Fragment- De zoektocht van een ouder meisje naar eeuwige schoonheid en groot geluk

De Zoektocht begint 7 1 Do the detox 10 Detoxdagboek 27 Met wat hulp van een expert 32 2 De mantra van het Geluk 40 Oohm zo mooi 56 Reset jezelf 59 3 Om op te eten 64 4 Vijftig in (ge)zicht 114 Luchtkussen 156 5 The yoga way of life 160 Yoga op eigen wijze 186 Tot in de woestijn 211 6 En dan de liefde 218 Message in a lipstick 254 Glow 259 7 Over klein en Groot Geluk 262

Dankwoord 374 Inspiratie 376 Fotocredits 385

De Zoektocht begint Zesenveertig? Jij? Dat zou je niet zeggen. Toegegeven, het streelt het ego, maar stiekem denk ik dan: je moest eens weten! Ik heb toch wat meer tijd nodig om de plooien glad te strijken ’s ochtends. De vouwen staan letterlijk in mijn gezicht: dikke strepen die tot laat in de namiddag zichtbaar zijn en met de dikste laag camouflage make-up niet weg te werken. De enige mogelijke verdoezeltruc is een ochtend verborgen blijven onder een afdakje van haarlokken. En als ik de pech heb dat ik te lang op mijn zij heb geslapen, dan verschijnen in mijn decolleté lijntjes die lijken op de spetters die uit het feestemoticon op mijn iPhone komen. Dat punthoedje weet je wel, maar dan zonder sterretjes, hooguit een paar zweetdruppels.

Het is al eens schrikken als het meisje dat in de spiegel kijkt, plots een vrouw ziet.

Schrikken was het ook een beetje toen ik de vraag kreeg of ik het zag zitten om een boek te schrijven waarin ik mijn geheim over stijl en schoonheid zou delen. Want ik heb geen geheim, denk ik, ik modder ook maar wat aan. Hoewel het me natuurlijk wel bezighoudt: alles wat mode en mooi en make-up is en wat mentaal krachtig maakt. Al heel mijn leven is dat zo en zeker nu, balancerend op de rand van een halve eeuw. En ik moet toegeven dat ik voortdurend mails krijg met vragen over mijn kleding, mijn kapper, mijn favoriete winkels, make-up, crèmes en ga zo maar door. Vreemd, ik heb nooit goed begrepen waarom. Is er toch ‘iets’? Moet ik dan misschien zelf maar eens proberen te achterhalen of er een soort van toverformule bestaat voor Eeuwige Schoonheid?

Lijkt me sterk, maar het is het onderzoeken waard. Maar geen schoonheid zonder geluk, dat zou me te leeg zijn. Wat is nu een schoon snoetje met een trieste blik? Dus doe er alstublieft nog een flinke schep geluk bovenop, dat maakt het recept compleet.

De Zoektocht begint

7

Het beginnen valt me moeilijk. Keer op keer probeer ik, twijfel ik, en denk ik: wat heb ik in godsnaam te vertellen? Die onzekerheid, dat angstige en besluiteloze herken ik bij veel vrouwen van mijn leeftijd. Alsof ze zichzelf nog altijd zien als dat kleine meisje van wie de mening er niet toe doet. Erger nog: alsof ze hun eigen visie nog altijd niet doorgrond hebben. Juist, de existentiële vragen: wie ben ik? Wat wil ik? Wat drijft me? Altijd verrast geweest dat mensen daar zo snel op konden antwoorden bij Jambers. Mij lukt dat niet. Want ik weet het niet. Echt niet. En dat verdomde schuldgevoel daarover vreet aan me.

Dat moet maar eens gedaan zijn. Je voelt het al aankomen, dit zal niet alleen een Zoektocht zijn naar Eeuwige Schoonheid en Groot Geluk, maar ook een beetje een Zoektocht naar mezelf, hoe klef ik dat ook vind klinken. Maar ik schuif het al te lang voor me uit en nu word ik stilaan ongemakkelijk van mijn eigen uitstelgedrag. Noem het een noodzakelijk groot onderhoud. Vanbinnen en vanbuiten met de grove borstel erdoor en opblinken maar die handel! Een vervelend en bij tijden vuil werkje maar het is van moetens of de boel blokkeert vroeg of laat. Of nu.

Want eerlijk is eerlijk: hoewel ik regelmatig aangesproken word over ‘mijn geheim’ en velen dus denken dat ik het allemaal zo perfect onder controle heb, ben ik er niet altijd even goed aan toe: geen moed meer om gezond te eten, mezelf blijven wijsmaken dat ik slechts occasioneel rook, terwijl ik ochtend na ochtend buitenglip voor een – zelfs al niet meer – stiekeme sigaret, al maanden geen yogastudio meer vanbinnen gezien, veel te lang in mijn bed blijven liggen, door het minste van mijn melk, te vaak onbedaarlijke huilbuien of woedeaanvallen en het ideale koppel zijn we niet, echt niet, ook daar zal ik pijnlijk open over zijn. Er is dus werk aan de winkel.

Er zijn zoveel excuses te bedenken om dit boek niet te schrijven, maar deze keer wil ik daar niet naar luisteren. Noem het een onweerstaanbare drang. Ik voel dat ik moet springen, dat ik voor één keer in mijn leven eens moet durven. Dat ik het gewoon moet doen. Gewoon: doen! In plaats van het ‘Doe maar gewoon’ dat ik gewend ben.

8

Bieke Ilegems

Zonder angst voor grote broers die vinden dat hun kleine zus zweverige prietpraat verkoopt of voor de giftige commentaren die uit hoge torens zullen vallen. Ik druk mijn (hopelijk) laatste sigaret uit en begin eraan: De Zoektocht van een ouder meisje naar Eeuwige Schoonheid en Groot Geluk.

De Zoektocht begint

9

Do the

detox

1

Laat ik deze Zoektocht starten met een schone lei. En dus meteen de binnenkant een stevige schoonmaakbeurt geven in de hoop dat het ook aan de buitenkant wat oplevert. Bij een nieuw, gezonder leven hoort tegenwoordig een detoxkuur. Wie doet dat nu niet? Honderden varianten zijn er, van enkel sapjes of thee drinken, tot een week op bananen of ananas leven, ahorn- of Mayerkuren: je kan het zo gek niet bedenken.

TĂŠ gek voor mij.

Jaren geleden volgde ik eens Joshi’s holistic detox: een kuur van eenentwintig dagen van dokter Nish Joshi, de Indisch-Britse gezondheidsgoeroe van onder andere Gwyneth Paltrow, Cate Blanchett en zelfs Ralph Fiennes. Dat leken me goede referenties, want het zijn stuk voor stuk mensen die ik bewonder en die er niet gestoord of totaal onnatuurlijk omgebouwd uitzien. Het principe is eigenlijk simpel: alles wat het lichaam verzuurt, zoals suiker, vermijd je. Je eet zoveel mogelijk alkalisch voedsel, ik leg alles nog wel zo gedetailleerd mogelijk uit. Het was hard, maar haalbaar en na drie weken voelde ik me zuiverder, sterker, helderder, mooier, energieker, enfin: gewoon beter. Op ATV draaide de roddelmachine volop: dat ik toch echt wel van alles aan mijn gezicht had laten doen, want ik zag er plots jaren jonger uit. Niks spuitjes of messen: het was puur de detox vanbinnen, die ook vanbuiten zichtbaar was.

Vreemd genoeg had ik sindsdien niet meer de moed om er nog eens aan te beginnen, hoe blij ik ook was met het resultaat. Tot nu. Het moet gewoon: te veel alcohol, koffie, sigaretten, chips en andere vuiligheid hebben me helemaal verstopt. In mijn hoofd en in mijn lijf. Ik voel me lusteloos, zwak, lichtgeraakt en lelijk. Ik ben er dus opnieuw klaar voor om alle toxines uit mijn lichaam te verdrijven. Een gezonde lever doet dat vanzelf en heeft geen detox nodig, maar de mijne kan volgens mij wel een beetje hulp gebruiken. Alleen kan hij het niet meer aan. Duidelijk.

12

Bieke Ilegems

Detox: een uitgebreide menukaart Laat het meteen duidelijk zijn: extreme uithongerweken zijn niks voor mij. Voor niemand denk ik. Watervasten laat ik wel aan Jezus, Boeddha en anderen over en lijkt me ronduit gevaarlijk. Zelfs als je er wat smaak aan probeert te geven met citroen, esdoornsiroop en cayennepeper – het magische drankje is een echte hype geweest – doet het je meer hallucineren dan detoxificeren, me dunkt. Kan heel plezant zijn voor even, maar is me geen opname in ziekenhuis of gekkenhuis waard. Dat laatste is waar mijn gezin me wellicht naar zou verbannen. Daar zit je dan: zuiver, maar zot.

Om te kunnen overleven op uitsluitend groente- en fruitsapjes heb je veel kennis en begeleiding nodig, wil je het enigszins gezond houden.

En karakter! Het kan een speed-detox zijn, dat wel, maar nadien moet de inwendige flora deskundig opnieuw aangesterkt worden of je doet er meer kwaad mee dan goed.

Dan heb je nog de populaire proteïnediëten, met repen en shakes en speciale maaltijden en supplementen. Die zijn me te artificieel, het zal aan mij liggen, maar ik vertrouw het niet en vind het te duur bovendien.

Ayurveda triggert me wel. Het is een genees/levenswijze die al eeuwenlang haar nut bewijst in India en zich meer en meer verspreidt in de hele wereld. Op basis van je eigen lichaamstype of constitutie wordt bepaald wat je best eet of niet eet en welke verzorgingsproducten en therapieën je goed kunnen doen. Kapha, pitta, vata, of combinaties van die drie zijn de toetsstenen waaraan je voortdurend je eet- en bewegingspatroon aanpast. Alles draait om balans. Razend interessant, maar ook erg ingewikkeld. Dus doe ik het nu maar even niet. Tot ik me er op een dag helemaal op zal smijten. Ooit.

Do the detox

13

I did it my way Nu wil ik een eenvoudige, efficiënte en niet te snelle maar ook niet te trage ontgifting. Omdat die éne ultieme, magische ontgiftingsmethode niet bestaat, volg ik mijn buikgevoel. De buik die soms wat te veel van zijn oren maakt. Daarom mijn eigen samengestelde detox.

Detox interpreteer ik vrij breed als supergezond eten en leven, zodat je systeem wat rust krijgt en geen overuren moet draaien om al die gifstoffen te verwerken die je op automatische piloot naar binnen werkt. Dat is, logischerwijs, energie gewonnen. Zo alkalisch mogelijk eten blijft de basis, daarvoor zoek ik inspiratie in verschillende boeken en methodes, maar ik hou ervan om daarrond toch wat te experimenteren en er mijn eigen ding mee te doen. Je moet tenslotte zelf ook voelen wat bij je past. Geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt trouwens om lekker eten helemaal op te geven en het genot van koken en proeven en heerlijk op restaurant gaan op te offeren. Wat je jezelf ontzegt, trekt net aan, dus er moet wat voor in de plaats komen, zodat je het volhoudt. Een beetje aanpassen?

Met plezier. Ik hoop dat al mijn smaakpapillen na de detox op

scherp zullen staan en mijn huid zal stralen, mijn ogen zullen blinken als nooit tevoren, dat ik boordevol energie zal zitten en dat ellendige ‘opgeblazen gevoel’ uit die vreselijke reclamespots voor laxeermiddelen nooit meer zal hebben.

En spoel de hoofd- en spierpijnen en het gênante geheugenverlies ook maar weg, als het even kan.

Er is een voorwaarde voor je eraan begint: je moet er natuurlijk wel wat moeite voor willen doen, anders is het al vooraf een verloren zaak.

Dat kan je ook positief bekijken: het is pure aandacht voor jezelf. In de drukte van alledag loop je zo vaak verloren dat er geen seconde voor jezelf overschiet. Deze detox dwingt je stil te staan bij je lichaam en wat jij nodig hebt om je beter te voelen. In het begin zal je wat moeten zoeken wat je wel en niet kan eten en wat je daarmee op tafel kan toveren.

14

Bieke Ilegems

Na een tijdje gaat het allemaal vanzelf en voel je perfect aan wat goed voor je is.

Weg met de verzuring!

Wat al zeker niet goed voor je is, is zuurvormende voeding. Dat is voeding die na de vertering zuren achterlaat in je bloed. Nieren en lever staan onder zware druk om die stoffen af te breken. Dat kunnen ze niet alleen, ze hebben extra hulp van bepaalde mineralen nodig om de afvalstoffen te kunnen verwerken. Magnesium bijvoorbeeld. En bij een tekort halen de nieren dat zonder pardon uit de botten. Met alle gevolgen van dien op lange termijn.

Meer alkalisch eten is bedoeld om je lichaam als het ware te resetten en de natuurlijke pH-waarde, de zuurtegraad van je lichaam, te herstellen en weer in balans te brengen. Een neutrale pH neigt lichtjes richting alkalisch of basisch. Dan worden gifstoffen het makkelijkst afgevoerd en de zure reststoffen die bij de verwerking vrijkomen afgebroken in plaats van opgeslagen als‌ vet. Opgeslagen vet kan bovendien samen-

hokken en cellulitis vormen onder de huid. Wil ik niet! Ik geef zelfs toe dat het voor mij een van de belangrijkste drijfveren is om deze detox te doen: de hoop op een poep zonder sinaasappelhuid, of toch een pak minder op zijn minst.

Het toverwoord is balans. Het is niet de bedoeling om alle zuurvormende dingen uit je menu te schrappen. De verhouding moet kloppen.

Zeventig tot vijfenzeventig procent van wat je in je mond stopt zou alkalisch moeten zijn. En als je iets zuurs eet, eet er dan massa’s basische producten bij, dan klopt het geheel.

Het is een beetje misleidend en niet zo simpel als het lijkt, want het is niet omdat iets zuur smaakt, dat het zuurvormend is. Een citroen bijvoorbeeld, zowat het zuurste fruit dat er is, wordt alkalisch als hij in contact komt met de verteringssappen in het lichaam.

Do the detox

15

Over het algemeen kan je ervan uitgaan dat vlees (vooral rood vlees en gehakt), dierlijk zuivel, suiker, koekjes, gebak, chips, commercieel brood, pasta, pizza, snoepjes, alcohol, koffie, en alle bewerkte voedingswaren, verzurend zijn. Gezond verstand eigenlijk.

Verse, liefst biologische, groenten en fruit, noten, zaden, sommige granen, peulvruchten, kruidenthee en natuurlijk veel, liefst gefilterd, water: dat kan in overvloed gegeten en gedronken worden.

Joshi gaat nog een stapje verder en raadt aan om in de eerste fase geen fruit te eten, behalve rijpe bananen. Veel fruit is geplukt toen het nog niet rijp was en bevat dan nog heel veel zuren. Bovendien bevorder je het detoxproces als je – eventjes – geen fruit eet. Fruit bevat veel natuurlijke suikers die direct kunnen worden omgezet in energie. Poepsimpel is dat voor de lever. Veel minder omslachtig dan energie uit opgeslagen vet te moeten halen. De lever zal altijd de makkelijkste oplossing kiezen en als je veel fruit eet, verhinder je dus dat hardnekkig vet en gif worden afgevoerd.

Maar doe dit niet te lang, beperk je tot de eenentwintig dagen van de detox, want fruit zit natuurlijk ook boordevol vitamines en antioxidanten: dé wondermiddelen in de strijd tegen veroudering. Ik eet dus nog wel fruit tijdens mijn detoxkuur, al is het in kleinere hoeveelheden, en ik probeer in de mate van het mogelijke rijp geplukt fruit te kopen, dat is wel alkalisch.

Vermijd wel fruitsappen: die vertragen de ontgifting en leveren te veel snelle suikers die een boost geven, maar meteen daarna ook een dip.

Het is niet de bedoeling alle zuurvormende voeding te schrappen.

Een eitje af en toe kan zeker, tenzij je veganistisch eet natuurlijk. Eigeel is alkalisch, eiwit licht verzurend, maar wel een belangrijke bron van proteïnen en aminozuren die de lever bijstaan in het ontgiftingsproces.

Hoewel vis ook redelijk verzurend werkt, bevat het veel nuttige proteïnen, en vis is goed voor je brein, onder andere doordat het fosfor en kalium bevat. Vette vis is het best, want de essentiële vetzuren brengen de hormoonhuishouding in evenwicht en regelen de bloedsuikerspiegel.

16

Bieke Ilegems

Sommige ontzuringskuren raden af om vis te eten, maar Joshi adviseert zeker af en toe een stukje – vette – vis. Als je geen vis eet, zorg dan zeker dan je je proteïnen uit andere voeding haalt, zoals bruine rijst, noten, linzen…

Kleine schaaldieren zoals oesters, mosselen en garnalen laat je best even staan. Ze schrapen op de bodem van de zee te veel vuiligheid mee en bevatten te veel zware metalen. Dat is ook het geval bij grote zeevissen, zoals tonijn en zwaardvis. Lees zeker ook wat dokter Rudy Proesmans hierover zegt verder in mijn interview met hem.

Rood vlees is not done, wegens echt té verzurend en vaak vol hormonen en andere rommel.

Van Joshi mag je wel kip eten, ondanks de verzuring. Alweer voor de proteïnen. Koop ze biologisch, dat is net iets duurder, maar zit niet vol water en is dus veel lekkerder.

Verder te mijden: alles wat gist bevat. Het heeft de neiging te blijven plakken aan je darmwand en zorgt ervoor dat je je lusteloos en moe voelt.

Dat is een moeilijke want het zit in sojasaus, bier, brood, bouillonblokjes, sommige ontbijtgranen… De sojasaus kan je vervangen door tamari. Die is lichter en heeft min of meer dezelfde smaak. Voor bouillonblokjes zijn er gistloze alternatieven te vinden, maar bier zonder gist: da’s zoals een café zonder bier, vrees ik.

Ode aan de amandelmelk Het mysterie van melk dan. De discussie of melk nu goed is voor elk of niet, wil ik hier niet aangaan. Dat is een kwestie van believers en non-believers en ik ben geen wetenschapper, arts, gezondheidstherapeut of voedingsdeskundige. Eerder een gezondheids- en voedingsfreak. Ik kan alleen maar spreken uit eigen ervaring: sinds ik geen dierlijke melk meer drink, heb ik weinig of geen darmklachten meer. Punt. Logische verklaring: melk is Do the detox

17

verzurend en slijmvormend. Wetenschappelijk is de laatste jaren uitvoerig aangetoond dat het een fabeltje is dat we melk nodig hebben voor onze botten. Dat is een listige marketingtruc. ‘Melk is goed om van een kalf een koe te maken,’ zegt dokter Proesmans erover wanneer ik hem interview. ‘Voor het calcium moet je het zeker niet drinken. Aziatische en veel Afrikaanse volkeren, die geen melkproducten eten maar wel veel soja, hebben ook sterke botten. Calcium kan je perfect uit andere voeding halen, uit broccoli en gedroogde vruchten bijvoorbeeld. Voor sterke botten heb je trouwens vooral vitamine D nodig, waar we hier bij ons allemaal een groot tekort aan hebben, en vitamine K2 en magnesium. Dat laatste zit vooral in noten en amandelen: uitstekende beschermers tegen osteoporose. Vitamine K2 kan je voornamelijk vinden in Natto, een gefermenteerd sojaproduct. Dit eten wij hier niet en wordt best – indien nodig – als supplement genomen.’

Met deze kennis in het achterhoofd is het aan jou om zelf uit te vissen wat het met jouw lijf doet. Maar als je wilt detoxen, is de regel: geen koemelk of kaas van koemelk.

Er bestaan genoeg alternatieven: sojamelk, of nog beter: notenmelk zoals amandelmelk, macadamianotenmelk of melk van hennepzaad. Ik geef toe dat het even wennen is in het begin, de smaak is anders dan die van koemelk, maar eigenlijk minstens even lekker.

Een detoxtopper onder deze soorten melk is amandelmelk: bijzonder alkalisch en boordevol magnesium: ontspannend voor lichaam en geest én het helpt de spijsvertering een handje. Liet Cleopatra haar bad er trouwens niet mee vollopen? Of was dat ezelinnenmelk? Daar zijn de geschiedenisboeken blijkbaar niet uit. Feit is dat amandelmelk bijzonder goed is voor de huid: het koper en het mangaan erin bevorderen de aanmaak van collageen, dus de huid ziet er gehydrateerder uit en mangaan werkt ook goed tegen rode of geïrriteerde huid. Vitamine B2 maakt nagels en haren sterker. Het is ook het ideale drankje voor wie wil afvallen want er zitten heel weinig calorieën in, op voorwaarde dat je een suikervrije variant koopt. En het is lactose- en glutenvrij. Laat het duidelijk zijn: ik ben fan!

18

Bieke Ilegems

Ik hoor zelfs bij de fanatiekelingen die ervan genieten af en toe zelf amandelmelk te maken. Pure alchemie is het, een magisch ritueel met

als resultaat een romig schuimende delicate, witte godendrank. Bijna sensueel. Tot hier mijn promopraatje voor amandelmelk,

maar ik verwijs toch graag nog even naar het poepsimpele receptje verder in het boek.

To gluten or not to gluten En zo belanden we bij het verhaal van gluten- en andere intoleranties. Het lijkt wel dé hype van de laatste jaren: glutenintolerantie. Meer en meer mensen verdragen geen gluten meer of kiezen ervoor glutenarm te eten.

Gluten zijn kleverig en vormen, net zoals zuivel van koemelk, makkelijk een slijmerige brij in de darmen. Het goedje bemoeilijkt de vertering, het hele systeem moet keihard werken om het weg te krijgen en dat vraagt energie en maakt je dus snel moe.

‘Er worden de laatste jaren ook veel meer gluten toegevoegd aan onze voeding, aan brood bijvoorbeeld, om de structuur ervan te verbeteren,’ zegt dokter Proesmans.

Er is een verschil tussen gluten niet goed verdragen en écht allergisch zijn uiteraard. Dat is een medische aandoening. Ik ben zelf niet echt allergisch, maar ik voel me beter als ik niet te veel gluten eet. Zo kies ik meestal voor speltbrood, dat bevat ook gluten, maar aanzienlijk minder dan tarwebrood. Maar als je echt een allergie hebt voor gluten, biedt spelt dus geen oplossing. Ik ga meestal voor biobrood met zuurdesem. Zo nu en dan een heerlijke bruschetta maken, met een krakend vers stokbrood met tarwe, dat gun ik mezelf toch wel. Of nog beter: zelf brood maken.

Zalig kliederen met deeg en kneden tot je er helemaal rustig van wordt.

In deze detoxperiode is tarwe uit den boze. Als je echt een moord zou begaan voor een stukje brood of een toast, eet dan glutenvrij brood of Do the detox

19

speltbrood. Koekjes, cake, taart: het is tegenwoordig allemaal ook glutenvrij te verkrijgen, of te maken. Let wel op dat er niet te veel suiker in zit!

Hetzelfde geldt voor pasta: die is meestal gemaakt van tarwe, dus weet wat je eet. Ook hier zijn alternatieven met spelt te vinden. Er is ook een oosterse variant: sobanoodles. Die zijn gemaakt van boekweit, een graan dat beter verdragen wordt en waarvan je ook lekkere pannenkoekjes kan maken. Naar het schijnt, want die mislukken altijd bij mij. Pannenkoeken en ik: geen goeie match. Een van mijn grote keukenfrustraties. Een plakt-in-de-pan-nenkoek. Ik heb het opgegeven.

Duistere groenten (of fruit) Een tomaat – fruit, geen groente naar het schijnt – kan een echte delicatesse zijn. Hoe trots was mijn bompa op zijn zelfgekweekte tomaten.

Stiekem plukte ik de rijpe exemplaren uit zijn serre en beet erin als in een appel. Zout of peper, dat was niet nodig. De smaak van de vrucht op zich was overweldigend. Die smaak heb ik later jammer genoeg nooit meer geproefd. De geur van een sappige, zoete, kruidige tomaat slingert velen terug naar hun kindertijd. Ze zijn zo moeilijk te vinden nu, echt lekkere tomaten, tenzij je in het zuiden van Italië woont. En dan nog. Van Joshi mag je tijdens de detox geen tomaten eten. Zeker niet als je last hebt van jicht: ze kunnen gewrichtspijnen veroorzaken als je er gevoelig voor bent.

Te veel pikant eten, rood vlees en alcohol zijn ook niet goed voor jichtlijders. En tijdens deze detox verboden vruchten voor iedereen.

Laat ik nu geen last hebben van tomaten en ook weten dat er veel goede dingen in zitten, vitamine C onder andere. Ik blijf ze dus eten, maar probeer wat te minderen. Dat moet je dus voor jezelf even uitzoeken.

Ook wat zogeheten ‘nachtschade’ groenten betreft, ben ik Joshi ongehoorzaam. Aubergines, paprika’s, komkommers: te lekker om te laten. Al zijn sommige lichtjes verzurend en volgens Joshi slecht te verdragen. Hij 20

Bieke Ilegems

zegt bovendien dat het ‘lege’ groentensoorten zijn, waar je weinig aan hebt.

Ik vind ze lekker, dus ik heb er wel wat aan, en veel schade richten ze niet aan in mijn lijf tot nu toe, dus maak ik er graag ovenschotels vol warme troost mee of frisse zomerse slaatjes. Dokter Proesmans geeft me groen licht hiervoor, enkel artritislijders en mensen die er gevoelig voor zijn, zetten beter niet te veel nachtschades en tomaten op hun menu. Detox wil in de regel zeggen dat je zo weinig mogelijk stoffen inneemt die je lichaam prikkelen, dus het kan zinvol zijn ze een paar weken weg te laten.

Aardappelen, dat is ook een verhaal apart. De oeroude patat beroert de gemoederen tegenwoordig. Puree in de oven met een korstje op: het is voor mij het summum van culinair genot. Mijn mama is een expert in

pureekwesties. En toch reserveer ik de delicatesse voor uitzonderlijke gelegenheden. Ik moet dus concluderen dat ik gezwicht ben voor de argumenten van het eet-toch-maarniet-te-veel-patatten-kamp. Dat heeft meer te maken met darmen

die wel eens durven te protesteren na het eten van aardappelen, dan met gezondheidsargumenten. De verzuringslijstjes spreken elkaar namelijk wat tegen als het over aardappelen gaat: volgens sommigen zijn ze verzurend en dat klinkt aannemelijk. Snij een rauwe patat in twee en hij wordt langzaam bruin. Dat komt door de vitamine C die oxideert. Vitamine C is vitamine C, dus gezond, maar wel ascorbinezuur, dus zuur. Gekookte aardappelen, liefst met schil, zijn aanzienlijk minder verzurend. Zodanig zelfs dat sommigen ze in de licht alkalische categorie indelen. Kiezen is hier dus de boodschap, en luisteren naar je lichaam, in mijn geval mijn darmen. Een aardappel bestaat voornamelijk uit zetmeel, en dat is zwaar om te verteren voor gevoelige lijven zoals het mijne. Meer en meer mensen reageren er intolerant op. Dat je er rimpels van zou kunnen krijgen is misschien wat overdreven, maar de uitleg in De Voedselzandloper van Kris Verburgh houdt wel steek: het lichaam reageert op zetmeel net zoals op suiker. Cellen gaan aan mekaar plakken en dat versnelt rimpelvorming. ‘Het zijn vooral alle verwerkingen van aardappelen die slecht zijn,’ Do the detox

21

zegt dokter Proesmans. ‘Puree, gebakken patatjes en frieten hebben een aanzienlijk hogere glycemische index, die bepaalt hoe snel zetmeel wordt omgezet in suikers, dan een simpel gekookt patatje.’

Als je mag geloven dat de aardappel licht alkalisch is, werken patatjes ontgiftend en gaan ze cellulitis tegen. Keuzestress dus: heb je er een kraaienpootje meer voor over, voor een gladde bibs?

Bij wijze van compromis vervang ik tijdens de detoxperiode romige aardappelpuree door een puree van broccoli: even koken, dan aanstoven in olijfolie, pureren, peper en zout (dankjewel, Pascale Naessens). Ook knolselderpuree of zoete aardappelpuree bieden bijna evenveel genot als mama’s stoemp. Allemaal nog alkalischer dan de gewone patat en dus nog gezonder. Je kan er ook lekkere frietjes van bakken, in kokosolie of in olijfolie die verhit mag worden.

Als je vermoedt dat je wel eens last zou kunnen hebben van bepaalde voedselintoleranties, is er geen betere manier om dat uit te testen dan een detox. Na een detoxkuur is het veel duidelijker wat je verdraagt en wat niet. Je kan als het ware opnieuw beginnen met een wit, schoon blad en stilaan weer nieuwe voeding in je schema introduceren. De kans bestaat dat de intoleranties zelfs verdwijnen als sneeuw voor de zon, omdat je darmflora weer helemaal bloeit zoals het hoort.

De grote te mijden-lijst Lijst op basis van Joshi’s Holistic Detox en Goop Clean Beauty.

Let op: het is niet aangeraden te detoxen als je zwanger bent of borstvoeding geeft, diabetes type 1 hebt of ernstig ziek bent.

Goed, korte pijn dan maar. Hier gaan we. Vanaf nu eenentwintig dagen:

22

Bieke Ilegems

— Geen bewerkte voeding.

— Geen rood vlees, geen varkensvlees.

— Geen schaaldieren.

— Geen zuivel. Notenmelk kan, fetakaas van schaap en buffelmozzarella of ricotta ook in kleine hoeveelheden: ze zijn iets minder verzurend en gefermenteerd waardoor ze goed zijn voor de darmflora.

— Niet te veel fruit, behalve bananen en citroen- of limoensap en avocado.

Ik eet ook blauwe bessen omdat ze nu eenmaal megagezond zijn en lekker. Een superfood volgens doker Proesmans dat zeker zijn nut heeft tijdens een detox. Ook mango kan ik niet laten. Probeer vliegtuigmango’s te vinden, die zijn rijp geplukt. Hou wel rekening met de ecologische voetafdruk hiervan.

— Geen tarwe, gluten, gist: kies in de plaats zuurdesem.

— Geen koffie of zwarte thee.

— Geen alcohol. Buiten de detox: maximum één glas per dag voor vrouwen, mannen maximum twee. Na borstkanker: geen alcohol! Op advies van dokter Proesmans. ‘En als je toch nog een glaasje drinkt, kies dan voor rode wijn in plaats van witte omwille van de flavonoïden.’

— Geen koolzuurhoudende dranken.

— Geen toegevoegde suikers, dus geen koekjes, cake, taart.

— Geen witte rijst.

— Zuinig met de nachtschades als je gevoelig bent voor artrose (tomaten, courgette, aubergine, paprika).

— Geen kunstmatige smaakmakers, zoals ketchup of mosterd (wel mosterdzaad, azijnen…).

— Geen confituur en ander zoet beleg, behalve honing, agavesiroop, kokosbloesemsuiker (niet te veel).

— Geen pinda- en pistachenoten, andere noten mogen wel.

— Geen bewerkte oliën, boter of margarines.

Do the detox

23

Geen paniek! Er blijft nog genoeg lekkers over! En na een tijdje zal je vanzelf ondervinden dat je bijvoorbeeld wel goed aubergines of aardappelen verdraagt en dan kan je ze wel eten. Wees ook niet te streng wat fruit betreft, tenzij je echt heel veel wilt afvallen.

Wat dan wel?

— Geen detox zonder slaatjes – in alle vormen en maten. En als je rauwkost moeilijk verteert, stoof de groenten dan zachtjes aan in olijfolie of stoom ze beetgaar.

— Zetmeelarme groenten zijn het meest alkalisch: spinazie, boerenkool, diverse slasoorten, broccoli, peterselie, groene asperges, spruitjes, groene boontjes, selder, erwten, bloemkool, andijvie, kelp en andere zeegroenten zoals wakame, kombu, nori, bieten, rapen, pompoen, prei, radijs, ui, knoflook, waterkers, wortel, witlof, kiemen, kokosnoot, artisjok, avocado (let wel op: hoog cholesterolgehalte, dus met mate!), venkel, komkommer, zoete aardappel…

— Maak soepen van deze groenten, voeg ter kruiding peper, zout, oregano, look, zeewier of dashi toe.

— Maak groentesapjes of smoothies met notenmelk.

— Groentelasagne of moussaka.

— Granen en peulvruchten: limabonen, mungbonen, linzen, sojabonen (edamame), gierst, gerst, boekweit, haver, quinoa, kikkererwten (niet overdrijven in detoxfase).

— Bruine rijst.

— Vis, vooral vette vissoorten, zoals heilbot, wilde zalm, makreel, haring, sardines, forel en ansjovis: omega 3!

— Kip. — Eieren: niet meer dan vier per week.

— Tofu! Experimenteer ermee: marineren, roerbakken, grillen…

24

Bieke Ilegems

— Buffelmozzarella, geitenkaas, fetakaas, ricotta voor de kaasverslaafden.

De eiwitstructuur verschilt licht van die van andere melkproducten, waardoor deze soorten beter verteren, aldus dokter Proesmans. Voorverteerde, gefermenteerde melkproducten hebben zeker hun plaats in een detox.

— Ook geitenyoghurt, schapenyoghurt, zelfs ‘levende’ Griekse yoghurt vol goede darmbacteriën.

— Noten en pitten: amandelen, macadamianoten, walnoten, cashewnoten, zonnebloempitten, pompoenpitten, hennepzaden…

— Glutenvrij brood, of zelfgemaakt met veel zaden en goeie granen, speltbrood in beperkte mate.

— Boekweitnoedels, quinoapasta, speltpasta (is niet honderd procent glutenvrij).

— Kruidenthee, muntwater, amandel- en andere notenmelk, gefilterd water, vers gemaakte sapjes, kokoswater, smoothies…

— Ontgiftende smaakmakers en kruiden: zwarte peper, kaneel, nootmuskaat, kardemom, koriander, komijn, look, gember, rode chili, saffraan, kurkuma, citroengras, limoenblaadjes: in overvloed en naar smaak te gebruiken.

— Koudgeperste olijfolie, kokosolie, sesamolie, vlaszaadolie.

— Tamari of shoyu (ter vervanging van sojasaus).

— Ciderazijn: de meest alkalische azijnsoort.

— Fruit: beperk je tijdens de diehard detox tot bananen, limoensap, citroensap en eventueel een appel. Kies na een tijdje, wanneer je overschakelt op de onderhoudsbeurt als het ware, voor de minst verzurende fruitsoorten, die zelfs alkaliserend werken op voorwaarde dat ze goed gerijpt zijn. Mango, kiwi, abrikoos, ananas, appel, bosvruchten, druiven, dadel, meloen, papaja, perzik, pruim, rabarber, peer…

— Zoetmiddelen: honing, kokosbloesemsuiker, kokosnectar, tagatose, stevia en in beperkte mate ahorn- of agavesiroop. Daar zit veel fructose in, dus is belastender voor de lever. Hoe dan ook is het beter dan gewone witte of bruine suiker.

Do the detox

25

— Voor de verwennerij: een stukje pure chocolade, rauw, bitter, minstens zeventig procent cacao, liefst gezoet met stevia. Of zelfgemaakte bonbons of repen met rauwe cacao.

— Zelfgemaakte desserts zonder suiker, tarwe, bewaarmiddelen, gluten.

Doe inspiratie op in de boeken van Pascale Naessens of in andere gezonde kookboeken. Die zijn tegenwoordig in overvloed te vinden.

Hiermee kan je aan de slag. Het spelen en experimenteren kan beginnen. En denk aan de verhouding: stel elke maaltijd samen met ongeveer zeventig à tachtig procent alkalische ingrediënten. Maar niet aanvullen met twintig procent chocoladesaus, zure beertjes of wijn. Gebruik je gezond verstand. Met de nadruk op gezond. ‘Je bent wat je eet,’ zei Socrates. En wie wil er nu een vettige hamburger zijn? Maak er dan op zijn minst een lichte, elegante en originele mungbonen- of quinoaburger van.

26

Bieke Ilegems

Detoxdagboek

Dag 1 De dag beginnen zonder koffie is als een eitje zonder zout voor mij. Maar ik ben er mentaal op voorbereid. Vastberaden vul ik een groot glas met lauw water en ik knijp er een halve citroen in uit. Een koffielepeltje kurkuma en een draai van de pepermolen zouden deze detox helemaal een kick-start geven, maar dat is er toch nog even te veel aan. Trop is te veel en het is nog maar dag 1.

Als ontbijt eet ik wat zelfgemaakte granola, op basis van glutenvrije havervlokken, overgoten met amandelmelk. Uit een fles uit de winkel, voorlopig.

Hoewel fruitsuikers ook zoveel mogelijk te mijden zijn, grabbel ik toch wat blauwe bessen om erover te strooien voor een frisse, zoete toets. Blauwe bessen kunnen nooit kwaad. Tjokvol antioxidanten, naar het schijnt.

Een hele voorraad kruidenthee heb ik ingeslagen, om tussendoor te drinken. Yogi tea liefst, met een inspirerende quote bij je kopje om de moed erin te drinken.

Voor de zoete goesting haal ik pure chocolade in huis, minstens zeventig procent cacao en gezoet met stevia. ’s Middags een slaatje met feta, kiemen, rucola, spinazie, zonnebloempitjes, overgoten met olijfolie en citroensap erover gedruppeld.

Kruidenzout maakt alles af, en peper natuurlijk.

Thee! Water!

Het avondeten is de grootste uitdaging. Hoe maak je detoxeten, zonder dat de rest van het gezin de neus ophaalt?

Het worden kipfilets met groene pesto. Die maak ik met pecorinokaas in plaats van parmiggiano. Pecorino is een schapenkaas, dus Detoxdagboek

27

toegelaten in deze detox. Ik gebruik er wel minder van dan normaal in pesto en leg de nadruk op massa’s kruiden: ik meng basilicum, peterselie en rucola. Van de overschot van de rucola maak ik een groene sla.

Voor diegenen die willen, maak ik er wat (bruine) rijst bij, maar ik hou het bij de kip en de groenten. Meer dan voldoende!

Wat later op de avond drink ik een kopje granenkoffie en sabbel ik op een stukje donkere chocolade.

De eerste dag zonder problemen doorgekomen. Blij dat ik er eindelijk aan begonnen ben. Het voelt nu al beter.

Dag 2 Als ontbijt weer mijn granola met blauwe bessen, ’s middags enkele toastjes van gekiemde zaden (zelf gekocht) met zeewiersla erop (zelf gekocht, biosupermarkt).

Ik roerbak als avondeten wat (zelf) gehakte kipfilets met sumak, garam massala en andere kruiden erover. Ik maak er broccolipuree bij en guacamole, uiteraard zelfgemaakt.

Tegen de avond is het al zover: hoofdpijn. De enige hoofdpijn waar ik blij mee ben: een teken dat de grote schoonmaak begonnen is.

Dag 3 Het typische dipje. Wat stress zorgt ervoor dat ik naar een sigaret grijp.

Eentje. Ik kan me inhouden om nu dan maar alles overboord te gooien en te stoppen met deze detox. Ik ga door.

Al is de verleiding groot wanneer we ’s avonds in een Italiaans restaurant belanden. Pizza en pasta lonken, maar ik zwicht niet en kies voor een slaatje. Fier!

28

Bieke Ilegems

Dag 4 Na mijn lauw citroenwatertje warm ik wat amandelmelk op en voeg er een lepel of twee glutenvrije havermoutvlokken aan toe. Toefje agavesiroop, kaneel, macapoeder: een superfood voor een gezond libido, onder andere, een banaan in schijfjes warm ik even mee op. ’s Middags plet ik het vruchtvlees van een avocado, ik knijp er wat limoen over, een snuifje peper en zout en ik smeer het op spelttoast. ’s Avonds maak ik een quinoasalade met een waaier aan groenten (komkommer, rode ui, witte selder, platte peterselie, wortel, rode biet) geroosterde cashewnoten, blauwe bessen en verkruimelde fetakaas. Ik maak er falafelballetjes bij. Wegens weinig tijd, een kant-en-klare mix, bio welteverstaan. Een toefje Griekse yoghurt maakt het af.

De hoofdpijn is een pak minder en ik voel en zie verschil: ik ben energieker, en er begint weer wat blos op mijn wangen te komen.

Dag 5 Deze keer kies ik als ontbijt voor een spelttoast met avocado en een eitje erop. Ik heb veel honger. Let op: dit is een behoorlijk calorierijk ontbijt! Maar wel megagezond.

Ik heb veel tijd vanmiddag, dus ik maak zeebaars in zoutkorst, met artisjok en erwtenpuree (zie recept op p. 107). Honger zal ik niet hebben, het is een stevige maaltijd en toch op en top detox. ’s Avonds houd ik het bij een soepje van groenten (met zelfgemaakt speltbrood deze keer).

Detoxdagboek

29

Dag 6 Deze dag begint met granola met Griekse yoghurt en blauwe bessen. ’s Middags maak ik een goddelijke groene groentenbowl met broccoli en groene asperges: beetgaar gestoomd, courgetteslierten, rucola en peterselie. Kruidenpesto erbij en hopla: alweer een detoxbommeke getoverd. Zo simpel is dat. Voor de crunch wat geroosterde noten erover en voor de rest van la famiglia maak ik er sobanoodles bij. ’s Avonds trekt het gezin naar de frituur. Ik eet de rest van mijn soep van gisteren en pik stiekem toch een frietje mee.

Dag 7 Drang naar zoet, dus ik maak mijn groene smoothie met spinazie, avocado, peer, banaan en amandelmelk. Ik doe er ook nog wat kokoswater bij voor een exotische toets. ’s Middags eet ik een salade met maatjes, het is het seizoen.

Ik heb nog courgette over van gisteren, dus ik maak courgetti: slierten met een bolognesesaus van kipgehakt. Iedereen tevreden!

Als chipsverslaafde verwen ik mezelf met zelfgemaakte groentechips: rode biet, boerenkool, zoete aardappel. Dunne schijfjes of stukjes kool naast elkaar schikken op een bakplaat, even onder de grill, kruiden (probeer eens gerookte paprika en gerookt zout), klaar!

Dag 8 Ik sta op met veel honger dus ik maak een omelet met groene asperges.

Ik strooi er wat hennepzaadjes over en basilicum. Raar, maar lekker.

30

Bieke Ilegems

’s Middags maak ik zalm met misosaus en zeewiersla met komkommer. Daar roer ik toch een beetje mirin door alhoewel dat gesuikerd is.

Een heel klein beetje foefelen dus. Ik rooster wat noribladeren in de oven om erover te strooien. Echt lekker! ’s Avonds salade met veel groenten en gebakken kippenblokjes.

Na ruim een week detoxen zijn de beginkwaaltjes zoals vermoeidheid, hoofdpijn en puistjes verdwenen en loop ik over van energie.

Ik beloon mezelf met een pizza met zelfgemaakte bodem van bloemkool (1 bloemkool in de blender verkruimelen en mengen met 100 gram havermout, 100 gram amandelmeel en 2 eieren, peper en zout) belegd met veel groenten en geitenkaas. Helemaal klaar voor week 2!

Detoxdagboek

31

Met wat hulp van een expert The groundwork of all happiness is health is de baseline op de website van dokter Rudy Proesmans. Als gezondheid aan de basis ligt van geluk, ben ik dus al een hele tijd onbewust aan deze Zoektocht bezig, besef ik.

Want al jaren doe ik een beroep op hem in crisistijden. Als het even wat moeilijker gaat of ik voel mezelf in een dipje wegglijden, is hij de eerste die ik bel. Of als ik over mijn toeren geraak van de stress om deel te nemen aan een enge tv-quiz als De Slimste Mens ter Wereld bijvoorbeeld. Dan smeekt mijn man mij bijna op zijn knieën: ‘Bel Proesmans, alsjeblieft!’ Dat doet hij wellicht ook een beetje uit zelfbescherming, goed beseffende dat hij het anders redelijk hard te verduren zou krijgen. Heb ik al gezegd dat ik een absurd onzekere perfectionist ben, die in paniek slaat bij de gedachte alleen al om de controle te moeten loslaten en ergens aan te beginnen zonder dat je je daar deftig op kan voorbereiden? Wat nu net eigen is aan een quiz, want je kan zowel vragen over hondendrollen krijgen als over de Tweede Wereldoorlog. Waar weet ik nu het meeste over?

Dat ik me uiteindelijk heelhuids door die quiz heb gesparteld met beperkte zeurschade aan de steunende gezinsleden, is mede dankzij dokter Proesmans.

Hij is orthomoleculair arts, dat wil zeggen dat hij ervan uitgaat dat onze voeding geneeskrachtig kan zijn, net zoals Hippocrates dat zo’n tweeduizend vijfhonderd jaar geleden al uitvoerig beschreef en bewees.

Voeding kan veel ziektes en aandoeningen voorkomen én genezen. Omdat soms gezonde voeding alleen niet genoeg is, kunnen voedingssupplementen heilzaam zijn. Doe daar nog een gezonde geest en voldoende lichaamsbeweging bij en je hebt een complete, holistische aanpak, die essentieel is voor een goede gezondheid. Dus ook voor Geluk én – het past helemaal in mijn kraam – voor Schoonheid, bevestigt Rudy Proesmans wanneer ik hem de kennis uit het lijf vraag.

32

Bieke Ilegems

Ik val maar meteen met de deur in huis, hoewel mijn openingsvraag wellicht erg kort door de bocht is: ‘Kan je je mooier eten?’

‘Absoluut!’ antwoordt hij resoluter dan ik had verwacht. ‘Ik ben ervan overtuigd dat dat zo is. Ik heb nu drieëndertig jaar ervaring en ik kan de mensen die op hun voeding letten er meteen uithalen en diegenen die ongezond eten ook: te weinig groenten en fruit, veel vlees, veel suikers.

Zij hebben gewoon een andere huidstructuur: meer rimpelvorming en een vale, grijze tint.

Goeie vetten zijn de nummer 1 mooimakers: de fameuze omega 3, 6 en 9. Die vind je in olijfolie, noten, koolzaadolie en ook in vette vis. Hoewel ik de laatste jaren voorzichtig ben geworden met het aanprijzen van vette vis. De zeeën en rivieren zijn zodanig vervuild dat je te veel pcb’s, DDT, zware metalen zoals kwik en andere toxische stoffen binnenkrijgt, samen met de vis. Om maar te zwijgen van de restanten van antibiotica waarmee bijna alle gekweekte vissen preventief worden behandeld. Eet vooral wilde vis en kleinere vissoorten zoals sardines, sprot, makreel, forel, haring of koolvis. Als je toch zalm of tonijn wilt eten, let er dan op dat die biologisch is en liefst ook een MSC-label heeft: de beste ecologische keuze.

De ideale vervanger voor vette vis die een even groot beautyvoordeel garandeert, is lijnzaadolie. Die bevat de plantaardige vorm van omega 3: alphalinoleenzuur. Dat moet nog omgezet worden naar EPA en DHA, de actieve vormen van omega 3. Die actieve vorm vind je alleen terug in vette vis zelf én in algenolie, de meest zuivere en duurzame bron van omega 3.’

In het boek van Rudy Proesmans Optimaal gezond zonder medicijnen neemt de opsomming van de gezondheidsvoordelen van omega 3-vetzuren alleen al bijna drie bladzijden in beslag. Duidelijk essentieel dus, ook in mijn Zoektocht naar Schoonheid en Geluk. Mijn oog valt meteen op ‘anti-aging en anti-depressivum’: check!

‘Al die gezonde vetten voeden de huid vanbinnen uit: het is zinloos dure zalfjes te smeren als je je niet goed voedt,’ bevestigt de dokter. ‘Ook onontbeerlijk om er zolang mogelijk jeugdig uit te zien zijn carotenoïden in Met wat hulp van een expert

33

groenten en fruit, vooral in rode en gele soorten zoals pompoen, paprika, tomaten, zoete aardappel, rode biet, bessen… Die zijn belangrijk voor de huidstructuur.

De derde belangrijke component voor een stralende elastische huid is vitamine E. Die vind je overvloedig in olijfolie, koolzaadolie en noten. En

neen: van noten word je niet dik! Dat is een hardnekkig fabeltje. In noten zitten net allerlei goeie vetten die je beschermen tegen overgewicht en die buikvet verbranden. In een

onderzoek volgden twee groepen proefpersonen een tijdlang identiek hetzelfde caloriearm dieet. Ze aten dus exact hetzelfde op één ding na: een van de twee groepen mocht ook noten eten bovenop het gewone menu. Op het einde hadden beide groepen evenveel gewicht verloren.

Weg dus met het vooroordeel tegenover noten. Ze zitten vol goede vetten, mineralen, vezels en vitaminen.

Walnoten zijn dé supernoten die de meeste voordelen bieden voor de gezondheid en die veroudering afremmen. Amandelen zijn ook heel gezond, ze beschermen onder meer tegen osteoporose. Een stuk of tien amandelen per dag kunnen al het verschil maken. Als je darmen te veel protesteren tegen noten, laat ze dan eerst een nachtje weken in water.

Door een soort fermentatieproces worden de stoffen die de darmen prikkelen een stuk minder actief.

De enige “valse” noot in het verhaal is de paranoot of Brazilnoot. Eet daar niet té veel van, want ze bevatten extreem veel selenium. Heel interessant als natuurlijk supplement, maar twee à drie paranoten per dag zijn voldoende. Als je er meer van eet kan je een seleniumintoxicatie krijgen. Selenium moet je bekijken in een V-curve: te weinig selenium kan het risico op kankers vergroten, maar te veel ook. Let er dus mee op.’

Dokter Proesmans moedigt mijn detoxkuur aan, want je darmen eens goed reinigen en opnieuw gezond maken kan een impuls geven aan het hele systeem.

34

Bieke Ilegems

‘Alles – gezondheid, schoonheid… – begint met een gezonde darmflora. Als het darmslijmvlies niet intact is, ontwikkel je allerlei voedselintoleranties en komen er voedingsstoffen in het bloed die niet mogen worden opgenomen en omgekeerd: noodzakelijke voedingsstoffen worden niet opgenomen in een zogeheten leaky gut. Schimmels kunnen welig woekeren en tasten je darmslijmvlies nog meer aan.

Dat er de laatste jaren veel meer voedingsintoleranties voorkomen, komt doordat onze darmflora, die bij iedereen uniek is, de laatste twintig à dertig jaar zwaar verstoord is, onder andere door overdadig antibioticagebruik. Eén antibioticakuur kan de darmflora een heel jaar lang om zeep helpen, soms is ze zelfs onherstelbaar beschadigd. We eten bovendien zo slecht – te veel suiker en veel te weinig vezels – waardoor er allerlei rommel uit de darmen in het lichaam terechtkomt en we onszelf als het ware vergiftigen en voedselintoleranties in de hand werken voor gluten, melk en suikers, stoffen die het darmslijmvlies het meest prikkelen.

Ik raad ook aan om zeker tijdens een detoxperiode zoveel mogelijk te vermijden dat je snelle koolhydraten mengt met eiwitten in één maaltijd.

Dat is een advies dat ik al meer dan dertig jaar geef aan mensen met verteringsproblemen en CVS-lijders. Als je koolhydraten en eiwitten splitst, verlaat de voeding de maag sneller en moet je minder energie in de vertering steken. Niet dat het een ongezonde mix is op zich, kinderen mogen zeker het hele palet op hun bord krijgen, je gaat alleen de spijsvertering optimaliseren als je de twee niet mengt en dat is toch het doel van een detox.’

Dokter Proesmans neemt het graag op voor soja: de laatste jaren verguisd en beschimpt als de grote boeman die slecht is voor de schildklier en die borstkanker zou veroorzaken. ‘Dat is absoluut niet waar! Soja is gezond. In Aziatische landen wordt massaal veel soja gegeten en er zijn veel minder borstkankers. Menopauzeklachten kennen ze niet in Azië, er bestaat zelfs geen woord voor. Het is wetenschappelijk bewezen via onderzoeken aan hoogstaande universiteiten, gepubliceerd in gerenommeerde Met wat hulp van een expert

35

wetenschappelijke tijdschriften dat soja preventief werkt tegen borstkanker én dat de kans op herval na borstkanker met vijfentwintig procent vermindert als je veel sojaproducten eet.

Ook een extra vitamine D-supplement is onontbeerlijk. De hoeveelheid die je nodig hebt, kan je nooit uit voeding halen of wat straaltjes van de lente- of najaarszon. Al loop je op een stralende lentedag de hele dag in je blootje in de tuin, dan maak je nog niet genoeg vitamine D aan. De zon moet daarvoor hoog genoeg staan. Vitamine D is nochtans het beste preventiemiddel tegen kanker, voornamelijk borstkanker. Als vrouwen meer dan vijftig nanogram vitamine D per milliliter bloed in zich hebben, vermindert de kans op borstkanker met vijftig procent. Dat is toch enorm!

Iedereen kent zijn cholesterol, maar eigenlijk zou iedereen zijn vitamine D-gehalte moeten kennen. Vrouwen én mannen.

Voeding is echt geen druppel op een hete plaat en kan wel degelijk het verschil maken. Maar onbekend is onbemind. Artsen worden opgeleid om ziektes te herkennen, diagnoses te stellen en medicijnen en behandelingen voor te schrijven. Hoe je ziektes kan vermijden via juiste voeding en supplementen en door je levenswijze te veranderen, weten de meeste dokters niet.

Uiteraard heeft de klassieke geneeskunde haar waarde. Statines bijvoorbeeld kunnen levensnoodzakelijk zijn bij hartproblemen. Maar zeggen dat je met voeding je cholesterol niet kan verlagen, is klinkklare onzin.

Zeventig procent van de mensen die preventief statines nemen, hebben die eigenlijk niet nodig en zouden met voeding een veel beter – en gezonder – resultaat bereiken. Ik ben dus niet tegen statines op zich, maar wel tegen het ongebreideld voorschrijven ervan. Van voeding kennen de meeste dokters niks. Jij weet veel meer van voeding dan de gemiddelde dokter.’

Dankjewel! Ik zie het dus een beetje als mijn missie om deze boodschap te verspreiden, vanuit mijn eigen ervaring en als essentieel onderdeel van mijn Zoektocht naar Schoonheid en Geluk. Want de basis daarvan is toch een goede gezondheid, anders stopt het verhaal nog voor het begonnen is.

36

Bieke Ilegems

‘En ja,’ vervolgt dokter Proesmans, ‘net zoals je je mooier kan eten, kan je je ook gelukkiger eten, met een duidelijke link tussen beide. Een gezond basisvoedingspatroon geeft je rust in je hoofd en maakt je gezonder en gelukkiger. Een klassiek voorbeeld is het werk van professor Schoenthaler. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar het verband tussen voeding en gedrag. In een van zijn experimenten heeft hij een groep gevangenen een tijdlang alleen maar gezonde voeding gegeven: veel groenten, fruit, mager vlees, vis, noten en zeker geen suiker, rood vlees, snelle koolhydraten enzovoort. Na verloop van tijd waren alle gevangenen rustiger, minder agressief, socialer en voelden ze zich beter in hun vel.

Daar moeten we uit leren. Waarom komt er bijvoorbeeld zoveel ADHD of zelfs agressief gedrag voor bij jongeren? Kijk naar wat ze eten en de verklaring is simpel. Als je je volstopt met hamburgers, wit brood en suikers, dan mankeer je alle noodzakelijke stoffen die de hersenen nodig hebben om goed te functioneren. Je bent wat je eet. Een boutade, maar zo waar.’

Ik ben niet beschaamd om toe te geven dat ik zelf een tijd geleden het alarmpeil bereikte. Mijn huisarts durfde zelfs het woord burn-out gebruiken. Ik bleef ontkennen en hield het bij ‘er wat door zitten’. Ik had tenslotte veel moeten verwerken en ook klierkoorts teisterde mijn lichaam al enkele maanden. Omdat het wat rustiger aan doen geen optie was nu ik tegen beter weten in had beslist me te smijten voor De Slimste Mens ter Wereld, had ik geen andere keuze dan de grote middelen inschakelen, zo niet zou dat smijten eerder een te pletter storten worden. Een infuus van dokter Proesmans bracht redding.

‘Ik gaf je een cocktail met hoge dosissen vitamine C, magnesium, alle B-complexen, calcium, een combinatie van aminozuren zoals taurine en het aminozuur same, voluit S-adenosylmethionine, een antidepressivum met een gunstig effect op het mentaal functioneren, echinacea voor het immuunsysteem, een ampul om de lever te ontgiften en een tonicum om de bijnier te ondersteunen.’

Met wat hulp van een expert

37

Alsjeblieft! Laat maar komen! Twee keer per week liet ik me letterlijk volstromen met nieuwe energie en nieuwe moed. Druppeltje voor druppeltje werd ik weer opgeladen. Wat een weldaad. Wat een rust. Soezen, slapen, mijmeren, lezen, een beetje studeren en luisteren naar de verhalen van anderen die er vaak veel erger aan toe waren dan ikzelf. Bijna voelde ik me gegeneerd tussen al dat leed dat zoveel zwaarder om te dragen was dan dat futiele dipje van mij. Beetje bij beetje, zakje voor zakje, krabbelde ik weer naar boven.

‘Supplementen nemen maakt het verschil tussen niet ziek zijn en optimaal gezond zijn,’ vervolgt dokter Proesmans zijn verhaal. ‘De juiste voeding doet veel, maar helaas is die voeding de laatste jaren niet rijk genoeg meer om de klus alleen te klaren. Extra supplementen zullen naast allerlei gezondheidsvoordelen ook een anti-aging effect hebben.

Welke supplementen je kan gebruiken, laat je best bepalen aan de hand van een bloedonderzoek. In de eerste plaats adviseer ik supplementen van vitamine D, magnesium, jodium, vitamine K2 , omega 3, soms ook omega 6 en eventueel omega 9. Dat laatste krijgen we meestal voldoende binnen omdat dit ook in olijfolie zit. Vanaf de leeftijd van vijftig ben je zeker gebaat bij een vitamine B-complex. Optioneel kan je nog Q10, carnitine, taurine, aminozuren, glucosamine of kurkumine nemen. Dat laatste zou ik iedereen zeker aanraden: goed tegen kanker, voor de lever, voor de hersenen, dus tegen Alzheimer en ontstekingsremmend. Broccoli-extract kan nuttig zijn om het risico op borstkanker te verminderen en zo kan je oneindig verdergaan. Uitgebreide bloed- en urinetesten vertellen wat je het meest nodig hebt en op welk moment. Wat je vooral als een mentale opkikker kan gebruiken zijn: B-vitamines, omega 3-vetzuren, sint-janskruid en saffraanextract.’

38

Bieke Ilegems

Heeft hij een gouden tip voor mijn Zoektocht naar Schoonheid en Geluk? ‘Die berust op vier pijlers. Ten eerste: werken aan een goede gezondheid via gezonde voeding en supplementen, ten tweede een goede mentale gezondheid, waarin juiste voeding ook zeker een rol speelt, maar ook voldoende slaap en mindful bewegen zoals met yoga. Yoga is een van de beste manieren om veroudering tegen te gaan. Bij het ouder worden, wordt het DNA altijd kleiner. Telomeren, die het einde van je DNA vormen, bepalen hoe oud je zal worden. Bij elke celdeling worden die telomeren korter, als ze opgebruikt zijn, ga je bij wijze van spreken dood. Wat blijkt: bij mensen die veel yoga doen, blijven de telomeren langer intact. Dus je kan het heel letterlijk nemen als ik zeg dat yoga een anti-aging effect heeft. Zowat elke vorm van lichaamsbeweging vertraagt de afbraak van telomeren, maar yoga heeft nog een streepje voor, omdat yoga door het meditatieve karakter extra stressverlagend werkt. En stress is een echte DNA-killer.

Lichaamsbeweging vormt de derde pijler van het verhaal. En gebrek aan tijd is geen excuus. Als je nu geen tijd maakt om te sporten, zal je later tijd verliezen door ziek te zijn. Om dat te voorkomen moet je ook werken aan je cardiale fitheid: iets dat je hartritme de hoogte injaagt en je doet zweten: lopen, fietsen, spinnen, boksen… zelfs snelwandelen is efficiënt.

Als vierde sleutel zijn er de supplementen waarover we het al gehad hebben en eventueel hormonale ondersteuning. Melatonine bijvoorbeeld is een hormoon én een antioxidant dat veroudering tegengaat.’

Zo, met deze verhelderende tips van Dokter Proesmans is mijn Zoektocht uit de startblokken. Vol goede moed om er voluit voor te gaan, dwing ik mezelf toch meteen even stil te staan.

Met wat hulp van een expert

39