11
februari 2013
centraal magazine voor de inwoners van gemeente Geldermalsen
Acquoy • Beesd • Buurmalsen • Deil • Enspijk Geldermalsen • Gellicum • Meteren • Rhenoy Rumpt • Tricht
‘Bomen zijn beeldbepalend’ Nieuw! beter & mooier
Enspijk wil energieneutraal Laat meer van u zelf zien! Blogs Opknapper station Recept voor plantsoen van fatsoen En veel meer… Raad en daad
Hoe slaan we een brug tussen politiek en u?
Er is vaak meer mogelijk dan u denkt! Wilt u het maximale comfort uit uw huis halen? Er is ontzettend veel mogelijk, waarschijnlijk nog meer dan u denkt. Vertel ons wat uw wensen zijn, dan kijken wij naar de mogelijkheden!
Arie de Ruiter
get? met het bud Worstelt u en. k en d u mee Laat ons met n! éé n a meer d Twee weten . st Bel ons geru Appelhof 4c 4158 EN Deil T (0345) 651 684 info@deruiterbouw.nl www.deruiterbouw.nl
N I E U W BO UW
• V E R BOUW
•
SERVICE
&
ONDERHOU D
inhoud inhoud
Van kwantiteit naar kwaliteit Hoe willen we omgaan met onze bomen? Coördinator Groen, GertJan Hol vertelt over wat er de komende 5 jaar op de planning staat.
P. 10
rubrieken Korte berichten Een nieuwe jas, een nieuwe naam. 11 Centraal is geboren! En meer…
Prachtig mooi plantsoen Wat is het beste recept voor een heerlijk plantsoen van fatsoen? Nog even pruttelen….
P. 14
P. 4
Blog Wethouder en beleids makers over gezondheid en jeugd.
P. 9
Raad & Daad Hoe slaan we de brug tussen u en de politiek?
P. 15
Nummer 11 Op bezoek bij hobbyimker Runge in Buurmalsen.
Gezamenlijk op innovatieve reis We hebben nog even te gaan voor het 2030 is. Maar dan wil Enspijk energie neutraal zijn. Wat komt er allemaal bij kijken? Alle partijen aan het woord.
P. 16
P. 19
(z)elf
En verder: station Geldermalsen
Een plek voor uw bijdragen… Foto, gedicht, mail… etc
wordt opgeknapt 30 minuten bewegen is de norm… doe de test! website Jongin zoekt redacteuren Geen alcohol voor 16-
P. 22
11 centraal februari 2013
3
Vernieuwd Magazine, betere naam
Inwoners meer centraal
Nieuw! beter & mooier
Met trots presenteer ik u het ‘new & improved’ magazine, 11 centraal. Het Geldermalsen Magazine heeft een nieuwe naam, een nieuw uiterlijk én een bredere inhoud.
M
aar je moet je afkomst nooit verloochenen. Het oude magazine heeft er 7 trouwe dienstjaren opzitten. Na al die jaren, werd het echt tijd om het grondig aan te pakken. Met dit resultaat. 11 centraal heeft ook een digitale variant, 11 centraalDigitaal, met leuke extra’s. Als u bijv. dit icoontje tegenkomt op een pagina, betekent dat er in de digitale versie een filmpje beschikbaar is. Bekijk het via www.geldermalsen.nl. Wilt u de digitale variant in uw mailbox ontvangen? Stuur dan een mail naar redactie@geldermalsen.nl.
Waarom 11 centraal? De volledige naam was
gemeente Geldermalsen Magazine. Met deze naam blijft het blad erg van de gemeente. Terwijl we de inwoners meer ruimte willen geven voor inbreng, de inwoners centraler willen stellen. We tellen 11 dorpen in onze gemeente waarvan er maar 1 de naam ‘Geldermalsen’ heeft. Door het woord ‘Geldermalsen’ voelt iemand uit pakweg Gellicum zich misschien niet zo aangesproken of betrokken. Tel hierbij op dat we centraal in het land liggen.
Rubrieken Deze rubriek, Korte berichten, en de rubriek Raad & Daad zijn gebleven maar zijn aantrekkelijker gemaakt.
Nieuw is de rubriek 11. Daar wordt een kijkje achter de voordeur genomen bij een willekeurige inwoner die op huisnummer 11 woont. Woont u op huisnummer 11 en wilt u in inkijkje geven in hoe u woont en leeft? Meldt u zich dan aan! In deze editie mochten we op bezoek in Buurmalsen, bij de heer Runge en zijn familie.
In de rubriek (Z)elf is er volop ruimte voor uw inbreng. Dat kan zijn een foto, gedichtje, verhaal, e-mail… Verras ons! Dat kan via redactie@geldermalsen.nl. Ik wens u veel leesplezier! Miranda de Vries, burgemeester
Feitjes
71,3%
Wist je dat de groei van hersenen tot het 24ste levensjaar doorgaat en dat alcohol deze ontwikkeling kan verstoren? van de 13-jarigen drinkt regelmatig
4
11 centraal februari 2013
van de 16-jarigen drinkt regelmatig
19,6%
korte berichten
Jalp Welzijn & Zorg een website die helpt Uitgangspunt van de Wet maatschappelijke ondersteuning is dat iedereen kan meedoen. Meedoen betekent dat mensen goed functioneren, lekker in hun vel zitten en een sociaal netwerk hebben. Ook in uw netwerk kunnen mensen elkaar helpen en ondersteunen. Jalp Welzijn & Zorg is een nieuwe website om u daarbij te helpen. Het is: persoonlijk en direct, gericht op u, laagdrempelig en toegankelijk, snel en simpel. Jalp Welzijn & Zorg is er om te helpt met voorbeelden en informatie. Heeft u bijvoorbeeld (tijdelijk) moeite met koken? Jalp geeft suggesties.
kort nieuws Gezocht: redactieleden Jongin website Website http://jongingeldermalsen. nl zoekt redactieleden. Jongin is een site vóór en dóór jongeren. Heb je belangstelling en ben je enthousiast? Heb je vragen of wil je je aanmelden? Neem contact op met jongerenwerker Martijn van den Boogaard via 06-20450677 of mail: martijnmozaiek2010@hotmail.com.
Bijvoorbeeld een vriend vragen om te koken. Misschien zijn er vrijwilligers die samen met u willen eten. Dat is ook nog eens gezellig! Op de site vertellen mevrouw Van de Beukering, Irma Timmermans, Roelof van Doorn en anderen hun eigen verhaal. http://jalp.geldermalsen.nl
Terwijl de vleermuizen slapen… … werken wakkere medewerkers van Kunstfort Asperen aan een mooi programma voor seizoen 2013. Vanaf 29 maart (Paasweekend) is De Taveerne geopend. Het fort opent even later haar deuren, als de laatste vleermuizen uit hun winterslaap zijn. Houdt www.kunstfortasperen.nl in de gaten! De vleermuizen zitten nu echt middenin hun winterslaap in het gesloten Fort Asperen. Vleermuizen zoeken een plek waar ze de hele winter kunnen slapen. Het moet niet te koud zijn en ook niet te warm, maar vooral vochtig zodat de vleermuis niet uitdroogt. Wanneer ze een plek hebben gevonden hangen ze aan het plafond onderste boven. Met de klauwen aan hun achterpoten hechten ze zich aan de wand. Ze kunnen hun poten ‘op slot doen’. Zo kost het geen kracht en energie. De temperatuur van het lichaam daalt van 39 graden naar nog maar ongeveer 6 graden Celsius. De hartslag wordt veel lager, ze halen nog maar weinig adem. Normaal slaat het hart 600 keer, maar tijdens de winterslaap nog maar paar keer per minuut.
Alcohol mee? Onder de 16 jaar? Ketsjing… Voor jongeren is (te veel) alcohol extra schadelijk. De overheid wil daarom drankgebruik onder jongeren terugdringen. Ben je onder de 16 jaar? Dan mag je geen alcohol in openbare ruimten meer bij je hebben volgens de nieuwe Dranken Horecawet. Met de boete van 45 euro kun je heel veel frisjes kopen. Meer informatie: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ alcohol/jongeren-en-alcohol.
Zo los je het op Als je het even niet meer weet, check geldermalsen.zolosjehetop.nl. Een website met veel informatie over dingen waar je als jongere tegenaan kunt lopen. Bovendien vind je er ook de weg naar professionele hulpverleners. Deze website maakt onderdeel uit van Centrum Jeugd & Gezin.
11 centraal februari 2013
5
PrivaZorg Rivierenland Wij bieden: • persoonlijke verzorging
• nachtzorg
• verpleging
• 24 uurs zorg
• begeleiding
Wij werken in kleine teams met professionele en betrokken zelfstandige zorgverleners (ZZP-ers). Alle zorgverleners zijn gecertificeerd door het landelijke Kiwa Keurmerk. Uw zorgwensen en behoeften komen bij ons op de eerste plaats.
Voor meer informatie: www.privazorgrivierenland.nl Email: info@privazorgrivierenland.nl Contactpersoon: Ingeborg Koops, tel: 0344-607573 / 06-27521332
ROELVITAL
uw specialist in de regio! adv rivierenland 87,5x115-3 1
29-01-13 11
Uw SPECIALIST in natuurvoeding, reform, kruiden en vitamine supplementen! Wij zijn ook gespecialiseerd in Glutenvrije artikelen, en hebben ook een Glutenvrije SHOP! Elke vrijdag op de weekmarkt in Geldermalsen! NIEUW NIEUW NIEUW Afhalen op maandag en donderdag aan De Aaldor 15 A te Geldermalsen Komt het niet gelegen om naar de markt te komen? Geen probleem, bestel dan online op WWW.ROELVITAL.NL Roelofsen Reform De Aaldor 15 A 4191 PC Geldermalsen 0345 – 65 19 48 WWW.ROELVITAL.NL
blikvanger
Eervol herstel voor station Geldermalsen
Ornamenten worden her steld.
Gemeente Geldermalsen vroeg jarenlang aandacht voor het station in Geldermalsen. Belangrijke aandachtspunten: het stationsgebouw en de overkapping van de perrons. ProRail en NS herstellen deze monumentale blikvangers het komende jaar in ere. NS Projectontwikkelaar Peter Slangen is druk met de voorbereiding van het opknappen van het stationsgebouw. NS zoekt ook nog een goede toekomstige bestemming van het gebouw maar laat het opknappen van de buitenkant daar niet van afhangen. Peter: “De panden staan er slecht bij, dat is zonde. Het monument verdient het om er weer mooi bij te staan. Vandaar dat we nu de buitenkant grondig opknappen. We gaan metselwerk renoveren, natuursteen reinigen, ornamenten herstellen, kozijnen vernieuwen en nog veel meer. We starten in mei en hopen het eind van dit jaar klaar te hebben. Als we een bestemming voor het gebouw hebben wordt ook de binnenkant aangepakt.“
Kap terug in oorspronkelijke staat ProRail gaat aan de slag met de overkap ping van de perrons. Ook die is van
'Station verdient het om er weer mooi bij te staan.' Samenwerking goed geregeld De overkapping staat tegen het stationsgebouw aan. De werkzaamheden van NS en ProRail zijn daardoor nauw met elkaar verweven zijn. In 2012 overlegden NS en ProRail over de aanpak. Ze sloten een samenwerkingovereenkomst met afspraken en regels over de werkwijze en de samenwerking. Ook in de communicatie trekken NS en ProRail samen op.
monumentale waarde. Gewoon onder houd is niet meer genoeg en daarom besloot ProRail tot een ingrijpende restauratie. Alleen op die manier blijft de overkapping behouden. De overkapping wordt in de oorspronkelijke staat hersteld, want in de loop van de tijd is er wel het een en ander aan veranderd.
Veel werk en overlast beperken De werkzaamheden door ProRail startten al in januari en duren tot het voorjaar van 2014. ProRail zorgt ervoor dat de reiziger gewoon van de trein gebruik kan blijven maken. Al kan het voor komen dat een trein op een ander perron vertrekt of een looproute wijzigt. Dit wordt altijd met borden en via omroepberichten aange geven. Bovendien worden reizigers met flyers geïnformeerd over de werkzaam heden.
11 centraal februari 2013
7
a i d e M n i Tw eente
Print, online en nog veel meer!
m e g t r e e t i c i l e f t e m n e s l a Gelderm l a a r t n e c 11
Twin Media ontwerpt huisstijlen, tijdschriften, boeken en websites. We verzorgen ook tekstproducties, fotografie en illustraties. Twin Media heeft een sterke regiofunctie en werkt o.a. voor overheden, bedrijven en organisaties in de gemeentes Geldermalsen, Tiel en Culemborg.
Belangstelling? Mail of bel met Roeland Dobbelaer, Commercieel/creatief directeur: rdobbelaer@twinmediabv.nl T 0345-470500
www.twinmediabv.nl
Postbus 317 | 4100 AH Culemborg | Parallelweg West 15b | 4104 AX Culemborg | T 0345 470 500 | F 0345 470 510 | www.twinmediabv.nl
blog Bestuurders en medewerkers van de gemeente delen ervaringen
Samen gezond beleid maken
A
Hannah Herweijer
Leo van de Koppel
beleids medewerker
beleids medewerker
ls beleidsmedewerker Samenleving van de gemeente Geldermalsen houd ik me bezig met ontwikkelen van beleid voor de jeugd. Dat betekent dat ik veel contacten heb met onze jongerenwerker Martijn van den Bogaard. Maar ook met organisaties als Iriszorg en GGD Rivierenland. Groep-8 leerlingen ontvangen een informerende brief over het thema alcohol en roken. In het kader van dat thema worden activiteiten voor hen en ouders georganiseerd. Ook worden er gastlessen op het voortgezet onderwijs. Dit jaar worden jongeren benaderd om hun mening te geven over zaken die voor hen belangrijk zijn. Zo kan ik de Nota Jeugdbeleid 2013 – 2016 opstellen. Dit omschrijft wat de gemeente wil betekenen voor haar jeugdige inwoners en wat daar voor nodig is. In een beeldvormende bijeenkomst hebben raadsleden, ouders, vrijwilligers en jongeren hier al een richting aan gegeven. Het concept wordt dit jaar voorgelegd aan de gemeenteraad.
S
port en bewegen geeft verbroedering, communicatie en gezondheid, daar geloof ik in. Sporten en bewegen deden we tot voor kort vooral via verenigingen. Tegenwoordig doen we dit ook anders georganiseerd, bijvoorbeeld via de sportschool of incidentele zelf georganiseerde events. Ook wordt er veel ongeorganiseerd bewogen, kijk maar naar de joggers en fietsers. De gemeente moet alle vormen van sporten en bewegen stimuleren en faciliteren. Samen met verenigingen en andere betrokken partijen zal hiervoor beleid ontwikkeld moeten worden. Dit vergt moed, creativiteit en wederzijds begrip in een tijd van crisis en bezuinigingen. Immers samen beleid maken betekent zowel de leuke zaken bespreken als ook samen vervelende zaken als bijvoorbeeld bezuinigingen aanpakken. Verder geeft het gezonde inwoners (jong en oud) die elkaar vinden en samen plezier hebben.
Wim Hompe wethouder
M
et oud en nieuw wensten veel mensen mij een gezond 2013. Een goede gezondheid is natuurlijk erg belangrijk maar niet vanzelfsprekend. Helaas kent iedereen wel iemand die (ernstig) ziek is. Voor een belangrijk deel wordt gezondheid bepaald door erfelijke factoren. Daar heb je zelf geen invloed op. Voor een ander deel wel. Door een gezonde leefstijl verklein je de kans op allerlei ziekten zoals hart- en vaatziekten. Zelf heb ik diabetes en mijn suiker is nog vaak te hoog omdat ik te weinig beweeg en niet altijd gezond eet. Daardoor ben ik soms moe terwijl ik als wethouder eigenlijk topfit moet zijn. Mijn voornemen is meer te bewegen. Dat vraagt discipline en doorzettingsvermogen. Ik heb iemand gevonden die meegaat naar fitness zo stimuleren we elkaar. De nieuwjaarsreceptie stond in het teken van sport en bewegen; gezond én goed voor de sociale cohesie. Ik ga er tegenaan, doet u mee?
11 centraal februari 2013
9
Gezonde bomen als uitgangspunt
Van kwantiteit
naar kwaliteit Binnenkort wordt er gestart met het rooien van bomen op verschillende plekken in het buitengebied van de gemeente. Dit is een heel zichtbaar onderdeel van een groter plan. Het Bomenbeheerplan 2012-2016.
toegelicht Bomenbeheerplan In het Bomenbeheerplan staat hoe we tot de gewenste boomstructuur kunnen komen. Hier zijn een drietal maatregelen te onderscheiden: • Behoud van delen van de bestaande boomstructuur • Omvorming van delen van de bestaande boomstructuur ten behoeve van de gewenste boomstructuur door middel van dunning. • Nieuwe boomaanplant voor gewenste boomstructuur Binnenkort wordt gestart met het dunnen van bomen op de Banweg, Busterweg, Ridderslag en Tiendweg (gedeeltelijk). Dunnen is het om en om weghalen van bomen, zodat bomen ruimte krijgen om tot wasdom te komen.
10
11 centraal februari 2013
Hierin staat beschreven hoe de gemeente van kwantiteit naar kwaliteit wil gaan met de zorg voor onze bomen. Senior Projectleider Groen van de gemeente Geldermalsen, Gert-Jan Hol, vertelt over het wat en waarom.
Waarom is er een bomenbeheerplan? Gert-Jan: “Dit bomenbeheerplan omschrijft hoe we als gemeente willen omgaan met bomen. Op beleidsmatig- en uitvoeringsniveau maar er staat ook een duidelijke toekomstvisie beschreven. Met het hebben van een beheerplan specifiek voor bomen, onderkennen we dat bomen beeldbepalend zijn en de dragers zijn van onze openbare ruimte.”
Hij vult aan: “We hebben veel bomen in onze gemeente. Bomen hebben speciale aandacht nodig. Dit uit zich onder meer in de jaarlijkse visuele controle van de boom waarbij we kijken naar de gezondheidstoestand. We kijken of de boom geen zwammen of dood hout heeft én of het probleemtakken heeft die bij een storm gevaar voor de omgeving kunnen opleveren. Op basis van wat we constateren, plegen we onderhoud aan de boom. We moeten goed voor onze bomen zorgen en hebben daarbij een zorgplicht! Daarnaast voeren we uiteraard het reguliere onderhoud aan de bomen uit, zoals het eens in de 5 jaar snoeien van de bomen als dat nodig is.
bomen
Deze tak wordt op termijn verwijderd zodat het een stevig e, gezonde boom blijft .
De komende 5 jaar worden bomen gedund en verwijderd. Daarna wordt de structuur versterkt door aanplant. Het verschil tussen voor en na het dunnen zijn duidelijk te zien. t Bomen krijgen met he te im ru er me en nn du om te groeien.
Wat betekent dat? Gert-Jan legt uit: “Uitgangspunt is een goed en gezond bomenbestand waarbij we kijken naar wat de boom betekent voor de woonomgeving. En we kijken hoe de boom tot wasdom kan komen. Sommige bomen hebben meer ruimte nodig om beter te kunnen uitgroeien. Om dit mogelijk te maken, worden komende jaren bomen gerooid.”
Is het niet een bezuiniging? “Het rooien heeft twee redenen. Enerzijds: door het verwijderen van bomen, meestal om en om in een bomenrij, krijgen de andere bomen in de rij meer ruimte om te groeien. Dit heet het dunnen van bomen. Zo krijgen én houden we
gezonde bomen. Anderzijds: Het is wel een kosten-/baten analyse. We streven een goede balans tussen inspanningen en rendement (gewenste beeld). Dat betekent dat als de juiste boom op de juiste plek staat, het de gemeente het minste kost. En dat geïnvesteerd wordt in bomen die bijdragen aan de groenstructuur binnen de gemeente. Naast het dunnen van bomen, worden op sommige plekken bomen verwijderd in het kader van ‘boom op verkeerde plek’, bijvoorbeeld als de boom te groot wordt voor een smalle berm of ergens een dubbele rij staat terwijl dit voor het beeld niet nodig is. Maar het betekent ook dat er op een aantal plaatsen bomen worden aangeplant. Bij al die werkzaamheden houden we ons uiteraard aan de Flora en faunawet.
om meer licht in huis te hebben en niet meer het gevallen blad uit de tuin aan te hoeven harken. De andere kijkt juist graag naar een boom, geniet van de schaduw en neemt de herfstbladeren voor lief of maakt er zelf compost van. Ik zie het zo, met dit plan worden keuzes gemaakt voor de korte en lange termijn en is helder hoe we als gemeente met onze bomen omgaan. Met deze heldere visie is duidelijk hoe, wat en waarom we dingen doen. Dit geeft meer ruimte aan de bomen. Ze hebben de kans om tot wasdom te komen. En dat vind ik mooi als man van het groen.”
Gert-Jan Hol: “We moeten goed voor onze bomen zorgen.”
Kun je je voorstellen dat mensen van de eerste maat regel, het weghalen van bomen, schrikken? Gert-Jan denkt even na en zegt: “We streven met dit bomenbeheerplan een duurzaam en herkenbaar bomenbestand na. Met onderbouwde keuzes voor bomen op de juiste plek, waarbij gestructureerd onderhoud aan onze bomen het uitgangspunt is. De ene inwoner vindt het prettig
i
www.geldermalsen.nl
11 centraal februari 2013
11
11 centraal
Dienstverlening in het hart van de Betuwe
administratiekantoor
bouwkundig tekenburo
De bruin Administratie & Advies B.V. Willem de Zwijgerweg 113, Geldermalsen T (0345) 581 571, www.debruinadministratie.nl
coaching p. 18
voor mensen die willen leren en groeien T 06 2297 9528 - www.acquoycoaching.nl
advocaten Koppelaar & Linssen Advocaten Steenweg 67d, Waardenburg T (0418) 644 644 - www.koppelaarlinssen.nl
dakbedekking p. 6
Wellness Effexx
houten vloeren
Beatrixstraat 10, Culemborg T (0345) 501 066 - www.wellnesseffexx.nl
Le Carrouge Nijverheidsweg 9, Culemborg T (0345) 569 697 - www.hout-en-vloeren.nl
automatisering Your ICT
p. 18/23
hoveniers p. 24
Thijs Magielse Tuinen Dreef 16, Est T (0345) 568 499 - www.thijsmagielse.nl
banken Regio Bank / Financieel Adviesburo Peramaker Palmesteynstraat 8, Deil T (0345) 652 041 - www.peramaker.nl
p. 23
natuurvoeding Roelofsen Reform (Roel Vital) Postbus 164, Geldermalsen T (0345) 651 948 - www.roelvital.nl
bouwbedrijf De Ruiter Bouw Appelhof 4c, Deil T (0345) 651 684 - www.deruiterbouw.nl
Van Horssen dakbedekking Hambloksestraat 42, Aalst T (0418) 671 238 - www.vanhorssenbv.nl
afslanken
De Chamotte 2, Geldermalsen T (0345) 622 223 - www.yourict.nl
Acquoy co@ching en management
parketspecialist p. 2
Tropic-parket Laageinde 56-58, Geldermalsen T (0345) 571 567 - www.tropic-parket.eu
p. 6
rietdekkersbedrijf
Ook h advert ier er Het ka en? n voor â‚Ź al 35,-
Den Hartog Riet B.V. Recht van ter Leede 21, Leerdam T (0345) 549 433 - www.hartogriet.nl
uitvaartverzorging
Uw advertentie of vermelding ook op deze pagina?
verspreiding huis-aan-huis Reli Groep Industriestraat 4, Hardinxveld-Giessendam T (0184) 414539- www.reli.nl
p. 18
zorg
11 centraal, het magazine voor de inwoners van de gemeente Geldermalsen, geeft bedrijven en instellingen de mogelijkheid om te adverteren.
Huis ter Leede Eiland 1, Leerdam T (0345) 614241- www.huisterleede.nl
Een vermelding heeft u al voor â‚Ź 35,- p/pl.
p. 23 Meer informatie? U kunt contact opnemen met Sales & Services, Cor Bergen via tel.: 0229 211 211 of administatie@salesandservices.nl
Privazorg Rivierenland Tielsestraat 6a, Maurik T (0344) 607573 - www.privazorgrivierenland.nl
p. 6
recept
Prachtig mooi
plantsoen Een vorig jaar ingezonden brief in het Nieuwsblad Geldermalsen heeft tot een geweldig resultaat geleid. In december was er al een snoeidag. Op zaterdag 12 januari vond een tweede gezamenlijke snoeidag plaats in het plantsoen bij Achter ‘t Veer in Geldermalsen.
Op beide dagen was de opkomst enorm. Er waren zo’n 30 gemeentewerkers, gemeentebestuurders en inwoners, jong en oud, in de weer om struiken en boompjes te snoeien en onkruid en zwerfvuil te verwijderen. Doel van dit alles is het plantsoen ‘open’ en daardoor aantrekkelijker te maken. Tijdens de snoeidag in januari is de Linge weer zichtbaar geworden.
'Heerlijk zo’n plantsoen en zulke betrokken inwoners!'
‘Co-creatie’ De laatste jaren zijn er in het park geen grootschalige snoeiwerkzaamheden uitgevoerd, in afwachting van de grootschalige herontwikkeling van het centrum van Geldermalsen. Inmiddels zijn plannen hiervoor voor onbepaalde tijd uitgesteld. Na een oproep in Nieuwsblad Geldermalsen van een inwoonster van Geldermalsen is besloten het opknappen van het plantsoen als gezamenlijk ‘co-creatie’-project van gemeente en inwoners op te pakken.
14
11 centraal februari 2013
Derde snoeidag Enthousiaste vrijwilligers opperden het idee om eind februari nog een derde snoeidag te houden. Dan wordt het helemaal afgemaakt. Op het moment van schrijven was deze nog niet bekend. Hierna wordt het plantsoen gedeeltelijk opnieuw ingericht, met name met bodembedekkers en gras, zodat het plantsoen een open karakter houdt.
Ingrediënten voor mooi plantsoen
#co-creatie Rita BoerRookhuiszen @ RitadeJoode Nog even ter herinnering: geef je op om mee te helpen snoeien zaterdag 12 januari in het Plantsoen in Geldermalsen!
• • • • • • • • • • • •
Betrokken inwoner Ingezonden brief Verwilderd Plantsoen Achter ‘t Veer Een flinke snuf zwerfafval Betrokken inwoners, jong én oud Ruime dosis animo Snoeischaren en ander handig materiaal 3 Wethouders 1 Burgemeester Een flinke scheut gemeentewerkers Handvol raadsleden 2 tot 3 dagen samen stevig ‘roeren’
raad & daad Berichten van de Gemeenteraad
Brug slaan tussen politiek en bewoners In 2014 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. De gemeenteraad zoekt naar andere manieren om inwoners te gaan betrekken bij de verkiezingen.
A
ls voorbereiding werd rond de jaarwisseling een onderzoek via het digitale burgerpanel gedaan. Het onderzoek brengt in beeld hoe inwoners betrokken willen worden.
Belangrijke onderwerpen Meer dan een derde van de deelnemers noemt de volgende onderwerpen het belangrijkste:
• Belasting • Veiligheid • Bestuurscultuur • Onderhoud Openbare ruimte • Verkeer • Dorpsplannen • Onderwijs • Zorgen voor elkaar (Wmo) • Woningbouw
Stem is nog vraagteken Van de 168 deelnemers aan het onderzoek vindt 74% de gemeenteraadsverkiezingen belangrijk. Ruim de helft weet nog niet op welke partij ze gaat stemmen. Een kwart weet het waarschijnlijk en voor een vijfde deel staat de keuze voor 100% vast.
De top tien van activiteiten
Welke activiteiten kunnen de brug tussen de lokale politiek en de bewoners slaan? Deze top tien spreekt de helft van de burgerpanelleden aan. Vaak wil men er ook zelf aan deelnemen. 1 Evaluatie van de huidige raadsperiode 2 Burger invloed geven op verkiezingsprogramma door aan te geven waar een politieke partij in ieder geval een standpunt over moet geven 3 Lokale stemwijzer laten samenstellen
4 Kandidaat raadsleden stellen zichzelf en hun standpunten voor in kort filmpje . 5 Zelf een onderwerp inbrengen voor de raadsagenda, waarbij de burger ook kan meepraten. 6 Online geschreven discussie met raadsleden en inwoners. Zij wisselen van gedachte over stellingen 7 Lesprogramma over politiek/democratie voor de jeugd 8 Inrichten van een jeugdraad om jeugdzaken te bespreken en op de politieke agenda te zetten. 9 Open huis gemeenteraad 10 Scholierenverkiezing organiseren Tijdens het overleg van de fractievoorzitters, het presidium, worden de resultaten van het onderzoek besproken. Het presidium gaat mede op basis van deze resultaten een actieplan vaststellen om in de aanloop naar de verkiezingen bij de burgers in beeld te komen. Bekijk het hele rapport op www.geldermalsen.nl. Heeft u niet aan het onderzoek meegedaan maar wel een goed idee? Mail naar de griffie, c.smeekes@geldermalsen.nl
21 inwoners van de gemeente vormen de gemeenteraad. Dinsdag is de vaste vergaderavond. Vergaderingen zijn openbaar en dus voor iedereen toegankelijk. De gemeenteraad is de 'hoogste baas' van de gemeente en bepaalt de grote lijnen van het beleid. Kijk op www.geldermalsen.nl voor actuele informatie over vergaderingen.
11 centraal februari 2013
15
Gezamenlijk op
Bewonersavond Minzerie start van innovatieve rei , s.
innovatieve reis Enspijk energieneutraal 2030
duurzaam
toegelicht Alle energie die gebruikt wordt in Enspijk, wordt door Enspijk zelf opgewekt. Dat is het einddoel in 2030. Om dit ambitieuze doel te realiseren starten bewoners van Enspijk, verenigd in de stichting MooiWonen InEnspijk (MWIE), het lokale bedrijfsleven en de gemeente, onder begeleiding van de Stichting KIEN, in 2013 met het project ‘Duurzaam Enspijk’ dat onderdeel gaat uitmaken van het Dorpsplan Enspijk. De initiatiefnemer van dit project is Stichting KIEN. Deze stichting is het startpunt voor innovatie in de elektrotechniek, waar wetenschap, onderwijs, overheid en bedrijfsleven bij elkaar komen om de centrale rol die elektrotechniek speelt in belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen concreet te maken. Uit onderzoek van studenten van de TU Eindhoven blijkt dat een dergelijke
ambitie zeker haalbaar is. Focus ligt in eerste instantie op energiebesparing en kleinschalige decentrale opwekking. In een later stadium kunnen grotere collectieve energiesystemen worden toegepast.
'Veel mensen willen niet de beste oplossing: de windturbine.' Karl van der Zijde
Leo van der Sanden, KleurrijkWonen: “Woningcorporatie KleurrijkWonen heeft de ambitie om binnen 6 jaar haar huurwoningen energetisch te verbeteren naar energielabel C. In 2013 willen we daarvan 70% gerealiseerd hebben. KleurrijkWonen draagt daarom graag haar steentje bij om Enspijk in 2030 energieneutraal te krijgen. KleurrijkWonen gaat de huurwoningen in Enspijk isoleren. Dit kan via verschillende ingrepen, afhankelijk van de staat van de woning en het hui dige energielabel. Daarnaast onderzoekt KleurrijkWonen de mogelijkheden voor toepassing van zonnepanelen op haar huurwoningen. Enspijk fungeert dan als een pilot project, een proefpro ject dat eventueel vervolg krijgt bij andere projecten van de woningcorporatie.”
Rolf van Os, Gemeente Geldermalsen: “In april 2012 hoorden wij voor het eerst van het onderzoek door studenten van de TU Eindhoven naar Enspijk energieneutraal in 2030. Een geweldig initiatief waarin wij dan ook medewerking hebben toegezegd. In samenwerking met de gemeente is er een subsidieverzoek ingediend bij de Regio. Initiatiefnemers op het gebied van duurzame energie worden met Enspijk in contact gebracht. Samen met MWIE zetten wij ook in 2013 onze schouders eronder.”
Karl van der Zijde, MooiWonenInEnspijk: “Op de bewonersavond in De Minzerie is eind vorig jaar het idee geboren om een club van ‘ambassadeurs’ te formeren, die in discussie willen gaan over toekomst van Enspijk op het gebied van duurzaamheid. Ik ben groot voorstander van het vasthouden van de opgewekte belangstelling door het opzetten van een ‘ronde tafelclubje’ Enspijkers, die de lokale mogelijk heden verder uitwerken en daar over zowel gesprekspartners en vraagbaak zijn en de contacten met o.a. de inwoners/huiseige naren/huurders, de stichting Kien/ leveranciers van installaties, gemeente, woningverhuurders en de Vereniging Eigen Huis en Consumentenbond onderhouden. Veel mensen willen niet de beste oplossing, namelijk de windtur bine. Men wil wel groene energie, maar er vooral geen last van heb ben. Het tweede alternatief: zon nepanelen voor stroom (en warm water)opwekking is dus onder omstandigheden het best bereik bare. Eigenlijk is elk alternatief nog steeds afhankelijk van goede isolatie van je woning of je (bedrijfs)pand. Eerst isoleren en dan pas besparen op stroomkos ten, gaskosten enz. Ondertussen kun je al besparen op je bestaande energiekosten door mee te doen met collectieve inkoop via o.a. de gemeente, de Consumentenbond of de Vereniging Eigen Huis.”
i
Meer informatie: www.stichtingkien.nl twitter: @stichtingkien www.enspijk.info twitter: @enspijk
11 centraal februari 2013
17
• • • •
Houten vloeren en parket Laminaat en PVC vloeren Renovatie vloeren en trappen Tafels op maat
Al 12,5 jaar Nijverheidsweg 9 · 4104 an Culemborg verstand van T 0031 (0)345-569697 vloeren E vloeren@le-carrouge.nl · www.le-carrouge.nl
87,5x55.indd 1
04-02-2013 12:36
Geef de aarde door…
… met het Wereld Natuur Fonds in uw testament. Uw nalatenschap maakt daadwerkelijk een verschil voor de toekomst van de natuur. Meer informatie vindt u in onze brochure. U kunt deze geheel vrijblijvend opvragen bij Karin Gerritsen 030 - 693 73 09, kgerritsen@wwf.nl of via onze website www.wnf.nl/testament
nummer
11 Ding-dong! Een kijkje achter de voordeur van een huisnummer 11. Hoe bevalt het wonen in Buurmalsen?
Vanuit Leerdam verhuisde de heer Runge zo’n 28 jaar geleden naar zijn werkgebied. Dat werd Buurmalsen want daar kon hij de Linge blijven ruiken. Met zijn vrouw kreeg hij twee kinderen, (bijna) 20 en 21 jaar. Ze wonen er fijn.
'Ik wil de Linge kunnen ruiken!'
“Het is hier mooi kleinschalig met directe voorzieningen bij de hand. Een groot pluspunt is het station in Geldermalsen. Daar kun je alle kanten mee op. En de kinderen liepen zo naar school.” Naast zijn dagelijkse werk is de heer Runge vrijwilliger bij het dorpshuis. “Daar doe ik het technische gedeelte. Dus als er iets met de verwarming is of als er een plankje moet worden opgehangen, dat is dan mijn taak.” Sinds 1983 houdt de heer Runge bijen voor de hobby. “Ik had voorheen 6 volken, dat paste precies op een aanhanger. Nu heb ik er 2. Dat is genoeg werk. Een goed productievolk telt rond mei 80.000 bijen. In voorjaar ga ik met de bijen op reis. Naar de fruittelers en nog een keer naar het koolzaad en in het najaar gaan we naar de heide. Dan krijg je allerlei verschillende soorten honing. Die vind je niet in de supermarkt!”
Wilt u Merel helpen om haar talent te ontwikkelen? Merel de Vries zit in groep 4 en is zeer slechtziend. Ze draagt een bril, maar ziet alles dan nog onscherp. Toch gaat ze naar een reguliere basisschool. Speciale les- en spelmaterialen maken dat mogelijk. Onderwijs volgen net als ieder ander kind is voor Merel heel belangrijk. Op school kan ze zich ontwikkelen en haar talent ontdekken. Zo maakt ze ondanks haar visuele beperking nu al een goede start voor later. Gunt u Merel een kansrijke toekomst? Steun ons dan met uw gift of legaat. Met uw bijdrage kunnen wij projecten financieren voor onderwijs aan visueel beperkte kinderen zoals Merel. Deze projecten worden niet door de overheid gefinancierd. Meer informatie: www.steunbartimeus.nl Rekeningnummer: 4004040
Dit is de erfenis van William
Laat u hem iets meer na?
Tear steunt kerken in de strijd tegen armoede en onrecht om mensenlevens te veranderen. Vraag onze brochure ‘nalaten’ aan of neem voor meer informatie contact op via (030) 69 69 600 of info@tear.nl.
gezond
2x 15 minuten,
beweeg! Een half uur intensief bewegen
Tijdens de nieuwjaarsreceptie werd met een flashmob duidelijk, hoe leuk (samen) bewegen kan zijn.
Sta eens stil bij uw gezondheid. U beweegt voldoende? Dat betekent minimaal vijf dagen in de week, 30 minuten matig intensief bewegen. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan is 60 minuten bewegen per dag de norm! Van matig intensief bewegen, begin je iets te zweten en ga je sneller ademhalen. En? Komt u aan die 30 minuten? Doe de test op www.30minutenbewegen.nl.
Half uur of 2x 15 minuten… Als u niet gewend bent om regelmatig te bewegen, is een half uur best veel. U hoeft niet meteen een half uur achter elkaar te bewegen. 3 maal 10 minuten of 2 keer een kwartier is ook goed. Belangrijk is ook om een activiteit te kiezen die bij u past, anders is de kans groot dat u snel afhaakt. • Wordt lid van een sportvereniging. Kijk voor een overzicht in de (digitale) gemeentegids.
Wie beweegt, voelt zich goed en is bewezen gelukkiger. Van bewegen krijg je energie! Het verkleint de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, kanker etc. Uit onderzoek van de GGD Rivierenland blijkt dat de gezondheid van ons, ‘Rivierenlanders’ flink beter kan.
• Hardlopen of fietsen: Hier bepaalt u zelf wanneer u sport. Voor het opbouwen van een loopschema, download een app. Bijvoorbeeld runtastic.com of kijk op runnersworld.nl. • Beweeg in de natuur: maak een wandeling over de dijk, pak de fiets, maak een wandeling met uw hond kinderen of (klein)kinderen (of ‘leen’ een kind of hond). • Beweeg meer tijdens uw werk: ga met de fiets, neem de trap, maak een lunchwandeling. Twijfelt u of u wel kunt of mag sporten? Overleg dan met uw huisarts of specialist. Bekijk de filmpjes op 11 centraalDigitaal (www.geldermalsen.nl). • Flashmob • Kom in beweging
Meer informatie: www.30minutenbewegen.nl
feiten GGD onderzoek laat zien dat de Rivierenlander minder gezond is dan de gemiddelde Nederlander: • Hoogste percentage mensen met hart- en vaatziekten van Nederland • Hoogste percentage mensen met ernstig overgewicht van Nederland • 9% meer sterfte dan op basis van samenstelling van de bevolking verwacht mag worden • Gezonde levensverwachting is 2 jaar lager dan gemiddeld • Gebruik van antidepressiva is relatief hoog Prioriteiten in het lokale gezondheidsbeleid is terugdringen van: Schadelijk alcoholgebruik – Roken – Overgewicht – Depressie
i
11 centraal februari 2013
21
(z)elf Plek voor ingezonden items van bewoners
Colofon Geldermalsen magazine is een uitgave van gemeente Geldermalsen en Twin Media bv Verschijning Zes keer per jaar
‘Zelf doen’ Deze pagina biedt ruimte voor uw bijdrage. Dat kan zijn in de vorm van een ingezonden elfje, foto, brief, mail, tekening etc. Wat wilt u delen? Verras en/of prikkel ons. Afbeeldingen moeten wel minimaal 1 mb zijn, dan komen ze het beste over. Tekst mag niet al te lang zijn… De redactie beslist over het al dan niet plaatsen van inzendingen. Mail uw bijdrage naar redactie@geldermalsen.nl.
Oplage 11.350 Verspreidingsgebied Huis-aan-huis in de gemeente Geldermalsen Verspreiding Bureau Reli Sliedrecht
Ingezonden foto
Hoofd- & eindredactie Lieke Straates, gemeente Geldermalsen redactie@geldermalsen.nl
Deze foto is gemaakt op de Tielerweg, kijkend richting de Lingedijk in Geldermalsen door landschaps- en evenementenfotograaf Marinus de Keyzer. Voor meer foto’s: www.betuwefotograaf.nl
Advertenties Sales & Services tel.: 0229 211 211 administratie@salesandservices.nl Fotografie Gemeente Geldermalsen en Photopin Vormgeving en realisatie Twin Media bv, Culemborg tel.: 0345 570 500 info@twinmediabv.nl www.twinmediabv.nl Uitgever Roeland Dobbelaer, Twin Media bv roelanddobbelaer@twinmediabv.nl Gemeente Geldermalsen Bezoeklocatie: Kuipershof 2 4191 KH Geldermalsen Postadres: postbus 112 4190 CC Geldermalsen tel.: 0345 58 66 11, fax: 0345 57 32 58 info@geldermalsen.nl www.geldermalsen.nl Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Tips, op- of aanmerkingen naar aanleiding van dit blad kunt u mailen naar redactie@geldermalsen.nl of bel 0345 586 609
Elfje Een Elfje is een gedicht(je) van elf woorden, verdeeld over 5 regels. De eerste regel heeft een woord, de tweede twee enz. De vijfde regel heeft weer een woord en bevat een samenvatting van het geheel. Een elfje is dus een woordentellend vers. Zie het voorbeeld hiernaast.
22
11 centraal februari 2013
11-centraal Nieuw magazi ne Op de deurma t Blader door, oo k digitaal Lezen!
Zorg(t) voor iedereen
MEER INFO?
WWW.HUISTERLEEDE.NL
• • • •
Houten vloeren en parket Laminaat en PVC vloeren Renovatie vloeren en trappen Tafels op maat
Al 12,5 jaar Nijverheidsweg 9 · 4104 an Culemborg verstand van T 0031 (0)345-569697 vloeren E vloeren@le-carrouge.nl · www.le-carrouge.nl
11
87,5x55.indd 1
centraal magazine voor de inwoners van gemeente Geldermalsen Acquoy • Beesd • Buurmalsen • Deil Enspijk • Geldermalsen • Gellicum Meteren • Rhenoy • Rumpt • Tricht
04-02-2013 12:36
Ook adverteren in het magazine van gemeente Geldermalsen? 11 centraal, het magazine voor de inwoners van de gemeente Geldermalsen, geeft bedrijven en instellingen de mogelijkheid om te adverteren. Meer informatie? Voor inlichtingen over tarieven en plaatsingen van advertenties in 11 centraal kunt u contact opnemen met Sales & Services, Cor Bergen via tel.: 0229 211 211 of administatie@salesandservices.nl
De eerstvolgende editie van 11 centraal verschijnt op 18 april. sluiting reservering: 26 maart | sluiting aanleveren: 2 april | verschijningsdatum: 18 april
11 1 1 1
8
11 centraal [maand] 2013
l 11 centraa ] 2013 [maand
thuis 2013 februariuw februari 2013
3 is thu 201 riuw
februa
centraal centraal tr n ce aal
magazine voor de inwoners Geldermalsen van gemeenteners voor de inwo lsen magazine AcquoyGeld erma • Buurmalsen • Deil • Enspijk • Beesd Geldermalsen • Gellicum • Meteren • Rhenoy van gemeente Rumpt • Tricht rs • Deil • Enspijk onelsen inw • Buurma de n • Rhenoy voo•r Beesd• Gellicu m • Metere Acquoy dermalsen magazineGeldertemalsen Gel een Tricht • van gem Rumpt jk Deil • Enspioy alsen • • Buurm Meteren • Rhen • Beesd um • Acquoy en • Gellic Geldermals Tricht Rumpt •
Uitjes
Nieuw!
naam en lay-out
‘Bomen zijn beeldbepalend’ k ugddehhootnek om Je
r van sta
Nieuw!
naam en lay-out
Nieuw! beter & mooier
Gelder Station van Blogs zien! van u zelf Enspijk wil energieneutraal Laat meer sense alsense zijde Geldermal En rveel meer… van de fatsoen de Gelderm voor plantsoen n Gelde station Recept Opknapper mheden aanvan Statio ense geen ob mheden aan De werkzaa gestart • De werkzaaalsense zijde de raad bijals tasrm rm u?lde enGe besi politiek de ldetussen brug weGe sen zijnHoe slaan de n info en daad Raadmal aan n ob engee raad aan tas bij de gee hed d en de raa aamhed n infobesi werkzaam itas bij daad Geert • De De werkz infobes Raad en n zijn gesta d geen malse bij de raa
Raad en
6
Een be r van 26 eik .2 inwon 24 ers
daad
besitas Geen info