2021-2022 Kompas 1 KSA Oost-Vlaanderen

Page 1

VU: Benjamin Verhegge, Vooruitgangstraat 225, 1030 Brussel – Afgiftekantoor: Masspost Aalst – P918717

JAARGANG 41 | NR. 1 | SEPTEMBER-OKTOBER 2021 | TWEEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT

KSA OOST-VLAANDEREN | WWW.KSA.BE

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

2021-2022

#1

Spelen is Troef! eer participatie

Nieuwe tools voor m

Klaar voor een nieuw KSA-jaar!

Iedereen KSA

Snuif de kampsfeer op! Bekijk snel de kalender voor

2021-2022


voorwoord De zomerkampen zitten erop en dat betekent dat er een nieuw werkjaar voor de deur staat. Maar voor we vooruitblikken naar het komende jaar willen we ook even terugblikken naar de zomerkampen. Daarom geven we in Kompas de ruimte aan enkele kampen die de voorbije periode zijn georganiseerd. En ondanks dat ze allemaal verschillend zijn, hebben ze ook heel wat gemeen, want bij KSA smeed je vriendschappen, steun je elkaar in moeilijke(re) tijden, ga je uit de

Wil je je foto ook zien pronken op de cover van Kompas? Stuur dan zeker je foto’s door naar sven@ksa.be!

bol en zo veel meer. Geniet daarom samen met ons mee na van een geslaagde zomer. Een nieuw werkjaar betekent natuurlijk niet enkel terugkijken, maar ook vooruitkijken. En ook dit jaar staat er weer heel wat spannends op de agenda. Wil jij binnenkort je (hoofd-) animator­attest halen? Wil jij met je leden uit de bol gaan op Triangel of Basj? Wil jij als vrijwilliger aan de slag gaan bij KSA Oost-Vlaanderen? Ideaal! We hebben voor dit alles, en meer, plaats vrij gemaakt in de agenda. We zijn ervan overtuigd dat je bij ons je ding wel zult vinden. Wij wensen je alvast een geweldig nieuw KSA-jaar! Tot binnenkort op één van onze initiatieven, vormingen of tijdens een bezoekje. En psst … Heb je doorheen het werkjaar een vraagje? Stel ze dan gerust via ovl@ksa.be of via het Facebookprofiel van de beroepskrachten.

inhoud

KSA Oost-Vlaanderen ovl 1 De beroepskrachten van KSA OVL 2-3 K(S)ALENDER 2021-2022 OVL 4-7 Snuif de kampsfeer op! OVL 8 Welke begeleidingstype neem jij meestal aan? 27 KSA Kruishoutem 28 K(S)Alender

Liefs

Lieselot, Bren, Liene & Sven

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER: Liene Verreth, Anne-Marie Dedenne, Manon Vanhee, Julie Goedseels, Jolien Caubergh, Lieselot Depredomme, Bram Van Goethem, Flor Geldhof, Bart Verwaest, Trage Weg vzw; Sven Kiebooms, Lieselot Depredomme, Bren D’hondt, Liene Verreth, KSA Sint-Goedele Ninove, KSA Geraardsbergen, KSA Sint-Donaat Waasmunster, KSA Roodkapjes Denderbelle, KSA Oepites Zomergem, KSA Sint-Baafs Ninove, KSA Eksaarde EINDREDACTIE: Niels Coeleman, Bart Verwaest; Sven Kiebooms FOTO’S: KSA Oskaria Kermt, KSA Runkst, KSA Weelde, KSA Nazareth, KSA Hoogstraten; Sven Kiebooms, Lieselot Depredomme, Bren D’hondt, Liene Verreth, KSA Deurle, KSA Kruishoutem, KSA Sint-Goedele Ninove, KSA Geraardsbergen, KSA Sint-Donaat Waasmunster, KSA Roodkapjes Denderbelle, KSA Sint-Baafs Ninove, KSA Oepites Zomergem, KSA Eksaarde, KSA Mater ILLUSTRATIES JAARTHEMA: Annelie Braeckman VORMGEVING & LAY-OUT: Pepijn Haghebaert | DRUKKERIJ: Buroform REDACTIEADRES: KSA Nationaal | Vooruitgangstraat 225, 1030 Brussel | (T) 02 201 15 10 KSA Oost-Vlaanderen | Rasphuisstraat 7, 9000 Gent | (T) 09 223 02 56 E-MAIL: redactie@ksa.be | ovl@ksa.be Je vindt ons op sociale media: KSA Nationaal @KSANationaal @KSANationaal @KSANationaal

Dit tijdschrift wordt gedrukt op chloorvrij recyclagepapier. De persoonsgegevens op de adresklever komen uit ons bestand. Dit bestand heeft als doel het beheer van de leden van de vereniging, evenals de contactname van (oud-)leden in het kader van onze activiteiten. Ze zijn alleen voor intern gebruik en worden niet doorgegeven aan derden. Je hebt het recht om deze gegevens in te zien en te verbeteren. Voor meer informatie wend je tot de ledenadministratieverantwoordelijke van je groep of het nationale secretariaat.


Op bezoek bij KSA Oskaria Kermt! (foto: KSA Oskaria Kermt)

inhoud

ksa nationaal 4 Jaarthema: Basistekst 5-7 Jaarthemaverhaal 8 Jaarthemamateriaal 9 Kennisoverdracht: Trivial Expert-suit 10 Vriendjesdagen 2022 11 K-bundel: jaarthema 12-13 Co-animator: iedereen KSA! 14 De ParticiPraatRaad

15 In de marge 16-17 #KSAinbeeld 18 Ontspanning 19-26 Spelrubriek

inhoud

3


Jaarthema 2021-2022

‘Spelen is troef!’ basistekst Spelen is troef! Dat is het jaarthema voor 2021-2022 waarin KSA spelen in de spotlight zet. Niet voor niets, want spelen is dé centrale kernwaarde bij KSA. Spelenderwijs krijgen kinderen en jongeren de kans om zich te ontplooien bij KSA. Mede door interactie en samenwerking met anderen leren ze over zichzelf en over de wereld rondom hen. Als KSA’er ga je elke uitdaging spelenderwijs aan. Daar bovenop hebben de kinderen en jongeren bij KSA massa’s plezier. Spelen was vorig jaar meer dan ooit een uitdaging. KSA-leiding toonde veel flexibiliteit en creativiteit. Ze pasten zich aan naar het online kader waarin gespeeld moest worden. Daar was en is er enkel maar sterke bewondering voor en ook dit jaar zal hun creativiteit blijven floreren, zowel online als offline. Als KSA zetten we opnieuw het buitenspelen extra in de verf. Want waar kunnen we ons beter uitleven dan buiten?

jaarthema

Verder staat bij KSA leeftijdsgericht werken centraal en dat is best wel uniek. De leeftijdsgebonden aanpak weerspiegelt de verscheidenheid aan activiteiten. Door onze groepen leeftijdsgericht te organiseren, krijgen alle kinderen en jongeren spelletjes, uitdagingen en begeleiding op maat. Van het fantasievol spelen voor de kleintjes tot het uitdagend spel voor de ouderen. Voor elk is er wat wils bij KSA.

4

Spelen is ook vertellen over ridders en prinsessen en dromen over piraten en rovers. Met een sterk verhalend kader dat jong en oud tijdloos prikkelt, ontpopt elke activiteit zich tot een grenzeloze fantasiewereld. Samen worden de zotste dingen ontdekt en gekste monsters verslaan.

Daarnaast worden er verschillende waarden en normen meegegeven tijdens het spelen. Eén van de belangrijkste waarden is respect. Respect voor het spel, de spelregels en de spelmakers. Respect voor jezelf, de anderen en de omgeving. KSA’ers zijn zich bewust van de omgeving waarin ze spelen en tonen daarvoor te allen tijde respect. Als laatste benadrukt KSA dat spelen een basisrecht is voor elk kind. Het recht op échte vrije tijd en de daarbij horende speelruimte. KSA biedt die speelruimte en de nodige omkadering aan heel wat kinderen en jongeren over heel Vlaanderen. Er wordt rekening gehouden met de draagkracht van elke groep om optimaal speelplezier te garanderen. Zo creëren we bij KSA een plek voor iedereen om te spelen. Laat het duidelijk zijn dat spelen echt dé troef is van KSA!

ma? Meer jaartheveen op

Kijk dan vlug arthema www.ksa.be/ja


Jaarthemaverhaal Ik ben Bram. Ik zit in het eerste jaar jazz en pop aan het KASK in Gent. Ik ben de tweede generatie in mijn familie die actief is als KSA-leider. Mijn beide ouders zijn ook lid geweest van de leukste jeugdbeweging van Vlaanderen: KSA! Dit is mijn verhaal. Ja, je denkt nu zeker: “Het gaat weer zo’n saai verhaal zijn ..." Neen! Dat wordt het niet. Dit waargebeurde verhaal zou ik graag met jullie willen delen:

22 maart 2016 Ik zit thuis achter mijn computer. Mijn trillende vingers op het toetsenbord. Mijn bureaustoel piept telkens ik me in een andere positie wil neerzetten. Het geluid van de kletsende regen klinkt als een klein orkest tegen mijn vensterraam. De stemmen van mijn medeleiding halmen als kerkklokken door mijn hoofdtelefoon. Onze leidingsactiviteit voor deze zaterdagavond is het nieuwe videospel ‘The Liberator’. Ik hoor onze hoofdleidster Alicia praten over de volgende voetbalmatch van haar ploeg. Door mijn geklungel dwalen mijn gedachten af, maar dan hoor ik de paniekerige stem van mijn beste vriendin en medeleidster Verona: “Pas op, achter je Bram!” Ik neem met mijn bezwete handen de computermuis vast en geef het een kleine duw. Achter me staat een ‘Troeteloe’, een groot mensachtig beest met bloederige vlijmscherpe tanden dat het kasteel van dictator Lippens beschermt. Het beest geeft mijn personage, Sergeant Dennis Jones, een slag. Het scherm wordt zwart: “GAME OVER!” Lap, ik ben de eerste verliezer. Al snel volgt er nog leiding die sneuvelen tegen de Troeteloe. Verona, Felix, Alicia en Hazel verliezen een voor een de strijd.

Ik word verblind door een felle lichtflits. Grote rode, zwarte en gele lichtflitsen komen uit mijn computerscherm. De weerkaatsing van die flitsen op mijn drumstel in mijn kamer lijken als hevige bliksemflitsen die elk moment ergens kunnen inslaan en een grote ravage kunnen aanrichten. Als dat al niet genoeg is, klinkt er een hoog, luid gefluit door mijn hoofdtelefoon. Ik sluit mijn ogen om dat zeer vervelende geluid ergens een plaats te geven. Ik voel onverwacht een klein vlaagje wind. Wat raar! Ik open snel terug mijn ogen. Ik ben niet meer in mijn kamer. Mijn voeten zijn vastgezogen in dikke klei. Het is een drassig en slecht begaanbaar landschap en het is bezaaid met wrakken van wat vroeger tanks en auto’s waren. Hier en daar liggen er stukken prikkeldraadversperringen die

tot ver zichtbaar zijn in het landschap. Verspreid over het landschap staan een aantal vervallen huizen. Bij sommige staan enkel de buitenmuren recht …

Hoofdstuk 1 “W… W… Wa… Wat doen we hier?” hoor ik. Het is mijn medeleider Felix. Ik heb geen idee. Ik zie rond mij Verona, Hazel en Alicia verspreid over het landschap en in de war. “We zaten toch thuis een spel te spelen?” “Oh nee, mijn nagel is gebroken.” “Ik voel me niet goed!” “Ik heb het toch al gezegd: eet nooit pita als je gaat gamen!” De stemmen van mijn medeleiding weerklinken tegen de wrakstukken in het modderige veld. We komen bij elkaar en ik voel een kille wind opkomen. “Aaaaah!” Ik hoor een gil en draai me om. Het is Hazel. We lopen samen haar richting uit. Achter haar doemt de Troeteloe op. Met zijn vuurrode ogen kijkt het monster ons aan. Hazel bibbert van de schrik. We komen allemaal rond haar staan. De ogen van de Troeteloe veranderen in een blauwe kleur, smurfenblauw om precies te zijn. “Ahaaa, eindelijk heb ik hier enkele KSAleiders en -leidsters.” Het geluid komt uit de Troeteloe. “Ik heb jullie volledige KSA-groep gevangengenomen in het kasteel van dictator Lippens en net zoals hen zitten jullie hier voor altijd vast!” Iedereen schrikt. “Is er dan geen enkele manier dat we hieruit komen?” vraagt Verona. De Troeteloe lacht luid en zegt dat er geen enkele mogelijkheid is dat we hier ooit uitraken. Iedereen kijkt verbaasd rond zich heen. Het voelt als het einde van de wereld. Nooit meer leuke activiteiten of kampen geven aan onze leden, nooit meer leuke babbels met de medeleiding, nooit meer spelvoorbereidingen … Verona geeft me een duw met haar ellenboog en vraagt of er toch geen enkele manier is om onze KSA-groep te redden en zelf ook uit het spel te raken. De Troeteloe hoort haar en

jaarthema

Ik word opnieuw toegelaten in het spel. “Bram, wij zitten samen in team rood,” hoor ik door mijn hoofdtelefoon. De regen stopt abrupt. Ik kijk even op. Wat raar, bedenk ik me. Mijn hoofd draai ik een kwart naar rechts,

ik probeer mijn oren te focussen op rare geluiden. Niks! Geen geluid, niks meer. Ik draai mijn hoofd terug richting mijn computerscherm. “Hallo, horen jullie me?!” spreek ik in mijn micro aan mijn hoofdtelefoon. “Ah, Bram! Toch nog iemand, ik denk dat we nog de enige zijn,” hoor ik terug. Het is mijn medeleider Felix. “Waar is de rest?” vraag ik. “Geen idee,” zegt Felix, “ineens was iedereen weg. Ik hoorde ze iets zeggen over een geflui…” Zijn stem stopt. “Hallo?” vraag ik met een zachte stem. Geen reactie. Een koude rilling gaat door mijn lijf. Ik staar naar mijn computerscherm met de tekst: “Een moment geduld aub, uw spel wordt geladen.” Het scherm wordt zwart. Normaal moet het spel nu starten, maar er gebeurt niks.

Bram Van Goethem (KSA De Tokke Knokke) & Lieselot Depredomme

Jaarthema 2021-2022

5


kijkt haar aan. “Er is misschien wel één manier. Elke leeftijdsgroep is apart opgesloten in een kamer in het kasteel. Bij elke leeftijdsgroep dienen jullie een opdracht te volbrengen om die vrij te spelen. Enkel als jullie álle leeftijdsgroepen hebben vrijgespeeld, kunnen jullie allemaal bevrijd worden uit dit spel. MAAR! Het zal niet gemakkelijk worden.” We kijken elkaar aan en knikken volhardend naar elkaar. We kunnen dit aan, dit gaat ons lukken. De Troeteloe wijst naar het kasteel en zegt ons deur per deur te werk te gaan. Achter elke deur zal de opdracht duidelijk worden. “Pas wanneer jullie een opdracht succesvol afronden, zal de volgende deur opengaan.” De Troeteloe wenst ons met een heel gemene lach nog veel succes. Het is duidelijk dat hij niet gelooft dat we dit tot een goed einde kunnen brengen.

jaarthema

Ik ga als eerste het kasteel binnen. Alicia, Verona, Felix en Hazel volgen kort achter me. Niemand voelt zicht veilig. Gelukkig hebben we elkaar nog. We komen aan bij de eerste deur. Na wat discussiëren wie er de deur zal opendoen beslist stoere Hazel om de deur te openen. We kijken in het deurgat en zien een doolhof. Hazel, Verona, Felix, Alicia en ikzelf stappen het koude, kille doolhof binnen. In de verte hoor ik enkele kraaien. De grond is bedekt met een dikke mist. Krak! Een klein takje onder mijn voeten kraakt, de echo is nog tot ver te horen. “We

6

moeten in een rij achter elkaar hieruit te zien te geraken,” stelt mijn medeleider Felix voor. “Zeg, ik ga daar niet door!” hoor ik naast me. Het is Verona. Ik stel Verona gerust en zeg haar dat we samen zijn: “Zolang we samen blijven, geraken we hier zeker en vast wel uit. We móéten onze leeftijdsgroepen vrijspelen, zodat ook wij weer naar de normale wereld kunnen.” Stap per stap proberen we door het doolhof te gaan. We horen een luid gebrom. Iedereen kijkt rond zich, zoekend naar waar dat luide gebrom vandaan komt. De grond begint onverwacht zachtjes te schudden. Dan harder. En harder. We proberen ons ergens aan vast te houden. De met klimop bedekte muren beginnen te bewegen. Het lijkt wel alsof het doolhof leeft! Een muur schuift naar de enige doorgang waar we door moesten. Alle geluiden dempen zachtjes, tot we niks meer kunnen horen. Vol schrik kijken we rond ons heen. Onze enige doorgang is afgesloten. “Wat nu?” hoor ik. Alicia heeft een voorstel: “Wat als ik nu een voetje geef aan Felix zodat hij boven de muren kan uitkijken om te zien hoe het doolhof in elkaar steekt?” Dat is een goed idee! Felix kijkt boven de muren heen. “Zie je iets?” vraag ik stil.

“Ja hoor!” reageert Felix, “Ik kan het doolhof niet zien door de mist, maar ik zie hier over de muur een schop liggen. Ik kan er naartoe springen en zo een put graven onder de muur. De grond is van aarde en op die manier komen we terug in het doolhof.” Verona schrikt en zegt: “Zou je dat wel doen, Felix? Pas op, hé!” Nog voor Verona deftig haar woorden heeft uitgesproken, is Felix al verdwenen over de muur. Na enkele minuten zien we een put tevoorschijn komen. Felix zijn hand reikt van de andere kant naar ons. Verona, Hazel, Alicia en ikzelf kruipen door de put om zo weer in het doolhof terecht te komen. Hazel stelt voor om altijd naar rechts te gaan. Dat is volgens haar de beste tactiek om uit een doolhof te geraken. “En als we niet naar rechts kunnen, gaan we natuurlijk rechtdoor of zelfs naar links.” We twijfelen of we dit wel moeten geloven, maar een andere tactiek is er niet echt, dus we gaan ervoor. Na een kwartier wandelen in het doolhof zien we eindelijk licht verschijnen. Tot … de grond opeens weer begint te schudden. Ik hoor Felix roepen: “Niet opnieuw!” “Lopen! We moeten lopen zo snel als we kunnen!” roept Verona. We lopen de longen uit ons lijf. De muren komen dichter. En dichter. Nog een laatste spurtje. We willen hier niet nóg eens vastzitten. We grijpen naar elkaars handen. De muren raken onze hielen. En hop! Zonder nadenken springen we het verblindende licht in.


Hoofdstuk 2 We openen onze ogen en bevinden ons opnieuw in het kasteel. We liggen op de grond, volledig buiten adem van onze sprint. We horen Troeteloe roepen door het kasteel: “Proficiat, jullie hebben de eerste leeftijdsgroep bevrijdt, de 8- tot 10-jarigen. Jullie mogen verder gaan naar de volgende deur. Ik weet niet of jullie daar evenveel succes zullen hebben hoor …” Ik vraag of iedereen nog oké is. Iedereen knikt glimlachend, maar nog steeds buiten adem, naar elkaar. “Ik ben nu al trots op ons, we zijn uit een gek doolhof geraakt. Kom maar op met de volgende opdrachten,” zegt Verona. “Rustig, Verona,” zegt Alicia, “We hebben nog wat leeftijdsgroepen te gaan.” Ik geef iedereen een hand om zich weer recht te trekken. We gaan met z’n allen naar de tweede deur.

andere verplichtingen hebben. Felix en Verona kiezen om hun avonden na de activiteit vrij te houden om gezellig samen te zijn met de leidingsgroep. Beide opties zijn OK.” Iedereen knikt bevestigend. “Sorry dat ik zo tegen je uitvloog, Hazel,” zegt Verona. “Dat is niet erg. Sorry voor de verhitte discussie.” Ik ben blij dat ze het hebben bijgelegd. Alicia roept Suzy de Slang en zegt dat er geen correcte oplossing is op de vraag. “Weet je dat wel ssseker?” vraagt Suzy. Ik zeg dat we samen tot dat besluit zijn gekomen en we 100% zeker zijn dat er geen correct antwoord is. Suzy kronkelt nog even rond ons heen en knikt dan goedkeurend. De kamer kleurt groen. “Yes, yes, yes! Weer een leeftijdsgroep vrijgespeeld!” zegt Felix euforisch. Verona springt op mijn rug en Hazel en Alicia geven elkaar een high five. Suzy meldt ons dat we de 16-plussers hebben vrijgespeeld. Ze wenst ons nog veel succes en wijst ons de deur. “Op naar het volgende avontuur!” zegt Verona met veel enthousiasme.

Verder lezenam? en

e Br Benieuwd ho de andere en nd zijn vrie lbrengen? opdrachten vo volledige he r t Lees dan zeke de QR-code te verhaal door surfen naar scannen of te arthema. www.ksa.be/ja

jaarthema

Ik trek de tweede deur open. We komen terecht in een grote rode gang. De gang is gigantisch. We kunnen nog net het plafond zien wanneer we naar boven kijken. Er hangen grote lianen te bengelen aan het plafond en er slingeren kleine aapjes doorheen. “Pas op, achter je!” hoor ik Hazel roepen. Ik draai me om en verschiet zo hard dat ik neerval. Ik sta oog in oog met een slang. Het is niet zomaar een slang: de slang heeft een pluizige huid en maar liefst vier ogen. Alicia springt meteen tussen mij en de slang. “Wat wil je! Durf niet aan Bram te komen, hé!” De slang cirkelt rond ons heen en begint te sissen: “Ik ben Suzy de Ssslang. Seer, seer goed, dat jullie sss in dese kamer sijn terechtgekomen. Jullie krijgen van mij sss een belangrijke ssstelling, sss. Als jullie die ssstelling correct oplosssen, dan sal de kamer groen kleuren sss en sss volbrengen jullie de opdracht.” “Nou, wat is die domme stelling dan?” snauwt Felix. Suzy de Slang leest de stelling voor: “Het isss belangrijk om na elke activiteit gesssellig sssamen te sssijn met de leiding.”

Verona reageert meteen: “Natuurlijk is dat belangrijk. Ik plan nooit iets na een activiteit!” Hazel gaat direct in tegen Verona: “Ik vind van niet, ik heb daar niet altijd tijd voor. Ik ga ook vaak babysitten na een activiteit.” “Dan vind ik dat je de foute prioriteiten legt! Je kan toch ook babysitten op andere avonden?” reageert Verona meteen terug. Hazel en Verona raken onderling in een verhitte discussie. Alicia roept op een bepaald moment stop en vraagt aan Felix en mij wat ons standpunt is. We denken beiden even na voor een antwoord te geven. Ik zeg dat ik Hazel haar standpunt wel begrijp. Ik kan er namelijk ook niet altijd bij zijn omdat ik af en toe pianoles heb na de activiteit. Felix zegt dat hij meer naar het standpunt van Verona leunt. Hij plant ook niets na de activiteit om nog gezellig samen te zijn met de leiding. Het is stil en iedereen kijkt elkaar verwijtend aan. Er is duidelijk verdeeldheid in de groep. “Ik denk dat hier helemaal geen juist antwoord op kan zijn,” zegt Alicia, “we kiezen allemaal zelf onze prioriteiten. Er is geen goed of fout. Hazel en Bram kunnen er niet altijd bij zijn omdat ze

7


Jaarthema 2021-2022

jaarthemamateriaal Een nieuw jaarthema is ook nieuw materiaal om mee aan de slag te gaan. We voorzien je ook dit werkjaar van de nodige tools om er een leuk jaarthemajaar van te maken. We geven je graag een overzichtje van wat je van ons mag verwachten.

Mouwschildje Een must voor elke KSA’er! Dit krijg je samen met je lidkaart na inschrijving in Digit. Mis je nog jaarthemaschildjes van vorige jaren? Voor 0,25 euro kan je ze kopen via onze KSA-shop.

K-bundel

In de spelrubriek van deze Kompas vind je het jaarthemaspel dat gebaseerd werd op het verhaal. Zeker een aanrader om eens met je groep te spelen!

De Werkgroep K heeft opnieuw een K-bundel speciaal aan het jaarthema gewijd. De bundel biedt inspiratie voor de K in je KSA-groep. Je ontvangt de bundel in het startpakket en kan die downloaden via www.ksa.be/K.

Maak het jaarthema zichtbaar en hang de affiche op in je lokaal! Elke groep krijgt drie affiches via het startpakket. Een digitale versie vind je via www.ksa.be/ jaarthema.

Kalender Per provincie is een kalender ontwikkeld waarop alle provinciale en nationale initiatieven vermeld staan. Daarvan wordt er aan elke groep een exemplaar bezorgd.

Beeldmateriaal We hebben wat beeldmateriaal ontwikkeld. Zo kan je de jaarthema-affiche, het jaarthemalogo, de figuren van het jaar­ thema en een Facebook­banner down­ loaden. Genoeg materiaal om in eigen publicaties te gebruiken. Alle­maal te vinden via www.ksa.be/jaarthema.

jaarthema

Kijk dan vlug arthema www.ksa.be/ja

Jaarthemaspel

Affiche

8

ma? Meer jaartheveen op


Het KSA-spel dat kennisoverdracht binnen jouw groep stimuleert

KSA West

Trivial Expert-suit Als (groeps)leiding moet je heel wat informatie doorgeven aan de volgende generatie. Het is niet steeds simpel om alle informatie op een constructieve manier door te geven. Bij KSA hebben we zowel een vorming als fiches en een tof spel ontwikkeld om die kennisoverdracht te vergemakkelijken. In dit artikel wordt het spel toegelicht: Trivial Expert-suit. De vormingssessie en de fiches zullen vanaf begin volgend werkjaar beschikbaar zijn.

Doel Met dit spel kan je binnen de leidingsgroep interesses aanwakkeren over bepaalde functies. Zo vind je tijdens het spelen van dit spel hopelijk al eventuele opvolgers voor sommige functies en kan je de kennisoverdracht gemakkelijk op gang trekken.

Spel

Op je provinciaal secretariaat kan je een box uitlenen met daarin: • Dobbelsteen met 12 cijfers; • Fiche per expertisedomein met vragen en modelantwoorden, genummerd i.f.v. de dobbelsteen; • Kanskaarten; • Doe-opdrachten; • Scoreblad per individuele deelnemer

Duur Voorzie voor het spel zelf ongeveer één uur tot anderhalf uur de tijd. Achteraf voorzie je best nog wat tijd voor een nabespreking. We raden aan om daar toch zeker een half uur voor te voorzien, maar de duur van de nabespreking kies je als groep zelf.

t spel met Interesse om he p te spelen? jouw leidingsgroe et jouw m op Neem contact t spel op. he al ha werkkring en

Groepsondersteuning

Aan de hand van een heus Trivial Pursuitspel kan je vragen beantwoorden. De gekende thema’s maken plaats voor onze KSA-expertisedomeinen (functies binnen een leidingsgroep). Er zijn acht functies waar vragen over beantwoord kunnen worden: digitverantwoordelijke, Uniform(stand), evenementen & financiële acties, VZW, communicatie/netwerk & partners, EHBO & verzekeringen, administratie/financiën & lokalen, intern regelement. Daarnaast zijn er ook nog kanskaarten en doe-opdrachten. Door de verschillende moeilijkheidsgraden, kanskaarten en doe-opdrachten kunnen er punten gewonnen of verloren worden. Over welk expertisedomein heb jij al veel kennis en over wat weet je nog helemaal niets? Kom het via dit spel te weten en leer bij over de verschillende expertisedomeinen.

Materiaal

9


Liene Verreth

Vriendjesdagen 2022 KSA voor iedereen? Dat smaakt naar meer! (Twee)wekelijks genieten de leden in jouw KSA-groep van fantastische activiteiten samen met hun leeftijdsgenoten, maar heel wat kinderen in jouw stad of gemeente konden nog niet proeven van KSA. Daarom stimuleren we je graag om een vriendjesdag te organiseren in de maand februari. Een uitgelezen kans om met je groep een superleuke activiteit te organiseren!

Vriendjesdagen, wat is dat juist? Bij een vriendjesdag mag elk lid een vriendje meenemen naar de activiteit. Veel leden hebben ook vrienden buiten KSA. Denk maar aan de vriendjes op school, in de voetbalploeg, de muziekschool, familieleden … Dat zijn allemaal potentiële leden die via de vriendjes­ dagen kunnen proeven van KSA.

vriendjesdagen

Als je een vriendjesdag organiseert, zijn er heel wat leden die een vriendje zullen meebrengen. Je geeft de potentiële leden de ruimte om plezier te maken, zonder te beslissen of ze lid willen worden. Door te spelen maken ze al doende kennis met KSA. Ze kunnen zich uitleven en hun creativiteit de vrije loop laten. In vele gevallen zal KSA, na het proeven, naar meer smaken!

10

Save the date: februari!

Registreer je vriendjesdag!

Met de Vriendjesdagen willen we alle plaatselijke groepen stimuleren om in de maand februari een vriendjesdag te organiseren als ledenwervingsactiviteit.

Waarom registreren?

Waarom juist februari? In februari is het KSA-werkjaar al halfweg. Veel KSA-groepen werven leden in de maand september voor hun startdag, maar kinderen die daar niet op aanwezig waren, hebben de weg naar jouw KSA-groep nog niet gevonden. Door je vriendjesdag in februari te plannen, geef je de vriendjes van jouw KSA-leden de kans om op een laagdrempelige manier mee te doen aan de activiteit en kan je ook halverwege het werkjaar nieuwe leden werven! Zoek een gaatje in je jaarplanning op een zaterdag of zondag in februari waarop je de vriendjesdag wil laten doorgaan. Zo kleur je Vlaanderen samen met ons helemaal blauw in de maand februari!

Elke groep die een vriendjesdag organiseert in februari 2022 én die actie registreert via Digit: 1 Krijgt automatisch een leden­wervings­ verzekering (je hoeft dus geen aparte activiteit op Digit aan te maken) 2 Ontvangt een promopakket met gadgets voor de leden en de vriendjes! 3 Ontvangt spelimpulsen voor tijdens de vriendjesdag 4 Krijgt een plaatsje op de kaart met vriendjesdagen! 5 Krijgt hulp bij het schrijven van een plaatselijk persbericht

Hoe registreren? De registratie verloopt via http://digit. ksa.be. Bij de activiteiten van februari selecteer je de activiteit ‘registratie vriendjesdagen’. In het formulier vul je de gevraagde gegevens in. Als jouw groep zich registreert vóór 15 december, krijg je een gratis actiepakket! Dat pakket wordt je opgestuurd of kan je ophalen in je provinciaal secretariaat, nadat de contactpersoon een seintje kreeg.


Jolien Caubergh

K-bundel Spelen is Troef Na een heftig jaar en een welverdiende zomer staan we weer klaar om er in het nieuwe werkjaar een ferme lap op te geven. En wat voor één! Met een thema als Spelen is Troef kunnen we heel het jaar door ons KSA-hartje ophalen. De werkgroep K wenst je dan ook een jaar van uitbundig spelen en plezier maken. Eentje van gewoon ravotten en vuil worden. Maak er een topjaar van!

Spelen met het water uit de hemel Verzamel geen schatten op aarde, waar allerlei dieren van kunnen eten of die mensen kunnen stelen. Verzamel liever schatten uit de hemel, schatten voor je hart. Die kan niemand nog van je afpakken. Wil je samen een KSA-schatkistje maken of samen kristalmomenten delen? Neem dan zeker een kijkje in onze K-bundel.

Spelen met licht en donker Net zoals in het amfitheater zie je het kleinste vlammetje enkel wanneer het donker is. Dat kleine vlammetje zorgt ervoor dat je de weg niet kwijt geraakt of dat je juist terug komt op het pad. Zijn er KSA’ers die ervoor zorgen dat jij de weg niet kwijt geraakt? Wil je samen met je leden en leiding op zoek gaan naar de kleine vlammetjes in je KSA-groep? Of ben je benieuwd hoe je het vuur binnen KSA kan doorgeven? Neem dan zeker een kijkje in onze K-bundel.

Spelen met het land, de zee en de planten

Ben je benieuwd naar de K-jaarthemabun del met allerlei verschillende Kmomenten? Surf dan snel na ar www.ksa.be/k of scan de QR-co de.

Franciscus maakte ons al eeuwen geleden attent op het belang van de aarde en dat we allen samen verantwoordelijk zijn om onze planeet te behandelen met respect. Een thema dat ook vandaag de dag nog steeds enorm belangrijk is. Ben je benieuwd naar de spelen rond het land, de zee en de planten? Neem dan zeker een kijkje in onze K-bundel.

K

11


Julie ‘Goedsi’ Goedseels

Iedereen KSA! Wordt animator via een traject op maat Voor elke jonge KSA’er is het de droom om ooit leiding te worden. Want er is toch niets leuker dan elk weekend te ravotten met de leden of om eens te chillen in het lokaal met je medeleiding? Als leid(st)er wordt er heel wat van je verwacht. Activiteiten in elkaar boksen, evenementen organiseren, omgaan met ouders en nog veel meer. Al die zaken zijn niet voor iedereen even gemakkelijk onder de knie te krijgen. Sommige nieuwe leiding heeft daar wat extra tijd of ondersteuning bij nodig. De reden daarvoor kan verschillend zijn. Denk bijvoorbeeld aan jongeren met ASS, een verstandelijke beperking, psychische kwetsbaarheid … Samen kunnen we er voor zorgen dat echt iedereen een plek krijgt bij jouw KSAgroep. Hoe dit tot stand kan komen, lees je in dit artikel!

Werken met talent Elke leid(st)er bezit een rugzak vol talenten, sterktes en kwaliteiten. Die worden elke activiteit ingezet. Door al die zaken te combineren, zorg je er als leidingsgroep voor dat elke KSA’er een topweekend beleeft!

Vorming

Elke leid(st)er heeft een andere rol binnen jouw KSA-groep. Ook leiding die extra ondersteuning nodig heeft, neemt een eigen rol op. Aan de hand van de talenten zoeken we samen naar een volwaardige rol voor elke leid(st)er binnen jouw KSAgroep.

12

Samen op animatorcursus De basis van een schitterende carrière als leiding, begint bij de animatorcursus. Daar wordt elke leid(st)er voorbereid op het engagement als leiding. Deze animatorcursus is voor iedereen toegankelijk, dat wil zeggen dat iedereen mee kan! Op de animatorcursus zelf wordt de nodige ondersteuning voorzien en loopt er steeds iemand rond waar je een babbeltje mee kan doen.

Een traject op maat Om voor iedereen een volwaardige plaats te vinden binnen de eigen leidingsgroep, wordt er een traject op maat aangeboden. Zo wordt er een trajectboekje met talenten aangeboden. Die talenten worden doorheen de cursus extra in de verf gezet! Na de cursus wordt dan met iedereen besproken welke rol elke leid(st)er zal opnemen binnen de eigen KSA-groep. Zo kan elk talent worden ingezet en kan de andere leiding ondersteunen waar nodig, maar vooral plezier maken!

Hoe ziet dat er dan uit zo een traject op maat? 1 Je schrijft je in voor de animatorcursus en laat weten waar de noden zitten. 2 We organiseren een kennismakingsgesprek waar we luisteren naar de verwachtingen van de deelnemer en geven uitleg over de cursus. 3 Tijdens een intakegesprek met de cursusgevers verkennen we talenten. 4 Ga mee op cursus en maak vooral veel plezier! 5 Samen met de hele groep zorgen we voor elke leid(st)er voor een rol op maat op basis van de talenten! Ben of ken jij iemand voor wie een traject op maat de ideale oplossing zou zijn? Neem dan zeker contact op door een mailtje te sturen naar lotte@ksa.be!

Elke leid(st)er bezit een rugzak vol talen­ten, sterktes en kwaliteiten. Die worden elke activiteit ingezet.


Uit de praktijk – door de ogen van de cursusgever Griet, KSA Molenveld In juli ging de eerste BKV zomereditie door, de animatorcursus van KSA AntwerpenBrabant. Het werd een week ravotten, slapen in tenten én cursus volgen in tenten. Hey Griet, jij was mee op BKV! Hoe heb je deze week ervaren? Griet: “Het was een superfijne week! Ik heb me echt geamuseerd. Het enige minpunt waren de grote muggenbeten op mijn voeten.” Jij bent mee een Traject op Maat aangegaan, hoe was dat? Griet: “Van enkele cursisten waren we op de hoogte dat ze hier en daar wat extra ondersteuning nodig hadden. Eerst vonden we dat best spannend, want als cursusgever weet je niet altijd hoe de praktijk er uit zal zien. Als cursusgever heb ik er ook veel van bijgeleerd om dit traject samen met deze jongeren mee vorm te geven. Het was een fijne uitdaging om talentgericht te blijven kijken.” Wat was een drempel die je tijdens de cursus bent aangegaan? Griet: “Het was toch wel een uitdaging om de hele groep erin mee te krijgen. Bij de thuisgroep kent iedereen elkaar al lang en weten anderen exact wat iedereen nodig heeft om te groeien. Maar op cursus is dat anders. Er zijn veel nieuwe jongeren van andere groepen, maar door samen spelletjes te spelen en elkaar te leren kennen doorheen de week, kreeg iedereen een eigen plaats in onze groep.”

Vorming

Zou je anderen dit traject aanraden? Griet: “Zeker wel! Het is heel waardevol dat dit traject bestaat. Zo krijgen alle jongeren de kansen die ze verdienen om zich verder te ontwikkelen als leiding en als persoon!”

13


Flor Geldhof

De ParticiPraatRaad

Een uitdagende eyeopener

Oh nee, school is weer begonnen! Geen paniek, we zetten met dit artikel onze zinnen volledig op KSA. En daarbij zal ik je helpen, Flor Geldhof. Als afgestudeerde Sociaal Werker actief binnen KSA ‘s Gravenwinkel Torhout gids ik je doorheen een tool gemaakt naar aanleiding van mijn bachelorstage bij KSA Nationaal. Die tool werd de ParticiPraatRaad, waar je als groep kinderen- en jongerenperspectief kan meenemen naar beleidsmakers op bijvoorbeeld de plaatselijke jeugdraad.

In het kort

Lokaal jeugdbeleid

Kinderen en jongeren verdienen een stem in de gemeente en daar kan jouw KSAgroep aan meehelpen. Met deze tool ga je in dialoog met de andere aanwezige KSAgroepen en met de begeleider. Na dat gesprek hopen we dat de meerwaarde van deelname aan een jeugdraad duidelijk is. Die meerwaarde is er zeker voor je groep, maar ook voor alle kinderen en jongeren uit jouw gemeente. Verder kwamen op de Vlaamse Jeugdraad vijf thema’s naar voor die door jongeren als prioritair worden ervaren. Vijf thema’s waarop je ook met je gemeentelijke jeugdraad kan wegen. Per thema is er in de tool een kort filmpje verwerkt met wat meer achtergrondinfo.

14

Fases Verder is de tool opgebouwd uit vijf fases. Elke fase wordt in de tool aangeduid met een stap in de flowchart. Bij elke stap in de flowchart hoort een fiche in dezelfde kleur. Concreet kijk je dus eerst naar de flowchart om te weten welke fase aan de

beurt is en neem je dan de bijbehorende fiche erbij. Elke fase en het bijbehorende materiaal hebben hun eigen kleur. Je start de tool met de voorbereidende fase, daarin zit de tooluitleg en leren de deelnemers elkaar kennen. Daarop volgt de eerste echte fase: de opwarmfase. De begeleider treedt in dialoog met de groep en geeft samen met hen een eerste aanzet over wat de jeugdraad kan betekenen voor de eigen KSA-groep. De volgende fase is de vragende fase. Het doel van die fase is om met je groep na te denken en in gesprek te treden over vijf thema’s geselecteerd uit het Touristentraject van de Vlaamse jeugdraad. Daarna komt de reflectiefase: als groep leg je nu verbanden tussen de thema’s en stel je de focus scherp op de onderdelen die voor de eigen KSA-groep het belangrijkst zijn. Fase 4 is de actiefase waarbij je concrete actiepunten aan de vijf

thema’s koppelt. Afsluiten doen we met de terugkoppelingsfase. Die laatste fase is vooral belangrijk voor de begeleider. Verzamel zo de resultaten van de tool en bezorg die aan je provinciale werkkring.

Begeleider Bij aanvang van de tool wordt er een begeleider aangesteld. Die persoon staat in voor het stellen van vragen in fase 1 en fase 2, het in banen leiden van de groepsreflectie in fase 3 en het leiden van het opstellen van actiepunten. De begeleider is bij voorkeur een peter of meter, een volwassenbegeleider, een vormingsmedewerker of een cursusgever. Lukt het niet om zo iemand te betrekken, dan kan de rol van begeleider worden opgenomen door eender wie in de leidingsgroep.

Timing Per fase is er een specifieke tijdsaanduiding meegegeven op de fiche. Als je die tijdsaanduiding volgt, zal de tool ongeveer 2 à 2,5 uur in beslag nemen. Dat is slechts een indicatie, de tool mag zeker langer duren! Hoe uitgebreider je aan de slag gaat met deze tool en de vragen, hoe meer je er als groep zal uithalen.


De beroepskrachten van KSA KSA Oost-Vlaanderen

Lieselot Depredomme

Sven Kiebooms

Bren D’dhondt

Liene Verreth

Stel je zelf voor: Mijn collega’s beschrijven mij als een echte Gentse spontane en sociale vlinder, what you see is what you get. Ik geloof in wat ik doe en ga er dan ook steeds vol passie en gedrevenheid voor.

Stel je zelf voor: Ik ben iemand die lekker optimistisch door het leven gaat met een kritische, maar genuanceerde blik. Wil je graag een shady opmerking verzinnen met een humoristische insteek? Ook daarvoor ben je bij mij aan het juiste adres. Je kan me altijd blij maken door wat K-pop op te zetten, leuke memes door te sturen of met een potje tennis.

Stel je zelf voor: Mijn collega's beschrijven mij als een aangenaam en empathisch persoon die er niet voor terugschrikt om eens kritisch (maar lief) feedback te geven. Je kan mij altijd blij maken met een doordacht mopje of een hilarisch ingezoomde foto.

Stel je zelf voor: Mijn collega’s beschrijven mij als volgt: bij Liene kan je voor alles terecht, steeds luisterbereid en openminded. Daarnaast een echte sfeermaker, zelfs de opkuis wordt met Liene een feestje.

Verantwoordelijk voor: Ondersteuning van de groepen van gewest Groot Gent, Land van Aalst en Scheldestreek. Vorming: Startavond Initiatieven: KSA Student Uitdagingen en opportuniteiten die een stad biedt

Verantwoordelijk voor: Ondersteuning van de groepen van gewest Denderstreek, Durmestreek en Vlaamse Ardennen. Initiatieven: Triangel, Basj, Joepie (de drie tochten van KSA Oost-Vlaanderen) en Gamel Beleid: ondersteuning van de beleidswerkgroepen die het reilen en zeilen van KSA (Oost-Vlaanderen) bepalen Communicatie: Kompas (provinciale katern), groepszending, sociale media

Verantwoordelijk voor: Ondersteuning van de groepen van gewest Land van Dendermonde, Meetjesland en Waasland. Vorming: Kits, Expies, Survies, Boost Gent, Vorming op Maat Beleid: opvolging van de beleidswerkgroepen die het reilen en zeilen van KSA (Oost-Vlaanderen) bepalen

Verantwoordelijk voor: Ondersteuning van de groepen van gewest Leiestreek. Vorming: X-pert (samenwerking OVL-WES) Initiatieven: Groepsleidingscongres en NARlement Ondersteuning van de beroepskrachten van KSA Oost-Vlaanderen en KSA West

KSA OOST-VLAANDEREN

1


Startavond 8 september

Kabelbanen / veilig werken in de hoogte 1-3 oktober

september

oktober

Instructeurcursus 5-11 september

Dag van de jeugdbeweging 22 oktober

KSA OOST-VLAANDEREN

Peter- en meteravond 29 september

2

Boost (AntwerpenHasselt-Gent) 14-15-16 februari

Boost (KortrijkGent-Leuven) 15-16-17-18 november

november KSA Student (Gent/Leuven) 30 november

december

januari

februari Instructeurcursus deel 1 18-20 februari

P2P (uitwisselavond) 27 oktober P2P (uitwisselavond) 23 februari


X-peditie (animator) 3-9 april

Instructeurcursus deel 2 2-6 maart

X-pert (hoofdanimator) 3-9 april

maart

april

KSA Student (Gent/Leuven) 10 maart

Basj 15-16 april

Expies (animator) 14-22 augustus

Triangel 7 mei

mei

Survies (hoofdanimator) 14-22 augustus

juni

juli

augustus

Kabelbanen / veilig werken in de hoogte 18-20 maart

KSA OOST-VLAANDEREN

Meer info over inschrijvingen en deadlines: www.ksa.be

3


Kampbezoeken

Snuif de kampsfeer op! KSA SINT-GOEDELE NINOVE

KSA SINT-GOEDELE NINOVE

KSA SINT-GOEDELE NINOVE

KSA OOST-VLAANDEREN

KSA SINT-GOEDELE NINOVE

4

Met hoeveel waren jullie op kamp? 56 leden, 15 leiding, 6 kookploeg. Wat was jullie kampthema? Boerderij: stal op stelten! Wat maakt jullie kamp uniek? Er waren echte dieren mee! Flavie het konijn en Victor de hond! Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? Ons kampterrein sloot supergoed aan bij het kampthema. Het terrein was erg afgelegen en omringd door velden en boerderijen. Helaas waren niet alle aanwezige diertjes even welkom: we hadden last van processierupsen waardoor we niet meer in de tenten konden overnachten. De oudste groepen sliepen dit jaar daarom ook binnen. Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Kraantjeswater: het smaakt altijd en overal anders en het is niet door iedereen even geliefd. Gelukkig zorgde de kampplaats dit jaar voor fris kraantjeswater uit de tap. Een hoogtepunt voor iedereen! Maar ook de BBQ kon gesmaakt worden. Nog een ander hoogtepunt: de leiding van de jongste groep probeerde met een ladder over de beek te kruipen. We lachten enorm toen één van de leiders erin viel.

KSA SINT-GOEDELE NINOVE

KSA SINT-GOEDELE NINOVE

Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? Het eten: niemand komt aan onze spaghetti op de eerste avond, BBQ na de daguitstap/tweedaagse en wentelteefjes de laatste namiddag. Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? De sfeer zat ontzettend goed. We konden genieten van een bubbelvrij kamp en dat deed onze leden en leiding ontzettend veel deugd. Iedereen had de tijd van haar leven, en kon eindelijk weer sociale angsten (aangekweekt door corona) overwinnen. Het was superleuk om de leden en leiding van de andere groepen te leren kennen, want door de maatregelen hadden we elkaar doorheen het jaar amper gezien. Het was een kamp vol vriendschap en blije gezichtjes.

KSA GERAARDSBERGEN

KSA GERAARDS­ BERGEN

Met hoeveel waren jullie op kamp? 116 personen. Wat was jullie kampthema? A night in the museum. Er zaten 5 leden vast in een museum. Elke nacht om klokslag 20 uur kwamen de beelden tot leven. Er gebeurden veel zotte avonturen voor ze uit het museum geraakten. Wat maakt jullie kamp uniek? Onze groepssfeer vind je op geen enkele


KSA GERAARDSBERGEN

KSA GERAARDSBERGEN

KSA SINT-DONAAT WAASMUNSTER

Met hoeveel waren jullie op kamp? 35 personen. Wat was jullie kampthema? We hebben het dit jaar anders aangepakt door geen kampthema te gebruiken. Hoe origineel is dat! Wat maakt jullie kamp uniek? We hebben dit jaar een sjorconstructie gemaakt waar we een omgekeerde driepikkel in hadden.

Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? Er wordt altijd een activiteit voor de leiding voorzien die ze doorheen het hele kamp spelen. Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? De laatste avond aan het kampvuur. Er was goede muziek en de gezellige sfeer die er hangt is altijd wel iets om naar uit te kijken. Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? We hebben er verschillende! We eten elk jaar croques, we sluiten het zomerkamp af met een gezellig kampvuur en heerlijke hotdogs. De Knapen gaan ook elk jaar op tweedaagse en ondertussen gaan de andere groepen op een daguitstap. Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? Ondanks dat men op voorhand zeer slecht weer gaf, kwam de zon er goed door. We hebben dan ook genoten van aangename temperaturen en zonnestralen. Maar elk voordeel heeft ook zijn nadeel, want we hadden door het goede weer bezoek van heel wat muggen.

KSA SINT-DONAAT WAASMUNSTER

KSA OOST-VLAANDEREN

andere plek. We zijn ook ontsnapt aan corona. Dat betekent ook al enorm veel in deze tijden. Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? We waren met een record aantal leiding. Voor enkel de -12-jarigen, waren we met maar liefst 26 leiding! Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Door corona konden we niet op daguitstap gaan. We hebben daarom ter vervanging enkele springkastelen gehuurd. Aan de vermoeide en uitgeputte kindjes te zien was dit wel een hoogtepunt! Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? Op het einde van het kamp houden we met iedereen samen altijd één groot kampvuur. Dat is wel één van de hoogtepunten waar elk lid (en leiding) naar uitkijkt! We zingen samen liedjes, de leden voeren toneeltjes uit en nog veel meer. Een gezellige boel dus! Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? Elk jaar maken we een kampliedje dat past bij het thema van het kamp. Dit jaar was dat op Rise! De kinderen hebben de longen uit hun lijf geschreeuwd met dit liedje.

KSA SINT-DONAAT WAASMUNSTER

KSA SINT-DONAAT WAASMUNSTER

5


KSA ROODKAPJES DENDERBELLE

KSA ROODKAPJES DENDERBELLE

KSA ROODKAPJES DENDERBELLE

KSA ROODKAPJES DENDERBELLE

KSA OOST-VLAANDEREN

Met hoeveel waren jullie op kamp? Met onze fantastische kookies en leiding inbegrepen, waren we met 73 personen. Wat was jullie kampthema? We zijn dit jaar 11 dagen lang met Alice door Wonderland gedwaald. We kwamen iedereen tegen: de kat, een gekke hoedenmaker, de dolle tweeling, dansende bloemen in het bloemenveld, een dikke rups, de kille hartenkoning met haar kaarten en natuurlijk het konijn, maar die was altijd te laat, te laat, ontzettend veel te laat. Wat maakt jullie kamp uniek? Dit jaar hebben we ons volledig uitgeleefd op het kampthema. Iedereen had een rol waar die helemaal voor ging. Onze leden vonden het geweldig om naar te kijken. Op elk van onze kampen is er een themaavond waar alle groepen aan meedoen. Dit jaar vierden we dus allen samen een niet-verjaardagsfeest. Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? Elk jaar geven we gigantisch veel cadeaus aan elkaar bij het kampvuur. Vorig jaar heeft iedereen een gepersonaliseerde kampeerstoel gekregen. We hebben daar dit jaar dan ook goed gebruik van gemaakt.

6

Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Het kampvuur is altijd een zeer emotioneel moment. Het is iets waar iedereen naar uit kijkt, maar aan de andere kant betekent het ook het einde van het kamp. Voor sommigen is het hun eerste kampvuur en voor anderen weer hun laatste. Het is steeds een magisch moment als we ons Roodkapjes- en KSA-lied zingen. Kort gezegd: samen liedjes zingen rond het kampvuur geeft ons kippenvel. Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? Elk jaar breekt er minstens één keer een gigafeestje los tijdens het eten. Op dat moment mag iedereen meezingen/brullen/krijsen met de muziek. Er wordt natuurlijk ook gedanst! Oude kampdansen, de polonaise, K3-dansjes en noem maar op. Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? Het was een geweldig kamp en dat hebben we te danken aan iedereen die meeging. Samen vergaten we even de coronamiserie. Ook een super, dikke dankjewel voor de fantastische leidingsploeg die deze 11 dagen onvergetelijk heeft gemaakt. En natuurlijk, ook aan onze kookies om er voor ons te zijn met tips, tricks en natuurlijk het superlekkere eten!

KSA SINT-BAAFS NINOVE

KSA SINT-BAAFS NINOVE

KSA SINT-BAAFS NINOVE

Met hoeveel waren jullie op kamp? 60 leden en 13 leiding. Wat was jullie kampthema? Tovenaars. Wat maakt jullie kamp uniek? Op elke voorlaatste avond van ons zomerkamp doen we een colorfuif. Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? Wist je dat er 10 personen in een dixi passen? Je mag zelf raden hoe we dit te weten gekomen zijn. Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Het laatste kampvuur was een onvergetelijk moment. We hebben allen heel luid zitten meezingen. Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? We hebben twee tradities die elk jaar terugkeren: de colorfuif waar we eerder over spraken en het kampvuur.


KSA ZOMERGEM

KSA ZOMERGEM

Met hoeveel waren jullie op kamp? 200 personen. Wat was jullie kampthema? We verzinnen steeds een thema per tak (Nvdr: leeftijdsgroep). Wat maakt jullie kamp uniek? Elke tak heeft zijn eigen kampthema en bij -12 zorgt de leiding per tak voor een eigen daglokaal ingekleed volgens die thema's! Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? Voor het eerst in lange tijd hadden wij een zwembad ter beschikking waar we regelmatig een verfrissende duik konden nemen. Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Het kampvuur uiteraard! Maar op ons kampterrein had je ook zicht op de meest prachtige zonsondergang in België. Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? Dit jaar maakten de spé's een heuse paalwoning waar ze heel het kamp op sliepen met de volledige tak. 11 mensen in totaal.

KSA EKSAARDE

KSA ZOMERGEM

KSA EKSAARDE

Met hoeveel waren jullie op kamp? 211 personen. Wat was jullie kampthema? Camping Marginal. Wat maakt jullie kamp uniek? De sfeer! Plezier gegarandeerd bij KSA Eksaarde!

Vertel ons een leuk wist-je-dat-je van jullie kamp? We hebben dit jaar een nieuw record gezet. We waren nog nooit met zovéél op kamp! Er was zelfs een groep met 43 leden. Trots! Wat was het hoogtepunt van het kamp voor de leden en leiding? Voor veel leden was weer op tweedaagse en dagtocht mogen gaan echt een hoogtepunt, dat hebben we vorig jaar enorm gemist. Hebben jullie één of meerdere tradities tijdens jullie zomerkampen? Zo ja, welke? Wij hebben een traditioneel kampgerecht: spinaziepuree met eieren en kaassaus! Dit wordt gegeten op een dag dat echt iedereen aanwezig is want geen enkele groep wil deze lekkernij missen! Wat wil je graag nog vertellen over het kamp? Aan allen die er niet waren, je hebt wat gemist!

KSA OOST-VLAANDEREN

KSA EKSAARDE

7


Quiz

Welke begeleidingstype neem jij meestal aan?

1. Tijdens Triangel zie jij een van je 6tot 8-jarige leden tijdens een spel een ander lid tegen de grond duwen. Wat doe jij? A. Jij loopt naar het midden van de groep en speelt heel enthousiast mee zodat iedereen zo enthousiast is dat ze geen tijd meer hebben om ruzie te maken. B. Je neemt het ander kind apart, zegt wat je gezien hebt en dat je wil weten waarom dat hij het gedaan heeft. Je zet hem dan even apart om na te denken over wat hij gedaan heeft. C. Je neemt het gevallen kind apart en troost het zodat het snel terug kan gaan spelen.

8

3. Je bereidt met je medeleiding een groot stadsspel voor de 10- tot 12-jarigen voor. Waar denk jij vooral aan? A. Zijn de regels duidelijk, zijn er geen onduidelijkheden en hoe zorgen we ervoor dat ze altijd veilig de verkeersregels blijven respecteren? B. Hoe zorgen we ervoor dat de iedereen kan meedoen? Want een lid had vorige week zijn been gebroken. Het is niet leuk als die niet mee kan doen met opdrachten. C. Het verhaal moet goed zitten! Er zijn boeven die het stadhuis hebben overvallen, dus hoe verkleden wij ons? Doe ik een bivakmuts of zo’n wit-zwart gestreepte overall aan? 4. Het is Gamel! en je stuurt de laatste info naar je leden. Waar denk jij aan als allereerste om in je infobrief te zetten? A. De uren van de trein, wat ze in het algemeen mogen verwachten en wat ze zeker niet mogen meenemen. B. Welke zaken er absoluut mee moeten (zoals lunchpakket) en het solidariteitsfonds zodat iedereen meekan, ook mensen die het minder breed hebben. C. De brief moet vooral zo leuk en inspirerend mogelijk zijn. Mijn leden moeten dolenthousiast worden als ze die lezen!

Tel snel je punten op en zo ken jij je begeleidingstype. 6-11 punten: meestal verzorger: Als begeleider zorg jij ervoor dat zo veel mogelijk leden zich op hun gemak voelen en er zo weinig mogelijk problemen opkomen. Door in te zetten op het welbevinden van de leden, zorg jij ervoor dat elk lid zich goed op KSA voelt. 12-17 punten: meestal agent: Jij ziet erop toe dat iedereen de regels volgt zodat alles vlot in groep verloopt. Als je leden de straat oversteken, zorg jij ervoor dat ze dit veilig doen. Je zorgt met je duidelijkheid dat elke week leden veilig op KSA kunnen spelen. 18-24 punten: meestal clown: Plezier is alles waar het om draait! Mopjes, inkleding, … niets is belangrijker! Als de leden maar zich amuseren, al de rest komt er dan wel automatisch bij! Met je enthousiasme zorg jij ervoor dat de leden elke week met een brede glimlach terug naar huis gaan.

KSA OOST-VLAANDEREN

2. Je gaat buiten spelen in de sneeuw met de 8- tot 10-jarigen. Wat zeg jij tegen je leden voor je naar buiten gaat? A. “Heeft iedereen een warme jas, handsschoenen en waterdichte schoenen aan?” Je warmt ondertussen al chocomelk op om achteraf op te warmen. B. “Wie het laatste buiten is, daar gooi ik een gele sneeuwbal tegen” en je loopt giechelend als laatste naar buiten.

C. “Goed, als we met sneeuwballen gaan gooien, dan gooien we nooit in het gezicht! Gebruik vooral zachte sneeuw zodat het geen pijn doet als je het tegen iemand gooit!”

5. Je wandelt op Joepie met je Jonghernieuwers, Simmers, Sjo’ers en ze klagen. A. Je begint spontaan wandelliederen te zingen, wandelspelletjes op te noemen om hun gedachten te verzetten. B. Je vraagt hoe jij ze kan helpen. Je hebt spullen tegen de bleinen, je kan misschien iets uit hun rugzak overnemen … C. “Oei, je kreeg de kans om één keer per dag te zagen. Dat is niet meer zagen tot vanavond!” 6. Je +16’ers moeten leiding geven op kamp als oefening voor volgend jaar als ze zelf leiding zijn. Het is middag en de zon schijnt hard. A. “Zorg ervoor dat de leden goed ingesmeerd zijn, veel water drinken en speel vooral niet wild.” B. “Heel het kamp doet platte rust tijdens de warme middag. Jullie dus ook. Leden mogen strips lezen en brieven schrijven, maar moeten het wel rustig aandoen. Niet vergeten!” C. “Speel in het bos zodat het wat koeler is en wees dubbel zo enthousiast als je leden en speel met alle overtuiging elk spel mee.”

1. a. 3 / b. 2 / c. 1 2. a. 1 / b. 3 / c. 2 3. a. 2 / b. 3 / c. 1 4. a. 2 / b. 1 / c. 3 5. a. 3 / b. 1 / c. 2 6. a. 1 / b. 2 / c. 3

Wil je weten wat jouw basistype als begeleider is? Vul de quiz in en kom te weten of jij een clown, agent of verzorger bent! Tussen jou en ons: alle types zijn noodzakelijk, als goede begeleider en als goede leiding wissel je vaak van type gezien de situatie. Met deze test weet jij welk type jij het meest belichaamt.


ge Weg de schijnns Dag van de Tra land. WandeElk jaar staan tijde in trage wegen ons de op ht ric ge s er werp h op hun favoriete iters verenigen zic ru en rs tse fie rs, laa pulaire trajecten. erde paden en po deelnemers wegjes, gewaarde organisatoren en n pe re rst de on wegen voor Tegelijk ame en veilige trage en ng aa n va g lan het be ge Weg door op gaat Dag van de Tra r jaa t Di n. ee er ied 16-17 oktober. ganiseren in jouw je een activiteit or Als KSA-groep kan tregelen gelden aa m chten welke wa af g no is t He t. buur eenlopende acrmaal gezien zijn uit in oktober, maar no n mogelijk: een en over trage wege ht of geo­ tiviteiten op, langs tte el, een scha njac sp of t ch to e lijk avontuur enz. actie of dropping, cache, een opruim e, organiseer één g.b we gvandetrage Surf naar www.da en en reken op iteiten in Vlaander ge Wegen van de vele activ ndmaking door Tra ke be en ing n u­ te dagvandetraonder­s contact op via info@ em Ne ? en ag Vr vzw. 1 59 26. geweg.be of 09 33

ds you!

Ben jij studen t aan een ho gere onderw Heb je zin om medestu ijsinstelling? denten te o jouw liefde vo ntmoeten d or KSA delen ie ? Dan is KSA ker iets voor Student zejou! Met ee n gemotiveer wij klaar om d team staa volgend jaar n organiseren (fysieke!) ac voor KSA’ers ti in Gent en Le viteiten te studentenst uven (ander eden mogen e uiteraard aa doel? Brugg nsluiten). Het en bouwen tussen versch groepen doo illende KSArheen Vlaan deren! Heb team te ve je zin om het rvoegen? St uur dan ee lieselot@ksa. n mai be. denken of lie Of je nu mee een activi ltje naar teit wil uitver de avon d wordt hoe d an ook enorm zelf bijspringt, je inzet geappreciee om mee te rd helpen, maa r wel al zeke ! Geen tijd te doen met r zin om mee een activiteit ? Student’-fac ebookpagina Hou dan zeker de ‘KSA in het oog en eerste op de wo hoogte gebra cht van de ka rdt zo als volgend jaar . lender voor

Hopelijk tot snel Het KSA Stud , ent team

Ledentijdschriften

Wist je dat je de leden tijdschriften online kan lezen? Zo ben je als leiding op de hoogte van wat jouw leden elke drie maanden te lez en krijgen. Bovendien kan het helpen om inspiratie op te doen voor je activiteite n! Terwijl jij deze eerste Ko mpas van het nieuwe we rkjaar leest, ontvangen je leden de eerste editie van Snu ffel, Robbedol, Zwonk!?, Kru imels of Palaber. Dit jaar staat er in ieder tijdschrift een rubriek Bu iten­ spel, in teken van het nieuwe jaarthema Spele n is Troef. In die rubriek staan korte spelletjes die de led en kunnen spelen met vrien djes thuis, op school of natuurlijk bij jouw op KSA! Er staan ook altijd een aan tal leuke spelletjes in die ze thuis kunnen invullen en waarmee ze een unieke KSAsticker kunnen winnen. Vanaf de +12-groepen be gint het KSA-gevoel de eig en groepsgrenzen te oversti jgen. Daarom bieden we in Kruimels en Palaber ruimt e aan voor groepen om zichzelf voor te stellen. Harts lag en Ronde van Vlaan deren zijn rubrieken te vergel ijken met Groep in het Middelpunt van jouw provin ciale Kompasgedeelte. Str affe Gasten is een fotopagina met een twist: op iedere foto is één KSA’er omcirkeld in het rood. Die persoon ontvangt een KSA-gadget zod ra iemand die herkent. Benieuwd naar de tijdsch riften? Scan snel de QR-co de en lees ze online via Issuu .

indemarge

indemargeindemargeindemargeindemargeindemargeindemarge

Organiseer een van activiteit op Dag21 de Trage Weg 20

KSA Student ne e

Niels Coeleman, Anne-Marie Dedenne

in de marge

15


Uit het KSA-leven gegrepen #KSAinbeeld zoekt jou! Wil je jouw instagram­foto’s op deze pagina zien verschijnen? Tag ze dan met #KSAinbeeld. De leukste foto’s krijgen een plaatsje in het volgende nummer van Kompas … Zorg zeker dat je foto’s openbaar staan en vermeld zeker je groepsnaam.

#KSAinbeeld

@ksa_walfergem #zonsondergang

16

@ksaoostrozebeke #luidervoordemensenachteraan

@ksa_sint_donaat #lachenopdrie

@ksaspermalie #wieheeftzininhetnieuwejaar?

@ksa_mater #harderschommelen

@ksaatom #kindjevangen

@benjaminverhegge #hoogbezoek

@ksaoverpelt #opjoukaniksteunen

@ksa_frassati_nieuwkerken #omtereerstboven

@ksadebiekorf #vuurtjekussen


@ksasintjozefoudenaarde #linksrechtslinks

@ksa_peterbenoit #kampingkitsch

@ksatienen #KSAisdeGOAT

@freyagm #jaloersopdiemegapan

@ksaruddervoorde #grootkampvuur

@tine_deseure #heuveltjebeklimmen

@ksapiusx #mijnkegel!

@ksarunkst #zelfingeklopt

@ksagrimbergen #nietinhetvuurhouden!

Vind ons op Instagram!

@ksaleievogelsmarke #geelisvoordedurvers

@ksasintluthaaltert #goldenhour

#KSAinbeeld

Wil je ons volgen? Dat kan! Je vindt ons onder de namen: ksanationaal, ksawest, ksa_antwerpenbrabant, ksalimburg, ksa_ovl en ksanoordzeegouw. Wie weet reposten we wel jouw leukste beelden!

17


Niels Coeleman

Ontspanning Puzzelplezier Met Spelen is Troef als jaarthema starten we een schitterend werkjaar op vol spelimpulsen. Ook die hersenen van jou kunnen de nodige spelimpulsen gebruiken. Daarom presenteren we graag onze ontspanningsrubriek met deze editie drie korte puzzels.

Kraak de code

Droedel

Zoek de zescijferige code met behulp van onderstaande aanwijzingen. De cijfers kunnen variëren van 0 t/m 6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in de code voor. Schrap op de buttons A tot F de cijfers die afvallen tot de juiste oplossing overblijft. Als je de cijfers in volgorde invult, gebruik je de twee in blauw aangeduid om tot de oplossing van deze puzzel te komen.

Weet je welke woorden hier vermomd staan als droedel? Je gebruikt er de blauwe vakjes van om de code aan te vullen.

Oplossing

A+C+F=9 B+C=7 B x F = 16 DxF=8 C+D+E=7

Oplossing

Binaire puzzel In elke lege cel moet een nul of een één ingevuld worden. Er mogen niet meer dan twee dezelfde cijfers direct naast of direct onder elkaar staan. Elke rij en elke kolom is uniek en bevat evenveel nullen als enen.

Als je alle oplossing nu aan elkaar rijgt, krijg je een code van 6 cijfers en letters. Die code kan je een prijs opleveren!

Oplossing

ontspanning

De oplossing uit Kompas 6 was 147. Hieronder vind je de winnaars die binnenkort een verrassingspakket in de brievenbus mogen verwachten: Febe Vermeersch – KSA Petegem Jasper Naessens – KSA Zandvoorde Nona Sybens – KSA Herentals

18

Heb je de oploss ing te pakken? Aa rz niet en stuur de oplossing, je naam el dan , adres en groepsnaam naar reda maken op een ex ctie@ksa.be om kans te clusief verrassin gspakket!

Oplossing


SPELEN IS TROEF! Een gigantisch spel om met jouw KSA-groep te spelen De spelrubriek staat in het teken van het jaarthema ‘Spelen is troef!’. Dat is het jaarthema voor 20212022 waarin KSA spelen in de spotlight zet. Niet voor niets, want spelen is dé centrale kernwaarde bij KSA. Daarom hebben we voor jouw een gigantisch leuk spel ontwikkeld helemaal in het jaarthemajasje én gelinkt aan het jaarthemaverhaal om te spelen met jouw KSA-groep.

Voorbereiding: Lees met de gehele leidingsgroep het jaarthemaverhaal door. Daar is het spel namelijk op gebaseerd. Het verhaal kan je terugvinden in deze Kompas of op www.ksa. be/jaarthema. Het kan eventueel fijn zijn om elk onderdeel van het verhaal als toneel uit te beelden of heel levendig het verhaal voor te lezen aan de leden. Laat iedereen mee genieten van het fantasievolle karakter dat het verhaal en dit spel te bieden hebben. Neem iedereen mee in een prachtige fantasiewereld en probeer zelf ook volledig jouw creativiteit boven te halen. Verkleed je als leidingsgroep in de verschillende personages van het verhaal en maak extra objecten of attributen om je veld in te kleden.

Veel plezier!

Spelen is troef! Auteur: Werkgroep Jaarthema / Illustraties: Annelie Braeckman Leeftijdsgroep: 6-99 jaar Aantal spelers: Minimum 20 Terrein: Buiten op een speelveld Duur: 2u30min

Materiaal: • Spelbord (zie achteraan of download en print het spelbord uit via www.ksa.be/jaarthema) • Touw • Stoepkrijt • Doek • Klei • Lucifers • Hout • Waterballonen • Tent • Grote elastiek • Kapotte stoel Opdracht 1 Springers, Pagadders (8-10 jaar)

Opdracht 2 +16’ers

Opdracht 4 Leeuwkes, Kabouters, Sloebers (6-8 jaar)

Opdracht 3 Knapen, Jimmers, Knimmers (12-14 jaar)

Opdracht 5 Jongknapen, Roodkapjes, Joro’s (10-12 jaar)

Opdracht 6 Sjo’ers, Simmers, Jonghernieuwers (14-16 jaar)

Opdracht 7 Eindspel 1 – De Bal 2 – Waterpistool 3 – Spons 4 – Dikke Bertha 5 – Handdoek

Spelverloop: Begin met de inleiding van het verhaal te vertellen zodat iedereen al wat in de sfeer kan komen. Het is belangrijk om te weten dat Troeteloe alle leeftijdsgroepen heeft gevangen genomen en dat de teams alle leeftijdsgroepen dienen vrij te spelen zodat op het einde de KSA-groep weer volledig is en terug kan naar de normale wereld. Erna is het een postjesspel met zes posten en nog één groot spel op het einde. Bij elke post kan er één leeftijdsgroep vrijgespeeld worden. Afhankelijk van je groepsindeling kan er gekozen worden voor -12- of +12-opdrachten. We geven meerdere suggesties van opdrachten om uit te kiezen. Je kan natuurlijk zelf ook een spel uitkiezen om te spelen. Wij geven enkel suggesties mee. Elk team gaat tijdens het spel langs alle posten om zo de verschillende leeftijdsgroepen vrij te spelen op het spelbord.

SPELEN IS TROEF!

Groepsindeling: De groepsindeling is afhankelijk van het aantal leeftijdsgroepen in jouw KSA-groep. Heb je vier leeftijdsgroepen dan zullen er vier teams gevormd moeten worden. Heb je zes leeftijdsgroepen dan zullen er zes teams gevormd moeten worden. Je mag zelf kiezen of je alle leeftijden door elkaar haalt of elke leeftijdsgroep bij elkaar houdt. We geven je zowel -12- als +12-opdrachten. Als je beslist om de leeftijdsgroep bij elkaar te houden hoeft er geen groepsindeling te gebeuren. Als je beslist om de leeftijdsgroepen door elkaar te halen, overleg met elkaar om verschillende talenten van verschillende leeftijdsgroepen bij elkaar te plaatsen zodat elk team een goed evenwicht heeft van verschillende talenten. Wissel dan ook af met -12- en +12-opdrachten zodat iedereen kan uitblinken.


Elk team zoekt of maakt eerst een pion en plaatst die op het begin van het spelbord, dat is het kasteel. Pas als een team een opdracht goed volbracht heeft, spelen ze een leeftijdsgroep vrij en mogen ze eentje vooruit op het spelbord.

Opdracht 1: Springers/Pagadders (8-10 jaar) Verhalende inleiding: We komen aan bij de eerste deur. Na wat discussiëren wie er de deur zal opendoen, beslist stoere Hazel om de deur te openen. We kijken in het deurgat en zien een doolhof. Hazel, Verona, Felix, Alicia en ikzelf stappen het koude, kille doolhof binnen. In de verte hoor ik enkele kraaien. De grond is bedekt met een dikke mist.

Lees of beeld het eerste hoofdstuk uit van het jaar­ thema­verhaal. Maak je leden warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het eerste avontuur aan te gaan en zo de leeftijdsgroep 8-10-jarigen vrij te spelen.

SPELEN IS TROEF!

-12-opdrachten • Rasterdoolhof: Geraak je door het doolhof? De leiding maakt door middel van stoepkrijt of met touw op de grond een groot raster. Er is een begin en een eindpunt. Dit eindpunt is te bereiken door een goede route te kiezen. In het veld liggen overal mijnen. Komt een speler op een vakje met een mijn, dan ben je af. Je mag ieder vakje maar één keer gebruiken. • Levend spinnenweb: De leiding spant een groot spinnenweb van touw tussen twee bomen. Alle spelers dienen doorheen het spinnenweb te raken zonder de touwen aan te raken. Als je de opdracht moeilijker wilt maken, kan je zeggen dat elk vak maar één keer gebruikt mag worden. Zorg er dan wel voor dat er evenveel vakken als leden zijn. • Doek omdraaien: Leg een doek op de grond. De grootte van het doek hangt af van het aantal spelers. Zorg dat alle spelers allemaal net op het doek kunnen staan. Vraag alle spelers op het doek te gaan staan. Probeer die om te draaien zonder dat iemand met hun voet naast het doek stapt. De grond mag dus niet aangeraakt worden.

+12-opdrachten • Vleeshoop: De spelers gaan in een cirkel op hun buik liggen met de armen in elkaar gehaakt. De leiding mag aan de benen beginnen trekken tot er iemand lost. Wie lost helpt de leiding mee. De spelers moeten het zolang mogelijk proberen volhouden. • Uit de cirkel: De leiding tekent een grote cirkel op de grond en verdeelt de groep in kleinere groepjes van twee. Per twee neem je elkaar stevig vast en probeer je andere groepjes uit de cirkel te duwen. Wanneer een groepje elkaar loslaat of uit de cirkel geduwd wordt, heeft het verloren. • Levende zeeslag: Zet het veld op zoals een zeeslagveld. Maak de vakjes groot genoeg zodat er in elk vakje minstens één speler kan staan, en span in het midden een zeil/gordijn zodanig dat niemand die in één van de velden staat, kan zien waar de spelers van het team in het andere veld staan. Bij zeeslag plaatst ieder team een aantal schepen op het eigen veld, zonder dat het andere team dat ziet. Elk schip bezet een vast aantal vakjes op het speelveld, in horizontale of verticale richting. Het aantal vakjes wordt bepaald door het type schip. Schepen mogen elkaar niet overlappen, en beide teams gebruiken hetzelfde aantal schepen en dezelfde types. Afhankelijk van het aantal spelers kun je daarin variëren. Er zijn vier typen schepen: - Het slagschip (vijf vakjes) - De kruiser (vier vakjes) - Het fregat (drie vakjes) - De mijnenveger (twee vakjes) Verdeel de groep in tweeën of speel als leiding tegen de groep en laat iedere groep bepalen waar ze hun schepen neer willen leggen. De spelers spelen zelf de schepen, en gaan dus in de vakjes staan waar hun schepen liggen. Alle lege veldjes zijn water. De teams mogen nu om de beurt een bom gooien in het veld van de ander. Het eerste team roept dan bijvoorbeeld “Bom op A1!” Als het tweede team op veldje A1 alleen water heeft liggen, dan roept het tweede team “Plons!” De beurt is nu aan het tweede team. Als het tweede team op veldje A1 echter een schip heeft liggen, dan is het schot van het eerste team raak, en roept het tweede team “Boem!” De speler die op het vakje stond, is nu af en moet het veld verlaten, het eerste team mag nog een keer een bom gooien. Als alle vakjes van één schip geraakt zijn, is het hele schip gezonken en roept het team “Blub, blub, blub.” Het spel gaat door tot op één van beide velden alle schepen gezonken zijn. Heeft een team één van bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.


Opdracht 2: +16’ers Verhalende inleiding: “Ik ben Ssssuzy de Slang. Jullie krijgen van mij een belangrijke sssstelling. Als jullie die sssstelling correct oplosssssen, dan zal de kamer groen kleuren en volbrengen jullie de opdracht.” Suzy de Slang leest de stelling voor: “Het is belangrijk om na elke activiteit gezellig samen te zijn met de leiding.”

Lees of beeld het tweede hoofdstuk uit van het jaarthemaverhaal. Maak je leden opnieuw warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het avontuur aan te gaan om de volgende leeftijdsgroep vrij te spelen, namelijk de +16'ers.

-12-opdrachten

mogelijk te tikken. Wie getikt is, wordt mee tikker. Nu staan een aantal spelers in Lekkerland, een aantal in Viesland. Alle tikkers kiezen samen iets anders om te eten. Iedereen loopt naar de kant waar hij moet staan, afhankelijk van wel of niet lusten van wat geroepen is. Weer proberen de tikkers te tikken. Wie uiteindelijk laatst overblijft, is de winnaar.

+12-opdrachten • Over de streep: Uitleg: zie -12 Vragen die je kan stellen. Loop over de streep … - Als je vindt dat je te veel huiswerk moet maken. - Als je een beugel hebt gehad. - Als je wel eens verliefd bent geweest. - Als je het gevoel hebt goede punten te moeten halen op school. - Als je voelt dat je er niet bij hoort op KSA. - Als je regelmatig huilt om een film. - Als je wel eens vervelende sms’jes krijgt van iemand. - Als er wel eens over je geroddeld wordt. - Als je wel eens wordt buitengesloten. - Als je graag iets aan jezelf wilt veranderen. - Als je gelukkig bent.

Heeft een team de bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.

SPELEN IS TROEF!

• Over de streep: De spelers staan allemaal aan dezelfde kant op ongeveer een meter afstand van de lijn. Eén leider stelt enkele vragen. Als de gestelde vraag op één van de deelnemende spelers van toepassing is, loopt die over de streep. De anderen tonen dat ze respect hebben voor de personen die over de streep gaan. Dat doen ze bijvoorbeeld door een duim of een hand in de lucht te steken. Daarna gaat iedereen weer aan dezelfde kant bij elkaar staan. Voorzie voldoende tijd voor een nabespreking. Ook als er niet heel erg persoonlijke vragen gesteld worden, kan dit spel een grote impact hebben op de groep. Sommige leden willen misschien hun hart luchten. Wees je daar als leiding bewust van en zorg voor tijd en ruimte om het hierover te hebben. Opgelet: het is niet de bedoeling dat er dan over specifieke stellingen en wie er wel of niet over de streep stapte gesproken wordt, maar wel over de ervaring van het spel. Enkele vragen die je in de nabespreking kan gebruiken zijn: Wat is je opgevallen? Waar ben je verbaasd over? Hoe voelt het als je tot de minderheid behoort? Wil je er nog iets meer over vertellen? Vragen die je kan stellen. Loop over de streep … - Als je met de fiets naar school gaat. - Als je in een voetbalploeg zit. - Als je muziek maakt. - Als KSA je allerleukste hobby is. - Als je wel eens gelogen hebt tegen de leiding. - Als je op dit moment verliefd bent. - Als je vindt dat sommige van je mede-KSA’ers ook je vrienden zijn. - Als je wel eens bang bent in het donker. - Als je tevreden bent met jezelf. - Als je iemand kent waarvan de ouders zijn gescheiden. - Als je je wel eens alleen voelt op KSA. • Lekkerland-viesland: Aan de ene kant van het speelterrein ligt Lekkerland, aan de andere kant Viesland. Alle deelnemers staan in Lekkerland. Eén speler is de tikker, die in het midden van het speelterrein staat. Deze tikker roept iets om te eten (appelen, spruiten, ijs, pannenkoeken ...). De spelers die het niet lusten, lopen naar Viesland, de anderen kunnen blijven staan. De tikker probeert er zoveel


Opdracht 3: Knapen/Jimmers/Knimmers (12-14 jaar) Verhalende inleiding: Verona loopt met haar enthousiasme naar deur nummer drie, die ze meteen opendoet. We zien een reuzegrasveld. Aan de ene kant van het veld zien we een vuurput, ernaast liggen houtblokken en lucifers. Aan de andere kant liggen ongelofelijk veel waterballonen, zeker 100 stuks.

Lees of beeld het derde hoofdstuk uit van het jaarthemaverhaal. Maak je leden opnieuw warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het avontuur aan te gaan om de volgende leeftijdsgroep vrij te spelen, namelijk de 12-14-jarigen.

SPELEN IS TROEF!

-12-opdrachten • Lucifers in klei: De spelers steken allemaal lucifers in bollen klei. Erna bouwen ze van de bollen met klei en lucifers een kasteel. Op het einde steekt de leiding het kasteel aan. Als het kasteel als een domino in vuur schiet, is de opdracht geslaagd. Zo niet, dienen ze opnieuw te beginnen. • Kamp bouwen: Laat de spelers een kamp bouwen waarin zeker twee specifieke elementen aanwezig zijn. Die elementen kunnen bijvoorbeeld een comfortabele stoel en een salontafel zijn. Laat hun verbeelding de vrije loop gaan.

-12-opdrachten • Elastiek tikkertje: Voorzie een grote elastiek (kan bv gemaakt worden door veel fietsbanden aan elkaar te knopen). Iedereen moet in de elastiek staan en de elastiek moet ter hoogte van de heup komen. Eén speler is de tikker en wordt geblinddoekt. Die probeert de andere spelers, die niet geblinddoekt zijn, te tikken. Iedereen blijft in de elastiek. • Hindernissenparcours: Plaats een volledig hindernissenparcours net zoals in het verhaal. Gebruik je levendige fantasie. Alle spelers dienen het hindernissenparcours af te leggen.

+12-opdrachten • Vuurspel: Laat de spelers zelf vuur maken. Eenmaal het vuur aan is, heeft de leiding vijftien minuten de tijd om het vuur te doven met waterballonen. De spelers moeten het vuur verdedigen én het vuur brandende houden. Slagen ze er in om na vijftien minuten het vuur brandende te houden, winnen ze de opdracht. • Tent geblinddoekt opzetten: Laat de spelers een tent (enkel het buitenzeil) geblinddoekt opzetten binnen een tijdspanne van dertig minuten. Eén speler mag de groep mondeling begeleiden. Slagen ze erin om binnen de voorgestelde tijdspanne de tent op te zetten, dan slagen ze in de opdracht.

+12-opdrachten • Blind vierkant: Heel de groep wordt geblinddoekt. Daarna krijgt één speler van de groep een lang touw waarvan de eindjes aan elkaar geknoopt zijn. De groep moet er nu voor zorgen dat ze met het touw een perfect vierkant (vier rechte hoeken met vier even lange zijden en vier even lange diagonalen) vormen. Iedereen moet het touw vasthouden. • Touw op hoogte: Span een touw op ongeveer borsthoogte tussen twee bomen. De bedoeling is dat het volledige team over het touw aan de andere kant geraakt. Degene die al over het touw zijn, mogen de spelers die nog niet over het touw zijn helpen. Zijn alle spelers aan de andere kant geraakt? Dan is de opdracht geslaagd.

Heeft een team de bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.

Opdracht 4: Leeuwkes/Kabouters/Sloebers (6-8 jaar) Verhalende inleiding: Deur vier gaat open. Wat we voor ons zien, is een gigantisch hindernissenparcours. We moeten eerst door een drassig donker moeras dat omringd is met vuur, om erna met een touw over een steile helling te gaan en tot slot moeten we door een zeer enge tunnel.

Lees of beeld het vierde hoofdstuk uit van het jaarthemaverhaal. Maak je leden opnieuw warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het avontuur aan te gaan om de volgende leeftijdsgroep vrij te spelen, namelijk de 6-8-jarigen.

Heeft een team de bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.


Opdracht 5: Jongknapen/Roodkapjes/Joro’s (10-12 jaar)

• Dassenroof op handen en voeten: Alle spelers hebben een das die achteraan een twintigtal centimeter uit de broek hangt, de leiding speelt het vierkoppig monster en probeert die uit hun broek te trekken. Als de leiding binnen de 15 minuten niet alle spelers hun das hebben is de opdracht geslaagd. De leiding zijn monsters en lopen dus op handen en voeten. Omdat we zelf niet al te veel aandacht willen trekken, spelen ook alle spelers het spel op handen en voeten.

Verhalende inleiding: Felix trekt de vijfde deur van het kasteel open. We stappen in een grote ronde arena. Er komt een groot vierkoppig beest tevoorschijn. “Welkom in onze arena des doods, hier is nog nooit iemand levend uitgeraakt. Jullie kunnen haar enkel verslaan door op haar rug te klimmen. Hoe jullie dat kunnen doen, dienen jullie zelf uit te zoeken in deze arena.”

Lees of beeld het vijfde hoofdstuk uit van het jaarthemaverhaal. Maak je leden opnieuw warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het avontuur aan te gaan om de volgende leeftijdsgroep vrij te spelen, namelijk de 10-12-jarigen.

+12-opdrachten

-12-opdrachten • Het vierkoppig monster: Alle spelers staan in een kring en sluiten hun ogen. Eén iemand gaat rond en deelt ‘porren’ uit. Als je één por krijgt, ben je een mens, bij twee ben je het vierkoppig monster (dat is slechts één iemand). Wanneer er op het fluitje geblazen wordt, rent iedereen uit de cirkel. Het monster ‘bijt’ (kneepje of tikje) zoveel mogelijk mensen. Lukt dat, dan veranderen zij ook in een monster en mogen zij ook mensen ‘bijten’. Bij het tweede fluitsignaal is de ronde afgelopen en komt iedereen naar de cirkel. Nu moet de groep het vierkoppig monster ontmaskeren. Er wordt in groep gestemd. De persoon met de meeste stemmen, sterft. Als dat het monster was, dan stopt het spel. Als iemand anders sterft, dan wordt het spel opnieuw gespeeld, maar wordt de dode een zombie. Hij of zij draagt een fluohesje, zodat hij of zij herkenbaar is. Word je getikt door een zombie, dan word je ook een zombie. Na het fluitsignaal mogen zombies niet opnieuw in de cirkel gaan staan en mogen ze niet stemmen. Zombies kunnen het spel niet winnen, maar kunnen wel zoveel mogelijk andere mensen veranderen. Als een zombie het monster bijt, is het monster dood. Als alle mensen in zombies of monsters zijn veranderd, en het vierkoppig monster nog niet bekend is, is deze speler gewonnen.

Heeft een team de bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.

SPELEN IS TROEF!

• Uitbrekertje: Alle spelers gaan in een cirkel op een touw staan of zitten. Er zitten gaten in de cirkel, niet iedereen staat of zit dus dicht bij elkaar. Een leid(st)­er neemt plaats in het midden, die moet uit de cirkel proberen te raken. De spelers mogen zich enkel verplaatsen op het touw om zo eventuele gaten te dichten voor de leiding om te ontsnappen. • Monsterjacht: De leden nemen het op tegen het monster, in dit geval de leiding. Op een groot grasveld worden er verschillende zones afgebakend met hoepels. Dit zijn veilige zones. Hier mag je maximaal 5 seconden blijven staan. De monsters proberen de leden aan te tikken. Ben je aangetikt, dan moet je blijven staan tot iemand onder je benen kruipt. De leden kunnen de monsters ook proberen uit te schakelen. Dit doen ze door één van de tennisballen in het speelveld te nemen en hiermee vanuit één van de veilige zones een monster aan te gooien. Wordt een monster aangegooid dan is deze leider dood. Spelers mogen niet lopen met de tennisballen. Het is dus een kwestie van de ballen naar elkaar te gooien tot ze bij iemand in een veilige zone geraken die hiermee de monsters kan uitschakelen. Opgelet, in een veilige zone mag je maar 5 seconden blijven. Aangetikte spelers zijn tijdelijk bevroren tot ze bevrijd worden en kunnen in die tijd dus ook niet helpen met de tennisballen. Slagen de leden erin om alle monsters uit te schakelen?


SPELEN IS TROEF!

Opdracht 6: Sjo’ers/Simmers/Jonghernieuwers (14-16 jaar)

+12-opdrachten • Stoelwerpen: Verdeel het team in twee ploegen. Enkele meters voor elke ploeg staat een oude, bijna kapotte stoel. Na het fluitsignaal moet de eerste van elke ploeg proberen de stoel van de andere ploeg omver te gooien en dan zo snel mogelijk de stoel van zijn eigen ploeg terug rechtop zetten. Dan moet elke speler terug naar zijn ploeg, waar de tweede speler al klaarstaat. Ook die smijt de stoel van de andere ploeg omver en tracht op de stoel van zijn ploeg te gaan zitten. Het spel gaat door tot iemand erin slaagt om op zijn eigen stoel plaats te nemen zonder deze eerst zelf te moeten rechtzetten. Opmerking: Let erop dat de spelers de stoelen niet naar elkaar of naar de ploeg gooien. Heb je geen oude stoelen? Gebruik dan een frisdrankbak die je rechtop zet. • Stop de band: Laat een bekend liedje horen. Als het refrein er is, draai je de volumeknop dicht. De spelers moeten nu verder zingen. Na een tijdje verhoog je het volume weer. Als de spelers de tekst hebben kunnen aanhouden, is hun opdracht geslaagd.

Verhalende inleiding: Hazel opent de deur. We komen in een grote operazaal terecht. Er staan tien stoelen in een cirkel op het podium. “Jullie laatste opdracht, een stoelendans tegen de olympische kampioenen van de stoelendans: de krokodillen!” buldert Troeteloe.

Lees of beeld het zesde hoofdstuk uit van het jaarthemaverhaal. Maak je leden opnieuw warm om net zoals Felix, Alicia, Verona, Bram en Hazel het avontuur aan te gaan om de laatste leeftijdsgroep vrij te spelen, namelijk de 14-16-jarigen.

-12-opdrachten • Muzikaal pakket: De spelers zitten in een kring en het pak wordt doorgegeven van zodra de muziek begint. Wanneer de muziek stopt, doet de speler waar het pakket gestopt is een laag eraf en leest de opdracht voor. Enkele opdrachten: - Beeld het woord (dat de leiding in je oor zal fluisteren) uit. - Zeg een zin door. - Bouw een levende piramide met minstens twee verdiepingen • Stoelendans: De stoelen staan in een kring. De spelers lopen er rond en moeten als de muziek stopt zo snel mogelijk gaan zitten. Elke ronde wordt er een stoel weggehaald. Wie niet kan neerzitten mag niet meer meedoen.

Heeft een team de bovenstaande opdrachten of één van je eigen opdrachten goed volbracht? Dan mogen ze eentje verder op het spelbord en zo door naar de volgende opdracht.


1 – DE BAL Per 2 (1x +12 en 1x -12) hand in hand lopen De leiding gooit met tennisballen. Wordt één van de twee geraakt, dan ga je opnieuw naar het begin van het vak.

Opdracht 7: Eindspel Verhalende inleiding: We stappen uit het kasteel waar we alle leeftijdsgroepen in grote zeepbellen boven ons zien hangen. “Dit is niet eerlijk, we hebben alle opdrachten tot een goed einde gebracht Troeteloe. Je moet ons laten gaan!” zegt Felix tegen Troeteloe. “Neen, ik ben jaloers op wat jullie hebben. Ik wil ook vriendjes kunnen maken net als jullie.”

3 – SPONS Per 2 (1x meisje en 1x jongen) De ene neemt de ander op de rug. De leiding gooit met sponzen. Wordt één van de twee geraakt, dan ga je opnieuw naar het begin van het vak.

Alle teams zouden nu het einde van het spelbord moeten bereikt hebben. Nu volgt er nog één groot massaspel met alle leden samen tegen de leiding. De leiding is in dit geval de Troeteloe die zich nog niet meteen gewonnen wilt geven.

4 – DIKKE BERTHA Individueel Deze keer staat de leiding niet naast, maar in het veld. Als de leiding een lid kan optillen, moet die opnieuw naar het begin van het vak. Oudere leden kunnen de kleintjes wel helpen door een connectie te vormen. Is iemand nog fysiek verbonden aan een ander lid dat nog niet van de grond werd opgetild, dan moet eerst de connectie verbroken worden.

Massaspel • Vakkenspel Er zijn allemaal vakken achter elkaar afgebakend op de grond. Aan elk vak is bepaalde leiding gekoppeld die aan de zijlijn van het vak staat en een hindernis voorziet. Zo proberen ze bijvoorbeeld voorbijkomende leden aan te gooien met een bal. Je probeert door elk vak te geraken zonder gepakt te worden. Als je eenmaal een vak voorbij bent, heb je die hindernis overwonnen en mag je naar het volgende vak. Telkens je wordt aangegooid ga je naar het begin van dat vak (dus niet helemaal terug naar het volledige begin). Achteraan als je door alle vakken bent geraakt ben je terug in de normale wereld. De spelers moeten echt samenwerken om door de vakken te komen. De leden van de verschillende leeftijdsgroepen hebben elkaar nodig. Je kan spelers die al achteraan aankwamen opnieuw via het eerste vak het spel insturen om zo de overgebleven leden te helpen en zo de juiste duo’s te vormen zodat iedereen achteraan kan geraken.

5 – HANDDOEK Per 2 van dezelfde leeftijdsgroep. Inhaken: Spelers gaan met de rug tegen elkaar staan en haken hun armen in. Je neemt een paar oude handdoeken. Leiding probeert vanaf de zijlijn leden aan te gooien met een handdoek. Lukt dit, dan moet het lid terug naar het begin van het vak.

Na dit laatste spel kan het laatste hoofdstuk voorgelezen worden waarin duidelijk wordt dat de Troeteloe enkel maar wou meespelen met iedereen en dat iedereen vandaag heeft laten zien hoe dat moet. Want, SPELEN IS TROEF!

SPELEN IS TROEF!

2 – WATERPISTOOL Individueel De leiding heeft kleine waterpistooltjes en probeert daarmee de leden aan te schieten. Ben je geraakt, dan ga je opnieuw naar het begin van het vak.


SPELEN IS TROEF!

Opdracht 1 Springers, Pagadders (8-10 jaar)

Opdracht 2 +16’ers

Opdracht 4 Leeuwkes, Kabouters, Sloebers (6-8 jaar)

Opdracht 3 Knapen, Jimmers, Knimmers (12-14 jaar)

Opdracht 5 Jongknapen, Roodkapjes, Joro’s (10-12 jaar) Opdracht 6 Sjo’ers, Simmers, Jonghernieuwers (14-16 jaar)

Opdracht 7 Eindspel 1 – De Bal 2 – Waterpistool 3 – Spons 4 – Dikke Bertha 5 – Handdoek

Je kan dit spelbord ook downloaden op www.ksa.be/jaarthema en zelf uitprinten.


KSA OOST-VLAANDEREN

KSA Kruishoutem

27


KSA Oost-Vlaanderen werkjaar 2021-2022

K(S)Alender 1 september | Startavond KSA Oost-Vlaanderen 5-11 september | Instructeurcursus 29 september | Peter- en meteravond 1-3 oktober | Kabelbanen/Veilig werken in de hoogte 22 oktober | Dag van de Jeugdbeweging 27 oktober | P2P (Uitwisselavond) 15-18 november | Boost in Kortrijk, Gent, Leuven en online 30 november | KSA Student --14-16 februari | Boost in Antwerpen, Hasselt en Gent 18-20 februari | Instructeurcursus deel 1 23 februari | P2P (Uitwisselingsavond) 2-6 maart | Instructeurcursus deel 2 10 maart | KSA Student 18-20 maart | Kabelbanen/Veilig werken in de hoogte 3-9 april | X-peditie/ X-pert 15-16 april | Basj 7 mei | Triangel 24 juni | Medewerkersfeest KSA Oost-Vlaanderen 14-22 augustus | X-peditie en X-pert: OL Edition Initiatieven en vormingscursussen in oranje worden georganiseerd door de provinciale en nationale koepel. Meer informatie vind je op www.ksa.be. Organiseert je groep een activiteit in de periode november-december 2021 en wil je dit op de achterflap van de volgende Kompas zien verschijnen? Stuur dan ten laatste 20 september 2021 een mailtje met de nodige informatie naar ovl@ksa.be.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.