Magazyn Biomasa nr 4(55)/2019 by Magazyn Biomasa

NAJWIĘKSZE SPOTKANIE BRANŻY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

IV Kongres Biogazu

TECHNOLOGIE PRODUKCJA SPRZEDAŻ CERTYFIKACJA MARKETING PRAWO

forum-pelletu@magazynbiomasa.pl 792 122 038

KWIECIEŃ 2019

magazynbiomasa.pl

Zareze rwuj miejsc ej dziś i z uż yskaj rabat!

zdj. Drax

MAGAZYN BRANŻOWY DLA PRZEDSTAWICIELI PRZEMYSŁU BIOGAZOWEGO

19-20 września 2019

/ Samorządy – główne narzędzie do walki ze smogiem

POZNAŃ

/ Rynek wschodni wart zachodu

Branżowe spotkanie dla: inwestorów planujących budowę biogazowni

Nowe kierunki eksportu pelletu właścicieli działających instalacji

technologów i zarządców biogazowni odpadowych i oczyszczalnianych

BHp w BioGAZowNi – teoRiA A pRAktYkA

właścicieli dużych gospodarstw rolnych przetwórców rolno-spożywczych kierowników ubojni i ferm drobiu dostawców technologii i urządzeń

doradców finansowych i ubezpieczeniowych polskich i europejskich stowarzyszeń przedstawicieli administracji rządowej i samorządów

ZAREZERWUJ miejsce już dziś i zyskaj rabat!

/ Raport z regionu - czy rolnicy chcą inwestować w biogaz?

Zarezerwuj miejsce dla siebie! Kontakt: Biuro organizacyjne, +48 507 786 173, e-mail: biogaz@biomassmediagroup.pl Formularz zgłoszeniowy: www.magazynbiomasa.pl/kongres-biogazu organizator:

patronat medialny:

zdj. Shutterstock

ISSN 2353-9321

NR 4 (55) kwiecień 2019

/ Sekcja specjalna: oleje do silników w biogazowniach

NAJWIĘKSZE SPOTKANIE BRANŻY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

IV Kongres Biogazu

KWIECIEŃ 2019

MAGAZYN BRANŻOWY DLA PRZEDSTAWICIELI PRZEMYSŁU BIOGAZOWEGO

19-20 września 2019

POZNAŃ

Branżowe spotkanie dla: inwestorów planujących budowę biogazowni właścicieli działających instalacji technologów i zarządców biogazowni odpadowych i oczyszczalnianych właścicieli dużych gospodarstw rolnych przetwórców rolno-spożywczych kierowników ubojni i ferm drobiu

BHp w BioGAZowNi – teoRiA A pRAktYkA

dostawców technologii i urządzeń doradców finansowych i ubezpieczeniowych polskich i europejskich stowarzyszeń przedstawicieli administracji rządowej i samorządów

ZAREZERWUJ miejsce już dziś i zyskaj rabat!

/ Raport z regionu - czy rolnicy chcą inwestować w biogaz?

Zarezerwuj miejsce dla siebie! Kontakt: Biuro organizacyjne, +48 507 786 173, e-mail: biogaz@biomassmediagroup.pl Formularz zgłoszeniowy: www.magazynbiomasa.pl/kongres-biogazu organizator:

patronat medialny:

zdj. Shutterstock

/ Sekcja specjalna: oleje do silników w biogazowniach

od redakcji

Ciepło, cieplej, gorąco… Nie chcę uprawiać czarnowidztwa, ale głosy płynące z rynku są niepokojące. Sprzedaż pelletu mocno wyhamowała. Coraz silniejsza wydaje się być konkurencja na rynku wewnętrznym, który zmaga się także z napływem biomasy ze Wschodu. Wkrótce, jak wróżą niektórzy, z ofertą handlową pojawią się u nas także producenci z Bałkanów. Najbliższe miesiące powinny pokazać kierunki, w jakich rozwijać się (bądź nie) będzie rynek. Doskonale zdają się znać globalne trendy producenci pelletu w Kanadzie, którzy dokonali podsumowania 2018 roku. Największy potencjał widzą w Japonii i Zachodniej Europie, gdzie zaczynają funkcjonować zakłady ciepłownicze zasilane pelletem – nowe i po modernizacjach. Szczególnie chłonne mogą być Wielka Brytania i Holandia. W Polsce od niedawna ciepłownicy mają do dyspozycji wsparcie z programu pilotażowego „Ciepłownictwo powiatowe”, ale okazuje się, że pieniądze trafią jedynie do 130 zakładów z ponad 400 funkcjonujących, które pilnie potrzebują dofinansowania, by się zmodernizować. Niestety, drożejący węgiel i prawa do emisji CO2, a także inwestycje w systemy redukujące zanieczyszczenia to ich codzienne problemy. Ciepłownie chciałyby się unowocześniać, ale większość z nich nie ma na to pieniędzy. Jako systemy nieefektywne energetycznie nie mogą otrzymać dotacji z UE, a na kilkudziesięciomilionowe kredyty nie mają szans. Najbliższy czas będzie dla nich bardzo trudny, by nie powiedzieć – gorący. Podobnie jak dla władz kilku miast i zakładów termicznego przetwarzania odpadów komunalnych. W kraju właśnie trwa dyskusja, jak zagospodarowywać tony śmieci, między innymi tzw. resztkowych, by nie stać w opozycji do wytycznych i wizji Unii Europejskiej. Wszystkie te tematy znajdziecie Państwo na łamach aktualnego wydania ,,Magazynu Biomasa” do którego lektury zapraszam. Korzystając z okazji zachęcam także do zapoznania się z informacjami o organizowanym przez Biomass Media Group IV Forum Pelletu. Tym razem spotkamy się w czerwcu w Krakowie. Nie może tam Państwa zabraknąć!

Beata Klimczak REDAKTOR NACZELNA

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

AKTUALNOŚCI 6

Aktualności Polska

Aktualności świat

BIOMASA NA ŚWIECIE 10

Japonia i Wielka Brytania - tam popyt na pellet rośnie najszybciej

IV FORUM PELLETU 14

Cała branża w jednym miejscu - zapowiedź i ramy programowe konferencji

RYNEK PELLETU 18

Wschodni rynek jest trudny, ale warto spróbować

Pellet leży w magazynach. Czy nadszedł kryzys urodzaju?

FORUM PELLETU 25

Czy polski rynek pelletu faktycznie przeżywa kryzys nadpodaży?

WYWIAD 26

Gabriela Lenartowicz z PO: Samorządy – główne narzędzie do walki ze smogiem

ODPADY 32

Rząd szuka kompromisu między recyclingiem a spalarniami

KOGENERACJA 35

Wysokosprawna kogeneracja dofinansowana z UE

ELEKTROMOBILNOŚĆ 38

Czy gminy boją się ustawy o elektromobilności?

WYDARZENIA 41

Italia Legno Energia – obecność obowiązkowa!

Rekordowa frekwencja podczas targów Agrotech

Biogazownia od A do Z – warsztaty dla rolników

Harmonogram branży

spis treści

Wysokosprawna kogeneracja dofinansowana z UE

Pellet leży w magazynach. Czy nadszedł kryzys urodzaju?

/ 35

/ 22

Samorządy – główne narzędzie do walki ze smogiem /

26 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik m.roik@biomassmediagroup.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl Biuro Zarządu: Monika Michalska biuro@biomassmediagroup.pl tel: +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6 KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@biomassmediagroup.pl www.biomassmediagroup.pl

Redaktor naczelna: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Redakcja: Jolanta Kamińska j.kaminska@magazynbiomasa.pl Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl Dział sprzedaży reklam: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@biomassmediagroup.pl +48 730 291 100 Michał Plutowski michal.plutowski@biomassmediagroup.pl +48 536 100 122 Łukasz Kaźmierczak kontakt@biomassmediagroup.pl +48 535 100 204 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22

Członek założyciel PRP

Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Studio DoDo Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład: 1700 egzemplarzy Druk: Betmor Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

Zdj. Min. Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Aktualności Polska

Powstał specjalny zespół do spraw biogospodarki W ramach Porozumienia Rolniczego działać będzie Zespół Roboczy ds. Biogospodarki. Na jego czele stanął Adam Stępień (dyrektor generalny Krajowej Izby Biopaliw, Polskie Stowarzyszenie Producentów

Karuzela cenowa z zielonymi certyfikatami Ceny zielonych certyfikatów traz spadają, raz rosną. W pierwszym kwartale br. spadły do poziomu 80 zł/kWh. Przyczyny upatruje się w zapowiedzi Ministerstwa Energii o wprowadzeniu do ustawy o odnawialnych źródłach energii regulacji nt. opłaty zastępczej. Zielone certyfikaty zaczęły zyskiwać na wartości, gdy ME wycofało się z tych planów. Na początku kwietnia osiągnęły cenę ponad 132 zł/kWh.

Oleju). Podczas pierwszego spotkania zespołu, które odbyło się w połowie kwietnia omawiano zakres działania ZRB: innowacyjne technologie na rzecz popra-

Złote lata fotowoltaiki?

NR 4 (55) kwiecień 2019

wy efektywności produkcji rolnej, w tym produkcję

Z raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej wynika,

innowacyjnych materiałów, utylizację biomasy, w tym

że wartość inwestycji w polskie instalacje fotowolta-

efektywność środowiskową pod kątem ograniczenia

iczne w ciągu dwóch najbliższych lat może wynieść

emisji gazów cieplarnianych, budowę biogazowni,

nawet 5 mld zł. W minionym roku wybudowano pra-

zwłaszcza małych, kontenerowych do 40 kW, poprawę

wie 10 razy więcej instalacji niż w 2017 r. Przypusz-

retencji wody i sorpcji CO2, przegląd tematów badaw-

cza się, że w najbliższych latach zainteresowanie

czych instytutów w zakresie biogospodarki. Kolejne

fotowoltaiką będzie rosło. IEO przygotował także ak-

spotkanie zespołu odbyć się ma na przełomie maja

tualizację bazy danych o projektach. Włączył w nią

i czerwca br.

również te, które uzyskały warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej od lipca do października 2018

Mocne wsparcie dla ciepłownictwa powiatowego

roku. „W tym okresie czterech głównych operatorów sieci dystrybucyjnych zatwierdziło 374 nowe projekty fotowoltaiczne, wśród których blisko 150 uzyskało już warunki przyłączenia do sieci. Łączna moc

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospo-

przyłączeniowa nowych instalacji wynosi ok. 380

darki Wodnej rozpoczął realizację pilotażowego

MW. Ogólnie w bazie znajduje się ok. 2 tys. projek-

programu „Ciepłownictwo powiatowe”, który zapo-

tów, w tym 383 ukończone i prawie 1800 projektów

wiadany był już jesienią. Beneficjentami programu

aktualnych” – czytamy w raporcie IEO.

są przedsiębiorcy produkujący energię cieplną na cele komunalno-bytowe, których większościowym udziałowcem jest jednostka samorządu terytorialnego (min. 70 proc.) Całkowity budżet programu to 500 mln zł, z czego 350 mln przeznaczone jest

Komisja Europejska krytykuje Polskę

na zwrotne formy finansowania, a 150 mln zł na

Komisja Europejska opublikowała raport na temat

wsparcie bezzwrotne. Pożyczki udzielane będą naj-

wdrażania polityki ochrony środowiska w poszcze-

dłużej na 20 lat. Nabór wniosków prowadzony jest

gólnych krajach UE. Największym problemem jest

do 20 grudnia 2019 roku. Na początku kwietnia

jakość powietrza. Aż 18 państw członkowskich nadal

odbyła się konferencja na ten temat pn. „Ciepłow-

boryka się z wysokim poziomem emisji tlenków

nictwo powiatowe podstawą samowystarczalności

azotu (NOx), a 15 musi ograniczyć emisje cząstek

energetycznej”.

stałych (PM2,5 i PM10). KE wskazała, że Polska

Aktualności Polska realizuje pozytywne trendy w zakresie gospodarki

odnawialnej w całkowitym bilansie energetycznym.

o obiegu zamkniętym oraz ma znaczne postępy

Gromadzki to numer dwa „Wiosny” na liście wybor-

w planowaniu infrastruktury gospodarowania odpa-

czej do PE w okręgu obejmującym województwa

dami i we wdrażaniu przepisów dotyczących segre-

warmińsko-mazurskie i podlaskie.

gacji odpadów z gospodarstw domowych. Pozytywnie oceniła nowelizację ustawy Prawo wodne. Wyzwaniem dla nas są jednak wciąż jakość powietrza oraz budowa infrastruktury odbioru i oczyszczania ścieków komunalnych.

Rekompensaty za prąd Wciąż nie ma rozporządzenia ministra energii w sprawie rekompensat dla spółek obrotu za obniżonych cenach. Dokument ten ma znaczenie zarówno dla spółek obrotu, jak i dla odbiorców energii. Spółki w ciągu 30 dni od momentu wejścia

Sławomir Gromadzki z „Wiosny” zapewnił, że rolnic-

w życie rozporządzenia będą musiały korygować

two jest przygotowane do zaspokojenia zapotrzebo-

ceny sprzedaży prądu w 2019 roku – do odbior-

wania na tzw. zieloną energię w Polsce. Postulatem

ców innych niż taryfowi do poziomu z 30 czerwca

„Wiosny” dotyczącym rolnictwa będzie uznanie

2018 r., ale z mocą od 1 stycznia 2019 r. Ustawa

tenergii z OZE na obszarach wiejskich (w gospo-

o cenach energii elektrycznej odnosi się tylko do

darstwach rolnych) za produkcję rolną. Areału na

sprzedaży prądu do końca 2019 roku, nie ma więc

wsiach jest wystarczająco dużo, aby można tam było

wpływu na umowy sprzedaży obejmujące rok 2020

wyprodukować tyle „zielonej energii”, ile wymaga-

i kolejne.

ją unijne przepisy, które mówią o udziale energii

Oprac. Beata Klimczak REKLAMA

suszarnie drewna

Oferujemy:

NR 4 (55) kwiecień 2019

Nowa partia bardziej zielona od pozostałych?

sprzedaż w 2019 roku energii elektrycznej po

• zestawy suszące dobrane do jednostek o mocy cieplnej od 0,5 do 2 MW • taśmowe suszarnie produktów sypkich: – pofermentu z biogazowni – trocin do 2,5 t/h – zrębek – wysłodków buraczanych – lucerny – kukurydzy – wytłoków warzyw i owoców – paliwa alternatywnego RDF

AMS elektronik 66-225 Szczaniec, ul. Lipowa 31 tel. 604 461 595, e-mail: ams@e7.pl 7

zdj. Bioenergy Infrastructure Group

Aktualności Świat

Na Wyspach pracuje największa instalacja do zgazowywania drewna Po okresie testów pełną produkcję rozpoczął zakład Ince Bio Power w Wielkiej Brytanii, należący do Bioenergy Infrastructure Group, specjalizującej się w produkcji energii elektrycznej z odpadów drewnianych i biomasy. To największa tego typu NR 4 (55) kwiecień 2019

brytyjska instalacja działająca w oparciu o technologię zgazowywania. Ince Bio Power, którego oficjalne otwarcie odbędzie się za kilka miesięcy, będzie co roku zgazowywał do 170 tys. t odpadów drzewnych, które pozwolą na wyprodukowanie 21,5 MW energii elektrycznej – wystarczająco dużo, by zasilić w prąd 40 tys. domów. Instalacja

Onça Pintada urządzenia do składowania i transportowania biomasy, w tym dwa przenośniki taśmowe, ładowarko-zwałowarkę o ładowności 40 tys. m3 i ciężarówki wywrotki. Elektrownia biomasowa ma zostać uruchomiona w trzecim kwartale 2020 r.

Nowy Jork z pierwszą dużą biogazownią Pierwsza autonomiczna instalacja do fermentacji beztlenowej powstanie w obrębie metropolii Nowy Jork. Obiekt realizowany przez American Organic Energy (AOE) będzie zasilany 170 tys. t odpadów żywnościowych rocznie, co przełoży się na produkcję 4 MW „zielonej energii” na godzinę. AOE przy procesie pozyskiwania i składowania substratu oraz jego rozdrobnienia i przygotowaniu materiału wsadowego do fermentacji będzie współpracować z firmami GE Water i MiracleGro. Projekt wpisuje się w plan Green New Deal (Nowy zielony ład) gubernatora Nowego Jorku Andrew Cuomo, którego celem jest wspieranie technologii odnawialnych na drodze redukcji emisji CO2 przez metropolię o 40 proc. do 2030 roku.

umożliwi ograniczenie emisji CO2 w regionie o 65 tys. t rocznie i zagwarantuje aż 150 miejsc pracy. Do Bioenergy Infrastructure Group należą także zakłady biomasowe w Birmingham, Północnej Irlandii i Widnes.

Rośnie wykorzystanie biomasy w Holandii Do 2020 roku zużycie biomasy w Holandii ma

Andritz podpisał biomasowy kontrakt w Brazylii

2,3 mln t/rok – wynika z przygotowanego przez holenderski rząd raportu. Impulsem do rozwoju rynku biomasy będą z jednej strony rządowe

Międzynarodowy dostawca kompletnych insta-

dopłaty do instalacji OZE, z drugiej natomiast

lacji, urządzeń i kompleksowych usług dla prze-

coraz większa krajowa produkcja zrębków

mysłu drzewnego i odpadowego – Grupa Andritz

drzewnych i pelletu, także z przeznaczeniem na

– podpisała kontrakt na dostawę systemu gospo-

eksport. Zaprezentowany dokument przewiduje

darki biomasą do nowej elektrowni biomasowej

dwa kierunki rozwoju biomasy w przemyśle –

Onça Pintada przy przedsiębiorstwie papier-

surowiec ma być współspalany z węglem w kra-

niczym Eldorado Brasil w Brazylii. Instalacja

jowych elektrowniach albo wykorzystywany jako

o mocy 50 MW będzie zasilana pniakami i euka-

główne paliwo w elektrowniach i elektrociepłow-

liptusową karpiną, a wyprodukowany prąd ma być

niach biomasowych.

zatłaczany do krajowej sieci. Andritz dostarczy do

wzrosnąć z obecnych 1,8 mln t/rok do

Oprac. Jolanta Kamińska

Biomasa na świecie

Japonia i Wielka Brytania tam popyt na pellet rośnie najszybciej

NR 4 (55) kwiecień 2019

2018 był jednym z najlepszych dla rynku pelletu w ostatnich latach. Analitycy przewidują, że do 2035 roku nastąpi globalny wzrost popytu na granulat nawet o 9,2 proc. Aktualnie na liderów importu wyrastają w Azji Japonia, a w Europie Wielka Brytania. Wkrótce zaczną tam funkcjonować zakłady przemysłowe wykorzystujące pellet do produkcji energii. Oto najważniejsze trendy globalnego rynku.

olski rynek pelletu chwilowo znalazł się w zawie-

Już dziś jednak wiadomo, że destrukcyjnie wpływa na niego m.in. rozdrobnienie producentów, a przede wszystkim rosnąca konkurencyjność ze strony wytwórców ze Wschodu. Kolejnym kierunkiem importu, który może przyczynić się do destabilizacji polskiego rynku, są Bałkany, gdzie trwa właśnie pelletowy boom. Z dnia na dzień powstają tam liczne zakłady produkcyjne, których oferty produktowe trafiają do naszych dystrybutorów. Są one, podobnie jak oferty z Ukrainy czy Białorusi, bardzo atrakcyjne pod względem cenowym. – Mankamentem są terminy dostaw, co wynika choćby z problemów na granicy, no i jakość produktu – nie ukrywa jeden z wielkopolskich dystrybutorów pelletu, który nawiązał krótkotrwałą współpracę z dostawcą ze Wschodu. – Ceny są interesujące, ale i nasi, polscy producenci aktualnie proponują pellet na bardzo korzystnych warunkach.. Niestety, moje magazyny są pełne po zimie – dodaje.

zdj. Shutterstock

szeniu. Najbliższe miesiące pokażą kierunek zmian.

Biomasa na świecie Zmniejszeniu uległo także zainteresowanie zakładów

Teeside, która zużywać ma do 1,5 mln ton pelletu

przemysłowych oraz jednostek samorządu terytorial-

rocznie. Nieco inne wydarzenia kształtują rynek ho-

nego tego typu paliwem.

lenderski. Tam czekano na nowy program wsparcia dla

Świat podąża szybszym tempem?

skorzystały z niego trzy zakłady. Pod koniec 2018 roku

Rynek światowy ostatnio nabiera tempa. Producenci

współspalanie (pellet) rozpoczęła dziewiąta jednostka

uznają miniony rok 2018 za jeden z najlepszych.

elektrowni Amber. W planach na najbliższe dwa lata

Diagnozują, że wzrost sprzedaży spowodowany

są kolejne, podobne inwestycje.

był m.in. zdobyciem nowych rynków i większego

Z nadzieją patrzeć należy też na Japonię, która

zainteresowania odbiorców indywidualnych. Ze

podwoiła swój import w 2018 roku. Pellet trafia tam

szczególnie dobrych notowań zadowoleni są przede

głównie z Kanady, ale także z Wietnamu. Anality-

wszystkim producenci z Ameryki Północnej – USA

cy zakładają, że import z tego kraju w 2013 roku

i Kanady. Eksportowali do Danii, Korei Południowej

przekroczy 5 mln t. Japończycy są wysoko cenieni

i Japonii o 40 proc. więcej produktów niż w poprzed-

jako kontrahenci przede wszystkim za to, że chętnie

nich „tłustych” latach. Oceniają handel pelletem

podpisują umowy długoterminowe.

drzewnym na 23,8 mln t, co stanowi 26-procentowy

– Japonia to duży rynek, który w latach 2014-2017

wzrost w porównaniu z 18,9 mln t w 2017 r.

wzrósł ok. pięciokrotnie – ocenia Gordon Murray

Firma analityczna FutureMetrics przewiduje, że popyt

z Wood Pellet Association of Canada, który był gościem

przemysłowy wzrośnie z 17,5 mln w 2018 roku do 29

III Forum Pelletu 2018 organizowanego przez „Magazyn

mln t w 2023 r. Głównymi odbiorcami mają być kraje

Biomasa”. – W przypadku Japonii mamy do czynienia

Azji. Prognozuje się także, że zdecydowanie wzrosną

z podobną sytuacją jak w Wielkiej Brytanii, bo proporcja

zakupy w Europie – w Wielkiej Brytanii i Holandii. Na

wykorzystania pelletu we współspalaniu jest zbliżona.

Wyspach wpływ na rynek miały elektrownie Lynemo-

To dla nas bardzo interesujący rynek – zapewnia.

uth i Drax, w których uruchomiono konwersję paliwo-

Dużych kontraktów spodziewano się jeszcze dwa

wą, choć jeszcze w niepełnym wymiarze. Przewiduje

lata temu z Koreą Południową. Jednak zamieszanie

się, że za dwa lata znów nastąpi „skok” zapotrzebowa-

na rynku wprowadziły rządowe zmiany dotyczące

nia na pellet dzięki uruchomieniu elektrociepłowni

świadectw energetycznych, które były przedmiotem

Import pelletu na świecie

25 000 000

Wzrost procentowy rok do roku

20 000 000

Tony metryczne

NR 4 (55) kwiecień 2019

zakładów współspalających biomasę. Trzy lata temu

26%

13%

15 000 000

19%

10 000 000

5 000 000

—

2013

Wielka Brytania

2014 Dania

2015

Południowa Korea

2016 Włochy

2017 Belgia

Japonia

2018 Inni

Źródło: Global trade data, December 2018, Analysis by FutureMetrics

Biomasa na świecie handlu, oraz brak dbałości o jakość i rzetelność kon-

do ogrzewnictwa to USA. Ten kraj jednak w 85 proc.

traktów. Wycofanie się rządu ze wsparcia dla nowych

sam zaspokaja swoje potrzeby dzięki licznym zakła-

obiektów załamało rynek. Korea Południowa impor-

dom produkcyjnym.

tuje pellet głównie od państw regionu. Prognozy rynku grzewczego Ten segment wydaje się nabierać tempa, a sprzyjają temu m.in. ogólnoświatowa walka z zanieczyszcze-

Seth Walker i William Strauss

niem powietrza. Pellet jest promowany jako jedno

Oprac. Redakcja

z najczystszych, ekologicznych paliw. Jednak w zaopatrywaniu klientów główną rolę odgrywają pomniejsi producenci. Na ogrzewanie pelletem domów postawili przede wszystkim Włosi, Niemcy, Amerykanie, Francuzi, Austriacy i Szwedzi. Najciekawszym rynkiem jest od lat rynek włoski, gdzie do głosu

Gordon Murray Wood Pellet Association of Canada

NR 4 (55) kwiecień 2019

dochodzą ostatnio przeciwnicy spalania pelletu.

W przypadku Japonii mamy do czy-

Funkcjonuje tam ok. 3,3 mln domowych instalacji

nienia z podobną sytuacją jak w Wielkiej Brytanii, bo

grzewczych na pellet. Szacuje się, że kraj ten impor-

proporcja wykorzystania pelletu we współspalaniu

tuje ponad 2 mln t pelletu, choć niektóre dane wska-

jest zbliżona. To dla nas bardzo interesujący rynek.

zują, że więcej. Przeszkodą w uzyskaniu dokładnych

Priorytetowe znaczenie w nawiązywaniu umów mają

danych jest fakt, iż Włosi unikając 22 proc. podatku,

tam jakość, wiarygodność i zrównoważony rozwój.

doprowadzili do powstania „szarej strefy” handlu

Nasi partnerzy z Japonii chcą podpisywać umowy

pelletem. Drugi potężny rynek wykorzystujący pellet

długoletnie, nawet na 10–15 lat.

REKLAMA

uzyskiwanie decyzji środowiskowych Projektowanie oraz obsługa firm w zakresie ochrony środowiska rzetelnie i terminowo

Firma Boroprojekt Sp. z o.o. zajmuje się kompleksową obsługą podmiotów gospodarczych z zakresu ochrony środowiska. Oferujemy współpracę na wszystkich etapach rozwoju, od procesu inwestycyjnego po bieżące funkcjonowanie firmy.

Nasza oferta: Prace projektowe związane z uzyskiwaniem: - decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, - pozwoleń wodnoprawnych, - pozwoleń na wprowadzanie pyłów i gazów do powietrza - pozwoleń związanych z gospodarką odpadami - pozwoleń zintegrowanych Stała obsługa firm – realizacja, w imieniu przedsiębiorców, obowiązków wynikających z przepisów prawa z zakresu ochrony środowiska

Boroprojekt Spółka z o.o., 60-105 Poznań, ul. Kopanina 28/36, tel.: 664-753-469, e-mail: biuro@boroprojekt.com

www.BoroProjeKt.com 12

kotły na biomasę od

8 kW do 1000 kW

Najmniejszy certyfikowany kocioł na pellet w Polsce!

NASZE KOTŁY W PROGRAMIE

ONE / ONE BASIC

8 - 20 kW

HT DasPell LuxGL

12 - 20 kW

HT DasPell GL

12 - 60 kW

Q Pellet GL

12 - 30 kW

HT DasPell BOX GL

12 - 20 kW

MAXPell GL

80 - 450 kW

Więcej na stronie www.heiztechnik.pl

v Forum Pelletu – cała branża w jednym miejscu

NR 4 (55) kwiecień 2019

Tegoroczna edycja najważniejszego krajowego spotkania sektora pelletu odbędzie się 10-11 czerwca w Krakowie, w Hotelu Qubus. Do tej pory w Forum Pelletu udział wzięło łącznie ponad 500 gości z Polski i zagranicy. Podczas konferencji prezentowane są najnowsze trendy krajowego i światowego rynku pelletu, rozwiązania technologiczne i aktualne przepisy prawa warunkujące rozwój odnawialnych źródeł energii.

ematem przewodnim czerwcowej edycji Forum

załamanie? Jak przygotować się na coraz cieplejsze

będzie „Pellet w dobie transformacji energetycz-

zimy, spadki cen pelletu oraz ofensywę krajów spoza

nej”. Kierunki unijnej polityki energetyczno-klima-

kontynentu na Europę? Które kierunki eksportu

tycznej jasno wskazują na wiodącą rolę OZE. Czyste

surowca są przyszłościowe? Między innymi te zagad-

spalanie, poprawa jakości powietrza, alternatywne

nienia będą poruszane w Krakowie.

wobec paliw konwencjonalnych źródła energii – nie

Poza wskazaniem europejskich i światowych trendów

są to tylko hasła, ale konkretne cele, które Polska ma

sektora pelletowego, Forum to dobry moment na ana-

do zrealizowania. Zwiększenie wykorzystania pelletu,

lizę polskiego sektora. A ten w ostatnich miesiącach

zarówno przez gospodarstwa domowe, jak i instala-

zdominował wywołany przez „Magazyn Biomasa”

cje przemysłowe, wpisuje się więc w plan gospodarki

temat nieuczciwych praktyk krajowych wytwórców

niskoemisyjnej.

pelletu drzewnego. – Znamy przypadki fałszowania certyfikatów czy podszywania się pod uznane na

Pellet na świecie i w Polsce

rynku brandy. Dzięki powstaniu Polskiej Rady Pelletu

Konferencję tradycyjnie otworzy podsumowanie

nasz rynek w 2017 r. uzyskał narzędzie do walki z tego

2018 roku dla branży pelletu na świecie i w Polsce.

typu procederami. O sukcesach stowarzyszenia w tym

A ten nie był łatwy dla producentów biopaliwa w ca-

zakresie i planowanych działaniach PRP będziemy

łej Europie. Czy to już kryzys, czy tylko chwilowe

mówić na Forum – deklaruje Maciej Kosiński.

Forum Pelletu – cała branża w jednym miejscu Formuła wiedza + biznes Agenda tegorocznego Forum Pelletu obejmuje także zagadnienia bezpieczeństwa pracy w pelleciarni, zagrożeń pożarowych i wybuchowych, ubezpieczeń dla zakładów produkujących pellet czy – tradycyjnie – przegląd nowości technologicznych dla fabryk

Maciej Roik prezes zarządu Biomass Media Group Sp. z o.o.

pelletu. Poza solidną dawką merytorycznej wiedzy

Cała branża w jednym miejscu – już po raz czwarty

czerwcowa konferencja to sprawdzona formuła

organizujemy dla Państwa największe spotkanie

wiedza + biznes oferująca firmom uczestnikom wy-

branży pelletowej z Polski i zagranicy. Sprawdzona

jątkową okazję zaprezentowania swojej oferty wśród

formuła konferencji to połączenie solidnej dawki

profesjonalistów z Polski i zagranicy. Niezobowiązu-

wiedzy i biznesu. Forum Pelletu owocuje networkin-

jący networking towarzyszący konferencji pozwala

giem, który w wielu przypadkach kończy się nawią-

zamienić kontakty na kontrakty.

zaniem relacji biznesowych. Kolejne edycje Forum Pelletu potwierdzają potrzebę corocznych spotkań profesjonalistów najbliższa edycja spełni Państwa oczekiwania zarówno w zakresie tematyki, jak i wymiaru biznesowego.

Tegoroczne Forum Pelletu organizujemy dla Państwa w Krakowie. Fakt, że miasto od lat zmaga się z problemem niskiej emisji, sprawia, że nasz wybór nabiera dodatkowego wymiaru. Forum Pelletu to nie tylko spotkanie branży, ale przede wszystkim wydarzenie popularyzujące wykorzystanie pelletu na krajowym rynku. Efektem pierwszej,

Jolanta Kamińska członek zarządu Biomass Media Group Sp. z o.o.

zorganizowanej w 2016 roku, konferencji było powo-

IV Forum Pelletu to nie tylko konferencja i minitargi

łanie Polskiej Rady Pelletu – stowarzyszenia repre-

branżowe, ale przede wszystkim spotkanie, którego

zentującego interesy branży w Polsce i na świecie.

celem jest wymiana wiedzy, doświadczeń i pomy-

Naszą misją jest promowanie polskiej branży pelletu

słów oraz aktywizowanie profesjonalistów branży do

– w kraju i za granicą. O sukcesie naszych działań

jeszcze większego działania na rzecz rozwoju rynku

świadczy choćby rosnąca z roku na rok liczba pol-

krajowego.

skich wystawców na największych włoskich targach

W tym roku większą uwagę poświęcimy roli pro-

pelletowych – Italia Legno Energia i Progetto Fuoco.

ducentów urządzeń grzewczych na pellet w całym

W czerwcu w odniesieniu do tej drugiej imprezy

procesie sprzedażowym i w ogóle w popularyzowa-

będziemy mieli przyjemność zaprezentować uczest-

niu tego biopaliwa.

nikom zupełnie nowy koncept biznesowy.

Kraków odwiedzą także goście zagraniczni

NR 4 (55) kwiecień 2019

Maciej Kosiński prezes zarządu Polska Rada Pelletu

sektora pelletowego. Jestem przekonany, że

z Włoch, Danii, Ukrainy czy Łotwy. To dobra okaKontakt w sprawie konferencji:

zja do zapoznania się ze specyfiką tamtejszych

Maciej Kosiński, m.kosinski@biomassmediagroup.pl,

rynków biomasowych oraz nawiązania relacji

+48 792 122 038

z dystrybutorami pelletu na zagraniczne rynki.

REJESTRACJA: www.magazynbiomasa.pl/forum-pelletu 15

v Forum Pelletu – cała branża w jednym miejscu

Program konferencji* 10 czerwca 2019 r. poniedziałek 8:00 – 9:00 Rejestracja uczestników 9:10 Otwarcie IV Forum Pelletu Maciej Kosiński, Biomass Media Group 9:30 – 12:00 Sesja I – Polski i światowy rynek pelletu – kryzys czy chwilowe załamanie? 1. Rynek pelletu w Polsce na tle Europy i świata 2. Czarne praktyki producentów czystego paliwa – fałszerstwa na rynku 3. Surowiec z Białorusi, Ukrainy i Rosji – szansa czy zagrożenie? 4. Jak zdobyć i utrzymać klienta w dobie rosnącej konkurencyjności na rynku pelletu? Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów. 12:00 – 12:30 Networking przy kawie 12:30 – 14:00 Sesja II – Krajowy rynek pelletu – problemy, szanse, wyzwania 1. Czy pellet pomoże Polsce w realizacji celu OZE?

NR 4 (55) kwiecień 2019

2. Polska strefa na Progetto Fuoco 2020 3. Jeśli nie Włochy to co? Potencjał nabywczy Danii, Niemiec, Francji, Austrii oraz Korei Południowej i Japonii 4. Producenci pelletu i producenci kotłów na pellet – solo czy w tandemie? 5. Zakaz palenia paliwami stałymi - konsekwencje dla rynku 14:00 – 15:00 Lunch 15:00 – 16:30 Sesja III – Technologia w centrum uwagi – najnowsze rozwiązania technologiczne dla producentów pelletu 16:30 – 17:30 Sesja IV – Produkcja pelletu – od surowca po produkt do sprzedaży 1. Trocina – produkt uboczny czy odpad? 2. Zagrożenia pożarowe i wybuchowe w fabryce pelletu 3. Jak korzystnie ubezpieczyć pelleciarnię? 4. Transport pelletu 5. Obrót opakowaniami w świetle najnowszych przepisów prawnych 17:30 – 18:30 Panel dyskusyjny podsumowujący I dzień konferencji 20:00 Kolacja branżowa

11 czerwca 2019 r. wtorek 10:00 – 13:00

Warsztaty z zarządzania produkcją w fabryce pelletu

*Program konferencji może ulec zmianie

Zarezerwuj miejsce dla siebie! Kontakt: Maciej Kosiński, +48 792 122 038, e-mail: forum-pelletu@magazynbiomasa.pl Formularz zgłoszeniowy: www.magazynbiomasa.pl/forum-pelletu

Cała branża w jednym miejscu

IV FORUM PELLETU TECHNOLOGIE PRODUKCJA SPRZEDAŻ CERTYFIKACJA MARKETING PRAWO

10-11 CZERWCA 2019

KRAKÓW Hotel Qubus****

Branżowe spotkanie dla: producentów i dystrybutorów pelletu, producentów i dystrybutorów kotłów, palników i piecyków na pellet, dostawców technologii i urządzeń do pelletowania, firm certyfikujących i patentowych, polskich i europejskich stowarzyszeń producenckich.

magazynbiomasa.pl 792 122 038 forum-pelletu@magazynbiomasa.pl

organizator:

patronat:

patronat medialny:

ZAREZERWUJ miejsce już dziś i zyskaj rabat!

Rynek pelletu

Wschodni rynek jest trudny, ale warto spróbować

NR 4 (55) kwiecień 2019

zdj. Archiwum M. Wiliński

Z Maciejem Wilińskim, właścicielem przedsiębiorstwa drzewnego „Ałtaj”, na temat specyfiki kontaktów biznesowych z firmami zza wschodniej granicy, rozmawia Beata Klimczak. Pana firma ma długą tradycję w branży. Funkcjonuje od czterech pokoleń. Podejmuje pan trudne zadania biznesowe, jak choćby import ze Wschodu. Obecnie firma przechodzi reorganizację, zmieniacie lokalizację. Ile osób pan zatrudnia? Nie ma tutaj jednoznacznej odpowiedzi. Swoją firmę staram się budować na bazie nowoczesnych modeli zarządzania. Fundamentem organizacji pracy jest zaangażowanie i wolność w działaniu ludzi. Preferujemy umowy nastawione na wynik, a nie tradycyjnie na rozliczenie całego etatu. Dzięki temu strukturę firmy tworzą tylko kreatywni i zaangażowani w nasze projekty ludzie. Ich liczebność zawsze zależy od rozpoczętych projektów biznesowych. Specjaliści, z którymi współpracujemy, sami decydują, czy chcą podjąć się określonego projektu. Dzięki temu nasza firma jest w stanie osiągnąć dużo szybszy rozwój. Od kiedy współpracuje pan z kontrahentami ze Wschodu? Samodzielnie na tamtejszym rynku poruszam się od ok. 8 lat. Od zawsze interesował mnie import ze Wschodu. Warto poznawać nowych ludzi. Wschodnie kraje i ich mieszkańcy - bliscy nam mentalnie – szczególnie dają taką możliwość. Współpracuję przede wszystkim z przedsiębiorcami na Ukrainie. 18

BIomasowa mIsja gospodarCza

do repuBlIKI BIałorusI • Chcesz rozwijać swój biznes na rynkach wschodnich? • Interesuje Cię współpraca handlowa z partnerami z Białorusi? • Chciałbyś sprzedawać swoją technologię za granicą?

Idealna szansa dla Ciebie! Pomożemy Ci w nawiązaniu kontaktów handlowych z Białorusią! Zespół „Magazynu Biomasa” zaprasza zainteresowane firmy do udziału w pierwszej biomasowej misji gospodarczej na Białoruś.

oferujemy:

– dwudniową wizytę na Białorusi, – spotkanie z przedstawicielami białoruskiej administracji rządowej, – spotkanie z białoruskimi przedsiębiorcami.

Cel misji: pokazanie możliwości

współpracy w obszarze sprzedaży technologii i maszyn do przetwórstwa i spalania biomasy oraz produkcji pelletu.

Kontakt: tel. 507 786 173 m.roik@biomassmediagroup.pl

Rynek pelletu Szeroko rozwinięte kontakty mamy także na Bia-

Największy rozkwit handlu zagranicznego z Ukrainą

łorusi, w Rosji oraz Azerbejdżanie. Oczywiście, nie

z całą pewnością przypada na lata 90. Był to czas na-

ograniczamy się tylko w kierunku Europy Wschod-

szej transformacji gospodarczej, podczas której biznes

niej, ale na pewno tam czujemy się najswobodniej.

prowadziło się zdecydowanie łatwiej. Po 2000 r. rynek

Jako firma „Ałtaj” handlujemy przede wszystkim

ukraiński zaczął normować zmiany w prawie oraz

produktami pochodzenia drzewnego. Obecnie

dostosowywać się do wymogów UE. W tym też okresie

rozwojowym priorytetem jest pellet drzewny. Często

Ukraina zaczęła gwałtownie kolejne próby transforma-

także prowadzimy doradztwo biznesowe dla firm,

cji, z różnym skutkiem. Niestety, z roku na rok sytuacja

które chcą rozpocząć współpracę z firmami z Euro-

w kraju pogarszała się, co miało kluczowy wpływ na

py Wschodniej.

biznes ukraiński oraz warunki współpracy gospodarczej naszych krajów. Ale warto było ten czas przetrwać.

Osoba z pana doświadczeniem na pewno umie wskazać zagrożenia czy ryzyka, które się pojawiają

Z jak silną konkurencją musi się pan mierzyć?

podczas tej współpracy…

Jeżeli chodzi o konkurencję na rynku wschodnim, to

Problemów jest sporo. Uważam, że największym jest

są to głównie firmy z Rumunii i krajów bałkańskich.

niestabilność rynku ukraińskiego. Dużą przeszkodą

Co do polskiego rynku w handlu pelletem drzewnym

są także przepisy

jest to tak nowy i dynamicz-

ograniczające handel

nie rozwijający się rynek,

z państwami spoza UE, co skutkuje brakiem poNR 4 (55) kwiecień 2019

zwoleń przewozowych pod koniec każdego roku dla ukraińskich

Ukraina to kraj, który musi pracować nad przystosowaniem swoich standardów do tych obowiązujących w Europie Zachodniej

że każda uczciwa firma znajdzie dla siebie miejsce. Na rynku polskim jesteśmy nastawieni bardziej na współpracę niż konkurowa-

przewoźników. Trudno

nie. Jako „Ałtaj” cały czas na-

mówić o terminowości

wiązujemy nowe kontakty

dostaw i możliwości planowania, gdyż przepustowość

biznesowe, które przynoszą bardzo ciekawe możliwo-

naszych przejść granicznych nie raz potrafi utrudnić

ści zdobywania rynku.

życie. Dzięki długoletniemu doświadczeniu sprawnie radzimy sobie z tym problemem. Z całą pewnością po-

Co dla pana firmy oznacza trwająca właśnie

dejście wielu firm na Ukrainie do jakości oferowanych

reorganizacja?

przez nich produktów różni się od naszych standardów.

Przenosimy centralę między Radom a Warszawę.

Jest to kraj, który cały czas musi pracować nad przysto-

Tam też będzie znajdował się nasz główny magazyn.

sowaniem swoich standardów do tych obowiązujących

Intensywnie pracujemy nad poprawą funkcjonowa-

w Europie Zachodniej. Nie można oczywiście generali-

nia naszych mniejszych punktów dystrybucji.

zować i jednoznacznie oceniać całego rynku. Przez wiele lat razem z naszymi partnerami biznesowymi z Ukrainy,

W marcu odwiedził pan włoskie targi pelletowe

pracowaliśmy nad wyselekcjonowaniem firm gotowych

Italia Legno Energia. Czy produkty pana firmy

do współpracy na wielu płaszczyznach, zachowując przy

trafiają już na ten rynek? Udało się panu nawiązać

tym odpowiednie standardy. Niestety, nowe firmy chcą-

tam nowe kontakty biznesowe?

ce zaistnieć na rynku ukraińskim, nieznające realiów

Od ubiegłego roku współpracujemy z przedsiębior-

tam obowiązujących, mają bardzo trudne zadanie.

stwami, które eksportują swoje towary do Włoch, jednak celem naszej firmy jest budowanie własne-

Jak pan z perspektywy lat ocenia wpływ tych

go brandu. Włochy są dla nas bardzo atrakcyjnym

kontaktów na rozwój firmy? Warto było się

rynkiem. Targi w Arezzo okazały się zaskakująco

angażować?

korzystne, jeżeli chodzi o nowe kontakty biznesowe.

W mojej ocenie kontakty z zagranicznymi partnera-

Czas pokaże, ile z nich uda się zamienić na owocną

mi mają istotny wpływ na rozwój firmy.

i stałą współpracę.

Oferujemy: • kotły i nagrzewnice pelletowe renomowanych polskich producentów, • kotły biomasowe w zakresie mocy od 15 kW do 5 MW, • doradztwo w zakresie budowy i modernizacji linii pelletowych, • certyfikowany pellet drzewny, • doradztwo w zakresie wymiany starych kotłów na ekologiczne urządzenia pelletowe, • pomoc w uzyskaniu finansowania. DZIĘKI NAM ZDOBĘDZIESZ

KORZYSTNE FINANSOWANIE

Nasze urządzenia posiadają 5. klasę czystości i spełniają normę Ecodesign! ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica tel. +48 530 245 751 biuro@cop360.pl

Rynek pelletu

Pellet leży w magazynach. Czy nadszedł kryzys urodzaju?

NR 4 (55) kwiecień 2019

Branża pelletowa nie ukrywa – w tym roku bardzo szybko zamknęły się rynki zachodnie, a w kraju trwają zmiany właścicielskie wielu zakładów. Pellet zalega w magazynach, a ceny są niekorzystne. Z drugiej strony swój „złoty wiek’’ przeżywają firmy produkujące pelleciarki. Bywa, że na kompletną linię produkcyjną trzeba czekać nawet ponad pół roku.

przedażowe portale internetowe, podobnie jak

Niderlandów poszukują przede wszystkim pelletu

magazyny producentów i dystrybutorów, pełne

z drzew liściastych. Kto ma, niech sprzedaje, bo na

są pelletu. Paletę tego ekologicznego paliwa można

rodzimym rynku na razie trwa robienie zapasów

kupić już nawet za ok. 650 zł netto (ok. 800 zł

i oczekiwanie na klienta. Ten zapewne pojawi się

brutto), a zdarzają się także bardziej korzystne

już niedługo. W ubiegłym roku „zakupowy szał” na

okazje. Jedynie duzi producenci, o uznanej na

pellet, jak informowali nas producenci, rozpoczął

rynku jakości produktu, oferujący pellet certyfi-

się już latem.

kowany, trzymają ceny na poziomie nawet 1100 zł brutto/tona. Wydaje się, że rynek zbytu i pro-

Rynkiem steruje klient i duzi producenci?

ducenci przygotowani byli raczej na dłuższą zimę

Polski, indywidualny odbiorca pelletu jest nieprze-

i większe zainteresowanie tym ekopaliwem. Tym-

widywalny – twierdzą przedsiębiorcy. Zupełnie

czasem najbardziej chłonny rynek Włoch już w styczniu zamknął się na import granulatu z Polski. Wynika to także z faktu, że odbiorca włoski

inaczej niż włoski, który zabezpiecza

Na krajowym rynku pelletu na razie trwa robienie zapasów i oczekiwanie na klienta. „Zakupowy szał” spodziewany jest latem

rzadko dokonu-

dostępność opału na długo przed zimą – czyli wtedy, gdy jest on najtańszy. Czekanie na ostatnią chwilę z zakupem granulatu oznacza nie tylko wyższe koszty, ale także jego mniejszą dostępność. W Polsce mieliśmy już taką sytuację, że pod koniec zimy pellet był towarem deficyto-

je zakupów ad hoc. Wciąż pojawiają się jednak

wym. Przyczyniły się do tego m.in. brak surowca,

chętni z Grecji, Niemiec, Austrii, Belgii czy Fran-

silne mrozy i opady śniegu, które paraliżowały

cji. Francuzi, Niemcy czy Austriacy preferują

transport. W takich sytuacjach pierwszeństwo mieli

pellet z drewna drzew iglastych, a mieszkańcy

duzi odbiorcy.

// Czy magazyny pełne pelletu oznaczają kryzys, czy tylko chwilowe załamanie rynku? Odpowiedź poznamy latem.

Obecnie klient indywidualny faktycznie zaczyna

pozostałości po własnej produkcji np. programu

robić zakupy na kolejny sezon już w czerwcu,

ogrodowego (Stelmet) czy drewnianych pod-

choć szczyt zainteresowania pelletem przypada

łóg (Barlinek). Posiadając hale magazynowe, są

na sierpień. Czy ten schemat powtórzy się także

w stanie „przetrzymać” produkt do momentu, aż

w tym roku? Zobaczymy. Na pewno najwięksi

na rynku pojawi się popyt.

gracze – wiodący producenci pelletu certyfi-

Mali, lokalni producenci, którzy wprowadzili

kowanego, już teraz każą sobie czekać nawet

produkcję pelletu jako sposób na zagospodaro-

trzy tygodnie na dostawy. Ich niepodważalną

wanie odpadów poprodukcyjnych, np. z zakładów

wartością jest nie tylko wysokiej jakości pro-

stolarskich, zaopatrują klientów głównie w swoim

dukt, ale także rozwinięta sprzedaż internetowa

regionie. Budują rynek na zasadach zaufania i mar-

i rozbudowana, sprawna sieć dystrybucji –

ketingu szeptanego. Gwarantują produkt rzetelny

realizująca dostawy w każde w miejsce w Polsce

i czysty, ale rzadko występują o jego certyfikację, bo

„pod drzwi”. Oni nie borykają się z problemem,

nie jest im ona niezbędna. Sprzedają pellet stałym

jakim jest brak surowca, gdyż wykorzystują

odbiorcom wtedy, gdy go mają.

NR 4 (55) kwiecień 2019

zdj. Shutterstock

Rynek pelletu

REKLAMA

Rynek pelletu Wydaje się, że w najmniej korzystnej sytuacji znaj-

gdy ma zrębki pozostałe z produkcji ekskluzyw-

dują się średni producenci, operujący fakturami,

nych mebli z litego drewna.

a więc także obarczeni podatkiem VAT. – W tej branży bardzo trudno być średniakiem, ale

W oczekiwaniu na programy

taki właśnie mamy rynek. Mali sprzedają tanio, bez

Aktualnie trwa promocja wielu programów do-

papierów. Duzi, którzy są w stanie sterować tym

finansowujących wymianę pieca starego typu na

rynkiem, zawsze sobie poradzą, nawet jeśli będą

nowoczesne urządzenia 5. klasy z certyfikatem

zmuszeni do importu surowca z zagranicy – twier-

Ecodesign, związanych z walką ze smogiem. Akcję

dzi jeden z analityków rynku pelletu.

informacyjną prowadzą ministerstwa rolnictwa,

Inny ocenia, że to nie pierwszy raz, gdy mamy do

energetyki, środowiska, przedsiębiorczości i tech-

czynienia z tzw. klęską urodzaju.

nologii, warsztaty i szkolenia przeprowadza KOWR

– Trzy czy cztery lata temu sytuacja była niemal

i NFOŚiGW. Nie wszędzie, ale jednak w większości

identyczna. Z dnia na dzień zastopowany został

miast i gmin można otrzymać wsparcie na termo-

wywóz opału do Włoch – przypomina. Wielu

modernizację domu czy modernizację przedsię-

przedsiębiorców

biorstwa pod kątem oszczędności

po prostu zakoń-

energetycznej, w których kluczową

czyło działalność w branży. Jedni ją zawieszali, inni po prostu sprzedawali NR 4 (55) kwiecień 2019

całe linie produkcyjne. Tak zaczyna się dziać właśnie teraz.

Pelletowa ofensywa krajów bałkańskich i naszych wschodnich sąsiadów oznacza dla krajowych producentów biopaliwa zdecydowanie większą konkurencję

– W Europie jest

lanego węglem czy „kopciucha” na ekologiczny zasilany paliwem, jakim jest pellet. Na razie trudno pokusić się o ich efekty, tym bardziej że sezon remontowy dopiero się zaczyna. Ile nowych kotłów na pellet zostanie zamontowanych – nie wiadomo.

coraz więcej przedsiębiorstw produkujących pellet.

Jako redakcja „Magazynu Biomasa” patrzymy na ten

Wiem to, bo dostarczam im maszyny, więc rynkowe

proces z dużą nadzieją. Eksperci rynku jednak ją

trendy są mi doskonale znane – mówi przedstawi-

studzą…

ciel jednej z firm. – Nastąpił duży wzrost produkcji

– Programy rządowe nie odgrywają większej roli

pelletu na Wschodzie, a także na Bałkanach. To

dla rynku – mówi jeden z producentów urządzeń

dla naszych producentów oznacza zdecydowanie

do pelletowania. – Nastawione są bardziej na efekt

większą konkurencję niż dotychczas.

medialny. Odbijają się zaledwie kilkoma punktami

Ubiegłoroczny wzrost zainteresowania pelletem,

procentowymi wzrostu. Przecież „Czyste Powie-

jako paliwem dla gospodarstw domowych, oka-

trze” to nie pierwszy program, który skutkować ma

zał się jednak impulsem do planowania większej

wymianą systemów grzewczych na bardziej ekolo-

produkcji dla wielu przedsiębiorców. Także tych,

giczne. Są hucznie ogłaszane, ale rynek idzie swoim

dla których pellet to poboczna działalność – dodaje

własnym torem. W mojej ocenie zarówno liczba

rozmówca redakcji.

odbiorców pelletu, jak i jego producentów będzie

– W ubiegłym roku popyt pozytywnie nas zasko-

systematycznie maleć, bo gminy postawiły przede

czył. Inwestujemy więc teraz w nową maszynę.

wszystkim na gazyfikację – prognozuje.

Szczerze mówiąc, czekamy na nią już od września

Z gazem producenci pelletu nie wygrają, ale z eko-

ubiegłego roku – przyznaje Jakub Jabłoński z Kle-

groszkiem, najpopularniejszym, choć w rzeczywi-

czy Dolnej, właściciel firmy Meble Jakub Jabłoński.

stości wcale nie „eko”, paliwem w Polsce, jest już

Pelletem ogrzewa własny zakład, część produkcji

to możliwe. Potrzeba tylko edukacji potencjalnych

zaś sprzedaje – głównie wśród mieszkańców woje-

odbiorców i wspólnych działań producentów pelle-

wództwa małopolskiego. Z optymizmem patrzy na

tu oraz producentów kotłów.

nowy sezon, a linię do pelletu uruchamia wówczas, 24

rolę odgrywa wymiana kotła z opa-

Beata Klimczak

Forum Biomasy

Czy polski rynek pelletu faktycznie przeżywa kryzys nadpodaży? Rafał Węcek Dyrektor Pionu Biopaliw Grupy Barlinek W tym roku zima była łagodna w całej Europie. Po rozmowach z naszymi klientami szacujemy, że zużycie pelletu było mniejsze o ok. 20-25 proc. Mają jeszcze zapasy opału, więc na pewno także mniejsze będzie pierwsze zatowarowanie (sierpniowo-wrześniowe) na kolejny sezon. Ale to będzie można stwierdzić dopiero za parę miesięcy. Widzimy też spadek zapotrzebowania u odbiorców takich jak instytucje funkcjonujące w ramach jednostek samorządu terytorialnego, czyli szkoły, szpitale. Mimo podpisanych kontraktów odbiory opału są mniejsze. Wnioski z obecnego stanu wyciągać będzie można dopiero po tym, co przyniosą sierpień i wrzesień. Natomiast w przypadku odbiorców masowych, którzy produkują ciepło na potrzeby własne, ciepło technologiczne – dla nich nie ma większe-

NR 4 (55) kwiecień 2019

go znaczenia, jaka była tak naprawdę zima.

Jakub Jabłoński Właściciel Meble Jabłoński Jakub Moją główną produkcją są stelaże tapicerskie i ekskluzywne meble z litego drewna, ale od kilku lat produkujemy także pellet. Surowiec to zrębki bukowe, sosnowe, dębowe i brzozowe. Część tej produkcji wykorzystujemy na ogrzewanie zakładu o powierzchni 5 tys. m2. Resztę z powodzeniem sprzedajemy wśród odbiorców – głównie mieszkańców województwa małopolskiego. W ubiegłym roku popyt pozytywnie nas zaskoczył. Inwestujemy więc teraz w nową maszynę. Szczerze mówiąc, czekamy na nią już od września ubiegłego roku. W mojej ocenie, producenta i użytkownika, nie ma obecnie lepszego paliwa stałego niż pellet. To ekologia na co dzień. Czysto jest w domu, nie ma dymu, popiołu. Miałem spalator trocin i to była prawdziwa porażka, więc dobrze wiem, co mówię.

REKLAMA

dremasilesia

RĘBAKI ul. Świętokrzyska 2a, 27-400 Ostrowiec Św.

Tel. +48 41 26 36 823,

+48 41 26 36 913

26 – 28.04.2019

Rębaki MOBILNE Rębaki STACJONARNE SYSTEMY TRANSPORTOWE MŁYNY BIJAKOWE Frezy do pni

teknamotor@teknamotor.pl

SOSNOWIEC

www.teknamotor.pl

Wywiad numeru

Samorządy – główne narzędzie do walki ze smogiem

NR 4 (55) kwiecień 2019

Dlaczego Polacy potrzebują ustawy, która będzie systemowo rozwiązywać problem złej jakości powietrza w Polsce? Czemu samorządy powinny być głównym podmiotem realizującym założenia polityki poprawy jakości powietrza w kraju i skąd wziąć na to środki? O projekcie ustawy „O czystym powietrzu” w rozmowie z Jolantą Kamińską opowiada posłanka Platformy Obywatelskiej Gabriela Lenartowicz. Jakie są główne założenia ustawy „O czystym

będzie wiązała nakłady na walkę o czyste powietrze

powietrzu”?

z poziomem PKB.

Walka ze smogiem to jedno z najpilniejszych zadań,

Projekt przewiduje zatem przeznaczenie 0,5 proc.

któremu musi sprostać państwo. Powszechna stała

PKB, tj. ok 10 mld zł rocznie środków publicznych na:

się świadomość, że jakość powietrza w Polsce jest

– dotacje do źródeł ciepła (wymiana kotłów, pod-

jedną z najgorszych w Unii Europejskiej. Dziś wiemy też, że negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza

łączenia do sieci, OZE) i do termomodernizacji, – pomoc socjalną ubogim i ulgi podatkowe dla

wpływają na Polaków jeszcze przed urodzeniem

zamożniejszych na udział własny w ocieplaniu

i towarzyszą im przez całe życie, powodując niską

domów i montażu ekologicznego ogrzewania oraz

jakość życia i przedwczesne zgony.

na wyższe rachunki za ekologiczne ciepło.

W Polsce, inaczej niż w innych krajach, głównym

Proponujemy także zapewnienie bezpiecznych dla

źródłem zanieczyszczeń powietrza jest nie smog ko-

zdrowia ludzi norm dla paliw i źródeł ogrzewania

munikacyjny, a ogrzewanie budynków mieszkalnych.

oraz powszechną informację i edukację obywateli

Samorządy województw i gmin mają zbyt małe

o zagrożeniu smogiem.

uprawnienia i za mało pieniędzy, by skutecznie

Pomoc finansową dedykujemy bezpośrednio oby-

walczyć ze smogiem, więc Polacy boją się, że odpo-

watelom, ale planowanie i zarządzanie gminnym

wiedzialność i wyższe koszty ekologicznego ciepła

programem zaopatrzenia w energię powierzamy gmi-

zostaną przerzucone na ich barki.

nom, które najlepiej wiedzą, jakie rozwiązania będą

Z uwagi na skalę zagrożenia zdrowia Polaków z po-

odpowiednie dla lokalnych uwarunkowań i które

wodu smogu i fakt, że za poziom bezpieczeństwa

z nich będą najskuteczniejsze. Taki plan, będący

(także zdrowotnego) odpowiada rząd na mocy ustaw,

prawem miejscowym, będzie podstawą dla mieszkań-

proponujemy projekt ustawy, która, podobnie jak

ców do przeprowadzenia zgodnych z nim inwestycji

w przypadku nakładów na bezpieczeństwo militarne,

i ubiegania się o pomoc finansową.

Wywiad numeru Środki publiczne w wysokości 0,5 proc. PKB rocznie

tematu walki ze smogiem? Dlaczego konieczne jest

na walkę ze smogiem będą pochodzić z dotychcza-

uchwalenie ustawy w tym zakresie?

sowych źródeł (m.in. funduszy ochrony środowiska,

Dlaczego potrzebujemy ustawy? Bo ustawa daje

środków UE), ale przede wszystkim z europejskiego

szanse na trwałość i odporność na zmiany koniunk-

systemu handlu emisjami, z którego to mechanizmu

tury politycznej, bo zapewnia koordynację międzyre-

do budżetu państwa popłyną zwiększone kwoty

sortową w zakresie: regulacji, finansów, gospodarki,

w najbliższych latach. Planowaniem i dystrybucją

edukacji i komunikacji społecznej, bo tylko ustawa

środków finansowych do gmin zajmie się obecny

może zagwarantować wieloletnie finansowanie ze

system funduszy ochrony środo-

środków publicznych i kontrolę społeczną.

wiska.

Potrzebne są więc pilnie rozwiązania systemowe: konsekwentne i z zapewnionym finan-

Czy pani zdaniem

sowaniem. Ani jednego z tych kryteriów

rządowy program

„Czyste Powietrze” niestety nie spełnia!

„Czyste Powietrze”,

Program ma być realizowany przez

uruchomiony

okres 10 lat, tj. w latach 2018-

we wrześniu

-2029, a łączne środki przewidziane na

2018 roku, nie

dofinansowanie przedsięwzięć obję-

wyczerpuje

tych programem to 103 mld zł, czyli ok. 10 mld rocznie. NR 4 (55) kwiecień 2019

Tymczasem, przy tak wielkiej deklarowanej skali program nie ma ustawowego umocowania prawnego, jak to ma miejsce w innych rządowych programach, np. dla Funduszu

zdj. Archiwum Gabrieli Lenartowicz

Dróg Sa-

Wywiad numeru morządowych albo Funduszu Termomoder-

zamożniejszych zaś z programu się wyklucza.

nizacji. Nie ma też zapewnionych źródeł

Nie ma też dotacji na bardziej nowoczesne,

finansowania! Jest opisany jako tzw. program

bezemisyjne rozwiązania, np. fotowoltaikę, nie

priorytetowy Narodowego Funduszu Ochro-

wspominając o budynkach wielorodzinnych czy

ny Środowiska i Gospodarki Wodnej, który

źródłach zbiorowego zaopatrzenia w ciepło.

wdrażać mają fundusze wojewódzkie. Pieniędzy jednak nie ma nawet na 2019 rok: ani

Projekt PO został przygotowany już w 2017

w projekcie budżetu państwa, ani w planie

roku. Dlaczego do tej pory ustawa nie została

finansowym NFOŚiGW, w którym w tym roku

przyjęta?

przewidziano całkowity poziom finansowa-

Niestety, pomimo jej pozapolitycznego charakteru

nia bezzwrotnego w wysokości 1,7 mld. Ale

i szerokich konsultacji z samorządami i orga-

tu pierwszeństwo

nizacjami pozarządowymi, mimo

będzie miało

poparcia wszystkich poza rządzą-

1,4 mld na Fundusz Dróg Samorządowych, bo zostało to, w przeciwieństwie do programu

Program „Czyste Powietrze” nie ma ustawowego umocowania prawnego ani zapewnionych źródeł finansowania!

cym klubów sejmowych, projekt został z inicjatywy i głosami PiS odrzucony bez debaty w pierwszym czytaniu. To, niestety, stała praktyka we wszystkich przypadkach, gdy

„Czyste Powietrze”,

wnioskodawcą są posłowie opozy-

zagwarantowane

cji. Jednak, wobec paraliżu działań

NR 4 (55) kwiecień 2019

ustawowo.

rządu w walce ze smogiem, złożyliśmy w 2018 do

Poza tym, gdy przyjrzeć się warunkom pro-

laski marszałkowskiej projekt ustawy ponownie.

gramu – mało kto de facto będzie mógł z nich

Na razie bez reakcji, a tymczasem do dziś ani zło-

realnie skorzystać. Ze skomplikowanych

tówka z programu „Czyste Powietrze” nie została

dokumentów programu wyłania się jasna

skierowana do obywateli – jedynie kilka milionów

reguła: maksymalna dotacja jest dedykowana

złotych do agencji PR na jego reklamę w czasie

najbiedniejszym (poniżej 600 zł miesięcznie

kampanii samorządowej. Czekamy jednak, licząc

na osobę!), ale tylko wtedy, gdy przeprowadzą

bądź na refleksję obecnej większości, bądź na

kosztowną inwestycję, na którą raczej ich nie

wynik wyborów... Skuteczna walka ze smogiem jest

stać, lub wymienią tylko piec i potem nie stać

wymogiem czasu, ale też jednym z filarów naszego

ich będzie na droższe ekologiczne paliwo. Tych

programu.

REKLAMA

Producent noży maszynowych do przerobu drewna i biomasy -noże do rębaków stacjonarnych i mobilnych -noże do rozdrabniaczy -bijaki do młynów bijakowych -przeciwnoże -noże do korowarek -noże do obtaczarek -sita

Wywiad numeru W opinii wielu ekspertów skuteczna walka ze

przyłączenie do sieci gazowniczej, w przypadku innych

smogiem wymaga działań nie tylko na szczeblu

do sieci ciepłowniczej, w przypadku jeszcze innych je-

rządowym, ale przede wszystkim samorządowym,

dyną możliwością będzie wymiana pieców na nowocze-

a zwłaszcza powiatów i gmin, którym dziś brakuje

sne, niskoemisyjne kotły. Gdy gmina przygotuje już taki

wiedzy i środków, aby realizować cele polityki

plan, wówczas będzie mogła ogłosić nabór wniosków

niskoemisyjnej. Czy dostrzega pani ten problem?

o przyznanie dotacji na realizację zawartych w planie

Nasza propozycja zmierza ku temu, by osią i głównym

inwestycji. Wnioski będą składać właściciele nierucho-

podmiotem walki ze smogiem były samorządy wypo-

mości. Gdy nabór zostanie zakończony, gmina zwróci

sażone w odpowiednie narzędzia i pieniądze. Samo-

się do wojewódzkiego funduszu o przyznanie środków

rządy województw sporządzą dobre, zgodne z regula-

na ten cel, które następnie zostaną przekazane wnio-

cjami europejskimi plany ochrony powietrza i uchwalą

skującym o nie właścicielom nieruchomości.

odpowiednie, egzekwowalne uchwały „antysmogowe”.

Właściciele nieruchomości, którzy zdecydują się

Gminy natomiast będą sporządzać plany zaopatrzenia

na przeprowadzenie takich inwestycji, dodatkowo

w ciepło, które zostaną podniesione do rangi prawa

będą mogli liczyć na przyznanie ulg podatkowych.

miejscowego. W ramach tych planów zostanie prze-

W przypadku osób, których nie będzie stać na wnie-

prowadzona inwentaryzacja budynków oraz ich źródeł

sienie wkładu własnego do inwestycji, możliwe bę-

zaopatrzenia w ciepło i energię. Dodatkowo plany te

dzie staranie o przyznanie celowej pomocy socjalnej.

w ciepło i energię budynków z uwzględnieniem dzia-

Jak pani ocenia rolę gospodarstw domowych

łań, które mają do tego doprowadzić.

w procesie poprawy jakości powietrza w Polsce?

Każdorazowo plan ma zostać dostosowany do sytu-

Świadomość ekologiczna Polaków znacząco wzrosła

acji gminy oraz jej składowych części. W przypadku

w ostatnim czasie, zwłaszcza gdy dowiedzieliśmy

niektórych dzielnic czy sołectw opłacalne może być

się o ogromnym zagrożeniu zdrowotnym z powodu REKLAMA

PELLET

DREWNO |

NR 4 (55) kwiecień 2019

mają wskazywać na docelowe systemy zaopatrzenia

ZRĘBKA

www.hargassner.pl tel: +48 724 529 399

biuro@woodheatingsolution.pl 29

7-9.05.2019 PRZE ŁĄ CZ SI Ę

A NERGIĘ ĄE ON EL ZI

Nowości rynkowe Konferencje tematyczne Przegląd rynku OZE Profesjonalni zwiedzający

Największa wystawa OZE w Polsce! Masz pytania? Skontaktuj się z nami

Marcin Gorynia Dyrektor Projektu tel. +48 61 869 22 13 marcin.gorynia@grupamtp.pl

www.greenpower.mtp.pl

Joanna Achtelik tel. +48 61 869 22 64 tel. kom. +48 603 590 128 joanna.achtelik@grupamtp.pl

W tym samym czasie odbywają się:

Wywiad numeru smogu i że jego największym źródłem jest indywidu-

przyniosło spodziewanych efektów – Polska

alne ogrzewanie naszych domów.

od lat jest w czołówce krajów o najbardziej

Ale, jak w każdej takiej sytuacji, sama świadomość

zanieczyszczonym powietrzu w Europie. Czy

nie wystarcza. Jest regułą, że każda pożądana zmia-

pani zdaniem racjonalniejszym nie byłoby

na ludzkich zachowań musi być wsparta racjonal-

wprowadzenie systemu premiowania tych

nymi argumentami ekonomicznymi. Za stworze-

gmin, które np. dokonały wymiany kotłów na

nie odpowiedniego systemu odpowiedzialne jest

ekologiczne, opalane biomasą? Lub gratyfikacji

państwo. Tak samo działo się to w innych krajach,

podatkowej firm, które dbają o środowisko?

które uporały się ze złą jakością powietrza. Ekologia

Katastrofalna jakość powietrza w Polsce to tylko

musi być ekonomiczna, by być skuteczna! A to da

w niewielkim zakresie spalanie śmieci, chyba że na-

się zrobić. Tak pomyślany, jak w naszym projekcie

zwiemy tak odpady węglowe, którymi palą w swych

ustawy, ekologiczny program dla gmin znacząco

domach Polacy. To musi się zmienić! Ale nie zmie-

podniósłby jakość życia mieszkańców i mógłby stać

nimy tego wyłącznie karami. Zakazy będą skutecz-

się kołem zamachowym lokalnej gospodarki – prze-

ne, gdy damy ludziom szansę, także ekonomiczną,

cież tych domów nie będą ocieplać, montować OZE

na inwestycje w ograniczenie strat ciepła, w zasto-

ny, tylko małe firmy działające w najbliższym sąsiedztwie, ale korzystające z najnowszych technologii. Dziś nakłady na nowoczesną energetykę – a w Polsce to równoznaczne z poprawą jakości powietrza – to inwestycja, a nie koszt. Bo

sowanie niskoemisyjnych

Nasza propozycja zmierza ku temu, by osią i głównym podmiotem walki ze smogiem były samorządy wyposażone w odpowiednie narzędzia i pieniądze

paliw i odnawialnych źródeł energii. Samorządom zaś damy szanse na inteligentne zarządzanie zaopatrzeniem w energię. Ale samorządy muszą mieć po temu narzędzia: i prawne, i finansowe.

też obecnie to jedna z naj-

Takie rozwiązania propo-

prężniej rozwijających się

nujemy w naszym projek-

dziedzin gospodarki na świecie!

cie ustawy! A najlepszą premią dla samorządów jest akceptacja i zadowolenie mieszkańców. Z premio-

Czy pani zdaniem możliwe jest przeniesienie do

waniem ekologicznych firm jest podobnie, już dziś

Polski rozwiązań krajów zachodnich, np. Szwecji,

„eko” jest dobrym hasłem marketingowym. Kwestia

która rozpoczęła walkę z zanieczyszczonym

„premiowania” podatkowego to jednak temat na

powietrzem, nakładając na największych trucicieli

odrębny artykuł.

NR 4 (55) kwiecień 2019

i ogrzewać zachodnie koncer-

tzw. podatek węglowy i promując wykorzystanie np. pelletu drzewnego?

Jakie jeszcze działania poza uchwaleniem ustawy

To szersze zagadnienie niż sprawa smogu, który jest

pomogłyby Polsce walczyć ze smogiem?

tylko jednym z elementów polityki energetyczno-kli-

Projekt tej ustawy nie obejmuje zagadnienia

matycznej. Ta z kolei, niezależnie od uwarunkowań

smogu komunikacyjnego. To nie jest wprawdzie

lokalnych, wpisywać się musi w rozwiązania i poli-

w Polsce dominujące, ale groźne źródło smogu,

tyki europejskiej w tym zakresie, i światowej, w tym

zwłaszcza w centrach miast. Wymaga jednak

przypadku Porozumienia Paryskiego.

innego podejścia i koniecznych specyficznych

Musimy przestać światowe wyzwania transformacji

regulacji. Na pewno nr 1 to dobra organizacja

energetyczno-klimatycznej traktować jak zagrożenie

bezemisyjnego transportu publicznego i syste-

i spojrzeć na nie jak na szczególną szansę rozwojową

mów intermodalnych.

dla Polski.

Drugą ważną, nieporuszoną tu kwestią, jest wykorzystanie energii z odpadów i ścieków, także kwestia

Do tej pory nakładanie kar za spalanie

tzw. paliw alternatywnych. To ważne, zwłaszcza

w instalacjach kotłowych śmieci nie

w dobie wyzwań gospodarki obiegu zamkniętego. 31

ODPADY

Rząd szuka kompromisu między recyclingiem a spalarniami

zdj. Shutterstock

NR 4 (55) kwiecień 2019

Wielkie pożary wysypisk śmieci w ubiegłym roku stały się lejtmotywem serwisów internetowych, dzienników radiowych i telewizyjnych. To jednak tylko najbardziej jaskrawy przejaw śmieciowego problemu w naszym kraju. Specjaliści biją na alarm, wskazując, że odpadów z roku na rok będzie w Polsce coraz więcej. Z kolei rząd wciąż nie może się zdecydować, czy zielone światło dla spalarni odpadów to dobry pomysł. Wydaje się, że ostatecznie ustawodawca zdecyduje się na kompromis.

edług oficjalnych danych, w Polsce produko-

Unijne władze jasno wskazują, że najlepiej byłoby

wanych jest w skali roku ok. 10-12 mln Mg

większość odpadów komunalnych poddać najpierw

odpadów komunalnych. Z tego zaledwie ok. 10 proc.

recyklingowi. Dopiero w ostateczności te śmieci, któ-

poddaje się termicznemu przekształcaniu. Reszta

rych nie da się odzyskać, można by przeznaczyć do

wciąż deponowana jest na składowiskach. Tym-

obróbki cieplnej. Ustawodawca, zdając sobie sprawę

czasem Unia Europejska wskazuje, że to najgorszy

z wymogów unijnych (i z tego, że trend jest taki, by

z możliwych sposobów na ich przechowywanie. Ko-

odchodzić od spalarni), z jednej strony chciałby wy-

lejnym problemem związanym z selektywną zbiórką

musić na gminach zwiększenie recyklingu w ramach

odpadów są podwyżki. Dotykają one nie tylko miesz-

GOZ, z drugiej natomiast rząd boi się, że w Polsce,

kańców, ale i budżety samorządów.

gdzie świadomość społeczna i edukacja dotycząca

Sławomir Mazurek, wiceminister środowiska, zwraca

odzyskiwania odpadów jest wciąż bardzo nikła, pro-

uwagę, że problem ze śmieciami wynika z faktu, iż

blem ze śmieciami jeszcze bardziej się pogłębi.

w Polsce mamy wciąż słabo rozwiniętą infrastruktu-

Recykling jest mocno promowany przez władze

rę (chodzi m.in. o punkty selektywnej zbiórki odpa-

unijne i można uzyskać na niego dopłaty. Gorzej ze

dów komunalnych – PSZOK – przyp. red.). – Dzięki

spalarniami odpadów. Dla władz Unii Europejskiej

wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ)

pozbywanie się w ten sposób śmieci jest niemal tak

możliwe będzie efektywniejsze gospodarowanie zaso-

złym rozwiązaniem jak ich składowanie. Dlatego na

bami na poziomie lokalnym. Taka gospodarka wska-

budowę spalarni gminy pieniędzy z Unii nie dostaną

zuje też, jak dojść do nowoczesnego, zrównoważone-

– muszą więc liczyć na siebie lub na wsparcie rządu.

go, a zarazem przyjaznego człowiekowi oraz naturze

A to wydaje się, że będzie możliwe. Choćby od Naro-

modelu ekonomicznego – tłumaczy Mazurek.

dowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który uruchomił niedawno pilotażowy program „Ciepłownictwo powiatowe” (ma on pozwolić spółkom komunalnym wykorzystać paliwa z odpadów w jednym procesie technologicznym wytwarzania ciepła i energii – przyp. red.). Tu do rozdysponowania jest ok. 500 mln zł (350 mln zł to pożyczki, a 150 mln zł bezzwrotne dotacje – przyp. red.).

NR 4 (55) kwiecień 2019

ODPADY

Jerzy Mirosław, główny projektant z Zakładu Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów z RAFAKO, przekonuje, że wciąż warto stawiać na spalarnie. – Swoistą normą powinna być w niedalekiej przyszłości sytuacja, kiedy w każdym województwie istniałaby przynajmniej jedna tego typu instalacja. Moim zdaniem instalacje TPOK są istotnym, koniecznym i nieodzownym elementem systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Każda tego typu instalacja jest elektrociepłownią, ciepłownią lub źródłem pary technologicznej – wylicza. O sensowności budowania spalarni przekonany jest także prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak: – Na polskim rynku odpadowym funkcjonuje obecnie osiem spalarni odpadów o łącznej wydajności ponad miliona ton na rok. W Polsce powstaje rocznie ponad dziesięć milionów ton odpadów, które musimy zagospodarować w jak najbardziej efektywny sposób. Biorąc 33

zdj. Shutterstock

ODPADY

NR 4 (55) kwiecień 2019

// Władze unijne jasno wskazują, że najlepiej byłoby większość odpadów poddać najpierw recyklingowi. Dopiero frakcję resztkową można by poddać obróbce cieplnej

zatem pod uwagę ilość odpadów wytwarzanych

Ministerstwo wciąż czeka z ogłoszeniem nowych

w naszych kraju, zawsze pozostanie frakcja

regulacji dotyczących gospodarki odpadami komu-

– w mniejszej lub większej ilości – która nie

nalnymi. Wydaje się jednak, że czeka nas kompromis.

może zostać poddana składowaniu lub zago-

Z jednej strony mocny nacisk na GOZ i priorytetowo

spodarowana inaczej niż poprzez termiczne

traktowany przez UE recycling (tu zapewne wzmoc-

przekształcenie. Obecnie nie są znane inne

niona zostanie także edukacja i informacja). Z drugiej

skuteczniejsze i bezpieczniejsze metody

strony rząd wesprze gminy w procesie inwestowania

unieszkodliwiania odpadów. W takich krajach jak Polska, czy też w krajach

w małe spalarnie. Te bowiem mogłyby

Odpady resztkowe stanowią 1/3 odpadów powstających w Polsce w ciągu roku. Duży potencjał widzą w nich ciepłownicy

skandynaw-

śnie na ciepło i energię, te śmieci, z którymi nie da się już nic zrobić (to ok. 30 proc. wszystkich odpadów zalegających na składowiskach). Spójne i długofalowe uregulowania wyczekiwane są najbardziej przez

skich, w których zapotrzebowanie na ciepło

samorządy. Największym bowiem problemem dla

jest podwyższone, nie widzę innych spraw-

miast jest niepewność i brak jasnej polityki wzglę-

dzonych rozwiązań, które domykałyby system

dem gospodarki odpadami. Przekonuje o tym Michał

i pozwalały spojrzeć na odpady jako źródło

Guć, wiceprezydent Łodzi, który bez ogródek stwier-

ciepła czy energii elektrycznej, a nie problem,

dza, że właśnie stabilności najbardziej mu brakuje.

którego trzeba się pozbyć. Dlatego też ważne

– To zrozumiałe, że MŚ patrząc globalnie, ma prawo

jest, iż ciepłownie stawiają na rozwój i uzupeł-

regulować rynek, ale to właśnie samorządowcy

nienie swoich systemów o nowe, dodatkowe

muszą wywiązywać się z nakładanych obowiązków.

źródło ciepła, jakim jest instalacja termicznego

Te zaś zmieniają się tak szybko, że trudno za nimi

przetwarzania odpadów wysokokalorycznych –

nadążyć – zaznacza samorządowiec.

kończy prezydent Poznania. 34

przekształcać, zamieniając jednocze-

Rafał Wąsowicz

KOGENERACJA

Niemal 250 mln złotych wsparcia z Funduszu Spójności otrzymają przedsiębiorstwa, które zdecydowały się na realizacje projektów wysokosprawnej kogeneracji. Większość z nich wybuduje instalacje zasilane gazem ziemnym, ale cztery (po rezygnacji ZGC Tomaszów Mazowiecki) wykorzystywać będą biomasę.

ysokosprawna kogeneracja sprzyja ogranicza-

Elektrociepłownia opalana biomasą drzewną po-

niu zużycia paliw do produkcji energii elek-

wstanie natomiast w Suwalskiej Specjalnej Strefie

trycznej i cieplnej. Do inwestowania w nią zachęcają

Ekonomicznej (SSSE) w Suwałkach przy ul. Brylan-

m.in. wytyczne Strategii na rzecz Odpowiedzialnego

towej. Projekt realizowany będzie przez firmę BS

Rozwoju, a celem jest zbudowanie w Polsce nisko-

Marka. NFOŚiGW wesprze go dotacją w wysokości

emisyjnej gospodarki.

9 902 300 zł. Całkowity koszt inicjatywy wyniesie

NR 4 (55) kwiecień 2019

Wysokosprawna kogeneracja dofinansowana z UE

52 902 300 zł. Projekt zakłada budowę małej elekProjekty biomasowe

trociepłowni biomasowej o mocach nominalnych

Zastosowanie biomasy w procesach wysokospraw-

ok. 1,4 MWt i 11 MWt, która powstanie w sąsiedztwie

nej kogeneracji zostało uwzględnione w przedsię-

przedsiębiorstw – odbiorców wytwarzanej energii

wzięciach pięciu

elektrycznej oraz ciepła na potrzeby

beneficjentów,

ich procesów produkcyjnych. Wśród

z których jeden, ZGC Tomaszów Mazowiecki – zrezygnował z inwestycji. Obecnie zakład wykorzystuje węgiel

Oczekiwanymi rezultatami tych inwestycji są przede wszystkim zmniejszenie zużycia energii pierwotnej oraz ograniczenie emisji pyłów

efektów ekologicznych znajdzie się spadek emisji CO2 oszacowany na 58 233,75 równoważnika t CO2/rok. Z kolei zmniejszenie zużycia energii pierwotnej wyniesie 19 787,00 MWh/rok.

do produkcji ciepła.

– Wybór źródła energii przy inwestycji

Dotacja z NFOŚi-

wynika głównie z położenia geograficz-

GW w wysokości ok. 6 mln zł okazała się niewy-

nego. Projekt będziemy realizować na Suwalszczyźnie,

starczająca do zrealizowania projektu opartego na

a więc w zagłębiu przemysłu drzewnego, gdzie powsta-

biomasie, którego koszty trzeba by szacować

ją też liczne odpady. Jeżeli użyjemy tych pozostałości

na ok. 40 mln zł.

drzewnych ponownie, przestaną być one odpadami, 35

KOGENERACJA

Projekty wysokosprawnej kogeneracji realizowane z dofinansowaniem z NFOŚiGW 2

4 17

15 7 11

6 20

NR 4 (55) kwiecień 2019

3 8 10

Zasilane gazem ziemnym 1. EC Przemyśl (PGNiG Termika S.A. – 5 613 156 zł) 2. ENGIE EC Słupsk Sp. z o.o. (22 157 400 zł) 3. Tarczyński S.A. w Ujeźdźcu Małym (13 344 000 zł) 4. Proszkownia Mleka Sp. z o.o. w Piotrkowie Kujawskim (3 075 196 zł) 5. Voelia Energa Poznań S.A. w Krotoszynie (1 418 337 zł) 6. Aqua Park Łódź Sp. z o.o. (1 764 000 zł) 7. Celsium Sp. z o.o. w Grójcu (1 102 866 zł) 8. Celsium Serwis Sp. z o.o. w Skarżysku Kamiennej (8 497 312 zł) 9. Eco Kogeneracja Sp. z o.o. Nowa Sól (3 319 687 zł) 10. Eco Kogeneracja Sp. z o.o. Jelenia Góra (11 371 880 zł) 11. Eco Kogeneracja Sp. z o.o. Żary (3 586 181 zł) 12. Eco Kogeneracja Sp. z o.o. Żagań (3 143 984 zł) 13. Sanplast Sp. z o.o. w Wymysłowicach (2 185 605 zł) 14. PEC Sp. z o.o. w Grajewie (11 532 144 zł) 15. PEC Sp. z o.o. w Mińsku Mazowieckim (11 678 680 zł) 16. Kogeneracja Zachód S.A. w Szamotułach (6 129 920 zł) 17. ZEC Sp. z o.o. w Nowym Dworze Mazowieckim (5 734 054 zł) 18. Gmina Włoszczowa (9 810 080 zł) 19. MPGK Sp. z o.o. w Jaśle (7 227 840 zł) 20. JMP Flowers Power Sp. z o.o. w Stężycy (5 671 600 zł) 21. Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL w Grajewie (8 606 548 zł)

Zasilane biomasą 1. BS Marka Sp. z o.o. w Suwałkach (9 902 300 zł) 2. Energa Kogeneracja Sp. z o.o. w Kaliszu (57 828 660 zł) 3. MPEC Sp. z o.o. w Łomży (18 876 922 zł) 4. Pacyga Energia Krzysztof Pacyga, Grzegorz Pacyga, Damian Pacyga S.C. w Kukowie (13 626 360 zł)

KOGENERACJA a staną się źródłem czystej energii. Region jest też dość ubogi energetycznie, oddalony od typowych elektrociepłowni, które wykorzystują na przykład węgiel. Zastosowanie w tym celu biomasy zwiększy zatem nasze bezpieczeństwo energetyczne – komentuje prezes zarządu BS Marka Sp. z o.o. Aleksandra Skłodowska. Biomasę drzewną do celu kogeneracyjnego zastosują także: Energa Kogeneracja Sp. z o.o. w Kaliszu (57 828 660 zł dotacji), MPEC Sp. z o.o. w Łomży (18 876 922 zł dotacji) oraz Pacyga Energia Krzysztof Pacyga, Grzegorz Pacyga, Damian Pacyga S.C. w Kukowie (13 626 360 zł dotacji). Projekty wykorzystujące gaz ziemny Na rozwiązania technologiczne w zakresie wysokosprawnej kogeneracji związane z wykorzystaniem gazu ziemnego zdecydowało się w przedstawionych projektach 22 beneficjentów. Największe wsparcie otrzyma ENGIE EC Słupsk Sp. z o.o. – ponad 22 mln zł. Eco ty: w Nowej Soli, Jeleniej Górze, Żarach i Żaganiu. Oczekiwanymi rezultatami tych inwestycji są przede wszystkim zmniejszenie zużycia energii pierwotnej oraz ograniczenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery. Dofinansowanie wszystkich wymienionych wyżej przedsięwzięć umożliwia I oś priorytetowa POIiŚ „Zmniejszenie emisyjności gospodarki”, a ściślej

NR 4 (55) kwiecień 2019

Kogeneracja Sp. z o.o. zrealizować ma aż cztery projek-

jej działanie 1.6 Promowanie wykorzystywania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe, które realizowane jest przez NFOŚiGW (Instytucję Wdrażającą) w porozumieniu z Ministerstwem Energii (Instytucją Pośredniczącą).

zdj. Shutterstock

Oprac. Redakcja

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Czy gminy boją się ustawy o elektromobilności?

zdj. Shutterstock

NR 4 (55) kwiecień 2019

W myśl ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych w 2020 r. gminy i powiaty powyżej 50 tys. mieszkańców powinny mieć we flocie użytkowanych pojazdów 10 proc. samochodów elektrycznych. Niektóre miasta już alarmują, że to warunki nie do spełnienia. Inne kupują rekordowe liczby autobusów elektrycznych. Radni z Wrocławia postanowili zaś „elektryki”… wypożyczyć, by spełnić warunek ustawowy.

// Polska wyrasta na jednego z europejskich liderów w dziedzinie autobusów elektrycznych, wykorzystywanych przez duże miasta

róg 10 procent do 2020 roku dotyczy też świad-

rekordy przekroczenia norm, a w okresie zimowym

czenia usługi komunikacji miejskiej oraz innych

wręcz zakazuje się wychodzenia z domu. Jednym

zadań własnych gminy. Docelowo do 2025 roku co

z elementów poprawy tej sytuacji ma być wymiana

najmniej 30 proc. pojazdów w miastach ma być zero-

taboru samochodowego na ten przyjazny środowi-

lub niskoemisyjne. Ponadto gminy mają rozwijać

sku.

infrastrukturę do ładowania pojazdów elektrycznych.

Tu miasta mają dość szeroką gamę możliwości.

Ustawa to część walki ze wszechobecnym w na-

Począwszy od zakupu autobusów elektrycznych (lub

szych miastach smogiem. Od lat polskie miasta biją

niskoemisyjnych), poprzez wymianę floty w urzędach

zdj. Shutterstock

ELEKTROMOBILNOŚĆ

na niskoemisyjną, czy carshering. Niektóre z mniej-

że podobna procedura w Skandynawii trwa zaledwie

szych gmin, niejako „ratując się”, kupują zaś autobusy

14 dni. To jedna z kilku barier, które hamują rozwój

napędzane gazem (są one traktowane jako niskoemi-

elektromobilności w Polsce.

syjne – przyp. red.).

Eksperci zwracają uwagę także na fakt, że stacje

Wszystkie te środki transportu to niemały wydatek.

ładowania będą musiały znacząco się różnić od

Niełatwym przedsięwzięciem będzie ponadto zbu-

„tradycyjnych stacji benzynowych”. Czas ładowania

dowanie odpowiedniej infrastruktury, choćby stacji

pojazdu będzie znacznie dłuższy, a cała operacja nie

ładownia pojazdów elektrycznych. Dlatego trudno się

będzie odbywała się na zasadzie „podjeżdżam – zale-

dziwić, że niektórzy mają obawy co do sensowności

wam bak – odjeżdżam”.

tak szybkich zmian. Choćby samorządowcy z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii postulujący o zmia-

Wielka rola samorządów i ustawodawcy

nę zapisów ustawy o elektromobilności i paliwach

– W kwestii budowania infrastruktury warto uczyć

alternatywnych. Chcą oni porozumienia z innymi

się od tych, którzy mają już w tym względzie duże

władzami gmin i utworzenia lobby, które wymusi

doświadczenie – przekonuje Karol Obiegły, dyrektor

złagodzenie norm narzuconych przez ustawę.

operacyjny z Volkswagen Group Polska. – Z badań

NR 4 (55) kwiecień 2019

// Warszawa, która ma już 30 autobusów elektrycznych, przed kilkoma dniami zamówiła kolejnych 130

wynika, że średnio ponad 50 proc. „elektryków” łaStacje ładowania – problemem przepisy

dowanych jest po powrocie z pracy, czyli wieczorem.

Samorządowcy obawiają się, że nie tylko finanse

W Norwegii dzieje się tak aż w 80 proc. przypadków.

mogą być przeszkodą. Także mała dostępność na

Ludzie najczęściej i najchętniej ładują samochód, ko-

rynku odpowiednich samochodów czy olbrzymie

rzystając z taryfy nocnej. Wniosek wydaje się jasny:

problemy legislacyjne w zakresie pozwoleń na bu-

stacje ładowania powinny być umieszczone w miej-

dowę infrastruktury dla stacji ładowania. Przepisy

scach, gdzie śpimy: na osiedlach domków jednoro-

i procedury prawne trwają w tym przypadku w Pol-

dzinnych czy osiedlach mieszkaniowych.

sce niezwykle długo. Bywa, że od złożenia wniosku

– I tutaj, wydaje się, jest wielkie pole do popisu dla

do otrzymania stosownych zezwoleń mija 18 miesię-

samorządowców, ale i ustawodawcy – wtóruje mu

cy. To skutecznie zniechęca potencjalnych inwesto-

Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. – Naszym

rów, a gminom dostarcza dodatkowych problemów.

partnerem powinni być choćby deweloperzy, któ-

– To rzeczywiście jedna z podstawowych rzeczy,

rzy już teraz mogliby wyznaczać w swoich planach

która musi się zmienić – przyznaje Maciej Mazur,

miejsca do ładowania „elektryków”. Czy to w gara-

dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia

żach podziemnych, czy na parkingach. Warto także

Paliw Alternatywnych. – Wystarczy sobie wyobrazić,

pomyśleć o uregulowaniu ustawy o spółdzielniach 39

ELEKTROMOBILNOŚĆ czy PTBS-ach. Przecież samochody na osiedlach też

wysokoemisyjnych samochodami z napędem elek-

gdzieś trzeba będzie ładować – przekonuje Jacek

trycznym. Instytucja wycofuje się z dofinansowania

Jaśkowiak.

kosztów paliwa, zachęcając pracowników, którzy nie potrzebują auta do codziennych obowiązków, aby

NR 4 (55) kwiecień 2019

Jak więc radzą sobie samorządowcy? Jedni starają

korzystali z komunikacji miejskiej.

się wskazywać problemy, inni działają

Szeroką ofertę elektrycznych samochodów w car-

Najciekawiej przedstawia się sektor komunikacji miej-

sheringu będzie niebawem posiadał także Wrocław.

skiej. Polska bowiem wyrasta na jednego z europej-

Na ulicach dolnośląskiej metropolii pojawi się m.in.

skich liderów w dziedzinie autobusów elektrycznych,

czterdzieści w 100 proc. elektrycznych Renault ZOE,

wykorzystywanych przez duże miasta. W Europie

które udostępniono do wypożyczenia w popular-

pierwsze miejsce zajmuje Holandia, ale nasza flota

nych lokalizacjach we Wrocławiu za pośrednictwem

autobusowa elektryków jest już na trzecim miejscu.

Miejskiej Wypożyczalni Samochodów Elektrycznych

Co więcej, w najbliższym czasie szykuje się kolejny

Vozilla. Wypożyczenie auta na minuty odbywa się przy

awans na tej liście, coraz więcej miast zaczyna bowiem

pomocy aplikacji mobilnej. ZOE można rozpoznać po

składać zamówienie na tego rodzaju środki transpor-

zdjęciu oraz wyszukać, korzystając z opcji filtrowania.

tu. Tu znamienny jest przykład Warszawy, która przed

We Wrocławiu radni miejscy zdecydowali się na cie-

kilkunastoma dniami zamówiła kolejne 130 autobu-

kawe rozwiązanie, mając na celu sprostanie wymo-

sów elektrycznych w Solaris Bus & Coach S.A. W su-

gom ustawy o elektromobilności. Otóż przegłosowa-

mie po ulicach stolicy będzie jeździć 160 elektrobu-

no poprawkę do budżetu (210 tys. zł), w myśl której

sów. Większą liczbą zeroemisyjnych autobusów będzie

postanowiono wypożyczyć na potrzeby magistratu

mógł pochwalić się już tylko Londyn!

osiem samochodów elektrycznych i dzięki temu

Co ciekawe, władze stolicy mocno wzmocniły także

wypełnić obowiązek ustawowy. Auta będą użytkowa-

flotę samochodów elektrycznych, które będą służyć

ne przez pracowników UM oraz jednostek miejskich,

mieszkańcom w systemie carsheringu. Tu zdecydo-

m.in. ZDiUM, ZIM, Miejskie Centrum Usług Socjal-

wano się na rekordową w skali kraju transakcję

nych itp. Miasto Wrocław obecnie posiada dwa sa-

zakupu 500 samochodów BMWi3. Także urzędnicy

mochody elektryczne, które są w dyspozycji pracow-

stołecznego ZDM korzystają już z minifloty elek-

ników Wydziału Inżynierii Miejskiej oraz Wydziału

tryków (obecnie mają już dziewięć aut elektrycz-

Środowiska i Rolnictwa. Wcześniej dwa użyczone

nych Renault). Przedstawiciele ZDM-u przyznają,

auta elektryczne posiadała też Straż Miejska.

że ich celem jest wymiana wyeksploatowanych aut

Rafał Wąsowicz

Coraz korzystniejsze ceny Jak wynika z raportu opracowanego w ubiegłym roku przez PSPA, najtańszym samochodem w pełni elektrycznym w Polsce pozostaje Renault Twizy (od 53 200 zł). Za Smarta EQ, w wersji dwu- i czterodrzwiowej oraz Cabrio, musimy zapłacić od 94 500 do 108 300 zł. Z kolei miejski Volkswagen e-UP! to wydatek rzędu 116 590 zł. Kolejnymi pojazdami w zestawieniu są Renault ZOE (od 132 500 do 143 000 zł), Nissan Leaf (od 149 032 zł), Hyundai IONIQ electric (od 157 500 zł), a także BMW i3 wraz z usportowioną wersją i3s (165 000 i 179 700 zł). W ubiegłorocznym zestawieniu blisko 170 tys. zł kosztował VW e-Golf. Przykład tego samochodu pokazuje jednak, jak szybko ceny „elektryków” mogą spadać. Firma VW już zapowiedziała, że do września ruszy sprzedaż elektrycznego VW iD. Jego cena ma zaś oscylować blisko granicy 100 tys. zł. Jeśli dodamy do tego fakt, że w myśl nowego rozporządzenia będzie można do zakupu samochodu elektrycznego uzyskać nawet 36 tys. zł dofinansowania, to zakup takiego auta zaczyna się naprawdę opłacać. – Ten model może znacząco zmienić rynek. Zwłaszcza, że na kilku płaszczyznach będzie w grupie liderów. Po pierwsze – zasięg, zbliżony do konwencjonalnego, po drugie – cena: 25 tys. euro. Tu już nie ma dysproporcji czy przestrzału cenowego, jak choćby w przypadku Golfa, który był dwukrotny – wyjaśnia Maciej Mazur z PSPA.

wydarzenia

Energia z drewna, ekologiczne urządzenia grzewcze, maszyny do pozyskiwania i przetwarzania biomasy – choć formuła włoskich targów Italia Legno Energia obejmuje wszystkie te zagadnienia, nie ulega wątpliwości, że w Arezzo króluje pellet. Dla każdego producenta tego biopaliwa poważnie myślącego o sprzedaży swoich produktów we Włoszech, targi ILE powinny być więc wydarzeniem obowiązkowym.

zdj. Redakcja

uż same kolejki do wejścia na Italia Legno Energia (22-24 marca 2019 r.) rozwiewają wszelkie wątpli-

wości o randze targów w Arezzo. Ponad 18 tys. osób

NR 4 (55) kwiecień 2019

Italia Legno Energia – obecność obowiązkowa!

miało okazję zapoznać się z ofertą 183 wystawców ILE, wśród których zdecydowanie dominowali producenci i dystrybutorzy pelletu drzewnego. – Italia Legno Energia czerpią z doświadczenia Progetto Fuoco, ale są bardziej sprofilowane pod kątem pelletu. Dlatego hasłem przewodnim targów jest „od drewna do kominka” – pokazujemy łańcuch produkcji od pozyskania surowca po jego spalenie, prezentując przy okazji maszyny i urządzenia niezbędne w tym procesie, ale cały czas pamiętając, że to pellet jest w centrum uwagi – komentuje Raul Barbieri, dyrektor targów. Od kontaktu do kontraktu Choć targi w Arezzo nie mają rozmachu największej pelletowej imprezy na świecie – werońskiego Progetto Fuoco – skupienie wystawców na stosunkowo niewielkiej powierzchni wystawienniczej działa na ich korzyść, ponieważ pozwala zwiedzającym zapoznać

// Zwiedzający Italia Legno Energia na stoisku „Magazynu Biomasa”

zdj. Piemmeti SpA

wydarzenia

// Tłum podczas otwarcia targów w Arezzo. ILE odwiedziło w sumie ponad 18 tys. osób

NR 4 (55) kwiecień 2019

zdj. Redakcja

się z ofertą każdego stoiska. A te oblegane są niemal przez cały czas. – Jesteśmy mile zaskoczeni liczbą osób, która odwiedziła nasze stoisko, zainteresowała się mapą polskich producentów i dystrybutorów pelletu oraz chciała rozmawiać o krajowej ofercie – komentuje Jolanta Kamińska z „Magazynu Biomasa”. – Nasza redakcja specjalnie z myślą o Italia Legno Energia przygotowała włoskojęzyczny magazyn „Mercato del pellet in Polonia”, który cieszył się ogromnym zainteresowaniem targowych gości. A wśród nich byli zarówno indywidualni odbiorcy pelletu, jak i traderzy szukający dostawców surowca do Włoch. Jesteśmy pewni, że formuła, którą zaproponowaliśmy naszym klientom w Arezzo, przyniesie im wymierne korzyści

// Bogata oferta pelletu na ILE obejmuje pellet certyfikowany, ale także pellet przemysłowy

biznesowe – podkreśla J. Kamińska. Swoje stoisko w Arezzo miała firma Bio Energy

kontraktu” bardzo sprzyja nawiązaniu nowych relacji

Group – producent pelletu drzewnego z Rzeszowa,

biznesowych. Dziwi mnie nieobecność na ILE tych

której prezes Marcin Podsiadło od wielu lat współ-

producentów pelletu w Polsce, którzy już współpra-

pracuje z odbiorcami z Włoch. Inni przedstawiciele

cują albo planują współpracę z Włochami. W mojej

krajowej branży (m.in. Tartak „Olczyk”) byli obecni

opinii zbagatelizowanie Arezzo było dużym błędem.

na ILE za pośrednictwem swoich dystrybutorów

lub właśnie w ramach stoiska „Magazynu Biomasa”.

Uznana marka

– Naszym partnerom poza możliwością pokazania

3. edycja Italia Legno Energia pokazała, że targi

swojej oferty i próbek pelletu udostępniliśmy redak-

okrzepły już jako marka. Świadczy o tym rosną-

cyjne stoisko do spotkań i rozmów biznesowych,

ca z wystawy na wystawę liczba firm obecnych

z czego chętnie korzystali – mówi Maciej Kosiński

w Arezzo i utrzymująca się na stałym poziomie

z Biomass Media Group, wydawca „Magazynu Bio-

liczba zwiedzających. ILE na stałe wpisało się już

masa”. I dodaje: – Formuła targów „od kontaktu do

w kalendarz branży, stając się nie tylko miejscem

zdj. Redakcja

zdj. Piemmeti SpA

// Na stoisku „Magazynu Biomasa” od lewej: Antonio Monteleone – Energy & Pellet Hungary KFT, Andrzej Kostyk i Justyna Kostyk – ToscanaPellet, Maciej Kosiński, Jolanta Kamińska i Maciej Roik – Biomass Media Group

// Stoisko Bio Energy Group, jedynego polskiego wystawcy w Arezzo

// Targi w Arezzo to przede wszystkim oferta pelletu

prezentowania oferty maszyn i urządzeń do pozyski-

biznesowych, które udało nam się nawiązać. Rozwi-

wania i przetwarzania biomasy, kotłów i piecyków

nięciem formuły przygotowanej przez nas w Arezzo

na biopaliwa czy samego pelletu, ale także okazją

dla polskich producentów będzie specjalna „Polska

do kontraktowania dostaw surowca w pierwszej

strefa”, którą szykujemy na Progetto Fuoco w Wero-

połowie 2019 roku. – Jesteśmy bardzo zadowoleni

nie w 2020 roku – podsumowuje Maciej Kosiński.

z tegorocznej edycji i liczby nowych kontaktów

NR 4 (55) kwiecień 2019

zdj. Redakcja

wydarzenia

Oprac. Redakcja 43

wydarzenia

Rekordowa frekwencja podczas targów Agrotech

zdj. Targi Kielce

ż 75 tysięcy rolników odwiedziło Targi Kielce i 25. Międzynarodowe Targi Techniki Rolniczej.

Swoje ekspozycje podczas jubileuszowej wystawy prezentowało najliczniejsze w historii grono 750 firm z 25 krajów. Targi zorganizowano na największej, jak do tej pory, powierzchni 66 tys. m2 – to o trzy tysiące więcej niż rok wcześniej. Przez trzy dni, od 15 do 17 marca, 11 hal Targów Kielce i teren zewnętrzny stały się centrum rolniczego świata. Zaprezentowano ponad 1000 maszyn – ciągników, kombajnów i mniejsze-

Leśnymi, które odbyły się po raz 19. Agrotech to

go sprzętu rolniczego. Targi w pierwszym dniu

od lat największe targi branży rolniczej w Europie

odwiedzili m.in. wicepremier Beata Szydło i Jan

Środkowo-Wschodniej, organizowane w halach

Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa. Wy-

wystawienniczych. Objęte są patronatem Ministra

stawie Agrotech towarzyszyły, jak zwykle, Targi

Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Biogazownia od A do Z – warsztaty dla rolników

oprac. Redakcja

Zdjęcie: Redakcja

NR 4 (55) kwiecień 2019

Przemysłu Drzewnego i Gospodarki Zasobami

Dworze Podstolice k/Poznania odbyły się orga-

przez uzyskanie pozwoleń administracyjno-prawnych,

nizowane przez „Magazyn Biomasa” warsztaty

budowę i eksploatację obiektu, technikę mieszania

biogazowe adresowane do rolników i przedsiębiorców

substratu, dobór agregatu kogeneracyjnego po uzyska-

zainteresowanych wybudowaniem instalacji. 16 osób

nie dofinansowania na biogazownię i wybór odpowied-

– właściciele gospodarstw rolnych, ferm drobiu, trzody

niego systemu wsparcia. Kolejna edycja warsztatów dla

chlewnej i producenci warzyw – wzięło udział w spo-

potencjalnych inwestorów z całej Polski odbędzie się

tkaniu, podczas którego eksperci omawiali każdy etap

15 lipca. Kontakt w sprawie udziału: redakcja@maga-

realizacji biogazowni – od planowania inwestycji,

zynbiomasa.pl

oprac. Redakcja

Harmonogram branży KWIECIEŃ 24-25

Konferencja Energetyczna EuroPOWER

Warszawa

http://konferencjaeuropower.pl

26-28

DREMA Silesia

Sosnowiec

https://www.dremasilesia.pl

MAJ 7-9

Międzynarodowe Targi Energetyki Odnawialnej GreenPOWER

Poznań

https://greenpower.mtp.pl/pl

7-9

Międzynarodowe Targi Energetyki EXPOPOWER

Poznań

https://www.expopower.pl/pl

Katowice

http://www.eecpoland.eu/pl

13-15

XI Europejski Kongres Gospodarczy

26-29

EKO FORUM

Supraśl

http://www.fowe.pl

World Bioenergy Congress and Expo

Londyn

https://bioenergy. insightconferences.com

10-11

IV FORUM PELLETU

Kraków

https://magazynbiomasa.pl

11-12

Smart City Expo Poland

Łódź

https://www.smartcityexpo.pl

6-7

SIERPIEŃ 16-18

Asia-Pacific Biomass Energy Exhibition – APBE 2019

Guangzhou (Chiny)

http://www.apbechina.com

WRZESIEŃ Konferencja „Czysta energia, czyste powietrze w mieście”

Warszawa

http://reenergyexpo.pl

10-11

Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej Re-energy

Warszawa

http://reenergyexpo.pl/

15-18

Forum Ciepłowników Polskich

Międzyzdroje

http://www.fcp.org.pl

17-19

Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie ENERGETAB

Bielsko-Biała

http://energetab.pl

19-20

IV Kongres Biogazu

Kontakt: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl +48 792 122 038

Poznań

NR 4 (55) kwiecień 2019

CZERWIEC

https://magazynbiomasa.pl

Kontakt: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl +48 792 122 038

NAJWIĘKSZE SPOTKANIE BRANŻY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ kwiecień 2019

IV Kongres Biogazu

Magazyn branżowy dla przedstawicieli przemysłu biogazowego

19-20 września 2019

POZNAŃ

Branżowe spotkanie dla: inwestorów planujących budowę biogazowni właścicieli działających instalacji technologów i zarządców biogazowni odpadowych i oczyszczalnianych

BHP w biogazowni – teoria a praktyka

właścicieli dużych gospodarstw rolnych przetwórców rolno-spożywczych kierowników ubojni i ferm drobiu dostawców technologii i urządzeń doradców finansowych i ubezpieczeniowych polskich i europejskich stowarzyszeń przedstawicieli administracji rządowej i samorządów

ZAREZERWUJ miejsce już dziś i zyskaj rabat!

/ Raport z regionu - czy rolnicy chcą inwestować w biogaz?

Kontakt: Biuro organizacyjne, +48 507 786 173, e-mail: biogaz@biomassmediagroup.pl Formularz zgłoszeniowy: www.magazynbiomasa.pl/kongres-biogazu organizator:

patronat medialny:

zdj. Shutterstock

Zarezerwuj miejsce dla siebie!

/ Sekcja specjalna: oleje do silników w biogazowniach

NAJWIĘKSZE SPOTKANIE BRANŻY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ kwiecień 2019

IV Kongres Biogazu

Magazyn branżowy dla przedstawicieli przemysłu biogazowego

19-20 września 2019

POZNAŃ

Branżowe spotkanie dla: inwestorów planujących budowę biogazowni właścicieli działających instalacji technologów i zarządców biogazowni odpadowych i oczyszczalnianych

BHP w biogazowni – teoria a praktyka

ZAREZERWUJ miejsce już dziś i zyskaj rabat!

/ Raport z regionu - czy rolnicy chcą inwestować w biogaz?

Kontakt: Biuro organizacyjne, +48 507 786 173, e-mail: biogaz@biomassmediagroup.pl Formularz zgłoszeniowy: www.magazynbiomasa.pl/kongres-biogazu organizator:

patronat medialny:

zdj. Shutterstock

Zarezerwuj miejsce dla siebie!

/ Sekcja specjalna: oleje do silników w biogazowniach

Nowoczesne rolnictwo nie może istnieć bez biogazowni P rzyznaję, to nie moje słowa, ale Andrzeja Galińskiego, prezesa zarządu firmy Biogal, do której należy jedna z największych

biogazowni w kraju dostarczająca ciepło do niemal dwustu gospodarstw domowych. Jest on przekonany, że nowoczesne rolnictwo nie ma możliwości funkcjonowania bez biogazowni, w których powstaje coś z (wydawałoby się) niczego – z gnojowicy, odpadów i resztek – rzeczy, które już nikomu potrzebne nie są, ale które dla biogazownika znaczą tyle co substrat, cenny substrat. My też jesteśmy przekonani, że nie ma innej drogi dla budowania energetyki rozproszonej, troski o czyste powietrze, ekologicznej i samo-

wystarczalnej wsi, jak tylko biogazownie. Są one przedsięwzięciami niezwykle trudnymi, zarówno pod względem inwestycyjnym, jak i w trakcie eksploatacji. Dlatego przygotowaliśmy dla Państwa kolejne wydanie „Rynku Biogazu” – z dużą dawką wiedzy zaczerpniętą od specjalistów i artykułami, które powstały dzięki rolnikom

Jolanta Kamińska

i biogazownikom. Oni najlepiej wiedzą, co w trawie piszczy i po-

REDAKTOR

dzielili się z nami swoimi obawami, nadziejami i doświadczeniem. Zachęcam do dzielenia się swoimi przemyśleniami po lekturze magazynu: redakcja@magazynbiomasa.pl

Spis treści 8

Sylwia Koch-Kopyszko: Potrzebujemy stabilnego prawa

Rolnicy inwestują w biogazownie

Przemysław Krawczyk: Ministerstwu zabrakło zapału

Czego biogazownik nigdy ci nie powie…

Biogazownia przy oczyszczalni ścieków Tychy-Urbanowice

Alina Kowalczyk-Juśko: Biogazownik specjalistą od… wszystkiego?

Reklamy i materiały promocyjne na stronach: 3–7, 9–19, 23 oraz sekcja Oleje str. 24–31. REKLAMA

Naturalna Energia.plus rozwija sieć zagrodowych mikrobiogazowni w Polsce

kwiecień 2019

Wiedza o korzyściach wynikających z wykorzystania biogazowni w sektorze rolniczym jest już w tzw. kręgach osób zainteresowanych dość powszechna. Znany jest też ogromny, nominalny potencjał biogazowy w Polsce, który znacząco przewyższa realną dostępność substratów w Niemczech.

a tę świadomość nałożył się postępujący wzrost cen energii, większa dostępność kapi-

tałów, taryfy FIT/FIP oraz perspektywa dookreślenia cen sprzedaży energii poprzez „raczkujący” mechanizm aukcji OZE. W efekcie możemy w Polsce zaobserwować kolejną falę wzrostu zainteresowania budową nowych biogazowni rolniczych, zwłaszcza

o mocach do 0,5 lub 1 MWe. W perspektywie dwóch

których NATURALNA ENERGIA.plus jest operato-

lat „Rejestr wytwórców biogazu rolniczego” zostanie

rem odpowiedzialnym za sterowanie i serwisowanie,

prawdopodobnie podwojony.

przekracza 500 kWe. To początek procesu budowy

W tym samym czasie zachodzi w Polsce drugi proces,

sieci mikro i małych instalacji biogazowych o mo-

który jest równie ważny dla rozwoju rynku biogazu.

cach od 11 do 100 kWe. Tę sieć tworzą zagrodowe in-

Polega on na przejściu od etapu prototypów i testów

stalacje, pracujące przy i na rzecz średniej wielkości

pierwszych mikrobiogazowni rolniczych (o mocach

gospodarstw hodowlanych bydła mlecznego i trzody

do 50 kWe) do fazy budowy sieci tego typu instalacji.

chlewnej. Opierają się one na jednorodnym subs-

Rok 2018 przyniósł pod tym względem istotny prze-

tracie, jakim jest gnojowica zwierząt hodowanych

łom: ilość pracujących w Polsce mikrobiogazowni

w gospodarstwie, bez potrzeby dodawania jakichkol-

uległa zwielokrotnieniu.

wiek kosubstratów. W efekcie powstaje szereg ekolo-

NATURALNA ENERGIA.plus Sp. z o.o. jako wy-

gicznych i finansowych korzyści, których powielenie

łączny przedstawiciel BIOLECTRIC NV dostarczy-

w szerokiej skali może zmienić obraz polskiej wsi.

ła, zmontowała, przyłączyła do sieci, a następnie

Efektywna gospodarka odpadami: poddanie odpa-

uruchomiła 19 instalacji mikrobiogazowych w Pol-

dów hodowlanych procesowi fermentacji metanowej

sce. Łączna moc instalacji mikrobiogazowych, dla

w miejscu ich powstawania eliminuje negatywny

wpływ gnojowicy na środowisko. Redukuje emisję

gdy gleba nie jest zamarznięta do głębokości 30 cm,

metanu i stopień zaazotowania gleb, zapewniając

pokryta okrywą śnieżną lub zalana.

gospodarstwu pełnowartościowy, naturalny nawóz

Samowystarczalność energetyczna gospodarstwa:

w postaci pofermentu.

już hodowla 60 sztuk krów dojonych lub 300 tucz-

Uniknięcie kosztów obowiązywania dyrektywy

ników zapewnia zasilenie mikrobiogazowni o mocy

azotanowej: konsekwencje wprowadzonych re-

11 kWe i wytworzenie energii pokrywającej potrzeby

gulacji w ramach „Programu działań mających na

własne użytkownika oraz wygenerowanie nadwyżek

celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami

skierowanych do innych odbiorców.

pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobiega-

Przygotowanie do wdrożenia dyrektywy metano-

nie dalszemu zanieczyszczeniu” są dla wielu gospo-

wej: emisja CH4 do atmosfery jest 28 razy bardziej

darstw bardzo kosztowne. Zgodnie z dyrektywami

szkodliwa dla środowiska niż emisja CO2, a jednym

i stosowaną już praktyką, to ograniczenie nie dotyczy

z głównych emitentów metanu jest wielkotowaro-

jednak wywozu pofermentu, co oznacza, że może on

wa hodowla. Z tej przyczyny coraz częściej można

być aplikowany do gleby przez większą część roku,

usłyszeć o planach opracowania nowej dyrektywy

Wymagana obsada trzody

Moc elektryczna [kWe]

11 kW

22 kW

33 kW

44 kW

Moc cieplna [kWth]

25,9

45,7

64,8

74,0

Roczna produkcja energii elektrycznej [kWh]

88 000

176 000

264 000

352 000

Podłoga pełna [sztuki]

120

180

240

Podłoga z rusztem [sztuki]

100

200

300

400

Cena netto urządzenia typ S [€]

120 000

175 000

215 000

245 000

Podłoga z rusztem ilość w DJP [sztuki]

100

200

300

400

Cena netto urządzenia typ H [€]

135 000

195 000

240 000

285 000

Wymagana powierzchnia zabudowy dla typ S i H [m × m]

18 × 10

21 × 13

23 × 15

26 × 18

Koszt dostawy posadowienia, montażu i przyłączy

5-15 proc. nakładu na urządzenie: ustalany każdorazowo dla konkretnego przypadku, w zależności od wielkości urządzenia i jego usytuowania w gospodarstwie

OPEX: średni, roczny koszt utrzymania i eksploatacji

4 do 6 proc. wartości nakładu inwestycyjnego CAPEX

Okres zwrotu nakładów przy aktualnych cenach energii: bez dotacji; zużycie własne; sprzedaż nadwyżek według taryfy FIT [lata]

od 10,9 do 12,3

od 8,6 do 9,5

od 7,5 do 8,4

kwiecień 2019

// Przykład wykonanej instalacji o mocy 33 kWe

od 6,5 do 7,3

metanowej, ograniczającej emisji CH4 w rolnictwie.

W wybranych województwach istnieje możliwość

Narzędziem regulacyjnym miałyby być, podobne

wykorzystania dotacji bezpośredniej do nakładu

jak w przemyśle, płatne prawa do emisji CH4 po-

inwestycyjnego lub zastosowanie (bez ograniczenia

wiązane z ilością zwierząt i tonażem powstających

terytorialnego) taryfy FIT, stanowiącej 90 proc. tzw.

odchodów. W rozważaniach wskazuje się, że opłata

ceny referencyjnej. Z kolei przewidywalny okres

za prawa do emisji może być znacząco zredukowa-

zwrotu z inwestycji oraz mobilny charakter zastoso-

na w przypadku zastosowania w gospodarstwie rol-

wanego urządzenia umożliwił bankom zapropono-

nym biogazowni przetwarzających metan w energię

wanie finansowania inwestycji w formie leasingu lub

elektryczną i/lub ciepło. Alternatywnym rozwiąza-

kredytu bankowego.

niem zmniejszającym opłaty jest redukcja pogłowia

Najbardziej przedsiębiorczy inwestorzy w biogazow-

stada zwierząt w gospodarstwie.

ni znaleźli też źródła zwiększenia wydajności swojej

Gospodarka Obiegu Zamkniętego: każda instalacja

produkcji. Duże ilości ciepła, latem niemal nie wy-

mikrobiogazowni rolniczej, używająca w procesie

korzystywane, chcą oni użyć do wytworzenia chłodu

fermentacji metanowej wyłącznie odpady powstające

i skutecznego przewentylowania obór.

w gospodarstwie rolnym, realizuje w sposób prak-

Tworzenie na bazie sieci mikro i małych biogazowni

tyczny ideę dopełnienia cyklu produkcji żywności

rolniczych spółdzielni energetycznych to kolejny

z poszanowaniem środowiska naturalnego. Zrealizo-

element budowania wspólnych korzyści.

wanie tych korzyści jest możliwe poprzez zastosowanie kompaktowych, mobilnych urządzeń mikrobiogazowych, których wstępna specyfikacja zawarta jest w załączonej tabeli. kwiecień 2019

Rozwój sieci mikrobiogazowni w Polsce wspierany jest aktualnie kilkoma instrumentami finansowymi.

Współpraca: Adam Orzech Naturalna Energia.plus Sp. z o.o. 53-680 Wrocław, ul. Braniborska 58-68 tel. +48 71 341 02 19 www.naturalnaenergia.plus Wyłączny przedstawiciel w Polsce BIOLECTRIC NV

REKLAMA

Miksowanie – tłoczenie – rozdrabnianie Wasz Partner dla energii przyszłości Jako wiodący producent mimośrodowych pomp ślimakowych i specjalista w technologii biogazu oferujemy rozwiązania szyte na miarę w postaci systemów mieszających i transportujących ( wyporowe pompy ślimakowe NEMO®, wyporowe pompy rotacyjne Tornado®) oraz systemów rozdrabniających ( M-Ovas®, N.Mac®)

NETZSCH Pumpen & Systeme GmbH Sp. z o.o. Przedstawicielstwo w Polsce Ul. Pileckiego 104/34 02-781 Warszawa info.nps-polska@netzsch.com www.netzsch-pumps.com

NEMO® B.Max® pompa mieszająca

REKLAMA

Efektywne podawanie komponentów

ENGINEERED TO WORK

Dozownik PreMix® • uniwersalny dozownik w zabudowie z maceratorem RotaCut • skuteczna separacja ciał stałych i ochrona sekcji pompującej • przygotowanie rozdrobnionej i homogennej zawiesiny • wzrost efektywnołci fermentacji i produkcji biogazu • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Dozownik CC-Mix® • uniwersalny dozownik do substratów nie wymagających rozdrabniania • strefa separacji ciał stałych • sprawne mieszanie i podanie biomasy do fermentacji • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Zapytaj nas również o pompy, More Power from your biogas plant maceratory i rozdrabniacze!

Increase gas yield and operation reliability is needed, you need the rights components. Vogelsang EnergyJet® solid matter feeder The efficient solution for trouble-free digester feeding • resistant to foreign matter and durable like a solid matter screw • feeding with a homogeneous, well-mashed organic suspension • reduced energy requirements and increased gas yield

REKLAMA

kwiecień 2019

Engineered to work

Kontakt: VOGELSANG Sp. z o.o. • Al. San Francisco 9 • 55-020 Rzeplin • www.vogelsang.pl • info@vogelsang.pl • tel 71 798 95 80 If economic and efficient operation of your biogasplant

Vogelsang-Macerator RotaCut® Wet grinder with foreign material separator in one unit. Provides true protection and substrate preparation • cut down fibres, coarse material and separate foreign bodies • prepares homogeneous suspensions by low power consumption • extremly service and maintenance friendly, easy to retrofit Together, they are the perfect solution for homogeneous suspensions and reliable processes. See for yourself! 연락처: 유한회사 포겔상코리아 • vogelsang.co.kr info@vogelsang.co.kr • +82 31 529 3282 블로그: blog.naver.com/vogelsangkr

Industry

Waste water

Biogas

Railway

Agriculture

Biogazowy boom? Potrzebujemy stabilnego prawa Z Sylwią Koch-Kopyszko, prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego, wybraną w marcu również do Zarządu European Biogas Association, rozmawia Beata Klimczak.

kwiecień 2019

Jest pani pierwszą osobą w zarządzie

nic o nas bez nas. Jeżeli jesteśmy obecni,

EBA reprezentującą polskich bioga-

możemy zabierać głos w wielu sprawach,

zowników?

a także lobbować za naszymi propozy-

Tak, jestem pierwszą kobietą w zarzą-

cjami regulacji. To istotne w kontekście

dzie EBA i pierwszym polskim repre-

nadal dziejących się w Polsce zmian

zentantem.

prawa dotyczących ustawy o odnawialnych źródłach energii, ustawy o nawozach

Na czym polegają pani zadania

i nawożeniu, ustawy o odpadach czy też

w EBA?

dyrektywy azotanowej i ustawy o elek-

Jako członek zarządu EBA jestem

tromobilności. Jest sporo pracy, a dobry

współodpowiedzialna za rozwój biogazu, biometanu

klimat wokół polskich regulacji jest potrzebny.

i syngazu w Europie. To duże wyzwanie, bo współpraca na arenie międzynarodowej oznacza kształto-

Czy pani spotkanie z zarządem EBA pozwala na

wanie prawa europejskiego, które ma bezpośredni

stwierdzenie, że nasi biogazownicy borykają się

wpływ na rynki wszystkich krajów europejskich.

z podobnymi problemami jak ich koledzy w in-

I myślę tutaj zarówno o członkach Unii Europejskiej,

nych krajach? A może polski rynek jest specyficz-

ale także o krajach takich jak Szwajcaria, Norwe-

ny?

gia czy Ukraina. Jednym z ważniejszych zadań jest

Biogaz w Europie ma się różnie, jednak w dużej mie-

dzisiaj implementacja Dyrektywy RED II, a także

rze sytuacja każdego z krajów zależy od zrozumienia

dalszy rozwój wtłaczania biogazu do sieci. Widzimy

istoty biogazowni. Instalacje te powinny służyć do

również ogromny potencjał wykorzystania bioodpa-

neutralizacji mokrych bioodpadów i jako takie po-

dów w Europie, a szczególnie w takich krajach jak

winny być szczególnie traktowane w systemie wspar-

Polska czy Ukraina.

cia. Są kraje, gdzie rozwój biogazowni poszedł w tę stronę, jak np. w Szwecji. Dynamiczny rozwój rynku

W jaki sposób pani członkostwo w zarządzie EBA

biogazowego obserwowany jest zwłaszcza tam, gdzie

może przełożyć się na polski rynek?

stworzone zostały dobre warunki do jego rozwoju,

Udział polskiego reprezentanta na arenie międzyna-

np. w takich krajach jak Niemcy, Włochy czy Fran-

rodowej jest bardzo ważny dla rozwoju biogazu w na-

cja. Mam nadzieję, że i w Polsce czeka nas boom, ale

szym kraju. Można to krótko podsumować, mówiąc:

potrzeba nam dobrego stabilnego prawa.

Rolnicy inwestują w biogazownie?

ostatnich danych, jakimi dysponuje Krajowy

jeden z czołowych producentów mięsnych w Europie.

Ośrodek Wsparcia Rolnictwa prowadzący rejestr

Pierwszą biogazownię przy zakładzie produkcyjnym

wytwórców biogazu rolniczego, w Polsce w lutym

firma wybudowała w 2005 roku. Obecnie duński kon-

tego roku zarejestrowanych było 98 biogazowni.

cern ma na terenie Polski osiem biogazowni w woje-

Zdynamizować działania inwestorów w tym seg-

wództwach pomorskim i zachodniopomorskim. Trzy

mencie branży ma m.in. FIT/FIP, czyli system, który

biogazownie z listy KOWR-u to obiekty prowadzone

pozwoli na to, by zaczęły powstawać także małe

przez Green Energy Sp. z o.o., a po dwie mają ENEA

biogazownie o mocy ok. 250 - 500 kW, przynoszące

Wytwarzanie Sp. z o.o., Grupa Producencka Agro-Żabi-

określone korzyści, zwłaszcza rolnikom.

ce Sp. z o.o. i PGB Development Sp. z o.o. Pozostałych

kwiecień 2019

Na razie trudno oszacować, ile biogazowni rolniczych powstanie do końca tego roku, jednak zainteresowanie inwestycjami, zwłaszcza wśród dużych producentów rolnych, rośnie. Dostawcy technologii i urządzeń dla biogazowni wskazują, że może to być nawet kilkaset obiektów. Z drugiej strony – wielu rolników oczekuje wsparcia, nie tylko finansowego, ale też rzetelnej dawki wiedzy.

81 inwestorów ma po jednej instalacji. Sztywna lista wytwórców

W sumie roczna wydajność wszystkich zarejestrowa-

Od lat liderem rejestru wytwórców biogazu rolniczego

nych biogazowni rolniczych to 410 717 119,800 m3,

jest Goodvalley (wcześniej Poldanor i Prime Food),

a łączna moc elektryczna to 102,786 MWe. REKLAMA

Projekt o akr. „BIOGAS & EE” w ramach programu BIOSTRATEG1. Zapraszamy na Targi GREENPOWER. Stoisko Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach. Kierownik Projektu dr inż. Grzegorz Wałowski.

zdj. Shutterstock

kwiecień 2019

„Najmłodszym” obiektem, bo zarejestrowanym na

wynikające z ustawy o nawozach i nawożeniu.

początku lutego 2019 r., jest biogazownia Chotycze

Dzięki biogazowni działającej w systemie koge-

w województwie mazowieckim, która należy do BIO-

neracyjnym pozyskać można energię elektryczną

SAS Malewski i Wspólnicy Sp. k.

i cieplną, które mogą być wykorzystane w gospodarstwie. Zwłaszcza energia elektryczna ma tu

Warto inwestować, bo…

niebagatelne znaczenie. Tylko w ubiegłym roku

Jak twierdzą eksperci branży, naukowcy i doświad-

gospodarstwa domowe w sumie były pozbawione

czeni praktycy, z którymi spotykamy się co roku

prądu przez cztery dni, a oprócz tego niemal co-

podczas organizowanego przez Biomass Media

dziennością na wsiach są zaniki i spadki napięcia

Group Konkresu Biogazu, biogazownia oznacza

w sieci. Przyczyny awarii bywają różne, ale uciąż-

ogromne nakłady, ale gwarantuje także wielo-

liwe szczególnie dla tych rolników, u których w

aspektowe korzyści. Po pierwsze jest wieloletnią

gospodarstwach funkcjonują urządzenia zasilane

inwestycją pozwalającą skutecznie uporać się

energią elektryczną, a bez których nie można się

z zagospodarowaniem odpadów z produkcji zwie-

obejść, jak choćby dojarki czy schładzarki mleka,

rzęcej i roślinnej. Pomaga realizować obostrzenia

chłodnie i inne. Biogazownie, przy odpowiedniej

REKLAMA

eksploatacji, są w stanie zapewnić nieprzerwane

studyjna w biogazowni, która funkcjonuje u któregoś

dostawy prądu.

z innych gospodarzy. Szymon Wojciechowski gospo-

Kolejnym produktem biogazowni, który pozwala na

darujący na 50 ha, producent zwierzęcy i roślinny,

zyski, jest poferment – wykorzystywany jako nawóz.

doskonale orientuje się w problematyce OZE i trafnie

Kto nie inwestuje i dlaczego?

– To przyszłość na wsi, bo przyczynia się do zmniejsze-

Obecnie w budowę biogazowni inwestują przede

nia emisji CO2, pomaga pozbyć się bezpośrednio obor-

wszystkim rolnicy, którzy mają świadomość, popartą

nika i gnojowicy, pozwala pobierać poferment, który

wiedzą, że jest ona najbardziej ekologicznym roz-

ma większą wartość nawozową – wylicza „na szybko”

wiązaniem dla ich gospodarstwa i że może dać zyski.

pan Szymon. – Biogazownie przyczyniają się do zmniej-

Na drugim biegunie są ci rolnicy, którzy ani nie mają

szenia ocieplania klimatu – dodaje. Przyznaje, że myślał

wiedzy, ani nie są zainteresowani inwestowaniem. Ale

o budowie biogazowni. Był nawet oglądać pracującą,

najliczniejszą grupą są prawdopodobnie ci producen-

i z chęcią wybrałby się na oglądanie kolejnej.

ci rolni, którzy aktywnie uczestniczą w warsztatach

Zdzisław Nowak, rolnik z Żerkowa, hodowca trzo-

(np. organizowanych przez Biomass Media Group)

dy chlewnej, przyznaje, że wiedzę o możliwościach

i szkoleniach, których cały szereg organizuje Krajowy

i korzyściach z inwestowania w odnawialne źródła

Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Wystarczy wspomnieć,

energii czerpie z telewizji i gazet. Nie analizował

że w wielkopolskim Sielinku na spotkanie pod hasłem

jeszcze budowy biogazowni, ale chciałby zobaczyć

„OZE – szansa na innowacyjne rolnictwo” udział wzię-

na własne oczy, jak taki obiekt sprawdza się w prak-

ło ok. 100 osób, we Wrocławiu ok. 80, w Bratoszewi-

tyce i jakie wypracowuje zyski.

cach w Łódzkiem ok. 40. Nie wszystkim jednak udaje

Z kolei Andrzej Wojciechowski, pracujący na 65 ha,

się dotrzeć na takie spotkania. Zresztą do inwestycji

prowadzący hodowle trzody i bydła, uważa, że w pierw-

przekonać by ich mogła przede wszystkim wizyta

szej kolejności należałoby rozwiązać podstawowe REKLAMA

Plastry oPon

kwiecień 2019

ocenia potencjał biogazowni rolniczych.

do Przykrywania silosów • Plastry z opon od samochodów ciężarowych charakteryzują się maksymalną stabilnością i długą żywotnością. • Nie gromadzą się w nich zanieczyszczenia i woda. • Łatwe w składowaniu- zajmują zdecydowanie mniej miejsca niż opony. • Powierzchnia krycia-1m2, waga 13 kg.

TD Bergma Górki 24a, 82-500 Kwidzyn tel.+48 881 755 001, info@bergma.pl

www.bergma.pl 11

problemy rolnictwa, a są nimi brak funduszy, bo owe

REKLAMA

hodowle nie są opłacalne. Swoje gospodarstwo uważa za zbyt małe, by myśleć o inwestowaniu w biogazownię. Sylwester Kobyliński, który ma gospodarstwo 500 ha i m.in. hoduje ok. 200 krów, przyznaje, że interesuje

analizator biogazu

Biogas 5000

się OZE na wsi i uważa się za nowoczesnego rolnika. Jakiś czas temu widział biogazownię w Gliwicach, która pracowała przy tamtejszej gorzelni. Rozważał możliwość zbudowania biogazowni we własnym gospodarstwie, jednak w końcu oszacował, że nie da rady. – Po prostu w ubiegłym roku była susza, niskie plony, brak pieniędzy, brak dotacji – wylicza rolnik. – Biogazownie są nieopłacalne – taką opinię ma Wojciech Buchwald, który przyglądał się im, będąc na zachodzie Europy. – Energii cieplnej na wsi nie sprzedam. Elektrycznej – nie ma gdzie przesłać. Żeby mieć biogazownię, to trzeba mieć wsad. A ja dziś hodowlę mam, a jutro mogę już jej nie mieć. Zresztą w biogazowni zawsze jest jakiś problem – ocenia.

kwiecień 2019

Kto inwestuje? Decyzję na „tak” wobec budowy biogazowni podej-

Zastosowanie: Monitorowanie składu biogazu z procesu fermentacji metanowej. Monitorowanie składu biogazu w oczyszczalniach ścieków. Odzysk i zagospodarowanie biogazu.

Zalety: Jedyny na rynku aparat posiadający certyfikat kalibracji ze znakiem UKAS (ISO 17025) dla CH4, CO2, O2. Certyfikaty ATEX II 2G Ex ib IIA T1 Gb (Ta = -10°C do +50°C), IECEx, CSA, MCERTS. Pomiar do sześciu gazów w jednym urządzeniu. Dokładny – najnowsza technologia w podczerwieni, pozwalająca na bardzo dokładny i szybki pomiar. Niezawodny – w warunkach polowych, odporny na wstrząsy i wpływy warunków atmosferycznych – obudowa IP65. Kolorowy wyświetlacz, 4,3” TFT – równoczesne wyświetlanie wszystkich mierzonych gazów na ekranie. Funkcjonalna klawiatura. Kalibracja – możliwość dokonania w warunkach polowych. Szybkie ładowanie baterii. Pojemna pamięć – przechowuje do 500 pomiarów. Gwarancja 3 lata. Lekki – niewielkie gabaryty.

mują rolnicy przekonani do tego typu inwestycji. Jednym z nich jest Andrzej Krefft, hodowca tuczników. Jego obiekt funkcjonować będzie w systemie FIT (feed-in tariff ). Gospodarz nosił się z zamiarem zainwestowania w biogazownię już od kilku lat, jednak wciąż nie był pewien, czy to dobry moment. Dlatego jeździł i sprawdzał, jak działają obiekty realizowane przez firmę, z którą nawiązał kontakt. Rozmawiał z właścicielami i zarządcami. Decyzję o budowie biogazowni podjął w ubiegłym roku. Obiekt zlokalizowany zostanie w pobliżu produkcji zwierzęcej. Ok. 95 proc. wsadu stanowić będzie gnojowica. – Dużo wcześniej myślałem o biogazowni, by zminimalizować uciążliwości hodowli tuczników, ale do tej pory to przedsięwzięcie nie zamykało się finansowo – mówi hodowca. Rozruch biogazowni planowany jest na początek lata. Dla Andrzeja Kreffta ważne jest także to, że dzięki niej podniesie konkurencyjność swoich produktów poprzez bardziej ekologiczny niż dotychczas proces produkcji. Firma,

www. tusnovics.pl tel. (12) 633 13 54 12

która buduje biogazownię dla Andrzeja Kreffta, realizuje także ok. 20 innych. Beata Klimczak

Ministerstwu zabrakło zapału

prowadzenie 1 lipca 2018 roku taryf FIT/FIP dla

Wszystkie powyższe działania okazały się „pustym

instalacji biogazowych, czyli systemu dużo prost-

przebiegiem” ze względu na brak wprowadzenia

szego niż aukcyjny, miało przyczynić się do zwiększenia

kluczowych rozporządzeń: dotyczących wolumenów

zainteresowania budową małych biogazowni, zwłaszcza

energii elektrycznej, jaka może być sprzedana w dro-

wśród rolników. Kolejne zmiany w ustawie OZE wyni-

dze aukcji w 2019 roku oraz cen referencyjnych.

kające z ustawy o wsparciu wytwarzania energii elek-

Zrodziło to wiele konsekwencji – brak możliwości

trycznej dały jasny sygnał dla rynku, że w perspektywie

organizowania aukcji, wstrzymanie przez URE wy-

najbliższych lat największy nacisk będzie kładziony na

dawania zaświadczeń o możliwości przystąpienia do

projekty najbardziej efektywne, czyli te, które wykorzy-

systemu FIT/FIP. Sprawiło to, iż cały system znowu

stują ciepło. Pokazywał to projekt cen referencyjnych z

ostro zaciągnął hamulec. Plany ME w zakresie dużych

grudnia ubiegłego roku, mających obowiązywać w roku

aukcji OZE w tym roku ponownie mogą okazać się

2019, których wysokość w końcu zaczęła odzwierciedlać

nierealne. Mamy więc rynek, który nie działa płynnie,

realne koszty budowy biogazowni nie w perspektywie

lecz impulsywnie, jest rozregulowany, nie pozwalając

3-5 lat, a w całym 15-letnim okresie wsparcia, co dawało

na przygotowanie wszystkich stron bezpośrednio

szanse na uzyskanie finansowania (główny problem,

zaangażowanych w etap realizacji projektów (banki,

z którym spotykają się obecnie inwestorzy).

firmy wykonawcze). Samo rozstrzygnięcie aukcji nie

W tym momencie Ministerstwu Energii brakło zapa-

daje gwarancji, że wszystkie projekty zostaną zreali-

łu i konsekwencji do dalszych działań.

zowane. Tej sytuacji mieliśmy okazję już doświadczyć

kwiecień 2019

Początek roku 2019 niósł ze sobą wiele nadziei i perspektyw, że w końcu po latach stagnacji inwestorzy mają wystarczającą liczbę instrumentów potrzebnych do realizacji projektów biogazowych. Niestety, wiele się nie zmieniło.

REKLAMA

BIOCRUSH zestaw wspomagający wykorzystanie organicznych odpadów rolniczych, sadowniczych,

rybołówstwa, rzeźniczych, oczyszczalni ścieków komunalnych i innych organicznych do produkcji biogazu podczas procesu kofermentacji.

• Rozdrabnianie części organicznych różnego pochodzenia, • Pompowanie w obiegu zamkniętym z dozowaniem innego substratu płynnego dla osiągnięcia wymaganych parametrów substratu, • Eliminacja części nieorganicznych (opcja), • Pompowanie do komór fermentacyjnych.

ww.techpomp.pl 13

w przypadku aukcji, które odbyły się w latach ubie-

jest w dużych gospodarstwach rolnych. Wprowadzone

głych, głównie dla instalacji PV. Ostatnie oświadczenia

w ostatnim czasie restrykcje związane z produkcją rol-

ME o szansach na spełnienie wymogu 15 proc. udziału

ną (ustawa azotanowa) oraz stale rosnące koszty ener-

OZE po tegorocznych aukcjach mogą zderzyć się ze

gii elektrycznej powodują dodatkową presję, aby jak

ścianą. W mojej opinii realna liczba projektów, która

najszybciej uruchomić procesy inwestycyjne na dużą

zostanie zrealizowa-

skalę. Nie podlega dyskusji, że wszelkie

na, nie przekroczy

te zdarzenia w zestawieniu z brakiem

60 proc. w stosunku do złożonych ofert. Duży wpływ na to będzie miał

Samo rozstrzygnięcie aukcji nie daje gwarancji, że wszystkie projekty zostaną zrealizowane

związek z przecią-

inwestycji w biogazownie w dłuższej perspektywie mogą spowodować, iż polskie rolnictwo na tle UE będzie stawało się coraz mniej konkurencyjne. Wielka szkoda, że resort energii nie dostrzega,

gającym się procesem ustawodawczym nad najnowszą

iż niedotrzymanie wcześniej deklarowanych terminów

nowelizacją ustawy OZE, która ma wydłużyć automa-

na chociaż jednym szczeblu powoduje daleko idące

tycznie warunki przyłączenia wygasające 4 maja 2019

konsekwencje, rodzące w skutkach ponowne wstrzy-

roku. Brak nowelizacji przed wyznaczonym terminem

manie inwestycji. Nie można jednak powiedzieć, że

spowoduje ubytek wielu GW projektów, zwłaszcza

Ministerstwo Energii nie reaguje na sygnały z rynku

wiatrowych, ale również i biogazowych.

i nie stara się dostosować do jego potrzeb. Niestety,

Nasza firma jest obecnie w trakcie realizacji dwóch

wszystko dzieje się z dużym opóźnieniem, a zegar roz-

biogazowni rolniczych o mocy od 330 do 499 kW,

liczający, odmierzający czas do spełnienia celu OZE,

jednak w przygotowaniu jest ok. 182 projektów,

tyka nieubłaganie…

kwiecień 2019

z czego prawie 50 posiada prawomocne pozwolenia

Przemysław Krawczyk

na budowę. Większość z tych projektów realizowana

wiceprezes zarządu agriKomp

REKLAMA

BÖRGER. DOSTARCZAMY ROZWIĄZANIA.

• Pompy rotacyjne • Separatory • Zbiorniki nierdzewne • Mieszadła • Rozdrabniacze • Podajniki substratów

www.boerger.pl 14

Boerger Polska Sp. z o.o. | 44-100 Gliwice | T. 32 335 60 94 | info@boerger.pl

Biogazownia to trudna i kosztowna inwestycja. Każdy, kto się na nią zdecydował, wie, że praca przy instalacji wiąże się z ryzykiem. W Polsce nie odnotowuje się wielu wypadków przy pracy w obiekcie. Pytanie jednak, czy wynika to z drobiazgowego przestrzegania zasad BHP, czy raczej z dużego doświadczenia i szczęścia osób pracujących w biogazowni?

iedy podejmowane są dyskusje związane

Stany awaryjne

z funkcjonowaniem biogazowni, to nie

Do wskazywanych stanów awaryjnych zalicza się ta-

może w nich zabraknąć tematów zagrożeń.

kie przypadki, jak uwalnianie się biogazu do atmos-

Przede wszystkim tych, które mogą spowodować

fery i zagrożenie wybuchem albo przedostanie się

zanieczyszczenie środowiska. Wiadomo, że niesz-

do środowiska odpadów: gnojowicy, ścieków, resztek

czelność biogazowni oznaczać może jej zamknię-

poubojowych – czyli substratów do karmienia bioga-

cie. Nie chodzi tu nawet o decyzje urzędowe, ale

zowni, a także pofermentu.

o sprzeciwy społeczne. Nie ma, niestety, wciąż

Ryzyka i zdarzenia tego typu są dokładnie opraco-

dobrego klimatu i zrozumienia dla tego typu

wane, szeroko opisane i niejednokrotnie „przećwi-

„wypadków przy pracy”. Zwłaszcza wówczas, gdy

czone” w rzeczywistości. Jednym z najpowszech-

obiekt nie był przychylnie przyjęty przez lokal-

niejszych, bardzo medialnych problemów są odory.

nych mieszkańców.

Niestety, nie da się ich całkowicie wyeliminować

kwiecień 2019

Czego biogazownik nigdy ci nie powie…

REKLAMA

BEZPIECZEŃSTWO

ŚRODOWISKO

kontrola procesu produkcji biogazu

STACJONARNE I PRZENOŚNE ANALIZATORY BIOGAZU

PRODUKCJA

kontrola parametrów biogazu

niższe koszty eksploatacji silników

kontrola procesu odsiarczania

obliczanie wartości energetycznej

NANOSENS Sp. z o.o. ul. Sowia 15, 62-080 Tarnowo Podg.

tel. +48 618146411 e-mail: biogaz@nanosens.pl

www.nanosens.pl 15

Etap projektowania

Etap budowy

Błędy na etapie uzyskiwania pozwoleń administracyjnych

Zanieczyszczenie środowiska

Uciążliwość dla środowiska

Niewłaściwe wykonastwo

kwiecień 2019

przy tego typu obiektach. Jednak bardzo dużą

instalacja biogazowa to taka, która ma zamontowa-

rolę w ich maksymalnym ograniczeniu odgrywają

ne systemy detekcji gazu, zabezpieczeń poziomów

rzetelne wykonawstwo prac budowlanych i mon-

i ciśnień oraz stały monitoring pracy.

tażowych, a podczas eksploatacji prawidłowo

„Stały” znaczy faktycznie 24 h na dobę. W rzeczywi-

prowadzony proces produkcyjny przy zachowaniu

stości pracowników biogazowni znaczy to także, że

zasad higieny, terminów przeglądów technicznych

spędzają w pracy więcej czasu niż w domu. Rzadko

urządzeń, regularnych konserwacji.

który właściciel obiektu zatrudnia w pełnym wymia-

Co do wybuchów, to, jak twierdzi dr Alina Kowal-

rze godzin całą załogę. Zazwyczaj są to dwaj-trzej

czyk-Juśko z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lu-

pracownicy, którzy i tak muszą podzielić się pracą

blinie, zagrożenie nimi w biogazowni jest bardzo

w soboty, niedziele i święta. A dzieje się tak dlate-

małe. Aby metan (który musiałby osiągnąć określone

go, że w Polsce wciąż brakuje wyspecjalizowanego

stężenie) wybuchł, potrzebne są: obecność substancji

personelu.

palnej, energia niezbędna do zapłonu i tlen.*

– Nawet jeśli zostaliśmy przeszkoleni przez firmę,

Biogazownie przed wybuchami strzegą systemy

która dostarczała oprogramowanie do biogazowni,

zabezpieczeń trojakiego rodzaju: mechaniczne,

to i tak nie ze wszystkimi przypadkami mogliśmy

elektryczne i hydrauliczne. Natomiast bezpieczna

się zapoznać. Możliwe są tylko określone symulacje.

REKLAMA

Zła lokalizacja biogazowni

Niewłaściwe usytuowanie obiektów wchodzących w skład biogazowni

Reszty trzeba się nauczyć samemu, podczas pracy

Wypadki w biogazowniach

z „krową” – mówi jeden z naszych rozmówców. Zagrożenia nadzwyczajne

2013 Uhnin – dwaj mężczyźni śmiertelnie

Przypomnijmy też, jak określono przyczyny nad-

zatruli się heksafluorkiem siarki, zeszli do stu-

zwyczajnego zagrożenia środowiska. Mogą być one

dzienki bez zabezpieczeń

spowodowane m.in. przez:

2017 – pożar hali biogazowni w Boleszynie,

– pęknięcie ścian zbiorników komór fermentacji lub

straty oszacowano na ok. 10 mln zł

zbiorników magazynowych odpadów używanych

2019 (kwiecień) – pożar biogazowni w Koczale,

do fermentacji oraz wycieki z tych odpadów do

straty oszacowano na 15 tys. zł

gruntu na tereny utwardzone obiektu; – awarię w trakcie przeładunku odpadów, substratów lub pozostałości pofermentacyjnych oraz ich

–d ziałania terrorystyczne;

wycieki do gruntu na tereny utwardzone obiektu;

– pożar;

– uszkodzenie, rozszczelnienie dachów komór fer-

–n ieprzewidywalne zjawiska meteorologiczne i inne

mentacyjnych i wydostanie się biogazu bezpośred-

nieprzewidywalne zdarzenia.**

nio do atmosfery;

Okazuje się, że największe niebezpieczeństwo

– awarie i wypadki na terenie biogazowni wozów

niesie ze sobą matka natura, która w ostatnich

asenizacyjnych dostarczających odpady i substraty,

latach funduje nam przeróżne anomalie pogodowe.

a powodujące wycieki do gruntu;

I to właśnie one stanowią zagrożenia, o których kwiecień 2019

REKLAMA

Sp. z o.o.

Brokerzy specjalizujący się w ubezpieczaniu: • Rynku OZE: biogazowni, wiatraków, farm fotowoltaicznych

• Fabryk peletu i podmiotów przemysłu rolno – spożywczego • Rolnictwa: upraw i mienia w gospodarstwach rolnych REKLAMA

• REALIZACJA od 20 do 3000 m3/h • PROJEKT, WYKONANIE, MONTAŻ, URUCHOMIENIE, SERWIS • ROZWIĄZANIA DEDYKOWANE (od 1989r.)

ODSIARCZANIE: - biogazu

BIOSULFEX®

- powietrza Unikalna bezodpadowa technologia odsiarczania biogazu BIOSULFEX®. Siarkowodór H2S jest konwertowany do czystej siarki, która stanowi cenny surowiec. • BIOSULFEX® – urządzenie kompaktowe i mobilne

Nowość!!!

• AgroBIOSULFEX® – konwertuje odory rolnicze w wieloskładnikowy nawóz

www.zipromis.pl

SPRAWNOŚĆ

99,9% Eksploatacja

grosz/m3 BRAK ODPADU

EKO

Biuro Technologiczne: ul. Z. Krasińskiego 16/126 01-581 Warszawa Tel./Fax + 48 839 84 14 Adres siedziby: ul. T. Hołówki 3/43, 00-749 Warszawa e-mail: zipromis@zipromis.pl

kwiecień 2019

biogazownicy rozmawiają z sobą tylko w kuluarach.

Innym problemem bywają wichury, które mogą

W tych przypadkach przepisy BHP to jedno, a życie

zrywać dachy biogazowni. Stanowią one zagrożenie

pracowników i perspektywa strat finansowych to

dla okolicznych mieszkańców i ich domów. Poza tym

drugie. Przykład pierwszy: wielu biogazowników, któ-

taka awaria oznacza ogromne koszty dla przedsiębior-

rzy już kilka lat temu wybudowali instalacje, uważa,

stwa. Jeden z biogazowników na Pomorzu, któremu

że import technologii i maszyn z Niemiec to nietra-

wichura zerwała dach, podzielił się z nami informacją,

fiony pomysł. I to wcale nie ze względu na odmienny

jak długo trwała naprawa. Po pierwsze musiał ścią-

charakter substratów, ale… na pogodę. W Polsce zimy

gnąć wyspecjalizowaną ekipę fachowców z Danii, by

bywają ostrzejsze niż w Niemczech. Kilkunasto-,

podnieśli dach i nałożyli na komorę. Gdy ci już zjawili

a nawet kilkudziesięciostopniowe mrozy powodują

się na miejscu z odpowiednim sprzętem, okazało się,

np. obladzanie przewodów. Na to nie ma innego

że znów mocno wieje i nie są w stanie pracować. Za-

sposobu jak ich podgrzanie. Jak…?

chowuje się on jak żagiel. Wiało przez kilka dni, więc

Tak obfite, jak choćby w ubiegłym roku, ulewy też

koszty rosły, biogazownia nie pracowała.

niosą zagrożenia dla biogazowni. Kiedy na membra-

W 2018 roku potężna wichura przetoczyła się m.in.

nie zacznie gromadzić się woda, może dojść do jej

przez miejscowość Boleszyn. Andrzej Galiński, wła-

zarwania. Woda przedostanie się do zbiornika, co

ściciel tamtejszej biogazowni, mówi, że był to praw-

oznacza konieczność zatrzymania pracy biogazow-

dziwy armagedon. Początkowo właściciel biogazowni

ni, możliwe, że na dłuższy czas. Jest jednak wyjście

oceniał straty na kilkaset tysięcy złotych.

– trzeba wodę z membrany zlać. Co na to przepisy

- Okazało się, że wiatr zerwał tylko zewnętrzną część

BHP, gdy podczas ulewy i wiatru trzeba powłokę

dachu, jedną membranę. Koszty zamknęły się w ok.

tak „rozbujać”, by wylać z niej wodę albo zastosować

100 tysiącach złotych - mówi A. Galiński.

pompę, ssak lub cokolwiek, co jest wówczas pod ręką?

Być może też dlatego pracownicy obiektu położonego w innym regionie kraju podczas wichury sami

Przytoczone przykłady pochodzą od biogazowników w północnej Polsce. Jeśli masz swoją mierzysz, albo znasz sposób na jego rozwiązanie redakcja@magazynbiomasa.pl tel.: +48 793 100 341

wytrzymałych lin wspinaczkowych. Zresztą, liny przydają się także jako zabezpieczenie, gdy trzeba

opinię na ten temat, problem, z którym się – napisz lub zadzwoń:

starali się utrzymać dach na miejscu – z pomocą

gdzieś wejść lub… zejść. Na wyposażeniu biogazowni są też pontony, a bywa, że i olej słonecznikowy. Czasem przecież trzeba wyciągnąć z komory jakąś zagubioną torbę foliową albo zlikwidować tworzącą się pianę.

REKLAMA

PomPy Wangen w Twojej biogazowni Wangen – wiodący niemiecki dostawca pomp do biogazowni

nieZawodne roZwiąZania do pompowania, ZaładUnkU i wprowadZania prZy prodUkcji biogaZU

PomPa gardzielowa BIo-mIX KL-R i Zasysająca KL-S – komora zbiorcza kamieni – solidny kozioł łożyskowy – wiele otworów do czyszczenia – wydajność do 560 m3/h – ciśnienie do 48 bar – zawartość masy suchej do 45%

PomPa BIo-FeeD Zapytaj również o separator i rozdrabniacz X-Unit Kontakt: EKOHELP PPHU T. Sajdak, 48 366 27 20, Trzebińskiego 7, 26-617 Radom

zapytanie@ekohelp.com.pl, www.pompy-przemyslowe.pl 18

Co na to przepisy BHP? Nic, bo to są właśnie „inne

Co jakiś czas biogazownię kontroluje WIOŚ,

nieprzewidywalne zdarzenia”, z którymi biogazownicy

PIP czy Inspekcja Weterynaryjna.. Jeśli jest taka

nauczyli się żyć i sobie radzić. Doskonale wiedzą, że

konieczność, otrzymujemy odpowiednie wytyczne

czasem ryzykują zdrowiem albo nawet życiem.

co do procedur postępowania czy rzeczy, które

– Fakt jest taki, że w Polsce tak naprawdę brakuje

musimy poprawić dla bezpieczeństwa instalacji

porządnej, doświadczonej firmy szkoleniowej. A to

i pracowników.

dlatego, że nasza branża jest stosunkowo młoda. Doświadczenie możemy czerpać od Niemców, ale oni pracując na kiszonce kukurydzy, też nie ze wszystkimi naszymi problemami się zetknęli. Poza tym ściągać taką firmę to koszt kilku-, a może nawet kilkunastu tys. euro – tłumaczy jeden z biogazowników. Beata Klimczak

Tobias Hofmann T&B – Die Biogasoptimierer GmbH Bezpieczeństwo pracy, przestrzeganie

* http://www.gmina.bio-gazownie.edu.pl/ryzyka

i wdrażanie norm bezpieczeństwa, jak również

**www.inżynierka.pl

ochrona zdrowia to w Niemczech podstawowe elementy w planowaniu i eksploatacji biogazowni. Istnieje wiele przepisów ustawowych i wykonaw-

Helena Paszko kierownik biogazowni, Adler Biogaz

czych, których wdrożenie jest cyklicznie weryfi-

Nowy pracownik w naszej biogazowni

miejsce niepożądane sytuacje, odpowiednie

przechodzi zawsze szkolenie stanowiskowe, jest

przepisy i regulacje są stale aktualizowane, aby

to tzw. instruktaż stanowiskowy, podczas którego

odzwierciedlały „aktualny stan wiedzy”. Wszystkie

przekazywane są informacje dotyczące zakresu

większe zakłady i nowo planowane inwestycje są

obowiązków i zasad postępowania w różnych sy-

zobowiązane do wprowadzania najwyższych –

tuacjach. Taki instruktaż kończy się podpisaniem

bieżących standardów bezpieczeństwa. W mojej

przez pracownika potwierdzenia odbycia szkole-

ocenie złożoność wymogów prawnych wymaga

nia. Dobrym rozwiązaniem jest zlecenie nadzoru

stałego i kompetentnego doradztwa ze strony firm

BHP firmie zewnętrznej. Naszą biogazownię

zewnętrznych w celu wypełnienia obowiązków

nadzoruje przedsiębiorstwo z Białegostoku i jeśli

technicznych i organizacyjnych. Tylko interakcja

jest taka konieczność, jest ono informowane

operatora biogazowni z doświadczonymi konsul-

o jakiejś nieprawidłowości. Do tej pory na szczę-

tantami zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa

ście nie mieliśmy żadnych poważnych awarii czy

pracowników, środowiska i ekonomicznej eksplo-

sytuacji dużego kalibru.

atacji biogazowni.

kowane i dokumentowane przez różne władze, ekspertów i zwierzchników. kwiecień 2019

Ponieważ, jak w każdej młodej branży, mają

REKLAMA

ZarZądZanie energią elektrycZną OZe Bilansowanie handlowe

20%

Zaufało nam już rynku biogazu rolniczego

Obsługa kontraktów PPA

Organizacja wewnętrznych systemów dystrybucyjnych OSDn: Uzyskanie koncesji na dystrybucję energii Opracowanie taryfy dystrybucyjnej Uzyskanie statusu OSDn

Organizacja wirtualnych elektrowni

Organizacja klastrów energii w oparciu o OZE

Wdrożenie modelu autokonsumpcji w innnych PPE

Doradztwo w zakresie formalizacji wewnętrznej sprzedaży energii

Sprzedaż energii wytworzonej w OZE na TGE

Włącz bilansowanie! www.ienenergy.pl

Przygotowanie dokumentów do udziału w systemach wsparcia OZE Wykonywanie audytów energetycznych

KONTAKT

mateusz.bieszczad@ienenergy.pl tel. 603 630 003

Biogazownia oczyszczalni ścieków Tychy-Urbanowice

kwiecień 2019 20

zdj. RCGW S.A. Tychy

kwiecień 2019

Oczyszczalnia ścieków w Tychach-Urbanowicach może poszczycić się 10-letnim doświadczeniem w kofermentacji osadów ściekowych i odpadów biodegradowalnych. Zajmuje się kompleksowym odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków z terenu miasta, a dodatkowo, od 2006 roku, jest również producentem energii elektrycznej i cieplnej ze źródeł odnawialnych – ekologicznego paliwa, jakim jest biogaz. Nadwyżki energii elektrycznej i ciepła były przyczynkiem do inwestycji w Wodny Park Tychy.

Tabela 1. O bjętość biogazu wyprodukowanego w latach 2008-2018 w oczyszczalni ścieków Tychy-Urbanowice oraz ilość energii cieplnej wyprodukowanej w procesie jego kogeneracji Rok

Produkcja biogazu [m3]

Produkcja ciepła [gj]

2008

1 592 653

14 420

2009

2 447 395

23 031

2010

3 151 323

29 214

2011

3 877 366

25 016

2012

4 198 968

32 786

2013

3 727 753

33 001

2014

4 356 538

35 298

2015

5 619 618

38 731

2016

6 015 424

38 793

2017

6 351 122

40 047

2018

6 490 662

56 618

czyszczalnia ścieków w Tychach-Urbanowicach

biogazu uzyskiwane z procesu kofermentacji osadów

jest obiektem eksploatowanym przez Regional-

i odpadów w latach 2008-2018 w tyskiej oczyszczalni,

kwiecień 2019

ne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej S.A. w Ty-

a także wytworzona z niego w procesie kogeneracji

chach (RCGW S.A.), spółkę komunalną ze 100 proc.

energia cieplna, przedstawione zostały w tabeli 1.

udziałem kapitału gminy Tychy. Biogazownia

Stopniowe rozszerzanie wachlarza przyjmowanych do

stanowi kluczowy element węzła gospodarki

kofermentacji odpadów biodegradowalnych oraz ciągła

osadowej tyskiej oczyszczalni ścieków komunalnych.

optymalizacja procesu przyczyniły się do stopniowego

Powstający w niej biogaz jest produktem procesu

wzrostu efektywności produkcji biogazu – od prawie

kofermentacji metanowej osadów ściekowych oraz

2,5 mln m3 w 2009 roku do blisko 6,5 mln m3

przemysłowych odpadów biodegradowalnych,

w roku 2018. Aby możliwe było uzyskanie takiego

dostarczanych przez zewnętrznych kontrahentów.

efektu, konieczny był szereg inwestycji w dodatkową

Kofermentacja prowadzona jest w dwóch wydzielonych

infrastrukturę – w tym zbiorniki magazynowe na odpady,

komorach fermentacyjnych o objętości

zbiornik magazynowy biogazu oraz stację pasteryzacji

5500 m każda. Powstający biogaz spalany jest

odpadów wymagających obróbki wstępnej. Efektem

w oczyszczalni ścieków w trzech agregatach

prowadzonych modernizacji i optymalizacji procesu

kogeneracyjnych – dwóch jednostkach o mocy

było osiągnięcie w 2010 roku samowystarczalności

elektrycznej/cieplnej odpowiednio 345 i 531 kW

energetycznej. Ilość biogazu wytwarzanego przez

każda oraz jednej o mocy elektrycznej/cieplnej równej

tyską biogazownię była wystarczająca, aby pokryć

400/394 kW. Kluczowa dla intensywnego

zapotrzebowanie oczyszczalni ścieków na energię

rozwoju spółki na polu efektywności energetycznej

elektryczną i ciepło w 100 proc., a w kolejnych latach

była otwartość na współpracę z innymi branżami –

produkowane były znaczne jego nadwyżki. Duży

energetyczną oraz odpadową. Dzięki zastosowaniu

potencjał energetyczny tego OZE był przyczynkiem do

synergii działania między obszarem wodno-

inwestycji w Wodny Park Tychy (WPT) – drugi obiekt

-kanalizacyjnym a wymienionymi wyżej branżami

eksploatowany przez RCGW S.A., którego spółka jest

możliwe było osiągnięcie samowystarczalności

także inwestorem. WPT został oddany do użytku

energetycznej. W 2009 roku, po trzech latach od

w maju 2018 roku. Jest to obiekt innowacyjny nie tylko

rozpoczęcia produkcji energii w procesie kogeneracji

pod względem zastosowania wielu energooszczędnych

biogazu, zapoczątkowano doświadczenia z procesem

rozwiązań, ale przede wszystkim – ze względu na

kofermentacji i dozowaniem odpadowej serwatki. Ilości

symbiozę energetyczną, jaka łączy go z oczyszczalnią

ścieków Tychy-Urbanowice. Wodny Park Tychy zasilany

z biogazu wyprodukowano 78 867,576 MWh energii

jest energią z biogazu produkowanego w oczyszczalni.

elektrycznej. Na wyprodukowanie równoważnej

Biogaz transportowany jest dedykowanym gazociągiem

ilości energii elektrownia konwencjonalna zużyłaby

łączącym WPT z oczyszczalnią ścieków. Ma on długość

37 408 t węgla kamiennego. Biorąc pod uwagę także

6,2 km, a dzięki zastosowaniu nowoczesnej, zero-

energię cieplną produkowaną w kogeneracji – ilość

dyfuzyjnej technologii, tj. rurociągu w otulinie z folii

tego surowca wzrosłaby do 76 801 t (zakładając do

aluminiowej, możliwy jest stały monitoring i wczesne

obliczeń sprawność elektrowni na średnim poziomie

wykrywanie awarii lub wycieku gazu. Jest to pierwsze

33 proc., sprawność ciepłowni na średnim poziomie

tego typu rozwiązanie w Polsce. Wodny Park Tychy

42 proc. oraz wartość opałową węgla równą 23 GJ/t).

posiada własną elektrociepłownię, wyposażoną w dwie

Wykorzystanie biogazu do zasilania obiektów

biogazowe jednostki kogeneracyjne o mocy elektrycznej/

eksploatowanych przez RCGW S.A. pozwoliło więc do

cieplnej odpowiednio 400/433 kW. Dodatkowo

grudnia 2018 na zaoszczędzenie ponad

w oczyszczalni ścieków wybudowana została Stacja

76 tys. t węgla kamiennego. Jednocześnie – ponieważ

Oczyszczania Biogazu (SOB) z dwutlenku węgla. SOB

emisja CO2 ze spalania biomasy (biogazu) zgodnie

oczyszcza biogaz na potrzeby obu bioelektrociepłowni

z zasadami Wspólnotowego systemu handlu

– zbudowany jest z dwóch niezależnych ciągów

uprawnieniami do emisji oraz IPCC nie jest wliczana

technologicznych. W jednym biogaz oczyszczany jest

do sumy emisji ze spalania paliw, wskaźnik ten jest

na potrzeby własne oczyszczalni ścieków i kierowany

zerowy. W związku z tym, od 2006 roku, kiedy to

bezpośrednio do

RCGW S.A. rozpoczęło

kotłowni, gdzie

produkcję energii z biogazu,

kogeneracyjnych wytwarzane jest z niego ciepło i energia

Wodny Park Tychy zasilany jest energia wyprodukowaną z biogazu oczyszczalnianego. To pierwsze tego typu rozwiązanie w Polsce

uniknięta emisja CO2 wyniosła ok. 67 000 t. Wysokowydajna produkcja biogazu prowadzona w tyskiej oczyszczalni ścieków

elektryczna

pozwoliła uzyskać bardzo

niezbędne do

dobre wskaźniki efektywności

pokrycia zapotrzebowania oczyszczalni. W drugim

energetycznej. Tyska instalacja biogazowa produkuje

ciągu oczyszczony biogaz kierowany jest do gazociągu

biopaliwo, którego ilość pozwala na pokrycie zarówno

i transportowany do WPT. Instalacja jest w stanie

całego własnego zapotrzebowania na energię, jak

oczyścić 1200 m biogazu na godzinę.

i zapotrzebowania drugiego obiektu użyteczności

Podstawowym efektem wprowadzenia kofermentacji

publicznej o bardzo dużej energochłonności.

osadów ściekowych i odpadów biodegradowalnych

Produkowane nadwyżki energii sprzedawane są do

pozyskiwanych ze źródeł przemysłowych była

sieci energetycznej, stanowiąc dodatkowe źródło

wysokowydajna produkcja paliwa alternatywnego,

dochodów spółki. W okresie od maja (uruchomienie

dzięki czemu możliwe było wprowadzenie symbiozy

Wodnego Parku Tychy) do grudnia 2018 roku jej

w funkcjonowaniu oczyszczalni ścieków Tychy-

ilość była większa niż ilość energii zużytej w tym

-Urbanowice oraz Wodnego Parku Tychy. Znaczna

samym okresie przez Tyskie Linie Trolejbusowe na

redukcja ilości energii elektrycznej i cieplnej, koniecznej

zasilenie wszystkich 20 trolejbusów obsługujących

do pobrania z zewnętrznej sieci energetycznej

komunikację miejską w Tychach. Samowystarczalność

na potrzeby obu obiektów, generuje bardzo duże

energetyczna tyskiej oczyszczalni wynosi aktualnie

oszczędności w ich eksploatacji. Wykorzystanie

194 proc. (stan na styczeń 2019), co czyni ją jednym

energii odnawialnej pochodzącej z własnego źródła

z liderów na rynku europejskim.

przyczynia się także do zmniejszenia ilości emisji CO2

mgr inż. Zbigniew Gieleciak

do środowiska, w porównaniu do konwencjonalnej

Regionalne Centrum Gospodarki

elektrowni węglowej. Od 2006 roku, kiedy agregaty

Wodno-Ściekowej S.A. w Tychach

kogeneracyjne rozpoczęły pracę, do końca 2018 roku,

kwiecień 2019

w agregatach

e-mail: z.gieleciak@rcgw.pl 23

RYNEK BIOGAZU

Biogazownik specjalistą od… wszystkiego? Wejście w życie kolejnej nowelizacji ustawy o nawozach i nawożeniu ponownie opatrzone jest informacją, że ma ona „ułatwić, uprościć itd...”. Z jakim skutkiem?

ierwsza biogazownia rolnicza w Polsce została

bolączką jest jego NIESTABILNOŚĆ! Cieszę się, że

oddana do użytku w 2005 r. Wówczas nie było

ta nowela ma (przynajmniej w założeniu) ułatwić

kwiecień 2019

żadnych regulacji prawnych, dotyczących postę-

wprowadzanie do obrotu pofermentu (produk-

powania z pofermentem, a przepisy unijne, które

tu pofermentacyjnego – chociaż użytkownicy

regulowały to zagadnienie, nie miały żadnego od-

biogazowni mówią o pofermencie). Ale właśnie

zwierciedlenia w prawie polskim. Z czasem zaczęło

zaczyna się sezon prac w rolnictwie, a wraz z nim

się to w lepszy lub gorszy sposób układać, a potem

telefony z pytaniami: „Co ja mam właściwie robić

zmieniać, zmieniać, zmieniać…

z pofermentem?! Czy już mogę wylewać na pola?

Za każdym razem, żeby „ułatwić i uprościć”. Na po-

W jakiej dawce? Skoro mam pozwolenie na wpro-

czątku mojej współpracy z biogazowniami miałam

wadzenie do obrotu MRiRW, to co ta ustawa dla

wrażenie, że problemem polskiego ustawodawstwa

mnie zmienia?” Itd., itp. Czy ministerstwo mogłoby

jest jego zawiłość i nieścisłość, ale teraz większą

w kilku krótkich punktach wskazać, co nowelizacja

REKLAMA

Specjaliści w dziedzinie węgla aktywnego do oczyszczania biogazu

• Węgle aktywne do oczyszczania biogazu z siloksanów, siarkowodoru i odorów • Kompleksowa usługa wymiany złóż – usuniecie wysyconego złoża wraz z utylizacją oraz zasyp świeżego węgla

• Filtry węglowe z HDPE dla biogazu • Profesjonalny dobór złóż • Doradztwo technologiczne • Filtry do oczyszczania gazów ze stali czarnej

• ACES SA • ul. Łużycka 10 • 81-537 Gdynia • tel. 58 622 63 50 • e-mail: aces@aces.pl •

zezwolenie na wprowadzenie do obrotu nawozu pochodzącego z procesu fermentacji? A jak się to

zdj. Shutterstock

zmienia w sytuacji biogazowni, które już posiadają

ma w odniesieniu do biogazowni, które takowego pozwolenia nie posiadają? Krótko, punkt po punkcie: terminy, ilości, dokumenty. Taka interpretacja, przesłana do tych mniej niż 100 wytwórców biogazu rolniczego, ułatwiłaby im postępowanie z produktem pofermentacyjnym, rozmowę z instytucjami je kontrolującymi i byłaby jednoznaczną opinią, która dawałaby wytwórcom biogazu świadomość, że działają zgodnie z prawem. Jeśli to się nie stanie, znowu będą dziesiątki telefonów, interpretacje różnych organów, może kolejne szkolenia i debaty na coraz mniej przynoszących efekty konferencjach. W tej sytuacji przypominam sobie konferencję, organizowaną przez FDPA w Warszawie, która miała miejsce na zakończenie projektu „Poferment nawozem dla rolnictwa”. Przedstawiciele MRiRW oraz Ministerstwa Środowiska „odbijali piłeczkę” z pytaniami dotyczącymi przepisów w tym zakresie. kwiecień 2019

Jedni byli specjalistami od wody, inni od gleby, inni od powietrza... Wreszcie zabrał głos jeden z właścicieli biogazowni: – A ja muszę być specjalistą od wody, gleby, powietrza i jeszcze przy tym prowadzić biogazownię! Wierzę, że w tak szacownej instytucji znajdzie się ktoś, kto przełoży literę prawa na postać „strawną” dla użytkowników biogazowni i jak najszybciej im ją przekaże. dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie REKLAMA

RYNEK BIOGAZU – SEKCJA OLEJE

kwiecień 2019 26

kwiecień 2019

RYNEK BIOGAZU – SEKCJA OLEJE

Silnik w biogazowni: wybieramy odpowiedni olej Zmienność składu i jakości gazu oraz obecność w nim substancji szkodliwych mają istotny wpływ na pracę silników i wymagania wobec środków smarnych. W sposób szczególny dotyczy to jednostek zasilanych mocno zanieczyszczonym gazem wysypiskowym. kwiecień 2019

Zanieczyszczony biogaz a trwałość silnika Tworząc oleje do silników gazowych dużą uwagę przywiązuje się do skuteczności przeciwdziałania agresywnym zanieczyszczeniom. „Biogazy o wysokim działaniu korozyjnym - a do takich zaliczamy H2S i związki halogenowe - mogą doprowadzić do uszkodzenia panewek sworzni tłokowych, tłoczysk i łożysk głównych. Z kolei za przyspieszone zużycie ścierne tłoków i tulei odpowiadają występujące w gazie wysypiskowym organiczne związki krzemu tj. siloksany. W wyniku ich spalania krzem łączy się z tlenem i innymi pierwiastkami co powoduje gromadzenie się osadów krzemionkowych. Skuteczna kontrola ich tworzenia to klucz do niezawodnej pracy silnika - podkreśla Albert

Babiuch, Field Engineer z ExxonMobil.

ktualny trend zakładający wzrost mocy silnika

Problemy z pracą silników gazowych można ogra-

przy utrzymaniu jego niedużych rozmiarów

niczyć poprzez systematyczną analizę i uzdatnia-

i przy presji na optymalizację kosztów zwiększa zna-

nie paliwa gazowego oraz strategię optymalizacji

czenie właściwego doboru oleju. Jakie zatem oleje są

gospodarki smarowniczej. Optymalne smarowa-

odpowiednie dla biogazowni i jakie wyniki osiągają

nie wymaga doboru odpowiedniego oleju i pro-

w testach? Sprawdźmy to na przykładzie cenionej

wadzenia okresowych badań oleju w eksploatacji,

przez wielu klientów i dostępnej od ponad 50 lat

w czym może pomóc zaawansowany program

serii olejów Mobil Pegasus™.

analiz olejowych MSLA (Mobil Serv Lubricant

dłuższych okresach pomiędzy wymianami (ODI) — 1000 godzin a 500 godzin. Gęstość w 15,6ºC, ASTM D4052, kg/L

0,85

RYNEK BIOGAZU12– SEKCJA OLEJE10 000 5 000

Ultra 605 Ultra 40 40

™

0 Testy te wykazały wyjątkową trwałość, pozwalającą operatorom pomiędzybadań wymianami Analysis). wydłużyć Zalecana okres częstotliwość olejuLepkość TAN w 100°C Wyjątkowa trwałość oleju. To z kolei skróciło okresy przestojów oraz w instalacjach z agresywnym biogazem waha się W testach porównawczych przeprowadzonych na 18 obniżyło koszty wynikające z prac serwisowych, od 200 do rbh, czyli przy pracy silnikach gazowych GE250 Waukesha APG 1000 olej ciągłej silni7 zwiększając jednocześnie dostępność silników i ich 17 Mobil Pegasus 605 Ultra 40 wykazał taką samą średnio co 6 ka analizy powinny być wykonywane zdolności produkcyjne. 16 5 kontrolę lepkości oraz nadzwyczajną kontrolę 10 dni. W laboratoriach ExxonMobil w ramach 4 15 całkowitej liczby kwasowej (TAN) w porównaniu Mobil Serv poddano analizie już ponad 18,5 tys. 3 z olejem Mobil Pegasus™ 605 przy dwukrotnie 14 2 próbek oleju z silników zasilanych biogazem dłuższych okresach pomiędzy wymianami (ODI) — 1 i gazem a zebrane informacje są13 1000 godzin a 500 wysypiskowym, godzin. 0

20 000

Silnik 1 – Mobil Pegasus™ 605 Silnik 2 – Mobil Pegasus™ 605 Ultra 40 Limit

cSt

mg KOH/g

wych ików gazowych

podstawą dobrych praktyk branżowych.

15 000 Godziny

mg KOH/g

0 Testy te wykazały wyjątkową trwałość, pozwalającą operatorom wydłużyć okres pomiędzy wymianami TAN Przewaga potwierdzona w testach oleju. To z kolei skróciło okresy przestojów oraz Bezpieczeństwo Skuteczność kontroli i doskonałe właściobniżyło koszty wynikające z pracczystości serwisowych, Długie okresy pomiędzy wości przeciwzużyciowe dobrze ilustrują zwiększając jednocześnie dostępność silników i ich wyniki 7 6 wymianami oleju ograniczają zdolności produkcyjne. testu silnika gazowego smarowanego niskopo- 5 ilość koniecznych prac 4 piołowym olejem Mobil Pegasus 605 Ultra serwisowych, a tym40. samym 3 ryzyko wynikające z interakcji Po 11 899 godzinach pracy na tym oleju i 35 519 oraz 2 pracowników maszynami. ch godzinach całkowitej pracy dokonano zinspekcji

5 000

10 000

Godziny

15 000 Godziny

15 000

20 000

Ochrona Produktywność przestoje,środowiska koszty prac **serwisowych i zwiększa

Dłuższe okresy pomiędzy Jednak taka decyzja Wydłużona zdolności produkcyjne. po-trwałość silnika, ochro wymianami oleju oraz przed powstawaniem osadów winna zawsze iść w parze z wyborem najwyższej wydłużona żywotność produktu oraz dłuższe okresy pomiędzy olejów, wykonaniem ijakości filtrów sprawiają, że Mobil analiz i współpracą wymianami oleju zmniejszają czas Pegasus 605 Ultra 40 pozwala przestojów związanych z pracami z doświadczonym dostawcą olejów silnikowych, ograniczyć oleju oraz z producentem konserwacyjnymi, przyczyniając nierzadko zużycie też konsultacjami ilość generowanych odpadów się do wyższej dyspozycyjności sprzętu – dodaje Albert Babiuch z ExxonMobil. — zużytego oleju i odpadów i zapewniania maksymalnej 5 000 10 000 15 000 20 000 W testach porównawczych na silnikach gazozwiązanych z konserwacją. produktywności. Godziny

ej Mobil Olej Pegasus™ Mobil Pegasus™ 605 Ultra 40 605 został Ultra 40 został racowany, opracowany, aby zapewnić abyoptymalną zapewnić optymalną pracę pracę 1 erosuwowych czterosuwowych silników wysokoobrotowych silników wysokoobrotowych kluczowych elementów jednostki. Na zespołach 0 ce 0 pędzanych napędzanych gazem wysypiskowym gazem wysypiskowym lub lub tłoka stwierdzono minimalne osady węglowe, ów chodzącym pochodzącym z biomasy. biomasy. go Można również go również lakierowe oraz nagar nazMożna powierzchniach styku wych GE Waukesha APG 1000 olej Mobil Pegai w rowkach Z kolei korbowodu sus 605 Ultra 40 wykazał samąjego kontrolę sować*Typowe w stosować silnikach wnapędzanych silnikach napędzanych gazem gazem właściwości sątłoków. to właściwości typowo łożyska otrzymywane w granicach tolerancji normalnego procesu produkcyjnego danego produktutaką i nie stanowią specyfikacji. Różnice w stosunku do wartości Ochrona środowiska typowych, które mogą pojawić Bezpieczeństwo się przy normalnej produkcji i w różnych blendowniach nie mają wpływu na jakość produktu. Informacje zawarteProduktywność w niniejszej publikacji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. mogą byćmniej niedostępne lokalnie. W celu uzyskania dodatkowych informacji o kontakt z lokalnym przedstawicielemkontrolę ExxonMobil lub o wizytę na stronie internetowej www.exxonmobil. wykazały niż 5 proc. utraty powłoki oraz 0 prosimy lepkości i doskonałą całkowitej liczby mnym.Produkty Dzięki ziemnym. zrównoważonej Dzięki zrównoważonej formulacji, formulacji, Długie pomiędzy okresy pomiędzy Wydłużona trwałość ochrona com. ExxonMobil obejmuje liczne oddziałyokresy i spółki, z których wiele posiada w swoichDłuższe nazwach Esso, Mobil lub ExxonMobil. Żadne informacje zawarte w niniejszym dokumenciesilnika, nie mają na celu ograniczenia odrębności firm lokalnych. Wszelka odpowiedzialność za lokalną aktywność spoczywa na lokalnych podmiotach ExxonMobil. proc. odkrytej miedzi, i to w środowisku żrących wymianami kwasowej (TAN) w porównaniu z Mobil Pegawymianami oleju ograniczają oleju oraz przed powstawaniem osadów zaawansowany ten zaawansowany olej pozwala olej na: pozwala na: ** Odwiedź stronę mobilindustrial.com, aby poznać korzyści płynące ze stosowania środków smarnych Mobil w związku z redukcją niekorzystnego ilość koniecznych prac

wydłużona żywotność produktu

substancji zanieczyszczających. Skuteczny system sus 605i zastosowań. przy dwukrotnie oddziaływania na środowisko. Rzeczywiste korzyści zależą od wybranego produktu, warunków eksploatacji

oraz dłuższe okresy pomiędzy dłuższych okresach

kwiecień 2019

zeciwdziałanie • Przeciwdziałanie powstawaniu osadów powstawaniu węglowych osadów i nagarów węglowych i nagarów serwisowych, a tym samym i filtrów sprawiają, że Mobil wymianami oleju zmniejszają czas © 2017 Exxon Mobil Corporation. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wszystkie użyte w niniejszej publikacji znaki towarowe są znakami towarowymi lub myjąco-dyspergujący to zdecydowanie jedna

pomiędzy wymianami (ODI) — 1000 godzin mobil.com/industri przestojów związanych z pracami a 500 godzin. pracowników z maszynami. ograniczyć zużycie oleju oraz konserwacyjnymi, przyczyniając który posiada większości czołoSkuteczną kontrolą nitracji ilość generowanych odpadówutleniania, sięlepkości, do wyższej dyspozycyjności hronę gniazda • Ochronę iobecnie przylgni gniazda zaworowej iaprobaty przylgni oraz zaworowej zmniejszanie orazstrat zmniejszanie strat — zużytego oleju i odpadów i zapewniania maksymalnej wych silników gazowych. i powstawania osadów wyróżnia się również olej ocy związaną mocy zeproducentów spalaniem związanąstukowym ze spalaniem stukowym związanych z konserwacją. produktywności. Sprawdźmy jakie konsekwencje dla tego oleju Mobil Pegasus 1107 – przeznaczony do wysokoobzastrzeżonymi znakami towarowymi firmywynikające ExxonMobil Corporation lub jednej z jej spółek zależnych, chyba że wskazano inaczej. ryzyko z interakcji Pegasus 605 Ultra 40 pozwala

większeniez mocniejszych sprawności • Zwiększenie świec sprawności zapłonowych świec 605 zapłonowych stron Mobil Pegasus Ultra 40,

powoduje wydłużenie okresów między wymia-

ciążonych, wysokoobrotowych silników gazowych,

ość i doskonałe Czystość właściwości i doskonałe właściwości przeciwzużyciowe *Typowe właściwości są to właściwości typowoprzeciwzużyciowe otrzymywane w granicach tolerancji normalnego procesu produkcyjnego danego produktu i nie stanowią jego specyfikacji. Różnice w stosunku do wartości

Wydłużanie interwałów serwisowych silników ciśnieniem użytkowym BMEP typowych, którenami. pojawić się przy normalnej produkcji i w różnych blendowniach to nie mają wpływu na jakość produktu.z wysokim Informacje zawarte w niniejszej publikacji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. 99 godzinach Pomogą 11 pracy 899 zgodzinach olejem Mobil pracy Pegasus z olejem 605 Mobil Ultra Pegasus 40 (35 519 605 godzinach Ultra 40 (35 519 godzinach Produkty mogą być niedostępne lokalnie. W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt z lokalnym przedstawicielem ExxonMobil lub o wizytę na stronie internetowej www.exxonmobil. bardzo nośny temat w przemyśle. Ogranicza najmniej bary)zawarte i Mobil Pegasus 1105nie–mają spełcom. ExxonMobil obejmuje liczne oddziały i spółki, z których wiele posiada w swoich nazwach Esso, Mobil lub(co ExxonMobil. Żadne 22 informacje w niniejszym dokumencie na celu ograniczenia tej pracy silnika) całkowitej kluczowe pracy silnika) elementy kluczowe silnika zostały elementy poddane silnika zostały ocenie. poddane ocenie. odrębności firm lokalnych. Wszelka odpowiedzialność za lokalną aktywność spoczywa na lokalnych podmiotach ExxonMobil. wymagania każdego silnika, niezależnie od ** Odwiedź stronę mobilindustrial.com, aby poznać korzyści płynące ze stosowania środków smarnych Mobilniający w związku z redukcją niekorzystnego oddziaływania na środowisko. Rzeczywiste korzyści zależą od wybranego produktu, warunków eksploatacji i zastosowań. typu tłoków. Łożysko korbowodu korbowodu tłoka tłoka © 2017 ExxonZespół Mobil Corporation. Wszystkie użyte Łożysko w niniejszej publikacji znaki towarowe są znakami towarowymi lub Zespół tłokaWszelkie prawa zastrzeżone. Łożysko korbowodu zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy ExxonMobil Corporation lub jednej z jej spółek zależnych, chyba żeObecnie wskazano inaczej. ExxonMobil wprowadza na rynek olej

mobil.com/industrial

Mobil Pegasus 610 Ultra, należący do grupy olejów dedykowanych do pracy ze szczególnie agresywnymi biogazami i zastępujący w tych aplikacjach dotychczas stosowany olej Mobil Pegasus 610. Więcej o olejach do silników gazowych i usługach ExxonMobil dla przemysłu znajdziesz na stronie mobil.com/industrial lub u autoryzowanych

// stwierdzono Na zespołach tłoka // Łożyska korbowodu wy-korbowodu Mobil (dexol.pl, ekonaft.com.pl, Łożyska korbowodu Łożyska wykazały mniejdystrybutorów wykazały mniej połach tłoka Na zespołach tłoka stwierdzono stwierdzono minimalkazały mniej niż 5% utraty niż 5% utraty powłoki niż 5% oraz utraty 0% powłoki oraz 0% lne osadyminimalne węglowe, osady lakierowe węglowe, lakierowe mobipol.pl, smartplus.pl). Pomoc techniczna: ne osady węglowe, lapowłoki oraz 0% odkrytej kierowe oraz nagar na miedzi, co stanowiło dowód odkrytej miedzi, co odkrytej stanowiło miedzi, dowód co stanowiło dowód gar na powierzchniach oraz nagar na styku powierzchniach i styku i techdeskeurope@exxonmobil.com. powierzchniach styku doskonałej ochrony przed i w rowkach tłoków. zużyciem i korozją w obecdoskonałej ochrony doskonałej przed zużyciem ochrony przed zużyciem ach tłoków. w rowkach tłoków. Materiał powstał ności żrących substancji zaw paliwie i nieczyszczających korozją w obecności i korozją żrących w obecności żrących przy współpracy z firmą ExxonMobil gazowym. substancji zanieczyszczających substancji zanieczyszczających w paliwie gazowym. w paliwie gazowym.

RYNEK BIOGAZU – SEKCJA OLEJE

Shell Mysella – oleje najnowszej generacji do silników gazowych Na rynku obserwujemy stale rosnącą liczbę stacjonarnych silników zasilanych różnego rodzaju gazami (powstającymi w wyniku rozkładu śmieci, biomasy czy osadów ściekowych). Gazy te ze wzgledu na swój skład, agresywne oddziaływanie na silnik i podwyższone ryzyko nitracji przyspieszają degradację oleju. kwiecień 2019

konsekwencji zwiększają

Waukesha czy Cummins – i generatorów,

ryzyko korozji i znacznie

np. Gusacor, 2G czy Tedom. Shell prowadzi

skracają żywotność oleju. Dlatego środki smarne muszą chronić

eksploatacyjne – efektem są coraz bardziej

silnik i wydłużać okres przydat-

zaawansowane formulacje podnoszące

ności sprzętu do eksploatacji

trwałość oleju. Shell ma w swojej ofercie

poprzez neutralizację kwasów

także nowoczesną usługę monitorowania

produkowanych podczas spalania,

stanu oleju – Shell LubeAnalyst. Dzięki

utleniania czy nitrowania samych

niej można szybko ocenić stan oleju, określić

olejów.

potencjalne problemy, dokonać porównania

Znając te zagrożenia i rosnące

wydajności maszyn i podjąć odpowiednie

obciążenia silników gazowych,

działania prewencyjne.

Shell systematycznie unowocze-

Szeroka oferta handlowa, rozbudowana sieć

śnia swoje produkty. Jednym z naj-

dystrybutorów Shell i sprawnie zorganizowana

popularniejszych w Polsce olejów przeznaczonych

logistyka zapewniają szybką realizację zamówień

do silników spalających gazy agresywne jest Shell

zarówno do dużych, jak i małych przedsiębiorstw.

Mysella S5 S40. Ofertę uzupełniają produkty prze-

Każdy klient może liczyć na elastyczne podejście

znaczone do silników spalających gaz ziemny – Shell

i profesjonalną obsługę wysoko wykwalifikowanych

Mysella S5 SN i najnowszy Shell Mysella S6 N40.

doradców technicznych.

Zmniejszają one ryzyko powstawania osadów i utrzymują silniki na wysokim poziomie czystości. W celu optymalizacji składu olejów i spełniania coraz bardziej restrykcyjnych norm, Shell współpracuje z największymi producentami silników – firma posiada aprobaty od m.in. MWM, GE Jenbacher, Caterpillar, MAN, MTU, Rolce Royce, Perkins, Wartsila, 30

badania w ramach których wykonuje testy

Więcej informacji: www.shell.pl/energetyka zapytaniaolejesmary-pl@shell.com

RYNEK BIOGAZU – SEKCJA OLEJE

Nie oszczędzaj na oleju silnikowym

takie właśnie są najczęściej wybierane ze

Producent środków smarnych FUCHS zapewnia takie

względu na ich trwałość, niezawodność i do-

badania i fachową obsługę zarówno przy doborze,

stępność serwisu. Ma to ogromne znaczenie, gdyż

wdrożeniu, jak i w trakcie dalszej eksploatacji. Dedy-

energia elektryczna produkowana w generatorze

kowana do stacjonarnych silników zasilanych gazem

nierzadko jest głównym źródłem zasilania dla

grupa olejów silnikowych Titan Ganymet składa się

niewielkich miejscowości czy zakładów.

z kilku produktów, dzięki czemu można dobrać odpo-

Dobierając olej do silnika zasilanego biogazem,

wiedni środek smarny do każdego typu silnika i każde-

inżynier kieruje się wymaganiami producenta, ale

go rodzaju gazu. Oleje Titan Ganymet, mogą wydłużyć

kluczowe znaczenie mają także rodzaj gazu i jego

żywotność silnika oraz jego niezawodność, czego

skład, który może się zmieniać w czasie. Dobór

potwierdzeniem jest posiadanie szeregu dopuszczeń.

taki powinien więc być dokonany przez specjalistę,

Oleje Titan Ganymet wykonane są w technologii

a wsparty badaniami laboratoryjnymi.

bezcynkowej przyczyniającej się do wzrostu czysto-

Badania te pozwalają precyzyjnie zoptymalizować

ści silnika i jego trwałości.

okresy wymian oleju, co przyczynia się do obniżenia

Odpowiednie środki smarne są istotnym czynnikiem

kosztów eksploatacji. W badaniu oleju na zawar-

dla bezawaryjnej pracy silników zasilanych gazem.

tość pierwiastków można stwierdzić, jakie procesy

Ze względu na różnorodność czynników decydują-

zużyciowe zachodzą w silniku oraz wykryć nieprawi-

cych o ich właściwej pracy nie należy bagatelizować

dłowości w jego działaniu np. nieszczelności ukła-

ani kwestii doboru oleju, ani późniejszych badań

dów chłodzenia lub dolotowego. Każdy producent

i analiz w trakcie eksploatacji, co w efekcie pozwoli

silnika ustala wartości graniczne poszczególnych

na obniżenie kosztów eksploatacji.

parametrów oleju, takich jak lepkość, TAN (liczba

kwiecień 2019

Silniki stacjonarne zasilane gazem stosowane w biogazowniach rolniczych i zespołach kogeneracyjnych wykorzystujących gazy, stanowią sporą inwestycję, szczególnie, jeśli są wysokiej jakości, renomowanych marek.

www.fuchs.com/pl

kwasowa), TBN (liczba zasadowa) czy i-pH (odczyn), oraz graniczne poziomy zawartości niektórych pierwiastków lub związków chemicznych, np. wody czy glikolu. Przekroczenie parametrów kwalifikuje olej do wymiany i właśnie dzięki badaniom dokładnie wiemy, kiedy to powinno nastąpić. 31