Editie 59 september 2014 jaargang 5 Een roerige maand
Prijsvragen Er staan weer nieuwe prijsvragen op de website. Doe mee!
Speciale aanbiedingen Het komt regelmatig voor dat er tussentijds een organisatie bij ons aanklopt met een speciale aanbieding of korting voor onze lezers en bezoekers. Als wij denken dat zo’n aanbieding/korting interessant genoeg is, geven we die graag aan je door. We verzenden echter geen mailings naar wie dat niet wil. Je moet je voor die speciale aanbiedingen dus wel even aanmelden. Ook als je al bent ingeschreven voor onze reguliere, maandelijkse nieuwsbrief. Schrijf je in….en laat je verrassen!
Facebook Vergeet niet ons te liken op onze Facebookpagina. Daar kun je terecht voor alle tussendoornieuwtjes en updates.
Augustus is traditioneel een wat rustiger maand op de redactie. Dit jaar echter niet. Door het tijdelijk wegvallen van de hoofdredacteur moest er een stevige eindsprint worden getrokken. De finish is echter weer gehaald en er valt weer genoeg te bladeren. Live Na de festivalmaanden valt het aantal latin live optredens vaak drastisch terug. Gelukkig zijn er altijd een aantal theaters die het stokje overnemen. Zo pakt het Utrechtse Rasa uit met Ricardo Lemvo en Soneros de Verdad. Deze laatste formatie is ook in het Haagse Korzo Theater te zien. Ook Brussel laat zich niet onbetuigd. Daar kun je terecht voor een concert van Concha Buika. En we moeten jullie echt even wijzen op de theatertour van Estudiantina Ensemble, in het buitenland beroemder dan in eigen land. Daar mag deze tour dan eindelijk eens verandering in brengen! In het Belgische Lommel kunnen de liefhebbers van timba zich eens fijn laten verwennen door de Cubaanse topformatie Pupy y Los Que Son Son. Een buitenkansje, want deze band is niet vaak in Europa. Nieuwe albums Er zijn weer mooie schijfjes gemaakt. Chayanne, Marlow Rosado, Calima, La Mákina del Karibe, er is voor elk wat wils. En binnenkort is ook de nieuwe cd van Concepto D op de markt. Boekrecensie Agnes de Jong las het boek Intemperie van de Spaanse schrijver Jesús Carrasco en schreef voor dit magazine een uitgebreide recensie. En voor wie geen Spaans kan lezen: er is een Nederlandse versie! Interview Een bijzonder verslag van het gesprek dat onze meester-interviewer Otto van Helden voerde met de Cubaanse musicoloog Dr. Olavo Alén Rodriguez. Vanwege de lengte opgedeeld in twee delen, in deze editie deel 1. Verrassend! De rest laten we jullie graag zelf ontdekken. Veel lees- en bladerplezier!
www.latin-emagazine.com
02
04 06 08 13 14 18 20 22 24 28 30 32 34 38 41 42 44 48 54 55 56 60 65 66 69 72 74
R.I.P. DJ Don Pedro Calima – Lumbre Theater tour Estudiantina Ensemble Daniel Huen – Qué fácil es quererte Bando – Puerto Ricaanse Afrofunk Pupy y los que Son Son komt naar België Maluma is ‘addicted’ Korzo – programmering september Granada – boordevol Moorse invloeden Gouden jubileum Eindhovens Tunafestival Intemperie – Jesús Carrasco IDFA-winnaar in de bioscoop RASA – programmering september-oktober Concepto D – nieuw album op komst Maestros de Argentinië Concha Buika Interview met Dr. Olavo Alén Rodriguez Marlow Rosado – Salsabeest Kizomba glamorous: de Beachparty BET-O – alles is mogelijk La Mákina del Karibe Latin Life Radio is weer begonnen Rey Flores – Don Cubanito Chayanne – nog lang niet uitgezongen Oscarcito – de video is klaar Expositie: De Spaanse weg Colofon
Latin Life Radio, Cliptips, Uitgaanstips, Salsa-DVD, CD-tips Comida Latina, Filmtips,Films op DVD
03
www.latin-emagazine.com
R.I.P. Peter Lambeck a.k.a. DJ Don Pedro Van de hoofdredacteur: Na een dapper gevecht met de ziekte MS (een venijnige sluipmoordenaar) heeft mijn broer Peter, ook bekend als DJ Don Pedro, de strijd in deze wereld verloren. Vier jaar lang heeft hij gevochten om er maar zolang mogelijk voor zijn dochter en familie te kunnen zijn. Dinsdag 26 augustus 2014 heeft hij rond 14.45 uur in het bijzijn van zijn directe familie zijn laatste adem uitgeblazen. Iedereen die Peter heeft gekend, weet hoe hij was. Hij was altijd mijn "kleine broertje" ondanks dat hij een kop groter was. We maakten ruzie, maar ook veel lol. Vrouwen vonden hem erg charmant. Hij was een fanatieke salsadanser totdat de ziekte zich openbaarde. Hij is nog zo lang mogelijk blijven salsadansen, maar op een gegeven moment lukte het echt niet meer. Om toch van de muziek te blijven genieten, besloot hij toen DJ te worden. DJ Don Pedro was geboren! Maar ook daar kwam een eind aan. Velen weten nog wel zijn afscheid op de Koninginnemarkt (2007) in Den Bosch, waar hij tot dan toe de vaste DJ was geweest. De ziekte MS hakte er (toen al) stevig in. Vlak voor zijn 50e zeiden de artsen dat dit wel eens zijn laatste verjaardag kon worden. Nou, mooi niet! Ook hier wist hij zijn eigen draai aan te geven en hij heeft er maar liefst 5 jaar extra bijgep(l)akt! Dat verdient diep respect, van mij, onze familie en van iedereen die hem kent.
V.l.n.r. Caroline, André, Peter
Ik geloof zelf dat hij, waar hij nu ook is, eindelijk is verlost van zijn ziekte en zonder pijn gelukkig is. Hij heeft dus uiteindelijk toch nog gewonnen van deze sluipmoordenaar! Ik ben verdrietig, en ook heel kwaad, maar dan denk ik aan de periode waarin wij tweeën de tijd van ons leven hadden! Je hebt je strijd gestreden, broertje. Ik hoop dat je nu de rust vindt die je hebt verdiend. André Lambeck Hoofdredacteur Latin Emagazine
BIG 3 PALLADIUM ORCHESTRA - Live at the Blue Note (2004) De zonen van the Big 3 (Machito/Tito Rodriguez/Tito Puente) spelen de muziek van hun vaders o.l.v. Jose Madera. Aanrader voor liefhebbers van big band salsa in de stijl van Latin Giants of Jazz/Mambo Legends Ochestra & Spanish Harlem. Nu voor een zacht prijsje (6 euro). 1. Cuban Fantasy (5:48) 2. Piniero Tenia Razon (4:24) 3. Que Bonito Es Puerto Rica (3:48) 4. Mambo Inn (4:41) 5. Babarabatiri (7:03) 6. Palladium Days (5:41) 7. El Cayuco (6:07) 8. Complicacion (5:09) (con Frankie Morales) 9. Mama Guela (3:02) 10. Chevere (5:20) 11. Avisale A Mi Contrario (4:44) 12. El Moldo De Las Locas (5:33) 13. Oye Como Va (4:09) Verkrijgbaar bij MostWanted-online.nl: (via Facebook)
www.latin-emagazine.com
04
Ronald Borjas Het is alweer een jaartje geleden dat Ronald Borjas besloot om zijn periode bij de Venezolaanse superband Guaco af te sluiten. Inmiddels heeft hij bescheiden hit gescoord met zijn debuutsingle Te Doy Mi Voz. Vervolgens stond hij in Barbados op het podium met de Salsa Giants van Sergio George, samen met niemand minder dan Oscar d’León en José Alberto "El Canario". En voor oktober staat er een Amerikaanse tournee met Los Hermanos Primera en Oscar D´ León op het programma. Tussen de bedrijven door heeft Ronald ook nog tijd gevonden om een nieuwe single op te nemen. Te encontraré is de voorloper van zijn eerste soloalbum, dat binnenkort zal verschijnen. De bijbehorende videoclip belooft weer een hoogstandje te worden. We zijn benieuwd. Voorlopig doen we het nu nog even met de clip van Te Doy Mi Voz.
Mini-bio Toen hij tien was, had hij het helemaal gevonden. Drummen was zijn grote passie. Maar zingen bleek hem toch beter te liggen. Op zijn veertiende debuteerde hij als zanger in de formatie Bochinche en daarna volgden er nog meerdere andere grote en kleine bands. Ondertussen voltooide Ronald ook nog een universitaire muziekstudie en in 2002 mocht hij zich Licenciado en Música noemen. Het was tijd voor het serieuze werk. Vlak na zijn afstuderen trad hij toe tot de Venezolaanse superformatie Guaco. Hier kon hij zijn muzikale ei prima kwijt. Hij begon als zanger, maar begon gaandeweg ook steeds vaker eigen composities aan te leveren. Zijn liefde voor de percussie flakkerde weer op en daarnaast verdiepte hij zich ook in andere instrumenten, zoals de bas, gitaar en trompet. Na elf jaar was het echter tijd voor een eigen carrière en een eigen koers. Tegenwoordig werkt Ronald Borjas hard aan zijn solocarrière, en met succes.
www.ronaldborjas.com
05
www.latin-emagazine.com
Calima – Lumbre Toen ze in 2012 het luchtruim kozen met hun album Solo Volar spraken we uitgebreid met bandleider Juanlu Leprevost. [www.latinemagazine.com/nl/interviews/2012/Calima.html]. Dit nieuwe album Lumbre is het vierde en laatste in deze serie over de vier elementen: water, aarde, lucht en vuur. Hun eigenzinnige benadering van de flamenco, boordevol fusionelementen, wordt verguisd en geprezen. Calima wijkt af van het vaste stramien en puristen hebben daar moeite mee. Wie dat echter kan loslaten, zal zeker gegrepen worden door de passie en het muzikale vakmanschap van deze enthousiaste formatie.
Canciones de Carromato
Een kleine vlam is gecontroleerde kracht, licht, een begin, een eerste vonk, het is ‘la lumbre’.
Liedjes uit de huifkar De sfeer van Lumbre roept het beeld op van een huifkar, ontmoetingen bij het kampvuur, een indringende kijk op het heelal, de roep om vrijheid, stromende rivieren en de magie van het zwerversleven. Flamenco, gipsy, latin, jazz, balkanmuziek; rumberos, dichters en gekken… Je vindt het allemaal terug in Lumbre.
Met dit album sluit Calima een cyclus af op het moment dat we een ander tijdperk ingaan, met een economische crisis die onze levenswijze verandert. Het laatste element in deze albumcyclus van Calima is ‘vuur’. Het vuur dat licht geeft, maar ook een allesverwoestende kracht is. In de traditionele landbouw werd vroeger alles platgebrand. Vervolgens werden er weer nieuwe gewassen geplant en bracht de as weer nieuw leven voort. Nieuw leven, met een andere levenskracht.
Lumbre is opgedragen aan iedereen die een zwervend leven leidt. Aan de nomadische volkeren van welk ras dan ook, als eerbetoon aan hun moed, hun gevoelens en hun kunst, waarmee zij het leven kleur geven.
Foto: Keith Dasiman
Lumbre De definitie van het Spaanse woord ‘lumbre’ luidt: aangestoken brandstof; liefde, vuur, vonk, aanwakkeren, aansteken… www.latin-emagazine.com
06
Calima y la banda Carromato Sinds 2007 heeft Calima vele harten veroverd met ene vernieuwende ‘fusion’ van flamenco en wereldmuziek. Ze zijn genomineerd voor een Grammy, hebben opgetreden met artiesten als Bebe, Macaco, La Shica, la Mari de Chambao en anderen, en de halve wereld afgetourd. Met deze nieuwe, uitgebreide formatie gaat het project weer een nieuwe fase in.
De huidige formatie: Bea García zangeres met ‘candela’.
Juanlu “Canijo” componist, basgitarist, producent en drijvende kracht van het project. Ook bekend als oprichter van Ojos de Brujo en muzikaal producent van hun eerste albums.
Antonio Ramírez flamencogitarist uit Sevilla, vaste ‘partner in crime’ van Juanlu.
Cristóbal Salazar “Tobalo” multi-instrumentalist, op percussie.
Laura Guillén “La Bicha” dans, palmas en jaleos, maar bovenal een vurige danseres, die de gemoederen steevast weet te verhitten.
Clip: Durotones
Natsuko Sugao trompettiste uit Japan.
Lisa Bausse
Tracklist
Berlijnse violiste die na een lange loopbaan bij “Las Migas” Calima komt versterken.
1. Lumbre, la niña y el abuelo 2. Libertad, canciones de carromato 3. Minué, de ida y vuelta 4. Universo, una rima clara 5. …y las estrellas, poesía 6. Durotones, un chivé los cales 7. Que me lleve, la corriente 8. Brecha, amor sigue mis pasos 9. Caminero, y su guitarra 10. Campeona, quédate un poquito más…
Met de Gypsy-tour trekt dit kleurrijke gezelschap de wereld door. Ze laten hun publiek de sfeer proeven van markten, straattheaters, troubadours en komedianten. Ze verenigen de muziek van Héctor Lavoe met de doorleefde flamenco van Remedios Amaya, of de ‘sabor’ van Compay Segundo met de muziek van Emir Kusturica of Titi Robin. Ze nodigen iedereen uit om zich te koesteren in de warmte van hun ‘flamencolatingipsy’.
Fotografie en illustraties: Laura Mateu “Laurita” op www.lospecesdecolores.eu
www.calimacolores.es
07
www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
08
Foto: Nenad Vujanovic
"Santiago de Cuba - Casa de la Trova" Het Casa de la Trova is van oudsher dé ontmoetingsplaats voor muzikanten en muziekliefhebbers in Santiago de Cuba. Hier ontwikkelde zich de Cubaanse volksmuziek, de son, die later de wereld veroverde, onder meer dankzij de Buena Vista Social Club.
Estudiantina Ensemble Het Estudiantina Ensemble gaat terug naar de roots: ontroerende bolero's, statige danzones en swingende sones. Als een van de laatste ter wereld speelt het 8-koppige orkest in een authentieke bezetting met o.a. timpani (Franse barok-pauken) en twee tres-gitaren. Na diverse succesvolle tournees door Europa, het Verre Oosten en natuurlijk Cuba wordt dit jaar voor het eerst een groot aantal Nederlandse theaters aangedaan. Op het programma: een avond vol overweldigend mooie en swingende muziek!
Foto Line-up Poster: Leo "Pantaléon" Martis Wilmer Gerardo Rios Garcia Alex Rodriquez Gala: trompet Ricardo Arístides Bekema Anurakt Scheepers Randy Winterdal Carlos Eduardo Filomeno Francinet Eric “Derecho de Nacer” Wijngaarde
".....probably Cuba's best kept secret....." (New Straits Times, Malaysia) ".....a vivid and high energetic performance....." (The Nation, Hongkong) ".....zij spelen het rauwe, echte werk...de blues uit Cuba....." (Latin Emagazine)
09
www.latin-emagazine.com
Foto: Nenad Vujanovic
Over Estudiantina Ensemble Estudiantina Ensemble speelt in de traditie van de Cubaanse estudiantina-muziek (muziekgroepjes van studenten). In Cuba zelf is Estudiantina Invasora de enige overgebleven vertegenwoordiger van dit genre. Dit illustere gezelschap uit Santiago de Cuba stamt maar liefst uit 1927. De basis is de danzón-clave. Daarbij maakt de 8-koppige formatie gebruik van een bijzonder instrument: de ‘pailitas’ ofwel 'barok timpani’. Deze kleine pauken van Franse barok-origine zijn overgewaaid uit Haïti. Het zijn de voorlopers van de welbekende timbales, die tegenwoordig in veel salsaorkesten worden gebruikt. Terwijl de salsa en de moderne timba hard, snel en vooruit worden gespeeld, is deze danzón-/ sontraditie meer ‘laid-back’, liever achter de tel dan voor de tel uit. Dit is dus echt traditionele Cubaanse rootsmuziek, met guaracha's, bolero’s, danzones en de bolero-son. Het Estudiantina Ensemble is opgericht door Ricardo Bekema, met als doel de instandhouding van de authentieke Cubaanse traditionele danzón- en sonstijlen uit het oosten van Cuba (Oriente). Na jarenlange studie in Santiago de Cuba en omstreken bij leraren als Gabino Jardines Cisneros, Eva de la Caridad Griñan, Inaudis Paisán Mallet, Roberto Nápoles Castillo, Rey Cabrera Castellano en Arístides Torres, is Ricardo onderhand een kenner geworden van de trova-muziek.
In 2007 ontving het ensemble een officiële uitnodiging van het Cubaanse Ministerie van Cultuur, ‘Centro de la Musica Provincial’ en een persoonlijke uitnodiging, ondertekend door niemand minder dan Eliades Ochoa Bustamante (Buena Vista Social Club), om te komen spelen op de 45e editie van het prestigieuze ‘Internationale Festival de la Trova – Pepe Sánchez’. En zo stond het Estudiantina Ensemble op de legendarische podia van de Casa de La Trova, de Plaza de Marti en de Casa de la Música, voor de camera's van de Cubaanse Staatstelevisie en een laaiend enthousiast Cubaans publiek... “Door het lange bestaan (12 jaar) van mijn project zijn er natuurlijk behoorlijk wat ontwikkelingen en veranderingen geweest. Het Estudiantina Ensemble heeft nu internationale faam gekregen en geeft lezingen, workshops en concerten in theaters en festivals over de hele wereld. Voor de huidige bezetting heb ik het geluk gehad om een aantal geweldige artiesten te kunnen aantrekken. Zeer ervaren muzikanten, die vol overgave meewerken aan het behoud van deze prachtige muziek. ¡Muchísimas gracias maestros... Para la Casa de la Trova... El final no llegará!” Ricardo “Arístides” Bekema
www.latin-emagazine.com
10
11
www.latin-emagazine.com
Al & Karla Espinoza: Millenium Cool Moves Niveau: Intermediate/Advanced | Stijl: LA | Inhoud: Figuren Twee van de beroemdste dansers ter wereld geven hun ‘moves’ een typisch LA-tintje. Volop stijladviezen, goede instructies voor leiden en volgen. Een paar mooie figuren en een aantal standaard LA-combinaties. Als je houdt van flitsend, en graag indruk maakt op je salsavrienden, zal deze video je zeker aanstaan.
Recensie door Fabio (SalsaIsGood) Dvd verkrijgbaar bij www.salsa-dvds.com www.latin-emagazine.com
12
Daniel Huen Qué fácil es quererte De videoclip is een onmisbaar onderdeel geworden van de presentatie van elke artiest. De dagen dat je als artiest wegkwam met wat simpele beelden zijn voorbij. Er moet een verhaal verteld worden. Dat past precies in het straatje van een singer-songwriter als Daniel Huen.
Qué fácil es quererte (Wat is het gemakkelijk om van jou te houden) is de titel van zijn nieuwe single. Hiermee vertelt hij het verhaal van een meisje dat vroeger graag danste, maar nu aan een rolstoel gekluisterd is. Een muziekleraar moet haar weer wat levensvreugde geven en dat lukt. De twee worden zelfs verliefd. Eind goed, al goed! Daniel wil hiermee aangeven dat een fysieke beperking, in welke vorm dan ook, het geluk niet in de weg hoeft te staan. Liefde kan erg veel overwinnen en trekt zich niets aan van huidskleur, ras of fysieke gesteldheid. Dit is voor hem persoonlijk een belangrijk thema, maar ook als artiest geeft hij blijk van een grote maatschappelijke betrokkenheid. Zo zet hij zich in voor verschillende NGO’s, de Special Olympics, anti-aidscampagnes en dergelijke. Aan de videoclip van Qué fácil es quererte is duidelijk veel zorg besteed.
13
Regisseur Nuno Gomez droeg zijn steentje bij én er is een bijrolletje voor Daniels opa, Braulio Huen. Het nummer ligt prettig in het gehoor, dus alle ingrediënten voor een hit zijn aanwezig. De mp3 is gratis te downloaden (Descargar) op Daniels website www.danielhuen.com.
Kijk zelf maar:
www.latin-emagazine.com
Even voorstellen:
Puerto Ricaanse Afro-funk De Nigeriaan Fela Kuti vond hem al zo’n 40 jaar geleden uit: de afrobeat. Een mix van yoruba-ritmes en Afro-Amerikaanse funk. De wereld heeft het geweten! Momenteel kent de afrobeat een mondiale opleving en duikt zelfs op in landen als Japan en Engeland, waar de band met Afrika ver te zoeken is. Het bewijs dat dit relatief nieuwe genre zich niet stoort aan politieke en culturele grenzen.
www.latin-emagazine.com
14
Des te opvallender dat Puerto Rico, waar wel de nodige Afrikaanse yoruba-roots liggen, nooit een vruchtbare voedingsbodem leek te zijn voor het ontstaan van een creoolse afrobeat… tot nu toe. Want nu bestormt Bando de podia met een bijzondere mix van traditionele afrobeat, klassieke funk, blues, boogaloo, achtergrondgeluiden, en ritmes uit de Afro-Puerto Ricaanse volksmuziek, zoals de bomba. Bando stelt maatschappelijke misstanden aan de kaak in zijn repertoire, op een stevige muzikale basis van Afro-Amerikaanse, Afro-Caribische én Afro-Puerto Ricaanse ritmes.
De naam Bando verwijst naar de gevreesde ‘Bando Contra La Raza Africana’: diverse edicten van de Spaanse kroon, die in 1848 in Puerto Rico werden opgelegd door de Spaanse Gouverneur Juan Prim. Dat waren duistere tijden op het eiland. Negerslaven én vrijgelaten slaven op het eiland kregen de meest wrede en absurde straffen opgelegd. De Spaanse overheersers waren namelijk bang voor een opstand van de Afrikanen in navolging van de Haïtiaanse revolutie in 1810. Deze ‘bando’ is echter een muzikale steunbetuiging aan het zwarte ras. De groep hoopt de rode draad te vinden in de verschillende muzikale aspecten, die zijn verbonden met de Afrikaanse diaspora door Noord-, Midden- en Zuid-Amerika. En dat is nog maar het begin.
15
Missie Bando wil zich een plaats veroveren in de nationale en internationale muziekwereld dankzij een unieke stijl. Ze brengen dansbare muziek met diepgang. Vrolijk maar bedachtzaam, spiritueel maar realistisch. www.latin-emagazine.com
Muziek
Loopbaan
Afrobeat, afrofunk, Caribische groove, latin funk of psychedelische boogaloo. Hoe je het ook wil noemen, het is muziek die je in de kraag grijpt. In dat verband komen namen als Rafael Cortijo, Carlos Santana en Pink Floyd langs, met een vleugje Irakere en een stevige basis van Fela Kuti. De hoofdrol is en blijft voor de invloeden uit het Afrikaanse continent.
Ze bestaan nog niet zo heel lang, maar hebben al in het voorprogramma van grote artiesten gestaan (La Orquesta El Macabeo, Ismael Miranda). Hun eclectische mix valt duidelijk in de smaak. Dj’s zijn er weg van, en ook dansers en luisteraars worden blij van Bando. Het nummer Oruro is dan ook opgenomen in de verzamelaar Have You Ever Been To Electric Afroland? van de Paris DJ’s. Een band om in de gaten te houden!
www.latin-emagazine.com
16
Bando bestaat uit acht doorgewinterde muzikanten uit de Puerto Ricaanse muziekscene: Agustín Criollo (La Iglesia Atómica, Astrid Pröll, producent en soloartiest) - bas en achtergrondzang Gaby Vidal (Ongo, Trili, Similar, producent en soloartiest) - lead- en sfeergitaar; Martín Latimer (La Iglesia Atómica, Madera Negra) - lead- en ritmische gitaar Ángel Vargas - drums en percussie Rafa Rodríguez (Gomba Jahbari, Yerba Bruja, SOJA) – trompet en achtergrondzang Jorge Mills (Skapulario, Melissa en Madre Tierra) – keyboard en percussie Rafa Vargas (Puya, Shamán) - timba en percussie Eddie Rodríguez (Ventana Sonora) – leadzang Meer info:
www.bandopr.com
17
www.latin-emagazine.com
(advertentie)
www.latin-emagazine.com
18
Deze herfst: Pupy y Los Que Son Son in België! Drie jaar hebben we hem op de Europese podia moeten missen, maar in oktober/november 2014 is hij eindelijk weer eens te zien in België. De koning van de Cubaanse 'tumbao', naaste verwant van Los Van Van, meester der meesters: César “Pupy” Pedroso. De winnaar van de Cubaanse Premio Nacional de la Música in 2013 neemt ons mee terug naar de SON van ‘los que SON’, naar de changüí, de songó en de charanga. De door Changuito geïnspireerde Changó-son brengt een vleugje Oriente in zijn muziek, die overigens qua klank en thema’s absoluut modern aandoet. Op het album Sin límites onderstreept Pedroso dat ouder worden zo zijn positieve kanten kan hebben. Hij kan het weten, met al zijn ervaring als heerser over een feestelijk universum vol dans. Maar dan wel met een luisterend oor voor het volk, voor de danser. Twee jaar later werd hij op verzoek van Elio Revé de vaste pianist van diens Charangón. Hij was muzikaal leider van deze formatie toen Elio Revé hem voorstelde aan Juan Formell. De muzikale aspiraties van Formell oefenden grote aantrekkingskracht uit op Pupy, en in december 1969 sloegen ze samen de weg van de Songó in en richtten ze “Los Van Van” op.
Los Van Van Een familie van muzikanten Pupy heeft allure. Hij is een componist in hart en nieren en altijd onvermoeibaar op zoek naar nieuwe ideeën. Als je het over populaire muziek hebt, komt zijn naam altijd bovendrijven. Niet zo verwonderlijk, want Pupy komt uit een echte muzikantenfamilie. Zijn vader was de pianist César “Nene” Pedroso, die met Chapottín, Orquesta Sensación en andere groepen heeft gespeeld; Julio, zijn grootvader, was bandleider van het orkest Cuba. En zijn oom, die vooral bekend was onder de naam Pío “escaparate” was güirospeler van het Orquesta de Arcaño y sus Maravillas. Verder is zijn broer Víctor Herrera de huidige bandleider van Orquesta Sensación en zijn broer Julio Zaldívar is drummer van het orkest van het Cubaanse instituut voor radio en televisie (Orquesta del IRCT). Pupy is ongetwijfeld sterk beïnvloed door de jamsessies van Cheo Marquetti, Abelardo Barroso, Rafael Ortiz, Félix Reina, en anderen... waaronder het orkest van Arcaño, want die oefende op de piano die in huize Pedroso stond. Na verloop van tijd maakte Pupy flinke vorderingen op de piano en stuurde zijn vader hem als invaller met verschillende groepen op pad. Soms bleek hij echter nog net iets te kort te komen. Dat zette hem ertoe aan om nóg harder te studeren.
Van invaller via Revé naar Formell In 1957 trad hij toe tot het ensemble Cuba Nueva, onder leiding van Eduardo Domínguez. In die tijd verving hij al regelmatig zijn vader tijdens optredens van Sensación en Chapottín. In juni 1964, hij was toen 18 jaar, verwierf hij een vaste positie in het orkest Fascinación.
19
Als pianist, arrangeur en componist van Los Van Van drukte César “Pupy” Pedroso 32 jaar lang zijn stempel op de Cubaanse muziekgeschiedenis. In die periode ontstonden een 50-tal composities, zoals Seis Semanas, El Buenagente, Azúcar, ¿Será que se acabo?, Eso está bueno, El negro está cocinando, Temba, Tumba y Timba, La bomba soy yo, Ni Bombones ni Caramelos, La Voluminosa, Mamita pórtate bien, ¡Qué cosas tiene la vida!, El Pregonero, enz. Het waren allemaal succesnummers, die bepalend waren voor de carrière van dit orkest en bijna een stroming op zich vormden. In zijn muzikale ontwikkeling heeft Pupy zeker profijt gehad van zijn samenwerking met Elio Revé en Juan Formell. In 1999 kreeg hij een GRAMMY voor zijn bijdrage aan het album Permiso, llegó Van Van, waarop drie nummers stonden die door Pupy waren geschreven en gearrangeerd: Temba, tumba y Timba, El negro está cocinando en La bomba soy yo.
Los que Son Son In 2001 was het tijd voor een nieuwe uitdaging en zo ontstond Pupy y Los Que Son Son. Ook deze gloednieuwe formatie bleek een schot in de roos en veroverde al snel een vaste plaats in de Cubaanse muziekscene. Onvermoeibaar blijft César “Pupy” Pedroso vernieuwen, schaven en ontwikkelen, tot groot genoegen van muziekliefhebbers en dansers over de hele wereld. Zijn muzikale loopbaan is een bron van inspiratie voor de nieuwe generaties, en hij is nog lang niet klaar. Via onderstaande link krijg je een impressie van zijn meest recente album Sin Límite. Maar voor het échte werk, ga je de Maestro samen met zijn band live zien optreden in Lommel!
www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
20
Maluma is ‘Addicted’ De Colombiaanse zanger viert hoogtij, niet alleen in Colombia, maar ook elders in Zuid-Amerika. In buurland Venezuela waren al zijn concerten uitverkocht. Ook de pers ziet hem wel zitten. De persconferentie in Caracas trok hele hordes journalisten. Het is niet zo heel gek, want Maluma wordt niet voor niets “El pequeño gigante” (de kleine reus) genoemd. Wat hij tekort komt aan centimeters maakt hij meer dan goed met zijn talent en persoonlijkheid. Hij heeft een nominatie voor een Latin Grammy in de categorie ‘beste nieuwkomer’ op zak én een contract bij platenlabel Sony Music Colombia. Niet slecht voor een aankomende profvoetballer die plotseling toch maar voor de muziek koos. Dat was een paar jaar geleden. Nu zit Maluma stevig in het zadel. De fans zijn dol op hem en hebben zich ook vol enthousiasme op zijn nieuwe videoclip gestort. Addicted is pas enkele weken geleden uitgekomen, maar de teller staat al op ruim 3,5 miljoen. En dat is nog maar bescheiden, want kijkcijfers van rond de 40 miljoen zijn voor deze jonge zanger geen uitzondering. Hij zit nog steeds in de lift en we zullen zeker nog van hem horen!
Clip Addicted:
www.malumamusik.com
21
www.latin-emagazine.com
advertentie
Prinsestraat 42 2513 CE Den Haag www.korzo.nl
Soneros de Verdad + Salsa Afterparty Korzo zaal Zaterdag 27 september 2014 - 21.00 uur Terwijl de leden van de Buena Vista Social Club een voor een buiten beeld raken, staat de volgende generatie te trappelen om de wereldpodia te verwarmen met Cubaanse dansmuziek. Soneros de Verdad doet dat al jaren met succes. Tien jaar geleden sleepten ze een Grammy in de wacht in de categorie 'traditionele tropische latin'. Malle categorie misschien, maar een prima omschrijving van hun muziek. Met Caribische percussie die het lijf vanzelf losschudt, spetterende trompetjes en pinkelende snaren. De zang schakelt in een oogwenk van een onstuitbare tranenvloed naar een stralende glimlach. De dansvloer is de ideale plek om dit optreden te beleven. En daarna dansen we gewoon door met de Afterparty.
Orquesta Tipica Andariega + Tango Salon workshop om 19.30 uur | Korzo studio Vrijdag 19 september 2014 - 21.00 uur Sinds Astor Piazzolla is de vernieuwing van de tango als een vloedgolf over de wereld gespoeld. Een groep als het negenkoppige Orquesta Típica Andariega grijpt juist terug op oudere tradities. Met drie bandoneóns, drie violen, piano, bas en een zanger hebben de Argentijnen de aloude bezetting. Het geluid is vol en warm, maar ook als het orkest als één massief blok speelt, klinkt de muziek elastisch en vol speelse nuance. Piano en bas vertellen de voeten hoe te stappen. Strijkers en bandoneóns wuiven en buigen alsof ze de lijven en armen van de dansers dirigeren. De eigen composities geven de tango van Andariega een fris en eigentijds gezicht. Een concert dat uitnodigt om te dansen. Om 19.30 uur organiseert Tango Centro een tango workshop. Combi-ticket incl. workshop, concert en Tango Salon is € 20,-. www.latin-emagazine.com
22
advertentie
>>> Start in december 2014
23
www.latin-emagazine.com
Granada Door Melanie Osman: Een stad met meerdere gebouwen op de werelderfgoedlijst van UNESCO, een stad met een levendige studentencultuur, de stad van de flamenco, waar jaarlijks verschillende internationale festivals jaarlijks plaatsvinden en waar nog steeds vele Arabische invloeden aanwezig zijn. Granada is de hoofdstad van de gelijknamige provincie Granada. Een prachtige, oude stad, waar ongelooflijk veel te zien en te beleven is.
www.latin-emagazine.com
24
Alhambra Het Alhambra, (Arabisch: Qasr AlhamrÄ ) wat het Rode Paleis betekent, is een van de gebouwen die sinds 1984 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan. Het Alhambra heeft in de loop der jaren veel vernielingen en verbouwingen doorstaan. Het complex is in de 11e eeuw gebouwd door de Moren, die toen de macht hadden. In 1492 werd het koninkrijk Granada echter veroverd door de katholieken en werd er een deel van dit Arabische complex afgebroken en verbouwd. In 1526 gaf Keizer Karel V zelfs opdracht om middenin het Alhambra een renaissancistisch paleis te bouwen. Het totale complex bestaat uit verschillende onderdelen, paleizen, zalen, torens en tuinen.
25
Het is zo groot, dat het ruim een uur duurt om er om heen te lopen. Je kunt er verschillende rondleidingen volgen, maar je kunt natuurlijk ook zelf rondlopen. Wel is het belangrijk om ruim van tevoren een kaartje te kopen in verband met de drukte. Er mag maar een bepaald aantal mensen naar binnen. Er zijn 4 delen van het Alhambra die je zeker niet mag missen: 1. Alcazaba, het paleis uit de 11e eeuw. 2. Generalife, het zomerpaleis, een landhuis met prachtige tuinen en het verblijf van de sultans in de 13e eeuw. 3. Casa Real, het paleis van de sultans in de 14e eeuw. 4. Paleis van Karel V in de 15e eeuw.
www.latin-emagazine.com
Sierra Nevada De Sierra Nevada is een gebergte in Granada, waar je de beste sneeuw van Spanje vindt. Toch ligt het nog geen 2 uur van de Costa del Sol af. Ideaal om een skivakantie en zonvakantie te combineren. Het is ook altijd een interessant gebied geweest voor geologen en biologen, die er graag op ontdekkingstocht gingen. 1986 was een belangrijk moment in de geschiedenis van de Sierra Nevada. In dat jaar werd het door UNESCO tot beschermd gebied verklaard. Vervolgens werd het in 1989 uitgeroepen tot natuurpark en uiteindelijk in 1999 tot Nationaal Park. De Arabische wijk El Albaicín
El Albaicín El Albaicín is een oude Arabische wijk met veel kleine, kronkelige straatjes. Je vindt er oude huizen, die er al sinds de 14e eeuw staan. De wijk is gelegen op een heuvel en biedt een bijzonder uitzicht op het Alhambra. In deze buurt ligt ook het enige overgebleven badhuis El Bañuelo, maar er zijn nog veel meer Arabische invloeden terug te vinden. Denk daarbij aan het winkelaanbod, waaronder een Marokkaanse souk, theehuizen en restaurantjes waar je na een wandeling kan uitrusten. Ook het Albaicín is door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed.
El Bañuelo Het badhuis in El Bañuelo is in de 11e eeuw door de Moren gebouwd. Het was indertijd niet alleen een plek om je te wassen, maar ook een ontmoetingsplek. Mensen kwamen erheen om te socializen en de laatste nieuwtjes uit te wisselen. Er waren vroeger vele badhuizen, maar een groot aantal daarvan is gesloopt door de Christenen toen deze de macht van de Arabieren overnamen. Zij zagen de badhuizen namelijk als bordelen. El Bañuelo kon blijven staan omdat het zich in hetzelfde gebouw bevond als privéwoningen. Het badhuis is ingedeeld in 3 kamers. De “koude kamer”, de “lauwwarme kamer” en de “warme kamer”. Alle drie zijn ze prachtig versierd met marmeren vloeren, pilaren en bogen. El Bañuelo is zeker een must om te bezoeken als je in het Albaicín rondloopt. www.latin-emagazine.com
26
Sierra Nevada
Sinds het einde van de 19e eeuw is het steeds populairder geworden als skigebied en er is uiteindelijk ook een fantastisch skidorp ontstaan. Er zijn skischolen en winkels waar je skiattributen kunt huren en kopen. Ook zijn er vele restaurantjes en is er een bruisend nachtleven in de bars en clubs na een lange dag op de skipistes.
Festivals Granada heeft een aantal belangrijke festivals. Naast de vele festivals met een religieus thema, staat Granada vooral bekend om de vele dans– en muziekfestivals. Deze trekken jaarlijks het bezoekers uit binnen- en buitenland. De volgende festivals (op de volgende pagina) zijn zeker een bezoekje waard:
Int. muziek- en dansfestival In 2015 zal voor de 64e keer het Festival Internacional de Música y Danza worden gehouden. Dit jaarlijkse festival duurt maar liefst 4 weken en wordt gehouden in juni en juli. De eerste editie werd gehouden in 1952. Er zijn verschillende activiteiten, zoals flamenco, concerten, opera´s en dansvoorstellingen. Deze vinden plaats op verschillende locaties in de stad. Een van de locaties die veel gebruikt wordt, is het Alhambra.
Er komen vele bekende dansers uit de hele wereld om shows te geven; van theatershows tot straat optredens. Ook kunnen er lessen gevolgd worden of er kan gefeest worden tot diep in de nacht. Alles draait tijdens dit festival om die ene speciale dans, de tango. Er is zelfs een mogelijkheid voor de liefhebbers om hun favoriete dansers te ontmoeten.
Studenten Granada is de derde studentenstad van Spanje. Veel internationale studenten kiezen ervoor om hun ERASMUS-programma aan de universiteit van Granada (Universidad de Granada) te doen. Daarnaast zijn ook talencursussen erg populair in Granada. De stad telt verschillende talenscholen, waar jaarlijks duizenden studenten naartoe komen om de Spaanse taal te leren. Naast het leren van de taal zijn er vele manieren om de cultuur van Spanje beter te leren kennen. Zo kun je een cursus volgen over de geschiedenis, kunst of literatuur of een cursus salsadansen. Uiteraard is het in de stad van de flamenco ook mogelijk om naast de Spaanse taal ook deze dans te leren.
De tango
Jazzfestival Voor echte jazzliefhebbers is er in augustus het jaarlijkse Jazz Festival van Granada. Dit festival bestaat sinds 1980 en is het oudste jazzfestival van Europa, met volop muziek op verschillende plaatsen in de stad.
Internationaal tangofestival Jaarlijks vindt ook het internationale tangofestival plaats in Granada.
27
www.latin-emagazine.com
Foto: Bart van Overbeeke
Eindhovens Tunafestival met 500 muzikanten voor gouden jubileum Van donderdag 18 t/m 21 september 2014 lijkt Eindhoven tijdelijk Spaans grondgebied. Op de Markt vindt dan het elfde Tunafestival plaats. Het Eindhovense festival heeft naam gemaakt als een van de grootste van de wereld. Ook dit jaar doen er weer veel groepen mee uit onder meer Spanje, Portugal en Zuid-Amerika. Zij vieren het 50-jarig jubileum van de Eindhovense Tuna Ciudad de Luz met vrolijke Tuna-muziek, spontane romantische serenades en spectaculaire ‘pandereta’– en vaandelshows.
Tuna; Vis of traditie? Wat is een “Tuna”? Een willekeurige Nederlander kan denken dat het over tonijn gaat. Wie echter bekend is met de Eindhovense Markt weet wel beter. Die weet dat het om studenten gaat die het leven verrijken met traditionele Spaanse muziek.
Foto: Bart van Overbeeke
Met optochten, balkonscènes en feestelijk gezang zullen minstens 500 “Tuno’s” in hun traditionele kostuums met wapperende mantels en kleurige linten de Tuna-traditie in ere houden. In combinatie met hun optredens op de markt tijdens dit vrij toegankelijke festival zorgen zij voor één groot feest in Eindhoven. www.latin-emagazine.com
28
Het begrip Tuna (van het Spaanse ‘tunar’, dat rondtrekken betekent) stamt uit het Spanje van de vroege middeleeuwen. Groepjes studenten trokken van leermeester naar leermeester. Onderweg maakten ze muziek in ruil voor eten, drinken en onderdak. Ook de liefde werd bezongen en zij brachten gevoelige serenades om ongehuwde schonen voor zich te winnen. Door de oprichting van universiteiten, zo rond 1200, verdween de noodzaak om rond te trekken. De Tunatraditie leeft echter nog altijd voort.
Dit jaar zijn er naast de studentengroepen ook reünistengroepen, waaronder de oprichters van de Tuna Ciudad de Luz. Verenigd in de Federacíon Internacional de Cuarentunas zullen zij, met bevriende groepen uit Spanje, Portugal en Mexico hun muziek tijdens dit festival ten gehore brengen. Zij vieren dan het 18e internationale Cuarentunafestival.
TU in Eindhoven Foto: Bart van Overbeeke
‘Eindhovense Tuna? Grapje zeker.’ Het ontstaan van deze Nederlandse Tuna is te herleiden een grap. Een groep eerstejaarsstudenten van de Technische Universiteit Eindhoven moest begin jaren zestig als ontgroening Spaanse liederen zingen voor een prominente dame in Eindhoven. Een maand later bleek het meer dan een grap te zijn toen zij in 1964 de “Tuna Ciudad de Luz” (Tuna van de lichtstad) oprichtten; de eerste Tuna buiten de traditionele Tuna-landen. De vrouwelijke tegenhanger, “La Tuniña”, werd in 1982 opgericht.
Gouden jubileum - Tunafestival nr. 11 In 1986 organiseerden de twee Tunagroepen samen het eerste Tunafestival buiten Spanje. Om het 50-jarig jubileum te vieren is er nu het elfde festival in Eindhoven. De Eindhovense festivals zijn in de tussentijd zeer populair geworden bij buitenlandse Tunagroepen. Ze staan dan ook in de rij om mee te spelen.
Om dit lustrum extra groot te vieren zal er op donderdag 18 september in aanloop naar het Tunafestival een muzikale vooravond plaatsvinden op het terrein van de Technische Universiteit Eindhoven.
Foto: Bart van Overbeeke
Ook deze avond zal vrij toegankelijk zijn voor iedereen. Het Tunafestival 2014 wordt er één om nooit te vergeten! Bent u er ook bij? Voor meer informatie over het 11de Tunafestival kunt u kijken op: www.tunafestival.nl
Foto: Bart van Overbeeke
29
www.latin-emagazine.com
Boekrecensie
Intemperie - Jesús Carrasco Recensie door Agnes de Jong Met Intemperie maakte de Spaanse Jesús Carrasco zijn droomdebuut. Het boek kwam uit in januari 2013 en was gelijk een internationale hit. Inmiddels is het aan zijn 17e druk toe en uitgegeven in 26 landen. Intemperie won al verschillende literaire prijzen en is gekozen tot Boek van het Jaar door El País. Binnenkort komt ook de film uit. Carrasco wordt gezien als een natuurtalent en geprezen om zijn eigen stijl; “een verpletterend debuut”, “even keihard en realistisch als poëtisch en zintuiglijk”, “een buitengewone roman die ons onderdompelt in 's werelds beste literatuur” (Athenaeum). Hoog tijd om kennis te maken met deze nieuwkomer.
Thema Intemperie betekent letterlijk ‘het weer’ of ‘buitenlucht’. De Nederlandse uitgave kreeg als titel De Vlucht mee en ook de Duitsers kozen voor Der Flucht.
Ook plaatsnamen ontbreken, maar de link met Extremadura is zo gelegd. “Jesús Carrasco (1972) is geboren in Extremadura, een van de dunstbevolkste en droogste provincies van Spanje (www.meulenhoff.nl). Zelf reisde ik in de zomer van 2003 door Extremadura tijdens een hittegolf; ik kan me goed voorstellen dat Carrasco zijn inspiratie haalde uit dit dorre en lege landschap. Waarom of voor wie de jongen vlucht blijft ook lang onduidelijk. Door middel van de herinneringen van de jongen - een soort flashbacks - krijgt de lezer langzaam een vermoeden van wat er is gebeurd.
Uitgever: Seix Barral Biblioteca Breve ISBN: 978-84-322-1472-1 www.latin-emagazine.com
Beide titels zijn toepasselijk; de hoofdpersoon is een jongetje dat van huis wegvlucht, richting het noorden, met niet meer dan de kleren aan zijn lijf en wat brood, worst en water in zijn rugzak. Vanaf dat moment moet hij zien te overleven in een omgeving die wordt geteisterd door droogte, hitte en uitputting. Een kaal landschap waarin hij zich bovendien moeilijk kan verbergen voor zijn achtervolgers. Aangezien hij nog nooit buiten zijn dorp is geweest, weet hij niet wat er voorbij de horizon ligt. Hij concludeert dan ook al snel dat hij zich beter had moeten voorbereiden op zijn reis. Bijna gaat het mis, maar dan komt hij een oude geitenhoeder tegen. Om te overleven zal hij de oude man moeten leren vertrouwen. Daarvoor moeten ze samen eerst flink wat beproevingen doorstaan. De naam van de jongen komen we niet te weten, evenmin als die van de andere personages. Ze worden simpelweg aangeduid met hun beroep of fysieke kenmerk: de jongen, de geitenhoeder, de oude man, de sheriff, de lamme’, ‘Colorao’ (gekleurd).
30
Dat ondervond ook de Nederlandse vertaler, Arie van der Wal. Bijvoorbeeld in de allereerste zin van het boek: “Vanuit zijn lemen schuilplaats hoorde hij de echo van de stemmen die hem riepen en als waren het krekels, probeerde hij iedere man afzonderlijk te plaatsen binnen de grenzen van de olijfboomgaard. Gebrul als verschroeide rotsrozen.” Dit laatste zinnetje (in het Spaans “Berreos como jaras calcinadas”) is zomaar een voorbeeld van Carrasco’s poëtische stijl. Maar wat bedoelt hij ermee? Van der Wal vroeg het de schrijver zelf:
Jesús Carrasco (Foto by Alejandro Espadero)
Pas halverwege het boek wordt dit bevestigd, als de eerste confrontatie met zijn achtervolgers plaatsvindt. Vanaf dat moment komt het verhaal in een stroomversnelling en volgt een bloedstollende achtervolging met verrassende wendingen die tot het eind spannend blijft. Hoewel ik het wat traag op gang vond komen, maakt Intemperie uiteindelijk diepe indruk. Het is een knap geschreven vormingsroman, waarin de jongen - die model staat voor de onschuld - voor een aantal morele dilemma’s komt te staan. De vriendschap met de oude man - de verwijzingen naar Christus zijn veelzeggend - is bepalend voor zijn verdere ontwikkeling. Kiest hij voor het goede of voor het kwade? Het is Carrasco gelukt deze universele thema’s uit te werken in personages van vlees en bloed, met wie we van begin tot eind meeleven.
Beeldspraak Intemperie is geen gemakkelijk boek. Het bevat nauwelijks dialogen, maar des te meer beeldspraak. Een vrij ingewikkelde beeldspraak, waardoor ik sommige zinnen wel drie keer moest lezen en ze dan nog niet helemaal begreep.
31
“Hij noemde het een literaire vrijheid, die hij als volgt verklaarde: 'berreo' is een woeste kreet, zoals bepaalde dieren die uitstoten, en in dit geval een kreet die de jongen angst aanjaagt. 'Jara' is een struik die veel voorkomt in Spanje. En die struiken zijn verschroeid om het beeld op te roepen van een landschap na een bosbrand in de zomer. Een verwijzing naar de dood. Het gehele beeld, de kreten en de verschroeide aarde en planten, moet het gevoel van angst en dreiging overbrengen, dat de jongen ervaart terwijl hij zich verbergt voor de zoekende mannen.” (Bron: www.athenaeum.nl/nieuws/6248/jesuscarrasco-de-vlucht) Niet echt een zin die je direct begrijpt. En zo zijn er meer. Beheers je het Spaans nog niet voldoende, dan raad ik je aan de Nederlandse vertaling te lezen. Want het verhaal is zonder meer de moeite waard.
Agnes de Jong studeerde Spaanse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht, met als specialisatie Latijns-Amerika Studies. Na haar studie werkte ze 16 jaar in de communicatie bij Slot Loevestein. Momenteel heeft ze haar eigen tekstbureau en is ze actief als fondsenwerver voor culturele instellingen. Website: www.fiftyfiftytekst.nl LinkedIn: www.linkedin.com/in/agnesdejong1
www.latin-emagazine.com
IDFA-winnaar in de bioscoop Een maand voordat het International Documentary Film Festival Amsterdam 2014 los barst, kunnen liefhebbers van het genre zich alvast verheugen met de festivalwinnaar van vorig jaar. De tot Best Feature Length Documentary bekroonde film SONG FROM THE FOREST is vanaf 30 oktober 2014 in de filmtheaters te zien.
Unieke blik in Centraal-Afrika De jury van het IDFA roemt SONG FROM THE FOREST om het sound design en de intieme kijk in het leven van een kleine gemeenschap in Centraal-Afrika: "With a lush sound design, tender images, and intimate access, this film explores the legacy of an aging man immersed deep in a rainforest community, where he has recorded thousands of hours of music. By tracing his journey back to the city with his young son, this film poetically asks: as the world changes around us, what do we leave behind?" SONG FROM THE FOREST vertelt het verhaal van de Amerikaan Louis Sarno, die als jongeman werd gegrepen door een lied op de radio. Hij volgde het geluid tot in de regenwouden van Centraal-Afrika en vond de bron bij de Bayaka: een Pygmee-stam van jagers en verzamelaars. Hij keerde nooit meer terug; al meer dan vijfentwintig jaar leeft hij er als ĂŠĂŠn van hen.
Hij spreekt de taal en kreeg er een zoon. In de loop der jaren verzamelde hij ruim duizend uur aan unieke muziekopnames. In de film neemt Sarno zijn inmiddels dertienjarige zoon Samedi mee naar zijn vaderland Amerika. Daar blijkt dat Sarno een vreemde is geworden in de wereld die hem vroeger zo vertrouwd was.
www.latin-emagazine.com
32
Vanaf 30 oktober 2014 in de filmtheaters.
advertentie
Zaterdag 20 september 2014 | 20:30 uur
Orquesta Típica Andariega Nieuwe tango uit Argentinië Latin / Tango / Argentinië Orquesta Típica Andariega is een orkest van negen jonge muzikanten met een traditionele bezetting van 3 bandoneons, 3 violen, piano, contrabas en een zanger. De muzikale leider en contrabassist Luigi Coviello komt uit het zuiden van Italië en dat hoor je terug in de liedteksten en titels, als ‘Potenza’ (zijn geboortedorp) en ‘Buona sera’. Vrijdag 26 september 2014 | 21:00 uur
Soneros de Verdad De tweede generatie van de Buena Vista Social Club ft. Luis Frank & Mayito Rivera Latin / Son & salsa / Cuba ‘De zangers van de waarheid’, dat is de letterlijke vertaling van Soneros De Verdad. Die waarheid is voor bandleider Luis Frank Arias het spelen van de echte Cubaanse son. Arias bleef deze muziek zijn leven lang trouw. Zo speelde hij lange tijd in de band van de legendarische sonero Compay Segundo en was hij nauw betrokken bij Buena Vista Social Club.
Rasa, Pauwstraat 13a, Utrecht www.rasa.nl
33
www.latin-emagazine.com
advertentie
www.latin-emagazine.com
34
Zondag 19 oktober 2014 | 14:00 uur
Roël Calister Banbankuné (6+) Muziektheater / Jeugd Roël erft van zijn oma een geheimzinnige kist. Oma heeft de hele wereld rond gereisd en van al die reizen zijn héél veel herinneringen bewaard. Niemand weet precies wat er in de kist zit. 'Niet open maken’, schreeuwt Tshepho, die bang is voor spoken, de zogenaamde zumbi. 'Er zit vast iets lekkers in', roept Vernon. 'Een verhalenboek met mooie plaatjes,' suggereert Djem. ‘Banbankuné’ is een muzikale reis van Australië en Afrika naar Curaçao om daar kennis te maken met de populaire muziek ‘di zumbi’. Om tenslotte te eindigen met uitbundige muziek waarbij iederéén meespeelt. Een nieuw jeugd- en familieconcert van de makers van ‘Boomwhakalaa!’. Banbankuné is een coproductie van RASA met de Stadsschouwburg. Kaartverkoop via de kassa van de Stadsschouwburg.
Rasa, Pauwstraat 13a, Utrecht www.rasa.nl
35
www.latin-emagazine.com
advertentie
Foto: Guga Marques
Vrijdag 24 oktober 2014 | 20:30 uur
Caravana Rabequeiros de Pernambuco en Renata Rosa Swingende vedels uit Noordoost-Brazilië Volksmuziek/ Rabeca / Brazilië Op het platteland in Pernambuco maken folguedos zoals bumba-meu-boi (volkstheater) deel uit van het dagelijkse leven. De muziek die bij deze folklore hoort, zoals de forró, is nog altijd even hot. Zelfs de rabeca, een vedel die nauw verwant is aan de Middeleeuwse rebec, heeft de tand des tijds doorstaan. Toch vond vedelspeler Cláudio Rabeca het belangrijk om een anthologie over de rabeca op te nemen met 24 rabequeiros. Uit dat project is Caravana Rabequeiros de Pernambuco ontstaan. Vier van de allerbeste spelers vertegenwoordigen een oude en een nieuwe generatie. Dit zijn Cláudio Rabeca, Maciel Salu, Renata Rosa en Mestre Luiz Paixão. www.latin-emagazine.com
36
Anders dan de viool wordt de ‘rabeca’ voor het lichaam vastgehouden zodat ermee gezongen en gedanst kan worden. Het vedelspel wordt opgeluisterd door percussie en snaarinstrumenten met een hoog swinggehalte.
Zaterdag 25 oktober 2014 | 21:00 uur
Ricardo Lemvo & Makina Loca Internationale ambassadeur van de rumba World beat / Rumba / Congo & VS
De rumba beweegt zich in golfbewegingen over de Atlantische Oceaan. Ontstaan in Afrika, tot bloei gekomen op Cuba, en vervolgens weer in Afrika opgepikt door jonge, enthousiaste muzikanten. Het leven van een van die jonge muzikanten beweegt zich ook heen en weer over de Atlantische Oceaan. De in Angola geboren Ricardo Lemvo groeide op in Kinshasa, de hoofdstad van de rumba congolaise, maar verhuisde op zijn vijftiende naar de Verenigde Staten. Aanvankelijk studeerde hij daar rechten, maar zijn voorliefde voor Cubaanse stijlen als rumba, son en bolero bracht hem naar Foto: Ernesto Huerta de muziek. Gelukkig maar, want Lemvo bracht al een handvol cd’s uit met dansmuziek die soms warmbloedig en dan weer melancholiek klinkt. Soms waan je je op Cuba, dan weer in Congo, maar de heupen blijven gegarandeerd de hele Rasa, Pauwstraat 13a, Utrecht avond in beweging. www.rasa.nl
37
www.latin-emagazine.com
www.concepto-d.com/concepto-d.com www.latin-emagazine.com
38
Concepto D - Nieuw album op komst Concepto D brengt een repertoire dat speciaal is geschreven voor de stem van zangeres Delia Gonzalez. Met composities en arrangementen van de hand van Jesus Hernandez. De formatie brengt verschillende ritmische en harmonische stijlen, met vooral ook veel invloeden uit de jazzmuziek. Improvisatie, elegantie en veel plezier in het musiceren staan bij dit ensemble voorop. De leden van Concepto D hebben hun sporen in de muziekwereld ruimschoots verdiend. Zangeres Delia Gonzalez heeft in haar geboorteland Cuba al in verschillende bands gezongen. In Nederlands werkte ze onder meer mee aan het album AfroCuban Sanctus van Nueva Manteca en daarnaast heeft ze haar eigen Cubaanse muziekformatie ‘Delia y su Tumbao’. Pianist Robin van Geerke komt oorspronkelijk uit Suriname. Hij heeft onder meer als jazzpianist gewerkt met Fra fra Sound en Crianzas. Drummer Enrique Firpi uit Uruguay heeft zowel ervaring met jazz als met Braziliaanse muziek. Zo heeft hij opgetreden met Ivan Lins en Deborah Carter. Bassist/gitarist Jesus Hernandez komt uit Cuba. Hij is bandleider van Concepto D en neemt de arrangementen voor zijn rekening. Hij heeft onder meer opgetreden met Pío Leyva, Pedro Lugo “El Nene”, Mario ”Mayito” Rivera, Luis Frank en Orquesta Caribe. Dit illustere viertal heeft de afgelopen tijd hard gewerkt aan hun nieuwe album Ternura. Daarbij hebben ze versterking gekregen van drie gastmuzikanten, met wie ze al eerder hadden samengewerkt. Ruud Breuls (Nederland) en Guillermo Trujillo (Cuba) op trompet, en Lazaro Barrizonte (Cuba) op saxofoon geven dit album een pittig blazersaccent. Alle nummers zijn al gemixt en gemasterd, dus het album zelf zal niet lang meer op zich laten wachten. Hierbij alvast een voorproefje:
39
www.latin-emagazine.com
advertentie
www.latin-emagazine.com
40
Maestros de Argentinië "New Traditional Music”
Dubbelconcert met pauze Duo Malosetti Goldman Raúl Malosetti gitaar Rolando Goldman Charango Juan Quintero & Trash a Cordes Juan Quintero zang, gitaar, percussie Trash à cordes
Foto: Pablo Chalup
In een dubbelconcert zetten we koers naar Argentinië. In het eerste deel maak je kennis met de gitaar en charango van het Duo Malosetti-Goldman uit Buenos Aires dat een mix brengt van traditionele muziek, tango, jazz en eigen composities. Na de pauze is het de beurt aan de jonge componist-gitarist-zanger Juan Quintero uit Tucuman en het Brusselse ensemble Trash à cordes. Met hun instrumenten en stemmen verkennen ze verschillende stijlen en slaan ze bruggen tussen de traditionele, klassieke en hedendaagse muziek. In Coproductie: BOZAR MUSIC | Seibo asbl | Ambassade van Argentinië
Foto: Maria Birba
Woensdag 22 oktober 2014 Tijd: 20.00 uur
41
BOZAR is een kunstencentrum in het centrum van Brussel. Voor 2002 was het bekend als het Paleis voor Schone Kunsten Het gebouw van de Art Deco-architect Victor Horta dateert van 1928.
Paleis voor Schone Kunsten Ravensteinstraat 23 1000 Bruxelles, België www.bozar.be www.latin-emagazine.com
Concha Buika Een bezielde mengeling van jazz, flamenco, blues en meer...
La Noche Más Larga De Spaans-Afrikaanse zangeres Concha Buika zingt een bezielde mengeling van jazz, flamenco, blues, soul en meer. Haar doorrookte maar tedere stem wordt vergeleken met die van Nina Simone, Chavela Vargas én Cesaria Evora. Buika werkte samen met een lange rij artiesten: Path Metheny, Anoushka Shankar, Chick Korea, Charles Aznavour, Nelly Furtado… La Noche Más Larga (De langste nacht) is de titel van haar zevende album, waarop ze de muren sloopt rond de flamenco, haar muzikale Roots.B BOZAR is een kunstencentrum in het centrum van Brussel. Voor 2002 was het bekend als het Paleis voor Schone Kunsten Het gebouw van de Art Deco-architect Victor Horta dateert van 1928.
Woensdag 5 november 2014 Tijd: 20.00 uur Paleis voor Schone Kunsten Ravensteinstraat 23 1000 Bruxelles, België www.bozar.be www.latin-emagazine.com
42
43
www.latin-emagazine.com
Interview met Dr. Olavo Alén Rodriguez
Feiten en fabels; salsazaken vanuit Cubaans perspectief (deel 1) Door Otto van Helden | Fotografie Kati van Helden Toen ik hem verzon, was ik er apetrots op. De jingle voor mijn radioprogramma. Het was een creatieve mix van goed getimede muziekfragmentjes en een aankondiging van wat de luisteraars te wachten stond: "Een snuifje Afrikaans, een teentje indiaans en een eetlepel Spaans maakt salsaaaa!" Hiermee knipogend naar het gegeven dat het woord ‘salsa’ niets meer of minder betekent dan ‘saus’. Een woord dat destijds overdrachtelijk werd gebruikt om muzikanten aan te moedigen om los te gaan. In de jaren zeventig is het een duiding voor muziek geworden. Een commerciële meesterzet van Jerry Masucci. Door Cubaanse ogen bezien overigens een bedenkelijke geschiedenis. Een avondvullend gesprek met de Cubaanse musicoloog Dr. Olavo Alén Rodriguez heeft mij duidelijk gemaakt dat achter zo'n onschuldig ogend tekstje van een jingle een hele wereld kan liggen.
Verdiepen Tijdens zijn kortstondige bezoek aan Nederland heeft Olavo zaadjes geplant. In een uitgebreid gesprek heeft hij tal van onderwerpen aangetipt en er vervolgens even zovele beschouwingen over gegeven die tot nadenken dwingen. Zo ook over die jingle. Zonder dat ik er destijds bij stilstond, getuigt de jingle van het wijdverspreide gedachtegoed dat Cubaanse muziek niet meer is dan de uitkomst van een transculturatieproces van Europese (voornamelijk Spaanse) en Afrikaanse muziekstromingen. Onder dat lastige begrip ‘transculturatie’ wordt in dit verband verstaan dat verschillende culturele elementen zodanig met elkaar integreren dat er een nieuwe
Geleerdheid en humor Ik was gewaarschuwd: Olavo Alén (1947) is een sympathiek en begenadigd spreker. Hij bewijst dat geleerd zijn, muzikaliteit en humor heel goed kunnen samengaan. Je hoeft maar op een bepaalde knop te drukken en je krijgt een geanimeerd verhaal waarin je wordt meegesleept van mysterieuze Afrikaanse jungles en wufte Europese hofdansen, via al dan niet gedwongen emigratiepatronen, naar het hedendaagse Cuba met zijn populaire muziek in al zijn facetten. Maar Olavo daagt ook uit. Je mag het beter weten, maar dan rust wel de zware taak op je om hem te overtuigen. Weinigen buiten Cuba zullen een voldoende diepgaande kennis van de Cubaanse muziek hebben, om hem dat tegenspel te kunnen bieden. Olavo is dan ook niet de eerste de beste. Hij mag zich namelijk rekenen tot de eerste generatie wetenschappelijk opgeleide Cubaanse musicologen. www.latin-emagazine.com
44
culturele context ontstaat. Dit gedachtegoed is ontwikkeld door de alom gerespecteerde Cubaanse musicoloog Fernando Ortíz, auteur van dikke standaardwerken over Cubaanse muziek en muziekinstrumenten. Olavo heeft een andere kijk op de wording van de Cubaanse muziek. Diplomatiek noemt hij het ‘verdiepen’ maar in wezen knibbelt hij met zijn kijk aan de fundamenten van het gedachtegoed, ontwikkeld door voorgangers als de eerder genoemde Fernando Ortíz.
Musicologen en musicologen Dat het gedachtegoed dat besloten ligt in de dikke standaardwerken over Cubaanse muziek door mensen als Olavo kritisch onder de loep wordt genomen, is niet iets dat op zichzelf staat. Aanvankelijk kon iedereen die een boek over Cubaanse muziek had geschreven zich musicoloog noemen.
Daar kwam verandering in met Fernando Ortíz (1881-1969). Deze wordt met zijn belangwekkende publicaties over Cubaanse muziek en muziekinstrumenten beschouwd als de grondlegger van de Cubaanse musicologie. Toch had hij zelf geen achtergrond in musicologie of een opleiding in deze richting gevolgd. De kroonprins van de volgende generatie musicologen was Argeliers León (1918-1991). Ook hij heeft het nodige over de Cubaanse muziek geschreven. Na zijn opleiding aan het conservatorium van Havana had hij echter ook nog pedagogie gestudeerd. Bovendien had hij ter afronding een aanvullende studie gevolgd aan de Universidad de Concepción in Chili en een studie compositie bij Nadia Boulanger in Parijs. Daardoor was hij in essentie een componist en pedagoog. Pas bij de daarop volgende generatie musicologen, waarvan Olavo dus een exponent is, ligt dat anders. Door het onderwijssysteem van na de revolutie kon deze generatie dit soort onderwerpen studeren aan gerenommeerde universiteiten in Europese Oostbloklanden. De studenten van deze generatie zijn na hun terugkomst aan de hand van beproefde wetenschappelijke methoden een nieuw fundament gaan leggen onder de Cubaanse musicologie.
45
Olavo noemt in dat verband Jesús Gómez Cairo (1949), die in Leningrad studeerde op het moment dat hijzelf aan de Humboldt Universität te Berlijn studeerde. Verder noemt hij Danilo Orozco (1944-2013) en Victoria Elí (1945).
Ordening In 1987 besloot Olavo een poging te ondernemen om ordening in de Cubaanse muziek aan te brengen. Een ordening die moest leiden tot een wetenschappelijk verantwoorde bepaling van de Cubaanse (muzikale) identiteit. Zo'n ordening maken lijkt simpel, maar is het niet. De kunst is er één te maken met de juiste onderscheidende eigenschappen. Er mogen geen dubbelingen in ontstaan, maar ook geen hiaten. Voorts moet de ordening antwoord bieden op vragen. Tijdens het ordenen is het zaak het theoretisch ontwikkelde ordeningsprincipe consequent door te voeren en aan de hand van bevindingen de juistheid van een theorie en de bruikbaarheid van het model te toetsen.
Eigen Cubaanse muziek Een eerste vereiste is het krijgen van een scherp beeld van wat iets tot eigen Cubaanse muziek maakt, ongeacht of er invloeden van andere muziekvormen in zijn te onderscheiden. Met dit onderscheid voor ogen is Olavo nauwkeurig gaan bepalen wat zijn oorsprong op Cuba moet hebben gehad. Daarbij deed hij onderzoek naar allerlei aspecten (o.a. constructie van instrumenten, instrumentatie van orkesten, linguïstische kenmerken, rijmschema's, geografische verspreiding, ritme en rol van hoge en lage tonen). Al puzzelend ontstond het idee dat de opbrengst moet worden onderscheiden naar een vijftal families, of zo je wilt: ritmecomplexen, (1 = son cubano, 2 = rumba, 3 = canción cubana, 4 = danzón en 5 = punto guajiro).
www.latin-emagazine.com
Interview met Dr. Olavo Alén Rodriguez
Het rumba-complex
Goddelijke krachten
Met name het onderscheiden van het rumba-complex als een authentiek Cubaans ritme impliceert een verschuiving in het denken over Cubaanse muziek. Omdat het zo verleidelijk is dit specifieke genre als een mengvorm te beschouwen, heeft hij er uitgebreid bij stilgestaan. Volgens hem bestond er destijds niet zoiets als ‘rumba’ in Afrika. De bakermat van de rumba is Cuba en meer in het bijzonder het gebied tussen Havana en Matanzas. Hij doet nog naspeuringen om het exacter te bepalen.
Een belangrijk gegeven bleek voor Olavo de rol van de hoge en lage tonen en dan met name het spel van de quinto (een hoog gestemde Cubaanse conga). Deze is bij de rumba omgekeerd aan de rol van deze tonen in de Afrikaanse muziekvormen. Het komt volgens hem voort uit een fundamenteel andere kijk op de herkomst van goddelijke kracht. Afrikaanse religies zijn gebaseerd op de gedachte dat alle goddelijke kracht en activiteiten uit de aarde komen. Parallel daaraan wordt aan diepe - aardse - klanken een belangrijke rol toebedeeld.
De percussie-instrumenten die deze muziek dragen, de congadrums, hebben de vorm van een ton en zijn samengesteld uit duigen. Dit laatste is een techniek die bij de van oorsprong Afrikaanse trommen niet voorkomt. In haar oervorm werd de rumba overigens niet gespeeld met deze drums, maar op zogenoemde ‘rumbakisten’. Maar ook deze kisten hebben een vervaardigingtechniek die wederom een Westerse, stedelijke achtergrond doet vermoeden en geen Afrikaanse. De potentiële muzikanten leefden in een andere sociale en culturele context, spraken Spaans en Daartegenover staat het Westerse geloof in een hemel, waarbij alle Goddelijke kracht van boven komt. Muzikaal vertaalt zich dit in het geven van een belangrijke rol aan hoge tonen. Het is maar dat je het weet…
Keurmerk Met het scherp krijgen van wat als authentiek Cubaans moet worden aangemerkt, wordt meteen duidelijk aan welke muziek en instrumenten dat keurmerk niet kan worden toegekend. Wanneer bleek dat een bepaald genre niet in één van de door Olavo onderscheiden complexen viel toe te delen, was de verklaring daarvoor veelal dat het om een mengvorm ging, waarbij de muziek elders - bijvoorbeeld in Afrika - is gevormd en zich buiten dat elders - bijvoorbeeld op Cuba, Brazilië of waar dan ook - heeft doorontwikkeld. Muziek dus, die je zou kunnen labelen als Afro-Cubaans. maakten gebruik van het Spaanse décima-rijmschema. Alles bij elkaar genomen kan Olavo er geen doorontwikkeling in zien van een bepaalde Afrikaanse voorganger. www.latin-emagazine.com
46
Olavo wijst erop dat dit wat hem betreft fundamenteel iets anders is dan authentieke muziek waarin Afrikaanse invloeden zijn te onderscheiden.
Bijvangst
Chano Pozo heeft de Afro-Cubaanse muziek gelaten waar hij hoort: keurig op Cuba. Olavo prijst De hoofdvangst, de vijf authentiek Cubaanse in dit verband de correctheid van Dizzy Gillespie ritmecomplexen, en de bijvangst, dat er zoiets die de duiding ‘Cubop’ verkoos boven de term bestaat als Afro-Cubaanse muziek, schopt een ‘Afro Cuban’, die Machito bezigde. Hij ziet dat heilig huisje omver. Het betekent namelijk dat er laatste als een weinig doordachte duiding, die de niet zoiets bestaat als Afro-Cuban jazz. De Cubaanse ritmepatronen, ritme-instrumenten, enz. plank volledig misslaat. Maar ja, Machito was muzikant, Olavo is musicoloog… die midden jaren veertig van de vorige eeuw een huwelijk aangingen met de jazz, blijken allemaal afkomstig te zijn uit de vijf vakjes met authentieke Het vervolg (deel 2) op dit artikel kun je lezen in de oktobereditie. Cubaanse muziek!
47
www.latin-emagazine.com
Marlow Rosado – Salsabeest Met zijn nieuwe album Salsanimal richt Marlow Rosado zich sterk op de danser. Toch wil dat niet zeggen dat dit een afgepast pakket standaardcombinaties is. Dit album bevat 12 pittige, originele nummers en bijdragen van maar liefst 9 gastartiesten. En niet de minsten! www.latin-emagazine.com
48
Zo gaat Marlow in 88 Mil Teclas een vriendschappelijk duel aan met twee andere virtuoze salsapianisten: Larry Harlow en Richie Ray. Herman Olivera, momenteel leadzanger in het orkest van Eddie Palmieri, brengt Cataño, een nummer waarin Rosado zijn liefde voor zijn woonplaats in Puerto Rico bezingt. Mayito Rivera (bekend van Los Van Van) zingt Así Son, waar een onmiskenbaar vleugje Cubaanse timba in valt te bekennen. En Checo Acosta, een van de belangrijkste namen uit de Colombiaanse carnavalsmuziek zingt een fusion van salsa en cumbia. Ook van de partij zijn Domingo Quiñones, Alex Matos, De La Torre en Jon Secada.
Het bijzondere van deze samenwerking is dat elke gastartiest een nummer ten gehore brengt dat hem werkelijk op het lijf geschreven is. Dit kleurrijke gezelschap levert, samen met de eveneens niet te versmaden bandleden van La Riqueña, een gedenkwaardig album af. Marlow Rosado bewijst hiermee dat bijzonder én dansbaar geen onmogelijke combinatie is.
Quiero que me quieras
49
www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
50
Bio Marlow Rosado Van salsa tot rock, van merengue tot hiphop, van bachata tot reggaeton, Marlow Rosado heeft er allemaal mee te maken gehad. Als producent, als componist en als pianist. Hij is geboren in Puerto Rico en salsero in hart en nieren. Maar hij heeft ook de nodige hits geschreven, gespeeld en geproduceerd voor andere grote latin artiesten. Zo heeft hij bijdragen geleverd aan het album Lipstick van Alejandro Guzman (Grammy- en Latin Grammy-nominaties voor Beste rockalbum van het jaar), en de productie van Yolandita Monge’s Sentimiento Borinqueùo, een muzikale liefdesverklaring aan zijn geboorteland.
51
www.latin-emagazine.com
Marlow heeft ook samengewerkt met Celia Cruz, Selena, Larry Harlow, Tommy Olivencia, Marc Anthony, Ricardo Montaner, Olga Tañón en Desmond Child en vele anderen. Onlangs nog heeft hij de arrangementen voor de blazerssectie verzorgd voor de nieuwe productie van Ricky Martin.
Master – meester - dirigent Als hem echter wordt gevraagd waar hij als componist het meest trots op is, hoeft hij niet lang na te denken. Hij is apetrots op het feit dat het legendarische El Gran Combo De Puerto Rico zijn composities Me Dejo En El Aire en Un No Se Que heeft opgenomen. www.latin-emagazine.com
52
Marlow heeft een Masters in Jazz Education en heeft zowel op lagere scholen als op universitair niveau lesgegeven. Hij was vast een intrigerende docent! Latin artiesten doen graag een beroep op hem vanwege zijn fraaie arrangementen, zijn agressieve ‘montunos’ op de piano en zijn kwaliteiten als dirigent.
Artiesten als wijlen Celia Cruz, Tito Puente Jr. Tito Nieves en vele anderen lieten de muzikale leiding van hun begeleidingsorkest graag aan hem over. Overigens kun je Marlows naam ook regelmatig tegenkomen in de kleine lettertjes op cd-hoesjes. Als pianist, producent, songwriter of muzikaal leider. Maar tegenwoordig doet Marlow Rosado samen met zijn La Riqueña ook lekker zijn eigen ding. En daar mag elke muziek- en dansliefhebber blij mee zijn! Dat dit ‘salsanimal’ nog maar lang tekeer mag gaan!
www.marlowrosado.com 53
www.latin-emagazine.com
(advertentie)
www.latin-emagazine.com
54
Bet-O “Alles is mogelijk” De Venezolaan Bruno Hernández, beter bekend als Bet-O leeft voor de muziek. Hij schrijft en produceert zijn eigen nummers en stelt zijn talent ook beschikbaar aan andere artiesten. Die leveren dan op hun beurt een wederdienst. Zo kon hij rekenen op de hulp van Rodolfo Leo (violist in het orkest van Oscar d’Leon) voor de arrangementen van zijn eerste album The Limit is the Sky. Vorig jaar heeft Bet-O hij met Eres Perfecta een hit gescoord in eigen land en zijn meest recente productie is Carita Bonita. In deze merengue, uiteraard van eigen hand, betuigt hij zijn liefde voor een vrouw en prijst haar schoonheid de hemel in. Een uiterste romantisch en dansbaar nummer. Het lijkt een schot in de roos te zijn, want de verschillende radiozenders in Latijns-Amerika hebben Carita Bonita enthousiast opgepikt.
Intussen legt Bet-O de laatste hand aan El nuevo comienzo is back. Dit eerste album zal maar liefst 12 nieuwe, eigen nummer bevatten met een duidelijke ‘tropical sound’. De verwachtingen zijn hooggespannen… Carita Bonita is al te beluisteren én gratis te downloaden (Descargar) op Bet-O’s website. Voor de videoclip moeten we nog even geduld hebben, dus voorlopig doen we het nog even met Perfecta.
YouTube clip Perfecta:
Website: www.bet-omusic.com/sitio
55
www.latin-emagazine.com
La Mákina del Karibe El Sueño del Bocachico De hyperactieve, punky, funky champeta-voorvechters uit Bogotá hebben een nieuwe EP uitgebracht. El Sueño del Bocachico is de titel, ofwel ‘de droom van de bocachico’. De bochachico is een zoetwatervis die voornamelijk in moerasgebied voorkomt. De vis behoort tot de nachtzalmen en dankt zijn naam aan de kleine (zuig)mond – boca chica – waarmee hij zijn voedsel opzuigt. Ook op deze EP zijn de Afrikaanse roots weer duidelijk vertegenwoordigd. Lekker aanstekelijke nummers, variërend van opzwepend tot iets rustiger, maar nergens lui achteroverleunend. De aanpak van La Mákina blijft eclectisch. Ze putten uit diverse stromingen en smeden hun persoonlijke selectie van elementen daaruit tot een nieuw geheel. Uiteraard onder toevoeging van hun eigen inbreng.
www.latin-emagazine.com
56
57
www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
58
El Sueño del Bocachico is volledig te beluisteren op https://soundcloud.com
Tracklist: Wayové Te espero? Afrika Está Llorando Vuelve Si Quieres! (Gebaseerd op Double Double van Nyboma) A La Recherche Du Bonheur (Bonus Track) - Feat. Asdris de Ginially-Nicolás Noviello.
Bio La Mákina del Karibe is een Colombiaanse band met Afro-Caribische roots. De groep wordt opgericht in 2006, in Bogotá. Hun muziek is sterk verbonden met het Afrikaanse westen, de Caribische kust van Colombia en de Antilliaanse en Haïtiaanse muziek, en is geëvolueerd onder invloed van de rusteloze urban muziekscene van Bogotá. In een vrolijke bui dopen de muzikanten hun stijl ‘Terapia Kósmica Champetúa’. Nog voordat hun eerste album uitkomt, krijgen ze in 2011 de kans om hun kosmische champeta-therapie uit te storten over Noord-Europa. Ze vallen in de smaak, want in 2012 worden ze opnieuw uitgenodigd in België, Nederland en Duitsland. Dit keer mét hun debuutalbum 14 Chankletazos Terapéuticos op zak. In 2013 wordt ook Frankrijk aan het tourschema toegevoegd. En inmiddels hebben de Europese tours ook een Cubaans staartje gekregen: dit jaar stond La Mákina del Karibe geprogrammeerd op het Festival Havana World Music 2014.
Missie De belangrijkste missie van de Mákina del Karibe is iedereen aan het dansen te krijgen. Hun combinatie van champeta, Afrikaanse soukous en funky gitaarklanken is daar bij uitstek geschikt voor. Een wervelende podiumpresentatie maakt het plaatje compleet. Elk optreden is een feestje. Korte impressie:
www.lamakinadelkaribe.com
59
www.latin-emagazine.com
Latin Life is een radioprogramma op Radio West voor liefhebbers van de latin & caribbean lifestyle. In deze show hoor je de lekkerste muziek, het laatste nieuws, interessante gasten, de beste uitgaanstips ĂŠn er worden veel vrijkaarten weggegeven voor leuke evenementen. De show wordt wekelijks live uitgezonden vanuit de Hofstad met een landelijke dekking, dankzij internet en digitale radio. Latin Life Radio is een non-profit initiatief en wordt gedreven door vrijwilligers. www.latinliferadio.nl
Programma in september 2014 Donderdag 4 september 2014 * Tes A Fesa Donderdag 11 september 2014 * Salsa Cruise & Salsa es la Vida Donderdag 18 september 2014 * Caribe Caliente Festival Donderdag 25 september 2014 * Kizomba trip naar Dakar Donderdag 2 oktober 2014 * Daniel & Isabelle Kors
www.latin-emagazine.com
60
Latin Life is elke donderdag van 20:00 tot 22:00 uur landelijk te beluisteren op: latinliferadio.nl
Regelmatig verstrekt Latin Life vrijkaarten voor leuke evenementen aan luisteraars. Het aantal beschikbare vrijkaarten staat op de website www.latinliferadio.nl tussen haakjes vermeld. Als je interesse hebt in de beschikbare vrijkaarten, kun je tijdens de uitzending een mailbericht sturen naar info@latinliferadio.nl o.v.v. voor- en achternaam en telefoonnummer waarop je te bereiken bent. Je kunt ook tijdens de uitzending bellen naar 070-390 54 54.
Latin Life Dance Club Wet ‘n Wild, Sportlaan 5, 2406 LD Alphen aan den Rijn Latin Life organiseert - naast haar wekelijkse radioprogramma op Radio West, ook elke maand een gratis toegankelijk en gezellig dansfeest in Alphen aan den Rijn. Om dit feest voor een grote doelgroep toegankelijk te maken, is de entree én het parkeren geheel GRATIS!
Zondagmatinee Op zondag 21 september 2014 start ons dansfeest om 16:00 uur en vanaf dat moment zal de dansvloer gevuld worden door latin liefhebbers die tot 20:00 uur ’s avonds heerlijk kunnen dansen op de beste salsa, bachata, merengue en kizomba muziek verzorgd door DJ Loco. Als het nazomerweer meewerkt, kun je ook heerlijk genieten op het terras van een drankje of een hapje, want de voortreffelijke keuken van www.wetnwild.nl is natuurlijk ook geopend. Ouders kunnen hun kinderen uiteraard meenemen.
Kom je ook gezellig dansen?
61
www.latin-emagazine.com
Chipas Argentijnse kaasbroodjes 1 ei 160 ml melk 175 gram geraspte Italiaanse kaasmix 3 eetlepels boter, gesmolten 215 g kopjes tapioca 130 g zelfrijzend bakmeel · Verwarm de oven voor op 175 ºC. · Vet een bakplaat in en zet deze opzij. · Meng ei, melk, kaas en boter in een grote kom. · Strooi tapioca en bloem erin, meng tot een glad deeg. · Kneed het deeg gedurende twee minuten op een met bloem bestoven werkblad, verdeel in balletjes ter grootte van een golfbal en leg op de bakplaat. · Bak in voorverwarmde oven tot ze goudbruin zijn, 10 tot 15 minuten. www.latin-emagazine.com
62
advertentie
63
www.latin-emagazine.com
Oproep schrijvers, recensenten Wegens grote drukte zouden we ons team graag uitbreiden!
Ben je ge誰nteresseerd in latin muziek en cultuur, en kun je een goed onderbouwde recensie schrijven? Neem dan contact met ons op! We kijken graag wat we voor elkaar kunnen betekenen. Daarnaast hebben we nog steeds plaats voor andere schrijvende vrijwilligers. Denk je dat jij een zinvolle bijdrage aan het Latin Emagazine kunt leveren? Stuur dan een mailtje naar: redactie@latin-emagazine.com. We nemen graag contact met je op om een en ander te bespreken.
www.latin-emagazine.com
64
advertentie
Rey Flores - Don Cubanito Rey (Reynier) Flores is een van de meest talentvolle en beste latin artiesten hier in Europa. Hij is geboren op 8 maart 1982 in een klein ziekenhuis in Diez de Octubre, een gemeente van Havana (Cuba). Hij was zeven toen hij op een dag bij een kennis thuis een man gitaar hoorde spelen. Reynier was onder de indruk en schreef zich in op de muziekschool Paulita Concepción. Hij volgde een jaar lang intensieve muziek- en gitaarlessen om de basisbeginselen onder de knie te krijgen en kreeg vervolgens privéles piano. Zijn leerkracht wees zijn ouders erop dat hun zoon veel talent had. Rey leerde alles heel snel aan en genoot ervan. Voor hem was het allemaal kinderspel.
Vijftien jaar later leerde hij op de technische school Daniel López kennen en samen besloten ze de groep Eclipse te vormen. Van grote uitverkochte zalen tot nachtclubs, overal traden ze samen op! Het beviel hun goed en aan dat beroemd zijn konden ze ook wel wennen. Reynier besloot een nieuwe weg in te slaan en vertrok naar Europa. Hij tourde samen met de salsagroep Aché Habana en trad onder meer op in Italië, Frankrijk, Denemarken, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland, België, Nederland, enz. Na afloop van de tour keerde hij terug naar Cuba en ging hij verder als soloartiest. Hij nam er al snel zijn eerste album El Inocente op. Uiteindelijk keerde hij echter toch terug naar België, waar hij de liefde van zijn leven had gevonden. Ook hier bleef doorgaan met wat hij het liefst doet, namelijk optreden.
65
Hij was al vaak te zien in discotheken, op festivals en mocht zelfs het podium delen met Daddy Yankee en Gente de Zona. Een van zijn leukste ervaringen was dat hij mocht optreden in een latin discotheek in hartje Parijs. Tegenwoordig is Rey niet enkel zanger, maar ook producer en songwriter. Hij werkt vaak samen met DJ Ale El Cubano en de Italiaanse rapper Esco. Een optreden met Rey is gegarandeerd een groot feest! Niet alleen zijn enthousiaste bandleden, maar ook zijn nummers zoals Tu no sabes, Soy de Cuba en Tu eres mi bendición, werken aanstekelijk en krijgen iedereen aan het dansen!
Zaterdag 15 november 2014 Locatie: Swing-inn, Plaarstraat 14, Heerlen Tijd: 21.00 uur Meer info op: www.salsasuprema.nl www.latin-emagazine.com
Videoclip Humanos a Marte:
Chayanne - nog lang niet uitgezongen Chayanne is al jarenlang een vaste waarde in Puerto Rico en ver daarbuiten. Zijn concerten zijn steevast uitverkocht, al is het stadion n贸g zo groot. Hij had al 23 albums op zijn naam staan en het meest recente dateerde alweer van vier jaar terug. Je zou dus denken dat het misschien wel genoeg was geweest, maar nee hoor. In augustus 2014 pakte Chayanne uit met een spiksplinternieuw album getiteld En todo estar茅. www.latin-emagazine.com
66
De 1e single van dit album, Humanos a Marte, verscheen al in juni en was een doorslaand succes. Inmiddels is ook En todo estaré overal verkrijgbaar en is de zanger begonnen aan een kleine promo-tournee. Ook zijn er al voorzichtige plannen voor een grote concerttour in februari 2015.
Tour de force Wellicht staat dan ook Europa weer eens op het programma en kan hij zijn ‘tour de force’ uit 1998 evenaren. In dat jaar had hij een megahit in Spanje met het nummer Salomé. Meer dan een miljoen exemplaren gingen er op het Iberisch schiereiland over de toonbank. Het succes breidde zich als een lopend vuurtje uit naar Italië, Turkije, Zweden en Frankrijk. In dat laatste land werd het album zelfs goud zonder ooit op de radio geweest te zijn. We leven nu in andere tijden, maar je weet maar nooit.
Acteur Overigens heeft Chayanne ook de nodige acteerervaring. Hij is veelvuldig te zien in soaps, miniseries en films in Puerto Rico, Mexico en Argentinië.
67
Liefhebbers van dansfilms zullen hem misschien herkennen als de tegenspeler van Vanessa Williams in Dance With Me.
Ice Bucket Challenge De actie om aandacht te vragen en fondsen te werven voor de ziekte ALS is als een lopend vuurtje de wereld rond gegaan. Wie uitgedaagd wordt, moet een emmer ijskoud water over zich heen storten óf een donatie aan het ALS-fonds doen. Ook Chayanne werd uitgedaagd door ALS-patiënt Juan Sepúlveda. En jawel hoor, hij nam de uitdaging aan. We zullen zien hoever de lijn nog wordt doorgetrokken…
www.chayanne.com www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
68
Oscarcito de video is klaar!
Als alles volgens plan is verlopen, is op 5 september gelijktijdig met de nieuwste editie van Latin Emagazine ook de videoclip van Tumbayé uitgebracht. Onder het motto ‘Geen hit zonder clip’ is van deze video een ware superproductie gemaakt. Kosten noch moeite zijn gespaard om er bijna een volwaardige korte film van te maken. Opnamen van hoge kwaliteit met de nodige special effects moeten de verwachtingen helemaal waar maken. Want die verwachtingen zijn inmiddels hooggespannen. In de afgelopen weken is de spanning beetje bij beetje opgevoerd. De fans tellen de dagen, uren en minuten en hebben de cola en popcorn al klaarstaan. Net als bij een echte bioscoopfilm is er voor Tumbayé zelfs een trailer uitgebracht. Die willen we jullie uiteraard niet onthouden. Hierbij dus het laatste voorproefje, maar als alles goed is gegaan is ook de volledige versie inmiddels beschikbaar.
69
Oscarcito is een van de snelst stijgende sterren uit Venezuela. Hij schrijft al langer nummers voor andere artiesten. Zo is hij verantwoordelijk voor Si Tu Me Besas, dat bekend werd dankzij Victor Manuelle. Sinds enkele jaren kruipt hij ook zelf achter de microfoon en dat gaat hem goed af. Een contract met platenlabel Sony Music Latin heeft weer nieuwe deuren geopend. De kleine Oscar zal zeker nog van zich laten horen.
Trailer Tumbayé
www.latin-emagazine.com
El Timba y Fabio Gianni
Marlow Rosado y la Riqueña
Guaguamambo EP
Salsanimal
Nu op voorraad, zaterdag 26 juli. Nieuwste 2014 release van DJ El Timba met 5 lekkere tracks voor de dansvloer, 27 minuten “playing time”. DJ El Timba uit Italië bekend geworden door zijn klassieke EP Descargando uit 2008 met o.a. track Hermano. Op deze nieuwe EP staan 5 tracks.
feat. Domingo Quiñones, Martio Ortiz Jr, Alex Matos, Mayito Rivera, Larry Harlow, Jon Secada, Herman Olivera, Richie Ray, Jay Lozado
Tracklist: 1. Intro Salsanimal 2. Quiero Que Me Quieras (Javier Merino) 3. No me Interesas (Jose Arroyo) 4. Asi Son (ft. Mayito Rivera) 5. Catano (ft. Herman Olivera) 6. Yo Se Que Un Dia (Jose Arroyo) 7. Como Te Extraño Nena (ft. Alex Matos) 8. Puertas Del Jardin (Jose Arroyo 9. Todo Se Lo Llevo (ft. Domingo Quinones) 10. Ok Here Is The Truth (ft. John Secada) 11. 88 mil Teclas 12. Todo A Tus Pies (ft. De La Torre)
Tracklist: 1. Linda Mujer (5:13) 2. Lo Que Tu Quieres (5:31) 3. Esta Pegao (4:38) 4. Llego la Negra (6:06) 5. A Gozar (5:22) Check:
Verkrijgbaar bij MostWanted-online.nl: (via Facebook)
www.latin-emagazine.com
70
advertentie
MamboDiva ontwerpt en verkoopt Party & Dansmode en bijpassende accessoires voor vrouwen met rondingen.
www.mambodiva.com
+31 6 4161 3334
De mode van MamboDiva is geschikt voor elegante vrouwen met kledingmaat 40 tot 60. Om het plaatje compleet te maken, biedt MamboDiva ook prachtige, handgemaakte sieraden van Nederlandse kunstenaars aan. Kies een sieraad in de kleuren van je zelfgekozen stof, óf maak een basisstuk in één klap opvallend met een exclusief sieraad. MamboDiva’s exclusieve handtassen (eigen ontwerp en fabricaat) hebben 2 aparte vakken en bieden plaats voor zowel een paar (dans) schoenen als je persoonlijke bezittingen. Eindelijk alles binnen bereik op een stijlvolle manier! De sprankelende mode van MamboDiva geeft jouw leefstijl, jouw carrière, jouw vrijheid, jouw leven extra glans!
71
www.latin-emagazine.com
www.latin-emagazine.com
72
www.kasteelvanbreda.nl
73
www.latin-emagazine.com
Hoofdredactie: AndrĂŠ Lambeck (NL) Luc Cooman (BE) PR & Communicatie Annetje Riel Eindredactie: Caroline Bergwerf Fotografie & film Bart Henseler Kati van Helden Hans Gorissen Michele Demeyer Michele van den Heuvel Maarten Mooijman Annemiek Rooijmans
Disclaimer: De redactie accepteert geen verantwoordelijkheid voor foto’s of ander beeldmateriaal dat door derden is aangeleverd. De leveranciers van dit materiaal zijn er verantwoordelijk voor dat dit materiaal met toestemming van rechthebbenden wordt gebruikt. Raadpleeg voor uitgebreide informatie t.a.v. aansprakelijkheid, copyright, merken en informatie van derden de volledige disclaimer op onze website.
www.latin-emagazine.com
Redactionele bijdragen van Gerardo Rosales Alicia Rondon Tessa Schutte Javier Arenas Annetje Riel Wil Strik Cherry Taylor Gustavo Rademaker Michele van den Heuvel Ginette Lavell Otto van Helden Zuca de la Casa Gaylord Pieters Melanie Osman Agnes de Jong Adverteren: mail naar info@latin-emagazine.com o.v.v. adverteren
74
Festivals
Latin Emagazine friends
Afro-Latino Festival Antilliaanse Feesten Festival Afrique-Carib Sundown Festival Eindhoven Music Meeting
Salsa Supply www.salsasupply.nl Salsa Club Weert www.salsaclubweert.nl
Theaters en podia
SalsArte www.salsarte.com
RASA, Utrecht Paleis voor Schone Kunsten, Brussel De Oosterpoort, Groningen Korzo, Den Haag Parkstad Limburgtheaters Melkweg, Amsterdam Paradiso, Amsterdam
Salsa Socialclub Cubaten www.cubaten.nl Salsasol Breda www.salsasol.nl
Media
Salsa-DVD’s www.salsa-dvds.com
Latin Life Radio
Agendapartners
La Grande Salsa www.stevetheorga.com
Salsa Info NL & BE www.salsainfo.nl
conSentido www.consentido.nl
Latin Music www.latinmusic.be
World Connection Agency www.conneccionagency.nl
Salsa.be www.salsa.be
Do Brasil Magazine www.dobrasilmagazine.com
Salsa Suprema www.salsasuprema.nl Cuban Salsa www.cubansalsa.be
75
www.latin-emagazine.com