Het grootste citatenboek ter wereld by Jan Baeten

HET GROOTSTE CITATENBOEK TER WERELD 35.000

INSPIRERENDE UITSPRAKEN

GERD DE LEY

www.lannoo.com Omslagontwerp Willwork – Wilbert Verstraete © Uitgeverij Lannoo nv, Tielt en Gerd de Ley, 2009 D/2009/45/219 – ISBN 978-90-209-8313-5 – NUR 625 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microﬁlm, cd-rom, internet of anderszins zonder voorafgaande uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

voorwoord

Doorgaans is een inleiding een excuus een captatio benevolentiae. MARNIX GIJSEN

Dit boek is het resultaat van een kleine vijftig jaar lezen, verzamelen en vertalen. Het leek mij en de uitgever een interessant idee om een zeer omvangrijk citatenwoordenboek te maken met uitspraken, aforismen en citaten van de oudheid tot en met de volledige twintigste eeuw. Dit resulteerde in een verzameling van 35.000 boeiende uitspraken, het grootste citatenboek ter wereld. Omdat de meeste citatenboeken vaak een kopie zijn van andere citatenboeken en bovendien nauwelijks eigentijdse citaten bevatten, begon ik in het begin van de jaren zestig aan een ‘moderne’ collectie. Leentjebuur spelen was in die periode uitgesloten. In 1969 verschenen mijn eerste eigentijdse collecties bij uitgeverij Bruna. Dat was het begin van een lange reeks boeken en boekjes, die met deze verzameling een voorlopig hoogtepunt kent. Sinds het begin leg ik de klemtoon op moderne auteurs en auteurs uit ons taalgebied. Tevens wil ik het saaie dat sommige citatenboeken kenmerkt, doorbreken via een gezonde mengeling van humor en ernst. Want zoals iedereen weet, zegt de gek al lachend de waarheid. Uiteraard heb ik in mijn streven naar volledigheid hulp gehad, en niet het minst van de collega-bloemlezers C. Buddingh’ en Gaby vanden Berghe. Zonder hen zou dit boek beslist dunner zijn uitgevallen. Daarnaast dank ik o.a. Wim Hazeu, Amanda Marteleur, Myriam de Ley, Vincent Uyen en vele anderen die mij mee lieten genieten van hun lectuur en mij originele citaten bezorgden. Ook dank ik de vele bekende en minder bekende auteurs die mij ongepubliceerde aforismen en bedenkingen toestuurden die ze in hun boeken niet konden verwerken.

GERD DE LEY

leidraad

LEIDRAAD Het grootste citatenboek ter wereld bevat ruim 35.000 citaten die gegroepeerd staan onder meer dan 6000 alfabetisch gerangschikte trefwoorden. Het trefwoord is in het vet gedrukt, en wordt gevolgd door een verwijzing, tussen haakjes, naar thematisch verwante trefwoorden. Op elk citaat volgt de auteursnaam, in hoofdletters. Om opzoekwerk te vergemakkelijken, staat bovenaan op elke bladzijde zowel het eerste als het laatste trefwoord dat op die bladzijde aan bod komt. Voorbeeld:

aal (zie ook: paling) Ik geef niets om aal, behalve als maal. OGDEN NASH Aal: slangvormige vis; gemakkelijker te vangen dan vast te houden, de soort met vier ledematen is de glibberigste. JULIEN DE VALCKENAERE Een aal kruipt het liefst in het nauwste gat. JAN VERCAMMEN

Achteraan in het boek verwijst een register naar alle auteurs die in het boek vermeld worden. De auteursnaam wordt vet gedrukt, waarna tussen haakjes het geboorte- en eventueel het sterftejaar staat. In het cursief staat zowel zijn nationaliteit als functie aangegeven. Ook eventuele pseudoniemen kun je hier terugvinden. Per auteursnaam is een lijst opgenomen met trefwoorden waar je een citaat van die auteur kunt vinden. De bron van de citaten wordt in het cursief gegeven, met telkens het jaar van publicatie. Voorbeeld:

Boeddha (ca.560-48Ov.C.) Erenaam van Siddharta Gautama, een Indische prins die het boeddhisme stichtte groot man, haat, kwaad, leven, mens, pijl, schuld, verander, verlangen, waarheid

Rudolf Boehm (1927) Duits-Vlaams ďŹ losoof geweld

Vladimir Boekovsky (1942) Russisch auteur misdadiger, pessimist The Guardian, 10.07.1977

www.grootstecitatenboek.be

ZOEK ONLINE CITATEN

Surf naar www.grootstecitatenboek.be en zoek online door alle citaten! Bezoek je de website voor de eerste keer? Dan kun je je het best registreren. Zo kun je online op zoek gaan naar mooie, grappige, aangrijpende en inspirerende citaten. Klik op ‘registreer’ en beantwoord een vraag waarvan je de oplossing in dit boek vindt. Daarna krijg je een invulformulier waar je enkele gegevens kunt opgeven, zoals je e-mailadres en wachtwoord. > Op deze website ontdek je meer informatie over citatenkeizer Gerd de Ley en over zijn boeken. > Elke dag verschijnen twee citaten op je scherm: een zorgvuldig uitgekozen ‘Citaat van de Dag’ en een citaat dat inspeelt op de actualiteit, ‘De keuze van Gerd de Ley’. Klik op ‘send to a friend’ om de mooiste uitspraken te delen met vrienden. > Via een handige zoekmachine kun je bovendien op zoek gaan naar alle citaten over een bepaald onderwerp of van een bepaald auteur. Typ bijvoorbeeld ‘Shakespeare’ als je op zoek bent naar zijn citaten. Als je dan op ‘zoek’ klikt, verschijnt op je scherm een overzicht van de citaten van Shakespeare. Uitspraken over de liefde kun je verzamelen door ‘liefde’ in te tikken, waarna alle citaten die over de liefde gaan, worden weergegeven. > Meteen verschijnt per citaat heel wat informatie over de auteur. Die informatie wordt regelmatig geüpdatet. > Jouw zoekresultaten kun je alfabetisch of volgens populariteit rangschikken. > Verzamel je lievelingscitaten en -auteurs in de map ‘Mijn favorieten’. Zo hoef je ze niet telkens opnieuw te zoeken.

aal / aanpassen

stukje afhankelijker gemaakt hebt.

De aandeelhouder wint.

DR. RÖMER

ALEXANDER POLA

Geen A durven zeggen uit vrees voor het alfabet. J. GOUDSBLOM

aanbeveling

aanbelangen Wat iedereen aanbelangt, belangt niemand aan. IZAAK WALTON

Te grote aanbevelingen verzwakken het vertrouwen.

1. De aandelen die je pas gekocht hebt, zullen dalen. 2. De aandelen die je pas verkocht hebt, zullen beginnen stijgen de dag nadat je ze verkocht hebt. 3. Koop je ze weer terug dan zullen ze opnieuw dalen. 4. Als je dringend geld nodig hebt, is de koers van de aandelen altijd het laagst. JEAN PIERRE VAN ROSSEM

QUINTUS HORATIUS FLACCUS

aal (zie ook: paling) Ik geef niets om aal, behalve als maal. OGDEN NASH

Koop vlug - herstel langzaam.

aanbevelingsbrief (zie ook: sollicitatiebrief)

Aal: slangvormige vis; gemakkelijker te vangen dan vast te houden, de soort met vier ledematen is de glibberigste. JULIEN DE VALCKENAERE

Het is bijzonder moeilijk om een aanbevelingsbrief te schrijven voor iemand die wij kennen. KIN HUBBARD

Een aal kruipt het liefst in het nauwste gat. JAN VERCAMMEN

Wie er mooi uitziet en goedgekleed heeft altijd een aanbevelingsbrief bij zich. ISABELLA I

aalmoes (zie ook: bedelaar,

Aanbevelingsbrieven zijn altijd een beetje idioot en staan vol leugens.

sympathie)

A.G. MACDONNELL

Velen geven aalmoezen, maar slechts weinigen beoefenen barmhartigheid. MARIE D’AGOULT

aanbod

Een aalmoes is slechts een teruggeven. AURELIUS AUGUSTINUS

Menig aanbod wordt gedaan in de stille hoop dat het zal worden afgeslagen. C.J. WIJNAENDTS FRANCKEN

Het laatste recht van iemand die bedelt, is dat hij zelf mag bepalen wat hij met de aalmoezen doet. Als hij ze besteedde aan een oppassend doel, zou hij niet bedelen.

God laat de aalmoes die men weigert drie keer betalen. VICTOR HUGO Als aalmoezen alleen uit medelijden werden gegeven, waren alle bedelaars allang verhongerd. FRIEDRICH NIETZSCHE

aandoen Doe niet aan anderen wat zij u willen aandoen. Ze hebben misschien een andere smaak. GEORGE BERNARD SHAW

aangenaam Aangenaam: uitdrukking waardoor de naamlozen elkaar laten verstaan dat ze geen zier om elkaar geven. LUC VAN BRUSSEL

aanhalingstekens

Het oprechtste compliment dat we kunnen schenken is aandacht.

Aanhalingstekens: boeien voor kernachtige uitdrukkingen.

WALTER ANDERSON

Elke keer dat je werkelijk aandacht schenkt, breek je een stukje kwaad af in jezelf. SIMONE WEIL

FRITZ FRANCKEN

Een aalmoes is de zuster van het gebed. VICTOR HUGO

Het meest voorspelbare van de aandelenmarkt is het aantal deskundigen dat proﬁteert van voorspellingen. DAVE WEINBAUM

aandacht (zie ook: compliment)

SIMON CARMIGGELT

Aalmoes: stukje pasmunt dat rijken wegschenken van het deel dat ze de armen hebben onthouden.

B. VAN ROY

aandeel (zie ook: beleggen, beurs, investeren)

Aandelen kopen is precies hetzelfde als naar een casino gaan, alleen zonder gratis drankjes. TED ALLEN Er vloeit meer geld naar de aandelenmarkt dan er intelligentie voorhanden is om de bedragen te beheren. J.K. GALBRAITH

Lafheid deelt de meeste aalmoezen uit. FRIEDRICH NIETZSCHE

Aandeel: dat gedeelte van een resultaat dat alleen in geval van succes opgeëist wordt.

Als je een aalmoes geeft, moet je de ontvanger eigenlijk om vergiffenis vragen, omdat je hem weer een

GERLAG VAN GENDT

WOLFRAM WEIDNER

aankomen, aankomst Men komt altijd aan, maar altijd elders. ROBERTO JUARROZ Elke aankomst is het begin van een vertrek. ROBERT SABATIER

aanmoediging Aanmoediging na een uitbrander is als zonneschijn na een gietbui. JOHANN WOLFGANG VON GOETHE

aanpassen ‘Goed aangepast’ betekent dat je steeds weer dezelfde fouten kunt maken, en blijft lachen. GEORGE BERGMAN

Aandelen: slapend rijk en gillend wakker worden. GERLA HERMANS-AERTS

aanslag / aardappel

9 Aanpassing is de kracht van de zwakke. WOLFGANG HERBST

maar soms zijn een paar minuten voldoende om het proces om te keren. JACOB M. BRAUDE

Er bestaan nog 193 levende soorten apen. 192 ervan zijn geheel bedekt met haar. DESMOND MORRIS

aanslag (zie ook: terrorisme)

Al draagt de aap een gouden ring, Zo is het toch een lelijk ding.

De apen zijn te goed opdat de mens van hen zou afstammen.

JACOB CATS

FRIEDRICH NIETZSCHE

Tussen aap en mens was er noodzakelijkerwijs een periode waarin men niet wist of men handschoenen moest aantrekken of schoenen. FRANÇOIS CAVANNA

Het verschil tussen een mens en een orang-oetang ligt in de herinnering aan de gemaakte vergissingen.

Apen zijn superieur aan mensen en wel hierom: als een aap in de spiegel kijkt, ziet hij een aap.

JULES RENARD

De kans dat je het slachtoffer wordt van een aanslag, is even groot als de kans dat je de lotto wint. RÜDIGER SAFRANSKI

aanstellerij (zie ook: pretentie) Waar is alle aanstellerij voor nodig, als het zo makkelijk is je eigen nietigheid vast te stellen? E.M. CIORAN Wie geen aandacht krijgt - of naar zijn mening niet genoeg gaat zich aanstellen. Hij doet gek om in vredesnaam maar in het middelpunt van de belangstelling te staan. Zich aanstellen is veinzen uit ijdelheid. GERRIT KOMRIJ Er voortdurend opuit zijn zich niet aan te stellen, is de ergste aanstellerij. NEL NOORDZIJ

Aap: een mens die niet geslaagd is.

MALCOLM DE CHAZAL

Alle dieren hebben een waardig gedrag, behalve de apen: bij hen voelt men dat de mens niet veraf is. E.M. CIORAN

Met je handen vol nootjes leer je iedere aap smoelen trekken. FRANS DEPEUTER

Apen lachen niet. UMBERTO ECO

aantrekkingskracht Aantrekkingskracht en bereikbaarheid zijn omgekeerd evenredig. JOHN UPDIKE

aanvaarding Als je de dingen aanvaardt, blijft er niets over om je aan te stoten.

Een aap is een mens die tijdens de evolutie de juiste trein heeft genomen. M. EGORIE Apen zien er heel verstandig van af om te gaan praten, uit vrees dat ze aan het werk zullen worden gezet om hun brood te verdienen.

Onder de apen is de mooiste nog lelijk in vergelijking met de menselijke soort. HERACLITUS

WILFRIED HENDRICKX

aanzien Om aanzien te verwerven doet men zoveel mogelijk alsof men reeds in aanzien staat. FRANÇOIS DE LA ROCHEFOUCAULD

Niets verschaft je zoveel aanzien als langs je neus weg te kunnen zeggen: ‘Ik kom net terug uit China.’ AMÉLIE NOTHOMB

aap (zie ook: gorilla, mens) Het is zonder meer duidelijk dat de mens van de aap afstamt, maar van wie stamt de aap af? JOSH BILLINGS

De aap is misschien een lelijk beest, maar als wij verwant waren met het paard of de koe, onze ogen zouden ‘s zomers vol vliegen zitten. W.F. HERMANS Apen zijn veel verstandiger mensen dan mensen. DICK HILLENIUS Daar is altijd een groot dispuut geweest Of een aap eigenlijk een mens is of een beest; En dat verwondert ons ook niet, Daar men zoveel apen onder de mensen ziet. GERRIT VAN DE LINDE JANSZ. De lelijkste aap die ooit geboren werd, is des te afstotelijker omdat hij zozeer op de mens gelijkt. ROBERT LYND

Het heeft miljoenen jaren gevergd om van de aap een mens te maken,

Ook een etnoloog kan niet voorspellen wanneer de aap uit de mouw komt. T. SCHUURMAN De mens stamt af van een apensoort die uit eerlijke schaamte van de aardbol verdween. BERNARD SEULSTEN Wij stammen van de aap af, maar sommige mensen wat vlugger dan andere. PIERRE-JEAN VAILLARD ‘t Is niet allemaal mens wat van de aap afstamt. ALBRECHT VERGHEYNST De aap kan het ook niet helpen, dat we zo op hem lijken. Eigenlijk had hij een beter lot verdiend. ANTOON VLOEMANS

Beter tien apen in de mouw dan één aan de hand. MARCEL WAUTERS

KENNETH GRAHAME

MAURICE GILLIAMS

Aanvaarden is een pijp zitten roken en op de dood wachten.

JOSÉ ORTEGA Y GASSET

Mandril-aap: dier dat zijn clubkleuren op de verkeerde plaats draagt. P.G. WODEHOUSE

aard Wie, wat zijn aard beveelt, verricht, is goed: De duif zij zacht, de arend toon’ zijn krachten, De gal zij bitter, maar de honig zoet. JACQUES PERK

Goede geaardheid beschermt ons tegen kortsluiting. CARLA POLS

aardappel Aardappel: het enige goede ding dat ooit uit Amerika is gekomen. N.F. REGNAULT

Toen ik nog jong en arm was, at ik soep en aardappels. Nu eet ik consommé en aardappelgratin. TONEE STEVENSON

aardbeving / abnormaal aardbeving Wij houden van aardbevingen in andere landen. BEN CAMI Mijn eerste huwelijkscertiﬁcaat werd vernield in de aardbeving van San Francisco. Zo zie je maar dat niet alle aardbevingen rampen zijn. W.C. FIELDS

aarde (zie ook: milieu, wereld) Aarde: het gekkenhuis van het zonnestelsel. SAMUEL PARKS CADMAN

10 Ons zonnestelsel heeft het zo slecht nog niet. Er is maar één aarde. JAN-WILLEM OVEREEM

Ooit gedacht wat een ﬁjne aarde we zouden hebben als er geen mensen op woonden? EDEN PHILLPOTTS De aarde staat altijd ten dienste van de mens. PLINIUS MAIOR De aarde is rond en de plaats waarop zij lijkt te eindigen kan evengoed het begin zijn. IVY BAKER PRIEST

Zou het niet interessanter zijn eerst nog een poosje een andere planeet te verkennen: de aarde? MARC CALLEWAERT De aarde is klein voor wie vanuit de hemel neerziet. JACQUES DELILLE

De aarde die inslaapt, trekt de nacht over zich heen. JULES RENARD

Als ons aardgas op is, zakt onze economie in elkaar. Maar geen zorg: op dat moment zakt ook heel Nederland in elkaar. TOON VERHOEVEN

aardig De mens bezorgt zichzelf een boel ellende door zo graag aardig gevonden te willen worden door anderen. MIEP DIEKMANN Ik zou niet graag willen dat iedereen me aardig vond; mijn gevoel van eigenwaarde zou eronder lijden als bepaalde mensen dat deden. HENRY JAMES

Bedenk dat de schoonste dingen op aarde de meest nutteloze zijn: pauwen en lelies, bijvoorbeeld. JOHN RUSKIN

aarzelen (zie ook: twijfel)

De herhaalbaarheid van de dingen is de bron van leven op aarde.

De aarde biedt plaats voor iedereen.

ASTÈRE MICHEL DHONDT

FRIEDRICH VON SCHILLER

Ook tot aarzelen moet men besluiten. STANISLAW JERZY LEC

De aard was zo licht toen ik moest scheiden, en zoveel schoner dan dan ik wist. FREDERIK VAN EEDEN

De aarde bewerken, het is alsof je je vrouw bevrucht, of je het zaad aan de aarde toevertrouwt en dan rustig je uur afwacht. RIK SCHOOFS

Het belangrijkste betreffende het Ruimteschip Aarde - een instructieboekje - was er niet bij.

Als morgen de aarde de lucht in vliegt, zullen de bewoners van andere planeten in het heelal zeggen: ‘Dat was de mensheid.’ En dan gaan ze lunchen. HANS SCHREIBER

R. BUCKMINISTER FULLER

Hij die aarzelt, blijft arm. MEL BROOKS

Hij aarzelde heel lang alvorens een overijld besluit te nemen. ADRIAAN MORRIËN

Hij was een man die in het aarzelen een grote vastberadenheid betoonde. PIET THEYS Wie aarzelt, wordt soms gered. JAMES THURBER

En toch draait ze! GALILEO GALILEI De aarde kent geen aardrijkskunde. Je moet meedraaien met de aarde, anders val je eraf. ANNIE GIRARDOT De verwoesting van onze planeet zal van geen enkele betekenis zijn op kosmische schaal. Voor een waarnemer ergens in de Melkweg zal het teken van onze verwoesting niet meer zijn dan een lucifer die een seconde brandt in de hemelen. STANLEY KUBRICK

Als je weet wat de aarde doormaakt, begrijp je waarom zij beeft. LAMBERT MICKERS

De aarde kent geen verdriet dat de hemel niet kan troosten. THOMAS MOORE

De aarde is bijna nergens meer maagd, afgezien natuurlijk van de prospectussen voor de reisbureaus. LOLLE W. NAUTA

Iedereen wil de aarde redden; niemand wil moeder helpen met de afwas. P.J. O’ROURKE

RAMÒN GÒMEZ DE LA SERNA

De aarde is de moeder van de natuur én haar graf.

Aarzelen: het lot tijd geven om ons besluit vóór te zijn. JULIEN DE VALCKENAERE Hij die aarzelt, is de laatste. MAE WEST

WILLIAM SHAKESPEARE

abnormaal (zie ook: normaal)

Als de Aarde rond is, waarom draait alles er dan zo vierkant?

Het abnormale is voorwaarde tot nieuwe waarden. I.K. BONSET

ERIK VLOEBERGHS

We hadden onze goede aarde kunnen redden, maar we waren er verdomd te lamlendig voor. KURT VONNEGUT De schoot der aarde of de schoot der vrouwen, het is allemaal hetzelfde. Het enige verschil is dat je in het ene helemaal gaat en in het andere maar zo’n stukkie. JAN WOLKERS

aardgas Wie aardgas binnenkrijgt, die boft, tot op de dag, dat hij ontploft. LOUIS VERBEECK

Verstandig met aardgas, emigreer naar een warm land. TOON VERHOEVEN

Hoe kunt ge beter de normalen beschrijven dan langs de abnormalen om? LOUIS PAUL BOON De mens is de enige diersoort ter wereld waarvan de meerderheid abnormaal is. C. BUDDINGH’ Het enige abnormale is niet kunnen liefhebben. ANAÏS NIN Iedereen die voor abnormaal wil doorgaan en er hard aan werkt om excentriek en uitzonderlijk te zijn, heeft een grotere voorspelbaarheid dan wie normaal, gewoon, alledaags en onopvallend heet te zijn. Zodra bijzonderheid gewild is, is het meest bijzondere ervan af. CONNIE PALMEN

abonnee / achterdocht

abonnee Abonnee: iemand die elke avond hetzelfde wil lezen, maar steeds op nieuw papier. BATTUS

Als mannen zwanger konden worden was abortus een sacrament. FLORYNCE KENNEDY

Een peuter is iemand die de abortusrage heeft overleefd.

accent (zie ook: dialect, New York) Accent: de vreemde manier waarop andere mensen praten. EDMUND H. VOLKART

abortus

JAN LAMBIN

accordeon

Abortus: de Chinese methode voor geboortebeperking. MIKE BARFIELD

Rechts is tegen abortus en vóór de doodstraf. Voor hen is het alleen maar een kwestie van timing.

Accordeon: piano met bretels.

Van de Kerk verlangen om niet moeilijk over abortus te doen is hetzelfde als Greenpeace vragen om de walvisvangst niet te verstoren. ANNE BRANBERGEN

Abortussen kun je niet vergeten. Je zult je steeds de kinderen herinneren die je niet gekregen hebt. GWENDOLYN BROOKS

Ik ben voor abortus, alleen denk ik weleens hoeveel vrienden ik niet zou hebben als hun ouders ertoe waren overgegaan. Ik zou ze missen.

DENNIS MILLER

Accountant: plichtsgetrouwe boekhouder wiens rol erin bestaat de ﬁrma te beschermen tegen creatieve ideeën. RICK BAYAN

KEVIN NEALON

Als een accountant gaat rekenen, vertrouwt hij meer op zijn telraam dan op zijn computer.

Abortus verbieden betekent het individu verbieden zijn fouten goed te maken. DAVID REUBEN Hoeveel abortusakkoorden kunnen er op de punt van een breinaald? TOON VERHOEVEN

‘Onbekend maakt onbemind,’ zei het abortuskind. RENAAT CASTEUR

abstractie

FRANÇOIS CAVANNA

Wie zal er achteraf voor de baby’s zorgen van al die schreeuwers tegen abortus? BOB DYLAN De mensen zijn eerder bereid ongeboren foetussen te beschermen, dan kinderen die al geboren zijn. DANNY DEVITO

De progressieven willen de abortuswet liberaliseren, zodat ongewenste kinderen kunnen gedood worden vóór ze geboren worden. De conservatieven willen de sociale zekerheid indijken, zodat ongewenste kinderen van honger kunnen sterven nadat ze geboren zijn. N. SALLY HASS De paus en de bisschoppen zijn tegen de pil en abortus. Ik zeg altijd: ‘Als je de sport niet beoefent, moet je je ook niet met de spelregels bemoeien.’ WIM KAN

accountant (zie ook: boekhouder)

Het ethische argument rondom abortus heeft te maken met de vraag wanneer het leven echt begint. Sommigen denken dat het leven begint als je veertig bent.

SIMON CARMIGGELT

Wanneer men het noodzakelijke niet bij de hand heeft, kan men evengoed een abortus uitvoeren door gebruik van een paraplu. Het volstaat, nadat men het voorwerp in de baarmoeder gestoken heeft, het te openen en met een droge ruk terug eruit te trekken.

PIET GRIJS

HENK W. HOOGENKAMP

Een accountant is iemand die heel veel rekent. Per uur. FONS JANSEN Accountant: persoon op wie je zelden kunt rekenen. RAMÒN GÒMEZ DE LA SERNA

Waarom frauderen als er ‘creatieve’ accountants bestaan?

Abstractie: de enige denkprocedure waardoor u iets kunt uitleggen dat u niet begrijpt. GEORGES ELGOZY

KATHARINE WHITEHORN

absurd(e)

achten (zie ook: achting,

Het absurde ontstaat uit de confrontatie van de mens die vraagt en de wereld die op onredelijke wijze zwijgt. ALBERT CAMUS

Je kan zeer achtenswaardig zijn en toch slechte gedichten schrijven.

Niets zo absurd of een of andere ﬁlosoof heeft het herhaald.

minachting)

MOLIÈRE

Iedereen achten is niemand achten. MOLIÈRE

MARCUS TULLIUS CICERO

Rapporteer wat je waarneemt, dan zal het absurde van de dingen vanzelf blijken. WILLIAM DAVIS (de auteur)

Wilt gij geacht worden door de mensen, heb achting voor uzelf. P.H. RITTER JR.

Men wordt nooit zozeer door anderen geacht als door zichzelf.

Alleen zij die het absurde willen benaderen, zullen het onmogelijke bereiken. M.C. ESCHER

SENECA

Absurd is elke mening die verschilt van de onze. AUGUSTO GIL

MARQUIS DE VAUVENARGUES

Het is moeilijk iemand zo te achten als hij geacht zou willen worden.

achterdocht (zie ook: argwaan, academie

paranoia)

De academies hebben nooit en nergens het initiatief genomen tot geestelijke vooruitgang. Dat is het werk van individuen.

Achterdocht is eerder een deugd dan een gebrek, zolang zij handelt als een hond die waakt, en niet bijt.

PIERRE E.M. BERTHELOT

GEORGE SAVILE HALIFAX

achterkant / acteren Achterdocht is de moeder van rust en veiligheid. JEAN DE LA FONTAINE Ik ben zo achterdochtig dat ik zelfs op mijn hometrainer een achteruitkijkspiegel heb. RICHARD LEWIS

achterkant Alles heeft een achterkant. JAN LENFERINK

achterlaten Je kunt niet alles achterlaten, en al deed je het, je neemt jezelf overal mee. WIM ZAAL

achterste (zie ook: anus, kont) Wie zijn achterste verbrandt, zou zich beter niet omdraaien. CARL HUYBRECHTS

Wie pijnlijke steken in het zitvlak voelt, zit hoogstwaarschijnlijk op rozen. FONS JANSEN Het is gemakkelijker zijn achterwerk te krabben dan zijn hart. FRANCIS PICABIA

Mijn kont bekijkt wie achter mijn rug praat. FRANCIS PICABIA Sommige konten zijn zo mooi dat het zonde is om erop te gaan zitten. SIM

Je kan een derrière schminken als je wilt, maar een behoorlijk gezicht maak je er niet van. KURT TUCHOLSKY

achteruitkijken (zie ook: verleden) Wanneer men onophoudelijk achteruitkijkt, valt men onvermijdelijk op zijn hoofd. HEDWIG SPELIERS

achting (zie ook: minachting) Wie de achting voor zichzelf verloren heeft, is alles kwijt. J.M. VAN STIPRIAAN LUÏSCIUS

acrobaat Acrobaat: een man die zijn nek breekt om zijn maag te vullen. AMBROSE BIERCE

acteren (zie ook: acteur, actrice, applaus, film, theater, toneel) De rol zag er goed uit op papier. Helaas speelden wij op ﬁlm. STEVE ALLEN

Als je acteert, heb je soms de merkwaardigste gewaarwordingen, net of je in de dwalende ziel van je personage stapt. Volgens mij werken acteurs met spirituele inductie. Het is niet zo dat ze gebaren maken die leiden tot daden waaraan de ﬁguur zijn karakter ontleent. Nee, ze gaan van het karakter uit. Ze worden geïnspireerd. WARREN BEATTY Acteren is een manier om de eigen tekortkomingen en verlegenheid te overwinnen. De auteur creëert een sterke, zelfverzekerde persoonlijkheid en die word je dan ongelukkig genoeg slechts voor een paar ogenblikken. SHIRLEY BOOTH Acteren is gebruikmaken van berekend instinct. ERNEST BORGNINE Ik kijk niet neer op acteren. Ik heb alleen maar iets tegen mensen die ernaar opkijken. MARLON BRANDO Acteren is een schooiersleven. Ophouden met acteren is een bewijs van rijpheid. MARLON BRANDO Acteren is het uitdrukken van een neurotische prikkel. MARLON BRANDO Bij acteren in een ﬁlm komt het erop aan dat je de emotie die je die dag nodig hebt, een hele dag lang kunt laten sudderen, zonder dat ze overkookt. MARLON BRANDO Acteren begint met een heel kleine innerlijke beweging, zo licht dat zij bijna totaal onmerkbaar is. PETER BROOK

Acteren heeft met eerlijkheid te maken. Als je kan doen alsof je eerlijk bent, bén je er. GEORGE BURNS Acteren is niet moeilijk, je moet vooral kunnen lachen en kunnen huilen als dat nodig is. Als ik bijvoorbeeld moet huilen, denk ik aan mijn seksleven. En als ik moet lachen ook. GEORGE BURNS Acteren is de wraak van de verlegen man. GABRIEL BYRNE Het acteren is een kwestie van beheersing: zelfbeheersing van de

acteur en via hemzelf beheersing van het publiek. NOËL COWARD Acteren is de wraak van de verlegene. SINEAD CUSACK Als ik acteurs aan de tand voel voor rollen in mijn stukken, vraag ik ze alleen maar om twee zinnetjes te zeggen: ‘Ik hou van je’ en ‘Ik geloof in God’. Als ze die twee zinnen goed kunnen weergeven, kunnen ze elke rol spelen. EDDIE DOWLING Acteren is doen alsof, terwijl je doet alsof je niet alsof doet. TED DANSON Als je iedere rol tot de rol van je leven maakt, brengt een mislukking je tot totale vertwijfeling. CATHÉRINE DENEUVE

Hij speelde King Lear alsof hij bang was dat iemand de aas zou spelen. EUGENE FIELD

Acteren is een hels beroep: de hele tijd probeer je dingen te doen waar ze andere mensen voor opsluiten. JANE FONDA

Acteren is het exploreren van de talloze mogelijkheden van jezelf, maar ook het uiten van primaire emoties waar je normaal voor gearresteerd zou worden. RICHARD GERE

Iemand anders spelen is interessanter dan jezelf zijn. JOHN GIELGUD

Acteren is gemakkelijk. Iedere man, die door zijn vrouw betrapt wordt met lippenstift op zijn hemd, leert het in twee seconden. JACKIE GLEASON Als je dan eindelijk weet hoe je moet acteren, ben je te oud voor de interessante rollen. RUTH GORDON Als je kunt zien dat ik mijn best doe, doe ik het niet goed. ALEC GUINNESS Acteren is een leuk, kinderachtig beroep: doen alsof je iemand anders bent en tegelijkertijd jezelf verkopen. KATHARINE HEPBURN Acteren is een volstrekt onbelangrijk talent en geen erg hoogstaande manier om je brood te verdienen. Shirley Temple kon het al toen ze vier was. KATHARINE HEPBURN

acteur

13 Acteren is eigenlijk geen vak voor iemand die nadenkt. De schrijver geeft aan wat je moet zeggen, de regisseur hoe je je moet bewegen, de costumier hoe je je moet kleden.

Tegen de tijd dat een jong en lief meisje iets geleerd heeft over acteren, is ze niet langer meer jong en lief. MIGNON MCLAUGHLIN

WILLIAM HOLDEN

Het belangrijkste bij acteren is oprechtheid. Als je oprechtheid kunt veinzen, word je een ster.

De kunst van het acteren is niet te acteren. Al wat je méér toont dan je hoeft te tonen, is slecht acteerwerk.

CECIL B. DE MILLE

wezens te creëeren, en dat heeft Hij ook gedaan. ROD STEIGER Ze betalen je niet voor je acteerkunst, ze betalen je voor het wachten. SPENCER TRACY Acteren is nog het meest van nut voor díé ﬁjne lui die aan acteurs vragen: ‘En wat doet u zoal overdag?’ RUDI VANDENDAELE

ANTHONY HOPKINS

Acteren is de laagste van alle kunsten, indien het al een kunst is.

Net doen of je het warm hebt, terwijl je buiten staat te bevriezen van de kou. Dát is moeilijk spelen.

GEORGE MOORE

Acteren is als seks. Je moet dat doen, niet erover praten.

Acteren is de kunst van het overtuigen. LAURENCE OLIVIER

JOANNE WOODWARD

DENNIS HOPPER

Acteren is een manier om je eigen gekte uit te leven. ISABELLE HUPPERT

Acteren is alleen maar een zak vol trucjes. LAURENCE OLIVIER

acteur (zie ook: acteren, applaus,

Leven is moeilijker dan acteren: in het leven moet je je eigen tekst verzinnen. GLENDA JACKSON

Acteren is alleen maar liegen; goed acteren is goed liegen.

Acteren heeft niets te maken met het aantrekken van huiden en pruiken. Acteren is juist huiden uittrekken. Ontpellen. Je probeert de emotie, de gevoelens van het door jou te spelen karakter in jezelf bloot te leggen. GLENDA JACKSON

Acteren werkt verlossend; je neemt je angst weg en je maakt er iets moois van. GERALDINE PAGE

Hoe meer je acteert, hoe meer je je realiseert hoe pijnlijk gemakkelijk het is slecht te zijn en hoe moeilijk het is om goed te zijn. GLENDA JACKSON Het geld dat ik verdien met acteren gaat naar mijn impresario, vervolgens naar mijn boekhouder en van hem gaat het rechtstreeks naar de belastingontvanger. GLENDA JACKSON Acteren is schilderen, niet fotograferen. DEREK JACOBI Vijftig procent van een goede timing is de durf om stiltes te nemen. WIM KAN

Acteren is de manier van ‘Ik hou van je’ te zeggen, zonder het te zeggen.

Meer dan welke andere kunst ook is acteren een uiting van rebellie tegen het aardse van het dagelijkse bestaan. MICHÈAL MACLIAMMOIR

JOEY ADAMS

LAURENCE OLIVIER

Acteren is zo eerlijk mogelijk proberen te doen alsof. ANN PETERSEN Acteren is als masturbatie, je doet het of je doet het niet, maar je praat er niet over. ERIC PORTMAN Het acteren wordt steeds meer introspectief, totdat men spelers gaat bewonderen die helemaal niet meer acteren. Als het zo doorgaat, zal onze grootste bewondering uitgaan naar de man die alleen op het toneel naar zijn navel zit te kijken. ANTHONY QUINN Acteren betekent niet zozeer emotioneel zijn als wel emoties kunnen uitdrukken. KATE REID Acteren moet een obsessie zijn. Je kunt er beter al door bezeten zijn vóór je eraan begint, anders wordt het niets. PATRICIA ROUTLEDGE

BUSTER KEATON

Ik hou van de ambachtelijke kant van het acteren, en ik haat amateurisme, wat voor mij op de eerste plaats betekent: gebrek aan ambacht. JEROEN KRABBÉ

filmster, theater, toneel)

Een acteur is een man die iedereen probeert te zijn behalve hemzelf.

Acteren, dat is naakt zijn en op jezelf gaan liggen - heel langzaam. ROSALIND RUSSELL

Acteren is als rolschaatsen. Eenmaal dat je het kent, is er niets stimulerends of opwindends meer aan. GEORGE SANDERS Het klinkt misschien een beetje overdreven, maar acteren vind ik bijna God zijn. Ik probeer menselijke

Een acteur is een kerel die een meisje in zijn armen neemt, haar teder in de ogen kijkt en haar dan vertelt hoe geweldig hij is. JOEY ADAMS De ware acteur zal nooit iemand vinden die hem evenveel liefde en devotie kan geven als hij zichzelf geeft. JOEY ADAMS Het succes van een acteur duurt even lang als de nieuwsgierigheid van het jongetje die in een benzinetank rondkijkt met een aangestreken lucifer. FRED ALLEN Zelfs de beste acteur buigt voor het publiek. JOHAN ANTHIERENS Veteraan: oude acteur waarvan iedereen dacht dat hij dood was. RUSSELL ASH

Een schilder schildert, een musicus speelt, een schrijver schrijft, maar een ﬁlmacteur is iemand die wácht. MARY ASTOR

De ware acteur schept afstand tot zijn rol, hij beheerst hem en staat niet toe dat het personage hem ondermijnt, of dat hij het personage beperkt. FERNAND AUWERA De echte acteur komt pas echt tot leven in de huid van een ander. FERNAND AUWERA

Een acteur moet in zijn rol geloven maar hij mag er zich niet mee identiﬁceren, dat is fataal. Een goed acteur stapt niet in zijn rol, maar uit zichzelf. FERNAND AUWERA

acteur

Ruzies in het theater eindigen er altijd mee dat de ene acteur de rol van de andere overneemt. JOHN AYE

Een goed acteur komt niet op vooraleer het theater gebouwd is.

De goeie uitspraak van de acteurs was noodlottig voor vele toneelschrijvers. BOLESLAW BARLOG

Sommige acteurs zouden nooit mogen buitenkomen zonder hun dialogenschrijver. PHILIPPE BOUVARD

Acteur: een beeldhouwer die een sneeuwman maakt. LAWRENCE BARRETT

Acteurs kunnen gemakkelijk politici vervangen. Niet alleen geloven ze meer wat ze zeggen, maar ze kunnen ook nog beter doen geloven dat ze erin geloven. PHILIPPE BOUVARD

Wij, acteurs, hebben een heel pretentieus beroep: we vragen geld om bekeken te worden. Het minste wat we in ruil kunnen doen, is zorgen dat we dat geld waard zijn. TOM VAN BAUWEL

acteur die meer verdient dan zijn agent. RICK BAYAN

JORGE LUIS BORGES & ADOLFO BIOY CASARES

De grootste acteur aller tijden is mijn hond. Als hij iets te eten wil krijgen, doet hij alsof hij van me houdt. MARLON BRANDO

STER

Alleen acteurs op het toneel kijken precies zoals zij geacht worden zich te voelen. Gewone mensen kunnen dat niet. Die zien er, op het moment dat ze een ramp vernemen, meestal uit of ze op het punt staan in schateren uit te barsten. Echte ontzetting kan men op het gelaat van een leek alleen waarnemen als hij een hete bitterbal uit gulzigheid, hélemaal in zijn mond gestoken heeft. SIMON CARMIGGELT De taak van een acteur: het woord moet vlees worden. HUGO CLAUS Acteur: hoge boom die veel wind vangt... en dan buigt hij. HERMAN DE CONINCK

Er zijn twee soorten acteurs. De een komt op. De ander gaat af.

Eenmaal dat je een beroemd acteur bent, stellen de mensen je vragen over politiek, astronomie, archeologie en geboortebeperking.

INGMAR BERGMAN

MARLON BRANDO

Samen met acteurs aan een ﬁjn toneelstuk werken is het beste wat er in de wereld is, een volstrekt onneurotisch creatief proces.

Als een acteur weet wat hij gaat zeggen, heeft het publiek al gauw het gevoel dat hij een spreekbeurt houdt. MARLON BRANDO

Advies voor acteurs: Leer je tekst en struikel niet over het meubilair. NOËL COWARD De toneelspelers in onze samenleving proﬁteren van de welvaart, waardoor ze rustig worden, stilvallen, creatief dood raken. HANS CROISET

INGMAR BERGMAN

Acteurs krijgen een blindedarmontsteking en sterven. Letters sterven niet, dat is het voordeel van proza! THOMAS BERNHARD In zekere zin zijn toneelspelers domkoppen ook de grootste ook de beroemdste lopen weg voor hun middelmatigheid en worden door hun middelmatigheid ingehaald.

Je hebt drie soorten acteurs: de goede, de slechte en de grote. PIERRE BRASSEUR

Advies voor een acteur: Ga op, zeg goed gearticuleerd je woordjes, en ga af. PAMELA BROWN Dé motivering voor iedere toneelspeler: ‘Kijk naar mij, ma!’ LENNY BRUCE W

De acteur werd kregel van al dat succes - van zijn medeacteur.

THOMAS BERNHARD

WIESLAW BRUDZINSKI

Een getalenteerde toneelspeler is zo zeldzaam als een reet in een gezicht.

De sleur is het grootste gevaar voor een acteur, en die sleur lijkt soms als twee druppels water op metier.

THOMAS BERNHARD

NAND BUYL

In slechte toneelstukken vallen goede acteurs op, omdat je dan kan zien wat zij eraan toevoegen. ANDRÉ BIRABEAU

Indien een vriend, die u op straat tegenkwam, tegen u zou spreken als sommige liefhebber-acteurs, dan zou u denken dat hij gek geworden was. GODFRIED BOMANS

GEORGE CUKOR

Een man is oppervlakkiger, die benadert een rol vanuit de buitenkant; een man, en dat geldt ook voor acteurs, loopt te veel zijn pik achterna. HANS DAGELET Advies voor acteurs: Bid tot God en zeg je tekst. BETTE DAVIS Acteurs die geen vijanden durven maken onder hun collega’s, moeten een ander vak kiezen. BETTE DAVIS

Raad aan acteurs: kijk je tegenspeler in het wit van zijn ogen, en geloof in elk woord dat je zegt.

Er zijn twee soorten acteurs: kunstenaars en imitators. JAN DECLEIR

JAMES CAGNEY

Acteurs zijn een ras apart, gedoemd om door het leven te gaan en te doen alsof ze iemand anders zijn.

Engeland produceert de beste dikke acteurs. JIMMY CANNON Hoe beter acteur, hoe groter idioot. TRUMAN CAPOTE

Een acteur is een beeldhouwer die met sneeuw werkt. EDWIN BOOTH

Veel van de jongens en meisjes die tegenwoordig in ﬁlms spelen, zijn zo weinig begaafd en zo weinig aantrekkelijk, dat ze wel alle kleren uit moeten trekken om nog een beetje spanning op te roepen.

Hoe leeft een toneelspeler, wat blijft er voor hem van zichzelf over? ELIAS CANETTI

R.F. DELDERFIELD

Een acteur zonder onzekerheden zou verloren zijn. JUDI DENCH Je kan niet bevriend worden met een acteur, ze zijn er immers nooit wanneer je hen nodig hebt. CATHÉRINE DENEUVE

acteur

15 De vraag die het meest aan acteurs gesteld wordt, is hoe ze het klaarspelen om dag na dag dezelfde dingen te zeggen, en het antwoord is doodeenvoudig: omdat ze daar verdomme voor betááld worden. ELAINE DUNDY

Vraag aan een acteur of aan een politicus of hij opnieuw onbekend wil zijn. Als hij ja zegt, is hij een leugenaar. JEAN DUTOURD Tussen action en cut is een acteur ontoerekeningsvatbaar. TOM VAN DYCK Toon me een groot acteur en ik toon je een armzalige echtgenoot; toon me een grote actrice en ik laat je de duivel zien. W.C. FIELDS Er zijn momenten dat de acteur als kunstenaar groter en creatiever is dan zijn materiaal... MINNIE FISKE Het is gemakkelijker van een acteur een cowboy te maken dan van een cowboy een acteur. JOHN FORD (de cineast) Acteurs mogen ijdel zijn - zo’n kleine troost voor al die vreselijke onzekerheden! DIMITRI FRENKEL FRANK

Acteurs zijn net stretchsokken: ze passen om elke voet. Totaal verwisselbaar. WILLIAM GOLDMAN

zekere kwaliteiten voor, o.a. geen geld en een meesterlijk gevoel voor onverantwoordelijkheid. HEDDA HOPPER

Slechte acteurs maken van iets niets; goeie acteurs maken van iets iets en héél goeie acteurs maken van niets iets. POL GOOSSEN

Het leven van een acteur wordt met ‘krijt’ geschreven. Makkelijk uit te vegen. Vlug vergeten. FRANCIS HUSTER

Voor een acteur is succes alleen maar een uitgestelde mislukking.

Acteurs behoren tot de adel, het zijn ridderlijke mensen. Ze doen dingen die u noch ik zouden durven.

GRAHAM GREENE

ELIA KAZAN

Een goed acteur moet bij voorkeur een ellendige jeugd hebben gehad, maar zodra hij speelt, moet hij perfect gelukkig zijn.

Een acteur is een piano die zichzelf bespeelt. HARVEY KEITEL

DORA VAN DER GROEN

Een acteur is een naïeveling die een zaal gevuld met naïevelingen hypnotiseert. ALEC GUINNESS Alle mannen zijn komedianten. Behalve, misschien, enkele acteurs.

Een acteur is iemand die, als je niet over hem praat, niet luistert. GEORGE GLASS

ten onrechte toegeschreven aan Marlon Brando

Toneelspelers zouden meer dan eens te laat opkomen als zij niet voortdurend vervuld waren met de gedachte: ‘Het komt mij voor dat het alweer een héél tijdje geleden is dat ze me nog gezien hebben.’

Een slecht acteur wordt emotioneel als hij het publiek moet ontroeren. Het punt is dat het publiek moet wenen, niet de acteur. Een goed acteur bewaart zijn tranen áchter zijn ogen. REX HARRISON Een acteur is een doorgeeﬂuik. Hij vreet dingen op en kakt ze uit.

SCOTT GLENN

RUTGER HAUER

Sterren worden sterren omdat ze altijd zichzelf spelen, maar acteurs spelen iedereen, behalve zichzelf.

Acteurs zijn de enige oprechte hypocrieten. WILLIAM HAZLITT

TERRY GILLIAM

Het belangrijkste voor een acteur is dat hij in staat is níéts te doen.

Tussen twee toneelproducties in zijn acteurs als spoken op zoek naar een lichaam waar ze zich in kunnen vestigen. GAIL GODWIN

ALFRED HITCHCOCK

Oude acteurs sterven nooit, zij vallen alleen maar uit hun rol. MAX HODES

JOHANN WOLFGANG VON GOETHE

Acteurs worden stokoud. Ze zijn hun halve leven iemand anders en die jaren tellen niet mee. FONS JANSEN Je kan acteurs maar te vriend houden tot ze dertig zijn. Daarna worden ze beroemd en je ziet ze niet meer, of ze blijven onbekend en jij wilt ze niet meer zien. HENRI JEANSON Ik droom van een toneelvoorstelling zonder acteurs en publiek. KAREL JONCKHEERE

Acteurs en inbrekers werken beter als het donker is. CEDRIC HARDWICKE

Wat acteurs eigenlijk doen is kleuren aanbrengen voor het palet waarmee de regisseur schildert.

Acteurs vergeef ik alle fouten van de mens. Mensen vergeef ik geen fouten van de acteur.

ANDRÉ VAN DEN HEUVEL

SACHA GUITRY

In het algemeen worden zeer goede imitators géén zeer goede toneelacteurs. JOHN GIELGUD

Een acteur die vergeet dat hij een rol speelt, verliest algauw de rand van het podium uit het oog en stort op de dikke trom in de orkestbak.

Alle acteurs zijn hoeren. Zij verkopen zichzelf aan de hoogste bieder. WILLIAM HOLDEN Op zeker moment dacht ik dat hij acteur wou worden. Hij had er

Acteur: held die zich voedt met applaus. KAREL JONCKHEERE Het verschil tussen de kunst van de toneelspeler en die van de werkelijkheid. De toneelspeler moet bewogen lijken terwijl hij kalm is (is hij in werkelijkheid gejaagd, dan zit hij fout). In de werkelijkheid moet men kalm blijven, hoewel men bewogen is (is men niet werkelijk bewogen, dan zit men fout; het is niet moeilijk kalm te zijn). SÖREN KIERKEGAARD

De intimiteit van de omgang, de vanzelfsprekendheid van het doen-alsof - dat kan niet goed zijn voor een mens. Acteurs zijn buitengewoon gevaarlijk bezig met hun eigen persoon. ANTON KOOLHAAS Vroeger waren de acteurs echt en de decors van karton. Tegenwoordig zijn de decors zonder twijfel echt en de acteurs van karton. KARL KRAUS Ik ben acteur geworden om niet mezelf te zijn. WERNER KRAUSS

acteur

Acteur: hij die er van kinds af mee instemt zijn hele leven bloot te stellen aan een anoniem publiek.

een acteur is het een essentiële voorwaarde. ROBERT MORLEY

maar in de slaapkamers van rendezvoushotels. DAVID REUBEN

MILAN KUNDERA

De moeilijkste opgave voor een acteur is af en toe niet te werken.

Acteurs verlaten het toneel als zij hun rol gespeeld hebben. In het theater. STANISLAW JERZY LEC

JACK NICHOLSON

De kunst van de acteur bestaat uit het niet laten kuchen van het publiek. RALPH RICHARDSON

De toneelspeler is niets anders dan de voordanser, die de tolk is van wat de gehele gemeenschap beweegt. GERARDUS VAN DER LEEUW

Wat acteurs in slechte toneelscholen leren, en de mééste zijn slecht, is hoe ze goed moeten vals spelen.

De loopbaan van een acteur kent drie stadia: ‘Wie is dat?’ - ‘Daar is hij!’ en ‘Mijn hemel, is die er nog steeds?’ JACK OAKIE Het moeilijkste aan het beroep van acteur is dat hij een grote zelfverzekerdheid moet combineren met een even grote bescheidenheid.

Het belangrijkste bij acteren zijn de stiltes. RALPH RICHARDSON Ik denk niet dat acteurs écht van hun publiek houden; zoiets ligt meer in de aard van leeuwentemmers. RALPH RICHARDSON

ZARKO PETAN

Toen ik zelf nog in mijn eigen stukken meespeelde, won ik op twee vlakken. De mensen zegden: ‘Voor een auteur speelt ie behoorlijk,’ of: ‘Voor een acteur schrijft ie niet zo slecht...’ ANDRÉ ROUSSIN

Een acteur hoeft het leven niet uit eigen ervaring te kennen, maar moet slechts kunnen aanvoelen wat zijn personage ondergaat. LUIGI PIRANDELLO

De meeste acteurs waren onbekend toen ze aan deze ﬁlm begonnen, en als ze geluk hebben, blijven ze dat ook. JULIE SALAMON

In Engeland eist men goede acteurs, in Amerika eist men tieten en konten. PATTI LUPONE

Er zijn mensen die ﬁlmsterren willen worden en er zijn acteurs.

Een goed acteur heeft een zwaartepunt dat dicht bij de aarde ligt. J.D. SALINGER

Belgische acteurs en actrices zijn vaak zo goed, aangezien ze perfecte conﬁture weten te maken van hun ervaringen en gevoelens.

Talrijk zijn de mensen die een rol spelen zonder het te weten. Talrijk zijn de rollen die geen acteurs vinden. FRANÇOIS PROUST

LAURENCE OLIVIER

KEN LOACH

Acteurs zijn de vervloekten der aarde. SOPHIA LOREN Iedere acteur is een tikje geschift. Anders was hij wel loodgieter, boekhouder of koopman geworden. BELA LUGOSI

In karakterrollen zijn de karakterloze acteurs het best.

PETE POSTLETHWAITE

FRANZ MARIJNEN

Acteur: het enige vak waarbij je tot ‘s morgens in het café kan blijven zitten. FRANZ MARIJNEN Hoe minder je spéélt, hoe beter je bent als acteur. MARCELLO MASTROIANNI

Verwacht niets van een acteur die zijn publiek minacht omdat het niet applaudisseert. Verwacht niets van een verkoper die een cliënt minacht omdat hij niets koopt. FRANÇOIS PROUST

Acteurs zijn niet echt menselijke wezens - maar ja, wie is dat wél? GEORGE SANDERS

Een man wordt acteur zoals hij prins wordt, bij geboorte. JEAN-PAUL SARTRE

Voor de acteur vlecht het nageslacht geen kransen. FRIEDRICH VON SCHILLER

Engagement, m’n reet! Een acteur moet Christus en Hitler kunnen spelen, desnoods in één stuk.

Speelt de acteur de werkelijkheid of creëert hij ze? SULAMITH SPARRE

FONS RADEMAKERS

Er bestaan geen kleine rollen, alleen kleine acteurs.

Een groot acteur kan u tot tranen bewegen. Maar dat kan een automonteur ook. DON REBER

KONSTANTIN STANISLAVSKI

Een acteur moet spelen als een kind, moet kinderlijk blijven, maar niet kinderachtig. MICHAEL REDGRAVE

KONSTANTIN STANISLAVSKI

Enkele van de grote liefdesaffaires die ik ken, betreffen een acteur. Zonder meer. WILSON MIZNER

Wanneer een acteur slecht is, maakt een applaus hem nog slechter.

SYBIL THORNDIKE

JULES RENARD

Als een acteur geld heeft, stuurt hij nooit brieven, wel telegrammen.

De meeste acteurs spelen overal toneel, behalve op de planken.

Hoeveel acteurs schijnen natuurlijk omdat ze geen talent hebben!

ANTON TSJECHOV

JOHANN JACOB MOHR

JULES RENARD

Een slecht acteur is een slecht mens. ANTON TSJECHOV

Op zichzelf verliefd zijn is een voordeel voor een man. Voor

De beste acteursprestaties spelen zich voor een deel niet af op de podia van de grote schouwburgen,

Ik ben géén acteur. Ik heb vierenzestig ﬁlms gedraaid die dat bewijzen. VICTOR MATURE Acteur zijn is worden wat men wilde worden, om zo een ander te kunnen zijn. MARC MIJLEMANS Acteurs maken altijd zoveel lawaai als ze sterven. HENRY MILLER

Een acteur moet de discipline van een soldaat hebben.

Eenmaal acteur houd je op mannelijk of vrouwelijk te zijn...

actie / actrice

17 Een groot acteur kan slechts groeien door risico’s te nemen. KURT VANDEMAELE

Het is makkelijk neerzitten en nota nemen. Moeilijk is opstaan en in actie schieten. AL BATT

Werkelijke hartstocht maakt van de beste acteur opnieuw een amateur.

Een gram actie is voldoende om tonnen gedachten te neutraliseren.

Een acteur is wat minder dan een man, terwijl een actrice altijd wat meer is dan een vrouw.

JULIEN VANDIEST

GEORGES ELGOZY

RICHARD BURTON

De beste acteurs praten te veel.

Een man van de actie die verplicht wordt te denken, is ongelukkig tot hij ervan verlost is. JOHN GALSWORTHY

De vriendschap tussen actrices is altijd verdacht. ELEONORA DUSE

MARQUIS DE VAUVENARGUES

Zonder subsidie is het probleem van de acteur dat er brood op de planken moet komen. TOON VERHOEVEN Wát garandeert het diploma van toneelspeler? Een graadmeter van talent is het niet, en als er al één diploma geen werkgelegenheid waarborgt, is het dát wel. MARK VERSTRAETE

Acteur: persoon die nooit zijn juiste leeftijd zegt, behalve in tijd van oorlog. PAULA VICTOR Acteur: het tweede oudste beroep dat, net als het eerste, verknoeid werd door amateurs. BEN WARRISS Diep in zijn hart gelooft elke acteur al het slechte dat over hem geschreven wordt. ORSON WELLES Zeer goede acteurs praten zelden over hun vak. Heel slechte acteurs kunnen er niet over ophouden. JOHN WHITING

Acteurs kun je herkennen aan de glazige blik die in hun ogen opkomt vanaf het moment dat het gesprek niet meer over hén gaat. MICHAEL WILDING

Acteurs acteren te veel. NICOL WILLIAMSON

Er is één leuke kant aan acteurs: zij praten nooit over andere mensen. EARL WILSON

De ware kunstenaar geeft zich altijd geheel, hoe leeg de zaal ook is. P.G. WODEHOUSE

‘Het decor was wel mooi, maar die acteurs stonden er altijd voor.’ ALEXANDER WOOLLCOTT

actie (zie ook: inertie, lui) Actie is het tegengif van de wanhoop. JOAN BAEZ

Actie neemt toe om de leegte op te vullen die gelaten wordt door het menselijk falen. C. NORTHCOTE PARKINSON Wees op je hoede voor de man die je aanzet tot een actie waarin hij zelf geen risico neemt. JOAQUIN SETANTI Het was de bedoeling van de actie om alles lam te leggen. ROGER WASTIJN

activiteit Niets brengt een mens tot zoveel activiteiten als het razend druk hebben. C. BUDDINGH’ Niets is vreselijker dan activiteit zonder inzicht. THOMAS CARLYLE Activiteit bestaat uit het verplaatsen van materie.

we hem zo vaak in de mond nemen. AMBROSE BIERCE

Actrices komen naaiend aan het toneel en ze eindigen breiend bij de hoorspelkern. JAN VAN EES Als jonge actrice had ik altijd mijn vaste regel: als ik iets niet begreep, zei ik altijd dat ik het ongepast vond. EDITH EVANS Actrice: De ondergang van zonen van goeden huize. Zijn schrikbarend verdorven, nemen aan orgieën deel, verslinden miljoenen en eindigen in het ziekenhuis. Zijn soms echter goede moeders. GUSTAVE FLAUBERT Actrices komen voor in de beste families. OLIVER HERFORD Een actrice is maar zo goed als haar meest recente ﬁlm. HEDDA HOPPER

BERNARD SEULSTEN

Spelen is wachten, een leegte opvullen. Actrice zijn betekent constant zich vullen met iemand anders, net als zwanger zijn.

actrice (zie ook: acteren, acteur, film,

ISABELLE HUPPERT

theater, toneel)

Actrices hebben nooit echtgenoten, alleen begeleiders. MARGARET ANGLIN De vijf stadia in het leven van een actrice: 1. Wie is Mary Astor? 2. Zorg dat we Mary Astor kunnen strikken. 3. We hebben iemand nodig van het Mary Astortype. 4. Bezorg ons een jonge Mary Astor. 5. Wie is Mary Astor? MARY ASTOR Een goede actrice blijft goed, maar sexappeal niet. BRIGITTE BARDOT Om een succesvolle actrice te zijn moet je het gezicht hebben van Venus, de hersenen van Minerva, de behoorlijkheid van Terpsichore, het geheugen van Macauly, het ﬁguur van Juno en de huid van een rinoceros. ETHEL BARRYMORE Actrice: een vrouw wier goede naam gewoonlijk bezoedeld is doordat

Je kan beter meewerken aan een goeie Japanse commercial dan aan een slechte Amerikaanse ﬁlm. VALÉRIE KAPRISKY

Ik heb in mijn leven voldoende de genoegens van de liefde gesmaakt om te beseffen dat een acteur, die zijn hoofd onder de rok van een actrice stopt om een inzicht te krijgen in de wereldproblematiek, soms aantrekkelijke maar steeds begrensde horizonten zal vinden. BOHDAN KORZENIEWSKI

Een getrouwde actrice is maar een halve actrice en een acterende vrouw is maar een half- getrouwde vrouw; men kan geen twee heren dienen! MINA KRÜSEMAN De meeste actrices lezen in hun script alleen maar hun eigen replieken om te zien welke kleren ze moeten dragen. ANITA LOOS

actualiteit / Adam (en Eva) Als ik zeg dat het iets natuurlijks is voor een vrouw om actrice te worden, dan is dat ook vanwege het buitengewone exhibitionistische verlangen dat deze roeping aanvankelijk veronderstelt. JEANNE MOREAU

De gevierde acteur en de gevierde actrice ontmoeten elkaar. Zij praten. Hij over hem en zij over haar. Ze worden verliefd op zichzelf, en ze trouwen. MARCEL PAGNOL We moeten de getalenteerde actrices hun grillen maar vergeven, want de stumpers van vrouwen zonder talent hebben dezelfde kuren. JULES RENARD

Hoe meer je als actrice jezelf in je personage verliest, hoe meer je jezelf vindt. PATRICIA ROUTLEDGE Het moeilijkste aan het leven van een actrice is niet het acteren zelf, maar het lek onder de gootsteen in je keuken dat de loodgieter vertikt te komen herstellen. ROMY SCHNEIDER Voor een jonge actrice is intelligentie een handicap die ze maar beter kan camouﬂeren met een welgevormd decolleté. ROGER VADIM

actualiteit (zie ook: nieuws) Er zijn zo van die weken dat de actualiteit geen talent heeft. HENRI JEANSON

acupunctuur De snelste manier om met acupunctuur te experimenteren is voor het eerst een nieuw overhemd aantrekken. GENE BROWN Acupunctuur: duur woord, betekent gewoon: prikactie. FONS JANSEN Advies van van een acupuncturist: Neem twee duimspijkers en bel me ‘s ochtends op. LEO STEINER

Adam (en Eva) (zie ook: handlanger, paradijs)

De eerste keer dat hij de kans zag, gaf Adam de vrouwen de schuld.

18 Adam was slechts een ruw ontwerp; de schepping van de mens lukte God pas echt goed toen hij Eva schiep. SIMONE DE BEAUVOIR

Natuurlijk leeft Adam in het paradijs. Hij had geen schoonmoeder. MILTON BERLE Als Eva de eerste vrouw was, wie was dan de tweede? O.A. BATTISTA

Mocht Adam terug op deze aarde komen zou het enige wat hij nog zou herkennen de oude moppen zijn. THOMAS R. DEWAR

Nadat Adam in de appel gebeten had, zat Eva met de gebakken peren. BERT DEWILDE

Toen Eva haar beeltenis in het water zag, beschuldigde ze Adam van overspel. AMBROSE BIERCE Het is eigenlijk allemaal begonnen met Adam en Eva. Daar kreeg je reeds de werkverdeling, de statusverdeling. Daar werd een goddelijke legitimatie aan gegeven. De vrouw had voor de Kerk geen ziel, was gelijk aan het dier en bovendien iedere maand onrein.

In het begin waren Adam en Eva erg gelukkig, want ze hoefden niet te werken, geen belasting te betalen, ze hadden geen advocaat, geen dokter, geen kind, geen hond. W.C. FIELDS Eva geeft Adam een appel, en wat gebeurt er? De huisbaas zet hen aan de deur. MIKE HARDING

LILY BOEYKENS

Het is te laat om Adam te spelen. Tenzij met Eva. KAREL JONCKHEERE

Eva was de eerste vrouw die haar man bedroog. JOSH BILLINGS

Adams eerste huisdier na de zondeval was een slang. FRANZ KAFKA

Toen God aan Adam hersens gaf Stond Eva triest erbij Dus gaf hij haar als troostgeschenk Twee borsten op een rij. STEF BOS

Adam en Eva hebben hun plaats in het paradijs verloren omdat een paradijs met zijn tweetjes nooit lang kon duren. GEORGES KRASSOVSKY

Toen Eva ontevreden bleef Sprak God tot haar, bedaard, Ach, schat, als hij jouw borsten ziet Is zijn verstand niets waard. STEF BOS

Er waren geen appels nodig om Adam te verleiden. Eva alleen was voldoende. MARIANNE LANGEWIESCHE

Adam was de uitvinder van liefde op het eerste gezicht, een van de belangrijkste arbeidsbesparende machines die er bestaan. JOSH BILLINGS Ik wou dat Adam gestorven was met al zijn ribben in zijn lichaam. DION BOUCICAULT

God plaatste de rib in Adams zij terug, blies zijn adem uit en vormde hem weer tot leem. ELIAS CANETTI Eva kwam voort uit Adams rib. Wat hij eventueel, vóór de zondeval, met haar heeft gedaan, kan derhalve worden beschouwd als een incestueuze variant van de zelfbevlekking, waartegen de rooms-katholieke geestelijkheid, in duidelijker tijden, zo bewogen waarschuwde. SIMON CARMIGGELT

NANCY ASTOR

Toen Adam groef en Eva span, Waar was toen de edelman? JOHN BALL

Toen God Adam en Eva uit het Paradijs verdreef, schonk Hij u als troost de Mode. HELEN COURT

God schiep Adam uit een handvol modder. Vandaar dat de meeste mannen zwijnen zijn. TOM LANOYE Adam: de enige man die niet kon aankomen met het afgezaagde ‘Ken ik u niet ergens van?’ JOSEPH MATHEWS Toen Adam ingeslapen was, kreeg hij zijn vrouw. Sindsdien hebben veel mannen hun vrouw verloren, omdat zij ingeslapen waren. HERLUF VAN MERLET

Eva at de appel en gaf het klokhuis aan Adam. Zo is het gebleven. HERLUF VAN MERLET

Adam: Gods vingeroefening vóór hij Eva ontwierp. JEANNE MOREAU Natuurlijk werden Adam en Eva gestraft, want zij deden normaal. CLEM SCHOUWENAARS

Ware Adam gelukkig geweest in de liefde, hij zou ons de Geschiedenis bespaard hebben. E.M. CIORAN

Adam predikte de echtelijke trouw. CLEM SCHOUWENAARS

adel / adolescent(ie)

19 Adam: de enige mens die nooit plagiaat gepleegd heeft.

Edel en adel zijn vaak tegengestelde begrippen. JOHANN GOTTFRIED SEUME

GEORGE BERNARD SHAW

Adam was de enige man die, waneer hij iets geestigs zei, wist dat niemand anders het voor hem gezegd had. MARK TWAIN Adem even in adem even uit Adam Eva in Adam Eva uit SIMON VINKENOOG

Eva is een bewerkte, verbeterde en ingekorte uitgave van Adam. HELEN VITA

Adam begon met het noemen van de dingen bij hun naam. Blijkbaar geen eenvoudige zaak, want de mensheid is er nog steeds mee bezig. ANTOON VLOEMANS Toen Adam Eva had ontdekt Sprak hij: Goddank, een lustobject! DRIEK VAN WISSEN

Eva telde de appels van de verboden boom. Adam kwam erbij, en begon ook te tellen. Maar hij telde er steeds twee meer. BEN WOLKEN

adel (zie ook: aristocraat, nobel) Wat hebben jullie, edelen, gedaan om zulk een weelde te verdienen? Jullie hebben de moeite genomen om geboren te worden en niets meer.

Adel is alleen aanvaardbaar wanneer hij geen voorgeslacht heeft. ANTOON VLOEMANS

De oudste adel is de beste omdat men dan het grondigst vergeten is hoe men eraan gekomen is. ANTOON VLOEMANS

adelaar (zie ook: arend, vogel)

Ware adel verwerf je tijdens je leven, niet bij je geboorte. GUILLAUME BOUCHET Liever de eerste dan de laatste van een adellijk geslacht. DIEGO DE ESTELLA Vele edelen maken het bloedbad blauw. GUST GILS Ik ben, Godlof, van oude adel; Maar mijn zoon, o ergernis, Telt één voorvader meer dan ik. JOHANN CHRISTOPH FRIEDRICH HAUG

De administratie is erg vruchtbaar. Je plant ambtenaren en je kweekt belastingen. COLUCHE

Als je je verheft als een adelaar, trek je de aandacht van de jagers.

In de administratie is alles altijd dringend. JACQUES NECKER

MILTON S. GOULD

Precies omdat hij vliegen kan, kan de adelaar niet lopen. CHRISTIAN FRIEDRICH HEBBEL

Wie de vleugels van een winterkoninkje heeft, kan niet vliegen als een adelaar.

De hoeveelheid personeel neemt toe, onafhankelijk van de hoeveelheid werk die moet verricht worden. Vooral, maar niet uitsluitend, in overheidsadministraties. C. NORTHCOTE PARKINSON

WILLIAM HENRY HUDSON

Administratie: de kunst om wagens aan het rollen te brengen zonder zelf een vinger uit te steken.

Liefde? De haan pronkt ermee, de adelaar verbergt zich. VICTOR HUGO

JULIEN DE VALCKENAERE

Gieren kunnen een adelaar slechts irriteren, meer niet. OJA KODAR

Administratie: afdeling waar iedereen zich afbeult om zichzelf en de anderen ervan te overtuigen dat hij het moeilijk heeft.

De adelaar vliegt alleen, maar eenden vliegen in scharen.

JULIEN DE VALCKENAERE

FRIEDRICH RÜCKERT

admiraal (zie ook: leger, officier) Zij hield de adem in. Na een kwartier kwam de ziekenauto.

Admiraal: generaal met waterbenen. DELFEIL DE TON

WIM VAN BEERS

De kapitein verlaat als laatste het schip. Daarom slapen de admiralen zo rustig tijdens de storm.

Hij neemt geen blad voor de mond. Jammer, met zo’n adem.

STANISLAW JERZY LEC

GASTON DURNEZ

Ademhalen is het beste middel tegen verstikking. PHILIP ROTH Vooraleer in te ademen: Eerst de lucht laten koken. ERIK SATIE Om in onze tijd te ademen moet je stalen longen hebben. ALBERT WILLEMETZ

Adel zetelt in het hart, niet op een visitekaartje. ARTHUR JAPIN

adjunct

Van belang is niet de adel der geboorte maar die van de ziel.

Adjunct: ondergeschikte die vaak de hoofdrol moet spelen. JAN SCHEPENS

JOHANNES ROTHE

De goede administrator is hij die gemist kan worden. BERTOLT BRECHT

Indien de militaire administratie goed werkte, zou er geen onbekende soldaat zijn. LOUIS JOUVET

adem HJALMAR BERGMAN

Door niets uit te richten tracht een administratie haar economische onschuld te bewijzen. KAREL BOULLART

Als de adelaars zwijgen, tateren de papegaaien. WINSTON CHURCHILL

PIERRE-AUGUSTIN CARON DE BEAUMARCHAIS

Er zijn twee soorten edelen - zij die iets kunnen en zij die iets bezitten.

administratie (zie ook: bureaucratie)

adolescent(ie) (zie ook: jeugd, puber, tiener)

Adolescentie: het groeistadium waarin een eerst perfect normaal kind plots gaat lijken op een buitenaards wezen. JOYCE ARMOR Vandaag of morgen komt er onvermijdelijk een arts opdraven met een vaccin tegen de adolescentie. Dan wordt het een moeilijke zaak welke Nobelprijs hij moet hebben, die voor geneeskunde of die voor de vrede. RICHARD ARMOUR

adoptie / adviseur Adolescentie: periode in het leven van een jongeman waarin hij weigert te geloven dat hij eens kaal zal worden. O.A. BATTISTA De adolescentie is die periode in het leven van een kind wanneer de ouders moeilijk beginnen doen. HARVEY KURTZMAN

20 Als u nog eens bevestigd wilt zien hoe onredelijk mensen kunnen zijn, moet u een advertentie in de krant zetten waarin staat dat u iets te koopt hebt tegen elk aannemelijk bod. ALDO CAMMAROTA Advertentie: verderfelijke steunpilaar van de vrije pers.

Advies wordt niet verafschuwd om wat het is, maar omdat zo weinig mensen weten hoe het te geven. LEIGH HUNT

Vrouwen die op uw advies aandringen zijn er alleen maar opuit om u hun adviezen op te dringen. FRANÇOISE DE MAINTENON

GASTON DURNEZ

Adolescentie: periode van snelle veranderingen: tussen twaalf en zeventien worden de ouders twintig jaar ouder. STEPHEN LEACOCK

Adolescentie: de leeftijd waarop kinderen ophouden vragen te stellen omdat ze alle antwoorden al kennen. JAN OPALACH Adolescentie is de periode dat mensen zich zorgen maken om dingen waarover ze zich geen zorgen hoeven te maken. KATHERINE ANNE PORTER

Adolescentie zou weleens de methode kunnen zijn waarmee de natuur ouders leert blij te zijn met het lege nest. KAREN SAVAGE & PATRICIA ADAMS

Het leven is te kort om tijd te verspillen aan pogingen om een adolescent van mening te doen veranderen. BERTRAND VAC

Adverteren is het plezierigste dat je kan meemaken met al je kleren aan. JERRY DELLA FEMINA

De advertentie is de moeilijkste van de moderne literaire vormen.

Geef nooit advies... Verkóóp het! Advertenties zijn de enige waarheden die je in de krant kunt lezen. THOMAS JEFFERSON Adverteren kunnen we omschrijven als de wetenschap van het net zo lang arresteren van de menselijk intelligentie tot er geld uit vloeit. STEPHEN LEACOCK

Adverteren: de goedkoopste manier om dingen te verkopen, vooral als ze waardeloos zijn. SINCLAIR LEWIS

MARSHALL MCLUHAN

EDGAR A. SHOAFF

Ik heb een adoptiezoon. Het is verkieslijker de fouten van anderen te herstellen dan er zelf een te begaan. FRÉDÉRIC DARD

advies (zie ook: raad)

advertentie, adverteren (zie ook: publiciteit, reclame)

Advertenties in een krant zeggen meer over wat er in een land omgaat dan het redactionele gedeelte. HENRY WARD BEECHER

Zakendoen zonder adverteren is net zoiets als in het donker tegen een meisje knipogen. Zelf weet u wel wat u doet, maar niemand anders weet het. STEWART HENDERSON BRITT

MITCH MURRAY

Advies móét vaag zijn, om er zeker van te zijn dat het niet nageleefd wordt. STEPHEN POTTER Het probleem van adviezen is dat je pas weet of die goed of slecht zijn als je ze hebt opgevolgd. FRANK TYGER Advies: een aanbeveling met grote risico’s, behalve als het voor jezelf bedoeld is, en ook dan is het verdacht. EDMUND H. VOLKART

Adverteren is de grootste kunstvorm van de twintigste eeuw.

adoptie

PAUL EHRLICH

Soms geef ik mezelf bewonderenswaardige adviezen, maar ik ben niet in staat ze op te volgen. MARY WORTLEY MONTAGU

ALDOUS HUXLEY

Adverteren is de kunst om uit halve waarheden volle leugens te maken.

De Moeder van het Jaar zou een gesteriliseerde vrouw moeten zijn met twee geadopteerde kinderen.

De beste adviezen komen zelden van de beste mensen. MIGNON MCLAUGHLIN

Ik heb geen advies nodig, maar goedkeuring. COCO CHANEL Wat je zelf niet gebruikt, moet je ook niet aan anderen geven. Advies bijvoorbeeld. SRI CHINMOY Sommige mensen zijn zo gek op mijn adviezen dat ze ze inkaderen en aan de muur hangen in plaats van ze op te volgen. GORDON R. DICKSON Advies krijg je gratis omdat het meestal waardeloos is. JAMES GEARY Met advies moet je opletten: als het eerlijk is, is het ook een vorm van kritiek. DAVID GRAYSON

adviseur (zie ook: raad) Adviseurs zijn mensen die van een heuvel omlaagkomen om de gewonden af te schieten nadat de strijd gestreden is. Doc Blakely Een adviseur is iemand die je horloge in beslag neemt om je te vertellen hoe laat het is. ED FINKELSTEIN Een adviseur is iemand die zijn klant bijna genoeg bespaart om zijn rekening van te kunnen betalen. ARNOLD H. GLASOW

Hoe komt het dat ﬁnanciële adviseurs niet zo rijk schijnen te zijn als ze denken dat ze u kunnen maken? DOUG LARSON Een adviseur is een schoonmoeder met een koffertje. ROBERT ORBEN Welk beroep zou een beroepskeuzeadviseur eigenlijk gehad willen hebben? JAN-WILLEM OVEREEM

Iemand goed bang maken is meer waard dan goed advies.

Bedrijfsadviseurs zijn mensen die je horloge lenen, zeggen hoe laat het is en dan verdwijnen. Mét je horloge.

EDGAR WATSON HOWE

ROBERT TOWNSEND

advocaat / afbreken

advocaat (zie ook: jurist, wet) Advocaten zijn als de twee delen van een schaar die niet erg met mekaar kunnen opschieten. Maar pas op als je tussen hen komt! AUGUSTINE BROHAN Een advocaat is een geleerd man die uw bezittingen uit de handen van uw vijanden redt en ze voor zichzelf houdt. HENRY PETER BROUGHAM Op Mars wonen gelukkige mensen, er zijn daar geen advocaten. EDGAR RICE BURROUGHS

Als iedereen redelijk en goed zou zijn, was er geen behoefte aan advocaten. HENRY CECIL Twee soorten van rechtspraak: je hebt de advocaat die goed de wet kent en je hebt de advocaat die goed de rechter kent. COLUCHE Als er geen slechte mensen waren, zouden er geen goede advocaten zijn. CHARLES DICKENS Wat er goed is aan een advocaat, is dat hij er is als er niemand anders meer is. ROLAND DUMAS Ik weet waarom jullie advocaten een toga dragen: dat is om even goed te kunnen liegen als de vrouwen. ANDRÉ DEV

Twee procederende advocaten zijn als de beide delen van een schaar; elkaar doen ze niets maar wat daartussen komt, wordt stukgesneden. CONRAD VON EINEM Plakpleitster: advocate die lange pleidooien houdt. JACQUES EMBRECHTS Probeer nooit een advocaat in het gezicht te slaan. Je zou jezelf pijn kunnen doen. PETE FERGUSON Van een advocaat die zich slecht uitdrukt, zeggen: ‘Ja, maar het is een uitstekende jurist.’ GUSTAVE FLAUBERT Een goed advocaat, een slechte buurman. BENJAMIN FRANKLIN Een perfect advocaat is iemand die zo kan pleiten dat het verdict van de jury luidt: ‘We vinden de verdachte onschuldig, maar we raden hem ten stelligste aan niet meer te herbeginnen.’ MAURICE GARÇON Voor mij is een groot advocaat een man die erin slaagt zijn kapper

duidelijk te maken hoe hij zijn haar geknipt wil hebben. MAURICE GARÇON

Advocaten hebben een favoriete uitdrukking: ‘Hij liegt als een ooggetuige.’

Advocaat: de enige bloem die uitsluitend op mesthopen bloeit.

DON MURRAY

JACQUELINE GURNARI

De meeste advocaten die een proces winnen, laten hun cliënt weten: ‘We hebben gewonnen,’ maar heeft Vrouwe Justitia zich tegen hun zaak uitgesproken: ‘U hebt verloren.’

De woningen van advocaten zijn gebouwd op de hoofden van dwazen. GEORGE HERBERT

LOUIS B. NIZER

Het is bijzonder deprimerend om een advocaat te zijn. Je bent dan bij alles en iedereen op zoek naar de laagste motieven. KATHERINE T. HINKSON

Indien u slimmer bent dan uw advocaat, bent u zo dom geweest de verkeerde advocaat te nemen. JOHN T. NOLAN

Het is makkelijker een oester te openen zonder mes dan de mond van een advocaat zonder voorschot. BARTEN HOLIDAY

Advocaat: maakt recht wat krom is. PAUL JACOBS

In om het even welk proces in om het even welke rechtzaal, heb je onder de advocaten 50% verliezers.

Advocaten zonder zaak zijn de eunuchen van de gerechtelijke harem. PIERRE DAC Het enige wat advocaten interesseert, is geld, geld, geld en nog eens géld! JOSETTE PRATTE

THOMAS W. KELLY

Een advocaat met een aktentas kan meer stelen dan duizend mannen met geweren. MARIO PUZO

De meeste advocaten zijn als hoeren. Ze dienen de cliënt die het hoogste bedrag op tafel legt. FLORYNCE KENNEDY

Dat zou mooi zijn, de eerlijkheid van een advocaat die zou eisen dat zijn cliënt werd veroordeeld. JULES RENARD

Advies voor advocaten: Je kunt beter een scheur beffen dan je bef scheuren. WIGBOLT KRUIJVER

Laten we in de eerste plaats alle advocaten doden. WILLIAM SHAKESPEARE

Advies voor advocaten: De zaak nooit ernstiger nemen dan je cliënt. ANNE LADOF Advocaten, zo veronderstel ik, zijn ook kinderen geweest. CHARLES LAMB

Advocaat van de duivel: geboren pleiter pro Deo. JULIEN VANDIEST De advocatuur is een roeping, een minister van Justitie bepaalt de portie boontjes op het bord van de cipier. JACQUES VERGÈS

Aan zijn advocaat moet men altijd zijn zaken openhartig en duidelijk uitleggen; het is aan hem om ze vervolgens ingewikkeld te maken.

Wie onschuldig is, heeft vaak een handiger advocaat nodig dan wie schuldig is. OTTO WEISS

ALESSANDRO MANZONI

Advocaten zijn wensen wier woorden en woede je kan huren.

Een onbekwaam advocaat kan een proces maanden en zelfs jaren uitstellen. Een bekwaam advocaat kan het zelfs nog langer uitstellen.

MARCUS VALERIUS MARTIALIS

EVELLE J. YOUNGER

Vroeger was ik bang voor advocaten, maar nu niet meer. Het zijn lammeren in wolfskleren.

aerobic (zie ook: fitness)

EDNA ST. VINCENT MILLAY

Het was zo koud vandaag dat ik een advocaat zag met de handen in zijn eigen zakken. J.R. MILLER Advocaten dienen meer om schurken vrij te krijgen dan om onschuldigen te redden. REMY MONTALÉE

Aerobic: oefeningen die leiden tot de rand van een hartstilstand. RUSSELL ASH

afbreken (zie ook: kritiek, opbouwen) Altijd de tijd waarin je leeft afbreken, dat is een bewijs van vitaliteit. HILAIRE BELLOC

afdalen / afkeer Afbreken: de kunst van hen die niet kunnen opbouwen. RALPH WALDO EMERSON

Om met succes te kunnen prijzen moet je met moed kunnen afbreken. DELPHINE DE GIRARDIN

afgrond Aan de rand van de afgrond wordt de lach lichtzinniger. ITSIK MANGER Niemand trekt zó onweerstaanbaar aan als iemand aan de andere kant van een afgrond. CARLA POLS

Alles afbreken wijst op een ontstellend gebrek aan kritische geest. ERNST HOHENEMSER

In twee kleine sprongetjes kom je niet over een afgrond heen. CLIFF ROBERTS

Om iemand naar beneden te halen, moet je eerst tot zijn hoogte stijgen.

afgunst (zie ook: benijden, jaloezie)

FREEK DE JONGE

Afgunst neemt nooit vakantie.

Afgunst is de geestelijke pijn die succesvolle mannen hun geburen bezorgen. ONASANDER Afgunst blijkt meer uit beperking van lof dan uit overdrijving van blaam. ACHILLE POINCELOT De afgunst die praat en schreeuwt, is altijd ongevaarlijk; het is de afgunst die zwijgt die je moet vrezen. ANTOINE DE RIVAROL Met afgunst bedekken velen hun naaktheid. RICHARD SCHAUKAL

FRANCIS BACON

Iedere idioot kan een schuur afbreken, maar je hebt een goede vakman nodig om er een te bouwen.

Liefde kijkt door een telescoop, afgunst door een microscoop. JOSH BILLINGS

SAM RAYBURN

afdalen Hij daalde in zichzelf af. Geen wonder dat hij verdwaalde. DIETER LEISEGANG

afdelingshoofd (zie ook: chef, directeur)

Afdelingshoofd: iemand die zijn kofﬁe niet zelf meer moet zetten. MICHAEL SCHIFF

Slechts kleinen en middelmatigen zijn afgunstig. Er is dus veel afgunst in de artistieke wereld. CLEM SCHOUWENAARS

Onze begeerten worden ons vaker door afgunst dan door behoeften ingegeven. C. BUDDINGH’

Gedeelde afgunst is halve pijn.

Hoe meer afgunst men opwekt, hoe meer reden men heeft tot tevredenheid. C. BUDDINGH’

De afgunstige kan niet verdragen dat jij verder springt dan zijn stokje lang is. JULIEN DE VALCKENAERE

De afgunst grenst aan de minachting, zoals de liefde grenst aan de haat. C. BUDDINGH’

Afgunst is een geheime bekentenis van minderwaardigheid.

Afgunst is de meest oprechte vorm van vleierij. JOHN CHURTON COLLINS

GERHARD UHLENBRUCK

MARIE-ALEXANDRE-JOSEPH D’YZARN-FREISSINET

afhankelijkheid (zie ook: onafhankelijk, zelfstandig)

affaire (zie ook: ontrouw, overspel,

Zij die afgunst koesteren, zouden ze graag willen opwekken.

verhouding)

COMTESSE DIANE

Proberen een affaire stil te houden is zoiets als proberen de dageraad verborgen te houden voor de haan.

Afgunst is een soort eerbetoon. JOHN GAY

ABIGAIL VAN BUREN

Voor minnaars bestaan er geen groezelige liefdesaffaires. NADINE GORDIMER

Afghanistan Je geraakt makkelijk in Afghanistan, maar je geraakt er zo moeilijk uit. HAMID GUL

afgod (zie ook: fan, idool) Als de afgoden van hun altaren storten, verbrijzelen zij ons hart. ANNA LOUISA GEERTRUIDA BOSBOOM-TOUSSAINT

Als een schop onder de kont niets uithaalt, probeer het dan met afgunst. FREDERICK G. GOTWALD Afgunst heeft toch een stukje rechtvaardigheid in zich. We benijden meer onverdiend dan verdiend geluk. WILLIAM HAZLITT Je kan beter afgunst dan medelijden opwekken. HERODOTUS Afgunst is een abnormale manier van eer bewijzen aan wie hoger staat. JOSÉ INGENIEROS Je moet wel erg misdeeld zijn om bij niemand afgunst op te wekken.

Wanneer iemand uit je hand eet, is het altijd nuttig je vingers na te tellen. MARTIN BUXBAUM Vrijwillig afhankelijk zijn is de ideale toestand, maar ze is onmogelijk zonder de liefde. JOHANN WOLFGANG VON GOETHE

Je mag van afhankelijke mensen geen zelfstandige mening verwachten. SIGMUND GRAFF Het is niet goed om afhankelijk te zijn; wie afhankelijk is, verliest een deel van zichzelf. Jezelf, dat is het ergste om te verliezen. JAN GERHARD TOONDER

Wat een horreur voor een wereldheerser om zich afhankelijk te maken van een paar welgeschapen dijen! THEUN DE VRIES

PRINSES MARY LOUISE KARADJA

Van vorst tot afgod is een kleine stap. GIAMBATTISTA CASTI Afgod: god van een ander. PIET GRIJS

Afgunst: stampvoeten dat de zon niet schijnt. THEO KARS Vleierijen kan men kopen, afgunst moet men verdienen. ROBERT LEMBKE

afkeer Er zijn vormen van afkeer, die op verwantschap wijzen. GODFRIED BOMANS

afkomst / aforisme

23 Iedere afkeer is in zekere mate een overwinning van deﬁnitie, onderscheidingsvermogen en discriminatie - een overwinning van het leven. JOHN LANCHESTER De ware betekenis van onze afkeuren is dat ze ons afbakenen doordat ze ons scheiden van wat zich buiten ons bevindt; ze zonderen het zelf af van de wereld op een wijze die een gewone banale voorkeur nooit zo sterk zou kunnen.

altijd indrukwekkender dan het in feite is. FERNAND AUWERA

THEO A.J. DEDDENS

Aforisme: gedenksteen boven het graf van een voortijdig gestorven, grote gedachte. HERMANN BAHR

Aforisme: druppel op een gloeiende plaat, te beter naarmate hij heviger sist. JOOP VAN BREEMEN Schrijvers van aforismen zijn conferenciers op pantoffels. KADÉ BRUIN

afkomst Niets is onhandelbaarder dan een man van lage afkomst die hoog gestegen is. CLAUDIUS CLAUDIANUS Waar je vandaan komt, is niet belangrijk, wel waar je naartoe gaat. ELLA FITZGERALD

afloop (zie ook: begin, einde) Alles loopt altijd verkeerd af, omdat een goede aﬂoop niet bestaat. BOB DEN UYL

Ik schrijf zo snel omdat ik benieuwd ben naar de aﬂoop. SIMON VESTDIJK

afmaken Er zijn mensen die liever iemand dan iets afmaken. CARLOS DE VRIESE

Aforisme: een waarheid als een kalfje. C. BUDDINGH’ De beste aforismen zijn niet die, waarom men moet lachen, maar die waarom men eigenlijk zou moeten huilen. C. BUDDINGH’

Hoe korter het aforisme, hoe meer tijd het vraagt om het te schrijven. GEORGES VAN ACKER

Een aforisme is de röntgenfoto van een idee of een overtuiging. FERNAND AUWERA

Een aforisme maakt met absolute zekerheid duidelijk dat elke waarheid relatief is. FERNAND AUWERA Een aforisme is het duidelijke antwoord op een vraag die nooit werd gesteld. FERNAND AUWERA Een aforisme is een idee dat aan bodybuilding heeft gedaan. Het lijkt

Een aforisme is het eindpunt van een weg die we niet kennen. KEES FENS Een aforisme dat er zo maar ineens is, is een inval. En invallen moet je meteen weer vergeten. Het zijn voorbijgangers. KEES FENS Het aforisme is bij uitstek de artistieke vorm van de ﬁlosoﬁe. LUC FERRY

Als men een goed geheugen heeft, is het schrijven van aforismen een luxe; als men een slecht geheugen heeft, is het een risico. ALAIN GERMOZ Aforismen schrijven: te veel willen zeggen in te weinig woorden.

De grote aforismenschrijvers wekken, als je ze leest, de indruk dat zij elkaar goed hebben gekend.

Aforist: gedachtevrek. J. GOUDSBLOM

J. GOUDSBLOM

Aforist: een betweter die beter moest weten. J. GOUDSBLOM

ELIAS CANETTI

Het aforisme is een sleutel voor ervaringen. En omgekeerd.

Dat is een aforisme, zegt hij, en klapt zijn mond snel weer dicht.

SIGMUND GRAFF

ELIAS CANETTI

Aforisme: een opgeraapte wilde kastanje die men zo lang in de zak gedragen heeft tot hij glimmend geworden is. JAN GRESHOFF

De dood van de aforismen is hun gelijksoortigheid, de verwisselbare gedaante. Verwelkt voordat ze een ademtocht gedaan hebben. ELIAS CANETTI

Aforismen: een kunst in dienst van de gedachten. GEORGES VAN ACKER

Boeken zijn de bijenkorven van gedachten; aforismen de daaruit gepuurde honing. JAMES ELLIS

Misschien ligt het gemiddelde aforisme wel tussen cabaret en wijsbegeerte en heeft het voor zoveel mensen een zo grote bekoring omdat het ‘geestig’ is en toch ook ‘een waarheid geeft’. Men kan erom lachen of glimlachen en toch ook iets ‘ervan meenemen’. C. BUDDINGH’

aforisme (zie ook: bon mot, citaat, maxime)

Een aforisme is de laatste schakel van een lange keten van gedachten. MARIE VON EBNER-ESCHENBACH

Aforisme: taalacrobatiek op de vierkante centimeter. ADRIAAN BONTEBAL

JOHN LANCHESTER

Afkeer: platonische haat. JAN VERCAMMEN

Een aforisme behoeft niet juist te zijn; wel minstens bijna.

Aforisme: geconcentreerde eigenwijsheid. JAN GRESHOFF

Aforismen? Vuur zonder gloed. Het valt te begrijpen dat niemand er zich aan wil warmen. E.M. CIORAN

Het aforisme is het kleine wisselgeld van de wijsheid.

Meer nog dan in het gedicht is in het aforisme het woord god.

Het aforisme is de dooddoener in het onafgebroken debat dat ik met mezelf voer. JAN GRESHOFF

E.M. CIORAN

Een aforisme moet al heel erg goed zijn, wil het gewoon goed zijn. Een aforisme heeft altijd wel een air van opzij, hier ben ik, ik ben een aforisme. Eigenlijk zit er voor een aforisme maar één ding op: het moet formidabel zijn. HERMAN DE CONINCK

JAN GRESHOFF

Een rechtschapen man glimlacht bij het lezen van aforismen; omdat ze, niet waar en niet onwaar, niets anders zijn dan één vluchtige vondst, een pluisje van de paardenbloem op de wind. JAN GRESHOFF

aforisme Aforisme: betoog dat zo kort is dat je de onjuistheid ervan direct inziet.

24 Aforisme: het amen van een ervaring. HANS KUDSZUS

Aforismen: gekonﬁjt fruit van de boom der kennis. HELMAR NAHR

Een aforisme is beter dan een slecht, en slechter dan een goed essay. Hetzelfde geldt voor de stelling en het proefschrift, voor het grafschrift en het levensbericht, voor het levensbericht en de biograﬁe, voor de mop en de roman.

Aforismen zijn de zwaluwen van de redeneerkunst. EUGENIO D’ORS

PIET GRIJS

Een aforisme is alleen maar een handige manier van iets te zeggen dat iedereen al wist, maar nooit helemaal begrepen had. GUSTAV HASFORD

Geen lectuur vereist een zo streng dieet als die van aforismen.

JAN KUIJPER

JOHANN GOTTFRIED VON HERDER

Een aforisme is een sleutelzin uit een tekst die niet geschreven wordt.

Aforisme: de toespraak van de dandy. W.F. HERMANS

GABRIËL LAUB

Aforisme: de vallende ziekte van het aforismenschrijven. W.F. HERMANS Aforisme: muziekstukje van een stel muzikale clowns, dat na een paar maten al misgaat. W.F. HERMANS Aforismen en citaten zijn de verbale bloemen van ons bestaan. THEODOR HOLMAN

De kunst van het aforisme is de kunst van de grote vrijheid, want het is de kunst van de hoogten: de armzalige troost, de twijfelachtige zekerheden, de povere illusies waaraan de mensen zich vastklampen, weerstaan deze hoogten niet. ROLAND JACCARD Een betoog zegt wat het bedoelt; een aforisme bedoelt wat het zegt.

Men waardeert een aforisme onder meer omdat het een halve waarheid bevat. Dat is een uitzonderlijk hoog percentage. GABRIËL LAUB Waarom ik deze korte aforismen schrijf? Omdat ik woorden te kort kom. STANISLAW JERZY LEC Je moet een aforismenboek op goed geluk openslaan, er wat in lezen, het neerleggen als je iets interessants gevonden hebt en daarover nadenken. CHARLES-JOSEPH DE LIGNE

Een aforisme is een niet-bewezen stelling die bijna waar is. H.J. PEETERS Het aforisme is een gasvorming van de hersenen. En het zou eigenlijk wel lekker ruiken, als het naar iets kon ruiken. GEORGES PERROS Het al te lang bezig zijn met het schrijven of lezen van aforismen is niet aan te bevelen. Het blijft per slot van rekening een vrijblijvende en gemakzuchtige bezigheid die zich alleen maar richt op de buitenkant van problemen, zonder verder iets tot de oplossing bij te dragen. S.O. VAN POELJE

Voor een bundel aforismen is zelfs de kortste inleiding nog te lang. ERIC DE PREESTER

Een aforisme dat een verklaring nodig heeft, is er geen. ERIC DE PREESTER

Aforisme: een uitspraak in kort geding. MANUEL VAN LOGGEM Een aforisme is een halve waarheid die vooral bedoeld is om die persoon te irriteren die de andere helft gelooft. SHAILER MATHEWS

Hoe intelligenter de lezer, hoe meer een boek met aforismen hem zal bevallen. CHARLES RÉGISMANSET Aforisme: kleine, harde keutel van iemand die niet goed kan kakken. GERARD REVE

Aforisme: kortste bewering die aan het langste eind wil trekken.

Een roman van vierhonderd bladzijden kan desnoods iedereen maken, mits geduld en adem; het aforisme duldt geen inzinking.

KAREL JONCKHEERE

RICHARD MINNE

Wat schiet je op met een aforisme als je een ﬁetspomp nodig hebt?

Maar laat die verguisde aforismen voorkomen in een tekst, in een lang betoog, men zal ze als diepe gedachten beschouwen. Het alleenstaan en de kernachtigheid geven er een uitzonderlijke glans aan, die juist daarom verdacht wordt. Naakt, verblindt de elektrische lamp; men heeft daarom liever dat ze met matglas of zelfs versierd glas omkleed is.

Het moet worden toegegeven dat het aforisme een kristal is, dat even goed een zwart licht als een witte ﬂits kan ondervangen.

HENRY DE MONTHERLANT

MAURICE ROELANTS

Aforisme: puntdicht in proza.

Er is niets moeilijkers dan het lezen van aforismen. Te veel peperbolletjes maken de steak onsmakelijk. ROGIER ROMBOUTS

OKKE JAGER

KAMAGURKA

Wie om het even wat zegt en het overbodige schrapt, bekomt vroeg of laat een aforisme. KAMAGURKA Aforismen zijn zonder begin en zonder einde. ANTONY KOK Een aforisme schrijven wanneer je dat kan, is moeilijk. Heel wat makkelijker is het een aforisme te schrijven wanneer je het niet kan.

HENK VAN NAARDEN

KARL KRAUS

Een aforisme is nooit helemaal waar: het is een halve waarheid óf een anderhalve. KARL KRAUS

De neiging tot het schrijven van aforismen is een symptoom van aderverkalking. WLADIMIR NABOKOV

Aforisme: de eerste helft van de waarheid. BAREND RIJDES Een deﬁnitie is van de schoolmeester, een aforisme van de kunstenaar. J.A. RISPENS

Van een gestorven aforist: hij zal een van zijn aforismen ingeslikt hebben. ANTOINE DE RIVAROL

Een korte knal, en de roos getroffen: zo moet een aforisme zijn. JOSEPH ROUX

Afrika / afstand

25 Schud een aforisme: er valt een leugen uit en er blijft een banaliteit over. ARTHUR SCHNITZLER In het hart van ieder aforisme, hoe nieuw of zelfs paradoxaal het mag lijken, klopt een oeroude waarheid. ARTHUR SCHNITZLER

Afrika is het land van God, en Hij mag het hebben. GROUCHO MARX In Afrika slaan primitieve Afrikanen met stokken op de grond en uiten daarbij hartverscheurende kreten. De antropologen noemen dat elementaire expressie. Bij ons heet dat golf. JAMES J. WALKER

Aforisme: afgeleide geestesbliksem. HANS-HORST SKUPY

afrodisiacum (zie ook: verleiden) Aforismen zijn gezouten, en niet-gesuikerde amandelen op het feestmaal van de rede. LOGAN PEARSALL SMITH

Een briljant aforisme is een plechtige gemeenplaats op weg naar een gemaskerd bal. LIONEL STRACHEY Aforismen zijn als dromen: als je ze niet onmiddellijk opschrijft, ben je ze voor altijd kwijt. HANS VAN STRATEN Een aforisme is een levenswijsheid die zo fris is als een ouwe tante. CARLOS TINDEMANS

Het aforisme is soms de laatste, maar ook zeer vaak, als inval, de eerste schakel van een lange gedachtereeks. JULIEN DE VALCKENAERE Aforist: auteur die tracht met enkele woorden een heel boek of met één boekje een hele bibliotheek te overtroeven. JULIEN DE VALCKENAERE Een goed aforisme omsluit een gedachte als een eenvoudig kleed het lichaam van een mooie vrouw. JULIEN DE VALCKENAERE

JULIEN DE VALCKENAERE

Volgens sommigen zijn aforismen geen letterkundig genre: zij laten niet toe gebrek aan gedachten te verbergen onder woorden. JULIEN DE VALCKENAERE

Het aforisme is een zeer moeilijk genre, dat in de wereldliteratuur onder alle genres het kleinste aantal merkwaardige beoefenaars telt. ALBERT WESTERLINCK

Afrika (zie ook: apartheid) Wanneer in Afrika een bejaarde sterft, verdwijnt daarmee een bibliotheek. AMADOU HAMPÂTÉ BÂ

dieet, dik, vermageren)

Afslanken: bedrijfseufemisme voor ‘Laten we wat extra geld verdienen door de helft van het personeel te ontslaan en de andere helft dubbel zo hard te laten werken’. RICK BAYAN Wanneer je net tien kilo bent afgevallen, vraagt er altijd wel iemand: ‘Ben jij naar de kapper geweest?’ SANDI WASEMAN

Het grootste afrodisiacum is je partner zelf. BO COOLSAET Afwijzing is de grootste afrodisiacum. MADONNA

afscheid (zie ook: vaarwel, verlaten, vertrek, weggaan)

Het afscheid verlengen is niets waard; je verlengt niet de aanwezigheid, maar het vertrek. ELIZABETH A. BIBESCO

Afscheid betekent de geboorte van de herinnering. SALVADOR DALÍ Mochten wij kunnen beschikken over leven en dood, wat zou dan nog de bitterheid van het afscheid betekenen? MEVROUW EGUCHI Ik ben gekomen om te zeggen dat ik wegga. SERGE GAINSBOURG Daar is een tijd van komen, daar is een tijd van gaan. P.A. DE GENESTET

Scheiden is een weinig sterven. EDMOND HARAUCOURT

De kortste aforismen, die het langst doen nadenken, zijn de beste.

afslanken (zie ook: afvalligheid,

Er komt altijd een moment in het leven waarop je afscheid neemt van degenen die weggaan - terwijl je je klaarhoudt om afscheid te nemen van degenen die blijven. ALPHONSE KARR

Afscheid nemen is een toneelstuk, zo schimmig dat het niet eens bijval oplevert. JACQUES KRUITHOF Het afscheid is de innigste vorm van menselijk samenzijn. HANS KUDSZUS Afscheid: eerste stap tot een weerzien. WERNER LAUBER Wanneer je afscheid van iemand neemt, moet je kunnen zeggen: ‘Jammer dat ik hem niet beter heb leren kennen.’ JULES RENARD

afspraak Eén afspraakje maakt nog geen huwelijk. THOMAS DELONEY De beste manier om een afspraakje te krijgen is er al een te hebben. BRUCE LANSKY

Kom te laat op je afspraken: zo bied je degenen die op je wachten de gelegenheid bepaalde gevoelens te koesteren die ze nooit zouden gekend hebben als jij op tijd zou zijn geweest. MARCEL MARIËN Een bed is de beste plaats voor een afspraak. THOMAS OVERBURY Ooit een afspraakje gemaakt omdat je te lui was om zelfmoord te plegen? JUDY TENUTA

afstand De kortste afstand tussen twee punten is in aanleg. NOELIE ALITO Er zijn geen afstanden meer maar het vraagt uren verplaatsing om je je daarvan te vergewissen. JOHAN ANTHIERENS

Te dicht op elkaars huid zitten is altijd verstikkend. Je moet afstand houden om dicht bij elkaar te kunnen blijven. FRANÇOIS BEUKELAERS Je hoeft niet bang te zijn ver van elkaar te toeven, als je nooit werkelijk gescheiden kunt worden. SIMONE DE BEAUVOIR

De kortste afstand tussen twee punten wordt zelden aangetroffen in toespraken. GENE BROWN De kortste afstand tussen twee punten is door de hel. BRIAN CLARK

afstandsbediening / afwisseling De afstand heeft geen belang, het is slechts de eerste stap die telt. MADAME DU DEFFAND

Afval is makkelijk te produceren, moeilijk te verzamelen en onmogelijk om kwijt te raken.

26 Afwezigheid scherpt de liefde, aanwezigheid versterkt ze. THOMAS FULLER

EDMUND H. VOLKART

Afstand loutert. De zuiverste liefde is die voor de verre geliefde. JAN GRESHOFF

Wie nooit de afstand heeft gekend waardoor iemand zich gescheiden kan voelen van wat hem overkomt, weet niet wat lange afstanden eigenlijk zijn. LIDY VAN MARISSING De kortste afstand tussen twee punten is gewoonlijk opgebroken. FRANK WALSH

afvalligheid Het voordeel van afvalligheid is dat je er slank bij blijft. JOHN LENNON

Soms is iemand in zijn afwezigheid meer aanwezig dan in zijn aanwezigheid. ROEL HOUWINK Haar afwezigheid was hem volkomen onmisbaar geworden. MAURICE JEANNERET

afwas (zie ook: vaat) Moorddadige ideeën bedenk ik onder de afwas. Dat vind ik een stomvervelende bezigheid die mij altijd met bloeddorst vervult.

Afwezigheid doodt de minnaar of de liefde. PIERRE-MARIE QUITARD De afwezigheid bezit ook alle andere kwalen. MADELEINE DE SCUDÉRY

AGATHA CHRISTIE

Alles is op loopafstand, als je de tijd maar neemt. STEVEN WRIGHT

Afwas: ik wou dat ik ervan af was. VINCENT UYEN

afstandsbediening (zie ook: televisie)

Dank zij de afstandsbediening kunnen doorgewinterde tvkijkers hun horizon verruimen en tegelijkertijd hun zitvlak verbreden. WILLIAM ARTHUR WARD

afwerking Laat de dingen nooit onbeëindi

Van sommige mensen is de aanwezigheid aangenaam, van anderen de afwezigheid. MELVIN TOBIAS

DONALD R. WOODS

afwezig(heid) Slechts de afwezigen hebben recht op de waarheid. EMILE AUGIER

aftershavelotion Aftershavelotion: product waar de vrouwen dol op zijn: het ruikt naar cheques. SAMUEL AUSTIN

Als de afwezigen altijd ongelijk hebben, dan doen de aanwezigen altijd plezier. SIM

Het enige middel waardoor de meesten onder ons in een gezelschap kunnen schitteren, is door hun afwezigheid.

De wreedste afwezigheid is degene die je met je hand kunt aanraken. PAUL-JEAN TOULET

Er zijn afwezigheden die veel erger zijn dan die van de doden. JAN VERCAMMEN

Hij gaat vooral graag waar vele mensen afwezig zijn. JAN VERCAMMEN

GABY VANDEN BERGHE

afval (zie ook: Los Angeles, milieu, wegwerpmaatschappij)

De mensen zullen geen afval op de grond gooien als ze weten dat het spoedig hun beurt is om het op te ruimen. KIMI GRAY Het wachten is nu op de wegwerpmens. JAN LAMBIN Het meeste afval komt in de lucht als men het verbrandt.

De afwezigheid is een droevige wals en niemand om mee te dansen ANNE BRAGANCE

Afwezigheid is voor de liefde wat de wind is voor het vuur. Hij dooft het kleine en wakkert het grote aan. ROGER DE BUSSY-RABUTIN

De afwezigheid is als arsenicum: een beetje sterkt de liefde, veel doodt haar. MAURICE CHAPELAN

WALSH MCDERMOTT

Wat de mensen afdanken zegt meer over hen dan wat ze behouden.

Voor het eerst in de geschiedenis produceert één zak kruidenierswaren twee zakken afval. ROBERT ORBEN

Ik heb nooit voldoende afwijkingen gehad die je nodig hebt om een superieur iemand te zijn. WOLINSKI

afwisseling Afwisseling is de ziel van het plezier. APHRA BEHN Niets is duurzaam, behalve de afwisseling. LUDWIG BÖRNE

Het is beter te lijden onder een afwezigheid dan onder een aanwezigheid. FRÉDÉRIC DARD

Ook aanhoudende afwisseling kan eentonig worden. WILLEM CORNELIS CAPEL

De afwezigen hebben altijd ongelijk.

Afwisseling is het enige bekende afrodisiacum. MIKE CONNOLLY

HILDA LAWRENCE

De hoeveelheid vuilnis op straat is recht evenredig met het plaatselijk aantal werklozen. DAVID LLOYD-JONES

afwijking

PHILIPPE DESTOUCHES

Afwezigheid doodt de liefde alleen wanneer deze reeds ziek was bij het afscheid. COMTESSE DIANE Om er te geraken, moet je beter maar nooit vertrekken, want de afwezigen hebben altijd ongelijk. GEORGES ELGOZY

Afwisseling maakt het leven kruidig. WILLIAM COWPER Afwisseling verheugt. EURIPIDES Dé grote bron van plezier is afwisseling. SAMUEL JOHNSON

afzonderen / alcohol(ist)

27 Afwisseling is de bron van alle plezier, en het plezier houdt op als het gewoonte wordt.

Als je syﬁlis vergelijkt met aids, dan is dat de Rolls Royce onder de geslachtsziekten. J.M. GOURIO

EVARISTE-DÉSIRÉ DE PARNY

WILL CUPPY

afzonderen

Waarom kunnen Duitsers geen aids krijgen? Omdat ze geen vrienden hebben. YOUP VAN ‘T HEK

De mens kan zich alleen maar afzonderen in een gezelschap.

Aids: codewoord voor privacy.

AGNES HELLER

agenda Als alles op de agenda verschijnt, is geen enkel bericht nog belangrijk. UMBERTO ECO

Velen verwarren een gevulde agenda met een gevuld leven. GERHARD UHLENBRUCK

agnosticus (zie ook: atheïst) Een agnosticus is een man die weigert God ‘the beneﬁt of the doubt’ te geven. C. BUDDINGH’

Alcohol verlicht wel de zorgen, maar niet de geest. R. DE JONG

Aids krijg je niet van op de wc te zitten. Tenzij je gaat zitten terwijl er nog iemand anders op zit.

Huishoudelijke tip: met alcohol kan je alles bewaren, behalve geheimen.

HIRAM KASTEN

GERRIT KOMRIJ

Er was alleen maar aids voor nodig om van homo’s weer stomme ﬂikkers te maken. GERRIT KOMRIJ

Een alcoholist is vaak iemand die getracht heeft matig te blijven.

Statistisch gezien heb je meer kans om aids te krijgen van een katholieke priester dan van een prostituee. NINA LOPEZ-JONES

Er is maar één ding erger dan een alcoholist - en dat is een man die nooit drinkt. DEAN MARTIN

Ik ben een agnosticus; ik heb niet te pretentie datgene te weten waar de onwetenden zo zeker over zijn. CLARENCE DARROW

BOB SMALHOUT

geweld, vitaliteit)

Agressiviteit is een essentieel onderdeel van een op levensbehoud ingestelde organisatie van instincten. KONRAD LORENZ ‘Waarom ben jij zo agressief?’ ‘Ik ben niet agressief - maar iedereen valt mij altijd aan.’ ‘Waarom ben jij zo paranoïde?’ ‘Ik heb geen paranoia - maar het is nu eenmaal zo dat iedereen mij haat.’ PAUL B. LOWNEY De meest bezadigde intellectuelen worden dikwijls zeer agressief wanneer de dwingende noodzaak om agressie te onderdrukken ter sprake komt. DESMOND MORRIS

Aids Het beste wat je kan nemen om aids te vermijden, is je eigen vrouw. EDWINA CURRIE

De ogen gaan open terwijl aids ze sluit. PASCAL DE DUVE

Alcohol laat de tijd verdampen. A.F.TH. VAN DER HEIJDEN

FREEK DE JONGE

Het feit dat aids tot nu toe altijd dodelijk aﬂoopt, is nog geen argument om de ziekte anders te benaderen dan alle andere infectieziekten, die, nog niet zo lang geleden, ook vaak dodelijk aﬂiepen.

agressief (zie ook: bedreigen,

Echte slangen in huis hebben is voor een alcoholicus geen hulp. Het compliceert de dingen alleen maar.

De paus verbiedt het gebruik van condooms tegen aids. Verstandige katholieken gebruiken ze daarom tegen vlekken op de matras.

TON LUITING

Alcoholist: iemand die méér drinkt dan zijn huisdokter. ROBERT MATZ Alcohol maakt een nieuwe mens van je, maar de moeilijkheid is, dat die nieuwe mens dan ook weer alcohol wil. ALVY MOORE Een alcoholist is een vogel voor de krat. ERIC PISCADOR Alcoholisme is geen kijksport. Soms speelt de hele familie mee.

TOON VERHOEVEN

JOYCE REBETA-BURDITT

airhostess (zie ook: vliegtuig)

In een huis is er nooit genoeg alcohol. JOSEPH ROTH

Niet iedere airhostess is een hoogvlieger. WALTER GEBOERS

alcohol(ist) (zie ook: drinken, dronkaard, verslaving)

Als je op hypocritische toon over alcoholmisbruik wilt horen praten, moet je in een kroeg gaan.

Alcohol drinken moet je of iedere dag doen, of helemaal nooit, net als ﬁetsen in Amsterdam. MONIKA SAUWER Het is pas als iedereen het weet dat je alcoholieker bent. JACQUES SAVOIE Alcohol is vergiftigde moedermelk. JAN G. SIEBELINK

SIMON CARMIGGELT

Alcoholische herinneringen verdampen snel. SIMON CARMIGGELT Alcoholist: hij dorst niet met drinken op te houden. GUY COMMERMAN God was een alcoholist. Hij heeft de wereld geschapen toen Hij wakker werd met een kater. PETER COOK Alcohol doodt langzaam. Maakt niet uit. We zijn niet gehaast. GEORGES COURTELINE

Sommige landen staan de mannen toe met zoveel vrouwen te huwen als ze zin hebben, maar verbieden streng elk gebruik van alcohol. In de States mogen mannen slechts met één vrouw tegelijk trouwen, maar ze krijgen wel toestemming zich vol te gieten met alcohol, nodig om haar de baas te blijven. JAMES STEWART

Menig alcoholist is het zeemansgraf van een geheelonthouder. HANS VAN STRATEN

alfabet(isch) / alledaags

Een alcoholist is iemand aan wie je een hekel hebt en die net zoveel drinkt als jijzelf. DYLAN THOMAS

Zijn alibi was niet meer dan een scheet in de metro tijdens de spitsuren. FRÉDÉRIC DARD

Alcohol is slecht voor uw gezondheid, vooral de volgende morgen. BERT VERHOYE

Wat? Heeft hij geen alibi? Dan moet hij wel onschuldig zijn! EMILE GABORIAU

Alcoholisme: de meest verspreide vorm van holisme. LÉVI WEEMOEDT Alcoholici hebben gelijk als ze op andermans gezondheid drinken. WOLFRAM WEIDNER

alfabet(isch) De alfabetische rangschikking heeft iets wonderbaarlijks. Onder de schijn van een volmaakte orde verbergt zij het minst samenhangende, het meest chaotische. BELCAMPO De Phoeniciërs gebruikten een alfabet van 21 medeklinkers. Zij lieten geen literatuur na. Je kunt niet literair zijn zonder een paar klinkers. WILL CUPPY

echtscheiding én alimentatie te vermijden. OLIVER HERFORD Alimentatie: twee mensen maken een fout en één van hen moet daar zijn leven lang voor betalen. PEGGY JOYCE

Een ongelofelijke smoes wordt vaak nog eerder geaccepteerd dan een geloofwaardig, moeizaam verzonnen alibi. BENOÎTE GROULT Onderschat nooit de vindingrijkheid van partijpolitici in het vinden van alibi’s. MICHAEL HESELTINE Een alibi is een reden met een slechte reputatie. DOUG LARSON

Alimentatie: eenrichtingsverkeer, waarbij één persoon moet betalen omdat er twee een fout hebben begaan. DANNY KAYE Alimentatie impliceert het aanvaarden dat een vrouw economisch niet op haar eigen benen kan staan. SUZANNE LAFOLETTE Alimentatie: een rib uit je lijf.

Er zijn heel wat járen in mijn leven waarvoor ik helemaal geen alibi heb... MIGNON MCLAUGHLIN

MANUEL VAN LOGGEM

alimentatie (zie ook:

Alimentatie betalen is hooi geven aan een dood paard. GROUCHO MARX

echtscheiding)

Je beseft nooit hoe kort een maand is tot je alimentatie moet betalen. JOHN BARRYMORE

Alimentatie is de vloek van de schrijvende klasse. NORMAN MAILER

Alimentatie is het losgeld dat de gelukkigen betalen aan de duivel. H.L. MENCKEN

Het alfabet is een van de meest verrassende fenomenen. Hoe kan je anders verklaren dat je zoveel idiotieën kunt schrijven met zo weinig letters? SIM

algebra (zie ook: wiskunde) Eén ding moet je bij algebra goed onthouden: Neem het vooral niet serieus. CHARLES M. SCHULZ

algemeen belang Wie is er ooit het ‘algemeen belang’ tegengekomen? ANDRÉ SIEGFRIED

algemeenheid Algemeenheden zijn over het algemeen fout. MARY WORTLEY MONTAGU

Alimentatie: geldsom die een man moet betalen aan zijn ex-vrouw in ruil voor het plezier dat ze niet meer onder zijn dak leeft. RICK BAYAN Alimentatie is huishoudgeld zonder rompslomp. Ik blijf het betreuren dat mannen er niet voor in aanmerking komen. SIMON CARMIGGELT Alimentatie... Wanneer zal er daar eens een serieuze wetgeving voor komen tegen die vrouwen die geen twee regels van de catechismus kunnen begrijpen en hun vroegere liefde tot wie ze in de dageraad met de eerste zon over de blauwe bergruggen geﬂuisterd hebben dat zij nog nooit zo gelukkig zijn geweest, het sop uit zijn kloten wringen? HUGO CLAUS Alimentatie is de wortel van alle kwaad. JILLY COOPER

Alimentatie: een overeenkomt waarbij een vrouw voordeel haalt uit haar fouten. ROBERT MYERS Alimentatie: de som die op de proef genomen wordt. ALEXANDER POLA Alimentatie is de levenslange straf op het niet-plegen van een moord. ALEXANDER POLA

Scheiding Twintig jaar later houdt alimentatie de herinnering nog levend... MARTINUS SAMPLONIUS

Alimentatie: de in vredestijd meest uitbetaalde oorlogsschade. JULIEN VANDIEST

Alimentatie: posthume vermakelijkheidsbelasting. HENNING VENSKE

Algerije Algerije is een land dat tegelijk matig en onmatig is. Matig in zijn contouren, onmatig in zijn licht. ALBERT CAMUS

alibi Hij leeft niet, hij verzamelt alibi’s. WIESLAW BRUDZINSKI

Het huwelijk duurt slechts even maar alimentatie is voor gans je leven. QUENTIN CRISP Als mijn vrouw met een broekrok de trap afkomt, moet iedere rechter mij vrijstellen van alimentatie. YOUP VAN ‘T HEK

Bigamie is een middel om de pijnlijke publiciteit rond een

Rozen verwelken, schepen vergaan, maar de alimentatie blijft eeuwig bestaan. TOON VERHOEVEN

alledaags (zie ook: banaal, gewoon) Je kan geen grote geest in een alledaagse persoon zetten. Alledaagse personen hebben alledaagse geesten. D.H. LAWRENCE

alleen / alles

29 Alles wordt alledaags als je het een tijd bezit. TESSA VERMEIREN

Het is soms een drama als men alleen is, meestal als men het niet is. ACHILLE CHAVÉE

alleen (zie ook: eenzaam)

Je bent altijd alleen in het leven. Het belangrijkste is te weten met wie!

Kijk, dat is nou wat ik haat aan alleen zijn. Je kunt niemand de schuld geven van een verfrommelde tube tandpasta. WOODY ALLEN We zijn alleen. Wezenlijk hebben we niemand anders dan onszelf. Ik wou dat ik wat beter gezelschap was. WOODY ALLEN

Weer eens alleen op zaterdagavond. De regering zou daar eens wat aan moeten doen. Al gaven ze maar liefdes-postzegels uit. WOODY ALLEN De mens is zo alleen als een keutel. HABAKUK II DE BALKER

Nergens heb je meer het gevoel dat er nog iemand is als op plaatsen waar je volkomen alleen bent. CLAUDE VAN DE BERGE

Het meeste verkeer komt voort uit de angst om alleen te zijn. Indien de mens erin slaagde te berusten in zijn eenzaamheid zou het gras tussen de straatstenen groeien. GODFRIED BOMANS

FRÉDÉRIC DARD

De mensen zijn alleen op de wereld - dat is het ongeluk.

LOUIS PAUL BOON

Wat een fantastische verrassing om vast te stellen hoe on-eenzaam alleen zijn kan zijn. ELLEN BURSTYN Een mens is niet gemaakt om alleen te zijn. Hij kan het proberen, maar hij houdt het nooit vol. De enige ruimte waar het om gaat, is de oksel: er moet iemand zijn bij wie je kan wegkruipen, bij wie je je kan verstoppen. Als je dát hebt, moet er veel gebeuren wil je die geborgenheid weggooien voor een zweefsprong met een toevallige voorbijgangster. HUGO CAMPS Mensen die alleen zijn, demonstreren meestal hoe dun het wandje is, dat ons van de waanzin scheidt, trekken veldheersbekken in de spiegel, laten hun dagdromen even buiten spelen. SIMON CARMIGGELT

Een van de voordelen van alleen wonen is dat je niet hoeft wakker te worden in de armen van een geliefde. MARION SMITH Als je alleen staat, sta je stil. VINCENT UYEN

FJODOR M. DOSTOJEWSKI

Als ik alleen ben, waar kan ik dan beter zijn? JOHANN WOLFGANG VON GOETHE Beter alleen dan in slecht gezelschap. PIERRE GRINGOIRE Een van de voordelen van alleen wonen is dat, als je een haar in de soep vindt, je weet dat het een van jou is. LEWIS GRIZZARD Na acht jaar samenleven is ze vertrokken. Eindelijk zal ik dus weer alleen zijn. En ik vraag me al af: met wie? SACHA GUITRY Alleen zijn is een heilzaam medicament maar het is geen voedsel. WIM KAN Het grootste probleem van het alleenstaan is het alleen liggen. L. KLIEB

Ge verlangt naar iemand, en als ge met twee zijt, blijkt het dat ge toch gelukkiger, geruster, en goddelijk eenzamer waart, alleen.

aanrecht, waar geen man me ooit zou vervoegen? BARBARA PYM

Alleen moeten blijven is het moeilijkst, alleen kunnen blijven het mooist. HANS KRAILSHEIMER Het is ondraaglijker altijd alleen te zijn dan het nooit kunnen zijn. MICHEL DE MONTAIGNE

Wie van goed gezelschap houdt, is vaak alleen. JACQUES VANIÈRE Ben ik eindelijk alleen, heb ik niemand om tegen te zeuren dat ik alleen ben. BRAM VERMEULEN Als je alleen bent, heb je voor het grootste deel met je fantasie te maken. De werkelijkheid valt tegen. SIMON VESTDIJK

Allerheiligen Met Allerheiligen dacht men vroeger aan de santen, nu aan de chrysanten. GABY VANDEN BERGHE

alles (zie ook: niets) Als alles in alles is, is er nergens meer plaats voor. YVAN AUDOUARD Bijna alles komt voort uit bijna niets. HENRI-FRÉDÉRIC AMIEL Waarom zouden sommigen niet álles hebben? Er zijn er die níéts hebben. Dus is alles in evenwicht. MICHEL AUDIARD

Alleen ben ik met velen, met velen alleen. HENRIËTTE MOOY

Alles is in alles en omgekeerd.

De meeste mensen kunnen niet goed alleen zijn. Omdat ze bang zijn voor wat ze over zichzelf zouden ontdekken. STEVEN MORISSEY

Alles regelt zich vanzelf, maar slecht. ALFRED CAPUS

ALFRED CAPUS

Wie alles wil, wil niets. MEESTER CONSTANTIJN

Je went zo snel aan iemand maar zo ontzettend traag aan niemand. MYRIAM MULDER Als je een mens goed hebt opgeleid, zal hij nooit meer bang zijn om alleen in een kamer te zitten. BLAISE PASCAL

Zelfs tussen al de anderen was hij geheel alleen. ROBERT M. PIRSIG Ik wou alleen zijn en waar kon ik dan beter terecht dan aan het

Wie alles kan, moet alles vrezen. PIERRE CORNEILLE

Wie alles heeft, mist veel. JUUL GYSELS Alles vervloeit. HERACLITUS Wat alles kan zijn heeft niets te betekenen. FRANS HIDDEMA

Niets is erg, want alles gaat voorbij. EUGÈNE IONESCO

allochtoon / ambitie Alles is in alles. JEAN JOSEPH JACOTOT Alles gaat voorbij. Maar de andere kant op. ROBERTO JUARROZ Alles hebben betekent niet per se alles tegelijk hebben. STEPHANIE LUETKEHANS

Alles is een leeg woord, want er is niets mee gezegd. CONNIE PALMEN Alles is niet in gelijke mate voor allen geschikt. SEXTUS PROPERTIUS Wie alles wil worden, doet alles half. KARL WILHELM RAMLER Degene die alles al heeft, zit meestal naast u in de wachtkamer van de dokter. TAMMY WELDER

allochtoon (zie ook: gastarbeider, immigratie, racisme, vreemden)

Wie ver genoeg terugrekent, komt tot de ontdekking dat hij afstamt van een allochtoon. JEROEN KUIPERS

altruïsme, altruïst (zie ook:

ambassadeur (zie ook: diplomaat)

egoïsme)

Ambassadeurs zijn de ogen en de oren van de staten.

Altruïsme: uiteindelijk komt dit neer op anderen voor anderen laten opdraaien. GEORGES ELGOZY De altruïst is een redelijke egoïst. RÉMY DE GOURMONT

Wie zich om anderen kan bekommeren, heeft zelf weinig problemen. URBANUS Het altruïsme is een extreme vorm van egoïsme. Waarom doen we iets voor anderen? Opdat we onszelf goed zouden voelen!

als Als er een ‘als’ was in de geschiedenis van de mensheid, woonden we nu nog in het paradijs.

Een ambassadeur is iemand die in gecodeerde telegrammen naar huis dingen vertelt die drie dagen eerder in de krant hebben gestaan. ROGER PEYREFITTE

Een ambassadeur is een eerlijk man die naar het buitenland gezonden wordt om te liegen voor het welzijn van zijn land. HENRY WOTTON

MARK UYTTERHOEVEN

ambitie (zie ook: streber, streven)

Altruïst: handlanger van de egoïst.

De voornaamste ziekte van deze tijd: ambitie zonder talent. JAMES AGATE

JAN VANSPAUWEN

Als wij ophouden ons met iets te bekommeren, konden wij evengoed dood zijn. ARNOLD WESKER

amateur (zie ook: dilettant, liefhebber, toneel)

Inspanningen om de integratie van allochtone landgenoten te bevorderen resulteren in de eerste instantie in meer werk voor autochtonen. PITA VERWEIJ

FRANCESCO GUICCIARDINI

Ambitie: de edele naam die men geeft aan geldzorgen. PHILIPPE BOUVARD Ambitie is de enige kracht die de liefde kan overwinnen. COLLEY CIBBER Ambitie: lift die niet stopt op de lagere verdiepingen.

Zo is ook de ware amateur te herkennen aan de pretentie waarmee hij denkt een ﬂuitconcert van Bach virtuoos te vertolken op een papieren lullepijp.

GEORGES DELAFOREST

JEROEN BROUWERS

Ambitie is verlangen naar wat je niet hebt. PIETER KLAAS JAGERSMA

Denk eraan dat het professionelen waren die de Titanic en amateurs die de Ark van Noë hebben gebouwd. MURRAY COHEN

Ambitie eindigt altijd tussen vier planken. FREDERICK HUFNAGEL

Degene die steeds ‘hoger’ wil, moet erop rekenen dat hij op een dag duizelig wordt. MILAN KUNDERA

SIMON CARMIGGELT

altaar Vroeger werden de offers op altaren gebracht - en nu nog altijd, eigenlijk. HELEN ROWLAND

Ieder kunstenaar is als amateur begonnen. RALPH WALDO EMERSON Er zijn twee gebieden waarop de amateurs altijd beter slagen dan de professionals: de militaire strategie en de prostitutie. A.M. GRUENTHER

De meeste mensen zouden slagen in kleine dingen, als ze maar niet opgezadeld waren met grote ambities. HENRY WADSWORTH LONGFELLOW Mijn grootste ambitie is ergens op te vallen door mijn afwezigheid. KEN LYNE

alternatief Als er geen alternatief is, is er ook geen probleem. JAMES BURNHAM Alternatief: goed voor diegenen die geen keuze durven te doen. GUY COMMERMAN

Heel kleine alternatiefjes zijn misschien de grote, stevige reddingsboeien. K.N. ELNO

altijd (zie ook: eeuwig) Altijd is zo kort. ERICH MARIA REMARQUE

Amateuratleet: eentje die geen cheques aanneemt. ROGER KAHN We leven in het Amadam-tijdperk. Alle Macht Aan De Amateurs. We verglijden naar een medialandschap dat volledig in handen komt van amateurs. KRIS SMET Toen ik pas op het toneel stond, zeiden mensen tegen me dat ik goed was omdat ik er niet uitzag als een amateur. Toen ik in het vak zat, schreven critici dat ik goed was omdat ik de indruk gaf dat ik een amateur was gebleven. UGO TOGNAZZI

Een man is zoveel waard als zijn ambities. MARCUS AURELIUS Ambitie is een mager excuus voor gebrek aan inspiratie om lui te zijn. CHARLIE MCCARTHY

Mannen kunnen populair zijn zonder ambities; maar er is nauwelijks een ambitieus man te vinden die niet populair wil zijn. LORD NORTH

ambt(enaar) / Amerika

31 Ambitie is een ondeugd, maar het kan de vader zijn van de deugd. MARCUS QUINTILIANUS

Ambitie, zo oud als de mensheid, is de onverbiddelijke zwakheid van de sterken. VITA SACKVILLE-WEST Elke ambitie vertoont dit gebrek: zij kijkt niet om. SENECA

Ambtenaar: eenieder die denkbeelden door bezwaren vervangt. JAN GRESHOFF Maak er een gewoonte van om, als u een versierde ambtenaar (motorpolitie, generaal en zo) tegenkomt, spontaan in lachen uit te barsten. Op den duur is daar zelfs het laagste IQ niet tegen bestand.

Als het waar is dat de mens niet gemaakt is om te werken, dan hebben de staatsambtenaren altijd een zeer natuurlijke levenswijze gehad. CLEM SCHOUWENAARS De hoge ambtenaren behoren eveneens zwaarlijvig te zijn, want de magere ziet er vaak nerveus en weinig imponerend uit. SEI SJONAGON

PIET GRIJS

Ambitie en wraak hebben altijd honger. JEAN-JACQUES SERVAN-SCHREIBER Als de sterken weinig ambitie hebben, kan men stellen dat de natuur haar doel gemist heeft.

In iedere eerbare ambtenaar sluimert een beul. FRANZ KAFKA Verdienen ambtenaren nou meer dan ze verdienen? WIM KAN

HENRY TAYLOR

Ambitie is een ziekte die mensen laat weglopen van iets dat ze kunnen naar iets dat ze niet kunnen.

Ambtenaren droegen vroeger een paraplu. Nu houden ze de hand boven mekaars hoofd. WIM KAN

Staatsambtenaar: arbeider van het voorlaatste uur. BERNARD SEULSTEN Het idee dat je voor kandidaten voor een hoog ambt reclame kunt maken als voor cornﬂakes, is de opperste belediging voor de democratische procedure. ADLAI STEVENSON De ambtenaar is het zout van de staat en diens eigen likplaats.

De ambtenaren zijn als boeken in een kast: de hooggeplaatsten dienen het minst. PAUL MASSON

ALBERT VIGOLEIS THELEN

A.E.W. THOMAS

De samenleving is zo ingericht, dat deskundigheid en ambitie niet te combineren zijn. CORNELIS VERHOEVEN

De ambtenaren lijken doorgaans op kwaadaardige zweren: als men er geen druk op uitoefent, komt hun etter, de geldzucht, er niet uit. NARAYANA

Lang geleden had ik ambities, maar die heb ik door een dokter in Buffalo laten weghalen. TOM WAITS

Hoge ambten zijn als rotstoppen: alleen adelaars en kruipende dieren kunnen ze bereiken.

Ambtenaar: de kortste afstand tussen twee rustpunten.

CORNELIS VERHOEVEN

Ambitie is de lust ergens te komen waar je niet wilt blijven. CORNELIS VERHOEVEN

Ambtenaar: iemand die voor elke oplossing een moeilijkheid heeft.

Zijn vader is staatsambtenaar en zijn moeder werkt ook niet. CHARLOTTE DE TURKHEIM

HERWIG VERLEYEN

MADAME NECKER DE SAUSSURE

Ambitie is het laatste toevluchtsoord voor de mislukkelingen. OSCAR WILDE Je kunt alles bereiken. Maar niet alles tegelijk. OPRAH WINFREY

Een ambtenaar is een wezen dat bestendig heer en weer geslingerd wordt tussen angst voor aantasting van zijn bevoegdheden en angst voor meer werk en complicaties. AAD NUIS

Als je niks kan, moet je ambitie hebben. WOLINSKI

Een ideale ambtenaar is iemand die tegen beter weten in, geen fouten begaat. WILLEM VAN OS

ambt(enaar) (zie ook: bureaucratie, klerk, staatsbetrekking)

Hoeveel ambten worden er niet uitsluitend bekleed door een keurig zittend pak? GABY VANDEN BERGHE Sommige mensen houden hun hoofd zo hoog in de wolken van hun ambt, dat ze niemand meer zien die ze tegenkomen. C. BUDDINGH’ Hoge ambtenaar: man die van zijn kantoor kan wegblijven zonder dat iemand hem mist. MARC CALLEWAERT Wat heb u nou tegen ambtenaren? Die mensen dóén toch niks? HENK ELSINK

Men bezigt ambtenaren, doch mag er niet op bouwen. JOOST VAN DEN VONDEL

In de beambtenwereld munt menigeen uit door de vlijt en bekwaamheid van zijn ondergeschikten. C.J. WIJNAENDTS FRANCKEN

amendement (zie ook: wet) Een ambtenaar heeft na een natte droom een inktvlek in bed. H.J. PEETERS

Een openbaar ambt is het laatste toevluchtsoord van de onbekwamen. BOIES PENROSE

Ambtenaar: iemand met een laag intelligentiequotiënt, een huid als een buffel, maar overgevoelig voor temperatuurschommelingen en bevorderingen. WARD RUYSLINCK Een ambtenaar die thuis een dutje doet, is iemand die zijn werk mee naar huis neemt. PATRICK SABATIER

Amendement: het herschrijven van een wet, zodanig dat die nog ingewikkelder wordt. EDMUND H. VOLKART

Amerika (zie ook: Arizona, Californië, Columbus, Hawaï, Hollywood, indiaan, Ku-Klux-Klan, New Orleans, New York, Niagara Falls, Philadelphia, Silicon Valley, Wall Street, Washington) Voorzichtige deﬁnitie: Amerika is het land met de meeste psychiaters. GEORGES VAN ACKER

Amerika In de Amerikaanse pers moet je tussen de leugens kunnen lezen.

32 Geweld is een van de grote industrieën in Amerika. ALAIN BOSQUET

nemen, dan is er iets fundamenteels fout met die politiek. EDNA FERBER

Amerika is het beste halfopgevoede land ter wereld. NICHOLAS MURRAY BUTLER

Als de Amerikaanse regering werkelijk de negers gelijk wil stellen met de blanken, dan moet ze eerst de naam van het Witte Huis veranderen. HANS FERRÉE

GOODMAN ACE

Hét probleem in Amerika is dat er té veel politici zijn die geloven - met een overtuiging die op ervaring gebaseerd is - dat je alle mensen de hele tijd voor de aap kunt houden.

Ik ben jarenlang populair geweest in Amerika, niet omdat ik talent had, maar omdat ik beroemd was.

FRANKLIN P. ADAMS

CHER

Amerika is een smeltkroes; het enige probleem is dat er nooit wat smelt.

Amerika: een land dat zich ontwikkeld heeft van barbarendom tot decadentie zonder de omweg van de cultuur. GEORGES CLEMENCEAU

WOODY ALLEN

Het probleem zoals ik het zie, althans in Amerika, is: hoe ethisch te denken zonder een ﬁguur te slaan. WOODY ALLEN Ik hou van Amerika, maar een land dat drive-inkerken, Woody Allen en Cola produceert, kan niet helemaal in orde zijn. KINGSLEY AMIS Als je in Amerika naar de televisie kijkt, denk je geconfronteerd te worden met de onwerkelijkheid. Als je buiten komt, denk je precies hetzelfde. JOAN ARMATRADING

In Amerika is een goede kokkin een vrouw die zich niet kwetst bij het openen van blikjes. SARAH CLIFFORD De zaak van Amerika is zakendoen. CALVIN COOLIDGE

Iedereen hier in Amerika weet dat wij geen standen kennen. Bovendien weet iedereen dat hij tot de middenstand behoort. SAM A. DARCY Amerika begint nooit een oorlog, maar beëindigt hem wel. FRÉDÉRIC DARD

Ik hou van Amerika, het is mijn vaderland. Met de inwoners heb ik het iets moeilijker. ALEX AYRES In Amerika is sport het opium van de massa. RUSSELL BAKER Amerika is het land waar je voor één dollar genoeg aspirine voor je hele leven koopt, en ze in veertien dagen opgebruikt. JOHN BARRYMORE Amerika is een aantrekkelijke vrouw die tabak pruimt. AUGUSTE BARTHOLDI Amerika is de oorspronkelijke versie van de moderniteit, wij zijn de nagesynchroniseerde of ondertitelde versie. JEAN BAUDRILLARD Intellectueel en artiest zijn vieze woorden in de Verenigde Staten. CATHY BERBERIAN

Een gelukkig man in Amerika wordt beschouwd als iemand die iets verkeerds doet. CLARENCE DARROW In Amerika is seks een obsessie, in andere delen van de wereld een feit.

Amerika is een vergissing, een gigantische vergissing. SIGMUND FREUD De Verenigde Staten zijn goed in het begrijpen van zichzelf. Ze zijn het slechtst in het begrijpen van anderen. CARLOS FUENTES Amerika: maagdelijk stuk grond waar de pioniers niets anders vonden dan de versierselen van de indianen die ze hadden doodgestoken. CHARLES DE GAULLE In Amerika wordt er veel over geld gesproken, maar weinig aan gedacht. GEOFFREY GORER Wanneer men in Amerika het woord ‘bespaar’ tegenkomt, is dat meestal het eerste woord van een advertentie die tot doel heeft u geld uit de zakken te kloppen. RENÉE & PIERRE GOSSET

Amerika lijkt mij een overgrote jamboree: padvinders uit verschillende landen in een voorlopige behuizing. JAN GRESHOFF

MARLÈNE DIETRICH

In Amerika geldt het huwelijk als een voldoende grond voor echtscheiding. WILLIAM DOUGLAS-HOME Amerika is het land dat meteen van het barbarendom is terechtgekomen in de decadentie zonder de omweg van de beschaving te hebben gekend. ALBERT EINSTEIN Ik krijg de indruk dat de ene helft van Amerika in een hel leeft en de andere klaarkomt als hij daarnaar kijkt. BEN ELTON

Kauwgom is het enige excuus dat de Amerikanen kunnen aanvoeren voor hun slecht Engels. RALPH BOLLER

Amerika: het land van de onmogelijke begrenzingen.

Voordat Amerika een natie was, was het een experiment, een idee, een plan, een utopie, een droom. Het heeft nooit opgehouden dat te zijn, dat te willen zijn; het heeft nooit ‘af’ willen zijn. HERBERT VON BORCH

Amerika: land waar zelfs het avontuur een keurig grijs pak draagt. ORIANA FALLACI

Amerika is het enige land te wereld waar de mensen een kwart miljoen dollar betalen voor een huis en dan iedere zomer twee weken in een tentje gaan slapen. LEWIS GRIZZARD ‘De Arabieren proberen Amerika op te kopen.’ ‘Maak je maar geen zorgen, dat zullen de Japanners nooit toestaan.’ LEWIS GRIZZARD Ik trouwde één keer op niveau, en tweemaal in Amerika. TEXAS GUINAN Amerikaanse politiek: Ik zeg niet dat alle Democraten schavuiten zijn; alleen dat alle schavuiten Democraten zijn. JOHN P. HALE

VOLKER ERHARDT

Als de Amerikaanse politiek te ‘vuil’ is voor vrouwen om er aan deel te

Amerikaanse vrouwen gaan altijd naar bed, maar om de verkeerde reden. JEAN HARLOW De Amerikaanse man leeft in de illusie dat welstand en comfort de liefde kunnen vervangen. Eenmaal zijn vrouw veroverd en geïnstalleerd

Amerika

33 gaat hij geheel in zijn werk op en vergeet haar. JUDITH HEIMAN

Het Amerikaanse Vrijheidsbeeld is hol van binnen. HUUB MARTRON

Amerika: land waar de machines door de mannen en de mannen door de vrouwen beheerst worden.

Het is de eerzucht van een Amerikaanse ster, te worden bewonderd door een Amerikaan, het hof te worden gemaakt door een Italiaan, getrouwd te zijn met een Engelsman, en een Frans vriendje te hebben. KATHARINE HEPBURN

Als je beroemd bent in Amerika wordt je alles vergeven. MARY MCGRORY

SUBCHA SINGH

Niemand in de ﬁlmwereld is ooit bankroet gegaan omdat hij de smaak van het Amerikaanse publiek onderschatte. H.L. MENCKEN

Het dagelijkse leven van een Amerikaans gezin heeft één focuspunt - de televisie, en één middelpunt - de koelkast.

De afgelopen 200 jaar heeft Amerika ongeveer 100 miljard potloden gemaakt, en toch kun je er bij de telefoon nooit een vinden. ARCH NAPIER

Hij was een slecht romanschrijver en een idioot. De ideale combinatie om in Amerika erg populair te worden. ALEXANDER SOLZJENITSYN De dreiging die van de cultuur van de Amerikanen uitgaat, ligt vooral hierin, dat zij alles weten van homeruns en niets van Homerus. ERIC VAN DER STEEN

STEVEN HEYMSFIELD

Geen enkele vorm van onverdraagzaamheid is in Amerika zo opvallend als die typische Amerikaanse onverdraagzaamheid tegenover wie geen succes heeft. JOHN IRVING

Amerika: een land dat van barbarendom tot decadentie is geëvolueerd zonder enige beschaving aan te raken. JOHN O’HARA In Amerika worden de juiste dingen gedaan voor de verkeerde redenen.

Amerika is niet oud genoeg om opnieuw jong te worden. GERTRUDE STEIN

Amerika is een enorme beker roomijs te midden van miljoenen uitgehongerde mensen. GLORIA STEINEM

DREW PEARSON

Ofwel verveel je je dood in Amerika, ofwel probeert er iemand je te vermoorden. MARTHE KELLER Amerika is net een smeltkroes. De mensen op de bodem worden verbrand en het schuim drijft bovenaan. CHARLIE KING In de Verenigde Staten is er niet genoeg Romeo en te veel balkon. RUDYARD KIPLING

Wat Amerika nodig heeft, is meer werkloze politici. EDWARD LANGLEY

Amerika is hét land van de mogelijkheden, als je een Japans zakenman bent. LAURENCE J. PETER Amerika is een vrij land waarin iedere man kan doen wat zijn vrouw wil. DAVID PHILLIPS Amerika: het enige land ter wereld waar een vrouw een hulpje voor het huishouden inhuurt, zodat ze vrijwilligerswerk kan gaan doen in het opvangstcentrum waar dat hulpje haar kind naartoe brengt. BOB PHILLIPS

Als je naar Amerika gaat, neem dan je eigen voedsel mee. FRAN LEBOWITZ De ontdekking van Amerika is niet de verdienste van de Amerikanen. Schande! STANISLAW JERZY LEC Het probleem in Amerika is dat er veel te weidse open ruimten bestaan, omringd door tanden. CHARLES LUCKMAN

De vrouw regeert Amerika omdat Amerika een land is vol jongetjes die weigeren volwassen te worden.

In ons land mag vrijwel alles, zolang je het verkeer niet hindert. DAN RATHER

In Amerika zijn zowel de wetten als de gebruiken gebaseerd op de dromen van oude vrijsters. BERTRAND RUSSELL

In Amerika dwepen ze met Washington en Jefferson, maar wie de politieke overtuiging van die twee mannen deelt, belandt in de gevangenis. BERTRAND RUSSELL

SALVADOR DE MADARIAGA

Waar we in Amerika onder lijden is de onuitgesproken zekerheid dat wij allemaal stukje bij beetje elk jaar wat krankzinniger worden. NORMAN MAILER

De eenvoudigste manier om Amerika te ontdekken is een Amerikaanse uitkleden. MARCEL MARIËN

Er lopen in elk land ter wereld mensen rond die verminderd toerekeningsvatbaar zijn, en in staat tot gewelddaden van allerlei aard. In Amerika is de frequentie echter zo groot, dat je je begint af te vragen hoeveel mensen om je heen nog wel normaal zijn. RYPKE SIERKSMA

De meeste Amerikaanse kinderen lijden aan te veel moeder en te weinig vader. GLORIA STEINEM De VS zou een beduidend prettiger land zijn als men op wapens zou reageren zoals men nu op drugs reageert, en andersom. DAVE SPEIJER De reden waarom Amerikaanse steden zo voortvarend zijn, is dat er geen plaats is om te gaan zitten. ALFRED J. TALLEY

Amerika: land waar men het ver kan brengen als men niet gehinderd wordt door een gevoelsleven van enige diepgang. J.V. TEUNISSEN Elke samenhang tussen Amerikaanse kunst en Amerikaanse natuur berust op zuiver toeval, maar dat komt omdat de natie als geheel geen voeling heeft met de werkelijkheid. JOHN KENNEDY TOOLE Amerika is een grote, vriendelijke hond in een kleine kamer. Elke keer als ie met zijn staart kwispelt, gooit ie een stoel omver. ARNOLD TOYNBEE In Amerika is er weliswaar vrijheid van keuze, maar niets om uit te kiezen. PETER USTINOV Amerika: zoiets als Palestina voordat Christus kwam: een land vol kleine profeten. PETER USTINOV Hoopt men in Amerika door de doden te schminken, ook de wormen te verschalken? JULIEN DE VALCKENAERE