Magazyn Biomasa nr 3 (54)/2019 by Magazyn Biomasa

NR 3 (54) marzec 2019 ISSN 2353-9321

RapORt RYNEK pELLEtU 2018 zdj. Shutterstock

/Ciepłownictwo powinno odejść od węgla /Nowelizacja ustawy OZE – czy nie za późna?

W środku relacja z konferencji Biomasa i PaliWa alternatyWne W ciePłoWnictWie

Już w kwietniu wiosenny „Rynek Biogazu”

NOWOŚĆ!

Mapa biogazowni rolniczych w Polsce oraz lista dostawców technologii, urządzeń i usług dla biogazowników!

nowych i dotrZyj do się na mapie sce ZapreZentuj nicZych w pol gaZowni rol Z seKtora bio hnologii, tec ców oraZ dostaw ug urZądZeń i usł

moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

8. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 9. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

28 26

ia Termin nadsyłan materiałów:

BIOgAZU

www.adres.pl na biomasę 20. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00 www.adres.pl na biomasę 21. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl na biomasę 23. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 12. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 4. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 5. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 6. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

na biomasę 22. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 10. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

9–10 grudnia 2019

www.adres.pl

na biomasę 11. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

www.adres.pl biomasę

www.adres.pl

moduł reklamow 60×40 mm

2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 19. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

IV KONgRES y

biomasę

www.adres.pl

na biomasę 18. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

7. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

www.adres.pl

Producenci i dostawcy 1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl na biomasę 17. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

6. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

na biomasę 16. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 27. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 15. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

5. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

6 lutego 2019

moduł reklamow 60×40 mm

www.adres.pl

biomasę

4. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

13 11

moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

www.adres.pl

netto, – moduł 590 zł – 990 zł netto.

moduł reklamow 60×40 mm

na biomasę 14. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 26. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

ie współpracy: Kontakt w spraw roup.pl tel. 730 291 100 biomassmediag ka.keczkowska@ e-mail: agniesz moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

www.adres.pl

: na oraz cyfrowa) cennik: (wersja drukowa oną lokalizacją – 290 zł netto, wpis z zaznacz , na oraz cyfrowa) (wersja drukowa oną lokalizacją wpis z zaznacz nowany na mapie: – 490 zł netto, logotyp firmy wyekspo reklama na mapie promocyjna) cały pakiet (cena

na biomasę 13. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

Biogazownie 1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

dystrybuowane Dystrybucja: rzy mapy będzie nych egzempla 1000 drukowa ” oraz podczas „Magazynu Biomasa w lutowym wydaniu ciepłownictwie”, cji „Biomasa w marcowej konferen miesięcy zostanie na okres pięciu cyfrowa wersja gazynbiomasa.pl na stronie www.ma zamieszczona nie, miesięcz h użytkowników (13 tys. unikalnyc era entów newslett 5 tys. subskryb masa.pl), www.magazynbio masa.pl. www.magazynbio fanpage strony

ze w Polsce Biogazownie rolnic , ców technologii oraz lista dostaw ków! dla biogazowni urządzeń i usług

Klientów

www.adres.pl na biomasę 24. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00 www.adres.pl na biomasę 25. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

Technologie dla instalacji 1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

diagroup.pl biogaz@biomassme +48 792 122 038

ANIE BRANŻY NAJWIĘKSZE SPOTK J OWO- WSCHODNIE W EUROPIE ŚRODK

Pokaż swoją ofertę i dotrzyj do 4 tys. czytelników „Rynku Biogazu” oraz ok. 30 tys. użytkowników portalu www.magazynbiomasa.pl

W kwietniowym „Rynku Biogazu”: • Czy rolnicy chcą inwestować w biogaz? – raport z regionu • BHP w biogazowni – teoria a praktyka • Biogaz filarem rządowego „Planu dla wsi” • Co nowego dla biogazowni w nowelizacji ustawy OZE? Kontakt: reklama@magazynbiomasa.pl, tel. 790 439 216

od redakcji

Bęc, zmiana P

ierwszy kwartał dla OZE w Polsce zamykamy bez fajerwerków, choć pojawiły się projekty rozporządzeń, które bezpośrednio dotyczą branży. Mam

jednak wątpliwości, czy przyjęcie ich w zaproponowanym kształcie przełoży się na rozwój krajowego sektora zielonych technologii. Mowa przede wszystkim o projekcie nowelizacji ustawy o OZE, która zmienia m.in. sposób naliczania opłaty zastępczej i poziom obowiązku OZE na 2020 r. na 19,5 proc. Nowelizacja to także kolejna wolta rządu w sprawie wiatraków – dokument proponuje przyznać w tym roku w drodze aukcji wsparcie dla energii wiatrowej o mocy 2,5 tys. MW. Jest to zaskoczenie w kontekście „Polityki

10–11 CZerwCa 2019, kraków

energetycznej Polski do 2040 r.”, w którym zaplanowano wygaszanie mocy wiatrowych na lądzie na rzecz rozwijania technologii offshore. O co chodzi? Prawdopodobnie o uniknięcie astronomicznych kar za niewypełnienie przez Polskę OZE do 2020 r. Gdzie jednak w nowelizacji znajdują biomasa •obowiązku • prodUkCJa • sprZedaż • się • MarketinG • prawo • teCHnoloGie CertYFikaCJa i biogaz? Dlaczego nie wykorzystać ich potencjału i nie sięgnąć po sprawdzo-

ne i polskie (a przecież jednym z argumentów ograniczenia inwestycji wiatro-

Branżowe spotkanie dla:

wych w 2015 r. był ten podkreślający „niemieckość” wiatraków) technologie do produkcji biogazu? Biorąc pod uwagę liczbę projektów biogazowych o mocy

producentów i dystrybutorów pelletu, biogazowni wolumenu. Konsultacje projektu trwały do 7 marca. Jeśli rzeczyproducentów i dystrybutorów wiście serio myślimy o rozwoju OZE, choćby na nasz własny,kotłów, polski sposób, postulaty branżystówi powinny zostać uwzględnione w finalnym dokumencie. palników piecyków na pellet, Zmiana szykuje się też w obszarze biomasy, a konkretnie drewna energetyczdostawców technologii urządzeń nego, które od czterech lat nie może doczekać isię rozporządzenia godzącego w kompromisowy sposób interesy producentów biomasy, przedstawicieli do pelletowania, przedsiębiorstw drzewnych i Lasów Państwowych. Propozycje konkretnych firmw styczniowym certyfikujących i patentowych, zapisów projekcie to – zdaniem wielu ekspertów – znowu „czarno-białe” podejście do tematu biomasy drzewnej, gdzie praktyka urzędnipolskich i europejskich stowarzyszeń cza często jest w sprzeczności z „realem”. Obyśmy dobrej zmiany doczekali w obszarze przepisów dotyczących jakości producenckich. poniżej 1 MW na rynku, dziwi brak w nowelizacji adresowanego dla małych

powietrza w kraju. Złożona w trybie poselskim ustawa „O czystym powietrzu” Organizator: czeka na rozpatrzenie w Sejmie. MożePatronat: być ona uzupełnieniem rządowego programu „Czyste Powietrze”, bo na problem niskiej emisji i smogu patrzy w sposób kompleksowy, uwzględniając rolę gmin, które dziś, nawet przy dobrych chęciach, często nie mają wiedzy, zasobów i możliwości do wdrożenia zmian, które są konieczne, byśmy w końcu spadli z niechlubnego podium państw o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w Europie. Patronat medialny: Życzę sobie oraz Państwu, żeby nadchodząca wiosna obudziła nie tylko przyrodę, ale tchnęła nowe życie w branżę OZE. M AGA ZYN O KOMINK ACH I PIECACH

Jolanta Kamińska REDAKTOR naczelna

REJESTRAC

www. magazyn JA: biomasa tel.: 792 122 038 .pl e-mail: forum-p ell @magazynbiom etu asa.pl

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

AKTUALNOŚCI 6 8

Aktualności Polska Aktualności świat

RYNEK PELLETU 10

Raport - produkcja pelletu w Polsce na tle Europy i świata w 2018 r.

PRAWO 26

Fałszerstwa na rynku pelletu

BIOMASA W PRAWIE 30

Wróciła sprawa drewna energetycznego

BIOMASA W CIEPŁOWNICTWIE 32

Andrzej Rubczyński: Ciepłownictwo powinno odejść od węgla

FORUM BIOMASY 36

Eksperci branży oceniają potencjał biomasy w ciepłownictwie

RELACJA Z KONFERENCJI BIOMASS MEDIA GROUP 38

Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie – obawy i oczekiwania

RYNEK KOTŁÓW 51

Etykietowanie kotłów wciąż kuleje

BIOMASA W PRAWIE 54

Nowelizacja ustawy o OZE – dobry ruch, ale czy nie za późno?

TECHNOLOGIE 57 60

Wirtualne elektrownie – jak blisko polskich realiów? Techniki wytwarzania cząsteczek w technologii fluidalnej

BIOPALIWA 64

W biopaliwach bez zmian…

ODPADY 66

Będzie zakaz termicznego przetwarzania odpadów?

ELEKTROMOBILNOŚĆ 69

Samochód elektryczny zaczyna się opłacać?

WYDARZENIA 72 74

World Sustainable Energy Days – o przyszłości pelletu Harmonogram branży

zdj. Forum Energii

spis treści

zdj. Shutterstock

Rynek ciepłownictwa – wywiad z Andrzejem Rubczyńskim z Forum Energii

/ 32

Czy ktoś nadzoruje etykietowanie kotłów na paliwa stałe?

/ 52 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik m.roik@biomassmediagroup.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl Biuro Zarządu: Monika Michalska biuro@biomassmediagroup.pl tel: +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6, KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@biomassmediagroup.pl www.biomassmediagroup.pl

Redaktor naczelna: Jolanta Kamińska j.kaminska@magazynbiomasa.pl Redaktor prowadząca: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Redakcja: Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl Dział sprzedaży reklam: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@biomassmediagroup.pl +48 730 291 100 Michał Plutowski michal.plutowski@biomassmediagroup.pl +48 536 100 122 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22

Członek założyciel PRP

Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Studio DoDo Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład: 2500 egzemplarzy Druk: Betmor Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

zdj. Radosław Żydowicz/UMŁ

Aktualności Polska a także cztery wykorzystujące biomasę z odpadów przemysłowych drewnopochodnych i celulozowo-papierniczych. Na liście jest także 30 instalacji stosujących technologię współspalania biomasy lub biopłynów z innymi paliwami, sześć instalacji termicznego przekształcania odpadów oraz dwie instalacje wykorzystujące technologię współspalania biogazu lub biogazu rolniczego z innymi paliwami. Zestawienie ma być aktualizowane na stronie internetowej URE co kwartał.

Łodzianie wybierali lokalizacje dla stacji ładowania aut

50 mln zł na wymianę kotłów na Rzeszowszczyźnie W ramach dwóch projektów, które mają zostać zrealizowane przez gminy na terenie Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, wymienione zostaną kotły

NR 3 (54) marzec 2019

Władze Łodzi stawiają na rozwój elektromobilności.

tzw. kopciuchy na kotły bardziej ekologiczne. Koszt

Ale, jak podkreśla wiceprezydent Adam Wieczorek,

projektu wyniesie ok. 50 mln zł. Dyrektor rzeszow-

bez wcześniejszego utworzenia sieci stacji ładowania

skiego wydziału pozyskiwania funduszy Paweł Poty-

nie można oczekiwać, że łodzianie zaczną wymie-

rański poinformował, że projekty będą realizowane

niać auta z silnikami spalinowymi na samochody

w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorial-

elektryczne. – Dlatego do końca 2020 r. planujemy

nych. – Tzw. kopciuchy będzie można wymienić na

uruchomić w Łodzi 210 ogólnodostępnych punktów

piece zasilane gazem ziemnym, biomasą bądź też na

ładowania elektrycznych samochodów. Ponieważ

ekogroszek. Dofinansowanie będzie można uzyskać

mają one służyć łodzianom, nikt lepiej niż oni sami

również na podpięcie się do ciepła systemowego

nie wskaże, gdzie powinny powstać takie stacje –

– powiedział P. Potyrański. W ramach projektów

mówił wiceprezydent i zachęcał do wskazywania

wsparcie może być przeznaczone również na drobne

dogodnych dla mieszkańców lokalizacji stacji. Kon-

prace dociepleniowe domu.

sultacje trwały do połowy marca.

Stan OZE na koniec 2018 roku

Małopolska konsultuje program ochrony powietrza Województwo małopolskie przystąpi do aktualiza-

Urząd Regulacji Energetyki opublikował listę Insta-

cji „Programu ochrony powietrza dla województwa

lacji odnawialnych źródeł energii – stan na grudzień

małopolskiego”, stanowiącego podstawę strategii

2018. Znalazło się na niej się ponad 3 tys. podmio-

działań zmierzających do poprawy jakości powietrza.

tów o łącznej mocy 8514,2 MW. Wśród nich jest

Poprzez zaproszenie do konsultacji samorządów,

109 biogazowni wykorzystujących biogaz z oczysz-

mieszkańców i specjalistów władze województwa

czalni ścieków, 97 biogazowni wykorzystujących

chcą włączyć zainteresowanych programem w przy-

biogaz składowiskowy, 95 stosujących biogaz rolni-

gotowanie aktualizacji już na początkowym etapie.

czy, a także dwie biogazownie wykorzystujące biogaz

Uwagi i wnioski do założeń programu można skła-

mieszany. W zestawieniu opublikowanym przez URE

dać do 31 marca 2019 r. na adres e-mail: powietrze@

znajdziemy także 20 elektrowni spalających biomasę

umwm.pl lub pisemnie na adres Departamentu Śro-

mieszaną, 18 – pochodzenia leśnego albo rolnego,

dowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa

zdj. MPiT

Aktualności Polska

Małopolskiego, ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków.

przeznaczone jest na zwrotne formy finansowania,

Organem właściwym do rozpatrzenia uwag i wnio-

a 150 mln zł na wsparcie bezzwrotne. Pożyczki udziela-

sków jest Zarząd Województwa Małopolskiego.

ne będą najdłużej na 20 lat. Nabór wniosków prowadzo-

Allegro w walce o czyste powietrze Allegro przyłącza się do walki z tzw. kopciuchami, czyli

Ceny ciepła w Warszawie pod lupą UOKiK

piecami węglowymi niespełniającymi wymaganych

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

prawem norm jakościowych. To efekt deklaracji podpi-

zawiadomił o wszczęciu postępowania antymonopo-

sanej w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii.

lowego wobec firm Veolia Energia Warszawa, Veolia

Dokument, dotyczący współpracy w przeciwdziałaniu

Energia Polska, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazow-

nielegalnemu obrotowi towarami zwiększającymi

nictwo oraz PGNiG Termika. Chodzi o podejrzenie

emisję szkodliwych pyłów do atmosfery, podpisali:

zawarcia umowy dotyczącej ceny ciepła w Warszawie

minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emi-

w roku 2014. Są też zarzuty dla menedżerów firm.

lewicz, pełnomocnik premiera ds. programu „Czyste

– Podczas przeszukania w siedzibach firm zdobyliśmy

Powietrze” Piotr Woźny oraz członek zarządu Allegro

dowody na to, że spółki wspólnie ustaliły, że nie będą

Damian Zapłata. W wydarzeniu uczestniczył też Piotr

ze sobą rywalizować i skupią się na swojej podstawowej

Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego.

działalności, czyli PGNiG Termika na wytwarzaniu cie-

NR 3 (54) marzec 2019

ny jest do 20 grudnia 2019 roku.

pła, a Veolia Energia Warszawa na jego sprzedaży. Jeżeli

NFOŚiGW uruchamia program „Ciepłownictwo powiatowe”

takie działania nie są wynikiem indywidualnych kalkulacji biznesowych, ale zostały uzgodnione wspólnie przez niezależne i rywalizujące podmioty, to może to być naruszenie reguł konkurencji poprzez podział ryn-

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki

ku – mówi wiceprezes UOKiK Michał Holeksa. Przed-

Wodnej rozpoczął realizację pilotażowego programu

siębiorcom grozi kara do 10 proc. ich obrotu. Zarzuty

„Ciepłownictwo powiatowe”, który zapowiadany był już

postawiono również dwóm menedżerom, którzy pełnią

jesienią. Beneficjentami programu są przedsiębiorcy

lub pełnili wysokie funkcje w Veolia Energia Warszawa

produkujący energię cieplną na cele komunalno-bytowe,

i PGNiG Termika. Urząd ma dowody, że brali aktywny

których większościowym udziałowcem jest jednostka

udział w zakwestionowanych uzgodnieniach. Maksy-

samorządu terytorialnego (min. 70 proc.) Całkowi-

malna sankcja w tym przypadku to 2 mln zł.

ty budżet programu to 500 mln zł, z czego 350 mln

Oprac. Beata Klimczak 7

zdj. Weltec.

Aktualności Świat zredukowania gazów cieplarnianych aż o 1 mln t. Wcześniej niemiecki koncern zainstalował kotły na biomasę w Bernburgu i Rosignano. Instalacja rozpocznie pracę w maju 2021 roku, zmniejszając udział paliw kopalnych w zakładzie o 1/4.

Nowa inwestycja Weltec w Wielkiej Brytanii Niemiecka firma inżynieryjna specjalizująca się w budowie biogazowni rozpoczęła nowy projekt w Ponterfact w Wielkiej Brytanii. Projektowana w systemie gas – to – grid biometanownia będzie zlokalizowana na terenie Lanes Farm Energy; prace budowalne mają ruszyć jeszcze w tym roku. InstaNR 3 (54) marzec 2019

lacja będzie produkowała rocznie ok. 7,3 mln m3 biometanu zatłaczanego do brytyjskiej sieci gazowej, co pozwoli na dostarczenie ciepła do 9,6 tys. gospodarstw domowych. Biometanownia będzie zasilana 80 tys. t substratu rocznie, z czego połowę mają stanowić pozostałości kuchenne, a połowę gnojowica, pomiot kurzy, zielonki traw i żyto hybrydowe. System karmienia w biogazowni będzie wykorzystywał dwie komory załadowcze z rozdrabniaczami i tzw. walking floor oraz dwie jednostki Multimix,

Biomasa wzmocni konkurencyjność kanadyjskiego rolnictwa Ponad 7 mln dolarów zainwestuje Kanada w projekt klastra biomasowego, który rozwijany będzie pod skrzydłami Kanadyjskiego Partnerstwa dla Rolnictwa – 5-letniego, wartego 3 mld dolarów programu realizowanego przez rząd i samorządy terytorialne w celu zwiększenia konkurencyjności krajowego rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego. Zadaniem projektu będzie wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych do przetwórstwa agrobiomasy, co pozwoli na wykorzystanie surowca do produkcji zrównoważonej, odnawialnej energii i bioproduktów. Prace badawcze będą dotyczyć trzech obszarów: zaawansowanych technologii zwiększających produkcję biomasy, wykorzystania energii i ciepła z biomasy do upraw szklarniowych oraz redukcji kosztów produkcji i zwiększenia eksportu biomasy na rynki zagraniczne.

które mają usuwać ciała obce z substratu, a następnie go upłynniać, co usprawni proces pompowania, mieszania i fermentowania.

Biomasa ograniczy emisję gazów cieplarnianych w Rheinbergu

Amerykańscy producenci pelletu drzewnego

Firma Solvay, właściciel zakładu sody kalcynowanej

amerykański pellet trafił do ok. 30 krajów z całego

w niemieckim Rheinbergu, podjęła decyzję o inwe-

świata, z czego ok. połowa odbiorców kupiła mniej niż

stycji w kocioł biomasowy w swojej fabryce.

100 tys. t biopaliwa. Największymi odbiorcami pelletu

Instalacja ma zmniejszyć emisję CO2 o ponad

z USA pozostają Wielka Brytania (4,71 mln t), Belgia

30 proc. i zwiększyć jednocześnie konkurencyjność

i Luksemburg (ponad 580 tys. t) oraz Dania (ponad

firmy. Kocioł, którego paliwem będą zrębki drzewne,

472 tys. t). Wartość wyeksportowanego pelletu szacuje się

ograniczy emisję dwutlenku węgla o 190 kt rocz-

na 812 mln dol.

nie – firma w latach 2017-2025 zobowiązana jest do 8

Ameryka eksportuje coraz więcej pelletu w 2018 roku sprzedali na eksport 6,04 mln t granulatu, co w porównaniu do 2017 roku (5,14 mln t) oznacza wzrost eksportu surowca aż o 17 proc. Według danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych

Oprac. JOlanta Kamińska

ED 3 IT ^ IO N

from the Woods to Fireplace

Arezzo Exhibition Centre

22/24 March 2019

Technological solutions for heating and energy production with wood and agroforestry biomass

Technical Partner

www.italialegnoenergia.it

Promosso da Promoted by

Rynek pelletu

Produkcja pelletu w Polsce na tle Europy i świata w 2018 r. Zgodnie z najnowszym Statistical Report – Pellet Report za 2018 rok, przygotowanym przez Europejską Radę Pelletu (EPC), obserwuje się lekkie spowolnienie we wzroście produkcji pelletu drzewnego w państwach UE-28. Mimo to odnotowano obiecujące wzrosty w krajach całej Europy, w tym we Francji, Hiszpanii oraz w Polsce. NR 3 (54) marzec 2019

ależy wspomnieć również o Bałkanach – w 2017

jest Ameryka Południowa, która ostatnio odnotowuje

r. region wyprodukował łącznie ponad 1 mln t

stały wzrost produkcji. Produkcja w Azji Południo-

pelletu drzewnego, z 16 mln t wyprodukowanych w ca-

wo-Wschodniej również kwitnie, w odpowiedzi na

łej Europie. Co więcej, wolumen ten został wytworzo-

ogromny wzrost konsumpcji występujący w Korei

nych w stosunkowo niewielkich fabrykach, co świadczy

Południowej i Japonii. Korzystne warunki pogodowe

o wszechstronności branży, gdzie duże, scentralizo-

i wzrost cen oleju opałowego przyniosły nową dyna-

wane zakłady produkcyjne nie zawsze są najlepszym

mikę na europejskich rynkach ogrzewania mieszka-

modelem biznesowym. Z raportu EPC wynika, że ciągły

niowego i komercyjnego. Ponadto gwałtowny wzrost

wzrost notuje się w krajach nienależących do UE-28,

sprzedaży urządzeń grzewczych na pellet spowodo-

w szczególności w Rosji.

wał zwiększenie popytu na to ekologiczne paliwo. Polska nie pozostaje w tyle, jeżeli chodzi o liczbę no-

Sektor pelletu w Polsce rośnie

wych certyfikowanych w systemach ENplus/DINplus

Na całym świecie pojawiły się nowe szlaki napędza-

zakładów produkcyjnych, których od grudnia 2017

jące rynki europejskie. Najlepszym tego przykładem

do stycznia 2019 roku przybyło dziesięć. Wpłynęło

REKLAMA

Firma Pellet-klodzko zajmuje się dystrybucją biomasy tzn. pelletu oraz brykietu drzewnego. Posiadana wiedza oraz zdobyte doświadczenie pozwoliły nam na dołączenie do grona czołowych polskich dystrybutorów.

ul. Wyspiańskiego 40C, Kłodzko

Oddział w Cieszynie 10

74 867 30 60

Siedziba firmy

Oddział w Nysie

Rynek pelletu

Grafika 1. Mapa europejskich producentów pelletu w 2017 r. Europejska produkcja

produkcja krajów EU-28

miliona ton w 2017 roku

18,4 15,3 Produkcja w mln ton

PRODUKCJA PELLETU U PIĘCIU NAJWIĘKSZYCH PRODUCENTÓW EUROPEJSKICH W 2017 ROKU

mln ton

roczny wzrost

NR 3 (54) marzec 2019

to na wzrost ogólnej produkcji krajowej. Od 1

rynku sprzedawano ok. 150 tys. „kopciuchów”, czyli

października 2017 roku obowiązuje w Polsce rozpo-

pozaklasowych kotłów na węgiel. Trafiało do nich

rządzenie dotyczące standaryzacji kotłów na paliwa

także wiele innych rzeczy oprócz węgla. Ocenia się,

stałe. Do kotłów wyprodukowanych (ale nie wpro-

że produkują one nawet do 20 razy więcej zanie-

wadzonych ani do obrotu ani do użytkowania) tą

czyszczeń niż nowoczesne kotły klasy 5. W wielu wo-

datą przepisy niniejszego dokumentu stosowane

jewództwach na terenie kraju uchwały antysmogowe

są od 1 lipca 2018 roku. Rozporządzenie, przygo-

zostały już przyjęte – np. np. od 1 września 2018 w

towane przez Ministerstwo Rozwoju, jest jednym

województwie śląskim nie można spalać węgla bru-

z pakietu zapowiadanych działań rządu, mających

natnego, mułów i flotokoncentratów oraz biomasy

na celu redukcję zanieczyszczeń powietrza. Prowa-

stałej o wilgotności powyżej 20 proc. Nowe prawo

dzony obecnie przez polski rząd program walki ze

dopuszcza stosowanie biomasy stałej o niższej niż

smogiem „Czyste Powietrze” ma wymierny wpływ na

20 proc. zawartości wilgoci, co jest dobrą prognozą

promowanie pelletu jako paliwa antysmogowego. Jak

dla producentów zarówno pelletu drzewnego, jak

szacują ekolodzy, do lipca 2018 co roku na polskim

i przemysłowego czy brykietu.

REKLAMA

Rynek pelletu Wolumeny produkcji certyfikowanego pelletu ENplus w krajach – pięciu największych producentów w Europie 2 500 000 Niemcy 2 000 000 1 500 000 Austria

1 000 000

Francja Rosja Polska

500 000 0

2014

2015

2016

2017

2018 Wielkość produkcji

NIemcy

2 184 130

Austria Francja Rosja

NR 3 (54) marzec 2019

Polska Rumunia Hiszpania Czechy Belgia Estonia Wielka Brytania Chorwacja Litwa Włochy Szwecja Portugalia Swajcaria Łotwa Serbia Białoruś Bośnia Słowenia Ukraina Brazylia Słowacja Holandia Dania USA Bułgaria Luksemburg Kanada Reszta świata

200 000

400 000

600 000

800 000

1 000 000 1 200 000

Producent opakowań foliowych na pellet i brykiet

- folie wielowarstwowe do automatów pakujących z nadrukami do 8 kolorów - worki foliowe: - proste, - z zakładkami, - ze zgrzewem pionowym, - kaptury, nakładki na palety - folie termokurczliwe - folia stretch

Rynek pelletu

Grafika 2. Zużycie pelletu drzewnego w Europie w 2017 roku Europejska konsumpcja

Konsumpcja krajów EU-28

milionów ton w 2017 roku

miliona ton w 2017 roku

25,0 24,1 Aktualna konsumpcja (w tonach)

EU-28 Konsumpcja wzrosła o 10,5 proc. między 2016 a 2017 r.

Konsumpcja w TOP 5 krajów spośród członków EU-28 w 2017 r. mln ton

roczny wzrost

NR 3 (54) marzec 2019

Popyt szybszy od podaży

na to paliwo wciąż rośnie w Europie szybciej niż

Europa jako cały region w 2017 roku odnotowała

produkcja.

8 proc. wzrost, osiągając 18,4 mln t produkcji

W 2017 r. zapotrzebowanie na europejski pellet

pelletu drzewnego (grafika 1). Jednak stosunko-

zwiększyło się o 2,5 mln t (11 proc.), znacznie prze-

wo wysokie temperatury latem i jesienią oraz

wyższając 4 proc. wzrost z 2016 r.

łagodna zima 2017 roku w północno-wschodniej

Zapotrzebowanie na pellet zwiększyło się zarówno

Europie wpłynęły negatywnie na branżę w tym

na rynku mieszkaniowym/komercyjnym, jak i prze-

regionie – w szczególności w Estonii i na Łotwie.

mysłowym. Konsumpcja pelletu na cele ogrzewania

W przeciwieństwie do trudności w tych krajach,

użytkowników indywidualnych rośnie w większo-

inni znaczący europejscy producenci odnotowa-

ści krajów europejskich, również w Polsce. Francja

li solidny wzrost – Niemcy, Rosja, Francja oraz

odnotowała największy wzrost konsumpcji pelletu

Austria podwoiły swoją produkcję. Europa po-

w tym zakresie. Włochy utrzymują stały wzrost

została niekwestionowanym światowym liderem

(o 8 proc.), pozostając największym konsumentem

produkcji pelletu drzewnego. Co istotne, popyt

pelletu na indywidualne cele grzewcze Europie, z

REKLAMA

www.liberopelet.pl +48 602 510 049 • pelet premium z certyfikatem DIN plus (Happy Pellet) – klasa A1, z czystych trocin sosnowych • pelet ekonomiczny (Smile Pellet) – klasa A2, z mieszanki trocin i zrębek drzew iglastych i liściastych • różne formy opakowań: worki 15kg, big-bagi, luz • sprawna dostawa na terenie EU.

PRE

... dla całego świata peletyzacji Zapotrzebowanie na pelet z drewna oraz odnawialnej biomasy nieustannie wzrasta, a jego produkcja nabiera coraz większej wagi, ze względu na ochronę środowiska. Jest to idealna alternatywa dla konwencjonalnych paliw. SALMATEC dostarcza urządzenia dla produkcji takiego peletu, na podstawie zdobytego w ciągu ponad 40 lat pracy doświadczenia oraz posiadanego know-how.

FAB URZ RYKAC JA ĄDZ EŃ

KLA URZ SYCZN E ĄDZ ENI A

SALMATEC gwarantuje dostawę z jednego źródła zarówno koncepcji budowy linii peletyzacji, skupiających się na indywidualnych potrzebach Klienta, jak również samych granulatorów oraz kompletnych linii peletyzacji, gwarantując także ich uruchomienie i doskonałą obsługę Klienta. Również produkcja części zamiennych oraz zużywających się, dla granulatorów wszystkich marek na rynku, zapewniła Salmatec status wykwalifikowanego partnera w branży peletyzacji na całym świecie.

CZ ZAM ĘŚCI IEN NE

My dostarczamy rozwiązania ... Nasz przedstawiciel w Polsce:

BIURO USŁUG TECHNICZNYCH I HANDLU Bahnhofstr. 15a · D - 21376 Salzhausen Fon +49(0)4172.9897- 0 Fax +49(0)4172.1394 info@salmatec.de www.salmatec.de

ul. Św. Rocha 19 k/1, 61-142 Poznań tel./fax.: 61 847 06 37 te.: 61 847 34 46 e-mail: butih@butih.pl www.butih.pl

Rynek pelletu

NR 3 (54) marzec 2019

kolei liderem w zakresie spalania pelletu przemysło-

Grupy Stelmet w omawianym okresie (pierwszym

wego pozostaje Dania i Wielka Brytania.

kwartale roku obrotowego 2018/2019) wzrósł

Po trzech trudnych sezonach, głównie z powodu

do 38 proc. z 32 proc. rok wcześniej.

łagodnych zim, podobną sytuację dynamicznego

Jak pokazuje raport Bioenergy Europe, 2017 rok

wzrostu można odnotować także w Polsce. W 2016

okazał się przełomowy dla polskiej branży

i 2017 roku polska branża zmieniła się radykalnie.

z produkcją sięgającą prawie 1 mln t, a wynik

W związku z rosnącym popytem, głównie na eks-

roku 2018 potwierdził łączny wolumen wypro-

port do Włoch i Austrii, niektóre zakłady granulacji

dukowanego pelletu drzewnego certyfikowanego

miały problemy z pozyskaniem wystarczającego

w systemach ENplus/DINplus, przekraczając po-

wolumenu surowców do produkcji, a ich ceny

ziom 1,2 mln t. Polska nie odbiega więc pod tym

gwałtownie wzrosły. Na sezon 2017/2018 dodatkowo

względem od reszty państw Europy Zachodniej

wpływ miał krajowy popyt, który zwiększa się co

i od kilku lat plasuje się w pierwszej dziesiątce

roku, między innymi dzięki dotacjom do instalacji

największych producentów pelletu drzewnego

nowoczesnych kotłów klasy 5. w ramach programów

certyfikowanego w systemach ENplus/DINplus

wsparcia, np. „Czyste Powietrze”. Śmiało więc można

tuż za Niemcami, Austrią, Francją i Rosją. Lider

stwierdzić, że produkcja pelletu drzewnego w Polsce

branży pelletowej – Niemcy, odnotowały wzrost

rok do roku odnotowuje wzrosty. Z opublikowanego

produkcji granulatu w stosunku do ubiegłego

właśnie raportu Grupy Stelmet wynika, że spółka

roku o 7,3 proc. Jak podaje w raporcie rocznym

w 2018 r. zanotowała większą niż rok wcześniej

DEPV, w 2018 roku produkcja tego ekologiczne-

sprzedaż pelletu, która w ujęciu wartościowym

go paliwa przekroczyła 2,4 mln t. W minionym

wzrosła o 41 proc. do 28,4 mln zł, a w ujęciu wolu-

roku w Niemczech zainstalowano ponad 33 tys.

menowym – o 23 proc. do 37 tys. t. Udział sprzedaży

nowych pieców zasilanych pelletem. Jak pod-

tego ekologicznego paliwa w łącznych przychodach

sumował niemieckie stowarzyszenie pelletowe

REKLAMA

KOMPLETNE LINIE GRANULACJI

RDF/SRF/MSW osady pościekowe tworzywa sztuczne biomasa leśna i rolnicza ściółka dla koni & kotów poferment z biogazowni kompost & pomiot kurzy

ROLKI I MATRYCE Dla wszystkich granulatorów z matrycą pierścieniową i płaską.

OD 1996

www.granulatory.com T: 509 930 307

Rynek pelletu DEPV łącznie w tym kraju pracuje już

latach. Efektem tego będzie nie tylko większy popyt

ok. 460 tys. domowych instalacji, których zapo-

i świadomość ekologiczna społeczeństw, ale przede

trzebowanie sięga 2,1 mln t pelletu. Reasumując

wszystkim rozwój rynku lokalnego w naszym kraju.

– ze spalania pelletu w minionym roku w Niem-

Polska, podobnie jak inne kraje producenckie, zmaga

czech uzyskano 10,5 TWh energii, co stanowiło

się z problemem dostępności surowca, który jest

ok. 6 proc. energii odnawialnej w sektorze grzew-

wykorzystywany również do produkcji m.in. płyt czy

czym. Według prognoz DEPV w 2019 r. produkcja pelletu w tym kraju sięgnie 2,5 mln t. Polscy producenci

spalany przez energetykę zawodową.

W 2017 r. zapotrzebowanie na europejski pellet zwiększyło się o 2,5 mln t (11 proc.)

pelletu oceniają,

Stale rosnącą zdolność produkcyjną producentów krajowych oraz nowe inwestycje w zakłady granulacji potwierdzają jednak dane Bioenergy Europe przedstawione w raporcie. Należy również dodać, że zjawisko smogu, które w ostatnich latach staje się problemem

że także u nas dynamika wzrostu będzie większa, gdy

większości polskich miast, jest przyczyną zmiany

zaczną być realizowane rządowe programy wspiera-

myślenia wielu Polaków, a obligatoryjna wymiana

jące np. wymianę pieców.

kotłów na te klasy 5., które są bardziej wydajne i stanowią ekologiczne źródła ciepła, przyczyniły się do

NR 3 (54) marzec 2019

W Polsce nadchodzą duże zmiany

zwiększenia konsumpcji na rynku lokalnym, co także

Biorąc pod uwagę fakt ciągłego wzrostu zapotrze-

bardzo cieszy lokalnych producentów. Jak jednak

bowania na pellet drzewny w Europie i na świe-

wskazują raporty Polskiego Alarmu Smogowego,

cie, można stwierdzić, że jego produkcja również

nie wszystkie gminy z równym zaangażowaniem

w Polsce nadal będzie rosnąć w najbliższych kilku

podeszły do walki ze smogiem. W tzw. obwarzanku

REKLAMA

Wiodący dystrybutorzy WysokogatunkoWego pelletu We Włoszech DoświaDczenie ponad 10 lat w branży zaufanie 3 500 stałych odbiorców

22–24 marca 2019

zapraszamy do odWiedzenia naszego stoiska

na targach italia legno energia

strefa a1 / stand 128

IT +39 392 9858557 PL +48 515 182258 kontakt@toscanapellet.pl www.toscanapellet.pl 20

PL 306

stacjonarne i mobilne linie brykietowania słomy o wilgotności do 30%

linie rozdrabniania słomy o wilgotności do 60%

ASKET®, ul. Forteczna 12a, 61-362 Poznań, tel. 61 879 44 59, 61 877 05 05

biuro@asket.pl

www.asket.pl

Rynek pelletu krakowskim (gminach wokół Krakowa) z niemal

REKLAMA

50 tys. tzw. kopciuchów zakwalifikowanych do wymiany faktycznie wymieniono do końca 2018 roku tylko niecałe 3 tys. Polska Rada Pelletu kontroluje rynek Do wzrostu wiarygodności branży pelletu, zwłaszcza tego najwyższej jakości, posiadającego certyfikaty ENplus/DINplus, przyczyniło się powołanie krajowego stowarzyszenia – Polskiej Rady Pelletu (PRP), której zadaniem jest uświadamianie mieszkańców, czym jest pellet drzewny, czym jest kocioł klasy 5., jak kupić dobry pellet i w jaki sposób można go wykorzystać w gospodarstwach domowych, zakładach przemysłowych i budynkach użyteczności publicznej, aby skutecznie walczyć z niską emisją i zjawiskiem smogu, które dotyczą wszystkich Polaków. Przy okazji należy wspomnieć, że wyzwaniem na ten rok dla PRP będzie uzyskanie statusu KrajoNR 3 (54) marzec 2019

wego Licencjodawcy (National Licencer), który to organ jako reprezentacja EPC będzie sprawować obowiązki związane z koordynacją procesów certyfikacji, badań wykonywanych przez autoryzowane jednostki certyfikujące i laboratoria badawcze, a także monitorowania rynku pod kątem fałszerstw. Podsumowując powyższe, należy jednak pamiętać, że dynamika wzrostu na rynku pelletu nie przychodzi bez pewnego napięcia. Nagłe wzrosty konsumpcji lub niespodziewanie mroźna zima mogą doprowadzić do chwilowych niedoborów w dostawach paliwa, a z drugiej strony ciepłe i długie lata oraz łagodne zimy – do nagłego załamania rynku. W celu zapobieżenia tym szokom konieczne jest, aby branża zwiększyła swoją elastyczność i wiarygodność. Jednym ze sposobów na to jest standaryzacja produktów za pomocą rozpoznawalnych znaków towarowych, takich jak ENplus czy DINplus. Ważne jest również uznanie wartości współpracy – cała branża skorzysta na dzieleniu się wiedzą z innymi podmiotami w niej działają-

AMS elektronik

66-225 Szczaniec, ul. Lipowa 31 tel. 604 461 595, e-mail: ams@e7.pl 22

cymi, a wszystko to, aby chcieć produkować czysty pellet drzewny tylko możliwie najwyższej jakości. Agnieszka Kędziora-Urbanowicz wiceprezes Polskiej Rady Pelletu Autoryzowany auditor ENplus/DINplus

Rynek pelletu nadal powstają nowe fabryki pelletu, co potwierdza, że rynek ten jest bardzo rozwojowy.

innej perspektywy – poprzez analizę zapotrzebo-

Stanisław Bieńkowski prezes zarządu Stelmetu

wania na folię i obserwowanie tendencji w pro-

Dynamiczny wzrost przychodów ze

jektach graficznych. W ubiegłym roku, oprócz

sprzedaży pelletu był możliwy dzięki uruchomieniu

oczywistego wzrostu wolumenu produkcji, zauwa-

produkcji w nowym zakładzie pelletu w Grudzią-

żyliśmy również swego rodzaju stabilizację rynku.

dzu. Produkcja w grudziądzkim zakładzie ruszyła

Przypuszczam, że wynika to z dwóch aspektów.

na początku 2018 roku, a więc już po zakończeniu

Pierwszym jest popyt na pellet, który, mimo ła-

pierwszego kwartału minionego roku obrotowego,

godnych zim w ostatnich latach, stale i dynamicz-

stąd znaczący wzrost sprzedaży wolumenowej rok

nie rośnie, szczególne na rynku krajowym. Drugą

do roku. Dodatkowo, utrzymujący się wysoki popyt

kwestią jest ugruntowanie się pozycji poszcze-

na pellet przełożył się na wyższe ceny sprzedaży.

gólnych produktów na rynku, ich zapisanie się

W kolejnych okresach należy spodziewać się, że

w świadomości konsumentów. O ile w poprzed-

dynamika wzrostu przychodów w tym segmencie bę-

nich latach mogliśmy zauważyć powstawanie

dzie sukcesywnie wyhamowywać ze względu na fakt,

wielu nowych brandów, o tyle w roku ubiegłym

że zakład w Grudziądzu wraz ze wzrostem produkcji

i bieżącym obserwujemy raczej zwiększenie za-

zbliża się do wykorzystania swoich maksymalnych

potrzebowania na istniejące marki. Jednocześnie

zdolności produkcyjnych.

Jako dostawca opakowań na pellet mamy możliwość przyglądania się branży z nieco

REKLAMA

NR 3 (54) marzec 2019

Patrycja Wojnar Manager Produktu SUP-FOL

KOMPLEKSOWA OFERTA DLA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY DRZEWNEJ I MEBLARSKIEJ

26-28 KWIETNIA 2019 Expo Silesia Sosnowiec

www.dremasilesia.pl 23

Materiał promocyjny

Prasa pelletująca KAHL 65-1500 – nowy okręt flagowy sektora pelletowego

NR 3 (54) marzec 2019

Sprawdzona technologia płaskich matryc wykorzystywana we wszystkich prasach KAHL znalazła zastosowanie także w nowej maszynie, która jest przeznaczona przede wszystkim do granulowania materiałów włóknistych jak drewno i biomasa. Pierwsza instalacja komercyjna

są niezbędne do produkcji pelletu drzewnego. Nowa

Pierwsza prasa 65-1500 do pelletowania drewna

prasa jest m.in. wyposażona w sześć rolek mielących,

została zainstalowana w zakładzie dużego producen-

które dociskają surowiec przez matrycę. Dodatko-

ta pelletu drzewnego w USA, który posiada już wiele

wo wszystkie łożyska są wzmocnione, a główny wał

pras typu 60-1250.

napędowy ma grubość ponad 32 cm.

Prasa 65-1500 została zaprojektowana specjalnie dla większych wydajności. Nowe urządzenie to odpo-

Udokumentowana wyższa sprawność

wiedź Amandusa Kahla na ciągłe wyzwanie, jakim jest

Stosując nową prasę pelletującą przez kilka miesięcy,

zmniejszenie kosztów inwestycji na tonę wyproduko-

producent pelletu osiągnął wydajność 10 t/h. Zaobser-

operacyjnych. Podczas gdy prasy typu 60-1250 osiągały

PE SERIES WI nalnie ze względu na większą matrycę 65-1500 i większą otwar-

średnią wydajność na poziomie 6 t pelletu na godzinę,

tą perforowaną powierzchnię. Dzięki płaskiej prasie

wydajność prasy 65-1500 jest od 2 do 4 t większa przy

granulującej 65-1500 firma Amandus Kahl rozpoczęła

wanego pelletu drzewnego i dalsze obniżenie kosztów

wytrzymałości granulatu (PDI) powyżej 98,5 proc. Dla firmy Amandus Kahl rozwój prasy 65-1500 był jednym z priorytetów i choć urządzenie sprawdziło się w wielu branżach, m.in. przy rozdrabnianiu zużytych opon czy zagęszczaniu domowych i prze-

WOOD PEL

NEW FLAGSHIP wował on, że żywotność matryc wzrosła nieproporcjo-

FEATURES: zupełnie nowy etap w ekonomicznej produkcji pelletu

drzewnego. Wydajność urządzenia potwierdziły nie ∙ Lowest operating costs tylko testy przeprowadzone w zakładzie ∙ pilotażowym Highest operation safety a przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim opinie up to pierw8000 h/year and m szych komercyjnych użytkowników prasy z USA.

mysłowych odpadów, inżynierowie KAHL wyprodu-

Markus Lukaszczuk

kowali maszynę o specjalnych właściwościach, które

Amandus Kahl GmbH & Co. KG

Up to 8–12 t/h Do 8-12 t/h

LLETING PLANTS Fabryki pelletu drzewnego

WOOD PELLET

ELLETING PRESSokręt BY AMANDUS KAHL: NEW FLAGSHIP PELLETIN Nowy flagowy amaNdus kahl wśród pras pelletujących: ITH 630seria KW POWER 65-1500 SERIES WITH 630 urządzeń typu 65-1500 o mocy 630 kw

dlaczego prasa amaNdus kahl?

FEATURES:

∙ Only 4 pelleting presses for a 200.000 tpy Lowest operating costs – niższe koszty operacyjne – tylko 4 prasy pelletujące∙przy zakładzie industrial plant and operation hours of ∙ Highest200 operation safety and operat o możliwościach produkcyjnych ty. ton – większe bezpieczeństwo pracy ∙ Production backbone of global leaders in rocznie wood more up to 8000 h/year and more przy wydajności do 8 tys. godzin rocznie

i więcej

pelleting with more than 6 million tons per year – doświadczenie lidera w światowej branży capacity installed

pelletowej z urządzeniami o łącznej zainstalowanej mocy ponad 6 mln ton rocznie

AMANDUS KAHL GmbH & Co. KG Dieselstrasse 5–9 · 21465 Reinbek · Hamburg, Germany +49 (0) 40 72 77 10 · info@akahl.de · akahl.de

prawo

Fałszerstwa na rynku pelletu Coraz częściej odnotowywane są przypadki nadużyć i zafałszowań w branży pelletu drzewnego. Efektem tego jest stworzenie tzw. czarnej listy producentów. Powstała ona nie tylko w trosce o dobre imię uczciwych producentów, ale przede wszystkim o bezpieczeństwo użytkowników urządzeń na pellet.

NR 3 (54) marzec 2019

komunikatach Europejskiej Rady ds.

stanowi naruszenie praw właściciela znaku towa-

Pelletu (EPC) podnosi się kwestie fał-

rowego;

szerstw wynikających z posługiwania się przez

– wewnętrzne oszustwa – dotyczą naruszenia przez

podmioty nieuprawnione certyfikatem ENplus

firmy nieposiadające certyfikatu sfałszowanych do-

czy z podawania nieprawdziwych informacji

kumentów i wprowadzaniu paliwa do obrotu jako

o posiadanym certyfikacie na: stronach inter-

certyfikowanego.

netowych, portalach sprzedażowych, workach

W obu przypadkach konsumenci wprowadzani są

czy materia-

w błąd co do jakości pelletu drzew-

łach marke-

nego. Może to skutkować poważnymi

tingowych. Jak obserwuje Agnieszka Kędziora-Urbanowicz,

W ciągu ostatnich trzech lat EPC zidentyfikowała i skutecznie rozwiązała ok. 500 spraw dotyczących fałszerstw pelletu

konsekwencjami związanymi z użytkowaniem i sprawnością urządzeń oraz instalacji grzewczych, a przede wszystkim przyczynianiem się do powstawania zjawiska niskiej emisji.

wiceprezes

Tego typu fałszerstwa narażają też

Polskiej Rady

podmioty certyfikowane na utratę

Pelletu, do nadużyć i zafałszowań w branży

wiarygodności i podważają ich wysiłki poczynione

dochodzi coraz częściej. Zbadane i potwierdzo-

w imię prowadzenia uczciwego i przejrzystego bizne-

ne przypadki rejestrowane są na tzw. czarnej

su na rynku pelletu drzewnego.

liście (black-list), która jest dostępna na stronie

W ciągu ostatnich trzech lat EPC zidentyfikowała

ENplus: http://www.enplus-pellets.eu/fraud/

i skutecznie rozwiązała ok. 500 spraw dotyczących

blacklist/.

fałszerstw. Dokładnie 63 proc. tych przypadków odnosiło się do stosowania znaku certyfikacji przez

Oszustwa dotyczące jakości pelletu

podmioty nieuprawnione w materiałach marketingo-

Funkcjonują dwie podstawowe kategorie oszustw:

wych. Kolejnym przypadkiem (stanowiącym 25 proc.

– zewnętrzne oszustwa – dotyczą użycia znaku

ogółu nieuczciwych procederów) jest stosowanie

handlowego lub jego części bez licencji, co 26

znaku certyfikacji na opakowaniu bądź produkcie,

który nie spełnia wymagań dla odpowiedniej klasy jakości. Ze wszystkich zidentyfikowanych przypadków fałszerstw, 10 proc. stanowi fałszowanie dokumentów certyfikacyjnych. Sankcje w prawie krajowym i międzynarodowym Jak wskazuje mecenas Michał Kućmiński z Kancelarii Drewniak Kućmiński Kancelarie Adwokackie, współpracujący z Polską Radą Pelletu, podmioty, które naruszają te zasady i fałszują produkt bądź wprowadzają klientów w błąd, podając nieprawdziwe informacje, np. na etykiecie produktu, podlegają

zujących w tym zakresie. Każdego z nas chronią akty prawa regulujące ochronę prawną znaków towarowych, ochronę praw konsumenta, ochronę praw przedsiębiorców, w tym działających w branży biomasy – podkreśla mecenas. Zgłaszanie podejrzenia popełnienia przestępstwa Zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa może złożyć każda osoba, która ma wiedzę o nielegalnych praktykach. – Zawiadomienie złożyć można pisemnie bądź ustnie w każdej

NR 3 (54) marzec 2019

do dyspozycji szereg przepisów prawnych obowią-

zdj. Shutterstock

m.in. odpowiedzialności cywilnej i karnej. – Mamy

jednostce prokuratury lub policji. Po otrzymaniu zawiadomienia o przestępstwie organ powołany do prowadzenia postępowania obowiązany jest wydać postanowienie o wszczęciu bądź o odmowie wszczęcia śledztwa – podkreśla mecenas. W dalszym toku sprawy zawiadamiający zostanie również powiadomiony o wszczęciu postępowania albo o jego umorzeniu. Każdy użytkownik pelletu drzewnego powinien być świadomy nieuczciwych producentów, dystrybutorów i firm handlujących tym paliwem stałym. Zanim dokona decyzji o zakupie certyfikowanego pelletu drzewnego, powinien pamiętać o podstawowych zasadach przy zakupie tego rodzaju paliwa. Jednym z nich jest potwierdzona jakość, a tę producenci uzyskują poprzez posiadanie certyfikatu, tj. DINplus lub ENplus. Certyfikowany 27

prawo w systemach ENplus lub DINplus pellet drzewny

stanowią deklarację właściwości użytkowych paliwa,

to przede wszystkim gwarancja najwyższej jakości

które są monitorowane w ramach corocznych audy-

paliwa, zgodnie z międzynarodową normą EN ISO

tów kontrolnych, prowadzonych przez autoryzowane

17225-2, która to określa klasy jakości pelletu drzew-

jednostki certyfikujące. Użytkownik takiego paliwa

nego (najwyższa klasa to A1).

może być pewny, że zostało ono wyprodukowane z czystego surowca w postaci trocin, bez dodatków

Certyfikat gwarancją jakości

chemicznych, które w wyniku spalania w kotłach

Producenci posiadający certyfikaty prowadzą w ra-

mogłyby zanieczyszczać środowisko.

mach zakładowej kontroli produkcji stały nadzór

Skutecznym i prostym „narzędziem” wprowadzonym

nad parametrami procesu i gotowego produktu,

przez EPC, które może pomóc sprawdzić pellet, jest

dzięki ich analizie w laboratorium zakładowym,

skorzystanie z katalogu certyfikowanych producen-

a dodatkowo – minimum raz w roku – również w la-

tów (https://enplus-pellets.eu/en-in/certifications-en

boratorium zewnętrznym.

-in/producer-en-in.html). – Każdy podmiot, który

Zapewnia to powtarzalną

uzyskał certyfikat, musi mieć zatwierdzony projekt

jakość pelletu drzewne-

worka, który możemy wyświetlić, wchodząc w profil danego producenta czy firmy handlowej.

producentów. Zgodnie

Dzięki temu możemy szybko zweryfi-

z wymaganiami schematów

kować, czy produkt został zapakowany

certyfikacji ENplus

w sfałszowany worek przez podmiot, który

i DINplus każdy

się tylko podszywa pod certyfikowanego

worek z pelletem

producenta lub firmę handlową – powtarza

drzewnym powi-

Agnieszka Kędziora-Urbanowicz.

nien być przede

W przypadku wątpliwości można

wszystkim ozna-

zwrócić się do Polskiej Rady Pelletu

kowany etykietą

bądź zainicjować postępowanie w or-

w języku kraju,

ganach lub instytucjach nad-

w którym jest

zoru rynku samodzielnie albo

sprzedawany. Ety-

w imieniu podmiotów

kieta musi zawierać: nazwę

pokrzywdzonych.

i adres producenta lub firmy handlowej,

W sytuacjach, kiedy

znak jakości ENplus lub DINplus, czyli

wątpliwości doty-

logo certyfikowanego systemu, oraz numer

czą jakości paliwa,

certyfikatu, który jest niepowtarzalny

najczęściej pobiera-

dla każdego certyfikowanego podmiotu, nazwę produktu, np. pellet drzewny sosnowy, średnicę pelletu

zdj. Shutterstock

NR 3 (54) marzec 2019

go, zadeklarowaną przez

na jest tzw. próbka rozjemcza w celu przebadania odpowiednich

drzewnego, np. 6 mm lub 8 mm, oraz

parametrów pelletu w labo-

podstawowe parametry i właściwo-

ratorium akredytowanym.

ści funkcjonalne pelletu drzewnego,

Dopiero gdy mamy pewność,

takie jak wartość opałowa (potocznie

że parametry nie odpowiadają

zwana kalorycznością), wilgotność,

deklaracji właściwości użytkowych

zawartość popiołu, wytrzymałość

wskazanych na etykiecie, tj. worku,

mechaniczna oraz długość. Dodat-

podejmowane są dalsze działania

kową informacją, która musi znaleźć

i wyciągane często poważne

się na etykiecie, jest sposób

konsekwencje prawne wobec

przechowywania i przeznacze-

podmiotu, który sprzedał pel-

nie. Informacje na etykiecie

let lub go wyprodukował.

prawo

• zawiadamianie właścicieli znaków towarowych o naruszeniach i podejrzeniu popełnienia przestępstwa na ich szkodę, w szczególności w zakresie przestępstwa podrobienia znaku towarowego, obrotu towarami oznaczonymi w sposób nielegalny znakami towarowymi (art. 305 Prawa własności przemysłowej) czy przestępstwa oszustwa (art. 286 kodeksu karnego); • zawiadamianie prokuratury bądź jednostki policji o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa; • reprezentowanie pokrzywdzonych przedsiębiorców oraz konsumentów w postępowaniu karnym przed organami ścigania, a po wniesieniu do sądu aktu oskarżenia, reprezentowanie pokrzywdzonych również przed sądem; • zawiadamianie instytucji nadzoru rynku, w szczególności Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz organów ścigania o podejrzeniu stosowania zabronionych przez prawo praktyk; • reprezentowanie pokrzywdzonych przedsiębiorców oraz konsumentów w postępowaniu przed instytucjami nadzoru rynku; • zgłaszanie podejrzenia naruszenia prawa własności przemysłowej, w szczególności w zakresie znaków towarowych, znaków certyfikacyjnych czy innych naruszeń w celu zbadania naruszenia przez organy Ogólnoeuropejskiego Stowarzyszenia EPC, w konsekwencji której to dany podmiot może być wpisany na tzw. czarną listę; • monitorowanie portali aukcyjnych typu OLX, Allegro, portali ofertowych, stron internetowych, portali społecznościowych pod kątem naruszeń i fałszerstw; • przyjmowanie zawiadomień o naruszeniach z rynku, które można zgłaszać pod adresem mejlowym: info@ polskaradapelletu.org, pod numerem telefonu sekretariatu Stowarzyszenia +48 58 526 75 49 lub osobiście w sekretariacie Stowarzyszenia; • pobieranie próbek z rynku, składów opału, marketów budowalnych i realizacja audytów tzw. tajemniczego klienta zleconych przez EPC czy organy nadzoru rynku.

Postępowanie w przypadku podrobienia

toczą się wobec nich postępowania. PRP monitoru-

certyfikatu

je każde nadużycie znaku towarowego i rozpatruje

Znaki certyfikacji ENplus czy DINplus stały się

przypadki podejrzenia fałszerstwa. Jednak każdy

istotnym argumentem sprzedażowym dla profe-

z nas może zwalczać oszustwa, sprawdzając listę

sjonalistów zajmujących się pelletem drzewnym.

producentów i firm handlowych ENplus na stronie

W celu zagwarantowania ich wartości i wiarygodno-

internetowej EPC, aby uwierzytelnić pieczęć certyfi-

ści, pieczęć i znak towarowy ENplus i DINplus są

kacji ENplus.

zarejestrowane i chronione na mocy prawa międzynarodowego, a ich stosowanie jest ściśle ograniczone

NR 3 (54) marzec 2019

Zadania Zespołu ds. Monitorowania Rynku przy PRP:

Artykuł powstał przy współpracy

do certyfikowanych firm z precyzyjnymi wytycznymi. Jednym z głównych zadań Polskiej Rady Pelletu jest walka z fałszerstwami związanymi z podszywaniem

Agnieszki

się pod certyfikowane produkty – zarówno przez

Kędziory-

producentów pelletu drzewnego, jak i firmy handlu-

-Urbanowicz

jące tym paliwem. Zadanie to powierzono Zespołowi

PRP

ds. Monitorowania Rynku (patrz ramka). Obecnie Polska Rada Pelletu prowadzi kilkanaście zgłoszeń dotyczących podejrzenia fałszowania pelletu, fałszowania znaków towarowych bądź wprowadzania klienta w błąd. Na skutek działań podjętych przez Radę, podmioty zostały wpisane na tzw. czarną listę, w konsekwencji już nigdy nie będą mogły ubiegać się o uzyskanie certyfikatu ENplus/DINplus, a obecnie

Michała Kućmińskiego, Kancelaria Adwokacka Drewniak i Kućmiński z siedzibą w Gdańsku Czytaj także na www.magazynbiomasa.pl 29

Biomasa w prawie

Wróciła sprawa drewna energetycznego Projekt Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych cech jakościowo-wymiarowych drewna energetycznego z dnia 8 stycznia 2019 roku trafił do konsultacji. Zgłoszono kilkadziesiąt uwag i poprawek. Wątpliwości budzi opis drewna pochodzącego z przemysłu oraz drewna poużytkowego i odpadów drzewnych. NR 3 (54) marzec 2019 30

rojekt został przygotowany w porozumieniu

prawne chroniące najlepsze sortymenty drewna dla

z Ministrem Energii oraz Ministrem Przedsię-

szeroko rozumianego przemysłu drzewnego. W pro-

biorczości i Technologii i jest realizacją upoważnie-

jekcie rozporządzenia określono warunki, w jakich

nia określonego w art. 119a Ustawy z dnia 20 lutego

surowiec drzewny może być uznany za drewno ener-

2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U.

getyczne. Dotyczy to drewna okrągłego, łupanego,

z 2018 r. poz. 2389, z późn. zm.). Po ostatniej nowe-

pozostałości drzewnych (właściwsze byłoby pojęcie:

lizacji znalazł się tam zapis mówiący, że „Minister

odpady zrębowe), karpiny. W przypadku pozostało-

właściwy do spraw środowiska w porozumieniu

ści drzewnych wyróżniono dość precyzyjnie drewno

z ministrem właściwym ds. energii oraz ministrem

o średnicy poniżej 7 cm (w korze) lub 5 cm (bez

właściwym ds. gospodarki określi w drodze rozpo-

kory) oraz o większej średnicy w przypadku, kiedy

rządzenia szczegółowe cechy jakościowo-wymiarowe

nie posiada cech drewna użytkowego, a także chrust,

drewna energetycznego, biorąc pod uwagę koniecz-

igliwie, korę, korzenie, karpę. Dość precyzyjnie okre-

ność optymalnego wykorzystania surowca drzewne-

ślono cechy uniemożliwiające zaliczenie surowca

go na potrzeby przemysłowe oraz energetyczne”.

do drewna użytkowego, takie jak: przebarwienia, za-

Ustawowa definicja drewna energetycznego okre-

wartość ciał obcych, krzywizny, zgnilizny, zwęglenia.

śla to pojęcie jako ,,(...) surowiec drzewny, który ze

Powyższy opis dotyczy surowca pozyskanego w lesie.

względu na cechy jakościowo-wymiarowe posiada

Jest on precyzyjny i w zasadzie nie budzi zastrzeżeń.

obniżoną wartość techniczną i użytkową uniemożli-

Część surowców drzewnych o w/w cechach z powo-

wiającą jego przemysłowe zastosowanie”. Z zapisów

dzeniem mogłoby być wykorzystanych przez produ-

tych wynika, że poza energetyką surowcem drzew-

centów płyt drewnopochodnych, ale energetyka też

nym zainteresowane są również inne działy gospo-

ma swoje potrzeby i kompromis jest tutaj konieczny.

darki. I właśnie w celu wyrównania szans w dostępie

Najważniejsze, że do wytwarzania energii objętej sys-

do surowca drzewnego przetwórców drewna wobec

temem wsparcia nie stosuje się drewna pełnowarto-

znajdującej się w lepszej sytuacji energetyki (dzięki

ściowego, np. papierówki, a z taką sytuacją mieliśmy

systemowi wsparcia OZE) stworzono uregulowania

do czynienia w Polsce przed kilkoma laty.

Zd. Archiwum MB

Biomasa w prawie

Z dużym zdziwieniem zapoznałem się z opisany-

(jako zanieczyszczeń) to niezanieczyszczonych

mi w dokumencie pozostałymi postaciami drewna

opakowań drewnianych się nie wytwarza. W każdym

energetycznego. Odnoszą się one do materiałów

z opakowań występują łączniki i okucia, które mogą

drzewnych powstających u przetwórców drewna

być uznane za zanieczyszczenia. W tekście nie znale-

oraz u ich końcowych użytkowników. Wg autorów

ziono zestawienia spodziewanych zanieczyszczeń lub

dokumentu są to ,,(...) pozostałości produkcyjne,

ciał obcych, których udział jest dopuszczony. Brakuje

w tym odpady, będące efektem przerobu drewna –

także wartości granicznych dla takich zanieczysz-

powstające w zakładach przerobu czystego drewna:

czeń. Z nieznanych powodów autorzy dokumentu

trociny, wióry, zrębki, zrzyny, szczapy lub pochodzące

nie uznali kory wytworzonej (w sensie technicznym)

z przetworzenia tych postaci, w tym brykiety i pelle-

w zakładach przetwarzających drewno. Może to

ty – bez względu na cechy jakościowo – wymiarowe

powodować sytuację, w której kora oddzielona od pni

(...)”. Trudno dociec, co autorzy tego akapitu mieli na

drzew w lesie zalicza się do drewna energetycznego,

myśli, w tekście brakuje bowiem definicji zakładów

a gdy proces ten prowadzi się w zakładzie przetwór-

przerobu czystego drewna. Nie można także zgodzić

czym, kora drewnem energetycznym już nie jest.

się ze stwierdzeniem, że brykiety bądź pellety drzew-

Projekt rozporządzenia rodzi mieszane uczucia.

ne wytwarzane są z odpadów. W takim wypadku

Z jednej strony opis sortymentów leśnego drewna

powinny posiadać status paliw z odpadów (stałych

energetycznego nie budzi zastrzeżeń. Natomiast opis

paliw wtórnych), z czym zgodzić się nie można, jako

drewna pochodzącego z przemysłu oraz drewna po-

że są to wysokiej jakości biopaliwa stałe wytwarzane

użytkowego i odpadów drzewnych jest nieprecyzyjny

(co najwyżej) z produktów ubocznych. Kolejną po-

i rodzi szereg wątpliwości interpretacyjnych.

stacią drewna energetycznego mogą być ,,(...) odpady

Nadmienić należy, że w trakcie konsultacji projektu

czystego drewna poużytkowego, pochodzące w szcze-

rozporządzenia zgłoszono kilkadziesiąt uwag i po-

gólności z niezanieczyszczonych palet drewnianych

prawek. Liczyć zatem można, że ostateczna wersja

i innych niezanieczyszczonych opakowań drewnia-

rozporządzenia będzie wolna od opisanych wyżej

nych (...)”. Nie sposób się domyślić jakie opakowania

niedomogów.

mieli na myśli autorzy tej części rozporządzenia. Jeżeli przyjąć zawartą w tekście definicję ciał obcych

NR 3 (54) marzec 2019

// Do wytwarzania energii objętej systemem wsparcia nie stosuje się drewna pełnowartościowego, a jedynie pozostałości drzewne.

dr Wojciech Cichy Instytut Technologii Drewna w Poznaniu 31

Biomasa w ciepĹ&#x201A;ownictwie

NR 3 (54) marzec 2019 32

zdj. Forum Energii

Biomasa w ciepłownictwie

Z Andrzejem Rubczyńskim, dyrektorem ds. strategii ciepłownictwa w Forum Energii, o kierunkach zmian w ciepłownictwie, kluczowej roli małych i średnich źródeł w walce z niską emisją oraz roli biomasy rozmawia Jolanta Kamińska.

Jesteśmy krok przed transformacją rynku

wybrali tańszy gaz. I tu pojawia się refleksja – czy

energii cieplnej w Polsce. Jakie pana zdaniem

w takiej sytuacji nie powinno swojego miejsca zna-

są jej najważniejsze elementy? Co czeka sektor

leźć odnawialne lokalne paliwo?

ciepłowniczy w Polsce?

Ok. 80 proc. małych systemów ciepłowniczych, któ-

Przede wszystkim, transformacja powinna doprowa-

re dostarczają ok. 40 proc. strumienia ciepła w skali

dzić do poprawy jakości powietrza. A także zapewnić

kraju, jest dziś nieefektywne. Najprostszym ruchem,

ciepło w odpowiedniej cenie oraz poprawić bilans

moim zdaniem, byłaby przebudowa kotłowni na

energetyczny kraju. To, moim zdaniem, są trzy naj-

biomasowe. Sądzę, że u praktyków też pojawia

ważniejsze kierunki transformacji.

się takie przekonanie, że należy dążyć do celu 50

Bilans energetyczny jest istotny, ponieważ dziś

proc. udziału energii kogeneracyjnej, odpadowej

zaczyna brakować paliwa dla ciepłownictwa. Wę-

i z OZE w ciepłownictwie. To nam stwarza miejsce

gla nie tylko nie ma w odpowiednej ilości, ale jest

dla technologii kogeneracji gazowej czy kotłowni

coraz droższy i ciepłownicy zaczynają to odczuwać.

na biomasę. Proszę spojrzeć na liczby. Energetyka

Niekiedy bardzo boleśnie – przykładem jest niewiel-

potrzebuje rocznie ok. 32 mln t węgla do produkcji

kie przedsiębiorstwo ciepłownicze z woj. opolskiego,

energii elektrycznej, a na potrzeby produkcji ciepła

które ogłosiło upadłość. Produkcja ciepła przy obec-

potrzebujemy co roku 24 mln t węgla. Jest jeszcze

nej cenie węgla i dodatkowych opłatach środowisko-

przemysł, który zużywa ok. 16 mln t węgla. Tymcza-

wych stała się nieopłacalna. Dotychczasowi odbiorcy

sem produkujemy ok. 60 mln t rocznie.

NR 3 (54) marzec 2019

Ciepłownictwo powinno odejść od węgla

Biomasa w ciepłownictwie Gdzie widzi pan rozwiązanie?

W swojej karierze pamiętam dwa przypadki, gdzie

Najprostszym ruchem byłaby zmiana struktury

dostawcy biomasy źle wyszli na współpracy z energe-

wytwórczej w ciepłownictwie, w tych małych roz-

tykami. Po raz pierwszy na początku lat 2000, kiedy

proszonych jednostkach. Ciepłownictwo powinno

biomasa, także w związku z wejściem Polski do UE,

zrezygnować z węgla jako pierwsze, zwłaszcza

stała się popularna i wielu rolników zainwestowało

ciepłownictwo niesystemowe, czyli gospodarstwa do-

własne pieniądze w rozwój plantacji roślin energe-

mowe, które wykorzystują 12 mln t węgla rocznie. Tu

tycznych. Liczyli na dobre kontrakty z energetyką

jest miejsce dla biomasy, choć uważam, że najwięk-

zawodową, która także wysyłała pozytywne sygnały

szy strumień tego paliwa powinien być kierowany

potwierdzające zainteresowanie odbiorem biomasy.

do ciepłowni. Dziś, wg danych URE, 8 proc. ciepła

Niestety, zawinił brak polityki państwa w zakresie

wytwarzane jest z biomasy, ale podejrzewam, że

energii odnawialnej i biznesy upadły. Potem przyszedł

większość surowca spalana jest w dużych elektrocie-

rok 2005 i zielone certyfikaty. Nastąpił boom. Wysoka

płowniach zawodowych. W niewielkich źródłach jest

cena certyfikatu pompowała także cenę paliwa. Do

go za mało.

czasu, kiedy mechanizm runął. Koncerny energetyczne

Do tej pory nasza polityka zachęcała do wykorzystania

po prostu przestały spalać biomasę, ale cała rzesza

OZE przede wszystkim energetykę zawodową po-

dostawców tego paliwa pozostała z problemami.

przez m.in. system zielonych certyfikatów. Ciepło nie

Mówiąc więc o rynku biomasy i chcąc uniknąć

miało i nie ma

podobnych sytuacji, potrzebujemy

gratyfikacji za

długoterminowej wizji dla przed-

udział źródeł NR 3 (54) marzec 2019

odnawialnych w strukturze. W efekcie nawet elektrociepłownie

Ciepłownictwo powinno zrezygnować z węgla jako pierwsze, zwłaszcza ciepłownictwo niesystemowe, czyli gospodarstwa domowe, które wykorzystują 12 mln t węgla rocznie

siębiorstw ciepłowniczych. Należy zachęcać do wykorzystywania, w mądry sposób, OZE w lokalnych ciepłowniach. Powoli zmierzamy w tym kierunku, współspalanie praktycznie nie jest już dotowane.

wykorzystują

Moim zdaniem to dobrze, bo te

możliwość

pieniądze nie wykreowały żadnych

pracy w trybie maksymalizującym produkcję energii

nowych technologii.

elektrycznej, żeby dostać jak najwięcej certyfikatów, a minimalizują produkcję energii cieplnej. Problem

Jakie inne narzędzia będą stymulować

„jak wspierać zielone ciepło” jest nadal nierozwiązany.

modernizację ciepłownictwa w kierunku niskoemisyjnym?

Czy w pana opinii wprowadzenie systemu

Na przykład Duńczycy wykorzystali mechanizm podat-

wsparcia dla ciepłownictwa za wykorzystanie OZE

kowy. Chcąc promować OZE, obciążali bardziej emisyj-

byłoby dobrym posunięciem?

ne paliwa większymi podatkami. To jest temat w Polsce

Jeden kierunek to kogeneracja, która dziś ma szansę

nielubiany, ale może warto, żeby właśnie odpowiednią

się rozwinąć bez względu na rodzaj paliwa, zarówno

polityką podatkową stymulować inwestorów.

poprzez wsparcie w postaci premii, jak i w systemie

Wydobycie węgla nie rośnie, a wręcz przeciwnie – spa-

aukcyjnym dla OZE. Jest z tym jednak problem, bo

da. Żeby utrzymać obecny poziom produkcji, potrze-

wygrywając aukcję, zobowiązujemy się do sprzedaży

ba inwestycji w nowe kopalnie. A ich nie ma. W 2050

energii po określonej cenie przez 15 lat. Wytwórcy

roku będziemy wydobywać nie więcej niż 20-25 mln t

energii nie bardzo się do tego palą, bo musieliby

węgla rocznie. Póki mamy duże obiekty energetyczne,

zaprognozować cenę biomasy i podpisać kontrakt

one powinny z niego korzystać do produkcji prądu.

dostaw surowca na tak długi czas. A przecież ceny

To oznacza, że ktoś inny musi ustąpić. Powinno to

surowca są raczej dynamiczne i z tendencją wzrosto-

zrobić ciepłownictwo, bo jego modernizacja będzie

wą. Więc kogeneracja biomasowa może mieć proble-

podwójnie korzystna – i dla bilansu energetyczne-

my z rozwojem.

go, i dla jakości powietrza. Gospodarstwa domowe

Biomasa w ciepłownictwie ogrzewane indywidualnie czekają zatem zmiany. Będą

W przypadku małych przedsiębiorstw ciepłowniczych

musiały coś wybrać: pellet drzewny, pompy ciepła,

to może być problem, bo rzeczywiście mają one ogra-

kotły gazowe lub przyłączenie się do sieci ciepłow-

niczony dostęp do kapitału czy wiedzy eksperckiej.

niczej. Ale przede wszystkim muszą przeprowadzić

Niepokojącym zjawiskiem jest gra na czas polegająca

termomodernizację, aby uniknąć ryzyka drastycznego

na wykorzystywaniu możliwości legislacyjnych. Część

wzrostu kosztu ogrzewania. Mówiąc o modernizacji

z podmiotów, które balansują na granicy mocy 50 MW,

ciepłownictwa, należy pamiętać o dużej grupie go-

formalnie redukuje moc. Tym samym przechodzą pod

spodarstw domowych ubogich energetycznie i docho-

dyrektywę MCP, dzięki czemu zyskują od 5 do 10 lat

dowo, których nie stać na działania modernizacyjne

spokoju. Nie muszą dziś podejmować decyzji związa-

i zamianę paliwa na lepsze, ale i droższe. Tu potrzeb-

nych z redukcją emisji. To jest niebezpieczna gra, bo

na jest interwencja państwa, które powinno dokładnie

przecież w którymś momencie te działania i tak trzeba

zidentyfikować tę grupę społeczną, rozpoznać jej

będzie podjąć. Decyzje będą wtedy jeszcze trudniej-

potrzeby i przygotować dość precyzyjnie dostosowane

sze, bo spalając węgiel, trzeba będzie dostosować się

mechanizmy wsparcia.

do wysokich standardów emisyjnych. Polityka klima-

Czy program „Czyste Powietrze” pozwoli osiągnąć

zagrozi funkcjonowaniu małych ciepłowni. Mamy też

ten cel, o którym pan mówi?

dość sztywne prawo energetyczne i przepisy taryfowe,

Decyzje dotyczące walki o czyste powietrze powinny

które ograniczają możliwość odzyskiwania wszystkich

być bardziej

kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa

śmiałe. Jeśli

ciepłownicze. Dlatego oczekujemy od rządu

dziś program pozwala na zakup kotła węglowego, nawet 5.

Moim zdaniem, należy zachęcać do wykorzystywania w mądry sposób, OZE w lokalnych ciepłowniach

zrewidowania polityki rozwoju ciepłownictwa i stosowanych mechanizmów wsparcia. Wydaje się, że niektórzy ciepłownicy zapominają o wymogach energetycznych dla budynków, które wejdą w życie w 2021 roku. De-

klasy, to jest

weloper, który będzie musiał spełnić wysokie

to utrwala-

standardy efektywności energetycznej raczej

nie złego stanu rzeczy. Przecież kocioł kupuje się

zrezygnuje z ciepła mocno „uwęglonego” i nieefek-

na kilkanaście lat, taki jest okres żywotności tych

tywnego na rzecz lokalnego źródła gazowego, wyko-

urządzeń.

rzystując OZE, w tym np. solary. Jeśli ciepłownictwo

Uważam, że powinien obowiązywać zakaz spalania wę-

dziś nie zawalczy o jakość dostarczanego ciepła, nie

gla w nowych budynkach, a w już istniejących najpóź-

będzie miało nowych odbiorców.

niej od roku 2030. Musimy odejść od spalania węgla

Narzędzie, które promujemy, to wprowadzenie do ana-

w gospodarstwach domowych. Ten postulat znajdzie się

lizy kosztów projektów ciepłowniczych czynnika kosz-

w naszym raporcie o strategii ciepłownictwa w Polsce.

tów zewnętrznych. Jest powszechnie wykorzystywane

Stawiamy tam tezę, że obecny stan rzeczy nam się nie

we wspomnianej już Danii. Budujący źródło ciepła do

opłaca z perspektywy społecznej. Jego zmiana będzie

20 MW musi w dokumentacji projektowej, którą przed-

wymagać olbrzymich nakładów inwestycyjnych w ciągu

kłada w pozwoleniu na budowę, przedstawić analizę

najbliższych kilkunastu lat, ale w rachunku ciągnionym

kosztów społeczno-ekonomicznych. Jest zobowiązany

do roku 2040 jako społeczeństwo zapłacimy mniej za

przedstawić alternatywne źródła ciepła i udowodnić, że

ogrzewanie niż w przypadku utrzymywania status quo.

to, o które się stara, jest najlepsze. To bardzo ciekawe

NR 3 (54) marzec 2019

tyczna będzie podbijała ceny CO2. Suma tych zjawisk

rozwiązanie, które warto przeszczepić do Polski. Czy w pana opinii przedsiębiorstwa cieplne zdają sobie sprawę z ciężaru zmian, które je czekają? Czy

Forum Energii (wcześniej Forum Analiz Energetycznych)

posiadają odpowiednie narzędzia w postaci choćby

– think thank, który w oparciu o dane i analizy wspiera

wiedzy na temat pozyskiwania finansowania na modernizację swoich instalacji?

niskoemisyjną modernizację sektora energetycznego. Publikuje raporty i tworzy dialog na temat przyszłości energetyki. 35

Jak pan ocenia potencjał biomasy w sektorze ciepłowniczym? Dawid Jakubowski dyrektor ds. sprzedaży krajowej Biomasa Partner Group Biorąc pod uwagę przeprowadzone w ostatnim czasie rozmowy z dużymi grupami energetycznymi oraz z firmami zajmującymi się dostawami ciepła, które przygotowują się do uruchomienia instalacji biomasowych, nasuwa się niepokojący wniosek… wszystkie one chcą/planują bazować na surowcu, który jest pożądany przez wielu dużych odbiorców branży drzewnej, tj. zrębce defibracyjnej. Wielkość przetarcia drewna w Polsce nie rośnie, wręcz spadła w stosunku do roku poprzedniego, dodatkowo zakłady zajmujące się przerobem drewna starają się optymalizować procesy i ograniczać ilość powstałego produktu ubocznego (staram się nie używać formuły „odpad” z nadzieją, że dotrze to wreszcie do odpowiednich ustawodawców). Beneficjentami będą tartaki, które, zgodnie z zasadą podaży i popytu, będą podnosić ceny zrębki… i bardzo dobrze, w końcu dość mają rzucanych, nomen omen, kłód pod nogi. Być może projektanci instalacji zwrócą uwagę na potencjał biomasy leśnej, która racjonalnie jest spalana przez choćby naszych zachodnich sąsiadów i zielone igliwie nie zabija ich systemu. Podsumowując, biomasa w ciepłownictwie, moim zdaniem, globalnie ma szansę, ale NR 3 (54) marzec 2019

w szerszej opcji asortymentowej (pellet drzewny, agro, biomasa leśna).

Marian Sobieraj prezes zarządu Polytechnik Polska Uważam, że biomasa będzie zajmowała coraz więcej miejsca w ciepłownictwie dla ogólnego dobra, bo wpływa na poprawę jakości powietrza w Polsce. Właściwie jest to proces wymuszony – ochrona powietrza jest konieczna dla jakości naszego życia. Dobrym przykładem wykorzystania biomasy jest inwestycja zrealizowana przez Polytechnik w Arłamowie – pierwsza w Polsce trójgeneracja, gdzie ze spalanej biomasy (odpady drzewne, gałęziówka) jest produkowany prąd i ciepło, a w okresie letnim chłód na potrzeby hotelu. REKLAMA

Central European Energy Forum - Energy CEE Day już 14-15 maja 2019 Zapraszamy do Krakowa na konferencję 2019 • termomodernizacja • najnowsze trendy i materiały termoizolacyjne • technologia oświetlenia LED • pozyskiwanie wsparcia finansowego • budownictwo pasywne • fotowoltaika

Instalacje kotłowe opalane bIomasą (od 300 kw do 30.000 kw mocy pojedynczego kotła)

Instalacje cIepłownIcze elektrocIepłownIe opalane bIomasą orc lub parowe (od 200 kwel do 20.000 kwel)

Polytechnik Polska sp. z o.o. 81-509 Gdynia, ul. Bytomska 14 tel./fax: 0048 58 664 63 12 biuro@polytechnik.com.pl

www.polytechnik.com.pl

Relacja z konferencji

Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie – obawy i oczekiwania

NR 3 (54) marzec 2019 38

Kogeneracja, odnawialne źródła energii i ciepło odpadowe – te elementy muszą uwzględnić w najbliższych latach przedsiębiorstwa ciepłownicze, planując modernizację, która pozwoli im osiągnąć status efektywnego źródła energii. Jak zrealizować ten cel nie podnosząc cen ciepła na lokalnych rynkach? Na ile biomasa i paliwa alternatywne są odpowiedzią na walkę z niską emisją? Które rozwiązanie technologiczne jest optymalne? Na te pytania szukaliśmy odpowiedzi podczas konferencji „Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie”.

NR 3 (54) marzec 2019

Relacja z konferencji

NR 3 (54) marzec 2019

// W konferencja w Arłamowie udział wzięli m.in. ciepłownicy stojący przed koniecznością modernizacji kotłowni

marcowym spotkaniu w Hotelu Arłamów wzięło udział ponad 70 osób – przedstawi-

cieli przedsiębiorstw ciepłowniczych, energetyki zawodowej, producentów wyrobów drewnopochodnych, producentów i dostawców biomasy i paliw alternatywnych, dostawców technologii dla energetyki i ciepłownictwa oraz stowarzyszeń branżowych. Uczestnicy podczas czterech sesji tematycznych rozmawiali o przyszłym kształcie rynku energii cieplnej w Polsce, dla którego dziś, pomimo projektu „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, nie ma spójnej koncepcji. – Do końca 2030 roku musimy wykazać 32 proc. energii z OZE w strumieniu zużytej energii końcowej, a więc i w ciepłownictwie – podkreślił Bogusław Regulski z Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, którego prelekcja „Najważniejsze problemy i wyzwania sektora ciepłowniczego w Polsce” otworzyła konferencję. – Do realizacji tego celu powinniśmy zaprząc nie tylko sieci ciepłownicze, ale także gospodarstwa domowe i przemysł – dodał wiceprezes IGCP, przytaczając dane: 72,1 proc. ciepłownictwa systemowego spala węgiel, 8,5 proc. – paliwa gazowe, 7,6 proc. – OZE, 5,1 proc. – paliwa płynne, a 6,7 proc. to inne nośniki energii. – Cele, jakie ma przed sobą

// Od lewej: dr Tomasz Mirowski – PAN, Agnieszka Kędziora – Urbanowicz – Polska Rada Pelletu, Maciej Kosiński – Biomass Media Group

info@schmid-energy.pl

tel. +48 537 007 721

www.schmid-energy.pl

Technologia biomasowa dla ciepłownictwa

KompleKsowa realizacja ciepłowni biomasowych • elektrofiltry • wyposażenie magazynów paliw biomasowych • odpopielanie

Relacja z konferencji

// Jednym z tematów konferencji była rola ciepłownictwa w walce ze smogiem

NR 3 (54) marzec 2019 // Krzysztof Skowroński – Krajowa Agencja Poszanowania Energii

// Od lewej: Robert Staszków – Energo – Efekt, Tomasz Kapusta – Schmid Polska

polskie ciepłownictwo, to wzrost ilości ciepła wytwarzanego w technologii kogeneracji, wzrost liczby instalacji CHP w systemach ciepłowniczych, większe wykorzystanie OZE do produkcji ciepła, racjonalne i efektywne wykorzystanie energii z odpadów i paliw alternatywnych oraz ciepła odpadowego, a także rozwój magazynów ciepła – mówił Bogusław Regulski. Wiedza i finansowanie Interesującą koncepcję wirtualnej ciepłowni na biomasę przedstawił dr Tomasz Mirowski z Państwowej Akademii Nauk, zwracając jednocześnie uwagę, że przeszkodą we wdrożeniu gotowych rozwiązań, które wpłynęłyby na poprawę jakości powietrza, jest m.in. brak elementarnej wiedzy w gminach. – Władze gmin wiedzą, co muszą zrobić w zakresie walki 42

// Zbigniew Szamałek i Ewelina Szamałek – Garcarek – Energika

// Jacek Adamski, Robert Bielecki, Grzegorz Cybulski – PEC Biała Podlaska

// Od lewej: Emil Krasiński, Maciej Kamiński – Enea Ciepło

// Ryszard Fiedorowicz – Zambrowskie Ciepłownictwo i Wodociągi

// Od lewej: Maciej Roik – Biomass Media Group, Leon Kaczmarek – Lebarto REKLAMA

NR 3 (54) marzec 2019

Relacja z konferencji

LAT

+48 52 397 20 46, kom. 662 211 532 office@compte-fortech.pl

Producent kotłów www.compte-fortech.eu

Relacja z konferencji

NR 3 (54) marzec 2019

// Panel dyskusyjny z udziałem Krzysztofa Skowrońskiego z KAPE, posłanki Gabrieli Lenartowicz, Michała Wnuka z PEC Ustrzyki Dolne, Piotra Szwarca z CC Law oraz Ryszarda Fiedorowicza z ZCiW w Zambrowie

// Od lewej: Wojciech Cichy – Instytut Technologii Drewna, Marian i Małgorzata Sobieraj z córką – Polytechnik Polska, Waldemar Bąk – dyrektor techniczny, Hotel Arłamów

z niską emisją, ale zupełnie nie mają pomysłu, jak się do tego zabrać – podkreślał. Spełnienie wymagań, jakie stawia przed sektorem ciepłownictwa wdrożenie dyrektywy średnich źródeł spalania (MCP), jest dla przedsiębiorstw ciepłowniczych problemem ze względu na ograniczoną możliwość zaciągania zobowiązań finansowych. – Zapewnienie odpowiedniego procentowego udziału OZE w strukturze paliw czy zastosowanie kogeneracji lub ciepła odpadowego w instalacjach, a więc osiągnięcie statusu źródła efektywnego energetycznie nie będzie łatwe dla małych i średnich PEC-ów – mówił Krzysztof Skowroński z Krajowej Agencji Poszanowania Energii, uwypuklając jeden z istotnych problemów branży – brak zasobów, 44

// Roman Długi – ASKET

// Sponsorzy i Partnerzy konferencji: ASKET, Schmid Polska, Polytechnik Polska, Polmos Żyrardów, METROPOLIS Daradztwo Gospodarcze, Magazyn OZEON, Polska Rada Pelletu, Krajowa Agencja Poszanowania Energii, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie

// Piotr Szwarc – CC Law

NR 3 (54) marzec 2019

Relacja z konferencji

// Marta i Maciej Kosińscy – Biomass Media Group REKLAMA

Importer biomasy w postaci peletu, łuski, zrębek i granulek do zastosowań energetycznych oraz ściółkowych MMB SYSTEM Sp. z o.o., ul. Racławicka 22/5, 42-217 Częstochowa tel./fax: +48 34 322 60 64, office@mmbsystem.com

www.mmbsystem.com 45

Relacja z konferencji

NR 3 (54) marzec 2019

// Od lewej: Agnieszka Kędziora – Urbanowicz – Polska Rada Pelletu, Arleta Rybak – Magazyn OZEON, Maciej Czerkas – Lootor, Ewelina Szamałek – Garcarek – Energika, Samuel Rusnak – Drewnex, Tomasz Kapusta – Schmid Polska

// Marian Sobieraj, Polyetchnik Polska

wiedzy i kompetencji zarówno w zakresie pozyskiwania pieniędzy z UE, jak i nadzoru nad realizacją czy wyboru źródeł ciepła. Pomoc w tym obszarze proponuje m.in. realizowany przez KAPE program ELENA czy inne programy krajowe i unijne dotyczące finansowania projektów, o których mówiła Anna Zrobczyńska z METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze. Kluczowe rozwiązania systemowe O systemowym podejściu do tematu transformacji ciepłownictwa mówiła posłanka Gabriela Lenartowicz, podkreślając potrzebę wypracowania praktycznych rozwiązań. – Obecna świadomość społeczno-polityczna zmusza polityków do realnych działań w sprawie 46

// Adam Sarnaszek, BIOCONTROL

smogu –dodawała, przedstawiając założenia ustawy „O czystym powietrzu”, która w trybie poselskim została złożona w Sejmie. – Przez wiele lat jako prezes WFOŚiGW w Katowicach walczyłam o lepsze powietrze w województwie śląskim. Przeznaczyliśmy na ten cel miliony złotych, a efekty były niewspółmierne do nakładów. Dlatego potrzeba systemowych rozwiązań,

// Gabriela Lenartowicz – posłanka na Sejm, Roman Długi, Maciej Fiebig i Adam Chróst – ASKET

NR 3 (54) marzec 2019

Relacja z konferencji

// Bogusław Regulski – Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie

// Od lewej: Janusz Marszałek, Łukasz Stojak – SGS Polska

// Karolina Socha, Małgorzata Łukasik, Dariusz Szlag – Bioeko Grupa Tauron

Relacja z konferencji

// Jolanta Kamińska – Biomass Media Group, Michał Wnuk, Andrzej Cioć, Andrzej Dydak – PEC Ustrzyki Dolne

NR 3 (54) marzec 2019 // Wojciech Piesik, Jolanta Kamińska – Biomass Media Group

łączenia różnych źródeł i wykorzystania cyfrowych narzędzi – przekonywała posłanka. – Dlaczego w ramach działającego dziś programu „Czyste Powietrze” wniosek o dofinansowanie zakupu lub modernizacji kotła może złożyć Kowalski, ale już agregat w postaci gminy nie? To jest poważny problem dla małych źródeł –przekonywała Gabriela Lenartowicz. Uczestnicy konferencji podczas dyskusji na temat oczekiwań ciepłownictwa względem polityki rządu

// Dawid Jakubowski – Biomasa Partner Group, Jolanta Kamińska – Biomass Media Group

podkreślali wielokrotnie, że ważna jest konsekwen-

instalacji ciepłowniczej i doboru paliwa. O oba-

cja. – Co nam po ustawie, która wprowadza konkret-

wach ciepłowników mówił m.in. Michał Wnuk

ne zmiany, jeśli brak rozporządzeń wykonawczych?

z PEC Ustrzyki Dolne, który podkreślał trudną

– padały pytania podczas panelu dyskusyjnego.

sytuację małych jednostek w zakresie pozyskiwania środków na przebudowę kotłowni czy

Absurdy prawne

negocjowania cen biomasy. Z kolei obawy produ-

Zagadnienia kolejnych sesji tematycznych skupi-

centów i dostawców biomasy przedstawił Dawid

ły się na optymalnym scenariuszu modernizacji

Jakubowski z Biomasa Partner Group, który

// Jolanta Kamińska – Biomass Media Group, Łukasz Ściubak, Wojciech Kosakowski – Polmos Żyrardów, Robert Staszków – Energo – Efekt

NR 3 (54) marzec 2019

Relacja z konferencji

// Helena Hatka – Sklejka Orzechowo

zwrócił uwagę na nowe przepisy prawa, kwalifikujące odpady drzewne nie jako produkt uboczny, ale odpad, co dla np. właścicieli tartaków wiąże się z szeregiem czaso- i kosztochłonnych obowiązków, jak np. odpowiednie składowanie czy monitorowanie odpadów w swoich przedsiębiorstwach. // Od lewej: Tomasz Kapusta – Schmid Polska, Maciej Roik – Biomass Media Group

O barierach dla biomasy w energetyce opowiadał także dr Wojciech Cichy z Instytutu Technologii 49

Relacja z konferencji

// Uczestnicy konferencji... już po konferencji podczas meczu towarzyskiego

Drewna w Poznaniu, pokazując przede wszystkim, NR 3 (54) marzec 2019

że często nieprecyzyjne przepisy urzędnicze zderzają się z praktyką i normalnym życiem, a „czarno-białe” podejście do biomasy drzewnej w Polsce ogranicza jej wykorzystanie. Konferencję zamknęła sesja technologiczna, w której przedstawiono konkretne rozwiązania dla ciepłowników w zakresie wymiany dotychczasowych instalacji na biomasowe lub odpadowe. Prelegenci sesji: Tomasz Kapusta ze Schmid Polska, Roman Długi z ASKET oraz Marian Sobieraj z Polytechnik Polska poza różnymi wariantami technologicznymi pokazali, w jaki sposób zastosowanie OZE w instalacji ciepłowniczej zbliża przedsiębiorstwa do realizacji celu środowiskowego – redukcji emisji CO2 i innych szkodliwych pyłów. – Zagadnień, o których rozmawiamy, nie wyczerpuje dzisiejsza konferencja. Zdecydowanie więcej uwagi należy poświęcić paliwom alternatywnym w ciepłownictwie, których status wymaga pilnej regulacji prawnej – podkreśliła Jolanta Kamińska, redaktor naczelna „Magazynu Biomasa”. Drugiego dnia konferencji uczestnicy mieli okazję zwiedzić 7 MW trigeneracyjną instalację biomasową produkującą w skojarzeniu prąd, ciepło i chłód na potrzeby hotelu Arłamów. Oprac. Redakcja Zdjęcia: Rafał Oleszek

rynek kotłów

Od 1 kwietnia 2017 roku każdy wprowadzany do obrotu kocioł na paliwo stałe, w tym na biomasę, musi być dostarczony wraz z drukowaną etykietą o jego parametrach, kartą produktu oraz dokumentacją techniczną, które potwierdzają jego klasę efektywności energetycznej. Obserwacja rynku pozwala wysnuć wniosek, że wciąż obecne są na nim urządzenia, których dokumentacja jest niepełna bądź po prostu nieprawdziwa. Kiedy pojawią się kontrole, które ukrócą ten proceder?

graniczenie zużycia energii o 20 proc. to cel,

i systemów energetycznych charakteryzujących się

który już w 2007 roku przywódcy UE wyzna-

największą efektywnością energetyczną na świecie.

czyli do roku 2020. To nie tylko środek zapewniający

W 2011 r. opracowano „Plan na rzecz efektywności

zrównoważone dostawy energii, ograniczający emisje

energetycznej” przy wykorzystaniu już dostępnych

gazów cieplarnianych, zwiększanie bezpieczeństwa

i nowych aktów i regulacji. Ramy efektywności ener-

dostaw, lecz, co ważne, służący promowaniu kon-

getycznej obejmują:

kurencyjności UE. Efektywność energetyczna to

–d yrektywę w sprawie efektywności energetycznej

strategiczny priorytet unii energetycznej.

NR 3 (54) marzec 2019

Etykietowanie kotłów wciąż kuleje

(2012/72/UE); –d yrektywę Ekoprojektu (2009/125/WE) dot. pro-

Podstawowe akty prawne Zgodnie z art. 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii

duktów i budynków; –d yrektywę w sprawie etykietowania energetycz-

Europejskiej, każdy kraj członkowski ma obowiązek

nego (2010/30/UE) zastąpioną rozporządzeniem

wspierania efektywności energetycznej i oszczędno-

2017/1369;

ści energii, jak również rozwoju nowych i odnawialnych form energii. Począwszy od 2006 r. Komisja

–d yrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (2010/31/UE).

Europejska rozpoczęła realizację pierwszego planu

Weryfikacja stanu realizacji celu ujawniła, że jest on

działania, który miał zmobilizować opinię publicz-

możliwy do osiągnięcia jedynie po dokonaniu po-

ną, decydentów i podmioty rynkowe do zapew-

nownego przeglądu dyrektyw dot. efektywności ener-

nienia obywatelom UE infrastruktury, produktów

getycznej. 30 listopada 2016 r. Komisja przedstawiła 51

zdj. Shutterstock

rynek kotłów przeprowadzać z wykorzystaniem wiarygodnych, dokładnych i odtwarzalnych metod, jeśli to możliwe, na podstawie zharmonizowanych norm, np. PN EN 305-2012. Wszystkie europejskie jednostki badawcze powinny wykonywać badania jednakową metodą, a mając na uwadze wiarygodne, dokładne i odtwarzalne metody, jedynie akredytacja na badanie zużycia prądu i emisję może to zagwarantować. Gdzie tkwi problem? Niestety, można na rynku spotkać kotły, których badanie zostało wykonane według metodologii

NR 3 (54) marzec 2019

pakiet wniosków ustawodawczych „Czysta energia

własnej danej jednostki badawczej, bez bada-

dla wszystkich Europejczyków” mający na celu

nia zużycia energii elektrycznej, w warunkach

dostosowanie prawodawstwa UE w zakresie energii

odmiennych od wymagań normy PN EN 303-

do nowych celów klimatycznych i energetycznych

5:2012. Potencjał eksportowy do krajów UE

na 2030 r. oraz przyczynienie się do realizacji celów

wyrobów z takimi badaniami jest znacząco

unii energetycznej z 2015 r. Zaproponowano zwięk-

obniżony, a producenci takich urządzeń mogą

szenie celu o 30 proc. do roku 2030 i wzmożenie

zostać obarczeni zarzutem zachwiania równowa-

wysiłków krajów członkowskich.

gi konkurencyjności na terenie Wspólnoty. Dyrektywa w sprawie etykietowania energetycz-

Dyrektywy unijne o oznaczeniach

nego (2010/30/UE) zastąpiona została rozporzą-

Dyrektywa Ekoprojektu (2009/125/WE) wskazuje wy-

dzeniem 2017/1369 z dnia 4 lipca 2017 r.

mogi dotyczące Ekoprojektu (Ecodesign) dla produk-

Efektywność energetyczna produktów podlega

tów zużywających energię. W zakresie kotłów na pali-

więc regulacjom w zakresie:

wo stałe jej przepisy ustalają wymagania już na etapie

– Wskazania (poprzez etykietowanie oraz stan-

projektowania urządzenia tak, aby po wprowadzeniu

dardowe informacje o produkcie) dotyczące

do obrotu projektowane rozwiązania były dostępne

wielkości zużycia energii oraz innych zasobów

nie tylko na potrzeby wykonania badań i osiągnięcia

dla wszystkich produktów związanych z ener-

wyśrubowanych laboratoryjnych parametrów, ale dla

gią, które mają istotny bezpośredni lub pośred-

użytkownika końcowego. Przepisy ustalają również

ni wpływ na zużycie energii.

wymagania w zakresie wydawania deklaracji zgodności WE oraz oznakowania CE na wyrobach.

nie rozporządzenie 2015/1187 z 27 kwietnia 2015 r.

W związku z tym, że zgodnie z art. 9 istnieje do-

odnoszące się do etykiet efektywności energetycz-

mniemanie zgodności wyrobu z deklarowanymi

nej dla kotłów na paliwo stałe. W rozporządzeniu

właściwościami na terenie całej wspólnoty, każdy

za szczególnie istotny wskazano „współczynnik dla

kraj członkowski we własnym zakresie powinien pro-

biomasy na potrzeby etykietowania efektywności

wadzić skuteczną ocenę wyrobów wprowadzanych

energetycznej” ustalony na takim poziomie, aby

na rynek przez organy państwowe przy współpracy

KLASA A++ mogła być osiągnięta przez kotły kon-

z rzetelnymi jednostkami badawczymi.

densacyjne na biomasę.

Rozporządzenie wykonawcze 2015/1189 z dnia

– Dla kotłów na biomasę w szczególności ma znacze-

– Zgodnie z rozporządzeniem 2015/1187 z 27

25 kwietnia 2015 r. określa wymagania dla kotłów na

kwietnia 2015 r. każdy producent zobowiązany

paliwo stałe w zakresie aspektów środowiskowych,

jest do określenia na podstawie wskazanej meto-

tj. zużycia energii elektrycznej, emisji cząstek sta-

dologii klasy efektywności energetycznej wynika-

łych, organicznych związków gazowych, tlenków wę-

jącej ze współczynnika efektywności energetycz-

gla i azotu. Pomiary i obliczenia parametrów należy

nej (EEI).

rynek kotłów Klasa efektywności energetycznej

Współczynnik efektywności energetycznej (EEI)

27 kwietnia 2015 r. Zatem kontrola kotłów na paliwo

A+++

EEI ≥ 150

A++

125 ≤ EEI < 150

gażowane są wszelkie organy państwowe, działalność

A+

98 ≤ EEI < 125

90 ≤ EEI < 98

stałe powinna spoczywać na Inspekcji Handlowej. Szczególnie teraz, kiedy do walki ze smogiem zaanIH jest niezwykle potrzebna. Do obrotu wprowadzane są kotły na paliwo stałe nieposiadające etykiet, niespełniające wymagań obowiązujących regulacji w zakresie kart produktów i odpowiedniej doku-

Od 1 kwietnia 2017 r. każdy wprowadzany do obrotu

mentacji technicznej. Deklaracje WE są wystawiane

kocioł na paliwo stałe musi być dostarczony wraz z:

przez wytwórców kotłów w sposób niezgodny z rze-

– drukowaną etykietą o parametrach zawartych

czywistością, a deklarowane właściwości kotłów nie

w rozporządzeniu, – kartą produktu zgodną z wymaganiami rozporządzenia, – dokumentacją techniczną określoną w rozporządzeniu.

są potwierdzane wynikami badań akredytowanych jednostek badawczych. Takie urządzenia nie powinny być dostępne w sprzedaży. W uporządkowaniu rynku kotłów zaangażowane jest Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, rzetelni

Reklama dotycząca każdego modelu oraz wszelkie

producenci kotłów, Polski Alarm Smogowy wraz z lokal-

techniczne materiały promocyjne winny zawierać

nymi oddziałami, prawnicy specjalizujący się w ochro-

wskazanie klasy efektywności energetycznej.

nie powietrza oraz stowarzyszenie Port PC. Ogromnym

Parlament Europejski pogania członków UE

portali ogłoszeniowych i aukcyjnych w Polsce, który

Podsumowaniem wprowadzonych regulacji oraz

nie będzie pozwalał na promowanie i handel kotłów

celów zajął się Parlament Europejski, który 23 czerw-

niespełniających obowiązujących przepisów.

ca 2016 r. przyjął rezolucję dotyczącą sprawozdania

Niepokoi jednak fakt, że do tej pory UOKiK wraz

z wdrożenia dyrektywy w sprawie efektywności ener-

z IH nie angażują się w działania nie tylko na rzecz

getycznej. Parlament przyznał, że stanowi ona ramy

czystego powietrza, ale również nie realizują ustawo-

mające zapewnić oszczędność energii, jednak nie jest

wych obowiązków. Dlaczego?

dostatecznie stosowana i wezwał państwa członkow-

– Kontrole będą możliwe po nowelizacji ustawy

skie do jej pełnego i szybkiego wdrożenia.

o ochronie środowiska. Do tej pory nie był tam

Każdy akt prawny przewiduje sankcje za niestosowa-

wskazany organ. Niedawno trafił do konsultacji mię-

nie się do ustanowionych regulacji. Kraje członkow-

dzyresortowych projekt nowelizacji tej ustawy, który

skie przez swoje organy zobowiązane są do właściwej

powierza takie zadania Inspekcji Handlowej – odpo-

kontroli rynku, zapobiegania nieprawidłowości oraz

wiada Agnieszka Majchrzak z UOKiK.

NR 3 (54) marzec 2019

wsparciem jest zaangażowanie właściciela największych

informowania o przypadkach naruszeń Komisję Europejską oraz wszystkie kraje członkowskie. W Polsce

Skutki dla rynku

organem odpowiedzialnym za przestrzeganie wska-

Brak zdecydowanych działań w zakresie uporządko-

zanych przepisów jest Urząd Ochrony Konkurencji

wania rynku i wprowadzenie do obrotu przez nieod-

i Konsumentów oraz Państwowa Inspekcja Handlo-

powiedzialnych producentów kotłów na paliwo stałe

wa na podstawie ustawy z dnia 14 września 2012 r.

spowoduje dalszy wzrost zanieczyszczenia powietrza

o informowaniu o zużyciu energii przez produkty

w Polsce, opóźnienia w osiąganiu celu całej wspólnoty

wykorzystujące energię oraz o kontroli realizacji

europejskiej oraz negatywną opinię w Europie o wszyst-

programu znakowania urządzeń biurowych i ustawy

kich kotłach na paliwo stałe produkowanych w Polsce.

z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej.

Tomasz Nowak

Ponadto zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Energii z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie wykazu aktów

W 2017 r. rozporządzeniem 2017/1369 określono nowe

delegowanych jednym z nich, opisanym wcześniej

ramy etykietowania efektywności energetycznej w celu

w artykule, jest rozporządzenie 2015/1187 z dnia

zastąpienia klas A+, A++, A+++ skalą od A do G. 53

Biomasa w prawie

Nowelizacja ustawy o OZE – dobry ruch, ale czy nie za późno? Właśnie zakończył się proces konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych projektu nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, zainicjowany przez Ministerstwo Energii. Tym razem większość fachowców jest zgodna: rządowe propozycje idą we właściwym kierunku. NR 3 (54) marzec 2019 54

od koniec minionego roku ukazał się raport

oraz samorządów, dla których korzystna będzie lo-

NIK, który jednoznacznie dał odpowiedź na

kalna produkcja tańszego prądu – uzupełnia.

pytanie, jakie są szanse Polski w osiągnięciu 15 proc.

Propozycje zmian mają m.in. doprecyzować przepi-

OZE w miksie energetycznym do roku 2020. Na

sy w zakresie instrumentów rynkowych takich jak

posiedzeniu sejmowej Komisja Ochrony Środowiska,

aukcje, które są przeprowadzane zgodnie z zasadami

Zasobów Naturalnych i Leśnictwa dyrektor Depar-

konkurencji otwartej dla wszystkich producentów

tamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji

wytwarzających energię elektryczną z OZE, konkuru-

Najwyższej Izby Kontroli Sławomir Grzelak jasno

jących ze sobą na równych warunkach.

zaznaczył, że Polska wymagań może nie spełnić.

– Ciekawy element nowelizacji to modyfikacja 15-let-

Co gorsza, będziemy zmuszeni ratować się zewnętrz-

niego okresu wsparcia. My, jako stowarzyszenie, po-

nym transferem energii, który według różnych źró-

stulowaliśmy już, aby wprowadzić nieco inne okresy

deł ma kosztować, bagatela, od 8 nawet do 11 mld zł!

niż na przykład 15 lat dla współspalania. Chcieliśmy

Wydaje się, że te wyliczenia i jasne stanowisko NIK

stworzyć dzięki temu pole do działania dla małych,

podziałały na rząd jak zimny prysznic. Reakcja jest

lokalnych jednostek ciepłowniczych do 20 MW, któ-

natychmiastowa, ale, co najważniejsze, właściwa.

re miały się pojawić. Ale nic się w tym zakresie nie

– Pojawiające się w ostatnim czasie w przestrzeni

działo. Być może wreszcie uda się pozytywne zmiany

publicznej informacje o zmianach legislacyjnych

przeforsować – zaznacza Dariusz Zych ze Stowarzy-

mogą napawać optymizmem. Chciałoby się powie-

szenia Producentów Polska Biomasa.

dzieć, że lepiej późno niż wcale, ale musimy sobie też

W projekcie nowelizacji ME proponuje także zmia-

zdawać sprawę, że straconych trzech lat już nie cof-

nę w systemie zielonych certyfikatów – wsparcia,

niemy – przyznaje Ryszard Chmielina z Wielkopol-

z którego korzystają instalacje OZE uruchamiane

skiego Klubu Ekologicznego. – Wiemy już, że istnieją

przed wprowadzeniem systemu aukcyjnego i które

bardzo małe szanse na osiągnięcie pułapu

do niego nie przeszły. To niezwykle ważna kwestia

15 proc. energii z OZE do roku 2020, ale zmiany

zważywszy na fakt, że przez kilka lat rynkowe noto-

mogą pozytywnie wpłynąć na bilanse przedsiębiorstw

wania zielonych certyfikatów były niskie z powodu

Biomasa w prawie zdj. Shutterstock

ich nadpodaży. To z kolei znacząco osłabiało rentowność niektórych instalacji OZE, co doprowadziło część producentów do konieczności likwidowania „interesu”. W nowelizacji ustawy o OZE sprzed niespełna 2 lat zrezygnowano ze stałej wartości tzw. opłaty zastępczej, wiążąc ją z rynkowymi cenami certyfikatów. Efektem był wzrost ich ceny i poprawa rentowności instalacji. Teraz ceny zielonych certyfikatów znowu spadają. Eksperci nie są pewni, czy kolejne zmiany przy systemie wsparcia pójdą w dobrym kierunku. – Martwi mnie kolejne majstrowanie przy zielonych certyfikatach czy opłatach zastępczych. Te rzeczy są powiązane. Mnóstwo osób straciło zaufanie do systemu wsparcia, do tego, co robi rząd. Dlatego wszystko, co jest sterowane, moim zdaniem niczemu nie służy – twierdzi Dariusz Zych. Podobne wątpliwości ma Sylwia Koch-Kopyszko, codawców Przemysłu Biogazowego. – Ministerstwo proponuje nowe rozliczenie dla świadectw pochodzenia OZE. W mechanizmie zaproponowano, że wysokość jednostkowej opłaty zastępczej będzie wynikiem różnicy między 85 proc. średniej z cen referencyjnych dla wszystkich technologii obowiązujących w 2018 r. ważonej mocą zainstalowaną tych technologii (na dzień 30.06.2016 r.) i średnią roczną ceną sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim roku – wylicza. – Ma to pomóc zdaniem ME w utrzymaniu świadectw pochodzenia na poziomie związanym z kosztami wytwa-

stanowiąc bodziec do jego rozwoju. Wpłyną ponadto na zwiększanie bezpieczeństwa i długoterminowej pewności dla inwestorów, którzy zainwestowali w OZE” – przekonuje ME. – Jeśli w końcu udałoby się ustabilizować aspekty prawne i kierunki rozwoju dla całej branży, zyskaliby wszyscy. Jednym z głównych problemów jest bowiem „nieufny” stosunek do inwestycji OZE sektora bankowego. Banki, ze względu na brak stabilnej perspek-

NR 3 (54) marzec 2019

prezes zarządu UPEBI – Unii Producentów i Pra-

tywy, nie chcą udzielać pożyczek. Tu wsparcie rządu bardzo mocno przyczyniłoby się do rozwoju całego sektora OZE – przekonuje Dariusz Zych.

rzania w instalacjach OZE, co może przełożyć się na ich wartość spadkową. Nie jest to dobra wiadomość dla inwestorów OZE, gdyż stabilność cen świadectw jest podstawą dla utrzymania rentowności instalacji. Kolejne zamieszanie nie jest dobre dla nikogo i mam nadzieję, że będzie jeszcze podlegało wewnętrznej

Dariusz Chmielina Wielkopolski Klub Ekologiczny

dyskusji rządowej, a także z Komisją Europejską –

Zapowiadany program Energia Plus

podsumowuje. Ministerstwo Energii zapowiada, że

to pozytywny krok w oczekiwanym przez branżę

projekt nowelizacji wpisuje się w zakres działań, któ-

kierunku. Jego główne zalety to rozszerzenie spek-

re tworzą stabilne otoczenie prawne dla inwestorów

trum podmiotów mogących stać się prosumentami

OZE. „Dzięki temu są podstawą dla potencjalnych

o mikro i małe firmy oraz zmiany mające na celu

inwestorów, którzy z odpowiednim wyprzedzeniem

uporządkowanie i obniżenie opłat dystrybucyjnych.

i dysponując kompletną wiedzą, mogą podejmować

Duże wsparcie dla OZE zapowiadane jest także przez

decyzje o udziale w aukcjach. Rozwiązania przewi-

NFOŚiGW. Zaczynają pojawiać się ponadto kon-

dziane w projekcie przyczynią się także do dalszej

kretne kwoty na programy wspierające efektywność

harmonizacji otoczenia prawnego oraz rynku OZE,

energetyczną, ciepłownie biomasowe, kogenerację. 55

Biomasa w prawie Mój niewielki, ale jednak niepokój wzbudza sprawa

jeśli to jedyne wyjście, aby nie płacić kar, to jestem

biomasy w energetyce. Doskonale przecież zdajemy

zmuszony być „za”.

sobie sprawę, że dysponujemy ograniczonymi zaso-

Dlaczego nie podoba mi się współspalanie? Bo

bami biomasy. Zbyt duży popyt z przeregulowanego

kiedyś było to realizowane na wariackich papierach,

rynku mógłby zniweczyć wysiłek, jaki był wkładany

a część biomasy sprowadzano z Białorusi, Ukrainy,

w budowę ciepłowni biomasowych, a także wpłynąć

Afryki. To był totalny absurd, wylewanie dziecka

na rynek pelletu, co dotknie nie tyle ciepłownie,

z kąpielą. Uważam, że ta biomasa, która jest kwa-

a odbiorców detalicznych. Generalnie zmiany oce-

lifikowana w sposób jednoznaczny jako biomasa

niam na plus, licząc na dalsze wsparcie dla energe-

odpadowa, która gnijąc emituje metan, powinna być

tyki lokalnej, w zakresie której lokalne samorządy

bezwzględnie spalana. W ten sposób moglibyśmy

poczyniły już konkretne kroki. Dopiero zakończono

uzyskiwać energię, oszczędzając w to miejsce na

konsultacje nowelizacji ustawy OZE, więc na doce-

spalaniu ropy, gazu czy węgla.

lowy obraz zmian musimy zaczekać. Intensywnie obserwuję i trzymam kciuki, by rozsądek pozwolił na

NR 3 (54) marzec 2019

wprowadzenie korzystnych zmian.

Sylwia Koch-Kopyszko UPEBI

Dariusz Zych Stowarzyszenia Producentów Polska Biomasa

Obecna propozycja nowelizacji usta-

Cieszy fakt, że wreszcie rząd wziął się do roboty

cji OZE przy życiu, ale także do jasnych, czytel-

i uchwalił coś sensownego. Tylko pytanie czy nie za

nych, długoterminowych przepisów dla nowych

późno? Czy te „pobożne życzenia” zawarte w noweli-

inwestorów, które powinny się przyczynić do ich

zacji dadzą nam szansę wyjścia z tarapatów, w jakich

bankowalności.

się znaleźliśmy? Najważniejsze jednak, że przełama-

Proponowane przez ME wolumeny i wartości

ny został impas i pojawiło się mnóstwo sensownych

energii, która ma zostać sprzedana w tegorocznych

propozycji dla aukcji, m.in. dla fotowoltaiki. Jednak

aukcjach są ważne, bo bez nich nie byłoby możli-

czy da się to wszystko wdrożyć, czy to zadziała

we przeprowadzenie aukcji w 2019 roku. ME liczy

w tym terminie, w którym powinno zadziałać? Czyli

najbardziej na powstanie lądowych farm wiatrowych

do 2020 roku. Przecież procedury są kłopotliwe

o całkowitej mocy 2,5 GW oraz farm fotowoltaicz-

i czasochłonne, więc tu może być spory problem.

nych o łącznej mocy 750 MW. Ponadto przewidziano

Druga sprawa to obecne nastawienie banków. Bo

przyznanie wsparcia w aukcji w 2019 roku dla elek-

banki nie są skore do pomocy w skredytowaniu

trowni wodnych o mocy 14 MW, biogazowni o mocy

inwestycji z sektora OZE. Z drugiej strony mnóstwo

30 MW, mniejszych wiatraków o jednostkowej mocy

pieniędzy jest zamrożonych w funduszach mających

do 1 MW – razem na 10 MW, a także elektrowni

realizować OZE. Wydaje mi się, że tutaj byłby wła-

biomasowych o łącznej mocy 110 MW. Proponowna

ściwy sygnał od rządu dla banków, jasno wskazujący,

nowelizacja nie zmienia systemu FIT i FIP dla bioga-

że te pieniądze mogą pomoc w inwestycjach. Gwa-

zu oraz wody, a dodaje małe elektrownie biomasowe

rancje rządowe byłyby bardzo pomocne, jeśli chodzi

do tej kategorii.

o współpracę z bankami.

W nowelizacji znalazł się również istotny zapis co

Słyszałem też z różnych źródeł głosy, że jesteśmy

do możliwości przedłużenia warunków przyłączenia

przygotowywani do współspalania.

dla istniejących projektów OZE, które bez tej zmiany

Uważam, że współspalanie jest mniejszym złem niż

wygasłyby w maju 2019 roku. Termin dla projektów

płacenie kary za niewypełnienie celu OZE. Nie będę

zostanie przedłużony do 31 stycznia 2020 r.

popierał współspalania, bo jest to ślepa uliczka. Ale 56

wy o OZE wydaje się pilna, ale jest jedynie symboliczna. Spodziewaliśmy się większych zmian zapisów również niezbędnych do lepszej realizacji celów do utrzymania obecnych instala-

Rafał Wąsowicz

TECHNOLOGIA

Wirtualne elektrownie – jak blisko polskich realiów?

a polskim rynku funkcjonuje już m.in. jedna

i magazyny energii elektrycznej – tłumaczy Lotte

z największych na świecie tego typu wirtu-

Lehmbruck z Next Kraftwerke, firmy, która po-

alnych elektrowni Next Kraftwerke. W 2020 roku

wstała 10 lat temu, a obecnie zarządza już prawie

podobny projekt zamierza uruchomić Tauron. Na

7 tys. jednostek wytwórczych o łącznej mocy prawie

razie jednak działalność wirtualnych elektrowni nie

6 tys. MW. Ta moc porównywalna jest do mocy

jest popularna, bo wiele osób nie wie, na czym pole-

dwóch dużych elektrowni węglowych, ale w odróż-

ga ten system obrotu energią, a inwestorzy i właści-

nieniu od nich wytworzona energia, którą dysponuje

ciele elektrowni OZE zastanawiają się, czy i ile mogą

firma, jest w 100 proc. odnawialna.

zyskać na połączeniu?

Funkcjonujące w ramach struktury wirtualnej

NR 3 (54) marzec 2019

Współczesny rynek energii proponuje małym i średnim producentom energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych współpracę z wirtualnymi elektrowniami. Do takiej platformy przyłączyć się może każda elektrownia OZE, niezależnie od lokalizacji.

elektrowni wzajemnie połączone bloki, stanowiące Czym jest wirtualna elektrownia?

części składowe systemu, zarządzane są z centrum

Jeszcze kilkanaście lat temu połączenie pracy

wirtualnej elektrowni. Warto podkreślić, że jedno-

dziesiątek elektrowni korzystających z odnawial-

cześnie wszystkie jednostki wytwórcze pozostają

nych źródeł energii z odbiorcami energii wydawało

niezależne na poziomie eksploatacji i własności.

się zbyt trudnym zadaniem. Choćby ze względu

– W Next Kraftwerke, której podlega polski oddział

na to, że cele grup producenckiej i konsumenckiej

Elektrownie Next, za pomocą sieci łączymy małych

są różne. Jednak wraz z dynamicznym rozwojem

i średnich producentów energii elektrycznej z jej

technologii i ogólnoświatowych trendów istnie-

odbiorcami w zagregowany sposób. Dzięki temu

nie wirtualnych elektrowni wydaje się najbardziej

możemy sprzedawać energię na rynku i wprowa-

ekonomicznym rozwiązaniem. Gwarantuje m.in.

dzać ją do krajowej sieci, stabilizując ją – tłumaczy

stabilność dostaw energii pochodzącej z odnawial-

Artur Łagodziński, Business Developer w Elektrow-

nych źródeł, przy zachowaniu własności obiektów

niach Next. – Podkreślę raz jeszcze, że nie jesteśmy

produkcyjnych.

właścicielami żadnej jednostki wytwórczej, ale za

– Elektrownia wirtualna to zdecentralizowana sieć

zgodą ich właścicieli i przy wykorzystaniu techno-

terenowych bloków energetycznych średniej mocy,

logii komputerowej oraz sieciowej możemy zwięk-

takich jak instalacje kogeneracyjne, farmy wiatrowe

szać i zmniejszać możliwości produkcji energii, tak

i parki solarne czy odbiorcy energii elektrycznej

jak w przypadku normalnej elektrowni – dodaje. 57

zdj. Shutterstock

TECHNOLOGIA

NR 3 (54) marzec 2019 Cele elektrowni w sieci

jest dla Operatora Systemu Dystrybucyjnego. W tym

Uruchomienie platformy wirtualnej elektrowni

przypadku można mówić o sterowaniu pracą źródeł

w 2020 roku zapowiada Tauron. Dzięki zastosowa-

wytwórczych, magazynów energii oraz odbiorników

niu najnowszych technologii m.in. w zakresie sys-

sterowalnych, np. budynków wyposażonych w syste-

temów pomiarowych, wykorzystanie energii będzie

my BEMS (Building Energy Management System).

jeszcze bardziej optymalne.

– Podstawowym celem platformy Wirtualna elektrow-

Jak się przyłączyć?

nia jest zarządzanie pracą OZE na potrzeby uczest-

Przyłączenie do wirtualnych elektrowni nie jest

ników rynku energii, a zwłaszcza Uczestników Rynku

trudne. Każda z firm dysponuje zespołem dorad-

Bilansującego. Będzie to możliwe poprzez optymalne

czym, który prowadzi przedsiębiorcę przez meandry

sterowanie wytwarzaniem i poborem energii czynnej

zarówno techniczne, jak i merytoryczne przedsię-

we wszystkich rzeczywistych obiektach energetycz-

wzięcia. Już funkcjonujące wirtualne elektrownie

nych przyłączonych do elektrowni wirtualnej, bez

łączą elektrownie biogazowe, wiatrowe, fotowoltaicz-

względu na ich geograficzną lokalizację i miejsce

ne, kogeneracyjne lub hydroelektrownie, a z drugiej

przyłączenia do sieci – tłumaczy Łukasz Ciuba z Ze-

strony odbiorców energii elektrycznej, magazyny

społu Komunikacji Obszar Zarządzania Strategiczne-

energii elektrycznej oraz np. elektrownie typu

go Tauron. – Dodatkowy pakiet usług przewidziany

Power-to-X (Power-to-Gas, Power-to-Heat).

TECHNOLOGIA – Każda jednostka wytwórcza o mocy zainstalowa-

roku uruchomimy cały system, aby w praktyce po-

nej nie mniejszej niż 100 kW może stać się częścią

twierdzić przyjęte w toku prac badawczych założe-

elektrowni wirtualnej. Wystarczy skontaktować się

nia, szczególnie w zakresie opracowanej technologii

z nami – zapewnia Lotte Lehmbruck.

oraz efektów ekonomicznych.

Natomiast w przypadku firmy Tauron trzeba jeszcze

Na bazie zagregowanego potencjału wytwórcze-

poczekać kilka miesięcy, gdyż projekt jest w fazie

go i regulacyjnego Tauron będzie optymalizował

zaawansowanych prac badawczo-rozwojowych.

działania handlowe oraz świadczył dodatkowe usługi

– Możliwość przyłączenia się do wirtualnej elektrowni

regulacyjne na rzecz uczestników rynku energii. Już

Taurona będzie dostępna w stosunkowo niedługim

na tym etapie prac można stwierdzić, że efektywność

czasie. W Tauron Ekoenergii obecnie trwają prace

ekonomiczna tak połączonych i koordynowanych

m.in. nad uruchomieniem usługi dedykowanej klien-

źródeł wytwórczych znacząco wzrośnie. Dzięki

tom na otwartym rynku. Adresatem tej usługi jest każ-

redystrybucji osiąganych korzyści powstanie mecha-

dy właściciel (zarówno osoba fizyczna, jak i prawna)

nizm stanowiący w naszej ocenie zachętę do inwe-

posiadający źródła wytwórcze OZE. Przyłączenie się do

stycji w OZE.

wirtualnej elektrowni Taurona będzie oznaczało oddanie w dyspozycję źródeł wytwórczych oraz zdolności Korzyści płynące z funkcjonowania wirtualnych elektrowni to m.in. szybka i wszechstronna zdolność do bilansowania ilości energii elektrycznej dostępnej w sieci i jej zapotrzebowania na rynku. Co ważne – wszystko

Lotte Lehmbruck Next Kraftwerke Odpowiednie jednostki podłączamy za pomocą skrzynki Next do układu sterowania naszej Elek-

dzieje się niemal tu i teraz, w czym tkwi przewaga nad

trowni Wirtualnej. Dzięki temu możemy połączyć

tradycyjnymi systemami dystrybucji energii. Beata Klimczak

się z każdym klientem – wytwórcą energii oraz kontrolować jego pracę. Nie tylko koordynujemy poszczególne elektrownie w elektrowni wirtualnej,

Łukasz Ciuba Zespół Komunikacji Obszar Zarządzania Strategicznego Tauron

ale także reagujemy na warunki sieciowe i polece-

Projekt jest w fazie zaawansowanych prac badaw-

i sprawnie reagować na sygnały cenowe z rynków

czo-rozwojowych. Do końca 2019 roku będą trwać

energii elektrycznej i odpowiednio dostosować

implementacje wypracowanych rozwiązań. W 2020

swój tryb pracy.

nia uruchomienia regulacyjnych usług systemo-

NR 3 (54) marzec 2019

regulacyjnych tych obiektów – mówi Łukasz Ciuba.

wych skierowane przez operatorów sieci przesyłowych. W połączeniu z obrotem energią elektryczną wirtualna elektrownia jest również w stanie szybko

REKLAMA

RĘBAKI

LAS-EXPO 15 – 17.03.2019

KIELCE

dremasilesia 26 – 28.04.2019

SOSNOWIEC ul. Świętokrzyska 2a, 27-400 Ostrowiec Św.

Tel. +48 41 26 36 823,

+48 41 26 36 913

teknamotor@teknamotor.pl

www.teknamotor.pl

SKORPION 280 RBG

TECHNOLOGIe

Techniki wytwarzania cząsteczek w technologii fluidalnej

NR 3 (54) marzec 2019

Technologie fluidalne zaliczają się do wiodących procesów w dziedzinie wytwarzania cząsteczek i doskonale nadają się do ekonomicznego wytwarzania nawozów z cieczy i proszków na masową skalę. Niniejszy artykuł przedstawia projekty dotyczące produkcji nawozów mocznikowych i fosforowych przy zastosowaniu granulacji fluidalnej. Granulacja z natryskiem złoża fluidalnego

na cząstkę, tworząc w ten sposób granulat, który

Podstawowym celem przy produkcji granulatów

jest zwarty i nie pyli. Roztwór jest natryskiwa-

nawozowych jest uzyskanie produktów z wyraźnym

ny na fluidyzowane cząsteczki i wysycha na ich

efektem stopniowego uwalniania, zawierających wła-

powierzchni zewnętrznej warstwa po warstwie,

ściwą ilość środków odżywczych, przy optymalnym

powiększając w ten sposób ich rozmiary. Małe

dozowaniu i redukcji niepożądanego „dryfu” produk-

cząsteczki, niezbędne do utrzymania struktury

tu podczas nawożenia.

granulatu, wytwarzane są samoistnie w trakcie

Wymagane właściwości produktu można uzyskać

procesu; konieczne jest jedynie doprowadzenie

przy zastosowaniu techniki granulacji z natry-

płynnego środka wiążącego. W zależności od

skiem złoża fluidalnego. Właściwy dobór techno-

założeń procesowych możliwe jest doprowadzanie

logii produkcji pozwala na uzyskanie takiej formy

stałych komponentów w postaci proszku lub drob-

granulatu, która umożliwia kontrolę ilości granula-

nych cząstek, które mogą być jednolicie wiązane ze

tu aplikowanego do gleby. Technologia granulacji

strukturą granulatu lub stanowić bazę do kształto-

polega na odparowaniu roztworu natryskiwanego

wania osobnego granulatu (zdj. 1).

// Zdjęcie 1. Granulacja natryskowa realizowana przez nawilżanie i jednoczesne suszenie kolejnych warstw granulatu. Z zalążków granulatu powstaje granulat przypominający kształtem łuski cebuli

TECHNOLOGIe

www.phos4green-glatt.com www.glatt.com

// Zdjęcie 2. Powlekanie umożliwia na przykład koloryzację granulatu lub naniesienie powłoczki z profilem uwalniania kontrolowanym wartością pH

Wytworzone w taki sposób granulaty posiadają zwartą powierzchnię zewnętrzną o wysokiej odporności na ścieranie, są bezpyłowe, trwałe, stabilne w czasie magazynowania i mają kompaktową jednorodną strukturę. Ponadto rozpuszczalność takich granulatów można łatwo dopasować do konkretnych zastosowań. W razie potrzeby cząsteczki granulatu można pokryć funkcjonalną warstwą ochronną celem zabezpieczenia kombinacji różnych składników aktywnych. Powlekanie takie chroni substancje aktywne np. przed negatywnym wpływem warunków zewnętrznych w transporcie, magazynowaniu czy w trakcie nawożenia, maskuje niepożądane zapachy i umożliwia finalną koloryzację oraz gwarantuje założone tempo uwalniania substancji aktywnych (zdj. 2).

Process technology Food, Feed & Fine chemicals

Inteligentne nawozy mocznikowe Wodne roztwory mocznika i kondensatów mocznika są bardzo trudne do wysuszenia, dlatego przemysłowa produkcja specjalistycznych nawozów zawierających mocznik jest dużym wyzwaniem. Jeden z producentów nawozów przeprowadził testy przy zastosowaniu różnych technologii. Okazało się, że osiągnięcie żądanej jakości produktu możliwe było jedynie przy zastosowaniu granulacji fluidalnej. Gwarantem produkcji jest ustanowienie stabilnych procesów wstępnych dla wytwarzania surowców. Niemiecka firma GLATT Ingenieurtechnik – ekspert w dziedzinie designu cząsteczek, rozwoju procesu i budowy instalacji – otrzymała zlecenie opracowania studium wykonalności procesu produkcyjnego na wielostopniowej instalacji pilotowej wraz z przeskalowaniem procesu na zaplanowaną wydajność produkcyjną. Zlecenie obejmowało również wykonanie projektu przemysłowego granulatora fluidalnego pracującego w trybie ciągłym. W celu wyprodukowania bezpyłowego granulatu z płynnego roztworu surowców udokumentowano najpierw powiększanie się cząsteczek warstwa po

Rozwiązania, dzięki którym Twój produkt stanie się liderem na rynku » Synteza proszku » Granulacja, aglomeracja, kapsulacja, mikrokapsulacja, powlekanie fluidalne » Produkcja kontraktowa » Technologia i sprzęt procesowy » Inżynieria procesów i instalacji Dzięki naszemu doświadczeniu w dziedzinie projektowania aplikacji technologicznych opracowujemy i optymalizujemy procesy produkcyjne proszków, granulatów i peletek dla szerokiej gamy produktów, takich jak detergenty, nawozy, pestycydy, żywność i pasza dla zwierząt, sole przemysłowe, farby i powłoki, ceramika, katalizatory i wiele innych. Jako tradycyjny projektant procesów technologicznych i doświadczony wykonawca instalacji produkcyjnych przekazujemy naszą specjalistyczną wiedzę w postaci wyjątkowej, zintegrowanej koncepcji zrównoważonego planowania procesu i zakładu produkcyjnego, dostosowanej do specyfiki wymagań technologicznych naszych klientów. Zapewniamy kompleksowe doradztwo i niezawodne zarządzanie produktem ... Na całym świecie.

Meet the Glatt Experts @ Powtech 2019 Hall 3, Booth 3-249 Glatt. Integrated Process Solutions.

zdj. Glatt Ingenieurtechnik GmbH

TECHNOLOGIe

NR 3 (54) marzec 2019

// Zdjęcie 3. Nawóz produkowany metodą granulacji natryskowej jest natychmiast przyswajany przez glebę i rośliny i może być bezpośrednio po wytworzeniu porcjowany i sprzedawany

warstwie. Jednolita postać granulatu gwarantuje, że

Zdobyta w trakcie prób wiedza na temat optymalnych

komponenty nie ulegną rozbiciu w czasie operacji

parametrów procesu i zdefiniowanych dróg „płynię-

napełniania zbiorników transportowych i w czasie

cia” produktu wpłynęła zarówno na projekt wnętrza

samego transportu (zdj. 3). Podczas prób dopasowy-

fluidalnego urządzenia procesowego, jak również na

wano zarówno wielkość, jak i parametry procesowe

koncepcję urządzeń peryferyjnych instalacji.

poszczególnych etapów i stref procesu w taki sposób,

Instalacja produkcyjna pracująca w trybie ciągłym

aby w końcowej fazie można było uzyskać ciągłą pro-

została zoptymalizowana w celu zapewnienia ekono-

dukcję kompak-

micznej produkcji. W różnych strefach

towego granu-

procesu mogą występować w tym samym

latu o wielkości ziarna 1,5 mm. Próbki granulatu badano w laboratorium firmy Glatt pod kątem wilgotności, wielkości

Technologia jest ekonomiczna, bezodpadowa, spełnia wymagania rynkowe, dotyczące produkcji gotowych do użycia nawozów standardowych i wieloskładnikowych

cząsteczek

czasie inne temperatury i ruch cząsteczek. Wielkość stref procesu wpływa na czas przebywania cząsteczek w każdej ze stref i tym samym na gęstość każdej z warstw produktu. Przy produkcji nawozów mocznikowych strefy suszenia, chłodzenia i granulacji znajdują się w jednym urządzeniu. Oprócz realizacji wymagań dotyczących

i struktury. Analityczna weryfikacja biodostępności

różnorodności produktów zaistniała konieczność opty-

wyprodukowanego w ten sposób nawozu metylo-

malizacji instalacji produkcyjnej pod względem ekono-

mocznika odbyła się w laboratorium klienta.

micznym, co było oczywistym dopełnieniem projektu.

Zakończone sukcesem pierwsze próby generowały

Efektem końcowym było obniżenie zużycia energii elek-

nowe pomysły na produkty. W drugiej turze prób

trycznej o ok. 15 proc., a zużycia energii grzewczej o 20

wyprodukowano, na bazie takich samych płynnych

proc. w porównaniu ze standardowo zaprojektowaną

surowców i dzięki równie stabilnemu procesowi

instalacją. Ponadto przy projektowaniu należy brać pod

granulacji, okrągły granulat o wielkości 2-2,5 mm.

uwagę lokalne normy i regulacje prawne, obowiązujące

zdj. Glatt Ingenieurtechnik GmbH

TECHNOLOGIe

w miejscu posadowienia instalacji. W tym przypadku

źródła fosforanów. Oddzielenie reakcji, w wyniku

instalacja odpowietrzająca musiała być wykonana zgod-

której odzyskiwany jest fosforan, od procesu granu-

nie z ustaloną przez miejscowe władze normą dotyczącą

lacji gwarantuje z jednej strony perfekcyjną homo-

emisji pyłów, tj. <5 mg/m .

genizację komponentów, z drugiej strony kontrolę

przebiegu reakcji, uniwersalnej dla wielu rodzajów Nawozy fosforowe z popiołu z osadów ściekowych

popiołu. Kończąca proces granulacja natryskowa

– bez odpadu z PHOS4green

uszlachetnia pozyskany fosforan, który w ten sposób

Niemcy, jako pierwszy spośród krajów Unii Europej-

staje się produktem rynkowym (zdj. 4).

skiej, uregulowały prawnie kwestię odzyskiwania fos-

Technologia „PHOS4green” jest szczególnie ekono-

foru. Firma Glatt, we współpracy z partnerem przemy-

miczna, całkowicie bezodpadowa, spełniająca wy-

słowym i Uniwersytetem w Weimarze (wydział badań

magania rynkowe, dotyczące produkcji gotowych do

i kontroli materiałów MPFA), opracowała odpowiednią

użycia nawozów standardowych i wieloskładnikowych

wysokowydajną technologię „PHOS4green”, która łączy

na bazie odzyskiwanych fosforanów. Ponadto nowe

w sobie proces recyklingu i produkcji nowych, goto-

nawozy zawierają o 92 proc. mniej kadmu i o 9 proc.

wych do użycia nawozów, przy czym najpierw odzy-

mniej uranu niż inne produkty tego typu pochodzące

skiwany jest fosfor z popiołu z osadów ściekowych,

z recyklingu. Dzięki dopasowanej recepturze wielo-

a następnie produkowany granulat nawozowy.

składnikowe nawozy odżywcze (np. NP, PK i NPK)

Reakcja konwersji inicjowana jest w zawiesinie

mogą być produkowane z szerokim spektrum wła-

wytworzonej z bogatego w fosforany popiołu i kwasu

ściwości produktów. Nowe nawozy, przy zawartości

mineralnego; w efekcie tego procesu środki odżyw-

fosforanów do 46 proc., nadają się do stosowania jako

cze z popiołu stają się przyswajalne dla roślin. Skład

środki użyźniające glebę i odżywiające rośliny, zarów-

zawiesiny dedykowany jest konkretnemu produkto-

no dla rolnictwa ekologicznego, jak i konwencjonal-

wi finalnemu i dopasowany do posiadanych surow-

nego. Wahania w składzie popiołu mogą być lekko

ców. W zależności od planowanego zastosowania

wyrównywane odpowiednio dostosowaną recepturą.

w skład zawiesiny wchodzi woda i inne stałe lub płynne komponenty odżywcze, również dodatkowe

NR 3 (54) marzec 2019

// Zdjęcie 4. Proces fluidalny w trybie ciągłym z górnym natryskiem

dr inż. Michael Jacob Glatt Ingenieurtechnik GmbH 63

BIOPALIWA

W biopaliwach bez zmian… Wydaje się, że nieco prowokacyjnie i przewrotnie brzmi tytuł niniejszego artykułu z perspektywy tego, co nas czeka w najbliższym czasie. Ale w tej branży dla kogoś, kto ją bacznie obserwuje, taki permanentny niemal stan napięcia wynikający z kolejnych wciąż korekt legislacyjnych zaczął być po prostu normą.

NR 3 (54) marzec 2019

ok 2019 będzie jednak pod tym względem

W przypadku państw, które zakładały realizację

wyjątkowy, a to ze względu na ciężar gatunkowy

powyższego celu głównie w oparciu o ten rodzaj

zmian, jakie przygotowało Ministerstwo Energii. Za-

biopaliw, to wręcz kluczowa zmiana. Polska niechyb-

powiadana bowiem już od dłuższego czasu noweliza-

nie zalicza się do tej grupy i to dzięki m.in. naszej

cja ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

determinacji w ogóle limit ten udało się obronić na

najprawdopodobniej w momencie publikacji tego

poziomie 7 proc., a nie 5 proc. tak jak pierwotnie

tekstu jest już przedmiotem oficjalnej komunikacji

zakładała w swoim projekcie Komisja Europejska. To

międzyresortowej oraz z zainteresowanymi partnera-

również dzięki Polsce analogiczne rozwiązanie zostało

mi społecznymi w ramach procesu konsultacyjnego.

przyjęte w nowej dyrektywie REDII, która przewiduje już 14 proc. cel OZE w transporcie w 2030 roku.

Dyrektywy UE i cel OZE

W tym przypadku pojawia się jednak istotny niuans

W założeniu jej celem jest ostateczna, pełna transpo-

wskazujący, że owe 7 proc. to maksimum, ale wiążącą

zycja do prawodawstwa krajowego przepisów dyrekty-

wartością referencyjną wolumenu biopaliw konwen-

wy 2015/1513 WE zmieniającej dyrektywę 98/70/WE

cjonalnych, jaki może pozostać częścią krajowego

odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędo-

miksu energetycznego, będzie ich faktyczny poziom

wych oraz zmieniającej dyrektywę 2009/28/WE

zużycia w 2020 roku z opcją zwiększenia o 1 pp.

w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł

Innymi słowy, jeśli dany kraj UE zrealizuje (bądź nie)

odnawialnych (RED). Co znamienne właśnie, to fakt,

swoje cele, wykorzystując w przyszłym roku mniej niż

że przedmiotowy akt prawny potocznie zwany „dy-

6 proc. energetycznie biopaliw z surowców rolnych,

rektywą ILUC” (od anglojęzycznego skrótu Indirect

wówczas nie będzie władny do skorzystania z dyrekty-

Land Use Change, tj. pośredniej zmiany użytkowania

wowego maksimum wynoszącego te magiczne 7 proc.

gruntów) jest również jedynie, acz niezwykle istotną,

korektą dyrektyw z 2009 roku wpływającą na ścieżkę

Co jest beneficjentem rynkowym?

realizacji przez kraje członkowskie UE celu w postaci

Praktyczne rozwiązania na kolejne kilkanaście

10 proc. OZE w transporcie. Ten przynajmniej nie

miesięcy odcisną swoje piętno zatem nie tylko na

został zrewidowany, ale jego praktyczne możliwości

realizacji celów obecnej dyrektywy RED, ale wy-

już tak, głównie za sprawą ustanowienia limitu w wy-

znaczą przestrzeń do dalszej egzystencji branży

sokości 7 proc. na tzw. biopaliwa konwencjonalne.

w całej kolejnej dekadzie. Mitygacji udziału biopaliw

BIOPALIWA konwencjonalnych dodatkowo sprzyja w przypadku krajów niechętnych OZE opcja proporcjonalnego obniżenia celu dla odnawialnej energii w transporcie zdj. Shutterstock

poniżej wartości 14 proc. W imię zatem chęci wspierania innych form alternatywnych źródeł energii promowane są de facto paliwa kopalne, ponieważ to one staną się wówczas faktycznym beneficjentem rynkowym. Co równie istotne, takie działanie nie ograniczy w żaden sposób naszych zobowiązań względem udziału tzw. biopaliw zaawansowanych,

głównie w kolei. Tymczasem z roboczych

których póki co trudno wciąż szukać na rynku,

zapowiedzi resortu wynika, że spodziewać

i to nie tylko krajowym, ponieważ w tym zakresie

się powinniśmy raczej dostosowania poziomu

obowiązują niejako odrębne podcele obligatoryjne

NCW do realiów blendingu, a więc w dół, aniżeli

(z wartością 3,5 proc. w roku 2030). Ergo, łatwo mo-

mocniej wysilić się w obu tych elementach. A to

żemy niestety wytracić dotychczasowe dokonania na

zgodnie z wcześniej przytoczoną regułą oddali

tym polu, a tych wbrew pozorom tak na niwie surow-

nas niestety znacznie od opcji 7 proc. biopaliw

cowej, jak i technologicznej, mamy całkiem sporo.

konwencjonalnych w 2030 roku (nikt już, niestety,

Bilans w takim układzie musi zamknąć się stratą.

realnie nawet nie myśli, żeby osiągnąć taki pułap

Blending wciąż za mało wykorzystywany

Najbardziej bolesne jest w tym wszystkim to, że sytu-

I w tym kontekście pojawia się bezpośrednie powią-

acja taka nie wynika z naszych faktycznych możliwo-

zanie do obecnej ustawy i jej nowelizacji. Wykorzy-

ści na miarę posiadanego potencjału rynkowego i wy-

stanie biopaliw, niezależnie od „generacji”, wynika

twórczego, ale z długotrwałego „nic nierobienia” w tym

wprost z Narodowego Celu Wskaźnikowego. Z kolei

kierunku w połączeniu z banalnym konformizmem.

raportowany przez Polskę do KE udział OZE z bio-

Kuriozum zwiększa jednocześnie proponowany spo-

paliw w ramach realizacji celu z dyrektywy zależy

sób mitygacji „zagrożenia” w postaci wysokiego NCW,

od tego, jak to zobowiązanie podmioty paliwowe

mianowicie poprzez stymulację opłatą zastępczą, oczy-

wypełniają w praktyce. Najlepszym do tego sposobem

wiście niezwykle atrakcyjną finansowo w porównaniu

jest oczywiście blending, tj. mieszanie biokomponen-

do kosztów zakupu biokomponentów czy kary za brak

tów w paliwach ciekłych. Niestety, nie jest to aż tak

realizacji NCW. Cel jednak ma być bardzo zbożny, bo

oczywiste dla wszystkich, w związku z czym od 2017

środki zgromadzone w ramach ograniczania stosowa-

roku prawidłowa (tj. zgodnie z horyzontalnymi za-

nia biopaliw w ten sposób mają iść przecież na rozwój

łożeniami ustawy!) realizacja NCW tym konkretnym

branży via Fundusz Niskoemisyjnego Transportu.

sposobem jest dodatkowo motywowana formalnym

Konsultacje rozporządzenia wykonawczego w tej

obowiązkiem. Swoistego rodzaju „zgranie” zatem

sprawie właśnie się kończą. Cóż, miejmy nadzieję, że

blendingu do poziomu NCW i zbudowanie relatyw-

przynajmniej część z tych jakże poważnych kwestii

nie niewielkiego nawet rynku biopaliw ciekłych, np.

uda się ostatecznie zbliżyć choć do oczekiwań sektora

poprzez dystrybucję B100 w ramach systemu tzw.

rolniczego i biopaliw, który w ramach Polskiej Koalicji

paliwa rolniczego, może spowodować, że ograniczo-

Biopaliw i Pasz Białkowych staramy się dzielnie repre-

nymi nakładami przybliżymy się przynajmniej do

zentować. Rozstrzygnięcia ustawowe muszą, i zapewne

celu na 2020 rok. Zwłaszcza, że od zmiany ustawy

tak się stanie, zapaść w przeciągu najbliższych mie-

z 2016 roku wiadomo już, że NCW ustalone wówczas

sięcy. Wówczas będziemy wiedzieć, na czym stoimy.

na poziomie 8,5 proc. nie pokrywa w całości naszych

No, przynajmniej przez najbliższy czas, bo kto wie, co

zobowiązań w tym zakresie, resztę przestrzeni pozo-

będzie za rok czy dwa… A ta niepewność z pewnością

stawiając multiplikowanej sztucznie (ale jak najbar-

nie sprzyja ani stabilizacji podaży surowców, ani inwe-

dziej wciąż zgodnie z literą dyrektywy) odnawialnej

stycjom w nowe technologie.

energii elektrycznej – w krajowej praktyce stosowanej

NR 3 (54) marzec 2019

w roku 2020…).

Adam Stępień 65

ODPADY

Będzie zakaz termicznego przetwarzania odpadów?

NR 3 (54) marzec 2019 66

W Polsce narasta problem ze śmieciami. Tajemnicze pożary na składowiskach, nielegalnie wwożone do kraju odpady spowodowały, że Ministerstwo Środowiska zapowiedziało już w ubiegłym roku szybkie zajęcie się sprawą. Nad wysypiskami miały pojawić się drony śledzące ciężarówki wożące śmieci. Inspektorzy ochrony środowiska wzmocnili kontrole w całym kraju, a firmy, które chcą zajmować się śmieciami, muszą wpłacać kaucje.

ODPADY z odpadami, ubiegłoroczne wydarzenia mogą być do-

składowiska chemikaliów, odpadów z tworzyw

piero początkiem kłopotów. Śmieci w Polsce będzie bowiem przybywać, a wciąż brakuje spójnej i długo-

Do gaszenia pożarów potrzeba było zazwyczaj od kilku

falowej polityki dotyczącej ich zagospodarowania.

do nawet kilkudziesięciu oddziałów straży pożarnej.

Jednym ze sposobów na pozbycie się „śmieciowe-

W jednej z największych akcji gaszenia pożaru śmieci

go” problemu może być termiczna obróbka odpa-

(woj. łódzkie) udział wzięło blisko 1000 strażaków. To

dów. Fachowcy zwracają uwagę na zalety tego typu

wszystko generuje olbrzymie koszty finansowe. Jeszcze

rozwiązania. Z drugiej strony nowe dyrektywy Unii

więcej traci jednak środowisko naturalne.

Europejskiej kładą nacisk na zwiększenie udziału

A może być jeszcze gorzej. Zdaniem osób zajmują-

recyklingu i GOZ w sektorze związanym z odpadami.

cych się na co dzień rozwiązywaniem problemów

Podobny cel ma Ministerstwo Środowiska. To z kolei zdj. Shutterstock

sztucznych czy składowiska odpadów komunalnych.

może wygenerować nowe obowiązki i obciążenia finansowe dla samorządów, które już zainwestowały w spalarnie. Co zrobi ustawodawca? Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak jest pełen obaw, czy uda się w sposób zadowalający, a przede wszystkim adekwatny do możliwości samorządowców, rozwiązać problem odpadów. – Niestety, obecnie forsowane przez ministerstwo zmiany w projekcie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 9 stycznia br. spowodują rewolucję w naszych systemach gospodarki odpadami, m.in. w związku z planowanym do wprowadzenia zakazem termicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych – tłumaczy Jacek Jaśkowiak. – Jest to wyłom na skalę europejską, ponieważ żaden inny kraj Unii Europejskiej tak restrykcyjnych za-

NR 3 (54) marzec 2019

ubiegłym roku płonęły m.in. składowiska opon,

pisów w ustawodawstwie krajowym nie wprowadził. Jeśli w nowej ustawie ten zakaz zostanie utrzymany, będziemy musieli wybudować nowe dodatkowe instalacje – np. sortownię – czy ponieść dodatkowe koszty, które finalnie będą musiały zostać przeniesione na mieszkańców – wylicza prezydent Poznania. Jego zdaniem ustawodawca nie powinien zatem na ślepo implementować dyrektyw unijnych, tylko uwzględniać głos praktyków, głos samorządów, a przede wszystkim powinien badać skutki wprowadzenia w życie planowanych zmian. – Zatem w tym zakresie, po odbyciu licznych rozmów z Ministerstwem Środowiska, w ramach Związku Miast Polskich, nie mogę powiedzieć o wsparciu rządu – podsumowuje prezydent Poznania. Produkcja odpadów wciąż wzrasta Według Jacka Ławreckiego, dyrektora ds. komunikacji w firmie Fortum, można się spodziewać, że 67

ODPADY ilość odpadów wytwarzana przez statystycznego

wiele dodatkowych pytań z tym związanych. Po pierw-

Kowalskiego jeszcze wzrośnie. Wydaje się więc, że

sze, jak racjonalnie rozwiązać problem z zalegającym na

ograniczenia, nad którymi zastanawia się ustawo-

polskich składowiskach RDF-em? Po drugie, czy „małe”

dawca, mogą „śmieciowy problem” jeszcze zwiększyć.

instalacje TPOK (o wydajności 20-40 tys. Mg/rok)

– Oczywiście, należy pamiętać, że właściwe gospoda-

staną się panaceum na tak wiele obserwowanych

rowanie odpadami powinno odbywać się wg pewnej

aktualnie podpaleń „magazynów” odpadów? No i na

hierarchii. Po pierwsze, najlepiej nie produkować

koniec – dlaczego obserwowana rzeczywistość gospo-

śmieci lub produkować ich możliwie najmniej.

darki odpadami komunalnymi tak znacząco rozmija

Przedmioty powinniśmy wytwarzać z myślą o ich

się z rządowymi raportami? – zastanawia się główny

wielokrotnym użyciu, na przykład szklane butelki. Po

projektant Zakładu Instalacji Termicznego Przekształ-

trzecie: recykling – wylicza Ławrecki.

cania Odpadów z RAFAKO.

Zwraca też uwagę, że nie wszystko da się poddać

NR 3 (54) marzec 2019

recyklingowi. Bywa też, że recykling jest zbyt drogi, by

Realia a polityka gospodarki odpadami

miał w określonym przypadku sens. Po jakimś czasie

Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania, także zaznacza,

tworzywo poddane już kilkukrotnie recyklingowi prze-

że główną zauważalną barierą w związku z realizacją

staje się do tego nadawać. – Gdy powyższe działania są

obecnych planów gospodarki odpadami jest fakt, iż

niemożliwe, warto pomyśleć o odzysku energii z odpa-

bazują one na nieaktualnych szacunkach dot. ilości

dów. Nasza elektrociepłownia w Zabrzu wykorzystuje

wytwarzanych odpadów, co powoduje, że ich wyko-

RDF, specjalistyczne paliwo wytworzone z odpadów,

nanie bywa trudne, a czasami wręcz niemożliwe. –

do produkcji ciepła i prądu. Nie spalamy zmieszanych

Mając na uwadze doświadczenia z dwóch ostatnich

odpadów komunalnych – uzupełnia Jacek Ławrecki.

lat, kiedy to zarówno poznańska biokompostownia,

Z kolei Jerzy Mirosław, główny projektant w Zakła-

jak i spalarnia odpadów przed końcem roku kalenda-

dzie Instalacji Termicznego Przekształcania Odpa-

rzowego przekroczyły roczne limity swojej wydajno-

dów RAFAKO, producenta m.in. pieców do spalania

ści, przystąpiliśmy do rozmów z Urzędem Marszał-

odpadów, zwraca uwagę, że tylko ok. 10 proc. wszyst-

kowskim Województwa Wielkopolskiego i obecnie

kich generowanych w Polsce w skali roku odpadów

trwają prace nad aktualizacją planu gospodarki

komunalnych jest poddane termicznemu przekształ-

odpadami dla naszego województwa, co jest dobrym

caniu. – Zdecydowana większość zebranych odpadów

krokiem na przyszłość – tłumaczy Jacek Jaśkowiak,

komunalnych jest jednak wciąż deponowana na

dodając, że zakaz forsowany przez Ministerstwo Śro-

składowiskach, a taki sposób ich zagospodarowywa-

dowiska ma spowodować sytuację, w której Polska

nia jest najgorszym z możliwych wg ustawodawstwa

osiągnie wysokie poziomy recyklingu oraz dostosuje

Unii Europejskiej – ostrzega Jerzy Mirosław.

się do założeń gospodarki w obiegu zamkniętym,

Według niego w Polsce należy inwestować w utyliza-

gdzie dla procesu spalania odpadów tylko nasz rząd

cję odpadów. W szczególności w termiczne prze-

nie widzi już miejsca.

kształcanie odpadów komunalnych (TPOK), rozu-

Jerzy Mirosław z RAFAKO, biorąc pod uwagę aktual-

miane jako spalanie odpadów na ruszcie. – Według

ny stan prawny oraz bilans odpadów komunalnych,

oficjalnych danych w Polsce produkowanych jest

dochodzi do wniosku, że w Polsce jest jeszcze wiele do

w skali roku ok. 10-12 mln Mg odpadów komunal-

zrobienia w zakresie racjonalnego zagospodarowania

nych. Sumaryczna roczna wydajność wszystkich

odpadów komunalnych. – Wydaje się, że jest potrzeba

ośmiu pracujących obecnie w Polsce instalacji TPOK

wybudowania jeszcze wielu instalacji termicznego

to ok. 1,1 mln Mg odpadów komunalnych – tłumaczy

przekształcania odpadów komunalnych oraz RDF.

przedstawiciel RAFAKO.

Wszystko po to, abyśmy jako państwo zbliżyli się do

Jak przyznaje, swoistą normą powinna być w niedale-

poziomu zagospodarowania odpadów komunalnych,

kiej przyszłości sytuacja, kiedy w każdym wojewódz-

jaki obserwowany jest w takich krajach Unii Euro-

twie istniałaby przynajmniej jedna tego typu instalacja.

pejskiej, jak np. Niemcy, Austria, Dania i Holandia –

– Analizując aktualną sytuację w Polsce w zakresie

podkreśla ekspert.

gospodarki odpadami komunalnymi, rodzi się jednak 68

Rafał Wąsowicz

ELEKTROMOBILNOŚĆ

W Polsce udział modeli elektrycznych w sprzedaży nowych samochodów wyniósł w poprzednim roku zaledwie 0,2 proc. i zamknął się w liczbie 1324 sztuk (1068 w 2017 r.). Bariery rozwoju tego rynku były dwie: wciąż wysoka cena za „elektryka” oraz brak potrzebnej infrastruktury. Jednak dzięki nowemu rozporządzeniu i deklarowanej dopłacie 36 tys. zł, wszystko może się zmienić.

o tej pory zgodnie z obowiązującą ustawą

napędzanych sprężonym lub skroplonym gazem

o elektromobilności wsparcie, na które mogą

ziemnym, a także wodorem. Ponadto wsparcie ma

liczyć kupujący samochody elektryczne, obejmo-

objąć producentów związanych z elektromobilno-

wało: zwolnienie z akcyzy, wyższe odpisy amorty-

ścią.

NR 3 (54) marzec 2019

Samochód elektryczny zaczyna się opłacać?

zacyjne, możliwość korzystania z buspasów oraz darmowe parkowanie w płatnych strefach.

Dofinansowanie na infrastrukturę

Tymczasem Ministerstwo Energii opubliko-

Pieniądze będzie można otrzymać też na rozwój

wało projekt rozporządzenia, w którym uwzględnione są m.in. szczegółowe warunki udzielania wsparcia na zakup pojazdów wykorzystujących do napędu energię

infrastruktury związanej z EV

Według prognozy, przy optymalnym wykorzystaniu tych środków, całkowity park EV w Polsce wyniesie w 2025 roku ok. 300 tys. pojazdów!

elektryczną. Pieniądze

(150 tys. zł). – Wydaje się, że rozwój infrastruktury, w tym stacji ładowania EV, jest u nas szybki, ale warto w niego wciąż inwestować. Największą obecnie siecią w Polsce jest GreenWay (producent zapowiada, że do 2020 r. będzie

mają pochodzić z Funduszu Niskoemisyjnego

mieć w Polsce 200 stacji ładowania samochodów

Transportu, a dotacja na zakup nowego osobo-

elektrycznych, w tym 10 ultraszybkich i 135 szyb-

wego samochodu elektrycznego może wynieść

kich – przyp. red.). Do tego dochodzą inwestycje

nawet 36 tys. zł. Przygotowany przez ME doku-

PGE Nowa Energia, Tauronu czy Orlenu. Plany są

ment określa poziomy i kwoty wsparcia również

bardzo ambitne. Na szczęście idą za tym dzia-

m.in. przy zakupie elektrobusów, autobusów

łania. PGE ma już ponad 22 stacje, Orlen, Lotos 69

// Rok po wejściu w życie ustawy o elektromobilności po polskich drogach porusza się w sumie ok. 3,5 tys. EV

NR 3 (54) marzec 2019

Wybrane liczby. Ile pieniędzy i dla kogo? W myśl nowego rozporządzenia maksymalna wartość wsparcia zakupu nowych pojazdów wykorzystujących do napędu energię elektryczną ma wynosić: 1) w przypadku nabycia nowego pojazdu elektrycznego (…) – 30 proc. kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem, (…) przy czym nie więcej niż 36 tys. zł na jeden pojazd; 2) w przypadku nabycia nowego pojazdu elek-

micznie. Na koniec trzeba pamiętać, że ładujemy samochody także w domu. Warto więc wspierać producentów inwestujących w system ładowania także w miejscach, gdzie śpimy. W miejskich sypialniach – przekonuje Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA). 300 tys. elektryków w 2025 roku Konsultacje dotyczące projektu rozporządzenia zakończyły się 24 lutego. Jeśli rozporządzenie wejdzie w życie, elektromobilność w Polsce może znacznie przyśpieszyć. Rok po wejściu w życie

trycznego służącego do wykonywania usług

ustawy o elektromobilności po polskich drogach

komunalnych – 30 proc. kosztów kwalifikują-

porusza się w sumie ok. 3,5 tys. EV. Z przygotowa-

cych się do objęcia wsparciem, (…), przy czym

nego przez PSPA oraz Frost & Sullivan raportu

nie więcej niż 150 tys. zł na jeden pojazd;

„Polish EV Outlook 2019” wynika, że wsparcie,

3) w przypadku nabycia nowego pojazdu napędza-

które rząd zamierza wprowadzić w ramach Fun-

nego gazem ziemnym – 30 proc. kosztów kwa-

duszu Niskoemisyjnego Transportu, przyczyni

lifikujących się do objęcia wsparciem, (…), przy

się do wzrostu łącznej liczby samochodów zero-

czym nie więcej niż 75 tys. zł na jeden pojazd;

i niskoemisyjnych na polskich drogach. Według

4) w przypadku nabycia nowego pojazdu napędza-

prognozy, przy optymalnym wykorzystaniu tych

nego wodorem – 30 proc. kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem, (…), przy czym nie więcej niż 75 tys. zł na jeden pojazd.

– po kilkanaście. Rynek zmienia się bardzo dyna-

środków, całkowity park EV w Polsce wyniesie w 2025 roku ok. 300 tys. pojazdów! Co ciekawe, projekt rozporządzenia ministra energii, wprowadzający dopłaty w ramach FNT,

zdj. Shutterstock

ELEKTROMOBILNOŚĆ

ELEKTROMOBILNOŚĆ nie odbiega od regulacji obowiązujących w innych

powinna być niższa o 35-48 proc. w odniesieniu

krajach europejskich. Dla przykładu, nabywcy

do aktualnych cen katalogowych EV. Polacy by-

pojazdów elektrycznych we Francji mogą liczyć na

liby skłonni wydać na elektryczny samochód od

dopłatę w wysokości 6 tys. euro oraz dodatkowy

80 do 90 tys. zł. Okazuje się, że przyszłość jest

bonus w wysokości do 2 tys. euro w przypadku wy-

już rzeczywistością. Świadczy o tym przykład

miany starego, konwencjonalnego pojazdu na EV.

właśnie wprowadzonego do sprzedaży przez

Klienci w Niemczech mają prawo do premii śro-

firmę Volkswagen elektrycznego golfa ID.1. – To

dowiskowej w wysokości 4 tys. euro przy nabyciu

rzeczywiście może być tzw. game changer. Na

samochodu zeromisyjnego lub 3 tys., gdy zdecy-

kilku obszarach ten model będzie się wyróżniał.

dują się na hybrydę typu plug-in. Wysokie dopłaty

Po pierwsze, ma zasięg zbliżony do konwencjo-

przewiduje program rumuński: 9,5 tys. euro przy

nalnego (do 600 km – przyp. red.). Po drugie,

zakupie modelu całkowicie elektrycznego i 4,2 tys.

cena: 25 tys. euro. Tu już nie ma dysproporcji

euro w przypadku nabycia hybrydy typu plug-in.

czy „przestrzału” cenowego, który wcześniej,

Dodatkowy bonus przysługuje w przypadku wy-

choćby w przypadku golfa, był dwukrotny – tłu-

miany samochodu.

maczy Maciej Mazur.

Auta tańsze i z większym zasięgiem

cie rozporządzenia, przy adekwatnym rozwoju

W Polsce modele elektryczne są dwukrotnie

infrastruktury, elektromobilność w Polsce może

droższe od swoich konwencjonalnych odpo-

powoli zbliżyć się do liczby jeżdżących po dro-

wiedników. Z przeprowadzonego przez PSPA

gach samochodów elektrycznych, jakimi pochwa-

badania społecznego „Barometr Elektromobil-

lić się mogą kraje od lat inwestujące w ten sektor

ności 2018” wynika, że Polacy są w stanie zapła-

motoryzacji.

cić więcej za pojazd elektryczny, ale jego cena

Rafał Wąsowicz REKLAMA

Plastry oPon

NR 3 (54) marzec 2019

Wydaje się więc, że w momencie wejścia w ży-

do Przykrywania silosów • Plastry z opon od samochodów ciężarowych charakteryzują się maksymalną stabilnością i długą żywotnością. • Nie gromadzą się w nich zanieczyszczenia i woda. • Łatwe w składowaniu- zajmują zdecydowanie mniej miejsca niż opony. • Powierzchnia krycia-1m2, waga 13 kg.

TD Bergma Górki 24a, 82-500 Kwidzyn tel.+48 881 755 001, info@bergma.pl

www.bergma.pl 71

wydarzenia

World Sustainable Energy Days – o przyszłości pelletu Ponad 660 ekspertów z 60 krajów uczestniczyło w konferencji World Sustainable Energy Days 2019, która odbyła się w dniach 27 lutego – 1 marca w Wels w Austrii.

fot. Wojciech Cichy

wiatowe Dni Zrównoważonej Energii (WSED) to jedna z największych dorocznych konferencji w Eu-

NR 3 (54) marzec 2019

ropie w dziedzinie efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii. Łączy przedstawicieli sektora publicznego, nauki oraz biznesu. Program WSED 2019 był podzielony na bloki tematyczne: European Pellet Conference, Young Energy Researchers Conference oraz European Energy Efficiency Conference. W przeddzień konferencji uczestnicy mieli okazję wziąć udział w wyjeździe terenowym poświęconym tematyce pelletu oraz zrębków drzewnych. Obejmował on wizytę w dwóch fabrykach kotłów na biomasę i pellet, a także

i dr inż. Magdalena Sajdak ze Stacji Naukowej PAN

wizytę w centrum edukacyjnym ogrzewanym biomasą

w Paryżu, pracująca także w Instytucie Technologii

w formule ESCO oraz w dzielnicy mieszkalnej ogrzewa-

Drewna w Poznaniu (projekt REFAWOOD).

nej instalacją na biomasę.

Kolejną ciekawą pozycją konferencji WSED 2019 był

Podczas European Pellet Conference poruszono

blok Young Energy Researchers Conference. W trakcie

wiele tematów związanych z przyszłością rynku

prezentacji i sesji posterowych swoje wyniki badań

pelletu, omawiano wpływ pakietu Czystej Energii

w dziedzinie biomasy i efektywności energetycznej

na przemysł pelletów, a także prezentowano aktu-

przedstawili młodzi naukowcy z ponad 36 krajów.

alne rozwiązania, produkty i usługi. W ramach tego

W trakcie konferencji podejmowano wiele tematów,

wydarzenia odbyły się panel dyskusyjny, w którym

m.in. nowości w pakiecie Czystej Energii, a także efek-

uczestniczyli przedstawiciele firm z łańcucha dostaw

tywności energetycznej w przemyśle, przedstawiano

pelletu, a także dwa warsztaty poświęcone projektom

innowacje w budownictwie i energetyce oraz inteli-

badawczym finansowanym z programu ERA-NET

gentnej e-mobilności. W ostatnim dniu konferencji,

Bioenergy, w których czynny udział brali uczestnicy

uczestnicy mieli okazję poznać rozwiązania dotyczące

z Polski. Swoje wyniki prezentowali dr inż. Paweł

efektywności energetycznej m.in. u producenta okien

Bocian z Instytutu Energetyki w Warszawie (projekt

oraz w centrum szkoleniowym. Więcej: www.wsed.at

BIOFLEX), a także dr hab. inż. Wojciech Cichy, prof. ITD z Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu 72

// Warsztaty projektu REFAWOOD – uczestnicy projektu

Małgorzata Walkowiak Instytut Technologii Drewna, Poznań

7-9.05.2019 PRZE ŁĄ CZ SI Ę

A NERGIĘ ĄE ON EL ZI

Nowości rynkowe Konferencje tematyczne Przegląd rynku OZE Profesjonalni zwiedzający

Największa wystawa OZE w Polsce! Masz pytania? Skontaktuj się z nami

Marcin Gorynia Dyrektor Projektu tel. +48 61 869 22 13 marcin.gorynia@grupamtp.pl

www.greenpower.mtp.pl

Joanna Achtelik tel. +48 61 869 22 64 tel. kom. +48 603 590 128 joanna.achtelik@grupamtp.pl

W tym samym czasie odbywają się:

wydarzenia

Już w kwietniu wiosenny „Rynek Biogazu”

Targi ENEX z Nową Energią! NOWOŚĆ!

nowych i dotrZyj do się na mapie sce ZapreZentuj nicZych w pol gaZowni rol Z seKtora bio hnologii, tec ców oraZ dostaw ug urZądZeń i usł

Biogazownie

1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

na biomasę 13. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

ze w Polsce Biogazownie rolnic , ców technologii oraz lista dostaw ków! dla biogazowni urządzeń i usług

Klientów

biomasę

www.adres.pl

3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

na biomasę 14. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

13 11

biomasę

5. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 16. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

Producenci i dostawcy 1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl na biomasę 17. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

6. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

biomasę

www.adres.pl 2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl na biomasę 18. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 27. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 15. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

www.adres.pl 4. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 26. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

www.adres.pl na biomasę 19. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl 4. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

Mapa biogazowni rolniczych w Polsce oraz lista dostawców technologii, urządzeń i usług dla biogazowników! Na kieleckich targach zakończyła się kolejnaIV KO edycja ENEX/ NgRES U Z A g IO B ENEX Nowa Energia. W wydarzeniu wzięło udział ponad 200 firm z sześciu krajów: Polski, Niemiec, Belgii, Szwajcarii, Czech i Chin. reklama na mapie promocyjna) cały pakiet (cena

www.adres.pl

netto, – moduł 590 zł – 990 zł netto.

8. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

ia Termin nadsyłan materiałów: 6 lutego 2019

moduł reklamow 60×40 mm

9. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

na biomasę 21. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

5. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

na biomasę 23. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

6. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

na biomasę 22. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00 www.adres.pl

na biomasę 12. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 24. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00 www.adres.pl

na biomasę 25. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

Technologie dla instalacji

1. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

2. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

3. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

biomasę

www.adres.pl

diagroup.pl biogaz@biomassme +48 792 122 038

moduł reklamow 60×40 mm

www.adres.pl

na biomasę 10. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 20. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

www.adres.pl

na biomasę 11. Elektrownia ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

www.adres.pl

biomasę

www.adres.pl

9–10 grudnia 2019

moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

www.adres.pl

moduł reklamow 60×40 mm

biomasę

www.adres.pl

ie współpracy: Kontakt w spraw roup.pl tel. 730 291 100 biomassmediag ka.keczkowska@ e-mail: agniesz moduł reklamow 60×40 mm

7. Elektrownia na ul. Polna 7 00 - 000 Warszawa tel. 00 000 00 00

moduł reklamow 60×40 mm

ANIE BRANŻY NAJWIĘKSZE SPOTK J OWO- WSCHODNIE W EUROPIE ŚRODK

Pokaż swoją ofertę i dotrzyj do 4 tys. czytelników Międzynarodowe Targi Energetyki „Rynku Biogazu” oraz XXII i Elektrotechniki Enex oraz XVIIok. Targi 30 tys. użytkowników Odnawialnych Źródeł Energii ENEX Nowa Energia portalu www.magazynbiomasa.pl były w tym roku rekordowe – wystawę odwiedziło NR 3 (54) marzec 2019

ponad 6 tysięcy zwiedzających!

Na Targach Kielce można było zobaczyć najnowszej generacji panele fotowoltaiczne, solary czy pompy ciepła. Swoje rozwiązania proponowali najwięksi w branży – wśród nich Corab, Viessmann czy ABB. Na wystawie można było oglądać także samochody elektryczne czy sprzęt rozwijający infrastrukturę drogową e-mobilty. Wśród wystawców znaleźli

e-mobility. Udział w konferencji wzięli m.in. specjaliści

się również polscy dystrybutorzy energii, jak PGE

z Energoprojekt Katowice, Centrum Badawczego

Dystrybucja, partner targów. Po raz drugi odbyła

Polskiej Akademii Nauk KEZO oraz przedstawiciele

się konferencja Energia PL. Bloki tematyczne doty-

Ministerstwa Energii, które objęło patronat honorowy

czyły magazynów energii na rynku energetyki oraz

nad targami ENEX.

oprac. Redakcja

Harmonogram branży MARZEC 13-14 Gasification 2019

Belgia (Bruksela)

https://www.wplgroup.com

15-17 Agrotech/Las Expo

Polska (Kielce)

http://www.targikielce.pl

(Savannah) http://www.biomassconference.com W kwietniowym „RynkuUSABiogazu”: Konferencja Energetyczna 24 Polska (Warszawa) http://konferencjaeuropower.pl/ EuroPOWER • Czy rolnicy chcą inwestować w biogaz? – raport z regionu 22-24 Italia Legno Energia Włochy (Arezzo) https://italialegnoenergia.it • BHPKWIECIEŃ w biogazowni – teoria a praktyka Warsztaty Biogazowe Polska (Podstolice k. Poznania) https://magazynbiomasa.pl/ • Biogaz 1filarem rządowego „Planu dla wsi” Konferencja „Bezpieczeństwo 1-2 energetyczne – filary Polska (Rzeszów) http://www.instytutpe.pl • Co nowego dlarozwoju” biogazowni w nowelizacji ustawy OZE? i perspektywa International Biomass 18-20 Conference & Expo

Warsztaty biogazowe „Biogazownia od A do Z” Kontakt: Jolanta Kamińska tel. 790 439 216 biogaz@biomassmediagroup.pl

8-9

VII Ogólnopolski Szczyt Energetyczny OSE 2019

26-28 DREMA Silesia

Polska (Gdańsk – ECS)

http://osegdansk.pl

Polska (Sosnowiec)

https://www.dremasilesia.pl

Kontakt: reklama@magazynbiomasa.pl, tel. 790 439 216

10–11 CZerwCa 2019, kraków • teCHnoloGie • prodUkCJa • sprZedaż • CertYFikaCJa • MarketinG • prawo •

Branżowe spotkanie dla:

producentów i dystrybutorów pelletu, producentów i dystrybutorów kotłów, palników i piecyków na pellet, dostawców technologii i urządzeń do pelletowania, firm certyfikujących i patentowych, polskich i europejskich stowarzyszeń producenckich. Organizator:

Patronat:

Patronat medialny:

M AGA ZYN O KOMINK ACH I PIECACH

REJESTRAC

www. magazyn JA: biomasa tel.: 792 122 038 .pl e-mail: forum-p ell @magazynbiom etu asa.pl

Oferujemy: • kotły i nagrzewnice pelletowe renomowanych polskich producentów, • kotły biomasowe w zakresie mocy od 15 kW do 5 MW, • doradztwo w zakresie budowy i modernizacji linii pelletowych, • certyfikowany pellet drzewny, • doradztwo w zakresie wymiany starych kotłów na ekologiczne urządzenia pelletowe, • pomoc w uzyskaniu finansowania. DZIĘKI NAM ZDOBĘDZIESZ

KORZYSTNE FINANSOWANIE

Nasze urządzenia posiadają 5. klasę czystości i spełniają normę Ecodesign! ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica tel. +48 530 245 751 biuro@cop360.pl