2
Μάης 2021
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ
ΜΕΛΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΤΡΟΠΗΣ «Ν»: ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΟΚΟΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΚΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΕΛΕΝΗ ΕΥΑΓΟΡΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΚΑΒΕΛΗ ΙΑΚΩΒΟΣ ΤΟΦΑΡΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΜΕΛΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΥΚΟΣ ΣΟΦΙΑ ΛΑΖΑΡΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗ ΧΑΡΙΣ ΖΑΝΤΗ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΜΩΥΣΕΩΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ:
ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΔΙΠΛΑΡΟΥ ΙΑΚΩΒΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΓΙΑΓΚΟΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΑ ΚΩΣΤΑ
ΣΕΛΙΔΩΣΗ
ΑΝΤΡΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΝΤΡΕΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ 1 Τ.Κ. 1037 ΚΑΪΜΑΚΛΙ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ Τ.Θ. 21986 Τ.Κ. 1515 ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22766459 FAX: 22757161
ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ 22766535
ΕΚΤΥΠΩΣΗ
ASTRAFTI PRESS LTD
περιεχόμενα
πολιτική
Μάης 2021
3
Α
ναμφίβολα, ως Κύπρος διανύουμε περίοδο κομβική για το παρόν και το μέλλον του τόπου μας και στο Κυπριακό αλλά και στα εσωτερικά ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία μας. Καλούμαστε να εργαστούμε, να ζήσουμε, να δράσουμε μέσα σε συνθήκες έντονης αβεβαιότητας αλλά και αμφισβήτησης του πολιτικού περιβάλλοντος και των θεσμών του κράτους. Συνθήκες, οι οποίες δεν είναι απόρροια της πανδημίας, αλλά των διαχρονικών πολιτικών της κυβέρνησης Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ.
Ποιες πράξεις μετρούν στα δύσκολα;
Οφείλουμε να συμμετέχουμε μαζικά στις κάλπες έτσι ώστε να έχουμε το δικαίωμα να απαιτήσουμε καλύτερους όρους για το παρόν και το μέλλον μας
Διερωτάται κανείς, ακούγοντας τις μεγαλόστομες διακηρύξεις και τα εύηχα συνθήματα των κυβερνώντων και του ΔΗΣΥ, σε πιο ακροατήριο απευθύνονται. Μήπως στους παράνομα κατέχοντες κυπριακά διαβατήρια, που εκ των πραγμάτων δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα τους; Γιατί όλη η υπόλοιπη κοινωνία νοιώθει να κακοποιείται η νοημοσύνη της βλέποντας τα. Η πολιτική παράταξη η οποία έχει παντιέρα της τη διαφθορά και πολιτική της το ψέμα, επιβάλλεται επιτέλους να αναλάβει τις ηθικές και πολιτικές ευθύνες που της αναλογούν και να κάνει στην άκρη, μήπως και καταφέρει ο τόπος και η νέα γενιά να ανασάνουν από την κατρακύλα στην οποία μας σέρνουν καθημερινά.
Je suis Charlie... μόνο στη Γαλλία.
Η νέα γενιά έχει επιλογή στις 30 Μαΐου!
Οι προσεχείς εκλογές αποτελούν μονόδρομο για τη νέα γενιά του τόπου. Οφείλουμε να συμμετέχουμε μαζικά στις κάλπες έτσι ώστε να έχουμε το δικαίωμα να απαιτήσουμε καλύτερους όρους για το παρόν και το μέλλον μας. Να μην αφήσουμε την απογοήτευση να υπερτερήσει στην κάλπη. Να δυναμώσουμε τη φωνή μας μέσα από τη ψήφο μας. Στην πράξη αποδεικνύεται ότι δεν είμαστε όλοι το ίδιο. Μπορούμε να κοιτάμε στα μάτια τον κάθε συνομήλικο μας και να αξιώνουμε ψήφο στο συνδυασμό του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις.
Με υπερψήφιση του ψηφοδελτίου του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και ενδυνάμωση της Στην Κύπρο του 2021 σε καμιά περίπτωση δεν μετουσιώνεται στην πράξη εντός της χώρας, η παρέμβασης του στη νέα Βουλή, μπορούμε να έχουμε προοπτική, μα πολύ περισσότερο να «αλληλεγγύη» και η «ευαισθησία» που δείχνουν επιλεκτικά κυβερνώντες και ΔΗΣΥ σε γεγονότα ελπίζουμε. Να ελπίζουμε ότι με δυνατή Αριστερά, μέσα και έξω από τη Βουλή, μπορούμε: που συμβαίνουν εκτός Κύπρου. Με την πολιτική και τις πράξεις τους έχουν μετατραπεί ως η πιο ρατσιστική και αντιδημοκρατική διακυβέρνηση στην ιστορία της χώρας. Πως είναι δυνατό Να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα των νοικοκυριών και των να λογοκρίνεται από το ΥΠΠΑΝ η καλλιτεχνική δημιουργία ενός καθηγητή, πόσο μικρομεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στην αυθαιρεσία των μάλλον να γίνεται ποινική και διοικητική έρευνα σε βάρος του, για το κατά πόσον τραπεζών. μέσω της άσκησης των καθηκόντων του, καλλιεργεί το εθνικό φρόνημα και κατά Οι νέοι και οι νέες πόσον τηρεί τους κανονισμούς που προνοούν σεβασμό στους θεσμούς! Τέτοιες της Κύπρου θέλουμε Να προτείνουμε μια τολμηρή μεταρρύθμιση του φορολογικού συμπεριφορές θα τις ζήλευε και η δικτατορία των Συνταγματαρχών της Χούντας. μια Κύπρο που να συστήματος, ώστε να χρηματοδοτηθεί η κοινωνική πολιτική και Αυτά, σε συνέχεια του διασυρμού της Κύπρου, με τις απαράδεκτες ενέργειες του κ. εγγυάται το δικαίωμα μας στη ανάπτυξη, να ελαφρυνθούν τα χαμηλομεσαία στρώματα. Νουρή, να τοποθετήσει συρματοπλέγματα οριοθετώντας στην ουσία σύνορα στην μόρφωση και στη δουλειά με κατεχόμενη πατρίδα μας και μετά το προεκλογικό, ρατσιστικό και ξενοφοβικό δικαιώματα, στην στέγη, στην • Να διεκδικήσουμε τη φορολόγηση του πλούτου και της μεγάλης σποτάκι του ΔΗΣΥ σχετικά με το μεταναστευτικό με τίτλο “Για μένα μετρά να αξίας ακίνητης ιδιοκτησίας. νιώθω ασφαλής στη χώρα μου”. Διερωτόμαστε πόσο πιο επικίνδυνοι μπορούν να ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, • Να προστατέψουμε τις μικρές και οικογενειακές επιχειρήσεις, οι γίνουν; στον πολιτισμό και οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας του τόπου. τον αθλητισμό, στην • Να διεκδικήσουμε μαζί με τους ανθρώπους του πολιτισμού τη αξιοπρέπεια Μόνο τις ελευθερίες μας περιορίζουν τα μέτρα τους. νομοθετική κατοχύρωση του επαγγέλματος των καλλιτεχνών και των δικαιωμάτων του. Πλέον έχει παρέλθει κάθε χρονικό περιθώριο πίστωσης προς τους κυβερνώντες για • Να παλέψουμε έτσι ώστε η Κύπρος να ξαναγίνει Κράτος Δικαίου. αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης λαίλαπας που βιώνουμε τους τελευταίους Με νόμους που θα εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις. Ένα κράτος που 15 μήνες. Η πλήρης αποτυχία αντιμετώπισης της πανδημίας πλέον φέρει τη σφραγίδα θα προστατεύει αντί να παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες. του ΔΗΣΥ και της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Οι δαπάνες που γίνονται προς αυτή την • Να διεκδικήσουμε νομοθετική ρύθμιση που να καθιστά υποχρεωτική για όλους τους εργοδότες κατεύθυνση φαίνεται ότι κάθε άλλο παρά την εξουδετέρωση της πανδημίας ωφελούν. την εφαρμογή της συμφωνημένης συλλογικής σύμβασης σε κάθε κλάδο έναντι των ατομικών Μας υποσχέθηκαν τον Μάρτιο του 2020 ότι θα δαπανηθούν 100 εκατομμύρια για την συμβολαίων εργασίας και κατοχύρωση κατώτατων μισθών και δικαιωμάτων, εκεί όπου δεν ενίσχυση του συστήματος υγείας. Αντί αυτού, άφησαν τα κρατικά νοσηλευτήρια υπάρχουν συμβάσεις. ανοχύρωτα και τους επαγγελματίες υγείας να παλεύουν άοπλοι. Ξοδεύουν εκατομμύρια • Να διεκδικήσουμε κατάργηση της αποκοπής του 12% για όσους επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν για rapid tests αντί για εμβόλια, αφήνοντας την ίδια ώρα το σχεδιασμό του εμβολιαστικού στο 63ο έτος της ηλικίας τους. Αποτελεί πλέον, ώριμο αίτημα της κοινωνίας. προγράμματος στον αυτόματο πιλότο και τον κόσμο απροστάτευτο. Η διαχείριση της πανδημίας έχει αφεθεί στα καταστροφικά lockdowns, τα οποία εφαρμόζονται αναλόγως Οι νέοι και οι νέες της Κύπρου θέλουμε μια Κύπρο που να εγγυάται το δικαίωμα μας στη προτιμήσεων του Αρχιεπίσκοπου, και στην ανιδιοτέλεια που επιδεικνύουν οι άνθρωποι μόρφωση και στη δουλειά με δικαιώματα, στην στέγη, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, της πρώτης γραμμής. στον πολιτισμό και τον αθλητισμό, στην αξιοπρέπεια. Θέλουμε Κύπρο Επανενωμένη, Ειρηνική, Ομοσπονδιακή, πατρίδα όλων των νόμιμων κατοίκων της, Ελληνοκύπριων, Τουρκοκύπριων, Αρμένιων, Λατίνων, Μαρωνιτών. Είναι προς αυτή την κατεύθυνση που οι δύο πλευρές πρέπει να εμπλακούν σε ένα ειλικρινή διάλογο με στόχο την ταχύτερη δυνατή επανέναρξη επίσημων διαπραγματεύσεων για τη συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος πάνω στη συμφωνημένη βάση. Στις 30 του Μάη ενδυναμώνουμε το συνδυασμό του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, για να υπάρχει δύναμη για αλλαγή, για να υπάρχει διέξοδος, προοπτική και ελπίδα, για να δημιουργήσουμε την Κύπρο της ευημερίας για τους πολλούς και όχι για τους λίγους, για να γλυτώσουμε τα όνειρα μας από βέβαιο πλειστηριασμό! •Ανθούλα Μενελάου Επαρχιακή Γραμματέας ΕΔΟΝ Λεμεσού Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΚΣ της ΕΔΟΝ
4
Μάης 2021
παραπολιτικά
πολιτική
Σ
Μάης 2021
5
υμπληρώνονται φέτος 135 χρόνια από την εξέγερση των εργαζομένων στο Σικάγο που διεκδικούσαν οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Σχεδόν ενάμισι αιώνα μετά και τα μηνύματα της Εργατικής Πρωτομαγιάς αντί να σβήνουν, γίνονται πιο επίκαιρα.
Η εξέγερση του Σικάγο παραμένει μέχρι σήμερα σφραγισμένη με ανεξίτηλο κόκκινο μελάνι στις συνειδήσεις των εργαζομένων όλου του κόσμου. Είναι η μέρα που οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου ανανεώνουν την υπόσχεση για αγώνα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, αλλά και για ένα άλλο κόσμο, όπου η εργασία θα απελευθερωθεί από τα δεσμά των εκμεταλλευτών. Στην Κύπρο η μέρα της Πρωτομαγιάς παίρνει διπλό χαρακτήρα αφού πέραν από τον ταξικό της χαρακτήρα, έχει καθιερωθεί ως μια μέρα συνάντησης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, ώστε να αποδώσουν από κοινού φόρο τιμής στην σπουδαία αυτή μέρα. Τα τελευταία χρόνια το κοινό συναπάντημα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ανήμερα της Πρωτομαγιάς, έδινε το μήνυμα ότι οι εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Δυστυχώς η πανδημία του Κορωνοϊου πέρσι και φέτος μας στέρησε το δικαίωμα να βρεθούμε στους δρόμους του αγώνα για τους εορτασμούς της Πρωτομαγιάς. Ενάμισι σχεδόν αιώνα μετά από την ηρωική εξέγερση των εργατών του Σικάγο και οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα, που στο πέρασμα των χρόνων αντί να μειώνονται, αυξάνονται. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τόσο στη Κύπρο, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη ζούμε σε συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα. Πιο συγκεκριμένα, η πανδημία του Κορωνοϊού και τα υγειονομικά πρωτόκολλα που εφαρμόζονται εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο έχουν δραστική επίπτωση στους εργαζόμενους και στην κοινωνία ευρύτερα. Χιλιάδες εργαζόμενοι λόγω των περιοριστικών μέτρων δεν μπορούν να εργαστούν, άλλοι αναγκάστηκαν να μένουν στο σπίτι λόγω του κλεισίματος των σχολείων και άλλοι εργάζονται με τηλεργασία από το σπίτι. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες για παρατεταμένο χρονικό διάστημα παραμένουν κλειστές καταστρέφονται και οι νέοι που θα έπρεπε να ενταχθούν στην εργασία παραμένουν αδρανείς. Για να είμαστε ξεκάθαροι θα πρέπει να τονίσουμε ότι η πανδημία δεν δημιούργησε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι - νέοι και μη - ,αλλά ήρθε να τα επιδεινώσει, αφού αυτά προϋπήρχαν και ήταν αποτελέσματα της δομικής κρίσης του καπιταλισμού αλλά και των νεοφιλελεύθερων αντιλαϊκών πολιτικών που ακολουθούνται τα τελευταία οκτώ χρόνια στη Κύπρο από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη – Συναγερμού. Για αυτούς τους λόγους λοιπόν τα μηνύματα της εργατικής πρωτομαγιάς είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Ως η πρωτοπόρα οργάνωση νεολαίας της Κύπρου έχουμε χρέος να σταθούμε δίπλα στο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα στους αγώνες που δίνει. Χρειάζεται λοιπόν πολύ προσπάθεια και αγώνας από όλους μας για να μη φορτωθεί και αυτή η κρίση στις πλάτες των εργαζομένων, να μην γίνει και αυτή η κρίση ευκαιρία για περαιτέρω απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
Διεκδικούμε:
• Επέκταση της εισαγωγής θεσμικών ρυθμίσεων έτσι που οι βασικοί όροι των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων να καθίστανται υποχρεωτικοί για τις επιχειρήσεις του δοσμένου κλάδου. • Θεσμοθέτηση τριμερούς μηχανισμού μέσα από τον οποίο θα καθορίζονται ελάχιστοι μισθοί και ωφελήματα για όσους δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. • Κατοχύρωση της υπεροχής των Συλλογικών Συμβάσεων έναντι των ατομικών συμβολαίων εργασίας. • Να τερματιστεί η απαράδεκτη πολιτική της αγοράς υπηρεσιών στην οποία σήμερα πρωταγωνιστεί δυστυχώς ο δημόσιος και ημιδημόσιος τομέας. • Να αντιμετωπιστεί η χρησιμοποίηση των λεγόμενων «ευέλικτων» μορφών απασχόλησης ως μέσο εκμετάλλευσης και απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων. Η τηλεργασία και οι οποιεσδήποτε ρυθμίσεις διαφοροποιούν το πλαίσιο εργασίας, πρέπει να είναι αποτέλεσμα ρύθμισης στα πλαίσια των συλλογικών συμβάσεων, να μην οδηγούν σε υποβάθμιση των όρων απασχόλησης, διασφαλίζοντας το δικαίωμα του εργαζόμενου στην επιλογή. • Να ξεκινήσει άμεσα συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες. • Θεσμοθέτηση των Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων. • Αποτελεσματικά μέτρα αποτροπής της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας συμπεριλαμβανομένης και της υποχρεωτικής υιοθέτησης κώδικα κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Αυτές είναι μερικές από τις προτεραιότητες που θέτει το συνδικαλιστικό κίνημα ούτως ώστε να μπορέσει να αποκρούσει τις επιθέσεις που θα επιχειρήσουν οι κύκλοι των εργοδοτών προφασιζόμενοι την πανδημία, αλλά και για να ρυθμίσει και νομοθετικά αρκετά ζητήματα που για χρόνια ταλαιπωρούσαν το συνδικαλιστικό κίνημα. Εξάλλου δεν πάει και πολύς καιρός που οι εκπρόσωποι των εργοδοτών δήλωναν «να ξεχάσουν οι συντεχνίες συζητήσεις για αυξήσεις» αλλά και πριν τα Χριστούγεννα που επιχειρείτο από τους εργοδότες να βάλουν χέρι στον 13ο μισθό. Επίσης σημαντικό και πέρα για πέρα επίκαιρο είναι και το αίτημα του συνδικαλιστικού κινήματος και άλλων κοινωνικών φορέων, συμπεριλαμβανομένης και της ΕΔΟΝ για κατάργηση του πέναλτι σε όσους συνταξιοδοτούνται στα 63. Πέραν από την διόρθωση της αδικίας, εμείς θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο θα δοθεί κίνητρο συνταξιοδότησης σε όσους γίνονται 63 και θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για τους νέους. Πρέπει ακόμη να έχουμε υπόψη μας ότι υπήρξε αντίδραση του Παγκύπριου Συνδέσμου Υπεραγορών, σχετικά με την υποχρέωση των καταστημάτων να τηρήσουν την αργία της Πρωτομαγιάς. Το θέμα για εμάς δεν είναι η τήρηση μιας αργίας, ώστε να μπούμε στη λογική του παζαρέματος για να την ανταλλάξουμε με μια άλλη μέρα. Για μας το θέμα είναι η ιερή υποχρέωση να τιμούμε αυτή τη μέρα, την Παγκόσμια Μέρα των Εργαζομένων και που έχει συνδεθεί διαχρονικά με τους κοινωνικούς αγώνες, τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και τα εργασιακά δικαιώματα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ετοιμαζόμαστε να τιμήσουμε την 135η επέτειο της εργατικής Πρωτομαγιάς. Μαζί με το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα της ΠΕΟ στέλνουμε το μήνυμα σε όλους τους εργαζομένους ότι ΜΕΝΟΥΜΕ ΔΥΝΑΤΟΙ! ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΜΑΣΤΕ-ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ. Με μαζικούς και οργανωμένους αγώνες κάτω από την καθοδήγηση της αριστεράς, η εργατική τάξη της Κύπρου μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. •Παναγιώτης Αθηνή Μέλος του Μορφωτικού Γραφείου του ΚΣ της ΕΔΟΝ Μέλος του ΚΣ της ΕΔΟΝ
6
Μάης 2021
συνέντευξη
Ν: Πως θα επωφεληθώ ως νέα αν συμμετέχω στις εκλογές και γιατί να στηρίξω ΑΚΕΛ; Πρώτα να πω ότι η αποχή δεν πρόκειται να λύσει κανένα απολύτως πρόβλημα. Εγώ θα το παρομοίαζα σαν ένα στρουθοκάμηλο που βάζει το κεφάλι του στην άμμο και νομίζει πως δεν φαίνεται. Κάποιος απέχοντας το μόνο που πετυχαίνει είναι να αφήνει άλλους να αποφασίζουν για το δικό του το μέλλον, διότι καλώς ή κακώς η ζωή του καθενός από εμάς εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Εκείνες καθορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε, λειτουργούμε και εξελισσόμαστε. Για αυτό η αποχή δεν είναι η λύση. Η συμμετοχή είναι η λύση η έκφραση άποψης, είτε με λογία είτε βέβαια με την ψήφο. Τώρα γιατί κάποιος να επιλέξει ΑΚΕΛ; Θεωρώ ότι υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι κάποιος άνθρωπος, ειδικά νέος, να επιλέξει ΑΚΕΛ. Το ΑΚΕΛ είναι το κόμμα που αγωνίζεται για τη νεολαία, είναι το κόμμα το οποίο θέλει να δώσει προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον, είναι το κόμμα το οποίο παλεύει για να έχουν την δυνατότητα οι νέοι να ξεκινήσουν τη ζωή τους. Πρώτα και κύρια ξεκινώντας από το σχολείο και το πανεπιστήμιο αλλά και στη συνέχεια να ξεκινήσουν την ζωή τους ως, πλέον, νεαρά ζευγάρια λύνοντας προβλήματα που αντιμετωπίζουν με το στεγαστικό, τις υποδομές φροντίδας που πρέπει να δημιουργηθούν για να μπορέσουν νέοι άνθρωποι (άντρες και γυναίκες) να εργάζονται. Επίσης προσπαθεί να επιλύσει και σειρά από αλλά ζητήματα όπως είναι τα ζητήματα της παιδείας με την ευρύτερη έννοια, τα ζητήματα της δημόσιας υγείας, για να έχουν πρόσβαση σε ένα καλό επίπεδο υπηρεσιών υγείας με χαμηλό κόστος και πολλά αλλά που είναι ζητήματα για τα οποία παλεύει το ΑΚΕΛ. Η διαφθορά είναι παντού μέσα στην κοινωνία μας και τους αγγίζει όλους, διαφέρει το ΑΚΕΛ από τα αλλά κόμματα σε σχέση με την διαφθορά; Εδώ να πω ότι η διαφθορά δεν είναι σημερινό φαινόμενο και δεν είναι φαινόμενο μόνο της Κύπρου, είναι φαινόμενο που δυστυχώς όμως έχει εξαπλωθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί αποκτά πλέον έναν χαρακτήρα θεσμικό. Δηλαδή ο ίδιος ο Πρόεδρος αλλά και οι Υπουργοί της κυβέρνησης συμμετέχουν σε ενέργειες οι οποίες είναι ο ορισμός της διαφθοράς και της διαπλοκής. Δεν γίνεται να λέει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ότι δεν βλέπει τίποτα το κακό στο να υποβάλλονται αιτήσεις από το οικογενειακό δικηγορικό του γραφείο στο υπουργικό συμβούλιο, να εγκρίνονται με οικονομικά έσοδα για την ίδια την οικογένεια από αποφάσεις τις οποίες παίρνει το υπουργικό στο οποίο προεδρεύει ο πατέρας. Δεν γίνεται να πηγαίνει δωρεάν ταξίδια με ιδιωτικά τζετ και στη συνέχεια να δίνει διαβατήρια στους ιδιοκτήτες των τζετ. Δεν γίνεται την ώρα που κουρεύονται τα λεφτά όλων των υπολοίπων, το οικογενειακό περιβάλλον του Πρόεδρου της Δημοκρατίας να φυγαδεύει δεκάδες εκατομμύρια στο εξωτερικό και πολλά αλλά που θα μπορούσα να κατονομάσω. Βεβαία δεν θα αρνηθούμε ότι δυστυχώς η κοινωνία στην οποία ζούμε επηρεάζει και επιδρά και σε στελέχη μέλη και ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ. Το σημαντικό όμως είναι ότι όταν το ΑΚΕΛ εντοπίσει τέτοια φαινόμενα παίρνει αποφάσεις και εξίσου σημαντικό είναι ότι το ΑΚΕΛ μιλά ξεκάθαρα με τα στελέχη και τα μέλη του λέγοντας τους ότι εάν διαπιστωθούν τέτοια φαινόμενα στα οποία συμμετέχουν τότε δεν έχουν καμία θέση στο κόμμα. Αυτό δεν συμβαίνει με τα άλλα κόμματα. Ο κόσμος αναμένει ότι στελέχη άλλων κομμάτων ενδεχομένως να εμπλέκονται σε
θέματα διαπλοκής - διαφθοράς και πολλές φορές μάλιστα τα δέχεται με τρόπο που δείχνει ότι τα αναμένει από στελέχη συγκεκριμένων κομμάτων. Αντιθέτως είναι πολύ αυστηρός με το ΑΚΕΛ γιατί όλη η προϊστορία του λέει ότι ουδέποτε έχει εμπλακεί σε τέτοια θέματα. Θέλουμε λοιπόν να επαναφέρουμε τα πράγματα στη σωστή τους βάση γιατί θεωρούμε ότι η Αριστερά και η διαφθορά δεν μπορούν να συμβαδίζουν. Ν: Είναι το ΑΚΕΛ συστημικό κόμμα; Το ΑΚΕΛ είναι ιστορικό και όχι συστημικό κόμμα , συμπληρώνουμε φέτος 95 χρόνια ζωής και καταφέραμε, παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε σε όλη αυτή την πορεία, να αντέξουμε στο πέρασμα του χρόνου και να παραμείνουμε μια ισχυρή πολιτική δύναμη στον τόπο μας. Δεν μπορεί ένα κόμμα του κατεστημένου να αντέξει σε όλες αυτές τις δυσκολίες. Το ΑΚΕΛ πέρασε διώξεις , βασανιστήρια, από την αρχή όπου δημιουργήθηκε ως Κουμμουνιστικό Κόμμα Κύπρου. Τέθηκε στην παρανομία για 10 χρόνια από το 1931-1941 που λειτούργησε πλέον το ΑΚΕΛ ως συνέχεια του ΚΚΚ, είχαμε δολοφονίες στελεχών μας κατά την διάρκεια του 1957-58, διωχθήκαμε στην συνέχεια. Παρόλα αυτά καταφέραμε να αντέξουμε και ένα συστημικό κόμμα επαναλαμβάνω δεν μπορεί να αντέξει όλα αυτά. Αυτό δείχνει ότι το ΑΚΕΛ έχει την ικανότητα να ανανεώνεται συνεχώς, να εκσυγχρονίζεται και να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κάθε ξεχωριστής εποχής. Θεωρώ ότι και σήμερα το ΑΚΕΛ αποδεικνύει αυτό το πράγμα, καταφέρνει παρόλες τις δυσκόλευες οι οποίες υπάρχουν να προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής και να αντεπεξέρχεται σε αρκετά μεγάλο βαθμό.
Εκείνο που παραμένει αναλλοίωτο στον χρόνο είναι ο βαθύς ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας του ΑΚΕΛ και το γεγονός ότι εκφράζει τα συμφέροντα των εργαζομένων, των αγροτών, των νέων ανθρώπων, των συνταξιούχων, των γυναικών.
Εκείνο που παραμένει αναλλοίωτο στο χρόνο είναι ο βαθύς ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας του ΑΚΕΛ και το γεγονός ότι εκφράζει τα συμφέροντα των εργαζομένων, των αγροτών, των νέων ανθρώπων, των συνταξιούχων, των γυναικών. Είναι ένα κόμμα δηλαδή το οποίο έχει ξεκάθαρα στο μυαλό του ποιων τα συμφέροντα εκφράζει. Αν δούμε κάποια πολιτικά σχήματα ή αλλά σχήματα που εμφανίζονται σήμερα δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η εξέλιξη των πραγμάτων και η πάροδος του χρόνου θα δείξει ότι κάθε άλλο παρά θα συνεχίσουν να εμφανίζονται στο κόσμο με τον τρόπο που εμφανίζονται σήμερα ως κάτι το νέο –κάτι το διαφορετικό. Νομίζω ότι η εξέλιξη των πραγμάτων θα πείσει ότι δεν είναι απλός τα νέα πρόσωπα που φέρνουν το νέο αλλά είναι οι διαφορετικές πολιτικές θέσεις και τις νέες διαφορετικές πολιτικές θέσεις τις έχει το ΑΚΕΛ.
Δεν είναι απλώς τα νέα πρόσωπα που φέρνουν το κάτι νέο αλλά είναι οι διαφορετικές πολιτικές θέσεις και τις νέες διαφορετικές πολιτικές θέσεις τις έχει το ΑΚΕΛ
Ν: Η βουλή, τα κόμματα και γενικά οι θεσμοί φαίνεται να είναι μακριά από τους πολίτες. Το ΑΚΕΛ έχει επαφή με τους πολίτες και πως θα δράσετε μετά τις εκλογές; Πρέπει να πω ότι η μεγαλύτερη δύναμη του ΑΚΕΛ διαχρονικά ήταν η ζωντανή επαφή με τους ανθρώπους. Δεν είναι υπερβολή αν πω ότι για εμάς η επαφή είναι σαν το οξυγόνο που αναπνέουμε για να ζούμε και αν κάποιος χάσει αυτή την επαφή τότε νομίζω μοιραία θα έρθει σε διάσταση με τον κόσμο - την κοινή γνώμη. Έχετε δίκαιο ότι σε αρκετά μεγάλο βαθμό σήμερα τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν αυτή την επαφή με τον κόσμο όμως, μπορούμε να περηφανευτούμε εμείς ως ΑΚΕΛ ότι έχουμε αυτή την επαφή. Περιθώρια για βελτίωση υπάρχουν βέβαια πάρα πολλά, αλλά θέλω με την ευκαιρία αυτή να διευκρινίσω και κάτι. Δεν είναι εύκολο για τα 5-6-7 άτομα της ηγεσίας του κόμματος να είναι συνέχεια σε επαφή με όλο τον κόσμο της Κύπρου. Για αυτό το λόγο έχουμε τις επαρχιακές οργανώσεις και τα επαρχιακά στελέχη τα οποία πρέπει να έχουν την καθημερινή επαφή με τον κόσμο στη δική τους επαρχία και από εκεί και πέρα όσο μπορούν τα στελέχη της ηγεσίας να είναι σε
συνέντευξη επαφή με τον ευρύτερο κόσμο, το κάνουμε. Συμφωνώ ότι υπάρχουν πάρα πολλά περιθώρια βελτίωσης, όπως είπα και προηγουμένως και αυτό είναι κάτι που μας απασχολεί συνέχεια για αυτό σε συνεννόηση με της επαρχιακές οργανώσεις καταρτίζονται προγράμματα επισκέψεων στις διάφορες κοινότητες, στους χώρους δουλείας καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, για να έχουμε αυτή την επαφή με τον κόσμο. Μας ενδιαφέρει να ακούμε τα προβλήματα, τις ανησυχίες και τις απόψεις του κόσμου για τα διάφορα θέματα τα οποία συζητιούνται και αποφασίζονται στην βουλή των αντιπροσώπων. Με πιο έντονο ρυθμό θα συνεχίσουμε και μετά από τις βουλευτικές εκλογές
Θέτουμε πάνω από όλα το εθνικό συμφέρον, το συμφέρον της Κύπρου, της πατρίδας μας, γιατί ακριβώς είμαστε κόμμα πατριωτικό
Ν: Μπορεί να λυθεί το κυπριακό ή θα διχοτομηθεί η πατρίδα μας, ποια η θέση του ΑΚΕΛ και τι προσπάθειες καταβάλλει;
Πρέπει να πω ότι η διακυβέρνηση Αναστασιάδη δυστυχώς έχει οδηγήσει το κυπριακό σε πάρα πολύ κακή θέση. Είμαστε λίγα βήματα πριν την οριστική διχοτόμηση της χώρας ενώ ο κύριος Αναστασιάδης παρέλαβε από τον Δημήτρη Χριστόφια το Κυπριακό σε μια θέση όπου η Τουρκία θεωρείτο υπεύθυνή για την κατάσταση, για τα αδιέξοδα τα οποία είχαν προκύψει .Μέσα σε 8 χρόνια κατάφερε να «αποενοχοποιείσει» την Τουρκία. Δυστυχώς, αυτό καταγράφεται στην έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ τον Σεπτέμβρη του 2017, αυτό το διαπιστώνουμε από αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για παράδειγμα πρόσφατα η ΕΕ αντί να συζητά κυρώσεις όπως επιδίωκε η δική μας πλευρά, συζητά θετική ατζέντα με την Τουρκία σε μια προσπάθεια να συμβάλει η Τουρκία στην επίλυση κάποιων ζητημάτων που απασχολούν την ΕΕ. Αυτό δείχνει ότι, δυστυχώς, η Τουρκία στα ματιά μιας μεγάλης μερίδας της διεθνούς κοινότητας έχει αποενοχοποιηθεί ενώ αντιθέτως επιρρίπτονται και σε εμάς ευθύνες για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κυπριακό. Η Τουρκία με αυτά τα δεδομένα γίνεται πιο προκλητική πιο επιθετική. Προτάσσει απαράδεχτες αξιώσεις, προχωρεί σε προκλητικές ενέργειες στην αποκλειστική οικονομική μας ζώνη, σε νέα τετελεσμένα στο Βαρώσι που αν αφεθούν να εξελιχθούν, και όταν λέω να αφεθούν να εξελιχθούν εννοώ εάν δεν προκύψει κάτι το σημαντικό στην Γενεύη, 27-29 του Απρίλη τότε πολύ φοβόμαστε ότι η Τουρκία θα βαθύνει ακόμα περισσότερο τα τετελεσμένα τα οποία επιχειρεί στο Βρώσι. Αυτό θα προκαλέσει τεράστιά προβλήματα στην παραπέρα προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού και ο κίνδυνος να πάμε σε οριστική διχοτόμηση θα γίνεται ολοένα και πιο ορατός.
Μάης 2021
7
Τώρα τι κάνει το ΑΚΕΛ για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση. Εμείς όταν είχε έρθει στην εξουσία ο κύριος Αναστασιάδης, παρόλο που είχε συμπεριφερθεί με έναν τρόπο, κατά την άποψη μας, πρόστυχο και ανήθικο στο Δημήτρη Χριστόφια κατά την διάρκεια της δικής του πενταετίας, είπαμε ότι θέτουμε πάνω από όλα το εθνικό συμφέρον ,το συμφέρον της Κύπρου, της πατρίδας μας, γιατί ακριβώς είμαστε κόμμα πατριωτικό. Είπαμε λοιπόν ότι αν κινηθεί προς την σωστή κατεύθυνση θα στηρίξουμε την διαδικασία και από τον Απρίλη του 2014 έως τον Οκτώβρη του 2016 αλλά ακόμα και στο ίδιο το Crans Montana προσπαθήσαμε να στηρίξουμε την διαδικασία με προτάσεις, ιδέες, απόψεις και με πολιτική δημοσία στήριξη στην διαδικασία, όχι στον κύριο Αναστασιάδη προσωπικά. Δυστυχώς, ο κύριος Αναστασιάδης δεν λειτούργησε με συνέπεια αλλά με αντιφάσεις και παλινδρομήσεις.
Ο ίδιος ο πρόεδρος αλλά και οι υπουργοί της κυβέρνησης συμμετέχουν σε ενέργειες οι οποίες είναι ο ορισμός της διαφθοράς και της διαπλοκής
Την ίδια στιγμή πρέπει να πω ότι όλα αυτά τα χρόνια εμείς προσπαθούμε να δουλέψουμε με εκείνη την μερίδα της τουρκοκυπριακή κοινότητας η οποία ενδιαφέρεται να δει τη Κύπρο να επανενώνεται και όχι να διαιρείται. Έχουμε αναβαθμίσει τις σχέσεις μας με τα τουρκοκυπριακά πολιτικά κόμματα, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και άλλα κινήματα που είναι υπέρ της ειρήνης και της επίλυσης του κυπριακού. Στο διεθνή χώρο αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και προς την κατεύθυνση των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και προς χώρες οι οποίες μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Τώρα που τα πράγματα βρίσκονται σε ένα οριακό σημείο προειδοποιούμε για τους κίνδυνους τους οποίους υπάρχουν. Αντί η κυβέρνηση να αξιοποιήσει τις απόψεις μας, τους προβληματισμούς μας, τις προτάσεις μας για το τι πρέπει να κάνει έτσι ώστε να ξεπεραστούν οι απαράδεχτες αξιώσεις της Τουρκίας, επιχειρεί να μας κατηγορήσει με απαράδεκτους χαρακτηρισμούς ,κατά την άποψη μου, οι οποίοι δεν συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Εμείς δεν θα σταματήσουμε, θα συνεχίσουμε γιατί θεωρούμε ότι είναι με την διατύπωση των ξεκάθαρων θέσεων και απόψεων μας που εξυπηρετείται το καλώς νοούμενο εθνικό συμφέρον. Δεν μπορώ να ξέρω πως θα εξελιχθούν τα πράγματα στην Γενεύη. Δεν σας κρύβω ότι ανησυχούμε και ανάλογα με το τι θα συμβεί εκεί, θα δούμε πως θα διαμορφώσουμε τις περαιτέρω μας ενέργειες •Επιμέλεια: Σοφία Λαζαρή και Κατερίνα Χαριλάου Μέλη Συντακτικής Επιτροπής «Ν»
νέοι επιστήμονες
Μάης 2021
9
H
ίδια η ιστορία της Κύπρου μαρτυρεί τις πολυάριθμες πολιτισμικές επιδράσεις που είχαν η πληθώρα των κατακτητών και άλλων εποίκων της στο σύνολο της πολιτισμικής παραγωγής της. Παρομοίως, και η αρχιτεκτονική της υπήρξε ένα πολυεπίπεδο μωσαϊκό πολλών αρχιτεκτονικών ιστοριών που αποτελούν και μαρτυρίες της πολυτάραχης ιστορίας της, όπως σημειώνεται και από άλλες προσπάθειες να χαρτογραφηθεί μια τέτοιου είδους πολιτισμική ιστορία1. Κατακτημένη από Φοίνικες, Ασσύριους, Αιγύπτιους, Πέρσες, Οθωμανούς, μπορεί να εντοπίσει κανείς στο νησί Ελληνιστικά, Ρωμαϊκά, Βυζαντινά, Γοτθικά, Ενετικά και Φράγκικα αρχιτεκτονήματα και κατάλοιπα, πολλά εκ των οποίων έχουν γίνει πλέον μέρος της Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO. Το τελευταίο αυταπόδεικτα επικυρώνει ότι όλες οι «έξωθεν» επιδράσεις στο σύνολο της πολιτισμικής παραγωγής και κληρονομιάς -γλώσσα, τέχνες, ήθη έθιμα, και επιστήμες- είναι ταυτόχρονα ακέραιο μέρος της ίδιας της Κυπριακής ιστορίας και κληρονομίας, αλλά και της παγκόσμιας, αφού αφηγείται και εμπεριέχει ιστορίες και άλλων πολιτισμών που έφτασαν στο νησί. Παρόλα αυτά, εξαιρουμένων μερικών περιπτώσεων, η πιο πρόσφατη αρχιτεκτονική ιστορία της μοντέρνας αρχιτεκτονικής της Κύπρου είναι ένας τομέας που δεν έχει μελετηθεί στον ίδιο βαθμό με την «αρχαία», ενώ είναι συνυφασμένη με πολύ σημαντικές πρόσφατες ιστορικές διαδικασίες, την αποικιοκρατία, την αποαποικιοποίηση, τη διαδικασία οικοδόμησης νέου κράτους, τον κοινωνικοπολιτικό εκμοντερνισμό και θέματα πολιτικής και εθνικής ταυτότητας. Εξετάζοντας σύντομα κάποια παραδείγματα από την πρόσφατη ιστορία της Κύπρου βλέπουμε ότι το αρχιτεκτονικό τοπίο της είναι φορτισμένο με ιδεολογικές αντιλήψεις, από τον πρόδηλο εθνικισμό του Αρχαιολογικού Μουσείου κατά την αποικιοκρατία, μέχρι ακόμα και εκφράσεις του «Διεθνούς Στυλ» του μοντερνισμού2 μετά την ανεξαρτησία που θα ξεπερνούσε τέτοιου είδους αγκυλώσεις. Αυτό που ένωνε τους μοντερνιστές αρχιτέκτονες όπως ο Le Corbusier και ο Frank Lloyd Wright, είναι ότι αντιτίθενται στους μέχρι τότε τρόπους σχεδιασμού και οικοδόμησης κτιρίων αφού οι νέες τεχνολογίες τους καθιστούσαν παρωχημένους και ξεπερασμένους (Scott 1998). Ακολουθώντας την αισθητική της μηχανής, οι μοντερνιστές απέρριπταν κάθε είδους διακόσμηση στο σχεδιασμό και επικεντρώνονταν στην υλικότητα των κτιρίων και στις καθαρές γεωμετρικές μορφές3. Έτσι εναντιώνονται σε αισθητικές όπως αυτή του νεοκλασικισμού του οποίου ο μνημειακός χαρακτήρας και οι αναφορές στο «ένδοξο» Ευρωπαϊκό παρελθόν που είχαν καταχραστεί ιδεολογικά μέχρι τότε. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η περίοδος κατά την διαδικασία εγκαθίδρυσης της Βρετανικής δύναμης όταν άρχισε και η οικοδόμηση πολλών θεσμικών, εκπαιδευτικών αλλά και άλλων κτιρίων που θα είχαν λειτουργικούς σκοπούς μεν αλλά και συμβολικούς σκοπούς δε, όπως και το Αρχαιολογικό Μουσείο (εικ. 1). Το Μουσείο αποτελεί ένα από τα πρώτα έργα των Άγγλων αποικιοκρατών με σκοπό να γίνει ο κύριος χώρος στον οποίο θα εκθέτονταν αριθμός αρχαιολογικών ευρημάτων. Ο Βρετανός αρχιτέκτονας του Τμήματος Δημοσιών Έργων και «Γενικός Επιμελητής Αρχαίων Μνημείων» George Jeffery σχεδίασε το μουσείο ως μια σειρά εκθεσιακών χώρων γκαλερί οργανωμένες γύρω από μια κεντρική εσωτερική αυλή. Οι γκαλερί θεωρήθηκαν συμβολικά και μεταφορικά, ως «δοχεία» ιστορίας, παρατεταγμένα σε μια γραμμική αλληλουχία, ενδεχομένως για να παράσχουν μια αίσθηση συνέχειας στην κατά τ’ άλλα κατακερματισμένη πολιτιστική ιστορία της Κύπρου. Μια άλλη συμβολική κίνηση των Άγγλων ήταν ο σχεδιασμός και η αποστολή ενός προπυλαίου από Πεντελικό μάρμαρο το οποίο κόπηκε σε κομμάτια και στάλθηκε από την Αθήνα στη Λευκωσία όπου και συναρμολογήθηκε επιτόπου και προσκολλήθηκε κυριολεκτικά, στην είσοδο του κτιρίου. Αφενός ο νεοκλασικός ρυθμός του προπυλαίου και αφετέρου το γεγονός ότι πραγματικά είχε καταγωγή ελληνική, καθιστούσε την αποικιοκρατική δύναμη ως φορέα του δυτικού πολιτισμού αλλά και συντηρητή της κλασσικής πολιτιστικής ταυτότητας του ίδιου του νησιού. Μετά την ανεξαρτησία το 1960 οι νέες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες παρήγαν ένα διαφορετικό γενικό πλαίσιο αρχιτεκτονικής παραγωγής, αυτό που θα ικανοποιούσε τις τοπικές φιλοδοξίες για από-αποικιοποίηση και οικονομική ανάπτυξη. Οι τοπικές ελίτ ενδυναμώθηκαν και διαδραμάτιζαν σημαντικό πολιτικό και κοινωνικό ρόλο κατά την μετααποικιακή περίοδο. Κατά αυτήν την περίοδο δραστηριοποιείται έντονα ο Τουρκοκύπριος και πλέον γνωστός αρχιτέκτονας Ahmet Vural Bahaeddin, ο οποίος ήταν χρήστης ενός μοντερνιστικού λεξιλογίου το οποίο εφάρμοσε στο Τουρκικό Λύκειο Λευκωσίας (1962), στο σύμπλεγμα κατοικιών Efruz (1962-76) στη Λευκωσία, στην οικία του Τουρκοκύπριου δικηγόρου Suleyman Onan (196163), του Ferdi Macit (1961) (βλ. εικόνα). Ο Τουρκοκύπριος αρχιτέκτονας σχεδίαζε κυρίως ιδιωτικές κατοικίες για την ελίτ και ο σχεδιασμός, τα υλικά ακόμη και τα έπιπλα επιχειρούσαν να εισάγουν μια πιο κοσμοπολίτικη νότα στην οικιακή ζωή που συνδύαζε τη
μοντερνιστική αισθητική με στοιχεία από την ευρύτερη Μεσόγειο. Κινούμενος προς την ίδια κατεύθυνση, η δουλειά του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη έχει κάποιες ενδιαφέρουσες ομοιότητες και διαφορές. Το έργο του στις ιδιωτικές κατοικίες έχει πελατολόγιο από αντίστοιχα υψηλές οικονομικές τάξεις και κρίνεται ως έκδηλα μοντερνιστικό έχοντας ταυτοχρόνως σαφείς τοπικές αναφορές, τόσο στην τυπολογία όσο και στους μεταβατικούς χώρους που εισήγαγε. Στη δουλειά του Μιχαηλίδη εντοπίζεται μια δημιουργική ανταπόκριση στις τοπικές κλιματικές ιδιαιτερότητες της Κύπρου. Μαζί με άλλους αρχιτέκτονες όπως ο Ζεμπύλας και Κυθρεώτης, τους αδελφούς Φιλίππου και άλλους, ο Μιχαηλίδης χρησιμοποιεί εκτεταμένα το ανεπίχριστο σκυρόδεμα στις κατασκευές του όπως και στο σπίτι του ιδίου το 1965 (εικ. 1) αλλά και σε μεγαλύτερα έργα όπως στην πολυκατοικία Αλέξανδρος Δημητρίου (1963-65) και στο Grecian Park (1965) στη Λευκωσία και στην Αμμόχωστο. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου παραδείγματα αρχιτεκτονικής σαν τα πιο πάνω κατέδειξαν ότι ο εκσυγχρονισμός του κράτους μετά την αποικιοκρατία δεν μπορούσε να επέλθει χωρίς τη μετάβαση σε ένα αρχιτεκτονικό στυλ που θα ήταν μοντέρνο -με όλες τις σημασίες της λέξης, εννοώντας είτε σύγχρονο είτε αισθητικά συγγενές με τον μοντερνισμό- και θα σηματοδοτούσε μια νέα αρχή και έναν νέο χαρακτήρα. Η Κύπρος όμως πάλι βρέθηκε υπό σημαντικές αλλαγές όταν το 1974 μετά από το πραξικόπημα και την επερχόμενη εισβολή από την Τουρκία, οδηγήθηκε στη βίαια διχοτόμηση του νησιού και το διαχωρισμό των λαών της με βάση των τεχνητών διαχωριστικών τους. Το δομημένο περιβάλλον της Κύπρου αποτελεί μαρτυρία των ανοιχτών της πληγών με προσφυγικούς καταυλισμούς, στρατιωτικές νεκρές ζώνες που μοιράζουν την καρδιά της πρωτεύουσας και ολόκληρο το νησί. Ακόμα και εάν τα μεγαλεπήβολα αρχιτεκτονικά σχέδια των πρόσφατων χρόνων όπως η Πλατεία Ελευθερίας της Zaha Hadid, ή η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου του Jean Nouvel προσδοκούν σε ένα καλύτερο μέλλον, τα οδοφράγματα και άλλες πληγές στο φυσικό περιβάλλον αποτελούν συνεχή υπενθύμιση ενός ανεπίλυτου πολιτικού προβλήματος που συνεχίζει να διαμορφώνει την πολιτική, οικονομική, κοινωνική αλλά και πολιτισμική κατάσταση της Κύπρου. •Σταυρούλα Μιχαήλ Υποψήφια διδάκτορας του Τμήματος Αρχιτεκτονικής Πανεπιστήμιο Κύπρου
Δες: Pyla, P., και P. Phocaides. 2009. «Architecture and Modernity in Cyprus» EAHN (Newsletter of the European Architectural Historians Network) 36-49. Pyla, P., και Petros Phocaides. 2011. «Ambivalent politics and modernist debates in postcolonial Cyprus». The Journal of Architecture 885-913. 1
Μοντερνισμός στην αρχιτεκτονική ορίζεται συνήθως ως η περίοδος που ξεκινά από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1960, του οποίου όμως οι επιρροές είναι εμφανή μέχρι και σήμερα. Συνδέεται συχνά με τον όρο νεωτερικότητα που χρησιμοποιείται κυρίως στις ανθρωπιστικές επιστήμες, και σηματοδοτεί μια χρονική περίοδο όπου ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και στην επιστήμη οδηγούν στην αμφισβήτηση των προηγούμενων επικρατέστερων ιδεολογιών και ιδεών περί θρησκείας, εξουσίας, ελευθερίας, αισθητικής και στις επιπτώσεις αυτών των αντιλήψεων στην υπαρξιακή εμπειρία των ανθρώπων, στον ανθρώπινο πολιτισμό, θεσμούς και πολιτική. Ο David Harvey εξηγεί ότι μοντερνισμός είναι η αισθητική (στις τέχνες και την αρχιτεκτονική) ανταπόκριση στις συνθήκες της νεωτερικότητας, οι οποίες διαμορφώθηκαν από μία συγκεκριμένη διαδικασία εκσυγχρονισμού (Harvey 1989). Μερικές από τις πιο εξέχουσες μορφές του μοντερνισμού αναφέρονται ενδεικτικά όπως ο Le Corbusier, Alvar Aalto, Oscar Niemeyer, Ludwig Mies van de Rohe, Walter Gropius, Frank Lloyd 2
Ενδεικτικά, αυτή η αισθητική συνοψίζεται στην πολύ γνωστή πλέον φράση «Less is more» του Ludwig Mies van de Rohe. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι η έμφαση στη λειτουργικότητα, την αποδοτικότητα και στην καθαρότητα της μορφής χωρίς τη χρήση διακοσμητικών πλαστικών στοιχείων που χαρακτήριζε τον μοντερνισμό είχαν και μια κοινωνικοπολιτική διάσταση και σκοπό. 3
ευρωπαϊκά θέματα
Δ
ηλώσεις του συμπροέδρου της Ομάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Martin Schirdewan σχετικά με τα βίαια γεγονότα στο Μπέλφαστ τη προηγούμενη βδομάδα:
«Οι εικόνες από τα γεγονότα των τελευταίων ημερών στη Βόρεια Ιρλανδία είναι σοκαρίστηκες. Η εργατική τάξη έχει επηρεαστεί πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τάξη ενώ έχει υποφέρει από τη φτώχεια, την υγειονομική ανισότητα, την ανεργία και ευρύτερα τις συρράξεις. Η εργατική τάξη έχει υποστεί τις χειρότερες συνέπειες που έχει επιφέρει τόσο η υγειονομική όσο και η οικονομική κρίση. Οι νέοι δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν με την συμμετοχή τους σε εγκληματικές συμμορίες και την τυφλή υπακοή και προτροπή σε συγκρούσεις. Στο πλαίσιο του Brexit – το οποίο απορρίφθηκε από τη πλειοψηφία της Βόρειας Ιρλανδίας – το Ιρλανδικό πρωτόκολλο είναι ο μόνος τρόπος να διατηρηθεί η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Good Friday Agreement). Η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Good Friday Agreement) παρέχει ειρηνικούς και δημοκρατικούς τρόπους επίλυσης πολιτικών διαφορών. Τα ίδια τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να σέβονται τις αποφάσεις τις οποίες οι ίδιοι έχουν ψηφίσει και με τις οποίες έχουν δεσμευθεί.
Μάης 2021
11
Το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τις βίαιες συμπεριφορές αναφερόμενοι στο Ιρλανδικό πρωτόκολλο ως ανεύθυνο και ανέντιμο. Ουσιαστικά, οι συγκεκριμένοι ηγέτες φρόντισαν να εντείνουν το κλίμα επιδιωκόμενοι πολιτικού οφέλους, αυτό είναι απαράδεκτο. Αντιθέτως, θα σταθώ στους πολιτικούς αρχηγούς καθώς και τους διάφορους ακτιβιστές, οι οποίοι έδωσαν το παρόν τους με στόχο τον κατευνασμό των βανδαλισμών και του βίαιου κλίματος που επικρατούσε. Τώρα είναι η ώρα να επικρατήσει η ενότητα της εργατικής τάξης και να επικεντρωθεί ώστε να εστιάσει στις απαραίτητες πολιτικές ενέργειες με στόχο την επιδίωξη κοινωνικών και οικονομικών οφελών για όλους.»
12
πολιτική
Μάης 2021
Σ
ε κάθε εκλογική περίοδο γίνεται λόγος, για την ιδιαιτερότητα και την κρισιμότητα των εκάστοτε εκλογικών αναμετρήσεων. Οι φετινές Βουλευτικές Εκλογές, παρά το γεγονός ότι διεξάγονται σε μια περίοδο αβεβαιότητας, λόγω της πανδημίας, αλλά και των αλλοπρόσαλλων πολιτικών διαχείρισης του κορωνοϊού από την Κυβέρνηση, αποτελούν ίσως τις πιο κρίσιμες εκλογές των τελευταίων χρόνων για την χώρα μας. Και αυτό, γιατί οι Βουλευτικές Εκλογές του Μάη, πρέπει να αποτελεσούν την βάση, μιας διαδικασίας αλλαγής, του συντηρητικού πολιτικού κατεστημένου της διαφθοράς και της διαπλοκής. Το ΑΚΕΛ είναι το μόνο κόμμα, που πολιτεύεται με συνέπεια στο Κυπριακό με τις διαχρονικές τους θέσεις και δράσεις. Το κόμμα που έχει ως προτεραιότητα του, τους εργαζόμενους και τα δικαιώματα τους. Το κόμμα που έχει όραμα για την Παιδεία, και επιδιώκει την δημιουργία δημοκρατικών και ανθρώπινων σχολείων, που θα απελευθερώνουν τις δημιουργικές και πνευματικές δυνατότητες των νέων. Που θα μεγαλώνει νέους, με ανθρωπιά και θα εμπεδώνουν την δικαιοσύνη, την αξιοκρατία και την ισότητα, ενώ θα στέκονται κόντρα σε φαινόμενα ρατσισμού , φασισμού και κοινωνικών διακρίσεων. Το κόμμα που βλέπει την ανθρώπινη ζωή, ως το υπέρτατο αγαθό, και για αυτό προσβλέπει σε ένα ισχυρό σύστημα υγείας, καθώς και παράλληλες πολιτικές πρόληψης και κοινωνικής πρόνοιας. Το κόμμα που στέκεται μπροστάρης και αρωγός στην πάταξη της διαφθοράς, που σαν γάγγραινα νοθεύει την κοινωνία και τους θεσμούς, προς όφελος των ισχυρών και του κεφαλαίου. Το κόμμα που αγωνίζεται για περιβαλλοντική και κοινωνική δικαιοσύνη, ενάντια στην άναρχη ανάπτυξη χωρίς μελέτες και σχεδιασμό, για την διασφάλιση ενός υγιούς περιβάλλοντος διαβίωσης για όλους. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, με την ίδια πολιτική βούληση και με συνέπεια, κυμάνθηκαν όλα τα νομοσχέδια, οι απόψεις, και οι θέσεις του ΑΚΕΛ που εκφράστηκαν στο Κοινοβούλιο τα τελευταία χρόνια.
Πολιτικές υπέρ των πολιτών και όχι των τραπεζών
Αξιοπρεπή και ποιοτική διαβίωση των εργαζομένων και όχι αναλώσιμα εξαρτήματα κερδοφορίας
Πρέπει οι φετινές βουλευτικές εκλογές να αποτελέσουν τη βάση, μιας διαδικασίας αλλαγής, του συντηριτικού πολιτικού κατεστημένου της διαφθοράς και της διαπλοκής
Το ΑΚΕΛ στέκεται δυναμικά, στο πλευρό των συνεπών δανειοληπτών, κόντρα στο ρεύμα των εκποιήσεων, που προωθεί η Κύβερνηση προς όφελος των τραπεζών. Με συνέπεια το ΑΚΕΛ, κατέθεσε ολοκληρωμένες πολιτικές προτάσεις, για προστασία της κύριας κατοικίας και της μικρής επαγγελματικής στέγης. Δυστυχώς, όσες προτάσεις νόμου υπερψηφίστηκαν στην Βουλή, ζητήθηκε η αναπομπή τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και είτε κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Ανώτατο Δικαστήριο, είτε άλλες πολιτικές δυνάμεις υποχώρησαν από την αρχική τους τοποθέτηση.
Στην συνέχεια, και παρά τις ενστάσεις που έθετε το ΑΚΕΛ, ψηφίστηκαν από την Βουλή νομοσχέδια που προστάτευαν μόνο τους βιώσιμους δανειολήπτες, και έδιναν τα εργαλεία στις τράπεζες, να προχωρούν σε εκποιήσεις, χωρίς να αντιμετωπίζουν την δικαστική διαδικασία. Το ΑΚΕΛ εισηγήθηκε μέσω τροπολογίας την παροχή Νομικής Αρωγής σε δανειολήπτες που δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε έξοδα για προσφυγή στην δικαιοσύνη για προστασία της οικίας ή επιχείρησης τους, και έτσι ενσωματώθηκε σχετική πρόνοια. Ένεκα των επιπτώσεων της πανδημίας, το ΑΚΕΛ κατέθεσε πρόταση αναστολής των εκποιήσεων μέχρι τον Ιούλη του 2021.
Κρατική περιουσία για την εξυπηρέτηση του λαού και όχι στις ορέξεις του μεγάλου κεφαλαίου Το ΑΚΕΛ στέκεται ανάχωμα στις πολιτικές της Κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ, που από την αρχή της εκλογής της, και παρά τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, θέτει με κάθε ευκαιρία ζήτημα ιδιωτικοποίησης των ημικρατικών οργανισμών. Είχε συσταθεί μάλιστα από την Κυβέρνηση και η Μονάδα Αποκρατικοποίησης, που ήταν υπεύθυνη να προχωρήσει την διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων. Βασική, θεμελιακή, πολιτική και ιδεολογική θέση του ΑΚΕΛ, ήταν και παραμένει η διατήρηση των ημικρατικών οργανισμών κάτω από κρατική ιδιοκτησία και έλεγχο, ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν υπηρεσίες ποιότητας, χωρίς να δέχονται την καταναλωτική εκμετάλευση ιδιωτικών μονοπωλείων. Ταυτόχρονα, οι κερδοφόροι ημικρατικοί οργανισμοί, αποτελούν πηγή εκατομμυρίων ευρώ για το κράτος κάθε χρόνο. Ως εκ τούτου, το ΑΚΕΛ στάθηκε δυναμικά στην διατήρηση των κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών, και με προτάσεις νόμου αναστάλθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις και καταργήθηκε η Μονάδα Αποκρατικοποίησης. Έτσι, τερματίζονταν οι όποιες διαδικασίες αποξένωσης δημόσιας περιουσίας και το ξεπούλημα των ημικρατικών οργανισμών από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη. Να σημειωθεί ότι σε όλους τους προϋπολογισμούς που καταθέτει η Κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ , με πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ ψηφίζεται τροπολογία, που αποκόπτει οριζόντια από τον Κρατικό Προυπολογισμό τα κονδύλια που αφορούν την ιδιωτικοποίηση ημικρατικών οργανισμών.
Έγνοια και προτεραιότητα του ΑΚΕΛ ήταν πάντα το καλό των εργαζομένων. Η οικονομική κρίση, και η πανδημία σήμερα, δημιούργησαν νέες συνθήκες εργασίας. Οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου, ολοένα και προσπαθούν να οξύνουν τις ταξικές αντιθέσεις, αναπτύσσοντας έτσι ένα εργασιακό μεσαίωνα. Το ΑΚΕΛ διεκδικεί νομοθετική ρύθμιση, ώστε να εφαρμόζεται η συλλογική σύμβαση σε όλους τους οικονομικούς κλάδους, και ταυτόχρονα με τον καθορισμό τριμερούς μηχανισμού να ρυθμίζονται οι ελάχιστοι όροι απασχόλησης, όπως ο κατώτατος μισθός, η κατοχύρωση του 13ου μισθού, Ταμείου Προνοίας κ.α. Επίσης, εκεί και όπου οι εργαζόμενοι δεν καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις, το ΑΚΕΛ διεκδικεί θεσμοθέτηση μηχανισμού, τόσο για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, όσο και των ελάχιστων όρων απασχόλησης.
Υγεία ποιοτική δωρεάν και για όλους Η διαφύλαξη της υγείας είναι περισσότερο από αναγκαία. Η παρούσα υγειονομική κρίση, απέδειξε για ακόμα μια φορά την ανάγκη ενός ισχυρού συστήματος υγείας. Το ΑΚΕΛ, αντιτάχθηκε στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της Κυβέρνησης, που απέκοψε συνολικά περισσότερα από 500 εκατομμύρια από τον τομέα της υγείας, και καθιστούσε την Κύπρο τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, στις δαπάνες στον τομέα της Υγείας. Η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στην υγεία στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας, το ΓΕΣΥ, ξεκίνησε γιατί το ΑΚΕΛ πάλεψε και συγκρούστηκε με τους Κυβερνώντες με αποφασιστικότητα και υποστήριξε την εφαρμογή ενός μονοασφαλιστικού Σχεδίου Υγείας, εντός και εκτός Βουλής.
πολιτική
Για τη νεολαία, για το μέλλον της Κύπρου
Μάης 2021
13
Για τον Πολιτισμό
Το ΑΚΕΛ παρέμεινε διαχρονικά στο πλευρό Η δύναμη των πολιτών, Η παιδεία δεν μπορούσε να των ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού. μην στοχοποιηθεί απο τις εμπεριέχεται στο Μέσα από την δράση του τα τελευταία χρόνια νεοφιλελέυθερες πολιτικές, θέτει ζήτημα για την εφαρμογή της νομοθεσίας δικαίωμα της ψήφου, τον αυταρχισμό, την που θεσπίστηκε το 2009 και προνοεί ότι στην προχειρότητα και και η ψήφος στο ΑΚΕΛ ανέγερση οποιουδήποτε δημόσιου κτιρίου, την αλαζονεία της το 1% του προϋπολογισμού κόστους, να Κυβέρνησης. Το συμπυκνώνει μέσα της, διατίθεται για εμπλουτισμό με έργα τέχνης Υπουργείο Παιδείας, του κτιρίου. τις ανάγκες του λαού προχώρησε κανονικά στην διεξαγωγή για μια πιο δίκαιη Ταυτόχρονα, το ΑΚΕΛ έθεσε το ζήτημα μη των εξετάσεων βιωσιμότητας πολλών θεατρικών σχημάτων, τεταραμήνων, παρά κοινωνία υποδεικνύοντας την ανάγκη το θέατρο να το γεγονός ότι αυτό ενισχυθεί με αύξηση κονδυλίων και ουσιαστική έβρισκε αντίθετους τους στήριξη. μαθητές και τους επαιδευτικούς. Το ΑΚΕΛ, ζήτησε την κατάργηση των εξετάσεων ανά τετραμηνό, που Αγώνας ενάντια στη διαφθορά οδηγεί στον εξετασιοκεντρικό και βαθμοθηρικό χαρακτήρα του σχολείου Η διαφθορά δηλητηριάζει την Κοινωνία, υπονομεύει την Δημοκρατία, την και αναπτύσσει την παραπαιδεία, ενώ ισοπολιτεία και την Κοινωνική δικαιοσύνη. Το ΑΚΕΛ μέσα από τις προτάσεις και ταυτόχρονα αυξάνει το άγχος των μαθητών τις θέσεις του, στέκεται μπρόσταρης για την διαφάνεια και την εξάλειψη της και το κόστος σε φροντιστήρια. Δυστυχώς, συστημικής διαφθοράς. δεν υπήρχε η ανάλογη στήριξη από άλλα Για αυτό και μέσα από προτάσεις νόμου, εισηγήθηκε όριο στις θητείες όλων των κοινοβουλευτικά κόμματα με αποτέλεσμα, να μην τεθεί Ανεξάρτητων θεσμών, όπως του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Γενικού και στην ολομέλεια η συγκεκριμένη πρόταση. Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, του Γενικού Ελεγκτή, του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Σε συνέχεια της εισήγησης, το ΑΚΕΛ προτείνει οι θέσεις να μην Οι τιμές των ενοικίων και το κόστος ζωής παραμένουν ψηλά, πολλοί φοιτητές εργάζονται πληρωθούν από πρόσωπα που υπηρέτησαν στο αξίωμα του Υπουργού κατά τη για να επιβιώσουν με τις σπουδές τους, ενώ πολλοί είναι αυτοί που δεν τα καταφέρνουν. διάρκεια της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας ο οποίος θα προβεί στο Σε αυτές τις συνθήκες η κρατική φοιτητική μέριμνα, αποτελεί σωσσίβιο για χιλιάδες διορισμό, ούτε από πρόσωπα που κατά τον χρόνο διορισμού τους έχουν την οικογένειες. Παρόλα αυτά, έχει δεχθεί αποκοπή, περισσότερη από 20 εκατομμύρια ευρώ ιδιότητα Βουλευτή ή κατέχουν ανώτερη θέση στην Οργανική Δομή Πολιτικού από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη, ενώ τέθηκαν και κριτήρια με αποτέλεσμα να μειωθούν Κόμματος. οι δικαιούχοι. Σε αυτό το πλαίσιο το ΑΚΕΛ στάθηκε συμπαραστάτης στους αγώνες των φοιτητών επιμένοντας στο μη “κουρεμα” της φοιτητικής χορηγίας και πακέτου, ενώ με Το ΑΚΕΛ κατέθεσε επίσης, πρόταση νόμου για θέσπιση νομοθετικού πλαισίου ώστε δική του εισήγηση ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο, όπως το αδιανέμητο κονδύλι δωθεί να προστατεύονται οι πολίτες που έχουν πληροφορίες για θέματα διαφθοράς στους φοιτητές. και διαπλοκής . Η πρόταση δεν προχώρησε με το πρόσχημα ότι η Κυβέρνηση ετοιμάζει παρόμοιο νομοσχέδιο, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχει κατατεθεί κανένα Αφού απεκόπη η φοιτητική χορηγία, σειρά για την Κυβέρνηση πήραν τα δίδακτρα των νομοσχέδιο. ιδιωτικών πανεπιστημίων. Με την νέα διατύπωση του νόμου, δεν υπάρχει οποιοσδήποτε έλεγχος στον καθορισμό των διδάκτρων, ο οποίος θα γίνεται στα πλαίσια της ελεύθερης Στο ίδιο πλαίσιο, το ΑΚΕΛ κατέθεσε πρόταση για εκσυγχρονισμό του λεγόμενου αγοράς. Το ΑΚΕΛ, κατέθεσε τροπολογία και προσπάθησε να επαναφέρει τον έλεγχο στις “Πόθεν Έσχες”, με τρόπο που τα ελεγχόμενα πρόσωπα, ο συζύγοι και τα τέκνα αυξήσεις των διδάκτρων. Δυστυχώς, η τροπολογία, απορρίφθηκε από την πλειοψηφία των αυτών, να αποκαλύπτουν το συμφέρον που κατέχουν σε νομικά πρόσωπα στην κομμάτων. Κύπρο και στο Εξωτερικό. Με αυτό τον τρόπο θα τερματιστεί το φαινόμενο της απόκρυψης συμφερόντων από ελεγχόμενα πρόσωπα.
Για την Κακοποίηση και Παρενόχληση
Με πολιτική βούληση και µε συνέπεια κατατέθηκαν όλα τα νοµοσχέδια, οι απόψεις και οι θέσεις του ΑΚΕΛ, που εκφράστηκαν στο Κοινοβούλιο, τα τελευταία χρόνια
Το ΑΚΕΛ προχώρησε σε μια σειρά προτάσεων και πρωτοβουλιών για θέματα που αφορούν την Κακοποίση και τις Παρενοχλήσεις. Για παράδειγμα, η δημιουργία Αρχής Εποπτείας, ώστε όταν οι θύτες Σεξουαλικής Κακοποίησης, Εκμετάλευσης Παιδιών και Παιδικής Πορνογραφιάς, αποφυλακιστούν, με την αποφυλάκιση τους να μην μπορούν να έχουν πρόσβαση σε χώρους όπου θα μπορούν να επαναλάβουν παρόμοιο έγκλημα.
Σημαντική πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ αποτελεί και η πρόταση με την οποία διευρύνθηκε ο ορισμός του βιασμού με επίκεντρο το στοιχείο της έλλειψης συναίνεσης και περιλαμβάνει πέραν της παραδοσιακής αντίληψης για τον βιασμό την αναφορά ότι η έλλειψη συναίνεσης σχετίζεται με οποιαδήποτε κολπική, πρωκτική ή δια στόματος διείσδυση. Μετά από απόψεις της Επιτρόπου Διοικήσεως και οργανώσεων που ασχολούνται με τα ζητήματα βίας και δικαιωμάτων των γυναικών, το ΑΚΕΛ κατέθεσε πρόταση για ποινικοποίηση της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών, η οποία συνδέεται με την σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση γυναικών. Το ΑΚΕΛ προχώρησε και σε πολλές άλλες ενέργειες εντός του Κοινοβουλίου, για εξυγχρονισμό, απαρχαιωμένων πρόνοιων και άρθρων στο Ποινικό Κώδικα, που αφορούν τους τομείς της κακοποίησης.
Για τον αθλητισμό Τόσο ο αθλητισμός, αλλά ιδιαίτερα ο χώρος του ποδοσφαίρου επιμολύνεται από παράνομα και ανήθικα φαινόμενα διαπλοκής. Μέσα από αυτές τις συνθήκες το ΑΚΕΛ κατέθεσε ολοκληρωμένο πακέτο για την εκπόνηση Ενιαίας Αθλητικής Νομοθεσίας, μέσα από την οποία θα πηγάζει η διαφάνεια στα οικονομικά της ΚΟΠ, θα ρυθμίζει το ασυμβίβαστο στον αθλητισμό, θα καθορίζει τις θητείες παραγόντων της ΚΟΠ, ενώ προνοεί και την μετεξέλιξη της Ανώτατης Δικαστικής Επιτροπής Αθλητισμού σε πρωτοβάθμιο αθλητικό δικαστηρίο για την εκδίκαση υποθέσεων διαφθοράς και χειραγώγησης αγώνων.
Το ΑΚΕΛ μέσα από την Κοινοβουλευτική του δράση, πρωταγωνίστησε ώστε να ανοίξει δημόσιος διάλογος και να βγούν στην διάφανεια πολλά φαινόμενα διαφθοράς, όπως το Ταξίδι του Προέδρου και της Οικογένειας του στις Σεϋχέλλες με το τζετ του Σαουδάραβα, την απόφαση τουΥπουργικού Συμβουλίου για δαπάνη ύψους 400.000 ευρώ προς το Νομικό Οίκο Freshfields, και την ευνοική μεταχείρηση κατάδικου από τον τέως Υπουργό Δικαιοσύνης, Ιωνά Νικολάου. Η δύναμη των πολιτών, εμπεριέχεται δικαίωμα της ψήφου, και η ψήφος στο ΑΚΕΛ συμπυκνώνει μέσα της, τις ανάγκες του λαού για μια δίκαιη κοινωνία. Ακριβώς για αυτό, τα 95 χρόνια Ιστορίας του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ είναι συνηφασμένα με τις ανάγκες του λαου. Το ΑΚΕΛ στον σχεδόν ένα αιώνα, αγώνων και θυσιών, άφησε ανεξίτηλα την σφραγίδα του, σε όλες τις μεγάλες κατακτήσεις του λαού μας. Όπως και τότε, έτσι και σήμερα, η ψήφος και η ισχυροποίηση του ΑΚΕΛ, αποτελεί δύναμη για τον λαο, δύναμη για το μέλλον της Κύπρου μας. •Σταύρος Χατζηγεωργίου Μέλος Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας του ΚΣ της ΕΔΟΝ Mέλος του ΚΣ της ΕΔΟΝ
στο
14
Ο
ΕΔΟΝόπουλα
Μάης 2021
λοκληρωθήκαν οι δραστηριότητες της εκστρατείας “Παίζουμε και Μαθαίνουμε” του Παιδικού Κινήματος ΕΔΟΝόπουλων με θέμα τις Τέχνες και τον Πολιτισμό. Οι Συναντήσεις μας γίνονταν εβδομαδιαία σε Παγκύπρια βάση, διαδικτυακά, λόγω των μέτρων που υπήρχαν για την πανδημία του Κορωνοϊού.
Από τη συνάντηση Ποίηση: Φτιάξαμε τα δικά μας ποιήματα !!!
ΕΔΟΝόπουλα ηλικίας 6 μέχρι 13 ετών, μέσα από μια ενδιαφέρουσα θεματική, έμαθαν για τη γλυπτική, τη χαρακτική, τη ζωγραφική, τη μουσική, το θέατρο, το χορό και την ποίηση. Στόχος μας ήταν να ενθαρρύνουμε τη δημιουργικότητα των παιδιών μέσα από τις διαδραστικές δραστηριότητες που ετοιμάστηκαν για αυτό το σκοπό και μέσα από το παιχνίδι και τη διασκέδαση να γνωρίσουν τους διάφορους τύπους τέχνης. Ήταν ένα περιεχόμενο συναντήσεων που ενέπνευσε και ενθάρρυνε τα παιδιά να ανακαλύψουν τις ικανότητές τους. Σε αυτή την εποχή που ζούμε που είναι πολύ δύσκολη για όλο το κόσμο πόσο μάλλον για τα μικρά παιδιά, η εκστρατεία αυτή έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να κρατήσουμε δραστήρια, δημιουργικά και αισιόδοξα τα παιδιά. Ως παιδικό κίνημα ΕΔΟΝόπουλων θα συνεχίσουμε να είμαστε δίπλα στα παιδιά. Θα προσαρμοζόμαστε στις δύσκολες καταστάσεις που υπάρχουν στον τόπο μας! Τέτοιες δραστηριότητες και εκστρατείες ενθαρρύνονται από εμάς και θα συνεχίσουν να υπάρχουν από το παιδικό κίνημα !!! Ευχαριστούμε τους μικρούς μας φίλους για τις υπέροχες δημιουργίες τους!!!!!!
Οι δημιουργίες των παιδιών : Από τη συνάντηση Γλυπτική – Χαρακτική. Κάναμε τις δικές μας ζωγραφιές χαράσσοντας σχέδια πάνω σε μια πατάτα ή ένα παντζάρι. Στη συνέχεια τα αποτυπώσαμε πάνω σε ένα χαρτί
Το καλοκαίρι πλησιάζει και οι παιδικές κατασκηνώσεις της ΕΔΟΝ ετοιμάζονται να υποδεχθούν και φέτος όλα τα παιδιά που θα τις επιλέξουν! Μετά από αυτή τη δύσκολη περίοδο που βιώσαμε όλοι με τις πρωτόγνωρες συνθήκες, θα είμαστε σε θέση να ξεκουραστούμε και να περάσουμε αξέχαστες στιγμές με παλιούς και νέους φίλους στην κατασκήνωση της ΕΔΟΝ! Εδώ και πολλά χρόνια η ΕΔΟΝ προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να συνδυάσουν τη διασκέδαση και τη ξεγνοιασιά των καλοκαιρινών τους διακοπών με τη μάθηση, μέσα από τη διοργάνωση των καλοκαιρινών κατασκηνώσεων. Η μάθηση αυτή βέβαια δεν αφορά τα όσα μαθαίνουν τα παιδιά στις σχολικές αίθουσες, αλλά τις αξίες που τα παιδιά μέσα από την επαφή τους με διάφορες δραστηριότητες και παιχνίδια, μη τυπικής μάθησης είναι σε θέση να αντιληφθούν. Μέσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εκφραστούν ελεύθερα, να αναδείξουν τις ικανότητες τους, να δημιουργήσουν, να μάθουν και να περάσουν μια αλλιώτικη βδομάδα. Απ’ αυτή την εμπειρία της κατασκήνωσης οικοδομούνται φιλίες που αγκαλιάζουν το παγκύπριο, δίνεται ώθηση για εξωτερίκευση της δημιουργικότητας και της ευρηματικότητας, ενώ δίνονται στα παιδιά τα ερεθίσματα να μάθουν για διάφορα ζητήματα που τα αφορούν και τα ενδιαφέρουν. Τέτοια θέματα είναι, για παράδειγμα, ο αθλητισμός, οι εφευρέσεις, ο πολιτισμός, οι τέχνες, τα δικαιώματα των παιδιών, αλλά και αξίες όπως η φιλία, η συνεργασία, η αλληλεγγύη. Εάν θέλετε κι εσείς να μάθετε περισσότερα για το πρόγραμμα ή οτιδήποτε άλλο αφορά την κατασκήνωσή μας ή να δηλώσετε συμμετοχή, καλέστε μας στα τηλέφωνα που βλέπετε στο έντυπο κατασκήνωσης.
Α
πό το 2016 λειτουργεί στα Κεντρικά Γραφεία της Cyta στη Λευκωσία, πρότυπη Περιβαλλοντική Γωνιά στην οποία περιλαμβάνονται όλων των ειδών κάδοι ανακύκλωσης και εξυπηρετεί το προσωπικό του Οργανισμού. Σε αυτήν, μπορεί να ανακυκλώσει κανείς απόβλητα όπως, γυαλί, χαρτί, PMD, τηγανέλαιο, ρουχισμό, ηλεκτρικές & ηλεκτρονικές συσκευές, πλαστικά πώματα, μπαταρίες, λαμπτήρες και φάρμακα. Η περιβαλλοντική γωνιά δημιουργήθηκε στα πλαίσια των αρχών της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και την περιβαλλοντική πολιτική της Cyta για την προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από συγκεκριμένο πλαίσιο δράσης. Στη βάση αυτών των αρχών, η Cyta συμβάλλει συνειδητά στην αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, προσφέροντας υπηρεσίες, οι οποίες συνεισφέρουν στην αειφόρο ανάπτυξη και είναι φιλικές προς το περιβάλλον και ελαχιστοποιώντας τις αρνητικές επιπτώσεις από τη λειτουργία της στο περιβάλλον. Μετά τη επιτυχία της πρότυπης Περιβαλλοντικής Γωνιά στα κεντρικά γραφεία Λευκωσίας, η Cyta προχώρησε φέτος στην δημιουργία άλλων πέντε νέων περιβαλλοντικών γωνιών σε περιφερειακά κτήρια του Οργανισμού σε όλες τις επαρχίες έτσι ώστε να μπορεί εύκολα να ανακυκλώνει τα απόβλητα του μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού. Η απόφαση πάρθηκε αφού διαφάνηκε ότι η υφιστάμενη περιβαλλοντική γωνιά στα Κεντρικά Γραφεία Λευκωσίας έχει τύχει ευρείας αποδοχής από το προσωπικό αφού μέσω αυτής ανακυκλώνονται πολύ μεγάλες ποσότητες αποβλήτων κάθε χρόνο ενώ έχει αναβαθμίσει και την εικόνα της Cyta ως Οργανισμός που σέβεται το περιβάλλον. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη για τη Cyta αφορά κυρίως στο πόσο υπεύθυνα λειτουργεί ως οργανισμός σε κάθε επιχειρηματική του δραστηριότητα και στις σχέσεις του με όλους όσους επηρεάζει. Αντιλαμβάνεται ότι αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας στην οποία λειτουργεί και ότι, μέσω της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, μπορεί να έχει θετική συνεισφορά, αλλά και αρνητικές επιπτώσεις σε αυτή.
μαθητές
Ό
ταν είσαι μικρός προσπαθείς να επιταχύνεις τον χρόνο για να μεγαλώσεις γρηγορότερα. Αλλά, όπου κι αν πας ακούς ανθρώπους που έχουν ζήσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους να εκφράζουν με νοσταλγία πως τα μαθητικά χρόνια είναι τα καλύτερα. Κι εγώ πάντα απορούσα... τι είναι αυτό που τα καθορίζει σε τόσο αξιομνημόνευτα χρόνια; Πέντε χρόνια μετά και πλέον αυτή η απορία αποτελεί παρελθόν• και ο λόγος δεν είναι άλλος παρά η συμμετοχή μου ως μέλος του μαθητικού τμήματος της ΕΔΟΝ.
Σ
Η δράση της ΕΔΟΝ- πιο συγκεκριμένα της ΠΕΟΜ- φρόντιζε να έχει πάντα ως επίκεντρο τον μαθητή και τις ανάγκες του. Στεκόταν πάντα δίπλα συντροφικά στον μαθητή, ενστερνιζόταν τις αμφιβολίες του, άκουγε τα προβλήματα του, νοιαζόταν την ψυχολογία του. Στη συνέχεια, η παθητικότητα δεν ήταν ποτέ η λύση. Οι στόχοι για ένα καλύτερο αύριο ήταν πάντα ξεκάθαροι, μέσα από επιστολές, διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, απεργίες, κτλ.
Σ
υναγωνιστές,
Δεν υπάρχουν αρκετές λέξεις για να περιγράψω όλα όσα συναγωνίστριες αποκόμισα τα τελευταία πέντε χρόνια και μαζί μου θα Φέτος για όλους μας ήταν μία δύσκολη συμφωνήσουν όλοι όσοι πέρασαν κάποτε από αυτόν τον χρόνια, κυρίως λόγω της πανδημίας του δρόμο. Ο κώδικας επικοινωνίας μας ξεπερνά τα όρια των κορωνοϊού παρόλ’ αυτά κανείς μας δεν πρέπει να τα λέξεων και αγγίζει την καρδιά. Μακάρι όλοι οι άνθρωποι να παρατάει. Για άλλη μία φορά η ΕΔΟΝ μας έδειξε πως και είχαν την ίδια τύχη. Όμως, ότι αρχίζει κάποτε τελειώνειστα δύσκολα μπορεί να ανταπεξέλθει αφού καμιά πανδημία κλισέ αλλά τρομακτική αλήθεια- και είμαι έτοιμη, μετά από δεν την εμπόδισε να συνεχίσει τη δράση της και τους αγώνες της. αυτό το ταξίδι, για τον επόμενο προορισμό! Aντριάνα Παντελή – Αμμόχωστος
Είμαι περήφανη που είμαι μέλος αυτής της Οργάνωσης, γιατί με έχει μάθει να αγωνίζομαι και να διεκδικώ τα δικαιώματα μου, αλλά πάνω απ’ όλα με έμαθε να είμαι Άνθρωπος. Η εμπλοκή μου με το μαθητικό τμήμα της ΕΔΟΝ και οι αγώνες μας μέσα από το οργανωμένο μαθητικό κίνημα αποτελούν την αρχή της δράσης μας, αφού οι αγώνες μέσα από τις γραμμές της ΕΔΟΝ συνεχίζονται και δεν σταματούν μετά την αποφοίτηση μας από το σχολείο για ένα καλύτερο μέλλον. Ας μη σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε, Πρέπει να αγωνιστούμε για το διαφορετικό και να απαιτήσουμε όλα αυτά που μέχρι τώρα κανείς δεν κατόρθωσε. Ας μην ξεχνάμε ότι το μέλλον βρίσκεται στα χέρια μας. Μαρία Πάτσαλου Πάφος
Π
έρασαν ήδη 3 χρόνια από την εγγραφή μου στο μαθητικό. Οι αγώνες για το καλύτερο μέλλον και για θέματα που αφορούν το του μαθητικό τμήμα της κοινωνίας δεν θα με ξαναβρούν από τη θέση χρόνια 3 τα αυτά α αντίκρισ που α φικότητ συντρο η και μαθητή. Οι φίλιες μας βγάζει στον θα μου μείνουν αξέχαστα. Μια ΠΕΟΜ που μας άνοιξε τα μάτια, τώρα ά από τους μπροστ πιο βήμα ένα ενοι σκεπτόμ πάντα , πολίτες ς έξω κόσμο ως ενεργού ια καινούρ στα αγώνες ούς μαθητικ τους με άλλους. Ήρθε λοιπόν η ώρα να αφήσου μέλη της ΠΕΟΜ, και όχι μόνο. Καλούς αγώνες συναγωνιστές! Στάθης Ευσταθίου - Λευκωσία
15
υναγω νιστές Η τελ Συ , ε υ έρχετ ταία μ ναγωνίστ ριες αι στο ας σχ χρονι ο ονειρ ά που πισ τέλος της λική χρον πράγμ εύτηκε με τεύω πως , μια διαφο ιά τέτ ρ ατα, η κανέν αλλά ας μα ετική πίεσ οιο τρόπ με θα πρ την στήρι η ήταν και ο. Στερηθή ς δεν την ξη της οσπαθ είναι καμε Ως μ ακ αρ ού ΕΔ πραγμ έλος της ΕΔ με για το κ ΟΝ προσπ όμη πολύ μ κετά αθήσα εγάλη ατοπο ΟΝ θα αλύτε ρ ιήσετ ε κάθ ήθελα να ο όλων τω με και πάντ ευχηθ ε σας α ν μαθη σ ώ εσάς Πλέον και στ τόχο και π σε όλους τών. ά ους γ ε ότι στ αποχαιρετ ύρω σ νω απ’ όλ σάς να άμε το ο φοι α υγε α ς . τ ία σε ητικό μαθητ για δι τμ ικ άφ αγων ορα θέμα ήμα θα πρέ ό τμήμα τη ίζετ τα π ς ΕΔ πει αδικία αι για το μέ ου θα προ να ήμαστε ΟΝ γνωρίζ κ οντας λ συνεχ ύ π λ π ο ο τ υ ντ ου μεγαλ υ ώνει α πάρχει. Εύ ου τόπου ν. Η ΕΔΟΝ ώς ενεργο μας, θ ί χομαι πό νέ α πολ πάντα θα ους α κάθε γ ε χ μ ω ρ ά ν ό ισ κ ν την φ ιλοσο τές που θα ο η ΕΔΟΝ ν άθε φία τη α α κ ο λ ουθού ς. Δημήτ ν ρης Α ντρέο υ - Λε μεσός
Τώρα που ετοιμάζομαι να προχωρήσω στο επόμενο στάδιο της ζωής μου, ασυνείδητα κάνω μια ανασκόπηση των τελευταίων χρόνων. Υποθέτω πως όταν κάποιος ακούει τη λέξη ΕΔΟΝ το τελευταίο πράγμα που σκέφτεται είναι η μεταλαμπάδευση οικουμενικών αξιών στη νεολαία. Κι όμως, αν δεν ανήκα σε αυτήν την κοινότητα δεν θα μάθαινα ποτέ από κανένα σχολείο πια είναι η διαφορά της φιλανθρωπίας από την αλληλεγγύη, τι εστί εθελοντισμός, σεβασμός, αμοιβαιότητα, διαφορετικότητα, περιβαλλοντισμός. Αξίες που πηγάζουν από τις οργανωμένες δραστηριότητες της ΕΔΟΝ.
Παρ’ ολ’ αυτά, υπεράνω όλων, βρίσκονται όλες οι αξέχαστες στιγμές και οι αναμνήσεις που θα με ακολουθούν «ες αεί». Κατασκηνώσεις, συναυλίες, φεστιβάλ, κινηματογραφικές προβολές αποτελούν μερικές από τις πολλές ψυχαγωγικές και διασκεδαστικές δραστηριότητες της οργάνωσης. Η κάθε μια από αυτές στάθηκε αφορμή για την γνωριμία με άτομα από κάθε γωνιά του νησιού και κατά συνέπεια την δημιουργία ακέραιων φιλιών.
Μάης 2021
Φ
έτος, με ιδιαίτερη τιμή και υπερηφάνεια, αποχαιρετάμε την οικογένεια της ΠΕΟΜ μετρά από χρόνια αγώνων και διεκδικήσεων στην πρώτη γραμμή. Εμείς οι ΠΕΟΜίτισσες και οι ΠΕΟΜίτες, είμασταν πάντα προσηλωμένοι στον αγώνα μας για ένα σχολείο ανθρώπινο και δημοκρατικό. Αγώνα για ένα δημόσιο και πραγματικά δωρεάν σχολείο, που να δίνει μόρφωση σε όλους ανεξαρτήτως της οικονομικής τους κατάστασης, ώστε να μην αποτελεί η μόρφωση προνόμιο για λίγους κι εκλεκτούς. Αγώνα για μαθητές με δικαιώματα, με άποψη, με κρίση και που να έχουν δικαίωμα να εκφράζονται ελεύθερα. Σε μια εποχή που η νεολαία ζει και δραστηριοποιείται σε ένα σύστημα που προωθεί τον ατομικισμό , εμείς καθημερινά επιλέγουμε τον συλλογικό αγώνα. Τα χρόνια στην ΠΕΟΜ υπήρξαν για μας δεύτερο σχολείο. Μας δίδαξαν ότι δεν θα καταφέρει ποτέ το σχολείο να μας διδάξει όπως είναι σήμερα. Το δρόμο της διεκδίκησης, της οργανωμένης πάλης και του αγώνα ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή κατεστημένου. Ο αγώνας μας συνεχίζεται με τον ίδιο ζήλο και αποφασιστικότητα, σε όλα τα τμήμα της ΕΔΟΝ. Μαθητές, φοιτητές και εργαζόμενοι. Αποχαιρετούμε την ΠΕΟΜ και μες το μυαλό μας ηχεί ο στίχος «Ο δρόμος που τραβάμε δεν έχει τελειωμό!» Μπισάν Ιμπραχήμ - Λάρνακα
16
Μάης 2021
φοιτητές
Δ
υστυχώς, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οι φοιτητικές εκλογές οι οποίες ήταν προγραμματισμένες για να πραγματοποιηθούν το δεύτερο εξάμηνο της ακαδημαϊκής χρονιάς, αναβάλλονται λόγω της έξαρσης του κορωνοϊού. Δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί εν μέσω πανδημίας στην Κύπρο, αλλά και στο εξωτερικό, κόσμο οι φοιτητικές εκλογές τίθενται σε δεύτερη μοίρα, έχοντας σαν προτεραιότητα την ν υλικό του το σ να υ ε το μ υ ς ο α άμεση αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων ή ζητημάτων που προκύπτουν στην λλάζοντ ι που θέλ την πράξη α χόμαστε κα πανεπιστημιακή κοινότητα. από που ερ να του αποδείξουμε σ ρή παράταξη. τε αι κολία στην φτάσουμε κ ιστερός φοιτητής, αρισ λύτερη δυσ φαίνεται α εγ μ τη α πει τή Η εδραίωση της Προοδευτικής Κ.Φ., της παράταξης της Αριστεράς στους φοιτητικούς τι σημαίνει αρ ουν ως συνέ δυναμία αυ κινήματος έχ τον κάθε φοιτητή. Η α ν. Στόχος πρέπει να ύ ο κ τι χώρους και στα Πανεπιστήμια, ως της παράταξης της διεκδίκησης, η οποία απευθύνεται η ιτ ο σης με ς μας μοί του φ τελεσμάτω με τη δράση και δομή της στους νέους της Αριστεράς, αλλά και τους φοιτητές από Οι μεγάλοι αριθ ονης προσωπικής σχέ φωση εκλογικών απο επαφής. Ο καθημερινό έχει ρ χρ ς , ό ό ή ό μ λ π ο ικ νθρω τον ευρύτερο προοδευτικό και δημοκρατικό χώρο. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη οικοδόμηση ος στη δια αι προσωπ που από ά ν νόμενο βάρ πολιτικής κ ευση ανθρώ σης των δικαιωμάτω λ λ ά συνδικαλιστική πρωτοβουλία και την υπεράσπιση των δίκαιων αιτημάτων του να αποκτά αυξα λεκτικός συνδυασμός ετ μ εκ τα ίς ι ρ α έκ ετ χω επ ι έχ ια ς ωνία ης κα μας δ φοιτητικού κινήματος κατατάσσουν την Προοδευτική Κ.Φ. στην πρωτοπορία των παραμείνει ο δ ία μιας κοιν γκη αγώνα υπεράσπισ υμε όπου η κοινωνία γ ρ υ ιο μ η δ αγώνων. Επιδίωξη παραμένει ένα οργανωμένο, μαζικό και διεκδικητικό φοιτητικό αγώνας για ι την ανά ου διανύο κόλουθο κα τις δύσκολες μέρες π κίνημα με κύριο μέλημα την απρόσκοπτη πρόσβαση όσων περισσότερων φοιτητών στην άμεσα συνεπα ς τε ύ ειδικά σε το εκτημένα της. μεις για να Τριτοβάθμια εκπαίδευση. των νέων, μας τις δυνά ατεί λόγω στα κ η ες λ εσ ό ίθ ε μ επ υ ο η επικρ ντλήσ ολομέτωπ έπει να εξα μας την κατάσταση που τές και το λαό ρ π .Φ Κ ς ή τικ Τα εκλογικά αποτελέσματα στις Φοιτητικές εκλογές, έχουν ιδιαίτερη σημασία στον ίσω φοιτη της Προοδευ φήνοντας π μας, στους τρόπο που εμείς αντιλαμβανόμαστε την εξέλιξη των πραγμάτων. Η Προοδευτική Κ.Φ. Στα 47 χρόνια και να αντεπιτεθούμε α ήμερα ζωή και δράση ε ισ μέσω της δράσης της δίνει τεράστια σημασία στο πεδίο της πάλης μέσα στα πλαίσια των αναδιπλωθούμ ο χρωστούμε στη μέχρ Τ ς. ία μ η νδ α οργάνων του φοιτητικού κινήματος. Εξ’ αρχής άλλωστε θέσαμε το στόχο για όλο και της π περισσότερη παρέμβαση στα όργανα του φοιτητικού κινήματος. Το διαχρονικό σύνθημα μας. μας “Φοιτητικό κίνημα Ενωμένο Μαζικό Διεκδικητικό” είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και Σκαρπάρης προϋποθέτει ισχυρή Προοδευτική μέσα από τα εκλογικά αποτελέσματα, ώστε και μέσω •Παναγιώτης Ν Ευρωπαϊκού ΕΔΟ αυτών η παρέμβαση της παράταξης μας να είναι πιο αποτελεσματική. Μέλος Τ.Ο. Τα εκλογικά αποτελέσματα, καθορίζονται πρωτίστως από αντικειμενικούς παράγοντες που ισχύουν γενικά σε κάθε χώρο σπουδών. Ταυτόχρονα, κάθε σπουδαστικό κέντρο έχει τις δικές του ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες. Μέσα από τη σκληρή δουλειά των τελευταίων χρόνων έχουμε καταφέρει οι πλείστοι σύλλογοι και φοιτητικές ενώσεις να λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο, γεγονός που συμβάλλει στην ομοιογένεια του Κυπριακού Φοιτητικού Κινήματος στο σύνολο του. Ο παράγοντας που επηρεάζει καθοριστικά τα αποτελέσματα των εκλογών σε ολόκληρο το φοιτητικό κίνημα, είναι ο ιδεολογικοπολιτικός και μαζικός αγώνας σε όλους τους χώρους σπουδών. Έχει τεράστια σημασία αυτός ο παράγοντας, αφού ως παράταξη οφείλουμε όλες οι προσεγγίσεις μας, όλη μας η δράση να είναι στοχοπροσηλωμένη και προγραμματισμένη. Σε όλους τους χώρους σπουδών, πρέπει να έχουμε ιδεολογικοπολιτική σχέση με τον κόσμο και να εμβαθύνουμε αυτή τη σχέση για να μπορέσουμε να ωριμάσουμε το φοιτητικό κίνημα σε όλους τους χώρους σπουδών, να αντιμετωπίσουμε την κόπωση, την ρουτίνα αλλά κυρίως να αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Να καταφέρουμε το φοιτητικό κίνημα να δώσει ρυθμό αλλαγής της κοινωνίας. Προφανώς η κρίση του συστήματος και η παρούσα δύσκολη κατάσταση που ζει ο λαός μας και ιδιαίτερα η νέα γενιά, σε συνδυασμό με τον ατομοκεντρικό νεοφιλελευθερισμό και την αστική ιδεολογία που κατακλύζει την κοινωνία, οδηγεί την πλειοψηφία της νέας γενιάς, που δεν δρα με ιδεολογικό προσανατολισμό και ταξική συνείδηση, στην αμφισβήτηση όλων των παλιών στοιχείων που συντελούσαν την κατάσταση μέχρι σήμερα. Είτε το θέλουμε είτε όχι, η πλειοψηφία της κοινωνίας που είναι μακριά από την ιδεολογία και τη δική μας κοσμοαντίληψη, μας θεωρεί μερικές φορές σαν κάτι το παλιό, άσχετα αν εμείς αγωνιζόμαστε για το καινούριο, για ένα καλύτερο κόσμο χωρίς εκμετάλλευση. Είναι εδώ σε αυτό το σημείο που έχουμε καθήκον να εντείνουμε την ιδεολογικοπολιτική μας σχέση με τον κόσμο. Να του ξεκαθαρίσουμε τι σημαίνει αριστερά, ποιος ο ρόλος μας σήμερα, ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός αριστερού ανθρώπου, για ποια ιδανικά αγωνιζόμαστε,
νέοι εργα ζόμενο ι
Τ
Μάης 2021
17
ο Τμήμα Νέων Εργαζομένων της ΕΔΟΝ πραγματοποίησε και φέτος, από τις 19 μέχρι τις 29 Απριλίου, την καθιερωμένη εκστρατεία του με τίτλο «Η πανδημία θα φύγει, τα προβλήματα όχι – Στήριξη των εργαζομένων τώρα». Η φετινή εκστρατεία πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που από την μια δημιουργούνται ελπίδες για το τέλος της πανδημίας λόγω των εμβολιασμών, ενώ από την άλλη η ταχύτητα των εμβολιασμών είναι αβέβαιη και υπάρχει ο κίνδυνος των μεταλλάξεων.
Tο ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού σε συνδυασμό με τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση Αναστασιάδη – Συναγερμού για να περιορίσουν την εξάπλωση του οδήγησαν σε μια νέα οικονομική κρίση. Ακόμα πριν να ξεπεραστούν οι συνέπειες της προηγούμενης κρίσης και του μνημονιακού προγράμματος που εφαρμόστηκε και που οδήγησαν στην δραματική αναδιανομή του πλούτου σε βάρος των εργαζομένων. Αποκάλυψε τις αδυναμίες και τα προβλήματα που υπόβοσκαν στην κυπριακή οικονομία και καλύπτονταν κάτω από τον μανδύα του success story που καλλιέργησε η Κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη – Δημοκρατικού Συναγερμού. Οι κοινωνικές πολιτικές ούτε στηρίχθηκαν ούτε αναπτύχθηκαν. Η πανδημία όχι μόνο ενέτεινε τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα αλλά προκάλεσε και καινούρια. Οι εργαζόμενοι δέχονται το μεγαλύτερο κτύπημα από την πανδημία και χρειάζεται να παρθούν μέτρα για να στηριχτούν. Οι μισθοί και το κόστος εργασίας στην Κύπρο, μειώθηκαν σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε., ενώ η ανεργία αυξήθηκε την ίδια ώρα που το κεφάλαιο ξεκίνησε να ανακάμπτει μετά το πρώτο τρίμηνο του 2020. Στα πλαίσια της φετινής εκστρατείας έγιναν εξορμήσεις σε χώρους δουλειάς και χώρους συνάθροισης της νεολαίας, σε όλες τις πόλεις, με δόσιμο σχετικού εντύπου για ενημέρωση. Προγραμματίστηκαν συναντήσεις με την Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας σ. Αντρέα Φακοντή, με τον Γενικό Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ σ. Άντρο Κυπριανού, τον Γενικό Γραμματέα της ΠΕΟ σ. Πάμπη Κυρίτση και με τον Γενικό Διευθυντή του ΙΝΕΚ ΠΕΟ σ. Παύλο Καλοσυνάτο. Όπως διαφαίνεται και από το σύνθημα, η εκστρατεία ήταν χωρισμένη σε δύο θεματικές ενότητες:
Η πανδημία θα φύγει, τα προβλήματα όχι
Στήριξη των εργαζομένων τώρα!
Για να μην πληρώσουν και αυτή την κρίση οι εργαζόμενοι, χρειάζονται προστασία από την εργοδοτική αυθαιρεσία με μέτρα: · Τον τερματισμό της αποκοπής του 12% σε όσους επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν στο 63ο έτος της ηλικίας τους για να απολαμβάνουν οι επόμενες γενιές συνταξιούχων ένα καλύτερο και αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο. · Την νομοθετική κατοχύρωση κατώτατων μισθών και ελάχιστων βασικών δικαιωμάτων (13ος μισθός, Ταμείο Προνοίας, υπερωρίες, αργίες), κατά επάγγελμα, για όσους εργαζόμενους που δεν προστατεύονται από συλλογικές συμβάσεις. · Την υποχρεωτική εφαρμογή της συμφωνημένης συλλογικής σύμβασης και την νομική κατοχύρωση τους έναντι των ατομικών συμβολαίων εργασίας.
Για τις στεγαστικές ανάγκες υπάρχει ανάγκη για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική η οποία να είναι κοινωνικά προσανατολισμένη και να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: · Την παραχώρηση από το κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση προσιτής στέγης με κοινωνικά κριτήρια, ευνοϊκούς όρους και σχέδια ενοικιαγοράς. · Την επιδότηση με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια του ενοικίου όσων νοικοκυριών δεν διαθέτουν ιδιόκτητη στέγη.
Για την στήριξη των ζευγαριών υπάρχει ανάγκη για οικογενειακή πολιτική η οποία να είναι κοινωνικά προσανατολισμένη και να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: · Πληρωμένη γονική άδεια στο ύψος του επιδόματος ασθενείας. · Στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων να παραχωρείται επίδομα για κάλυψη του κόστους φροντίδας παιδιού σε βρεφονηπιοκομικούς σταθμούς ή παιδικές λέσχες
Μέσα από την εκστρατεία επαναλάβαμε για ακόμα μια φορά, ότι μόνο μέσα από την οργάνωση και τον συλλογικό αγώνα μπορούν οι εργαζόμενοι να αντισταθούν στις πιέσεις της εργοδοσίας και να διεκδικήσουν με αξιώσεις τα δικαιώματα τους. Ταυτόχρονα η ενδυνάμωση της Αριστεράς, εντός και εκτός Βουλής, μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο για την υπεράσπιση και την ενίσχυση αυτού του αγώνα. Η προσπάθεια να πληρώσουν και την κρίση της πανδημίας οι εργαζόμενοι δεν θα περάσει. •Σάββας Χριστοφόρου Υπεύθυνος Τμήματος Νέων Εργαζομένων του ΚΣ της ΕΔΟΝ Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΚΣ της ΕΔΟΝ
18
Σ
ιστορία
Μάης 2021
τις 12 Μαΐου συμπληρώνονται 594 χρόνια από το θάνατο του Ρε Αλέξη, ηγέτη της επανάστασης των δουλοπάροικων της Κύπρου ενάντια στους Φράγκους κατακτητές και στους ντόπιους και ξένους φεουδάρχες.
Το 1192 η Κύπρος πωλείται από τον Ριχάρδο στους Φράγκους και ξεκινά στο νησί η περίοδος της Φραγκοκρατίας, η οποία διαρκεί μέχρι το 1489. Σύμφωνα με τις πηγές και τους ιστοριογράφους που ασχολήθηκαν με την εν λόγω εποχή, χαρακτηρίζουν τους Φράγκους σαν έναν από τους πιο στυγνούς και καταπιεστικούς κατακτητές που πέρασαν από την Κύπρο. Επιχειρήθηκε από τους Φράγκους ο βίαιος εκ λατινισμός του νησιού παράλληλα με την επίσης βίαιη εγκαθίδρυση της φεουδαρχίας. Κατά την Φραγκοκρατία οι Κύπριοι , κατά κύριο λόγο, ήταν δουλοπάροικοι . Ως τέτοιοι έπρεπε να πληρώνουν δυσβάστακτη φορολογία στον στρατό των κατακτητών και για όσους αρνούνταν ή εξεγείρονταν, το κόστος ήταν απάνθρωπα βασανιστήρια. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε, ότι ένα άλογο είχε περισσότερη αξία από ένα δουλοπάροικο. Επιπρόσθετο βάρος στις πλάτες των κυπρίων ήταν και οι αρρώστιες, οι λοιμοί και οι καταστροφές από ακραία καιρικά φαινόμενα. Ο Ρε Αλέξης εργαζόταν σαν υπεύθυνος στάβλου αλλά και σαν αγγελιαφόρος κάτι που του έδινε την δυνατότητα να διακινείται σε όλο το νησί. Το προνόμιο αυτό έδωσε την δυνατότητα στον δουλοπάροικο Αλέξη να αντικρύσει τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των συμπατριωτών του, κάτι που τον οδήγησε στο να εγκαταλείψει τα προνόμια που του παρείχε η θέση του και να αντισταθεί στους καταπιεστές Φράγκους. Η επαφή του Αλέξη με τους δουλοπάροικους σε όλο το νησί αποτέλεσε ισχυρό θεμέλιο της επανάστασης των κυπρίων δουλοπάροικων. Πριν την εξέγερση υπό την καθοδήγηση του Ρε Αλέξη οι ιστοριογράφοι αναφέρονται σε μεμονωμένες εξεγέρσεις οι οποίες είχαν σαν κοινά στοιχεία τον αυθορμητισμό, την έλλειψη οργάνωσης και τέλος της εύκολης κατάπνιξης τους από τους δυνάστες. Αυτό όμως δεν συνέβη στην περίπτωση της εξέγερσης των Κυπρίων με επικεφαλής τον Ρε Αλέξη. Την περίοδο του βασιλιά Ιανού, οι Σαρακηνοί Μαμελούκοι έκαναν επιδρομή στο νησί συλλαμβάνοντας τον βασιλιά και κατατροπώνοντας τον στρατό του, λεηλατώντας σχεδόν τα πάντα. Οι δουλοπάροικοι που συμμετείχαν στον στρατό του βασιλιά Ιανού εγκατέλειψαν τον βασιλιά και εντάχθηκαν στις γραμμές των επαναστατημένων με ηγέτη τον Ρε Αλέξη. Ο Ρε Αλέξης εκμεταλλευόμενος την πλήρη αποδιοργάνωση των Φράγκων, που προκάλεσε κενό εξουσίας, κατάφερε να οδηγήσει τους κύπριους δουλοπάροικους στην κατάληψη της (εξουσίας) η οποία διήρκησε 10 μήνες. Για τον αγώνα αυτό ο Αλέξης πήρε τον τιμητικό τίτλο «Ρε», που στα λατινικά σημαίνει Ρήγας, δηλαδή βασιλιάς.
η αστική ιστοριογραφία επιχείρησε να αφήσει ξεχασμένη την ένδοξη σελίδα της εξέγερσης του Ρε Αλέξη η οποία αποτελεί βαθιά ριζοσπαστική και προοδευτική τομή ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα
Σε αυτούς τους 10 μήνες η επαναστατική εξουσία παίρνει την γη από τους φεουδάρχες και την διανέμει στους νόμιμους κατόχους της, στον λαό που δουλεύει την γη. Παράλληλα, αναπτύσσει θεσμούς αμεσοδημοκρτίας όπως τα επαναστατικά συμβούλια και τις επαναστατικές επιτροπές και αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, όπως αυτό του κεντρικού συμβουλίου της επανάστασης, πολύ πριν καθιερωθεί σαν όρος από την Γαλλική επανάσταση. Ο έντονα ταξικός χαρακτήρας της επανάστασης αλλά και η μαζικότητα του δημιούργησε ανησυχία στις βασιλικές αυλές της Δύσης. Υπό τον φόβο της διάδοσης της εξέγερσής των Κυπρίων παραμερίστηκαν οι όποιες αψιμαχίες υπήρχαν μεταξύ τους και επιχείρησαν την κατάπνιξη της επανάστασης. Στις 12 του Μάη του 1427 ο Ρε Αλέξης συλλαμβάνεται, βασανίζεται και τελικά δολοφονείται δια απαγχονισμού, γεγονός που σηματοδοτεί την αιματηρή κατάπνιξη της εξέγερσης και την επαναφορά της φεουδαρχίας στο νησί. Η εξέγερση των Κυπρίων υπό την καθοδήγηση του Ρε Αλέξη αποτελεί προϊόν λαϊκής αυτενέργειας, εθνικής αντίστασης και ταξικής δράσης. Η εξέγερση αυτή καταδεικνύει τη διαχρονική τάση των φτωχών και καταπιεσμένων, να γίνουν οι κυρίαρχοι του πλούτου που παράγουν. Η εξέγερση δεν διενεργήθηκε ούτε από τον ανώτατο εκκλησιαστικό κλήρο ούτε από την ανώτερη τάξη των Κυπρίων οι οποίοι άλλωστε είχαν βρει τρόπους να συμβιώνουν με τους κατακτητές. Αυτός ήταν και ο λόγος που αυτοί, παρότι Κύπριοι, αντιμετώπισαν με εχθρότητα την εξέγερση. Αυτός ήταν και ο λόγος που η αστική ιστοριογραφία επιχείρησε να αφήσει ξεχασμένη την ένδοξη σελίδα της εξέγερσης του Ρε Αλέξη η οποία αποτελεί βαθιά ριζοσπαστική και προοδευτική τομή ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα. Στις μέρες μας υπάρχει αναζωπύρωση της προσπάθειας ανάδειξης της επανάστασης και των μηνυμάτων της με σκοπό να γίνουν κτήμα της κυπριακής κοινωνίας.
Η εξέγερση των Κυπρίων υπό την καθοδήγηση του Ρε Αλέξη αποτελεί προϊόν λαϊκής αυτενέργειας, εθνικής αντίστασης και ταξικής δράσης
Πέραν από την Ένωση Κυπρίων Αγροτών (ΕΚΑ) προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι φορείς που αποτελούν την « Επιτροπή για την προβολή του αγώνα των Κύπριων χωρικών υπό την Ηγεσία του Ρε Αλέξη κατά των Φράγκων κατακτητών την περίοδο 1426-1427» Μετά την κατάκτηση που πέτυχαν οι αγροτικές οργανώσεις με προεξάρχουσα την ΕΚΑ για αναγνώριση από την πολιτεία, της 12ης Μαΐου σαν «Ημέρα του Αγρότη», σειρά παίρνει το αίτημα προφύλαξης της ιστορικής αλήθειας και διάδοσης της στην κοινωνία.
Η Επιτροπή για την προβολή του αγώνα των Κύπριων χωρικών υπό την Ηγεσία του Ρε Αλέξη κατά των Φράγκων κατακτητών την περίοδο 1426-1427 απαρτιζόμενη από το κοινοτικό συμβούλιο Μηλιάς Αμμοχώστου, το σωματείο Μηλιά Αμμοχώστου, το κοινωνικό συμβούλιο Νέων Μηλιάς Αμμοχώστου «Ρε Αλέξη» και την Εκπομπή «Παράθυρο στην κριτική σκέψη» με τον Χαράλαμπο Αριστοτέλους. Τα κύρια αιτήματα της επιτροπής είναι: 1.Να συμπεριληφθεί στην Κυπριακή Ιστορία και να διδάσκεται σ´ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης η επανάσταση του « Ρε Αλέξη» 2.Να κινηθούν οι μηχανισμοί ώστε να προωθηθεί η έρευνα για να βγουν στην επιφάνεια οι πηγές οι οποίες θα φωτίσουν περισσότερο αυτή τη λαμπρή περίοδο της Κυπριακής Ιστορίας. 3.Αναγνώριση της πρώτης διοίκησης από Κύπριο ηγέτη για τους Κύπριους. 4.Ν´ αναγνωρισθεί ως το πρώτο εγχείρημα τοπικής αυτοδιοίκησης σε Αστικές και αγροτικές περιοχές με την εγκαθίδρυσης καπετανάτων π.χ. Λευκόνοικο, Λευκά, Μόρφου, Ορεινής, Λεμεσό. 5.Ονοματοδοσία λεωφόρων και Οδών ανά την Κύπρο με το όνομα του Ρε Αλέξη ως ένδειξη τιμής για τον αγώνα και την θυσία του. 6.Η ανέγερση μνημείου σε περίοπτο χώρο που να συμβολίζει την επανάσταση των Κύπριων χωρικών υπό την ηγεσία του Ρε Αλέξη. Το παράθυρο στην κριτική σκέψη προχώρησε στην παραγωγή του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ για την Επανάσταση του Ρε Αλέξη, επιδιώκοντας μια Ιστορικό πολιτική κατάδυση στις σκοτεινές πτυχές αυτού του συγκεκριμένου Ιστορικού γεγονότος έτσι ώστε να εξετάσει μ αυτό το τρόπο, το πρώτο εγχείρημα, μιας καθολικής εφαρμογής ενός είδους κοινοκτημοσύνη στην Κύπρο με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες αλλά και διαδικασίες αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας συνάμα. Επίσης εξετάζει και τα μετέπειτα εγχειρήματα ψηγμάτων κοινοκτημοσύνης από το Κυπριακό Λαό. Η Επιτροπή ξεκίνησε έναν προκαταρκτικό διάλογο με την κοινωνία, την πολιτεία και την ακαδημαϊκή κοινότητα, ώστε ο Ρε Αλέξης και η επανάστασή του να συμπεριληφθούν στην εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή πυραμίδα του τόπου. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής Προβολής της Επανάστασης, το θέμα εγγράφηκε προς συζήτηση στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, για να παρθεί πολιτική απόφαση σχετικά με τη συμπερίληψη του ιστορικού γεγονότος και των μηνυμάτων αυτού στα σχολεία και στα ανώτατα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Χαράλαμπος Αριστοτέλους, πολιτικός αναλυτής, μέλος της Επιτροπής Προβολής της Επανάστασης •Πέτρος Κούκος Μέλος Συντακτικής Επιτροπής «Ν» Μέλος του ΚΣ της ΕΔΟΝ
υγεία
Μάης 2021
19
Ο
ι τελευταίοι μήνες τόσο στην Κύπρο αλλά και παγκόσμια, έδειξαν την σημαντικότητα του τομέα της Δημόσιας Υγείας. Η παρούσα υγειονομική κρίση και η πανδημία ανέδειξε ότι τα δημόσια νοσοκομεία και οι δημόσιες παροχές υγείας είναι κομμάτι του κοινωνικού κράτους που πρέπει να ενισχυθεί περισσότερο, για ένα μεγαλύτερο κοινωνικό κράτος και κοινωνικές υπηρεσίες. Η υγεία είναι δικαίωμα και αποτελεί κοινωνικό αγαθό το οποίο έχει υποχρέωση να παρέχει ένα κράτος στους πολίτες του. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών “ΟΧΙ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ” έχει ως στόχο να συγκεντρωθούν 1.000.000 υπογραφές από όλη την Ευρώπη για να ζητηθεί από την Ε.Ε. να καταστούν τα εμβόλια και οι θεραπείες για την πανδημία του Covid-19, παγκόσμια δημόσια αγαθά. Η πρωτοβουλία είναι διαδικτυακή μέσω της ιστοσελίδας https://noprofitonpandemic.eu/el/ και έχει διάρκεια μέχρι την 01/05/2022. Βασικά αιτήματα της πρωτοβουλίας είναι: 1. Υγεία για όλους. Σε μια πανδημία, οι έρευνες και τεχνολογίες θα πρέπει να κοινοποιούνται πλατιά, τάχιστα, σε ολόκληρο τον πλανήτη. Καμία ιδιωτική εταιρεία δε θα πρέπει να έχει την εξουσία να αποφασίζει ποιος θα έχει πρόσβαση στις θεραπείες ή τα εμβόλια και σε ποια τιμή. Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας επιτρέπουν σε μια μόνo εταιρεία να έχει μονοπωλιακό έλεγχο σε βασικά φαρμακευτικά προϊόντα. Αυτό περιορίζει τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων και αυξάνει το κόστος τους για αυτούς που τα έχουν ανάγκη. 2. Διαφάνεια τώρα! Τα στοιχεία για τα κόστη παραγωγής, τις δημόσιες συνεισφορές και την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων και φαρμάκων πρέπει να είναι δημόσια. Τα συμβόλαια που υπογράφονται ανάμεσα σε δημόσιες αρχές και φαρμακευτικές εταιρείες πρέπει να δημοσιοποιούνται. 3. Δημόσιο χρήμα, δημόσιος έλεγχος Οι φορολογούμενοι έχουν πληρώσει για την έρευνα και ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών. Δε μπορεί να επιτραπεί στις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες να ιδιωτικοποιήσουν καίριας σημασίας τεχνολογίες υγείας οι οποίες αναπτύχθηκαν με δαπάνες του δημοσίου.
Μέσα από την εκστρατεία αυτή απαιτούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: • Να διασφαλίσει για όλες και όλους ελεύθερη πρόσβαση σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλια που να είναι καθολικό δημόσιο αγαθό • Να διασφαλίσει ότι τα όποια πνευματικά δικαιώματα σε φάρμακα και εμβόλια δε θα περιορίσουν τη διαθεσιμότητα σε θεραπείες και εμβόλια κατά του COVID-19 • Να μην επιτρέψει οι φαρμακευτικοί κολοσσοί να κερδοσκοπούν εις βάρος της υγείας των λαών Όλοι ανεξαιρέτως έχουμε δικαίωμα • Να θέσει τη δημόσια υγεία πάνω από τα ιδιωτικά κέρδη.
στη θεραπεία. Κανείς δεν είναι ασφαλής μέχρι που ο καθένας θα έχει πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία και εμβόλια Η υγεία είναι δικαίωμα και αποτελεί κοινωνικό αγαθό το οποίο έχει υποχρέωση να παρέχει ένα κράτος στους πολίτες του.
4. Όχι κέρδη από την πανδημία Οι μεγάλες φαρμακευτικές βιομηχανίες δε πρέπει να κερδοφορήσουν από αυτή την πανδημία σε βάρος της υγείας του λαού. Κάθε υγεινομική απειλή που είναι και συλλογική θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με αλληλεγγύη, όχι ιδιωτική κερδοφορία.
Όλοι ανεξαιρέτως έχουμε δικαίωμα στη θεραπεία. Κανείς δεν είναι ασφαλής μέχρι που ο καθένας θα έχει πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία και εμβόλια. Υποστηρίζοντας την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών, λαμβάνουμε μέρος στην διασφάλιση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πράξει όλα όσα δύναται για να καταστήσει τα εμβόλια και τις θεραπείες κατά της πανδημίας παγκόσμιο δημόσιο αγαθό, ελεύθερα προσβάσιμο στον καθένα. •Κατερίνα Φραγκουλίδου Υπεύθυνη Γραφείου Περιβάλλοντος & Υγεία του ΚΣ της ΕΔΟΝ Μέλος του ΚΣ της ΕΔΟΝ
20
η «Ν» προτείνει
Μάης 2021
Στο σανίδι Gloria Μία ηλικιωμένη γυναίκα συνομιλεί με έναν λούτρινο επισκέπτη, περιμένοντας τον γιο της. Εκείνος θα την συνοδεύσει σε έναν οίκο ευγηρίας, όπου θα περάσει το υπόλοιπο της ζωής της. Το έργο Gloria μέσα από την φαντασία της ογδοντάχρονης ηρωίδας του, μιλάει με ευαισθησία, στοργή και χιούμορ για το αναπόφευκτο κομμάτι του κύκλου της ζωής όλων των όντων, τα γηρατειά. Πότε: 15 και 16 Μαΐου στις 19:30, 22 Μαΐου στις 19:30, 5 Ιουνίου στις 17:30 και 19:45 Που: Θέατρο Αιγαία, Λευκωσία, Youth Makerspace, Λάρνακα, Θέατρο Συνεργείο, Λεμεσός Πληροφορίες: 96127050
«Λευκές Νύχτες» Την εποχή της συγγραφής του έργου το 184), ο Ντοστογιέφσκι επισήμανε ως ένα αξιοσημείωτο κοινωνικό φαινόμενο τον άνθρωπο-ονειροπόλο. Η ατμόσφαιρα στις «Λευκές Νύχτες» είναι ποιητική και άκρως συγκινητική. Πρόκειται για έναν ύμνο στη νεότητα, στην άνοιξη, στον έρωτα και στη δύναμή τους να μεταμορφώνουν την εγκόσμια πραγματικότητα. Οι ήρωες αυτής της ιστορίας, θα μπορούσαν να είναι σήμερα σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του πληθυσμού της γης. Άνθρωποι οι οποίοι περνούν μια παρατεταμένη περίοδο λευκών νυχτών. Όπου όλα είναι στάσιμα. Μοιάζουν όλες οι μέρες με τις προηγούμενες και τις επόμενες, λόγω αυτής της στασιμότητας. Μια φάση στην ιστορία του πολιτισμού μας, όπου ο ίδιος ο πλανήτης μοιάζει να έχει σταματήσει να γυρνά και όλοι είμαστε εν αναμονή της επανεκκίνησης. Πότε: 10, 15, 22 και 23 Μαΐου στις 20:00 Που: Παλιό Ξυδάδικο (ΜΙΤΟΣ), Λεμεσός Πληροφορίες: 99520835
«Μείνε Δίπλα μου» Πρόκειται για μια παράσταση επινοημένου θεάτρου, η οποία πρωτοσυστήθηκε στους θεατές τον περασμένο Φεβρουάριο μέσα από την online streaming προβολή της. Δυο αδέρφια στην επαρχία, παρατημένα στο έλεος της τύχης, έχοντας χάσει τη μητέρα τους από ανίατη ασθένεια, αποφασίζουν, μετά από πολλή σκέψη, να πραγματοποιήσουν την τελευταία της επιθυμία. Ο θάνατός της κι η στερνή παράκλησή της -ακραία, παράδοξη, ωμή και μακάβρια- δίνει σ’ αυτήν μια επ’αόριστον παράταση στα εγκόσμια, και στους ίδιους, μια μοναδική ευκαιρία για επιβίωση.Οι κώδικες ηθικής ανατρέπονται από την ίδια την ανάγκη. Πότε: 14 Μαΐου και 15 Μαΐου, 17 Μαΐου και 18 Μαΐου στις 19:00 Που: Flea theatre, Λευκωσία Πληροφορίες: 70000138
«Περιμένοντας τον Γκοντό» Το θέατρο ΑντίΛογος, σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Κώστα Σιλβέστρο επιχειρούν για πρώτη φορά στα κυπριακά θεατρικά δρώμενα, να παρουσιάσουν το εμβληματικό έργο του Σάμιουελ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό» στην κυπριακή διάλεκτο, ελληνική και τουρκική. Δύο παρίες, περιφέρονται άσκοπα στη διάρκεια της μέρας και λίγο πριν την νύχτα, καταλήγουν σε ένα μέρος στη μέση του πουθενά, όπου περιμένουν την έλευση κάποιου κυρίου Γκοντό, ο οποίος, όμως, ποτέ δεν έρχεται. Οπωσδήποτε, όμως, θα έρθει αύριο. Έτσι, η ζωή τους καθώς περιστρέφεται γύρω από την πάντα επικείμενη και πάντα αναβαλλόμενη άφιξη του Γκοντό, δεν αποκτά κανένα άλλο λόγο ύπαρξης, παρά τη συνάντησή τους και την αναμονή. Απαραίτητο οι θεατές να έχουν μαζί τους δελτίο πολιτικής ταυτότητας Πότε: Κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 20:00 Που: Σπίτι της Συνεργασίας (H4C), Λευκωσία Πληροφορίες: 99251331
«Η τελευταία απολογία ενός πεθαμένου που ’σφαξε τρεις και οκτώ λάβωσε ακόμα» O Νίκος Κοεμτζής, ο άνθρωπος ο οποίος το βράδυ των αποκριών του 1973 σκοτώνει τρεις αστυνομικούς και τραυματίζει οκτώ πολίτες για μια ”παραγγελιά”, στο κέντρο διασκέδασης ‘’Νεράιδα της Αθήνας’’, επιστρέφει για μία μόνο ώρα από την χώρα των νεκρών. Ζητά από το κοινό να του δώσει μια τελευταία ευκαιρία για να παρουσιάσει από τη δική του πλευρά, τα γεγονότα που συντάραξαν την ελληνική κοινωνία αλλά και την πορεία που τον οδήγησε προς αυτά. Ο Κοεμτζής μέσα από τις υπόγειες διαδρομές της ζωής του, αναδεικνύεται σε έναν αντιήρωα που επιζητά την εξιλέωση που δεν κέρδισε, παρά τα 23 χρόνια φυλακής. Γνωρίζει όμως ότι κάτι τέτοιο εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την απόφαση του κοινού που αντιμετωπίζει κατά πρόσωπο. Πότε: 10, 15, 16, 22, 23, 23 και 24 Μαΐου στις 20:00 Που: Artos Foundation Πληροφορίες: 96-130158
Στη βιβλιοθήκη Το σιδερένιο όνειρο, Νόρμαν Σπίνραντ Αφήστε τον Αδόλφο Χίτλερ να σας οδηγήσει στα σκοτεινά και ταυτοχρόνως γκροτέσκα μονοπάτια του σιδερένιου του ονείρου: της απόλυτης δυστοπίας, όπου οι Αληθάνθρωποι προσπαθούν να καθαρίσουν τη Γη από τους μεταλλαγμένους. Τι μας θυμίζει, άραγε; Και πώς ο αναγνώστης δεν θα βρεθεί κάποιες στιγμές να σαγηνεύεται από το απόλυτο κακό; Ένα βιβλίο για γερά στομάχια, ένα βιβλίο, πο αν και με την πρώτη ματιά φαντάζει ευθέως φασιστικό, η ιδιοφυής πένα του Σπίνραντ το μετασχηματίζει -με έναν λεπτό, σχεδόν αδιόρατο τρόπο- σε ένα αντιφασιστικό αριστούργημα.
Ο «άλλος» Ψυχρός Πόλεμος, Ζηνοβία (Τζένη) Λιαλιούτη Η συγγραφέας παρακολουθεί τους στόχους, τις επιτυχίες και τις αστοχίες της αμερικανικής πολιτιστικής διπλωματίας στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ξεχωριστή θέση σε αυτή την προβληματική αποτελεί η προσέγγιση της εξέλιξης των ερευνών κοινής γνώμης ως εργαλείου της αμερικανικής πολιτιστικής διπλωματίας, με ιδιαίτερη αναφορά στις έρευνες που διενεργήθηκαν στην Ελλάδα υπό αμερικανική επίβλεψη. Συνολικά, το βιβλίο εικονογραφεί μια εποχή κατά την οποία η μάχη των δύο μεγάλων αντιπάλων, των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, προσέδωσε πολιτικό περιεχόμενο στη σφαίρα της πολιτιστικής δράσης.
Πότε! Πότε! Μια μέρα, Yavuz Ekinci Χωρισμένο σε τρία μέρη, για το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον, το μυθιστόρημα αυτό ξετυλίγει, αθόρυβα και διαπεραστικά, το σύγχρονο δράμα των κατοίκων ενός κουρδικού χωριού και μαζί το δράμα ενός ολόκληρου λαού, που η φωνή του δεν ακούγεται, η γλώσσα του δεν αναγνωρίζεται, η ιστορία του είναι άγνωστη. Ενός λαού περιφρονημένου. Η μέρα που ένας άντρας ήρθε τρέχοντας από το όρος Αμάρ είναι η μέρα που οι εφιάλτες ζωντανεύουν.
Εκδηλώσεις Επαρχιακών Εκδηλώσεων ΕΔΟΝ Αμμοχώστου Παράσταση 1958
Πότε: Δευτέρα 24/5/2021 1η παράσταση 19:00, 2η παράσταση 20:30 Πού: Θέατρο Σκάλας Πληροφορίες, προκρατήση εισιτηρίων: 96617309 Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ
ιστορία
T
Μάης 2021
21
Συμπληρώνονται φέτος 76 χρόνια από την νίκη των λαών κόντρα στον χιτλεροφασισμό και τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που ήταν αποτέλεσμα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αλλά και μια «διέξοδος» από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 - 1933. Ενός πολέμου, που κοινός στόχος για τα ιμπεριαλιστικά κράτη που συμμετείχαν αποτελούσε η συντριβή του πρώτου εργατικού κράτους στον κόσμο, της Σοβιετικής Ένωσης.
Με την ανατροπή του Σοσιαλισμού, στη Σοβιετική Ένωση και στις χώρες της Ευρώπης, ξεκίνησε μια τεράστια προσπάθεια παραχάραξης της ιστορικής αλήθειας, διαστρέβλωσης των πραγματικών γεγονότων, για να μειωθεί η συμβολή της ΕΣΣΔ στη συντριβή του φασισμού, για να μειωθεί η προσφορά του σοσιαλισμού στην ανθρωπότητα.
Γαλλο-σοβιετικό σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας με την Τσεχοσλοβακία
Στους πλαστογράφους της ιστορίας απαντάμε με την ιστορική αλήθεια. Με φάρο την κόκκινη σημαία που κυμάτιζε περήφανα στο Ράιχσταγκ και ως ελάχιστο φόρο τιμής στους νεκρούς που με τη θυσία τους έδωσαν ελπίδα στους λαούς
Μετά την εγκαθίδρυση του ναζισμού στην Γερμανία και αφού άρχισε να δυναμώνει οικονομικά με τη βοήθεια του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, ξεκίνησε να προετοιμάζει το έδαφος για το μοίρασμα του κόσμου που στρεφόταν, κατά πρώτο λόγο, ενάντια στην ΕΣΣΔ. Τον Οκτώβρη του 1933 η Γερμανία εγκατέλειψε τη Διάσκεψη της Γενεύης για τον αφοπλισμό και κατέθεσε δήλωση αποχώρησης από την Κοινωνία των Εθνών. Το Μάρτη του 1935 ο Χίτλερ κήρυξε στη χώρα γενική επιστράτευση, ενώ ένα χρόνο μετά το Μάρτη του 1936 τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη της Ρηνανίας. Το Νοέμβρη του 1936 η Γερμανία και η Ιαπωνία υπέγραψαν το «αντικομουνιστικό σύμφωνο», στο οποίο το 1937 προσχώρησε και η Ιταλία. Αυτή η δραστηριότητα οδήγησε σε μια σειρά από κρίσεις και πολέμους. (Εισβολή Ιαπωνίας στην Κίνα το 1931, εισβολή Ιταλίας στην Αιθιοπία 19351936, γερμανοϊταλική επέμβαση στην Ισπανία 19361939). Η Γερμανία, επωφελούμενη από την πολιτική της λεγόμενης μη επέμβασης, που ακολουθούσαν η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, κατέλαβε το Μάρτη του 1938 την Αυστρία και άρχισε να προετοιμάζει επίθεση κατά της Τσεχοσλοβακίας. Η ΕΣΣΔ με συνέπεια προσπάθησε να διασφαλίσει και να διατηρήσει την ειρήνη, πάλευε με κάθε μέσο για την αποτροπή του πολέμου. Στις 2 του Μάη 1935 υπογράφτηκε το γαλλο-σοβιετικό σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας με την Τσεχοσλοβακία, και ήταν έτοιμη να προσφέρει βοήθεια, ακόμα και αν η Γαλλία δεν τηρούσε την υπογραφή της. Η κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας δε δέχτηκε τη βοήθεια της ΕΣΣΔ. Το Σεπτέμβρη του 1938 έγινε συνάντηση Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας και Ιταλίας, στο Μόναχο, όπου η Τσεχοσλοβακία συμφωνήθηκε να δοθεί στον Χίτλερ. Αποτέλεσμα της συμφωνίας του Μονάχου ήταν, οι κυβερνήσεις της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, να επιβάλουν τους όρους της Γερμανίας στην Τσεχοσλοβακία.
Συμφωνία Μολότοφ – Ρίμπεντροπ Το Μάρτη του 1939 η Γερμανία κατέλαβε ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, η ΕΣΣΔ επιμένει στην αναγκαιότητα συμφωνίας με τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η Γερμανική επέλαση και να επικρατήσει η ειρήνη. Οι κυβερνήσεις της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας άρχισαν διαπραγματεύσεις με την ΕΣΣΔ, το καλοκαίρι του 1939. Δεν στόχευαν όμως να υπογράψουν συμφωνία, αλλά κωλυσιεργώντας στις διαπραγματεύσεις να επιταχύνουν την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ. Αρνήθηκαν την υπογραφή συμφωνίας, που πρότεινε η ΕΣΣΔ, για κοινό μέτωπο κατά των ναζιστών. Επιδίωξή τους μ’ αυτή την τακτική ήταν να παρασύρουν την ΕΣΣΔ σε πόλεμο εναντίον της Γερμανίας και να την αφήσουν μόνη της. Η Σοβιετική Ένωση βλέποντας τον άμεσο κίνδυνο επίθεσης της ναζιστικής Γερμανίας και έχοντας προβλέψει το αναπόφευκτο του πολέμου, υπογράφει με τη Γερμανία, σύμφωνο μη επίθεσης, «συμφωνία Μολότοφ – Ρίμπεντροπ», στις 23 Αυγούστου του 1939. Σκοπός της τακτικής αυτής ήταν να καθυστερήσει όσο γίνεται περισσότερο την επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας και να προετοιμαστεί για την αντιμετώπιση του πολέμου της ενάντιά της.
Η προβοκάτσια του Κατίν Τον Απρίλη του 1943, η ναζιστική Γερμανία ανακοινώνει ότι ανακάλυψε μαζικούς τάφους Πολωνών αξιωματικών στο δάσος του Κατίν, η δολοφονία των οποίων αποδίδεται στους «Εβραιομπολσεβίκους», ξεκινώντας μια εκστρατεία συντήρησης της προβοκάτσιας που κρατάει μέχρι τις μέρες μας. Κατά τους ναζί, η δολοφονία των Πολωνών διαπράχτηκε το 1940. Κι όμως τα στοιχεία από την εκταφή αποδεικνύουν ότι πάνω σε πτώματα του Κατίν βρέθηκαν έγγραφα με ημερομηνία «20 Οκτωβρίου 1941». Όμως εκείνη την περίοδο, τον Οκτώβρη του ‘41, στο Κατίν δεν υπήρχαν Σοβιετικοί. Την περιοχή είχαν καταλάβει οι Γερμανοί, μήνες πριν...
Μέλη της «διεθνούς» επιτροπής που συνέστησε ο ίδιος ο Γκαίμπελς για να «στοιχειοθετήσει το έγκλημα από τους Σοβιετικούς», αποκάλυψαν ως χρόνο ταφής των πτωμάτων τα τέλη του ‘41, αρχές του ‘42. Ενόσω, δηλαδή, η περιοχή βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή... Η επιτροπή που συστήθηκε υπό τον ακαδημαϊκό Μπουρντένκο το 1944 αποκάλυψε ότι στους τάφους υπήρχαν κάλυκες από σφαίρες των 7,65mm με κωδικό «Geko» και αρκετές των 9mm, ενώ σημαντικός αριθμός θυμάτων βρέθηκε με τα χέρια δεμένα με ειδικό είδος σπάγκου. Εκείνη την περίοδο σφαίρες των 7,65mm και των 9mm υπήρχαν μόνο στη Γερμανία, ενώ ο κωδικός «Geko» ανήκε στο εργοστάσιο παραγωγής σφαιρών «Genshovik».
Ο ίδιος ο Γκαίμπελς, στις 8/5/1943 αναφέρει στο ημερολόγια του: «...δυστυχώς στους τάφους του Κατίν βρέθηκαν γερμανικές σφαίρες... Είναι απαραίτητο αυτή η πληροφορία να παραμείνει άκρως απόρρητη. Αν ποτέ ερχόταν εν γνώσει του εχθρού, η όλη υπόθεση του Κατίν θα κατέρρεε»...
Η συμβολή του Σοβιετικού Λαού Παρ’ όλες τις προσπάθειες παραχάραξης της Ιστορίας και τις προσπάθειες του Δυτικού Κόσμου να προωθήσει την Απόβαση στη Νορμανδία ως το πιο καθοριστικό σημείο του πολέμου, ο Κόκκινος Στρατός είχε αντεπιτέθηκε ήδη για την τελική νίκη και την απελευθέρωση των λαών της Ανατολικής Ευρώπης. Μάχες που δεν χωρούν καμία πλαστογραφία της θυσίας και προσφοράς του σοβιετικού λαού. 20 εκατομμύρια νεκρούς και πλησίασαν τα 30 εκατομμύρια μαζί με τους αναπήρους και τους τραυματισμένους.
Στους πλαστογράφους της ιστορίας απαντάμε με την ιστορική αλήθεια. Με φάρο την κόκκινη σημαία που κυμάτιζε περήφανα στο Ράιχσταγκ και ως ελάχιστο φόρο τιμής στους νεκρούς που με τη θυσία τους έδωσαν ελπίδα στους λαούς, θα υπενθυμίζουμε καθημερινά τη νίκη των λαών. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την απαλλαγή από αυτό το σάπιο σύστημα, που γεννά πολέμους, καταστροφές και εκμετάλλευση. •Πάμπος Γεωργίου Μέλος Γραμματείας ΕΔΟΝ Λάρνακας
Δες περισσότερα: ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ 3. Για την παραχάραξη της ιστορίας, Εκδόσεις Κ.Σ. ΚΝΕ
22
A
αφιέρωμα
Μάης 2021
γαπήθηκε όσο λίγοι από τον κόσμο και όχι τυχαία. Από τις πιο ευγενικές φυσιογνωμίες, αεικίνητος, αυθεντικός, με μια σεμνότητα που ξάφνιαζε. Αληθινός μαχητής. Μια ζωή πάλευε με αξιοπρέπεια και περηφάνια, τιμώντας την τέχνη του και παραμένοντας πάντα Άνθρωπος.
Γεννήθηκε στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1927 και ήταν το μοναδικό παιδί του Βασίλη και της Ευδοκίας Βέγγου. Ο πατέρας του εργαζόταν στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού και στην Κατοχή οργανώθηκε στο ΕΑΜ. Μετά τον πόλεμο εκδιώχθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Ο μικρός τότε Θανάσης, ρίχτηκε στη βιοπάλη για να βοηθήσει την οικογένειά του κάνοντας διάφορες δουλειές, μέχρι που κατατάχθηκε στον στρατό. Στα χρόνια του εμφυλίου, ως παιδί ΕΑΜίτη, εστάλη να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, ουσιαστικά ως εξόριστος, στη Μακρόνησο. Η παραμονή του στην Μακρόνησο έμελλε να του καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την υπόλοιπη ζωή του. Εκεί γνώρισε τον επίσης εξόριστο Νίκο Κούνδουρο και με τη συμμετοχή του επίσης εξόριστου φίλου τους σκηνογράφου, Τάσου Ζωγράφου. Εκεί ξεκίνησαν να στήνουν μικρές θεατρικές παραστάσεις για τους συναδέλφους τους και επομένως να παίρνει και τους πρώτους ρόλους του. Πέραν από ηθοποιό καθόρισε και την αυθεντικότητα του ως ανθρώπου που εκδηλωνόταν περισσότερο με το ήθος του πάρα με τις τοποθετήσεις του. Αξίζει να παραθέσουμε ένα γεγονός από το 2ο Φεστιβαλ ΚΝΕ-Οδηγητή που πραγματοποιήθεικε στην καισαριανή το 1976. Ο Θανάσης Βέγγος δηλώνει στο Ριζοσπάστη της Εποχής για το φεστιβαλ: «Θα ’θελα πολύ να ’ρθώ και να παίξω στο Φεστιβάλ, αλλά δεν μπορώ. Αυτό το συμβόλαιο με το θέατρο μ’ έχει δέσει χειροπόδαρα. Θα δώσω όμως μια μηχανή προβολής 35 μ. και δυό ταινίες μου, όποιες θέλετε, και θα ’ρθω σαν απλός θεατής»
Ο κινηματογράφος και το θέατρο Ο πρώτος κινηματογραφικός ρόλος του Θανάση Βέγγου ήταν στο έργο «Μαγική Πόλη». Όπως ο ίδιος είπε, έπαιζε τρίτους ρόλους και δούλευε σαν φροντιστής για να τα βγάλει πέρα. Εκεί όμως που ξεχώρισε ήταν στην ταινία «Δράκος». Ο ίδιος δεν πήγε ποτέ σε δραματική σχολή. Όταν κάποτε χρειάστηκε να παίξει στο θέατρο και του ζητήθηκε η άδεια εξασκήσεως του επαγγέλματος αναγκάστηκε να δώσει εξετάσεις στην επιτροπή ταλέντων, η οποία τον χαρακτήρισε εξαιρετικό ταλέντο. Η πρώτη του θεατρική παράσταση ήταν στην επιθεώρηση «Ομόνοια πλατς πλουτς».
Η πτώχευση Το 1964 ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής, «ΘΒ - Ταινίες Γέλιου», με στόχο να είναι ελεύθερος να γυρνά τις ταινίες με απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία. Στην αρχή όλα πήγαιναν καλά και πέτυχε αυτό που ήθελε. Την ελευθερία έκφρασης. Σύντομα όμως, του κτύπησαν την πόρτα τα πρώτα οικονομικά προβλήματα. Η φήμη του για την κακοδιαχείριση των οικονομικών, εξαπλώθηκε και όσοι ήθελαν να βγάλουν άμεσα χρήματα, αγόραζαν μετοχές από τον Βέγγο. Ακόμα και παλιοί συνεργάτες του, φαίνεται να τον εκμεταλλεύτηκαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο ηλεκτρολόγος, στον οποίο ο Βέγγος δώρισε ποσοστά από μία ταινία του, όταν πληροφορήθηκε ότι η γυναίκα του ήταν έγκυος, χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεγαλοψυχίας και γενναιοδωρίας του. Μετά την ταινία, ο ηθοποιός δεν είχε χρήματα για να δώσει στον ηλεκτρολόγο. Εκείνος τότε, τον κατήγγειλε για χρέη και τον οδήγησε στα δικαστήρια. Η τελειομανία του, αλλά και η παντελής αδιαφορία του να βγάλει πολλά χρήματα και να πλουτίσει, φαίνεται να αποτέλεσαν τις κυριότερες αιτίες της οικονομικής του καταστροφής. Ως χρηματοδότης των ταινιών του, δεν λογάριαζε τα χρήματα. Το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ακόμα και για μια μικρή λεπτομέρεια, μπορούσε να σταματήσει το γύρισμα και να το ξεκινήσει από την αρχή. Όλα αυτά, σε μια εποχή που το φιλμ ήταν πολύ ακριβό. Αν και απέτυχε επιχειρηματικά, οι ταινίες του σημείωναν πάντα επιτυχία. Δυστυχώς όμως, τα έσοδα δεν ήταν αρκετά για να τον σώσουν από την ολική καταστροφή. Οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Οι δανειστές τον πίεζαν, η εφορία τον κυνηγούσε και οι περισσότεροι φίλοι και συνεργάτες, του είχαν γυρίσει την πλάτη. Έχασε ακόμα και το σπίτι του στην Κυψέλη, όπου ζούσε με την οικογένειά του. Το διαμέρισμα ήταν το μόνο του περιουσιακό στοιχείο, που απέκτησε από την πετυχημένη καριέρα του. Το κλείσιμο της εταιρείας του, του στοίχισε πολύ. Η ανάκαμψη ήρθε χρόνια αργότερα, όταν ανέλαβε τα οικονομικά του, φίλος και συνεργάτης του Ντίνος Κατσουρίδης.
Στα χρόνια του εμφυλίου, ως παιδί ΕΑΜίτη, εστάλη να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, ουσιαστικά ως εξόριστος, στη Μακρόνησο
Ο Βέγγος έπαιξε και διακρίθηκε στο θέατρο, ο κινηματογράφος όμως τον έκανε γνωστό και αγαπητό στον λαό. Τα έργα του λειτούργησαν σαν καταλύτης, αναδεικνύοντας την περηφάνια της φτώχειας, την περιφρόνηση στην ταξική κοινωνία. Ερμήνευσε τον άνεργο, τον πολυτεχνίτη και ερημοσπίτη, τον τίμιο και εργατικό, τον αμήχανο και πολυμήχανο, που κάνει κάθε είδους δουλειά για να επιβιώσει. Μετατράπηκε σε μια αεικίνητη φιγούρα, έναν κλόουν, τον Σαρλό της Ελλάδας, ή καλύτερα τον Καραγκιόζη αυτοπροσώπως. Μπορούσε να σε κάνει να γελάσεις και να κλάψεις με μια του λέξη.
Αν και σατίρισε τα ελαττώματα των Νεοελλήνων, προχώρησε και σε ταινίες με πολιτικά υπονοούμενα σε δύσκολες εποχές. Ιδιαίτερα αγαπητός στο κοινό, τον έκαναν οι ταινίες «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ», «Μην είδατε τον Παναή», «Ζήτω η τρέλα», «Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης». Συμμετείχε σε ταινίες, σταθμούς για το ελληνικό σινεμά, όπως οι «Ποτέ την Κυριακή», «Κορίτσι με τα μαύρα», «Διακοπές στην Αίγινα», «Ηλίας του 16ου» και «Μανταλένα». Αργότερα, το «Πράκτωρ Θου Βου» τον μετατρέπει σε λαϊκό ήρωα μέσα από πολλές ταινίες, που έκαναν μεγάλη εισπρακτική επιτυχία, σε μια εποχή που ο κινηματογράφος αποτελούσε τη μόνη φθηνή ψυχαγωγία για το ευρύ κοινό. Συνολικά, έχει παίξει σε 126 ταινίες, σε 52 από τις οποίες ως πρωταγωνιστής και σκηνοθέτησε ακόμη επτά. Εμφανίστηκε επίσης σε διάφορες τηλεοπτικές σειρές.
«Καλέ μου άνθρωπε»
Αυθεντικά λαϊκός άνθρωπος, αγωνίστηκε, έζησε, βιοπάλεψε. Πάντα με σεμνότητα, συνέπεια, αξιοπρέπεια, καλοσύνη. Η έπαρση και το «σταριλίκι» ήταν ξένα για τον ίδιον. Ξεχώριζε μόνο με το ταλέντο και την ανθρωπιά του. Ο Θανάσης Βέγγος παρέμεινε παντρεμένος με την Ασημίνα Βέγγου, με την οποία απέκτησε δυο γιους , μέχρι το τέλος της ζωής του, στις 3 Μαΐου του 2011. Σε μια βραδιά προς τιμήν του στον Κορυδαλλό, είχε πει, «Καλοί μου άνθρωποι. Πρέπει να κουραστήκατε απ’ αυτήν την ακατάσχετη βεγγολογία, εγώ πάντως κουράστηκα. Ειλικρινά δεν πιστεύω ότι έκανα πάρα πολύ σπουδαία πράγματα στην καριέρα μου. Για ένα πράγμα, όμως, σας διαβεβαιώ. Ότι στη γαλέρα της ζωής μου τράβηξα άγριο κουπί». Και πράγματι, ο Θανάσης Βέγγος τράβηξε άγριο κουπί σε μια ζωή που του έδειξε από νωρίς το σκληρό της πρόσωπο, την οποία όμως αντιμετώπισε με αξιοπρέπεια και γέλιο, παραμένωντας στις μνήμες των ανθρώπων ως ο «καλός άνθρωπος» της Ελλάδας. •Δήμητρα Γεωργίου Μέλος Συντακτικής Επιτροπής «Ν»
Μακρόνησος 1949 Από αριστερά Τάσος Κατράπας, Νίκος Κούνδουρος, Θανάσης Βέγγος.
προχώρησε και σε ταινίες με πολιτικά υπονοούμενα σε δύσκολες εποχές
διεθνή
Μάης 2021
23
«Ν»: Στο ψήφισμα του Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος του Βιετνάμ, υπάρχουν πολλές διατάξεις που θέτουν τη νεολαία στο επίκεντρο, που σχετίζεται με τους αναπτυξιακούς στόχους της χώρας προς το 2030 και με ορίζοντα το 2045. Μπορείτε να μας πείτε πώς η HCYU, η νεολαία του Βιετνάμ και ειδικά τα νεαρά μέλη του κόμματος καλούνται να αναλάβουν τις ευθύνες που τους έχει ανατεθεί από το Κόμμα; N.A.T: Το 13ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος του Βιετνάμ έλαβε πολλές σημαντικές αποφάσεις, ξεκινώντας ένα νέο στάδιο ανάπτυξης με ισχυρές και ευημερούσες φιλοδοξίες. Στην απόφαση του 13ου Συνεδρίου, οι νέοι βρίσκονται στο επίκεντρο όλων των θεμάτων. Οι νέοι ενθουσιάζονται από το όραμα και τη φιλοδοξία του Βιετνάμ. Ταυτόχρονα, βλέπουμε επίσης την ανάγκη να καταβάλουμε περισσότερες προσπάθειες για να βελτιωθούμε, να ανταποκριθούμε καλύτερα στα καθήκοντά μας στη νέα εποχή. Μεταξύ των τριών πρωτοποριακών σταδίων που προσδιορίστηκαν από το 13ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, οι νέοι διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, ειδικά όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους υψηλής ποιότητας. Προκειμένου να υλοποιηθεί η φιλοδοξία της οικοδόμησης μιας ισχυρής χώρας, είναι απαραίτητο να έχουμε τη συμμετοχή ολόκληρου του πολιτικού συστήματος και την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας. Ωστόσο, οι νέοι πρέπει να αναλάβουν την αποστολή τους, ως παθιασμένοι και δημιουργικοί πρωτοπόροι. Όσοι είναι σήμερα νέοι, έως το 2045, θα είναι στην ηλικία των 40 ετών και άνω, θα αποκτήσουν πλήρη ωριμότητα σε γνώσεις, δεξιότητες και εμπειρία και θα αναλάβουν μεγάλη ευθύνη σε κάθε οργανισμό, μονάδα ή τομέα της κοινωνίας. Τα σημερινά μας παιδιά, ακόμη και τα μωρά που γεννιούνται αυτή τη στιγμή είναι ταυτόχρονα καινούργια θέματα και δικαιούχοι των εθνικών μας αναπτυξιακών επιτευγμάτων. Έχοντας βαθιά επίγνωση του ζητήματος, αμέσως μετά το 13ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, η Κεντρική Επιτροπή της HCYU συζήτησε ένα προγραμματισμό δράσης για τη νεολαία για την εφαρμογή του Ψηφίσματος. Επί του παρόντος, το σχέδιο δράσης έχει οριστικοποιηθεί και θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες, συμπεριλαμβανομένων οκτώ μεγάλων προγραμμάτων, παρατηρώντας τις απόψεις του Κόμματος στο ψήφισμα του 13ου Συνεδρίου, για να είναι καινοτόμο στο περιεχόμενο και τον τρόπο λειτουργίας. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην εκπαίδευση της νέας γενιάς έως το 2045 ώστε να αναπτυχθεί πλήρως – με γενναιότητα, νοημοσύνη, προσωπικότητα, αυτοπεποίθηση και ετοιμότητα για διεθνή ολοκλήρωση.
Η HCYU θα συνεχίσει να δημιουργεί και να ανανεώνει το περιεχόμενο και τον τρόπο λειτουργίας της, χρησιμοποιώντας έντονα την τεχνολογία, τα κοινωνικά δίκτυα και τις πλατφόρμες πολυμέσων για τη λήψη και τον προσανατολισμό της κοινής γνώμης, της επικοινωνίας και της εκπαίδευσης για τους νέους
Η Κεντρική Επιτροπή της HCYU είναι αποφασισμένη να επικεντρωθεί σε διάφορες δραστηριότητες, καθοδηγώντας την οργάνωση να κατανοήσει διεξοδικά και να διαδώσει νόμους και πολιτικές στους νέους.
«Ν»: Στην ομιλία σας στο 13ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, υπογραμμίσατε τα θετικά επιτεύγματα των τριών μεγάλων επαναστατικών κινημάτων δράσης των νέων σε εθνικό επίπεδο. Τον επόμενο χρόνο, πώς σκοπεύετε να συνεχίσετέ να εφαρμόζετε αποτελεσματικά αυτές τις τρεις κινήσεις, ειδικά στο πλαίσιο των περίπλοκων και απρόβλεπτων εξελίξεων της πανδημίας COVID-19; N.A.T: Η HCYU θα συνεχίσει να δημιουργεί και να ανανεώνει το περιεχόμενο και τον τρόπο λειτουργίας της, χρησιμοποιώντας έντονα την τεχνολογία, τα κοινωνικά δίκτυα και τις πλατφόρμες πολυμέσων για τη λήψη και τον προσανατολισμό της κοινής γνώμης, της επικοινωνίας και της εκπαίδευσης για τους νέους. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε να επιμένουμε στην εφαρμογή επαναστατικών κινήσεων δράσης και προγραμμάτων και δραστηριοτήτων, ενώ ταυτόχρονα, είναι απαραίτητο να κινητοποιήσουμε τους νέους να συμμετάσχουν στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και την εθνική άμυνα. Είναι απαραίτητο να επικεντρωθούμε σε κινήσεις για την προώθηση των δεξιοτήτων της νεολαίας, κατάλληλες για τις νέες συνθήκες ενώ ταυτόχρονα να στηρίξουμε τη νεολαία προς μια συνεκτική και ολοκληρωμένη ανάπτυξη. Από το πλαίσιο τριών κινήσεων: “Εθελοντική Νεολαία”, “Δημιουργική Νεολαία”, “Πρωτοπόροι της Νεολαίας για την προστασία της Πατρίδας”, ορίζουμε κινήματα κλάδων σύμφωνα με τις ανάγκες, τις ικανότητες και τις επιθυμίες κάθε νέας ομάδας. Η Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής της HCYU επιθυμεί να ξυπνήσει τις δυνατότητες, τις δυνάμεις, τις φιλοδοξίες και τη βούληση κάθε νέου να εργαστεί συνεργατικά, συμβάλλοντας στην υλοποίηση του οράματός μας για το 2030 και των φιλοδοξιών προς το 2045 που έχει περιγράψει το 13ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος. Εκτός αυτού, για να οικοδομήσουμε ένα ελκυστικό κίνημα, είναι απαραίτητο να έχουμε έναν “πυρήνα” για καθοδήγηση και προσανατολισμό. Αυτός ο «πυρήνας» μπορεί να είναι τα στελέχη της HCYU, των Συλλόγων, καθώς και νέων, διάσημων ανθρώπων και ανθρώπων με επιρροή σε διάφορους τομείς. Είναι απαραίτητο να εφαρμόσουμε έντονα και διεξοδικά τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού στη συγκέντρωση και ανάπτυξη οργανώσεων για νέους. «Ν»: Πέρυσι, η Εθνοσυνέλευση ψήφισε το Νόμο για τη Νεολαία 2020, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2021. Αυτό θεωρήθηκε σημαντικό βήμα προς την αποτελεσματική εφαρμογή των ψηφισμάτων του Κόμματος και τη βελτίωση των πολιτικών, συστημάτων και νόμων για τη νεολαία. Ποια συγκεκριμένα σχέδια έχει η Κεντρική Επιτροπή της HCYU για να εφαρμόσει σύντομα το Νόμο για τη Νεολαία 2020;
N.A.T: Προκειμένου να εφαρμοστεί ο νόμος για τη νεολαία, η Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής της HCYU εξέδωσε το Σχέδιο Αρ. 306-KH / TWDTN-VP στις 23 Σεπτεμβρίου 2020 για την εφαρμογή του Νόμου για τη Νεολαία στην Ένωση Νεολαίας σε όλα τα επίπεδα. Το σχέδιο έχει εντοπίσει συγκεκριμένα καθήκοντα και έχει αναθέσει αυτές τις εργασίες για την εφαρμογή του Νόμου.
Αποτελεσματική εφαρμογή του Μήνα Νεολαίας κάθε χρόνο, προκειμένου να προωθήσει τον ενθαρρυντικό ρόλο της νεολαίας στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, την προστασία της πατρίδας και την κινητοποίηση της κοινωνίας για τη φροντίδα των νέων. Ταυτόχρονα, η Κεντρική Επιτροπή της HCYU θα ενισχύσει την παρακολούθηση και την κατανόηση της κατάστασης των νέων συνδυάζοντας τις ανάγκες και τις φιλοδοξίες των νέων, τις δυσκολίες και τα προβλήματα στη διαδικασία εφαρμογής πολιτικών και νόμων με όλους τους νέους. Η εποπτεία της εφαρμογής των πολιτικών και των νόμων για τη νεολαία από την HCYU θα πραγματοποιείται ετησίως, εστιάζοντας στην παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών και των νόμων για τους νέους, όπως ορίζεται στον νόμο για τη νεολαία. Η Κεντρική Επιτροπή της HCYU θα οργανώνει ετησίως δραστηριότητες κοινωνικής κριτικής σε σχέδια νόμων και πολιτικών για τους νέους. Επιπλέον, η HCYU θα μελετήσει και θα προτείνει στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό ορισμένα σχέδια για τη νεολαία, όπως ταλαντούχοι νεολαία, νέοι επιχειρηματίες, διάλογος με τους νέους, νέους από 16 έως κάτω των 18 ετών, νεολαία εθελοντισμού και επίβλεψη και εδραίωση της Εθνικής Επιτροπής για τη Νεολαία του Βιετνάμ Ευχαριστώ πολύ! •Επιμέλεια Γραφείου Διεθνών Σχέσεων του ΚΣ της ΕΔΟΝ