ENTYPO 3

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

0

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΥΠΕΡΥΘΡΑ ΘΕΡΜΑΝΤΙΚΑ ΠΑΝΕΛ Ελληνικής κατασκευής – ∆ύο χρόνια εγγύηση Απαλλαγείτε από το πετρέλαιο θέρμανσης Η πιο υγιεινή και οικονομική θέρμανση

Εξοικονομήστε 50% έως 80% Aπόστολος Β. Ντόκος Λάρισα, Ανθίμου Γαζή 3, τηλ. 2410252408, 6944 522268 www.arttherm.gr, email: thermoprogr@gmail.com

0

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΦΩΤ. KΩΣΤΑΣ ΜΑΝΤΖΙΑΡΗΣ Λάρισα, Οκτώβριος 2012. Βενζίνη; Με το σταγονόμετρο! Πετρέλαιο θέρμανσης; Θα δούμε…

Μας ράβουν νέο κοστούμι λιτότητας… ο φετινό φθινόπωρο μας

αποκαλύπτει το κοστούμι λιτότητας που θα φορεθεί πολύ φέτος. Δεν ήταν τυχαία η επιλογή της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ να φορέσει κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα το γνωστό λαχανί σακάκι στέλνοντας μήνυμα σκληρής λιτότητας για το Νότο της Ευρώπης. Πίσω από το παγωμένο βλέμμα της κας Μέρκελ κρύβονταν η απαίτηση για νέες αιματηρές θυσίες, ώστε να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στο πρόγραμμα της τρόικας που δεν βγαίνει με τίποτα. Η τρικομματική κυβέρνηση ελπίζοντας να πάρει τη νέα περιβόητη δόση έδωσε γη και ύδωρ στους τροϊκανούς. Πετσοκόβουν ξανά μισθούς και συντάξεις οδηγώντας στην εξαθλίωση τους χαμηλόμισθους και τους χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ αυξάνονται κατακόρυφα οι τιμές στα βασικά είδη διατροφής και στο πετρέλαιο θέρμανσης. Μας προετοιμάζουν για έναν χειμώνα παγωνιάς στις τσέπες και στα σπίτια μας! Έχουμε μπροστά μας μία νέα, πρωτόγνωρη περίοδο δοκιμασίας όπου όλα θα πρέπει να γίνουν βίαια για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα σύμφωνα με τις απαιτήσεις των τροϊκανών. Την ίδια ώρα, οι διαμάχες δίνουν και παίρνουν στις πολυκατοικίες που πλέον αδυνατούν να βρουν χρήματα για να γεμίσουν τις δεξαμενές με πετρέλαιο, ή να συνδεθούν με το φυσικό αέριο για να έχουν θέρμανση οι ένοικοι τις κρύες μέρες που έρχονται. Άλλοι συμπολίτες μας στρέφονται σε

άλλες πιο οικονομικές λύσεις, με μετατροπές των καυστήρων για να μπορέσουν να κάνουν οικονομία, άλλοι αγοράζουν υπέρυθρα θερμαντικά πάνελ, κλιματιστικά, ενεργειακές αερόθερμες σόμπες, μετατρέπουν τα τζάκια σε ενεργειακά με καύσιμο πέλλετ κ.α. Φυσικά, αυτά τα προβλήματα στη χώρα της Μέρκελ είναι λυμένα εδώ και δεκαετίες και έχουν όλοι δικαίωμα στη θέρμανση. Παγωμένα χαμόγελα, ζεστά γερμανικά ντουβάρια… Στον αντίποδα η ελληνική ψυχή, η φιλοξενία και η ανθρωπιά, που αναμένεται να ζεστάνουν φέτος τους σκληρά δοκιμαζόμενους, (άνεργους, απλήρωτους, χρεωκοπημένους κ.α.), συμπολίτες μας. Τώρα κρίνονται όλοι, οι έχοντες και κατέχοντες, οι πολιτικοί, οι άνθρωποι των γραμμάτων και τεχνών, οι απλοί πολίτες, οι γείτονές μας. Στη μία πλευρά της ζυγαριάς μπαίνουν οι στόχοι του ΔΝΤ και στην άλλη η επιβίωση σε συνθήκες αξιοπρέπειας όλων των συμπολιτών μας. Υπενθυμίζουμε ότι ακόμη και στη Λάρισα που υποτίθεται ότι αντέχει ακόμη, πέρυσι βρέθηκε νεκρός ένας μεσήλικας σε ένα παγωμένο παγκάκι κοντά στο Γενικό Νοσοκομείο της πόλης μας. Κόντρα στο κοστούμι της λιτότητας και της εξαθλίωσης που μας ράβουν οι τροϊκανοί και όσοι στηρίζουν τις επιλογές τους θα βρεθεί η αλληλεγγύη για τους συνανθρώπους μας. Παγωμένα ντουβάρια, ζεστές ελληνικές καρδιές… Κόντρα στις πολιτικές εξαθλίωσης για την ευημερία των δεικτών.

editorial

4

Έκδοση της ηλεκτρονικής εφημερίδας larissanet.gr

Διευθυντής Έκδοσης: Χρήστος Μπεχλιβάνος Σύμβουλος Έκδοσης: Λευτέρης Παπαστεργίου Αrt Director: Σταμάτης Παπαδήμος Άρθρα: Θεοφάνης Γέμτος, Δημήτρης Σοφολόγης Συνεργάτες τεύχους: Κωνσταντίνα Καρυδάκη, Ζωή Καλαφάτη, Μιχάλης Κοντός, Βιβή Ζαχοπούλου, Ελένη Χριστώνη. Φωτογράφοι: Κώστας Μάντζιαρης, Μιχάλης Κοντός Φωτογραφίες: larissanet.gr

Από τον Χρήστο Μπεχλιβάνο larissanet.gr Aργυρακούλη 28 – 32, ΤΚ. 41334 Λάρισα Τηλ. 2410 670588, fax: 2410 614897 e-mail: info@larissanet.gr www.larissanet.gr

Στο εξώφυλλο έργο του Σταμάτη Παπαδήμου

H ειδική έκδοση larissanet διανέμεται δωρεάν. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή μερική, η διασκευή ή απόδοση περιεχομένου της έκδοσης με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

ανακυκλώστε αυτό το έντυπο

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

0

6

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Από τον Λευτέρη Παπαστεργίου Φωτ. larissanet.gr

Δυο κουβέντες συγκλόνισαν τον κυρ Αντώνη… Στιγμιότυπο από το Λαογραφικό Μουσείο Βερδικούσιας (φωτ. αρχείου larissanet.gr)

«Τ

ι θέλει παιδάκι μου ο άνθρωπος για να ζήσει ευτυχισμένος; Λίγο φαγητό, μια δουλειά και κανένα βιβλίο για να ταξιδέψει

το μυαλό». Ο κυρ Αντώνης έχει πατήσει τα 90, το μυαλό του όμως σαν άλλο καλοκουρδισμένο ρολόι το οποίο δεν χάνει δευτερόλεπτο. Στρίβει το κάτασπρο μουστάκι και ακουμπώντας στην γκλίτσα, τα μάτια του χάνονται στα βάθη του ουρανού. «Βλέπω μπροστά μου εικόνες. Συνεχώς ανταμώνω με πρόσωπα που δεν είναι πλέον δίπλα μου», σιγοψιθυρίζει. Κάθε μέρα η ίδια δουλειά για τον κυρ Αντώνη. Ξεκινά σιγά-σιγά κάθε πρωί για να φτάσει με τα πόδια στο ύψωμα του χωριού και κοιτά με τις ώρες τον ουρανό, ο οποίος γίνεται ένα με το μπόι του. Ο κυρ Αντώνης έφαγε τα νιάτα του στα βουνά. Μικρό παιδάκι συμμετείχε με τον τρόπο του στην Αντίσταση, κουβάλησε αίμα ελληνικό στον εμφύλιο, γνώρισε πρώτος απ’ ολόκληρο το σόι την «φιλοξενία» των ελληνικών νησιών στα οποία κατέπλευσε ως εξόριστος, αγωνίστηκε για να ζήσει την οικογένειά του, πολέμησε τη χούντα, μα ποτέ δεν το βαλε κάτω. Διασχίζοντας την ζωή, όπως ακριβώς διέσχιζε η ελληνική σύγχρονη ιστορία τον παγκόσμιο πολιτικό χάρτη, ο κυρ Αντώνης επέστρεφε πάντοτε εκεί ψηλά, στα βουνά, για να προσθέσει ένα ακόμα λιθαράκι στην πολυτάραχη ζωή του. «Μ’ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Παίρνω παράταση… », συνηθίζει να λέει ο κυρ Αντώνης στα παιδιά και στα εγγόνια του, όταν κάθε δεύτερη Κυριακή του μήνα, όλοι τους μαζεύονται γύρω από το τραπέζι, στο πέτρινο σπίτι του χωριού. Τον τελευταίο καιρό το κλίμα είναι βαρύ. Λείπουν τα τρανταχτά γέλια και τα πειράγματα. Λείπει το χαμόγελο και η διάθεση για πολύωρες κουβέντες ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς του. «Μην το βάζετε κάτω. Θα νικήσετε. Η ζωή έχει πολλές στροφές αρκεί να ξέρεις να χορεύεις το τραγούδι της» συνηθίζει να λέει στους δικούς του ανθρώπους ο κυρ Αντώνης μουσκεύοντας το

μουστάκι του με λίγο κόκκινο κρασί. Προσπαθεί να τους τονώσει το ηθικό και να τους δείξει πως η ζωή σταματά μόνον όταν ο άνθρωπος παραδίνεται. Γνωρίζει τι τραβάνε τα σπίτια, έστω κι αν δεν ανοίγει το «χαζοκούτι» καθόλου. Το βλέπει στα μάτια όλων όσων επισκέπτονται το γραφικό μικρό χωριό, οι οποίοι έχουν αραιώσει κατά πολύ τις εκδρομές του Σαββατοκύριακου. Η προηγούμενη Κυριακή ήταν σημαδιακή για τον κυρ Αντώνη. Ο μικρός του εγγονός, ο αγαπημένος του Αντώνης, τον είχε συγκλονίσει με δυο του φράσεις, παρεμβαίνοντας στην κουβέντα των μεγάλων. «Παππού να κάνεις αυτό που σου λέει ο μπαμπάς. Να παραγγείλεις νωρίτερα φέτος τα ξύλα για το τζάκι. Ξέρεις, ένας συμμαθητής μου πέρυσι το χειμώνα έμεινε ολόκληρο το χειμώνα στο σπίτι του παππού του, γιατί οι γονείς του δεν είχαν λεφτά να πληρώσουν το πετρέλαιο και το σπίτι ήταν παγωμένο». Ο κυρ Αντώνης έπιασε το νου του να περιδιαβαίνει ξανά στα παγωμένα βουνά των Αγράφων, χρόνια πολλά πίσω, όταν οι άνθρωποι δεν είχαν να ζεσταθούν, δεν μπορούσαν να ζήσουν ελεύθεροι, δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν καν τις κακουχίες και πέθαιναν ο ένας μετά τον άλλον στη γραμμή για το μέτωπο. Τότε που οι Έλληνες αγωνίζονταν για μια ελεύθερη χώρα, για μια καλύτερη ζωή, για ένα πιο ασφαλές μέλλον για τα παιδιά τους. Δεν πίστευε ποτέ ο κυρ Αντώνης πως θα ερχόταν και πάλι ο καιρός που ο Έλληνας δεν θα μπορούσε να ζεσταθεί. Δεν πίστευε ποτέ πως θα ερχόταν και πάλι ο καιρός που οι σταθμοί του εξωτερικού θα γέμιζαν Έλληνες γκασταρμπάϊτερς. Του ήταν αδιανόητο πως εβδομήντα χρόνια μετά, με την Ελλάδα ισότιμο μέλος –έτσι του έλεγαν- της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άνθρωποι θα έψαχναν στα σκουπίδια για να βρουν τροφή. Ήταν ο μικρός Αντώνης αυτή τη φορά που του ξυπνούσε τις καλύτερα φυλαγμένες του μνήμες. Απαίσια αρώματα άλλων εποχών, φυλαγμένα καλά στα μπουκαλάκια του νου, αναδύονταν και πάλι στα ρουθούνια της καθημερινότητας

του κυρ Αντώνη. «Παππού προχθές κάποια μεγαλύτερα παιδιά, άγρια, ήρθαν μέσα στο σχολείο και χτύπησαν τον φίλο μου τον Αλί». Τα μάτια του σχεδόν βούρκωσαν. Δεν πίστευε ποτέ πως στη χώρα που τόσο πολύ υπέφερε, στη χώρα που αφού πλήρωσε τον μεγαλύτερο φόρο αίματος σε ολόκληρη την Ευρώπη κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και μετά αλληλοσπαράχτηκε, θα άκουγε και πάλι για «τάγματα εφόδου» για «μιάσματα» και για «πατριώτες». «Το χώμα μας έχει ποτιστεί από αίμα πολύ, από αίμα ελληνικό. Το αίμα αυτό νότισε το υπογάστριο της χώρας, καθόρισε για δεκαετίες τη ζωή του τόπου και σήμερα που κάποιοι ξύνουν τις πληγές το βρίσκουν εκεί, να αντανακλά το κόκκινο της φωτιάς», σιγομουρμούρισε ο κυρ Αντώνης. Στο τραπέζι επικράτησε σιγή. Ο κυρ Αντώνης έδιωξε τα μικρά του εγγόνια στην αυλή. Πάντοτε μετά το φαγητό, αφού εκείνα έβγαιναν έξω, ο κυρ Αντώνης κρατούσε και μια τελευταία κουβέντα για τα παιδιά του. «Ακούστε παιδιά μου. Σπουδάσατε, μάθατε γράμματα, μορφωθήκατε, βρήκατε δουλειές καλές, νομίζετε πως ξέρετε να αντιμετωπίσετε όλα όσα πρόκειται να συμβούν. Θα έρθουν πιο δύσκολες μέρες. Το λέει το κορμί μου. Το γερασμένο κορμί που πονάει με κάθε αλλαγή καιρού. Ο ελληνικός καιρός λοιπόν έχει αλλάξει. Βλέπω πράγματα που θυμίζουν άλλες εποχές. Πρέπει να είστε έτοιμοι για όλα, έχοντας πάντα στο μυαλό σας πως ο άνθρωπος πεθαίνει όταν παραδίνεται και όταν αδυνατεί να αλλάξει, παραμένοντας κολλημένος στις συνήθειες και στη βόλεψη του χθες». Ο κυρ Αντώνης σηκώθηκε και βγήκε έξω για να δείξει στα μικρά του εγγόνια ακόμα μια γλάστρα, ακόμα ένα πουλί, ακόμα ένα ζώο που τύχαινε να περνάει από το μικρό σοκάκι του πέτρινου σπιτιού. Ο ουρανός είχε σκοτεινιάσει…

«Παππού να κάνεις αυτό που σου λέει ο μπαμπάς. Να παραγγείλεις νωρίτερα φέτος τα ξύλα για το τζάκι. Ξέρεις, ένας συμμαθητής μου πέρυσι το χειμώνα έμεινε ολόκληρο το χειμώνα στο σπίτι του παππού του, γιατί οι γονείς του δεν είχαν λεφτά να πληρώσουν το πετρέλαιο και το σπίτι ήταν παγωμένο».

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

0

8

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Aπό την Κωνσταντίνα Καρυδάκη

ι στην κρίση; νο έ μ σ χι γα χρήματα; τυ λί υ ε ε μ τε ή σ η α σ ίμ α δ ε έ κ διασ Μπορούμε να άρχει δωρεάν π Υ ; λά α κ ε μ νά Γίνεται να περ

E E R F e r a e f i L n i s g n i h t Best

Ο

ι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν “ουδέν κακόν αμιγές καλού” και κάτι ήξεραν. Το κακό λοιπόν είναι η δύσκολη οικονομική κατάσταση που μας έχει περιορίσει στο σπίτι. Έτσι όμως δεν ξαναβρεθήκαμε οι οικογένειες που είχαμε ψιλοχαθεί στο κυνήγι όλο και περισσότερων υλικών αγαθών και μιας υποτιθέμενης καριέρας; Έτσι δεν ξαναβρεθήκαμε οι φίλοι, όχι πια σε απρόσωπα γκουρμέ εστιατόρια ή σε εκκωφαντικά μπουζούκια αλλά στα σπίτια μας για πάρτι ρεφενέ, για να δούμε ταινίες που μετά αναλύουμε μέχρι εξαντλήσεως, για να παίξουμε επιτραπέζια παιχνίδια με πολλά γέλια; Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι αυτά που μας κάνουν ευτυχισμένους δεν είναι τα ακριβά αυτοκίνητα και τα επώνυμα ρούχα αλλά οι απλές, καθημερινές χαρές της ζωής, που είναι διαθέσιμες σε όλους και δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα. Για τις ανάγκες της εν λόγω έρευνας, 2.000 άτομα ρωτήθηκαν ποιες είναι οι πιο σημαντικές απολαύσεις τους. Το 22% εξ αυτών διάλεξε το “γέλιο” ενώ στη δεύτερη θέση με 21%, ακολούθησε η συντροφιά με καλούς φίλους. Στην τρίτη θέση με ποσοστό 19% ήρθε η “τρυφερή αγκαλιά”. Η έρευνα αποδεικνύει ότι παρά την παγκόσμια φρενίτιδα για τα υλικά αγαθά, οι άνθρωποι βρίσκουν την ευχαρίστηση σε δραστηριότητες που δεν κοστίζουν ούτε ένα ευρώ. Μεταξύ των άλλων, στο top 10 των απολαύσεων που απαριθμούνται, ήταν η αίσθηση του ήλιου στο πρόσωπό μας, η ανάγνωση ενός καλού βιβλίου, ένας περίπατος και τα καθαρά σεντόνια στο κρεβάτι. Επίσης, μεγάλη απήχηση έχει το ηλιοβασίλεμα, οι

παλιές φωτογραφίες, οι αναμνήσεις και η μυρωδιά από το φρεσκοκομμένο γρασίδι. Η πόλη μας ευτυχώς προσφέρεται για ποδηλατοβόλτες, οργανωμένες (όπως η ποδηλατοβόλτα της Πέμπτης με τους Ποδηλάτες της Λάρισας) ή όχι. Ακόμη γίνονται ένα σωρό παρουσιάσεις βιβλίων που και δωρεάν είναι και πολύ ενδιαφέρουσες. Πότε επισκεφτήκατε τελευταία μια έκθεση ζωγραφικής; Δεν έχουν είσοδο και είναι λουτρό για τα μάτια και την ψυχή. Παρεπιπτόντως μη χάσετε την έκθεση των Μελά Καραγιάννη και Σωτήρη Γεροκώστα (Salvador) που θα εγκαινιαστεί στο Γαλλικό Ινστιτούτο στις 19 Οκτωβρίου. Έχετε επισκεφτεί ποτέ τη μόνιμη έκθεση Κατσίγρα, το θησαυρό μας, στη Δημοτική Πινακοθήκη; Περί τα τέλη Οκτωβρίου θα ξεκινήσουν οι προβολές της Τρίτης της Κινηματογραφικής Λέσχης του ΔΟΠΑΕΛ στο Χατζηγιάννειο με γενική είσοδο 4 ευρώ. Τις καλύτερες ταινίες της ζωής μου, εκεί τις έχω δει. Άσε που συναντάω ένα σωρό γνωστούς για κουβεντούλα. Το Θεσσαλικό θέατρο πάντα ανεβάζει αξιόλογες παραστάσεις με πολύ χαμηλό εισιτήριο (10 ευρώ και 7 ευρώ για μαθητές, φοιτητές, άνεργους). Τη χειμερινή σεζόν θα την εγκαινιάσει με την κωμωδία “Γιατρός με το στανιό” του Μολιέρου σε διασκευή και σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου που είδαμε το καλοκαίρι στην Αυλή του Μύλου ενώ πιστό στον προγραμματισμό των παράλληλων εκδηλώσεων, οργανώνει και φέτος το 4ο “Φεστιβάλ Θεάτρου Νέων Δημιουργών” στο Θέατρο του Μύλου. Το Φεστιβάλ θ’ αρχίσει στις 9 Οκτωβρίου και θα ολοκληρωθεί στις 23 Οκτωβρίου. Συμμετέχουν 5 θεατρικά σχήματα, με παραστάσεις που απέσπασαν άριστες κριτικές, όπου πρωτοπαίχτηκαν σε θέατρα της Αθήνας και στα Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Συγκεκριμένα 9 , 10/10 από το Θέατρο του Νέου Κόσμου «Το Χέρι» του Τιμ Κράουτς, 11,12,13,14/10 “Εταιρεία Θεάτρου Χώρος” «Erofilisynopsis», 16, 17/10 “Θέατρο του Νέου Κόσμου” Λούλας Αναγνωστάκη “Η Παρέλα-

ση”, 20, 21/10 “Εταιρεία Θεάτρου Sforaris” Γιάννη Καλαβριανού “Γιοί και κόρες” και 23/10 “Ο Οικονομο-νόλογος” (Stand-up economy) με το Νίκο Αρβανίτη. Επίσης, το Δημοτικό Ωδείο διοργανώνει τα “ κυριακάτικα πρωινά” με μουσική δωματίου ή ρεσιτάλ με πρώην μαθητές του που σήμερα είναι φτασμένοι επαγγελματίες με ελεύθερη είσοδο. Όπως τις προάλλες το ρεσιτάλ πιάνου της Ιωάννας Σιοπούδη με έργα Μπραμς. Στις Λέσχες Πολιτισμού του Δήμου θα βρείτε ένα τμήμα που σας ενδιαφέρει. Εκμάθηση παραδοσιακών χορών, ζούμπα (που είναι και της μόδας), ζωγραφικής, κατασκευής κοσμημάτων, με ελάχιστα χρήματα κάθε μήνα. Οι συναυλίες του Μουσικού Σχολείου, οι σχολικές θεατρικές παραστάσεις, το Μεσογειακό Φεστιβάλ Νέων Κινηματογραφιστών και οι παράλληλες εκδηλώσεις του, το Φεστιβάλ Πηνειού, κι ένα σωρό άλλα, τα οποία αν τα ψάξεις θα τα βρεις. Επειδή πολλοί συνάνθρωποί μας λόγω της κρίσης δεν έχουν ούτε τη δυνατότητα της δωρεάν ή φθηνής διασκέδασης, γιατί δεν έχουν σπίτι ή σιτίζονται σε συσσίτια ή έχουν προβλήματα υγείας και ανεπαρκή περίθαλψη κοκ, είναι καιρός να αποδείξουμε την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά μας. Να ενταχθούμε σε κάποια από τις δεκάδες οργανώσεις που βοηθούν συνανθρώπους μας. Δεν υπάρχει τίποτα που να δίνει μεγαλύτερη χαρά και ικανοποίηση από το να βοηθάς τον άλλον. Ο Γκάντι είχε πει “Πρέπει εσύ να αποτελείς την αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο”. Εάν αλλάξεις τον εαυτό σου, θα αλλάξεις τον κόσμο σου. Εάν αλλάξεις τον τρόπο σκέψης σου, τότε θα αλλάξουν οι ενέργειές σου, αλλά και το πώς αισθάνεσαι. Και με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος γύρω σου θα αλλάξει. Όχι μόνο γιατί πλέον θα βλέπεις το περιβάλλον σου μέσω νέων «φακών» σκέψης και συναισθημάτων, αλλά και γιατί η αλλαγή μέσα σου μπορεί να σου επιτρέψει να αναλάβεις δράση με τρόπους που δεν είχες ποτέ φανταστεί.

«Περί τα τέλη Οκτωβρίου θα ξεκινήσουν οι προβολές της Τρίτης της Κινηματογραφικής Λέσχης του ΔΟΠΑΕΛ στο Χατζηγιάννειο με γενική είσοδο 4 ευρώ. Τις καλύτερες ταινίες της ζωής μου, εκεί τις έχω δει. Άσε που συναντάω ένα σωρό γνωστούς για κουβεντούλα»

0

Επειδή στις μέρες μας κάθε ευρώ μετράει....

ΕΚΠΤΩΣΗ 10%

ΜΕΙΩΣΤΕ ΤΑ ΕΞΟ∆Α ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΣΑΣ!

ΦΕΡΤΕ ΜΑΣ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΘΑ ΣΑΣ ΜΕΙΩΣΟΥΜΕ ΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ !! ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ.

ε μ υ ο σ ύ ο κ α ς α Ελάτε να σ

Ασφαλιστικές & Χρηματοοικονομικές Συμβουλευτικές Υπηρεσίες

31ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 19 Ι 41221 Λάρισα Ι ΤΗΛ: 2410-531041, 2410-535744, Ι 6979208713 (What’s up) Ι e-mail:info@goldlife.gr. Ι http://goldlifelar.blogspot.gr Ι

10

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Aπό τον Χρήστο Μπεχλιβάνο Φωτ. Κώστας Μάντζιαρης

ΤΡΥΠΟΣΚΙΑΔΗΣ: ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΟΦΕΛΟΥΣ

2.000 επεμβάσεις καρδιάς

το χρόνο στο Πανεπιστημιακό

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

11

Από αριστερά ο Vice Chairman of the Department of Cardiovascular Medicine, Head, Heart Failure and Cardiac Transplant, Cleveland Clinic, κ. Randall C. Starling, ο Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας κ. Φίλιππος Τρυποσκιάδης και ο Καθηγητής, Ακαδημαϊκός του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, Η.Π.Α., και του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, κ. Χαρίσιος Μπουντούλας.

Έξι με οκτώ επεμβάσεις καρδιάς πραγματοποιούνται καθημερινά στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας από τους καρδιολόγους του ΠΓΝΛ που χαρίζουν ζωή στους ασθενείς, κυρίως στους Θεσσαλούς, με καρδιολογικά προβλήματα. Συνολικά στο ΠΓΝΛ γίνονται ετησίως 2.000 επεμβάσεις καρδιάς θα πει στο larissanet.gr ο

O

κ. Τρυποσκιάδης στο πλαίσιο των εργασιών του 15ου Καρδιολογικού Συνεδρίου Κεντρικής Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα από τις 11 έως τις 14 Οκτωβρίου, επισήμανε ότι η οικονομική ύφεση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει και το χώρο της υγείας, ενώ μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία να σκεφτούμε περισσότερο και ιδιαίτερα το κόστος στην Υγεία. Σε περιόδους κρίσης η εμπειρία δείχνει, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή μας, ότι αυξάνονται οι καρδιοπάθειες και το ψυχικό στρες καθώς οι συμπολίτες μας βρίσκονται σε μία πρωτόγνωρη δοκιμασία υπογράμμισε ο Καθηγητής. Ο Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας αναφερθείς στα

Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Διευθυντής της Καρδιολογικής

νέα καρδιολογικά φάρμακα, τα οποία κοστίζουν ακριβά, υπογράμμισε ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί η σχέση κόστους φαρμάκων και οφέλους για τον ασθενή. Ο Καθηγητής, Ακαδημαϊκός του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, Η.Π.Α., και του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, κ. Χαρίσιος Μπουντούλας εξήρε την προσπάθεια του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής, Καθηγητή κ. Φίλιππου Τρυποσκιάδη, ο οποίος παρά τις δυσκολίες της εποχής κατάφερε να διατηρήσει σε ένα άριστο επίπεδο το φετινό καρδιολογικό συνέδριο. Ο κ. Χαρ. Μπουντούλας αναφέρθηκε και στα νέα φάρμακα για την καρδιά, επισημαίνοντας πως και τα παλιότερα φάρμακα δεν είναι ευκαταφρόνητα. Συγκεκριμένα, ο κ. Μπουντούλας σημείωσε πως η συζήτηση και οι μελέτες για το κόστος των φαρμάκων και το αποτέλεσμα της θεραπείας έπρεπε να γίνουν προ εικοσαετίας. Δυστυχώς, σήμερα γίνονται όλα κάτω από

Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας κ. Φίλιππος Τρυποσκιάδης.

δραματικές συνθήκες πρόσθεσε ο Καθηγητής και ανέφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Στο έμφραγμα του μυοκαρδίου δίναμε τα τελευταία φάρμακα, κάτι που δεν συνέβαινε στην Αγγλία, διότι δεν πίστευαν πόσο καλύτερα είναι τα νέα φάρμακα». Το νέο φάρμακο για την καρδιά θέλει μία δεκαετία για να «ισορροπήσει» κατέληξε ο κ. Χαρ. Μπουντούλας. Οι ομιλητές του 15ου Καρδιολογικού Συνεδρίου Κεντρικής Ελλάδος επικεντρώθηκαν και στην ανάλυση των θυρεοειδικών παθήσεων που επηρεάζουν την καρδιά, στην κοιλιακή παχυσαρκία, η παρουσία της οποίας έχει λάβει επιδημικές διαστάσεις και συνοδεύεται από πλήθος δυσμενών καρδιαγγειακών επιδράσεων, στις σύγχρονες εξελίξεις σε καρδιολογικά ζητήματα όπως η οξεία, η χρόνια και η τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια, η επεμβατική αντιμετώπιση των βαλβιδοπαθειών και της στεφανιαίας νόσου, στις νεότερες τεχνικές απεικόνισης και τα νέα καρδιολογικά φάρμακα.

12

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Από την Βιβή Ζαχοπούλου Φωτ. larissanet.gr

Μ. Μούσιος: ∆εν πετάμε ούτε ψίχουλο...

Ε

λλάδα 2012... σε καιρούς οικονομικής κρίσης το «βασικό είδος τροφίμου με ιδιαίτερη θρεπτική αξία», το ψωμί δηλαδή, φαίνεται πως αποκτά ξανά την αξία και τη θέση που είχε παλιότερα στο τραπέζι. Τότε που οι καιροί ήταν δύσκολοι, που το «ψωμί με ψωμί» ήταν ένα από τα συνηθισμένα «γεύματα» στα νοικοκυριά. Πώς αντιμετωπίζεται λοιπόν σήμερα το ψωμί; Έχουν αλλάξει οι καταναλωτικές μας συνήθειες; Και κυρίως, σε μια περίοδο που ο καθένας δουλεύει κυριολεκτικά για το ψωμί του και που βασικά καταναλωτικά αγαθά τραβούν την ανιούσα, το ψωμί θα ακολουθήσει αυτή την πορεία; Ο Λαρισαίος πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος κ. Μιχάλης Μούσιος είναι κατηγορηματικός: «Παρόλο που το τελευταίο διάστημα είχαμε μια αύξηση της τάξης του 12% με 15% στην πρώτη ύλη, στα άλευρα δηλαδή, η τιμή του ψωμιού δεν πρόκειται να αυξηθεί. «Και αυτή την αύξηση», σύμφωνα με τον κ. Μούσιο, «όπως και τις προηγούμενες αυξήσεις σε όλα όσα συμβάλλουν στο κόστος παραγωγής, τις απορροφούν οι αρτοποιοί και δεν θα μετακυλήσουν ούτε σεντ στην κατανάλωση». Είναι γεγονός πως τον τελευταίο χρόνο έχει μειωθεί η παραγωγή ψωμιού κατά 5% με 6%. Σύμφωνα με τον κ. Μούσιο, αυτό θα πρέπει να ερμηνευτεί ως μείωση της σπατάλης περισσότερο παρά ως μείωση της κατανάλωσης. «Δεν πετάμε ούτε ψίχουλο», λέει ο κ. Μούσιος, έχουμε δηλαδή αλλάξει τις συνήθειές μας, «εκμεταλλευόμαστε» και την τελευταία μπουκιά. Μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο για συνταγές που χρησιμοποιούν το ψωμί της προηγούμενης ημέρας, μας δείχνει αυτό που συμβαίνει: πλέον αναζητούμε τρόπους να μην πετάμε τίποτα. Τα αρτοποιεία πάντως είναι από τους βασικούς υποστηρικτές της προσπάθειας που κάνει η Εκκλησία κι όχι μόνο για τη στήριξη και την βοήθεια ανθρώπων που δυσκολεύονται να αγοράσουν ακόμη και το ψωμί. Πολλαπλασιάζονται καθημερινά οι οικογένειες που έχουν τέτοιες ανάγκες, μας λέει ο κ. Μούσιος, τονίζοντας πως μια αχτίδα ελπίδας σε όλη αυτή την κατάσταση δίνουν οι νέοι άνθρωποι, που αυτοοργανώνονται, δημιουργούν ομάδες και συνδράμουν στο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της Eκκλησίας συγκεντρώνοντας τρόφιμα από διάφορες επιχειρήσεις και μοιράζοντάς τα σε συμπολίτες μας που έχουν ανάγκες. «Το μόνο που μπορείς να κάνεις στο σκοτάδι είναι να ονειρευτείς», καταλήγει ο κ. Μούσιος, συνιστώντας υπομονή και ψυχραιμία, ελπίζοντας στο καλύτερο…

H κρίση άλλαξε τις συνήθειες. Μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο για συνταγές που χρησιμοποιούν το ψωμί της προηγούμενης ημέρας, μας δείχνει αυτό που συμβαίνει: πλέον αναζητούμε τρόπους να μην πετάμε τίποτα» Ελπίδα αποτελούν οι νέοι άνθρωποι, που αυτοοργανώνονται, δημιουργούν ομάδες και συνδράμουν στο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο»

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

μεγάλη απόλαυση…

Ι Υπεύθυνος Μιλτιάδης Κουκουρίκης Ι Κουμουνδρούρου 13 (πεζόδρομος) Ι τηλ. 2410 250294

0

14

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Πώς θα ζεσταθούμε χωρίς να «καεί» η τσέπη μας

H

οικονομική κρίση και η ύφεση που πλήττει τη χώρα μας την τελευταία εξαετία άλλαξαν τον τρόπο σκέψης του έλληνα καταναλωτή. Τώρα, ακόμη και οι γαλαντόμοι λαρισαίοι σκέφτονται πως θα ζεσταθούν το φετινό χειμώνα χωρίς να πάρει «φωτιά» η τσέπη τους. Οι πρώτες διαμάχες έχουν ήδη ξεσπάσει στις πολυκατοικίες για τον τρόπο θέρμανσης το φετινό χειμώνα, ειδικά σε όσες μετρούν δεκαετίες και η θερμομόνωση αποτελεί άγνωστη λέξη, καθώς όσο πετρέλαιο και να κάψεις δύσκολα ζεσταίνονται οι χώροι. Καθοριστικός, πλέον, ο ρόλος του διαχειριστή που καλείται να ισορροπήσει μεταξύ της τυπικότητας, της εύρυθμης λειτουργίας της πολυκατοικίας και της αλληλεγγύης σε όσους αδυνατούν πραγματικά να πληρώσουν τα κοινόχρηστα. Σε αρκετές περιπτώσεις σε συνελεύσεις πολυκατοικιών ελήφθησαν αποφάσεις να μην υπάρξει κεντρική θέρμανση το φετινό χειμώνα και ο κάθε ιδιοκτήτης ή ενοικιαστής να κάνει το κουμάντο του για να ζεστάνει το σπίτι του! Βέβαια, τώρα τρέχει το πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», που επιδοτεί μέχρι 70% τους δικαιούχους για την τοποθέτηση κουφωμάτων νέας τεχνολογίας, θερμομόνωσης, αλλαγή καυστήρων κ.α. Ποτέ δεν είναι αργά για τους ιδιοκτήτες να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση του σπιτιού τους. ΜΙΚΡΑ ΜΥΣΤΙΚΑ Στα μικρά μυστικά για οικονομία στο κόστος θέρμανσης συγκαταλέγονται η σωστή θερμομόνωση, η αντικατάσταση των παλιών ενεργοβόρων συστημάτων, η σωστή ρύθμιση και φυσικά η συντήρηση

του λέβητα και των εγκαταστάσεων θέρμανσης από πιστοποιημένους συντηρητές, τα αυτόματα συστήματα θέρμανσης αλλά και η απλή ρύθμιση του θερμοστάτη! Για παράδειγμα, εάν ο θερμοστάτης ρυθμιστεί στους 21Ο τότε υπάρχει ένα ιδανικό περιβάλλον. Για κάθε βαθμό που αυξάνουμε το θερμοστάτη υπολογίζεται μία επιπλέον δαπάνη περίπου 7%! Εξάλλου, αρκετοί καταναλωτές έχουν αντικαταστήσει τους θερμοστάτες με ψηφιακούς για να ελέγχουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη θερμοκρασία και κατεβάζουν το δείκτη από τους 21Ο στους 20Ο ή ακόμη και τους 19Ο Κελσίου. Έτσι, μειώνουν το κόστος θέρμανσης. ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ Οι καταναλωτές ακόμη και στο παρά πέντε σκέμο θα επιλέξουν φτονται τι καύσιμο σότεροι προσπαφέτος. Οι περισσότεροι γούν από το ακριθούν να απαλλαγούν έλαιο θέρμανσης βό πλέον πετρέλαιο και στρέφονται είτε στο φυσικό μένει φθηνότερο, αέριο που παραμένει είτε επιλέγουν το υγραέριο, ενώ α των καταναλωτο μεγάλο κύμα τών καλοβλέπειι την επιστροφή α, στο τζάκι και στην ξυλόσομπα, αντική μερίδα καφυσικά μία σημαντική α συστήματα θέρλοβλέπει τα νέα ίναι τα υπέρυθρα μανσης, όπως είναι ελ που υπόσχονται θερμαντικά πάνελ εξοικονόμηση πόρων από 50% ατι- 80%, ή τα κλιματις στικά τελευταίας γενιάς, τις αντλί-ες θερμότητας (οικονομία 65% - 85%), κ.α.

Επίσης οι καταναλωτές στρέφονται στην αγορά ενεργειακών αερόθερμων σομπών (οι κατασκευαστές υπόσχονται οικονομία έως 75% στη θέρμανση), μετατρέπουν τα τζάκια σε ενεργειακά, ενώ στις πρώτες προτιμήσεις έρχεται και το πέλετ για ενεργειακά τζάκια, σόμπες και λέβητες. ΚΑΥΣΟΞΥΛΑ, ΜΠΡΙΓΚΕΤΑ Ή ΠΕΛΕΤ Τα καυσόξυλα, η μπριγκέτα και το πέλετ βρίσκονται φέτος στις πρώτες επιλογές των καταναλωτών. Οι τιμές στα καυσόξυλα για παράδειγμα κυμαίνονται από 140 ευρώ/τόνο μέχρι 190 ευρώ/τόνο ανάλογα με την περιοχή διάθεσης και παράδοσης. Η μέση τιμή στη Λάρισα κυμαίνεται από 150 – 160 ευρώ τον τόνο, ενώ το πέλετ πωλείται στα 300 ευρώ/τόνο. Συνήθως Συν οι περισσότεροι έμποροι καυσόξυλων στη στ Λάρισα παραδίδουν δωρεάν τα καυσόξυλα στο σ χώρο των καταναλωτών, ενώ ορισμένοι έχουν και συνεργεία που τα ανεβάζουν ό μέχρι και στον όροφο διαμονής του καταναλωτή. Ο καταναλωτής θα πρέπει να διαλέξει και το ξύλο που θέλει (οξιά, δρυς, δέντρο, ελιά κ.α.), ανάλογα με με τη χρήση, μεγαλύτερη διάρκεια, περισσότερη Επίσ πρέπει να προσέξει τα ξύλα φλόγα κ.α. Επίσης στεγνά κατά προτίμηση σκισμένα και να να είναι στεγνά, βάρο ή τον όγκο που θα παραγγείλει. ελέγξει το βάρος σίγ Το μόνο σίγουρο είναι ότι η στροφή των σ καυσόξυλα ανάγκασε τους καταναλωτών στα εμπόρ τοπικούς εμπόρους για να μπορέσουν να καλύαυξημ ψουν την αυξημένη ζήτηση να προχωρήσουν σε εισαγωγές από τις γειτονικές βαλκανικές χώ χώρες. Όσον αφορά τις επιλογές σ σόμπες και τα θερμαντικά στις π πάνελ, οι καταναλωτές δείχνουν να προτιμούν τα ελληνικής κατασκευής.

Μάριος Μπουρντένας ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

15

Καυσόξυλα ξυλομπριγκέτα – επαγγελματικά κάρβουνα

Δωρεάν διανομή στο χώρο σας Αναλαμβάνουμε συσκευασία και τοποθέτηση Tηλ. 2410 972126 – 6939 895217 Ι Μελισσοχώρι Λάρισας

Δωρεάν διανομή στο χώρο σας Αναλαμβάνουμε συσκευασία και τοποθέτηση Ι Tηλ. 2410 972126 Ι Κιν. 6939 895217 Ι Μελισσοχώρι Λάρισας

Ελληνικό προϊόν άριστης ποιότητας

Ενεργειακή αερόθερμη σόμπα

ΒΕΡΝΟΝ fire • Θερμαινόμενη περιοχή από 100 - 140 m2 • Ελληνικό προϊόν άριστης ποιότητας • Όμορφη απλή γραμμή με ντεκόρ INOX σατινέ στην πρόσοψη.

• ΑΜΕΣΗ απόδοση της θερμότητας.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ έως 75% στη θέρμανση • Κατασκευασμένη από χάλυβα 4 χιλιοστών, με ηλεκτροστατική βαφή υψηλής αντοχής (500°C) • Διατίθεται σε πέντε χρώματα: ΚΟΚΚΙΝΟ, ΜΠΟΡΝΤΩ, ΜΠΕΖ, ΓΚΡΙ, ΧΑΛΚΟΥ

Eπικοινωνία: Τηλ. 2413007667, 698 3525254 κ. Δημήτρης Κράβαρης e-mail: dimkrav@hotmail.com, www.vernon.gr

Μ Κ ξυ

16

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Από την Κωνσταντίνα Καρυδάκη Φωτ. Κώστας Μάντζιαρης

«Σήμερα η αγορά φεύγει από μας και πηγαίνει στα ξύλα. Πηγαίνει στο πέλετ. Θα είναι σωστό να κάνουν οι άνθρωποι αλλαγές στα σπίτια τους για τη θέρμανση και σε δυο χρόνια να φέρουν ένα “πράσινο τέλος”;»

“Μας περιμένει

δύσκολος χειμώνας” χειμώνας ”

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

17

συνέντευξη EΛΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟYΛΟΥ, πρόεδρος του Σωματείου Βενζινοπωλών ν. Λάρισας

H

Έλλη Παπαδοπούλου δε μασάει τα λόγια της. Τα λέει αντρίκια. Άλλωστε κάνει μια δουλειά που θεωρείται αντρική. Δεν είναι καθόλου αισιόδοξη ούτε ως πολίτης, ούτε ως επαγγελματίας γιατί αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις “είναι μακριά από την πραγματικότητα με τα πτυχία τους και τα γραφεία τους”. Ανησυχεί για το μέλλον του κλάδου αλλά και το μέλλον της χώρας. Είναι να μην ανησυχεί;

• Πώς θα βγάλουμε χειμώνα; Η βενζίνη πλησιάζει τα 2 ευρώ και το πετρέλαιο με την εξίσωση θα ξεπεράσει το 1,4. Αλλά αν είναι να παταχθεί το λαθρεμπόριο... Πολύ δύσκολα θα τον βγάλουμε το χειμώνα. Το θέμα της λαθρεμπορίας αναφέρθηκε πολλές φορές και στο παρελθόν. Δέκα χρόνια που είμαι στην Ομοσπονδία και στο Σωματείο έκαναν τις συγκεντρωτικές καταστάσεις για να πατάξουν το λαθρεμπόριο, μετά το πρόγραμμα Ήφαιστος για να πατάξουν το λαθρεμπόριο και τώρα πάμε σε άλλη λύση για να πατάξουν το λαθρεμπόριο. Εκείνο που καταλαβαίνω είναι ότι η πάταξη του λαθρεμπορίου είναι ένα πρόσχημα, θα ζει και θα βασιλεύει και θα γίνεται αφαίμαξη 3 με 4 δισ. ευρώ το χρόνο, το οποίο αφήνει αδιάφορους τους “μεγάλους” είτε είναι αιρετοί, είτε διορισμένοι. Διότι σε κάποια γραφεία συζητούνται πράγματα αυτή τη στιγμή με μεγάλη προχειρότητα.

• Τι συζητείται; Το επίδομα θέρμανσης. Τα γεωγραφικά και οικονομικά κριτήρια. Σε 10-15 μέρες δε προλαβαίνουν να βγάλουν καμιά σωστή απόφαση. Μπορεί αυτοί που πραγματικά το αξίζουν να μην το πάρουν. Και αυτό είναι όλο το επίδομα για το οποίο έγινε τόσος ντόρος; Με 300 και 400 ευρώ και με 100 που θα πάρει η πλειοψηφία θα σωθούν; Είναι τρία μπιτόνια πετρέλαιο. Δεν έχει κανένα λαϊκό αντίκρισμα. Η θέρμανση και τα βασικά προϊόντα διατροφής δεν έπρεπε ποτέ να παίρνουν αύξηση, ούτε σε περιόδους ευημερίας, πόσο μάλλον σε περίοδο λιτότητας. Είναι σωστό σε περίοδο ύφεσης, λιτότητας, ανεργίας, αύξησης του πληθωρισμού, να φορολογούν επιπλέον τη θέρμανση; Γιατί το μέτρο είναι καθαρά φοροεισπρακτικό.

• Δεν είναι δηλαδή για την πάταξη του λαθρεμπορίου; Πιστεύω πως θα αυξηθεί το λαθρεμπόριο. Πολλοί καταναλωτές ήδη μεταξύ σοβαρού και αστείου λένε “αγοράζουμε και λαθραίο αρκεί να είναι φθηνό να ζεστάνουμε τα παιδιά μας”. Δε θα ζητάνε και αποδείξεις αν μπορούν να το πάρουν φθηνότερα. Θα δημιουργηθούν καρτέλ στην αγορά. Και πριν με τις συγκεντρωτικές καταστάσεις και με τον Ήφαιστο, το μόνο που κατάφεραν ήταν η ραγδαία εξάπλωση του φυσικού αερίου. Τώρα όμως που ισοπεδώθηκαν όλα στο θέμα της ενέργειας και της θέρμανσης δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Ήδη ανακοινώθηκε και η αύξηση του υγραερίου που τρελάθηκαν οι καταναλωτές να πληρώνουν λεφτά να βάζουν υγραέριο. Όλα αυτά μας κάνουν πολύ δύσπιστους. Δεν υπάρχει μια σταθερότητα στην Ελλάδα, πού να αποτανθεί ο πολίτης. Ποιος θα του εξασφαλίσει την εργασία, την ασφάλιση, την παιδεία, την υγεία και τη θέρμανσή του.

• Εννοείς ότι είναι δικαιώματα κι όχι προνόμια. Είπες τη σωστή λέξη. Η λέξη δικαιώματα κερδήθηκε από τους πρόγονούς μας με αγώνες και τα χάσαμε όλα και δεν ήταν καν νύχτα. Μέρα μεσημέρι ήταν.

• Με τον κλάδο τι γίνεται; Έχουν κλείσει ήδη 2.000 βενζινάδικα, είμαστε 5.000 πρατήρια από τα οποία τα 2.000 ή θα κλείσουν ή είναι ανενεργά. Λειτουργούν ένα μήνα και τρεις μήνες κλείνουν. Είναι αυτά που δοκιμάζουν το τυχερό τους κάποιοι νέοι και φεύγουν. Ο σκοπός, εκεί που μας φέρνει η παγκοσμιοποίηση, είναι να μείνουν 2.000-3.000 πρατήρια τα οποία θα τα δώσουμε όσοι θα μείνουμε όσο – όσο στις εταιρείες χονδρικής και αυτές μαζί με τα διυλιστήρια θα κινήσουν όλη την αγορά της λιανικής.

• Θα είσαστε υπάλληλοι στα μαγαζιά σας; Θα είμαστε πλέον ένας ξεχασμένος κλάδος. Ίσως κάποια στιγμή, μετά από δύο χρόνια, δείτε μια αφίσα στη Λάρισα που να λέει “είμαι ο τελευταίος βενζινάς” από κάποιον συνάδελφό μας που θα έχει απομείνει. Οι περισσότεροι τώρα απεγνωσμένα τα νοικιάζουν ή τα πουλάνε. Από τις εταιρείες και τα διυλιστήρια πλέον θα υπάρχει μονοπώληση και στη λιανική.

• Και οι βενζινάδες όμως δεν έχουν κάνει πολλά στραβά; Οι πειραγμένες αντλίες... Δεν τα κάνουν οι βενζινάδες. Όταν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι ανύπαρκτοι κι όταν το ίδιο το κράτος κατευθύνει τον καταναλωτή στα πολύ φθηνά πρατήρια, φυσικό επόμενο είναι να υπάρξουν και τέτοια φαινόμενα. Κατευθύνουν τον κόσμο εδώ και χρόνια στα πολύ φθηνά πρατήρια χωρίς να κάνουν αναφορά αν αυτό το πρατήριο στο παρελθόν έχει συλληφθεί για παράνομες πράξεις κατά του κράτους και του καταναλωτή.

• Τι ζητάτε; Να κρατήσουμε τις δουλειές μας. Πρέπει να ανοίξει η αγορά. Μιλάνε για άνοιγμα. Εδώ κάνουν κλείσιμο. Να επιτραπεί η εισαγωγή καυσίμων από άλλες χώρες. Να υπάρχει επιλογή. Τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Το Δημόσιο αύξησε τον φόρο για να εισπράξει περισσότερα και πετυχαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η κατανάλωση έχει πέσει πάρα πολύ, φτάνει το 70% και το Δημόσιο έχει χάσει έσοδα και ο καταναλωτής αγοράζει πολύ ακριβά το καύσιμο. Τα αυτονόητα ζητάμε. Έναν προγραμματισμό. Συγκεκριμένα πράγματα. Τόσο θα έχει το πετρέλαιο, τόσο το υγραέριο, το φυσικό αέριο κλπ. Αν το κράτος θέλει να βγάλει 60 και 70% στα καύσιμα, αντί να έχει έσοδα θα έχει μείον.

• Πολύς κόσμος νομίζει ότι βάζετε στην τσέπη αυτό που εισπράττετε. Το ξέρω.

• Ενώ πόσο είναι αυτό που εισπράττετε; 63% είναι για το κράτος, 29% για το διυλιστήριο και το 8% που περισσεύει είναι για την εταιρεία πετρελαιοειδών, τον μεσάζοντα, το βυτίο και το πρατήριο.

• Είσαι αισιόδοξη; Δε μπορώ να είμαι. Γιατί η πραγματικότητα είναι πολύ μακριά από τα πτυχία τους και τα γραφεία τους. Δεν καταδέχονται να μιλήσουν με ανθρώπους του κλάδου. Σήμερα η αγορά φεύγει από μας και πηγαίνει στα ξύλα. Πηγαίνει στο πέλετ. Θα είναι σωστό να κάνουν οι άνθρωποι αλλαγές στα σπίτια τους για τη θέρμανση και σε δυο χρόνια να φέρουν ένα “πράσινο τέλος”; Μετά ο κόσμος πώς να έχει εμπιστοσύνη;

«Η θέρμανση και τα βασικά προϊόντα διατροφής δεν έπρεπε ποτέ να παίρνουν αύξηση, ούτε σε περιόδους ευημερίας, πόσο μάλλον σε περίοδο λιτότητας» «Με 300 ή 400 ευρώ επίδομα θέρμανσης και με 100 € που θα πάρει η πλειοψηφία θα σωθούν; Είναι τρία μπιτόνια πετρέλαιο. Δεν έχει κανένα λαϊκό αντίκρισμα»

18

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Καρυδάκη Φωτ. Κώστας Μάντζιαρης

συνέντευξη ΝΤIΝΟΣ ΔΙΑΜAΝΤΟΣ διπλ. Πολ. Μηχανικός, ενεργειακός επιθεωρητής

Το ενεργειακό σπίτι ωφελεί και την τσέπη και την υγεία «Το καινούριο σπίτι και ό,τι ριζικά ανακαινίζεται υποχρεωτικά πρέπει να πληροί τις προδιαγραφές του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης» «Η πολιτεία άργησε εννιά χρόνια στον ενεργειακό τομέα και στέρησε υγεία και ποιότητα στη διαβίωση του πολίτη, και δουλειά, όχι μόνο από μας»

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Αυτή τη φορά δεν αναζητήσαμε το Ντίνο Διαμάντο ως πρόεδρο του ΤΕΕ. Ούτε του ζητήσαμε την άποψή του για τα πολιτικά πράγματα, εθνικά και τοπικά. Λόγω κρίσης όλοι ψαχνόμαστε πώς να τη βγάλουμε φθηνότερα. Από πού να ξεκινήσει κανείς, αν όχι από το σπίτι του. Μπορεί ένα σπίτι να είναι οικονομικότερο και πιο υγιεινό; Ο κ. Διαμάντος λέει πως έχουμε πολλές επιλογές και με τις κατάλληλες παρεμβάσεις το σπίτι μας μπορεί να γίνει... ευάερο, ευήλιο και να μας κοστίζει λιγότερο.

• Είστε από τα επαγγέλματα που έχει τσακίσει η κρίση. Είναι γεγονός.

• Ο μηχανικός θεωρούνταν το τρίτο “χρυσοφόρο” επάγγελμα μετά το γιατρό και το δικηγόρο. Ανάλογα τις περιόδους μπορεί να ήταν και πρώτο. Μια καλή περίοδος ήταν από το 1990-1998 και μετά η περίοδος “θραύσης” από το 1999-2004 που πραγματικά και στο δημόσιο τομέα με έργα και κυρίως στον ιδιωτικό, υπήρξε μια έξαρση του επαγγέλματος. Τα σημάδια όμως κάμψης φάνηκαν ήδη από το 2004, άσχετα με την κρίση που ήρθε. Είχαν υπερφουσκωθεί οι αξίες των ακινήτων αλλά και οι υπηρεσίες που προσφέρονταν όχι μόνο από το μηχανικό αλλά παντός είδους υπηρεσίες. Από τον εργάτη μέχρι το μηχανικό. Και κυρίως, με το κόστος των υλικών όπου, πολλές φορές – και με την «πλάτη» της περιβόητης επιτροπής ανταγωνισμού- οι τιμές φθάνανε σε επίπεδο αισχροκέρδειας και δημιουργίας «καρτέλ» (βλέπε π.χ. σιδηρούς οπλισμός).

• Αυτό έφταιξε στο δικό σας κλάδο ή υπήρξαν και άλλες αιτίες; Για τον καταλογισμό των ευθυνών πρέπει να κοιτάμε πρώτα πού κάναμε λάθος εμείς. Λέγαμε πάρα πολλά χρόνια ότι το παραγωγικό μοντέλο στην Ελλάδα δεν είναι μόνο η οικοδομή. Και η μεταποίηση έχει έργα. Είτε οδοποιίας, είτε κτιριακά, είτε και Περιβαλλοντικά (π.χ. μονάδες επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων). Η βιομηχανία το ίδιο. Κάθε τι δηλαδή που μπορεί να φέρει απασχόληση ή προστιθέμενη αξία, περνάει μέσα από έργα υποδομής για να μπορεί να εξελιχθεί. Το επάγγελμα του μηχανικού το ασκούσαμε με λάθος τρόπο από ένα σημείο και πέρα. Ο καθένας μόνος του. Ενώ είναι μια ομαδική δουλειά. Ο αρχιτέκτονας, ο πολιτικός μηχανικός, ο μηχανολόγος, ο χημικός μηχανικός, ο χωροτάκτης, ο μηχανικός Περιβάλλοντος, έπρεπε να δουλεύουν ομαδικά. Είχαμε μια πρεμούρα όλοι να στήσουμε ένα γραφείο. Δεν κάναμε τη συλλογική δουλειά που έπρεπε. Εκτός όλων των άλλων και οι δουλειές που γίνανε, νομίζω ότι έγιναν γρήγορα, πολύ ακριβά και τελικά όχι έτσι όπως έπρεπε. Δε θέλω να αδικήσω τους εαυτούς μας, διότι η ποιότητα της δεκαετίας του 1970 και 1980 είναι πολύ χαμηλότερη από τη δεκαετία του 1990 και του 2000. Ήρθε και το καλό “μπαμ” το 2008 με τον ενεργειακό σχεδιασμό. Γιατί «ενεργειακός σχεδιασμός» είναι ο σχεδιασμός του σπιτιού ως κέλυφος (αρχιτεκτονικός βιοκλιματικός σχεδιασμός) σε συνδυασμό με την ασφάλεια που πάντα πρέπει να υπάρχει και με τον βέλτιστο σχεδιασμό και διαχείριση των δικτύων πόρων (νερό, ηλεκτρικό, θέρμανση, ποιότητα αέρα). Αυτό νομίζω ότι πλέον μας δίνει τη δυνατότητα σαν ομάδα, να δίνουμε στον πολίτη και φθηνότερη και ποιοτικότερη κατασκευή.

• Είναι φθηνότερη μια ενεργειακή κατασκευή; Βεβαίως. Το φθηνότερο δεν είναι απόλυτα, τι δίνω όταν το φτιάχνω. Είναι το ανηγμένο κόστος. Μια κατασκευή του ‘80 κατατάσσονταν σε μια ενεργειακή κατηγορία ενεργοβόρα. Τα κτίρια μετά το ‘90 ή τα τωρινά μπορούν να καταναλώνουν ως και 50 με 60% λιγότερη ενέργεια. Και βέβαια, ο απώτερος στόχος είναι το «κτίριο μηδενικής ενέργειας».

• Το θέμα είναι να μπορείς και να το αγοράσεις

φθηνό. Μπορείς να το αγοράσεις. Τα σπίτια τώρα μπορούν να γίνουν πολύ φθηνότερα από την εποχή που υπερτιμήθηκαν. Τη δεκαετία 1995-2005 που έγινε η έκρηξη στον ιδιωτικό τομέα προφανώς υπήρχε μια ακριβή κατοικία.

• Τώρα δεν είναι; Είναι παράδοξο. Όταν πέφτει η οικοδομική δραστηριότητα, όταν υποτιμάται η παροχή υπηρεσιών του μηχανικού, η μελέτη του, η επίβλεψή του ή η κατασκευή έχει υποτιμηθεί πολύ, σε σημείο που να κινδυνεύει ο πολίτης πλέον ψάχνοντας στο πανέρι να χάσει σημαντικά πράγματα. Είναι περίεργο λοιπόν ενώ όλα αυτά έχουν υποτιμηθεί, ο τιμάριθμος των οικοδομικών υλικών έχει αυξηθεί. Και εδώ είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία της επιτροπής ανταγωνισμού, την έχουμε καταγγείλει, του καρτέλ κάποιων υλικών που δρουν ασύδοτα στην Ελλάδα, πέρα από το πετρέλαιο κλπ.

• Παντού κάπως έτσι είναι πάντως. Ναι, αλλά σε μας δε μπορεί να είναι έτσι. Είναι ανεπίτρεπτο. Δε μπορεί η επιτροπή ανταγωνισμού που είναι πετρελαιάδες (κατά το πλούσιο βιογραφικό τους) κανά δυο μηχανικοί, με τα «συμφέροντά» τους, να μην ασχολούνται με το καρτέλ του πετρελαίου ή της βενζίνης και να ασχολούνται με το αν το Τεχνικό Επιμελητήριο πρέπει να έχει ελάχιστη διατίμηση στην παροχή υπηρεσίας δηλαδή στην αμοιβή μελέτης ή επίβλεψης ή δεν πρέπει να έχει κλπ. Νομίζω ότι σήμερα μπορούμε να παρέχουμε ποιοτικότερη υπηρεσία και φθηνότερη. Μερικές φορές και άμεσα φθηνότερη. Όχι μόνο με την απόσβεση. Ο περισσότερος κόσμος το τελευταίο πράγμα που σκέφτεται σήμερα είναι να αγοράσει σπίτι αλλά το πρώτο που σκέφτεται πια και νομίζω καλώς το σκέφτεται, είναι πώς θα κάνει το σπίτι του φθηνότερο. Πώς θα του κοστίζει λιγότερο ενεργειακά.

• Υπάρχει αυτή η δυνατότητα; Όταν χτίζεις πρέπει ο σχεδιασμός να είναι ενεργειακός. Τα υλικά και οι εγκαταστάσεις πρέπει να σου δίνουν λειτουργικό και οικονομικό σπίτι και μάλιστα με τη μέγιστη δυνατή βιοκλιματική απόδοση στη ζωή σου. Δηλαδή το μέγιστο δυνατό ποσοστό φυσικού φωτισμού, φυσικού αερισμού καθόλου μηχανικών μέσων κλιματισμού, θέρμανσης, ποιότητα αέρα κλπ.

• Αυτό δεν είναι μόνο οικονομικότερο αλλά και υγιεινότερο. Βεβαίως. Μιλάμε και για την υγεία και την ψυχολογία.

• Γι’ αυτόν που έχει ήδη σπίτι; Υπάρχει τρόπος να κάνεις ανακαίνιση και να καταστήσεις ποιοτικότερη και οικονομικότερη τη διαβίωση, αναλόγως σε ποια δεκαετία χτίστηκε και τι προβλήματα έχει.

• Δεν παίζει ρόλο αν είναι διαμέρισμα ή μονοκατοικία; Οι δυνατότητες στο διαμέρισμα δεν είναι μικρότερες; Δε θα έλεγα μικρότερες. Ίσως το κόστος να είναι μικρότερο για να κάνεις παρεμβάσεις παρά να το επιχειρήσεις σε μια μονοκατοικία. Πάντως τα διαμερίσματα τείνουν να γίνουν πια μονοκατοικίες μέσα στην πολυκατοικία. Πάρα πολλές οικοδομές εγκαταλείπουν την κοινοκτημοσύνη των κοινοχρήστων. Ό,τι υπάρχει κοινόχρηστο το ελαχιστοποιούν. Ακόμη και την καθαριότητα. Σε επίπεδο θέρμανσης είναι μεγάλο το ποσοστό αυτονομίας. Σ’ ένα μεταβατικό στάδιο, στις πολυκατοικίες υπήρχε αυτόνομη θέρμανση πετρελαίου ή αερίου αλλά με κεντρικό λέβητα. Ακολούθησε η ατομική 100%. Δε θέλει να βάλει κάποιος λεβητάκι για φυσικό αέριο και προτιμά να μείνει με το κλιματιστικό ή άλλο πρόχειρο σύστημα. Υγραέριο, υπέρυθρες κλπ. Τι μπορεί να γίνει καλύτερο; Εξωτερική θερμομόνωση. Ή αν δε μπορεί να γίνει εξωτερικά, υπάρχουν και εσωτερικά συστήματα που μπορούν να μονώσουν τους τοίχους. Εννοείται ότι τα κουφώματα είναι απαραίτητο να αντικατασταθούν. Σε διαμέρισμα που έχει παλιά κουφώματα χωρίς διπλά τζάμια, ή το αλουμίνιο είναι παλιά σειρά, πολύ λεπτό και χωρίς τις σημερινές προδιαγραφές, προφανώς πρέπει να αντικατασταθούν τα κουφώματα. Άρα στο κέλυφος του διαμερίσματος, η τοιχοποιία και τα κουφώματα σηματοδοτούν μια πρώτη παρέμβαση. Μετά μπαίνουμε μέσα και βλέπουμε τα δίκτυα πόρων. Θα έλεγα ότι και σε επίπεδο νερού μπορούν να επιτευχθεί εξοικονόμηση πόρων. Υπάρχουν έξυπνα συστήματα για το νερό ακόμα και για το κοινόχρηστο. Το νερό μπορεί να περιοριστεί πολύ. Και δεν το κάνεις μόνο για τα λεφτά. Το κάνεις για την υγεία, για την οικολογία και για τα λεφτά.

19

20

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

«Οι μηχανικοί και το ΤΕΕ έχουν καταλάβει πως πρέπει να κινηθεί η κοινωνική οικονομία, η οικονομία της αγοράς με ανταπόδοση στους ανθρώπους. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να «σπρώξουμε» την Πολιτεία προς τα …αυτονόητα. Αυτή όμως, δυστυχώς, βλέπουμε ότι μόνο στόχο πλέον, έχει την απαξία των επιστημόνων»

Τα ηλεκτρικά είναι μια άγνωστη πτυχή. Τα έξυπνα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να περιορίσουν πολύ το λογαριασμό της ΔΕΗ ή όποιου άλλου παρόχου. Υπάρχουν για παράδειγμα φωτοκύτταρα, μηχανισμοί που κλείνουν τα φώτα σ’ ένα δωμάτιο αν δεν υπάρχει παρουσία. Στη θέρμανση υπάρχει μεγάλο πεδίο να γίνουν αλλαγές, αναβάθμιση ενεργειακή και εξοικονόμηση οικονομική. Τα συστήματα βέβαια στη θέρμανση είναι πολλά. Μπορείς να βάλεις αέριο, πέλετ, ενεργειακά τζάκια που με αεραγωγούς θερμαίνουν όλο το σπίτι και δίνουν και ζεστό νερό. Και βέβαια, σύγχρονα συστήματα που, μπορεί να παρακολουθείται ανά χώρο η θερμοκρασία και να ρυθμίζεται εξοικονομώντας αρκετά.

• Ο μηχανικός τι χρειάζεται; Να κάνει τη μελέτη. Το ενεργειακό πιστοποιητικό σε πρώτη φάση, μέσω του οποίου δείχνει στον ιδιοκτήτη τι παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν με το κόστος και την απόδοση των παρεμβάσεων (ποσοστό εξοικονόμησης και χρόνο απόσβεσης κόστους). Και από τη μελέτη (το ενεργειακό πιστοποιητικό το συνοδεύουν και οι μελέτες εφαρμογής π.χ. θέρμανσης) προχωρά στην υλοποίηση.

• Το ενεργειακό πιστοποιητικό είναι υποχρεωτικό; Το καινούριο σπίτι και ό,τι ριζικά ανακαινίζεται υποχρεωτικά πρέπει να πληροί τις προδιαγραφές του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης.

• Εγώ που έχω ένα σπίτι που δεν το ανακαινίζω, είμαι υποχρεωμένη να βγάλω τέτοιο πιστοποιητικό; Όχι. Αν το πουλήσεις ή το νοικιάσεις και είναι πάνω από

50 τετραγωνικά τότε υποχρεούσαι να βγάλεις ενεργειακό πιστοποιητικό το οποίο ισχύει για δέκα χρόνια άσχετα αν αλλάξει ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής. Δεν πρέπει όμως να αλλάξει το διαμέρισμα. Δηλαδή αν έχω ένα διαμέρισμα 50 τετραγωνικά και πάρω και το δίπλα και το κάνω 100 τετραγωνικά, τότε θα αλλάξει το ενεργειακό πιστοποιητικό. Υπάρχουν μέσα στο πιστοποιητικό, η κατάταξη του χώρου της ιδιοκτησίας σε μια ενεργειακή κατηγορία, οι προτάσεις, μέχρι τρία κοστολογημένα εναλλακτικά σενάρια και ο χρόνος απόσβεσης. Με απλά λόγια οι ενέργειες, οι εργασίες που μπορούν να γίνουν για να αναβαθμιστεί η ιδιοκτησία, δεν είναι υποχρεωτικό να τις κάνεις βέβαια, αλλά θα ξέρεις ότι αν τώρα καταναλώνεις 100, τί θα καταναλώνεις μετά τις ενέργειες.

• Ποιοι βγάζουν τα πιστοποιητικά; Διπλωματούχοι μηχανικοί ή τεχνολόγοι οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο των ενεργειακών επιθεωρητών του ΥΠΕΚΑ. Δε μπορεί να τα βγάλει κανένας άλλος.

• Δεν είναι όλοι; Όχι, αυτοί που ενδιαφέρθηκαν και αυτοί που έχουν τα προσόντα.

• Η πολιτεία άργησε στο θέμα του ενεργειακού τομέα. Όταν η πολιτεία, μια οδηγία του ‘99 την κάνει πράξη το 2008... Εννιά χρόνια η ελληνική πολιτεία στέρησε και υγεία και ποιότητα στη διαβίωση του πολίτη, και δουλειά, όχι μόνο από μας. Όλα αυτά σαν παρεμβάσεις αφορούν σ’ ένα σωρό επαγγέλματα. Και χρήμα στο ΑΕΠ. Το τοπικό και το γενικό. Άρα η πολιτεία άργησε εννιά χρόνια.

• Πόσο κοστίζει το πιστοποιητικό για τον ιδιοκτήτη; Αυτή τη στιγμή κοστίζει 2 ευρώ το τετραγωνικό με ελάχιστη τιμή για την κατοικία 150 ευρώ και 300 ευρώ ελάχιστη τιμή για τον επαγγελματικό χώρο. Συν το ΦΠΑ και τις κρατήσεις. Δηλαδή 210 και 420 αντίστοιχα. Είναι πολλά 150 ευρώ αμοιβή μηχανικού (που περιλαμβάνει συγκέντρωση στοιχείων, αυτοψία, έλεγχο & ανάλυση στοιχείων, έκδοση και σφραγίδα του ΠΕΑ) που ισχύει για 10 χρόνια και σου δίνει τρία σενάρια κοστολογημένα και πότε αποσβένονται; • Πώς τα βλέπεις τα πράγματα για τους μηχανικούς και γενικότερα; Πολύ δύσκολα. Κλείνουν γραφεία αλλά το χειρότερο είναι η απαξίωση της επιστημονικής και της κοινωνικής αξιοπρέπειας. Μιλάω για την πολιτική η οποία διαμορφώνει την αγορά. Για το κούρεμα των ταμείων. Είναι τραγική η κατάσταση, η οποία συμπαρασύρει όχι μόνο το μηχανικό. Συμπαρασύρει τον εργάτη που δε δουλεύει, τον επιχειρηματία με τα οικοδομικά υλικά και ό,τι άλλο μπαίνει στην οικοδομή και την κατασκευή τη δημόσια και την ιδιωτική, συμπαρασύρει τους πάντες.

• Αυτό συμβαίνει επειδή δε μπορεί να γίνει αλλιώς; Όχι, οι μηχανικοί και το ΤΕΕ έχουν καταλάβει πως πρέπει να κινηθεί η κοινωνική οικονομία, η οικονομία της αγοράς με ανταπόδοση στους ανθρώπους. Και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να «σπρώξουμε» την Πολιτεία προς τα …αυτονόητα. Αυτή όμως, δυστυχώς, βλέπουμε ότι μόνο στόχο πλέον, έχει την απαξία των επιστημόνων. Και γι’ αυτό εξοργιζόμαστε.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΤΑ ΣΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ART THERM

Θέρμανση με υπέρυθρη θερμότητα

Τα προϊόντα ART THERM ελληνικής κατασκευής, προσφέρουν έναν εναλλακτικό τρόπο θέρμανσης χαμηλής κατανάλωσης και υψηλής αισθητικής. Είναι μια επαναστατική μέθοδος ατομικής θέρμανσης για οικιακούς ή επαγγελματικούς χώρους, που εξοικονομεί ενέργεια παράγοντας θερμότητα όμοια με αυτή που παράγει ο ήλιος. ΣΥΣΤHΜΑ ΘEΡΜΑΝΣΗΣ ART THERM Το σύστημα υπέρυθρης θέρμανσης ART THERM, σε αντίθεση με τα συνήθη θερμαντικά σώματα, θερμαίνει τα αντικείμενα και τα δομικά στοιχεία κάθε χώρου αλλά και τους ανθρώπους χωρίς να χρησιμοποιείται ο αέρας για τη μεταφορά θερμότητας. Έτσι, π.χ. οι τοίχοι και τα αντικείμενα αποθηκεύουν την θερμότητα για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι ο αέρας και την επιστρέφουν στον χώρο. Ο άνθρωπος αισθάνεται ευχάριστα λόγω του συνδυασμού της χαμηλότερης θερμοκρασίας του αέρα στον χώρο με τις υψηλότερες θερμοκρασίες των τοίχων και την ελάχιστη επιβάρυνση του αέρα με σκόνη (δεν δημιουργούνται ρεύματα θερμού-ψυχρού αέρα, ο αέρας δεν ανακυκλώνεται και έτσι δεν δημιουργείται κυκλοφορία σκόνης στο χώρο). Στα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα του συστήματος περιλαμ-

βάνονται επίσης η απλή εγκατάσταση, η πλήρης αποδέσμευση από θέματα συντήρησης και κυρίως ο μοναδικός και πρωτοποριακός σχεδιασμός κάθε θερμαντικού σώματος (Innovative Design). Επίσης δεν απαιτείται κεντρική μονάδα (π.χ. λεβητοστάσιο) ούτε χώρος αποθήκευσης καυσίμου (π.χ. δεξαμενή πετρελαίου), με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση διαθέσιμων χώρων για άλλη χρήση (π.χ. αποθήκη, γραφείο, ξενώνας, κ.λ.π.). Ο κατάλογος των προϊόντων ART THERM περιέχει διάφορα σχέδια, τα οποία με την ερευνά και την ανάπτυξη συνεχώς εμπλουτίζονται. Το περιμετρικό πλαίσιο κάθε σώματος μπορεί να παραγγελθεί ως χρώμιο, αλουμίνιο, ξύλο καθώς και σε λευκή έκδοση. Τα θερμαντικά στοιχεία είναι έτσι κατασκευασμένα, ώστε με την καλυμμένη στήριξη τους να μπορούν να τοποθετηθούν σε κάθε τοίχο και με τις κατάλληλες γωνίες να μπορούν να τοποθετηθούν και στο ταβάνι. Μοναδική προϋπόθεση για την εγκατάσταση τους είναι η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. ΚΑΤΑΝAΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ Η χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος των θερμαντικών σωμάτων της ART THERM, όπου η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται σε υπέρυ-

21

θρη θερμότητα χωρίς απώλειες, εγγυώνται την οικονομικότερη δυνατή λειτουργία. Ένα θερμαντικό σώμα διαστάσεων 120x60cm και ηλεκτρικής ισχύος 920Watt επαρκεί για τη θέρμανση χώρου περίπου 12-15m2. Κάθε θερμαντικό σώμα συνδεδεμένο σε θερμοστάτη καταναλώνει μόνο 40 έως 60% της εγκαταστημένης ισχύος. ΠΛΕΟΝΕΚΤHΜΑΤΑ • Πολύ χαμηλότερο κόστος κατανάλωσης σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης (έως 70%) • Μεγάλη διάρκεια ζωής • Εκτυπώσιμη γυάλινη επιφάνεια σε κρύσταλλο ασφαλείας • Αποτροπή δημιουργίας μούχλας στους τοίχους • Δεν απαιτείται συντήρηση (όπως όλα τα συμβατικά συστήματα) • Εξοικονόμηση χώρου (τοποθετούνται στους τοίχους ή στην οροφή) • Άριστη διάχυση θερμότητας • Ομοιόμορφη θερμοκρασία (διαφορά θερμοκρασίας οροφής και δαπέδου 2οC) • Τόνωση του ανοσοποιητικού • Περιορισμό της κυκλοφορίας της σκόνης στο χώρο • Απόλυτα ασφαλής εγκατάσταση και λειτουργία Η θερμοκρασία λειτουργίας κάθε θερμαντικού σώματος είναι περίπου 105οC.

22

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Φυσικό αέριο και περιβάλλον

Ο

ι κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη οφείλονται κυρίως στις δραστηριότητες της ανθρώπινης παρέμβασης. Ως επιβεβλημένη λύση απέναντι στην οικολογική καταστροφή που συντελείται εμφανίζονται οι “καθαρές” μορφές ενέργειας, οι οποίες συντελούν λιγότερο στη μόλυνση της ατμόσφαιρας και στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. «Το φυσικό αέριο ως η καθαρότερη πηγή πρωτογενούς ενέργειας, μετά τις ανανεώσιμες μορφές, είναι το ευγενέστερο καύσιμο ευρείας χρήσης. Η χρήση του συμβάλει σημαντικά στην βελτίωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα και κατά συνέπεια στην υγεία όλων μας, καθώς κατά την καύση του εκπέμπει σαφώς λιγότερους ρύπους σε σχέση με τα άλλα καύσιμα» τονίζει ο κ. Λεωνίδας Μπακούρας, Διευθυντής Εμπορικών Δραστηριοτήτων Ε.Π.Α. Θεσσαλίας ΑΕ. «Τα περιβαλλοντικά οφέλη και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους της Θεσσαλίας από την ενδεκαετή χρήση του φυσικού αερίου στον οικιακό, εμπορικό και βιομηχανικό τομέα είναι τεράστια. Πιο συγκεκριμένα στο διάστημα 2000 – 2011 καταναλώθηκαν περισσότερα από 846 εκ. Νm3 φυσικού αερίου, υποκαθιστώντας το πετρέλαιο θέρμανσης και το μαζούτ, με αποτέλεσμα να μην επιβαρυνθεί η ατμόσφαιρα από σημαντικές ποσότητες ρύπων διοξειδίου του άνθρακα (CO2), διοξειδίου του θείου (SO2), μονοξειδίου του άνθρακα (CO), μονοξειδίου του αζώτου (NO), υδρογονανθράκων (HC) και μικροσωματιδίων (ΡΜ). Επιλέγοντας το φυσικό αέριο δεν επωφελείται μόνο ο χρήστης αλλά όλο το κοινωνικό σύνολο» επισημαίνει ο κ.

Μπακούρας και παρουσιάζει στοιχεία για τον αριθμό των πελατών, τα οφέλη φυσικού αερίου και την τιμή. Συγκεκριμένα, ο κ. Μπακούρας επισημαίνει: Αύξηση Αριθμού Πελατών “Εκτός από τα περιβαλλοντικά οφέλη που προσφέρει η χρήση του φυσικού αερίου, παρέχει εξοικονόμηση η οποία στις μέρες μας είναι πρωτεύον θέμα. Το έντονο ενδιαφέρον για το φυσικό αέριο το οποίο καταγράφεται από τις αρχές του έτους συνεχίζεται. Ήδη έως τις 31/08/12 έχουν συνάψει συμβόλαιο για σύνδεση 5.068 νέοι πελάτες και εκτιμάται ότι το ενδιαφέρον θα συνεχιστεί αυξανόμενο έως το τέλος του έτους. Μέχρι σήμερα πάνω από 160.000 πολίτες επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα της χρήσης φυσικού αερίου. Οφέλη φυσικού αερίου Η χρήση φυσικού αερίου, σε κάθε της μορφή, εκτός από οικονομία, προσφέρει σημαντικά οφέλη όπως ευκολία στη χρήση, καθαριότητα χώρου, μειωμένο κόστος συντήρησης συσκευών, ακρίβεια στην μέτρηση και χρέωση μετά την κατανάλωση. Τιμή και εξοικονόμηση Ενόψει της έναρξης της χειμερινής περιόδου η τιμή του φυσικού αερίου παραμένει ανταγωνιστική σε σύγκριση με τις τιμές των άλλων ενεργειακών προϊόντων. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, τον μήνα Οκτώβριο η τελική τιμή προς τον καταναλωτή δεν προβλέπεται να υπερβεί τα 0,83-0,87 €/κυβικό ενώ τους επόμενους χειμερινούς μήνες η τιμή αναμένεται να διατηρηθεί περίπου στα ίδια επίπεδα.

Ο κ. Λεωνίδας Μπακούρας, Διευθυντής Εμπορικών Δραστηριοτήτων Ε.Π.Α. Θεσσαλίας ΑΕ

Σύμφωνα με τις ως τώρα ανακοινώσεις, στις 15 Οκτωβρίου 2012 αναμένεται να γίνει η εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης με το 80% του ειδικού φόρου που επιβάλλεται στο πετρέλαιο κίνησης. Κατά συνέπεια, με βάση τις σημερινές τιμές, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα διαμορφωθεί περίπου στα 1,40 €/lt. Η αύξηση αυτή, που οφείλεται στην αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στο πετρέλαιο, δεν επηρεάζει τις τιμές του φυσικού αερίου, καθώς δεν προκαλείται από αύξηση στις διεθνείς τιμές των πετρελαιοειδών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαμόρφωση της τιμής του φυσικού αερίου δεν έχει καμία σχέση με την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. H εξέλιξη των μηνιαίων τιμών φυσικού αερίου, διαμορφώνεται από το κόστος αγοράς φυσικού αερίου (την εισαγωγή του φ.α. στην Ελλάδα), ως συνέπεια της διακύμανσης των διεθνών τιμών πετρελαιοειδών και όχι στην εξέλιξη της εγχώριας τιμής διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης ή κίνησης. Συνεπώς, συγκριτικά με το πετρέλαιο θέρμανσης οι καταναλωτές φυσικού αερίου θα επωφεληθούν, καθώς η εξοικονόμηση έναντι του πετρελαίου θα υπερβεί τα επίπεδα εξοικονόμησης των περασμένων ετών». «Η Ε.Π.Α. Θεσσαλίας έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη και την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού, το οποίο γνωρίζει ότι η χρήση φυσικού αερίου αποτελεί μία επένδυση για την οικονομία αλλά και την βελτίωση της ποιότητας ζωής» καταλήγει ο κ. Μπακούρας.

«Τα περιβαλλοντικά οφέλη και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους της Θεσσαλίας από την ενδεκαετή χρήση του φυσικού αερίου στον οικιακό, εμπορικό και βιομηχανικό τομέα είναι τεράστια

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

0

24

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Η Σ Α Ι Σ Υ Ο Ρ ΠΑ

«Σ

ΚΟΣΜΑΣ ΥΙΟΙ ΟΕ: 45 ΧΡΟΝΙΑ ΑΞΙΑ ΣΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΑΣ

Ζεσταίνει το χώρο σας

την ΚΟΣΜΑΣ ΥΙΟΙ ΟΕ ο καθένας μπορεί να συνδυάσει την ποιότητα, την αξιοπιστία, την aftersale υποστήριξη της εταιρίας και να ολοκληρωθεί το πακέτο για απόλυτη οικονομία στην θέρμανση» Αν υπάρχει μια ερώτηση που στριφογυρίζει στο μυαλό κάθε Έλληνα σήμερα, αυτή δεν είναι άλλη από το «πως θα ζεσταθούμε». Η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση δεν είναι καθόλου εύκολη κι’ αυτό γιατί κάθε απάντηση… κοστίζει! Επειδή λοιπόν κάθε πρόβλημα έχει και τη λύση του, ο ασφαλέστερος δρόμος για να την ανακαλύψει κάποιος είναι αν απευθυνθεί στον ειδικό. Και ο ειδικός στην περίπτωσή μας είναι μια εταιρία που μετράει αισίως 45 χρόνια ζωής. Την εταιρία ΥΙΟΙ ΚΟΣΜΑ ΟΕ. Η εταιρία ΚΟΣΜΑ ΥΙΟΙ Ο.Ε., ξεκίνησε τα πρώτα βήματα το 1969 παρέχοντας στους πελάτες της καυσόξυλα (δρυ, πουρνάρι, κουμαριά, οξιά) χαμηλής υγρασίας (περσινής κοπής) και αποκλειστικά από ελληνικά δάση. Η ΚΟΣΜΑ ΥΙΟΙ Ο.Ε. αποτελεί μια ανοδικά αναπτυσσόμενη εταιρία στο χώρο του ξύλου ως καύσιμη υλη. Η πολυετής παρουσία της στο χώρο του ξύλου, η ανάγκη της για εξέλιξη, η εμπιστοσύνη που κέρδισε από τους πελάτες καθώς και η επιτακτική ανάγκη για εναλλακτικές πηγές θέρμανσης της δύσκολης εποχής που διανύουμε οδήγησε την εταιρία στην έρευνα και εύρεση εναλλακτικών λύσεων θέρμανσης και φυσικά μόνο στο αντικείμενο που τόσα χρόνια δουλεύει και γνωρίζει πολύ καλά «το ξύλο και τα παράγωγά του». Έτσι εκτός από το ξύλο λύσεις όπως το Pellet ή η μπριγκέτα, βοήθησαν την εταιρία να φτάσει στις πρώτες θέσεις της προτίμησης του αγοραστικού κοινού την σεζόν 2011-2012. Αποκλειστικοί αντιπρόσωποι Ελλάδος εκ των κορυφαίων εταιριών, της CHT (με πιστοποίηση TUV Γερμανίας – στις πρώτες θέσεις των πωλήσεων στην Γερμανική

•Info

αγορά), καυστήρες PELLET - ξύλου -βιομάζας - Τζάκια καλοριφέρ, καθώς επίσης και την μοναδικού Design, ποιότητας την Ιταλική LA NORDICA-EXTRAFLAME (αντιπρόσωποι Λάρισας και Μαγνησίας) λέβητες/σόμπες pellet και ξύλου. Απόδειξη η τοποθέτηση πολλών συστημάτων θέρμανσης χωρίς δυσκολία από εξειδικευμένο προσωπικό με άριστη γνώση για την σωστή λειτουργία και ρύθμιση των μηχανημάτων και φυσικά πάντα κοντά σας μετά από την τοποθέτηση σε κάθε σας ζήτηση. Από μία απλή οικιακή εγκατάσταση έως εγκαταστάσεις σε εργοστάσια ή ξενοδοχεία οι πελάτες της εταιρίας ΚΟΣΜΑΣ ΥΙΟΙ Ο.Ε μπορούν να μιλήσουν για την ποιότητα Κοσμά σε λέβητες/ καυστήρες πέλλετ και ξύλου από 10 kw έως και 2000kw!. Σην έκθεσή της εταιρίας ο καθένας μπορεί να ενημερωθεί και να κινηθεί γρήγορα για νέες μεθόδους θέρμανσης μιας και οι παλαιότερες πηγές θέρμανσης θεωρούνται πλέον οικονομικά απαγορευτικές. Έτσι ο καθένας μπορεί να συνδυάσει την ποιότητα, την αξιοπιστία, την aftersale υποστήριξη της εταιρίας και να ολοκληρωθεί το πακέτο για απόλυτη οικονομία στην θέρμανση. Προμηθευτήτε λοιπόν σήμερα την καύσιμη ύλη σας (καυσόξυλο – πέλλετ – μπριγκέτα ) από την εταιρία ΚΟΣΜΑΣ ΥΙΟΙ ΟΕ στην καλύτερη τιμή αγοράς – ποιότητας για την απόλυτη καύση. «Με σεβασμό πάντοτε στον πελάτη αλλά και στο περιβάλλον συνεχίζουμε την πορεία μας ελπίζοντας να συνεχίσουμε να βλέπουμε το χαμόγελο στο πρόσωπό σας όταν μας επισκέπτεστε στην καινούρια μας έκθεση στο 9χλμ Παλαιάς Εθνικής οδού Λάρισας – Βόλου, τηλ. 2410 972 500 ΥΙΟΙ ΚΟΣΜΑ Ο.Ε.» υποστηρίζουν τα αδέρφια Ανδρέας και Πάνος Κοσμάς. Ξεκινήστε λοιπόν πρώτα επισκεπτόμενοι την ιστοσελίδα της εταιρίας www.kosmaswood.gr και μετά περάστε μια βόλτα από την καινούργια έκθεση της εταιρίας. Η ζέστη στο χώρο σας θα έρθει πιο γρήγορα και πιο οικονομικά.

KOΣΜΑΣ ΥΙΟΙ Ο.Ε.: 9o ΧΛΜ ΠΕΟ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΒΟΛΟΥ Τηλ.: 2410 972500, website: www.kosmaswood.gr e-mail: info@kosmaswood.gr

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ς γρήγορα και οικονομικά «Στην ΚΟΣΜΑΣ ΥΙΟΙ ΟΕ ο καθένας μπορεί να συνδυάσει την ποιότητα, την αξιοπιστία, την aftersale υποστήριξη της εταιρίας και να ολοκληρωθεί το πακέτο για απόλυτη οικονομία στην θέρμανση»

25

26

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

από την Κωνσταντίνα Καρυδάκη

H

πατάτα ήταν μόνο η αρχή. Μοιράζοντας πατάτες χωρίς μεσάζοντες, απευθείας δηλαδή από τον παραγωγό και σε πολύ χαμηλότερη τιμή από αυτή της αγοράς, ξεκίνησαν τη δράση τους τον περασμένο Φεβρουάριο, οι Ενεργοί Πολίτες Λάρισας. Από τότε μοίρασαν και άλλα προϊόντα πρώτης ανάγκης χωρίς τη μεσολάβηση κερδοσκόπων, όπως ρύζι, αλεύρι, λάδι, όσπρια..., κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των συμπολιτών, τόσο για την άρτια οργάνωσή τους, όσο και για το γεγονός ότι δεν παίρνουν ΚΑΝΕΝΑ προσωπικό αντάλλαγμα. Όπως λένε οι ίδιοι, ό,τι κάνουν είναι για τη χαρά της επικοινωνίας και της κοινωνικής προσφοράς, αφού μέρος των προϊόντων που διατίθενται, προσφέρεται ως δωρεά σε ιδρύματα και οικονομικά αδύναμες οικογένειες. Εκτός όμως από τις διανομές τροφίμων, οι Ενεργοί Πολίτες προχώρησαν και σε άλλες δράσεις περιβαλλοντικού και κοινωνικού περιεχομένου: από τη διάσωση των κρίνων της παραλίας του Αγιοκάμπου μέχρι τη δημιουργία Κέντρου Αλληλεγγύης. Μιλώντας με τα μέλη της κίνησης Γιώργο Τράντα, Εύη Καλούδη και Βάντα Ζαχαρακοπούλου, έμεινα έκπληκτη από την ανιδιοτέλειά τους, τον ενθουσιασμό τους, την προσήλωσή τους στις αρχές της ισότητας, της αλληλεγγύης, του εθελοντισμού, την προσήλωσή τους στο σύνθημα «Μαζί μπορούμε αλλιώς» . Καμιά σχέση με το προφίλ του γκρινιάρη Έλληνα, που του φταίνε μονίμως οι άλλοι, με τον «ωχαδελφέ» Έλληνα, τον πολίτη του καναπέ, αυτόν που θέλει να γίνει πρωθυπουργός για μια μέρα για να αλλάξει τα πράγματα! Κι επειδή δε γίνεται, δεν αλλάζει τίποτα. Ε! λοιπόν αλλάζει και χωρίς να γίνεις πρωθυπουργός, αρκεί να γίνεις Ενεργός Πολίτης. Πολίτης δηλαδή από... άλλον πλανήτη!

• Ποια ήταν η αφορμή; - Η κρίση ήταν η αφορμή. Μια ομάδα φίλων και γνωστών που συναντηθήκαμε και στους “αγανακτισμένους” ή που επικοινωνούμε μέσω του διαδικτύου, αναρωτηθήκαμε “εμείς τι κάνουμε για όλα αυτά που συμβαίνουν;”. Όλα ξεκίνησαν από μια ανησυχία κάποιων που δε μπορούσαν να κάθονται με σταυρωμένα χέρια. Θελήσαμε να γίνουμε αλληλέγγυοι, να προστατεύσουμε τον τόπο μας, το περιβάλλον, τους ανθρώπους γύρω μας. Δε θέλαμε να γίνουμε σωτήρες ή υπεράνθρωποι. “Να προστατεύσουμε” είναι βαριά κουβέντα. Να συμβάλλουμε, να βοηθήσουμε. Αποφασίσαμε λοιπόν, να δημιουργήσουμε μια κίνηση πολιτών, στα χνάρια άλλων, με βασική αρχή, η κίνηση αυτή να είναι ακηδεμόνευτη και ανεξάρτητη. Χωρίς καταστατικό. Δε θέλαμε να έχουμε σωματειακή δομή. Όχι γιατί δε μπορούσαμε να πληρώσουμε 25 άτομα την αναγνώριση στο Πρωτοδικείο. Δε θέλαμε να εξελιχθούμε σε κίνηση – σφραγίδα με πρόεδρο, γραμματέα, ταμία. Ούτε θέλαμε να γίνουμε σύλλογος για επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις.

• Και πώς λειτουργείτε; - Με συντονιστές. Τα σχολικά τα έχει αναλάβει η Μίνα Ερκετζίκη, τα κρινάκια του Αγιοκάμπου η Εύη Καλούδη, το τηγανέλαιο η Βιβή Γρυπάρη κ.ο.κ. Αυτός που ρίχνει την ιδέα γίνεται και συντονιστής. Είμαστε κατά των αναθέσεων και υπέρ των συμπράξεων. Δεν είμαστε περιβαλλοντική αστυνομία που μπορεί κάποιος να μας πάρει τηλέφωνο, να μας καταγγείλει κάτι κι εμείς να τρέξουμε να το διορθώσουμε. Θέλουμε σύμπραξη. Είσαι πολίτης, σε ενοχλεί κάτι, έχεις μια ιδέα; Λες, “παιδιά να κάνουμε μια δράση εδώ” κι εμείς μαζί σου. Γίνεσαι συντονιστής. Αν μας πείσεις σε υποστηρίζουμε και συμμετέχουμε, αν όχι, κάνε το μόνος σου. Έτσι λειτουργούμε. Δε μας αρέσουν οι αναθέσεις.

• Πώς γίνεται κάποιος μέλος; - Η ομάδα είναι ανοιχτή σε κάθε ευαισθητοποιημένο συμπολίτη που θα ήθελε να πάρει μέρος στις πρωτοβουλίες και εκδηλώσεις της. Μέλος της ομάδας θεωρείται ο πολίτης που συμφωνεί με τις γενικές αρχές της και συμμετέχει ενεργά στη λήψη και στην εκτέλεση των αποφάσεων. Τα μέλη μας είναι ισότιμα και δεν υπάρχει μόνιμος διαχωρισμός καθηκόντων. Όλες οι δράσεις μας «στεγάζονται» στον ιστότοπο: www. energw.gr και σχεδιάζονται στην ομάδα του fb: Ενεργοί Πολίτες Λάρισας. Στον ιστότοπο υπάρχει μια φόρμα εγγραφής. Σε κάθε περίπτωση, μικρή κοινωνία είμαστε, γνωριζόμαστε μεταξύ μας, αν κάποιος θέλει να μας βρει, θα μας βρει.

• Οι αποφάσεις παίρνονται κατά πλειοψηφία; - Ναι, αλλά αν κάποιος δε συμφωνεί μπορεί να απέχει από τη συγκεκριμένη δράση. Δεν είναι υποχρεωμένος επειδή συμφώνησε η πλειοψηφία να συμμετέχει. Ακόμη, μπορεί εκείνο το Σάββατο να έχει δουλειά. Δε χάθηκε ο κόσμος. Δεν υπάρχει πίεση.

• Μα αυτό είναι μάθημα δημοκρατίας και ελευθερίας.

- Προσπαθούμε. Επίσης, δε θέλουμε συμπράξεις με επίσημους φορείς. Βέβαια, όπου θεωρούμαστε χρήσιμοι δεν αρνούμαστε τη βοήθειά μας. Για παράδειγμα, όταν ο δήμος μοίρασε μπανάνες σε άνεργους, με χαρά πήγαμε να βοηθήσουμε.

• Μετράτε μόλις 10 μήνες ζωής και έχετε κάνει πάρα πολλά πράγματα.

- Έχουμε κάνει τουλάχιστον δέκα διανομές τροφίμων. Δε δεχόμαστε δώρα ατομικά. Δε θα πάρει ούτε μια τσάντα πατάτες ο εθελοντής – διανομέας. Ως κίνηση παίρνουμε 1,5% “δώρο” σε είδος από τους παραγωγούς για τα ιδρύματα. Στην αρχή μοιράζαμε σε φορείς και τώρα δίνουμε και σε οικογένειες σε συνεργασία με κοινωνικούς λειτουργούς. Έχουμε «χρεωθεί» 40 οικογένειες που διασταυρωμένα έχουν ανάγκη. Με την ευκαιρία να επισημάνουμε ένα πρόβλημα: δεν υπάρχει ένας επόπτης – συντονιστής των προνοιακών δομών κι έτσι μπορεί κάποιος να παίρνει βοήθεια και από τον Ερυθρό Σταυρό και από το Κοινωνικό Παντοπωλείο και από τη Μητρόπολη κοκ. Αυτό το έργο είναι αναγκαίο να το αναλάβει η Περιφέρεια.

• Οι διανομές τροφίμων είναι οι πιο δημοφιλείς δράσεις.

- Έχεις δίκιο. Αλλά αυτό έχει ανάγκη ο κόσμος. Σε κάποιους μπορεί να φαίνεται

ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΛΑΡΙΣΑΣ

Πολίτες από άλλον πλανήτη χαρίΖΩ μοιράΖΩ φροντίΖΩ χτίΖΩ ΕΝΕΡΓΩ=ΖΩ «Δε θέλουμε να έχουμε καμία σχέση με χρήματα. Η κίνησή μας δεν έχει προϋπολογισμό, αρνείται να διαχειριστεί χρήματα ή να δεχτεί οποιαδήποτε ενίσχυση σε χρήμα. Το κέρδος μας είναι η ικανοποίηση ότι βοηθάμε» «Στην οδό Άρεως είναι ένα δίπατο παλιό σπίτι που ονειρευόμαστε να γίνει Κέντρο Αλληλεγγύης, ένας σταθμός ανάπαυσης για τον άστεγο, τον κακοποιημένο…»

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

27

28

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

αδιανόητο, αλλά υπάρχουν συμπολίτες που δεν έχουν ούτε τα αυτονόητα. Συμπολίτες που κυριολεκτικά πεινάνε. Στην αρχή μας ειρωνεύτηκαν “κίνημα της πατάτας” αλλά εμείς ξέραμε ότι δε θα μείνουμε μόνο σε αυτό. Είναι αλήθεια, το πρώτο που μοιράσαμε ήταν εκατό τόνοι πατάτες και πήραμε τρεις τόνους δώρο τις οποίες δώσαμε στα ιδρύματα. Νομίζω ότι αυτό που εντυπωσίασε ήταν η υποδειγματική μας οργάνωση. Είχαμε ρυθμιστές κυκλοφορίας, γραμματείς, φορτοεκφορτωτές, μέλη που αναλαμβάνουν να εξυπηρετήσουν τα άτομα με αναπηρία, υπεύθυνο δωρεών κοκ.

• Κι όλα αυτά γίνονται χωρίς χρήματα; Δε θέλουμε να έχουμε καμία σχέση με χρήματα. Η κίνησή μας δεν έχει προϋπολογισμό, αρνείται να διαχειριστεί χρήματα ή να δεχτεί οποιαδήποτε ενίσχυση σε χρήμα. Το κέρδος μας είναι η ικανοποίηση ότι βοηθάμε. Ότι μπορεί να γίνει και αλλιώς. Οι υλικές ανάγκες των δράσεών μας καλύπτονται ή από τα μέλη μας ή από τη διάθεση των απαιτούμενων μέσων ή υλικών από τρίτους. Για μας είναι πολύ σημαντική η έννοια του εθελοντισμού. Δεν κάνουμε τίποτε με αντάλλαγμα.

• Ο εθελοντισμός στη χώρα μας είναι μια παρεξηγημένη έννοια.

- Είναι γεγονός ότι έχουν γίνει... τέρατα στο όνομα του εθελοντισμού. Στη χώρα μας εκτός από κάποιες εξαιρέσεις στον κανόνα όπως οι εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού ή οι διασώστες, «καθαρό» και μαζικό εθελοντισμό είχαμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Είναι αλήθεια πάντως ότι δεν έχουμε κουλτούρα εθελοντισμού.

• Κι αυτό έχει δημιουργήσει δυσπιστία. Εσείς την έχετε αντιμετωπίσει; - Όχι ιδιαίτερα, γιατί όλα γίνονται πολύ ανοιχτά. Έχουμε ακούσει κουβέντες του τύπου «θα ξεφουσκώσουν γρήγορα», αλλά εμείς βλέπουμε να γιγαντώνονται τα κινήματα πολιτών και μας ενθουσιάζει που κάνουμε κι άλλα πράγματα εκτός από τις διανομές τροφίμων που έχουν μεγάλη ανταπόκριση. Αριθμούμε 2.200 εγγεγραμμένα μέλη, δεν είναι όμως όλοι εθελοντές. Υποστηρίζουν, αγαπούν αυτό που κάνουμε, αλλά ως εκεί. Άλλο μέλος, άλλο εθελοντής. Ενεργοί εθελοντές είναι 100-150. Δεν είναι λίγοι.

• Ας μιλήσουμε για τις άλλες δράσεις…

- Αυτές είναι που μας διαφοροποιούν από τις άλλες κινήσεις στην Ελλάδα.

• Στους πεζόδρομους: - Με το σύνθημα «Προσοχή! Παίζουν παιδιά» στείλαμε μήνυμα σε αρχές και πολίτες ότι όλοι μας έχουμε δικαίωμα να περπατάμε με ασφάλεια στους πεζόδρομους της πόλης μας και ιδιαίτερα τα παιδιά. Για το λόγο αυτό παιδιά διάφορων ηλικιών ζωγράφισαν σε επιφάνειες στους πεζόδρομους, έπαιξαν μουσική και συμμετείχαν σε θεατρικό παιχνίδι με θέμα την ασφαλή κίνηση στους πεζόδρομους. Τα έργα των παιδιών τα πήγαμε στο δημαρχείο.

• Τα κρινάκια: Μια άλλη πρωτότυπη και με οικολογικές και κοινωνικές προεκτάσεις δράση ήταν να υιοθετήσουμε και να προστατεύσουμε τα κρινάκια της θάλασσας που αυτοφύονται στα παράλια του Ν. Λάρισας. Ομάδα Ενεργών Πολιτών Λάρισας αφού κατέγραψε τον πληθυσμό των αρχαίων και σπάνιων φυτών, πραγματοποίησε μια σειρά από ενέργειες για τη διατήρηση του φυτού, το οποίο η ανθρώπινη άγνοια και ανευθυνότητα απειλούσε με εξαφάνιση. Αρχικά ενημερώθηκαν ειδικοί επιστήμονες που έδωσαν τις σχετικές οδηγίες, αλλά και ο Δήμος Αγιάς που υποστήριξε υλικά και ηθικά την πρωτοβουλία. Ακολούθως, κατασκευάστηκαν περιφράξεις για την οριοθέτηση των κρίνων, οι οποίοι μετά το τέλος της ανθοφορίας τους χάνονται μέσα στην άμμο μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Παράλληλα φτιάχτηκαν πινακίδες για τη σήμανση των φυτών καθώς και σχετικά στοιχεία για την πληροφόρηση των επισκεπτών.

• Ανασκαφές του κάστρου της Βελίκας: Μετά από πρόταση της προϊσταμένης της 7ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κ. Σδρόλια και του δημάρχου Αγιάς κ. Γκουντάρα βρεθήκαμε στις ανασκαφές του κάστρου της Βελίκας. Εκεί με πινελάκια ξεσκονίσαμε τις αρχαιότητες νιώθοντας ότι συμμετέχουμε έστω και με αυτόν τον ελάχιστο τρόπο στην ανάδειξη της ιστορίας του τόπου μας, ενώνοντας τις δυνάμεις μας με τους ερευνητές και τους φοιτητές του τμήματος αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που έκαναν τις ανασκαφές. Η

εμπειρία ήταν μοναδική!

• Συλλογή και ανακύκλωση τηγανέλαιων: Είναι ακόμη στα σκαριά. Θα γίνει σε συνεργασία με σχολεία που θα ενδιαφερθούν. Θα αναλάβει τη συλλογή μια εταιρεία που θα δίνει στο σχολείο ένα αντί-δωρο ως επιβράβευση σε είδος, π.χ. χαρτί για το φωτοτυπικό, απορρυπαντικά κλπ. Επιπλέον κέρδος η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών. Η νέα γενιά είναι το μέλλον. Δεν είναι μόνο ότι θα συλλέγεται και θα ανακυκλώνεται το τηγανόλαδο, αλλά ότι το παιδί θα αποκτήσει μια περιβαλλοντική αντίληψη. Θα μάθει ότι δεν πρέπει να πετάμε τα τηγανόλαδα στο νεροχύτη και ότι η εκμετάλλευση των μεταχειρισμένων οικιακών λαδιών έχει τεράστια οφέλη για τη μείωση των τοξικών αποβλήτων που μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, αποτελώντας μια νέα ενεργειακή πηγή καυσίμων εφάμιλλη του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης.

• Παζάρι σχολικών ειδών: Διοργανώσαμε ένα χαριστικό – ανταλλακτικό «παζάρι» σχολικών ειδών. Πολίτες πρόσφεραν διάφορα σχολικά είδη, τετράδια, μολύβια, τσάντες, ντοσιέ, χρώματα, βοηθήματα, ξενόγλωσσα βιβλία - καινούργια και μεταχειρισμένα – είτε αλλάζοντάς τα με άλλα που είχαν ανάγκη τα παιδιά τους, είτε αφήνοντάς τα ως προσφορά για οικονομικά αδύναμες οικογένειες και ιδρύματα. Ό,τι περίσσεψε το μεταφέραμε στο πρώτο μας στέκι. Έχουμε πια το δικό μας χώρο! Είναι ένα ισόγειο κατάστημα στην οδό Παπαζαχαρίου 1 (παράλληλος των Λαγού και Ιωαννίνων) που μας παραχώρησε συμπολίτης που συνταξιοδοτήθηκε, όπου θα συγκεντρώνουμε τις δωρεές.

• Το όνειρο: Υπάρχει κι ένας δεύτερος χώρος που βρίσκεται στην οδό Άρεως (μπροστά στην εκκλησία των Αγίων 40 Μαρτύρων). Είναι ένα δίπατο παλιό σπίτι που ονειρευόμαστε να γίνει Κέντρο Αλληλεγγύης, ένας σταθμός ανάπαυσης για τον άστεγο, τον κακοποιημένο, ένας χώρος όπου μπορεί να παρέχεται δωρεάν ψυχολογική υποστήριξη στους μακροχρόνια άνεργους και οικονομικά αδύναμους συμπολίτες μας, να γίνονται μαθήματα σε παιδιά που δεν μπορούν να πάνε φροντιστήριο και άλλα πολλά.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

30

Ε

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ννέα μήνες πριν, τον Φεβρουάριο του 2012, η Λάρισα μυείται στην ιδέα του δημοτικού λαχανόκηπου. Η έκταση του Δήμου στη Νέα Πολιτεία, μεταξύ των οδών Παιωνίου και Αργοναυτών, είναι έτοιμη να υποδεχθεί τους φιλόδοξους καλλιεργητές της. Άνθρωποι που βρίσκονται χωρίς δουλειά, χαμηλοσυνταξιούχοι, αλλά και οποιοσδήποτε επιθυμεί να ασχοληθεί με την καλλιέργεια της γης και να έχει τα δικά του βιολογικά προϊόντα, καλούνται να δηλώσουν συμμετοχή, με μοναδικό αντάλλαγμα να δίνουν το 10% της παραγωγής στο κοινωνικό παντοπωλείο του δήμου Λάρισας. Στο εγχείρημα συμμετάσχουν επίσης σχολεία, ΚΑΠΗ καθώς και το τμήμα Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Κατατίθενται οι αιτήσεις, ο καθένας αναλαμβάνει το χώρο του και ξεκινούν οι διαδικασίες της σποράς, της φροντίδας, της συγκομιδής των αγαθών της γης. Μια μικρή κοινωνία αρχίζει να αναπτύσσεται, οι άνθρωποι γνωρίζονται μεταξύ τους, ανταλλάσσουν απόψεις, βοηθούν ο ένας τον άλλο, φτιάχνουν επιτροπές όταν χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, δίνει ο καθένας τη δική του «πινελιά» στο χώρο του. Κυρίως όμως δημιουργούν αποκτώντας τα δικά τους λαχανικά. Το νέο εξαπλώνεται γρήγορα και περνά τα σύνορα της Ελλάδας. Τηλεοπτικά συνεργεία που βρίσκονται στα μέρη μας για να καταγράψουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, πέφτουν πάνω στο παράδειγμα της Λάρισας. Το Al Jazeera London και το κρατικό κανάλι της Τσεχίας φιλοξενούν ρεπορτάζ για τους ανθρώπους όλων των ηλικιών που μέσα στην πόλη τους καλλιεργούν τα δικά τους βιολογικά κηπευτικά. Για «μια νέα μορφή κοινωνικής αλληλεγγύης» κάνει λόγο ο αντιδήμαρχος Πρασίνου κ. Άρης Γαλάτος, αποτιμώντας τα πολλαπλά οφέλη από τη λειτουργία του λαχανόκηπου. Μιλά για τους ανέργους, που τους δίνεται η δυνατότητα να καλλιεργούν τα δικά τους λαχανικά, οι οποίοι νιώθουν χρήσιμοι, νιώθουν πως μπορούν σε ένα βαθμό μόνοι τους να στηρίξουν το εισόδημά τους. Οι συνταξιούχοι βρίσκουν μια εναλλακτική μορφή απασχόλησης, οικογένειες έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη φύση, μικρά παιδιά βλέπουν από κοντά τι σημαίνει «αγροτική δουλειά». Ίσως σε μερικούς να γεννιέται η επιθυμία να ασχοληθούν μόνιμα με τη γεωργία. Λίστα αναμονής! Η ιδέα για τη δημιουργία ενός δημοτικού λαχανόκηπου στη Λάρισα υπήρχε από καιρό, «η οικονομική κρίση ωστόσο μπορεί να ήταν ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες που επίσπευσαν τις διαδικασίες, ώστε να λειτουργήσει ο λαχανόκηπος τον περασμένο Φεβρουάριο», μας λέει ο κ. Γαλάτος, επισημαίνοντας, πως στην αρχή ίσως κανείς να μην περίμενε την επιτυχία που θα είχε αυτό το «κοινωνικό πείραμα». Μια πρακτική δοκιμασμένη σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης, τη Σουηδία, τη Γερμανία, την Αγγλία, γίνεται αποδεκτή με ιδιαίτερη θέρμη από τους λαρισαίους, σε βαθμό που όποιος επιθυμεί σήμερα να καλλιεργήσει στο δημοτικό λαχανόκηπο, να μπαίνει σε… λίστα αναμονής! Ο κ. Γαλάτος, μας αποκαλύπτει ότι υπάρχει η σκέψη για τη δημιουργία και δεύτερου λαχανόκηπου, εάν αυξηθούν ακόμη περισσότερο οι αιτήσεις. Μας επισημαίνει ακόμη, πως όποιος έχει ένα δικό του κομμάτι γης που θέλει να το καλλιεργήσει, μπορεί να απευθύνεται στην υπηρεσία Πρασίνου του δήμου Λαρισαίων, προκειμένου να λάβει οδηγίες από ειδικούς για την καλύτερη αξιοποίησή του. Σε μια έκταση συνολικά 27 στρεμμάτων λοιπόν, 15,5 στρέμματα γης είναι χωρισμένα σε 276 τεμάχια, το καθένα με ξεχωριστή δική του παροχή νερού. Ο χώρος είναι περιφραγμένος και έχουν δημιουργηθεί χώροι υγιεινής και χώροι αναψυχής, ενώ επιτόπου λειτουργεί και το γραφείο διοίκησης. «Στην ουσία, μια αναξιοποίητη έκταση του δήμου προσέθεσε 16 στρέμματα πρασίνου στον ιστό της πόλης», μας λέει ο κ. Γαλάτος, διευκρινίζοντας πως η συνολική επένδυση του δήμου Λαρισαίων ανέρχεται στις 100.000 ευρώ, με ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης να προέρχεται από τη ΔΕΥΑΛ. Πιστοποίηση και Συνεταιρισμός Ο δήμος Λάρισας προσφέρει ήδη την τεχνογνωσία του σε άλλους δήμους της χώρας που εφαρμόζουν ή σκέφτονται στο άμεσο μέλλον να λειτουργήσουν δημοτικό λαχανόκηπο. Πάτρα, Καβάλα, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Κοζάνη σύντομα θα μπορούν να υπερηφανεύονται για τους δικούς τους λαχανόκηπους. Παράλληλα βρίσκονται σε εξέλιξη επαφές με τον Οργανισμό Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων προκειμένου τα λαχανικά να είναι βιολογικά «και με τη βούλα». Επόμενο βήμα η δημιουργία του Δημοτικού Συνεταιρισμού, ώστε τα προϊόντα να μπορούν να πωληθούν, αποκομίζοντας ένα μικρό αλλά όχι αμελητέο κέρδος. Έχοντας την εμπειρία μιας καρποφόρας χρονιάς, τον ερχόμενο Φεβρουάριο η Λάρισα πρόκειται να διοργανώσει την πρώτη πανελλήνια ημερίδα σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία δημοτικού λαχανόκηπου, απευθύνοντας πρόσκληση στους μεγάλους δήμους όλης της χώρας που θέλουν να ακολουθήσουν το παράδειγμά της.

Από την Βιβή Ζαχοπούλου Φωτ. Larissanet.gr

∆ημοτικός λαχανόκηπος Λάρισας: Το πείραμα πέτυχε!

Λίστα αναμονής από ενδιαφερόμενους να καλλιεργήσουν στο δημοτικό λαχανόκηπο

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Άρης Γαλάτος: Στην αρχή ίσως κανείς να μην περίμενε την επιτυχία που θα είχε αυτό το «κοινωνικό πείραμα».

31

32

Από τον Θεοφάνη Γέμτο Καθηγητής Γεωργικής Μηχανολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Τ

ΓΕΩΡΓΙΑ

Καλλιεργητικές πρακτικές για μείωση του κόστους παραγωγής

ην επόμενη χρονιά τελειώνει η επταετής περίοδος που εξασφάλισε υψηλές επιδοτήσεις σε όσους είχαν ιστορικά δικαιώματα από την καλλιέργεια βαμβακιού, σκληρού σιταριού και καλαμποκιού. Η νέα ΚΑΠ θα κατανείμει τις επιδοτήσεις σε όλους τους καλλιεργούμενους αγρούς και οι ευνοημένοι της προηγούμενης περιόδου θα υποστούν σημαντική μείωση των επιδοτήσεων. Είναι προφανές ότι αγρότες περιοχών της Θεσσαλίας με μονοκαλλιέργεια βαμβακιού και σκληρού σιταριού θα βρεθούν με χαμηλότερες επιδοτήσεις που θα κάνουν την επιβίωσή τους δυσκολότερη. Η ανάγκη εξασφάλισης εισοδήματος στους αγρότες γίνεται επιτακτική. Το Υπουργείο Διανομής Επιδοτήσεων και Αποζημιώσεων κατά την προσφιλή τακτική των τελευταίων τριάντα ετών δεν κάνει καμιά προσπάθεια προετοιμασίας των αγροτών για τις νέες συνθήκες. Οι ίδιοι οι αγρότες πρέπει να αρχίσουν να ανησυχούν και να προσπαθήσουν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους χωρίς τους κομματικούς τοποτηρητές που κατάφεραν να μας φτάσουν εδώ που είμαστε: χωρίς Συνεταιρισμούς, χωρίς πρόγραμμα για την ανάπτυξη της γεωργίας τα επόμενα έτη, χωρίς όραμα και προοπτική. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα μέρος των αγροτών πρέπει να στραφεί προς καλλιέργειες υψηλής αξίας (οπωροκηπευτικά) και την κτηνοτροφία. Αυτό πρέπει να γίνει κυρίως από τους αγρότες με μικρές ιδιοκτησίες για να τους εξασφαλίσει αρκετά ημερομίσθια το χρόνο ώστε να ζήσουν. Ιδιαίτερα τα οπωροκηπευτικά μπορούν να εκμεταλλευτούν τις ιδανικές εδαφοκλιματικές συνθήκες της Θεσσαλίας και την εύκολη πρόσβαση στις αγορές της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Προς την κατεύθυνση αυτή κινούνται πολλές προσπάθειες οργάνωσης των παραγωγών (ομάδες παραγωγών) που ελπίζω και εύχομαι να πετύχουν. Ένα μεγάλο όμως μέρος των εκτάσεων θα παραμείνει στη μεγάλη καλλιέργεια και οι αγρότες θα πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες για να επιβιώσουν. Οι τιμές των εισροών δεν φαίνεται να υπάρχει προοπτική να μειωθούν καθώς οι τιμές του πετρελαίου δεν προβλέπεται να υποχωρήσουν, ενώ οι τιμές των προϊόντων θα διαμορφώνονται σύμφωνα με τις διεθνείς. Είναι προφανές ότι η επιβίωση μπορεί να επιτευχθεί με ανάπτυξη τεχνικών και καλλιεργητικών πρακτικών που μπορούν να μειώσουν το κόστος παραγωγής ώστε να επιτρέψουν να υπάρχουν κέρδη στο τέλος της κάθε χρονιάς. Οι πρακτικές αυτές πρέπει να είναι φιλικές προς το περιβάλλον ώστε να είναι συμβατές με τους στόχους της νέα ΚΑΠ. Στόχος του παρόντος σημειώματος είναι να προτείνει πρακτικές που μπορούν να συμβάλλουν προς την κατεύθυνση αυτή. Καλλιεργητικές πρακτικές Μια πρώτη αλλαγή που πρέπει να ακολουθηθεί είναι η κατάργηση της μονοκαλλιέργειας και η εισαγωγή αμειψισπορών. Αμειψισπορά είναι η διαδοχή καλλιεργειών που πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερες από τρεις καλλιέργειες. Η επιλογή του συνδυασμού των διαδοχικών καλλιεργειών με διαφορετικές ιδιότητες (βαθύ- αβαθές ριζικό σύστημα, διαφορετικές εποχές καλλιεργητικών εργασιών κλπ) επιτρέπει τη βελτίωση των αποδόσεων συνολικά, την καλύτερη κατανομή της εργασίας στη διάρκεια του έτους, τον περιορισμό των ζιζανίων και των παρασίτων, ενώ χρήση ψυχανθών μειώνει τις ανάγκες σε αζωτούχα λίπανση. Η διαφοροποίηση των καλλιεργειών βοηθά και στην εξασφάλιση εισοδήματος. Είναι γνωστό ότι οι διεθνείς τιμές κυμαίνονται από χρόνο σε χρόνο και τη μια χρονιά μπορεί αν είναι υψηλές οι τιμές των σπόρων σιτηρών (όπως φέτος), την άλλη οι ελαιούχοι σπόροι, το βαμβάκι ή οι ζωοτροφές. Η εναλλαγή καλλιεργειών εξασφαλίζει κάθε χρόνο να υπάρχει εισόδημα από κάποια από τις καλλιέργειες. Ορισμένες από τις καλλιέργειες της αμειψισποράς μπορούν να μην συγκομιστούν ή να συγκομιστούν μερικώς και να παραμείνουν στο χωράφι προσθέτοντας οργανική ουσία και προστατεύοντας το έδαφος από τη διάβρωση. Η οργάνωση των καλλιεργειών πρέπει να είναι τέτοια που το έδαφος να διατηρείται πάντα καλυμμένο από βλάστηση, τα δε φυτικά υπολείμματα των καλλιεργειών δεν πρέπει ποτέ να καίγονται. Μια δεύτερη πρακτική που πρέπει να εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την πρώτη είναι ο περιορισμός των κατεργασιών τους εδάφους. Με την αύξηση του κόστους των καυσίμων φαίνεται ότι το κόστος κατεργασίας αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο που μπορεί να μειωθεί ουσιαστικά. Σήμερα το όργωμα κοστίζει 15€/στρέμμα που με τις σημερινές τιμές αντιστοιχεί σε 75 κιλά σιτάρι και 50 κιλά βαμβάκι. Η χρήση των περιστροφικών καλλιεργητών (σβωλοκόπων) με κόστος 10-12 €/στρέμμα και πέρασμα που σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιείται με δύο περάσματα στο βαμβάκι ανεβάζει το κόστος κατεργασίας στα 40-50 €/στρέμμα που αντιστοιχεί σε περισσότερα από 100 κιλά βαμβάκι. Φαίνεται ότι ο χρόνος είναι κατάλληλος για μια προσπάθεια μείωσης του κόστους παραγωγής μέσω της μειωμένης κατεργασίας ή ακκαλιέργειας. Τα συστήματα μειωμένης κατεργασίας ή ακκαλιέργειας σε συνδυασμό με κατάλληλες αμειψισπορές που κρατούν συνεχώς το έδαφος καλυμμένο προσφέρουν σημαντικά οφέλη στο γεωργικό τομέα.

• Προστατεύουν το έδαφος από διάβρωση • Αυξάνουν την οργανική ουσία του εδάφους • Περιορίζουν τις απαιτήσεις σε εργασία • Μπορούν να κάνουν εγκαιρότερη τη σπορά • Μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας • Μειώνουν το κόστος παραγωγής Σε πολλές περιπτώσεις μειώνουν τις αποδόσεις τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια της εφαρμογής.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

«Η επιβίωση μπορεί να επιτευχθεί με ανάπτυξη τεχνικών και καλλιεργητικών πρακτικών που μπορούν να μειώσουν το κόστος παραγωγής ώστε να επιτρέψουν να υπάρχουν κέρδη στο τέλος της κάθε χρονιάς. Οι πρακτικές αυτές πρέπει να είναι φιλικές προς το περιβάλλον ώστε να είναι συμβατές με τους στόχους της νέα ΚΑΠ».

«Οι ίδιοι οι αγρότες πρέπει να αρχίσουν να ανησυχούν και να προσπαθήσουν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους χωρίς τους κομματικούς τοποτηρητές που κατάφεραν να μας φτάσουν εδώ που είμαστε: χωρίς Συνεταιρισμούς, χωρίς πρόγραμμα για την ανάπτυξη της γεωργίας τα επόμενα έτη, χωρίς όραμα και προοπτική»

33

34

Από τον Δημήτρη Σοφολόγη Πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Επιστροφή στη γεωργία και στην ύπαιθρο • Μύθος ή μονόδρομος για επιβίωση

Α

ρκετός λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για την πιθανή επιστροφή των νέων στην γεωργία. Στις 21 Αυγούστου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αθ. Τσαυτάρης χαρακτήρισε την επιστροφή των νέων στη γεωργία ως «ευλογία», ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μ. Χαρακόπουλος δήλωσε πως «οι νέοι Αγρότες είναι το αίμα που χρειάζεται επειγόντως η γερασμένη γεωργία μας» χαιρετίζοντας τις εργασίες του 19ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νέων Αγροτών στο Ελατοχώρι Πιερίας, στις 9 Σεπτεμβρίου. Εντυπωσιάζει και η δημοσκόπηση του προηγούμενου Μαρτίου της Κάπα Research για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΛΓΟ Δήμητρα) σύμφωνα με την οποία 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι φλερτάρουν με την ιδέα εγκατάλειψης των μεγαλουπόλεων. Αποτελεί ένα ειδικό θέμα που απαιτεί προσοχή, διερεύνηση, αλλά ίσως και τη μοναδική λύση σε «κοινή πορεία» με τον τουρισμό μας για την δύσκολη προσπάθεια που καταβάλλει η χώρα για να ξεφύγει από τη «μέγγενη» της ύφεσης. Οι περισσότερο ενδιαφερόμενοι που στρέφονται στη γεωργία, είναι άτομα που είτε έμειναν άνεργοι, είτε έχει μειωθεί ο μισθός τους και αναζητούν διεξόδους συνδυάζοντας μια επιστροφή στον πιο «ήρεμο» τρόπο ζωής του χωριού τους, δίχως την επιβάρυνση του υψηλού κόστους ζωής των αστικών κέντρων. Προτού αποφασίσει κάποιος να «εισέλθει» στην γεωργία και τη ζωή στην ύπαιθρο, πρέπει να λάβει υπόψη πολλούς παράγοντες. Το βα-

σικότερο θέμα αποτελεί η ουσιαστική απόφαση παραγωγής σε διατροφικά-εδώδιμα αγροτικά για επιστροφή σε ένα άλλο τρόπο ζωής. Η επα- προϊόντα, θέμα που αποτελεί και στόχο της φή-γνωριμία με άλλες συνθήκες μη γνώριμες Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2014-2020. για τους νέους των αστικών κέντρων που σκέΥπάρχουν όμως πολλές περιπτώσεις νέων φτονται να κάνουν το εγχείρημα, όπως τα χω- που σκοπεύουν να επιλέξουν την γεωργική ράφια, οι κλιματικές συνθήκες στην ύπαιθρο, οι απασχόληση ως μερική απασχόληση συνδυαγροτικές εργασίες τις πρώτες πρωινές ώρες, άζοντας την, με άλλες εργασίες. Συχνά σε οι δυσοσμίες των ζώων για ένα εν δυνάμει νέο αυτές τις περιπτώσεις κάποιοι επιλέγουν κτηνοτρόφο κτλ. αποτελούν νέες συνθήκες για πολλές από τις πολυδιαφημισμένες του τεαυτούς, που φυσικά πρέπει λευταίου καιρού «εναλλακτινα λάβουν υπόψη. κές» καλλιέργειες οι οποίες Σε ότι αφορά κυρίως την θα μπορούσαν κάτω από φυτική παραγωγή η επιλογή ορισμένες προϋποθέσεις «Οι περισσότεροι της καλλιέργειας και το μένα αποτελέσουν λύση αλλά ενδιαφερόμενοι που γεθος της εκμετάλλευσης, «χρήζουν» ιδιαίτερης προσοείναι τα σημαντικότερα στρέφονται στη γεωργία, χής και απαιτούνται δοκιμές είναι άτομα που είτε στοιχεία για τις αποφάσεις , προτού προβεί κάποιος σε έμειναν άνεργοι, είτε του «νεοεισερχόμενου κοστοβόρες επενδύσεις. έχει μειωθεί ο μισθός αγρότη». Ιδιαίτερα η επιλογή Φυσικά οποιαδήποτε πιθανή τους και αναζητούν της καλλιέργειας εξαρτάται καινοτόμος καλλιέργεια δώσημαντικά από την έκταση διεξόδους συνδυάζοντας σει λύσεις στα προβλήματα μια επιστροφή στον πιο που επρόκειτο να καλλιερδιάθεσης των προϊόντων και «ήρεμο» τρόπο ζωής του γήσει κάποιος. Θα πρέπει βιωσιμότητας των αγροτικών χωριού τους, δίχως την να επιλέξει λοιπόν μια «δυεκμεταλλεύσεων πρέπει να ναμική καλλιέργεια» για να επιβάρυνση του υψηλού δοκιμασθεί. Υπάρχει και η μπορεί να είναι βιώσιμος κόστους ζωής των αστικών κλασική μερίδα των αγροκέντρων» στο μικρό κλήρο γης, που τών που καλλιεργούσαν και συνήθως θα κατέχει ή θα συνεχίζουν να καλλιεργούν νοικιάσει από τρίτους. τις κλασικές αροτριαίες καλΔυναμικές καλλιέργειες λιέργειες (σιτάρι, βαμβάκι, κατά μια κλασική αγροοικοκαλαμπόκι κ.α.) που προφανομική έννοια συνήθως αποτελούν τα δέντρα νώς απαιτούν την κατοχή ή ενοικίαση μεγάλων και κηπευτικά γνωστά ως «οπωροκηπευτικά». εκτάσεων. Αυτοί έχουν την τεχνογνωσία και Πρόκειται για καλλιέργειες που αποφέρουν κυρίως την υποδομή (μηχανήματα κ..τ.λ) τους σημαντικό εισόδημα ανά στρέμμα και απαιτούν κρατούν «σταθερούς» στις συνήθεις καλλιεραρκετές ώρες απασχόλησης. Η επισιτιστική γητικές τους, επιλογές. Το σημαντικότερο όμως θέμα το οποίο αποπαγκόσμια οικονομική κρίση καταδεικνύει την ανάγκη για στροφή της πρωτογενούς τελεί και το μεγαλύτερο ερώτημα για ένα «εν

ενεργεία» καθώς και ένα «νεοεισερχόμενο» αγρότη είναι η διάθεση του προϊόντος. Ότι προϊόν να παραχθεί σε μια αγροτική εκμετάλλευση, εάν δεν πουληθεί, την καθιστά μη βιώσιμη. Για να αυξήσει την διαπραγματευτική του δύναμη απέναντι στην αγορά και να διαθέσει ευκολότερα οποιοσδήποτε αγρότης ένα αγροτικό προϊόν, πρέπει να παράγει έναν υπολογίσιμο όγκο παραγωγής. Συνεπώς η μόνη λύση είναι να «συνεννοηθεί», να «συνεργαστεί», να «συγκροτηθεί», να «συνεταιρισθεί» σε κάποια ομάδα, ένωση, συνεταιρισμό κ.τ.λ με σκοπό την παραγωγή ικανοποιητικού όγκου παραγωγής προϊόντων. Δεν έχει καμία σημασία η έννοια ή ορισμούς του παραπάνω όρου. Σημασία έχει πως έτσι θα επιτυγχάνεται η σίγουρη διάθεση των προϊόντων απολαβαίνοντας ικανοποιητικές τιμές, μειώνοντας το κόστος παραγωγής. Μια μικρή ομάδα «νεοεισερχόμενων» αγροτών πρέπει να μοιραστεί τα μηχανήματα, τη γη, τις εγκαταστάσεις και μειώνοντας το κόστος παραγωγής που αποτελεί και το μεγαλύτερο «βραχνά» για μια αγροτική εκμετάλλευση και γενικότερη την τρέχουσα Ελληνική γεωργία. Σε μια τέτοια ομάδα για να υπάρχει επιτυχία πρέπει να υφίσταται μια αμοιβαία και επωφελής για όλα τα μέλη «σχέση εμπιστοσύνης» χωρίς «διαρροές» μεταξύ των μελών. Η διάθεση του προϊόντος μέσω «σωστών και υγιών ομάδων παραγωγών με παραγωγή πιστοποιημένων ποιοτικών προϊόντων με εξαγωγικό χαρακτήρα» πλέον είναι το «κλειδί» που θα κρίνει το μέλλον γενικότερα της ελληνικής γεωργίας και θα πρέπει να αποτελεί το στόχο του «νεοεισερχόμενου» αγρότη». Η επιλογή της καλλιέργειας, η χημική ανάλυση του εδάφους, η ενημέρωση των μέσων

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

μετεωρολογικών στοιχείων της περιοχής εγκατάστασης της καλλιέργειας, η πιστοποίηση είτε σε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης είτε βιολογικής γεωργίας αποτελούν θέματα σύνθετα και βασικά σε μια αγροτική εκμετάλλευση τα οποία με τη βοήθεια των ιδιωτών γεωπόνων-συμβούλων καθώς και των αρμόδιων γεωπονικών φορέων της Πολιτείας δύναται να απαντηθούν και να αντιμετωπισθούν. Ειδικότερα ο καθοδηγητικός ρόλος του γεωπόνου συμβούλου αποτελεί και προοπτική Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Ο γεωπόνος-σύμβουλος μπορεί να δώσει λύσεις σε πολλά θέματα-ερωτήματα του «νεοεισερχόμενου» αγρότη» π.χ. θέματα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών, αντιμετώπισης θεμάτων φυτοπροστασίας και θρέψης των φυτών, συντήρησης των παραγόμενων προϊόντων κ.τ.λ, μέχρι και αγροοικονομικές προτάσεις εγκατάστασης νέων γεωργών, οργάνωσης των παραγωγών καθώς και προτάσεις διάθεσης των προϊόντων. Επίσης πρέπει να αναφερθούν και κάποια σημαντικά στοιχεία που απορρέουν από το γεγονός πως η χώρα μας αποτελεί κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ανα-

φερθεί πως αναμένουμε το τέλος μια χρονικής περιόδου 2007-2013 και την έναρξη μια νέας επταετίας 2014-2020 της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Σύμφωνα με τους παλαιότερους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά και την πρόσφατη πρόταση της ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νέα περίοδο 2014-2020, νέος αγρότης νοείται ο νέος ηλικίας μικρότερης των 40 ετών. Η ηλικία του «νεοεισερχόμενου αγρότη» έχει σημασία και στα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης του Πυλώνα ΙΙ. Η πιο συνήθης και κλασική απορία πολλών νέων που σκέπτονται να γυρίσουν στη γεωργία είναι η προκήρυξη των προγραμμάτων νέων αγροτών. Το πρόγραμμα των νέων αγροτών που στην ουσία αποτελεί ένα πολύτιμο χρηματοδοτικό «εργαλείο» για την εγκατάσταση νέων στη γεωργία έχει να προκηρυχθεί από το 2009. Το πιο πιθανό σενάριο είναι να μην υπάρξει προκήρυξη πριν το 2014 (δηλαδή στη νέα προγραμματική περίοδο) αν και η πολιτική απόφαση για νωρίτερη προκήρυξη είναι αίτημα πολλών νέων ανθρώπων αλλά και προεκλογική δέσμευση των πολιτικών. Ακόμη σύμφωνα με την πρόταση Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2% των 2 δισ. που θα λαμβάνει η χώρα μέσω των

άμεσων ενισχύσεων υποχρεωτικά θα δίδονται σε νέους αγρότες. Σε ότι αφορά τη χώρα μας μέχρι και την τωρινή ισχύουσα νομοθεσία για να δηλωθεί κάποιος ως κατά κύριο επάγγελμα αγρότης πρέπει να δηλώνει γεωργικό εισόδημα τουλάχιστον 35% του συνολικού του εισοδήματος και να είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ. Και για την προηγούμενη και για όλες τις άλλες περιπτώσεις ο οποιοσδήποτε νέος έχει στην κατοχή του κάποια αγροτεμάχια είτε ιδιόκτητα, είτε ενοικιαζόμενα, και τα οποία και θα καλλιεργήσει, τα δηλώνει στο ΟΣΔΕ (ακόμα και ως ετεροεπαγγελματίας) και έτσι μπορεί να εγγραφεί ως κάτοχος γεωργικής εκμετάλλευσης στο Μητρώο Αγροτών. Εν κατακλείδι η απόφαση λοιπόν για επιστροφή στη ύπαιθρο και τη γεωργία είναι πολυσύνθετη και δύσκολη αλλά ίσως για κάποιους αποτελεί μονόδρομο. Κάποιος νέος που σκέπτεται να «επιχειρήσει αγροτικά» αφήνοντας τα αστικά κέντρα, πρέπει να κάνει απλά, προσεκτικά «βήματα» σε πλαίσιο συνεργασίας με πρωταρχικό στόχο τη διάθεση ποιοτικών προϊόντων. Πάνω απ όλα όμως, πρέπει να αποφασίσει να γίνει επιχειρηματίας – σκεπτόμενος - αγρότης.

«Η επισιτιστική παγκόσμια οικονομική κρίση καταδεικνύει την ανάγκη για στροφή της πρωτογενούς παραγωγής σε διατροφικά-εδώδιμα αγροτικά προϊόντα, θέμα που αποτελεί και στόχο της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2014-2020»

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ENERGY

Mείωση του κόστους θέρμανσης με αντλία θερμότητας

Ξένη δημοσίευση

DAIKIN ALTHERMA Μ

Η κα Φωτεινή Κούρου, ιδιοκτήτρια της εταιρείας «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ»

ε επιτυχία ολοκληρώθηκε η εσπερίδα που διοργανώθηκε την Πέμπτη 11 Οκτωβρίου στα Γραφεία της εταιρείας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ENERGY στην Νίκαια. Στην εκδήλωση πραγματοποιήθηκε παρουσίαση από εκπρόσωπο της DAIKIN της πρωτοποριακής αντλίας θερμότητας αέρα - νερού Αltherma Χαμηλών και Υψηλών Θερμοκρασιών της DAIKIN. Κατά την διάρκεια της παρουσίασης τονίστηκε η αποτελεσματικότητα σε συνδυασμό με την οικονομία στην θέρμανση του σπιτιού που προσφέρει η χρήση της αντλίας θερμότητας DAIKIN

ALTHERMA. Το DAIKIN Altherma διασφαλίζει μείωση κόστους έως και 60% (Μελέτη Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου). Με τεχνολογία INVERTER τελευταίας γενιάς εγγυάται μέγιστες αποδόσεις και τις πιο κρύες ημέρες του χρόνου. Ενδιαφέρον είχε ο υπολογισμός που έγινε στην απόσβεση του αρχικού κόστους μιας αντλίας θερμότητας να κυμαίνεται από 2,5 έως 3 χρόνια. Το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι ότι η σωστή μελέτη από μια άρτια καταρτισμένη ομάδα μηχανολόγων μηχανικών, τεχνικών και ψυκτικών είναι απαραίτητη για να προσφέρει στους πελάτες, ολοκληρωμένες υπηρεσίες

μελέτης , εγκατάστασης των Αντλιών Θερμότητας. Στο τέλος των παρουσιάσεων υπήρξε χρόνος για να τεθούν ερωτήματα από την πλευρά των συμμετεχόντων. Τα ερωτήματα ήταν πολλά και ενδιαφέροντα βοηθώντας στην ολοκληρωμένη άποψη τους για την αντλίας θερμότητας DAIKIN ALTHERMA. Η εταιρεία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ENERGY ευχαριστεί όλους τους συμμετέχοντες. Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τα προϊόντα Αντλιών Θερμότητας του οίκου DAIKIN επικοινωνήστε με την εταιρία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ENERGY.

35

36

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

«A

ziz Istanbul, μία απ’ τις πέντε συγκλονιστικές πολιτείες που έστησαν οι άνθρωποι για να εμπαίξουν αναιδώς το Θείον δέος... και τα κατάφεραν». Έτσι περιγράφει την Πόλη ο Γιάννης Ξανθούλης στο βιβλίο του «Μια πόλη στη λογοτεχνία: Κωνσταντινούπολη». Και συμφωνούν όσοι την επισκέφθηκαν. Πηγαίνω στην Πόλη από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο με το τουριστικό λεωφορείο του πατέρα μου. Την είδα με την παιδική περιέργεια, με την εφηβική δυσπιστία, με την ήρεμη ματιά του ενήλικα και του επαγγελματία πλέον! Όσες φορές κι αν επισκεφθώ τούτο τον τόπο, θα μου λείπει κιόλας από το ταξίδι της επιστροφής! Και πάντα οι βαλίτσες του γυρισμού είναι πιο βαριές… Πάντα δυσκολεύομαι να εξηγήσω τι είναι αυτό που με «τραβάει» στην Πόλη τα τελευταία χρόνια. Το ότι η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη για μας τους Έλληνες, είναι μία από τις ομορφότερες, ιστορικότερες και γραφικότερες πόλεις του κόσμου είναι γνωστό! Δεν θα σας το πω… Θα σας πω όμως πως είναι ένα ταξίδι που πρέπει όλοι να κάνουμε για τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας! Για να γεμίσει η ψυχή μας με την … ψυχή της! Τι είναι αυτό που τόσο με μαγεύει εδώ; Οι απίστευτες αντιθέσεις, τα επιβλητικά κατάλοιπα χιλιόχρονης ιστορίας, το βάρος της μνήμης τόσων αιώνων; Τίποτε από μόνο του και όλα σε συνδυασμό. Είναι τα πολλά της πρόσωπα. Οι γειτονιές της, που τόσο πολύ διαφέρουν. Ο πολύχρωμος συρφετός των δρόμων και των αγορών της. Γι αυτό την Πόλη πρέπει να την περιπλανηθείς. Λίγο πιο μακριά από τα τετριμμένα της τουριστικής βιομηχανίας, πρέπει να τριγυρίσεις στις εσωστρεφείς ιστορικές γειτονιές της και να γνωρίσεις κάποια από τα πολλά άγνωστα πρόσωπα αυτής της πόλης. …και στην κορφή κανέλλα! Η αγαπημένη μου διαφυγή το Μεγάλο Παζάρι. Το μεγάλο Bazaar, το Kapalıçarşı, όπως το λένε οι Τούρκοι που σημαίνει καλυμμένο παζάρι είναι μια από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες (από το 1461) καλυμμένες αγορές στον Κόσμο. Εδώ χάνομαι κάθε φορά ανάμεσα σε αργυροχόους, μπαλωματές χαλιών, στιλβωτές και σιδεράδες, τους τελευταίους παραδοσιακούς επαγγελματίες που σβήνουν. Και εδώ συναλλάσσονται, όπως κάνουν εδώ και αιώνες, με τους χιλιάδες επισκέπτες ντόπιους και μη. Γιατί αυτό πρέπει να κάνω… να παζαρέψω! Εκεί που δεν μπορώ να παζαρέψω είναι η Αιγυπτιακή Αγορά, το Mısır Çarşısı. Εδώ οι τιμές είναι με το ζύγι! Πως μπορώ να αντισταθώ στα δυνατά γλυκόπικρα αρώματα των μπαχαρικών και την… αμαρτωλή εικόνα των γλυκών! Εδώ λειτουργούν όλες οι αισθήσεις, εμβαθύνεις τις γνώσεις σου στη μαγειρική και «ξεκλειδώνουν» μυστικά: γιατί το κεμπάπ στην Κωνσταντινούπολη είναι πιο νόστιμο; Γιατί χρησιμοποιούν ένα μείγμα επτά μπαχαρικών, άγνωστα και δυσεύρετα σε εμάς τα περισσότερα. Το πρόσωπο της …Δύσης Φίλοι που θέλουν να ταξιδέψουν για λίγες ημέρες στην Πόλη με ρωτούν τι να πρωτοδούν, πού να πρωτοπάνε. Τη μαγεία της Πόλης αναζήτησέ τη όχι μόνο στην γραφική της πλευρά. Άλλωστε είναι μια μεγαλούπολη 17 εκατομμυρίων, που προσφέρει τα πάντα... Αν φύγεις χωρίς να έχεις δει τις μεγαλοπρεπείς προσόψεις και τις ακριβές βιτρίνες του Νισάντασι και της Τεσβίκιε, τις αμέτρητες γκαλερί, τα μουσεία μοντέρνας τέχνης, τα επιτεύγματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής δεν θα έχεις ολοκληρωμένη εικόνα. Εγώ προτιμώ το Ντολμά-Μπαχτσέ. Με εντυπωσιάζει το λευκό μάρμαρο του σουλτανικού ανακτόρου

Από την Ελένη Χριστώνη Φωτ. Κώστας Τσομάκος

και η παραλία που εκτείνεται σ αυτή την ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης και υποδέχεται πλοία επισήμων και κρουαζιερόπλοια. Το πρόσωπο της … Ανατολής Περιπλανηθείτε τους λέω όσο μπορείτε, χαθείτε σε αλλοτινούς μικρόκοσμους, αφουγκραστείτε την ανάσα της πόλης. Στο πρώτο ταξίδι πάντως πρέπει δει κανείς το Τοπ Καπί και το Μπλε Τζαμί. Το τζαμί του σουλτάνου Αχμέτ, ονομάζεται και Μπλε Τζαμί εξαιτίας των μπλε κεραμιδιών στους εσωτερικούς του τοίχους. Εκεί περνάω στην «απέναντι όχθη». Με σεβασμό στα τοπικά θρησκευτικά ήθη βγάζω με ευλάβεια τα παπούτσια και τα βάζω στην ειδική σακούλα. Φροντίζω να έχω ένα φουλάρι να καλύψω το κεφάλι μου και χάνομαι στην απεραντοσύνη του τζαμιού! Το εσωτερικό του ναού που είναι διακοσμημένο με 20.000 χειροποίητα κεραμίδια, ενώ το δάπεδο είναι όλο καλυμμένο από υπέροχα χειροποίητα χαλιά. Το μπλε Τζαμί αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα ισλαμικής αρχιτεκτονικής αν και χτίστηκε σε μια προσπάθεια να ξεπεραστεί η λαμπρότητα της Αγίας Σοφίας που βρίσκεται ακριβώς απέναντι…. Κι εκεί απέναντι από τον τρούλο της Αγιά Σοφίας, που, αν και μουσείο σήμερα, εξακολουθεί να αποτελεί το σύμβολο της πάλαι ποτέ Βασιλεύουσας, «ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει ένα φανταστικό πανόραμα, που ίσως όμοιό του δεν υπάρχει στον κόσμο», σημειώνει το περιοδικό Νational Geographic. Αν μπορούσα να πάρω αυτή την εικόνα στην βαλίτσα του γυρισμού: τρεις θάλασσες, Βόσπορος, Κεράτιος και Θάλασσα του Μαρμαρά, να σμίγουν, τους τρούλους και τους μιναρέδες της Παλιάς Πόλης, να ορθώνονται μέσα στο νερό. Θα σας περπατούσα στο Φανάρι, στη σκιά της Μεγάλης Σχολής, με τις απότομες ανηφοριές του και τη μελαγχολία να σε μαχαιρώνει σε κάθε βήμα στα απομεινάρια του ένδοξου παρελθόντος. Δεν με κουράζει ποτέ όμως, παρά μόνο θύμισες και νοσταλγία μου προκαλεί. Και πως μπορεί κανείς να μην σταθεί στο Πατριαρχείο το παλαιότερο ίδρυμα Θρησκευτικού Χαρακτήρα στην Ανατολική Ευρώπη και στην ευρύτερη Ευρασία. Τα πριγκηπόννησα Και αφού τα δεις και τα ρουφήξεις όλα αυτά, θα πάρεις το βαπόρι στη θάλασσα του Μαρμαρά από τα στενά του Βοσπόρου για τα Πριγκηπόννησα, τα ειδυλλιακά αυτά νησάκια, που φιλοξενούσαν καθαρά ελληνικό πληθυσμό και σήμερα αποτελούν νοσταλγικό τόπο για τους Έλληνες. Από την Πρώτη, την Αντιγόνη, τη Χάλκη ως την Πρίγκηπο, οι θρύλοι και τα θαύματα είναι ζωντανά. Είναι δύσκολη η ανηφοριά προς τον Άη Γιώργη τον Κουδουνά, αλλά η εκκλησία είναι θαυματουργή, όπως λένε. Πολλοί είναι και οι Τούρκοι που ανεβαίνουν τη δύσβατη ανηφόρα δένοντας στο πέρασμά τους χρωματιστές κορδέλες με ευχές και τα τάματα είναι κάθε χρόνο εκατοντάδες. Στη Χάλκη άνοιξε πρόσφατα η Θεολογική Σχολή και αξίζει κανείς να επισκεφθεί και να νιώσει το μεγαλείο του ελληνισμού, εκεί ανάμεσα στις γραφικές ψαρόβαρκες και τα κουκλίστικα σπιτάκια του νησιού που θυμίζουν σκηνικά βικτωριανής εποχής. Γεμάτες οι βαλίτσες του γυρισμού Και ναι, αφού τα κάνεις όλα αυτά, θα «αρρωστήσεις» κι εσύ αθεράπευτα με το μικρόβιο της Πόλης. Γιατί στην Πόλη μπορείς εύκολα να ξεφύγεις. Να χαθείς σε αλλοτινούς μικρόκοσμους, λησμονώντας τα άγχη και ξεπερνώντας τους ορίζοντες της μικρής, δικής σου καθημερινότητας. Η Κωνσταντινούπολη «πατώντας με το ένα πόδι στην ανατολή και το άλλο στη Δύση» είναι ιδιαίτερα όμορφη, έχει, ιστορία, άρωμα, χρώμα, συναίσθημα… Και φρόντισε να είναι γεμάτες οι βαλίτσες του γυρισμού… μέχρι το επόμενο ταξίδι!

«Στην Πόλη μπορείς εύκολα να ξεφύγεις. Να χαθείς σε αλλοτινούς μικρόκοσμους, λησμονώντας τα άγχη και ξεπερνώντας τους ορίζοντες της μικρής, δικής σου καθημερινότητας»

• Info: Christoni Travel Φρίξου 7, τηλ.2410 238010-554453

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ: Το ταξίδι της …ψυχής μας Φθηνό ταξίδι στην Πόλη • 5 ημέρες ξενοδοχείο παλιά Πόλη με 175 ευρώ • 5 ημέρες ξενοδοχείο πλατεία taksim με 195 ευρώ

37

38

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Aπό την Κωνσταντίνα Καρυδάκη φωτ. Κώστας Μάντζιαρης

O

Καθηγητής Γεώργιος Παυ- παιδιών. Όσο πιο έγκαιρη η διάγνωση λίδης είναι Καθηγητής Μα- τόσο πιο αποτελεσματική καθίσταται η θησιακών Δυσκολιών στο αντιμετώπιση και τόσο πιο ευτυχισμένο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. γίνεται το παιδί.

• Πότε ένας γονιός μπορεί να καταΞεκίνησε τη διακεκριμένη πανεπιστημιακή του σταδιοδρομία μόλις 23 ετών ως λάβει ότι το παιδί του έχει Δυσλεξία ή λέκτορας Ψυχολογίας στο Manchester, Διάσπαση Προσοχής; Πρέπει να πηδιετέλεσε επί 40 έτη καθηγητής σε γνω- γαίνει ήδη στο σχολείο, να έχει μάθει στά τμήματα Ψυχολογίας, Εκπαίδευσης να γράφει; Η Δυσλεξία και η Διάσπαση Προσοχής και Ιατρικής στην Αγγλία, Ελλάδα και ΗΠΑ, ενώ είναι και ισόβιο μέλος της Διε- υπάρχουν από τη γέννα και συνήθως είναι θνούς Ακαδημίας Ερευνών Μαθησιακών κληρονομικές, με αναλογία 4 αγόρια προς 1 κορίτσι. Υπάρχουν ενδείξεις ήδη από Δυσκολιών. Το 1978 παρουσίασε το τεστ Οφθαλ- την προσχολική ηλικία που θα έπρεπε να μοκίνησης, γνωστό ως «Τεστ Παυλίδη». προβληματίσουν τους γονείς. Εξάλλου, Με αυτό επιτυγχάνεται η αντικειμενική όταν μιλάμε για το βιολογικό τεστ Παυδιάγνωση, αλλά και η πρόγνωση της λίδη πρόγνωσης και διάγνωσης των ΜαΔυσλεξίας και της Διάσπασης Προσοχής θησιακών Δυσκολιών, της Δυσλεξίας και από την προσχολική ηλικία. Η μέθοδός της Διάσπασης Προσοχής, αυτομάτως κατου είναι αναγνωρισμένη διεθνώς με δι- ταρρίπτουμε την προϋπόθεση ότι το παιδί πλώματα ευρεσιτεχνίας σε ΗΠΑ, Γαλλία, πρέπει να γνωρίζει γραφή και ανάγνωση. Με το βιολογικό Καναδά, Αγγλία τεστ Παυλίδη και η πλέον προμπορούμε να χωρημένη φωδιαπιστώσουμε το-ηλεκτρονική πολύ νωρίτερα, του εφεύρεση χρησιμοποιείται «Η δυσλεξία είναι θείο δώρο, από την προσχολική ηλικία, αν σήμερα από πολμόνον όμως όταν γνωρίζουμε ένα παιδί μπορεί λά Πανεπιστήμια, να παρουσιάσει ανάμεσά τους τα την ύπαρξή της και την τέτοιου είδους Harvard, Boston, Penn State, αντιμετωπίζουμε έγκαιρα δυσκολίες, διότι είναι νευρολογιColumbia, κτλ. κής αιτιολογίας Η Δυσλεξία και σωστά. Η δυσλεξία και υπάρχουν αποτελεί ειδική δεν έχει σχέση από τη γέννα. μαθησιακή δυείσκολία την οποία με τη νοητική υστέρηση» ναι•οιΠοιες ενδείξεις αντιμετωπίζει πεπου θα κάνουν ρίπου το 5% του το γονιό να φέπληθυσμού και ρει το παιδί του όταν αντιμετωπιστον ειδικό; στεί έγκαιρα και Καταρχάς, σωστά, μπορεί να αναδειχτεί «θείο δώρο». Ο δυσλεξικός στο νηπιαγωγείο τα παιδιά έχουν μια «σκέφτεται» αποτελεσματικότερα με πρώτη επαφή με αριθμούς και γράμματα. εικόνες και για το λόγο αυτό λειτουργεί Γι’ αυτό εμφανίζονται οι πρώτες δυσκολίσυντριπτικά ταχύτερα από τον κοινό ες. Μια απλή ένδειξη είναι ένα παιδί που δεν μπορεί να κάτσει στη θέση του και να εγκέφαλο και είναι εφευρετικός. Το «Τεστ Παυλίδη» θεωρείται διε- παρακολουθήσει τη δασκάλα ή που είναι θνώς ως μια από τις σημαντικότερες και συνεχώς αφηρημένο ή υπερκινητικό, που εγκυρότερες μεθόδους διάγνωσης της είναι ανυπόμονο και παρορμητικό, που Δυσλεξίας και της Διάσπασης Προσοχής. απαντά πριν τελειώσουμε το ερώτημα. Συναντήσαμε την ψυχολόγο κα Ειρήνη Όλα αυτά πρέπει να παρακινήσουν το Σοφού, Επιστημονική Διευθύντρια του γονιό να διερευνήσει το θέμα. Βέβαια, “Dyslexia Centers – Pavlidis Method”, και αυτές είναι μόνο ενδείξεις. Δε σημαίνουν τη φιλόλογο, υποψήφια PhD στην Ειδική απαραίτητα ότι το παιδί θα παρουσιάσει Αγωγή κα Σοφία Ράπτη, συνεργάτιδα του Δυσλεξία ή Διάσπαση Προσοχής. Πρέπει “Dyslexia Centers – Pavlidis Method” να σημειωθεί ότι αυτά τα συμπτώματα της Λάρισας και τις ρωτήσαμε όπως θα μπορεί να είναι και ενδείξεις διάσπασης ρωτούσε ένας γονιός που ανησυχεί για το προσοχής που είναι κάτι εντελώς διαφοπαιδί του. Μας απάντησαν όσο πιο απλά ρετικό από τη δυσλεξία, αλλά μπορεί στο γίνεται για να κατανοήσουμε ότι, όταν το μέλλον να του δημιουργήσει μαθησιακές παιδί μας δυσκολεύεται να διαβάσει ή να δυσκολίες. Πάντως, συνήθως η διάσπαση γράψει, δεν είναι ούτε χαζό ούτε τεμπέ- προσοχής και η δυσλεξία συνυπάρχουν.

• Είναι διαταραχή; λης και ότι το χειρότερο που μπορούμε Είναι μια δυσλειτουργία του εγκεφάνα κάνουμε είναι να το μαλώσουμε, χωρίς να το βοηθούμε. Το καλύτερο, να λου με την οποία γεννιέσαι και την οποία προστρέξουμε όσο πιο έγκαιρα γίνεται θα έχεις όλη σου τη ζωή. Είναι νευρολογιστους ειδικούς παιδαγωγούς ή ψυχολό- κής φύσεως και κληρονομική. Επομένως, γους. Είναι πολύ βασικό να καταλάβουν δε μιλάμε για θεραπεία, αφού δεν είναι οι γονείς ότι τα παιδιά δε φταίνε. Απλά ασθένεια. Αλλά για αντιμετώπιση και μάέτσι γεννήθηκαν. Γι’ αυτό και είναι λάθος λιστα όσο πιο έγκαιρα διαγνωστεί και αντινα τα μαλώνουν. Η έγκαιρη διάγνωση της μετωπιστεί τόσο μεγαλύτερες είναι και οι Δυσλεξίας και της Διάσπασης Προσοχής δυνατότητες βελτίωσης. Η δυσλεξία δε βελτιώνει σημαντικά την σχολική επί- σταμάτησε τους διάσημους εφευρέτες δοση και, συνεπώς, τη συνεπακόλουθη Αϊνστάιν, Έντισον ή Λεονάρντο Ντα Βίντσι ψυχολογική ισορροπία των δυσλεξικών να καταξιωθούν και να φτάσουν στην

Η δυσλεξία είναι θείο δώρο, αλλά και ειδική μαθησιακή δυσκολία

συνέντευξη ΕΙΡHΝΗ ΣΟΦΟY

ψυχολόγος, υποψήφια MA στην Ειδική Αγωγή (University of Northampton, Αγγλία)

ΣΟΦIΑ ΡAΠΤΗ φιλόλογος, υποψήφια PhD στην ειδική αγωγή (University of Northampton, Αγγλία)

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

κορυφή. Έτσι, όταν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί σωστά, τότε το παιδί θα φτάσει εκεί που το επιτρέπει η ευφυΐα και η προσπάθειά του.

• Δηλαδή σε ένα παιδί 15 χρονών θα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί; Μπορεί να αντιμετωπιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο δύσκολο από ένα παιδί που είναι πέντε ή δέκα χρονών. Όσο πιο έγκαιρη είναι η παρέμβαση τόσο καλύτερα και τα αποτελέσματα. Αυτό που δε γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι η καθημερινή ταπείνωση και η σχολική αποτυχία δημιουργεί δευτερογενή ψυχολογικά προβλήματα. Τα παιδιά όσο έρχονται αντιμέτωπα με τη δυσκολία τους, όταν εκτίθενται στους δασκάλους και τους συμμαθητές τους, όταν τα προσόντα τους είναι αντιστρόφως ανάλογα των επιδόσεών τους, μειώνεται η αυτοπεποίθησή τους και κατ’ επέκταση η αυτοεκτίμησή τους κι επέρχεται μοιραία η άρνηση της μάθησης. Η αποτυχία οδηγεί στη δυστυχία.

• Άρα, όταν ένα παιδί είναι δυσλεξικό δε σημαίνει ότι δεν είναι έξυπνο ή χαρισματικό. Το αντίθετο. Συνήθως τα δυσλεξικά παιδιά έχουν πολύ υψηλή ευφυΐα και εφευρετικότητα, ιδιαίτερα στα πρακτικά και κατασκευαστικά.

• Είναι αποδεδειγμένο ότι είναι πιο έξυπνοι; Καταρχάς, δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλοι επιστήμονες, πολιτικοί ή καλλιτέχνες όπως οι Αϊνστάιν, Έντισον, Κένεντι, Ουάσιγκτον, Τσόρτσιλ, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Τομ Κρουζ, Τζον Λένον, Γουόλτ Ντίσνεϊ και Πικάσο ήταν δυσλεξικοί. Συνεπώς, είναι θείο δώρο, μόνον όμως όταν γνωρίζουμε την ύπαρξή της και την αντιμετωπίζουμε έγκαιρα και σωστά. Η δυσλεξία δεν έχει σχέση με τη νοητική υστέρηση. Πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Είναι απλώς μια μαθησιακή δυσκολία στο γραπτό λόγο. Εξάλλου, οι δυσλεξικοί στον προφορικό τα καταφέρνουν περίφημα. Εμείς πάντα όταν κάνουμε τη διάγνωση χορηγούμε και ένα τεστ ευφυΐας, για να είμαστε σίγουροι ότι δεν πρόκειται για νοητική υστέρηση που θέλει άλλου είδους αντιμετώπιση.

• Ας μιλήσουμε για το τεστ Παυλίδη. Τι το κάνει ξεχωριστό; Διεθνώς, για να διαγνωστεί ένα παιδί με τις κλασσικές ψυχο-εκπαιδευτικές μεθόδους ως δυσλεξικό, πρέπει να είναι στην ταχύτητα της ανάγνωσης τουλάχιστον 1,5 με 2 χρόνια πίσω από τους συμμαθητές του. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να διαγνωστεί με κάποια ακρίβεια πριν από τα μέσα της 3ης δημοτικού. Όμως, το Τεστ Παυλίδη επιτυγχάνει την αντικειμενική και ακριβή διάγνωση, επειδή είναι βιολογικό και συνεπώς, δε βασίζεται στην ανάγνωση ή τη γραφή. Δεν χρειάζεται δηλαδή το παιδί να γνωρίζει ανάγνωση και γραφή κι έτσι η διάγνωση μπορεί να γίνει πολύ νωρίτερα, από την προσχολική ήδη ηλικία, διότι η Δυσλεξία και η Διάσπαση Προσοχής υπάρχουν από τη γέννα, άρα μπορούν να προγνωσθούν ή να διαγνωσθούν από την προσχολική ηλικία.

• Πώς αποδεικνύεται ότι το Τεστ Παυλίδη είναι το μοναδικό βιολογικό τεστ διεθνώς; Το γεγονός ότι φέρνουν τα παιδιά τους στα “Dyslexia Centers – Pavlidis Method” μορφωμένες οικογένειες και από τις 5 ηπείρους, από 25 χώρες, ακόμη και από τις πλέον προηγμένες, π.χ. ΗΠΑ, Αυστραλία, Ελβετία, Αυστρία, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, κλπ., αποδεικνύει ότι και μοναδικό είναι και το καλύτερο είναι, γι’ αυτό και έρχονται στην Ελλάδα!

• Και πώς γίνεται; Το παιδί με το βλέμμα σιωπηλά παρακολουθεί φωτεινά σημεία στην οθόνη του Η/Υ, ενώ ταυτόχρονα καταγράφεται Φωτο-Ηλεκτρονικά η οφθαλμοκίνησή του (χωρίς να ακουμπά το

«Συνήθως τα δυσλεξικά παιδιά έχουν πολύ υψηλή ευφυΐα και εφευρετικότητα, ιδιαίτερα στα πρακτικά και κατασκευαστικά»

μάτι). Τα εξειδικευμένα προγράμματα αυτομάτως αναλύουν τα δεδομένα και βγάζουν την Αντικειμενική Διάγνωση. Το σημαντικότερο προγνωστικό, βιολογικό σημάδι της Δυσλεξίας και της Διάσπασης Προσοχής στην προσχολική ηλικία είναι η λανθασμένη οφθαλμοκίνηση.

• Πώς ορίζουμε τη δυσλεξία; Δυσλεξία είναι μία ειδική μαθησιακή δυσκολία στα γραπτά. Οι δυσλεξικοί δυσκολεύονται στα γραπτά, στην ανάγνωση και στην ορθογραφία. Οι δυσλεξικοί διαβάζουν πολύ αργά και κάνουν πολλά λάθη στην ανάγνωση. Πηδούν ολόκληρες σειρές, επαναλαμβάνουν λέξεις, συλλαβίζουν, κομπιάζουν, δε χρωματίζουν τη φωνή τους, είναι εξαιρετικά ανορθόγραφοι, παραλείπουν τόνους, έχουν κακό γραφικό χαρακτήρα και κυρίως δυσκολεύονται πολύ να μεταφέρουν τις σκέψεις τους στο χαρτί. Ενώ μπορούν να εκφράσουν τις σκέψεις τους πολύ καλά προφορικά, όταν καλούνται να γράψουν αυτά που σκέφτονται, δεν τα καταφέρνουν. Γι’ αυτό και ο νόμος τους επιτρέπει να εξετάζονται προφορικά. Αυτό είναι και το δίκαιο. Επίσης, έχουν πρόβλημα στη διαχείριση του χρόνου τους με πολλά άσκοπα διαλείμματα.

• Η αντιμετώπιση πόσο καιρό κρατάει; Εξαρτάται. Όσο πιο αργά γίνει η διάγνωση τόσο πιο πολλά κενά έχουν δημιουργηθεί και τόσο μεγαλύτερες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί, συνεπώς τόσο μεγαλύτερο θα είναι το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για την αντιμετώπισή του. Επίσης, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η συνεργασία με τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, τους οποίους οι γονείς οφείλουν να ενημερώσουν. Πρέπει να γίνει συλλογική προσπάθεια. Να επισημάνουμε ότι, εφόσον διαγνωστεί η Διάσπαση Προσοχής, όλοι οι ασφαλιστικοί φορείς καλύπτουν 100% τις συνεδρίες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση μέχρι και 300 ευρώ το μήνα. Επίσης, όλο τον Οκτώβριο προσφέρουμε ΔΩΡΕΑΝ ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών, δυσλεξίας, διάσπασης προσοχής και προβλημάτων λόγου σε όλα τα παιδιά.

• Τέλος, ποιες ακριβώς είναι οι παρεχόμενες υπηρεσίες του “Dyslexia Centers – Pavlidis Method” της Λάρισας; Όπως προαναφέρθηκε παρέχουμε Πρόγνω-

39

ση, Διάγνωση & Αντιμετώπιση Μαθησιακών Δυσκολιών, Δυσλεξίας, Διάσπασης Προσοχής, Παρορμητικότητας και Υπερκινητικότητας, καθώς επίσης και Διάγνωση & Αντιμετώπιση Προβλημάτων Προφορικού Λόγου και Ομιλίας (Λογοθεραπεία). Επίσης, παρέχεται συμβουλευτική καθοδήγηση και ψυχοεκπαιδευτική υποστήριξη τόσο στα παιδιά όσο και στους γονείς τους, καθώς και Επαγγελματικός Προσανατολισμός.

• Γιατί και σε τι υπερέχουν οι υπηρεσίες σας στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό; Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός πραγματοποιείται με το Career Gate Test, ένα σύγχρονο, αυτοματοποιημένο τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού που χαρτογραφεί την προσωπικότητα και καταγράφει με ακρίβεια τις πραγματικές κλίσεις, τις προτιμήσεις και τα επαγγέλματα που ταιριάζουν σε ένα άτομο, όπως αντιστοιχούν σε δύο επίπεδα σπουδών: ανώτερης-ανώτατης εκπαίδευσης και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Επίσης, επισημαίνει ποια από τα επαγγέλματα αυτά έχουν θετικές ή περιορισμένες προοπτικές στην αγορά εργασίας, ενώ εμπεριέχει ενσωματωμένο έλεγχο ειλικρίνειας των απαντήσεων. Το τεστ αυτό, όπως και όλα τα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού, δείχνουν μόνον τις κλίσεις και τις επιθυμίες του μαθητή χωρίς όμως να εξετάζουν τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του κάθε παιδιού για να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του. Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να θέλει να γίνει δάσκαλος, αλλά να μην είναι καλός στην ανάγνωση και στην ορθογραφία. Αυτό ακριβώς μπορεί να κάνει το κέντρο μας, να συνδυάσει δηλαδή ένα από τα καλύτερα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού με έλεγχο των πραγματικών δυνατοτήτων του παιδιού μέσα από τεστ ευφυΐας, ανάγνωσης, ορθογραφίας, κτλ., δείχνοντας με ακρίβεια κατά πόσο οι επιθυμίες και οι κλίσεις του παιδιού συμβαδίζουν με τις ικανότητές του. Αυτό εξάλλου είναι το σημαντικότερο για να κάνουμε σωστή επιλογή επαγγέλματος. Το μέλλον ανήκει σε όσους το προετοιμάζουν σωστά!

• Ποιες επιστημονικές ειδικότητες δικαιούνται να ασχολούνται με τη Διάγνωση και την Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας διεθνώς; Εξειδικευμένοι σε μεταπτυχιακό επίπεδο Ψυχολόγοι και Ειδικοί Παιδαγωγοί.

40

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Aπό την Κωνσταντίνα Καρυδάκη

συνέντευξη Χρήστος Παπαχρήστος – Αλέξανδρος Τσιωνάς, τραγουδοποιοί

ο ύ δ α ρ ι ε ν ό ν ώ ι ο Τα π ο δ ου γ α ρ τ ν ω ί Λαρισα

η σ ί ρ κ ν η τ σ κόντρα Είναι Λαρισαίοι τραγουδοποιοί, ο Χρήστος μικρότερος αλλά έχει ήδη κάνει μια πορεία, ο Αλέξανδρος μεγαλύτερος, τους συνδέει η αγάπη για τη μουσική. Εδώ κι ένα χρόνο είναι αχώριστοι. Επαγγελματικά έχουν “οργώσει” το νομό, το καλοκαίρι έπαιξαν και στο Πήλιο. Σε προσωπικό επίπεδο έχουν γίνει κολλητοί. Μιλάνε την ίδια γλώσσα. Ονειρεύονται τα ίδια πράγματα. Νότες, στίχους, συναυλίες, φίλους, όμορφα βράδια. Το χειμώνα θα ‘ναι στο “Μύλο” με ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα, ωραίες φωνές, καλούς μουσικούς, με στόχο να κάνουν τις νύχτες μας καλύτερες απ’ τις μέρες μας.

• Χρήστο, πώς ξεκίνησες; Χ.Π. Δεν είχα καμιά σχέση με τη μουσική μέχρι τα 13 μου. Oύτε που μου περνούσε από το μυαλό. Ώσπου μια μέρα πήγα να δω ένα φίλο στο Λύκειο που είχε κατάληψη (γέλια! Αχ αυτές οι καταλήψεις...) Τους βρήκα εκεί με κιθάρες να παίζουν και να τραγουδάνε. Κι αυτό ήταν. Μαγεύτηκα. Γύρισα στο σπίτι και είπα στον πατέρα μου, “μπαμπά θέλω κιθάρα”. Η αντίδρασή του δεν ήταν θετική. Αλλά εγώ δεν καταλάβαινα τίποτα. Πήρα μια κιθάρα κι από τότε δε σταμάτησα να παίζω. Μάλιστα όταν την πρωτοπήρα... κοιμήθηκα μαζί της. Επειδή προσπαθούσα όλη μέρα να γρατζουνίσω κάτι, μετά από ώρες με πήρε ο ύπνος αγκαλιά με την κιθάρα. Δεν πήγα ποτέ σε Ωδείο. Είμαι αυτοδίδακτος. Μόνος μου και με τη βοήθεια των φίλων έμαθα ό,τι έμαθα και συνεχίζω να

μαθαίνω. Μετά από ένα χρόνο έκανα και το πρώτο μου live! Με κάλεσε ένας φίλος στο μαγαζί του και έπαιξα. Τότε έγραψα και το πρώτο μου τραγούδι.

• Με τίτλο; Χ.Π. (γελάει) Το πρώτο μου τραγούδι είχε τον τίτλο... “Κουράστηκα”!!! (ε, τώρα γελάω κι εγώ). Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, τέλειωσα το σχολείο, πήγα φαντάρος αλλά η αγάπη για τη μουσική αντί να σβήνει, φούντωνε. Και μια μέρα είπα “τέλος, αυτό θέλω να κάνω”. Γιατί τη μουσική δε μπορείς να την κάνεις παρεμπιπτόντως. Πρέπει να της αφιερωθείς. Τέτοια κυρία είναι η μουσική. Απαιτεί αποκλειστικότητα. Μάλλον είμαι από τους τυχερούς που κατάφερα να κάνω το χόμπι μου επάγγελμα. Στο σχολείο είχαμε ένα σχήμα, τους “Ταξιδιώτες στο χρόνο”. Το 2002 που απολύθηκα είχα ήδη έτοιμη μια δουλειά.

Οι “Ταξιδιώτες” διαλύθηκαν, σκορπίσαμε. Με πλησιάζουν τότε κάτι παιδιά και μου λένε να κάνουμε μια μπάντα. Τους λέω, εγώ έχω δικά μου κομμάτια, τα άκουσαν, τους άρεσαν, είχαν κι αυτοί κάποια δικά τους και κάναμε τους “Εκτός εαυτού” με τους οποίους έγινε και η πρώτη δισκογραφική δουλειά.

• Και μετά πήγες στην Αθήνα. Χ.Π. Μέχρι πριν από ένα χρόνο που ξαναγύρισα.

• Και τι έκανες στη ζούγκλα της Αθήνας; Πολλά! (γελάει) Ζούγκλα όπως το ‘πες. Στην αρχή δεν έκανα τίποτα σε σχέση με τη μουσική. Γιατί για να ζήσω έκανα πάρα πολλά. Χτυπούσα μόνο πόρτες. Μετά ήρθε η γνωριμία και συνεργασία με το Μίμη Πλέσσα. Μεγάλη εμπειρία, μεγάλος δάσκαλος. Και με το Γιώργο Χατζηνάσιο, επίσης.

Αλέξανδρος Τσιωνάς: «Κινδυνεύουν τα ψεύτικα της νύχτας. Και τα περιττά. Θα μείνουν όσοι επιμείνουν, όσοι αγαπάνε τη δουλειά τους, όσοι έχουν θέληση, μεράκι, όνειρα».

• Και γιατί επέστρεψες; Χ.Π. Γιατί δε μπορούσα άλλο. Είναι πολύ άσχημα τα πράγματα στην Αθήνα. Η Αθήνα έχει τελειώσει. Τη βρήκα όχι στην μεγάλη της άνθιση αλλά ούτε και χάλια. Όμως τώρα πια η κατάσταση είναι απάνθρωπη.

• Άρα ήρθες για να μείνεις. Χ.Π. Βέβαια. Στην Αθήνα δεν ξαναπάω. Μπορεί για μια δυο μέρες για δουλειά. Όχι παραπάνω.

• Τον Αλέξανδρο πού τον βρήκες; Χ.Π. Τον ήξερα αλλά δε γνωριζόμασταν. Τον εκτιμούσα πάρα πολύ. Τον θεωρούσα και τον θεωρώ ολοκληρωμένο καλλιτέχνη. Μου άρεσε η φωνή του, οι επιλογές του... Όταν γύρισα μας έφερε σ’ επαφή μια κοινή φίλη. Κι αμέσως δέσαμε. Ο Αλέξανδρος εκτός από συνεργάτης είναι για μένα κι ένας πολύ καλός φίλος, αδελφός.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

41

Το χειμώνα θα είμαστε στο “Μύλο” με την Αρετή Παπαναστασίου και τη Μαρία Δεληγιάννη, δυο υπέροχες φωνές και πολύ καλούς μουσικούς»

• Ποια είναι η δική σου ιστορία, Αλέξανδρε; Α.Τ. Εγώ από μικρός είχα κλίση στη μουσική και στην Γ΄ Δημοτικού αποφάσισα να πάω να μάθω βυζαντινή. Μεγαλώνοντας ανακάλυψα το ροκ, πήρα κιθάρα, πήγα στο Ωδείο, έκανα και θεωρητικά… Σχετικά αργά άρχισα να τραγουδάω, στα 22-23, στο mellow yellow. Μετά στο “κισμέτ” για δυο χρόνια και το 1998 στο Μύλο. Για μένα φέτος στο Μύλο θα ‘ναι ο δέκατος χρόνος. Το νιώθω σα σπίτι μου πια. Συναυλίες, συμμετοχές σε δίσκους, μια δική μου δουλειά “Θάλασσα αγάπη” με το συγκρότημα “Αρχή διαλόγου”, ανεξάρτητη, την προωθούμε μόνοι μας όπου παίζουμε, συμμετοχή σε πολλά αφιερώματα στον Ξυλούρη, τον Καλδάρα, Θεοδωράκη κ.ά. Αυτά.

• Με την κρίση έχει αλλάξει η νύχτα; Χ.Π. Ο κόσμος δε βγαίνει όσο έβγαινε κι όταν βγαίνει είναι συγκρατημένος. Βέβαια θέλει να διασκεδάσει. Και θέλει άλλου είδους διασκέδαση. Υπάρχει πια ένα μεγάλο κοινό που θέλει κάτι καινούριο, ένα προσωπικό στίγμα. Και οπωσδήποτε προσεγμένο πρόγραμμα, καλό σέρβις...

• Κινδυνεύει η νύχτα από την κρίση; Α.Τ. Κινδυνεύουν τα ψεύτικα της νύχτας. Και τα περιττά. Ίσως ήρθε η ώρα να καθαρίσει η ήρα από το στάρι. Να μη γίνονται τα πράγματα άρπα κόλα. Καλύτερος ήχος, προσεγμένες επιλογές, φθηνότερη είσοδος και ποτά, καλύτερη εξυπηρέτηση. Έχουν γίνει αλλαγές. Πρέπει να κάνουμε όλοι πίσω. Θα μείνουν όσοι επιμείνουν, όσοι αγαπάνε τη δουλειά τους, όσοι έχουν θέληση, μεράκι όνειρα.

Χ.Π. Γιατί αυτή η δουλειά θέλει να ‘χεις ρομαντισμό. Είναι σκληρή δουλειά. Για να την αντέξεις πρέπει να ‘σαι ρομαντικός. Α.Τ. Χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία, τα μεροκάματα μεσ’ στη χρονιά είναι πολύ λίγα. Είναι και το κομμάτι της σύνθεσης που τρώει πολύ χρόνο. Μετά, εμείς δεν πήγαμε ποτέ να δουλέψουμε σε μαγαζιά που δεν τα πιστεύουμε, ούτε και είπαμε τραγούδια που δε μας άρεσαν. Δεν κάναμε εκπτώσεις. Κι αυτό έχει το κόστος του. Επίσης, είσαι άρρωστος θα τραγουδήσεις, είσαι στεναχωρημένος θα τραγουδήσεις. Δεν έχει δε μπορώ.

• Όταν κάνετε παιδιά θα τα ενθαρρύνετε να ασχοληθούν με τη μουσική; Χ.Π. Α.Τ. Εννοείται! Α.Τ. Γιατί πιστεύω ότι η μουσική θα τα κάνει καλύτερους ανθρώπους. Χ.Π. Όχι να γίνουν οπωσδήποτε επαγγελ-

ματίες μουσικοί αλλά να αποκτήσουν μια μουσική παιδεία. Η μουσική σε κάνει πιο ευαίσθητο.

• Το μεγάλο σας όνειρο; Χ.Π. Για μένα είναι να ακουστούν τα τραγούδια μου από όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Α.Τ. Εγώ θέλω να μπορώ να συνεχίσω να κάνω ό,τι κάνω. Να διασκεδάζω τον κόσμο. Να δημιουργώ. Να συνεχίσω να γράφω τραγούδια, να τραγουδάω. Νιώθουμε πολύ τυχεροί, ξέρεις. Παρά τα προβλήματα, εμείς έχουμε την τύχη να κάνουμε αυτό που αγαπάμε πολύ.

• Το χειμώνα; Α.Τ. Το χειμώνα θα είμαστε στο “Μύλο” με την Αρετή Παπαναστασίου και τη Μαρία Δεληγιάννη, δυο υπέροχες φωνές και πολύ καλούς μουσικούς.

Χρήστος Παπαχρήστος: «Ο κόσμος δε βγαίνει όσο έβγαινε κι όταν βγαίνει είναι συγκρατημένος. Βέβαια θέλει να διασκεδάσει. Και θέλει άλλου είδους διασκέδαση. Υπάρχει πια ένα μεγάλο κοινό που θέλει κάτι καινούριο, ένα προσωπικό στίγμα»

42

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Από τη Ζωή Καλαφάτη* φωτ. larissanet

Βιβλιοκριτική…

«Sos, κορίτσι σε κρίση»

Ο

Είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που εκφράζει τις βαθύτερες κοινωνικές δομές της ελληνικής πραγματικότητας και σμιλευμένο με τη ρεαλιστική φαντασία της συγγραφέα βοηθά τους νεαρούς αναγνώστες να κατανοήσουν τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα και τις δυσκολίες των ανθρωπίνων σχέσεων μέσα από μια πολλαπλότητα σκέψεων, χαρακτήρων, ενεργειών και συμπεριφορών.

ι γονείς της, θύματα της οικονομικής κρίσης, μαλώνουν συνεχώς. Οι φίλοι τη στοχοποιούν. Η κολλητή της τη συκοφαντεί για να της φάει το αγόρι. Ολόκληρο το σύμπαν, η μάλλον το Facebook, συνομωτεί εναντίον της. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, απανωτές περίεργες διαρρήξεις στην πολυκατοικία την κάνουν να μην εμπιστεύεται κανέναν. Η δεκαπεντάχρονη Αναστασία θέλει να φωνάξει «Βοήθεια!», αλλά πού να στραφεί και τι να κάνει; Μήπως να δει με άλλο μάτι τη Δωροθέα, τη χοντρούλα συμμαθήτρια που όλοι σνομπάρουν; Να πιάσει δουλειά ως …νταντά της Ματζίκας, της στριμμένης γριάς γειτόνισσας που αλλάζει τις οικιακές βοηθούς σαν τα πουκάμισα; Ή μήπως μπορεί ο Σωτήρης, ο γοητευτικός φοιτητής- ταξιτζής που τη φλερτάρει, να τη σώσει βγάζοντάς την από τη δύσκολη θέση; Ένα υπέροχο μυθιστόρημα γραμμένο από την πολυβραβευμένη συγγραφέα Λένα Μερίκα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος, γραμμένο για εφήβους. Το βιβλίο αναδεικνύει τα προβλήματα των οικονομικών ανακατατάξεων στην Ελλάδα του σήμερα, την προσπάθεια του καθημερινού εργαζόμενου να ανταπεξέλθει στην παρούσα δυσπραγία και την επίπτωσή της στις ανθρώπινες σχέσεις. Ακόμη προβάλλει την ανάγκη για αφύπνιση, ενώ καλλιεργεί και οξύνει την κριτική σκέψη των νέων θέτοντας σύγχρονους προβληματισμούς για τα πολιτικά τεκταινόμενα στην Ελλάδα του χθες και του σήμερα. Για τη δημιουργηθείσα κοινωνική ανισότητα, τη διχόνοια των Ελλήνων-στοιχείο που χαρακτηρίζει ανέκαθεν την ελληνική νοοτροπία μας, τη δεινή θέση της χώρας μας στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Επίσης σκιαγραφεί αδιόρατα τη μοναξιά των εφήβων, τη μαχητικότητά τους, την πορεία προς την ωρίμανσή τους. Παράλληλα, προβάλλει τα προβλήματα των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας, αλλά και την ασίγαστη αγωνιστικότητά τους στα δύσκολα της ζωής, συμπορευόμενοι με τη νέα γενιά. Είναι ένας καθρέφτης που αντανακλά ό,τι δε θέλουμε να πιστέψουμε δυστυχώς ότι συμβαίνει γύρω μας, σε εμάς και στους ανθρώπους που αγαπάμε. Η διατάραξη στις οικογενειακές σχέσεις, συνέπεια της οικο-

νομικής κρίσης, η αυταρχικότητα του εκπαιδευτικού νόμου που στέκεται στο «γράμμα» και όχι στην ουσία, η αντίδραση των εφήβων στην αδιαλλαξία των μεγάλων, οι συνέπειες του χουλιγκανισμού και οι αιτίες δημιουργίας του, η κομπιουτερομανία, η αγωνία για τον εγκιβωτισμό στα «θέλω» των μεγάλων, είναι μερικά από τα επιμέρους βασικά ζητήματα που θέτει το μυθιστόρημα. Διαβάζοντάς το, εγείρει στον αναγνώστη πλήθος προβληματισμών όπως: Πρέπει οι έφηβοι να συμμετέχουν στα ανακύπτοντα προβλήματα της σύγχρονης οικογένειας σήμερα που βάλλεται από παντού; Ποια είναι η θέση και στάση όλων μας απέναντι σε αυτή τη λαίλαπα που μας έχει σαρώσει και συρρικνώσει οικονομικά και κοινωνικά; Με ποιο τρόπο θα βρούμε δυνάμεις να αντισταθούμε και να διατηρήσουμε πρότυπα, αξίες, κοινωνική και οικογενειακή συνοχή; Πώς θα αποτινάξουμε την παθητική αναλγησία που μας περιβάλλει; Ας απολαύσουμε ένα μικρό απόσπασμα: «-Άνοιξε την τηλεόραση, αν θέλεις. Δε θα αργήσω.

-Την τηλεόραση; Όχι, ευχαριστώ. Αρκετά είδα νωρίτερα. Αρκετά ψυχοπλακώθηκα με τους ανθρώπους που χάνουν τη δουλειά τους, με τους άστεγους που στήνονται στην ουρά για ένα πιάτο φαγητό στα συσσίτια – ή, ακόμη χειρότερα, ψάχνουν στους κάδους σκουπιδιώ-, με τους γονείς που αναγκάζονται να δώσουν τα παιδιά τους σε ιδρύματα επειδή δεν έχουν τα μέσα να τα φροντίσουν ή τους παίρνουν το σπίτι, με τα άδεια μαγαζιά που βάζουν λουκέτο το ένα μετά το άλλο, και με τους πολιτικούς που συνεχίζουν το χαβά τους και μας αραδιάζουν παπάρες, λες και απευθύνονται σε ηλίθιους, ενώ νοιάζονται μόνο για την καρέκλα τους, σα να μη συμβαίνει τίποτα». Το έργο είναι γραμμένο με το ανάλαφρο χιούμορ της Λένας Μερίκα, με εφηβική και δροσερή γλώσσα, έξυπνους διαλόγους που διαδραματίζονται μέσα σε μία ατμόσφαιρα μυστηρίου και αστυνομικής περιπέτειας που προκαλεί τους νεαρούς αναγνώστες να φτάσουν γρήγορα στο τέλος της ιστορίας. Είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που εκφράζει τις βαθύτερες κοινωνικές δομές της ελληνικής πραγματικότητας και σμιλευμένο με

τη ρεαλιστική φαντασία της συγγραφέα βοηθά τους νεαρούς αναγνώστες να κατανοήσουν τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα και τις δυσκολίες των ανθρωπίνων σχέσεων μέσα από μια πολλαπλότητα σκέψεων, χαρακτήρων, ενεργειών και συμπεριφορών. Οι έφηβοι μαθαίνουν διαβάζοντας να είναι πιο ανοιχτοί και διαλλακτικοί με τους άλλους, αναγνωρίζοντας ότι και οι άλλοι έχουν παρόμοια με τα δικά τους προβλήματα. Έτσι αντιμετωπίζουν με περισσότερη ηπιότητα και μετριοπάθεια τα δικά τους και ενισχύονται στην επίλυσή τους. Ακόμα με την ανάγνωση, είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν ευκολότερα τις αντιξοότητες της ζωής γιατί γνωρίζουν εκ του ασφαλούς προβλήματα που πολλές φορές δεν έχουν άμεση εμπειρία. Ωστόσο το βιβλίο, «SOS, Κορίτσι σε κρίση», της Λένας Μερίκα, διαθέτει αρκετή δόση αισιοδοξίας και εξυγιαίνει τις δυσάρεστες προοπτικές της υπαρκτής πραγματικότητας γιατί η κεντρική ηρωίδα, η Αναστασία, μέσα από ευτράπελες και συχνά κωμικοτραγικές καταστάσεις αποκτά συνείδηση του εαυτού της και αυτοπεποίθηση, κατορθώνοντας να αντιμετωπίσει την κρίση που βιώνει. «Πράγματι. Η άνοιξη, έστω και εν μέσω κρίσης, είναι εδώ. Έχω αλλάξει; Ναι, έχω αλλάξει. Δεν είμαι πια το άτολμο κορίτσι που άφηνε τους άλλους να αποφασίζουν-και να καθαρίζουν- για πάρτη του. Αν μια βασανισμένη ορφανή κοπελίτσα που πέρασε μια ζωή δια πυρός και σιδήρου μπόρεσε να σταθεί στα πόδια της και να γεράσει διατηρώντας την αξιοπρέπειά της…αν οι γονείς μου, παρά τη δραματική μείωση των εισοδημάτων τους, κατάφεραν να ανταπεξέλθουν και να διατηρήσουν ένα επίπεδο στη ζωή και στη μεταξύ τους σχέση…αν ο αδελφός μου συνεχίζει τις σπουδές του βασιζόμενος στις δικές του και μόνο δυνάμεις…αν ο Σωτήρης συνεχίζει τις δικές του σπουδές κάνοντας παράλληλα τον ταξιτζή…ε, τότε μπορώ κι εγώ! Ναι, μπορώ να αντιμετωπίζω κάθε εμπόδιο! Είμαι ξεχωριστή, είμαι δυνατή, και το ξέρω. Δε φοβάμαι τίποτα. Ό, τι κι αν γίνει μπορώ να το παλέψω».

H κα Ζωή Καλαφάτη είναι εκπαιδευτικός - μελετήτρια παιδικής λογοτεχνίας

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Ο π. Ευθύμιιος Αντωνιάδης, η ιδιοκτήτρια Σοφία Κούστα με τους γονείς της και την συνεργάτιδά της Ντέμη Βούρδα.

43

Σοφία Κούστα, Τάσος Γούσιος, Νίκος Παπαλέξης, Γιάννης Αρζομανίδης – μέλη Δ.Σ. εεδεκε (Ένωση Εταιριών Διαφήμισης & Επικοινωνίας Κεντρικής Ελλάδας)

Εγκαινιάστηκε

Αποστολία Ξηρομερήσιου, Σοφία Κούστα, Δήμητρα Κοντοχρήστου, Στέλλα Θεοδώρου

Μελάς Καραγιάννης, Κατερίνα Βασδέκη, Σοφία Κούστα, Στέλλα Λάλλα-Βογιατζή, Ντίνος Βογιατζής

Μ

έσα σε ζεστό κλίμα εγκαινίασε το γραφείο Δημοσίων Σχέσεων, Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας SK Boutique Agency και γιόρτασε τη γιορτή της η Σοφία Κούστα. Με την παρουσία τους την τίμησαν φίλοι και συνεργάτες. H εταιρία SK αναλαμβάνει υπηρεσίες μάρκετινγκ, δημοσίων σχέσεων, επικοινωνίας, διοργάνωσης εκδηλώσεων και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Συνεργάζεται με κορυφαίους επαγγελματίες προκείμενου να παρέχει υψηλού επιπέδου

το SK Boutique Agency

Με τη διακοσμήτρια Μαρούλα Δανιήλ-Τζίμα

Τάσος & Ελένη Ψύρρα, Μαριάννα Γκακούδη, Σοφία Κούστα, Χρήστος Γκακούδης, Γαλάτεια Γιαλιτάκη, Παύλος Παυλίδης

υπηρεσίες και υψηλή τεχνογνωσία. Η Σοφία Κούστα έχει ζήσει και δουλέψει στις ΗΠΑ και την Ελλάδα. Ασχολείται με την διαχείριση και οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, παραγωγών από το 1992 (UNH, Αντιδημαρχία Πολιτισμού & Νεολαίας Δήμου Λαρισαίων, Σ.ΜΟΥ.Θ κ.α.), όπως επίσης και με θέματα εκπαίδευσης και επικοινωνίας. Στο ενεργητικό της έχει σημαντική συμμετοχή στον σχεδιασμό και οργάνωση μεγάλων εκδηλώσεων (εορτασμός Πρωτοχρονιάς, Γιορτή Πηνειού, κ.α.) και την πραγματοποίηση πολλών

παραγωγών (Κουρέας της Σεβίλλης, Μιούζικαλ της Πεντάρας, Κάρμεν, Μαγικός Αυλός, κ.α.). Έχει συγγράψει αρκετά άρθρα, έχει υπάρξει αρχισυντάκτρια περιοδικού και ραδιοφωνικός παραγωγός. Είναι συνιδρύτρια του Σ.Μου.Θ και μέλος της εεδελ. Είναι υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων, διαχείρισης Ευρωπαϊκών έργων και παραγωγών του ΜΚΟ Σ.Μου.Θ. και διδάσκει εξ’ αποστάσεως σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα οργανωτικής ηγεσίας στις ΗΠΑ.

44

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

4

Από τον Μιχάλη Κοντό Φωτ. larissanet.gr

ασκήσεις για τους γλουτούς

Τέσσερις απλές ασκήσεις για να ενδυναμώσουμε τους γλουτούς μας δείχνει η γυμνάστρια Κατερίνα Χλωρού

H γυμνάστρια Κατερίνα Χλωρού μας δείχνει τέσσερις απλές ασκήσεις για να δυναμώσουμε ένα από τα πιο δύσκολα σημεία του σώματός μας, στο οποίο πάντα «πέφτει το μάτι» και αντρών και γυναικών: τους γλουτούς μας. Ξεκινώντας το πρόγραμμα ενδυνάμωσης των γλουτιαίων μυών εκτελούμε 3 σετ των 15 επαναλήψεων καθημερινά. Κατά την διάρκεια των ασκήσεων πρέπει να μην αισθανόμαστε πόνο ή κάποιο άλλο σύμπτωμα.

ίου Έκταση ισχ 1η ΑΣΚΗΣΗ: η τή στήριξ από γονυπε Στηριχτείτε στα γόνατα και στις παλάμες. Σηκώστε το ένα πόδι λυγισμένο σε ορθή γωνία και κάντε μικρές κινήσεις προς τα πάνω, με το πέλμα του ποδιού να δείχνει στον ουρανό. Εκτελείτε 15 επαναλήψεις για κάθε πόδι. Προσοχή: Περιορίστε την κίνηση στην περιοχή του ισχίου, χωρίς να κινείτε και να «σπάτε» τη μέση σας. Έτσι, η άσκηση γίνεται πιο αποτελεσματική για τους γλουτούς και πιο ακίνδυνη για τη μέση.

αλοι ηροί – δικέφ M : Η Σ Η Κ Σ Α 2η Στην ίδια ακριβώς θέση λυγίζετε το ένα πόδι στο γόνατο, πλησιάζοντας την πτέρνα σας στο γλουτό. Mε αυτόν τον τρόπο θα νιώσετε την πίσω πλευρά του μηρού να «δουλεύει».Στη συνέχεια τεντώστε το πόδι παράλληλα με το έδαφος. Εκτελείτε 15 επαναλήψεις για κάθε πόδι.

Γέφυρα 3η ΑΣΚΗΣΗ: Ξαπλώστε ανάσκελα, με τα πόδια λυγισμένα και τα χέρια δίπλα από τον κορμό. Σηκώστε τη λεκάνη ψηλά, μέχρι το σώμα να σχηματίζει μια ευθεία γραμμή από τους ώμους μέχρι τα γόνατα. Ενεργοποιήστε, σφίγγετε τους γλουτούς και παραμείνετε ακινητοποιημένοι μετρώντας από το 1 έως το 5. Χαμηλώστε στην αρχική θέση και επαναλάβετε. Εκτελείτε 15 επαναλήψεις.

Καθίσματα 4η AΣΚΗΣΗ: Σταθείτε όρθιοι, με τα πόδια στο άνοιγμα της λεκάνης.

Xαμηλώστε αργά, λυγίζοντας τα γόνατα σε ορθή γωνία. Τα γόνατα σας δεν πρέπει να ξεπερνούν τα δάκτυλα των ποδιών . H λεκάνη πρέπει να κινείται προς τα πίσω, σαν να κάθεστε σε κάθισμα. Kρατήστε τη σπονδυλική σας στήλη σε ευθεία με το κεφάλι. Mείνετε στη θέση αυτή για 2» και ανεβείτε ξανά. Εκτελείτε 15 επαναλήψεις.

* Η κα Κατερίνα Χλωρού είναι γυμνάστρια - απόφοιτος ΤΕΦΑΑ Τρικάλων.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

45

έξοδος • Η τέχνη του φαγητού και του κρασιού στην πόλη μας

«Να με θυμάσαι…» Έναν ακόμα ποιοτικά γευστικό χειμώνα υπόσχεται το «Να με θυμάσαι…». Εστιατόριο καθιερωμένο για τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες του, την απόλυτα ποιοτική του κουζίνα, το ήρεμο και ιδιαίτερης αισθητικής περιβάλλον του, τιμά την ιστορία του καλού φαγητού στη Λάρισα. Για το φθινόπωρο και το χειμώνα 2012 – 2013 συγκρότησε έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα κατάλογο με ανανεωμένο μενού και σημαντικά

Eργαστήρια και δράσεις του Σκηνοβάτη

προσιτές τιμές. Παράλληλα, το «Να με θυμάσαι…» συνεχίζει την ανάπτυξη του χώρου των οινοφίλων, με την εντυπωσιακή κάβα του, προσφέροντας τα πλέον επώνυμα ελληνικά κρασιά από την εντυπωσιακή τιμή των 9 ευρώ. Αξίζει ν’ αναφερθεί ότι κάθε Παρασκευή και Σάββατο βράδυ παρουσιάζουν ένα ζωντανό μουσικό πρόγραμμα

με πολλές εκπλήξεις και υπέροχες ερμηνείες δυο νέοι καλλιτέχνες, η Λίνα Νούτσου (φωνή) και ο Παναγιώτης Μπαλανίκας (πιάνο).

• Ιnfo: «Να με θυμάσαι…»

1ο χλμ. π.ε.ο. Λάρισας – Αθήνας Τηλ.: 2410 287833

Ο Σκηνοβάτης καλωσορίζει την καινούρια σχολική περίοδο και προσκαλεί μικρούς και μεγάλους να συμμετάσχουν στις δράσεις που οργανώνονται στο χώρο του. Τα εργαστήρια και οι υπόλοιπες δραστηριότητες αποσκοπούν μέσα από τη δημιουργική επαφή και την εξοικείωση με την καλλιτεχνική διαδικασία στο να ενεργοποιηθεί η φαντασία των παιδιών και να συμβάλει στην ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους. Το πρόγραμμα του εργαστηρίου περιλαμβάνει: -Παιχνίδια έκφρασης με μουσική, χορό, θεατρικό παιχνίδι, κουκλοθέατρο και ζωγραφική- κατασκευές για παιδιά 3-6 ετών.

-Εργαστήρια βιωματικής προσέγγισης μέσα από τεχνικές θεατρικού παιχνιδιού και εικαστικά εργαστήρια για μαθητές 7-9 ετών.

- Θεατροπαιχνίδια, αυτοσχεδιασμοί, διδασκαλία ρόλων και εργαστήρια μουσικής παιδείας (διδασκαλία φλογέρας) που στόχο έχουν την ενεργοποίηση της φαντασίας, των εκφραστικών μέσων της κριτικής ικανότητας των παιδιών. Για μαθητές 10-12 ετών.

-Θεατρική ομάδα μαθητών Γυμνασίου- Λυκείου. Στόχος της δραστηριότητας είναι η εξοικείωση των εφήβων με τις τεχνικές του θεάτρου, έτσι ώστε οι προσωπικές και κοινωνικές τους ανησυχίες να μπορούν να βρουν οδό έκφρασης και εκτόνωσης μέσα από το θέατρο.

-Εργαστήρια ζωγραφικής για μαθητές 10-12 ετών και 13-17 ετών, όπου ο διάλογος είναι ανοιχτός με τη ζωγραφική, την ιστορία της τέχνης, τη βιωματική προσέγγιση της δημιουργίας της τέχνης .

• Ιnfo: “Σκηνοβάτης”, οδός Τσιμισκή 17, τηλ. επικοινωνίας 2410287927 (καθημερινά 18:00 - 21:00).

46

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Aπό την Κωνσταντίνα Καρυδάκη Φωτ. Κώστας Μάντζιαρης

: » e t r e b i «l Τέχνη σημαίνει ελευθερία

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας υποδέχεται από τις 19 Οκτωβρίου έως τις 4 Νοεμβρίου 2012 δύο Λαρισαίους ζωγράφους, τον Salvador Σωτήρη Γεροκώστα και τον Μελά Καραγιάννη στην παρουσίαση της εικαστικής ενότητας με τίτλο «liberte». Στην έκθεση το κοινό θα έχει την δυνατότητα να δει σειρά έργων με μελάνες και ακρυλικά στα οποία απεικονίζονται άλλοτε ρεαλιστικές φόρμες και άλλοτε

Θέλω να είμαι ελεύθερος και να ονειρεύομαι. Θέλω να είμαι ελεύθερος για να ονειρεύομαι. Θέλω να ονειρεύομαι για να δημιουργώ, θέλω να δημιουργώ όνειρα.... Ονειρεύομαι ότι δημιουργώ ελεύθερα, Ονειρεύομαι ότι είμαι ελεύθερος... Ονειρεύομαι ότι μπορώ να κάνω όνειρα. Σας παρουσιάζω τα όνειρά μου... ελεύθερα!

Μελάς Καραγιάννης

σουρεαλιστικές απόψεις για τη ζωή και το όνειρο. Οι καλλιτέχνες μέσα από αυτή τη δουλειά τους προσπαθούν να μεταφέρουν σε εικόνα τις ιδέες τους με ιδιαίτερες γραμμές και χρωματικές αντιθέσεις αλλά και να επικοινωνήσουν με σύμβολα και αληθινές προσωπικές καταθέσεις. Έναρξη: Παρασκευή 19 Οκτωβρίου και ώρα 20:30

Το χρώμα και άλλοτε μόνο το μαύρο μελάνι, με επιλέγουν για σύντροφο τις νύχτες. Σιγοψιθυρίζουμε μαζί, φωνάζουμε, πίνουμε τον άνεμο στο γυαλί, γεννιόμαστε ξανά, εξαργυρώνουμε μικρές ιστορίες έχοντας σύμμαχο τη σπίθα μιας «ελεύθερης σκέψης». Αναζητώ την έμπνευση. Κωδικοποίηση, σύμβολα, γραμμές περιγράφουν την αρχή αλλά και το τέλος ένα εκατοστό πιο δίπλα. «Ελεύθερος», σε διαδρομές προσωπικές που κανείς άλλος δεν γνωρίζει. «Ελευθερία», η ερωμένη του δημιουργού, η αγάπη που ξεκινά από μέσα μου και μοιράζεται προς όλες τις κατευθύνσεις.

Salvador Σωτήρης Γεροκώστας

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

0

0

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 ΟΚΤΩ 2