VU: Brecht Goerlandt, Vooruitgangstraat 225, 1030 Brussel – Afgiftekantoor: GENT X – P918719
jaargang 36 | nr. 4 | maart-april 2017 | tweemaandelijks tijdschrift
KSA West | www.ksa.be
PB- PP B-
BELGIE(N) - BELGIQUE
2016-2017
#4
Zoek de Joepie-geocaches Jeugdwerk Werkt! Week van de Vrijwilliger: bedankt
Achter de schermen bij ‘The JimacademyAw ards’
Jullie zijn fantastisch!
e plaats
ist KSA’ers met het hart op de ju
Liefste (oud-) Leiding, De lente staat voor de deur, de dagen worden alweer wat langer en de temperaturen worden terug wat aangenamer. Ideale omstandigheden om weer heel wat leuke KSA-activiteiten te plannen! Daarnaast maken we kennis met één van de nieuwe vrijwilligers: Ella Debruyne. Zij wil jullie laten weten hoe het is om
KSA Roodkapjes Gistel
deel uit te maken van KSA West. Heb je trouwens interesse om aan iets mee te werken? Aarzel dan niet om met ons contact op te nemen. In deze Kompas willen we jullie ook warm maken voor alle initiatieven en vormingen die nog op het programma staan bij KSA West. Dit zijn X-peditie, X-pert& natuurlijk Joepie 27. Wil je als leid(st)er meer te weten komen over het leiding geven? Schrijf je dan in voor onze animatorcursus, X-peditie. Ben je al een leid(st)er met meer ervaring en wil je jouw leidingskills nog een extra boost geven? Surf dan als de bliksem naar www.digit.ksa.be en beleef een onvergetelijke week vol leerrijke ervaringen. Wij zijn ondertussen ook al opgewarmd voor Joepie 27! Jullie ook? Vergeet zeker niet om jullie goed voor te bereiden want 100 kilometer stappen, is niet niets. Check daarom ook eens de vijf geboden om helemaal Joepie-klaar te zijn!
inhoud
KSA West WES 1 Week van de vrijwilliger WES 2-3 Acties voor het goede doel WES 4-5 Initiatief in de kijker WES 6 Tips van de Werkgroep OL WES 7 Komend: Joepie 27 WES 8 Historiek 35 X-pert en X-peditie 36 K(S)Alender
Hopelijk tot op één van de initiatieven of vormingen! Wij kijken er alvast naar uit .
Laura & Matthias WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER: Jo Baetens, Ruth Busschaert, Eric Colenbier, Dirk Decuypere, Brecht Goerlandt, Herman Leber, Christophe Loyson, Veerle Van Nieuwenhuyze, Benjamin Verhegge, Katrien Wittemans, Werkgroep K, Jeugd Rode Kruis; Tijs Foulon, KSA Marie Mo Torhout, Eric Colenbier, KSA Roodkapjes Veurne, KSA Roodkapjes Gistel, KSA Oostkapjes EINDREDACTIE: Benjamin Verhegge, Katrien Wittemans; Laura Devaere FOTO’S: Marie Comyn, Igor De Bliquy, Tijs Foulon, Hannah Major, Jonas Van Audenaerde, KSA De Blauwvoet Koolkerke, KSA Oepites Zomergem, KSA Pius X, KSA Ten Briel, KSA Vichte Meisjes, KSA Limburg, KSA OostVlaanderen, KSA Nationaal, Jeugd Rode Kruis; KSA Marie Mo Torhout, Tijs Foulon ILLUSTRATIES JAARTHEMA: Dieter Durnez VORMGEVING & LAY-OUT: Pepijn Haghebaert | DRUKKERIJ: CTP Cartim Gentbrugge Redactieadres: KSA Nationaal | Vooruitgangstraat 225, 1030 Brussel | (T) 02 201 15 10 KSA West | Dwarsweg 1, 8560 Gullegem | (T) 056 40 48 10 E-MAIL: redactie@ksa.be | ksawest@ksa.be
Dit tijdschrift wordt gedrukt op chloorvrij recyclagepapier. De persoonsgegevens op de adresklever komen uit ons bestand. Dit bestand heeft als doel het beheer van de leden van de vereniging, evenals de contactname van (oud-)leden in het kader van onze activiteiten. Ze zijn alleen voor intern gebruik en worden niet doorgegeven aan derden. Je hebt het recht om deze gegevens in te zien en te verbeteren. Voor meer informatie wend je tot de ledenadministratieverantwoordelijke van je groep of het nationale secretariaat.
Throwback naar Joepie 26, wij tellen ongeduldig af naar een nieuwe editie!
inhoud
ksa nationaal 22 Over het muurtje: Jeugd Rode Kruis 23 Verkoopsdienst 24-25 Vorming: Stappenplan voor Stagebeleiders 26-27 #KSAINBEELD 28-29 Antenne: Week van de Vrijwilliger! 30-31 K: Daag jezelf uit! 32-33 Historiek 34 Prikbord
inhoud
4 Joepie 27: De Joepie-Geocache 5 NokNok: Werken aan een goed gevoel 6 Jeugdwerk Werkt! 7 FAQ: Kampinschrijvingen 8-9 FAQ: Fuiven 10 Ontspanning 11-18 Spelrubriek 19 In de marge 20-21 Speeddate: Nationale Ploeg (NP)
3
Katrien Wittemans
Joepie 27
De Joepie-geocache!
Ha ja Joepie. Joepie, Joepie, jee! In de Paasvakantie is het weer zover. 3000 KSA’ers trekken het land door op zoek naar de mysterieuze stad X. Een voorbereid man/ vrouw is er 2 waard. Dus trek je wandelschoenen aan en zoek onze Joepie-Geocaches. 13 geocaches verspreid over Vlaanderen! Doe jij mee?
Goed voorbereid! Joepie wandelen doe je niet zomaar. 100 km op 4 dagen, het is wel wat. Dus oefenen is de boodschap. Als je die wandelschoenen al stevig hebt ingewandeld en de beentjes wat training hebt gegeven, gaat alles eens zo vlot. Zomaar een rondje wandelen kan saai zijn. Daarom maken wij het voor jullie net iets interessanter.
De Joepie-Geocache Wij werkten voor jullie een Joepie-Geocache uit. Verspreid over Vlaanderen verstopten we 13 doosjes. Aan de hand van creatieve tochttechnieken kan je achterhalen waar de geocaches verstopt zitten. Waar vind je de tochttechnieken? Alle informatie is te vinden op www.joepie27.be. Twee vliegen in één klap dus, je oefent de benen al voor Joepie én je oefent samen met jouw groep Sjo’ers, Simmers of Jonghernieuwers je tochttechnieken-skills al eens.
Actua – JOEPIE 27
Wat kan je winnen?
4
Eeuwige roem op de erelijst van de geocache. En misschien ook wel een stiekem Joepie-cadeau. Iets dat je tijdens Joepie nog wel eens goed van pas zou kunnen komen en je tocht wel af en toe wat aangenamer zou kunnen maken. Een beetje mysterieus, we weten het, maar dat hoort nu eenmaal bij Joepie!
Wanneer? Nu! Trek die wandelschoenen aan, surf naar www.joepie27.be en ga op zoek. De geocaches zullen blijven liggen tot en met zondag 19 maart. Daarna worden de doosjes opgehaald en de erelijsten bekeken. Tegen de start van Joepie 27 worden alle winnaars dan op de hoogte gebracht.
lle informatie Joepie 27? A ar t na t ui al id aan de star Kijk jij ook goed voorbere Elke Sjo’er, om bt he g di die je no epie27.be. je op www.jo maart te staan, vind hernieuwer kreeg begin ng at tips Simmer en Jo aber in de bus met heel w t al -P ie le ep wande n. To ook een Jo os Joepie uit te ijke dagen! lo ke ek vl om & tricks onvergetel start van vier 11 april, bij de
Werken aan een goed gevoel Onze maatschappij raast voorbij aan een sneltempo. Daardoor lukt het je niet altijd om op adem te komen. Soms zit je in een dipje en kan je niet direct bij iemand terecht. Als leid(st)er kan je signalen opvangen als iemand zich minder in zijn/haar vel voelt. Maar wat kan je juist doen om te helpen? NokNok is er voor alle 12-16 jarigen en kan helpen om aan een goed gevoel te werken.
Benjamin Verhegge
NokNok
knaltips voor een goed gevoel 1
IK (K)EN MEZELF!
Iedereen is uniek en maar goed ook! Die knaltip helpt je om op een positieve manier naar jezelf te kijken. Hoe je kijkt naar jezelf zegt ook iets over je zelfvertrouwen. Bij de knaltip vind je oefeningen om een positieve kijk te stimuleren.
2
MIJN GRENZEN
Je grenzen kennen, maar ook aftasten? De knaltip focust op durf en inzet om nieuwe dingen te leren kennen. Daarnaast krijg je er oefeningen voorgeschoteld die helpen om nee te leren zeggen.
Wat is NokNok? Het Vlaams instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (Vigez) lanceerde de website NokNok voor jongeren tussen 12 en 16 jaar om de eigen veerkracht te verhogen. De NokNok campagne kan je helpen om je beter in je vel te voelen aan de hand van nuttige tips en oefeningen. Ook bij een dipje of tegenslag kan je gebruik maken van de NokNokwebsite. Je vindt er bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen die je helpen ontspannen of oefeningen die je leren om grenzen te verleggen.
Hoe gaat het in zijn werk?
REKENEN OP ANDEREN
Die knaltip focust op gedachten delen met anderen en om hulp te vragen als je ergens mee zit. Je vindt er oefeningen en tips die helpen om je verhalen te delen met anderen.
Hoe kan ik dit gebruiken binnen KSA? NokNok geeft op de site een overzicht met leuke activiteiten die jongeren beter in hun vel doen voelen. Op de website vind je activiteiten op maat van jouw KSAgroep. Elke activiteit focust op één van de vier knaltips. Daarnaast kan je als leid(st)er, leden laten kennismaken met NokNok. Het kan een plek zijn waar je als tiener je verhaal kwijt kan.
4
TIJD VOOR MEZELF
Als je met veel bezig bent, zit je hoofd vol. Het is dan tijd voor ontspanning na de inspanning, maar we maken hier niet altijd tijd voor. De knaltip bundelt tal van oefeningen om af en toe te ontspannen.
Vragen?
over NokNok of Heb je nog vragen weten? Mail eer wil je hierover m in@ksa.be. dan naar benjam ok-verhaal vind kN No Het volledige noknok.be. je terug op www.
Actua – nok nok
Op de site kan je een NokNok-mannetje aanmaken dat dient als avatar om anoniem op de site te surfen. Het avatarmannetje geeft je advies en je krijgt er uitleg en vragen aan de hand van vier knaltips om actief aan een goed gevoel te werken. Op het forum kan je ook verhalen lezen van jongeren die hun verhaal kwijt willen. De vier knaltips vind je hiernaast kort uitgelegd.
3
5
Brecht Goerlandt
Jeugdwerk Werkt We verdienen beter! Eind december diende KSA een nieuwe beleidsnota in bij de Vlaamse Overheid. Via dat ambitieus plan geven we richting aan onze beweging voor de periode van 2018 tot en met 2021. De beleidsnota zorgt er dus voor dat KSA een mooie toekomst tegemoet gaat. Voor het uitvoeren van onze toekomstplannen krijgen we van de overheid werkingsmiddelen in de vorm van een subsidie. Daarmee kunnen we cursussen en initiatieven organiseren, jaarthema’s uitwerken, een goed vrijwilligerskader uitzetten, ondersteunende beroepskrachten betalen … Tot onze grote spijt wordt ons potje werkingsmiddelen de laatste jaren steeds kleiner. En dat verdienen we niet, want jeugdwerk werkt echt!
Samen jongeren straffer maken
Actua – jeugdwerk
Zo’n 100 jeugdorganisaties hebben, net als KSA, hun beleidsnota ingediend. Daarin stellen ze ook doelen op voor kinderen en jongeren. De laatste jaren krijgen we met z’n allen systematisch minder budget. Momenteel gaat minder dan 1% van de Vlaamse uitgavenbegroting naar de ondersteuning van jeugdwerk en dat terwijl meer dan 2 miljoen kinderen van dat jeugdwerk genieten. De jeugdsector heeft nochtans enorm veel potentieel. We bieden kansen die nergens anders te vinden zijn. We brengen kinderen en jongeren fysiek samen en zo leren ze elkaar kennen en appreciëren.
6
Minder dan 1% van de Vlaamse begroting gaat naar ondersteuning van het jeugdwerk
Want jeugdwerk werkt! Het jeugdwerk zit verweven in een brede waaier van beleidsthema’s. Zo hebben we bijvoorbeeld een mening over vluchtelingen, psychische problemen bij jongeren, mobiliteit … en proberen we ook daar steeds een meerwaarde te betekenen. Toch is jeugdwerk geen toverdrankje. We kunnen er niet zijn voor iedereen en voor alle problemen. Maar veel kinderen en jongeren hebben ons wel nodig om de weg te vinden. We weten dat onze formule werkt. Het wordt tijd dat ook de overheid hier écht in gelooft, dat ze de kracht van het jeugdwerk erkennen.
Een duurzaam perspectief KSA vormt een schakel tussen overheid en beleid, tussen kinderen, jongeren en de samenleving. Op dat kruispunt willen we meer betekenen. We willen vanuit onze missie en visie in samenwerking met de overheid de problemen van kinderen en jongeren aanpakken. We willen vooruit!
We bieden kansen die nergens anders te vinden zijn Meer dan ooit hebben we daarom een duurzaam beleid nodig, gericht op de toekomst. Met een overheid als partner die vertrouwt en investeert. We willen perspectief bieden aan de jeugd en daarvoor ook perspectief krijgen. Want Jeugdwerk Werkt!
Kampinschrijvingen, Iedereen mee!?
Ruth Busschaert
FAQ
Op kamp gaan is voor velen de leukste periode van het KSA-jaar. Hoe beter je over het zomerkamp communiceert, hoe meer leden er mee gaan en hoe enthousiaster ze zijn! Met de FAQ-lijst rond kampinschrijvingen kan je testen of er bij jouw groep voldoende duidelijkheid is omtrent de kampinschrijvingen. Wanneer gaan we op kamp?
Dat is uiteraard cruciale informatie. Wacht dus niet te lang om dat te communiceren. Best met zoveel mogelijk concrete kampinfo. Heb je die nog niet, plaats dan een save the date in je ledenboekje, op je website, op Facebook … Zodat iedereen de datum in de agenda kan blokkeren!
Waar gaan we op kamp?
Dat staat best in de algemene kampinfo. Leuk om te weten waar je op kamp gaat, dan kan je als lid al beginnen dromen. Maar voor ouders kan het ook handig zijn om te weten wanneer er traditioneel een bezoekdag of zo gepland staat.
Hoeveel kost het kamp? En kost het voor mijn kleine broer en zus hetzelfde?
Vermeld duidelijk in alle kanalen over de inschrijvingen van het kamp hoeveel het kamp kost. Andere afspraken lijst je ook op: Is er een mogelijkheid om in schijven te betalen? Gelden er speciale tarieven voor het eerste, tweede, derde … kind van hetzelfde gezin? Of zijn er aparte tarieven voor de verschillende leeftijdsgroepen? Zo is het voor iedereen duidelijk wie hoeveel moet betalen.
Hoe moet ik inschrijven?
Communiceer duidelijk de deadline van inschrijven. Zo weet je de aantallen voor de praktische organisatie van het kamp. Maar je kan ook tijdig controleren wie wel of niet mee gaat. Pols bij niet-ingeschreven waarom ze niet meegaan. Misschien botsen ze op drempels die jullie wel kunnen wegwerken.
Ik weet nog niet zeker of ik mee kan, moet ik mij al inschrijven?
Maak binnen je groep afspraken rond annulatie, later inschrijven enz. Zorg dat alle leid(st)ers op de hoogte zijn van die afspraken. Zo ontstaat er geen onduidelijke of tegenstrijdige info.
Wat moet ik meebrengen?
Laat weten hoe je verdere info zal bezorgen. Bv. er volgt na inschrijving een kampboekje met praktische info.
zorg voor duidelijkheid bij inschrijvingen
Wanneer moet ik mijn bagage binnen brengen?
Bij sommige groepen wordt het vervoer van de bagage apart voorzien. Dat is ook heel nuttige info voor ouders om de vakantie te plannen. Het komt wel eens voor dat leden van een reis rechtstreeks op kamp gaan, maar dan moet hun bagage ook ter plaatse geraken …
Moet ik een medische fiche laten invullen?
Voor elke deelnemer aan het kamp is het verplicht een medische fiche in te vullen. Op www.ksa.be staat een sjabloon voor de medische fiche (zoek ze via de zoekfunctie).
Bij wie kan ik terecht voor meer informatie?
Er is altijd kans dat er extra vragen rijzen. Daarom moet iemand als contactpersoon voor de kampinschrijvingen aangesteld worden. Die persoon moet van alle afspraken rond inschrijven en rond het kamp op de hoogte zijn. Meestal de groepsleid(st) er(s) of de kampverantwoordelijke(n).
faq
Is er een online inschrijfmodule, dan kan je de link in de online communicatie plaatsen. Gebruik je papieren strookjes of lijsten, zorg dan dat iemand het overzicht behoudt. Stuur zeker een bevestiging van inschrijving naar de ouders.
Tegen wanneer moeten we inschrijven?
7
Benjamin Verhegge
FAQ
Fuiven Voor vele KSA-groepen is het binnenkort het feestje van het jaar. Anderen zijn nog aan het nagenieten van hun topfuif! Bij het organiseren van fuiven komt er heel wat kijken. We staan even stil bij de vragen over het voorzien van vestiaire en security.
Ben je als groep verantwoordelijk voor de inhoud van een vestiaire? Als je fuifgangers laat betalen om hun jas of rugzak in de vestiaire achter te laten dan sluit je volgens de wet een overeenkomst af. Het is jouw verantwoordelijkheid om die overeenkomst goed uit te voeren. De eigenaar van een gestolen of beschadigde jas kan daardoor een schadevergoeding eisen. Het is aangewezen om een goed afgesloten vestiaire te voorzien die bewaakt wordt tot de laatste bezoeker de zaal heeft verlaten. Bij een gratis en onbewaakte vestiaire ligt dat anders. Dan sluit je geen overeenkomst af. Maar er ligt wel een addertje onder het gras. Als je zelf de jas in ontvangst neemt, sluit je een bewaringsovereenkomst af. Je kan dus wel als organisatie aansprakelijk worden gesteld ook als je geen geld vraagt.
En wat als ik een boodschap ophang dat de organisator niet aansprakelijk kan worden gesteld voor schade en verlies?
faq
Bij een betalende vestiaire zal die boodschap zinloos zijn. Je blijft als organisator aansprakelijk.
8
Bij een gratis en onbewaakte vestiaire en als je de jassen niet aanneemt, sluit je geen overeenkomst. Toch doe je er goed aan om als organisator duidelijk kenbaar te maken dat er geen sprake is van bewaring en dat je als organisator niet verant-
woordelijk bent voor diefstal of beschadiging. Je brengt de bezoeker zo op de hoogte. Als je de jassen wel aanneemt, zal ook daar de boodschap zinloos worden.
Valt de vestiaire onder de fuifverzekering? De fuifverzekering die je standaard afsluit dekt de uitbating van de vestiaire niet. Wel kan je bij een betalende vestiaire overwegen om een aparte verzekering af te sluiten. Bij vragen over een vestiaireverzekering kan je terecht bij jarno@ksa.be.
Hoe kan ik een goede vestiaire organiseren? • De hele avond kan je één iemand verantwoordelijk stellen voor de vestiaire. Die persoon weet goed hoe de vestiaire georganiseerd is. • Laat nooit externen toe in de vestiaire. • Werk een systeem uit dat je vestiaire goed organiseert. Je kan werken met nummertjes, stift op de handen, kapstokken, vuilniszakken voor rugzakken … • Als je kiest voor een betalende vestiaire, zorg er dan voor dat die goed afgesloten is. • Voorzie voldoende licht om het geheel te overzien. • Plaats foto’s van verloren of vergeten voorwerpen op je eventpagina zodat de bezoekers er nog om kunnen komen. • De vestiaire verlaat je pas als de laatste bezoeker de deur uit is.
Ben je verplicht om security in te zetten? De wet op private en bijzondere veiligheid gaat over iedereen die controle houdt op het gedrag van mensen met nadruk op de veiligheid. De wet verplicht je niet om bewakingsdiensten te organiseren. In bepaalde omstandigheden is het wel aangewezen om een bewakingsteam in te zetten. Als je veel fuifgangers verwacht of als er in de buurt soms klachten zijn over geweld op fuiven, neem je die beslissing best in overweging. Lees zeker ook het fuifreglement van jouw stad of gemeente want daar worden dikwijls ook afspraken in gemaakt. Je kan als organisatie beroep doen op een erkende bewakingsfirma of je kan werken met vrijwilligers.
Je doet beroep op vrijwilligers Als je bewakingsactiviteiten laat uitvoeren door vrijwilligers moet je voldoen aan bepaalde voorwaarden: De vrijwilligers die worden ingezet zijn leden van je eigen KSA. Vrijwilligers die een aanwijsbare band hebben met de KSA kunnen ook ingezet worden, bv. ouders of oud-leiding. Je moet toestemming krijgen van de burgemeester. Dat doe je door een lijst te bezorgen van de vrijwilligers die je inzet voor de security. De vrijwilligers doen het ‘vrijwillig’ en worden er dus niet voor betaald. De vrijwilligers mogen een gelijkaardige security opdracht maar 4 keer per jaar uitoefenen. De organisatie organiseert slechts 4 keer per jaar een gelijkaardig evenement. Controle van kledij of rugzakken mag enkel met toestemming van de burgemeester. Daarbij moet er een lijst bezorgd worden met de namen die de controle zal uitvoeren.
Je doet beroep op een erkende bewakingsfirma Je meldt op voorhand jouw voorstel aan de burgemeester. Dat voorstel kan altijd geweigerd worden. Je vraagt de bewakingsfirma om schriftelijk aan te tonen of ze een erkende bewakingsfirma zijn. Via www.vigilis. be vind je alle erkende bewakingsfirma’s. Let op: bewakingsagenten mogen niet zomaar fouilleren! Ze hebben daar geen bevoegdheid voor. Voorwaarde voor de vrijwilliger De vrijwilliger zelf heeft tenminste drie jaar België als wettige hoofdverblijfplaats en heeft geen veroordelingen opgelopen.
als je een vestiaire organiseert, ben je aansprakelijk Vrijwilligers opleiden tot fuifbuddy’s Heel wat gemeentes maken ook gebruik van fuifbuddy’s. Het gemeente- of stadsbestuur geeft een vorming over verschillende aspecten rond veiligheid op fuiven zoals conflicthantering, wetgeving en tips van de politie, EHBO en brandweerpreventie. Zo leid je vrijwilligers op om mogelijke risicosituaties te herkennen. Na de cursus reikt het gemeente of stadsbestuur een twee jaar geldend attest uit aan de vrijwilliger. Pols gerust eens bij de jeugdraad of jeugddienst of er bij je gemeente of stad ook zo een alternatief bestaat.
Vragen?
faq
soms is een bewakingsteam een aanrader
t re vragen over he Heb je nog ande n da l ai M if? een fu organiseren van ksa.be. @ in am nj be naar
9
Katrien Wittemans
Ontspanning
Overal cijfertjes
We zijn hier weer met je tweemaandelijkse portie hersengymnastiek. Een dubbele portie cijferplezier ook deze keer. Vind jij de cijfertjes die ons tot de oplossing brengen? We zoeken een code. Doe mee en win een prijs!
Tectonic
Binaire puzzel
Vul de vakjes van elk dik omrand blok met de cijfers 1, 2, 3, 4 enz. (net zoveel als er vakjes zijn). Is er één vakje dik omrand, dan staat er sowieso een 1. Zijn er twee vakjes omrand, dan vul je ze met 1 en 2 enz. Vakjes met gelijke cijfers mogen elkaar niet raken, ook niet schuin.
In elk vakje komt een 0 of een 1 te staan. Het aantal nullen en enen is op elke rij en in elke kolom gelijk. Nergens staan meer dan twee nullen of enen naast elkaar of onder elkaar.
oplossing
ontspanning
Heb je beide puzzels opgelost? Dan kan je de code kraken.
10
De oplossing van de ontspanningsrubriek van de vorige Kompas was ‘1928’. Hieronder vind je de winnaars die binnenkort een verrassingspakket in de brievenbus mogen verwachten: Yasmine Nagels – KSA Herentals Lotte Van Lierde – KSA Geraardsbergen Stef Coornaert – KSA Vikingers Bissegem
rzel ing te pakken? Aa Heb je de oploss ar na g in ss r de oplo dan niet en stuu en ak m te ns ka om redactie@ksa.be assingspakket! rr ve f sie clu ex n op ee
Ren je rot!
Loopspelen
Magnifiek Energiek
Chinees loopspel
De spelrubriek staat in het teken van het jaarthema Magnifiek Energiek en deze keer gaan we LOPEN!
De coach daagt jouw groep uit!
In elke spelrubriek van dit werkjaar verschijnt een uitdaging. Ga de uitdaging aan met je groep, neem er een foto van en mail die door naar jaarthema@ksa. be. Zo verschijn je in de volgende Kompas! Uitdaging 4: Organiseer een color run.
Spel: Verdeel de groep in twee teams. Per team gaan alle spelers achter elkaar op een rij staan. Op het fluitsignaal vertrekken de eerste spelers van elk team en lopen ze over een rechte lijn die met krijt op de grond getekend is. Ze lopen tot aan een kegel waar ze vijf keer rond draaien. Daarna proberen ze terug op de rechte lijn te lopen, maar als een speler van de lijn geraakt moet hij/zij terug naar de kegel lopen en er drie keer rond draaien. Daarna loopt de speler terug via de lijn, lukt dat weer niet dan moet hij/zij opnieuw drie keer rond de kegel draaien en terug lopen via de lijn enz. De groep die het snelst rond de kegel en terug kan lopen wint.
Kleefestafette
Bom-schild
Spel: Bij bom-schild verspreiden de spelers zich door de ruimte en gaan ergens staan. Elke speler neemt zonder te overleggen twee andere spelers in gedachten: de ene speler is een bom en de andere een schild. De spelleiding geeft een signaal en alle spelers beginnen te lopen. Elke speler moet ervoor zorgen dat hij/ zij op een plek staat waarbij de speler die ze als schild hebben gekozen tussen zichzelf en de bom staat. Maar omdat iedereen dat moet doen en omdat niemand weet of hij/zij voor een ander de bom of het schild is, valt dat niet mee. Iedereen moet blijven lopen om het schild tussen zichzelf en de bom in te houden. Zodra de spelleider een signaal geeft (bijvoorbeeld na één minuut) blijft iedereen staan. Alle bommen zijn dan denkbeeldig ontploft. Alle spelers wijzen nu met de linkerhand de bom aan die ze hadden gekozen en met de rechterhand het schild. Zo is makkelijk te zien wie het gelukt is om zich achter het schild te verschuilen. Wie heeft het overleefd? Tip: Soms gaan de spelers dicht bij elkaar lopen. Geef dan als extra opdracht dat er minstens vijf meter afstand tot de bom moet zijn omdat anders het schild niet werkt.
Zweeds renspel
Spel: Het Zweeds renspel of ook wel Zweeds loopspel genaamd, wellicht zelfs een verbastering van het zweet-loopspel is een actief ren- en vragenspel. Op een open terrein met bomen rondom zijn genummerde kaartjes -op volgorde of willekeurig- opgehangen met vragen. Bij elke vraag zijn drie mogelijke antwoorden gegeven. De groep spelers is verdeeld in tweetallen. Er wordt gestart vanaf een centraal punt in het midden van het terrein. Eén speler van het tweetal blijft achter, de ander gaat op zoek naar het nummer van de vraag die hij/zij moet beantwoorden. De speler leest de vraag en kijkt welke oplossing erbij hoort. Met dat antwoord rent hij/zij terug, schrijft dat antwoord op het antwoordenblad, terwijl de andere partner op zoek gaat naar de volgende vraag. Laat elk tweetal bij een andere vraag beginnen. Zet letters voor de antwoorden. De letters van de juiste antwoorden vormen in de goede volgorde een zin. Het tweetal dat als eerste de zin kan zeggen tegen de spelleider, heeft het spel gewonnen.
Ren je rot!
Spel: Bij een kleefestafette beginnen de spelers alleen, maar eindigen ze met hun team. Verdeel de groep in teams van ongeveer vijf spelers. De eerste speler van het team loopt naar de overkant van het terrein of de zaal, tikt de muur of een kegel en rent terug naar zijn groepje om de tweede speler op te halen. Samen (handen vasthouden) lopen ze naar de overkant en terug. Daarna gaat ook de derde speler mee, de vierde enz. Het team dat als eerste klaar is wint.
Jager-konijn-wortel
Spel: Als het spel begint, wordt er een jager aangewezen. De rest van de spelers zijn konijnen. De konijnen roepen: Ik ben een konijn, een konijn, een konijn! en huppelen over het terrein. De jager rent achter de konijnen aan met zijn jachtgeweer, en roept: Ik ben een jager, een jager, een jager! Als de jager een konijn heeft getikt, dan verandert het konijn in een wortel. Een wortel staat met gespreide benen en met de armen boven het hoofd en de handen tegen elkaar (dus in een driehoek). De wortel roept: Ik ben een wortel, een wortel, een wortel! Als een konijn onder de benen van een wortel doorkruipt, wordt de wortel weer een konijn en kan hij weer meedoen aan het spel. De jager moet proberen om dat te voorkomen door de konijnenplaag uit te roeien.
Ren je rot!
Ratten en raven meets Blad-Steen-Schaar Spel: De groep wordt in twee verdeeld. We spelen blad-steen-schaar in groep. Elke groep spreekt in het geheim een gebaar af en een reservegebaar (blad, steen of schaar). Dan komen de beide groepen in twee lijnen tegenover elkaar te staan. Dan roept iedereen: blad-steen-schaar en afhankelijk van welke gebaren de beide teams laten zien, wint het ene team en verliest het andere. Het zit als volgt: • Steen verslaat schaar (een steen maakt een schaar bot) • Schaar verslaat blad (een schaar kan papier kapot knippen) • Blad verslaat steen (papier kan een steen inpakken)
De groep die verliest moet snel achter de veilige achterlijn rennen, anders worden ze getikt. Kinderen die getikt zijn, zijn óf af, óf ze gaan naar de tegenpartij en spelen daar weer verder. Het reservegebaar wordt gebruikt als allebei de groepen hetzelfde eerste gebaar hadden. Het spel is afgelopen als één van beide groepen helemaal af is of als de leiding vindt dat het mooi genoeg is geweest.
Zoek je plaatje(s) Spel: Nodige kaarten: twee kaartspelen. De kaarten van één volledig kaartspel (zonder jokers) worden gedekt op de grond gelegd verdeeld over de volledige speelruimte. Elke speler krijgt van het tweede kaartspel één, twee of drie kaarten in de hand (afhankelijk van het aantal spelers). Na het signaal proberen de spelers zo snel mogelijk de identieke kaart(en) te zoeken in de speelruimte. Ze mogen alle kaarten omdraaien maar moeten de kaart gedekt terugleggen als het een verkeerde is. Als ze een identieke kaart vinden mogen ze die meenemen. Wie heeft als eerste zijn/ haar kaart(en) gevonden?
Kaartenloopspel Spel: Nodige kaarten: één kaartspel. De kaarten van één volledig kaartspel (jokers inbegrepen) worden gedekt op de grond gelegd op een centrale plaats in de speelruimte. De spelers zijn verdeeld over vier ploegen in de vier hoeken van de speelruimte. Elke ploeg moet een andere soort kaarten verzamelen: harten, koeken, schoppen, klavers. Na het signaal mag de eerste speler van iedere ploeg naar het centrale punt lopen om één kaart te halen. De speler draait één kaart om en moet die meenemen als het de juiste soort (of een joker) is. Als het een verkeerde soort is, moet hij/zij ze gedekt terugleggen. Dan mag de speler een tweede kaart omdraaien. Als die weer verkeerd is, krijgt hij/zij nog een derde kans om één kaart mee te nemen. Als de derde kaart weer verkeerd is, keert de speler terug naar de ploeg zonder een kaart. Elke speler krijgt dus drie kansen om een juiste kaart mee te nemen. De volgende speler mag vertrekken als hij aangetikt wordt. Welke ploeg kan als eerste een rij tonen van 13 kaarten van zijn soort? De jokers mogen de plaats innemen van eender welke kaart. Bij een volgend spel veranderen de ploegen van soort.
De kaartendief Spel: Nodige kaarten: 1 kaartspel. De kaarten van één volledig kaartspel (zonder of met jokers) liggen zichtbaar op de grond in een afgebakende zone achteraan het speelveld. In de zone tussen de kaarten staan twee tikkers. De spelers zijn verdeeld over vier of vijf ploegen aan de overzijde van het speelveld. Na een signaal mag de eerste speler van elke ploeg naar de zone met de kaarten lopen en er proberen één te pakken om mee naar huis te nemen. De tikkers proberen de spelers die een kaart gestolen hebben aan te tikken. Een speler die nog geen kaart vast heeft kan nog
niet aangetikt worden. Maar een speler die een kaart met de vingers aanraakt moet die kaart pakken en kan dus aangetikt worden. Hij/zij mag ze niet terugleggen als de tikker komt en daarna een andere kaart pakken. Wie aangetikt wordt, moet de kaart open terugleggen in de zone en zonder kaart weer naar huis keren. De volgende speler van de ploeg mag vertrekken als hij/ zij aangetikt wordt door de vorige speler. Na verloop van tijd of als de zone leeg is, komt het eindsignaal. De ploeg met de meeste punten is gewonnen: • een aas = 5 punten • een beeld ( koning, dame, boer) = 3 punten • elke andere kaart = 1 punt • eventueel een joker = 5 punten (overige 3, 2 en 1 punt) In het midden van het speelveld is een lijn gemerkt tot waar de tikkers de dieven mogen volgen en dus ook aantikken. Voorbij die lijn kunnen de dieven niet meer aangetikt worden. De tikkers mogen dus ook buiten de zone aantikken maar niet meer voorbij de middenlijn.
De koningstikker
Spel: Nodige kaarten: de kaarten van 1 tot 10 van één soort per ploeg. Elke ploeg (max. 4 ploegen) heeft 10 kaarten van één soort gedekt in een hoepel liggen. De kaarten liggen willekeurig door elkaar. De hoepel met de kaarten ligt een 15-tal meter (of meer) verwijderd van waar de ploeg is opgesteld. Na het signaal loopt de eerste speler naar de hoepel van zijn ploeg en mag er één kaart bekijken. Als het de aas is mag hij/zij ze meebrengen naar de ploeg. Als het een andere kaart dan de aas is moet de speler ze gedekt terug leggen in de hoepel maar hij/zij mag dan kiezen waar. De speler mag ook informatie geven aan de ploegmaats over welke kaart hij/zij gezien heeft en waar hij/zij ze teruggelegd heeft. De ploeg die als eerste de 10 kaarten in volgorde van 1 tot 10 kan terughalen is gewonnen! Het is de bedoeling dat de ploegen een systeem zoeken om de al geziene kaarten zo te leggen dat medespelers er ook een zicht op hebben en de juiste kaart op het juiste moment kunnen meebrengen!
Kwartet met kaarten Spel: Nodige kaarten: 1 kaartspel. De spelers worden verdeeld in vier ploegen van evenveel spelers. Elke ploeg heeft een kamp in de hoek van het terrein met daarop de 13 kaarten van één soort. De kaarten liggen open verspreid in het kamp. Bij het startsignaal mag één speler van elke ploeg één kaart bij een andere ploeg gaan weghalen en naar het eigen kamp brengen. Na aflossing mag de tweede speler het veld in. Alle kaarten blijven open in het kamp liggen. Er mogen geen kaarten aan de kant gehouden worden. Als een ploeg vier dezelfde kaarten (bv. azen, vijven, koningen … ) in hun kamp heeft, mag het volledige kwartet aan de kant gelegd worden. De andere ploegen mogen geen kaarten van het al verzamelde kwartet meer weghalen. Na het eindsignaal worden de kwartetten geteld. Elk kwartet is één punt waard. Als variant op het puntensysteem kan je bepaalde kwartetten hoger quoteren. Bijvoorbeeld.: • kwartet van azen = 3 punten • kwartet van koningen, dames of boeren = 2 punten • overige kwartetten = 1 punt Variant: • Twee spelers van elke ploeg mogen tegelijk voorwerpen gaan halen bij de andere ploegen. • Alle spelers mogen voorwerpen gaan weghalen bij andere ploegen maar iedere ploeg heeft één bewaker die spelers kan aantikken die een voorwerp uit het kamp hebben gehaald (aangetikt is voorwerp terugleggen). De bewaker mag zelf geen voorwerpen gaan weghalen bij de andere ploegen.
Ren je rot!
Spel: Nodige kaarten: afhankelijk van het aantal spelers: in voorbeeld 22 spelers: 4 koningen, alle kaarten van 1 tot 4 en 2 jokers. Elke speler krijgt één kaart. De spelers die een koning krijgen zijn de tikkers. De overige spelers zijn de lopers. Wie welke kaart heeft gekregen wordt niet bekend gemaakt voor het spel begint. De koningen proberen om ter snelst drie kaarten van hun eigen soort (harten, klaveren …) te bemachtigen door juist die spelers aan te tikken. Als een koning een speler aantikt moet die zijn kaart laten zien. Als het een andere soort is dan die van de koning mag de speler gewoon verder spelen. Als het dezelfde soort is dan die van de koning moet hij ze afgeven aan de koning en is hij uit het spel. Een joker moet zijn kaart aan elke koning afgeven. Een joker is dus een nadeelkaart voor de loper en een voordeelkaart voor de koningen. De koning die als eerste die (of alle vier) kaarten heeft van zijn soort is gewonnen! Je kan het spel dan stoppen of verder spelen tot de tweede en derde koning ook klaar zijn. De lopers mogen hun kaarten niet onderling ruilen. Bij een zeer groot aantal spelers kunnen er ook boeren bijgedaan worden als bijkomende tikkers.
Het volgorde-loopspel
Stratego als loopspel
Ren je rot!
Spel: Nodige kaarten: 1 kaartspel. Het spel wordt gespeeld met vier ploegen van evenveel spelers. Elk ploeg heeft een hoepel met daarin 13 speelkaarten die ondersteboven op een stapeltje liggen: ploeg A: harten, ploeg B: schoppen, ploeg C: klaveren en ploeg D: koeken. Bij het begin van het spel nemen alle spelers één kaart boven van hun stapeltje af. Nu gaan alle spelers gelijk in het slagveld met hun kaart in de hand. Ze trachten een speler van een andere ploeg aan te tikken en dan wordt er gekampt: de twee spelers laten hun eigen kaart aan elkaar zien. De winnaar krijgt de kaart van de andere speler. Beide spelers gaan nu terug naar hun kamp. De verliezende speler neemt een nieuwe kaart boven van zijn stapeltje af en speelt weer verder. De winnende speler legt zijn veroverde kaart ondersteboven onderaan zijn stapeltje en speelt verder met zijn eigen kaart tot hij deze verliest tegen een andere speler. Er wordt dus na verloop van tijd gespeeld met een andere soort van kaarten dan de beginsoort. Wie wint van wie? De aas is de laagste kaart, de koning de hoogste. • de aas wint van alle beeldjes (boer, dame, koning) • de 2 wint van de koning (en van de aas uiteraard) • bij een gelijke kaart doen de spelers “blad-steenschaar” Als één ploeg geen kaarten meer in de hoepel heeft, wordt het spel afgefloten. Bij de drie overige ploegen worden nu de kaarten geteld. De ploeg met de meeste kaarten is gewonnen. Tip: De gewonnen kaarten moet netjes onderaan de eigen stapel gelegd worden. De stapel moet een mooie stapel blijven en mag geen hoop worden.
Mens-erger-je-niet Spel: De spelers worden verdeeld in teams. Elk team beschikt over een dobbelsteen en een rij van zes kegels. Elke kegel staat in een hoepel. De eerste speler werpt met de dobbelsteen en loopt vervolgens naar de corresponderende kegel (de dichtstbijzijnde kegel is 1, de verste is 6). Hij/zij moet de kegel omleggen in de hoepel. Vervolgens loopt de speler terug naar zijn ploeg en lost de volgende speler af. Die mag dan op zijn/haar beurt werpen en naar de kegels lopen. Als iemand een cijfer werpt van een kegel die al omligt mag hij/zij die kegel meenemen naar de eigen ploeg. Als iemand een cijfer werpt van een hoepel die al leeg is, moet hij/zij de “pechlijn”, achter de laatste kegel, gaan aantikken vooraleer hij/zij terug naar zijn/haar ploeg mag. Als een ploeg de zesde kegel terug meebrengt, stopt het spel. De kegels die bij de andere ploegen nog in de hoepels staan/liggen zijn strafpunten: een kegel die al omligt is één strafpunt, een nog rechtstaande kegel is twee strafpunten.
Variant: Als een speler een cijfer werpt van een al lege hoepel mag hij/zij een al omgelegde kegel van een andere ploeg (van het corresponderende cijfer uiteraard) terug rechtop zetten. Als die mogelijkheid er ook niet is moet de speler de “pechlijn” gaan aantikken. Bij die variant is het mogelijk dat er op tijd moet gespeeld worden omdat het zou kunnen dat het spel niet kan uitgespeeld worden. Alle ploegen krijgen dan strafpunten. De ploeg met de minste punten is de winnaar.
Ren je rot!
EstaVetteSpelen
Estafettespelen zijn vette spelen! In bijna elke uitgebreide activiteit past er wel een estafetteloop of je kan zelfs een hele activiteit puur aan die spelvorm wijden! Voor wie het concept niet zo goed kennen: je verdeelt je groep in twee (of meer) teams. Meestal vertrekt speler 1 (al dan niet met materiaal) en moet een parcours (klein of groot) afleggen (al dan niet met bepaalde opdracht(en)). Als hij dat heeft gedaan, tikt hij speler 2 aan, wiens beurt het dan is. Zo gaan we door tot een team het hele parcours heeft afgelegd. Denk er wel steeds bij na dat je teams qua snelheid en behendigheid ongeveer evenredig verdeeld zijn, anders is het niet echt fair. Uiteraard bestaan er verschillende varianten en vormen, die niet allemaal met snelheid en lopen te maken hebben!
Traditionele estafette
Schoengrabbelrace Spel: Iedereen doet zijn schoenen uit en gooit die op een berg op het einde van het parcours. De eerste twee spelers van elk team vertrekken, zoeken hun schoenen in de hoop, doen ze aan (veters binden!) en lopen terug naar hun team.
Levende spaghettislinger Spel: Speler 1 vertrekt, rent rond de kegel, keert terug en neemt speler 2 bij de hand. Beiden doen de omloop, keren terug, nemen speler 3 bij de hand enz. Het gaat verder totdat alle spelers van een ploeg in een lange sliert het parcours afleggen. Als de sliert ergens “breekt”, moet de ploeg van vooraf aan herbeginnen.
Spel: De spelers zitten op twee rijen stoelen tegenover elkaar, met het aangezicht naar elkaar. De eerste speler van elke rij heeft een bal op de voeten. Op het startsein geeft speler 1 zijn bal met de voeten door aan speler 2, speler 2 geeft deze door aan speler 3, enz. Als de bal valt, moet de bal terug op de voeten van de eerste speler gelegd worden en terug doorgegeven worden. De bal mag uiteraard niet met de hand door de spelers aangeraakt worden. Is de bal bij de laatste speler van de rij aangekomen, dan is die groep gewonnen.
Oorlog Spel: De verschillende ploegen staan op een rij, voor elke rij staat één speler van dat ploegje met een tennisbal. Die speler gooit de tennisbal naar de eerste speler in de rij. Die gooit hem onmiddellijk terug en gaat zitten. De speler voor de rij gooit de tennisbal dan naar de tweede speler, die hem ook weer opvangt en teruggooit en gaat zitten. Zo herhaalt het spel zich tot alle spelers zitten. Als iemand de tennisbal laat vallen, herbegint het vanaf de persoon voor die speler.
Stippenrace Spel: Elke ploeg krijgt een alcoholstift. Als er muziek start mag de eerste van de ploeg naar een blad lopen en er een stip op zetten. Die loopt terug en geeft de stift door aan de volgende. Als de muziek stopt, tellen we het aantal stippen.
Sloefsjotten Spel: De groepen zetten zich in een rij achter elkaar. De eerste doet zijn schoen los en schopt die zo ver mogelijk voor zich uit. De rij mag dan naar voor gaan tot aan die schoen. Daar start de volgende speler. De ploeg die op die wijze het verst geraakt, wint. Als iemand per ongeluk een schoen achter de groep neer schopt, pech dan …
Ren je rot!
Spel: Bij een traditionele estafette moet je gewoon een parcours aflopen met een stok in de hand, die wordt doorgegeven als je het parcours hebt afgelegd. Uiteraard kan je de stok vervangen door talloze andere objecten, wat het veel leuker, moeilijker en spannender kan maken!
Zittende estafette
Knikkerestafette Spel: Op het einde van elke baan staat een soepbord. De eerste kandidaat vertrekt bij het signaal, een lepel (met de steel) in de mond en een knikker in de lepel. Het is de bedoeling om de knikker in het bord te deponeren, terwijl je steeds de lepel in je mond houdt! Wie dat gedaan heeft, holt terug en geeft de lepel door aan de volgende speler. Valt de knikker, dan keert de kandidaat terug naar de startlijn.
Pinguïnrace Spel: Bij dit spel komt het erop aan een ballon tussen de knieën te klemmen en hem daar te houden gedurende het parcours. Na het overschrijden van de lijn wordt er gewisseld.
Koppelestafette Spel: Bij het startsein pakt de eerste deelnemer de tweede bij de hand en samen lopen ze naar de overkant. Daar blijft de eerste deelnemer achter. De tweede loopt terug en haalt de derde. Die rent terug op de vierde enz.
Ren je rot!
Olifantenestafette Spel: Voor elk team is er een parcours gemaakt op de grond (door middel van touw, stokjes, knikkers, pijlen …). De spelers trekken om beurten een jas aan met de mouw naar beneden zodat ze daar met één oog kunnen doorkijken.
Denkstafette Spel: In plaats van snelheid wordt slimheid en intelligentie getest. In plaats van een parcours moet elk teamlid een wiskundige formule, raadsel of rebus oplossen.
Blad-steen-schaar race Spel: Twee teams staan tegenover elkaar, met redelijk wat afstand tussen hen in. De twee eerste spelers lopen bij het startsignaal naar elkaar toe. Als ze elkaar tegenkomen spelen ze blad-steen-schaar. De verliezer daarvan is uit, de winnaar loopt door. Op het moment dat de verliezer “uit” is, mag iemand anders van zijn of haar team beginnen lopen. Als hij de speler van het andere team onderschept, spelen ze opnieuw bladsteen-schaar. Je kan een punt scoren, als je over de lijn van de andere ploeg bent. En als reminder: blad wint tegen steen, steen wint tegen schaar en schaar wint tegen blad!
Pictionairy-estafette Spel: Twee teams staan achter hun startlijn. De eerste speler van elk team loopt naar het tekenbord waar een leid(st)er bijstaat. Die geeft een briefje met daarop een voorwerp, gebeurtenis, bekend persoon, werkwoord … De eerste speler moet dat tekenen op het bord, terwijl zijn of haar teamleden moeten raden. Bij een juist antwoord mag de speler dan teruglopen naar zijn of haar team, waarna de tweede speler mag vertrekken.
Eetestafette Spel: Op een afstand van beide teams staat een tafel. Op die tafel staan verschillende eet- en drinkwaren of een volledig gerecht. Bij het startsein loopt de eerste speler richting tafel en eet een etenswaar op of neemt een hap van het gerecht (al dan niet met bestek). Als alles op is, heeft dat team gewonnen.
Handicapestafette Spel: Elke speler krijgt een bepaalde handicap. Met die handicap moet je nu een parcours afleggen. De handicaps kunnen vanalles zijn: blind (niets zien), kreupel (benen samengebonden) …
Blikwerpestafette Spel: Beide teams staan achter hun startlijn. Om de 3m staat telkens een tafel met daarop een blikken toren. De eerste speler moet eerst de blikjes van de eerste toren van de tafel afgooien met een tennisbal vooraleer hij rond alle tafels mag lopen. Daarna tikt hij de volgende speler. Die moet dan de blikken toren van de tweede toren omvergooien, die logischerwijze op 6m afstand staat. De laatste speler moet dus het verst gooien.
Onder de benen Spel: Alle teams gaan achter elkaar staan, met telkens een vijftal meter tussen. De eerste speler draait zich om bij het startsignaal en kruipt onder al de benen achter zich door. Na het laatste paar benen gaat hij zelf op vijf meter afstand staan en roept hij “ja!”, waarna de tweede speler overal onderdoor kruipt.
Verklede estafette
Spelkaarten estafette Spel: Schud voor beide teams een kaartspel (elk team heeft z’n eigen boek kaarten) en leg die op twee centrale plaatsen. De eerste spelers van elk team mogen naar de centrale plaats lopen en telkens één kaartje omdraaien. Het team dat als eerste de vier azen heeft, is gewonnen.
Dobbelsteen estafette Spel: Het terrein bestaat best uit een redelijke lange loopafstand. Beide teams staan achter een startlijn. Ze gooien elk met een dobbelsteen. De eerste speler mag dan het aantal gegooide ogen stappen (dus als je een 3 gooit, mag je drie stappen doen). Hij of zij blijft op die plaats staan. De tweede speler van elk team mag dan opnieuw gooien. Hij of zij loopt naar de eerste speler en doet dan het aantal stappen vanaf zijn of haar positie. De eerste speler mag dan teruglopen naar z’n team en achteraan aansluiten. Het team dat als eerste de hele lengte van het veld kan overbruggen, wint.
Varianten: • ander materiaal (een knikker wordt een voetbal ...) • team A ontwerpt het parcours voor team B en omgekeerd • om ter traagst, om ter sierlijkst, om ter … • ongelijke teams (zodat bepaalde spelers meermaals moeten lopen) of de leiding tegen de leden • per twee een parcours afleggen (kruiwagen, paard en ruiter, de ene geblinddoekt …) • …
Ren je rot!
Spel: Verdeel de groep in twee teams. Alle spelers van beide teams doen drie kledingstukken uit en gooien ze op een aparte hoop (elk team één stapel). Iedereen doet nu drie kledingstukken aan van iemand anders (van je eigen team). Van elk team gaat er nu één helft aan de linkerhelft van het terrein staan en de andere helft aan de andere kant. Bij het startsignaal begint de eerste speler van beide teams aan de linkerkant richting andere kant te lopen. Daar wisselt hij of zij één kledingstuk. Nu mag een andere speler van de rechterkant naar de linkerkant lopen en daar een kledingstuk wisselen (let wel dat er een volgorde om te lopen moet zijn, je mag niet een tweede keer lopen als er iemand van je eigen team nog niet gelopen heeft). Het team waar iedereen zijn eigen outfit als eerste terugheeft, is gewonnen. Tactisch wisselen is dus de boodschap!
Naar aanleiding van ‘Week van de vrijwilliger’ willen wij jullie als leid(st)ers ook eens in de bloemetjes zetten!
KSA WEST
KSA’ers met hart op de juiste plaats!
JULLIE ZIJN FANTASTISCH! Naast al die activiteiten, eetfestijnen, ouderavonden ... vinden jullie toch nog de tijd om jullie in te zetten voor het goede doel. En omdat we dat zo fantastisch vinden, zetten we enkele groepen hier graag in de bloemetjes!
KSA Oostkapjes
In Oostkamp tonen ze hun goed hart voor een dorpsgenootje… Op 11 augustus werd bij Maithili Vanhille, 11 jaar, een hersenstamtumor vastgesteld. Bestraling of chemo in België bieden geen oplossing. Vandaar dat Maithili nu begonnen is met immunotherapie in Keulen. Deze behandeling kost echter 60.000 à 70.000 euro. Hierdoor worden verschillende benefietacties georganiseerd. Wij gaan pannenkoeken verkopen op de nieuwjaarshappening om geld in te zamelen voor Maithili.
KSA Roodkapjes Veurne
KSA Vichte Meisjes
KSA Oostkapjes
KSA Roodkapjes Veurne
Op 5 november 2016 gingen de Jimmers en Simmers van KSA Roodkapjes Veurne op pad voor het goede doel.
"Een KSA'er kan omschreven worden als een geëngageerde vrijwilliger die zich week na week inzet voor zijn of haar jeugd beweging. Maar tussen alle voorbereidingen, activiteiten met de leden, het organiseren van evenementen en leidstervergaderingen door, proberen vele verenigingen zich naar jaarlijkse gewoonte ook in te zetten voor het goede doel. Ook wij van KSA Vichte meisjes hebben zo'n traditie. Elk jaar, begin januari, kan Vredeseilanden rekenen op onze steun. We verkopen een hele zaterdagnamiddag gadgets in AD Delhaize om zo ons steentje te kunnen bijdragen aan boerenfamilies wereldwijd. Als je als KSA-groep niet veel tijd hebt om tijdens het jaar zelf een goede doelenactie op poten te zetten, is dit een perfect alternatief. Het vergt weinig voorbereidingswerk en je kan je groep in shiften verdelen. Zo hoeft niet iedereen een hele namiddag vrij houden. Een traditie die wij, KSA Vichte meisjes, heel graag nog lang in stand houden! "
KSA WEST
Zoals elk jaar steunen we de 11.11.11 actie. In kleine groepjes gingen de leden van deur tot deur met postkaarten, fluostiften, sleutelhangers, chocolade,... Ook de leidsters stonden paraat aan de Colruyt om spulletjes te verkopen. Na een namiddag rondtoeren werden we door de organisatoren beloond met lekkere koffiekoeken warme chocomelk om de handjes te verwarmen!
2
KSA Vichte Meisjes
KSA Roodkapjes Gistel
Op 5 november 2016 gingen de meisjes van KSA Roodkapjes Gistel de straat op om spulletjes te verkopen ten voordele van de 11.11.11 actie.
Als KSA vinden wij het ook belangrijk om een steentje bij te dragen voor de natuur. Daarom gingen deze stoere meiden en leidsters op stap in de stad Gistel om al het zwerfvuil op te ruimen! Achteraf kregen ze een mooie beloning: een stukje taart en een reuze springkastelendorp!
Deze organisatie zorgt ervoor dat de basisrechten van de mens in elk land vervuld worden en ze bestrijdt bovendien armoede. Voor 6 euro werden er fluostiften, kaartjes en chocolade verkocht. De allerkleinsten gingen niet mee op verkooptocht, maar zij zorgden voor lekkere pannenkoeken en warme chocomelk bij de terugkomst van de anderen. Na het tellen van het opgehaalde geld konden we met trots een geldsom van maar liefst 950 euro aan 11.11.11 overhandigen. We zijn heel trots op onze verkoopsters!
KSA Roodkapjes Gistel
KSA Plus Moorslede
KSA Roodkapjes Gistel
Ook hadden wij aandacht voor de ‘Rode Neuzendag’. Een actie voor jongeren met psychische problemen. Dit vonden de leidsters belangrijk om even bij stil te staan,want wij komen ook in contact met jongeren in de KSA. De leidsters droegen hun steentje bij door foto’s te nemen met een rode neus, een smsje te sturen naar Q-music of ze gingen even langs in de tent in Gent! Want praten helpt !
KSA WEST
KSA Roodkapjes Gistel
Jaarlijks doen wij graag een actie voor Music For Life voor de organisatie 'Downsyndroom Vlaanderen'. Sinds het jaarthema 'Portie Gemengd', organiseren wij jaarlijks een namiddag waarbij ook kindjes met het syndroom van Down van harte welkom zijn. Het is een prachtige namiddag, waarbij alle kinderen glunderen en wij als leiding dus des te meer! Dit jaar kozen we ervoor om met elke ban iets te organiseren. Zo werden er zandkoekjes gemaakt door de allerkleinsten, kunstwerkjes van klei door de springers, verse wafels en warme choco melk … Het was precies een kleine Kerstmarkt bij onze lokalen! Met wat kerstmuziek op de achtergrond en de leiding met kerstmutsen, was de sfeer volledig in thema! Het was enorm fijn en we verzamelden, inclusief onze eigen inbreng, een €300 .
3
Initiatief in de kijker
Making Of – The JimacademyAwards The JimacademyAwards vonden dit jaar plaats van 17 februari tot en met 19 februari 2017. En of het geslaagd was!
KSA WEST
De crew had dan ook alles tot in de puntjes uitgewerkt om er een onvergetelijk weekend van te maken. Daarom gunnen we jullie een blik achter de schermen waarbij ‘de making-of van de awards’ te zien is. Tijdens het weekend konden de Jimmers namelijk verschillende awards in de wacht slepen: grootste eter, grootste ochtendhumeur, meest enthousiaste, grootste babbelkous, grootste grapjas, grootste muzikaal talent, meest behulpzame, grootste fairplayer, grootste valies en natuurlijk ook kleinste valies.
4
Vrijwilliger aan het woord
Ella Debryune
We mochten ook kennismaken met een nieuwe vrijwilligster, Ella Debruyne. Dit jaar heeft ze zich geëngageerd binnen KSA West. Bij KSA Roodkapjes Veurne is ze bekend als enthousiaste meter en ze werkte ook al mee aan het Jimweekend. Voor het Jimweekend begon, polsten we even bij Ella hoe ze het ‘vrijwilliger zijn’ tot nu toe ervaren had. ‘Nadat ik mijn leiderscarrière opgaf, zag ik het als een uitdaging om me te engageren als vrijwilligster bij KSA West. Meter zijn zorgt voor een leuk contact met mijn plaatselijke groep, KSA Roodkapjes Veurne. Zo kan ik toch wat meer betekenen dan gewoon oudleidster zijn. Bij ons noemt dit 'oudkapje'. Hierdoor kreeg ik wat meer tijd die ik dan graag in KSA west steek. Ik koos het initiatief JIM weekend, waar ik me snel welkom voelde. In de voorbereidingen zat de sfeer direct goed!
KSA WEST
‘Wil jij ook deel uit maken van een toffe, enthousiaste groep vrijwilligers? Aarzel dan niet om contact op te nemen! Stuur een mailtje naar ksawest@ksa.be en dan stellen wij ons aanbod aan jou voor! Altijd welkom .
5
Werkgroep OL – KSA West
Tips van de werkgroep OL Zijn jullie sjorconstructies steeds hetzelfde? Is het moeilijk om inspiratie op te doen voor een nieuwe constructie? Ben je niet zeker of je super-de-luxe toren stabiel is? Geen probleem. Test je constructie op voorhand eens uit.
KSA WEST
De Werkgroep Openluchtleven heeft een aantal doorwinterde sjorrers in zijn rangen, maar gaat bij aanvang van een sjoropdracht nog steeds aan de slag met de kleine houten stokjes. Er zijn namelijk verschillende voordelen verbonden aan het miniatuursjorren.
6
• Je kan duidelijk de stevigheid zien van de constructie die je in gedachten hebt. Als de miniatuur niet stevig is, zal de echte constructie ook niet veilig zijn. • Het miniatuurmodel geeft overzicht. Leden of leid(st)ers die helpen sjorren maar de constructie niet goed kennen, kunnen aan de hand van de miniatuur zien wat er van hen verwacht wordt. • Dankzij de miniatuur kan je duidelijk zien welke sjorpalen je voor een bepaalde constructie nodig zult hebben. Je kan dus bij aanvang van de activiteit de nodige balken klaarleggen.
• Een mooi miniatuurmodel kan leden en leid(st)ers motiveren om mee te sjorren. Ze willen namelijk hun steentje bijdragen aan het mooi afgewerkte geheel. • Aan de slag gaan met miniatuurtjes is ook gewoon leuk! Ideaal dus om je sjorconstructie voor het kamp te plannen. Neem foto's van de constructie voor later of vraag gewoon de set mee op kamp. KSA West heeft zelf enkele sets die je kan gebruiken! Wil je er eentje gebruiken mail dan naar ksawest@ksa.be.
Komend
Ben jij klaar voor Joepie 27? Het aftellen is begonnen! Joepie 27 komt er aan! Ben jij er als leid(st) er klaar voor? Met Kompas geven we alvast vijf geboden mee om je helemaal Joepie-klaar te maken. Wij staan alvast te popelen van ongeduld!
1
Te beginnen met je schoenen, want zonder goede stapschoenen raak je niet al te ver hĂŠ! Stap je schoenen in voor je op Joepie vertrekt. Een ingestapte schoen neemt de vorm van je voet aan en zorgt voor nog meer steun!
2
3
4
Je lichaam zal moeten wennen aan het aantal kilometers dat je gaat lopen. Heb je nog nooit twintig kilometer afgelegd op een dag? Begin daar dan ook niet meteen aan maar oefen al wat op voorhand. Op de 4-daagse staptocht van KSA wandel je samen in groep. MAAR loop in je groep geen hoger tempo dan je zelf aankunt. Zoek je eigen ritme en houd dat aan.
5
Pauzeer tijdens het wandelen niet te lang. Hoe langer je pauzeert, hoe moeilijker het wordt om weer op gang te komen. Het is belangrijk dat de spieren warm blijven.
En nog een algemene tip maak er een megatoffezotzalige wandeling van! Zorg voor een streepje muziek of een goede mop tussendoor! Dan kan de dag al niet meer stuk!
Neem voldoende water mee als je gaat wandelen. Het is belangrijk om tijdens de wandeling genoeg te drinken. Wat precies genoeg is, hangt af van de weersomstandigheden. Bij warm weer verlies je meer vocht en moet je dus meer drinken.
KSA WEST
7
Eric Colenbier
Historiek
Rituelen van toen en nu (2) Rituelen worden doorgegeven. Soms verdwijnen ze. Regelmatig komen in Kompas enkele vlaggenrituelen aan bod. 18 van de 24 groepen van KSA West vulden daarover de enquête in.
De vlag hijsen en strijken Vandaag hangt de helft van de groepen van KSA-West de groepsvlag uit tijdens een (tenten)kamp. Die hangt er als versiering of uit gewoonte. Vroeger vertegenwoordigde de vlag zowel de groep als Jezus, want ze was gewijd. Van de jaren '40 tot '70 werd de vlag elke ochtend gehesen tijdens een plechtig ritueel. De leden gingen in perfect uniform in (vierkants)formatie rond de vlaggenmast staan voor het hijsen en groeten van de vlag. De vlag werd ’s avonds met een gelijkaardig ritueel neergelaten of "gestreken". Zij werd dus elke avond binnen gehaald en ging net zoals de groep slapen. De ceremonieën gingen gepaard met kreten, een lied, een gebed en een gepaste houding die nogal militair aandeed. Vandaag houden KSA Pius X en KSA Elverdinge elk kamp een ochtendritueel bij de vlag. Bij KSA Elverdinge wordt de vlag met een plechtig ritueel gehesen tijdens de eerste kampdag. Nergens wordt bij de vlag nog een avondlied of -ritueeltje gehouden voor het slapen gaan.
KSA WEST
“Op kamp hijsen wij onze eigen vlag waarbij we dan ook groeten. Het volkslied wordt dan ook afgespeeld. Dat doen we normaal na onze ochtendgymnastiek, vlak voor het ontbijt.” (Jonas Crombez van KSA ELVERDINGE, Facebookpagina KSA Nationaal, februari 2016)
8
Op de binnenkoer van het bisschoppelijk paleis te Brugge groeten de afdelingen via hun vlag Christus. Van rechts naar links: priesters met een kruis en wellicht een monstrans, een niet te identificeren vlag, een VKSJ Kostschool, wellicht de JEC van Hemelsdale, VKSJ Wevelgem, VKSJ Kostschool Stella Maris Nieuwpoort, VKSJ Beroepsschool Wervik, VKSJ Izegem, VKSJ Kostschool O.-L.-V.-van de VII Weeën Ruiselede, VKSJ Burgerschool Roeselare, niet te identificeren, VKSJ Landbouw- en huishoudschool Kortemark. Let op de vlaggentoppen. (Gouwdag 20 jaar VKSJ, april 1950?) (Foto: KADOC, collectie VKSJ West-Vlaanderen)
Groet aan de vlag bij de start van een vergadering van VKSJ Sint-Willibrord op de speelplaats van het O.-L.-V.-Hemelvaartinstituut in opbouw (1963).
Vlaggenroof "Onze vlag is gestolen" schrijft KSA Ambroos Kuurne. Vlaggen laat je 's nachts best niet aan de mast hangen. Minstens vier groepen van KSA-West doen aan vlaggenroof als speels nachtspel: KSA Assebroek Meisjes, KSA Ambroos Kuurne, KSA Roobaert Roeselare en KSA Driekoningen Torhout. Drie van hen geven de vlag nadien terug, al of niet in ruil voor een traktatie. Een vlag niet terug geven en meenemen naar huis is eigenlijk diefstal en getuigt van weinig besef van de emotionele en financiële waarde van zo'n vlag. Dat past niet in KSA. Oproep tot restitutie: Heb je weet van een "vreemde" groepsvlag in jullie lokaal en vind je ook dat die best terugkeert naar de eigenaar? Wordt het dan geen tijd om die terug te geven, bv. al of niet anoniem via KSA West? We kennen groepen die daar héél blij mee zullen zijn.
Ritueel bij het hijsen van de vlag anno 1961.
Kompas zoekt … Foto’s!
tegenkomen in Wil jij eens een foto van jouw groep ne? Bezorg ons onli of Kompas, de ledentijdschriften ep. -gro dan foto’s van jouw KSA Wat verwachten we? • Minstens 2 personen op de foto hoe liever • Minstens 1 MB per foto, hoe groter, ’s van jullie foto de seer gepo niet , • Liefst spontane activiteiten Hoe bezorgen? katrien@ksa.be. Graag via www.wetransfer.com aan
Redactieleden!
Meer info op pagina 28-29.
! e in l n o k o o s a p m o K Lees
lezen? Op www. pas ook online kan m Ko je t da je ist W tijdschriften tenaal vind je al onze ren, inzooissuu.com/KSANatio bla Je kan ze door de je. jas al ita dig n lgie nog eens rug in ee e artikel of uit nosta iet or fav uw jo op men eren de digitale bekijken. We prob een ouder nummer rift bij jou in de tten als het tijdsch versies online te ze bus valt. entijdschriften n we ook de led lle vu s pa m Ko t Naas vier keer per jaar uw leden krijgen binnenkort aan! Jo uimels of Palaber edol, Zwonk?!, Kr tijdschriftje een Snuffel, Robb wat er zoal in hun n te we je il W s. in de bu zelfde link. t binnenkort via de staat? Dan kan da chriften! niks van onze tijds Mis dus voortaan
Werkgroep ‘Lokaal Jeugdbeleid’ Heel wat KSA-groepen zijn actief binnen de lokale jeugdraad of doen mee aan lokale initi atieven die georganiseerd worden vanuit de gemeen te of de stad. Het is niet altijd evident om inspraak te krijgen in het beleid dat jouw gemeente of stad uitstippe lt. Naar aanleiding van de gemeentera adsverkiezingen voor 2018, wordt het project ‘Deb attle’ gelanceerd. Het project wil jongeren en jeugdwe rkers in Vlaanderen zo goed mogelijk voorbereiden, info rmeren, sensibiliseren en activeren naar de gemeentera adsverkiezingen van 2018 toe. Met KSA denken we daar ook over na en zijn we op zoek naar geëngageerde vrijw illigers die actief zijn op lokaal niveau om onze Werkgro ep ‘Lokaal Jeugdbeleid’ te vervoegen. Binnen de wer kgroep denken we na over hoe we jeugdbeleid kunnen vertalen op maat van KSA-groepen. We denken acties uit en wisselen van gedachten over specifieke thema’s zoal s de werking van de lokale jeugdraad, de gemeentera adsverkiezingen, de beleids-en beheercyclus van de gem eenten … Heb je interesse in het lokaal jeugdbe leid en wil je jou engageren om vier keer per jaar jeug dige ideeën en gedachten uit te wisselen over bove nstaande thema’s? Stuur dan een mailtje naar benjamin@ ksa.be.
Verzekeringsaanbod De Sjelter Vanaf 1 februari ku nnen geïnteresseer de oudleid(st)ersgroepen ingaan op een aa ngepaste verzekering voor ongevallen, burger lijke aansprakelijkheid (ook wat betreft gebruik of huur van gebouwen en terreinen), loonve rlies en passieve rechtsbijs tand. Je kan kiezen tussen : 1. een jaarverzeke ring (7 euro per lid tot en met 31 augustus 2017, vanaf dan 12 euro voor een gans werk jaar). 2. een één-dag-po lis (1,5 euro per da g per lid). Wie zich als groep registreert kan die jaarverzekering afsluiten. Alle leden op de ledenlijst worden dan verze kerd. Wil je op he t aanbod ingaan, dan stuur je ons een mail m et de vraag om verzekerd te wo rden (desjelter@ks a.be).
in de marge
indemargeindemargeindemargeindemargeindemargeindemarge
in de marge
19
Katrien Wittemans
Speeddate
Nationale Ploeg (NP) De Nationale Ploeg? Wie is dat eigenlijk? We stellen je graag voor aan de KSA’ers op het nationaal secretariaat in Brussel. Aarzel niet om hen een mailtje te sturen als je met een vraag zit.
Administratieve ploeg Christophe Loyson
Nationaal Proost Dirk Decuypere
Inhoudelijke thema’s: K Werkgroepen: Werkgroep K / Coördinatieteam (CT) / Nationale Raad (NAR) Verborgen talent: Dirk kan geweldig goed spitten!
Nationaal Coördinator
speeddate
Brecht Goerlandt
20
Inhoudelijke thema’s: Coördinatie nationale werking / Personeelsbeleid / Vertegenwoordiger Jeugdbeleid- en sector / Commissie Jeugdwerk / Algemene Vergadering VVJ / Noodnummer en crisismanagement Werkgroepen: Coördinatieteam (CT) / Raad van Bestuur (RvB) / Nationale Raad (NAR) / Werkgroep Beleidsnota / Personeelscommissies (PECO) Verborgen talent: Niemand kan een raclettepannetje beter vullen dan Brecht. Say cheese!
Inhoudelijke thema’s: Boekhouding / Aankoopbeleid / Personeelsadministratie / Verkoopsdienst / VZWwetgeving / Giften / Digit en IT Werkgroepen: Coördinatieteam / Raad van Bestuur Verborgen talent: Christophe kan het eerste kootje van zijn vingers plooien!
Pepijn Haghebaert
Inhoudelijke thema’s: Grafische vormgeving / Huisstijl Verborgen talent: Pepijn kan eskimoteren (= eskimorol met een kayak).
Jarno Vrancken
Inhoudelijke thema’s: : Verzekeringen / Ledenadministratie – Digit / Verkoopsdienst / Noodnummer / Verhuur vergaderzaal Verborgen talent: Hugo’s maken in zijn eigen zomerbar!
Benjamin Verhegge
Inhoudelijke thema’s: Groepsondersteuning / Alcoholen drugsbeleid / Openluchtleven / Jeugdlokalen / Lokaal Jeugdbeleid (Gemeenteraadsverkiezingen 2018, Jeugdraad, Fuiven) / Kompas Vormingen: Kabelbanenweekend / Veilig werken in de hoogte / Themaweekend Openluchtleven Werkt met deze werkgroepen: Werkgroep Openlucht leven / Werkgroep Lokaal Jeugdbeleid / Redactieraad Kompas Varia: Provinciale opvolging KSA West Verborgen talent: Benjamin kan als de beste subtiel voorbijsteken in lange wachtrijen.
Ruth Busschaert
Pedagogische ploeg Veerle Van Nieuwenhuyze
Inhoudelijke thema’s: Vormingsbeleid / Competentie gericht werken / Vrijwilligersbeleid / +16’erswerking / Hernieuwerwerking / Pedagogisch aanbod Initiatieven: Groepsleidingscongres Vormingen: Boost / Instructeurcursus Werkgroepen: Stuurgroep Vorming / Werkgroep Vrijwilligersbeleid-Hernieuwers / Werkgroep Instructeur Varia: Provinciale opvolging KSA Oost-Vlaanderen Verborgen talent: Veerle kan keigoed de juiste teksten van liedjes meezingen!
Inhoudelijke thema’s: Spel / Crea / Kamp / Diversiteit / Duurzaamheid / Jaarthema Initiatieven: Joepie Werkgroepen: Werkgroep Diversiteit / Werkgroep Jaarthema / Werkgroepen van Joepie Varia: Provinciale vertegenwoordiging KSA AntwerpenBrabant Verborgen talent: Voor (het imiteren van) speciale stemmetjes moet je bij Ruth zijn!
Jo Baetens
Inhoudelijke thema’s: Beleidsplanning en voortgangsrapportage / Intern beleid / Intern kwaliteits beleid / Groepsbevraging / K / Netwerk en volwassen opvolging Initiatieven: NARlement / VonK! / Rome Werkgroepen: NAR / Werkgroep Beleidsnota / Werkgroep K Varia: AV Vlaamse Jeugdraad / Provinciale opvolging KSA Noordzeegouw Verborgen talent: Jo doet wel eens graag mee aan een muziekquiz, waarbij hij uitblinkt in de “nineties dance”ronde
Katrien Wittemans
Herman Leber & Eric Colenbier
Inhoudelijke thema’s: Oud-ledenwerking en Historisch onderzoek / Verzekeringsaanbod oud-ledengroepen / Nationaal KSA-archief / Afkikker, nieuwsbrief oudledenwerking Werken met deze werkgroepen: Oud-ledenwerking / Provinciale archiefwerkgroepen / Werkgroep Tijd Verborgen talent Herman: Herman is een moderne vader: naast fietsenherstelling volgt hij ook naailes. Verborgen talent Eric: Eric is een kei in het zoeken naar zijn sleutels.
speeddate
Inhoudelijke thema’s: Kompas / Ledentijdschriften (Snuffel, Robbedol, Zwonk, Kruimels en Palaber) / Communicatiebeleid / Huisstijl / Website, VELO (extranet) / Social media / Opvolging IT / Nationale groepszendingen / Pers en woordvoerder / Aanspreekpunt Sterk Merk Initiatieven: Dag van de Jeugdbeweging Werkgroepen: Stuurgroep Communicatie / Werkgroep Online / Redactieraad Ledentijdschriften / Redactieraad Kompas Varia: Provinciale opvolging KSA Limburg Verborgen talent: Katrien heeft de muzikale skills van Lisa Simpson en speelt al 23 jaar alt saxofoon!
De Sjelter
21
Katrien Wittemans
Vlaanderen telt 8 jeugdbewegingen. Samen vieren we jaarlijks met veel trots Dag van de Jeugdbeweging. Maar wie zijn die 7 andere jeugdbewegingen eigenlijk? We kijken even over het muurtje om kennis te maken.
Over het muurtje
Op bezoek bij Jeugd Rode Kruis
Leeftijdsgroepen Initiatief in de kijker De lokale kernen bepalen de indeling en de namen van hun groepen zelf. Dat kan gaan van één grote groep tot een viertal leeftijdsgroepen per kern.
Onze eerstehulpinitiaties voor kinderen, jongeren en collega-jeugdleiders van andere jeugdbewegingen zijn waarschijnlijk het bekendst maar we doen veel meer dan dat. Zo gaan we op kamp met maatschappelijk kwetsbare kinderen, gaan we spelen in opvangcentra voor asielzoekers, zetten we internationale uitwisselingen op met andere Jeugd Rode Kruisverenigingen … Daarnaast zijn we uiteraard ook een jeugdbeweging zoals KSA en organiseren we activiteiten in het weekend, houden we jaarlijks een nationale Startdag, gaan we op kampen en weekends ...
Youth on the Run
1.100
leden
Jeugd Rode Kruis staat open voor alle kinderen, ook diegenen die maar een keertje kunnen komen. Onze deelnemers betalen geen lidgeld en zijn niet verplicht van Jeugd Rode Kruiskledij te dragen. We spreken dan ook niet van leden. Dat brengt met zich mee dat we geen aantal kunnen plakken op het “aantal leden”.
over het muurtje
635
22
Speel mee en ervaar wat het is om op de vlucht te zijn! Youth on the run is een actief inleefspel en duurt 24 uur. Als deelnemer kruip je in de huid van een vluchteling: je krijgt een nieuwe identiteit, een nieuwe familie en jullie slaan samen op de vlucht. En dan maar hopen dat je asielaanvraag goedgekeurd wordt …
Daarom ben ik een trots Jeugd Rode Kruis-lid
jeugdleiders
260
jongens
375
meisjes
Waar we op nationaal vlak een eerder kleine (maar zeer gezellige!) jeugdbeweging zijn, maken we ook deel uit van de internationale Rode Kruisvereniging, die met 17 miljoen vrijwilligers de grootste humanitaire organisatie ter wereld is. We zijn trots om als Jeugd Rode Kruis hier deel van uit te maken. Kom je graag eens écht ‘over het muurtje’ kijken? Altijd welkom! Kom zeker eens met jouw KSA-groep een eerstehulpinitiatie volgen, voor 24 uur het leven van een vluchteling ervaren via Youth on the Run, een weekje op kamp in een opvangcentrum voor asielzoekers ... Mathias Verbeke Voorzitter Jeugd Rode Kruis
Jeugd Rode Kruis is het Rode Kruis op kinder- en jongerenmaat. Net als het Rode Kruis helpen we anderen helpen.
Christophe Loyson
Verkoopsdienst
proudly presents … Je bent KSA’er in hart en nieren en dat toon je graag! De maartse buien en aprilse grillen komen eraan! Ook tijdens die druilerige periode is de KSA-verkoopsdienst
je ideale shoppingpartner: iets tegen de regen, lectuur voor regenachtige dagen, je vindt het er allemaal!
Maartse buien en aprilse grillen
Washandje
€2 Een modderig boeltje na een bosspel in regenachtige omstandigheden? Geen paniek, er bestaat geen vuiligheid die het washandje niet kan verwijderen!
Speelse mok
€ 3,50 Een warme chocomelk smaakt nog veel beter in onze KSA-mok! Bovendien kan je de mok beschrijven met krijt …
Tattoo
€ 0,15 Een “blijvende” herinnering aan je favoriete jeugdbeweging!
www.ksa.be/winkel
en ontdek Ga gerust een kijkje nemen en de huizo het meest recente gamma eenvouest me dige stockposities. De plaatte ing tell bes dige manier om een je eer ect Sel ! ine onl al ma sen is nu een het je p aro producten en de manier wa isklik verder mu een n, zie wil rd eve gel en je bestelling is geplaatst!
Broodwikkel Handdoek
Cadeaubon een plezier doen, maar
d Wil je ieman uit de KSAwat te kiezen -cadeauet ni je weet A KS st? Dan is de idee! De verkoopsdien e st be t wel he bon misschien etariaten te koop en secr bon is in alle je schenkt. hoeveel geld lf ze t al pa je be
verkoopsdienst
€ 15 Flink gewassen met je KSA-washandje? Behou het ultieme KSA-gevoel dankzij onze handdoeken! Beschikbaar in een blauwe en witte variant!
€ 6,50 Hou je boterhammen droog, de ecologische variant voor je brooddoos!
23
Veerle Van Nieuwenhuyze
Vorming
Stappenplan voor stagebegeleiders Meegeweest op animator- of hoofdanimatorcursus? Dan moet je 50 uur stage volbrengen, dat is nodig om een attest te behalen. Stage kan je lopen in je KSA-groep doorheen het jaar en op kamp of op een andere plek binnen het jeugdwerk, bijvoorbeeld een speelplein. Als de stage in je groep gebeurt, moet iemand de stagebegeleiding op zich nemen en de leid(st)er verder begeleiden in zijn/haar traject. We geven je hier een overzicht van wat het allemaal inhoudt en een stappenplan om het aan te pakken!
1 Stagebegeleider worden Voorwaarden
Als stagebegeleider moet je aan één van volgende voorwaarden voldoen: • je hebt een attest van Hoofdanimator (enkel voor stage A of HA) • je hebt een attest van Instructeur • je hebt een diploma of getuigschrift hoger onderwijs van studies die minimaal zestig uur pedagogische vorming omvatten • je bent een beroepskracht met pedagogische bevoegdheid op een jeugddienst of in het jeugdwerk • je hebt een specifieke vorming rond stagebegeleiding gevolgd.
vorming
Daarmee wordt nagestreefd dat elke cursist een goede, kwaliteitsvolle begeleiding krijgt tijdens de stage.
24
Vorming stagebegeleiding We bieden de vorming jaarlijks tweemaal aan. Hou de kalender van Boost en het startmoment van je werkkring in de gaten als je de vorming wil bijwonen!
Stageplaats registreren
Als er in je groep minstens één leid(st)er aan de voorwaarden voldoet, kunnen jullie je groep registreren als stageplaats via www.mijnkadervorming.be. De persoon die dat doet, moet voldoen aan de voorwaarden en is vervolgens stageplaatsverantwoordelijke van je groep. Een kort stappenplan: 1. Klik op ‘registreer je stageplaats’. 2. Vul je eigen gegevens in en kies een wachtwoord dat minimaal 6 karakters bevat waarvan minstens 1 hoofdletter en 1 cijfer. 3. Vul de gegevens van jullie KSA-groep in bij ‘informatie stageplaats’ en klik ‘erkend jeugdwerk initiatief’ aan. 4. Duid aan wanneer welke stage kan gedaan worden in je KSA-groep. 5. Druk op ‘bevestigen’ om de gegevens te versturen, je krijgt daarvan ook een e-mail ter bevestiging. 6. Jullie aanvraag wordt dan nagekeken, binnen de twee weken krijgen jullie een antwoord. Van zodra je groep geregistreerd is mogen andere leid(st)ers die ook voldoen aan de voorwaarden ook stages begeleiden. Zij hoeven zich niet apart te registreren.
2 Voor de stage Leid(st)ers toevoegen aan stageplaats
Via de site www.mijnkadervorming.be worden de gegevens van alle trajecten bijgehouden. Het is dus ook nodig dat de stageplaatsverantwoordelijke de leid(st) ers die stage doen, aan de stageplaats toevoegt: 1. Log in met je login als stageplaats en klik op ‘Stageplaatsen’. 2. Kies bij ‘Enkel eigen stageplaatsen’ voor ‘Ja’ en klik op ‘zoeken’. Jullie groep zou nu tevoorschijn moeten komen. 3. Klik op het groene vakje ‘acties’ en vervolgens op ‘deelnemers’.
4. Geef het ‘KAVO-ID’ van de personen die bij jullie stage doen in. De naam en voornaam komen telkens tevoorschijn. Als dat klopt, kan je op ‘deelnemer toevoegen’ klikken en is de persoon geregistreerd.
Inleidend gesprek
Het is aangewezen bij het begin van de stage een inleidend gesprek te hebben met de leid(st)er waarin je alle nodige informatie geeft, wederzijdse verwachtingen uitwisselt en overlegt hoe de stage zal verlopen. Welke afspraken gelden er allemaal in jullie groep? Hoe gaat alles praktisch in zijn werk (materiaal, voorbereiding …)? Op welke momenten wordt feedback gegeven? Daarnaast is het ook handig al eens met de leid(st)er te bekijken welke feedback ingevuld werd tijdens de cursus. Zo kan je ondersteuning op maat geven door hem/ haar extra te ondersteunen in het aanpakken van zijn/haar werkpunten en al wat meer verantwoordelijkheden te geven die in lijn liggen met zijn sterke/haar punten.
3 Tijdens de stage Stage-uren
Er wordt verwacht dat de cursisten 50 uren stage lopen. Daaronder worden de uren waarbinnen ze effectief activiteiten met kinderen en tieners begeleiden (Animator), een coördinerende rol opnemen (Hoofdanimator) of cursus geven (Instructeur), verstaan.
Begeleiding
Let erop dat je de leid(st)er voldoende ondersteuning geeft en hem/haar de kans geeft om geleidelijk aan meer verantwoordelijkheid te leren opnemen. Je stemt de begeleiding best af op de noden van de leid(st)er en de situatie, jullie kunnen daarvoor overleggen. We raden minimum het volgende aan: • Minimum één tussentijdse evaluatie: probeer minimaal halverwege een gesprek te plannen waarbij zowel jij als de leid(st)er voorbereiden wat goed en minder goed loopt. Probeer daarbij ook een aantal concrete actiepunten te formuleren voor de komende periode. • Een eindevaluatie: je bespreekt samen met de leid(st)er hoe hij/zij gegroeid is doorheen de stage en waar hij/zij staat voor de verschillende competenties. Hij/zij hoeft niet op alles ‘fantastisch’ te scoren om geslaagd te zijn op de stage. Iedereen heeft nog marge om te groeien. Als je van oordeel bent dat iemand best nog extra vorming volgt of stage volbrengt, neem je contact op met je werkkring om hierover te overleggen.
Feedback geven
Het trajectboekje brengt de evolutie van de leid(st)er doorheen het hele traject in kaart. Op cursus werd al een eerste inschatting gemaakt voor de competenties door de cursist en zijn cursusgevers. Je bouwt daar op verder tijdens de stage. Vervolgens wordt het trajectboekje terug ingevuld door de stagebegeleider en de cursist: • Kijk even na of de gegevens van de stageplaats zijn ingevuld en vul jouw eigen gegevens in als stagebegeleider. • Lees de uitleg en handige tips voor stagebegeleiders. • Laat bij de evaluatie van de stage eerst de toekomstige animator de evolutie van zijn competenties inschatten aan de hand van de balkjes. Duid dan jouw bevindingen aan, bespreek het met de toekomstige animator en noteer de werkpunten en sterke punten. • Noteer op de overzichtspagina achteraan nog eens de belangrijkste algemene werkpunten en sterke punten van de leid(st)er en vul in of je vindt dat de toekomstige animator geslaagd is voor de stage op de voorlaatste pagina. Licht die keuze ook toe. Zorg ervoor dat alles dat in het boekje staat duidelijk is en met de leid(st)er besproken werd.
4 Na de stage Beoordeling doorgeven
Als de leid(st)er zijn/haar 50 uur stage met succes volbracht heeft, moet de stageverantwoordelijke van je groep dat vervolgens ingeven via www.mijnkadervorming.be:
1. Log in en ga naar ‘Stageplaatsen’. 2. Duid ‘ja’ aan bij ‘enkel eigen stageplaatsen’ en klik op 'zoeken'. 3. Klik naast je stageplaats op ‘acties’ en vervolgens op ‘deelnemers’. 4. Klik naast de naam van de leid(st)er op ‘acties’ en vervolgens op ‘evalueren’. 5. Vul de start- en einddatum van de stage in en duid aan dat de stage met succes volbracht werd. Klik ten slotte op ‘bevestigen’.
Opgelet
De cursist kan slechts één keer beoordeeld worden op de stage, doe dat dus enkel op het einde als de nodige uren stage volbracht werden. Als de cursist het tweede deel van zijn stage elders doet, hoeven jullie de beoordeling online niet in te vullen. Als de stage naar jouw mening niet succesvol verliep, neem je contact op met jouw werkkring (www.ksa.be/contacteerons/secretariaten) om te overleggen hoe dat verder aangepakt kan worden. Je moet dan nog geen online beoordeling invullen.
Evaluatiemoment
De leid(st)er kan nu met zijn/haar ingevulde trajectboekje naar een evaluatiemoment komen bij zijn/haar werkkring. Dat is de laatste stap in het traject tot een attest waarbij de leid(st)er nog eens terugblikt op het traject dat hij/zij afgelegd heeft. Zorg ervoor dat de leid(st) er het boekje daarvoor volledig ingevuld terugkrijgt. Een overzicht van alle evaluatiemomenten is te vinden op www.ksa. be/cursussen.
vorming
Feedback is hoe dan ook belangrijk voor beginnende leiding, zowel positieve feedback als werkpunten. Het geeft hen vertrouwen, stimuleert zelfreflectie en zo ook hun groeiproces. Je voorkomt dat problemen opduiken. Let op volgende aandachtspunten bij het geven van feedback: • Geef feedback individueel op een rustige plaats, zo creëer je een veilige sfeer. • Toon waardering voor de getoonde inzet. Neem een ondersteunende en geen veroordelende houding aan. • Positieve feedback, tips en complimentjes zijn motiverend en veel doeltreffender dan opmerkingen over wat fout gaat, ze zijn dus minstens even belangrijk. • Stel open vragen die inspelen op wat de cursist zegt, die aanzetten tot reflectie. Laat de cursist ook voldoende aan het woord om zijn of haar ervaringen te delen. • Formuleer feedback steeds als een ‘ikboodschap’ (bv. ik vind dat …, ik heb gezien dat …) en gebruik concrete voorbeelden van gedrag en situaties. • Formuleer samen concrete actiepunten voor de toekomst. • Stel vragen om na te gaan of je feedback goed onthaald en begrepen werd
Trajectboekje invullen
25
U i t h e t KSA - l e v e n g e g r e p e n
#KSAinbeeld
#KSAinbeeld zoekt jou! Wil je jouw instagram foto’s op deze pagina zien verschijnen? Tag ze dan met #KSAinbeeld. De leukste foto’s krijgen een plaatsje in het volgende nummer van Kompas …
26
#codeskraken #joros #KSADeTokkeKnokke
#verhaaltjeslezen #KSARunkst
#harrypotter #KSADeWiek
#nieuweleiding #KSASintJanTongeren
#schaatsen #KSAHeidzijde
#mijnKSA #KSAElst
#kerstfeestje #KSADeBlauwvoetMaasmechelen
#piepers #KSAWestmalle
#teambuilding #KSAZandvoorde
#gemis #blokken #KSAVlaamseKerelsZwijndrecht
#zaterdagKSAdag #KSARoodkapjesVeurne
#fakkeltocht #KSAZutendaal
#nieuwepetten #KSAAmbroos
#kleineFien #KSAKruishoutem
#trouwen #KSAStormklokkeIeper
#stoereKnapen #KSADeBollaertWatou
#toppers #teamMario #KSALimburg
#avondwerking #KSALeiezonenKuurne
#aspichicks #KSAMol
Vind ons op Instagram!
#eindelijkterugKSA #KSASchoten
#kissiekissie #KSASintJanBerchmansDendermonde
#KSAinbeeld
Wil je ons volgen? Dat kan! Je vindt ons onder de namen: ksanationaal, ksa_antwerpenbrabant, ksalimburg en ksanoordzeegouw. Wie weet reposten we wel jullie leukste beelden!
27
Jo Baetens
Week van de Vrijwilliger KSA, dat blijft plakken! Van 4 tot en met 12 maart is het de Week van de Vrijwilliger. Naar jaarlijkse traditie grijpt KSA die week aan om elke vrijwilliger te bedanken voor het harde werk dat hij/zij verricht voor onze jeugdbeweging. Jouw vrijwillig engagement bij KSA, samen met dat van ruim 5000 andere leid(st)ers, bezorgt kinderen en jongeren leuke en fijne herinneringen voor het leven … KSA, dat blijft plakken!
antenne
Naast de meer dan 5000 leid(st)ers die wekelijks het beste van zichzelf geven, kan onze jeugdbeweging rekenen op tal van vrijwilligers die zich, vaak gecombineerd met een engagement in eigen groep, ook bovenlokaal voor de koepel inzetten. We willen hen allemaal extra bedanken tijdens de Week van de Vrijwilliger. Want dankzij hen beleven onze leden elke week de tijd van hun leven, kunnen onze leden deelnemen aan groepsoverschrijdende initiatieven, is er een uitgebreid vormingsaanbod, kunnen we groepen de nodige ondersteuning op maat bieden, realiseren we alle toekomstplannen ...
28
KSA is dankbaar, dankbaar voor het engagement dat iedereen binnen onze jeugdbeweging opneemt. Van lid tot leiding, van leiding tot medewerker binnen een werkkring of bij de nationale werking, van ad-hoc medewerker tot beleidsmedewerker, van Hernieuwer tot volwassen begeleid(st)er … Organiseert jouw groep ook een bedankingsactie? Toon dat ook jij een trotse KSA’er bent en post een foto (openbaar) op Instagram, Facebook, Twitter… met hashtag #KSAblijftplakken en #KSAinbeeld. Wie weet zie je de foto in het komende nummer van Kompas.
we zijn dankbaar voor al jullie engegement
Blijf ook plakken! Wil jij ook bij KSA blijven plakken? Dat kan! Met 270 groepen en 34.500 leden is er altijd wel iets te beleven: spelen uitwerken, groepen ondersteunen, initiatie-
ven, vorming, beleid maken … KSA biedt engagementen op koepelniveau voor elk wat wils; vrijwillige engagementen die noodzakelijk zijn om de werking van KSA op alle niveaus vorm te geven, te doen groeien, te verbeteren. Neem alvast een kijkje op www.ksa.be/vrijwilliger. Zo kan je onder andere blijven plakken als medewerker bij:
Werkgroep K Werkgroep K is een werkgroep die zich inzet om de K in de beweging vorm te geven. Die werkgroep geeft groepen ondersteuning op maat voor alles wat met zingeving en geloof te maken heeft.
Profiel
Stuurgroep Vorming De Stuurgroep Vorming bestaat uit vrijwilligers uit de verschillende werkkringen die graag met vorming bezig zijn. We bespreken een waaier aan thema’s die momenteel belangrijk zijn binnen KSA.
• Je hebt een hedendaagse kijk op zingeving in KSA. • In jouw groep werk(te) je wel eens een K-moment uit. • Je hebt verfrissende ideeën voor de jaarlijkse K-bundel en specifieke publicaties. • Je bent bereid om mee de visie en het beleid rond K verder uit te werken en vorm te geven.
Profiel
• Je hebt voeling met vorming in KSA en/of het ruimere jeugdwerk. • Je werkt inspirerend materiaal uit voor cursusgevers. • Een visie en beleid rond vorming verder ontwikkelen en uitbouwen schrikt je niet af.
Redactieraad Ledentijdschriften Wil jij mee onze ledentijdschriften voorzien van de leukste artikeltjes? Dan zijn wij op zoek naar jou!
Redactieraad Kompas Vlotte pennen zorgen zes keer per jaar voor dit razend interessant tijdschrift. Kompas is dan ook een tijdschrift voor en door vrijwilligers!
Profiel
• Je hebt een vlotte pen. • Je hebt creatieve ideeën om verschillende rubrieken in te vullen. • Deadlinewerk is volledig jouw ding!
aar tionaal niveau m Niet enkel op na illiijw vr n ring zette ook in elke werkk ende werkgroechill gers zich via vers id ks een uitgebre lij ar ja om pen in rde on rmings- en initiatieven-, vo ie nb aa d te kunnen steuningsaanbo opr uw jo et m act op den. Neem cont eten iaat en kom te w ar et cr se vinciaal KSA in mogelijk is om wat er allemaal je nd vi fo n! Meer in te blijven plakke . er ig ill w be/vrij ook op www.ksa.
Profiel
antenne
• Je kent de interesses van de verschillende leeftijdsgroepen. • Je bruist van creatieve ideeën. • Je hebt een vlotte pen. • Deadlinewerk schrikt je niet af.
29
Werkgroep K
daag jezelf uit Van 1 maart tot 15 april doen we het soberder. De vasten daagt alle KSA’ers uit om bewuster te gaan leven, om los te laten wat te veel prikkelt, om meer aandacht te hebben voor de mensen om ons heen, om te zoeken hoe wij die boodschap van Jezus in ons leven in de praktijk kunnen brengen. Daag jezelf uit! Wij doen mee met volgende tips:
40 dagen zonder …
Geef elkaar eens een compliment! Zeg eens iets positief. Zoiets doet altijd deugd én motiveert. Om jou te helpen, ontwikkelde Werkgroep K ‘complimentenkaartjes’. Zo wil Werkgroep K bouwen aan een warme KSA. Aarzel dus niet om iemand nu direct een complimentenkaartje te sturen. Je vindt er nog veel meer op de KSA-website.
40 dagen zonder alcohol. Je slaapt niet alleen beter maar je verliest ook gewicht én je hebt meer energie voor KSA, uiteraard!
En mocht je zelf ook zo’n kaartje(s) maken, dan ontvangen wij héél graag jouw complimentenkaartje via dirk@ksa.be!
Via www.dagenzondervlees.be maak je niet alleen een duurzaam statement maar je ontdekt er ook culinaire tips. Sta eens stil bij de vele kinderen en jongeren die weinig of zelfs niets op hun bord krijgen. Het leven kan echt hard zijn! Daar kan jij verandering in brengen. Schenk wat je uitspaart aan een goed doel, bv. aan broederlijk delen (www.broederlijkdelen.be) of Trias (www.trias.ngo). Dat geeft je een supergoed gevoel! Deel dat gevoel met je hele groep en ga er samen voor.
K
Qualitytime met God
30
Complimentenkaartjes
Benieuwd wat dat is? Surf naar www.kerknet.be/thema/vasten. Je bent beslist niet de enige jongere die oog, oor en hart heeft voor God.
Pasen De steen is weggerold. Het graf is open en leeg. Hij is er niet. Jezus LEEFT! Hij leeft … in de vriendschap in een helpende hand in die onverwachte sms in … Blijf niet bij de pakken zitten. Laat het hoofd nooit hangen. Ook jij mag leven en leven geven, want Hij leeft … in jou!
Rome 2018 Waarom jij, volgens de deelnemers van de vorige editie, Rome 2018 moet meemaken: • Een prachtig begin van de KSA-zomer! • Enorm leuk! Uniek! Onvergetelijk! Fantastisch! • Frisse K-momenten, echt K-rachtvoer! • Een plezante afwisseling van cultuur, spel, natuur, ontspanning en tot rust komen … met een typisch KSA-sausje. • Topkeuken! • Nieuwe vrienden! • Genieten van stad en natuur! • Een geweldige groepssfeer!
K
31
Eric Colenbier
Historiek
75 jaar Roodkapjes Meerdere KSA-groepen noemen hun min-twaalfjarigen Roodkapjes. Een tiental draagt "Roodkapjes" in de naam (Buggenhout, Denderbelle, Gistel, Lommel, Maaseik, Oostmalle, Puurs, Stokkem, Veurne, Waasmunster en KSA Oostkapjes van Oostkamp). De kans bestaat dat ook jouw (groot)moeder ooit een Roodkapje was, want de Roodkapjes bestaan straks 75 jaar.
De wieg stond in Tielt Begin de jaren veertig kon je pas vanaf je veertiende lid worden van VKSJ. "Waarom niet jonger beginnen?", vroeg Yvonne Van Maele uit Tielt zich af. Zij was dioceesleidster (= provinciaal leidster) van VKSJ WestVlaanderen. Zij vertelde 25 jaar geleden tijdens een interview: “Ik was toen 32 jaar. Er was tijdens de oorlog niet veel te doen voor kinderen en ik vond dat ze christelijke opvang moesten krijgen. Ik vertelde mijn idee aan diocesaan proost Lowie en hij zei: “Doe maar”. Ik ben dan samen met onderpastoor De Smet van Tielt, waar ik woonde, beginnen fantaseren. Dat was rond Pasen 1941."
historiek
Vanwaar die naam?
32
Die nieuwe jeugdbeweging moest aangepast zijn aan de leefwereld van een kind. Sprookjes spreken hen aan en Roodkapje leek een geschikt en herkenbaar rolmodel: ze was een doodgewoon meisje, gedienstig (ging oma bezoeken) en ook wat ongehoorzaam (ze week toch van de weg af om bloempjes te plukken). De Roodkapjes zouden een rood sjaaltje en mutsje kunnen dragen, i.p.v. de blauwe das van de VKSJ. Daarvoor zou Yvonne, ondanks de oorlogsschaarste, wel aan stof kunnen geraken via de weverij van haar ouders. Het rood zou meteen ook de liefde voor
Maria en het (martelaars)bloed van de offervaardigheid kunnen symboliseren. Het sprookje draagt ook een morele boodschap in zich. De bloempjes die Roodkapje plukte, zouden kunnen staan voor de vaardigheden die de Roodkapjes aan hun medemensen en aan God zouden kunnen schenken zoals reinheid, blijheid, gedienstigheid ... Roodkapje moest gehoorzaam zijn en oppassen voor de wolf. Ze maakten van Roodkapje ook een vroom meisje. Op de Roodkapjesvlag knielt ze voor een kapelletje waarrond de wolf draait. Die stond symbool voor het kwaad dat overal om de hoek loert. Maria beschermt haar.
Roodkapjes over heel Vlaanderen De Brugse bisschop keurde het idee goed en ze startten met enkele leraressen en VKSJ’ers de nieuwe jeugdbeweging in enkele meisjesbasisscholen. Omwille van het succes wou het nationaal secretariaat in Gent het over heel Vlaanderen uitbouwen vanaf september 1942. Tijdens een nationaal leidingcongres in april 1942 werd het goedgekeurd. Omdat ook in SintNiklaas al iets gelijkaardigs was gestart, namen ze van die Oost-Vlaamse versie de namen "Goedhart" voor de leidsters en "Blijgemoed" voor de groepsleidster over. Er zou ook een aangepast tijdschrift,
Ontwerp voor een Roodkapjesvlag, met weliswaar verkeerde weergave van het uniform. Weet je zo'n vlag liggen? Bezorg ons dan zeker een foto!
Een moderner uniform sinds 1970.
Roodkapje, verschijnen dat zoals Zonne land via de school zou verspreid worden. De leidsters kregen vorming en tips voor activiteiten en verhalen via het eigen leidingtijdschrift, dat vanaf 1948 Blije Groei heette. Als je ooit eens zo'n blaadje vindt, moet je er zeker eens in lezen. Het is merkwaardig hoe snel die kinder beweging groeide. In 1946 waren er al 5 000 Roodkapjes en in 1954 (na de viering van 10 jaar Roodkapjes in 1952) zelfs 12 000. Ze hielden massale jubeldagen in bv. Brussel (1952, 3 000 aanwezigen), Antwerpen (1962, 6 000 aanwezigen) of Heist (1968, 8 500 aanwezigen). Er werden voor hen tussen 1947 en 1955 zelfs speciale nationale Roodkapjeskampen georganiseerd. Op school probeerden
Roodkapjes voorbeeldige leerlingen te zijn en organiseerden soms spelletjes op de speelplaats. Dat laatste trok natuurlijk nieuwe leden aan.
Gemengd en verjongd (1978 tot nu) De Roodkapjes was een werking naast VKSJ. Langzaam werd die tijdens de jaren '60 en '70 opgenomen in de VKSJ-Âgroepen. Er waren in 1973 liefst 157 Roodkapjesafdelingen in VKSJ, goed voor 60 % van het totaal aantal leden. In 1977-'78 fusioneerde VKSJ met KSA, behalve in WestVlaanderen. In groepen die gemengd werden, kwamen Roodkapjes dus samen met Jongknapen. Dat vroeg om een nieuwe naam: Joro's (JOngknapen en ROodkap-
Bij het verlaten van de basiliek van Koekelberg (Brussel, landdag, 1954). Vind je de vlaggen van Sint-Jacob Antwerpen, Houthalen, Berchem, Gierle, Sint-Bavo, Gent of Zwijndrecht?
jes) of Rojo's. De zuivere meisjesgroepen behielden de naam Roodkapjes. Sindsdien schreven zich steeds meer jongere leden in. In 1985 erkende KSJKSA-VKSJ officieel de werking voor minachtjarigen: de Sloebers met Snuffel als tijdschrift. Plaatselijk bleven ook bestaande namen bestaan zoals Piepjongknapen, Leeuwkes, Kabouters, Springers. In 2004 werden de leden uit de basisschool op-
gesplitst in drie leeftijdsgroepen door de start van een werking voor de acht- en negenjarigen (Pagadders). Sindsdien hebben we dus Sloebers/Leeuwkes/Kabouters (tijdschrift Snuffel), Springers/Pagadders (tijdschrift Robbedol) en Roodkapjes/ Jongknapen/Joro's (tijdschrift Zwonk!?). Vandaag is de helft van onze leden, leiding inbegrepen, jonger dan twaalf jaar.
Roodkapjes met hun Goedhart in Koksijde, Graaldag 1961 (VKSJ West). Het uniform bestond uit een witte bloes, een blauw kleedje, een rode das en een rood potsje.
Volksdans in de jaren vijftig.
historiek
Nog geen K3, maar evenveel ambiance tijdens de Vliegdag in De Panne, 1958 (VKSJ West).
33
pRik boRD Lokale helden
n n de Week va n het begin va samen met aa , 7 1 0 2 l ri nt 8 ap iseert Poppu Op vrijdag 2 de unsten, organ ssel die wil meedoen rk eu at m A ru B de en en Vlaander iedereen in Helden. De e van Lokale ogdag van de muziek. iti ed tweede o ph o é 1 d 8 s 0 a’ 1 D t en? maar liefs r o vo Lokale Held e d éé rg ten op n in 2015 zo 137 gemeen n warm in eerste editie es ti ca lo ’n 366 ene ee tredens op zo ie muziek en z’n lokale sc iseren. Alle an d rg n o ee ee er den m dag. Iéd n Lokale Hel ril 2017 hun ka t ap 8 ag 2 ra p o ed to m o d hart ig d o n ken. rden uitge (her)ontdek anderen wo uurt te gaan b e d én t n lokaal tale ? Regisorganiseren te ts ie ep jouw KSA-gro w.lokalehelden.be! Zin om met w nu nog op w treer het dan
Dagen zonder vlees (DZV)
DZV is een frisse bewustw ordingscampagne over de impact van onze voedingsg ewoontes op het milieu . Het opzet is simpel: 40 dagen minder vlees en vis ete n. En dat met zo veel mogelijk me nsen. Samen verkleinen we onze ecologische voetafdruk en ontdekken we hoe du urzamer eten ook lekkerder, creati ever en gezonder kan zijn ! DZV is geen pleidooi voo r het volledige vegetarism e, maar een warme oproep om bewust minder vlees en vis te eten. De overconsumptie van dierlijke voeding is immers een van de grote oorzaken van de klimaatveranderi ng. Als we toch vlees eten, kiezen we best voor lokaal, duurz aam geproduceerd vlees. Dagen zonder Vlees loopt van 1 maart tot en met 15 april. Sluit je aan bij onze KSA-gr oep! Meer info vind je op www. dagenzondervlees.be.
Gastvrije gem e
ente
prikbord
Zoek steun tijdens een Rouwkamp
34
rsoon e die een belangrijk pe Ken jij een kind of jonger met de en sam rt see ani org vzw verloren is? Missing You voor g Kevin een rouwkamp nin Ko e sati ani org erk jeugdw gvolwassenen. kinderen, jongeren en jon ieten leeftijdsgenoten, die oe tm on p Op dat rouwkam r de ove ten pra er n ne kun . Ze mand verloren zijn, elkaar halen. ar ook herinneringen op ma n sse mi ze die on perso colla, ren ilde sch en zoals kleien, Via creatieve werkvorm rmidvoo de In l. haa t verliesver ges ... werken ze rond he jwilvri or do eid gel be w d rou dag worden er sessies ron ag idd nam , terwijl ze zich in de or ligers van Missing You vzw do zijn t erk iten die uitgew iuitleven tijdens de activite kle in s ed ste rdt wo in vzw. Er vrijwilligers van Koning Kev erkt. ne leeftijdsgroepen gew you. w.koningkevin.be/missing Meer informatie op ww
Vluchtelinge nw maal op zoek erk Vlaanderen gaat vo or de vierde naar gastvrije zoekers en initiatieven vluchtelinge voor asie n in Vlaand Samen met eren en Bru lhaar partner ssel. s zet picture én in de bloemetje ze die initiatieven in the kans op een s. Alle initiati award en 10 even maken 00 euro.
Je wil iets doen om as ielzoekers en warm te onth vluchtelinge al n den in Vlaan en en hen te helpen hu n weg te vin deren en Bru ssel? Hoe p Wat kan jij d ak je het aa oen? Hoe b n? egin je eraa Inspiratie vo n? En met w or het jeugd ie? wer http://www .gastvrijegem k vind je op hun website : eente.be/ga stvrije-jeugd .
KSA WEST
35
KSA West
werkjaar 2016-2017
K(S)Alender 4 maart 2017 | Ouderavond & spaghetti-avond | KSA Roobaert Roeselare 4 maart 2017 | Ouderavond | KSA De Kouter Poperinge 10 maart 2017 | Kaart- en streekbierenavond | KSA Pius X 10 maart 2017 | Tropic Night | KSA Wakken 11 maart | Groepsleidingcongres 11 maart 2017 | Ouderfeest | KSA Ambroos 11 maart 2017 | Fifa 17- toernooi | KSA Lissewege 11 maart 2017 | Kaas- en bieravond | KSA Westkerke 17 maart 2017 | Quiz | KSA Driekoningen Torhout 17-19 maart | Kabelbaanweekend / Veilig werken in de hoogte 18 maart 2017 | Neonnacht | KSA Vichte meisjes 25 maart 2017 | Pius Pils Fuive VII | KSA Pius X 25 maart 2017 | Spaghettiavond | KSA De Wiek 25 maart 2017 | KSA Kwist ze | KSA Assebroek meisjes 31 maart 2017 | Fuifje | KSA Marie Mo Torhout 31 maart 2017 | Cocktailparty ‘thebeachedition’ | KSA Meisjes Izegem 1 april 2017 | vriendjesdag | KSA Roodkapjes Veurne 3-8 april 2017 | X-pert 3-9 april 2017 | X-peditie 11 – 14 april 2017 | Joepie 27 *Initiatieven en vormingscursussen in oranje worden georganiseerd door de provinciale en nationale koepel. Meer informatie vind je op www.ksa.be. Wil je jouw initiatief ook zien verschijnen op de achterkant van de volgende Kompas? Stuur dan als de bliksem een mailtje naar ksawest@ksa.be met je groepsnaam, datum en naam van de activiteit.