ฉบับประจำ�ปี 2563
บท บรรณาธิการ
นครราชสีมา ประตูสู่ภาคอีสาน มหานครใหญ่แห่งภาค
ตะวั น ออกเฉี ย งเหนื อ ที่ มีศัก ยภาพทางเศรษฐกิ จ และอุ ต สาหกรรม
ทัดเทียมกับกรุงเทพฯ อีกทั้งยังเป็นเมืองท่องเทีย ่ วทางธรรมชาติทไี่ ด้รบ ั ความนิยมเพราะเป็นที่ต้ังของอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่และวังน้�ำเขียว
ป่าธรรมชาติทใี่ กล้กรุงฯ และมีความสมบูรณ์เป็นแหล่งโอโซนบริสท ุ ธิท ์ ี่
นักท่องเที่ยวถวิลหาโดยเฉพาะในช่วงหน้าหนาว นอกจากนีย ้ ังมีสถาน
ทีท ่ ่องเทีย ่ วอีกมากทั้งทางด้านโบราณสถาน ประวัติศาสตร์ และโรงแรม รีสอร์ท คาเฟ่สวยๆ เปิดใหม่มากมาย ทีก ่ ำ� ลังฮิตติดเทรนด์การท่องเทีย ่ ว อั ปรู ปภาพเก๋ๆ เช็คอิ นลงโซเชียลกัน และจากสถานการณ์โควิ ด 19 Magazine ๑ ใน... ขอร่วมเป็นหนึ่งในก�ำลังใจให้คนไทยผ่านวิกฤตใน
CONTENTS เที่ยวปราสาทหิน ถิ่นโคราช โบราณสถานส�ำคัญทางประวัติศาสตร์
.................. 24.
UNSEEN นครราชสีมา
ครั้งนีไ้ ปได้ โดยเราจะ... #สู้ไปด้วยกัน
สถานที่ท่องเที่ยวแปลกใหม่ ........................ 29.
ในรูปแบบใหม่ฉบับปรับปรุงและเพิม ่ Contents ใหม่ๆ โดยได้นำ� เสนอข้อมูล
หนาวนีท ้ ี่...อช.เขาใหญ่ ..................... 33.
Magazine ๑ ใน... วารสารเพื่อส่งเสริมธุรกิจและการท่องเที่ยว
ท่องเทีย ่ วทีน ่ า่ สนใจใน จ.นครราชสีมา “คู่มอ ื บริการนักท่องเทีย ่ ว” รีวิว ร้าน
อาหาร กิจกรรมการท่องเที่ยว สินค้าของฝากในจังหวัด และคอลัมภ์ “NA-
KHONRATCHASIMA MARKET” ซึ่งได้รวบรวมสินค้าและบริการต่างๆ ใน เขตจังหวัดนครราชสีมาและเขตติดต่อ น�ำเสนอข้อมูลที่นา่ สนใจส�ำหรับผูท ้ ี่ สนใจ โดยแยกประเภทหมวดหมูต ่ ่างๆ เพื่อความสะดวกในการค้นหา อาทิ
ด้านการศึกษา, ด้านการก่อสร้าง, ด้านบ้านและเฟอร์นิเจอร์, ด้านรถยนต์,
ด้านสุขภาพและความงาม, ด้านการเกษตร, ด้านอุตสาหกรรม ฯลฯ หน่วย
งาน องค์กร บริษัท ห้างร้าน ใดทีส ่ นใจจะลงข้อมูลสินค้าและบริการของท่าน สามารถติดต่อได้ที่ โทร. 0-2380-3709-10 ขอบคุณครับ ประธานที่ปรึกษา ฝ่ายกฏหมาย ผู้อ�ำนวยการ บรรณาธิการบริหาร กองบรรณาธิการ ผู้จัดการโครงการ ผู้จัดการส่วนภูมภ ิ าค ฝ่ายประชาสัมพันธ์ ฝ่ายศิลปกรรม ฝ่ายบัญชี-ธุรการ
พ.ต.ท. สมชาย ศรลัมพ์ พ.ท. ฉลาด วงศ์ไพศาล นงคราญ นันชนะ วริยา แย้มเพียรวัฒนา กิตติ ฉันทกิจนุกูล สุเชาว์ ศรลัมพ์ สุชาดา พุกทรัพย์ ่ ส�ำอางค์ มาลี ชืน ประทุมมาศ สนทอง ้ บุญมี พัชรีพร เชือ จีรวรรณ ปลั่งเปล่ง นภาพร ดรุ ณพันธ์ ศิริพรรณ ชัยเกียรติ์สน ุ ทร สราลักษณ์ ชูประเสริฐ ยุวดี พะบ�ำรุ งษ์ รุ ่งรัศมี ชาลี นัฐธิวรรณ สุรีรัมย์ พลากร ค�ำโครตสูนย์ ศักดิ์ชย ั รันจัตุรัส ปิยพร ม่วงศรี อุรุพงษ์ รุ ่งเรือง อรรถพล นารู ลา
ฉบับพิเศษ ไทสมุทรเดลี่ บจ. กิตวรินทร์ อาร์ตแอนด์มเี ดีย 32/67 ถ.สุขุมวิท อ.เมือง สมุทรปราการ
Tel/Fax 0-2380-3709-10 E-mail : magazine1nai@gmail.com
คู่มอ ื บริการนักท่องเที่ยว
36.
แนะน�ำ ที่กิน ที่พก ั สินค้า OTOP ......................
New! Contents...
NAKHONRATCHASIMA MARKET’ 2020
แนะน�ำสินค้าและบริการต่างๆ ในเขต
จ.นครราชสีมา และเขตติดต่อ ...................
52.
“บางปะอิน-โคราช” ถนนลอยฟ้าสวยที่สุดในเมืองไทย มอเตอร์เวย์
โครงการก่ อสร้างทางพิ เศษระหว่ างเมือง (มอเตอร์เวย์) สายบางปะอิน -นครราชสี มา ของกรมทางหลวง ซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการ ลงทุนด้ านโครงสร้างพื้ นฐาน ภายใต้ แผนก ระตุ้นเศรษฐกิจและการลงทุนของประเทศ ซึ่ง ไฮไลท์ส�ำคัญนอกจากการจราจรที่จะสะดวก ขึ้นภายในอนาคตแล้ว ถนนมอเตอร์เวย์เส้ น นี้ ยังถื อได้ ว่าก� ำลั งจะเป็นเส้ นทางที่ สวยงาม ที่สุดในประเทศไทยเลยทีเดียว โดยเฉพาะใน ช่วงเลียบเขื่อนล�ำตะคอง ที่เราจะสามารถชม วิว เขื่ อนและสายน้� ำ อั น กว้า งใหญ่ ได้ ไกลสุ ด ลูกหูลก ู ตา ผ่านถนนลอยฟ้าเส้นนี้ ยิ่งถ้ามอง จากมุ มสู งจะเห็นได้ เลยว่าถนนเส้ นนี้มีความ สวยงามมากจริงๆ
ส� ำ หรั บ มอเตอร์ เ วย์ ส ายนี้ จะเป็ นเส้ นทางเชื่ อ มโยง กรุงเทพมหานคร ภาคกลางกับศูนย์กลางของภาคตะวันออก เฉียงเหนือให้ใกล้ชิดกันมากขึ้น ด้วยระยะทาง 196 กม. ใช้เวลา เพียง 127 นาที อีกทั้งยังเป็นโครงข่ายเชื่อมต่อไปยังประเทศ เพื่อนบ้าน ไม่ว่าจะเป็น “ลาว-เวียดนาม-กัมพูชา-จีนตอนใต้” แนวเส้ น ทางเริ่ ม ต้ น ที่ จุ ด เชื่ อ มต่ อ กั บ วงแหวนรอบ นอกตะวันออก กับ ถ.พหลโยธินที่บริเวณทางแยกต่างระดับ บางปะอิ น จ.พระนครศรี อ ยุ ธ ยา เป็ น แนวใหม่ ข นานไปกั บ ถ.พหลโยธินและ ถ.มิตรภาพ และบรรจบกับทางเลี่ยงเมือง นครราชสีมา จ.นครราชสีมา บริเวณหลัก กม.ที่ 2
เส้นทางพาดผ่านพื้นที่ 3 จังหวัด 12 อ�ำเภอ ได้แก่ 1. จ.พระนครศรีอยุธยา อ.บางปะอิน อ.วังน้อย อ.อุทัย 2. จ.สระบุรี อ.หนองแค อ.เมืองสระบุรี อ.แก่งคอย อ.มวกเหล็ก 3. จ.นครราชสีมา อ.ปากช่อง อ.สีคิ้ว อ.สูงเนิน อ.ขามทะเลสอ อ.เมืองนครราชสีมา
ซึ่งเมื่อแล้วเสร็จและเปิดให้บริการเมื่อไหร่จะอ�ำนวยความ สะดวกให้กับนั กท่ องเที่ ยวและประชาชนในการเดิ นทางสู่ ภาค อีสานอย่างแน่นอน โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลส�ำคัญ นอกจาก นี้แล้วเรายังจะได้รว ่ มชมความงดงามของถนนสายที่สวยที่สุด ในประเทศไทยไปพร้อมกันทั้งประเทศแน่นอน นครราชสีมา
23
“บางปะอิน-โคราช” ถนนลอยฟ้าสวยที่สุดในเมืองไทย มอเตอร์เวย์
โครงการก่ อสร้างทางพิ เศษระหว่ างเมือง (มอเตอร์เวย์) สายบางปะอิน -นครราชสี มา ของกรมทางหลวง ซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการ ลงทุนด้ านโครงสร้างพื้ นฐาน ภายใต้ แผนก ระตุ้นเศรษฐกิจและการลงทุนของประเทศ ซึ่ง ไฮไลท์ส�ำคัญนอกจากการจราจรที่จะสะดวก ขึ้นภายในอนาคตแล้ว ถนนมอเตอร์เวย์เส้ น นี้ ยังถื อได้ ว่าก� ำลั งจะเป็นเส้ นทางที่ สวยงาม ที่สุดในประเทศไทยเลยทีเดียว โดยเฉพาะใน ช่วงเลียบเขื่อนล�ำตะคอง ที่เราจะสามารถชม วิว เขื่ อนและสายน้� ำ อั น กว้า งใหญ่ ได้ ไกลสุ ด ลูกหูลก ู ตา ผ่านถนนลอยฟ้าเส้นนี้ ยิ่งถ้ามอง จากมุ มสู งจะเห็นได้ เลยว่าถนนเส้ นนี้มีความ สวยงามมากจริงๆ
ส� ำ หรั บ มอเตอร์ เ วย์ ส ายนี้ จะเป็ นเส้ นทางเชื่ อ มโยง กรุงเทพมหานคร ภาคกลางกับศูนย์กลางของภาคตะวันออก เฉียงเหนือให้ใกล้ชิดกันมากขึ้น ด้วยระยะทาง 196 กม. ใช้เวลา เพียง 127 นาที อีกทั้งยังเป็นโครงข่ายเชื่อมต่อไปยังประเทศ เพื่อนบ้าน ไม่ว่าจะเป็น “ลาว-เวียดนาม-กัมพูชา-จีนตอนใต้” แนวเส้ น ทางเริ่ ม ต้ น ที่ จุ ด เชื่ อ มต่ อ กั บ วงแหวนรอบ นอกตะวันออก กับ ถ.พหลโยธินที่บริเวณทางแยกต่างระดับ บางปะอิ น จ.พระนครศรี อ ยุ ธ ยา เป็ น แนวใหม่ ข นานไปกั บ ถ.พหลโยธินและ ถ.มิตรภาพ และบรรจบกับทางเลี่ยงเมือง นครราชสีมา จ.นครราชสีมา บริเวณหลัก กม.ที่ 2
เส้นทางพาดผ่านพื้นที่ 3 จังหวัด 12 อ�ำเภอ ได้แก่ 1. จ.พระนครศรีอยุธยา อ.บางปะอิน อ.วังน้อย อ.อุทัย 2. จ.สระบุรี อ.หนองแค อ.เมืองสระบุรี อ.แก่งคอย อ.มวกเหล็ก 3. จ.นครราชสีมา อ.ปากช่อง อ.สีคิ้ว อ.สูงเนิน อ.ขามทะเลสอ อ.เมืองนครราชสีมา
ซึ่งเมื่อแล้วเสร็จและเปิดให้บริการเมื่อไหร่จะอ�ำนวยความ สะดวกให้กับนั กท่ องเที่ ยวและประชาชนในการเดิ นทางสู่ ภาค อีสานอย่างแน่นอน โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลส�ำคัญ นอกจาก นี้แล้วเรายังจะได้รว ่ มชมความงดงามของถนนสายที่สวยที่สุด ในประเทศไทยไปพร้อมกันทั้งประเทศแน่นอน นครราชสีมา
23
เที่ยวปราสาทหิน
โคราช
ถิ่น
ปราสาทหินทั้งหลายในแถบ อีสานตอนใต้ ถือเป็นอูอ ่ ารยธรรม ขอมโบราณที่ส�ำคัญในประเทศไทย ซึ่งปราสาทหินที่ยังหลงเหลืออยู่ ใช่จะเป็นเพียงก้อนหินผุพง ั จากอดีต แต่ยังมีเรื่องราวเล่าขาน ศิลปกรรม สถาปัตยกรรม และความเชื่อ ที่สอดแทรกอยู่ และส่งต่อมา ให้คนรุน ่ หลังได้ศึกษา โคราช ได้ช่อ ื ว่าเป็นเมืองปราสาทหิน เพราะมีปราสาทหินน้อยใหญ่ มากมายกระจายอยู่หลายพื้นที่ ........................
24
นครราชสีมา
อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย แหล่งโบราณคดีที่ทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ บนพื้นที่ 115 ไร่ ตั้ง อยู่ในตัวอ�ำเภอพิมาย ประกอบด้วยโบราณสถานสมัยขอมที่ใหญ่โตและ งดงามอลังการ บนพื้นที่ 115 ไร่ วางแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ากว้าง 565 เมตร ยาว 1,030 เมตร ชื่อ “พิมาย” น่าจะมาจากค�ำว่า “วิมาย” หรือ “วิมาย ปุระ” ที่ปรากฏในจารึกภาษาเขมรบนแผ่นหินตรงกรอบประตู ระเบียงคด ด้านหน้าของปราสาทหินพิมาย และยังปรากฏชื่อในจารึกอื่นอีกหลายแห่ง อาจจะเป็นค�ำที่ใช้เรียกรูป เคารพหรือศาสนาสถานสิ่งที่เป็นลักษณะพิเศษ ของปราสาทหินพิมาย คือ ปราสาทหินแห่งนี้สร้างหันหน้าไปทาง ทิศใต้ต่าง จาก ปราสาทหินอื่นที่มักหันหน้าไปทางทิศตะวันออก สันนิษฐานว่าเพื่อ ให้หันรับกับเส้นทางที่ตัดมาจาก เมืองยโศธรปุระเมืองหลวงของอาณาจักร เขมรซึ่งเข้าสู่เมือง พิมายทางด้านทิศใต้จากหลักฐานศิลาจารึกและศิลปะ
ปราสาทหินพิ มาย
สะพานนาคราช
การก่อสร้างบ่งบอกว่าปราสาทหินพิมายคงจะ เริ่มสร้างขึ้นในราว ปลายพุทธศตวรรษที่ 16 ในสมัยพระเจ้า สุริยวรมัน ที่ 1 รูปแบบทาง ศิลปกรรมของตัวปราสาทเป็น แบบปาปวนซึ่งเป็นศิลปะ ที่รุ่งเรืองใน สมัยนัน้ โดยมี ลักษณะของศิลปะแบบนครวัตซึง่ เป็นทีน่ ยิ มในสมัยต่อ มาปนอยูบ่ า้ ง และมาต่อเติมอีกครัง้ ในราวต้นพุทธศตวรรษ ที่ 18 สมัย พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ซึง่ ครัง้ นัน้ เมืองพิมายเป็นเมืองซึง่ มีความสัมพันธ์ ใกล้ชดิ กับอาณาจักรเขมร ปราสาทหินแห่งนีส้ ร้างเป็นศาสนสถานใน พุทธศาสนาลัทธิมหายานมาโดยตลอด เนือ่ งจากพระเจ้าสุรยิ วรมันที่ 1 และพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ทรงนับถือพุทธศาสนาลัทธิมหายาน ปราสาทหินพิมาย มีสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจดังนี้ 1. สะพานนาคราช เมื่อเข้าไปเยี่ยมชมปราสาทหินพิมายจะ ผ่านส่วนนี้เป็นส่วนแรก จะเห็นสะพานนาคราชและประติมากรรมรูป สิงห์ ตั้งอยู่ด้านหน้าของซุ้มประตูด้านทิศใต้ ของปรางค์ประธานซึ่ง เป็นส่วนหน้าของปราสาท ทั้งนี้อาจมีจุดมุ่งหมายใน การสร้าง ให้ เป็นสัญลักษณ์แสดงถึงการเชือ่ มต่อ ระหว่างโลกมนุษย์กบั โลกสวรรค์ ตามคติความเชือ่ ในเรือ่ ง จักรวาลทัง้ ในศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ มี ลักษณะเป็นรูปกากบาท ยกพืน้ ขึน้ สูงจากพืน้ ดินประมาณ 2.50 เมตร ราวสะพานโดยรอบท�ำเป็นล�ำตัวพญานาค ชูคอแผ่พังพานเป็นนาค เจ็ดเศียร มีล�ำตัวติดกันเป็นแผ่น หันหน้าออกไป ยังเชิงบันไดทั้งสี่ทิศ 2. ซุ้มประตูและก�ำแพงชั้นนอกของปราสาท ถัดจาก สะพานนาคราชเข้ามาเป็นซุ้มประตูหรือที่เรียกว่า โคปุระ ของก�ำแพง ปราสาทด้านทิศใต้ ก่อด้วยหินทราย มีผังเป็นรูปกากบาทและมีซุ้ม นครราชสีมา
25
ประตูลักษณะเดียวกันนี้อีก 3 ทิศ คือ ทิศเหนือ ทิศตะวันออก และ ทิศตะวันตก โดยมี แนวก�ำแพงสร้างเชื่อมต่อระหว่างกันเป็นผังรูป สีเ่ หลีย่ มผืนผ้า ยาวจากเหนือถึงใต้ 277.50 เมตร และกว้างจาก ตะวัน ออกไปตะวันตก 220 เมตร 3. พลับพลา ตั้งอยู่บริเวณด้านหน้าก�ำแพงชั้นนอก ด้านซ้าย มือของทางเดินเข้าสู่ตัวปราสาท เป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า เดิม เรียกกันว่า “คลังเงิน” จากต�ำแหน่งที่ตั้งสันนิษฐานว่าคงเป็นที่พัก เตรียมพระองค์สำ� หรับกษัตริย์ หรือเจ้านาย ชัน้ สูง ทีเ่ สด็จมาประกอบ พิธกี รรมทางศาสนา รวมทัง้ เป็นสถานทีพ่ กั จัดขวบนสิง่ ของถวายต่างๆ จากการขุดแต่งบริเวณนี้ เมื่อปี พ.ศ. 2511 ได้พบโบราณวัตถุจ�ำนวน มาก มีทั้งรูปเคารพ เครื่องประดับ และเหรียญส�ำริด เป็นเหตุให้เรียก กันว่า “คลังเงิน” 4. ซุ้มประตูด้านทิศตะวันตก มีทับหลังชิ้นหนึ่งสลักเป็นรูป ขบวนแห่ พระพุทธรูปนาคปรก ที่ประดิษฐานอยู่เหนือคานหาม 5. ซุ้มประตูและก�ำแพงชั้นใน ระเบียงคด เมื่อผ่านจาก ซุ้มประตูและก�ำแพงชั้นนอกไปแล้ว ก็จะถึงซุ้มประตูและก�ำแพงชั้น ใน ซึ่งล้อมรอบปรางค์ประธาน ก�ำแพง ชั้นในของปราสาทแตกต่าง จากก�ำแพงชั้นนอก คือ ก่อเป็นห้องยาวต่อเนื่องกันคล้ายเป็นทาง เดิน มีหลัง คาคลุม อันเป็น ลักษณะที่เรียกว่า ระเบียงคด มีผังเป็นรูป สี่เหลี่ยมผืนผ้า ความยาวจากเหนือถึงใต้ 80 เมตร และ ความกว้าง จาก ตะวันออกถึงตะวันตก 72 เมตร มีทางเดินกว้าง 2.35 เมตร เดิน ทะลุกันได้ตลอดทั้งสี่ด้าน หลังคา มุงด้วยแผ่นหิน 6. ซุ้มประตูและก�ำแพงแก้ว ซุ้มประตูหรือโคปุระ ตั้งอยู่ กึ่งกลางของแนวก�ำแพงแก้ว อยุ่ในแนวตรงกันหมดทั้ง 4 ด้าน คือ ทิศ เหนือ-ใต้ อยูต่ รง กึง่ กลางของก�ำแพง ทิศตะวันออก-ตะวันตกค่อนไป ทางเหนือเล็กน้อย ผังโดยรอบของซุม้ ประตูมลี กั ษณะเป็นรูป กากบาท
ปราสาทหินพนมวัน
26
นครราชสีมา
องค์จำ� ลองพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
พรหมทัอัตน จากก�ำแพงแก้วเข้ามาด้านในเชือ่ กันว่าเป็ในปรางค์ นดินแดนของโลกสวรรค์ เป็นที่อยู่ของเทพเจ้า 7. ปรางค์ประธาน ตั้งอยู่กลางลานภายในระเบียงคด เป็น ศูนย์กลางของศาสนสถานแห่งนี้ ปรางค์ประธานสร้างด้วยหินทรายสี ขาว ทัง้ องค์ ต่างจากซุม้ ประตู(โคปุระ)และก�ำแพงชัน้ ในและชัน้ นอกที่ สร้างด้วยหินทรายสีแดงเป็นหลัก มีหนิ ทราย สีขาว เป็นส่วนประกอบ บางส่วน เนื่องจากหินทรายสีขาวมีคุณสมบัติคงทนดีกว่าหินทราย สีแดง องค์ปรางค์สูง 28 เมตร ฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัสย่อมุมไม้สิบสอง ยาวด้านละ 22 เมตร ด้านหน้ามีมณฑปเชื่อมต่อกับองค์ปรางค์โดย มี ฉนวนกั้น องค์ปรางค์และมณฑปตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน ส่วนด้าน อืน่ ๆ อีกสามด้านมีมขุ ยืน่ ออกไปมีบนั ไดและ ประตูขนึ้ ลงสูอ่ งค์ปรางค์ ทั้งสี่ด้าน 8. ปรางค์พรหมทัต ตั้งอยู่ด้านหน้าปรางค์ประธานเยื้องไป ทางซ้ายสร้างด้วยศิลาแลง มีฐานเป็นรูปสี่เหลี่ยมย่อมุม กว้าง 14.50 สูงประมาณ 15 เมตร สร้างในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ภายในปรางค์ พบประติมากรรมหินทรายจ�ำหลักเป็นรูป ประติมากรรมฉลององค์ ของพระเจ้าชัยวรมันที7่ (จ�ำลอง) ทีเ่ รียกว่า ปรางค์พรหมทัต ก็เพือ่ ให้ เข้ากับต�ำนาน พื้น เมือง เรื่องท้าวพรหมทัตพระเจ้าแผ่นดิน ปัจจุบัน กรมศิลปากรได้เก็บรักษาองค์จริงไว้ที่พิพิธภัณฑสถาน แห่งชาติ พิมาย 9. ปรางค์หินแดง ตั้งอยู่ทางด้านขวา สร้างด้วยหินทรายสี
แดง กว้าง 11.40 เมตร สูง 15 เมตร มีมุขยื่นออกไปเป็นทางเข้าทั้ง 4 ทิศ เหนือกรอบประตูทางเข้าด้านทิศเหนือมีทบั หลังสลักเป็นภาพเล่า เรื่องในมหากาพย์ภารตะตอนกรรณะล่าหมูป่า 10. หอพราหมณ์ เป็นอาคารก่อด้วยหินทรายและศิลาแลง ตั้งอยู่บนฐานเดียวกันกับบปรางค์หินแดง ในปี พ.ศ. 2493 ได้ค้นพบ ศิวลึงค์ สลักด้วยหินทรายจ�ำนวน 7 ชิน้ อยูภ่ ายในหอพราหมณ์ เชือ่ กัน ว่าอาคารหลังนี้คงเป็นสถานที่ประกอบ พิธีทางศาสนาพราหมณ์ แต่ จากรูปแบบและต�ำแหน่งทีต่ งั้ เดิมคงเป็นทีต่ งั้ ของ บรรณาลัยมากกว่า 11. บรรณาลัย ตัง้ อยูบ่ ริเวณลานชัน้ นอก ระหว่างก�ำแพงแก้ว และซุ้มประตูระเบียงคด ด้านทิศตะวันตกเป็นอาคาร 2 หลังขนาด เดียวกัน ผังอาคารเป็นรูปสีเ่ หลีย่ มผืนผ้ายกพืน้ สูง ก่อด้วยหินทรายกัน้ เป็นห้องยาวตลอดแนว พบร่องรอยหลุม เสารูปสีเ่ หลีย่ มจตุรสั เดิมคง เป็นหลังคาเครื่องไม้มุงกระเบื้อง เชื่อกันว่าบรรณาลัยคือสถานที่เก็บ รักษาคัมภีร์ อันศักดิ์สิทธิ์ทางศาสนา อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 07.30-18.00 น. ค่าเข้าชม ชาวไทยคนละ 10 บาท ชาวต่างประเทศ คนละ 40 บาท มีบริการยุวมัคคุเทศก์ซึ่งเป็นนักเรียน จากโรงเรียน พิมายวิทยาน�ำชมสถานที่ฟรี สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่โทร. 0 4447 1568 ----------------------------------------------------- การเดินทางไปปราสาทหินพิมาย จากตัวเมืองนครราชสีมา มุง่ ตามเส้นทางไปขอนแก่นตามเส้น ทางถนนมิตรภาพ (ทางหลวงหมายเลข 2) จากนัน้ ขับตรงไป...มุง่ หน้า สู่อ�ำเภอพิมาย ผ่าน ทางเข้าปราสาทหินพนมวัน ซึ่งอยู่ทางด้านขวา มือ ขับตรงต่อไปอีกจะผ่านทางเข้าแหล่งโบราณคดีบ้านปราสาท ขับ ตรงมาเป็นระยะทางประมาณ 51 กิโลเมตร พบแยกไฟแดง เลีย้ วขวา ทีแ่ ยกนี้ เข้าสูถ่ นนหมายเลข 206 จากนัน้ ขับตรงไปสูอ่ ำ� เภอพิมาย จะ ถึงอุทยานประวัติศาสตร์พิมาย ซึ่งตั้งอยู่ทางด้านขวามือ
แลงจัดเรียงเป็นแนวคล้ายซากฐานอาคารบนเนินแห่งนี้ด้วย ---------------------------------------------------------- การเดินทางไปปราสาทหินพนมวัน จากตัวเมืองไปตามทางหลวงหมายเลข 2 (นครราชสีมาขอนแก่น) ประมาณ 15 กิโลเมตร ทางเข้าอยูฝ่ ง่ั ตรงข้าม เข้าทางเดียว กับ วัดหนองจอก ขับตรงไปประมาณ 8 กิโลเมตร หากไม่มรี ถยนต์สว่ น ตัว ขึ้นรถที่สถานีขนส่งแห่งที่ 1 เป็นรถสองแถวเล็ก โคราช – ลองตอง ลงรถปากทางเข้าวัดลองตอง แล้วต่อรถมอเตอร์ไซด์รบั จ้างเข้าไปทีต่ วั ปราสาทพนมวัน
ปราสาทโนนกู่ ตั้งอยู่บ้านกกกอก หมู่ 7 ต�ำบลโคราช อ�ำเภอสูงเนิน จังหวัด นครราชสีมา เป็นโบราณสถานขนาดเล็กทีก่ อ่ ด้วยอิฐและหินทราย มี แผนผังเป็นรูปสีเ่ หลีย่ มผืนผ้า หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ภายในตัว ปราสาทประกอบไปด้วยปรางค์หลังเดีย่ วบนฐานสูง ด้านหน้ามีวหิ าร หันเข้าหาปรางค์ประธานอยู่ 2 หลัง ล้อมรอบด้วยก�ำแพงแก้ว มีวุ้ม ประตูทิศตะวันออกและทิศตะวันตกเป็นทางเข้าออก ที่ลานระหว่าง วิหารทั้งสองพบโคนนทอยู่ในท่าหมอบ เป็นอาการเคารพปราสาท ปราสาทหินพนมวัน ประธาน ซึ่งเป็นที่สถิของพระศิวะมหาเทพ ตามคติความเชื่อของ ตัง้ อยูท่ บี่ า้ นมะค่า ต�ำบลโพธิ์ ถนนสายโคราช-ขอนแก่นจังหวัด ศาสนาฮินดู นครราชสีมา ที่นี่เป็นปราสาทขอมที่น่าชม อีกแห่งหนึ่ง สันนิษฐาน ปราสาทโนนกู่ ตั้งอยู่ที่เมืองโคราฆปุระ หรือบ้านกกกอก ว่าเดิมก่อสร้างด้วยอิฐในราวพุทธศตวรรษที่ 15 ต่อมาในราวพุทธ อ�ำเภอสูงเนินในปัจจุบัน จากลักษณะการก่อสร้างแล้วเชื่อกันว่า ศตวรรษที่ 18–19 จึงได้สร้าง อาคาร หินซ้อนทับลงไป จากจารึกที่ ปราสาทแห่งนี้เป็นปราสาทขอม ที่ได้รับอิทธิพลจากประเทศกัมพูชา ค้นพบ เรียกปราสาทแห่งนีว้ า่ “เทวาศรม” เป็นศาสนสถานในศาสนา ในขณะนั้น เป็นศิลปะการก่อสร้างในแบบเขมรที่สร้างขึ้นราวๆ พุทธ ฮินดูตอ่ มา จึงได้เปลีย่ นแปลง ให้เป็นพุทธสถาน ปัจจุบนั แม้จะหักพัง ศตวรรษที่ 15 หรือ พ.ศ.1440-1490 ไปมาก แต่ยังคงเห็นซากโบราณสถานหลงเหลือเป็นเค้าโครงค่อน และในปี พ.ศ. 2502 ทางกรมศิลปากรซึ่งน�ำโดย นายมานิต ข้างชัดเจนเช่น ปรางค์จตุรมุ ของค์ประธานหลักซึง่ หันหน้าไปทางทิศ วัลลิโภดม ได้ท�ำการขุดแต่งและพบวัตถุโบราณที่อยู่ภายในปราสาท ตะวันออกโดยมีมณฑปอยู่เบื้องหน้าและมีฉนวน (ทางเดิน) เชื่อมต่อ เป็นจ�ำหลายชิ้น อาทิเช่น ปรางค์จ�ำลอง เทวรูปทวารบาล เป็นต้น ซึ่ง ระหว่าง อาคารทั้งสอง ปัจจุบันวัตถุโบราณเหล่านี้ได้น�ำไปจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่ง ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของปรางค์มีอาคารก่อด้วย ชาติพิมาย หินทรายสีแดงเรียกว่า “ปรางค์น้อย” ภายในประดิษฐานพระพุทธ ---------------------------------------------รูปหิน ขนาดใหญ่ บริเวณโดยรอบปราสาทมีระเบียงคตสร้างด้วย การเดินทางไปปราสาทโนนกู่ หินทรายและศิลาแลงล้อมเป็นก�ำแพงอยู่ มีโคปุระ (ประตูทางเข้า จากอ�ำเภอปากช่องใช้ทางหลวงหมายเลข 2 ผ่านโคราชไป เทวสถาน) ก่อสร้างเป็นรูปหอสูงทั้งสี่ทิศบริเวณรอบนอกปราสาท ประมาณ 32 กม.ก็จะถึงแยกเข้าอ�ำเภอสูงเนินเลี้ยวเขาไปประมาณ ทางด้านทิศตะวันออกห่างจากโบราณสถานเกือบ 300 เมตร มีร่อง 3 กม.จะพบทางเลี้ยวขวาข้างวัดญาณโศภิตวนาราม (วัดป่าสูงเนิน) รอยของคูน�้ำและเนินดินเรียกว่า “เนินอรพิม” นอกจากนี้ยังพบศิลา เข้าไปอีกประมาณ 3 กม.จะพบปราสาทโนนกู่อยู่ทางด้านซ้ายมือ นครราชสีมา
27
ปราสาทเมืองแขก ตั้งอยู่ที่บ้านกกกอก ต�ำบลโคราช อ�ำเภอสูงเนิน เป็นหนึ่งใน ศิลปะขอม ซึ่งอยู่อายุราวพุทธศตวรรษที่ 15 ในช่วงพุทธศควรรษที่ 14-15 วัฒนธรรมของขอมแพร่กระจายเข้าสูอ่ สี านใต้ ท�ำให้สงิ่ ก่อสร้าง ศาสนสถานซึง่ เป็นรูปแบบศิลปะขอมมากมายในภาคอีสาน และเมือง เสมาที่ถือว่าเป็นต้นก�ำเนิดของเมืองโคราชซึ่งปัจจุบันอยู่ในอ�ำเภอ สูงเนิน นักโบราณคดีสันนิษฐานจากซากปรักหักพัง ปราสาทเมือง แขก ที่ยังหลงเหลืออยู่ว่าเป็นศิลปะขอม ก่่อด้วยอิฐขนาดใหญ่เล็ก เรียงดัวกัน มีลกั ษณะคล้ายปราสาทหินพิมาย (ทีย่ งั คงความสมบูรณ์ ของรูปปราสาท) ปราสาทเมืองแขก ที่คงเหลือให้เห็น มีประตู หรือ โค ปุระเป็นทางเดินเชือ่ มไปยังด้านใน ประตูแต่ละบานจะตรงกันเป็นช่อง เดียวกัน โดยรอบ ปราสาทเมืองแขก จะมีแนวก�ำแพง ยังคงเหลือร่อง รอยอยู่บ้าง ปราสาทเมืองแขก ปัจจุบนั คงเหลือเพียงบางส่วนของปราสาท เท่านัน้ ทิง้ ไว้เพียงความขลังของปราสาททีม่ คี วามเก่าแก่นบั พันปีทหี่ า ยากยิ่งคู่ควรกับการอนุรักษ์ไว้สืบไป และเนื่องจากปราสาทเมืองแขก อยูใ่ นพืน้ ทีร่ อ้ นและแห้ง ในตอนกลางวันจะร้อนมาก จึงควรเตรียมร่ม หมวก แว่นกันแดด และน�้ำ ควรมากันเป็นหมู่คณะ หากไม่ได้อยู่ใน ช่วงประเพณีกินเข่าค�่ำแล้วควรมาเที่ยวตอนกลางวัน --------------------------------------- การเดินทางไปปราสาทเมืองแขก จากกรุงเทพ ตามถนนมิตรภาพ ก่อนเข้าตัวเมืองโคราช 32 กม. จะถึงอ�ำเภอสูงเนินจากนั้นเลี้ยวเข้าตัวอ�ำเภอ 3 กิโลเมตรจะพบ ทางเลี้ยวขวาข้างวัด ญาณโศภิตวนาราม (วัดป่าสูงเนิน) เข้าไปอีก 3 กม.จะพบปราสาทโนนกู่อยู่ด้านช้ายมือแล้วตรงไปอีกประมาณ 500 เมตรก็ถึงปราสาทเมืองแขก
28
นครราชสีมา
วิหารเทพวิทยาคม ตั้งอยู่ที่วัดบ้านไร่ ต�ำบลกุดพิมาน อ�ำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา อุทยานธรรมกลางบึงน�ำ้ ขนาดใหญ่ของวัดนัน้ วิหารเป็นเซรามิกโมเสกกลางน�้ำที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย สร้าง ขึ้นด้วยความตั้งใจที่ว่าจะให้เป็นมหาวิหารแห่งพระไตรปิฎก หรือ หมายถึงดินแดนที่รวบรวมพุทธประวัติ พระวินัย และพระธรรมค�ำ สอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงแสดงไว้ทั้งหมด วิหารเทพวิทยาคม สวยงามโดดเด่นด้วยการรังสรรค์ อันแสนงดงามของศิลปะแทบทุกแขนง มีลักษณะป็นอุทยานธรรม กลางบึงน�้ำขนาดใหญ่ อาคารทรงกลม มีทั้งหมด 4 ชั้น (ไม่รวมชั้น ใต้ดนิ ) ซึง่ แต่ละชัน้ มีความสวยงามและน่าสนใจแตกต่างกันไป รวม ถึงยังมีเรือ่ งราวเกีย่ วกับพุทธศาสนาอีกมากมาย เช่น เรือ่ งราวพุทธ
In KhORAT
ประวัติ, เรื่องราวของพระวินัยปิฎกและวิวัฒนาการของพระพุทธ ศาสนาหลังจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน และเรื่อง ราวของพระธรรมปิฎก เป็นต้น นอกจากนีภ้ ายในแต่ละชัน้ ยังมีสงิ่ ที่น่าสนใจอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น ชั้นใต้ดิน ที่ตกเเต่งให้เหมือน กับ อยู่ในท้องน�้ำ อันศักด์สิทธ์ หรือ โลกใต้บาดาล หรือจะเป็น ชั้น ดาดฟ้า ทีป่ ระดิษฐานพระพุทธรูปองค์ใหญ่ เเละ รูปหล่อปิดทองค�ำ ของหลวงพ่อคูณ นอกจากนี้ยังมีสถาปัตยกรรมอื่นๆ อีกที่โดดเด่น สวย และมีความอลังการ อาทิ รูปปั้นพญานาค19 เศียร ประตูท้าวจตุ โลกบาล และเศียรช้างขนาดใหญ่ เป็นสถานทีท่ อ่ งเทีย่ วทีต่ อ้ งไปให้ เห็นกับตาเท่านัน้ ต้องสัมผัสเองถึงจะเข้าใจค�ำว่า ยิง่ ใหญ่ อลังการ ได้อย่างแท้จริงนับเป็น Unseen เมืองโคราชอีกแห่งหนึ่ง นครราชสีมา
29
วัดถ้�ำซับมืด ตั้งอยู่บ้านซับมืด ต.จันทึก อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา เป็นวัดราษฏร์ฝ่ายอรัญวาสี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ภายในวัดมีสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจคือ เจดีย์พุทธญาณมณีรัตนจารุธัมมานุสรณ์ ซึ่งมีหลวงปู่ทา จารุธมฺโม เป็นผู้วาง ศิลาฤกษ์ก่อสร้างเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2550 และมีพิธีสมโภช บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และยกยอดฉัตรเจดีย์ เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2552 เจดีย์พุทธญาณมณีรัตนจารุธัมมานุสรณ์ สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งคุณงามความดีที่เป็นธรรมทั้งหลาย และเป็น สถานทีใ่ ห้เคารพบูชาและปฎิบตั ธิ รรมแก่ลกู หลานสืบไปในภายภาคหน้าถวายแด่องค์หลวงปูท่ า จารุธมฺโม เป็นเจดียท์ มี่ ขี นาดกว้าง โดยฐานประมาณ ๒๙.๖ เมตร สูง ๓๖.๙ เมตร ด้านในเจดีย์ มีพระประธาน และรูปหลวงปู่ครูบาอาจารย์สายวัดป่า พร้อมทั้ง ห้อง กระจกที่ประดิษฐานพระธาตุ และอัฐบริขารของหลวงปู่ทาเมื่อสมัยยังมีชีวิตอยู่ โดยบริเวณรอบๆ เจดีย์มีทัศนียภาพที่สวยงาม ท่ามกลางป่าเขาและบรรยากาศสวยงามตามธรรมชาติ
พระพุ ทธรูปแกะสลักหน้าผาหินทราย วัดเขาซับพงโพด
30
นครราชสีมา
เดิ ม มี ชื่ อ ว่ า วั ด เขาซั บ พงโพด ประเทืองธรรม เป็นวัดสายธรรมยุต ต่อมา เริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้นจากพระพุทธรูปแกะ สลักผาหินทราย ประติมากรรมนูนต�่ำซึ่งถูก สลักเสลาไว้อย่างวิจิตรงดงาม ตั้งตระหง่าน อยู ่ ใ นเขาซั บ พงโพด ต� ำ บลโนนสมบู ร ณ์ อ� ำ เภอเสิ ง สาง ตามเจตนารมณ์ ข องพระ อาจารย์ประเทืองธมฺมปาโล เจ้าอาวาสวัดเขา ซั บ พงโพด เพื่ อ คงไว้ เ ป็ น พุ ท ธสถานให้ พุทธศาสนิกชนได้สักการบูชา ด้วยฝีมืออัน ประณี ต บรรจงของช่ า งแกะสลั ก ท� ำ ให้ พระพุทธรูปทั้ง 2 องค์ผสานเข้ากับความยิ่ง ใหญ่ของธรรมชาติได้อย่างลงตัว ท่ามกลาง แมกไม้นานาพันธุ์ พร้อมแสดงสุดยอดความ งามของอ�ำเภอเสิงสางให้เห็นเป็นที่ประจักษ์ แก่สายตาบนจุดสูงสุดของยอดผาแดง
พระมหาเจดีย์ ศรีแสงธรรมวิสุทธิมงคล
ตัง้ อยู่ อ�ำเภอวังน�ำ้ เขียว นครราชสีมา เป็นพระมหาเจดีย์ ทีป่ ระดิษฐานพระบรมสารีรกิ ธาตุและพระอัฐขิ องพระธรรมวิสทุ ธิ มงคลหรือ หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโณ ตัง้ อยูท่ วี่ ดั แสงธรรม วังน�ำ้ เขียว โดยมีพระอาจารย์โสภา สมโณ เป็นเจ้าอาวาส ซึง่ พระ มหาเจดียแ์ ห่งนีม้ วี ตั ถุประสงค์เพือ่ ให้สาธุชนรุน่ หลังได้ศกึ ษาและ ปฏิบัติตามพระธรรมค�ำสอนขององค์หลวงตามหาบัว และเป็น อนุสรณ์แทนองค์หลวงตาอีกด้วย ภายในพระมหาเจดียจ์ ะประดับ ตกแต่งอย่างสวยงาม ชั้นบนสุดจะเป็นที่ประดิษฐานพระบรม สารีริกธาตุและพระอัฐิของหลวงตามหาบัว รวมถึงอัฐบริขารของ หลวงตามหาบัว ชั้นบนสุดบริเวณด้านนอกจะมีระเบียงให้ชมวิว ทิวทัศน์แต่ละมุมจะแตกต่างกันไป สวยงามและรมรื่นเป็นสถาน ที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่น่าสนใจอย่างยิ่ง
ผาเก็บตะวัน ตัง้ อยูบ่ ริเวณหน่วยพิทกั ษ์อทุ ยานแห่งชาติที่ 11 ต.ไทย สามัคคี อ.วังน�ำ้ เขียว จ.นครราชสีมา เป็นจุดชมวิวทีส่ วยงามแห่ง หนึง่ ของอุทยานแห่งชาติทบั ลาน สามารถชมพระอาทิตย์ลบั ขอบ ฟ้าในยามเย็นโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้นลานออกดอกพร้อมกัน เป็นจ�ำนวนมาก และเป็นที่ตั้งของหลักแบ่งเขตจังหวัดปราจีนบุรี และจังหวัดนครราชสีมา นอกจากนี้หากใสช่วงฤดูฝนเราก็อาจ ได้มีโอกาส พบเห็นสาย หมอกในยามเช้าอีกด้วย
นครราชสีมา
31
สะพานไม้ 100 ปี หรือ สะพานไม้บ้านโคกกระชาย ตั้งอยู่ ณ หมู่บ้านโคก กระชาย อ.ครบุรี จ.นครราชสีมา สะพานไม้ขา้ มทุง่ นา ทีช่ าวบ้านช่วย กันดูแลรักษา ให้คงสภาพเช่นเดิมไว้ ผ่านการซ่อมแซมและพัฒนา บูรณาการมาหลายรุ่นหลายสมัย จนมีอายุเกินกว่าร้อยปี เพื่อให้ได้ ร�ำลึกถึงความรักความสามัคคี และวิถีชีวิตชาวบ้านในอดีต เป็นจุด ชมวิวพระอาทิตย์ขึ้นและตกที่สวยงาม เดิมที่ใช้ไม้ทั้งหมดในการ สร้างและซ่อมแซม เพื่อเป็นเส้นทางในการสัญจรไปมา และล่าสุดได้ ปรับปรุงซ่อมแซมใหม่โดยเปลีย่ นจากเสาไม้มาเป็นเสาปูน เพือ่ ความ แข็งแรง และรองรับการใช้งานได้ยาวนานขึ้น ส�ำหรับท่านที่ต้องการสัมผัสกับบรยากาศท้องทุ่งเขียวขจี อากาศแสนบริสุทธิ์ วิถีชีวิตของชาวนาชนบท ที่นี่ยังคงมนต์เสน่ห์อยู่ อย่างเต็มเปี่ยม ช่วงเวลาที่น่าไปสัมผัสน่าจะเป็นช่วงหน้าฝน ทุ่งนา ข้าวเขียวขจีก�ำลังสมบูรณ์เต็มที่ หรือจะเป็นช่วงหน้าหนาวก็จะได้อีก บรรยากาศสวยงามเช่นกัน
32
สระน้�ำผุด เป็นทีเ่ ทีย่ วเขาใหญ่ ทีแ่ ห่งนีม้ ตี าน�ำ้ ไหลมาตลอดปี เป็นตรา น�ำ้ ทีม่ นี ำ�้ ผุดออกมาโดยธรรมชาติ ลักษณะของน�ำ้ จะใสมาก และไหล อยู่ตลอดเวลา ถ้าเป็นช่วงหน้าฝนก็จะมีน�้ำเยอะกว่าปกติ น�้ำผุดนี้จะ มี บ่อหรือชั้น ลดหลั่นกัน ไปเป็นบ่อๆ มีประมาณ 4 บ่อ สาเหตุที่น�้ำ ใสก็เพราะว่า น�ำ้ มาจากใต้ดนิ ผ่านชัน้ หินปูนทีม่ แี คลเซียมคาร์โบเนต สูง และมีคุณสมบัติเป็นด่าง ท�ำให้สารแขวนลอยในน�้ำตกตะกอนลง ส่วนสีเขียวใสนั้นก็มาจากคุณสมบัติในความเป็นด่างของน�้ำนั่นเอง แต่ไม่ควรดืม่ น�ำ้ ในทีแ่ ห่งนีเ้ พราะเป็นสาเหตุให้เกิดโรคนิว่ ในกระเพาะ ปัสสาวะได้ สระน�้ำผุด ตั้งอยู่เส้นถนนธนรัชต์ทางไปเขาใหญ่จะอยู่เลย ปาลิโอ่หากมาทางเขาใหญ่ประมาณ 15 กิโลเมตรให้เลีย้ วซ้ายไปทาง สถานีต�ำรวจต�ำบลหมูสี ผ่านไปทางหมู่บ้านท่าช้างจะเจอแยกเลี้ยว ขวาแล้วตรงไปจะพบกับ บ่อน�้ำผุดดธรรมชาติ
ทุ่งทานตะวันเขาใหญ่ ไร่มณีศร ด้วยพืน้ ทีก่ ว่า 1,000 ไร่ ก�ำลังเบ่งบานตามแนวภูเขาสวยงาม มาก ที่ไร่มณีศร ต.หมูสี ปากช่อง โคราช เดินทางง่ายนิดเดียว วิ่งตาม ถนนธนะรัชต์ เส้นขึน้ เขาใหญ่ เลีย้ วซ้ายเข้าซอยตรงข้ามฟาร์มโชคชัย 3 ไปเรื่อยๆ ตามป้าย หรือ GPS ไปหลังโรงเรียนบ้านคลองเสือ ค่าเข้า ชมเพียง 20 บาท นครราชสีมา
ผาเดียวดาย
เที่ยวป่า...
อุ ทยานแห่งชาตเิ ขาใหญ่
สถานที่พก ั ผ่อนยอดนิยมของคนไทย เดิ น ทางสะดวก อยู่ ใกล้ก รุง เทพฯ สามารถ ไปเช้า -เย็ น กลั บ ได้ แบบสบายๆ ใช้เ วลาเดิ น ทางจากกรุงเทพฯ เพียงไม่ก่ีช่ัวโมง ให้คุณ ได้ สั ม ผั ส กั บ ธรรมชาติ สู ด อากาศที่ ส ดชื่ น ท่ามกลางพื้นที่สีเขียว ที่จะท�ำให้ได้ผ่อนคลาย จากความเหนื่ อ ยล้ า หลั ง จากท� ำ งานมาทั้ ง อาทิตย์ เขาใหญ่ มีสถานที่ท่องเที่ยวที่นา่ สนใจ มากมาย ให้คณ ุ ได้เพลิดเพลินไปกับการอยูก ่ บ ั ธรรมชาติ ฟังเสียงน้�ำตก ชมนกชมไม้ มีชว่ ง เวลาดีๆ กับคนรัก เพื่อน และครอบครัว เพื่อ สร้างความทรงจ�ำดีๆ ที่ไม่รล ู้ ม ื
อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ เป็นอุทยานแห่งชาติขนาดใหญ่ ที่ครอบคลุม 4 จังหวัด ในที่นี้เราพูดถึงในเขตอ�ำเภอปากช่อง จังหวัด นครราชสีมา มีธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ เต็มไปด้วยสัตว์ป่านานาชนิด ยอดเขาที่สูงที่สุดของอุทยานคือ เขาร่ม สามารถมองเห็นได้จากถนน ธนะรัชต์ ซึ่งเป็นถนนเพียงเส้นเดียว จากอ�ำเภอปากช่อง เพื่อไปยัง อุทยาน ประมาณ 20 กิโลเมตร จะพบกับด่านเก็บค่าธรรมเนียม ใกล้ๆ กัน มี ศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ เพื่อร�ำลึกถึงปลัดจ่าง ผู้ดูแลพื้นที่ในอดีต โดยมีนกั ท่องเทีย่ วนิยมแวะสักการะอยูเ่ สมอ เดินทางไปอีก 20 กิโลเมตร ก็จะเจอ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
ในอุทยานมีบริการบ้านพักและลานกางเต็นท์ตามจุดต่างๆ มีเต็นท์ให้เช่า สามารถส�ำรองทีพ่ กั ได้กบั ทางอุทยานแห่งชาติโดยตรง หากใครต้องการสัมผัสกับธรรมชาติอย่างแท้จริงมาลองกางเต็นท์ กันดูนะได้บรรยากาศและการผจญภัยไปอีกแบบซึ่งมี 2 จุดกางเต๊ นท์หลักๆ คือที่ ลานกางเต็นท์ล�ำตะคลองและที่ลานกลางเต็นท์ ผากล้วยไม้ นอกจากนี้ยังมีสถานที่เที่ยวและกิจกรรมอีกมากมาย
น�้ำตกเหวนรก เป็นน�้ำตกขนาดใหญ่และสูงที่สุด อยู่ทางทิศใต้ของอุทยาน แห่งชาติเขาใหญ่ มีทั้งหมด 3 ชั้น ชั้นแรกสูงประมาณ 60 เมตร เมื่อ น�ำ้ ไหลผ่านหน้าผาชัน้ นีจ้ ะพุง่ ไหลลงสูห่ น้าผาชัน้ ที่ 2 และ 3 ทีอ่ ยูถ่ ดั ลงไปใกล้ๆ กันในลักษณะการไหลตก 90 องศา รวมความสูงไม่ต�่ำ กว่า 150 เมตร เป็นสายน�้ำที่ไหลทะลักไปสู่หุบเหวเบื้องล่าง ในฤดู ฝนน�้ำจะไหลแรงมากจนดูน่ากลัว นครราชสีมา
33
น�้ำตกเหวนรก
น�้ำตกผากล้วยไม้
เป็นหน้าผากว้างเต็มล�ำห้วย สูงประมาณ 5 เมตร ในฤดูฝนน�ำ้ ตกนีจ้ ะ ไหลแรงเต็มหน้าผา สวยงามน่าชมมาก ทัง้ นี้ การเดินทางไปน�ำ้ ตกเหว ไทรไปได้ 2 เส้นทาง คือ เดินเท้าต่อไปจากเหวสุวตั ระยะทางประมาณ 700 เมตร หรือจะเดินจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยวเขาใหญ่ ไปตาม เส้นทางเดินเท้าเส้น “กองแก้ว - เหวสุวัต” ก็ได้ ระยะทางประมาณ 8.3 กิโลเมตร แถมตามสองข้างทางเดินทีผ่ า่ นนัน้ ก็จะมีสงิ่ ทีน่ า่ สนใจ อย่างอื่นๆ อีกมากมาย เช่น สมุนไพร และเห็ดป่า
น�้ำตกเหวสุวัต ถือเป็นน�ำ้ ตกทีม่ ชี อื่ เสียงมาก และเป็นทีร่ จู้ กั ของประชาชนทัว่ ๆ ไป น�้ำตกเหวสุวัตนี้อยู่สุดถนนธนะรัชต์ หรือจะเดินเท้าต่อจากน�้ำตก ผากล้วยไม้ไปก็ได้ ประมาณ 3 กิโลเมตร น�ำ้ ตกนีม้ ลี กั ษณะเป็นสายน�ำ ้ ตกลงมาจากหน้าผาสูงประมาณ 20 เมตรเศษ บริเวณด้านล่างของ น�้ำตกเป็นแอ่งน�้ำและล�ำธาร เหมาะที่จะลงเล่นน�้ำ แต่ในช่วงฤดูฝน นั้นจะมีน�้ำมากและไหลแรง การลงเล่นน�้ำจึงควรใช้ความระมัดระวัง อย่างยิ่ง น�้ำตกผากล้วยไม้ อยูร่ ะหว่างทางไปน�ำ้ ตกเหวสุวตั โดยเดินเท้าจากถนนธนะรัช ต์ ไปอีก 1 กิโลเมตร เป็นน�้ำตกขนาดกลางอยู่ใน ล�ำห้วย ล�ำตะคอง เช่นเดียวกัน ที่หน้าผาของน�้ำตกมีกล้วยไม้หวายแดงขึ้นอยู่ อันเป็น สัญลักษณ์ของน�ำ้ ตกแห่งนี้ ดอกหวาแดงจะบานในฤดูรอ้ น ประมาณ เดือนเมษายน นอกจากนี้ยังมีน�้ำตกอีกหลายแห่งซึ่งต้องเดินเท้าเป็น ระยะทางไกลได้แก่ น�ำ้ ตกห้วยโกรกเด้ น�ำ้ ตกเหวประทุน น�ำ้ ตกผากระ จาย น�ำ้ ตกตาดตาภู่ น�ำ้ ตกวังเหว น�ำ้ ตกแม่ปล้อง น�ำ้ ตกผาชมพู น�ำ้ ตก ผาตาด น�้ำตกมะนาว และน�้ำตกตาดตาคง น�้ำตกเหวไทร เป็นน�้ำตกอีกแห่งหนึ่งที่อยู่ทางใต้ถัดไปจากน�้ำตกเหวสุวัต โดยห่างจากน�้ำตกเหวสุวัตประมาณ 700 เมตร น�้ำตกนี้มีลักษณะ
34
นครราชสีมา
ผาเดียวดาย นับเป็นจุดชมทิวทัศน์ท่ีสวยงามน่าชม มีลักษณะคล้ายผา นกเค้าที่ภูกระดึง เป็นจุดชมวิวซึ่งเป็นลานหินยื่นออกมาจากหน้าผา ขนาดพืน้ ทีป่ ระมาณ 15 ตารางเมตร มุมมองกว้างจะมองเห็นภูเขาร่ม ขวางอยูเ่ ป็นแนวยาว และป่าดงดิบหนาทึบ จนถึงทุง่ งูเหลือม และเขา สมอปูน ตอนเช้าตรู่จะเห็นดวงอาทิตย์ขึ้นยามเช้าเป็นดวงกลมสีแดง เหนือสันเขาร่มที่สวยงาม หอดูสัตว์หนองผักชี เป็นทีด่ สู ตั ว์ทมี่ ากินน�ำ้ รอบๆ หนองน�ำ ้ บริเวณโดยรอบเป็นทุง่ หญ้าคากว้างใหญ่ มีโป่งสัตว์ ปากทางเข้าอยูบ่ ริเวณ กิโลเมตร 35-36 ของถนนธนะรัชต์ ต้องเดินเท้าจากถนนเข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร ส่องสัตว์ เป็นกิจกรรมทีใ่ ช้ไฟส่องสัตว์ในเวลากลางคืนไปตามถนนสอง ข้างทาง เป็นกิจกรรมทีน่ กั ท่องเทีย่ วให้ความนิยมมาก สามารถติดต่อ
หอดูสัตว์หนองผักชี
น�้ำตกเหวสุวัต
ขออนุญาตได้ที่ที่ท�ำการอุทยานฯ ก่อนเวลา 18.00 น. ทุกวัน กิจกรรมดูนก อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่เป็นแหล่งที่พบนกมากกว่า 340 ชนิด ทั้งนก อพยพและนกประจ�ำถิ่น เขาใหญ่เป็นแหล่งดูนกที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งเส้นทางดูนก จะอยูบ่ ริเวณศูนย์บริการนักท่องเทีย่ วเขาใหญ่ – ค่ายพักกองแก้ว ศูนย์บริการนัก ท่องเทีย่ วเขาใหญ่-ค่ายพักทางถนนบริเวณสนามกอล์ฟ (เดิม) ผากล้วยไม้ – เหว สุวัต – ด่านช้าง-บึงไผ่ และเขาเขียว กิจกรรมปั่นจักรยานเสือภูเขา จากจุดเริม่ ต้นศูนย์บริการนักท่องเทีย่ วเขาใหญ่ไปตามถนนผ่านทุง่ หญ้า มอสิงโต ไปสนามกอล์ฟเก่า หรือไปเที่ยวน�้ำตกเหวสุวัต กิจกรรมล่องแก่ง โดยเริ่มต้นเหนือแก่งหินเพิงลงมาผ่านแก่งวัง บอน-ลูกเสือ-วังไทร – งูเห่า เป็นช่วงที่ตื่นเต้นราว 11 ชั่วโมง จากนั้นล่องใสน�้ำที่ราบเรียบต่อราว 2 ชั่วโมง ซึ่ง ช่วงน�้ำหลาก ราวเดือน กรกฎาคม – พฤศจิกายน เป็น ช่วงที่เหมาะสมส�ำหรับการล่องแก่ง ------------------------------------ ส�ำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการพักค้างคืน ที่นี่มี ค่ายพักแรมมี 3 จุดบริการ คือ ค่ายกองแก้ว ค่ายเยาวชน และค่ายสุรัสวดี เหมาะส�ำหรับกลุ่มใหญ่ที่เข้ามาท�ำ กิจกรรมเกี่ยวกับการอนุรักษ์ ขณะที่บ้านพักมี 2 จุดคือ บริเวณที่ท�ำการอุทยานฯและบริเวณบ้านธนะรัชต์ นครราชสีมา
35
ปราสาทหินพิ มาย
สะพานนาคราช
การก่อสร้างบ่งบอกว่าปราสาทหินพิมายคงจะ เริ่มสร้างขึ้นในราว ปลายพุทธศตวรรษที่ 16 ในสมัยพระเจ้า สุริยวรมัน ที่ 1 รูปแบบทาง ศิลปกรรมของตัวปราสาทเป็น แบบปาปวนซึ่งเป็นศิลปะ ที่รุ่งเรืองใน สมัยนัน้ โดยมี ลักษณะของศิลปะแบบนครวัตซึง่ เป็นทีน่ ยิ มในสมัยต่อ มาปนอยูบ่ า้ ง และมาต่อเติมอีกครัง้ ในราวต้นพุทธศตวรรษ ที่ 18 สมัย พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ซึง่ ครัง้ นัน้ เมืองพิมายเป็นเมืองซึง่ มีความสัมพันธ์ ใกล้ชดิ กับอาณาจักรเขมร ปราสาทหินแห่งนีส้ ร้างเป็นศาสนสถานใน พุทธศาสนาลัทธิมหายานมาโดยตลอด เนือ่ งจากพระเจ้าสุรยิ วรมันที่ 1 และพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ทรงนับถือพุทธศาสนาลัทธิมหายาน ปราสาทหินพิมาย มีสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจดังนี้ 1. สะพานนาคราช เมื่อเข้าไปเยี่ยมชมปราสาทหินพิมายจะ ผ่านส่วนนี้เป็นส่วนแรก จะเห็นสะพานนาคราชและประติมากรรมรูป สิงห์ ตั้งอยู่ด้านหน้าของซุ้มประตูด้านทิศใต้ ของปรางค์ประธานซึ่ง เป็นส่วนหน้าของปราสาท ทั้งนี้อาจมีจุดมุ่งหมายใน การสร้าง ให้ เป็นสัญลักษณ์แสดงถึงการเชือ่ มต่อ ระหว่างโลกมนุษย์กบั โลกสวรรค์ ตามคติความเชือ่ ในเรือ่ ง จักรวาลทัง้ ในศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ มี ลักษณะเป็นรูปกากบาท ยกพืน้ ขึน้ สูงจากพืน้ ดินประมาณ 2.50 เมตร ราวสะพานโดยรอบท�ำเป็นล�ำตัวพญานาค ชูคอแผ่พังพานเป็นนาค เจ็ดเศียร มีล�ำตัวติดกันเป็นแผ่น หันหน้าออกไป ยังเชิงบันไดทั้งสี่ทิศ 2. ซุ้มประตูและก�ำแพงชั้นนอกของปราสาท ถัดจาก สะพานนาคราชเข้ามาเป็นซุ้มประตูหรือที่เรียกว่า โคปุระ ของก�ำแพง ปราสาทด้านทิศใต้ ก่อด้วยหินทราย มีผังเป็นรูปกากบาทและมีซุ้ม นครราชสีมา
25
ปราสาทเมืองแขก ตั้งอยู่ที่บ้านกกกอก ต�ำบลโคราช อ�ำเภอสูงเนิน เป็นหนึ่งใน ศิลปะขอม ซึ่งอยู่อายุราวพุทธศตวรรษที่ 15 ในช่วงพุทธศควรรษที่ 14-15 วัฒนธรรมของขอมแพร่กระจายเข้าสูอ่ สี านใต้ ท�ำให้สงิ่ ก่อสร้าง ศาสนสถานซึง่ เป็นรูปแบบศิลปะขอมมากมายในภาคอีสาน และเมือง เสมาที่ถือว่าเป็นต้นก�ำเนิดของเมืองโคราชซึ่งปัจจุบันอยู่ในอ�ำเภอ สูงเนิน นักโบราณคดีสันนิษฐานจากซากปรักหักพัง ปราสาทเมือง แขก ที่ยังหลงเหลืออยู่ว่าเป็นศิลปะขอม ก่่อด้วยอิฐขนาดใหญ่เล็ก เรียงดัวกัน มีลกั ษณะคล้ายปราสาทหินพิมาย (ทีย่ งั คงความสมบูรณ์ ของรูปปราสาท) ปราสาทเมืองแขก ที่คงเหลือให้เห็น มีประตู หรือ โค ปุระเป็นทางเดินเชือ่ มไปยังด้านใน ประตูแต่ละบานจะตรงกันเป็นช่อง เดียวกัน โดยรอบ ปราสาทเมืองแขก จะมีแนวก�ำแพง ยังคงเหลือร่อง รอยอยู่บ้าง ปราสาทเมืองแขก ปัจจุบนั คงเหลือเพียงบางส่วนของปราสาท เท่านัน้ ทิง้ ไว้เพียงความขลังของปราสาททีม่ คี วามเก่าแก่นบั พันปีทหี่ า ยากยิ่งคู่ควรกับการอนุรักษ์ไว้สืบไป และเนื่องจากปราสาทเมืองแขก อยูใ่ นพืน้ ทีร่ อ้ นและแห้ง ในตอนกลางวันจะร้อนมาก จึงควรเตรียมร่ม หมวก แว่นกันแดด และน�้ำ ควรมากันเป็นหมู่คณะ หากไม่ได้อยู่ใน ช่วงประเพณีกินเข่าค�่ำแล้วควรมาเที่ยวตอนกลางวัน --------------------------------------- การเดินทางไปปราสาทเมืองแขก จากกรุงเทพ ตามถนนมิตรภาพ ก่อนเข้าตัวเมืองโคราช 32 กม. จะถึงอ�ำเภอสูงเนินจากนั้นเลี้ยวเข้าตัวอ�ำเภอ 3 กิโลเมตรจะพบ ทางเลี้ยวขวาข้างวัด ญาณโศภิตวนาราม (วัดป่าสูงเนิน) เข้าไปอีก 3 กม.จะพบปราสาทโนนกู่อยู่ด้านช้ายมือแล้วตรงไปอีกประมาณ 500 เมตรก็ถึงปราสาทเมืองแขก
28
นครราชสีมา
วิหารเทพวิทยาคม ตั้งอยู่ที่วัดบ้านไร่ ต�ำบลกุดพิมาน อ�ำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา อุทยานธรรมกลางบึงน�ำ้ ขนาดใหญ่ของวัดนัน้ วิหารเป็นเซรามิกโมเสกกลางน�้ำที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย สร้าง ขึ้นด้วยความตั้งใจที่ว่าจะให้เป็นมหาวิหารแห่งพระไตรปิฎก หรือ หมายถึงดินแดนที่รวบรวมพุทธประวัติ พระวินัย และพระธรรมค�ำ สอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงแสดงไว้ทั้งหมด วิหารเทพวิทยาคม สวยงามโดดเด่นด้วยการรังสรรค์ อันแสนงดงามของศิลปะแทบทุกแขนง มีลักษณะป็นอุทยานธรรม กลางบึงน�้ำขนาดใหญ่ อาคารทรงกลม มีทั้งหมด 4 ชั้น (ไม่รวมชั้น ใต้ดนิ ) ซึง่ แต่ละชัน้ มีความสวยงามและน่าสนใจแตกต่างกันไป รวม ถึงยังมีเรือ่ งราวเกีย่ วกับพุทธศาสนาอีกมากมาย เช่น เรือ่ งราวพุทธ
วัดถ้�ำซับมืด ตั้งอยู่บ้านซับมืด ต.จันทึก อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา เป็นวัดราษฏร์ฝ่ายอรัญวาสี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ภายในวัดมีสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจคือ เจดีย์พุทธญาณมณีรัตนจารุธัมมานุสรณ์ ซึ่งมีหลวงปู่ทา จารุธมฺโม เป็นผู้วาง ศิลาฤกษ์ก่อสร้างเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2550 และมีพิธีสมโภช บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และยกยอดฉัตรเจดีย์ เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2552 เจดีย์พุทธญาณมณีรัตนจารุธัมมานุสรณ์ สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งคุณงามความดีที่เป็นธรรมทั้งหลาย และเป็น สถานทีใ่ ห้เคารพบูชาและปฎิบตั ธิ รรมแก่ลกู หลานสืบไปในภายภาคหน้าถวายแด่องค์หลวงปูท่ า จารุธมฺโม เป็นเจดียท์ มี่ ขี นาดกว้าง โดยฐานประมาณ ๒๙.๖ เมตร สูง ๓๖.๙ เมตร ด้านในเจดีย์ มีพระประธาน และรูปหลวงปู่ครูบาอาจารย์สายวัดป่า พร้อมทั้ง ห้อง กระจกที่ประดิษฐานพระธาตุ และอัฐบริขารของหลวงปู่ทาเมื่อสมัยยังมีชีวิตอยู่ โดยบริเวณรอบๆ เจดีย์มีทัศนียภาพที่สวยงาม ท่ามกลางป่าเขาและบรรยากาศสวยงามตามธรรมชาติ
พระพุ ทธรูปแกะสลักหน้าผาหินทราย วัดเขาซับพงโพด
30
นครราชสีมา
เดิ ม มี ชื่ อ ว่ า วั ด เขาซั บ พงโพด ประเทืองธรรม เป็นวัดสายธรรมยุต ต่อมา เริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้นจากพระพุทธรูปแกะ สลักผาหินทราย ประติมากรรมนูนต�่ำซึ่งถูก สลักเสลาไว้อย่างวิจิตรงดงาม ตั้งตระหง่าน อยู ่ ใ นเขาซั บ พงโพด ต� ำ บลโนนสมบู ร ณ์ อ� ำ เภอเสิ ง สาง ตามเจตนารมณ์ ข องพระ อาจารย์ประเทืองธมฺมปาโล เจ้าอาวาสวัดเขา ซั บ พงโพด เพื่ อ คงไว้ เ ป็ น พุ ท ธสถานให้ พุทธศาสนิกชนได้สักการบูชา ด้วยฝีมืออัน ประณี ต บรรจงของช่ า งแกะสลั ก ท� ำ ให้ พระพุทธรูปทั้ง 2 องค์ผสานเข้ากับความยิ่ง ใหญ่ของธรรมชาติได้อย่างลงตัว ท่ามกลาง แมกไม้นานาพันธุ์ พร้อมแสดงสุดยอดความ งามของอ�ำเภอเสิงสางให้เห็นเป็นที่ประจักษ์ แก่สายตาบนจุดสูงสุดของยอดผาแดง
น�้ำตกเหวสุวัต
ขออนุญาตได้ที่ที่ท�ำการอุทยานฯ ก่อนเวลา 18.00 น. ทุกวัน กิจกรรมดูนก อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่เป็นแหล่งที่พบนกมากกว่า 340 ชนิด ทั้งนก อพยพและนกประจ�ำถิ่น เขาใหญ่เป็นแหล่งดูนกที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งเส้นทางดูนก จะอยูบ่ ริเวณศูนย์บริการนักท่องเทีย่ วเขาใหญ่ – ค่ายพักกองแก้ว ศูนย์บริการนัก ท่องเทีย่ วเขาใหญ่-ค่ายพักทางถนนบริเวณสนามกอล์ฟ (เดิม) ผากล้วยไม้ – เหว สุวัต – ด่านช้าง-บึงไผ่ และเขาเขียว กิจกรรมปั่นจักรยานเสือภูเขา จากจุดเริม่ ต้นศูนย์บริการนักท่องเทีย่ วเขาใหญ่ไปตามถนนผ่านทุง่ หญ้า มอสิงโต ไปสนามกอล์ฟเก่า หรือไปเที่ยวน�้ำตกเหวสุวัต กิจกรรมล่องแก่ง โดยเริ่มต้นเหนือแก่งหินเพิงลงมาผ่านแก่งวัง บอน-ลูกเสือ-วังไทร – งูเห่า เป็นช่วงที่ตื่นเต้นราว 11 ชั่วโมง จากนั้นล่องใสน�้ำที่ราบเรียบต่อราว 2 ชั่วโมง ซึ่ง ช่วงน�้ำหลาก ราวเดือน กรกฎาคม – พฤศจิกายน เป็น ช่วงที่เหมาะสมส�ำหรับการล่องแก่ง ------------------------------------ ส�ำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการพักค้างคืน ที่นี่มี ค่ายพักแรมมี 3 จุดบริการ คือ ค่ายกองแก้ว ค่ายเยาวชน และค่ายสุรัสวดี เหมาะส�ำหรับกลุ่มใหญ่ที่เข้ามาท�ำ กิจกรรมเกี่ยวกับการอนุรักษ์ ขณะที่บ้านพักมี 2 จุดคือ บริเวณที่ท�ำการอุทยานฯและบริเวณบ้านธนะรัชต์ นครราชสีมา
35