5 minute read
Kunst kleurt de stad
Volop cultuur op het Berlijnplein
De gemeente geeft geld aan culturele organisaties die van Utrecht een aantrekkelijke cultuurstad maken. Alle culturele organisaties uit de stad, zoals musea, podia, wijkcultuurhuizen, festivals, stichtingen en verenigingen, hadden tot 31 januari 2024 de mogelijkheid om hun plannen voor de periode 2025-2028 in te leveren.
Het gaat om grote, bekende organisaties zoals het Centraal Museum en TivoliVredenburg maar ook om kleinere en nieuwe initiatieven. Zo ook de culturele partijen die op het Berlijnplein actief zijn: RAUM, het NUT en de dansgezelschappen IRC, 155 en SHIFFT.
Een onafhankelijke adviescommissie, met ruim 30 experts, gaat al deze plannen lezen en beoordelen of deze aansluiten bij de aanpak en doelen die de gemeenteraad heeft beschreven in de cultuurnota. Elke vier jaar stelt de gemeenteraad de cultuurnota vast, waarin staat wat belangrijk is voor het cultuurbeleid voor de komende jaren. “Deze volgende periode staat een solidaire, eigenzinnige en uitnodigende cultuursector centraal. Maar de commissie kijkt bijvoorbeeld ook nadrukkelijk naar de maatschappelijke impact van cultuur en de spreiding van het aanbod over de stad. Cultuur is er namelijk voor alle Utrechters.
Ook voor de mensen die weinig te besteden hebben, minder mobiel zijn of om andere redenen iets moeten overwinnen voor cultuurbezoek”, aldus Raymond van de Wiel, Projectmanager afdeling Culturele Zaken.
Raymond vertelt dat deze periode altijd spannend is voor culturele instellingen, want het budget is beperkt, wat betekent dat niet alle organisaties het geld krijgen dat ze voor hun plannen nodig hebben. “De commissie moet scherpe keuzes maken. Sommigen krijgen minder dan ze hoopten, en anderen vallen zelfs helemaal buiten de boot. Maar hierdoor ontstaat juist ook weer ruimte voor nieuwe culturele initiatieven. Op deze manier bouwen we aan een levendige culturele sector die aansluit bij de wensen van de inwoners van Utrecht.”
Op het Berlijnplein was de drukte de eerste weken van het jaar duidelijk merkbaar. Het inleveren van de plannen en de strakke deadline die daaraan hangt is voor culturele partijen een cruciaal moment. Voor de organisaties op het Berlijnplein misschien wel een beetje extra druk, want er wordt ook hard gewerkt aan de plannen voor de nieuwbouw die straks op het plein komt. Alle pleingenoten ontwerpen mee aan hun eigen plek in de nieuwe gebouwen en dus aan hun toekomst.
“We hopen de deuren te openen”
Onder de pleingenoten zitten ook drie dansgezelschappen. “Over een paar jaar hopen we op het Berlijnplein de deuren te openen van een echt danshuis.” Inge Koks is coördinator van het Danshuis Utrecht. “In dit huis, gestut door de Utrechtse dansgezelschappen IRC, 155 en SHIFFT, kunnen (jonge) dansers en choreografen werken, zijn er residenties voor makers om hun dansideeën te onderzoeken, zijn er straks leuke workshops voor dansliefhebbers én profs, en kunnen jonge Leidsche Rijners hun ouders uitnodigen om voorstellingen voor jong en oud te zien. Wie weet is er ook nog af en toe een vet dansfeestje voor de andere leeftijdscategorieën!”
Volgens Inge werken Danshuis Berlijnplein, IRC, 155 en SHIFFT hard aan deze plannen. “Afgelopen januari was een belangrijk tussentijds moment dat de gezelschappen hun plannen hebben ingediend bij de gemeente Utrecht. Als ‘founders’ zijn hun activiteiten de basis waarop het Danshuis verder kan ontwikkelen. In juni weten we de uitslag. Spannend!”
shifftutrecht.nl | eenvijfvijf.nl | ircompany.nl
Elke keuze is belangrijk
“Zo’n meerjarenplan bedenken en opschrijven is een enorme klus.” Neeltje van Balkom is hoofd marketing en partnerships bij het NUT (Nieuw Utrechts Toneel). “Ik vind het ook een heel erg leuke klus; het is een aanleiding om goed naar je gezelschap en je producties te kijken en met elkaar te benoemen wat daaraan van waarde is en waarom. En een aanleiding om te dromen en wilde ideeën te verzinnen. Het plan moet natuurlijk realistisch zijn, dus die ideeën belanden in een soort trechter: wat behouden we, hoe ontwikkelen we onszelf, waar zit de groei en wat stoten we af, alles komt voorbij en elke keuze is belangrijk. Dat is het ook echt, want van deze aanvraag hangt het voortbestaan van het gezelschap af. Dat gewicht ervaar ik tijdens het schrijven af en toe wel, maar niet continu.” Neeltje vertelt dat terwijl ze het plan schreef met Jannet van Lange (zakelijk leider) en Greg Nottrot (artistiek leider), het reguliere programma van het NUT gewoon doorging. “Dat vraagt dus een extra inspanning van de schrijvers van het plan. Na een dag op kantoor kruipen we ’s avonds achter de thuiswerkplekken om meters te maken voor de aanvraag. En gelukkig zijn er meer NUTters, die zoveel mogelijk gaatjes dichtlopen die wij tijdens dit schrijfproces misschien laten vallen.”
En wat er gebeurt als ze deze zomer te horen krijgen dat ze vanaf 2025 geen subsidie meer krijgen? “Dan houdt het NUT waarschijnlijk op te bestaan. Dat is super eng natuurlijk, maar dat is nu eenmaal de realiteit van onze sector. We hebben alles ingezet op dat ene – wat ons betreft heel goede – plan. De dood of de gladiolen, streven of sterven, NUT of not!”
Berlijnpleinutrecht.nl
