2
LC LC zaterdag 14 mei 2011 - sneonsnein@lc.nl
LC zaterdag 14 mei 2011 - sneonsnein@lc.nl
3
+^
sneon snein
dezeweek
inhoud
Minder gekheid, meer zang, geen finale
jantien deboer
Dooie tuinen
LINDA ZEGGELAAR
D
De commissie Kerk en Israël van de Protestantse Gemeente Sneek ontfermt zich over de joodse begraafplaats in de waterpoortstad. ,,Joden zijn onze oudste broeders.’’ Op pagina 4 en 5 een reportage. FOTO LC / WIETZE LANDMAN
4 Schrobben op Joods kerkhof
e 3JS - Jan Dulles, Jaap Kwakman en Jaap de Witte - vormden dit jaar de onomsteden Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival. Vorig jaar was er nog een hoop gedoe over het liedje waarmee Sieneke door Vader Abraham naar Oslo werd gestuurd. Volendam en de palingsound staan voor ongecompliceerde, makkelijk in het gehoor liggende ‘feel good’-muziek en stemmen die klinken als een klok. De 3JS geven er iets meer een internationaal klinkende popdraai aan. Als dat niet zou aanslaan bij de Europese vakjury’s en televoters…
Maar het mocht niet zo zijn. Voor het zevende jaar op rij is de Nederlandse inzending niet doorgedrongen tot de finale van het liedjesfestijn. Daarmee heeft ons land een triest record gehaald. Glennis Grace, Treble, Edsilia Rombley, Hind, De Toppers en Sieneke gingen de 3JS de afgelopen jaren voor. ,,Met een goed nummer kan elk land winnen’’, stelde GPD-verslaggever Geert Willems eerder deze week in reactie op de dagstelling in deze krant. In vergelijking met eerdere jaren kenmerken de recentere edities zich door minder gekheid en meer zang. Ook tijdens de halve finales in Düsseldorf waren er overtuigende zangers en zange-
6 Een Marokkaanse familiegeschiedenis
lezers
8 ‘Vliegende’ reddingsbrigade
Subtropische Wadden
Column Bonne Stienstra
10 Studeren om God te dienen 12 Tweede leven voor sloopafval Unieke grafkelder Toetanchamon
14 Tien en veertig jaar Máxima 16 Internetten en de aarde sparen Column Wouter Klootwijk
18 Jacht op geluk Last van piekerstoornis
21 Taalkunstenaar Annie M. G. Schmidt 22 Het luistert nauw met kinderschoen Play: het betere knokken
25 Toen/nu: eindexamens Column Siebold Hartkamp
26 Puzzels
Hierbij mijn complimenten voor het artikel over de subtropische Wadden (sneon & snein 7 mei). Alleen jammer dat de kaartjes wat te klein waren afgedrukt zodat ze alleen met behulp van een loep waren te ontcijferen. Voor de tekst niets dan lof. Een genuanceerd verhaal over klimaatverandering. Dit kom je niet zo vaak tegen in de media. Wel wil ik hierbij enkele kanttekeningen maken. De bewering dat klimaatsceptici als Mos en Rozendaal de opwaartse trend in de temperatuur niet leuk zullen vinden is niet juist. Bijna alle klimaatsceptici weten dat er de laatste veertig jaar duidelijk sprake is geweest van een temperatuurstijging. Waar sceptici als Kroonenberg, Rörsch, Tennekens en Toenes moeite mee hebben is dat deze trend door het IPCC wordt geëxtrapoleerd naar de toekomst. Het is waarschijnlijk
FOTO AFP/PATRIK STOLLARZ
ressen met serieus uitgevoerde liedjes en teksten over een betere wereld of een lofzang op de liefde. Waarom het de 3JS niet lukte? Argumenten over buurlanden en vriendjespolitiek gaan in niet meer in dezelfe mate op als vroeger, door wijzingen die de organisatie heeft doorgevoerd. De eenvoudige podiumpresentatie van de Volendammers speelde onge-
ruben de verdienste van deze sceptici geweest dat er in de alarmerende berichtgeving die een aantal jaren geleden in de media verschenen (Al Gore) enige nuancering is aangebracht. Verder valt mij op dat bij alle toekomstverwachtingen over temperatuur en neerslag geen enkele uitspraak wordt gedaan over de windkracht. Dit is vreemd, want terwijl er zich de afgelopen veertig jaar geen noemenswaardige wijzigingen hebben voorgedaan in het aantal stortbuien en droogteperioden, is dit wel het geval geweest met de windkracht. De windkracht is in deze periode duidelijk afgenomen. Dit blijkt onder meer uit gegevens van het KNMI-station op de vliegbasis Leeuwarden. Uiteraard heeft deze ontwikkeling gevolgen voor de elektriciteitsproduktie door windmolens. Jaap Bakker, Stiens.
Kiloleed Mooi artikel over ‘Kiloleed’ (sneon & snein 7 mei). Als ik het mag samenvatten in de woorden van het artikel: ,,Wij hebben onszelf een luilekkerland geschapen.’’ Maar het feit dat er de hele dag calorierijk voedsel beschikbaar is - in het dorp waar ik woon trouwens helemaal niet - kan toch nooit een doorslaggevende oorzaak voor overgewicht zijn. Ik ben van 1942, het jaartal zegt genoeg. Maar na 1945 heb ik dankzij verstandige ouders veel groente en fruit gegeten, maar ook relatief veel vet vlees. Mijn mooie gewicht is sinds mijn achttiende niet veranderd. Mijn zussen zijn iets zwaarder geworden, kwestie van hormonen en leeftijd. Maar alle klein- en achterkleinkinderen van mijn ouders
Jedward, de Ierse tweeling, haalde wel de finale van het door cosmeticamerk Schwarzkopf gesponsorde Eurovisie Songfestival.
zijn allemaal mooi aan de maat, terwijl ze toch op het gebied van calorieën in een gevaarlijke maatschappij leven. Zou er misschien toch ook sprake kunnen zijn van een soort genetische mazzel, met de kanttekening dat de familie de teugels wat eten betreft behoorlijk strak heeft aangetrokken. Hans Funcke, Poppenwier.
Reageren? Reacties op artikelen in deze bijlage, voorzien van naam en adres, mogen maximaal 150 woorden tellen. Stuur uw bijdrage naar sneonsnein@lc.nl of sneon & snein, postbus 394, 8901 BD, Leeuwarden.
twijfeld mee. In het oog springende rechtopstaande haren en knalrode pakjes zoals de hyperactieve Ierse tweeling – die wel de finale haalde - hadden de J’s niet. Is het een idee dat de Nederlandse Publieke Omroep extra geld aan de European Broadcasting Union overmaakt en daarmee een finaleplaats ‘koopt’? Nee, die vlieger gaat niet op, want de contributie is ge-
baseerd op inwoneraantal en het Bruto Nationaal Product. Daarmee vist een klein land als het onze altijd achter het net. Een beetje ophef is altijd goed voor de kijkcijfers. Drie op de tien Nederlandse tv-kijkers zagen donderdagavond hoe de 3JS het ervan afbrachten. Daarmee was het songfestival het bestbekeken programma van de avond.
W
acht nog maar even, vond senior. ,,Maar ik kan niet wachten, ik moet het van me afschrijven’’, klaagde ik. ,,Nou doe dan maar’’, zei senior. ,,Maar wel anoniem, anders is het sneu.’’ Dus ik doe het nou anoniem. U hoeft de woonbijlage van eh vorige week er ook helemaal niet bij te pakken, want eerlijk gezegd sterft het in ons heitelân van de dooie designtuinen. In alle nieuwbouwwijken liggen zo langzamerhand crematoriumvloeren achter, naast en voor de huizen. En op die glimmende steenvlaktes staan driezitters van plastic nepriet, met schimmelkussens erin en bijbehorende ploffauteuils. Ik zag eh laatst een foto van zo’n tuinset, op een terras dat van alle smetjes vrij was. Alle voegen waren gewoon voeg. Er zat geen mosje, geen sprietje gras, geen paardenbloemetje tussen. Zaadjes durfden niks in die tuin, die durfden niet eens te demonstreren. En op het murw gebeukte gras, op uitgerolde en aangestampte zoden, zaten de eigenaren tevreden in zondagse bloesjes naar de woestenij te kijken, die door een architect was aangelegd. Hier en daar had
Het terras is altijd te groot en te grijs de expert, die gaandeweg volgens mij steeds wanhopiger werd, wat roestige bakken met buxus neergezet om de boel wat op te leuken maar het werd er niet beter van. Even dacht ik dat ik een border zag, maar de strook was volgestort met zwarte steentjes. De tuin zag eruit alsof je hem kon stofzuigen, strijken, opvouwen en in de kast kon leggen. Net als al die andere nieuwbouwtuinen. Het terras is altijd te groot en te grijs. De pergola kaal. De schutting lang, en altijd, altijd, altijd staat er een zespersoons trampoline in de hoek met twee bloempotten ernaast voor de sjeu. In zulke tuinen is het altijd winter, en je moet er niet aan denken wat er kan gebeuren in de herfst als het regent en je door de vitrages naar je scheve pergola kijkt. Logisch dat je dan wanhopig op zoek gaat naar nieuwe antracietkleurige tafels met antracietkleurige stoelen met antracietkleurige kussens voor bij de antracietkleurige bloembakken. Logisch ook dat je dan een blokhut wilt met een veranda, en een plastic fontein van rotsblokken met een stekker eraan en ledlichtjes en rokend water erin. Ik snap zelfs dat je na vijf jaar, helemaal raar van je ingesnoerde uitzicht, op zoek gaat naar een nieuwe steensoort, in een andere kleur, met misschien speelse, schuine banen erin voor een levendig effect. En ik zeg nu alvast: maak het terras driekwart kleiner, flikker die gevlochten plastic loungemeubels weg, plant een boom, en ga eindelijk eens op een handdoek tussen de eerste madeliefjes en paardenbloemen liggen. > jantien.de.boer@lc.nl