Speciale bewaarkrant >> februari 2010
HAREN DÉ KRANT
>> Waar zit de schilder
02
>> De harense politiek
08
>> Hoe was Haren in 1932
11
Oud-Haren Oud-Haren in woord en beeld
Kerkstraat in de periode rond 1920. Het is in ieder geval vóór 1927, dat kunnen we zien aan het schoolgebouw. Dat staat op de plaats van het plein voor ’t Clockhuys. Het was de openbare lagere school (meester Zondag). In 1927 werd om dit gebouw heen de nieuwe lagere school gebouwd, die we nu kennen als ’t Clockhuys. Op deze foto staat er nog een oude boerderij.
Haren bestaat 850 jaar en dat wordt gevierd. Daarom treft u in deze jaarlijkse Special Oud Haren ook bijdragen aan van de commissie Haren 850. Verder is onlangs de Harense Historische Kring ‘Old Go’ opgericht. Die club gaat de lokale geschiedenis van Haren onderzoeken en toegankelijk maken voor het brede publiek. Ook aandacht voor dat initiatief in deze speciale bewaarkrant. En natuurlijk, zoals u bent gewend, weer veel foto’s met informatie over voorbije tijden. Leer het verleden kennen, opdat u het heden beter begrijpt. Onder dat motto wens ik u weer veel leesplezier. Speciale dank aan de adverteerders, die deze uitgave mogelijk hebben gemaakt! Hein Bloemink, redactie
Herkent u deze straat? De foto is gemaakt in 1952 toen Haren opbloeide na de oorlog. Beide foto’s laten de plaats zien waar Albert Heijn nu is gevestigd. Hier zat kwekerij De Rozeknop van Coenraad Dijkhuizen, hier neergestreken in 1925. Hij had ook gronden op de plaats van Tubantia en aan de Oosterweg (Zwienekampen). In 1952 verkocht hij zijn bloeiende bloemenzaak aan Van der Woude, die de locatie later aan Albert Heijn zou verkopen, die al sinds 1946 een winkeltje verderop had. De joodse winkelier Sam Nathans was een humorist. Die zou tegen klanten weleens hebben gegrapt: ‘Heb je het gehoord? Dijkhuizen is opgepakt. Hij heeft in een bloempot gescheten en het als kaktus verkocht.”
In vogelvlucht over de Dilgtweg in Haren (1950). In de zomer van 2010 zullen de laatste resten van Huize Avondlicht worden gesloopt. Hier is het gebouw nog in volle omvang te zien, bovenaan de foto loopt de Dilgtweg. De ziekenboeg van Avondlicht zou later het verpleeghuis Dilgtoord worden. Anno 2010 noemen we deze locatie De Dilgt.
Nog meer Harense nostalgie? Deze krant staat er bol van! Deze krant is een uitgave van Haren de Krant (Close-Up Media), Schweitzerlaan 2, Groningen. Zie ook: www.harendekrant.nl. Redactie: Hein Bloemink. E-mail: redactie@harendekrant.nl Oplage: 20.000. Verspreiding: Gemeente Haren, Paterswolde, Eelde, Groningen-Zuid.
advertentie 2:Opmaak 1
28-1-2010
de gemakswinkel! Waar u jaren lang naar heeft lopen zoeken, waar u altijd over heeft gedroomd. U kunt het zo gek niet bedenken of TIB heeft het. Of het nu gaat om unieke porseleinen lichtknopjes die in uw Renaissancewoning niet mogen ontbreken; bakkelieten deurkrukken of liever een riolering die zelfs degene met een absoluut gehoor niet opmerkt: TIB is het adres. Je zou kunnen zeggen dat wij bij TIB er een sport van hebben gemaakt om de gekste zaken, de meest unieke produkten, de meest merkwaardige diensten aanbieden. Dus ga nu niet weken, maanden, jaren alle vlooienmarkten langs voor een oude schakelaar, maar kom eerst eens bij ons langs. U zult versteld staan!
al jaren op zoek naar retro lichtknopjes?
Openingstijden winkel ma t/m vrijdag 13.00 - 18.00 uur Openingstijden installatiebedrijf ma t/m vrijdag 08.00 - 12.30 uur 13.00 - 18.00 uur
TIB Totaal Installateurs Middelhorsterweg 30 Haren T. (050) 534 99 02 F. (050) 534 57 23 email: info@tib.nl www.TIB.nl
Haren
Sport, kunst en cultuur: subsidievreters? GroenLinks gaat voor een versterking van sport en cultuurvoorzieningen.
BETAALBARE WOONWINKEL Koffie & Theehuis Grootste collectie van Noord Nederlan d
PASEN BIJ
W W W. E N T R E E D E P U N T. N L
( TEVENS GROOTHANDEL )
C1000 Pepping Haren Een creatieve ondernemer
Ambacht ouderwetse service
stemt natuurlijk VVD
en ontmoeten elkaar bij C1000 Pepping
Vakmensen, vers & klantvriendelijk Vroeger allemaal heel gewoon en nu? Nog steeds! Hein Frima, lijsttrekker
h.frima@hetnet.nl
AANBIEDING www.walterhoogestegerschilders.nl
een afspraak is snel gemaakt. en wie weet staat ook uw huis er binnenkort weer stralend bij.
Glimmen Zuidlaarderweg 3, 9756 CE Tel. (050) 406 23 15 Fax (050) 406 15 68 Haren Onnerweg 69, 9751 VC Tel. (050) 534 82 68 Fax (050) 402 87 56
Beemster 30+ kaas (gerijpt)
Ambachtelijk vervaardigd, vers van het mes
van € 13,49
NU per kilo € 9,98
C1000 Pepping Haren Kroonkampweg 10 Haren
2
Oude Beroepen in Haren
Harense Historische Kring ‘Old Go’
Leedaanzegger
Deur naar de historie staat wagenwijd open
Laten we eens nader ingaan op een paar oude beroepen, die de sfeer tekenen van het dorp Haren in de vorige eeuw. In het oude dorp Haren verdienden mensen hun geld met allerlei beroepen, die nu niet meer bestaan. Zo had je de petroleumventer, kiepkerel en….de leedaanzegger. In Glimmen was voor de oorlog een leedaanzegger in dienst van de plaatselijke begrafenisvereniging. Het was de heer Buist, die overigens nog heel wat andere beroepen uitoefende om in zijn onderhoud te voorzien. Zo was hij schilder, petroleumventer, boerenknecht en postbode. Als iemand in het dorp was overleden, stak hij zich in een net pak en zette een steek op zijn hoofd. Dan ging hij langs bepaalde adressen en deed aan de deur het droevige bericht dat ‘gisteren kalm en vredig is overleden……’. Leedaanzeggers waren vroeger heel gewoon, totdat de rouwkaarten en rouwadvertenties hun intrede deden.
Blauwverver De pas opgerichte Harense Historische Kring heeft zich verdiept in het merkwaardige beroep ‘blauwverver’ Ali Bakker bericht. In het archief van Haren bevinden zich mappen waarin volkstellingen beschreven staan. Nederland kende volkstellingen vanaf 1795 tot 1971. Het mooie van deze volkstellingen is, dat ze een schat aan historische gegevens opleveren. Zo vond ik een lijst met de beroepen van 1849 die er toen in de gemeente Haren waren. Een van de beroepen sprak tot mijn verbeelding: blauwverver. Er waren in 1849 twee blauwververs in Haren, waarvan er een een leerling was. Na enig speurwerk weet ik nu wat een blauwverver is: de kortste uitleg vond ik op Wikipedia.
“ een blauwverver is iemand die gebruikmakend van de kleurstof indigo kleding blauw verft bv. een pak tot op het zwarte af. Kleding laten verven was goedkoper dan nieuwe kleding aanschaffen. Vroeger werd er langdurig gerouwd en droeg men zwarte kleding”. Bij verder zoeken blijkt er veel informatie over het beroep te bestaan . Er zijn tentoonstellingen over geweest. Op oude ambachtsmarkten wordt het beroep nog uitgebeeld.Vraag van de Harense Historische Kring is: weet iemand in de gemeente Haren nog iets over blauwververs, uit familieoverlevering of nog mooier oude foto’s? Graag reactie aan: aliabakker@ home.nl tel. 050-5340834
Wie herkent de locatie?
Waar zat de schilder? Op de Harense schilderclub kreeg Ab Deelmanvan de Harense Historische Kring van het clublid Henk Staal een fotokopie van een aquarel . Het is een aquarel van Gerrit van Houten gemaakt op de Achterweg te Haren in 1883. Gerrit van Houten is geboren op 29 augustus 1866 te Groningen, als zoon van een houthandelaar.
Met de oprichting van de nieuwe Harense Historische Kring ‘Old Go’ staat de deur van de alledaagse geschiedenis van de gemeente Haren wijd open. Initiatiefnemer is Ali Bakker uit Haren, die inmiddels een bestuur heeft geformeerd en 28 januari vond de oprichting plaats bij notariskantoor Kuin. Wat kunnen we verwachten van de nieuwe club? Tien vragen aan oprichter Ali Bakker. Ali Bakker, voorzitter van ‘Old Go’.
Wilt u zich voorstellen? Wij zijn een groep enthousiaste mensen, die bezig is met de geschiedenis van Haren en de dorpen, Glimmen Onnen en Noordlaren. Wij hebben daarom een vereniging opgericht, Harense Historische Kring “ Old Go”, waarvan iedereen lid kan worden.
Doen de inwoners van de buitendorpen ook mee? Ja, dat is wel de bedoeling er zijn al deelnemers uit de dorpen.
Nu heb ik ook gehoord van een groepje Wam dames?
Wij willen door middel van werkgroepen onderzoek doen in de archieven, lezingen en excursies organiseren. En ook de plaatselijke interesse voor de lokale geschiedenis bundelen, stimuleren en uitdragen.
Dit klopt, deze drie dames zijn bezig met het organiseren van het leggen van “Stolpersteine”in april 2010. De Duitse kunstenaar Demnig legt ze voor de huizen waar in de oorlog Joodse mensen woonden, en van waaruit ze zijn weggevoerd. Er zal ook een boek verschijnen over deze mensen. Ook over de oorlogsslachtoffers die op het monument staan
Is er al een werkgroep actief?
Zijn er wensen voor de toekomst?
Ja, rondom oude topografische kaarten van deze omgeving. Daarnaast is het bestuur hard bezig een website te maken. Leden, donateurs en sponsoren te werven en een programmering op zetten.
Een ruimte in het centrum van het dorp Haren, of in de dorpen voor het opzetten van een archief. En ook een plek waar
Wat zijn de plannen van jullie vereniging?
mensen kunnen binnenlopen met vragen over hun omgeving of andere zaken rondom de plaatselijke geschiedenis.
Er is toch al zoiets in Haren? Ja, er is in Haren een gemeentelijke Harense Historische commissie die de Harener Historische Reeks maakt. Een serie boeken over de plaatselijke geschiedenis.
Heeft “Haren de krant nog iets met Old Go te maken? We hopen vaak verhalen over de plaatselijke geschiedenis te kunnen plaatsen in een vaste rubriek. Op de foto het kersverse bestuur. V.l.n.r. Ria Hordijk ( penningmeester) Ali Bakker ( voorzitter) Rika Pater ( secretariaat) Ab Deelman ( bestuurslid Jan Dijkema ( bestuurslid) Bonno van der Horst ( bestuurslid). Mailadres: aliabakker@home.nl
Weten liefhebbers jullie te vinden? Wij zijn voorlopig te bereiken via de email. We hopen binnenkort een eigen website te hebben
Kan iedereen meedoen? Ja, iedereen die enthousiast is over de plaatselijke geschiedenis kan meedoen en lid worden. Ook kun je ons financieel steunen door donateur te worden.
Deze krant gaat over gisteren.
Lees het nieuws van morgen op www.harendekrant.nl
Gerrit was een zeer talentvolle jonge schilder, hij was toen hij deze aquarel maakte nog maar 17 jaar. De cruciale vraag is, waar maakte hij deze aquarel ? Het probleem is namelijk dat er rond 1883 twee wegen waren in Haren met de naam ‘Achterweg’ : de Lutsborgweg en de Kerklaan volgens oude Topografisch- Militaire kaarten van het Kadaster en het Nationaal Archief. Mogelijk kan het zicht op de molen een uitkomst bieden, want sinds het jaar 1871 heeft het Harener centrum de molen “De Hoop”. De bebouwing van Haren was in die jaren beperkt tot weerskanten van de Rijksstraatweg en de Kerkstraat. De bewuste molen zou het dus het beste te zien zijn aan de westzijde van het dorp ,mogelijk vanaf het punt waar de Lutsborgweg en Ruitersteeg samenkomen, maar een standpunt vanaf de Kerklaan kan men niet uitsluiten. Wie kan met zekerheid een oplossing geven voor dit probleem,laat dit dan weten aan de redactie.
SINDS 1918 3
SINDS 1907
Liberale politiek met beide benen op de grond, dat is voor mij de VVD!
Wijnhuis Enotria’s Wijnhuis Enotria’s uisNatuurzuivere Enotria’s Wijnhuis Enotria’s AuthentiekeAuthentieke Natuurzuivere rzuivere Authentieke WijnenWijnen Natuurzuivere Authentieke Wijnen VerwarmenVerwarmen het Hart het Hart Wijnen Wijnhuis Enotria’s Geest de Geest Verlichten warmen Verlichten het Hart de Bernard Prenger, lijst VVD
Boten- en Kanoverhuur
Meerweg 136 Haren (Gr) T 050-3091486 www.friescheveen.nl
bprenger@dds.nl
Verwarmen het Hart Natuurzuivere Verkwikken de Ziel de Ziel lichten de Geest Verkwikken Verlichten deAuthentieke Geest jn bovenal kostelijk, doch beslist niet Ende zijnZiel bovenal kostelijk, dochkostbaar! beslist niet kostbaar! de Ziel kwikken Verkwikken
Wijnen En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!
Rijksstraatweg 9752BT Haren 9752BT 050-5350974 Rijksstraatweg 222-1 Haren 050-5350974 stelijk, doch222-1 beslist niet kostbaar!
Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel
Mail naar info@wijnhuisenotria.nl voor een gratis Abonnementvoor op deeen Nieuwsbrief Mail naar info@wijnhuisenotria.nl gratis Abonnement op de Nieuwsbrief
22-1 9752BT Haren 050-5350974
enotria.nl voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief
Hans Dekker over winterproblemen met auto’s:
Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar info@wijnhuisenotria.nl voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief
En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar! “Winterbanden maken het verschil Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar tussen info@wijnhuisenotria.nl voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief stilstaan en botsen!” Koning Winter regeert met harde hand en auto’s hebben zwaar te lijden onder de kou. Hans Dekker zegt dat veel winterproblemen met auto’s prima te voorkomen zijn. “En daar heb je lang niet altijd de automonteur bij nodig”, zegt hij er met nadruk bij. Opmerkelijk uit de mond van een garagehouder. Zorg dat je beslagen ten ijs komt! Hans Dekker: “De kachel werkt niet goed, de portieren dichtgevroren, je glijdt van de weg af. Winterproblemen die voor ergernis en gevaarlijke situaties zorgen. Zelf kun je al heel veel doen, zonder dat er een monteur aan te pas hoeft te komen. Het gaat erom dat je beslagen ten ijs komt. Dat je bent voorbereid op winterse weersomstandigheden. En je kunt ons altijd inschakelen voor b.v. het monteren van winterbanden. Die maken absoluut het verschil tussen stilstaan of botsen!”
Zelf doen in de winter:
Wat wij doen in de winter:
- in de ruitensproeier antivries doen (in de zomer: anti-insectenvloeistof) - luchtrooster (parafan) onder de voorruit schoonhouden (voorkomt kachelprobleem) - siliconenspray op de portierrubbers spuiten (dan vriezen ze niet vast) - auto goed ijs- en sneeuwvrij maken (ruiten, dak, verlichting)
- accu controleren en op tijd vervangen - winterbanden monteren (is echt niet kostbaar, wél zeer veilig) - ruitenwisserbladen vervangen - auto controleren, technisch en motorisch onderhouden
TIP VAN DE MAAND:
Samen met Hans Dekker bent u een goed team. Veilig voor uzelf en andere weggebruikers. “Wilt u ook met ons samenwerken voor zorgeloos autorijden? Bel voor een afspraak.”
Wist u dat voor- en achterwielen niet dezelfde remkracht hebben? Achterwielen moeten iets minder hard remmen om slippen te voorkomen. Als een remkrachtbegrenzer niet werkt, kan dat gevaarlijk zijn bij een noodstop. Laat ‘m door ons controleren!
Automobielbedrijf Hans Dekker All Round Helper Oostsingel 42 9722 AW Groningen Telefoon 050-5277087 Fax 050-5278027 www.hansdekker.nl
4
Naast de dorpskerk Haren…
Laatste rustplaats van een zaagmolenaar Toen de gemeente Haren nog groter was (in 1884 is een gedeelte tot aan het Helperdiepje en daarna in 1915 Helpman aan buurman gemeente Groningen afgestaan), stonden er in de gemeente ook een zestal zaagmolens en woonden er zaagmolenaars. Hoe we dat weten? Via het aardrijkskundig woordenboek
Kris kras door de 20e eeuw!
van Van der Aa bijvoorbeeld , maar ook via het oude kerkhof rond de Dorpskerk in het centrum. Er liggen nog een zestal grafstenen. Eén daarvan dekt het graf van Pieter Gerrits Mulder. Op een klein tekstbordje en de steen zelf is niet aangegeven waar hij is geboren, maar Pieter is geboren in Foxhol en gedoopt in de Ned. Herv. kerk van Kropswolde op 28 september 1784. Hij was zoon van Gerrit Pieters (Mulder), zaagmolenaar te Helpman en Annechien Hendriks (Post). Hij overleed te Helpman (Haren) op 18 februari 1851, oud 66 jaar, bij overlijden van beroep houtkoper. De familienamen (tussen haakjes) zijn pas ontstaan bij de invoering van de familienamen in 1812, die zoals u misschien weet, door Napoleon bij wet was voorgeschreven. Pieter Gerrits Mulder was zaagmolenaar in Helpman onder Haren, de zaagmolen stond aan het Winschoterdiep. Een verhaal over de vele molens in de gemeente Groningen is te vinden in de Groningsche Volksalmanak voor 1931, daarin ook een foto van de zaagmolen ‘De Zaaier’ van zoon Gerrit Pieters Mulder. Pentekening van Jacob van Lennep (1824). Een unieke manier om te zien hoe Haren er in die tijd uitzag. De keien op de hoek liggen er anno 2010 nog steeds. De toren had nog een stompe spits, want de huidige spits werd er pas in 1914 opgezet.
† Pieter Gerrits Mulder
Bron: Speurtocht…Harens oude kerk, H.R. Aiking.
trouwde twee maal: eerst te Groningen op 26 maart 1806 met Geesje Jans (Kuipers) gedoopt Groningen op 28 december 1785, overleden aldaar in mei of juni 1810, dr van Jan Roelfs en Elsje Lukas. Vervolgens te Haren 17 mei 1815 met Hindrikje Berends Hindriks (later Bosman), geb Helpman in 1782, dochter van Berend Hendriks en Hinderkien Roelofs, landbouwers te Helpman. Uit beide huwelijken zijn drie kinderen bekend, Gerrit, Geesje en Beerend; de beide eersten zijn in het zaagmolenvak gebleven. Deze informatie werd ons verstrekt door de Harense Historische Kring ‘Old Go’.
JE MOOISTE SPORTMOMENT, KUNSTWERK OF TEKENING OP
DIGITAALDRUKKEN
CANVAS
BEWEGWIJZERING
al vanaf
PLAKLETTERS etc
RELATIEGESCHENKEN
Als ons dorpscentrum nou eens zo’n hotel-billiard had! Hotel Suurd stond op de plaats waar nu de ABN Amro staat. Het hotel brandde af en werd herbouwd. Later werd het hotel Van der Woude, dat eveneens begin jaren 60 afbrandde. Toen werd er een winkelpand gebouwd door de modewinkel Drent, die later zou overgaan in Bertram. In de vroege jaren 90 bouwde ABN er haar kantoor. Links op de achtergrond is nog net het toenmalige gemeentehuis te zien op de hoek van de Meerweg. Het hoge donkere huis links stond op de plaats waar nu modewinkel Poggibonsi zit (Rijksstraatweg 171). Foto 1912.
TEXTIELBEDRUKKING AUTOBELETTERING GEVELREKLAME *
E17,95 * Prijs geldt voor formaat 30 x 40 cm
TROUWKAARTEN GEBOORTEKAARTEN ROUWKAARTEN BRIEFPAPIER ENVELOPPEN FLYERS VISITEKAARTJES etc SNELLE LEVERTIJDEN!!
GROOT
GROTER
GROOTST! XXL PRINTING TOT 160 cm BREED o.a. BEHANG • MUURPOSTERS REKLAMEPOSTERS • CANVAS ONE WAY VISION STICKERS REKLAMEBORDEN • BANNERS VLAGGEN • POSTERS etc
PRINTPROFS.NL Q U A L I T Y
RIJKSSTRAATWEG 131 9752 BD HAREN
Een sombere en bouwvallige boerderij, die stond aan de Kerkstraat tegenover de begraafplaats. Je zou kunnen zeggen: links van de winkel Beauty VOF, Kerkstraat 6. Tot 1925 woonde hier de familie Hendriks, later de familie Veenhuis. In de achterwoning woonde doodgraver Geert Luiken. De boerderij werd gesloopt, want er werd een nieuwe lagere school gebouwd, waar nu ’t Clockhuys deels is ondergebracht.
Ik ben liberaal en stem VVD!
Kor Buist
P R I N T I N G
050 534 33 33 www.printprofs.nl 5
g r a a h t g e l r e v d l o Maarw
Maarwold Ser Maarwold Service Appartementen in Haren
staat in hoog aanzien van senioren die gewend zijn de goede dingen des levens te genieten. De bewoners van onze service appartementen zijn in het algemeen mensen die het arbeidsproces hebben verlaten, nog een (redelijke) goede gezondheid genieten en zich kunnen veroorloven op een prettige wijze hun leven in te richten. Zoveel mogelijk service en zo weinig mogelijk zorgen. Riant, zelfstandig wonen, voorzien van alle gemakken. Zeer comfortabel en volledige privacy en als het onverhoopt nodig is, is de zorg dichtbij. Dit zijn de zijn sleutelbegrippen voor het wonen in de Service Appartementen van Maarwold.
Coöperatie “Maarwold” is een coöperatie U.A. en kent een bestuur van overwegend eigen bewoners. Na aankoop van een appartement wordt u lid van de coöperatie. Deze houdt 2x per jaar een ledenvergadering, waarin o.a. de begroting en de jaarrekening worden vastgesteld en bestuursleden worden verkozen. Leden van de coöperatie zijn de appartementeigenaren. Het bestuur en de directie zorgen voor het beheer.
Toelating Na aankoop van een appartement vindt er door enkele bestuursleden een kennismakingsgesprek plaats met het kandidaat lid. Bepaald wordt, onder het genot van een kopje koffie, of u het lidmaatschapsrecht kan worden verleend. Er wordt gelet op of u een redelijke goede gezondheid hebt, zelfredzaam bent, past in het woonleefklimaat van de coöperatie. Maarwold heeft de Leeftijdsgrens los gelaten! 80+ is ook van harte welkom! Door de toenemende vraag van senioren ouder dan tachtig jaar die nog in goede gezondheid verkeren heeft Maarwold sinds kort de leeftijdsgrens los gelaten.
De kosten Het wonen en leven in “Maarwold” is niet duurder dan het wonen in een eigen huis. In de servicekosten zitten veel kosten die u nu ook betaald. Koopt u een appartement in “Maarwold” dan krijgt u te maken met aankoopkosten van het appartement en met maandelijkse servicekosten. De hoogte hiervan hangt af van het appartementstype en wordt jaarlijks vastgesteld. Appartementen In “Maarwold” hebt u de keuze uit ruim bemeten 2 kamer- en 3 kameren 2 x 2 kamerappartementen, allemaal op het zonnige zuiden en westen gelegen, met 1 of 2 slaapkamers. Woonkamers zijn minimaal 28 m2 tot 52 m2. U hebt de beschikking over een berging in de kelder en veelal een eigen garage. Het is mogelijk om twee naastgelegen appartementen aan te kopen en samen te voegen. Uw zorg onze zorg Een vast team van medewerkers van thuiszorgorganisatie Zorggarant is dag en nacht in Maarwold aanwezig. Zij verlenen de noodhulp- en calamiteitenservice aan de bewoners en combineren dit met het verlenen van thuiszorg krachtens AWBZ / PGB / WMO desgewenst aangevuld met privézorg.
Wel zo handig! Om het de bewoners zo geriefelijk mogelijk te maken kunt u binnen Maarwold ook terecht voor uw boodschappen en bloemen. Ook zijn er een dames- en herenkapper, een pedicure en een opticiën aanwezig. Collectieve en individuele service Bij Maarwold maakt u gebruik van collectieve service. Desgewenst kunt u deze aanvullen met individuele service zoals u dat wilt. Een vast team van betrokken en heel goed op elkaar ingespeelde medewerkers staat -dag en nacht voor u klaar. Maarwold is trots op haar eigen keuken! Maarwold beschikt over een uitstekende nieuwe keuken waar, in samenspraak met de bewoners, de meest heerlijke, afwisselende en altijd verse menu’s worden bereid. Iedere dag, 365 dagen per jaar. Vanzelfsprekend kunnen wij ook rekening houden met diëten. Maar wist u dat er binnen Maarwold zo’n acht keer per jaar ook de mogelijkheid bestaat deel te nemen aan een zeer exclusief diner? Dat en vele andere extra’s maken het leven in Maarwold zo bijzonder aangenaam.
Onder collectieve service verstaan wij o.a. • de dagelijks warme maaltijd (uit eigen keuken) • centrale verwarming watergebruik en boilerhuur • onderhoud gebouw, terrein en installaties • w.a. verzekering, verzekering gebouw • 24-uurs noodhulp- en calamiteitendienst door thuiszorgorganisatie ZorgGarant • schoonmaak algemene ruimten, huisvuilinzameling • gebruik recreatiezaal
Individuele comfortdiensten ter aanvulling op de collectieve service
Aa ve Vo he me tig co Be aa
• • • • •
huishoudelijke hulp wasserette logeerkamers horecavoorzieningen extra maaltijden voor uw gasten • post- en krantbezorging • huismeester
6
g re nze n!
! m o k l e w k o o 80+
n e r a H n e t n e m e t rvice Appar Sociale leven Er is een actieve groep bewoners die zorgen voor de organisatie van een tal van activiteiten en daarmee ook voor een rijk sociaal leven binnen Maarwold. U kunt hierbij denken aan o.a.: bridgen, biljarten of schaken. Maar u kunt ook binnen Maarwold naar de koffie-ochtend, diner-middag, thema-avond, spelavond of een filmavond. U kunt ook eens een gespreksgroep bezoeken. Maar wat echt exclusief is voor Maarwold zijn wel de lezingen (van, door en met bewoners), excursies, muziekavonden en de gezellige feestavonden als Sinterklaas en Kerstavond en het Kerstdiner. Zo komt er in december o.a een Byzantijns koor, en is er een wintermarkt.
De heer en mevrouw van Brussel verlieten de Achterhoek in 1996 om zich te vestigen in het Haren. “De kinderen woonden hier en dat was voor ons reden genoeg om naar het Noorden te komen. We hebben met heel veel plezier ruim elf jaar aan de Muntinglaan gewoond. Daar hadden we een prachtige tuin.” De heer van Brussel vertelt over zijn grote passie; tuinieren. “Misschien is dat ook wel een van de redenen waarom wij ons hier bij de eerste bezichtiging, nu zo’n 2 jaar geleden, direct thuis voelden”, aldus de heer van Brussel. “Het was in eerste instantie niet ons plan om naar Maarwold te gaan, we fietsten er wel eens langs maar nooit met de gedachte om daar te gaan wonen. Totdat wij middels een advertentie werden geattendeert op een prachtig twee-kamer-appartement dat vrijkwam op de begane grond. Met uitzicht op de enorme tuin die vanuit ons balkon direct bereikbaar is via een eigen trapje. We voelden ons hier meteen thuis en we hebben vrijwel direct besloten tot de aankoop over te gaan. En het mooie is, we hebben er nog geen uurtje spijt van gehad. Onze zoon uit Brabant komt regelmatig bij ons op bezoek. Hij kan dan gebruik maken van het logeerappartement hier in Maarwold. Beter kun je het niet hebben, toch?” Samen genieten de heer en mevrouw van Brussel van de rust binnen de muren van ‘hun thuis’ maar ook van alle activiteit binnen Maarwold. Ook genieten ze nog regelmatig van de mogelijkheid er met de auto op uit te gaan. “Een perfecte balans” vinden ze beiden.
ankoop, verkoop en huur en erhuur oor de actuele informatie over et aanbod van Service Apparteenten in Maarwold en het bezichgen daarvan kunt u ook direct ontact opnemen met Maarwold. espreekbaar is de datum van anvaarding/overdracht. In enkele
gevallen is de verkopende partij bereid het betreffende appartement voor bepaalde- of onbepaalde tijd te verhuren. Belt u gerust wanneer u vragen hebt. De heer M. Schipper en/of de heer H. Hammenga van Maarwold staan u graag te woord.
Het afgelopen jaar hebben wij met groot genoegen geluisterd naar een bijzonder optreden van het NNO. Hebben we op sterren niveau culinair genoten van diverse een 6 gangen menu’s en hebben we uitstapjes gemaakt per bus naar o.a. kunstschilder Henk Helmantel, de Vicarie in Midwolda en de water-tuinen in Jonkersvaart. Kortom u wordt in Maarwold een welkome aanvulling geboden op uw reeds bestaande sociale contacten.
Informatie Wij kunnen ons voorstellen dat u na het lezen van dit artikel vragen hebt. De directie van Maarwold Service Appartementen is gaarne bereid uw vragen in een gesprek te beantwoorden en u rond te leiden.
Maarwold Service Appartementen Nesciolaan 32 9752 HM Haren Tel. 050 534 64 22 Fax 050 534 09 17 www.maarwold.nl
Comfortabel wonen in Haren, bij dorp en natuur
7
Waar ‘woonde’ de Harense politiek in de vorige eeuw?
Lokaal bestuur toen, nu en…morgen De verkiezingen zijn op komst. In de debatten gaat het vast en zeker weer over de keuze om een nieuw gemeentehuis te bouwen. Dat was een heet hangijzer de afgelopen jaren. Mooie aanleiding om eens een kijkje te nemen in het verleden, toen Haren werd bestuurd vanuit café’s, hotels en diverse gemeentehuizen. Politieke perikelen in zwartwit! De informatie is ons aangeboden door de commissie ‘Haren 850 jaar’. Thuis in Haren
De statige burgemeester van Haren, F.W. van Ketwich Verschuur, die de ambtsketen droeg van 1946 tot zijn overlijden in 1973. Hij had gezag, deelde bekeuringen uit als het moest en sprak winkeliers wel eens aan dat het weer tijd werd voor een schilderbeurt.
Het thuis van onze gemeente is het gemeentehuis. Eind dit jaar zal naar verwachting een nieuw gemeentehuis worden voltooid. In de negentiende eeuw beschikte de gemeenteraad nog niet over een eigen ‘huis van de gemeente’. Toen vergaderde de raad nog in een café, zoals het vroegere hotel-restaurant Horst, vh. De Jachtwagen, of het café waarin nu de bewoners van Huize Weltevreden in Glimmen zijn gehuisvest. Er is een plan om de nieuw te kiezen gemeenteraad nog eens op zo’n oude locatie bijeen te roepen. Huize Weltevreden is er te klein voor. De andere raadsvergaderzalen bestaan niet meer. Maar het Clubhuis van VW DTP zou een stijlvolle plek kunnen zijn. Het gebouw aan de boorden van het Paterswoldsemeer werd op initiatief van de Groninger grootindustrieel Jan Evert Scholten in 1917 als buitensociëteit in gebruik genomen. In het uiterst leesbare en interessante boek van Wil Legemaat en Elsbeth WieselmanVersteeg, `Rood in de Groene Parel´ wordt de plaatselijke politiek nauwkeurig beschreven. Dit boek is de bron voor dit artikel.De gemeenteraad van 1946-1974 kent een evenredige zetelverdeling tussen de liberalen, socialisten en christendemocraten. Het College wordt van 1949 tot 1966 steeds gevormd door christendemocraten en liberalen. In 1970 kondigt zich een verandering aan die in 1974 leidt tot een links College. In 1978 zijn weer de hoofdstromen uit de politiek aan het roer. D66 is reeds vanaf 1970 onafgebroken in de Harener raad vertegenwoordigd. De Christen Unie heeft een zetel vanaf 1986 en GroenLinks is na de jaren ´70 weer in de raad terug in 1990. VVD, PvdA en CDA vormen jarenlang samen het College tot vorig jaar de VVD het College verliet en de Christen Unie een wethouder leverde.
In 1986 was er in het kader van de verkiezingen een politiek café in de (huidige) raadszaal. Kenners zullen de jonge versies herkennen van wethouder G. Neutel, toekomstige wethouders Michiel Verbeek en Annegees Schleurholts en ook van raadslid Albert Steenbergen.
Uitslag van de verkiezingen, gretige blikken van lijsttrekker Michiel Verbeek (midden) en we zien wethouder Marten de Jong (financiën). Rechts een jonge uitgave van secretaris Eppo van Koldam.
Het is 1977, wethouder Olga Scheltema-de Nie (D66) en burgemeester R.S. Hofstee Holtrop openen het sportpark in Glimmen.
Soms is er niets nieuws onder de zon: “Het is teleurstellend te moeten constateren dat zo weinig consideratie bij vele automobilisten bestaat voor de voetganger en het openbaar plantsoen”, verzucht in 1964 de burgemeester. Als raadlid heeft men veel oog voor details. Raadslid Jan Veldhuis stelt voor om de nieuw te bouwen woningwetwoningen van grote ruiten te voorzien “ …om de aanblik gezelliger te maken en de woningen een voornamer aanzien te geven…” (raadsperiode 1962-1966) In 1974 wordt Olga Scheltema-de Nie de eerste vrouwelijke wethouder van Haren. Met drie kinderen in leeftijd variërend van een tot vijf jaar vindt men dat maar een vreemde zaak en soms zelfs afkeurenswaardig. “En voor mij voelde het ook dubbel: ik wilde graag werken, maar thuis mocht van mij niemand daar wat van merken.” De collegebesprekingen worden gehouden tussen vijf uur ‘s middags en half acht ‘s avonds. “En ik zei meteen: dan kan ik niet, dan is het spitsuur bij mij thuis. Daar sputterden ze wel tegen…. Maar de vergadertijden zijn wel aangepast.”
Toekomst//toekomst Op 3 maart aanstaande kiezen wij een nieuwe gemeenteraad. Daaraan voorafgaand zijn er ontmoetingen van lijsttrekkers en kandidaten met de bevolking. Op donderdag 18 februari is er een lijsttrekkersdebat in het gemeentehuis. Het zal gaan over het heden en de toekomst. Daarnaast zullen in het kader van 850 jaar Thuis in Haren de politici nadrukkelijk worden gevraagd naar hun visie op Haren in het jaar 2030. Daar kunnen vragen aan de orde komen als: “Zijn wij in 2030 na 880 jaar nog steeds thuis
in Haren?” “Is de Harener Holt een prettige villabuurt of een hockeycentrum?” “Bestaat onze gemeente dan hoofdzakelijk uit 50+’ers?; hebben wij al onze voorzieningen aangepast aan de minder vitale oudere (zoals bijvoorbeeld brede parkeervakken)?” “Rijden er busjes in Haren voor transport binnen de gemeente door publieke of private partijen?” “Is Haren aangesloten op de lightrailverbinding die Groningen met Assen verbindt?” “Staat er een zes verdiepingen hoog ‘flatgebouw’ bij het spoorwegstation en biedt een nabij het station gesitueerde parkeergarage voldoende plek voor al die P+R-klanten die in Haren op de trein of uit de trein stappen?” “Is Haren het modecentrum van het Noorden?” “Is het Hortusgebied veranderd in een Chinese wijk?” Dergelijke vragen prikkelen de aan de verkiezingen deelnemende partijen om ook de lange termijn goed in de gaten te houden.
College van B & W 1974-1978 met rechts burgemeester R.S. Hofstee Holtrop, het gezelschap poseert voor de deur van het gemeentehuis, op de plek waar nu De Brinken is.
Binnenkort in Haren 850!
De korte termijn heeft eerder betrekking op het programma van dit jubileumjaar. De agenda van maart van ‘850 jaar Thuis in Haren’ ziet er alsvolgt uit: 1 maart 17 maart 20 maart
presentatie van de postzegel van de maand 20.00 uur, Openbare Bibliotheek: Lezing door provinciaal archeoloog Henny Groenendijk over ‘Haren vóór 1160’, gratis entree; tegelijkertijd is in ‘t Clockhuys een expositie ingericht over de oudste, opgegraven geschiedenis van Haren. 14-16 uur: Historische fietstocht olv mevr. Ali Bakker. Aanmelden bij de VVV, gratis deelname
Alle activiteiten zijn te lezen op www.haren850.nl. U zou die site toch minstens eens per week moeten bezoeken.
Achter de collegetafel in het oude gemeentehuis, op de hoek van de Meerweg.
Ik heb een groen hart de VVD ook
Jan Vrieling, agrariër
8
Kortingen op vloerbedekking in 13 kleuren vanaf 59,95 inclusief leggen! Laminaat vanaf 22,95 p/m2 Eiken cafévloer vanaf 55,00 p/m2 Jatoba vanaf 69,00 p/m2 inclusief leggen, aluplate, platte plint en geölied.
NIEUW: Stepper PVC vloeren vanaf 45,00 p/m2 inclusief leggen
ZONWERING NU 20% KORTING
- - - -
Screens Zipscreens Terrasschermen Markiezen ook bekleden wij uw zonwering!
Jalouzieën 25mm
NU 20% KORTING
ZONWERING & VLOEREN
ACTIE VLOEREN
!
m lko
nt
U
Steentilstraat 31 Groningen Tel. 050-3136312
be
e w d
Sommige dingen in Haren veranderen nooit…
j
i alt
Wolters Kruidenier al 40 jaar een vertrouwd adres!
In huize Wolters hebben ze een heldere kijk op het vak: dienstbaar zijn, kwaliteit leveren en een vriendelijk woord voor iedere klant. Die formule was in 1969 (toen de winkel aan de Meerweg 42 startte) heel gebruikelijk. Anno 2010 doen ouderwetse service en hoffelijkheid het nog heel goed! Sterker nog, klanten zijn weer op zoek naar klantvriendelijke winkels waar vakmensen werken. Wolters levert van oudsher zuivelproducten, kaas, vleeswaren. Maar het assortiment is fors uitgebreid met culinaire producten, specialiteiten voor hapjes en lekker dineren. Daardoor is Wolters (de winkel is inmiddels door twee zoons van de oprichter voortgezet) een begrip voor mensen die zich niet willen laten opjagen in volle supermarkten. Parkeren kan voor de deur en een helpende hand bij het inladen is heel gewoon. “En als mensen er prijs op stellen bieden we ook nog steeds de bezorgservice aan huis”, zegt Fokko Jan Wolters.
AANBIEDINGEN • • • • • • •
Stolwijkse boerenkaas van jong tot oud
De fijnste vleeswaren, zoals boeren beenham, parma, ardenner en patanegrahammen. Nu Serranoham 100gr voor € 1,99 Soepen van de kleinste soepfabriek! Ambachtelijke streekproducten Grote keuze in zuidvruchten nu gedroogde pruimen met of zonder pit 500 gram: € 2,99 Het beste van groente en fruit Dagelijks vers brood van bakkerij Dunnewind
Kruidenier Wolters
www.sunfloor.nl
P
Meerweg 42, Haren 050-5350096
Smeedwerk… het sieraad om de hals van uw huis Siersmeedwerk is als een sieraad om je hals. De tuin en In de showroom de woning worden er fraaier van. Wilpstra in Grootegast is de te Grootegast is een deel van siersmid die het beste van het beste maakt op dit gebied. Zelfs de collectie te zien. Niets de meest kritische consument weet het : als het hekwerk van Wilpstra komt is het goed tot in de kleinste details. teveel gezegd, bijna alles is Mevrouw G. Gerrits, eigenaar van dit ambachtelijke mogelijk: bedrijf, is zélf minstens zo kritisch. •Buitenverlichting klassiek, ook met geslepen glas, “We werken hier met de beste vakmensen eventueel in brons geleverd. en de beste apparatuur. En als ik niet •Ronde koperen kappen met echt glas. tevreden ben, gaat het hekwerk niet •Brievenbussen, diverse modellen, ook inbouw. naar de klant. •Deurroosters, leverbaar in afmetingen tot Wilpstra is aangesloten bij het Nederlandse Gilde van Kunstsmeden, een extra garantie voor professionaliteit. In eigen huis worden hekwerken, tuinornamenten en lantaarns met geavanceerde ontwerpprogramma’s ontworpen en door vakkundige handen vervaardigd. “We hebben al tientallen jaren ervaring”, zegt mevrouw Gerrits. “Die ervaring zie je terug in ons werk. We zijn creatief met ijzer, kunnen er bij wijze van spreken alles van maken. We zien hier zowel particulieren als aannemers en hoveniers. Ze willen topkwaliteit en krijgen topkwaliteit.”
800 x 2000 mm. •Hekwerken en inrijpoorten met en zonder afstandsbediening en intercom. •Levensbomen worden door ons op maat geleverd
met en zonder hoekjes in diverse modellen. •Kettingpalen met en zonder ketting. •Muurankers gegoten of gesmeed. •Schoorsteenkappen, ook in koper uitvoering. •Trapspijlen, gegoten of gesmeed. •Tuinbanken, diverse modellen. •Uithangborden. •Vlaggenmasthouders, windwijzers. •Zonnewijzers tot een diameter van 1 meter.
Hekwerken maken een woning veiliger, maar ook mooier. Wilpstra kan ook voor moderne woningen prachtige hekwerken maken.
Hoofdstraat 160 9861 AM Grootegast Telefoon 0594-612112
A M B A C H T E L I J K
S I E R S M E E D W E R K
Ma-vr 8-17 uur Za 9-16 uur
9
Hoe was Haren in 1932? Dit is onze oudste luchtfoto van Haren en we hebben hem lang geleden al eens in onze krant afgedrukt. Dat leidt meestal tot dankbare reacties, want het is leuk om zo’n pagina onder de lamp te leggen en op onderzoek te gaan in het oude Haren. Deze foto is van 1932. We helpen u een beetje op weg met vier herkenningspunten.
Kerklaan richting de stad, u ziet dat het overgaat in een zandpaadje.
Dorpskerk in het centrum van Haren.
Voormalige haven aan de Westersedrift. Nu is daar de brandweerkazerne.
Brug Meerweg over het Noordwillemskanaal.
Hippische historie rond 1900 in Haren en Glimmen In de geschiedenis van Haren en Glimmen komen twee renbanen voor. Zijn de sporen van deze hippische historie nog te vinden in het landschap? Ja en nee. De renbaan Harenermolen is in overwoekerde staat nog te herkennen. De renbaan aan de Vogelzangsteeg (nabij Appèlbergen), waar ooit koningin Emma nog te gast was, is helemaal weg. Laten we rond 1890 beginnen bij de Vogelzangsteeg, die te vinden is aan de zuidgrens van het bos Appèlbergen. In die jaren was industrieel J.E. Scholten betrokken bij de organisatie van harddraverijen in Paterswolde (locatie: Oosterbroek) nabij het huidige vliegveld. De baan was 400 meter en men wilde graag een ban van 1250 meter. Men vond een locatie bij landgoed Vogelzang in Glimmen. Een deel van de percelen werd gehuurd om de grasbaan aan te leggen. Op 24 juni 1892 werd de baan officieel geopend door Koningin Emma, die de jonge prinses Wilhelmina bij zich had. De nacht voor het feest was het noodweer en werd de Koninklijke loge zelfs beschadigd.
Op verzoek van de koningin ging de opening met draverij gewoon door. Later, in 1898 hebben Koningin Wilhelmina en haar gemaal de baan ook nog eens bezocht. Het publiek kwam in die tijd massaal toestromen via paardentram, te voet, per fiets of met schaarse auto’s. Treinreizigers stapten uit op het station van De Punt, dat heeft gestaan op de plaats van de huidige Parallelweg te Glimmen. Problemen ontstonden rond 1900, toen de gemeente het koersen op zondag verbood en het publiek klaagde dat Glimmen te ver van Groningen lag. Daar werd toen een baan aan de Korreweg geopend. Vanaf 1900 begon het verval van de baan in Glimmen.
Drafbaan Vogelzangsteeg
Drafbaan Harenermolen
OPRUIMING Gloriejaren in Harenermolen… In 1903 kocht herenboer H.K. Glas uit Loppersum een perceel grond aan de Rijksstraatweg in Harenermolen, tegenover de Boerlaan (tussen Haren en Glimmen). Daar werd een renbaan van 800 meter aangelegd in een soort driehoek. De tribune stond aan de westzijde met de rug naar de Rijksstraatweg. Nu is nog een bult te zien, waar resten van de tribune na de sloop werden bergaven. De baan werd niet veel
TOT 30% RTING
o.a.
KORT
gebruikt tot 1917, daarna vonden er draverijen plaats. In 1936 werden er stallen bij gebouwd, waarvan de ruïnes nu nog zijn te vinden. Pikeurs van naam en faam in die tijd waren Mensinga en Van Hemmen. Aan de gloriejaren kwam in de jaren 50-60 weer een einde, toen de baan nog slechts werd gebruikt als trainingsbaan door trainer-pikeurs J. Bakker (hij woont nog in Noordlaren) en H. Grift. Sinds de jaren 80 rijden er geen sulkies meer en is de grote verwildering begonnen. Voor dit artikel ontleenden wij gegevens die door R. Rozema zijn verzameld voor de dorpskrant Glimmerlei (januari 2010).Voorts gebruikten wij informatie uit het boek over oud-Glimmen deel 2 door W. Rutgers.
Verlengde Hereweg 90, Groningen
050 - 527 12 45
www.vanark.nl 10
Kris kras door de eeuw!
Haren op de kaart Kaart uit plm. 1700 . Wie de namen be studeert, zal veel hu Op deze kaart is Gli idige namen herke mmen bij de pijl te nnen. vinden. Verder zie Haren is te herkenn n we ‘Nordlaren’ en en aan het symbo ‘Onne’. olt je van de dorpskerk. (toen kennelijk ’t Me Het Paterswoldsem er genoemd) is ee eer n oriëntatiepunt.
Harenermolen in 1929. Nog steeds vragen mensen zich af waarom de bordjes langs de Rijksstraatweg ‘Harendermolen’ vermelden. Het lijkt ons een verbastering te zijn van de vermelding op de oude kaarten, waar de molen werd aangeduid met ‘Haardermolen’. Deze stond achter het voormalige restaurant Grillon aan de Rijksstraatweg. Deze foto toont Hotel-café Bolhuis, precies op de plaats waar nu de Doorrid is (naast de Viaductweg). In de jaren 70 heette deze uitspanning Hoogenberg (door brand verwoest en gesloopt ten behoeve van woningbouw). De busdienst van de GDS had hier haar keerpunt. Op de foto is de tramrails te zien. De tram liep in die jaren van Groningen naar De Punt (Glimmen). Eén tramhalte is bewaard gebleven, bij de kruising met de Holsteinlaan. Daar was een dubbele rails gelegd, zodat de trams elkaar konden passeren. De naam van de woning op de hoek verwijst hier nog naar: Holsteinwissel.
We zijn aangeland in Noordlaren, het jaar 1904. Waar nu de ingang is naar het recreatiepark De Bloemert, stond dit landgoed. Destijds in gebruik als hotel-pension
r van Essen is te
de klooste catie van het ou ing 1781. De lo
er Kaart van Beck ). 00 14 nd (ro n zie
11
Honderd jaar warmte en licht
Konings Totaalinstallateurs is het oudste bedrijf in het centrum van Haren. In 1911 opgericht door F. Konings. Het 100-jarig bestaan wordt in 2011 gevierd. Op weg naar dat jubileum verschijnen in Haren de Krant artikelen over ‘honderd jaar warmte en licht’. Kris kras door honderd jaar Konings in Haren.
In 1911 begonnen aan de Rijksstraatweg
Het was de tijd van carbit en stadsgas Door Erik van Westveen
Het winkelpand waar tegenwoordig juwelier Ten Berge is gevestigd vormt de bakermat van F. Konings Sr. die er in 1911 zijn bedrijf begon. Zinkwerken, rijwielen en natuurlijk het werken aan gasleidingen. In Haren brandde in die jaren nog carbit, thuis én in fietslampen. Ook straatverlichting was vaak voorzien van carbit. Konings leverde vaten carbit in de winkel. Natuurlijk waren ook petroleumlampen nog heel gebruikelijk, Haren had zelfs meerdere petroleumventers. Zo was de vader van de bekende ondernemer Kor Buist ook petroleumventer, naast allerlei andere
jongeman moest helpen met het verwijderen van die gasleidingen, omdat het stadsgas was vervangen door aardgas (jaren 60) en de lampen brandden op elektra.. In 1953 verhuisde Konings naar het huidige pand aan de Rijksstraatweg 208. Het bedrijf ontwikkelde zich door de vorige eeuw heen op het gebied van riolering, waterleidingen, elektra, verlichting. Daarover schrijven we in een volgende uitgave van Haren de Krant.
beroepen. Na enige jaren verhuisde Konings naar de andere kant van de Rijksstraatweg. In dat pand is nu pattaterie De Harenaar gevestigd. In 1854 was er in de stad Groningen al een gasfabriek opgericht (Bloemsingel), die werd gestookt op fossiele brandstoffen (zoals kolen). De fabriek leverde stadsgas, dat in leidingen ook naar Haren werd geperst. In de beginjaren van Konings werden steeds meer woningen verlicht met stadsgas, dat door leidingen in het huis naar gaslampen werd gestuurd. De lampen waren voorzien van een brandkousje. F. Konings jr. heeft menig huis in Haren voorzien van de benodigde gasleidingen, die vaak vakkundig werden weggewerkt achter b.v. lambrizering en tussen plafonds. Frederik Konings, één van de kleinzonen van de oprichter, weet nog hoe hij als
Konings Totaalinstallateurs is gevestigd aan de Rijksstraatweg 208-216 te Haren. Telefoon: 050-5344735
Oud-Glimmen Gem. verbr. (afh. van type motor) 1/100 km: 5,2-7,4; km/l: 19,2-13,5; CO2:137-172gr/km
In de nieuwe 5008 zit iedereen op de beste plaats! Waar u ook
NEFKENS NOORD B.V. plaatsneemt, iedereen geniet evenveel van het ruime en comfortable
Assen Tel.: (0592) 37 71 77 Groningen Tel.:(050) 544 55 00 Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70 interieur. Als bestuurder bij309 het bijzonder dyna70 Veendam Tel.:(0598)69 80 80 Winsum begint (0595) 44 het 45 46genieten Roden Tel.: al (050) 73 10 www.nefkens-noord.nl mische rijgedrag van de 5008. En de nieuwste moderne technologieën
ten behoeve van de veiligheid, maken uw rijplezier compleet. In de nieuwe Peugeot 5008 zit óók de bestuurder op de beste plaats!
Deze prachtige foto uit het vooroorlogse Glimmen past prima in een nostalgische krant. Het winkelpand is Rijksstraatweg 64, waar installatiebedrijf Smid is gevestigd. Het bedrijf is na de oorlog groot geworden dankzij de inzet van Rieks Smid en zijn vrouw Jantje, beiden onlangs helaas overleden. In de winkel verkocht mevrouw Smid huishoudelijke artikelen en speelgoed, het was een echt dorpswinkeltje. In de werkplaats repareerde haar man rijwielen en gaf hij leiding aan het installatiewerk. In de loop van de jaren 90 is de winkel gesloten, het installatiebedrijf bleef. Tientallen jaren stond Smid klaar voor gas, elektra, water en dat is nu nog steeds het geval. De zoon van de oprichter, Geert-Willem, heeft het bedrijf overgenomen en in 1997 verkocht aan de huidige eigenaar. Dat is de familie Boer. Medewerker sinds jaren, Gert Haak, staat klaar om binnenkort het stokje over te nemen.
Voor al uw werkzaamheden op het gebied van:
NEFKENS NOORD B.V.
Assen Tel.: (0592) 37 71 77 Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70 70 Winsum Tel.:(0595) 44 45 46
Groningen Tel.:(050) 544 55 00 Veendam Tel.:(0598)69 80 80 Roden (050) 309 73 10
- Elektra, gas en waterinstallaties - Sanitaire en verwarmingsinstallaties
- Zink, dakbedekking en riolering - Verlichting en netwerken
www.nefkens-noord.nl
ORD B.V.De Peugeot 5008 is er vanaf €24,550,- In genoemde
Verbouw, nieuwbouw en renovatie. Ook voor onderdelen.
roningen Tel.:(050) 544 55 00 Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70 consumentenadviesprijs is de bonus-malusregeling op basis 80 Winsum (0595) 44 45 46 verwerkt.Vraag Roden Tel.:naar (050) 309 73 10in de van het energielabel de voorwaarden showroom. Wijzigingen voorbehouden.
Rijksstraatweg 64 | Glimmen | 050 - 406 13 62 | www.smidglimmen.nl