I n o

a l l a d I n o


Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
Στην εργασία που ακολουθεί ο/η αναγνώστης/-ρια θα βρει βασικά συμπεράσματα για το
στυλ παιξίματος του Pino Palladino με βάση δέκα (10) κυρίως πρωτότυπα transcriptions1 που
επιλέχθηκαν με μια σειρά κριτηρίων (βλ. σελ. 26) ως μερικά από τα πλέον χαρακτηριστικά του
συνόλου της καριέρας του.
Abstract
Ιn this present essay the kind reader will be able to go through some key conclusions concerning Pino Palladino's playing style based on ten (10) mostly original transcriptions,2 all selected via a set of criteria (see p. 26) as featuring some of the most characteristic basslines of his career.
1 Τα transcriptions που δε μας ανήκουν υποδεικνύονται με αστερίσκο, βλ. σελ. 26.
2 Transcriptions that don’t belong to us are indicated with an asterisk, see p. 26.
Πρόλογος
“I always say: ‘It’s not a C chord, until I play a C’.”
~ Sting (2017). It’s Not a Chord Until I Play!, Bass Player Magazine, Apr 2017, n.p.
Το ενδιαφέρον μας για τον Pino Palladino καλλιεργήθηκε σταδιακά. Η πρώτη μας
επαφή μαζί του ήρθε σε εφηβική ηλικία όταν κυκλοφόρησε το “Untitled (How Does It Feel)” του
D’Angelo. Φυσικά, τότε, τα σημαινόμενα της μουσικής ήταν για μας διαφορετικά. Έπρεπε να
περάσουν πολλά χρόνια προτού ο δίσκος που φιλοξενούσε το εν λόγω κομμάτι, το περίφημο
Voodoo, να μας απασχολήσει στα σοβαρά.
Στην αρχή, τουλάχιστον, μας παρακίνησε η φημολογούμενη κοσμογονία που είχε
συντελέσει το εν λόγω album στη συγκαιρινή μας pop μουσική σκηνή. Κρίναμε ευθύς αμέσως
και πριν απ’ όλα, ότι ο δίσκος δικαίωνε τις φήμες αυτές.
Η δεύτερη και σημαντικότερη, για μας, διαπίστωση αφορούσε στο στιβαρό rhythm section το οποίο απαρτιζόταν -ως επί το πλείστον- από τους Questlove στα drums και Pino
Palladino στο μπάσο Η αρωγή αυτών των δύο μουσικών έμοιαζε να προσθέτει τον παλμό στην
νέα πνοή που είχε εμφυσήσει ο D’Angelo στην R&B μουσική των τελών της δεκαετίας του ‘90.
Έκτοτε, ο PP συγκαταλέγεται σταθερά στις προτιμήσεις μας όσον αφορά μουσικούς που
παίζουν μπάσο, το οποίο είναι άλλωστε και το όργανο το οποίο έχουμε μελετήσει επαρκέστερα.
Ουδέποτε, ωστόσο, τολμήσαμε να ερευνήσουμε πληρέστερα το παίξιμο και την εξέλιξη του.
Ίσως, γιατί η γνωστή ρήση προτρέπει να μην “απομυθοποιούμε” τα ινδάλματά μας.
Εισαγωγή
Σκοπός της εργασίας
Η εργασία που ακολουθεί δε φιλοδοξεί σε καμία περίπτωση να ρίξει πλέριο φως στη ζωή
ενός μουσικού που, άλλωστε -και παρά τη φήμη του- επέμεινε να ζει μακριά από τα φώτα της
δημοσιότητας. (Ίσως μέχρι και τον προηγούμενο χρόνο, όταν κυκλοφόρησε τον πρώτο του [!]
προσωπικό δίσκο σε ηλικία 63 ετών!) Επίσης, λόγω χωρικού περιορισμού, ούτε που νοείται η
πιθανότητα να μελετήσουμε σε τέτοιο βάθος το παίξιμο του PP.
Θα αποπειραθούμε, ωστόσο, να εξάγουμε κάποια βασικά συμπεράσματα για το στυλ
παιξίματος του με βάση δέκα (10) κυρίως πρωτότυπα transcriptions που επιλέχθηκαν με μια
σειρά κριτηρίων ως μερικά από τα πλέον χαρακτηριστικά του συνόλου της καριέρας του, αφού
πρωτίστως την γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από μια μικρή έρευνα για τη μουσική του
σταδιοδρομία.
Στην καλύτερη περίπτωση, ελπίζουμε να γίνουμε καλύτεροι μπασίστες, αν όχι καλύτεροι
μουσικοί, αναστοχαζόμενοι πάνω στα καλύτερα basslines ενός από τους καλύτερους “εκεί έξω”.
Λέξεις-κλειδιά: ποιοτική έρευνα, μουσική, transcriptions, ανάλυση, palladino, bass
Αναγκαιότητα και αξία της εργασίας
Αυτή η εργασία έχει τις ρίζες της στη γενική έλλειψη ερευνητικής βιβλιογραφίας που να
αναφέρεται στο στυλ του PP. Ο γενικός στόχος μας είναι να προσφέρουμε στη φιλολογία επί
του θέματος, για χρήση από μελλοντικούς ερευνητές ενώ αποφέρει, ταυτόχρονα, προσωπικό
όφελος σε μας τους ίδιους ως μουικούς.
Η εργασαία που ακολουθεί έχει ποιοτικό χαρακτήρα. Όπως προαναφέρθηκε, η
βιβλιογραφία είναι ανύπαρκτη πάνω στο θέμα, οπότε η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε
στη βάση δημοσιευμένων συνεντεύξεων, αρθρογραφίας, δισκογραφίας και πρωτότυπων και
άλλων μεταγραφών, δέκα (10) στον αριθμό, και μιας δευτερογενούς, ολιστικής ανάλυσης και
σύνθεσής τους.
Ένας ποιοτικός σχεδιασμός είναι “αναδυόμενος” (βλ. Merriam & Tisdell, 2016), καθώς
μια μελέτη μπορεί να εξελιχθεί ή ακόμη και να αλλάξει κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε σταδίου
του ερευνητικού έργου (βλ. Ίσαρη & Πουρκός, 2019). Οι Merriam και Tisdell υποστηρίζουν ότι η
διαδικασία συλλογής και ανάλυσης δεδομένων είναι δυναμική: “Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η
ανάλυση ολοκληρώνεται όταν έχουν συλλεχθεί όλα τα δεδομένα. [...] Η ανάλυση γίνεται
εντατικότερη όσο προχωρά η μελέτη...»3 (Merriam & Tisdell, 2016, σ. 195). Ως εκ τούτου, οι 3 Η μετάφραση είναι δική μας.
Μεθοδολογική προσέγγιση
συγγραφείς προτείνουν ότι τα μέσα της ανάλυσης χρήζουν αναστοχασμού και προσεκτικής
επάν-εξέτασης.

Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis 11
Βιογραφικά
But Seriously. O Pino Palladino είναι μπασίστας, συνθέτης και παραγωγός, γεννηθείς
στην Ουαλία το 1957. Βαθιά επηρεασμένος από τη Motown, τους Led Zeppelin, τους Yes και
την τζαζ, άρχισε να παίζει κλασική κιθάρα σε ηλικία 14 ετών προτού μεταπηδήσει στο μπάσο
στα 17 του, παίζοντας κυρίως R&B, funk και reggae4 και εμπνεόμενος από ονόματα όπως οι
James Jamerson, Danny Thompson, Norman Watt-Roy, Larry Graham, Boosty Collins,
Jaco Pastorius και Michael Henderson 5 Από την αρχή της επαγγελματικής του καριέρας στις
αρχές της δεκαετίας του 1980, και μέχρι σήμερα, παραμένει ένας από τους πιο παραγωγικούς
και περιζήτητους μπασίστες σε περισσότερα από ένα είδη μουσικής. Το όνομά του -σύμφωνα
με το online music database allmusic.com- εμφανίζεται σε περισσότερες από 600 ηχογραφήσεις
(που συνεχίζουν να αυξάνονται), κατά τη διάρκεια, δε, των δεκαετιών του '80 και του ‘00 έπαιξε
σε πολλά καθοριστικά album για τις καριέρες πολλών από τους συνεργάτες του. (Gary Numan, Don Henley, Tears for Fears, Phil Collins, Melissa Etheridge, Seal, D'Angelo)
Ξεκίνησε παίζοντας για ένα σύντομο χρονικό διάστημα με τον τραγουδιστή Geraint
Griffiths στο ουαλικό indie folk συγκρότημα Hogia'r Docia που εξέδωσε δύο (2) singles. Αφού
μετακόμισε στο Λονδίνο, πέρασε από οντισιόν για τους Jools Holland & His Millionaires και
κέρδισε τη θέση παίζοντας στο ομότιτλο album τους του 1981. Ο πρωτεργάτης της synth pop
Gary Numan τον άκουσε ενώ ετοίμαζε το δικό του album και τον προσέλαβε για να
ηχογραφήσει τα μπασιστικά μέρη στο I, Assassin του 1982.
4 Jisi, C. (2003). Brave New Bass. Hal Leonard Corporation. p. 163.
Η μετάφραση δική μας.
5 Jisi, C. (2008). Bass Player Presents: The Fretless Bass. Backbeat Books. p. 22.
Η μετάφραση δική μας.
στοιχεία
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
Ο παραγωγός, μηχανικός και μέλος των Ian Dury & the Blockheads, Laurie Latham,
που εργαζόταν στα sessions του Numan, εντυπωσιασμένος από το παίξιμο του Palladino τον
προσέλαβε τότε για να υποστηρίξει τον Paul Young στο album του No Parlez την ίδια χρονιά. Ο Palladino ενσωματώθηκε στο περιοδεύον σχήμα του Young, τους The Royal Family, αλλά
συνέχισε να ηχογραφεί για πολλούς και διάφορους καλλιτέχνες.
Το 1984, ταξίδεψε στο Λος Άντζελες για να παίξει στο album του Don Henley, Building the Perfect Beast, και κέρδισε μια θέση και στο solo album του κιθαρίστα των Pink Floyd, David Gilmour, About Face. Έναν χρόνο αργότερα, έπαιζε, εκτός των άλλων, και με τους Go West, The Dream Academy, Pete Townshend και Elton John ενώ μέχρι το 1988, ήταν
επίσης μπασίστας με τις Chaka Khan και Joan Armatrading. Το 1989, άρχισε πια να
καταξιώνεται εμφανιζόμενος σε υπερπαραγωγές που περιελάμβαναν το End of the Innocence
του Don Henley, το ...But Seriously του Phil Collins και το The Seeds of Love των Tears for Fears
Ο Palladino ηχογράφησε και περιόδευσε επίσης με την Kirsty MacColl και εντάχθηκε
στο συγκρότημα του Paul Rodgers, The Law, που εξέδωσε ένα ομώνυμο ντεμπούτο album το
1991, παίζοντας μαζί με τον drummer των Small Faces/The Who, Kenney Jones. Εκείνην την περίοδο πειραματιζόταν επίσης με νέους ήχους πέραν του χαρακτηριστικού του άταστου
Musicman Stingray συνδυασμένου με το octaver pedal OC-2 της Boss. (Άρχισε να
εναλλάσσεται μεταξύ άταστων και ένταστων μπάσων, τετράχορδων και πεντάχορδων,
προσθέτοντας διαφορετικό βάθος και διάσταση στον ήχο του.) Ο πειραματισμός του αυτός
οδήγησε σε συνεργασίες με μια ευρύτερη γκάμα καλλιτεχνών, συμπεριλαμβανομένων των Eric
Clapton, Jeff Beck και Melissa Etheridge (στο καθοριστικό album της Yes I Am του 1993).
Ταυτόχρονα, ο Palladino έκανε studio gigs με τον jazz drummer Manu Katché, τον τραγουδιστή
της pop Michael McDonald και τον Γάλλο σταρ της nouvelle chanson Laurent Voulzy.
Το 1994 αποδείχθηκε μια σημαντική χρονιά για τον ίδιο. Συνεργάστηκε με τον Bob
James, για πρώτη φορά στο Restless, τον Bryan Ferry στο Mamouna, τον Al Di Meola στο
Orange and Blue, και κυρίως στο εμβληματικό ομώνυμο debut album του Seal. Πέρασε τα
επόμενα αρκετά χρόνια στη theatrical pop με τον συνθέτη Michael Kamen, στη spacy prog
με τον Richard Wright (των Pink Floyd), στη jazz με τους Chris Botti και John McLaughlin
και στην άκρως στυλιζαρισμένη pop με τον Peter Cetera.
Το 1997, μετά από πρόταση του Eric Clapton, ο Palladino προσλήφθηκε ως παίκτης
session για το album του B.B. King, Deuces Wild. Ένα από τα κομμάτα στα οποία έπαιξε ήταν
το πρωτότυπο "Ain't Nobody Home" με τον παλιό του φίλο και συνάδελφο Steve Jordan στα
drums και με πνευστά ενορχηστρωμένα από τον θρυλικό Wardell Quezergue. Συνεργάτης του
King στο κομμάτι αυτό ήταν ο D'Angelo. Σε μια χρονιά γεμάτη με, κατά τ’ άλλα, πολλά sessions
υψηλού προφίλ με τους Phil Manzanera, Ofra Haza και Celine Dion, η συμμετοχή του στο
Deuces Wild είχε ως αποτέλεσμα ο D'Angelo να του ζητήσει να συμμετάσχει στο δεύτερο album
του, Voodoo, που είδε τελικά το φως της δημοσιότητας το 2000 – και που κέρδισε ένα Grammy
την επόμενη χρονιά.
Ο Palladino δημιούργησε πολλές νέες σχέσεις κατά τη διάρκεια όλων αυτών των
sessions. Έπαιξε δίπλα στον drummer Ahmir Thompson (γνωστό και ως Questlove) και τον
τρομπετίστα Roy Hargrove – και οι δύο θα γίνονταν μελλοντικοί στενοί συνεργάτες του. Ο
Thompson τον σύστησε στους ομότιμούς του και ο Palladino πήγε κατευθείαν από τα sessions
του D’Angelo σε αυτά της Erykah Badu για το Mama's Gun με πολλούς από τους ίδιους
παίκτες. Έπαιξε ακόμη σε δίσκους των De La Soul, Musiq Soulchild, Common και Richard
Ashcroft Η καριέρα του Palladino βρισκόταν πια σε πλήρη άνθιση. Όχι μόνο είχε διατηρήσει τις
εργασιακές του σχέσεις με όλους σχεδόν τους παρελθοντικούς του συνεργάτες, αλλά
δημιουργούσε νέες με γρήγορους ρυθμούς. Ο Femi Kuti είχε ακούσει το Voodoo και τον είχε
προσλάβει για το Fight to Win. Επίσης, επιλέχτηκε από τον παραγωγό Robert Glasper για να
παίξει στο σημαντικό debut album του Bilal, 1st Born Second, και συνέβαλε στο Everybody Got
Their Something της Nikka Costa και στο Human του Rod Stewart. Το 2002, ο soul κιθαρίστας
Terry Callier, που είχε μόλις πραγματοποιήσει την επιστροφή του έπειτα από δεκαετίες,
επέλεξε τον Palladino ως μπασίστα του για το Speak Your Peace σε παραγωγή του 4Hero.
Λίγο αργότερα, ο θρυλικός μπασίστας John Entwistle πέθανε μόλις δύο μέρες πριν από την
έναρξη μιας περιοδείας των The Who στις ΗΠΑ το 2002. Ο Townshend τηλεφώνησε στον
Palladino και αυτός έγινε μέλος του περιοδεύοντος συγκροτήματος, παίζοντας μαζί τους για τα
ερχόμενα 15 χρόνια.
Το 2003 το Voodoo συνέχιζε να εντυπωσιάζει μουσικά και ο Roy Hargrove προσέλαβε
τον Palladino για να παίξει με το jazz-funk outfit του RH Factor για το album Hard Groove
Έπαιξε επίσης στο Comin' from Where I'm From του Anthony Hamilton και στο live reunion
Old Friends των Simon & Garfunkel. Ένα χρόνο αργότερα συνεργάστηκε ξανά με τον Eric
Clapton στο αφιέρωμα του για τον Robert Johnson, Me and Mr. Johnson. Τα επόμενα δύο
χρόνια τα πέρασε τον περισσότερο καιρό στο δρόμο. Τον Ιανουάριο του 2005 ο ντράμερ και
παλιός του φίλος Steve Jordan (ο οποίος έπαιξε επίσης στα Deuces Wild και Voodoo)
συνέστησε τον Palladino στον John Mayer ως αντικαταστάτη του Willie Weeks, ο οποίος δεν
μπορούσε να παραστεί στη συναυλία Tsunami Aid: A Concert of Hope. Η χημεία των τριών
λειτούργησε τόσο καλά που βγήκαν σε περιοδεία μαζί ως John Mayer Trio και ηχογράφησαν
παρέα το Try!. Το 2006 ο Palladino έπαιξε στο Road to Escondido των Eric Clapton & J.J.
Cale καθώς και στη μετέπειτα περιοδεία τους. Δούλεψε επίσης με τον Jeff Beck, έπαιξε στην
επιτυχία του Paul Simon, Surprise και στο Endless Wire, το πρώτο studio album των The Who σε 25 χρόνια.
Τα επόμενα χρόνια ο Palladino συνεργάστηκε εκτενώς με τον Mayer, εμφανιζόμενος στο
τρίτο και τέταρτο στούντιο album του, Continuum και Battle Studies. Έπαιξε επίσης στο δεύτερο
album του Seal, δούλεψε με το συγκρότημα του Manu Katché, έπαιξε στο The Lady Killer του
CeeLo Green και, από την πλευρά του indie, με τον Herbaliser και τον πρωτεργάτη του
electro-hip-hop, IG Culture.
Ο Palladino κατάφερε και να βρει χρόνο για να σχηματίσει ένα τρίο με τον drummer
Simon Phillips και τον keyboardist Phillipe Saisse. Τον Ιανουάριο του 2011, μπήκε ξανά στο
στούντιο με τον D'Angelo για να ολοκληρώσει το τρίτο album του, The Black Messiah.
Το 2012 και το 2013, ο Palladino ήταν σχεδόν συνεχώς στο δρόμο. Ήταν καλεσμένος
στη συνεργασία των Elvis Costello και των Roots, Wise Up Ghost & Other Songs. Έπαιξε και
έκανε συμπαραγωγή με τον José James στο No Beginning No End, εμφανίστηκε στο
Hesitation Marks των Nine Inch Nails και εντάχθηκε στο περιοδεύον συγκρότημα τους πριν
επιστρέψει στη δουλειά με τους The Who. Την επόμενη χρονιά, έπαιξε με τον Keith Richards
στο Crosseyed Heart και εμφανίστηκε στο The Diary of J Dilla (από ηχογραφήσεις που έγιναν
στις αρχές της δεκαετίας του 2000). Ξεκίνησε επίσης η πρώτη συνεργασία του Palladino με τον
σταρ της country Keith Urban στο Ripcord και έπαιξε στο debut album του σαξοφωνίστα
Markus Strickland για την εταιρεία Blue Note, Nihil Novi, και στο Darkness and Light του John
Legend
Το 2017, ο Palladino πέρασε πολύ χρόνο στο στούντιο. Η λίστα με τα album και τα singles για
τη χρονιά περιλαμβάνει την Katy Perry, τον John Mayer, τον Ed Sheeran, τον Perfume
Genius, την St. Vincent και τον jazzman Keyon Harrold. Πέρασε το 2018 με τον ίδιο τρόπο,
δουλεύοντας στο Graffiti U με τον Keith Urban, στο album της επιστροφής του Steve Perry,
Traces, το Things Have Changed της Bettye Lavette και το The Journey του, σπουδαίου
μπενινέζου jazz κιθαρίστα, Lionel Loueke. Ο Palladino άρχισε επίσης να συνεργάζεται με τον
Harry Styles, εμφανιζόμενος σε περίοπτη θέση στο “Watermelon Sugar” του 2019. Συνέχισε να
δουλεύει με τους The Who και στο studio με τους Robbie Robertson και Jacob Collier
Αν και το 2020 σημαδεύτηκε από την απομόνωση της παγκόσμιας πανδημίας COVID19, ο Palladino συνέχισε να εργάζεται επίμονα, σε album των Josh Groban, Margo Price και
Keith Urban μεταξύ άλλων. Το πιο σημαντικό, άρχισε να αναπτύσσει και να ηχογραφεί το
πρώτο solo album του, Notes with Attachments, με συμπαραγωγό τον Blake Mills και
συνεισφορές από τους Dave Strickland, Andrew Bird, Larry Goldings, Ted Poor, Rob
Moose και Sam Gendel.
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
Comprehensive Discography7 Στην παρούσα παράγραφο, παρουσιάζουμε μια λίστα που υστερεί, αλλά φιλοδοξεί να
δώσει μια αναλυτική εικόνα της σταδιοδρομίας του Palladino ως session μουσικού:
As a recurring member:
Oletta Adams
1995 Moving On
1990 Circle of One
Joan Armatrading
1988 The Shouting Stage
1990 Hearts and Flowers
Jeff Beck
1999 Who Else!
2006 Official Bootleg USA '06
2010 Emotion & Commotion
Peter Cetera
7 Σύνθεση από τις πηγές:
1992 World Falling Down
1995 One Clear Voice Eric Clapton
1989 Journeyman
1998 Pilgrim
2001 Reptile
2004 Me and Mr. Johnson
2005 Back Home
2006 The Road to Escondido (w/ J. J. Cale)
2015 Forever Man
Common
https://en.wikipedia.org/wiki/Pino_Palladino#Discography [Πρόσβαση στις 27.04.2022]
https://www.talkbass.com/threads/pino-palladino-nu-soul-hip-hop-discography.684569/ [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
https://www.discogs.com/artist/208234-Pino-Palladino [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
https://www.allmusic.com/artist/pino-palladino-mn0000292499/credits [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
2000 Like Water for Chocolate
2002 Electric Circus
-D'Angelo
2000 Voodoo
2014 Black Messiah
Dream Academy
1985 The Dream Academy
1990 A Different Kind of Weather
Vikter Duplaix
2003 International Affairs
2006 Bold and Beautiful
Melissa Etheridge
1993 Yes I Am
1998 Breakdown
The Gaddabouts
2011 The Gaddabouts
2012 Look Out Now!
Go West
1985 Go West
1987 Dancing on the Couch
Josh Groban
2018 Bridges
2020 Harmony
Anthony Hamilton
2003 Comin' from Where I'm From
2005 Ain’t Nobody Worryin’
Don Henley
1984 Building the Perfect Beast
1989 The End of the Innocence
Jools Holland
1981 JH and His Millionaires
1984 JH Meets Rock 'A' Boogie Billy
1990 World of His Own
2021 Pianola. Piano & Friends
Bob James
1994 Restless
1995 Flesh and Blood
José James
2013 Come to My Door [EP]
2013 No Beginning No End
2018 Lean on Me
2020 No Beginning No End 2
Elton John
1985 Ice on Fire
1992 The One
2021 The Lockdown Sessions
Manu Katché
1992 It’s About Time
1999 Stick Around
1999 Live in Montreux Jazz Festival
2010 Third Round
2014 Touchstone for Manu
David Knopfler
1983 Release
1985 Behind the Lines
1987 Cut the Wire
Kristy MacColl
1989 Kite
1991 Electric Landlady
John Mayer
2005 Try! (as the John Mayer Trio)
2006 Continuum
2008 Where the Light Is: John Mayer
Live in L.A.
2009 Battle Studies
2017 The Search for Everything
2021 Sob Rock
Dominic Miller
1995 First Touch
2000 Second Nature
2004 Shapes
2006 Fourth Wall
2012 5th House
Patrice
2006 How Do You Call It
2010 One
Eros Ramazzotti
1991 In Ogni Senso
1992 In Concert
RH Factor
2003 Hard Groove
2004 Strength [EP]
Jill Scott
2004 Beautifully Human: Words & Sounds, Vol.2
2015 Woman Seal
1992 Seal
1994 Seal II
Ed Sheeran
2017 ÷
2019 No. 6 Collaborations Project
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
Keith Urban
2016 Ripcord
2018 Graffiti U
2020 One Too Many
The Who
2006 Endless Wire
2014 Quadrophenia: Live in London
2015 Live in Hyde Park
2017 Live at the Isle of Wight 2004
2019 WHO
Paul Young
1983 No Parlez
1985 The Secret of Association
1986 Between Two Fires
1990 Other Voices
1993 The Crossing
Zucchero
2002 Shake
2005 Zu & Co.
2006 Fly
Misc: 1980 Hogia'r Docia, Annwyl Sêr
1982 Gary Numan, I, Assassin
1983 Freur, Doot-Doot
1983 Nick Heyward, North of a Miracle
1984 David Gilmour, About Face
1984 Jacqui Brookes, Sob Stories
1985 Pete Townshend, White City: A Novel
1985 Rick Springfield, Tao
1986 Chaka Khan, Destiny
1986 Chris De Burgh, Into the Light
1986 Chris Eaton, Vision
1987 Pino Daniele, Bonne Soirée
1988 Everything But the Girl, Idlewild
1989 Climie Fisher, Coming in for the Kill
1989 Julia Fordham, Porcelain
1989 Lou Gramm, Long Hard Look
1981 Endaf Emlyn, Dawnsionar
1989 Phil Collins, ...But Seriously
1989 Robert Hart, Cries & Whispers
1989 Tears for Fears, The Seeds of Love
1989 Tony Banks, Bankstatement
1989 Various, Working Girl
1993 Various, Stone Free: A Tribute to Jimi Hendrix
1994 Bryan Ferry, Mamouna
1994 Carly Simon, Letters Never Sent
1994 Vinnie Colaiuta, Vinnie Colaiuta
1995 Al DiMeola, Orange and Blue
1995 Chris Botti, First Wish
1990 Propaganda, 1234
1990 Claudio Baglioni, Oltre
1990 Mike Lindup, Changes
1990 Oleta Adams, Circle of One
1990 The Christians, Colour
1991 Julia Fordham, Swept
1991 The Law, The Law
1992 Laurent Voulzy, Caché derrière
1993 David Crosby, Thousand Roads
1993 Howie Lee Morel, Hearsay
1993 Michael McDonald, Blink of an Eye
1995 John McLaughlin, The Promise
1995 Michael Kamen, An American Symphony (Mr. Holland's Opus OST)
1996 Duncan Sheik, Duncan Sheik
1996 Jimmy Nail, Crocodile Shoes II
1996 Richard Wright, Broken China
1997 B.B. King, Deuces Wild
1997 Bee Gees, Still Waters
1997 Céline Dion, Let’s Talk About Love
1997 Garland Jeffreys, Wildlife Dictionary
1997 Gipsy Kings, Compas
1997 Ofra Haza, Ofra Haza
1997 Phil Manzanera, A Million Reasons Why
1997 Steve Lukather, Luke
1998 Judie Tzuke, Secret Agent
1998 Peter Gabriel, Snowflake
1998 Richie Sambora, Undiscovered Soul
1999 Beverley Craven, Mixed Emotions
1999 Robbie McIntosh, Emotional Bends
1999 Tina Turner, Twenty Four Seven
2000 De La Soul, Art Official Intelligence: Mosaic Thump
2000 Erykah Badu, Mama’s Gun
2000 Gerry Rafferty, Another World
2000 Musiq Soulchild, Aijuswanaseing
2000 Richard Ashcroft, Alone With Everybody
2000 Various, Bamboozled [OST]
2000 Youssou N’Dour, Joko: The Link
2001 Bilal, 1st Born Second
2001 Femi Kuti, Fight to Win
2001 Maria Harp, 14 Pieces for Harp and Bass
2001 Nikka Costa, Everybody Got Their Something
2001 Rod Stewart, Human
2002 Floetry, Floetic
2002 Jaguar Wright, Denials Delusions and Decisions
2002 Ronan Keating, Destination
2002 Talib Kweli, Quality
2002 Terry Callier, Speak Your Peace
2002 Various, Red Hot + Riot: The Music and Spirit of Fela Kuti
2002 Vivian Green, A Love Story
2003 Edie Brickell, Volcano
2003 Rhian Benson, Gold Coast
2003 Simon & Garfunkel, Old Friends
2004 Daniel Bedingfield, Second First Impression
2004 Troubleman, Time Out of Mind
2005 Charlotte Church, Tissues and Issues
2005 Leela James, A Change Is Gonna Come
2005 Will Young, Keep On
2006 Omar, Sing (If You Want it)
2006 Paul Simon, Surprise
2007 Various, Interpretations: Celebrating the Music of Earth, Wind and Fire
2008 Amos Lee, Last Days at the Lodge
Was
2008 IG Culture, Zen Badism
2009 Gerry Rafferty, Life Goes On
2010 Alain Clark, Colorblind
2010 CeeLo Green, The LadyKiller
2011 Adele, 21
2011 Garland Jeffreys, The King of in Between
2011 Kelly Clarkson, Stronger
2011 PSP, Special Eurotour 2011
2011 Rebecca Ferguson, Heaven
2011 Robbie Robertson, How to Become Clairvoyant
2012 Mika, The Origin of Love
2013 Compilation, The Diary of J Dilla
2013 Elvis Costello & The Roots, Wise Up Ghost & Other Songs
2013 Nine Inch Nails, Hesitation
2008 Herbaliser, Same as It Never
Marks
2014 Paolo Nutini, Caustic Love
2015 Keith Richards, Crosseyed Heart
2015 Markus Strickland, Nihil Novi
2015 The Corrs, White Light
2016 Anderson .Paak, Malibu
2016 Corinne Bailey Rae, The Heart Speaks in Whispers
2016 John Legend, Darkness and Light
2017 Jessie Ware, Glass House
2017 Katy Perry, Witness
2017 Keyon Harrold, The Mugician
2017 Perfume Genius, No Shape
2017 St. Vincent, Masseducation
2018 Bahamas, Earthtones
2018 Bettye LaVette, Things Have Changed
Drumhedz
2018 Chromeo, Head Over Hills
2018 Kimbra, Primal Heart
2018 Lionel Loueke, The Journey
2018 Steve Perry, Traces
2019 Emeli Sandé, Real Life
2019 Harry Styles, Fine Line
2019 Jacob Collier, Djesse Vol. 2
2019 Rex Orange County, Pony
2019 Robbie Robertson, Sinematic
2020 Margo Price, That's How Rumors Get Started
2021 Nigel Kenedy, Uncensored
2021 w/ Blake Mills, Notes with Attachments
2022 Robert Glasper, Black Radio III
2018 Chris Dave, Chris Dave and the
10 Transcriptions Ακολουθούν, χρονολογικά δοσμένα, 10 (κυρίως) πρωτότυπα transcriptions κομματιών
που επιλέχτηκαν ως αντιπροσωπευτικά της εξέλιξης του Palladino σε μια καριέρα 42 χρόνων –
αριθμός που από μόνος του καθιστά το έργο μας εξαιρετικά δύσκολο. Συμπληρωματικά
κριτήρια για την επιλογή τους στάθηκαν η επιτυχημένη παρουσία κάποιων εξ αυτών στα charts
ή/και προσωπικές στυλιστικές προτίμησεις.
1. “We Take Mystery (To Bed)” – Gary Numan – I, Assassin – 1982
2. “Wherever I Lay My Hat (That's My Home)” – Paul Young – No Parlez – 1983
3. “Murder” – David Gilmour – About Face – 19848 *
4. “Lady in Red” – Chris DeBurgh – Into the Light – 1986 *
5. “Give Blood” – Pete Townshend – White City: A Novel – 19869 *
6. “New York Minute” – Don Henley – The End of the Innocence – 198910 *
7. “Truco” – Manu Katché Band – Live at Montreux Jazz Festival – 1999 (Αποσπάσματα)
8. “Chicken Grease” – D’Angelo – Voodoo – 2000 *
9. “Cleva” – Erykah Badu – Mama’s Gun – 2000
10. “Vultures” – John Mayer – Where the Light Is: John Mayer Live in Los Angeles – 2008
8 https://www.cocosbassment.com/bassist/pino-palladino/ [Πρόσβαση στις 11.05.2022]
9 https://www.cocosbassment.com/bassist/pino-palladino/ [Πρόσβαση στις 11.05.2022]
10 https://www.cocosbassment.com/bassist/pino-palladino/ [Πρόσβαση στις 11.05.2022]




































Ανάλυση και συμπεράσματα
Στις σελίδες που ακολουθούν θα επιχειρήσουμε να συνοψίσουμε και να παρουσιάσουμε
στον/-ην αναγνώστη/-ρια τα κύρια συμπεράσματα που εξάγαμε από την εργασία του
προηγούμενου κεφαλαίου. Παρότι πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να δοθεί μια συνοπτική λίστα
των ιδιοτήτων που κρίνουμε ότι χαρακτηρίζουν συνολικά και διαχρονικά το παίξιμο του
Palladino, επιλέξαμε να παραδώσουμε στον/-ην ενδιαφερόμενο/-η συγκεκριμμένες
παρατηρήσεις για κάθε ένα από τα κομμάτια που παρουσιάσαμε παραπάνω, διατηρώντας,
φυσικά, τη σειρά με την οποία τα παραθέσαμε. (βλ. επόμενη σελ.)
Δίνονται, όπου κρίθηκε απαραίτητο, οι αναγκαίες διευκρινίσεις όσον αφορά σε τεχνικούς
όρους.
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
“We Take Mystery (To Bed)”
Gary Numan
Ι, Assassin
1982
Στο New-wave hit του Gary Numan ο Palladino χρησιμοποιεί το άταστο Music Man του

(βλ. φωτό σελ. 10) με έντονη τη χρήση ενός chorus effect 11 Για το βασικό riff της εισαγωγής
και των μερών Α δίνει μεγάλη έμφαση στο subdivision [υποδιαίρεση] των 16ων, μαρτυρώντας,
με αυτόν τον τρόπο, την κατανόηση του της επιρροής που δέχθηκε η εν λόγω New-wave τάση
από τη Disco μουσική της προηγούμενης δεκαετίας που στηρίχθηκε στην έντονη παρουσία της
ίδιας -πυκνά ρυθμικής- υποδιαίρεσης Αρμονικά, το riff στηρίζεται σε ένα σταθερό upper structure (ένα σταθερό voicing12 στα υψηλότερες τονικές περιοχές μιας αρμονίας) και αλλάζει
συνεχώς μόνον η θεμέλιος νότα. Το μοτίβο, λοιπόν, που χρησιμοποιεί είναι τετράμετρο και τα fills [γεμίσματα] που το οριοθετούν προκύπτουν μέσα από την C maj Πεντατονική κλίμακα πάνω
από τη συγχορδία C6
Στο μέρος Β δημιουργεί έντονη αντίθεση με τα αμέσως παραπάνω, υποδιαιρώντας το subdivision και καταφεύγοντας σε έντονο syncopation. [Αντιχρονισμός] Επίσης, περιορίζει
ιδιαίτερα το riff του στη Τονική βαθμίδα. (Όλο το κομμάτι κινείται στον άξονα τονικοτήτων της G.)
11 Ηηχητικό εφέ που εμφανίζεται όταν μεμονωμένοι ήχοι με περίπου την ίδια πρόοδο στο χρόνο, και πολύ παρόμοιοι τονικά, συγκλίνουν και γίνονται αντιληπτοί ως ένα.
12 Η ταυτόχρονη τοποθέτηση των νοτών μεταξύ τους, σχετίζόμενη με την έννοια της απόστασης μεταξύ τους.
Τέλος, στο μέρος C διατηρεί τη λογική του βασικού riff αλλά το διαχωρίζει “βγαίνοντας”
μπροστά με τεχνική slap13 σε αντίθεση με την τεχνική pizzicato14 που χρησιμοποιεί σε όλο το
υπόλοιπο κομμάτι
Τεχνική παιξίματος που περιλαμβάνει το “τράβηγμα” των χορδών ενός έγχορδου
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
“Wherever I Lay My Hat (That's My Home)”
Paul Young

No Parlez
1983
Η hit διασκευή του Paul Young (η original εκτέλεση ανήκει στον Marvin Gaye) είναι η
πρώτη επιτυχία στην οποία ακούγεται το octaver effect15 που ο Palladino προσέθεσε στον -ήδη
κατά τα άλλα- χαρακτηριστικό άταστο ήχο του και που έγινε σήμα κατατεθέν του τη δεκαετία του
‘80.
Το intro -σύμφωνα με συνέντευξη του ιδίου-16 είναι παρμένη απευθείας από τον Igor
Stravinsky, δίνοντας μια ππρώτη γεύση της ευρείας μουσικής παιδείας του Palladino. Όπως
και στο προηγούμενο παράδειγμα, δίνει μεγάλη έμφαση στο subdivision των 16ων, ενώ στην
πρόοδο του κομματιού γίνεται φανερή η εξαιρετική αίσθηση της μουσικής φόρμας που κατέχει, με τη συνεχιζόμενη ρυθμική ανάπτυξη της βασικής του ιδέας
Στο απόλυτα διατονικό17 παίξιμο του βρίσκουμε συχνά γεμίσματα βασιμσένα στα
διατονικά arpeggio, 18 (π.χ. #34) δίνοντας μεγάλη προσοχή στο articulation [εκφορά του
μουσικού λόγου] του κι επιλέγοντας συχνά τα arpeggio σε μορφή open triads. (1-5-10)
15 Ένας τύπος εφέ που αναμειγνύει το αρχικό σήμα με ένα συνθετικό του οποίου ο μουσικός τόνος είναι μια οκτάβα χαμηλότερος ή υψηλότερος από τον αρχικό.
16 https://www.youtube.com/watch?v=TRjiMN2qJHI&ab_channel=BenJandrell [Πρόσβαση 17/07/2022]
17 Αναφέρεται σε μουσικά στοιχεία που προέρχονται από τους τρόπους και τις μεταθέσεις του C–D–E–F–G–A–B.
‘Murder”
David Gilmour
About Face 1984

Για του λόγου το αληθές, στο “Murder” ο Palladino χρησιμοποιεί πάλι το octaver effect
που υποστηρίξαμε στο προηγούμενο παράδειγμα ότι τον καθιέρωσε ως περιζήτητο παίκτη με -
εκτός των άλλων- μοναδική και πλούσια ηχητική παλέττα. Έως τώρα, ο Palladino παίζει κυρίως
με αναδυόμενα New-wave/Pop ονόματα της εποχής, έρχεται όμως η στιγμή που και τα
μεγαθήρια της classic rock εποχής τον καλούνε για sessions.
Σ’ αυτό το πολύ διαφορετικό μουσικό περιβάλλον, ο Palladino αποδεικνύεται
πραγματικός χαμαιλέοντας, αφήνοντας στην άκρη πυκνά παιξίματα, R’n’B και Disco αναφορές
κι επιστρατεύοντας ένα old-school blues-rock staccato19 παικτικό στυλ που θυμίζει σε κάποιες
στιγμές τον Roger Waters (βλ. Outro σε 12/8)
Η απλή συνοδεία του ντουμπλάρει τις κινήσεις της μπάσας φωνής της κιθάρας του
Gilmour, επιμένοντας στις βάσεις των συγχορδιών και σε βηματικές20 συνδέσεις μεταξύ τους. Η
18 Eίδος “σπασμένης” συγχορδίας, στο οποίο οι νότες που συνθέτουν μια συγχορδία (π.χ. 1-3-5) παίζονται ή τραγουδιούνται με ανοδική ή φθίνουσα σειρά, ελλ. άρπισμα.
19 Mορφή μουσικής “άρθρωσης”. Στη σύγχρονη σημειογραφία, σημαίνει μια νότα συντομευμένης διάρκειας.
20 Νότες σε απευθείας διαδοχή
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
αυτοσυγκράτησή του είναι άξια αναφοράς, καθώς δε διστάζει να παίζει ολόκληρα και να
καταφεύγει σε (πεντατονικά) fills μόνον όταν το κομμάτι το χρειάζεται
Ξεχωρίζει το bridge21 στο οποίο ο Palladino βγαίνει μπροστά solo – άλλη μια απόδειξη
τόσο της δεινότητάς του όσο και της εκτίμησης της οποίας έχαιρε: ο μπασίστας πήρε το πρώτο
σόλο σε κομμάτι του David Gilmour! Το τραγούδι σ’ εκείνο το σημείο κάνει μετατροπία από
Bbmaj σε Amin και φέρνει όλες τις χαρακτηριστικές συγχορδίες της τονικότητας. (i-, iv-, bVI,
bVII αλλά ποτέ τη συγχορδία V, είτε minor, είτε major.) Το διατονικό solo του Palladino λοιπόν
δε διστάζει να φέρει το χαρακτηριστικό ήχο της A aeolian (δηλ. το b6) σε ένα κομμάτι που θα
μπορούσε να μην του έχει συγχωρήσει το γεγονός ότι δεν επέλεξε την A min Πεντατονική. Αντ’
αυτού κινείται φοβερά μελωδικά, μέσα από arpeggio και συχνά στοχεύοντας τις 3ες των
συγχορδιών και μη διστάζοντας να σταθεί και να αναδείξει το b6. (π.χ. #50)
“Lady in Red”
Chris De Burgh Into the Light 1986

Το εν λόγω κομμάτι επιλέχθηκε κυρίως για την επιτυχία που σημείωσε. Όσον αφορά το
παίξιμο του Palladino, δεν έχουμε να προσθέσουμε κάτι σε όσα παρατηρήσαμε παραπάνω.
Συναντάμε τα ίδια βασικά χαρακτηριστικά: τον ιδιαίτερο ήχο και τη λιτότητα στην επιλογή των
νοτών και των fills του, την εξαιρετική αίσθηση της φόρμας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αντίληψη
της αρμονίας που κατέχει καθώς μαρτυράει η επιβολή (superimposition) αναστροφών22 των
συγχορδιών ως βηματικές συνδέσεις τους. (βλ. Chorus)
22 Σε μια ανεστραμμένη συγχορδία, η θεμέλιος νότα δεν βρίσκεται πια στη χαμηλότερη θέση (βάση).
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
“Give Blood”
Pete Townshend
White City: A Novel 1986

Rock μεγαθηριών συνέχεια και μια συνεργατική σχέση που θα πρόσφερε αργότερα στον
Palladino τη θέση του μόνιμου μπασίστα των the Who (!) για 15 χρόνια.
Για το βασικό riff του μέρους A του “Give Blood” ο Palladino επινοεί ένα δίμετρο μοτίβο
με syncopation σε κάθε μονό μέτρο και μια πυκνή φράση 16ων μέσα από την C min
Πεντατονική σε κάθε ζυγό μέτρο, που χρησιμοποιεί ως σταθερό upper structure αλλάζοντας
μόνον τη θεμέλιο νότα
Στο μέρος Β δημιουργεί έντονη αντίθεση με τα παραπάνω επιλέγοντας να παίξει
ολόκληρα, ενώ στο bridge (που πηγαίνει στην ομώνυμη major τονικότητα) μετατρέπει το μοτίβο
του σε τετράμετρο, οριοθετώντας το με fills μέσα από την C maj Πεντατονική
“New York Minute”
Don Henley

The End of the Innocence
1989
Στον γηπεδικό ύμνο του Henley, έχοντας πια μια πλούσια δεκαετή καριέρα στην πλάτη
του, o Palladino εμφανίζεται ξανά λιτός, παίζοντας μισά και σκεπτόμενος τετράμετρα μοτίβα που
οριοθετεί με μελωδικά πεντατονικά fills ή με arpeggio μέσα από τις σχετικές minor συγχορδίες.
(π.χ. #72) Συχνά ντουμπλάρει τα backing vocals (π.χ. #49) ή το πιάνο (π.χ. #65) και χρησιμοπεί
πολύ συχνά double stops. (π χ. #38-40)
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis

“Truco”
Manu Katché Band
Live at Montreux Jazz Festival
1999
Στον κολοφώνα της θητείας τους με τον Sting, οι Manu Katché και Dominic Miller
συμπράττουν με τον Palladino για στιγμές Jazz Fusion τρέλας. Κοντεύοντας τα 20 χρόνια
αδιάλειπτης καριέρας, ο Palladino έχει παίξει πια όλα τα στυλ με αξιώσεις – κι όμως, δεν έχει πει
ακόμα την τελευταία του κουβέντα Σε αυτό το υπνωτικό κομμάτι με το επαναλαμβανόμενο riff
που αποκρύπτει συνεχώς το downbeat με μια προήγηση 8ου (βλ. σελ. 48), ο Palladino -με
άταστο 5χορδο πλέον- παίρνει soli ανά 16 μέτρα πάνω σε μια F7 συγχορδία. Κινείται μονίμως
γύρω από το arpeggio της συγχορδίας αλλά και διατονικά, “βλέποντας” τη συχνά μέσα από τον
τρόπο23 της 3ης βαθμίδας της.
Το εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι οι φράσεις του αποτελούνται από συνεχόμενα 16α -
μαρτυρία της επιρροής του και από τον Jaco Pastorius- πεντακάθαρα φρασαρισμένα κι
ελεγχόμενα και με εξαιρετική αίσθηση του time και της φόρμας.
23 “Περιοχή” μιας τονικότητας.
“Chicken Grease”
D’Angelo Voodoo 2000

Στην αλλαγή του αιώνα κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος για το Voodoo του D’Angelo, (υπό την αιγίδα του ανερχόμενου μουσικού guru Questlove) ενός δίσκου που έχει τόσο πολύ
πια επηρεάσει τη Μαύρη Μουσική αυτά τα 22 πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Όσο σπουδαίος κι
αν θεωρούταν ο -βετεράνος πλέον- Palladino, όσο πιστά κι αποτελεσματικά κι αν υπηρέτησε
κάθε είδος και καλλιτέχνη με τον οποίο συνεργάστηκε, το παίξιμό του αποτελεί οργανικό
συστατικό της σύλληψης και της πραγματοποίησης αυτού του album 24 Τον έβαλε στο χάρτη
ακόμη και για όποιον μπορεί να μην τον ήξερε και αγκαινίασε άλλον έναν επαναπροσδιορισμό
του χαμαιλεοντικού εαυτού του, που τον καθιέρωσε για πάντα στο πάνθεον των σπουδαιότερων
ηλεκτρικών μπασιστών στην Ιστορία της Μουσικής.
Πραγματικά, αξίζει κανείς να αναφέρει όλα τα παραπάνω, κι ακόμη περισσότερα, όσο
αξίζει να εστιάσει στις λεπτομέρειες του παιξίματος του
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
Για τις ανάγκες του δίσκου, ο Palladino καταφεύγει σε έναν πιο vintage ήχο, χρησιμοποιώντας ένα παλιό Fender P Bass (βλ. φωτό εξωφύλλου) με flat25 χορδές και
κουρδισμένο έναν τόνο χαμηλότερα από το κανονικό. (D-G-C-F αντί για E-A-D-G) Το μπάσο
στη μίξη του “Chicken Grease” ακούγεται σχεδόν sub και με μια υπνωτική επαναληπτικότητα –
άλλωστε ο δίσκος είναι εξαιρετικά επηρεασμένος από το hip-hop sampling Όλο το κομμάτι
στηρίζεται σε ένα δίμετρο μοτίβο το οποίο δεν τονίζει ποτέ το downbeat και δεν ξεφεύγει από τις
βάσεις των συγχορδιών, εμπλουτισμένων με την οκτάβα τους και πολλά ghost notes 26 Είναι
επίσης άκρως εντυπωσιακή η αυτοσυγκράτηση του Palladino μακριά από fills και τις δυναμικές
διακυμάνσεις προκειμένου να ακουστεί το μέρος του σαν sample.
Το Voodoo, αξίζει να αναφερθεί, επαναφέρει επίσης θριαμβευτικά το swing στο παίξιμο
των μουσικών του, ίσως σε υπερβολικό βαθμό, κι ένα εξίσου υπερβολικό laid-back feel που,
κατα την ομολογία των συντελεστών το δίσκου, ακουγόταν... λάθος! Όπως προαναφέραμε, ο Palladino αποδεικνυόταν ξανά χαμαιλέοντας με masterful παιξίματα τόσο πολύ ευερείων
αναφορών – κι έθετε τις βάσεις για τα επόμενα 20 χρόνια της καριέρας του.
25 Οι χορδές κατασκευάζονται τυλίγοντας υλικό γύρω από έναν εσωτερικό πυρήνα σύρματος. Οι roundwound χορδές χρησιμοποιούν ένα στρογγυλό εξωτερικό σύρμα για να τυλίγονται γύρω
“Cleva” Erykah Badu Mama’s Gun 2000

Το κομμάτι “Cleva” επιλέχθηκε λόγω προσωπικής προτίμησης. Ανήκει, όμως, στο εξίσου
διάσημο άλμπυμ με το Voodoo, Mama’s Gun, της ομάδας που συσπειρώθηκε γύρω από τους
D’Angelo και Questlove, μαρτυρώντας την επίδραση που ήδη είχε αρχίσει να έχει το Voodoo
στη μαύρη μουσική κοινότητα. Όσον αφορά το παίξιμο του Palladino, δεν έχουμε να
προσθέσουμε κάτι σε όσα παρατηρήσαμε αμέσως προηγουμένως.
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
“Vultures”
John Mayer
Where the Light Is:
John Mayer Live in Los Angeles

2008
Συνεχίζοντας με τον vintage ήχο που καθιέρωσε στις αρχές του 2000, ο Palladino
δεκαετίας. Ίσως το “power trio” να μην είναι ο κατάλληλος χαρακτηρισμός γιατί το σχήμα
εναλασσόταν μεταξύ είδων πιο γρήγορα κι από ρεύμα, ήταν όμως πολλές οι στιγμές που το
σχήμα στάθηκε άξια ως ένα μοντέρνο blues-rock σχήμα με αναφορές στις ηρωικές δεκαετίες
του ‘60 και του ‘70.
Στη ζωντανή αυτή ηχογράφηση, πέρα από το γεγονός ότι το σχήμα ακούγεται πιο
δεμένο κι από οπλισμένο σκυρόδεμα, ο Palladino παίζει τόσο in the pocket σε όλο το κομμάτι
επαναλαμβάνοντας ένα πεντατονικό riff και με τη γνωστή του αυτοσυγκράτηση μακριά από fills
έως ότου το κομμάτι το ζητήσει, τόσο πια μεστός μαέστρος.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ρόλος αρμονικού οργάνου που αναλαμβάνει για να γεμίσει
τον κενό χώρο στο solo του Mayer, και το γεγονός ότι παίζει με palm muting, 27 άλλη μια τεχνική
που δεν ξανασυναντήσαμε στα κομμάτια που αναλύσαμε παραπάνω.
27 Τεχνική παιξίματος για κιθάρα και μπάσο, που εκτελείται τοποθετώντας την πλευρά του χεριού κατά μήκος των χορδών
που πρόκειται να “τραβηχτούν”, πολύ κοντά στη γέφυρα του οργάνου, και παράγει έναν “σιωπηλό” ήχο.
***
Εν κατακλείδι, σε αυτήν την ευκαιρία που μας δόθηκε, μελετήσαμε ελπίζουμε κάτι
περισσότερο από επιφανειακά έναν από τους αγαπημένους μας μπασίστες. Μπορεί κανείς να
ισχυριστεί ότι υπάρχουν πιο επαρκείς τεχνικά παίκτες και πιο καταρτισμένοι θεωρητικά.
Ομολογούμε ότι είμαστε προκατηλημμένοι λόγω της αγάπης μας για τη φωνή του, αλλά
φιλοδοξούμε να σταθήκαμε αντικειμενικοί στην κρίση μας κατά την ψιλάφιση της πολυετούς
καριέρας του και να αποδείξαμε, έστω μερικώς, ότι πρόκειται για ένα Μουσικό που, όπως λέει
και ο Victor Wooten, “αναπνέει με τη Μουσική”, 28 όσες γκρίζες ζώνες κι αν έχει.
28 Wooten, V. (2008). The Music Lesson: A Spiritual Search for Growth Through Music. Berkley Books. p. 42
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis

Βιβλιογραφικές αναφορές (2017). Giants of Bass: Pino Palladino. Bassline Publications.
Ίσαρη, Φ., & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική Μεθοδολογία Έρευνας: Εφαρμογές στην Ψυχολογία
και στην Εκπαίδευση. Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
Jisi, C. (2003). Brave New Bass. Hal Leonard Corporation.
Jisi, C. (2008). Bass Player Presents: The Fretless Bass. Backbeat Books.
Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (4th ed.). Jossey Bass.
https://www.allmusic.com/artist/pino-palladino-mn0000292499/biography [Πρόσβαση στις 27.04.2022]
https://en.wikipedia.org/wiki/Pino_Palladino#Discography
[Πρόσβαση στις 27.04.2022]
https://www.theguardian.com/music/2021/apr/06/pino-palladino-pop-greatest-bassist-adeleelton-the-who
στις 04.05.2022]
https://bassmagazine.com/artists/pino-palladino-pathfinder [Πρόσβαση στις 04.05.2022]
https://www.musicradar.com/news/in-a-rare-interview-bass-legend-pino-palladino-reflects-onreplacing-the-whos-john-entwistle-on-two-days-notice
Χρήσιμες ιστοσελίδες
Pino Palladino: 10 Transcriptions & Analysis
[Πρόσβαση στις 04.05.2022]
https://www.allaboutjazz.com/pino-palladino-the-craftsman-from-wales [Πρόσβαση στις 04.05.2022]
https://www.talkbass.com/threads/pino-palladino-nu-soul-hip-hop-discography.684569/ [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
https://www.discogs.com/artist/208234-Pino-Palladino [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
https://www.allmusic.com/artist/pino-palladino-mn0000292499/credits [Πρόσβαση στις 10.05.2022]
https://www.cocosbassment.com/bassist/pino-palladino/ [Πρόσβαση στις 11.05.2022]
του εξωφύλλου πάρθηκε από τη διεύθυνση:
https://blog.discogs.com/en/pino-palladino-essential-albums [Πρόσβαση στις 27.04.2022]
Η φωτογραφία της σελίδας 11 πάρθηκε από τη διεύθυνση:
https://en.wikipedia.org/wiki/Pino_Palladino [Πρόσβαση στις 27.04.2022]
Η φωτογραφία της σελίδας 75 πάρθηκε από τη διεύθυνση:
https://open.spotify.com/artist/5vjTuHApbJQOo9L3Ro2KM8 [Πρόσβαση στις 17.07.2022]