej się z morza czerwieni.
of the historical summary carried by the image of the Polish flag
Nie wiedzieliśmy wtedy, że Andrzej jest jego autorem, szybko się
emerging from the sea of red. We did not know at the time that
zresztą okazało, że to niejedyny godny pozazdroszczenia znak, który
Andrzej was its author. It soon turned out that this was not the only
wyszedł spod jego i jego partnera ręki.
sign created by him and his partner that we could envy them.
In the end, one may just ask the question: whether Kotbury was
pracować dla marek, które przetrwały, czy to marki miały trochę
lucky to work for brands that survived, or if the brands had some
szczęścia, że znaki stworzył dla nich Kotbury?
luck that Kotbury created logos for them?
23
Na koniec można sobie zadać pytanie, czy to Kotbury miał szczęście
Paweł Niziński partner zarządzający Goodbrand & Company
Paweł Niziński managing partner Goodbrand & Company Polska
Polska Socjolog, artysta grafik, designer, 17 lat w branży
Sociologist, graphic artist, designer, with 17 years in advertising
reklamowej: dyrektor kreatywny i zarządzający Y&R Brands,
as a creative and managing director at Y&R Brands, founder of
współzałożyciel Upstairs, dyrektor kreatywny EURO RSCG.
Upstairs, creative director at Euro RSCG. Author of numerous
Współautor wielu kampanii społecznych, juror na wielu
social campaigns, member of the jury of many Polish and
konkursach reklamowych polskich i międzynarodowych,
international advertising competitions, lecturer on marketing
wykładowca komunikacji marketingowej.
communications.
Ruch „Wolność i Pokój” Logo | 1986 | Andrzej Budek Gołąbek ze skrzydłami-palcami rozstawionymi w geście zwycięstwa symbolizuje Ruch „Wolność i Pokój”. W drugiej połowie lat 80. jego członkowie odmawiali składania przysięgi wojskowej, protestując przeciwko zawartym w niej zobowiązaniom do sojuszu z Armią Radziecką, za co skazywani byli na wieloletnie więzienie. Domagali się wycofania wojsk radzieckich z Polski i rozwiązania Układu Warszawskiego. Stosowali metody nieposłuszeństwa obywatelskiego, takie jak odsyłanie książeczek wojskowych, głodówki protestacyjne, demonstracje, sittingi i akcje petycyjne. Współpracując z opozycją w innych krajach bloku, WiP walnie przyczynił się do upadku systemu komunistycznego. Symbol WiP opracowany przez Andrzeja Budka stał się międzynarodową marką ruchu.
fot. Anna Beata Bohdziewicz
26
Jacek Czaputowicz
Freedom and Peace Movement Logo | 1986 | Andrzej Budek A pigeon with finger-like wings splayed in a gesture of victory symbolises the Freedom and Peace Movement. In the second half of the 1980s, its participants refused to take an oath during the oath ceremony in the army, protesting in this way against a pledge of alliance with the Soviet Army incorporated therein and they were sentenced tolong-term prison terms. They demanded the Soviet army be withdrawn from Poland and that the Warsaw Pact be disestablished. They applied methods of civil disobedience such as sending back military service papers, hunger strikes, demonstrations, sit-ins and petition actions. Cooperating with the opposition in other countries in the Pact, the Freedom and Peace Movement contributed significantly to the fall of the Communist system. The Freedom and Peace symbol developed by Andrzej Budek has become an international hallmark of the Movement. Jacek Czaputowicz
27
Okładki książek Projekt okładek | 1987 | Andrzej Budek
Book cover Book covers | 1987 | Andrzej Budek
Okładki Andrzeja Budka dla podziemnych wydawnictw
The book covers of Andrzej Budek for underground publishing
wyjątkowo trafnie komentowały zawarte w „graficznych
houses extremely accurately commented the literary content
opakowaniach” literackie treści. Nikt w NOWej nie miał
in “graphical packaging”. No one in “NOWa” had any doubts that
wątpliwości, że okładki do dwóch najnowszych powieści
the book covers for the two latest novels of Bohumil Hrabal
Bohumila Hrabala powinien zaprojektować właśnie Budek.
should be designed by Budek.
Wkrótce po otrzymaniu przesyłki z egzemplarzami
Soon after receiving a package with copies of “In-house
„Wesela w domu” i „Przerwy w zabudowie” Hrabal napisał:
weddings” [Wesele w domu] and “Vacant lots” [Przerwy
„Výborně. Te dwie ilustracje to esencja moich, nie tylko
w zabudowie] Hrabal wrote: “Excellent” [Výborně]. “These two
literackich marzeń i przekonań”.
illustrations are the essence of mine, not only literary, dreams
Wielki pisarz bez zastrzeżeń, z uznaniem zaakceptował
and convictions”.
Andrzejowe symboliczne relacje i współzależności beczek
The great writer, with appreciation and without any reservation,
z maszyną do pisania, kufla piwa z czołgiem. Mówiły one
accepted Andrzej’s symbolic relations and co-dependencies
wiele o czeskiej recepcie na życie, jego realiach i tajemnicach.
between barrels and a type writer, beer mugs with a tank.
O człowieku, sensie istnienia. O czeskim poczuciu humoru.
They spoke a lot about the Czech recipe for life, its realities and secrets. About man and his sense of existence.
28
Jurek Brukwicki
About the Czech sense of humour. Jurek Brukwicki
29
30
Fundacja „Polska w Europie” Logo | 1988 | Andrzej Budek Celem fundacji było i jest propagowanie kulturalnej, społecznej i gospodarczej jedności Europy oraz działanie na rzecz przezwyciężenia podziału kontynentu, ze szczególnym uwzględnieniem pełnego uczestnictwa Polski w strukturach europejskich i euroatlantyckich, przez organizowanie zarówno zamkniętych konwersatoriów, jak i ogólnie dostępnych konferencji. Polska wolna jest wielka jak świat – to logo fundacji „Polska w Europie”. Założyli ją niezależni eksperci zbierający się regularnie z inicjatywy Zygmunta Skórzyńskiego w drugiej połowie lat 80. w sali kościoła na Powiślu. Celem spotkań było wypracowanie podstaw polityki zagranicznej suwerennej Polski. Fundacja do dziś prowadzi konwersatoria eksperckie poświęcone miejscu Polski w Europie. Jacek Czaputowicz
31
”Poland in Europe” Foundation Logo | 1988 | Andrzej Budek The Foundation aims at dissemination of the cultural, social and economic unity of Europe and actions to overcome the division of the continent with a special focus on the full participation of Poland in the European and Euroatlantic structures, by organising both closed seminars and open conferences. The free Poland is as large as the world – so says the logo of the Poland in Europe foundation. It was established by independent experts meeting regularly on the initiative of Zygmut Skórzyński in the church in Powiśle [Warsaw] in the late 1980s. The objective of the meetings was to develop the base for the international politics of the independent Poland. To this day, the Foundation organizes expert sessions on the position of Poland in Europe. Jacek Czaputowicz
32
Helsińska Fundacja Praw Człowieka Logo | 1989 | Jacek Ebert
Helsinki Foundation for Human Rights Logo | 1989 | Jacek Ebert
Organizacja pozarządowa zajmująca się monitoringiem, edukacją
Non-governmental organization involved in monitoring,
i badaniami w zakresie praw człowieka.
education and research on human rights.
Logo organizacji można zazwyczaj znaleźć na papierze firmowym,
The logo of the organization can be usually found in such
pieczątce, folderze, planszy lub dyplomie. Nasza HR-ka – bo tak
typical locations as letterheads, stamps, folders, display boards or
o niej między sobą mówimy – była umieszczana (i to nie przez
diplomas. Our “HR”, as we refer to it, has been also placed (not by
nas, lecz przez naszych przyjaciół) również na tortach, T-shirtach
us but by our friends) on cakes, T-shirts or hats. The impressionistic
i czapeczkach. To jednak pewnie też się zdarza. Natomiast
work on our HR was woven for us in the format of a tiny carpet.
impresję na temat naszej HR-ki utkano dla nas w formie
This carpet was given to us by Azerbaijan graduates of the
malutkiego wschodniego dywaniku. Dywanik ten podarowali
International Senior Level Course on Human Rights we have
nam azerbejdżańscy absolwenci organizowanego przez nas od lat
been organizing for years. They gave it to us as a gift saying it was
Wyższego Międzynarodowego Kursu Praw Człowieka. Ofiarowali
a magic carpet that would fly a person to a country where human
nam go, mówiąc, że to latający dywan, którym można dotrzeć
rights were never violated. So far we have not succeeded, but we
do kraju, w którym nie narusza się praw człowieka. Na razie
have not given up trying.
nam się nie udało, ale nie przestajemy próbować. Danuta Przywara Danuta Przywara
33
34
0% 35% 100%* Plakat wyborczy | 1989 | Andrzej Budek
0% 35% 100%* Election Poster | 1989 | Andrzej Budek
Przekleństwo „Obyś żył w ciekawych czasach!” nie dotyczy
The [Polish] curse “Let people live in interesting times”
artystów. To właśnie ciekawe czasy tworzą ich samych i ich dzieła.
does not apply to artists.
Ten zdumiewający skrót polskiego losu, wyrażony morzem
It is interesting times that create them as well as their works.
wrogiej nam czerwieni, z której od 0% w 1980 r. dzięki
This astonishing shortcut of the Polish fate was expressed by the
„Solidarności” dźwiga się Polska przez 35% zdobytych w wyborach
sea of red so hostile to us; thanks to the Solidarity Trade Unions,
w 1989 r.* do 100%, które osiągnęliśmy – to obraz naszych
from 0% in 1980 through 35% in the elections in 1989 to 100%
nadziei. Nie, takiego skrótu nie znam i nie widziałem w żadnej
that we have achieved, Poland has successfully struggled out of
politycznej akcji propagandowej, gdyż tylko szczególne chwile
it. This is a picture of our hopes. No, I do not know such a shortcut
narodowej historii tworzą z propagandy prawdziwą sztukę.
and I have never seen it in any political propaganda as only such unique moments of the national history make real art out of
Andrzej Wajda
propaganda.
* Ordynacja wyborcza w 1989 r. zakładała, że 35% miejsc w Sejmie zostanie obsadzonych w wolnych wyborach, natomiast pozostałe 65% przypadnie przedstawicielom PZPR, ZSL, SD oraz stronnictw prorządowych.
Andrzej Wajda * The electoral ordinance in 1989 assumed that 35% of seats in Sejm would be filled in free elections and the remaining 65% would be taken by the representatives of the PZPR [Polska Zjednoczona Partia Robotnicza – Polish United Workers’ Party, ZSL [Zjednoczone Stronnictwo Ludowe – United People’s Party], SD [Stronnictwo Demokratyczne – Democratic Party] and pro-governmental parties.
35
36
Wydawnictwo Andrzej Bonarski Logo | 1989 | Andrzej Budek
Bonarski Publishers Logo I 1989 I Andrzej Budek
W swoim czasie miałem mieszkanie przy Narbutta. Tam na ścianie
At a certain point, I had a flat on Narbutta Street.
w kuchni nasmarowałem kiedyś ten znak od ręki. O wydawnictwie
I scribbled this sign half-heartedly on the kitchen wall there.
nawet mi się nie śniło. Podobał mi się. Coś skupiał, energetyzował.
I had no idea whatsoever of the publishers. I liked the picture.
O tyle było mi to podpowiedziane, że czytałem wtedy Junga,
It was magnetizing, it was oozing energy. I was sort of prompted
ćwiczyłem też zen. Później, kiedy wydawnictwo wyłoniło się
as I was reading Karl Jung and practiced Zen at that time. Later,
jako biznes, poprosiłem grafików, żeby to porządnie narysowali.
when the publishers came into being as a business, I asked the
Z bohomazu pędzlem i atramentem na ścianie zrobili ładny
graphic designers to draw it properly. They made a nice sign
znak. W końcu został na porządnej aluminiowej płycie fest
out of the scribble painted with a brush and ink on the wall.
wykonany. Kiedy wydawnictwo się skończyło, któryś z moich
Finally, I got it on a robust aluminium plate – made properly.
współpracowników wymontował płytę z muru kamienicy
When the publishers went bust, one of my colleagues from work
na Smulikowskiego, gdzie wynajmowaliśmy biuro. Mam też ten
dismantled the plate from the wall of the apartment house at the
znak na przylepcu, przylepialiśmy go w tramwajach, autobusach,
Smulikowskiego Street where we were renting our office. I made
na skrzynkach pocztowych, podobno się podobał. Wtedy takie
stickers with it. We were sticking it in trams, buses and on letter
numery były nowością. Zresztą do dzisiaj mi się wydaje, że małe
boxes. I heard they liked it. Then, such things were a novelty.
bardziej zaciekawia niż olbrzymie, chce się tego poszukać,
All in all, I still think that small things are more interesting than
znaleźć. A olbrzymie... Czy ja wiem?... Mnie zniechęca.
the large ones; you want to look for them, find them and the large ones, I don’t know, put me off.
Andrzej Bonarski Andrzej Bonarski
37
38
Koncert Joan Baez Logo | 1989 | Andrzej Budek
Joan Baez Concert Logo | 1989 | Andrzej Budek
Koncert 6 czerwca 1989 r.
Concert held on 6 June 1989.
Ten budzący sympatię, niewielki muzyczny symbol gołębia, z jego
This endearing little musical dove symbol, with its bold strokes
śmiałymi kreskami i kilkoma delikatnymi liniami przypomina mi
and a few delicate lines, reminds me of an expression by Gandhi:
słowa Gandhiego: „wrażliwy jak lotos i twardy jak granit”.
“tender as a lotus and hard as granite.”
Joan Baez
Joan Baez
Gitara zmieniająca się w gołąbka pokoju została zaprojektowana
A guitar transforming into a pigeon of peace was designed by
przez Andrzeja Budka, by reklamować organizowany przez
Andrzej Budek to advertise the Joan Baez concert organized
WiP w sali w ZM Ursus koncert Joan Baez. Odbył się tuż po
by the Freedom and Peace Movement in the hall of the
historycznych wyborach 4 czerwca 1989 r. Amerykańska artystka
Ursus Mechanical Plant [ZM Ursus]. It was held one day after
i działaczka na rzecz wolności odbywała wówczas tournée
the historical election on 4 June 1989. An American artist and
po Europie. Fragment koncertu, nadany m.in. przez CNN, był
freedom activist was on tour in Europe. A fragment of the concert
ilustracją przemian, które symbolizował wynik wyborów w Polsce.
broadcast by CNN, among other stations, was a demonstration of changes that represented the results of the election in Poland.
Jacek Czaputowicz Jacek Czaputowicz
39
Krzysztof Welian
Radio Kolor Logo I 1992 I Jacek Ebert
Radio Kolor Logo I 1992 I Jacek Ebert
Warszawska stacja radiowa, założona w 1992 r. przez Wojciecha
The Warsaw radio station established by Wojciech Mann and
Manna i Krzysztofa Maternę, nadająca muzykę z lat 80. i 90.
Krzysztof Materna in 1992, broadcasting smooth music from the
40
1980s and 90s. Rzadko się zdarza, żeby graficy tak dobrze odczytali naszą intencję działań programowych Radia Kolor.
It rarely happens that graphic designers so well understand our
Ewa Mann – żona Wojciecha – wymyśliła nazwę, a my
intent of the Radio Kolor [Colour Radio] program activities.
w działalności programowej, korzystając z całego naszego
Ewa Mann – the wife of Wojciech – invented the name, and we,
doświadczenia, jednocześnie bawiliśmy się w to radio. I logo,
within the program activities, using our entire experience, at the
i radio były kolorowe. I my byliśmy kolorowi. I wszyscy, którzy
same time were dabbling in radio. Both the radio and the logo
w nim pracowali. Nieczęsto się spotyka logo filuterne i wesołe,
were colourful. And we were colourful – everybody who worked
a to takie jest. Może to było któreś wydanie kolorowych
in the radio. It rarely happens that a logo is light-hearted and
radiowych dzieci kwiatów.
joyful, but that is how this logo is. Maybe this was an edition of colourful radio flower-power.
Krzysztof Materna Krzysztof Materna
Jacek Ebert był naturalnym kandydatem do wymyślenia znaku Radia Kolor. Nie tylko miał talent, właściwe farby, pędzle i papier,
Jacek Ebert was the natural candidate to invent the sign of Radio
ale również poczucie humoru. Bez trudu ujął w swoim projekcie
Kolor. Not only had the talent, brushes and paper, but also sense
ideę „słyszenia barw” i zyskał pełną aprobatę klienta, czyli twórców
of humour. In his design, he easily captured the idea of “hearing
radia. Nie zyskał jedynie bogactwa, gdyż był dżentelmenem, a oni
colours” and gain full acceptance of customers i.e. the radio
przecież rozmawiają o wszystkim, tylko nie o pieniądzach…
authors. He only did not gain wealth as he is a gentleman, and they speak of everything except for that.
Wojciech Mann Wojciech Mann
41
Program 1 Telewizji Polskiej Logo | 1991 | Andrzej Budek Na początku lat 90. byłem dyrektorem telewizyjnej „Jedynki”. Zaczynała się prawdziwa konkurencja na rynku telewizyjnym w Polsce i pojawiła się potrzeba stworzenia logo pierwszego programu TVP. Sprawą zajął się dyrektor do spraw artystycznych „Jedynki” Laco Adamik. Zwróciliśmy się oficjalnie do grupy twórców i zorganizowaliśmy konkurs na logo TVP 1. Wybrany został ten znak, który stał się później logo całej Telewizji Polskiej SA. Wśród wszystkich zaprezentowanych projektów wyróżniał się prostotą oraz elegancką oficjalnością. Nawiązywał do logo Brytyjskiej Telewizji Publicznej – BBC. Wygrał zdecydowanie. Spełniał wszystkie nasze wymagania i wyobrażenia o dobrym, poważnym i oficjalnym znaku firmowym głównego kanału polskiej telewizji publicznej. Jego późniejszy awans na znak całej TVP świadczy o tym, że dokonaliśmy dobrego wyboru.
42
Jarosław Gugała
Polish TV, Channel One Logo I 1991 I Andrzej Budek In the early 1990s, I was a director of Channel One on the TV. The real competition in the TV market had already started in Poland and there was a need for a logo for Channel One in TVP. The artistic director of Channel One, Laco Adamik, took care of it. We made an official request to a team of creators and organized a contest for the TV1 logo. The logo that was selected later became the logo of the entire Telewizja Polska S.A. [Polish TV]. Out of all the presented designs, it was outstanding because of its simplicity and elegance. It referred to the logo of the BBC. It was an unquestionable winner. It met all our requirements and expectations of a good, serious and official trademark of the major channel of Polish public TV. Its later promotion to the logo of the entire TVP shows that we made a good choice. Jarosław Gugała
43
Towarzystwo Przyjaciół Tworek Amici di Tworki Logo | 1992 | Andrzej Budek Fundacja działająca na rzecz pacjentów szpitala w Tworkach. Towarzystwo powstało z Koła Przyjaciół Tworek utworzonego przez pracowników Szpitala Psychiatrycznego w Pruszkowie-Tworkach i osób z nimi związanych. Zajmuje się m.in. działaniem na rzecz przestrzegania praw osób chorych psychicznie i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu, 44
a także terapią przez sztukę. Anna Pałuba
Amici di Tworki Friends of Tworki Society Logo | 1992 | Andrzej Budek A foundation operating for the benefit of patients of the hospital in Tworki. A Society evolved from the Friends of Tworki Club established by the personnel of the Psychiatric Hospital in Pruszków-Tworki and related persons. It is involved, among other things, in actions for the observance of the psychiatrically ill persons’ rights and the counteracting of their social exclusion, as well as in therapy through art. Anna Pałuba
45
46
Plac Słoneczny 4 Logo | 1996 | Andrzej Budek
Plac Słoneczny 4 [Sunny Square 4] Logo | 1996 | Andrzej Budek
Plac Słoneczny 4 to konkretne miejsce na warszawskim Żoliborzu
Sunny Square 4 is both a real venue in Żoliborz, a district of
i zarazem działające w połowie lat 90. Stowarzyszenie na rzecz
Warsaw, and the publishing house, Multimedia Club, Association
Wariacji – wydawnictwo, klub multimedialny i nawet program
for Madness and even a TV programme for a young audience
telewizyjny dla najmłodszych. Wszystko, jak podkreślali sami
that has been operating since the mid-1990s. As the creators
twórcy, wolne od banału, komercji i przemocy, a przede
emphasized, it is free from banalities, commerce and violence;
wszystkim przyjazne dzieciom. Dziś nadal ładne i mądre książki
most of all, it is children-friendly. Nowadays, pretty and wise books
wydane przez Plac Słoneczny 4 są uwielbiane przez maluchy
published by Sunny Square 4 are still loved by our youngest
i cenione przez rodziców.
readers and valued by their parents.
W projektowanym logotypie chcieliśmy zawrzeć tę bajkową
In the designed logo, we wanted to incorporate this fairytale
wariację, którą twórcy klubu wnosili na skądinąd spokojny
madness that the creators of the Club contributed to an
plac Słoneczny.
otherwise calm Sunny Square.
Krzysztof Brzeski
Krzysztof Brzeski
47
48
Radio Classic Logo | 1998 | Andrzej Budek
Radio Classic Logo | 1998 | Andrzej Budek
Stacja radiowa nadająca muzykę klasyczną i jazz.
Radio station broadcasting classical and jazz music.
Radio Classic 103,7 FM tworzyłem w przekonaniu, że komercyjna
I created Radio Classic 103,7 FM with the conviction that
stacja radiowa nadająca starannie dobraną muzykę klasyczną
a commercial radio station playing carefully selected classical
w najlepszych wykonaniach, z wyważonym komentarzem,
music in best performances, with a balanced commentary, but
ale bez gadulstwa, z serwisami informacyjnymi, ale bez polityki,
without garrulousness, with information services, but without
zbawi świat. Powstał zgrany, świetnie współpracujący zespół
politics – will save the world. We made a harmonious, perfectly
w otoczeniu doceniających nasz karkołomny projekt słuchaczy.
cooperating team surrounded by listeners appreciating our
Do dziś spotykam ich tu i ówdzie. Cieszymy się wspomnieniami.
risky project. I meet them until now here and there. We enjoy
Logo do tego projektu pomagał mi wybrać ekspert identyfikacji
memories. An expert of visual identification helped me to select
wizualnej. Chyba nie przywiązywaliśmy wówczas wielkiej wagi
a logo for this project. I guess we did not pay much attention to
do tego znaku. Pozostał na półce „było, minęło”, ale tego nie żałuję.
this sign at the time. It remained on the shelf, by gone, but I do not regret it.
Radosław Mleczko Radosław Mleczko
St. Majewski Logo | 1998 | Jacek Ebert, Grzegorz Zinserling
St. Majewski Logo | 1998 | Jacek Ebert, Grzegorz Zinserling
Fabryka Ołówków St. Majewski istnieje już 120 lat. Od początku
The St. Majewski Pencil Factory has existed for 120 years. Since
firmuje ją nazwisko założyciela, zależało nam więc, aby wyróżnić
the very beginning, it was operating under the name of its
je także w logotypie. Zaproponowany przez Jacka Eberta znak
founder, and it was important for us to also make it conspicuous
jest prosty, niczym wydruk na wizytówce i odnosi się do długiej
in its logo. The logo suggested by Jacek Ebert is as simple as
tradycji naszej firmy. Czerwona kredka zaś zadziornie się wyróżnia
a print on the business card and it refers to a long-term tradition
na tle granatowych liter, łącząc nas z nowoczesnością.
of our company. A red crayon stands out cheekily against the background of dark blue letters, connecting us with modern times. Jadwiga Głowacka
49
Jadwiga Głowacka
Art Office Logo | SIW | 1999 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
50
Biuro wynajmu dzieł sztuki. Logo znakomicie oddaje charakter firmy. Okienko stanowi podwójny symbol – sztuki, która jest dla uważnego odbiorcy oknem na zewnętrzną i wewnętrzną rzeczywistość, i trzonu działalności Art Office – wynajmowania, czyli otwierania ciągle nowych „widoków” – dzieł sztuki. Eliza Kopeć
Art Office Logo | CI | 1999 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Art Work Rental Office. The logo perfectly renders the nature of the company. A window is a double symbol – both a symbol of art, which for the careful audience is a window for the external and internal reality and the core of Art Office – rental i.e. opening newer and newer “views” – of works of art. Eliza Kopeć
51
52
Polska Liga Siatkówki Liga Siatkówki Kobiet Logo | SIW | 2000, 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Polish Volleyball League Women’s Volleyball League Logo | CI | 2000, 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Najważniejsze ligowe rozgrywki siatkówki kobiet i mężczyzn.
Major league games of women’s and men’s volleyball.
Kiedy w 2000 r. zastanawialiśmy się nad logo powstającej
In 2000, when we were thinking over the logo of a Polish
właśnie Polskiej Ligi Siatkówki, wiedzieliśmy, że chcemy, aby
Volleyball League [Polska Liga Siatkówki (PLS)] that was being
oddawało dynamiczny rozwój tej dyscypliny w Polsce. Dlatego
established at that moment, we knew we wanted to show
tak przypadło nam do gustu logo PLS zaprojektowane przez firmę
a dynamic development of this discipline in Poland. This was the
Kotbury. Było proste, ale bardzo czytelne i charakterystyczne.
reason why we liked the PLS logo made by Kotbury so much. It
Miało właśnie tę dynamikę, z jaką siatkówka rozwija się w naszym
was simple, but very clear and unique. It combined the dynamics
kraju. Zawierało motyw piłki i zbijającego ją siatkarza. Spodobało
of the volleyball development in our country. It contained a motif
się nam tak bardzo, że gdy w 2005 r. powstała „siostrzana” liga
of a ball and a volleyball player spiking it.
kobiet – Liga Siatkówki Kobiet, poprosiliśmy studio Kotbury
We liked the logo so much that when a “sister” women’s league
o przygotowanie nowego logo.
– Women’s Volleyball League [Liga Siatkówki Kobiet] was
Teraz PlusLiga oraz PlusLiga Kobiet, powstałe na bazie PLS i LSK,
established in 2005, we asked Kotbury to develop a new logo.
mają nowe logo związane z obecnością głównego sponsora.
At present, PlusLeague [PlusLiga] and Women’s PlusLeague
My jednak wciąż trochę tęsknimy za tym poprzednim, zgrabnym
[PlusLiga Kobiet], being established on the basis of the PLS
i czytelnym.
and LSK, have a new logo related to the presence of a main sponsor. However, we are still slightly missing the former neat and
Artur Popko
clear logo. Artur Popko
Corex Logo | CI | 2000 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Importer artykułów biurowych i szkolnych.
Importer of Stationery.
Logo na wizytówce się nie mieści.
Logo in the business card – does not fit
My też się nie mieścimy – w standardach.
Nor do we – to the standards.
Olaf Kamiński
Olaf Kamiński
„Mniej to więcej” – tymi słynnymi słowami Miesa van der
“Less means more” – Miesa van der Rohe comments that our logo
Rohe komentujemy nasze logo, które od razu zachwyciło nas
immediately enchanted them with its elegant simplicity with
elegancką prostotą. Spodobało nam się to, że jest wyraziste,
these famous words.
dyskretnie nawiązuje do naszego starego, bardzo dosłownego
We immediately liked the fact that it was expressive and discreetly
znaku firmowego – czerwona plamka to końcówka idealnie
referred to our old, very literal symbol – the red dot is a tip of
zatemperowanej kredki z poprzedniego logo. Kolor szary
the perfectly sharpened crayon from the previous logo. The grey
symbolizuje bardzo cenioną w biznesie poprawność, solidność
colour symbolises correctness, reliability and decency highly
i przyzwoitość, a czerwony to kropla szaleństwa i kreatywności,
appreciated in business, and the red colour is a drop of madness
zawsze mile widziana w naszej firmie.
and creativity that is always welcome in our company.
Adam Szawłowski
Adam Szawłowski
53
Corex Logo | SIW | 2000 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
54
JobNet Logo | SIW | 2000 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
JobNet Logo | CI |2000 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Agencja pośrednictwa pracy.
Recruitment agency.
Jobnet wprowadził nowy rodzaj działalności – pracę tymczasową,
Jobnet was providing a new business: providing flexwork when
oferowaną wówczas gdy pojawia się na nią zapotrzebowanie.
needed. The logo was a very simple but effective way to show it.
Przekaz logo jest prosty, ale skuteczny. W pewnym sensie stanowi
It was in a way the perfect match between function and esthetics.
idealny przykład dostosowania funkcji do estetyki. Jeroen van der Oever Jeroen van der Oever
55
56
Herbapol Restyling logo | SIW | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Herbapol Restyling logo | CI | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Lider polskiego rynku zielarskiego.
Leader of the Polish herb market.
(…) Ostateczne rozwiązanie oparte na motywie liścia
(…) A final design based on the motif of a leaf explicitly associates
jednoznacznie kojarzy markę z jej światem, tj. ziołami i roślinami
the trademark with the realm of its competence i.e. herbs and
leczniczymi. Słowo Herbapol zachowało charakterystyczną
medicinal plants. The word Herbapol kept its unique form,
formę, nawiązując do ponadpięćdziesięcioletniej tradycji firmy,
referring to over fifty years of the company’s tradition and is
a jednocześnie stanowi kontynuację poprzedniego logotypu.
simultaneously a continuation of the former logo. The prevailing
Dominujące barwy jasnej zieleni jednoznacznie sugerują
light green colours explicitly suggest spring, thus, the young
wiosenny, a więc młody charakter marki.
nature of the trademark.
Stworzony został tym samym logotyp prosty i zwarty w formie,
Therefore, the developed logo was simple and concise which was
co stanowiło jego duży walor we wszystkich zastosowaniach,
its major advantage in all applications from product packaging to
poczynając od opakowań produktów, a kończąc na materiałach
corporate materials.
korporacyjnych.
Robert Neymann
Robert Neymann
57
Expo Hanower 2000 | Expo 2005 Aichi Logo | CI | 2000, 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Logo polskiego pawilonu na wystawę Expo.
The logo of the Polish pavilion at the Expo.
Projekt zawiera ideę otwartości, gościnności, przyjazności,
The design combines a concept of openness, hospitality and
a o to między innymi chodziło w polskiej prezentacji na Expo
friendliness as it was, among others, the point of the Polish
2000 w Hanowerze. Otwarte okno, nakreślone kilkoma pozornie
exhibition at the Expo 2000 in Hannover. An open window
niedbałymi ruchami, uzupełnione było „komputerowym”,
drafted with a few, apparently reckless lines, was completed with
technicznym liternictwem. To dawało jasny przekaz połączenia
a computer, in technical letters. The message was clear – tradition
tradycji i nowoczesności, ciepła i luzu z komputerową precyzją.
combines with innovation, warmth and a “cool” approach with
Znak podobał się powszechnie i był używany także podczas
computer precision. The logo was broadly appreciated and also
innych imprez promocyjnych.
used at other events.
Projekt na Expo 2005 w Aichi był swoistą kontynuacją logo
The design for the Expo 2005 in Aichi was a sort of continuation
z poprzedniej wystawy. Poprosiłem jednak autorów o jego
of the logo from the previous Expo in Hannover. However,
modyfikację – zaadaptowanie do stylistyki liternictwa
I asked the authors to introduce some alterations to the style
japońskiego, a także lekkie wygięcie linii polskiej flagi znajdującej
of the Japanese lettering, as well as some bending of the line
się wewnątrz okna, co uważnemu widzowi sugerować miało,
of the Polish flag inside the window which was to suggest to
że jest to fragment zachodzącego słońca z japońskiego godła.
a careful visitor that it is a fragment of a sunset from the national
Idea ta została zrealizowana znakomicie – godło nabrało
emblem of Japan. This idea was delivered perfectly. The emblem
lekkości i elegancji, a modyfikacje „japonizujące” odebrano jak
became light and elegant and the Japanese-ing modifications
bardzo przyjazny gest w stosunku do gospodarzy, znak swoistej
were considered to be a very friendly gesture to the hosts, a sign
wspólnoty celów i zachęty do wymiany doświadczeń. Logo
of a specific unity of goals and encouragement of an exchange of
zebrało entuzjastyczne recenzje.
experience. The logo got very enthusiastic reviews.
Maciej Pawlicki
Maciej Pawlicki
58
Expo Hanower 2000 | Expo 2005 Aichi Logo | SIW | 2000, 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
59
60
III tysiąclecie Logo | 2000 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Projekt okolicznościowego druku z życzeniami marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego na III tysiąclecie. Wyjątkowe życzenia, pokój i nadzieja, odrodzona Polska i „Solidarność” – w jednym prostym znaku. Maciej Płażyński
III tysiąclecie [3rd Millenium] Logo | 2000 | Andrzej Budek, Jacek Ebert A design of the occasional letter with wishes from the Sejm Marshall (Speaker), Maciej Płażyński, for the third millennium. Exceptional wishes, peace and hope, a reborn Poland and Solidarity incorporated in one simple logo. Maciej Płażyński
Ten logotyp to rzadki przykład udanego połączenia treści z formą. Jest w nim wszystko, czego potrzebowaliśmy: minimalizm graficzny, stosunkowo precyzyjna informacja, wizualna atrakcyjność. Henryka Bochniarz
Polish-Japanese Business Committee Logo | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek This logo is a rare case of a successful combination of content with the format. It contains all we needed: graphical minimalism, relatively accurate information and visual appeal. Henryka Bochniarz
61
Polsko-Japoński Komitet Gospodarczy Logo | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
62
Polskie Pieczywo Regionalne Logo | 2001 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Polskie Pieczywo Regionalne [Polish Regional Bread] Logo | 2001 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Logo budzi oczywiste skojarzenia – chleb, polski krajobraz,
While looking at the logo, the associations are obvious – bread,
a także tradycja i natura, a zatem wartości, które mają największe
the Polish landscape as well as tradition and nature i.e. the values
znaczenie w naszej działalności. Prosta kreska i czcionka szybko
that are of the utmost importance in our business.
wpadają w oko i zapadają w pamięć. To, co najprostsze, jest
Simple lines and fonts are eye-catching and to remember.
najlepsze.
The simplest is the best.
Paweł Radzikowski
Paweł Radzikowski
63
InfoRepublika Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
InfoRepublika Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Powstała w 2002 r. InfoRepublika była jedną z pierwszych
Founded in 2002, InfoRepublika was one of the first initiatives for
inicjatyw obywatelskich na rzecz e-community – społeczności
the e-community – the internet community that may fill their
internetowej, która może wypełniać własnymi treściami swój
portal with their own content. It was established one epoch too
portal. Pojawiła się o epokę za wcześnie, bo przed naszą-klasą.pl.
early, prior to Our Class [Nasza klasa] portal. A dynamic logo of
Dynamiczne logo InfoRepubliki pokazuje potencjał pomysłu,
InfoRepublika shows a potential that was taken over by others.
który podjęli inni. Czesław Bielecki Czesław Bielecki
Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej Logo | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Pod tym znakiem na Politechnice Warszawskiej studiuje kilka tysięcy młodych ludzi zafascynowanych tempem rozwoju elektroniki, telekomunikacji, informatyki, automatyki, inżynierii biomedycznej i bogactwem ich zastosowań, tak licznych, iż wydawało się, że niepodobna stworzyć spójną syntezę graficzną, choćby w największym skrócie. A jednak studiujący i pracownicy Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych utożsamiają się z prezentowanym znakiem. Potrafią w nim dostrzec liczne skojarzenia zarówno abstrakcyjne, jak i konkretne (materialne) i to w najrozmaitszych obszarach: od przestrzeni kosmicznej przez różnorodną aparaturę pomiarową i sterującą do nanotechnologii.
64
prof. dr hab. Roman Zdzisław Morawski
Warsaw University of Technology – Faculty of Electronics and IT Techniques Logo | 2001 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Several thousand young people study under this brand at the Warsaw University of Technology, fascinated with the rate of development and abundance of applications of electronics, telecommunications, computer science, automatics and biomedical engineering applications so abundant that it seems impossible to create a graphical cohesion of them, even the most concise one. However, both the students and the staff of the Faculty of Electronics and IT Techniques identify with the presented logo. They are able to perceive abstract associations as well as specific (material) ones in various areas: from space through different control and measurement equipment to nanotechnology. Professor Roman Zdzisław Morawski
65
66
Newsline Logo | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Agencja PR
Newsline Logo | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Agencja PR
67
Mercedes Golf Week Logo | Materiały promocyjne | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Turniej golfowy.
Mercedes Golf Week Logo | Promotional materials | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Golf Cup.
Agrafka Muzyczna Logo | 2002 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Podstawowym zadaniem Agrafki Muzycznej było spinanie. Wymyśliliśmy ją wspólnie z prezesem Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce Pawłem Łukasiakiem, popijając herbatę w nadmorskim kurorcie. Kurort był po sezonie, herbata cieniutka, a kelnerka nas lekceważyła, ale pomysł z pogranicza muzyki, doświadczeń organizacji pozarządowych, prywatnego finansowania projektów edukacyjnych i artystycznych wypalił i na lata zaowocował programem stypendialnym dla młodych muzyków, którym nie tylko daje drobną kasę na rozwój, ale umożliwia nowe spojrzenie na muzykę, przywraca wiarę i poszerza horyzonty. Wymyślenie tak optymistycznego projektu w nadbałtyckim kurorcie po sezonie nie jest proste.
68
Radosław Mleczko
Agrafka Muzyczna [Musical Safety Pin] Logo | 2002 | Jacek Ebert, Andrzej Budek The fundamental task of the Musical Safety Pin was to pin. We invented Agrafka together with the chairman of the Charity Development Academy in Poland, Paweł Łukasiak, to drink tea in the sea health resort. The health resort was after the season, the tea was thin, and the waitresses neglected us, but the idea from the borderline of music, experience of non-governmental organisations and private financing of educational and artistic projects was a success, and for years resulted in a scholarship program for young musicians, which grants not only a small amount of money for development, but allows for a new look at music, restores faith and expands horizons. Inventing such an optimist project in a health resort on the Baltic Sea after the season is not easy. Radosław Mleczko
69
Sounds of Europe Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Sounds of Europe Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
W maju 2004 r. przejechałem w pięć dni kilka tysięcy kilometrów,
In May 2004 I drove several thousand kilometres in five days to
żeby nacieszyć się przestrzenią Europy. W maleńkim, włoskim
enjoy the space of Europe. In a small Italian town, checked by
miasteczku, legitymowany przez lokalnych carabinieri, usłyszałem:
the local Carabinieri I heard: “Polonia! Europa!”. At the same time,
„Polonia! Europa!” W tym samym czasie pianista i kompozytor
Waldemar Malicki, pianist and composer, first in the privacy of his
Waldemar Malicki, w zaciszu swojej pracowni, a potem w studiu
studio, and then in the recording studio, worked on the Sounds of
nagrań, pracował nad Sounds of Europe. Mnie pozostały
Europe. I was left with the marketing activities, including selection
działania marketingowe, w tym wybór logo. Oswajaliśmy się
of the logo. We were accustoming ourselves with the thought
z myślą o Polsce w Unii Europejskiej. Dźwiękami opisywaliśmy
of Poland in Europe. We were describing the European identity
europejską tożsamość. Nie przypuszczałem, że po kilku latach
with sounds. I did not imagine that after several years I would
dane mi będzie z perspektywy Komitetu Europejskiego Rady
be able to participate in activities regarding Polish presence
Ministrów uczestniczyć w pracach nad obecnością Polski w Unii
in the European Union from the perspective of the European
Europejskiej.
Committee of the Council of Ministers.
Radosław Mleczko
Radosław Mleczko
70
Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Królikarnia [The Rabbit House]
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, oddział Muzeum
Xawery Dunikowski Sculpture Museum, Department of the
Narodowego w Warszawie.
National Museum in Warsaw.
Ależ się nasłuchałem krytyki za to logo! Że nie przystoi, że
I have heard so much criticism for this logo – that it ill befits,
niegodne, że się kojarzy z pewnym miesięcznikiem, że nie
that it is undignified, that it is associated with a monthly
uchodzi w szacownym muzeum.
magazine, that it is not appropriate in a respectable museum.
Był rok 2002 i – o dziwo – godność i szacowność instytucji
It was 2002 and – surprisingly – the dignity and reputation of the
muzealnej wciąż kojarzyła się z hulającym po salach
museum institution was still associated with wind raging in the
ekspozycyjnych wiatrem, nieprzystępnością, bezinteresownym
exposition rooms, stand-offishness and disinterested puff.
napuszeniem. Chciałem tworzyć Królikarnię przyjazną, żywą,
I wanted to make Królikarnia friendly, vivid, and open, where grass
otwartą, w której można deptać trawniki, głaskać rzeźby i bawić
can be walked on, sculptures stroked, where people can play
się na pikniku, ale w której jest miejsce dla takich projektów
and picnic, but where is also place for such project as “Sculptors
jak „Rzeźbiarze fotografują”, „Tratwa Meduzy”, „Ewa Partum.
photograph”, “Medusa raft”, “Ewa Partum, Self-identification”, “Spirit
Samoidentyfikacja”, „W ciele duch”, „Żółte łóżko z czerwoną
in the body”, “Yellow bed with a red pillow”, “Intimate pleasure
poduszką”, „Intymna przyjemność czytania”, „Gorący jak
of reading”, “Hot as people”, “Photographs of Jerzy Kosiński”,
lud”, „Fotografie Jerzego Kosińskiego”, „Fryzjer w trumnie”,
“Hairdresser in the coffin”, “Alementarz”... Whirling, carnival, self-
„Alementarz”... Królikarnię wirującą, karnawałową, samodzielną,
dependent, self-governing and self-financing Królikarnia but
samorządną i samofinansującą, ale też elitarną, wymagającą,
also elite, demanding and debating. An open museum of the
dyskusyjną. Otwarte muzeum nowego wieku. Na pograniczu
new century. At the borderline of many dimensions. Without
wielu wymiarów. Bez definicji. Potrzebowałem logo, które może
definition. I needed a logo that may disturb or bring associations
drażnić albo kojarzyć się z „Alicją w krainie czarów”. I z królikami.
with “Alice in the Wonderland”. And with rabbits. Everyone makes
Każdemu się kojarzy z tym, z czym mu się kojarzy.
their own associations.
Radosław Mleczko
Radosław Mleczko
71
Królikarnia Logo | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
72
Socland Logo | SIW | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Socland Logo | CI | 2002 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Logo Soclandu odwołuje się do pamięci o komunizmie
The logo of Socland refers to the remembrance of the
pokolenia, które wygrało walkę o wolność. Napis złożony jest
Communism of the generation that has won the struggle for
czcionką stosowaną w tytule „Trybuny Ludu”, gazety będącej
freedom. The text is made up of the characters from “Trybuna
organem Komitetu Centralnego kompartii. Toporna ludowość
Ludu”, the title of a paper that is a publication of the Central
i czerwony sztandar obrazujące utopię u władzy, nie pozostawiają
Committee of the Communist Party. A clumsy folk character and
wątpliwości, czym ma być edukacyjne muzeum pamięci
a red banner depicting the utopia at the governing level do not
o systemie totalitarnym.
leave any doubts about what the educational museum of the remembrance of the totalitarian system is all about.
Czesław Bielecki Czesław Bielecki
73
74
Lubię Książki [I Like Books] Logo | CI | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Kanon książek dla dzieci i młodzieży.
Canon of books for children and teenagers.
Na przełomie 2002 i 2003 r. pracowaliśmy nad prawdziwym
At the turn of 2002 and 2003, we were working on a real
wyzwaniem – koncepcją serii najlepszych książek dla
challenge – a concept of creating the best books for children and
dzieci i młodzieży, która składać się miała z wielu tytułów
teenagers that was to consist of many titles coming from several
pochodzących z kilku różnych wydawnictw. Najpierw prosiliśmy
publishers. First we requested the design of a logo for a new
o zaprojektowanie logo dla nowej serii, która miała już piękne
series that already had a beautiful slogan “I Like Books”. Kotbury
hasło „Lubię książki”. Kotbury zaprojektował do tego hasła
designed a lovely butterfly for this slogan that occurred on metal
ślicznego motylka, który pojawił się na metalowych znaczkach
badges that we were distributing mainly among children, but also
rozdawanych głównie dzieciom, ale też i dorosłym wspierającym
among adults who supported our action. Thousands of butterflies
nasze działania. Tysiące motylków trafiło przede wszystkim
arrived mainly at libraries across the country and are still worn by
do bibliotek w całym kraju i nadal są noszone przez młodych
young readers as some sort of a trophy confirming their love of
czytelników, jako swego rodzaju odznaczenia potwierdzające ich
literature.
miłość do książek.
75
Lubię Książki Logo | SIW | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
76
From the very beginning, publishers thought that the classical
klasycznych formatów książek, co bardzo utrudniło zadanie
formats of numerous books could not be altered which made the
edytorskie – znalezienie wspólnej formuły, dzięki której od
editors’ task i.e. to find a common ground and send a message
pierwszego spojrzenia byłoby widać, że mamy do czynienia
from the first sight that it was a publishers’ series, even more
z serią wydawniczą.
challenging.
Andrzej Budek i Jacek Ebert wymyślili, że książki mogą pozostać
Andrzej Budek and Jacek Ebert figured out that books could
w swoich klasycznych formatach i ze znanymi okładkami,
retain their classical formats with popular covers and the dust
a elementem łączącym będą... obwoluty. Miały być przezroczyste,
jacket would be a common element. Moreover, the jackets were
aby nic nie stracić z oryginalnego i dobrze znanego kształtu
to be transparent so as to lose nothing from the original and well
ulubionych książek.
known format of favourite books.
Wymyślili też kolorową wkładkę zawierającą podstawowe
They also figured out a colourful insert containing basic
informacje o autorze, ilustratorze czy tłumaczu, którą, po
information about the author and also the illustrator or translator
odpowiednim ukształtowaniu, wkładało się wraz z książką do
that was to be put into a jacket together with the book when it
obwoluty. Dzięki temu wewnątrz obwoluty powstawał grzbiet
was properly folded. Therefore, the spine of a book was created
książki jednolity dla całej serii i w końcu można było ze spokojnym
inside the jacket that was uniform for the entire series and finally
sumieniem stawiać obok siebie na półce wydane tytuły. Wtedy
the released titles could be placed in all conscience side by
rzeczywiście widać było, że dzięki zabiegom autorów projektu
side on a shelf. It was only then that one was able to notice that
graficznego otrzymujemy wymarzoną całość. Nie trzeba chyba
due to the tricks of the graphical designers, the entirety of our
dodawać, że na obwolucie, po stronie okładki, był nalepiony
dreams could be achieved. There is no need to mention that the
wspomniany już motylek z hasłem „Lubię książki”, a Kotbury
aforementioned butterfly with the slogan “I like books” was stuck
zaprojektował do tego cztery obowiązkowe strony w każdej
on every jacket at the book cover side and Kotbury additionally
książce, które stanowiły znak, że tytuł ukazuje się w serii „Kanon
designed four obligatory pages in every book that signified that
Książek dla Dzieci i Młodzieży”.
the title was released within the series entitled “Canon of Books for Children and Teenagers”.
Piotr Dobrołęcki Piotr Dobrołęcki
77
Wydawcy od początku uważali, że nie można zmieniać
78
Mawilux Logo | SIW | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Mawilux Logo | CI | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Firma oferująca bogaty wybór systemów nawigacyjnych
Company offering a broad range of navigation and radio
i radiokomunikacyjnych.
communication systems.
Logo naszej firmy rodziło się wraz z nią. Naszym celem
The logo of our company was being developed alongside
było stworzenie dynamicznego przedsiębiorstwa, które
the company itself. We were aiming at establishing a dynamic
reprezentowałoby nową, unikalną jakość usług, a jednym
company that would provide a new, unique quality of provided
z wyróżniających nas elementów miał być właśnie znak.
services, and the logo was to be one of the elements making
Prostota, lekkość i dynamika kształtu i kolorów logo doskonale
a difference. Simplicity, lightness and dynamism contained in
odzwierciedla sposób pracy naszej firmy.
the shape and colours of the logo perfectly reflect the manner of operation of our company.
Katarzyna Obiecunas Katarzyna Obiecunas
Brand Watchers Logo | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
BW Brand Watchers, powołane do istnienia przez Agnieszkę
BW Brand Watchers, established by Agnieszka Budek and Eliżbieta
Budek i Elżbietę Wyżycką, zajmowało się w latach 2003 – 2006
Wyżycka, was involved in identity creation and trademark
tworzeniem tożsamości i ochroną marki. Współpraca z agencją
protection in 2003-2006 . Co-operation with the PR Newsline
PR Newsline oraz z pracownią kreatywną Kotbury zaowocowała
agency and Kotbury creative studio brought results in the form
projektami z dziedziny identyfikacji firm i marek operujących na
of projects in the identification of companies and trademarks
polskim rynku.
operating on the Polish market.
Logo BW Brand Watchers spełniło wszelkie pokładane w nim
The logo of BW Brand Watchers met all expectations. It was made
nadzieje. Nawiązanie do inicjałów, stanowiących jednocześnie
up of the initials of the company’s name dressed in elegant,
pierwsze litery nazwy przedsiębiorstwa, otrzymało elegancki,
expressive, modern and clear form. Explicit, catchy, unique. And
ekspresyjny, nowoczesny i czytelny wyraz. Jednoznaczny,
where is a logo as a hallmark of the utmost importance if not in
zapamiętywalny, niepowtarzalny. A gdzie jak gdzie, dla
a company involved in the creation of visible, unique brands and
kogo jak dla kogo, ale dla firmy zajmującej się tworzeniem
guarding them? It happens that the shoemaker’s son does NOT
wyrazistych, wyjątkowych marek i trzymaniem przy nich straży
go barefoot.
charakterystyczne logo było wizytówką o pierwszorzędnym znaczeniu. Bywa, że szewc w butach chodzi. Strażniczki Marki
Brand Watchers
79
Brand Watchers Logo | 2003 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Logo | SIW | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Urząd powołany w 1990 r. w celu podnoszenia dobrobytu konsumentów przez ochronę i tworzenie warunków funkcjonowania konkurencji oraz przestrzeganie praw
80
konsumentów.
Office of Competition and Consumer Protection Logo | CI | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek The office established in 1990 in order to increase consumer wealth by protection and creating conditions for competition and abiding by consumer rights.
81
82
Softbank Logo | SIW | 2004 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Softbank Logo | CI | 2004 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Firma zajmująca się budową i obsługą specjalistycznych
Company involved in building and providing services
projektów IT.
to professional IT projects.
2004 był rokiem pamiętnym, bardzo pracowitym dla Działu
2004, the year to remember was very busy for the Marketing
Marketingu Softbank SA. Stanęło wtedy przed nami trudne
Department of Softbank SA. They faced a challenge – rebranding.
zadanie – rebranding. Mieliśmy świadomość, że musimy zmierzyć
We were aware that we had to handle 15 years of tradition of the
się z 15 latami tradycji istnienia poprzedniego logo. Różnie to
former logo. All sorts of things happen with the identification of
bywa z identyfikacją pracowników z logo ich firmy. Dla części
personnel with their company’s logo.
jest na pewno ważnym elementem kojarzącym się z marką, inni
For some, it is definitely an important element associated with
może go nie zauważają na co dzień, co nie znaczy, że się z nim
a brand; for some it might be slightly invisible which does
nie identyfikują. I jedni, i drudzy mają ten graficzny kod gdzieś
not mean they do not identify with it. Both of them hold this
w podświadomości.
graphical code somewhere in their sub- conscience.
A my mieliśmy stworzyć nowy, jeszcze lepszy, bardziej przystający
We were to create a new code for them; a better code, a code
do profilu naszej firmy, i przekonać do niego pracowników.
that was more coherent with the profile of our company and we
Trudne zadanie. Wspólnie uczyliśmy się przez ten rok tolerancji
were to convince the personnel of it.
dla swoich subiektywnych odczuć, umiejętności rozsądnych
Challenging task; over that year, we were both learning tolerance
wyborów, patrzenia na kody graficzne nowych projektów przez
for our subjective feelings, the skills to make reasonable choices
pryzmat profilu przedsiębiorstwa. Czasem trzeba było do tego
and looking at graphical codes of new projects through a profile
procesu zaprząc czystą matematykę, po prostu ocenę punktową.
of our company. Sometimes we had to harness pure mathematics
Kolejne miesiące pracy owocowały coraz większą życzliwością
to this process, sometimes a scoring system.
ze strony załogi. Mniej więcej w połowie realizacji projektu ludzie
Subsequent months resulted in increasing friendliness of the staff,
dopytywali się, jak idą prace, kiedy nowe logo. Ciekawość rosła
and more or less in the middle of the project people kept asking
z dnia na dzień…
how the work was going on and when the new logo would be
W efekcie udało nam się uświadomić pracownikom subtelną
available. Curiosity was consistently growing…
różnicę między określeniem logo – ładne w potocznym znaczeniu
In consequence, we managed to make the staff aware of a subtle
a dobre, spójne z charakterem firmy.
difference between the comments that a logo should be good, coherent with the company, but not necessarily “pretty” in the
Elżbieta Górska
everyday meaning of the term. Elżbieta Górska
83
Biuro Informacji Kredytowej Logo | SIW | 2004 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Centrum informacji o potencjalnych klientach dla instytucji udzielających kredytów. Logo przedsiębiorstwa jest jego wizytówką. W 2004 r. Biuro Informacji Kredytowej rozpoczęło współpracę z firmą Kotbury. Chcieliśmy, aby nasze logo wyróżniało się w sektorze, w którym prowadzimy działalność, oraz wyrażało wartości, jakimi BIK się kieruje. Szukaliśmy możliwości przekazania przez nie profesjonalnego wizerunku firmy, a także pozytywnych z nim skojarzeń. Chcieliśmy również, aby nasze logo nie było przypadkowym znakiem graficznym i ozdobnikiem. Oczekiwaliśmy projektu zrównoważonego i oryginalnego. Sądzimy, że udało się to osiągnąć.
84
Maciej Duszczyk
Biuro Informacji Kredytowej [Credit Information Office] Logo | CI | 2004 | Jacek Ebert, Andrzej Budek The centre of information about potential clients for lending institutions. The logo of the company is its hallmark. We wanted our logo to be conspicuous in the sector in which our company carries out its business and express the values endorsed by the Credit Information Office. We were looking for options to show a professional image of the company via our logo as well as positive associations. We also wanted our logo not be a coincidental graphical mark and decoration. We expected a sustainable and original design. We think we have succeeded.
Maciej Duszczyk
85
Akademia Leona Koźmińskiego Restyling logo | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Leon Koźmiński Academy Restyling logo | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Prywatna szkoła wyższa specjalizująca się w kierunkach
A private university specialising in the courses related to law and
związanych z prawem i zarządzaniem.
management.
Logo Akademii Leona Koźmińskiego w 2005 r. zostało poddane
The logo of the Leon Koźmiński Academy was being revitalised
rewitalizacji. Żaglowiec w zaproponowanym kształcie w pełni
in 2005. A sailboat in the suggested format renders all that it is
oddaje wszystko to, co ma symbolizować: przygodę, otwartość,
to symbolise: adventure, openness to new horizons, creative
nowe horyzonty, twórczą pracę zespołową oraz przywództwo.
teamwork and leadership.
Daria Kowalska
Daria Kowalska
86
Baobab Logo | 2004/2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Baobab Logo | 2004/2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Wydawnictwo autorskie.
Publishing house.
Spośród kilku zaprezentowanych nam znaków wybraliśmy
Out of several logos presented, the logo with a fingerprint was
od razu logo z odciskiem palca. Spełniało wszystkie nasze
our immediate choice. It met all our expectations; it referred to
oczekiwania: nawiązywało do nazwy wydawnictwa,
the name of the publishing house, was intriguing and original
było intrygujące i oryginalne, ale także bardzo czytelne,
and simultaneously very clear which is of the utmost importance
co w przypadku wydawnictwa ma ogromne znaczenie.
in the case of a publishing house. We have not been wrong;
I nie myliliśmy się: na rynku wydawniczym logo Baobabu
the Baobab logo cannot be confused with anything else; similarly
nie można z niczym pomylić, bo – jak wiele wybitnych znaków
to many other outstanding trademarks, it is a value in itself.
towarowych – stanowi wartość samą w sobie. Robert Maciej Robert Maciej
87
88
Stop pneumokokom Logo | SIW | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Stop Pneumokokom Logo | CI | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Logo kampanii „Stop pneumokokom” w pełni oddaje potrzebę
The logo of the campaign entitled “Stop Pneumococci” fully
ochrony dzieci i profilaktyki. Już 5 lat ta mała dziewczynka edukuje
renders a need for the protection of children and prevention.
kolejne młode mamy, jak można walczyć z pneumokokami.
For five years now, this little girl has been educating young mums
Zmieniały się ulotki, plakaty, ludzie współpracujący z koalicją
how to fight pneumococci. The leaflets, posters and the persons
„Stop pneumokokom”, a logo pozostało...
cooperating with the “Stop Pneumococci” coalition have been changing, but the logo is [still the same].
Lidia Sawiełajc Lidia Sawiełajc
Czas na równe traktowanie [Time for Equal Treatment] Logo | Slogan | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Kampania społeczna zainicjowana przez Magdalenę Środę,
A social campaign initiated by Magdalena Środa, Plenipotentiary
pełnomocnika rządu ds. równego statusu kobiet i mężczyzn.
for the Equal Status of Women and Men.
Projekt jest idealny, prosty, jednoznaczny, można powiedzieć
The design is perfect, simple, explicit, one might say it is too
– wręcz łopatologiczny. Nie chodzi w nim tylko o postulat
simple. It not only conveys a postulate of the equal treatment
równego traktowania płci wyrażonych symbolami, ale również
of the sexes expressed in symbols, but also encouragement,
o ponaglenie, zwrócenie uwagi na to, że sprawa jest pilna, ale
calling attention to the fact that it is an urgent issue and very
okropnie zaniedbana. Logo nadało bieg przygotowaniom całej
neglected. The project logo shaped the preparations of the entire
kampanii, która chyba utrwaliła się w świadomości społecznej.
campaign that has probably become present in social awareness.
Wielka szkoda, że na krótko, bo sprawa równego traktowania jest
It is a shame that it lasted for so little time as the issue of equal
obecnie zaniedbana i czas to szybko nadrobić.
treatment is currently neglected and it is high time we caught up.
Magdalena Środa
Magdalena Środa
89
Ilustracja. Andrzej Mleczko
Czas na równe traktowanie Logo | Hasło | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
90
Marqa Logo | Nazwa | Statuetka | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Marqa Logo | Name | Statuette | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Doroczny konkurs najcenniejszych polskich marek organizowany
Annual contest of the most valuable Polish brands organised by
przez „Rzeczpospolitą”.
the “Rzeczpospolita” daily paper.
Projekt Marqa powstał w 2005 r. Został zamówiony przez
The Marqa design was developed in 2005. It was commissioned
Ernst & Young jako logo przygotowywanego wspólnie
by Ernst & Young as the logo of Ranking of the Most Valuable
z „Rzeczpospolitą” Rankingu Najcenniejszych Polskich Marek.
Polish Brands prepared in cooperation with “Rzeczpospolita”.
Logo miało z jednej strony podkreślać polskość firm ocenianych
The logo was to emphasize the Polish character of the ranked
w rankingu, a z drugiej najwyższą jakość tych marek.
companies, and on the other hand, the high quality of these brands.
Elżbieta Jakubowska Elżbieta Jakubowska
91
Młode Miasto Logo | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Młode Miasto to nazwa nowej dzielnicy Gdańska powstającej na terenach postoczniowych, wokół placu Solidarności. Jej cechy charakterystyczne to: energia i dynamika młodych pionierów – projektantów, artystów i budowniczych „zasiedlających” te tereny, a także nadwodne położenie z dostępem do morza – metafora wolności, otwartości i poszukiwań. Głównym motywem jest sylwetka młodego pioniera biegnącego po siatce – matrycy urbanistycznej projektu. Logo rozpowszechniane jest w publikacjach i materiałach wizualnych związanych z projektem, w tym w przestrzeni internetowej.
92
Janusz Lipiński
Young City Logo | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Young City is the name of a new suburb of Gdańsk being established on the post-shipyard sites around the Solidarity Square. Its characteristic features include: energy and dynamics of pioneering designers, artists and constructors “settling” in this terrain, as well as the coastal location of the site with access to the sea which is a metaphor for freedom, openness and searching. Major features include a silhouette of a young pioneer running on a grid – the urban development matrix of the project. This logo is disseminated in publications and visual materials related to the project as well as on the internet. Janusz Lipiński
Radegast Station Logo | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Logo w skrótowy sposób obrazuje pomnik – instalację
The logo represents in a concise way a monument-installation
upamiętniającą miejsce zagłady ostatniego getta w Europie.
commemorating the venue of the genocide in the last ghetto in
Ze stacji Radegast w okupowanej Łodzi Niemcy wysłali
Europe. The Germans sent the Jews they had imprisoned in the
na śmierć Żydów, których uwięzili w Litzmannstadt Getto.
Litzmannstadt Ghetto to death from the Radegast Station in the occupied city of Łódź.
Czesław Bielecki Czesław Bielecki
93
fot. Michał Brendler / www.bunkierbanda.up.pl
Stacja Radegast Logo | 2005 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
94
PharmaGea
Dworek Polski Logo | SIW | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
logo
PharmaGea Logo | SIW | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
3308 pantone
Projektowanie i budowa stylowych domów.
Dystrybutor preparatów profilaktycznych i wspomagających zdrowie.
Dworek Polski [Polish mansion] Logo | SIW | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
PharmaGea Logo | SIW | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Design and construction of stylish houses. Distributor of preventive and health supporting preparations.
Akademia Innowacji Logo | CI | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Firma zajmująca się pozyskiwaniem środków z Unii Europejskiej
A company involved in acquiring funds from the European Union
oraz szkoleniami w zakresie finansów i zamówień publicznych
and training on finance and public procurement as well as EU
oraz funduszy unijnych.
funds.
Pierwsze kroki w pracy nad logo Akademii Innowacji polegały
The work on the logo of the Academy of Innovation started with
na budowaniu relacji z osobami tworzącymi zespół firmy
the establishment of the relationship with the persons in the
Kotbury. Wszystko zaczęło się w... piaskownicy, bo poznaliśmy
Kotbury team. All began in the sand box where our children got
się dzięki dzieciom, które się w niej bawiły. Dobra atmosfera,
us together. A good atmosphere that was created around our
którą roztoczono wokół projektu, sprawiła, że praca nad naszym
project made the work on our logo much easier. It was important
znakiem firmowym stała się prostsza. Zależało nam na połączeniu
for us that it combined a modern character and innovation
nowoczesności i innowacyjności ze stabilnością, pewnością
with stability, certainty and trust upon which the Academy of
i zaufaniem, na którym Akademia Innowacji buduje swoje relacje
Innovation based their relationship with clients. The design we
z klientami. Wybrany projekt łączy wszystkie te elementy.
have selected incorporates all these elements.
Ingrid Szrajer
Ingrid Szrajer
95
Akademia Innowacji Logo | SIW | 2005 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
96
Sprawne Państwo, Ernst & Young Logo | SIW | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Sprawne Państwo, Ernst & Young [Better Government] Logo | CI | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Przez program „Sprawne państwo” Ernst & Young aktywnie włącza się do publicznej debaty nad reformą państwa. Jesteśmy
Through the “Better Government” program, Ernst & Young
przekonani, że wniesie ciekawy wkład do rozważań nad kondycją
proactively joined the public debate on the reform of the state.
państwa i zbuduje mocne podstawy tworzenia konstruktywnych
We are convinced that our program will make a very interesting
rozwiązań w najbliższej przyszłości.
contribution to considerations of the standing of the state and
Logo stworzone przez pracownię Kotbury prezentuje naszą
will establish a robust basis for the creation of constructive
wizję sprawnego państwa. Jest to logiczna, przejrzysta struktura.
solutions in the near future.
Pokazuje możliwości dobrej organizacji i doskonałej komunikacji.
The logo created by the Kotbury studio shows our vision of an
Przypomina drzewo w bardzo nowoczesnej formie. Dzięki
efficient state. It is a logical and transparent structure. It shows the
takiemu wizerunkowi programu łatwiej nam przekonywać
potential of a good organization and excellent communication.
odbiorców do publicznej debaty i podnoszenia poziomu
It resembles a tree in a very modern form. Due to this image of
funkcjonowania państwa.
the program, it is much easier for us to convince our recipients into enter a public debate and improve the level of functioning
Bartłomiej Osieka
of the state. Bartłomiej Osieka
97
98
Polish Open University Restyling logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Polish Open University Restyling logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Zadanie zlecone studiu kreatywnemu Kotbury polegało na
The work on the logo of the Higher School of Management/
odświeżeniu logo Wyższej Szkoły Zarządzania/Polish Open
Polish Open University commissioned to the KOTBURY Creative
University i nadaniu mu nowoczesnego kształtu. Trudność
Studio involved restyling and giving a new format to the logo.
polegała na tym, by zachowując pewien zasób treści, które
It was difficult to keep some scope of the content rendered by
zawierało dotychczasowe logo, opracować nowy projekt. Udało
the existing logo and transfer it to a new project, giving it a new
się to w pełni.
quality but they were fully successful.
Kwadraty tworzące pewnego rodzaju bramę są metaforycznym
The squares making up some sort of a “gate” are key metaphorical
kluczowym elementem wyróżniającym sposób organizacji
elements, highlighting the way the university educational system
systemu kształcenia uczelni, tzw. systemu modułowego.
is organised. This system makes it possible to establish its own
Umożliwia on skonstruowanie własnego programu studiów
syllabus of modules offered by the university under specific
z modułów oferowanych przez uczelnię w ramach konkretnych
programmes of study. The “open gate” created by a white block
kierunków. Otwarta brama, którą tworzy w tym układzie biały
in this image reflects the methodology of education of the POU
klocek, odzwierciedla metodologię kształcenia POU, która jest
that is in the centre of the system. The gate also symbolises the
w centrum systemu. Symbolizuje również otwarte drzwi do
door opening to a career that is the effect of education in line
kariery, które są efektem kształcenia zgodnego z systemem
with the POU system and methodology. It is all complemented by
i metodologią POU. Dopełnieniem jest hasło przewodnie uczelni
the major slogan of the university representing the approach to
wyrażające sposób podejścia do kształcenia: „Przyszłość należy do
education: “The future belongs to Open Minds”.
otwartych umysłów”. Rafał Piętka Rafał Piętka
99
100
Konwent Polskich Winiarzy Logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Convention of Polish Winemakers Logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Konwent Polskich Winiarzy to spotkanie, na którym winiarze
The Convention of Polish Winemakers is a meeting at which the
z całego kraju mają przede wszystkim okazję się poznać,
winemakers from all over the country have the opportunity to
degustować swoje wina i rozmawiać.
meet, get to know each other, taste their wines and talk.
Co bardziej zaskakuje w znaku z 2006 r.? Trafność środka wyrazu
What is most astounding in a logo of 2006? The suitability
dla związanej z winem duchowej tradycji Europy, czy diagnoza
of a means of expressing the spiritual tradition of Europe
trudnej sytuacji, w jakiej jest odradzające się polskie winiarstwo?
incorporated in wine, or a diagnosis of the difficult situation of the
Wyboru interpretacyjnego kontekstu dokonujemy, jak przystało
Polish winemaking industry? An interpretation must be chosen
w przypadku wina, porównując na wstępie krawędź barwy
at the beginning in the combination of the proper colour and
i klarowność. Krawędź znaczenia i to, co nie do nazwania. Linia
clarity for wine: the convergence of meaning and that which
kieliszka ma delikatność spływającej kropli, smużki, łezki wina.
cannot be named. The contours of a wine glass represent the
A czerń nadająca lekkość wirującym kolorom – ulotność bukietu
delicacy of a flowing drop of wine, a smudge, a tear of wine.
unoszącego się nad rozkołysanym w kieliszku białym i czerwonym
The blackness gives lightness to swirling colours; the transitory
(jak wspaniale ominięto dosłowność, nie zaprzeczając
nature of a bouquet rising over the white and red swirling
oczywistości!) winem. Za szlachetnością kroju czcionki kryją się
in a glass. (How perfectly the literality was skipped without
solidne argumenty polskiego winiarskiego świata: determinacja
denying what was obvious). The nobility of thwe fonts represents
i (mało kto o tym wie) historia.
relevant arguments from the world of the Polish winemakers:
Doskonały znak na początek i na smakowanie, które w przypadku
determination and (what is not so obvious) history.
wina zawsze idzie w parze z zastanowieniem.
A perfect sign for the beginning and tasting that always accompanies pondering. Question: to what extent is it incorporated in the logo, and to
Wojciech Włodarczyk
what extent is it understood and appreciated by the audience? Wojciech Włodarczyk
Projekt serii
Designs of labels
etykiet
for the Pańska Góra
dla Winnicy
Winery [Winnica
Pańska Góra
Pańska Góra]
101
102
Ofensywa Logo | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Ofensywa [Ofensive] Logo | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Firma eventowa.
The event company.
Zamówiliśmy w studiu Kotbury logo, które będzie się kojarzyło
We have commissioned Kotbury to design a logo that would be
z nazwą, ale uwolni ją od ciężaru konotacji militarnej (której
associated with the name, but will remove the gravity of military
bardzo chcieliśmy uniknąć). Miało ilustrować zdecydowanie, siłę,
connotations from it (which we very much wanted to avoid). It
energię, ale odrobinę „wykręconą”, trochę nieformalną i ciepłą.
was to represent determination, power and energy, yet be slightly
Latające „a” w naszej nazwie doskonale spełniło te oczekiwania.
“cool”, slightly informal and warm. The flying “A” in our name was
Różni się od pozostałych liter, jest duże, łobuzerskie i napełnione
a perfect representation of our activities. It is big, and a little
energią jak rakieta podczas startu. Jednocześnie porządek liter
different from the other letters; it is cheeky and full of energy, like
i przejrzysta kolorystyka całości nadają ton świeżości i konkretu.
a spaceship taking off. Simultaneously, the layout of letters and
O to właśnie nam chodziło! Dziękujemy, Kotku.
a transparent selection of colours make it fresh and “to the point”. This was what we wanted! Thank you, Kitty!
Beata Boratyn Beata Boratyn
103
104
Paramotor Logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Paramotor Logo | 2006 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Firma produkująca napędy do paralotni.
A company producing drives for paragliders.
Logo Paramotor zostało wybrane z sześciu propozycji. Żeby
The Paramotor logo has been selected out of 6 suggestions. In
zdecydować, która jest najlepsza, przeprowadziłem krótką sondę
order to decide which one was best I made a short survey among
wśród pracowników. Wybrali projekt, który i mnie się najbardziej
the staff who chose the best design, which I also liked best. The
podobał. Logo jest po prostu ładne i odzwierciedla to, czym się
logo was simply nice and reflected what we were doing. The
zajmujemy. Wskazuje na techniczny, inżynierski profil firmy. Teraz
selected design indicated a technical, engineering profile of the
wyszywamy je na uprzężach, naklejamy na śmigłach. Jest żywym
company. Now we embroider it on harnesses and stick the logo
elementem naszej identyfikacji.
on propellers. It is a living symbol of our identity.
Ryszard Żygadło
Ryszard Żygadło
105
106
Nieruchomości Sadkowscy Logo | SIW | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Sadkowscy Real Estate Logo | CI | 2006 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Rodzinna agencja zajmująca się obsługą i obrotem
A family agency involved in the provision of services and trading
nieruchomościami na terenie całej Polski.
of real estate in the entire territory of Poland.
Decydując się na stworzenie własnego logo, chcieliśmy, aby stało
While deciding to create our own logo we wanted to make it
się symbolem dobrej marki.
a symbol of a good brand.
Ważne dla nas było, by wyróżniało się na tle standardowych
It was important for us to make us different in comparison with
motywów stosowanych w branży nieruchomości. Elegancki wzór
standard motifs prevailing in the real estate industry. The elegant
i niebanalna kolorystyka logo zwraca uwagę, dzięki czemu nam
design and the choice of colours that is free from banality attracts
pozostaje tylko budowanie pozytywnego wizerunku firmy.
attention, so there is nothing left for us to do but create a positive image of the company.
Aleksandra Sadkowska Aleksandra Sadkowska
107
108
Fundacja Ernst & Young Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Ernst & Young Foundation Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Fundacja Ernst & Young pomaga dzieciom szczególnie
The Ernst & Young foundation helps children harmed by fate. It
pokrzywdzonym przez los. Koncentruje się na rodzinnych
concentrates on the family-type forms of care of youngsters who
formach opieki nad najmłodszymi, którzy utracili swoje naturalne
have lost their natural families.
rodziny. The illustration may evoke associations with lost children who Ilustracja może się kojarzyć z zagubionymi dziećmi, porzuconymi
were abandoned by their parents and who were looking for
przez rodziców, które cały czas szukały, szukały, szukały i szukały
people who would like to create a new, loving family for them.
ludzi, którzy chcieliby im stworzyć nową, kochającą rodzinę.
The children have finally found them: a real mum and dad, and
Dzieci wreszcie ją znalazły. Jest to prawdziwa mama i tata oraz
children who would like to be their brothers and sisters.
dzieci, które byłyby ich braćmi i siostrami. Klaudia Miśkiewicz, 12 years old Klaudia Miśkiewicz, lat 12
109
110
Magnolia Park Logo | SIW | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Magnolia Park Logo | CI | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Centrum handlowe we Wrocławiu.
Shopping Centre in Wrocław.
Studio Kotbury, które jest specjalistą w projektowaniu, zaczerpnęło
Kotbury, who are experts in creating logos, got their inspiration
swój pomysł na logo Magnolii z prac Henri Matisse’a. Stąd właśnie
from Henri Matisse’s works and studies and came up with the
pomysł na postaci tańczące w kręgu, tworzące kształt kwiatu,
Magnolia Park logo personage dancing and playing around the
który stał się podstawą logo Magnolia Park.
Magnolia flower schematic design.
Ostateczny efekt w pełni pokrywał się z założeniami
The final result was that the chosen Magnolia Park logo
marketingowymi Magnolii – dopasowanie, smak, zapach i dotyk.
completely coincided with the chosen USP’s which are FIT, TASTE,
Wybrane logo wyrażało również motto Magnolii:
SMELL & FEEL. The chosen logo also exemplified the Magnolia
„Twój świat zmysłów”.
Park motto: “Your World of Senses”. It was agreed upon that
Ważne, że znak, który powstał był łatwo odczytywalny,
this logo had a global international feel to it. It had flexibility
międzynarodowy, poza tym elastyczny, i dzięki swoim elementom
and a beautiful subtle flourishing movement. The symbol is
łatwy do wykorzystania, a także wyjątkowy, przyjazny i pozytywny.
unique, likeable and friendly. The logotype creates an image of
Logo podkreśliło wyjątkowość oraz oryginalność centrum
an exceptional, unique and original place. The image includes
handlowego. Jest spokojne, naturalne, kojarzy się z relaksem.
elements like serenity, nature, and relaxation, which makes the
Należy dodać, że logo Magnolia Park było jednym z bardzo
logo calming.
ważnych elementów, dzięki którym centrum otrzymało złote
Let it be said that the Magnolia Park logo was certainly an
nagrody Solal Awards i Maxi Awards – europejskie nagrody
important element in the choosing of the shopping centre as
przyznawane przez Międzynarodową Radę Centrów Handlowych,
the Gold winner of the Solal Award and Maxi Awards, marketing
jako najlepszy projekt europejski.
awards given by International Council of Shopping Centre to its very best project in Europe.
Gilbert Boulanger Gilbert Boulanger
111
112
113
Mazowieckie Małe Przedszkola Logo | SIW | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Projekt, w ramach którego utworzono 30 wiejskich ośrodków edukacji przedszkolnej w województwie mazowieckim i północno-wschodniej części województwa świętokrzyskiego. Jego adresatami były gminy, stowarzyszenia oraz osoby prywatne zainteresowane pracą w wiejskich przedszkolach. Logo Mazowieckich Małych Przedszkoli budzi ciekawość dzieci i odpowiedzialność dorosłych. Niełatwo tym samym środkiem wyrazu dotrzeć do czteroletniego dziecka i samorządowych urzędników. Logo MMP czytelnie definiuje misję naszych programów. Małe Przedszkole to miejsce, w którym przez mądrą zabawę budujemy podstawy dobrej edukacji dzieci.
114
Katarzyna Czublum
Mazowieckie Małe Przedszkola [Little Kindergartens of Mazovia] Logo | CI | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek This is a project under which 30 rural centres of preschool education were established in the Mazovian voivodeship and in the north-eastern part of the Świętokrzyskie voivodeship. The addressees of the project included municipalities [gmina], associations and individuals interested in work in rural kindergartens. The logo of Little Kindergartens of Mazovia increases the interest of children and the feeling of responsibility of adults. It is not an easy task to get to both a four-year-old child and the officials from local governments. The logo of Little Kindergartens of Mazovia clearly defines the mission of our programmes. A Little Kindergarten is a place where, through appropriate playing, we create foundations for the good education of children. Katarzyna Czublum
115
116
Playbus – SOS Wioski Dziecięce Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Playbus – SOS Children’s Villages International Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Mały czerwony busik to znak rozpoznawczy projektu Playbus
A little red minibus is the hallmark of the Playbus project
realizowanego przez Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce.
implemented by the SOS Children’s Village Association. Wherever
Wszędzie tam, gdzie dociera zespół pedagogów Playbusa, na
a team of Playbus teachers is able to arrive, children’s faces start to
twarzach dzieci pojawia się uśmiech. Kolorowe logo maluchy
smile. A colourful logo is easily recognized by little kids and they
łatwo rozpoznają i kojarzą z dobrą zabawą.
associate it with good fun.
Ewelina Burdon
Ewelina Burdon
117
118
Tapa y Toro Logo | SIW | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Tapa y Toro Logo | CI | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Restauracja hiszpańska.
Restaurant.
Prosty, ładny kształt graficzny. Logo bardzo nam się spodobało
Simple, nice graphical shape. We liked it very much from the
już na etapie opracowywania graficznego. Funkcjonalne, dużym
concept stage to graphical development. Functional, its great
jego atutem jest możliwość wykorzystania w wersji statycznej
advantage is a possibility of using it in static and motion versions.
i ruchomej. Halina Obrycka Halina Obrycka
119
120
Towarzystwo Teatrum Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Teatrum Society Logo | 2007 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Dla Towarzystwa Teatrum jako teatru offowego wizerunek
A graphical image is one of the most important elements of the
graficzny jest jednym z najważniejszych elementów
functioning for the Teatrum Society being an “off” theatre. We are
funkcjonowania. Jesteśmy ogromnie wdzięczni firmie Kotbury
very much indebted to the Kotbury company for capturing
za idealne uchwycenie naszych potrzeb. Forma graficzna
our needs so perfectly. The graphical design explicitly defines
jednoznacznie określa funkcje TT jako teatru, przyciąga
the functions of the Teatrum Society as a theatre; it attracts the
uwagę przyszłego widza prostym i przejrzystym rysunkiem.
attention of a future spectator with a simple and transparent
Uniwersalność plakatu, zaproszenia, programu i papieru
image. The universal nature of a poster, invitation, programme
firmowego znacznie obniża koszty druku.
and letterhead significantly reduces the costs of printing.
Działamy dopiero kilka miesięcy, a już znak firmowy
We have only been in business for a few months, but our logo has
jednoznacznie kojarzony jest z naszymi działaniami. W siedzibie
been immediately associated with what we do. A large banner
teatru, zabytkowym Forcie Sokolnickiego na warszawskim
featuring our logo hangs in our theatre, a historical Sokolnicki
Żoliborzu, wisi ogromny banner z logo i znakomicie reklamuje
Fort in the Warsaw suburb of Żoliborz and advertises our theatre,
teatr, współgrając z historycznym obiektem.
perfectly matching the historical building.
Dziękujemy jeszcze raz za znakomitą reklamę wizualną, jak
Thank you once again for a perfect visual advertisement, as well
również za bezinteresowne wspieranie naszych działań nie tylko
as for non-profit supporting of what we do not only in the area of
kulturalnych, ale i społecznych oraz charytatywnych.
culture, but also in a social and voluntary capacity.
Anna Gornostaj
Anna Gornostaj
121
Domański Zakrzewski Palinka Logo | SIW | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Domański Zakrzewski Palinka Logo | CI | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Największa polska kancelaria prawnicza specjalizująca się
A major Polish law firm specialising in legal advice in the area of
w doradztwie prawnym w zakresie prowadzenia działalności
business.
gospodarczej.
122
The logo of the Domański Zakrzewski Palinka law firm is a simple, Logo kancelarii Domański Zakrzewski Palinka to prosta, elegancka
elegant and balanced form that corresponds with the nature and
i wyważona forma, która koresponduje z charakterem i specyfiką
unique character of the law firm. Three graphical components,
firmy prawniczej. Trzy elementy graficzne, granatowe kwadraty,
dark blue squares refer symbollically to our three founders. The
w swojej symbolice nawiązują do trzech założycieli firmy.
choice of colours – dark blue and silver – is a drop of tradition and
Kolorystyka – granat i srebro – to nuta tradycji i szlachetności.
nobility.
Krzysztof Zakrzewski
Krzysztof Zakrzewski
123
124
Muzeum Historyczne m.st. Warszawy Logo | SIW | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Historical Museum of Warsaw Logo | CI | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Muzeum Historyczne m.st. Warszawy mieści się w 11
The Historical Museum of Warsaw is located in 11 apartment
kamienicach. Stare logo opowiadało o tym w sposób dosłowny.
blocks. The old logo represented this fact in a literal manner.
Mieliśmy rysunek budynków. I to w sepii. Konieczne stało się
We had a drawing of these buildings in sepia. But there
unowocześnienie znaku. Ogłoszony w 2007 r. konkurs wygrał
was a need to make this logo more modern. The design by
projekt firmy Kotbury. Nowe logo oddaje charakter instytucji:
Kotbury won the contest announced in 2007. The new logo
warszawski (żółto-czerwone barwy), historyczny (kształt korony
represents the nature of this institution: Warsaw (yellow and red
i detal architektoniczny), nowatorski (prosta czcionka). Znak ze
colours), historical (the shape of the crown and architectural
zgrabnie wkomponowanym skrótem nazwy – MHW – zaprasza.
details), innovative (simple font). The logo neatly incorporates the acronym of the name – MHW. It encourages visitors.
Ewa Rozwadowska Ewa Rozwadowska
125
126
Krevox Restyling logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Krevox Restyling logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Przedsiębiorstwo opracowujące i wdrażające nowoczesne
A company developing and implementing innovative
technologie dla ochrony środowiska naturalnego.
environmental technologies.
Cały swój potencjał i energię wkładamy w opracowywanie
We invest our entire potential and energy in the development
i wdrażanie nowoczesnych technologii dla ochrony środowiska.
and implementation of innovative environmental technologies.
Po kilkunastu latach działalności chcieliśmy stworzyć nowe logo
After several years of operation, we wanted to create a new logo
firmy, które w pełni odda jej charakter. Nowy znak Krevoksu to
that would comprehensively present its nature. A new Krevox
powietrze, ziemia i woda zamknięte w prostej, czystej formie.
logo incorporates air, earth and water in a simple and clear
Harmonijne połączenie nowoczesności i przyrody, naturalnie
format. A harmonious combination of modernity and nature
wiążące się z naszą marką.
naturally related with our brand.
Tadeusz Krężelewski
Tadeusz Krężelewski
127
128
5th Polish Forum of Non-Governmental Initiatives Website and promotional materials | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
V Ogólnopolskie Forum Inicjatyw Pozarządowych to duże,
The 5th Polish Forum of Non-Governmental Initiatives was
bardzo różnorodne w formach przedsięwzięcie, którego głównym
a major project very differentiated in forms with its main
celem było spotkanie osób zaangażowanych w działalność
objective being to get people involved in civic activities, but also
obywatelską, ale także prezentowanie tej działalności
presenting these activities to the citizens of Warsaw. We needed
mieszkańcom Warszawy. Potrzebowaliśmy charakterystycznej
a unique and expressive graphic aid. What made this task even
i wyrazistej oprawy graficznej. Zadanie, które postawiliśmy przed
more challenging to Kotbury was the fact that we already had
studiem Kotbury, było tym trudniejsze, że mieliśmy już wcześniej
the logo of the 5th Polish Forum of Non-Governmental Initiatives.
przygotowane logo V OFIP-u. Chodziło więc o stworzenie takiej
We wanted to have a visual identity that would correspond
tożsamości wizualnej, która by z nim dobrze współgrała.
smoothly with it.
Kolorowe, soczyste, żywe plamy od razu wzbudziły nasz szczery
Colourful, vivid spots immediately evoked our sincere, but also
i nieskrywany zachwyt, bo bardzo odpowiadały temu, czego
undisguised admiration, because they were matching what we
potrzebowaliśmy – nawiązywały do różnorodności sektora
needed; they referred to the diversity of the non-governmental
pozarządowego, pokazywały jego żywotność i świeżość
sector, showed its viability and freshness of actions. And they
działania. I były radosne! A właśnie ta cecha zarówno w okresie
were so joyful! This feature was so important to us both at
przygotowań do OFIP-u, jak i podczas spotkania, była dla nas
the stage of preparations for the 5th Polish Forum of Non-
bardzo ważna.
Governmental Initiatives, as well as throughout its duration.
Zosia Komorowska
Zosia Komorowska
129
V Ogólnopolskie Forum Inicjatyw Pozarządowych Strona internetowa | Materiały promocyjne | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
130
Polish Agency for Enterprise Development Restyling logo | CI | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Agencja rządowa, której zadaniem jest zarządzanie funduszami
The Governmental agency managing funds from the state
z budżetu państwa i Unii Europejskiej przeznaczonymi na
budget and the European Union dedicated to supporting
wspieranie przedsiębiorczości i innowacyjności oraz rozwój
entrepreneurship, innovations and the development of human
zasobów ludzkich.
resources.
Skąd pomysł zmiany logo PARP? Idea zmiany, a właściwie
Where did the idea to change the PARP logo come from?
odświeżenia logo Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
The idea to change – in fact “refresh” – the logo of the Polish
wiąże się z rozpoczęciem procesu wprowadzania spójnej
Agency for Enterprise Development was related to the initiation
identyfikacji wizualnej instytucji. Jako instytucja rządowa, jesteśmy
of the process of introducing a cohesive visual Identification
dobrze znani na rynku, jednak zarówno materiały promocyjne,
of the institution. As a governmental institution we were well
jak i liczne publikacje przez nas wydawane miały różne formaty
known on the market, however the promotional materials and
i tonacje kolorystyczne, co niekorzystnie wpływało na nasz
numerous publication issued by us were in different formats
wizerunek. Nie chcieliśmy zbyt dużej zmiany logo, aby nie utracić
and colours, which unfavourably influenced our image. We did
rozpoznawalności agencji, ale opowiadaliśmy się za bardziej
not want a great change of logo, in order not to depart from
wyrazistą jego kolorystyką oraz wprowadzeniem skrótu dość
the recognisability of our Agency, but we were decidedly for
długiej nazwy. Zmiana została bardzo korzystnie przyjęta zarówno
more expressive colours, and the introduction of an abbreviation
wewnątrz agencji, jak i przez współpracujące z nami instytucje
for the name of our institution, which is rather long to pronounce.
i organizacje. Postawiliśmy na powiew świeżości i innowacyjności,
The change was very favourably adopted both inside the Agency
dzięki czemu tradycyjny kształt logo wiele zyskał.
and by institutions and organisations cooperating with us. We focused on introducing a breath of fresh air and innovation
Agnieszka Rybińska
to the traditional shape of the logo, which decidedly worked. Agnieszka Rybińska
131
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Restyling logo | SIW | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Rezydencja Piękna Nova Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Ekskluzywny apartamentowiec przy ul. Pięknej w Warszawie. Postawiliśmy przed pracownią Kotbury trudne zadanie stworzenia logo dla projektu deweloperskiego, a właściwie dla konkretnego budynku, który w owym czasie był jeszcze tylko wizją. Jak upakować tę wizję, koncepcję i aspiracje inwestora w jedną małą formę graficzną? W naszej opinii właśnie tak, jak w przypadku logo Rezydencji Piękna Nova, w którym eleganckie, a jednocześnie lekko niepokojące linie łączą tradycyjną ornamentykę z nowoczesnością. Patrzącemu nasuwają się skojarzenia z witrażowym oknem, którego tajemnicę za chwilę odsłoni snop padającego światła. Wszystko to powoduje, że logo w pełni oddaje ideę tego budynku, który ma być architektonicznym pomostem między dawnymi a nowymi czasy, nawiązywać z jednej strony do tradycji miejsca, a z drugiej do
132
najwyższych współczesnych standardów w architekturze. Eliza Wachowiec
Piękna Nova Residence Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Exclusive apartment block at Piękna Street in Warsaw. We have posed a challenging task to Kotbury studio: create a logo for a developer’s project, actually for a specific building that additionally was still a vision only. How could one pack the vision, concept and aspiration of an investor into one small graphical image? In our opinion the logo of the Beautiful Nova Residence is the way to do it: elegant, slightly disturbing lines combine traditional ornaments with innovation. Onlookers associate it with a stained-glass window, the secret of which will be revealed by a beam of light. It enables the logo to fully render the concept of this building, which is meant to be an architectural bridge between old and new times; it is to refer on the one hand to the tradition of the venue, but on the other to the highest modern standards in architecture. Eliza Wachowiec
133
134
Plebańska & Ballue Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Plebańska & Ballue Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Agencja nieruchomości.
Real Estate Agency.
Prostota formy to coś, co nas ujęło od pierwszej prezentacji. Nie
The simplicity of the logo is what appealed to us from the first
szukałyśmy innych rozwiązań, od razu było wiadomo, że logo
presentation.
spełnia nasze wyobrażenia o perfekcyjnym znaku firmowym.
We have not been looking for any other solutions as we knew
A mniej oficjalnie: nasi klienci, a w szczególności męska ich część,
immediately that the logo meets our expectations of a perfect
doszukują się w logo podtekstów z innych sfer życia, ale to już
trademark.
pozostawiamy ocenie innych.
A bit off the records: our clients and their male section in
Wielkie dzięki.
particular look for some innuendos from other areas of life, but these must be assessed by the others.
Małgorzata Ballue
Thank you so much!
Jagoda Plebańska Małgorzata Ballue Jagoda Plebańska
135
Emi Paraglides Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Moje logo od początku do końca było pomysłem firmy Kotbury.
My logo has always been a concept of the Kotbury Company.
Wstępny projekt nie trafił do mnie od razu, troszkę czasu zajęło
The initial project did not appeal to me immediately; it took me
mi, aby do niego dojrzeć, ale jak załapałam, potem była już tylko
some time for it to “grow” on me, but when I got a hang of it, it
miłość. W tej chwili nie wyobrażam sobie własnej firmy bez tego
turned into my love. Now, I cannot imagine my company without
logo. Lubię je eksponować. Z biegiem czasu nabieram pewności,
this logo. I like exposing it. As time passes, I am getting more
że jest dopasowane idealnie. Nie agresywne, lecz dynamiczne,
and more sure that we are a perfect match. Not aggressive, but
delikatne, ale pełne wyrazu, dokładnie takie, jakie powinno być.
dynamic, delicate, very expressive, exactly what it should be like.
Jest bardzo profesjonalne, to widać na pierwszy rzut oka.
It is very professional; it can be noticed at first sight. My company
Dzięki temu moja firma ma profesjonalny wizerunek. Wiele
owes its professional image to the logo. Many people have told
osób mówiło mi, że jest bardzo ładne, stonowane, że do mnie
me that is was very pretty, moderate, but it matches me, that it
pasuje, że „lata”, niektórzy dopatrywali się w nim nawet moich
“flies along” with me; some were trying to find my initials – EP.
inicjałów EP. Poza tym moje logo jest proste w użyciu. Łatwo je
Apart from that, my logo is easy to use. It is easy to embroider,
wyszyć, wydrukować, jest kontrastowe i ma wyraźne kontury bez
print; it has high contrast, it has clear contours without any
szczegółów, to pomaga. Jestem z niego dumna.
details,which helps. I am very proud of it.
Emilia Plak
Emilia Plak
136
Emi Paralotnie Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
137
BTinfo Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Biuro tłumaczeń. Zmiana logo była bardzo ważnym wydarzeniem w życiu naszej firmy – był to pracochłonny proces, który wymagał dużego zaangażowania zarówno od pracowników, jak i wykonawców. Jednak po obejrzeniu wstępnych projektów nie mieliśmy 138
wątpliwości, że właśnie o tego rodzaju logo nam chodziło. Kojarzy nam się z informatyką – specjalizacją tłumaczeń, z której wyrosła nasza firma – oraz z Internetem, bez którego nie wyobrażamy sobie pracy. Magda Gałczyńska
BTinfo Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Biuro tłumaczeń. Zmiana logo była bardzo ważnym wydarzeniem w życiu naszej firmy – był to pracochłonny proces, który wymagał dużego zaangażowania zarówno od pracowników, jak i wykonawców. Jednak po obejrzeniu wstępnych projektów nie mieliśmy wątpliwości, że właśnie o tego rodzaju logo nam chodziło. Kojarzy nam się z informatyką – specjalizacją tłumaczeń, z której wyrosła nasza firma – oraz z Internetem, bez którego nie wyobrażamy sobie pracy. Magda Gałczyńska
Krajowa Szkoła Administracji Publicznej Logo | SIW | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Gdy zostałem dyrektorem Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, wiosną 2008 r., jednym z moich zadań było odnowienie wizerunku szkoły. Wiedziałem, że nikt nie zrobi tego lepiej niż Kotbury. Pewnego dnia usłyszałem na zebraniu dnia przyszedł inny pan Bury, pracownicy przestali mylić firmę z nazwiskiem. Logotyp KSAP, zaakceptowany przez słuchaczy w głosowaniu, stał się wizytówką szkoły. Jacek Czaputowicz
National School of Public Administration Logo | CI | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek When I became a head of the National School of Public Administration in spring 2008, one of the challenges was to revitalise the image of the school. I knew nobody would to it better than Kotbury. One day I heard at the staff meeting that Mr Bury was here. When another Mr Bury came on the next day, our staff stopped confusing the company with a name. The logo of the National School of Public Administration approved by students in the voting became a hallmark of our school. Jacek Czaputowicz
139
zespołu, że był pan Bury, który przyniósł projekty. Gdy następnego
140
Arkana Studio Logo | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Fido Film Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Arkana Studio to niezależna firma produkcyjna prowadzona
Firma producencka prowadzona przez Joannę Fido.
przez Dorotę Roszkowską. Domeną Arkana Studio jest film dokumentalny, siedzibą Warszawa, a terenem działania świat.
Dynamiczne, kolorowe i pasujące do mnie. Bardzo je lubię!
Celem Arkana Studio jest sedno rzeczy, jak to wskazuje łacińskie słowo “arcanus”.
Joanna Fido
Dorota Roszkowska Fido Film Logo | 2008 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Arkana Studio Logo | 2003 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
A production company run by Joanna Fido.
Arkana Studio is an independent production company
Dynamic, colourful and perfectly me. I like it very much!
established by Dorota Roszkowska. Its domain is documentary film. It is based in Warsaw and works all over the world. Arkanas purpose is the deed of the things, as indicated by the Latin word “arcanus”. Dorota Roszkowska
Joanna Fido
141
Super Ciuchy Logo | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Logo | 2007 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Radosne, intensywne, przyciąga uwagę i jest charakterystyczne.
Joyful, intense, attracts attention and is unique. It appears to have
Sprawia wrażenie narysowanego odręcznie, zachęca do wejścia
been hand sketched, it encourages one to come inside…
Super Clothes
do środka… Małgorzata Chróścielewska Małgorzata Chróścielewska
Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek Aby ocenić projekt logo, wspomnijmy, czym jest CePT, czyli Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii. To wspólna platforma badawcza dla przedstawicieli świata medycyny, biologii i techniki, gdzie prowadzone będą nowatorskie badania służące jednemu celowi – poprawie jakości naszego życia i zdrowia. Na tym tle projekt logo jest strzałem w dziesiątkę, bowiem jego prosta i elegancka forma przywodzi na myśl szereg skojarzeń: kształt komórki – symbolu życia, skojarzenie z neuronem, czyli z ludzką myślą, zarys sylwetki człowieka – z celem i obiektem wszelkich działań centrum, wreszcie wyciągnięte w górę ręce niosą ładunek potrzebnego badaczom entuzjazmu i optymizmu. Do tego nowoczesna czcionka logotypu przywodząca na myśl przyszłościową technikę. Trudno o więcej treści w jednym prostym znaku…
142
prof. dr hab. inż. Krzysztof Zaremba
Centre for Pre-Clinical Research and Technology Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek In order to evaluate the logo design, let us mention what CePT i.e. the Centre for Pre-Clinical Research and Technology is; it is a common research platform for the representatives of the world of medicine, biology and technology in which innovative research will be performed to achieve one goal – improve the quality of our life and health. In view of the above, the logo design is a proverbial “bingo” as this simple and elegant form evokes a number of associations: a shape of a cell – a symbol of life; an association with a neuron with a human thought, a silhouette of man – the target and objective of all operations of the Centre, and last but not least, raised hands that bring a load of enthusiasm and optimism so much needed by researchers. On top of that, the innovative font of the logo makes connotations with the technology of a future. It would hardly be possible to fit more content into one simple logo… Professor Krzysztof Zaremba
143
146
Monoplan Logo | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Monoplan Logo | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Monoplan to firma działająca na rynku nieruchomości
Monoplan is a company operating in the real estate market and
i jednocześnie sponsorująca projekty wydawnicze i muzyczne.
simultaneously sponsoring publishing and music projects. It is
Jest własnością jednej osoby, która jak Mały Książę krąży
owned by one person who, like a Little Prince, floats in space
w przestworzach w poszukiwaniu nowych wyzwań.
pursuing new challenges.
Janusz Lipiński
Janusz Lipiński
147
Aniołowo Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek „Aniołowo”… początkowo jednorazowa akcja, a dziś cykl wydarzeń artystyczno-kulturalnych z własnym logiem. Jak to się stało? Można by rzec – przypadkiem, ale chyba właściwiej – po drodze. Praca z firmą Kotbury nad kolejnym projektem. Ja standardowo w niedoczasie, bez konkretnej wizji, a pomysłów chodzących po głowie moc. Po chwili jednak mamy plakat, ale zaraz… jest coś jeszcze – urocza litera A o zagadkowym kształcie – logo! Mało kto wie, że powstało w tym właśnie momencie, a „zbudowano” je z efów, czyli otworów rezonansowych mojej wiolonczeli, której zdjęcia użyto do wspomnianego plakatu. Logo było prawdziwym przełomem dla podejmowanych przeze mnie dotychczas działań, bo wraz z nim „Aniołowo” przyjęło swą stałą nazwę i określiło wreszcie swoją tożsamość. Niezapomniane to doznanie.
148
Agata Duszek
Aniołowo Logo | 2008 | Jacek Ebert, Andrzej Budek “Aniołowo”, started as a single action, has evolved into a cycle of artistic and cultural events with an own logo. How did it happen? You could say it was by accident, but you could also call it a happy coincidence. We were working with the Kotbury company on another project. I was battling time as usual, with a lot of ideas but no concise vision. After a while, we came up with a poster, but wait... there is something more – a charming letter “A” in a mysterious shape – a logo! Hardly anyone knows it was developed at that particular moment and “made” of f-shaped resonance holes of my cello, whose photograph was used for creating the above mentioned poster. The logo was a real breakthrough in my activities, because thanks to its development, “Aniołowo” adopted its name for good and, at last, found its identity. It was an unforgettable experience. Agata Duszek
149
150
Ład na Mazowszu Logo | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Ład na Mazowszu, pierwsza szeroka organizacja społeczników i samorządowców z kilkudziesięciu miejscowości metropolii warszawskiej, którzy nie stoją bezczynnie wobec bezładu w mazowieckiej przestrzeni, otrzymał wynik społecznej, tym bardziej cennej, pracy Kotburego. Logo w pełni wyraża nasze dążenia do ładu. Doskonały geometryczny kształt, jego harmonijne zagospodarowanie i właściwa kolorystyka, pozwoliły nam utożsamić się z logo. Całość natomiast, nawiązująca do klasycznego kształtu pieczątki, pomaga nam we współpracy z władzami rządowymi i samorządowymi, przez wzmacnianie wagi opatrywanych logo dokumentów, a tym samym wywieranie pozytywnego i skutecznego wpływu. dr Grzegorz Kostrzewa-Zorbas Agnieszka Kaczorowska
Ład na Mazowszu [Order in Mazovia] Logo | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Order in Mazovia – the first broad organization of social activists and representatives of local governments of several towns within the Warsaw metropolis who do not want to remain passive in relation to the lack of order in the Mazovian space. The logo fully expresses our efforts to achieve order. A perfect geometric shape, its harmonious development and appropriate selection of colours made us identify with the emblem of the logo. And the whole refers to a classical shape of a stamp, which helps us in our cooperation with government and local government authorities by the reinforcement of the significance of the documents featuring this logo, and therefore having a positive and effective impact. Grzegorz Kostrzewa-Zorbas, Ph. D. Agnieszka Kaczorowska
Partnership for the Białowieża Forest Logo | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert The idea to create a platform of cooperation for actions promoting the Białowiecka Forest, called “Partnership for the Białowieska Forest” arose in the Ministry of the Environment, due to the 600th anniversary, commemorated in 2009, of protecting the Białowieska Forest. The main task of the logo prepared for this initiative was to create a cohesive image of very diverse events conducted within the commemoration. However, I believe that that the author managed to include much more in this condensed graphical form – the logo refers to the centuries-old relationship between man and the Białowieska Forest. This sign, as an integral part of the “Partnership of the Białowieska Forest” has an opportunity to become a means of conveying ideas to the 21st century – man and nature are not competitors or even enemies, but friends who are not able to live without one another... Janusz Zaleski
151
Partnerstwo dla Puszczy Białowieskiej Logo | SIW | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert Idea stworzenia platformy współpracy na rzecz działań promujących Puszczę Białowieską pod nazwą „Partnerstwo dla Puszczy Białowieskiej” powstała w Ministerstwie Środowiska w związku z obchodzonym w 2009 r. 600-leciem objęcia ochroną tego kompleksu leśnego. Głównym zadaniem logo opracowanego dla tej inicjatywy jest stworzenie spójnego wizerunku bardzo różnorodnych przedsięwzięć realizowanych w ramach obchodów. Myślę jednak, że w tej skondensowanej graficznej formie autorowi udało się zawrzeć o wiele więcej – logo nawiązuje do wielowiekowego związku człowieka z Puszczą Białowieską. Znak ten, jako integralna część „Partnerstwa dla Puszczy Białowieskiej”, ma szansę stać się nośnikiem idei na miarę XXI w. – człowiek i przyroda to nie konkurenci czy wręcz wrogowie, ale przyjaciele, którzy żyć bez siebie nie są w stanie... Janusz Zaleski
152
Fundacja Pamięć i Tożsamość [Remembrance and Identity Foundation] Logo | CI | Webside | 2009 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
Misją naszej fundacji jest edukacja historyczna. Historia łączy
The mission of our foundation is education in history. History
pokolenia – przeszłe, obecne i przyszłe. Pielęgnując pamięć
is a link between generations – past, present and future. While
o przeszłości, tworzymy naszą dzisiejszą tożsamość. Ten proces
cultivating the remembrance of our past, we create our present
ilustruje nasze logo zaprojektowane przez firmę Kotbury.
identity. This process is illustrated by our logo designed by Kotbury.
Jakub Czułba
Jakub Czułba
Połączenie wyrazów „pamięć” oraz „tożsamość” daje słowo
The combination of the words „memory” and „identity” gives
„dziedzictwo”, niewyobrażalne, gdyby było trzeba to przedstawić
the word „heritage”. Unimaginable if it were to be presented
w zamkniętej, minimalistycznej formie graficznej. Ale jednak!
in a compact, minimalistic graphic form. And yet, we succeeded!
Maciej Piwowarczuk
Maciej Piwowarczuk
153
Fundacja Pamięć i Tożsamość Logo | SIW | Strona internetowa | 2009 | Jacek Ebert, Andrzej Budek
154
Bilans Kapitału Ludzkiego Logo | SIW | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Bilans Kapitału Ludzkiego [Reserach of Human Capital in Poland] Logo | CI | 2009 | Andrzej Budek, Jacek Ebert
Program Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości PARP. The program of the Polish Agency for Enterprise Development Dobry, prosty znak dla naszego projektu. W bezpośredni sposób
[Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PARP].
wskazuje na to, że w centrum naszego zainteresowania są ludzie, jednocześnie nawiązując do symboliki związanej z badaniami,
Good, simple sign for our project. Directly indicating that people
analizą i statystykami. Mam nadzieję, że ten znak pomoże nam
are in the centre of our interests, at the same time referring
w wykreowaniu dobrego wizerunku i marki naszego projektu.
to symbolic related to research, analysis and statistics. I hope that this sign will help us to create a good image and brand of
Maja Dobrzyńska
our project. Maja Dobrzyńska
155
156
Andrzej Budek – absolwent Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W latach 1987–91 asystent w pracowni rysunku ASP w Warszawie, 1990–91 asystent w pracowni grafiki komputerowej ASP w Warszawie, 1992–95 redaktor naczelny i dyrektor artystyczny tygodnika Pentliczek, w 1996 założył agencję kreatywną Kotbury. Członek Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej.
Andrzej Budek – graduate of the Graphics Faculty of the Academy of Fine Arts (AFA) in Warsaw. In 1987–91 he was an assistant at the AFA drawing studio in Warsaw, in 1990–1991 assistant at a computer graphics studio in Warsaw, in 1992–95 editor-in-chief of Pentliczek, in 1996 founded the Kotbury creative agency. Member of the Association of Applied Graphics Authors.
Pięknych w Warszawie. Po ukończeniu studiów rozpoczął samodzielną działalność projektową w ramach autorskiej agencji reklamowej Ebert Studio, ze specjalizacją w dziedzinie projektowania graficznego. W latach 1994–1996 dyrektor artystyczny w agencji Publicis, a następnie szef zespołu kreatywnego Mundocom [Publicis]. Od 1999 roku wraz z Andrzejem Budkiem współtworzy studio graficzne Kotbury. Członek Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej.
Jacek Ebert – graduate of the Graphics Faculty of the Academy of Fine Arts (AFA) in Warsaw. After graduation he established the Ebert Studio advertising agency specialising in graphic design. In 1994-1996 he was artistic director in the Publicis agency, and then head of the creative team in Mundocom [Publicis]. From 1999 – cofounder of the Kotbury graphic studio. Member of the Association of Applied Graphics Authors.
157
Jacek Ebert – absolwent Wydziału Grafiki Akademii Sztuk
Przy wystawie i wydaniu książki pomogli Kotburemu: Królikarnia – Joanna Torchała Radosław Mleczko Firma REDiS – Gilbert Boulanger Studiouh.com Biuro Tłumaczeń Akson Polska RDS Stanisław „Kacper” Chlaściak Zakład Poligraficzny Offdruk S.C. Adam Kazimierczuk, Anna Kazimierczuk Lidia Sadowska Maja Rzeplińska Joasia Kozera
Firma AMS Brief – Grzegorz Kiszluk Gazeta Wyborcza Aktivist SOS Wioski Dziecięce w Polsce
Autorzy artykułów: Agnieszka Jacobson-Cielecka Wojciech Włodarczyk Janina Ligner-Żeromska Paweł Niziński
Dziękujemy autorom komentarzy oraz wszystkim tym, z którymi mieliśmy przyjemność współpracować. Andrzej Budek, Jacek Ebert