Zaalteksten 'Botanischer Wahnsinn'

VEGETAAL DENKEN IN DE HEDENDAAGSE KUNST ‘Men kan de plant niet loszien - noch fysiek, noch metafysisch - van de wereld die haar huisvest. Het is de meest intense, radicale en paradigmatische vorm van zijn in de wereld. Planten bevragen is begrijpen wat het betekent om in de wereld te zijn. Planten belichamen de meest directe en elementaire verbinding die het leven met de wereld kan aangaan. Het omgekeerde is evenzeer waar: de plant is de zuiverste waarnemer als het erom gaat de wereld in zijn totaliteit te beschouwen. […] Wij zullen nooit een plant kunnen begrijpen, tenzij wij begrepen hebben wat de wereld is.’

Emanuele Coccia, The Life of Plants, 2019 Kunstenaars van over de hele wereld en met de meest uiteenlopende achtergronden tonen de laatste jaren een opmerkelijke interesse in planten en bomen. Deze botanische belangstelling kan niet los worden gezien van de stormachtige ontwikkeling die zich de afgelopen decennia voltrekt op het gebied van onze kennis over planten. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat planten geen inerte ‘dingen’ zijn, maar intelligente wezens die niet alleen in staat zijn om te zien, ruiken, voelen, communiceren en horen, maar zelfs om zich te oriënteren en te herinneren.

Tegelijk met de nieuwe kennis over planten groeit het besef van de bepalende rol van planten in de stabiliteit van ecosystemen, evenals van het schrikbarende verlies aan soorten tijdens het huidige tijdperk. Om klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit een halt toe te roepen, moet de mens zijn ‘plantblindheid’ afwerpen en een daadwerkelijke belangstelling en sensibiliteit voor planten ontwikkelen.

In Botanischer Wahnsinn presenteert het Kröller-Müller Museum een caleidoscopische selectie van werken van kunstenaars die vanuit verschillende gezichtspunten naar de rijke wereld van planten kijken. De tentoonstelling is onderverdeeld in vijf thematische secties: Wetenschappelijke planten (proces en taxonomie), Etnobotanie (planten voor menselijk gebruik, mystieke planten en hekserij), Ideologische planten (planten in politiek, postkoloniaal en ecofeministisch discours), Onkruid (goede en slechte planten), Regeneratie en ‘green remediation’ (het reinigen van vervuilde gronden met behulp van planten).

De tentoonstelling Botanischer Wahnsinn vormt de eerste in een nieuwe reeks waarin het Kröller-Müller Museum, door zijn stichter Helene KröllerMüller bewust gevestigd ‘te midden van de natuur’, relevante thema’s op het gebied van kunst en ecologie aan de orde stelt en de relatie tot zijn omgeving wil actualiseren.