wielemie
Marieke Vervoort
Wielemie Sporten voor het leven
Houtekiet Antwerpen / Amsterdam
Š Marieke Vervoort / Uitgeverij Houtekiet 2009 Uitgeverij Houtekiet, Katwilgweg 2 bus 3, b-2050 Antwerpen info@houtekiet.com www.houtekiet.com
Omslag Isabelle Van Laerhoven Omslagfoto Sara Engels Zetwerk Intertext, Antwerpen isbn 978 90 8924 058 3 d 2009 4765 19 nur 491 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission of the publisher.
Inhoud
Woord vooraf 7 Hoofdstuk 1 Engelen 9 Hoofdstuk 2 Slangenmeisje 13 Hoofdstuk 3 De pijn 23 Hoofdstuk 4 Het keerpunt 31 Hoofdstuk 5 Een nieuw leven 39 Hoofdstuk 6 Sportvrouw 47 Hoofdstuk 7 De trofee 53 Hoofdstuk 8 Wereldkampioen 65 Hoofdstuk 9 Het topjaar 81
Hoofdstuk 10 Hawa誰 115 Hoofdstuk 11 Iron Lady 129 Hoofdstuk 12 Trots van Vlaanderen 137 Hoofdstuk 13 De terugslag 143
woord vooraf
M
arieke Vervoort heeft dingen gedaan waarvan ik nooit heb durven dromen, waarvan ik nooit heb kunnen dromen, die zelfs nooit bij me opgekomen zijn. De Iron Man in Hawa誰: je moet wel gek zijn om je lichaam zo uit te putten. 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen, 42 kilometer lopen. En dat onder een brandende zon, in een desolaat landschap. Wat een prestatie. De Iron Man kan dus ook een Iron Woman zijn. Sterker nog: een vrouw op wielen. Met een progressieve spierziekte bovendien, zonder uitzicht op genezing. Het maakt de prestatie alleen maar sterker, en nog verbazender. Waar haalt ze in godsnaam de kracht vandaan? Ik heb Marieke Vervoort leren kennen aan de keukentafel, om haar te helpen bij het schrijven van dit boek. Eerst las ik de wedstrijdverslagen die ze door de jaren heen zelf geschreven heeft, spannende impressies van hele, halve en kwarttriatlons en andere uithoudingswedstrijden. Daarna hoorde ik haar levensverhaal. De vrolijkheid en de levenslust van de kinderjaren. De pijn en de vernederingen toen de ziekte zich aandiende. De traumatiserende hospitalisaties en frustrerende revalidaties. Haar nieuwe leven als sportvrouw, als topsportvrouw. De onvermijdelijke achteruitgang en toch het onverwoestbare optimisme. Marieke Vervoort is een van de sterkste vrouwen die ik ooit
7
heb leren kennen. Niemand van ons, op een paar pechvogels na, kan zich voorstellen hoe het is om telkens weer te moeten afbouwen, te moeten afgeven, te moeten inbinden. Laat staan dat we daar dan ook nog eens de kracht zouden uit putten om mee te doen aan de Iron Man. Is Marieke Vervoort een topatlete geworden omdàt ze in een rolstoel zit of ondanks haar fysieke handicap, zoals Michel Wuyts haar ooit vroeg? Ze is het geworden, en dat kunnen maar heel weinig mensen zeggen, hoe ‘gezond’ ze ook zijn.
Karel Michiels
8
hoofdstuk 1
Engelen
J
uli 2008. De pijn is bij momenten, en steeds vaker ondraaglijk. Ik heb krampen, spasmen over heel mijn lichaam. Een gezonde mens kan zich zoiets niet voorstellen. Er zijn nachten dat ik maar tien minuten slaap, of helemaal niet. Het wordt almaar erger, mijn wereld kleiner. De mensen rond mij zorgen ervoor dat ik nog een beetje een waardig leven kan leiden. Iedere nacht komt hier iemand slapen, soms mijn ouders, soms een vriend of een vriendin. Vorige nacht was Inge Van Cauwenberghe hier, een van de engelen die mijn leven draaglijk maken. We hebben maar een tiental minuten geslapen. De rest van de nacht was het vechten tegen de krampen. Inge heeft me twee keer teruggevonden op de grond. Ik wilde alleen naar het toilet gaan, mijn plan trekken, als de koppige mie die ik ben. Gelukkig laten de anderen mij doen. Ze kennen mij, ze masseren mij, ze zijn er voor mij. Ik durf niet alleen zijn als ik zoveel pijn heb. Er is ook altijd wel iemand die me ergens naartoe wil rijden. Ik kan zelf niet meer koken en toch eet ik soms twee keer per dag een warme maaltijd. Alleen zou ik dit allemaal nooit kunnen volhouden. Ik heb deze ziekte nu vijftien jaar. Beetje bij beetje wordt
9
het leven mij afgenomen. Ik heb voor mezelf uitgemaakt tot waar ik wil gaan. Ik wil niet leven als een plant. Ik heb maatregelen getroffen. Als ik vind dat ik genoeg heb gevochten, kan ik op wettelijke wijze een einde laten maken aan mijn leven. Die wilsbeschikking geldt ook als ik in coma zou vallen. De papieren zijn getekend, en dat geeft mij heel veel gemoedsrust. Mijn familie weet het, mijn vrienden weten het, iedereen weet het. En iedereen toont begrip. Ze weten wat ik moet doormaken. Ik heb het helemaal volgens de regels gedaan. Drie dokters, onder wie een psychiater, hebben vastgesteld dat ik niet depressief ben, dat er sprake is van ondraaglijk lijden, en dat de ziekte onomkeerbaar is. Die drie voorwaarden moeten vervuld zijn. Je krijgt echt niet zomaar toestemming om euthanasie te plegen. Daar gaan diepgaande gesprekken aan vooraf. Je moet het ook zelf bewust kunnen zeggen. Het gaat niet om een beslissing van de familie als je in coma ligt. Ik laat nog een opening. Ik ben geen pessimist. Zolang ik goede momenten heb, zal ik de dag blijven plukken. Elk mooi moment is een godsgeschenk. Ik verleg ook voortdurend mijn grenzen. Als je mij in 2007 had gezegd dat ik in 2008 op deze manier zou leven, zou ik gezegd hebben: laat maar zitten. En toch zit ik hier nu nog aan een boek te werken. Wie weet lig ik hier volgend jaar wel volledig verlamd maar nog altijd helder van geest. In deze fase van mijn leven domineert de pijn, die verschrikkelijke pijn, spasmen die zelfs mijn ademhaling bemoeilijken. Mensonwaardig soms. Ik heb vorige week zeven nachten achter elkaar gemiddeld twee uur geslapen, meer buiten dan bij bewustzijn, met een lichaam dat alle kanten optrok, zich binnenstebuiten leek te keren van de krampen. Geen buikspieren hebben en toch een sixpack op je buik. Mijn benen zaten bijna in mijn nek. Stel u een kramp voor in uw kuit of uw voet, maar dan over heel het lichaam en uren aan een stuk.
10
Mensen zeggen wel eens dat je zelfs een beest zo niet laat afzien. Mijn ouders lijden het meest onder de situatie. Je eigen dochter zo zien achteruit gaan. En dan te weten dat ik altijd zo’n actief kind ben geweest.
11
Een sportieve meid met een echte racefiets.