Eva Dessers & Sarah voorjans
OP TOCHT! Tochttechnieken en -spelen Hagelbollen, de eerste lentezon of gietende regen: een KSA’er staat steeds paraat om een tocht aan te gaan! Leg die smartphone maar aan de kant, we gebruiken deze keer geen Google Maps. We passen de gekke of welgekende tochttechnieken toe om zo van de volgende wandeling een groot avontuur te maken. Bovendien komt Joepie 29 eraan … Hoog tijd om jullie tochttechnieken eens op te frissen dus. Ken je ze nog? Weet je met wat je rekening moet houden tijdens de tocht? En zeggen de stapliedjes jou iets?
Tochtvoorbereiding
Tochttechnieken doe je zo!
Tip waar je je op kan baseren: Er bestaan heel wat routes roteroutepaden.be, - Grote routepaden (www.g w.era-ewv-ferp.com …) www.grsentiers.org, ww knooppunten, - Streekwandelingen (lokale t…) pun uur wandelroutes van Nat eyou.com …) out w.r (ww tes lrou - Online wande
van Joepie 27 en Joepie 28 Wist je dat je alle tochten ou? kan terugvinden op Routey
Leeftijdsgericht tochten doe je zo: Leeftijd
Eendaagse tocht
Meerdaagse tocht
3-8
Max. 8 km
Geen
8-10
Max. 12 km
Geen
10-12
Max. 16 km
Geen
12-14
Max. 25 km
Max. 20 km per dag
14-16
Max. 30 km
Gem. 22 km per dag
16+
Max. 30 km
Gem. 22 km per dag
De klassiekers TT1: Bolleke pijl Leeftijdsgroep: +10 jaar Voorbereidingstijd: 1 uur Moeilijkheidsgraad: * Als er een klassieker onder de tochttechnieken is, dan is het deze wel: bolleke pijl. Het bolletje stelt de plaats voor waar jij je bevindt. De pijl geeft de richting aan die je moet volgen. Aan de zijkanten kan je gebouwen of andere omgevingselementen schematisch aanduiden.
OP TOCHT!
Een goede voorbereiding is noodzakelijk voor een boeiende, variërende, maar vooral veilige tocht. Het is niet de bedoeling dat de tochtbende elk kruispunt verloren loopt of noodgedwongen op drukke verkeerspunten terechtkomt. Baseer je dus niet enkel en alleen op een kaart, hoe gedetailleerd die ook moge zijn. In de realiteit kan een landschap enorm verschillen met wat op de kaart beweerd wordt. We raden aan om zelf op verkenning te gaan en het traject af te leggen. Zo kan je de puntjes op de i zetten om tot een geweldige tocht te komen!
TT2: Visgraat Leeftijdsgroep: +14 jaar Voorbereidingstijd: 1 uur Moeilijkheidsgraad: ***
TT3: Morsecode
TT4: Helikoptertocht
Leeftijdsgroep: +12 jaar
Leeftijdsgroep: +16 jaar
Voorbereidingstijd: 45 minuten
Voorbereidingstijd: 1,5 uur
Moeilijkheidsgraad: **
Moeilijkheidsgraad: ***
Om een tochttechniek uitdagend te houden, worden er af en toe andere communicatiecodes toegepast. Morse is er eentje van. Het alfabet ontstond in 1835 en bestaat uit punten en streepjes. Zo kunnen we elkaar zelfs met een zaklamp of door middel van geluid signalen zenden. Voor een tochttechniek kan je gebruik maken van een online morsecode-vertaler.
Oefen alvast even zelf, de oplossing vind je onderaan de pagina:
.- -- .- .. / .--- .. .--- / -.- .- -. / --. --- . -.. / -- --- .-. … . -.-. --- -.. . / .-.. . --.. . -. Oplossing: Oplossing morsecode: “amai jij kan goed morsecode lezen”
OP TOCHT!
Bij een visgraat wordt de route die je aflegt afgebeeld door de verticale lijn. Je start onderaan en stapt naar boven toe. Alles wat je links laat liggen, wordt aan de linkerkant van de graat afgebeeld. Hetzelfde geldt voor wat je rechts ziet. Links op de afbeelding zie je hoe de weg eruit ziet, rechts op de afbeelding zie je hoe dat op een visgraat eruit zou zien.
De helikoptertocht is een variant op bolleke pijl. Zorg dat de spelers met een kompas kunnen werken, anders kan deze techniek snel de mist in gaan. De kompasrichtingen worden als helikoptervleugels aangegeven vanuit één punt. Een van de pijlen is extra dik, aangeduid met een ‘N’ die het noorden aanduidt. De lengte van de pijl is een aanwijzing over de afstand van het volgende kruispunt. Wanneer een richting vaker gebruikt wordt, overlappen de pijlen. Houd tot slot rekening met een goede nummering van de pijlen, dat is de volgorde van je route.
Op tocht met de kleintjes!
TT3: De zeven verschillen
Leid(st)er is het nog ver? Ook met je Kabouters, Leeuwkes of Sloebers kan je zonder gezaag op tocht. Via onderstaande tochttechnieken maak je op tocht gaan ook voor hen een feest.
TT1: Snoepjesketting Leeftijdsgroep: +6 jaar Voorbereidingstijd: 20 minuten Moeilijkheidsgraad: *
Voorbereidingstijd: 30 minuten Moeilijkheidsgraad: * Je geeft je leden twee verschillende versies van eenzelfde foto, afbeelding of tekening in de hand. Tussen deze twee moeten ze de verschillen vinden. Op een derde blad staan bolleke-pijlvoorbeelden. De voorbeelden die de juiste route aantonen, staan op de plaats waar de leden de verschillen terugvinden. Even oefenen: vind jij de zeven verschillen bij KSA Flambouw Lebbeke en kan je de tochttechniek in elkaar knutselen?
OP TOCHT!
Een tochttechniek om van te smullen. Steek verschillende soorten en kleuren snoepjes op een stokje of op een koord en koppel elk snoepje aan een beschrijving. De marshmallow kan “rechtdoor” betekenen, terwijl een zure slinger “naar links” betekent. Het leukste van alles: aan elke kruising kunnen de leden een snoepje van hun saté of ketting oppeuzelen! Elk lid snoept al eens graag, dus zorg voor voldoende snoepjes.
Leeftijdsgroep: +6 jaar
Bron: Kamiel en Odille
TT2: Puzzelen Leeftijdsgroep: +6 jaar Voorbereidingstijd: 20 minuten Moeilijkheidsgraad: ** Puzzelen, wie doet dat nu niet graag? De perfecte tochttechniek voor de +6-jarigen: simpel, leuk en zo creatief als je zelf wilt. Kies je liever voor een rebus? Vervang dan de woorden door afbeeldingen die gelijkaardig klinken en vermeld eventuele veranderingen van letters. Of gebruik je liever een kruiswoordraadsel of een echte puzzel? Keuze genoeg!
Oplossing zeven verschillen: Je neemt de tweede straat naar links
Oplossing rebus: Derde straat naar links afslaan
Doe eens gek! TT1: Verhaaltje Leeftijdsgroep: +14 jaar
Bij de volgende stop kan je de stappers warm water, een minuutsoepje en soepletters meegeven. De bedoeling is dat ze met de soepletters de wegaanwijzingen van de volgende tocht vormen. Ondertussen kunnen ze lekker genieten en opwarmen met wat soep!
Voorbereidingstijd: 30 minuten Moeilijkheidsgraad: ** Ook met deze techniek kan je je creativiteit de vrije loop laten gaan. Schrijf een gek verhaal en verwerk daarin je wegbeschrijving. Voor de allerkleinsten kan je het ook net iets gemakkelijker maken en een papier met gaten maken. Wanneer dat papier dan over het verhaal wordt gelegd, komt de wegbeschrijving vanzelf tevoorschijn. We stellen alvast enkele leuke onderwerpen voor: - trollen en feeën - de lekkerste lasagne die je ooit at - je tofste kampmoment ooit - een mooi gedicht voor je allerliefste leden - een leuk weetje over de KSA - …
Het digitale tijdperk
OP TOCHT!
TT 1: QR-code Leeftijdsgroep: +14 jaar Voorbereidingstijd: 20 minuten Moeilijkheidsgraad: *
TT2: De affiche Leeftijdsgroep: +14 jaar Voorbereidingstijd: 1 uur Moeilijkheidsgraad: *** Ontwerp een tochtbeschrijving in de vorm van een affiche. Hang de affiche op de plaats waar de vorige tochttechniek stopt. Hoe moeilijk je deze methode maakt, kies je volledig zelf. Geef je een tip bij de vorige tochttechniek dat het om een affiche zal gaan? Of laat je ze zelf zoeken? Welke lay-out pas je toe? Je kan kiezen voor een op en top fuiflay-out zodat de affiche opgaat in de andere affiches. Op de affiche kan je dan nog eens één van de klassieke tochttechnieken toepassen. Ga er zo ver mee als je zelf wilt, maar wees realistisch!
Energie: *** In coronatijden leerden we ze pas echt kennen: de QR-codes. Ook bij jongeren zijn ze nu zeer populair en vormen ze bijgevolg de geschikte tochttechniek. Er bestaan verschillende manieren om een QR-code te ontwikkelen. Zo kan je het QRlettertype online downloaden. Let wel op: elke code staat voor een letter. Om honderden codes te vermijden, link je elke letter aan een wegbeschrijving (vb.: de letter ‘r’ is gelijk aan ‘rechtdoor’). Een andere mogelijkheid is om een QR-code te ontwikkelen, het internet biedt ook hier veel tools voor. Probeer onze QR-code zeker al eens uit.
TT2: Soepletters Leeftijdsgroep: +14 jaar Voorbereidingstijd: 1 uur Oplossing QR-code: Goed gedaan, KSA’(st)er! Nu is het jouw beurt!
Moeilijkheidsgraad: ***
TT 2: Het audiofragment
TT 4: Geocaching – de app
Leeftijdsgroep: +12 jaar
Leeftijdsgroep: +14 jaar
Voorbereidingstijd: Afhankelijk van de afstand
Voorbereidingstijd: 30 minuten
Moeilijkheidsgraad: **
Moeilijkheidsgraad: **
Wanneer je tocht af is, neem je jezelf al wandelend op met je smartphone of met opnameapparatuur. Al wandelend beschrijf je de weg: “Aan de kapel sla ik rechts af, ik laat ook de derde straat links liggen.” Bovendien kan je er een grappige toets in steken door bijvoorbeeld een leuke anekdote te vertellen. Eens je de tocht volledig hebt opgenomen, download je het audiofragment. Je kan ze bijgevolg doorsturen naar de stappers. Let tijdens het wandelen op je tempo, houd een gemiddelde snelheid aan.
Geocaching voegt een leuke extra dimensie toe aan je tocht. Met de gelijknamige app vind je alle geocaches over de hele wereld terug. Kijk eens rond hoeveel er in jouw KSA-buurt liggen en stel op basis daarvan een tocht op. De locatie van de geocache wordt met coördinaten aangegeven. De stappers vinden dus aan de hand van coördinaten welke geocache ze als volgende moeten vinden. De app doet alles voor jou, het vergt niet veel voorbereidingswerk. Zorg er wel voor dat enkele spelers hun smartphone bij de hand hebben en de app gedownload hebben. Let op: een geocache kan moeilijker verstopt zijn dan je denkt. Meer informatie vind je op www. geocaching.com.
TT 3: Het videofragment Leeftijdsgroep: +14 jaar
OP TOCHT!
Voorbereidingstijd: Afhankelijk van de afstand Moeilijkheidsgraad: *** Wat je met een audiofragment kan, gaat ook met video natuurlijk. Leg de route te voet of met de fiets af en film dit ondertussen, in het beste geval met een GoPro-camera. Je kan ervoor kiezen om het videofragment mee te geven met de wandelaars. Bij een oudere leeftijd kan je het fragment ook een of twee keer tonen, zodat ze het moeten memoriseren. Let daarbij wel op de moeilijkheidsgraad van je tocht.
Tip: zingen ge
blazen! Heb je alle toch ttechnieken geoe fend? Maak je tochten nog leuker met een liedje! • De boom staa t op de bergen • Old MacDona ld • Hinky Pinky • 500 miles • If you’re happ y • De poes van ta nte Loes • Everywhere w e go • Tien kleine vi sjes • De krokodil en de • Je eigen kampl oerang oetang ied • En natuurlijk het Joepielied! • …
Spelenderwijs op tocht: Ready? Set? Go!
Het spel start en de spelers gaan op zoek naar de Pokéballs. Er zijn wel een paar regels: • Het team moet ten alle tijden samenblijven. Opsplitsen is dus geen optie. Om dit te bevorderen, zit er best per team maar één speler in de WhatsAppgroep. • Heb je een Pokéball gevonden, dan stuur je in WhatsApp een berichtje met je groepsnaam en het nummer van de gevangen Pokémon.
Als begeleiding kan je tijdens het spel nog extra Pokéballs gaan verstoppen. De locatie daarvan maak je duidelijk door een locatie te delen op WhatsApp met daarbij het nummer van de Pokéball.
Elke Pokéball die de teams verzamelen is een punt waard. Wie aan het einde van het spel het meeste punten verzameld heeft, wint. Dit spel is ideaal om je leden de eerste stapjes van het kaartlezen bij te brengen op een speelse manier.
Pokémon GO Leeftijdsgroep: +12 jaar Aantal spelers: minimum 4 Aantal begeleiders: minimum 2 Soort spel: Stadsspel Terrein: Binnen je stad of gemeente Duur: 2 uur Voorbereidingstijd: 2 uur Energie: ** Moeilijkheidsgraad: *
OP TOCHT!
Winnaar: Wie slaagt erin om het meeste Pokémon te vangen?
Materiaal: • Tennisballen • 1 smartphone met 4G per team en per begeleid(st)er
Varianten: Door extra regels toe te voegen, kan je het spel natuurlijk eindeloos variëren. Zo kan je lopen bijvoorbeeld verboden maken of de groepen uitdagen om stiekem foto’s van elkaar te trekken en zo extra punten te veroveren.
Levend kompas Auteur: Scouting Nederland Leeftijdsgroep: 6-12 jaar
Voorbereiding: Op voorhand maak je van oude tennisballen Pokéballs. Op het internet vind je heel wat handleidingen, maar met wat zwarte plakband en verf kom je ook al heel ver. Voor het spel begint, leg je best ook al een aantal Pokéballs op de route.
Aantal spelers: 4-30 Aantal begeleiders: 2 Soort spel: Loopspel Terrein: Buiten Duur: 15 minuten
Verhalend kader: Tijd voor nostalgie! We hebben het allemaal gespeeld, maar ook in 2021 is het weer helemaal hip, Pokémon. Tijdens een spannende wandelzoektocht, proberen de spelers zoveel mogelijk waardevolle Pokémon te vangen.
Spelverloop: Om het spel extra leuk te maken, start je voorbereiding als leiding met het knutselen van echte Pokéballs. Die ga je voor de start van het spel verstoppen binnen het speelgebied. Bij het begin van het spel wordt er een WhatsAppgroepje aangemaakt met de spelers. Elke groep kiest één Pokémon als teamnaam. De spelers krijgen per team een kaart mee waarop ze het speelgebied kunnen terugvinden. De Pokéballs die al verstopt liggen, zijn daarop aangeduid met een cijfer. Je gebruikt best een stafkaart zodat de spelers er vertrouwd mee geraken. Die vind je bij de toeristische dienst, maar kan je ook op internet downloaden.
Voorbereidingstijd: Geen Energie: *** Moeilijkheidsgraad: * Winnaar: De spelers leren spelenderwijs de windrichtingen kennen Verhalend kader: Onze wereld is opgebouwd uit windstreken. In het oosten komt de zon ’s morgens op en in het westen gaat hij ’s avonds opnieuw onder. Vandaag bevinden we ons allemaal in een levend kompas. Wie kan zich het beste oriënteren?
Spelverloop: Ga als leiding in het midden van het speelveld staan en neem een denkbeeldige cirkel om dat midden heen. Dat is je kompas. Iemand anders van de leiding gaat (vanuit het midden gezien) in de richting van het noorden staan. Hij/zij is dus de noordpijl op je kompas. Aan de spelers leg je eerst uit waar de andere windstreken liggen, bijvoorbeeld via het geheugensteuntje: Nooit Opstaan Zonder Wekker.
Als leiding noem je een willekeurige windstreek. De spelers moeten zo snel mogelijk naar die windstreek toe rennen. Daarna noem je de volgende richting.
Als de spelers het spelletje doorhebben, kun je het noorden laten bewegen. Zodra de spelers op de goede plaats staan, rent degene die het noorden speelt naar een andere plaats op de cirkel. Zodra je noorden weer stilstaat noem je de volgende windstreek. Omdat het noorden is verplaatst, ligt die windstreek natuurlijk ergens anders! Zo leren je spelers om zich vanaf het noorden te oriënteren en onthouden ze niet simpelweg waar welke windstreek is.
Varianten: Als iedereen het spel en de verschillende windstreken doorheeft, kan je er een afvalrace van maken. Degene die als laatste de juiste windrichting aangeeft, ligt eruit. Buiten de vier hoofdwindstreken kan je natuurlijk ook gebruik maken van NO, ZW …
Voorbereiding: Als leiding stippel je de oriëntatietocht op voorhand nauwkeurig uit.
Spelverloop: De groep wordt verdeeld in teams van 2 of 3 personen. Elk team ontvangt een niet-ingekleurde regenboogkaart en een startlocatie. Op de startlocatie krijgen ze een stukje kaart waarop hun volgende post staat aangegeven. Vanaf nu gaan ze met de kaart op zoek naar de aangeduide locatie. Daar vinden ze een kleurpotlood om een deel van de regenboog in te kleuren en ook een kaart die hen naar de volgende controlepost zal leiden.
Auteur: uit Kiekebos, handboek voor bosvriendelijke spelen Leeftijdsgroep: 8-16 jaar Aantal spelers: 6-30 spelers Aantal begeleiders: 1
Door de volgorde van de regenboog niet via de normale kleurcode te laten lopen, kan je zien of de teams de verschillende posten in de juiste volgorde hebben afgewerkt.
De ploeg die als eerste de 7 locaties heeft gevonden en de regenboog juist heeft ingekleurd, is gewonnen.
Terrein: Bos of open gebied Duur: 2 uur Voorbereidingstijd: 2 uur Energie: **
Varianten: Je kan dit spel enorm in moeilijkheid variëren door de keuze van je terrein. Binnen het centrum van de gemeente zullen de teams vooral de wegen op de kaart moeten volgen. Ga je naar een open gebied in het bos of tussen weides, dan moeten de deelnemers echt gebruik maken van kaart en kompas om de juiste paaltjes te vinden.
Moeilijkheidsgraad: ** Winnaar: De spelers proberen aan de hand van kaart en kompas de aangegeven plaatsen zo snel mogelijk te vinden en zo de regenboog haar kleur terug te geven.
Sommige gemeentes hebben zelf ook al een uitgestippelde oriëntatieloop waarvan je de kaarten bij de sportdienst kan krijgen. Vraag dit dus zeker eens na voor je zelf begint met uitstippelen.
OP TOCHT!
Verhalend kader: De regenboog heeft haar kleuren verloren. Wij moeten de regenboog terug kleur geven. Zou het ook lukken in de juiste kleurcombinatie?
Neuzen in de goede richting
Soort spel: Oriëntatietocht
Materiaal: • Kaart • Kompas per groepje • Regenboogtekening