Ius Novum 3/2021
PR Z EGL ĄD UC H WAŁ I Z BY K A R N EJ SĄDU NAJ W YŻSZ EGO W Z A K RESI E PR AWA K A R N EGO M AT ER I ALN EGO I PROC ESOW EGO Z A 2020 ROK R Y S Z A R D A. S T E F A Ń S K I* DOI: 10.26399/iusnovum.v15.3.2021.24/r.a.stefanski
KODEKS KARNY 1. FAŁSZYWE ZEZNANIA (ART. 233 § 1A K.K.) Ustawą z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw1 dokonano istotnych zmian art. 233 k.k., typizującego przestępstwo fałszywych zeznań. Polegają one na zaostrzeniu ustawowego zagrożenia za występek fałszywych zeznań określony w art. 233 § 1 k.k., przewidując zagrożenia karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, dodaniu do art. 233 k.k. § 1a typizującego uprzywilejowany typ występku fałszywych zeznań, ze względu na działanie sprawcy z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym, oraz zmianie § 3 ograniczającego niepodleganie karze za czyn określony w § 1a do sprawcy, który składa fałszywe zeznanie, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania. Wydawać by się mogło, że dodanie § 1a do art. 233 k.k. i zmiana jego § 3 doprowadziły do tego, iż świadek, niezależnie od tego, czy powinien uzyskać w danej sprawie status podejrzanego, ma prawo jedynie do milczenia, a nie może zaś, pod rygorem odpowiedzialności karnej, składać fałszywych zeznań2. W doktrynie jest wyrażony pogląd, że świadek podlega odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, nawet jeśli jest sprawcą czynu, którego dotyczy dane lub inne
* prof. dr hab., Kierownik Katedry Prawa Karnego Wydziału Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego w Warszawie, e-mail: ryszard.stefanski@lazarski.pl, ORCID: 0000-0003-0995-9499 1 Dz.U. z 2016 r., poz. 437 ze zm. 2 A. Jezusek, Glosa do postanowienia SN z dnia 15 stycznia 2020 r., I KZP 10/19, „Prokuratura i Prawo” 2021, nr 1, s. 123.