IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Ainhoa Castillo Zabalegui , Jara Azahara Echeverria eta Nerea Garate Inchauspe
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
AURKIBIDEA 1.-
SARRERA ...................................................................... 4
2.-
HEZKUNTZA PROEIKTUAK ............................................... 6
2.1.-
Eskola 2.0 ............................................................... 6
2.1.1.-
Sarrera .............................................................. 6
2.1.2.-
Helburuak .......................................................... 7
2.1.3.-
Heziketa kalitatea hobetzea .................................. 7
2.1.4.-
Materiala........................................................... 9
2.1.5.-
Web 2.0............................................................. 9
2.1.6.-
Proiektu Telematikoak........................................ 10
2.1.7.-
Ondorioak ........................................................ 12
2.2.-
IKT heldutasun eredua ............................................ 13
2.2.1.-
Sarrera ............................................................ 13
2.2.2.-
Ezaugarriak ...................................................... 13
2.2.3.-
Helburuak ........................................................ 14
2.2.4.-
Prozesuak ........................................................ 14
2.2.5.-
Ereduaren egitura ............................................. 15
2.2.6.-
IKT dinamizatzailea ........................................... 16
2.2.7.-
Praktikan ......................................................... 17
2.3.-
Ikasys programa .................................................... 18
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
2.3.1.-
Zer da Ikasys? .................................................. 18
2.3.2.-
Zein helburu du? ............................................... 19
2.3.3.-
Zein dira IKASYS sistemaren osagaiak? ................ 20
2.3.4.-
Zein prozedura erabiltzen du? ............................. 21
2.3.5.-
Proiektuaren funtzionamendua ikasgelan .............. 21
2.3.6.-
Proiektuaren balorazioa...................................... 22
3.-
ONDORIOAK................................................................ 24
4.-
BIBLIOGRAFIA ............................................................. 27
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
1.- SARRERA Teknologia Berriak denbora oso motzean asko garatu direla argi dago eta horrek izugarrizko eragina izan du gizarte osoan. Hala, eskolak ez dira atzean geratu eta oso epe motzean pixkanaka teknologia hauek ikastetxe gehienetako metodologiaren barruan txertatu dira. Honekin esan nahi duguna da, eskola pribatu nahiz publikoa izan, eskola txikia nahiz handia izan, ez dituzte IKT-ak modu berberean erabiliko, hau da, garapena eta eragina desberdina izango da. Arraroa izango litzateke, gaur egun, ordenagailu edo informatika gelarik
ez
duen
eskola
bat
aurkitzea,
eta
hau
ez
dutenek,
ordenagailua gela barruan izango dute. Izan ere, eskolak teknologia berri
hauetaz
baliatzen
dira
irakasgaiak
hobeto
irakasteko,
ordenagailua, informazioa bilatzeko erabiltzen da batez ere. Horretaz gain, pixkanaka-pixkanaka arbela digitalaren erabilera suspertzen ari da, bere txukuntasuna eta garbitasuna dela eta. Bestalde, urte batzuetatik hona, proiektorearen erabilera indartuz joan da irakasleak hitz egiten duen bitartean haurren arreta ez galtzen laguntzen duelako. Gaur,
ikasleek
web
orrialdeak,
irratiak,
telebista
saioak,
egunkariak, etab egiten dituztenez (eskola batzuetan), telebistak, minikadenak,
bozgoragailuak,
argazki
kamerak,
eskanerrak
eta
fotokopiagailuez baliatzen dira. Baina hau guztia erabili ahal izateko, aurretik, testuinguru batean kokatu behar dira haurrak ikasten duena zertarako balio duen uler dezan. Argi dago, IKT-ak konstanteki garatzen ari direla eta honen eraginez,
irakasleen
kapazitatea
atzean
ez
gelditzeko
hauek
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
erabiltzen ikasi behar dituztela. Horretarako, baliabideak aurkitzen eta erabiltzen jakin beharko dute. Hala ere, garrantzitsuagoa da ikasleek teknologia berri hauek barneratzea etorkizun hurbil batean ezinbestekoa izango zaielako. Hau da eskola batzuen arazoa, ikasleak ikasketa mota hauetatik at egotea. Ikusten denez teknologia berriek geroz eta garrantzi gehiago dute eguneroko bizitzan, gobernua esfortzu handia egiten ari da etorkizunean gure gizartean txertatuak izango diren haurrak IKT-ekiko ohituak egotea. Hori dela eta, ekimen batzuk sortu dira: eskola 2.0, IKT heldutasun eredua eta Ikasys. Nahiz eta gaur egun 3 hezkuntza proiektu hauek indarrean egon, beste zenbait ekimen egin dira azken urteotan Europa, Espainia eta EAE-n. Hau guztia laburbiltzen saiatu gara ondoren ipini dugun mapa kontzeptualean.
.
1.Irudia: EAE-an egindako IKT-en inguruko programak
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
2.Irudia: Europa eta Espainian burututako teknologien inguruko ekimenak.
2.- HEZKUNTZA PROEIKTUAK Gu ikasgela batera joango garenean, ziurrenik hiru hauetako proiektu bat egongo da abian. Hiru hauetatik gutxien entzun duguna Ikasys programa izanik, hau gehiago garatzea erabaki dugu.
2.1.-
2.1.1.-
Eskola 2.0
Sarrera
2.0 Eskola Programak aurrerapauso handia dakar; izan ere, hezkuntzan Informazioaren eta Komunikazioaren teknologia berriak
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
sartzen ditu. Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean erabaki zuen Euskadin programa hori sartzea, eta hori 2010. urteko ekitaldian ikusiko da Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloko ikasgelak guztiz digitalizatu, irakasleak software librea eta metodologia berriak erabiltzeko prestatu eta multimedia-edukiak egiten direnean. 2.1.2.-
Helburuak
Eskola 2.0 programak hainbat helburu ditu: • Ohiko ikasgelak, ikasgela digitalak bilakatzea. • Irakasleak metodologia aldaketari laguntzea. • Eten digitala murriztea. • Lan
dinamikoa,
parte
hartzailea,
beste
ikastetxeekin
lankidetzan eta sarean sustatzea. 2.1.3.-
Heziketa kalitatea hobetzea
Eskola 2.0 proiektuak ikastetxeei ekipamenduari dagokienez aldaketa garrantzitsuak eman dizkio, esaterako, lehengo testu liburu, arbelak, etab. aldatu eta honako materialak txertatu dira gela barruan: Armairu elektrifikatua eramangarrien bateriak kargatzeko eta berauek gordetzeko, 28 ekiporentzat. Neurriak: 82 cm x 116 cm x 54 cm (zabalera x altuera x sakonera). Arbela digital elkarreragilea: 77”-ko azalera aktiboduna eta altuera doigarria duena. Neurriak: 165,7 cm x 125,7 cm x 13,0 cm (zabalera x altuera x sakonera). Mini
eramangarri
bat
ikasle
bakoitzeko
eta
eramangarri + TFT + teklatua irakasleentzat. Wifiko sarbide gune bat, gelako ordenagailuak bai
bi
mini
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
intranetera
bai
internetera
konektatzea ahalbideratuko duena.
3.Irudia: haurrak mini eramangarriekin.
Hala ere, ekipamendua jaso aurretik irakasleek prestakuntza bat izan beharko dute, honi guztiari aurre egiten jakiteko. Horregatik, Lehen Hezkuntzako 5. mailako tutoreek eta gela horietan sartzen diren
Ingeles
eta
Pedagogia
Terapeutikoko
irakasle
guztiek
prestakuntza jasoko dute eskualdeka. Hiru mailatako prestakuntza planteatu da: oinarrizkoa, ertaina eta aurreratua. Horrela, prestatuko diren irakasle guztiek IKT gaietan duten trebetasun-mailara egokituko da. Berritze-guneetako aholkulariek prestakuntza informatikoa
hori jaso
ematen baino
dihardute,
lehenago.
ikastetxeek
Irakasleak
material
prestatzeko,
gai
teknikoak ez ezik alderdi metodologikoak ere oso kontuan hartu dira. Goian esan bezala, oinarrizkoa, ertaina eta aurreratua den prestakuntza jasoko dute irakasleek, hauek ondoren ikasgelara pasa ahal izateko. Demagun prestakuntza guztian sei maila daudela, atal bakoitzeko bi maila. Lehenengo bi mailetan, irakasleak oinarrizko programak erabiliko ditu, hauek lanak eta klaseak prestatzeko balioko dute (kalkulu orriak, bilatzaileak…). Maila hauetan ere errekurtso multimediak erabiltzeko aukera izango dute baita ikasteko objektuak ere, esaterako klase magistralak. Hiru eta laugarren mailetan, gauzak aurreratu egingo dira eta beste arlo batzuk landuko dira, esaterako, hirugarren pertsona batek sortutako programa ireki zein itxiekin lan egiteko objektu hezigarriak, hauek
euskarri
bezala
ikasleen
ekoizpenak
dituztela.
Bestalde,
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Unitate Didaktikoekin ere lan egingo dute ikastetxe edo geletan baita kalean ere lankidetza euskarri dutela. Azkeneko mailetan, Unitate Didaktikoak sortuko dira herraminta digital desberdinak erabiliz, bestalde, pedagogia eta teknologia arloak lantzen dituzten unitate didaktikoak ere sortuko dituzte. 2.1.4.-
Materiala
4.Irudia: Irakasleek eskura dituzten baliabideak.
2.1.5.-
Web 2.0
Baina nondik dator Eskola 2.0 Programa?
Programa berri hau
Web 2.0-tik dator. Hau definitzea zaila bada ere, honela azal dezakegu:
“Web
2.0
bezala
pertsonak
laguntzeko web aplikazio errazei deritzogu”
konpartitu
eta
sortzen
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Multzo honetan guztian web edukien sormena eta komunikazioa dira garrantzitsuenak eta web tresna hauek bidea erraztu egiten dute sormen hau sustatzeko. Mugimendu honen guztiaren barnean, hainbat web aplikazio berri agertu dira hauek direlarik bere ezaugarri garrantzitsuenak: •
Gauza sinpleak egitea.
•
Partehartzea sustatzea.
•
Erraztasuna erabiltzeko.
Erraztasun hauek, jende gehiagok erabiltzea sustatu du eta edukien garapen emankorragoa izatea. 2.1.6.-
Proiektu Telematikoak
Lankidetza Proiektu Telematikoek trataera,
ezaguera
sorrera,
lan kooperatiboa, informazio
diziplinartekoa,
zehar
lerroak,
globalizazioa, harremanak ...lantzeko aukera aparta eskaintzen dute. Ikasleek
gaitasun
digitala,
hizkuntza
komunikaziorako,
ikasten
ikastea, autonomia eta ekimena, eta beste oinarrizko gaitasunak lortzeko bitarteko estrategikoak eskaintzen dituzte. Proiektu hauen artean, etorkizun batean garrantzi handia izango duten proiektua aurkeztu dira: “asmakilo”, “euskadin zehar” eta “pelutxe” besteak beste. Asmakilo: asmakilo pertsonaiak, igarkizunak proposatzen ditu hasiera batean eta partaideak asmatzen saiatuko dira. Gero, ikasleek eurek sortutako igarzkizunak BLOGean argitaratzen joango dira, beste ikastetxetako ikasleek asmatzen joango direlarik. Proiektu honen helburuak honakoak dira: ikasle ezberdinen arteko harremanak zabaltzea,
zabaltzea, igarkizun
hizkuntza
testua
sormena
lantzea,
eta
herrietako
alderdi
ludikoa
aho-korapiloak,
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
jolasak,
kantak
eta
bitxikeriak
ezagutaraztea,
IKT-ak
modu
esanguratsuan erabiltzea eta lankidetza jarrerak bultzatzea. Proiektu hau Lehen Hezkuntzako lehenengo zikloko ikasleei zuzenduta dago. 2009-2010 urtean honako ikastetxe hauek hartu zuten parte proiektu
honetan:
Donostiako
Belen
Ikastetxea,
Hernaniko
Elizatxo Ikastola, Villabonako Fleming Ikastetxea eta Urretxuko Gainzuri Ikastetxea beste batzuen artean. Euskadin zehar: proiektu honen helburu nagusia IKT-ak modu eraginkorrean erabiliz Euskadiko errealitate ezberdinen ezagutza partekatzea da, ikastetxe desberdinen arteko ikasleen lankidetza eta harremanak sustatuz. Helburuei dagokionez honako hauek lantzen dituzte: ikasleek IKTak, modu esanguratsu batean eta modu funtzional batean erabiltzea, ikastetxe eta herri desberdinetako ikasleen arteko harremanak sortzea eta bultzatzea, postaren elektronikoa eta blogaren bitartez, ikasleek beraien herriko/auzoko/eskualde ingurua (natura-historiakultura-soziala)
ezagutzea
eta
ezagutza
partekatzea
ekoizpen
digitalak burutuz, ikasleen ekoizpenak lankidetzatik erdiestea eta ikasleek beste errealitate batzuk ezagutu eta baloratzea, beste ikastalderen ekoizpenak partekatuz, interesa azalduz eta feeck-back bidaliz. Proiektu hau Lehen Hezkuntzako bigarren eta hirugarren zikloko ikasleei zuzenduta dago. 2009-2010 urtean honako ikastetxe hauek hartu zuten parte proiektu honetan: Gasteizko Abetxuko Ikastola, Idiazabalgo Aita Iparragirre Herri Eskola, Donostiako Aitor Ikastola eta Aiako Andatza Herri Eskola beste batzuen artean.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Pelutxe: proiektuan
“Ositos
de
Peluche"
IEARN
oinarritzen
da.
Proiektu
urteko ikasleei zuzendu
ohi
zaie,
hau
posta
sareak Haur
antolatutako Hezkuntzako 5
elektronikoaren
bitez
komunikazioa bultzatzearren. Pelutxe baten trukaketa dela medio, teknologia berriak era funtzional eta esanguratsuan erabiltzen dira, eskolen arteko komunikazioa zabalduz. Egun, Web 2.0 tresnak txertatu nahi ditugu proiektu honetan, eta horietatik BLOG aplikazioa erabiltzen ari gara. Izan ere, ekarpen guztiak denok partekatzea dugu xede, ikasleek zein nagusiek familiak barne, benetako 2.0 jarrerak bultzatzeko asmoz. Helburuei dagokionez honako hauek lantzen dituzte: Ikastetxe ezberdinetako
ikasleen
idatzia
esanguratsu
modu
arteko
harremanak
batean
sustatzea,
garatzea,
testu
hizkuntza
multimedien
bitartez, IKTak modu funtzional batean erabiltzea eta Lankidetza jarrerak bultzatzea. 2009-2010 urtean honako ikastetxe hauek hartu zuten parte proiektu honetan: Zarauzko Orokieta Herri Eskola, Donostiako Orixe
Ikastola,
Asteasuko
Pedro
Errota
Ikastetxea
eta
Berastegiko Muñagorri Ikastetxea beste batzuen artean. 2.1.7.-
Ondorioak
Gauza guztiak bezala proiektu honek ere bere alde on eta txarrak ditu. Eskola 2.0 proiektua ikasgelan sartzea, ikasgelako metodo tradizionala aldatzea dakar. Esaten denez, aldaketa horrek onurak ekartzen ditu hezkuntzan. Hori horrela izanik, bi hezkuntza metodologikoen arteko aldeak aipa ditzakegu. Ikasgeletako metodologia teknologia bidez aurrera eramateak, Eskola 2.0 bezalako proiektua esaterako, onurak besterik ez ditu ekartzen: hezkuntza dinamikoagoa izango da, sozializatzeko onurak ekarriko
ditu,
hezkuntza
irekiagoa,
zabalagoa
…
izango
da,
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
motibagarriagoa … Hau irakurriz gero, denek aho batez onartuko lukete beren ikasgeletan eskola 2.0 sartzea. Hau da, ikasle denak arituko lirateke beren ordenagailuekin lanean.
2.2.-
IKT heldutasun eredua
2.2.1.-
Sarrera
Teknologiak izan duen bultzada ikusita eta Europan eman diren ekimenak
(i2010)
eta
Lisboako
estrategia
kontutan
hartuta,
Hezkuntza Berriztatzeko Zuzendaritzak hezkuntzako eragile guztiak bitarteko digitalez balia daitezen lortu nahi du eta, gainera, bitarteko hauen erabilera indartu nahi du ikastetxeetako pedagogia eta administrazio kudeaketan. Laburbilduz, 2007-2010 urte bitarteen lehentasun jardueren lerroetako bat dela esan daiteke. 2.2.2.-
Ezaugarriak
Eredu honen helburu nagusia marko erreferentziala bezala erabili ahal izatea da, hau da, berarekin konparatzea eta elkarbanatutako helburua izatea. Gainera, digitalizazio eraginkorrerako gida izan nahi du, zentroaren prozesu pedagogikoetan eraginez. Proiektua ez da helburua bere baitan, objektiboa lortzeko tresna bat baizik, Europako plan guztiekin elkarbanatzen dena. Aipatutako marko erreferentziala, orokorra,
IKT-en ustiapen pedagogikoen inguruan helburu komun
bat du edozein zentrorako baliagarria dena; flexiblea, eskolaren tipologiarekin bat egiten duena (etapak, neurriak, kokalekua …), modu horretan eskola bakoitzak bere IKT plana garatuko du, bere behar
eta
konpromisoari
objektiboetan laguntzen
oinarritutakoa,
duena;
kalitate
egokitutakoa; zentroen
neurgarria,
ranking
modeloekin
orokorra
bateragarria,
irizpide egiten kalitate
modeloetako langileekin bateragarriak diren irizpide bateragarriekin
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
definituta dago eta solidoa, maila internazionaleko IKT-en erabilera pedagogikoaren erabilera onena. Hona hemen hitz gutxitan ikastetxean jarraitu beharko dituen pausuak: •
Hezkuntza Komunitatea informatu.
•
Azpiegituraren, irakasleon gaitasunen eta kurrikulumaren diagnostiko bat egin (IKT-etan oinarritua).
•
Irakasleak dakitena ikusita hauen formakuntza diseinatu.
•
IKT Batzorde bat eratu.
•
Kurrikulumean Integrazio Plan bat prestatu.
•
Komunikatzeko Plataforma Birtual bat eratu.
•
IKT
dinamizatzaileen
betebeharrak
eta
Premiak
desberdindu. 2.2.3.-
Helburuak
Hona hemen proiektu honen helburu nagusienetako batzuk: •
Eskolei IKT Ziurtagiria lortzeko aukera ematea.
•
Hezkuntzako
eragile
guztiak
bitarteko
digitalez
balia
daitezen lortzea. •
Bitarteko
digitalen
erabilera
bultzatzea
ikastetxeetako
pedagogia- eta administrazio-kudeaketan. •
Hezkuntza-komunitateko zulo digitala txikiagotzea.
•
Eduki digitalak bultzatuz, komunitatearen eskura jarri.
•
IKT
dinamizatzaileak
Ikastetxearen
Heldutasun
Teknologikoren Eredua abian jarri. 2.2.4.-
Prozesuak
Orain arte ikusitakoa kontzeptu teorikoak izan dira, behin hau jakinda IKT heldutasun eredua abian jartzeko jarraitu beharko zaion
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
bideari erreparatuko diogu. Horretarako, irakasleon gaitasunen eta kurrikulumaren diagnostiko bat egin (IKT-etan oinarritua) beharko da, hau da, Hezkuntza Kalitatean oinarrituz ikastetxearen prozesuen mapa
zehaztu
eta
digitalizazio
gradua
ebaluatu
beharko
da.
Prozesuak 2 motatakoak izan daitezke: Pedagogikoak: irakasleen irakaskuntza jarduerekin zerikusia dutenak, gelaren barruan zein kanpoan eman daitezke, familia, irakasle eta ikasleekin, esate baterako. Ikastetxearen gestio administratiboak: modu sistematiko eta zentralizatu batean egiten diren prozesu multzoak, irakasleen irakas jarduerekin zerikusirik ez dutenak. Hala ere, hauen euskarri diren prozesuak aurki daitezke bertan, adibidez, matrikulak, notak…. Beste aldetik, guztiz administratiboak diren prozesuak aurkitzen dira, garraioa, jangela, garbiketa, etab., prozesu laguntzaile izena hartzen dutenak. 2.2.5.-
Ereduaren egitura
Egiturak
2
zati garrantzitsu
dauzka:
mailak
eta
oinarrizko
eremuak. Oinarrizko eremuak: ikastetxeak landu egin beharko ditu bere digitalizazio maila handitzeko.
Prozesu taldeak dira, non, denak
ezaugarri komun bat duten. Mailak: egoera sekuentzialak dira, ikastetxeak eduki behar dituen ezaugarriak zehazten dituztenak. Heldutasun mailak egindako inkestaren emaitzak esango du, “Ikastetxeetan IKT-en erabilerari buruzko inkesta. Emaitzen bidez, heldutasun 1.maila zehaztuko da. •
1.maila:
plan
Premiako
azpiegiturak
ditu
irakasleriak hauek erabiltzeko konpetentziak.
ikastetxeak
eta
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
•
2. maila: Irakasleriak eskura dituen errekurtso informatikoak erabiltzen ditu maiz, eta hauek gelatik kanpo komunikatzeko erabiltzen hasten dira.
•
3. maila: irakasgai bakoitzean IKT-en erabilpena sustatzen hasten da eta egunero erabiltzeko aukera dute. Gaitera, gurasoak Interneten bitartez ikastetxeari buruzko informazioa jaso dezakete.
•
4. maila: IKT-en bitartez gela orduz kanpo iriketzen da eta hezmkuntza komuniatearein harreman konstantean egotreko aukera dago.
•
5. maila: ikasleen erakarpena nonahikoa da eta plataforma tresna bezala erabiltzen da. ikastetxea 24 orduz dago irekita Interneten,
ez
bakarrik
ikasle
edo
hauen
gurasoentzat,
komunitate guztiarentza baizik. 2.2.6.-
IKT dinamizatzailea
Aurretik
aipatutako
helburuak
lortzeko
ikastetxeko
IKT
dinamizatzailearen irudi berria sortu da, lehen aipatu dugun bezala, eta bere zereginak hurrengo hauek izango dira: •
Hezkuntzako
Sailak
zehaztutako
IKT
ikastetxearen
heldutasun-eredua gauzatzeko ikastetxean gauzatuko den berariazko plana jakinaraztea gainerako irakasleei. •
Ikastetxeak
IKT-ei
lotuta
egiten
dituen
ekimenak
dinamizatzea, koordinatzea eta ikuskatzea, ikastetxearen heldutasun-eredutik eratorritako planaren barruan egongo direnak. •
Ikastetxean IKTen erabilera pedagogikoa bultzatzea, bai eta Hezkuntzako eragile guztien parte-hartzea ere teknologia horietan.
Horretarako, IKT-en Hezkuntzako erabilerako jardunbide egokien eta ondo ateratako esperientzien argitalpena hedatzea ikastetxeko
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
irakasleen artean ezinbestekoa izango litzateke, bai eta eremu eta etapa bakoitzean teknologia horiek erabiltzen eta egokitzen laguntzea ere. Gainera, parte hartu behar duen bileretan parte hartzen jarraitu beharko du, Hezkuntzako-eragile guztiei IKTak erabiltzen laguntzeko, beti ere IKT ikastetxe-ereduak zehaztutako planaren barruan. •
Ikastetxerako
ezarritako
IKT
heldutasun-maila
lortzeko
irakasleek eduki beharreko prestakuntza identifikatzea eta gomendatzea. •
Ikastetxeak
dituen
baliabide
teknologiko
finko
eta
mugikorrak erabiltzeko ordutegiak eta moduak proposatzea. Baliabide teknologiko finko eta mugikorrak noiz erabil daitezkeen jakiteko agenda egitea. •
Harreman teknikoak eta prestakuntza-harremanak izatea laguntza-zerbitzuekin,
heldutasun-ereduak
ezarritako
helburuen jarraipena egiteko eta helburu horiek lortzeko. 2.2.7.-
Praktikan
Praktikan, ikastetxeko IKT heldutasun ereduak zentroaren egoera teknologikoaren diagnostiko zehatza egiten du eta lortu behar den mailara iristeko jarraitu beharreko bide egokiena azaltzen du. Hori guztia, gestio eta pedagogiko ikuspuntutik, hezkuntza komunitate guztirako: familia, irakasleak eta ikasleak. Modeloa euskarri zerbitzuak erabiliko duten tresna izango da, eskolaren zuzendaritzarekin eta IKT dinamizatzailearekin batera, Hezkuntza Zentro bakoitzean jarraitu beharreko jarduketa planak taxutzeko, bertan IKT-en inguruan egiten den erabilera zabaltzeko eta bateratzeko helburua dute, beti ere modu koordinatu eta homogeno batean.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
5.Irudia: Ikastetxeak jarraitu beharreko pausuak.
2.3.-
Ikasys programa
2.3.1.-
Zer da Ikasys?
Tipologia zabaleko aktibitate didaktikoen bidez ikasleak oinarrizko konpetentziak lortzeko behar dituen baliabideak garatzeko
balio
duen
hezkuntza
ikerketa
alorreko
sistema
berriztatzailea da. Ikasys Proiektua, norberak ordenagailu bidez ikasteko sistema da eta tresna informatikoak (hardware), aplikazio informatikoak (software) eta , estrategia kurrikularrak (edukiak) uztartzen dituen multzoa da. Hiru zeregin ditu:
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
*Trebatzeko Ikaskuntzaren
hainbat
prozeduratan
trebatzeari
zuzentzen
zaizkion jarduera sistematiko eta progresiboen bilduma da. Besteak beste,
kalkulua,
ortografia,
problemen
ebazpena,
fisikaren
algoritmoak, kimikaren formulazioa, … *Memorizatzeko Ikaskuntzaren hainbat eduki memorizatzea lagundu dezakeen jarduera sistematikoen bilduma da. Besteak beste, datu eta gertaera historikoak, geografia- toponimia, literatur obrak eta autoreak, hizkuntza-lexikoa, formulazioa, … *Nork berea egiteko Ikaskuntzaren maila eta erritmoa ikasleak berak, era autonomoan eta indibidualean, dituen ahalmenen baitan, bere buruari ezartzeko eta jarduerak egiteko eskaintzen duen prozesua da. 2.3.2.-
Zein helburu du?
Egoera sinpleetatik abiatuz (aprendizaia puntualak), ikasgelan eta eguneroko bizitzan sortzen zaizkion egoera-problemak ulertzeko eta egoera hauei aurre egiteko, ikasleari bere beharrei egokitutako tresna sendoak ematea da proiektuaren helburu nagusia. Ikasys Proiektuko jardueren bidez ikasleak konpetentzia desberdinak lortzen lagunduko dien
eta
helburu
puntualetan konpetentzien
espezifiko
trebatuko
dira.
garapenera
moduan Beraz,
bideratutako
definitutako jarduera
aprendizaia
hauen
hezkuntza
bidez
aprendizaia
puntualen sistematizazioa lortu nahi da. Abiapuntua: Ikasle bakoitzak du bere estiloa eta erritmoa ikasteko orduan, eta bakoitzaren berezitasun horri nola erantzun behar zaion asmatzea da hezkuntzaren arazo nagusietako bat.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Eskolako
zenbait
eduki
ariketa
trebatuz
eta
memorizatuz
barneratzekoak dira, eta arlo horietan sortzen da zalantza gehien, hor ikusten baita alde gehien ikasletik ikaslera. Bakoitzaren berezitasun horri irtenbide egokia emateko, ikasleek ariketa batzuei erantzun behar izaten diete edo memoria ariketak egin behar izaten dituzte. Gaur egun arazo honi honela erantzuten zaio, memorizatzeko diren ariketak inolako euskarririk gabe egiten dira eta ariketa bidez landu daitezkeen eduki batzuei soilik ematen zaie konponbidea bide desberdinetatik: • Ikasliburua erabiliz erantzuten zaio (baina ikasliburuek ariketa berak dituzte ikasle guztientzat), eta, batzuetan, sakontze edo errefortzu jarduerak ere egiten dira. • Jarduera liburuak edo koadernoak erabiliz. • Fitxen fotokopiak erabiliz, edo irakasleek beraiek prestatutako diktaketa ariketen bidez. Honek guztiak irakasleak ikasle bakoitzaren bilakaeraren jarraipen sistematikoa era egokian burutzea izugarri zailtzen du. Testuinguru honetan,
baliabide
hauek
ikasle
eta
irakasleengana
modu
pertsonalizatuan iritsi ahal izateko hutsunea bete nahian sortu da. 2.3.3.-
Zein dira IKASYS sistemaren osagaiak?
Hardware
aldetik:
eskola
beharrei
erantzungo
dien
eta
erabiltzeko erraza eta merkea den IKASBOOK tresna informatiko mugikorra. Tresna hau gela arruntean integratuko da eta ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin arituko da. Software aldetik: atal honek hiru web aplikazio biltzen ditu, jarduerak sortzeko eta antolatzeko aplikazioa, mugikorrean
jarduerak
exekutatzeko
tresna informatiko
aplikazioa
eta
irakasleek
ikasleek egindako lanen garapenaren jarraipena egiteko aplikazioa.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Eduki kurrikular aldetik: arloka eta zailtasunaren arabera mailakatutako jarduera sorta biltzen du. 6-12 adin bitartean arlo bakoitzeko 45.000 ariketa sortu dira, guztira, 225.000 ariketa bost arlotan banatuta (Euskara, Gaztelania, Ingelesa, Matematika eta Ingurunea). 2.3.4.-
Zein prozedura erabiltzen du?
Kontratu
didaktikoa:
ikaslearen
gaitasuna
eta
ahalmena
kontuan izanik kontratu didaktikoa egingo da, bertan, irakasleak ikaslearekin batera adostuko du zer lan egin behar duen (zenbat ariketa, gainditu beharreko zailtasun maila, denboralizazioa,…). Aniztasunari erreparatzea: ikasle bakoitzak bere mailaren arabera
landuko
ditu
aurrez
hitzartutako
ariketak.
Bitartean,
irakasleak lana gainbegiratuko du eta behar duen laguntza emango dio. Dibertsifikatzea: aurrekoarekin batera, behar bereziak dituzten ikasleen jarraipenean edota etorkinen hainbat beharretan ere lagundu dezake proiektuak. Ebaluazioa: ikasleak ariketak egin ahala, aplikazioak zuzendu egingo ditu; aldi bereko zuzenketa da. Lana bukatutakoan, ikasleak, irakaslearekin batera, jardueraren balorazioa egingo du, zer zailtasun izan duen, eta egiten duten balorazioaren arabera, bien artean erabakiko dute zein neurri hartu behar dituzten eta zein lan konpromiso ezarriko duten hurrengorako. 2.3.5.-
Proiektuaren funtzionamendua ikasgelan
- Ikasgela arruntean jarduteko sortu da. - Ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin arituko da; ordenagailua tamaina txikikoa eta prezio merkekoa da.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
- Oraingoz, Lehen Hezkuntzara zuzenduta dago, hau da, 6-12 adin bitartera. - Denbora gutxi barru 12-16 adin bitartera ere zabalduko da. - Sortutako 200.000 jarduera espezifiko landu ahal izango dira Lehen Hezkuntzako bost arlotan (Euskara, Gaztelania, Ingelesa, Matematika
eta
Ingurunea).
- Jarduera hauek ordenatuak eta sekuentziatuak egongo dira. - Ikasle bakoitzari dagozkion jarduerak eskainiko zaizkio. - Jarduera hauen bidez konpetentzien garapenera bideratutako aprendizaia puntualen sistematizazioa lortu nahi da. - Ikasleen auto-erregulazioa eramatea ahalbideratuko du. - Irakasleak ikaslearen eta gelaren ikasketaren jarraipen zuzena egin ahal izango du. 2.3.6.-
Proiektuaren balorazioa
Konpetentzi zehatz batzuk garatzeko martxan jarritako proiektu bat da, beraz, IKT planteamenduen barruan proiektu osagarri gisa kokatzea pausu garrantzitsu bat da. Lehenago aipatu bezala, norberak bere ordenagailuarekin egin beharreko
lana
da.
Beraz,
goian
aipatutako
hiru
ardatzak:
memorizazioa, trebakuntza eta norberak berea egitea,modu egokian garatzen laguntzen duen proiektu gisa ulertzen dugu. Elementu garrantzitsu bat da, bakoitzaren erritmoari egokitzea. Bakoitzaren ezberdintasunak suposatzen duen aberastasuna oinarri izatea oso garrantzitsua baita.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Wi-fi sareari dagoen menpekotasuna esanguratsua da, sarerik gabe ezin delako erabili.
7. Irudia: wi-fi sarea
Hasiera batean, haur guztiak guztiz motibatuta egoten ziren lehenengo ordu erdian zehar ordenagailuarekin, baina gaur egun tresna bat gehiago bezala ulertzen dute. Beraz, ordenagailuan ibiltze soil bat dela ulertu dute. Bakoitzaren autonomia maila lantzeko tresna egokia da, odoi ulertu, ondo irakurri, norberak bere akatsak zuzendu, problemak ebatsi, etab. egin behar baitute. Autonomia maila pertsonalera eta norberaren erritmora egokitzea oinarri dituela kontuan hartuta, proiektu interesgarria iruditzen zaigu. Ondoko
taula
eta
irudian
ikus
daitekeen
bezala,
IKASYS
proiektuan parte hartu duten ikasleen gurasoek, %97 kasutan, ondo ikusten dute parte hartze hau. Galdeketa hau Donostiako Santo Tomas Lizeoan, Orioko Ikastolan eta Oiartzungo Haurtzaro Ikastolako gurasoei egin zaie.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
Balioak
Galduak
Maiztasuna
Portzentaia
Ez
4
3
Bai
116
97
Guztira
120
100.0
Sistema
2
Guztira
122
1. Taula. Ondo IKASYSen parte hartzea?
1. Grafikoa: Ondo IKASYSen parte hartzea?
3.- ONDORIOAK Guk uste dugu, baliabide teknologikoen ondorio positiboak edo negatiboak, betiere, ematen zaion erabileraren araberakoak direla. Adibidez, egia da, interneten bitartez informazio ugari eta ezberdina (ludikoa, hezigarria, albisteak...) eskuratzeko aukera dutela ikasleek. Hau oso positiboa da ikaslearentzat, baina askotan, informazio
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
zaharkitua eta gaizki dagoena ere agertzen zaigu gure begien aurrean eta ez gara gai hau ezberdintzeko. Horregatik, honen inguruko jakintza
ondo
garatzea
garrantzitsua
iruditzen
zaigu
ikasleek
informazio egokia eskuratu dezaten. Honen inguruan garrantzitsua izango litzateke ikasleek jarrera kritikoa garatzea eraketa on bat izan dezaten.
Euskararen
egoerak
ere
kezkatzen
gaitu
gai
honen
inguruan. Aipatu dugun moduan, interneten informazio ugari dugu, baina euskaraz, zenbat informazio eta baliabide aurkitu ditzakegu? Oso gutxi. Egia da pixkanaka euskara ere bere bidea irekitzen ari dela mundu digital honetan, baina egia da ere, oraindik lan asko geratzen dela jorratzeko. Teknologia berri hauek euskararen onerako badira, ondorio
positiboak
izango
ditu
haurraren
garapenean.
Aldiz,
euskararen kalterako bada eta honek protagonismo gutxi badu, ondorio txarrak izango ditu. Batek baino gehiagok pentsatzen du gela teknologia berriekin hornituz gero hezkuntza aberasten ari direla eta lortuko dituzten emaitzak askoz hobeagoak izango direla. Baina hori horrela al da? Pentsatzen dena baino askoz gauza gehiago hartu behar dira kontuan
hauetako
proiektu
batek
emaitza
onak
eman
ditzan.
Horregatik, komeni da jarraian dauden esaldiok erraparatzea: •
Ikastetxea prest al dago aldaketei aurre egiteko?
•
Gelako metodologiak, irakasleenak eta ikasleenak aldatu egin behar dute!
•
Emaitza ezberdinak lortu nahi badituzu ez iezaiozu betiko bideari jarrai!
•
Metodologia egoki gabeko teknologiak ez digu ezertarako balio!
•
Ikasle motibatuak behar ditugu!
•
Irakaslearen
lankidetzarik
gabe
ez
dago
(irakasleak gidatu Æ ikasleak interpretatu)
aldaketarik
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
•
Ordenagailuak eta arbel digitalak gelan sartzeak ez du esan nahi hezkuntzan berrikuntza ekarriko duenik edo hezkuntza hobetuko duenik.
Gakoa
metodologia
on
batean
eta
hezkuntzako
partaideen
aldaketan dago!! Horrelako proiektuak gelan sartzea ez da pentsatu eta egiten den gauza bat. Gelan mini eramangarriak eta arbel digitalak sartu baino lehen, lan asko egin beharra dago. Behin hori eginda, orduan ekin behar zaio gela teknologian hornitzeari, eta ondoren, aurretik ezarritako metodologia egoki bati ateak zabaldu.
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak
4.- BIBLIOGRAFIA http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest;jsessionid=FD8DE6F666E0E8C11EDF8 D5DC411648E.liferay2 http://www.youtube.com/watch?v=tPFsu9P71Lc http://www.youtube.com/watch?v=ZIbrVS_u_0M&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=yr1un4z2R7k&feature=related http://eskola20.ning.com/ http://www.slideshare.net/eskola20 http://www.elcorreo.com/vizcaya/v/20100311/pvasco-espana/eskola-arrancalunes-20100311.html http://www.eitb.com/noticias/sociedad/detalle/377285/eskola-20-dota-aulasordenadores-pizarras-electronicas/ http://www.deia.com/2010/02/28/sociedad/euskadi/eskola-20-como-que-y-paraque http://www.google.es/search?q=eskola+2.0&hl=es&client=firefoxa&hs=cT2&rls=org.mozilla:es ES:official&prmd=n&source=univ&tbs=nws:1&tbo=u&ei=G-jHTO3GFmL4gaZv8DlBg&sa=X&oi=news_group&ct=title&resnum=11&ved=0CEoQqAIwCg http://www.santutxu.net/ikt/images/stories/IKT_Programa_TIC_2007-2010.pdf http://www.santutxu.net/index.php?option=com_content&task=view&id=528&Item id=53 http://iktdonostia.blogspot.com/ http://www.ordiziagune.net/menu_ikt.htm http://www.ballontibhi.net/proyectos/tic_eu.php http://b03madurez.wikispaces.com/file/view/Nota+viceconsejera+Madurez+TIC.PD F http://www.aniturri.com/proiektuak.cfm?atala=proiektuak&id=48&hizkuntza=1 http://es.wikipedia.org/wiki/Centro_de_Gesti%C3%B3n_Avanzado http://www.ikasys.net/wordpress/?langswitch_lang=es http://softwarelibre.deusto.es/ikasys-ikastolen-elkartea-tiene-su-propio-olpc/ http://www2.noticiasdegipuzkoa.com/ediciones/2009/06/24/sociedad/gipuzkoa/d24 gip6.1522550.php http://www.eitb.com/noticias/sociedad/detalle/177693/
IKT –ko Hezkuntza Proiektuak http://www.diariovasco.com/20090624/al-dia-local/sistema-ikasys-creadoikastolas-20090624.html http://www.educatics.es/2009/06/proyecto-ikasys-las-ikastolas-se-ponen-a-lavanguardia-de-las-tics/ http://www.jasoikastola.com/es/proiektua/ikasys http://www2.deia.com/es/impresa/2009/06/24/bizkaia/gizartea/572033.php http://www.aupatu.com/es/search.php?search=ikasys&tag=true http://www.scribd.com/doc/15791034/iKaSYS-PRoieKTua