www.graaff-magazine.be
5
NR ®
GRAFISCH MAGAZINE NUMMER 5 | JANUARI 2010
Bel €3.45 NL €4
GRAFISCHE COLLECTIEVEN UIT VLAANDEREN EN WALLONIË
EEN UITGAVE VAN
KASK Publishing BV Jozef Kluyskensstraat 2 BE-9000 Gent België Tel +32 (0)9 267 01 00 e-mail info@graaff-publishing.be UITGEVERS
Bieke Depuydt & Marc Popelier bieke.depuydt@graaff-publishing.be marc.popelier@graaff-publishing.be CONCEPT & IDEE
In opdracht van Marc Popelier & Bieke Depuydt HOOFDREDACTEUR
Laurie Vansteelant laurie.vansteelant@graaff-publishing.be VORMGEVING
Laurie Vansteelant laurie.vansteelant@hotmail.com LETTERTYPES
Gill Sans MT Condensed Gill Sans MT Pro COVER
Laurie Vansteelant, 2010 DRUKKERIJ
To the point Hille 66 B-8750 Zwevezele Qualicopy Maaltebruggestraat 169 B-9000 Gent SALES
Laurie Vansteelant DISTRIBUTIE BELGIË
| GRAAFF
IMAPress NV, Turnhout
L’ UNION FAIT LA FORCE Daar zijn ze terug! De tijden van crisis! Werknemers worden zomaar als hanen voor de leeuw gegooid. Banken gaan failliet en worden overgenomen. Er ontstaat een toestroom naar de goedkopere supermarkten zoals Lidl en Aldi. Delhaize loopt leeg. Wat doen wij in zulke tijden waarin ons loon een historisch laagtepunt bereikt, waarin wij maar kunnen kiezen tussen 50 biermerken in plaats van 60 en bovendien zelfs geen dertiende maand meer mogen verwachten? Inderdaad staken… Dit is echter geen oplossing voor de jonge grafische hanen en leeuwen die wij in dit nummer van Graaff geïnterviewd hebben. Zij slaan de handen in elkaar en maken deze crisisperiode niet alleen door. Of het nu met z’n tweeën, drieën, vieren, zevenen of met een volledig team is, samen staan ze sterk. In dit themanummer van Graaff wilde ik het met jullie eens hebben over Belgische grafische collectieven. Soms kan een creatief beroep uitoefenen erg eenzaam zijn en is er enkel de band tussen de grafisch ontwerper en zijn beste vriend namelijk de computer. Een beetje hulp, feedback en gezelschap is altijd welkom. Als je bovendien met meer bent, kan je ieders talenten bundelen en sta je sterker. Maar er is altijd ook wel een negatieve kant aan de zaak. Talenten bundelen is één ding, maar kunnen de karakters van de collega’s elkaar ook aanvullen? Dit kom je allemaal te weten in deze interessante thema-artikels. Waarom dan Belgische collectieven? Omdat wij ook veel in onze mars hebben! De grafische wereld concentreert zich in zijn communicatie veel op buitenlandse helden terwijl wij het in België ook niet slecht doen. Jullie zullen dat zeker ook beamen na het bekijken vande werken die toebehoren aan de geïnterviewden. Wie niet genoeg heeft aan de werken die in Graaff getoond worden, kan altijd de online tips volgen en op internet het hele oeuvre van deze collectieven bezichtigen. Ik hoop dat dit nummer jullie wat inspiratie en informatie kan bijbrengen en de in deze barre tijden niet te vergeten amuzementsfactor. Laurie Vansteelant Hoofdredactrice en grafisch vormgever
INHOUD
4
GLOSSY.TV
Dit Gents collectief bestaat uit 4 musketiers die wel wat meer weten van illustratie en typografie.
PAGINA
14 PARTY HARDERS
PAGINA
PAGINA
Een Luiks collectief dat niet weet van ophouden als het over muziek, feesten en werken gaat.
21
FRESH FONTS
Typografische experimenten die knallen van creativiteit en frisheid (zowel letterlijk als figuurlijk).
23 EXPERIMENTAL
€
27
AFREUX
Drie gezonde Antwerpse gasten die zich volledig laten gaan. Wat wilt u nog meer?
34
JILL MATHIEU
40
JOSWORLD
44
Een spel dat je leert omgaan met de ups & downs van een grafisch ontwerper.
Deze deerne speelt graag haar verleidelijkheid uit. Oppassen geblazen dus voor deze VICE-editor.
Zeven interessante grafische individuen op de loer in het Brusselse Bellevuegebouw.
TOYKYO
Tegen dit geweld is niemand opgewassen. Pointdextr en Kaizer geven er een lap op.
| GRAAFF
PAGINA
PAGINA
PAGINA
PAGINA
Het leven als grafisch ontwerper is meestal geen spelletje. Laat je volledig gaan want voor één keer is het dit wel!
INTERVIEW GLOSSY.TV
GRAFISCH TALENT IN GENT
GLOSSY.TV
| GRAAFF
De vier musketiers van Glossy.tv. Ben Urbain, Joe Vanaubel, Davy Roox en Bas Vaerewyck.
loos vertellen ze ons alles over het bedrijf en hun grafische visies.
bestaat uit 4 ‘jonge gasten’. Ben Urbain is graphic designer en neemt het management van het bedrijf wat op zich. Samen met Joe Vanaubel, Davy Roox (beiden graphic designers) en Bas Vaerewyck (Motion designer) ontstaat zo Glossy.tv zoals het bedrijf nu samengesteld is. Joe | Eigenlijk hebben Ben en Thierry Van Dort (fotograaf ) Glossy.tv opgericht, maar die zijn dan een beetje uit elkaar gegroeid. Ik ben dan met Ben beginnen samenwerken. Ben en ik hadden namelijk allebei een bedrijf. Wij waren elkaars concurrent, maar wij zijn in slechte papieren geraakt. Daarna zijn wij beginnen samenwerken en is Thierry uit de groep gestapt. Origineel bestond Glossy.tv dus uit fotografie en grafisch ontwerp. Ben | Eigenlijk zijn Joe en ik totaal verschillend van elkaar… in alles.
FOTO | GLOSSY.TV
WIJ KUNNEN HET ONS NIET PERMITTEREN OM IN ÉÉN STIJL TE BLIJVEN HANGEN OMDAT ONS CLIËNTEEL ZO VERSCHILLEND IS.
Jullie nemen verschillende projecten aan zoals het uitwerken van logo’s, huisstijlen, posters, reclamefilmpjes,… Maken jullie ook websites? Ben | Nee, wij kunnen dat wel tekenen en meenemen in onze brainstorms, maar wij maken zelf geen websites meer. Ik zal het eens historisch vertellen. Jaren geleden zei ik tegen Joe,
‘kijk, wij moeten dat doen, websites bouwen! De dag van vandaag kan je als grafisch bureau niet meer naar buiten komen als je geen websites bouwt.’ Wij hebben ons daar dan enkele keren heel hard aan mispakt, gewoon omdat een site het volgende probleem inhoudt: als de klant de goedkeuring geeft voor drukwerk of een reclamespotje, is dat werk gedaan. Dat werk kan een keer terugkomen met één of andere wijziging, maar dat is dan een nieuwe job. Een site ontwerpen stopt nooit. Er moeten altijd kleine technische wijzigingen gebeuren met alles erop en eraan en wij zijn nu eenmaal een grafisch bureau dat graag creatief bezig is en dat strookt volledig met onze nieuwe job. Je begint dan met een nieuw project en opeens belt er iemand van een job die 2 maand geleden voltooid werd waar we de vraag krijgen om nog eens iets aan te passen. Je kan daar dan wel wat uren voor rekenen, maar uiteindelijk ben je dan constant bezig met kleine aanpassingen te doen zoals facturen sturen of wat dan ook, zodat je voortdurend uit je concentratie van de nieuwe jobopdracht gehaald wordt. Joe | Dat was bijvoorbeeld ook de reden waarom mijn bedrijf over de kop was gegaan. Omdat wij bijna alleen maar websites deden en dat bleef maar aanslepen. Die gasten gingen daar ook zo in op, dat ze elke nieuwe codetaal bleven bijleren. Maar laten we eerlijk zijn, wij moeten nog altijd ook geld verdienen. Als je voortdurend
| GRAAFF
Het is al tussen licht en donker als wij nieuwsgierig voorbij de rooskleurige neon raamverlichtingen in de Gentse Schepenvijverstraat slenteren. Nee, het is niet wat jullie denken. Hell no! Wij zijn gewoon benieuwd wat er zich achter het raam van huisnummer 2B afspeelt. En daar wordt er inderdaad wat afgespeeld… op de nieuwe aanwinst van Glossy.tv, de pingpongtafel genaamd. Tussen de witte balletjes vinden wij Ben Urbain en Joe Vanaubel. Ze lachen verontschuldigend en verzekeren ons dat een grafisch bureau runnen zeker niet altijd een spelletje is. Complex- Glossy.tv is een grafisch bureau dat
Krush|Nieuwe club in Oostende. Illustratie voor een muur in de vestiaire. (Graphic Design & Logo Design)
| GRAAFF
bijstudeert of updates aan het doen bent dan kan je in onze wereld niet goed verdienen. Tenzij je natuurlijk een ongelofelijk organisatorisch talent bent die erg technisch aangelegd is. Wij kennen een aantal van die wijze kerels, geaks, die echt codetaal spreken en wij besteden zo’n job dan ook aan hen uit. Ben | Wel, je hebt van die gasten die beiden kunnen en die zijn in de arbeidsmarkt erg goed, maar wat wij wel merken is dat deze niet top zijn in webdesign en ook niet top in gewoon design. Ze kunnen wel goede producten maken, pas op, ik zal daar zeker niet minachtend over spreken, maar als je beiden doet zal je je toch meer in de technische kant van het verhaal moeten vastbijten. In die technische kant gaat de ontwikkeling ook veel sneller. Denk maar aan twitter en facebook en myspacepagesdesign. Er is heel wat meer in die wereld, die op zich een interessante wereld is, die snel vooruit gaat. Maar vormgeving in al zijn mogelijke aspecten, is dat nu voor een kledingmerk, een andere ontwerper, is dat voor een drankenmerk, een plaatselijke kapper,… Dat is vormgeving in zijn puurste vorm en dat is dan waar Glossy.tv voor staat. Dat is het mooie aan het verhaal. Als je éénmaal grafische vormgeving studeert, kijk je rond en pas je alles daarop toe. Technische websites en 3D leren is maar een heel klein onderdeeltje van design. Je moet dat ook hebben, maar je moet daar een enorm technische bagage voor hebben. Vele jonge ontwerpers en freelancers hebben die bagage nu wel. Wij weten natuurlijk wel hoe het website bouwen in elkaar zit. Joe | In die technische wereld ben ik een beetje een nitwit. Bas, Davy
en Ben, die kunnen bijvoorbeeld niet begrijpen dat de html-taal voor mij heel moeilijk is. Ik kom eigenlijk uit de academie en ik ben eigenlijk toevallig in de grafische wereld gerold. Ik was vroeger totaal niet computerminded. Ik probeer ook, als het kan, te ontwerpen zonder computer want dat is een beetje het probleem van de sector. Iedereen die Adobe Photoshop een beetje kan, denkt dat hij een ontwerper is omdat hij wat tekst op een foto kan plaatsen. Wanneer ben je dan wel een ontwerper? Joe | Als je in de eerste plaats ideeën hebt, een concept kan maken want dat is ook belangrijk. Als je probeert iets anders te brengen dan anderen. Ben | De ideeën hé! Ik heb dan een iets technischer opleiding gehad dan Joe in het Higro waar wij vooral DTP leerden. Dat was leuk, wij mochten dan wat spelen met programma’s zoals Adobe Illustrator en wij leerden wat het volledige productieproces inhield. Je weet dan hoe alles werkt en hoe je iets gepubliceerd kunt krijgen, maar grafisch gezien… Puur op ideeën leren werken deden wij niet. Die werken waren zeer technisch. De basiscommunicatie is echt wel het belangrijkste: je wilt iets vertellen en je moet dan je tools gebruiken om iets te kunnen vertellen. Uw tools gaan niet zomaar iets maken. Joe | Dat het idee eigenlijk voor mij het belangrijkste is, komt misschien vanuit de academische richting namelijk Driedimensionele Vormgeving die ik gevolgd heb. Dat is eigenlijk wel een voordeel. Daarom zijn wij ook zo complementair. Ben komt meer uit de technische kant van de drukwereld en hij heeft alle theorie gehad, maar ik probeer iets op een andere manier te benaderen en die 2 complementen maken Glossy eigenlijk tot wat het nu is.
Iedereen die Adobe photoshop een beetje kan, denkt dat hij een ontwerper is omdat hij wat tekst op een foto kan plaatsen.
de mensen dat wij vooral dat soort ontwerpen maken terwijl wij eigenlijk, allé, ik persoonlijk toch, liever wat meer volwassen dingen doe. Ik ben het soms echt een beetje beu om van die hippe illustraties te maken, maar als er een headbanger dj in de Culture Club komt draaien, kan je moeilijk een affiche met een geschreefd font maken. Een sfeer vertalen is ook een deel van onze job. Een invitatie voor een vernissage is bijvoorbeeld iets heel anders dan een cd-hoes ontwerpen. Dat is juist het wijze aan onze job. Wij kunnen het ons niet permitteren om in één stijl te blijven hangen omdat ons cliënteel zo verschillend is. Maar dat is ook de uitdaging van onze job om zo’n wijd spectrum te bedienen. Werken jullie liever voor reclamebureaus of voor particuliere bedrijven?
Detail Radio Soulwax-Mas|Nationale campagne voor de populaire ‘Radio Soulwax Nights’ in het geboortedorp van de muziekgroep. (Complete Production)
| GRAAFF
Hebben jullie de bedoeling om meer ontwerpen te maken voor de jongerenscene? Joe | Ja en tegelijkertijd nee. Dat is dus gekomen doordat muziek voor ons altijd al een grote inspiratiebron is geweest. Dat is iets waar de mensen zich aan optrekken. In de muziekscene gebeurt hét want uit muziek vloeien trends en dat proberen wij wel een beetje bij te houden. Wat wij vandaag ook wel merken is dat klanten willen dat wij werken maken die ook wel wat innovatief zijn. En dat is nog maar de laatste 5 à 6 jaar. Ze durven ook meer op beeldvlak omdat onze beeldcultuur zo snel gaat. Het probleem is wel omdat wij zo veel dingen doen voor bijvoorbeeld de Culture Club en voor veel evenementen, festivals,… denken
Joe | Wij gaan dat zeer duidelijk zeggen.
Reclamebureaus hebben een budget en dat is een hel om mee te werken. Soms gaan ze kommaneuken, maar ze hebben gelijk want het reclamebureau zit in een heel moeilijke positie tussen de klant die heel veeleisend is en hun eigen creatieve benadering. Aan de andere kant zitten er dan ook heel toffe opdrachten tussen. Ben | Zoals die job van Radio Soulwax X-mas. Dat was een heel toffe job. Wij werden heel duidelijk gebriefd. Eigenlijk was die job een walking park, maar voor hetzelfde geld was dat een heel moeilijke en veeleisende klant die iets in zijn hoofd heeft en was die job eerder een ‘Welcome in the jungle’ (Evenement waarvoor Glossy.tv de campagne heeft helpen realiseren). Als de klant iets in zijn hoofd heeft, moet je bijna een communicator in dienst hebben of moet je al een volledig geëquipeerd
reclamebureau zijn om dat te kunnen opvangen. Reclamebureaus werken daarom met accounts, maar dit is een grafisch bureau. Ik doe nu een beetje de accountjob. Dat wil zeggen dat ik de opdrachten er zowat doortrek. Je moet je klant wat warm maken voor wat je gemaakt hebt. Het is heel moeilijk om in discussie te treden over wat uw gevoel is bij een job en wat hun gevoel daarover is. Een reclamebureau is gemaakt om die klant te pamperen en hem min of meer zijn zin te geven. Joe | Een briefing krijgen van een reclamebureau is pech voor ons. Die hebben al een moodboard en eventueel een storyboard gemaakt. Ik vind het wel jammer dat die voor Duval Guillaume op het laatste is afgesprongen. Dat was een typo-illustratie. Iets wat ik
ik moest mij dan de vraag stellen: een dude op een paard, wat is daar nu zo wijs aan?
Presenteren jullie de ideeën die jullie hebben ook met een moodboard? Joe | Soms met een moodboard, als het moeilijk is of als de klant verschillende dingen verwacht. Dan zeggen wij ook: ‘kijk dat is niet mogelijk om die illustratie uit te werken.’ Soms ben je twee dagen bezig aan één illustratie. Je kunt geen vijf illustraties maken en die dan voorstellen waarna er dan vier voorstellen afgeschoten worden. Daar hebben wij de tijd niet voor. Wij presenteren ideeën aan de hand van schetsen of wij schrijven ze uit, maar meestal maken wij een moodboard of een ruwe voorstelling. Wij schrijven dan bij die voorstelling hoe wij alles zien en eventueel geven wij dan een voorbeeld mee van andere dingen die wij gemaakt hebben of die wij gevonden hebben. Ben | Maar dat is altijd zeer vaag. Een wild idee kan je niet gemakkelijk voorstellen. Joe | En de mensen focussen zich dan op wat ze al te zien hebben gekregen qua voorontwerp. Maakt niet uit hoeveel keer je er wel niet ‘het zal er uiteindelijk zo niet uitzien’ bij zegt. Ben | Wij mogen van geluk spreken want de meeste klanten die wij hebben zijn effectief. Het zijn meestal klanten
die zeggen dat ze het met ons willen doen. Wij hollen dus ook niet actief klanten achterna. Maken jullie dan geen reclame voor Glossy.tv zelf? Ben | Dat doen wij niet! Joe | Veel te weinig. Wij zijn al 2 jaar bezig met nieuwe businesscards te maken. Dat is omdat wij zoveel tijd hebben (lacht). Wij zijn namelijk al blij als wij een keer een weekend op ons gemak zitten. Laten we het zo zeggen. Ben | Het is wel een geluk bij een ongeluk dat het nu nog altijd zo druk is. Voelen jullie iets van de crisis in de reclamesector? Ben | Euh… wij hebben dat gevoeld, maar wij hebben dat op een wijze manier opgelost omdat wij al een beetje in een luxepositie zaten. Er kwamen gewoon heel veel dingen binnen waarbij wij al zoiets hadden van ja, gaan wij dat wel doen? Die opdrachten deden wij dan niet. Tot vorig jaar en dan zei ik sorry gasten, maar die jobs zullen wij ook moeten doen. Joe | Wij hebben ook een paar keer gemerkt dat sommige klanten het reclamebureau overslaan en rechtstreeks naar ons toe komen. Dat is eigenlijk een voordeel van de crisis voor ons, maar dat is nog maar een paar keer gebeurd. Sommige klanten weten ook dat ze in een reclamebu-
reau het illustratieve werk sowieso uitbesteden aan andere gasten. Ben | Maar dat geeft dan ook soms problemen… Joe | Ja problemen op communicatieniveau. Dat komt omdat die klanten dan gewoon zijn om met een reclamebureau te werken. Ben | Maar bon, ik merk nu wel dat je op die manier in het vaarwater komt van de reclamebureaus en dat ze dat ook niet bepaald tof vinden. Het is een zeer troebel verhaal. Je moet daar een beetje mee opletten. Eigenlijk zijn wij nog altijd een tussenstop. Wij maken het en daarna doe je er maar mee wat je wil. Doen jullie soms ook mee aan pitches? Ben | Nee. Joe | Wij hebben dat wel al gedaan. Ben | Ik ben meestal decadent genoeg om te zeggen dat wij dat niet doen. Tenzij wij echt zoiets hebben van oh yeah! Joe | Hebben wij eigenlijk al ooit eens een pitch gewonnen? Oh nee, dit is echt confronterend hé. Shit man, wij hebben eigenlijk nog nooit een pitch gewonnen. Ik moet er wel bij zeggen dat wij misschien maar aan 4 of 5 pitches hebben meegedaan. Ben | Wij hebben daar al een paar keer heel hard onze tanden op stukgebeten. Het probleem met pitches is hetzelfde als voorstudies maken voor
VAR Mind Mapping detail|Illustraties voor de VAR campagne om hun (radio)merken te promoten. Met dank aan Bart van Darwin BBDO (Graphic Design & Art Direction)
| GRAAFF
erg graag doe. Dàt was bijvoorbeeld een job die ik volledig zag zitten.
| GRAAFF
een klant. Dan steek je daar uw tijd in, je maakt dat, maar puur psychologisch weet je ergens wel dat het maar een pitch is. Dat is een heel groot verschil dan dat je weet dat het een echte job is waar je zeker betaald voor zal worden. Bij een pitch moet je alles zowat uit de lucht halen. Joe | Bij een pitch gaan de echte jobs ook altijd voor. Het is zeer moeilijk omdat je weet dat je er niet voor betaald wordt bij wijze van spreken. Daardoor komt een pitchopdracht altijd zo wat aan het einde van het lijstje.
10
Heeft Gent een grote invloed op jullie werk? Ben | Ik moet eerlijk zeggen dat ik uit een boerengat kom. Ik kwam naar Gent en ik vond dat hier (en nu nog steeds) een enorm bruisende, bloeiende en jonge stad. Ook omdat Gent altijd zo’n soort chauvinismegehalte gehad heeft. Toen ik hier in Gent toekwam, was dat in de tijd van de Culture Club en ik keek daarnaar op. Waarom keek ik daarnaar op? Omdat het vernieuwend was! Aan die evenementen werd een soort stijl gegeven, een soort van lifestyle. Als je daar niet naartoe geweest was, werd je uiteindelijk bestempeld als een dommerik. Dat zag je ook aan de posters van die evenementen… Zoals de posters van de Eskimo… Ik zal nooit vergeten wat voor affiche dat was. Op die affiche stond een cowboy die op een paard zat en op zijn pols was een beeldje getatoeëerd en dat was gewoon Eskimo en de datum. Die poster was al wat specialer dan de gewone boerenfuifposters. Ik was toen 19 à 20 jaar en ik moest mij dan de vraag stellen: ‘Waarom vind ik dat nu zo wijs, een dude op een paard?’ Joe | Heb je die poster niet in uw kot hangen? Ben | Ja, ik heb ze thuis hangen. Ik had zoiets van waarom vind ik dat nu wijs? En dan is de bal aan het rollen gegaan. Ik vroeg mij af hoe zit dat allemaal? Joe | Daar zat ook mijn interesse, in posters en toegepaste grafiek voor feesten want ik werkte toen voor Eskimo. Ik was diegene die de prijslijsten schreef. Toen was dat niet met stickers. Als dat feestje om zes uur openging, retoucheerde ik tot 12 uur ’s nachts nog dingen! Hier en daar een
The Subs|My punk 12” artwork. (Complete Production)
wit likje verf aan geven. Daarna zijn de mensen van Eskimo ook dingen aan mij beginnen vragen want dat waren dezelfde mensen die ook de Culture Club uitbaatten. Eigenlijk had dat gegeven wel een invloed op mij. Zeker de grote feesten! Ben | En toen was dat drukwerk eigenlijk heel summier. Er werd daar erg veel zorg aan besteed. Een uitnodiging was niet zomaar een mededeling, maar dat was iets dat moest overtuigen. De mensen keken daarnaar en zeiden: ‘Shit wat is dat!’ De communicatie rond feestjes moest erg overtuigend zijn want wat is een feestje? Dat is een zaal waarin er muziek gedraaid wordt en waarin mensen dansen. Het liefst doe je er nog een lief op ook. Dat is het. Dat concept bestaat ook al 50 à 60 jaar. Maar de dag van vandaag komt er naast de overtuigingsfactor nog een andere zorgfactor bij. Nu moeten die posters zo goedkoop mogelijk gemaakt worden. Dat is erg jammer voor ons want wij moeten al het drukwerk, allé toch 90 procent van het drukwerk, naar flyer.be sturen. Dat is een drukkerij waarbij je folders, posters,… kunt laten drukken en alle bestellingen gaan via het internet. Joe | Maar voor ons is dat een ramp hé. Daarom werken wij ook veel meer met illustratie want als je in een slechtgedrukte poster iets strak met typo doet en dat laat drukken met behulp van zeefdruk op een dik, mat papier is dat beestig, maar bij flyer.be is dat een ramp. Werken jullie dan niet met een vaste drukker? Joe | Jawel! Als er budget is (maar
Boekentip
THIS BOOK IS ELECTRONIC Dit boek bevat promotioneel materiaal (flyers en artwork) uitgegeven door de coolste uitgaansplaatsen in België zoals de Culture Club, Cherry Moon, Noxx,... ISBN-13: 9789055449378 120 pages, 100 illustrations, 28 × 38 cm, softcover + dvd, English Ludion, Antwerpen, 2009
| GRAAFF
Red Bull Elektropedia | Visual guideline voor Elektropedia, een online encyclopedie over de Belgische electronica scene. (Art Direction & Productie)
11
Pinkeye Portfolio Magazine|Graphic design voor Pinkeye’s nieuw portfolio magazine. (Graphic Design & Art Direction)
| GRAAFF
TYpography: that’s what makes your product!
12
dat is er meestal niet), dan werken wij met Guido Maes. De jobs van de Culture Club en veel andere feesten worden meestal gedrukt met flyer.be. Voor de Culture Club zal ik nu zelfs werken met een website die nog goedkoper is dan flyer.be want ze slagen er bij flyer.be in om de witranden rond een beeld niet gelijk af te snijden en zo. Het is hatelijk als je zoveel tijd steekt in een mooi ontwerp, en die dan deels verprutst wordt door een goedkope, slechte drukkerij. Ben | Plots had een klant zelfs eens gezegd: Amai, zoveel wit dat u gebruikt hebt in uw design! Ik betaal wel voor dat drukwerk hé! Kan de illustratie niet wat groter? Joe | Er zijn ook veel klanten die als opmerking geven dat het logo veel groter moet. Die snappen niet dat een logo niet groot hoeft te zijn en dat witruimte ook belangrijk is in een design.
En doen jullie dan onmiddellijk wat die klant zegt? Joe | Wij maken dat logo gewoon een heel klein beetje groter zodat de klant content is. Wij zeggen dan gewoon: ‘Just keep calm and make the logo bigger’. Wat zijn jullie favoriete projecten geweest tot nu toe? Ben | Mijn favoriete project is dat van de Culture Club Closing Night geweest. Ik doe liever totaalprojecten. Joe | Voor mij was dat de illustratieopdracht van Canvas en Radio één. Daarin mocht ik met typo werken. Opdrachten die volledig free-hand zijn, vind ik ook wel enorm tof. Ben | One-day invitations voor kleine opdrachten vind ik ook super. Het is wijs om op één dag een degelijk ontwerp uit je botten te stampen. Speed design heet dat.
Duvel Touched by Quinze & Milan|Restyled “Design-bottle” voor het Belgische biermerk Duvel. (Art Direction & Graphic Design)
Hoe verloopt de samenwerking lijk verschillende stijlen. Veel grafische tussen jullie vieren? bureaus daarentegen zijn gespecialiJoe | Wij werken niet altijd samen. seerd in bijvoorbeeld cultuurprojecten. Dat gaat gewoon niet. Je moet elkaar Het bureau Piksel in Antwerpen vind ook wel eens met rust kunnen laten. ik bijvoorbeeld erg goed. Sommige projecten zijn trouwens ook Joe | En ook typografie. Dat is erg te klein om met iedereen hier samen belangrijk. Illustratoren die erg goed te werken. Voor grote projecten zitten zijn, kunnen soms hun tekeningen wij natuurlijk wel eerst aan tafel, maar niet verkopen omdat ze geen typoeigenlijk doen wij dat te weinig. Ieder- grafische notie hebben. Ik zeg altijd: een werkt zowat aan zijn eigen werk ‘Typography: That’s what makes your maar wij gaan soms bij elkaar een kijkje Product!’ nemen en geven dan commentaar of wij vragen soms eens raad aan elkaar. Bedankt voor dit interview en nog veel creatief succes gewenst! Waarin is jullie bureau beter dan andere grafische bureaus? TEKST | LAURIE VANSTEELANT Joe | Wij zijn niet beter dan andere bureaus! Die vraag zou ik liever niet beantwoorden. Ieder bureau heeft zijn eigen plus- en minpunten.
ONLINE
Wordt u geprikkeld door Glossy.tv en wilt u meer? Bewonder dan al hun realisaties op hun website door middel van filmpjes en foto’s.
WWW.GLOSSY.TV
| GRAAFF
Wat zijn dan bijvoorbeeld jullie troeven? Ben | Er zijn weinig grafische bureaus die zo’n gamma kunnen aanbieden. Diversiteit is onze troef. Soms komen klanten naar ons en vragen een illustratie in de stijl van Glossy.tv. Dan vraag ik hen wat die stijl dan is? Wij hebben name-
13
INTERVIEW PARTY HARDERS
HARDERS RTY HARDERS PA PARTY WORK HARD|PARTY HARD DE IDEALE COMBINATIE VOLGENS RVO & 2SHY
RVO
The Party Harders, sommigen kennen hen misschien al van hun stomende DJ-sets op Dour, Pukkelpop, Ten Days Off, of I Love Techno... Het mag echter ook geweten worden dat dit feestcollectief ook over een sterke grafische vleugel bezit. Ze ont-
| GRAAFF
werpen affiches voor enkele van de hipste party’s van het moment. Hun actiegebied omvat nu vooral Wallonië en Frankrijk, maar ook in Vlaanderen groeit hun bekendheid Voor Graaff magazine gingen we twee leden van Party Harders bezoeken (wat je deze festivalzo- in hun uitvalsbasis te Luik, vlakbij het mer al goed kon zien). nieuwe station van Liège Guillemins.
14
Jullie werken niet altijd onder de naam Party Harders. Hoe zit dat nu precies met die andere collectieven? 2SHY | De naam Party Harders wordt enkel gebruikt als het gaat over de feesten die we organiseren. Party Harders bestaat uit zowel grafische vormgevers als Dj’s. Ik en RVO zijn grafische vormgevers, SPIT (Thomas) tekent soms iets voor ons en verder heb je nog drie Djs. Onder de naam Party Harders organiseren we onze eigen fuiven. Dat doen we in Luik, maar ook in andere steden in België en in Frankrijk. Ik geloof dat we ook al eens wat gedaan hebben in de Make Up Club in Gent. Party Harders omvat dus alles wat met die feesten te maken heeft: organisatie, promotie,… Onder de naam V.O.D. (Veterans Of Disorder) maken we dingen die wat meer met kunst te maken hebben. Die naam hadden we eens gebruikt voor een expositie en die is dan blijven hangen.
wij werken niet voor iemand, wij werken voor onszelf.
FOTO’S | PIETER VANHOUTTE & DANIEL RIVERO BARALT
| GRAAFF
2SHY
15
Bestaan Party Harders en V.O.D. dan uit dezelfde leden? 2SHY | Neen, maar die zijn wel grotendeels hetzelfde. Bij V.O.D. hebben we natuurlijk geen Dj’s. V.O.D. bestaat uit RVO, SPIT, Mon Colonel en ik. Normaal zou Mon Colonel hier nu ook geweest zijn maar hij zit momenteel in Parijs. Alleen RVO, Mon Colonel en ik zitten zowel bij V.O.D. als bij Party Harders. Onder de naam V.O.D. houden we ons met verschillende zaken bezig: tekeningen, zeefdrukken, installaties, graffiti stages,… Hoe hebben jullie elkaar eigenlijk leren kennen? 2SHY | Vroeger, ongeveer tien jaar geleden hadden we een graffiticollectief hier in Luik dat ERS heette. Dat bestond uit wat nu V.O.D. is en nog drie anderen. Ongeveer drie jaar geleden zijn we wat opgesplitst en zitten we hier nu met vijf leden van ERS bij Party Harders en V.O.D. Waar komt de naam ERS dan vandaan? 2SHY | Daar zit eigenlijk niet echt een betekenis achter. het stond eigenlijk voor ieder woord waar ERS aan hing: wanderERS, winnERS, en dan nu party hardERS.
| GRAAFF
Hebben jullie een diploma in de grafische vormgeving? RVO | Ik wel, maar niet iedereen hier. Mon Colonel is een architect, SPIT heeft een diploma lassen… 2SHY | Ik heb voor letterschilder gestudeerd in Parijs. Daar leerde ik vitrines en dergelijke beschilderen. Ik woon eigenlijk nog maar negen jaar in Luik. Ik ben opgegroeid in een voorstad van Parijs. Ik ben de enige binnen Party Harders en V.O.D. die niet in Luik geboren en getogen is.
16
Wanneer zijn jullie begonnen met graffiti en doen jullie dat nog vaak? RVO | Ik denk dat dat van mij en 2SHY ongeveer op hetzelfde moment was.
In 1992 toen we ongeveer 15-17 jaar waren denk ik. 2SHY | Nu spuiten we niet zoveel graffiti meer als vroeger en zéér, zéér zelden illigaal. RVO | We zijn wat te oud geworden om nog te moeten lopen voor de politie… Welke graffiti artiesten zijn een inspiratiebron voor jullie? RVO | Dat zijn vooral graffitikunstenaars van tussen de jaren 70 en 80. Het is vooral de New Yorkse ‘old school’ graffiti waarin we in geïnteresseerd zijn zoals van Blade of Rise. Maar evengoed ook sommige graffitikunstenaars uit Parijs.
ons werk zit vol met verwijzingen naar graffiti.
Zijn jullie nog altijd wat vertrouwt met het graffiti wereldje hier in België? 2SHY | We kennen nog wel hier en daar wat, maar daar zijn we nu niet zo veel meer mee bezig. Ik ben nu over de dertig. Ik doe mijn ding en dat is het zo’n beetje. Als je jong bent dan kijk je meer naar wat anderen doen. Dan ben je zeer gemotiveerd om te weten te komen hoe alles in elkaar zit en hoe alles in zijn werk gaat. Je probeert op die manier een beetje je eigen ding te vinden. RVO | In het begin kopieer je wat, maar na een tijd begin je een eigen stijl te ontwikkelen. Men begint dan meer en meer accenten te verleggen en zo komt men aan een eigen stijl, maar dat kost tijd. Heeft jullie achtergrond in de graffiti jullie dan veel geholpen op de weg naar het grafisch werk dat jullie nu maken? RVO | Ja natuurlijk. Het is een beetje dezelfde reflex als bij graffiti. 2SHY | Als we nu op een stuk papier, de computer of op een muur werken: het is hetzelfde automatisme. Ons werk zit dan ook vol met verwijzingen naar graffiti. Mensen moeten niet denken dat een stijl zoals die van ons of die van So-Me (ontwerper bij EDbanger) helemaal nieuw is. We
Affiche voor Party Harders’ Night
Affiche voor Edbanger Night Round 2 (2SHY)
gebruiken heel veel dat uit de graffiti afkomstig is. We zijn er allemaal mee opgegroeid. We hebben die zaken gewoon wat getransformeerd naar ons eigen stijl en naar één voor het jaar 2009, maar alles is uit onze jonge graffiti jaren afkomstig. Het is alleen wat grafischer gemaakt. Ik beklaag de jaren dat ik graffiti deed niet, want dat waren de mooiste van mijn leven. RVO | Nu zijn we eenmaal op een leeftijd gekomen waarop we moeten beginnen werken. We hebben nu ook veel werk waardoor we niet veel tijd
Wat hebben jullie gedaan om werk te vinden? RVO | Wij hebben een groot deel van ons werk te danken door te werken op verschillende vlakken. Door het organiseren van fuiven, maken van T-shirts,... Zo’n zaken trekken de aandacht van mensen en zo groeide onze bekendheid. Nu zijn we bijvoorbeeld opnieuw bezig met een serie T-shirts die we willen uitbrengen omdat er daar nogal veel vraag naar is. Zo zie je dat we eigenlijk een beetje onze eigen opdrachtgever zijn. We werken niet voor iemand, we werken voor onszelf. In het begin is het goed om voor iemand te werken, om bij te leren, maar na een tijdje is het beter om er helemaal zelf voor te gaan denk ik. 2SHY | Wat ook nog handig is bij die affiches voor feesten is dat iedereen die post op blogs en op myspace.
Mensen die dan naar die feesten gaan of die affiches zien vragen zich dan af wie dat gemaakt heeft en leren op die manier ons kennen. Nemen jullie dan ook opdrachten aan van anderen of ontwerpen jullie enkel binnen het kader van Party Harders? RVO | Ja, ik doe bijvoorbeeld de vormgeving van Forma.T, dat is een Waalse organisator van elektrofuiven en 2SHY doet vormgeving voor Paris Social Club. Die twee organisaties plannen bijna maandelijks evenementen en op die manier worden we eigenlijk betaald als gewone mensen. Hoe beginnen jullie aan een affiche? 2SHY | Ik begin meestal rechtstreeks in illustrator. Vooral nu we een pen tablet gebruiken. Vroeger maakte ik meestal eerst een heleboel schetsen voor ik op de computer begon te werken. Het schetsen is nu soms nog handig als het om het vinden
| GRAAFF
We zijn wat te oud geworden om nog te moeten lopen voor de politie.
hebben voor graffiti. Zo’n ongebonden leventje als dat van toen konden we toch niet blijven lijden.
17
2SHY met werk van op de Triple Trouble expositie (2SHY)
Hoelang werken jullie dan aan een affiche? 2SHY | Dat hangt er wat van af wat het thema is, maar meestal is dat rond de twee dagen. Nu ben ik bijvoorbeeld bezig aan een affiche voor een Party Hebben jullie een taakverde- Harders Night in Paris Social Club op ling van wie wat doet voor een 18 december. Die is nu al grotendeels affiche. af en ik wacht enkel nog op wat kleine RVO | Het gebeurt zeer zelden dat ik details zoals de toegangsprijs. Aan een en 2SHY aan hetzelfde werken. Meestal affiche voor Paris Social Club heb ik hebben we onze eigen projecten. Als niet zo veel werk omdat ik telkens er iets van personages of andere teke- dezelfde structuur gebruik als ik een ningen in een affiche staan dan komen affiche voor hen maak. Als je heledie wel meestal van SPIT. Hij tekent ze maal van nul moet beginnen kost dat dan op papier en wij tekenen ze over meer tijd. Dat is dus het grootste op de computer. werk: goede ideeën vinden.
| GRAAFF
van ideeën gaat, maar nu verlaten we al snel dat stadium. Het gaat gewoon veel sneller om meteen op de computer te beginnen en het is makkelijk corrigeerbaar.
18
ik ben nu over de dertig, ik doe mijn ding en dat is het zo’n beetje.
je moet er de tijd voor hebben. We maken eigenlijk niet zoveel gebruik van lettertypes. We tekenen de meeste letters zelf. Voor de kleine letters gebruiken we bestaande fonts, maar daar besteden we niet zoveel aandacht aan. Wat voor ons het belangrijkst is en waar het meeste werk in kruipt zijn de getekende letters. Waar hebben jullie geëxposeerd? 2SHY | Met CREAM, So Me en ik hebben we in maart de Triple Trouble expositie gehad in de A.L.I.C.E. Gallery in Brussel. Daarvoor hebben we samen zeefdrukken gemaakt. SPIT is nu ook bezig aan werk voor een expositie die hij daar in november zal geven. Verder zijn er nog tentoonstellingen geweest hier in Luik, Bordeaux, Parijs en Saint-Brieuc. Maar het is dus vooral V.O.D. dat zich bezighoudt met tentoonstellingen. Waaraan zijn jullie tegenwoordig zo allemaal bezig? RVO | Ik ben momenteel bezig aan Wat doen jullie als jullie geen een site voor Party Harders. Voorinspiratie hebben? lopig hebben we alleen nog maar een RVO | Als we geen inspiratie hebben MySpace en een Facebook. Nu willen dan gaan we gewoon iets gaan drin- we ook nog een site dat wat efficiënken. Het heeft geen zin om daar veel ter in elkaar zit. je hoofd op te breken. Het helpt net 2SHY | Met Party Harders zijn we om aan wat anders te denken, wat ook nog bezig aan een nieuwe reeks boeken te lezen,… T-shirts. We hebben al wat voor2SHY | Van mij is dat ook zo. Als het ontwerpen gemaakt, maar die zijn niet lukt dan stop ik er gewoon mee. Als gewoon gedrukt op simpele T-shirts. ik dan de volgende dag terug kom dan We zouden dit keer T-shirts willen gaat het soms stukken beter, andere maken met onze eigen etiketten en keren komt de inspiratie nooit. alles er op en er aan. We hebben het nodige materiaal in huis gehaald om Jullie tekenen al jullie letters zelf. zelf aan warmtebedrukking te doen. Dromen jullie er van om zelf eens Dat is handig als we wat willen expeeen echt lettertype te maken? rimenteren voor de T-shirts.
Proberen jullie vaak nieuwe technieken uit? 2SHY | Ja dat gebeurt wel. Voor die warmtebedrukking werken we met een soort plastic folie en dat gebruiken we voor meer dan T-shirts alleen. Met V.O.D. hebben we eens een balk gegraveerd voor een expositie. Langs vier zijden hebben we er op die manier figuren en woorden in getekend. Samen met SPIT hebben we ook nog werken gemaakt door te ze te lassen. We hebben ook nog lichtornamenten gemaakt met V.O.D. Daarvan hangen er hier nog drie boven de deur. We werken graag eens met andere materialen en technieken. Zijn jullie van plan om in Vlaanderen ook eens een Party Harders Night te organiseren? RVO | Nu hebben we nog drie avonden voorzien voor dit jaar, maar die vinden plaats in Luik. We hebben er in december dan ook nog één in Parijs en volgend jaar zullen we proberen om ook nieuwe plaatsen te kunnen bereiken. 2SHY | Ik denk dat er ergens al een Party Harders Night gepland wordt in Vlaanderen, maar ik ben niet zeker of dat nu in Gent of Antwerpen is…
TEKST | PIETER VANHOUTTE
ONLINE
Meer parties and work van de Partyharders? Surf dan snel naar: www. PARTYHARDERS.com
| GRAAFF
RVO | Dat lijkt ons wel leuk, maar
19
www.fontshop.com
FEATURE typografie
FRESh� FONTS EEN LETTEREXPERIMENT VAN AUTOBAHN
In een creatieve sessie begon het schrijven-met-middelen-die-daar-nietvoor-bedoeld-zijn. Diverse materialen passeerden de revue. Allerlei behandelingen werden geprobeerd. En een hele reeks aan woorden, zinnen en uitspraken kwamen voorbij. Het oorspronkelijke idee was om met behulp van de zwaartekracht een steeds minder goed leesbaar lettertype te genereren. Tandpasta, tomatenketchup en haargel bleken daarvoor de beste middelen. Deze middelen bepaalden de vorm, en daarmee het karakter, van de letters. De Helvetica werd om zijn
neutrale uitstraling als basis gebruikt. De lettertypes Heldentica, Tomatica en Gelvetica waren het resultaat. Na de presentatie van Pecha Kucha is het Freshfonts project een eigen leven gaan leiden via tientallen blogs. Er werd gesuggereerd dat het project een eerbetoon aan de Helvetica was, die dat jaar toevallig 50 jaar bestond. De leesbare versies van de Heldentica, Tomatica en Gelvetica zijn inmiddels gedigitaliseerd. Het Zwiterse Fontself heeft interesse getoond om de Freshfonts uit te geven via hun nog te ontwikkelen, gelijknamige software. Het interessante aspect van Fontself is dat de gebruiker kan typen met bitmap lettertypes, afbeeldingen dus. Het tactiele karakter van de Freshfonts blijft op die manier behouden. Ook is het mogelijk om meerdere afbeeldingen toe te wijzen aan één toets. Twee keer de letter ‘A’ achter elkaar resulteert dan in twee verschillende A’s. Wordt vervolgd!
| GRAAFF
Autobahn bestaat uit de jonge Nederlanders Jeroen Breen, Maarten Dullemeijer en Rob Stolte. Zij studeerden af aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Autobahn maakt bijzondere grafische projecten, vaak met een illustratief typografische inslag. Het collectief kenmerkt zich door een analytisch vermogen in Het Freshfonts project is begonnen het begin en een sterk nadat Autobahn werd uitgenodigd om Pecha Kucha lezing te geven. Vaak vormgevoel aan het eind een wordt zo’n lezing gebruikt om een van het proces, gecombi- kort portfolio te presenteren. Autokoos ervoor om een nieuw proneerd met passie en am- bahn ject te starten en dat te presenteren. bitie. Dit experimenteel De beperkte tijd tot de lezing was de stimulans om compleet creatief en typografieproject getuigt vrij te denken en handelen. hiervan.
21
| GRAAFF
ONLINE
22
Download de fonts Heldentica, Gelvetica en Tomatica en bekijk dit en diverse andere experimenten zoals het evergreenproject en andere leuke typografische designs op:
WWW.autobahn.nl
€
Een spel dat je leert omgaan met de ups & downs van een grafisch ontwerper.
€
17 10 MAC
CRASH
START HERE
9
1
12
11
8 2
16
15
13 7
3
?
4
6
14
5
GAME FAIRPLAY Ontwerp je rijk wordt gespeeld volgens de regels van het ganzenbord. De Ontwerper met de meeste werkervaring begint, want zo is het nu eenmaal in het leven. Als je als pion op een vakje dreigt te staan die al bezet is, ga dan een vak verder. Doel van het spel? Wie als eerste op het piggy bank vakje komt te staan, is gewonnen. Maar vooraleer je winst kunt halen uit je beroepsactiviteiten, moet je heel wat watertjes doorspartelen. Hieronder vindt u een overzicht van de ups & downs die u kunnen overkomen als grafisch ontwerper en de straf of beloning die u daarvoor moet ontvangen. Lijkt alles zo eenvoudig? Lach maar niet te vlug! Kopieer dit blad en maak zo de pionnen en de dobbelsteen. � Schoolverlatend en nog zo gemotiveerd! � Met het geld van jouw laatste vakantiejob is je droommac thruly yours. � De varkenskwekerij van over de deur heeft wel wat reclame nodig! � Wat een opdracht! Hoe moet ik hier ooit aan beginnen? � Beginnen met een paar schetsjes op papier... � Nog geen goede ideeën. Ga terug naar vak �. � Wat cafeïne brengt je er weer helemaal bovenop. Ga naar vak 10. � Ai, een computer kan toch zoveel afleiden! Terug aan het werk! Ga naar vak �. � Tjah die macs. Je zult moeten een nieuwe kopen! Ga naar vak 2. �0 Een rustpauze is altijd welkom. �� De klant vond uw ideeën niet te pruimen. Ga naar vak �. �2 De drukker heeft het drukwerk missneden. Ga naar vak 10. �� Door de tijdsdruk raak je wel eens in verval! Beter cafeïne dan nicotine! Ga naar vak �. �� Wow Eureka. Wat een idee! �� Pixel alert. Terug een drukfout, maar ditmaal is het uw schuld. Ga naar vak 10. �� De klant gaat helemaal mee met uw idee. �� Nu nog wachten op het geld...
INTERVIEW AFREUX
Vandaag bezoek ik Afreux, een Antwerps collectief dat al grafisch en illustratief werk leverde voor onder meer Radio Modern, La fille d’o en The Hickey Underworld. Een beetje onzeker druk ik op de deurbel, een netjes geklede jongeman (die later Bert blijkt te zijn) doet open en leidt me naar een binnenplaats waar een met mos begroeide trap staat. “Ga al maar naar boven, ik kom meteen met de koffie.” Wat zekerder van mijn stuk ga ik naar boven waar ik begroet IRON MAIDEN, HOT MARIJKE word door Gerard en Tobias. Gerard en Bert komen EN EEN LELIJKE APPELSIEN bij me zitten terwijl Tobias doorwerkt, wat volgt is een geanimeerd gesprek over vroeger en nu.
| GRAAFF
FOTO’S | JOOST BEERNAERT
AFREUX
27
vlak niets waard, maar technisch was het echt wel een heel goede school. Waar hebben jullie elkaar dan leren kennen? Gerard | Die mannen heb ik héél lang geleden leren kennen. Tobias | (vanachter zijn computer) ’Oept straat!’ Gerard | (lachend) Ja, ‘oept straat’! Wij zijn opgegroeid in dezelfde buurt en zijn al heel lang bevriend. Wanneer hebben jullie besloten om samen een bedrijf op te richten? Gerard | (denkt na) Een vijftal jaar geleden. Bert | Net na mijn tweede sollicitatie! (algemene hilariteit) Gerard | Vlak na mijn zevende kutjob!… Het is eigenlijk gewoon zo’n beetje vanzelf gekomen, en het werkt nog steeds, of het begint eindelijk goed te werken. Werken jullie samen aan opdrachten? Gerard | Grote wel, kleine niet. Dat doen we meestal apart.
Artwork voor het naamloze album van The Hicky Underworld
Wat hebben jullie gestudeerd? Gerard | Ik heb eerst een jaar op het Sint-Lucas in Gent gezeten, maar om illustratieve vormgeving te kunnen doen moest je eerst twee jaar grafische vormgeving doen. Daar had ik geen zin in dus in mijn tweede jaar ben ik dan maar teruggekeerd naar Antwerpen waar ik ben afgestudeerd aan het Sint-Lucas. Bert | Ik heb grafische vormgeving gevolgd aan het HIGRO in Gent. En wat vonden jullie van die opleidingen? Gerard | Het was nog vlak voor de overschakeling naar het bachelormaster systeem en die school was een enorme rommelhoop, maar dat vond ik wel goed. Je kon er je eigen ding doen. Bert | Het HIGRO was op creatief
| GRAAFF
WIJ ZIJN grafische kluizenaars!
28
Hoe beslissen jullie wie welke opdracht uitwerkt? Bert | Dat wordt niet echt beslist, het gebeurt zo’n beetje organisch. Soms wordt er echt verdeeld en meestal wijst het zichzelf uit wie wat doet… vreemd genoeg. Veel van jullie werk heeft een progressief politieke ondertoon, jullie werken ook vaak samen met actiegroepen. Staan jullie misschien bekend als de linkse rakkers van de grafische wereld? Gerard | Ik weet niet of wij zo bekend staan. Wij nemen wel nooit reclame opdrachten aan. We proberen zo min mogelijk te doen waar we niet achter staan. Dat is wel een luxe, en het lukt tegenwoordig beter dan in het begin. Maar neen, ik denk niet dat wij bekend staan als de mannen op de barricades in de grafische wereld… Ik denk trouwens niet dat wij bekend staan in de grafische wereld. (gelach) Het valt me ook op dat jullie met groene materialen werken, hoe ver gaan jullie daarin?
Gerard | Met groene materialen
werken, dat is een beetje dubbel. We werken met groene stroom, dat is al iets. We hebben ook een vaste drukker, een ecologische, in de zin dat hij geen alcoholhoudende inkten gebruikt. Ook werken we veel op 100% natuurlijk papier en wanneer we hier zelf drukken gebeurt dat met waterinkt, maar langs de andere kant gebeurt dat soms ook met solventtinten. Het is niet zo dat we geen bijdrage leveren aan de vervuiling, maar het is ook onmogelijk om dat niet te doen. Bij mijn weten bestaat er nog steeds geen ecologische manier om bijvoorbeeld vinylstickers te drukken. We proberen er zoveel mogelijk op te letten maar het kan natuurlijk altijd nog beter.
defposterA2.pdf
MUST SEE
Voor de shopaholics of beter gezegd de green-o-holics: een groen project die originaliteit uitstraalt!
www. affaires06.be
ik doen et liefste tiekene... me viel kleurkes! 18-06-2008
12:23:15
Is uit dat bewustzijn ook jullie kledingproject ‘Affaires’ gegroeid? Wat houdt het precies in? Gerard | Aha, dat is wat je daar ziet hangen (wijst naar een volgestouwd rek kleding achter Bert). We hadden een tijd geleden het plan om tweedehandskledij in grote hoeveelheden op te kopen bij een kledingsorteerbedrijf, die dan te bedrukken en te verkopen. Onze best verkopende items waren die met de blikken carapils erop, om de één of andere reden hebben wij een fascinatie voor carapils. We hebben dat een tijdje volgehouden, maar er kroop zoveel tijd in dat we om het te doen slagen enkel met Affaires bezig zouden moeten zijn geweest. Geleidelijk aan is het overschaduwd geraakt door ons andere werk. Het idee is niet voor altijd van de baan maar een heropstarting zie ik toch niet in de nabije toekomst. C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Daarnet zei je dat jullie zeefdrukken, gebruiken jullie ook andere drukprocédés? Gerard | We hebben hier een lithopers staan die nog nooit gebruikt is, omdat hij zo arbeidsintensief is, en sinds kort ook twee stencilprinters. Drukken doen we wel bijna enkel voor anderen, zelden voor onszelf. Waarom?
E ACHT.B SEUMN3 232 01 03 U .M W 0 W LF OND ZE T 1U - W 19 U TO DE MUSEA DE AV N A V N P IN EA OPE TE KOO 15 MUS 6 (-19 J. GRATIS) € TICKETS
| GRAAFF
Gerard | Er kruipt redelijk veel tijd en geld in. We komen er niet aan toe, dat is typisch, onze website is ook al een jaar niet meer geüpdated. We zijn de hele tijd bezig met achter klanten
29
wij hebben schrik van vrouwen...
Jullie werken dan waarschijnlijk vaak met mensen die jullie al kennen? Gerard | We hebben af en toe wel eens ééndagsklanten, maar de meesten blijven steeds terugkomen of zijn bekenden.
| GRAAFF
Wat doen jullie het liefst, het strakkere grafische werk of meer het illustratieve? Gerard | ‘Ik doen et liefste tiekene… me veel kleurkes!’ Bert | Maar eigenlijk is dat niet relevant, de meeste jobs vragen toch om een bepaalde aanpak. Ik denk dat de meeste keuzes logische keuzes zijn. Gerard | Ja, je kan niet aan elke klant je eigen stijl opdringen, wat dat betreft zijn wij nogal flexibel. Ik denk wel dat er klanten bij ons komen omdat ze op zoek zijn naar een bepaalde stijl, maar je hebt er ook af en toe die gewoon droog grafisch werk willen zoals een ander bureau dat ook zou kunnen.
30
Hebben julie buiten Afreux nog tijd voor iets anders? Gerard | (lachend) Het nachtleven! Bert | Wij hebben eigenlijk een gewone 9-to-5 job, maar dan een beetje verschoven, van 6 tot 10. Gerard | Dat loopt natuurlijk af en toe wel uit, maar de lange nachten zijn er grotendeels uit.
...op professioneel vlak toch!
BERT
GERARD aan te lopen en dan schiet er niet veel tijd meer over voor onszelf. We hebben gewoon het geluk dat we over het algemeen leuke klanten hebben. Het is dus niet zo dat we de gefrustreerde grafische vormgevers zijn die niet aan hun ding toekomen.
Wat inspireert jullie op dit moment in de grafische wereld? Waar kijken jullie naar? Bert | Wij kijken eigenlijk bitterweinig naar de buitenwereld. (gelach) Gerard | Wij zijn de grafische kluizenaars! Wij, of ik toch, weten helemaal niet wat er zich afspeelt in de grafische wereld, het is eigenlijk echt heel erg. We zouden kunnen zeggen dat we onder de indruk waren van het boek van Stephan Sagmeister, maar in feite ben ik veel meer onder de indruk van tekenaars en schilders, of vreemde rituelen en dat soort dingen… en Iron Maiden! Bert | Ja, ik was heel erg onder de indruk van Metallica! Gerard | Haha, inderdaad, ik denk dat we eerder onze mosterd halen buiten de grafische wereld. Bert | Wat ook heel belangrijk is voor ons is de geschiedenis, wat er vroeger allemaal gedaan is. Want je kan niets nieuws meer doen, alles is al eens gedaan. Gerard | Ik denk dat het voor mij als illustrator zeker interessanter is om te kijken naar vroeger, zoals de jaren 20, toen de fotografie nog niet zo alomtegenwoordig was. Bert | Dat was vakmanschap, daar heb ik echt veel respect voor! Gerard | Vroeger was een goede illustrator zoals een goede schoenmaker, hij deed gewoon zijn werk en hij deed dat goed. Van 9-to-5 zat hij achter zijn bureautje te tekenen voor eender welke klant. Tegenwoordig is heel veel illustratie verweven geraakt met kunst en er wordt enorm op stijl gehamerd, terwijl vroeger, werd er in academies net gefocust op vier à zes jaar geen eigen stijl hebben en daarna kon je dat nog wel uitzoeken.
Bert | Zoals die ene quote: ”Dat
begint naar kunst te ruiken!”. Gerard | Ja, Peter Vos, een Neder-
landse illustrator, die heeft nog zo les gehad! (imiteert Nederlands accent) “Dat begint al op kunst te gelijken meneer Vos, dat houdt u maar voor na school!” (barsten in lachen uit) Hebben jullie soms heimwee naar vroeger, de tijd van het vakmanschap en het handwerk? Gerard | Bwah ja… altijd een beetje. Bert | Wij hebben vroeger natuurlijk nooit echt meegemaakt. Gerard | Maar ja, je moet ook niet te hypocriet doen natuurlijk, heimwee naar vroeger, de tijd voor de computer, toen alles op film gemonteerd moest worden, neen danku! Het is eerder een gedeelde heimwee naar vroeger. Bert | Het blijft een prachtig ding, het internet!
Hebben jullie ook nog dromen over dingen die jullie willen doen? Bert | We hebben toen ook de ambitie uitgesproken om een magazine op poten te zetten, of in ieder geval om er aan mee te werken. Dat komt voort uit een, naar onze mening, tekort aan kritische media in België, of beter de hele wereld. Die zouden we daarin een plaats willen geven. Zelf een uit-
Detail Poster & programmaboekje Scheldapen ‘Festival Hallal’ geverij maken, daar hebben we ook al een een plan rond gehad. Gerard | Niet alleen om onze dingen uit te geven maar vooral van vrienden en kennissen of onbekenden die goede dingen maken. Hen een platvorm kunnen bieden zou leuk zijn. Bert | Zo kunnen we ook een groot deel van de productie in eigen huis doen en zijn we niet afhankelijk van al de beslommeringen van leveranciers. Gerard | En ik weet nog iets wat we moeten doen, een tatoeagestudio uitbouwen! Grafisch werk en tatoeages, dat zou echt geweldig zijn. En kan er iemand van jullie tatoeëren? Gerard | Ik heb ooit een héél lelijke appelsien getatoeëerd. (algemene hilariteit) Neen dus, maar alles kan je leren hé. (gaat verder over zijn dromen) Ik zou ook graag meer platenhoezen
mogen doen, met meer budget daarvoor. Bert | Ja, zo van die Rolling Stones covers, met kapvormen (ook stansmes genoemd), hiermee wordt een ontwerp dat qua vorm van de standaardvormen afwijkt uitgeponst)! Gerard | (luidop dromend) Vreemde kapvormen en ingezette ritsen. Bert | Jaja en met waanzinnige budgetten! Hoe belangrijk zijn die budgetten echt voor jullie? Bert | Wel, je bent altijd een beetje slaaf van je budget. In de eerste plaats van je klant, maar in de tweede plaats van diens budget. Het leukste is, en dat gebeurt ook wel, wanneer iemand daar niet naar kijkt en gewoon doet wat hij of zij wil doen en dan zorgt dat het maar lukt. Gerard | Vaak zit er veel meer in een
| GRAAFF
Met wie zouden jullie eens graag willen werken? Bert | (naar Gerard gericht) Wij hebben het daar al over gehad hé? Gerard | Ach ja, onze droomklanten. Bert | Daar hebben we eens een algemene vergadering over gehouden, een echte. We hadden een hele dag gereserveerd om onze situatie, onze toekomst en ons verleden, te bespreken. Dat was zo afgesproken toen we Afreux opstartten, we zouden na drie jaar eens evalueren of we, waar we mee bezig waren wel tof vonden. We hebben toen besloten dat we ons er nog steeds goed bij voelden en ons geëngageerd voor nog twee jaar. Eén van onze droomklanten was toen Dries Van Nooten. Gerard | Ja, waarom was dat ook al weer? Bert | Omdat hij waanzinnig veel budget heeft voor drukwerk! En we wilden… Iron Maiden!
31
ledig gesteld heb) Nee! We zijn nog maar net met onze neus boven het water uit.
Poster Radio Modern ‘The House of Swing’
Hoe deden jullie dat dan in het begin? Gerard | Euhm… eten uit de container gewoon. (ze lachen) Tobias | (nog steeds druk bezig) Ja dat is echt, eten uit de container halen en bijwerken. Dat hebben wij eigenlijk nog lang gedaan. (grappend)
| GRAAFF
Hebben jullie dan nooit zin gehad om ermee te stoppen? Gerard | Ik denk dat ieder van ons wel eens zin gehad heeft om er de brui aan te geven, maar op dit moment zitten we in een comfortabele positie. Tobias | (voegt zich bij het gesprek) Je kan dit inderdaad zien als een luxe, en dat is het ook, maar na verloop van tijd begin je jezelf daarop te richten. Ondertussen is dit voor ons de standaard geworden.
32
Jullie zitten hier trouwens op een heel leuke locatie en al die opgezette dieren en vreemde spullen zijn echt geweldig. Bert | Dankje, maar ons vorige atelier, dat was echt heel cool. Gerard | Bert en Tobias hadden het gevonden met als eerste idee erin te wonen. Er had een oud koppel gewoond dat gewoon verdwenen was. Al hun spullen lagen er nog toen wij er introkken. Wanneer we de koelkast opentrokken lagen er nog Raiders in in plaats van Twixen. De man die er gewoond had was één of andere ‘rommelmarkt gast’, nu nog hebben wij hier heel veel rommel staan uit dat oude atelier. Onze eerste opdrachten hingen helemaal aan elkaar van dingen ontwerp maar moet je er afbreuk aan die we daar gevonden hadden. doen omdat je niet dat dure papier kan Bert | (komt aanzetten met een nemen, of die vreemde kapvorm, of boekje) Dit zijn fotos van toen. Het die negende kleur inkt erop zetten. was daar super klein, geen verwarBert | Wat we kunnen doen is zoals ming, wij dronken thee uit oude Sagmeister ook gedaan heeft, gewoon bokalen, hoe ‘graaf ’ was dat! een sabbatjaar reserveren voor alleen Gerard | Een stagair heeft dit boekje werk dat we zelf willen doen en dat voor ons gemaakt als deel van zijn staniet persé tegen een prijs. Gewoon geopdracht. bijna gratis werken. Een reserve opbou- Bert | Onze beste stagair ooit, nooit wen zodat we quasi een jaar kunnen geëvenaard. dichtgaan. Hebben jullie er veel gehad? En is dat momenteel haalbaar? Bert | Toch wel een paar, maar we zijn Gerard | (nog voor ik mijn vraag vol- daar mee gestopt.
Gerard | Vijf ? Zes? Sjoerd, Gino, Thomas, Volcom,… Gerard | We hebben ook een voorkeur voor Nederlandse stagairs, die zijn altijd beter.
En ook altijd mannen zie ik? Bert | Wij hebben schrik van vrouwen… Gerard | …Op professioneel vlak hé! (hij gaat door met bladeren) Kijk dat waren de eerste ontmoetingen van de tekenklup (toont een foto van een man met een blik carapils op zijn hoofd), goede foto! De tekenklup? Gerard | Een nevenactiviteit, we zijn
gewoon een groepje vrienden dat op verschillende plaatsen gaat tekenen. We zijn bijvoorbeeld naar de eroticabeurs geweest. Nu je over erotica begint, jullie hebben nog voor La fille d’o gewerkt, hoe was dat? Gerard | Ik weet niet om de één of andere reden zijn wij zeer gewild in de erotische branche, we doen ook de layout voor een erotisch polaroid magazine, TicKL. Seks en grafische vormgeving! Gerard | Waarom niet, we hebben ook een boek voor Hot Marijke gemaakt. De deal was dat we het boek wel wilden doen, zolang we haar maar niet hoefden te zien. Blij dat jullie voor mij wel wat tijd wilden vrijmaken. Gerard | Geen probleem!
TEKST | FIEN MEELBERGHS
ONLINE
Bekijk hun portfolio online, bestel je eigen Radio Modern T-shirt of krabbel iets op het gastenboek. Het kan allemaal op:
WWW.AFREUX.BE
CREATIVE MINDS KASKLEZING
CUM*
20h DE VOORUIT GENT
BOY VEREECKEN
2 6 M A A RT 2 010 WO R K S H O P CREATIEVE TECHNIEKEN
WIM TIMMERMAN HANS PLOMPEN
AUDRIE BENOIT CREATIEVE STARTERS
MEER INFO OP DE WEBSITE WWW.CREATIVEMINDS.BE
INTERVIEW JILL MATHIEU
EEN BLIK IN DE AGENDA VAN VICE-EDITOR
34
FOTO’S | FEMKE VANBELLE
| GRAAFF
Het is ochtend en ik druk op de exclusieve VICEbel. Wanneer ik binnenwandel in de grote ruimte, is het eerste wat me opvalt de heerlijk groene tapijtvloer en een pingpongtafel tussen alle bureaus in. Van een saaie kantoorruimte is alvast Werken bij VICE zouden wel meer mensen zien zitten. Hoe ben je bij niets te vinden. Een het magazine terechtgekomen? gesprek over drukke JILL | Ik was nog niet afgestudeerd. Er stond op de website dat ze altijd agenda’s, halve pie- nog mensen zochten die hun konden helpen met van alles en nog wat. Ik mels, tietenboekskes stuurde een mailtje waarin ik zei dat ik journalistiek deed, en toen kreeg en fockyouvingers. ik antwoord van Kasper (de vorige editor) die zei dat ze nog iemand zochten om de website wekelijks te updaten. Ik was meteen enthousiast, ik wist eigenlijk niet zo goed ofdat ik dat wel zou kunnen, en uiteindelijk toen ik de uitleg vroeg bleek ook dat ik dat eigenlijk helemaal niet kon. Maar dan heb ik een vriend van mij opgebeld, die heeft mij dat uitgelegd en daarna heb ik dat een halfjaar lang gedaan. Elke woensdag zat ik echt gewoon aan de computer. Toen ben ik wat interviews beginnen doen links en rechts, artikels beginnen schrijven en stylings, ik heb echt van alles gedaan. Toen ben ik gaan werken bij USEit in Gent, daar heb ik bijna een jaar gezeten. Daarna ben ik anderhalf jaar bij CIP gaan werken, maar toen zei ik tegen Kasper dat ik wel eens iets anders zou willen gaan doen. Ik zei dat als ze ooit iemand nodig hadden, ze dat maar moesten laten weten. Uiteindelijk kon hij iemand deeltijds gebruiken en ben ik in december 2008 begonnen als editorial assistent . Ik was enorm blij! Kasper is dan weggegaan met de vraag of ik het zag zitten om dat over te nemen en ik dacht: “ja tzal wel!”
Zie je jezelf dit langere tijd doen? JILL | Ik denk dat wel. Ik heb al twee
andere jobs gedaan en dat was altijd heel tof, maar ik heb nu pas het gevoel dat ik echt mijn ding kan doen omdat VICE heel breed is en voor erg veel dingen openstaat. Het voelt gewoon goed om te weten dat het oké is, dat je alle kanten uitkunt, dat ik al mijn interesses daarin terugvind. Ik kan zowel fotoshoots organiseren, eindredactie doen als voor de blog schrijven. Ik kan eigenlijk alle dingen combineren die ik het liefst doe.
misschien moet ik binnen 10 jaar wel voor een saai vrouwenblad gaan werken. doe mij dat niet aan! | GRAAFF
De creativiteit en inspiratie lijkt nooit te eindigen. Waar blijven jullie nieuwe dingen halen? JILL | Die inspiratie komt van overal. Maar aan de andere kant is dat niet waar, want stel dat ik gewoon een week thuis zou gaan zitten en met niemand babbel, dan gaat dat ook niet. Het is niet zo dat ik ideeën aan de lopende band produceer. Ik heb echt wel input van buitenaf nodig. Als je met mensen op café zit en je hoort iets vertellen dan denk je soms, “dat zou toch wel iets voor op den blog zijn”. Ringo is bijvoorbeeld onze Music Editor en elke cd, elke MySpace die hij tegenkomt, beluistert hij. Het komt ook vaak door andere mensen dat we dingen horen. Mensen die iets gezien hebben dat goed is. Zelf naar optredens gaan. Je steekt daar zoveel tijd in als je zelf wil maar ergens ben je daar wel de hele tijd mee bezig. We sturen naar elkaar ook dingen door, “ik ken iemand die
35
maar het is voor een groot deel wat je er zelf insteekt. Ik kan hier 24u per dag bezig zijn, maar ik moet ook slapen en eten. Het is tof, maar andere kant is dat ook… je bent nooit klaar. Als een magazine bijna klaar is ben ik alweer bezig met het volgende nummer dus dat overlapt elkaar altijd. Maar ik heb wel elke maand een boekske in mijn handen, het is echt leuk om zo’n afgewerkt product te hebben. Ik vind dat leuker dan voor de website werken, omdat het blijvender is en je echt iets hebt wat je kunt vastpakken en in je kast kunt stoppen. Iets waarin je kunt terugbladeren. Ik weet dat je dat ook kunt met internet maar dat gevoel is anders. Er wordt vaak gezegd dat de brief dood is en de kranten erop achteruitgaan, maar om eerlijk te zijn geloof ik daar niet in. Ik hoor van veel mensen dat ze nog altijd graag een boekske vasthebben, gewoon omdat dat iets tastbaars is. Internet is zo enorm groot, dat je er ook niet zo gemakkelijk dingen in terugvindt. De blog blijft echter wel belangrijk, we maken er wel elke keer een punt van nieuwe dingen erop te plaatsen. Niets is zo stom als een website bekijken en dan denken, “dat heb ik vorige week al gelezen”. Dat is niet leuk, er komt elke dag nieuw materiaal op te staan. Je werkt ook voor Radio Modern? JILL | Ik doe de pers en communicatie.
| GRAAFF
dat doet, misschien moet je daar wel eens naar kijken”.
36
Bij een leventje als Editor van VICE denken velen van ons aan een miraculeus leven vol avontuur. Wat is het leukste dat je al hebt mogen doen voor VICE? JILL | Van januari tot maart hebben wij afleveringen gemaakt voor VBS. Dat is het tv-kanaal van VICE en wordt nu uitgezonden op kanaal 8. Ik moest daar dan aan meedoen. Ik heb research gedaan, gepresenteerd, alhoewel ik daar absoluut geen ervaring mee had. Niemand van ons. Dat was het grappige, we wisten allemaal niet wat we aan het doen waren. Ik vond dat enorm tof omdat ik op korte tijd veel mensen heb leren kennen en dingen gezien heb die ik anders nooit zou ontdekt hebben. Je hebt echt wel de kans bij VICE om veel dingen te doen,
Ik ben begonnen met persberichten, nieuwsbrieven en de website. Dat soort dingen. We zijn met vier meisjes, de Modernettes. We doen mensen hun haren en make-up. Ik was zelf ooit eens geweest naar radio modern en vond dat geweldig. Dat was echt een ontdekking, eindelijk eens een feestje waar ik mij keihard amuseer! Ik ben er dan bijgekomen door een gemeenschappelijke vriend, die zei dat ze iemand zochten die hen kon helpen. Ik ben ook iemand die altijd veel te veel hooi op mijn vork neemt, ik zeg altijd ja. Ondertussen heb ik wel geleerd dat ik niet op alles “ja” mag zeggen. Ik ben nu met zoveel dingen bezig, en radio modern is bijna elk weekend. Daarnaast werk ik als freelance journaliste. Verder ben ik ook bezig met het Poupi Whoopy magazine. Dat is eigenlijk een soort van pin-up magazine maar ik mag het eigenlijk zo niet noemen. Het is een vriend
Lukt altijd alles? JILL | Het team is veranderd. Kasper
JILL | Nee. Goh ja. Ik neem graag
is weg en ik mis hem sinds we verhuisd zijn, maar dan denk ik ‘gewoon doordoen’ en dat lukt ook wel. Tot nu toe ben ik nog niet met mijn hoofd tegen de muur gebotst maar ik verwacht eigenlijk altijd wel nog een beetje dat zoiets gaat gebeuren op een bepaald moment. Maar ik heb daar ook niet zoveel schrik van. Ik weet, shit happens. We zijn allemaal keihard aan het werken en we hebben allemaal zodanig veel werk dat er af en toe wel eens iets uit de boot valt. Maar dan is dat zo en iedereen weet ook dat zo’n dingen nu eenmaal gebeuren. Kasper is gestopt en is nu papa geworden. Hij heeft hier ook drie jaar echt gezeten, van in het begin, en het was voor hem wel eens tijd voor iets anders. Het is ook niet iets wat je jarenlang kan volhouden. Maar ik heb zo hard het gevoel dat dit nu echt is wat ik moet doen, dat ik wel denk dat ik het ga volhouden. Het is geen moeite. Ik kom echt graag naar het werk. Misschien moet ik binnen tien jaar wel voor een saai vrouwenblad gaan werken. Doe me dat niet aan.
foto’s met een polaroid. Wij doen bij VICE superveel met fotografen en ik vind dat echt leuk om daarmee bezig te zijn, maar dat wil nog niet zeggen dat ik dat zelf kan natuurlijk. Ik heb alleen maar een fototoestel dat ‘klik’ kan doen. Polaroids, holga’s, dat soort dingen. Ik vind dat de max, ik amuseer me daar echt mee. Het is ook zo dat je een moment kan vastleggen, dat je er een herinnering aan hebt. Met een digitale camera fotografeer je alles. Daarom werk ik ook graag met polaroid omdat ik weet dat elke foto die ik neem geld kost en kan mislukken. Je fotografeert alleen dingen die je echt wil. Dan is de kans dat het ook goed is, wel groter. Fotografie is iets dat op mijn ellenlange lijst staat van ‘iets wat ik nog wil leren’, maar daar kruipt zoveel werk in. Ik heb geen tijd om naar een avondschool te gaan. Twee jaar geleden startte ik met avondschool naailes maar dat lukte niet. Ik heb een soort van horror vacui als het op mijn agenda aankomt. Ik vul elk gaatje. Ik trek ook wel veel tijd uit om gewoon met vrienden weg te gaan omdat dat plezant is. Ik heb het gewoon nodig om met iets bezig te zijn.
Wat vind je zelf speciaal aan VICE? JILL | Ik denk dat veel mensen zich daar niet bewust van zijn, maar wij brengen inhoudelijk echt wel goeie journalistieke stukken. Ik weet dat veel mensen de VICE kennen van de do’s en don’ts, de grappige fockyouvinger. Dat is zeker belangrijk want het is een groot deel van wie wij zijn, maar aan de andere kant vind ik het soms een beetje jammer dat wij beschouwd worden als ‘hip boekje’. Ik vind het ook grappig als mensen mij voor de eerste keer zien: ze dachten dat wij de meest hippe mensen in België waren. Wij zijn eigenlijk allemaal heel gewone mensen. Ze denken echt dat we hier met van die fluo kleren lopen. Ik probeer duidelijk te maken aan mensen dat VICE niet alleen hippe foto’s zijn. Er staan echt evenveel serieuze artikels in. In het laatste magazine stond er een stuk over mensen die naar Iran zijn geweest, er zijn opgepakt en uiteindelijk terug vrijgelaten, het land uitgezet zijn,… Dat is een serieus verhaal. Zoiets is niet grappig. Het is wel altijd geschreven alsof ik het gewoon aan
Zelf neem je nooit foto’s?
MUST SEE
U kunt de bevallige Modernettes in actie zien op de evenementen van Radio Modern. Alle informatie hierover is te vinden op:
WWW.radiomodern.be
| GRAAFF
van mij die dat al drie jaar maakt, al drie edities ondertussen, en het gaat over vrouwen. De vorige is helemaal uitverkocht en niet meer te vinden, een volgende is in de maakt. Het wordt helemaal gezeefdrukt en op een hele speciale manier geprint. Ik denk dat we een drietal druktechnieken gebruiken om dat ding ineen te steken. Enfin, het is absoluut geen tettenboekske ofzo. Het zijn allemaal naaktfoto’s maar het is gewoon erg grappig! De laatste editie stond op de cover een meiske die een soort van eenogige alien op haar had geschminkt in blauw. Ik had mijn grote mond opgezet tegen Jan, waarom het altijd vrouwen waren die daarin staan. Hij antwoordde “maakt dan ene met mannen”, waarop ik zei dat ik helemaal niet kon fotograferen. Maar ik moest mijn plan er maar mee trekken. Toen heb ik een vriendin van mij opgebeld waarvan ik wist dat ze me wel zou willen helpen. We doen dat allemaal na ons uren. Het drukken duurt ook wel even dus het is allemaal heel intensief.
37
mijn vrienden zou vertellen. Ik denk dat zoiets wel het belangrijkst is. Het is niet geschreven als voor een krant waarbij je een historisch overzicht krijgt en waarbij de toon ontzettend neutraal is. Wij blijven niet altijd even neutraal. Wij hebben daar ook een mening over, zonder dat wij vinden dat iedereen daarmee akkoord moet zijn. Helemaal niet. Al kwade mails gehad, net doordat je niet altijd even neutraal blijft? JILL | Dat gebeurd. Onlangs hadden we een fotoshoot op de website gezet over katten die in de lucht werden gegooid. Je weet als je een kat in de lucht gooit, dat die altijd terug op haar poten valt? Daar heb ik echt wel vieze reacties op gekregen. Dat het dierenmishandeling was en we het niet konden maken. We krijgen af en toe wel het commentaar dat er grenzen zijn. Maar dat is altijd zo als je een mening uit. Dat is een politiek gegeven.
| GRAAFF
Hoe zou je VICE omschrijven wat vormgeving betreft? JILL | Het is allemaal heel strak, vooral voor de fotografie vind ik dat allemaal heel tof. Ik ben het beu om trashy dingen te zien, waar alle foto’s schuin staan. Ik vind dat vaak jammer. Als een foto goed is, moet je die gewoon printen zoals hij is ofwel een witte kader er rond maar niet meer. Gewoon heel simpel. Als je een kader aan je muur hangt is dat ook simpel, dan krijgt dat meer waarde. De vormgeving voor alle magazines van VICE wordt allemaal gedaan in Canada in één en hetzelfde bureau. Wij sturen alle artikels en foto’s door. Ik heb die mensen nog nooit gezien, weet zelfs niet hoe ze eruitzien. Ik skype daar af en toe mee maar dat is het ook. Ze vertellen dat ze met twee zijn, maar we vermoeden eigenlijk wel dat die een leger van honderden Chineesjes hebben die in een kantoortje geperst zitten om alles vorm te geven.
38
Zijn er grote verschillen tussen de vele landen wat artikels betreft? JILL | Elk land is eigenlijk anders, maar de thema’s en de covers zijn altijd hetzelfde. Wij krijgen die cover, en als ik die slecht vind heb ik daar niks over
weet is het crisis, en de advertentieverkoop gaat natuurlijk niet zo geweldig goed. We mogen niet klagen, maar het is wel degelijk zo dat we leven van advertenties. De stagiaires zijn goud waard, zonder hen zou ik niet kunnen. Ze zijn heel tof om mee te werken, en die leren hier ook echt wel veel. We hebben altijd een mix van studenten fotografie, vormgeving, journalistiek,… Het is heel tof omdat je echt werkt met mensen die heel gemotiveerd zijn.
IK ben het beu om trashy dingen te zien waar alle foto’s schuin staan. te zeggen. We hebben wel de ruimte om er eigen stukken in te steken. Alles wat muziek en recensies betreft, is Belgisch. We proberen er ook altijd één artikel op zijn minst bij te stoppen. Moest ik meer volk hebben zou dat zeker meer zijn. In Duitsland hebben ze een grotere redactie en publiceren die ook meer eigen stukken. Ik kan me niet inbeelden dat er geen mensen zijn die hier zouden willen werken! JILL | Er zijn heel veel mensen die fotograferen of illustreren voor VICE, maar het probleem is dat wij geen budget hebben. We zijn een klein team en hebben niet veel geld, dat is nu eenmaal zo. Ik wou dat ik daar iets aan kon doen. De mentaliteit is dat iedereen die bij VICE wil beginnen er ook zelf een gratis tijdschrift moet willen van maken. Al de kosten die wij maken worden gedragen door de advertenties die wij plaatsen. Maar zoals je
Trots op iets wat je al in het magazine of op de blog hebt gekregen? JILL | Ja! We deden een fotoshoot voor de Fashion Issue, en we hadden een foto die nogal vrij expliciet was. Enfin, er was een halve piemel te zien. Dat was gewoon een hele coole foto, en ik had die daar natuurlijk ingestoken. Om een artikel of een foto te kunnen publiceren moet ik toestemming vragen aan het buitenland. Er is toen een hele discussie ontstaan van twee weken lang: dat kon niet en blablabla. Uiteindelijk heel veel gedoe, en de foto mocht niet gepubliceerd worden. Vanuit de UK werd gezegd “no cunts no dicks”. Maar dan heb ik die toch nog op de blog gezet! Daar was ik toch wel een beetje trots op. Zou je iets veranderen aan de vormgeving van VICE als het in jouw handen lag? JILL | Soms vraag ik me inderdaad wel eens af of het niet goed zou zijn eens wat aan de vormgeving te veranderen, te vernieuwen. Nu, ik mag daar niet echt over klagen. We zijn nu bezig aan een nummer over 15 jaar VICE, dat gemaakt is alsof het nog 1994 is. Heel tof !
TEKST | FEMKE VANBELLE
ONLINE
Bekijk de laatste VICE-edities en hun artikels. WWW.VICEland.COM/nl
39
| GRAAFF
| GRAAFF
FEATURE JOSWORLD
40
JOSWORLD
| GRAAFF
FOTO’S | ASTRID VANHECKE
Op een regenachtige vrijdagvoormiddag gingen we naar het Brusselse Bellevuegebouw om te praten met Thijs Snauwaert, één van de ontwerpers van het Josworld collectief. Het was een ervaring om de makers van opdrachten zoals de affiche van pukkelpop, polsslag en het Museum Night Fever te interviewen. Thijs stond me te woord.
41
Wat ik wil weten: Hoe is Josworld ontstaan? Thijs | We waren met ons zeven op Sint lucas hogeschool Brussel, iedereen wou zijn ding doen in de grafische sector. Ons oud atelier, een kleine winkelruimte met vitrine waar iedereen kon binnen kijken en ons werk kon bewonderen was een belangrijke stap voor ons, zo zijn we ontdekt in Brussel en kregen we een aanbieding voor Museum Night Fever in Brussel, uiteindelijk zijn we verhuisd naar het Bellevue gebouw. We zijn alle zeven vrij divers, ik zelf hou me meer bezig met grafiek , de andere zes met zowel illustratie en motion design. Om alles te financieren zijn we meer commerciële opdrachten beginnen te aanvaarden hierdoor worden we ook een stuk bekender. Vanwaar de naam josworld? Thijs | Het banale ‘Jos’ -het had evengoed Marcel kunnen zijn- combineerden we met het fancy woord Design, en zo was JosDesign geboren. Omdat deze naam niet genoeg vertelde en onze diversiteit uitdrukte hebben we hem later veranderd tot ‘JosWorld’. Hoe reageerde je omgeving op jouw studie keuze in de kunst wereld. Thijs | Wel, ik heb vaak moeten uitleggen wat deze sector inhoud. Mijn familie zag mij als een kunstenaar die boven op zijn zolderkamer schilderijtjes maakte en ze lieten me mijn gang gaan. Gelukkig zien ze het nut er nu van in. Hoe ziet jouw dagindeling eruit? Thijs | We starten de ochtend op
| GRAAFF
een rustige manier met een koffietje maar we zorgen er wel voor door een schema op te stellen dat er elke dag minimum twee ontwerpers in ons atelier zijn. Naast Josworld hebben de meeste nog een andere job die ze moeten combineren. Niet iedereen kan daarom steeds aanwezig kan zijn.
42
Zijn er bepaalde werken waar je het meeste trots op bent? Thijs | Pukkelpop en Polslag natuurlijk. Door ons oud atelier/etalage die gevestigd is in één van de Brusselse
Logo Storm
Vorig jaar ontwierpen ze de huisstijl voor Pukkelpop, nu zijn ze al druk bezig met die voor 2010.
staten zijn we ontdekt als nieuwe ontwerpers en kregen het voorstel de huisstijl te ontwerpen voor Pukkelpop. Ook maken we vaak affiches voor Brusselse evenementen. Het was dus eigenlijk een gelukkig toeval. Nu gebruiken we de etalage als expositie ruimte voor onszelf en andere jonge talenten die ook hopen ontdekt te worden. Hoelang ben je aan een opdracht bezig zoals pukkelpop? Thijs | Dit jaar maken we weer de nieuwe huisstijl van Pukkelpop 2010. We zijn er begin september mee gestart om het nieuwe logo te ontwerpen, zo volgt de rest van zelf . Alles is pas klaar vlak voor het festival, dat kan ook niet anders want de affiche, en de advertenties moeten vaak geüpdate worden met nieuwe namen.
ze bekeken mij als de kunstenaar die boven op de zolder schilderijtjes zat te maken.
Hoe plaats je je werk in je leven? Moet je veel offers brengen of heb je veel vrijheid? Thijs | Meestal werken we uitsluitend in het atelier want Iedereen heeft nog een job naast josworld. Nu dat we een stuk professioneler zijn geworden en meer opdrachten aanvaarden willen we Josworld in de loop van tijd wel voorrang geven. Zijn er opdrachten die je weigerde te doen? Thijs | Er is geen bepaalde sector waar we niet voor willen werken, enkel de klanten zijn belangrijk. Klanten die ons in een vakje duwen mijden we liever, we hebben onze vrijheid nodig om tot een concept te komen die de beste is voor het bedrijf. Lastige klan-
Hun grafisch bureau in het Brusselse Bellevue gebouw. This is where it all happens.
ten die alles al in hun hoofd hebben zitten en zich niet kneedbaar opstellen ‘wimpelen’ we liever af door de prijs op te drijven. (lacht) Ten laatste heb je nog tips voor voorbeeldige studenten als ons? Thijs | Kijken! veel kijken en daaruit inspiratie zoeken. Probeer ook eens iets anders, dingen zoeken die niet voor de hand liggen en hard werken natuurlijk.
TEKST | ASTRID VANHECKE
ONLINE
Meer informatie over het grafisch collectief Josworld vindt u op hun website die eind januari terug online zal staan.
WWW.josworld.org
| GRAAFF
Toon je werken aan mensen voor ze af zijn? Thijs | Enkel aan de klant, dat is het belangrijkste, of tenzij er een toevallige bezoeker is die we zijn mening vragen. We bekritiseren elkaars werk, elk ontwerp gaat door ieders handen en maakt daar zijn eigen versie van, zo komen we tot totaal verschillende ideeën en uitwerkingen die zeer interessant en vernieuwd kunnen zijn.
43
INTERVIEW TOYKYO
TOYKYO FRIS, KLEURRIJK EN SOMS OOK SINISTER…
Toykyo is een wonderbaarlijk iets. Vanaf de lancering van een pluche beer in 2006, tot meer recent de modeshows voor Jean Paul Gaultier en Hugo Boss, heeft dit oorspronkelijk klein design bureau zijn naam stevig op de kaart gezet. Gedreven door de energie van enkele jonge maar getalenteerde mensen heeft Toykyo reeds knappe prestaties geleverd. Wij besloten dit alles eens van naderbij te bekijken en spraken af Waar zijn jullie momenteel mee bezig? met Pointdextr en Kaiser. Kaiser | We mogen het eigenlijk In een klein kot boven de nog niet verklappen, maar momenteel werken we aan een show voor Toykyo shop stelden we (censuur). Hier zijn we nu al zo’n 2 onze eerste vraag. à 3 maanden aan bezig en het zal nog
| GRAAFF
wel een maand duren vooraleer we klaar zijn. De deadline ligt in december 2009. Pointdextr | Ondertussen houden we ons ook bezig met verscheidene kleinere projecten. Zo ben ik bezig met het design voor de nieuwe plaat van Crookers, die binnenkort in de winkels zou moeten liggen.
44
Werken jullie enkel voor andere bedrijven of brengen jullie ook eigen werk uit? Kaiser | Onze eigen producties lopen vaak door onze studioproducties. Toykyo bestaat namelijk uit Toykyo Studios en Toykyo Productions. Toykyo Studios omvat het grotere werk dat we doen voor klanten en reclamebureaus, terwijl Toykyo Productions zich toe
vroeger had men alleen maar computers en was alles plat. nu gaan mensen veel meer terug naar iets tactiel.
legt op het maken en uitbrengen van eigen producten zoals stickers, zeefdrukken, gelimiteerde sculpturen,… Het geld dat we verdienen als Toykyo Studios pompen we dus in ons werk bij Toykyo Productions. Pointdextr | De laatste production was een boekje voor Hell’O Monsters, dat meteen ook onze eerste publicatie was als uitgeverij. Dat was weer iets helemaal nieuw dat we gedaan hebben, net zoals onze volgende production. Dit is namelijk een kinderkledinglijn van Bue die over een tijdje op de markt zal komen. Waarom werken jullie zo vaak in 3D? Pointdextr | Oorspronkelijk is Toykyo ontstaan uit Zetka. Dat is dan uiteengevallen waarna we verder zijn gegaan met Mathieu. Toen is Toykyo ontstaan. We waren altijd al wel bezig met dingen te maken in karton, vooral Kaiser dan, dit fotografeerden we dan en gebruikten het zo als illustratie. Kaiser | Ik zie bijvoorbeeld vrij veel dingen in de tekeningen van Pointdextr waarvan ik denk dat ze makkelijk om
| GRAAFF
Flyer DON RIMINI
45
Toykyo T-shirts Spring Summer 2009 Remed Shirt
te bouwen zijn in 3D. Dat was toen Pointdextr | Dat is juist, ja. Zoiets ook wel een trend, maar veel minder komt natuurlijk enkel voor in periodan nu. Nu zie je overal boeken over des. Soms slapen we echt maar drie papercraft en hoe designers nu veel uur per dag, soms kunnen we ook meer met ruimtelijke concepten gaan eens uitslapen. Je kan dat nooit op werken. Men gaat meer terug naar voorhand zeggen. Soms zitten we in de basics, naar papier en karton. Dat een rush waarbij we massa’s moeten laat mensen ook toe om ruimer en werken, de volgende keer is het vrijer te werken. Normaalgezien is weer wat rustiger. Maar eigenlijk alles plat en 2D, terwijl men nu een mag je niet klagen als je veel moet extra dimensie kan toevoegen. Je kan werken. Dan zijn er veel opdrachten er rond lopen, er foto’s van nemen, en dat is goed. met die foto terug naar de computer Kaiser | Ik zeg vaak tegen mensen; gaan en zo kan men steeds verder en ‘Ik heb de mooiste job die er bestaat’. verder gaan. We zijn onze eigen baas en we zijn bezig met projecten waarvan de Wie kwam bij jullie toen al op mensen echt wel onder de indruk het idee om meer ruimtelijk te zijn. Het voelt ook niet als werken. gaan werken? Soms is het wel zeer hard. Dan is het Pointdextr | Kaiser heeft stripte- donderdag en moeten we tegen de kenen gedaan aan Sint Lucas en zijn deadline maandag in Brussel of Parijs eindwerk was een stop-motion ani- zijn. Op zo’n momenten werken we matie met karton en beeldjes. Vanuit elke nacht tot vier uur, slapen we drie à die invalshoek kwam hij dan naar vier uur om daarna weer op te staan ons werk toe en vanuit die en te herbeginnen. Tot maandag, dan combinatie zijn we meer leg je alles voor, je wacht even op feedmet 3D gaan werken. Het is back en dan weet je; ‘Nu zit ik weer een ook een beetje de natuur- week of vier dagen op mijn gemak.’. Zo lijke evolutie in de grafische gaat dat in up’s en down’s. vormgeving. Vroeger had men alleen maar computer en was alles plat, nu Komt daar niet veel stress en gaan mensen veel meer terug naar een hoge werkdruk bij kijken? iets tactiel. Ze gaan zelf iets maken Kaiser | Dat is nu eenmaal onze job. om zo die extra soul toe te voegen. In het grafische moet je die amount of stress aankunnen. Wie daar niet Klopt het dat jullie soms maar mee om kan gaan moet ook niet in drie uur per dag slapen? het grafische gaan. Deadlines zijn er
| GRAAFF
ik heb de mooiste job die er bestaat!
46
om mensen te pushen, om meer uit de mensen te halen. Dat maakt de branche ook veel minder saai. Vroeger op school had je meestal een maand of twee weken voor een opdracht. Nu zijn dat drie dagen en dan moet uw affiche klaar zijn of moet je een degelijke campagne hebben. Gelukkig kunnen we goed omgaan met stress en kunnen we goed relativeren. Als we een muur moeten schilderen van zoveel vierkante meter, dan weten wij op voorhand hoeveel tijd en materiaal daar in zal kruipen. Zo kunnen we ons werk en onze stress goed onder controle houden. Het is ook nodig dat je die controle behoudt en dat je je verantwoordelijkheid opneemt. Pointdextr | Mathieu speelt daar zeker ook een belangrijke rol in als motivator. Hij is veeleisend voor ons en zo krijgt hij ons soms ook pissed off. Maar daardoor gaan we juist extra ons best doen, om zo onszelf te bewijzen. Ergens is het allemaal nog wel play time maar als je dan van die grote opdrachten aanneemt dan moet je daar ook grondig over nadenken en serieus mee bezig zijn.
kon zijn moest hij de overstap maken van toegepaste artiest en illustrator naar echte kunstenaar. Daarvoor had hij immers enkel digitale prints, terwijl hand made zeefdrukken gelimiteerd zijn in oplage. Dat zou zijn werk uiteraard veel unieker en waardevoller maken. Dat heeft ervoor gezorgd dat Parra altijd met ons in contact bleef. Zeker ook nu hebben we veel contact met hem, nu we een zeer groot beeld voor hem gesculpteerd hebben dat uiteindelijk toch een topper was in zijn expo in parijs. Kaiser | We hebben ook een tafel gemaakt met Parra. Die is nog niet uit want ze moet eerst nog gelakt en getest worden. Dat is ook iets waar we met Toykyo meer naartoe willen, die meubels en design. De cross-over waarbij we van tekeningen in 2D designobjecten kunnen maken in porselein of plastiek, zitobjecten, meubels,… Uiteindelijk staan we open voor alles, als we ons eigen ding er maar in kwijt kunnen. Dat is het belangrijkste.
.
TEKST | JORIS DOCKX
ONLINE
Alle illustraties, promotiemateriaal, artwork en T-shirts van Toykyo vindt u op onderstaand adres:
WWW.toykyo.be
| GRAAFF
Bongo: De koptelefoon die Pointdextr voor WeSC ontworpen heeft.
Hoe hebben jullie Parra leren kennen? Kaiser | De eerste expo na de onze hier in de shop, was die van Parra. Hij is naar hier gekomen met zijn digitale prints en dat klikte meteen, net zoals bij Mathieu. Mathieu heeft dan aan Parra verteld dat we ons eigen atelier hebben waar we zelf zeefdrukken maken. Dat is voor ons vanaf het begin ook zeer belangrijk geweest; artiesten binden zich aan ons omdat wij hen iets te bieden hebben. Artiesten zijn altijd zeer enthousiast wanneer we hen de mogelijkheid bieden om zeefdrukken of stickers te maken. Zo dachten we om met Parra een stickerpack te maken waardoor de samenwerking begonnen is. Pointdextr | Parra realiseerde zich toen ook dat zijn werk veel beter
47
Appels krijgen soms rotte plekken
Maar de nieuwe Acer niet! In het nieuwe model van Acer, de Aspire 8930G laptop zit een Intel Core 2 Quad Mobile Processor. Met zijn kloksnelheid van 2.53 GHz geeft hij een ongeëvenaard realisme aan 3D-games en is hij de beste oplossing voor het werken met grafische programma’s. FASTER, BETTER, STRONGER & CHEAPER.