Nieuwsbrief 3

InhoudMuzes nieuwsbrief 3 1 2

FEBRUARI 2006

Voorwoord Muziekpedagogie: de magie van ritme Frits Evelein & Hans van Gennip

6

Voorwoord

Nascholingen Door Thomas

■ Verslag 3 februari 2006

7

Lezersbrief ■ Vakorganisatie of vakbeurs?

8

Werkgroep regio’s ■ Regionale Vakvergadering 25 januari 2006

9 10 11

Nieuws van Muzes Aankondigingen Praktijk

■ Stripheld zijn! door Thomas De Baets

Muzes vzw Mechelsesteenweg 22 3000 Leuven 016/22 99 86 info@muzes.be www.muzes.be eindredactie: Liesbeth Segers nieuwsbrief@muzes.be lay-out: Stefaan Vermeulen

oes g s e Muz

Salsa!

De Baets, secretaris Muzes vzw

Beste leden

eze nieuwsbrief verschijnt in een voor Muzes erg drukke periode. Onze eerste - zeer geslaagde! - regionale vakvergadering voor de regio Leuven ligt achter ons. Op 3 februari organiseerden we een nascholing Muzikale Opvoeding in Waregem met maar liefst 120 enthousiaste deelnemers.

In de komende weken leggen we nieuwe contacten binnen de vakgebieden P.O. en Esthetica. Hierover, en over nog veel meer, leest u in deze aflevering van onze nieuwsbrief.

D

In de afgelopen maanden had Muzes heel wat gesprekken met gezaghebbende figuren en instanties in de wereld van de muziekpedagogie. Telkens werd ons hetzelfde gezegd: In de afgelopen maanden had Muzes heel wat wil Muzes iets kunnen betekenen voor de gesprekken met gezaghebbende figuren en instanties leerkrachten van de in de wereld van de muziekpedagogie. artistieke vakken, dan moet ze een breder publiek vertegenwoordigen. Vrij vertaald: we hebben meer leden nodig. Snapt u het plaatje? We zitten in een vicieuze cirkel. Niet zomaar een cirkel, maar een cirkel waar alle medewerkers en bestuursleden van de vzw Muzes erg in geloven. Mogen wij u daarom vragen uw collega’s bij de hand te nemen en hen de weg naar hún vakvereniging te tonen? Alleen samen zal het lukken! En het moet en zal lukken.

Graag wijs ik u ook nog op de eerste editie van onze jaarlijkse ledenavond! Een informele samenkomst, met bijhorend hapje en drankje, uitsluitend voor Muzes-leden. Wij hopen u daar natuurlijk allemaal te mogen verwelkomen.

Meer details vindt u op één van de volgende pagina’s.

Tot op de ledenavond!

ij aart vr ag 25 m e echte, d r e t a ast z e enig Hou alv enda voor d denavond! g a le s w e en in u Muz uzesled rende spette 7u zijn alle M arochiezaal p 1 om in Vanaf jk welk harteli k in Leuven.

Ter Ban blz. 11

zie rief info?

Meer ze nieuwsb s.be e e in d info@muz of op

nieuwsbrief 3 -februari 2006 1

Muziekpedagogie

De magie van ritme Pulservaring en verassende ritmes Door Frits

Evelein

docent muziekdidactiek aan het Rotterdams Conservatorium en de universiteit Utrecht & Hans van Gennip docent slagwerk aan het Rotterdams Conservatorium.

Wij lazen in het Nederlandse tijdschrift Kunstzone van december 2005 met heel veel aandacht het artikel 'De magie van ritme Pulservaring en verrassende ritmes' van F. Evelein en H. Van Gennip. Muzes wil u dit niet onthouden.

Overgenomen uit Kunstzone (NL), tijdschrift voor kunst en cultuur in het onderwijs, 4de jaargang, december 2005, nr. 12

Puls is tijd! In muziek kun je de snelheid van de tijd bepalen. Deze snelheid van tijd is puls. De versiering van de puls, het spelen met de puls, is ritme. Ritme is het hoorbaar maken van een puls. Wat doen we met pulservaring, pulsbesef en ritme in de muziekles?

Ritme is essentieel in muziek. Swingende ritmes zijn voor leerlingen aanstekelijk en uitnodigend. Ritme is het gevoel voor beweging in muziek. Toch wordt er in het klassikale muziekonderwijs weinig met puls en swingende ritmes gewerkt. In de gangbare muziekmethodes zijn weinig uitnodigende ritmestukken en creatieve ritmeopdrachten te vinden. En dat terwijl ritme een fundament van de muzikale ervaring is en enorme motiverende uitwerking heeft. Het voelen van de puls lijkt voor muziekdocenten iets vanzelfsprekends. Maar in feite is ritme- en pulswaarneming complex zoals Eric Clarck (1999) beschrijft. Als we goed kijken en luisteren naar het musiceren van leerlingen zien we dat het pulsgevoel vaak niet klopt. Veel leerlingen voelen de puls niet. Zijn zich niet bewust van puls. Versnellen heel vaak, of doen maar wat. Het pulsgevoel kan gestimuleerd worden door praktische oefeningen en reflectie. Geschikte mogelijkheden voor het verdiepen van de pulsbeleving zijn: ❏ Bewegen op muziek bijvoorbeeld lopen, handen of armen met de muziek meebewegen in het tempo ❏ Lichamelijk voelen van accenten, inzetten en tempo-wisselingen ❏ Een song zingen in verschillende tempi ❏ Een speelstuk in verschillende tempi spelen

❏ Reflecteren op het muzikale effect van de snelheid van de puls ❏ Vergelijken van muziekfragmenten met pulsverschillen. Het vergelijken van interpretaties of covers van een zelfde stuk in verschillende tempi ❏ Voelen van rubato en versnelling in muziek en het toepassen daarvan in een song of speelstuk.

Ook het visualiseren van de puls, bijvoorbeeld door deze grafisch weer te geven, is van belang voor pulsgevoel en besef. Een eenvoudige methode die gebruikt kan worden als voorloper voor de officiële ritmenotatie is als volgt: ❏ Neem ruitjespapier met ruitjes van 1 cm. Zet de ruitjes eventueel op een transparant en projecteer het via een overheadprojector, of via laptop en beamer.

Elk ruitje staat voor een puls.

Laat een doorgaand ritme spelen, bijvoorbeeld door een keyboard en wijs op elke puls een volgend vakje aan. ❏ Maak duidelijke accenten zodat een vierkwartsmaat herkenbaar wordt en schrijf de cijfers 1 tot en met 4 boven een groepje vakjes van het ruitjespapier. ❏ Maak samen met de leerlingen eenvoudig ritmes.

Laat zien hoe deze ritmes vallen in de pulsvakjes. ❏ Laat ook leerlingen ritmes noteren in dit systeem.

Herhaal dit net zovaak tot het heel duidelijk is. ❏ Maak spelletjes, raadsels, puzzels en composities voor de leerlingen met deze notatie. ❏ Laat leerlingen met en voor elkaar ritmes bedenken en opschrijven.

Als deze vorm van visualiseren helemaal goed werkt

Ritme is essentieel in muziek. Swingende ritmes zijn voor leerlingen aanstekelijk en uitnodigend.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 2

Muziekpedagogie bij de leerlingen maak dan een stap naar de grotere abstractie van de officiële ritmenotatie. Die stap is nu eenvoudig en logisch.

De hier beschreven vorm van ritmenotatie doet meer recht aan de pulswaarneming dan de traditionele muzieknotatie. De puls wordt namelijk bij deze vakjesbenadering consequent gevisualiseerd. In combinatie met veel ritme- en pulsoefeningen legt deze vorm van visualiseren een stevige basis voor het ritmebewustzijn en de ritmebeheersing in de muzikale ervaringen van de leerlingen.

Boom-whackers en industriële drums Instrumenten die heel geschikt zijn voor het werken met ritme en pulsgevoel zijn bijvoorbeeld boomwhackers. Dit zijn plastic buizen waarmee je door op de grond te tikken een mooi vol geluid met toonhoogte krijgt. Een setje van 8 boom-whackers in een octaafstemming is goedkoop. Vanwege de grote beweging die er mee gemaakt moeten worden om er geluid mee te produceren zijn boom-whackers erg goed voor puls- en ritmeontwikkeling. Een leuke oefening met boom-whackers is bijvoorbeeld: ❏ Alle leerlingen hebben twee boom-whackers, in de linkerhand een langere en rechts een kortere. ❏ Met de hele klas wordt (eventueel met ondersteuning van een ritme op keyboard) een basisritme ingezet. ❏ Terwijl de leerlingen doorgaan, krijgt de helft van de klas een ander ritme; de muziekdocent doet voor en mee. ❏ Als dit muzikale proces gestabiliseerd is, wordt er een kleinere groep met weer een ander ritme aan het werk gezet. Enzovoort.

Is een ritme voor een bepaald groepje te moeilijk, ga dan weer terug naar iets eenvoudigers. Probeer de puls door te laten gaan. Werk met (terrassen)dynamiek, contrasten enzovoort. Laat leerlingen improviseren en bijvoorbeeld zelf ostinato’s bedenken.

Gebruik de ritmenotatie in vakjes. Voeg andere instrumenten toe, enzovoort.

Een andere leuke en ook uitdagende vorm met boom-whackers en andere instrumenten is: ❏ Op het bord staat een eenvoudig ritme (in vakje-

snotatie) in bijvoorbeeld vierkwartsmaat. Dit wordt een paar keer klassikaal gespeeld. ❏ Onder het ritme staat op het bord een kwartrust.

Daaronder twee, daaronder weer drie en weer daaronder staat vier keer een kwartrust genoteerd. Het idee is om aan het eenvoudige ritme steeds een groter aantal rusten toe te voegen.

Dus het ritme wordt gespeeld, na de vierde tel komt er een kwartrust. Dat wordt een paar keer gedaan totdat de leerlingen dit perfect voelen.

Dan hetzelfde met twee kwartrusten, dan drie en daarna met vier. Dus de pauze tussen de herhaling wordt steeds groter. ❏ Dan door elkaar, door bijvoorbeeld het aanwijzen van de hoeveelheid rusten tussen elke herhaling. ❏ Nu kan het moeilijker. Bijvoorbeeld door een groep leerlingen een ritme te laten herhalen met een kwartrust en een andere groep met 2 kwartrusten. Er zijn vervolgens allerlei andere combinaties te bedenken.

Deze formule kan ook toegepast worden op een reeks tonen die ritmisch gespeeld wordt op xylofoons (bijvoorbeeld pentatonisch, hexatonisch of dorisch). Uiteindelijk kunnen er, uitgaande van dit principe erg ingewikkelde klassencomposities ontstaan. De sport hierbij is, dat leerlingen voelen wanneer iedereen op hetzelfde moment weer de 1 speelt. Het idee is dat de puls doorgaat en dat leerlingen daar sensitief voor worden en een gevoel krijgen voor het verschuiven van ritmes.

Ook is het heel boeiend om met leerlingen te zoeken naar opbouw van spanning- en zeggingskracht in een dergelijke muzikale vorm. Bijvoorbeeld door het werken met accenten, dynamiek, contrasten, verschillen in klankkleur en gelaagdheid en dergelijke.

Naast de plastic boom-whackers zijn er heel goedkope trommels te realiseren. Een van onze studenten heeft een grote verzameling plastic drums in verschillende formaten opgebouwd. Dit zijn bijvoorbeeld vaten die in de industrie gebruikt worden voor het transporteren van voedingsproducten. Deze vaten zijn licht in gewicht, en onverwoestbaar. Ze hebben een mooi veelal diep geluid dat niet al te hard is. Door het gebruik van dit soort vaten stimuleer je de exploratiedrang van leerlingen om klankbronnen in de dagelijkse leefwereld te verkennen.

Een van onze studenten heeft een grote verzameling plastic drums in verschillende formaten opgebouwd.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 3

Muziekpedagogie Een andere manier om met ritme om te gaan is door het gebruik van grappige ritmische steunteksten.

Twee hele leuke zijn de ‘Zuurkoolcalypso’ en de ‘Samba-Dentiste’.

Zuurkoolcalypso Het idee achter het gebruik van de steunwoorden is al zeer oud. Het taalgeheugen van mensen is veelal beter ontwikkeld en actiever dan het muzikale geheugen. Daarom werkt het goed om ritmes te onthouden met behulp van woorden. In een voor-en-naritme-spel kan de zuurkoolcalypso opgebouwd worden. Je start een eenvoudige puls met passende ritmische context (calypso), bijvoorbeeld op een keyboard. Dan zeg je ritmisch deze zinnen voor. De leerlingen zeggen het na. Vervolgens kan dit in combinatie met het klappen of spelen van het ritme op een instrument. De basis van het ritme is als volgt:

Hierop is een hele serie kleine variaties te maken. Elk levert een eigen ritmische sfeer op. Speel ermee en doe ze door elkaar, voor en na.

Je kunt vervolgens een langere ritmecombinatie op het bord schrijven en ‘inslijpen’, bijvoorbeeld:

Zo ontstaat er een swingend ritme dat door alle leerlingen eerst tegelijkertijd uitgevoerd kan worden.

Vooral de knal op ‘Lek-ker!’ doet het prima. Daarna is het mogelijk, als het ritme goed zit, er andere lagen aan te koppelen. Dit als ritmische basis, maar mogelijk ook als verfijning. Bijvoorbeeld:

Een wat andere versie kan bijvoorbeeld zijn:

Door zo allerlei ritmische lagen te maken ontstaat er een swingende calypso die leerlingen heel goed kunnen onthouden en uitvoeren. Op een gegeven moment worden de woorden en zinnen geïnternaliseerd en spelen de leerlingen de ritmes uit het hoofd zonder de steunteksten. Er kan vervolgens ook een harmonische en melodische laag bij gemaakt worden. Het stuk is in weinig tijd een echte swingende calypso geworden.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 4

Muziekpedagogie Samba dentiste De samba dentiste is een sambaritme, opgebouwd uit een grappige tekst over de tandarts. Het gaat als volgt:

Literatuur

Clarck, E. F. (1999).

Rhythm and timing in music.

In Deutsch, D. (Ed.) The psychology of music (2 ed.). (pp. 473- 500). London: Academic Press.

Het is mogelijk om hier allerlei ritmes aan toe te voegen zodat er een swingend geheel ontstaat. Het deeltje | ik ben bang. (au) oh zo | bang (au), voor die tang!| kun je gebruiken als een soort break waarbij alle leerlingen tezamen hetzelfde spelen.

Ritme en puls zijn erg belangrijk. Pulsgevoel en pulsbewustzijn vormen een onmisbaar aspect in de muzikale uiting.

Daarom is het van belang hier veel aandacht aan te besteden. Dat kan prima door middel van verschillende oefeningen, en musiceervormen.

Door het visualiseren van puls en ritme in het vakjes-

systeem wordt een stevige basis gelegd voor het begrijpen van puls en het maatgevoel. Het verdient de voorkeur om dergelijke vormen van visualiseren vooraf te laten gaan aan de introductie van de officiële muzieknotatie.

Ook is het van belang dat in een muzieklokaal een grote variëteit aan goed klinkende ritme-instrumenten aanwezig is. Dat hoeven zeker geen 25 djembés te zijn of dure conga’s. Nee, het kan ook met boomwhackers en industriële drums. Ritme en puls vormen in zekere zin de ruggengraat van de muziek van jongeren en daardoor ook van het muziekonderwijs in het voorgezet onderwijs. Het wordt tijd dat in de muziekmethodiek en muziekdidactiek het effectief werken met puls en ritme meer en effectiever uitgewerkt en vormgegeven wordt.

De VLS organiseert in samenwerking met het Rotterdams Conservatorium op zaterdag 13 mei 2006 een landelijke studiedag. Op deze dag vindt er onder andere een workshop plaats waarin met de in dit artikel beschreven benaderingen en met de genoemde instrumenten gewerkt zal worden.

Meer details elders in deze nieuwsbrief. Reserveer deze datum alvast in uw agenda.

Pulsgevoel en pulsbewustzijn vormen een onmisbaar aspect in de muzikale uiting. Daarom is het van belang hier veel aandacht aan te besteden.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 5

Nascholingen

Verslag nascholing M.O. 3 februari 2006 Door Philippe

Buyck

leraar muzikale opvoeding Don Boscocollege Kortrijk, organist/koordirigent Sint-Amanduskerk Bellegem

Met foto’s door Michiel

Haspeslagh

Na een vlot en vriendelijk onthaal begonnen we met een opwarmertje: zingen! Ik haat school: een ritmisch sterk lied, een goede manier van starten.

Dat we ons vak moeten verdedigen langs de Guimardstraat blijft een feit, maar ook over de netten heen moeten we de waarde van ons vak laten voelen. Directies die onze uren schrappen kunnen we niet aanvaarden.

De eerste sessie met Bart Callebaut was heel creatief en laat toe dat elke leerling durft mee te doen.

Iedereen mag zichzelf zijn.

Callebauts visie: zingen vanuit de losse pols, terug Vlaams, creatief (zonder stoelen en banken) was een voltreffer. Creatief bewegen en improviserend zingen brengen iedereen tot persoonlijke creativiteit. Een geslaagde sessie door zijn eenvoud. Bovendien durft iedereen mee te doen, wat uiteindelijk het doel is in onze klassen van het middelbaar onderwijs.

De sessie elektronische leeromgeving met de link naar de smartschool was boeiend, maar te kort. Misschien is het beter om in de toekomst een sessie te organiseren van een halve dag, waar iedere deelnemer aan een computer zit en zelf een muziekstuk afwerkt met een beperking van 25 deelnemers in de computerklas. In elk geval waren de aangehaalde voorbeelden echt bruikbaar in de eerste en tweede graad.

Bij Jeroen Vanesser bleek het luisteren naar muziek vanuit zijn crisisinstrumentarium een zeer goede aanpak om leerlingen in te wijden in het ontstaan der instrumenten en hun technische principes. De verschillende invalshoeken van muziekbeluistering kunnen alleen maar bevorderlijk zijn voor het enthousiasme van de leerlingen.

Met problèmes dans ma plantation kon de volledige groep aan het einde van de dag nog eens lekker uit de bol gaan. Het toonde opnieuw de motivatie van leerkrachten die hun vak ter harte nemen.

Een goede verzorgde syllabus en een toegewijde stuwgroep kunnen alleen maar ten goede komen van een bloeiend “Muzes”. Ik wil er volgende keer zeker terug bij zijn en ik hoorde in de wandelgangen veel positieve geluiden. Laten we ons vak verder verdedigen als een noodzakelijke bijdrage in de ontwikkeling naar volwassenheid van onze jongeren.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 6

Lezersbrief

Vakorganisatie of vakbeurs?

Door Monique

Janssen

docente methodiek en muzikale opvoeding lerarenopleiding Hogeschool Antwerpen

Wilt u hierop reageren?

Stuur uw reactie naar nieuwsbrief@muzes.be

De nascholing in Waregem op 3 febr. j.l. was tof. Niet in het minst vanwege de sociale kracht die van dergelijke bijeenkomsten uitgaat. Zorgvuldig zoekt Muzes naar deskundigheid uit het werkveld om ons te prikkelen tot vernieuwing, overleg, discussie en samenwerking. De workshops hebben een genrevrij karakter met materiaal dat afkomstig is uit een waaier van bronnen. Toch heeft Muzes, mijns inziens, een gevaarlijk manoeuvre gemaakt door haar podium tegen betaling aan te bieden ten behoeve van de zakelijke belangen van slechts één auteur/uitgever.

Afgezien van de onafhankelijkheid die Muzes als onderwijskundige organisatie (beter) zou moeten bewaken, en het feit dat deze voorstelling niet was aangekondigd, is het organiseren van activiteiten rond nieuwe methodes slechts interessant, (voor zowel docent als auteur), als dit in een referentiekader plaatsvindt waarin diverse methodieken vergeleken kunnen worden en op die manier getoetst aan de kritische muziekdocent (lees: koper). Alleen op die manier kan, volgens mij, een constructieve uitwisseling van vernieuwende informatie tot stand komen waaraan het muziekonderwijs in Vlaanderen behoefte heeft.

Reactie van Muzes Door Jos

Maes, voorzitter Muzes vzw

Als ‘onafhankelijke’ vereniging hebben wij ons van bij aanvang als hoofddoel gesteld het vak muzikale opvoeding in het secundair onderwijs te behartigen.

Om dit doel na te streven zijn het voorbije jaar diverse initiatieven opgestart, gedragen en gestuurd door een sympathieke en gedreven groep leraren.

Waarschijnlijk is het aanbod van nascholingen voor de meeste leraren uit het veld, het meest bekende

initiatief, het ‘uithangbord’ van de vereniging.

Hoewel wij maar al te goed weten dat de honger naar dergelijke initiatieven vrij groot is en deze nascholingsdagen in de toekomst zeker op ons programma zullen blijven staan, wil Muzes in het onderwijslandschap meer betekenen.

Graag willen we in de toekomst een vereniging uitbouwen die samen met diverse gezaghebbende organen wil blijven ijveren voor een rechtmatige plaats van de artistieke vakken in het onderwijs De uitbouw van zulk een werking vraagt veel tijd en energie: denken we maar aan de administratie, het opstarten van stuwgroepen PO / esthetica, de uitbouw van werkgroep onderzoek, organisatie van regionale vakwerkgroepen, e.a.

Deze uitbouw vraagt ook financiële middelen.

Vandaar dat Muzes enkele maanden geleden naar alle uitgeverijen een uitnodiging tot (gesponsorde) samenwerking heeft gestuurd, met gedeeld succes.

Dat Muzes de zakelijke belangen van één uitgeverij zou dienen, staat buiten discussie.

Door een zuiver toeval heeft één uitgeverij gebruik gemaakt van het forum om materiaal voor te stellen.

Deze voorstelling was gepland tijdens de middagpauze en had een vrijblijvend karakter. De volgende keer kan het de beurt zijn aan een ander.

Het oude spreekwoord dat zegt: “De kwaliteit ligt in de ogen van de toeschouwer” is waar.

Uw stelling dat de aanwezige muziekleraren geen referentiekader hebben om bepaalde methodieken naar waarde te schatten, doet bij ons dan ook vragen rijzen. Wij gaan er namelijk van uit dat het aanwezige publiek, leraren met praktijkervaring en een portie gezond verstand, wel degelijk een inschatting kan maken van de kwaliteitswaarde van een bepaalde methode.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 7

Werkgroep regio’s

Verslag regionale vakvergadering

25 januari 2006

Door Wendy

Pacco

lerares M.O. Heilig Hartinstituut Heverlee

In het cultureel centrum van Boutersem ontving de werkgroep regio’s alle enthousiaste leerkrachten muzikale opvoeding van de regio Leuven.

Sommigen waren zeer verbaasd toen ze na het invullen van de nodige documenten verplicht waren een eenvoudig schuddoosje mee naar binnen te nemen.

Geleidelijk aan werden alle vijfentwintig stoelen rond de grote tafel bezet. De mensen begonnen met elkaar te praten, herinneringen op te halen, nieuwe contacten te leggen en ideeën uit te wisselen.

Om 14.40u was het zover. Alle deelnemers hadden de sneeuwbuien getrotseerd om hun steentje bij te dragen voor het slagen van hún regionale vakvergadering.

De nieuwsgierigheid van de deelnemers werd gelukkig niet te lang op de proef gesteld. Magda Bakelants vroeg de aandacht van de deelnemers. Heel geduldig en rustig legde ze uit hoe je met een simpel ‘potteke’ een toffe, ritmische spreektekst kan begeleiden. Iedereen deed mee: “klap klap potteke, klap naar rechts”. Tot hier kon iedereen gemakkelijk volgen. “Piece of cake” hoorden we enkelen zeggen. Maar, het was nog niet gedaan. Toen Magda het tweede deel aanleerde merkten we dat extra concentratie en ritmisch gevoel geen overbodige luxe waren. Tot slot zorgde Johan Akkermans nog voor een leuke improvisatie op de piano die de oefening nog interessanter maakte. “Potteke”, enkel een creatief opwarmertje? Nee hoor, bevestigde Magda, deze oefening is een groot succes in de klaspraktijk! Meer informatie hierover vindt u op de website van Muzes vzw: www.muzes.be.

Daarna was het tijd voor een groepswerk. De deelnemers kregen de opdracht te brainstormen over enkele thema’s die gekoppeld werden aan leerdoelen uit het leerplan. Tussendoor kon men genieten van een hapje en een drankje.

Na een klein half uur stelde de verantwoordelijke van iedere groep de gevonden oplossingen voor aan de andere deelnemers.

Deze ideeën, die ook bruikbaar zijn in uw volgende lessen M.O., zijn eveneens terug te vinden op de website van Muzes.

Hierna stelden Nina van Herwegen en Sarah Pauwels, twee laatstejaarsstudenten muziekpedagogie van het Lemmensinstituut, een stageles voor. Deze les werd d.m.v. opgegeven items deskundig besproken onder de leiding van Wendy Pacco.

Voordat men het goed en wel besefte was het alweer tijd om deze creatieve, gezellige namiddag af te sluiten. De deelnemers verzamelden zich voor de laatste keer rond de grote tafel en met veel plezier werd “potteke” als creatieve afsluiter uitgevoerd.

Het was fijn om te zien dat heel wat leerkrachten achteraf nog even tijd maakten om te praten met hun collega’s, er werden zelfs telefoonnummers en e-mailadressen uitgewisseld.

Iedereen die aanwezig was kan het bevestigen: het was een verrijkende namiddag met veel plezier, creatieve ideeën en vooral fantastische leerkrachten muzikale opvoeding.

Het werd weer eens bewezen dat leerkrachten M.O. van hun beroep houden en dit dag na dag zo goed mogelijk willen uitoefenen.

Maar ook hier moeten we toegeven dat het motto “samen staan we sterk” op zijn plaats is. Vaak staan we er als leerkracht M.O. alleen voor, maar geen nood! Dankzij de regionale vakvergaderingen van Muzes vzw kan je altijd rekenen op een steuntje in de rug.

Voel jij je geroepen om mee te werken aan de organisatie van een regionale vakvergadering in uw regio? Neem dan als de bliksem contact op met Sara Cauwenberghs: sara.cauwenberghs@muzes.be of 0495/ 87 73 72.

Tot binnenkort?!

nieuwsbrief 3 -februari 2006 8

Nieuws van Muzes vzw

Muzes zoekt en vindt eerste partner Musicerende Jeugd wil met Muzes samenwerken.

Of is het andersom?

Het maakt niet uit.

Beide verenigingen kunnen er alleen baat bij hebben!

Concrete initiatieven zijn er tot dusver niet. Maar de openheid en de bereidheid om in de toekomst samen van wal te steken opent weliswaar nieuwe perspectieven.

Zonder de eigenheid, de werking van beide verenigingen in de weg te staan, zal in de nabije toekomst worden nagedacht op welke manier deze samenwerking in de praktijk wordt omgezet.

Goed, maar wat is Musicerende Jeugd dan wel?

Vandaag de dag wil Musicerende Jeugd een inspirerende en complementaire rol spelen in het kader van de muzische vorming in het basisonderwijs, kinderen speels en actief introduceren in de wereld van woord, muziek en beweging.

De vereniging zet zich in voor ❏ nieuwe initiatieven en impulsen op muziekpedagogisch en –didactisch vlak ❏ de aanmoediging van samenzang en groepsmusiceren ❏ het publiceren van partituren ❏ de verkoop van Orff-instrumenten en blokfluiten ❏ het organiseren van workshops

Het driemaandelijks tijdschrift ‘Muzewijzer’ biedt ❏ didactische modellen en lessuggesties voor muzische vorming ❏ nieuw liedmateriaal ❏ bespreking van actuele publicaties ❏ artikels over muziekpedagogie ❏ info over de vereniging Word lid en ontvang het driemaandelijks tijdschrift ‘Muzewijzer’.

Als lid van Muzes kan u zich nú abonneren aan €12 i.p.v. €15 Dit kan door overschrijving op het rekeningnummer 402-3506561-08 van Musicerende Jeugd vzw, Leeuwerikenstraat 67, 3001 Heverlee met duidelijke vermelding van naam en adres én ‘lid Muzes’.

Meer info?

Musicerende Jeugd vzw Tel/fax 016 40 67 75 info@musicerendejeugd.be www.musicerendejeugd.be

Nieuws van Muzes vzw

Verslag Algemene Vergadering Op woensdag 11 januari 2006 hield de vzw Muzes, zoals voorgeschreven in de statuten, haar jaarlijkse Algemene Vergadering op de maatschappelijke zetel te Leuven. De boekhouding van 2005 en begroting voor het boekjaar 2006 werden unaniem goedgekeurd. Katrien Van Stappen werd opgenomen in de beleidsorganen van de vzw Muzes en meteen benoemd als penningmeester, in opvolging van Jos Maes. De huidige leden van de Algemene Vergadering zijn: Sara Cauwenberghs, Thomas De Baets, Ingrid Heremans, Jos Maes, Rein Meus, Wietze Minne en Katrien Van Stappen.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 9

Aankondigingen

Brugge, 27-maart-2006: Dag van de muziek Nascholing rond Body Drumming, musiceren met papier, Feldenkreis en klas- en koorzang Doelgroep: leraren muzikale opvoeding Begeleiding: Sophie Monheim Sarah Goldfarb Catherine Delasalle Marleen Annemans Bart Geernaert Datum: maandag 27 maart 2006, 8.30u-16.00u Plaats: Jongerencultuurcentrum Entrepot, Binnenweg 4, Brugge Gemakkelijk te bereiken met openbaar vervoer Meer info: www.eekhoutcentrum.be

Kortrijk, Cursussen door het Eekhoutcentrum

Gent, 28-maart-2006: Dag van de muzikale opvoeding Een boeiende dag met onder andere sessies rond percussie, fijfer en luisteren en een lezing rond hedendaagse jongerencultuur en de daarbij horende muzikale interesses.

Doelgroep: alle leraren muzikale opvoeding en geïnteresseerden Begeleiding: Luc Van Hende Monique Janssen Teresa van Boxtael Tom Palmaerts Datum: Dinsdag 28 maart 2006, 9.00u-15.30u Plaats: Pedic, Coupure Rechts 314, 9000 Gent Prijs: 35 euro (drank en maaltijd inbegrepen) Meer info? pedic@vsko.be

Sibelius voor beginners: 4 dinsdagen vanaf 07/03/06 Sibelius voor gevorderden: 4 dinsdagen vanaf 12/05/06 Animatiefilm maken met windowsmoviemaker: woe 03/05/06 of 10/05/06 Geluidstechniek: 8 woensdagavonden vanaf 08/03/06 Meer info? www.eekhoutcentrum.be

Gezocht:

medewerkers voor onze nieuwe werkgroep: “onderzoek”

Om onze standpunten te verfijnen, wetenschappelijk te funderen en op die manier onze overredingskracht te vergroten, hebben we besloten een werkgroep onderzoek op te richten. Het centrale thema zou de rol van kunst in de maatschappij en meer specifiek in het algemeen onderwijs worden. Dit wil niet zeggen dat andere thema’s niet aan bod kunnen komen.

We zijn voor deze werkgroep op zoek naar geïnteresseerde medewerkers.

Voelt u zich geroepen of wilt u meer informatie, mail uw contactgegevens door naar wietze.minne@muzes.be (of telefonisch: 0485/74.84.27)

Uitnodiging Ledenavond 2006

Goes Salsa

Wat heeft deze avond je te bieden? ❏ Aperitief met een live bandje ❏ lekker eten ❏ entertainment ❏ dessertenbuffet ❏ initiatieles Salsa vanaf 17 uur is het aperitief voorzien drankjes nadien aan een klein prijsje Je bent welkom samen met je partner: Wanneer: zaterdag 25 maart 2006 Waar: Zaal ‘Ter bank’, Tervuursesteenweg, Leuven Inkom: € 10 per persoon Hoe inschrijven? Meer informatie? info@muzes.be De inschrijving wordt bevestigd door de betaling van het inschrijvingsgeld (10 euro per persoon) op het rekeningnummer 414-5188551-57 van Muzes vzw met als mededeling ‘ledenavond’ en uw naam.

Rotterdam, 13 mei 2006: Authentiek muziekonderwijs Studiedag door de Vereniging Leraren Schoolmuziek Het overkoepelende thema van de dag is ‘authentiek leren’. Daarmee willen wij aanduiden dat het bij het leren in het muziekonderwijs o.a. gaat om - levensecht leren en een realistische leeromgeving - leerprocessen die uitdaging bieden, waarin leerlingen keuzeruimte (autonomie) hebben.

Met deze studiedag willen we ons concentreren op het vak muziek in het voortgezet onderwijs.. Ook is er aandacht voor enkele nieuwe muziekmethodes. In workshops ervaart u inspirerende en praktische voorbeelden of een nieuwe aanpak: percussie in authentieke setting, nieuwe benaderingen van het zingen, gitaren in de klas, …

Begeleiding: Liora Bresler (V.S) Frits Evelein (NL) Nicky Seelen (NL) Mirjam Timmer (NL) Datum: Zaterdag 13 mei 2006, 10.00-17.00u Plaats: Rotterdams Conservatorium, Kruisplein 26, Rotterdam.

Meer info? www.platformvvvo.nl/vvvo/verenigingen/vls.html

Leerkrachtendag 18.02.2006 (secundair onderwijs) Zin om uw leerlingen te laten kennismaken met kunst op een speelse en creatieve manier? Kom dan eens langs op onze leerkrachtendag! We bieden u de mogelijkheid kennis te maken met ons BOZAR STUDIOS-lenteprogramma voor het secundair onderwijs. U volgt een gratis rondleiding doorheen een tentoonstelling naar keuze. Na de rondleiding stellen wij u het programma voor bij een kopje koffie.

Wanneer? Zaterdag 18.02.2006 Wat? Rondleiding en expo naar keuze (zie inschrijvingsformulier) Vertrek? Nederlandstalig: 10:00 of 14:00 nieuwsbrief 3 -februari 2006 10

Praktijk Doelgroep: 1ste graad S.O. De strofes kunnen vertellend en de refreinen sneller gezongen worden.

nieuwsbrief 3 -februari 2006 11

Praktijk

nieuwsbrief 3 -februari 2006 12