Editor's Note
บทบรรณาธิการ
วัคซีนป้องกันการระบาดของไวรัสโควิด-19 ได้เดินทางมาถึงประเทศไทยและเริม ่
Special Issue @ Annual : 2021
ฉีดให้กับบุคลากรทางการแพทย์แล้วเมื่อต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา นับเป็นสัญญาณที่ดีต่อ
ภาพรวมเศรษฐกิจและการท่องเทีย ่ วในประเทศ เพราะจะท�ำให้เกิดความเชือ ่ มัน ่ ต่อประชาชน โดยทั่วไป และจากนี้ไปก็จะเปิดน่านฟ้าต้อนรับนักท่องเที่ยวจากทั่วโลก ซึ่งรอคอยการกลับ
มาสัมผัสกับประเทศไทยดินแดนทีม ่ แ ี ต่มต ิ รภาพ สถานทีท ่ อ ่ งเทีย ่ วทีส ่ วยงามทัง ้ ทางด้านศิลป
วัฒนธรรมสถาปัตยกรรมที่งดงาม และความสวยงามของธรรมชาติท้องทะเลป่าเขา คืนรอย ยิ้มและความสุขให้กับประเทศไทยให้กลับมาคึกคักกันอีกครัง้
วารสาร ๑ ใน...สาธารณสุข จัดท�ำขึน ้ เพือ ่ รวบรวมข่าวสารสาระทีน ่ ่าสนใจในแวดวง
สาธารณสุข นโยบายการด�ำเนินงานของกระทรวง อีกทั้งยังได้รวบรวมข้อมูลต่างๆ อาทิ ส่วน
ราชการ, โรงพยาบาล, ศูนย์พยาบาล ทัว ่ ความสะดวก ่ ประเทศในรูปแบบหมายเลขโทรศัพท์เพือ ในการติดต่อ และ คอลัมภ์ PUBLIC HEALTH MARKET ทีไ่ ด้รวบรวมธุรกิจต่างๆ ทีเ่ กี่ยวข้อง กับระบบสาธารณสุข อาทิ ยาและเวชภัณฑ์, เครือ ่ งมือแพทย์ เครือ ่ งส�ำอาง, ผลิตภัณฑ์อาหาร ฯลฯ นอกจากนี้ยังได้รวบรวม ร้านอาหารสะอาดรสชาติอร่อย และ ที่พักในฝัน ส�ำหรับนักเดิน
ทางและนักท่องเที่ยวโดยทั่วไป... หน่วยงาน องค์กร บริษัท ห้างร้าน ใดที่สนใจจะลงข้อมูล สินค้าและบริการของท่าน สามารถติดต่อได้ที่ โทร. 0-2380-3709-10 ขอบคุณครับ...
31. 32.
90. สปาเพื่อสุขภาพ
จิตราวรรณ เวลล์เนส สปา
Contents
สารบัญ
> หมอพร้อม...คนไทยพร้อม
แอปพลิเคชั่น “หมอพร้อม” ...................... ฉบับพิเศษ : ไทสมุทรเดลี่
บริษัท กิตวรินทร์ อาร์ตแอนด์มีเดีย จ�ำกัด
ส�ำนักงาน 32/67 ถ.สุขุมวิท ต.ปากน้�ำ อ.เมือง สมุทรปราการ 10270
0-2380-3709-10
magazine1nai@gmail.com
www.magazine1nai.com
magazine1nai
1Nai Thailand ผู้ให้บริการโฆษณา
ประธานที่ปรึกษา ฝ่ายกฏหมาย ผู้อ�ำนวยการ บรรณาธิการบริหาร กองบรรณาธิการ ผู้จัดการโครงการ ผู้จัดการส่วนภูมิภาค ฝ่ายประชาสัมพันธ์ ฝ่ายศิลปกรรม ฝ่ายบัญชี-ธุรการ
2
พ.ต.ท. สมชาย ศรลัมพ์ พ.ท. ฉลาด วงศ์ไพศาล นงคราญ นันชนะ วริยา แย้มเพียรวัฒนา กิตติ ฉันทกิจนุกูล สุเชาว์ ศรลัมพ์ สุชาดา พุกทรัพย์ มาลี ชื่นส�ำอางค์ ประทุมมาศ สนทอง พัชรีพร เชื้อบุญมี จีรวรรณ ปลั่งเปล่ง นภาพร ดรุณพันธ์ ศิรพ ิ รรณ ชัยเกียรติ์สุนทร สราลักษณ์ ชูประเสริฐ ยุวดี พะบ�ำรุงษ์ รุง่ รัศมี ชาลี นัฐธิวรรณ สุรรี ม ั ย์ พลากร ค�ำโครตสูนย์ ศักดิ์ชัย รันจัตุรส ั ปิยพร ม่วงศรี อุรุพงษ์ รุง่ เรือง อรรถพล นารูลา
สาธารณสุข
> วัคซีนโควิด-19
3.
ความคาดหวังของมนุษยชาติ ............... 25 .
> แนะนำ�ร้านอาหารสะอาด รสชาติอร่อย...ทั่วไทย ........................... 39 . > แนะนำ�โรงแรมรีสอร์ท ที่พักสำ�หรับนักเดินทาง ....................... 51 .
> ทำ�เนียบสาธารณสุข
ส่วนราชการสังกัดกระทรวงฯ .............. 56.
สถานพยาบาล โรงพยาบาล ................. 58. ศูนย์พยาบาล เนอร์สซิ่งโฮม .................. 64.
PUBLIC HEALTH
MARKET’ 2021
คู่มือซื้อขาย แนะน�ำสินค้าและบริการต่างๆ ในแวดวงการสาธารณสุข .............................. 67.
. . . ม ้ อ ร พ อ ม ห
ม ้ อ ร พ . . . ย ท ไ คน
สธ. พัฒนา แอปพลิเคชัน “หมอพร้อม” จองวัคซีนโควิด 19 โหลดได้ 1 พ.ค. นี้ กระทรวงสาธารณสุข พัฒนา แอปพลิเคชัน “หมอพร้อม” ดาวน์โหลดได้ตั้งแต่ 1 พฤษภาคม 64 เพิ่มช่องทางจาก Line OA “หมอพร้อม” ในการจอง วัคซีนโควิด 19 ล็อตใหญ่ที่จะฉีดในเดือนมิถุนายน 64 ออกแบบ International Health Certificate รองรับ การเดิ น ทางไปต่ า งประเทศเชื่ อ มโยงข้ อ มู ล ให้ เ ป็ น สากล พร้อมเปิดระบบข้อมูลการฉีดวัคซีนโควิด 19 แบบเรียลไทม์ หากเกิดเหตุฉุกเฉินเข้าดูแลได้ทันที
นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต
เมื่ อ วั น ที่ 1 เม.ย.2564 ที่ ก ระทรวงสาธารณสุ ข (สธ.)
นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข แถลงข่าวการเต รียมความพร้อมการกระจายวัคซีนโควิดทั่วประเทศ พร้อมใช้ไลน์ออฟ ฟิ ส เชี ย ล “หมอพร้อ ม” ในการติ ด ตามข้ อ มู ล การฉี ด วั ค ซี น โควิ ด 19
ว่า ส�ำหรับสถานการณ์โควิดขณะนี้ ถือว่าเป็นระดับที่ควบคุมได้ ซึ่งมี
ลักษณะการติดเชื้อประปรายเป็นรายวัน แต่ไม่มีการแพร่ระบาดรุนแรง ประกอบกับมีการสัง ่ ซื้อ
เคี ยงจากวัคซีน เป็นต้ น ซึ่งปัจจุบันมีการลง
โดส และเมื่อเดือนมี.ค. 2 แสนโดส ปัจจุบันฉีดได้จนครบถ้วนตามเป้าหมาย อย่างไรก็ตาม ใน
Account) “หมอพร้อม” หรือประชาชนทีอ ่ ยูใ่ น
วัคซีน 2 ชุดใหญ่ โดยชุดแรกจากซิโนแวคจากจีน 2 ล้านโดส และจากแอสตราเซเนกา 61 ล้าน เดือนมี.ค.ที่ผ่านมาได้มาอีก 8 แสนโดส และวางแผนกระจาย 1 เม.ย.นี้ และอีก 1 ล้านโดสจะมา ประมาณวันที่ 10 เม.ย.นี้ ซึ่งประมาณวันที่ 16-17 เม.ย. คาดว่าจะน�ำวัคซีน 1 ล้านโดสกระจายและ ฉีดให้ประชาชนได้
นพ.เกียรติภูมิ กล่าวอีกว่า ส�ำหรับวัคซีน 8 แสนโดสมีวัตถุประสงค์ฉีดเพื่อควบคุมโรค
และรองรับทางเศรษฐกิจ ขณะนี้ทางรัฐบาลมีจุดมุ่งหมายเปิดประเทศให้เร็วที่สุดอย่างปลอดภัย ซึง่ ทุกคนจะปลอดภัย หมายถึงคนในประเทศต้องได้รบ ั วัคซีน 50-60% ของประชากรทัง้ หมด ซึง่
เราได้วางแผนที่เรียกว่า สามเหลี่ยมเขยื้อนวัคซีน คือ 1. เป้าหมายในเชิงพื้นที่ ด้วยการระบุพื้นที่ หลักให้เกิดภูมค ิ ม ุ้ กันในระดับพืน ้ ที่ 2.วางระบบ ปัจจุบน ั ใช้พน ื้ ที่ รพ. รพ.สนาม และครัง้ ต่อไปจะเป็น
ทะเบียนผ่านไลน์ออฟฟิสเชียล (LINE official
ภูมภ ิ าคก็ยงั มีชอ ่ งทางสามหมอ มาคอยติดตาม ได้
“ขอให้ประชาชนหันมาใช้ไลน์ ออฟ
ฟิสเชียลที่เรียกว่า หมอพร้อม โดยการเข้าไป
คียข ์ อ ้ มูลในระบบไลน์ออฟฟิสเชียล เพือ ่ ท�ำการ
ลงทะเบียน โดยจะใช้อย่างครอบคลุมในเดือน
มิ.ย.นี้ ซึ่งเป็นช่วงที่ใช้วัคซีนแอสตราเซเนกา พอดี โดยการใช้ “หมอพร้อม” จะท�ำให้ทราบ
รถเคลื่อนที่ที่มีเครือ ่ งมือทางการแพทย์เหมาะสม ปัจจุบันประมาณการณ์แต่ละ 1 รพ.จะให้วัคซีน
สิทธิการจองวัคซีน การนัดหมาย การติดตาม
รวดเร็วมากขึ้น ซึ่งภาคเอกชนก็สนับสนุนพื้นที่มา เช่น ห้างสรรพสินค้า หรือโมเดิรน ์ เทรดต่างๆที่
และยังสามารถออกใบรับรองการรับวัคซีนใน
ได้ 500 รายต่อวัน หรือเดือนละไม่เกิน 10 ล้านโดส แต่หากเราเพิม ่ รพ.สนาม ก็จะสามารถฉีดได้
เสนอตัวเข้ามา และ3.ข้อมูล มีการลงทะเบียน มีระบบนัดหมายการฉีดวัคซีน การติดตามผลข้าง
อาการหลังการฉี ด การนัดหมายฉี ดครัง้ ที่ 2
รูปแบบดิจท ิ ล ั ได้ เพือ ่ อ้างอิงต่อไป โดยการจอง
สาธารณสุข
3
สิทธิหมอพร้อม จะท�ำได้เดือน พ.ค. เพราะล็อต
แรกของแอสตราฯที่จะผลิตในไทย ซึ่งจากหา รือกับบ.แอสตราฯ ระบุว่า จะส่งมอบได้กลาง
พ.ค. เพราะฉะนั้น เมือ ่ วัคซีนมาแล้วก็จะเปิดให้ ประชาชนทั่วไปจองเพื่อเข้ารับวัคซีนผ่านไลน์
และแอปฯ หมอพร้อม ปลายเดือนพ.ค.2564 เป็นต้นไป” นพ.เกียรติภูมิ กล่าว
นายแพทย์ พ งศธร พอกเพิ่ ม ดี
ที่ ป รึ ก ษาระดั บ กระทรวง นายแพทย์ ท รง คุณวุฒิ ประธานคณะท�ำงานด้านระบบข้อมูล การให้ บ ริก ารวั ค ซี น ป้ อ งกั น โรคติ ด เชื้ อ ไวรัส
โคโรนา 2019 กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข
ได้ จั ด ท�ำระบบรายงานเชื่ อ มต่ อ ข้ อ มู ล จาก โรงพยาบาลทั่ ว ประเทศที่ ใ ห้ บ ริ ก ารวั ค ซี น
กั บศู นย์เทคโนโลยีสารสนเทศแบบเรียลไทม์
จะเพิ่ ม ความครอบคลุ ม ทั้ ง โรงพยาบาลรัฐ /
ความต้องการของแต่ละประเทศที่เดินทางไป เช่น การรับรองการฉีดวัคซีน ผลการตรวจ
รวมกว่า 12,000 แห่ง และข้อมูลนีจ ้ ะถูกส่งกลับ
การกับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ไว้ หากมีการเดินทางไปตรวจเลือดในโรงพยาบาลที่
เอกชน/ โรงพยาบาลส่ ง เสริม สุ ข ภาพต�ำบล
ประชาชนผ่าน Line Official Account “หมอ
พร้อม” และแอปพลิเคชัน “หมอพร้อม” ที่อยู่ ระหว่างการพัฒนา โดยทั้งสองแพลตฟอร์มมี
รูปแบบการท�ำงานเดียวกัน อาทิ การจองคิว
หาเชื้อในโพรงจมูก ตรวจเลือดหาภูมิคุ้มกัน ซึ่งได้เชื่อมระบบฐานข้อมูลทางห้องปฏิบัติ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์รบ ั รองจะสามารถออกเอกสารรับรอง International Health Certificate ได้ อย่างไรก็ตาม ยังคงรอมาตรฐานจากองค์การอนามัยโลกที่จะออกมาใน เดือนมิถุนายน เพื่อให้เกิดการเชื่อมต่อข้อมูลที่เป็นมาตรฐานสากล
“ขอให้ประชาชนอย่ากังวล ข้อมูลของผู้ท่ฉ ี ีดวัคซีนจะถูกเก็บรักษาไว้ท่ก ี ระทรวง
วัคซีน, ข้อมูลวัคซีน, การนัดหมาย แจ้งเตือน
สาธารณสุขอย่างปลอดภัย และขอเชิญชวนให้มาฉีดวัคซีนโควิด 19 เพื่อให้ประเทศเกิด
และยืนยันการรับวัคซีน (Digital vaccine cer-
พงศธรกล่าว
บางส่วนจากองค์ การอนามัยโลก ประชาชน
ระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กล่าวว่า แผนภาพ (Real Time Dashboard) แสดงจ�ำนวน
รับวัคซีนเข็มที่ 2, ติดตามอาการหลังฉีดวัคซีน
tificate) เป็นต้น ขณะนี้อยูร่ ะหว่างรอชุดข้อมูล
ภูมค ิ ้ม ุ กัน คนไทยทุกคนใช้ชว ี ต ิ ได้ตามปกติ และเปิดประเทศได้อย่างปลอดภัย” นายแพทย์
นายแพทย์ศุภฤกษ์ ถวิลลาภ หัวหน้ากลุ่มสารสนเทศทางระบาดวิทยา กอง
สามารถดาวน์โหลดได้ตั้งแต่วน ั ที่ 1 พฤษภาคม
สถานะการฉีดวัคซีนในประเทศไทย เมือ ่ ประชาชนเข้ารับบริการการฉีดวัคซีนทีโ่ รงพยาบาล
วัคซีน กระทรวงสาธารณสุขได้ออกแบบระบบ
ไทม์ อาทิ จ�ำนวนการฉีดแต่ละจังหวัด ตัวเลขแสดงจ�ำนวนผู้ที่ฉีดวัคซีนเข็มที่ 1 และเข็มที่
2564 เป็นต้ นไป ส�ำหรับการจองคิ วการฉี ด
ไว้ 4 ช่องทางได้แก่ Line Official Account “หมอพร้อ ม”, แอปพลิ เ คชั น “หมอพร้อ ม”,
หากไม่มีโทรศัพท์สมาร์ทโฟนสามารถติ ดต่ อ โดยตรงไปยังโรงพยาบาลทีไ่ ด้รก ั ษาตัวประจ�ำ และอสม. เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงวัคซีนโควิด 19 ได้ครอบคลุม
นายแพทย์พงศธรกล่าวต่อว่า เมื่อฉีด
วัคซีนโควิด 19 ครบทั้ง 2 เข็ม จะได้รบ ั เอกสาร
รับ รองการฉี ด วั ค ซี น ป้ อ งกั น โรคโควิ ด 19 (Vaccine Certificate) ที่มีคิวอาร์โค้ดที่สร้าง
เฉพาะแต่ละบุคคล จากโรงพยาบาลที่รบ ั การ ฉีดทันที และผู้ที่ลงทะเบียนไลน์หมอพร้อมจะ ได้รบ ั ใบรับรองการแบบดิจิทัล (Smart Vaccine Certificate) ซึ่งจะมีคิวอาร์โค้ดเดียวกัน
โดยข้ อ มู ล จะถู ก เก็ บ ไว้ ใ นระบบฐานข้ อ มู ล MOPH Immunization Center กระทรวง สาธารณสุขด้วย (ข้อมูล ณ วันที่ 1 เมษายน
2564) กระทรวงสาธารณสุขได้ออกเอกสาร รับรองการฉีดวัคซีน (Vaccine Certificate)
แล้วประมาณ 35,000 คน ส่วนผูท ้ ต ี่ อ ้ งการเดิน ทางไปต่างประเทศ กระทรวงสาธารณสุขได้
เตรียมเอกสารรับรอง International Health
Certificate ซึ่ ง ข้ อ มู ล ที่ แ สดงจะขึ้ น อยู่ กั บ
4
สาธารณสุข
ใกล้บ้าน ข้อมูลจะมีการบันทึกและถูกส่งไปยังส่วนกลาง ให้สามารถดูข้อมูลได้แบบเรียล 2 ซึ่งทางกระทรวงสาธารณสุขตรวจสอบและติดตามอย่างใกล้ชิดตลอดเวลา เพื่อเตรียม
ความพร้อมด�ำเนินการแก้ไข หากพบปัญหาระหว่างการใช้งาน นอกจากนี้ยังมีแผนภาพ แสดงข้อมูลอาการไม่พง ึ ประสงค์จากการฉีดวัคซีน โดยหากประชาชนมีผลข้างเคียงทีเ่ กิด
ขึ้นภายหลังได้รบ ั วัคซีน และกรอกข้อมูลใน Line Official Account “หมอพร้อม” หรือมี
เจ้าหน้าที่สอบถาม บันทึกและรายงานเข้าระบบ ข้อมูลจะแสดงทันที ซึ่งจะเป็นประโยชน์ ต่อการเข้าไปสอบสวนโรค และรักษาได้อย่างทันท่วงที
“หมอยง” ชี้ต้องเร่งฉีด
วัคซีนโควิดขึ้น 2 เท่า
หรือวันละ 30 ล้านโดส เพื่อยุติโควิดทั่วโลก
“ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ” ย�้ำหากต้องการยุติโรค โควิด ต้องฉีดวัคซีนป้องกัน สร้างภูมิคุ้มกันทั่วโลกอย่าง น้อย 70% หรือ 5 พันล้านคน ขณะที่ปัจจุบันฉีดแล้วทั่วโลก 650 ล้านโดส อัตราดังกล่าวต้องใช้เวลา 2 ปีจะคุมโรคนีไ้ ด้ จึงต้องเร่งฉีดให้มากขึ้น 2 เท่า ใช้เวลาไม่น้อยกว่า 1 ปีถึง เป้าหมาย ส่วนวัคซีนเด็กอาจวิจัยและผลิตออกมาสิ้นปีนี้
เร่งฉีดให้มากขึ้น 2 เท่า หรือ ให้ได้วันละ 30 ล้านโดส ก็ต้องใช้เวลาไม่
ศ.นพ.ยง ภู่ ว รวรรณ หั ว หน้ า ศู น ย์ เชี่ ย วชาญเฉพาะทาง
วัคซีนมีมาก จึงอยากเชิญชวนคนไทย เมื่อถึงคิวรับวัคซีน ก็อยากให้มา
ด้ านไวรัสวิทยาคลิ นิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แถลงข่าวเกี่ยวกับวัคซีนโควิด 19 ว่าขณะ
นี้สายพันธุ์อังกฤษ แพร่กระจายได้เร็วและง่าย เทียบกับอัตราการฉีด
น้อยกว่า 1 ปี จึงจะถึงเป้าหมาย” ศ.นพ.ยง กล่าว
ศ.นพ.ยง กล่าวต่อว่า ประเทศที่มีการฉีดวัคซีนต่อประชากร
สูงสุดคือ อิสราเอล รองลงมาคือ อังกฤษ พบว่า ท�ำให้มีผู้ป่วยรายใหม่
ลดลงมาก โดยเฉพาะประเทศอังกฤษ มีการรณรงค์ให้ฉีดวัคซีนอย่างต่อ เนือ ่ ง เมือ ่ เทียบกับประเทศฝรัง่ เศสและเยอรมัน ซึง่ ฉีดๆ หยุดๆ เพราะกลัว
อาการข้างเคียง จะพบว่า ฝรัง่ เศสเกิดการระบาดระลอกใหม่ มีอต ั ราการ
ตายสูง และต้องประกาศล็อคดาวน์ ดังนั้นจะเห็นได้วา ่ ข้อดีของการฉีด รับวัคซีนโดยเร็ว เพื่อที่เราจะได้เปิดประเทศให้เร็วและปลอดภัยที่สุด
ศ.นพ.ยง กล่าวอีกว่า ขณะนี้บริษัทผูผ ้ ลิตวัคซีน ก�ำลังวิจัยและ
ผลิตวัคซีนส�ำหรับเด็กทีม ่ อ ี ายุต่�ำกว่า 18 ปีลงมา คาดว่าภายในสิน ้ ปีนี้เรา
วัคซีนโควิด ยังไม่ทน ั ต่อการระบาด ท�ำให้เห็นว่าช่วงนี้ผป ู้ ว ่ ยต่อวันสูงขึน ้
จะมีวัคซีนส�ำหรับเด็กออกมา ส่วนอาการแทรกซ้อนจากการฉีดวัคซีน
ส�ำหรับประเทศไทยพบว่า การระบาดระลอกใหม่ ในช่วงนี้ เกิดคลัสเตอร์
เนกา ไปแล้ว 17 ล้านโดส มีผู้ป่วยเกิดการลิ่มเลือด 20 คน เสียชีวิต 7
หลายประเทศประกาศล็อกดาวน์ประเทศรอบใหม่ เช่น ฝรัง่ เศส เยอรมัน
ใหม่ในสถานบันเทิงและเรือนจ�ำ เราจะท�ำให้โรคสงบได้ก็ต้องฉีดวัคซีน
ป้องกัน โดยปัจจุบันเรามีประชากรทั่วโลก 7,000 ล้านคน
“หากต้องการยุติโรคได้ ต้องฉีดวัคซีนให้ประชากรทัว ่ โลกให้มี
ภูมิค้ม ุ กัน อย่างน้อยร้อยละ 70 หรือ จ�ำนวน 5 ,000 ล้านคน หรือต้อง ได้รบ ั วัคซีนไม่ต่�ำกว่า 1 หมื่นล้านโดส จากอัตราการฉีดวัคซีนทั่วโลก
ข้อมูลเมื่อวันที่ 4 เม.ย. พบว่า มีการฉีดวัคซีนไปแล้วทั่วโลก 650 ล้าน
โดสเท่านั้น หรือ ร้อยละ 6.5 ของประชากรโลก คิดเป็น วันละ 15 ล้าน ้ โดส อัตราดังกล่าวต้องใช้เวลาฉีด 2 ปี ถึงจะคุมโรคนี้ได้ ดังนั้น เราต้อง
นั้น เราไม่อาจปฏิเสธได้ เช่น ประเทศอังกฤษ ฉีดวัคซีนของแอสตราเซ คน เทียบอัตราการอุบัติของโรค เท่ากับ 1 ใน 5 แสนโดส เมื่อเทียบกับ ประโยชน์คือ ลดความรุนแรงของโรค ลดอัตราการตาย ตนก็เห็นว่า การ
ฉีดวัคซีนมีประโยชน์มากกว่า โดยหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง เช่น การเกิดลิ่ม เลือดในยุโรป พบว่า เกิดในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และเกิดในคนที่มีอายุ
น้อยกว่า 55 ปี เกิดในคนวัยเจริญพันธุท ์ ี่มีฮอร์โมนสูง เช่น คนท้อง คน กินยาคุมก�ำเนิด ซึ่งก�ำลังรอการพิสูจน์ หากมีข้อเกี่ยวข้องว่าเป็นปัจจัย เสี่ยงเราก็สามารถหลีกเลี่ยงได้
สาธารณสุข
5
6
สาธารณสุข
9 1 ิ ด ว ค โ ี น ั ซ วค ุ ยชาติ มนษ
ง อ ข ั ง ว ห ด า ค ความ
หรือไม่ก็ได้) ให้สามารถใช้กับประชากรกลุ่มเป้าหมายในประเทศนั้นๆได้
3 ชนิ ด ที่ ไ ด้ ร ับ การรับ รอง (Emergency Use Listing
:EUL) จากองค์การอนามัยโลก (WHO) ซึ่งเป็นการประเมินวัคซีนใน ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข มีเป้าหมายเพือ ่ ให้สามารถใช้วค ั ซีนได้ในวง
กว้าง เนื่องจากระบบควบคุมก�ำกับของบางประเทศอาจไม่มค ี วามพร้อม และไม่มม ี าตรฐานเพียงพอ จึงให้ใช้การอ้างอิงจาก EUL โดยการประเมิน
จะท�ำโดยผู้เชี่ยวชาญของ WHO คือ “วัคซีนจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน” “วัคซีนของไฟเซอร์/ไบออนเทค” และ “วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า”
ยอดจอง “วัคซีนโควิด19”
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
(อว.) มีการประมวลข้อมูลเมือ ่ วันที่ 8 มี.ค.2564 ระบุวา ่ มีการจองวัคซีน
ทัว ่ โลก 9,600 ล้านโดส โดย 10 ประเทศที่มียอดการจองวัคซีนจ�ำนวน
มากที่สุด ได้แก่ 1.อินเดีย 2,200 ล้านโดส 2.สหรัฐอเมริกา 1,210 ล้าน
โดส 3.สหราชอาณาจักร 417 ล้านโดส 4.ญีป ่ น ุ่ 314 ล้านโดส 5.อินโดนีเซีย 301 ล้านโดส 6.บราซิล 300 ล้านโดส 7.จีน 300 ล้านโดส 8.แคนาดา 238 ล้านโดส 9.เม็กซิโก 211 ล้านโดส 10.รัสเซีย 160 ล้านโดส
-วัคซีนทีไ่ ด้รบ ั การจองมากทีส ่ ด ุ คือวัคซีนของ AstraZeneca/
-ประเทศที่มีการจองวัคซีนในสัดส่วนประชากรมากที่สุดคือ
Oxford 3,009 ล้านโดส
ประเทศไทยมีการฉีด “วัคซีนโควิด19” ครบ 1 เดือน โดยเริม ่ ฉีดเมีอ ่ วันที่ 28 ก.พ. 2564 มีความก้าวหน้าอย่างไร ทั้งในมิติสิ่งที่เกิดขึ้นหลังฉีด การขึ้นทะเบียนวัคซีน รวม ถึง การวิจัย และการผลิตภายในประเทศ เรามาติดตาม สถานการณ์วัคซีนโควิดในประเทศกัน
สหราชอาณาจักร 339.6% ของจ�ำนวนประชากร
“วัคซีนโควิด19” ที่ผ่านการรับรองทั่วโลก
สถาบันวัคซีนแห่งชาติ รายงานเมื่อวันที่ 18 มี.ค.2564 ว่า
ทั่วโลกมี “วัคซีนโควิด19” จ�ำนวน 13 ชนิด ได้รบ ั อนุญาตให้ใช้ในกรณี
ฉุกเฉิน (Emergency Use Authorization : EUA) ซึ่งเป็นการอนุญาต ให้ใช้วค ั ซีนในกรณีฉก ุ เฉิน โดยหน่วยงานควบคุมก�ำกับของแต่ลประเทศ
โดยพิจารณาจากผลการทดสอบวัคซีนในมนุษย์ (อาจมีผลเฟส 3 แล้ว
สาธารณสุข
25
“หมอยง” ชี้ต้องเร่งฉีด
วัคซีนโควิดขึ้น 2 เท่า
หรือวันละ 30 ล้านโดส เพื่อยุติโควิดทั่วโลก
“ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ” ย�้ำหากต้องการยุติโรค โควิด ต้องฉีดวัคซีนป้องกัน สร้างภูมิคุ้มกันทั่วโลกอย่าง น้อย 70% หรือ 5 พันล้านคน ขณะที่ปัจจุบันฉีดแล้วทั่วโลก 650 ล้านโดส อัตราดังกล่าวต้องใช้เวลา 2 ปีจะคุมโรคนีไ้ ด้ จึงต้องเร่งฉีดให้มากขึ้น 2 เท่า ใช้เวลาไม่น้อยกว่า 1 ปีถึง เป้าหมาย ส่วนวัคซีนเด็กอาจวิจัยและผลิตออกมาสิ้นปีนี้
เร่งฉีดให้มากขึ้น 2 เท่า หรือ ให้ได้วันละ 30 ล้านโดส ก็ต้องใช้เวลาไม่
ศ.นพ.ยง ภู่ ว รวรรณ หั ว หน้ า ศู น ย์ เชี่ ย วชาญเฉพาะทาง
วัคซีนมีมาก จึงอยากเชิญชวนคนไทย เมื่อถึงคิวรับวัคซีน ก็อยากให้มา
ด้ านไวรัสวิทยาคลิ นิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แถลงข่าวเกี่ยวกับวัคซีนโควิด 19 ว่าขณะ
นี้สายพันธุ์อังกฤษ แพร่กระจายได้เร็วและง่าย เทียบกับอัตราการฉีด
น้อยกว่า 1 ปี จึงจะถึงเป้าหมาย” ศ.นพ.ยง กล่าว
ศ.นพ.ยง กล่าวต่อว่า ประเทศที่มีการฉีดวัคซีนต่อประชากร
สูงสุดคือ อิสราเอล รองลงมาคือ อังกฤษ พบว่า ท�ำให้มีผู้ป่วยรายใหม่
ลดลงมาก โดยเฉพาะประเทศอังกฤษ มีการรณรงค์ให้ฉีดวัคซีนอย่างต่อ เนือ ่ ง เมือ ่ เทียบกับประเทศฝรัง่ เศสและเยอรมัน ซึง่ ฉีดๆ หยุดๆ เพราะกลัว
อาการข้างเคียง จะพบว่า ฝรัง่ เศสเกิดการระบาดระลอกใหม่ มีอต ั ราการ
ตายสูง และต้องประกาศล็อคดาวน์ ดังนั้นจะเห็นได้วา ่ ข้อดีของการฉีด รับวัคซีนโดยเร็ว เพื่อที่เราจะได้เปิดประเทศให้เร็วและปลอดภัยที่สุด
ศ.นพ.ยง กล่าวอีกว่า ขณะนี้บริษัทผูผ ้ ลิตวัคซีน ก�ำลังวิจัยและ
ผลิตวัคซีนส�ำหรับเด็กทีม ่ อ ี ายุต่�ำกว่า 18 ปีลงมา คาดว่าภายในสิน ้ ปีนี้เรา
วัคซีนโควิด ยังไม่ทน ั ต่อการระบาด ท�ำให้เห็นว่าช่วงนี้ผป ู้ ว ่ ยต่อวันสูงขึน ้
จะมีวัคซีนส�ำหรับเด็กออกมา ส่วนอาการแทรกซ้อนจากการฉีดวัคซีน
ส�ำหรับประเทศไทยพบว่า การระบาดระลอกใหม่ ในช่วงนี้ เกิดคลัสเตอร์
เนกา ไปแล้ว 17 ล้านโดส มีผู้ป่วยเกิดการลิ่มเลือด 20 คน เสียชีวิต 7
หลายประเทศประกาศล็อกดาวน์ประเทศรอบใหม่ เช่น ฝรัง่ เศส เยอรมัน
ใหม่ในสถานบันเทิงและเรือนจ�ำ เราจะท�ำให้โรคสงบได้ก็ต้องฉีดวัคซีน
ป้องกัน โดยปัจจุบันเรามีประชากรทั่วโลก 7,000 ล้านคน
“หากต้องการยุติโรคได้ ต้องฉีดวัคซีนให้ประชากรทัว ่ โลกให้มี
ภูมิค้ม ุ กัน อย่างน้อยร้อยละ 70 หรือ จ�ำนวน 5 ,000 ล้านคน หรือต้อง ได้รบ ั วัคซีนไม่ต่�ำกว่า 1 หมื่นล้านโดส จากอัตราการฉีดวัคซีนทั่วโลก
ข้อมูลเมื่อวันที่ 4 เม.ย. พบว่า มีการฉีดวัคซีนไปแล้วทั่วโลก 650 ล้าน
โดสเท่านั้น หรือ ร้อยละ 6.5 ของประชากรโลก คิดเป็น วันละ 15 ล้าน ้ โดส อัตราดังกล่าวต้องใช้เวลาฉีด 2 ปี ถึงจะคุมโรคนี้ได้ ดังนั้น เราต้อง
นั้น เราไม่อาจปฏิเสธได้ เช่น ประเทศอังกฤษ ฉีดวัคซีนของแอสตราเซ คน เทียบอัตราการอุบัติของโรค เท่ากับ 1 ใน 5 แสนโดส เมื่อเทียบกับ ประโยชน์คือ ลดความรุนแรงของโรค ลดอัตราการตาย ตนก็เห็นว่า การ
ฉีดวัคซีนมีประโยชน์มากกว่า โดยหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง เช่น การเกิดลิ่ม เลือดในยุโรป พบว่า เกิดในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และเกิดในคนที่มีอายุ
น้อยกว่า 55 ปี เกิดในคนวัยเจริญพันธุท ์ ี่มีฮอร์โมนสูง เช่น คนท้อง คน กินยาคุมก�ำเนิด ซึ่งก�ำลังรอการพิสูจน์ หากมีข้อเกี่ยวข้องว่าเป็นปัจจัย เสี่ยงเราก็สามารถหลีกเลี่ยงได้
สาธารณสุข
5
“แพ้วัคซีน” 2 รายจากยอดฉีด 1.3 แสนโดส
ในจ�ำนวนนี้มรี ายงานอาการไม่พงึ ประสงค์รุนแรงทีไ่ ด้รบ ั การ
ยืนยันจากคณะผู้เชี่ยวชาญแล้ว 2 รายว่าแพ้วัคซีน
รายที่ 1 เพศหญิง 26 ปี จ.สมุทรสาคร มีประวัติแพ้กุ้งและแพ้
ไรฝุ่น หลังฉีดวัคซีนประมาณ 10 นาที มีผื่นแดงคันบริเวณที่ฉีดและ ศีรษะ แดงร้อนบริเวณหูและใบหน้า หูและตามบวมเล็กน้อย ต่อมามีไข้ ปวดเมือ ่ ยเนื้อตัว เวียนศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน ใจสัน ่ หายใจไม่สะดวก ได้
รับยาเข้าทางหลอดเลือดด�ำ และพักสังเกตอาการทีห ่ อ ้ งฉุกเฉินประมาณ 4 ชั่วโมงอาการดีขึ้น กลับบ้านได้
และรายที่ 2 เพศหญิง 30 ปี จ.ราชบุร ี ปฏิเสธประวัตโิ รคประจ�ำ
ตัวและประวัติแพ้ยาหรือแพ้อาหาร หลังฉีด 30 นาที มีผื่นนูนแดงขึ้น
บริเวณคอ หลัง แขน หน้าอก คันทั้งตัว รูส ้ ึกว่าหน้าบวม คลื่นไส้แต่ไม่ โรคโควิด 19 ระบาด จึงปรับมาใช้ในการผลิต “วัคซีนโควิด 19” “ชนิด เชือ ้ ตาย” ทีอ ่ ภ.ด�ำเนินการศึกษาวิจัยพัฒนา อยูร่ ะหว่างการวิจัยในคน ระยะที่ 1
อาเจียน จุกแน่นบริเวณลิ้นปี่ จุกแน่น หน้าอก หายใจเหนื่อย ได้รบ ั ยา เข้าทางหลอดเลือดด�ำ รับไว้สังเกตอาการที่โรงพยาบาล 1 คืน อาการดี ขึ้น กลับบ้านได้
หากวิจัย “วัคซีนโควิด19” “ชนิดเชื้อตาย” ส�ำเร็จ อภ.จะใช้
ส�ำรวจอาการ
โรงงานแห่งนี้ ในการผลิ ต ปัจจุบันโรงงานดั งกล่ าวมีก�ำลังการผลิ ต อยูท ่ ี่ 25-30 ล้านโดสต่อปี ขณะนี้ได้รบ ั การสนับสนุนงบประมาณจาก
แพ้วัคซีนโควิด19 Vs อาการไม่พึงประสงค์
สถาบันวัคซีนแห่งชาติ และงบของอภ.รวมประมาณ 150 ล้านบาท เพื่อติดตั้งไลน์การบรรจุวัคซีนเพิ่มเติม จะท�ำให้เพิ่มก�ำลังการผลิตได้ ประมาณ 60 ล้านโดสต่อปี
-โรงงานบริษัท สยามไบโอไซเอนซ์
เป็นการผลิต “วัคซีนโควิด19” “ชนิดไวรัล แว็กเตอร์” ของ
“แอสตร้าเซนเนก้า” โดยรับการถ่ายทอดเทคโนโลยีจากบริษัท แอสต ร้าเซนเนก้า โดยเริม ่ รับการถ่ายทอดตั้งแต่ธ.ค.2563
นพ.นคร เปรมศรี ผอ.สถาบันวัคซีนแห่งชาติ เปิดเผยความ
คืบหน้าว่า สามารถผลิตได้แล้ว 5 รุน ่ อยูร่ ะหว่างการส่งตรวจคุณภาพ
วัคซีนที่ผลิตได้ ณ ห้องปฏิบัติการ อ้างอิงในสหราชอาณาจักรและ สหรัฐอเมริกา ราวกลางเดือนพ.ค.นี้ จะสามารถท�ำการรับรองรุน ่ การ
ผลิต (lot release) ทัง้ นี้ เมือ ่ ผ่านกระบวนการตรวจสอบทุกขัน ้ ตอนดัง
กล่าวแล้ว ตามแผนบริษัท สยามไบโอไซฯจะท�ำการผลิตและส่งมอบ
วัคซีนสูตรแอสตร้าเซนเนก้าให้กับประเทศไทย ประมาณเดือนละ 5-10 ล้านโดสจนครบ61ล้านโดส แต่กำ � ลังการผลิตของบริษัทสามารถท�ำได้
15-18 ล้านโสดต่อเดือน และอนาคตก็สามารถเพิ่มก�ำลังการผลิตต่อ
เดือนได้มากขึ้น
- โรงงานบริษัท ไบโอเนท-เอเชีย
โรงงานแห่งนี้มีการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตรองรับ การ
ผลิตวัคซีนชนิด mRNA ของจุฬาฯ มาตั้งแต่ปี 2563 โดยปลายปี 2564 จะผลิตได้ 1-5 ล้านโดส โดยปีต่อไป ผลิต 20 ล้านโดส
การฉีด “วัคซีนโควิด19” ในไทย
กรมควบคุมโรค รายงานเมือ ่ วันที่ 26 มี.ค.2564 ว่า จ�ำนวน
การได้รบ ั วัคซีนสะสมของประเทศไทยตั้งแต่วันที่ 28 ก.พ.-25 มี.ค.
2564 รวม 136,190 โดส แยกเป็นผูไ้ ด้รบ ั วัคซีนเข็มที่ 1 จ�ำนวน 121,392 ราย และเข็มที่ 2 จ�ำนวน 14,798 ราย
สรุปเหตุการณ์ไม่พงึ ประสงค์จากการให้บริการฉีดวัคซีนโค
วิด 19 สะสมตั้งแต่ 28 ก.พ.- 25 มี.ค. 2564 ซึ่งเป็นการรายงานจาก
การสังเกตอาการด้วยตนเองและรายงานผ่านไลน์หมอพร้อม จ�ำนวน 12,586 ราย คิดเป็น 23.38 % ของผู้รบ ั วัคซีนทั้งหมด แยกเป็น
ปวดกล้ามเนื้อ 24.85%, ปวดศีรษะ 15.16%, ปวด บวมแดง
ร้อนบริเวณทีฉ ่ ีด 14.68 %, เหนื่อย อ่อนเพลีย ไม่มแ ี รง 11.84%, คลื่นไส้ 9.59%, ไข้ 8.18%, ท้องเสีย 5.15%, อาเจียน 3.89%, ผืน ่ 3.37%, ปวด กล้ามเนื้อ กล้ามเนื้ออ่อนแรง 3.27 % อื่นๆ 4.94 %
ศ.นพ.วิปร วิประกษิ ต ผู้เชี่ยวชาญด้านชีวเวชศาสตร์ ระดับ
โมเลกุล คณะแพทยศาสตร์ศิรริ าชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าว
ถึง อาการไม่พึงประสงค์ หลังฉีด “วัคซีนโควิด19” ว่า โดยปกติ วัคซีน
หรือยา สารเคมีใดๆ ก็ตามที่ใช้กับร่างกายทุกๆชนิด ถือว่าเป็นสิ่งแปลก
ปลอมที่รา่ งกายไม่รูจ ้ ัก เมื่อได้รบ ั เข้าไป ร่างกายจะมีปฏิกิรย ิ าเกิดขึ้น น้อยๆ หรือบางคนไม่มีปฏิกิรย ิ าอะไร ซึ่งปฏิกิรย ิ าที่ส�ำคัญหลังจากรับ วัคซีน มี 2 กลุ่ม คือ
1. อาการไม่ พึ ง ประสงค์ เกิ ด ขึ้ น ได้ จ ากยาหรือ วั ค ซี น ทุ ก
ประเภท และ 2.ปฏิกิรย ิ าที่เป็นเรือ ่ งการแพ้ โดย 2 ส่วนนี้ อาจมีอา
การคล้ายๆ กัน แต่กลไกการเกิดจะแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง คนทั่วไป
สามารถเกิดอาการไม่พงึ ประสงค์ได้ แต่ไม่จำ � เป็นต้องแพ้เสมอไป อาการ แพ้เปรียบได้เหมือนแพ้อาหาร นมวัว อาหารทะเล เมื่อทานอาจมีผื่นขึ้น บวม ปากบวม หลอดลมตีบ, สัตว์มพ ี ษ ิ แมลงสัตว์กด ั ต่อย มดคันไฟ ท�ำให้ มีอาการแพ้ได้
แต่ ส มมติ โ ดนมดกั ด จะมี อ าการไม่ พึ ง ประสงค์ เช่ น บวม
คัน แสบ บริเวณที่ถูกมดกัด แต่จะมีคนไม่มาก ที่จะแพ้มดกัดมากกว่า นั้น หากรุนแรงจะมีผื่นแดงขึ้นทั้งตัว บางคนหลอดลมตีบ ความดันตก
หยุดหายใจ หมดสติได้ ปฏิกิรย ิ าการแพ้มีความรุนแรงแตกต่างกัน ตั้ง แต่น้อยๆ เช่น แขน ทั้งตัว หรือหมดสติ ซึ่งมีน้อยมาก มีหนึ่งในล้าน ซึ่ง วัคซีนก็เหมือนมดกัด เมื่อโดนฉีดใต้ผิวหนัง บางคน บวม แดง เจ็บแขน
ยกแขนไม่ขน ึ้ คืออาการไม่พงึ ประสงค์ แต่หากแพ้จะมีระดับความรุนแรง ตั้งแต่ผื่นขึ้น หรือไปจนถึงอาการรุนแรง
สาธารณสุข
27
เพราะฉะนั้ นอาการไม่พึงประสงค์ จากการฉี ดวัคซีน ไม่
เฉพาะวัคซีนโควิด จะมีปฏิกิรย ิ าไม่พึงประสงค์เกิดขึ้นได้แบ่งได้ 2 ประเภท คือ 1. อาการที่เกิดขึ้นเฉพาะที่ ปวดบวมแดง เจ็บ ในต�ำแหน่ง
ที่ฉีด และ 2. อาการแทรกซ้อนไม่พึงประสงค์ที่เกิดขึ้นทั้งร่างกาย มีไข้
ต่�ำๆ เพลีย เหนื่อย คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย เกิดขัน ้ ได้กับทุกวัคซีน โดย
ส่วนใหญ่อาการเหล่านี้จะดีขน ึ้ เองภายใน 1 -2 วัน ไม่วา ่ จะเป็นวัคซีนชนิด ไหน ก็เกิดขึ้นได้
อาการแพ้วัคซีน
ส่วนอาการ “แพ้วัคซีน” ที่มีอาการรุนแรง คือ มีไข้สูง แน่น
หน้าอก หายใจไม่ออก ปวดศีรษะรุนแรง ปากเบี้ยว กล้ามเนื้ออ่อนแรง มีจด ุ เลือดออกจ�ำนวนมาก ผืน ่ ขึน ้ ทัง้ ตัว อาเจียนมากกว่า 5 ครัง้ ชัก และ
หมดสติ ในวัคซีนโควิด 19 จะมีภม ู ต ิ า ้ นทานท�ำให้เกล็ดเลือดต่�ำ มีจด ุ เลือด
ออกตามร่างกาย ผื่นขึ้น อาเจียนรุนแรงมากกว่า 5 ครัง้ มีเลือดออกใน
สมอง ชัก หมดสติ หากแพ้แบบรุนแรงแบบนี้ ต้องรีบไปรพ.พบแพทย์ทน ั ที
ผลข้างเคียง”วัคซีนโควิด19”
ในส่ ว นของ “วั ค ซี น โควิ ด 19” พบว่ า ทุ ก วั ค ซี น มี ร ายงาน
ปฏิกิรย ิ าผลข้างเคียงเป็นหลัก เกิดขึ้นเฉพาะที่ ไม่ว่าจะเป็น ปวดบวม แดงร้อน เจ็ บแขน ล้ า อ่ อนเพลี ย ซึ่งเกิ ดขึ้นได้ ภายหลั งได้ รบ ั วัคซีน ส่วนปฏิกิรย ิ าที่ไม่พึงประสงค์ แตกต่างกันไปแล้วแต่ชนิดวัคซีน กรณี
วัคซีนซิโนแวค มีรายงานอ่อนล้า ปวดศีรษะะ ปวดเมื่อย ไข้ต่�ำ และวัค ซีนแอสตร้าเซนเนก้า มีรายงาน ปวดหัว อ่อนเพลีย ปวดเมื่อย เป็นไข้
ผื่นขึ้น ใบหน้าบวม พบอาการเจ็บในบริเวณที่ฉีดเป็นหลัก ซึ่งบางครัง้
ปฏิกิรย ิ าอาจสัมพันธ์หรือไม่สัมพันธ์กับวัคซีนก็ได้ เพราฉะนั้น ปัจจุบัน เพื่อความปลอดภัยสูงสุด สธ. จึงมีการออกแบบกระบวนการฉีดวัคซีน
โดยมีขน ั้ ตอน ซักประวัติ ตรวจเบือ ้ งต้น ประวัติการแพ้ ให้วค ั ซีนในสถาน ที่ที่ท�ำการดูแลปฏิกิรย ิ าที่เกิดขึ้นได้ ภายหลังฉีด นั่งสังเกตอาการ 30
นาที
“คนส่วนใหญ่ที่ไม่มีประวัติการแพ้ มักเกิดแพ้ขึ้นภายใน 30
นาทีแรกภายหลังฉีดวัคซีน ส่วนใหญ่ขึ้นภายใน 10 นาทีแรก ในคนที่มี ประวัติแพ้มาก่อน ปฏิกิรย ิ าของร่างกายอาจะเกิดขึ้น หลัง 30 นาทีก็ได้
ไม่วา ่ คนทีม ่ ป ี ระวัติแพ้หรือไม่จ�ำเป็นต้องได้รบ ั การติดตามอย่างใกล้ชด ิ
โดยส่วนใหญ่ทม ี่ ป ี ระวัติแพ้เยอะๆ จะมีการดูแลตนเองอยูแ ่ ล้ว เช่น ยาแก้ แพ้ ซึ่งพบไม่มากในไทย แต่จะรูว้ ิธก ี ารป้องกันตนเอง” ศ.นพ.วิปรกล่าว
อัตราการ “แพ้วัคซีนโควิด19”
ศ.นพ.วิปร กล่ าวอี กว่า อั ตราการ “แพ้วัคซีน”มีความแตก
ต่างกันไป ในแต่ละเชือ ้ ชาติ ชนิดของวัคซีน เพราฉะนั้นข้อมูลทีไ่ ด้เรียนรู ้ ปัจจุบน ั อาการแพ้รุนแรง อยูท ่ ี่ 3-11 ในล้านของการฉีดวัคซีน ซึง ่ มีความ แตกต่างกันไป ไม่สามารถบอกได้ว่าอะไรจะเกิดขึ้น เพราะในแต่ละเชื้อ ชาติ จะมีพันธุกรรมเป็นพื้นฐานที่แตกต่างกันไป ซึ่งวัคซีนซิโนแวค มี
รายงานการแพ้ 3 % และวัคซีน 2 ชนิดที่ประเทศไทยน�ำเข้ามาใช้นี้มี รายงานการศึกษาการแพ้ อยูใ่ นช่วงทีย ่ อมรับได้ ไม่ได้มากกว่าชนิดอื่นๆ
ทีใ่ ช้ในต่างประเทศ และไม่แตกต่างกับวัคซีนทีใ่ ช้กน ั ประเทศ อืน ่ ๆ อยูแ ่ ล้ว
เยียวยาเหตุจาก “วัคซีนโควิด19”
้ ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หากมีเหตุไม่พึงประสงค์เกิดขึ่นหลังการ
รับ “วัคซีนโควิด19” และมีการสิบสวนแล้ วพบว่าเกี่ ยวข้องกั บวัคซีน จริง ตามหลักเกณฑ์การจ่ายเงินช่วยเหลือเบื้องต้นกรณีผู้รบ ั บริการได้
รับความเสียหายจากการรักษาพยาบาลของหน่วยบริการ ตามมาตรา 41 พรบ.หลักประกันสุขภาพฯ ประกอบด้วย
1. กรณีเสียชีวต ิ หรือทุพพลภาพอย่างถาวรหรือเจ็บป่วยเรือ ้ รัง
ที่ต้องได้รบ ั การรักษาตลอดชีวิตและมีผลกระทบอย่างรุ นแรงต่อการ ด�ำรงชีวิต จ่ายเงินช่วยเหลือได้ตั้งแต่ 2.4 แสนบาท แต่ไม่เกิน 4 แสน
บาท
2. กรณีสูญเสียอวัยวะหรือพิการที่มีผลกระทบอย่างรุนแรง
ต่อการด�ำรงชีวิต จ่ายเงินช่วยเหลือได้ตั้งแต่ 1 แสนบาท แต่ไม่เกิน 2.4 แสนบาท
3. กรณีบาดเจ็บ หรือเจ็บป่วยต่อเนื่อง จ่ายเงินช่วยเหลือได้ไม่
“อาการเกิดร่วมด้วย”
เกิน 1 แสนบาท
อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกค�ำศัพท์ นั่นคือ “อาการเกิดร่วมด้วน”
ซึ่งเป็นการสรุปผลหลังมีการสอบสวนว่าอาการข้างเคียงระดับรุนแรง
ที่เกิดขึ้นหลังรับวัคซีนนั้น เกี่ยวข้องหรือไม่เกี่ยวข้องกับวัคซีน หากไม่ เกี่ยวข้องก็จะถือว่าเป็น “อาการเกิดร่วมด้วย”
ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชีย ่ วชาญไวรัสวิทยาคลินิก
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายว่า
โควิดวัคซีนเป็นวัคซีนใหม่ และให้ในหมูม ่ าก ได้ผา ่ นการศึกษา
ระยะ 1 ,2 และ 3 ในประชากรหลักหมืน ่ มาแล้วทัง ่ ะมาใช้จริง ้ นั้น ก่อนทีจ
ในมนุษย์ เมือ ่ มีการน�ำมาใช้ จะต้องมีการติดตามอาการข้างเคียง อาการ เกิดร่วมด้วย และอาการไม่พงึ ประสงค์ ต่อไปอีกอย่างน้อย 2 ปี แต่โรคโค
วิด-19 เป็นภาวะฉุกเฉินและท�ำให้มนุษย์เสียชีวต ิ ไปแล้วมากกว่า 2.5 ล้าน คน จึงต้องเร่งในการป้องกัน เมื่อให้วัคซีนในหมู่มาก (ขณะนี้ให้ไปแล้ว มากกว่า 330 ล้านโดส) จะต้องพบอาการอย่างอื่นร่วมด้วย อาการไม่ พึงประสงค์ เช่น การเสียชีวิต หรือโรคร้ายแรงหลังการให้วัคซีนแน่นอน เพราะการให้ล้านคน เมือ ่ พบอาการร้ายแรงทุกชนิด หรืออาการผิดปกติ ที่พบขึ้นมา จะต้องหาข้อสรุปว่า เป็นอาการข้างเคียงของวัคซีนหรือไม่
ปกติอาการข้างเคียงเช่น เจ็บ ปวด บริเวณฉีด เมื่อย มีไข้ พบได้อยู่แล้ว
ในการให้วัคซีน แต่อาการร้ายแรงต่างๆ ต้องแยกให้ได้ ว่าเป็นอาการ เกิดร่วมด้วย พอดีกับการฉีดวัคซีน หรือมีสาเหตุจากวัคซีน
การเกิดเหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ของการแข็งตัวของเลือด
ในยุโรป ก็จ�ำเป็นต้องหาว่าเกิดจากวัคซีน หรือเป็นอาการที่พบร่วมด้วย
ขณะนี้มีความชัดเจนมากขึ้นเรือ ่ ยๆ ว่าน่าจะเป็นอาการที่พบร่วมด้วย และเมื่อสรุ ปแน่ นอนในไม่กี่วันข้างหน้ า ประเทศไทยก็ จะด� ำเนิ นการ
ต่อในการให้วค ั ซีนอย่างแน่นอน การแข็งตัวของเลือดในหลอดเลือดด�ำ พบได้ในคนยุโรปและอัฟริกา มากกว่าเอเชียอยู่แล้ว การนั่งนาน เช่น ขึ้นเครือ ่ งบินจึงมีค�ำแนะน�ำเสมอให้บริหารร่างกายระหว่างนั่ง และรับ ประทานน้�ำเยอะขึ้น
28
สาธารณสุข
ข่าวสาธารณสุข
News Public Healt
สธ.ยันไม่ปิดกั้นเอกชนน�ำเข้าวัคซีนโควิด
ส่วนล็อตใหญ่แอสตร้าเซนเนก้าส่งมอบทัน มิ.ย.นี้ กลับมาช่วงกลางเดือนเมษายนเป็นต้นไป
เป็นไปตามแผนและทันต่อ
การส่งมอบวัคซีนในช่วงต้นเดือนมิถุนายน ส่วนวัคซีนของซิโนแวคอีก 1 ล้านโดส จะส่งมอบวันที่ 10 เมษายนนี้ เมื่อตรวจสอบคุณภาพแล้วก็
จะกระจายวัคซีนตามความเห็นชอบของคณะอนุกรรมการอ�ำนวยการ บริหารจัดการการให้วค ั ซีนโควิด 19 ซึง่ อาจปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ ในช่วงที่มีการระบาด
ส่วนกรณีภาวะลิ่มเลือดอุดตันร่วมกับภาวะเกล็ดเลือดต่�ำหลัง
ฉีดวัคซีนของแอสตร้าเซนเนก้าในยุโรป พบว่า หน่วยงานก�ำกับดูแลด้าน
ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพของสหราชอาณาจักร และหน่ วยงานก�ำกับ
ดูแลด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพของสหภาพยุโรป สรุปว่ามีความเป็น
ไปได้ที่สัมพันธ์กับวัคซีน แต่เกิดขึ้นได้น้อยมากอัตรา 2-4 ต่อการฉีด 1
กระทรวงสาธารณสุ ข ยั น ไม่ ปิ ด กั้ น เอกชนน� ำ เข้ า วั ค ซี น
โควิด ขึ้นทะเบียนแล้ว 3 ราย ก�ำลังพิจารณา 1 ราย ที่เหลือรอยื่น เอกสาร ส่วนวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าที่ผลิตในไทยอยู่ระหว่างตรวจ
รับรองคุณภาพ คาดส่งมอบมิถุนายนนี้ตามแผน ส�ำหรับวัคซีนรุน ่
สองรองรับเชื้อกลายพันธุห ์ ลายบริษัทก�ำลังพัฒนา รวมทั้งแอสตร้า
เซนเนก้า หากส�ำเร็จไทยมีโอกาสได้รบ ั ถ่ายทอดและผลิตในโควตา 61 ล้านโดสที่ส่ง ั ซื้อ
เมื่อ 8 เมษายน 2564 ที่ศูนย์แถลงข่าวสถานการณ์โรคติด
เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุร ี นายแพทย์ ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา และนายแพทย์
นคร เปรมศรี ผู้อ�ำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ แถลงข่าวการน�ำเข้า
วัคซีนโควิด 19 โดยนายแพทย์ไพศาลกล่าวว่า ส�ำนักงานคณะกรรมการ
อาหารและยา (อย.) ไม่เคยปิดกั้นภาคเอกชนในการน�ำเข้าวัคซีนโควิด
19 ได้เชิญชวนให้มาขึน ้ ทะเบียนน�ำเข้าวัคซีน ซึง ่ ทีผ ่ า ่ นมามีบริษัทเอกชน
ติดต่อน� ำเข้าและขึ้นทะเบียน 14 ราย ยื่นเอกสารและได้รบ ั อนุ มัติขึ้น ทะเบียนแล้ว 3 ราย คือ วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า โดยบริษัทแอสตร้าเซน
ล้านโดส ส่วนใหญ่เกิดขึน ้ หลังจากรับวัคซีนเข็มแรก แต่ภาวะลิ่มเลือดอุด
ตันเกิดขึ้นในคนไทยน้อยมาก จึงยังไม่มีข้อแนะน�ำให้หยุดการฉีดวัคซีน อย่างไรก็ตาม จะเก็บข้อมูลต่อว่ามีความเกี่ยวข้องจริงหรือไม่ และจะ
ขอข้อมูลความปลอดภัยของวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าในประเทศอื่นด้วย รวมถึงติดตามข้อสรุปจากองค์การอนามัยโลก
นายแพทย์ น ครกล่ า วว่ า ส� ำ หรับ ข้ อ สงสั ย การจั ด หาวั ค ซี น
รองรับเชื้อกลายพันธุ์ที่ขณะนี้ มีการพบในกลุ่มสถานบันเทิง ขอชี้แจง ว่ า ต้ อ งตั ด สิ น ใจบนฐานข้ อ มู ล และมองไปถึ ง อนาคต หากเจรจาน� ำ เข้าวัคซีนตอนนี้กว่าจะได้รบ ั วัคซีนก็ประมาณเดือนตุลาคม แต่ไวรัสมี การกลายพันธุ์ตลอด หากมีการกลายพันธุ์อีกก็จะเกิดปัญหาเช่นเดิม
อีก อย่างไรก็ตาม ขณะนี้บริษัทต่างๆ ทั้งไฟเซอร์ โมเดอร์นา แอสตร้า เซนเนก้า อยู่ระหว่างการพัฒนาวัคซีนรุน ่ สองส�ำหรับเชื้อกลายพันธุ์ ซึ่ง
การที่ประเทศไทยมีโรงงานผลิ ตวัคซีนในประเทศถื อเป็นข้อดี เพราะ
เมื่อแอสตร้าเซนเนก้าพัฒนาส�ำเร็จก็จะส่งต้นแบบวัคซีนที่รองรับการก ลายพันธุม ์ าผลิตได้ ซึง ่ วัคซีนทีไ่ ทยสัง ้ 61 ล้านโดสก็มโี อกาสผลิตเป็น ่ ซือ
วัคซีนทีร่ องรับการกลายพันธุ์ นอกจากนี้ หน่วยงานวิจย ั วัคซีนในประเทศ ก็ก�ำลังพัฒนาวัคซีนรุน ่ สองรองรับการกลายพันธุด ์ ้วยเช่นกัน
“หลายคนถามว่าวัคซีนยี่ห้อไหนดีกว่ากัน ตอบได้ว่าดีทั้งนั้น
เนก้า (ประเทศไทย) จ�ำกัด วัคซีนโคโรนาแวค ของบริษัทซิโนแวค น�ำเข้า
ขอให้มาถึ งแขนเร็วที่สุด หากสถานพยาบาลติ ดตามให้มารับวัคซีนก็
แจนเซ่น-ซีแลค จ�ำกัด และอยู่ระหว่างประเมินค�ำขอขึ้นทะเบียน 1 ราย
ที่ อย่างไรก็ตามเมื่อฉีดแล้วก็ยังต้องใส่หน้ากาก ล้างมือ และเว้นระยะ
โดยองค์การเภสัชกรรม และวัคซีนจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน โดยบริษัท คือ วัคซีนบารัต โดยบริษัท ไบโอจีนีเทค จ�ำกัด
ส�ำหรับบริษัทอื่นๆ ขอเชิญชวนให้มายื่นขึ้นทะเบียน ซึ่งขณะ
นี้รอเพียงการยื่นเอกสารต่างๆ เข้ามาให้ อย.พิจารณาเท่านั้น โดยจะ พิจารณาทั้งความปลอดภัย คุณภาพ และประสิทธิภาพ/ประสิทธิผล
ขอให้มารับตามนัด และรับให้ครบทั้งสองเข็มเพื่อให้ได้ผลป้องกันเต็ม
ห่างจนกว่าการระบาดจะจบ หากประมาทลดการ์ดลงอาจเสี่ยงติดเชื้อ ได้ เนื่องจากวัคซีนทุกตัวไม่ได้ป้องกันติดเชื้อ 100% แต่ท�ำให้ลดการ ป่วย อาการรุนแรงน้อยลงและลดการเสียชีวิต” นายแพทย์นครกล่าว
มีช่องทางพิเศษรองรับแต่ยังคงมาตรฐานสากล ใช้เวลาพิจารณา 30
วันหลั งจากยื่นเอกสารครบถ้ วน ส�ำหรับโรงพยาบาลเอกชนสามารถ
น�ำวัคซีนไปบริการฉีดได้ แต่เนื่องจากเป็นการใช้ในสถานการณ์ฉก ุ เฉิน
โรงพยาบาลจะต้องมีการควบคุม ลงทะเบียนผู้รบ ั บริการ ติดตามความ ปลอดภัย ผลข้างเคียงต่างๆ ด้วย
ด้านนายแพทย์นคร เปรมศรี ผู้อ�ำนวยการสถาบันวัคซีนแห่ง
ชาติ กล่าวว่า การผลิตวัคซีนป้องกันโควิด 19 ของแอสตร้าเซนเนก้า
โดยบริษัทสยามไบโอไซเอนซ์ จ�ำกัด ด�ำเนินการได้ผลดี มีรอบการผลิต
ครัง้ ละ 2 พันลิตร อยู่ระหว่างส่งตัวอย่างวัคซีนไปตรวจสอบคุณภาพ ในห้ อ งปฏิ บั ติ ก ารอ้ า งอิ ง ของบริษั ท แอสตร้า เซนเนก้ า ที่ ส กอตแลนด์ และสหรัฐอเมริกา คาดว่าผลการตรวจรับรองคุณภาพวัคซีนจะทยอย
สาธารณสุข
29
ข่าวสาธารณสุข
สธ. ปลดล็อกกัญชา
News Public Healt
ปลูกได้บ้านละ 6 ต้น
แต่ห้ามใช้เสพ ผิดกฎหมาย
กระทรวงสาธารณสุข ชี้ประชาชนปลูกกัญชาได้ บ้านละ 6 ต้น แต่ต้องรวมตัวเป็นวิสาหกิจชุมชนท�ำสัญญา กับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต�ำบล หรือหน่วยงานรัฐ ป้องกันการน�ำเอาไปใช้ในทางที่ไม่ถูกต้อง
เมื่อ 5 มีนาคม 2564 ที่สนามช้าง อินเตอร์เนชั่นแนล เซ
อร์กิต จังหวัดบุรร ี ม ั ย์ นายอนุ ทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐ มนตรีว่ า การกระทรวงสาธารณสุ ข เป็ น ประธานเปิ ด งาน
มหกรรม “กัญชากัญชง 360 องศาเพื่อประชาชน” จัดขึ้นระหว่าง วันที่ 5-7 มีนาคม 2564 สร้างความรูค ้ วามเข้าใจเรือ ่ งกัญชากัญชง
ปลูกกัญชาและกัญชงได้แล้ว ด้วยการตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนให้ถูก
มูลค่าทางเศรษฐกิจ
ต้องรวมตัวกัน 7 คนขึน ้ ไปเป็นวิสาหกิจชุมชน ท�ำสัญญาร่วมโรงพยาบาล
แก่ประชาชนในทุกมิติ เพื่อน�ำไปใช้ประโยชน์ สร้างรายได้ และเพิ่ม
นายอนุ ทิ น กล่ า วว่ า จากการออกประกาศกระทรวง
สาธารณสุข เรือ ่ ง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2563 ที่
ปลดล็อกให้ทุกส่วนของกัญชาและกัญชงไม่เป็นยาเสพติด ยกเว้น ช่อ ดอก ใบที่ติดกับช่อดอก และเมล็ดกัญชา ส่งผลให้ประชาชนสามารถ
ต้องตามกฎหมาย เพื่อป้องกันการน�ำเอาไปใช้ในทางที่ไม่ถูกต้อง โดย
ส่งเสริมสุขภาพต�ำบล (รพ.สต.) หรือหน่วยงานภาครัฐ หรือหน่วยงาน สาธารณสุข
ซึ่งเห็นเป็นรู ปธรรมแล้วผ่าน “โนนมาลัยโมเดล” อ.คูเมือง
จ.บุรรี ม ั ย์ ที่วิสาหกิจชุมชนปลูกกัญชาครัวเรือนละ 6 ต้น น� ำผลผลิต
ส่งโรงพยาบาลท�ำยา และชิ้นส่วนต่างๆ น�ำมาท�ำอาหาร เครือ ่ งส�ำอาง
และแปรรูปเป็นสินค้าเพื่อสร้างรายได้ หรือวิสาหกิจชุมชนเพชรลานนา อ.แจ้หม ่ จ.ล�ำปาง ทีต ่ ัดช่อดอกให้กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือกท�ำน้�ำมันกัญชารักษาผู้ป่วย และแปรรูปส่วนอื่นๆ เช่น ใบ กิ่ง
ก้าน ล�ำต้น ราก มาเป็นผลิตภัณฑ์ น�ำมาปรุงอาหาร สร้างรายได้อย่าง
มาก ส่วนกัญชงทีป ่ ลูกง่ายกว่า สามารถปลูกคูก ่ น ั ได้ โดยขอให้สำ � นักงาน สาธารณสุขจังหวัดทุกแห่งให้ความร่วมมือสนับสนุนอย่างเต็มที่
“ขณะนี้ กั ญ ชาและกั ญ ชงถื อ เป็ น พื ช เศรษฐกิ จ แล้ ว ท� ำ ให้
ประชาชนได้มีทางเลือกในการสร้างรายได้ มีทางลืมตาอ้าปาก จากพืช เศรษฐกิจตัวใหม่ ซึง่ เราพยายามคลายล็อกให้ประชาชนเข้าถึงได้งา ่ ยยิง่
ขึ้น แต่ขอความร่วมมือให้ใช้อย่างถูกต้อง”
30
สาธารณสุข
“วัคซีนโควิด19” ในประเทศไทย
จ�ำกัด เตรียมทดสอบวัคซีนโควิด-19 ในมนุษย์ช่วงกลางปี 2564
ประเทศไทยมีค�ำสั่งซื้อ “วัคซีนโควิด19” แล้ว จาก 2 บริษัท
เตรียมทดสอบในคนระยะที่ 1
น�ำเข้ามาแล้ว 1.1 ล้านโดส
คือ 1.ซิโนแวค จ�ำนวน 2 ล้านโดส ส่งมอบแล้ว 2 ล็อต รวม 1 ล้าน เหลือ ส่งมอบเดือนเม.ย.2564 อีก 1 ล้านโดส และอยูร่ ะหว่างการเจรจาเพือ ่ ขอ ซื้อเพิ่มอีก 5 ล้านโดส
และ 2.แอสตร้าเซนเนก้า มีค�ำสังซือ ้ แล้ว 63 ล้านโดส มีการส่ง
มอบล็อตผลิตจากต่างประเทศเข้ามาแล้ว 1.17 แสนโดส ส่วนที่เหลือจะ
เป็นการส่งมอบจากการผลิตภายในประเทศไทย โดยบริษัท สยามไบโอ ไซเอนซ์ ตั้งแต่เดือนมิ.ย. ราว 6 ล้านโดส ก.ค.-พ.ย.เดือนละ 10 ล้านโดส และธ.ค. อีก 6 ล้านโดส
3 ยี่ห้อผ่านขึ้นทะเบียน อย.
ส�ำหรับการขึ้นทะเบียน “วัคซีนโควิด19” ในประเทศไทยนั้น
นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา(อย.) เปิดเผย ว่า ขณะนี้สำ � นักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)มีการขึน ้ ทะเบียน
ภายใต้เงือ ่ นไขใช้ในสถานการณ์ฉก ุ เฉินแล้ว 3 ยีห ่ ้อ คือ “วัคซีนซิโนแวค”
4. ชนิดDNA ของ บริษัทไบโอเนท-เอเชีย จ�ำกัด อยู่ในระยะ
5. ชนิดเชื้อตาย ของศูนย์วิจัยและพัฒนาวัคซีน มหาวิทยาลัย
6. ชนิดเชื้อเป็น (Live-attenuated)ของ ส�ำนักงานพัฒนา
มหิดล อยู่ในขั้นการพัฒนาวัคซีนตัวเลือกระดับห้องปฏิบัติการ
วิ ท ยาศาสตร์แ ละเทคโนโลยี แห่ ง ชาติ (สวทช.) อยู่ ในระยะทดสอบ ประสิทธิภาพและความปลอดภัยในสัตว์ทดลอง
7. ชนิดไวรัล แว็คเตอร์ (Viral vector) ของสวทช. อยู่ในระยะ
และ 8. ชนิดไวรัสอนุภาคเหมือน (Virus-Like Particle-VLP)
ทดสอบการกระตุ้นภูมิค้ม ุ กันเบื้องต้นในสัตว์ทดลอง
ของสวทช.และคณะแพทยศาสตร์ศิรริ าชพยาบาล อยู่ในระยะทดสอบ
การกระตุ้นภูมิค้ม ุ กันเบื้องต้นในสัตว์ทดลอง นอกจากนี้ ไทยยังมีวัคซีน อีกกว่า 20 ชนิดอยู่ระหว่างการวิจัยพัฒนา
เตรียมพร้อม 3 โรงงานผลิต “วัคซีนโควิด19”
“วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า” “วัคซีนจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน”
- โรงงานองค์การเภสัชกรรม
ประเทศอินเดีย น�ำเข้าโดยบริษัท ไบโอจีนีเทค จ�ำกัด อยู่ระหว่างการ
เดิมก่อสร้างเพื่อเป็นโรงงานผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ “ชนิ ด
นอกจากนี้ วัคซีนของบริษัท บารัต ไบโอเทค เทคโนโลยี
ยื่นเอกสารแบบต่อเนื่อง หรือ rolling submission และส�ำหรับวัคซี นอื่นๆ ได้แก่ “วัคซีนโมเดอร์นา” ของประเทศสหรัฐอเมริกา “วัคซีนสปุ
ตนิก ไฟว์” ของประเทศรัสเซีย และ “วัคซีนซิโนฟาร์ม” ของประเทศจีน ได้มีการเข้าหารือกับ อย. เพื่อเตรียมการยื่นค�ำขอขึ้นทะเบียนวัคซีนโค วิด-19 แล้ว
ความคืบหน้า “วัคซีนโควิด19” ไทยท�ำ
1. ชนิดเชื้อตาย วัคซีนขององค์การเภสัชกรรม(อภ.) เริม ่ ฉีด
ทดลองในคนระยะที่ 1 แล้วเมื่อวันที่ 22 มี.ค.2564
2. ชนิด mRNA วัคซีนโควิด19จุฬา (ChulaCov19) แผนการ
3. ชนิด Protein Subunit วัคซีนของ บริษัท ใบยา ไฟโตฟาร์ม
ทดสอบในคนไทย เริม ่ ต้นพ.ค.2564
26
สาธารณสุข
ต.ทับกวาง อ.แก่งคอย จ.สระบุร ี
เชื้อตาย” ในเชิงอุตสาหกรรม เริม ่ ด�ำเนินการก่อสร้างมาตั้งแต่ปี 2552
โรงงานเพิง่ แล้วเสร็จและยังไม่ได้ผลิตวัคซีนในเชิงอุตสาหกรรม เมือ ่ เกิด
ข่าวสาธารณสุข
News Public Healt
สธ.ยันไม่ปิดกั้นเอกชนน�ำเข้าวัคซีนโควิด
ส่วนล็อตใหญ่แอสตร้าเซนเนก้าส่งมอบทัน มิ.ย.นี้ กลับมาช่วงกลางเดือนเมษายนเป็นต้นไป
เป็นไปตามแผนและทันต่อ
การส่งมอบวัคซีนในช่วงต้นเดือนมิถุนายน ส่วนวัคซีนของซิโนแวคอีก 1 ล้านโดส จะส่งมอบวันที่ 10 เมษายนนี้ เมื่อตรวจสอบคุณภาพแล้วก็
จะกระจายวัคซีนตามความเห็นชอบของคณะอนุกรรมการอ�ำนวยการ บริหารจัดการการให้วค ั ซีนโควิด 19 ซึง่ อาจปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ ในช่วงที่มีการระบาด
ส่วนกรณีภาวะลิ่มเลือดอุดตันร่วมกับภาวะเกล็ดเลือดต่�ำหลัง
ฉีดวัคซีนของแอสตร้าเซนเนก้าในยุโรป พบว่า หน่วยงานก�ำกับดูแลด้าน
ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพของสหราชอาณาจักร และหน่ วยงานก�ำกับ
ดูแลด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพของสหภาพยุโรป สรุปว่ามีความเป็น
ไปได้ที่สัมพันธ์กับวัคซีน แต่เกิดขึ้นได้น้อยมากอัตรา 2-4 ต่อการฉีด 1
กระทรวงสาธารณสุ ข ยั น ไม่ ปิ ด กั้ น เอกชนน� ำ เข้ า วั ค ซี น
โควิด ขึ้นทะเบียนแล้ว 3 ราย ก�ำลังพิจารณา 1 ราย ที่เหลือรอยื่น เอกสาร ส่วนวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าที่ผลิตในไทยอยู่ระหว่างตรวจ
รับรองคุณภาพ คาดส่งมอบมิถุนายนนี้ตามแผน ส�ำหรับวัคซีนรุน ่
สองรองรับเชื้อกลายพันธุห ์ ลายบริษัทก�ำลังพัฒนา รวมทั้งแอสตร้า
เซนเนก้า หากส�ำเร็จไทยมีโอกาสได้รบ ั ถ่ายทอดและผลิตในโควตา 61 ล้านโดสที่ส่ง ั ซื้อ
เมื่อ 8 เมษายน 2564 ที่ศูนย์แถลงข่าวสถานการณ์โรคติด
เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุร ี นายแพทย์ ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา และนายแพทย์
นคร เปรมศรี ผู้อ�ำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ แถลงข่าวการน�ำเข้า
วัคซีนโควิด 19 โดยนายแพทย์ไพศาลกล่าวว่า ส�ำนักงานคณะกรรมการ
อาหารและยา (อย.) ไม่เคยปิดกั้นภาคเอกชนในการน�ำเข้าวัคซีนโควิด
19 ได้เชิญชวนให้มาขึน ้ ทะเบียนน�ำเข้าวัคซีน ซึง ่ ทีผ ่ า ่ นมามีบริษัทเอกชน
ติดต่อน� ำเข้าและขึ้นทะเบียน 14 ราย ยื่นเอกสารและได้รบ ั อนุ มัติขึ้น ทะเบียนแล้ว 3 ราย คือ วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า โดยบริษัทแอสตร้าเซน
ล้านโดส ส่วนใหญ่เกิดขึน ้ หลังจากรับวัคซีนเข็มแรก แต่ภาวะลิ่มเลือดอุด
ตันเกิดขึ้นในคนไทยน้อยมาก จึงยังไม่มีข้อแนะน�ำให้หยุดการฉีดวัคซีน อย่างไรก็ตาม จะเก็บข้อมูลต่อว่ามีความเกี่ยวข้องจริงหรือไม่ และจะ
ขอข้อมูลความปลอดภัยของวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าในประเทศอื่นด้วย รวมถึงติดตามข้อสรุปจากองค์การอนามัยโลก
นายแพทย์ น ครกล่ า วว่ า ส� ำ หรับ ข้ อ สงสั ย การจั ด หาวั ค ซี น
รองรับเชื้อกลายพันธุ์ที่ขณะนี้ มีการพบในกลุ่มสถานบันเทิง ขอชี้แจง ว่ า ต้ อ งตั ด สิ น ใจบนฐานข้ อ มู ล และมองไปถึ ง อนาคต หากเจรจาน� ำ เข้าวัคซีนตอนนี้กว่าจะได้รบ ั วัคซีนก็ประมาณเดือนตุลาคม แต่ไวรัสมี การกลายพันธุ์ตลอด หากมีการกลายพันธุ์อีกก็จะเกิดปัญหาเช่นเดิม
อีก อย่างไรก็ตาม ขณะนี้บริษัทต่างๆ ทั้งไฟเซอร์ โมเดอร์นา แอสตร้า เซนเนก้า อยู่ระหว่างการพัฒนาวัคซีนรุน ่ สองส�ำหรับเชื้อกลายพันธุ์ ซึ่ง
การที่ประเทศไทยมีโรงงานผลิ ตวัคซีนในประเทศถื อเป็นข้อดี เพราะ
เมื่อแอสตร้าเซนเนก้าพัฒนาส�ำเร็จก็จะส่งต้นแบบวัคซีนที่รองรับการก ลายพันธุม ์ าผลิตได้ ซึง ่ วัคซีนทีไ่ ทยสัง ้ 61 ล้านโดสก็มโี อกาสผลิตเป็น ่ ซือ
วัคซีนทีร่ องรับการกลายพันธุ์ นอกจากนี้ หน่วยงานวิจย ั วัคซีนในประเทศ ก็ก�ำลังพัฒนาวัคซีนรุน ่ สองรองรับการกลายพันธุด ์ ้วยเช่นกัน
“หลายคนถามว่าวัคซีนยี่ห้อไหนดีกว่ากัน ตอบได้ว่าดีทั้งนั้น
เนก้า (ประเทศไทย) จ�ำกัด วัคซีนโคโรนาแวค ของบริษัทซิโนแวค น�ำเข้า
ขอให้มาถึ งแขนเร็วที่สุด หากสถานพยาบาลติ ดตามให้มารับวัคซีนก็
แจนเซ่น-ซีแลค จ�ำกัด และอยู่ระหว่างประเมินค�ำขอขึ้นทะเบียน 1 ราย
ที่ อย่างไรก็ตามเมื่อฉีดแล้วก็ยังต้องใส่หน้ากาก ล้างมือ และเว้นระยะ
โดยองค์การเภสัชกรรม และวัคซีนจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน โดยบริษัท คือ วัคซีนบารัต โดยบริษัท ไบโอจีนีเทค จ�ำกัด
ส�ำหรับบริษัทอื่นๆ ขอเชิญชวนให้มายื่นขึ้นทะเบียน ซึ่งขณะ
นี้รอเพียงการยื่นเอกสารต่างๆ เข้ามาให้ อย.พิจารณาเท่านั้น โดยจะ พิจารณาทั้งความปลอดภัย คุณภาพ และประสิทธิภาพ/ประสิทธิผล
ขอให้มารับตามนัด และรับให้ครบทั้งสองเข็มเพื่อให้ได้ผลป้องกันเต็ม
ห่างจนกว่าการระบาดจะจบ หากประมาทลดการ์ดลงอาจเสี่ยงติดเชื้อ ได้ เนื่องจากวัคซีนทุกตัวไม่ได้ป้องกันติดเชื้อ 100% แต่ท�ำให้ลดการ ป่วย อาการรุนแรงน้อยลงและลดการเสียชีวิต” นายแพทย์นครกล่าว
มีช่องทางพิเศษรองรับแต่ยังคงมาตรฐานสากล ใช้เวลาพิจารณา 30
วันหลั งจากยื่นเอกสารครบถ้ วน ส�ำหรับโรงพยาบาลเอกชนสามารถ
น�ำวัคซีนไปบริการฉีดได้ แต่เนื่องจากเป็นการใช้ในสถานการณ์ฉก ุ เฉิน
โรงพยาบาลจะต้องมีการควบคุม ลงทะเบียนผู้รบ ั บริการ ติดตามความ ปลอดภัย ผลข้างเคียงต่างๆ ด้วย
ด้านนายแพทย์นคร เปรมศรี ผู้อ�ำนวยการสถาบันวัคซีนแห่ง
ชาติ กล่าวว่า การผลิตวัคซีนป้องกันโควิด 19 ของแอสตร้าเซนเนก้า
โดยบริษัทสยามไบโอไซเอนซ์ จ�ำกัด ด�ำเนินการได้ผลดี มีรอบการผลิต
ครัง้ ละ 2 พันลิตร อยู่ระหว่างส่งตัวอย่างวัคซีนไปตรวจสอบคุณภาพ ในห้ อ งปฏิ บั ติ ก ารอ้ า งอิ ง ของบริษั ท แอสตร้า เซนเนก้ า ที่ ส กอตแลนด์ และสหรัฐอเมริกา คาดว่าผลการตรวจรับรองคุณภาพวัคซีนจะทยอย
สาธารณสุข
29