Aanbieding najaar 2014 nf def by Uitgeverij Lemniscaat

Non-fictie     najaar  Tim de Mey • Hans Achterhuis & Nico Koning Marc Van den Bossche • Rita Verschuur • Jos de Mul

Geachte boekverkoper, Wij zijn bezig boekverkopers in Nederland en Vlaanderen uit te nodigen Vrienden van de Filosofie te worden. Boekverkopers die, net als wij, van mening zijn dat het filosofieboek een mooie toekomst heeft. ‘Wat houdt dat netwerk in?’ is een veel gestelde vraag. Mijn antwoord is: ‘Wat wij er samen van maken.’ Als Vriend van de Filosofie ontwikkelt u niet alleen een bloeiende relatie met alle filosofie-uitgeverijen, maar met het hele veld van in filosofie geïnteresseerde particulieren en aanbieders van filosofische activiteiten: opleidingen, cursussen, reizen, festivals, lezingen en debatten, noem maar op. Bij de Internationale School voor Wijsbegeerte is de website i-Filosofie.nl in ontwikkeling waar de grote filosofie-uitgevers aan meewerken. Het is een portal naar het aanbod van uitgevers en boekhandels, opleidingen en cursussen, filosofische reizen en excursies, tijdschriften en kranten die aandacht besteden aan filosofie, etc. Via deze site wordt iedere klant die een boek wil kopen, rechtstreeks

Foto: Doortje Stellwagen

doorgestuurd naar de dichtstbijzijnde boekhandel die behoort tot de Vrienden van de Filosofie, dat wil zeggen: naar u! Vanaf oktober verschijnt in een oplage van 35.000 de gedrukte iFilosofiekrant die een overzicht biedt van het filosofie-aanbod in Nederland en Vlaanderen. Daarnaast verschijnt er zes keer per jaar een digitale krant. De gedrukte krant gaat naar 16.000 leden van de ISVW en wordt bovendien actief verspreid door alle Vrienden van de Filosofie. Ook door u. Als boekhandelaar kunt u er zelf voor zorgen dat de krant terechtkomt bij de filosofische podia, opleidingen en cursussen in uw omgeving. Wilt u ook Vriend van de Filosofie worden? Meld u dan aan bij Thomas Heij: ifilosofie@isvw.nl.

Jean Christophe Boele van Hensbroek

Wilt u op de hoogte blijven van actuele informatie en speciale acties? Schrijft u zich dan in voor onze maandelijkse boekhandelsnieuwsbrief. U kunt zich aanmelden via verkoop@lemniscaat.nl of bij onze vertegenwoordigers op de beurs.

Verschijnt voorafgaand aan de Vredesweek met als thema: ‘Wapen je met vrede’

PROMOTI E

Lancering op 17 september tijdens MasterPeace Great Minds Meeting voor 400 mensen uit bedrijfsleven, overheid en NGO’s

Optreden op 24 september in Nacht van de Vrede (PAX)

Lezing aan Universiteit van Amsterdam op 9 oktober

Girardlezing aan Vrije Universiteit op 14 november

Menno Simonslezing in Leeuwarden op 1 november

Optreden in Antwerpen op 6 november

Mensenrechtenlezing in Enschede op 10 december

HAN S AC HTE R H U I S & N I C O KO N I N G

De kunst van het vreedzaam vechten Een samenleving zonder conflicten is niet alleen

Beschaving moet je leren. Wie beschaafd is,

ondenkbaar, maar ook onwenselijk. Botsingen van

gaat de strijd niet uit de weg, houdt zich aan de

tegengestelde meningen en belangen zijn geen

spelregels en kan verlies incasseren. Het leren van

noodzakelijk kwaad, maar juist een groot goed in

die vermogens vergt opvoeding en oefening in vele

een open samenleving. De vraag is alleen: hoe gaan

generaties, maar het levert dan ook heel wat op: het

we met deze confrontaties om en welke middelen

kan zowel vrede als welvaart genereren.

zetten we in? Of anders gezegd: hoe gaan we voluit het conflict aan en zorgen we er tegelijkertijd voor

Eerder schreef Hans Achterhuis het standaardwerk

dat het niet uit de hand loopt?

Met alle geweld dat goed werd ontvangen in de pers:

De kunst van het vreedzaam vechten is een rijke Foto © Lemniscaat

en erudiete zoektocht naar de bronnen van geweldbeteugeling, uiteenlopend van het Gilgamesj-epos

[…]

De filosoof Hans Achterhuis (1942) was Denker des Vaderlands

tot de klassieke oudheid en de joods-christelijke

‘Monumentale studie van een monumentaal filosoof.’

‘Nooit eerder in de geschiedenis zaten de levens van mensen zo

van 2011 tot 2013. Zijn magnum opus Met alle geweld werd in 2009

traditie. Dit boek gaat over vechten met woorden

– Peter Giesen in de Volkskrant

vol met conflicten. We moeten voortdurend ons mannetje staan,

onderscheiden met de Socrates Wisselbeker voor het beste, meest

in rechtsgedingen, onderhandelen op markten, pu-

of ons vrouwtje – op straat, op het werk, in winkels en zelfs thuis.

prikkelende filosofieboek van het jaar. Twee jaar later won hij

blieke discussies in politiek en wetenschap, geregu-

‘Diepgaand en tegelijkertijd breedvoerig.’

Het gekke is: ondanks al die confrontaties vloeit er maar zelden

nogmaals de beker, ditmaal voor De utopie van de vrije markt.

leerde confrontaties in sportwedstrijden en verbale

– Marnix Verplancke in De Morgen

bloed. Nooit eerder zelfs was een beschaving zo effectief in het

Nico Koning (1950) is andragoloog. Hij doceert filosofie en ethiek

conflicten in gezinnen.

bewaren van vrede. Hoe lukt ons dat, wat is het geheim?

aan de Hogeschool van Amsterdam en economie en filosofie in het

‘Verdient grote bewondering.’

Daarnaar zijn we in dit boek op zoek.’

volwassenenonderwijs.

– Hans Dijkhuis in Trouw

– Hans Achterhuis en Nico Koning

www.hansachterhuis.nl 5

TIM DE MEY

‘Zal de zon ook morgen weer opkomen? Helemaal zeker is dat niet.’ – Tim De Mey (vrij naar David Hume)

TIM DE MEY

PROMOTI E

H E T VOOR D E E L VAN D E TW I J F E L

Lancering op ICLON-onderwijsdag in

Symposia in Gent en Rotterdam

Leiden, 14 november -

Samenwerking met Vereniging Filosofiedocenten, www.vfvo.nl

Tim De Mey (1973) is docent theoretische filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en gastprofessor geschiedenis van de wijsbegeerte aan de Universiteit

L E M N I S C A AT

Optreden in talkshow Studio Erasmus

VWO -examenboek

van 2015 tot 2019

Gent. Hij studeerde wijsbegeerte in Gent en logica, wetenschapsfilosofie en wetenschapsgeschiedenis in Helsinki. Zijn onderzoek spitst zich toe op de rol van verbeelding en creativiteit, zowel in het dagelijks leven als in wetenschap, kunst en filosofie. Het voordeel van

TIM DE MEY

Het voordeel van de twijfel

de twijfel is zijn debuut. www.timdemey.be

Rijk geïllustreerd

[…]

Stel dat je naar de dierentuin gaat en achter een

‘We mogen onszelf een schouderklopje geven:

omheining een aantal paardachtige dieren met

Zo zijn er voor alles wat we menen te weten, alternatieve verklaringen te bedenken die onze

eigenlijk is het een groot wonder dat er in het

zwarte en witte strepen ziet staan. Je kijkt naar het

zekerheden doen afbrokkelen of zelfs regelrecht

universum minstens één diersoort rondloopt, te weten

bijhorende bordje dat je vermoeden bevestigt dat

ondermijnen. Of zou er toch nog een uitweg zijn,

de mens, die dat universum tot op zekere hoogte kent

het zebra’s zijn. Duidelijk toch?

een manier om echt te weten dat de dingen zijn

en begrijpt. Maar die diersoort heeft meteen ook af te rekenen met een filosofisch probleem van formaat:

Nou, niet helemaal. Het zou zomaar kunnen dat het geen zebra’s zijn, maar beschilderde ezels. Als je

zoals ze zich aan ons voordoen? Het voordeel van de twijfel is rijk aan tot de ver-

hoe meer we nadenken over wat we weten en wat er

denkt dat zoiets enkel logisch mogelijk is, maar niet

beelding sprekende gedachte-experimenten uit de

bestaat, hoe onzekerder we worden. Alles wat we

echt, dan moet je maar eens kijken naar het vol-

traditie van het scepticisme. Vriendelijk maar door-

denken te weten, kan in vraag gesteld worden. Sterker

gende nieuwsbericht uit : ‘In een Palestijnse

tastend gidst Tim De Mey de lezer naar de grote

nog, onze twijfels zijn zo groot, breed en diep dat we in

zoo zijn twee zebra’s van de honger gestorven. De

vragen van alle filosofische domeinen: metafysica,

alle ernst kunnen betwijfelen of andere mensen (en

zoo had geen geld meer om nieuwe zebra’s te

epistemologie, cognitie- en bewustzijnsfilosofie,

dieren) bewustzijn hebben. Zelfs of er überhaupt een

kopen en daarom schilderden de verzorgers enkele

taalfilosofie en wetenschapsfilosofie. Een ontrege-

buitenwereld bestaat, blijkt na enige reflectie nog

ezels zwart-wit.’

lend boek.

maar de vraag.’ – Tim De Mey

Zo’n bericht illustreert, tegen de achtergrond van de schrijnende armoede van de Palestijnen, dat het wel degelijk mogelijk is dat de dieren achter de omheining beschilderde ezels zijn.

Foto © Lemniscaat

‘Ik ben niet alleen. Ik ben met twee. Ik noem dat spiritualiteit. Mijn lichaam gonst ervan.’ – Marc Van den Bossche PROMOTI E

Marc Van den Bossche (1960) is de schrijver van Wielrennen (2005) en Sport als levenskunst (2010). Hij is hoofddocent filosofie aan de Vrije Universiteit Brussel

Leesexemplaren op de beurzen

Lezingen over rouw en sport

Lezersaanbieding in Sporta Magazine

Aandacht in lifestyle magazines

M A R C VA N D E N B O S S C H E

Leven na de dood

en schrijft over filosofie en sport voor bladen als Sporta Magazine, Filosofie Magazine en Trouw.

[…]

Dagboek van een rouwproces Begin augustus  voltooide Marc Van den

[…]

Bossche het manuscript van zijn boek Sport als

‘Na alle verdriet, radeloosheid, boosheid soms, na het

‘Ik ben jaloers op de fietsende filosoof Marc

levenskunst. De dag daarna kwam het nieuws dat

verwerken dat nooit af zal zijn, wil ik het nu over iets

Van den Bossche. Zoals die zijn duursport-

zijn geliefde Hilde kanker had en niet meer zou

anders hebben. Ik wil vertellen over vreugde en geluk.

verslaving integreert in een filosofische

genezen. Teksten die hij nadien schreef, behande-

Over aanwezigheid die voor niets zal wijken. Zelfs niet

dienstbaarheid, die ook nog eens lijkt uit te

len deze harde confrontatie met onze eindigheid.

voor de dood. Ik wil vertellen over de schoonheid van

monden in een wereldverbeterend pragma-

Tijdens het laatste levensjaar van zijn geliefde en in

een laatste levensjaar en over het voorrecht om dat

tisme, is ongekend.’

de periode na haar overlijden trachtte hij hiermee

zeer intens en zeer intiem te mogen meemaken. Over

– Peter Winnen in De Groene Amsterdammer

in het reine te komen.

de liefde voor een vrouw die niet meer zal genezen. De

Leven na de dood is het dagboek van een rouw-

tederheid die een wegkwijnend lichaam oproept. Het

[…]

proces, een verhaal over vallen en weer opstaan en

idee in zekere zin samen te sterven. Het idee dat er op

‘Euforie, koppige vreugde droeg mij. Elke pe-

soms opnieuw vallen. Gedragen door de herinne-

een bepaalde manier een leven is na de dood. Een

daalslag was een symbool voor het verder gaan,

ring aan de energieke vrouw die Hilde was en door

voort-leven.’

zoals Hilde dat wou. En natuurlijk – ik geef het

haar uitdrukkelijke vraag niet te blijven stilstaan na

– Marc Van den Bossche

toe – was er ook het fiere gevoel dit nog te kun-

haar dood, zocht Van den Bossche naar een manier

nen, het opnieuw te kunnen. Jij hebt mij hier-

van leven die zijn geliefde bleef huldigen en haar

heen gedragen, Hilde. Ploegmaat. Kopvrouw.

liet voortleven in zijn manier van denken en han-

Mentor. Coach. Trainer. Dank je.’

Een kwetsbaar en krachtig verhaal van de zoektocht naar genezing Rita Verschuur

Rita Verschuur (1935) maakte in de jaren zeventig

Met wortel en tak

en tachtig furore als kinderboekenschrijver onder de

PROMOTI E

naam Rita Törnqvist. Ze vertaalde daarnaast veel boeken van Astrid Lindgren in het Nederlands. Later

lemniscaat

Leesexemplaren op de beurzen

Aandacht in lifestyle magazines

ging ze voor volwassenen schrijven: zo verschenen bij Cossee haar autobiografische romans Het geheim van mijn moeder en De tweede moeder en de ode aan Simeon ten Holt, Over Simeon. Met wortel en tak is haar eerste boek bij Lemniscaat.

R I TA V E R S C H U U R

Met wortel en tak Verslag van een jaar

[…]

Net als ze denkt dat ze in de veilige zone is – niet

huid van de lezer. Het doet pijn, het is kwetsbaar,

‘Het gekke is dat we het woord kanker in samenstel-

meer opgeroepen voor een mammografie, want

het is prachtig beschreven… Het is een boek dat

lingen voortdurend zonder blikken of blozen gebrui-

‘boven de  ga je dood aan andere kwalen’ – ont-

iedereen zou moeten lezen – omdat iedereen,

ken. Weliswaar in overdrachtelijke zin, maar toch.

dekt Rita Verschuur een knobbeltje in haar borst.

direct of zijdelings, eens in zijn leven met deze wild

Hou nou eindelijk eens op met dat gekanker! Dat idee

Even lijkt het niets, maar dan komt het onverbid-

om zich heen grijpende ziekte te maken krijgt.

zit er bij hem ingekankerd. Ben je nu eindelijk uitge-

delijke oordeel: ‘Ik krijg het hoogste waarschijnlijk-

kankerd?

heidscijfer. Een vijf.’

[…]

In kleine, sterke en ontroerende hoofdstukken –

‘Eén keer noem ik mijn eigen ziekte bij de naam.

elke passage een verhaal op zich – vertelt Rita Ver-

Dat is als een goede vriend bij het binnenkomen

woord dat zo diep in de taal is doorgedrongen dat we

schuur over de weg die ze gaat vanaf het moment

tegen me zegt: “Goh, wat ben jij mager.”

ver zijn afgewaald van de oorspronkelijke betekenis.

dat de bliksem van Ka haar leven treft, en de on-

De pest is uitgeroeid. De medische wetenschap staat

mogelijke keuzes die ze moet maken. Welke thera-

een vloek. Het staat voor dood en verderf. Ik vind

niet stil. Maar de macht van de taal over de materie

pie ondergaat ze wel, wat accepteert ze niet? Wat is

het zelfs onaangenaam dat woord hier voluit op te

evenmin.

het verschil tussen  en  procent? Met wie kan

schrijven en neem genoegen met het veel minder

Het is net als met de pest. Pesten, pesterijen, pestkop, pesthekel, pesthaard, pestkruid, pestvogel. Een

“Dat komt door de kanker,” zeg ik. Het klinkt als

ze delen dat alle zekerheden onder haar bestaan

beladen Ka. Dat is gewoon het geluid van een kraai,

noeg blijven kankeren? Het woord raakt ingeburgerd,

worden uitgeslagen, terwijl ze nu, meer dan ooit,

en een meisjesnaam. Wel een bazige tante, een bij-

verliest zijn lading, en daarmee verwatert ook de de

op haar intuïtie wil kunnen vertrouwen?

dehante ka, zo een die zich niet gauw in een hoekje

Zou het met de kanker ook zo gaan als we maar ge-

ziekte zelf, wordt in één adem genoemd met griep,

Juist door de lichtheid van de teksten en de rela-

laat drukken. Maar ik ben ook niet van gisteren.’

verkoudheid. En smelt weg. Is dat wat bedoeld wordt

tiverende humor die de zwaarte van het onderwerp

met magisch denken?’

te verteren maakt, kruipt Met wortel en tak onder de

Foto © Pepijn de Waard

JOS DE MUL

[…]

‘Gloedvol pleidooi voor een tragisch levensbesef.’ – Arnold Heumakers in NRC Boeken

DE DOMESTICATIE VAN HET NOODLOT

‘De krankzinnige professor en nuchtere wetenschapper wisselen elkaar voortdurend af. Jos de Mul weet

LEMNISCAAT

idioot veel.’ – Carel Peeters over Kunstmatig van nature in Vrij Nederland

[…] ‘Grote eruditie en lucide kijk op veranderingen in de

PROMOTI E

hedendaagse cultuur.’

Diverse mediaoptredens (onder meer in

– Marc Van den Bossche over Cyberspace Odyssee

EenVandaag) naar aanleiding van de tragedie

in Standaard der Letteren

met de MH17 -

Gezamenlijk optreden van Jos de Mul en Paul Frissen, schrijver van De fatale staat, aan de Erasmus Universiteit Rotterdam

Jos de Mul (1956) is hoogleraar Filosofie van Mens

en Cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Succesvol boek, nu al gepubliceerd in het Engels en Chinees

Hij publiceert regelmatig essays in Trouw,

NRC Handelsblad en de Volkskrant. Tot zijn bekendste boeken behoren Kunstmatig van nature (essay Maand van de Filosofie) en Cyberspace Odyssee (winnaar

JOS DE MUL

De domesticatie van het noodlot

Socrates Wisselbeker). Zijn werk is in vele talen vertaald.

Herziene editie met een nieuw voorwoord

[…]

Op  juli  werd de wereld opgeschrikt door het neerstorten

cultuur van de Grieken, de deemoedige acceptatie van de godde-

'Seneca heeft opgemerkt dat velen hun noodlot

van vlucht  van Malaysia Airlines nabij de Oekraïens-Russi-

lijke voorzienigheid in het christendom en de ‘afschaffing’ van het noodlot in onze moderne, technologische samenleving.

hebben gevonden doordat ze trachtten het te ont-

sche grens, waarbij alle  passagiers en bemanningsleden om

lopen. De schrijver van dit boek behoort tot degenen

het leven kwamen. Waarschijnlijk was de crash het gevolg van

die het noodlot juist opzoeken in de hoop eraan te

een noodlottige vergissing van Oekraïense separatisten die meen-

cultuur maakbaar zou zijn. Met de meest geavanceerde technolo-

ontkomen.'

den met een militair vliegtuig van de vijand van doen te hebben.

gieën lijken we ons lot en onze toekomst volledig in eigen hand

– Jos de Mul in De domesticatie van het noodlot

Alles wijst erop dat zij beschikten over luchtdoelraketten van

te nemen. Jos de Mul argumenteert daarentegen dat de funda-

Wij hebben de illusie gecreëerd dat zowel de natuur als de

Russische makelij, zonder dat ze de knowhow hadden om deze

mentele onbeheersbaarheid van technologieën onze cultuur op-

hoogtechnologische apparatuur adequaat te bedienen. Juist dit

nieuw een tragische dimensie verleent. Het noodlot laat zich niet

menselijke aspect maakt de ramp tot een tragedie in de klassieke

domesticeren.

zin van het woord, aldus Jos de Mul in deze nieuwe editie van zijn succesvolle boek.

[…]

Het noodlot. Vroeg of laat klopt het bij ieder mens aan de deur:

‘Deze uitvoerig gedocumenteerde tekst getuigt van

een ongeval, oorlogsgeweld, een ongeneeslijke ziekte en vroeg of

een brede eruditie en weet de lezer werkelijk van de

laat de dood. Hoewel het noodlot onvermijdelijk is, kunnen we

eerste tot de laatste letter te boeien.’

er niet mee leven. Jos de Mul onderzoekt drie verschillende ma-

– Jens De Vleminck in Tijdschrift voor Filosofie

nieren waarop de mensheid heeft getracht het noodlot te domesticeren: de heroïsche affirmatie van het noodlot in de tragische 13

Foto © Bob Bronshoff

KOPSTUKKEN FILOSOFIE

Christopher Janaway, Schopenhauer | € 12,50

Michael Tanner, Nietzsche | € 12,50

ISBN 978 90 477 0233 7

ISBN 978 90 477 0236 8

ISBN 978 90 477 0237 5

‘Het begin van de wijsbegeerte

‘Elke waarheid wordt eerst belachelijk

‘Is de mens een vergissing van God?

is verwondering.’

gemaakt, dan hevig bestreden en ten slotte

Of is God een vergissing van de mens?’

– Plato

als vanzelfsprekend aangenomen.’

– Friedrich Nietzsche

– Arthur Schopenhauer

KOPSTUKKEN FILOSOFIE