bewustzijn van schijn

tekeningen, schilderingen en ruimtelijke werken Marjolijn van den Assem tekst Florette Dijkstra

Een brief die Friedrich Hölderlin als reisverslag aan een vriend schreef, werd door Marjolijn van den Assem 350 keer met een kroontjespen overgeschreven. Ze keek met hem mee naar het landschap zoals hij het beschrijft en leefde zich in in de oproep waarmee hij zijn brief besluit: ‘Schrijf me toch snel. Ik heb je zuivere tonen nodig. De ziel die heerst onder vrienden, het ontstaan van gedachten in gesprek en brief zijn voor kunstenaars onontbeerlijk.’

Marjolijn van den Assem schrijft in haar voorwoord: ‘Zo werd ik me er opnieuw van bewust dat de woorden zich vormen uit de gemoedstoestand. De beweging van de stap, het op- en neerkijken, de kleuren van de lucht, de geur van de storm, de zich buigende bomen, dat alles beïnvloedt de vorm waarin gedachten worden gegoten.

Bij de 325ste overschrijving infiltreerde ongewild een Nietzsche-citaat in Hölderlins tekst: “er is iets ongestilds, iets onstilbaars in mij, dat zich wil laten horen.” De essentie van het kunstenaarschap. Dat leidde me terug naar twee aforismen van Friedrich Nietzsche in zijn boek De vrolijke wetenschap: ‘Het bewustzijn van de schijn’ en ‘Onze uiteindelijke dankbaarheid jegens de kunst.’

Het uitdiepen en beeldend doorgronden van deze twee stellingen hebben me in de richting gevoerd van het schouwspel. Het bezien van het dagelijks leven vol plichtplegingen, conventies en richtlijnen.’

Nederlands-, Engels-, Duits- en Franstalig

formaat 240,5 x 320,5 mm omvang 288 pagina’s hardcover ontwerp Lecturis verschijnt september NUR 646 ISBN 978-94-6226-399-4 € 42,50 Marjolijn van den Assem (Rotterdam 1947) ontving in 2019 de Hendrik Chabotprijs voor haar hele oeuvre. Haar tekeningen, schilderijen en ruimtelijke werken bevinden zich in de collecties van vele Nederlandse musea, waaronder het Rijksmuseum en tevens in bedrijfs- en particuliere collecties. In 2021 zal de solotentoonstelling ‘bewustzijn van schijn’ plaatsvinden bij TENT Rotterdam, platform voor hedendaagse kunst.

Eerder verschenen boeken van Marjolijn van den Assem: Seelenbriefe (2007) Sgelare (2010) de taal van de dooiwind (2014).