'Coincidence or a Method' ENG Text for the exhibition Coincidence or a Method, CoCa Toruń, 1-11.03.2012 Questions about the meaning of creation and its driving forces should be, even though they not always are, important to anyone who sets out to make art in any form. Is art supposed to be intentional or should it happen by chance? A vast area of artistic activity ? creative process that gives a distinct shape to a work of art tends to be overlooked. More often than not, this is meant to be so as artists prefer to emphasize the problem their works centre around. Many artists pay little attention to how they work. Is it because they are unaware of the importance of the process or reluctant to reflect upon it, or perhaps this apparent lack of method provides, in fact, adequate means for achieving an artistic objective? Is effort expended on creating a bad work of art insignificant? Is it true that effective solution of a problem overshadows the amount of effort devoted to working towards it? What is the significance of time, good intentions, attempts and enthusiasm to producing a work of art? What hides behind the product, what are artistic intentions? Which is more important: artistic attitude and idea, consistency and persistence or the final product, i.e. the work of art? What role do viewers occupy? If they expect a finished ?product?, are they mistaken? Or is that a privilege they enjoy? What is the true meaning of the phrase that everyone can be an artist but not all works of art are to be viewed or listened to? Who are they that view and listen? Who is viewed and listened to? This is but a choice of questions which can be asked within the context of chance versus method in artistic creation and self-reflection in art. On March 1, artist initiating PRZEprojekt are going to shed light on significant constituents of artistic work: planning, thinking, perceiving and observing. Bringing creative process into focus they are going to open a unique kind of dialogue promoting empathy and compassion between viewers and creator, or art. PL Tekst napisany do wystawy Przypadek czy metoda, CSW Toruń, 1 - 11.03.2012 Pierwszą odsłoną przestrzeni działania PRZEprojektu stanie się wystawa poruszająca tematykę aktu twórczego. Pytanie o to, czym jest twórczość i jakie są jej przyczyny powinno być, choć nie zawsze jest, pytaniem istotnym dla każdego, kto podejmuje trud jakiegokolwiek artystycznego działania. Procesem twórczym nazywa się proces psychiczny prowadzący do wytworzenia nowej i wartościowej idei albo dzieła. Według profesora Józefa Kozieleckiego twórczość to specyficzny rodzaj transgresji, czyli przekraczania granic. Czy więc w sztuce istotna jest intencjonalność czy może jednak przypadek? Olbrzymi obszar działalności artysty? Proces twórczy, który w istocie przyczynił się do tego, że dany przedmiot lub projekt wygląda tak, a nie inaczej jest na ogół kwestią marginalizowaną. Fakt ten często jest świadomym wynikiem działania artysty, który swoimi pracami przenosi akcent na problem, jaki ma zostać dzięki nim poruszony. Często jednak i sami artyści nie przywiązują większej uwagi do tego jak pracują. Czy jest to wynik ich niewiedzy bądź braku autorefleksji, a może ten pozorny brak metody, jest właśnie metodą właściwą, odpowiednim środkiem do osiągnięcia artystycznego celu?
Proces myślowy, przygotowania, inspiracje, często subiektywne przeżycia i wrażenia, wybór narzędzia, a także przypadek, metoda w działaniu bądź jej brak, są jednak sprawami w twórczości istotnymi, którym warto przyjrzeć się uważniej. I tu pojawia się szereg pytań co tak naprawdę w twórczości jest ważne i na ile wart podkreślenia jest sam proces twórczy? Czy np. trud włożony w stworzenie nieudanego dzieła jest trudem nieistotnym? Czy słuszne jest powszechne twierdzenie, że nieważne jak wiele wysiłku i pracy włożyło się w rozwiązanie problemu, ale znaczący jest fakt, że został on rozwiązany? Jakie znaczenie ma czas, dobre chęci, trud i zapał włożony w realizację pracy? Co tak naprawdę stoi za wytworem twórcy, jakie są jego intencje? Czy ważniejsza jest postawa artysty, jego idea, twórcza konsekwencja i upór w działaniu, czy raczej produkt końcowy w postaci dzieła sztuki? Jaka jest rola widza? Czy nie nazbyt często oczekuje on właśnie gotowego ?produktu?? A może jest to jego przywilej i prawo? Co tak naprawdę znaczy twierdzenie, że każdy może być artystą, ale nie wszystkich prace, chcemy oglądać czy słuchać oraz kto i kogo tak naprawdę ogląda tu i słucha? To tylko część z licznych pytań, które można zadać, zastanawiając się nad kwestiami przypadków i metod w twórczości oraz (auto)refleksyjności w sztuce. 1 marca artyści, rozpoczynając pracę nad PRZEprojekt postarają się przybliżyć problem ważnych dla twórczości działań: planowania, myślenia, postrzegania i obserwacji, a poprzez zwrócenie uwagi na proces twórczy, postarają się stworzyć ten niezwykły rodzaj dialogu, empatii i współodczuwania między odbiorcą, a twórcą, jakim jest sztuka.