29,99 zล | nr 2/2017
s.35-37
Podwรณjna ekspozycja
s. 38-40
Magiczny Bokeh
s. 42-44
Eksperymenty z filmem
1 NEGATYW
NEGATYW 2
3 NEGATYW
s. 12-18 Przegląd nowych polaroidów. s. 22-30 Aparaty marki Lomo czyli hipsterstwo.
01
s. 32-34 Stare radzieckie klasyki.
NEGATYW 4
02 TEORIA s. 35-37 Podwójna ekspozycja.
s. 38-40 Magiczny bokeh.
s. 42-44 Efekt cytryny na filmie. FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
01 SPRZĘT
02
spis treści
i
Podwรณjna ekspozycja, s. 35
5 NEGATYW
Efekt Bokeh, s. 38 NEGATYW 6
s. 45-46 Zofia Rydet - wybrane fotografie. s. 48-53 Instagramowy przegląd.
FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
03
s. 53-58 Stare zdjęcia z szafy.
04
03 INSPIRACJA
04 PRAKTYKA s. 60-65 Wyróżnione przez redakcję. s. 66-69 Wybór czytelników - czerwiec. s. 71-79 Wasze prace.
7 NEGATYW
Pismo artystyczne NEGATYW nie pierwszy raz wypełnia cały swój numer fotografią. Tym razem całą zawartość poświęcono trzem głównym tematom: fotografii inscenizowanej, cieniowi w sztuce i dużym imprezom fotograficznym, jakie w Polsce wyroiły się w ostatnich latach w niespotykanej ilości (i jakości, co ważne!) Fotografia inscenizowana przeżywała swój rozk w it w l at ach 80-tych, najpełniej ujawniła się w Czechach i na Słowacji, ale wydaje się, że obecnie następuje pewien rodzaj jej powrotu z tym, że inaczej rozkładane są akcenty. Już pierwszy artykuł autorstwa Piotra Jakuba Fereńskiego próbuje redefiniować to pojęcie.
Zainspiruj się
ma więc wiele cech zbieżnych z tym co nazywa się kompozycją. Taką fotografię, która opiera się na starannym doborze tematu, miejsca jego realizacji, wyborze odpowiednich kadrów, ustawieniu światła i poszukiwaniu przy tym wszystkim kompozycji najlepiej re-prezentującej empiryczną rzeczywistość będę tu nazywał fotografia inscenizowana”. Takie określenia jak „staranny dobór tematu”, „wybór odpowiednich kadrów” i „najlepsze re-prezentowanie rzeczywistości” wydaja się być ewidentne same przez się i to że stanowić one powinny podstawowy warunek i bazę do powstania dobrej fotografii definiować od nowa chyba nie ma sensu.
Autor zauważa więc że „inscenizacja w ramach wizualnych sztuk scenicznych jest to ogół prac twórczych zmierzających do zaprezentowania w przestrzeni publicznej jakiegoś utworu artystycznego. Chodzi więc o rezultat zestawienia określonych elementów plastycznych, takich jak kształty, faktury, kolory, proporcje w połączeniu z operowaniem światłem oraz zintegrowanie ich z ruchem (.) Inscenizator to ten który wybiera i następnie scala ze sobą wszystkie wyżej wymienione składniki przedstawienia w celu uzyskania efektu przejścia z rzeczywistości do porządku scenicznego. Inscenizacja
kontakt@negatyw.pl od redaktora
NEGATYW 8
@negatyw_magazine
Laura Magdalena Sutkowska Redaktor naczelna
listy listy listy Świat obrazu. Biorąc pod uwagę to że pisma fotograficzne właściwie zniknęły (nie ukazuje się od dawna fototapeta, pozytyw, niedawno przestał wychodzić swiat obrazu - biuletyn fotograficzny) wydanie kolejnego „fotograficznego” formatu jest projektem godnym uznania i docenienia. Ola K.
Wyjątkowe pismo. Rzadko się zdarza by jeden numer artystycznego pisma poświęcony fotografii miał tak bogatą i zróżnicowaną, mimo określenia wątków wiodących, zawartość..
Sztuka uliczna
FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
Michał O.
Napisz do nas! listy@negatyw.pl
listy
9 NEGATYW
goście joanna magdoń Grafik. Pochodzi z Dębicy, pracuje w Warszawie. Przygotowała grafiki do artykułu o obiektywach (s.90).
patryk rybak
słuchałam: Monika Brodka „Kto tam u Ciebie jest”/oglądałam: „Full house” / czytałam: „Anglik w Paryżu”
Fotograf, autor wielu kampanii reklamowych. W tym numerze zobaczysz jego zdjęcia z sesji Całość w Niczym (s.103). słuchałem: Zenon Martyniuk „Przekorny los”/oglądałem: „Na Wspólnej” / czytałem: „Pan Tadeusz”
frida
Kot. Po prostu kot. słuchałam: Miau, miau/ oglądałam: Miau / czytałam: Mrrrrr
NEGATYW 10
Redaktor Naczelna LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
ekipa
dyrektor kreatywna MIKOŁAJ BARSZCZEWSKI dyrektor artystyczny KAMIL KONDZIELSKI grafik NATALIA CYRANKIEWICZ, WERONIKA SIWIEC sekretarze redakcji BARTŁOMIEJ RĄCZKOWSKI (szef działu), JULIA PAŃK.W (sekretarz redakcji), ANNA KONIECZYŃSKA (redaktor) moda INA LEKIEWICZ (szef działu), ZUZANNA KUCZYŃSKA (stylistka), ANNA RUDNICKA (stylistka), MAGDALENA GOŁDANOWSKA (producentka sesji), PAWEŁ WYBAŃSKI (asystent) uroda MARTA RUDOWICZ (szef działu), MARIA KOWALCZYK magazyn AGNIESZKA SZTYLER (szef działu), ALEKSANDRA KISIEL kultura ANNA LUBOŃ (szef działu) fotoedycja EWA MORGUNOV korekta DOMINIK W.DZ asystentka red. nacz. BOŻENA KISZCZAK wsp.łpracownicy MAGDALENA ADASZEWSKA, MAREK BUKOWSKI, ANNA FRĄTCZAK, IZA KUNA, CATHY NHUNG, MARIA ROTKIEL strona internetowa MARTA KOWALSKA (szef działu), NATALIA KĘDRA, EWA STĘPIEŃ adres redakcji i wydawnictwa ul. Warecka 11a, 00-034 Warszawa telefony (22) 44 88 314, (22) 44 88 000 faks (22) 44 88 001 (wydawnictwo) e-mail: elle@elle.com.pl wydawca BURDA MEDIA POLSKA SP. Z O.O. zarząd JUSTYNA NAMIĘTA, CHRISTIAN FIEDLER prokurent/dyrektor fi nansowy TOMASZ DZIEKAN doradca zarządu ds. edytorskich KRYSTYNA KASZUBA dyrektor wydawniczy MICHAŁ HELMAN dyrektor marketingu, brand manager IZABELA SKONIECZNA, tel. (22) 44 88 323 dyrektor dystrybucji i prenumeraty MARIUSZ RYZNAR reklama BURDA MEDIA POLSKA SP. Z O.O. UL. WARECKA 11A WARSZAWA www.burdamedia.pl sekretariat biura reklamy tel. (22) 44 88 347, faks (22) 44 88 003 HANDLOWCY: senior account executive EWELINA DORDA, tel. (22) 44 88 488 senior account executive MAŁGORZATA PONIEWSKA, tel. (22) 44 88 495 SENIOR ADVERTISING MANAGEMENT: senior advertising manager Konrad Gacki, tel. (22) 44 88 470 senior advertising manager Małgorzata Gurbała, tel. (22) 44 88 380 senior advertising manager Agnieszka Kieszczyńska, tel. (22) 44 88 351 ONLINE SALES: online sales manager Agnieszka Sass-Szczepkowska, tel. (22) 320 19 12 online sales & traffi c manager Paweł Kopacki, tel. (22) 320 19 14 CREATIVE SALES: creative sales director Anna Zabłocka, tel. (22) 44 88 398 project manager Monika Szeroczyńska, tel. (22) 44 88 430 The ELLE trademark and logo are owned in Canada by France-Canada Editions et Publications, Inc. and in the rest of the world by Hachette Filipacchi Presse (France), each LAGARD.RE ACTIVE Group companies. ELLE is used under license from the trademark owner dział prenumeraty ul. Ostrowskiego 7, 53-238 Wrocław, tel. (71) 37 62 877, faks (71) 37 62 899, e-mail: elle_prenumerata@burda.pl Godziny pracy: 8.00–16.00, nr konta 89 1750 0009 0000 0000 0906 5277 Burda Media Polska Sp. z o.o., ul. Warecka 11a, 00-034 Warszawa Prenumeratę można r.wnież zam.wić w firmach: Ruch SA (na terenie kraju), Kolporter SA (na terenie kraju), Poczta Polska: jednostki firm właściwe dla miejsca zamieszkania (zagranica), Ruch SA: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy, 00-958 Warszawa, skr. pocztowa 12; www.ruch.pol.pl, bezpłatna infolinia: 800 120 029 druk i oprawa RR DONNELLEY, ul. Obrońc.w Modlina 11, 30-733 Krak.w przygotowanie do druku PREMEDIA RR DONNELLEY EUROPE Wydawca nadesłanych tekst.w i nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam. Wydawca ma prawo odm.wić zamieszczenia ogłoszenia i reklamy, jeżeli ich treść lub forma sąsprzeczne z charakterem pisma. ELLE jest znakiem towarowym zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym RP i został użyty za zezwoleniem czasopisma ostrzega P.T. sprzedawc.w, że sprzedaż aktualnych i archiwalnych numer.w czasopisma po cenie innej niż wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę wydawcy i skutkuje odpowiedzialnością karną i cywilną. Copyright for Polish Edition ˝ for ELLE Polska Sp. z o.o. 1994. Redakcja ELLE nie zwraca materiał.w niezam.wionych, zastrzega sobie prawo redagowania Hachette Filipacchi Presse SA France (HFP) In Canada, the trademarks
redakcja
11 NEGATYW
0 NEGATYW 12
01 sprzęt
13 NEGATYW
nowości nowości
polaroid
nasz wybór
LOMOGRAPHY DIANA F+ to najbardziej uniwersalny, średnioformatowy (na klisze 120) aparat lomograficzny dający super efekty i do którego można dokupić obiektywy, przystawkę polaroid czy konwerter na klisze 35mm.
329,00 zł NEGATYW 14
INSTAX MINI 8S to lekki aparat kompaktowy przeznaczony do fotografii natychmiastowej. Jest bardzo prosty i przyjemny w obsłudze - wystarczy wysunąć delikatnie obiektyw, nastawić tryb, nacisnąć spust migawki, a zdjęcie wielkości karty kredytowej wysunie się z górnej części korpusu.
299,00 zł
POLAROID SNAP to najmniejszy na świecie cyfrowy aparat do zdjęć natychmiastowych. Nie jest to zwykły aparat analogowy, ale w pełni cyfrowe urządzenie pozwalające na zapis zdjęć w wersji cyfrowej na zewnętrznej karcie pamięci MicroSD, umieszczanej w aparacie.
FOT. LOMOGRAPHY.COM
529,00 zł
15 NEGATYW
0 NEGATYW 16
03 inspiracja
17 NEGATYW
kultura 12.06
Wystawa jest najobszerniejszą jak dotąd prezentacją „Zapisu socjologicznego”, monumentalnego projektu fotograficznego autorstwa Zofii Rydet. Cykl ten realizowany był od 1978 roku, niemal do jej śmierci 1997 roku. Rydet rozpoczęła prace nad „Zapisem” w dość późnym wieku (mając 67 lat), już jako artystka o ustalonej renomie i pokaźnym dorobku wystawienniczym. Jej twórczość zajmowała osobną pozycję w środowisku polskich fotografów, zdominowanym wówczas przez mężczyzn. Na cykl „Zapis socjologiczny” składa się około 20 tysięcy zdjęć, wykonanych w ponad stu miejscowościach, głównie na Podhalu, Górnym Śląsku i Suwalszczyźnie. Wystawa w MSW jest próbą rekonstrukcji nigdy niezrealizowanej wystawy – z jednej strony bazującej na wskazówkach obecnych w notatkach i prywatnej korespondencji Zofii Rydet, z drugiej uwspółcześniającej jej dzieło za pomocą obecnie dostępnych technologii (zwłaszcza w przypadku nigdy niewywołanych odbitek).
NEGATYW 18
Gospodarze odwiedzanych przez Rydet domów - fotografowani za pomocą szerokokątnego obiektywu, zazwyczaj z mocnym fleszem, wydobywającym detale wnętrza - pozują na tle ściany, patrząc prosto w obiektyw. Schemat ten Rydet powtarzała przez niemal trzy dekady. Przekonana, że zgromadzone w prywatnych przestrzeniach przedmioty definiują ludzi oraz „pokazują ich psychikę”, postanowiła podjąć misji archiwizowania wnętrz polskich domów. Interesowała ją związki ludzi z przedmiotami, architekturą, a także sposób w jaki indywidualne preferencje estetyczne, poglądy polityczne i religijne manifestują się przez aranżację przestrzeni prywatnej. „Dom jest odbiciem społeczeństwa, cywilizacji i kultury, w której powstał, nie ma dwóch podobnych ludzi ani dwóch podobnych domów” – mówiła Rydet.
kalendarz
10.05 Post Ecuador Poster Bienal jest wystawą pokonkursową, na której będzie można obejrzeć około 160 plakatów artystów z całego świata. Główny konkurs oraz towarzysząca mu prezentacja odbyła się we wrzeniu 2016 roku w Quito w Ekwadorze.
12.06 Post Ecuador Poster Bienal jest wystawą pokonkursową, na której będzie można obejrzeć około 160 plakatów artystów z całego świata. Główny konkurs oraz towarzysząca mu prezentacja odbyła się we wrzeniu 2016 roku w Quito w Ekwadorze.
26.06 Post Ecuador Poster Bienal jest wystawą pokonkursową, na której będzie można obejrzeć około 160 plakatów artystów z całego świata. Główny konkurs oraz towarzysząca mu prezentacja odbyła się we wrzeniu 2016 roku w Quito w Ekwadorze.
19 NEGATYW
podwรณj podwรณj ekspo ekspozy NEGATYW 20
ójna jna ozycja ycja Zdradzamy jak zrobić abstrakcyjne portrety wykorzystując podwójną ekspozycję.
21 NEGATYW
D
la wielu fotografów zrobienie zdjęcia kończy się po ułamku sekundy, wymaganym do naświetlenia filmu. Dla fotografów lubiących eksperymentowanie i doświadczonych amatorów prawdziwa twórczość może zacząć się dopiero wtedy! Dlaczego nie naświetlić dodatkowego motywu na tej samej klatce filmu? Bardzo interesujące montaże mogą powstawać również później. Wielokrotne ekspozycje można tworzyć zarówno w indywidualnych sekwencjach, jak i z czasowym opóźnieniem. Uzyskane efekty mogą być nierzeczywiste, surrealistyczne, a czasem bajkowe. Metodę wielokrotnego naświetlania należy jednak stosować z rozwagą.
NEGATYW 22
Paryż - Podwójna ekspozycja, 2015
23 NEGATYW
NEGATYW 24
Istniej kilka technik, pozwalających osiągnąć cel, zależnie od rodzaju aparatu i zamierzonego efektu. Rozróżnienie między ekspozycją podwójną a wielokrotną wynika z faktu, że to drugie może składać się z teoretycznie nieskończonej ilości pojedynczych obrazów.
„Uzyskane efekty mogą być nierzeczywiste,”
Martwa natura - Podwójna ekspozycja 2016
FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
Odpowiedni aparat ułatwia zadanie. Ci z Was, którzy posiadają aparat wyposażony w funkcję wielokrotnej ekspozycji, mają ułatwioną pracę. Poszczególne naświetlenia są precyzyjnie koordynowane ze względu na paremetry ekspozycji i uproszczone jest odpowiednie ustawienie całego obrazu. Film nie jest przesuwany.
25 NEGATYW
„Powodzenie tej metody zależy w dużym stopniu od typu aparatu.” Procedura ta może być powtarzana tak często, jak tylko chcecie. Po ostatnim naświetleniu, film zostanie normalnie przesunięty. Każdy może stworzyć nawet efekt pseudostroboskopowy, gdzie dynamiczna scena zapisywana jest w pojedynczej sekwencji obrazów.
NEGATYW 26
Pamiętaj o wciśnięciu przycisku wielokrotnego naświetlania przed zrobieniem pierwszego zdjęcia. Aparaty, które nie są wyposażone w funkcje wielokrotnego naświetlania także mogą być wykorzystywane do tych eksperymentów. Wszystko, co trzeba zrobić, to „obejść” funkcje aparatu. W tym celu, najpierw napnij film przy użyciu dźwigni do przewijania. Następnie naciśnij przycisk cofania, który zazwyczaj znajduje się na spodzie aparatu. Ostrożnie uruchom migawkę. Jednocześnie, delikatnie przytrzymaj dźwignię przewijania i jeszcze raz przytrzymaj przycisk cofania. Jeśli chcesz, możesz powtórzyć tą procedurę kilkukrotnie. Następnie możesz normalnie przesunąć film do przodu. Przycisk zwalniający migawkę znów wyskoczy do góry. Upewnij się, że zamknąłeś migawkę i zrób puste ujęcie (z przykrywką zasłaniającą obiektyw!). Następna klatka zostanie ustawiona w odpowiedniej pozycji i uniknie się nałożenia zdjęć. Licznik klatek nie będzie już pokazywał rzeczywistej liczby naświetleń. Powodzenie tej metody zależy w dużym stopniu od typu aparatu. W związku z tym powinieneś wziąć ze sobą próbną rolkę filmu.
FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
W aparatach wyposażonych w funkcje wielokrotnej ekspozycji przełącznik znajduje się zazwyczaj na górze, w łatwo dostępnym miejscu. Wciśnięty, po pierwszym naświetleniu wyłącza mechanizm przesuwu filmu i zatrzymuje licznik klatek. W tym momencie, przy dalszym wykonywaniu zdjęć uruchomiana zostaje jedynie migawka.
Wenecja - Podwรณjna ekspozycja, 2015
27 NEGATYW
przepisy przepisy 01 składniki:
przygotowanie:
• szklanka
Najpierw napełnij szklankę gorącą wodą.
• gorąca woda
Następnie zanurz film w wodzie i dodaj sok z cytryny.
• sok z cytryny
Odstawiaw na dwie godziny.
• rolka filmu
Po upływie czasu wysusz film. Istnieją dwa sposoby na zrobienie tego. Najprostszym, ale najdłuższym jest pozostawienie filmu do wyschnięcia. Średnio trwa kilka tygodni. Alternatywnie, w celu szybszego wysuszenia, wyjmij film z rolki. W takim przypadku cały proces powinien być przeprowadzony w całkowitej ciemności inaczej jest ryzyko przepalenia filmu. Kiedy film będzie suchy nawiń go ponownie. Niezależnie od metody suszenia, efekty będą takie same.
NEGATYW 28
FOT. LOMOGRAPHY.COM
Film jest teraz gotowy do użycia!
y
Zdjęcia na filmie z ekperymentu
29 NEGATYW
magiczny bokeh Jak termin „bokeh” trafił na fotograficzne salony, i co właściwie oznacza?
Efekt Bokeh
P NEGATYW 30
rzysłona w aparacie fotograficznym (także cyfrowym) to część obiektywu, która reguluje ilość światła, jaka wpada na materiał światłoczuły, czyli w wypadku fotografii cyfrowej – matrycę, poprzez zmniejszenie lub zwiększenie otworu przez który wpada światło. Jest to bardzo istotny element każdego obiektywu – dzięki przysłonie nie tylko kontrolujemy ilość światła, jaka wpada na matrycę, ale także mamy kontrolę na głębią ostrości. Dzisiaj opowiemy Wam właśnie o przysłonie – od strony technicznej, teoretycznej, a także jaki wpływ ma wartość przysłony na zdjęcia w praktyce, czyli o efekcie rozmycia tła na zdjęciach (bokeh) i głębi ostrości. Głębia ostrości, w telegraficznym skrócie, to przestrzeń przed obiektywem w której fotografowane obiekty są ostre. Wszystko, co znajduje się poza nią jest rozmyte (mniej lub bar-
y Jak ustawić przysłonę?
FOT. LAURA MAGDALENA SUTKOWSKA
Ilustracja pokazuje wartości przysłony oraz wielkość otworu, przez które wpada światło na film.
dziej). Poniższe zdjęcia prezentują zdjęcia kolejno z małą głębią ostrości oraz z dużą głębią ostrości. Naszym zdaniem głębię ostrości i wpływ przysłony na nią można w prosty sposób zobrazować stosując porównanie do ściany. Wyobraźcie sobie, że głębia ostrości to ściana o pewnej grubości, która znajduje się przed obiektywem i jest równoległa do naszej matrycy. Wszystko, co znajduje się w tej wirtualnej ścianie na zdjęciu będzie ostre, a wszystko co poza nią – odpowiednio rozmyte. Zmieniając wartość przysłony regulujemy grubość tej ściany i w ten sposób możemy zmniejszyć, bądź zwiększyć ilość ostrych elementów na zdjęciu. Jak uzyskać efekt bokeh? W zasadzie to temat na oddzielny artykuł,
jednak skoro mówimy w tekście o przysłonie, a ma ona znaczny wpływ na efekt rozmycia tła na zdjęciu to powiemy w skrócie – im mniejsza wartość przysłony (np. f/2.8, f/1.4) tym głębia ostrości będzie mniejsza, a nasze tło bardziej rozmyte. Niskich wartości przysłony bardzo często używa się w fotografii portretowej, właśnie ze względu na możliwość uzyskania efektu rozmytego tła. Przesłona to bardzo ważny element, jeżeli chcemy uzyskać piękny bokeh, jednak nie jest to jedyny parametr – o tym w napiszemy w oddzielnym artykule.
31 NEGATYW
ciekawostk ciekawostki 01
Wywołuj zdjęcia, zaoszczędzisz
02
Kiedyś ludzie byli smutni?
Koszt zamówienia jednej typowej odbitki 10 x 15 cm to około 50 gr. Odzyskanie skasowanych danych z dysku/nośnika to koszt, który w niektórych przypadkach może przekroczyć nawet 1000 zł, przy czym nie ma żadnej gwarancji na odzyskanie plików. Co ciekawe za bezpieczną kopię danych większość z nas uważa płyty CD. To wielki błąd, ponieważ trwałość przeciętnej płyty nagrywanej w domu nie przekracza dziesięciu lat. Dobrej jakości odbitka na papierze fotograficznym powinna wytrzymać w domowych warunkach około 100 lat.
Mięśnie twarzy naturalnie rozluźniają się już po kilku sekundach uśmiechu, dlatego na fotografii naświetlanej nawet przez 15 sekund uśmiechnięta twarz byłaby zamazana. Zdecydowanie najlepszym sposobem dla otrzymania poprawnych warunków do naświetlania było rozluźnienie mięśni twarzy. Niektórzy fotografowie mieli na wyposażeniu specjalne stelaże, na których osoba fotografowana opierała głowę i ręce, żeby zminimalizować ruchy w trakcie robienia zdjęcia.
NEGATYW 32
Warszawa, 1990
03
Płyn do mycia naczyń w służbie
Wiele ze starych zdjęć jakie masz w domu było płukanych płynem do mycia naczyć Ludwik. Właściwie niewiele się zmieniło. Nadal w procesach wykonywanych ręcznie często płucze się zdjęcia w roztworze płynu do mycia naczyń. Służy on zmiękczeniu wody, tak by na fotografiach (i naczyniach) nie pozostawały białe zacieki z wapnia.
ki
33 NEGATYW