BOORDLICHTEN LAAT JE ZIEN!
MET KORTINDGE NAAR A HISW GINA 43
HISWA BEURSPRIMEURS
ANWB.NL/WATER
ZIE PA
Noord-Ierland
TEST 16
BELADEN GESCHIEDENIS EN GRILLIGE KUSTEN
VERREKIJKERS
391905 • 56662
NO. 3 • 4 MAART 2017 • € 7,75
Is duurder ook beter?
HREKO
MODERNE VERTREKKERSBOOT DutchCatTwelve
SCHEEPS IS PASSÉ
Bescherming tegen aangroei: u bent bij ons in veilige handen. Als booteigenaar kan het één van uw belangrijkste taken zijn; het beschermen van uw boot tegen de gevaren van aangroei. Kies daarom voor een naam die wereldwijd vertrouwen geeft. Een naam die staat voor kwaliteit en kennis. Het merk International® bestaat sinds 1881 en sindsdien ontwikkelen wij geavanceerde duurzame technologieën en innovatieve antifouling producten die u vandaag én in de toekomst nodig heeft. yachtpaint.com
De antifouling range is verkrijgbaar in heldere kleuren: Wit - Rood - Blauw - Zwart Kies de juiste antifouling voor uw boot – kies International!
International Paint (Nederland) bv Yacht Department – Rijksstraatweg 31, 2171 AJ Sassenheim Gratis advieslijn: 0800 022 6555 Tel: 071-3085300 Mail: iyp.nederland@akzonobel.com Gebruik Antifouling veilig – lees voor gebruik altijd het etiket en de product informatie. Alle in deze publicatie genoemde handelsmerken zijn eigendom van of in licentie gegeven aan, het AkzoNobel concern. © AkzoNobel 2017. 8293/0117
Bezoek ons in hal 7 – stand 358
LAAT PLANNEN MAAR AAN ONS OVER
MET NAVIONICS DOCK TO DOCK AUTOROUTING Maak het u makkelijk met een Raymarine multifunctioneel display op LightHouse II. Nu nog intelligenter door Navionics Dock to Dock Autorouting.
Ontdek ons LightHouse II besturingsysteem op raymarine.nl/lighthouse
DE KANS IS GROOT DAT WIJ DE KOPER VAN UW SCHIP AL KENNEN... De Valk heeft als internationale jachtmakelaardij de ambitie om de beste te willen zijn in het verkopen van boten van haar klanten. Met haar ‘Online Marketing Intelligence Program’ loopt De Valk ver voorop met het verzamelen van marktinformatie, marktonderzoek, begrip van vraag en aanbod, doelgroepkennis, optimale inzet van internet, Google AdWords en SEO marketing. De Valk realiseert ongeveer 3.600 bezoekers per dag op haar site. Tezamen met de 9.000 actief zoekende klanten in haar database en 10 verkoopvestigingen is daarom de kans groot dat De Valk de koper van uw schip al kent!
De Valk maakt het verschil Telefoon 088 - 833 82 22
W W W. D E VA L K. NL
CONT
21 | 200 9 | 06 NOV
ROLE
| WWW.W ATERKA MPIOEN.N L
EN VE
RVAN
GING
VAN A N
ODES
| € 4,85
VER DE CH FSYS EMISC T HE WE EMEN RELD ERAC 200 M HTER IJLS S O HET IJS LO SE
OP AV ONTU UR OP
LMEE R
Stijlvo op 40 l vo IMPR ESSIE VA
0921_Cov
N DE
GROO TSCH IP 40
eten 56662
er 1
27-10-20
09 15:0 9:55
TRADITIE EN MODERNITEIT ‘T
ussen traditie en moderniteit’, het zijn haast net zulke clichématige woorden als ‘Tussen droom en daad’ en ‘Een nieuwe lente, een nieuw…’, vul maar in. Ook voor de nu 90-jarige Waterkampioen gaan deze woorden keihard op: tussen traditie en moderniteit. Al negen decennia schrijft de Waterkampioen over nieuwe motor- en zeilboten, over nieuwe ontwikkelingen in de watersport, over technische innovaties en nieuwe vaargebieden. Tegelijkertijd zijn er maar weinig terreinen waar klassiek, ambachtelijk en traditioneel zo gekoesterd worden als op het water. Kijk maar naar de populariteit van de Meterklassen, de honderdjarige Regenboog en de Feadship Heritage Fleet. Maar kijk ook in deze Waterkampioen. Ja, we hebben een verhaal over een creatieve Kroaat die een ‘hoogrendement ekologische’ zeilboot heeft ontworpen
met een dubbele code-zero, pod-motoren en een geïntegreerde bijboot. En ja, we varen met de DutchCatTwelve, het gebruiksen milieuvriendelijke ‘concept’ van Jan van Eck met zijn vlakke, zelf in te richten vloeroppervlak en vierkante looks. Maar daar zetten we graag het verhaal van de Dockyard V tegenover, een stoomsleepboot uit de gloriejaren van de Rotterdamse RDM-werf, met veel zwarte rook en smeerolie. Kijk, dan zijn de zaken weer in balans: traditie en moderniteit. Op de komende HISWA-beurs deelt ANWB Waterkampioen een stand mét de HISWA. Samen dragen we ‘Welkom op het water’ uit, een nieuwe campagne om de watersport te promoten. Die samenwerking zou je modern kunnen noemen. Voor bezoekers aan onze stand op de HISWA hebben we een cadeautje klaarliggen, een herdruk van de allereerste Waterkampioen uit 1927. En abonnees krijgen nóg een presentje, want onze trouwe lezers zijn ons dierbaar. En dat is weer van alle tijden.
Arno Beuken
DEZE ALS EERSTE LEZEN: • 16 VERREKIJKERS, 1 TESTWINNAAR EN 1 VOORDELIGE KEUS PAG.48 • WAAROM ROESTVAST BETER IS DAN ROESTVRIJ PAG.82 • ODE AAN EEN STOOMSLEPER PAG. 72 • NOORD-IERLAND: GEJAAGD DOOR DE WIND PAG.24 3 • 2017
ANWB.NL/WATER
5
DEZE MAAND in de waterkampioen ieuwe N e j p o o k eN almaNak
n e t r a a k water iswa-staNd op oNze 2H4/ 02.322 02.3
10
De Waterkampioen bestaat 90 jaar
72
24
Met de White Haze langs de Noord-Ierse kust
48
Test 7x50 verrekijkers, één winnaar en één ‘voordelige keus’
90
Vaartocht door het Bourgondische land
Dockyard V, een icoon van de Nederlandse scheepsbouw
Zeilboten 14
HReko, een nieuw concept voor een vertrekkersboot
104
2eHands: Gezocht: een stevig schip voor rustige toertochten
Motorboten
Productinformatie
60
36
Onder de loep: DutchCatTwelve
60
Shopping: warme hoofddeksels
“Een woord als scheeps is niet meer van deze tijd”, betoogt Jan van Eck, de drijvende kracht achter de DutchCatTwelve.
72 Varen op de Saône is niet groots en meeslepend eerder kleinschalig en pittoresk. Een culinaire tocht door Bourgondië.
COLOFON Waterkampioen is een uitgave van de ANWB en verschijnt 12 x per jaar. Wassenaarseweg 220, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag, www.anwb.nl/water
6
anwb.nl/water
3 • 2017
90 Voor vragen over abonnementen: 088-2692222. E-mail redactie: waterkampioen@anwb.nl Crossmedia manager Lieneke Roos Eindredactie Arno Beuken Redactie Bert Bosman, Vincent Zuidema Fotografie Bertel Kolthof Illustraties
Een zuidwesterstorm drijft Akko en Ada voort tijdens hun rondje Ierland. De kusten van Noord-Ierland en de herinneringen aan de ‘Troubles’ maken indruk.
en cartografie Earik Ayo Wiersma Medewerkers Erik van den Berg, Jan Briek, Hans Buiter, Femmie Goudswaard, Bart Hautvast, Jeff Hollestelle, Dirk Jansen, Richard de Jonge, Akko Kalma, Ada Kerkstra, Ed Louwers, Jim Post, Désiré Weststrate Art director en
vormgeving Chiel van Rijn I Fier.media Marketing Babette Kellerman Uitgever Jaap van der Linden Druk Habo da Costa, Vianen Distributie Betapress B.V., Gilze Advertentiewerving Sven Tump (sales director), Tim Corsmit (accountmanager), Nicole van Raam (sales
38
70
Beursprimeurs van de komende HISWA.
Bootwerk 82
Roestvast staal nader bekeken / FAQ-man: een gat in de rubberboot repareren / minitest: GasStop / Toe aan nieuwe navigatielichten?
103 115
Waterkampioen 2eHands Volgend nummer
Vaste rubrieken 5 8 22 34 44 47
Lezersvoordeel 43 59
Alle nieuwe ANWBuitgaven, de Waterkaarten-app én een cadeautje op onze HISWA-stand
Welkom op het water Hij gaat weer van start: de populaire cursus polyesterreparatie
68 88 100
Voorwoord De vereniging Onder zeil Onder weg De kleine kapitein Q&A: dubbel glas aan boord Onder andere Onder ons Woordzoeker
Test!
48
Een verrekijker is een onmisbaar
attribuut aan boord. Wij testen er zestien, van het type 7x50 natuurlijk.
14 Wie de wereld wil verkennen met een zeilboot, maalt niet om een graad hoger aan de wind. Beperkte diepgang en comfort zijn belangrijker. Ziedaar de HReko.
“Onze buurman had zijn dinghy niet meer nodig. We hoefden alleen maar zijn boot schoon te maken en toen was hij van ons.”
support) 088-2697701, fax 088-2696511, Martin van der Meulen (orderverwerking en overdruk artikelen), 088-2697381, zie anwb-media.nl, ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor
het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar. Abonnementsprijzen € 89,75 per kalenderjaar; ANWB-leden € 79,75. Portokosten voor abonnees in het buitenland:
44
België € 23, rest Europa € 70, rest van de wereld € 79 per jaar. Voor meer informatie, zie achterin dit blad bij Abonneeservice. Losse nummers € 7,75 © ANWB 2017
3 • 2017
ANWB.NL/WATER
7
de vereniging
8
anwb.nl/water
3 • 2017
TeksT: erik van den berg, foTo: barT HauTvasT
De havenbeheerder Thijs Viegers (59):
“W
SV de Kreupel is gevestigd in de Buurtjeshaven van Andijk. We zijn een kleine, hechte vereniging met driehonderd leden en 160 ligplaatsen op een fantastische locatie. Mede hierdoor is het verloop laag en zit er voor aspirant-leden niets anders op dan op de wachtlijst te gaan staan. Alle werkzaamheden voor de haven doen we met vrijwilligers. Van het onderhoud tot het ‘kranen’ van de boten in het voor- en najaar. Als havenbeheerder ben ik het aanspreekpunt voor alles wat op de vereniging op onderhoudsgebied gedaan moet worden. Ik zoek per klus de personen uit die daarvoor geschikt zijn, maar zorg er natuurlijk ook voor dat iedereen wel een keertje aan de beurt komt. Door de overlast van ganzen is een regelmatig terugkerende klus het ontdoen van steigers en paden van ganzenpoep. Gelukkig hebben we daar nu een speciale veegmachine voor aangeschaft. Dat scheelt tijd en energie. Ook voor minder alledaagse problemen in de haven ben ik het aanspreekpunt. Bijvoorbeeld toen er een keer na een harde zuidwesterstorm bijna negentig centimeter minder water in de haven stond. Diverse schepen dreigden, toen het water terugkwam, onder de steigers vast te komen zitten. Gelukkig hebben we toen met vereende krachten de schade beperkt weten te houden. Verder stel ik het schema op waarin staat wie wanneer havenmeester is, want dat zijn onze leden per toerbeurt. Een van zijn of haar taken is om ’s ochtends de Nederlandse driekleur te hijsen. Een tijd geleden kwam ik op de haven en toen hing de vlag met de verkeerde kleur boven. De havenmeester die daar toen verantwoordelijk voor was, krijgt dat nu nog steeds te horen. Kan ik wel om lachen. We maken sowieso veel plezier hier. Als het even kan, pak ik dan mijn trekzak erbij voor wat muzikale ondersteuning. Soms schuift daar dan spontaan een andere muzikant bij aan. Dat is nou het leuke van deze vereniging.”
3 • 2017
anwb.nl/water
9
RVAN CONTROLE EN VE
GING VAN ANOD
ES
| € 4,85 W.WATERKAMPIOEN.NL 21 | 2009 | 06 NOV | WW
N MEAC SYSWETREELD VEREMFISC ER HTER HE DE CH
IJLS SOLO 200ONM SELMEER TUUR OP HET IJS OP AV
40 DE GROOTSCHIP IMPRESSIE VAN
0921_Cover 1
10
anwb.nl/water
3 • 2017
56662
l o v l j i t S op 40 voeten :55 27-10-2009 15:09
TEKST: HANS BUITER, FOTO: BERTEL KOLTHOF
Waterkampioen bestaat 90 jaar
EEN BAKEN VOOR DE WATERSPORT SINDS 1927 IS DE WATERKAMPIOEN HET LEIDENDE TIJDSCHRIFT VOOR DE WATERSPORT. WIE DE JAARGANGEN DOORNEEMT, ZIET HOE HET BLAD HET VAREN DOOR DE TIJD HEEN WEERSPIEGELT EN HEEFT GEVORMD. BOTEN EN ACCESSOIRES VERANDEREN, HET PLEZIER VAN MENSEN OP HET WATER IS VAN ALLE TIJDEN.
3 • 2017
anwb.nl/water
11
1943
1958
1927
1953 1970
1936
W
ie de nummers uit 1927 vergelijkt met de Waterkampioen van nu, ziet natuurlijk veel verschillen. Toen een weekblad van 24 pagina’s met zwart-wit illustraties, weinig advertenties en veel verhalen van lezers zelf. Nu, een dik maandblad in fullcolour. Toen een tijdschrift vol beschrijvingen van beurzen, vaartochten, bootontwerpen, verenigingsberichten, wedstrijdverslagen, reportages over vaartochten, vragenrubrieken en ingezonden brieven. De vragen & tips-rubriek is verdwenen, maar opvallend genoeg zitten alle andere elementen nog steeds in de Waterkampioen. Kijk je voorbij stijl en kleur, dan zie je een tijdschrift dat in negentig jaar zichzelf is gebleven.
“Pleziervaarders groeten elkaar bij het tegenkomen. Gij toch ook?”, heette het in de Waterkampioen. In de vooroorlogse periode lag een sterke nadruk op roeien, kanoën, kleine zeilboten, sportieve watersport voor een kleine prijs. Ook opvallend was de grote nadruk op zelfbouw en het opknappen van schepen en boten. De vragenrubriek stond vol met verhalen over het oplappen van oude vrachtvaarders of het in elkaar zetten van je houten boot. De technische, doe-het-zelf kant is altijd gebleven. Artikelen over de aanleg van gasfornuisjes aan boord, de inbouw van navigatieapparatuur en tips om je polyes-
ter boot te verlengen met een paar meter getuigden ervan.
Nieuwigheden Wie de jaargangen doorloopt, ziet de watersport en de boten veranderen. Aanvankelijk was het vooral hout wat de klok sloeg, aangevuld met enkele stalen jachten en zeildoeken kajaks. In de jaren vijftig kwamen de polyester boten op. Zo was in de Waterkampioen van de late jaren vijftig de introductie van het Waarschip goed te volgen. De Waterkampioen had het over ‘plastic’ boten, die volgens het tijdschrift door een botenbouwer als Van de Stadt ‘steeds behoorlijker’ werden vormgege-
Gij toch ook? Wat veranderde, is dat professionele redacteuren het tijdschrift inmiddels grotendeels volschrijven. De toon is los, de schrijfstijl gevarieerd en de foto’s, kaartjes en technische tekeningen ogen aantrekkelijk. Tot ver in de jaren vijftig kende de Waterkampioen slechts één betaalde kracht. Tot 1946 was dit zeezeiler en jachtontwerper H.C.A. van Kampen, daarna ingenieur Jan Loeff. Beide waren watersporters die hun sporen in de sector al uitgebreid hadden verdiend. De meeste verhalen in het tijdschrift werden door de bestuurders van watersportverenigingen en andere lezers zelf geschreven. De stijl was plechtig en de toon beschaafd. Niet alleen de regels van het vaarreglement moesten in acht worden genomen, zo vond de redactie, maar ook de vaaretiquette.
12
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
Redactiemotor- en zeilboten zijn er altijd geweest. Om mee te klussen, lezers te ontmoeten en om grenzen te verleggen. De Tijgerhaai voer al naar Berlijn, Boedapest en de Middellandse Zee.
CONTROLE EN VERVANGING VAN ANODES
1985
21 | 2009 | 06 NOV | WWW.WATERKAMPIOEN.NL | € 4,85
VERFSYSTEMEN
DE CHEMISCHE WERELD ERACHTER
200 MIJLS SOLO
OP AVONTUUR OP HET IJSSELMEER
2009
1993
IMPRESSIE VAN DE GROOTSCHIP 40 0921_Cover 1
Toen en nu: ter instructie én vooral inspiratie ven. Ook de in Noord-Holland gebouwde Victoires kregen een goede pers. Regelmatig organiseerde de Waterkampioen prijsvragen voor ontwerpers. Het blad bleef desondanks aandacht houden voor meer traditionele, houten boten. De variatie aan boten en schepen werd groter, in de pleziervaart en bij de wedstrijdboten. Ze besteedde de Waterkampioen in de jaren zestig aandacht aan de innovaties op wedstrijdgebied uit het Franse La Boule met de 4.20, 4.45 en 4.70 als resultaat, net zoals in de jaren zeventig de Laser opeens in de pagina’s van het blad verscheen. Boten werden schepen. In de loop van de tijd verschenen steeds grotere schepen in het tijdschrift. Waren in de jaren zeventig en tachtig kajuitboten tot acht meter populair, in de jaren negentig werden kajuitboten al snel of negen of tien meter. De welvaart onder de watersporters nam toe en geleidelijk werden de jachten groter. Inbouwmotoren en buitenboordmotoren waren belangrijke onderwerpen voor het tijdschrift, gevolgd in de loop van de jaren zestig en zeventig door accessoires als aggregaten voor opwekking van elektriciteit, kompassen, snelheidsmeters, radioapparatuur en navigatiebenodigdheden en de voor- en nadelen van Dacron ten opzichte van katoenen zeilen. De Waterkampioen organiseerde regelmatig testen
2017
56662
Stijlvol op 40 voeten 27-10-2009 15:09:55
2005
van nieuwigheden. Van klapschroeven tot opblaasboten. Nieuwe fenomenen vonden hun weg in de Waterkampioen. Zo kreeg een nieuwe rage vanaf 1982 zijn eigen katern: de Windsurfkampioen. De Sloep & Vlet-special wilde tien jaar later een gids zijn in de jungle van opkomende sloepenbouw. In 2014 werd er in de Waterkampioen voor het eerst gesuppt.
Dichtbij en ver weg De Waterkampioen besteedde veel aandacht aan grote zeilfestijnen als de Kaagweek en de Sneekweek in de traditionele watersportgebieden. Daarnaast rapporteerde ze over de totstandkoming van nieuwe watersportgebieden op de Randmeren en in Zeeland. Het tijdschrift had gemengde gevoelens over de effecten van de Deltawerken voor de watersport. Aan de ene kant zag het de mogelijkheden van het nieuwe vaarwater voor grote aantallen waterrecreanten, aan de andere kant miste het de charme van de oude getijdenwateren. De nieuwe mogelijkheden van het Veerse Meer en de Grevelingen trokken het tijdschrift echter over de streep. Vaak klonk uit de verhalen ook bezorgdheid door of alle nieuwe voorzieningen en de enorme toename van het aantal boten en watersporters geen afbreuk deden aan de charme van de sport. Ook over de watervervuiling was het blad bezorgd. Zo hield het tijdschrift er in 1977 rekening mee dat in 1983 de zeehonden in de Waddenzee uitgestorven zouden zijn. De Waterkampioen steunde campagnes tegen water-
vervuiling. Uiteindelijk werd het oppervlaktewater schoner en zwemmen in de Waddenzee weer evenveel zeehonden als in de jaren vijftig.
Dromen Reisverhalen waren een constante. Het blad publiceerde verhalen over kanoën op de Zuid-Hollande IJssel, met een motorboot over Linge en Lek, zeilen op de Duitse Wadden en over tochten naar de Oostzee, varen door het Panamakanaal en het ronden van Kaap Hoorn. Wie de Waterkampioen las, kreeg mee dat je avonturen verder weg kon beleven, maar ook dichtbij. Jan Brakelé schreef in de Waterkampioen in 1997: “Iedereen heeft wel eens van die dromen; als hij in de Waterkampioen bladert bijvoorbeeld of over de Hiswa zwerft.” De Waterkampioen is en wil een blad zijn dat doet dromen, over boten en allerlei accessoires die je kan kopen als je portemonnee het toestond en over tochten en reizen die je kan maken als je genoeg tijd hebt. Dit gold in 1997, dit was zo bij de oprichting van het blad in 1927 en het geldt nog steeds wel een beetje.
WIE JARIG IS, TRAKTEERT! Bezoek ons op de HISWA-stand, van 8 t/m 12 maart. Voor abonnees ligt een cadeautje klaar.
3 • 2017
ANWB.NL/WATER
13
14
anwb.nl/water
3 • 2017
TeksT: erik van den Berg, foTo’s: BerTel kolThof
“kruisen is voor wedstrijdzeilers...”
WaT als je onBevooroordeeld gaaT filosoferen over lange TochTen en heT leven aan Boord? als je alle verTrouWde oplossingen Ter discussie sTelT? kroaaT joso perkovic BouWde de ‘hreko’, een schip meT een heel nieuWe kijk op zeilen.
3 • 2017
anwb.nl/water
15
Het voorstag is naar loef of lij te verplaatsen.
D
e eerste blik op de HReko in de haven van Medemblik doet ons even stilstaan van verbazing. Dat dit een verre van alledaags zeiljacht is, zie je meteen. Zo staat de mast op een dwars geplaatst rondhout, steekt er een soort omgekeerde dinghy uit de spiegel en is het voorstag op een rail geplaatst. Verder hebben de flanken een soort RIB-achtige drijvers. De Kroaat Joso Perkovic, in het dagelijks leven anesthesist, stapt uit de kajuit en begroet ons hartelijk. Hij is ondertussen wel gewend aan verbaasde en vragende blikken. Eenmaal aan de koffie, vertelt hij enthousiast over zijn HReko, een naam voortgekomen uit de samentrekking van Hoog Rendement en ekologisch. Het is overduidelijk zijn droomschip. Hij heeft er tien jaar aan gewerkt, van tekening tot bouw en nu is het bijna zover. Op de zonnepanelen en watermaker na is de HReko helemaal compleet en klaar voor vertrek. Het grote testvaren kan beginnen.
Vlotten Joso Perkovic (66) komt uit Ljubac, een klein kustplaatsje in de buurt van de Kroatische havenstad Zadar. Al op jonge leeftijd bouwde hij zelf bootjes. Eerst vlotten van oude tractorbanden, later pakte hij het serieuzer aan door wrakken waar niemand nog brood in zag weer vaarklaar te maken. “Geld had ik niet veel, maar de wil om te varen maakt je creatief. Dat was destijds mijn uitgangspunt bij het zoeken naar nieuwe oplossingen op zeilgebied”, aldus Joso. Begin jaren negentig verliet hij Kroatië en vestigde zich in Nederland. Zo’n tien jaar geleden ontstond het plan om zijn ideale boot te bouwen waarmee hij lange reizen naar verre bestemmin-
16
anwb.nl/water
3 • 2017
gen wil gaan maken. Een hoge mate van zelfredzaamheid en onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen stonden centraal bij zijn ontwerp. Maar dit mocht zeker niet ten koste gaan van het comfort aan boord, vond Joso. En zo begon zijn grote zoektocht naar het nieuwe zeilen in de vorm van een boot die in optima forma bij hem zou passen. Eerst alleen in zijn hoofd, toen op papier en uiteindelijk maakte hij een schaalmodel om zijn idee te visualiseren. Met dat model ging Joso langs bij bekende jachtontwerpers om hun mening te polsen. Die waren unaniem sceptisch. Ze zetten hun vraagtekens bij de brede, ondiepe romp zonder vast ballastdeel, de dubbele fok op een rail en de kracht die op de verbinding van de ‘aangehangen’ dinghy zou komen. Kees van der Stadt van Satellite Yacht Design rekende het hele ontwerp echter voor hem door en na enkele aanpassingen kon Joso toch met het nodige vertrouwen de bouw gaan inzetten. Het schaalmodel werd in plakjes gezaagd en die stonden model voor de spanten. Jachtbouw Vels en Partners uit Medemblik bouwde aan de hand daarvan de romp.
Ondiep en toch zeewaardig Om op de mooiste plekken ter wereld te kunnen komen, moest de diepgang van de HReko beperkt blijven, maar hoe zorg je er dan toch voor dat het schip zeewaardig is? Een hefkiel of een kielmidzwaard vielen af. Die waren te gecompliceerd en mooi rechtop droogvallen zou daardoor niet lukken. Een kiel vond Joso sowieso alleen maar ballast; zonde van al dat gewicht. Hij bedacht daarom een rompvorm met twee zeer ondiep stekende kimkielen die probleemloos kan droogvallen, een hoge
De diepgang met twee kimkielen is slechts 40 centimeter
3 • 2017
anwb.nl/water
17
Een aangenaam brede en lichte kajuit.
De mast rust op een rondhout en kan voor- en achterover gezet worden.
18
anwb.nl/water
3 • 2017
Bij ‘n invalshoek vanaf 140º gaan de 2 codezero’s in vlinderstand
Ontwerpers waren aanvankelijk sceptisch over het schaalmodel aanvangsstabiliteit heeft en door een slim waterballastsysteem geen ‘dood’ gewicht nodig heeft. De twee kimkielen en de RIB-achtige drijvers van de HReko kunnen namelijk gevuld worden met drinkwater dat ook ingezet kan worden als ballast. Door gebruik te maken van de zwaartekracht of van pompen, is het water steeds naar het gewenste compartiment over te brengen. Bij veel wind wordt het water naar loef gedirigeerd, bij weinig wind naar lij. Dit omdat Hreko het best onder een hoek van 17,5 graden helling vaart. In elke kimkiel kan 350 liter en in elke RIB-drijver 180 liter water. Zo kan Hreko in principe de enorme hoeveelheid van 1060 liter drinkwater kwijt. Maar om het waterballastsysteem effectief te kunnen gebruiken tijdens het varen, is het uiteraard niet handig om de wateropslagruimte maximaal te vullen. In de praktijk zal het systeem dan steeds voor de helft vol zitten. Een watermaker gaat er in ieder geval voor zorgen dat er altijd genoeg waterballast beschikbaar blijft.
grootzeil. Omdat de mast op een draaiend dwarsscheeps geplaatst rondhout staat, kan deze eenvoudig voorover of achterover gekanteld worden. Hiermee wil Joso onderweg gaan spelen om de ideale zeilstand te zoeken. Bijkomend voordeel van die constructie is dat hij de mast kan laten zakken door deze naar voren te kantelen tot op het dek. Hierbij wordt de giek als bokkenpoot gebruikt.
Bakstagwind Aan de wind zullen de code-zero’s opgerold worden en kan de zelfkerende kotterfok omhoog. Joso: “Zeilen doe ik bij voorkeur met een bakstagwind. Te vaak worden jachten ontworpen om een paar graden hoger te varen. Als je geen wedstrijdzeiler bent, zoals ik, vind je dat niet belangrijk. Je wacht meestal op gunstige wind of je past je bestemming aan. Als je met een zeilboot een koers van zo’n 50 graden naar de wind toe kan varen, vind ik dat al prima.” Onder een hellingshoek van 35 graden steekt de kimkiel aan lij het diepst, 85 centimeter.
Doordachte zeilvoering Rond het voorstag zijn twee code-zero’s (grote genua of kleine gennaker) om elkaar heen gerold. Bij halfwindse koersen blijven de code-zero’s op elkaar liggen en vormen zo samen één voorzeil. Zodra de wind over een hoek van meer dan 140 graden invalt, worden ze van elkaar gehaald en in vlinderstand gezet. Het voorstag staat op een dwarsscheeps geplaatste rail zodat de halshoek naar lij gezet kan worden voor een optimale invalshoek van de wind. In vlinderstand wordt elke code-zero gezet met een telescopisch uitschuifbare fokkeboom. Deze zeilvoering wordt zonder grootzeil gehanteerd. Volgens Joso geeft dat een veel stabieler zeilgedrag dan met
Zodra zeilend de snelheid boven de 6 knopen komt, kunnen de schroeven van de twee elektrische Pod-motoren effectief worden gebruikt als hydrogenerator om stroom op te wekken. Dat kost ongeveer 0,2 knoop aan snelheid en levert ongeveer 10 ampère per schroef aan laadstroom. Het dak van de kajuit en de hekstoelbeugel zullen nog worden voorzien van zonnepanelen. Dit levert bij elkaar zoveel energie op dat er allerlei extra elektrische voorzieningen aan boord konden komen, zoals een koelkast en twee inductiekookplaten. Verder zijn er een vriezer, een magnetron en een watermaker. Deze laatste is van belang voor het op peil hou-
3 • 2017
anwb.nl/water
19
SpecificatieS Lxb 10.00 x 4,20 m L.o.a. met geïntegreerde bijboot 12.30 m Diepgang/onder 35 graden hellingshoek 0.42/0.85 m Waterverplaatsing leeg/ vol beladen 3500/5000 kg Waterballast 100-700 l Brandstoftank 200 l Grootzeil 26 m2 Zelfkerende kotterfok 21 m2 Voorzeil (2x gennaker elk) 43 m2 WP zonnepanelen 1500 W max Elektrische pod-motoren 2x 10 kW Zeewater ontzilting 60 l/h Pompen waterballast (2x) 120 l/min
“Zeilen doe ik bij voorkeur met een bakstagwind”
20
anwb.nl/water
3 • 2017
Een ideaal schip voor ruime koersen.
De spiegel van het schip is ook de bijboot. Dat is nog eens handig.
den van het drinkwaterballastsysteem als je langere tijd geen mogelijkheid hebt om drinkwater te tanken. Als back-up voor de energiebehoefte kan altijd nog de dynamo van de Volvo Penta, die tussen de twee elektromotoren geplaatst is, gebruikt worden om de accu’s op peil te houden. Bij weinig wind zal de Hreko regelmatig zeilen met de elektromotoren bij. Want wat moet je, als de accu’s toch al vol zijn, anders met die grote capaciteit aan duurzame energie?
Vaarklaar Al die innovaties, de technologie en de theorie daarachter hebben ons natuurlijk nieuwsgierig gemaakt naar het vaargedrag van de HReko. Ook al is het schip nog niet helemaal gereed voor Perkovics grote vertrek, de HReko is al wel vaarklaar en we mogen ermee het IJsselmeer op. Soepeltjes verlaten we de haven van Medemblik op de twee elektromotoren. Als we even later aan de wind varen, kunnen we inderdaad niet scherper dan 50 graden. De rompvorm zorgt er daarbij wel voor dat de helling minimaal blijft. Zelfs met maar 90 liter waterballast aan boord en bij 18 knopen wind hellen we niet meer dan 30 graden. En dat is natuurlijk een groot voordeel voor het comfort aan boord. Maar het gemis van een diepstekende kiel of zwaard laat zich duidelijk merken. De plotter toont zelfs een werkelijke hoek over de grond van nog geen 60 graden. Voor hoog aan de wind varen is Hreko, zo blijkt, inderdaad niet geschikt. Niet erg, vindt Joso, want opkruisen is wat hem betreft alleen van belang voor wedstrijdzeilers en voor hen is zijn boot domweg niet bedoeld.
Verleggen we de koers naar een ruimwinds rak, dan is Hreko opeens een heel ander schip. We klokken 8 knopen in een nagenoeg voordewinds rak. Best knap bij 18 knopen wind. Het vaargedrag is bovendien heerlijk stabiel - zelfs zonder autopilot kun je het roer loslaten en blijft ze op koers. De aangehangen dinghy verlengt de waterlijn aanzienlijk en zorgt voor een glad aflopend zog. Hreko blijkt ook in de praktijk redelijk eenvoudig te varen. Het is een jacht waarmee Perkovic met een kleine bemanning of solo, geheel selfsupporting, op groot water kan gaan zeilen. Waarbij zeker moet worden aangetekend dat vooral de ruimwindse koersen daarvoor het meest geschikt zijn. Hreko is ook absoluut een ‘one-off’, helemaal geschikt voor één persoon, namelijk haar ingenieuze geestelijk vader Joso Perkovic. Maar als er meer zeilers zijn die zich tot zijn ontwerp aangetrokken voelen, staat hij absoluut open voor het geven van tekst en uitleg, zegt hij. Terugkijkend op de ontwikkeling en bouw zegt Joso: “Zo’n eerste boot is een heel gedoe. Alles moet je nog uitdenken, er is geen voorbeeld. De kosten lopen daardoor, voor je het weet, behoorlijk op. Een volgende Hreko kan vast een stuk efficiënter gebouwd worden. Maar of er nog een komt, zal de toekomst moeten uitwijzen.” Eerst staat een zeiltocht via de passaatroute naar de Caraïben en verder op het programma. Perkovics ideale bestemming is een rustige atol in de Grote Oceaan waar hij lange tijd wil blijven om zijn dagen te vullen met vissen en zwemmen. Net als tijdens zijn jeugd in Kroatië toen boten bouwen nog kinderspel was.
3 • 2017
anwb.nl/water
21
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
ONDER ZEIL
Nieuws? Meld het ons op waterkampioen@anwb.nl
Opmerkelijke nieuwsfeiten uit de zeilwereld
EINDSPURT
I
n ons vorige nummer meldden we al dat 60-plusser Francis Joyon met zijn maxitrimaran IDEC Sport snoeihard op weg was het record in de Jules Vernes Trophy te verbeteren. Dat is hem met een gemiddelde (!) snelheid van 26,85 knopen (bijna 50 km/uur!) inderdaad gelukt. Hij zette dit record rond de wereld zeilen met bemanning op 40 dagen, 23 uur, 30 minuten en 30 seconden - 5 dagen sneller.
DAPPERHEID BELOOND D
HERMAN JANSEN OVERLEDEN
O
ns bereikte het verdrietige bericht dat zeezeiler Herman Jansen vorige maand in zijn woonplaats Medemblik is overleden. Herman was de eerste Nederlander die, begin jaren zeventig, solo rond de wereld voer. Zijn tocht met de Pionier Sounion werd opgetekend in het boek De horizon zeilde mee, dag na dag... Vorig jaar keek Herman in de Waterkampioen nog terug op zijn zeilreizen en hoe de zee hem als mens gevormd heeft. Herman Jansen is 92 jaar oud geworden.
22
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
e Yacht Journalist Association heeft begin dit jaar een dappere amateurzeiler uitgeroepen tot ‘Yachtsman of the Year 2016’. Gavin Reid, een 28-jarige Britse deelnemer aan de Clipper Race op de Mission Performance, redde op volle zee een bemanningslid uit de mast van M3, een Australische TP52 in nood. De man zat daar al negen uur klem na een poging het vastgelopen grootzeilval los te krijgen. Reid zwom van de Mission Performance naar de M3
en klom - de laatste (hoge) meters zonder hulplijn - naar de man toe. Hij moest boven in de mast, zwaar heen en weer zwiepend op de oceaangolven, een aantal in elkaar vastgedraaide vallen, zien te ontwarren en wist na twee uur het slachtoffer weer veilig aan dek te krijgen. Op de Yachtsman of the Year Award, die wordt uitgereikt sinds 1955, prijken illustere namen als Eric Tabarly en Robin Knox-Johnston. Die laatste reikte de prijs uit aan Gavin Reid.
STATIEGELD VOOR SCHONER VAARWATER - dat is de ambitie van Merijn Tinga. Afgelopen najaar kitesurfte hij daarvoor al, op een board van plasticafval uit zee, naar Engeland. Steun hem via plasticsoupsurfer.org
Epifanes zet er vaart achter Werp een blik op site: de nieuwe web nl www.epifanes.
In 6 kleuren Toegelaten voor de pleziervaart tot 2022
Toelatingsnummer 14301 N. Gebruik biociden veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.
Copper-Cruise: high performance antifouling Voor elk type schip varend tussen 5-30 knopen (10-50 km/u)
• harde koper- en biocidehoudende antifouling • langdurige aangroeiwering • effectief werkzaam op zoet en zout water • verdraagzaam met de meeste antifoulings • hard schrobbaar oppervlak • zie ook www.epifanes.nl
24
anwb.nl/water
3 • 2017
tekst: ada kerkstra, fOtO’s: akkO kalma
Noord-Ierland
Beladen geschiedenis, mooie kusten
Omdat er stOrm aan de Ierse westkust wOrdt verwacht, zeIlt de whIte haze een nacht dOOr Om beschuttIng te vInden aan de nOOrdkust. daar verkennen akkO en ada de cOnflIctvOlle geschIedenIs en verbluffend mOOIe kusten.
3 • 2017
anwb.nl/water
25
D
at ons een storm op de hielen zit, is nog aan niets te merken. We verlaten Inishbofin met ruime wind en overdag schijnt de zon uitbundig. De windvaan doet het werk, zo af en toe komen dolfijnen nieuwsgierig langs. Als de zon dan ook nog eens fel oranje gekleurd ondergaat, hebben we helemaal het idee dat het weerbericht van geen kant klopt. De volle maan komt boven de horizon, ik geniet volop. Het heeft wel iets om in het donker langs kapen met namen als Bloody Foreland te zeilen. Daar krijgen we opnieuw de stroom mee, omdat er een soort wantij is. Voldaan draag ik mijn wacht over aan Akko, die mag de laatste 15 mijl zeilen. Ik kruip lekker in de warme slaapzak en val als een blok in slaap. Wanneer ik wakker word, liggen we tot mijn verrassing al aan een visitors’ mooring in Sheep Haven bij het dorp Downings. Akko ligt te ronken in het vooronder.
Alternatief bermtoerisme Als we later die dag naar de wal roeien, zien we dat ze hier een bijzondere vorm van bermtoerisme hebben: de badgasten parkeren hun auto op het strand en zitten dan op campingstoelen met tafel en koelboxen al smikkelend en drinkend de middag door te brengen. Zodra de opkomende vloed vrijwel de wielen raakt, vertrekken ze weer. Om onze aankomst aan de noordkust te vieren, eten we ’s avonds heerlijk in een pub. Ook aan de restaurants merk je dat Ierland tegenwoordig op Europa is gericht. De tijd dat je er voornamelijk Irish stew of fish and chips met knalgroene doperwten kon krijgen, is voorgoed voorbij.
Dit in tegenstelling tot Noord-Ierland, dat Engelser dan Engels blijkt te zijn. Die nacht waait het oostzuidoost 7 Bft en aan de westkust stormt het. “Daar zijn we mooi op tijd vandaan”, mompelt Akko. We liggen hier redelijk rustig aan hogerwal, wel hebben we ’s avonds voor de zekerheid een extra lijn op de meerboei gelegd. Wanneer we vertrekken blijkt een van de lijnen bijna doorgesleten op de ring van de meerboei. Oef, daar zijn we goed weggekomen. We zeilen met een kalm windje naar Lough Swilly, een prachtige diepe inham omringd door groene, glooiende heuvels met hier en daar een hagelwit strandje. Een heel ander landschap dan de rotsachtige westkust. Na 26 mijl meren we af aan een gammele drijvende steiger op de rivier bij het dorp Rathmullan. We liggen nog maar amper vast of een lokale zeiler komt ons waarschuwen dat we daar niet moeten blijven liggen. Vannacht wordt opnieuw harde zuidoostenwind verwacht en dan lig je hier zeer onbeschut. Hij vertelt dat een paar weken geleden twee Duitse boten veel schade hebben opgelopen in soortgelijke omstandigheden. Wat nu? Ik kijk maar eens in de pilot, maar zie niet meteen een alternatief. Alle ankerplekken zijn hier met zuidoostenwind onbeschut. Wel is er een jachthaventje bij Fahan, maar de onbetonde toegangsgeul valt met laagwater droog en het is nu laagwater. Verder is het onduidelijk hoeveel water er in de haven blijft staan. Maar we zien opeens wel een lichtpuntje: Fahan ligt op de grens met Noord-Ierland, met de bus ben je in twintig minuten in Londonderry. En
Alternatief bermtoerisme op het strand van Downings.
26
anwb.nl/water
3 • 2017
Een lokale zeiler waarschuwt ons: hier moeten we niet blijven liggen
aangezien die stad in onze planning staat, kunnen we ook daarvandaan gaan. De zeiler komt weer langs en zegt dat hij aan het eind van de middag naar het haventje gaat. Wij kunnen achter hem aan zeilen. Wanneer we losgooien stroomt het als een idioot, want het is springtij. Eenmaal in de geul zit ik met mijn neus op de dieptemeter. Het is halftij. Maar het blijkt mee te vallen, want de lokale zeilvereniging heeft een rij stootwillen uitgelegd die we kunnen volgen en de minste diepte die ik aflees is 2.20 meter. In de haven wijst een andere zeiler ons een box waar we kunnen liggen. Het is zondag, we hebben veel kijkers op de steiger die ons welkom heten.
Vreedzaam Londonderry Londonderry - Derry volgens de Ieren - is een stad met een beladen geschiedenis. In het Tower Museum leren we dat de kiem van de conflicten tussen katholieke Ieren en protestantse Engelsen al rond 1600 werd gelegd toen de Engelsen binnenvielen en zich grond van de Ierse boeren toe-eigenden. Zo is Londonderry ontstaan, de protestanten woonden binnen de stadsmuren, de katholieken daarbuiten. Gelukkig is het
3 • 2017
anwb.nl/water
27
De oude stadskern van Londonderry is nog steeds volledig ommuurd. In 1689 belegerde de katholieke Engelse koning James II Londonderry om de katholieken te helpen. De protestanten binnen de muren dreigden te verhongeren, maar werden ontzet door de protestant William of Orange, die in 1690 koning werd. Die gebeurtenis wordt door de Orangisten nog ieder jaar herdacht met marsen.
Ann kan haar geluk niet op. Het is eindelijk rustig in haar stad
In 1969 schilderde een katholieke inwoner de tekst ‘You are now entering Free Derry’ op de muur van een huis. Het werd een plaats voor samenkomsten en startpunt voor demonstraties. Tegenwoordig staat deze tekst op een steen aan het begin van de katholieke wijk van Derry.
28
anwb.nl/water
3 • 2017
vandaag de dag vreedzaam in de stad; er hangt in ieder geval oppervlakkig gezien een plezierige sfeer. Over de rivier is in 2011 een prachtige, moderne fietsers/voetgangersbrug gebouwd, die heel symbolisch de Peace Bridge heet. De oude stadskern is nog steeds volledig ommuurd. We ontmoeten Ann die in Derry is geboren en getogen, maar nu met haar man in de VS woont. Na tien jaar is ze even terug voor familiebezoek. Ze kan haar geluk niet op. Eindelijk is het rustig in haar stad en zijn de checkpoints en militairen verdwenen. Ze kan het bijna niet geloven dat ze hier nu ontspannen rond kan lopen. Wel duurt het volgens haar nog wel een generatie voordat alle onderhuidse spanningen zijn verdwenen. Ook gaan we naar de katholieke wijk ‘The Bogside’. “You are entering Free Derry” staat er op een grote steen. Op de zijkant van veel flatgebouwen staan muurschilderingen die het conflict uitbeelden. Onder de indruk lopen we erlangs. Het is een stuk geschiedenis dat we ons nog heel goed herinneren. Toen ik in 1970 in Liverpool woonde, ging het nieuws op de tv voornamelijk over de conflicten in Noord-Ierland.
Opkomend tij De wind is inmiddels afgenomen en we beslissen om ’s avonds alvast naar Portsalon te gaan dat aan het begin van Lough Swilly ligt, zodat we morgen het volle tij mee kunnen pakken. Om 20.30 uur schatten we dat er voldoende water in de toegangsgeul staat en vertrekken we. Net iets te vroeg, want in de haveningang raken we al vast. Het is opkomend tij, na tien minuten zijn we los. Het is nog voldoende licht om de stootwillen in de toegangsgeul te zien. Het gaat langzaam, we hebben stroom tegen. Uiteindelijk zijn we pas na 23.00 uur bij Portsalon, waar we in het donker een meerboei oppikken. Er staat nog wat deining van de harde wind, maar die wiegt ons snel in slaap. Bij het ochtendgloren vertrekken we met het tij mee naar Portrush 42 mijl verderop. We kabbelen vredig voort, maar dankzij 3 knopen stroom bij Malin Head maken we toch een behoorlijke voortgang. Portrush heeft een ondiepe haveningang, waar je bij harde tot stormachtige aanlandige wind beslist niet moet binnenlopen. Het is weleens gebeurd dat zelfs de reddingsboot niet terug kon keren. Gelukkig is het water nu rustig. De havenmeester geeft ons een plekje aan de drijvende steiger en heet
3 • 2017
anwb.nl/water
29
De Giant’s Causeway bij Bushmills met zeshoekig gekristalliseerde basaltzuilen. Volgens de legende bouwde de reus Finn McCool een rotspad in zee om bij zijn geliefde in Schotland te komen.
ons van harte welkom in Noord-Ierland. Blij dat het nog geen hoogseizoen is, want er is nauwelijks ruimte voor passanten en we willen hier een tijdje blijven.
Gevarieerde kust De spectaculaire noordkust ten oosten van Portrush is zeer afwisselend: duinen, hagelwitte stranden, krijtrotsen, rode zandsteen en zwarte basaltrotsen in allerlei grillige vormen, met poortjes erin. Naast de kust loopt een prachtig wandelpad met allerlei bezienswaardigheden. Het handige is dat er vanuit Portrush een bus langs de kust gaat die ons dan ergens afzet. We lopen vervolgens een stuk, bekijken een attractie en nemen daar vandaan de bus terug. Iedere ochtend kuieren we een deel van de route. We bekijken al wandelend de ruïnes van Dunluce Castle die op de rand van een klif staan. In 1639 is tijdens een storm een deel van het klif samen met de keuken in zee gestort. De bedienden en het diner van die avond verdwenen eveneens in de golven. Daarna is de oudste whiskeydistilleerderij van Ierland in Bushmills aan de beurt, waar we ’s ochtends om half 11 al van de
30
anwb.nl/water
3 • 2017
Om half elf ‘s ochtends zitten we al aan de plaatselijke whiskey
whiskey proeven. Bij Carrick-a-Rede lopen we over een smalle wiebelige touwbrug, die zo’n dertig meter boven het water hangt naar een eilandje met vreselijk steile kliffen. Het zijn echt topdagen aan de noordkust. Na twee dagen op het dunbevolkte Rathlin Island blijkt dat nu ook aan de noordkust een westerstorm op komst is. Aangezien de ingang van het haventje naar het zuidwesten ligt, lijkt het ons niet verstandig om hier nog langer te blijven. Rond de noordoosthoek van Ierland bij Fair Head staat een zeer sterke getijdenstroom (6 knopen bij springtij), die moeten we uiteraard mee hebben. Daarom zijn we al vroeg uit de veren. Helaas staat er weinig wind, zodat we motorzeilen. We willen namelijk de 44 mijl naar Bangor in één tij overbruggen. De opkomende zon zet de hemel in een vuurrode gloed. In het water staan grote draaikolken. Een kop koffie erbij tegen de kou en een snelheid van meer dan 10 knopen over de grond. Een prima begin van de dag. Jammer genoeg zet de wind niet door, zodat we de hele tocht ons ijzeren zeil gebruiken. Maar we halen Bangor net voordat het tij keert.
In Bangor liggen we voor het eerst in een echte marina met bijbehorende Engelse prijzen. Maar het havenpersoneel is vreselijk aardig. Als Akko een nieuw lampje voor het kompas wil kopen, rijdt de havenmeester met hem de halve stad rond. Verder is het voor de verandering ook weleens comfortabel om douches, een wasmachine en droogtrommel bij de hand te hebben.
Victoriaans Belfast Vanuit Bangor nemen we de trein naar Belfast. Met zijn overwegend Victoriaanse en Edwardiaanse architectuur doet Belfast vooral denken aan Engelse steden als Liverpool en Leeds. In de City Hall krijgen we een onderhoudende rondleiding. Koningin Victoria verleende Belfast in 1888 de titel van stad. Groot-industriëlen en ondernemers namen architecten in de arm om het toenemende prestige van de stad gestalte te geven. City Hall met zijn uitbundige glas-in-loodramen en hoge koepel is een van de resultaten. Ook bezoeken we het imponerende gloednieuwe Titanic Museum bij het dok waar de Titanic werd gebouwd. Het museum is gewijd aan de bouw van het schip en de ondergang op haar maidentrip in 1912. Verbijsterend is het om te lezen dat toen onderweg een ander schip per radio meldde dat er ijsbergen in de buurt waren, de kapitein van de Titanic schreeuwde: “Shut up! You are jamming my communications!” Enkele uren later liep de Titanic op een ijsberg en zonk. Verder is het in Belfast volgens ons minder vreedzaam dan in Derry. Tussen de katholieke en de protestantse wijk staat nog steeds een muur, waarvan de poorten kunnen worden gesloten als er onlusten zijn. En in de protestantse wijk wapperen veel Engelse en Orangistenvlaggen. Erg provocerend. Een blik op de weerberichten laat zien dat er binnenkort opnieuw een aantal dagen met harde zuidwestenwind komt. Omdat we inmiddels in Belfast hebben gezien wat we wilden, hijsen we de zeilen voor een lange dagtrip naar Howth bij Dublin. De start is voorspoedig, een WNW-wind van 5 Bft duwt ons snel in de goede richting. Na een aantal uren is het uit met de pret. De wind neemt af en golven komen ons tegemoet: de voorbode van tegenwind die al snel opsteekt. Moeizaam kruisen we verder. De zonsondergang is een plaatje, maar het duurt nog tot middernacht voordat we Howth binnenlopen. Daarna snel
3 • 2017
anwb.nl/water
31
32
anwb.nl/water
3 • 2017
Inistrahull Sound
INISHTRAHULL ISLAND
TORY ISLAND Sleephaven Bay
RATHLIN ISLAND
Bloody Foreland
Fair Head
N
Atlantische
Derry
D O N E G A L
Oceaan
N O O R D
Bangor
Belfast
Donegal Bay
I E R L A N D
Erris Head
Dublin’s Fair City’, nu een
Stranraer
l
Rossan Point
Molly Malone, uit het lied ‘In
Portrush
Fahan
Downings
aa an erk rd oo
ARAN ISLAND
L E I T R I M ISLE OF MAN
stads icoon. Het beeld staat
BLACK ROCK
sinds enige tijd op een plek
M A Y O
Achil Head
S L I G O
waar veel voetgangers voorbijkomen. Het patina
INISHBOFIN G A L W A Y
bij Molly’s boezem is dan
Slyne Head
nen als gevolg van de vele
Howth
Galway
ook goeddeels verdwe-
Ierse
I E R L A N D
Howth Head
Dublin
Zee
ARAN ISLANDS C L A R E
‘betastingen’
Arklow
Wicklow Head
Limerick
Loop Head
W E X F O R D L I M E R I C K
BLASKET ISLANDS VALENCIA ISLAND SKELLIG ISLANDS
Wexford W A T E R F O R D Rosslare Harbour
Dingle
K E R R Y Cork Knightstown Glengarriff C O R K Castletownbere Baltimore
Carnsore Point
Keltische Zee
Dursey Head Bantry Bay Mizen Head Fastnet
Heerlijk, die Ieren die wars van alle regels zijn
De ruïnes van St. Mary’s Abbey kijken uit over de jachthaven van Howth.
N
0
Tuskar Rock SintGeorgekanaal
Na
ar
Ne
de
rla
nd
CLEAR ISLAND ( Cape Clear)
100 km
0
te kooi. Howth is hét zeilcentrum aan de oostkust. Vooral aan jeugdzeilen wordt veel aandacht besteed door de jachtclub. Iedere dag wordt er zeilles gegeven. Vanuit de kuip zien we de kinderen de bootjes optuigen en vertrekken.
Molly Malone We nemen de DART (trein) naar de hoofdstad. Dublin is een bruisende stad met veel hippe koffiehuisjes, restaurants en uiteraard traditionele pubs. We bekijken het Trinity College, de mooie huizen in Georgian stijl in de rijke buurten en natuurlijk brengen we een bezoek aan het standbeeld van Molly Malone. Boze tongen beweren dat ze niet alleen overdag vis verkocht, maar ook ’s avonds haar netkousen en hoge hakken aantrok om mannen te plezieren. En dat ze daarom niet aan koorts maar aan een geslachtsziekte is overleden. In het katholieke Dublin is er destijds stevig over gediscussieerd of er wel een standbeeld van haar moest komen. Per huurauto gaan we naar de pre-historische grafheuvels ten noorden van Dublin. Bij Knowth ligt een grote grafheuvel met een aantal kleinere die waarschijnlijk meer dan 5000 jaar geleden werden gebouwd. De grafheuvel van Newgrange is nog ouder. Het bijzondere van deze grafheuvel is dat rond 21 december tijdens het wintersolstitium de zon bij opkomst precies door het gat boven de ingang schijnt en daarbij een steen in de grafkamer verlicht. Ook toeren we een dagje door de mooie Wicklow Mountains, waar we in
100 Nm
Glendalough de ruïnes van een oud klooster bekijken, dat door de heilige Kelvin in de 6e eeuw werd gebouwd. Ons tocht rond Ierland zit er bijna op. We zeilen nog naar Arklow, waar we in eerste instantie aan de drijvende steiger in de rivier afmeren. Dat bevalt ons niks, met het oog op de storm die de komende twee dagen wordt verwacht. We liggen dan namelijk aan lagerwal. Akko gaat eens poolshoogte nemen in het kleine beschutte haventje dat voor lokale boten is bestemd. Hij ziet nog één vrije plek waar we goed zouden kunnen liggen, maar er is geen havenmeester te bekennen. Volgens een vrouw op een naburige motorboot kunnen we daar gewoon gaan liggen. Dus dat doen we maar. Een uurtje later staan er drie mannen op de steiger de White Haze te bediscussiëren. Eén daarvan is de havenmeester die ons meteen feliciteert met onze mooie boot. Ja, natuurlijk kunnen we hier blijven, welkom! We krijgen zelfs korting op het liggeld. Heerlijk, die Ieren die wars van alle regels zijn. De dag erna giert de storm door het want. De passanten op de rivier liggen te hobbelen en hun stootwillen glippen regelmatig tussen boot en steiger vandaan. Wij liggen rustig in de luwte van flatgebouwen en zijn zeer ingenomen met ons plekje. Het is de eerste dag dat het onophoudelijk plenst sinds we in Ierland zijn. Tijdens deze wolkbreuk bereiden we de thuisreis voor en nemen een Berenburger op een voorspoedige tocht.
3 • 2017
anwb.nl/water
33
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
ONDER WEG
Nieuws? Meld het ons op waterkampioen@anwb.nl
Motorbootnieuws in de ruimste zin van het woord
JE EIGEN BAS
ABSOLUTELY FABULOUS – Johanna Lumley, ‘Patsy’ in Absolutely Fabulous, heeft de Sunseeker-stand op de London Boat Show geopend. De laatste Ab Fab-film speelt zich namelijk deels op een Sunseeker jacht af.
B
erichten aan de Scheepvaart, kortweg BAS, geven nieuws over wijzigingen in brugen sluisbediening, betonning, stremmingen en werkzaamheden. De berichten worden aangeleverd door de vaarwegbeheerders en zijn desgewenst via mail of SMS te ontvangen. Daarvoor kun je op ‘Mijn Vaarweginfo’ een gratis account aanmaken, eventueel, via diverse filters, op maat voor je eigen specifieke vaargebied. Kijk hiervoor op varendoejesamen.nl/ nieuws. Maar BAS staan natuur-
VORSTELIJK TOCHTJE
ZWEEDSE KLASSIEKER 2017
O
D
nder het motto koninklijk varen vindt dit jaar voor de vierde keer het evenement Tiel Maritiem plaats. Tijdens het Pinksterweekend van 4 en 5 juni is voor watersportliefhebbers van alles te beleven op en rond de Waal. Er kan dan zelfs gevaren worden met de Piet Hein, het voormalige privéjacht van wijlen koningin Juliana en prins Bernhard. tielmaritiem.nl
34
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
e Zweedse klassieker Club, vereniging van eigenaren van Scandinavische klassieke, houten zeil- en motorboten, hield op 25 januari jongstleden haar Nieuwjaarsbijeenkomst in ‘De haven van Huizen’. Tijdens deze avond werd voor het tweede jaar in successie de wisseltrofee voor ‘Båt av äret’ - Zweeds voor Boot van het Jaar - uitgereikt. Na zorgvuldig wikken en wegen had de jury besloten de eikenhouten motorboot Feolina van Henk en Gabriëlla Dasselaar uit Amersfoort te vereren met de prijs. Boot van het jaar 2017 Feolina is namelijk een bijzonder mooie en authentieke Zweedse Orust Snipa uit 1949. Ze is gebouwd bij
Martinsson Shipyard in Zweden en heeft nog de originele Penta BB4-benzinemotor van 35 pk aan boord. Henk en Gabriëlla hebben de boot zelf compleet gerestaureerd, een klus van 2.500 uur die we al eens hebben mogen beschrijven in de Waterkampioen. Feolina kreeg de prijs vanwege haar volledige authenticiteit, zichtbaar gemaakt door originele tekeningen uit het Zweedse scheepvaartarchief, en de perfecte staat van onderhoud. De Dasselaars mogen nu met trots de speciale geel met blauwe ‘Båt van het jaar 2017’-vaan voeren. Zie zweedseklassiekerclub.nl
DE GROOTSTE BOTENSHOW VAN HET NOORDEN
VOORJAARSSHOW: 7, 8 EN 9 APRIL 2017 10.00-17.00
1
F
2
7 8 G H
3 4 5 6 7 8
Privateer Silverline Jetten Shipyard Jansma Jacht Vivante Yachts De Valk Yachtbrokers Brandsma Jachten SK Jachtbouw Aquanaut
A B C D E F G H I
Super Lauwersmeer North-Line Yachts Linssen Yachts Pikmeerkruiser De Vaart Yachting ABIM Yachting Sturiër Yachts De Boarnstream Beaufort jachtmakelaardij
6 D E 5 I
3 B
C 4
1
A
2
WWW.MOTORBOOTSNEEK.NL
SHOPPING
TEKST EN PRODUCTIE: FEMMIE GOUDSWAARD
Mutsen, hoeden en petten voor de koude dagen aan boord
HOOFDDEKSELS
Eigen ontwerp Het (ski)merk Poederbaas haakt mutsen in opdracht. Zo kun je op de site precies aangeven wat voor lekker warme muts je aan boord wilt dragen en in welke kleurencombi. Zo’n custom-made muts kost € 47,50. De afgebeelde is uit de collectie: € 38,50. poederbaas.com
Sinds 1865 maakt Stetson stoere en klassieke wollen hoeden en petten die je hoofd warmhouden in de winter en koel in de zomer. Zoals deze ademende Cali Wool zeilcap. € 49. stetson.eu
36
anwb.nl/water
3 • 2017
Waterafstotend en ademend is deze Fedora hoed van Dubarry. Zowel voor dames als heren, in de maten S-XL, dus hij blijft goed zitten. Van 100 procent zuiver scheerwol met leren band. Houdt tevens de zon uit je gezicht. € 99. dubarry.nl
Blije gezichtjes De Barts helmaclava voor kids is een vrolijke, nautische ‘bivakmuts’ voorzien van streepjes en piratentekens die de kleine gezichtjes aan boord beschermt tegen weer en wind. € 19,99. Via berden-fashion.nl
Vorstelijk Terug van weggeweest in het modebeeld is de schipperspet. Ook wel Heinrich Mütse genoemd naar de Pruisische Prins Heinrich. Elbsegler Marine maakt hem nog altijd van wolmix. € 39,95. O.a. via kokwatersport.nl
Een echte klassieker die je kunt vertrouwen Hempel’s Classic antifouling. hempelyacht.com
A W S I H BOOTNWS. 2017 Beursinfo Hiswa amsterdam Boat sHow
O
p de 62ste Hiswa is een groot botenaanbod tot tien meter met vooral veel sloepen. Verder zijn accessoires, onderdelen en funsporten belangrijke onderdelen. Belangrijk item is de verkiezing van de Motorboot en Zeilboot van het Jaar. Genomineerden in de eerste categorie zijn de Da Vinci 35E, DutchCatTwelve, Majestic 1300 OC, Marex 310 Suncruiser en de XO 360. Voor de zeilboten zijn de Bente 24, Dehler 34, Sunbeam 22.1, en de X4 de genomineerden. De Hiswa Amsterdam Boat Show in de RAI is van 8 t/m 12 maart. De entreeprijs is € 15 maar online via het Land van ANWB op 8, 9 en 10 maart slechts € 10. Op de volgende pagina’s een overzicht van boten en spullen die nog niet eerder op een watersporttentoonstelling te zien zijn geweest of in de Waterkampioen hebben gestaan.
LED ovEraL
D
e led-verlichting van Rosch Marine heeft een magnetische bevestiging, waardoor deze overal waar licht nodig is kan worden bevestigd. Denk hierbij aan de buiskap, tent of bimini. Ze hebben een lees- en sfeerstand, worden geleverd met afstandsbediening en branden ongeveer honderd uur. De led-lamp is voorzien van een ophangbeugel en een mogelijkheid tot vaste montage. Standnummer: 07.310.
IC-M605EUro
D
e IC-M605EURO-marifoon van Icom beschikt over ATIS, DSC klasse D en een AIS-ontvanger. Het kleurendisplay heeft een grote kijkhoek. De marifoon is gemakkelijk in gebruik door het zogenaamde MMI-menu en het numerieke toetsenbord. Er kunnen tot maximaal drie extra bedieningen worden aangesloten, terwijl door de ingebouwde GNSS-ontvanger, de positie bij een noodoproep altijd wordt meegestuurd. Standnummer: 07.224
38
anwb.nl/water
3 • 2017
Accessoires, fun en sloepen op de HISWA Amsterdam Boat Show 2017
SeafuryTender Hawker 725
succesnummer Na de introductie van de 800 twee jaar geleden is de 750 de tweede in de Hawker-serie van Seafury. Iets kleiner, maar met nog steeds een zee aan ruimte.
O
ok dit model lijkt een succes te worden, want ‘net uit de verpakking’ zijn er al negen van verkocht. Slechts twee mensen hebben eerst een proefvaart gemaakt, de andere zeven hebben hem van tekening gekocht. Bijzonder. En dat geldt ook zeker voor de boot met zijn vrij rechte neus, verdiept dek, gangboorden in het voorste deel, geïntegreerde rubberen stootlijst aan weerskanten en de spiegel die vrij recht staat maar rond loopt. Fraai accent is de roestvast stalen strip rond het zwemplatform die een stukje doorloopt in de romp. Het onderwaterschip is een mix is van vlak en een V-bodem. Hierdoor kun je er volgens de fabrikant zowel goed mee manoeuvreren als hard mee varen. Voor een goede koersvastheid heeft hij een kielbalk die doorloopt tot aan de schroeftunnel. Opvallend aan het silhouet van de Seafury Hawker 725 is de lage buiskap, gerealiseerd door het verlagen van de vloer in het voorschip. Hij meet 7,25 x 2,68 x 0,43 m, heeft een kruiphoogte van 1,13 meter en wordt aangedreven door een 28 pk Vetus-diesel. Prijs vanaf € 41.900. Standnummers 01.134 en 01.326.
DOOR: RICHARD DE JONGE
Meer nieuwe boten op anwb.nl/water/nieuwe-boten
Al zeven ‘van tekening’ gekocht
RIBEYE BOATS TERUG VAN WEGGEWEEST N
ovi Marine lijkt zich steeds meer te ontpoppen als dé specialist in RIB’s. Want naast Falcon Inflatables en Gemini Marine Boats is het bedrijf onlangs ook distributeur geworden van Ribeye Boats waarmee dit merk na een periode van afwezigheid weer terug is in de Benelux. Het gamma van Ribeye Boats – dat we ook kennen van de Volvo Ocean Race - strekt zich uit van een 2,40 meter lange tender tot de zogenaamde Prime-serie met een lengte van bijna tien meter. Deze laatste is het topsegment, waarin veel aandacht is besteed aan comfort zoals hoge rugleuningen, afwerking en styling met veel roestvast stalen accenten, leer en hout. Maar Ribeye Boats heeft ook een customafdeling waar je een RIB naar eigens wens kunt laten maken. Naast Ribeye RIB’s presenteert Novi Marine op deze HISWA modellen van Falcon en Gemini. Standnummers 02.101 en 02.101A.
3 • 2017
ANWB.NL/WATER
39
A W S I H BOOTNWS. 2017
Accessoires, fun en sloepen op de HISWA Amsterdam Boat Show 2017
Yamaha F25
LicHt en eenvoudig Niet dat je er kilometers mee zult lopen, maar de nieuwe Yamaha F25 is 25 procent lichter dan zijn voorganger.
H
ij heeft bovendien een comfortabelere draaggreep. Onderhoud plegen aan de F25 is een fluitje van een cent door aan de onderkant van de motorkap een slang aan te sluiten om zo vuil uit het koelkanaal te spoelen - zonder dat de motor hoeft te worden gestart. Volgens de fabrikant zorgt het nieuwe acculoze elektronische brandstofinjectiesysteem (EFI) voor gemakkelijk starten onder alle omstandigheden. De nieuwe elektrisch startende modellen zijn compatibel met Yamaha’s digitale netwerksysteem, waarmee de gebruiker informatie krijgt over de motor- en
prestatiegegevens. Aardige optie is de multifunctionele stuurhendel met een schakelhendel aan de voorkant en een draaigasgreep/stuurhendel. Standaard voor modellen met stuurhendel en optioneel verkrijgbaar voor F25-modellen met afstandsbediening is het integrale VTS-systeem (variabele sleeptoerentalregeling). Dit zorgt voor een lager stationair toerental. De F25G is een tweecilinder viertaktmotor met vier kleppen en een inhoud van 432 cc. Prijs € 4.395. Standnummers 01.308, 01.310, 01.312.
torqeedo inruilaCtie
ToT 850 euro Terug
CatCh and liFt S
lechts 3 mm dik (of misschien moeten we hier spreken over dun), kan tot een buiging van vijftien graden worden gemonteerd, is voorzien van antislip en is goed beloopbaar. Hierdoor is het Tough Black-zonnepaneel van het Zweedse SUNBEAM-system erg geschikt om op het dek te worden toegepast. Prijs € 289. Ook door Bomarine in ons land vertegenwoordigd: Catch and Lift, een systeem waarmee je zonder kracht een drenkeling (weer) aan boord brengt. Het systeem bestaat uit een drijvende lijn met sling, een blok aan een oog en een drijfanker. Prijs € 499. Standnummer: 07.218
40
anwb.nl/water
3 • 2017
Het verbod vanaf 1 januari van het gebruik van een tweetakt buitenboordmotor in de Amsterdamse binnenstad is voor Torqeedo aanleiding geweest om een inruilactie te organiseren. Wie voor 31 maart besluit tot de aanschaf van een elektrische buitenboordmotor van dit merk, krijgt tussen de 250 en 850 euro terug voor zijn oude tweetakt. En dit aanbod geldt niet alleen voor de hoofdstad maar voor het hele land. In Amsterdam is echter de switch van een benzine naar een elektrische aandrijving extra voordelig, omdat het vaarvignet dan veel goedkoper is. Dat kan honderden euro’s per jaar schelen. Standnummer 01.506.
Meer nieuwe boten op anwb.nl/water/nieuwe-boten
DIESELKOKEN
GADGETS
D
e keramische dieselkookplaat Safire Cera is eenvoudig te bedienen, beschikt over twee kookoppervlakken, heeft een elegante uitstraling en is makkelijk schoon te maken. Daarnaast komt Amrit Watersport met de Safire GSM afstandsbediening. Hiermee je de kachel op afstand in- en uit schakelen. Bovendien kan de gsm-module de temperatuur in de boot uitlezen en een alarm geven bij accu-onderspanning en bij een ingestelde temperatuur. Prijs € 1.195. Standnummer: 07.434
VESSELVIEW MOBILE
M
et de VesselView Mobile-app van Mercury Marine kun je zaken als brandstofverbruik, watertemperatuur, olie- en waterdruk, accuspanning en toerental direct op je smartphone of tablet aflezen. De app bevat ook handige nieuwe functies zoals herinneringen voor onderhoud, kartering, prestatieoverzichten en diagnose van storingscodes. Prijs € 325. Standnummers: 01.500, 01.502, B.01
STANDARD HORIZON GX-6000E
VEEL NOVITEITEN VAN TECHNAUTIC
T
echnautic pakt zoals gebruikelijk flink uit op de HISWA en komt met een scala aan nieuwe producten voor de watersport. De Stereo Active van Fusion is een waterdicht draagbaar stereosysteem met AM/FM-tuner, USB, Bluetooth en doet tevens dienst als laadstation voor je smartphone. Prijs € 349. Van hetzelfde merk is de Sound Panel bestaande uit twee 2-weg speakers en een passieve radiator voor bas. Doordat de speakers en de passieve radiator in één behuizing zijn ondergebracht, wordt ruimte en installatietijd bespaard. Prijs € 99. De Kannad Marine EPIRB SafePro AIS Manual is een combinatie van een 406/121.5MHz EPIRB met een 72-kanaals gps-ontvanger en een AIS-transponder. De EPIRB die Meosar is voorbereid, heeft de voordelen van Leosar en Geosar inéén waardoor de nauwkeurigheid en snelheid verbetert. Prijs € 735. Geen plek op je dashboard, maar toch je accu’s kunnen monitoren? Dat kan met de BM Bluetooth accumonitor. Met de gratis Android-app (Android V4.3 of hoger) zie je het voltage, stroom in of uit, status van laden, tijd om te laden of te ontladen. Prijs € 133,60 De Auto Trim Pro ten slotte is een alles-in-één bediening voor de trimvlakken. Zowel automatisch als handmatig in te stellen. Prijs € 690,75. Standnummer: 07.226
D
e GX-6000E-marifoon is het eenvoudiger zusje van de GX-6500E van Standard Horizon. Het is een volledige DSC-marifoon met intercom, een gpsnavigatiescherm en een klasse B AIS-ontvanger. Maar hij biedt alleen AIS-ontvangst, terwijl GX-6500E ook informatie over de identiteit, koers en snelheid van het eigen vaartuig naar vergelijkbaar uitgeruste ‘doelen’ stuurt. Dit apparaat heeft een waterdicht voorpaneel, een programmeerbare ‘dichtstbijzijnde punt van benadering’- (CPA) alarm, een dual zone 25W PA/loud hailer en programmeerbare mistsignalen en gps-kompas, waypoints en gpsstatusschermen. Prijs € 700. Standnummer 07.103E
Fusion Stereo Active
3 • 2017
anwb.nl/water
41
HISWA Amsterdam Boat Show 2017
WELKOM OP HET WATER ANWB WATER EN HISWA BUNDELEN DE KRACHTEN TIJDENS DE NATIONALE CAMPAGNE ‘WELKOM OP HET WATER’. HET DOEL VAN DEZE CAMPAGNE: ZOVEEL MOGELIJK MENSEN ENTHOUSIAST MAKEN VOOR DE WATERSPORT.
Ervaar wat water en waterrecreatie met je doen. Watersport is er voor jong en oud en het maakt niet uit of je een beginnende watersporter bent of ervaren. In stand 02.324/ 02.322 bruist het van de leuke activiteiten en krijg je de laatste informatie over watersporten. Ervaar bijvoorbeeld in een surfsimulator hoe leuk golfsurfen is, kom erachter welke watersport bij jou hoort en maak kennis met de HISWA zeil- en vaarscholen.
Heeft u een watersportevenement in uw omgeving of organiseert u zelf een evenement? Is dit evenement een aanrader voor de beginnende en/of huidige watersporter. Meld het dan aan voor de online Welkom op het Watersportagenda. Meer informatie op de stand.
Tot ziens op onze stand, u bent Welkom op het water
De Hiswa Amsterdam Boat Show is van 8 t/m 12 maart in de RAI Amsterdam
VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!
Bij de ANWB koop je HISWA-tickets met € 5 korting! (€ 10 i.p.v. € 15 p.p.) Ga naar anwb.nl/ landvananwb/ hiswa-amsterdam-boat-show of scan de QR-code
interview
dekleinekapitein Kinderen over hun leven aan boord
“Het leukste is, als we er zijn” Tiede de Haan Met wie vaar je meestal? “Met papa, mama en mijn broers Sybe (10) en Hylke (12). Poes Porre mag niet mee. Die blijft thuis. Dat vind ik wel jammer”
Waar gaan jullie heen en wat doen jullie? “We varen naar andere havens of naar
eilandjes. Daar gaan we dan spelen. We eten ook aan boord en ’s avonds doen we spelletjes en soms win ik. We gaan ook wel boodschappen halen met Kanarie, onze dinghy. Dat vind ik ook heel leuk om te doen.”
Waarom heet die Kanarie? “Omdat hij geel is natuurlijk. We hebben hem van Justus gekre-
gen, onze buurman in de haven. Hij had hem niet meer nodig. We hoefden alleen maar zijn boot schoon te maken en toen was Kanarie van ons. Met buitenboordmotor!”
Slapen jullie ook aan boord? “Ja, heel vaak. Sybe en Hylke slapen dan samen in de punt, papa en mama in de kajuit en ik slaap hier achter, in het poezenhok.”
Poezenhok? “Dat heet eigenlijk hondenhok, maar dat vind ik zo’n gekke naam. Dus ik noem het poezenhok.”
Wat vind je het fijnst om te doen? “Met Sybe en Hylke varen met Liefie, onze kleine tiede in het kort: Leeftijd: 8 jaar Type boot: Friendship 28 Leafde en een Middellandse Zeejol Liefie Tiede vaart vanuit Gaastmeer vooral in Friesland. Hij zit in groep 6 van Basisschool de Tarissing in het Friese Spannum.
44
anwb.nl/water
3 • 2017
zeilboot, en met Kanarie. We hebben een keer een grote wigwam gemaakt toen er allemaal takken lagen. Mijn kinderfeestje was ook op de boot. We gingen met z’n allen een speurtocht houden op een eiland en toen moesten we een schat zoeken. Iedereen vond mijn kinderfeestje op de boot het mooist.”
Help je mee als jullie varen? “Hylke en Sybe kunnen al goed helpen. Ik doe nog niet zo veel, maar soms stuur ik. Als het heel scheef gaat, wil ik het liefst binnen zitten. Het leukste is als we er zijn en we gaan eilanden ontdekken.”
Wat is niet zo leuk? “Als ik niet mee mag doen met mijn broers. Of als je je voet stoot aan iets op het dek net als je van boord wil springen om te gaan zwemmen.”
Wat doe je nog meer? “Kaatsen! Dat is mijn lievelingssport. Ik ben al best wel goed. Ik heb extra training. Ik zit ook op korfbal en in de winter ga ik schaatsen.”
Wie is je grote voorbeeld? “Gert-Anne van der Bos.“ Wie is dat? “Weet je dat niet? Hij is al een paar jaar de koning van de PC dat is de belangrijkste kaatswedstrijd van Friesland. Later wil ik ook meedoen aan de PC. En dan natuurlijk ook koning worden.”
TeksT: erik van den Berg, foTo: dirk Jansen
“Iedereen vond mijn kinderfeestje op de boot het mooist!” 3 • 2017
anwb.nl/water
45
Epifanes maakt ’t af blik op n e e p r We bsite: e w e w de nieu es.nl n a f i p e . www
Bezoek de website – epifanes.nl voor informatie of bel naar de Epifanes helpdesk 0297-360 366 voor gericht advies van onze verfdeskundigen.
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
Ook een vraag? Stuur hem naar waterkampioen@anwb.nl o.v.v. Q&A
Q&A Lastige watersportvragen beantwoord
“IS
GETINT DUBBELGLAS
EEN GOEDE KEUZE OP EEN
SCHIP?”
M
arianne van Laar: “Onze Valkkruiser 1400 is na ruim dertig jaar toe aan nieuwe ramen. Er zitten krassen op en het frame is op diverse plaatsen niet meer waterdicht. Nu wil ik meteen maar overgaan op getint dubbelglas. Mijn man vindt deze extra’s overbodig en zegt dat je deze investering nooit terugverdient. We staan hier dus lijnrecht tegenover elkaar. Ik wil voor kwaliteit gaan, hij niet. Waar vind ik harde feiten die mijn wensen kunnen onderbouwen?” Alan Bekendam van GEBO-scheepsramen: “Ramen, patrijspoorten en luiken in een schip dienen er niet alleen voor te zorgen dat schipper en bemanning goed zicht hebben op het vaarwater. Ze zijn ook van belang voor de constructie, isolatie en, last but not least, de waterdichtheid. Een verkeerde keuze op het gebied van beglazing en montage is niet alleen slecht voor de veiligheid, maar ook voor het comfort aan boord en het uiterlijk van het scheepsinterieur. Denk aan natte slaapplaatsen, schimmelende bekleding en zwarte plekken in de betimmering. Toch wordt er vaak bezuinigd op de ramen. Op zich niet zo vreemd, want nieuw zien alle materialen er tenslotte allemaal even mooi uit. De ellende begint meestal pas als de garantietermijn verstreken is. Glas is verreweg te prefereren boven acrylaat. Acrylaat is namelijk poreus en beschadigt makkelijk door zand en vuil en de inwerking van zonlicht. Pas acrylaat alleen toe als glas absoluut niet tot
de mogelijkheden hoort. Dubbele beglazing isoleert aanmerkelijk beter dan enkel glas en zorgt ervoor dat het eenvoudiger en voordeliger binnen warm te stoken is. Condensvorming ontstaat als het glas (veel) kouder is dan de binnentemperatuur. Door de isolerende laag van dubbel glas heb je dat probleem niet of nauwelijks. Ook voor scheepsramen zijn er normen. De CE-normering en de normen van diverse keuringsinstanties geven aan voor welk vaargebied een schip geschikt is. Goede scheepsbeglazing sluit aan bij die normering. Als het goed is, is deze niet afhankelijk van de constructie van een schip, maar draagt deze juist bij aan de constructie. Scheepramen worden doorgaans gemaakt van glas, gevat in aluminium frames. In de hoeken en bij verbindingen is het belangrijk dat alles waterdicht is en dat het geheel een zodanige constructie vormt, dat die bijdraagt aan de stijfheid van de scheepsconstructie. Omwille van de prijs worden dikwijls ramen aangeboden met een zogenaamde ‘koude verbinding’. Er wordt dan een strip geschroefd in of achter de verbinding van het frame. Dit is echter niet aan te bevelen, want dit soort verbindingen dienen praktisch elk jaar gekit te worden om lekkages te voorkomen. De laatste tijd zien we ook ramen verschijnen met plastic profielen. Het idee erachter is dat men verlost zou zijn van het condensatieprobleem. Maar condensatie op een koud profiel kan beter tegengegaan worden door het profiel aan de binnen- en buitenzijde thermisch van elkaar te schei-
den. Bovendien bestaan plastic profielen uit een soort klemconstructie, met naden en openstaande verbindingen als gevolg. Het resultaat laat zich raden; de constructie draagt niet bij aan de stevigheid van het schip en mos en vuiligheid vieren feest in de vele openstaande naden. Als een schip daarmee in de winter buiten wordt gestald, is de inwerking van water en vorst helemaal desastreus. De enige juiste methode is om gebruik te maken van aluminium. Je kunt dan de verbindingen naadloos ‘hardsolderen’. Hierdoor ontstaat een sterke en waterdichte verbinding die je bovendien mooi kunt polijsten en afwerken. Het profiel van een raam moet ‘meegaan’ met de ronding van het schip. Wat bijvoorbeeld te denken van schepen waar de ramen vlak gemonteerd zijn op de plaats waar de romp een kromming maakt. Hierdoor vervormt de romp op de montagevlakken en komt een deel van het frame van het raam buiten de romp te zitten. Bij een ‘kennismaking’ met een sluiswand of kade beschadigen de ramen, of erger, breken ze eruit. Getint glas heeft een isolerende werking. Het houdt ’s zomers de hitte buiten en ’s winters de warmte binnen. Bovendien houdt het de schadelijke UV-straling buiten en verkleuren stoffering en betimmering in het scheepsinterieur veel minder snel. De kleur van het glas en de intensiteit daarvan - lichter of donkerder - is een persoonlijke voorkeur. Een optimale raamkeuze zorgt voor veel comfort en lagere stook- en/of airconditioningkosten.
3 • 2017
anwb.nl/water
47
48
anwb.nl/water
3 • 2017
tekst: jeff hollestelle, foto’s: bertel kolthof
test Verrekijkers
Onder de lOep Voor Vijf tientjes koop je al een Verrekijker. Maar net zo Makkelijk betaal je tien of twintig keer zoVeel! wat Maakt het Verschil en wat krijg je Voor je geld? we gaan op onderzoek en testen zestien Verrekijkers.
3 • 2017
anwb.nl/water
49
Autofocus?
A
an boord hoort een verrekijker, daarover bestaat geen twijfel. Er zijn zoveel momenten waarop je er een nodig hebt, dat je eigenlijk niet zonder kunt. Een ton vinden, de naam van een brug lezen, of zelfs een peiling maken - de verrekijker is een onmisbaar stukje gereedschap. Nu zijn verrekijkers zo’n beetje overal te koop, van de (Duitse) supermarkten tot echte speciaalzaken. Voor dertig euro, maar net zo makkelijk voor dertienhonderd euro. Is het wijsheid om wat meer geld uit geven of heb je aan een goedkope genoeg? Het zijn tenslotte allemaal dezelfde verrekijkers die we gebruiken in de watersport, de bekende 7x50. Waarom eigenlijk?
Abusievelijk worden verrekijkers wel eens verkocht als ‘autofocus’ kijkers. Verrekijkers die zichzelf dus scherpstellen. Die bestaan niet. Wat hier eigenlijk bedoeld wordt is dat de kijker een vaste focus heeft, ‘fixed focus’. Dat wil zeggen dat ze een scherp beeld leveren over een groot bereik. Meestal vanaf zo’n twintig meter tot oneindig. Prima voor aan boord dus. Er zijn ook kijkers - we hebben er een aantal in de test die je zelf moet scherpstellen. Sommige gebruikers zweren erbij. In de praktijk is een fixed focus-verrekijker meestal fijner.
wikkeld te willen maken: de verhouding tussen de vergroting en de lensgrootte levert een getal op dat de ‘uittredepupil’ wordt genoemd. Die zou idealiter zo groot mogelijk moeten zijn om zoveel mogelijk licht op je pupil te kunnen weergeven. Maar aangezien je eigen pupil maximaal zo’n 7 millimeter groot is, is het niet nodig om een kijker te hebben met een uittredepupil groter dan die 7. Bij een 7x50-kijker is het 50 gedeeld door 7, oftewel 7.1. Kortom:
7x50 Als je het over een geschikte verrekijker hebt voor de watersport, dan zal iedereen je een 7x50-kijker adviseren. En dat heeft een reden. Met 7x50 heb je een verrekijker die je onder de omstandigheden aan boord maximaal helpt. De twee cijfers vertellen je iets over de vergroting van de kijker en de grootte van de lens. Als eerste de vergroting: bij een 7x50kijker vergroot de verrekijker het beeld zeven keer. Je zou dus kunnen kiezen voor een verrekijker die nog meer vergroot, acht of zelfs tien keer, maar daar heb je in de praktijk weinig aan. Met een dergelijke vergroting is het lastig om de verrekijker stil genoeg te houden om een scherp beeld te krijgen. Zeker op een bewegende boot is dat onmogelijk. Met een zevenmaal vergrotende kijker lukt dat nog net. Ook wordt het zichtveld bij een hogere vergroting steeds kleiner, waardoor het lastig wordt om objecten te vinden. Een kleinere vergroting zou wel kunnen, maar daar heb je uiteraard minder aan. Het getal 50 zegt iets over de lensgrootte. Simpel gezegd laat een grotere lens meer licht binnen en geeft die hierdoor een helderder beeld. En zonder het hier al te inge-
glazen, Bak4, Porroprisma; het is allemaal interessante informatie, maar je kunt er weinig mee. Een goedgemaakte kijker die is opgebouwd uit eenvoudige onderdelen is beter dan een slechtgemaakte waarvoor goede materialen zijn gebruikt. En we gaan nog een stapje verder: echt slechte kijkers hebben wij eigenlijk niet ontdekt in onze groep. Ze vergroten allemaal 7x en leveren dus allemaal hetzelfde beeld. Met nuanceverschillen uiteraard, maar die zijn veel kleiner dan je zou verwachten. Met name overdag waarbij er veel licht is, zijn de verschillen klein. In het donker of zelfs al als het gaat schemeren, worden de verschillen groter. Dan is de best gemaakte kijker met heel zuivere lenzen echt een stapje beter dan een goedkope. De verschillen worden veel meer gemaakt in de praktijk, bij de bediening en de basisconstructie van de kijker. Werkt hij makkelijk, ligt hij goed in de hand, is hij voorzien van een kompas? Dat soort zaken maken het eerste verschil. En onderschat het instellen van de verrekijker echt niet. Ieder oog is anders, uiteraard bij verschillende gebruikers, maar ook je eigen linkeren rechteroog. Neem dus de tijd om het oculair hierop in te stellen. Anders levert zelfs de duurste kijker zomaar een veel slechter beeld dan de goedkoopste. Liever een goed ingestelde kijker van honderd euro dan eentje van duizend die je zo uit de tas pakt en gebruikt.
autofocus verrekijkers? Die bestaan niet de beste verhouding tussen vergroting en helder beeld voor aan boord. Maar dan? Waarin onderscheidt een kijker zich?
De praktijk bepaalt Het is erg lastig om aan de hand van de productspecificaties te bepalen of een verrekijker een beetje goed is. Allerlei kreten en termen worden gebruikt om aan te geven dat een kijker bijzonder is. Multi-gecoate
technische gegevens Merk
Bresser
Type
Binocom Topas
Bresser
Bynolyt
Bynolyt
Konus
Seabird
Sea
Navyman Konusvue 7x50 C
7x50
Konus
Minox
Minox
Optisan
7x50 DCM Litec
ranger 3
Optisan
Plastimo Steiner
Steiner
Water
7x50
Com
Navigator 7x50
Talamex
sport
Marine
mander
Kompas
Digital
50
Talamex
Vortex
7x50
Hurricane
Kompas DL
Prijs in €*
395
119
209
329
69,50
48,95
289
599
89
129
46,75
1.349
529
129,90
169,90
379
Score 1 t/m 5
4
3
4
4
1
3
4
5
1
3
2
5
5
4
4
4
Kompas
ja
ja
ja
ja
nee
nee
ja
ja
nee
nee
nee
ja
ja
ja
ja
nee
Fixed Focus
ja
ja
nee
ja
nee
nee
ja
ja
nee
nee
ja
ja
ja
ja
ja
ja
Gasgevuld**
ja
ja
ja
ja
ja
nee
ja
ja
nee
ja
nee
ja
ja
ja
ja
ja
Donker 1 t/m 5
4
3
4
5
2
2
5
5
2
2
1
5
5
4
4
5
*
De genoemde prijzen zijn adviesprijzen. Lagere prijzen zijn te vinden op internet.
**
De gasgevulde kijkers zijn ook waterdicht
anwb.nl/water
3 • 2017
Liever een goed ingestelde goedkope kijker dan een dure zo uit de tas 3 • 2017
anwb.nl/water
51
2 1 3 1. Een fijn digitaal kompas,
1 Bresser Binocom 7x50 Digital
keurig gemaakt, maar met
Prijs: € 395
harde oogschelpen.
plus&min + Digitaal kompas + Stikstof-gevuld - Harde oogschelpen
2. Betaalbare kijker met een analoog kompas. Stikstof gevuld en een keurig beeld.
3. Prettig compacte verrekijker met analoog kompas. Nette en goede constructie.
52
anwb.nl/water
3 • 2017
De Binocom van het Duitse Bresser is een prettige kijker met goede specificaties. Hij is wat duurder dan gemiddeld, maar is wel voorzien van een goed functionerend digitaal kompas. Ook de constructie is goed. De kijker is gevuld met stikstof, wat zorgt voor een langdurig scherp beeld zonder vuil en stof. Dit is een fixed focus-kijker, waardoor hij een scherp beeld levert vanaf zo’n 20 meter tot oneindig. De oogschelpen zijn hard, waardoor ze niet fijn aansluiten. De oculairinstelling is niet voorzien van een schaal en daardoor lastig herhaaldelijk in te stellen. folux.nl
2 Bresser topas Prijs: € 119
plus&min
3 Bynolyt seaBirD Prijs: € 209
+ Kompas + Stikstof-gevuld - Minder netjes afgewerkt
plus&min
Net als zijn duurdere broer is deze Bresser Topas voorzien van een kompas, maar dan in een analoge uitvoering. Dat maakt aflezen iets lastiger, omdat je een beetje moet zoeken voordat je zowel het beeld als het kompas helder hebt. De kijker is gevuld met stikstof wat een pluspunt is. Het kompas is verlicht en je kunt de kijker met een adapter op een statief bevestigen. De kijker is van het fixed focus-type en levert een scherp beeld van 20 meter tot oneindig. Ten opzichte van zijn duurdere broer is hij iets minder netjes afgewerkt. Het beeld is even goed. folux.nl
De Seabird van Bynolyt is voor een 7x50-kijker zeer compact. Zeker als je bedenkt dat hij ook nog eens is voorzien van een analoog kompas. De kijker ligt fijn in de hand en het beeld is zeer goed. Je moet wel zelf scherpstellen, maar er zijn veel mensen die dat prettig vinden. Onze voorkeur heeft het niet, maar de Seabird overtuigt wel. De constructie is netjes en ook deze kijker is gevuld met stikstof. Voor brildragers zijn de makkelijk indraaibare oogschelpen handig om de juiste pupilafstand te krijgen. technautic.nl
+ Compact + Goed beeld - Handmatige focus
4
6 5
4 Bynolyt Searanger 3 Prijs: € 329
pluS&min + Goed Suunto-kompas + Robuust - Geen schaalverdeling instelringen De derde versie van de bekende Searanger van Bynolyt is een robuuste kijker. Met een standaard formaat en grote instelringen voor de focus is het een kijker die ook met handschoenen aan nog goed voelt. Hij heeft een analoog kompas dat is gemaakt door de bekende fabrikant Suunto. Het kompas is stabiel, verlicht en goed afleesbaar. De constructie is degelijk en doordat de kijker gevuld is met stikstof blijft het beeld lang helder en scherp. Hoewel het geen opvallende kijker is, is het wat ons betreft wel een uitstekende keuze voor aan boord. technautic.nl
5 KonuS navyman
6 KonuS KonuSvue
Prijs € 69,50
Prijs: € 48,95
pluS&min
pluS&min
+ Voordelig - Beeld - Instellen
+ Goedkoop + Redelijk beeld - Instellen
Deze eenvoudige en goedkope kijker van Konus valt op door een aantal zaken. Ten eerste is maar voor één oog een correctie instelbaar. Goed instellen van de kijker lukt wel, maar is wat lastiger en wordt niet perfect. Daarbij zijn de lenzen zeer nadrukkelijk gecoat. De fabrikant heeft dit gedaan om een beter, scherper en helderder beeld te creëren. Maar onze testers waren unaniem: het beeld blijft achter bij de andere kijkers. De Navyman heeft inmiddels een opvolger, de Navyman 2 waarbij iets betere lenzen zijn gebruikt. Deze hebben wij echter niet kunnen bekijken. benel.nl
De KonusVue is een zeer laaggeprijsde kijker. Verwacht dus geen toeters en bellen en spetterende prestaties. Toch werd de kijker positief beoordeeld. Het instellen lukte niet naar ieders tevredenheid, omdat alleen voor het rechteroog een correctie mogelijk is. Maar als je weet hoe je hier mee omgaat, lukt het redelijk. De kijker is niet waterdicht, dus aan boord is hij niet altijd geschikt. De scherpte moet je handmatig instellen met een centrale draaiknop en dat werkt goed. De kijker is licht en compact. benel.nl
4. Een no-nonsense kijker met Suunto-kompas. Gemaakt voor aan boord.
5. Eenvoudige kijker met weinig fijne instelmogelijkheden. De coating levert een ‘gekleurd’ beeld.
6. Een goedkoop kijkertje van Konus. Het beeld stelt bij daglicht niet teleur.
3 • 2017
anwb.nl/water
53
test winnaar
8 9
7 7. Zeer mooi gemaakte kijker van Minox. Absolute topklasse.
8. Indrukwekkend beeld en dito mogelijkheden. Een topper van Minox.
9. Eenvoudige kijker die niet echt overtuigt. Bij daglicht is het beeld goed.
54
anwb.nl/water
3 • 2017
7 Minox 7x50 C
8 Minox 7x50 DCM
9 optisan liteC
Prijs: € 289
Prijs: € 599
Prijs: € 89
plus&Min
plus&Min
plus&Min
+ Kwaliteit + Beeld + Compact
+ Kwaliteit + Beeld + Digitale mogelijkheden
+ Beeld overdag - Constructie - Minder voor brildragers
Minox is natuurlijk niet zomaar een naam. Het Duitse bedrijf heeft een rijke historie en weet hoe een verrekijker gemaakt moet worden. Het eenvoudigere ‘C’-model stelt dan ook niet teleur. Het is een compacte, vooral korte kijker die prettig in de hand ligt. Het beeld dat de kijker levert, is zeer goed. Vooral in de schemer maakt hij het verschil met de goedkopere kijkers. Het kompas is analoog en voldoende gedempt voor een stabiel beeld. Het is wel even zoeken om het kompas lekker in beeld te krijgen. Uiteraard is dit een fixed focus-kijker. talamex.nl
Indrukwekkend, anders kunnen we deze DCM van Minox niet omschrijven. Om te beginnen is het een zeer goede verrekijker die een scherp en helder beeld geeft. Bij daglicht is hij zeer goed, bij schemer en donkere omstandigheden laat hij echt zien wat hij kan. Instellen gaat uitstekend, iedereen kan uit de voeten met deze kijker. En dan de kers op de taart: het digitale kompas. Dit projecteert de gegevens midden in beeld en dat is ronduit geweldig. De mogelijkheden zijn ook legio, van timer tot temperatuur en luchtdruk. Maar dat is bijzaak, het is vooral een zeer goede kijker. talamex.nl
De Litec van Optisan is een eenvoudige kijker met een handmatige scherpstelling. De kijker is alleen aan het rechteroog instelbaar voor correctie. Je moet dus eerst de verrekijker scherpstellen met de centrale instelling tot het linkeroog scherp ziet. Dan pas je de instelling van het rechteroog hierop aan. En dat werkt. De constructie van het huis lijkt robuust, maar met name in de scherpstelling zit nogal wat beweging. Het beeld bij daglicht is goed genoeg, verder overtuigt de kijker niet echt. benel.nl
10 12 11 10 Optisan WaterspOrt
11 plastimO 7x50 marine
12 steiner COmmander
10. Handmatig scherpstellen
Prijs: € 129
Prijs: € 46,75
Prijs: € 1.349
maar nauwkeurig. En dat al
plus&min
plus&min
plus&min
+ Beeld + Centrale focus instelling + Scherp dichtbij
+ Eenvoudig - Beeld - Instellingen
+ Kwaliteit + Beeld - Prijs
De Watersport van het Amerikaans Optisan is net even verfijnder dan de Litec. Ook dit is een eenvoudige kijker met handmatige scherpstelling. Maar dat werkt bij de Watersport nauwkeurig en als je voorstander bent van zelf scherpstellen is dat fijn. Zoals meestal bij dit soort kijkers is alleen het rechteroog te corrigeren. Geen probleem als je eraan gewend bent. De grip van de kijker is goed en, niet onbelangrijk, het beeld ook. Vooral bij daglicht is het een prima kijker. Hij is gevuld met stikstof dus waterdicht en stofvrij. benel.nl
Plastimo heeft een aantal verrekijkers in zijn assortiment. Er komt een nieuwe aan, maar helaas konden we daar nog niet over beschikken. De 7x50 Marine is de eenvoudigste kijker in de range en in dit vergelijk. Het is echt een verrekijker ontdaan van alle toeters en bellen. Je kunt niets instellen, dus simpelweg pakken en kijken. Dat is ook wel overzichtelijk. Maar het betekent ook dat het beeld veelal niet meer dan voldoende is. Uitblinken doet hij nergens, maar daar is de prijs dan ook naar. Het is wel een stevig kijkertje, maar niet waterdicht. on-deck.nl
Tja, hij kost een beetje, maar dan krijg je ook wel wat. De Steiner Commander is al bijna veertig jaar op de markt en inmiddels doorontwikkeld tot de kijker die het nu is. En dat is simpelweg de beste kijker die er te koop is. Het beeld dat deze kijker levert, is overdag zeer goed, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat hij hier niet het verschil maakt. Als het wat donkerder wordt, laat deze kijker alle andere kijkers achter zich. Sommige nipt, anderen mijlenver. De bouwkwaliteit is top, evenals de instelmogelijkheden. Deze verrekijkerstaat hoog op de verlanglijst. degreef-partner.nl
vanaf negen meter.
11. Supersimpel no-nonsense verrekijker voor incidenteel gebruik.
12. De ‘standaard’, dat mag toch wel gezegd worden. Een superkijker met een stevige prijs.
3 • 2017
anwb.nl/water
55
Voordelige keus
13
14 15
13. Veel goedkoper, maar
13 Steiner navigator
14 talamex 7x50 KompaS
15 talamex 7x50 KompaS Dl
qua prestaties niet heel veel
Prijs: € 529
Prijs: € 129,90
Prijs: € 169,90
pluS&min
pluS&min
pluS&min
+ Kwaliteit + Beeld + Compact
+ Prijs + Kompas + Robuust
+ Compact + Licht + Prijs
De Navigator van Steiner is net als de Commander leverbaar met en zonder kompas. Dit is de versie zonder. Mét is hij honderd euro duurder. Dat de Navigator de helft kost van de Commander is uiteraard terug te zien. Hij is net even eenvoudiger en minder luxe. Vooral op het gebied van de instellingen zie je de kostenbesparing terug. Maar dit is nog steeds een van de beste kijkers op de markt. Het beeld is nauwelijks minder. Overdag is het echt niet te zien, in het donker is het verschil marginaal. Kortom, een echte Steiner, maar iets betaalbaarder. degreef-partner.nl
Talamex brengt twee kijkers op de markt, gemaakt door Bresser. Deze 7x50 Kompas is het eenvoudigere model. Hoewel, eenvoudig, hij is voorzien van een kompas en verlichting. Hij is fixed focus waardoor hij altijd scherp is vanaf twintig meter. En uiteraard is de kijker voor beide ogen instelbaar. De verrekijker voelt zeer solide en je zou hem eigenlijk in een hoger prijssegment inschatten. Het beeld is niet spectaculair, maar gezien de prijs gewoon goed. Het kompas is stabiel en goed afleesbaar. Deze verrekijker vind je online regelmatig onder de honderd euro. Daarom is het onze ‘Voordelige keus’. talamex.nl
De Talamex Kompas Deluxe is een compleet ander model dan de standaardversie. In principe heeft hij dezelfde mogelijkheden, maar in een net even geraffineerdere behuizing. Het is een fijne, compacte en vooral lichte verrekijker. Het beeld is goed en hij laat zich makkelijk en zuiver instellen. Het is een fixed focus-kijker, dus na het instellen van de oogcorrectie heb je scherp beeld vanaf zo’n twintig meter. Het analoge kompas is voldoende stabiel. Je moet even wennen om het kompas goed in beeld te krijgen. Alleen door je rechteroog kijken maakt dat makkelijker. Een prettige verrekijker. talamex.nl
minder dan de Commander.
14. Een scherp geprijsde verrekijker met een kompas. Robuust en netjes.
15. Een lichte en compacte kijker die fijn werkt. Het beeld is goed, de prijs scherp.
56
anwb.nl/water
3 • 2017
ConClusie
16 16 Vortex Hurricane Prijs: € 379
plus&min + Degelijk + Beeld - Prijs
Het Amerikaanse Vortex maakt een uitgebreide serie verrekijkers. Deze Hurricane 7x50 is een kijker zonder poespas. Het is een degelijke fixed focus-kijker zonder kompas. De prijs lijkt hierdoor stevig, maar het beeld dat de kijker levert is erg goed. Zeker onder omstandigheden met minder licht is hij bovengemiddeld goed. De lenzen en de coating hiervan zorgen ervoor dat de kijker erg lichtsterk is. Beide oculairen kun je instellen zodat je met beide ogen scherp ziet. Nadeel is wel dat deze makkelijk verdraaien en dus ongemerkt verlopen. Als het simpel mag maar wel goed moet zijn, is dit een fijne kijker. benel.nl
Alle kijkers in de test leveren bij daglicht een bruikbaar beeld op. De een wat beter dan de ander, maar heel groot zijn die verschillen niet. Als de zon schijnt, kun je met alle kijkers ongeveer hetzelfde resultaat halen. De verschillen ontstaan als het licht minder wordt en als je kijkt naar het gebruik. Dan is een duurdere toch echt beter en fijner. Het is dus aan je zelf om te kijken waarvoor je hem gaat gebruiken. En bedenk hierbij wel dat je een verrekijker meestal voor langere tijd koopt. Als geld geen rol speelt, dan is er één kijker die je echt eens zou moeten proberen. Dat is de Steiner Commander. Een dure maar o zo fijne verrekijker. Met recht de benchmark. Als je zoveel mogelijk kijker wilt voor een aantrekkelijk bedrag, dan zijn er een heel aantal die daarvoor in aanmerking komen. De Bynolyt Seabird bijvoorbeeld of de kijkers van Bresser. Het meeste waar voor je geld krijg je wat ons betreft bij de Talamex 7x50 Kompas. Een prima kijker die je al voor 130 euro op internet vindt. De echte uitblinker en dus testwinnaar is de Minox 7x50 DCM. Een zeer goede verrekijker die naast een perfect beeld een ingenieus digitaal kompas heeft. Niet goedkoop, maar erg fijn.
16. Simpel maar goed. Deze kijker levert zeer goed beeld, ook met minder licht.
3 • 2017
anwb.nl/water
57
Bezoekadres Postadres Telefoon Bezoekadres Telefax Postadres E-mail Telefoon Internet Telefax E-mail Internet
Breedpad 21, Heerenveen Postbus 116, 8440 AC Heerenveen (0513) 61 21, 44 44 Breedpad Heerenveen (0513 ) 62116, 37 42 Postbus 8440 AC Heerenveen info@kuiperverzekeringen.nl (0513) 61 44 44 www.kuiperverzekeringen.nl (0513 ) 62 37 42 info@kuiperverzekeringen.nl www.kuiperverzekeringen.nl
Vaar op zeker Vaar op op zeker zeker Vaar
U kunt pas écht zorgeloos van uw schip genieten als u daarvoor een goede VERZEKERING heeft. Door onze ruim 65 jaar ervaring in een het UUkunt kuntpas pasécht échtzorgeloos zorgeloosvan vanuw uwschip schipgenieten genietenalsalsu udaarvoor daarvoor verzekeren van pleziervaartuigen zijn wij specialisten op vakgebied. Als goede VERZEKERING onze ruim 70 65jaar jaardit ervaring een goede verzekering heeft. heeft. Door Door onze ruim ervaring in in hethet geen ander kennen wij de risico’szijn diewij aan uw hobby op zijn verbonden - ook verzekeren verzekerenvan vanpleziervaartuigen pleziervaartuigen zijn wijspecialisten specialisten opdit ditvakgebied. vakgebied.Als ónze geen hobby ander trouwens. kennen wij de risico’s die aan uw hobby zijn verbonden - ook ónze hobby trouwens. Vraag naar onze speciale verzekeringen voor sloepen en tenders! Vraag naar onze speciale verzekeringen voor sloepen en tenders!
www.interboat.com
www.boarnstream.com
www.nova-yachting.nl
www.maril.nl
Wilt u een passende offerte? Bel ons, of bezoek onze website www.kuiperverzekeringen.nl. Ook uw JACHTHYPOTHEEK is bij ons in vertrouwde handen. Onze Ook uw JACHTHYPOTHEEK is bij stellen ons in ons vertrouwde handen. Onze goede contacten met diverse banken in staat snel en flexibel goede contacten met diverse banken ons in staat snel en flexibel te handelen. Bovendien maken wij hetstellen u gemakkelijk. Het gehele traject te handelen. maken wij het gemakkelijk. Het gehele traject loopt via één Bovendien adres: de hypotheek, de ukadastrale registratie, de taxatie,
www.enkhuizensloep.nl
www.smallandmaritiem.com
www.seafury.nl
www.smelne.nl
loopt via éénafhandeling adres: de hypotheek, de de kadastrale registratie,Wilt de taxatie, de notariële én natuurlijk bootverzekering. u meer Maar we doen méér. Veel meer! Ook voor uw ‘klassieke de notariële afhandeling én natuurlijk de bootverzekering. Wilt auto’, u meer informatie? Bel ons, of bezoek onze website www.kuiperverzekeringen.nl eveneens Bel een specialisme vanwebsite ons, www.kuiperverzekeringen.nl en voor al uw overige informatie? ons, of bezoek onze
schade- en levensverzekeringen, pensioenen, financiële planning en
(jacht)financieringen
bent
u
bij
ons
aan
het
juiste
adres.
Kuiper Verzekeringen: van alle markten thuis.
www.kuiperverzekeringen.nl www.kuiperverzekeringen.nl
deelnemer HISWA, RAI Amsterdam 548865 KVR Waterkampioen_03-2017.indd 1
14-02-17 11:14
Waterkampioen-cursussen
KOM NAAR HET HISWA DEMO-PLEIN
ZELF EEN POLYESTERREPARATIE UITVOEREN? JE KÁN HET!
CURSUS
WERKEN MET POLYESTER AL HONDERDEN CURSISTEN GINGEN JE VOOR 1. LEER ZELF AANVARINGSCHADE REPAREREN 2. LAAT DE ROMP WEER GLIMMEN ALS NIEUW MET GELCOAT EN POLIJSTEN
Schrijf je in op: polyestercursus.robontwerp.nl/cursus/puur-polyester
VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!
onder de loep
Dutchcattwelve
Als een huis op het wAter
Geen schip, maar een concept, dat is de dutchcattwelve. de man hierachter, Jan van eck, is er duideliJk over: “een woord als scheeps is niet meer van deze tiJd. schud oude veren definitief af, stap op iets nieuws.”
60
anwb.nl/water
3 • 2017
TeksT: Jim PosT, foTo’s: Désiré WesTsTraTe
3 • 2017
anwb.nl/water
61
Van Eck En ontwErpburEau Vripack schuwden complexe vormen niet. Het schip is opgebouwd uit minstens vijfentwintig mallen en vormstukken.
varen Noem het schip of noem het anders, eigenlijk doet het er niet toe. De DutchCatTwelve, daarover is nagedacht, ideeën waarover we meer willen weten. En vooruit, gemakshalve noemen we het toch wel een schip. Een apart exemplaar, maar toch.
J
an van Eck is van huis uit geen jachtbouwer, Van Eck weet disciplines samen te brengen tot iets wat hij vooraf heeft bedacht. Ook in totaal andere takken van sport en werk opereert hij op die manier. Of dat nu gaat om het ontwerpen van een sportcomplex, het opzetten van beveiligingsprojecten of, zoals hier, het ontwikkelen van de DutchCatTwelve: bepaal vanuit een nul-situatie het doel en werk gestructureerd. ‘Blanco erin gaan’ is natuurlijk een beetje spannend. Want wat is het doel met dit schip? Niet alleen varen, dat zie je zo. Wonen, leven, dat hoort er zeker bij. Van Eck gunt zichzelf een carte blanche en stelt zichzelf dezelfde vragen. Bijvoorbeeld: “Waarom zou je woekeren met stahoogte?” Volgens hem moet je het gewoon durven, ruimte claimen. En zo werd de DutchCatTwelve 4,90 meter breed en 3,40 meter hoog boven het water, nog net passend op het Canal du Midi.
Multi Een andere vraag was de rompvorm. Heel bewust koos Van Eck voor twee rompen,
dat leverde een slankere rompvorm op dan wanneer je alle waterverplaatsing in een monohull zou moeten onderbrengen. Slankere rompen kunnen brandstofzuiniger varen en bij elektrisch varen houdt dat het accupakket een beetje binnen de perken. Rompvorm volgend uit voortstuwing.
Dieselhybride Het schip is leverbaar in verschillende voortstuwingsvarianten: aan boord twee dieselmotoren of twee elektromotoren. Diesel én elektrisch kan ook, de parallel-hybride variant. Deze dieselhybride is de variant waarmee we hier varen, met aan boord een stroomvoorraad van
“Waarom zou je woekeren met stahoogte?”
36 kWh, opgeslagen in gelaccu’s. Met de dieselmotoren kunnen de accu’s worden opgeladen. Bij volledig elektrisch varen is laden mogelijk met een genset, als ‘range extender’. DutchCat noemt deze variant ‘Elektrisch hybride’, waarbij ook gekozen kan worden voor een iets grotere accucapaciteit, 48 kWh.
Cadans Het schip waarmee we varen is voorzien van twee relatief lichte Yanmar dieselmotoren, type 3YM30. De twee Kräutler-elektromotoren hebben elk een vermogen van 10 kW. De rompen van het testschip zijn afgestemd op een vaarsnelheid tot twintig kilometer per uur. Bij vaak toch wat sneller varen worden iets slankere onderwaterschepen geadviseerd. Varen met de DutchCat biedt uiteraard niet de levendigheid van een snelvarend motorjacht. Het is
62
anwb.nl/water
3 • 2017
2x2
TWEE dieselmotoren en/of twee elektromotoren. Uiteraard kostbare extra’s, maar wel goed voor langere tijd vlot doorvaren waar het moet en rustig aan waar het kan.
Kijk voor alle nieuwe boten op anwb.nl/water/ nieuwe-boten
Strakke, moderne verschijning, standaard geleverd in
eerder een manier van voortbewegen die je in een rustige cadans brengt. Wil je sneller, dan biedt de werf de sportversie, goed voor maximaal veertig kilometer per uur. Sturen doe je binnen, middenin de (stuur) salon. Het uitzicht is goed en manoeuvreren gaat prima. Verwacht overigens geen spectaculair bochtenwerk en in havens is nog steeds de nodige bewegingsruimte vereist. Het schip is breed en hoog, dat vereist oefening. Het geluidsniveau is diesel-varend tot een motortoerental van 2500 heel acceptabel, minder dan 70 dBA. Daarboven wordt het lawaaiig. Elektrisch varend meten we het geluidsniveau tot tien kilometer per uur, met minder dan 70 dBA als resultaat. Dat de Yanmar-motoren bij die vaarsnelheid niet veel luider zijn dan de elektrische motoren, mag wel even gezegd worden. Van Eck geeft aan dat nog een Noisekiller wordt ingebouwd.
wit. Het oranje is een optie. Die kleur maakt het schip fris, voegt iets toe aan de uitstraling. Wat ons betreft aan te raden.
Rompen met een behoorlijk volume. De steile voor- en achtersteven maken de rompen gestrekt, voor een goede aansnijding van tegemoetkomend water.
3 • 2017
anwb.nl/water
63
Het achterdek is niet groot. Met veel glas en met de deuren achter open betrek je de salon bij het achterdek. Het bovenlicht wordt schuifraam.
ExtEriEur Tradities ontbreken op de DutchCatTwelve en een sierlijk schip is het niet. Toch kunnen de gekozen verhoudingen je aanstaan - dit is zeer persoonlijk.
D
e gekozen vormgeving nodigt uit tot waardering of afkeer, zo uitgesproken is de DutchCat. Voor de vormgeving tekenden Van Eck en Vripack en voor de uiteindelijke bouw tekende ook Zaadnoordijk in Heerenveen/Haskerdijken. De bouwer leverde een solide constructie met onder andere schuim-verstijfde sandwichconstructies, vinylesterharsen en vacuüminfusie. Modern dus ook in de uitvoering, en netjes bovendien.
Voorop Buiten is de salon de baas. Ten behoeve van de binnenruimte zijn de gangboorden niet echt breed, waarbij je jezelf overigens goed kunt vasthouden aan de handrelingen op de salon. Ook het achterdek is niet groot. Storend is dit niet, dankzij veel licht en lucht in de stuursalon zelf. Het bovenlicht in de salon (vast) wordt aangepast, vervangen door een transparant schuifluik. Ook de pui in de achterzijde van de salon moest op de testdag nog worden afgewerkt. Mooi detail in het voorschip is de bank helemaal voorop, verdekt opgesteld tussen de twee rompen en bij zijwind zelfs enigszins beschut. Uiteraard is dit bij tege-
Bij mooi weer een fijne bank voorop, tussen de rompen.
64
anwb.nl/water
3 • 2017
moetkomende zeetjes niet ‘the place to be’, maar laten zon en zeegang het toe, dan is dit een mooie plek om te zitten. Eventueel met de afstandsbediening van de autopilot in de hand. Het voordek is tevens bereikbaar via een deur in de voorzijde van de salon. Hierdoor kun je de looproute via de gangboorden ook laten voor wat die is.
Goot Dankzij de volledig te openen glazen pui achterin lopen buiten en binnen naadloos in elkaar over. Naadloos betekent voor
Van Eck ook echt naadloos. Een volgens CE-wetgeving vereiste drempel, dat was niet wat Van Eck wilde. Zijn alternatief: een brede goot die water aan dek afvoert. Zeer fraai vormgegeven met daaroverheen een mooi en prettig begaanbaar roestvast stalen rooster. Die goot is een treffend voorbeeld van de aanpak van Van Eck.
Binnen en buiten lopen naadloos in elkaar over
4&6
Sluipt het hybride teStSchip met acht kilometer per uur over het water, dan is z’n actieradius elektrisch varend een uur of vier, daarna moet je weer laden. De honderd procent elektrisch varende variant, met iets meer stroomvoorraad, doet hier nog twee uur bij.
InterIeur Binnen is groot, zo simpel is het. Veel glas maakt de DutchCatTwelve ook gevoelsmatig licht en ruim. Het schip is ruim genoeg voor een langdurig verblijf.
B
innen is het de bedoeling dat het boordleven even comfortabel is als thuis. En dat is goed gelukt. Ruimte is daarbij natuurlijk een belangrijke factor, maar ook de keuze voor de materialen en meubels. Meubels ja, ook op dit punt is het begrip ‘scheeps’ door de bouwer losgelaten. Van Eck: “Waarom aan boord een keuken die minder comfortabel is dan thuis?” En dus vinden we aan boord van de DutchCat een Bruynzeel kwaliteitskeuken, een soort van kookeiland met lekker lopende laden en bovenop een inductiekookplaat. De designstoelen zijn van Artifort, waarbij de fabrikant op verzoek tevens een stuurstoel ontwikkelde. De stuurconsole staat centraal opgesteld met voor een vrij
uitzicht veel glas rondom. Vóór de stuurstand alleen nog een vaste bank voor vier personen. Verder biedt de salon ook veel niet ingevulde ruimte ter eigen invulling - of geen invulling.
Oranje Via de schuifdeuren en een drempel nemen we de afstap richting slaapcompartimenten. De stahoogte is hier weliswaar niet zo groot als in de salon (2,11 tot 2,33 meter), maar nog altijd zijn de rompen goed voor 2,05 meter tussen vloer en plafond. Onder de douche is de stahoogte nog iets meer, 2,15 meter. In de slaapcompartimenten zijn boxsprings toegepast zoals je ze thuis ook wilt en hopelijk hebt. Het vraagt om een
klein klimmetje, waarna je wordt beloond met vorstelijk liggen. De toepassing van lichte kleuren, rompramen en transparante vluchtluiken geven ook het verblijf in de rompen veel licht en lucht. Details als een oranje douchekop en oranje lichtschakelaars maken het interieur af.
Testschip Op het testschip is de stuurboordromp uitgevoerd met een dubbel bed, de bakboordromp is voorzien van twee eenpersoonsbedden. Alle bedden zijn twee meter lang (op verzoek is 2,10 m mogelijk) en iedere hut heeft een royale toilet- dan wel doucheruimte. Eventueel kan die aan bakboord worden verruild voor een extra slaaphut met eenpersoonsbed. Een en ander is gesitueerd in de voorste helft van het schip, de achterste helft is gereserveerd voor de voortstuwing, inclusief tankinhouden en stroomvoorraden.
Nette betimmering en bedden zoals thuis, van dezelfde kwaliteit en met eenzelfde standaardmaat (80 x 200 centimeter).
Veel licht door tien millimeter gehard glas, Artifort designmeubels en een Bruynzeel keuken. De stuurstoel is speciaal voor de gelegenheid ontworpen door Artifort.
3 • 2017
anwb.nl/water
65
TECHNIEK DUTCHCATTWELVE SNELHEID Snelheid in km/h Geluidsniveau bij stuurstand in dBA 73
68 62 60
60
55
Lengte over alles 12,50 m, Lengte waterlijn 12,00 m
55
50
55
49
45
Elektrisch Diesel
43 40
5
35 2,5
4,90 m
0
Breedte
10
0,85 m
68
65
7,5
Diepgang
74
70
70
17,5
3,40 m
75
15
hoogte
12,5
Doorvaar-
PLUS&MIN + + + Waterverplaatsing Circa 11 à 12 ton, afhankelijk
PRIJS&ADRESSEN
van type voort-
Basisprijs vanaf € 565.715 Bouw en verkoop DutchCat Wiek 5, 2291 KE, Wateringen 0174 - 295149 dutchcat.nl
stuwing
CONCLUSIE Ruimte durven pakken, dat was de insteek. En dat is goed gelukt, DutchCatTwelve is groot, hoog en breed. Breedte en hoogte die je jezelf manoeuvrerend in de haven wel even eigen moet maken. Buiten de haven openen de diverse varianten in voortstuwing de mogelijkheid tot afstemming op jouw persoonlijke vaargedrag. Op het testschip is langzaam varen daarbij z’n sterkste kant. Goed voor een beheerst energieverbruik en geluidsniveau. Kort samengevat: DutchCatTwelve toont een frisse invalshoek, is doordacht en is samen met de keuze voor fraaie materialen bovendien netjes gebouwd.
66
anwb.nl/water
3 • 2017
Gedurfd ontwerp Uitvoering (materialen en netheid) Veel ruimte Geluidsniveau (boven motortoerental van 2500 omw/min)
• Royal-Class schepen • Jaarlijks nieuwe modellen • • Boodschappenservice • Verhuur van sloepen • • Eigen jachtwerf • Watersportbedrijf Turfskip • Turfkade 15 • NL 8539 SV Echtenerbrug Tel. +31 (0)514 54 14 67 • Fax: +31 (0)514 54 16 06 • info@turfskip.com • www.turfskip.com
Zonder vaarbewijs
Edition Erasmus, Woudsend
Echtenerbrug, de poort tot Friesland en Overijssel is het ideale vertrekpunt voor een onvergetelijke watersportvakantie!
ANVR /SGR /CFR
amorgos - adv w 96x32 family sailing g DEFDRUK:amorgos
Family sailing www.amorgos.nl 036 521 82 10
flottieljezeilen • jachtverhuur • meezeilen • zeilcursus • cwo-kajuitzeilen
Bootbouwschool, Houten Vletten en Sloepen, Jachthaven SCHERPEL JACHTWERF BV LOOSDRECHT WWW.SCHERPEL.NL adv waterkampioen 3 febr 2016.indd 1 Naamloos-5 1
ssiek Kla 13-02-17 14:25 14-02-17 15:40
GEÏNSPIREERD GERAAKT DOOR DE TEST IN DE WATERKAMPIOEN? DOE DE DUTCHCAT EXPERIENCE. U BENT VAN HARTE WELKOM ® INFO@DUTCHCAT.NL WWW.DUTCHCAT.NL +31 6 54 21 41 61 +31 1 74 29 51 49
•veelzijdig •degelijk •elegant •comfortabel •perfecte vaareigenschappen Bellus 580.afm. 580 x 220. Vetus 12-28 pk diesel motoren Bellus 750. afm 750 x 265. Vetus 28-144 pk dieselmotoren Minstens zo zeewaardig als zijn schipper!
Bellus 750. Barkas750 x 265.
Koperweg 7, 2401 LH Alphen aan de Rijn, Tel. 0172-422219, fax 0172-440385, info@bellusboats.nl WWW.BELLUSBOATS.NL Naamloos-5 1
14-02-17 15:46
22-11-
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
ONDER ANDERE
Nieuws? Meld het ons op waterkampioen@anwb.nl
Watersportberichten in andere media
GOLF VAN ENERGIE Na wind, zon en stroming als energiebronnen gaat men zich nu ook steeds meer richten op het potentieel van golven. Volgens oud-hoogleraar, architect en uitvinder Jon Kristinsson, die in Nederland al decennia werkt aan de ontwikkeling van zijn Ocean Wave Power Station, zit er in een golf 800 keer meer energie dan in wind. BRON: SHELL VENSTER
PIRATERIJ AFGENOMEN Wereldwijd is de piraterij in
EXPOSITIE ROBBERT DAS L
aatst nog in de Waterkampioen, nu in Middelburg: Robbert Das. Gallery Maritime exposeert vijftien van Robberts originele tekeningen uit het boek Ocean Pioneers. Dit boek bevat beschrijvingen van beroemde boten en prestaties uit de zeilgeschiedenis vanaf het midden van de 19e eeuw, de tijd waarin stoere mannen in kleine boten de wereldzeeën gingen bedwingen. Mannen als Joshua Slocumb met zijn Spray (zie
hierboven). Robbert Das tekende de boten in zijn kenmerkende opengewerkte stijl, waarin duidelijk is hoe het leven aan boord eruitzag. De expositie over Robberts tekeningen uit Ocean Pioneers wordt op zaterdag 4 maart om 16.00 uur geopend door zeezeiler Hans Bouscholte. Tot en met 30 april is de expositie te zien aan de Gortstraat 43 in Middelburg. Komende zomer, na de expositie, verhuist Gallery Maritime naar Colijnsplaat.
2016 afgenomen volgens het International Maritime Bureau (IMB). Zo’n 62 mensen werden van vijftien schepen ontvoerd voor losgeld. Overige gerapporteerde incidenten: 150 schepen geënterd, twaalf beschoten en zeven gekaapt. 22 aanvallen werden afgeslagen. Piraterijnesten zijn Somalië, Indonesië en Nigeria. BRON: ICC-CCS.ORG/PIRACY-REPORTING-CENTRE/LIVE-PIRACY-MAP
ROBOTVIS - Rijkswaterstaat heeft opdracht gegeven om de robotvis MACO verder te ontwikkelen. MACO kan microplasticvervuiling opsporen, opslurpen en rapporteren. De robotvissen zouden in scholen ingezet kunnen worden om onze rivieren op te schonen. 68
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
NIEUW Vaar met vertrouwen
EENVOUD. HELDERHEID. CONTROLE. M A A K K E N N I S M E T D E NSS EVO3 M E T
- D I S P L AYS
De volgende evolutie. Ontdek uitzonderlijke helderheid, brede kijkhoeken en verbeterde controle voor gemakkelijker schermgebruik in alle omstandigheden. Cruise, vis en geniet van de ongekend hoogwaardige ingebouwde functies op de nieuwe NSS evo3.
Weersbestendig touchscreen
Tweekanaals CHIRP
SolarMax HD™ display
Zeer uitbreidbaar systeem
Geïntegreerd echolood
Ingebouwde GoFree™ Wi-Fi
kies uit modellen van 7, 9, 12 en 16 inch.
SIMRAD-YACHTING.COM
SIM0419 NL 02-17
Kaarten, software-updates en apps direct naar en van uw fishfinder/kaartplotter downloaden en uploaden.
MAAK KANS OP EEN WEEK GRATIS WATERKAARTENAPP! Wie jarig is, trakteert!
WATERKAMPIOEN 90 JAAR Bezoek onze HISWA-stand op 02.324/ 02.322 en ontvang een unieke herdruk van de allereerste Waterkampioen uit 1927, het “Orgaan van de Afdeeling Watertoerisme van den A.N.W.B. Toeristenbond voor Nederland”. Voor onze abonnees hebben we bovendien een extra cadeautje klaarliggen, waarmee je warm en comfortabel het water op gaat!
HISWA Amsterdam Boat Show, van 8 t/m 12 maart in de RAI
Vul de bon in voor een cadeautje! Naam: Adres: Email-adres: Abonneenummer*: * vul de bon in met je abonneenummer (dit vind je op de adreswikkel van de Waterkampioen)
VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!
Bij de ANWB koop je HISWA-tickets met € 5 korting! (€ 10 i.p.v. € 15 p.p.) Ga naar anwb.nl/ landvananwb/ hiswa-amsterdam-boat-show of scan de QR-code
Atlantic 444 Bj. 1997 Vr.pr. € 249.000,--
Botnia Targa 35 CFC Bj. 2012 Vr.pr. € 339.500,--
Bruijs Spiegelkotter 10.00 Cabrio Bj. 2014 Vr.pr. € 159.000,--
Camper & Nicholson Endeavour 42 Bj. 2004 Vr.pr. € 355.000,--
Classic Cruiser ‘68 Bj. 2001 Prijs op aanvraag
Elling E3 Bj. 1999 Vr.pr. € 229.500,--
Galeon 325 HT Bj. 2012 Vr.pr. € 159.000,--
Holterman 50’ Cabrio Bj. 2012 Prijs op aanvraag
Kuster A 38 Bj. 2010 Vr.pr. € 279.000,--
Linden Kotter 16.50 OK Bj. 2010 Vr.pr. € 795.000,--
Linden Spiegelkotter 14.50 Bj. 2003 Vr.pr. € 280.000,--
Privateer Pilot 49’ Bj. 2012 Vr.pr. € 495.000,--
Valk Continental 15.50 FR Bj. 2005 Prijs op aanvraag
Valk Continental II ALU-IPS Bj. 2010 Prijs op aanvraag
Van der Heijden 1700 Dynamic de Luxe Bj. 2017 Prijs op aanvraag
Sterkenburg Yachting BV • Nieuwe Jachthaven 6 • 4924 BA DRIMMELEN • www.sterkenburgyachting.nl info@sterkenburgyachting.nl • Tel. + 31 (0) 162 – 685722 • Fax + 31 (0) 162 – 682298
WAK Sterkenburg.indd 54
KWALITEIT SINDS 1831
GRATIS 750 ML MISTRAL FONDO ONDERWATER PRIMER
14-02-17 15:35
BIJ AANKOOP VAN MINIMAAL 2,5 LITER ANTIFOULING (GELDT NIET VOOR 5 LITER VERPAKKING)* *MAXIMAAL 1X 750 ML MISTRAL FONDO PER KLANT, ZOLANG DE VOORRAAD STREKT.
EEN SUPERIEURE ANTIFOULING VOOR én zoet én zout én brak water! SUPERIEURE LONGLIFE KWALITEIT Dankzij het extra hoge kopergehalte en de speciale biociden heeft Scirocco NL een extra lange aangroeiwerende werking. WWW.IPAINTCOATINGS.NL
OOK SCHERP GEPRIJSD IN KLEINERE VERPAKKING Standaard Overige kleuren* kleuren 750 ml 34,95 39,95 incl. BTW 2,5 liter 109,00 119,00 incl. BTW 5 liter 189,00 219,00 incl. BTW
BOOT HOLLAND STAND NO. 3002
* Standaardkleuren: light blue, dark blue, red, dutch red, black
Boero YachtCoatings is al jaren een begrip als het gaat om hoogwaardige coatings voor alle maritieme toepassingen. Zowel in de pleziervaart als bij de grootste werven die ambitieuze superjachten bouwen. Meer informatie over Boero YachtCoatings: www.boeroyachtcoatings.com HISWA stand no. 07.480 Untitled-3 1
10/02/2017 17:24
De kiel werD gelegD net voor wo ii, maar pas na De oorlog komt De ‘DockyarD v’ - samen met Drie zusterschepen - in De vaart. De ‘v’ is still going strong. maak kennis met een van De iconen van De neDerlanDse scheepsbouw.
72
anwb.nl/water
3 • 2017
w
een onverwoestbare
dienstfiets Dockyard V
3 • 2017
anwb.nl/water
73
Twee oud-kapiteins van de ‘Dockyard V’ en ‘IX’: Manus Aalbers (l) en Joop Meyboom (r). In het midden oud-machinist Dingeman de Bruin.
De originele werfplaat is al een kunstwerk op
D
e Rotterdamsche Droogdok Maatschappij, beter bekend onder de afkorting RDM, krijgt niet lang voor de Tweede Wereldoorlog de opdracht tot de bouw van een serie van zes havensleepboten voor een bedrijf in het Russische Moermansk. Een serie van zes identieke schepen, staal geklonken zoals in die tijd heel gebruikelijk, en voorzien van een krachtige stoommachine. Kenmerkend voor de boten is de typische positionering van de schoorsteen: half ín het stuurhuis gebouwd. Dat lijkt raar, maar is het niet als je de winters in Moermansk kent: bar en bar koud. De schoorsteen half in het stuurhuis zorgt dus voor gratis extra warmte in de winter. Het is een dusdanig groot voordeel dat het zelfs opweegt tegen de nadelen ervan: extra hitte in de zomer én de noodzaak om de schepen uit te rusten met twee stuurposities – elk aan één zijde van de schoorsteen.
zich. De RDM besloot na de Tweede Wereld-
Op eigen kiel
oorlog de resterende
Twee schepen van de serie van zes zijn nog vóór de oorlog gereed en vertrekken vanuit Rotterdam naar het hoge noorden. Van de andere vier is het casco dan inmiddels gereed, maar dan breekt de oorlog uit en tot afbouw komt het niet. Misschien is dat achteraf ook maar beter, want ze zouden vrijwel zeker door de Duitse bezetter in beslag zijn genomen. Met veel van die schepen is het gedurende de Tweede Wereldoorlog slecht afgelopen. Toch scheelt het niet veel, of de Dockyard V had ook de oorlog niet over-
vier Dockyard sleepboten voor eigen gebruik af te bouwen.
74
anwb.nl/water
3 • 2017
MariTieM MuseuM MuseuMhaven
De schoorsteen half in het stuurhuis zorgt voor extra warmte leefd. Het casco is gedurende de oorlog ondergebracht in een van de dokken op de RDM-werf. Als eind 1944 ook tot de Duitsers doordringt dat ze de oorlog niet zullen winnen, doen ze een poging zoveel mogelijk van de Rotterdamse haven te vernietigen. Waaronder het dok waarin het casco van de Dockyard V ligt ‘geparkeerd’. Het dok zinkt, net als het casco en het komt pas een jaar later letterlijk weer boven water.
Het Maritiem Museum Rotter dam en het aanliggende Haven museum zijn in 2014 gefuseerd tot ‘Maritiem Museum’. Dit voorjaar ondergaat de museumhaven van het Maritiem Museum een ware metamorfose. Er komt een uitge breide informatievoorziening, niet alleen op de conventionele manier, maar ook in de vorm van een gra tis Maritiem Museum App waarin nóg veel meer over de schepen, kranen en machines in de muse umhaven valt te ontdekken. In de museumhaven worden diverse films vertoond, in verschillende schepen is een expositie ingericht en wordt de link gelegd tussen de Rotterdamse haven van vroeger, van nu en van de toekomst. Meer info: maritiemmuseum.nl
De schepen zijn voorzien van een Lentz-kleppenstoommachine die een vermogen heeft van 500 ipk. Dat laatste is een vermogensaanduiding die voor stoommachines wordt gebruikt en komt overeen met ongeveer 450 ‘conventionele paardenkrachten’. De schepen worden door de werf voor allerlei doelen gebruikt. Veel daarvan liggen voor de hand, maar één is speciaal: ze doen namelijk incidenteel ook dienst als veerboot voor het RDM-personeel. Dat levert ze de bijnaam ‘dienstfiets’ op en veel oud-medewerkers kunnen zich nog herinneren dat ze wel eens per Dockyardsleepboot naar hun werk zijn gegaan. Overigens heeft de RDM vrijwel vanaf de oprichting een eigen veerdienst voor het personeel gehad en de werf had zelfs speciaal voor dat doel gebouwde veerboten in de vloot.
Omgebouwd Twee kanten Na de oorlog besluit de RDM de resterende vier sleepboten uit de Dockyard-serie voor eigen gebruik en kosten af te bouwen. Dat mes snijdt aan twee kanten. Het levert de werf niet alleen vier oersterke slepers op die voor allerhande klussen en klusjes kunnen worden ingezet. De vier boten worden ook nog eens ondergebracht in een project om nieuwe, jonge werknemers binnenshuis op te leiden tot scheepsbouwers. Het eindresultaat is uiteindelijk een serie van vier identieke stoomslepers: de Dockyard III, de V, de VIII en de IX.
In de loop van de tijd zijn twee van de vier Dockyards uit de serie omgebouwd van kolengestookte tot oliegestookte stoomsleepboot – de Dockyard V is er daar een van. Na de tewaterlating in 1946 hebben de vier opmerkelijk lang dienstgedaan (het stoomtijdperk was na de oorlog immers definitief voorbij en we praten hier toch over vier stoomboten). Pas in 1980 besluit ook de RDM dat het stoomtijdperk wordt afgesloten. De laatste vier Dockyards worden uit dienst genomen. Een ervan, de III, wordt verkocht aan Stolks Handelsonderneming in Hendrik Ido Ambacht. Het schip gaat daarna over in particuliere
3 • 2017
anwb.nl/water
75
De stoom machine was eerst kolen gestookt, nu oliegestookt 76
anwb.nl/water
3 • 2017
3 • 2017
anwb.nl/water
77
handen en wordt hernoemd tot Gebroeders Bever. De andere drie komen terecht bij het Maritiem Museum in Rotterdam. De VIII blijkt dan zo slecht dat het besluit valt om het schip te laten slopen. De stoommachine en de bijbehorende ketel blijven echter behouden en worden geplaatst aan boord van het ramschip De Buffel dat in die tijd ook nog in de Rotterdamse Leuvehaven ligt (tegenwoordig is het te bewonderen in het Jan Blankendok in Hellevoetsluis). De V en de IX komen in eigendom van het museum voor het symbolische bedrag van een gulden per stuk en worden direct ondergebracht in een bruikleenstichting.
De ‘Dock yard V’ ligt in de museum haven, maar is nog altijd in de vaart
Overdracht Omdat de kosten voor het onderhoud en in bedrijf houden van schepen als deze enorm hoog zijn, is nog niet zo lang geleden door het Maritiem Museum besloten maar één van de beide Dockyards in bezit te houden. De IX is inmiddels overgedragen aan de bruikleenstichting. De V heeft nog altijd zijn vaste ligplaats in de museumhaven van het Maritiem Museum Rotterdam en wordt met grote regelmaat ingezet voor vaartochten en bij evenementen door heel Nederland. Een toegewijde bruikleenstichting houdt het schip in samenwerking met het museum in uitstekende staat. Zodat we met recht kunnen zeggen: een onverwoestbare dienstfiets.
ROtteRdamsche dROOgdOk maatschappij De RDM wordt opgericht in 1902. De werf groeit snel en besluit in 1914 een nieuw dorp aan te leggen voor het personeel: Heijplaat. In januari 1925 neemt de RDM de Scheepsbouw Maatschappij ‘Nieuwe Waterweg’ over en verdubbelt daarmee z’n capaciteit. Tot WO II lijkt de groei van de RDM niet op te kunnen. Het werfterrein wordt uitgebreid tot vier keer zo groot en de RDM is een van de grootste scheepswerven van Europa waar de grootste en mooiste schepen van hun tijd worden gebouwd. Daarnaast bouwt de RDM zestien onderzeeboten voor de marine. In de jaren zestig van de 20e eeuw komt de Nederlandse scheepsbouw in zwaar weer, maar ondanks
78
anwb.nl/water
3 • 2017
de moeilijke omstandigheden heeft de RDM in deze periode nog altijd ruim 7000 man personeel. In de jaren zeventig gaat het echter verder bergafwaarts en gaat de RDM op in het Rijn-Schelde-Verolme-concern, beter bekend als RSV. De beoogde onderlinge samenwerking komt echter niet van de grond. Miljarden guldens aan overheidssteun kunnen hier niets aan verhelpen. In 1983 valt het doek voor RSV. Sinds de aankoop door de gemeente is RDM in handen van het verzelfstandigde Rotterdams Havenbedrijf. Nu is er de ‘RDM Campus’ gevestigd, een locatie voor scholen en bedrijven die zich bezighouden met innovatie en duurzaamheid.
Niet alleen het schip zelf, ook alle techniek werd gemaakt op de RDM-werf. Inclusief de ketel en de stoommachine.
Drie van de vier Dockyards werden overgedragen aan het Maritiem Museum Rotterdam. De ‘V’ heeft nog altijd z’n ligplaats in de museumhaven.
Technische gegevens Lengte 25,06 meter Breedte 6,24 meter Diepgang 2,85 meter Holte 2,90 meter Kruiphoogte 7,30 meter Tonnage 41,50 brt Trekkracht maximaal 7,7 ton Voortstuwing Tweevuurs RDM-ketel met een verwarmd oppervlak van 135 m2, werkdruk 14 atmosfeer met twee maal tweecilinder gekoppelde RDM Lentz-kleppenstoommachines (double compound), 500 ipk (effectief: 450 apk; vermogen op de uitgaande as), bij 200 rpm. Indeling Onderdeks: vooronder, ketelruim, machineruim en achteronder. Bovendeks: ingang vooronder, stuurhut met ingebouwde schoorsteen, schijnlicht machineruimte en sleepbeting. Bunkercapaciteit 8.000 liter gasolie
3 • 2017
anwb.nl/water
79
259170
10-01-2008
12:59
Pagina 1
Klussen aan uw
GOBA maatwerk in roestvrij staal
MAAKT ALLES IN RVS VOOR ELKE BOOT!
BOOT
...maar u weet niet precies HOE...?
www.goba.nl
Onze specialisten hebben kennis van zaken en helpen u vrijblijvend met uitgebreid advies en een stappenplan voor uw klus, u kunt ons snel en gemakkelijk bereiken via Live Chat, bellen of Whats App. Denk aan klussen als:
Admiraal Banckertweg 3 2315 SR Leiden tel.: 071-5226313 fax: 071-5212161
GO BA
- Antifouling aanbrengen? - Nieuwe vloer in uw boot? - Romp of dek schilderen? - Gelcoat repareren? - Een gat of scheur repareren? - Uw roer repareren?
Live Chat:
polyestershoppen.nl Telefoon:
085 - 0220090 Whats App:
06 111 34 926
SNELLE LEVERTIJDEN - KWALITEITSPRODUCTEN - KLANTENSERVICE
www.polyestershoppen.nl POLYESTER - EPOXY - GLASVEZEL - LAKKEN
Bij inbouwen van een nieuwe motor GRATIS winterstalling!
UW SCHEEPSTIMERMAN IN ZEELAND Arjen Waaijenberg Scheepstimmerwerk Reparatie, renovatie (refit), ombouw, luiken, interieur, dek, rondhouten. Traditioneel of modern.
VARIOBOND VARIOPOX 2K in 1 doos of koker
Neem voor een goed advies en vakkundige uitvoering contact op: +31 6 533 47 421 info@arjenwaaijenberg.nl
VARIOBOND EN VARIOPOX Onze producten Variopox en Variobond leveren wij nu in nieuwe omverpakkingen. De basis en verharder blijven hierdoor bij elkaar. Na
merwerken.indd 1
gebruik kunt u de blikken weer netjes samen opbergen. Opgeruimd
19-12-16 12:14
staat netjes en is veiliger! Ook de Variobond Mahonie en Variopox Finishing plamuur leveren wij in een nieuwe koker. Deze nieuw ontworpen koker bestaat uit twee compartimenten achter elkaar geplaatst. Hierdoor is de doseerbaarheid verbeterd en is het mogelijk met een mengtuitje te verwerken. Voor toepassingen waar meer flexibiliteit gewenst is in de lijmverbinding hebben wij Variobond
Flex ontwikkeld. Variobond Flex is onder andere geschikt voor het verlijmen van kiel/
www.mastenenzo.nl
romp verbindingen en het verlijmen van (massief) houten onderdelen waar beweging niet is uit te sluiten.
rij Tuige
Variobond Flex is leverbaar
en
Gie k
Rolsystem e Verstaging
g Tui
e r ij
rt Transpo
Rolsyste
men
n ste
r
Ma Kijk op anwb.nl/landvananwb
erstag en Vkplaats ing
• Inspiratie voor de leukste uitjes • Korting en speciale voordelen voor ANWB-leden • Zelf toevoegen tips en beoordelingen
we
Voor meer informatie zie: www.doublecoat.nl.
Mob iele
VERNIEUWD
w e rk uw o T
Mobiele
ats
rt
en
G Touwwerk iek
wer kpl a
Ma st
verpakt in een doosje.
Transpo
n
Ontdek de leukste uitjes van Nederland
in een set van 1500 gram,
BOOTWERK Minidossier
ROESTVAST STAAL Roestvast staal is een bijzonder metaal. Of is het roestvrij? Honderd procent vrij van roest, kan dat eigenlijk wel? En wat zijn de do’s en don’ts? Tijd voor antwoorden.
R
oestvrij noemen we het vaak, een toch wat gewaagde term. RVS, Inox of Niro (Duits), ze betekenen in de praktijk vaak roestvrij, maar niet altijd. Onder bepaalde omstandigheden kan het roesten. Roestvast is dus feitelijk het betere woord. Staal is een legering met daarin ijzer en een kleine hoeveelheid koolstof. Behalve deze twee hoofdrolspelers kunnen nog meer legeringselementen zijn toegepast om de materiaaleigenschappen te beïnvloeden, bijvoorbeeld de hardheid en de sterkte. Voorbeelden van toegevoegde elementen zijn mangaan, nikkel, wolfraam
een gelijkblijvende corrosiebestendigheid een groter aandeel chroom vereist. Is chroom niet gebonden aan andere elementen, dan kan dit vrije chroom samen met zuurstof (uit de lucht) een afsluitend laagje vormen, chroomoxide. Dit sluit het metaal af en het corrosieproces stopt.
Roestvast? Minstens 11,5% chroom
304 en 316
en molybdeen. Een ander element is chroom, voor meer roestvastheid. Bij een aandeel van 11,5 procent of meer spreken we van roestvast staal. Overigens kunnen andere elementen de corrosiebestendigheid weer verlagen, wat vervolgens voor
Roestvast staal van het type 304 en 316 is het bekendst. 304 komt ook voor onder de typeaanduiding A2 of W4 en 316 als A4 of W5. In 316 zit iets meer nikkel en het is daardoor iets corrosiebestendiger. 316 kent ook populaire varianten, bijvoorbeeld 316 L met een lager koolstofgehalte. Dit verbetert de lasbaarheid en de corrosiebestendigheid na het lassen. Roestvast staal uit de zogenaamde ‘400’-serie wordt toegepast
Rekzijde
Besmet Je zou het niet zomaar verwachten, maar buigen of zetten van roestvast staal kan al effect hebben op z’n corrosiebestendigheid. Materiaalsporen
Stuikzijde
van gereedschappen (bijvoorbeeld een zetbank) veroorzaken dan corrosie.
Slijtvast Op plaatsen waar verf snel wegslijt is roestvast staal vaak een goed antwoord. Bijvoorbeeld op intensief gebruikte loopvlakken.
Vuilwatertank Een vuilwatertank in roestvast staal kan prima, maar het materiaal moet niet in contact komen met chloriden. Ook de juiste nabehandeling na het lassen bepaalt of de tank al dan niet lang zal meegaan.
82
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
REDACTIE: JIM POST, TEKENINGEN: EARIK WIERSMA
18% croom 18% croom
O2 O2
O2
304 A2 304 W4 A2 W4
Cr Cr
8% nikkel 18% croom 8% nikkel
18% croom
Cr
316 A4 316 W5 A4 W5
als iets minder corrosiebestendigheid ook goed genoeg is. De percentages chroom en nikkel zijn hier vaak ook wat lager en het accent ligt dan bijvoorbeeld op het gebruik van staal met een grotere sterkte. Roestvast staal uit die serie is magnetisch, roestvast staal uit de ‘300’-serie vaak niet.
10%croom nikkel 18% 10% nikkel
8% nikkel
NABEHANDELEN
304 A2 W4
Wordt er aan roestvast staal gelast, dan wordt het materiaal aangetast. Een van de gewijzigde materiaaleigenschappen is een verslechterde bestandheid tegen corrosie. Om dit te herstellen moet de legering worden nabehandeld.
1. Beitsen
vast staal beschadigd wordt,
Hoe donkerder de oxidehuid, des
vormt zich een nieuwe oxidehuid.
te slechter de bescherming van
Een drastische manier om die
het staal daaronder. Met beits-
unieke eigenschap van roestvast
pasta of in een bad met beits
staal te herstellen, is passiveren
wordt deze oxidehuid chemisch
van het oppervlak in een zuur-
verwijderd.
bad.
2. Spoelen
4. Spoelen
Na de zuurbehandeling wordt
De nabehandeling eindigt met
316 het metaaloppervlak schoongeA4 spoeld met water. Beits is nameW5 lijk aggresief, ook voor de latere
18% croom 10% nikkel
het schoonspoelen van het metaaloppervlak. Alle zuurresten moeten eraf.
goede oxidehuid.
3. Passiveren Normaliter doet de passieve laag z’n werk uit zichzelf. Zodra roest-
Elektrolyse Verschillende metalen bij elkaar kan elek-
4
trolyse in de hand werken. In een stalen schip moet de roestvast stalen schroefas geisoleerd blijven van de romp. Streef naar ma-
3
terialen die wat betreft edel-onedel dicht bij elkaar zitten. Laat je eventueel adviseren door de schroefleverancier.
2 1 TOCH ROESTEN? Is roestvast staal onzuiver, dan kan het aanwezige ‘gewone’ staal toch gaan roesten. Hierdoor is het roestvrij staal dus niet meer vrij van roest. Een andere bedreiging is de aanwezigheid van chloriden, bijvoorbeeld in de vorm van zout of chloor. Tasten chloriden de chroomoxidelaag aan, dan ontstaat lokaal een putje, waar nog weer meer chloriden in kunnen huishouden. Het putje wordt dieper en door deze ‘pitting’ kan het roestvast staal lokaal doorroesten. Het legeringselement molybdeen (in 316 en 316L) reduceert de kans op doorroesten als gevolg van pitting.
3 • 2017
anwb.nl/water
83
Redactie: Jim Post
bootwerk DE FAQ MAN Een vraag? Wij zoeken het antwoord bij de experts.
LEkkE opbLAAsboot Naam: Bas Vellinga, Boot: Talamex opblaasboot
probLEEM
Nog maar net twee jaar oud en toen al stomme pech, einde zomer 2016. Met de voor mijn gevoel nog nieuwe opblaasboot raakte ik een stalen pen die uit de beschoeiing stak. Voordat ik het door had schoof de boot erlangs, de pen ging er vol in en maakte een scheur van een centimeter of acht. De boot zonk niet, maar gevaren wordt er zo niet meer. Dit voorjaar ligt dit klusje nog steeds te wachten op uitvoering. Ik heb wel verschillende lijmen van de bouwmarkt in huis, maar weet niet wat voor dit geval de juiste spullen zijn. Graag jullie advies. Mijn boot is van pvc.
opLossiNg
We deden navraag bij Frits Sharif van de firma Lankhorst. Frits geeft aan dat je bij lekgaatjes niet groter dan een speldenknop vaak kunt volstaan met een relatief eenvoudig eencomponentenproduct, bijvoorbeeld Sureseal. Druppel de lijm op het gaatje, zuig de boot vacuĂźm (pomp op zuigen zetten) en laat de lijm drogen (instructie/handleiding). Bij grote scheuren adviseert Frits de reparatie te laten uitvoeren door een vakman. Ben je handig en doe je het zelf, dan kun je ook hier kiezen voor een
84
anwb.nl/water
3 • 2017
eencomponentenproduct. Voor spiegel- en andere verbindingen zoals de dollen is een tweecomponentenproduct gangbaarder. Lankhorst levert beide van het merk Polymarine. Opblaasboten van pvc kun je repareren met beide, terwijl het duurdere en duurzamere Hypalon beter af is met een daarvoor geschikte tweecomponentenlijm. Bij de verlijming zijn twee eigenschappen extra belangrijk: hechting en flexibiliteit. Lang niet iedere lijm hecht goed op pvc en omdat de rubberboot flexi-
bel is, moet de lijmverbinding die bewegingen ook na de uitharding kunnen volgen. Gebruik dus alleen speciale lijm, bedoeld voor deze toepassingen. Gaat u voor de beste verbinding, dan is de door u genoemde scheur het beste af met de combinatie van lijm en pvcdoek. Dit doek zorgt voor versterking ter plaatse van de scheur, met overlap rondom. Met een ontvetter, bijvoorbeeld het agressieve Tolueen (masker, handschoenen), ontvet je de hechtvlakken. De hechtvlakken hoeven hier niet per se
aan de buitenzijde te zitten. Een robuuste oplossing zou zijn om de reparatie in eerste instantie aan de binnenzijde van de tube te maken en de buitenzijde later af te werken met een tweede stuk pvc-doek, na de volledige droogtijd van de eerste verbinding. Met een kwastje (haren kort afknippen) smeer je de lijmvlakken in, aan beide kanten. Let behalve op de uiteindelijke droogtijd, ook op de voorgeschreven droogtijd tussen het aanbrengen van de lijm en het totstandbrengen van de verbinding.
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
MINITEST
GASSTOP G
asStop is een gasdrukmeter met slangbreukbeveiliging. Dat betekent dat deze de gastoevoer acuut stopt wanneer die plotseling, door het losraken van de gasslang of een scheur daarin, aanzienlijk wordt verhoogd. Bij ernstige lekkage wordt de gasdoorvoer bij de bron afgesloten, dus direct na de gaskraan op de fles. Het is dan ook een pluspunt dat de GasStop eenvoudig tussen gasfles en gasslang te monteren is. De GasStop is voorzien van een stevig, koperen omhulsel en een in Nederland veelvoorkomende DIN-aansluiting voor gasfleskranen. Het systeem werkt met een stalen kogeltje dat bij een te snelle gasstroom tegen een rubber ring wordt gedrukt. Zo wordt in één keer de volledige gasdoorvoer afgesloten. Bij het eerste gebruik open je de gasfleskraan en druk je de gasmeter in bovenop het glaasje. Zo verspreidt de gasdruk zich en is deze aan beide zijden van de GasStop gelijk. Het kogeltje in de afsluiter ‘valt’ en de doorvoer is vrij. Bij een ern-
stig lek neemt de sterke gasstoom de kogel mee omhoog tegen het rubber. GasStop werkt alleen bij ernstige lekkage zoals een slang- of leidingbreuk en dus niet bij kleine lekkages. Dit omdat de verbruikers zoals fornuis, kachel en koelkast nu eenmaal een zekere gastoevoer nodig hebben om te kunnen functioneren. Hun gasverbruik is immers te vergelijken met het effect van een kleine lekkage en als de GasStop daarop zou reageren, zou hij constant het gas afsluiten. Wij checken de werking van de GasStop door meerdere gaatjes in de gasslang te prikken met een scherpe priem om de verbruikers na
te bootsen. Hierbij merken we dat de gasstroom niet wordt afgesloten. Dat gebeurt wel meteen als we de slang half doorsnijden of doorknippen. De GasStop sluit het gas meteen hermetisch af. Handig is dat het apparaat van een drukmeter is voorzien. Dankzij die meter kan je ook kleine gaslekken opsporen. Je sluit daarvoor eerst alle gasverbruikers aan boord af en opent de gaskraan op de fles. Zo zet je het leidingnet in de boot onder druk. Draai vervolgens de gaskraan weer dicht en wacht tien minuten. Als de gasmeter is teruggelopen, is er een lek in het systeem en moet je de rubberen
gasslang vervangen. We proberen dit uit met onze lek geprikte slang en zien inderdaad de gasmeter teruglopen. Over de inhoud van de gasfles zegt de meter echter weinig. Pas als het gas bijna helemaal op is, zakt de druk. Wegen is betrouwbaarder. Uit onze minitest blijkt dat het systeem precies doet wat het belooft. De GasStop is bovendien simpel en degelijk en je krijgt er vijf jaar garantie op. Hij is alleen verkrijgbaar bij de ANWB(web)winkel.
Watersporters vinden:
Koen Bakker:
“Ziet er robuust uit, dat geeft een vertrouwd gevoel”
Wim Stolk:
“Ik vind het een prettig idee dat bij een groot lek de gasdoorvoer direct gestopt wordt.”
Arjen van de Polder:
“Wel prijzig voor een manometer, maar je krijgt ook extra veiligheid.”
CONCLUSIE De GasStop is een degelijke manometer (drukmeter) die tevens de gasdoorvoer afsluit bij een ernstige lekkage. Ook kleine gaslekken zijn hiermee op te sporen. Zeker een aanrader voor wie nog geen drukmeter op zijn gassysteem heeft.
Verkoopinformatie
Prijs: € 39,99 voor ANWB-leden, € 42,50 voor niet-ANWB-leden. gasstopglobal.com/nl
3 • 2017
ANWB.NL/WATER
85
bootwerk Productoverzicht
NAVIGATIELICHTEN Stoer licht dat de aanwezigheid en de koers van je boot bij nacht en ontij zichtbaar maakt.
Driekleuren led-licht
Driekleur met
Boordlichten rood en groen
rondom schijnend (anker)licht
LOPOLIGHT 200-005
AQUA SIGNAL 40
HELLA NAVILED PRO
Alles in één
Gestapeld
Onafhankelijk aan stuur- en bakboord
T
ri-colour van Lopolight 200-005 is geschikt voor schepen met een lengte tot 20 meter. Dit Deens design verenigt hek- en boordlichten in één armatuur. Het witte schijnt naar achteren en werkt als heklicht. Rood en groen werken als boordlichten naar bak- en stuurboord. De lichten zijn zichtbaar tot de voorgeschreven 2 mijl. Het armatuur van geanodiseerd aluminium is waterproof (ook onder water) en makkelijk te monteren met de bijgevoegde instructie. De led-technologie maakt hem volgens de fabrikant tot 90 procent zuiniger dan gewone verlichting.
Prijs: € 385 Website: lopolight.com
86
anwb.nl/water
3 • 2017
A
qua Signal 40 driekleur met rondom schijnend (anker)licht, geschikt voor schepen met een lengte tot 20 meter. De constructie is van sterk zwart polycarbonaat en roestvast staal en is zeewaterbestendig. Het geheel wordt gemonteerd door middel van een draaivergrendeling. Boord- (rood en groen) en heklicht (wit) hebben een zichtbaarheid tot 2 zeemijl, het rondom schijnend wit (anker)licht tot de daarvoor voorgeschreven 3 zeemijl. Hij wordt standaard geleverd met een makkelijk te vervangen 12 volt-lamp. Een 24 volt-lamp behoort, op verzoek, tot de mogelijkheden.
Prijs: vanaf € 139,95 Website: aquasignal.com
N
aviLED PRO’s van Hella Marine zijn duurzame en onafhankelijk te monteren boordlichten voor stuur- en bakboord. De navigatielichten van deze serie consumeren door de toepassing van ledlampen relatief weinig energie. Bovendien blijven ze voldoende ver zichtbaar (2 mijl), ook onder omstandigheden waarbij de stroomtoevoer fluctueert - zo claimt de fabrikant. De lampen zijn bovendien extreem shocken trilproof. De lampen zijn waterproof gesealed en worden geleverd met 2,5 meter kabel.
Prijs: € 176,50 Website: hellamarine.com
Redactie: Femmie GoudswaaRd
Hoe&wat
Los driekleurenlicht
Anti(be)vries licht
navilight tri-colour dhr 70n polar Navigatieverlichting op batterijen
D
e Navillight Tri-Colour werkt op drie AAA-batterijen (niet inbegrepen), dus ideaal voor boten zonder stroomvoorziening of voor noodnavigatie. De lamp monteer je op de boot met behulp van apart aan te schaffen houders naar keuze. De lamp kan in vijf standen worden gebruikt; driekleuren (boord- en heklicht), twee kleuren (boordlichten rood/groen), alleen als bakboord- of alleen als stuurboordlicht of louter als heklicht. Net wat je nodig hebt. De schotjes rondom de sectoren zorgen voor een duidelijke afbakening van het licht. De Navillight is tot 2 mijl zichtbaar en waterproof tot 20 meter. Voorzien van 16 led’s en een brandtijd tussen de 24 uur (met alle sectoren aan) tot 60 uur (alleen wit licht).
Prijs: € 60,95 zonder drager Website: navisafe.com
IJsvrij tot -52 ˚C
D
en Haan Rotterdam (DHR) levert navigatieverlichting voor professionele schepen en de recreatievaart. De hier afgebeelde 70N Polar van DHR is voorzien van een ingebouwde thermostaat en innovatief verwarmingssysteem dat de lamp te allen tijde vorstvrij houdt, ook in standby-stand. Hij is bedoeld voor de grote vaart, maar krijgt binnenkort ook een kleinere lookalike; voor minder grote (plezier)schepen met ijskoude ambities. De 80N Polar wordt iets kleiner maar krijgt hetzelfde uiterlijk als de hier afgebeelde 70N Polar en heeft dezelfde functies en kwaliteiten. Gecertificeerd tot -52 ˚C maar succesvol getest tot -62 ˚C.
Prijs: € 795 Website: dhr.nl
Het belangrijkste verschil tussen de navigatieverlichting van een zeil- en een motorboot is het voeren van een toplicht. Een motorboot doet dit in principe altijd en een zeilboot alleen wanneer deze gebruik van zijn motor maakt. De regels: Een toplicht (wit) schijnt over een boog van de horizon van 225˚ en wel 112 1/2˚ aan elke zijde, van recht vooruit tot 22 1/2˚ achterlijker dan dwars. Boordlichten zijn groen aan de stuurboordzijde en rood aan bakboord. Elk is zichtbaar over een boog van de horizon van 112 1/2˚, schijnend van recht vooruit tot 22 1/2˚ achterlijker dan dwars. Het heklicht (wit) dient zichtbaar te zijn over een boog van de horizon van 135˚, van recht achteruit tot 67 1/2˚ aan elke zijde daarvan. Met een rondom schijnend wit licht (360˚) mogen zeil- en open motor- (en roei)boten kleiner dan 7 meter die niet sneller kunnen van 13 km/uur, eventueel volstaan. Een zeilboot mag óf een rondom schijnend wit licht in de top van de mast laten zien (bij een lengte tot 7 meter) óf boordlichten en heklicht. Boordlichten en heklicht mogen ook gecombineerd boven in de mast geplaatst worden. Een motorboot voert in principe een toplicht (tenminste 1 meter hoger dan de boordlichten), boordlichten en een heklicht. Deze laatste mag vervallen als in plaats van het toplicht een rondom schijnend licht wordt gevoerd. Boordlichten mogen zowel op een motorboot als op een zeilboot in één lantaarn gecombineerd in de lengteas van het schip of nabij de boeg gevoerd worden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen krachtige en heldere lichten. Zo moet een toplicht krachtig zijn en hek- en boordlichten helder. Lichtsterkte wordt aangegeven in candela. 1 candela is goed voor een zichtbaarheid van 1 zeemijl. 4,5 candela voor 2 en 12 voor 3.
3 • 2017
anwb.nl/water
87
REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG
ONDER ONS
Nieuws? Meld het ons op waterkampioen@anwb.nl
Aankondigingen en ander ‘insider’ nieuws van verenigingen en watersportbranche
STAP AAN BOORD Op 8 april wordt de Harlingse vlootdag gehouden, de traditionele opening van het zeilseizoen voor de Bruine vloot. Ook een stukje meevaren? Kijk op vlootdag.nl
CULTUREEL BOOTTOCHTJE
MELD JE REGENBOOG AAN I
In 2017 bestaat de Regenboog honderd jaar. Deze mijlpaal voor de oudste eenheidsklasse van Nederland zal groots worden gevierd met een speciaal klasse-evenement tijdens het Pinksterevenement van 1-4 juni bij de Koninklijke Watersport-Vereeniging ‘Loosdrecht’.
Het is de ambitie van de organisatie om honderd Regenbogen aan de start te laten verschijnen. Inmiddels is het aantal inschrijvingen de zestig gepasseerd, maar mocht je nog een vaarklare Regenboog hebben, meld je aan! Kijk op 100jaarregenboog.nl
Met je eigen boot naar een concert? Dat kan op zondag 21 mei als in De Spreng van Oude Wetering een concert wordt gegeven door Con Passione. Dit kamerkoor brengt er “Britse Bedoeningen: van Byrd tot Beatles, vier eeuwen Britse vocale muziek”, afgewisseld door grappige anekdotes over onze nautisch gepassioneerde overburen. Je kunt gratis voor de deur aanmeren. kamerkoorconpassione.nl
IN DE DOP IN MEMORIAM MIKE PEYTON
D
e Engelse cartoonist Mike Peyton, jarenlang ook actief voor de Waterkampioen, is op 25 januari overleden. De mijnwerkerszoon bracht het grootste deel van WO II in krijgsgevangenschap door. Eenmaal bevrijd vocht hij aan Russische kant tegen de Duitsers. Sinds de oorlog tekende hij gelauwerde cartoons vol typisch Britse humor voor een groot aantal bladen. Mike Peyton is 96 jaar geworden.
88
ANWB.NL/WATER
3 • 2017
M
et het besmetten van kinderen met het watersportvirus kun je niet vroeg genoeg beginnen. Daarom brengt de firma Goodnight Light de Paper Boat Lamp op de markt. Het nachtlampje, afgeleid van het overbekende papieren origamibootje, is een ideaal cadeau om vooral kinderen die bang zijn in het donker, houvast te bieden. Want waaraan kan een watersporter in de dop zich nu beter optrekken dan aan een boot. goodnightlight.eu
De lamp is brandend in het donker nog mooier dan overdag.
Winnaar innovatie aWard
Ketelbinkie:
de meest compacte oliegestookte (combi) ketel voor aan boord.
the day is yours
• kinderlijk eenvoudig • compact • degelijk, duurzaam en veilig • met perfecte service
Bootmatrassen, bootkussens & scheepsstoffering vanaf € 2.21 5,40 excl. BtW
9,5 kW
17 kW
Zodra u de kade achter u laat zijn er nog maar een paar dingen die er echt toe doen. U bent hier om te genieten: van de zon, van het water, maar vooral van uw vrije tijd. Bij Neptune weten we hoe kostbaar die vrije tijd is. We zien het als onze missie om ervoor te zorgen dat u uw tijd aan boord zo uitgerust en comfortabel mogelijk doorbrengt, zodat u weer het meeste uit uw dag kunt halen.
25,7 kW
Ook complete installatie mogelijk
www.maritimebooster.nl
aamloos-5 1
Jan van der Heijdenstraat 1 3281 NE Numansdorp T 088-1180800
Graanmarkt 4, 1681 PA Zwaagdijk-Oost
E info@maritimebooster.nl
Bel +31 (0) 228 56 2045 • info@neptune.nl • www.neptune.nl
14-02-17 15:37
Bouwpakketten - Casco’s - Complete jachten
Nieuw!
Al ruim 15 jaar de Luxe Motor specialist! Nieuw! Meander 1750
Even stoer en robuust als de Luxe Motor, maar nóg meer binnenruimte, én het gemak van een zwemplateau! Garage onderdeks voor een motorfiets of kleine auto. Kraan op voorschip en, .... natuurlijk ook spudpalen! Lengte over alles: 17,50 mtr. Breedte over alles: 4,85 mtr. Diepgang: 1,20 mtr. Doorvaarthoogte: 3,25mtr. Lengte leverbaar tot 25 mtr.
Te bezichtigen bezichtigen op op de de werf! werf! Te Euroship Luxe Motor 1500 CL Euroship Luxe Motor 1700 CL Uniek schip! Uniek schip!
Door het neerklapbare stuurhuis een doorvaarthoogte Doorvaarthoogte 3,10 mtr, met eenisneerklapbaar stuurhuis van slechts 2.40mtr. mogelijk! is een doorvaarthoogte van slechts 2.40 mtr mogelijk! En uiteraard uiteraard voorzien voorzien van En van twee twee spudpalen. spudpalen. Breng een bezoek aan onze werf! Momenteel hebben wij vijf schepen in aanbouw. Bekijk de verschillende stadia van afbouw en ervaar de ruimte aan boord van onze schepen!
Euroship Services - Heerewaardensestraat 24 - 6624 KK - Heerewaarden Tel: 0031 487 - 57 14 98 - Fax: 0031 487 - 57 33 50 info@euroshipservices.nl - www.euroshipservices.nl
Nog geeN acht uur iN de auto om eeN week te vareN door eeN gebied dat iN alle opzichteN bourgoNdisch is? dat wil je. maar pas op voor de stroomversNelliNg!
90
anwb.nl/water
3 • 2017
TeksT: VincenT Zuidema, foTo’s: VincenT Zuidema en iVo Hermsen
Bourgondië 5x régional Paté d’escargots en koolraaP 3 • 2017
anwb.nl/water
91
K
om je voor groots en meeslepend, dan zit je hier verkeerd. Dit is het Frankrijk van het ‘pittoresque’, ‘régional’ en ‘bourgeois’. De tijd staat hier niet stil, maar kruipt met het verval van de gebouwen en de ouder wordende bevolking zelfs langzaam achteruit. En - begrijp ons vooral niet verkeerd - dat is heerlijk! Uitgestrekte bosrijke vlaktes en zo nu en dan een middeleeuws dorpje met een bakker, slager en dorpscafé die zelden tegelijkertijd open zijn. Vanuit minuscule havens loop je een ommetje en binnen een half uur heb je het hele dorp verkend. Wij houden het ook graag klein en daarom zijn we hier, vrijwillig weggerukt uit ons drukke dagelijks bestaan. Voor we wegvaren slaan we nog even in bij een supermarkt in de buurt van de basis van Le Boat in Branges. Voor foodies zijn Franse supermarkten een waar genot en als we intrigerende potten ‘Paté d’Escargots’ tegenkomen is ons Franse avontuur officieel begonnen. In een gewaagde bui nemen meteen ook een halve kilo ‘navets’ mee. Je leeft immers maar één keer. Helaas blijken die navets niet bepaald exotische koolrapen te zijn.
Barbecueën op de steiger Even later varen we over de smalle Seille naar Cruisery, een dorp met een slordige anderhalf duizend inwoners. De haven bestaat uit welgeteld één steiger, maar de faciliteiten zijn prima. Aan de bar treffen we de havenmeester. “Barbecueën op de steiger? Geen probleem!” Fijn, want dan kunnen we vanaf de flybridge het vlees in de gaten houden. Het moet niet te moeilijk worden allemaal, we hebben er immers al
92
anwb.nl/water
3 • 2017
twee volle uren sturen opzitten. Wie ook niet van moeilijk doen houdt, is de havenmeester die het hem goed laat smaken aan zijn eigen bar. Er is dan ook weinig voor hem te doen zo vroeg in het seizoen. Via een sluis naast een brede afwatering varen we verder over de Seille. Langs de bosrijke oevers houden witte en blauwe reigers zo om de vijftig meter de wacht, maar vliegen voortdurend weg als ze binnen schootbereik van de camera komen. Ondertussen zakken we rustig af richting La Truchère, waar we via een prachtig begroeid en met bloemen versierd sluisje op de Saône komen. We helpen de wachter met de handbediende sluisdeuren en varen even later via een vaargeul door een bos dat half onder water staat. De extreme regenval van een week eerder is zichtbaar, maar ook nog steeds voelbaar. We merken het direct zodra we de magistraal brede Saône opdraaien. Het plan is om te lunchen in Tournus, dus varen we netjes stroomopwaarts langs de steiger, nemen gas terug om de stroming dood te varen en leggen in alle rust aan. We dwalen door de middeleeuwse steegjes en over de zondagsmarkt, die op een levende geit en een kraampje met goede droge worsten na helaas niet zoveel voorstelt. Tournus heeft met vier bekroonde restaurants wel de meeste Michelinsterren per hoofd van de bevolking. We slenteren heerlijk rond, maar zijn zo stom om alle restaurants af te lopen tot de lunchtijd voorbij is. Dus kopen we noodgedwongen stokbrood en varen verder. Op het dek in de voorjaarszon proeven we voor het eerst
de slakkenpaté en beklagen onszelf omdat we niet veel meer potten hebben ingeslagen. De koolraapcarpaccio die we in een vlaag van culinaire inspiratie fabriceren is een stuk minder geslaagd en koolraap hebben we juist in overvloed. We moeten nog 39 kilometer afleggen richting Chalon-sur-Saône en gelukkig komen we onderweg maar één sluis tegen. Vlak voor het donker varen we via een open vertakking van de Saône de jachthaven van Chalon in, maar daar krijgen we al snel spijt van. De overvolle haven ligt vol op de stroom en als we na een onhandige, maar onschuldige manoeuvre obscene gebaren toegeslingerd krijgen in plaats van wijze raad, besluiten we door te varen. In een andere zijtak richting Canal du Centre, waar we de volgende dag toch heen willen, vinden we een uiterst rustig plekje bij een angstaanjagend grote industriële sluis uit vervlogen tijden. Met de fiets brengen we ’s avonds een bezoek aan Chalon-surSaône, met 45.000 inwoners verreweg de grootste stad op de route.
Stokbroodje andouillette Vanuit Chalon trekken we een dag uit om het wijndorp Rully te bezoeken. Via de enorme sluis varen we via het Canal du Centre in een klein uurtje naar Fragnes. Om een eindeloze reeks sluizen te vermijden, gaan we vanaf Fragnes met de taxi. Na een wandeling rond het langgerekte dorp, met statige, oude huizen met oude dakpannen en wild begroeide muurtjes, komen we terecht bij een plaatselijke snackbar. We worden enorm verrast met heerlijke eendenleversalade en krijgen een
“Barbecueën op de steiger? Geen probleem!” Vanaf de boot het vlees in de gaten houden dus.
Met zijn ‘stoere’ fiets kruist Ivo door de straten van boekenstad Cuisery.
stokbrood andouillette om ‘u’ tegen te zeggen. Het zal niet ieders kopje thee zijn, maar wij genieten enorm van dit goed gekruide orgaanvlees van de gril. We sluiten ons bezoek af bij wijnhuis Maison Amelin. Deze streek staat bekend om haar champagne-achtige brut, waar we twee dozen (à € 7,25 per fles) van inslaan en we laten drie 5-liter kartonnen vullen met huiswijn (à 1,75 euro per liter). Het is maar goed dat we met de taxi zijn.
Een stokbrood andouillette om ‘u’ tegen te zeggen
Richting Grey wordt de Saône steeds smaller en wilder en de laatste kilometers kruipen we alleen nog maar vooruit. Op een idyllisch plekje in een lateraal kanaal leggen we de loopplank uit en knopen we de achtertrossen aan twee bomen. We hebben uitgebreid ingeslagen voor de barbecue, dus we gaan meteen aan de slag. Een regenbui gooit nog bijna roet in het eten, maar produceert ook een prachtige regenboog pal naast ons. Onze pech is alleen dat de pot goud precies aan de andere kant staat en zie die maar eens te vinden. Nog meer pech: ook van de bbq is koolraap op geen enkele manier bijzonder. We geven het op en besluiten ons verdere leven te weiden aan de import van paté d’escargots of een snackbar in Nederland te beginnen met stokbroodjes andouillete en eendenleversalade. Want geloof ons maar, dat wil je.
3 • 2017
anwb.nl/water
93
Napoleon Bonaparte startte hier zijn opleiding tot artillerie-officier
1 2 94
anwb.nl/water
3 • 2017
Boekendorp Cuisery: Gods marketingmachine Cuisery is met meer dan tien boekenwinkels op zo’n 1500 inwoners een mini-walhalla voor boekenliefhebbers. Iedere eerste zondag van de maand is er een boekenmarkt. Midden in het dorp zit het Gutenberg Centre, een bijbelwinkel waar je alles kunt leren over oude printtechnieken. Johannes Gutenberg ging rond 1450 een oude wijnpers met losse letters, die gewisseld konden worden, gebruiken om bijbels af te drukken. Met zijn uitvinding bracht hij de boekdrukkunst in een enorme versnelling. Zo stond de productie van alcoholhoudende drank dus aan de basis van de grootste marketingmachine van Gods woord. Geheel in de traditie van Gutenberg laat de sympathieke oude medewerker ons ons niet vertrekken zonder een speciaal voor ons gedrukt pamflet met bijbelverzen.
Chalon-sur-Saône: vorstelijk mooi De Bourgondische vorsten hebben sterk hun stempel gedrukt op deze mooie stad aan de Saône. Hij staat vol indrukwekkende monumenten en het marktplein en de Saint Vincent-kathedraal zijn werkelijk prachtig. Er zijn verschillende interessante musea en tentoonstellingen, waaronder het Musée Nicéphore Niépce, het fotografiemuseum, dat niet mag worden overgeslagen. Ieder jaar in juli is Chalon-sur-Saône het toneel van het internationaal straattheaterfestival ‘Chalon dans la Rue’. In lang vervlogen tijden was Chalon een belangrijke havenstad, waar de wijn via het Canal du Centre werd aangevoerd. Tegenwoordig wordt alle wijn gewoon via de weg vervoerd, wat ons er trouwens niet van weerhoudt om toch ouderwets met de boot het verval van tien meter in de sluis richting Canal du Centre te overwinnen om wijn op te halen uit de wijnstreek Rully.
3 • 2017
anwb.nl/water
95
Het water kolkt tussen de brugpilaren en onze snelheid neemt langzaam af
5 96
anwb.nl/water
3 • 2017
Het militaire bastion Auxonne Via een lateraal kanaal met een zelfbedieningssluis kom je bij het prachtige haventje van Auxonne, dat plaats biedt aan 150 boten. Hier lig je onder de muur van een oud fort. Aan het einde van de 18e eeuw liep hier een jonge luitenant naar binnen en zijn naam was Napoleon Bonaparte. In Auxonne startte Napoleon zijn opleiding tot artillerie-officier. Volgens de overlevering was hij een slimme leerling, zonder uitzonderlijke gaven (op zijn wiskundig inzicht na). Vandaag de dag staat zijn standbeeld op het Place d’Armes, het marktplein, en er is een Bonaparte- museum in het kasteel. Houd er bij het uitvaren van de haven rekening mee dat je op tijd opstuurt, voordat de stroming je boeg grijpt.
3 4
Wijndorp Rully: wandeling door het sprookjesbos Het decor van Rully had door Anton Pieck bedacht kunnen zijn. In contrast met de meeste Franse plaatsjes wordt in Rully zelfs het metselwerk tussen de stoepranden voor het aanzien gladgeschuurd. Rully ligt tussen de wijnvelden, kent vele wijnhuizen, een prachtig kasteel en een paar goede restaurants, waaronder Le Vendangerot, een tweesterrenrestaurant dat volgens Tripadvisor ‘brasserie-prijzen’ hanteert. Maar Rully is vooral beroemd om de witte Bourgogne die hier vandaan komt. Witte Rully wordt gezien als een uitstekend alternatief voor de kostbaardere wijnen uit de Côte d’Or. De beste producent van witte Rully schijnt Vincent Dureuil-Janthial te zijn, maar er zijn bij elkaar 23 premier cru wijngaarden binnen de Rully-streek, dus keuze zat.
Lunchen in Saint-Jean-de-Losne Saint-Jean-de-Losne is een ontzettend leuk dorpje voor een middagstop. Bij het centrale plein bevindt zich zo’n typisch Frans, door de familie gerund brasserietje, dat geen enkele pretentie heeft, maar je ondertussen erg lekkere dingen voorschotelt. Moeder en dochters helpen in de bediening en paps, een beer van een vent, staat in de keuken en blijkt een bijzonder goede peer met een bulderende lach. De kade ligt hier vol met vrachtscheepjes die omgebouwd zijn tot woning, wat te maken heeft met de rijke vrachtvaartgeschiedenis van het plaatsje. Als wij er zijn, maakt Saint-Jean-de-Losne zich net op voor een groot maritiem feest. Interessant is ook Maison des Mariniers, waar een permanente tentoonstelling over het leven van de binnenschipper te zien is.
Poulet de Bresse ‘De Bresse’ is een 400 jaar oud kippenras dat bekendstaat om haar malse en smakelijke vlees. Het leefgebied van de Bresse-kip is een strook van zo’n 100 km lang en 40 breed, beschermd door de bergkammen van de Jura en de Alpen. Benieuwd naar streekgerechten, dan kun je bijvoorbeeld terecht in het bekende restaurant La Maison du Poulet de Bresse in Romenay, net voorbij Cuisery.
3 • 2017
anwb.nl/water
97
HAUTE-SAONE e ôn Sa Arc-lès-Gray
C O T E - D ' O R Arc-sur-Tille Couternon Dijon Pontailler Longvic Marsannay-la-Côte
Quetigny
Neuilly-lès-Dijon
go ur Bo
Chevigny
Pesmes
Genlis
Auxonne
h
Aiserey
al na Ka
Brazey-en-Plaine
Champvans
Saint-Jean-de-Losne
SAONE-
Ri jn -
Verdun-surle-Doubs
Fragnes
n
Tavaux
Chaussin
Doubs
JURA
Pierre-de-Bresse
al na ka
Sassenay
Crissey
Chalon-sur-Saône Saint-Rémy
Saint-Martinen-Bresse Mervans
Sa ôn e
m ru nt Ce
Gergy
Dole
R h ô e - Ka n
Saint-Aubin
E T-
LOIRE
Chagny
Rully
Seurre
Bligny-lès-Beaune
Saint-Loupde-la-Salle Demigny
Fontaines
Sa ôn e
Ladoix-Serrigny
Meursault
SaintSymphorien
Losne
aa l
Nuits-Saint-Georges
Beaune
Apremont
Lamarche
isc nd
Longecourt-en-Plaine
Gray
DOUBS Saône
Ruffey-lès-Echirey
eôn -Sa l rne aa Ma Kan
Mirebeausur-Bèze
Saint-Marcel Saint-Germain-du-Bois
Épervans
Lux Sevrey
Ouroux-sur-Saône
Saône
Varennesle-Grand Sennecey-le-Grand
Saint-Germaindu-Plain
Saint-Usuge
Branges Simandre
ill Se La Cuisery
Tournus
Sornay
Sagy
Romenay
La Truchère
AIN
e Saô n
e
Louhans
Pont-de-Vaux FRANKRIJK
N
0
10 km
0
CHARTEREN Hartje zomer zul je er weinig last van hebben, maar in een regenachtig voor- of najaar is de stroming op de Saône iets om rekening mee te houden. Wij troffen een uitzonderlijk nat voorjaar en op sommige plekken hielden we nog maar net genoeg vaart over om vooruit te komen. Bij Auxonne was de stroming zelfs zo sterk dat bij het uitvaren van de haven de boeg direct werd gegrepen en we de verkeerde kant op op werden gezet. Alleen met veel gas erop lukte het ons 180 graden te draaien. Bij een brug verderop voorbij Auxonne, waar de Saône smaller wordt, zagen we het water tussen de pilaren doorkolken en onder die brug leken we minutenlang geen centimeter vooruit te komen. Precies in het midden van de doorgang was de stroming een fractie minder sterk en wisten we tergend langzaam vooruit te komen. Door goed gebruik te
98
anwb.nl/water
3 • 2017
10 Nm
HAVENINFO
Binnen een straal van 300 meter bevinden zich twee bakkers en twee slagers, een patisserie en een café en er zijn verschillende grote supermarkten (vanaf 5 minuten rijden).
Branges
Gray
Vanuit Branges kun je verschillende kanten op. Wij kozen voor het 100 km noordelijker gelegen Gray als eindbestemming, waardoor je er onderweg ook voor kunt kiezen om aftakkingen te nemen via het Canal du Centre en het Canal du Rhône au Rhin. Maar een zuidelijke route over de Saône richting Macon, bekend om haar rode wijn, kan ook. In de Bourgogne zijn verschillende vertrek- en aankomstmogelijkheden met Le Boat. Branges ligt op 800 kilometer rijden van Utrecht. Het dichtstbijzijnde treinstation ligt op 4 km afstand (Louhans) en een TGV-station op 35 km (Chalon-surSaône). Op de basis is wifi beschikbaar en er is een optionele parkeergarage (vanaf € 42 per week).
Gray is een levendig stadje met een rijke geschiedenis en verschillende monumenten, waaronder de kerk en het versterkte Château de Baron St. Martin, dat nu dienstdoet als kunstgalerie en museum. De basis van Gray ligt op 700 kilometer rijden van Utrecht en is moeilijker te bereiken met het openbaar vervoer dan Branges (minimaal 3 x overstappen vanuit Utrecht CS). Le Boat kan tegen een meerprijs een shuttledienst regelen naar omliggende steden.
maken van de binnenbochten kun je overigens veel snelheid winnen.
Aanbieding Waterkampioen-lezers kunnen deze reis bij Le Boat maken met 100 euro korting. Kijk voor de mogelijkheden en voorwaarden op anwb.nl/water/ vakanties/reisverhalen
T 0186-652599 • F 0186-655070 • E info@maritimebooster.nl
057-WK 19-2012.indd 2
27-09-12 08:17
Smits Jachtmakelaardij Full- service Yachting
U geniet van onze full-service yachting! Smits Jachtmakelaardij bemiddelt bij de aan- en verkoop van uw motorjacht. Als u op zoek bent naar uw droomjacht, dan kunt u een ruime keuze maken uit een groot assortiment motorjachten die allemaal in uitstekende conditie verkeren. Daarnaast profiteert u van een perfecte begeleiding, goede prijsonderhandelingen en uitgebreide after-sales. Neem direct contact op! Azimut 100 Failaka, afm. 32 x 6.50 x 1.60 m, 2 x Detroit 1430 PK diesel, bouwjaar 1990 refit 2015. Vraagprijs € 795.000,-
Smits Jachtmakelaardij - René Smits (0031) (0)6 22239207 www.smitsjachtmakelaardij.nl N-Linschoterzandweg 20A, 3425 EK Snelrewaard (0031) (0)10 5118000 info@smitsjachtmakelaardij.nl 2017-02 Waterkampioen.indd 1 Naamloos-5 1
31/01/2017 21:38:54 14-02-17 15:43
tekst: femmie GouDsWaarD, illustratie: eD louWers, m.m.V. het scheepVaartmuseum
woordzoeker Waar komt die naam vandaan?
KOMPAS Kompas: ‘, 0. (-sen): Instrument dat de magnetIsche merIdIaan aanwIjst en dIent ter bepalIng van de rIchtIng waarIn men zIch ten opzIchte daarvan beweegt: In begInsel een soort van doos met een stIft In het mIdden van de bodem, waarop een magneetnaald zIch vrIj bewegen kan. Bron: Van Dale Groot WoorDenBoek Der neDerlanDse taal.
Het oudste en bekendste kompas is het magnetische. Dit richt zich op het magnetische veld van de aarde en wijst het noorden (en daarmee ook het zuiden) aan. Helaas komt het magnetische noorden niet overal overeen met het geografische noorden. Gelukkig zijn de lokale afwijkingen bekend zodat men deze kan verrekenen. De oudste kompassen waren stukken gemagnetiseerd ijzer of ijzererts op een drijvend plankje in een bak water. Verbeteringen in de vorm van een kompasnaald, een goedwerkende cardanische ophanging en de kompasroos volgden later. De eersten die een kompas op zee gebruikten waren, begin twaalfde eeuw, de Chinezen. Op zeeschepen gebruikte men eeuwenlang een ‘zeilsteen’ voor het magnetiseren van de kompasnaald: een variant van het mineraal magnetiet dat door een gepulst magnetisch veld rond een blikseminslag gemagnetiseerd is geraakt. Naast deze ‘dondersteen’ had men aan boord een kompassteller in dienst. Dit beroep bestaat heden ten dage nog steeds.
P.C. Hooft omschreef een kompas als een ‘luisternauw’. Logisch, want het
100
anwb.nl/water
3 • 2017
behoud van schip, lading en bemanning is er afhankelijk van. Van een ontregeld kompas wordt gezegd dat hij ‘verdraaid is’ en die term is tevens van toepassing op iemand in een verdraaid slechte bui. Niet te verwarren met een kompaskwal, want diens humeur is niet te peilen. Loopt de wind het kompas rond, dan is deze zo veranderlijk dat hij ‘geen (wind) streek’ houdt, oftewel ‘van streek’ is.
Met compassie heeft het kompas niets te maken Ook weer een aanduiding van iemands gemoedstoestand. Vaar je op eigen kompas, dan handel je naar eigen inzicht. Doe je dat op het kompas van een ander, dan volg je die persoon blindelings. Herzie je echter een mening, beleid of werkwijze, dan verzet je het kompas. Zeil je het kom-
pas mis, dan ben je verdwaald of anderszins de weg kwijt. Vaar je op één kompas, dan kom je behoorlijk rechtlijnig over, maar is het kompas ‘van de pen’, dan ben je ronduit een zwalkende dronkaard.
Naast een kompasroos bestaat er ook een kompasplant. Dit is een plant waarvan de bladeren in de noord-zuidrichting staan of alleen aan de zuidkant bloeien. Een goed voorbeeld van een dergelijke richtingaanwijzer is dan ook de Kompassia.
Het woord kompas komt vermoedelijk van ‘compassare’, dat staat voor meten met dubbele passen of voor een met een passer getekende cirkel. Het Engelse ‘compass’ stamt er rechtstreeks vanaf. Compassie, ook wel geschreven met een ‘K’, heeft echter niets met een kompas te maken. Of je moet mededogen als de belangrijke richtinggever in je leven zien. Of, minder zweverig, een link leggen naar een zeebonk die, ondanks alle moderne apparatuur, voor de zekerheid altijd nog even liefdevol zijn kleine zakkompasje raadpleegt alvorens zijn koers aan te passen. Ja, dan kun je met recht spreken van kompassie.
Bezoek ons op Hiswa RAI 2017! Stand 07.116
Optimaal genieten van comfort aan boord! n Lucht- & waterverwarmers n Airconditioningsystemen n Elektrische schuifdaken www.webasto-marine.nl
n Raam- & luikblinderingen n Koel- & vriesapparatuur n Boilers
Deltastraat 17 4301 RC Zierikzee Tel. 0111-416 488
• Botenlift tot 30 ton • Mastenkraan • Winterstalling in moderne loodsen of buitenstalling • Onderhoud, reparatie en renovatie • Dealer Vetus
W W W
EPOXY & POLYESTER Alles voor reparatie, onderhoud en nieuwbouw voor zowel vakman als doe-het-zelver
.
M U L D E R YAC H T S E R V I C E . N L SCHEP en zonen b.v.
Staalstralen
Schooperen
Verfspuiten
SCHEP zonen B.V. SCHEP en en Wij zonen B.V. zijn gespecialiseerd in: Staalstralen l Schooperen l Verfspuiten Staalstralen l Schooperen l Verfspuiten
Wij zijnSTAALSTRALEN gespecialiseerd in: WijSTAALSTRALEN zijnVERFSPUITEN gespecialiseerd in: l l l STAALSTRALEN ANTI-FOULING VERFSPUITEN l SCHOOPEREN l VERFSPUITEN ANTI-FOULING l l ANTI-FOULING SCHOOPEREN WIJlVERWERKEN ALLE VERFSYSTEMEN SCHOOPEREN WIJ VERWERKEN ALLE VERFSYSTEMEN
EIGEN KRAAN MET HIJSCAPACITEIT VAN 40 TON
WIJ VERWERKEN ALLE VERFSYSTEMEN
EIGENKRAAN KRAAN MET MET HIJSCAPACITEIT 40 TON EIGEN HIJSCAPACITEIT VAN 40 TON Kortenoord 45a, VAN 2911 BD Nieuwerkerk
aan den IJssel Kortenoord 45a,- 2911 BD Nieuwerkerk aan den Tel. 0180 31 27 55, Fax 0180 – 31 12IJssel Kortenoord 45a, 2911 BD Nieuwerkerk94 aan den IJssel Tel. 0180 - 31 27 55,email: Fax 0180 – 31 94 12 www.straalbedrijf-schep.nl schep-zonenbv@planet.nl Tel. 0180 - 31 27 55, Fax 0180 – 31 94 12 www.straalbedrijf-schep.nl email: email: schep-zonenbv@planet.nl info@straalbedrijf-schep.nl www.straalbedrijf-schep.nl
polyester epoxy vinylester polyurethaan glasvezel koolstof aramide
RV 1250 OC NIEUWERKERK A/D IJSSEL Hoogeveenenweg 83, tel. (0180) 31 47 77 AMSTERDAM H.J.E. Wenckebachweg 49a, tel. (020) 665 45 69
www.polyservice.nl
Ook in aanbouw RV 1050 OCW en een RV 1300 OC Hybride
Molenstraat 56 • 2471 AB Zwammerdam Telefoon: 0172-612238
NO. 03 • 4 MRT 2017
aanbod van particulieren en bedrijven Z E I L JAC H T E N I P L AT B O D E M S I M OTO R JAC H T E N I S LO E P E N I S P O R T B OT E N I E X- B E R O E P S
UW BOOT VERKOPEN?
150.000 x in beeld
OP ZOEK...
naar een robuust toerjacht
powered by
secondopinion
Waterkampioen helpt kiezen
De iDee van Merlinde en SaSkia
Taling 33 AK vanaf € 39.000
Comfortabel cruisen
Merlinde & SaSkia doen voorwerk Hebben Merlinde en haar man eindelijk een keer vrij, dan gaat de handrem erop. Rustig aan en lekker toerzeilen. Hard gaan hoort daar wat Merlinde betreft niet bij. Natuurlijk, hun droomjacht moet goed zeilen, maar rond de wedstrijdbanen zul je ze niet aantreffen. Om hun jacht te vinden, had Merlindes man een goed idee.
104
anwb.nl/water
3 • 2017
M
erlinde: “Hoe vaak zie je het niet: manlief wil een boot, zoekt er eentje en, hoe kan het ook anders, hij vindt een boot. Alleen het thuisfront nog even meekrijgen.” Beetje schaapachtig lachje erbij en dan maar hopen dat het zo werkt. Niet altijd, zo weten we. Merlinde: “Begrijp me goed, ook ik vind varen erg leuk. Maar dan wel relaxed en van stadje naar stadje, eiland naar eiland, op die manier.” Mannen vinden dit vaak wat minder stoer, maar weten dondersgoed dat de wereld zo in mekaar zit. Meestal toerzeilen en soms wat sportiever. Merlinde: “Mijn man pakt het nu nog iets slimmer aan. Hij stelde voor dat ík als eerste op pad ga, later zou hij dan wel aanschuiven.” Na even wennen aan het idee heeft Merlinde wel oren naar deze manier van boten zoeken. “En ik neem m’n vriendin Saskia mee. Geen
TEKST: JIM POST, FOTO’S: BERTEL KOLTHOF
Danish Rose 31 VANAF €44.900
rasechte watersporter, maar een verfrissende blik lijkt me wel goed.”
Waarom een Taling 33 AK? Merlinde: “Het mag duidelijk zijn: wij zijn toerzeilers en een Taling is dat ook. Z’n achterkajuit vind ik geen must, maar wel leuk voor de kinderen. De kuip is lekker beschut tussen twee huisjes en het buitengevoel is weer iets minder. Geen voorkeur dus. Tijdens het varen beweegt de Taling rustig en voelt vrij zwaar aan. Dat goedmoedige bevalt me wel. Aan dek en ook onderdeks vind ik het schip lekker ruim. Wel zo fijn als we ergens eens een paar dagen verwaaid liggen, wachtend op beter weer.” Ook Saskia is enthousiast over de Taling. “Of kan het nog iets stoerder?”, vraagt ze.
Zonder nu meteen te willen stoken in een goede vriendschap, haken we hierop aan. Aan de verkoopsteiger van Lemmer Nautic ligt de nette en honderd procent zeilcruiser Danish Rose 31, ontworpen door Martin Bekebrede en gebouwd in staal, in dit geval bij jachtwerf de Boeier in Makkum. De prospectus doorlezend zien we dat de diepgang van beide schepen zo goed als hetzelfde is, de Danish Rose vijf centimeter minder diep. Ook is het schip wat breder en korter dan de Taling. De combinatie van spitsgat, patrijspoorten in de opbouw en het bouwmateriaal geven het schip een robuuste uitstraling. Merlinde: “Over het bouwmateriaal hebben we het aan de keukentafel nog niet gehad. Maar staal of toch polyester, dat zal wel een gespreksonderwerp worden. Dit schip is lekker ruig en sterk, maar omdat m’n man
HET VOORSTEL VAN DE WATERKAMPIOEN REDACTIE
“De kuip van de Taling tussen de kajuit en de achterkajuit; het is geen must, maar wel lekker beschut” 3 • 2017
anwb.nl/water
105
Merlinde: “Binnen is het schip wat donker, maar daardoor ook gezellig”
E S O R H IS N A D E D T E M N E R A V Ongereefd en een kotterfok, zo houden de twee dames het schip in het gareel.
Geen brave zomerdag en toch geen centje pijn. Ook bij stevige wind voelt het schip vertrouwd.
toch zal opdraaien voor de bulk van het onderhoud, moet hij zeker z’n zegje doen over het bouwmateriaal.” De Danish Rose is geen bling-bling poetsboot, maar ligt er wel netjes onderhouden bij. Dit geldt voor het schilderwerk, de motorinstallatie en ook de zeilen zien er nog fris uit.
Wat vinden ze van de Danish Rose 31? Merlinde: “Binnen is het schip wat donker, maar daardoor ook gezellig. Saskia: “Het is net een soort kroeg daarbinnen.” Dat een iets bredere romp fors meer binnenruimte oplevert, zien we ook aan boord van deze Danish Rose. Merlinde: “Het is niet alleen het aantal kooien en zitplaatsen, maar vooral ook de ruimte die niet is ingevuld. Dat maakt het binnenverblijf extra aangenaam. Dankzij voldoende vrij vloeroppervlak hoeven we elkaar ook binnen niet in de weg te zitten.”
106
anwb.nl/water
3 • 2017
Niet alleen binnen, ook buitenom vinden we voldoende leefruimte: een beschutte kuip en brede gangboorden. Bij een vrij krachtige wind varen de dames uit, het grootzeil wordt gehesen en een fok uitgerold. Zeilen hijsen we bij de mast. Merlinde: “Op buitenwater betekent dat al snel een jasje aan.” Met de zeilen op zit vervolgens Merlinde aan het roer en Saskia aan de schootlieren. Het is even buffelen, maar zodra het schip op snelheid komt, verschijnt ook de grijns. Dit flikken ze hem toch maar mooi even samen. Merlinde: “Onze schepen tot nu toe waren lichter. Deze Danish Rose en ook de Taling varen heel anders.” Beide schepen zijn vrij zwaar, dat merk je ook aan de bewegingen in golven en tijdens het manoeuvreren in de haven. Terug in de box lijkt het er sterk op dat zowel Merlinde als Saskia van het schip hebben genoten.
Saskia: “Netjes klassiek betimmerd en kleine patrijspoorten. Het is net een bruin café, alleen de mensen ontbreken nog.”
Uiteindelijk is dat toch waar het binnen om draait, de kachel, in dit geval een mooie Taylor.
Zoek je ook een 2eHANDS boot? Of wil je je aanmelden voor een advies op maat? Stuur dan een mail naar waterkampioen@anwb.nl
MET DANK AAN: LEMMERNAUTIC.NL
Een spitsgatter, patrijspoorten in een lange opbouw, zwaar gebouwd in staal. Kortom: dit is een stoer zeilschip
3 • 2017
anwb.nl/water
107
Zeilen Zeiljachten • Plat- rondbodems, ex-beroeps (aflopende Zeiljachten ZEIL platbodem/ex-beroeps/klassiek (aflopende lengte) lengte)
Colin Archer 50 Ketch
€ 125.000
'84 Ferrocement 15,00 x 3,70 x 2,00 m. Ruim en robust oceaan zeiljacht met ruimte en comfort. Volledig gereviseerd i Kijk op http://bit.ly/1984collin Fred Krautwurst T: 06-52600471 E: info@boatpointer.com
Breehorn 37
€ 75.000
Jeanneau Voyage 1120
€ 39.500
'87 Polyester 11,20 x 3,54 x 1,90 m. Mooi, goed onderhouden en compleet. O.a. stuurwiel, windvaan, Raymarine app. (2010). A. de Wijze. 0622572835. Bram de Wijze T: 0622572835 E: cadance@zeelandnet.nl
'90 Polyester 10,70 x 3,65 x 1,55 m. Uiterst comfortabel en degelijk gebouwd familieschip met uitstekende zeileigenschappen in zeer goede staat Patrick Verhaert T: +32 495 577 558 E: p.verhaert@telenet.be
Fountaine Pajot Tobago 35
€ 80.000
Colvic Ufo-34
€ 15.500
Sweden Yachts 340
€ 66.000
Dufour 32c
€ 39.000
Compromis 999
€ 35.000
Colvic Watson 32
€ 47.000
Buchanan Brabant
€ 22.000
Winner 950
€ 57.500
Seahawk
€ 15.000
Albin Scampi Mk4 30ft
€ 14.500
Contessa 28
€ 19.000
Contessa Contessa 28
€ 19.000
Catalina 270
€ 25.000
Kylix - Maurice Griffiths
€ 23.500
Starter Catamaran 800
€ 14.500
Westerly Centaur 26
€ 8.750
Friendship 22s
€ 10.000
Platbodem Klipperaak
P. o. a.
'95 Polyester 10,60 x 58,50 x 0,95 m. Kajuit-zeilcatamaran Fountaine Pajot, Tobago35 Vraagprijs: 80000 EUR Een hele nette boot met zorg en aandacht onderhouden. Blaauwhof T: 0653585442 E: blaauwhof.cp@hotmail.com
'92 Polyester 9,90 x 3,45 x 1,50 m. Compromis 999 perfect onderhouden ligging regio Valencia / Balearen prijs ligplaats aan betaalbare prijs vanlaere-mortier T: 0032476951493 E: marmortier7@gmail.com
'71 Staal 9,25 x 2,78 x 1,20 m. Te koop motorsailer Seahawk, Mitsubishi 4 cil. 33 pk ( 1995 ) B. Kweekel T: 0181616977 E: kweekel.b@gmail.com
'94 Polyester 8,23 x 2,99 x 1,12 m. Ruim schip, grote kuip + stuurwiel. Goede zeiler. Mast 11.5m (onder Holl. brug), 4 zeilen. Boiler. Koelkast Bert Aalders T: +31654334364 E: e.aalders1@chello.nl
Kortjakje
€ 3.250
'42 Hout 7,65 x 2,24 x 1,10 m. Mitsubishi - L2E 15 pk. Klassiek scherp jacht, goed onderhouden. F. Rothuizen T: 0113-639344 E: fransinar@planet.nl
108
anwb.nl/water
3 • 2017
'79 Polyester 10,48 x 3,45 x 1,80 m. Verl. mast, North sails, stuurwiel, -autom., Andersen winches, kaartplotter, snelle zeiler, werf onderhouden. Jaap Pen T: 0622711801 E: jaap.pen.jp@gmail.com
'80 Polyester 9,70 x 3,40 x 1,32 m. Colvic Watson 32.60 stabiele en zeewaardige motorsailer te koop. Vernieuwd in 2016. Ideaal voor Frankrijk! Peter Van Laere T: +32475950615 E: vanlaerepeter@telenet.be
'82 Polyester 9,07 x 2,97 x 1,58 m. Beroemde Albin Scampi 30 ft uit 1982 met Yanmar 2 cil in fraaie staat. Ligplaats Naarden.r.langelaar@ziggo.nl Roel Langelaar T: 0653579156 E: r.langelaar@ziggo.nl
'76 Hout 8,15 x 2,40 x 0,90 m. Maurice Griffiths Kylix. Uniek ontwerp. Gemakkelijk zeilen. Ruimtelijk. Ontdek meer op Kylixtekoop.nl Martin Holtes T: 0591 615294 E: martin.holtes@gmail.com
'94 Polyester 7,15 x 2,50 x 1,25 m. In perfecte staat van liefhebber. BBM/log/windmeter/autohelm van Raymarine 2014-2016.Met keuringsrapport. Patrick Donders T: 0626014112 E: pj.donders@planet.nl
'89 Polyester 10,40 x 3,50 x 1,65 m. Swedenyachts 340 in topconditie, vleugelkiel(1.65m)comfortabel schip met uitgebreide uitrusting.btw betaald. J. Hogchem T: 0650605953 E: jhogchem@msn.com
'64 Staal 9,53 x 2,71 x 1,46 m. Zeewaardige klassieker met prachtig mahonie interieur. Goed handelbaar, praktisch schip. Richard Wikaart T: 06-36143631 E: Richard.Wikaart@gmail.com
'78 Polyester 8,43 x 2,88 x 1,49 m. Kajuitzeiljacht Contessa 28, In perfecte staat van onderhoud. Zeer compleet uitgerust ? 19000 Casper Aalders T: 0624 593679 E: aalderscasper@gmail.com
'99 Woodcore 8,00 x 5,00 x 1,20 m. hout-epoxy, demontabel, BB 8pk. 2 kooien 210x120 3-delige tent. www.catamaran-te-koop-for-sale-starter-800.com Harrie staarink T: 0186 653324 E: staarink@xs4all.nl
'00 Polyester 9,96 x 3,30 x 1,30 m. Dufour 32C, korte 1.30 kiel, 2xGPS, boom, kachel, boiler F.A. Vercauteren T: 0113 233343 E: fransverca@zeelandnet.nl
'04 Polyester 9,50 x 3,15 x 1,30 m. mooi, compleet en goed onderhouden. Van 1e eigenaar. Hood zeilen: fok, grootzeil (doorgelat)en topreacher. J. Wisselink T: 0653726242 E: jan.wisselink@planet.nl
'78 Polyester 8,43 x 2,88 x 1,50 m. Perf. onderh. Contessa 28, Uitgebr. zeilgarderobe. Winterkl. 2e eigenaar, veel verbeteringen aangebracht. C.Jonk T: E: CJJonk@kpnmail.nl
'74 Polyester 7,92 x 2,60 x 0,92 m. Te koop : Smaakvol gerenoveerde Westerly Centaur 26. Henk Risch T: 0612366060 E: risch@live.nl
'94 Staal 30,66 x 5,85 x 1,00 m. Nieuwbouw klipperaak (1994)woon/charter schip met WOW factor www.danverkoopjetochdeboot.nl DIRK T: 0622239821 E: info@danverkoopjetochdeboot.nl
Zeilen Plat- rondbodems, ex-beroeps • Motor Motorjachten (aflopende lengte) (aflopende lengte) ZEIL platbodem/ex-beroeps/klassiek
Lemsteraak Chris Beuker
P. o. a.
'09 Staal 15,75 x 5,35 x 1,00 m. Zeer exclusieve 15.75 Lemsteraak visserman, snelle zeiler, complete uitrusting, perfecte conditie, wedstrijd Chris Beuker Maritiem +31(0)6-53991671 frits@chrisbeuker.nl
Lemsteraak Roefaak
€ 130.000
'89 Staal 10,50 x 4,20 x 0,85 m. De lemsteraak Honesta. Kuperus aak 10,50, 1991 gebouwd bij de Boeier in Makkum. Chris Beuker Maritiem +31(0)6-53991671 frits@chrisbeuker.nl
Jakjacht
€ 68.000
'99 Staal 14,60 x 3,50 m. Dit mooie schip beschikt over ruim interieur met smyrna tapijt. Antiek en Makkumer tegels. Het is een snelle handzame zeiler met veel inventaris. Mercedes Diesel 12V. Kompas. Tuigage: 75m2. Ligplaats: Warmond (Zuid-Holland, Nederland). Beschikt over 5 slaapplaatsen. J.P. Zwaneveld T: 0252-517409 E: alleen bellen
Lemsteraak Visserman
€ 69.000
'83 Staal 10,10 x 3,75 x 0,76 m. authentieke en stoere visserman aak met uitstekende zeileigenschappen en fonkelnieuwe zeilen J de Vries-Boonstra T: 0633708929 E: jokeb44@live.nl
Lemsteraak Roefuitvoering € 140.000
'94 Staal 10,05 x 3,80 x 0,90 m. Prachtige en zeer complete 10,05 Roefaak. Splinternieuw Zeer goed onderhouden, altijd in botenhuis gelegen. Chris Beuker Maritiem +31(0)6-53991671 frits@chrisbeuker.nl
Blom Fries Jacht
P. o. a.
'88 Aluminium 5,25 x 2,35 x 0,38 m. Perfect onderhouden, prachtige details. Zeewaterbestendig aluminium. Vetus M205 Incl. geremde kanteltrailer. Skipshelling Blom T: 0514521237 E: info@blomaak.nl
Gipon Schokker, 12.- M
€ 85.000
'94 Staal 12,00 x 4,10 x 0,90 m. GIPON Schokker, klassiek, familieschip, staal, binnen geheel vernieuwd in 2014, compl. nav. uitrusting, WiFi. Werf; IJmuiden/Makkum: Hutting Yachts, Stahoogte;2.00m,Vlakdikte 25mm, compleet set zeilen, RVS-dekbeslag, compleet nieuwe navigatie, uitrusting; NMEA2000/NMEA0183, Radio+TV+WiFi antennes, Brandstof: 250lt, Water 1000lt. Elec.toilet in nieuwe doucheruimte, Eco 60lt.vuilw.syst., hetelucht kachel D4,4-pits gaskookpl.+nieuw koel-/vrieskast, Victron Multiplus 12/1600/70,4x180Ah accu's. P.T. Burema T: 0622241479 E: pieterburema@tele2.nl
Pieterse 10.50
€ 122.500
'06 Polyester 10,50 x 3,50 x 0,85 m. Zeer ruime en complete vlet in topconditie met 6 slaapplaatsen waarvan 2 in de achterkajuit. Doorvaarthoogte zonder kap 1.80, met kap 2.45. Yanmar 75pk diesel (4JH4-TE). +/- 1050 vaaruren, waterverplaatsing 6.1 ton. Werfgebouwd bij de gerenomeerde polyesterspecialist Poldijk Jachtbouw BV. Extras: boegschroef, teakhouten kuipvloer en veel extra teak rondom het schip, Webasto diesel verwarming in kuip en kajuit, electrisch toilet, douche, gasfornuis, 80 l koelkast, 20 l warmwater boiler, Radio/CD speler, TV, 4 speakers 1500 (2 in kajuit en 2 in kuip), €200 l water- enAzimut dieseltank, Zijlmans Cabrio 225.000 Fly5047l vuilwatertank, roerstandaanwijzer. € 400.000 Vuilwater-, wateren brandstoftankmeter, dieptemeter. de kuip en veel spotjes in de kajuit. '01 Staal 14,95 x 4,50 x 1,20 m. Zijlmans 1500 Cabrio. LED '07 verliching Composietin14,50 x 4,50 x 1,35 m. Opportuniteit RVS zwemplateau met teak ingelegd, zwemtrap en verwarmde douche. M.S. Preuss T: 0629290855 E: Ligplaats Z- Frank. Perfecte staat onderhoud. Uitvoering Azimut 47 Flybridge van 2007. Twee Caterpillar C9 mspreuss66@gmail.com 1 Kajuit. 2-4 slaapplaatsen. Alain Plaetinck T: +33 768 motoren. Goede staat en goed onderhouden. Alexander 81 71 70 E: alainplaetinck@gmail.com T: +34606545438 E: alexanderbrugmans@hotmail.com
Woodfield 13.5 Fly Bakdek
€ 59.500
'03 Staal 13,50 x 4,10 x 1,45 m. Ideale woonboot: 2 woonruimtes met 10 zitplaatsen, 2x2pers slaapk, luxe keuken+badk, mooi teak blond, rvs, fly Pluymakers T: 0620771266 E: pluymakers.pjm@gmail.com
Nowee Caprice 1300
€ 339.000
'09 Staal 12,80 x 4,15 x 1,10 m. Iveco NEF 150-F4 GEO 606A. Motorjacht Nowee Caprice 1300 ligt nu in volle glorie te bezichtigen in de showroom van HEMRIK MARINE te Leeuwarden. Kom kijken en geniet van prachtig vakmanschap. U bent van harte welkom. info@hemrikmarine.nl - www.hemrikmarine.nl E.N. Besseling T: 06-53388259 E: besselingarch@kpnmail.nl
info@h
Star Yacht 1310 Fly
€ 49.000
'91 Polyester 13,10 x 3,80 x 1,10 m. 3 cabins, 2 shower/wc, heating, kitchen, fly, 2x Volvo Penta (tamd41b) with 3000h. Great boat on sea!!! Franko Dragojevic T: 00385918966205 E: frankodragojevic@gmail.com
Valk Vitesse 1350
€ 165.000
'87 Staal 13,50 x 4,15 x 0,70 m. Dit schip is in absolute nieuwstaat! in de winter van 2015/2016 is er een nieuw teakdek gelegd, en is het gehele schip geschilderd. Totale kostenpost bedroeg E 109.526,--, rekeningen ter inzage. Generator 6Kw, acculader/omvormer, boeg- en hekschroef, 2 motoren van 309 pk, nieuwe GPS kaartplotter, nieuw dashboard, batterij monitor, nieuwe Eberspacher kachel, nieuw tapijt, onlangs binnen gelakt, nieuwe buiskap. Kortom, van alle gemakken voorzien, instappen en wegvaren!!! Tim Tiekstra T: 0654246249 E: info@tiekstra-scheepselektra.nl Barkas 1100 Ak € 108.000 Proficiat 10.10 Excellent € 139.000 '00 Staal 11,00 x 3,85 x 0,87 m. VM 694 H10 100 pk, '07 Staal 10,30 x 3,48 x 0,85 m. Weinig vaaruren, is eiken betimmering, boegschroef, kabelaring, 5 bedden, goed onderhouden en in perfecte staat compleet met gestoffeerd, 2e st.stand Jansen T: 0645070649 E: allerlei extra's. VW Marine TDI 120 pk B.v.d.Linden T: p.jansen569@chello.nl 06-51661498 E: bert.vanderlinden@upcmail.nl
3 • 2017
anwb.nl/water
109
Antve
Ligplaats: Warmond (Zuid-Holland, Nederland). Beschikt over 5 slaapplaatsen. J.P. Zwaneveld T: 0252-517409 E: alleen bellen
0.000
5.000
9.000
Motor Motorjachten (aflopende lengte) ZEIL platbodem/ex-beroeps/klassiek Motorjachten (aflopende lengte)
Blom Fries Jacht
P. o. a.
Kotter Kotter 16.50m
'88 Aluminium 5,25 x 2,35 x 0,38 m. Perfect onderhouden, prachtige details. Zeewaterbestendig aluminium. Vetus M205 Incl. geremde kanteltrailer. Skipshelling Blom T: 0514521237 E: info@blomaak.nl
€ 170.000
'88 Staal 16,50 x 4,60 x 1,60 m. Zeer solide en zeewaardige motorkotter waar zowel de binnen als de buiten wateren mee bevaren kan worden. Heijsman Scheepsbouw & Reparatie T: +31 (0)514-682184 E: info@heijsman.nl
Pieterse 10.50
Beeldsnijder Kotter
P. o. a.
'05 Staal 15,00 x 4,85 x 1,30 m. Stahl. 195 PK Vetus Deutz. liegt in Friesland im Schiffshaus, Ausbau in Kirschholz 004915142223281. Arno Lücht T: 004915142223281 E: elfriede.arno@hotmail.de
€ 122.500
'06 Polyester 10,50 x 3,50 x 0,85 m. Zeer ruime en complete vlet in topconditie met 6 slaapplaatsen waarvan 2 in de achterkajuit. Doorvaarthoogte zonder kap 1.80, met kap 2.45. Yanmar 75pk diesel (4JH4-TE). +/- 1050 vaaruren, waterverplaatsing 6.1 ton. Werfgebouwd bij de gerenomeerde polyesterspecialist Poldijk Jachtbouw BV. Extras: boegschroef, teakhouten kuipvloer en veel extra teak rondom het schip, Webasto diesel verwarming in kuip en kajuit, electrisch toilet, douche, gasfornuis, 80 l koelkast, 20 l warmwater boiler, Radio/CD speler, TV, 4 speakers 1500 (2 in kajuit en 2 in kuip), €200 l water- enAzimut dieseltank, Zijlmans Cabrio 225.000 Fly5047l vuilwatertank, roerstandaanwijzer. € 400.000 Vuilwater-, wateren brandstoftankmeter, dieptemeter. de kuip en veel spotjes in de kajuit. '01 Staal 14,95 x 4,50 x 1,20 m. Zijlmans 1500 Cabrio. LED '07 verliching Composietin14,50 x 4,50 x 1,35 m. Opportuniteit RVS zwemplateau met teak zwemtrap T: 0629290855 E: Ligplaats Z- Frank. Perfecte staatingelegd, onderhoud. Uitvoeringen verwarmde Azimut 47 douche. FlybridgeM.S. van Preuss 2007. Twee Caterpillar C9 mspreuss66@gmail.com 1 Kajuit. 2-4 slaapplaatsen. Alain Plaetinck T: +33 768 motoren. Goede staat en goed onderhouden. Alexander 81 71 70 E: alainplaetinck@gmail.com T: +34606545438 E: alexanderbrugmans@hotmail.com
Woodfield 13.5 Fly Bakdek
€ 59.500
'03 Staal 13,50 x 4,10 x 1,45 m. Ideale woonboot: 2 woonruimtes met 10 zitplaatsen, 2x2pers slaapk, luxe keuken+badk, mooi teak blond, rvs, fly Pluymakers T: 0620771266 E: pluymakers.pjm@gmail.com
Star Yacht 1310 Fly
€ 49.000
'91 Polyester 13,10 x 3,80 x 1,10 m. 3 cabins, 2 shower/wc, heating, kitchen, fly, 2x Volvo Penta (tamd41b) with 3000h. Great boat on sea!!! Franko Dragojevic T: 00385918966205 E: frankodragojevic@gmail.com
Valk Vitesse 1350
Antverpia
€ 59.500
Nelson Pilot 44
€ 110.000
Valk Motorkruiser
€ 89.000
Bruijs Spiegeltrawler
€ 169.000
Nelson Nelson 34 Mk 2
€ 46.500
Crown Corona 102 Cabrio
€ 167.500
'90 Staal 14,35 x 4,25 x 1,10 m. Goed varende woonboot geschikt voor de Franse kanalen. Wim groos T: +32475665989 E: Groos.wim@gmail.com
'92 Staal 13,00 x 3,70 x 1,10 m. Valkkruiser van 13 m. Van 1e eigenaar, in zeer goede staat. Comfortabel jacht. Daf 575 120 pk en boegschroef. C Janssens T: 0653971490 E: Ceesenellenjanssens@gmail.com
'80 Polyester 13,50 x 3,96 x 1,20 m. Met 2x 370 PK Ford Sabre ca. 1300 uren. Van de werf Guernsey Jachtbouwers. A.J. van den Akker T: 06-51355958 E: schouw23@planet.nl
'99 Staal 12,20 x 3,85 x 1,15 m. te koop bruijs spiegeltrawler met 6 cil mermaid (ford) 135 pk. E. de Wit T: 010-4347249 E: edewit60@gmail.com
€ 165.000
'87 Staal 13,50 x 4,15 x 0,70 m. Dit schip is in absolute nieuwstaat! in de winter van 2015/2016 is er een nieuw teakdek gelegd, en is het gehele schip geschilderd. Totale kostenpost bedroeg E 109.526,--, rekeningen ter inzage. Generator 6Kw, acculader/omvormer, boeg- en hekschroef, 2 motoren van 309 pk, nieuwe GPS kaartplotter, nieuw dashboard, batterij monitor, nieuwe Eberspacher kachel, nieuw tapijt, onlangs binnen gelakt, nieuwe buiskap. Kortom, van alle gemakken voorzien, instappen en wegvaren!!! Tim Tiekstra T: 0654246249 E: info@tiekstra-scheepselektra.nl Barkas 1100 Ak € 108.000 Proficiat 10.10 Excellent € 139.000 '00 Staal 11,00 x 3,85 x 0,87 m. VM 694 H10 100 pk, '07 Staal 10,30 x 3,48 x 0,85 m. Weinig vaaruren, is eiken betimmering, boegschroef, kabelaring, 5 bedden, goed onderhouden en in perfecte staat compleet met gestoffeerd, 2e st.stand Jansen T: 0645070649 E: allerlei extra's. VW Marine TDI 120 pk B.v.d.Linden T: p.jansen569@chello.nl 06-51661498 E: bert.vanderlinden@upcmail.nl
'72 Polyester 10,24 x 2,83 x 1,10 m. Nelson 34 MK 2, 2x ford 180 pk 1992, stoer en zeewaardig, goed onderhouden,nieuwe stoffering en verwarming Alec Silvis T: 0031653922992 E: zeewind78@gmail.com
'11 Staal 10,20 x 3,50 x 0,90 m. Cabrio-motorjacht Crown Corona 102, Bouwjaar: 2011; Afm:10,20x3,50x0,90 Steyr diesel: Vraagprijs ?167.500 Biermans T: +31629333303 E: josbiermans@gmail.com
Aquanaut Beauty Ak 1000
€ 57.500
Valkvlet 10mtr Ok
€ 49.950
Orca 960
€ 57.500
Valkvlet 960 Ok/ak
€ 22.500
Eista Tarpan
€ 30.500
Acm Elite 31
€ 65.000
Four Winns Vista 288
€ 64.500
Risor 27 Spitsgat
€ 22.500
'96 Staal 10,00 x 3,40 x 0,95 m. Te koop zeer nette Aquanaut Beauty 1000 met vele opties. Mitsubishi S4S motor (nieuw 2005) 63 pk. J.P. Koornneef T: 0637193451 E: jpkoornneef@gmail.com
'69 Staal 9,50 x 3,30 x 1,10 m. Stalen Tarpan 1050 cm incl. zwemplateau. Mooi, degelijk, ruim, stoer en uniek schip. Geeske van den Akker T: E: geeskevandenakker@me.com
110
anwb.nl/water
3 • 2017
'85 Staal 9,70 x 3,45 x 1,00 m. Werf gebouwde Valkvlet. ?49.950 Staal 970x345x100. Goed onderhouden schip voor lange vakanties: binnenwater, I stapert T: 0652314624 E: j.stapert@home.nl
'04 Polyester 9,45 x 3,05 x 0,85 m. Full option ACM elite 31 als nieuw Buyst Walter T: 00 32(0)475/441479 E: buyst.walter@gmail.com
'11 Staal 9,65 x 3,50 x 1,20 m. zeer mooie motorcruiser , grote open kuip , groot voordek . degelijke zeereling weg wegens tijdsgebrek peter T: 0032489918717 E: cvmaebe@gmail.com
'04 Polyester 9,15 x 2,95 x 0,90 m. Zo goed als nieuwe mooie yacht Four Winns 288 Vista diesel perfecte staat Kurt Foriers T: +32496554280 E: kurt@langens.be
'66 Staal 9,60 x 3,30 x 0,80 m. Ford Sutton Power 65 pk. 4 persoons. met wintertent en cabriotentkap en steunzeil. F.W.J. Dekker T: 071-5891275 E: dekodekker@telfort.nl
'80 Polyester 8,35 x 3,05 x 1,00 m. Prachtige Risor 27 Mooie uitstraling UITSTEKEND onderhouden. Gereviseerde Perkins 4108 Luxe kleurstelling J van Houten T: 0624852158 E: jvhouten@live.nl
Motor Motorjachten open motorboten • Ex-beroeps & klassiek (aflopende lengte) Motorjachten • Sloepen Sloepen / & open en sportboten MOTOR ex-beroeps/klassiek
Sealine S23
€ 32.500
Van Vossen Visboot
€ 15.000
Vripack 700
€ 42.000
Antaris Connery 25
€ 49.950
Weco 635
€ 22.500
Van Wijk 6.21 Classic
€ 31.500
'04 Polyester 7,62 x 2,46 x 0,85 m. v Nicolien T: 06 81 30 39 88 E: nicolien.derksen@gmail.com
'11 Polyester 7,50 x 2,80 x 0,60 m. Antaris Connery 25-Vetus 42 pk?Bouwjaar 2011-afgeleverd 2012-vaaruren 450 - Met veel extras - tuin.a@ziggo.nl Tuinenburg T: 0680140668 E: tuin.a@ziggo.nl
Luxe Motor Met Cvo
€ 385.000
'29 Staal 29,00 x 4,55 x 1,20 m. Luxe motor mooi in lijn,CVO, ideaal Frankrijk en Europa Comfortabel met vele mogelijkheden; 2 pers te varen! DAR T: 0642842019 E: darhorizon@gmail.com
'08 Aluminium 7,50 x 2,55 x 0,40 m. Selva 40 pk Buitenboord. Patrouille - speciaal ingericht voor rolstoelganger. Ruim ingericht voor dagtochten. Dhr. Röell T: 06-50666644 E: info@aandewind.nl
'07 x 0,55 m. WeCo 635 sloep te ‘07 Polyester Polyester6,50 6,50x 2,40 x 2,40 x 0,55 m. Spitsgatsloep, afgeleid van originele reddingssloep. Overnaads polkoop. yester, dubbelwandig, luchtkasten, onzinkbaar. Patrick Kerkvliet T: 06-26434486 E: info@olympia-charters.nl De Weco is een spitsgatsloep, afgeleid van een originele reddingssloep. De romp is overnaads
Tjalk Peniche
€ 1.500.000
'05 Staal 28,40 x 4,60 x 1,33 m. Mijn mooie boot is een mooie aak van vollediguitgeruste plaisance - elk comfort te verkopen. André Hecq T: 0495577479 E: andrehecq@scarlet.be
'06 Staal 7,10 x 2,60 x 0,80 m. 30 Pk Lister. Rondspant met stoere uitstraling en boegschroef. B.Lans T: 06-57219946 E: Calistra390@gmail.com
'04 Polyester 6,21 x 2,35 x 0,56 m. Van Wijk 621 Goed ?onderhouden. Yanmar 40PK dieselmotor. Classic 31.500 Nico T: 0653555049 E: zaal-verboon@planet.nl '04 Zaal Polyester 6.21 x 2.35 x 0.56 m. 40PK, T 0653555049 E zaal-verboon@planet.nl Nico Zaal T: 0653555049 E: zaal-verboon@planet.nl
VOOR MEER NIEUWE EN GEBRUIKTE JACHTEN KIJK NU OP:
WWW.ANWBBOTEN.NL
WATERKAMPIOEN 2EHANDS IS EEN MAANDELIJKSE RUBRIEK BINNEN DE WATERKAMPIOEN
Deze rubriek met aanbod van particulieren en bedrijven wordt verzorgd door YachtFocus. Wilt u adverteren, geef uw jacht dan op via de website www.anwbboten.nl of www.YachtFocus.com of gebruik de bon in dit magazine. Uw advertentie staat maximaal 4 maanden op internet en komt in de Waterkampioen en in YachtFocus Magazine. Gezamenlijke oplage 50.000, het hoogste en beste bereik van Nederland. Voor contact met YachtFocus bel 020 4560995. Copyright YachtFocus Media BV (YachtFocus) 2017. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. YachtFocus Media BV aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schades voortvloeiend uit het gebruik van de informatie uit dit magazine. Neem altijd eerst contact op met de aanbieder voordat u afreist om een jacht te bezichtigen. Alle gegevens, beschikbaarheid van de jachten en prijzen onder voorbehoud. Kennelijke zet- en drukfouten voorbehouden.
WAK_0317_Nautic_gear.indd 1
3 • 2017
111
13-02-17 08:00
anwb.nl/water
Vul het formulier in
UW BOOT SNEL VERKOPEN VOOR DE JUISTE PRIJS? 4 MAANDEN OP 2 BOTENSITES AFGEDRUKT IN 50.000 BLADEN In YachtFocus Magazine • verspreiding via beurzen, jachthavens en andere uitdeelpunten • losse verkoop gebundeld met de Waterkampioen • thuisbezorgd bij duizenden abonnees
www.YachtFocus.com www.anwbboten.nl
In Waterkampioen 2eHANDS, vaste rubriek in de Waterkampioen • hoge oplage en bereik • thuisbezorgd bij alle abonnees
Slechts € 36,95 per plaatsing bij 4x Totale oplage circa 50.000 waarvan meer dan de helft bij watersporters thuisbezorgd wordt! HOGE OPLAGE • HOOG BEREIK • ALLES VOOR EEN SNELLE EN SUCCESVOLLE VERKOOP
powered by
VOOR DE WATERSPORTER DIE MEER WIL!
1. KIES FORMAAT (aanvinken) Gewoon (1/24) met 110 karakters tekst Groot (1/6) met 800 karakters tekst
Waterkampioen 2e Hands is ideaal voor particulieren
2. KIES AANTAL PLAATSINGEN (aanvinken) aantal
gewoon
groot formaat
1 editie
€ 39,95
€ 159,80
2 edities
€ 38,95 x 2 = € 77,90
€ 155,80 x 2 = € 311,60
3 edities
€ 37,95 x 3 = € 113,85
€ 151,80 x 3 = € 455,40
4 edities
€ 36,95 x 4 = € 147,80
€ 147,80 x 4 = € 591,20
Bewijsnummer thuisgestuurd voor € 3,- extra per editie (binnen NL)
AANKOMENDE NUMMERS 2017 YachtFocus Waterkampioen Sluitdatum ontvangst apr - 150
mei - 2017
22 maart 2017
mei - 151
juni - 2017
12 april 2017
juni - 152
juli - 2017
17 mei 2017
juli - 153
aug - 2017
14 juni 2017
3. GEGEVENS JACHT Merk en type: -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Categorie: ----------------------------------------------------------------------------------------Bouwmateriaal: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Evt. 2de categorie: ------------------------------------------------------------------------Vraagprijs (in euro incl. BTW): ------------------------------------------------------------------------------------- of Prijs op aanvraag Bouwjaar: ---------------------------------Lengte over alles x breedte x diepgang: (in meters) ---------------------------------------------- Variabele diepgang: Ja Nee Meer ruimte nodig? Schrijf op een apart vel papier! Motor/elektriciteit: -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Accommodatie: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Tuigage: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Elektronica/navigatie: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uitrusting: --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uw commentaar: -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ligplaats/land: -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bladtekst bij gewoon formaat (1/24) advertentie: (max. 110 karakters incl. spatie e.d.) -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bladtekst bij groot formaat (1/6) advertentie: (max. 800 karakters incl. spatie e.d.) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Minimaal 1 foto sturen
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. UW GEGEVENS Naam/voorletters: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Man Vrouw Adres: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Huisnummer en toevoeging: ----------------------------------------------------Postcode/woonplaats: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------E-mailadres: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Telefoonnummer: --------------------------------------------------------------------------Ik machtig YachtFocus om eenmalig bij vooruitbetaling het totale bedrag af te schrijven van mijn rekening met gegevens als volgt: IBAN: ■ Naam rekeninghouder: ----------------------------------------------------------------N ■ L ■■■■■■■■■■■■■■■■ Ik ga akkoord met de voorwaarden. Datum: -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Handtekening: -------------------------------------------------------------------------------Voorwaarden Voor particuliere adVertenties door middel Van het inVulformulier
Uw advertentie komt met maximaal 36 foto’s op internet (op YachtFocus.com en anwbboten.nl) gedurende 4 maanden na ontvangst van uw formulier en wordt daarna automatisch verwijderd. Heeft u de boot eerder verkocht? Geef het even door via office@yachtfocus.com. Op internet verschijnen uw naam en telefoonnummer. Geen e-mailadres ingevuld? Dan kunnen kopers alleen telefonisch contact met u opnemen. Uw advertentie komt ook met een door ons gekozen foto van uw jacht in de maandbladen (YachtFocus Magazine en Waterkampioen in de rubriek 2eHANDS.) Als we het for-
mulier na een sluitdatum ontvangen, schuiven alle plaatsingen één nummer op. Bij tussentijdse verkoop vindt geen retournering plaats van nog openstaande plaatsingopdrachten. Wel kunt u de tekst “verkocht” door ons over de foto laten zetten. YachtFocus kan advertenties zonder opgave van reden weigeren en dan vindt geen incasso plaats. Weigering gebeurt o.a. als de foto ontbreekt of te slecht is. Foto’s kunnen door ons worden bijgesneden voor de bladen. Teksten kunnen door ons worden gecorrigeerd, afgekort of anderszins geschikt gemaakt. Foto’s worden geretourneerd als bij de inzending een geadresseerde en voldoende gefrankeerde retour-
enveloppe is bijgevoegd. Automatische incasso vindt plaats op of omstreeks de eerste van de kalendermaand volgend op inzending van uw formulier, zonder facturatie. Alle genoemde bedragen op deze pagina zijn inclusief BTW. YachtFocus Media aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade door niet of foutief of te laat geplaatste advertenties. Als u meerdere jachten verkoopt, wordt elk volgende jacht tenminste 1x vaker dan het vorige jacht geplaatst in ons tijdschrift. Voorbeeld: uw tweede jacht moet minimaal in 2 edities geplaatst worden. Voor vragen 020-4560995 of office@yachtfocus.com
Uw boot staat nog sneller online als u deze zelf opgeeft via internet! Ga naar www.yachtfocus.com en klik op ‘adverteer uw boot te koop’ Invullen en sturen naar: YachtFocus, Binderij 7b, 1185 ZH Amstelveen. Vergeet niet uw handtekening te plaatsen en foto’s mee te sturen.
U kent de
Oosterschelde maar kent u ons al?
Ligplaatsen Stalling Veerhaven 3 Kats T: 0113 60 02 70
Sluisplateau 29 Wemeldinge T: 0113 62 20 93
Naamloos-5 1
Advies
11-02-16 112:38 Naamloos-5
Onderhoud
www.vdrest.nl
Sin
ds 1 980 14-02-17
Montage
Showroom
www.aquasolar.nl
14-02-17 15:32
••airco • generator spuit-en en cv schilderwerk ••teakdek • vuilwatertank boeg-/hekschroefinbouw ••boegschroef omvormer scheepstimmerwerk;•ijzerwerk ••schilderwerk • ijzerwerk electra; motoren ••complete refit(interieur,•technisch, motoren uiterlijk) complete refit (interieur, technisch, uiterlijk)
bouwer van ET de MULTIVL
www.jachtwerfdoesburg.nl Doesburg 0313-472275
K10_Jachtwerf Doesburg_NEW.indd 1
Jan Kok_aangepast_11-02-16.indd 1
15:50
” De Solarspecialist ”
0515-431920
Verwen uw schip met vakkundig onderhoud!
Service
AQUASOLAR
Lieuwe Dijkstra
Naz_aangepast_11-02-16.indd 1
Reparatie
Westhavendijk 10, 3241 LP Middelharnis tel. +31 (0) 187 483 790, info@vanvlietzeilen.nl
WWW.VANVLIETZEILEN.NL 13-02-17 08:29
11-02-16 12:49
Vaarpraktijk
Zo plan je je vaartocht op de Waddenzee
shopping
Llangollen Canal , Wales
Hoogtevrees op het water
Een straf bakje aan boord
VOLGENdE MAANd in de waterkampioen
0
Verschijnt op 6 april 2017
2
Puur varen volgens Bestevaer
Artikelen onder voorbehoud
ABONNEESERVICE Abonnementen De Waterkampioen verschijnt 12 maal per jaar. Een jaarabonnement kost per jaar € 79,75 voor ANWB-leden en € 89,75 voor nietleden. Portokosten voor abonnees in het buitenland: België € 9, rest van Europa € 11. Alle overige landen € 13. Proef- en cadeau- abonnementen worden automatisch beëindigd na verzending van het laatste nummer. Aanmelden kan via het ANWB leden Service Center 088-269 22 22 of via www.anwbwatersport.nl/abonnement-waterkampioen. Een jaarabonnement is tot wederopzegging en kan op elk moment opgezegd worden met een opzegtermijn van een maand. Bel ANWB leden Service Center 088-269 22 22, schriftelijk via Postbus 93200, 2509 BA Den Haag of via www.anwb.nl/ contact. Voor de abonnementsvoorwaarden, zie www.anwbwatersport.nl/waterkampioen/service.
Informatie Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers en artikelen, kunt u contact opnemen met ANWB leden Service Center: 088-269 22 22. Dit is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.30-18.00 uur en op zaterdag van 10.00-16.00 uur. ANWB-hoofdkantoor Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag, Algemeen telefoonnummer: 088-269 29 99 Algemeen faxnummer: 088-269 69 69 Wegenwacht telefoon: 088-269 28 88 Overige nummers: kijk op www.anwb.nl
Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie. Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Waterkampioen, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als u op deze informatie geen prijs stelt, dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v. WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag.
Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen wanneer dit uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen - of passages in artikelen - de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan geen verantwoordelijkheid worden aanvaard voor eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 0043-1451 © 2017
3 • 2017
anwb.nl/water
115
LOVE US ON
WWW.BENETEAU.COM
#LoveSailing LOVE BENE TEAU
Jachthaven Bruinisse T +31 111 481 810 www.nova-yachting.nl