ĐỀ TIỂU LUẬN CUỐI KỲ MÔN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
SV: Đỗ Phương Loan MSSV: 17540501646 LỚP: NT17/A2 GV: Cô Huỳnh Thị Mai Phương
I. GIỚI THIỆU II. NỘI DUNG • Kiến trúc cảnh quan là gì? Định nghĩa kiến trúc cảnh quan Sự phát triển của kiến trúc cảnh quan Các yếu tố thiết kế trong cảnh quan Các lĩnh vực hoạt động trong ngành kiến trúc cảnh quan Vai trò của kiến trúc cảnh quan trong tổng thể kiến trúc
MỤC LỤC
• • • •
Các xu hướng kiến trúc cảnh quan đang được ưa chuộng trên thế giới Những công trình kiến trúc cảnh quan ấn tượng Kiến trúc sư cảnh quan ấn tượng Lý do khiến tôi yêu thích chuyên ngành kiến trúc cảnh quan
TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. GIỚI THIỆU Kiến trúc tổng hợp lại là một trong những ngành nghề đa dạng nhất để học và thực hành ở mọi nơi trên thế giới và mọi khía cạnh của nó đều liên quan đến con người, thiên nhiên và môi trường xây dựng, thế nên mới có câu nói nổi tiếng là “không bao giờ là quá già để hiểu hết về kiến trúc do đó nó là một quá trình suốt đời ”. Trong số các khía cạnh khác nhau, kiến trúc cảnh quan là một trong những lĩnh vực Kiến trúc được công nhận và phổ biến rộng rãi nhất. Với tiền đề lịch sử phong phú, hiện tại và tương lai của ngành Kiến trúc cảnh quan hứa hẹn hấp dẫn tất cả các khía cạnh quan trọng mà chúng ta cần hướng tới trong Kiến trúc nói chung. Đó là nền móng cho nhiều kiến trúc sư cảnh quan từ quá khứ, hiện tại (và tương lai) đã thiết kế những cảnh quan trường tồn với thời gian trong nhiều thập kỷ tới, tạo ra sự bình tĩnh, niềm vui và nguồn cảm hứng cho rất nhiều người
II. NỘI DUNG Định nghĩa về kiến trúc cảnh quan Kiến trúc cảnh quan tên Tiếng Anh là “Landscape Architecture” – đây được coi là một lĩnh vực đa nghề có sự kết hợp của nhiều khía cạnh như thực vật học, làm vườn, mỹ thuật, kiến trúc, khoa học đất, tâm lý môi trường sinh thái và kỹ thuật dân dụng. Sự ra đời của ngành nghề này nhằm giải quyết tổng thể các vấn đề về quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, bảo vệ môi trường, cải tạo môi sinh, tổ chức môi trường nghỉ ngơi – giải trí hợp lý để từ đó đem lại mối quan hệ hòa hợp nhất giữa thiên nhiên – con người – kiến trúc thúc đẩy ngành kiến trúc nói chung phát triển theo hướng bền vững. Tóm lại, Kiến trúc cảnh quan chỉ là công việc nghiên cứu và thực hành thiết kế cảnh quan môi trường trong nhà, ngoài trời với nhiều quy mô khác nhau được chi phối bởi các yếu tố nghệ thuật, môi trường, kiến trúc, kỹ thuật và xã hội học giúp cho không gian trở nên đẹp hơn, khoa học và tinh tế.
II. NỘI DUNG Ảnh hưởng từ Trung Quốc và Nhật Bản
Cảnh quan thời cổ đại
Vườn thời kỳ Phục Hưng
Sự phát triển của kiến trúc cảnh quan Những phong cách biểu hiện mới
Sự phát triển của cảnh quan Mỹ
Phong cách hiện đại
Kiến trúc cảnh quan là đặc điểm nhân tạo cộng hưởng với cấu trúc xây dựng để tạo nên một hệ sinh thái và sự hài hòa giữa các yếu tố khác nhau; một nỗ lực nhằm thẩm mỹ hóa và đồng thời tạo ra sự cân bằng về sự can thiệp của con người vào tự nhiên.
Thiết kế Bloom of Water Droplets của Agile Group
Trong nhiều năm, các chuyên gia trong lĩnh vực này đã đưa ra một số định nghĩa và lý thuyết của họ nhưng ý tưởng chung luôn là không ngừng cải thiện điều kiện sống tốt hơn con người vì con người, một sinh vật ưa sinh học không bao giờ có thể phát triển nếu không tìm về với thiên nhiên, môi trường. Kiến trúc cảnh quan ra đời dưới bàn tay của KTS Frederick Law Olmsted và công trình chuyên môn của ông là dạng công viên trung tâm. Dạng công trình này được Gilbert Laing Meason lần đầu nhắc đến trong cuốn sách của ông về Kiến trúc cảnh quan, nhờ đó, một số người thậm chí còn ghi công cho Thomas H. Mawson - chủ tịch đầu tiên của viện cảnh quan Anh. Mục tiêu chính của tất cả các nhà quy hoạch là phân biệt giữa thiết kế sân vườn và thiết kế cảnh quan công cộng hoặc dân sự vì trong thời kỳ hiện đại, kiến trúc cảnh quan không chỉ có nhiệm vụ thừa nhận mà còn phải đưa chúng vào quá trình phát triển của các siêu đô thị .
II. NỘI DUNG Sự phát triển của kiến trúc cảnh quan Mặc dù khái niệm này còn khá mới, nhưng chúng ta đã từng thoáng thấy qua dáng dấp của kiến trúc cảnh quan ở các nền văn minh cổ đại của Ai Cập, Trung Quốc và Ấn Độ. Ngay cả trong thời kỳ của người du mục, nhiều giả thuyết về những dạng thức cảnh quan khác nhau liên kết với các mô hình di chuyển, lựa chọn nơi trú ẩn và sự liên kết của họ với sự cân bằng với tự nhiên đã xuất hiện.
Hình ảnh sân vườn Ai Cập cổ đại
Khi chúng ta tiến tới những kỷ nguyên văn minh hơn, trên toàn thế giới, cảnh quan trên toàn thế giới gắn liền với những khu vườn hơn là các yếu tố dân sự và ý tưởng về những khu vườn xinh đẹp lớn với sức hấp dẫn thẩm mỹ này trở nên phổ biến nhưng đồng thời cũng bảo tồn nét thẩm mỹ tinh hoa và nhân vật cao quý trong xã hội bấy giờ.
Nhờ vào những đặc quyền này, nhiều vị vua và quý tộc châu Âu không chỉ sử dụng nó như một thú vui cá nhân mà còn có thể thông qua đó thể hiện quyền lực và địa vị trong xã hội, đặc biệt là trong các khu vườn Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Ý. Tuy các thiết kế đó tuy được lấy cảm hứng từ nhau nhưng có thể phân biệt được về các yếu tố địa phương như khí hậu, địa hình và lịch sử.
Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Frederiksborg, Đan Mạch
II. NỘI DUNG Sự phát triển của kiến trúc cảnh quan Vào thời kỳ Phục Hưng, KTS Vitruvius đã nảy ra ý tưởng tách khu vườn thành một kiến trúc riêng biệt để tạo nê sự sang trọng và ý nghĩa cho xã hội cũng như thành phố.
Sau này, từ các yếu tố và bộ phận của thành phố được dành riêng cho cảnh quan, một số nhà quy hoạch thị trấn đã đề xuất xây dựng toàn bộ thành phố xung quanh sự pha trộn giữa nhân tạo và thiên nhiên. Ngài Ebenezer Howard là người đã đề xuất ý tưởng trong cuốn sách “Các thành phố vườn của ngày mai” nhằm phát triển các thành phố không có khu ổ chuột và quản lý nhà ở và nơi làm việc phù hợp. Quy hoạch thành phố Letchworth Garden, Anh, UK
II. NỘI DUNG Sự phát triển của kiến trúc cảnh quan Lịch sử đóng vai trò như một người thầy quan trọng dạy nên những bài học lịch sử và chúng ta thực sự có thể thấy rằng nó ảnh hưởng đến thiết kế cảnh quan ngày nay từ yếu tố nhỏ đến nhân tố lớn hơn, từ vật chất đến tinh thần trong cuộc sống của chúng ta. Và nó đặt nền tảng cho chúng tôi suy nghĩ về kiến trúc xanh và bền vững mà chúng tôi đang thúc đẩy những thiết kế cho sau này.
Trường Island do KTS. Schmidt Hammer Lassen Architects thiết kế tại Hong Kong
Trong thời đại đương đại, nơi đô thị hóa đang gia tăng và nhu cầu về các không gian dân cư tương tác ngày càng cao, hơn bao giờ hết, thì cảnh quan đóng vai trò như một công cụ giúp chúng ta tạo ra các hệ sinh thái nhỏ cho các tòa nhà. Không chỉ có thẩm mỹ mà việc bố trí công năng cũng ảnh hưởng bởi các tòa nhà và các yếu tố ngoại cảnh xung quanh. Từ đó hướng tới một viễn cảnh tương lai nơi các tòa nhà sẽ tự chủ và có thể đóng góp nhiều hơn cho môi trường mà nó hiện hữu và mở rộng từ một tòa nhà đến toàn bộ thành phố. Tuy nhiên, trước khi tạo nên được những bước nhảy vọt cho thiết kế, kiến trúc sư cảnh quan phải cải thiện tối đa không gian bên trong cảnh quan ngôi nhà, tòa nhà mà họ phải thiết kế, cho dù đó là một chiếc bàn làm việc nhỏ đến toàn bộ khu vườn ở sân sau, nơi sẽ khiến cuộc sống có thể dễ dàng và thoải mái hơn một chút và không chỉ tạo nên không gian riêng tư mà còn có tính công cộng (nếu cần).
Một góc vườn nhỏ
II. NỘI DUNG Các yếu tố thiết kế trong cảnh quan Quy mô (Scale): Thuật ngữ “quy mô” được dùng để mô tả kích thước của các thành phần cấu tạo nên một công trình, từ đó đề ra mục đích và sử dụng chúng. Các công trình được xây dựng để cho con người sử dụng nên quy mô phải được quy ước sao cho phù hợp. Tương tự như vậy, một thiết kế cảnh quan cũng được xác định theo cách tương tự. Quy mô lớn hay nhỏ được xác định dựa trên mối quan hệ của các thành phần trong công trình với yêu cầu của người sử dụng và quy mô cũng có thể thay đổi theo mục đích của chúng ta muốn.
Thống nhất (Unity): Bất kỳ thiết kế cảnh quan nào cũng phải có sự thống nhất, nghĩ là, các thành phần khác nhau của một thiết kế phải được thể hiện một cách thống nhất và truyền tải được ý đồ thiết kế để tạo ra một bố cục hài hòa duy nhất. Khi cảnh quan được bổ sung cho một công trình, cả cảnh quan và công trình phải kết hợp để tạo ra tổng thể thống nhất. Trường đại học Cincinnati Ohio, Campus Green
VD: một khu vườn có thể được bố trí tùy thích vì đó là không gian riêng và có quy mô nhỏ, nhưng một tòa nhà chính phủ phải có không gian cảnh quan lớn và ấn tượng. Nhìn chung, quy mô có thể lớn hay nhỏ tùy công trình, tuy nhiên, dù là thiết kế nào, tỷ lệ phải đồn nhất với toàn bộ kiến trúc.
II. NỘI DUNG Các yếu tố thiết kế trong cảnh quan Tỷ trọng (Proprotion): Tỷ trọng là mối quan hệ giữa hình dạng giữa sự đa dạng từ đặc tính đến các bộ phận khác nhau trong một thiết kế cảnh quan với nhau. Tỷ trọng không thể được xác định bằng bất kỳ công thức chung nào mà dựa vào điều kiện cấu trúc, chức năng mà tạo ra mối liên minh chặt chẽ với quy mô.
Màu sắc (Color): Màu sắc của các thành phần khác nhau có thể sẽ khác nhau nhưng vẫn phải hướng đến sự hài hòa cho tổng thể cảnh quan. Trường hợp cảnh quan tiếp giáp với một công trình, màu sắc của cảnh quan phải hòa hợp với màu sắc của công trình.
II. NỘI DUNG Các yếu tố thiết kế trong cảnh quan
Nhấn mạnh (Emphasis):
Trung tâm nghệ thuật Tingjiang ZuoAn được thiết kế bởi LISM Landscape Design tại Greenland
Sự tương phản trong thiết kế cảnh quan là sự đa dạng trong thiết kế, nó phải được thể hiện rõ ràng nhưng không làm mất đi tính hài hòa và thống nhất của tổng thể. Sự tương phản có thể được truyền tải qua hình dạng, kích thước, màu sắc hoặc kết cấu.
Tương phản (Constract):
Khi kiến trúc sư thiết kế một công trình, họ phải tạo nên hình thái thỏa mãn từ một khu vực cho đến không gian ba chiều tạo nên nó, đồng thời đáp ứng những nhu cầu khác. Họ phải xem xét những cách khác nhau để che phủ các khu vực như sàn, vách ngăn và trần nhà. Sau khi các yếu tố đó được cân nhắc, kiến trúc sư có thể tìm ra và xác định những thành phần họ muốn để biến nó thành điểm nhấn.
II. NỘI DUNG • • • • • • • • • •
• • • • •
Thiết kế cảnh quan công viên chung và cơ sở hạ tầng công công. Thiết kế gắn liên và luôn luôn tuân thủ các nguyên tắc của phát triển bền vững. Thiết kế và tái tạo nước ngầm, cơ sở hạ tầng xanh. Thiết kế cảnh quan cho chức năng giáo dục, các tổ chức công công và cơ quan chính phủ. Công viên , vườn thực vật , vườn cây , đường xanh và bảo tồn thiên nhiên. Các cơ sở giải trí, như sân chơi, sân golf, công viên giải trí và khu thể thao. Khu nhà ở, khu công nghiệp và phát triển thương mại. Động sản và cư trú cảnh quan lập kế hoạch và thiết kế. Cảnh quan và điểm nhấn trên đường cao tốc , cấu trúc giao thông, cầu , và hành lang quá cảnh. Đóng góp cho thiết kế đô thị , quảng trường thành phố, bờ sông, đề án cho người đi bộ. Công viên tự nhiên, điểm đến du lịch, và tái tạo cảnh quan lịch sử, và nghiên cứu bảo tồn và bảo tồn vườn lịch sử. Hồ chứa, đập, nhà máy điện, cải tạo các ứng dụng công nghiệp khai thác hoặc các dự án công nghiệp lớn và giảm thiểu. Đánh giá môi trường và đánh giá cảnh quan, tư vấn quy hoạch và đề xuất quản lý đất đai. Phát triển và giảm thiểu vùng ven biển và ngoài khơi. Thiết kế sinh thái (bất kỳ khía cạnh nào của thiết kế giúp giảm thiểu tác động hủy hoại môi trường bằng cách tích hợp chính nó với các quá trình tự nhiên và bền vững).
Các lĩnh vực hoạt động trong ngành kiến trúc cảnh quan
II. NỘI DUNG Vai trò của kiến trúc cảnh quan Khu vườn vũ trụ được thiết kế bởi Charles Alexander Jencks tại Scotland
Vai trò lớn nhất quan trọng nhất của thiết kế cảnh quan chính là làm mềm sự xuất hiện của các công trình kiến trúc, cơ sở hạ tầng trên nền thiên nhiên, đặc biệt là tại các thành phố lớn, dân cư tập trung đông đúc. Thiết kế cảnh quan trong lành, hòa hợp với thiên nhiên sẽ giúp con người có cuộc sống tích cực, trẻ trung và năng động. Đồng thời làm giảm sức ép lên môi trường, đất đai hướng tới phát triển bền vững về mọi mặt.
II. NỘI DUNG Cơ sở hạ tầng mới với tiêu điểm cảnh quan: Thiết kế thêm những công trình cơ sở hạ tầng mới để tạo thành không gian cảnh quan có giá trị kinh tế, môi trường và ý nghĩa xã hội. Đặc biệt trong các thành phố dân cư đông đúc. Điểm nhấn mạnh cốt lõi là tích hợp 3 yếu tố: đất ở, cơ sở hạ tầng và không gian xanh trong một hệ thống mang đến lợi ích thiết thực cho dân cư. Các nghiên cứu về biến đổi khí hậu và các sáng kiến mới: nhằm tạo ra nhiều giải pháp thiết kế mới phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu, các sự kiện thời tiết cực đoan, hiệu ứng nhà kính...
Các xu hướng kiến trúc cảnh quan đang được ưa chuộng trên thế giới
Công trình The Jewel, Singapore
II. NỘI DUNG
Các xu hướng kiến trúc cảnh quan đang được ưa chuộng trên thế giới Tái sử dụng cơ sở hạ tầng cũ, tái chiếm dụng: Tận dụng và chuyển đổi cơ sở hạ tầng cũ thành không gian cung cấp cho dân cư để giảm sức ép về đất đai. Cải thiện khu dân cư và hi sinh hóa. Cũ sẽ là mới: Không ngừng cải tiến về phía trước bằng cách nhìn nhận lại lịch sử. Đây có thể sẽ là một khuôn khổ để hướng tới tương lai. Thành phố thông minh: Từ các dự án thiết kế kiến trúc cảnh quan có thể kéo theo rất nhiều yếu tố thông minh cần thiết cho một thành phố dân cư đông đúc: thùng rác thông minh, chỗ đậu xe thông minh, giao thông thông minh… Học máy móc, thực tế tăng cường và phân tích dữ liệu. Đa dạng phương thức ngành vận tải. Dân cư. Vật liệu.
II. NỘI DUNG Những xu hướng kiến trúc cảnh quan đang được ưa chuộng: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Going Native (Hướng đến bản địa). Outdoor Living Areas (Khu vực sinh hoạt ngoài trời). Eco-Conscious Elements (Ý thức về yếu tố sinh thái). Multi-Season Green (Không gian xanh đa mùa). Getting Creative With Food Plants (Sáng tạo với cây trồng thực phẩm). Setting Up A Pollinator Garden (Thiết lập khu vườn sinh thái). Growing Up With Vertical Gardens (Phát triển vườn thẳng đứng). Smart Technology (Công nghệ thông minh). Keeping Pests Out (Ngăn ngừa động vật tiếp cận). Composting For Healthy Soils (Bón phân cho đất khỏe mạnh). Intricate Touches (Cảm nhận phức tạp). Food Out Front (Ưu tiên cây trồng thực phẩm). Secluded Spaces (Không gian tách biệt). Low-Maintenance Landscapes (Hạn chế bảo trì nhiều). Unique Outdoor Lighting (Ánh sáng ngoài trời độc nhất). Xeri-scaping (Cảnh quan”khô”). On-Site Water Collection (Thu gom nước tại chỗ). More Potted Plants (Thêm cây trồng trong chậu). Front Porch Living (Sinh hoạt tại hiên trước nhà). Blue Gardens (Vườn xanh).
II. NỘI DUNG Những công trình kiến trúc cảnh quan ấn tượng The Science and Technical Pole Đây là công trình trường đại học kết hợp trung tâm nghiên cứu do KTS. Jean-Philippe Pargade thiết kế tại Marne-la-Vallée, Pháp. Tổng diện tích: 35300 m². Hoàn thành năm 2014. Không gian cảnh quan của công trình được thiết kế để hợp nhất với phong cách cảnh quan của thị trấn và đáp ứng các nhu cầu của chương trình do Bộ Sinh thái, Phát triển bền vững và Năng lượng đưa ra.
Mục đích của nó là tập hợp các cơ sở đào tạo và nghiên cứu của Bộ lại với nhau trên địa điểm Marne-la-Vallée và tạo ra một trung tâm xuất sắc tập trung vào thành phố bền vững. Bên cạnh đó, đây sẽ là nơi tập hợp nhiều lĩnh vực khác nhau của giáo dục đại học, đào tạo, nghiên cứu và kỹ thuật, là một dự án đổi mới lớn nhằm khuyến khích sự xuất hiện của một phương pháp mới để thiết kế, xây dựng, phát triển và quản lý các thành phố.
II. NỘI DUNG Những công trình kiến trúc cảnh quan ấn tượng The Science and Technical Pole
Trong một phần mở rộng của khung cảnh xanh tươi trong khu vực khuôn viên trường đại học, việc tạo ra một cấu trúc bê tông dài, nhấp nhô được bao phủ bởi một khu vườn cảnh quan tương phản với sự bằng phẳng của khu vực này. Phiến xanh dài 200 mét này tạo nên công viên trung tâm rộng lớn, được phóng đại ngang tầm khuôn viên và thành phố. Kiến trúc hoàn toàn hài hòa với môi trường, nơi có thể nhìn ra toàn cảnh từ sân thượng xanh mát. Sự tương phản giữa mật độ của các tòa nhà tiếp giáp với khu nhà ở phía Bắc và bầu không khí trong lành của khu vườn rộng lớn này đã làm tăng cảnh quan đô thị. Những túp lều bằng gỗ của nghệ sĩ Nhật Bản Tadashi Kawamata rải rác ở đây càng củng cố cảm giác này.
II. NỘI DUNG Những công trình kiến trúc cảnh quan ấn tượng Công viên Gardens by the Bay, Singapore Diện tích: 101 hécta (250 mẫu Anh). Hoàn thành năm 2012. Gardens by the Bay là một trong những dự án vườn lớn nhất của loại hình này trên thế giới. Cuối cùng, khu đất này sẽ có tổng diện tích 101 ha bao gồm ba khu vườn riêng biệt - Bay South, Bay East và Bay Central.
Dự án là một phần không thể thiếu trong tầm nhìn “Thành phố trong vườn” của Singapore, được thiết kế để nâng tầm thành phố trên toàn cầu đồng thời thể hiện những nét đẹp nhất của nghệ thuật làm vườn và làm vườn. Lấy cảm hứng từ hình dáng của hoa phong lan, kế hoạch tổng thể của Grant Associates là sự kết hợp phong phú giữa tự nhiên, công nghệ và quản lý môi trường. Các công trình kiến trúc tuyệt đẹp được kết hợp với nhiều kiểu trưng bày làm vườn, trình diễn âm thanh và ánh sáng hàng ngày, hồ nước, khu rừng,...
II. NỘI DUNG Những công trình kiến trúc cảnh quan ấn tượng Công viên Gardens by the Bay, Singapore
Toàn bộ kế hoạch có một cơ sở hạ tầng môi trường thông minh, cho phép các loài thực vật có nguy cơ tuyệt chủng không thể mọc ở Singapore phát triển mạnh mẽ, mang lại cả giải trí và giáo dục cho quốc gia này. Hai quần xã sinh vật khổng lồ được thiết kế bởi Wilkinson Eyre Architects - Flower Dome (1,2 ha) và Cloud Forest Dome (0,8 ha) - trưng bày các loài thực vật và hoa từ các vùng khí hậu kiểu Địa Trung Hải và môi trường nhiệt đới Montane (Rừng trên mây) và cung cấp một thời tiết không gian "edutainment" trong Gardens.
Supertrees có chiều cao từ 25 đến 50 mét, 18 Supertrees do Grant Associates thiết kế là những khu vườn thẳng đứng mang tính biểu tượng, với trọng tâm là tạo ra yếu tố “kinh ngạc” thông qua việc trưng bày thẳng đứng các loài leo núi, thực vật biểu sinh và dương xỉ nhiệt đới. Vào ban đêm, những tán cây này trở nên sống động với ánh sáng và phương tiện chiếu. Một lối đi bộ trên không treo trên Supertrees mang đến cho du khách góc nhìn độc đáo về các khu vườn. Các Supertrees được tích hợp các công nghệ năng lượng và nước bền vững không thể thiếu trong quá trình làm mát của Cooled Conservatories.
NGUỒN THAM KHẢO 1.
2.
3. 4.
5.
https://www.rethinkingthefuture.com/landsc ape-architecture/a2441-theevolution-of-landscapearchitecture/ https://worldlandscapearchit ect.com/what-is-landscapearchitecture/ https://kientructayho.vn/kientruc-canh-quan/ https://archimonarch.com/ancient-tomodern-landscape/ https://jmflandscaping.com/2 0-landscaping-trends-2021/