Lafarella magazine by Lafarella Magazine

REDAKSİYA HEYƏTİ İLKİN Yusif HÜSNİYYƏ Nemət Həşimova NİGAR Musəvi VÜSALƏ Yusif MƏRYƏM Məmmədova QURBAN Bünyadov NURANƏ Tahirova MAHİRƏ Əmrullayeva FƏRİD Mikayıl MƏMMƏD Əliyev ZEYNAL Məmmədli AYNUR Zərrintac ƏZİZƏ Mustafazadə NƏRGİZ Əsgərova HƏSƏN Mehdiyev SƏBİNƏ Cabbarova

HAQQIMIZDA “Lafarella Magazine” jurnalı Lafarella brendinin layihəsidir. Bu jurnal alternativ qadın jurnalı olduğu üçün qadınları maraqlandıran mövzularda yazılar dərc olunur. Jurnal qadınlara dəstək olmağı, zövqlərini oxşamağı, əyləndirməyi və məlumatlandırmağı qarşısına məqsəd qoyub.

ıq-Tıq xanım haqqında nağıl bizə uşaqlığımızdan tanışdır. Əslində biraz düşünsək, bu nağıl uşaqlar üçün yox, gənc qızlar üçün nəzərdə tutulub. Bu ki, münasibətlərin psixologiyası haqqında əsl məqalədir. Özü də mədəni dəyərləri nəzərə alan məqalə. Əgər onu doğru anlasaq, bir çox problemlərdən yayınmaq olar. Ciddiyik! Bir baxın... Tıq-Tıq xanım kimdir? Şəxsi həyatında bəxti gətirməyən bir qız. Bunun günahkarı isə özüdür. Nağılı analiz etsək aydın olur ki, o, lap əvvəldən heç nəyi düz etmir. Onun səhvləri əksər qızlar üçün xarakterikdir. Gəlin, bir-bir nəzər yetirək. Birincisi, qızın ailə qurmaq arzusu. Bunu çox arzulaması, çoooox arzulaması. İsterik bir şəkildə. Tıq-Tıq xanım elə birbaşa deyir ki, “ərə gedirəm, ərə gedirəm, ər olmasa gora gedirəm”. Yəni ki, başqa seçim yoxdur. Adamın ağlına ilk olaraq adaxlı həsrəti çəkən müasir gənc qız gəlir. Çünki valideynləri, qohumları, qonşuları və hətta mağazadakı satıcılar belə həmişə onun nə vaxt ailə quracağını soruşurlar. Nağılda bu barədə heç nə deyilmir, amma yəqin ki, TıqTıq xanımı da ailəsi yeganə mümkün həyat ssenarisi olan evliliyə “proqramlaşdırmışdır”. Buna görə də qəhrəmanımız özünə adaxlı tapmağa yollanır. Və bunu düzgün qaydada etmir. Çünki... İkincisi, Tıq-Tıq xanım çox sadəlövhdür, melodramlarla böyüyüb. Buna görə də namizədləri, yumşaq dildə desək, qəribə üsullarla seçir. Bəyəm “məni nə ilə döyərsən” sualı biraz axmaq səslənmir? Yeri gəlmişkən, bu sual qızın məişət zorakılığına öncədən hazırlıqlı olduğuna və buna görə bunda qeyriadi heç nə görmədiyinə işarə edir. Bu, hələ zərərin yarısıdır. Namizədlər bu sualı səmimi olaraq cavablandırıb onu nə ilə döyəcəklərini bildirdikdə bu, Tıq-Tıq xanımın xoşuna gəlmir və onlardan uzaqlaşır. Siçan bəyin şirin vədlərinə isə dərhal aldanır. Əslində, bu normaldır. Axı bəzi qadınlar, necə deyərlər, “qulaqları ilə sevirlər”. Ümumiyyətlə, TıqTıq xanım ağ atlı şahzadə axtarışında olub, nəticədə ilk qarşısına çıxan boşboğazla evlənən həddən artıq sadəlövh qızların bariz nümunəsidir. Və budur: arzular gerçək olur – Tıq-Tıq xanım artıq ailə qurub. Amma bu hələ son deyil. Çünki evlilik çətin öhdəlikdir. Qəhrəmanımız isə buna heç hazır deyil. Belə ki... Üçüncüsü, Tıq-Tıq xanım öz ayaqları üstündə dayanmağı bacaran biri deyil. Əslində, bu elə də təəccüblü deyil. Belə ki, o bütün gəncliyini evlilik arzuları

ilə keçirmiş, heç nə ilə məşğul olmamış, heç nə öyrənməmiş və özünü həyatda yalnız “ərinin arvadı” rolunda görmüşdür. Həyat yoldaşı öz işləri ilə məşğul olmağa gedəndə isə o darıxmağa başlayır və nə ilə məşğul olacağını bilmir. Axı o vaxtlar heç Facebook da yox idi. Elə buna görə də özünə uyğun yeganə məşğuliyyət – Siçan bəyin paltarlarını yumaq üçün göl kənarına gedir. Elə oradaca suya yıxılır. Əlbəttə, paltaryuyan maşında boğulmaq mümkün olmadığı üçün müasir dövr qızlarına belə şeylər təhlükə yaratmır. Amma onların da çoxu Tıq-Tıq xanım kimi kişinin yoxluğunda nə işlə məşğul olacaqlarını bilmirlər. Özlərinə aid maraq dairələrinin olmaması onları həyat yoldaşları və ya nişanlılarından asılı vəziyyətə salır. Nəhayət, nağılın ən faciəvi hissəsi. Əslində, bu faciə baş verməyə bilərdi, əgər... Dördüncüsü, Tıq-Tıq xanım dəhşətli dərəcədə kaprizlidir. O, niyəsə əmindir ki, qadın kişinin önündə hər cür isterika qaldıra bilər və kişi buna dözmək məcburiyyətindədir. Siçan bəy onu sudan çıxarmaq istəyəndə uzadılan kömək əlini tutmaq əvəzinə, “yeri, mən səndən küsdərəcik” deyib zarımağa başlayır. Axı ondan soruşan lazımdır ki, nədən inciyib? Həyat yoldaşının günboyu yanında oturmadığından? Yaxşı, deyək ki, bir az kaprizlərini nümayiş etdirmək istədi, axı hər şeyin qədərini bilmək lazımdır! Bəs TıqTıq xanımın qədərini bilməməsi nəyə gətirib çıxardı? Boşanmağa. Bəzi qızlar öz kaprizli xasiyyətləri ilə tanınırlar və bundan qürur duyurlar. Onların çoxu əmindirlər ki, heç bir halda birinci dəfədən kompromisə getmək olmaz. Bu cür münasibətə heç kəs axıra qədər dözən deyil axı. Gəlin nəticə çıxaraq! Tıq-Tıq xanım öz ayaqları üstündə durmağı bacarmayan, bütün fikrini evliliklə məşğul etmiş, kaprizli, sadəlövh gənc qızdır və hekayəsinin sonunun kədərli olmasında birbaşa özü günahkardır. Gənc qızlar isə öz həyatlarında eynisinin təkrarlanmaması üçün onun hekayəsindən ibrət götürməlidirlər. Elə buna görə də bu nağıl olduqca faydalıdır. Yeri gəlmişkən, Siçan bəy də pis oğlan deyilmiş. Daha doğrusu pis heyvan deyilmiş. Tıq-Tıq xanımın qayğısına qalıb, onu xilas etməyə çalışır. Ancaq Tıq-Tıq xanım onu lap özündən çıxaranda onun üzərinə palçıq atıb çıxıb gedir. Axı onun da əsəbləri dəmirdən deyil.

Sürmə çəkdim üzümə, Düşdüm çölün düzünə, Dost axtardım özümə, Dost gəl, hardasan ?! Tez gəl, hardasan ?!

Baxdım, baxdım güzgüyə ... Qorxdum, qorxdum göz dəyə... Ahhh ! Gözələm Mən ! Vahhh ! Gözələm Mən ! Oy, oy, oy, oy ! Nə verib baş )))))

Günəşlə bir rəqs eləyək, Rəqsimizlə məst eyləyək. Hər şey gözəldir həyatda, Bu gözəlliyi duya bilsən. La la la, la la Land...

Mama, Mamacan, Mama Qorxma sən məndən yana Həkim lazım deyil mənə, Mama, Mamacan, Mama Şap, şap, şap, şap !!!

Dəb tarixini dəyişən qadın

COCO CHANEL

vid parçadan tikilmiş jaket və ətəkdən

ətir nümunəsi göstərir. Şanel 5 nömrəli ətiri

ibarət

don,

seçir: “Geyim kolleksiyalarımı mayın beşi, ilin

kostyum zərgərliyi, zəncir qayışı olan

beşinci ayı təqdim edirəm, bu rəqəm bizə

kostyum,

qara

mini

sırıqlı çanta… Koko Şanelin moda dünyasında

uğur gətirəcək”.

buraxdığı izlər sadalanmaqla bitməz. Onun 20-ci əsrdə dəb dünyasına təqdim etdiyi rahat, sadə qadın libasları qadınları həmin

“Vaxtınızı divarı döyəcləyərək onu qapıya çevirmək ümidi ilə keçirməyin”

dövrdə hökmranlıq edən korset və büzmə yaxalı ağır geyimlərdən azad edərək, moda tarixində inqilab yaratmışdır.

Şanel

1939-cu

müharibəsinin

ildə

–

İkinci

başlanması

ilə

Dünya bütün

mağazalarını bağlayır. 40-cı illərdə Fransada “Bəziləri fikirləşir ki, zənginlik yoxsulluğun

Kristian Diorun moda aləminə gəlişi Şanel

antonimidir. Elə deyil. Zənginlik vulqarlığın

üçün növbəti zərbə olur. Şanelin qadınlar

əksidir”.

üçün yaratdığı rahat və sadə geyimlər yavaşyavaş dəbdən düşür, darıxdırıcı, rahat olmayan

Əsl

adı

fransız

geyimlər yenidən dəbə qayıdırdı. Amma o, bu

ailədə

geyimlərin tezliklə bəyənilməyəcəyini bilirdi.

dünyaya gəlib. Boş vaxtlarında kabaredə

Ehtimalları onu aldatmır. 1954-cü ildə Koko

müğənnilik

Şanel trapes şalvar debütü ilə modaya geri

modelyer

Qabriyella 1883-cü

Şanel

ildə

edən

olan

kasıb

Şanel

bir

1910-cu

ildə

sevgilisinin maddi yardımı ilə Fransada ilk

dönür.

şlyapa mağazasını açır, qısa müddətdə bütün

Şanelin dəbə çevirdiyi trendlərdən biri də

diqqətini dəb dünyasına yönəldir. O, kişi alt

“günəşdə qaralmış dəri” idi. Həmin dövrdə

paltarlarının hazırlanmasında istifadə olunan

günəşdə yanmış dəri işçi sinfinin göstəricisi

trikotaj parçadan qadın geyimləri hazırlayan

idi. Süd rəngli ağ dəri isə kübarlara məxsus

ilk dizayner kimi tarix yazır.

nişan idi. 20-ci illərdə qadınlar çimərlikdə şlyapadan

“Ətirdən

istifadə

etməyən

qadının

gələcəyi yoxdur”.

istifadə

etmədən

günəşlənə

bilmirdilər. Şanel isə qaralmış dərini nəinki məqbul edir, həmçinin, onu istirahət və imtiyazlı həyat simvoluna çevirir.

Bir

dəfə

Merilin

Monrodan

müsahibə

“Sadəlik əsl gözəlliyin açarıdır” devizi ilə

götürən bir jurnalist aktrisanın yatarkən nə

bir-birindən zərif və füsunkar qadın obrazları

ilə bəzəndiyini soruşur. Monronun cavabı

yaradan

olan “bir damcı Chanel No.5” sonradan ətir

yaradıcı bir qadın idi. Buna görə illər keçsə

kampaniyasının sloqanına çevrilmişdir. 1923-

də, onun imzası olan dəb ünsürləri hələ də

cü ildə Chanel No.5 adlı ətirin buraxılışına

aktual və xanımların sevimlisidir. 1971-ci ildə

başlayan Şanel ətriyyatla dəbi birləşdirən ilk

sonuncu dəfə gözlərini yuman Şanelin yaradıcı

modelyerdir. Ətriyyatçı Ernest Bodan 1920-ci

irsini 1983-cü ildən bəri alman dizayner Karl

ildə Şanelə seçim üçün 1-dən 5-ə və

Lagerfeld davam etdirir.

20-dən 24-ə qədər nömrələnmiş bir neçə

Koko

Şanel

cəsarətli,

innovativ,

QƏDİM YUNANISTANDAN KOSMOPOLİT FRANSAYA

ziz dəbli xanımlar, sizə Chanel-in “Antik Müasirlik” adlı Cruise 2017/18 kolleksiyasına daxil olan bir-birindən ecazkar libaslarını təqdim edirik.

Yunan mədəniyyətindən ilham almış kolleksiyada qızılı, gümüşü, yaşıl, qara və fil dişi rənglərinin harmoniyasını görmək olar. Geyimlərin “ulduz” parçası parlaq sarı, mavi, qırmızı və qara rəngli dizə qədər iplə bağlanan qladiator ayaqqabılarıdır. Qızılı bəzəkli saç aksessuarları, antik ornamentli kəmərlər isə əsl yunan ilahəsi obrazını canlandırır.

Conchiglie Konkilye (rus. balıqqulağı) quru makaron məmulatları ailəsinə daxildir. Adı formasından qaynaqlanır.

Bucatini Həmçinin perçatelli kimi tanınan bukatini Neapolda meydana çıxıb.

zündə rahatlıq, azadlıq, zəriflik və romantizmi əks etdirən boho tərzi XIX əsrdə Fransada yaranıb. Mənşə etibarilə

Mərkəzi Asiyadan köç edən qaraçılara verilən bu ad (bohémien– fr. qaraçı) tədricən böyük Avropa şəhərlərində qeyri-ənənəvi və adətən kasıb həyat sürən, incəsənət, musiqi və ya ədəbiyyatla məşğul olan şəxslərə aid edilməyə başladı. Zaman keçdikcə bu dəb digər tərzlərin təsirinə məruz qaldı, eyni zamanda yenilərinin yaranmasına səbəb oldu.

İstər istifadə edilən dəb elementləri, istərsə də həyat

fəlsəfəsi baxımından yaxın olduqlarına görə boho və hippi tərzi bəzən səhv salınır. Mədəni hərəkat kimi yaranan və formalaşan hippilik sosial normalara qarşı çıxan, liberal və ya radikal seksual istəkləri, pasifizm (qeyri-zorakı müqavimət) və müharibəyə qarşı həssaslığı təbliğ edən bir cərəyan idi. Hər iki tərzin estetik oxşarlığı kimi geyimlərdə geniş istifadə olunan şifon materialı, al-əlvan rəngli folklor motivlərinin təsvirini, iriqaşlı üzük, muncuq boyunbağı və ayaq aksessuarlarını göstərmək olar. Hippilikdən fərqli olaraq, bohemianizm siyasi və sosial hadisələrə etiraz olaraq deyil, təbii olaraq meydana çıxıb. Boho tərzinin incəsənət və poeziyaya dayanan dərin kökləri var. Köçəri yaşayan qaraçıların həyat fəlsəfəsi azad sevgi, səyahət və pula qənaətçillik idi. Bohemianizm də özündə bu üç əsas elementi ehtiva edir.

Müasir dövrdə boho tərzi digər moda ünsürləri ilə birləşərək

yeni görünüşlər qazanmışdır. Bunlardan ən geniş yayılmışı boho və hippi elementlərinin qarışığından yaranan boho-şıq tərzidir. 2000-ci illərdə model Kate Moss və aktrisa Sienna Millerin sayəsində böyük dəb dalğası effekti yaradan boho-şıq tərzi indi bir sıra musiqi və incəsənət festivallarının nəbzinə çevrilib. Hər il Kaliforniyada keçirilən Coachella festivalı bir-birindən gözəl boho tərzi nümunələrini nümayiş etdirmək üçün əvəzsiz podiumdur.

Boho-rok və ya boho-qotik boho tərzinin tərkibində

yaranan müasir moda trendlərindəndir. Bəs bu görünüşə necə nail olmalı? Çox sadə! Şifon romantik ətək və donlarınızı qara dəri gödəkçə, bayker botu və metal aksessuarlar ilə kombin edin. Bir anda həm güclü, həm də zərif obraz yaradacaqsınız.

Bəbir naxışlı mini don, donun ətək boyu uzunluğunda xaki rəngli uzunqol köynək (gündüz belinizə bağlaya, axşam mehində isə donun üstündən geyinərək dəbli bir görüntü yaratmış olarsınız), bürünc rəngdə dizə qədər qladiator sandalı, qəhvəyi tonlarında poçtalyon klaçı, qızılı dəyirmi sağanaqlı, ağ şüşəli eynək və dağınıq səhər saçı. Həm bohosunuz, həm də şıq!

Stortelli Stortelli makaronu orta qalınlıqlı və spiralşəkillidir. Ənənəvi olaraq, şorbaya və bulyona əlavə edilir.

Elif Şafak “D

ünya nəhəng qazana bənzəyir. İçində mühüm xörək bişir. Gördüyümüz, hiss etdiyimiz, söylədiyimiz, hətta düşündüyümüz hər şey ədviyyat kimi o qazana daxil olur. Ona görə də bu dünyəvi xörəyə nə qatdığımızı özümüzdən soruşmalıyıq. İncikliklər, ehtiraslar, qan davaları və zorakılıqlarmı? Yoxsa eşq, inam, ahəngmi?

”

“Azad dünyadır, eşq. Ya düz ortasında – mərkəzindəsən, ya eşiyində – həsrətində” “Dünya

nəhəng

qazana

bənzəyir.

Cəzir” adlı kitabında qadın, şəxsiyyət, mədəni

İçində mühüm xörək bişir. Gördüyümüz,

bölünmə, dil və ədəbiyyat mövzularında

hiss

hətta

yazdığı yazıları toplanıb. Elif Şafakın əsərləri

kimi

30-dan çox dilə tərcümə olunmuş, bir sıra yerli

o qazana daxil olur. Ona görə də bu

və beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür.

etdiyimiz,

düşündüyümüz

söylədiyimiz, hər

şey

ədviyyat

dünyəvi xörəyə nə qatdığımızı özümüzdən soruşmalıyıq.

İncikliklər,

ehtiraslar,

qan

“Xatirələr belə bir şeydir. Xalçanın üstünə

davaları və zorakılıqlarmı? Yoxsa eşq, inam,

tökülmüş qırıntılara bənzəməz. İnsan ürəyi

ahəngmi?”

istədiyi vaxt pəncərəni açıb, keçmişini çırpa bilmir”

Elif

Şafak

Türkiyənin

tanınmış

qadın

yazıçılarından biridir. Strasburqda dünyaya

Elif həm də ictimai fəaldır. Qadınların

gələn Elif uşaqlığını və gəncliyini Ankara,

hüquq və azadlıqlarını təbliğ edən Şafak öz

Madrid,

Boston,

yazı və çıxışlarında həmişə post-feminizm,

Miçiqan və Arizonada keçirib. O, Orta Şərq

qadınların cəmiyyətdəki rolu kimi mövzulara

Texniki Universitetinin (ODTÜ) Beynəlxalq

toxunur. Avtobioqrafik əsəri – “Qara süd”

Münasibətlər fakültəsini bitirdikdən sonra eyni

romanı postpartum (doğuş sonrası) depressiya

universitetdə genderşünaslıq üzrə magistr və

haqqındadır. Hər il milyonlarla yeni ana olmuş

politologiya üzrə doktorluq dərəcəsi almışdır.

qadın

Bədii yaradıcılığa 1997-ci ildə başlayan Elif

çəkir. Bir çox qadın kimi Elif Şafak da bu

onlarla əsərin müəllifidir. Onun 2009-cu ildə

depressiyanın qurbanı olacağını ağlına belə

nəşr olunmuş “Eşq” romanı türk ədəbiyyatı

gətirmirdi: “Kitaba iki səbəbə görə Qara Süd

tarixinin ən qısa müddətdə ən çox satılan

adını verdim. Əvvəla, kitab doğuşdan sonra

ədəbi əsəridir. “Eşq” axtarış, gerçəklik və

keçirdiyim depressiyadan bəhs edir. Bununla

kəşfetmə istiqamətində yazılmış romandır:

mən göstərmək istəyirdim ki, ana südü heç

Amman,

Köln,

İstanbul,

postpartum

depressiyadan

əziyyət

də hər zaman cəmiyyətin düşündüyü kimi “Yolun

ucunun

gedəcəyini

bəyaz deyil. İkincisi, mən həmin depressiyanı

düşünmək bihudə cəhddən ibarətdir. Sən

ilham mənbəyinə çevirə bildim. Qara süddən

sadəcə atacağın ilk addımı düşünməyə

mürəkkəb (red. yazı üçün rəngli maye) yarada

borclusan.

bildim... Türkiyədə kişilər yazırlar, qadınlar isə

Gerisi

haraya

onsuz

da,

öz-özünə

gələcək”

oxuyurlar. Artıq dəyişiklik görmək istəyirəm”.

Elifin ilk romanı sayılan “Pünhan” 1998ci

ildə

Mevlana

Büyük

Ödülünə

layiq

Yazıçının bir sıra əsərləri doğma dilimizə də tərcümə olunmuşdur. Yay tətilinizi maraqlı

görülmüşdür. Daha sonra gənc yazıçının

keçirmək

“Şəhərin aynaları” və Türkiyə Yazıçılar Birliyi

istəyirsinizsə, Elif Şafak yaradıcılığına səyahət

mükafatını qazanmış “Məhrəm” adlı əsərləri

etməyi unutmayın.

və

mütaliənizi

nəşr olunur. Elifin ən çox satılan kitablarına “Bit palas”, “Araf”, “Ata və bic”, “Qara süd”, “Kağız halva” və “İskəndər” daxildir. Onun “Məd

Xoş mütaliələr!

zənginləşdirmək

Penne Rigate Penne (ital. lələklər) – qısa makaron məmulatlarının kənarları kəsilmiş, orta formatlı, boru şəkilli növüdür. Makaron dənələrinin diaqonal kəsimi lələkli qələmi xatırladır, ona görə də bu makaronları belə adlandırıblar. Pennenin vətəni Toskanadır.

Ruhi sağlamlıq fiziki sağlamlıqdan daha vacibdir. Ruh düşkünlüyünə düçar olduğumuz zamanlarda sağlamlığımızın gözümüzdə bir dəyəri olmur

ÜMUMİ SAĞLAMLIQ

oxsaylı

araşdırmaların

nəticəsi

ye” kimi motivasiyalarla böyümüş insanı 30-40

tərzinin

yaşlarında üç addımda, beş addımda “qaydaya

düzgün qidalanma, fiziki aktivlik

sala” bilməzsiniz. Hər il Novruz bayramında bir

və ruh yüksəkliyini əhatə etdiyini artıq isveçli

sini paxlava yeyib, bir həftə sonra yayqabağı

alimlərdən daha yaxşı bilirsiniz. Bu məqalədə

pəhrizə keçmək heç kimə inandırıcı gəlmir.

“Düzgün qidalanmanın 5 əsas qaydası”, “1 ayda

Əslində istəyirsiniz, cəhd edirsiniz, ancaq 4-5

20 kq arıqlayın”, “Depressiyadan qurtulmağın

gündən artıq davam etmir. Bir də gözünüzü

7 yolu” kimi başlıqlar yazıb, nəzəriyyədə

açıb görürsünüz ki, ofisin kafesində bir əlinizdə

mükəmməl görünən, lakin praktikada işə

dönər, o biri əlinizdə telefon oturmusunuz.

yaramayan informasiyalar paylaşa bilərdik. Siz

İradəsizliyiniz

də bunu oxuyaraq sanki motivasiyanız artacaq,

başında iş yoldaşlarınıza atdığınız havaların

günü sabahdan səhər saat 6-da yataqdan

tezliklə unudulmasını arzulayırsınız.

olaraq

qalxıb

idman

dəniz

kənarına,

sağlam

həyat

geyimlərinizi

üçün

əzab

çəkir,

həftənin

geyinəcək,

Bu nəticənin qaçılmaz olduğu gün kimi

qaçmağa

aydın idi. Özünüzü danlamaqdan əl çəkin.

yollanacaqdınız. Ya da təqviminizi işarələyib,

Axı səhər pişik porsiyası yeyib evdən çıxanda

bazar ertəsindən etibarən qida rasionunuzu

əlbəttə, işləməyə enerji qalmayacaqdı, saat 12

ot-bitki salatı, meyvə qurusu, litr-litr sudan

olmamış yaxınlıqdakı kafelərin menyularını

ibarət

tökəcəkdiniz

işgəncəyə

parka

çevirəcəkdiniz.

Psixoloji

qarşınıza.

Nəzərə

almırsınız

sıxıntı, qayğı və komplekslərdən qurtulmaq

ki, səhər yeməyi yeməklə siz kökəlmirsiniz,

istəyənlər

getməyə

əksinə, səhər yeməyini yaxşı yeməklə enerjili

çalışacaq, ən qəşəng geyimlərini geyinəcək,

olursunuz, günorta və axşam daha az acır,

güzgüdə özlərinə komplementlər yağdıracaq,

qidaya elə də çox ehtiyac hiss etmirsiniz. Səhər

ofisdə

iş

yedikləriniz asanlıqla maddələr mübadiləsi

yoldaşları ilə belə bölüşəcəkdilər. Bu mübarizə

zamanı parçalanır, günorta və şam yeməyi isə

neçə gün davam edəcək deyirsinizsə, beş

zəif həzmə gedir və bir hissəsi piy şəklində

gün. Altıncı gün özünüzü “fabrik buraxılışına”

depolanır. Mövzuya toxunmuşkən, bir neçə

dönmüş

tip

tövsiyə də bizdən. Çox kalori almamaq üçün

informasiyaları minlərlə insan oxuyur, ancaq

az yemək və ya yeməmək yerinə doydurucu,

sadəcə bir neçəsi uğurlu nəticə əldə edir.

tutumlu qidalar seçə bilərsiniz.

hər

gün

şirniyyatlarını

halda

işə

heç

həvəslə

sevmədikləri

tapacaqdınız.

Digərləri isə onların uğur hekayələrini sosial

Məsələn, çovdar çörəyi, yağsız qatıq, suda

şəbəkədə paylaşmaqla kifayətlənməli olurlar.

bişmiş yulaf, pendir, yumurta, alma, avakado,

Hərçənd uğurlu insanların da 2-3 ay sonrakı

böyürtkən, çiyələk daha uzun müddət toxluq

halından heç kimin xəbəri olmur. Razılaşaq

hissi

ki, “beş qayda”, “on addım” kimi görünüşdə

sürətləndirir, kivi yağların yanmasına kömək

sadələşdirilmiş

praktikada

edir. Yerkökü, əncir, qarğıdalı, noxud, darçın,

gerçəkləşdirilməsi çətindir. Bunlar heç də

duz isə əksinə, iştahanı açır və aclıq hissini

beşə, ona sığan məsələlər deyil. Məsələn, elə

tezləşdirir.

reseptlərin

verir.

Qatıq

maddələr

mübadiləsini

götürək pəhrizi. Uşaqlıqdan əlinə keçəni yeyən,

Günorta və şam yeməklərini kafedə deyil,

“nənənin xətrinə bu tikəni də ye”, “al bu kişmişi,

evdə yeyin. Bu şəkildə, yeməyi daha az kalorili

ləpəni cibinə tök”, “daşdan yumşaq nə tapsan,

hazırlaya, istifadə etdiyiniz yağın növünə və

28 miqdarına özünüz nəzarət edə bilərsiniz. Əgər bu saatlarda evdə olmağınız mümkün deyilsə, belə halda kafelərdə salat, şorba və meyvəyə üstünlük verin. Meyvə şirələri əvəzinə təzə meyvə yesəniz, tərkibindəki liflər sayəsində həzm prosesini asanlaşdırarsınız. Susuzluğunuzu da meyvə şirəsi yerinə su ilə yatırmağa çalışın. Su kalorisizdir, ən azından buna əminsiniz. Nahardan əlavə, ara-ara aclığınızı yatırmaq üçün peçenyelər, krakerlər yerinə alma, armud, ərik yeyə və ya aclığınızı gecikdirmək üçün dişlərinizi fırçalaya bilərsiniz. Su içməyə gəlincə, gündə 2-3 litr su deyil, maye qəbul etməlisiniz. Buna saf sudan basqa xörək, içki və meyvələrin tərkibindəki su da daxildir. Yəni, bütün gün əlinizdə plastik su qabları ilə gəzməyə ehtiyac yoxdur. Arıqlamaq öhdəlik deyil. Heç biriniz model kimi görünmək məcburiyyətində deyilsiniz. Unutmayın ki, modellik bir peşədir və onlar sizin peşənizin tələblərinə cavab vermədikləri kimi, siz də onların peşə standartlarına uyğun gəlmək məcburiyyətində deyilsiniz. Ancaq sağlamlığınızı korlayacaq qədər artıq çəkiniz varsa və pəhrizdə qərarlısınızsa, orqanizminizi

alışdıra-alışdıra

pəhrizə

keçin. Birdən-birə orqanizmi ac saxlayıb stresli vəziyyət yaratmayın. Bu şəkildə uzağı bir həftəyə eneji depolarınız sıfırlanacaq, başladığınız

yerə

geri

dönəcəksiniz.

İlk

günlər hərdən özünüzü mükafatlandırın, ən sevdiyiniz qidaları yeyin. Vaxt keçdikcə, orqanizm yeni sistemə öyrəşəcək, siz isə nəticələrinizi gördükcə həvəslənəcəksiniz. Pəhrizdən

əvvəl

müayinə

olunmaq

vacibdir. Kökəlməyə, şişkinliyə olan

xəstəliyinizin

aydınlaşdırılmalıdır.

səbəb

olub-olmadığı Hər

orqanizmin

fərdi xüsusiyyətləri olduğuna görə hamı üçün effektli və faydalı olan standart bir pəhriz qrafiki yoxdur. Ona görə də bu mübarizədə dietoloqdan kömək istəməyi unutmamalısınız. Sağlam həyat tərzinin önəmli bir hissəsini

Rigatoni Rigatoni quru və qısa makaronlar ailəsinə aiddir. Düzgün kəsikləri və tilli səthi var.

30 fiziki aktivlik təşkil edir. Bunu həyatınıza

kömək istəyib, seminarlara baxır, psixoloq

tətbiq etməyə çalışarkən nələr baş verir deyə

məsləhətlərini dinləyirik. Həyatımıza tətbiq

internetdə araşdırmalar apardınız və bir neçə

etməyə gəldikdə isə yenə də üzümüzə,

idman hərəkəti öyrənib, bir də tələsik daşlı-

gözümüzə

qaşlı idman geyimi aldınız. İlk günlər Xəzərin

tərzimiz, bir az mental basqılar, bir az da

sahilində qan-tərə batıb qaçdınız. Həftə sonu

özümüzə acıma hissimiz, bədbəxtlik və kədər

artıq bər-bəzəkli sevimli formanızla televizor

imicimiz dirçəlməyimizə mane olur. Heç

qarşısında çipsi yeyirsiniz. Niyə bu qədər tez

cür “sağalmağa” köklənə bilmirik. Çiyələyin,

təslim oluruq? İllərlə alışılmış həyat tərzi

bananın

bir həftədə dəyişilə bilərdimi? Biz kəskin

öyrənib marketə qaçırıq. Evə gələndə isə

dəyişimləri, şok effektlərini çox sevsək də,

serotonin

bədənimiz sevmir. Asanlıqla yorulub süstləşir.

halda kassa qəbzində ödədiyimiz məbləğə

Passiv əzələləri oyatmaq üçün öncə piyada

baxırıq. İşə yaradımı? Qulaqcıqları taxıb

gəzməyə başlamalıyıq. Sağlam orqanizmin

musiqi dinləyə-dinləyə parkda gəzirik, lakin

ilk şərtlərindən biri sübh tezdən oyanmaqdır.

yarım saatlıq da olsa yüklərimizdən azad ola

İlk işiniz bunu təmin etmək olsun. Səhər işə

bilmirik. Çünki dinləmək üçün seçdiyimiz

getdiyiniz vaxt evdən yarım saat tez çıxın.

musiqi bizi bataqlıq kimi dibə çəkir. Parkda

Metro və ya avtobuslardan birini təxirə salın.

gördüklərimiz isə ağaclar, yaşıllıq, oynayan

Öz avtomobilinizlə gedirsinizsə, onu ofisin

uşaqlar, çiçək-böcəklər deyil, millətin necə

pilləkanına yaxın yerdə park etmək əvəzinə

yaxşı yaşadığı, filankəsin yeni avtomobili, əl-

bir-iki kilometr uzaqda saxlayın. Gündəlik

ələ gəzən sevgililər, hamıya uşaq nəsib edən

həyatınızda mümkün qədər addımlamağa,

Allahın bizi necə ağır sınaması və s. olur. Evə

eskalatorlardan imtina edib, pilləkanlardan

gəlib melissa çayı dəmləyirik, onu balkonda

istifadə etməyə çalışın. Bir neçə həftə sonra

ətrafı seyr edərək içmək yerinə, divana əyləşib

əzələləriniz güclənəcək və böyüyəcək. Bu

telefonu da alırıq əlimizə və Whatsapp,

vaxtdan etibarən daha mürəkkəb idman

Messenger filan, olan-qalan əsəblərimizi də

hərəkətlərinə keçə bilərsiniz. Əzələləriniz

gərib yatmağa gedirik.

bulaşdırırıq.

serotoninlə yeyə-yeyə

Bir

zəngin gözlərimiz

böyümə

olduğunu bərəlmiş

hazırdır, siz də əslində o qədər də çətin

Bütün bunlar reallığımız, istəmədən və ya

olmadığını, tənbəlliyinizin azaldığını artıq

bilərəkdən yol verdiyimiz nöqsanlarımızdır.

hiss edirsiniz. İşdən sonra vaxtınız olarsa,

Çıxış yolunu bildiyimiz halda heç cür qapını

idman zalına üzv olun, beləcə, xərclədiyiniz

açıb çıxa bilməməyimiz, yorğunluğumuz,

pula heyfiniz gələr və yoldaşlarınıza baxıb

iradəsizliyimiz,

həvəslənərsiniz.

keyfiyyətimizi aşağı salır. Lakin hər şeyə

Keçək Bu,

sağlamlıq

mürəkkəbi

Ruh

intizamlı olmaq bizi qaranlığa, bataqlığa

olduğumuz

çəkən vərdişlərdən, enerji vampiri insanlardan

zamanlarda sağlamlığımızın da gözümüzdə

uzaqlaşmaq yaşayışımızı asanlaşdırmağa və

bir dəyəri olmur. Zaman-zaman hamımız

həyat keyfiyyətimizi yaxşılaşdırmağa kömək

büdrəyib yıxılırıq, qaranlığa yuvarlanıb, dibi

edəcək. Növbəti görüşümüzdən etibarən sizə

görürük. Kiminsə özünü yetirib əlimizdən

fiziki və ruhi sağlamlığı qorumağınıza yardım

tutmasını

edəcək ip ucları ilə gələcəyik.

düşkünlüyünə

vacibidir.

rəğmən hər birimizin içində bir ümid var. Məhz ümidimiz və bir qədər iradəli və

sağlamlıqdan

və

məsələsinə.

yaşayış

Hətta

fiziki

ən

ruhi

tənbəlliyimiz

vacibdir.

düçar

gözləyirik.

Əlbəttə

ki,

kimsə

gəlmir və öz başımızın çarəsinə baxmağa çalışırıq. Psixoloqa getmək mədəniyyətimiz hələ

formalaşmadığı

üçün

internetdən

Sağlıqla və sevgiylə qalın!

Fusilli Fuzilli düz kəsikli qısa makaronlar sinfinə aiddir. Spiral formasındadır. Qədimlərdə fuzilli əldə düzəldilirdi və bu ənənənə anadan qıza keçirdi. Xəmir, toxuma milinin ətrafında çevik hərəkətlə burulurdu. Hərəkət sap əyrilməsinə oxşayırdı. Həqiqətən də “fuzillo” termini ipəyirənlərin istifadə etdiyi alət olan “fuzo”dan qaynaqlanır.

İRİNA ELDAROVA “İncəsənət günvurma kimidir – həyatıma daxil oldu və bir daha getmədi”

ankt-Peterburq Dövlət Akademiyası və Moskva Dövlət İnstitunun məzunu, Boris Deksterevin tələbəsi olmuş rəssam, illüstrator İrina Eldarovanın yaradıcılığı rəssamlıq və qrafik dizaynla məhdudlaşmır. Bir sıra layihələri Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan və Özbəkistan nəşriyyatında işıq üzü görən İrina Eldarova 2007-ci ildə Qazaxıstan Jurnalistlər Birliyinin “Ən yaxşı Media Layihəsi” mükafatına layiq görülüb. Rəssamın peşəkar maraqlarına fotoqrafiya, videoqrafiya və jurnalistika da daxildir. O, Xalqlar Dostluğu metrostansiyasında yerləşən mərmər abidə panelinin müəllifidir.

Rəssam olmağa sizi ilk nə ilhamlandırdı? Nə qədər qəribə səslənsə də uşaq vaxtı ümumiyyətlə rəsm ilə maraqlanmırdım. Mütaliə – bu, mənə görə idi. Fərqli hekayələrə, ölkələrə, dövrlərə səhifə-səhifə istədiyin qədər səyahət etmək olardı. Rəsm ilə romanımız təsadüfən başladı, amma ömürlük oldu. Bir dəfə bacımla tamamilə təsadüfən böyük həyat hekayəsi olan bir rəssamın – Aleksandr Andreyeviç Grigoryevin Moskvadakı rəsm studiyasında olduq. O, öz zamanında məşhur “VXUTEMAS”da təhsil almışdı. Həm Mayakovski, həm Kukrınisk haqqında, həm də fərqli mövzularda bir çox hekayələr bilirdi. Həmin ilk və yeganə səfərimizdə biz ürəkdən rəsm çəkməyin necə olduğunu heyranlıqla izlədik. Adi məktəblərdə kimi deyildi. Bu cür məktəblərdə incəsənətlə bağlı dərslər – nəğmə, rəsm əksər hallarda doğru düzgün keçirilmirdi. Burada isə elə bir ruh halı ilə çəkirdilər ki... O gün biz studiyadan tamamilə başqa biri kimi ayrıldıq. Bir il ora qayıtmadıq. Həmin bir il ərzində ruhumda nə baş verdiyini indi də xatırlayıram. Rəsm, rənglər bir gün də olsun ağlımdan çıxmırdı. Beləcə yavaş-yavaş “cızma-qara” eləməyə başladım. Bir ildən sonra anamızdan xahiş elədik ki, bizi yenidən rəsm studiyasına aparsın. Artıq həmin yaz günü – ikinci səfərimizdə bizim rəsmlərimiz hamıdan yaxşı alınırdı. Hər bir məşğələ bizim üçün o qədər arzulanan olurdu ki. İncəsənət günvurma kimidir – həyatıma daxil oldu və bir daha getmədi. Bunun necə baş verməsi isə həyat boyunca, günbəgün reallaşan uzun bir hekayədir.

İncəsənətin hansı növü sizə daha yaxındır? Fərqli dövrlərdə fərqli seçimlərim olub. Moskvada Tretyakovski Qalereyası ilə üzbəüz, Lavruşinski döngəsində yerləşən incəsənət məktəbində oxuyurdum. Hər gün orada olurduq. Əvvəllər “peredvijnik”lər, sonra ikonaların təsviri. İmpressionistlərin sənəti insanın ruhuna işləyirdi. Avanqard sənət, analitik sənət... İndi isə yəqin ki, pop-art. Başınıza gəlmiş və sonra ilham qaynağınıza çevrilən bir hadisəni təsvir edə bilərsiniz? Kimsə hər gün nahara fərqli xörək sevə bilər. Bu, mənə yad hissdir. Sanki mən ya ancaq göbələk şorbası, ya da toyuqlu əriştə sevə biləcəyim bir aləmə daxil oluram. Eynisi təsvir eləmək istədiklərimlə də baş verir. Bir dəfə alma yedikdən sonra gözümü dişlənmiş almadan ayıra bilmədiyimin fərqinə vardım. Bütün gün ancaq onları çəkməklə məşğul idim. Mənə çox gözəl göründükləri üçün onları ata bilmirdim. Sonralar o kiçik dişlənmiş almalardan böyük mövzular yarandı. Maraqlısı budur ki, alma əslində almadan daha artıq bir şeydir. Bu, həm Adəm və Həvva, həm Nyuton, həm də Stiv Cobsdur. Beləcə, alma mənim də nəzərimi bir qədər başqa formada da olsa uzun müddət məşğul elədi.

Rəssam cəmiyyətdə nə kimi rol oynayır? Rəssam həssas, zərif membran kimidir – cəmiyyətdə və təbiətdə baş verənlərin əksidir. Hətta bir anlıq hadisələri dəqiq təsvir etməsə də. Abstrakt şəkillərə belə baxanda onların nə zaman çəkildiyini müəyyən etmək olur. Bu səbəbdən də özünü və öz dövrünü anlamaq üçün dövrünün incəsənətini görmək lazımdır. Xalqlar Dostluğu metrostansiyası üçün dizayn layihəsinin müəllifisiniz. Bəs bu ideya necə oldu ki, yarandı? Bu, mənim monumental layihələrlə ilk iş təcrübəm idi. Xalqlar Dostluğu metrostansiyası üçün sifariş daxil oldu. Yanılmıramsa, 1988-89-cu illər idi. Əgər əvvəllər olsaydı, bu mövzuya laqeyd yanaşardım. O zamankı qısa həyat tarixçəmdə hamı həmişə dostluq edirdi. Ancaq bu, 1989-cu ildə çox mühüm bəşəri mövzu – Qarabağ münaqişəsinin başlanğıcı idi. Bu səbəbdən həyat yoldaşımla qərara gəldik ki, Xalqlar Dostluğu insanlıq üçün çiçəklənən bir bağçadır. Bu stansiya üçün təsviri qərar bununla bağlıdır. Mənim üçün çox maraqlı bir təcrübə idi. İndi də buna bənzər bir iş görmək maraqlı olardı.

6. Qızlar neftçilərə üstünlük verir. Bu hekayə haqqında nə danışmaq olar axı... İlk əvvəl ondan başlayaq ki, nə olur olsun, mən “Merilin və neftçi” mövzusuna hələ dəfələrlə qayıdacam. Onlar mənim daxilimdəki şəhərin daimi sakinləridirlər. Bu seriyadan ilk rəsmi 2012-ci ildə SOCAR-ın yubiley sərgisi üçün çəkmişəm. Neft haqqında demək olar ki, hər şeyi bilirəm. Həyat yoldaşım Müslim Eldarov məzmununun 90%-i neft-qaz sektorunun inkişafını işıqlandıran “Caspian” jurnalının təsisçisidir. Krekinq, dəniz neft işləmələri, vertikal qazma, oktan rəqəmi, mezozoy, asfalt gölü, tanker – bütün bunlar mənim leksikonuma daxildir. Ancaq mövzunu işıqlandırmaqla kifayətlənə bilməzdim. Bu ki, mən olmazdım. İşimin ideyası ilk öncə mənim özümə maraqlı gəlməli idi. Mən də bununla ciddi məşğul oldum. Bir neçə iş hazırladım, amma heç biri lazım olan kimi deyildi. Elə bir

hissim vardı ki, sanki ətrafımda nə isə uçuşur, sadəcə olaraq bu dalğaya köklənmək lazım idi. Neft! Yubiley! Müsabiqə! Birdən ağlımdan keçən “qızların ən yaxşı dostları brilyantlardır” ifadəsi məni aydınlatdı. Ağlıma gələn növbəti fikir brilyantların daha valyuta olmadığı idi. Günümüzdə valyuta artıq neftdir. Sonra isə “qızlar neftçilərə üstünlük verirlər”. Düzünü desəm, öz əsərimə vurulmuşdum və əsas mükafatı qazanacağıma əmin idim. Amma həvəsləndirici mükafatı belə qazanmadım. Məğlub olmaq mənə görə deyildi. Emalatxanamda tavana baxaraq iki gün keçirdim. Sərgidə öz rəsmlərimi görəndə qisas almış oldum. Mənim əsərim lap mərkəzdə idi və insanlar onun önündə qəhrəmanlarım kimi pozalarda şəkil çəkdirirdilər. Bu ilk rəsm özü öz taleyini seçdi və artıq çoxdan əllərimdən uçub getdi. Nə demək olar, buna görə sevinirəm.

Mini Penne Rigate Mini Penne Rigate (ital. lələklər) – qısa makaron məmulatlarının kənarları kəsilmiş, orta formatlı, boru şəkilli növüdür. Makaron dənələrinin diaqonal kəsimi lələkli qələmi xatırladır, ona görə də bu makaronları belə adlandırıblar. Pennenin vətəni Toskanadır.

KOMİKS Hekayə Sara adlı şəhərli bir qızın kəndə ərə getməsi ilə başlayır. Şəhər həyatına öyrəşmiş bu qız birdən-birə kənd həyatının çətinliyi ilə üzləşir. Lakin o, bütün işlərin öhdəsindən gələ bilir, hətta bunları özünəməxsus və maraqlı tərzdə yerinə yetirir.

Tibb sahəsi ağlasığmaz dərəcədə inkişaf etsə də, xalq təbabəti hələ də öz aktuallığını itirməyib. Xalq təbabətinin növlərindən biri də fitoterapiyadır. Fitoterapiya bitkilərlə müalicə üsuludur. Soyuq qış günlərinin əvəzolunmaz içkisi zoğallı çay, mədə ağrısının dərmanı çobanyastığı dəmləməsi və ya ağız boşluğunun profilaktik müalicə vasitəsi adaçayı hər kəsin ev şəraitində hazırlaya biləcəyi ilk tibbi yardım vasitələridir. Bu yazıda sizə gündəlik həyatda tez-tez rast gəldiyimiz bitkilərin faydalarını təqdim edəcəyik. Əgər səhhətinizlə bağlı ciddi bir probleminiz yoxdursa, ağrıkəsici və müalicə vasitəsi kimi bu bitkilərdən istifadə edə bilərsiniz. Ancaq unutmayın ki, bitkilər şəfalı olsa da, tövsiyə olunan dozadan artıq istifadə əlavə fəsadlara yol aça bilər. Bundan əlavə, uşaqlar, hamilə qadınlar, allergiya və xroniki xəstəliyi olan və ya hər hansısa dərman preparatlarından istifadə edən şəxslər həkim göstərişi olmadan bitkilərdən müalicə məqsədilə istifadə etməsinlər!

KƏKLİKOTU Qarqara şəklində ağız boşluğu və udlağın iltihabi xəstəliklərində tətbiq edilir. Bundan başqa, bəlğəmgətirici və antiseptik vasitə kimi bronxitdə, göyöskürəkdə və bronxopnevmoniyada, eləcə də mədə turşuluğunun azalması, bağırsaqların atoniyası və spazmı ilə gedən mədə-bağırsaq xəstəliklərində təyin edilir.

JENŞEN KÖKÜ Fiziki və zehni yorğunluq, miqren, nevrozlar, ürək-damar sisteminin funksional pozğunluqları, revmatizm, şəkərli diabet, funksional cinsi zəiﬂik, immunitetin zəiﬂəməsi zamanı və infeksion xəstəliklərdən sonrakı dövrdə tətbiq edilir.

HEYVA Göy, quru öskürək, mədə-bağırsaq iltihabı, ürək-damar fəaliyyətinin artırılmasında, böyrək və sidik-cinsiyyət orqanları iltihabının müalicəsində heyvanın böyük əhəmiyyəti var. Heyva toxumu və çöpünün dəmləməsi mədə-bağırsaqda olan səpkilərin, tənəffüs orqanlarının və böyrək ağrılarının müalicəsinə çox yaxşı təsir göstərir. Uşaqların sümüklərinin möhkəmlənməsinə kömək edir, hər yaşda olan insanların sinir sistemini gücləndirir, mədə-bağırsağı zərərli mikroblardan təmizləyir. Dəriyə və dırnaqlara parlaqlıq qazandırır.

ÇİYƏLƏK YARPAĞI Tərkibində C vitamini olduğu üçün sinqa əleyhinə vasitədir. Eləcə də ürək yığılmalarının ritmini azaldır, amplitudunu yüksəldir, qan damarlarını genişləndirir, uşaqlıq əzələsinin yığılmasını artırır və sidikqovucu vasitə kimi orqanizmdən duzları xaric edir.

BALQABAQ TOXUMU Qurdqovucu təsir göstərir, müxtəlif lentşəkilli və həlqəvi qurdlara qarşı istifadə olunur.

TƏRXUN Tərxun insan orqanizmi üçün vacib olan bir çox vitamin və maddələrlə zəngindir. Buna görə də vitamin çatışmazlığı zamanı tərxundan daha çox istifadə etmək lazımdır. Tərxunun faydalarından biri də həzm prosesini yaxşılaşdırmasıdır. Yağlı yeməklər yeyən zaman tərxundan istifadə etməklə həzm prosesini asanlaşdırmaq olar. O, mədənin fəaliyyətini gücləndirir. Tərxun qanı təmizləyir və sidikqovucu xassəyə malikdir.

Stellini Stellini makaronları bir çox xörəklərdə istifadə olunur. Xüsusilə də pendirli, qaymaqlı souslarla hazırlandıqda çox dadlı və sağlam qida alınır.

Mini Rigatoni Mini Rigatoni quru və qısa makaronlar ailəsinə aiddir. Düzgün kəsikləri və tilli səthi var. Vətənini dəqiq bilən yoxdur, amma Kampaniyadan olduğu təxmin edilir.

ZƏNCİROTU KÖKÜ Qurudulmuş kökləri iştahasızlığı, qəbizliyi aradan qaldırır və ödqovucu dərman kimi işlədilir. Köklərindən alınan qatı cövhərdən həb hazırlanır.

QARĞIDALI

Qarğıdalı saçağından hazırlanmış dərmanlar elmi təbabətdə işlədilir. Saçaqlarının tərkibində efir yağı, saponinlər, K vitamini olan bu bitkidən böyrək və qara ciyər xəstəlikləri zamanı istifadə edilir. Qarğıdalı saçaqlarından hazırlanmış duru ekstraktdan qankəsici dərman kimi istifadə olunur.

ŞİRİN BİYAN KÖKÜ Yuxarı tənəffüs yolları xəstəliklərində bəlğəmgətirici və iltihab əleyhinə, qəbizlik zamanı isə zəif işlədici vasitə kimi tətbiq olunur. Böyrəklərin işini aktivləşdirdiyinə görə qum və daşın böyrəklərdən atılmasına kömək edir. Biyan kökü çayı rahatladıcı təsirə malik olduğu və susuzluğu aradan qaldırdığı üçün yayda daha çox içmək məsləhət görülür. O, həzm sisteminə də olduqca faydalıdır. Mədə yanması, qastrit və mədə yarasının əmələ gəlməsinin qarşısını alır, spazmları aradan qaldırır.

QULANÇAR Qulançardan fitoterapiya sahəsində bir çox xəstəliklərin müalicəsində uğurla istifadə edilir. Belə ki, bitkinin kökü, təzə zoğları, gövdəsi, iynə və ya sapşəkilli yarpaqları və toxumları müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində — qan təzyiqi, vərəm, ürək ağrıları, yel, şəkər və sonsuzluğa qarşı istifadə olunur.

DƏMROVOTU Sidikqovucu, ödqovucu, işlədici və ağrıkəsici təsir göstərir. Qaraciyər, öd kisəsi, böyrək xəstəliklərində, podaqrada və bəzi dəri xəstəliklərində tətbiq edilir.

İSTİOTLU NANƏ YARPAĞI Sakitləşdirici, spazmolitik, ağrıkəsici, ödqovucu, antiseptik vasitə kimi ürəkbulanma, qusma, mədə-bağırsaq traktının spazmları, qaraciyər və öd yolları xəstəliklərində, ürək və beyin damarlarının spazmlarında tətbiq olunur.

Farfalline Vətəni Şimali İtaliya olan Farfalline bəzəkli, kənarları orta hissəyə toplanmış düzbucaqlı xəmir tikələridir. Farfallinenin ölçüsünü nəzərə alaraq, ondan uşaqlar üçün şorbalarda, həmçinin, içində qızardılmış çörək tikələri və nazik doğranmış tərəvəz olan bulyonlarda istifadə etmək olar.

Pipe Rigate Kampaniya bölgəsindən olan Pipe Rigate quru fantaziyalı makaron məmulatları ailəsinə daxildir. O, ilbiz qabığı formasındadır.

EVKALİPT Yuxarı tənəffüs yolları xəstəliklərində gündə bir neçə dəfə inhalyasiya şəklində tətbiq edilir. Evkalipt yağı bronxit, öskürək, revmatizm, artrit, nevralgiya xəstəliklərinin müalicələrində geniş istifadə edilir. Virus xəstəliklərinin qarşısını almaq üçün otağın havasını evkalipt-lavanda yağları ilə qarışdırıb aromatikləşdirirlər.

RAZYANA Yeməkdən sonra mədəni rahatlaşdırır. Yeməklərin üyüdülmə sürətini artırır. Köp zamanı çox yaxşı təsirə malikdir. Bundan başqa, razyananın sidikqovucu, sakitləşdirici, ağrıkəsici, həmçinin antibakterial və antikanserogen təsiri də məlumdur. Razyana meyvəsindən soyuqdəymədən baş verən xəstəliklərdə, xüsusən tənəffüs yollarının iltihabında yumşaldıcı və bəlğəmgətirici öskürək dərmanı kimi geniş istifadə olunur.

SÜRVƏ (ADAÇAYI) YARPAĞI Büzücü və iltihab əleyhinə vasitə kimi anginalarda, stomatitdə, gingivitdə və faringitlərdə qarqara şəklində istifadə olunur.

PITRAQ Pıtraq sidikqovucu və tərlədici vasitədir. Xalq arasında onun kökündən hazırlanmış həlimdən istifadə olunur. Revmatizmda və dəridə səpkilər əmələ gəldikdə pıtraq kökünün həlimini həm içmək, həm də isidici kompres kimi istifadə etmək məsləhətdir. Saçların tökülməsinin qarşısını almaq üçün pıtraqdan geniş istifadə olunur. Kökündən hazırlanmış həlimlə saçlar yuyulur və ya tumundan hazırlanmış məlhəm saçlara çəkilir.

ZİRƏ Elmi və xalq təbabətində, habelə baytarlıqda geniş tətbiq edilir. Əsasən mədə-bağırsaq, qaraciyər, nəfəs yolları, böyrək, sidik kisəsi, göz, nevroz, vərəm kimi xəstəliklərə qarşı istifadə olunur. Antibakterial, antihelmint, işlədici və sidikqovucu təsirə malikdir.

ƏZVAY Əzvay maskası qurumuş və bozarmış saçlar üçün məsləhətdir. O, həmçinin saçların tökülməsinin qarşısını alır. Bundan başqa, əzvay şirəsini bal ilə qarışdırıb ciyər və mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində də istifadə edirlər.

Farfalle Farfalle (ital. kəpənək) kəpənək formasında makarondur. Hələ XVI əsrdə İtaliyada, Lombardiyada kəşf edilib. İtalyanlar bu makaronu gözəl formasına görə çox sevirlər. İstənilən yeməkdə - şorbada, salatda və qarnir kimi farfalle iştahaçıcı görünür. Bantlar istənilən məhsulla uyğunluq yarada bilir – göbələk, balıq, ət, tərəvəzlər, pendir, qoz.

BAL

YUMURTA

SÜD

Vegan VS Vegetarian

Bəs balıq? Vegetarianların ən çox eşitdiyi suallardan

brendlərdən

bəziləri:

Filabé

(kosmetika,

biri də yəqin ki, budur. Tarixi eramızdan əvvələ

dəriyə qulluq), Illamasqua (kosmetika, ətir),

aid vegetarianlıq son illər xüsusilə gənclər

Raen (kosmetika, saç və dəriyə qulluq, kəpək

arasında geniş yayılmışdır. Vegetarian heyvan

əleyhinə şampun, aromaterapiya), Ren Clean

mənşəli

Skincare (saç və dəriyə qulluq)

qidaların

istehlakından

imtina

edənlərə verilən ümumi ad olsa da, hər ət

Vegetarian

və

veqanlığın

faydaları

ilə

yeməyən şəxsi də vegetarian adlandırmaq

yanaşı, sağlamlıq üçün bəzi riskləri də var.

doğru deyil. Latınca “sağlam həyat” mənasını

Odur ki, bu yolda irəliləyən şəxslər qida

verən vegetarianlığın bir neçə növü var:

rasionundan bu vitamin və mineralları əskik

laktovegetarian – süd məhsullarından, ovo

etməməlidirlər:

vegetarian – yumurtadan, veqan – nə süd,

B12

vitamini

–

Süd

məhsulları

və

nə də yumurtadan istifadə edir. İnsanların

yumurtadan imtina edən şəxslər vitamin

vegetarianlığı

balansını qorumaq üçün səhər yeməyində

seçmə

səbəbləri

fərqlidir.

Bəziləri məhz öz sağlamlığı üçün bu həyat

dənli

tərzini

etməlidirlər.

seçdikləri

halda,

siyasi,

mədəni,

bitkilərdən

(məs.

yulaf)

istifadə

iqtisadi, ətraf mühit, heyvan haqları, din

Dəmir – Dəmir çatışmazlığının qarşısını

və s. səbəblərdən vegetarian olanlar da az

almaq üçün kakao, mərci, lobya, noxud,

deyil. Unutmaq olmaz ki, vegetarianlıq yalnız

quru meyvələr, cəfəri, üzüm və bəkməz kimi

qidalanma ilə bağlı deyil. Bu, həyat tərzidir.

qidalardan bol istifadə etmək lazımdır.

Əgər bu həyat tərzini seçmə səbəbiniz

Zülal – İnsan orqanizmi üçün ən vacib

heyvan haqları ilə bağlıdırsa, xüsusilə diqqətli

üzvi maddələrdən biri olan zülal ət və

olmalısınız. Heyvan dərisi, xəz və sümüyündən

balığın tərkibində çoxdur. Ancaq siz daha bu

hazırlanmış

qidalardan istifadə etmirsiniz? O zaman ət və

həmçinin,

geyim

aksessuarlardan, sınaqdan

balığı badam, yulaf, brokkoli, mərci, boranı

keçirilmiş kosmetik və gigiyenik vasitələrdən

tumu, Brüssel kələmi və yer fındığı ilə əvəz

istifadə vegetarianlığa ziddir.

edin.

Bəs

heyvanlar

və

vegetarian

üzərində

və

veqanlar

üçün

nəzərdə tutlmuş istehlak mallarını necə

Sink – Soya, paxlalılar, qoz-fındıq, kəpəkli çörək, kələm və sarımsaq sink mənbəyidir. Kalsium

fərqləndirməli? Qablaşdırmanın

üzərində

aşağıda

–

tələbatlarını

Veqanlar bişmiş

kalsiuma

ispanaq,

olan

brokkoli,

göstərilmiş yazı və işarələri gördüyünüz

portağal şirəsi, küncüd və paxlalı bitkilərlə

halda əminliklə həmin məhsuldan istifadə

ödəyə bilərlər. D vitamini – Günəş şüası, günəş şüası və

edə bilərsiniz. Veqanlar V-Label,

üçün:

günəbaxan

PETA-Approved

Vegan,

simvolu, Certified

Vegan

B2 vitamini – Badam, yarpaqlı tərəvəzlər, dənli bitkilər, soya, banan, brokkoli, buğda

Vegetarianlar üçün: yaşıl nöqtə simvolu, V-Label, Vegetarian Society Approved Heyvanlar

yenə də günəş şüası.

üzərində

test

etməyən

kəpəyi, təzə meyvələr və göbələk bu vitaminlə zəngindir.

Vitamin, mineral və üzvi maddələrə olan gündəlik tələbatınızı yuxarıda göstərilmiş qidalarla

ödəsəniz,

vegetarianlıq

sizin

sağlamlıq

mənbəyinizə

çevrilə

bilər.

Xoşbəxtlikdən, Azərbaycan mətbəxi yerli və xarici mətbəxlərdən alınmış vegetarian təamları ilə zəngindir. Mərci şorbası, dovğa, doğramac (atlama), kükü, göy qutabı, cacıq, nar qovurması, kükü plov, paxla şorbası və əriştə kimi xörəklər həm dadlıdır, həm də ki, cana faydalı. Ancaq restoran və kafelərdə sifariş verərkən əmin olun ki, bu xörəklərin hazırlanmasında sizin istəyinizdən asılı olaraq, süd məhsulları, yumurta və ya ət bulyonundan istifadə olunmayıb. Sağlam qidalanın, sağlam olun!

Filini Vermicelles Şorba hazırlamaq üçün əla məmulatdır və öz sektorunda ən populyar makaron sayılır.

Məşhur mahnının sözlərini yəqin ki, xatırlayırsınız... Qızmar yay günlərində qida rasionumuza gözübağlı əlavə etdiyimiz dadlı dondurmanın sizə evinizdəki soyuducu qədər yaxın olmağını istərdinizmi? Elə isə bu resepti sizin üçün hazırladıq. Evinizi tərk etmədən, elə öz mətbəxinizdəcə sərinlənin.

Dondurma Tərkibi: •

2 stəkan yağlı qaymaq

•

1 ədəd qatılaşdırılmış süd

•

Zövqə uyğun əlavə dadvericilər (çərəz, şokolad qırıntıları və ya vanil)

Hazırlanma qaydası: Mikserdən istifadə edərək qaymağı dərin bir qabda çalın. Başqa bir qabda qatılaşdırılmış süd və əlavə dadvericiləri qarışdırın və çalınmış qaymağın üzərinə əlavə edin. Əldə etdiyiniz qarışığı ağzı kip bağlanan konteynerə töküb, 8 saat soyuducunun dərin dondurucu bölməsində saxlayın. Dondurmanı süfrəyə verərkən üzərinə zövqə uyğun meyvə, şokolad sousu və ya çərəz əlavə edə bilərsiniz.

Yay demək, yüngül təamlar deməkdir. Nahar və ya şam yeməyinə həm doyumlu, həm dadlı, həm də soyuq şəkildə süfrəyə verə biləcəyiniz xörək axtarışındasınız? O zaman resept dəftərinizi bir kənara qoyun, televizorda əbəs axtarışlarınıza son verin. Sizin üçün əvəzolunmaz dad çələngi hazırlamışıq.

Tərkibi: • 300 qram zövqə uyğun Lafarella makaronu • 1 ədəd kabak • 1 ədəd orta ölçülü badımcan • 1 ədəd balaca qırmızı soğan • 1 ədəd dolmalıq bibər • 1 ədəd baş sarımsaq • 3 xörək qaşığı balzam sirkə • 2 xörək qaşığı adi zeytun yağı • 4 xörək qaşığı süzmə zeytun yağı • Yarım stəkan tumları çıxarılmış və iki yerə bölünmüş qara zeytun • Zövqə uyğun duz, istiot

Hazırlanma qaydası:

1. Sobanı öncədən 204 C (400F) dərəcə qızdırın. Baş sarımsağı qabığı ilə birlikdə üfüqi istiqamətdə ortadan kəsib, üzərinə zeytun yağı damcıladaraq falqaya bükün və 45 dəqiqə sobada qızardın. 2. İri bir qazanı su ilə doldurub qaynadın. Duz əlavə etdikdən sonra makaronu töküb, qablaşdırmanın üstündəki təlimata uyğun bişirin. 3. Evdə qril tavanı və ya çöl şəraitindəsinizsə, köz üstündə odluq qəfəsi (qril) qızdırın. Tərəvəzləri şaquli istiqamətdə bir neçə iri hissələrə bölün. Badımcan və kabakı həm qabıqlı, həm qabıqsız saxlaya bilərsiniz. Bibərin isə toxumu təmizlənməlidir. Tərəvəzlərin üzərinə bir az zeytun yağı əlavə edib, hər iki üzünü 4-5 dəqiqə qril edin. 4. Tamamilə soyuduqdan sonra böyük bir qabda sobada qızardılmış sarımsağı (qabığı soyulmuş halda) balzam sirkə, süzmə zeytun yağı (əgər evdə yoxdursa, üzülməyin, adi zeytun yağı ilə əvəz edə bilərsiniz), duz və istiot ilə bir yerdə həll olana qədər qarışdırın. 5. Qril etdiyiniz tərəvəzləri iri formada doğrayıb, qabdakı sarımsaq sousu ilə qarışdırın. Üstünə süzdüyünüz makaronu, daha sonra zeytun, zövqə uyğun duz və istiot əlavə edin. Süfrəyə verməzdən əvvəl bir saat gözləyin. Salatı soyuducuda nə qədər çox saxlasanız, bir o qədər dadlı olacaq.

Qeyd: Badımcan və kabak sevmirsinizsə, istədiyiniz tərəvəzlərdən istifadə edə

bilərsiniz.

Tutar qatÄąq, tutmaz ayran

Südün mayalanmasından alınan qatıq

alınacaq, çox soyuqdursa, maya tutmayacaq.

insan sağlamlığı üçün çox faydalıdır. Qatıq

Mayalanıb hazır olan qatığı soyuducuda

milli mətbəximizin əvəzsiz qidası olduğu üçün

saxlamaq məsləhətdir. Bu zaman qatıq şirin

onun faydaları haqqında yəqin ki, uşaqdan-

olur. Otaq temperaturunda saxlandıqda isə

böyüyə hamımız məlumatlıyıq. Kalsium ilə

dadı bir az turş olur.

zəngin olan bu ağartı məhsulundan daha

Mağazadan alınan qatıq rahatlıq

çox mədə-bağırsaq problemlərinin həlli

baxımından əlverişli olsa da, orqanizmə

zamanı istifadə olunur. Bundan başqa, qatıq

xeyrindən çox ziyanı var. İlk öncə qeyd edək

sümüklərin möhkəmləndirilməsi, sağlam

ki, qablaşdırılmış qatığın istifadəyə yararlılıq

arıqlama, immunitetin gücləndirilməsi və

müddətini uzatmaq üçün tərkibinə müxtəlif

həzm sisteminin yaxşılaşdırılmasında olduqca

kimyəvi qatqı maddələri (stabilizator,

əhəmiyyətlidir. Qatığı həm ev şəraitində

emulqator) əlavə olunur. Bundan başqa,

hazırlaya, həm də qablaşdırılmış şəkildə

qatığın üstündəki qaymağın təbii olub-

istehlak edə bilərsiniz. Bəs hər iki halda hansı

olmaması da aldadıcı ola bilər. Ümumiyyətlə,

nüanslara diqqət yetirməliyik?

hazır və qablaşdırılmış qidalardan mümkün

Qatığın hazırlanması prosesi zamanı diqqət

qədər az istifadə etməyə çalışmalıyıq. Xüsusilə

yetirməli olduğumuz bəzi məqamlar var.

də səhhətində hər hansısa bir problem olan

Bunun üçün 1 litr pasterizə edilmiş süd və

şəxslər və azyaşlılar orqanik qidalara üstünlük

maya üçün bir xörək qaşığı qatıq lazımdır.

verməlidirlər.

Südü qaynadan zaman qaşığı (yaxşı olar ki,

Qatığın istər sağlamlıq, istərsə də gözəllik

taxta qaşıqdan istifadə edəsiniz) aşağıdan

üçün faydaları saymaqla bitməz. Ondan

yuxarı doğru hərəkət etdirərək qarışdırsanız,

xörəklərdə sous kimi istifadə olunsa da,

qatıq daha ləzzətli olar, çünki bu zaman süd

yeməkdən 2-3 saat sonra təbii olaraq istehlak

havada olan oksigenlə zənginləşir. Qatığı polad

etmək daha faydalıdır. Çünki digər yeməklərlə

və ya saxsı qabda çalın. Bu zaman o, daha

birlikdə istifadə olunduğu zaman dəmir

bərk və suyu az olur. Qatıq sulu alınıbsa, bu

çatışmazlığına səbəb ola bilər. Son olaraq,

suyu qətiyyən atmayın, çünki B vitamini və

çalışın, qida rasionunuzdan bu neməti əskik

minerallarla zəngindir. Buna görə də qatığı

etməyəsiniz.

süzmək məsləhət deyil. Südü mayalandırarkən temperatura da nəzarət etməliyik. Süd çox istidirsə, qatıq sulu

ərkibində qatıq olan maska nəmləndirici xüsusiyyətə malik olduğuna görə üz dərisinin cavan, təravətli və təmiz qalması üçün əvəzsizdir. Bundan başqa, günəş yanıqları və sızanaqların müalicəsi zamanı da qatıqdan geniş istifadə olunur. Onun daxilə və xaricə müntəzəm olaraq tətbiqi üzdəki ləkələri azaldır, erkən yaşlanmanın qarşısını alır. Sizə ev şəraitində hazırlaya biləcəyiniz bir neçə qatıq maskasını təqdim edirik. Unutmayın, üz dərinizdə hər hansı ciddi bir probleminiz varsa, öncə dermatoloq və ya kosmetoloqla məsləhətləşməyiniz vacibdir!

Sadə qatıq maskası 1 xörək qaşığı adi qatığı bütün üz və boyun nahiyənizə sürtün. 15 dəqiqə gözlədikdən sonra ilıq su ilə durulayın. Bu maskadan həftədə 3-4 dəfə hazırlaya və istifadə edə bilərsiniz.

Ləkə əleyhinə qatıq maskası Bu maskanı hazırlamaq üçün 2 ədəd çiyələk, 1 çay qaşığı bal və 1 çay qaşığı adi qatıq lazımdır. Əvvəlcə çiyələkləri yaxşıca yuyub, çəngəllə əzin. Daha sonra bal və qatıq ilə birlikdə qarışdırın. Maskanı göz və dodaq nahiyələriniz istisna, bütün üzünüzə sürtün. 15 dəqiqə gözlədikdən sonra ilıq su ilə durulayın.

Aspirinli qatıq maskası Maskanı hazırlamaq üçün sizə 2 ədəd aspirin həbi, 1 xörək qaşığı qatıq və 1 çay qaşığı bal lazımdır. Aspirinləri əzib toz halına saldıqdan sonra qatıq və bal ilə qarışdırın. Maskanı üzünüzə çəkib, 20 dəqiqə gözləyin. Daha sonra ilıq su ilə durulayın. Maska sızanaqlar və üz dərisinin qıcıqlanmasının qarşısını almaq üçün faydalıdır.

Dərini cavanlaşdıran qatıq maskası 1 çay qaşığı qatıq, 1 çay qaşığı bal və 1 çay qaşığı yulafı yaxşıca qarışdırın. Maskanı üzünüzə çəkib, 15 dəqiqə gözləyin. İlıq su ilə təmizlədikdən sonra üzünüzə soyuq su vurun. Bu, üzünüzdəki məsamələri bağlayacaq.

Əlavə qeydlər: • Çalışın, evdə hazırlanmış qatıqdan istifadə edəsiniz. Mağazadan alınmış qatıq tərkibindəki kimyəvi maddələrə görə üz dərisinin qıcıqlanması və qızarmasına səbəb ola bilər. • Sadə qatıq maskası zərərsiz olduğu üçün ondan hər kəs istifadə edə bilər. Digər maskalarda isə dəri probleminizin olub-olmamasına və dəri növünüzə (quru, normal, yağlı dəri) diqqət etməlisiniz. • Maskanı üzünüzə çəkməmişdən öncə üzünüzü buxara da versə bilərsiniz. Bu zaman dəri məsamələriniz açılacaq və maska dəriyə daha yaxşı hopacaq. • Əgər üz dəriniz qurudursa, sadə qatıq maskasından sonra üzünüzü 1-2 damcı zeytun yağı ilə masaj edə bilərsiniz.

Loğan xarakteri tipik azərbaycanlı obrazıdır. Kişilərin mənfi xüsusiyyətləri əsasında formalaşıb. Xanımı isə Loğanın mənfi xüsusiyyətlərinə baxmayaraq onu çox sevir.

FINITA LA COMMEDIA

Spaghetti Spagettinin məşhur forması İtaliyanın cənubunda və Neapol, Genuya, Liquriya kimi ilk makaron məmulatlarının istehsal edildiyi şəhərdə meydana çıxıb.

MODA, SAĞLAMLIQ, QİDA, ƏYLƏNCƏ VƏ S. MÖVZULARDA TƏKLİFLƏRİNİZİ BİZƏ YAZIN. ƏGƏR JURNALIMIZI BƏYƏNİRSİNİZSƏ BİZƏ TƏŞƏKKÜR ETMƏYİ UNUTMAYIN.