Οι τέσσερις του Άη Γιάννη Ήταν 8 το πρωί της Δευτέρας την 15η ημέρα του Ιούλη του 1974 όταν τα ιμπεριαλιστικά σχέδια των ΗΠΑ, της Χούντας των συνταγματαρχών και των συνεργατών τους στην Κύπρο - ΕΟΚΑ Β’ βρέθηκαν να ρίχνουν κατά του Προεδρικού Μεγάρου στην Λευκωσία για να ανατρέψουν τη Δημοκρατία και να ρίξουν τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Τα ψεύδη των πραξικοπηματιών εξαπλώθηκαν σε κάθε γωνιά του νησιού και αντηχούσαν «Ο Μακάριος είναι νεκρός». Η Κύπρος άρχισε να πλημυρίζει από πραξικοπηματίες που τρομοκρατούσαν και προσπαθούσαν να επιβληθούν στο νησί. Πολλές μάχες έγιναν αλλά χωρίς να μπορεί κανείς να τους σταματήσει. Η φασιστική δράση του Γρίβα και των υποστηριχτών του, καθώς και η τρομοκρατική φασιστική δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β’ με την στήριξη της εθνοκάπηλης Κυπριακής ακροδεξιάς ήταν ο άσσος στο μανίκι των εχθρών της Κύπρου. Κάτω από την ταμπέλλα της εθνικοφροσύνης και της πατριδοκαπηλίας έκρυψαν τον φανατισμό, την μισαλλοδοξία, έκρυψαν την συνειδητή τους πρόθεση να ξεπουλήσουν το νησί μας στη Τουρκία, εφαρμόζοντας έτσι και προσκυνώντας τα όργανα του ιμπεριαλισμού και των ξένων συμφερόντων. Ο κόσμος ήταν ή πήγαινε όπως κάθε μέρα στις δουλειές του όταν μαθεύτηκε το μαντάτο για το πραξικόπημα. Ήταν εκείνη την ώρα όμως που πολλοί δημοκρατικοί, προοδευτικοί, λαϊκοί άνθρωποι κινητοποιήθηκαν ενστικτωδώς και μέχρι τις εννέα το πρωί βγήκαν στους δρόμους να φωνάξουν ότι «Ο Μακάριος ζει» και να εμψυχώσουν το λαό να αντισταθεί. Μεταξύ αυτών και οι ήρωες Αντρέας Θεοδοσίου, Γιώργος Χατζηστεφάνου, Γιώργος Χαραλάμπους και Αχιλλέας Κουρτελλής από τον Άγιο Ιωάννη στην Λάρνακα. Κατά τις εννέα το πρωί ο πατέρας του Αντρέα Θεοδοσίου με άλλους φίλους του μπήκαν στο αυτοκίνητο και κατευθύνθηκαν στο κέντρο της πόλης όπου πόρτα την πόρτα φώναζαν ότι ο Μακάριος ζει. Την ιδία στιγμή ο Αντρέας με τους άλλους τρεις, κατευθύνονταν και αυτοί προς το κέντρο της πόλης για να βροντοφωνάξουν και αυτοί ότι ο Μακάριος ζει και να εμψυχώσουν τον κόσμο. Περνώντας όμως από μια πολυκατοικία όπου ήταν μαζεμένοι πολλοί πραξικοπηματίες, έγιναν αντιληπτοί, και τότε γράφτηκε μια μελανή σελίδα στην ιστορία του τόπου μας. Οι φασίστες ΕΟΚΑΒητατζήδες τους γέμισαν με σφαίρες όπως και εκατοντάδες άλλους προοδευτικούς ανθρώπους σε ολόκληρη την Κύπρο.
Ο Γιώργος Χατζηστεφάνου ήταν 46 χρονών, από τον Άη Γιάννη Λάρνακας, ο μεγαλύτερος από τα τρία αδέρφια του, αλλά και πατέρας τριών κοριτσιών και νυμφευμένος με την Αντριάνα Γεωργίου Χ”Στεφανή . Ο Γιώργος ήταν μέλος του ΑΚΕΛ και νοιαζότανε για τα κοινά. Τα προβλήματα του κάθε απλού ανθρώπου τα ένοιωθε σαν δικά του. Δούλευε στις οικοδομές και πάλευε για το μεροκάματο για να μπορεί να συντηρεί την οικογένεια του. Στις 15 Ιουλίου ήταν στη δουλειά όταν πληροφορήθηκε για το πραξικόπημα. Έτσι φεύγει τρεχάτος για το σπίτι, και μετά με το ημιφορτηγό του κατευθύνεται προς το καφενείο, εκεί που η συνείδηση τον καλούσε να φωνάξει στους δρόμους ότι ο Μακάριος ζει και να δώσει θάρρος στον κόσμο. Ο Γιώργος Χαραλάμπους ήταν 17 χρονών, το πέμπτο παιδί στη σειρά από τα έξι του Χαράλαμπου και της Αντριάνας Χαραλάμπους. Από νεαρή ηλικία έγινε μέλος της ΕΔΟΝ και εργαζόταν σαν πελεκάνος από παιδί στη βιοπάλη. Παρ’ όλη τη φτώχεια και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε η οικογένεια του, η πίστη και η αφοσίωση στο ΑΚΕΛ και την ΕΔΟΝ ήταν για εκείνους όρος ζωής. Εκείνη τη μαύρη μέρα ο Κόκος ήταν στη δουλειά και με το άκουσμα του μαντάτου έφυγε τρεχάτος για το σπίτι και βιαστικός είπε ότι θα πήγαινε να φέρει την μάνα του που δούλευε σε σπίτια. Δεν πήγε ποτέ όμως! Η αξίες με τις οποίες ήταν γαλουχημένος από μωρό τον έστειλαν και αυτόν στο καφενείο για να μπει και αυτός σε ένα από τα αυτοκίνητα για να σμίξει τη φωνή του με τους υπόλοιπους γείτονες. Βρισκόταν και αυτός στο αυτοκίνητο του Γιώργου Χατζηστεφάνου. Η μάνα του πιστή στην ιδεολογία της και στο ΑΚΕΛ πάντα έλεγε «Μπορεί να μην έχουν τιμωρηθεί ακόμα οι φασίστες δολοφόνοι, όμως θα ‘ρθει η ώρα τους». Ο Αχιλλέας Κουρτελλής ήταν 24 χρονών, ο μικρότερος από τα 7 αδέρφια του. Είχε ξεκινήσει το γάμο και τη ζωή του και εργαζόταν για το μεροκάματο σαν πλανοδιοπώλης. Ο νεαρός ΕΔΟΝίτης που ξεχώριζε για τον καλό χαρακτήρα, στο άκουσμα του κακού μαντάτου θεώρησε κι’ αυτός καθήκον του να ενωθεί με τους άλλους για την υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ήταν και αυτός στο αυτοκίνητο του Γιώργου Χατζηστεφάνου. Ο Αντρέας Θεοδοσίου ήταν μόλις 14 χρονών, και ο μικρότερος από τα 3 παιδιά του Θεοδόση και της Πετρούς Θεοδοσίου. Μαθητής ακόμα έγινε μέλος της ΕΔΟΝ. Εκείνη την μέρα μέσα σ’ όλο το κακό έκρινε χρέος του να πάει και αυτός όπως και ο πατέρας του για να φωνάξει. Η μάνα του προσπάθησε να τον μεταπείσει αλλά χωρίς αποτέλεσμα, αφού της είπε «Εγώ θα πάω και δεν με νοιάζει αν σκοτωθώ». Ο μικρός σε ηλικία Αντρέας ήταν και αυτός στο αυτοκίνητο του Γιώργου Χατζηστεφάνου. Δεν έφτανε όμως μονάχα η δολοφονία των τεσσάρων ηρώων του Άη Γιάννη… ο πατέρας του Αντρέα Θεοδοσίου αφηγείται: «Επήγαινα 4 μέρες και τους παρακαλούσα να μας αφήσουν να
θάψουμε το μωρό μας. « Φύγε ρε π...» μου αποκρίνονταν. Την τέταρτη μέρα μας τον έδωσαν.». Στο κοιμητήριο δεν τους άφηναν οι πραξικοπηματίες να μπουν. Πήγαν 2, 3 φορές και τη τέταρτη τον έθαψαν σαν σκυλί. Ο παπάς από πολύ μακριά διάβαζε μερικές ευχές. Κανονική κηδεία του Αντρέα έγινε μετά την πτώση της πραξικοπηματικής κυβέρνησης. Το παράδειγμα τους μένει πάντα ακλόνητο υποστύλωμα στο οποίο στηρίζονται αξίες, στηρίζονται ιδανικά και οράματα τα οποία κανένας πραξικοπηματίας, κανένας φασίστας, κανένας στρατοκράτης δεν μπορεί να δολοφονήσει. Κανένα ιμπεριαλιστικό σχέδιο δεν μπορεί α καταπνίξει. Η καλύτερη τιμή για την μνήμη τους είναι η συνέχεια του αγώνα για τα ιδανικά και τις αξίες για τις οποίες θυσίασαν την ζωή τους. Ο αγώνας για την ελευθερία, την ενότητα της πατρίδας μας, ο αγώνας για την ειρηνική επανένωση, την δημοκρατία, την αποστρατικοποιηση και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτά είναι η παρακαταθήκη τους και καλούμαστε όλοι να συνεχίσουμε τον αγώνα τους. Τιμή και δόξα σε αυτούς που πλήρωσαν με τη ζωή τους την άρνηση τους να προσκυνήσουν και να υποταχτούν στον ιμπεριαλισμό. «Οι τέσσερις του Άη Γιάννη» Εφημερίδα «Νεολαία», Τεύχος Ιούλη 2009