ΔΑΠΕΔΑ
ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
– ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ – ΥΛΙΚΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Π ΡΟΛΟΓΟΣ
Η "επικάλυψη δαπέδου" είναι ένας όρος, που περιγράφει γενικά οποιοδήποτε υλικό εφαρμόζεται επάνω σε μια επίπεδη δομή για να παρέχει επιφάνεια βάδισης ή κίνησης οχήματος. Το "δάπεδο" είναι ο γενικός όρος για μόνιμη ή προσωρινή επικάλυψη δαπέδου ή για την εγκατάσταση μιας τέτοιας επένδυσης δαπέδου. Αποτελεί μία σημαντική επέμβαση από την αρχή της ιστορίας του ανθρώπου, από τότε που έστρωνε το χώμα για να κινείται άνετα και άπλωνε ξερά χόρτα για να ξαπλώνει. Αργότερα τα δάπεδα εξελίχθηκαν σε απαραίτητο δομικό στοιχείο και συνέβαλαν στη διακόσμηση των κτιρίων, φανερώνοντας διαφορετικές χρήσεις, όπως ναοί, αγορές, δρόμοι, κατοικίες κτλ. Περίτεχνα ή απλά, ανάλογα με τον πολιτισμό και τον πλούτο κάθε κοινότητας, φανέρωναν το ενδιαφέρον των ανθρώπων για την άνεση και την ασφάλεια, που του πρόσφεραν οι επιφάνειες κίνησης. Η μεγάλη εξέλιξη της τεχνολογίας παραγωγής των δομικών υλικών, οι καινοτομίες και η στροφή στα οικολογικά υλικά προσφέρουν στις ημέρες μας μια πολύ μεγάλη ποικιλία υλικών επιστρώσεων δαπέδων, φυσικών και τεχνητών. Ο μελετητής καλείται να επιλέξει το είδος του δαπέδου από το στάδιο της μελέτης εφαρμογής, ώστε να σχεδιάσει ανάλογα το υπόστρωμα, τα πάχη και ό,τι άλλο αφορά στα δομικά στοιχεία του κτιρίου, που έρχονται σε επαφή με το δάπεδο. Έτσι, έρχεται αντιμέτωπος με τα ερω-
τήματα που πρέπει να απαντήσει για να κάνει την επιλογή του. Και αυτά αφορούν σε πολλούς παράγοντες και επηρεάζονται από αυτούς, όπως το είδος του χώρου, το κόστος, η αντοχή, η ηχομόνωση, η άνεση, η συντήρηση και οι αισθητικές απαιτήσεις του έργου. Ένας νέος παράγοντας, που παίζει σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις τα τελευταία χρόνια, είναι το περιβάλλον και η βιωσιμότητα του υλικού. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες απαιτούν κτίρια με μικρό ενεργειακό και οικολογικό αποτύπωμα, γεγονός που επιτυγχάνεται με την κατάλληλη επιλογή υλικών και συστημάτων δόμησης. Ένα βιώσιμο δάπεδο παράγεται από ανανεώσιμες πρώτες ύλες και διαμορφώνει τον κύκλο ζωής του μέσω μιας βιώσιμης διαδικασίας, που περιλαμβάνει τη συγκομιδή πρώτης ύλης, την παραγωγή του, τη χρήση του και τη διάθεση κατά την ανακύκλωσή του. Το δάπεδο όταν κατασκευαστεί σωστά προσφέρει συγχρόνως και την απαραίτητη θερμομονωτική προστασία, ώστε να επιτυγχάνεται η απαιτούμενη εξοικονόμηση ενέργειας. Αρκετές πρωτοβουλίες επίσης, οδήγησαν στην υποχρέωση ευαισθητοποίησης για κατασκευή υγιών κτιρίων και για ποιότητα του εσωτερικού αέρα. Για παράδειγμα, το Ίδρυμα Άσθματος και Αλλεργίας της Αμερικής συνιστά σε όσους έχουν αλλεργίες στη σκόνη ή σε άλλα σωματίδια να επιλέξουν δάπεδο με λείες επιφάνειες, όπως σκληρό ξύλο, βινυλικά ή κεραμικά πλακίδια, μάρμαρο κ.ά. Επίσης,
ο κανονισμός REACH της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίστηκε με στόχο την καλύτερη προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τους κινδύνους που μπορεί να ενέχουν τα χημικά προϊόντα, τα οποία χρησιμοποιούνται σε διάφορες βιομηχανίες, αλλά και σ' αυτές της παραγωγής τεχνητών δαπέδων και υλικών καθαρισμού και συντήρησής τους. Σ' αυτήν την έκδοση κάναμε μια προσπάθεια να καλύψουμε ολιστικά και με σύγχρονη "ματιά" τα θέματα, που αφορούν στην επιλογή, στο σχεδιασμό, στην κατασκευή και στη συντήρηση όλων των ειδών των δαπέδων και των χώρων, στους οποίους αυτά τοποθετούνται. Οι συντάκτες του συλλογικού αυτού έργου σε όλα τα άρθρα περιγράφουν με σαφήνεια και απλότητα τα θέματα, χρησιμοποιώντας φωτογραφικό υλικό, σχέδια και βοηθητικούς πίνακες. Ένας ακόμη χρήσιμος οδηγός στη σειρά βιβλίων, που επί 35 χρόνια παράγει το ΚΤΙΡΙΟ. Ελπίζουμε για μια ακόμη φορά να γίνει απαραίτητο εργαλείο στα χέρια κάθε μελετητή, που θέλει να είναι πάντα ενημερωμένος με ό,τι σύγχρονο και καινούριο παρουσιάζεται στον τομέα των κατασκευών.
Δήμητρα Τσιώρα - Παπαϊωάννου Διευθύντρια Σύνταξης, αρχιτέκτων •7
Π Ε ΡΙΕ ΧΟ Μ Ε Ν Α
7 8 18 26 50
98
152 164
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ _ Η διαχρονική παρουσία των δαπέδων _ Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και δάπεδα
Η ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΑΠΕΔΟΥ _ Οικολογική αξιολόγηση των δαπέδων _ Αξιολόγηση των δαπέδων βάσει της βιωσιμότητας
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΑΠΕΔΟΥ. ΔΟΜΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ _ Η σημασία της θέσης _ Λειτουργία του δαπέδου & ιδιότητες των στρώσεων _ Κατηγοριοποίηση με βάση τις χρήσεις
ΕΙΔΗ ΔΑΠΕΔΩΝ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ _ Δάπεδα με συμπαγή υποστρώματα _ Πλωτά δάπεδα _ Υπερυψωμένα δάπεδα _ Βιομηχανικά δάπεδα _ Δάπεδα σε υγρούς χώρους _ Θερμαινόμενα δάπεδα _ Δάπεδα ελέγχου του ηλεκτροστατικού φορτίου _ Αθλητικά δάπεδα _ Γυάλινα δάπεδα
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ _ Κεραμικά πλακίδια _ Φυσικοί λίθοι _ Πατητό τσιμεντοκονίαμα _ Γυαλισμένο σκυρόδεμα _ Μωσαϊκά _ Ξύλο _ Πολυστρωματικά δάπεδα (λαμινέιτ) _ Ελαστικές επιστρώσεις _ Μοκέτες
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΔΑΠΕΔΟΥ. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ _ Μέθοδοι επισκευής διάφορων τύπων δαπέδων _ Ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενου δαπέδου
ΔΑΠΕΔΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ _ Γενικές απαιτήσεις και κριτήρια επιλογής των εξωτερικών δαπέδων _ Διαχείριση υδάτων στους εξωτερικούς χώρους _ Δάπεδα εξωστών _ Χυτά δάπεδα _ Υδατοδιαπερατά δάπεδα και φυσικά υλικά _ Φυσικά πετρώματα, πλακίδια και προκατασκευασμένα στοιχεία σκυροδέματος _ Ξύλινα και συνθετικά δάπεδα _ Αθλητικά δάπεδα υπαίθριων χώρων
•5
ΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
15
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΑΠΕΔΑ
15 Ένα πλήρως γυάλινο εσωτερικό εκθέτει την υποδομή του νέου κτιρίου γραφείων της SOHO στη Σανγκάη από τους AIM Architecture. Το γυαλί δημιουργεί μια πληθώρα αντανακλάσεων των μοντέλων πωλήσεων και των αιθουσών συνεδριάσεων, αφήνοντας ορατό το αρχικό ύψος και τη δομή και δημιουργώντας μια "διπλή πραγματικότητα", που συνδυάζεται με την εκπληκτική θέα στο κέντρο της Σανγκάης. © Jerry Yin. 16 Οι συνθετικές επιστρώσεις, που εμφανίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα, εξακολουθούν μέχρι σήμερα να είναι εξαιρετικά δημοφιλείς λόγω των υψηλών αντοχών τους.
Οι αρχές του 16ου αιώνα και η ανάπτυξη της τυπογραφίας σηματοδοτούν την απαρχή της δημοσίευσης και διάδοσης βιβλίων αρχιτεκτονικής. Τα "pattern books" των Sebastiano Serlio (1537) και Andrea Palladio (1570) αναδημοσίευσαν κείμενα του Βιτρούβιου και προώθησαν τα ιδεώδη και την αισθητική της Αναγέννησης. Ανάμεσα στις προτεινόμενες αρχές σχεδιασμού περιέχονται και αναλυτικές κατευθύνσεις για το σχεδιασμό των δαπέδων. Τα βιβλία κυκλοφόρησαν σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και κατά τους επόμενους αιώνες ακολούθησαν αντίστοιχες δημοσιεύσεις, στις οποίες τα δάπεδα συνέχιζαν να αποτελούν, λιγότερο ή περισσότερο, βασικό ζήτημα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Η πρόταση σχεδιαστικών μοτίβων δαπέδων από τους συγγραφείς της Αναγέννησης δεν είναι τυχαία. Το υλικό, η υφή και ο χρωματισμός των οριζόντιων επιφανειών δεν αποτελούν μόνο
16 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
κορυφαία επιλογή στη λειτουργικότητα, αλλά επηρεάζουν δυναμικά την αίσθηση και την αντίληψη του χώρου. Τα δάπεδα, ανεξαρτήτως υλικού και χρωματισμού, συνδέουν, ενοποιούν ή διαχωρίζουν χώρους, χωρίς την ύπαρξη τοιχοποιιών. Δημιουργούν νοηματικές ενότητες, οριοθετούν επί μέρους χρήσεις και σηματοδοτούν διαδρομές και κινήσεις. Επιπλέον, ως το κύριο στοιχείο επαφής με τις ανθρώπινες λειτουργίες του κτιρίου, συνοδεύεται από συγκεκριμένες δεσμεύσεις και απαιτήσεις σε αντίθεση με τις ελευθερίες που χαρακτηρίζουν τους περιμετρικούς τοίχους και τις οροφές. Σ’ αυτήν τη βαρύνουσα λειτουργία των δαπέδων, ο καθορισμός ορισμένων παραμέτρων, που θα διαμορφώσουν την επιλογή υλικών και μορφών, καθίσταται κεντροβαρής. Πρωταρχικό ζήτημα αναφορικά με το σχεδιασμό των δαπέδων αποτελεί η λειτουργία του χώρου. Μια πρώτη διαφοροποίηση είναι η σκληρότητα και η διαπερατότητα, που εξαρτάται κυρίως από το υλικό της επιφάνειας. Στους υγρούς χώρους η χρήση σκληρών και
αδιαπέρατων υλικών (πλακιδίων, χυτών κ.ά.) αποτελεί μια σαφώς ασφαλέστερη επιλογή. Αντιστοίχως σε χώρους με "βαριές" χρήσεις, όπως κτίρια δημόσιων λειτουργιών, κτίρια θεαμάτων, βιομηχανικούς χώρους κ.ά., στα οποία η καταπόνηση των δαπέδων και τα κινητά φορτία είναι αυξημένα, προτιμώνται σκληρά και ανθεκτικά υλικά. Αντιθέτως, σε χώρους ηπιότερης χρήσης, όπως σε εσωτερικούς χώρους της κατοικίας, είναι εφικτή η χρήση μαλακότερων και ευπαθέστερων υλικών (ξύλου), τα οποία μάλιστα συνδυάζονται από μια αίσθηση οικειότητας. Υπάρχουν όμως και ειδικές περιπτώσεις, όπως τα νοσοκομεία, στα οποία η απαίτηση για εύκολο και αποτελεσματικό καθαρισμό, οδηγεί σε επιλογές συνθετικών δαπέδων. Ωστόσο, αυτά τα εν πολλοίς στερεότυπα, έχουν εξασθενήσει με την εξέλιξη της τεχνολογίας των υλικών, αλλά ο συσχετισμός της χρήσης με το δάπεδο παραμένει μια σημαντική παράμετρος. Η οπτική αντίληψη και η αισθητηριακή ποιότητα του εσωτερικού τού κελύφους αποτελούν μια δεύτερη αλλά εξίσου σημαντική παράμετρο κατά το σχεδιασμό των δαπέδων. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι χώροι του Μπαρόκ του 17ου αιώνα διαμορφώνονταν συνήθως με απλοϊκά δάπεδα, προκειμένου να τονιστεί ο έντονος διάκοσμος τοίχων και οροφής. Αντιθέτως, στις νεωτεριστικές προσπάθειες των αρχών του 20ου το δάπεδο συμμετείχε στην όλη σύνθεση και σταδιακά γινόταν μέρος του καθολικού σχεδιασμού. Αυτές οι δύο αντιδιαμετρικές προσεγγίσεις έχουν άμεση επίπτωση στο βίωμα του εσωτερικού χώρου και στον τονισμό ή μη συγκεκριμένων ποιοτήτων του σχεδιασμού. Δεν πρέπει βέβαια να παραβλέπεται και η έμμεση επίδραση των δαπέδων στις ανθρώπινες αισθήσεις, όπως είναι η αφή κατά το βάδισμα (σκληρότητα / σταθερότητα), ο ήχος, ή ακόμη και η όσφρηση (ειδικά για ξύλινα και συνθετικά δάπεδα). Τέλος, η αίσθηση της θερμότητας (ξύλο) ή ψυχρότητας (μάρμαρο) των δαπέδων επίσης επιδρά σημαντικά στην ψυχολογία του χώρου. Στο Cafe L' Aubette (1926) του Theo van Doesburg στο Στρασβούργο η εναλλαγή των υλικών της δαπεδόστρωσης στην κεντρική σάλα οριοθετεί το
16
χώρο των καθισμάτων από το χώρο κίνησης. Αυτή η πρωταρχική λειτουργία του δαπέδου στην οργάνωση ενός ενιαίου χώρου αποτελεί πλέον ένα χαρακτηριστικό που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής κατά το σχεδιασμό, ανεξαρτήτως υλικού. Ιδιαίτερη όμως μέριμνα απαιτείται και για την προσαρμογή του δαπέδου στη γεωμετρία του χώρου, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα ενιαία χυτά δάπεδα, στα οποία είναι πολύ κρίσιμος ο τρόπος με τον οποίο θα σχεδιαστούν οι απαιτούμενοι αρμοί διαστολής. Ειδικά σε μεγαλύτερους χώρους, ο σχεδιασμός αυτών των αρμών είναι που επανατοποθετεί τον άνθρωπο στην κλίμακα του κτιρίου και αποδίδει το "ρυθμό", συνεισφέροντας στην οπτική αντίληψη του συνόλου. Αντιστοίχως, η φορά των πλακιδίων, το σημείο της εναλλαγής των δαπέδων των διαφορετικών χώρων, τα τελειώματα των ξύλινων επιφανειών κ.ά. αποτελούν σημεία, ο λεπτομερής σχεδιασμός των οποίων μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στην τελική αίσθηση του χώρου. Όπως γίνεται φανερό, τα δάπεδα συντε-
λούν καθοριστικά στη διαμόρφωση του εσωτερικού χώρου των κτιρίων, με άμεση και έμμεση επίδραση. Αυτό το στοιχείο είχε γίνει αντιληπτό από πολύ νωρίς στην πορεία της αρχιτεκτονικής δημιουργίας, με αποτέλεσμα την αντίστοιχη εξέλιξη των δαπέδων τόσο ως προς την κατασκευαστική τεχνολογία, όσο και ως προς τη συνθετική διαδικασία. Σήμερα, η μεγάλη ποικιλία στα υλικά και στις μορφές απαιτεί την αντίστοιχη πρόνοια του σχεδιασμού ως βασικού στοιχείου της όλης σύνθεσης. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Moro José Luis, Flooring: Design, life cycle, examples of projects, Detail practice, v. 2, 2016. Wilhide Elizabeth, Flooring: The essential source book for planning, selecting, and restoring floors, Ryland Peters & Small, 2005. Fawcett Jane, Historic floors: Their history and conservation, Butterworth - Heinemann, 1998. Χατζηδάκη Νανώ, Βυζαντινά ψηφιδωτά, Εκδοτική Αθηνών, 1998. Θεοδοσίου Ανδρέας, Βοτσαλωτά δάπεδα στα Δωδεκάνησα, Νέα Γραμμή, 1995.
• 17
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΑΠΕΔΟΥ. ΔΟΜΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
18
ΣΧΕΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΣΤΑΤΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ Αιτία δημιουργίας ηλεκτροστατικού φορτίου
Σχετική υγρασία Σχετική υγρασία 10% - 25% 65% - 90%
Βάδισμα σε χαλί
35.000 V
1.500 V
Βάδισμα σε βινυλικά δάπεδα
12.000 V
250 V
Εργάτης σε πάγκο εργασίας
6.000 V
100 V
Κάθισμα από πολυουρεθάνη
18.000 V
1.500 V
σχηματισμού ρηγματώσεων αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την κατασκευή βιομηχανικών δαπέδων και μπορεί να επιτευχθεί είτε με χρήση αρμών διαστολής είτε με ειδική αντιρηγματική ενίσχυση του σκυροδέματος.
18 Τα δάπεδα από λινέλαιο είναι αντιστατικά. Γι' αυτό και προτιμώνται σε επαγγελματικούς χώρους.
Αντιστατικά και αγώγιμα δάπεδα Ο στατικός ηλεκτρισμός είναι αποτέλεσμα της επαφής δύο σωμάτων και της τριβής που αναπτύσσεται εξαιτίας της επαφής. Πρόκειται ουσιαστικά για μεταφορά ηλεκτρονίων από το ένα σώμα στο άλλο, που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ηλεκτρικού φορτίου. Η εκκένωση μπορεί να είναι ορατή ως σπινθήρας ή μικροσκοπική αστραπή ηλεκτρικής ενέργειας, αν και συνήθως ο στατικός ηλεκτρισμός δεν είναι ορατός.
46 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Οι συνέπειες του στατικού ηλεκτρισμού ποικίλλουν σε ένταση και σημασία και μπορούν να επηρεάσουν τόσο τα αντικείμενα, όσο και τους ανθρώπους. Οι σημαντικότερες συνέπειες εν συντομία είναι οι ακόλουθες: • Δυσφορία: Αν και δεν προκαλεί προβλήματα στη σωματική υγεία, μπορεί να προκαλέσει δυσφορία σε υψηλές τιμές, ανώτερες των 3.500 V. Σε χαμηλότερες τιμές ο στατικός ηλεκτρισμός δεν γίνεται αντιληπτός. • Αποσυντονισμός συσκευών: Ορισμένες συσκευές και ηλεκτρονικά εξαρτήματα είναι πολύ ευαίσθητα και επηρεάζονται ακόμη και από πολύ χαμηλές τιμές στατικού ηλεκτρισμού (20 V). • Κίνδυνος έκρηξης: Η εκφόρτιση μπορεί να προκαλέσει σπινθήρα, γεγονός ιδιαίτερα επικίνδυνο σε χώρους με εύφλεκτα υλικά ή πτητικά αέρια, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξη. • Προβλήματα καθαρισμού: Ο στατικός ηλεκτρισμός μπορεί να προκαλέσει την προσκόλληση σωματιδίων, σκόνης και άλλων ρύπων στις επιφάνειες, καθιστώντας τον επαρκή καθαρισμό ιδιαίτερα δύσκολο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η στατική εκφόρτιση είναι ακίνδυνη για τον άνθρωπο, ακόμη και αν προκαλεί μια ελαφρά αίσθηση πόνου, όταν συμβαίνει. Σε ορισμένα περιβάλλοντα, ωστόσο,
19
μια ηλεκτροστατική εκφόρτιση μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και ενδεχομένως ακόμη και καταστροφική. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η εγκατάσταση αντιστατικών δαπέδων είναι ένα ουσιαστικό βήμα για τη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους και τους επισκέπτες. Σε συγκεκριμένες συνθήκες, όπως σε χώρους στους οποίους υπάρχει κίνδυνος έκρηξης (π.χ. εργαστήρια, εργοστάσια κ.ά.) και σε χώρους με πολλούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές και μηχανήματα, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη αντιστατικών υλικών για την αποφυγή ατυχημάτων. Η ένταση του ηλεκτροστατικού φορτίου επηρεάζεται κυρίως από τη φύση των υλικών που έρχονται σε επαφή. Η τριβή συνθετικών ή δερμάτινων υλικών επάνω σε μαλλί ή νάιλον έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία υψηλών φορτίων (π.χ. βάδισμα επάνω σε χαλί). Τα υλικά από πολυπροπυλένιο δεν δημιουργούν μεγάλα φορτία. Σε ό,τι αφορά στα εύκαμπτα ελαστικά δάπεδα, τα δάπεδα από λινέλαιο είναι αντιστατικά, ενώ τα δάπεδα PVC όχι. Το βάδισμα και η τριβή που προκαλούν οι τροχήλατες καρέκλες στο δάπεδο αποτελούν τις βασικές αιτίες δημιουργίας ηλεκτροστατικού φορτίου. Σημαντικό ρόλο παίζει και η υγρασία της ατμόσφαιρας, αφού όσο χαμηλότερη είναι, τόσο αυξάνεται το δημιουργούμενο ηλεκτροστατικό φορτίο. Σε κλιματιζόμε-
νους χώρους, στους οποίους η ατμόσφαιρα είναι πιο ξηρή, το φαινόμενο της ύπαρξης ηλεκτροστατικών φορτίων είναι εντονότερο.
Θερμική άνεση και ενδοδαπέδια θέρμανση Το δάπεδο, ως το μόνο δομικό στοιχείο, το οποίο έρχεται σε άμεση επαφή με το ανθρώπινο σώμα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη θερμική άνεση και τη διατήρησή της θερμοκρασίας του. Η εγγύτητά του στο ανθρώπινο σώμα καθιστά την ενδοδαπέδια θέρμανση ιδανική και από ψυχολογική άποψη, καθώς η μεταβολή της θερμοκρασίας του χώρου πραγματοποιείται με μικρές διακυμάνσεις, χωρίς να προκαλεί κίνηση του αέρα στο χώρο. Χάρη στις μικρές θερμοκρασίες δαπέδου, περίπου 26°C με 28°C, δεν παρατηρούνται καθόλου μετακινήσεις αέριων μαζών με ό,τι αυτό συνεπάγεται (αιωρούμενη σκόνη, βακτηρίδια, μικρόβια κ.ά.). Επιπλέον, η θερμότητα μεταφέρεται με τρόπο ομοιόμορφο στο χώρο, δημιουργώντας καλύτερες συνθήκες θερμικής άνεσης σε σχέση με άλλα συστήματα. Η ενδοδαπέδια θέρμανση αποτελεί μια εξαιρετική λύση, που προσφέρει θερμική άνεση (με θέρμανση ή και ψύξη), αλλά επίσης επιτρέπει την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Πρόκειται για μια τεχνολογία με υψηλό βαθμό απόδοσης
19 Η ενδοδαπέδια θέρμανση αποτελεί μια εξαιρετική λύση, που προσφέρει θερμική άνεση ή και ψύξη, αλλά επίσης επιτρέπει την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας.
• 47
ΕΙΔΗ ΔΑΠΕΔΩΝ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Αρμός διαστολής σε υφιστάμενο δάπεδο με ρηγμάτωση.
1
2
1. Σφράγιση αρμού με ελαστική μαστίχη. 2. Πλακίδια πάχους 2 - 4 cm 3. Τσμεντοειδής κόλλα ακρυλικής βάσης (~ 3 - 4 mm). 4. Εξομαλυντική στρώση τσιμεντοκονιάματος (~ 1 cm). Απαιτείται εάν το υπόστρωμα δεν διαμορφώνει επίπεδη επιφάνεια. 5. Ελαστικό κορδόνι. 6. Διάνοιξη αρμού στην περιοχή της ρηγμάτωσης και πλήρωση με ασφαλτική μαστίχη. 7. Υπόστρωμα.
3 4 5 6
7
1
Αρμός διαστολής σε νέο δάπεδο με χρήση προκατασκευασμένου προφίλ.
2
3
1. Προκατασκευασμένο προφίλ. 2. Πλακίδιο πάχους 2 - 4 cm. 3. Κόλλα. 4. Αφρώδες υλικό πλήρωσης αρμού. 5. Υπόστρωμα.
Κατασκευή αρμών Στα υποδάπεδα σκυροδέματος η ανάπτυξη ρηγματώσεων λόγω συρρίκνωσης δεν μπορεί να αποτραπεί πλήρως, μπορεί όμως να περιοριστεί και να συγκεντρωθεί σε προκαθορισμένες περιοχές. Γι’ αυτόν το λόγο κατασκευάζονται αρμοί, ενώ επισημαίνεται ότι και οι αρμοί διαστολής του κτιρίου θα πρέπει να συνεχίζονται μέχρι την τελική επίστρωση.
4 5
Αρμός διαστολής σε πλάκα μεγάλου πάχους (π.χ. για ενσωμάτωση ενδοδαπέδιας θέρμανσης)
1 2 3
1. Κάλυμμα προκατασκευασμένου αρμού από καουτσούκ. 2. Επίστρωση δαπέδου με πλακίδιο. 3. Τσιμεντοκονίαμα. 4. Στρώση ρύσεων. 5. Προκατασκευασμένος αρμός.
4 5
4
αυτήν την περίπτωση, ενώ οι θερμομονωτικές και ηχομονωτικές ιδιότητες που προσφέρουν μπορούν να επιτευχθούν με άλλα υλικά πιο εύκολα στη χρήση τους και με μικρότερο κόστος.
4 Ενδεικτικές περιπτώσεις διαμόρφωσης αρμού διαστολής.
την προστασία τυχόν θερμομονωτικών στρώσεων ή για την πλωτή διαμόρφωση του δαπέδου. Και οι δύο παραπάνω τύποι πλακών πρέπει να προστατεύονται από την υγρασία, συνήθως με φύλλο πολυαιθυλενίου επάνω από τη φέρουσα υποδομή, προκειμένου να μη μεταφέρεται υγρασία στις πλάκες. Τέλος, χρησιμοποιούνται πλάκες ελαφροδέματος με οπλισμό από ίνες γυαλιού.
Προκατασκευασμένες πλάκες Ως υποδομή του δαπέδου μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης συμπαγείς πλάκες από διάφορα υλικά, όπως οι ινοπλισμένες πλάκες γύψου σε δύο ή τρεις στρώσεις, ανάλογα με το χώρο εφαρμογής (κατοικίες ή χώρους συνάθροισης κοινού). Επίσης χρησιμοποιούνται πλάκες από προϊόντα ξύλου για
54 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Αρμοί διαστολής Κατασκευάζονται για την εκτόνωση των συστολοδιαστολικών μετακινήσεων μεταξύ τμημάτων της κατασκευής. Η θέση τους καθορίζεται από τη μελέτη και διαμορφώνονται κατά τη φάση σκυροδέτησης. Συνήθως κατασκευάζονται περιμετρικά των επιφανειών δαπεδόστρωσης και σε επαφή με κατακόρυφες επιφάνειες. Επίσης αρμοί μπορεί να διαμορφωθούν και για λόγους ηχοπροστασίας. Πρέπει να συνεχίζονται μέχρι την τελική επίστρωση. Αρμοί κατασκευής Οι κατασκευαστικοί αρμοί διαμορφώνονται εκεί, όπου για πρακτικούς λόγους σταματάει η σκυροδέτηση και η θέση τους πρέπει να καθορίζεται κατά τη φάση της μελέτης. Ο οπλισμός δεν διακόπτεται στον αρμό. Αρμοί ελέγχου Είναι διαμορφωμένοι ως εγκοπές στην επιφάνεια του δαπέδου και σε βάθος ίσο με το μισό πάχος της πλάκας και χρησιμοποιούνται για τη συγκέντρωση των ρηγματώσεων, οι οποίες θα αναπτυχθούν ούτως ή άλλως κατά τη σκλήρυνση του σκυροδέματος σε μία συγκεκριμένη περιοχή και την αποτροπή ανάπτυξή τους σε μία διευρυμένη ζώνη. H θέση τους καθορίζεται κατά τη φάση της μελέτης. Κατασκευάζονται σε περι-
οχές στένωσης του δαπέδου (π.χ. κάτω από πόρτες, σε αλλαγές της γεωμετρίας (σχήμα L) και σε κάνναβο ανά 20,0 - 25,0 m² με μήκη όχι μεγαλύτερα των 5,0 m. Μπορεί να διαμορφώνονται είτε σε όλο το πάχος τους σκυροδέματος (πλήρης αρμός), οπότε διαμορφώνονται κατά τη φάση σκυροδέτησης με την ενσωμάτωση πλευρικού ξυλότυπου ή πλαστικού καλουπιού, είτε σε τμήμα αυτού (αρμός ελέγχου, ψευδοαρμός). Η διαμόρφωση των ψευδοαρμών λειτουργεί ανακουφιστικά για το σκυρόδεμα, καθώς συγκεντρώνει τις ρηγματώσεις στο σκυρόδεμα. Οι τελευταίοι διακρίνονται σε αρμούς μερικής συστολής, στους οποίους διακόπτεται το 50% του οπλισμού και σε πλήρους συστολής, στους οποίους διακόπτεται το σύνολο του οπλισμού. Για τη μεταφορά των διατμητικών δυνάμεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν βλήτρα.
2 3 4
1
5
6 7 8 9
2
1
3 4
ΠΛΩΤΑ ΔΑΠΕΔΑ O όρος πλωτό ή κολυμβητό δάπεδο δεν αναφέρεται στο υλικό του δαπέδου αλλά στον τρόπο κατασκευής, που μπορεί να εφαρμοστεί με οποιοδήποτε τύπο υλικού (ξύλο, συνθετικές ή κεραμικές επιστρώσεις κτλ.). Σ’ αυτά τα δάπεδα η τελική επίστρωση διαχωρίζεται από την πλάκα της φέρουσας υποδομής (πλάκα σκυροδέματος, ξύλο ή μεταλλική επιφάνεια) με την εφαρμογή κάποιου μονωτικού υλικού και δεν συνδέεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο με αυτήν, παρέχοντας έτσι προστασία έναντι του κτυπογενούς ήχου. Χρησιμοποιούνται σε χώρους με αυξημένες απαιτήσεις ηχομόνωσης, αίθουσες εκδηλώσεων, αίθουσες θεαμάτων, σε βιομηχανικούς χώρους, στους οποίους εδράζονται μηχανήματα, που παράγουν θόρυβο λόγω κραδασμών αλλά και σε ιδιωτικές κατοικίες με αυξημένες απαιτήσεις ηχομόνωσης και σε κτίρια ξενοδοχείων. Ως στρώση διαχωρισμού χρησιμοποιείται συνήθως κάποιος ελαστικός φορέας (π.χ. συνθετικό καουτσούκ), ελαφρό μονωτικό υλικό (πλάκες υαλοβάμβακα ή πετροβάμβακα, εύκαμπτο αφρώδες πολυαιθυλένιο), που παρέχει προστασία έναντι των κτυπογενών θορύβων. Εκτός από την ηχομονωτική προστασία, αυτά τα υλικά χρησιμοποιούνται συνδυαστικά
5
6 7 10 11 9 1. Πλακίδια.. 2. Επένδυση με γυψοσανίδες 2 x 12,5 mm. 3. Πετροβάμβακας 50 mm. 4. Επένδυση με γυψοσανίδες 2 x 12,5 mm. 5. Ελαστική λωρίδα για αποφυγή ηχογέφυρας μεταξύ πλωτού δαπέδου και επένδυσης γυψοσανίδας. 6. Τσιμεντοκονίαμα 60 mm με ελαφρό οπλισμό.
7. Στεγανοποιητική μεμβράνη. 8. Σκληρές πλάκες πετροβάμβακα 30 mm. 9. Πλάκα σκυροδέματος. 10. Κόντρα πλακέ θαλάσσης 18 mm. 11. Αντικραδασμικές βάσεις έδρασης του κόντρα πλακέ θαλάσσης.
5
και για τις θερμομονωτικές και πυροπροστατευτικές τους ιδιότητες. Η ηχομονωτική προστασία του δαπέδου με πλωτή διαμόρφωση εξασφαλίζεται επίσης και με υλικά τελικών επιστρώσεων δαπέδων σε φύλλα ή ρολό, τα οποία φέρουν ενσωματωμένη ηχομονωτική στρώση (π.χ. φύλλα βινυλίου με ηχομονωτικό φύλλο φελλού) και τοποθετούνται χωρίς τη χρήση κόλλας. Σε χώρους με υψηλές απαιτήσεις ηχομόνωσης η τελική επίστρωση του δαπέδου από εύκαμπτο υλικό, όπως ινοσανίδες μέσης πυκνότητας (πλάκες MDF), σανίδες από ανυδρίτη ή κόντρα πλακέ, στηρί-
5 Τύποι πλωτών δαπέδων συνδυαστικά με ηχομονωτικά χωρίσματα για επίτευξη υψηλής ηχομόνωσης μεταξύ ορόφων και δωματίων. © Γιώργος Χατζηγεωργίου
• 55
ΕΙΔΗ ΔΑΠΕΔΩΝ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
ματα, με τα οποία δοκίδες ενώνουν τις κεφαλές των ορθοστατών και προσφέρουν γραμμική στήριξη στις πλευρές των πλακών ή συστήματα με πρόσθετο κεντρικό ορθοστάτη, που ενδείκνυνται στην περίπτωση ανάληψης σημαντικού σημειακού φορτίου. Σε περίπτωση, που τα αναλαμβανόμενα φορτία είναι μεγάλα και το ύψος του διακένου σχετικά μεγάλο (άνω των 700 mm), χρειάζεται η εξασφάλιση των ορθοστατών με χιαστί συνδέσμους. Η τοποθέτηση των πλακών στο δάπεδο χωρίς υπόστρωμα γίνεται με βάση τους δύο κύριους κάθετους άξονες του χώρου, εξασφαλίζοντας ότι περιμετρικά δεν θα τοποθετηθούν πλάκες μικρότερου πλάτους των 100 mm. Η τοποθέτηση δεν αρχίζει ποτέ από τα τοιχώματα. Οι ακραίοι ορθοστάτες στηρίζονται στα τοιχώματα, π.χ. με γωνιακά στηρίγματα και εάν τα τοιχώματα είναι ελαφριάς κατασκευής, τότε ενισχύονται με την τοποθέτηση λοξών αντηρίδων.
11
Κριτήρια επιλογής πλακών επίστρωσης
12 13 1
2
3
9
8
60 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
4
5
7
6 1. Πλακίδιο, πάχους 0,7 - 1,2 cm. 2. Κόλλα πλακιδίων, πάχους 1 - 3 mm. 3. Κόντρα πλακέ. 4. Μεταλλική δοκίδα. 5. Διάκενος χώρος. 6. Ορθοστάτης ρυθμιζόμενου ύψους. 7. Φέρουσα υποδομή. 8. Ελαστικό σφραγιστικό υλικό αρμού διαστολής. 9. Προκατασκευασμένο προφίλ αρμού.
Η χρήση ή όχι του ξύλινου υποστρώματος για τη στήριξη του δαπέδου καθορίζει και την επιλογή των υλικών όπως αυτών της τελικής επίστρωσης. Έτσι, όταν υπάρχει ξύλινο υπόστρωμα, δύναται να κολληθεί επ’ αυτού οποιοδήποτε υλικό επίστρωσης, όπως κεραμικά ή βινυλικά πλακίδια, μοκέτες, ξύλο (καρφωτό ή κολλητό), ελαστικά υλικά σε φύλλα ή πλάκες. Εάν δεν χρησιμοποιείται ξύλινο υπόστρωμα, τότε χρησιμοποιούνται προκατασκευασμένες τετραγωνικές πλάκες με διαστάσεις όχι μεγαλύτερες των 600 x 600 (mm) με μεταλλικές ενισχύσεις περιμετρικά και επικολλημένο δάπεδο από βινυλικά ή κεραμικά πλακίδια ή μοκέτες ή γυψόπλακες. Μεταλλικές πλάκες τοποθετούνται επί ειδικού μεταλλικού σκελετού και προορίζονται κυρίως για βιομηχανική χρήση ή σε χώρους με ειδικές απαιτήσεις, υγιεινής, αντιστατικότητας κτλ. Η κατάλληλη επιλογή των πλακών απαιτεί τον προσδιορισμό του μεγέθους και του τύπου των φορτίων (σημειακά ή κατανεμημένα, δυναμικά, από κύλιση βαριών αντικειμένων, από κρούση κτλ.), της αντοχής σε τριβή υπό φορτίο, σε πυρκαγιά και σε χημικούς παράγοντες. Επίσης χρει-
άζεται να συνεκτιμηθούν παράγοντες, όπως η επίδραση αναμμένου τσιγάρου, η συμπεριφορά τους ως προς την κατακράτηση ρύπων και σκόνης, το βάρος των πλακών, προκειμένου να επιτυγχάνεται η εύκολη ανύψωση για λόγους συντήρησης ή αντικατάστασής τους, η ευκολία τοποθέτησης, η περιεκτικότητα των πλακών σε επικίνδυνες ουσίες, η δυνατότητα ανακύκλωσης και επανάχρησής τους. Στην περίπτωση, που το διάκενο χρησιμοποιηθεί ως χώρος διακίνησης αέρα σε ενδοδαπέδιο σύστημα κλιματισμού (Plenum), τοποθετούνται διάτρητες πλάκες διαφόρων τύπων ή πλάκες με περσίδες, οι οποίες όμως δεν μπορούν να φέρουν σημαντικά σημειακά φορτία.
Επιλογή υλικού Οι ξύλινες πλάκες ή πλάκες από προϊόντα ξύλου είναι αρκετά ελαφρές και αποτελούν ιδανική επιλογή για χώρους ελαφριάς χρήσης, ενώ μπορούν να ενσωματωθούν σε αυτές γρίλιες εξαερισμού. H επεξεργασία τους είναι εύκολη και στην περίπτωση που χρειάζεται να παραλάβουν υψηλά φορτία, φέρουν ενίσχυση με μεταλλικό έλασμα στην εφελκυόμενη ζώνη. Μειονέκτημά τους είναι η μειωμένη ανθεκτικότητα στην υγρασία, οι παραμορφώσεις λόγω συρρίκνωσης και η συμπεριφορά τους έναντι πυρκαγιάς. Οι πλάκες από ορυκτά υλικά (γυψόπλακες, ασβεστόπλακες κτλ.) με διάφορες επιστρώσεις έχουν πολύ καλή συμπεριφορά έναντι πυρκαγιάς (κατηγορία F60). Έχουν μικρό βάρος και η επεξεργασία τους είναι πολύ εύκολη και μπορούν να ενσωματωθούν σ’ αυτές γρίλιες εξαερισμού. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, σπανιότερα σε χώρους γραφείων και σχεδόν ποτέ σε κατοικίες. Τα πλακίδια με πέτρα ή ξύλο ή από κεραμικό υλικό παρέχουν μια σκληρή επιφάνεια. Οι ελαστικές επιστρώσεις από PVC, καουτσούκ, λινέλαιο ή διάφοροι τύποι μοκετών διατίθενται σε πλήθος χρωμάτων και σχεδίων. Διατίθενται επίσης σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα με την αγωγιμότητα που διαθέτουν. Οι πλάκες από γυαλί αποτελούν μία υψηλής αισθητικής λύση, παρέχοντας συγχρόνως ικανοποιητική αντοχή. Το γυαλί μπορεί να είναι διαφανές, ημιδιαφανές, έγχρωμο ή με σχέδια, ενώ ο
14
συνδυασμός τους με φωτιστικά στοιχεία προσδίδει ένα ιδιαίτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Δεν ενδείκνυται η χρήση τους σε επιφάνειες με υψηλά φορτία. Οι πλάκες αλουμινίου αποτελούν μία λύση υψηλής αντοχής λόγω και των νευρώσεων, που φέρουν. Ενδείκνυνται για χρήση σε χώρους με ολισθαίνοντα βαριά φορτία. Έχουν μικρό βάρος και παρέχουν μεγάλη διαστασιακή ακρίβεια. Έχουν όμως μεγαλύτερο κόστος από τα υπόλοιπα προϊόντα, δεν παρέχουν καλή ηχομόνωση και δεν είναι εύκολη η επεξεργασία τους στο εργοτάξιο. Επίσης, λόγω της μεγάλης θερμικής αγωγιμότητας η θερμότητα που αναπτύσσεται
11 Ξύλινες πλάκες για υπερυψωμένα δάπεδα υψηλής αισθητικής. 12 Θυρίδα επισκεψιμότητας σε υπερυψωμένο δάπεδο. 13 Σκαρίφημα με λεπτομέρεια υπερυψωμένου δαπέδου στη θέση του αρμού διαστολής. 14 Κατασκευή υπερυψωμένου δαπέδου επάνω σε μεταλλικό κάνναβο με συνδυασμό συμπαγών και ηλεκτροπρεσαριστών πλακών.
• 61
ΕΙΔΗ ΔΑΠΕΔΩΝ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
ρει ανθεκτικότητα και ευκολία καθαρισμού (γυαλισμένο σκυρόδεμα). Οι φωτοκαταλυτικές επιστρώσεις αποτελούν τσιμεντούχες επιστρώσεις, υψηλής ανακλαστικότητας, για σκυρόδεμα ή άσφαλτο, οι οποίες έχουν την ιδιότητα του αυτοκαθαρισμού από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους και είναι ιδανικές για χρήση σε χώρους με αυξημένες απαιτήσεις υγιεινής.
Ρητινικά βιομηχανικά δάπεδα Μια συχνή επιλογή για τα βιομηχανικά δάπεδα αποτελούν οι ρητινικές επιστρώσεις σε διάφορα πάχη και υφές (λείες ή αντιολισθητικές), που προσφέρουν αντοχή και ανθεκτικότητα σε χημικούς παράγοντες, λίπη και έλαια και συντηρούνται και καθαρίζονται εύκολα.
19
20
19 Αυτοεπιπεδούμενη πολυουρεθανική επίστρωση. 20 Ρητινικό δάπεδο υψηλής αντοχής σε χώρους με υψηλά φορτία. 21 Η αυτοεπιπεδούμενη επίστρωση εποξειδικής ρητίνης εφαρμόζεται τραβηχτά με οδοντωτή σπάτουλα και περνιέται με ειδικό ακιδωτό ρολό για την αποφυγή δημιουργίας φυσαλίδων αέρα.
Αρμοί σε δάπεδα σκυροδέματος Σημαντικό στοιχείο για την επιτυχή κατασκευή των δαπέδων από σκυρόδεμα είναι η κατασκευή αρμών, η οποία πραγματοποιείται εντός 48 ωρών με ειδικό αρμοκόφτη και ακολουθεί η σφράγιση των αρμών με πολυουρεθανικά βερνίκια. Έπειτα μπορεί να γίνει αδιαβροχοποίηση της επιφάνειας, εφόσον είναι επιθυμητό. Άλλες επεξεργασίες και ειδικές επιστρώσεις σε δάπεδα σκυροδέματος Η επεξεργασία της τελικής επιφάνειας μιας πλάκας σκυροδέματος, η τριβή με αδαμαντοφόρα μηχανήματα και η τελική αδιαβροχοποίησή της αποδίδουν μία επιφάνεια σκληρή, ανθεκτική σε λίπη, έλαια με λεία και στιλπνή εμφάνιση, που προσφέ-
68 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Ταξινόμηση με βάση το πάχος Βάσει του πάχους επίστρωσης διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες: • Λεπτές μεμβράνες (< 1 mm). Αποτελούν επιστρώσεις μικρού πάχους (έως 1 mm). Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι μεμβράνες εμποτισμού και οι βαφές δαπέδων. Δεν πρόκειται για ολοκληρωμένο σύστημα αλλά για τελείωμα δαπέδου, το οποίο τοποθετείται σε νέα ή υφιστάμενη υποδομή. • Επιστρώσεις μέσου πάχους (1 - 3 mm). Είναι οι πιο συνήθεις σε βιομηχανικά δάπεδα. Παρέχουν ικανοποιητική μηχανική αντοχή, είναι αυτοεπιπεδούμενες και τοποθετούνται σε μία στρώση. Συνήθως όμως χρειάζεται και η προετοιμασία του υποστρώματος με την επάλειψη ασταριού για την επίτευξη καλύτερης πρόσφυσης. Μ’ αυτές τις μεμβράνες είναι δυνατόν να επιτευχθούν ηχομονωτική προστασία και αντιστατικότητα, ενώ ο χρωματισμός τους σε διάφορα σχέδια διαμορφώνει ένα ιδιαίτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Με την επίπαση κατάλληλων αδρανών ή συνθετικών υλικών, όταν η στρώση είναι ακόμη νωπή, επιτυγχάνεται καλύτερη αντιολισθηρότητα. • Επιστρώσεις μεγάλου πάχους (3 - 10 mm) Αποτελούν και αυτές αυτοεπιπεδούμενες επιστρώσεις ρητινοκονιαμάτων με μεγαλύτερη αντοχή και αντιολισθηρότητα από τις προηγούμενες, που χρησιμοποιούνται σε πλήθος εφαρμογών.
• Βαριές επιστρώσεις (>10 mm) Χρησιμοποιούνται σε δάπεδα με βαριά χρήση και κυκλοφορία οχημάτων. Έχουν μεγάλη μηχανική αντοχή, ανθεκτικότητα στην επιφανειακή φθορά (τριβή) σε κρουστικά και δυναμικά φορτία. Ταξινόμηση με βάση το υλικό της ρητίνης Οι ρητίνες, που χρησιμοποιούνται είναι εποξειδικές, πολυουρεθανικές, μεθακρυλικές, πολυεστερικές κτλ. • Εποξειδικές επιστρώσεις Τοποθετούνται σε δάπεδα τσιμεντοειδούς βάσης και καλύπτουν επιτυχώς τις αυξημένες απαιτήσεις σε μηχανικές και χημικές αντοχές των βιομηχανικών χώρων, παρέχοντας ταυτόχρονα όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα. Διατίθενται σε πλήθος χρωματισμών και η μείξη τους με έγχρωμα τεμαχίδια (νιφάδες και αδρανή) διαμορφώνει μία ιδιαίτερη διακοσμητική επιφάνεια, κατάλληλη για διάφορες εφαρμογές σε εσωτερικούς χώρους όχι μόνο βιομηχανικής χρήσης. Η επιφάνεια, που θα δεχθεί την επίστρωση, θα πρέπει να είναι στεγνή (υγρασία <4%), απαλλαγμένη από σκόνες, σαθρά υλικά, λίπη κτλ. και να είναι προστατευμένη από την προσβολή υγρασίας, καθώς η ύπαρξη νερού και ρύπων επηρεάζει αρνητικά την πρόσφυση της επίστρωσης. Η προετοιμασία της επιφάνειας περιλαμβάνει τρίψιμο, αμμοβολή, υδροβολή, σφαιριδιοβολή, φρεζάρισμα, ώστε να ανοιχθούν καλά οι πόροι της υπόβασης, προκειμένου να διεισδύσει το αστάρι και να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πρόσφυση της εποξειδικής επίστρωσης επάνω στο υπόστρωμα. Εάν πρόκειται να τοποθετηθεί επάνω σε παλαιά επιφάνεια με εποξειδική ή άλλου είδους επίστρωση, τότε η υφιστάμενη στρώση θα πρέπει να καθαριστεί καλά και να τριφθεί εξ ολοκλήρου. Η επιδιόρθωση τυχόν ρωγμών γίνεται με την τοποθέτηση συρρικνούμενου επισκευαστικού κονιάματος. Κατόπιν το υπόστρωμα καθαρίζεται επιμελώς με σκούπα υψηλής απορροφητικότητας. Έπειτα, η επιφάνεια ασταρώνεται με το εποξειδικό αστάρι, ενώ για μεταλλικές επιφάνειες τοποθετείται ειδικό αστάρι σε δύο στρώσεις.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΡΗΤΙΝΙΚΩΝ ΔΑΠΕΔΩΝ Ιδιότητα
Εποξειδικά
Πολυουρεθανικά Μεθακρυλικά Πολυεστερικά
Ρευστότητα (ιξώδες)
Μέτρια
Μέτρια
Μικρή
Μέτρια
Πρόσφυση
Μέτρια
Μέτρια
Ικανοποιητική
Μέτρια
Σκλήρυνση στους 5°C
Βραδεία
Μέτρια
Ταχεία
Μέτρια
Σκλήρυνση σε υγρό περιβάλλον
Εύκολη
Δύσκολη
Δύσκολη
Δύσκολη
Συστολή
Μικρή
Μικρή
Σημαντική
Μέτρια
Μηχανικά χαρακτηριστικά
Σκληρό
Σκληρό / εύκαμπτο ανά περίπτωση
Σκληρό
Σκληρό
Αντοχή σε χημικούς παράγοντες
Πολύ καλή
Καλή
Καλή
Εξαιρετική ακόμη και σε όξινο περιβάλλον
Ξήρανση (επιφάνεια έτοιμη για χρήση)
Σχετικά ταχεία (1 - 7 ημέρες)
Σχετικά ταχεία (1 - 7 ημέρες)
Πολύ ταχεία (1 - 5 ώρες)
Ταχεία (λιγότερο από 24 ώρες)
Οσμή
Μέτρια. Απουσία οσμής για υδατοδιαλυτά προϊόντα
Ασθενής
Πολύ έντονη μέχρι την ολοκλήρωση του πολυμερισμού
Έντονη
21
• 69
98 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Κατάστημα στη Γλυφάδα, 99 01 Architects. © Μαριάνα Μπίστη.
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΙΤΟΝΗ, διπλ. αρχιτέκτονας μηχ., MSc
ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΠΛΑΚΙΔΙΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ ΠΑΤΗΤΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟΚΟΝΙΑΜΑ ΓΥΑΛΙΣΜΕΝΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ ΜΩΣΑΪΚΑ ΞΥΛΟ ΠΟΛΥΣΤΡΩΜΑΤΙΚΑ ΔΑΠΕΔΑ (ΛΑΜΙΝΕΪΤ) ΕΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΜΟΚΕΤΕΣ Ως η τελική επιφάνεια, η επίστρωση καθορίζει την εμφάνιση του δαπέδου και κατ’ επέκταση του χώρου, ενώ του προσδίδει τα τεχνικά του χαρακτηριστικά. Η επιλογή της επίστρωσης εξαρτάται άμεσα από το είδος της εφαρμογής και τις προδιαγραφές του, που καθορίζονται από το είδος του χώρου (οικιακός ή εμπορικός), τη χρήση του (σαλόνι, κουζίνα, μπάνιο, είσοδος, σκάλα κτλ.), την κίνηση και τις καταπονήσεις που δέχεται, αλλά και τυχόν ειδικές απαιτήσεις, όπως η αυξημένη υγρασία, η ύπαρξη παιδιών ή κατοικίδιων, η ασφάλεια και η υγιεινή του χώρου, η ύπαρξη ενδοδαπέδιας θέρμανσης κτλ. Σήμερα στο εμπόριο υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι επιστρώσεων δαπέδων, από κλασικές και διαχρονικές επιλογές, όπως το ξύλο, το μάρμαρο και τα κεραμικά πλακίδια, έως καινοτόμα υλικά, όπως τα δάπεδα φελλού και βινυλίου. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται επίσης η τάση της αναβίωσης παλαιότερων υλικών με ανανεωμένα τεχνικά ή αισθητικά χαρακτηριστικά, όπως τα τσιμεντοκονιάματα και τα μωσαϊκά. Καθώς κάθε υλικό έχει τα θετικά και τα αρνητικά του, κατά την επιλογή θα πρέπει να γίνεται
μια συγκριτική μελέτη των εναλλακτικών λύσεων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες, όπως είναι η αντοχή, η αισθητική, η ευκολία εγκατάστασης, οι ανάγκες συντήρησης, ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος και το κόστος. Ακόμη, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι πιο συμφέρουσα η επιδιόρθωση ενός υφιστάμενου δαπέδου, παρά η ολική αντικατάστασή του, ειδικά εάν το υλικό βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση.
ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΠΛΑΚΙΔΙΑ Τα κεραμικά πλακίδια αποτελούν μια από τις πιο διαχρονικές επιστρώσεις δαπέδων και μια από τις πιο ευέλικτες λύσεις, καθώς χάρη στη βιομηχανοποίηση της παραγωγής τους διατίθενται σε τεράστια ποικιλία σχεδίων, χρωμάτων, ύφους και διαστάσεων. Στα πλεονεκτήματά τους συγκαταλέγονται η αντοχή τους, η ευκολία τοποθέτησης, το χαμηλό τους κόστος σε σχέση με άλλα υλικά και ο μικρός περιβαλλοντικός τους αντίκτυπος. Ακόμη, είναι ανθεκτικά σε πυρκαγιά και υγρασία, συμβατά με συστήματα ενδοδαπέδιας θέρμανσης και ψύξης και προσφέρουν άριστες συνθήκες
υγιεινής, δεδομένου ότι δεν προσβάλλονται εύκολα από βακτήρια και μυρωδιές. Από την άλλη, στα αρνητικά τους συμπεριλαμβάνεται η κρύα και σκληρή πολλές φορές αίσθηση που δημιουργούν, η σχεδόν μηδενική ηχοαπορρόφηση κτυπογενούς ήχου και η ολισθηρότητα ορισμένων υαλωμένων πλακιδίων. Αν και σε γενικές γραμμές, είναι εύκολα στον καθαρισμό και στη συντήρηση, η ύπαρξη αρμών απαιτεί μεγάλη προσοχή και άμεση επιδιόρθωση σε περίπτωση φθοράς, επειδή τα καθιστά ευπαθή σε φθορές, υγρασία και λεκέδες.
Παραγωγή, είδη & τεχνικά χαρακτηριστικά Τα κεραμικά πλακίδια παράγονται από ορυκτές πρώτες ύλες και συγκεκριμένα από άργιλο, καολίνη, άμμο και διάφορες ορυκτές προσμείξεις, όπως χαλαζία, αστρίους, πυρίτιο κ.ά. Μετά την προετοιμασία της πρώτης ύλης ακολουθεί η μορφοποίηση, που γίνεται με εξώθηση, πρεσάρισμα ξηρής ή υγρής μάζας ή χύτευση σε καλούπια και η όπτηση σε κλιβάνους. Σε μερικούς τύπους πλακιδίων ακολουθεί η διαδικασία της εφυάλωσης ή επισμάλτωσης, ανάλογα με τις • 99
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
17
18
17 Τα μάρμαρα πέραν του αισθητικού τους αποτελέσματος, διακρίνονται και για την υψηλή αντοχή τους. 18 Κύριο χαρακτηριστικό των μαρμάρων είναι ότι παρουσιάζουν λαμπερές επιφάνειες και πολλές φορές, νερά διαφόρων χρωμάτων, έγκλειστα στη μάζα τους. Ο συνδυασμός των πλακών σε γεωμετρικά σχέδια μπορεί να δημιουργήσει μοναδικές συνθέσεις.
Μάρμαρα Ανήκουν στα μεταμορφωσιγενή πετρώματα και αποτελούν μία ειδική ομάδα κρυσταλλοποιημένων ασβεστόλιθων. Κύριο χαρακτηριστικό των μαρμάρων είναι ότι, όταν κοπούν, παρουσιάζουν λαμπερές επιφάνειες και πολλές φορές, νερά διαφόρων χρωμάτων ή έγκλειστα στη μάζα τους. Επιδέχονται λείανση και στίλβωση, που αναδεικνύει τους χρωματισμούς τους. Η ποιότητα των μαρμάρων και η καταλληλότητά τους για συγκεκριμένες χρήσεις καθορίζονται από τη σύσταση, την αισθητική και χρωματική τους εμφάνιση καθώς και τη σταθερότητά της, την παρουσία φλεβιδίων, τη διάταξη και το χρώμα τους, την παρουσία εγκλεισμένων ορυκτών και την εργασιμότητά τους. Από τα αρνητικά χαρακτηριστικά των μαρμάρων είναι ότι δεν αντέχουν στη φωτιά, καθώς και σε βιομηχανικό περιβάλλον, διότι επηρεά-
108 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
ζονται από τα οξέα και ασβεστοποιούνται επιφανειακά. Στην εμπορική ορολογία της αγοράς των διακοσμητικών πετρωμάτων μάρμαρο ονομάζεται κάθε πέτρωμα μικρής έως μέσης σκληρότητας (3 έως 4 της κλίμακας Mohs), το οποίο επιδέχεται λείανση και στίλβωση και μπορεί να κοπεί σε πλάκες μικρού πάχους. Ως μάρμαρα, επομένως, στην αγορά χαρακτηρίζονται όχι μόνο τα γνήσια κρυσταλλικά μάρμαρα, αλλά και διάφορα άλλα διακοσμητικά πετρώματα, όπως είναι διάφοροι ασβεστόλιθοι, τραβερτίνες, όνυχες, αλάβαστρα, καθώς και οι οφειτοασβεστίτες και σερπεντινίτες. Γρανίτες Ο γρανίτης είναι το πιο διαδεδομένο είδος πυριγενούς πετρώματος. Αποτελείται κυρίως από χαλαζία, στον οποίο οφείλει τη σκληρότητά του,
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΑΠΕΔΩΝ Δυναμικό Θερμική Αντοχή Αντοχή σε Αντοχή Αντοχή μέτρο αγωγιμότητα σε θλίψη εφελκυσμό σε κρούση σε τριβή ελαστικό τητας
Τύπος φυσικού λίθου
Χρώμα
Άνω Πεντέλη
χιονόλευκο
••
••
•••••
••
•••
••
Επένδυση κατασκευών, μνημεία, διακόσμηση
Κάτω Πεντέλη
λευκό κυανόλευκο
•••
•
•••
••
••••
••
Επένδυση κατασκευών, μνημεία, διακόσμηση
Πάρος
λευκό
•••
•
••
•
•••
•
Μνημεία
Βόλος
κυανόλευκο
••
•
••••
•••
•
••••
Επένδυση κατασκευών
Αγ. Μαρίνα
υπόλευκο
•
•
•••
•
•••
•••••
Επένδυση κατασκευών, μνημεία, διακόσμηση
Αλιβέρι
τεφρό
••
•
••••
•••
•••
••••
Επένδυση κατασκευών
Σκύρος
ροδόχρωμο
•
•
•••••
•••
••••
•••••
Επένδυση κατασκευών, διακόσμηση
Ερέτρια
ερυθροϊώδες
•
•
•••
•••
••••
•••••
Επένδυση κατασκευών
Τήνος
πράσινο
•••••
•••
•
••
•••••
••
Επένδυση κατασκευών, μνημεία
Φάρσαλα
μαύρο
•
••
•
•••
•••••
•••••
Διακόσμηση
Βέροια
λευκό
•
•
•••••
••••
••••
•••••
Επένδυση κατασκευών, μνημεία
Νάουσα
πράσινο
•••••
•••••
••••
•••••
•••••
•••
Επένδυση κατασκευών, διακόσμηση
Φωτιάς Βερμίου
λευκό
•••••
••
••
•••••
•••••
•••
Επένδυση κατασκευών, διακόσμηση
Χρήση
••••• άριστο, •••• πολύ καλό, ••• καλό, •• μέτριο, • κακό Πηγή: ΚΤΙΡΙΟ 1/2016, Το μάρμαροστα δάπεδα. Ποιότητα, επιλογή, συντήρηση.
μαρμαρυγία, που καθορίζει το βαθμό των αλλοιώσεων που προκαλούνται, και αστρίους, που είναι πυριτικά άλατα με διάφορους χρωματισμούς και υαλώδη λάμψη και του δίνουν τα εντυπωσιακά του χρώματα. Σε μικρότερες αναλογίες περιέχονται σιδηροπυρίτης, μαγνητίτης, ζιρκόνιο, βιοτίτης κ.ά. Είναι υλικό βαρύ, σκληρό και συμπαγές, έχει μικρό πορώδες, πολύ μικρή υδατοαπορροφητικότητα, άριστη μηχανική συμπεριφορά και πολύ μεγάλη σκληρότητα (7 στην κλίμακα Mohs). Στις τεχνικές του ιδιότητες ανήκει η μέτρια εργασιμότητα, με δυνατότητα λείανσης, στίλβωσης και επιφανειακής επεξεργασίας, ακόμη και με φλόγιστρο. Εμφανίζει κακή συμπεριφορά σε πυρκαγιά, επειδή ο χαλαζίας που περιέχει, διογκώνεται και θρυμματίζεται, έτσι δεν είναι υλικό που προτιμάται σε δημόσιους χώρους, με υψηλές απαιτήσεις πυροπροστασίας. Οι γρανί-
τες καλής ποιότητας αναγνωρίζονται από την ομοιόμορφη κατανομή των ορυκτών στη μάζα τους. Αντιθέτως, οι γρανίτες κακής ποιότητας, παρουσιάζουν πορώδη ιστό με αλλοιώσεις, κηλίδες ή φλέβες στο χρώμα της σκουριάς και αποσάθρωση. Οι γρανίτες διαθέτουν μεγάλο χρωματικό εύρος με φόντο, που κυμαίνεται από ανοικτό γκρι ως μαύρο και από κίτρινο ως κόκκινο και διάσπαρτους ορυκτούς κόκκους διαφορετικών μεγεθών και χρωμάτων. Σύμφωνα με το πρότυπο prEN 12670, στην κατηγορία "γρανίτες", συμπεριλαμβάνονται όλα τα φυσικά και συμπαγή πετρώματα που επιδέχονται λείανση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη δόμηση και στη διακόσμηση και αποτελούνται από ορυκτά με σκληρότητα 5 - 7 της κλίμακας Mohs. Με βάση αυτό το πρότυπο μπορούν να συμπεριληφθούν σ’ αυτή τη κατηγορία όλα τα πυρι• 109
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΠΑΤΗΤΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟΚΟΝΙΑΜΑ
29
Αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες εφαρμογές των διακοσμητικών δαπέδων σκυροδέματος, καθώς δίνει ένα λιτό, χυτό, ομοιόμορφο δάπεδο με ευρεία εφαρμογή. Προσαρμοσμένο στα ελληνικά καιρικά δεδομένα και στις τοπικές ανάγκες, το πατητό τσιμεντοκονίαμα χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες εκτενώς σε βοηθητικούς και επαγγελματικούς χώρους, σε χώρους με υψηλές απαιτήσεις στεγανότητας, αλλά και σε διακοσμητικές εφαρμογές κυρίως στα νησιά και ειδικότερα στις Κυκλάδες. Τα τελευταία χρόνια, χάρη στην ανθεκτικότητα, στη διαχρονικότητα και στην αισθητική αξία του υλικού, το πατητό τσιμεντοκονίαμα έχει έρθει και πάλι στο προσκήνιο με την εμφάνιση νέων βιομηχανοποιημένων προϊόντων, βελτιωμένων ως προς τη σύσταση, που καλύπτουν πλήθος εφαρμογών. Πέρα από τη μεγάλη του αντοχή, στα θετικά του συγκαταλέγεται η αυξημένη του σκληρότητα, το μικρό πάχος εφαρμογής, η ελαστικότητά του, που επιτρέπει τη δημιουργία ενιαίων επιφανειών χωρίς αρμούς, η υδατοστεγανότητα και η πρόσφυση σχεδόν σε οποιοδήποτε υπόστρωμα. Το κόστος του είναι αρκετά αυξημένο και μπορεί να συγκριθεί με αρκετά ακριβές λύσεις, όπως πλακίδια υψηλής ποιότητας ή μάρμαρα, ενώ η αισθητική του είναι
30
116 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
πιο κατάλληλη για μοντέρνους, μινιμαλιστικούς χώρους ή για παραδοσιακές κατασκευές. Το επιθυμητό αισθητικό αποτέλεσμα καθορίζεται από την επιλογή του χρώματος και της κατάλληλης υφής ή τεχνοτροπίας. Οι περισσότερες εταιρείες διαθέτουν έτοιμες αποχρώσεις, αλλά τα προϊόντα μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν εξειδικευμένα σε κάθε χώρο, με την προσθήκη χρωστικών ουσιών στο μείγμα. Επιπροσθέτως, η τελική επιφάνεια μπορεί να αποκτήσει ματ, σατινέ ή γυαλιστερή όψη, να έχει ενιαίο χρώμα ή τονικές διαβαθμίσεις, να αποκτήσει λεία υφή, όψη πέτρας ή τσιμέντου κ.ο.κ.
Σύσταση & τεχνικά χαρακτηριστικά Το πατητό τσιμεντοκονίαμα θεωρείται οικολογικό υλικό χάρη στη σύστασή του, που βασίζεται στη χρήση φυσικών υλικών, όπως της θηραϊκής γης, της φυσικής ποζολάνης, της χαλαζιακής άμμου, του κεραμάλευρου και της υδράσβεστου. Στην ελληνική αγορά υπάρχουν αρκετές εταιρείες, που παράγουν τα δικά τους βιομηχανοποιημένα κονιάματα, κάνοντας χρήση φυσικών πρώτων υλών, που προέρχονται μάλιστα από την Ελλάδα. Σε πολλά προϊόντα προστίθενται ρητίνες ή άλλα πρόσθετα, όπως μικροΐνες και ελαστικοποιητές, για βελτίωση διάφορων ιδιοτήτων, όπως της πρόσφυσης
στο υπόστρωμα, της αντοχής σε διάφορες καταπονήσεις και της δυνατότητας κατασκευής μονολιθικών επιστρώσεων με πολύ μικρό πάχος, ενώ μπορούν να προστεθούν εύκολα χρωστικές ουσίες για χρωματισμό του μείγματος. Χάρη στις εξαιρετικές του ιδιότητες και στη μοναδική αισθητική που προσφέρει, το πατητό τσιμεντοκονίαμα συγκεντρώνει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Σε συνδυασμό με τα κατάλληλα βερνίκια επίστρωσης προσφέρει μια σειρά πλεονεκτημάτων στις επιφάνειες, επί των οποίων εφαρμόζεται, καλύπτοντας ένα πολύ μεγάλο εύρος τεχνικών και αισθητικών απαιτήσεων. • Πάχος εφαρμογής. Χαρακτηριστικό του πατητού τσιμεντοκονιάματος είναι το μικρό πάχος εφαρμογής, που συνήθως κυμαίνεται από 2 έως 5 mm. Ως εκ τούτου, δεν θεωρείται ότι επιβαρύνει το φέροντα οργανισμό του κτιρίου, ενώ είναι ιδανικό για την περίπτωση των ανακαινίσεων. • Αντοχή και σκληρότητα. Το πατητό τσιμεντοκονίαμα παρουσιάζει αυξημένη αντοχή, σκληρότητα και μεγάλη διάρκεια ζωής παρά το μικρό πάχος εφαρμογής. Η αντοχή βέβαια ποικίλλει ανάλογα με το υπόστρωμα, επάνω στο οποίο θα εφαρμοστεί, τον τύπο και την ποιότητα των υλικών. • Αντοχή σε κρούση. Αν και σε γενικές γραμμές πρόκειται για σκληρό υλικό, η
αντοχή σε κρούση εξαρτάται ως ένα βαθμό και από τη σκληρότητα του υποστρώματος λόγω του μικρού πάχους εφαρμογής. Μη ανθεκτικά υποστρώματα, όπως η γύψος, είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν παραμορφώσεις σε σύγκριση με σταθερά υποστρώματα, όπως το τσιμέντο ή το μωσαϊκό. • Αντοχή σε φθορά και τριβή. Εξαρτάται από τον τύπο του πατητού τσιμεντοκονιάματος και του σφραγιστικού υλικού. Τσιμεντοκονιάματα με μεγαλύτερα αδρανή είναι πιο ανθεκτικά, κάτι που τα καθιστά κατάλληλα για πιο απαιτητικές εφαρμογές, όπως τα δάπεδα. • Χημική αντοχή. Η αντοχή σε λεκέδες και διάφορα υγρά εξαρτάται αποκλειστικά από το σφραγιστικό υλικό, που τοποθετείται ως τελική επίστρωση. Τα σύγχρονα βερνίκια προστατεύουν από βρομιές, λάδια, ακόμη και οξέα, αν αφαιρεθούν αμέσως. • Ελαστικότητα. Χάρη στην ελαστικότητά του, επιτρέπει την κατασκευή ενιαίων, μονολιθικών επιφανειών χωρίς αρμούς. Οι επιφάνειες από πατητό τσιμεντοκονίαμα μένουν ανεπηρέαστες από μικροδονήσεις και από συστολοδιαστολές και δεν παρουσιάζουν ρηγματώσεις. Η ενιαία επιφάνεια βοηθάει και στην αποφυγή συσσώρευσης βρομιάς, διευκολύνοντας τον καθαρισμό και διασφαλίζοντας ότι ο
29 Χρήση πατητού τσιμεντοκονιάματος σε μπάνιο. Κατοικία στη Μύκονο. Αρχιτεκτονική μελέτη: BLOCK722 architects+. © Γιώργος Κορδάκης. 30 Το πατητό τσιμεντοκονίαμα ταιριάζει απόλυτα σε χώρους με βιομηχανικό στιλ. Κατάστημα στην Αθήνα. Αρχιτεκτονική μελέτη: dARCHstudio. © Θανάσης Καρατζάς. 31 Το πατητό τσιμεντοκονίαμα είναι ιδανικό για ανακατασκευές, καθώς παρουσιάζει καλή πρόσφυση επάνω σε οποιοδήποτε υπόστρωμα, έχοντας μικρό συνολικό πάχος περίπου 5 mm. Μετατροπή βιομηχανικού χώρου σε κατοικία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Αρχιτεκτονική μελέτη: UBUplan Architects. ©Studiovd/gr. 31
• 117
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ
Μοκέτες
Πολυστρωματικά δάπεδα (λαμινέιτ)
Ξύλο
Φυσικοί λίθοι
Κεραμικά
ΥΛΙΚΟ
ΘΕΤΙΚΑ
ΑΡΝΗΤΙΚΑ
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
• Μεγάλη αντοχή σε καταπονήσεις, καλή μηχανική συμπεριφορά και χαμηλή διαπερατότητα (εξαρτάται από τον τύπο). • Μεγάλη αντοχή σε πυρκαγιά και σε υγρασία. • Ευκολία τοποθέτησης. • Μικρός περιβαλλοντικός αντίκτυπος. • Αντίσταση σε βακτήρια και μυρωδιές.
• Μηδενική ηχοαπορρόφηση κτυπογενών θορύβων. • Πιθανή ολισθηρότητα (σε υαλωμένα πλακίδια). • Ευπάθεια αρμών σε φθορές, υγρασία και λεκέδες. • Πιθανότητα ρηγμάτωσης υπό μεγάλη πίεση.
• Εφαρμογή σε λείο, επίπεδο και καθαρό υπόστρωμα. • Επικόλληση συνήθως σε υπόστρωμα τσιμέντου, με τη χρήση ισχυρού τσιμεντοκονιάματος και την προσθήκη πλαστικοποιητή ή με τη χρήση κατάλληλης ακρυλικής κόλλας • Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στη σωστή χάραξη, κατασκευή ισοπαχών αρμών και στην επιπεδότητα της τελικής επιφάνειας, χωρίς εγκλωβισμένο αέρα στο εσωτερικό. • Πρόβλεψη αρμών διαστολής.
• Μεγάλη σχεδιαστική ευελιξία χάρη στην πληθώρα σχεδίων, χρωμάτων και σχημάτων. • Ποικιλία μεγεθών, από ψηφίδες έως πλακίδια πολύ μεγάλων διαστάσεων, που δημιουργούν ενιαίες μονολιθικές επιφάνειες. • Τεράστια ποικιλία ύφους από μονόχρωμα έως απομιμήσεις ξύλου, πέτρας, τσιμέντου κτλ.
• Δάπεδα όλων των εσωτερικών χώρων, ακόμη και υγρών (κουζίνες, μπάνια). • Εμπορικοί χώροι με αυξημένη κίνηση αλλά και με υψηλές απαιτήσεις υγιεινής, όπως νοσοκομεία, ξενοδοχεία, ιατρεία, εστιατόρια κτλ. • Ακατάλληλα για βιομηχανικούς χώρους βαριάς καταπόνησης
• Πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής και αντοχή. • Μικρές ανάγκες συντήρησης. • Θερμική μόνωση. • Μικρή υδατοαπορρόφηση. • Οικολογικό, ανακυκλώσιμο προϊόν. • Δυνατότητα επανάχρησης.
• Μεγάλο κόστος. • Μεγάλο βάρος. • Ανάλογα με τον τύπο πετρώματος, πιθανότητα ρηγμάτωσης, ευαισθησίας σε υγρά και ολισθηρότητας.
• Τοποθέτηση σε εξομαλυμένο και καθαρό υπόστρωμα. • Επικόλληση συνήθως σε υπόστρωμα τσιμέντου, με τσιμεντοκονίαμα (κολυμβητό) ή με ειδικές κόλλες (κολλητό). • Προσεκτική αρμολόγηση με βάθος ίσο με το πάχος των πλακών και πλάτος από 1 έως 3 mm, ανάλογα με την κατασκευή. • Πρόβλεψη αρμών διαστολής. • Επιφανειακή επεξεργασία δαπέδου.
• Διαχρονική εμφάνιση, πολυτελής αίσθηση. • Ποικιλία επιλογών πετρωμάτων, κατάλληλων για δάπεδα, όπως μάρμαρα, γρανίτες, σχιστόπλακες κτλ. • Μεγάλη ποικιλία χρωματισμών, ύφους, σχημάτων και μεγεθών.
• Οικιακές και εμπορικές χρήσεις ακόμη και σε χώρους υψηλής κίνησης, όπως εισόδους ξενοδοχείων, πολυτελή κτίρια γραφείων, εμπορικά καταστήματα, ιατρεία κτλ. • Ακατάλληλοι για χώρους πολύ υψηλής καταπόνησης και για βιομηχανικούς ή άλλους χώρους, που απαιτούν συχνό καθαρισμό ή έρχονται σε πολύ συχνή επαφή με υγρασία.
• Φυσική ομορφιά, αίσθηση οικειότητας και ζεστασιάς. • Ποιοτικό αποτέλεσμα. • Μεγάλη αντοχή και διάρκεια ζωής με σωστή συντήρηση. • Ανακυκλώσιμο υλικό με δυνατότητα επανάχρησης.
• Μεγάλο κόστος. • Αρκετά μεγάλες ανάγκες συντήρησης. • Απαιτεί προσοχή κατά τη χρήση, επειδή μπορεί να υποστεί εύκολα φθορές ή να απορροφήσει υγρασία, να υποστεί στρέβλωση ή ακόμη και σήψη.
• Εφαρμογή σε στεγνό, καθαρό, επίπεδο υπόστρωμα. • Τοποθέτηση ειδικών στρώσεων μεταξύ της ξύλινης επίστρωσης και της βάσης του δαπέδου για μείωση κτυπογενούς θορύβου, εμπόδιση υγρασίας κτλ. • Τοποθέτηση καρφωτά, επικολλητά ή κολυμβητά, ανάλογα με το είδος της επίστρωσης, τις ιδιαιτερότητες του χώρου, τη χρήση του δαπέδου και το είδος της βάσης του. • Πρόβλεψη αρμών διαστολής. • Τελείωμα επιφάνειας συνήθως με βερνίκωμα.
• Διαχρονική, πολυτελής εμφάνιση. • Ποικιλία τύπων ξυλείας σε διαφορετικά χρώματα, σχήματα και μεγέθη, κατάλληλα για κάθε στιλ διακόσμησης. • Μεγάλη ποικιλία τελειωμάτων.
• Όλα τα ξύλα είναι κατάλληλα για οικιακές εφαρμογές (σαλόνια, τραπεζαρίες, υπνοδωμάτια κτλ.). • Ορισμένες επιστρώσεις, κυρίως τροπικής, σκληρής ξυλείας, είναι κατάλληλες για εμπορικούς χώρους μέτριας ή μεγάλης κίνησης. • Τα περισσότερα ξύλινα δάπεδα είναι ακατάλληλα για χώρους με αυξημένη υγρασία ή χώρους βαριάς καταπόνησης.
• Eεναλλακτική λύση έναντι των ξύλινων δαπέδων, με διάφορες επιλογές στην όψη, μειωμένες απαιτήσεις συντήρησης, μικρότερο κόστος αγοράς, ευκολία και ταχύτητα τοποθέτησης. • Ελεγχόμενη ποιότητα κατασκευής, ομοιομορφία στην απόδοση της τελικής επιφάνειας και ανθεκτικότητα στο χρόνο. • Δυνατότητα επανάχρησης.
• Αν και προσομοιάζουν στην εμφάνιση του ξύλου, δεν προσφέρουν την ίδια φυσική αίσθηση και ζεστασιά της ξύλινης επίστρωσης. • Μικρή αντοχή σε υγρασία των περισσότερων προϊόντων. • Πιθανή ολισθηρότητα.
• Τοποθέτηση σε ξηρό, καθαρό και επίπεδο υπόβαθρο, σχεδόν οποιουδήποτε υλικού. • Πλωτή τοποθέτηση με κούμπωμα είτε με απλή προσαρμογή μέσω ειδικά διαμορφωμένων προεξοχών στις διαμήκεις ακμές των τεμαχίων με χρήση κόλλας ή χωρίς, ανάλογα με τον τύπο του δαπέδου. • Πρόβλεψη αρμών διαστολής.
• Διαθέσιμα σε διαφορετικές μορφές ύφους, όπως ξύλου, πέτρας, τσιμέντου κτλ. • Ποικιλία μεγεθών και σχημάτων. • Μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και τελειωμάτων (ματ, σατινέ, γυαλιστερά κτλ.).
• Οικιακές και επαγγελματικές εφαρμογές ανάλογα με το προϊόν. • Ιδανικά για ανακαινίσεις, επειδή επιτρέπουν πρόσφυση σχεδόν σε όλα τα υφιστάμενα υποστρώματα και έχουν μικρό πάχος εφαρμογής • Καλό είναι να αποφεύγονται σε χώρους με μεγάλη υγρασία ή βαριά καταπόνηση, εκτός και αν φέρουν σχετική επισήμανση.
• Δημιουργία ζεστής και άνετης στη βάδιση επιφάνειας. • Προσφέρουν ηχητική και θερμική μόνωση. • Μεγάλη σχεδιαστική ευελιξία. • Σχετικά μικρό κόστος.
• Δύσκολη συντήρηση, ευάλωτες σε βρομιά και λεκέδες. • Μπορούν να απορροφήσουν μυρωδιές. • Μπορούν να συσσωρεύσουν αλλεργιογόνα, όπως σκόνη.
• Καθαρισμός και προετοιμασία υποστρώματος. • Τοποθέτηση με κάρφωμα, ταινία ή επικόλληση, ανάλογα με την εφαρμογή. • Πρόβλεψη ζωνών καθαρισμού σε χώρους με κίνηση.
• Φιλική, ζεστή αίσθηση. • Τεράστια ποικιλία σχεδίων, χρωμάτων, ύφους, μοτίβων κτλ, που καλύπτουν κάθε αισθητική απαίτηση.
• Κατάλληλες για χώρους διαβίωσης με μικρή κίνηση, όπως σαλόνια, υπνοδωμάτια και για εμπορικούς χώρους ανάλογων προδιαγραφών, όπως δωμάτια ξενοδοχείων. • Δεν συστήνονται για χώρους μεγάλης κίνησης, για χώρους με άτομα που πάσχουν από αλλεργίες, για χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος και για χώρους με κατοικίδια.
150 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ
Λινέλαιο
Βινύλιο
Φελλός
Μωσαϊκά
Πατητό τσιμεντοκονίαμα
ΥΛΙΚΟ
ΘΕΤΙΚΑ
ΑΡΝΗΤΙΚΑ
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
• Μεγάλη αντοχή σε καταπονήσεις και υγρασία και μεγάλη σκληρότητα. • Οικολογική λύση. • Μικρό πάχος εφαρμογής. • Πρόσφυση σχεδόν σε όλες τις επιφάνειες.
• Μεγάλο κόστος. • Ευπαθές σε λεκέδες.
• Τοποθέτηση σε νέο ή υφιστάμενο δάπεδο (αρκεί να τηρεί τις μηχανικές αντοχές), καθαρό και εξομαλυμένο. • Στεγανοποίηση επιφάνειας, αν απαιτείται, και αστάρωμα για σταθεροποίηση. • Εφαρμογή τσιμεντοκονιάματος σε δύο ή περισσότερες διαδοχικές στρώσεις, συνήθως 1 - 3 mm, ανάλογα με το προϊόν και την εφαρμογή. • Αστάρωμα της τελικής επιφάνειας και αδιαβροχοποίηση με κατάλληλο σφραγιστικό υλικό.
• Μινιμαλιστική αισθητική με δημιουργία ενιαίων επιφανειών, χωρίς αρμούς. • Φυσική εμφάνιση. • Μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και τελειωμάτων. • Δυνατότητα εξειδίκευσης στις απαιτήσεις του κάθε χώρου.
• Οικιακές και εμπορικές χρήσεις, ακόμη και σε χώρους με υψηλές απαιτήσεις. • Κατάλληλο για υγρούς χώρους, όπως μπάνια και κουζίνες. • Κατάλληλο για δημιουργία ενιαίων επιφανειών με τοίχους ή επιπλώσεις.
• Πολύ μεγάλη αντοχή και διάρκεια ζωής. • Αδιαπέραστη επιφάνεια. • Μικρές ανάγκες συντήρησης. • Ευκολία καθαρισμού. • Οικολογική λύση χάρη στα ανακυκλώσιμα υλικά.
• Δύσκολη εγκατάσταση. • Μεγάλο αρχικό κόστος. • Πιθανότητα ρηγμάτωσης, εάν δεν γίνει σωστή εγκατάσταση.
• Καθαρισμός και προετοιμασία του υποστρώματος με χρήση κατάλληλου ασταριού. • Εφαρμογή με χύτευση ή με τη χρήση προκατασκευασμένων πλακιδίων. • Πρόβλεψη αρμών για μεγάλες επιφάνειες. • Αδιαβροχοποίηση και γυάλισμα τελικής επιφάνειας για απόκτηση της επιθυμητής υφής.
• Μεγάλη σχεδιαστική ευελιξία. • Μοντέρνα αισθητική χάρη στην εκσυγχρονισμένη εμφάνιση των υλικών. • Δυνατότητα προσαρμογής στα χυτά δάπεδα, με επιλογή ψηφίδων διαφορετικού τύπου, μεγέθους και χρώματος, προσθήκη χρωστικών ουσιών και τοποθέτηση λωρίδων.
• Οικιακές και εμπορικές εφαρμογές, όπου απαιτείται ένα υψηλής ποιότητας και αισθητικής αποτέλεσμα. • Κατάλληλο για χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως νοσοκομεία και εστιατόρια, αλλά και για χώρους πολύ αυξημένης κίνησης, όπως αεροδρόμια ή συνεδριακά κέντρα.
• Ελαστική επίστρωση με μαλακή υφή, που προσφέρει άνεση στη βάδιση. • Αρκετά μεγάλη αντοχή και διάρκεια ζωής. • Φυσικό, βιώσιμο και ανακυκλώσιμο υλικό. • Προσφέρει θερμική και ακουστική μόνωση, ενώ δημιουργεί επιφάνεια αδιαπέραστη από νερό. • Επαναφορά αρχικής κατάστασης μετά την επιβολή φορτίου.
• Μεγάλο κόστος. • Πιθανότητα αποχρωματισμού. • Περιορισμένες επιλογές σχεδίων και χρωμάτων. • Χρειάζεται ειδική επίστρωση για προστασία από λεκέδες, υγρασία.
• Καθαρισμός και προετοιμασία του υποστρώματος. • Εγκλιματισμός υλικού στο χώρο εγκατάστασης. • Τοποθέτηση με ειδικά συγκολλητικά υλικά (κολλητά). • Διαμόρφωση κατάλληλων αρμών, ανάλογα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. • Επίστρωση με βερνίκι ή με ειδική πολυουρεθάνη.
• Φυσική αισθητική και ζεστή αίσθηση. • Μικρή ποικιλία χρωμάτων και σχεδίων.
• Κατάλληλος για οικιακά δάπεδα αλλά και για εμπορικές εφαρμογές. • Ιδανικό υλικό για νέες ή υφιστάμενες κατασκευές. • Ασφαλές δάπεδο για παιδικά δωμάτια, σχολεία ή χώρους για άτομα με αλλεργίες. • Δεν συστήνεται για χρήση σε χώρους με έντονες αυξομειώσεις της υγρασίας, όπως το μπάνιο.
• Ελαστικά πολυστρωματικά δάπεδα με μεγάλη αντοχή σε καταπονήσεις και υγρασία. • Χαρίζουν μαλακή επιφάνεια, ευκολία στη βάδιση. • Δυνατότητα ανακύκλωσης τους. • Μικρό κόστος.
• Μικρότερη διάρκεια ζωής σε σχέση με άλλα ελαστικά υλικά. • Περιέχουν στη σύσταση τους PVC, παράγωγο του πετρελαίου, που δεν προέρχεται από ανανεώσιμη πηγή. • Ορισμένοι τύποι βινυλίου μπορεί να εκπέμπουν πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC). Γι’ αυτό θα πρέπει να επιλέγονται μόνο πιστοποιημένα ασφαλή προϊόντα.
• Η τοποθέτηση ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του δαπέδου. • Διατίθενται πλακίδια, τα οποία τοποθετούνται με κόλληση και ειδικό μυστρί ή με κόλληση με ψεκασμό, αλλά και προϊόντα με ενσωματωμένο αυτοκόλλητο στην πίσω όψη τους. • Τα φύλλα βινυλίου κόβονται στις επιθυμητές διαστάσεις και επικολλώνται στο υπόστρωμα, αφού πρώτα καθαριστεί καλά.
• Η εμφάνιση και η ποιότητα ποικίλλουν ανάλογα με το προϊόν. • Η τελική εμφάνιση επιτυγχάνεται μέσω ψηφιακής εκτύπωσης και γι' αυτό διατίθενται σε διάφορους χρωματισμούς, αλλά και απομιμήσεις φυσικών υλικών.
• Ανάλογα με το προϊόν, μπορούν να καλύψουν από απλές οικιακές χρήσεις έως εμπορικές εφαρμογές μεγάλης κίνησης ή αυξημένης υγρασίας. • Χάρη στη μεγάλη αντοχή τους, στην ευκολία καθαρισμού και στην τελική μαλακή τους επιφάνεια, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα σε εκπαιδευτικά κτίρια, νοσοκομεία, ξενοδοχεία κτλ. • Δεν τοποθετούνται σε σκάλες.
• Αρκετά μεγάλη αντοχή και μεγάλη διάρκεια ζωής. • Οικολογική και οικονομική επίστρωση. • Μικρές ανάγκες συντήρησης. • Παρέχουν μια λεία επιφάνεια, άνετη στη βάδιση, υποαλλεργική και εύκολη στον καθαρισμό.
• Δυσκολία εφαρμογής λόγω ακαμψίας του υλικού. • Δεν είναι κατάλληλα για χώρους με πολύ μεγάλη κίνηση και υγρασία. • Πιθανότητα αποχρωματισμού σε συνεχή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.
• Δύσκολη και χρονοβόρα τοποθέτηση. • Τοποθέτηση συνήθως σε ξύλινο υπόστρωμα (αν και μπορεί να τοποθετηθεί σχεδόν επάνω σε όλους τους τύπους υποστρωμάτων). • Εφαρμογή με ισχυρή κόλλα και ειδική αντιμετώπιση.
• Μοντέρνα αισθητική, ομοιόμορφο αποτέλεσμα. • Μεγάλη ποικιλία σε χρώματα, μοτίβα, ακόμη και εκτυπωμένα σχέδια κατά παραγγελία.
• Ιδανικό για οικιακές και εμπορικές εφαρμογές μικρής ή μέτριας καταπόνησης. • Κατάλληλο για χώρους με υψηλές απαιτήσεις υγιεινής και για άτομα με άσθμα ή άλλες αναπνευστικές παθήσεις (χώρους για παιδιά, σχολικές αίθουσες, νοσοκομεία κτλ.). • Ακατάλληλο συνήθως για μπάνια ή χώρους με μεγάλα ποσοστά υγρασίας.
• 151
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΔΑΠΕΔΟΥ. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ
όχι λείανση, ξεκινώντας από τη σμύριδα με τους πιο χοντρούς κόκκους και καταλήγοντας με τους πιο λεπτούς, ώστε να δημιουργηθεί μια λεία τελική επιφάνεια. • Στίλβωση αρχικά με ειδικές μηχανές και νερόλουστρο και ακολούθως τρίψιμο με τσόχα γυαλίσματος. • Σφράγιση της τελικής στρώσης με την επάλειψη βερνικιού, ώστε να αποδοθεί η επιθυμητή υφή (ματ, σατινέ, γυαλιστερό) και να προστατευτεί το δάπεδο (αδιαβροχοποίηση).
Ξύλινα δάπεδα Στις επόμενες παραγράφους παρουσιάζονται οι φθορές που εμφανίζει ένα ξύλινο δάπεδο και οι αντίστοιχες μέθοδοι επισκευής τους: 6
7 8
Εκδορές, ρωγμές, θαμπάδα, μαυρίσματα Εφόσον οι αλλοιώσεις είναι επιφανειακές, ενδέχεται να απαιτείται μόνο η αντικατάσταση της επιφανειακής επίστρωσης, η οποία συνίσταται σε δύο στάδια. • Στο πρώτο αφαιρούνται οι παλαιότερες επιστρώσεις βερνικιού με τη διαδικασία του τριψίματος με κατάλληλες συσκευές λείανσης ανάλογης κοκκομετρίας με τη σκληρότητα και το πάχος της ξύλινης σανίδας, σε συνδυασμό με το βαθμό της φθοράς που έχει υποστεί το δάπεδο. Στις γωνίες και σε θέσεις με περιορισμένη πρόσβαση προτείνεται η χρήση λεπτόκοκκου γυαλόχαρτου. Σε περιπτώσεις που παρατηρούνται έντονες ρηγματώσεις είναι αναγκαία η εφαρμογή σφραγιστικού υλικού (ακρυλικού, ελαστομερούς, πολυουρεθανικού) πριν από την τελική λείανση του δαπέδου. • Στο δεύτερο στάδιο γίνεται η τελική επίστρωση με ειδικό λάδι ή με βερινίκι με βάση το νερό ή την πολυουρεθάνη. Το βερνίκι, αν και ανθεκτικότερο στη χρήση, προσδίδει μια έντονη μυρωδιά μέχρι την πλήρη απορρόφησή του. Παραμορφώσεις, φουσκώματα ή υποχωρήσεις Προκαλούνται κυρίως λόγω της επίδρασης της υγρασίας. Οι παραμορφώσεις στις ακμές των ξύλινων σανίδων είναι μια φυσική συνέπεια της άνισης συσσώρευσης ή της απώλειας της υγρασίας στη
156 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
μία πλευρά της σανίδας. Εφόσον απομακρυνθεί η πηγή υγρασίας και η παραμόρφωση παραμένει σε ξηρό πλέον δάπεδο, συστήνεται η εξομάλυνση των πτυχώσεων με τρίψιμο με γυαλόχαρτο, όπως περιγράφεται παραπάνω, ή η πλήρης αντικατάσταση των προβληματικών σανίδων. Προσβολή από ξυλοφάγα έντομα (τερμίτες και σαράκι) Η προσβολή συνήθως δεν περιορίζεται μόνο στις ξύλινες σανίδες, αλλά εισχωρεί στο υπόστρωμα, προκαλώντας εκτεταμένη φθορά στα καδρόνια της βάσης. Ανάλογα με το βαθμό προσβολής οι εναλλακτικές πρακτικές αντιμετώπισης ποικίλλουν από τη συντηρητική λύση της απεντόμωσης, η οποία θα πρέπει να πραγματοποιείται τακτικά κατά τη διάρκεια ζωής του δαπέδου, μέχρι τη ρηξικέλευθη λύση της ολικής αντικατάστασης του δαπέδου. Ρηγματώσεις Εμφανίζονται σε όλα τα ξύλινα δάπεδα κατά τη διάρκεια της ζωής τους και ποικίλλουν ως προς την αιτία εμφάνισής τους, την έκταση και το πάχος τους, απαιτώντας ειδική αντιμετώπιση. Οφείλονται, είτε στην ανεπαρκή στερέωση των σανίδων στο ξύλινο υπόστρωμα (καρφωτά δάπεδα), είτε στις μικροκαθιζήσεις, τις οποίες υφίστανται τα θεμέλια με άμεσο αντίκτυπο τον εφελκυσμό των σανίδων και τη ρηγμάτωσή τους. Όσον αφορά στο ακατάλληλο υπόστρωμα, συστήνεται ο εντοπισμός των προβληματικών σημείων στερέωσης με τη βοήθεια του ακουστικού ελέγχου (π.χ. τριξίματα κατά το βάδισμα), η απομάκρυνση των ξύλινων σανίδων, η κοχλίωση της δοκού στήριξης και η επανατοποθέτηση των σανίδων. Η αντιμετώπιση των ρηγματώσεων γίνεται με την πλήρωσή τους με κατάλληλο στόκο και τρίψιμο με γυαλόχαρτο.
Χυτά δάπεδα Τα χυτά δάπεδα, εποξειδικά ή σκυροδέματος, απαντώνται κυρίως σε επαγγελματικούς και βιομηχανικούς χώρους και δευτερευόντως σε κατοικίες. Οι αστοχίες των χυτών δαπέδων οφείλονται σε πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων σημαντικότεροι είναι η ελλιπής προετοιμασία του υποστρώματος, ο εγκλωβισμός αέρα κατά την εφαρμογή της τελικής επίστρωσης, η
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΑΠΕΔΩΝ
Είδος δαπέδου
Εργασίες καθαρισμού και συντήρησης
Δάπεδα από πλακίδια
Χρήση υγρών καθαριστικών με ουδέτερο δείκτη pH. Συνιστάται η χρήση διαλυμάτων αμμωνίας και βόρακα.
Δάπεδα από μάρμαρο / μωσαϊκά
Καθημερινός καθαρισμός με στεγνό πανί. Περιοδικός καθαρισμός με ζεστό νερό, στο οποίο έχει προστεθεί μικρή ποσότητα οινοπνεύματος. Προσθήκη καθαριστικού με ουδέτερο pH για βαθύτερο καθαρισμό. Η χρήση όξινων διαλυμάτων απαγορεύεται.
Τακτικός καθαρισμός με ηλεκτρική σκούπα και ξεσκόνισμα. Ξύλινα δάπεδα Σπάνιος υγρός καθαρισμός με κατάλληλα καθαριστικά προϊόντα. Ετήσια ανανέωση της επίστρωσης με κερί, εάν πρόκειται για τέτοιο δάπεδο.
Χυτά δάπεδα
Καθημερινή απομάκρυνση σωματιδίων και σκόνης με ηλεκτρική σκούπα, διότι υπάρχει κίνδυνος απόξεσης της επιφάνειας του δαπέδου. Τακτικός καθαρισμός με εφαρμογή καθαριστικού και έκπλυση με άφθονο νερό. Ανανέωση ακρυλικής επίστρωσης ανά 3 - 5 έτη.
Ελαστικά δάπεδα
Τακτικός καθαρισμός με σκούπες με μαλακή τρίχα, διότι η συσσώρευση της σκόνης και των ρύπων στην επιφάνεια δημιουργεί μια επίστρωση που δυσχεραίνει τις εργασίες συντήρησης. Προσεκτική εφαρμογή καθαριστικών, ώστε να υπάρχει συμβατότητα με τα υλικά. Επιλογή κατάλληλων γυαλιστικών ουσιών για την ανανέωση της επιφάνειας. Η χρήση προϊόντων με κερί πρέπει να αποφεύγεται. Χρήση προστατευτικών εξαρτημάτων σε έπιπλα και εξοπλισμό για να αποφευχθούν βαθουλώματα και τρυπήματα.
Δάπεδα από μοκέτες
Εβδομαδιαίος καθαρισμός με ηλεκτρική σκούπα. Τακτικός στεγνός καθαρισμός με την εφαρμογή καθαριστικού αφρού ορισμένης καλυπτικότητας και απομάκρυνση του αφρού με ηλεκτρική σκούπα. Εξαμηνιαίος υγρός καθαρισμός με τη μέθοδο εξαγωγής ύδατος, κατά την οποία η μοκέτα εμποτίζεται με υγρό καθαριστικό διάλυμα και ακολούθως γίνεται αφαίρεση του νερού μαζί με τους ρύπους, με τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού.
παρουσία υγρασίας, σκόνης και αλάτων μεταξύ του υποστρώματος και της τελικής επίστρωσης, η απουσία ασταρώματος, η λανθασμένη αναλογία ανάμειξης των υλικών της τελικής επίστρωσης και η συχνή επίδραση ισχυρών διαβρωτικών ουσιών. Τα αποτελέσματα των παραπάνω δυσμενών επιδράσεων είναι η ρηγμάτωση, η εμφάνιση κυκλικών σχηματισμών (κρατήρων) στην τελική επίστρωση, η εμφάνιση φυσαλίδων, η χρωματική αλλοίωση, οι λεκέδες και το κιτρίνισμα της τελικής στρώσης, η εμφάνιση θολότητας και η αποκόλληση ή το ξεφλούδισμα τμημάτων ή του συνόλου της επίστρωσης. Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων η συνήθης πρακτική είναι η αφαίρεση της πληγείσας περιοχής με γυαλόχαρτο ή διαμαντόφρεζα, η απομάκρυνση των υπολειμμάτων
6 Συσκευή τελικής λείανσης ξύλινου δαπέδου, κατάλληλη και για γωνίες. 7 Σε λεπτές και αποσαθρωμένες ξύλινες σανίδες προτείνεται η χρήση γυαλόχαρτου αντί των συσκευών λείανσης. 8 Στο ξύλινο δάπεδο, μετά το στάδιο της λείανσης ακολουθεί η επάλειψη ειδικού λαδιού με μαλακή βούρτσα.
• 157
ΔΑΠΕΔΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
1. Πλευρικό στηθαίο οριοθέτησης τάπητα. 2. Χαλίκι διαστάσεων 5 - 20 mm. 3. Πλαστικό πλέγμα με κάνναβο βάθους 40 mm. 4. Στρώση χαλικιών πάχους 35 - 40 mm, διαστάσεων 5 - 20 mm. 5. Γεωύφασμα. 6. Αποστραγγιστική στρώση πάχους 100 - 380 mm, με αδρανή διαστάσεων 5 - 45 mm. 7. Προαιρετικό πλέγμα. 8. Γεωύφασμα. 9. Αποστραγγιστικός αγωγός. Τοποθετείται όταν κρίνεται σκόπιμο και εξαρτάται από το ύψος της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα. 10. Φυσικό έδαφος.
1
2
3
4 5 6 7 8
9 10
28
1. Πλευρικό στηθαίο οριοθέτησης τάπητα. 2. Πλαστικό πλέγμα υψηλής αντοχής, γεμισμένο με χλόη σε βάθος 5 - 7 mm. 3. Στρώση παραλαβής φορτίων πάχους 35 - 50 mm, με χαλίκι διαστάσεων 5 - 20 mm. 4. Γεωύφασμα. 5. Αποστραγγιστική στρώση πάχους 100 - 380 mm με αδρανή διαστάσεων 5 - 45 mm. 6. Προαιρετικό πλέγμα. 7. Γεωύφασμα. 8. Αποστραγγιστικός αγωγός. Τοποθετείται όταν κρίνεται σκόπιμο και εξαρτάται από το ύψος της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα. 9. Φυσικό έδαφος.
1
2
υποκείμενη στρώση με ομαλό ρυθμό και αύξηση πάχους επί του υποστρώματος περίπου 20% - 25%. Είναι σημαντική η διατήρηση του συγκεκριμένου πάχους για την παραλαβή των καθιζήσεων κατά τη διαδικασία της συμπύκνωσης. Παράλληλα, γίνεται ελαφριά διαβροχή με νερό. Η συμπύκνωση πραγματοποιείται με κρουστικό οδοστρωτήρα με προσοχή για να μην εμφανιστεί υγρασία. Σε περίπτωση που η στάθμη είναι επιθυμητό να είναι χαμηλότερη, πραγματοποιείται απόξεση και επαναεφαρμογή συμπύκνωσης χωρίς κρούση. Η διάστρωση μπορεί να κατασκευαστεί με ασφάλεια σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος 0°C - 30°C. Η τελική επιφάνεια σφραγίζεται με ειδικά προϊόντα, ώστε να διατηρηθεί ενυδατωμένο το μείγμα. Στο χρωματολόγιο περιλαμβάνονται αποχρώσεις του κεραμάλευρου, του καφέ χρώματος και διάφοροι τόνοι του γκρι και του λευκού. Δεν χρειάζεται καθάρισμα, καθώς αποτρέπει την ανάπτυξη χόρτων. Αποτελεί οικονομικότερη λύση συγκριτικά με άλλους τύπους δαπέδων.
Πλαστικά διάτρητα πλέγματα 3 4 5 6 7
8
9
29
28 Υδατοδιαπερατός τάπητας με επιφανειακή στρώση πλέγματος και αδρανών. Ενδείκνυται για τη δημιουργία οδών σε πάρκα και πλατείες, ενώ απαιτείται συχνή αντικατάσταση των επιφανειακών αδρανών. 29 Η χρήση πλέγματος στην επιφανειακή στρώση ενός διαπερατού τάπητα δημιουργεί ένα φυσικό αποτέλεσμα, επιτρέποντας τη φύτευση. Προσοχή απαιτείται στο είδος της χλόης, ώστε το ριζικό της σύστημα να μπορεί να αναπτυχθεί στον κάνναβο του πλέγματος.
ντα νερά. Πρόκειται για οικολογικό υλικό χωρίς χημικές προσμείξεις. Οι αποχρώσεις παραγωγής είναι αποτέλεσμα μείξης φυσικών κεραμιδιών, τα οποία αλέθονται με διάφορες ψηφίδες. Η επίστρωση δεν διασκορπίζεται και απορροφά μεγάλο ποσοστό των όμβριων υδάτων. Επίσης είναι αντιολισθητική και χαρακτηρίζεται ως "μαλακό" δάπεδο λόγω της ευχάριστης αίσθησης κατά τη χρήση. Τα σταθεροποιημένα χωμάτινα και κεραμικά δάπεδα διαστρώνονται σε σταθερή
186 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Πρόκειται για μια πολύ συγκεκριμένη επιλογή επίστρωσης, που απαντάται κυρίως σε χώρους στάθμευσης (μικρής ή μεγάλης κυκλοφορίας), σε εξωτερικούς δρόμους και χώρους σε οικίες ή κτίρια γραφείων, σε πλατείες και πάρκα. Διαφορετικά υλικά ή χρωματισμοί δύναται να διευκολύνουν την οριοθέτηση των θέσεων στάθμευσης ή των δρόμων / μονοπατιών. Κατασκευάζονται από πολυμερή πλαστικά τεμάχια, τετραγωνικής γεωμετρίας περίπου 30 x 30 (cm) με ύψος 3 - 5 cm με διάτρητη επιφάνεια. Το πλαστικό καλό είναι να προέρχεται από ανακυκλωμένα ή ανακυκλώσιμα υλικά. Τα τεμάχια συναρμολογούνται μεταξύ τους με ενσωματωμένα κλιπ στερέωσης, τα οποία προσφέρουν μια σταθερή, επίπεδη και εύκαμπτη επιφάνεια, μειώνοντας τις πλευρικές μετατοπίσεις. Τα φορτία κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια, η οποία παρουσιάζει αντοχή σε θλίψη, επιτρέποντας την κίνηση και στάθμευση μικρών και βαρέων οχημάτων. Η πλήρωση της διάτρητης επιφάνειας πραγματοποιείται με χαλίκι, γαρμπίλι, διακοσμητικό βότσαλο, εγκιβωτισμό με κυβόλιθους σκυροδέματος και
ειδικά εδαφικά μείγματα σποράς για μελλοντική φύτευση με φυτά χαμηλής ανάπτυξης, παχύφυτα ή χλοοτάπητα. Τοποθετούνται σε κατάλληλα διαμορφωμένο υπόστρωμα, χωρίς απαιτήσεις σε αποχετευτικά έργα και έργα αποστράγγισης. Τα στρώματα της στήριξης και τα πάχη αυτών εξαρτώνται από το υλικό πλήρωσης. Σε γενικές γραμμές απαιτείται μια υποβάση συμπιεσμένου χώματος με κλίσεις περίπου 1,5%, η οποία επενδύεται με γεωύφασμα για να υποδεχθεί τη στρωματοποιημένη βάση. Κατόπιν εφαρμόζονται η στρώση αποστράγγισης και η εξομαλυντική στρώση. Η στρώση αποστράγγισης αποτελείται από μία ζώνη αδρανών διαβαθμισμένης κοκκομετρίας περίπου 15 cm και μια ζώνη αδρανών και εδαφικού μείγματος περίπου 20 cm. Η εξομαλυντική στρώση αποτελείται από εδαφικό μείγμα και άμμο περίπου 3 - 5 cm, άνω της οποίας τοποθετούνται τα πλαστικά διάτρητα πλέγματα. Στην περίπτωση της πλήρωσης με φυτά πρέπει να γίνεται πρόληψη για αρδευτικό σύστημα. Στην περίπτωση πλήρωσης με βότσαλα και αδρανή η εξομαλυντική στρώση περιέχει αδρανή για καλύτερη επιπέδωση. Η τελική επιφάνεια παρουσιάζει σταθερότητα και ανθεκτικότητα και επιτρέπει την αποστράγγιση των υδάτων. Η επιφανειακή απορροή μειώνεται, ενισχύοντας τη διήθηση του νερού στο έδαφος. Το νερό εισέρχεται εντός της επιφάνειας και διηθείται μέσω της πλήρωσης και του χώματος. Μέσω αυτών των διαδικασιών προωθείται η ορθολογική διαχείριση του κύκλου του νερού εντός των οικοπέδων, με εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα και προστασία από τις πλημμύρες αλλά και από τη διάβρωση του εδάφους. Παρουσιάζουν ελάχιστες απαιτήσεις σε συντήρηση, όπως τοπικό καθάρισμα και έλεγχο συναρμολογήσεων ή τοπικών επιπεδώσεων. Τα προϊόντα παράγονται με εγγυήσεις ως προς το φορτίο των καταπονήσεων και τις παραμορφώσεις λόγω θερμοκρασίας.
Φυσικά υλικά Πρόκειται για επιλογή φυσικών υλικών όπως βότσαλων, ψηφίδων, χαλικιών, κροκαλών και φλοιών δέντρων. Συντελούν στη δημιουργία φυσικής εμφάνισης, τοποθετούνται με ευκο-
1 2
3 4 5 6
7
1. Στιβαρό πλευρικό στηθαίο. 2. Διάτρητοι κυβόλιθοι γεμισμένοι με αδρανή, διαμέτρου 7 - 10 mm. 3. Στρώση παραλαβής φορτίων από συμπυκνωμένη, καθαρή άμμο. 4. Γεωύφασμα. 5. Αποστραγγιστική στρώση. Το πάχος της καθορίζεται από την αντοχή του φυσικού εδάφους και τη χρήση του τάπητα. 6. Γεωύφασμα. 7. Φυσικό έδαφος.
30
31
λία και διαθέτουν οικονομικό κόστος. Η επιφάνειά τους είναι υδατοδιαπερατή και επιτρέπει την αποστράγγιση των όμβριων υδάτων. Ο ρόλος τους είναι κυρίως διακοσμητικός, καθώς δεν συντελούν στη δημιουργία επίπεδων επιστρώσεων, με αποτέλεσμα να μην προσφέρονται για βάδισμα και τοποθέτηση επίπλων. Εφαρμόζονται σε μονοπάτια, χώρους φύτευσης, κήπους και σε χώρους στάθμευσης. Τα βότσαλα παράγονται από φυσικά
30 Επιφανειακή στρώση διάτρητων κυβόλιθων, γεμισμένων με αδρανή σε υδατοδιαπερατό τάπητα υψηλής κυκλοφορίας. Η αντοχή του φυσικού εδάφους, η χρήση του τάπητα και η υδρολογική μελέτη καθορίζουν το πάχος της στρώσης αποθήκευσης του νερού. 31 Πλαστικά διάτρητα πλέγματα με πλήρωση πλακών σε χρώματα επιλογής σε υπαίθριο χώρο στάθμευσης.
• 187
ΔΑΠΕΔΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
35
ΦΥΣΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ, ΠΛΑΚΙΔΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ Φυσικά πετρώματα
35 Δάπεδο εξωτερικού χώρου από φυσικές πέτρες συνδεδεμένες με τσιμεντοκονίαμα. Bill & Coo luxury hotel στη Μύκονο. Αρχιτεκτονική μελέτη: K-studio. © Χρήστος Δράζος.
Η επένδυση των εξωτερικών δαπέδων με φυσικά πετρώματα προσφέρει μια αναβαθμισμένη όψη με επιλογή ανάμεσα σε διάφορα είδη, όπως στο μάρμαρο (δολομίτη, όνυχα), στο γρανίτη, στον ασβεστόλιθο (πωρόλιθο - τραβερτίνη), στον ψαμμίτη, στο βασάλτη και στο σχιστόλιθο. Τα φυσικά πετρώματα αποτελούν μια διαχρονική λύση υψηλής αισθητικής και ανθεκτικότητας με μεγάλη διάρκεια ζωής. Οι επιλογές διαφέρουν ως προς τις διαστάσεις, τα χρώματα, την υφή, τη χρήση του χώρου και τις ιδιότητες των υλικών. Ένα επιπλέον κριτήριο είναι η επιλογή τοπικών υλικών, έτσι ώστε να μειώνεται η κατανάλωση πόρων ως προς τις μετακινήσεις και η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Οι φυσικοί λίθοι πρέπει να προέρχονται από το ίδιο λατομείο και κοινό στάδιο
190 • ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
εξόρυξης, έτσι ώστε να παρουσιάζουν σταθερή απόχρωση και παρόμοιο σύνολο "νερών" επί της επιφανείας. Επιπροσθέτως, τα πετρώματα πρέπει να είναι σκληρά με μικρό πορώδες και ελαφρώς τραχιά επιφάνεια. Τα φυσικά πετρώματα είναι ξεχωριστά υλικά, καθώς κάθε πλάκα είναι μοναδική ως προς τα "νερά" που σχηματίζονται στην επιφάνειά της. Τα μάρμαρα, ο γρανίτης, ο ασβεστόλιθος, ο ψαμμίτης και ο βασάλτης τοποθετούνται στα δάπεδα υπό τη μορφή τετραγωνικών ή ορθογωνικών τεμαχίων σε τυποποιημένες διαστάσεις (30 x 30, 40 x 40, 30 x 60, 60 x 60, 20 x 40 (cm)) ή σε διαστάσεις με ελευθερία κυρίως ως προς το μήκος (ασβεστόλιθοι μέχρι 1 m) και σε πάχος 1,5 - 3,0 cm. Η τοποθέτηση γίνεται σε σταθερό υπόστρωμα, συνήθως σε πλάκα από οπλισμένο σκυρόδεμα, η οποία έχει επιστρωθεί με τις κατάλληλες ρύσεις με τσιμεντοκονίαμα, όπου κρίνεται απαραίτητο. Το υπόστρωμα πρέπει να είναι στεγνό και χωρίς υγρασία για να μην απορροφηθεί από τα φυσικά πετρώ-
36
ματα, γεγονός που θα δημιουργήσει αποκολλήσεις: • Τα φυσικά πετρώματα επικολλώνται με τσιμεντοκονίαμα, το οποίο απλώνεται με κτενιστή σπάτουλα. • Τα μάρμαρα επικολλώνται επίσης με τσιμεντοκονίαμα και κτυπιούνται ελαφρώς στην επιφάνειά τους, ώστε να εφαρμόσουν σωστά, ενώ ταυτοχρόνως ελέγχεται η επιπέδωσή τους ως προς τα όμορα τεμάχια. Κατασκευάζεται αρμολόγηση περιμετρικά για την απορρόφηση των διαστολών, η οποία επικαλύπτεται με περιμετρικά αρμοκάλυπτρα. Τεχνικά είναι ορθότερη η κατασκευή αρμών και ανάμεσα στα τεμάχια για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής του δαπέδου. Η τοποθέτηση μπορεί να γίνει βάσει διαφόρων σχεδίων, διαγωνίως, σταυρωτά ή σε πλέξεις διαφόρων διαστάσεων, τα τεμάχια των οποίων παραγγέλλονται σε κιβώτιο ανά ενότητα. Σημαντικό κριτήριο για την τοποθέτηση είναι η γεωμετρία και οι σχηματισμοί των "κυματισμών" "νερών" της επιφάνειάς τους. Οι επιλογές ως προς την τοποθέτηση των τεμαχίων με γνώμονα τους κυματισμούς είναι οι
εξής: συνεχόμενη τοποθέτηση ίδιων κυματισμών, τοποθέτηση σε άτακτους σχηματισμούς, αντιστοίχιση ανά δύο ή τέσσερα τεμάχια με αντικατοπτρισμό ή ένα συνδυασμό όλων των παραπάνω. Οι ακανόνιστες πέτρες είναι συνήθως σχιστόλιθοι, οι οποίοι κατεργάζονται στο λατομείο σε λεπτότερα φύλλα χάρη στη σχιστότητά τους. Στην Ελλάδα προέρχονται από τις περιοχές Καβάλας, Θάσου, Πηλίου, Καρύστου, Ικαρίας, Λακκώματος κ.ά. Οι ακανόνιστες πέτρες παράγονται σε πάχη των 12, 15, 22, 30, 25, 40 και 45 mm και σε φυσικούς χρωματισμούς. Σε χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων το ελάχιστο πάχος της πέτρας πρέπει να είναι 20 mm. Οι σχιστόλιθοι τοποθετούνται σε καθαρή πλάκα οπλισμένου σκυροδέματος, πάχους περίπου 10 cm με τσιμεντοκονίαμα. Εάν το πάχος των σχιστόλιθων είναι μεγαλύτερο από 40 mm, τότε μπορούν να ενσωματωθούν και σε χωμάτινο δάπεδο, χωρίς να είναι απαραίτητο το υπόστρωμα σκυροδέματος. Το τσιμεντοκονίαμα πρέπει να μην περιέχει άμμο, που προέρχεται από τη θάλασσα.
36 Φυσικοί λίθοι και κεραμικά τούβλα συνθέτουν το δάπεδο εσωτερικής αυλής. Κατοικία στην Κάρπαθο. Αρχιτεκτονική μελέτη: OOAK Architects. © Yorgos Kordakis.
• 191
ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 256 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2021 ΙSBN: 978-960-6803-22-2
Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2018 ΙSBN: 978-960-6803-19-2
Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 248 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2019 ΙSBN: 978-960-6803-20-8
Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2009 ΙSBN: 978-960-6803-03-1
Στην έκδοση καλύπτονται ολιστικά και με σύγχρονη "ματιά" τα θέματα που αφορούν στις προδιαγραφές, στην επιλογή, στο σχεδιασμό, στην κατασκευή και στη συντήρηση όλων των ειδών των δαπέδων και των χώρων, στους οποίους αυτά τοποθετούνται. Τα άρθρα περιγράφονται με σαφήνεια και απλότητα και υποστηρίζονται με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, σχέδια λεπτομερειών και πίνακες.
Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 256 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2017 ΙSBN: 978-960-6803-17-8
Xαρτόδετο: 23 x 30 cm Σελίδες: 176 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2021
ONLINE SHOP // WWW.KTIRIO.GR ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΤΗΛ. 2310480340 - WWW.KTIRIO.GR
Xαρτόδετο: 25 x 27,5 cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2011 ΙSBN: 978-960-6803-10-9
Xαρτόδετο: 25x27,5cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2008 ΙSBN: 978-960-6803-01-7
Xαρτόδετο: 25x27,5cm Σελίδες: 232 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2015 ΙSBN: 978-960-6803-15-4
Xαρτόδετο: 25x27,5cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2007 ΙSBN: 978-960-88427-8-6
Τα δάπεδα αποτελούν το πλέον άμεσο στοιχείο επαφής του κτιρίου με το ανθρώπινο σώμα και συντελούν καθοριστικά στη διαμόρφωση του εσωτερικού και του εξωτερικού χώρου. Παράμετροι όπως η αντοχή, η ηχομόνωση, η θερμομόνωση, η χρήση, η ασφάλεια, το κόστος, η βιωσιμότητα, είναι μερικές μόνο από αυτές, που καλείται να λάβει υπόψη του ο μελετητής, ώστε να σχεδιάσει ποιοτικά κτίρια. Σήμερα, η μεγάλη ποικιλία στα υλικά, στις μορφές και στους τρόπους κατασκευής απαιτεί τεχνογνωσία και συχνά εξειδίκευση για την επίτευξη ενός άρτιου αποτελέσματος.
ΔΑΠΕΔΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
ΔΑΠΕΔΑ
ΔΑΠΕΔΑ
ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 200 Α' Έκδοση 2018 ΙSBN 978-960-6803-18-5
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 216 Α' Έκδοση 2011 ΙSBN 978-960-6803-08-6
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 220 Α' Έκδοση 2011 ISBN 978-960-6803-09-3
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 200 Α' Έκδοση 2012 ΙSBN 978-960-6803-12-3
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 216 Α' Έκδοση 2013 ISBN 978-960-6803-13-0
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 208 Α' Έκδοση 2011 ΙSBN 978-960-6803-07-9
ONLINE SHOP // WWW.KTIRIO.GR ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΤΗΛ. 2310480340 - WWW.KTIRIO.GR
– ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ – ΥΛΙΚΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ Xαρτόδετο: 25x27,5cm Σελίδες: 240 Ελληνικά/Αγγλικά Α' Έκδοση 2010 ΙSBN: 978-960-6803-05-5
Xαρτόδετο: 21 x 27,5 cm Σελίδες: 232 Α' Έκδοση 2020 ΙSBN 978-960-6803-21-5
Xαρτόδετο: 19 x 25 cm Σελίδες: 136 Α' Έκδοση 2006 ISBN 978-960-88427-7-8
Xαρτόδετο: 19 x 25 cm Σελίδες: 112 Α' Έκδοση 2007 ISBN 978-960-88427-6-x
Xαρτόδετο: 19 x 25 cm Σελίδες: 128 Α' Έκδοση 2007 ISBN 978-960-88427-9-3
Xαρτόδετο: 19 x 25 cm Σελίδες: 144 Α' Έκδοση 2008 ISBN 978-960-6803-00-0
Xαρτόδετο: 19 x 25 cm Σελίδες: 126 Α' Έκδοση 2010 ISBN 978-960-6803-04-8