3.zenbakia Bermeon, 2013ko Urriaren 18an
AGURRA
Kaixo!!! Gu Almike Alonso, Haizea Bilbao, Egoitz Abad, Ruben Algorta, Markel Bilbao eta Sergio Carrera gara. Oso ondo pasatu dugu aldizkari hau egiten eta gauza asko ikasi dugu. Aldizkari honetan: inkesta, argazki bilduma, errezeta, hitzaldia, entretenigarriak eta esaera zaharrak aurkituko dituzue. Espero dugu asko gustatzea eta disfrutatzea.
ERREDAKTOREAK
Joseba Madariaga Hawaiko IronMan triatloian parte hartuko du.
Irailaren 8an jokatu zen Galesen IronMan txapelketan Joseba Madariaga bermiotarra bosgarren gelditu zen. Hawaien, 2014an, ospatuk da munduko txapelketa. Madariagak 40 urtetik 45 urteko kategorian jokatuko du. Joseba Madariaga, 1.988an hasi zen triatloietan parte hartzen. Aurten bi IronMan triatloietan parte hartu du: Galesekoa eta Rothenekoa. Haibat Triatloi lasterketan parte haru du: Castrokoa, Bilbokoa, Zarautzekoa, Senperekoa … Aurrera Joseba eta zorte on!!! Busturialdeko Hitza
KOLABORATZAILEAK Eduardo Moreanu Maialen Mendiguren Nahiane Unzaga Izotz Durán Salva García Elene Lázaro Iraia Rodríguez Almike Alonso
5 urte 5 urte 5 urte 5 urte 5 urte 2. zikloa 2. zikloa 3. zikloa
A U R K I B I D E A
1.-Aurkezpena. 2.-Eskolako berria eta inkesta. 3.-Argazki Bilduma. 4.-Txiki– Txoko. 5.-Errezeta. 6.-Hitzaldia. 7.-Hitzaldia. 8.-Entretenigarriak. 9-Asteburuko agenda eta esaera zaharrak 10-”Bermistorian” programa.
Aurreko ostegunean, 5 urteko ikasleak Getxoko Akuariumera joan ziren autobusez. Hirurogei ume eta hiru andereùo joan ziren. Arrain berezi asko ikusi zituzten: Gaztelugatxeko Donienen hartutako itsas-sugea, tximeleta arraina, nemo-arraina, arrain-banpiroa ‌ Ederto pasatu zuten goiz osoan!
Ainhize Picado 3. zikloa Pediatra
Garazi Ormaza 3. zikloa Pediatra
Gotzone eta Maria 3.zikloa Pediatra
Claudia Ucin 2. zikloa AndereĂąo
Maider, June eta Erlantz 3. zikloa Ile-apaintzaileak
Jonan Herrero 3. zikloa Teknikoa
Iker Malumbres 3. zikloa Futbol jokalaria
Ibon Olondo 3. zikloa Mekanikoa
Galdetutako ikasle gehienek pediatra eta ile-apaintzaile izan nahi dute, beste batzuk irakasle, tekniko, futbol jokalaria eta mekaniko. 2
3
4
OSAGAIAK
500 gr marrubi Esnegain litro bat 10 pasteltxo sobatu Gelatinazko 2 geruza
Marrubizko gelatina sobre bat Hautsezko mami koilarakada bat “Glass” azukrea Azukre arrunta
NOLA PRESTATU
Lehenengoz marrubiak garbitu, erdiak apaintzeko gordeko ditugu, besteekin zukua atera almibarra irten arte. Zati txikiak egin eta lau koilarakada azukrerekin edukiontzi batean jarri.
Hozkailuan sartu eta esnegaina prestatuko dugu. Esnegaina hiru edalotzitan banatuko dugu: 1. Edalontzi batean esnegaina eta ”glass” azukre koilarakada bat nahastuko ditugu. 2. Beste edalontzian, mami-hauts koilarakada bat eta “glass” azukre bi koilarakada nahastuko ditugu. 3. Hirugarren esnegain edalontzia mikrouhin labean berotuko dugu, eta bi zatitan banatuko dugu: Zati bat gelatinazko bi geruzarekin nahastu eta edalontzira bota. Bestea marrubizko gelatina bi koilarakadarekin nahastu eta edalontzira bota. MONTAJEA
Plater baten hondoa pasteltxoa sobatuekin estaliko dugu.
Geruza guztiak lisatu eta … UMMMMM , ON EGIN!!!
Hozkailutik marrubiak atera eta jarraian esnegain eta marrubizko edalontzia isuriko ditugu pasteltxoen gainean.
5 Almike Alonso 3.zikloa
Eguraldia behe-atmosferan, 20 kilometroko altuera bitartean, gertatzen diren egoera eta aldaketek gauzatzen dute; eguneko eta gaueko tenperaturak, haizearen abiadura eta norabidea, hodeiak, euria, kazkabarra, elurra, izotza lehorteak eta ekaitzak. Eguraldiaren azterketari metereologia deritzo. FRONTEAK Eguraldia gidatzen duen indarra eguzkia da. Eguzkiak ura lurrundu egiten du, atmosferako hodeiak eratuko dituen ur-lurruna sortuz, eta airearen zati batzuk besteak baino gehiago berotzen ditu. Aire beroak gora jotzen du eta aire hotza beroak utzitako tokia betetzera jotzen du, mugimendu honek haizea sortzen duelarik. Aire beroa hotzagoa eta astunagoa den airearen gainetik kokatzen denean, bertan dagoen hezetasuna kondentsatu egiten da, eta hodeiak eta euria sortzen dira. Hori fronte beroa da, eguraldiaren mapetan zirkulu-erdi formako marraz irudikatzen dena. URAREN ZIKLOA Eguraldiaren eta klima funtsezko alderdia da uraren zikloa. Gure planetan ura ez da ekoizten ez eta desagertzen, urak amaigabeko zikloa osatzen baitu. Ibaietan, aintziretan eta itsasoan eguzkiaren berotasunak berotzen du ura. Ura lurrundu egiten da, gas ikusezin bihurtuz, ur-lurruna. Ur-lurrun beroak gora egiten du atmosferako leku hotzagoetara, eta han ur-lurruna hoztu eta kondentsatu egiten da edo ur-likidoa bihurtu. Orduan, ur-tanta oso txikiak, edo izotzezko kristalak eratzen dira, hodei moduan flotatzen dutenak. Euria eta urtutako elurra, ibai, aintzira eta itsasoetara bideratzen da, eta ziklo amaigabea berriro errepikatuko da.
6
IHINTZA ETA IZOTZA Ur-lurruna gure inguruko airean dago. Batzuetan ur-likido edo izotz bihurtzen da. Eguzkia ezkutatzen doan heienean, lurra airea baino azkarrago hozten da. Airean dagoen ur-lurruna beroagoa denez, hotzago dagoen lurra ukitzen badu kondentsatu egiten da. Horrelakoetan, ihintza izenez ezagutzen ditugun ur-tantak estalirik gelditzen da guztia. Lurrazaleko tenperatura oso hotza denean izotzezko kristal distiratsu bihurtzen da, izotza da. HODEIAK Hodei bat milioika ur-tantak, izotz kristalez edota bien nahasketaz osatuta dago. Hain txiki eta arinak izanik, airean flotatu egiten dute. Izen ezberdinen konbinaketaz deskribatzen dira hodeien formak. Adibidez, Zirrua fina eta iletsua dirudi, Estratoa zapala eta maindire itxurakoa da, eta Kumulua trinkoa eta harroa. Hodeiak lurrazal-mailan ere eratzen dira, behe-laino deitzen ditugu arinak badira, eta lainoa, dentsoagoak direnean. 10 km baino altuago daudenak Zirruak dira, izotzeko kristal txikiez osaturikoak. Altostratuak eta Altokumuluak altuera ertainetan eratzen dira eta askotan euria iragartzen digute. Kumuluak kotoizko hodeiak dira, udako egunetan agertzen direnak. Estratuak hodei baxuak dira, zeru osoa estaltzen dutenak, maindire grisa izango balira bezala. Ninbostratuak oraindik baxuago daude, eta gehienetan euria edota elurra dakarte. Hodeirik handiena eta harrigarriena Kumuloniboa da, 5.000m-ko altuera edo gehiago izan dezake, gainalde zuria eta harroa duena eta ingude formako oin grisa eta zapala. Gehienetan trumoi eta tximistaz beteriko ekaitz izugarria elkartzen ditu.
Naia Muniozguren eta Itziar Olondo 3.zikloa
7
-Animalien zazpi hitz daude. -Ezkerretik eskuinera, eskuinetik ezkerrera, goitik behera, behetik gora eta zeharkaturik aurkituko dituzu. Elene Lazaro 2.zikloa A I R E Z A M AT P R
P H O R M J KO N
R A I D O R T OK A A N S O T E R EI M N E O N R M O XU A O T S O A U R VE Z A M K T M Y E US T J O L
I A O I EO R
P
L
E
F A N TE A
I
F
N K
E
E P
A SJ H
Iraia RodrĂguez 2.zikloa 8
“Bokar txikidsek baño enemigo geisau okin”
Elysium AVIONES -AEB- zientzia fikzi- -AEB-Animazioa, oko, drama. abenturak Aktoreak: Matt Da- Zuzendaria: klay mon, Jodie, Foster, Hall William Fichetner Zuzendaria:Neill Blomkamp
Danak etsai Joseba Mikel Ugalderen “Ai gure Bermio” izeneko txostenatik hartuta
OSTIRALA HITZALDIA ALIMENTACION ECOLOGICA Y CALIDAD DE VIDA . Erroxape Emakume Elkartearen lokalean, arratsaldeko 7: 00etan Antolatzailea:Erroxape Emakumeen Elkartea HITZALDIA FEMINISKO ISLAMIKOA: “Emakume Musulmanen esperientziak partekatzen“(elebidun). Hizlariak: Saliha Ramay (Pakistan) eta Ewa Strzelecka (Yemen) Gizarte eta Kultura Etxean, arratsaldeko 7:30ean. Antolatzailea: Parekide Elkartea Laguntzailea: Sareginek, babeslea: Bizkaiko Foru Aldundia. KONTZERTUA KARNIVOROUS VORACITY (Bilbao) + HUMAN ASTHAY (Bartzelona) + ENGORRIMENT (Bartzelona) + URBANGRIND ( Bermeo). Bermeoko Kafe Antzokian, gaueko 11:00etan. Sarrera : 5 €. Antolatzailea: La Kapilla Rock Elkartea. ZAPATUA BERMISTORIAN Azoka, arku-tiro taldea, Izaro Abesbatzaren kalejira, animazioa kaletik … Antolatzailea: Bermeoko Udala. KIROLARIA EKIMENA. Gure gorputza ezagutzen: perineoa, abdominalak, integrazioa eta mugimenduak. Araneko Kiroldegian, goizeko 11:00etan. Antolatzailea: Kirol Patronatua. EUROPAKO ONDAREAREN JARDUNALDIAK Bisita gidatua (euskaraz). Arrantzale Museoan, eguerdiko 12:00etan. HITZALDIA Excavaciones en la necrópoli romana de Tribisburu (gaztelaniaz). Hizlaria: Juanjo Cepeda. Eguerdiko 12:00etan, Gizarte eta Kultura Etxean. BISITA GIDATUAK 1983 Uholdeen Ondorengo Birgaitze Lanak . Turismo Bulegoan, eguerdiko 12:30ean. Antolatzailea :Turismo Bulegoa eta Bizkaiko Foru Aldundia. DOMEKA BERMISTORIAN azoka, arku-tiro taldea… Antolatzailea: Bermeoko Udala. EUROPAKO ONDORIOAREN JADUNALDIAK La rehabilitación tras las inundaciones de 1983. Turismo Bulegoan, eguerdiko 12:30ean. Antolatzailea: Turismo Bulegoa eta Bizkaiko Foru Aldundia. 9
10