Krasevec ˇ slovenski pes Slovenian dog
2009
www.
dlvkos. si Društvo ljubiteljev in vzrediteljev kraških ovčarjev Slovenije Avtomobilska 19, 2105 Maribor, info@dlvkos.si
S
januarJanuary
Kraški ovčar je slovenski pastirski pes, ki izvira s področja Krasa, Pivškega, Čičarije in Istre. O njegovem pogumu in lepoti obstaja zapis iz 17. stoletja, saj ga je omenil že kranjski plemič, polihistor in član Angleške kraljeve družbe, Janez Vajkard Valvasor, v Slavi vojvodine Kranjske. The Karst shepherd is a Slovenian large stock guardian dog, originating from the area of Karst, Pivško and Istria. Back in 17th century his bravery and beauty were mentioned by a Slovenian nobleman, scholar, polymath and member of the Royal Society Janez Vajkard Valvasor, in the The Glory of the Duchy of Carniola.
www.dlvkos.si če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
februar February Kraški ovčarji so bili prvenstveno namenjeni varovanju ovc, na kar kaže že njihovo ime. Vseeno pa so se izkazali tudi kot učinkoviti varuhi druge drobnice in celo goveda. Karst Shepherds are commonly referred to as sheepdogs, since they have predominantly guarded flocks of sheep but they are also capable of guarding other species of livestock.
www.dlvkos.si ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
marecMarch Delovni kraški ovčarji se v čredo vključijo že kot mladički, saj je pomembno, da se nanjo že zgodaj navežejo. Pri mladičih je med 3. in 16. tednom starosti značilna faza »vtisnjenja«, ki omogoči, da se pri njih razvije nagon zaščitništva in neplenskega vedenja do živali, s katerimi bodo odraščali. Karst Shepherds should be introduced to livestock as puppies in order to „imprint“ on the animals. This imprinting will occur between 3 and 16 weeks of age and should result in a non-predatory and protective behavior towards the animal species they were raised with.
www.dlvkos.si ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
-april April
Kraški ovčarji, ki so zrasli med ovcami, niso enako učinkoviti pri varovanju drugih živali. Tisti, ki npr. odraščajo med govedom, ne bodo učinkoviti varuhi koz in ovc. A Karst Shepherd raised with sheep will normally not be able to effectively guard cattle or goats. Moreover, one raised with cattle will not be an effective guardian of goats or sheep.
www.dlvkos.si sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
majMay Pri oblikovanju kraškega ovčarja, kot učinkovitega varuha črede, sta bolj kot šolanje pomembna predvsem pravilna socializacija in nagon.
Proper socialization and instinct, not training, are key to rearing an effective karst shephered as a guardian dog.
www.dlvkos.si
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
k
junijJune
Število kraševcev v funkciji varuha črede lahko niha od enega do pet psov ali celo več, odvisno od velikosti črede in pogostosti plenilcev na njegovem področju. One to five dogs may be placed with a flock or herd, depending on the size of the herd as well as the type of predators, their number and intensity of predation.
www.dlvkos.si
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
julij July
Učinkoviti varuhi črede so lahko tako samci kot samice kraškega ovčarja. Male and female Karst Shepherds have proved to be equally effective in protecting livestock.
www.dlvkos.si
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
-
avgust August Pri kraškem ovčarju v funkciji varuha črede naj bi se izkazovale tri kvalitete: zaupanje, pozornost in zaščitništvo. Zaupanje se kaže kot navezanost na čredo, pozornost kot pričakovanje morebitnih napadov plenilcev, zaščitništvo pa v dejanskem odganjanju plenilcev.
The three qualities most sought after in Karst Shepherds are trustworthiness, attentiveness and protectiveness. Trustworthiness means that they do not roam off, attentiveness that they are aware of threats by predators and protectiveness that they will attempt to drive off predators.
www.dlvkos.si
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Kraški ovčar bo redko povzročil smrt plenilca, v nasprotju s pastmi, zastrupljanjem in povečanimi kvotami za odstrel. Z opozarjanjem in zastraševanjem pogosto odvrne plenilce, ki raje iščejo nezaščiten plen (npr. živali v gozdu).
september September
k
Unlike trapping and poisoning or increased hunting quotas, Karst Shepherds would seldom kill predators; instead their aggressive behavior tends to condition predators to seek unguarded, non-farm animal prey.
www.dlvkos.si
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
oktober October
-
Kraški ovčar kot družinski pes bo zaščitništvo razvil v odnosu do družine namesto do ovc. Zaščitništvo pri družinskem psu se ustrezno omeji s pravilno zgodnjo socializacijo in navajanjem na urbano okolje.
If introduced to a family as pups, most Karst Shepherds are as protective of their family as a working guard dog is of its flock. Protectiveness in a family dog can be limited with proper socialization and early adaptation to urban environment.
www.dlvkos.si
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
www.dlvkos.si
november November Danes je kraški ovčar ogrožena pasma na robu izumrtja. Na svetu jih živi samo okoli 600 do 700, od tega skoraj vsi v Sloveniji. Today Karst Shepherd is one of the endangered species, facing extinction. The population of Karst shepherds features only from 600 to 700 dogs. Almost all of them are in Slovenia.
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Sdecember
December
Vlogo čuvaja črede je kraški ovčar, po upadu reje drobnice zaradi 2. svetovne vojne in bolezni drobnice, izgubil. Danes se preko pilotnega projekta, ki ga vodijo prostovoljci neprofitnega Društva ljubiteljev in vzrediteljev kraških ovčarjev, rodovniškega kraševeca ponovno uvaja v svojo primarno funkcijo varuha črede. The Karst Shepherd lost its role as large livestock guarding dog after the 2nd world war, as a result of the war and sickness that attacked the population of sheep. Today the non-profit voluntary organization Karst Shepherd Breeders and Fanciers of Slovenia leads a pilot project which allows the purebred Karst shepherds to be reintroduced to their historical role.
www.dlvkos.si to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
pe / fr / fr
so / sa / sa
ne / su / so
po / mo / mo
to / tu / di
sr / we / mi
če / th / do
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31