Aanbieding N-F najaar 2016 by Uitgeverij Lemniscaat

L E M N I S C A A T boeken voor volwassenen

najaar 2016

N I E U W E T I T E L S isbn 978 90 477 ... ... 0874 2 Hans Achterhuis, Koning van Utopia Pb. € 14,95 ... 0875 9 Hans Achterhuis, Het rijk van de schaarste Pb. € 34,95

L E M N I S CA AT N A J A A R 2016

... 0881 0 Paul Woodruff, Het Ajax-dilemma Pb. € 19,95

BOE K E N VO O R VO LWA S S E N E N

... 0883 4 Leonie Breebaart e.a., Durf te twijfelen! € 19,95 ... 0882 7 Stevo Akkerman, Het klopt wel, maar het deugt niet Pb. 14,95 ... 0841 4 Peter Gøtzsche, Dodelijke psychiatrie Pb. € 24,95

Hans Achterhuis | Paul Woodruff | Leonie Breebaart Stevo Akkerman | Peter Gøtzsche| Hans Moolenburgh sr.

... 0865 0 Hans Moolenburgh sr., De nieuwe watergeuzen Pb. € 24,95 P R O M O T I E M AT E R I AA L Gratis poster Hans Achterhuis (op aanvraag)

HANS ACHTERHUIS

K O N I N G VA N

U TO P I A NIEUW LICHT OP HET UTOPISCH DENKEN LEMNISCAAT

Deze aanbiedingscatalogus kan ook

HET KLOPT WEL,

MAAR HET

online worden geraadpleegd, evenals veel leesfragmenten. Kijk daarvoor op de

Stevo Akkerman

boekhandelspagina op onze website:

De maatschappelijke moraal in het nauw

www.lemniscaat.nl/boekhandel

DEUGT

VERKOOP EN MARKETING NEDERLAND

NIET

L E M N I S C A A T B .V. | Postbus 4066, 3006 AB Rotterdam | t (010) 206 29 29 f (010) 414 15 60 | verkoop@lemniscaat.nl

LEMNISCAAT

VERTEGENWOORDIGING Barbara Daniëls | Abeelstraat 54, 4814 HD Breda m (06) 517 463 84 | barbara@lemniscaat.nl Kirsten Wesselius | 2e Keucheniusstraat 5d, 1051 VP Amsterdam | m (06) 506 056 87

Hans

Achterhuis Het rijk van

de schaarste

kirsten@lemniscaat.nl

HET

Paul Woodruff

A JA X -

PERS EN PROMOTIE

DILEMMA

Leena Jaarsveld | t (010) 206 29 28 | m (06) 267 320 46 leena@lemniscaat.nl

Filosofie van het leiderschap

Tijn Boon | t (010) 206 29 28 | m (06) 575 776 46 tijn@lemniscaat.nl lemniscaat

VERKOOP EN MARKETING VLAANDEREN

lemniscaat

DE EENHOORN Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke t (056) 60 54 60 | f (056) 61 69 81 www.eenhoorn.be

VERTEGENWOORDIGING P E T E R C . GØ T Z S C H E

Nadine Boone | m (0475) 92 75 69

DODE LIJ KE P S YC H I AT R I E Schadelijke medicijnen, gedwongen behandeling en overdiagnostiek LEMNISCAAT

HANS MOOLENBURGH SR.

Leonie Breebaart e.a.

Durf te

De nieuwe Watergeuzen

PERS EN PROMOTIE

De geschiedenis van de fluorideringsstrijd

twijfelen! LEMNISCAAT LEMNISCAAT

nadine@lemniscaat.nl

Elly Simoens | t (056) 62 77 34 elly@lemniscaat.nl

Geachte boekverkoper,

Waarom geven wij bepaalde boeken uit en andere niet? Dat is een vraag die mij vaak wordt gesteld. Wij willen dat onze boeken een bijdrage leveren aan het denken over onszelf en de samenleving waarin we leven. In Koning van Utopia plaatst Hans Achterhuis het utopisch denken midden in de samenleving. Zonder utopisch denken geen vooruitgang. Maar het blijft oppassen, want grote utopieën worden al snel dystopieën als je er niet aan kunt ontsnappen. Achterhuis laat zien dat er in kleine utopieën wel degelijk ruimte is voor humor en relativering. Was het beroemde manuscript Utopia dat Thomas More 500 jaar geleden schreef, eigenlijk bedoeld als een satire, net als de Lof der zotheid van Erasmus? Maatschappelijk relevant en aan de tijd is ook Het Ajax-dilemma van de Amerikaanse filosoof Paul Woodruff. In deze ‘filosofie van het leiderschap’ gaat Woodruff op zoek naar de grondslagen van een rechtvaardige samenleving waarin wijsheid en empathie een plaats hebben. En dat aan de hand van een dilemma uit de Griekse mythologie. In Het klopt wel, maar het deugt niet gaat journalist Stevo Akkerman een stap verder dan Joris Luyendijk die eerder de bankenwereld kritisch analyseerde. Een toenemend aantal mensen uit allerlei maatschappelijke sectoren stelt zich de vraag of we met ons neoliberale denken over bedrijven, onderwijs en gezondheidszorg niet een ‘amoreel universum’ hebben geschapen dat hoognodig moet worden gecorrigeerd. In zijn nieuwe boek Dodelijke psychiatrie stelt Peter Gøtzsche het pillencircus in de psychiatrie aan de kaak. Je kunt de krant niet opslaan of er staat weer een artikel in over de manier waarop de farmaceutische industrie wetenschappelijk onderzoek manipuleert, artsen omkoopt en de bijwerkingen van medicijnen verdonkeremaant. Een betere reclame voor de boeken van Gøtzsche kun je je als uitgever niet indenken, al is dat wel een erg navrante constatering. Genoeg om ons wakker te schudden. Dit is een Lemniscaat-aanbieding zoals die hoort te zijn: actueel, filosofisch en geëngageerd. Jean Christophe Boele van Hensbroek

500 jaar na Utopia

HANS ACHTERHUIS

K O N I N G VA N

U TO P I A NIEUW LICHT OP HET UTOPISCH DENKEN L E M N I S C A AT

PROMOTI E

Boekhandeloptredens Interview in VPRO Boeken (o.v.) Symposium in De Rode Hoed (24-25 sept.) Samenwerking met Thomas More Stichting, Katholieke Universiteit Leuven en uitgeverij Polis Wordt actief verspreid in filosofiekringen en leesclubs Stadsfestival en tentoonstelling ‘500 jaar Utopia’ in Leuven (sept.- jan.) Presentatie (26 sept.) in Leuven

Hans Achterhuis

Koning van Utopia

Fragment

Koning van Utopia

Mijn vrouw en ik stopten bij een Amish-boerderij en raakten in gesprek met een boerenzoon. De taal die de Amish onderling zijn blijven spreken, wordt in de Verenigde Staten wel ‘Pennsylvania Dutch’ genoemd. Wij waren ook ‘Dutch’ en het was leuk om gelijk klinkende woorden uit te wisselen. Totdat mijn vrouw vertelde dat wij op weg waren naar een grote conferentie die over utopieën ging. De jongeman draaide ons zijn rug toe en brak het gesprek abrupt af: ‘We don’t know Utopia.’ Wij keken elkaar beteuterd aan en schuifelden voorzichtig weg. Wat hadden wij fout gedaan, waarmee hadden wij hem gekwetst? Achteraf kan ik dat wel bedenken. De hoofdkenmerken die ik uit de utopische traditie heb gedestilleerd, staan haaks op de basiswaarden van waaruit de Amish leven: eenvoud, soberheid, kleinschaligheid, gemeenschapszin, leven met de natuur, rentmeesterschap, ingetogenheid en onderlinge solidariteit. Hoe anders is het gesteld met de grote utopieën die radicaal denken te kunnen en moeten breken met het verleden. Die zijn volledig gericht op maakbaarheid, eigenmachtigheid, heerschappij over de natuur en vaak, als het om technische utopieën gaat, overvloed, rijkdom en grootschaligheid. De Amish-boerenzoon wist waarschijnlijk niet veel van zulke utopieën. Maar zijn basisintuïtie was volstrekt juist: hij wilde er niets mee van doen hebben.

Nieuw licht op het utopische denken Weinig geschriften hebben zoveel invloed gehad op de geschiedenis als Thomas More’s Utopia. Het fictieve eiland waar iedereen gelukkig zou zijn, zonder tegenstellingen tussen rijk en arm, stond aan de wieg van de meest verderfelijke totalitaire systemen. Maar wat bedoelde More eigenlijk met zijn Utopia? In een brief aan zijn vriend Erasmus schreef hij dat hij ervan droomde ‘koning van Utopia’ te zijn. Maar toen hij later daadwerkelijk de macht kreeg in Engeland, deed hij precies het tegenovergestelde van wat hij had geschreven. Hans Achterhuis dook in de geschiedenis en kwam tot de conclusie dat we Utopia anders moeten lezen. Hij vat de tekst niet op als de blauwdruk van een ideale samenleving – de gebruikelijke interpretatie – maar als een maatschappelijke satire, net als de Lof der zotheid van Erasmus. Utopia is ‘het land waar niemand heen wil gaan’ en de verteller heet niet voor niets Hythlodaeus, vertaald als Babellario, een naam die duidt op een ijdele praatjesmaker. Dit brengt Achterhuis tot het verrassende inzicht:

Utopia was geen utopie! Althans niet in de alomvattende betekenis die men daar later aan is gaan hechten, met alle dystopische gevolgen van dien. Dit inzicht brengt Achterhuis een stap verder dan in zijn vroegere werk, waarin hij zich voornamelijk beperkte tot het bekritiseren van de grote utopieën uit het verleden. Hij laat zien dat er wel degelijk kleine utopieën zijn waarmee we op een vruchtbare manier het hoofd kunnen bieden aan de huidige maatschappelijke crisis. Zulke utopieën zijn de desem van verandering. Wat zou er van ons overblijven als we ons geen voorstelling meer zouden maken van een betere toekomst? Wat als we ons niet meer los zouden kunnen en durven maken van de onrechtvaardigheden van het heden?

Nieuwe uitgave van filosofische klassieker

Hans

Achterhuis Het rijk van

de schaarste

PROMOTI E

De gehele Achterhuis-collectie met utopisch hoge korting

lemniscaat

Gratis affiche voor de boekhandel (zie linkerpagina) op aanvraag Boekhandeloptredens Beschikbaar voor interviews Lezingen op hogescholen en universiteiten Wordt actief verspreid in filosofiekringen en leesclubs

Hans Achterhuis

Het rijk van de schaarste Herziene editie met een nieuw voorwoord

Filosoof en theoloog

Hans

HANS ACHTERHUIS

Het rijk van

was van 2011 tot 2013 de eerste

Achterhuis de schaarste

Denker des Vaderlands. Hij won tweemaal de Socrates Wisselbeker voor het meest prikkelende

lemniscaat

filosofieboek van het jaar, eerst voor Met alle geweld en daarna voor HANS ACHTERHUIS

De utopie van de vrije markt.

K O N I N G VA N

U TO P I A NIEUW LICHT OP HET UTOPISCH DENKEN LEMNISCAAT

Het rijk van de schaarste is een zoektocht door de geschiedenis van de filosofie naar de wortels van de hedendaagse maatschappij. Hans Achterhuis concentreert zich daarbij op het fenomeen van de schaarste, door Thomas Hobbes gezien als ‘de natuurlijke toestand van de mens’. Vanuit die invalshoek komen thema’s aan de orde als wedijver, rechtvaardigheid en een eerlijke verdeling van natuurlijke hulpbronnen. De rondgang langs denkers uit de geschiedenis van de moderne sociale en politieke filosofie – van Thomas Hobbes tot Michel Foucault – laat zien hoe schaarste zich heeft ontwikkeld tot een kernprobleem van de moderne samenleving. Achterhuis werkt dit uit in beschouwingen over de gezondheidszorg en de globale problematiek van honger en ondervoeding.

‘In 1988 publiceerde ik Het rijk van de schaarste en sindsdien heb ik talloze malen van lezers te horen gekregen dat de voorspellingen uit dit boek duidelijk aan het uitkomen zijn. De kosten van de gezondheidszorg blijven de pan uit rijzen, ondanks de wanhopige pogingen van achtereenvolgende regeringen om ze te beperken. De wereldwijde strijd om voedsel en schaarse grondstoffen waardoor de prijzen worden opgedreven, wordt met de dag heviger. Zelfs het water op onze planeet dreigt zo schaars te worden dat volgens een recente berekening 2,7 miljard mensen met toenemende verdroging van hun woongebied te maken krijgen.’ – Hans Achterhuis

Wat is rechtvaardigheid?

[…] ‘Waarschijnlijk ken je wel een Ajax. Hij werkt hard, heeft veel vrienden en is sterk en moedig. Als je hem vraagt te helpen, dan is hij er altijd. Waarschijnlijk ken je ook wel een Odysseus. Hij zit vol nieuwe ideeën en je wil hem er graag bij hebben als je de vijand te slim af probeert te zijn. Maar je vertrouwt hem niet helemaal. Wie is de meest waardevolle soldaat: Ajax of Odysseus?’ – Paul Woodruff

HET

Paul Woodruff

A JA X -

DILEMMA Filosofie van het leiderschap

[…] ‘Woodruff schrijft over leiderschap met het inzicht van de insider en de gevoeligheid van een dichter. Dit boek is volstrekt eerlijk, volstrekt vatbaar voor discussie en weerlegging, en geschreven met een hartstochtelijke integriteit die van de lezer een gelijkwaardige integriteit vraagt.’ – Martha Nussbaum

PROMOTI E

l e m n i s c a at

Woodruff komt naar Nederland en België en is beschikbaar voor interviews Conferentie over prestatiebeloning i.s.m. Ethiek Instituut Aandacht in Trends

Pa u l W o o d r u f f

Het Ajax-dilemma Vertaald en ingeleid door Jan Vorstenbosch P A U L W O O D R U F F is hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Chicago in Austin, waar hij gedurende meer dan twintig jaar posities bekleedde als hoofd van het departement, honorair directeur en decaan. Hij diende in het Amerikaanse leger in de Vietnamoorlog van 1969 tot 1971 en behaalde in die tijd de rang van kapitein. Tot de vele boeken die hij schreef behoren Eerbied (2001), De eerste democratie (2005) en De noodzaak van theater (2008).

We leven in een wereld waar ceo’s zichzelf miljoenenbonussen geven, ook al gaat het slecht met hun bedrijf en vliegen werknemers eruit. Wat kunnen we doen om een bedrijf, een organisatie, een samenleving duurzaam en gezond te houden? Mensen zijn niet alleen gevoelig voor geld, maar ook voor vriendschap, teamgeest en eerbewijzen. Hoe kunnen we iedereen loon naar werken geven, zowel de aanvoerders als de waterdragers? In dit boek onderzoekt de Amerikaanse filosoof Paul Woodruff deze vraag aan de hand van de Ilias, Homerus’ epos over de Trojaanse oorlog. Het gaat over de beroemde sprekerswedstrijd tussen Ajax en Odysseus, georganiseerd door koning Agamemnon, om te bepalen wie de meest waardevolle soldaat is in het leger van de Grieken. Ajax is verreweg de sterkste, meest loyale en hardwerkende krijger. Maar Odysseus is de slimste en heeft ‘het beste verhaal’ over zijn verdiensten. Ajax verliest, gaat als een dolle tekeer en pleegt uiteindelijk zelfmoord. Agamemnon toont zich een zwakke leider die de grote prestaties van Ajax miskent en daarmee de hele gemeen-

schap ondermijnt. Woodruff weet het mythologische verhaal een universele strekking te geven door de hoofdpersonen stuk voor stuk fenomenaal uit te lichten en hun opvattingen over eer en loyaliteit te laten verdedigen. Het Ajax-dilemma is een onmisbaar boek voor leiders en werknemers, politici en burgers, bestuurders en ambtenaren – kortom, voor iedereen die serieus wil nadenken over wat mensen werkelijk verdienen in deze tijd waarin veel wordt ‘vermarkt’ en keuzes worden omzeild door procedures. Dit boek is een pleidooi voor rechtvaardig leiderschap dat is gestoeld op respect, wijsheid en inlevingsvermogen. Een ronduit briljant betoog dat de mening, of liever gezegd de houding van de lezer definitief zal veranderen.

[…] ‘Als moderne burgers willen we graag meepraten over kwesties die het nieuws halen. Het vervelende is dat de onderliggende vragen die we beantwoord zouden willen zien, in het nieuws vaak niet aan bod komen. Moet de economie altijd maar doorgroeien? Is het gezond om bewust bezig te zijn met je gezondheid? Hoe kun je weten of God (niet) bestaat? Met het twijfelen aan pasklare antwoorden begint het nadenken. Vanzelf gaat dat niet: leren vragen stellen, nadenken, argumenteren vergt training. Nergens wordt daarvoor zo consequent de tijd genomen als in de filosofie.’ – Leonie Breebaart

Wat is gezonde scepsis?

PROMOTI E Leonie Breebaart e.a.

[…] ‘Als iemand een moord bekent zonder dat er bewijs op tafel ligt, is dat gek genoeg vaak een teken van onschuld.’ – Ton Derksen, wetenschapsfilosoof

[…] ‘Single zijn is een fase, trouwe liefde is het grote einddoel. Waarom eigenlijk?’ – Simone van Saarloos, filosofe en schrijfster

Durf te

twijfelen! LEMNISCAAT

Leesexemplaar voor de boekhandel Voorpublicatie en lezersaanbieding in Trouw Presentatie op I C LO N -onderwijsdag in Leiden Samenwerking met Vereniging Filosofiedocenten, www.vfvo.nl Scepticisme is VW O -examenonderwerp tot 2019

Leonie Breebaart e.a.

Durf te twijfelen! Met illustraties van Marc Suvaal

Het idee voor Durf te twijfelen! is ontstaan op de filosofieredactie van dagblad Trouw. Het boek is samengesteld door redacteur en columnist L E O N I E B R E E B A A R T, die ook het grootste deel van de teksten heeft geschreven. De overige bijdragen zijn van Marc van Dijk, Maurice van Turnhout, Peter Henk Steenhuis en Merel Kamp.

‘Hoe weet je dat zo zeker?’ is de vraag die in dit boek wordt voorgelegd aan spraakmakende denkers op uiteenlopende vakgebieden: van Ton Derksen tot Simone van Saarloos, van Ignaas Devisch tot Maaike Meijer. is speels geïllustreerd, rijk aan voorbeelden en er komen vele terreinen aan bod: recht, kunst, journalistiek, politiek, liefde en seks, techniek, natuur, religie, economie, onderwijs en gezondheidszorg. In een boek over scepticisme moet ook ruimte zijn voor een tegengeluid, voor twijfel aan de twijfel. In het hoofdstuk over het bestaan van God laat Christiane Berkvens-Stevelinck, emeritus hoogleraar Europese cultuur, zich kritisch uit over het scepticisme als examenonderwerp: ‘Als je scholieren dwingt scepsis als hoogste vorm van denken te adopteren, dan dring je hun een ideologie op. Dat is discriminerend voor gelovigen.’

Hier bijt het scepticisme in eigen staart. Uitgedaagd door deze kritiek gaat Leonie Breebaart in de nabeschouwing op zoek naar ‘het nadeel van de twijfel’.

[…] ‘Wat is gezonde scepsis? Meer op onszelf vertrouwen en de scepsis toepassen op de claims van de gezondheidsindustrie.’ – Ignaas Devisch, hoogleraar ethiek en medische filosofie

[…] ‘Met de slogan “Het klopt wel, maar het deugt niet” probeert het accountantskantoor K P M G de eigen medewerkers ervan bewust te maken dat normen belangrijker zijn dan regels. K P M G ’ers die zich voorheen nauwelijks met hun bedrijfsparaplu’s langs het sportveld durfden te vertonen, kunnen nu wijzen op het veranderingsprogramma dat het bedrijf ondergaat. Maar wanneer K P M G opduikt in de LuxLeaks in verband met belastingontwijking, komt de beperking van de bedrijfsmoraal toch weer aan de oppervlakte. Ook al wordt daarmee geen wet overtreden, het is natuurlijk wel schadelijk voor de samenleving.’ – Stevo Akkerman

HET KLOPT WEL,

MAAR HET

Het boek dat begint waar Luyendijk ophoudt

Stevo Akkerman

De maatschappelijke moraal in het nauw

DEUGT

NIET LEMNISCAAT

PROMOTI E

Optreden met Joris Luyendijk in Amsterdam Boekhandeloptredens via S S S Beschikbaar voor interviews Voorpublicatie en lezersaanbieding in Trouw

Stevo Akkerman S T E V O A K K E R M A N (1963) is journalist

en vaste columnist op pagina 2 van dagblad Trouw, drie dagen per week. Daarnaast schrijft hij ook literaire fictie. Zijn laatste roman Donderdagmiddagdochter werd bekroond met de clo Literaire Juryprijs en de Vlaamse prijs voor het Beste Spirituele Boek.

De pers over Donderdagmiddagdochter : ‘Een bij tijd en wijle bloedstollend verhaal, messcherp, bijna chirurgisch precies geschreven in een stijl zonder pathos en holle retoriek.’ – Eindhovens Dagblad ‘Scherp en onthutsend eerlijk.’ – Aleid Truijens in de Volkskrant

Het klopt wel, maar het deugt niet De maatschappelijke moraal in het nauw Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk heeft heel wat losgemaakt. Stevo Akkerman gaat een stap verder en vraagt zich af of niet alleen de bankenwereld, maar de hele maatschappij een ‘amoreel universum’ is geworden. Onze samenleving zit vol perverse prikkels die ertoe leiden dat de persoonlijke moraal van medewerkers wordt opgeofferd aan de doelen van het bedrijf of de organisatie. Hoe is het mogelijk dat zoveel bedrijven bijna tien jaar na de financiële crisis nog steeds de randen blijven opzoeken van wat acceptabel is – zelfs als ze grotendeels in overheidshanden zijn, zoals abn Amro? En hoe komt het dat de overheid, voor zover zij dat al wil, onmachtig is om hiertegen op te treden? Zijn onze politici nog wel geïnteresseerd in een rechtvaardige samenleving of schrikken ze terug voor alles wat zweemt naar idealen, uit angst voor wat al snel ‘moralisme’ heet?

Stevo Akkerman ging op onderzoek uit en sprak met kopstukken uit het bedrijfsleven, het onderwijs, de gezondheidszorg en andere sectoren. Daarover schreef hij een boek dat een ontluisterend beeld schetst van de stand van zaken, maar vooral ingaat op de vraag hoe het zover heeft kunnen komen. Akkerman behoort net als Rutger Bregman en Jesse Frederik, schrijvers van Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers, tot de intellectuelen die de manier waarop we onze samenleving hebben georganiseerd op een fundamenteel niveau aan de kaak stellen.

[…] ‘We hebben burgers en politici nodig die durven te kiezen voor het goede – en dat is meer dan datgene wat niet verboden is.’ – Stevo Akkerman

Vervolg op de bestseller Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad

[…] ‘Er zijn talloze verhalen over zelfmoord door mensen die volkomen gezond waren of die alleen wat tegenslag ervoeren, klachten waarvoor hun arts hun nooit een antidepressivum had mogen voorschrijven.’ – Peter C. Gøtzsche

[…] ‘Kunnen we het niet zo regelen dat we geld krijgen wanneer we geen gelukspillen slikken? Dat geld kunnen we dan gebruiken om een psychotherapeut te betalen.’ – Voormalig patiënt

P E T E R C . GØ T Z S C H E

DODE LIJ KE P S YC H I AT R I E Schadelijke medicijnen, gedwongen behandeling en overdiagnostiek LEMNISCAAT

PROMOTI E

Lezingen in Nederland en België Beschikbaar voor interviews Publiciteit i.s.m. Van Helsdingen Stichting Aandacht inGeneesmiddelenbulletin en Medisch Contact Aandacht in Argos, Brandpunt en Radar Voorpublicatie in Trouw Interview in Humo

Peter C. Gøtzsche

Dodelijke psychiatrie Schadelijke medicijnen, gedwongen behandeling en overdiagnostiek Met een inleiding van Dick Bijl, arts en epidimioloog P R O F. D R . P E T E R C . G Ø T Z S C H E

won met zijn Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad de British Medical Association’s Annual Book Award. Hij studeerde biologie, scheikunde en geneeskunde en specialiseerde zich in interne geneeskunde. Van 1975 tot 1983 werkte hij in de farmaceutische industrie, waar hij zich bezighield met klinische onderzoeken en regelgeving, en van 1984 tot 1995 was hij arts in diverse ziekenhuizen in Kopenhagen. In 1993 richtte hij samen met andere onderzoekers de Cochrane Collaboration op, een internationaal netwerk dat zich bezighoudt met de effecten van gezondheidszorg. Sinds 2010 is hij hoogleraar klinisch onderzoek aan de universiteit van Kopenhagen.

Foto: www.cochrane.dk

Medicijngebruik leidt in de psychiatrie, anders dan wordt beweerd, niet tot een daling maar tot een stijging van het sterftecijfer. Opnieuw profileert Peter Gøtzsche zich als een vlijmscherp criticus van de praktijken van de farmaceutische industrie en van de psychiaters die hen klakkeloos volgen. Ook nu weer is zijn betoog onderbouwd met een overweldigende hoeveelheid feiten en praktijkvoorbeelden tot leedwezen van zijn critici uit de industrie die er maar niet in slagen hem inhoudelijk van repliek te dienen. De psychiatrie draagr er in sterke mate aan bij dat medicijngebruik de derde doodsoorzaak is na kanker en hart- en vaatziekten. Dat komt doordat psychiaters uitzonderlijk veel, en volgens Gøtzsche vaak onnodig, medicijnen voorschrijven. Met steun van de farmaceutische industrie wordt de mythe verspreid

dat vrijwel alle psychiatrische ziekten met medicijnen te behandelen zouden zijn. Maar die stelling is ongefundeerd, en dat is ook precies de ervaring van psychiatrische patiënten die klagen over wat eufemistisch ‘bijwerkingen’ van de medicijnen worden genoemd. Medicijnen doen patiënten meer kwaad dan goed. Dodelijke psychiatrie is een boek dat waarschijnlijk, net als Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad, een storm van reacties zal losmaken binnen en buiten de medische wereld. Een boek dat opnieuw tot een hoorzitting in de Tweede Kamer zou moeten leiden. Een onderwerp dat een parlementaire enquête verdient.

De pers over Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad […] ‘Dit boek is voor iedereen een must! Art-

We slikken te veel pillen en daar worden

‘De prijzen die farmaceuten vragen zijn on-

sen, farmaceuten, apothekers maar ook

we zieker van, wat niet verwonderlijk is zo-

redelijk hoog. Bovendien is geen enkele

patiënten, wetgevers en verzekeraars zul-

lang geneesmiddelen getest worden door

farmaceut transparant over de werkelijke

len inzien dat het met de integriteit binnen

de producenten zélf in plaats van door on-

productiekosten van de medicijnen.’

de gezondheidzorg zorgelijk is gesteld.’

afhankelijke onderzoekers.’

– tv-uitzending Radar

– Tijdschrift Huisarts en Wetenschap

– Humo ‘Door de prettige schrijfstijl en goede ver-

‘Vertrouw uw arts, maar niet de pillen die hij

‘In zijn beschrijvingen van de statistiek is

taling leest het gemakkelijk. Laat je dus

voorschrijft, zegt de Deense hoogleraar

Gøtzsche zeer overtuigend. Hij toont aan

niet afschrikken door de omvang.’ – Tijdschrift voor Praktijkondersteuning

Peter Gøtzsche, die in een uitvoerig gedo-

hoe er in de door hem opnieuw geanaly-

cumenteerd boek de “door en door ver-

seerde onderzoeken is geknoeid door en-

rotte” farmaceutische industrie aanklaagt.’

kele zieke patiënten uit de tabellen te

‘Er is geen enkele garantie dat de medicij-

– de Volkskrant

verwijderen. Terecht zet hij vraagtekens bij

nen die wij voorgeschreven krijgen, be-

de criteria voor goedkeuring: een kanker-

trouwbaar zijn.’

‘Scherp en snoeihard.’

middel geldt als werkzaam wanneer de

– tv-uitzending Tijd voor Max

– tv-uitzending Brandpunt

tumor krimpt, ook als er door het middel

Peter Gøtzsche: systeemverandering nodig voor betaalbare medicijnen Bron: www.wemos.nl, 30 maart 2016. Foto: Katrine Emilie Andersen

In aanloop naar het geneesmiddelendebat in de Tweede Kamer sprak de Deense internist, hoogleraar en onderzoeker Peter C. Gøtzsche op 29 maart 2016 – op uitnodiging van Wemos – in de Tweede Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Vijf politieke partijen waren aanwezig: het CDa , de Pvda, GroenLinks, de VVD en de SP. In zijn boek Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad beschrijft Gøtzsche hoe farmaceutische bedrijven patenten verkrijgen en hun marktaandeel in stand houden op een manier die puur op winstbejag gericht is. De gezondheid van de samenleving staat op de tweede plaats. Van een arts verwachten we dat hij mensen behandelt als ze ziek zijn, onafhankelijk van de dikte van hun portemonnee. Mogen we niet hetzelfde verwachten van medicijnen?

Dit leggen we nu in de handen van op winst gerichte bedrijven. De medicijnindustrie veegt onderzoeksresultaten structureel onder het tapijt, omdat die niet in haar voordeel werken. Gøtzsche pleit voor een systeemverandering. De overheid zou geneesmiddelen in eigen handen moeten nemen. Ook zouden resultaten van medicijntests toegankelijk moeten zijn voor het publiek. Dat is niet alleen gezond, maar ook voordelig voor de samenleving. Reacties van de Tweede Kamercommissie voor VWS: ‘Goed onderbouwd’ – Henk van Gerven (SP) ‘Erg interessant’ – Hanke Bruins Slot (CDa) ‘Bruikbare suggesties’ – Linda Voortman (GroenLinks)

meer mensen overlijden.’ ‘

– NRC Handelsblad Reeds verschenen | Pb. € 24,95 | ISBN 978 90 477 0734 9 17

Een strijd van David tegen Goliath waarbij onze gezondheid op het spel staat

De Nieuwe Watergeuzen is het bewijs dat enkele mensen het opstormend tij van Big Business en Big Pharma kunnen keren. In Nederland is dat

HANS MOOLENBURGH SR.

wereld nog actie gevoerd om de fluoridering van

De nieuwe Watergeuzen

het drinkwater te stoppen – en daarbij wordt

De geschiedenis van de fluorideringsstrijd

gelukt, in Engeland en Israël ook, maar tot op de dag van vandaag wordt er op veel plaatsen in de

steeds weer de hulp van Hans Moolenburgh sr.

L E M N I S C A AT

ingeroepen.

hans moolenbergh sr.

De Nieuwe Watergeuzen De geschiedenis van de fluorideringsstrijd HANS MOOLENBERGH SR.

(1925) hield ruim vijftig jaar praktijk als arts. Hij specialiseerde zich in de behandeling van kankerpatiënten en van kinderen met vaccinatiebeschadigingen en overgevoeligheden voor voedsel en kunstmatige kleur- en smaakstoffen. Daarbij zocht hij niet alleen oplossingen in de reguliere medische wetenschap, maar maakte hij ook dankbaar gebruik van talloze complementaire behandelingen, puttend uit het brede scala van de terreingeneeskunde. Eerder publiceerde hij U kunt meer dan u denkt, U kunt veel meer dan u denkt, Ziekte als lot en kans, Op je gezondheid en Fluor? Liever niet!. Nog steeds wordt Moolenburgh internationaal geroemd en om raad gevraagd met betrekking tot onderwerpen als de gevaren van fluoridering, de gevolgen van vaccinaties en complementaire

Fluoride. We kennen het allemaal. Er is nauwelijks een tandpasta te krijgen waar het niet in zit. Mondwater, tandenstokers, vullingen – overal kom je het tegen. Maar wist u ook dat fluoride een giftig industrieel afvalproduct is? Zo giftig dat het, als het in de natuur terechtkomt, gewassen verschroeit, vee zijn maalkiezen laat verliezen en mensen ziek maakt? Zo bijtend dat het in grote containers moet worden opgeslagen omdat het zich overal doorheen vreet? Een product dat in eerste instantie hooguit kon worden verkocht aan fabrieken die verdelgingsmiddelen voor ratten en kakkerlakken maakten? Maar toen kwam iemand op het lumineuze idee om dit afvalproduct een waarde te geven en er aldus flink aan te verdienen. Zo begon het leugenachtige verhaal dat fluor ‘goed’ zou zijn voor het gebit en dat we zelfs ons drinkwater zouden moeten fluorideren. De fluoridering van het drinkwater groeide uit tot de grootste medische zwendel van de twintigste eeuw.

Een kleine artsengroep onder leiding van Hans Moolenburgh ging de strijd aan. Zij wisten hoe fluoride de integriteit van het menselijk lichaam aantast, bij kortstondig gebruik al tot klachten leidt en uiteindelijk kankerverwekkend is. Het verslag van hun strijd leest als een schelmenroman. De lezer valt van de ene emotie in de andere: verbazing over de vuile streken die door bedrijven en overheden werden geleverd om hun fluorideringsplannen door te drijven, bewondering voor de intelligentie en moed waarmee de artsengroep de strijd bleef voeren, en verbijstering over de verregaande gevolgen van de fluoride die ons – letterlijk – in de maag wordt gesplitst.

Met een voorwoord van Lord Monson, president van de Vereniging voor Individuele Vrijheid en lid van het Engelse Hogerhuis, en van Fred Neelissen, bio-energetisch tandarts.

kankertherapieën.