Emre Tandirli, "Surpriztepe" by Mabeyn Gallery

&NSF 5BOEÂ¿SMÂ¿

SÃ¼rpriztepe

,BTÂ¿N "SBMÂ¿L

Sürpriztepe II 90 x 140 cm 2011 Tuval üzerine yağlı boya

Emre Tandırlı

Sürpriztepe

17 Kasım - 31 Aralık 2011

Gel gidelim beraberce, akşam gelip göğün üzerine serilince ameliyat masasında baygın bir hasta gibi... gidelim bildiğin ıssız sokak içlerinden, o sabahlara dek gürültüsü dinmeyen otellerle sabahçı kahveleri önünden... gidelim o sokaklardan işte, bir sinsi niyetle uzadıkça uzayan münakaşalar gibi hani sürükler ya içinden çıkılmaz bir soruya doğru seni... kuzum, sorma! nedir diye? kalk gidelim misafirliğe!...*

Sürpriztepe Sürpriztepe adını taşıyan bu sergi son iki yılın birikimi olan resimlerden oluşmaktadır. Bu süre zarfında odaklandığım başlıca konu içinde yaşadığımız kentin görünümleri oldu. Başka bir deyişle zaruri olarak işlevselliğe adanma durumundaki yaşamların gizemli ve tinsel kent atmosferine uzaklığı ve bir o kadar da yakınlığı üzerinde duruyorum. Bu düşünce kentin ana akslarından ayrılıp mahalli insanlarından başka kimsenin pek de aşina olmadığı ara sokakların derinliklerinde dolaşırken zihnimi meşgul etmektedir. Kentin ana caddelerinden çok daha derinlere doğru yapılandırılmış olan bu kıyı semtlerde dolaşırken hiç ummadığım sürprizlerle karşılaştım. Yolların sonu aslında bir bitiş değil, çoğu zaman sürprizlerle örülü yeni başlangıçlara dönüşüvermekte; çoğu tepe sözcüğü ile sonlanan söz konusu bu semtler aslında pek çok görsel sürprizi barındırmakta. Ayrıca böylesi bir coğrafyanın günümüzde mimari unsurlarla devamlı devinim ve değişim içinde, dolayısıyla da bir tür canlı organizma benzeri bir yapıya sahip olduğunu fark etmekteyiz. Güncel yaşamın organik ve plansız yığını niteliğindeki bu mimari dokuyu, belli bir sanatsal ifade biçimini planlı bir şekilde uygulayarak ortaya koymaya çalışıyorum. Aslında pek çok kişinin “beton yığını” olarak yadırgadığı bu organik ve kaotik devinim aslında içinde zengin dokular barındıran bir görsel şölene dönüşebilir ffikri sanatımın başlıca çıkış noktasını oluşturmaktadır. Neden çevremizi sarıp sarmalayan bu kaotik kent dokusu lirik bir kent atmosferinin malzemesi olmasın ki? Ayrıca pek de ön planda olmasa da toplumsal farklılıkların kırılmaya başladığı bir ortam yaratan bu resimlerin özünde ince bir hiciv de yatmaktadır. Bilindiği üzere, din, mezhep, dil, ırk gibi farklılıklar veya sınıfsal farklılıkların eridiği ideal bir ulus devleti, şüphesiz tek vücut olan güçlü ve homojen bir toplum yapısına sahiptir. Ulus devletinin ilke ve ideallerinin temelindeki söz konusu bu homojen yapı plastik açıdan sürpriztepe resimlerinde gerçekleşmektedir. Bu süreç tortulaşmış kent yoğunluğunun katranı içinden yükselen renk yelpazesindeki tüm tonları canlı bir şekilde gözler önüne seren bir şölene dönüşmektedir. Nitekim tek tek okunabilen mimari doku yer yer gök kuşağının canlı renkleriyle bütünleşerek kentin herhangi bir köşesini adeta bir bayram ve kutlama havası içerisinde sunmaktadır. Nitekim Fırat Arapoğlu’nun bir yazısında bu sergide yer alan “Merkez” adlı çalışmamın söz konusu bu merkezsizleşen ulus devleti toplumunun realist ve yalın bir ifadesi olarak güzel bir örnek teşkil ettiğini belirtilmişti.* Aslında bu gerçekçi bir o kadar

da renksel uygulama ile pek çok kişinin “beton yığını” olarak adlandırdığı gri ve çamur rengine bürünmüş durumdaki mimari detay kümesi yüceltilmekte, kentsel planlamadan yoksun bölgelerin organik ve çirkin yapısı, ironik bir şekilde merkezsizleşen çağdaş kent doğasının pastoral güzelliğine dönüşmektedir. Resim sanatı uygulaması planlı ve aynı zamanda da plansız bir süreçte gerçekleştirilebileceği göz önünde bulundurulduğunda, konu alınan plansız kent mimarisinin bu resimlerde fotoğrafik, gerçekçi ve planlı bir inşaat gibi ele alındığını görmekteyiz. Nitekim Asım İşler resim sanatının renklerle yapılandırılan bir inşaat olarak görmektedir. Sürpriztepe resimlerinin temel malzemesi, güncel kent toplumunun gerçekliğinden başka bir şey değildir. Ancak bu gerçekçi duruş içinde dahi derin tinsel unsurlara yer verilebilmektedir. Örneğin Nuri Bilge Ceylan’ın idealize edilmemiş, gerçekçi aktarımı aracılığıyla da nice pastoral güzellikler keşfedilebilmektedir. Bu noktada sinema sanatında bize sunulan makyajlanmış ve idealize edilmiş yaşamların aktarımının bir kenara bırakılıp bize hiç sunulmayan ve bizzat içinde yaşadığımız ortamın beyaz perdeye aktarımı söz konusudur. Sürpriztepe resimlerinde ise kente uzaktan bakan kadrajlar aracılığıyla birey ve toplum yaşamının içindeki dinamik unsurları belli bir plastik uygulama dilinin ustalığıyla ortaya koymaya çalışmaktayım. Günümüzde, çeşitlikler sunan yoğun ve karmaşık demografik yapı çağdaş kentlerin özündeki temel unsurlar arasındadır. Bu karmaşa şüphesiz yaşam alanlarını ve kentsel çevreyi de etkiletme, dolayısıyla fiziksel olmasa da resimlerimin sınırları içinde cereyan eden bir tür hicivsel yorumu ve dolayısıyla bu plastik müdahaleyi gerekli kılmaktadır. Nihayetinde yeni romantik bir yaklaşım çerçevesinde görsel şölene dönüşen bu kent manzaraları dinamik bir enerjiyi de bünyesinde barındırmakta, iş ve ticaret hayatının, kent merkezlerindeki ve bu merkezlerdeki kamusal alanlardaki hareketliliğinin yansımalarını da okuyabilmekteyiz bu resimlerde. Sürpriztepe resimlerine konu olan bu yoğun ve karmaşık kent görüntüleri, bir çay bardağının dibindeki tortu gibi katranlaşmış ve aynı zamanda bin bir renkle hayat bulmuş huzurlu bir dünyanın lirik manzarasına dönüşmektedir. Nitekim bana tutkuyla resim yaptıran güç, içinde yaşadığım bu kaotik kent dokusunun içinde saklı olan o muhteşem, renkli, gizemli ve ideal dünyaya erişme arzusundan kaynaklanmaktadır. 2010 - 2011 Emre Tandırlı * Mr J. Alfred Prufrock ‘un aşk şarkısı T.S Eliot Çeviri: Can Yücel *Fırat Arapoğlu Kent ve Sanat Genç Sanat Dergisi Mayıs 2011

LET us go then, you and I, When the evening is spread out against the sky Like a patient etherized upon a table; Let us go, through certain half-deserted streets, The muttering retreats Of restless nights in one-night cheap hotels And sawdust restaurants with oyster-shells: Streets that follow like a tedious argument Of insidious intent To lead you to an overwhelming question…. Oh, do not ask, “What is it?” Let us go and make our visit. *

Sürpriztepe ‘Sürpriztepe’ -Surprise-hill- spans two years of searching, startling, and self-creation. I have searched for spiritual nourishment and visual enchantment in many ways in the various cityscapes of Istanbul. This magical chaotic city inspired and strengthened my work. Working on these cityscapes I pictured a person living in this city who has to climb up or down hill as a part of his daily routine. Visualising is at times questioning: How do magnificent views of the city skirts complete the melancholic atmosphere of the dark alleys that lies among the callow living spaces? What kind of spiritual consequences come along with the thick fabric of housing that lies on the hills and valleys other then providing functional living spaces? What sort of connection can there possibly be between the lives who are mostly struggling to survive and the lyric atmosphere of this city? In other words I come across a paradox: how near and far are the lives that are struggling to the mysterious and spiritual city atmosphere. These thoughts occupied my mind when I strolled away from the city’s main arteries. At the end of some alleys I encountered the most unexpected surprises. Many neighborhood names that end with -hill (TEPE) suffixes incorporate many surprises. I realized such architectural elements change and evolve like a living organism. This housing is depicting the organic unplanned nature of the daily life. The starting point of my art is those heaps of concrete blocks to many eyes are an organic and chaotic evolution that can be transformed into a casual, cherished beauty. Hence the magnificent colors of this architecture integrating with the colors of rainbow gives the city an aura of feast and celebration. These colors and the realism in my art glorify the architectural details of the heap of concretes hence organic and ugly regions lacking any urban planning are transformed into a casual pastoral beauty of the urban city nature.

Unplanned civil architecture which is the subject matter in my paintings is handled like a photographic, realistic and planned construction. According to Asım İşler the art of painting is a construction structured in paint. Sürpriztepe paintings main ingredient is nothing but the reality of the urban society. In contemporary art when the cities are the subject matter many sociological factors tend to be in focus. The demography presenting a variety of intensity and chaos lies in the heart of urban cities. This chaos effecting living spaces and the environment necessitate some sort of ironic and plastic intervention within the boundaries of my paintings. This intense and chaotic cityscapes which are the subject of Supriztepe paintings are like the residue at the bottom of a coffee cup animated through thousand colors and transformed into lyric landscapes of a peaceful world. The passion that drives my work is the deepest desire I have to reach the magnificent, colorful, mysterious and idealistic world that lies hidden in the chaotic urban fabric of this city I live in. 20 10 2011 Emre Tandırlı *The Love Song of J. Alfred Prufrock T.S. Eliot

Kızıltepe’de Fırtına II 65 x 100 cm 2009 Tuval üzerine yağlı boya