4 minute read
Duurzaam ondernemen
De veranderkracht van onze biodynamische boeren
De afgelopen maanden heb ik meerdere gesprekken gevoerd met biodynamische telers. We gaan in het najaar twee Demeter weken organiseren met de biologische speciaalzaken/supermarkten in Nederland met het thema ‘You Will Grow’
Advertisement
Waar gaat dat over? Het is aan alle kanten zichtbaar dat we ons doodgroeien. Schiphol/ KLM moet door, maar eigenlijk kan het niet. (Lawaai, stank, stikstof, broeikasgassen) Hoogovens moet door maar eigenlijk kan het niet.(allerlei luchtweg-gerelateerde ziekten, stank, extreem watergebruik).
Maar ja, werkgelegenheid…de economie, we moeten voort….Technologie zal ons een stukje kunnen helpen om processen schoner en meer circulair te maken, maar we zullen toch vooral ook stevig terug moeten in materiele welvaart.
Wat namelijk niet groeit - maar zelfs razendsnel afneemt - zijn onze natuurlijke bronnen die ons in leven houden, schoon drinkwater, vruchtbare bodems, onze biodiversiteit….Zonder of met een sterk ingekrompen luchtvaart en staalindustrie is er namelijk nog volop leven mogelijk, maar zonder onze natuurlijke hulpbronnen is het afgelopen.
En dan komen wij met een campagne met het woord ‘Grow’. Maar dit gaat juist over een herdefiniëring van groei. De groei van bodemleven, van insectenleven, van vreugde en liefde in ons leven en in verbinding met onze medemensen, de planten, de dieren en ons landschap.
Zweverig? Nee, keiharde noodzaak om tot het inzicht te komen dat we naar een radicale verandering moeten in onze samenleving met de landbouwcultuur als basis. Niet alleen voor ons voedsel, maar ook weer meer als basis voor bouwmaterialen, verfstoffen, kleding etc. We zullen inderdaad wat ‘welvaart’ inleveren maar we krijgen er ‘welzijn’ voor terug.
In de biodynamische landbouw zit een enorme veranderkracht. Wij spraken met onze telers over de groei van de kwaliteit van hun voedsel, het dierenwelzijn, het landschap, maar ook over hun persoonlijke ontwikkeling in verbinding met hun bedrijf.
En wat zie je? Stralende mensen. Hardwerkend, zeker, maar met passie en een doel om voor te werken en leven. Waar de stadsmens uit vermaak gaat winkelen of de volgende vliegtrip gaat boeken creëren de boeren ons voedsel in verbinding met de natuur. De voldoening en de persoonlijke groei die daarmee gepaard gaat, vermindert de behoefte aan materiele eigendommen en tijdverdrijf. Geld in ruil voor de producten van het land is vooral een verdienste en voorwaarde om het bedrijf verder te kunnen verduurzamen en voort te zetten. Dat geldt dan wel vooral voor boeren die zonder chemisch-synthetische middelen en kunstmest en met veel oog voor dierenwelzijn hun werk verrichten.
Ziet u wel eens intens gelukkige boeren uit de bio-industrie? Ze zijn verdwaald in een giftig systeem louter op rendement gestuurd. Het leven is er letterlijk uitgeperst. Daarom zijn ze vaak boos. Ook hen gun je een ontsnappingsroute naar een beter leven. Maar het is aan ons allen om te ontsnappen aan het gangbare economische model door ons zoveel mogelijk te verbinden met mensen die een volhoudbare toekomst nu al aan het vorm geven zijn. Ik hoop dat veel mensen zich laten inspireren door de biodynamische boeren en tuinders die we gaan laten zien op social media, in bladen en waar we ook maar kunnen. En dat onze overheid eindelijk en ook in navolging van de Europese plannen voor een Green Deal serieus werk gaat maken om tot een omslag van onze landbouw te komen en zo ruimte te creëren voor boeren met toekomst. Niemand zal een alles overkoepelende pijnloze uitweg kunnen vinden uit de meervoudige crisis waar we in verkeren. Maar landbouw met voedsel uit gezonde bodems is wel het fundament. Bijgaand alvast een beeld van één van de boeren uit onze campagne Krispijn van den Dries van BioRomeo over vitaliteit. U kunt ze steunen met uw aankopen van producten van Demeter kwaliteit. Want elke omwenteling begint met een eerste stap.
Bert van Ruitenbeek Directeur Stichting Demeter
Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding.
Een mooier en rijker Een mooier IJsselmeer. en rijker IJsselmeer.
Foto: KINA / Vincent Nederpel Foto: KINA / Vincent Nederpel
De Afsluitdijk veranderde de Zuiderzee in een zoet, stilstaand IJsselmeer. Eb en vloed verdwenen, maar daarmee helaas ook veel vogels, vissen en planten. Vogelbescherming maakt het IJsselmeergebied rijker en zorgt dat de vogelpopulatie – denk aan visdieven, zwarte sterns en visarenden – weer kan groeien. Onder meer door bij Tacozijl en De Nes oevergebieden De Afsluitdijk veranderde de Zuiderzee in een zoet, stilstaand IJsselmeer. vogelvriendelijk te maken en visverbindingen met het achterland te Eb en vloed verdwenen, maar daarmee helaas ook veel vogels, vissen en creëren, zodat vogels ook meer voedsel kunnen vinden. planten. Vogelbescherming maakt het IJsselmeergebied rijker en zorgt dat de vogelpopulatie – denk aan visdieven, zwarte sterns en visarenden – weer kan groeien. Onder meer door bij Tacozijl en De Nes oevergebieden vogelvriendelijk te maken en visverbindingen met het achterland te creëren, zodat vogels ook meer voedsel kunnen vinden. Vogelbescherming Nederland ontving sinds 1996 een bijdrage van € 64,4 miljoen. Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij Vogelbescherming Nederland en meer dan 100 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim € 6,2 miljard aan goede doelen geschonken. Vogelbescherming Nederland ontving sinds 1996 een bijdrage van Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl € 64,4 miljoen. Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij Vogelbescherming Nederland en meer dan 100 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim € 6,2 miljard aan goede doelen geschonken.