Procesfolio laura engels by Laura Engels

LAURA ENGELS

PROCESFOLIO My year at Sint-Lucas Antwerp 3Ba Grafische Vormgeving

2014 - 2015

LAURA ENGELS

PROCESFOLIO

2014 - 2015

INHOUD PROCESFOLIO KLEUR

05 - 30

_intro _eerste research _mindmap _wetenschappelijke background _videoboodschappen _het format pdf _styling _structuur _vormgeving pdf _eindresultaat _overview pdf

06 08 10 12 14 16 20 22 24 26 28

WERKVELD

31 - 58

_getting started _mijn favoriete studioâ&#x20AC;&#x2122;s _idee sollicitatietool _fotomateriaal projecten _analyse websites _vormgeving website _redder in nood _finale website _vormgeving kaartjes _ontwerp enveloppes

32 34 36 38 42 44 48 52 54 56

BACHELORPROEF_IK?

59 - 132

_intro _eerste research _lost in space _mindmap _2D tekeningen (kunstenaars) _impossible structures_the power of 2D _impossible structures_studieschetsen _optical illusions _polyhedra _over dimensies _3D structuren (kunstenaars) _eigen werk_schetsen _eigen werk_SketchUp _eigen werk_wireframe models

60 62 65 66 68 70 74 76 80 84 87 92 112 120

WAARNEMING

133 - 149

_schetsen _eerste research

134 140

Colofon

150

KLEUR

september 2014

WITRUIMTE LEEGTES GULDEN SNEDE ZWART CONTRAST CONTEXT LETTERGROOTTE (PT) SPATIËRING KALLIGRAFIE SYMBOLEN DOMINANTIE MATERIALEN COMPOSITIE BEWEGING KLEUR NON-DESIGN HIËRARCHIE DEFRAGMENTATIE VISUELE ELEMENTEN 3D (ON)ZICHTBAAR BEELD DESIGN BY CODE GEOMETRIE DECORATIE PICA GROTESK FLUIDITY HTML GRIDS CMYK VS RGB ITALIC, BOLD, UNDERLINE FILTERS INKT INTIMITEIT PAPIER INTERDISCIPLINAIR EXPOSURE PUBLISHING LOGO PERSPECTIEF CURSOR ACHTERGROND WAARNEMING BESTANDSNAMEN GOED EN SLECHT VERHOUDINGEN PATRONEN TYPOGRAFIE PROPORTIES PIXELS INHOUD SHORTCUTS GELUID ANTI-DESIGN

KLEUR_intro Tijdens de eerste week atelier kregen we meteen een groepsopdracht voor het eerste semester. De groepsopdracht heette ‘design principles’. Het was de bedoeling om een verhelderende e-publicatie te maken over een design principle naar keuze. Voor deze opdracht werkte ik samen met Anna Chen (aka Chenna), Lotte De Locht en Nina Pottier. Uit de klassikale brainstorm selecteerden we het begrip kleur, omdat het ons een onderwerp leek waarover we genoeg konden uitbreiden. Wat begon als een brainstorm over kleur, ontaarde al snel in verhalen over rainbow unicorns en de powerpuff girls (want o ja die zijn écht wel kleurrijk). We besloten om elk zoveel mogelijk algemene info over kleur op te zoeken tegen de volgende meeting.

oktober 2014

Opmerking tijdens de discussie

“ We moeten toch een pdf maken waar we zelf iets aan hebben. Het moet uitgebreid genoeg zijn, maar niet té uitgebreid. [...] Als we het zelf saai vinden, waarom zouden andere studenten het dan willen lezen?”

Scans uit procesboek.

KLEUR_eerste research

EERSTE RESEARCH Tijdens het eerste onderzoek heb ik mij gebaseerd op kennis die ik reeds had opgedaan in vorige studies. Zo wist ik uit de lessen fysica te herinneren dat kleur een eigenschap is van het licht. Kleur zit niet in de materie, zoals ik vroeger als kind dacht. Kleur heeft te maken met de golflengtes van het licht en met de fysische mogelijkheiden van onze ogen. Al snel kwam ik bij het elektromagnetisch spectrum uit. Maar dat leidde dan weer tot wiskundige gegevens over welke golflengtes hoeveel Hertz bedragen... Vanaf het moment dat het te wetenschappelijk werd, haakte ik af. Vervolgens probeerde ik mij te focussen op kleursystemen. Ik meende me te herinneren dat er een verschil was tussen het mengen van licht en het mengen van verven (additief en subtractief). Wat dan weer te maken heeft met de kleurenruimtes waarin we kleuren kunnen opdelen: LAB, RGB, CMYK,... Wat mij dan weer deed nadenken over technisch gerichte zaken zoals het drukken van fluokleuren bijvoorbeeld. Eén ding was duidelijk: ik wist al vrij veel over kleur, maar hoe alles aan elkaar gerelateerd is, was nog één groot vraagteken. Ik besloot af te wachten wat mijn teamgenoten hadden opgezocht.

TWEEDE MEETING Tijdens de tweede meeting begonnen we te discussiëren. Het werd meteen duidelijk dat we niet alles over kleur konden samenvatten in één pdf. We wouden een uitgebreide publicatie, zonder te vervallen in een klassiek handboek. Waar we vooral belang aan hechtten, waren de praktische tips m.b.t. grafisch ontwerp (bv: het kallibreren van computerschermen). Qua structuur wouden we onze pdf indelen als volgt: Algemene info

Specifiek binnen het thema

Illustratie adhv voorbeelden

Om te voorkomen dat de pdf een samenraapsel van willekeurige tips zou worden, moesten we dit toch kunnen situeren binnen een groter algemeen kader. Uiteindelijk besloten we elk gerichter onderzoek te doen naar een bepaald thema. Nina Lotte Anna Laura

Verven: natuurlijk + synthetisch Print vsscherm: CMYK VS RGB Kleurervaring: psychologie + illusies Natuurkundige gedeelte

Ik nam het natuurkundige gedeelte op mij, aangezien ik hierover al het meeste onderzoek had verricht. De mindmap kan je terugvinden op volgende pagina’s. →

oktober 2014

KLEUR_mindmap

oktober 2014

Eigen illustraties gemaakt voor de interactieve pdf.

Het bias color wheel door Michael Wilcox.

KLEUR_wetenschappelijke background Na het opstellen van de mindmap werd er heel veel intensief onderzoek verricht. Al het onderzoek ga ik hier niet behandelen (daarover alleen al zou ik een gans boek kunnen schrijven). Maar ik heb wel iets heel belangrijk ontdekt dat ik toch even wil toelichten. BLAUW + GEEL = GROEN?

SHARING INFORMATION

Voor mijn wetenschappelijk gedeelte heb ik mij o.a. gebaseerd op het boek ‘Het fenomeen kleur’ van Frans Gerritsen. Dit is een vrij oud boek, maar het was wel heel compleet. Frans Gerritsen schreef dit handboek duidelijk vanuit een wetenschappelijk standpunt. Zeer praktische, voor de hand liggende zaken ging hij verklaren vanuit de wetenschap. Bijvoorbeeld: om groen te bekomen, moet je gele en blauwe verf mengen. Dit is iets wat ik als kind ook al wist. Maar wat ik voordien niet besefte, is dat dit het resultaat is van een opheffing. En niet van een optelling!

Na mijn openbaring had ik dus een duidelijke link gevonden tussen mijn wetenschappelijk gedeelte en het gedeelte van Nina. Ik vond het belangrijk deze link mee in de pdf te steken. Als grafisch ontwerpers zijn we tenslotte het meest geïnteresseerd in de informatie die we kunnen toepassen op onze praktijk. Daarom vond ik het essentieel dat Nina mijn openbaring begreep. Tijdens de meetings slaagde ik er niet in om mijn boodschap samen te vatten (omdat ik al té veel informatie had gelezen). Opdat Nina niet hetzelfde moeizame proces zou moeten doorgaan (en om mijn research voor mezelf te registreren) besloot ik het boek van Michael Wilcox uit te leggen via videoboodschappen. In deze video’s legde ik alles met hand en tand uit. Screenshots van deze video’s zijn te zien op de volgende pagina’s. →

De verklaring zit in de moleculaire structuur van verven. Verf bestaat uit pigmenten en bindmiddelen. Het soort pigment bepaalt welk type lichtgolf er wordt weerkaatst. Heel simpel: rode verf bevat rode pigmenten. Daarom weerkaatst het rode golflengtes en daarom zien we rood als rood. Maar rode verf is nooit 100% rood. In ‘puur’ rood, geel en blauw zitten ‘restjes’ van andere kleuren. Het zijn die restjes die de gemengde kleur opleveren. Bijvoorbeeld: om zuiver oranje te verkrijgen, kan je best een cadmium rood met een cadmium geel mengen. In beide verven zitten restjes oranje. Rood en geel heffen elkaar op, dus stel dat de verven ‘puur’ waren, zou je geen oranje krijgen. Maar omdat er in beide verven restjes oranje aanwezig zijn, krijg je bij menging een oranje kleur. Het duurde wel even vooraleer ik deze openbaring meemaakte. Frans Gerritsen gebruikte te weinig praktische voorbeelden in zijn boek. Zijn handboek mocht dan heel correct zijn, helder was het niet. Michael Wilcox slaagde hier wel in. Zijn boek ‘Blauw met geel is geen groen’ is speciaal geschreven voor de kunstenaar. Zijn boek bevat dezelfde wetenschappelijk achtergrond, maar is specifiek geschreven in functie van het mengen van verven. Heel zijn boek vertrekt vanuit het ‘bias color wheel’. Dit kleurensysteem visualiseert het idee van opheffing. Laten we even terugkomen op het mengen van oranje. Voor heldere oranjes moet je de meest gunstige roden en gelen gebruiken (cadmium). Als je meer getemperde kleuren wil, kies je voor één kleur die wijst naar oranje en één die er van wegwijst (bv. krimson rood + cadmiumgeel). Wanneer beide verven wegwijzen van mengkleur, krijg je een doffer resultaat (krimson rood + citroengeel = zeer doffe oranjes). Dit systeem verklaart ook waarom je bij standaard vierkleurendruk nooit felle oranje tinten kan krijgen. CMYK maakt gebruik van magenta, wat beschouwd kan worden als een ‘te paarsachtig’ rood!

oktober 2014

KLEUR_videoboodschappen

De filmpjes kan je terugvinden op mijn blog: lauraengels3bagosintlucasantwerpen.wordpress.com/category/design-principles_kleur

november 2014

ZIEN = BEGRIJPEN Omdat ik zelf merkte dat video’s bekijken een veel toegankelijkere manier is om iets te begrijpen, ben ik op zoek gegaan naar andere bronnen. Zo kwam ik terecht bij ‘Brain Games’, een programma van National Geographic. In dit programma wordt a.d.h.v. experimenten aangetoond dat kleur een perceptie is. In deze aflevering zat voldoende wetenschappelijke informatie die op een zeer verstaanbare manier werd gebracht. Er zaten ook motion graphics in het filmpje, die er visueel veel aantrekkelijker uitzagen dan de prentjes uit klassieke handboeken. Dit gegeven wou ik zeker meenemen in de pdf.

Episode ‘living in color’, Brain Games. Een gelijkaardige bron was de TED talk door Beau Lotto. Dit filmpje is een opname van een life talk, wat weer een ander format is. Dit bracht me op het idee om zelf afleveringen over kleur te maken. Elke episode zou dan focussen op een bepaald onderwerp binnen het gigantische thema kleur. Dit was echter te hoog gegrepen. Om een aantrekkelijke video te maken moet je toch over de nodige apparatuur beschikken. En waarom zou je zelf zoveel moeite doen om video’s te regisseren als er reeds goede video’s voor handen zijn? Uiteindelijk hebben we deze video simpelweg toegevoegd aan de pdf. Het moeilijkste was beslissen waar in de pdf.

Still uit ‘Don’t believe your lying eyes’, Beau Er was ook nog een video door een zekere Michael (heeft een kanaal op YouTube onder de naam V-Sauce). Deze video had niet de grafische kwaliteiten van Brain Games, maar bevatte wel een pak humor. Voor de interactieve pdf heb ik het element humor vertaald in animated .GIF’s.

V-Sauce in ‘Is your red the same as my red?’

KLEUR_het format pdf

FORMAT: PDF vs WEBSITE? Op een gegeven moment begon ik te twijfelen aan het opgegeven format pdf. Ondertussen hadden al drie groepjes beslist om een website te maken. Zelf zag ik hier ook meer voordelen in. De dag van vandaag zitten we continu op websites te surfen. Bij dit surfgedrag horen bepaalde bewegingen, die ik moeilijk te verwezelijken zag in een pdf. Als voorbeeld neem ik het menu. Op veel sites krijg je een icoontje met drie streepjes te zien. Wanneer je hierover hoovert, licht het icoontje op (om aan te geven dat je er op kan klikken). Pas wanneer je er op klikt, krijg je een menu te zien. Zelf wou ik iets gelijkaardigs doen in onze pdf. In InDesign kan je kiezen voor ‘roll over’ en ‘click on’. Bij roll over moet je nog maar een mm in het gebied van het uitgevouwen menu komen. M.a.w.: deze optie was ‘te gevoelig’. Het menu kwam te onpas te voorschijn. De optie click on was niet veel beter. Met deze optie kwam het menu pas tevoorschijn als je effectief op het icoontje klikte, maar je kon niet verder hooveren in het menu zoals bij een website. Met één klik kwam het menu slechts één seconde tevoorschijn. Om het menu te blijven tonen, moest je dus je muis ingedrukt houden (wat ook niet echt praktisch is). Je kon wel kiezen om het menu te laten staan (i.p.v. ‘to appear’), maar dan kreeg je het achteraf ook niet meer weg. Kortom: een praktische menu zoals op websites kreeg ik niet verwezelijkt in InDesign. Mijn teamgenoten zagen het echter niet zitten om nog aan een website te beginnen. Het was al november en niemand van ons groepje had kennis van HTML en CSS. Ik legde me neer bij de beslissing. Ik moest gewoonweg de mogelijkheden van de pdf beter aftasten. Wat het menu betreft, hebben we ervoor gekozen om vanuit iedere pagina een hyperlink te leggen naar de starpagina. De startpagina zou dan de menu worden van heel de pdf.

Test van de ‘uitklapbare’ menu in Indesign.

INTERMEZZO’S SURPRISE SURPRISE! Om het ritme van dit procesfolio een beetje te doorbreken, heb ik enkele random facts uit mijn leven toegevoegd. Buiten de opdrachten zijn er zoveel andere dingen die gebeuren in een schooljaar. Per schoolmaand heb ik één gebeurtenis uitgekozen. Omdat het random facts zijn, zitten ze ook random verspreid in dit boek. De eerste gebeurtenis kan je hiernaast terugvinden.Dit is het trouwfeest van mijn zus geworden. Eind september (vlak na de eerste atelierweek) is ze getrouwd. Ik was echt een supertrots zusje die dag en van mij mag iedereen dat weten :-)

INTERMEZZO

#01 My big sis’ got married!

SEPTEMBER 2014

Spreads uit het magazine ‘OK ’, door Omin Käsin. → STYLING Ondertussen hadden we op pinterest al heel wat afbeeldingen verzameld op ons gemeenschappelijk pinterest-bord. Via pinterest probeerden we ook te zoeken naar een stijl voor onze pdf. Omdat ons onderwerp ‘Kleur’ is, wouden we ook kleur gebruiken in onze publicatie. Maar het mocht zeker en vast geen kakafonie van kleuren worden! Daarom zouden we werken met zachtere pastelkleuren zoals in het Scandinavisch magazine ‘OK’ door Omin Käsin. Dit bracht ons op het idee om zelf aan set design te doen. Lotte’s vader is studiofotograaf en zou ons begeleid hebben bij deze klus. Bepaalde afbeeldingen (bijvoorbeeld een schets van het kleurensysteem van Munsell) kan je niet veranderen. Maar door deze af te printen en een foto te nemen van de print, krijg je een extra tactielere dimensie. Achteraf gezien was dit niet zo’n goed idee. Veel afbeeldingen waren afkomstig van het internet en dus van zeer slechte kwaliteit. Op scherm (72 dpi) zagen deze er goed uit, maar in print zouden ze aan kwaliteit verliezen. Werner en Livine wezen ons ook op het idee achter de fotografische drager. Waarom wouden we dit per se doen? Waren we niet te veel bezig met de vorm, los van de inhoud? De stijl die we voor ogen hadden was tenslotte bedoeld om design objecten te verkopen. Uiteindelijk hebben we het gebruik van fotografische ondergronden beperkt tot een aantal slides.

NOOD AAN STRUCTUUR Ondertussen had het groepswerk al veel tijd in beslag genomen. Iedere meeting kwamen we tot de conclusie dat we konden blijven onderzoeken. Het meest vage bleef de volgorde van de pdf. Welk deel laten we eerst aan bod komen? Sommige delen overlappen, dus gaan we dezelfde informatie dan herhalen binnen het thema of leggen we simpelweg hyperlinks? Een pdf is geen boek, dus we konden zoveel hyperlinken als we maar wouden. Maar we wouden ook niet dat een allegaartje zou worden van random slides. Stel dat iemand heel de pdf zou willen doornemen, dan moest er een logische ‘boekachtige’ volgorde in zitten. De rest van de les spendeerden we aan het uitschrijven van de structuur (zie volgende spread). Daarnaast maakten we een aantal afspraken qua lettertype, corpsgrootte, interlinie, ... Er was maar één optie: gewoonweg beginnen met het ontwerpen.

KLEUR_styling Werner tijdens de begeleiding:

“ Het is niet omdat je één goei saus kan maken, dat je daarmee al je gerechten kan pimpen. Eén goei saus maakt van u geen topchef. Dit geldt ook voor jullie. De fotografische drager is een leuk uitgangspunt, maar past het wel bij de inhoud van de pdf? Je kan beter ontwerpen vanuit de inhoud.”

Set design door Jess Lillico. Foto door Sean Fennessy voor The Design Files. →

MUNSELL Once the visual data reaches the brain, the magic of neuro science begins. Our brain is like a super computer. It analyses everything and creates an image. So the green light waves will be translated as green. More specific as apple green or grass green or minth green or... Off course colour is not the only thing registered by the eyes. The colour data will be combined with other data like shape, texture, ... Remember the traffic light from the introduction? ( If you don’t shame on you! Ha, you should have read it!) The brain will read all the data as ‘red dot above orange and green dot surrounded by black’ (color and shape analysis). And straight after, it will be read as ‘traffic light’.

Test van de fotografische drager in pdf.

november 2014

WAT IS KLEUR? Het proces van kleur waarnemen.

INTRODUCTIE Menging licht vs menging pigmenten. Welk systeem welk type menging?

→

KLEURSYSTEMEN Kunnen we kleuren klasseren?

INTRODUCTIE Kleur is slechts een illusie. Kort tekstje om in de mood te komen.

STEPS OF PERCEPTION Kleur zien = een heel proces.

HISTORISCHE SYSTEMEN (2D) Wie heeft wat toegevoegd?

HEDENDAAGSE SYSTEMEN (3D) Welke ‘merken’ bestaan er? Welk systeem wordt waarvoor gebruikt?

Waar additief vs subtractief??

→

KLEUREN IN DE PRAKTIJK Hoe we kleuren toepassen.

VERVEN Het mengen van pigmenten. Natuurlijk + synthetische

DRUKKEN Het mengen van inkten. = transparante verven (CMYK)

CROSS-OVER Van scherm naar print. Van RGB naar CMYL.

SCHERMEN Kleuren op scherm > RGB.

KLEURENPSYCHOLOGIE Hoe we kleuren ervaren. Psychologisch + visueel

KUNSTENAARS Voorbeelden van hoe kunstenaars kleur toepassen in hun werk.

INTRODUCTIE Verschillende factoren bepalen de ervaring. Cultuur, fysisch, ...

KLEUR_structuur

LICHT

OBJECT

OGEN

HERSENEN

REACTIEVERMOGEN

→ Hyperlink naar afwijkingen? (deel Anna)

NEWTON

RAL

ITTEN

MUNSELL

???

→

NCS

GOETHE

Waar hoort dit bij? Hyperlinken?

→

PIGMENTEN

COLOUR BIAS WHEEL

GLAZE PAINT TECHNIQUE

LICHTECHTHEID

WARME EN KOELE KLEUREN

PANTONE

LAB: for all devices

FLUO,METALLICS

DIGITAAL vs ZEEFDRUK

???

→

CMYK

PARTITIEF MENGEN

CONVERSION

→

Waar RGB vs CMYK?

→ RGB

LCD-schermen

EXPERIENCE

PSYCHOLOGIE

CONTRASTEN

AFWIJKINGEN

ILLUSIES

→

Kleurenblindheid Synestesie

Leer Johannes Itten!

O. ELIASSON

P. ERSKINE

T. SARACENO

J. TURRELL

T. AUERBACH

december 2014

Enkele slides met de finale vormgeving. De icoontjes zijn getekend in illustrator.

KLEUR_vormgeving pdf

Voor de slide met het glas heb ik een foto van Nina Pottier gebruikt.

december 2014 FINALE PUBLICATIE In de finale publicatie hebben we het stuk kleursystemen laten vallen. We hebben ons beperkt tot de hedendaagse kleursystemen die het meest relevant zijn binnen de ontwerpsector. De gekozen systemen zijn voornamelijk ondergebracht in het gedeelte ‘printing’. De leer van Johannes Itten zit verwerkt in het stukje ‘colour experience’, omdat zijn theorie over kleurcontrasten aan de basis ligt van vele optische illusies. Achteraf gezien had de publicatie nog veel sterker kunnen worden. Het moeilijkste was het bepalen van de inhoud. Kleur is zo’n breed thema waardoor we langer zijn bezig geweest met het onderzoek en de structuur, dan met de vormgeving. Startpagina van de pdf →

KLEUR_eindresultaat

Volgende slides â&#x2020;&#x2019;

december 2014 Vorige slides

â&#x2020;&#x2019;

KLEUR_overview pdf

WERKVELD

november 2014

Scan uit het boek ‘Branding Identities’

STUDIO FLUIT, Antwerpen DE BARBAREN, Gent CRENEAU INTERNATIONAL, Hasselt PINKEYE, Antwerpen EDHV, Eindhoven STUDIO DUMBAR, Rotterdam FROMFORM, Rotterdam ADRI&GIDI, Amsterdam MIRROR MIRROR, Antwerpen BOLDATWORK, Brussel STUDIO INK, Brussel COMMING SOON, Wetteren BASE DESIGN, Brussel ATELIER MÜESLI, Parijs COOEE, Amsterdam ERIC DE HAAS, Eindehoven EXPERIMENTAL JETSET, Amsterdam

FABRIQUE BRANDS, Rotterdam STUDIO PIRAAT, Den Haag STUDIO BOOT, Sint-Hertensbosch FIELD, Londen GEORGE&HARRISON, Amsterdam ADRI&GIDI, Amsterdam SKINN BRANDING, Brugge LAVA, Amsterdam LUST, Den Haag MIND DESIGN, Londen LUST, Den Haag FROMFORM, Rotterdam ADRI&GIDI, Amsterdam RESTRUCT, Rotterdam WOESTIJNVIS, Vilvoorde SNYVO, Antwerpen UBER AND KOSCHER, Antwerpen HIDDEN CHARACTERS, Boedapest ...

WERKVELD_getting started

GETTING STARTED In november 2014 leek het zoeken van een stage nog een ver-van-mijn-bed-show. Zonder het al te goed te beseffen, was de jury van december nog maar een maand veraf. Wat betekende dat het sollicitatietool én het digitale portfolio afgerond moesten worden. In die periode ging er bij alle groepjes enorm veel energie naar de groepswerken. Dus werd er beslist om de focus op het ontwerp van het sollicitatietool te leggen. Na de examens zou er nog wat tijd zijn voor enkele aanpassingen/productie. Het was dus de bedoeling om tegen december een dummy te hebben van je sollicitatietool. Hoe ging ik hieraan beginnen? De meeste studenten gingen voor een grafisch sollicitatiekaartje. Zelf was ik hier niet zo’n voorstander van. Ten eerste: wanneer je op stagegesprek gaat, heb je al contact genomen. Het afgeven van een sollicitatiekaartje lijkt me eerder geschikt voor op networking events. Ik denk dat je op een stagegesprek zo orgineel mogelijk uit de hoek moet komen. Dus met iets anders dan een kaartje. Of het moet echt een kaartje zijn waar je van achterover valt. Ten tweede: ik wou een duidelijke link tussen mijn kaartje en mijn website. Ik wist totaal nog niet hoe mijn website er zou uitzien (ging ik die zelf maken of ging ik het bij portfoliobox houden?), dus hoe ging ik mijn kaartje visueel linken? Kortom: het sollicitatietool was nog één groot vraagteken. Ik besloot om op een andere manier aan de opdracht ‘werkveld’ te beginnen. Ik wou het strategisch aanpakken. Bij welk type bureau wou ik gaan solliciteren? Als je bij een studio zoals Experimental Jetset wil solliciteren, kan je maar beter zorgen dat je visitekaartje in Helvetica is gezet! M.a.w.: ik wou de stijl van mijn sollicitatietool richten op de stijl van de bureaus waar ik mogelijk bij zou solliciteren.

IK GA OP ZOEK NAAR EEN STUDIO EN IK NEEM MEE... De zoektocht naar studio’s was geopend. Dus ik deed het meest voor de hand liggende: gebruik maken van de Google zoekmachine. De termen ‘grafisch ontwerp’ en ‘design studio’ leverden niet meteen de gewenste resultaten op. Ik kwam vaak terecht op sites van lokale bedrijfjes die zich bezig hielden met het maken communiekaartjes e.d. (vaak met de slogan “voor al uw drukwerk moet u bij ... zijn”). Ik wil niet neerkijken op dit soort bedrijven, maar de term ‘design’ wordt tegenwoordig overal opgeplakt. Er zijn zeker en vast kleine familiebedrijfjes van degelijk niveau. Je moet ze gewoon weten te vinden. Na een eerste zoeksessie ben ik in de boeken gedoken. Ik had in het tweede bachelorjaar het boek ‘Branding Identities’ gebruikt voor een opdracht. In dit boek stonden frisse corporate identities, steeds met vermelding van het bureau dat het ontwerp had gemaakt. Via dit boek ben ik bij de betere ontwerpstudio’s terecht gekomen. Door de namen uit het boek in pinterest in te typen, kreeg ik per naam er tien namen bij. Veel studio’s zijn actief op social media, waardoor het uiteindelijk gemakkelijker werd om studio’s te vinden. Anderzijds zorgt pinterest voor een overload aan beelden, waardoor je in contact komt met grafisch ontwerp uit de hele wereld (NY, Japan, Turkije, ...). Omdat ik me wou beperken tot België en Nederland, heb ik voornamelijk via Behance gezocht (omdat je bij de zoekinstellingen kan filteren per land).

november 2014

AND THE WINNERS ARE...

FROM FORM, Rotterdam From Form is een filmstudio dat voornamelijk creatieve comercials maakt voor bedrijven. Samen bedenken Jurgen, Ashley en Wouter hele sets. Hun kracht zit in de bundeling van hun achtergronden: interieur, advertising en film making. Ieder ontwerp voeren zij uit van A tot Z, van concept tot productie. Vaak combineren ze digitale technieken met het analoge, wat die tactiele touch oplevert waarin ik zo geïnteresseerd ben. De afbeelding toont een still uit “Reasons to be creative”, een autonoom project dat bovendien te zien was op Upload Downtown 9.

WERKVELD_mijn favoriete studio’s

ADRIAN & GIDI, Amsterdam Adrian & Gidi is het collectief opgericht door Adrian Woods en Gidi Marseveen. Het duo studeerde af als fotografen in 2010 in Den Haag. Sinds 2012 werken ze intensief samen. Ze begonnen met het bouwen van papieren decoraties voor hun productfotografie. Maar wat begon als attributen is uitgegroeid tot hele papieren sets. Adrian en Gidi zijn opgeleid als fotografen, maar ze worden vaker voorgesteld als illustratoren vanwege hun kleurrijke sets. Hierin kon ik mezelf herkennen. Voor grafische studeerde ik interieurvormgeving en nu weet ik nog steeds niet wat ik exact wil doen. Maar ik wil sowieso het beste uit beide werelden mixen. Een stage bij Adrian & Gidi leek me dé kans om mezelf nog beter te leren kennen (én uit mijn comfort zone te komen, want van studiofotografie ken ik niets). Helaas mag ik geen stage lopen bij Adrian en Gidi, maar het was wel de langste én meest gezellige sollicitatie die ik heb meegemaakt! :-)

COMING SOON, Wetteren Dit bureau heb ik gevonden via pinterest. Bij Coming Soon wordt er veel aan set design gedaan. Ze bouwen effectief dingen om die dan te fotograferen/filmen. Op de afbeelding kan je een still zien van een reclamespotje waar ze momenteel nog aan bezig zijn. Waar ik vooral van hou, is het speelse karakter dat doorheen hun portfolio steeds terugkeert.

WERKVELD_idee sollicitatietool

Schets van het idee.

POSTKAARTJES Uit mijn onderzoek naar studioâ&#x20AC;&#x2122;s is het idee ontstaan om in te spelen op materialiteit. Als sollicitatietool koos ik voor een pakketje postkaartjes. Op de postkaartjes zouden afbeeldingen te zien zijn van mijn werk. Op de achterzijde kwam informatie over het werk (titel, format) en een link naar mijn website. De postkaartjes wou ik samenvoegen in een semi-transparante enveloppe. Hiervoor heb ik enveloppes van AVA gebruikt. Op de voorzijde zou dan een oog (of een andere print) komen. Op de achterzijde kwamen mijn gegevens. De omslag vormde als het ware mijn visitekaartje. De inhoud was het cadeautje voor het potentiĂŤle stagebureau. Ik beschouwde het pakketje als een voorproevertje van mijn werk (zoals een trailer bij een film).

Dummy van de enveloppe.

Doordat de enveloppe semi-transparant is, kon ik inspelen op het tactiele. Ik was er zeker van dat ik het ontwerp op de enveloppe wou zeefdrukken. Maar qua ontwerp stond ik in december nog nergens. Ik leek echt inspiratieloos. Daarom besloot ik al te beginnen met de lijst van projecten die ik op mijn website wou zetten. Want uiteindelijk zou die lijst de afbeeldingen van de postkaartjes bepalen.

INTERMEZZO

#02 I redecorated my bicycle.

OKTOBER 2014

december 2014, januari 2015

EERSTE JAAR STENCIL PROMOPOSTERS MUSICALIVE AD PAPIER KALENDER [ KINDERBOEK ] TWEEDE JAAR TYPO MEMO KRANT MISH MASH ORIGAMI BOEKJE KAARTJE KAT PPP HOLE IN THE WALL MUZIEKBOEK DERDE JAAR [ E PUBLICATIE ] FOTOGRAFIE REFLECTIONS + UITNODIGING TROUWFEEST

De omgeving waarin ik mijn foto’s genomen heb.

WERKVELD_fotomateriaal projecten

PICTURE TIME Vlak voor de jury van december ben ik begonnen met het fotograferen van mijn werk. Na de examens ben ik hiermee verder gegaan (eind januari en februari). Ik wou mijn foto’s er zo professioneel mogelijk laten uitzien. Thuis heb ik geen fotostudio tot mijn beschikking, maar de veranda vormde een goed alternatief. Bij bewolkt weer krijg je er een mooi diffuus licht. Ik probeerde altijd rond 14u00 te fotograferen, omdat je dan het beste licht hebt. Bijna al mijn foto’s zijn getrokken op dezelfde donkergrijze, neutrale ondergrond. Tenzij het ontwerp vroeg om een lichtere ondertoon. Wat de posters betreft heb ik zelf een mock-up gemaakt (ik zag deze manier van presenteren vaak terugkomen op pinterest). Qua nabewerking heb ik geprobeerd zo min mogelijk te manipuleren. Uiteraard heb ik de contrasten een beetje verhoogd en de kleuren ietsje meer verzadigd. Maar ik wou hier niet in overdrijven. Je moet je eigen projecten weten te verkopen, maar als ze er te goed uitzien op foto zou het echte werk kunnen tegenvallen op een sollicitatie. Hetzelfde geldt voor het ‘rechtrekken’ van de foto’s. Door mijn lens zit er steeds een bepaalde kromming in mijn foto’s. Deze kan je perfect verwijderen in Photoshop. Wanneer er weinig tekst op je ontwerp staat, kan je dit gemakkelijk toepassen. Maar bij veel tekst (o.a. bij de opdracht van de krant) krijg je vervormingen in je tekstvlakken. Kortom: wat de nabewerking van mijn foto’s betreft, heb ik geprobeerd de gulden middenweg te vinden. Voorbeelden van het finale fotomateriaal kan je terugvinden op de volgende pagina’s. →

Voorbeeld van een originele foto.

Voorbeeld van de nabewerking.

februari 2015

WERKVELD_fotomateriaal projecten

februari 2015

Boven: de overzichtspagina van alle projecten © Studio Dumbar Onder: pagina van één specifiek project © Studio Dumbar

WERKVELD_analyse website

MIJN EIGEN WEBSITE...

ANALYSE WEBSITES

Het maken van de afbeeldingen voor mijn website was geen enkel probleem. Iedere week probeerde ik van een paar opdrachten de beelden af te maken. Het was de website zelf die voor problemen zorgde. Ik had al enkele templates zoals portfoliobox en wix onderzocht, maar vond dat er te weinig opties bij zaten. Je kon maar een beperkt aantal kleuren en lettertypes kiezen. Tegen betaling krijg je meer opties én een eigen domeinnaam, maar dan nog vond ik het te beperkt. Als grafisch ontwerper vind ik het niet meer als normaal dat je alles qua ontwerp kan beheren (aantal tekstkolommen, interlinie, witruimte,...). Ik moest en ik zou een website naar mijn idee maken. Hoe ging ik daar in godsnaam aan beginnen? Ik kende echt geen kneit van HTML of CSS, dus besloot ik wat tips te vragen aan klasgenoten die wel al hadden gecodeerd. Luuk raadde mij een zelfcursus van Envato aan, nl. “30 days of stress”. Aan het begin van de maand februari begon ik aan deze cursus. Mijn doel was om hem in twintig dagen af te leggen, zodat ik +- 10 dagen over had om mijn eigen ontwerp te coderen. Als er tegen begin maart geen website zou zijn, zou ik toch portfoliobox gebruiken. Maar ik wou het eerst een echte kans geven.

Voor het ontwerp van mijn eigen site ben ik vertrokken vanuit de functionaliteit. Stagebureau’s hebben meestal niet veel tijd om naar je website te kijken, dus moest hij echt wel praktisch zijn. Een mooie website die op je zenuwen werkt, zal je maar één keer bekijken. Tijdens mijn zoektocht naar stageplaatsen had ik al wat websites geanalyseerd. Waar ik bijvoorbeeld niet tegen kan, is het eindeloos naar beneden scrollen. Als voorbeeld neem ik de website van Rikako Nagashima. Deze ontwerper heeft een grafisch zeer sterke site. Maar zijn afbeeldingen staan te groot afgebeeld. Er is niet één afbeelding die je in zijn volledigheid kan bekijken. De site komt ook verwarrend over. Eens je in een bepaald deel van de website zit, wordt dit niet aangegeven. Een tweede site die ik beoordeeld heb, was die van Studio Dumbar. Studio Dumbar maakt gebruik van een raster om alle projecten weer te geven. Onder ieder project staat tot welke categorieën het behoort. Wanneer je op één categorie klikt, krijg je een gefilterde weergave. Wat ik ook positief vond aan de site van Dumbar is het duidelijke systeem. Per project krijg je eerst de titel, dan een reeks grote afbeeldingen, dan de uitleg en de optie om naar het volgende project te gaan. Bij het eerst volgende project start je terug bovenaan. Studio Dumbar legt de nadruk op het visuele door eerst de afbeeldingen en dan pas de uitleg te tonen. Uiteraard had ik de website van Adrian & Gidi ook bestudeerd. Zij leggen eveneens de nadruk op het visuele. De uitleg bij hun projecten was wel heel beperkt. Voor mijn site moest er wel een woordje uitleg bij. Wat ik vooral goed vond aan hun site was het pop-up effectje wanneer je over een project hoovert. Dit zorgt voor een beetje dynamiek en is simpelweg een visuele benadrukking om te zeggen “klik op mij”. Een klein detail dat ik absoluut wou meenemen.

februari 2015 FORM FOLLOWS FUNCTION* Mijn eigen website wou ik eerst vrij statisch houden. Ik wou één vaste homepage van waaruit alles vertrok. Op de homepage is een rasterstructuur te zien zoals bij Studio Dumbar. Wanneer je over een project hoovert, krijg je de titel van het project te zien ( naar het voorbeeld van Adrian & Gidi ). Pas als je op een project klikt, krijg je een nieuw vast kader. Binnen dit kader staat de titel van het project steeds centraal. Links staat een foto, rechts wat info over het project en de specificaties (afmetingen e.d.). Een carousel zorgt ervoor dat de afbeelding om de vier seconden verandert. Als je sneller doorheen de carousel wil, kan je klikken op één van de pijltjes (die tevoorschijn komen wanneer je over de afbeelding hoovert). Om dit venster te sluiten, moet je op [EXIT] klikken (of esc op je toetsenbord). Het venster ‘contact’, ‘links’ en ‘about’ worden op een analoge manier weergegeven. Wat ik voornamelijk belangrijk vond, was het statische karakter. Ik wou eindeloos scrollen absoluut vermijden. Achteraf gezien vond ik deze opstelling te statisch. Ik vond dat de site toch een speelser karakter mocht uitstralen. Daarom veranderde ik de homepage. Het eerste wat je nu te zien krijgt, is mijn logo in het groot te zien. Het portfolio krijg je pas als tweede te zien. Daaronder volgt de about page en het contact form. Een vaste header toont je waar op de website je bent. Als accentkleur heb ik voor donkerblauw gekozen. Wanneer je door de site scrolt, kleurt het overeenstemmige tabblad blauw. Dit verhoogt de gebruiksvriendelijkheid. Het zelfde geldt voor links. Wanneer je over een woord hoovert dat aanklikbaar is, kleurt het blauw. * Quote door Louis Sullivan, 1898

De oorspronkelijke opstelling van de website.

WERKVELD_vormgeving website Laura Engels Laura Engels LAURA ENGELS | Graphic Design LAURA ENGELS | Graphic Design

Portfolio Portfolio About About Links Links Contact Contact

→

LAURA ENGELS | Graphic Design LAURA ENGELS | Graphic Design

PORTFOLIO PORTFOLIO About About Links Links Contact Contact

ALL ALL TYPOGRAPHY TYPOGRAPHY SCREENPRINT SCREENPRINT SKETCHES SKETCHES PHOTOGRAPHY PHOTOGRAPHY

1 21 >2 >

De mainpage bevat mijn huidig logo. Dit kan in de toekomst nog aangepast worden.

LAURA ENGELS | Graphic Design

ALL

TYPOGRAPHY

Portfolio

SCREENPRINT

SKETCHES

<< < TYPOGRAPHY PREVIOUS PROJECT ALL SCREENPRINT

SKETCHES

1 1

Links

PHOTOGRAPHY

Contact

1 2 >

TYPOPHOTOGRAPHY MEMO

2 2

About

NEXT PROJECT > >>

over het project. Wat was de 3Uitleg vraag van de klant blabla bla.4 En dan wat tekst die ik nog moet 3nog 4verzinnen. we zien wel wat er hier nog komt te staan.

5 5

6 6

7 7

1111

1212

9 9

10 10

11 11

→

LAURA ENGELS | Graphic Design LAURA ENGELS | Graphic Design

1010

Portfolio ABOUT Links Contact Portfolio ABOUT Links Contact

HI THERE! HI THERE! My name is Laura Engels.

Currently i amisinLaura my third bachMy name Engels. elorCurrently Graphic Design. amthird studying i am in Imy bachat Sint Antwerp elorLucas Graphic Design. I am studying at Sint Lucas Antwerp

PINTEREST PINTEREST Uitleg over het project. Wat was de Uitleg over het project. Wat was de vraag van de klant blabla bla. En vraag van de klant blabla bla. En dan nog wat tekst die ik nog moet dan nog wat tekst die ik nog moet verzinnen. we zien wel wat er hier verzinnen. we zien wel wat er hier nog komt te staan. nog komt te staan.

Want to get in touch or just say hi? You may call, email or contact form. I shall get back to you ASAP. LAURA ENGELS

INSTAGRAM INSTAGRAM

Laura Engels Laura Engels Email Address Email Address Phone Number Phone Number Message Message

2880 Bornem, Belgium 0032 479 48 79 24 engelslaura05@gmail.com

SEND SEND

Portfolio About LINKS Contact Portfolio About LINKS Contact

WORDPRESS WORDPRESS

Uitleg over het project. Wat was de Uitleg over het project. Wat was de vraag van de klant blabla bla. En vraag van de klant blabla bla. En dan nog wat tekst die ik nog moet dan nog wat tekst die ik nog moet verzinnen. we zien wel wat er hier verzinnen. we zien wel wat er hier nog komt te staan. nog komt te staan.

→

LAURA ENGELS | Graphic Design LAURA ENGELS | Graphic Design

→

LAURA ENGELS | Graphic Design LAURA ENGELS | Graphic Design

44 memory cards, box: 165mm x 165mm , booklet: 150mm x 150mm

TYPO MEMO TYPO MEMO

Portfolio Portfolio About About Links Links CONTACT CONTACT

8 8

(EXIT) 12 12

In het aangepaste ontwerp wordt enkel het portfolio geopend in een pop-up venster. De structuur van de website blijft zichtbaar onder een transparante blauwe laag.

februari 2015

â&#x2020;&#x2019;

MIJN HELD!!!

Gerry Hendrickx, mijn redder in nood!

WERKVELD_redder in nood

PLEASE HELP ME !!!!!!!!! Na vier weken intensief studeren, kon ik al redelijk coderen. Ik had al allerlei oefeningen gemaakt, maar slaagde er niet in om een hele website uit te schrijven. Het was al bijna maart, dus ik moest echt wel beginnen mailen naar stageplaatsen. Dus ben ik hulp gaan vragen aan mijn goede vriend Gerry Hendrickx. Hij heeft mij echt supergoed én supersnel geholpen. Al mijn misbaksel werden radicaal de vuilbak in gegooid. Op een week tijd schreef Gerry voor mij de structuur van de website uit (in HTML5). Als basis gebruikte hij een template met de naam ‘freelancer bootstrap’. Na twee avondjes werk was de structuur al klaar. Het enige wat ik nog moest doen was de styling (CSS) aanpassen.

maart 2015

WERKVELD_finale website

RESIZEN WEBSITE De website werkt zowel op computer als op tabblet als op smartphone. In full size wordt de tekst rechts van de afbeelding getoond. Ik heb er voor gekozen om de tekst uit te vullen, kwestie van het strakke kader te benadrukken. Wanneer je het venster verkleint, wordt de tekst onder de afbeelding getoond. Dan is de tekst wel links uitgelijnd, om â&#x20AC;&#x2DC;witte gatenâ&#x20AC;&#x2122; te voorkomen. Ook het raster (portfolio tabblad) wordt automatisch herverdeeld bij het resizen van de website. Een verdienste van Gerry!

maart 2015

WERKVELD_vormgeving kaartjes

KEUZES, KEUZES, KEUZES... Met Gerry aan mijn zijde kon ik me weer focussen op het ontwerp van mijn solliciatietool. Wat de postkaartjes betreft, moest ik gewoonweg een keuze maken. Ik wou per pakketje vijf kaartjes. Mijn eerste idee was om de vijf beste projecten te kiezen (diegene die ik zou meenemen om te solliciteren). Anderzijds moet het beeld op zich interessant genoeg zijn als kaartje. Bijvoorbeeld: een close-up van mijn krant laat mijn grafische kwaliteiten zien, maar is niet aantrekkelijk genoeg als kaartje. Uiteindelijk heb ik niet met foto’s gewerkt, maar met rechtstreekse, digitale ontwerpen. Zo heb ik heb ik een patroon uit mijn origami-boekje ook aflopend als patroon gebruikt (i.p.v. een foto van een boekje). De finale keuze is uiteindelijk een mix geworden tussen ‘meest aantrekkelijke beelden’ en ‘sollicitatiemateriaal’.

maart 2015

WERKVELD_ontwerp enveloppes

BACHELOR PROEF_IK?

januari 2015

BACHELORPROEF_IK?_intro

INTRO Als bachelorproef ben ik vertrokken vanuit de vraag “ik als ontwerper in de toekomst?”. Een vraagstuk waar ik nog steeds geen antwoord op heb gevonden. In december 2014 stond ik stil bij mijn loopbaan als jonge ontwerper. Ik had drie jaar interieurvormgeving gestudeerd in Mechelen en was reeds halverwege mijn derde jaar grafisch ontwerp. Tijd om de knoop door te hakken. Of net niet? Kon ik het beste van beide studies combineren? Of was ik bereid om mijn studies in interieur definitief in het verleden te plaatsen? Mijn pinterest vertelde mij van niet, maar ik voelde geen drang om terug technische plannen uit te tekenen. Wat me vooral boeide was het spelen met volumes, de zoektocht naar een manier waarop ruimtes kunnen werken. Anderzijds was mijn zin voor compositie, kleur, licht,... enorm verbeterd dankzij mijn grafische studies. Voila, daarin lag de formulering van mijn bachelorproef. Ik wou ruimtelijke structuren maken met een grafisch karakter. Ondanks het feit dat mijn opdracht zo helder leek in december, is dit het meest chaotische proces ooit geworden. Ik heb uiteindelijk zeven structures fysiek gemaakt. Hieraan was ik begonnen zonder na te denken. Maar toen begon ik me af te vragen waarom? Is het onderzoeken van ruimtelijke structuren als autonome activiteit wel genoeg? Wat is nu exact die ruimtelijkheid waar ik over sprak? Wat kan ik als ontwerper uit dit project halen? Wat is de meerwaarde van mijn experimenten? ... Op een gegeven moment blokkeerde ik volledig. Ik durfde niet meer random ontwerpen. Dus besloot ik meer onderzoek te doen naar de essentie: WAT IS RUIMTE? Het was de start van een onderzoek waarvan ik achteraf weeral niet wist wat ik ermee moest doen. Heel mijn onderzoek heeft nog meer vraagtekens doen ontstaan bij de vraag ‘wat ik wil als ontwerper’. Ik werd er gek van. Ik wou kunnen verklaren waarom ik aan bepaalde dingen had gewerkt. Uiteindelijk heb ik er mij bij neergelegd dat het afleggen van een zoektocht - hoe bizar ook - een volwaardig project kan zijn.

IK? Geometric sculptural paintings door Zin Helena Song. Deze beelden had ik in gedachten bij de start van mijn eigen project.

februari 2015

Conceptueel design?

DAHM LEE voor Quadrat Een hangend sculptuur dat dienst doet als opbergrek. De ideale combinatie van vorm + functie?

MARY WALLIS Het armatuur van deze bureaulamp wordt gevormd door haar inhoud: het licht. Een simpele switch qua context en qua medium kan verrassende resultaten opleveren.

EMIL KOZAK _Box Grafisch ontwerper Emil Kozak ontwierp deze ruimte, die hij ‘Box’ noemde. Door zijn zwart-wit tekeningen te ordenen in lagen bekomt men een hallucinant effect dat onze zin voor ruimte triggert (LYN Fabriken, Denemarken). Zou ik op een gelijkaardige manier de traditionele poster kunnen upgraden van 2D naar 3D?

Onbekend: een reeks stoelen die versmelten tot één groot stuk meubilair. De poëtische benadering maakt van dit ontwerp een bijzonder stuk. RICHARD HUTTEN ontwierp een reeks tapijten met de naam ‘Playing with tradition’. Door het sterke concept krijgt het tapijt de status van een kunstwerk. Of blijft het slechts een tapijt?

BACHELORPROEF_IK?_eerste research

Ik begon met het zoeken van grensoverschrijdende ontwerpers. Want wat maakt nu het verschil tussen interieur en grafische? 3D en 2D? Of is het meer dan dat? Tijdens mijn studies interieur was ik continu bezig met het linken van functionaliteit aan ruimtelijke volumes. Eens de functionaliteit wegvalt, kan je spreken van een autonoom sculptuur (puur esthetische kwaliteiten). Wil ik daarmee zeggen dat interieurs steeds toegepaste vormen van kunst zijn? Is grafisch ontwerp ook een toegepaste kunst of kan een grafiek puur op zichzelf wezen? Dit was het begin van een hele reeks vragen...

NAO RIVIV _fashion design Nao Riviv gebruikt een wireframe patroon in haar kledingstukken. Wat is hiervan de meerwaarde? Kan ik simpelweg een mix maken tussen interieur en grafische door zulke patronen op volumes â&#x20AC;&#x2DC;te klevenâ&#x20AC;&#x2122;?

SO-IL _glass sculpture Kan ik een sculptuur ontwerpen vanuit de eigenschappen van het materiaal? Of ontwerp ik puur visueel?

INTERMEZZO

#03 Zwiiiiiiiiiiieren met die armen!

NOVEMBER 2014

BACHELORPROEF_IK?_lost in space

I TOTALLY GOT LOST IN SPACE... Ik had al duidelijk gemaakt dat dit proces het meest choatische proces was dat ik ooit heb doorlopen. Het is pas achteraf dat je een rode draad begint te zien in al je werk. Soms moet je wat afstand nemen om alles in perspectief te kunnen plaatsen (Snap je hem? Ruimte > perspectief? Mopje, flauw mopke...). Toen ik middenin mijn project zat, sprong ik van de hak op de tak, omdat ik niet zag waarmee ik bezig was. Daarom heb ik het proces van deze opdracht niet chronologisch geordend. Eerst zal ik al mijn onderzoek overlopen en dan komt er documentatie van mijn eigen werk. Mocht je - net zoals ik - lost geraken in space, dan kan je altijd terugvallen op het volgende schema. â&#x2020;&#x2019;

januari t.e.m. mei 2015

PUNT

POINTLAND

LIJN

LINELAND

VLAK

2D TEKENINGEN FLATLAND

JOSEF ALBERS SOL LEWITT (wall drawings) EIGEN SCHETSEN

VOLUME

3D HYPERCUBES

3D - POLYHEDRA SPACELAND

5 PLATONIC SOLIDS ARCHIMEDIAN SOLIDS KEPLER - POINSOT ... PAPIEREN STUDIEMODELLEN >> Zitten ook in Escher’s tekeningen

→

WAT IS RUIMTE? ONEINDIG # DIMENSIES IDEE ACHTER FLATLAND (E. Abbott Abott)

BACHELORPROEF_IK?_mindmap

SOFTWARE: 3D voorstelling in 2D SKETCH UP RHINO ... EXPERIMENTEN MET SKETCH UP

IMPOSSIBLE STRUCTURES DE KRACHT VAN EEN 2D TEKENING

ILLUSIE VAN 3D d.m.v. 2D TEKENING LIJNTEKENINGEN

M.C. ESCHER OSCAR REUTERSVARD

PINTERESTVERZAMELING SOL LEWITT PETER KOGLER

3D SCULPTUREN VAN BEELDENDE KUNSTENAARS ANTOINE PEVSNER NAUM GABO GEGO GERTRUDE GOLDSMIDT TOMAS SARACENO SOL LEWITT EIGEN STRUCTURES

2,5 D? Met 2D tekening ingrijpen op 3D omgeving GEORGE ROUSSE en FELICE VARINI AAKASH NIHALI JANINA REWELL voor MINNA PARIKKA

2,5 D? Verwrongen 3Ds om onmogelijke structuren uit 2D toch in 3D uit te voeren CHRISTOPHER NOLAN, CAD applications

februari 2015

JOSEF ALBERS Josef Albers was een belangrijke pioneer uit het modernisme. Hij was leerkracht, schrijver en schilder. Hij heeft een opmerkelijke bijdrage geleverd aan de kleurenleer met zijn ‘Interaction of Color’. Hij is voornamelijk bekend omwille van zijn schilderijen van vierkanten (‘hommage to the square’). Waar ik vooral in geïnteresseerd was, waren zijn lijntekeningen (structural constellations). In deze tekeningen speelt hij op een eenvoudige manier met onze zin voor ruimte. Het zijn vlakke schetsen en toch lijkt er een extra dimensie in te zitten.

BACHELORPROEF_IK?_2D tekeningen (kunstenaars)

#365B: cube without a cube, 1982 ÂŠ The estate of Sol LeWitt Deze tekening was ook te zien in Museum M in 2012.

SOL LEWITT_Wall Drawings

Six Geometric Figures (+Two), 1980 ÂŠ The estate of Sol LeWitt

Soll Lewitt heeft zowel 2D tekeningen als 3D sculpturen gemaakt. Hij wordt vaak vermeld als laat-modernist binnen het minimalisme. Als je heel zijn oeuvre zou bekijken, merk je dat hij heel zijn leven ruimtelijkheid heeft onderzocht. Wat zijn 2D werk betreft - de Wall Drawings - zie je een spel met lijnen vaak terugkomen. Met die lijnen onderscheidt hij simpelweg vlakken of wekt hij de illusie van een driedimensionaal volume. Sol Lewitt is steeds bezig geweest met het tekenen van mogelijke structuren (3D in een 2D representatie), terwijl Josef Albers en anderen de kracht van een 2D tekening gebruikte om onmogelijke constructies te tekenen. Sol Lewitt maakte muurtekeningen op basis van een aantal instructies (bv: verdeel de muur in drie gelijke delen, teken een verticale lijn tot 2/3 van de hoogte van de muur,...). Voor hem was het perfect uitvoeren van de tekening het allerbelangrijkste. Los van zijn conceptuele ideologie, heeft zijn oeuvre heel wat grafisch aantrekkelijke plaatjes opgeleverd. Doorheen al zijn tekeningen gebruikte hij eenzelfde visuele taal van geometrische vormen, rechte en niet-rechte lijnen, gebroken lijnen, vierkanten, cirkels, grids,...

april 2015

Andere wereld, houtsnede 1947 © MC Escher Company B.V. →

Kubische ruimteverdeling, 1952. Deze potloodtekening behoort tot het onbekende werk van Escher (mogelijke constructie) © MC Escher Company B.V.

Relativiteit, 1952. Een voorbeeld van een onmogelijke constructie. © MC Escher Company B.V.

BACHELORPROEF_IK?_impossible structures_the power of 2D_Escher

M.C. ESCHER Escher was een Nederlandse graficus die eveneens geboeid was door ruimte. Hij is bekend geworden omwille van zijn onmogelijke tekeningen. Voorbeelden hiervan zijn ‘Klimmen en dalen’ en ‘Relativiteit’. Op het eerste zicht lijken dit 2D representaties van mogelijke 3D constructies. Wanneer je met je ogen het pad in zijn tekeningen volgt, lijkt alles vloeiend in elkaar over te lopen. Het is pas als je beter kijkt dat je realiseert dat er iets niet klopt. Escher bekomt dit magisch realistische effect door vluchtlijnen in elkaar te laten overlopen. Zo switcht hij ‘boven’ en ‘onder’, ‘links’ en ‘rechts’ enzovoorts. Naast zijn 3D representaties maakte Escher ook veel tesselations (2D tekeningen). Dit zijn vlakvullingen waarbij één figuur oneindig herhaald en verschaald wordt om een oneindige ruimte te creëren. Soms mixte hij zowel 3D representaies met 2D representaties. Dan maakte hij oneidige cycly van 2D naar 3D, naar 2D, naar 3D, naar 2D,... Een voorbeeld hiervan is de litho met hagedissen. Het is alsof Escher jou de vraag stelt “wat is ruimte?”. Een ander voorbeeld is ‘cyclus’ uit 1938. Uit Escher’s tekeningen blijkt dat hij het werk van anderen had bestudeerd. Hij deed o.a. beroep op het werk van de Britse wiskundige Roger Penrose. Penrose heeft een aantal modellen bedacht naar het voorbeeld van Reutersvärd. Toepassingen van de penrose triangle zie je terugkomen in tekeningen zoals ‘Relativiteit’ en ‘Waterval’. Daarnaast spendeerde Escher ook veel tijd aan de studie van polyhedra.

Cyclus, 1938 © MC Escher Company B.V.

Schets met hagedissen, 1961. © MC Escher Company B.V.

februari 2015

Links: een detail uit Waterval, 1961. ÂŠ MC Escher Company B.V. Rechts: de penrose triangle, gepubliceerd door Roger Penrose in 1958

BACHELORPROEF_IK?_impossible structures_the power of 2D_Reutersvärd

OSCAR REUTERSVÄRD Oscar Reutersvärd was een Zwitserse graficus en schilder, die zich bezig hield met het verzinnen van onmogelijke isometrische figuren. Net zoals Escher switchte hij ‘voor’ en ‘achter’ om zulke constrcuties te bekomen. Escher kende het werk van Oscar Reutersvärd niet, maar kwam er wel mee in contact via Penrose. Penrose kende het werk van Reutersvärd wel. Er bestaat discussie over wie de legendarische penrose triangle heeft uitgevonden. Penrose publiceerde hem in 1958, maar schetsen uit 1938 zouden bewijzen dat hij wel degelijk van de hand is van Reutersvärd. Ook de penrose staircase zou oorspronkelijk bedacht zijn door Reutersvärd. Hoe dan ook, Oscar Reutersvärd creëerde meer dan 2500 isometrische projecties. Hiervan heb ik enkele overgetekend om mijn ‘onmogelijke denken’ te stimuleren. Deze denkoefening heb ik achteraf als inspiratie gebruikt voor mijn sollicitatietool.

Orginele schets door Reutersvärd, +- 1934. © Oscar Reutersvärd Foundation

maart 2015

BACHELORPROEF_IK?_impossible structures_studieschetsen

april 2015

EEN SCHETS IS SLECHTS EEN SCHETS... 2D tekeningen hoeven niet per se onmogelijke 3D structuren voor te stellen. Het idee dat je met een tekening - in een plat vlak dus - een voorstelling kan maken van iets dat eigenlijk uit een hogere dimensie komt, is al straf genoeg. Wijzelf leven in 3D, dus we kijken neer op de ‘lagere’ dimensie 2D. We denken hier helemaal niet meer over na. Als we een échte stoel zien, zien we een stoel. Wanneer we een foto zien van een stoel, zien we nog steeds diezelfde stoel maar vanuit een bevroren standpunt. We staan niet meer stil bij het feit dat dit ‘slechts’ een foto is van een werkelijkheid. We zijn het immidels zo gewoon. Het is pas wanneer we een overdaad aan lijnen gebruiken, dat we de 3D-realiteit van een schets gaan onderzoeken (alé dat is bij mij toch het geval, maar ik ben hier obviously veel te ver in gegaan). Een greep uit mijn pinterestbord ‘wat ik wil?’ toont deze interesse.

BACHELORPROEF_IK?_optical illusions

©Weird-oh-spit

februari 2015

PETER KÖGLER Peter Kögler is een kunstenaar die ook van een overdaad aan lijnen houdt. Hij ontwerp hallucinante patronen die hij op immense schaal op muren projecteert. Er is geen specifieke link met de ruimtes. Zijn intentie is om de toeschouwer te overwelmen met het lijnenspel. Deze Oostenrijkse multi-mediakunstenaar werkt zowel met vaste prints als met bewegende projecties.

Boven: projecties in de Schirn Kunsthälle, Frankfurt, 2010 Onder: prints in Galerie Im Taxispaleis, 2014

BACHELORPROEF_IK?_optical illusions_Peter Kรถgler

februari 2015

POLYHEDRA = VEELVLAKKEN DIE OPGEBOUWD ZIJN UIT REGELMATIGE VLAKKEN. PLATONISCHE LICHAMEN Alle vlakken zijn identiek. Even groot qua vorm, aantal hoeken,... TETRAHEDRON - viervlak 4 gelijkzijdige driehoeken KUBUS - zesvlak 6 vierkanten OCTAHEDRON - achtvlak 8 gelijkzijdige driehoeken DODECAHEDRON - twaalfvlak 12 pentagons (regelmatige vijfhoek) ICOSAHEDRON - twintigvlak 20 gelijkzijdige driehoeken

De dertien Archimedische lichamen versus de vij Platonische. © Leandro Pita →

ARCHIMEDISCHE LICHAMEN Uitbreiding van de Platonische lichamen. Archimedische lichamen bestaan eveneens uit regelmatige vlakken, maar uit twee of meerdere soorten i.p.v. één. Een Archimedisch lichaam kan bestaan uit regelmatige driehoeken en vierkanten bijvoorbeeld. Er zijn in totaal 13 Archimedische lichamen, die variëren van het afgeknotte tetrahedron t.e.m. het stompe dodecahedron. Het bekendste voorbeeld uit het dagelijkse leven is de voetbal. Hierin worden twee type pentagons (grote en kleine) gecombineerd. In de wiskunde krijgt een voetbal de naam ‘afgeknotte icosahedron’, omdat die gebaseerd is op het Platonische twintigvlak.

BACHELORPROEF_IK?_polyhedra

DE WONDERE WERELD VAN VEELVLAKKEN Heel mijn onderzoek heeft een voor de hand liggende zaak bevestigd: de logica van een vorm wordt bepaald door haar geometrie. Al eeuwen bestuderen wiskundigen de mogelijke vormen die kunnen bestaan binnen de Euclidische ruimte. Zelfs in het oudheid waren Pythagoras, Plato en Archimedes hier al mee bezig. In principe is elk 3D volume een veelvlak. Maar je hebt random veelvlakken en regelmatige veelvlakken. Een volume dat bestaat uit regelmatige veelvlakken wordt een polyhedron genoemd (‘poly’ = veel, ‘hedron’ = vlak). In het meervoud spreekt men van polyhedra. Er zijn slechts vijf regelmatige veelvlakken die de Platonic solids worden genoemd. De bekendste is waarschijnlijk de kubus. Uiteraard kan je de veelvlakken onderling laten variëren. Zelfde vorm maar in verschillende groottes. Of een mix van regelmatige vormen (de half-regelmatige veelvlakken of Archimedische lichamen). Je kan samenstellingen maken van regelmatige veelvlakken (bijvoorbeeld twee kubussen in elkaar, waarvan één x aantal graden geroteerd). En van die combinaties kan je dan nog eens combinaties maken... Er is gigantisch veel onderzoek gedaan naar veelvlakken doorheen de eeuwen. De wiskundige berekeningen bepalen in welke categorie een veelvlak thuis hoort. Zelf ben ik niet verder gegaan dan het maken van de Platonische en Archimedische lichamen. Zoals blauw, rood en geel de primairen zijn onder de kleuren, zou je kunnen zeggen dat de Platonic solids de primairen zijn onder de polyhedra. De Archimedische lichamen zijn dan de secundairen (zoals oranje, groen en paars).

Een voorbeeld van een complex veelvlak. Dit volume zou een samenstelling zijn van 12 icosidodecahedra, 20 halve cubeaoca-hedra en 30 halve octahedra. © Morton Bradley

februari 2015

Studie van polyhedra en icosahedra modellen door Dr. Max Bruckner (1900)

BACHELORPROEF_IK?_polyhedra

Fragment uit het boek “Vielecke und Vielflache” door Dr. Max Bruckner (1900)

februari 2015

4D POLYHEDRA - Hypercube De veelvlakken die we hiervoor besproken hebben zijn driedimensionale volumes. Deze kunnen wij als mens waarnemen en we kunnen ze representeren in 2D tekeningen. Maar er zijn ook polyhedra in hogere dimensies, die wij als mens niet kunnen waarnemen. Het bekendste voorbeeld is het tesseract. Dit zijn twee kubussen die met elkaar ‘verbonden’ zijn en die t.o.v. elkaar verschuiven. Om het idee van een vierde dimensie te kunnen vatten, kunnen we enkel een bevrozen standpunt van zo’n tesseract weergeven in een lagere dimensie die we wel begrijpen (3D). Dit kan je zien op de afbeelding.

BACHELORPROEF_IK?_over dimensies

FLATLAND - Edwin Abbott Flatland is een roman geschreven door Edwin Abbott Abbott. Het is geschreven in 1884 en kan beschouwd worden als de eerste science fiction. Via het verhaal probeert Abbott de mogelijkheid van een vierde (en zelfs hogere) dimensie te schetsen. Omdat wij niet in staat zijn de vierde dimensie waar te nemen, wordt het verhaal verteld vanuit de positie van een vierkant A Square (hoofdpersonnage van het boek). A Square woont in Flatland (2D) en heeft helemaal geen weet van Spaceland (3D). Voor hem is de werkelijkheid plat. Voor een Flatlander ziet alles er dan ook uit als een lijn. Een driehoek is een lijn, een cirkel is een lijn, een hexagon is een lijn... De enige manier waarop deze vlakken van elkaar kunnen onderscheiden worden, is door goed naar het gradé van de lijn te kijken. Spacelanders (zoals wij mensen) zijn wel in staat om in drie dimensies te bewegen en kijken letterlijk neer op de Flatlanders die onder hen leven. Op een gegeven moment wordt A Square bezocht door een bol uit Spaceland. Hij weet eerst niet wat hij ziet en verwijt de bol voor vuile illusionist. Pas als A Square uit Flatland gehaald wordt - om alles vanuit Spaceland te kunnen bekijken - beseft hij dat er ‘meer’ is dan de tweede dimensie (maar ook minder. Via een visioen brengt A Square een bezoekje aan Lineland, waar er maar één dimensie is). A Suare redeneert dat er zelfs nog hogere dimensies moeten zijn (een vierde, een vijfde,...) Die hij niet kan zien. De bol reageert hierop verontwaardigd en stuurt de ‘uitverkorene’ terug naar zijn minderwaardige Flatland. Dit verhaal geeft geen verklaring over hoe de vierde dimensie eruit ziet, maar illustreert wel dat wij mensen - net zoals flatlanders - gewoonweg gedoemd zijn om dit nooit te ervaren.

Deze orginele schets van Abbott schetst hoe een vierkant een bol ‘ziet’. Omdat een vierkant gedwongen isom in Flatland te leven, zal het de bol waarnemen als een vlak dat van grootte veranderd.

INTERMEZZO

#04 “Het is helemaal niet zo sexy, weet je?” (Nigel over Emanuella)

DECEMBER 2014

BACHELORPROEF_IK?_3D structuren (kunstenaars)

3D STRUCTUREN - kunstenaars Mijn onderzoek naar de essentie van ruimte had me op een heel ander pad gebracht. Naar aanleiding van de polyhedra ben ik in de wiskundige wereld terecht gekomen (met fractalen om de groei van natuurkundige processen te berekenen e.d.). Een wereld die mijn hoedje te boven ging! Dit saaiere stuk heb ik bewust weggelaten uit het procesfolio. Nu volgt het laatste stuk van mijn research: de kunstenaars die driedimensionale structuren maken. Zij die intu誰tief op zoek gaan naar vormen. Als ik mijn eigen werk ergens moet situeren, dan is het in dit stuk. De kunstenaar die aan bod komen zijn Gego Gertrude Goldsmidt, Tomas Saraceno (wire clouds), Naum Pevsner/Gabo en Antoine Pevsner (laatste twee waren broers en beiden volgelingen van Vladimir Tatlin). Dan volgt er nog een selectie kunstenaars die gaan voor een tussenvorm die ik beschrijf als 2,5D. Dit zijn Aakash Nihali, Janina Rewell, George Rousse en Felice Varini.

februari 2015

Gertrude Goldsmidt

RĂŠticularea, 1969 Staaldraad en aluminium buizen

BACHELORPROEF_IK?_3D structuren (kunstenaars)

Tomas Saraceno

februari 2015

Antoine Pevsner & Naum Gabo

BACHELORPROEF_IK?_3D structuren en 2,5D (kunstenaars)

Jenina Rewell

Aakash Nihali 91

maart 2015

Structures

DE ZOEKTOCHT NAAR VORM X Zelf heb ik ook een reeks strcuturen ontworpen. Zowel in schetsvorm (2D) als fysiek in stokjes (3D). Het ontwerpen van deze vorm is zeer intuïtief gebeurd. Er is geen verklaring waarom ik voor een bepaalde vormgeving kies. Ik begin random met het zetten van een aantal lijnen en probeer deze te verbinden. Vanuit de eerste lijnen ontstaan automatisch nieuwe. Soms ga ik op zoek naar een contour en probeer ik daar naartoe te werken. Van binnen naar buiten. Soms begin ik omgekeerd: dan zet ik eerst de ‘uiterste’ punten uit en verbindt ik alles binnen de grenzen van die punten. Buiten deze ‘logica’ zijn er niet echt regels.

Ik heb ook geprobeerd tekeningen te maken in Google SketchUp. Persoonlijk ben ik hier niet zo’n fan van, omdat gevoel voor perspectief vervaagt in SketchUp. Soms zet je een lijn en denk je dat die ‘in de diepte’ gaat bijvoorbeeld, terwijl die een andere richting op gaat wanneer je rond je tekening roteert. Anderzijds kan het loslaten van controle net verrassende resultaten opleveren. Toch ging ik snel over tot het maken van fysieke structuren. Hierin kan ik niet enkel punten verbinden, maar ribben voor, achter, boven en onder elkaar laten bewegen. Ik vind het vooral interessant wanneer twee ribben naar elkaar toekomen en net niet raken.