403

πόσο πρά σ ιν η είν αι η Αθήν α ; η lifo ερευνά αν κάνουμε όσα λέμε πως κάνουμε στον τομέα της οικολογίας. από τους δημήτρη κυριαζή και βασίλη καψάσκη

Λεωνίδας Καβάκος Ο σημαντικός Έλληνας σολίστ μιλά στη LifO λίγο πριν από τη συναυλία του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. απο την αργυρω μποζωνη

◆

Ο καιρός των ΑντιΤσιγγάνων Τα γεγονότα του Νομισματοκοπείου και ο απόηχός τους ξεσκέπασαν άλλο ένα «άπλυτο» της ελληνικής κοινωνίας. aπο τον θοδωρη αντωνοπουλο

◆

Υπάρχουν Έλληνες βρυκόλακες;

τχ.403/09102014

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης της παράστασης «Ο Έλλην Βρυκόλαξ», Κωνσταντίνος Ντέλλας, εξηγεί. απο τον αλεξανδρο διακοσαββα

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

2 lifo – 9.10.14

Είμαστε, τελικά, εθισμένοι στο facebook;

posts γράμματα e-mails

feedback403

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ «Εθισμένοι στο facebook» τιτλοφορούνταν το ρεπορτάζ των Βασίλη Καψάσκη και Αλέξανδρου Διακοσάββα στο προηγούμενο τεύχος μας, και να μερικές γνώμες αναγνωστών: «Τι ακριβώς θα κάνουμε με το fb είναι μια υπόθεση εντελώς προσωπική. Είναι περίπου σαν να λέμε τι θα κάνουμε με τη ζωή μας. Θέλουμε να είμαστε κλέφτες, εγκληματίες, πρεζάκηδες κ.λπ.; Ή θέλουμε να είμαστε τίμιοι, καλοί φίλοι, σωστοί επαγγελματίες κ.λπ.; Στο fb μπορώ να κάνω πολλά θετικά πράγματα: να γνωρίσω φίλους, να ξαναβρώ ξεχασμένους παλιούς γνωστούς, να διαβάσω σοβαρά άρθρα ενημέρωσης κ.ά. Μπορώ, όμως, και να γίνω επίμονος πέφτουλας (σε κάθε τύπου γκομενάκια), να βρίζω όποιον έχει αντίθετη άποψη με μένα, να αποχαυνώνομαι ολημερίς με ανόητες αναρτήσεις ή βλακώδη παιχνίδια, να αυτοαπομονωθώ σ’ ένα ηλεκτρονικό περιβάλλον. Έχω και το πεπόνι και το μαχαίρι. Αποφασίζω τι θέλω και το κάνω. Έχω την ευθύνη του εαυτού μου». (Άρης Κωνσταντινίδης) «Καταλαβαίνω τους “εθισμένους” (υπήρξα κι εγώ) γιατί είναι δύσκολο να θέσεις τα όριά σου απέναντι σε κάτι που δεν έχει πάρει την τελική του μορφή αλλά συνεχίζει να εξαπλώνεται και να αλλάζει σχήμα, σαν τεράστια πετρελαιοκηλίδα στον ωκεανό. Χρειάζεται ισχυρή αυτοεκτίμηση και “γείωση” και με αυτό εννοώ να έχεις συνειδητά αποφασίσει πως δεν σκοπεύεις να ζεις μέσα στο κεφάλι σου (στον κόσμο της χαζοπληροφορίας), αλλά μέσα στο σώμα σου, που αισθάνεται τι έχει σημασία και τι είναι περιττό και απορρίπτει ενστικτωδώς ό,τι δεν χρειάζεται. Αυτό είναι δύσκολο για κάποιον που δεν έχει δουλέψει με τον εαυτό του, μπορεί όμως να αποδειχτεί παγίδα ακόμα και για κάποιον που πιστεύει πως ξέρει καλά ποιος είναι. Mε τα social media βρίσκεσαι ξαφνικά αντιμέτωπος με το τέρας της κολακείας! Τότε, όπως στην Αλίκη, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να αποφασίσεις “you ’re just a deck of cards” για να δεις αμέσως καθετί ψεύτικο να διαλύεται. Λίγος αυτοσαρκασμός δεν βλάπτει... Τα social media μας κάνουν να παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά. Τη δουλειά μας ας την πάρουμε στα σοβαρά και ας τη διαφημίσουμε ανελέητα, όμως από τον εαυτό μας πρέπει να έχουμε απαιτήσεις. Γίναμε επιστήμονες, μυαλά, καλλιτέχνες, βάλαμε χίλιες δυο μάσκες, όμως ξεχάσαμε να γίνουμε άνθρωποι. Μας πείθουμε;» (Μagritte Clouds) «Ωραίο άρθρο... Θα καταλάβει κάποιος πόσο εθισμένος είναι στο facebook, αν, αντί μετά την ανάγνωσή του δεν πατήσει log out αλλά περιμένει να δει πόσα like θα μάσει, αφού κάνει δημοσίευση στο προφίλ!» (mousikantis)

☛ O Στέλιος Κούλογλου έγραψε για την Αμφίπολη στο άρθρο του «H ανασκαφή και η χώρα που παραμιλά» και ο Λωτοφάγος αντέδρασε: «Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τα επιχειρήματα του άρθρου. Αλλά αυτή η μεταφορική σύγκριση του αρχαιολογικού ευρήματος της Αμφίπολης με τις χουντικές φαντασμαγορίες των χάρτινων σπαθιών είναι απλώς άτοπη». Αντίθετα, ο mouse έγραψε: «Εύστοχη η σύγκριση της πολιτικής διαχείρισης της ανασκαφής της Αμφίπολης με τις κιτς γιορτές της χούντας: η αρχαιότητα τροφοδοτεί τον εθνικισμό που χρησιμοποιείται ως άλλοθι. Μια παρατήρηση: οι αρχαιολόγοι, ως Έλληνες πολίτες, μπορούν, φυσικά, να είναι νεοδημοκράτες, συριζαίοι, πασόκοι, ανταρσύα ή ό,τι άλλο θέλουν. Οι αρχαιολόγοι, όμως, του ΥΠ.ΠΟ. είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Και είναι υποχρεωμένοι να υπακούουν στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία που, όπως απέδειξε, μπορεί να γίνει φορτική στα όρια της ανοησίας για τον λαό και στα όρια της ασφυξίας για τους υπαλλήλους…». ☛ «Πώς περνούν οι μέρες στους πρόποδες του Υμηττού» ρωτήσαμε τον ΝΤΕΪΒΙΝΤ και η κυρία P.P.P. σχολίασε: «Οι πολυκατοικίες στον Χολαργό άρχισαν να κτίζονται λίγο πριν από τη Μεταπολίτευση (1973-1974), με τα αστικά αρχιτεκτονικά δεδομένα της εποχής και βάσει του τότε υφιστάμενου ΓΟΚ. Τότε ήταν που η χολαργιώτικη “γειτονιά” του Παπάγου... ημιαυτονομήθηκε και γίνηκε πιο γνωστή ως “Οικισμός Παπάγου”, με δική της αστική συγκοινωνία (το λεωφορείο #140: Ακαδημία-Παπάγου) από το κέντρο των Αθηνών, την οδό Ρήγα Φεραίου (στην Ακαδημία), έως την “Άρτεμη” (τον παλιό θερινό κιν/φο πίσω απ’ το σουβλατζίδικο του Θεαγένη, στην παλιά 5η Στάση Παπάγου, απέναντι από κει όπου βρίσκεται σήμερα το Δημαρχείο Παπάγου). Βέβαια, λίγα χρόνια αργότερα, ο “Οικισμός Παπάγου” αυτονομήθηκε εντελώς και αναβαθμίστηκε σε “Κοινότητα Παπάγου”. Μέχρι τότε, ο πληθυσμός ήταν μικρός και όλη η περιοχή ήτανε μια κανονική “κηπούπολη”. Ο “Οικισμός Παπάγου” έγινε “Δήμος Παπάγου” αργότερα, όταν ο πληθυσμός της περιοχής υπερτριπλασιάστηκε και οι κληρονόμοι των αρχικών δικαιούχων του ΑΟΟΑ είτε πούλαγαν είτε πανωσήκωναν όσα είχανε κληρονομήσει από τους στρατιωτικούς γονείς τους: η “μεταφορά” του Συντελεστή Δόμησης, η άνθηση του χρηματιστηριακού τζόγου από το κραχ του 1987 και μετά και η επικράτηση του γελοίου (ψευτο) λάιφ-στάιλ (τύπου Κωστόπουλου) ανέβασαν τις αντικειμενικές τιμές και υποβίβασαν ανεπανόρθωτα την ποιότητα και τις συνθήκες ζωής».

Free Press.

Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

9.10.14 – lifo

3

4 lifo – 9.10.14

9.10.14 – lifo

5

aπ ο τ ον σ ταθη τ σαγκ αρ ουσιανο

Edito

StatusUpdate εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος ... Είμαι σαν γάτος στον ήλιο τον τελευταίο χρόνο. Δουλεύω πολύ, αλλά δεν χαλάω τη ζαχαρένια μου για τίποτα. Ούτε καν να γράφω θέλω. Ευτυχία ή αποχαύνωση;

Ο Αργύρης Μπακιρτζής στο Καζαβίτι το 1990. Φωτογραφία: Άρις Γεωργίου

διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ ... Επηρεασμένος από την παράσταση του Δημήτρη Μαυρίκιου, ξεκίνησα να διαβάζω την «Πάπισσα Ιωάννα», αυτό το πύρινο, goth μυθιστόρημα, που αν δεν ήξερα πως Έλληνας το έγραψε, δεν θα το πίστευα. Αναζητήστε το. εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας ... One year – Happy LiFO! υπεύθυνος lifo.gr Άρης Δημοκίδης ... Υπέροχη, για μένα, εικόνα στο ΚΤΕΛ από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη: ένας κύριος που διάβαζε τον «Μικρό Νικόλα». αρχισυντακτησ lifo.gr Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας συντονισμός ύλης Μαρκέλλα Ανδρικάκη ... The suspense is killing her. συντακτική ομάδα columnists: Δημήτρης Ρηγόπουλος ... Μου αρέσει πολύ η νέα οπτική ταυτότητα των αθηναϊκών μέσων μαζικής μεταφοράς. που επιτέλους έγιναν ένα: Συγκοινωνίες Αθηνών.

Aναπνοή, δουλειά, χαρά, γυμναστική, καλά λεφτά

Στέλιος Κούλογλου, Γιάνης Βαρουφάκης, Θεόφιλος Δουμάνης ... Toυ έφτιαξε το κέφι η δήλωση του Σαμαρά ότι θα πολεμήσει τον λαϊκισμό. Το μυστικό της επιτυχίας του χιούμορ είναι να λες τα πιο αστεία πράγματα με τον πιο σοβαρό τρόπο. Βιβλίο: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης ... Tον Οκτώβριο λάμπουν πιο θελκτικά οι δυνατότητες της αγάπης.

Ανέκδοτα στιχάκια του Αργύρη Μπακιρτζή, που ίσως γίνουν τραγούδι, ίσως και όχι.

Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Θέατρο: Ματίνα Καλτάκη Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη ... Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.

Φρούτα, καρποί, λαχανικά Γεια σου, Κωστάκη μασκαρά Ασκληπιός και χα, χα, χα Ευτέρπη μου να ’σαι καλά.

Σύνταξη: Βασίλης Καψάσκης Αλέξανδρος Διακοσάββας ... Το ύψος στο οποίο βολεύεις το backpack στην πλάτη και το αν κρεμάς τα ρούχα σου δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα λένε πολλά για τον χαρακτήρα σου. Δημήτρης Κυριαζής Κατερίνα Ηλιάκη ... Πρέπει να συγχρονιστούμε!

☛

Τα δυο σου μάτια τα γλαρά φωτιές μ’ ανάψαν στην καρδιά πώς θα περάσει η βραδιά πέθανε τώρα κι η νουνά; Φεγγάρι μου να ’σαι καλά δίνεις γλυκιά παρηγοριά κάθε ψυχή που ξαγρυπνά σε βλέπει και σ’ απορροφά.

take 1

Κι όταν περάσει η βραδιά αναπνοή, δουλειά, χαρά γυμναστική, καλά λεφτά σε θέλει ο κόσμος κι ο ντουνιάς. Έχοντας μόλις διαβάσει ότι ο Μόρισεϊ έχει καρκίνο, έπεσα πάνω σε αυτά τα στιχάκια και τη φωτογραφία του Μπακιρτζή πάνω σε μια φλορέττα στο Καζαβίτι. Είναι στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Θεσσαλονικέων Πόλις» – που είναι σοβαρό και υπέροχο, χωρίς να το κάνει θέμα. Δυστυχώς, τα περισσότερα περιοδικά στοχασμού και Τέχνης στην Ελλάδα πάσχουν από αδιόρθωτη λόρδωση. Νομίζουν ότι είναι η αρχή και το τέλος του κόσμου, φτιάχνουν μικρόκοσμους σνομπαρίας και ναρκισσισμού, μέσα στους οποίους αυτοστεφανώνονται – κι έτσι περνάει η μικρή (μικρότατη) ζωή τους. Όμως τα όντως ζωντανά περιοδικά συνομιλούν με το δαιμόνιο της πόλης, πειραματίζονται – δεν έχουν πόζα, απλώς διότι η πόζα τα καθυστερεί και δεν προχωράνε. Γενικά, τώρα που μεγάλωσα και (νιώθω να) ηρέμησα –αν και ποτέ δεν ξέρεις– εκτιμώ πολύ περισσότερο αυτούς που πάνε κατευθείαν στην πηγή, χωρίς να χάνονται κυνηγώντας την ουρά τους. Τρία πράγματα είναι η ζωή – μετρημένα, λίγα και ακριβά. Μπαίνεις, και πας ντουγρού πάνω τους, πάνω σε αυτά που η δική σου καρδιά γουστάρει – όχι ο κόσμος ούτε η κοινωνία. Το ξέρει αυτό ο Μπακιρτζής – γιατί είναι προϊόν μιας πόλης που έχει ακόμα μια κάποια σχέση με το χώμα, το αίμα και την άχνα του κρασιού. Το ξέρει κι ο Μόρισεϊ –ειδικά τώρα, που ένιωσε την ανάσα του τελευταίου φίλου του– του οριστικού φίλου του – και ξαφνικά σαν να έχει στάχτη στο πρόσωπο.

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.

Boυλής 22, Αθήνα, 105 63, τηλ.: 210 3254 290, fax: 210 3249 785, info@lifo.gr

6 lifo – 9.10.14

συνεργατεσ Χρήστος Παρίδης,M. Hulot, Θοδωρής Αντωνόπουλος Μαρία Παππά, Bασιλική Πλιάτσικα, Ευθύμης Φιλίππου, Λάμπρος Αραπάκος, Λένα Φουτσιτζή, Θεώνη Σκαλέρη Τίνα Μανδηλαρά ... Μια εκδρομή έξω από τα τείχη της πόλης αρκεί για να καταλάβεις ότι ο χρόνος αποκτά τη βαρύτητα που του πρέπει: μετράνε αλλιώς οι νωχελικές στιγμές, οι πρωινές βόλτες και οι νυχτερινές εξομολογήσεις... Μίνα Καλογερά

τo μοναδικο λαθ0σ του τεύχους 402

φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Θανάσης Καρατζάς, Αναστασία Βουτυροπούλου, Freddie F., Στάθης Μαμαλάκης, Νίκος Κατσαρός, Aλέξανδρος Ακρίβος, Photoharrie

1

creative media Kώστας Στανέλλος ... Μιλάμε για πολύ δεντράκι.

Παραλείψαμε την καταληκτική ημερομηνία της έκθεσης του Ισραηλινού καλλιτέχνη David Gerstein στην Γκαλερί της Έρσης. Η έκθεση ολοκληρώνεται στις 11/10.

aτελιέ Βανέσσα Φερλέ aτελιέ ipad Γιάννης Καρδάσης ... «If I die, then I die. And if I don't, then I don't» internet assistant Νινέττα Γιακιντζή ... Να θυμηθώ να πάρω τη Ρόζαμουντ να μου πει πού κουρεύεται. διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου ... Βλέποντας ορισμένες επιλογές στο ρεπερτόριο κάποιων θιάσων, καταλαβαίνει κανείς την αξία ενός καλού θεατρολόγου-εισηγητή δραματολογίου. γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου

Βρίσκετε λάθη ή παραλείψεις στη LifΟ; Στείλτε γράμμα, ή e-mail στο lathi@lifo.gr.

senior advertising manager Ισμήνη Βoυρδαχά ... Στο Spetses Mini Marathon, αδερφές μου! Στο Spetses Mini Marathon! senior direct market manager Κώστας Μαντάς direct market managers Βούλα Καραβαγγέλη Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος direct marketing Σέλια Τέρνοβα υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου

Μεγάλη μπλόφα η ζωή. Αλλά έχει πλάκα, χα, χα, χα.

www.lifo.gr

intern Σιμόνη Σούρσου

συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα

Κύριε, εξέσπασάς με!

οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος

www.facebook.com/stathis.tsagar

λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Μαριλένα Παππού Άλκηστις Γκούμα κωδικος εντυπου 7639

9.10.14 – lifo

7

Artwork απο το DVD της Criterion Collection για την ταινία «On the Waterfront». Cover illustration by Sean Phillips.

iLoveAthens

Talk of the Town

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

αναφορα στον ηλια καζαν

Ταινιοθήκη της Ελλάδος Ένα μεγάλο, αναδρομικό αφιέρωμα στον ελληνικής καταγωγής Αμερικανό σκηνοθέτη και δημιουργό μερικών εκ των σημαντικότερων ταινιών στην ιστορία του κινηματογράφου διοργανώνει αυτές τις μέρες η Ταινιοθήκη. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο της φιλμογραφίας του Ηλία Καζάν (δεκαπέντε ταινίες, οι δέκα σε αποκατεστημένες κόπιες), το ντοκιμαντέρ Γράμμα στον Ηλία / A letter to Elia (2010) σε σκηνοθεσία Μάρτιν Σκορσέζε - Κεντ Τζόουνς, τις προβολές των ελληνικών ταινιών 1922 του Νίκου Κούνδουρου (1978) και Νύφες του Παντελή Βούλγαρη (2004), ως χαρακτηριστικά παραδείγματα επιρροής του Ηλία Καζάν σε άλλους Έλληνες δημιουργούς, και μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τίτλο «Ηλίας Καζάν: δημιουργός και επαναστάτης». Η έναρξη του αφιερώματος θα γίνει με την ταινία Βίβα Ζαπάτα / Viva Zapata (1952).

Ταινιοθήκη της Ελλάδος - Λαΐς, Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136 (μετρό Κεραμεικός), 210 3609695, έως 19/10, facebook.com/tainiothikigr

8 lifo – 9.10.14

22.11.12 – lifo 9.10.14 – lifo

9

10 lifo – 9.10.14

9

15

oκτωβριου

2014

Talkof theTown

Κωνσταντίνος Ντέλλας

σκηνοθετησ ηθοποιοσ «Τα παραδοσιακά παραμύθια δεν είναι υπόθεση παιδική αλλά ενηλίκων» Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα

σελ. 17

επιμελεια: the lifo team

Ο Έμπολα στην πόρτα μας Με αφορμή το πρώτο κρούσμα στην Ευρώπη, παραθέτουμε όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον θανατηφόρο ιό.

aπο τον δημητρη κυριαζη

TheBuzz

Ο Έμπολα πήρε το όνομά του από τον ομώνυμο ποταμό στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά. Το 1976 εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο ιός σε δύο μέρη. Σε ποταμό δίπλα στον ποταμό Έμπολα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και σε μια απομονωμένη περιοχή του Σουδάν. Ο ιός μολύνει ανθρώπους και άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά (μαϊμούδες, πίθηκοι, χιμπαντζήδες κ.λπ.). Από το 1976, όταν εντοπίστηκε για πρώτη φορά, έως το 2013, έχουν μολυνθεί λιγότερα από 1.000 άτομα ανά έτος. Πιστεύεται ότι οι νυχτερίδες μπορούν να μεταφέρουν και να μεταδώσουν τον ιό, χωρίς να μολυνθούν.

πιθανότητες αντίστοιχα. Ο ιός Έμπολα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω επαφής με αίμα ή εκκρίσεις ασθενών (π.χ. σάλιο, ούρα κ.λπ). Η πιθανότητα μετάδοσης της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο αυξάνει στα τελευταία στάδια της νόσου, ακόμη και μεταθανάτια, λόγω της αυξημένης ιαιμίας. Ο ιός, μετά από περίοδο επώασης περίπου μίας εβδομάδας (από 2 έως 21 ημέρες), προκαλεί αρχικά ένα σύνδρομο που μοιάζει με γρίπη (πυρετός, μυαλγίες, πόνος στη μέση, αδυναμία) και προοδευτικά εμετούς και διάρροιες, νεφρική ανεπάρκεια, αιμορραγίες από βλεννογόνους και πολυοργανική ανεπάρκεια. Ο αιμορραγικός πυρετός Έμπολα έχει υψηλή θνητότητα που μπορεί να φτάσει και το 80-90%.

Δεν υπάρχει ως τώρα εμβόλιο για την πρόληψή του ή ειδική θεραπεία. Κρούσματα της νόσου εμφανίζονται συνήθως σε τροπικές περιοχές της Υποσαχάριας Αφρικής και σε απομακρυσμένα χωριά στην κεντρική και δυτική Αφρική, κοντά σε τροπικά δάση. Η τελευταία επιδημία, που αποτελεί τη μεγαλύτερη έξαρση του ιού έως τώρα, έχει επηρεάσει τη Γουινέα, τη Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Νιγηρία. Το πρώτο θύμα της επιδημίας ήταν ένα δίχρονο αγοράκι από την περιοχή Guéckédou στη νοτιοανατολική Γουινέα, όπου έχασε τη ζωή του μετά από νοσηλεία με βαρύ πυρετό στις 6 Δεκεμβρίου του 2013.

Από εργαστηριακό έλεγχο διαπιστώθηκε η γονιδιακή ομοιότητα του στελέχους σε ποσοστό 98% με το στέλεχος που προκάλεσε την επιδημία από ιό Έμπολα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό το 2009. Ως τις 25 Σεπτεμβρίου είχαν αναφερθεί 6.263 κρούσματα, συμπεριλαμβανομένων 2.917 θανάτων, στην ευρύτερη αυτή περιοχή. Η πλειονότητα των κρουσμάτων είναι ενήλικες ηλικίας 15-59 ετών. Οι άνδρες επιζώντες είναι σε θέση να μεταδώσουν τη νόσο μέσω του σπέρματος επί σχεδόν δύο μήνες. Έως το τέλος του μήνα ο Έμπολα μπορεί να έχει φτάσει έως τη Βρετανία και τη Γαλλία με 50% και 75%

Ένας άνδρας στο Τέξας των ΗΠΑ είναι το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού εκτός Αφρικής. Ο άνδρας κόλλησε τον ιό στη Λιβερία και μετά επέστρεψε στη χώρα του. Το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έχει προβλέψει ότι τα κρούσματα θα μπορούσαν να ξεπεράσουν ακόμα και τα 1,4 εκατομμύρια μέχρι τον Ιανουάριο του 2015. Ο ιός Έμπολα δεν μεταδίδεται από τα κουνούπια και σκοτώνεται εύκολα με σαπούνι, χλωρίνη, το φως του ήλιου ή το στέγνωμα των ρούχων. Εκπρόσωπος του ΟΗΕ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι ο ιός μπορεί να μεταλλαχθεί και να αρχίσει να μεταδίδεται και από αέρος.

Η φαρμακευτική εταιρεία Chimerix Inc ανακοίνωσε ότι εγκρίθηκε η χορήγηση σε ασθενείς ενός πειραματικού φαρμάκου της για τον ιό Έμπολα από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων. Προκειμένου να γίνει διάγνωση, τυπικά εξαιρούνται πρώτα άλλες ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα, όπως η ελονοσία, η χολέρα και άλλου είδους αιμορραγικός πυρετός. Κατόπιν, το αίμα εξετάζεται για αντισώματα προς τον ιό ή για την παρουσία του ίδιου του ιού, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Μια Ισπανίδα νοσηλεύτρια είναι το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα της ασθένειας στην Ευρώπη και το δεύτερο εκτός των χωρών της δυτικής Αφρικής.

9.10.14 – lifo

11

Εικονογράφηση: Aτελιέ / LiFO

Talk of the Town

Κριτικη σε αδιεξοδο Τι να κρίνεις; Τι να προτείνεις σε μια πόλη όπου σε κάθε γωνία ανεβαίνει και μία παράσταση;

500

αρκούδες ζουν στην Ελλάδα.

23%

αυξήθηκε η επιβατική κίνηση στο Ελ. Βενιζέλος τον Σεπτέμβριο.

12 lifo – 9.10.14

Αυτό το ανοικονόμητο που συμβαίνει στη θεατρική αγορά της Αθήνας τα τελευταία χρόνια αρχίζει πλέον να γίνεται τρομακτικό: ο αριθμός των παραστάσεων, που χρόνο με τον χρόνο αυξανόταν, φέτος θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Μαζί αυξάνονται οι κάθε λογής θεατρικές διοργανώσεις (αναλόγια νέων έργων, φεστιβάλ νέων καλλιτεχνών, περφόρμανς, stand-up comedy, θεατρικής γραφής κ.ο.κ.) όπως και οι χώροι των παραστάσεων – μέχρι και σε ταβέρνα είδα πέρσι ένα μονόπρακτο, με ήρωες ένα ζευγάρι που, υποτίθεται, έτρωγε σ’ ένα τραπέζι ανάμεσα στους πελάτες! Η χαώδης και εν πλήρει συγχύσει κατάσταση έχει να κάνει με τις εκατοντάδες νέων που αποφοιτούν κάθε χρόνο από τις δραματικές σχολές. Το κράτος αρνείται να βάλει τάξη στη λειτουργία των δραματικών σχολών, κι αν υπολογίσει κανείς και τα τμήματα δραματικών σπουδών διαφόρων ΙΕΚ, οι αριθμοί των επίδοξων ηθοποιών ξεφεύγουν πέρα από κάθε λογικό συσχετισμό. Κι ενώ όλοι οι «φτασμένοι» άνθρωποι του χώρου διαμαρτύρονται για το χαμηλό επίπεδο της εκπαίδευσης που παρέχεται, δεν είναι λίγοι αυτοί που συμμετέχουν σ’ αυτή την αθλιότητα, διδάσκοντας την… εμπειρία τους. (Πώς να χαρακτηρίσει κανείς την τηλεοπτική διαφήμιση δραματικής σχολής στην οποία εμφανίζεται μια σειρά ηθοποιών της νεότερης γενιάς, που σπούδασαν στην εν λόγω σχολή μετά τον θάνατο του ιδρυτή της, Βασίλη Διαμαντόπουλου, και η οποία κλείνει με τη Ζέτα Μακρυπούλια να λέει «Σ’ ευχαριστούμε, δάσκαλε»; Η παρακμή έχει πολλές εκφάνσεις.) Η μεγέθυνση των όρων της θεατρικής αγοράς εξελίσσεται σ’ ένα παράδοξο. Γιατί αφορά αύξηση αυτοτροφοδοτούμενη, που δεν έχει να κάνει ούτε με αύξηση της ζήτησης, ούτε με άξια προσοχής, υπερχειλίζουσα καλλιτεχνική δυναμική, ούτε βέβαια με αύξηση του χρήματος που κυκλοφορεί. Πράγματι, μέσα σ’ αυτό το (πραγματικό) σκηνικό γενικής κατάρρευσης, μέσα σ’ αυτή την εκκωφαντική κρίση, δεν υπάρχει τίποτα ευκολότερο από το να κάνει κανείς θέατρο. Τα ενοίκια έχουν πέσει, δεν υπάρχει απαίτηση για ασφαλιστική κάλυψη και κανονική αμοιβή των εμπλεκομένων σε μια παράσταση και η πλειονότητα βολεύεται σε συμφωνίες τύπου «μοιραζόμαστε ό,τι συγκεντρώσουμε από τα εισιτήρια». Συμβαίνει αυτό που είπε κάποτε η Μάγια Λυμπεροπούλου: «απο-επαγγελματοποίηση» του θεάτρου. Το φαινόμενο έχει μια ευγενική, ρομαντική διάσταση, αυτήν της ανιδιοτελούς προσφοράς χάριν ενός ανώτερου σκοπού, της καλλιτεχνικής πράξης. Είναι, όμως, έτσι;

Σε μια ομιλία του για τον Όμιλο των Φίλων του Θεάτρου Τέχνης τον Αύγουστο του 1943, ο Κάρολος Κουν είπε, μεταξύ άλλων: «Χρειάζεται σκληρότητα και πνεύμα αγωνιστή. Για να φτάσουμε να είμαστε καλλιτέχνες άξιοι της αποστολής μας, πρέπει πρώτα να φτιάξουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, πρέπει να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας και να αποβάλουμε τις φτήνιες που ο καθένας μας σέρνει πίσω του. Αμαρτήματα αταβισμού, αμαρτήματα κακής διαπαιδαγώγησης, αμαρτήματα αμορφωσιάς. Η Τέχνη είναι μεγάλη. Θα την πλησιάσουμε με ευλάβεια και σεβασμό. Δεν έχουμε το δικαίωμα να την κατεβάζουμε στο ανάστημά μας. Αυτή η τάση, ιδίως στο θέατρο, είναι κάτι το συνηθέστατο. Κατά γενικό κανόνα κανένας ηθοποιός δεν θεωρεί κανέναν ρόλο πάνω από τις δυνάμεις του. Έχει σχεδόν μια έμφυτη τόλμη για το καθετί, μια τόλμη που πηγάζει από τη βαθύτερη αμάθεια και τον πιο φθηνό αριβισμό. Το όλο θέατρο, και το λέω με πόνο, χωρίς να επιρρίψω σε κανέναν μομφή, στηρίζεται σε βάσεις σαθρές. Και τo ξέρουμε λίγο-πολύ όλοι μας, όσοι εργαζόμαστε σ’ αυτό. Το θέατρο, όπως εμφανίζεται, δεν είναι Τέχνη, δεν έχει σκοπό να ανυψώσει το πνευματικό επίπεδο του λαού μας, δεν επιδιώκει να μορφώσει ολοένα περισσότερους ανθρώπους ψυχικά πλατιά». Είναι λυπηρό να διαπιστώνεις ότι, 70 χρόνια μετά, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Ο Κουν πρότεινε το μοντέλο της κλειστής, απολύτως αφοσιωμένης στην τέχνη του θεάτρου ομάδας, κι έγραψε Ιστορία. Εννοείται ότι στον χρόνο που μεσολάβησε οι συνθήκες ζωής και παραγωγής τέχνης άλλαξαν. Δεν ωραιοποιώ το παρελθόν, ούτε υποστηρίζω ότι το ελληνικό θέατρο δεν γνώρισε μια άνευ προηγουμένου άνθηση την εικοσαετία 1985-2005 (χονδρικά). Αλλά τα πισωγυρίσματα στον ιστορικό χρόνο είναι μάλλον συνήθη και καλό είναι να διακρίνουμε πότε η εξέλιξη είναι απλώς μεταβολή. Τώρα που πλέον εξέλιπε ο άλλος μεγάλος αφοσιωμένος που έγραψε Ιστορία, ο Λευτέρης Βογιατζής, και η σύγχυση, η ελαφρότητα και η ευκολία χαρακτηρίζουν την πλειονότητα των παραστάσεων, είναι ανάγκη να ξαναδούμε τα βασικά. Μπορεί η λέξη «αποστολή» που χρησιμοποιούσε ο Κουν να ακούγεται σήμερα ξεπερασμένη, αλλά το «κάνω μια παράσταση» δεν μπορεί να σημαίνει μόνο «έχω ανάγκη να εκφραστώ καλλιτεχνικά». Η επιπόλαιη και αυτοαναφορική ανάγκη των πολλών (που γράφουν, σκηνοθετούν και παίζουν) να «εκφραστούν» οδηγεί σ’ αυτό το πλήθος μέτριων, ασήμαντων ή χωρίς στόχο παραστάσεων που επιμένει να μεγαλώνει. Διάβασα τις κριτικές για την παράσταση Ρωμαί-

1

μόλις ελληνικό ΑΕΙ βρίσκεται ανάμεσα στα 400 καλύτερα του κόσμου.

ος και Ιουλιέτα για 2 (μεταξύ άλλων υπερβολών ότι είναι «ο καλύτερος Ρωμαίος και Ιουλιέτα που έχει παιχτεί τα τελευταία σαράντα χρόνια στο ελληνικό θέατρο») και πήγα στο θέατρο Θησείον με αυξημένες προσδοκίες. Δεν επρόκειτο για το έργο του Σαίξπηρ αλλά για μια διασκευή της ιστορίας από τον (σκηνοθέτη και μουσικό) Κώστα Γάκη και δύο νέους ηθοποιούς, την Αθηνά Μουστάκα και τον Κωνσταντίνο Μπιμπή. Η σκηνική αφήγηση (με αποσπάσματα από το αυθεντικό σαιξπηρικό κείμενο) αφορούσε το «στοίχημα» των ταλαντούχων ερμηνευτών να αποδώσουν όλους τους ρόλους με αυτοσχεδιαστική ελευθερία και ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα. Αναμφισβήτητες υποκριτικές δυνατότητες, πολλή ζωντάνια και χιούμορ, καθόλου ποίηση, καμία συγκίνηση. Άρα; Στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, πάλι, παίζονται δύο ωριαία έργα: το Αλμανάκ της Μαριάννας Κάλμπαρη και το Ασκήσεις για γερά γόνατα του Ανδρέα Φλουράκη. Και τα δύο αναφέρονται στην Ελλάδα της κρίσης. Το πρώτο είναι μια μικρή, καλογραμμένη και με ενδιαφέρουσα δομή επιθεώρηση που ερμήνευσαν θαυμάσια, σκηνοθετημένοι από τον Παντελή Δεντάκη, ο Σπύρος Γραμμένος (έπαιζε και μπάσο), η Ανθή Ευστρατιάδου, η Αριάδνη Καβαλιέρου, ο Νέστωρ Κοψιδάς, η Κατερίνα Λυπηρίδου και ο Ορέστης Τζιόβας. Βέβαια, όπως ανέκαθεν συμβαίνει με τα επιθεωρησιακά έργα, η σκηνική τους αξία είναι συνδεδεμένη με την εποχή στην οποία αναφέρονται. Αύριο μόνο θεατρολογικά θα ενδιαφέρει το Αλμανάκ. Το δεύτερο, του Ανδρέα Φλουράκη, που σκηνοθέτησε ο Γιάννης Μόσχος, εκθέτει τον εξευτελισμό που υφίστανται δύο εργαζόμενοι από τη συναισθηματικώς ανάπηρη εργοδότριά τους – υπό τον φόβο της απόλυσης, υποκύπτουν σε κάθε ταπεινωτική απαίτησή της. Επιπλέον στοιχείο σύνδεσης του έργου με την επικαιρότητα ο γιος της εργοδότριας, που μεγάλωσε με νταντάδες και ηλεκτρονικά παιχνίδια και τώρα έχει υιοθετήσει τις απόψεις της Χρυσής Αυγής. Αναρωτιέμαι τι θα έλεγε ο συγγραφέας στην παρέα του αν αυτό το έργο το είχε γράψει άλλος και ο ίδιος το παρακολουθούσε ως θεατής. Κατά τη δική μου γνώμη, πρόκειται για έργο που δεν έχει να πει κάτι, που δεν υπήρχε κάποιος λόγος για να ανεβεί. Τι σημαίνει θέατρο; Τι αξίζει να παρουσιάζεται στο θέατρο; Καιρός να απαντήσουμε ξανά στα παλιά ερωτήματα.

— ματινα καλτακη

του δημήτρη σταμουλη

Βόλτα με τα πράσινα αυτοκίνητα του Heineken City Ride. Διαδρομή: Κερασμένη Προορισμός: Άγνωστος Γρήγοροι ρυθμοί, πιεστική καθημερινότητα, ελάχιστα περιθώρια για αποκλίσεις από ένα αυστηρά καθορισμένο πρόγραμμα. Γίνεται να ξεχαστούμε, έστω με μια βόλτα σε άγνωστο προορισμό και στόχο την εξερεύνηση της «αθέατης» πλευράς της Αθήνας;

Κ

ι όμως, γίνεται! Στο πλαίσιο της παγκόσμιας καμπάνιας «Cities of the world», η Heineken δημιούργησε την ενέργεια City Ride. Μπαίνεις στην εφαρμογή του Taxibeat, βρίσκεις το πράσινο κουμπί του Heineken City Ride και... έφυγες! Ύστερα από λίγη ώρα σε παραλαμβάνει ένα από τα 5 καταπράσινα αυτοκίνητα της Heineken που κυκλοφορούν ήδη στην πόλη καθημερινά, από τις 3 το μεσημέρι ως 3 το πρωί, και μέχρι τις 19 Οκτωβρίου. Αν πετύχεις κάποιο στον δρόμο, μπορείς απλώς να το σταματήσεις, αν είναι ελεύθερο, και να μπεις. Μέχρι και 2 φίλοι σου μπορούν να σε συνοδεύσουν, και φυσικά όλο αυτό είναι κερασμένο από τη Heineken! «Στην αρχή, οι περισσότεροι μοιάζουν λίγο διστακτικοί, αλλά είναι προσωπικό στοίχημα για εμάς να τους κάνουμε να νιώσουν άνετα από το πρώτο λεπτό» μας εξηγεί ένας εκ των 5 οδηγών του City Ride, ο Γιώργος. «Πάντως, όλοι, στο τέλος αυτής της εμπειρίας, φαίνονται ενθουσιασμένοι. Τα καλά νέα διαδίδονται από στόμα σε στόμα, κάτι που συνειδητοποιώ από τις ολοένα και περισσότερες κλήσεις που δεχόμαστε καθημερινά! ». Είπαμε, λοιπόν, κι εμείς να το δοκιμάσουμε. Ο οδηγός μας για το Ride αυτό ήταν ο ευγενέστατος

Γιάννης, που μας υποδέχτηκε στο καταπράσινο αυτοκίνητο και για να σπάσει τον πάγο μας κέρασε μια παγωμένη Heineken. Ό,τι πρέπει μετά από μια δύσκολη μέρα στο γραφείο. «Τι θα θέλατε να κάνετε σήμερα;» μας ρώτησε. «Τι επιλογές έχουμε;». «Διασκέδαση, Περιποίηση και Δραστηριότητα». Μια και ήταν μεσημέρι και θέλαμε λίγο να αποσυμπιεστούμε από τους ρυθμούς του γραφείου, επιλέξαμε την κατηγορία «δραστηριότητα». «Φύγαμε, λοιπόν!». «Πού μας πας;» τον ρωτώ, καθώς παρόλο που το άγνωστο μπορεί να είναι μυστηριώδες και γοητευτικό, δυσκολεύομαι να χαλαρώσω. «Είναι έκπληξη!» μας απαντά ο Γιάννης. «Κάθε εμπειρία είναι ξεχωριστή και όλες οι εμπειρίες σχεδιασμένες από το Daily Secret» μας εξηγεί καθώς περνάμε από την Ομόνοια και κατευθυνόμαστε προς την Πατησίων. Έτσι ήταν, όπως μας τα περιέγραψε ο Γιάννης, και ακόμη καλύτερα. Προς μεγάλη μας έκπληξη βρεθήκαμε μπροστά στο Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου. Η συλλογή περιλαμβάνει αυτοκίνητααντίκες από διάφορες εποχές, μοντέλα, χώρες και στυλ και είναι πραγματικά εντυπωσιακή, ενώ ένας επιβλητικός προσομοιωτής Formula 1 σε πραγματικό μέγεθος μας περιμένει να δοκιμάσουμε τις

ικανότητές μας σε μια απολαυστική εμπειρία. Στον δρόμο της επιστροφής, με εντελώς διαφορετική διάθεση σκέφτομαι τι ξεχωριστές ενέργειες μπορούν να προκύψουν όταν υπάρχουν καλές συνεργασίες, όπως αυτή της Heineken με τα ελληνικά start-ups Taxibeat & Daily Secret. Θα ήθελα πολύ να βρεθώ σε όλα τα μέρη που θα ανακαλύψουν όσοι θα συμμετάσχουν στο Heineken City Ride, γι’ αυτό και προσπαθώ να «ψήσω» φίλους και συναδέλφους να διαλέξουν εμένα για συνοδηγό όταν ζήσουν και αυτοί την εμπειρία.

— ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

Ελ λην του ινή ικό Μ ουσείο Αυτοκ

PUBLI

Aπολαύστε υπεύθυνα

9.10.14 – lifo

13

ΝΕΡΙΤ, το σύμβολο

Ο μάγκας άνδρας δεν τα βάζει με αδύναμους και ανέστιους, δεν χυδαιολογεί, είναι σοβαρός, δωρικός και με μπέσα ❞

Ένα κανάλι που συμβολίζει όλη τη διαφθορά, την υποκρισία και την ανικανότητα του κυβερνητικού στρατοπέδου.

Doctor

α π ό το ν στ ελ ι ο koyλογλου

Ο συγγραφέας διονύσης χαριτόπουλος, ερωτώμενος για τη Χ.Α., για όσα κρύβονται στο φως και βγαίνουν στο σκοτάδι της ιστορίας.

Verbatim

Κάθε καθεστώς που καταρρέει κουβαλάει μαζί του ένα σκάνδαλο. Η χούντα ταλαιπωρήθηκε από το σκάνδαλο με τα «κρέατα Μπαλόπουλου» πριν μετατρέψει την Κύπρο σε αιώνιο σύμβολο προδοσίας, το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80 είχε το σκάνδαλο Κοσκωτά, η κυβέρνηση Σημίτη την υπόθεση του Χρηματιστηρίου, του Κώστα Καραμανλή το Βατοπέδι. Της σημερινής το σύμβολο είναι η ΝΕΡΙΤ, όπου οι αλλεπάλληλες παραιτήσεις που ανακοινώνονται και το πρωτοφανές, ακόμη και για αφρικανικές χώρες μόλις απελευθερωμένες από τη γραφειοκρατία, μπάχαλο που επικρατεί στα παρασκήνια προμηνούν νέα επεισόδια και πλήρη διάλυση. Αλλά καλύτερα ας μιλήσουν η σημερινή κατάσταση και όσα έλεγε ο κ. Σαμαράς σε μια ομιλία του, τον Ιούνιο του 2013, την επομένη του λουκέτου: «Κάνουμε την πιο τολμηρή μεταρρύθμιση –ελπίζω– που θα υπάρξει ποτέ στα ελληνικά ΜΜΕ». Ας δούμε, λοιπόν, πώς εφαρμόστηκαν οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες. Τη «μεταρρύθμιση» αυτή ανέλαβε, ως διευθύνων σύμβουλος, ο κ. Προκοπάκης, ο οποίος αποπέμφθηκε από το Εποπτικό Συμβούλιο με την κατηγορία ότι δεν ήταν συνεργάσιμος. Ο ίδιος έγραψε ότι χωρίς αξιοκρατικά κριτήρια «μοιράζονται εκπομπές ή εξυπηρετούνται μικροσυμφέροντα», στρεφόμενος εμμέσως και εναντίον της αναπληρώτριας διευθύνουσας συμβούλου κ. Ευαγγελάκου που κατηγορήθηκε ότι έδινε εκπομπές σε ημετέρους, μεταξύ των οποίων και ο σύζυγός της. Η τελευταία παραιτήθηκε λίγο μετά. Σαμαράς: «Εμείς θα αποκαταστήσουμε την αληθινά δημόσια ενημέρωση».

Oι δύο προηγούμενοι παραιτηθέντες αντικαταστάθηκαν από τους κ.κ. Μακροδημήτρη και Μορώνη, οι οποίοι παραιτήθηκαν πρόσφατα, διαμαρτυρόμενοι για την επέμβαση της κυβέρνησης που ζήτησε –και πέτυχε– να μη μεταδοθεί η ομιλία Τσίπρα από τη Θεσσαλονίκη. Τους ακολούθησαν άλλα δύο μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, οι Χωμενίδης και Ζούλας, καταγγέλλοντας επίσης κυβερνητικές παρεμβάσεις. Ας σημειωθεί ότι όλοι οι προηγούμενοι δεν είχαν διοριστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά από την κυβέρνηση.

επιμελεια: θεοφιλοσ δουμανησ

Talk of the Town

❝ Η Ελλάδα είναι μια πολύ ρατσιστική χώρα. Οι Έλληνες είναι ρατσιστές. Nα μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, να μη λέμε η Ελλάδα δεν είναι ρατσιστική χώρα ❞ Ο σκηνοθέτης πάνος χ. κούτρας για τη χώρα που κρύβεται συνεχώς πίσω από ένα «αλλά».

❝ Οι πνευματικοί και καλλιτεχνικοί μας θεσμοί είναι πομποί μάλλον νεκρών μηνυμάτων… Καλά κάνουν και σωπαίνουν. Ευτυχώς! ❞ Ο διονύσης σαββόπουλος για τη νεκρική σιγή στην εποχή της κρίσης.

❝ Τότε υπήρχε πάθος για το θέατρο, το αληθινό θέατρο, π.χ. Μίλερ, Πιραντέλο, Τσέχοφ. Σήμερα παίρνουν αυτά τα έργα και ασελγούν πάνω τους και δεν καταλαβαίνω γιατί δεν γράφουν ένα δικό τους. Αυτό είναι ασέλγεια… ❞ Η ηθοποιός ληδα πρωτοψάλτη για την πρωτοπορία που προσιδιάζει στην ασέβεια.

❝ Λατρεύω το να είμαι πατέρας αλλά και όλες τις ευθύνες που αυτό εμπεριέχει... Νοιάζομαι για εκείνα όλη την ώρα, πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νοιάζομαι για τον εαυτό μου. Αυτός νομίζω πως είναι ο ορισμός της αγάπης ❞

Πριν από μερικούς μήνες, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο, άλλαξε ο ιδρυτικός νόμος της «αληθινά δημόσιας τηλεόρασης» του κ. Σαμαρά και δόθηκε η δυνατότητα στο κυβερνών κόμμα να διορίζει αυτό την πλειονότητα των μελών του Εποπτικού. Μέχρι και ο Π. Καψής αντέδρασε, ενώ για τον ίδιο λόγο η ευρωπαϊκή EBU απέκλεισε τη ΝΕΡΙΤ από τη Γιουροβίζιον του 2015. Σαμαράς: «Δημόσια ραδιοτηλεόραση, αλλά όχι κρατική. Με λιγότερο προσωπικό, αλλά επάξια επιλεγμένο, με κριτήρια ΑΣΕΠ». Η πραγματικότητα: Από τους 600 και πλέον που εργάζονται στη ΝΕΡΙΤ, οι μισοί περίπου πέρασαν από ΑΣΕΠ (δεν έχουν υπογράψει όμως ακόμη σύμβαση λόγω του γενικότερου αλαλούμ). Οι άλλοι μισοί, των οποίων το επάγγελμα θεωρήθηκε καλλιτεχνικό, ορίστηκε να επιλεγούν από μια επιτροπή αξιολόγησης. Σωστή η παράκαμψη του ΑΣΕΠ, γιατί για δημοσιογράφους, σκηνοθέτες, παραγωγούς, οπερατέρ, ηχολήπτες κ.λπ. ισχύουν και άλλα κριτήρια. Αλλά όταν η ΝΔ είδε ότι οι δικοί της δημοσιογράφοι δεν πέρασαν από την επιτροπή αξιολόγησης, άλλαξε τον κανονισμό και τους διόρισε! Σαμαράς: «Δεν έχουμε τίποτε απολύτως με τους εργαζόμενους της ΕΡΤ. Όλοι, άλλωστε, θα αποζημιωθούν με τον πλέον γενναιόδωρο τρόπο».

H αλήθεια: Οι παλιότεροι εργαζόμενοι πήραν μια πετσοκομμένη αποζημίωση και είναι στα δικαστήρια. Όσοι είχαν προσληφθεί μέσω ΑΣΕΠ ή με τον νόμο Παυλόπουλου, έχουν πάρει, στον ενάμιση χρόνο από το λουκέτο, 4 μισθούς, παρ’ ότι είχαν αναγνωρισμένη προϋπηρεσία. Και λόγω εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου, τους ζητάνε τώρα να επιστρέψουν ένα μέρος από αυτά τα λίγα που πήραν! Το πολιτιστικό ρεπορτάζ στη ΝΕΡΙΤ θα το αναλάβει σίγουρα ο Κάφκα. Σαμαράς: «Με ικανότητα να προβάλλει τη χώρα στο εξωτερικό, να ενημερώνει, να ψυχαγωγεί μέσα στην Ελλάδα. Όχι να σέρνεται σε τελείως περιθωριακά νούμερα τηλεθέασης και ακροαματικότητας».

H πραγματικότητα: Στις ακριτικές περιοχές βλέπουν τουρκικά, αλβανικά και λοιπά κανάλια. Και ενώ η ΕΡΤ το 2012 είχε κερδίσει τα πρωτεία στην ενημέρωση, η ΝΕΡΙΤ παρουσιάζει τα χαμηλότερα ποσοστά τηλεθέασης στην ιστορία της ελληνικής ραδιοτηλεόρασης, από τότε που έφυγαν τα γερμανικά στρατεύματα από τους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου! Τέτοια κακοδιαχείριση και καταστροφή δεν έχει ξαναγίνει. Η ΝΕΡΙΤ συμβολίζει όλη τη διαφθορά, την υποκρισία και την ανικανότητα του κυβερνητικού στρατοπέδου. Σήμερα το Εποπτικό Συμβούλιο δεν μπορεί να λειτουργήσει και όλες οι αποφάσεις του είναι παράνομες, γιατί τρία από τα μέλη του (το τρίτο, ο κ. Σιμόπουλος, το έχει δηλώσει δημοσίως) έχουν παραιτηθεί. Επειδή σύμφωνα με τον νόμο είναι το συγκεκριμένο Εποπτικό Συμβούλιο που θα όριζε το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει να αλλάξει ο νόμος για να λειτουργήσει η ΝΕΡΙΤ. Σαμαράς: «Είναι οι τελευταίοι σπασμοί ενός καθεστώτος προνομίων. Που καταρρέει. Και που θα έπρεπε να είχε παραμεριστεί από χρόνια».

Eίναι το μόνο σημείο στο οποίο ο πρωθυπουργός έπεσε μέσα. Μόνο που εννοούσε την κυβέρνησή του. Που, πράγματι, πολύ έμεινε.

O κ. Κούλογλου είναι διευθυντής του tvxs.gr.

14 lifo – 9.10.14

❝ Αυτοί μόνο μάγκες δεν είναι.

Ο μπραντ πιτ διαλαλεί στις gossip ρούγες την οικογενειακή ευτυχία του σαν να πρωταγωνιστεί σε διαφημιστικό.

❝ Σε 3D το πέος μου φαίνεται καλύτερο, μόνο που θα πρέπει να πληρώσετε μερικά παραπάνω δολάρια για να το δείτε! ❞ Ο ηθοποιός μπεν άφλεκ παίζει με τις διαστάσεις (και όχι μόνο).

❝ Αέρας φρέσκος. Εγώ δεν μπερδεύω ποτέ τις προτεραιότητές μου. Κάποια στιγμή θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δίνουν μάχη για τα πιστεύω τους και όχι για την καρέκλα… ❞ Η ντόρα είναι που, ερωτώμενη αν υποσκάπτει τον Σαμαρά, ορκίζεται στα 40 της ΝΔ ότι τη μέρωσε ο χρόνος και τη στέγνωσε ο καημός.

❝ Εγώ δεν πλησιάζω τη Νέα Δημοκρατία. Αν αποφασίσει ο Σαμαράς ότι θέλει να διεκδικήσει η πολιτική της χώρας να ασκείται στην Αθήνα, είμαι έτοιμος να βοηθήσω, αλλά βλέπω ότι δεν έχει τη δύναμη να το κάνει ❞ Ο γιώργος καρατζαφέρης κουρνιάζει στο κεφαλόσκαλο της Συγγρού, γαβγίζοντας προς τα μέσα (μήπως ανοίξει η πόρτα).

Μπραντ Πιτ

Λήδα Πρωτοψάλτη

Γιώργος Καρατζαφέρης Ντόρα Μπακογιάννη

Α-Τιμη Παραγωγικότητα

α π ό τ ον γ ι ά νη βα ρ ουφά κη

Nullius

Τρία παραδείγματα που εξηγούν τα προβλήματα που υπάρχουν στη μέτρηση και την κατανόησή της. Η παραγωγικότητα είναι το ήμισυ της ευημερίας. Το άλλο μισό, βεβαίως, αφορά το τι παράγουμε (π.χ. πραγματικά αγαθά ή τοξικά απόβλητα) και το πώς διανέμονται τα παραχθέντα προϊόντα μεταξύ των πολιτών. Όπως, όμως, και να έχει το πράγμα, σε τελική ανάλυση, ευημερία χωρίς παραγωγικότητα δεν γίνεται. Μια ευημερούσα κοινωνία έχει να δείξει υψηλό παραγόμενο πλούτο ανά κάτοικο. Αλλά κάπου εδώ αρχίζει το πρόβλημα μέτρησης και κατανόησης της παραγωγικότητας: με το που αρθρώνουμε τη φράση «παραγόμενος πλούτος ανά κάτοικο», αυτόματα έρχεται στον νου ένα κλάσμα όπου ο αριθμητής είναι η παραγωγή, ο πλούτος που παρήχθη, και στον παρονομαστή βρίσκεται ο αριθμός των κατοίκων, των εργαζομένων, των πολιτών. Γιατί είναι προβληματικό αυτό το κλάσμα όσον αφορά την κατανόηση και μέτρηση της παραγωγικότητας των μελών μιας κοινωνίας; Ας πάρουμε το εξής παράδειγμα: έστω μια ασφαλιστική εταιρεία που εξειδικεύεται σε ασφάλειες ζωής απασχολεί εκατό πωλητές. Η παραγωγικότητά τους μετριέται, απλώς, ως ο αριθμός των συμβολαίων που «κλείνει», κατά μέσον όρο, ο κάθε πωλητής. Αν, δηλαδή, πέρσι έκλεισαν δέκα χιλιάδες συμβόλαια, το κλάσμα της παραγωγικότητας ισούται με εκατό συμβόλαια ανά εργαζόμενο. Έστω, όμως, ότι πέρσι η ζήτηση ασφαλειών ζωής έπεσε στον Καιάδα της ύφεσης. Οι εκατό πωλητές δούλευαν πιο σκληρά από ποτέ, μέχρι αργά το βράδυ, δεν άφηναν ευκαιρία να πείσουν πελάτη ανεκμετάλλευτη μήπως και καταφέρουν να κρατήσουν τον τζίρο της εταιρείας ψηλά, αλλά φευ: η εταιρεία κατάφερε να κλείσει μόνο τέσσερις χιλιάδες συμβόλαια. Σε όρους παραγωγικότητας έπεσαν από τα εκατό στα σα-

ράντα συμβόλαια ανά εργαζόμενο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η παραγωγικότητα των εργαζομένων αυτών μειώθηκε; Όχι βέβαια. Το αντίθετο συνέβη: η παραγωγικότητά τους αυξήθηκε, αλλά αυτό δεν έφτανε, καθώς ήρθαν αντιμέτωποι με σπανίζουσα ζήτηση. Να γιατί είναι λάθος αυτό που ακούγεται ότι δεν βγαίνουμε από την ύφεση επειδή δεν αυξάνεται η παραγωγικότητα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι δεν αυξάνεται η παραγωγικότητα επειδή δεν βγαίνουμε από την ύφεση! Πάμε τώρα σε έναν άλλον χώρο, όπου η παραγωγικότητα φαίνεται να αυξάνεται. Στις διεθνείς χρηματαγορές, για παράδειγμα. Όπου και να κοιτάξουμε, στη Γουόλ Στριτ, στο Σίτι του Λονδίνου, στη Φρανκφούρτη, θα δούμε υψηλή κερδοφορία ανά εργαζόμενο σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ο ίδιος αριθμός ντίλερ φέρνει στην εταιρεία του πιο πολλά χρήματα. Ε, και; Αν μελετήσουμε πιο προσεκτικά αυτές τις αγορές, θα δούμε καταστάσεις όπως η εξής: επενδυτικά ταμεία επενδύουν σε μετοχές εταιρειών οι οποίες χρησιμοποιούν οι ίδιες τη ρευστότητά τους όχι για να επενδύουν σε παραγωγικές διαδικασίες και μηχανήματα (τα οποία θα αύξαναν την παραγωγικότητα των εργαζομένων σε αυτές τις εταιρείες) αλλά για να αγοράζουν τις ίδιες τους τις μετοχές! Έτσι, καθώς οι ίδιες οι εταιρείες αγοράζουν τις δικές τους μετοχές, την ώρα που τις αγοράζουν και τα επενδυτικά ταμεία, η τιμή των μετοχών αυτών αυξάνεται, τα μπόνους των διευθυντών των εταιρειών αυτών ανεβαίνουν (καθώς είναι διασυνδεδεμένα με την τιμή της μετοχής) και τα επενδυτικά ταμεία (ακόμα και να βαράνε μύγες τη μισή μέρα) εμφανίζουν αυξανόμενα κέρδη ανά ντίλερ. Ραγδαία αύξηση «παραγωγικότητας» στα χαρτιά, την ώρα που η πραγματική οικονομία φθίνει,

καθώς πραγματικές επενδύσεις σε μηχανήματα, προϊόντα και ανθρώπους δεν γίνονται. Κλείνω με το τρίτο παράδειγμα, όπου το κλάσμα της παραγωγικότητας είναι άκρως παραπλανητικό: στην παιδεία, στην υγεία, στο δικαστικό σύστημα ακόμα. Ξεκινώ με τον χώρο που γνωρίζω καλύτερα, την παιδεία. Όποιος προσπαθήσει να σκεφτεί με όρους παραγωγικότητας για την παιδεία είναι σίγουρο ότι θα της κάνει ανεπανόρθωτο κακό. Θυμάμαι, όταν δίδασκα στο Κέμπριτζ, την εντύπωση που μου είχε κάνει η παράδοση του tutorial. Κάθε εβδομάδα έβλεπα στο γραφείο μου έξι φοιτητές, τον καθένα ξεχωριστά, για μία ώρα. Αυτό ήταν το μάθημά τους. Ούτε διαλέξεις, ούτε τίποτα. Τους έδινα ολόκληρα βιβλία και άρθρα, εκείνοι τα διάβαζαν και μετά ερχόντουσαν στο γραφείο και τα συζητούσαμε. Αν μετρήσουμε την παραγωγικότητα της εργασίας μου εκεί και τη συγκρίνουμε με την παραγωγικότητά μου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου σε μια εξέταση ερχόντουσαν έως και επτακόσιοι φοιτητές, στοιβαγμένοι σε δεκαπέντε αίθουσες στο κτίριο της οδού Σίνα, είναι ξεκάθαρο ποιο από τα δύο κλάσματα παραγωγικότητας υπερτερεί: των Αθηνών βέβαια. Ε, και; Για να το πω απλά: πρέπει να απαιτούμε χαμηλότερη παραγωγικότητα στα πανεπιστήμιά μας, ώστε να προσφέρουμε υψηλότερη μόρφωση. Και όσοι από τους κρατούντες διαφωνούν, επιχειρηματολογώντας ότι τα πανεπιστήμια και τα νοσοκομεία μας πρέπει να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, να τους θυμίζουμε ότι για τα δικά τους τα παιδιά, όταν οι ίδιοι αρρωσταίνουν, απαιτούν χαμηλής παραγωγικότητας, και υψηλής ποιότητας, παιδεία και υγεία.

9.10.14 – lifo

15

q Μετακόμισα πρόσφατα στο Χαλάνδρι, στα όρια με Βριλήσσια όμως, δηλαδή αρκετά ψηλά. Οι φίλοι που μένουν κέντρο μου λένε πως είναι σαν εξορία (τόσο μακριά), αλλά προς το παρόν μου αρέσει πολύ! Στη επόμενη μετακόμιση θα ανέβουμε ακόμα ψηλότερα, προς Πεντέλη πια.

Talk of the Town

q Τα τελευταία χρόνια το κέντρο του Χαλανδρίου έχει γίνει το κέντρο του «Βορρά» της Αττικής. Ωραία μπαράκια, ταβέρνες, αγορά κ.λπ. –είναι, Τραγουδίστρια βέβαια, σχεδόν αδύνατον να παρκάρεις– αλλά και διάφορες «φυλές» από γαμπρούς και νύφες που βολτάρουν και θυμίζουν Η Ανδριάνα τα καμάκια των ταινιών του ’80. ετοιμάζει το

Urban

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η ρ ηγ όπ ουλο

ανδριάνα μπάμπαλη

άλμπουμ της που θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο και θα εμφανιστεί ζωντανά στο ΑΒΑΤΟ στη Θεσσαλονίκη, 10 και 11 Οκτωβρίου.

Ο «ανοιχτός» αττικός ουρανός.

1 Οριστική απόφαση Η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές αποφασίστηκε να απαγορευθεί ως το τέλος του 2014, οπότε και αναμένεται να κριθεί η κύρια προσφυγή.

2 Σκεπτικό Το ΣτΕ έκρινε ότι βλάπτεται το δικαίωμα των υπαλλήλων «του ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης από κοινού με την οικογένειά τους της κοινής αργίας της Κυριακής και της άσκησης των θρησκευτικών καθηκόντων από κοινού».

16 lifo – 9.10.14

Την περασμένη Κυριακή ένα παντοπωλείο που έστησε μόνη της μια γυναίκα σε μια κεντρική γειτονιά της Αθήνας έβγαλε την παρακάτω ανακοίνωση και την κόλλησε στην είσοδο του μικρού της καταστήματος: «Λόγω του νόμου περί τροποποίησης του ωραρίου και με απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας μάς στερείται το δικαίωμα λειτουργίας του καταστήματός μας τις Κυριακές. Έτσι, προς μεγάλη μας λύπη το κατάστημα θα παραμείνει κλειστό τις Κυριακές εκτός εορταστικής περιόδου. Αναμένουμε τις νέες τροποποιήσεις σχετικά με τα ωράρια καταστημάτων. Με εκτίμηση, το προσωπικό του ...» / πολύ ελληνικό αυτό: να θέλεις να δουλέψεις και να μη σε αφήνει το κράτος (για την ακρίβεια το Συμβούλιο της Επικρατείας), λες και δεν μεγαλώσαμε όλοι με ανοιχτά ψιλικατζίδικα και παντοπωλεία σε κάθε συνοικία της Αθήνας και του Πειραιά και κάθε ελληνικής πόλης και κωμόπολης / στην ίδια γειτονιά, το υποκατάστημα ΟΚ της γνωστής αλυσίδας μπορούσε να λειτουργεί ελεύθερα, χωρίς να φοβάται πιθανά πρόστιμα ή τίποτα συνδικαλιστές με ντουντούκες και θούριους στη διαπασών / έκατσα κι έμαθα για την ιδιοκτήτρια του παντοπωλείου: αυτοδημιούργητη, ξεκίνησε από ψιλικατζίδικο για να φτιάξει μια πιο εκλεπτυσμένη εκδοχή του συνοικιακού μίνι-μάρκετ, μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση που λειτουργεί υποδειγματικά, εξυπηρετεί μια ολόκληρη γειτονιά και δίνει δουλειά σε νέα παιδιά / μιλάμε, δηλαδή, για την πεμπτουσία του ελληνικού μικροεμπορίου που υποτίθεται ότι έρχεται να «προστατέψει» η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας / ας πούμε ότι οι εισηγητές του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου διαπνέονται από συγκεκριμένες αντιλήψεις για την εμπορική δραστηριότητα ή πραγματικά επιθυμούν να εμποδίσουν τη διάλυση της ελληνικής οικογένειας ή θέλουν να μας ενθαρρύνουν υπέρ της άσκησης των θρησκευτικών μας καθηκόντων / εγώ αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί θα πρέπει να τιμωρούνται οι άνθρωποι που θέλουν να δουλέψουν με υπέρογκα πρόστιμα της τάξης των 2.500 ευρώ (ναι, για να αυξήσουν τα εισοδήματά τους, για να μεγαλώσουν τις επιχειρήσεις τους κ.λπ., κ.λπ.), ενώ την ίδια στιγμή έχει παραχωρηθεί κατ’ εξαίρεση άδεια σε συγκεκριμένη αλυσίδα σούπερ-μάρκετ, που έκανε «όνομα» ακριβώς «πουλώντας» τη δυνατότητα να ψωνίζουμε μέχρι αργά τις καθημερινές και όλη την ημέρα τις Κυριακές! / και είναι υπέροχο, και ευχαριστώ τον Θεό που υπάρχουν τα ΟΚ (έχουν σώσει κόσμο και κοσμάκη), αλλά πραγματικά δυσκολεύομαι να καταλάβω τη λογική των προστίμων και της τιμωρίας / ας δουλέψει όποιος θέλει, ας αφήσουν τους ανθρώπους που θέλουν να ανοίξουν τα καταστήματά τους ήσυχους / στο Λονδίνο που η κυριακάτικη αργία στο εμπόριο είναι παρελθόν εδώ και χρόνια δεν είδα τα μικρά καταστήματα να εξαφανίζονται / το αντίθετο: πλήθος μικρών μίνι-μάρκετ, παντοπωλείων κι εστιατορίων επιβίωσε γιατί είχαν να προσφέρουν ένα ανταγωνιστικό ωράριο στους πελάτες τους, ντόπιους και τουρίστες / και αν το Συμβούλιο της Επικρατείας ή οι συνδικαλιστές θεωρούν ότι ο προηγούμενος νόμος προκαλεί «ηθική βλάβη» σε όσους εργάζονται Κυριακές, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ (όπως, νομίζω, το έκανε πρώτος ο πρώην υπουργός Κώστας Χατζηδάκης): «αν προσφύγει κάποιος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να κλείνουν τις Κυριακές λόγω ηθικής βλάβης, τα εστιατόρια, τα ζαχαροπλαστεία, τα ανθοπωλεία και τόσα άλλα καταστήματα, θα πρέπει να κλείσουν κι αυτά;» / ενδιαφέροντα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν όταν με το καλό κριθεί η κύρια προσφυγή από την ολομέλεια του δικαστηρίου.

q Ένα βράδυ που μας γύριζε ένας ταξιτζής στο σπίτι μάς ενημέρωσε πως στην περιοχή της Τούφας παλιά είχε γουρούνια –την έλεγαν «τα γουρουνάδικα»– και πως τα βράδια, όταν περνάει από κει, ακούει ακόμα τις κραυγές των γουρουνιών που τα σφάζουν. Δεν ξέρω αν είναι αλήθεια όλα αυτά, αλλά ο τύπος ήταν λίγο μουρλός... q Το Χαλάνδρι έχει ωραία αγορά και κάποια πιο ιδιαίτερα μαγαζιά, όπως π.χ. το Souvenir στην Αγίου Γεωργίου με ρούχα που σχεδιάζει η Αλέξια από την Κύπρο, που είναι υπέροχα και τα ράβει και πάνω σου σε ό,τι ύφασμα θες. Το πιο φανταστικό χειροποίητο παγωτό που έχω φάει είναι στο Solo Gelato στην Παπανδρέου – άπαιχτο. Ωραία είναι και η ζεστή σοκολάτα του Ρetite Fleur. Υπάρχουν και πολλές εξοχικές ταβέρνες, οι οποίες μας θυμίζουν πως ίσως κάποτε, πολύ παλιά, έρχονταν οι Αθηναίοι κυριακάτικη βόλτα στο Χαλάνδρι, ως εκδρομή.

από τον δημήτρη κυριαζή

(η ιστορία ενός συνοικιακού παντοπωλείου)

Άνω Χαλάνδρι

γειτονιά

Ξανά, οι Κυριακές

q Περπατάω, λοιπόν, πολύ και πάντα προς την Πεντέλη και τα γειτονικά Βριλήσσια, ενώ αν αποφασίσω να κατηφορίσω, θα πάω μέσα από τη ρεματιά Χαλανδρίου. Είναι πανέμορφα, μια πραγματική λωρίδα εξοχής μέσα στην πόλη, με πουλάκια και τρεχούμενο νερό. Έχει κι ένα μικρό αναψυκτήριο με κούνιες, όπου κάθομαι και ρεμβάζω συχνά. Τα απογεύματα γενικώς όλοι περπατάνε ή τρέχουν, πράγμα ευχάριστο, που δείχνει κιόλας πως ο Έλληνας βρίσκει τη φόρμα του ξανά. Υπάρχει κι ένα μακρόστενο πάρκο της Αττικής Οδού σχετικά κοντά στο σπίτι μου, όπου περπατάνε ηλικιωμένοι κυρίως και το λένε «λεωφόρο by pass» αστειευόμενοι.

q Όταν ήρθα πρώτη φορά στο Χαλάνδρι για πρόβες, στον Πορτοκάλογλου, η περιοχή ήταν διαφορετική. Θυμάμαι πως ο κεντρικός δρόμος ήταν τότε χωματόδρομος, ενώ τώρα οδηγεί στην Αττική Οδό κι έχει πολλή κίνηση. Το Θέατρο της Ρεματιάς, όπου έπαιξα φέτος πρώτη φορά με τον Μάργαρη, είναι επίσης υπέροχο, «όνειρο», μες στα δέντρα, λες και είσαι πολύ μακριά απ’ την πόλη. Απέναντι ακριβώς υπάρχει και το πανέμορφο αρχοντικό Πραπόπουλου, που είναι πλέον υπό κατάληψη. Οι τύποι διοργανώνουν ομιλίες, συναυλίες και διάφορες δράσεις κι έχουν και ένα όμορφο καφέ άλογο στην αυλή τους. Ήθελα να βγω φωτογραφία μαζί του μια φορά, αλλά δεν με άφησαν... q Υπάρχουν πολλά κομμάτια της περιοχής που μου θυμίζουν πως κάποτε εκεί ήταν εξοχή, με κάποιες μονοκατοικίες χαμένες σε ένα ζωντανό δάσος. Μία από αυτές πωλείται ανακαινισμένη, τι γκαράζ, τι ασανσέρ, τι δωμάτια υπηρεσίας... Μου αρέσει να τηλεφωνώ σε τέτοιες αγγελίες και να παριστάνω πως μπορώ να αγοράσω το ακίνητο, ρωτάω λεπτομέρειες, τιμή κ.λπ. Εκεί έχουν χτιστεί πενταώροφα τέρατα πια, δεν έμεινε τίποτε όρθιο.

κε ιμε ν ο : αλ εξ ανδροσ δι ακοσαβ βασ, φωτ ο γ ραφι α: π αρι ς ταβ ι τ ι α ν

94' με τον

Κωνσταντίνο Ντέλλα O σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της παράστασης «Ο Έλλην Βρυκόλαξ» μας μιλάει για τη «γοητεία του μετά θάνατον», τις πηγές από τις οποίες εμπνεύστηκε το έργο του, την παράδοση και το πόσο βαριά είναι η αληθινή φουστανέλα που φοράει την ώρα της παράστασης.

«Δεν φαντάζεσαι πόσο βαριά και δύσχρηστη είναι η φουστανέλα» μου λέει ο Κωνσταντίνος Ντέλλας μόλις εμφανίζεται με τη στολή της παράστασης Ο Έλλην Βρυκόλαξ που έχει φορέσει για τις ανάγκες της φωτογράφισης. Ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής αυτού του πολύ ιδιαίτερου μείγματος θεάτρου-ντοκουμέντου, site-specific και αφηγηματικής performance που ξεκίνησε πέρσι την πορεία του στο Μουσείο Μπενάκη, συνεχίστηκε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά για να περάσει από δύο κυκλαδονήσια και ολοκλήρωσε τον κύκλο του και πάλι στο κτίριο της οδού Κουμπάρη, μου εξηγεί ότι ο ίδιος και οι δύο συμπρωταγωνίστριές του δεν χρησιμοποιούν θεατρικές στολές αλλά πραγματικές φορεσιές της ελληνικής

παράδοσης, οι οποίες, ειδικά στην καλοκαιρινή περιοδεία τους σε Σίφνο και Σαντορίνη, τους έκαναν να στάζουν απ’ τον ιδρώτα. Η σύλληψη αυτού του ιδιαίτερα φιλόδοξου εγχειρήματος είναι δική του – έχει συνθέσει ατόφια κομμάτια από διάφορες πηγές, με ελάχιστες παρεμβάσεις. «Ο βρυκόλακας προέκυψε επειδή γενικά με γοητεύει η αντιμετώπιση του “μετά θάνατον”, τόσο από άλλους λαούς όσο και από εμάς. Διαβάζοντας, λοιπόν, διάφορες πηγές, βρήκα την πρώτη ημερολογιακή καταγραφή από έναν Γάλλο ιερέα, τον François Richard, ο οποίος είχε έρθει στην Ελλάδα με τα πρώτα κλιμάκια καθολικισμού, προεπαναστατικά. Το κείμενό του λέγεται “Αυτό που οι Έλληνες ονομάζουν βρυκόλαξ” και το έχω κρατήσει στην παράσταση. Εκεί περιγράφει σκηνικά 9.10.14 – lifo

17

Talk of the Town

«Διαβάζοντας, βρήκα την πρώτη καταγραφή από έναν Γάλλο ιερέα που είχε έρθει στην Ελλάδα προεπαναστατικά. Το κείμενο λέγεται “Αυτό που οι Έλληνες ονομάζουν βρυκόλαξ” και το έχω κρατήσει στην παράσταση».

18 lifo – 9.10.14

εκταφής, καύσης καρδιάς και αποτέφρωσης πτώματος και αντιδράσεις των κατοίκων διάφορων νησιών απέναντι σ’ αυτούς που έχουν “βρυκολακιάσει.” Σε όλες αυτές τις περιγραφές έχει υπάρξει αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας. Ο Richard, λοιπόν, αντιπροσωπεύει την άποψη όσων πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή, οπότε αντιμετωπίζει τους βρυκόλακες ως ψυχές βασανισμένες. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πηγές όπου άλλοι περιηγητές προσπαθούν να εξηγήσουν στους νησιώτες τη βιολογική πλευρά του θέματος, ότι οι νεκροί τουμπανιάζουν, βγάζουν μυρωδιές κι έχουν εκκρίσεις. Η ημιμάθεια και η χειραγώγηση της μάζας ήταν πολύ έντονη τότε, και από την Εκκλησία και από τους πολιτικούς άρχοντες. Παράλληλα, συνάντησα εκκλησιαστικά κείμενα με χωρία αφορισμού, κάποια από τα οποία υπάρχουν ακόμα και σήμερα στη νεκρώσιμη ακολουθία. Έπειτα, στα δημοτικά τραγούδια, όπως στην παραλογή του “Νεκρού Αδερφού”, παρουσιάζεται η εκδοχή ότι μια ψυχή δεν μπορεί να ησυχάσει όταν έχει χρωστούμενα στη γη. Ο Κωνσταντής στο “Μάνα με τους εννιά σου γιους...” σηκώνεται από τον τάφο για να ξεπληρώσει το χρέος προς τη μάνα του, να φέρει την Αρετή πίσω. Είναι ένα πολύ γνωστό στοιχείο της παράδοσής μας, το οποίο δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι άπτεται ουσιαστικά του βρυκολακιάσματος. Άλλο κομμάτι της ελληνικής γραμματείας που χρησιμοποίησα ήταν η ποίηση. Ο Θανάσης Βάγιας, μια αρκετά αμφιλεγόμενη ιστορική προσωπικότητα, δεξί χέρι του Αλή Πασά στα Γιάννενα, αντιμετωπίζεται από τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη ως προδότης, που βοήθησε τον Αλή Πασά να καταστρέψει το Γαρδίκι. Εκεί σκοτώθηκαν 800 άτομα και τα πτώματά τους πετάχτηκαν στον “λάκκο του Βάγια”. Στο ποίημα του Βαλαωρίτη οι νεκροί Γαρδικιώτες τον κατατρέχουν και τον σηκώνουν από τον τάφο για να τον δικάσουν. Όλες αυτές είναι τρομερά περιγραφικές εικόνες, με πολλή δράση και ενέργεια, από τις οποίες προκύπτει ολόκληρος οδηγός για το ποιος μπορεί να γίνει βρυκόλακας: κάποιος που ήταν κακός εν ζωή και έβλαψε

όλες αυτές τις αναγνώσεις. Το πολύ καινούργιο αυτής της παράστασης είναι το πολύ παλιό της. Με την παράδοση είμαστε σαν να μας έχει έρθει ένα ειδοποιητήριο στο ταχυδρομείο ότι έχουμε δέμα και δεν έχουμε πάει ποτέ να το παραλάβουμε. Θέλουμε να είμαστε πολλά πράγματα ταυτόχρονα, παρασυρόμαστε χωρίς να ξέρουμε ποιοι είμαστε πραγματικά. Το βλέπουμε σε εντελώς ακραίες καταστάσεις. Αυτό που είχαν οι παππούδες μας, το σχεδόν παγανιστικό, που έρχονταν σε ντελίριο και μπορεί να χόρευαν ώρες ατελείωτες χωρίς σταματημό, τι αντίκρισμα μπορεί να έχει σήμερα σε κάποιον που το βλέπει; Ήθελα να δω αν θα έβρισκαν σημεία ταύτισης οι θεατές. Μέχρι στιγμής, καταλαβαίνω ότι υπάρχει ταύτιση». Είναι κάπως περίεργο να ακούς έναν καλλιτέχνη του οποίου το παρουσιαστικό παραπέμπει σε έναν σύγχρονο χίπστερ να σου μιλάει με τόση θέρμη και συνειδητοποιημένα για λαογραφικά θέματα που στο ευρύ κοινό φαντάζουν τουλάχιστον ρετρό. Μου εξομολογείται ότι κρατάει χρόνια η ενασχόλησή του με την ελληνική παράδοση, αφού πριν από τη Δραματική Σχολή του Διαμαντόπουλου, είχε σπουδάσει στην, τότε τριετή, Ανώτερη Εκκλησιαστική Ακαδημία. Συγκρατώ τα γέλια μου, καθώς φαντάζομαι τον συνομιλητή μου με άμφια και θυμιατήρι και ζητώ να μάθω περισσότερα για εκείνη την περίοδο της ζωής του. «Θα μπορούσα να γίνω παπάς, ναι. Τελειώνοντας το Λύκειο, έδωσα Πανελλαδικές για Ιστορικό Αρχαιολογικό. Δεν πέρασα, προς μεγάλη μου απογοήτευση. Το θρησκειολογικό κομμάτι με γοήτευε, με την έννοια της έρευνας και του τελετουργικού. Πήγα, κόλλησα και την τελείωσα. Η σχέση μου με τα θεία παλιότερα ήταν πιο ρομαντική, μετά τη σχολή όμως έγινε πιο πραγματιστική. Εκεί αποφάσισα ότι δεν θα γίνω ιερέας γιατί το όλο σχήμα και το τελετουργικό τα βρήκα έπειτα στη Δραματική. Δεν θα μπορούσα ποτέ να παίζω έναν ρόλο σε όλη μου τη ζωή. Μετά, βλέποντας πόσο έχει στηριχθεί η θεία λειτουργία στην αρχαία τραγωδία, όλα άρχισαν να παίρνουν μια μορφή. Παράλληλα, ασχολιόμουν με τους ελληνικούς χορούς από πολύ μικρός. Δίδασκα μέχρι πρόσφατα χορούς

άλλους ανθρώπους, μέχρι πολύ ακραίες περιπτώσεις δεισιδαιμονίας. Βασίστηκα ακόμα και σε αστικούς μύθους και άρθρα από παλιές εφημερίδες». Συνειδητοποιώ ότι ο Κωνσταντίνος έχει κάνει ενδελεχή έρευνα πάνω στη μεταθανάτια ζωή και στους θρύλους που τη συνοδεύουν στην Ελλάδα. Το θεατρικό αποτέλεσμα, όπως μου εξηγεί, περιλαμβάνει τρεις ηθοποιούς που φέρουν τρεις διαχρονικές ψυχές, οι οποίες καταλαμβάνουν έναν χώρο. «Αυτό πρέπει να το νιώσει ο θεατής, γι’ αυτό προσπαθούμε να εξαφανίσουμε οποιοδήποτε στοιχείο του θεατρικού χώρου θυμίζει μια τυπική παράσταση. Μικροφωνικές εγκαταστάσεις, φανερά ηχεία... Χρησιμοποιούμε τον φυσικό φωτισμό του εκάστοτε χώρου. Το περιβάλλον και αυτά που λέγονται από εμάς φιλοδοξώ να χτυπήσουν “παιδικούς” μηχανισμούς του θεατή, ώστε να υποβληθεί και να είναι ανοιχτός στο να ακούσει μια ιστορία, ανεξάρτητα από το αν την πιστεύει ή όχι, χωρίς να την πολυαναλύσει. Τα παραδοσιακά παραμύθια δεν είναι υπόθεση παιδική αλλά ενηλίκων». Ο μύθος του βρυκόλακα, έτσι όπως τον έχουμε μάθει από τον Μπραμ Στόκερ μέχρι το «True Blood», πάντα ενέχει και το ερωτικό στοιχείο. Ρωτώ τον Κωνσταντίνο αν συνειδητοποιεί ότι η εμφάνιση αυτή τους προσδίδει ένα διαφορετικό σεξαπίλ. Μάλλον είναι κάτι που λειτούργησε υποσυνείδητα, αφού το σκέφτεται και χαμογελά. «Η διαφορά του Έλληνα βρυκόλακα είναι ότι δεν είναι τόσο απομακρυσμένος από το χώμα. Είναι πολύ πιο γήινος. Οπότε χάνεται κατευθείαν το στοιχείο του Twilight, αυτό το απόκοσμο, το γοητευτικό, και μετατρέπεται σε αυτό που εγώ γουστάρω τρελά στην παράδοση, σε κάτι πιο χειροπιαστό, πιο παθιασμένο. Ο βαμπιρικός μύθος έχει κορεστεί τόσο πολύ μέσα από

στο Λύκειο Ελληνίδων. Έχουμε περιοδεύσει με την ομάδα παραστάσεων σε πολλά μέρη, σε Πεκίνο, Σανγκάη, Βιετνάμ, Μαρόκο, Κάιρο, Κάτω Ιταλία, στο πλαίσιο προσκλήσεων, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σε όλα αυτά τα μέρη δεν ήταν ιδιαίτερα ισχυρή η ομογένεια, αλλά τρελάθηκα, ας πούμε, με την αγάπη των Κινέζων για την Ελλάδα. Πιθανότατα επειδή αναγνωρίζουν πως είμαστε μια χώρα με πολιτισμό εξίσου μακραίωνο με τον δικό τους, έχουν μανία με οτιδήποτε ελληνικό. «Τι είναι για σένα η παράδοση;» τον ρωτώ. «Το χτύπημα του νταουλιού να βαράει κατευθείαν στον εγκέφαλο. Ένα μοιρολόι σε ηπειρώτικο πανηγύρι όπου όλοι έχουν πιει και χορεύουν πάνω από τα μνήματα. Οι Πόντιοι που παίζουν λύρα και φέρνουν φαγητά στα μνήματα, του Θωμά. Οι πίτες της θείας μου. Οι σάλτσες που θα φτιάξει στην αρχή της χρονιάς η μάνα μου. Τα μαθητάκια που έρχονται για χορό πρώτη φορά και βλέπεις έναν ρυθμό να τους είναι οικείος. Είναι μια βαλίτσα η παράδοση. Ταξιδεύουμε. Έχω πάρει μια βαλίτσα από τη μάνα και τον πατέρα μου και θέλω να την κάνω κομμάτια για να δω από τι έχει φτιαχτεί. Δεν θέλω να την κουβαλάω χωρίς να ξέρω τι έχει μέσα. Βαρέθηκα να κουβαλώ μια αγιοποιημένη βαλίτσα που τη σέβομαι, αλλά την έχω ως αξίωμα. Στο τέλος την ξαναφτιάχνω με τα ίδια υλικά και νέες προσθήκες, δικές μου, για να την παραδώσω. Μια διαδικασία δόμησης-αποδόμησης. Αυτό είναι και ετυμολογικά η παράδοση». «Ο Έλλην Βρυκόλαξ», Μουσείο Μπενάκη, Κεντρικό Κτίριο (Κουμπάρη 1, 210 3671000), 13/10-4/11, Δευτ.-Τρ. 21:00, εισ.: €10 (περιορισμένος αριθμός θέσεων, κρατήσεις: 693 1579051).

«Ο βαμπιρικός μύθος έχει κορεστεί τόσο πολύ μέσα από όλες αυτές τις αναγνώσεις. Το πολύ καινούργιο αυτής της παράστασης είναι το πολύ παλιό της».

2

φωνή λαού σωτήρης παυλέας O δρ. Αστικής Ανάπτυξης μας εξηγεί γιατί συγκεκριμένες ελληνικές πόλεις τα πήγαν καλύτερα από άλλες την περίοδο της οικονομικής κρίσης.

1

α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή 3

Πώς τα πήγαν ο ελληνικές πόλεις τα χρόνια της κρίσης; H πλειονότητα των περιπτώσεων εμφάνισε αρνητικές μεταβολές στο εισόδημα τα τέσσερα αυτά χρόνια της ανάλυσης. Τα τρία μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα) βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, με τις μεγαλύτερες αρνητικές μεταβολές, αλλά και πόλεις όπως η Λάρισα και η Καβάλα. Περιοχές οι οποίες εμφάνισαν (έστω και μικρές) θετικές μεταβολές φαίνεται να είναι η Ηγουμενίτσα, η Καστοριά, η Λευκάδα, η Χίος, αλλά και η Ζάκυνθος ή η Σπάρτη. Σε ό,τι αφορά τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα, αποτελούν περιπτώσεις που συγκριτικά έχουν ενισχυμένο δημόσιο τομέα και συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα. Μπορεί να υποθέσει κανείς, λοιπόν, ότι οι μισθολογικές μειώσεις στους δημόσιους υπαλλήλους, όπως και η κάμψη στον ιδιωτικό τομέα, συνέβαλαν στα αρνητικά μεγέθη. Από την άλλη, μικρότερες πόλεις της επαρχίας φαίνεται να τα πηγαίνουν καλύτερα, ίσως διότι το στοιχείο της πολυαπασχόλησης είναι ιδιαίτερα ενισχυμένο. Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που φαίνεται ότι συμβάλλουν στην αναπτυξιακή αντοχή των πόλεων την περίοδο της κρίσης; Από την ανάλυση του οικονομετρικού μοντέλου φαίνεται ότι η γειτνίαση με το θαλάσσιο στοιχείο και η ύπαρξη τουρισμού επιδρούν θετικά. Επίσης, οι πόλεις με μικρότερο συγκριτικά εισόδημα το 2008 παρουσίασαν μικρότερες απώλειες ή και αύξηση του εισοδήματός τους μέχρι το 2011. Δηλαδή, οι φτωχότερες πόλεις τα πήγανε καλύτερα από τις πλουσιότερες! Οι πόλεις με μικρότερη απασχόληση στον τριτογενή τομέα (υπηρεσίες-εμπόριο), δηλαδή αυτές που είναι λιγότερο ανοιχτές στον οικονομικό ανταγωνισμό, και ίσως είναι περισσότερο «αγροτικές» ή έχουν παραγωγική εξειδίκευση (π.χ. η Καστοριά στο εμπόριο γούνας), τα πήγαν καλύτερα. Οι πόλεις με υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο τα πήγαν χειρότερα.

insta lifo

5

ακ ολουθ ω ν τα ς τι ς ζ ωέ ς τ ου i n s tagr a m

4

Δώσε μας μερικά παραδείγματα από «ζευγάρια» πόλεων. Ίσως να μην είναι επιστημονικά δόκιμη η σύγκριση των πόλεων ανά δύο, μια και δεν ήταν αντικείμενο της έρευνας, ωστόσο θεωρώ ότι δημιουργείται ένα «ιντριγκαδόρικο ενδιαφέρον» από τη διαπίστωση ότι σε αναπτυξιακό επίπεδο η Σπάρτη τα πήγε καλύτερα από την Αθήνα, η Χίος καλύτερα από την Πάτρα, η Ηγουμενίτσα από τη Θεσσαλονίκη και η Καστοριά από τη Λάρισα!

Οι instagrammers της εβδομάδας

6

1. kostas_katsos's photo, 2. haris90s's photo, 3. nmenoudarakos's photo, 4. ahatzop's photo, 5. ahatzop's photo, 6. antwnhs77's photo Χρησιμοποίησε το hashtag #lifo για να συμμετέχεις στην καθημερινή επιλογή του lifo.gr ή στις δημοσιεύσεις αυτής της σελίδας.

9.10.14 – lifo

19

Δεν με ενδιαφέρει τι στερήθηκα. Με ενδιαφέρει αυτό που κάνω.

Λεωνίδας Καβάκος

20 lifo – 9.10.14

Ο μεγαλύτερος Έλληνας σολίστ Συνέντευξη στην Αργυρώ Μποζώνη

υποκλιση «Tα έργα είναι καλύτερα απ’ όλους τους μουσικούς μαζί. Αν μαζευτούμε όλοι οι μουσικοί και σταθούμε απέναντι σε μια συμφωνία του Μπετόβεν, είμαστε χειρότεροι από αυτήν».

4.4.13 – lifo

21

φωτογραφια: daniel regan ©decca

Ο

Λεωνίδας Καβάκος θεωρείται σήμερα παγκοσμίως ο πιο σπουδαίος Έλληνας καλλιτέχνης, ένας καλλιτέχνης σπάνιας ποιότητας, γνωστός για τη δεξιοτεχνία, την εξαιρετική μουσικότητα και τη τονική ακρίβεια στο παίξιμο. Με μια υποψηφιότητα για το βραβείο Γκράμι στο ενεργητικό του, απέσπασε μια ακόμα σημαντική διάκριση, το βραβείο του Καλλιτέχνη της Χρονιάς από το περιοδικό «Gramophone». Τον βρήκαμε στο Βερολίνο, σε ένα διάλειμμα από τις ηχογραφήσεις που κάνει, ενώ στις 14 Οκτωβρίου φτάνει στην Αθήνα, στο Μέγαρο Μουσικής, όπου μαζί με την κινεζικής καταγωγής πιανίστα Γιούτζα Ουάνγκ θα παρουσιάσουν τον κύκλο με τις τρεις θρυλικές σονάτες του Γιοχάνες Μπραμς. Η συζήτησή μας ξεκίνησε από την πρόσφατη βράβευσή του. Για μένα αυτή η βράβευση ήταν σημαντική, γιατί ήρθε από τον κόσμο. Με ψήφισαν οι άνθρωποι που ακούνε μουσική, είτε έχουν έρθει στις συναυλίες μου είτε έχουν ακούσει τις ηχογραφήσεις μου, και αυτό δίνει στο βραβείο μια ιδιαίτερη διάσταση, διότι δεν είναι ένα βραβείο από μουσικοκριτικούς, οι οποίοι γνωρίζουν τα πάντα. Με ενδιαφέρει και έχει σημασία ότι άγγιξε πολλούς ανθρώπους και αυτή είναι η αποστολή της μουσικής και της τέχνης: να αγγίξει όχι τους κριτικούς αλλά τους ανθρώπους που έρχονται και θεωρούν ότι κάτι έχουν να πάρουν ή ότι αυτό που εγώ μπορώ και δίνω τους αρέσει. Αυτή είναι για μένα η μεγαλύτερη τιμή.

— Ξεκινήσατε βιολί από πολύ μικρός, από πέντε ετών. Είχατε φανταστεί ποτέ όλο αυτόν το δρόμο, τη διεθνή καριέρα, τις διακρίσεις; Τα είχατε ονειρευτεί; Όχι, δεν θα μπορούσα ποτέ να το φανταστώ έτσι. Δεν υπήρχε ποτέ η πίεση και η καθοδήγηση προς μια σταδιοδρομία διεθνή, με αναγνώριση και διεθνή παρουσία σε αυτό το επίπεδο. Η καθοδήγηση που είχα ήταν πολύ «προσγειωμένη» και πάντα με αφοσίωση στην τέχνη της μουσικής. Μόνη πολυτέλεια ήταν αυτό που μελετούσα να το κάνω όσο καλύτερα γινόταν.

☛ ΙNFO Λεωνίδας Καβάκος Yuja Wang Johannes Brahms: Οι Σονάτες για βιολί και πιάνο - Σονάτα αρ. 1 σε σολ μείζονα, έργο 78 - Σονάτα αρ. 2 σε λα μείζονα, έργο 100 - Σονάτα αρ. 3 σε ρε ελάσσονα, έργο 108 14 Οκτωβρίου 201, 20:30 Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης www.megaron.gr

22 lifo – 9.10.14

— Η διαρκής μελέτη είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την ερμηνεία; Η μελέτη δεν είναι ξεχωριστή από την ερμηνεία. Πλέον, έχοντας αρκετά χρόνια στην κλασική μουσική, η οποία έχει συγκεκριμένα έργα, και μέσα από μια πολύχρονη ανάπτυξη, αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι όντας αφοσιωμένος και μελετώντας συγκεντρώνεσαι στην ανάπτυξη των μυστικών που υπάρχουν στο κείμενο που μελετάς, που δεν σταματάει ποτέ να σε εκπλήσσει και να σε εμπνέει. Εννοείται ότι γίνεται σε καθημερινή βάση.

— Έχετε πάρει διθυραμβικές κριτικές. Υπάρχουν, όμως, και κριτικές που σας έχουν ενοχλήσει; Οι κριτικές είναι, θα έλεγα, «αναπόφευκτο κακό». Κάποιος μεγάλος μαέστρος του παρελθόντος είχε πει πως δεν πρέπει να διαβάζεις κριτικές, γιατί όταν πιστεύεις τις καλές, πρέπει να πιστεύεις και τις κακές. Πιστεύω ότι σε έναν μεγάλο βαθμό οι κριτικές είναι προσωπικές. Κανείς δεν μπορεί να αποξενωθεί τελείως από αυτό, του αρέσει να ακούει και αντικειμενικά σχόλια.

Όπως και κανείς δεν μπορεί να παίξει αντικειμενικά. Τις θεωρώ «αναπόφευκτο κακό», γιατί σε μεγάλες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, με τους «New York Times», ένα έγκυρο έντυπο με εκατομμύρια αναγνώστες, υπάρχει μόνο ένας κριτικός. Ένας άνθρωπος μπορεί να έχει μεγάλη επιτυχία στην αίθουσα, αλλά αν η κριτική είναι κακή, παρουσιάζει μια ατμόσφαιρα που δεν είναι απαραίτητο να έχει διαμορφωθεί και στην αίθουσα. Οι μουσικοκριτικοί είναι άνθρωποι μορφωμένοι, ξέρουν μουσική, δεν τους ακυρώνω και είναι πάντα αναγκαίο να υπάρχει κάλυψη γι’ αυτό που συμβαίνει, να υπάρχει πληροφόρηση. Η μεγάλη αλήθεια είναι, πάντως, ότι δεν υπάρχει κανένας κριτικός που να είναι πιο δύσκολος από τον ίδιο μας τον εαυτό.

— Ταξιδεύετε σε όλο τον κόσμο. Η παγκόσμια κρίση που υπάρχει έχει επηρεάσει τη μουσική; Εννοείται, είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Η μουσική και η τέχνη είναι από τον κόσμο και για τον κόσμο. Δεν μπορεί μια κατάσταση οικονομική ή κοινωνική που επηρεάζει τον κόσμο να αφήνει ανεπηρέαστη τη μουσική.

— Υπάρχουν κάποιοι σήμερα που θεωρούν ότι σε δύσκολους καιρούς η τέχνη είναι πολυτέλεια. Εγώ θεωρώ ότι είναι ύβρις να μιλάμε για πολυτέλεια όταν αναφερόμαστε στην τέχνη. Ο άνθρωπος που σέβεται την οντότητά του έχει την κριτική ικανότητα να ξεχωρίζει και να θέλει να αγγίζει και να αισθάνεται τα ανώτερα μηνύματα που κρύβονται μέσα στα τεράστια έργα τέχνης που έχουμε κληρονομήσει. Είναι τεράστιο λάθος όταν οποιοσδήποτε προσωρινός παράγοντας, οικονομικός ή πολιτικός ή άλλος, μπορεί να καθορίζει και να περιορίζει την τέχνη σε πολυτέλεια. Είναι πασιφανής η έλλειψη σωστής παιδείας που υπάρχει σε όλο τον κόσμο και οδηγεί την ανθρωπότητα σε μονοπάτια πολύ επικίνδυνα. Όσο απομακρυνόμαστε από τη σωστή παιδεία, τον σεβασμό προς τον διπλανό μας, απομακρυνόμαστε και από τη δυνατότητα να επιτύχουμε σε πολιτιστικό επίπεδο. Είναι μια «πολιτική», με την κακή έννοια, η οποία μας κάνει να συμπεριφερόμαστε σαν κανίβαλοι, αγνοώντας τη σημασία και την ομορφιά του νοήματος της ζωής. Η άποψη ότι η τέχνη είναι

για τους πλουσίους είναι όχι μόνο λαϊκίστικη αλλά και παραπλανητική.

— Η τέχνη σήμερα εξαρτάται από το χρήμα και την εξουσία; Σήμερα οτιδήποτε καλλιτεχνικό, είτε πρόκειται για συναυλίες είτε για μεγάλες ορχήστρες, λειτουργεί με πολύ μεγάλη εξάρτηση από χρηματοδότες και χορηγούς. Για μένα, κάποιος οικονομικά ενεργός πρέπει να βοηθήσει ώστε οι πολλοί να μπορούν να απολαμβάνουν κάποια πράγματα που από μόνοι τους δεν θα είχαν τη δυνατότητα. Η προσέγγιση που με ενοχλεί συνοψίζεται στη φράση «εδώ αγωνίζονται να επιβιώσουν, θα μιλάμε για τέχνη;». Επίσης, βλέπω με λύπη ότι έχουμε περιοριστεί και τα περιμένουμε όλα από το κράτος, χωρίς να ψάχνουμε τι είναι αυτό που θα προσδώσει μια άλλη ποιότητα στη ζωή μας και μια τελείως διαφορετική διάσταση. Η σημερινή εποχή έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Η Ευρώπη εξαρτά περισσότερο την τέχνη από την κρατική οικονομία και τίποτα δεν γίνεται σωστά, μέχρι ένα σημείο. Στην Αμερική, και αυτό είναι ένα προσόν της αμερικανικής κοινωνίας, πρέπει να συμμετέχεις για να συντηρηθεί κάτι που σε ενδιαφέρει, όπως συμβαίνει με τους ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Για να υπάρξουν, πρέπει ως ακροατής να δώσεις κάτι, έστω ελάχιστο. Είμαι υπέρ της αρμονικής συμβίωσης και της συνεισφοράς στον πολιτισμό. Και να σκεφτόμαστε και πράγματα τα οποία δεν κοστίζουν, αλλά μπορεί να αλλάξουν τη ζωή κάποιων ανθρώπων.

— Στην Ελλάδα ποιο πιστεύετε ότι είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα; Εμείς θεωρούμε την Ελλάδα κέντρο του κόσμου. Γεωγραφικά, είμαστε μια πολύ μικρή κουκκίδα. Όμως συμβαίνει το εξής: αυτή η κουκκίδα είναι ένας συστατικός ιός στην πνευματική της διάσταση που κυκλοφορεί στο DNA ολόκληρου του κόσμου. Έχουμε έναν πνευματικό χώρο που υφίσταται σε όλο το σύμπαν. Έχουμε την Ελλάδα της Αμφίπολης, της συγκίνησης, της δημιουργίας, της ανακάλυψης, και αυτό το λέω ξέχωρα από πολιτικές, και όχι μόνο γι’ αυτούς που μελετούν αλλά και για εκείνους που δεν ξέρουν και είναι σημαντικό να δουν και την Ελλάδα του σύγχρονου πολιτισμού – αν ανοίξετε τα έντυπα στις πολιτιστικές σελίδες θα καταλάβετε για ποιο πράγμα μιλάμε. Η Ελλάδα είναι ένας φάρος του κόσμου, αλλά εμείς είμαστε πολύ κατώτεροι των περιστάσεων ώστε να διατηρήσουμε και να προστατεύσουμε κάτι που είναι δικό μας, όχι γιατί μας ανήκει αλλά γιατί έτυχε να γεννηθούμε στον τόπο όπου πραγματοποιήθηκε και άνθισε. Εμείς, λοιπόν, έχουμε αυτό το πλεονέκτημα και δεν το υπολογίζουμε, δεν το βλέπουμε καν, το αγνοούμε παντελώς. Δεν μας ενδιαφέρει και δεν έχουμε καμία πολιτιστική παρουσία, παρά ελάχιστη. Γι’ αυτό και είπα ότι υπάρχει η Ελλάδα της Αμφίπολης και μια άλλη Ελλάδα για την οποία δυστυχώς δεν μπορεί να υπερηφανεύεται κανείς. Πρέπει κάτι να γίνει γι’ αυτό και σύντομα.

— Ταλαιπωρηθήκατε στην αρχή της καριέρας σας εδώ στην Ελλάδα; Δεν έχω ταλαιπωρηθεί καθόλου. Αλλά δεν έχω υποστηριχθεί και καθόλου. Υπάρχει μεγάλη διαφορά από το ένα στο άλλο. Δεν με εμπόδισαν να πετύχω αυτό που άξιζα, αλλά δεν έχω βοηθηθεί, όταν θα έπρεπε. Στο θέμα της εδραίωσης μου ως καλλιτέχνη σε έναν πολύ δύσκολο στίβο δεν έχω πλέον την ανάγκη της Ελλάδας ως κράτους για να με υποστηρίξει. Είχα την τύχη να έχω γονείς που ήταν μουσικοί και είδαν από νωρίς τις δυνατότητες και το ταλέντο που είχα και με καθοδήγησαν σωστά, όχι μόνο ως καλλιτέχνη αλλά και ως άνθρωπο.

Λεωνίδας Καβάκος: — Η κλασική μουσική βρίσκεται στο περιθώριο στην Ελλάδα; Η κλασική μουσική είναι τελείως αποκλεισμένη από το σύγχρονο πολιτιστικό γίγνεσθαι. Οι χρηματοδοτήσεις της είναι τελείως πενιχρές. Έχουμε ωδεία, ορχήστρες, αίθουσες συναυλιών, αλλά δεν έχουμε τίποτα, γιατί δεν έχουμε καταξιωθεί διεθνώς. Όταν κάτι που δεν είναι καινούργιο δεν έχει καταξιωθεί διεθνώς επί σαράντα, πενήντα χρόνια, αυτό σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Και το κράτος, οι ιθύνοντες, έχουν υποχρέωση να ελέγξουν αυτή την κατάσταση, για να μη γίνει ξέφραγο αμπέλι.

Ο ζωγράφος μπορεί να ζήσει όλη του τη ζωή δημιουργώντας αριστουργήματα, να πεθάνει άγνωστος και να τον ανακαλύψουν μετά. Για εμάς που παίζουμε μπροστά σε κόσμο, η σκηνή είναι η στιγμή της αλήθειας.

— Αν σας καλούσε η χώρα σας να αναλάβετε κάποια θέση, να βοηθήσετε, θα το αποτολμούσατε; Έτσι όπως το λέτε, ακούγεται πολύ προφανές, και το ερώτημα και η απάντηση. Δεν είναι, όμως, έτσι. Ξέρετε πολύ καλά ότι όπως στη λειτουργία ενός οργανισμού, έτσι και στη λειτουργία του κράτους υπάρχει μια πυραμίδα. Το πρόβλημα σ’ εμάς εδώ είναι ότι όλες οι πυραμίδες οι οποίες λειτουργούν και φτιάχνουν τη μεγάλη πυραμίδα του κράτους δεν είναι υγιείς. Αυτό τι σημαίνει; Σκεφτείτε, για παράδειγμα, έναν πολύ δυναμικό επιχειρηματία που έχει προσλάβει στο 95% λάθος ανθρώπους. Είναι δυνατόν να του κάνουν σωστά τη δουλειά; — Όχι. Έτσι όπως τέθηκε η ερώτηση θα απαντούσα ευθέως «ναι». Σημασία, όμως, δεν έχει τι θα απαντούσα αλλά το αν οι άνθρωποι που είναι μέσα στα πράγματα είναι αποφασισμένοι και απαγκιστρωμένοι από τη φιλοσοφία του «πάρε-δώσε» και της συναλλαγής. Μη ξεχνάμε ότι από τον πιο μικρό χώρο μέχρι τον πιο μεγάλο –και εδώ μιλάμε για τον χώρο του πολιτισμού, που είναι μικρός χώρος– υπάρχουν συμφέροντα και άνθρωποι οι οποίοι προσπαθούν να επιβάλλουν τις απόψεις τους. Όταν ένας μηχανισμός δεν είναι υγιής, είναι πολύ δύσκολο να μπεις σε αυτόν και να μπορέσεις να καταφέρεις κάτι. Εμένα δεν μου αρέσει να λειτουργώ σπασμωδικά, κυρίως σε κάτι που αφορά και τις τύχες άλλων ανθρώπων. Δεν έχεις το δικαίωμα, αφού δεν πρόκειται για ευθύνες που παίρνεις μόνο για τον εαυτό σου.

— Τι χρειάζεται για να αλλάξει κάτι; Στην υπάρχουσα κατάσταση ο μόνος αιμοδότης είναι το κράτος. Το κράτος πρέπει να αποφασίσει ότι θέλει να πετύχει κάτι και, συνεπώς, να το αλλάξει. Για να το αποφασίσει αυτό πρέπει να έχει πάρει τον έλεγχο της υπάρχουσας κατάστασης και να έχει ένα όραμα. Αλλιώς πώς; Θα γίνει ό,τι γίνεται και στην παιδεία τόσα χρόνια. Όποιον και να ρωτήσετε γύρω σας είναι παιδί ενός άλλου συστήματος, και μαθησιακού και εξεταστικού. Ο κάθε υπουργός φέρνει το δικό του σύστημα και ταλαιπωρεί χιλιάδες παιδιά κάθε χρόνο. Είναι γελοίο αυτό που συμβαίνει, γιατί ο καθένας θεωρεί τον εαυτό του νέο μεσσία. Εμένα δεν με ενδιαφέρουν αυτά τα πράγματα, αλλά κάτι το οποίο έχω διατυπώσει και παλιότερα: για να έχεις γνώση, πρέπει να μπορείς να θέτεις τα ερωτήματα. Αυτός που δίνει μόνο απαντήσεις θεωρεί ότι τα ξέρει όλα. Άρα, δεν γίνεται τίποτα.

— Έχετε δύο μεγάλα παιδιά. Θα τα συμβουλεύατε να μείνουν στην Ελλάδα ή να δοκιμάσουν τις ικανότητές τους στο εξωτερικό; Μια γενική συμβουλή θα ήταν ανεύθυνη. Ο κάθε άνθρωπος είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση και μια ιδιαίτερη ύπαρξη, με έναν συγκεκριμένο προορισμό, με ένα παρελθόν επίσης συγκεκριμένο, με ένα ταλέντο και μια διαίσθηση. Ο άνθρωπος είναι μονάδα. Προσωπικά, θεωρώ τις εποχές της βαθιάς κρίσης τις πιο πρόσφορες ώστε να μπορέσουν οι ικανοί άνθρωποι να διακριθούν. Είναι ακριβώς όπως η διαδικασία του φοίνικα. Και σ’ εμάς,

στην Ελλάδα, υπάρχει πολύ μέσα στη σκέψη μας αυτό, και φιλοσοφικά. Αυτά που ακούγονται, ότι σπρώχνουν το κόσμο να φύγει έξω, τα θεωρώ επιπόλαια. Αν πάει κάποιος έξω, θα πρέπει να έχει λόγο για να το κάνει αυτό. Είναι η εποχή των μεγαλύτερων ευκαιριών. Όποιος κάθεται και σκέπτεται και μπορεί να νιώσει τον παλμό του κόσμου και να βρει τα κενά που μπορεί να καλύψει τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια θα είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού.

— Ποια πιστεύετε ότι είναι η ύψιστη αρχή στην τέχνη; Αν την ήξερα, θα την είχα κατακτήσει. Για μένα είναι το να μπορεί κανείς να νιώσει την ευθύνη. Μιλώ γι’ αυτό το οποίο κάνω. Εγώ δεν δημιουργώ έναν πίνακα, ούτε συνθέτω ένα έργο, ούτε φτιάχνω ένα γλυπτό. Έχω ένα κείμενο, το οποίο ήδη υπάρχει, και το ερμηνεύω συνεχώς επί πολλά χρόνια, πολλές φορές, σε διαφορετικά μέρη του κόσμου και μεγαλώνω μαζί του. Έχω εντελώς διαφορετική θεώρηση από αυτή που έχει κάποιος που δημιουργεί κάτι από το μηδέν. Σε αυτήν τη βάση, λοιπόν, το πιο σημαντικό είναι να μπορεί κανείς να νιώσει το δέος των έργων αυτών και να οδηγηθεί μέσα στο μυστήριο του έργου, χωρίς αυτό το δέος να γίνει φόβος. Γιατί αν γίνει φόβος, δεν μπορείς να είσαι δημιουργικός. Να κατανοήσει όσο περισσότερο και πιο καθολικά γίνεται το μεγαλείο αυτού του έργου. Ο ένας πόλος είναι ο καλλιτέχνης που μελετά και ο άλλος η τέχνη. Αν ακυρωθεί ένας από τους δύο, δεν υπάρχει επικοινωνία. Κι αυτό γιατί τα συγκεκριμένα έργα είναι καλύτερα απ’ όλους τους μουσικούς μαζί. Αν μαζευτούμε όλοι οι μουσικοί και σταθούμε απέναντι σε μια συμφωνία του Μπετόβεν, είμαστε χειρότεροι από αυτή. Σε αυτήν τη σχέση δεν υπάρχει το «εγώ και το έργο» αλλά το «εγώ και το έργο μέσα στην ανθρωπότητα». Όταν αρχίζεις να ανακαλύπτεις το μεγαλείο του, είναι μια στιγμή μαγική και τρομακτική.

— Είναι η σκηνή ο χώρος της μεγάλης αλήθειας για έναν καλλιτέχνη; Βέβαια, βέβαια. Για έναν ζωγράφο δεν είναι. Ο ζωγράφος μπορεί να ζήσει όλη του τη ζωή δημιουργώντας αριστουργήματα, να πεθάνει άγνωστος και να τον ανακαλύψουν μετά. Για εμάς που παίζουμε μπροστά σε κόσμο, εκεί είναι η στιγμή της αλήθειας. Και εμείς κρινόμαστε μέσα στον κόσμο. Εννοείται ότι στη ζωντανή εμφάνιση ο καλλιτέχνης εξαρτάται – αν και δεν μου αρέσει αυτή η λέξη– από την ενέργεια που υπάρχει μέσα στην αίθουσα, την ενέργεια που συσσωρεύεται από τους ανθρώπους που πάνε να ακούσουν μουσική για τους δικούς τους, διαφορετικούς λόγους. Έτσι είναι. Ο χώρος μιας συναυλίας είναι ένας χώρος λειτουργίας. Μέσα σε μια αίθουσα, 2.000 άτομα προσηλώνονται και επικοινωνούν χωρίς λέξεις, χωρίς τον κοινό παρονομαστή της κοινής πίστης, της κοινής θρησκείας, της εθνικότητας. Σε έναν χώρο συναυλιών δεν υπάρχει καμία τέτοια προϋπόθεση. Γι’ αυτό λέω ότι η ενέργεια, η αύρα, επηρεάζει πάρα πολύ τον καλλιτέχνη. Υπάρχουν πολλοί που προτιμούν τη ζωντανή εμφάνιση και άλλοι το στούντιο.

— Εσείς τι προτιμάτε; Εγώ προτιμώ το στούντιο. Απολύτως. Εννοείται ότι έχω μεγάλη ανάγκη την επαφή με το κοινό. Τη στιγμή όμως που θέλω να ηχογραφήσω κάτι και να κάνω μια κατάθεση άποψης πάνω σε ένα έργο όσο πιο ολοκληρωμένα και αφοσιωμένα γίνεται, δεν θέλω να έχω την επιρροή κανενός. Είναι όπως πάει κανείς να προσευχηθεί. Θα προτιμούσα να προσευχηθώ μόνος μου.

— Το αντίτιμο του ταλέντου είναι μεγάλο; Δεν υπάρχει τίποτα στη ζωή χωρίς αντίτιμο. Γι’ αυτό και

οι εκπτώσεις γίνονται στο τέλος της σεζόν, για να το πούμε και πιο χιουμοριστικά, όταν είναι πλέον αργά. Δεν μπορώ να συγκρίνω ή να βάλω τον εαυτό μου στην ίδια κατηγορία με τους ανθρώπους εκείνους που έγραψαν αυτά τα μεγάλα έργα που ερμηνεύω και με το πολύ ακριβό αντίτιμο που πλήρωσαν. Αλλά μπορώ να μιλήσω για τη δική μου διάσταση και να πω ότι είναι πολύ μεγάλο το αντίτιμο. Είναι εξίσου μεγάλη και η χαρά που η συναυλία δημιουργεί στους ανθρώπους που έρχονται να ακούσουν συναισθήματα, συγκινήσεις εικόνες, χρώματα, ιδέες ακούσματα – αυτό είναι κάτι πανέμορφο.

— Έχετε στερηθεί για να κάνετε καριέρα; Δεν με ενδιαφέρει αυτό. Δεν με ενδιαφέρει τι στερήθηκα. Με ενδιαφέρει αυτό που κάνω, το οποίο χρειάζεται διαρκή μελέτη, διαρκή προσπάθεια και διαρκή έρευνα. Το τι έχω στερηθεί δεν έχει σημασία στην προκειμένη περίπτωση, αλλά υπάγεται στην κατηγορία του αντιτίμου. Αν δεν είχα στερηθεί κάποια πράγματα, δεν θα μπορούσα να κάνω αυτά που κάνω σήμερα.

— Μου λέτε ένα συμπέρασμά σας για τη γνώση; Ξέρετε τι συμβαίνει; Πολλές φορές πιστεύουμε ότι έχουμε γνώσεις επειδή απλώς λαμβάνουμε πληροφορίες. Είναι θέμα παιδείας αυτό. Είμαστε σαν τους υπολογιστές. Έχουμε τα πάντα και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα μόνοι μας.

— Τι έχει κερδίσει η ερμηνεία σας μέσα στον χρόνο; Ό,τι δεν υπάρχει στα χρόνια τα οποία έρχονται. Είναι κάτι μεταβλητό αυτό. Δεν έχω απόλυτη, καθολική άποψη, γιατί ακόμα εξελίσσομαι. Αυτό είναι κάτι που κρίνει ο κόσμος – και το κρίνει και διαφορετικά και καλά κάνει. Το πώς ερμηνεύουμε κάτι δεν είναι ανεξάρτητο από τα βιώματά μας και τη ζωή μας. Μεγαλώνω σε ηλικία, εξελίσσομαι, αποκτώ περισσότερες εμπειρίες και υπάρχουν και προσωπικοί παράγοντες που μεταβάλλονται και εξελίσσονται.

μια σπάνια στιγμή Στην Αθήνα ο Λεωνίδας Καβάκος θα ερμηνεύσει τις Σονάτες για βιολί και πιάνο του Μπραμς σε σύμπραξη με τη διάσημη πιανίστα Yuja Wang . Οι δύο καλλιτέχνες έχουν ήδη πραγματοποιήσει μια μεγάλη περιοδεία στην Ευρώπη παρουσιάζοντας τις Σονάτες του Μπραμς, ενώ η συναυλία τους στην Αθήνα θα είναι η εναρκτήρια μιας δεύτερης μεγάλης περιοδείας.

— Αν σας έλεγε κάποιος ότι είστε στην πιο ώριμη φάση της καριέρας σας; Εύχομαι να μην είναι έτσι. Ό,τι ωριμάζει, πέφτει από το δέντρο και σαπίζει. Θα σας πω καλύτερα ότι είμαι στην πιο ώριμη φάση της ζωής μου. Μέχρι αυτό το λεπτό. Αύριο θα είναι διαφορετικά. Κάθε λεπτό που περνάει ακυρώνει το προηγούμενο. ¶ 9.10.14 – lifo

23

city vibe

η Breeder aλλαζει δερμα Η πρωτοποριακή αθηναϊκή γκαλερί θα φιλοξενεί για έναν χρόνο στους εξωτερικούς της τοίχους τη δημιουργία του street artist Ath1281. Κείμενο: Αλέξανδρος Διακοσάββας Φωτογραφίες: Πάρις Ταβιτιάν

Η διευθύντρια της γκαλερί The Breeder, Νάντια Γεραζούνη.

24 lifo – 9.10.14

9.10.14 – lifo

25

city vibe

Το πορτρέτο του καλλιτέχνη

Ρωτήσαμε τον Ath1281 δυο-τρία πράγματα, κι αυτός προτίμησε να μας απαντήσει με ό,τι του ήταν πιο εύκαιρο.

Όταν πρωτοάκουσες για το concept Breeder skin, ποια ήταν η πρώτη δημιουργική σκέψη που έκανες;

Τι σημαίνει το 1281 στο καλλιτεχνικό σου nickname;

Οι δημιουργίες σου διαθέτουν τη χαμαιλεοντική ιδιότητα να μην είναι θορυβώδεις (όπως η πλειονότητα των graffiti), ακόμα και να μη γίνονται εύκολα αντιληπτές, αν κάποιος δεν είναι παρατηρητικός. Πώς καταφέρνεις να ενσωματώσεις τη δημιουργική σου ματιά στον εκάστοτε καμβά;

Με το δέρμα που έφτιαξες για την Breeder, τι ήθελες να πετύχεις;

Οι χαρακτήρες που ζωγραφίζεις φαίνονται σαν να παρατηρούν τον περιβάλλοντα χώρο και τους περαστικούς. Εσύ παρατηρείς τον κόσμο γύρω σου;

Αγαπημένες πηγές έμπνευσης; Πρόσωπα, μέρη ή καταστάσεις.

26 lifo – 9.10.14

Ποια είναι η αγαπημένη σου πόλη/ συνοικία/γωνιά ως καλλιτέχνη του δρόμου, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό;

E

χω φτάσει λίγο νωρίτερα από το ραντεβού μας με τη διευθύντρια της γκαλερί Νάντια Γεραζούνη και περιμένω δέκα λεπτά περίπου έξω από την Breeder. Στο διάστημα αυτό μετρώ, μέρα μεσημέρι, πάνω από 20 άτομα να μπαινοβγαίνουν στα δύο «σπίτια» που βρίσκονται ακριβώς δίπλα. Εν τω μεταξύ, χαζεύω τις φάτσες που έχει ζωγραφίσει ο Ath1281 στην πρόσοψη του λευκού κτιρίου και με κοιτάνε, και στρέφοντας το βλέμμα μου ένα κλικ αριστερά, πέφτω πάνω στον διπλανό τοίχο του μπουρδέλου, που είναι φορτωμένος με άσχημα, θορυβώδη γκράφιτι. Η αντίθεση αυτή αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τις έξοχες, γραμμικές συνθέσεις που επιλέχθηκαν για το πρώτο Breeder skin, σκέφτομαι, καθώς η Νάντια με οδηγεί στο γραφείο της στον επάνω όροφο και αρχίζει να μου αναλύει το σκεπτικό στο οποίο βασίστηκε το Breeder skin. «Μια γκαλερί είναι ένας ζωντανός οργανισμός, μια ιδέα που εξελίσσεται, και αυτό χαρακτηρίζει την Breeder από την ίδρυσή της το 2002 μέχρι σήμερα. Το 2008 ήρθαμε στο Μεταξουργείο και το 2010 φτιάξαμε το Breeder Feeder, το pop-up restaurant του επάνω ορόφου που λειτουργεί τη χειμερινή σεζόν με διαφορετικούς σεφ και κουζίνες, μια-δυο φορές την εβδομάδα. Αρχιτεκτονικά, το κτίριο –που έχει σχεδιάσει ο Άρης Ζαμπίκος και βραβεύτηκε το 2009 με το Α’ Βραβείο Αρχιτεκτονικής– είναι πολύ εσωστρεφές. Είναι ερμητικά κλειστό, με βαριά πόρτα, χωρίς παράθυρα. Καθώς μπαίνει μέσα κάποιος, εισέρχεται στον κόσμο της τέχνης και απομακρύνεται από τους ήχους του δρόμου. Αν το δεις από ψηλά, μοιάζει με έναν λευκό κύβο, ένα pedestal σε μια πολύχρωμη περιοχή. Ήταν προκλητικό όλο αυτό το άσπρο, γι’ αυτό θα έρχεται κάποιος καλλιτέχνης, μια φορά τον χρόνο, να κάνει κάποια επέμβαση στους εξωτερικούς τοίχους, αντί για μια έκθεση μέσα στην γκαλερί. Ένα έργο τέχνης που θα μπορούν να βλέπουν και οι κάτοικοι, οι θαμώνες και οι επισκέπτες της περιοχής. Ο Ath1281, που ανέλαβε το πρώτο Breeder skin, είναι urban artist, αλλά δεν περιοριζόμαστε απαραίτητα σε αυτό. Μπορεί η επόμενη επέμβαση να είναι κάποια γλυπτική εγκατάσταση». Θα είχε πράγματι ενδιαφέρον να δούμε το «δέρμα» της Breeder να βγάζει εξογκώματα στο μέλλον, λέω στη Νάντια, ενώ εξερευνούμε την τεράστια αποθήκη ελαστικών που βρίσκεται απέναντι από την γκαλερί και στην οποία έχουμε καταφύγει για να φωτογραφίσει ο Πάρις Ταβιτιάν το skin. O ιδιοκτήτης της αποθήκης μάς λέει ότι στη διπλανή ταράτσα υπάρχει ένα κοτέτσι κι εμείς χαζεύουμε την κορυφογραμμή του Slumdog Μεταξουργείου. «Είναι μια ιδιαίτερη γειτονιά. Η συνύπαρξη με τις επιχειρήσεις, τα καφενεία, τους γύρω, έχει μια εσάνς παλιάς Αθήνας» λέει με ενθουσιασμό η Νάντια. «Συζητήσαμε στο καφενείο για το skin, με ρωτούσαν πώς θα γίνει, προσφέρθηκαν μέχρι και να κλαδέψουν τον

τέχνη του δρόμου σήμερα, μετά το μπαμ που έγινε με το γκράφιτι τις προηγούμενες δεκαετίες. Τα ’90s ξεκίνησε να μπαίνει στα μουσεία. Η νέα γενιά καλλιτεχνών αντιμετωπίζει πλέον με πολύ ιδιαίτερο τρόπο την παρέμβαση στους δρόμους» εξηγεί η Νάντια. Η γκαλερί έχει ήδη κάποια άμεσα ανακοινώσιμα πλάνα για τους προσεχείς μήνες. Στα μέσα Νοεμβρίου εγκαινιάζουν την ατομική έκθεση μιας νέας ζωγράφου, της Μαριάννας Γκιόκα. Για τον Ιανουάριο του ’15 έχουν προγραμματίσει έκθεση του Βρετανού, ινδικής καταγωγής καλλιτέχνη, Prem Sahib. Επίσης, στα σκαριά βρίσκεται το The Breeder

Instagram W/E Project. Παράλληλα, συμμετέχουν μέχρι το τέλος της σεζόν σε φουάρ στο Παρίσι, το Λονδίνο και το Αμπού Ντάμπι, ενώ ο Στέλιος Φαϊτάκης ετοιμάζει μια πολύ μεγάλη τοιχογραφία στο Τορίνο, στο Palazzo Cavour, σε μια έκθεση που επιμελείται ο Maurizio Cattelan. Την αναμένουμε όλοι με μεγάλη ανυπομονησία, αφού είναι η πρώτη έκθεση που αναλαμβάνει ο Cattelan ως curator, με μια καταπληκτική λίστα καλλιτεχνών. Μέχρι τότε, όμως, προηγούνται τα επίσημα εγκαίνια του πρώτου Breeder skin στις 16 Οκτωβρίου. ¶

☛

ευκάλυπτο απ’ έξω για να φαίνεται καλύτερα η πρόσοψη του κτιρίου. Είναι πολύ συναρπαστικό το Μεταξουργείο και για τους ξένους καλλιτέχνες που φέρνουμε. Το βρίσκουν πολύ αυθεντικό, αφού θεωρούν ότι αντίστοιχες γειτονιές του Βερολίνου ή της Νέας Υόρκης έχουν χάσει το edge τους. Από τα παιδάκια που παίζουν μπάλα στην πλατεία Αυδή αργά το βράδυ και τους λαϊκούς ανθρώπους που μένουν εδώ από πάντα μέχρι τους καλλιτέχνες και τους χίπστερ». Τι ήταν αυτό που ξεχώρισε, όμως, η ομάδα της Breeder στον Ath1281; «Τον “είδαμε” έξω απ’ όσα έχει κάνει στους δρόμους της Αθήνας. Έτσι είχαμε δει και τον Στέλιο Φαϊτάκη κάποια χρόνια πριν. Έχει δουλέψει και στο εξωτερικό, στα Βαλκάνια – όταν ταξιδεύει κάνει πάντα επεμβάσεις. Μας αρέσει η χιουμοριστική του διάθεση, το σχόλιο που κάνει για την αστική κουλτούρα με αυτές τις ταλαιπωρημένες ή απεγνωσμένες φιγούρες. Είναι σαν κόμικ. Εγώ βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα σχέδιά του δεν είναι κραυγαλέα. Περνάς, τα βλέπεις, σου χαμογελούν από διάφορες πόρτες, στενά, γωνίες της Αθήνας. Άπαξ και συνηθίσεις το στυλ του, αντιλαμβάνεσαι ότι έχει κάνει αρκετές επεμβάσεις στην πόλη. Σ’ εμάς, είναι σαν να έγιναν οι τοίχοι της γκαλερί το σημειωματάριό του. Και το απλό, γραμμικό στυλ του μας αρέσει πολύ. Έχει για μένα ενδιαφέρον προς ποια κατεύθυνση κινείται η

ινfο Εγκαίνια «The Breeder Skin»: Πέμπτη 16/10, 20.00-22.00 The Breeder, Ιάσονος 45, Μεταξουργείο, 210 3317527, www.thebreedersystem.com

9.10.14 – lifo

27

ρεπορταζ

Ο καιρος των Αντι-Τσιγγανων

Πήγαν να κατεδαφίσουν τον καταυλισμό τους και να τους «εκτοπίσουν επέβαλαν «μπλακ άουτ»! Τα γεγονότα του Νομισματοκοπείου και ο απ και την αυξανόμενη βία που υφίστανται οι Τσιγγάνοι συμπολίτες μας, ο

Δημοσθένης Μπίτρας

από τον θοδωρή αντωνόπουλο

28 lifo – 9.10.14

ν» σε ένα βουνό. Αντιστάθηκαν. Νίκησαν – προσωρινά. Ο αγώνας συνεχίζεται, θα είναι δύσκολος, ήδη προχτές τους πόηχός τους ξεσκέπασαν άλλο ένα «άπλυτο» της ελληνικής κοινωνίας: τις παρενοχλήσεις, τις διακρίσεις, την απαξίωση οι οποίοι συνήθισαν πια να «φταίνε» απλώς και μόνο επειδή είναι τέτοιοι.

Ε

λληνες Ρομά: Μια άτυπη μειονότητα κάπου 300.000 ψυχών, με πολλές φυλετικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της, με την οποία οι «μπαλαμέ» (οι μη Τσιγγάνοι) έχουμε αναπτύξει μια σχέση σχιζοειδή. Αφενός στιγματίζοντας, καταπιέζοντας και δαιμονοποιώντας την κι αφετέρου μακαρίζοντας (μέσα από τραγούδια, ταινίες, σίριαλ κ.λπ.) την ανεξαρτησία, την ελευθεριότητα αλλά και την «έμφυτη λαγνεία» που φαντασιωνόμαστε ότι τη χαρακτηρίζει. Δημιουργήθηκαν, έτσι, μια σειρά στερεότυπα που θέλουν τους/τις Ρομά να επιδίδονται συστηματικά στο λαθρεμπόριο, στην κλοπή (υλικών αντικειμένων αλλά και… παιδιών, όπως θυμόμαστε από το περσινό φιάσκο της δήθεν απαγμένης «μικρής Μαρίας» και το ρατσιστικό παραλήρημα που προκάλεσε), στην απατεωνιά, στη μαγγανεία, να είναι οκνηροί, αναξιόπιστοι, έκφυλοι, «μαφιόζοι» κ.λπ., δίχως

να αναρωτιόμαστε πόσο πραγματικά ισχύουν, ποιοι κοινωνικοί αποκλεισμοί και διώξεις ευνοούν παραβατικές συμπεριφορές όπου εμφανίζονται και πόσο, αλήθεια, «Παναγίες» είμαστε συγκριτικά εμείς οι προνομιούχοι και εκ του ασφαλούς κρίνοντες. Είναι, βέβαια, γεγονός ότι ο «αντι-τσιγγανισμός», που προκάλεσε πολλούς διωγμούς στο παρελθόν –με αποκορύφωμα τον αφανισμό εκατοντάδων χιλιάδων Ρομά στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης–, παρουσιάζει έξαρση τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη (Γαλλία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Ιταλία κ.α.). Το επιβεβαιώνουν εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας, του ΟΗΕ, του ΕΔΔΑ και άλλων διεθνών οργανισμών, στις οποίες κιόλας η Ελλάδα έχει την τιμητική της – περσινή έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Μειονότητες και τις Διακρίσεις (EU-MIDIS) μας έφερνε πρώτους στο «σπορ» όσον αφορά τους Τσιγγάνους: πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωναν ότι αντιμετώπισαν διακρίσεις στην παροχή

9.10.14 – lifo

29

Ζούμε από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 εδώ, δεν είμαστε ξένοι... οι περισσότεροι γεννηθήκαμε Χαλανδριώτες (...) Ο παππούς μου πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο.

30 lifo – 9.10.14

υπηρεσιών, στην αναζήτηση ή στον χώρο εργασίας εξαιτίας της καταγωγής τους, ενώ το 56% είχε παρενοχληθεί από την αστυνομία τουλάχιστον μία φορά μέσα στο 2011. Μια ιστορική εκδοχή αναφέρει ότι οι μακρινοί πρόγονοι των Ρομά εγκατέλειψαν τη βόρεια Ινδία τη 2η χιλιετία π.Χ. ύστερα από την εισβολή των προερχόμενων από την Ευρώπη Αρίων κι έγιναν έκτοτε περιπλανώμενοι νομάδες – να, όμως, που οι λογιζόμενοι ως σύγχρονοι «Άριοι» εξακολουθούμε να τους κατατρέχουμε! Δεν είναι μόνο η καταφρόνια και οι προκαταλήψεις – Νέα Κίος, Εξαμίλια, Ασπρόπυργος (όπου πυρπολήθηκε σχολείο τσιγγανόπαιδων), Αιτωλικό, Λακωνία, είναι μερικές από τις περιοχές όπου τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν επεισόδια από οργανωμένο όχλο εναντίον Ρομά με τραυματισμούς και... μονομερείς συλλήψεις καθώς και επιδείξεις αστυνομικής βαρβαρότητας, ενώ το Ζεφύρι θεωρείται «άβατο», κυρίως επειδή εμείς οι ίδιοι συντηρούμε αυτήν τη μυθολογία. Όμως και οι υφιστάμενοι οικισμοί συχνά στερούνται τα στοιχειώδη από πλευράς συνθηκών διαβίωσης, ενώ υπάρχουν περιοχές όπου οι ίδιοι οι γονείς των ελληνόπαιδων επαναστατούν στην ιδέα ότι τα βλαστάρια τους θα συναναστραφούν «γυφτάκια». Οι ακρότητες στην περίπτωση των υπό έξωση Ρομά στο Χαλάνδρι υπήρξαν ως τώρα κυρίως λεκτικές, όπως η εμπρηστική δήλωση «γύρω από τους Ρομά μένουν άνθρωποι» (!) της κυβερνητικής εκπροσώπου και κάποια αντίστοιχου ήθους δημοσιεύματα – ήταν, όμως, άλλο ένα δείγμα του «στενού μαρκαρίσματος» που υφίστανται. Εδώ ήταν η Πολιτεία που διά της Αποκεντρωμένης Διοίκησης πήρε την πρωτοβουλία της εκτόπισης με πρόσχημα το αυθαίρετο των κατασκευών (εν τέλει, μετά από κοινή συναίνεση κατεδαφίστηκαν μόνο πέντε ακατοίκητα παραπήγματα). Κρατάει, βέβαια, χρόνια αυτή η ιστορία – φαίνεται πως οι Ρομά θεωρήθηκαν εύκολος στόχος, γιατί με τους μεγαλόσχημους παρανομούντες ποιος τα βάζει, εξάλλου πολλοί ορέγονται το οικιστικό «φιλέτο» πίσω από το Νομισματοκοπείο. Επισκεφθήκαμε προ ημερών τον επίμαχο καταυλισμό, όπου ακόμα ο αέρας μύριζε καμένο λάστιχο από τα οδοφράγματα της προηγούμενης εβδομάδας. Σπιτάκια αυτοσχέδια από τσιμεντόλιθους, ξύλινες τάβλες, πλαστικό κι ελενίτ, άλλα σε καλή κατάσταση, άλλα σε χειρότερη, όλα τους όμως νοικοκυρεμένα, με χαρούμενα χρώματα, περιποιημένα κηπάκια, πέργκολες και σκυλάκους στην αυλή, κάποια και με πιάτα δορυφορικά, παρά τις ελλείψεις βασικών υποδομών, τα μπάζα και τα βρομόνερα ένα γύρω (η σκουπιδιάρα δεν περνά από δω, εννοείται). Ο χειμώνας πλησιάζει, κάποιοι επιδιόρθωναν ξυλόσομπες, άλλοι συγκέντρωναν ξύλα ή ξεδιάλεγαν παλιατζούρες. Οι άπραγοι έκαναν ό,τι όλοι οι απανταχού άπραγοι: άπειρο καφέ, άπειρα τσιγάρα. Οι γυναίκες πάλευαν να διαφεντέψουν το παιδομάνι (κάτι που κάνουν και οι άντρες, όταν ευκαιρούν) ή ασχολούνταν με τα του σπιτιού – η Ρομά οικογένεια παραμένει σε μεγάλο βαθμό παραδοσιακή, ακούμε ωστόσο ότι οι Τσιγγάνες αποκτούν ολοένα περισσότερο «λόγο». «Ζούμε από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 εδώ, δεν είμαστε ξένοι... οι περισσότεροι γεννηθήκαμε Χαλανδριώτες» μας λέει ο 53χρονος Στέλιος Καλαμιώτης, πρόεδρος του Συλλόγου Ελπίδα. Με πέντε παιδιά και δεκάξι εγγόνια, υπήρξε, νεότερος, ταλαντούχος ποδοσφαιριστής του Απόλλωνα Χαλανδρίου («με ζήταγε η Εθνική Νέων, αλλά είχα οικογένεια να ζήσω,

πού μυαλά και καιρός» μας λέει), ενώ έχει δουλέψει πολλά χρόνια σε λαϊκές, βενζινάδικα καθώς κι εργάτης σε εταιρείες εμφιάλωσης. Παρότι δεν έχει βγάλει ούτε το Δημοτικό, διαθέτει λέγειν, τσαγανό και ευστροφία. «Είμαστε τόσο Έλληνες όσο εσείς, με τα χαρτιά και τα όλα μας», θα πει, συμπληρώνοντας πως οι ομόφυλοί τους τούς αποκαλούν «Μπαλαμανί Ρομά», μια και δεν μιλούν καν τα τσιγγάνικα. «Ο παππούς μου πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο, ο Βασίλης Μήτρου, καπετάνιος του ΕΛΑΣ που τον τιμούν ως ήρωα στο Αλιβέρι, ήταν θειος μου» περηφανεύεται. Ο ίδιος αναγκάστηκε, λέει, να έρθει στον καταυλισμό γιατί δεν έβρισκε σπίτι να νοικιάσει («αφότου γέμισε ο τόπος πολυκατοικίες, πήραν και τα νοίκια τον ανήφορο, άσε που δεν δέχονται πολύτεκνους»). Ισχυρίζεται, μάλιστα, ότι ακόμα και οι σημερινοί φερόμενοι ως ιδιοκτήτες οικοπέδων στον χώρο, από τους οποίους θέλει να τα αγοράσει προς αξιοποίηση το ΤΑΙΠΕΔ, τα απέκτησαν τη δεκαετία του ’60 «τσάμπα» ουσιαστικά μέσα από συλλόγους, σωματεία κ.λπ., «πράγματα που εμείς δεν γνωρίζαμε να κάνουμε». Στέλνει να φωνάξουν τον γραμματέα να μας μιλήσει κι αυτός, όμως κοιμάται, είναι ξενύχτης – έπαιζε κάπου μουσική χτες βράδυ. Η μουσική, ο χορός και το τραγούδι είναι σύμφυτα με τη ζωή των Ρομά, εξασκούνται σε αυτά από παιδάκια – τούτο το στερεότυπο, ναι, ισχύει!

Ο

ι «τριακόσιοι του Χαλανδρίου» (συγγενείς μεταξύ τους οι περισσότεροι) είναι όλοι τους εγγεγραμμένοι δημότες, μάλιστα 54 παιδιά του καταυλισμού φοιτούν σε δύο δημοτικά της περιοχής, χωρίς, καθώς μας λένε, να αντιμετωπίζουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα (πρόβλημα υπήρξε αρχικά στο ένα με κάποιους «μπαλαμέ» γονείς, αλλά διευθετήθηκε με διάλογο, μας ενημερώνουν). «Ξεσηκωθήκαμε όχι γιατί αρνούμαστε να πάμε κάπου καλύτερα, πράγμα που κι εμείς επιθυμούμε, επειδή παραμένοντας σε τέτοιες συνθήκες πας πίσω, αλλά γιατί αυτό μεθοδεύτηκε εντελώς λάθος... Ζητάμε κανονικά σπίτια, με ανθρώπινες συνθήκες, εκείνοι όμως θέλανε να μας στείλουν εξορία!». Δεν έχει άδικο – ο οικισμός στο όρος Πατέρα που τους προτάθηκε, εκτός του ότι είναι στη «μέση του πουθενά», έχει σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές και ποιότητα κατασκευών. «Πήγαμε κι είδαμε σπασμένα τζάμια, πόρτες ξεχαρβαλωμένες, ανύπαρκτη αποχέτευση... ούτε για ζώα». Οι κλιματικές συνθήκες είναι σκληρές και η κοντινότερη επαφή με τον πολιτισμό, αρκετά χιλιόμετρα μακριά – να σημειωθεί, βέβαια, ότι ούτε οι γειτονικοί δήμοι τούς θέλουν στην «αυλή» τους, κάτι σύνηθες, βέβαια. Επιπλέον, παλιότερη υπουργική απόφαση υποχρεώνει τους δήμους να μη μεταστεγάζουν Ρομά εκτός των ορίων τους, συμπληρώνει ο συνομιλητής μας. Στην παρέα προστίθενται συγγενείς, φίλοι και γείτονες, άνθρωποι ταπεινοί, αλλά με περηφάνια κι αξιοπρέπεια στο βλέμμα. Ευχαριστούν τους αλληλέγγυους που τους στήριξαν, τονίζοντας πως ο αγώνας συνεχίζεται – οι διαπραγματεύσεις με τον δήμο (η νέα Αρχή του οποίου στάθηκε στο πλευρό τους) και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση κατέληξαν σε δίμηνη αναστολή των κατεδαφίσεων ώσπου να βρεθεί καταλληλότερος για τη μεταστέγασή τους χώρος, ενώ σε ισχύ βρίσκονται και ασφαλιστικά μέτρα του ΟΗΕ μετά από προσφυγή που κατέθεσαν με τη συνδρομή του ΕΠΣΕ που, μαζί με τη ΜΚΟ Πλειάδες, στηρίζει νομικά και διαπραγματευτικά τους Ρομά της

φωτογραφiες: πaρις ταβιτιaν

ρεπορταζ

περιοχής. «Απορροφούνται ευρωπαϊκά κονδύλια δίχως αντίκρισμα, δίχως μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στα ζητήματά τους, ώστε να μπορέσουν μόνοι να υποστηρίξουν εαυτούς» λέει σχετικά η δικηγόρος Ηλέκτρα-Λήδα Κούτρα της ΜΚΟ Πλειάδες, που εκπαιδεύει ένα δίκτυο εθελοντών δικηγόρων ώστε να παρίστανται νομικά σε τέτοια περιστατικά. Ο λόγος καταρχάς για το σκάνδαλο με το ευρωπαϊκό κονδύλι των 900.000 ευρώ που είχε δοθεί προ ετών στον δήμο Χαλανδρίου για τη βελτίωση των υποδομών του καταυλισμού και την κατασκευή δικτύου αποχέτευσης και απορρόφησης όμβριων υδάτων – τα χρήματα «φαγώθηκαν» αλλού, υπήρξε μάλιστα καταδίκη του τότε δημάρχου από το σώμα ελεγκτών επιθεωρητών. «Τι τα θες, μας εκμεταλλεύονται γιατί δεν ξέρουμε γράμματα... αν ξέραμε, θα γράφαμε και την ιστορία μας, να τη θυμόμαστε!» μας λέει ο παππούς Καλαμιώτης. Ρεύμα αναγκάζονται να κλέβουν γιατί η ΔΕΗ δεν τους τροφοδοτεί (είχαν δικαστεί και αθωωθεί 16 άτομα σχετικά τον περασμένο Οκτώβρη με το σκεπτικό ότι «η κατάσταση ανάγκης αίρει το άδικο της πράξης», ενώ εκκρεμούν άλλες δύο ομαδικές διώξεις, όπως μας πληροφορεί η συνήγορός τους κ. Κούτρα). Δεν είναι μόνο το φως, η συντήρηση τροφίμων και φαρμάκων ή το μαγείρεμα, υπάρχουν μωρά, ηλικιωμένοι: «Να, εδώ δίπλα είναι μια γιαγιά με οξυγόνο, πώς θα ζήσει χωρίς ηλεκτρικό;». Όταν, βέβαια, έχεις τέτοιες ελλείψεις, άντε να μιλήσεις για υγεία και πρόληψη... Σαν να μην έφταναν αυτά, πληροφορούμαστε εκ των υστέρων πως από τη Δευτέρα διακόπηκε η ηλεκτροδότηση στον δρόμο δίπλα στον καταυλισμό, ο οποίος βρίσκεται ξανά σε αναταραχή, εφόσον από εκεί προμηθεύονταν το απαραίτητο ρεύμα. Κάποια δημοσιεύματα ανέφεραν ότι ενο-

χλούν, λέει, τους γείτονες, κάνουν φασαρία τα βράδια, κυκλοφορούν με ακριβά τζιπ. Μόνο κάτι Datsun και μηχανάκια είδαμε –λείπανε, βέβαια, αρκετοί για δουλειές, αλλά δεν φαντάζομαι να πήγαν με τις BMW τους–, ενώ η μεγαλύτερη ενόχληση που διαπιστώσαμε ήταν στην (αραιή) κυκλοφορία των αυτοκινήτων στη δημοσιά που διασχίζει τον καταυλισμό και βγαίνει στη Μεσογείων: κόντρες με πατίνια και ποδήλατα, με τις μανάδες από πίσω να τα κυνηγούν (ναι, εκεί είδαμε και ακριβά τζιπ, ανήκαν όμως σε διερχόμενους). Θυμάμαι άρθρο σοβαρής, υποτίθεται, εφημερίδας που ανέφερε πως «πετάνε επίτηδες» –δεν το είχε διαπιστώσει ο ίδιος ο υπογράφων, «του το μετέφεραν περίοικοι»– τα παιδιά τους στον δρόμο, μήπως πάρουν αποζημίωση από τυχόν ατύχημα. Κάποιοι άλλοι προσάπτουν στους Ρομά ότι «πήραν οικιστικά δάνεια και τα τρώνε» – μόνο 15 άτομα πήρανε, μας λένε, τέτοια δάνεια στο Χαλάνδρι, τα οποία και αποπληρώνουν κανονικά, οι πέντε μάλιστα απέκτησαν δικά τους οικόπεδα (σε πανελλαδικό επίπεδο, από τα 9.000 τέτοια δάνεια εγκρίθηκαν λίγο περισσότερα από τα μισά –όχι πάντα σύμφωνα με τις κατά τόπους ανάγκες, καθώς ακούγεται– και εκταμιεύθηκαν 4.837). Καθώς προχωρά η κουβέντα, ανοίγονται περισσότερο, μη διστάζοντας να κάνουν και κάποια αυτοκριτική. Για τα σχολεία που δεν τελείωσαν ποτέ, «ένεκα η ανάγκη», για τα κόμματα «που τους εκμεταλλεύονται ψηφοθηρικά», την αδράνεια των συλλογικών οργάνων τους και την πολυδιάσπαση που επικρατεί («μας συμπαραστάθηκαν φίλοι μπαλαμέ, αλλά όχι τα αδέρφια μας!»), τις δυσκολίες μιας ζωής σε διαρκή μετακίνηση, αφού η πλειονότητα ασκεί πλανόδια επαγγέλματα, τις παντρειές από τρυφερές ηλικίες, «κάτι που όμως έχει αρχίσει να αλλάζει, δεν λέει να παντρεύεσαι τόσο μικρός».

στον καταυλισμο Σπιτάκια αυτοσχέδια από τσιμεντόλιθους, ξύλινες τάβλες, πλαστικό κι ελενίτ, άλλα σε καλή κατάσταση, άλλα σε χειρότερη, όλα τους όμως νοικοκυρεμένα, με χαρούμενα χρώματα, περιποιημένα κηπάκια, πέργκολες και σκυλάκους στην αυλή.

Κάποιοι νεότεροι μας λένε για τα προβλήματα αλκοολισμού κι εξάρτησης από ουσίες που «φυσικά υπάρχουν σε δικές μας, όπως και σε δικές σας κοινότητες», για τις προσπάθειες να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να ξεκολλήσουν από τα «γκέτο» των καταυλισμών που δεν παύουν να είναι κλειστές μικροκοινωνίες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επικρίνουν, αλλά ταυτόχρονα κατανοούν τους ομοφύλους τους, ντόπιους και μετανάστες που η ανέχεια στρέφει σε «λαθραίους» τρόπους επιβίωσης – «τι θα έκανες εσύ, αν δεν είχες να ταΐσεις το παιδί σου, αν δεν σου δινόταν καν μια ευκαιρία;».

Ν

α σημειωθεί εδώ ότι, παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, στους Ρομά γενικά δεν καταγράφονται ούτε υψηλότερα, ούτε σοβαρότερα ποσοστά παραβατικότητας απ’ ό,τι στον υπόλοιπο πληθυσμό: Διαβάζω ότι, σύμφωνα με στοιχεία που κρατά ξεχωριστά γι’ αυτούς (γιατί άραγε;) η ΕΛ.ΑΣ., από τους 52.431 Ρομά που ελέγχθηκαν μέσα στο 2013 (σχεδόν ένας στους έξι!) προσήχθησαν οι 19.067 και συνελήφθησαν για διάφορα αδικήματα ή εκκρεμείς υποθέσεις οι 1.305, ποσοστό ελάχιστο αναλογικά με το εύρος των ελέγχων και των προσαγωγών, όχι; Πολλές είναι οι καταγγελίες αδικαιολόγητης αστυνομικής βίας εναντίον τους, ενώ και η Δικαιοσύνη φέρεται συχνά να μεροληπτεί, αφού στα μάτια της πλειονότητας ένας Τσιγγάνος είναι καταρχάς ένοχος επειδή και μόνο είναι τέτοιος. Άσχετα που στη συντριπτική τους πλειονότητα διαθέτουν ταυτότητα, κάνουν φορολογική δήλωση, πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές, στρατεύονται και είναι από τις κοινωνικές ομάδες που έπληξε περισσότερο η κρίση. Στην οποία κάποιοι τους υπέδειξαν ως συνυπεύθυνους γιατί

ζουν «ροκανίζοντας», λέει, τα κοινωνικά επιδόματα – μήπως να ποινικοποιήσουμε και τη φτώχεια να ξεμπερδεύουμε; Σίγουρα, πάντως, δεν ήτανε οι «Γύφτοι» που φέρανε την κοινωνία στα όριά της! «Μελετώντας μια τσιγγάνικη ομάδα, ο ερευνητής διαπιστώνει ότι πολλά χαρακτηριστικά της ζωής των Ρομά συναντώνται και σε μη Τσιγγάνους... Η αργοπορημένη αστικοποίηση είχε επιπτώσεις στη ζωή τους, που εξακολουθεί να είναι δύσκολη και στερημένη από στοιχειώδεις ανέσεις. Αυτό τους τοποθέτησε στη θέση του διαφορετικού, ως η διαφορετικότητα αυτή να ήταν ένα εγγενές και αναλλοίωτο χαρακτηριστικό» γράφει σχετικά η Άννα Λυδάκη στο βιβλίο της Ρομά: Πρόσωπα πίσω από τα στερεότυπα (εκδ. Αλεξάνδρεια), ένα από τα ελάχιστα που έχουν γραφτεί σχετικά. Είναι η εκπαίδευση εισιτήριο για ένα πιο αισιόδοξο αύριο; Τριάντα από τα παιδιά του καταυλισμού παρακολουθούν το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Αθηνών «Εκπαιδεύοντας τους Ρομά», υπεύθυνος του οποίου είναι ο λέκτορας Χρήστος Παρθένης. Σε αυτό «συμμετέχουν εθελοντικά όσα σχολεία επιθυμούν, δίχως βέβαια να καλύπτονται όλες οι περιοχές όπου διαμένουν Ρομά» μας λέει ο Κώστας Παϊτέρης, συντονιστής, συνεργάτης και διαμεσολαβητής για τον Νομό Αττικής. Στόχος του προγράμματος, στο οποίο συμμετέχουν παιδαγωγοί και ψυχολόγοι, είναι να άρει τα εμπόδια, όπου παρουσιάζονται, αλλά και να πείσει τους ίδιους τους Ρομά για τα οφέλη της εκπαίδευσης, ενισχύοντας παράλληλα την αυτοπεποίθησή τους. Χρειάζεται, σημειώνει, διαφορετική προσέγγιση ανά περιοχή και πληθυσμιακή ομάδα, γιατί και οι Ρομά διαφέρουν ανά τόπο – ο ίδιος κατοικεί στην Αγία Βαρβάρα, όπου οι Ρομά είναι πολλοί, είναι «πλήρως ενσωματωμένοι» και δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που έχουν αλλού. «Πανελλαδικά στοιχεία για την εκπαίδευσή μας δεν υπάρχουν. Πολλοί μετακινούνται, άλλοι πάλι κρύβουν την ταυτότητά τους... Στον δικό μας δήμο, δημοτικό τελειώνουν όλα σχεδόν τα τσιγγανόπουλα, γυμνάσιο ένα 70%, λύκειο ούτε τα μισά, ενώ μόνο ένα 10% περνά σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή. Τα ποσοστά έχουν, βέβαια, αυξηθεί σε σχέση με το παρελθόν, όμως η παιδεία παραμένει ζητούμενο, ειδικά σε πιο “προβληματικές” περιοχές. Δεν λείπει η θέληση, ούτε η ικανότητα, όμως είναι δύσκολο για έναν Ρομά γονιό να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της σύγχρονης εκπαίδευσης. Πολλοί καταυλισμοί στερούνται τα στοιχειώδη ή βρίσκονται σε εντελώς υποβαθμισμένες περιοχές. Υπάρχει μεγάλη ανεργία, όσοι έχουν κάποια απασχόληση συνήθως είναι μετακινούμενη, ενώ τρώνε άγριο κυνήγι – μια απόδειξη που κόπηκε π.χ. επιφέρει δυσβάσταχτα πρόστιμα, αφού συνήθως εξαντλούν πάνω μας τα περιθώρια του νόμου» θα μας πει. Παρόμοια πράγματα διάβαζα, θυμάμαι, στο εφημεριδάκι «Η Φωνή των Τσιγγάνων» που εξέδιδε αρχές δεκαετίας του ’80 μια τετραπέρατη, γλυκύτατη Ρομά, η Σοφία Σταύρου, και το διένειμε μόνη της στα Εξάρχεια και άλλα κεντρικά σημεία της πόλης. Πολλά άλλαξαν έκτοτε, κάποια όμως βασικά θέματα παραμένουν ίδια. Το στοίχημα για τους Ρομά είναι η ενσωμάτωση με την έννοια της κατοχύρωσης ίσων δικαιωμάτων, ευκαιριών και δυνατοτήτων (ας διασφαλιστούν αυτά και ύστερα συζητάμε για ίσες υποχρεώσεις), η διατήρηση αλλά κι ο εκσυγχρονισμός, ταυτόχρονα, της κουλτούρας τους. Το δικό μας στοίχημα ως κοινωνίας «μπαλαμών» είναι –για άλλη μια φορά– πόσο «περιεκτική» δημοκρατία έχουμε και πόση διαφορετικότητα αντέχει. ¶ 9.10.14 – lifo

31

απο τηn αργυρω μποζωνη. πορτρετο: παρις ταβιτιαν

οιAθηναίοι

ρωτήσει μια φορά ο πατέρας της «τι θες να κάνεις όταν μεγαλώσεις;» και του απάντησα «μου αρέσει να γράφω». Μου λέει «έχεις κάτι να πεις;», «δεν ξέρω» απαντώ, «ε, τότε, μη γράψεις» λέει εκείνος. Επίσης, ως παιδί, είχα το όνειρο να κάνω το δικό μου σχολείο. Το ιδανικό σχολείο. Αλλά ποιος ξέρει τι εννοούσα... Ένα πράγμα με το οποίο ασχολούμασταν στο σχολείο με τη Μαρίνα ήταν οι παραστάσεις. Γράφαμε το κείμενο και ήμασταν και συγγραφείς και σκηνοθέτες και τα πάντα. Τώρα, τι αηδίες κάναμε, δεν ξέρω, αλλά τα κάναμε όλα με πολύ μεγάλη σοβαρότητα. Και η διαδικασία, δηλαδή η συνεργασία με τους άλλους, με ενθουσίαζε και αυτό είναι και το πιο συναρπαστικό, δηλαδή η σχέση με τους άλλους, όταν σου ταιριάζουν. Η εξαιρετική συνεννόηση που γίνεται με μισή κουβέντα.

q Είχα δει τις παραστάσεις του Κουν τότε στο Εθνικό και είχα μαγευτεί. Πήγα, λοιπόν, στον κύριο Κουν, ο οποίος μου είπε: «Θα σε πάρω στη σχολή για κανονική μαθήτρια, όχι για ακροάτρια, μόνο να μου φέρεις ένα χαρτί ότι είσαι καλή μαθήτρια και να τελειώσεις το σχολείο». Πήγα στον μπαμπά μου και του είπα ότι θα πήγαινα ακροάτρια στον Κουν, να δω αν κάνω για ηθοποιός. Τότε ο Γιώργος Παππάς, που ήταν και ξάδερφος και θείος μου, ανέφερε στον πατέρα μου πως του είχε πει η Τασσώ Καββαδία ότι εκεί, στο Τέχνης, «γίνεται της ανωμαλίας». Κι ο πατέρας μου μού είπε: «Στις ανωμαλίες θα πας;». Κι έτσι πήγα στο Λονδίνο, στη RADA. Δυστυχώς. Ήταν μια πολύ μέτρια σχολή. Εκεί, λοιπόν, δεν μάθαινες το πιο απλό πράγμα, ότι ο ηθοποιός ακούει τον άλλον. Αυτό που έλεγε η Ντούζε: «Αcting is the act». Και έβγαινες στο επάγγελμα χωρίς να έχεις μάθει, τελικά, τίποτα.

q Στο θέατρο έμαθα πολλά πράγματα από τον Σταμάτη Φασουλή και από τον Θωμά Μοσχόπουλο. Μεγαλώνοντας, έγινα το είδος της ηθοποιού που μου αρέσει. Βέβαια, είχα κάνει μερικά πράγματα και με το Λαϊκό Πειραματικό Θέατρο, αλλά τα καλύτερά μου ήταν όλα όσα έκανα στο Αμόρε, στον Λευτέρη Βογιατζή, ξανά στο Αμόρε –οι Μεταμορφώσεις είναι το πιο ωραίο πράγμα που έχω κάνει– και μετά με τον Δημήτρη Καραντζά. Δηλαδή, σε ό,τι έχω κάνει σχετικά πρόσφατα, μου φαίνεται πως λειτουργώ όπως θα ήθελα να λειτουργώ. Πάλι καλά που πρόλαβα.

q Ήταν δικτατορία και ψυχολογικά ήμασταν όλοι πολύ πεσμένοι. Ανεβάζαμε το έργο ενός ωραίου συγγραφέα, αλλά τι παραπάνω σήμαινε αυτό; Θέλαμε και κάτι άλλο. Μου ήρθε τότε η ιδέα για το παιδικό θέατρο, χωρίς να έχω δει ποτέ. Πήγα κι αγόρασα μερικά βιβλία από το Λονδίνο και διαλέξαμε ένα. Τρώγαμε ψάρι με τον Φασουλή στη Ραφήνα και του είπα «βρε Σταμάτη, αν κάναμε μια παράσταση για παιδιά;» κι εκείνος μου απάντησε «ωραία». Μαζεύτηκε, έτσι, αυτή η παρέα στην οποία ήταν και η Πρωτοψάλτη και ο Σκυλοδήμος και ο Χρυσομάλλης – και ποιος δεν ήταν, εξαιρετικός θίασος. Όταν έγινε η παράσταση, μου ερχόταν να κλαίω που έβλεπα τα πιτσιρίκια έτσι. Και κόλλησα.

q Όταν πέθανε ο πατέρας μου, μου άφησε μισό σπίτι. Με αυτό το μισό σπίτι μπορούσα κανονικά να πάρω ένα διαμέρισμα. Έλεγα «με το να πάρω ένα διαμέρισμα δεν θα αλλάξει τίποτα στη ζωή μου, απλώς δεν θα πληρώνω νοίκι» – εγώ ήθελα θέατρο. Με τα λεφτά που είχα δεν μπορούσα να αγοράσω θέατρο. Μου το έλεγαν όλοι και είχαν δίκιο. Το Πόρτα ήταν τότε το σινεμά Οντεόν και πωλούνταν πολύ φτηνά επειδή η κυρία που το είχε ήθελε να πάρει τα λεφτά και να κάνει αγαθοεργίες. Πήρα κι ένα δάνειο κι έτσι άνοιξαν το Πόρτα και η Μικρή Πόρτα. Τα πρώτα χρόνια, όπως οι θιασάρχες εκείνης της εποχής, προσπαθούσα να βρω έργα ποιοτικά και πιασάρικα και να προβάλλω τον εαυτό μου περισσότερο. Ήταν λάθος, γιατί μετά κατάλαβα ότι τα πράγματα έπρεπε να γίνονται αλλιώς. Συνεπώς, όλη αυτή η προσπάθεια με κούρασε και την παράτησα. Η πρώτη δουλειά που έγινε εδώ ήταν το Ψύλλοι στ’ αυτιά του Φεντό που σκηνοθέτησε ο Βολανάκης. Τότε κάναμε πάταγο. Έλεγε η Βουγιουκλάκη: «Ζαριά όμως!». Κι ο Βολανάκης από τη χαρά του: « Ήρθα να δω την παράσταση, αλλά δεν βρήκα θέση». Ήταν το αγαπημένο του.

q Όλα τα χρόνια με επαινούσαν και με ξεχώριζαν. Απολύτως. Δεν έχω κανένα παράπονο. Και βραβεία πήρα και ο κόσμος με εκτίμησε. Υπάρχει, όμως, ένα πρόβλημα. Σήμερα βλέπω ότι το παιδικό θέατρο έχει πάρει μια άλλη μορφή που δεν μου αρέσει καθόλου. Είναι εύκολα και κάπως παρδαλά τα έργα, με λίγο κείμενο και χιλιάδες τραγουδάκια. Δεν έχουν κανένα περιεχόμενο ή έχουν λίγο από τηλεόραση για να τραβήξουν τον κόσμο. Αυτό είναι κακής ποιότητας παιδικό θέατρο. Με στενοχωρεί. Εμείς κάνουμε πολύ μεγάλο κόπο να μην αλλάξουμε το επίπεδο της ποιότητας, να το κρατήσουμε ακόμα και όταν περνάμε οικονομικές δυσκολίες. Άλλωστε, και το παιδικό έργο άλλαξε μέσα στα χρόνια. Παλιά ήταν ένα για όλες τις ηλικίες. Ποιος φανταζόταν ότι θα υπήρχε θέατρο για βρέφη, παιδιά, μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους; Εδώ, στο Πόρτα, φέτος κάνουμε έργα ξεχωριστά για τις διαφορετικές ηλικιακές ομάδες.

q Το θέατρο Πόρτα πέρασε πια στα χέρια των νεότερων και είμαι ευτυχής γι’ αυτό. Το σκεφτόμουν από παλιά. Το 2002, νομίζω, ήμουνα με τον Θωμά (σ.σ. Μοσχόπουλο) στην Αγία Πετρούπολη, σ’ ένα φεστιβάλ. Έκανε πολύ κρύο και μπήκαμε μέσα σε ένα από αυτά τα παλιά ξενοδοχεία να πιούμε κάτι. Τότε του είπα: «Θωμά, επειδή θέλω αυτή η δουλειά να συνεχιστεί και μετά από μένα, θα κάνω τώρα τη διαθήκη μου και το θέατρο θα το πάρεις εσύ, να το δουλέψεις όπως νομίζεις, κι αν βαρεθείς, να το δώσεις σε νεότερους. Εγώ μεγαλώνω και δεν ξέρω για πόσο καιρό θα μπορώ να κάνω αυτήν τη δουλειά όπως πρέπει». Χαίρομαι πάρα πολύ γιατί ο Θωμάς Μοσχόπουλος αισθάνεται πραγματικά ότι αυτό εδώ είναι το σπίτι του. Πέρσι, όταν βρεθήκαμε χρεωμένοι, απελπισμένοι, είπε να φωνάξουμε άλλους, νέους. Έτσι κι έγινε. Εγώ πάλι είμαι πανευτυχής γιατί δεν ασχολούμαι με τίποτα εδώ, εκτός από το να κάνω μια συνέντευξη, να παίξω έναν ρόλο, να μεταφράσω ένα έργο, να πω τα παραμύθια μου, να πω μια ιδέα, αν έχω.

q Με τον Κωστή Σκαλιόρα

ζήσαμε μαζί 37 χρόνια. Πριν ήμουν παντρεμένη με τον Γιάννη Φέρτη άλλα δέκα. Τα χρόνια με τον Κωστή με επηρέασαν πολύ, με άλλαξαν, πιο πολύ απ’ ό,τι τον επηρέασα εγώ. Όταν πεθαίνει κάποιος, σκέφτεσαι «αχ, ήθελα να του είχα πει αυτό». Με τον Κωστή αυτό δεν το έχω. Νομίζω, τα καλύψαμε όλα. Αυτό που μου λείπει είναι ότι δεν μπορώ να του κάνω ένα τηλεφώνημα. Είναι μέσα στη ζωή μου ο Κωστής συνέχεια, ό,τι κάνω έχει σχέση με αυτόν. Πάω και παρκάρω το αυτοκίνητο το βράδυ και λέω «δεν θα του άρεσε έτσι όπως το έχω παρκάρει, δεν είμαι ευγενική, θα έπρεπε να έχω αφήσει περισσότερο χώρο στους άλλους». Ξαναμπαίνω στο αυτοκίνητο και παρκάρω όπως θα ήθελε εκείνος. Θυμάμαι, όταν φτιάχναμε το θέατρο, την πρώτη μέρα, που είχαμε βάλει το πάτωμα και στάθηκα στη σκηνή να κοιτάξω πώς θα παίζουμε, είχε μπει ο Κωστής από την άλλη άκρη και κοιταζόμασταν και κλαίγαμε. Βουρκώσαμε, μοιραστήκαμε από μακριά αυτήν τη συγκίνηση. Αυτά μου λείπουν. Ήθελα να δει την ταινία μου ή να του πω για ένα βιβλίο που διαβάζω και ξέρω ότι θα του άρεσε. Εμένα πάντα μου άρεσε να τρέχω από δω κι από κει κι έλεγε ότι τον κούραζα γιατί ήμουν πολύ απρόβλεπτη. Άμα είσαι προβλέψιμος, είσαι βαρετός. Από την άλλη μεριά έλεγε: «Μια μέρα με την Ξένια είναι σαν ένα ταξίδι».

Ξένια Καλογεροπούλου Ηθοποιός, συγγραφέας, μεταφράστρια. Γεννήθηκε στο Ψυχικό, ζει στα Ιλίσια.

Tη στενοχωρεί το κακής ποιότητας παιδικό θέατρο.

32 lifo – 9.10.14

☛

q Από μικρή ήθελα να γράφω. Επειδή ήμασταν συμμαθήτριες με τη Μαρίνα Καραγάτση και κάναμε παρέα, με είχε

Info Δείτε το πρόγραμμα του θεάτρου Πόρτα στο www.portatheatre.gr

22.11.12 – lifo

33

Πόσο «πράσινη»

34 lifo – 9.10.14

Ανακυκλώνουμε όσο πρέπει, είμαστε προσεκτικοί με τις μετακινήσεις μας, προσέχουμε τι τρώμε; Η LifO ερευνά αν κάνουμε όσα λέμε πως κάνουμε στον τομέα της οικολογίας. Από τους Βασίλη Καψάσκη και Δημήτρη Κυριαζή Εικονογράφηση: Dreyk the Pirate

είναι η Αθήνα; 9.10.14 – lifo

35

green city

Υ

πάρχουν μερικές μέρες τον χρόνο, όπως π.χ. η Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου), που η οικολογική μας συνείδηση, ενώ βρίσκεται σε λήθαργο, αφυπνίζεται κάπως περισσότερο από το κανονικό. Μέρες που ενδιαφερόμαστε λίγο παραπάνω για την κλιματική αλλαγή, το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τους πάγους που λιώνουν στους πόλους, για τα είδη ζώων που τελούν υπό εξαφάνιση, για την αναδάσωση, για την ηχορρύπανση, για το ενεργειακό μας αποτύπωμα, μέρες που ξεκινάμε πάλι την ανακύκλωση, που προτιμάμε τα βιολογικά προϊόντα, που ασχολούμαστε με την κηπουρική στους κήπους, στα μπαλκόνια και στις ταράτσες μας, που χρησιμοποιούμε το ποδήλατο για τις μετακινήσεις μας στην πόλη. Μέρες που στηρίζουμε και μοιραζόμαστε στα social media τις εκστρατείες που οργανώνουν οι ΜΚΟ και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, που επιβραβεύουμε τις «πράσινες ιδέες» και τους ανθρώπους που επέλεξαν ν’ αφήσουν τις τυπικές δουλειές τους για να ενισχύσουν με τις δυνάμεις τους αυτόν τον μάλλον άνισο αγώνα που ακούει στο όνομα «προστασία του περιβάλλοντος». Αυτή η αποσπασματική ενασχόληση με το περιβάλλον χαρακτηρίζει το μεγαλύτερο ποσοστό των Eλλήνων και γεννά ένα εύλογο ερώτημα. Τελικά, και παρά τον καθημερινό «βομβαρδισμό» που υφίσταται η οικολογική μας συνείδηση τα τελευταία χρόνια, σε ποιο σημείο βρισκόμαστε; Επιχειρήσαμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό χωρίζοντας το ρεπορτάζ σε έξι βασικές κατηγορίες που συνδέονται άμεσα με το περιβάλλον.

Ανακύκλωση απορριμμάτων και συσκευών Στην περίπτωση της ανακύκλωσης απορριμμάτων το μόνο που χρειάζεται να κάνει κάποιος είναι ο διαχωρισμός και η πλύση πριν από την τοποθέτησή τους στους μπλε κάδους. Από την άλλη, στην περίπτωση της ανακύκλωσης συσκευών, όταν αυτές είναι μεγάλου μεγέθους μπορούν να παραδοθούν στην αρμόδια υπηρεσία ογκωδών των δήμων, ενώ όταν αφορά μικροσυσκευές και λάμπες, μπορούν να μεταφερθούν στα καταστήματα που πωλούν ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη, σε αλυσίδες σούπερ-μάρκετ και άλλα συμβεβλημένα σημεία. Η ανακύκλωση είναι ξεκάθαρα το οικολογικό μέτρο με τη μαζικότερη συμμετοχή από πλευράς του ελληνικού κοινού και αυτό επειδή δεν απαιτεί επιπλέον κόπο και κόστος. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Public Issue για λογαριασμό του προγράμματος «Καλύτερη Ζωή» της WWF αποδεικνύεται η βελτίωση των επιδόσεών μας στον τομέα της ανακύκλωσης. Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση για το αν «τον τελευταίο μήνα έτυχε καμιά φορά να πετάξετε παλιά χαρτιά, μέταλλα, μπαταρίες ή πλαστικά σε κάδους ανακύκλωσης», θετικά απάντησε το 86%. Το 2007 το ίδιο ποσοστό ήταν στο 58%. Η αυξητική αυτή τάση επιβεβαιώνεται και από το site της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, αφού από τους 98.000 κάδους που δόθηκαν στους δήμους όλης της χώρας το 2009, σήμερα ο αριθμός τους ξεπερνά τις 140.000. Στον τομέα

36 lifo – 9.10.14

της ανακύκλωσης συσκευών το τοπίο είναι ελαφρώς διαφορετικό, αλλά και εκεί αναμένεται φέτος μία ανάκαμψη, όπως μας εξηγεί η διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε. Νατάσσα Βορηά. «Το 2009 ανακυκλώθηκαν 66.000 τόνοι παλιών συσκευών. Αυτή ήταν και η χρονιά που, από την έναρξη της δραστηριότητάς μας, επιτεύχθηκε το υψηλότερο νούμερο συλλογής. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία επέφερε μέσα στα επόμενα τρία χρόνια πτώση στον κλάδο των λευκών συσκευών, γεγονός που οδήγησε και σε σημαντική μείωση του συνολικού βάρους των συσκευών που συγκεντρώθηκαν και ανακυκλώθηκαν. Το 2013 η συλλογή άρχισε να επανακάμπτει. Η φετινή χρονιά εκτιμάται ότι θα κλείσει με 42.000 τόνους συσκευών. Η συμμετοχή της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας στη συνολική συλλογή είναι μεγάλη, γεγονός που οφείλεται τόσο στη συγκέντρωση πληθυσμού όσο και στο ανεπτυγμένο δίκτυο λιανεμπορίου. Η Κρήτη, η Ήπειρος και η Θεσσαλία παρουσιάζουν χαμηλότερη ανακύκλωση, γι’ αυτό και έχουμε επικεντρώσει σε αυτές τις περιφέρειες τις προσπάθειές μας. Μέσα στα τελευταία τρία χρόνια έχουν ανακυκλωθεί συνολικά 10.000.000 ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Ο κόπος που απαιτείται για την ανακύκλωση μεγάλων συσκευών παίζει και εδώ σημαντικό ρόλο στην οικολογική συμπεριφορά των Ελλήνων, επισημαίνει η κ. Βορηά. «Σήμερα, έχουν δώσει για ανακύκλωση κάποια ηλεκτρική συσκευή 4 στους 10 Έλληνες, νούμερο υπερδιπλάσιο σε σχέση με λίγα χρόνια πριν. Παρότι η μεγάλη πλειονότητα γνωρίζει ότι ανακυκλώνονται οι μεγάλες συσκευές, η συμμετοχή τους στην ανακύκλωση συνδέεται περισσότερο με τις μικροσυσκευές, για τις οποίες απαιτείται ελάχιστη προσπάθεια. Όπως φαίνεται, οι Έλληνες κινητοποιούμαστε μόνο όταν δεν απαιτείται κόπος. Στοιχεία από έρευνες που διεξάγουμε δείχνουν ότι είναι μικρό το ποσοστό των πολιτών που επικοινωνούν με τον δήμο τους για την αποκομιδή ογκωδών συσκευών και ακόμη πιο μικρό το ποσοστό αυτών που τις μεταφέρουν σε χώρο του δήμου, πρακτική διαδεδομένη σε άλλες χώρες της Ευρώπης». Συμπερασματικά, οι αριθμοί πράγματι δείχνουν πως οι Έλληνες ανακυκλώνουν περισσότερο τα τελευταία χρόνια, αλλά ο δρόμος που χρειάζεται να διανυθεί είναι ακόμα μακρύς. Δεν είναι μόνο το φαινόμενο των Μπλε Κάδων που πολλές φορές γεμίζουν με πάσης φύσεως μη ανακυκλώσιμα απορρίμματα, το οποίο καταδεικνύει πως η ανακύκλωση δεν αποτελεί ακόμα μέρος της κουλτούρας μας. Στην ίδια έρευνα της Public Issue ένα ποσοστό 11% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η ανακύκλωση δεν αξίζει τον κόπο. Παράλληλα, σε έρευνα της Eurostat το 2013 σχετικά με την παραγωγή οικιακών απορριμμάτων στην Ε.Ε. αλλά και για τα ποσοστά ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η Ελλάδα βρίσκεται σε μία από τις τελευταίες θέσεις, κυρίως λόγω του χαμηλού ρυθμού ανακύκλωσης

και του σχεδόν μηδενικού ποσοστού κομποστοποίησης. Παρ’ όλα αυτά, τα σημάδια για το μέλλον είναι μάλλον ενθαρρυντικά.

MKO και περιβαλλοντικές οργανώσεις

Συμπερασματικά, οι αριθμοί πράγματι δείχνουν πως οι Έλληνες ανακυκλώνουν περισσότερο τα τελευταία χρόνια, αλλά ο δρόμος που χρειάζεται να διανυθεί είναι ακόμα μακρύς.

Ένα μεγάλο κομμάτι στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αναλαμβάνουν και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που ασχολούνται με το περιβάλλον. Οι εκστρατείες, οι δράσεις και οι εκδηλώσεις που οργανώνουν κινητοποιούν μέρος του κοινού και καταλαμβάνουν σημαντική μερίδα στην ενεργοποίηση της οικολογικής συνείδησης και τη διάδοση «πράσινων» ειδήσεων. Ποια είναι όμως η πραγματική επίδρασή τους και τι συμβαίνει αυτήν τη χρονική περίοδο με τους φίλους, τους εθελοντές και τους υποστηρικτές τους; Αυξάνονται ή μειώνονται και γιατί; Ο κ. Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος του προγράμματος «Καλύτερη Ζωή» της WWF Ελλάς, οργάνωσης που μόνο για φέτος έχει υλοποιήσει ή σχεδιάσει περισσότερες από 50 θεματικές δράσεις, απαντάει σχετικά: «Παρά την κρίση και παρά το πέπλο δυσπιστίας που έχει σκεπάσει μερίδα των μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι υποστηρικτές και εθελοντές του WWF Ελλάς συνεχίζουν να αυξάνονται, πράγμα που υποδηλώνει την εμπιστοσύνη της πλειονότητας των πολιτών απέναντι στην οργάνωση! Συνολικά οι υποστηρικτές μας αριθμούν 10.700 άτομα, ενώ περισσότεροι από 1.000 συμπολίτες έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για παροχή εθελοντικής βοήθειας. Ταυτόχρονα, εξακολουθούμε να απολαμβάνουμε τη στήριξη των διακεκριμένων φίλων της οργάνωσης, των ανθρώπων δηλαδή που –πολλές φορές με το πενιχρό τους εισόδημα– ενισχύουν χρηματικά την οργάνωση με ποσά που ξεπερνούν τα €500 ετησίως. Και ο αριθμός των διακεκριμένων φίλων έχει αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια!». Ο υπεύθυνος Επικοινωνίας του Αρκτούρου, που πέρσι αναγκάστηκε να κλείσει τα γραφεία του σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη προκειμένου να περιορίσει το λειτουργικό κόστος, κ. Πάνος Στεφάνου δίνει διαφορετική απάντηση για τη δική του οργάνωση: « Έχουμε πιο περιορισμένη παρουσία όσον αφορά τις εκδηλώσεις, αλλά οι δράσεις συνεχίζονται. Σίγουρα, και λόγω της οικονομικής κρίσης, έχουν μειωθεί οι υποστηρικτές και οι χορηγίες, άρα και ο αριθμός των εσόδων. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τον αριθμό των εθελοντών». Τη δική του άποψη σχετικά με το θέμα καταθέτει και ο υπεύθυνος Εκστρατειών της Greenpeace κ. Δημήτρης Ιμπραήμ: «Φέτος, με τη βοήθεια των υποστηρικτών μας βρεθήκαμε στην Κεφαλονιά για να πούμε “όχι” στα σχέδια για εξορύξεις υδρογονανθράκων, στη Ρόδο για να προτείνουμε λύσεις στην κατασκευή νέας μονάδας μαζούτ της ΔΕΗ στο πανέμορφο Πρασονήσι, φτιάξαμε τη δική μας φέτα με ντόπιες ζωοτροφές αντί για μεταλλαγμένη σόγια, στηρίξαμε την παγκόσμια εκστρατεία για την προστασία της Αρκτικής, επεξεργαστήκαμε και υποβάλαμε προτάσεις για σημαντικά νομοσχέδια και

Το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ τώρα σε νέα συσκευασία με:

Με τις νέες συσκευασίες ΑΥΡΑ 500 ml και 1,5 L με 24% λιγότερο πλαστικό μειώνουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα!

PUBLI

Tο αγαπημένο Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ της Coca-Cola Τρία Έψιλον καινοτομεί γι’ ακόμα μία φορά, παρουσιάζοντας τη νέα συσκευασία με 24% λιγότερο πλαστικό (PET), με την οποία συμβάλλει ενεργά στη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων και του όγκου απορριμμάτων. Επιπλέον, ο ειδικός σχεδιασμός της διευκολύνει σημαντικά τη διαδικασία της ανακύκλωσης για τον καταναλωτή, δίνοντάς του τη δυνατότητα να ελαχιστοποιήσει τον όγκο της με μία μόνο κίνηση. Με τη νέα συσκευασία του Φυσικού Μεταλλικού Νερού ΑΥΡΑ η προστασία του περιβάλλοντος είναι πια στο χέρι όλων μας!

H νέα, φιλική προς το περιβάλλον συσκευασία είναι ένα ακόμη σημαντικό κομμάτι της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας του ΑΥΡΑ. Τα τελευταία έξι χρόνια το ΑΥΡΑ υλοποιεί μια σειρά δράσεων με βασικό άξονα την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσω του προγράμματος «Κάποια δάση έχουν τη δική τους Αύρα», το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ έχει συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω πρωτοβουλιών και δράσεων όπως οι δενδροφυτεύσεις, ο καθαρισμός περιαστικών δασών, τα έργα προστασίας της βιοποικιλότητας. Σήμερα, το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ εξελίσσεται και μέσω των περιβαλλοντικών δράσεων «Κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη» συνεχίζει να φροντίζει το περιβάλλον, επεκτείνοντας την υπεύθυνη περιβαλλοντική του δράση στα αστικά κέντρα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινότητας όλων μας.

9.10.14 – lifo

37

green city

Αν εξετάσουμε την πρόοδο της ευαισθητοποίησης των Ελλήνων τα τελευταία 20 χρόνια, τότε θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, καθώς, πράγματι, η κατάσταση έχει βελτιωθεί πάρα πολύ.

υπουργικές αποφάσεις, εναντιωθήκαμε στα σχέδια της ελληνικής προεδρίας να μπουν τα μεταλλαγμένα στην Ευρώπη, βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή ενάντια στο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό, αναδείξαμε τις απειλές που κρύβουν τα φυτοφάρμακα για τις μέλισσες κι έχουμε ακόμα δύο μεγάλα πακέτα δουλειάς μέχρι το τέλος του χρόνου!», και συνεχίζει: «Το ελληνικό γραφείο της Greenpeace έχει αυτήν τη στιγμή περισσότερους από 100 εθελοντές, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα, από το Ρέθυμνο μέχρι τα Γιάννενα και την Κοζάνη. Ο αριθμός αυτός διαρκώς αυξάνεται, όπως αυξάνονται και οι ευθύνες που εμπιστευόμαστε στους εθελοντές μας». Η συσχέτιση της αυξομείωσης εθελοντών και εσόδων με την αφύπνιση της οικολογικής συνείδησης μπορεί δημοσιογραφικά να αποτελεί ένα λογικό άλμα για την εξαγωγή κάποιου συμπεράσματος, αλλά αυτό δεν βρίσκει σύμφωνο τον κ. Στεφάνου. «Δεν πρέπει να κρίνουμε την οικολογική συνείδηση των Ελλήνων με βάση τα έσοδα των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Σε σχέση με τα παλιότερα χρόνια που θυμάμαι εγώ, η ευαισθητοποίηση είναι αυξημένη». Την ίδια άποψη εκφράζει και ο κ. Αχχιλέας Πληθάρας: «Αν εξετάσουμε την πρόοδο της ευαισθητοποίησης των Ελλήνων τα τελευταία 20 χρόνια, τότε θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, καθώς, πράγματι, η κατάσταση έχει βελτιωθεί πάρα πολύ. Όμως σε απόλυτα μεγέθη τα περιθώρια βελτίωσης παραμένουν μεγάλα, για να πούμε με βεβαιότητα ότι το περιβάλλον είναι μέρος της κουλτούρας των Ελλήνων. Η οικονομική κρίση προκάλεσε μετατόπιση των ενδιαφερόντων των πολιτών και το περιβάλλον αναπόφευκτα μετακινήθηκε χαμηλότερα στις προτεραιότητες των πολιτών, όμως παραμένει σε καλή θέση. Επιπλέον, ολοένα και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι η ένταξη του περιβάλλοντος στις πολιτικές, τις κοινωνικές και τις καθημερινές πρακτικές μπορεί να φέρει πολλαπλά οφέλη: στα οικονομικά της χώρας, στη δημιουργία ενός αχτύπητου, μοναδικού brand για την Ελλάδα, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής».

Πράσινη μετακίνηση Τις τελευταίες δυο-τρεις δεκαετίες το αυτοκίνητο στην Αθήνα βρισκόταν στο επίκεντρο των μετακινήσεων. Τα πλεονεκτήματα της οδήγησης είναι γνωστά: άνεση, ελαχιστοποίηση του χρόνου μετακίνησης, επιλογή της διαδρομής κ.ά. Παρά τη μείωση της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων λόγω του μετρό και της κρίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα αυτοκίνητα και οι οδηγοί με τη γνωστή «ελληνική»-επιθετική οδήγηση επιβαρύνουν δυσανάλογα πολύ τη ζωή στην πόλη. Εκτός από τα κυκλοφοριακά προβλήματα και τα γνωστά μποτιλιαρίσματα ειδικά σε ώρες αιχμής, η μεγάλη εξάπλωση του αυτοκινήτου απαιτεί εκτάσεις γης για δρόμους, γκαράζ, πρατήρια καυσίμων, μηχανουργεία, οι οποίες αφαιρούνται από τη ζωή της πόλης. Εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ε.Ε. αναφέρουν πως

38 lifo – 9.10.14

το κόστος από την κυκλοφοριακή συμφόρηση ανέρχεται σε περίπου 100 δισ. ευρώ ετησίως, που αντιστοιχεί στο 1% του κοινοτικού ΑΕΠ. Ο δείκτης οχημάτων ανά 1.000 άτομα από το 1975 μέχρι το 2002 αυξήθηκε δραματικά –διπλασιάστηκε– και η διανυθείσα απόσταση τριπλασιάστηκε. Σύμφωνα με τα στοιχεία και πάλι της Ε.Ε. (2006), ο όγκος του φορτίου στις οδικές μεταφορές είχε αύξηση της τάξης του 35% την τελευταία δεκαετία, με αποτέλεσμα το 10% του δικτύου να επηρεάζεται καθημερινά από τις κυκλοφοριακές συμφορήσεις. Επίσης, αναφέρουν πως οι αστικές μεταφορές συμβάλλουν στο 40% των εκπομπών CO2 και στο 70% άλλων ρύπων (Ε.Ε., 2009). Ο αναπληρωτής καθηγητής του εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης του Περιβάλλοντος του τμήματος Χημείας του ΑΠΘ κ. Φυτιάνος δήλωσε πρόσφατα πως «η συμμετοχή της κυκλοφορίας στη συνολική ρύπανση της ατμόσφαιρας ανέρχεται σε 60% για το μονοξείδιο του άνθρακα, 30% για τα οξείδια του αζώτου, 50% για τους υδρογονάνθρακες και 3,5% για το διοξείδιο του θείου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καυσαέρια εκπέμπονται στο ύψος αναπνοής του ανθρώπου, τα αυτοκίνητα κατατάσσονται στους μεγαλύτερους ρυπαντές της ατμόσφαιρας των πόλεων, με ποσοστό συμμετοχής 8099%». Τι μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν; Ένα από τα πρόσφατα ευχάριστα νέα είναι η εξαγγελία της γραμμής 4 του μετρό, που θα περιλαμβάνει μάλιστα 14 σταθμούς, αντί για 9 που περιμέναμε. Η νέα γραμμή θα έχει μήκος 12,5 χλμ. και εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί περίπου 220.000 επιβάτες ημερησίως. Αν σκεφτεί κανείς ότι θα περάσει από πυκνοκατοικημένες γειτονιές που δεν εξυπηρετούνται από κανένα μέσο σταθερής τροχιάς, όπως το Γαλάτσι, η Κυψέλη, η Καισαριανή κ.ά., είναι λογικό να περιμένουμε μια μείωση της κίνησης των αυτοκινήτων. Το έργο όμως θα είναι έτοιμο, σύμφωνα με τις αισιόδοξες εκτιμήσεις, το 2023. Σίγουρα νωρίτερα θα έχουμε τον μεγάλο ποδηλατικό άξονα μήκους 27 χιλιομέτρων που θα φτάνει από την Κηφισιά στο Φάληρο. Στο πρώτο κομμάτι, από το Φάληρο έως το Γκάζι, οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2015. Το βόρειο κομμάτι, από το Γκάζι ως την Κηφισιά, μήκους 16,5 χλμ., αναμένεται να προκηρυχθεί σύντομα. Από την άλλη, ένα άλλο ενδιαφέρον σχετικό μέτρο που είχε ανακοινωθεί πρόσφατα, αυτό της δημιουργίας σταθμών με κοινόχρηστα ποδήλατα σε 70 σημεία της Αθήνας, φαίνεται ότι έχει βαλτώσει. Δέκα μήνες μετά τον Δεκέμβριο του 2013, οπότε υποτίθεται ότι οι σταθμοί θα ξεκινούσαν τη λειτουργία τους στον δήμο Αθηναίων, δεν έχουμε δει κανένα.

Διατροφή Αν και αρκετοί από εμάς δεν το γνωρίζουν, τα τρόφιμα που καταναλώνουμε αποτελούν παράγοντες που καθορίζουν το κλίμα. Το φαγητό που τρώμε αποτελεί περίπου το 20% του άνθρακα που αφήνουμε πίσω μας. Τι μπορούμε να κάνουμε για να τρεφόμαστε όσο το δυνατόν πιο πράσινα; Αρχικά, να ακολουθήσουμε τέσσερις απλούς κανόνες. Πρώτον, όσο μικρότερη είναι η απόσταση από το αγρόκτημα όπου καλλιεργούνται τα

τρόφιμα μέχρι την αγορά, τόσο μικρότερος είναι και ο αντίκτυπος του άνθρακα. Ανά τέσσερα λίτρα καυσίμου που καίγεται από φορτηγά, πλοία, αεροπλάνα και άλλα μέσα που μεταφέρουν τις τροφές, απελευθερώνονται 10 και παραπάνω κιλά διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Δεύτερον, τα αζωτούχα λιπάσματα που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες χρειάζονται τεράστιες ποσότητες ορυκτών καυσίμων για να παραχθούν. Επίσης, όταν τα λιπάσματα αυτά εφαρμόζονται στο χώμα, απελευθερώνουν το υποξείδιο του αζώτου στην ατμόσφαιρα, ένα αέριο του θερμοκηπίου που έχει τριακόσιες φορές μεγαλύτερη επίδραση στην υπερθέρμανση του πλανήτη από το διοξείδιο του άνθρακα. Τρίτον, να αποφεύγουμε όσο γίνεται το κρέας. Το βόειο κρέας παράγει πολύ περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από το κοτόπουλο και περίπου 50 φορές όσο η σόγια και οι πατάτες. Τρώγοντας μόνο ένα γεύμα την εβδομάδα που περιέχει γαλακτοκομικά προϊόντα ή κόκκινο κρέας, μειώνουμε την επίδραση του διοξειδίου του άνθρακα σε σχεδόν 2.000 χλμ. λιγότερης οδήγησης. Τέταρτον, μπορούμε να αντικαταστήσουμε τις πλαστικές σακούλες για τη μεταφορά όσων ψωνίζουμε με χάρτινες. Μήπως, όμως, όλα αυτά είναι περιττές πολυτέλειες, ειδικά σε περίοδο κρίσης; Η food blogger Αντζελίνα Καλογεροπούλου (twominutesangie.blogspot.com) μας λέει: «Οι τιμές των βιολογικών λαχανικών τα τελευταία δύο χρόνια τείνουν να εξομοιωθούν με τις τιμές των συμβατικών, στις λαϊκές αγορές τουλάχιστον. Στα υπόλοιπα τρόφιμα παρατηρείται ακόμα μια μικροδιαφορά στις τιμές ή και μεγάλη, αν θες, σε ορισμένα μικρής παραγωγής. Αλλά η τιμή δεν πρέπει να είναι ο πρώτος παράγοντας βάσει του οποίου θα διαλέξουμε την τροφή μας. Πρέπει να πληρώνουμε παραπάνω για την καλή, αγνή, φρέσκια και θρεπτική τροφή. Πρέπει να ψάχνουμε όχι μόνο τα βιολογικά τρόφιμα αλλά και τα βιοδυναμικά, είτε κατευθείαν από τους παραγωγούς είτε στις αγορές και στα σούπερ-μάρκετ, που όλο και πιο πολύ τα βάζουν στα ράφια τους». Τι γίνεται, όμως, με τα βιολογικά καταστήματα που πριν από μερικά χρόνια είχαν κατακλύσει τις γειτονιές της Αθήνας; Η Αντζελίνα μας λέει: «Κάποια στιγμή άνοιξαν πολλά βιολογικά, όπως αποκαλούνται από τους περισσότερους. Αρκετά σε κάθε γειτονιά, και μάλιστα με πληθώρα εισαγόμενων προϊόντων, κυρίως γερμανικών. Άλλα έκλεισαν, άλλα το παλεύουν. Τα σούπερ-μάρκετ και άλλες αγορές, όπως και το Ίντερνετ, πωλούν τα προϊόντα τους σε ανταγωνιστικές τιμές». Δηλαδή, μιλάμε για ένα trend που μπορεί να περνάει; «Η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων δεν είναι trend με την έννοια της μόδας. Μιλάμε για φαγητό, για το φαγητό μας. Μάλλον μια συλλογική αφύπνιση της κοινής γνώμης είναι. Ο κόσμος καταλαβαίνει ότι το fast food, τη φθηνή, επεξεργασμένη τροφή, την πληρώνει αλλιώς, κυρίως με την ανοστίλα, τις δυσανεξίες, τις αδιαθεσίες. Περιέργως, όμως, έχουμε και μια άνθηση των ανεξήγητα φθηνών καταστημάτων με τρόφιμα, όπου ένα τυρί κοστίζει τόσο λίγο, που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν πραγματικά είναι τυρί

Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Μαζί μπορούμε καλύτερα!

PUBLI

Θ

α μπορούσες να εγκαταλείψεις στη φύση την παλιά ηλεκτρική συσκευή σου που χάλασε, να την παρατήσεις στο πεζοδρόμιο ή να τη ρίξεις στα σκουπίδια για να πάρει τον δρόμο της χωματερής. Όμως, οι πρακτικές αυτές είναι πια ξεπερασμένες και, πάνω απ’ όλα, έχουν πολύ αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Μπορείς να απαλλαχθείς από την παλιά σου συσκευή χωρίς να δημιουργήσεις σκουπίδια και χωρίς να προκαλέσεις ζημιά στο περιβάλλον. Ο τρόπος είναι απλός. Τις μεγάλες συσκευές μπορείς να τις παραδώσεις στην υπηρεσία ογκωδών των δήμων, που είναι συμβεβλημένοι με τον εγκεκριμένο φορέα διαχείρισης Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Η παραλαβή των συσκευών γίνεται από το πεζοδρόμιο κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης με την υπηρεσία καθαριότητας του δήμου για τη μέρα και την ώρα αποκομιδής τους. Εναλλακτικά, αν έχεις κατάλληλο μεταφορικό μέσο, μπορείς να μεταφέρεις την παλιά συσκευή σου σε container σε χώρους του δήμου, όπου είναι δωρεάν τοποθετημένο από την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Σε περίπτωση αγοράς καινούργιας συσκευής, τα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών παραλαμβάνουν χωρίς χρέωση την παλιά σου συσκευή με την παράδοση της καινούργιας. Όταν πρόκειται για μικροσυσκευές και λάμπες, μπορείς να τις μεταφέρεις στα καταστήματα που πωλούν ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη, σε αλυσίδες super market και πολλά άλλα σημεία. Στην ιστοσελίδα www. electrocycle.gr θα βρεις έναν διαδραστικό χάρτη για να ανακαλύψεις τα κοντινότερα σε εσένα σημεία ανακύκλωσης. Και οι εταιρείες ή οι οργανισμοί που επιθυμούν να αποσύρουν τον πάγιο ηλεκτρικό ή ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους μπορούν να το κάνουν με ένα τηλεφώνημα στην Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Συμμετέχοντας στην ανακύκλωση συσκευών, θα συμβάλεις σε περιβαλλοντικά οφέλη που ίσως δεν φαντάζεσαι: • Θα συνεισφέρεις στη μείωση της σπατάλης των φυσικών πόρων.

• Θα συμβάλεις στη μείωση των παραγωγικών διαδικασιών, άρα και στον περιορισμό της ρύπανσης από τοξικές ουσίες, στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.

• Θα συμμετάσχεις στη μείωση του όγκου των απορριμμάτων και στον περιορισμό του κινδύνου μόλυνσης του περιβάλλοντος από βλαβερές ουσίες που περιέχονται στα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απόβλητα. Κάπου εδώ τελειώνει η δική σου περιβαλλοντική συνεισφορά και συνεχίζει τη δράση της η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Μετά τη συλλογή τους, όλες οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που παρέδωσες για ανακύκλωση θα μεταφερθούν σε μία από τις 8 συμβεβλημένες μονάδες επεξεργασίας που βρίσκονται στην Ελλάδα, ενώ οι λάμπες που ανακύκλωσες θα μεταφερθούν σε μονάδα υψηλής τεχνολογίας στη Ρουμανία. Οι μονάδες αυτές θα αναλάβουν την επεξεργασία των παλιών συσκευών, με στόχο την απομάκρυνση των βλαβερών ουσιών που περιέχουν και την επανένταξη των αξιοποιήσιμων υλικών τους στην παραγωγή νέων προϊόντων. Η ανακύκλωση συσκευών είναι ευθύνη όλων μας. Λαμβάνοντας μέρος σε αυτή την προσπάθεια, αντανακλούμε ένα υψηλό επίπεδο πολιτισμού βασισμένο στην κοινωνική συνείδηση, την περιβαλλοντική ευαισθησία και το ενδιαφέρον για τον κόσμο που θα παραδώσουμε στα παιδιά μας. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να επισκεφτείς την ιστοσελίδα της Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. www.electrocycle. gr και τη σελίδα της εταιρείας στο facebook www.facebook.com/electrocycle.

9.10.14 – lifo

39

green city

ή ένα οικονομικό, επεξεργασμένο σκεύασμα που ονομάζεται, με την ανοχή της νομοθεσίας, τυρί. Το trend αυτήν τη στιγμή, αν θέλετε να χρησιμοποιήσουμε αυτό τον όρο, είναι να σκέφτεσαι τι βάζεις στο στόμα σου, όπως έκαναν οι παλιοί και ζούσαν χαρούμενοι και υγιείς για πολλά χρόνια».

Πράσινες ταράτσες Όπως έχει πει ένας Αυστριακός ζωγράφος και αρχιτέκτονας, «χρωστάμε το κομμάτι πρασίνου που “έκλεψε” το κτίριό μας να το δώσουμε, όσο αυτό είναι δυνατόν, πίσω». Αυτόν το ρόλο φιλοδοξούν να παίξουν οι πράσινες ταράτσες. Είναι γνωστά τα οικονομικά οφέλη των πράσινων στεγών για τους ιδιοκτήτες των κτιρίων. Καταρχάς, μειώνεται σημαντικά το κόστος ψύξης του κτιρίου, καθώς η θερμοκρασία το καλοκαίρι μπορεί να πέσει από 3 έως 10 βαθμούς, ενώ τον χειμώνα ακτινοβολείται λιγότερη θερμότητα από το εσωτερικό προς τα έξω και γενικά η μόνωση της στέγης, που βρίσκεται κάτω από την πράσινη επιφάνεια, προστατεύεται καλύτερα από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες και τις αυξομειώσεις της θερμοκρασίας του αέρα. Ένα άλλο οικονομικό όφελος είναι η αύξηση της αξίας του ακινήτου, από την αισθητική του αναβάθμιση και την προσθήκη νέων, χρησιμοποιούμενων χώρων. Ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που αφορούν κυρίως το κέντρο της Αθήνας είναι το φαινόμενο της «θερμικής νησίδας». Το καλοκαίρι, οι αστικές επιφάνειες, όπως τα κτίρια και οι δρόμοι, αποθηκεύουν ηλιακή ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας και εμποδίζουν τη φυσική ψύχρανση της ατμόσφαιρας το βράδυ. Υπεύθυνα για το φαινόμενο είναι τα υλικά των αθηναϊκών κτιρίων, δηλαδή το τσιμέντο, αλλά και η διάταξή τους γύρω από στενούς δρόμους που εμποδίζουν τη διαφυγή της ηλιακής ενέργειας και την κυκλοφορία του αέρα. Οι πράσινες στέγες βελτιώνουν την ισορροπία του οικοσυστήματος εντός των πόλεων, δημιουργώντας μικροκλίμα το οποίο απορροφά μεγάλη ποσότητα σκόνης και νέφους και ταυτόχρονα μειώνει την ηχορρύπανση. Μέσω της φωτοσύνθεσης των φυτών παράγεται περισσότερο οξυγόνο στην ατμόσφαιρα και μειώνεται το διοξείδιο του άνθρακα. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται το ευρύτερο οικοσύστημα και αναβαθμίζεται το άμεσο περιβάλλον. Η Γερμανία δίνει οικονομικά κίνητρα σε όλους τους πολίτες για να γίνουν πράσινες οι στέγες των κτιρίων τους. Η Ιαπωνία ψήφισε νόμο και πλέον θα είναι υποχρεωτικό το φύτεμα των ταρατσών, ενώ στη Σκανδιναβία τα πανεπιστήμια ψάχνουν με πειραματικές καλλιέργειες για τα πιο κατάλληλα είδη φυτών σε διάφορες συνθήκες (σκιά, έλλειψη νερού κ.λπ.) και οι τοπικές κοινότητες ενισχύουν τους ιδιοκτήτες σε κάποιο ποσοστό. Στη Νορβηγία υπάρχει ίσως η μεγαλύτερη φυτεμένη στέγη στον κόσμο, με έκταση 26 στρέμματα. Στη χώρα μας, το μόνο μέτρο που μπορεί να συγκριθεί με όλα τα προηγούμενα είναι τα 15.000.000 ευρώ που διέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σε φορείς του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία πράσινων χώρων στις ταράτσες σχολείων, δημαρχείων, βρεφονηπιακών σταθμών και άλλων κτιρίων

40 lifo – 9.10.14

του Δημοσίου, συνολικά 87 τον αριθμό. Γενικά, η διαδικασία της δημιουργίας μιας πράσινης στέγης είναι λίγο πολύπλοκη, δηλαδή δεν μπορεί να γίνει από τον καθένα. Υπάρχουν τρεις τύποι φύτευσης: ο εκτατικός, ο ημιεντατικός και ο εντατικός. Σε γενικές γραμμές, ο πρώτος αφορά επιφάνειες στις οποίες δεν έχουμε πρόσβαση συχνά και κυρίως δεν αντέχουν μεγάλα βάρη – όχι περισσότερο από 120 κιλά/τ.μ.. O δεύτερος είναι για επιφάνειες που τις επισκεπτόμαστε πιο συχνά και στις οποίες θέλουμε πράσινο όλο τον χρόνο, αν είναι δυνατόν – σε αυτή την περίπτωση η επιφάνεια θα πρέπει να αντέχει βάρη από 100 έως και 270 κιλά/τ.μ. O τρίτος τύπος είναι για όσους θέλουν να δουν ακόμη και δέντρα να μεγαλώνουν στην ταράτσα τους, αλλά χρειάζεται αδιάκοπη φροντίδα και αντοχή της επιφάνειας σε βάρη μεγαλύτερα από 270 κιλά/τ.μ. Ανάλογα με τον τύπο, λοιπόν, της φύτευσης και φυσικά την εταιρεία που θα επιλέξουμε, το κόστος μπορεί να φτάσει από τα 6 ευρώ ως και τα 100 ανά τετραγωνικό μέτρο. Και αν δεν θέλετε να μοιάσετε στον αρχιτέκτονα που δημιούργησε στην ταράτσα του στους Αμπελόκηπους μια φάρμα με κότες, κουνέλια, φραγκόκοτες, μια κατσίκα κι έναν τράγο ανάμεσα σε ντοματιές, ελιές, πορτοκαλιές, συκιές και αρωματικά φυτά, μπορείτε να ξεκινήσετε με μερικές φασκομηλιές κι ένα δεντρολίβανο.

Αιθαλομίχλη Πριν από δύο χρόνια έγινε ίσως ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά εγκλήματα των τελευταίων ετών στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση αποφάσισε να αυξήσει τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, προφανώς για να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία κάποια έξτρα (εκατοντάδες) εκατομμύρια ευρώ. Το μέτρο γύρισε μπούμερανγκ. Οικογένειες που αδυνατούσαν να πληρώσουν για το πετρέλαιο βρέθηκαν σχεδόν σε κάθε πολυκατοικία της χώρας, μπλοκάροντας στην ουσία και τα υπόλοιπα διαμερίσματα. Όλοι μαζί στράφηκαν σε εναλλακτικές πηγές θέρμανσης: τζάκια, σόμπες, ξύλα, σανίδες, δέντρα από πάρκα κ.λπ. Αν και σε γενικές γραμμές ο περσινός χειμώνας ήταν ήπιος, η κατάσταση στην ατμόσφαιρα από τη συγκέντρωση σωματιδίων ήταν τραγική. Το υπουργείο Υγείας έκανε επανειλημμένως συστάσεις για άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, ενώ με κοινή υπουργική απόφαση αποφασίστηκε ότι τις ημέρες με αυξημένες εκπομπές σωματιδίων θα παρέχεται έκπτωση ίση με το 70% του οικιακού τιμολογίου για την αντίστοιχη περιοχή, σε όλους ανεξαιρέτως τους οικιακούς καταναλωτές για αριθμό ημερών ίσο με τις ημέρες εφαρμογής του μέτρου – η απόφαση δεν έλυσε το πρόβλημα. Παρά τα αυξημένα όρια που χρησιμοποιεί η ελληνική κυβέρνηση όσον αφορά τη μέτρηση των εκπομπών μικροσωματιδίων, η κατάσταση χτύπησε «κόκκινο» πολλές φορές κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χειμώνα. Ειδικοί έκρουαν τον κώδωνα του κιν-

Οι πράσινες στέγες βελτιώνουν την ισορροπία του οικοσυστήματος εντός των πόλεων, δημιουργώντας μικροκλίμα το οποίο απορροφά μεγάλη ποσότητα σκόνης και νέφους και ταυτόχρονα μειώνει την ηχορρύπανση.

δύνου για τις επικίνδυνες χημικές ενώσεις που μεταφέρονται στους πνεύμονές μας, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο της καρκινογένεσης, δυσχεραίνουν την αναπνευστική λειτουργία και προκαλούν μεγάλη επιβάρυνση σε ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα άτομα με άσθμα, οι ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ημερήσιο όριο για τα μεγαλύτερα μικροσωματίδια (PM10) είναι 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο και το ετήσιο 40, και«επιτρέπονται» 35 παραβιάσεις του ημερήσιου ορίου τον χρόνο, ενώ για τα μικρότερα το ετήσιο όριο θα είναι 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο από το 2015. Καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος, αν σκεφτούμε ότι στο Θησείο καταγράφηκαν πολλές μέρες με 300 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο... Πριν από λίγες μέρες υπογράφηκε τροπολογία σύμφωνα με την οποία μειώνεται ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και το φωτιστικό πετρέλαιο κατά 30%, από 330 ευρώ ανά χιλιόλιτρο σε 230 ευρώ ανά χιλιόλιτρο. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι η κατανάλωση θα αυξηθεί και θα εξαλειφθεί η απώλεια εσόδων. Παράλληλα, θα συνεχιστεί η επιδότηση για την αγορά πετρελαίου θέρμανσης με €0,35, όπως ίσχυε πέρυσι, με την τελική τιμή να υπολογίζεται σε €0,750,80 ανά λίτρο. ¶

Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ Νέα, φιλικότερη προς το περιβάλλον συσκευασία με λιγότερο πλαστικό! Το αγαπημένο Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ της Coca-Cola Τρία Έψιλον παρουσιάζει τις νέες συσκευασίες ΑΥΡΑ 500 ml και 1,5 L με 24% λιγότερο πλαστικό (PET), συμβάλλοντας ενεργά στη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων και του όγκου απορριμμάτων. Επιπλέον, ο ειδικός σχεδιασμός της νέας συσκευασίας διευκολύνει σημαντικά τη διαδικασία ανακύκλωσης, αφού επιτρέπει την ελαχιστοποίηση του όγκου της με μία μόνο κίνηση. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι πια στο χέρι όλων μας.

9.10.14 – lifo

41

Adidas Original by Jeremy Scott

Good

Έχοντας συμπληρώσει δεκαετή συνεργασία, τα Adidas Original συναντιούνται ξανά με τον σχεδιαστή Jeremy Scott και παρουσιάζουν μια ξεχωριστή συλλογή για το Φθινόπωρο/ Χειμώνα 2014. Μια συλλογή εμπνευσμένη από το hip-hop style και τη μουσική με κομμάτια που κοσμούνται με δίχτυα, παγιέτες, μεταλλικά πλέγματα, αγαπημένα animal prints του σχεδιαστή κ.ά. Το highlight των ανδρικών παπουτσιών είναι τα hiking boots, ενώ τα Adi Das HI, σε ξεθωριασμένο denim χρώμα, αναδεικνύουν τη σύγχρονη fashionista. Η συλλογή adidas Originals by Jeremy Scott διατίθεται στα: adidas store Golden Hall, adidas Originals fashion corner Αttica (City Link, Πανεπιστημίου 9) και σε επιλεγμένα fashion stores. http://news.adidas.com/GR

ΚΟΡΡΕΣ Μανόλια Αντιρυτιδικό & Ενυδατικό Serum Προσώπου-Ματιών

Market Research επιμελεια: the lifo team

Πρεμιέρα 5ου κύκλου του Downton Abbey απο τον ote tv Η πρεμιέρα του 5ου κύκλου της πολυβραβευμένης σειράς της NBC Universal «Ο Πύργος του Ντάουντον» θα προβληθεί την Τετάρτη 8/10 στις 9:00 μ.μ., αποκλειστικά από το OTE CINEMA 1HD. Η σειρά θα προβάλλεται σε α’ προβολή και σε ποιότητα high definition κάθε Τετάρτη την ίδια ώρα και μόλις έναν μήνα μετά την επίσημη προβολή της στη Μεγάλη Βρετανία.

Το νέο αντιρυτιδικό και ενυδατικό serum προστατεύει την επιδερμίδα σε δύο επίπεδα: αντιμετωπίζει λεπτές γραμμές και ρυτίδες και προσφέρει βαθιά ενυδάτωση για διατήρηση της ποιότητας και βελτίωση της υφής του δέρματος. Περιέχει ενεργό εκχύλισμα από φλοιό μανόλιας για ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση και τρεις τύπους υαλουρονικού οξέως που δεσμεύουν το νερό στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας. Το 100% των γυναικών που το δοκίμασαν παρατήρησε πιο λαμπερή, ελαστική και απαλή επιδερμίδα.

άλφα weiss Η νέα διαφήμιση από την μπίρα Άλφα Weiss εστιάζει στα επιφωνήματα «απόλαυσης» που προκαλεί από την πρώτη κιόλας γουλιά και εμπνέεται από την πλούσια, βελούδινη γεύση της, η οποία αιχμαλωτίζει από την πρώτη στιγμή ακόμα και τους πιο απαιτητικούς. Κρατώντας στο χέρι ένα ποτήρι γεμάτο Άλφα Weiss, οι πρωταγωνιστές εκπλήσσονται ευχάριστα από τη δροσιστική, γεμάτη γεύση της και δεν διστάζουν να το δείξουν με τα πιο ενθουσιώδη, «μουσικά» «Α!» που ακούστηκαν ποτέ. Το νέο τηλεοπτικό σποτ βρίσκεται ήδη στον αέρα, με την υπογραφή της Soho Square, σε παραγωγή της Foss Productions.

Lee® Mε συναρπαστικά και ιδιαίτερα events γιορτάζει η Lee την επέτειο των 125 χρόνων της. Ένα από αυτά βασίζεται στην ομάδα λαμπρών σχεδιαστών των τεσσάρων πιο αγαπημένων της labels και δημιουργεί την απόλυτα μοναδική denim εμπειρία, τη Lee® 125 Years Collection, αναδεικνύοντας τόσο τη γνήσια κληρονομιά της Lee® όσο και το ενδιαφέρον της για το μέλλον. Αυτό είναι το τέλειο φινάλε για την 125η επέτειο του αυθεντικού denim brand, με τους παγκοσμίως καλύτερους σύγχρονους δημιουργούς καλεσμένους στη γιορτή. Άλλωστε, τι θα ήταν ένα πάρτι χωρίς φίλους;

LG F60 Η LG Electronics επεκτείνεται στην αγορά των 4G LTE κινητών, παρουσιάζοντας το LG F60, ένα νέο, κομψό smartphone που συνδυάζει έναν ισχυρό Quad-Core επεξεργαστή που ανταποκρίνεται απόλυτα στις νέες εφαρμογές, λειτουργικό σύστημα Android 4.4 KitKat και το premium UX της LG, ώστε να προσφέρει μια ολοκληρωμένη συσκευή για τα αναβαθμισμένα δίκτυα 4G LTE. Λεπτό και κομψό περίβλημα, οθόνη IPS 4,5 ιντσών και μπαταρία 2,100mAh. Το LG F60 προσφέρει μια premium εμπειρία χρήσης σε νέους και έμπειρους χρήστες που αναζητούν ταχύτερη εμπειρία συνδεσιμότητας σε λογική τιμή. www.lg.com/gr

Το νέο Καφεκοπτείο Λουμίδη Χαλκίδας Το Καφεκοπτείο Λουμίδη της Χαλκίδας στις 26 Σεπτεμβρίου πραγματοποίησε το επίσημο άνοιγμα του νέου καταστήματος επί της οδού Αβάντων 40. Μετά από 7 χρόνια συνεχούς παρουσίας ανανεώνει τον χώρο και τη διεύθυνση, προσκαλώντας τους επισκέπτες σε έναν χώρο γεμάτο ευωδιές και γεύσεις, σε ένα μαγικό ταξίδι στη χώρα του καφέ. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας οι κάτοικοι της περιοχής θα μπορούν να απολαύσουν φρεσκοκομμένο εσπρέσο και γλυκές λιχουδιές με τη συνοδεία νοσταλγικών ήχων από τη λατέρνα των Καφεκοπτείων Λουμίδη. Αξίζει να πούμε ότι 100 τυχεροί πελάτες έφυγαν το Σάββατο με δώρα-έκπληξη.

42 lifo – 9.10.14

9.10.14 – lifo

43

eκπαιδευση

Living English Studio

☛

Η Barbara Lyons, μετά από 20 χρόνια εμπειρίας στη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στην Ελλάδα, δημιούργησε το 2011 έναν ευχάριστο χώρο όπου μπορείτε να εξασκήσετε τα αγγλικά σας με μια σειρά από διαδραστικές δραστηριότητες ομιλίας που στόχο έχουν να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή σας, να σας δώσουν ευχέρεια λόγου και κατανόησης της γλώσσας και να πλουτίσουν το λεξιλόγιό σας στα αγγλικά. Στο Living English Studio θα διαπιστώσετε πόσο εύκολα θα σας λυθεί η γλώσσα. Γιατί το επίπεδό σας στα αγγλικά δεν είναι αυτό που έχει σημασία αλλά το ενδιαφέρον και η όρεξή σας για συνομιλία με άλλους. Το Living English Studio προσφέρει δύο δοκιμαστικές εβδομάδες χωρίς καμία οικονομική υποχρέωση. Eπίσης, από φέτος αρχίζει κι ένα εργαστήρι εφήβων (Teen Speak - Creative Learning Workshop) μόνο για το Σάββατο, 13:00-18:00. Κυμοθόης 52α, Υμηττός, 210 9763049, (5 λεπτά από τον σταθμό μετρό Δάφνης) www.livingenglishstudio.gr

kληρωση ιανοσ Η LifΟ προσφέρει 1 δωρεάν φοίτηση στο σεμινάριο «Σενάριο-Θεωρία της δραματικής αφήγησης». Στείλτε LIFOΚ (κενό) και το ονοματεπώνυμό σας στο 19000 μέχρι τη Δευτέρα 13/10 στις 5 το απόγευμα. Ο νικητής θα ειδοποιηθεί με γραπτό sms. Η χρέωση είναι €1,23/ sms (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).

ιανός: Σενάρι0-Θεωρία της δραματικής αφήγησης με εισηγητή τον Νίκο Παναγιωτόπουλο Την ιδιαίτερη και απαιτητική τέχνη του σεναρίου αναλαμβάνει να παρουσιάσει ο διακεκριμένος συγγραφέας και σεναριογράφος Νίκος Παναγιωτόπουλος στο σεμινάριο που διοργανώνει ο Ιανός και ξεκινά την Τετάρτη, 5 Νοεμβρίου. Το σεμινάριο απευθύνεται τόσο σε εκείνους που γράφουν, αλλά θέλουν να έρθουν για πρώτη φορά σε επαφή με τις ιδιομορφίες της κινηματογραφικής γλώσσας, όσο και σε εκείνους που ασχολούνται ήδη με το σινεμά, αλλά θέλουν να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους στη δραματική αφήγηση. Πληροφορίες - πρόγραμμα: www.ianos.gr

Προβολή ταινιών του τμήματος Σκηνοθεσίας του Ομίλου ΑΚΜΗ Οι πτυχιακές ταινίες των αποφοίτων του τμήματος Σκηνοθεσίας του Ομίλου ΑΚΜΗ κερδίζουν σταθερά διακρίσεις στα κινηματογραφικά φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού. Η φετινή επιτυχία αφορά τη βράβευση της ταινίας Προσευχή του Θανάση Νεοφώτιστου, που κέρδισε τον Χρυσό Διόνυσο, πρώτο βραβείο στο 37ο Φεστιβάλ Κινηματογραφικών Ταινιών Δράμας. Η ταινία επαναπροβλήθηκε στην ετήσια προβολή ταινιών των αποφοίτων του Προγράμματος BA in Media Production/Film Directing του Μητροπολιτικού Κολεγίου του Ομίλου ΑΚΜΗ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Queen Margaret.

44 lifo – 9.10.14

9.10.14 – lifo

45

Πέντε υλικά που θα αρχίσουν να «παίζουν» αυτό τον καιρό Μανιτάρια.

Ακόμα και τα απλά, του εμπορίου. Ταιριάζουν μοναδικά με το εστραγκόν. Και το αναφέρω γιατί το είδα φρέσκο και όμορφο στη λαϊκή την Παρασκευή. Σε ένα τηγάνι με βούτυρο και ελαιόλαδο θα σοτάρεις τα μανιτάρια με λίγο σκόρδο. Θα αλατοπιπερώσεις και θα τα σβήσεις με λίγο κονιάκ. Μόλις εξατμιστεί το αλκοόλ θα προσθέσεις το ψιλοκομμένο εστραγκόν, λίγη sour cream και θα σιγοβράσεις μέχρι να δέσει η κρέμα. Ένα εξαιρετικό Στρογκανόφ για χορτοφάγους. Λίγο ρύζι στον ατμό και είσαι τέλειος.

μ ιχ αλ ησ μι χ αηλ

ημερολόγια κουζίνας

Παντζάρια.

Ένας τέλειος βολβός του φθινοπώρου. Θέλει πολύ βράσιμο, αλλά μόλις ετοιμαστεί, το ξεφλουδίζεις και κάτω από την άσχημη και τραχιά φλούδα κρύβεται ένα κατακόκκινο βελούδο. Γλυκό και γήινο. Φωνάζει από μακριά και ικετεύει να προσθέσεις κάτι όξινο ή να τονίσεις το γήινο στοιχείο λίγο ακόμα. Άπειρα μπορούν να γίνουν. Από μια απλή, ελληνική παντζαροσαλάτα μέχρι κέικ σοκολάτας. Θα εκπλαγείς, αλλά το κέικ που αναφέρω δεν είναι μόνο ένα από τα καλύτερα κέικ σοκολάτας, είναι πιο υγρό, πιο βελούδινο και πλούσιο απ’ όλα όσα έχω φτιάξει. Το έχω ξαναγράψει, αλλά το βάζω ξανά για όσους δεν το πρόσεξαν: βράζουμε περίπου 250 γρ. παντζάρια με τη φλούδα τους, για σαράντα λεπτά πάνω-κάτω. Τα σουρώνουμε και αφού κρυώσουν, αφαιρούμε τη φλούδα και τα περνάμε στο food processor μέχρι να πολτοποιηθούν σχεδόν. Λιώνουμε 200 γρ. καλή σοκολάτα (70% κακάο) σε μπεν μαρί, προσθέτουμε έναν δυνατό εσπρέσο λούνγκο και 200 γρ. βούτυρο ανάλατο, κομμένο σε μικρούς κύβους, και αφήνουμε να λιώσει το βούτυρο. Σε μπολ βάζουμε 135 γρ. αλεύρι, 1 κουταλάκι baking powder και 3 κουταλιές κακάο πολύ καλής ποιότητας (Valrhona δηλαδή, όπως και η σοκολάτα). Χωρίζουμε τα ασπράδια από τους κρόκους 5 αυγών. Χτυπάμε τους κρόκους και κατεβάζουμε το μπεν μαρί από τη φωτιά. Ανακατεύουμε για να ενωθούν όλα τα υλικά ομοιόμορφα στη σοκολάτα και αφού κρυώσει λίγο το μείγμα, προσθέτουμε τους κρόκους με γρήγορες κινήσεις. Προσθέτουμε τα παντζάρια. Στο μίξερ χτυπάμε τα ασπράδια σε σφιχτή μαρέγκα και προσθέτουμε 190 γρ. ζάχαρη. Ενώνουμε τα δύο μείγματα με κυκλικές κινήσεις και τελειώνουμε με το αλεύρι και το κακάο. Σε στρογγυλό ταψί ψήνουμε στους 160 βαθμούς για σαράντα λεπτά. Αν, πάλι, δεν σου γεμίζει το μάτι η πιο πάνω συνταγή και θες κάτι αλμυρό, δοκίμασε να ταιριάξεις αντζούγιες με παντζάρια. Η γλύκα των παντζαριών είναι μια θεϊκή βάση για τις επιθετικές κι αλμυρές αντζούγιες. Υπάρχει και μια διάσημη σαλάτα με μαρούλι, αντζούγιες, παντζάρια και μικρές καραβίδες που θεωρείται εξαιρετική και φέρει, μάλιστα, το όνομα «Αλέξανδρος Δουμάς». Μου ακούγεται υπέροχη.

Κανέλα.

Για μένα το φθινόπωρο ξεκινά τη μέρα που ψήνεται η πρώτη μηλόπιτα. Δεν σας λέω κάτι καινούργιο, το ξέρω. Ο συνδυασμός μήλων, ζάχαρης και αυτού του εξωτικού και εξόχως μεθυστικού μπαχαρικού είναι εφάμιλλος μιας γερής πρώτης βροχής. Με τι άλλο ταιριάζει αυτό το μπαχαρικό; Με μπανάνες (ψωμί με μπανάνες), με κολοκύθα, με σοκολάτα (αν είσαι τολμηρός, φτιάξε μια σάλτσα Mole), με σύκα – που τώρα μόλις προλαβαίνεις τα τελευταία. Διαβάζω πως αν τα σιγοβράσεις σε σέρι Pedro Ximénez, νερό και ένα κουταλάκι κανέλα, θα φτιάξεις ένα αριστούργημα που σερβίρεται ιδανικά με παγωτό βανίλια μόλις κρυώσει. Αυτό, ακόμα κι αν δεν βρω το εν λόγω ποτό, θα αυτοσχεδιάσω και θα το φτιάξω. Ακόμα και με γλυκό κρασί μπορεί να γίνει. Μαθαίνω πως η κανέλα ταιριάζει και με το γκρέιπφρουτ, αλλά δεν τολμώ να το ψάξω περισσότερο!

Κουνουπίδι! Λευκό και υπέροχο. Οk, έχεις δίκιο, μυρίζει έντονα όταν το βράζεις, αλλά είναι ένα υπέροχο λαχανικό, που μαγειρεύεται εξαιρετικά! Δοκίμασε να το ψήσεις ολόκληρο στον φούρνο. Αφαιρείς τα φύλλα και το τοποθετείς σε ένα ταψί. Το ραντίζεις με ελαιόλαδο και αλατοπιπερώνεις. Ψήνεις για μία ώρα κι ένα τέταρτο περίπου (ανάλογα με το μέγεθος) και σερβίρεις με λάδι, λεμόνι και λίγη κάππαρη. Είναι ένα αριστούργημα κι ένα υπέροχο και πανεύκολο φαγητό! Εναλλακτικά, και αν πλακώσει κρύο, θα το βράσεις σε ζωμό λαχανικών ή κοτόπουλου μαζί με πράσα (μόνο το λευκό κομμάτι) μέχρι να μαλακώσει, θα το περάσεις από μύλο ή θα το χτυπήσεις στο food processor μέχρι να γίνει λείο το μείγμα και θα προσθέσεις λίγη κρέμα ή λίγη sour cream. Αλάτι και λευκό πιπέρι. Το θέμα είναι με τι θα το σερβίρεις: με μικρές γαριδούλες που θα τηγανίσεις και θα έχεις αρτύσει εντόνως (ίσως κάτι καυτερό), με ωραία κρουτόν, με φύκια. Αυτή η σούπα είναι ένας καμβάς για να παίξεις με τις γεύσεις!

Κολοκύθες. Όμορφες. Το πιο ωραίο χρώμα. Δύσκολο να τις φέρεις βόλτα και το μέγεθός τους πάντα σε αποθαρρύνει από το να μαγειρέψεις με αυτές. Όλα τα έχουμε πει. Και σούπες και πίτες και γλυκά και ριζότο με κολοκύθα. Ταιριάζουν με αλμυρές πανσέτες, με τσίλι, με κανέλες και ζάχαρη, με αλμυρά τυριά. Η τελευταία μου ανακάλυψη είναι ο θεϊκός συνδυασμός της κολοκύθας με το δεντρολίβανο. Γλύκα και άρωμα. Και, φυσικά, ο συνδυασμός αυτός αποθεώνεται σε μια φασολάδα, ιδανική για την εποχή που έρχεται! Σε μια κατσαρόλα σοτάρεις ένα κρεμμύδι και τρεις σκελίδες σκόρδο σε σιγανή φωτιά. Προσθέτεις 500 γρ. κολοκύθα κομμένη σε κύβους, τρία φλιτζάνια φασόλια που έχεις ήδη βράσει, 1 κονσέρβα ολόκληρες ντομάτες, τα φύλλα από δύο κλωναράκια δεντρολίβανο, ένα ποτήρι λευκό ξηρό κρασί, ένα ποτήρι νερό, αλάτι και πιπέρι. Σιγοβράζεις με την κατσαρόλα κλειστή για περίπου ένα εικοσάλεπτο. Ανοίγεις, τεστάρεις αν έχει μαλακώσει η κολοκύθα και συνεχίζεις μέχρι να μείνει ελάχιστο υγρό στην κατσαρόλα και να έχει δέσει η φασολάδα. Σερβίρεις με ψωμί που θα ψήσεις με λίγη παρμεζάνα και ελαιόλαδο. Το άρωμά του θα σε πάει πίσω πολλά χρόνια και θα καταλάβεις γιατί πολλοί από εμάς αγαπάμε τόσο τον χειμώνα. Την άλλη εβδομάδα, γλυκά! Σας φιλώ!

46 lifo – 9.10.14

Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα; Σελ. 48

bibλio H Τίνα Μανδηλαρά για την Καρδερίνα της Ντόνα Ταρτ. Σελ. 52

νεα φιλαδελφεια

νυχτεσ στην αθηνα

Αφιέρωμα σε μια ολοζώντανη γειτονιά. Σελ. 54

Η Κατερίνα Ηλιάκη για τα πάρτι και τα live της εβδομάδας. Σελ. 60

© Kris Rozental

Week

εγκαινια πρεμιερες

«John» από την ομάδα DV8

The Giver Ο Μπρέντον Θουέιτς και η Οντέγια Ρας πρωταγωνιστούν στη νέα ταινία του Φίλιπ Νόις. Κριτική από τον Θ. Κουτσογιαννόπουλο. σελ. 50

Mετά την παράσταση physical theatre Can we talk about this? που παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών πριν από τρία χρόνια, μία από τις πιο αντισυμβατικές ομάδες χορού παγκοσμίως επιστρέφει στον ίδιο χώρο με την καινούργια παράσταση του Λόιντ Νιούσον. Ο τίτλος της παραπέμπει σε ένα συνηθισμένο ανδρικό όνομα και δεν επιλέχθηκε τυχαία: ο John είναι ένας σημερινός άνδρας, μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου. Το κείμενο της παράστασης πρόεκυψε μέσα από τις συνεντεύξεις του δημιουργού με 50 άνδρες που δέχτηκαν να του μιλήσουν για την αγάπη και το σεξ. Μαρτυρίες παραβατικής συμπεριφοράς και σκληρές ιστορίες επιβίωσης εμπλουτίζουν την αφήγηση. Αυτά είναι και τα μόνα στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά, ενώ περαιτέρω πληροφορίες καθώς και η πλοκή παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό. Extra tip: Οι παραστάσεις πλαισιώνονται από ένα παράλληλο πρόγραμμα που περιλαμβάνει μια συζήτηση με τον δημιουργό, μια ανοιχτή οντισιόν και ένα σεμινάριο χορού για επαγγελματίες χορευτές. Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, λεωφ. Συγγρού 107-109, 210 9005800, 12-15/10. Ώρα έναρξης: 20.30, εισ.: €15-36, €10-15 (μειωμ.), €5 (άνεργοι), www.sgt.gr 9.10.14 – lifo

47

Nalyssa Green H Nalyssa Green γράφει μουσική για το έργο της Σάρα Κέιν, «4.48 Ψύχωση».

small

α π ο τ η ν κ ατ ε ρ ι να η λ ι α κ η

the face

Ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος σου στην παράσταση; Έχω γράψει τη μουσική του έργου, την οποία και ερμηνεύω ζωντανά κατά τη διάρκεια της παράστασης. Έχω και κάποια μικρή συμμετοχή δραματουργικά, χωρίς να συμμετέχω πολύ ενεργά στο υποκριτικό μέρος. Παρ’ όλα αυτά, είμαι μονίμως επί σκηνής και αποτελώ άλλο ένα πρόσωπο του έργου.

Τα ταξίδια της κλωστής Η αχρηστία των «πεταμένων» αντικειμένων γίνεται πρώτη ύλη στα χέρια του Τάσου Λιακόπουλου, ο οποίος με φόντο διάφορα κεντήματα δημιουργεί έργα σύγχρονα με στόχο την ανασύνθεση των παιδικών μας χρόνων. Το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο διατήρησης παραδοσιακών τεχνικών κλωστοϋφαντουργίας «Μέντης» παρουσιάζουν την έκθεση του Αθηναίου δημιουργού στο Πωλητήριο του κτιρίου της οδού Πειραιώς. r Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, 210 3453111, έως 26/10. Ώρες λειτουργίας: Πέμ., Κυρ.

10.00-18.00, Παρ.-Σάβ. 10.00-22.00, www.benaki.gr

Πώς θα περιέγραφες τη συγκεκριμένη μουσική; Εμπνεύστηκα τη μουσική από το κείμενό. Έχω, για παράδειγμα, ένα τραγούδι, ίσως το πιο βασικό της παράστασης, το οποίο περιλαμβάνει στίχους του κειμένου. Νομίζω ότι η μουσική είναι, όπως και το έργο της Σάρα Κέιν, αρκετά μελαγχολική αλλά και λυρική, ρομαντική.

Η Dagmar I. Glausnitzer Smith στο Artwall / Projects Space

Week

επιμελεια: βασιλησ καψασκησ / email: loveathens@lifo.gr

Στο πλαίσιο του πέμπτου μέρους της σειράς παρουσιάσεων από το epitelesis - Performance Art Foundation η γεννημένη στο Μπραουνσβάικ της Γερμανίας καλλιτέχνις έρχεται στην Ελλάδα για να παρουσιάσει δύο ξεχωριστές live perfomances. Η πρώτη έχει τίτλο «Paper Walks, Paper Talks, No. 4» και θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9/10, ενώ η δεύτερη ονομάζεται «Agrostis Roles» και θα γίνει μια μέρα μετά. Μέσω της συλλογής αντικειμένων, ιδεών και εικόνων, η καλλιτέχνις επανατοποθετεί το σώμα της σε γεγονότα της καθημερινής ζωής με σκοπό την αναζήτηση μιας εφήμερης πραγματικότητας.

48 lifo – 9.10.14

r Artwall / Projects Space, Σοφοκλέους 26, 6999758118, 9& 10/10. Ώρα έναρξης: 20.00, theartwall.wordpress.com, www.epitelesis.com

Μπετόν στο Beton 7

«Η έκθεση “Ότι απέμεινε” είναι συνέχεια της προηγούμενης δουλειάς μου, με τίτλο “Τόποι”. Tόποι, με την έννοια που εγώ διαφοροποιώ τον Τόπο από το τοπίο.

Tο τοπίο είναι κάτι που συνήθως παρατηρούμε, ενώ τον Τόπο κυρίως τον κατοικούμε. Tα ερείπια, ως ένας άλλος Τόπος, φέρουν τα ίχνη, τα σημάδια του χρόνου που πέρασε και ταυτόχρονα του σήμερα». Έτσι ξεκινάει η αναφορά της Λίλας Παπούλα στην έκθεση που παρουσιάζει σε λίγες ημέρες στην γκαλερί Σκουφά. Πρόκειται για συνθέσεις που «χτίζονται» με βάση φωτογραφίες που τράβηξε η ίδια και οι οποίες λειτουργούν ως ένα είδος «ημερολογιακών σημειώσεων» του αστικού τοπίου.

Μετά την επιτυχημένη περσινή παρουσίαση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η παράσταση που έχει μεταφράσει ο Αλέξανδρος Ίσαρης και βασίζεται σε αποσπάσματα από το πεζογράφημα του Τόμας Μπέρνχαρντ επιστρέφει για έξι παραστάσεις στη σκηνή του Beton7. Επί της ουσίας, πρόκειται για έναν φιλοσοφικό, αυτοβιογραφικό μονόλογο με χιούμορ, αλλά ταυτόχρονα και για έναν διαλογισμό πάνω στην ύπαρξη και στον θάνατο. Ερμηνεύει ο Πέρης Μιχαηλίδης.

r Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4, Κολωνάκι, 210 3643025, 16/10-10/11. Ώρες λειτουργίας: Δευτ., Τετ., Σάβ. 10.00-15.30, Τρ., Πέμ. και Παρ. 10.00-15.30 & 17.30-21.00, www.skoufagallery.gr

r ΒΕΤΟΝ 7, Πύδνας 7, (στάση Μετρό «Kεραμεικός»), Βοτανικός, 210 7512625. Ώρες και ημέρες παραστάσεων: 8, 9, 15,16, 22 & 23/10, 21.00, εισ.: €10 & €5 (φοιτ., μαθ., ανέρ.), www.beton7.com

Η Λίλα Παπούλα στην γκαλερί Σκουφά

μη χασετε!

n Την Τετάρτη 22/10 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων την παρουσίαση του βιβλίου του Odin Dupeyron Και το παραμύθι δεν τελείωσε που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντη. Ώρα έναρξης: 20.00. Είσοδος ελεύθερη.

Πώς νιώθεις όταν τελειώνει η παράσταση κάθε βράδυ; Κατά πόσο σε επηρεάζει; Όσο επαγγελματίας και να είσαι, όσο τεχνικά άρτιος, όσο και να μπαίνεις μέσα σε αυτό, δεν γίνεται να μη συγκινείσαι. Ίσως φταίει το ότι το συγκεκριμένο κείμενο είναι τόσο δυνατό, αλλά νομίζω ότι είναι και η διαδικασία του performing. Όσο αποστασιοποιημένος και να είσαι, είναι σαν να το ζεις κάθε βράδυ και αυτό με γεμίζει πάρα πολύ. Μου έχει δώσει πολύ όμορφα πράγματα, αλλά, από την άλλη, είναι και πολύ κουραστικό. Κάθε βράδυ, όταν τελειώνουμε, είναι σαν να έκανα πολλές ώρες μια χειρωνακτική εργασία. Όλη αυτή η κούραση είναι ψυχολογική, αλλά ταυτόχρονα σου δίνει και τόσο πολλά, που τελικά δεν σε βαραίνει. Εσύ έχεις περάσει κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή σου; Ναι, όπως όλοι μας, νομίζω. Πιστεύω πως οι φορές που έχω νιώσει πραγματικά πολύ άρρωστη έχουν να κάνουν με τον έρωτα, όταν κάτι δεν πάει καλά σε αυτό τον τομέα, κάτι το οποίο πραγματεύεται πολύ και το κείμενο, οπότε υπάρχουν πολλά στοιχεία στο έργο με τα οποία μπορώ να ταυτιστώ, και ας μην ήμουν ποτέ πραγματικά άρρωστη, ασθενής. Νομίζω ότι αυτό ισχύει για όλους μας, πάνω-κάτω. Είναι και ο τρόπος που γράφει η Σάρα Κέιν. Η τέχνη της και ο τρόπος της είναι τόσο μαγικοί, που ενέχουν στοιχεία πανανθρώπινα και οικουμενικά, τα οποία θα νιώσεις σαν δικά σου. Τι σχέδια έχεις αφού τελειώσουν οι παραστάσεις; Έχω γράψει τη μουσική για την παράσταση της Νίνας Ράπη, Άγριες Νότες, σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη, που ξεκινάει από 6 Οκτωβρίου στο Αγγέλων Βήμα. Επίσης, θα γράψω τη μουσική για τη νέα παράσταση που σκηνοθετεί η Άντζελα Μπρούσκου, Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ του Ράινερ-Βέρνερ Φασμπίντερ. Ποιο κομμάτι σου φάνηκε πιο δύσκολο από την όλη διαδικασία; Η δημιουργική διαδικασία ήταν αρκετά εύκολη και αυθόρμητη για μένα. Δεν δυσκολεύτηκα κάπου. Περισσότερο με άγχωνε το πώς θα ενωνόταν κάθε μουσικό κομμάτι που έγραφα με τα υπόλοιπα, ώστε να δημιουργηθεί μια ολότητα. Δουλεύαμε κάθε σκηνή ξεχωριστά κι εγώ έγραφα μουσική για κάθε κομμάτι της παράστασης, έχοντας την αγωνία τού πώς όλα αυτά θα γίνονταν ένα. Εμπιστευόμουν πολύ τη σκηνοθέτιδά μου σε εκείνη τη φάση, γιατί είχε την πλήρη εικόνα, ενώ εγώ δεν μπορούσα, λόγω απειρίας ίσως. Τελικά, η μουσική έδεσε με το έργο και είναι κάτι που ρέει πολύ ομαλά.

2/10-18/10, Πέμ.-Κυρ., 20:30, Bios Main, Πειραιώς 84, 210 3425335

i’m not here to entertain you

☛

Κουμπιά, άδεια σπρέι, παλιά παιχνίδια, κομμάτια από μοκέτες, πόρτες ντουλαπιών και βιντεοκασέτες είναι μερικά από τα υλικά που ο Ρώσος street artist NAR συλλέγει από τον δρόμο, ως επί το πλείστον, και στη συνέχεια τα μεταμορφώνει σε γλυπτά και επιτοίχια έργα. Η γκαλερί @ Sarri12 παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση του καλλιτέχνη που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.

stop the press !

Gallery@Sarri12, Σαρρή 12, Ψυρρή, 6944 875346, 9/10-9/11. Ώρες λειτουργίας: Τετ.-Κυρ.

12.00-17.00, www. sarri12.com

Atmosphères - Revisited H πρώτη ατομική έκθεση της εικαστικού Άννας Γερολυμάτου αποτελεί ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν, μια και το ύφος των έργων της είναι έντονα επηρεασμένο από τον ρομαντισμό της Μπελ Επόκ, μιας περιόδου που χρονολογείται μεταξύ του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού και είναι υπεύθυνη για τη γέννηση πολλών καλλιτεχνικών ρευμάτων και νέων ιδεών. Τα έργα της αποτελούν συνδυασμό των πιο σύγχρονων τεχνικών του κολάζ και του stencil, διανθισμένων με ζωγραφικά στοιχεία. r Artzone 42, λεωφ. Βασιλέως Κωνσταντίνου 42, 210 7259549,15/10-8/11. Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πέμ. & Παρ. 11.00-15.00 & 18.00-21.00, Tετ. & Σάβ. 11.00-15.00 (Κυριακή και Δευτέρα κλειστά), www.artzone42.gr

Η πρώτη ατομική έκθεση της εικαστικού Λιάνας Μεσογίτη με τίτλο «Πέρασμα στο Τεχνοστάσιο» (Πειραιώς και Λαμίας 6, Ταύρος) από τις 10/10 ως τις 10/11.

Κινέζοι καλλιτέχνες στην ΑΣΚΤ Ογδόντα πέντε έργα σύγχρονης ζωγραφικής από τη Σανγκάη θα εκτεθούν στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, σε μια συνεργασία μεταξύ του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και της Ένωσης Εικαστικών Καλλιτεχνών Σανγκάης. Μέσα από την έκθεση θα παρουσιαστούν στο ελληνικό κοινό το πρόσωπο της σύγχρονης τέχνης στη Σανγκάη και τα θέματα που απασχολούν τους σημερινούς Κινέζους καλλιτέχνες. r Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αίθουσα «Νίκος Κεσσανλής», Πειραιώς 256, 210 3300016, 16/10-25/10. Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ. 12.00-20.00, Σάβ. 11.00-15.00

9.10.14 – lifo

49

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο φύλακας της μνήμης The Giver

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό Θερινός

Σκηνοθεσία: Φίλιπ Νόις Πρωταγωνιστούν: Μπρέντον Θουέιτς, Τζεφ Μπρίτζες, Μέριλ Στριπ

VILLAGE RENTI 10-VILLAGE PAGRATI 2-VILLAGE MAROUSI 4-VILLAGE AG.DIMITRIOS 3-ΝΑΝΑ 3-ΑΕΛΛΩ 4-STER ILION 2-ODEON STARCITY 5-ODEON KOSMOPOLIS 6,10

50 lifo – 9.10.14

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Ο Τζεφ Μπρίτζες είναι ο Φύλακας της Μνήμης σε μια ουτοπική κοινωνία, το 2048, φτιαγμένη κάτω από αντισηπτικά ιδανικές συνθήκες, χωρίς συναισθήματα και διακυμάνσεις, πολέμους και διακρίσεις, μετεωρολογικά φαινόμενα και λοιπές οξύνσεις, ως πρότυπο ισορροπίας μετά από μια ολοκληρωτική καταστροφή που προφανώς έχει προηγηθεί. Πρωταγωνιστεί ο Μπρέντον Θουέιτς στον ρόλο του Τζόνας, ενός νέου που μόλις ενηλικιώθηκε και, αντίθετα με τα άλλα παιδιά της γενιάς του, συμπεριλαμβανομένων των δύο καλύτερων φίλων του, δεν του ανατέθηκε μια συγκεκριμένη, ισόβια απασχόληση ανάλογα με τις κλίσεις του αλλά το σοβαρό έργο της λήψης της καλά φυλαγμένης μνήμης της ανθρωπότητας από τον απομονωμένο στις σκέψεις του και σε μια απομακρυσμένη κατοικία Φύλακα. Το πώς διαχειρίζεται τα πρωτόγνωρα δώρα, που είναι ταυτόχρονα καταραμένα, καθώς ενέχουν πόνο και βάσανα, είναι το θέμα μιας ακόμη ταινίας βασισμένης σε μυθιστόρημα νεανικής λογοτεχνίας, με ανέπαφα τα περισσότερα χαρακτηριστικά του είδους: νέοι, φωτογενείς ήρωες παγιδευμένοι σε έναν πλανήτη κατεστραμμένο από τη φονική απερισκεψία των παλαιοτέρων. Λιγότερο «κυνηγημένος» και πολύπλοκος σε σχέση με ανάλογες ταινίες, όπως οι Διαφορετικοί και ο πρόσφατος Λαβύρινθος, ο Φύλακας της Μνήμης συγγενεύει περισσότερο με την προβληματική και σχεδόν εικαστική προσέγγιση του Άντριου Νίκολ (Γκάτακα), προσαρμοσμένη σε απλοϊκότερα σχήματα. Ο νεαρός Αυστραλός Θουέιτς, αρμονικός και ορεξάτος, συντονίζεται απόλυτα και φέρνει αύρα αυθεντικής αθωότητας, χωρίς αφέλειες, τικ και πόζες άβγαλτων, φιλόδοξων νεαρών, πλην του Μάιλς Τέλερ στο Divergent. Στέκει με θαυμασμό, ελπίδα και δέος μπροστά στο άγνωστο που ξετυλίγεται απότομα μπροστά του, με μια σωστή, διακριτικότατη δόση πληροφορίας, ενώ έχει μεγαλώσει σε μια κοινωνία ανίδεη για το παρελθόν, συνεπώς και τη μνήμη. Ο Τζεφ Μπρίτζες σώζει την άβολα country μανιέρα του με μια εγκάρδια τελική εξομολόγηση περί αγάπης, η Μέριλ Στριπ κρατάει επαγγελματικά τον τυπικό ρόλο της αρχόντισσας/σοφής που οφείλει να είναι κακιά, ενώ η Κέιτι Χολμς και ο Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, γονείς χωρίς γονεϊκές αντιδράσεις, ενσωματώνουν την ευγενική αναισθησία σε ρόλους που παραπέμπουν σε θρίλερ.

Κινηματογράφος

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε έναν φαινομενικά ουτοπικό κόσμο, κάπου στο μέλλον, χωρίς πολέμους, διακρίσεις, πόνο και αδικίες. Βασικός ήρωας είναι ένας νεαρός άνδρας, ο Τζόνας, που γεννήθηκε και ζει μέσα σε αυτόν τον τέλειο κόσμο. Μόνο ένας μεγαλύτερος σε ηλικία άνδρας μέσα σ’ αυτή την κοινωνία γνωρίζει τι πραγματικά συνέβαινε στο παρελθόν. Σταδιακά ο Τζόνας ενηλικιώνεται και σύντομα θα μάθει ποιος είναι ο ρόλος του στην κοινωνία. Είναι εκείνος που θα επωμιστεί το βάρος της μνήμης του παρελθόντος. Ο Giver θα αρχίσει να του μεταφέρει διάφορες μνήμες του παρελθόντος και εκείνος θα συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι όλα έτσι όπως φαίνονται, καμιά φορά θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του.

DRACULA UNTOLD Σκηνοθεσία: Γκάρι Σορ Πρωταγωνιστούν: Λιουκ Έβανς, Τσαρλς Ντανς

Χωρίς ποτέ να ξεπέφτει στην, υποτίθεται, ρεβιζιονιστική ανοησία του πιο πρόσφατου Εγώ, ο Φρανκενστάιν (του Στιούαρτ Μπίτι, με τον Άαρον Έκχαρτ, βασισμένο σε κόμικ που συγγένευε με τον χαοτικό και στείρο σαδισμό του ατελείωτου Underworld), το Dracula Untold προσπερνάει χωρίς δεύτερη σκέψη όλη τη μυθολογία της Hammer, πλησιάζει σε πολλά σημεία τον Δράκουλα του Κόπολα και ευτυχώς αποφεύγει την επικίνδυνη ελαφρότητα του Χέλσινγκ. Αφηγείται τη μετάβαση του άρχοντα Βλαντ Τσέπες από θνητό σε απέθαντο, καθώς, στην προσπάθειά του να σώσει την κομητεία και την οικογένειά του, κάνει συμφωνία με ένα διαβολικό τέρας/αρχιβρικόλακα (ο Τσαρλς Ντανς ως ακόμη πιο ανοίκειο γκόλουμ) και μεταμορφώνεται σε παντοδύναμο, αιμοδιψές πλάσμα της νύχτας, επιβεβαιώνοντας δοξασίες της περιοχής και της εποχής. Ο Γκάρι Σορ, με μηδενικό μητρώο στο σινεμά αλλά πλούσια εμπειρία σε διαφημιστικά, κοντρολάρει τον ρεαλισμό και τη φαντασία ισόποσα. Σαφώς και δεν διαθέτει τη μεγαλοπρέπεια του Κόπολα (δεν συζητάμε για τις παλιές, γοτθικές βερσιόν), αλλά προσπαθεί και σε έναν μεγάλο βαθμό πετυχαίνει να αποδώσει το δίλημμα και το αναπόφευκτο αδιέξοδο ενός ηρωικού και μεγαλομανούς κυβερνήτη, βοηθούμενος από την ένταση του πρωταγωνιστή Λιουκ Έβανς. Διατηρώντας σφιχτό τέμπο, λογική διάρκεια και βελούδινη μετάβαση από το πολεμικό δράμα στην ιδέα της αιώνιας αγάπης, ο Δράκουλας του Σορ τουλάχιστον λειτουργεί ως ευπρόσωπο prequel που συγκεράζει ψυχαγωγικά την ιστορία ενός ανθρώπου που υπήρξε στην πραγματικότητα, τον θρύλο που δεν τον έχει εγκαταλείψει έκτοτε, την έννοια της ηθικής κάτω από επικές συνθήκες αλλά και τη ρομαντική διάσταση που έχει εμπνεύσει το μυθιστόρημα και τις κινηματογραφικές μεταφορές του.

VILLAGE RENTI 1,7,9-VILLAGE PAGRATI 4-VILLAGE MALL 2,5,11,13-VILLAGE FALIRO 6,9-VILLAGE AG.DIMITRIOS 2-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1-ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ-ΝΑΝΑ 4-ΑΕΛΛΩ 3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1-ΜΑΓΙΑ-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2-STER ILION 5-ODEON STARCITY 6,7-ODEON KOSMOPOLIS 9-ΑΙΓΛΗ 1-ΑΝΟΙΞΗ 1

ΕΝΑ ΓΕΝΝΑΙΟ ΨΕΜΑ The good lie Σκηνοθεσία: Φιλίπ Φαλαρντό Πρωταγωνιστούν: Ρις Γουίδερσπουν, Άρνολντ Οσένγκ

Αγγλόφωνο ντεμπούτο για τον Καναδό σκηνοθέτη του Εξαιρετικού κύριου Λαζάρ με μια ταινία καλού σκοπού και ευγενικού χειρισμού (σαν να την παρήγγειλε η UNESCO σε άνθρωπο με ταλέντο) με θέμα τα «Χαμένα παιδιά του Σουδάν» και την προσαρμογή τριών από αυτά στο Κάνσας, μετά τον φοβερό εμφύλιο πόλεμο – μόνο στις ΗΠΑ μετοίκησαν 100.000 πρόσφυγες. Το πρώτο ημίωρο περιγράφει χωρίς σοκαριστικές ακρότητες την προσπάθειά τους να επιβιώσουν μέχρι τα σύνορα με την Κένυα. Εμπνευσμένη από αληθινά γεγονότα και με πρωταγωνιστές Σουδανούς που συνδέονται προσωπικά με τραγικές ιστορίες της πατρίδας τους, η ταινία χρησιμοποιεί μια σταρ, τη Ρις Γουίδερσπουν, για να εισαγάγει την ιστορική αλήθεια σε μια χώρα που παραδοσιακά αγνοεί οτιδήποτε δεν ενέχει άμεση αμερικανική εμπλοκή, με ηρωική νίκη, κατά προτίμηση. Η Γουίδερσπουν δεν πρωταγωνιστεί, όπως μπορεί κάποιος να νομίσει, αλλά κρατάει έναν μικρότερο σε έκταση, θετικό και καταλυτικό ρόλο, παίζοντας μια γυναίκα που βρίσκει εργασία σε άλλους, αλλά αδυνατεί να τακτοποιήσει τη δική της ζωή (μια αραιωμένη εκδοχή της Έριν Μπρόκοβιτς), αφήνοντας το έδαφος

στους τρεις άνδρες που πασχίζουν να προσαρμοστούν στη Δύση και να βρουν την αδελφή τους, που εκ των πραγμάτων ζει στη Βοστώνη. Το γενναίο ψέμα (good lie στον αγγλικό τίτλο) αναφέρεται στον Μαρκ Τουέιν και τον Χάκλμπερι Φιν και θέλει να πει πως ένα ορθό αποτέλεσμα δικαιολογεί το κατά συνθήκη ψεύδος. Στο τέλος της ταινίας καταλαβαίνουμε το αυτονόητο: πως ο πόλεμος ανατρέπει τη λογική και ενισχύει σχεδόν μεταφυσικά τους δεσμούς ανάμεσα στους επιζήσαντες. ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2-ΕΜΠΑΣΣΥ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΑΕΛΛΩ 1-ODEON STARCITY 7-ΚΗΦΙΣΙΑ 1-ODEON KOSMOPOLIS 5

Φίλοι Ή κάτι παραπάνω; What If? Σκηνοθεσία: Μάικλ Ντάουζ Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Ράντκλιφ, Ζόι Καζάν

Ο Γουάλας, που δεν έχει ξεπεράσει ακόμη την πρώην του, γνωρίζει τη γοητευτική και έξυπνη Τσάντρι, η οποία όμως έχει ήδη σοβαρό δεσμό. Θα γίνουν πολύ καλοί φίλοι… Ή μήπως αυτό που ζουν είναι κάτι παραπάνω από φιλία; VILLAGE RENTI 11-VILLAGE MALL 12-VILLAGE FALIRO 5-STER ILION 6-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2-ΝΑΝΑ 5-ΑΕΛΛΩ 4-ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

Στο Σκοτάδι Σκηνοθεσία: Έσκιλ Βογκτ Πρωταγωνιστούν: Έλεν Ντόριτ Πίτερσεν, Χένρικ Ραφαέλσεν, Βέρα Βιτάλι

Η Ίνγκριντ, που έχασε πρόσφατα την όρασή της, επιλέγει να απομονωθεί στο σπίτι της, με μόνη παρέα τον σύζυγό της και τις σκέψεις της. Ξαφνικά, όμως, διαπιστώνει με έκπληξη την ύπαρξη του άντρα της στο σπίτι, όταν εκείνος θα έπρεπε να είναι στο γραφείο. Βρίσκεται, πράγματι, εκεί; Και γιατί να την παρακολουθεί σιωπηλά; ΑΑΒΟΡΑ-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΤΡΙΑΝΟΝ-ΑΤΤΑΛΟΣ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ 2

Η Χρυσή Άμαξα Le carrosse d’ or Σκηνοθεσία: Ζαν Ρενουάρ Πρωταγωνιστούν: Άνα Μανιάνι, Οντοάρντο Σπαντάρο, Ντάνκαν Λαμόντ

Ένας ιταλικός θίασος φτάνει σε μια μικρή περουβιανή πόλη τον 18ο αιώνα. Ο επικεφαλής αριστοκράτης στην πόλη, ο αντιβασιλέας, έχει αποκτήσει μια υπέροχη χρυσή άμαξα που σχεδιάζει να τη δώσει στην ερωμένη του, αλλά στη συνέχεια γνωρίζει την πρωταγωνίστρια του θιάσου Καμίλα και τυφλωμένος από έρωτα τη χαρίζει σ’ αυτήν. Αυτός ο αταίριαστος έρωτας, όμως, δεν είναι τόσο εύκολο να στεριώσει... ΖΕΦΥΡΟΣ

aiΘoyΣeΣ αθήνα αμπελοκηποι - γκαζι - θησείο νεάπολη ΑΑΒΟΡΑ

Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253. Στο σκοτάδι Πεμ-Τετ 18:45, 20:30, 22:15

ΑΘΗΝΑΙΟΝ

Βασιλισσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 21077821222112112222, www. athinaioncinemas.com. ÜΑίθουσα 1: Dracula Untold Πεμ-Τετ 18:30, 20:30, 22:30. ÜΑίθουσα 2: Μεγαλώνοντας Πεμ-Τετ 22:00. Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ-Τετ 18:00, 20:00

ΑΣΤΥ

Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925. Μεγαλώνοντας Πεμ-Τετ 18:15, 21:15

ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D

Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 ÜΑίθουσα 1: Nymphomaniac: Μέρος Α’ Πεμ-Τετ 22:15. Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 17:45, 20:00. ÜΑίθουσα 2: Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 18:10, 20:20, 22:30

GAZARTE

Βουτάδων 34, Γκάζι, 2103452277-2103460347, www.gazarte.gr. Ιστορίες για αγρίους Πεμ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:00, 21:30 / Παρ-Σαβ 19:00, 21:30, 00:00

ΔΑΝΑΟΣ

Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www. danaoscinema.gr. ÜΑίθουσα 1: Xenia Πεμ-Τετ 17:30, 20:00, 22:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ 15:30 / Κυρ 12:00, 15:30. ÜΑίθουσα 2: Στο σκοτάδι Πεμ, Δευ, Τρι, Τετ 18:30, 20:30, 22:30 / Παρ-Κυρ 20:30, 22:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) ΠαρΚυρ 18:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Παρ-Κυρ 16:30

ΕΛΛΗ

Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789. Xenia Πεμ-Τετ 17:15, 19:45, 22:15

ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON

Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 18:00, 20:20, 22:40

ΖΕΦΥΡΟΣ

Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Η χρυσή άμαξα Πεμ-Τετ 20:00, 22:00

ΘΗΣΕΙΟΝ

Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr. Ο Νο1 καταζητούμενος Πεμ-Τετ 20:45

ΙΝΤΕΑΛ

Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720. Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 17:20, 19:50, 22:20

ΝΙΡΒΑΝΑ Cinemax Cyta

Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet. gr, www.cinemax.gr. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Σαβ, Κυρ, Τρι, Τετ 18:30, 21:30 / Δευ 18:00. Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Σαβ-Κυρ 16:30

ODEON ΟΠΕΡΑ

Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:20, 22:30. ÜΑίθουσα 2: Μαγεία στο σεληνόφως Πεμ-Τετ 20:00, 22:20

ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ

Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103248057-2103222071, info@ cineparis.gr, www.cineparis.gr, Μαγεία στο σεληνόφως ΠεμΤετ 19:15. Dracula Untold ΠεμΤετ 21:00, 22:50

ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ

Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www. tainiothiki.gr. ÜΑίθουσα 1: Βίβα Ζαπάτα Πεμ 19:30 / Παρ 22:00. Ενα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν Παρ 19:30. Το λιμάνι της αγωνίας Σαβ 20:00. Λάσπη στ’αστέρια Σαβ 22:00 Ανατολικά της Εδέμ Κυρ 19:30 Γράμμα στον Ηλία Κυρ 22:00 1922 Δευ 19:30. Boomerang! Δευ 22:00. Ο τελευταίος μεγιστάνας Τρι 21:30. Πυρετός στο αίμα Τρι 19:00. Νύφες Τετ 21:30 ÜΑίθουσα 2: Xenia Πεμ-Τετ 19:00, 21:30

αργυρούπολη αγ. δημήτριος - δάφνη ΑΤΛΑΝΤΙΣ

Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:30, 21:30. ÜΑίθουσα 2: Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 17:40, 20:00, 22:20

VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 14 848, www.villagecinemas.gr. ÜΑίθουσα 1: Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:30, 18:30 / ΣαβΚυρ 12:30, 14:30, 16:30, 18:30. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 20:30, 23:30 ÜΑίθουσα 2: Dracula Untold Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:30, 19:45, 21:45, 23:45 / Σαβ-Κυρ 15:30, 17:30, 19:45, 21:45, 23:45 ÜΑίθουσα 3: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:00 / Σαβ-Κυρ 13:00, 15:00, 17:00 Ο φύλακας της μνήμης ΠεμΤετ 19:00, 21:00, 23:00 ÜΑίθουσα 4: Ο λαβύρινθος ΠεμΤετ 16:15, 18:45. The Equalizer Πεμ-Τετ 21:20, 00:10. ÜΑίθουσα 5: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:00, 18:00, 20:00 / Σαβ-Κυρ 12:00, 14:00, 16:00, 18:00, 20:00 Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 22:10

ΝΑΝΑ Cinemax Cyta

Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 21097031582109706865, cinemax1@otenet. gr, www.cinemax.gr. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 20:00, 23:00. Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:00 / Σαβ-Κυρ 16:00, 18:00. ÜΑίθουσα 2: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:30, 21:30. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ 16:45 / Κυρ 12:00, 15:00, 16:45. ÜΑίθουσα 3: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:30 / Σαβ 16:30, 18:30 / Κυρ 12:30, 14:30, 16:30, 18:30. Ο φύλακας της μνήμης Πεμ-Τετ 20:45, 22:45. ÜΑίθουσα 4: Dracula

Κλήρωση Η LifΟ προσφέρει 1 διπλή πρόσκληση για καθεμία από τις παρακάτω ταινίες στο πρόγραμμα «Αναφορά στον Ηλία Καζάν». Στείλτε τον κωδικό που αναγράφεται δίπλα στο όνομα της ταινίας, ΚΕΝΟ και το ονοματεπώνυμό σας στο 19000 μία μέρα πριν από κάθε προβολή ως τις 5 το απόγευμα. Οι νικητές θα ειδοποιηθούν με γραπτό sms. Η χρέωση ειναι €1,23/sms (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).

Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγ. Αλεξάνδρου 134-136, μετρό Κεραμεικός 10/10 19:30 Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν / A Tree Grows To Brooklyn LIFOA 11/10 20:00 Το λιμάνι της αγωνίας / On the Waterfront LIFOΒ 12/10 19:30 Ανατολικά της Εδέμ / East of Eden LIFOC 13/10 19:30 Μαθητεία στον Καζάν: 1922 - Νίκος Κούνδουρος LIFOD 14/10 19:00 Πυρετός στο αίμα / Splendor in the Grass LIFOE 15/10 21:30 Μαθητεία στον Καζάν: Νύφες Παντελής Βούλγαρης LIFOF 16/10 22:00 Άνθρωπος σε τεντωμένο σκοινί / Man on a Tightrope LIFOG Untold Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:15, 21:15, 23:15 / Σαβ-Κυρ 21:15, 23:15. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ 19:15 / Κυρ 15:15, 17:15, 19:15. ÜΑίθουσα 5: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ, Σαβ, Κυρ, Τετ 20:15 / Παρ, Δευ, Τρι 18:15, 20:15 Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 22:15. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) Πεμ, Σαβ, Κυρ, Τετ 18:15. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ 16:15 / Κυρ 12:15, 14:15, 16:15. ÜΑίθουσα 6: The Equalizer Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:30, 20:00, 22:30 / Σαβ-Κυρ 20:00, 22:30 Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ 16:00, 18:00 / Κυρ 12:00, 14:00, 16:00, 18:00

ΣΟΦΙΑ

Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Θεέ μου, τι σου κάναμε? ΠεμΤετ 20:30. Ο αξέχαστος μήνας Πεμ-Τετ 22:30. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 18:30

αχαρνών πατησίων

ΑΕΛΛΩ Cinemax 5+1 Cyta

Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet. gr, www.cinemax.gr. ÜΑίθουσα 1: Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 18:00, 20:15, 22:30. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ 16:15 / Κυρ 12:30, 14:30, 16:15. ÜΑίθουσα 2: The Equalizer ΠεμΤετ 19:45, 22:15. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:45. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ 15:45 / Κυρ 11:45, 13:45, 15:45. ÜΑίθουσα 3: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:45 / Σαβ 16:45, 18:45 / Κυρ 12:45, 14:45, 16:45, 18:45. Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:45, 22:45 ÜΑίθουσα 4: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ-Τετ 19:15. Ο φύλακας της μνήμης Πεμ-Τετ 21:15, 23:15. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) Σαβ-Κυρ 17:15. Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Κυρ 15:15

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS

Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298, Θεέ μου, τι σου κάναμε? Πεμ-Τετ 17:40. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:30, 22:20

ΙΛΙΟΝ CINEMA

Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, Nymphomaniac: Μέρος Α’ Πεμ-Τετ 22:15. Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 17:50, 20:00

ΟΣΚΑΡ

Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Δευ, Τρι, Τετ 16:30, 19:10, 21:50 / Παρ-Κυρ 19:10, 21:50. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Παρ-Κυρ 17:15

ΤΡΙΑΝΟΝ Filmcenter

Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Στο σκοτάδι Πεμ-Τετ 20:30, 22:30. Ησυχες μέρες Πεμ-Τετ 18:30

ζωγράφου παγκράτι

VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI

Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848, www.villagecinemas.gr ÜΑίθουσα 1: Ο λαβύρινθος

Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι 18:40, 21:00, 23:20 / Σαβ, Κυρ, Τετ 19:20, 21:40, 00:00. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ, Κυρ, Τετ 17:30. ÜΑίθουσα 2: Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι 17:50 / Σαβ, Κυρ, Τετ 17:20. Ο φύλακας της μνήμης Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι 19:50, 22:00, 00:10 / Σαβ, Κυρ, Τετ 19:20, 21:30, 23:40. ÜΑίθουσα 3: Lucy Πεμ-Τετ 18:00, 22:30, 00:30. Φύλακες του Γαλαξία Πεμ-Τετ 20:00. ÜΑίθουσα 4: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:00 / Σαβ-Κυρ 19:00. Dracula Untold Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:10, 22:10, 00:15 / Σαβ-Κυρ 21:10, 23:10. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:10. ÜΑίθουσα 5: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι 19:00, 22:10 / Σαβ, Κυρ, Τετ 19:10, 22:20. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ, Κυρ, Τετ 17:00

ΠΑΛΑΣ

Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868. ÜΑίθουσα 1: Ερωτας αλά Ισπανικά Πεμ-Τετ 22:15. Η ζωή είναι ωραία με τα μάτια κλειστά Πεμ-Τετ 20:00 ÜΑίθουσα 2 (Θερινή): Ο θυρωρός Πεμ-Τετ 20:20, 22:30

ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ

Ριζάρη 24, Παγκράτι, 2107253915. Xenia Πεμ-Τετ 17:40, 20:00, 22:20

γλυφάδα

ΑΘΗΝΑΙΟΝ Cinepolis

Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www. athinaioncinemas.com ÜΑίθουσα 1: Dracula Untold Πεμ-Τετ 18:40, 20:30, 22:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:40. ÜΑίθουσα 2: The Equalizer Πεμ-Τετ 20:30, 23:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) Πεμ-Τετ 18:30. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:20. ÜΑίθουσα 3: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? ΠεμΤετ 18:20, 20:20, 22:20. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:30. ÜΑίθουσα 4: Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 18:00, 20:20. Καλωσήρθες στη Νέα Υόρκη Πεμ-Τετ 22:40. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:00

ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON

Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www. odeon.gr, www: i-ticket.gr ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 21:30 / Σαβ-Κυρ 18:20, 21:30. Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Σαβ-Κυρ 16:20 ÜΑίθουσα 2: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:15, 22:30

ιλιον αγ.ανάργυροι πετρούπολη ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΔΗΜ. ΚΙΝ/ΦΟΣ

Αγίας Παρασκευής 40, ΑνάκασαΑγ. Ανάργυροι, 2102639208, Lucy Πεμ-Τετ 18:15, 20:15, 22:15

STER CINEMAS

Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο CAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www. stercinemas.gr. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 22:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:00, 18:00, 20:00 / Σαβ-Κυρ 12:00, 14:00, 16:00, 18:00, 20:00. ÜΑίθουσα 2: Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ,

Δευ, Τρι, Τετ 16:30, 18:20 / ΣαβΚυρ 12:40, 14:30, 16:30, 18:20 Ο φύλακας της μνήμης Πεμ, Σαβ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:15, 22:10 / Παρ 20:15, 22:10, 00:00 Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Σαβ 00:00. ÜΑίθουσα 3: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:30, 21:30 / Σαβ-Κυρ 12:20, 15:30, 18:30, 21:30. ÜΑίθουσα 4: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:00, 20:00, 23:00 / Σαβ-Κυρ 13:50, 17:00, 20:00, 23:00. ÜΑίθουσα 5: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:10 / Σαβ-Κυρ 13:00, 15:00, 17:10, 19:10. Dracula Untold Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:10, 21:15, 23:15 / Σαβ-Κυρ 21:15, 23:15 ÜΑίθουσα 6: Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:10 / Σαβ-Κυρ 13:40, 15:50, 18:10 Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ-Τετ 20:30, 22:30. ÜΑίθουσα 7: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:20, 19:20 / ΣαβΚυρ 13:20, 15:20, 17:20, 19:20 Ο λαβύρινθος Πεμ-Τετ 21:00, 23:30

16:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) Πεμ-Τετ 18:20. ÜΑίθουσα 9: The Equalizer Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:10, 19:50, 22:30 / Σαβ-Κυρ 19:50, 22:30. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 13:30, 15:40, 17:40 ÜΑίθουσα 10: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:10, 19:20, 22:20 / ΣαβΚυρ 13:10, 16:10, 19:20, 22:20 ÜΑίθουσα 11: Dracula Untold Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:00, 18:00, 20:00, 22:10, 00:20 / ΣαβΚυρ 12:00, 14:00, 16:00, 18:00, 20:00, 22:10, 00:20. ÜΑίθουσα 12: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:30, 19:40, 21:40, 23:40 / Σαβ-Κυρ 13:20, 15:20, 17:30, 19:40, 21:40, 23:40. ÜΑίθουσα 13: Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:00, 22:10 ÜΑίθουσα 14: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Σαβ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:00, 22:50 / Παρ 21:00

ηράκλειο νέα ιωνία

ΚΗΦΙΣΙΑ Cinemax Cyta

ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D

Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:30, 21:15. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:30 ÜΑίθουσα 2: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ-Τετ 18:30. Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:30, 22:30. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Κυρ 16:45

κουκάκι νέος κόσμος ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ Filmcenter

Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305-2109246953, mikosmos@otenet.gr, http:// www.mikrokosmos.gr. Στο σπίτι Πεμ-Τετ 18:30, 20:15, 22:15

ΟDEON STARCITY

Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:00, 22:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:50 ÜΑίθουσα 2: Μαγεία στο σεληνόφως Πεμ-Τετ 21:00. Ενας σκίουρος σούπερ-ηρωας (μτγλ.) Παρ 18:40 / Σαβ-Κυρ 16:40, 18:40. ÜΑίθουσα 3: Ο λαβύρινθος Πεμ-Τετ 19:20, 21:40. ÜΑίθουσα 5: Ο φύλακας της μνήμης Πεμ, Δευ, Τρι, Τετ 20:40, 22:50 / Παρ-Κυρ 18:30, 20:40, 22:50. ÜΑίθουσα 6: Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:30, 22:30 Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Παρ-Κυρ 18:10 Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:20. ÜΑίθουσα 7: Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 20:20, 22:40. Dracula Untold Παρ-Κυρ 18:20. Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Σαβ-Κυρ 16:20. ÜΑίθουσα 8: Lucy Πεμ-Τετ 21:20. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Παρ 18:50 / Σαβ-Κυρ 16:30, 18:50 ÜΑίθουσα 9: The Equalizer ΠεμΤετ 19:40, 22:20. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:30. ÜΑίθουσα 10: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:20, 23:00 / Σαβ-Κυρ 17:00, 20:20, 23:00

ΔΙΑΝΑ

Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587. Στο σπίτι Πεμ-Τετ 18:25. Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 20:20, 22:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:50 Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet. gr, www.cinemax.gr. ÜΑίθουσα 1: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ-Τετ 18:30. Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 20:40, 23:00. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:45 ÜΑίθουσα 2: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 22:30 Ιστορίες για αγρίους Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:40, 20:00 / ΣαβΚυρ 20:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) Σαβ-Κυρ 17:30

ΚΗΦΙΣΙΑ Cinemax Class Cyta

Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο ), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet. gr, www.cinemax.gr. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:30, 21:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:30

ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ

Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:00, 23:10 / Σαβ-Κυρ 16:50, 20:00, 23:10. ÜΑίθουσα 2: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 20:00, 23:10. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 15:10, 17:30. ÜΑίθουσα

3: Οι Αναλώσιμοι 3 Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 23:10 / Σαβ 17:20. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:00 / Σαβ 20:00, 23:10. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Σαβ 15:20 / Κυρ 15:20, 17:20. ÜΑίθουσα 4: The Equalizer Πεμ-Τετ 23:10 Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 20:00. Ενας σκίουρος σούπερ-ηρωας (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 15:50, 18:00. ÜΑίθουσα 5: Ενα γενναίο ψέμα Πεμ-Τετ 20:10, 22:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (με υπότιτλους) ΣαβΚυρ 15:30, 17:40. ÜΑίθουσα 6: Rio, I Love You Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:50 / Σαβ 23:30 / Κυρ 18:50, 23:30. Ο φύλακας της μνήμης Πεμ-Τετ 21:20. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:30, 18:50. ÜΑίθουσα 7: Μαγεία στο σεληνόφως Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 20:40, 22:50 / Σαβ-Κυρ 18:30, 20:40, 22:50. ÜΑίθουσα 8: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε ΠεμΤετ 19:00, 22:00. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:10. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 15:00. ÜΑίθουσα 9: Dracula Untold Πεμ-Τετ 19:10, 21:10, 23:20 Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Σαβ-Κυρ 15:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:00. ÜΑίθουσα 10: Ο φύλακας της μνήμης Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:20, 20:30, 22:40 / Σαβ-Κυρ 16:10, 18:20, 20:30, 22:40. ÜΑίθουσα 11: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 21:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:10 / Σαβ-Κυρ 16:00, 18:10. ÜΑίθουσα 12: Ο λαβύρινθος Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:20, 21:40 / Σαβ-Κυρ 16:40, 19:20, 21:40

νέα σμύρνη παλαιό φάληρο ΑΤΤΑΛΟΣ CINEMA

Κοτιαιου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Στο σκοτάδι Πεμ-Τετ 18:30, 20:30, 22:30

CINERAMA CINEMA

Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:15, 22:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:30

VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO

Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, 14 848, www. villagecinemas.gr. ÜΑίθουσα 1: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 22:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.)

Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:00, 20:00 / Σαβ-Κυρ 16:00, 18:00, 20:00. ÜΑίθουσα 2: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:10 / Σαβ-Κυρ 16:20, 18:10 Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:50, 23:00. ÜΑίθουσα 3: The Equalizer Πεμ-Τετ 18:30, 21:10, 23:50. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 16:10. ÜΑίθουσα 4: Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:50 / Σαβ-Κυρ 16:00, 17:50 Ο φύλακας της μνήμης Πεμ-Τετ 20:20, 22:20, 00:20. ÜΑίθουσα 5: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ-Τετ 20:00, 22:00, 00:10. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ-Τετ 17:30 ÜΑίθουσα 6: Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά Πεμ-Τετ 17:00. Dracula Untold Πεμ-Τετ 19:30, 21:40, 23:40. ÜΑίθουσα 7: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:00, 21:00, 00:00 ÜΑίθουσα 8: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 18:15, 21:25. ÜΑίθουσα 9: Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:30, 22:30

ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜ. ΚΙΝ/ΦΟΣ

Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 ÜΑίθουσα 1: Μαγεία στο σεληνόφως Πεμ-Τετ 18:40. Ιστορίες για αγρίους Πεμ-Τετ 20:30, 22:40. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Σαβ-Κυρ 17:00 ÜΑίθουσα 2: Θεέ μου, τι σου κάναμε? Πεμ-Τετ 18:20, 20:20, 22:20

πειραιάς

ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜ. ΚΙΝ/ΦΟΣ

Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:10, 22:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ-Τετ 17:20

ρέντη

VILLAGE SHOPPING AND MORE

Θηβών 228 & Παρνασσού ,Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas. gr. ÜΑίθουσα 1: Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:10, 22:20. ÜΑίθουσα 3: S Tape: Μια τρελή βραδιά Πεμ-Τετ 18:50, 20:50, 23:00 ÜΑίθουσα 4: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 21:00, 00:00. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:00, 19:00 / Σαβ 15:00, 17:00, 19:00. ÜΑίθουσα 5: Αμαρτωλή πόλη: Η κυρία θέλει φόνο Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:40, 21:10, 23:45 / Σαβ 16:10, 18:40, 21:10, 23:45

ÜΑίθουσα 6: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:20 / Σαβ 16:15, 18:20. Ξόρκισε το κακό Πεμ-Τετ 20:20, 22:50 ÜΑίθουσα 7: Step Up All In Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:30 / Σαβ 16:00, 18:30. Dracula Untold Πεμ-Τετ 21:15, 23:20. ÜΑίθουσα 8: Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:15 / Σαβ 15:20, 17:15 The Equalizer Πεμ-Τετ 19:10, 21:50, 00:30. ÜΑίθουσα 9: Dracula Untold Πεμ-Τετ 18:10, 20:10, 22:20, 00:20. ÜΑίθουσα 10: Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:50 / Σαβ 15:50, 17:50 Ο φύλακας της μνήμης Πεμ-Τετ 19:50, 22:00, 00:10. ÜΑίθουσα 11: Φίλοι ή κάτι παραπάνω? Πεμ-Τετ 18:15, 20:45, 23:15. Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μτγλ.) Σαβ 15:40. ÜΑίθουσα 12: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:20, 19:20 / Σαβ 15:15, 17:20, 19:20. Φύλακες του Γαλαξία Πεμ-Τετ 21:20, 23:50. ÜΑίθουσα 13: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:30, 22:30 / Σαβ 16:30, 19:30, 22:30. ÜΑίθουσα 14: The Equalizer Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 17:50, 20:30, 23:10 / Σαβ 15:10, 17:50, 20:30, 23:10. ÜΑίθουσα 15: Ο λαβύρινθος Πεμ, Παρ, Κυρ, Δευ, Τρι, Τετ 19:15, 21:45, 00:15 / Σαβ 16:45, 19:15, 21:45, 00:15. ÜΑίθουσα 16: Φύλακες του Γαλαξία Πεμ-Τετ 17:45, 20:15, 22:45. ÜΑίθουσα 17: Οι Αναλώσιμοι 3 Πεμ-Τετ 18:45, 21:30, 00:10. ÜΑίθουσα 18: Αμνησία Πεμ-Τετ 17:40, 19:40, 21:40, 23:40

χαλάνδρι χολαργός μελίσσια ΑΒΑΝΑ

Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546. Ιστορίες για αγρίους Πεμ, Παρ, Σαβ, Κυρ, Δευ, Τετ 18:00, 20:20, 22:40 / Τρι 18:00

ΑΙΓΛΗ

Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 ÜΑίθουσα 1: Dracula Untold Πεμ-Τετ 20:45, 22:40. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Παρ 18:30 / Σαβ-Κυρ 16:40, 18:30 ÜΑίθουσα 2: Xenia Πεμ-Τετ 18:00, 20:30, 22:45. Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) ΣαβΚυρ 16:15

ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ

Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 19:15, 22:00

μαρούσι κηφισιά

VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL

Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, 14 848, www. villagecinemas.gr. ÜΑίθουσα 1: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:10 / Σαβ-Κυρ 12:40, 15:00, 18:10. Ξόρκισε το κακό Πεμ-Τετ 20:10, 22:50. ÜΑίθουσα 2: Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 15:30, 17:20 / Σαβ-Κυρ 13:40, 15:30, 17:20. Dracula Untold Πεμ, Παρ, Σαβ, Κυρ, Δευ, Τετ 19:10, 21:10, 23:10 / Τρι 23:10 ÜΑίθουσα 3: Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι πυροσβέστες (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 15:50 / Σαβ-Κυρ 13:50, 15:50. Φύλακες του Γαλαξία Πεμ-Τετ 17:50, 20:30, 23:00. ÜΑίθουσα 4: Ο φύλακας της μνήμης Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:50, 19:00, 21:20, 23:30 / Σαβ-Κυρ 12:20, 14:30, 16:50, 19:00, 21:20, 23:30 ÜΑίθουσα 5: The Equalizer Πεμ, Παρ, Σαβ, Κυρ, Δευ, Τετ 21:30, 00:10 / Τρι 23:20. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Δευ 17:20, 19:30 / Παρ, Τετ 15:10, 17:20, 19:30 / Σαβ-Κυρ 13:00, 15:10, 17:20, 19:30 / Τρι 15:10, 17:10. Dracula Untold Τρι 19:10, 21:10. ÜΑίθουσα 6: Lucy Πεμ-Τετ 17:50, 19:50, 23:50 Αμνησία Πεμ-Τετ 21:50. ÜΑίθουσα 7: Το κορίτσι που εξαφανίστηκε Πεμ-Τετ 21:00, 00:30. Ο μικρός Νικόλας πάει διακοπές (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 18:40 / Σαβ-Κυρ 14:00, 16:20, 18:40. ÜΑίθουσα 8: Ο λαβύρινθος Πεμ-Τετ 20:20, 22:40 Barbie στο μυστικό βασίλειο (μτγλ.) Πεμ, Παρ, Δευ, Τρι, Τετ 16:30 / Σαβ-Κυρ 12:50, 14:40,

9.10.14 – lifo

51

Ντoνα Τaρτ

Carel Fabritius, «Η Καρδερίνα», 1654. Μουσείο Mauritshuis, Χάγη

στιγμή όπου η ομορφιά συναντά τον έρωτα και η λογοτεχνική επιταγή τον φετιχισμό της λεπτομερούς αφηγηματικής διαδικασίας. Κάθε αίσθηση, κάθε σωματική ανταπόκριση, έχουν σημασία για τον Θίο και την Ταρτ. Και είναι αυτή που ως παντοδύναμη συγγραφέας θα μεταμορφώσει το πιο διεφθαρμένο αποπαίδι –τον Πολωνό, ουκρανικής καταγωγής, μετανάστη φίλο–σε αστείρευτη πηγή έμπνευσης για τον έφηβο πρωταγωνιστή της, ξεμπερδεύοντας μια και καλή με τις φυλετικές ή αισθητικές προκαταλήψεις.

Ε Η Καρδερίνα της Ντόνα Ταρτ: επιστροφή στην αθωότητα Το τρίτο μυθιστόρημα της Αμερικανίδας συγγραφέως είναι ένα ταξίδι στον σύγχρονο κόσμο της απώλειας, της μοναξιάς. Παράλληλα, κι ένας ύμνος στην ομορφιά και τη φιλία.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

Α

52 lifo – 9.10.14

ρκεί μια ματιά στο εξώφυλλο, στο μικρό πτηνό που ξεπηδάει μέσα από τη σκισμένη σελίδα, για να αντιληφθεί κανείς την προγραμματική εξαγγελία της επικής σχεδόν Καρδερίνας: ένα όμορφο πλάσμα και συνάμα ένα σύμβολο αθωότητας δεσπόζει στον μικροσκοπικό πίνακα του Φαμπρίτσιους. Ο πίνακας αυτός που συνοψίζει μαζί την αγιότητα και τη διαφθορά διαπερνά όλη την αφήγηση, γίνεται ταυτόχρονα η λύτρωση και η καταστροφή για τον μικρό Θίο Ντέκερ και τελικά ταυτίζεται με το σημείο όπου η ζωή συναντά κυριολεκτικά τον θάνατο. Η «Καρδερίνα» καταφέρνει αυτό που επιχειρεί το ίδιο το βιβλίο ως αφήγημα: να ανακαλύψει τον χαμένο κόσμο της αθωότητας που στέρησε από τον ήρωα τόσο πρόωρα ο θάνατος αλλά και να θυμίσει στον αναγνώστη τον χαμένο κόσμο της λογοτεχνίας που έμεινε κρυμμένος κάτω από στοίβες θεωριών, αναλύσεων και παράδοξων θέσεων για το πώς πρέπει να συγκροτείται η αποσπασματική, έκκεντρη αφήγηση και πώς όχι. Η λογοτεχνία οφείλει να επιστρέψει στις ρίζες της και η αθωότητα να βρει το νήμα της αρχέγονης έκφρασής της. Όλα αυτά η Ταρτ τα εκφράζει στις σελίδες της με μια ακήρατη απλότητα που πρεσβεύει ότι ένα βιβλίο πρέπει να γράφεται, να διαβάζεται και να απο-καλύπτεται με την ανεξήγητη και αβίαστη αμεσότητα που έχουν η λεπτομέρεια ενός πίνακα, η ένταση του χρώματος, η πρώτη φρεσκάδα της ημέρας. Επιστροφή στις ρίζες και στην πρώτη εκείνη απόλαυση που έφερε τον κόσμο κοντά στα μεγάλα έργα τέχνης και τον έκανε να κοιτάζει από τις λάσπες στ’ αστέρια. Αν κάτι κάνει η σχοινοτενής έως εξαντλητική χρήση της πένας της Ταρτ, είναι να αποκαλύπτει τα πράγματα στην πρωθύστερη και αρχέγονη καταγωγή τους – όπως αντίστοιχα συμβαίνει με το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ,

που επαναφέρει το σύμπαν στην πρωτόγνωρη αμεσότητά του. «Διεκδικώ με το βιβλίο μου το δικαίωμα στην παιδική και ξέφρενη απόλαυση που νιώθει ο αναγνώστης όταν γυρνάει με αγωνία τις σελίδες» επέμενε εκ των υστέρων η Ταρτ, εξηγώντας σε δημοσιογράφο του BBC το μανιφέστο της. Αυτό εντέλλεται τελικά και η ίδια η λογοτεχνία: μέχρι να τη χωρίσει ο θάνατος, θα μπορεί να αναζητάει το χαμένο νόημα στα πράγματα μέσα από τη μεταφορική σκέψη, με τον συμβολισμό της μυθοπλαστικής διαδικασίας. Αντίστοιχα και ο Θίο Ντέκερ, ένα ορφανό που περνάει διά πυρός και σιδήρου για να καταλήξει να δοκιμάσει κάθε είδους εμπειρία και να περάσει με άνεση στην παρανομία, εμμένει στην ενατένιση της αιώνιας ομορφιάς που η ζωή προσπαθεί να του στερήσει με κάθε τρόπο. Μέχρι να συμβεί –πολύ νωρίς, είναι αλήθεια– το απροσδόκητο συμβάν του θανάτου, είχε σχεδόν τα πάντα: ένα όμορφο διαμέρισμα στο Μανχάταν, μια καλόβολη κι αγαπησιάρα μάνα, πολλαπλές πολιτιστικές αναφορές κι εμπειρίες και όλες τις περγαμηνές για να διαπρέψει. Μετά, όμως, την τραγικότερη αυτή απώλεια της ζωής του, το μόνο που έμεινε να του θυμίζει τη χαμένη αθωότητα είναι ο πίνακας που καταφέρνει να κλέψει από το τραγικό συμβάν στο μουσείο. Και η αλήθεια είναι ότι μόνο ένας πρωταγωνιστής που αμφισβητεί τόσο την υλική ευτέλεια, το καθημερινό, την υλικότητα του βιώματος, μπορεί να βρει καταφύγιο και παρηγοριά σε έναν πίνακα. Κι αυτός ο παράδοξος και ιδιότυπος ιδεαλισμός διαπερνά κάθε στιγμή της ζωής του. Ακόμη και στο Λας Βέγκας, στην ατελείωτη terra incognita του τζόγου και της χαμέρπειας, στα ξενύχτια τα ποτισμένα με πλαστικές τροφές και ναρκωτικά, ο ήρωας ζει τον πλατωνικό του έρωτα με τον φίλο του τον Μπόρις. Μέσα στις πιο άγριες σκέψεις εκείνος θα αναζητήσει τη

dόnνα ταrrτ Η Καρδερίνα

Μτφρ.: Χριστιάνα Σακελλαροπούλου Εκδόσεις Λιβάνη Σελ.: 992 Τιμή: €19,90

ίτε χειμώνα, είτε καλοκαίρι, οι μέρες ήταν εκτυφλωτικές. Ο αέρας της ερήμου έκαιγε τα ρουθούνια μας κι έγδερνε τον λαιμό μας. Όλα ήταν αστεία, όλα μας έκαναν να γελάμε. Μερικές φορές, ακριβώς πριν από τη δύση του ήλιου, τη στιγμή που το γαλάζιο του ουρανού άρχιζε να σκουραίνει σε βιολετί, είχαμε εκείνα τα μανιασμένα, ηλεκτρικά φορτισμένα σύννεφα που παρέπεμπαν σε πίνακα του Μάξφιλντ Πάρις να κατρακυλάνε λευκόχρυσα προς την έρημο, σαν τη θεϊκή αποκάλυψη που οδήγησε τους Μορμόνους στη Δύση. “Govorite medlenno”, έλεγα, “Μιλήστε αργά”, και “Povtorite, pozhaluysta”, “Επαναλάβετε παρακαλώ”. Αλλά ήμασταν τόσο συντονισμένοι μεταξύ μας, ώστε δεν χρειαζόταν να μιλάμε, αν δεν είχαμε όρεξη. Πνιγμένοι στα γέλια, είχαμε τον τρόπο να συνεννοούμαστε με ένα ανασήκωμα του φρυδιού ή μια σύσπαση των χειλιών. Τα βράδια τρώγαμε καθισμένοι οκλαδόν στο πάτωμα, αφήνοντας λιγδερές δαχτυλιές στα βιβλία μας. Οι κακές διατροφικές μας συνήθειες μας οδήγησαν στον υποσιτισμό, με ανοιχτές καφετιές κηλίδες στα μπράτσα και στα πόδια μας – σημάδια αποβιταμίνωσης, αποφάνθηκε η σχολική νοσοκόμα που μας έκανε από μια οδυνηρή ένεση στον πισινό και μας έδωσε από ένα χρωματιστό μπουκαλάκι με μασώμενα δισκία βιταμινών». Ακόμη και οι πιο αποσυνάγωγες διαδικασίες και οι πιο οδυνηρές προοπτικές –δυο παιδιά ορφανά και απροστάτευτα, τέκνα κακοποιημένων πατεράδων, εγκαταλελειμμένα στο έλος της παρανομίας και των ουσιών– μπορούν και να ανακαλύπτουν τη μαγεία της ομορφιάς. Σε κάθε φευγαλέα στιγμή, όπως στα μύχια κάθε ψυχισμού, φωλιάζει μια αθανασία που ούτε καν υποψιαζόμαστε. Και μέσα από το κατράμι κάθε οδυνηρής εμπειρίας μπορεί να ανακαλύψει κανείς την αιωνιότητα που υποφώσκει αινιγματικά. Θέλοντας να ερμηνεύσει τη ζωή του ως ένα γαϊτανάκι οριακών εμπειριών, χωρίς όμως τη δραματοποίηση που θα ταίριαζε σε τόσο άσχημες περιστάσεις, ο Θίο, ως πρωτοπρόσωπος αφηγητής, γίνεται ο ιστορικός των εξάρσεων που ποτέ δεν βιώθηκαν. Εξού και το ότι ακόμη και στις πιο τραγικές στιγμές αναζητάει την παρηγοριά της αθωότητας και της ομορφιάς: τη στιγμή του θανάτου της μητέρας του ανακαλύπτει τον έρωτά του για την κοκκινομάλλα με το παιδικό όνομα Πίπα που στιγματίζει ολόκληρη τη ζωή του, τη στιγμή του θανάτου του πατέρα του συνειδητοποιεί τον κρυφό του και σχεδόν αδήλωτο έρωτα για τον κολλητό του Μπόρις, την ώρα που εισέρχεται στον κόσμο της παρανομίας χαίρεται με το παιχνίδι της εξαπάτησης που του επιτρέπουν τα ψευδεπίγραφα έργα τέχνης. Κανένα από τα περιστατικά της ζωής του δεν γίνεται αποκύημα ενός ωμού ρεαλισμού, αλλά μιας υπέροχης λογοτεχνικής συνθήκης – κι αυτός είναι ο λόγος που οι κριτικοί επέμεναν ότι η Καρδερίνα μοιάζει τόσο με τον Ντίκενς. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που το μυθιστόρημα της Ταρτ ανήκει στα κατάστιχα της πιο υψηλής

Radio Bookspotting από τον γιώργο-ίκαρο μπαμπασάκη αφηγηματικής συνθήκης: αν ένας κοινωνιολόγος κατέγραφε τις ταξικές μετατοπίσεις που βιώνει ο ήρωας στο βιβλίο, μεταπηδώντας από τα αστραφτερά σαλόνια του Μανχάταν –κι αυτά ωστόσο φορτωμένα με αρρώστια και οδυνηρά μυστικά– στην αλήθεια των δρόμων ή ένας ανθρωπολόγος εξηγούσε τις πολιτισμικές διαφορές από τη μια πόλη στην άλλη, ένας λογοτέχνης όπως η Ταρτ θυσιάζει το απτό και το εύλογο στην ομορφιά της αθωότητας. Περισσότερο από την ταξικότητα που διαπνέει τα αφηγήματα του Ντίκενς, η Ταρτ παρασύρεται από την αμεσότητα που κρύβουν τα παραμύθια που άκουγε από μικρή στον αμερικανικό Νότο. Μέσα στις σελίδες της υπάρχουν λεπτοκεντημένοι οι άγριοι συμβολισμοί της νότιας αφήγησης, το νοτισμένο χώμα, τα ηλιοβασιλέματα που ενέπνεαν οι γκοθ θρύλοι και δοξασίες. Πίσω από την Καρδερίνα της κρύβονται οι αιματοβαμμένες σελίδες του Εν Ψυχρώ του Καπότε, οι αλλόκοτες αλληγορικές μετατοπίσεις του Φώκνερ, η υγρασία που φωλιάζει στις ψυχές και ποτίζει βαθιά την ιδιοσυγκρασία κάθε λογοτέχνη της περιοχής (χαρακτηριστικό το παράδειγμα του έργου Καλοκαίρι και Καταχνιά του Τένεσι Ουίλιαμς). Εξού και το ότι κάθε εναλλαγή του καιρού ή του περιβάλλοντος διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για τον ψυχισμό. Κάθε λεπτομέρεια μετράει γιατί είναι το μέτρο που κρίνει την αυθεντικότητα των ανθρώπων και των πραγμάτων. Έτσι αναμοχλεύεται η χαμένη αθωότητα και φωτίζεται για πάντα η αλήθεια: «Αλλά δεν μπορούσα. Ήταν αληθινός. Το ήξερα, ακόμη και μέσα στο μαύρο σκοτάδι. Ανάγλυφη πινελιά με κίτρινη πινελιά στη φτερούγα και πούπουλα χαραγμένα με το πίσω μέρος του πινέλου. Ένα σπάσιμο στην πάνω αριστερή γωνία που δεν υπήρχε πριν, αμελητέα ζημιά το πολύ δυο χιλιοστών, αλλά κατά τα άλλα αψεγάδιαστο. Εγώ είχα αλλάξει, αλλά ο πίνακας ούτε στο ελάχιστο. Κι όπως τρεμόπαιζαν πάνω του σε λωρίδες τα φώτα, είχα την αλλόκοτη αίσθηση ότι η δική μου ζωή ήταν, συγκριτικά, μια απροσχεδίαστη κι εφήμερη έκρηξη ενέργειας, ένας συριγμός βιολογικού στατικού ηλεκτρισμού το ίδιο τυχαίος όσο κι οι φανοστάτες που περνούσαμε με ταχύτητα». Στο απόσπασμα που απέδωσε με μεταφραστική οξυδέρκεια η Χριστιάννα Σακελλαροπούλου αποκαλύπτεται η σωτήρια χρήση της μεταφοράς που εξάγει το αιώνιο από το απτό και το τετριμμένο. Μέσα από την απάτη και τη φαινομενικότητα των κοσμικών συγχρωτισμών και των εκρηκτικών έως βίαιων συμβάντων, η εκλέπτυνση και το πνεύμα της Ταρτ αφήνουν την εντύπωση μιας αδυσώπητης αυτάρκειας. Έτσι, ο ήρωάς της δεν είναι μόνο ένας σύγχρονος survivor αλλά και αυτός που ό,τι και αν συμβεί θα επιστρέφει στο πλεονέκτημα της αθωότητας που του χάρισε για πάντα η τέχνη. Το συγκεκριμένο και το βιωμένο έχουν σημασία γιατί ακόμη και στην πιο απογυμνωμένη τους αλήθεια ευνοούν τη βαθύτητα και την αθανασία. Με άλλα λόγια, αυτό που θέλει να πει και διεκδικεί η Ταρτ είναι ότι ακόμα και στο πιο σκληρό αφήγημα που καταγράφει τις τραγικές στιγμές που βιώνει ένας άνθρωπος του σήμερα –ένα ανέστιο ορφανό χωρίς έρμα και χωρίς πατρίδα, ριγμένο χωρίς στεγανά στην αγριότητα της σύγχρονης μεγαλούπολης– θα βρει κανείς τη δική του διέξοδο προς την αιωνιότητα και την ομορφιά. Αυτό είναι το δικαίωμα που μας προσφέρει αμεσολάβητα, άμεσα και απλά η Καρδερίνα, ακόμα και στην ανελέητη υπερβολή της. Με την εξαντλητική λεπτομέρεια των χιλίων σχεδόν σελίδων η Ντόνα Ταρτ δεν έσωσε τον πρωταγωνιστή της αλλά τις ίδιες τις ζωές μας.

Θεός και Κράτος Συμβάντα και αναφορές με τη μορφή της αλφαβήτας. (Στα προηγούμενα τεύχη: Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ / Αρανίτσης, Βέλτσος, Γκόζης, κ.λπ.)

αμάντα μιχαλοπούλου Η Γυναίκα του Θεού

Εκδόσεις Καστανιώτης Σελίδες 224

βάσω νικολοπούλου Καιρός ήταν Εκδόσεις Εστία Σελίδες: 68

όπως Μιχαλοπούλου: Τα βιβλία δεν αλλάζουν μόνο τον τρόπο να διαβάζουμε βιβλία αλλά αλλάζουν και τον τρόπο να αλλάζουμε τη ζωή, τον τρόπο να τη δεξιωνόμαστε έτσι ώστε να μπορούμε να την αλλάξουμε. Το να εμμένεις στη συνθηματολογία σε κάνει πληκτικό και ακυρώνει ακόμα και τις πιο έντιμες προθέσεις. Το κόλπο είναι το έντιμο να συνδυάζεται με το έντονο, με το πρωτότυπο και ό,τι προκαλεί ένα ξάφνισμα που σε κινητοποιεί, ψυχή τε και σώματι. Πάνω, λοιπόν, που πήξαμε στους πηγμένους και τους παιγμένους που, συχνά και κυρίως με το αζημίωτο, παίζουν με την εκάστοτε επικαιρότητα, έρχονται φωνές όπως αυτή που ακούμε στο μυθιστόρημα Η Γυναίκα του Θεού (εκδ. Καστανιώτης): «Πολλοί θέλουν να πιστεύουν πως το σχέδιο του Θεού σκόνταψε στην άρνηση του ανθρώπου. Βολική εξήγηση για πλάσματα σαν εμάς, που τρέφονται με τύψεις. Στην πραγματικότητα το σχέδιο σκόνταψε στην αδυναμία του ίδιου του Θεού να δημιουργήσει έναν κόσμο αντάξιό Του. Όχι ηθικολογικά, αλλά νοητικά και αισθητηριακά. Έναν κόσμο που θα μπορούσε να συνδιαλεχθεί με τον Θεό στη βάση της ισότητας και της δημιουργίας. Η δημιουργία εξέπεσε, όχι ο άνθρωπος». Ας το ακούσουμε πάλι: «Η δημιουργία εξέπεσε, όχι ο άνθρωπος». Η έμπειρη συγγραφέας Αμάντα Μιχαλοπούλου (Αθήνα, 1966) δείχνει πώς μπορείς να υπερβείς το υπαρξιακό αδιέξοδο δημιουργικά, όχι γογγύζοντας και γκρινιάζοντας αλλά μελετώντας, επινοώντας, δημιουργώντας. Η φαντασία συνδυάζεται με τη μελέτη και το αποτέλεσμα είναι πλούσιο και γονιμοποιό. Η Γυναίκα του Θεού δεν είναι μυθιστόρημα που το διαβάζεις και το αφήνεις στο ράφι αλλά βιβλίο στο οποίο επανέρχεσαι. Το ξαναπιάνεις, το σκαλίζεις, διαβάζεις πάλι πολύτιμες σελίδες του για να στοχαστείς με τη σειρά του. Και για να γελάσεις. Και για να συγκινηθείς. Διαβάζοντάς το θυμήθηκα δύο άλλα τέτοια βιβλία, τον Αναγνώστη του Σαββατοκύριακου του Δημήτρη Φύσσα (εκδ. Εστία) και τη Διαθήκη της Μαρίας (εκδ. Ίκαρος) του Τοϊμπίν. Και στα δύο, όπως και σε αυτό της Μιχαλοπούλου, το διάβασμα οδηγεί σε άλλους διαδρόμους γνώσεις, σε αναζητήσεις που πάνε πέρα από τη λογοτεχνία, για να ξαναγυρίσουν σ’ αυτήν με τον γυλιό ακόμα πιο γεμάτο. Στις σελίδες της Γυναίκας του Θεού συναντάμε τον Θερβάντες και τον Σπινόζα, τον Χέγκελ και τον Καντ, την περιλάλητη ανεμόσκαλα του Βίτγκενσταϊν και τον Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες του Ρόμπερτ Μούζιλ, τον Πασκάλ και τον Λακάν. Συναντάμε παρατηρήσεις για τη χθαμαλή καθημερινότητα και στοχασμούς για την έννοια του ιερού, αλλά και αποφάνσεις για την ιερότητα πολλών στιγμών της καθημερινότητας. Μαθαίνουμε ότι η Δευτέρα Παρουσία έχει ήδη συντελεστεί. Γινόμαστε πιο πλήρεις ή, έστω, λιγότερο οδυνηρά ανεπαρκείς. Εύγε, Αμάντα Μιχαλοπούλου! όπως Νικολοπούλου: Θεός και Κράτος ήταν ο τίτλος ενός εμπρηστικού πονήματος του θυελλώδους Μιχαήλ Μπακούνιν. Το βιβλίο της Μιχαλοπούλου καταπιάνεται με τον Θεό. Το βιβλίο, πολύ πυκνό και δριμύ, της Βάσως Νικολοπούλου (Αθήνα, 1956) με τον χθόνιο τίτλο Καιρός ήταν (εκδ. Εστία) καταπιάνεται με το κράτος, με την καταγωγή του, με τη βία του, με το πώς απλώνεται εντός μας, με την κοινωνία και την ψυχοπαθολογία της. Μικρά κείμενα συνθέτουν ένα μεγάλο, στη σημασία του, όλο. Ο τρόπος είναι μια arte povera που σουγιαδιάζει. Κοφτές φράσεις, ρυθμός που σε χτυπάει στα μηνίγγια, ένας σκληρός βόμβος, μια επαναφορά στους τρόπους του Μίλτου Σαχτούρη και του Ε.Χ. Γονατά. Πετσόκομμα του περιττού, φάουλ στη φλυαρία, εμμονή στο ουσιώδες, τα μπλουζ της χαρμολύπης. Λίγες λέξεις, πολλές εικόνες. Το κράτος πανταχού παρόν, χωρίς καν μία μνεία σε δαύτο. Και θα βρεις, αναγνώστη, τραγούδια: Kinks και Ανταμό, Βίκυ Λέανδρος και Carlos Santana, ηλεκτρισμός και πενιές, «Θα σου κλείσω το στόμα με χίλια φιλιά», και περιπλανήσεις, dérives όπως έλεγε ο Γκι Ντεμπόρ ήδη από τη δεκαετία του 1950, στο κέντρο του κράτους, εκεί όπου «χτυπάει η μηχανική καρδιά της πόλης», για να θυμηθούμε τον Νίκο-Αλέξη Ασλάνογλου. «Ύστερα λίγη Σταδίου, μικρή στροφή προς Ευριπίδου για να ψωνίσουμε τραπεζομάντιλο πλαστικό με ζωγραφισμένα μυρωδάτα λεμόνια, πο πο οι νεραντζιές οι λεμονιές με πεθαίνουν, και πίσω πάλι στη Σταδίου προς το Σύνταγμα, αχ μην ξεχάσεις – μπουκίτσες για να τα καταπίνω γρήγορα σαν τα λάθη σου, μεγάλα λάθη σαν τα χέρια σου, και χοπ Περικλέους, λίγη Ρόμβης, και μετά Αγία Ειρήνη βοήθησέ μας να τα βγάλουμε πέρα, πάρε μου κι ένα βιβλίο εγγυημένο για τα βράδια, θέλω να ’χει ιστορίες με δράκους, ιστορίες με φίδια φαρμακερά». Εύγε, Βάσω Νικολοπούλου! radiobookspotting.blogspot.gr/ 9.10.14 – lifo

53

Αφιέρωμα

Φιλαδέλφεια

Σεμίαολοζώντανη γωνιάτηςπόλης

54 lifo – 9.10.14

15 προσεγμένα μέρη για φαγητό και ποτό που αποδεικνύουν γιατί η Νέα Φιλαδέλφεια έχει αλλάξει τον χάρτη της νυχτερινής Αθήνας. Από τον Βασίλη Καψάσκη. Φωτό: Αλέξανδρος Ακρίβος

n

Λεμονόκηπος

Αγίας Τριάδας 11, 210 2588611,

n

Ένας Λεμονόκηπος βγαλμένος από παλιά ελληνική ταινία στο κέντρο της Νέας Φιλαδέλφειας. Κάθε γωνιά διαφορετική σε αυτό το ανακαινισμένο αρχοντικό του ’30, όπου όλα είναι ζωγραφισμένα στο χέρι με αγάπη και μεράκι, από τις καρέκλες και τα τραπέζια μέχρι και τα τζάμια. Ο όμορφος κήπος του μας υποδέχεται πάντα με καλοκαιρινά χρώματα κι αρώματα αλλά και με ελληνικές και μεσογειακές γεύσεις. Απολαύστε τη μεγάλη ποικιλία ελληνικών και όχι μόνο κρασιών με τα «πειραγμένα» πιάτα του σεφ. Οι παραδοσιακοί μεζέδες αλλά και οι προτάσεις του σεφ μάς θυμίζουν σπιτικές μυρωδιές με γευστικές εκπλήξεις σε ένα χαλαρωτικό περιβάλλον με προσοχή στη λεπτομέρεια.

Αυλή

Λεωφ. Δεκελείας 134 & Κιλικίας, 210 251 5118,

Ο Λεμονόκηπος

Αυλή Νέας Φιλαδέλφειας

Μια αυλή σε ένα νεοκλασικό σπίτι ήρθε για να μας κάνει όλους μια μεγάλη παρέα. Ο χώρος θυμίζει άλλες εποχές, σαν την αυλή της γιαγιάς. Η Αυλή είναι ζεστή, χρωματιστή και παρεΐστικη. Όπως στα παραδοσιακά παλιά καφενεία, ένας δίσκος με μεζεδάκια σας υποδέχεται μόλις καθίσετε στο τραπέζι για να διαλέξετε αυτά που προτιμάτε. Δοκιμάστε μερακλίδικα κρύα και ζεστά πιάτα αλλά και τις καθημερινές προτάσεις του σεφ. Πιείτε τα ουζάκια σας κάτω από τη σκιά της αυλής ή δίπλα στα αναμμένα κεράκια στον μέσα χώρο. Από νωρίς το πρωί και μέχρι αργά το βράδυ η Αυλή μας σας καλωσορίζει με ωραίες μουσικές και πολλά live.

n Agavita Σμύρνης 55, 210 2510604, Agavita

Η απόλυτη μεξικάνικη απόλαυση βρίσκεται στη Νέα Φιλαδέλφεια! Δοκίμασε πληθωρικά πικάντικα πιάτα όπως fajitas, guacamole, νόστιμα μεξικάνικα tapas σαν το huevo ranchero (λουκάνικο με salsa ranchero πάνω σε φωλιά από tortillas και τηγανητό αυγό), burritos αλλά και spicy τάρτα σοκολάτας με πράσινο πιπέρι, παγωτό φιστίκι και σάλτσα γλυκού chili. Στο Agavita θα βρείτε περισσότερες από 30 τεκίλες, λευκές, κίτρινες και παλαιωμένες, και θα πιείτε υπέροχα house cocktails με βάση την τεκίλα αλλά και το ρούμι. Η διακόσμηση και η μουσική θα σας ταξιδέψουν έως το Μεξικό. Εxtra tip για τους γονείς: Το Agavita διαθέτει παιδότοπο αλλά και παιδικό μενού για να μπορέσει να διασκεδάσει ολόκληρη η οικογένεια!

Νέος Κρίνος n

Λεωφ. Δεκελείας 108, Νέος Κρίνος 210 2513220,

n

Εν Αιθρία

Βρυούλων 4, πλ. Πατριάρχου, 210 2582751,

En Aithria

Αγαπημένο στέκι για εκείνους που ξέρουν κι αγαπούν την καλή μπίρα, το καλό φαγητό αλλά και την καλή μουσική. Ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα πλούσιο πρωινό στα 3 ευρώ, καφέ κι επιτραπέζια. Οι ποικιλίες κρεάτων, οι πληθωρικοί μεζέδες, οι ευφάνταστοι συνδυασμοί γεύσεων και οι καλές μουσικές θα σας κρατήσουν έως αργά το βράδυ. Μέχρι τις 12 Οκτωβρίου η διακόσμηση σας κάνει να ταξιδεύετε στη μακρινή Βαυαρία, ενώ με την ειδική επετειακή φρέσκια lager της Paulaner που ζυμώνεται για έξι μήνες σε ειδικά ξύλινα βαρέλια μόνο γι’ αυτόν το σκοπό και με τις κληρώσεις που θα προσφέρουν συλλεκτικά δώρα σε πολλούς νικητές θα πάρετε μια καλή γεύση από Oktoberfest!

Οι λάτρεις του παραδοσιακού και νόστιμου λουκουμά γνωρίζουν καλά το όνομα «Νέος Κρίνος». Από το ’30 ο Κρίνος χτίζει το όνομα του ζαχαροπλαστείου που φτιάχνει τους καλύτερους λουκουμάδες σε ολόκληρη την Αθήνα. Τους διάσημους λουκουμάδες του μπορεί κανείς να τους απολαύσει με μέλι, καρύδια, πραλίνα φουντουκιού, μπανάνα, γλυκό του κουταλιού, παγωτό ή ακόμα και αλμυρούς. Ο ελληνικός καφές ψήνεται στη χόβολη και οι πιο παραδοσιακοί τον απολαμβάνουν με γλυκά του κουταλιού, υποβρύχιο και ρυζόγαλο. Οι νεότεροι προτιμούν ζεστούς και κρύους καφέδες ή αλμυρούς λουκουμάδες μ’ ένα ουζάκι στον ήλιο. Δοκιμάστε κι ένα από τα καλύτερα frozen yogurts με ιταλική συνταγή από 100% ελληνικό γιαούρτι με φρέσκα φρούτα και σιρόπια.

9.10.14 – lifo

55

n

Tα μπινελίκια N. Τρυπιά 64, 210 2526353

n

Κίτρινη Γκαζόζα

Δεκελείας 134, 210 2525786, facebook.com/kitrinigkazoza

Ο Νάσος και ο Άρης εμπνεύστηκαν ένα ζεστό, οικογενειακό μεζεδοπωλείο με γνήσια, αυθεντικά πιάτα και ξεχωριστούς μεζέδες που παρασκευάζονται καθημερινά στο μαγαζί από εξαιρετικές πρώτες ύλες και προϊόντα με ονομασίας προέλευσης. Στα Μπινελίκια θα βρείτε, επίσης, εξαιρετικά αποστάγματα από τσίπουρο, ρακή, ούζο και τρεις διαφορετικές γεύσεις σπιτικού ρακόμελου. Στα συν, η φιλική, παρεΐστικη ατμόσφαιρα και οι χαμηλές τιμές. Aνοιχτά κάθε μέρα, εκτός δευτέρας, από τη μία το μεσημέρι.

Στα μέσα περίπου του καλοκαιριού συμπλήρωσε τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της με ένα μεγάλο πάρτι που πιστοποίησε απλώς την αγάπη που της δείχνει ο κόσμος από την πρώτη μέρα. Πλέον τo «παιδί» των χαντμπολιστών της ΑΕΚ, Φάνη Τσαούση και Γιώργο Παπαδόπουλου, διανύει τη δεύτερη σεζόν, με ακόμα περισσότερη όρεξη και δυναμική. Σήμα κατατεθέν της Κίτρινης Γκαζόζας παραμένουν τα άπαιχτα κοκτέιλ που επιμελούνται οι ταλαντούχοι bartenders, χωρίς να έχουν πολλές φορές συγκεκριμένη συνταγή, και, φυσικά, οι γευστικές απολαύσεις, όπως οι εξαιρετικές ποικιλίες και τα σπιτικά γλυκά.

Extra tip: Ενημερωθείτε για τα δυνατά live και τις μουσικές βραδιές που διοργανώνει κατά καιρούς από τη σελίδα της στο fb.

n

By Ρακί

Ν. Τρυπιά 39-41, 210 2525259, facebook.com/pages/Byράκι-Μεζεδοπωλείο

Τον Μάιο που μας πέρασε συμπλήρωσε τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. Πρόκειται για ένα από τα πιο εναλλακτικά ρακάδικα-μεζεδοπωλεία της περιοχής. Η funky, μοδάτη διακόσμηση και τα έντονα χρώματα σού φτιάχνουν τη διάθεση με το που μπαίνεις στον χώρο. Οι κατάλογοι θυμίζουν σχολικά τετράδια, ενώ η κουζίνα σερβίρει μοναδικές σπεσιαλιτέ και παραδοσιακά πιάτα ημέρας, όλα χειροποίητα, όπως τα έφτιαχναν οι γιαγιάδες μας. Από το χειροποίητο τηγανόψωμο και τη δροσερή παντζαροσαλάτα μέχρι το χοιρινό με μέλι και μουστάρδα και το κοτόπουλο με κρέμα γάλακτος και πιπεριές, οι επιλογές είναι πολλές και προσεγμένες.

n

Β-Kouti

Ν. Τρυπιά 33 & Βρυούλων, 210 2527337, facebook.com/B- kouti art bar cafe

Στην ανερχόμενη πιάτσα της Νέας Φιλαδέλφειας κατέχει τη δική της, ιδιαίτερη θέση χάρη στην ξεχωριστή, αρτιστίκ πινελιά που προσδίδει στην περιοχή. Η μπαρόκ διακόσμηση και το θεατράλε σκηνικό με τις βαριές, κατακόκκινες κουρτίνες και τις ρετρό πινελιές δημιουργούν μια υπέροχη ατμόσφαιρα που μοιάζει να σε ταξιδεύει κάπου αλλού, ίσως σε κάποιο παριζιάνικο στέκι της Μπελ Επόκ, ίσως και αλλού. Το B-Κouti ικανοποιεί τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες γεμίζοντας το εβδομαδιαίο του πρόγραμμα με θεατρικές παραστάσεις, live μουσικές, stand up comedy κ.ά. Στα συν, οι μουσικές επιλογές που κινούνται μεταξύ σουίνγκ, τζαζ και φάνκι ρυθμών.

56 lifo – 9.10.14

n

Γυμνάσιο

Ν. Τρυπιά 80, 210 2532708

Δανείστηκε το όνομά του από το 1ο Γυμνάσιο της περιοχής, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Σε έναν χώρο φωτεινό, με ανοιχτή κουζίνα που δεσπόζει στο κέντρο του μαγαζιού, η οικογένεια Παπακωνσταντίνου αποφάσισε να προσφέρει μια μοναδική, δημιουργική κουζίνα. Από τον κατάλογο του Γυμνασίου, που φορά τα φθινοπωρινά του, ξεχωρίζουν οι χοιρινές μελωμένες μπουκιές με μήλο και μυρωδικά, οι αφράτοι λουκουμάδες μελιτζάνας με βαρελίσια φέτα και δυόσμο, τα γεμισμένα μανιτάρια με ελληνικά τυριά και ρίγανη κ.ά. Στα αποστάγματα, το τσίπουρο Τυρνάβου, τα τεσσάρων ειδών κρασιά από μικρούς παραγωγούς και η κρητική ρακή έχουν κάνει θραύση! Στα ατού του Γυμνασίου συγκαταλέγονται η εξυπηρέτηση και η μοναδική ατμόσφαιρα που έχει δημιουργήσει η οικογένεια με κόπο, αγάπη και πολύ μεράκι. Ανοιχτό καθημερινά από τις 7, ενώ τα Σ/Κ σας υποδέχεται από τη μία το μεσημέρι.

n

Μέλισσες

Ν. Τρυπιά 39-4, 210 2520566, Μεζεδοπωλείο Μέλισσες

Η έμπνευση και το μεράκι τεσσάρων φίλων με εμπειρία στον χώρο της εστίασης γέννησε πριν από περίπου τέσσερις μήνες τις Μέλισσες, ένα πολύ φιλικό στέκι που απευθύνεται κυρίως σε νέους και συνδυάζει το καλό φαγητό με το ποτό και τη διασκέδαση. H κουζίνα του δημιουργεί από το μεσημεράκι ολόφρεσκους μεζέδες και πιάτα από όλη την Ελλάδα, όπως τα περίφημα πιπεράτα μπριζολάκια, τα οποία απολαμβάνετε παρέα με χύμα αποστάγματα, πολλές ετικέτες ούζου αλλά και το φθηνότερο και καλύτερο ρακόμελο της περιοχής. Extra tip: Το πολύ φιλικό service, οι καλές τιμές και, φυσικά, ο πανέμορφος κήπος.

9.10.14 – lifo

57

n

Barsol

Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου 4, 210 2529300, facebook.com/barsolcocktailBar

Η ένταξή του σε κάποια κατηγορία, όπως σε αυτήν του πιο hip μπαρ της Νέας Φιλαδέλφειας, πιθανότατα αδικεί τον χαρακτήρα του. To Barsol είναι μία κατηγορία από μόνο του.

Aπό τα ψαγμένα, ευφάνταστα κοκτέιλ (Horny Peach, Green Apple, Forest Gum, Speedy Gonzalez κ.ά.) που σετάρονται με τα πιο πρωτότυπα ποτήρια μέχρι τα ψαγμένα live και συνολικά τη φιλοσοφία των ανθρώπων του γύρω από τη μουσική (σχετικά πρόσφατα ίδρυσαν το ανεξάρτητο label FrontYard), το Barsol έχει καταφέρει να δώσει το δικό του στίγμα στα δρώμενα της πόλης και να αποκτήσει το δικό του κοινό. Extra tip: Μην παραλείπετε να ενημερώνεστε από τη σελίδα του στο facebook για τα live και τις special cocktail nights που διοργανώνει κατά καιρούς.

n

Kingsize Beer House

Σάρδεων 6, 210 2510977, facebook.com/pages/Kingsize-Beer-House

Στην κεντρική πλατεία της Νέας Φιλαδέλφειας σας περιμένει ένα από τα πιο καλόγουστα spot της πόλης. Ανοιχτό από το πρωί με καφέ και σνακ, μένει μέχρι αργά το βράδυ, δίνοντας τη σκυτάλη σε ευφάνταστα κοκτέιλ, μπίρες και φαγητό. Στο μενού του Kingsize Beer House θα βρείτε περισσότερες από 75 ετικέτες μπίρας και εξαιρετικά πιάτα, όπως το χοιρινό σνίτσελ, το Κingsize Βurger, το ζουμερό κότσι και οι μοναδικές ποικιλίες κρεατικών, αλλαντικών και τυριών. Αυτές τις μέρες και μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου το Kingsize Beer House γιορτάζει το Oktoberfest, προσφέροντας ένα μοναδικό μενού που περιλαμβάνει 2,5 lt draught μπίρας (Dab, Maisels ή Weihenstephan) και μια ποικιλία κρεατικών ή λουκάνικων των 4 ατόμων μόνο με €45.

58 lifo – 9.10.14

TAste of the week

Για φαγητό ή τσιμπολόγημα

απαραίτητο ένα καλοφτιαγμένο κεμπάπ να πυροδοτήσει μια έκρηξη αρωμάτων και γεύσεων στο στόμα σου, ξυπνώντας μνήμες που μερικές φορές αναρωτιέσαι πώς έχουν φυτευτεί τόσο βαθιά στο γευστικό σου υποσυνείδητο. Το φαγητό, λοιπόν, έχει τον πρώτο λόγο και εδώ ξέρουν να το φτιάχνουν καλά, χωρίς να προσποιούνται ότι είναι κάτι διαφορετικό από αυτό που βλέπεις και γεύεσαι. Το κεμπάπ, φτιαγμένο από κρέας μοσχαριού και προβάτου, έρχεται ψημένο στα κάρβουνα, έχοντας δεχτεί την ιδανική ποσότητα πυράς, ώστε να παραμένει ζουμερό και να αναδεικνύει τη ισχυρή γεύση του Μπαρμπαδήμος (€7,5/μερίδα). Το κοτόπουλο έχει μαριναριστεί σε μείγμα μπαχαρικών και καταφέρνει –για ένα κρέας απρόσωπο, όπως το κοτόπουλο– να δώσει πλούσια γεύση και αφράτη υφή (€7,5/μερίδα). Το χοιρινό σις κεμπάπ έχει επίσης πολλές γευστικές αρετές να προσφέρει (€7,5/μερίδα). Ο μοσχαρίσιος παστουρμάς είναι φρεσκομμένος στη μηχανή και αναδίδει αρώματα (€6,90). Το σουτζούκι το ίδιο (€6,90). Το καινούργιο και ιδιαίτερα αξιόλογο πιάτο, τα τζιέρια (€8,90), δηλαδή μοσχαρίσιο συκώτι ψημένο και κομμένο σε λεπτές φέτες, είναι αφρός και καταναλώνεται αμέσως. Όλα συνοδεύονται από κομμένες πίτες αλάδωτες, φρεσκοκομμένο κρεμμύδι και ντομάτα φρέσκια ή ψημένη στα κάρβουνα. Μπορείς να πάρεις και μισές μερίδες ή να κάνεις συνδυασμούς. Επιπλέον, το μαγαζί δεν σνομπάρει το τυλιχτό (€1,90): μπορείς να διαλέξεις τι θα βάλεις μέσα και να το απολαύσεις χωρίς ενδοιασμούς. Όσο για ποτό, πέρα από τις μπίρες και τα αναψυκτικά, έχεις την ευκαιρία να πιεις αξιοπρεπές εμφιαλωμένο κρασί στην τιμή των 5,80 ευρώ το μπουκάλι. Στην πορεία του χρόνου πολλοί έχουν αναρωτηθεί τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τον Μπαρμπαδήμο από άλλα κεμπαπτζίδικα, που έχουν μάλιστα πολύ παλιά παρουσία στον χώρο. Νομίζω ότι η απάντηση είναι απλή: προσφέρει έναν συνδυασμό πολύ καλού φαγητού με έμφαση στο εξαιρετικό κεμπάπ, όμορφα διακοσμημένου χώρου και προσωπικού, η συμπεριφορά του οποίου υπερβαίνει την τυπικότητα, δείχνοντας ειλικρινές ενδιαφέρον για την καλοπέρασή σου. ☛ Μπαρμπαδήμος, Παρασκευοπούλου 51, πλατεία Μπουρναζίου, 210 5757800

οινογνωσια Η ομάδα του Αίολου «Με πίστη στο κρασί» παρουσιάζει και αυτήν τη χρονιά καινούργια και παλαιών εσοδειών κρασιά των Ελλήνων παραγωγών αλλά και πολλών οίκων που εισάγουν. Την Κυριακή 12 Οκτώβριου η οινογνωσία θα γίνει στο Ξενοδοχείο Intercontinental, στην αίθουσα «Όμικρον» (λεωφ. Συγγρού 89-93, 210 9206 000). Από τις 11:00 έως τις 20:00 οι οινόφιλοι μπορούν να γνωρίσουν στην ανοιχτή γευστική δοκιμή τα κρασιά από τα Κτήματα Σκούρα, Παυλίδη, Αβερωφ, Πιερία Ερατεινή, Καρυδά και τα Οινοποιεία Χατζηδάκη, Στροφιλιά, Ντούγκου.

όμικρον

Βγες

aπο τη νικη μηταρεα

επιτέλους

Λεωφ. Συγγρού 89-93, 210 9206 000

Φωτό: Αλέξανδρος Ακρίβος

Στον Μπαρμπαδήμο, στις Σεϋχέλλες, στο Soleto.

r Τσιμπολόγημα στο Μεταξουργείο. Σεϋχέλλες ή Μπαχάμες, ποιον εξωτικό προορισμό θα επιλέξεις για να φας τον καλύτερο κοκκινιστό βουβαλίσιο καβουρμά με παπαρδέλες και γαλομυζήθρα; Κανένα πρόβλημα με τους προορισμούς και τα εδέσματα. Οι «Σεϋχέλλες» είναι το μεζεδοπωλείο στην πλατεία Κεραμεικού που αντικατέστησε στην αρχή της χρονιάς το καφενείο «Μπαχάμες» που στεγαζόταν στο ίδιο κτίριο, το οποίο υπάρχει σ’ αυτήν τη θέση από τον 19ο αιώνα. «Σεϋχέλλες» (πρώην Μπαχάμες) θα διαβάσεις στην ταμπέλα και τα εδέσματα που θα δοκιμάσεις είναι παρασκευασμένα με πρώτες ύλες που οι άνθρωποι του εστιατορίου αναζητούν σε όλη την Ελλάδα. Εδώ δεν θα φας τίποτα προ-φτιαγμένο ή προτηγανισμένο. Όλα μαγειρεύονται στην ανοιχτή κουζίνα την ώρα που τα παραγγέλνεις και αυτό κάποιες φορές θέλει τον χρόνο του, ιδίως όταν το μαγαζί είναι γεμάτο, κάτι που συνήθως συμβαίνει. Παίρνουμε θέση στον πεζόδρομο κάτω από τα δέντρα και δοκιμάζουμε μανιτάρια Πορτομπέλο που έρχονται όμορφα σοταρισμένα με γενναίες φέτες απάκι και ξηρό ανθότυρο Χανίων (€5,70), ένα πλούσιο και γευστικό πιάτο, που η παρέα τιμάει με βουλιμία. Ακολουθεί μια ρεβιθάδα που ο σεφ Φώτης Φωτεινόγλου συνδυάζει με χταπόδι και μαγειρεύει στον φούρνο (€8,5). Ωραίος ο συνδυασμός – αν και θα ήθελα πιο χυλωμένα τα ρεβίθια, το πιάτο είναι εύγευστο. Από τα πιάτα ημέρας, ευωδιαστοί και αφράτοι ήταν οι γιαουρτοκεφτέδες (€6), ενισχυμένοι με μπόλικο δυόσμο. Τα λαχανοντολμαδάκια με ρύζι και γαρίδες (€6) είναι κρύος μεζές και τα τσιμπολογάς με τα δάχτυλα. Από τα πιάτα που δεν συναντάς εύκολα είναι η μοσχαρίσια γλώσσα που ήρθε σοταρισμένη ιδανικά και συνοδευόταν από αμπελοφάσουλα τουρσί (€7,5) Σεϋχέλλες – ωραία ιδέα. Ένα πιάτο ιδιαίτερο, που όμως σε κερδίζει με την ήπια γεύση του που δανείζεται την ένταση που βγάζουν τα αμπελοφάσουλα τουρσί. Εδώ, διαβάζοντας τον κατάλογο, ανακαλύπτεις πιάτα γνωστά από διάφορες γωνιές της Ελλάδας με μια νεωτεριστική πινελιά. Αξιοσημείωτη είναι η λίστα με τα τυριά, από χλωρομανούρα Κιμώλου μέχρι λαδοτύρι Ζακύνθου. Υπάρχει άποψη. Με χαρά θα ξαναπήγαινα για να περάσω όμορφα σε μια γειτονιά που συντηρεί την αύρα της παλιάς Αθήνας. ☛ Σεϋχέλλες, Κεραμεικού 49, Μεταξουργείο, 211 1834789 r Για τους φανατικούς του κεμπάπ. Ο Μπαρμπαδήμος δεν είναι καινούργιο όνομα. Τέσσερα χρόνια τώρα, από τότε που άνοιξε το πρώτο μικρό κατάστημα στην ακτή Μουτσοπούλου, τραβάει σαν μαγνήτης όσους αναζητούν με πάθος το καλύτερο κεμπάπ. Ακολούθησαν από τότε και άλλα μαγαζιά, στον Πειραιά και στη Νέα Σμύρνη, αλλά το πλέον πρόσφατο, αυτό στην πλατεία Μπουρναζίου, αναδεικνύεται «ναυαρχίδα» της αλυσίδας, καθώς, όσον αφορά το μέγεθος του χώρου και τη διακόσμηση, κερδίζει τις εντυπώσεις. Το κεμπαπτζίδικο δεσπόζει στην πολύβουη πλατεία με έναν χώρο ικανής χωρητικότητας στο εσωτερικό και πολλαπλής στον έξω χώρο, στο πεζοδρόμιο δίπλα στην επιβλητική τζαμαρία. Η μαύρη γυαλιστερή πινακίδα με τα χρυσά γράμματα «Μπαρμπαδήμος», οι ριγέ τέντες, τα βιτρό που χαρίζουν αισθησιακό φως, οι γυάλες με τα μπαχαρικά στα ράφια, ο πάγκος του μπακάλη και οι φωτογραφίες από τη νεότερη ελληνική ιστορία παραπέμπουν στην αστική αισθητική της Πόλης. Είναι βέβαιο ότι το περιβάλλον θα σε τραβήξει και θα σου φτιάξει τη διάθεση, αλλά σε ένα κεμπαπτζίδικο το «φάτε μάτια ψάρια» δεν αρκεί για να σε κρατήσει. Είναι

βραβειο Χρυσό μετάλλιο κέρδισε το Chardonnay 2013 Τριανταφυλλοπούλου της εταιρείας Οινάμπελος στον πρόσφατο διαγωνισμό «Berliner Wein Trophy 2014» που έγινε στο Βερολίνο. Το κρασί από τους αμπελώνες της Κω παλαιώνει σε βαρέλια για 4 μήνες και αναδίδει σύνθετα αρώματα ροδάκινου, πεπονιού και ανανά, καθώς και νότες βανίλιας και βουτύρου. Συνοδεύει πιάτα ζυμαρικών, λευκά κρέατα και ταιριάζει με τη λιπαρότητα του σολομού και του χελιού.

r Γεύσεις με ιταλική φινέτσα. Δύο χρόνια παρουσίας έκλεισε το Soleto στη Λαοδίκης, τον πιο καυτό δρόμο διασκέδασης στη Γλυφάδα, και στον απολογισμό του γι’ αυτήν τη διετία μπορεί άνετα να θεωρήσει ότι έχει κερδίσει το στοίχημα στη δύσκολη αγορά της περιοχής απέναντι σε αρκετά all day μαγαζιά. Αυτό μπορείς εύκολα να το διαπιστώσεις, αν αφιερώσεις λίγο χρόνο στον χώρο του, η διακόσμηση του οποίου συνδυάζει βιομηχανικά στοιχεία, πινελιές αστικού σπιτιού, μεγάλη μπάρα και ανοιχτή κουζίνα, εξακολουθώντας να κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον του επισκέπτη του. Το πολυπληθές και πολυσυλλεκτικό κοινό επιβεβαιώνει ότι το εστιατόριο με άρωμα ιταλικής τρατορίας που εξελίχθηκε αρμονικά σε ελληνική υπερπαραγωγή περιλαμβάνει στο πελατολόγιό του από νεαρά ζευγάρια που πίνουν τον καφέ τους και κοσμικούς που απολαμβάνουν το κοκτέιλ τους έως επιχειρηματίες που συμμετέχουν σε business lunch. Επικεφαλής της κουζίνας του παραμένει ο Ιταλός σεφ Στέφανο Ρόσι, με τον οποίο ξεκίνησε, πράγμα ιδιαίτερα ευεργετικό για την ποιότητα του φαγητού, καθώς η μακρά παραμονή ενός σεφ σε ένα εστιατόριο το απαλλάσσει από την αμηχανία και τις κακοτοπιές που συνοδεύουν τις αλλαγές ηγεσίας στην κουζίνα του, εξασφαλίζοντας σταδιακή ωριμότητα και συνεχή βελτίωση της ποιότητας, ακόμη και αν το μενού δεν υφίσταται διαφοροποιήσεις. Το γεγονός αυτό το αντιλαμβάνεσαι αν δοκιμάσεις ορισμένα από τα πιάτα που βρίσκεις στο Soleto. Η φιλοσοφία της κουζίνας παραμένει προσανατολισμένη στην ιταλική παράδοση με πλούσιο μενού που ενισχύεται καθημερινά με αρκετά πιάτα ημέρας, ανάλογα με το τι καλό θα βρεθεί στην αγορά. Εδώ αξίζει να ανοίξει κανείς μια παρένθεση για να σημειώσει ότι η αναζήτηση της καλής πρώτης ύλης γίνεται συστηματικά από τους ιδιοκτήτες του εστιατορίου και στην προσπάθεια αυτή αξιοποιούνται σε μεγάλο βαθμό ο ιδιόκτητος μπαχτσές και τα λιόδεντρά τους στις Σπέτσες. Τη φρέσκια πρώτη ύλη τη βρίσκεις εύκολα στις σαλάτες, μεταξύ των οποίων αυτή με τις τραγανές πρασινάδες, φλοίδες από Portobello, παρμεζάνα Reggiano, κρουτόν και βινεγκρέτ Modena (€12) ξεχωρίζει, δίνοντας δείγματα εξαιρετικής φρεσκάδας και αφoπλιστικά πλούσιας απλότητας. Την ωριμότητα της κουζίνας διαπιστώνεις στα φρεσκοφτιαγμένα χειροποίητα νιόκι με γκοργκοντζόλα και καρύδια (€12) που ξεχειλίζουν νοστιμάδα. Την ίδια αίσθηση μεστής γεύσης αποπνέουν και οι φλογέρες με κρέμα τυριού, άγρια μανιτάρια, τρούφα μαύρη και στρώμα από μέλι και σπόρους (€12). Ιδανικά λεπτή και τραγανή είναι η ζύμη της πίτσας που απογειώνουν τα ευγενικά αγγίγματα της σάλτσας ντομάSoleto τας, της παρμεζάνας, του Ρrosciutto, του βασιλικού και της ρόκας στην εκδοχή Parmese (€13). Ολόφρεσκο και διακριτικά ψημένο ήταν το φιλέτο τόνου, συνοδευόμενο από άψογα βρασμένο μαύρο ρύζι (€26). Η λίστα με κοκτέιλ και μπίρες είναι πλούσια, αλλά οι φίλοι του κρασιού δεν θα μείνουν ανικανοποίητοι, καθώς υπάρχουν περισσότερες από 20 ετικέτες και προσωπικό πολυπληθές, ευγενικό και ενημερωμένο που σε βοηθά στην επιλογή. Το Soleto τείνει να αποκτήσει τη σφραγίδα της σταθερής αξίας για οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. ☛ Soleto, Λαοδίκης 33-35, Γλυφάδα, 210 9680460 9.10.14 – lifo

59

wine gallery Εσείς δοκιμάσατε τις γεύσεις του αμερικανικού Νότου; Τα TGI Fridays™ σας προσκαλούν για μία ακόμη φορά στο BeerFest, μια γαστρονομική γιορτή για τους λάτρεις της μπίρας και των μοναδικών γεύσεων.

Aυτό το φθινόπωρο απολαύστε στα αγαπημένα σας εστιατόρια εξαιρετικές μπίρες σε προνομιακές τιμές και ένα ξεχωριστό μενού με λαχταριστά πιάτα, όπως το burger The Brave Texan (ζουμερό μοσχαρίσιο burger, πικάντικη Beer Cheese Sauce, τραγανά jalapen~os κ.ά.) και το θρυλικό Βeertizer (τηγανητές φλογέρες από πίτα αλευριού, με πράσινη πιπεριά, κρεμμύδι και jalapen~os γεμισμένες με ζουμερό στήθος κοτόπουλο ή ψιλοκομμένο χοιρινό). Δοκιμάστε τα!

ΓΕΥΣΗ news Μυρωδιές

13/10, 21:00, Χυτήριο, Ιερά Οδός 44, 210 3412313, €15-18

Το πλοyσιο, βαθυκoκκινο Mignot Pere & Fils στα Lidl Τα αγαπημένα σας καταστήματα φιλοξενούν αυτές τις ημέρες τη μεγαλύτερη ποικιλία εκλεκτών γαλλικών κρασιών που έχετε δει. Ανάμεσά τους θα βρείτε το Mignot Père & Fils του 2011, ένα καλά δομημένο κρασί με καθαρά, φρουτώδη αρώματα και μακρά επίγευση που μπορεί να συνοδεύσει ιδανικά ζουμερά φιλέτα και κρέατα στη σχάρα. www.lidl-hellas.gr

aπο τhν κατερινα ηλιακη

Νύχτες

Αθήνα

Ευφράνορος 31, Παγκράτι, 210 7010567 Ένα μαγαζί με εκλεκτό, σπιτικό φαγητό και φιλικές τιμές. Οι Μυρωδιές προσφέρουν συνταγές της μαμάς και της γιαγιάς, φτιαγμένες με αγνά υλικά, για να εμπλουτίσετε τις διατροφικές σας συνήθειες. Θα βρείτε γεμιστά, μουσακά, κανελόνια με κιμά και πολλές άλλες σπιτικές λιχουδιές. Οι Μυρωδιές σας περιμένουν να τις δοκιμάσετε και να πάρετε φαγητό για το σπίτι, από Δευτέρα ως Παρασκευή, από τις 12:30 μ.μ. ως τις 6:30 μ.μ.

dj krush Πειραματικά beats, instrumental ήχοι, trip hop μελωδίες από τον Ιάπωνα DJ Krush τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου στο Χυτήριο.

60 lifo – 9.10.14

Future Islands

¶ Live: Future Islands + Mechanimal, 9/10, 21:00, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 211 4112500, €17-20. Οι Future Islands γνωρίστηκαν το 2003, ενώ σπούδαζαν στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Kαρολίνας. Μετά από αρκετούς πειραματισμούς με τον ήχο αλλά και τα μέλη τους, κατέληξαν στη σημερινή τους σύνθεση. Έγιναν ευρέως γνωστοί μετά το τηλεοπτικό τους ντεμπούτο στην εκπομπή «Late Show» του David Letterman τον περασμένο Μάρτιο, στην οποία ερμήνευσαν το κομμάτι «Seasons». Ο frontman τους, Samuel T. Herring, ήταν πρωταγωνιστής σε μια ολιγόλεπτη παράσταση και εντυπωσίασε με τις χορευτικές του φιγούρες, που έγιναν διαδικτυακό meme. Ο synthpop ήχος τους, τα φωνητικά του Herring που ενσωματώνουν soul και death metal στοιχεία αλλά και οι εντυπωσιακές ζωντανές τους εμφανίσεις τούς διαφοροποιούν από παρόμοια συγκροτήματα που έχουν αναδυθεί στη σκηνή της Βαλτιμόρης. Στο απόγειο της καριέρας τους και με ένα νέο άλμπουμ στις αποσκευές τους, έρχονται και στη χώρα μας. Μαζί τους στη σκηνή θα εμφανιστούν οι Mechanimal, παίζοντας «drone ‘n’ roll». Μέσα από τον βιομηχανικό και σκοτεινό τους ήχο εκφράζουν την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια. Όπως λένε και οι ίδιοι, στα τραγούδια τους υπάρχουν εικόνες από την Αθήνα, άλλοτε μιας δύσκολης καθημερινότητας κι άλλοτε νυχτερινές, μιας πόλης που αλλάζει πρόσωπο το βράδυ. ¶ Party. The Kids are alright Vol 2, 11/10, 22:00, Bios Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 21 6700 3325, €10. Το δεύτερο The Kids are alright επιστρέφει το Σάββατο 11 Οκτωβρίου με ένα εντυπωσιακό line up. Παραγωγοί μίας από τις πιο επιδραστικές δισκογραφικές εταιρείες, της DFA Records, καταφθάνουν από τη Νέα Υόρκη και καταλαμβάνουν την κεντρική σκηνή του Ρομάντσου. Ο Ιρλανδός DJ-παραγωγός Shit Robot και ο πολυπράγμων Marcus Marr, που είναι τραγουδοποιός, μηχανικός ήχου, παραγωγός αλλά και DJ, θα είναι υπεύθυνοι για τη μουσική στο κεντρικό Shit Robot stage. Μαζί τους θα βρεθεί ένα ακόμη όνομα της DFA Records, ο Surahn, ο κιθαρίστας των Empire of the Sun. Για άλλη μια φορά η ομάδα του Κορμοράνου δεν θα λείπει από το πάρτι. Ο Blue Lagoon, ένα από τα ιδρυτικά μέλη, θα αναλάβει το δύσκολο set της έναρξης, ενώ τη βραδιά θα κλείσει ο Bad Spencer, βασικός DJ του Yes It Does!! Sure It Does!!. Στο δεύτερο stage του Ρομάντσου τη μουσική αναλαμβάνει το Needless, ένα από τα πιο δημοφιλή mobile party της Αθήνας. Καλεσμένος του θα είναι ο Γερμανο-χιλιανός Christian Pannenborg που θα επιλέξει από electro, proto-house μέχρι underground disco μουσικές. Είναι συλλέκτης βινυλίων και μέλος του δημοφιλούς δισκάδικου «The Record Loft» στο Βερολίνο. Ένας επίσης μεγάλος συλλέκτης δίσκων και γνωστός παραγωγός, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, αλλά και ο resident DJ του Νeedless, Βασίλης Σεβδαλής ή, αλλιώς, Chevy, θα βρεθούν μαζί του στο δεύτερο stage του Ρομάντσου. ¶ Festival. Vision Festival, 10/10-11/10, 22:00, Maze, Ορφέως 182, 6943 074329, €12-15. Το Maze Open Air διοργανώνει ένα αποχαιρετιστήριο φεστιβάλ με αφορμή το τέλος της θερινής σεζόν. Για τον λόγο αυτό το γιορτάζει με ένα μεγάλο πάρτι στις 10 και 11 Οκτωβρίου. Στο Closing Weekend θα βρεθεί η ομάδα Evolution που φέτος κλείνει δύο χρόνια λειτουργίας στα μουσικά δρώμενα. Η ομάδα δημιούργησε ένα καινούργιο πρότζεκτ, το Vision. Το πρώτο Vision Festival θα γίνει στον Βοτανικό (Ορφέως 182) και θα περιλαμβάνει δύο stages, το Warehouse Stage και το Open Air Stage-Maze. Καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο θα συναντηθούν στον Βοτανικό και θα αναλάβουν τη μουσική στους δύο αυτούς χώρους. Πιο συγκεκριμένα, το Warehouse Stage είναι αφιερωμένο στους λάτρεις της techno και θα φιλοξενήσει την ομάδα της Evolution και ονόματα όπως αυτά των Len Faki, George Apergis, V.Rox, Rena την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου, ενώ την επόμενη μέρα σειρά έχουν οι Alex Karakasis, Christian Cambas, G.Pal και Simon Ares. Το Open Air θα καταλάβουν DJs της Tech House σκηνής, όπως oι M.A.N.D.Y, Mia Lucci, Echonomist, Zoo Roo, Liou, Detlef, Los Tres Positiva και πολλοί ακόμα δημοφιλείς DJs και παραγωγοί.

M.A.N.D.Y

ΤΑυΡΟΣ Η επιρροή του Άρη θα σας δημιουργήσει μια επιθετική διάθεση και καθώς θα νιώσετε την ανάγκη να επανεξετάσετε σχέσεις και συνεργασίες, θα κάνετε ένα καλό ξεσκαρτάρισμα και όχι μόνο θα κρατήσετε αυτά (και αυτούς) που πραγματικά σας ωφελούν αλλά θα ξεφορτωθείτε κιόλας οτιδήποτε περιττό και βλαβερό για την ψυχική σας ισορροπία. Ορισμένα χρήματα που μπορεί να έχετε από κοινού με έναν συνεργάτη ή ακόμη και με τον σύντροφό σας θα είναι η αιτία μιας μεγάλης διαμάχης που θα ξεσπάσει, με κίνδυνο να διαλυθούν οριστικά κάποιες σχέσεις. Αρκετά δημοφιλείς θα είστε εσείς οι Ταύροι κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, καθώς η γοητεία σας θα είναι στα φόρτε της και σε συνδυασμό με την ερωτική σας διάθεση, που θα είναι αρκετά αυξημένη, θα έχετε την ευκαιρία να κάνετε κάποιες καινούργιες γνωριμίες και ίσως τελικά να προκύψει κι ένα παθιασμένο ειδύλλιο.

ΔιΔΥΜΟΙ

ΚΑΡΚιΝΟΣ

Μια περίοδος επαναφόρτισης ξεκινάει για εσάς τους Καρκίνους και θα νιώσετε την ανάγκη να κάνετε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να εξισορροπήσετε τις σχέσεις σας με άτομα από το οικογενειακό αλλά και το επαγγελματικό σας περιβάλλον. Καθώς η επιρροή της Σελήνης φέρνει στην επιφάνεια την ευαίσθητη πλευρά του χαρακτήρα σας, θα σας δοθεί η ευκαιρία να εξωτερικεύσετε τα συναισθήματά σας στους δικούς σας ανθρώπους, μια και το τελευταίο διάστημα είχατε γίνει λίγο απόμακροι λόγω υποχρεώσεων. Αν είχατε στο πρόγραμμα να ασχοληθείτε με κάποιες επισκευές και μαστορέματα στο σπίτι, καλύτερα να το αποφύγετε, ειδικά το Σάββατο, καθώς οι συνθήκες δεν θα είναι ευνοϊκές για τέτοιου είδους εργασίες. Φροντίστε να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στον χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων,

γιατί υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί κάποια βλάβη, με αποτέλεσμα να τραυματιστείτε.

λικά σας πρόσωπα, με τα οποία είχατε ψιλοχαθεί τον τελευταίο καιρό.

ΛεΩΝ Μια νέα συνεργασία που θα προκύψει

ΤΟΞοΤΗΣ Ο ξαφνικός βομβαρδισμός επαγ-

κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα είναι μια τεράστια πρόκληση για εσάς, καθώς οι ευθύνες σας θα πολλαπλασιαστούν κατά πολύ και από τη μία θα είστε γεμάτοι ενθουσιασμό και αισιοδοξία, από την άλλη όμως η αγωνία σας θα κορυφωθεί, γιατί θα είναι για εσάς κάτι εντελώς καινούργιο και άγνωστο. Κάντε με προσεχτικά βήματα τις κινήσεις σας και σε περίπτωση που τα βρείτε κάπου σκούρα, μη διστάσετε να ζητήσετε τη συμβουλή ενός πιο έμπειρου ατόμου. Στον οικονομικό τομέα, κατά έναν παράξενο τρόπο, όσο και να κερδίζετε χρήματα, προτού καν προλάβετε να δείτε τι χρώμα έχουν, καταφέρνετε να μένετε πάντα ταπί και ψύχραιμοι. Ότι είστε καλοπληρωτές είναι γεγονός. Αν δεν κάνετε όμως έναν προγραμματισμό και συνεχίσετε να τα δίνετε όλα μέχρι το τελευταίο δίφραγκο, θα είστε μονίμως με την ψυχή στο στόμα και την τσέπη άδεια…

γελματικών υποχρεώσεων κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα σας μπλοκάρει, μη σας πιάνει όμως πανικός. Αν αναλογιστείτε πόσο καιρό περιμένατε να έρθει αυτή η στιγμή, θα καταφέρετε να εκτιμήσετε όλη αυτή την κατάσταση ανεξάρτητα από την κούραση που μπορεί να σας προκαλεί. Βασιστείτε στις ικανότητές σας και θα καταφέρετε να βρείτε τους ρυθμούς σας σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό. Η επανασύνδεση με κάποιον φίλο από τα παλιά μόνο με χαρά δεν θα σας γεμίσει, καθώς θα καταλάβετε για μια ακόμη φορά ότι ορισμένοι δεν έχουν ιερό και όσιο όταν πρόκειται για προσωπικό τους συμφέρον. Μη συγχύζεστε και δώστε του να καταλάβει ορθά-κοφτά πως πέρασε η εποχή που σας θυμόντουσαν ορισμένοι μόνο όταν σας είχαν ανάγκη.

ΠΑΡΘεΝΟΣ

Ορισμένες καθυστερήσεις σε γραφειοκρατικές διαδικασίες θα είναι η αιτία που δεν θα μπορέσετε να εισπράξετε κάποια χρήματα που περιμένατε για αρκετό διάστημα, με αποτέλεσμα να κορυφωθεί η κούραση όπως και ο εκνευρισμός σας, καθώς όλη αυτή η κατάσταση θα σας πάει πίσω (για μια ακόμη φορά). Συνεπώς, δεν θα μπορείτε να προλάβετε κάποιες προθεσμίες και θα πρέπει να ζητήσετε αναγκαστικά παράταση. Από τη στιγμή που δεν είναι στο χέρι σας να ρεγουλάρετε την κατάσταση, προσπαθήστε να είστε ψύχραιμοι, γιατί όσο και να χαλάτε τη ζαχαρένια σας, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Από την Παρασκευή και μετά γίνονται πιο ευνοϊκές οι συνθήκες στον οικονομικό τομέα, οπότε μη χάνετε το κουράγιο σας, γιατί μπόρα είναι και θα περάσει. Η ξαφνική εμφάνιση ενός προσώπου από το παρελθόν θα σας δημιουργήσει αρκετά ερωτηματικά σχετικά με τις προθέσεις του, οπότε μη βιαστείτε να αποκαλύψετε και πολλά πράγματα για την προσωπική σας ζωή, προτού σιγουρευτείτε για ποιον λόγο σας πλησιάζει.

ΖΥΓΟΣ

Η ανασφάλεια που νιώθετε για την εξωτερική σας εμφάνιση σας έχει δημιουργήσει τέτοια εμμονή, που οδηγείστε σε ακραίες λύσεις για να καταφέρετε το επιθυμητό (κατά τη γνώμη σας) αποτέλεσμα – έτσι, όμως, αρχίζει να κινδυνεύει πλέον σοβαρά η υγεία σας. Η συνάντησή σας με έναν Καρκίνο θα σας βοηθήσει, ευτυχώς, να αναθεωρήσετε αρκετά πράγματα σε σχέση με τις διατροφικές σας συνήθειες και θα σας δείξει τον τρόπο ώστε να είστε σε φόρμα, χωρίς όμως να χρειάζεται να ζείτε μονίμως μες στη στέρηση. Στον οικογενειακό τομέα, θα πρέπει να είστε περισσότερο υπομονετικοί με τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Πάρτε το απόφαση πως από δω και πέρα θα χρειαστεί να ακούτε δυο και τρεις, ίσως και περισσότερες φορές τα ίδια πράγματα, χωρίς να αγανακτείτε…

ΣΚΟΡΠΙοΣ Προς τη μέση της εβδομάδας η ανάρμοστη συμπεριφορά ενός ατόμου από το εργασιακό σας περιβάλλον θα σας δημιουργήσει τόσο μεγάλο εκνευρισμό και θα σας κάνει να ξεστομίσετε τόσο βαριές κουβέντες, που θα είναι αδύνατο να συνυπάρξετε από κει και πέρα στον ίδιο χώρο. Αν δεν θέλετε να φτάσετε στο σημείο να σκέφτεστε πώς θα πάτε στη δουλειά σας έπειτα από αυτό, προτιμήστε μια πιο ήρεμη οδό για να λύσετε τις διαφορές σας. Η ανάγκη σας να κοινωνικοποιηθείτε θα είναι αρκετά έντονη, οπότε μη χάνετε την ευκαιρία και εκμεταλλευτείτε όσο μπορείτε αυτό το διάστημα για να κάνετε καινούργιες γνωριμίες ή να ξαναβρεθείτε με φι-

Daily starfax Καθημερινές αστρολογικές προβλέψεις στο www.lifo.gr από τη Μαριβίκυ Καλλέργη.

ΑΙΓοΚΕΡΩΣ Ένα τηλεφώνημα μέσα στις επόμενες μέρες και οι πληροφορίες που θα πάρετε θα έχουν ως αποτέλεσμα να κλονιστεί τόσο η εμπιστοσύνη σας απέναντι στον σύντροφό σας, σε σημείο που να σκέφτεστε ακόμη και να δώσετε ένα τέλος στη σχέση σας. Μη βιάζεστε να πιστέψετε αυτά που θα σας πουν, καθώς υπάρχουν αρκετοί καλοθελητές γύρω σας που θα σας διέβαλλαν για να δημιουργήσουν προβλήματα στον δεσμό σας απλώς και μόνο επειδή είναι μίζεροι και χαίρονται με τη δυστυχία των άλλων. Η σωματική κούραση που νιώθετε τον τελευταίο διάστημα οφείλεται κυρίως στην πεσμένη σας ψυχολογία, αλλά η επιρροή του Πλούτωνα στο ζώδιό σας θα σας δώσει την ευκαιρία να συναναστραφείτε ευχάριστα άτομα που θα σας μεταδώσουν την αισιοδοξία τους κι έτσι θα μπορέσετε να ξαναβρείτε τον χαμένο σας κουράγιο.

ΥΔΡΟΧοΟΣ Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη και καθώς εσείς μπορεί να μην είστε καν ο αφέντης, προσπαθήστε να μην αναλαμβάνετε αρμοδιότητες πάνω από τις αντοχές σας, γιατί στο τέλος δεν θα μπορείτε να τις κουμαντάρετε και θα βρείτε και τον μπελά σας, μια και θα σας ζητηθούν ευθύνες. Προσπαθήστε ευγενικά να πείσετε τον εργοδότη σας να μοιράσει και σε άλλους κάποιες αρμοδιότητες και μην ντρέπεστε να παραδεχτείτε πως δεν μπορείτε να τα φορτωθείτε όλα μόνοι σας. Η συζήτηση με ένα φιλικό σας πρόσωπο μπορεί να σας δημιουργήσει την επιθυμία να κάνετε κάποιες ριζικές αλλαγές στη ζωή σας, μη βιαστείτε όμως να πάρετε σημαντικές αποφάσεις απλώς και μόνο από παρορμητισμό, προτού σιγουρευτείτε, μάλιστα, πως είστε όντως διατεθειμένοι να αλλάξετε τις συνήθειές σας και τον τρόπο ζωής σας.

☛

Η επιρροή του Ήλιου θα σας δημιουργήσει μια αρκετά παιχνιδιάρικη διάθεση και ειδικά όσοι κρατούσατε ως τώρα κάποιες αποστάσεις από τους γύρω σας θα καταφέρετε να βγείτε απ’ το καβούκι σας και να έχετε μια πιο αυθόρμητη συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να διευρύνετε τον κοινωνικό σας κύκλο με αρκετά ενδιαφέροντα άτομα. Είναι μια εποχή που η ανάγκη σας για περιπέτεια και νέες κατευθύνσεις θα σας ωθήσει να πάρετε κάποια ρίσκα, όχι μόνο σε σχέση με τα επαγγελματικά σας αλλά και με την ίδια σας τη ζωή. Όσοι είστε γονείς και ειδικά όσοι έχετε γεννηθεί το πρώτο δεκαήμερο, αν αντιμετωπίσετε κάποια μικροπροβλήματα σε σχέση με την απόδοση των παιδιών σας στις σχολικές τους υποχρεώσεις, προσπαθήστε να μην είστε αυστηροί και αφιερώστε τους περισσότερο χρόνο, ώστε να καταφέρετε να τα βάλετε εσείς σε ένα πρόγραμμα.

από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)

τους τομείς της επικοινωνίας και της εργασίας, πιθανό είναι να προκύψουν ορισμένες διαφωνίες με κάποιον συνεργάτη σας, με αποτέλεσμα να ταραχθούν οι ισορροπίες μεταξύ σας. Προσπαθήστε να μην είστε επικριτικοί απέναντί του και χειριστείτε ψύχραιμα την κατάσταση, ώστε να καταφέρετε να επιλύσετε τις διαφορές σας και να έχουν αίσιο τέλος. Κάποιες καθυστερήσεις σε σχέση με δάνεια και φόρους θα δημιουργήσουν ένα τεταμένο κλίμα, ιδιαίτερα τη Δευτέρα, οπότε κρατήστε τον ενθουσιασμό σας και μην μπαίνετε στη λογική να κάνετε σχέδια προτού εισπράξετε αυτά που περιμένετε. Προς τη μέση της εβδομάδας, κυρίως όσοι έχετε γεννηθεί το δεύτερο δεκαήμερο, θα δυσκολευτείτε αρκετά να μείνετε συγκεντρωμένοι στις υποχρεώσεις σας, καθώς θα νιώθετε έντονα την ανάγκη για κοινωνικές σχέσεις και διασκέδαση και το μυαλό σας θα σκέφτεται συνεχώς τρόπους για να την κοπανίσετε…

StarFax

ΚΡΙοΣ Με τον ανάδρομο Ερμή να επηρεάζει

ΙΧΘυΣ Αν η επαναλαμβανόμενη ρουτίνα σάς έχει κάνει να αισθάνεστε σαν ρομπότ και δεν έχετε πλέον καθόλου διάθεση να αντεπεξέλθετε στις υποχρεώσεις σας, ήρθε η στιγμή να βάλετε μέσα στο πρόγραμμά σας (έστω δύο φορές την εβδομάδα) δραστηριότητες που πραγματικά σας ευχαριστούν και σας δίνουν την ενέργεια ώστε να μπορείτε να συνεχίσετε με τη φορτωμένη ατζέντα σας. Ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση, βρεθείτε με φίλους, διασκεδάστε όσο μπορείτε και μην έχετε μοναδικό σκοπό της ζωής σας τα καθημερινά σας καθήκοντα. Ένα οικογενειακό πρόβλημα που θα παρουσιαστεί μέσα στις επόμενες μέρες θα σας αποσυντονίσει λιγάκι, αλλά καθώς η ψυχραιμία είναι από τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα σας, σύντομα θα επιλυθεί και θα επανέλθουν οι ισορροπίες σε αρκετά φυσιολογικά επίπεδα.

sudoku 1 7 3

6 1

2 6 7

6 6 5 2

9 4

3

2

9

5 9 8

3 8 2 1

4

Η λύση του προηγούμενου 3 5 4 8 9 6

9 1 8 3 2 7

6 7 2 5 1 4

7 4 9 6 3 2

8 3 5 9 7 1

2 6 1 4 5 8

4 9 3 1 6 5

5 8 7 2 4 3

1 2 6 7 8 9

2 6 9 5 4 7 8 1 3 1 4 3 8 2 9 7 6 5 7 5 8 1 6 3 2 9 4

9.10.14 – lifo

61

☛ Στeφανος Δημοσθeνους Τραγουδοποιόςτραγουδιστής. Φωτογραφήθηκε την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου. Η φωτογράφιση έγινε στο studio του φωτογράφου Matthew Allatsatianos, WM, στη Δάφνη.

❝ Η Αθήνα μου αρέσει γιατί είναι μια πόλη παράξενη, που μεταμορφώνεται. Τα βράδια σου δίνει αμέτρητες και διαφορετικές επιλογές με τις όμορφες γωνιές της, ενώ τη μέρα απολαμβάνεις τον ήλιο, κοιτώντας τον Παρθενώνα και λίγο πιο πέρα τη θάλασσα. Η Αθήνα είναι η πόλη των αντιθέσεων και των αισθήσεων και δεν σε κάνει ποτέ να πλήττεις, αλλά, αντίθετα, να ζεις τις διαφορετικές πλευρές της ❞

62 lifo – 9.10.14

Stay tuned για πληροφορίες σχετικά με τις ημερομηνίες της επόμενης έκθεσης «Naked City».

οι αθηναιοι γδυνονται για καλο σκοπο

NakedCity

φωτογραφια: mat thew allatsatianos

9.10.14 – lifo

63