ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
13102016
ANTAM ΣΙΜΤΣΙΚ:
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΗΣ DOCUMENTA14 «ΠΙΣΤΕΎΩ ΑΚΡΆΔΑΝΤΑ ΌΤΙ Η ΤΈΧΝΗ ΕΊΝΑΙ ΖΩΉ-ΓΙΑ-ΤΗ-ΖΩΉ. ΕΊΝΑΙ ΣΑΝ ΝΑ ΖΕΙΣ ΜΕ ΠΛΉΡΗ ΕΠΊΓΝΩΣΗ ΌΤΙ ΕΊΣΑΙ ΖΩΝΤΑΝΌΣ ΚΑΙ ΌΤΙ ΜΠΟΡΕΊΣ ΝΑ ΔΡΆΣΕΙΣ. ΑΥΤΌ ΕΊΝΑΙ ΓΙΑ ΜΈΝΑ Η ΤΈΧΝΗ»
IN-EDIT
ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ 17 ΓΚΡΑΦΙΤΑΔΕΣ ΕΚΘΕΤΟΥΝ ΣΤΗΝ ΓΚΑΛΕΡΙ SARRI 12
2 lifo – 13.10.16
☛ «Γερνώντας στην Αθήνα: Kάτι σαν εφιάλτης» λεγόταν το ρεπορτάζ του Δημήτρη Κυριαζή στο προηγούμενο τεύχος μας και πολλοί ήταν αυτοί που ευαισθητοποιήθηκαν σχετικά. «Πολύ σημαντικό θέμα. Μπράβο που γράψατε γι’ αυτό» σχολίασε ο tropique. «Οι Έλληνες ηλικιωμένοι έχουν κακομάθει τα παιδιά τους, χαρτζιλικώνοντάς τα μέχρι τα 50 κι εκτελώντας χρέη baby-sitter, οικιακής βοηθού και μαγείρων όσο κρατάνε τα πόδια τους, αντί να ασχοληθούν με τον εαυτό τους και την καλοπέρασή τους. Οπότε, γιατί ν’ ασχοληθούν άλλοι μαζί τους;» « Ήπια κοινωνική εργασία από το σπίτι για την τρίτη ηλικία θα φάνταζε ριζοσπαστική ιδέα! Και όμως, τόσο πολύτιμη!» σχολίασε ο Ugg-α-μπUggas, ενώ με αφορμή ένα σχόλιο για το αν οι ηλικιωμένοι ψηφίζουν ΚΚΕ ή ακροδεξιά, ο boxer έγραψε: «Δεν νομίζω ότι οι γέροι ψηφίζουν τα ακροδεξιά κόμματα. Αυτοί έζησαν κακές περιόδους και θυμούνται πολύ καλά τη χούντα, ή τον Εμφύλιο οι παλιότεροι. Οι νέοι που δεν έχουν εικόνες και αναμνήσεις από εκείνα τα χρόνια είναι αυτοί που ψηφίζουν την ακροδεξιά». Τέλος, σχετικά με την πιθανότητα επιστροφής κάποιων συνταξιούχων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, ο SMURFakos έγραψε: «Και προ κρίσης εδώ έμεναν – και δεν τους παρεξηγώ. Οι “ιδιαίτερες πατρίδες” είναι για νέους και υγιείς. Τι θα κάνει ένας συνταξιούχος, αν αρρωστήσει, στο χωριό; Πού θα κάνει τις θεραπείες, ποιος θα τρέχει για τα γραφειοκρατικά;» Ο αρθρογράφος Δ. Κυριαζής απάντησε: «Νομίζω ότι είστε λίγο υπερβολικός, άλλωστε στα περισσότερα χωριά της Ελλάδας, δυστυχώς, η πλειονότητα είναι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας και κάπως επιβιώνουν. Γραφειοκρατία δεν έχει το χωριό, ο γιατρός, ναι, είναι ένα θέμα. Όσον αφορά αυτό, όμως, πρέπει να πιέσουμε το κράτος να ενισχύσει τις υπάρχουσες υποδομές και όχι να αποδεχόμαστε τη μοίρα του ελληνικού χωριού».
Η ActionAid σας καλεί να παίξετε στην πιο πρωτότυπη εκδήλωση της πόλης! *Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
☛ « Έναν-έναν θα σας τρελάνει ο ΣΥΡΙΖΑ» λεγόταν το άρθρο του Δημήτρη Πολιτάκη. «Θα τον τρελάνουμε τον ήλιο» ήταν το λακωνικό σχόλιο του man from another place, ενώ ο Shady_forest παιγνιωδώς έγραψε: «Καταστρέψατε την Ελλάδα και πουλάτε και τρέλα από πάνω». «Ο τίτλος μού φέρνει σε αντιδεξιά χαρακτηριστικά της και καλά ελληνικής διανόησης» σχολίασε ο atman. «Αρκεί να πετάξεις ένα “θα ψηφίσεις Κούλη” δηλαδή και αυτόματα όλα τα ψεύδη, ο λαϊκισμός, η δημαγωγία και οι ΑΝ.ΕΛ. του ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. μορφώματος ξεπλένονται. Και, εν τέλει, πόση είναι η σχιζοφρένεια κάποιων που καταδικάζουν τη Θάτσερ μεν, αλλά είναι πιο μαζεμένοι σε δηλώσεις εναντίον του Στάλιν, σε αντίθεση με την ευρωκομμουνιστική Αριστερά, μετά τη Βουδαπέστη και την Πράγα!» «(Φιλ)ελεύθεροι οι αριστεροί; Μάλιστα...» πρόσθεσε ο Citellus citellus. «Οι άνθρωποι που θαυμάζουν Στάλιν, Μάο και Κάστρο, επί των ημερών των οποίων “ίσως έγιναν και κάποια λάθη” (δεν είναι σίγουρο, μάλλον άγνωστο από ποιον). Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι η τυραννία είναι καλή, αρκεί αυτοί να είναι με την πλευρά που κερδίζει. Αυτό πάει κατευθείαν στην κατηγορία των άνοστων ανεκδότων, μαζί με τον όρο “λαϊκή δημοκρατία”». Ο/η σαλιγκάρι σημείωσε σχετικά: «Πόσες φορές δεν έχεις βρεθεί σε κουβέντες στις οποίες ακούς να λένε: “Aισθάνθηκα έτσι και γι’ αυτό αντέδρασα με αυτό τον τρόπο”; Και ακόμα, δεν βλέπεις τα σχόλια στα social media; Ο Έλληνας νομίζει ότι αυτό που αισθάνεται είναι και αυτό που του υπαγορεύει η λογική του. Δεν ξέρει τι είναι το ένα και τι είναι το άλλο. Τι ζητάς από έναν τέτοιο λαό; Να φερθεί με ψυχραιμία; Με τι ικανότητες;». Τέλος, ο skeletor, αφού παραθέτει μια φράση απ’ το άρθρο [«Ούτε να βλέπει παντού “συριζαίους” (δεν υπάρχουν, έτσι κι αλλιώς, πολλοί στην πραγματικότητα) τοποτηρητές-μπαμπούλες κατ’ αντιστοιχία με τους “πρασινοφρουρούς της γειτονιάς” κάποτε»], σχολιάζει: «Κι όμως. Το ποσοστό ηλιθίων δεν έχει μειωθεί από το ’80. Ενδεχομένως να αυξήθηκε κιόλας...». ☛ «Παρατηρώ, εδώ και καιρό, την έξοδο πολλών από την πολιτική. Αποχωρούν... Κάνουν όπως όταν συναντάμε στον δρόμο ένα παραμορφωμένο πρόσωπο και αποστρέφουμε το βλέμμα» έγραψε ο Νικόλας Σεβαστάκης στο άρθρο του «Οι εξοδούχοι της πολιτικής» και ο αναγνώστης με το ψευδώνυμο Γελαστό Νερό σχολίασε: «Ιδιαίτερα ψύχραιμη και ακριβής η τοποθέτηση του αρθρογράφου. Να ξανασκεφτούμε όμως “και μετά τι;”. Πώς ορίζονται ο πολιτικός κυνισμός και οι αδιέξοδες πολιτικές επιλογές; (και από ποιον βεβαίως)». Ο δε atman παρέθεσε πρώτα τα λόγια του Σεβαστάκη («Ζούμε, έτσι, ένα δεύτερο 1989, χωρίς ωστόσο την υπόσχεση επιτυχίας και την αύρα καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης του τότε») τονίζοντας: «Δεν είναι απόλυτα έτσι. Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει να κάνει αυτά που έκαναν την Πολωνία το 1991 να φτάσει σε ένα επίπεδο ίδιο με της Ελλάδας σήμερα. Αν γίνουμε πιο πρακτικοί και ρεαλιστές και επιτέλους κοιτάξουμε τι κάνουν οι επιτυχημένες χώρες, θα μπορέσουμε να κάνουμε ένα άλμα εμπρός κι εμείς. Αν όχι, μας περιμένει ο σταδιακός αφανισμός...».
Το μεγαλύτερο παιχνίδι κατά της φτώχειας
free press
Μ
ε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φτώχειας στις 17 Οκτωβρίου, η ActionAid στήνει για 2 μέρες το πιο μεγάλο υπαίθριο παιχνίδι κατά της φτώχειας. Γι’ αυτήν τη συμβολική μέρα πάμε σε έναν ιστορικό χώρο, στην καρδιά της παλιάς Αθήνας, στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, και μέσα από το παιχνίδι γνωρίζουμε πώς μπορούμε να νικήσουμε αυτά που διαχρονικά μας απασχολούν: φτώχεια και αδικία. Το παιχνίδι είναι εμπνευσμένο από το γνωστό «φιδάκι» των παιδικών μας χρόνων και νικούν οι παίκτες που θα κατακτήσουν στη διάρκεια του παιχνιδιού όλα τους τα δικαιώματα. Και όπως και στη ζωή, έτσι και στο παιχνίδι, τα βήματα καθορίζονται από τη ζαριά που θα φέρουν! Όλα τα βήματα κρύβουν πραγματικές ιστορίες και η εξέλιξη είναι απολύτως αβέβαιη... Το παιχνίδι έχει έκταση 100 τετραγωνικά μέτρα και κάθε βήμα θα στέλνει τους παίκτες σε διαφορετική χώρα και κόσμο, που κρύβει εκπλήξεις και ανατροπές! Η κάθε παρτίδα διαρκεί 20 λεπτά και συμμετέχουν ως 12 άτομα. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
ΠOΤΕ ΚΑΙ ΠΟY;
Οι νέοι ή οι γέροι;
feedback490
ΠΟΙΟΙ ΨΗΦΊΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΚΡΟΔΕΞΙΆ;
α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
Σάββατο 15 και Κυριακή 16 Οκτωβρίου, από τις 11:00 το πρωί μέχρι τις 6:00 το απόγευμα Διονυσίου Αρεοπαγίτου & Παρθενώνος (κοντά στην είσοδο Ηρωδείου) στάση μετρό «Ακρόπολη» Είσοδος ελεύθερη Η δράση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων
Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 13.10.16 – lifo
3
aπ ο τ ον σ ταθη τ σ αγκ αρ ουσ ιανο
Editorial
ΟΙ ΜΕΓΆΛΟΙ ΥΠΟΚΡΙΤΈΣ Ο υποκριτής του Ηθικού Πλεονεκτήματος είναι ο αθλιότερος μεταξύ των αθλίων: διότι εξαπατώντας το πιο εκλεκτό κομμάτι της φύσης μας (την έλξη προς το Καλό), μας κάνει τελικά να αμφιβάλλουμε γι’ αυτό. Και το λερώνει.
Διάβαζα χθες τα επιθετικά updates μιας φίλης μου στο Facebook. Τρολάριζε εκδήλως. Για να υπερασπιστεί τα πεπραγμένα της κυβέρνησης (που την έχει βολέψει σε μια θέση δημοσιογραφική) τραμπούκιζε δίχως έλεος έναν κόσμιο συνομιλητή, με άλματα λογικής και ελάχιστη αυτογνωσία. Ήξερα ότι θα χαρεί, της χρώσταγα μια χάρη, και πάτησα like (που το έσβησα μετά). Ταυτόχρονα, στη Βουλή, η συζήτηση για τη διαφθορά εξελισσόταν με σχεδόν μολιερικούς μονολόγους, καθώς λευκά περιστέρια έστεφαν τους πολιτικούς και πύρινες γλώσσες ενός λόγου ψεύτικου μέχρι το τελευταίο κόμμα του επεκρέμαντο πάνω τους. Παρακολουθούσα αηδιασμένος την εξοργιστική γλώσσα του σώματός τους (τον τεταμένο δείκτη ιεροκήρυκα, το σηκωμένο φρύδι, το σαρκαστικό γέλιο θριάμβου – ένα τέλειο ψέμα, ένα τέλειο έγκλημα). Έκλεισα το λάπτοπ και βγήκα. Τι με έκανε να «δικαιολογήσω» τη φίλη μου, αλλά όχι τους σωτήρες του έθνους; Ξέρω ότι αν δεν την είχαν βολέψει στη θεσούλα, ο ενθουσιασμός της θα ήταν μισός, αν όχι ανύπαρκτος. Ότι το μένος της είναι στρεψόδικο, κι εν πάση περιπτώσει γεμίζει κι αυτή με υποκριτικά σκουπίδια τον δημόσιο διάλογο – όπως κι άλλοι. Τι μ’ έκανε, λοιπόν, να τη δικαιολογήσω; Έλα ντε! Ας πούμε, η καμπούρα της ηλικίας μου. Η γνώση ότι κάπου εδώ έχουμε ξανάρθει. Κι ότι δεν θέλω να είμαι ένας ακόμη από τους εκατομμύρια εισαγγελείς που ξεφυτρώσανε σαν μολόχες στο Facebook. Όλοι βρίζουν! Βρίζουν, ηθικολογούν, δικάζουν, αποκεφαλίζουν. Κάθε λεπτό, ποτάμια αίματος βάφουν τις φλώρικες ποδιές. Τις άσπιλες και ανεπίληπτες ποδιές. Εκατομμύρια αγγελικοί εισαγγελείς, με δέρμα κερένιας κούκλας, στο χρώμα της καρμπονάρας, σφίγγουν το φραγγέλιο στα μέτωπα των κακομοίρηδων που η φύση δεν τους έκανε γλωσσοκοπάνες ή απλώς δεν έχουν το θράσος να εγκαλούν το έθνος για τις ατιμίες που οι ίδιοι διέπραξαν. Αλλά ας τα πάρω από την αρχή. Μια φορά κι έναν καιρό, έβριζα κι εγώ. Έβριζα κυρίως τους συναδέλφους μου. Και νόμιζα ότι αυτό είναι καλό, διότι αποδεικνύει την ηθική μου ανωτερότητα. Μέχρι που ανακάλυψα ότι αυτό ήταν και κάτι ακόμη: Φθόνος! Κι ότι το Ηθικό Πλεονέκτημα το επικαλούνται κυρίως εκείνοι που θέλουν να το χρησιμοποιήσουν πρόστυχα. Δηλαδή, οι Υποκριτές. Είπα στον εαυτό μου: «Βούλωσ’ το, σκύψε το κεφάλι, δούλεψε. Αν φθονείς κάτι, μην το βρίζεις, αλλά φτάσε το. Αν είσαι ηθικός, μην αυτοδιαφημίζεσαι, άσε τον χρόνο να το δείξει, αν το δείξει». Α, αυτό το Ηθικό Πλεονέκτημα! Έγινε ο φερετζές κάθε μοντέρνας ελληνικής υποκρισίας. Ένας κοινωνιολόγος, αν όχι φιλόσοφος, θα είχε να πει πολλά γι’ αυτό τον καινούργιο τύπο κεκρουσμένου, διχαστικού ανθρώπου που έχει πεισθεί ότι μπορεί να κάνει και να λέει ό,τι θέλει, αρκεί να το ονομάζει αριστερό (ή φιλελεύθερο). Γνωρίζοντας πολύ καλά, στο βάθος του, ότι λέει ψέματα και υποκρίνεται.
Αυτός (ο υποκριτής του Ηθικού Πλεονεκτήματος) είναι ο αθλιότερος μεταξύ των αθλίων: διότι εξαπατώντας το πιο εκλεκτό κομμάτι της φύσης μας (την έλξη προς το Καλό), μας κάνει τελικά να αμφιβάλλουμε γι’ αυτό. Και το λερώνει. Καταστρέφει όσα ελπίζουμε, απομαγεύει όσα εκτιμάμε. Όχι ότι είναι εύκολο να είσαι απολύτως ειλικρινής κι ακέραιος – το αντίθετο! Είναι ακατόρθωτο. Διαβάζω καμιά φορά παλιά άρθρα μου και φρικάρω από τις δικές μου στρεψοδικίες. Οι οποίες, εν μέρει, ήταν και προϊόν μιας ενθουσιαστικής ψευδαίσθησης. Διότι συμβαίνει κάτι ακόμη, creepy: ο αλαζών του Ηθικού Πλεονεκτήματος φορτώνει από τον ίδιο τον ενθουσιασμό του σχεδόν αυτιστικά και στο τέλος «πιστεύει» και τη φτηνότερη παπάρα του, ακροβατώντας σαν ζόμπι με τα χέρια μπροστά, στην κόψη του νοήματος. Αυταπατάται με ηδονή, για να εξαπατήσει τους άλλους καλύτερα. Να το πάω πιο μακριά; ΟΛΟΙ είμαστε υποκριτές σε κάποια φάση, σε κάποια ζώνη της ζωής μας. Αλλιώτικα κρίνουμε μια φίλη που τρολάρει από έναν πρωθυπουργό. Στους φίλους μας δίνουμε έξτρα δικαιολογίες. Τους εχθρούς μας τους βρίζουμε πριν ανοίξουν το στόμα τους. Διάβαζα προ καιρού ένα άρθρο, νομίζω στο TLS, για το βιβλίο Γιατί όλοι (οι άλλοι) είναι υποκριτές, ενός καθηγητή του Princeton. Έλεγε, πάνω-κάτω, ότι η ανθρώπινη υποκρισία είναι απάλευτη, είναι εγγενές γνώρισμα της φύσης του εγκεφάλου. Υπάρχουν διαφορετικά εγκεφαλικά νεύρα που ενεργοποιούνται π.χ. στην απειλή της φωτιάς και διαφορετικά εγκεφαλικά νεύρα που ενεργοποιούνται όταν παίζεις με το παιδί σου. Αρκετές φορές, τα μεν είναι απροσπέλαστα από τα δε, με αποτέλεσμα ένας τρυφερός πατέρας να μην αποκλείεται, λίγο μετά, να δολοφονήσει έναν μετανάστη. Αν είναι όμως στη φύση μας να υποκρινόμαστε, τότε γαία πυρί μιχθήτω! Ας αμοληθούνε τα σκυλιά στο Ίντερνετ, ας διδάξουν Πασκάλ οι πουτάνες, ας μιλήσουν για Τεχνη οι πρεζέμποροι, για Ηθικά Νικομάχεια τα λαμόγια. Εδώ εισέρχεται στη σκηνή ο άνθρωπος. Δηλαδή ο Χαρακτήρας του. Ο Πολιτισμός του. Η σοφία της εμπειρίας του. Αν είναι δύσκολο, σχεδόν ακατόρθωτο, να εξισωθούν αυτά που πιστεύουμε με αυτά που λέμε ή αυτά που λέμε με αυτά που κάνουμε, τότε ας προσπαθήσουμε να τα φέρουμε κοντά. Όσο γίνεται, όσο μπορούμε. Κι ας πάψουμε να κουνιόμαστε τόσο πολύ. Να κουνάμε το δάχτυλο, ενώ καταπίνουμε καμήλες. Ηθικοί γίνονται εκείνοι που πρωτίστως κρίνουν τις δικές τους ανεπάρκειες. Οι υπόλοιποι απλώς καλπάζουν πάνω στ’ άλογο, ευτυχισμένοι στην τύφλα τους. Υποκριτές.
www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας συμβουλοσ σχεδιασμου Γιάννης Καρλόπουλος –––––– αρχισυντακτeσ lifo.gr Άρης Δημοκίδης Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου –––––– συντονισμός ύλης Μαρκέλλα Ανδρικάκη συντακτική ομάδα Columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου Δημήτρης Πολιτάκης Δημήτρης Κυριαζής Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης Θέατρο: Ματίνα Καλτάκη Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Βασίλης Καψάσκης Νινέττα Γιακιντζή Φιλιώ Ράγκου Χριστίνα Γαλανοπούλου Πάνος Μιχαήλ Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F. assistant art director Rinétta Κοσκινίδου διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– senior direct market manager Κώστας Μαντάς direct market managers Βούλα Καραβαγγέλη Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου κωδικος εντυπου 7639
www.facebook.com/stathis.tsagar
4 lifo – 13.10.16
13.10.16 – lifo
5
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ 17 γκραφιτάδες παρουσιάζουν έργα τους στην γκαλερί Sarri 12
iLoveAthens
Η έκθεση ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ στην γκαλερί Sarri 12 παρουσιάζει τη δουλειά δεκαεπτά καλλιτεχνών του δρόμου που έχουν τη βάση τους στην Αθήνα – η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχτεί πρωτεύουσα της street art. Οι επισκέπτες φεύγουν από την πόλη με φωτογραφίες της Ακρόπολης και των γκράφιτι που στολίζουν τους δρόμους της. Κάποιοι λένε πως η τέχνη του δρόμου δεν χωράει στις γκαλερί και όταν μπει σε αυτές, δεν είναι πια «του δρόμου», και μπορεί να έχουν δίκιο. Ίσως, όμως, να είναι και ο μόνος τρόπος για να διατηρηθεί αυτή η τέχνη που είναι τόσο εφήμερη. Είναι σαν να κάνεις το νεράντζι γλυκό του κουταλιού. Το διατηρείς φρέσκο κι έχει και αυτό τη γλύκα του. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: WD, Nar, Cacao Rocks, N_ Grams, Yiakou, Fotiz Ontas, Thisisopium, Billy 82, Μάρκος Πετρακόπουλος, Zie, RTM, Zofos, Γιώργος Νέσης, Δημήτρης Ντόκος, ξ, Lo-tek, Junius Frey. Eπιμέλεια έκθεσης: Odette K. Sarri 12 Gallery / Σαρρή 12 Ψυρρή, Αθήνα Μέχρι τις 25/11 Ώρες λειτουργίας: Τετ.-Κυρ. 12:00-19:00 Είσοδος ελεύθερη
6 lifo – 13.10.16
13.10.16 – lifo
7
φωτο: παρισ ταβιτιαν
8 lifo – 13.10.16
επιμελεια: the lifo team
aπο τον δημητρη κυριαζη
TheBuzz
TalkoftheTown 13–19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Η ΓΡΑΜΜΉ 4 ΤΟΥ ΜΕΤΡΌ ΠΙΟ ΚΟΝΤΆ ΑΠΌ ΠΟΤΈ Λύτρωση για πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας.
Το πρώτο βήμα, όπως φαίνεται, έγινε. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομίας ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες ότι η κυβέρνηση ήρθε σε καταρχήν συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την απευθείας χρηματοδότηση τριών έργων, στα οποία περιλαμβάνεται και η Γραμμή 4 του μετρό. Τα άλλα δύο είναι η ενεργειακή διασύνδεση ΚρήτηςΠελοποννήσου και η επέκταση του φυσικού αερίου στη Βόρεια Ελλάδα. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η νέα γραμμή θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση 75% από δανειακά κεφάλαια της ΕΤΕπ και 25% από το ΕΣΠΑ.
Το πρώτο τμήμα «Α» της Γραμμής 4 θα περιλαμβάνει 11,7 χλμ. με 14 σταθμούς (Άλσος Βεΐκου - Γαλάτσι Κυψέλη - Δικαστήρια - Λ. Αλεξάνδρας - Εξάρχεια - Ακαδημία - Κολωνάκι - Ευαγγελισμός Καισαριανή - Νήαρ Ήστ - Ιλίσια - Ζωγράφου - Γουδή). Το τμήμα αυτό υπολογίζεται ότι θα εξυπηρετεί καθημερινά 220.000 επιβάτες και θα μειώσει την κυκλοφορία των Ι.Χ. αυτοκινήτων κατά 53.000 ημερησίως. Παράλληλα, οι αέριοι ρύποι διοξειδίου του άνθρακα αναμένεται να μειωθούν κατά 279 τόνους.
Ο προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα 1,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 25% θα καλυφθεί από το ΕΣΠΑ και το υπόλοιπο από την ΕΤΕπ με μακροχρόνιο δανεισμό και ευνοϊκούς όρους (χαρακτηριστικό είναι ότι δίνεται 6ετής περίοδος χάριτος, δηλαδή η αποπληρωμή ξεκινά από τον 7ο χρόνο με πολύ χαμηλό επιτόκιο, κάτω του 2%).
Ολόκληρη η Γραμμή 4 του μετρό (Περισσός - Άλσος Βεΐκου - Πανεπιστήμιο Ευαγγελισμός - Βύρωνας - Κατεχάκη - Μαρούσι - Λυκόβρυση) έχει μήκος 33 χλμ., 29 σταθμούς και εκτιμώμενο προϋπολογισμό κατασκευής περίπου 3,3 δισ. ευρώ. Αρχικά, στη Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό (1995-1999) είχε αποφασιστεί να κατασκευαστεί όχι με τη μορφή νέας γραμμής αλλά χωρισμένη σε δύο επεκτάσεις των υφιστάμενων γραμμών, επιλογή που τελικά αποκλείστηκε για διάφορους λόγους (διακοπή λειτουργίας του μετρό, σύνθετη κατασκευή, υψηλό κόστος κ.λπ.).
Η Γραμμή 4 θα έχει ανταπόκριση με τη Γραμμή 1 (στους σταθμούς στο Μαρούσι και στον Περισσό), τη Γραμμή 2 (στον σταθμό Πανεπιστήμιο) και τη Γραμμή 3 (στους σταθμούς Ευαγγελισμός και Κατεχάκη). Στη Γραμμή αυτή προστέθηκε ο κλάδος Ευαγγελισμός - Παγκράτι Βύρωνας - Υμηττός - Άνω Ηλιούπολη, που ουσιαστικά αποτελεί τμήμα της νέας Γραμμής 5, καθώς και οι επεκτάσεις Μαρούσι - Λυκόβρυση και Άλσος Βεΐκου - Περισσός.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το έργο αναμένεται να δημοπρατηθεί αρχές του 2017 και ο διαγωνισμός να ολοκληρωθεί μέσα στο έτος. Αν όλα πάνε καλά, τα έργα θα ξεκινήσουν το 2018 και θα διαρκέσουν 7-8 χρόνια. Όταν με το καλό ολοκληρωθούν, θα μπορείς να πηγαίνεις στο Άλσος Βεΐκου από το κέντρο της πόλης σε 10 λεπτά περίπου, ενώ μόλις 5 λεπτά θα χρειάζονται για να φθάσει κάποιος στου Ζωγράφου.
Η νέα γραμμή θα εξυπηρετεί νοσοκομεία (Παίδων, Λαϊκό, Στρατιωτικό Νοσοκομείο 401, 251 - ΓΝΑ, Υγεία, Μητέρα, Ιατρικό Κέντρο), εκπαιδευτικά ιδρύματα (Πολυτεχνείοκεντρικά, Πανεπιστήμιοκεντρικά, Νομική Σχολή, Πολυτεχνειούπολη, Πανεπιστημιούπολη, Οδοντιατρική Σχολή), δικαστήρια, περιοχές με έντονες επαγγελματικές και εμπορικές δραστηριότητες (κέντρο Αθήνας, λεωφ. Κηφισίας), τις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Σταδίου κ.λπ.
Η χάραξη των σταθμών, που υπάρχει περίπτωση να αλλάξει σε κάποιους, έχει οριστεί ως εξής: Άλσος Βεΐκου, διασταύρωση Βεΐκου και Τραλλέων / Γαλάτσι, διασταύρωση Γαλατσίου και Βεΐκου / Κυψέλη, πάνω στην πλατεία / Δικαστήρια, διασταύρωση Ευελπίδων και Μουστοξύδη / Αλεξάνδρας, διασταύρωση με Μουστοξύδη / Εξάρχεια, πάνω στην πλατεία Εξαρχείων / Ακαδημία, διασταύρωση Ακαδημίας και Σίνα / Κολωνάκι, στην πλατεία / Ευαγγελισμός, διασταύρωση Βασ. Σοφίας, Ριζάρη και Βασ. Κωνσταντίνου / Καισαριανή, διασταύρωση Υμηττού και Εθν. Αντιστάσεως, πάνω σε μικρό πάρκο / Νήαρ Ηστ, Εθν. Αντιστάσεως, στο ομώνυμο ιστορικό ποδοσφαιρικό γήπεδο. Στον Δήμο Ζωγράφου σχεδιάζονται οι σταθμοί: Ιλίσια στην πλατεία Κύπρου, Ζωγράφου στην πλατεία Γαρδένια και Γουδή στην πλατεία Ελευθερίας.
13.10.16 – lifo
9
ΦΩΝΗ ΛΑΟΥ
Talk of the Town
ΜΑΡIΑ ΚΟΚΚIΝΟΥ Η αρχιτέκτονας πίσω από το πρότζεκτ «Green Plaza» μας μιλά για τα οφέλη των «πράσινων κτιρίων» και την αναβάθμιση ενός τοπόσημου για την περιοχή του Αμαρουσίου. α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή
ΜΠΆΦΟ ΜΠΆΦΟ ΤΟΝ ΚΑΗΜΌ ΜΟΥ
α π ό τ ο ν δ η μ ή τρ η π ολ ιτάκ η
ShortCut
Η κάνναβη είναι ο αγωγός που συνδέει τις χαμένες ψυχές της μεγαλούπολης στην εξαιρετική σειρά «High Maintenance».
10 lifo – 13.10.16
Παίρνουμε τον σκελετό από την ομώνυμη ταινία του 1973 στην οποία βασίστηκε και στη συνέχεια προσθέτουμε κάτι από τη βασική εσάνς του Truman Show και του Blade Runner, μια γερή πρέζα «εδώ μπορεί να παίζεται οτιδήποτε, σιγά μη βγάλει κανείς ποτέ άκρη» από το «Lost», διάφορα άλλα αποκόμματα παλαιότερης και σύγχρονης δυστοπικής φαντασίας, και βουαλά! Ιδού το «Westworld», το οποίο εμφανίστηκε φιλόδοξο και μεγαλεπήβολο και με τον Άντονι Χόπκινς στον ρόλο του ιδρυτή αυτού του ρετροφουτουριστικού «θεματικού» πάρκου στο οποίο διεξάγεται η σειρά. Δεν ξέρω αν τελικά αποδειχτεί και ο ίδιος ρομπότ, μοιάζει πάντως από το πρώτο επεισόδιο με προγραμματισμένη ρέπλικα του έγκριτου ηθοποιού που ανά πάσα στιγμή περιμένεις να τεθεί σε πλήρες Χάνιμπαλ Λέκτερ mode. Το παιχνίδι για τον θεατή είναι να καταλάβει ποιος χαρακτήρας είναι οικοδεσπότης-ρομπότ (host) και ποιος είναι φιλοξενούμενος-τουρίστας (guest), ποιος είναι αληθινός και ποιος όχι (όπως λέει, όμως, και μια γκαρσόνα με καλώδια στο αίμα, «αν δεν μπορείς να ξεχωρίσεις, τι σημασία έχει;»), ποια εμπειρία είναι αληθινή και ποια όχι. Αυτή η αναζήτηση, αυτή η διαρκής αμφιβολία, μπορεί θεωρητικά να συντηρήσει πολλούς κύκλους και αποτελεί ένα από τα βασικά οπιούχα συστατικά μιας σειράς που φέρει το άγχος να είναι «προχωρημένη» θεματικά αλλά και αρκετά mainstream, ώστε να κολλήσουν δυνητικά οι πάντες. Σηκώνει μεγάλο κόλλημα ομολογουμένως το «Westworld» και μακάρι να πάει καλά και να γνωρίσει έστω και κλάσμα από το τεράστιο σουξέ του θηριώδους «Game of Thrones», έτσι ώστε να είναι λιγότερο ανασφαλές το μητρικό του κανάλι (HB0) σχετικά με τη χρηματοδότηση γενναίων, πολύτιμων και πραγματικά ξεχωριστών σειρών χαμηλότερου βεληνεκούς, αλλά υψηλότερης αισθητικής εμβέλειας και πολύ πιο καίριου χαρακτήρα. Όπως το «High Maintenance», που αγοράστηκε και ξεκίνησε πρόσφατα να προβάλλεται από το HBO μετά από πενταετή επιτυχημένη καριέρα ως web σειρά με κεντρικό άξονα έναν dealer φούντας που γυρίζει τη Νέα Υόρκη (το Μπρούκλιν κυρίως) με το ποδήλατο και το βαλιτσάκι του με τις διάφορες εκλεκτές ποικιλίες, ενώ γύρω του ξετυλίγονται οι καθημερινές ιστορίες ανθρώπων παγιδευμένων στον ιστό της μεγαλοπρεπούς αλλά και αμείλικτης μεγαλούπολης που τους στέλνει από την αγωνία στην έκσταση και πάλι πίσω.
Ένα από τα «σλόγκαν» του «Westworld» είναι ότι «οι βίαιες απολαύσεις έχουν βίαιη κατάληξη». Στο «High Maintenance» οι απολαύσεις είναι ταπεινές (ειδικά αυτές που περιστρέφονται γύρω από τους μπάφους – τα πιο σκληρά ναρκωτικά, νόμιμα και μη, με συνταγή ή όχι, είναι μια άλλη ιστορία) και η κατάληξη σπανίως βίαιη, αλλά σχεδόν πάντα απρόβλεπτη και μάλλον πεζή, γιατί κάπως έτσι συμπεριφέρεται και η πραγματική ζωή. Ο ίδιος ο dealer είναι ένας cool, συμπαθής και ανώνυμος Τύπος (στη σειρά αναφέρεται απλά ως The Guy), ο οποίος σπανίως συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα, παραμένοντας (όπως και η φούντα που πουλάει) απλώς ένας αγωγός, ένας από μηχανής θεός περιορισμένης ισχύος που περνάει σαν κομπάρσος από τη ζωή ανθρώπων που υποφέρουν από μια ευρύτατη γκάμα σύγχρονων ασθενειών αστικού τύπου: κατάθλιψη, αγοραφοβία, εφηβική καθήλωση, συντριπτικά comedown μετά από άγριες διεγέρσεις, μοναξιά, σεξουαλική και συναισθηματική παράλυση, αποξένωση και ένα κάρο ανασφάλειες πάσης φύσεως. Εξαιρετικά γυρισμένο και φορτισμένο μ’ ένα mood που θυμίζει το τσιμπημένο χιούμορ, την ήπια μελαγχολία και την αίσθηση ενός μόνιμου λυκόφωτος που κουβαλούσαν σειρές όπως το «Six Feet Under», το «High Maintenance» εστιάζει την τρυφερή και συμπονετική (δίχως σαχλούς συναισθηματισμούς) ματιά του στη βαθιά «ανθρωπίλα» που περιφέρεται γύρω μας και κυκλοφορεί σε κάθε απόχρωση, φύλο, φυλή, κοινωνική τάξη και σεξουαλική κατεύθυνση. Όμως, όπως πολύ σωστά είδα να αναφέρεται κάπου, η σειρά δεν είναι πολυπολιτισμική αλλά αυθεντικά κοσμοπολίτικη. Δεν έχει ατζέντα, ούτε παίρνει θέση, πέρα από τη δεδομένη κανονικοποίηση της χρήσης κάνναβης, και αποτελεί το αποκορύφωμα μιας αλληλουχίας εξαιρετικών κωμικο-δραματικών σειρών ημίωρων (το πολύ) επεισοδίων που ξεχώρισαν φέτος, όπως το «Girlfriend Experience», το «Transparent» (3ος κύκλος), το «Casual» (2ος κύκλος), το «Bojack Horseman» (3ος κύκλος), τα επίσης ολοκαίνουρια «Atlanta» και «Better Things» και βέβαια το παρεξηγημένο από πολλούς «South Park» που μόλις μπήκε στον 20ό κύκλο του και κάθε χρόνο δαγκώνει όλο και βαθύτερα με τον αγρίως πολιτικοποιημένο σαρκασμό του.
Καταρχάς, τι είναι το Green Plaza; Ένα συγκρότημα γραφείων επί της λεωφόρου Κηφισίας στο Μαρούσι που αποτελείται από 3 όγκους. Είναι περίπου 12.000 τ.μ. και αναμένεται να αποτελέσει τοπόσημο για την περιοχή αλλά και έργο-σταθμό για την αναμόρφωση υπαρχόντων κτιρίων σε όλη την Ελλάδα. Πείτε μας μερικά λόγια για την ιστορία του. Το κτίριο αυτό κατασκευάστηκε στα τέλη του 1980 με μελετητή αρχιτέκτονα τον Τάσο Μπίρη και κατασκευαστή τον Η. Μπαρμπαλιά, αποτελώντας σημείο αναφοράς τόσο λόγω της κομβικής του θέσης όσο και λόγω του σχεδιασμού και της αρχιτεκτονικής του, η οποία ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακή για την εποχή. Τι σκοπεύετε να κάνετε εκεί; Ποιο είναι το όραμά σας για τον χώρο και πώς θα επιτευχθεί η βιωσιμότητα του κτιρίου; Η εταιρεία Grivalia, ιδιοκτήτρια των κτιρίων, ανέθεσε, μετά από σχετικό διαγωνισμό, την ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση του κτιρίου στο γραφείο Κοκκίνου - Κούρκουλας, καθώς και σε άλλους εξειδικευμένους συνεργάτες, όπως η κυρία Λυμπεροπούλου, που είναι η αρμόδια αρχιτέκτονας εξωτερικού χώρου, ισογείου και εισόδων κτιρίου. Στο πλαίσιο αυτής της αναβάθμισης μπήκαν αλουμινένιες περσίδες, κινητές επί οριζόντιου και κατακόρυφου άξονα, στον ήδη διαμορφωμένο κάναβο του κτιρίου. Οι περσίδες αυτές τοποθετήθηκαν στην εξωτερική παρειά του μπετονένιου πλαισίου που αρχικά χαρακτήριζε το κτίριο, ώστε να αποκατασταθεί μία ενιαία όψη, όπου όμως διατηρείται η υπόμνηση του τετραγωνικού κάναβου. Το πλέξιμο των οριζόντιων και κατακόρυφων περσίδων διαμορφώνει την όψη σαν μια επιφάνεια σκακιέρας. Συγχρόνως, κατασκευάζεται στον μεσαίο όγκο φυτεμένο δώμα, το οποίο έχει άμεση πρόσβαση από τους εργασιακούς χώρους, ώστε, πέρα από το να συνεισφέρει ενεργειακά στο κτίριο, να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χώρος εκτόνωσης των εργαζομένων. Τι χρειάζονται τέτοιου είδους χώροι ώστε να «αφομοιωθούν» με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από το αστικό περιβάλλον; Για την καλύτερη αφομοίωση από το αστικό περιβάλλον, τέτοιου είδους κτίρια πρέπει να συνδυάζουν τη θετική αισθητική συμβολή του συγκροτήματος στην περιοχή και συγχρόνως να προσφέρουν πρόσβαση και δυνατότητες αξιοποίησης στους κατοίκους της μέσω των ισόγειων καταστημάτων και των χώρων στάσης, εξυπηρετώντας πάντα και τον κύριο στόχο, που είναι η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος. Έχετε αναλάβει και άλλα τέτοιου είδους πρότζεκτ; Το γραφείο μας έχει ασχοληθεί με αντίστοιχα έργα υπαρχόντων κτιρίων, όπως αυτό του ΟΤΕ στην Πατησίων και το κτίριο της Εθνικής στην Πειραιώς 260, αλλά και με νέα κτίρια, όπως το Shop and Trade και το κτίριο του ΟΤΕ στην Παιανία, που του έχει απονεμηθεί η χρυσή πιστοποίηση LEED. www.greenplaza.gr
ΕΝΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ
Talk of the Town
ΠλαγιοΜετωπικά
απ ό τh ναταλ ι χατζη α ν τω ν ι ου
Όποιος (40 χρόνια) κάηκε στον χυλό, φυσάει και το (δυο χρόνια) γιαούρτι... «Το πλήθος των συνενόχων» γκρίνιαζε ο Μιχάλης κάθε φορά που έπεφτε πάνω σε κάποια σοβαρή συνεδρίαση της Βουλής. Χωμένος στην πολυθρόνα του, απέναντι από την τηλεόραση, όσο γερνούσε έμοιαζε απίστευτα στον «Καρλ Φρέντρικσεν», αν και η γαλουχημένη καταρχάς στην Αριστερά και στους αγώνες της πολιτική του σκέψη είχε πάψει δεκαετίες τώρα να κοιτά «ψηλά στον ουρανό», προσκρούοντας μονίμως σε διαπιστώσεις όλο και πιο πικρόχολες, όλο και πιο κυνικές (ή μήπως πιο ρεαλιστικές); Τον θυμήθηκα παρακολουθώντας τη συνεδρίαση της Βουλής για τη διαπλοκή, καταλήγοντας ξανά στο ίδιο, κοινότοπο φυσικά, συμπέρασμα: στο πολιτικό σκηνικό εξακολουθεί να έχει μεγαλύτερη σημασία το φαίνεσθαι της τηλεοπτικής εντύπωσης, καθώς το περιεχόμενο των λόγων, όσο σοβαρό κι αν ενδέχεται να είναι, ψυχορραγεί στο στόμα πολιτικών, για τον πρότερο έντιμο πολιτικό βίο των οποίων δεν είναι βέβαιο ότι θα έβαζαν το χέρι τους στη φωτιά ούτε καν οι συγγενείς τους – αν όχι ειδικά αυτοί... Ο πικρόχολος Μιχάλης ίσως να παρατηρούσε πως η μοίρα της τελευταίας φάσης του μεταπολιτευτικού μας πολιτικού συστήματος, όπως το ξέραμε ως εδώ, είναι η ανυποληψία, το αμφιλεγόμενο πολιτικό μητρώο και το βεβαρημένο παρελθόν πολλών απ’ όσους σήμερα επιχειρούν να πείσουν ότι, αφού βαφτίστηκαν στην Κολυμβήθρα του Σιλωάμ, τώρα πια έχουν φιλολαϊκές προθέσεις και τυφλή αφοσίωση στη διαφάνεια και στην αλήθεια και στην ανάπτυξη. Αντιθέτως, το μόνο για το οποίο πείθουν είναι η βασανιστική επανάληψη του ίδιου και του ίδιου μικροπολιτικού παιχνιδιού. Μιας «Ημέρας της Μαρμότας». Μιας χιλιοδοκιμασμένης και τυφλής (τα τ’ ώτα τον τε νουν) συνταγής δηλαδή, προορισμένης για τη μνήμη χρυσόψαρου και το εύκολα διαχειρίσιμο θυμικό μιας μάζας οπαδών και όχι ενός κόσμου ταλαιπωρημένου εδώ και χρόνια από παρόμοιες πολιτικές επιλογές. Το αποτέλεσμα, βέβαια, είναι ότι όλο και περισσότεροι ψηφοφόροι θα στρέφονται σε α-πολιτικές ή, ακόμα χειρότερα, σε αντιδραστικές και ακραία επικίνδυνες επιλογές. Προσώρας, βέβαια, όλο αυτό το θέατρο εντυπώσεων υποδύεται το ισχυρό κυβερνητικό χαρτί, καθώς ακόμα και ο ψυχραιμότερος παρατηρητής των γεγονότων αποκλείεται να αποφύγει να σκεφτεί κάποιες στιγμές αυτό το «κοίτα ποιος μιλάει». Ίσως η πιο light, σαφώς α-πολιτίκ, αλλά όχι λιγότερο ενδεικτική συνθήκη αυτού του πράγματος είναι όλο αυτό το αντιαισθητικό υλικό πρωινάδικου με τους παλιούς όρους του lifestyle που ζούμε α) κάθε φορά που ερεθίζονται τα κρητικά αντανακλαστικά του Πολάκη, β) κάθε φορά που ανασύρεται το θέμα του θαυμασμού του Καρανίκα για τη Μενεγάκη, γ) τώρα που έγινε το περίφημο πάρτι στο Μαξίμου με πιανίστα τον Κώστα Ζουράρι. Ναι μεν η… μη αναστρέψιμη «λεβεντιά» του αναπληρωτή υπουργού Υγείας θα ήταν από ενδιαφέρουσα μέχρι γραφική, αν ο ίδιος δεν όφειλε να ανταποκριθεί σε έναν θεσμικό ρόλο. Ναι μεν η γοητεία που ενδεχομένως ασκεί η Μενεγάκη στον Καρανίκα δεν θα ήταν πρωτότυπη (άλλωστε, στην ποδιά της μέχρι και ο Κοντομηνάς έκλαψε), αν ο σύμβουλος του πρωθυπουργού δεν είχε επιδείξει τόση αφέλεια στο θέμα της επικοινωνίας του με το «Downtown», αφέλεια ανεπίτρεπτη για τον ρόλο του. Ναι μεν το αντισυμβατικό του πράγματος που θα υπαινισσόταν ένα γλέντι στα άδυτα του Μαξίμου καθόλου δεν θα πείραζε, αν δεν διανύαμε την εποχή της μεγάλης κατάθλιψης... Αλλά, από την άλλη, ποιοι εκπλήσσονται και ποιοι μιλούν για κακογουστιά; Ποιοι σοκάρονται και ανακαλύπτουν έκθαμβοι ότι παραβιάστηκαν, ξαφνικά, οι αρχές της... αστοσύνης τους στο φέρεσθαι ή στο ενδύεσθαι; Όλοι δεν φτάσαμε ως εδώ μαζί με τους «ξεγάνωτους τενεκέδες» του Βαγγέλη Γιαννόπουλου και τα πρώτα τραπέζια στις πίστες; Τα ζεϊμπέκικα στο «Περιβόλι τ’ ουρανού»; Το ανεξέλεγκτο θυμικό του Γιακουμάτου ή του Πάγκαλου ή του Κεδίκογλου; Τις στριγκιές κραυγές του Άδωνη; Τα πολιτικά «επιχειρήματα» του Τζήμερου; Την αγοραία συμπεριφορά του Ψαριανού; Τα κακοπροαίρετα ενδυματολογικά σχόλια για τις κυρίες του ΠΑΣΟΚ, προεξάρχουσας της Λιάνη; Τις βρισιές, τα κοινοβουλευτικά περιστατικά παρ’ ολίγον χειροδικίας, τις χορευτικές σβούρες, τα γεύματα και τα δείπνα, τα κρούσματα υπεροψίας... Ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς έπιασε τον μίτο του νεοελληνικού πολιτικού ήθους και έθους από εκεί όπου τον άφησαν οι προηγούμενοι και δυστυχώς συνεχίζει να τον τραβά πότε-πότε με ανάλογη ζέση, συμπεριφορά και επιχειρηματολογία. Η διαφορά είναι ότι από ένα παιχνίδι της Ιστορίας τα δικά του περιθώρια μήπως και σπάσει το σκοινί είναι πολύ πιο περιορισμένα. Η ιστορική του ευθύνη, πολύ μεγαλύτερη. Και το επιχείρημα «ναι, αλλά τι έκαναν οι προηγούμενοι», στενό σακάκι – και χωρίς pochette. Γιατί, καθώς η απογοήτευση, η διάψευση και ο θυμός λειτουργούν και αναδρομικά, αφού όποιος καεί σε 40 χρόνια χυλού, φυσάει και τα δυο χρόνια γιαούρτι, η απαίτηση για έναν διαφορετικό λόγο είναι θέμα επιβίωσης (όχι του κόμματος, ε;). 13.10.16 – lifo
11
Talk of the Town
UrbanLife
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
ΦΩΤΟ: inexarchia.gr
α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η
Ο Βαγγέλης Γερμανός θα εμφανίζεται τις Παρασκευές του Νοεμβρίου, παρέα με την Ελένη Δήμου, στη μουσική σκηνή Σφίγγα (Ακαδημίας & Ζωοδόχου Πηγής). Με αφορμή τη συγκεκριμένη συνεργασία ηχογράφησαν και ένα καινούργιο τραγούδιντουέτο με τίτλο «Να ’ξερες πόσο σ’ αγαπώ» σε δικούς του στίχους και μουσική.
Οι ανώνυμοι καλλιτέχνες πίσω από την αινιγματική Secretexpo δημιούργησαν μια ατμοσφαιρική έκθεση υπό το φως κεριών, αποκαλύπτοντας την τοποθεσία λίγο πριν από την έναρξη.
Πρόσβαση για ΑμεΑ Σύμφωνα με την εγκριθείσα μελέτη, θα δημιουργηθεί χώρος παρουσίασης του έργου του Τσίλλερ, υπαίθριο καθιστικό στην αυλή, εγκαταστάσεις για ΑμεΑ κ.ά.
Μια πρωτότυπη έκθεση τέχνης στάθηκε η αφορμή να γνωρίσουν κάποιοι Αθηναίοι ένα ιστορικό και μυστηριώδες κτίριο της πόλης. Η σελίδα που είχε δημιουργηθεί στο Facebook καλούσε στα εγκαίνια της «διεθνούς έκθεσης Secretexpo» την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου στις 7 το απόγευμα, παραλείποντας να αναφέρει τον χώρο που θα τη φιλοξενούσε, κάτι που αποκαλύφθηκε διαδικτυακά λίγο πριν από την έναρξη, στις 6 το απόγευμα της ίδιας μέρας, όπως είχε οριστεί εξαρχής. Τα πάντα ήταν θέμα λίγων ωρών – όσοι δεν έσπευσαν στο αινιγματικό κτίριο στο νούμερο 58Α της Ακαδημίας βρήκαν την πόρτα κλειστή. Όποιοι τυχεροί πρόλαβαν, εξερεύνησαν με τους φακούς των κινητών τους διαδρόμους του κτιρίου, καθώς το μοναδικό φως που έσπαγε το σκοτάδι προερχόταν από κεριά που υπήρχαν διάσπαρτα στον χώρο. Πέρα από τα έργα τέχνης που ανήκουν στο ίδιο το κτίριο, όπως, μεταξύ άλλων, τα ψηφιδωτά δάπεδα και το περίτεχνο ταβάνι, έβρισκες στους τοίχους πορτρέτα, σκίτσα, τοιχογραφίες, ακόμα και μια φωτογραφία (που απεικόνιζε μέλη της χούντας). Δεν υπήρχε κανενός είδους πληροφόρηση στον χώρο, παρά μόνο η λακωνική αφίσα της εκδήλωσης, και οι διοργανωτές, σε επικοινωνία που είχαμε διαδικτυακά μαζί τους, δεν θέλησαν να πουν τίποτα παραπάνω, εκτός του ότι θα ακολουθήσει και δεύτερο Secretexpo. Πέρα από την έκθεση, πρωταγωνιστής ήταν και το ίδιο το κτίριο, για το οποίο έχουν ακουστεί πολλά. Ακόμα και εξωτερικά εξάπτει τη φαντασία. Τι γυρεύει μια νεογοτθική στενή λωρίδα με έναν δράκο για θυρεό, σφηνωμένη ανάμεσα σε μπανάλ πολυκατοικίες της οδού Ακαδημίας; Η περιρρέουσα φιλολογία μιλά για καταπακτές και στοές που ξεκινούν από το σπίτι και εκτείνονται ως διάφορα σημεία της Αθήνας, αλλά και για έναν χώρο συνάθροισης τεκτόνων. Αν και όντως ο πρώτος όροφος του κτιρίου είναι διαμορφωμένος ως ναΐδριο και υπάρχουν μαρτυρίες που συνδέουν τον Σπυρίδωνα Λοβέρδο, έναν από τους πρώτους ιδιοκτήτες του κτιρίου, με τεκτονική στοά, κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με βεβαιότητα τι έχει συμβεί πίσω από τις κλειστές του πόρτες. Όμως αυτό που είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε είναι ότι το κτίριο αποτελεί προσθήκη στο οίκημα που οικοδομήθηκε μεταξύ 1882 και 1885 και υπήρξε η οικία του Ερνέστου Τσίλλερ, ενός από τους πιο επιδραστικούς αρχιτέκτονες της Αθήνας του 19ου αιώνα. Η προσθήκη έγινε από τον τραπεζίτη, φιλότεχνο και συλλέκτη έργων τέχνης Διονύσιο Λοβέρδο, ο οποίος απέκτησε το κτίριο το 1912 και θέλησε να δημιουργήσει ένα μουσείο για να στεγάσει τις ιδιωτικές του συλλογές. Όπως μας εξηγεί ο αρχιτέκτονας Νίκος Χαρκιολάκης, το κτίριο είχε δύο κύριες κατασκευαστικές φάσεις (Τσίλλερ, Λοβέρδου) κι έτσι απέκτησε έναν μοναδικό χαρακτήρα που ορίζεται επιγραμματικά ως «ιστορικός συμβιβασμός μεταξύ του αρχιτεκτονικού νεοκλασικισμού και του μουσειακού νεοβυζαντινισμού». Ο κ. Χαρκιολάκης, επίτιμος διευθυντής της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων, με πλούσια δράση στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, την Εθνική Πινακοθήκη, το νέο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης κ.α., ασχολήθηκε προσωπικά με την εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης του Μεγάρου Τσίλλερ-Λοβέρδου το 2007. Στόχος της ήταν η εκπλήρωση του σκοπού της προ 30ετίας παραχώρησής του στο ελληνικό Δημόσιο από τους κληρονόμους του Λοβέρδου, που ήταν η αποκατάστασή του και η επανεγκατάσταση της Συλλογής Μεταβυζαντινών Εικόνων και Εκκλησιαστικών Ξυλόγλυπτων του Λοβέρδου που φυλάσσεται στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ακόμα δεν έχει διασφαλιστεί το μέλλον της συγκεκριμένης διώροφης πτέρυγας που φιλοξένησε την έκθεση την προηγούμενη εβδομάδα, καθώς δεν περιλαμβάνεται στη δωρεά της οικογένειας Λοβέρδου. Όπως αναφέρει ο κ. Χαρκιολάκης, ο μοναδικός τρόπος σωτηρίας του κτιρίου είναι ο χαρακτηρισμός του ως νεότερου μνημείου από το υπουργείο Πολιτισμού και η παραχώρησή του στο Δημόσιο από τη σημερινή κληρονόμο.
12 lifo – 13.10.16
ΝΈΑ ΜΆΚΡΗ
από τον δημήτρη κυριαζή
Ο Τσίλλερ εισήγαγε σημαντικές για την εποχή καινοτομίες στο κτίριο, όπως σύστημα κεντρικής θέρμανσης, αυτόνομη υδροδότηση και ρολά για τις πόρτες και τα παράθυρα.
q Μένω εδώ καμιά δεκαριά χρόνια. Πριν, έμενα άλλα τόσα στη Ραφήνα, αλλά αποφασίσαμε με το κορίτσι μου να πάμε ακόμα πιο μακριά, οι δυο μας και ο Τόλης, ο μαύρος μας ο γάτος, ο πάνθηρας. Ο Τόλης είναι σπιτόγατος στη Μάκρη, αλλά αμολητός όταν πάμε Άνδρο. Εκεί, ξεσαλώνει. Όλη νύχτα σουλατσάρει στα χωράφια, κυλιέται στα χόρτα και κυνηγάει ποντικάκια, φίδια... q Η Χρυσούλα, το ταίρι μου, είναι απ’ τη Ραφήνα. Είναι country girl. Aποφεύγει την κλεισούρα της πόλης. Διάλεξα, λοιπόν, να πάω εγώ κοντά της, κάτι που με ανακούφισε πολύ. Είχα μπουχτίσει το τσιμέντο, την Αθήνα, τους βιαστικούς ανθρώπους, τα κλάξον... q Οι βόλτες μου είναι πάντα δίπλα στη θάλασσα. Για να καθαρίσει τελείως το μυαλό μου, πέφτω μέσα. Μεταξύ μας, ο βασικός λόγος επιλογής της γειτονιάς όπου μένω είναι η θάλασσα. Εκεί, στο λιμανάκι, με τις ψαράδικες βάρκες και τα σκάφη αναψυχής, θα πήγαινα και κάποιον που δεν έχει ξανάρθει, για να καταλάβει αμέσως την περιοχή.
Hγειτονιάμου
✍
q Όσα σπίτια –και είναι αρκετά– δεν «ασεβούν» προς το περιβάλλον και δεν «βιάζουν» το μάτι, έχουν αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Όσο λιγότερη ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση, τόσο καλύτερα.
Τραγουδοποιός
Στο εσωτερικό του μυστηριώδους κτιρίου της Ακαδημίας 58
`Καινοτομίες του Τσίλλερ
q Μένω στη Νέα Μάκρη, σ’ έναν σχετικά ήσυχο δρόμο. Τα σπίτια έχουνε κήπο και τζάκι. Λίγο μετά, προς τα πάνω, αρχίζει ένα δάσος με ελιές και πεύκα. Πολλές γάτες, μικρές και μεγάλες, ομορφαίνουν τη γειτονιά μου. Ο κόσμος είναι διακριτικός, γενικά. Καμιά φορά, στα γλέντια, βάζουνε δυνατά τη μουσική ως αργά. Απ’ τη σοφίτα βλέπω έναν καταπράσινο λόφο, θάλασσα και ουρανό, καθώς τα σπίτια είναι χαμηλά.
q Αγαπημένο μου σημείο για έξοδο είναι τα μπαράκια της παραλίας. Εκεί πίνω καφέ και τζιν τόνικ με τους φίλους μου, τον Βελούδο, τον Στάθη, τον Λάμπρο... Για ψώνια πάω στον Γαλαξία. Λαχανικά αγοράζω από το «Ό,τι γης φύει», αλλά μας φέρνει και ο Χρήστος, ένας φίλος, καλλιεργητής-μανάβης, χωρίς φάρμακα. q Κάθε χρόνο, στο πανηγύρι της Αγια-Μαρίνας, βολτάρω στα κιόσκια με τη Χρυσούλα και τη φίλη μου τη Σοφία (με τους γονείς της παρέα, είναι κοριτσάκι). Διασκεδάζουμε πολύ, η Σοφία διαλέγοντας το παιχνίδι της κι εγώ βλέποντάς τη χαρά ν’ αστράφτει στο πρόσωπό της. q Είναι κάποιοι άνθρωποι που νομίζουν πως έχουν δικαίωμα να πετάνε στον δρόμο έναν ηλικιωμένο σκύλο, αφήνοντάς τον στο έλεος του Θεού. Δεν σκέφτονται ότι προκαλούν τη μοίρα τους. Όταν γεράσουν, τα παιδιά τους θα τους ξεφορτωθούν με τον ίδιο τρόπο. q Το μεγάλο μυστικό της γειτονιάς μου είναι: συμβιώνουμε, χωρίς να ενοχλεί ο ένας τον άλλον. Ή, τουλάχιστον, έτσι θέλω να πιστεύω. Τώρα, παραμέσα δεν ξέρω. Εξάλλου, τα μυστικά παύουν να υπάρχουν εάν αποκαλυφθούν. q Μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα της γειτονιάς μου είναι η Χριστίνα, που έχει το ψιλικατζίδικο. Είναι γατομάνα, όπως και η Χρυσούλα μου. Στο γείσο του μαγαζιού της χτίζουνε φωλιές τα χελιδόνια. Καμιά φορά πέφτει απ’ τη φωλιά κανένα βρέφος χελιδονάκι και η Χριστίνα το μαζεύει και το ξανανεβάζει στη φωλιά με μια μεγάλη σκάλα, σαν πυροσβέστης. Επιπλέον, εκτελεί χρέη ταχυδρόμου. Το χαρακτηριστικό της είναι η ευγένεια, τα ζεστά μάτια και τα μαύρα ρούχα.
13.10.16 – lifo
13
14 lifo – 29.9.16
«ΔΗΛΏΝΩ ΑΠΟΛΎΤΩΣ ΈΝΟΧΟΣ!»
ΆΝΤΑΜ ΣΊΜΤΣΙΚ
Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΗΣ DOCUMENTA14 ΜΙΛΆ ΓΙΑ ΌΛΑ, ΔΙΑΣΚΕΔΆΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΠΙΚΡΊΣΕΙΣ, ΕΝΏ ΑΠΟΚΑΛΎΠΤΕΙ ΌΤΙ ΣΤΑ ΖΌΡΙΑ ΑΚΟΎΕΙ ΡΕΜΠΈΤΙΚΑ.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
VINIETA
ΑΠΌ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Eπιθυμούμε να πυροδοτήσουμε μια σειρά από δράσεις ή μικροενέργειες που να οδηγούν στην documenta ή να είναι από μόνες τους ήδη η documenta, πρώτα στην Αθήνα, μετά στο Κάσελ και μετά, με μια ήπια αλληλοεπικάλυψη, διατηρώντας έναν κάποιο συγχρονισμό ή αντίλογο ή οποιαδήποτε άλλη σχέση ανακύψει στην πορεία.
15
29.9.16 – lifo
Νομίζω πως ναι, και από τη σκοπιά αυτή πετύχαμε ωραιότατα! Θελήσαμε έναν διάλογ ανοιχτό στους πάντες, έτσι ώστε ο κόσμος
T
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της documenta14 μιλά για όλα, διασκεδάζοντας τις επικρίσεις, ενώ αποκαλύπτει ότι στα ζόρια ακούει ρεμπέτικα. Από τον θοδωρη αντωνοπουλο
VINIETA
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ι αποκομίσατε από τις πρώτες δη-
μου… Αποδέχομαι, ωστόσο, όλες τις κατηγο-
Εμείς προτείναμε κάτι άλλο, μια έκθεση που
μαθηματική σύνθεση σε κάποιον βασιλιά. Λα-
μόσιες δράσεις της documenta14;
ρίες και δηλώνω ένοχος! Υποβάλλω τον εαυτό
να εμπλέκει καλλιτέχνες και άλλους επαγγελ-
τρεύω, επίσης, να ακούω τον Klaus Nomi στο
Είστε ικανοποιημένος με τα δράσεις
μου σε αυστηρή αυτοκριτική. Στα σοβαρά,
ματίες από διαφορετικούς τομείς, ανάμεσά
«Cold Song», ένα κομμάτι του Henry Purcell.
και την ανταπόκριση του κοινού σε
τώρα, νομίζω ότι όσα αναφέρατε είναι απλώς
τους μουσικοί, διανοητές, ακτιβιστές κ.ά.
Μου αρέσει ο Nomi γενικότερα ως περσόνα,
αυτά; Λειτούργησε η «Βουλή των Σωμάτων»,
μέρος ενός ευρύτατου φάσματος απόψεων στο
Έτσι, λοιπόν, αυτό το εγχείρημα φτιάχτηκε
αλλά ειδικά αυτό το τραγούδι δεν το βαριέμαι
αγγίξατε τους στόχους που είχατε θέσει εσείς
οποίο συνυπήρχαν πολύ ισορροπημένες και
έτσι ώστε να ξετυλίγεται σταδιακά σε Αθήνα
ποτέ. Μου αρέσουν επίσης μουσικές σαν αυ-
ως καλλιτεχνικός διευθυντής; Καταρχάς, να
αξιόλογες φωνές, καθώς και ριζοσπαστικές
και Κάσελ. Η έκθεση που ακολουθεί είναι το
τές που κυκλοφόρησε η Factory Records στα
πω ότι η λέξη «στόχος» ανήκει σε ένα είδος
κριτικές που ήταν με τον τρόπο τους επίσης
αποκορύφωμα της όλης προσπάθειας, αλλά θα
πρώτα χρόνια της δημιουργίας της, μπάντες
στρατιωτικής ορολογίας που δεν μου αρέσει.
ενδιαφέρουσες – αυτός ακριβώς είναι ο διάλο-
θέλαμε επίσης να «ξεφουσκώσουμε» τις προσ-
όπως οι Certain Ratio, Durutti Column και,
Επομένως, δεν υπάρχει στόχος, γιατί στην
γος που επιδιώκαμε να ανοίξουμε. Επομένως,
δοκίες απέναντί της ως τελικού «προϊόντος» ή
φυσικά, οι Joy Division. Τέτοιες μουσικές και
documenta δεν περιφερόμαστε δεξιά-αρι-
ό,τι παράγεται μέσα από αυτήν τη δημόσια
επιστεγάσματος της δουλειάς μας. Αντίθετα,
φυσικά ό,τι συνέβη στη Hacienda, στη σκηνή
στερά ψάχνοντας στόχους προς εκπλήρωση.
συζήτηση προσθέτει εν τέλει βαρύτητα στη
επιθυμούμε να πυροδοτήσουμε μια σειρά από
του Μάντσεστερ... Ακούω επίσης πολλή τζαζ,
Δεν σκοπεύαμε να «πυροβολήσουμε», οι
σημασία του Δημόσιου Προγράμματος της
δράσεις ή μικρο-ενέργειες που να οδηγούν
από τον πρώιμο Miles Davis μέχρι τον Max
πυροβολισμοί συνέβησαν πριν από πολλά
documenta14. Δεν είμαστε, άλλωστε, εμείς
στην documenta ή να είναι από μόνες τους
Roach, καθώς και Νοrthern soul, ένα είδος
χρόνια κι αυτό είναι ακριβώς που θέλουμε να
που θα υπαγορεύσουμε στον κόσμο τι να λέ-
ήδη η documenta, πρώτα στην Αθήνα, μετά
ιδιόμορφα φυσικής μουσικής αφρικανικής κα-
αποφύγουμε. Ούτε επιθυμούσαμε να παρου-
ει, αντίθετα προσπαθούμε να διδαχθούμε από
στο Κάσελ και μετά, με μια ήπια αλληλοεπι-
ταγωγής, που με κάποιον παράξενο τρόπο δι-
σιάσουμε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα ή
τις αντιδράσεις του, εντάσσοντας την κριτική
κάλυψη, διατηρώντας έναν κάποιο συγχρο-
ακτινίστηκε στη βόρεια Αγγλία. Με εξιτάρουν
επίτευγμα, η αρχική πρόθεση ήταν να ανοίξει
αυτή σε μελλοντικά προγράμματα, αποσκο-
νισμό ή αντίλογο ή οποιαδήποτε άλλη σχέση
πολύ κάτι τέτοιες «μετακομίσεις»! Τελευταία,
ένας διάλογος...
πώντας όχι να ικανοποιήσουμε προσδοκίες
ανακύψει στην πορεία. Με αυτό το σκεπτικό,
πάλι, ακούω ένα σετ 10 CD με αρχειοθετημέ-
— Ο οποίος άνοιξε, λέτε; Νομίζω πως ναι,
αλλά ίσως να διαβάσουμε αυτές τις φωνές ως
λοιπόν, μιλούσα για δύο πράξεις. Βέβαια, δεν
νες ηχογραφήσεις, προερχόμενες από διαφο-
και από τη σκοπιά αυτή πετύχαμε! Θελήσαμε
συμπτώματα μιας κατάστασης. Όχι απλώς σε
είμαστε σκλάβοι αυτής της παρομοίωσης.
ρετικές αφρικανικές κοινότητες της Κούβας…
έναν διάλογο ανοιχτό στους πάντες, έτσι ώστε
ένα πρώτο επίπεδο, ως εκφράσεις «δεξιών»
Όταν μιλάω, λοιπόν, για πράξεις, δεν εννοώ
— Ελληνική μουσική ακούτε καθόλου; Ναι,
ο κόσμος να αρχίσει να μιλάει και να παίρνει
αντιλήψεων, αλλά ως αποκαλύψεις πραγμάτων
ότι πρόκειται για κάποια θεατρική παραγωγή
τελευταία την ανακαλύπτω και θα έλεγα ότι
θέσηστο Δημόσιο Πρόγραμμα. Προσωπικά,
που παρέμεναν για πολύ καιρό θαμμένα, που
ή ότι το εγχείρημα είναι κάπως σκηνοθετη-
ο βαθμός της πολυπλοκότητας στο έργο του
δεν θα σταθώ στις αντιδράσεις του αλλά στο
δεν θίγονταν δημόσια.
μένο. Υπάρχουν δύο χρονικές διαστάσεις και
Γιάννη Χρήστου π.χ. ή η τεράστια εμβέλεια
ίδιο το δημόσιο πρόγραμμα της documenta,
—Είδα κάπου να χαρακτηρίζετε την
δύο αναπτύξεις που διαμορφώνονται, ελπίζω,
του Θεοδωράκη είναι πράγματα που δεν μπο-
το οποίο εκτιμώ ότι περιείχε πολλά διαφορετι-
documenta14 περισσότερο θεατρική πρά-
από την ιδιαίτερη φύση των δύο πόλεων, των
ρώ να αγνοήσω, είτε μου αρέσουν είτε όχι! Το
κά και ενδιαφέροντα πράγματα. Είναι βέβαια
ξη ή μουσική σύνθεση παρά καλλιτεχνικό
δύο χωρών, των δύο οραμάτων ενδεχομένως,
ίδιο ισχύει και για την πιο ανάλαφρη, πιο δια-
πολύ δύσκολο, όντας δημιουργός, εκτελεστής
δρώμενο. Τι εννοούσατε και τι είδος τέχνης
που μπορεί να διαβάσει κανείς πίσω από τις
νοουμενίστικη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.
ή επιμελητής ενός τέτοιου προγράμματος –το
ή μουσικής θα μπορούσε να είναι; Ενδιαφέ-
δύο αυτές οντότητες. Και για να μπορέσουμε
Όλα αυτά προφανώς χωρίς να πηγαίνουμε πο-
οποίο έστησε ο Πολ Πρεσιάδο και άλλοι επι-
ρουσα ερώτηση. Για να γίνω σαφέστερος, ανα-
να δουλέψουμε με αυτή την αρχικά δυαδική
λύ βαθιά, γιατί σίγουρα θα βρίσκαμε κι άλλες,
μελητές σε συνεργασία μαζί του–, να αλλάζεις
φερόμουν σε δύο πράξεις. Πρέπει να βρούμε
αντιπαλότητα, που στη συνέχεια γίνεται όλο
πιο πολύπλοκες παραδόσεις, κάτι που φυσι-
επίπεδο, αναλύοντας κριτικές κι απόψεις που
μια γλώσσα για να προσδιορίσουμε τι είναι
και πιο πολύπλοκη, χρειάζεται μια κάποια
κά λατρεύω… Υπάρχει έπειτα το ρεμπέτικο –
παρουσιάζονται στη διάρκεια αυτού του δια-
αυτό το διπλό εγχείρημα. Το να μιλάμε για
ενορχήστρωση. Χρειαζόμαστε ένα εργαλείο
ακούω, ξέρετε, ρεμπέτικα καθημερινά, ειδικά
λόγου...
δύο πράξεις, μια κάποια χρονολογική σειρά
ενορχήστρωσης («conduction»), όρο που δα-
εδώ στην Αθήνα, αλλά και στο Κάσελ, ιδίως
— Αλλά πώς είδατε εσείς όλες αυτές τις
και μια κάποια δραματουργική αλλαγή ανάμε-
νείστηκα από τον πρόσφατα χαμένο Αφροαμε-
όταν νιώθω κάπως κακόκεφος ή λυπημένος.
επικρίσεις που προέρχονταν από τον συντη-
σά τους, μου φαίνεται μια καλή παρομοίωση.
ρικανό συνθέτη Lawrence «Butch» Morris και
— Στο Κάσελ και στη Γερμανία γενικότερα
ρητικό, κατά βάση, χώρο και αναφέρονταν
Περιγράφει ένα genre που προσπαθούμε να
που μου αρέσει να χρησιμοποιώ γιατί σημαίνει
αντιμετωπίζει η documenta14 αντιδράσεις
σε «παρωχημένο αριστερισμό», «ιδεολογικό
καθιερώσουμε χωρίς προηγούμενο. Συνήθως,
κάτι σαν κατευθυνόμενο αυτοσχεδιασμό, γε-
όπως αυτές στην Αθήνα, αντιπαραθέσεις
αλαλούμ», «συγκεχυμένη πολυπολιτισμικό-
βλέπετε, οι μεγάλες διεθνείς εκθέσεις επικε-
γονός που συνιστά αντίφαση από μόνο του:
σχετικά με τον χαρακτήρα, το «πνεύμα» της
τητα», «αμφισβήτηση εκ του ασφαλούς»,
ντρώνονται σε μία πόλη ή περιλαμβάνουν και
είτε διευθύνεις είτε αφήνεις κάποιον να αυτο-
κ.λπ.; Νομίζω ότι το πνεύμα της documenta
«αφελή επαναστατική ρητορική υπό τη σκέ-
κάποια μικρά δρώμενα σε άλλες τοποθεσίες –
σχεδιάσει ελεύθερα. Ο Morris, λοιπόν, έπαιρ-
είναι κάτι που προσδιορίζεται από την εκά-
πη πολυεθνικών χορηγών» κ.λπ.; Τρόμαξα
είναι προσδεδεμένες σε μια συγκεκριμένη χω-
νε μουσικούς από διαφορετικές παραδόσεις
στοτε διοργάνωσή της. Κάθε documenta είναι
πολύ, είναι η αλήθεια, γιατί δεν γνώριζα ότι
ροχρονική διάσταση, υπάρχει ένας κεντρικός
που ήταν εξαιρετικοί στο δικό τους «βασίλειο»,
μοναδικό εγχείρημα και είναι σημαντικό να
είχα διαπράξει τόσα «εγκλήματα». Με έκαναν
χώρος-πυρήνας που παράγει ερωτήματα και
για παράδειγμα στην τζαζ, στο έθνικ ή σε άλλα
ανατρέχουμε στην παράδοση, αναζητώντας
να συνειδητοποιήσω πολλά για τον εαυτό
η έκθεση, κατά κάποιον τρόπο, τα «απαντά».
είδη μουσικής, και τους συγκέντρωνε σε ένα
συγκρίσεις και στοιχεία που να αντιμετω-
1
2
εντελώς αλλοπρόσαλλο ανσάμπλ που στη συ-
πίζουν κριτικά τα παλιά ερωτήματα. Κατά
νέχεια διηύθυνε μέχρι ενός σημείου. Πώς θα
βάθος, βέβαια, δεν πιστεύω στην έννοια της
δώσεις καποιες κατευθύνσεις στη δημιουργία
παράδοσης και στο είδος της ιστορίας που
της μουσικής ενόσω αυτή γίνεται; Ήταν ζη-
περιορίζει τη δράση. Επομένως, το μυστή-
τούμενο, μια διευθυνόμενη και ταυτόχρονα
ριο ή το τέχνασμα της documenta είναι ότι
αυτοσχεδιαζόμενη πράξη. Και έπιασε.
μοιάζει λίγο με αναγεννώμενο από τις στάχτες
1 Εγκαίνια των Δημόσιων Δράσεων της documenta14 στο Πάρκο Ελευθερίας. Wet Dreams Water Ritual, μια βραδιά με την Annie Sprinkle και την Beth Stephens. 2 Attempt. Come. Γεωργία Σαγρή (Απόπειρα. Έλα), περφόρμανς, 2016. Φωτό: Στάθης Μαμαλάκης
16 lifo – 29.9.16
— Μιλώντας για μουσική, τι μουσικές προ-
του φοίνικα, αλλά σε καλύτερη εκδοχή, γιατί
τιμάτε, αλήθεια; Εκτιμώ, καταρχάς, πολύ την
δεν ξαναπαίρνει ποτέ την ίδια μορφή! Κάθε
κλασική μουσική ενός συγκεκριμένου στυλ,
φορά είναι διαφορετική, γιατί έτσι πρέπει να
για παράδειγμα κάποιες συνθέσεις του Μπαχ
είναι, δεν μπορεί π.χ. η τωρινή documenta
που είναι η επεξεργασία ενός θέματος σε
απλώς να ακολουθεί τον δρόμο εκείνης που
μια σειρά εναλλαγών που καταλήγουν σε μια
έγινε προ πενταετίας – έχουν, βλέπετε, αλ-
παράξενη λούπα, πλήρως αφηρημένη – είχε
λάξει τόσο οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις όσο
χαρίσει μια τέτοια τρομερά δύσκολη, σχεδόν
και οι πολιτικοκοινωνικές συγκυρίες… Όμως,
Όμως όχι, δεν υπήρξε κάποια «ενορχηστρωμένη» αντιπαράθεση με πολιτικούς όρους. Στο κάτωκάτω, η Γερμανία είναι μια ελεύθερη χώρα, μέχρι έναν βαθμό τουλάχιστον!
Παραδοσιακή, σύγχρονη… Ουσιαστικά επαναλαμβάνετε τη συζήτηση à la franca ή à la turca και χαίρομαι που ανακαλύπτω πόσο αυτός ο διάλογος επιμένει στη σύγχρονη ελληνική ψυχή! Απ’ ό,τι έχω διαβάσει, υπήρχε και υπάρχει ακόμα ένα κίνημα που επιθυμεί να καταδείξει τις διαφορές με τις αξίες της Δύσης και αρνείται να αναζητήσει σημεία επαφής μαζί της, όντας στραμμένο στην τοπικότητα, την «ελληνική ιδιαιτερότητα»...
3 Ojo de gusano: Don’t Look Down (Ojo de gusano: Μην κοιτάς κάτω), Regina José Galindo, περφόρμανς, 2016. 4 Marta Minujin, El Parthenon de libros (O Παρθενώνας των βιβλίων, 1983), εγκατάσταση, Avenida 9 de Julio, Μπουένος Άιρες. Φωτό: Αρχείο Marta Minujin. 5 Έναρξη του Προγράμματος Δημόσιων Δράσεων της documenta14 στο Πάρκο Ελευθερίας. Περίπατος σε Τόπους Ελευθερίας και Βασανισμού στην Αθήνα. Φωτό: Στάθης Μαμαλάκης
ναι, έχει υπάρξει και στη Γερμανία κριτιική, που ξεκίνησε με την αρχική ανακοίνωση ότι η έκθεση θα γίνει ταυτόχρονα σε Κάσελ και Αθήνα. Το κατέκριναν πολύ αυτό, χαρακτηρίζοντάς το ωμά ως «κλοπή» της documenta και «μετακίνησή» της στην Αθήνα, κάτι που ουσιαστικά εμπίπτει ακριβώς σε ένα από εκείνα τα στερεότυπα που προσπαθώ να αντιπαλέψω και να αγνοήσω. — Σας επικρίνουν επίσης εκεί για «αριστεροσύνη»; Όχι. Αντίθετα, μας έχουν κατηγο-
ρήσει ότι υπήρξαμε πολύ ήπιοι και σιωπηροί
3
μέχρι τώρα, σε σχέση με τις προηγούμενες
ρούμε να κάνουμε είναι να χρησιμοποιούμε
είσαι μέσα ή έξω, αλλά δεν μπορείς να πα-
εταίρους (ναι, έχουμε κι εμείς εταίρους!), ενώ
διοργανώσεις. Τα ΜΜΕ εκεί γράαφουν για το
τις υπάρχουσες δομές σε μια προσπάθεια να
ραμείνεις στο ενδιάμεσο. Το ενδιάμεσο αυτό
ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί κάποιες συ-
περιοδικό μας, το «South as state of mind»,
αλλάξουμε τα πράγματα, γιατί όχι και εκ των
αντικατοπτρίζει την παθητικότητα στην οποία
νεργασίες. Σίγουρα, όμως, θα προσπαθήσουμε
ενώ πολά δημοσιεύματα μπορεί να βρει κανείς
έσω! Κανείς δεν πρόκειται να μας χαρίσει
γαλουχούνται οι πολίτες από τους ηγέτες τους,
να επικοινωνούμε διαρκώς με το κοινό μέσα
για ένα συγκεκριμένο έργο που θέλουμε να
ποτέ κάποια τέλεια ουδέτερη, πολιτικά ορθή
όποιοι κι αν είναι αυτοί, πράγμα που θεωρώ
από διαφορετικούς διαύλους, κάτι που θα γί-
πραγματοποιηθεί στο Κάσελ από μια Αργε-
δομή με την εμβέλεια της documenta, που
ό,τι χειρότερο. Ελπίζω, λοιπόν, ότι ανοίγουμε
νει αρκετά έντονο σε μια δεδομένη στιγμή.
ντινή καλλιτέχνιδα, τη Μάρτα Μινουχίν. Πρό-
να μας επιτρέπει να κάνουμε κάτι. Εάν μία
έναν χώρο στο κέντρο της Αθήνας που ευνοεί
Θα υπάρξει, εξάλλου, περαιτέρω χρήση του
κειται να κατασκευάσει ένα ομοίωμα 1:1 του
και μοναδική φορά στη ζωή μάς δίνεται η ευ-
την κριτική σκέψη, εμπλέκοντας επίσης τους
χώρου του Πάρκου Ελευθερίας, το οποίο θα
Παρθενώνα μπροστά από το Fridericianum,
καιρία να χρησιμοποιήσουμε την υποδομή, το
λιγότερο προνομιούχους στους οποίους ανα-
αναδιαμορφωθεί σε κάτι που τώρα αποκαλού-
ένα μεγάλο έργο το οποίο πρωτοπαρουσία-
εργαλείο που αντιπροσωπεύει η documenta,
φερθήκατε και οι οποίοι, πιστεύω, δεν πρέπει
με «Κοινωνίες» (Societies) που θα έχουν στο
σε στην Αργεντινή το ’83, αμέσως μετά την
μπορούμε είτε να αρνηθούμε λέγοντας «όχι,
να εξετάζονται απομονωμένοι από την υπό-
επίκεντρό τους διαφορετικές προσωπικότητες
πτώση της δικτατορίας στη χώρα. Ήταν μια
ευχαριστώ, δεν θέλω να λερώσω τα χέρια μου»
λοιπη κοινωνία αλλά να θεωρούνται μέρος
ή θα είναι αφιερωμένες σε διαφορετικά θέ-
λίγο μικρότερη ρέπλικα του Παρθενώνα που
και να πάμε σπίτι μας να εντρυφήσουμε ανε-
της. Εννοείται ότι οι μηχανισμοί πρόσβασης
ματα. Και κατά περιόδους θα παρουσιάζουν
την κάλυψε με βιβλία που είχαν απαγορευ-
νόχλητοι στα κλασικά αριστερά έργα ή, για να
στους παραδοσιακά δομημένους πολιτισμι-
τα προσωρινά συμπεράσματα των εργασιών
τεί στη χώρα της από το καθεστώς. Είναι ένα
μην το παρατραβήξω, να αναλάβουμε μια πιο
κούς χώρους είναι έτσι σχεδιασμένοι ώστε να
τους στο κοινό. Έτσι, λοιπόν, μπορεί κανείς να
έργο στο οποίο αναφερθήκαμε εκτενώς στο
δυναμική δράση. Εάν, όμως, πιστεύουμε ότι,
περιορίζουν την πρόσβαση ή να επιβάλουν μια
ενταχθεί στην «κοινωνία», αλλά μετά θα πρέ-
πρώτο τεύχος του περιοδικού «South» της
αποδεχόμενοι την πρόκληση, μπορούμε να
κάποια βαθμονόμησή της ανάμεσα σε αυτούς
πει μάλλον να κάνεις κάτι μέσα σε αυτή, δεν
documenta14. Τώρα θα το ανακατασκευά-
επηρεάσουμε, ως άτομα ή ως ομάδα ατόμων,
και στην μπουρζουαζία. Υπάρχει ένα τεράστιο
μπορεί να ενταχθεί μόνο για να ακούει, μπορεί
σουμε αλλιώς, με βιβλία από την παγκόσμια
πράγμα που είναι πολύ πιο ενδιαφέρον, ένα
χάσμα κι αυτό εκφράζεται μέσα από το γεγο-
ωστόσο να είναι λιγότερο ενεργός: σε κάθε
παρραγωγή, που έχουν απαγορευτεί στο πα-
τμήμα αυτής της κοινωνίας ή των κοινωνι-
νός ότι η «καλή κοινωνία» δεν αρνείται να βλέ-
συγκέντρωση ανθρώπων υπάρχουν, άλλωστε,
ρελθόν ή είναι απαγορευμένα σήμερα σε ορι-
ών εν γένει, τότε απλώς το κάνουμε, δίχως
πει τους κακομοίρηδες τους φτωχούς και μη
κάποιοι που μιλάνε πολύ και κάποιοι λιγότερο
σμένες χώρες. Όμως όχι, δεν υπήρξε κάποια
να θέτουμε στον εαυτό μας τέτοια θεωρητικά
προνομιούχους, αλλά μόνο σε φωτογραφίες,
ή καθόλου. Οι «Κοινωνίες» θα είναι, οπότε, μια
«ενορχηστρωμένη» αντιπαράθεση με πολιτι-
ερωτήματα. Και δεν δίνω δεκάρα για το πού
ιδίως όταν αυτές είναι μεγάλες και έγχρωμες.
συλλογική άσκηση που θα αποσκοπεί στη δη-
κούς όρους. Στο κάτω-κάτω, η Γερμανία είναι
τοποθετούνται χρονολογικά οι πηγές μου.
Εμείς, πάλι, είμαστε ανοιχτοί σε όλους, δεν
μιουργία κάποιων συλλογιστικών εργαλείων.
μια ελεύθερη χώρα, μέχρι έναν βαθμό τουλά-
Αν π.χ. ο Μισέλ Φουκό έγραψε κάτι σωστό
εξαναγκάζουμε, φυσικά, κανέναν να συνεργα-
Θα μπορούν, έπειτα, σε ένα επόμενο στάδιο
χιστον!
το 1975, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι άκυρο
στεί με το Πρόγραμμα Δημοσίων Έργων, αλλά
να συνδεθούν πιο συγκεκριμένα με τους χώ-
— Αποκορύφωμα της όλης κριτικής που
επειδή βρισκόμαστε στο 2016 – με την ίδια
ούτε το έργο καθαυτό θέτει περιορισμούς. Εί-
ρους της έκθεσης και κάποια έργα, εφόσον
έγινε στην Ελλάδα ήταν, θα έλεγα, ότι οι
λογική δεν θα έπρεπε καν να διαβάζουμε Καντ
ναι τόσο ευρύ, ώστε δεν απευθύνεται αποκλει-
κάποιες θα περιλαμβάνουν τους καλλιτέχνες
πολιτικές της documenta «υπονομεύουν»
ή Πλάτωνα! Ο Φουκό παρωχημένος, ο Καστο-
στικά σε φιλότεχνους, μήτε σε συγκεκριμένες
που συμμετέχουν στην documenta14. Το έρ-
τον δυτικό πολιτισμό, ενώ είναι ακριβώς
ριάδης επίσης, ε, ας φτιάξουμε μια εντελώς
κοινωνικές τάξεις, εθνότητες, φυλές ή φύλα.
γο που θα έχουν παραγάγει οι καλλιτέχνες κι
αυτό το σύστημα που εγγυάται ελευθερίες,
μηχανική και προβλέψιμη «μοντέρνα» γλώσσα
Γι’ αυτό ανοίξαμε, καπως συμβολικά, τα πρώ-
αυτό που θα έχουν παραγάγει οι «Κοινωνίες»
δικαιώματα και επιτρέπει σε δρώμενα όπως
να συνεννοούμαστε…
ην κλειστά παράθυρα του Κέντρου Τεχνών του
θα πρέπει εν τέλει να συγχωνευτούν, όχι να
4
5
η documenta να υπάρχουν... Α ναι, είναι πα-
— Πώς πιστεύετε ότι μπορεί κάποιος να
Δήμου Αθηναίων. Από κει κι έπειτα, ο κόσμος
παραμείνουν δύο διακριτές οντότητες τύπου
λιό αυτό το κόλπο με τις ελευθερίες και τα
ασκεί την ελευθερία του υπό την έννοια των
είναι που θα αναλάβει πρωτοβουλίες. Δεν μπο-
«τώρα μιλάμε ασταμάτητα» και «τώρα πάμε
δικαιώματα. Γιατί δυτικός πολιτισμός σημαί-
Ασκήσεων Ελευθερίας της documenta; Ακό-
ρείς, επομένως, να «εκβιάσεις» την ένταξη,
και βλέπουμε πράγματα». Οφείλει να είναι
νει επίσης αιώνες ιμπεριαλιστικής πολιτικής,
μα περισσότερο, πώς μπορεί ένας φτωχός,
μπορείς μόνο να παρακινήσεις αποκλείοντας
μια διαδικασία σε εξέλιξη, όπου όλοι θα βλέ-
εκμετάλλευσης και σφαγής ολόκληρων εθνών
άστεγος, άνεργος, μειονοτικός, πρόσφυγας,
τους αποκλεισμούς.
πουν, θα συζητάνε, θα διαβάζουν, θα μιλάνε...
ανά τον κόσμο. Σημαίνει προσεχτική διαμόρ-
μη προνομιούχος να «συνομιλήσει» με τις
— Ο δικός σας ορισμός για την τέχνη; Πι-
Έτσι, ελπίζουμε ότι οι επισκέπτες, οι καλεσμέ-
φωση αξιών κι ενός φιλοσοφικού πλαισίου
ριζοσπαστικές πολιτικές της documenta; Ως
στεύω ακράδαντα ότι η τέχνη είναι ζωή-για-
νοι μας και οι καλεσμένοι τους θα είναι πά-
που νομιμοποιεί πλήρως τέτοιες απάνθρω-
προς το πρώτο σκέλος της ερώτησης, εκτιμώ
τη-ζωή. Η επίγνωση ότι είσαι ζωντανός και
νω-κάτω εξίσου ενεργοί κι επιμελείς με τους
πες, ωμές πράξεις βίας. Εάν, λοιπόν, μιλάμε
ότι αυτό γίνεται φέρνοντας στο επίκεντρο αυ-
ότι μπορείς να δράσεις. Αυτό είναι για μένα
ανθρώπους που συγκεντρώνονται στη Βουλή
για δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό, όπως είναι
τό που ανέδειξαν οι δράσεις στο Πάρκο Ελευ-
η τέχνη.
των Σωμάτων του Πάρκου Ελευθερίας. Αν κα-
ορθότερο, τότε ίσως καλύτερα να αλλάζαμε
θερίας, τη σχέση της ατομικής με τη συλλο-
— Τι θα δούμε στη συνέχεια τόσο στην
ταφέρουμε να διατηρήσουμε αυτόν το βαθμό
λίγο οπτική γωνία και να μιλούσαμε για τον
γική ελευθερία, μια ελευθερία που επιτάσσει
Αθήνα όσο και στο Κάσελ μέχρι την επίσημη
συμμετοχής και τον διευρύνουμε, νομίζω ότι
Νότο, την Ανατολή ή τον Βορρά. Και λέγοντας
να πράττεις ή όχι, να συμμετάσχεις ή και να
έναρξη, τον Απρίλιο; Προγραμματίζονται κά-
θα έχουμε μια συναρπαστική διαδικασία που
«Βορράς», εννοώ την Αρκτική, όχι τη σημερι-
απόσχεις συνειδητά από τη δράση, όχι όμως
ποια πράγματα για τα οποία δεν μπορώ ακόμα
θεωρώ ότι θα εμπλέξει το κοινό με έναν πολύ
νή Σουηδία! Οι αντιφάσεις και τα αδιέξοδα
να σταθείς «βολικά» στη μέση, παρατηρώ-
να σας μιλήσω, διότι υπάρχουν χρονικοί περι-
προσωπικό και βαθύ τρόπο.
του πολιτισμού αυτού έχουν φτάσει σήμερα
ντας τα πράγματα παθητικά. Έτσι, υπάρχουν
ορισμοί για τις ανακοινώσεις που συνδέονται
Διάβασε ολόκληρη τη συνέντευξη του Άνταμ
σε ένα κρίσιμο σημείο. Το καλύτερο που μπο-
δύο βασικοί τρόποι συμμετοχής, επιλέγεις να
με τις υποχρεώσεις μας στους θεσμικούς μας
Σίμτσικ στο www.lifo.gr
29.9.16 – lifo
17
VINIETA
ΟΙ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ
ΣΠΟΡΟΙ
ια το Πελίτι άκουσα πρώτη φορά
αποστολές που οργανώνει, μέσα από τις γιορτές
αναπαραγωγής, επιλογής και περαιτέρω βελτί-
πριν από δέκα χρόνια, όταν ο πατέ-
ανταλλαγής σπόρων και από καλλιεργητές που
ωσης. Οι σπόροι αυτοί έφτασαν σ’ εμάς από χέρι
ρας μου έφτασε μέχρι το Μεσοχώρι
στέλνουν στο Πελίτι τους σπόρους τους. Οι σπό-
σε χέρι και από γενιά σε γενιά, από την Ελλάδα
Παρανεστίου για να προμηθευτεί
ροι είναι κάτι ζωντανό, αν δεν καλλιεργηθούν ή
ή άλλες περιοχές του πλανήτη. Έχουν χρώμα-
σπόρους παραδοσιακών ποικιλιών
αν δεν διατηρηθούν θα χαθούν και μάλιστα για
τα, αρώματα και γεύσεις, είναι προσαρμοσμέ-
από τον κ. Παναγιώτη Σαϊνατούδη. Τότε ακό-
πάντα. Για να μη χάνονται οι σπάνιοι και μο-
νοι στις εδαφοκλιματικές συνθήκες και ο αγρό-
μα δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι ένας
ναδικοί σπόροι που συγκεντρώνονταν με κόπο,
της-καλλιεργητής κάθε χρόνο μπορεί να κρατάει
μόνο άνθρωπος θα μπορούσε να επαναφέρει τη
το 1999 πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια
τον δικό του σπόρο. Τέλος, σε αντίθεση με τις
συζήτηση γύρω από τις ελληνικές παραδοσιακές
ανταλλαγή παραδοσιακών ποικιλιών. Το Πελί-
εμπορικές ποικιλίες, οι παραδοσιακοί σπόροι
ποικιλίες που χάνονται και τη βιοποικιλότητα
τι δεν είχε και δεν έχει ακόμη τον εξοπλισμό
έχουν μεγάλη γενετική βάση, κάτι που τους
που κινδυνεύει. Το σημαντικότερο, όμως, είναι
για συντήρηση των ποικιλιών σε ψυγεία, γι’
επιτρέπει να προσαρμόζονται συνεχώς σε νέα
ότι κατάφερε να δημιουργήσει μια κοινότητα
αυτό έχει εργαστεί περισσότερο στη ζωντανή
δεδομένα, όπως η κλιματική αλλαγή, γι’ αυτό
που δραστηριοποιείται σε πολλά μέρη της Ελ-
διατήρηση των ποικιλιών μέσα από συνεργα-
αποτελούν σημαντικό πυλώνα της μελλοντικής
λάδας, συλλέγει και διατηρεί σπόρους, έχοντας
ζόμενους καλλιεργητές, κάτι που επίσης έχει
επισιτιστικής μας ασφάλειας. Μέσα από τις ποι-
δημιουργήσει μια τράπεζα σπόρων παραδοσια-
πολλές δυσκολίες. Η διατήρηση των ποικιλιών
κιλίες που δίνει το Πελίτι συνεχίζουμε το ταξίδι
κών ποικιλιών, αλλά και τους χαρίζει σε όποιους
που διαθέτει είναι ένα κομμάτι που χρειάζεται
της εξέλιξης των ειδών και της γονιμότητας».
ενδιαφέρονται. Την εποχή της Monsanto και
βελτίωση και το Πελίτι βασίζεται μόνο σε εθε-
Τους πολύτιμους αυτούς σπόρους μπορούν να
της παντοδυναμίας των πολυεθνικών, ένας Δον
λοντές. Αυτός ήταν και ένας βασικός λόγος που
τους προμηθευτούν χωρίς κόστος όσοι το επιθυ-
Κιχώτης καταγράφει την πρώτη του νίκη ενά-
μετακινήθηκε από το Μεσοχώρι Παρανεστίου
μούν. Το Πελίτι κάθε χρόνο έχει τη δυνατότητα
ντια στον κίνδυνο να χαθεί η όποια γεωργική
στη Δράμα, ώστε να είναι πιο εύκολο να βρει
να στέλνει σπόρους δωρεάν, από τον Οκτώβριο
βιοποικιλότητα έχει απομείνει.
εθελοντές να στηρίξουν το γραφείο αλλά και την
ως τον Δεκέμβριο, σε καλλιεργητές. Μέσα από
τράπεζα σπόρων του.
τη σελίδα του (www.peliti.gr) μπορούν οι εν-
Ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης άρχισε να ασχολείται με τις παραδοσιακές ποικιλίες το 1991
Οι σπόροι του Πελίτι είναι εντελώς διαφορε-
διαφερόμενοι να πάρουν τις πληροφορίες που
μέσα από ένα πακέτο σπόρων που ήρθε στα χέ-
τικοί από αυτούς του εμπορίου, όπως εξηγεί ο κ.
χρειάζονται για την αποστολή. Ένας άλλος τρό-
ρια του από τη Λατινική Αμερική. Το 1992 έκανε
Σαϊνατούδης: «Η συντριπτική πλειονότητα των
πος είναι μέσα από τις γιορτές που οργανώνει
την πρώτη του εξερευνητική αποστολή στη γε-
σπόρων του εμπορίου καλύπτεται από “πνευ-
η κοινότητα. Το Πελίτι, μαζί με τις τοπικές του
νέτειρά του, τη Βαμβακούσα Σερρών, με αφορ-
ματικά δικαιώματα δημιουργού”, δηλαδή από
ομάδες, οργανώνει κάθε χρόνο πάνω από 40
μή ένα κοντόροκο μαύρο καλαμπόκι. Το 1995
νομική άποψη δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν
γιορτές σε όλη τη χώρα, στις οποίες διανέμει
ξεκίνησε το Πελίτι, που στα ποντιακά σημαίνει
και να αναπαραχθούν ελεύθερα. Επιπλέον, πάρα
σπόρους. Σπόρους μπορεί κανείς να πάρει και
βελανιδιά, νιώθοντας ότι ήταν αυτό που ήθελε
πολλοί από αυτούς είναι “υβρίδια τύπου F1”, δη-
μέσα από το βασικό έντυπο του Πελίτι, «Κατά
να κάνει στη ζωή του. Από το 1995 έως 2001
λαδή στην πράξη, αν ο αγρότης κρατήσει σπόρο,
τόπους αγροκτήματα…». Το 15ο τεύχος, που κυ-
ταξίδεψε με τα πόδια και οτοστόπ σε πολλές πε-
από τη δεύτερη γενιά και πέρα το προϊόν θα
κλοφόρησε στις αρχές του Σεπτέμβρη του 2016,
ριοχές της Ελλάδας, αναζητώντας τους ανθρώ-
είναι υποβαθμισμένο. Επομένως, και στις δύο
παρουσιάζει τις δράσεις του και τους συνεργα-
πους που κρατάνε τον δικό τους σπόρο. Μέσα
περιπτώσεις ο γεωργός δεν είναι ελεύθερος να
ζόμενους καλλιεργητές του.
σε αυτά τα χρόνια συγκέντρωσε 1.200 ποικιλίες.
κρατήσει τον σπόρο του και να τον αναπαραγά-
Υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες γεωργοί σή-
Μέχρι σήμερα το Πελίτι έχει διανείμει πάνω από
γει και είναι υποχρεωμένος να εξαρτάται από τις
μερα που καλλιεργούν ποικιλίες από το Πελίτι
4.000 ποικιλίες σε περισσότερους από 180.000
εταιρείες, κυρίως από πολυεθνικές. Οι σπόροι
και χιλιάδες καταναλωτές καταναλώνουν προϊό-
ερασιτέχνες ή επαγγελματίες καλλιεργητές. Οι
που διανέμει το Πελίτι είναι παραδοσιακές ποι-
ντα που, αν δεν ήταν το Πελίτι, δεν θα υπήρχαν.
σπόροι βρίσκονται μέσα από τις εξερευνητικές
κιλίες που δίνουν στον αγρότη την ελευθερία
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μο-
O ΙΔΡΥΤΉΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΌΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΉΣ ΤΟΥ ΠΕΛΊΤΙ, ΤΗΣ ΚΟΙΝΌΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΦΡΟΝΤΊΖΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΉ, ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΆΔΟΣΗ ΤΩΝ ΣΠΌΡΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΏΝ ΠΟΙΚΙΛΙΏΝ, ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΣΑΪΝΑΤΟΎΔΗΣ, ΜΊΛΗΣΕ ΣΤΗ LIFO ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ 18 lifo – 13.10.16
πορτρετο: αρησ παυλοσ
Γ
ΤΟΥ ΠΕΛΙΤΙ Πριν από την οικονομική κρίση οι άνθρωποι που αναζητούσαν παραδοσιακές ποικιλίες τις ήθελαν για να βάλουν ποιότητα στη ζωή τους. Σήμερα η αναζήτηση και η καλλιέργεια των τοπικών ποικιλιών είναι για πολλούς θέμα επιβίωσης.
νόκοκκο σιτάρι ποικιλίας Καπλουτζάς. Δυστυ-
και αρκετοί για την ιστορική συνέχεια. Αυτό
επειδή, δυστυχώς, τρέφουμε τα ζώα με εισα-
χώς, όμως, οι περισσότεροι επαγγελματίες καλλι-
είναι παρήγορο, αν σκεφτεί κανείς ότι σήμερα,
γόμενες, «μεταλλαγμένες» ζωοτροφές. Αυτό
εργητές προτιμούν τους βιομηχανικούς σπόρους
παγκοσμίως, έχει χαθεί το 75% της γεωργικής
που προτείνει το Πελίτι είναι οι καταναλωτές
για πολλούς λόγους. Ένας από αυτούς είναι η
βιοποικιλότητας, σύμφωνα με πηγές του FAO
να έχουν άμεση επαφή με τους καλλιεργητές,
μεγαλύτερη ευκολία, γιατί το να κρατάς τον δικό
(Παγκόσμιος Οργανισμός Γεωργίας και Τροφί-
έτσι ώστε τα προϊόντα που καταναλώνουν να
σου σπόρο και να δημιουργείς σπορόφυτα είναι
μων). Στην Ελλάδα έχουμε χάσει το μεγαλύτερο
έχουν ταυτότητα. Γίνεται σήμερα προσπάθεια
αρκετά επίπονη εργασία. Φταίει, ωστόσο, και η
ποσοστό των σιτηρών και λαχανικών που καλ-
στην Ελλάδα να αναγεννηθούν οι ελληνικές ζω-
νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία οι σπόροι, για
λιεργούνταν μέχρι τη δεκαετία του 1950. «Πα-
οτροφές από παραδοσιακούς σπόρους.
να μπορούν να διακινηθούν στο εμπόριο, πρέ-
λεύουμε να διασώσουμε το υπόλοιπο της γεωρ-
Ο κ. Σαϊνατούδης δεν διστάζει, όμως, να
πει να είναι καταγραμμένοι στον εθνικό ή ευρω-
γικής βιοποικιλότητας, που μπορεί να φαίνεται
πάρει θέση και για ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα,
παϊκό κατάλογο. Για να γραφτούν σε αυτό τον
λίγο και ίσως πολλοί νιώθουν απογοητευμένοι.
το προσφυγικό. Πρόσφατα έγραψε στο «Κατά
κατάλογο, πρέπει να έχουν κάποια χαρακτηρι-
Όμως αυτό αντιστοιχεί σε χιλιάδες ποικιλίες συ-
τόπους αγροκτήματα...»: «Όπως υποστηρί-
στικά, όπως η ομοιομορφία και η σταθερότητα,
νολικά και μπορούμε να εστιάσουμε σε αυτό
ζουμε, το ελεύθερο ταξίδι των σπόρων, έτσι
στοιχεία που οι τοπικές ποικιλίες δεν διαθέτουν.
το μικρό ποσοστό, αν θέλουμε να το σώσουμε.
υποστηρίζουμε και την ελεύθερη μετακίνηση
Με την ισχύουσα νομοθεσία υπάρχουν αρκετοί
Δεν έχουμε περιθώρια για απογοήτευση και
των ανθρώπων». Λέει σχετικά: «Αν παλιότερα
περιορισμοί, αυτό όμως σήμερα σιγά-σιγά αλ-
κλάματα» τονίζει ο κ. Σαϊνατούδης.
είχαμε απαγορεύσει το ελεύθερο ταξίδι των
λάζει στην Ευρώπη. Υπάρχουν, επίσης, νομι-
Τα τελευταία χρόνια διαβάζουμε όλο και
σπόρων, όπως κάνει η νομοθεσία σήμερα, δεν
κές απαγορεύσεις – για να πάρουν οι αγρότες
περισσότερο για πατενταρισμένους σπόρους.
θα γνωρίζαμε ποτέ στην Ευρώπη τις ντομάτες,
την επιδότηση πρέπει να δηλώσουν ότι έχουν
Οι πατέντες μπήκαν στον τομέα των σπόρων
τις μελιτζάνες, τα φασόλια, τα αγγούρια, όπως
αγοράσει εγγεγραμμένο σπόρο, καθώς όλα τα
μέσω των γενετικά τροποποιημένων οργανι-
επίσης άλλες περιοχές δεν θα γνώριζαν ποτέ τις
προγράμματα επιδότησης είναι συνδεδεμένα με
σμών. Τώρα προσπαθούν να επεκτείνουν τις
φακές, τις ελιές, το σιτάρι, το κριθάρι. Είμαστε
τους σπόρους που είναι στον κατάλογο.
πατέντες και στους συμβατικούς σπόρους που
μια μεγάλη οικογένεια που ζούμε σ’ έναν υπέ-
Π
δεν είναι ΓΤΟ. Δηλαδή τα «πνευματικά δικαι-
ροχο πλανήτη. Έχουμε διαφορές στη γλώσσα,
αρά τις δυσκολίες, όμως, η κατά-
ώματα δημιουργού» εξελίσσονται σταδιακά σε
στη θρησκεία, στις διατροφικές συνήθειες, αλ-
σταση έχει αρχίσει να αλλάζει. Πριν
πατέντες, κάτι που θα δεσμεύει ακόμα περισ-
λά όλοι χαιρόμαστε με τη γέννηση ενός νέου
από 25 χρόνια ο κόσμος δεν ενδια-
σότερο την ελευθερία του χρήστη. Χρήστες δεν
παιδιού, πενθούμε στον θάνατο ενός φίλου.
φερόταν για το θέμα των τοπικών
είναι μόνον οι γεωργοί αλλά και οι επιστήμο-
Οι άνθρωποι μπορεί να έχουμε πολλές διαφο-
ποικιλιών. Σήμερα τα πράγματα έχουν πάρει
νες, που θα δεσμεύονται πλέον από την πατέ-
ρές μεταξύ μας, αλλά έχουμε και πολλά κοινά
μια μεγάλη στροφή. Το Πελίτι έχει 20 τοπικές
ντα και δεν θα μπορούν να κάνουν περαιτέρω
σημεία. Είναι καιρός να εστιάσουμε στα κοινά
ομάδες και συνολικά στην Ελλάδα υπάρχουν
γενετική βελτίωση. Δυστυχώς, με τις πατέντες
μας σημεία και αυτά θα αυξηθούν. Φτάνουν
περίπου 40 άλλες ομάδες σε διάφορες περιο-
η ιδιωτικοποίηση των ζωντανών οργανισμών
οι πόλεμοι και το μίσος. Στο μακρινό μέλλον
χές. Πριν από την οικονομική κρίση οι άνθρω-
επεκτείνεται. Οι μεταλλαγμένοι σπόροι είναι
τα σύνορα δεν θα υπάρχουν, τα τελωνεία θα
ποι που αναζητούσαν παραδοσιακές ποικιλίες
ένας ακόμα παράγοντας που γεννά ανησυχία
είναι μουσεία ενός μακρινού παρελθόντος. Εδώ
τις ήθελαν για να βάλουν ποιότητα στη ζωή
στους καταναλωτές. Στην Ελλάδα δεν καλλι-
θέλω να διευκρινίσω ότι δεν δεχόμαστε την πα-
τους. Σήμερα η αναζήτηση και η καλλιέργεια
εργούνται γενετικά τροποποιημένοι σπόροι.
γκοσμιοποίηση που γίνεται σήμερα, η οποία
των τοπικών ποικιλιών είναι για πολλούς θέ-
Στην τροφική μας αλυσίδα, όμως, μπαίνουν
καταστρέφει τους τοπικούς πολιτισμούς και τις
μα επιβίωσης. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος των
οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί μέσα
κουλτούρες, αλλά πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι
καλλιεργητών επιλέγει παραδοσιακές ποικιλίες
από τη μαγιά (ψωμί, γιαούρτι κ.λπ.) ή μέσα από
μπορούν να ζήσουν ως μια μεγάλη οικογένεια,
ως αντίσταση στην επέλαση των πολυεθνικών
το κρέας και τα ζωικής προέλευσης προϊόντα,
με τις διαφορές τους».
13.10.16 – lifo
19
IN-EDIT
OASIS Από το ντοκιμαντέρ Oasis: Supersonic
CINEMA
T
ο In-Edit Festival είναι ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ μουσικού ντοκιμαντέρ στον κόσμο. Ξεκίνησε από τη Βαρκελώνη το 2003 και από τότε, κάθε χρόνο, ταξιδεύει σε πολλές πόλεις στην υφήλιο. Στην Ελλάδα ήρθε πρώτη φορά το 2014, στη Θεσσαλονίκη. Φέτος επιστρέφει στη χώρα μας για τρίτη συνεχή χρονιά και κάνει στάση στην Αθήνα. Για τρεις ημέρες, από τις 20 έως τις 23 Οκτωβρίου, οι λάτρεις της μουσικής και του κινηματογράφου θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν στη Στέγη μουσικά φιλμ για όλα τα γούστα: βιογραφίες με πρωταγωνιστές θρύλους όπως οι Bob Dylan, Leonard Cohen, Nina Simone και Janis Joplin, την αιώνια κόντρα των Oasis και των Blur να ξεδιπλώνεται με δύο ξεχωριστά φιλμ, ντοκιμαντέρ για νεότερους δημιουργούς, όπως οι National, και παραγνωρισμένα γκρουπ, όπως οι Sparklehorse, φιγούρες των παρασκηνίων σαν τον Danny Fields αλλά και ζωντανές εμφανίσεις από τη Sister Fa και τον Edwyn Collins. Διαλέξαμε τα 5 πράγματα που δεν πρέπει κάποιος να χάσει φέτος.
, DON T LOOK BACK (1967) Ένα από τα κορυφαία μουσικά ντοκιμαντέρ όλων των εποχών σε σκηνοθεσία του D.A. Pennebaker, που καταγράφει μια πολύ σημαντική στιγμή στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής. Ο Bob Dylan βρίσκεται στην Αγγλία το 1965 για μια περιοδεία που θα αλλάξει τη ζωή του. Αντίθετα με την απόμακρη εικόνα που θα χτίσει τα κατοπινά χρόνια, ο νεαρός φολκ τραγουδοποιός εμφανίζεται μπροστά στην κάμερα αρκετά οξυδερκής, γοητευτικός και χαρισματικός. Τα πρώτα σημάδια του χωρισμού του με την Joan Baez είναι έκδηλα. Υπάρχουν σκηνές ανθολογίας, όπως η σεκάνς που αργότερα θα χρησιμοποιηθεί ως βιντεοκλίπ του «Subterranean Homesick Blues», με τον ποιητή Allen Ginsberg στο βάθος. Εκτός από την Joan Baez, στο φιλμ επίσης εμφανίζονται οι Alan Price (που μόλις έχει εγκαταλείψει τους Animals), Albert Grossman (μάνατζερ του Dylan), Bob Neuwirth, Marianne Faithfull, John Mayall και Ginger Baker μεταξύ άλλων. 22 Οκτωβρίου, 16:00 (Κεντρική Σκηνή) / 23 Οκτωβρίου, 22:00 (Μικρή Σκηνή)
20 lifo – 13.10.16
THE POSSIBILITIES ARE ENDLESS (2014) Ο Edwyn Collins ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα στη Σκωτία με το συγκρότημά του, Orange Juice, το 1979. Ποτέ δεν γνώρισαν ιδιαίτερη επιτυχία και το γκρουπ διαλύθηκε το 1985. Εκείνη την περίοδο ο Collins αποφάσισε να ακολουθήσει σόλο καριέρα και προσέλαβε για μάναντζέρ του την Grace Maxwell, που αργότερα θα γινόταν γυναίκα και μούσα του. Το 1994 θα γνωρίσει απρόσμενη επιτυχία με το κομμάτι «A girl like you». Η τραγωδία όμως θα χτυπήσει 11 χρόνια μετά, το 2005, όταν κατά τη διάρκεια μιας ραδιοφωνικής εκπομπής θα υποστεί ένα βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο, εξαιτίας του οποίου δεν μπορεί παρά να ψελλίσει τις λέξεις «ναι», «όχι», «Grace Maxwell» και «οι δυνατότητες είναι απεριόριστες». Το ντοκιμαντέρ μιλάει για τη δύναμη της αγάπης και τη δύσκολη, συγκινητική διαδρομή του προς την ανάρρωση. Ο Edwyn Collins μπορεί πλέον να ξανατραγουδάει και θα εμφανιστεί για ένα live session στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης μετά τη λήξη του ντοκιμαντέρ. 23 Οκτωβρίου, 19:45 (Κεντρική Σκηνή)
FESTIVAL
ΠΕΝΤΕ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ. ΑΠΌ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
BIRD ON A WIRE (2010)
FONKO (2014)
BLUR Vs OASIS
Ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Tony Palmer κινηματογραφεί μια ευρωπαϊκή περιοδεία του Leonard Cohen το 1972 και μας αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές του πιο μελαγχολικού δανδή που υπήρξε ποτέ στη μουσική. Η κάμερα ακολουθεί τον Cohen που προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τη φήμη του και τις δεκάδες, πανέμορφες θαυμάστριές του που δεν τον αφήνουν λεπτό σε ησυχία, στις πιο επίμονες από τις οποίες δεν μπορεί παρά να υποκύψει. Ο γνωστός μουσικός παραμένει μέχρι το τέλος αινιγματικός χαρακτήρας. Σε μια σκηνή κάνει acid πριν από την τελευταία στάση της περιοδείας του στην Ιερουσαλήμ, με καταστροφικά αποτελέσματα. Κι όμως,πραγματοποιεί συγκλονιστικές εμφανίσεις όπου κι αν βρεθεί. Το ντοκιμαντέρ δεν θα είχε γίνει γνωστό ποτέ, αν δεν είχε επέμβει ο γιος του μάνατζέρ του, Stephen Machat. Ένα χαμένο ντοκουμέντο μιας εποχής με σπάνιο υλικό, τραβηγμένο με κάμερα 16 mm που αποκαταστάθηκε πρόσφατα. 22 Οκτωβρίου, 18:30 (Μικρή Σκηνή)
Το Fonko είναι ένα ενδιαφέρον οδοιπορικό των Σουηδών Lars Loven, Göran Olsson και Lamin Daniel Jadama που ερευνά τη μουσική επανάσταση που συντελείται σήμερα στην Αφρική. Fonko σημαίνει στις διάφορες αφρικανικές διαλέκτους «το πράγμα», ενώ στα Wolof σημαίνει «το να φροντίζουμε ο ένας τον άλλον». Οι αστικοί ήχοι των κλαμπ συναντούν την παράδοση μέσα από τις νέες τεχνολογίες. Μια ολόκληρη κουλτούρα ξεδιπλώνεται και νέα ταλέντα κάνουν την εμφάνισή τους, με τις ιδέες τους και την τέχνη τους να ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο. Το φιλμ συναντά τους πιο δημιουργικούς και τολμηρούς μουσικούς της γενιάς τους, από το Ντακάρ μέχρι το Λάγκος και το Γιοχάνεσμπουργκ, ενώ το φάντασμα του Fela Kuti, ενός από τους μεγαλύτερους μουσικούς και πολιτικούς ακτιβιστές της ηπείρου, πλανάται στην ατμόσφαιρά του, με ηχητικό υλικό από τις πρώτες του συνεντεύξεις. Μετά το τέλος της προβολής θα ακολουθήσει συναυλία από τη Sister Fa, μίας από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της σύγχρονης αφρικανικής μουσικής από τη Σενεγάλη, η οποία μιλάει στο φιλμ. 21 Οκτωβρίου, 22:00 (Κεντρική Σκηνή)
Δύο ξεχωριστά φιλμ μιλούν με διαφορετικό τρόπο για δύο από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα που έβγαλε η βρετανική ποπ σκηνή τη δεκαετία του ’90. Είναι γνωστή η τεράστια κόντρα που είχαν μεταξύ τους εκείνη την εποχή, ο απόηχος της οποίας δεν φαίνεται να έχει σταματήσει να τους συνοδεύει μέχρι και σήμερα. Στο Blur: New World Towers (2015) ο Sam Wrench συναντά τους Blur στη σημερινή εποχή κατά τη διάρκεια των σύντομων ηχογραφήσεων του τελευταίου τους άλμπουμ, «Magic Bus». Μια μπάντα με κουρασμένα μέλη και αβέβαιο μέλλον, που όμως συνεχίζει να έχει ακόρεστη ενέργεια που δεν φαίνεται να τους εγκαταλείπει. Στον αντίποδα, το Supersonic (2016) του Matt Whitecross εξετάζει το φαινόμενο Oasis μέσα από την ταραγμένη και δημιουργική σχέση των ταλαντούχων αδερφών Gallagher, καθώς και την απρόσμενη πορεία τους προς την κορυφή. Μέσα σε τρία χρόνια έγιναν οι απόλυτοι άρχοντες της brit pop. O Noel και ο Liam εμφανίζονται όπως δεν τους έχουμε ξαναδεί ποτέ. Blur: New World Towers, 22 Οκτωβρίου, 20:15 (Κεντρική Σκηνή) / 23 Οκτωβρίου, 20:00 (Μικρή Σκηνή) Oasis: Supersonic, 20 Οκτωβρίου, 21:00 / 22 Οκτωβρίου, 22:30 (Κεντρική Σκηνή)
ΙNFO Σινεμά στη Στέγη In-Edit 20-23/10, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση Συγγρού 107 Κεντρική Σκηνή & Μικρή Σκηνή. www.in-edit.gr
13.10.16 – lifo
21
q Είμαι γέννημα-θρέμμα Αθηναία. Γεννήθηκα στον Άγιο Λουκά στα Πατήσια και ξεκίνησα να δουλεύω αρκετά νωρίς, έτσι ήμουν ανεξάρτητη από μικρή. Μεγάλωσα σε μια εποχή που χαρακτηρίστηκε «το τέλος της αθωότητας», είχε έντονα πολιτικά γεγονότα, αλλά και ελπίδα. Τώρα προσπαθούν με κάθε τρόπο να την εξαφανίσουν. Είμαι όμως ένας άνθρωπος που πιστεύει στο αύριο και επειδή γίνονται πολλές ανατροπές, θέλω να ελπίζω ότι τα πράγματα θα αλλάξουν προς το καλύτερο.
q Από παιδί ήθελα να γίνω ηθοποιός. Πάντα αυτό ήθελα να γίνω. Κάθε Κυριακή ο πατέρας μου με πήγαινε στο σινεμά. Καθόμασταν και βλέπαμε το έργο αρκετές φορές και, όταν γυρίζαμε, το έπαιζα μόνη μου, στο δωμάτιό μου. Οι γονείς μου κατάγονταν από τη Σπάρτη και ήταν ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι. Ο μπαμπάς μου ξεκίνησε ως στρατιωτικός αλλά παραιτήθηκε νωρίς, γιατί δεν συμφωνούσε με όσα γίνονταν αυτά τα χρόνια τα περίεργα. Η μάνα μου του έλεγε: «Πώς πήγες να γίνεις κι εσύ στρατιωτικός, κρατώντας ένα ακορντεόν στα χέρια;». Μετά πήρε τη δουλειά του πατέρα του, του παππού μου, που ήταν κουρέας. Η μαμά μου είχε μια μικρή βιοτεχνία με ασπρόρουχα και μετά με φόρμες γυμναστικής. Πήγα πολύ νωρίς σε σχολή χορού και ξεκίνησα τη δραματική πριν ακόμα τελειώσω το σχολείο. Τα έκανα όλα μαζί. Από 9 χρονών ξεκίνησα μπαλέτο, μετά έκανα μοντέρνο και από τα 15 ασχολήθηκα με τον χορό επαγγελματικά. Ήμουν ένα νόστιμο κοριτσάκι και με ζήτησαν πολύ γρήγορα για δουλειά κι έτσι, παράλληλα με το σχολείο, έβγαζα και μεροκάματο. Ήμουν πολύ ανεξάρτητο άτομο και οι γονείς μου μού είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη. Ήμουν πολύ τζόρας. Και τώρα έχω τις ευαισθησίες μου, αλλά είμαι δυνατός άνθρωπος.
απο τον m.hulot. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
q Αν κρίνω από την πορεία μου, πιστεύω σε συμπτώσεις διαδρομών. Δεν ξέρω αν αυτό ονομάζεται τύχη, γιατί σε κάποια πράγματα ισχύει το «συν Αθηνά και χείρα κίνει»: άμα έχεις ένα χωράφι καλό, με καλό χώμα, δεν γίνεται να ρίξεις απλώς τον σπόρο, πρέπει να τον προστατέψεις, να σκάψεις, να ποτίσεις. Πιστεύω ότι το 30% είναι τύχη και το 70% είναι η δουλειά που κάνεις. Η ιστορία μου με τη Λαμπέτη είναι σαν παραμύθι. Η συνάντησή μας ήταν λίγο μοιραία, σαν να ήταν γραφτό. Πήγα ως χορεύτρια στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου ήταν πρόεδρος η Λαμπέτη, και με είδε να περνάω. Δεν ξέρω πού, το θέμα είναι ότι μετά από ενάμιση χρόνο έψαχνε να βρει μια κοπέλα την οποία δεν ήξερε κανένας. Με περιέγραφε, αλλά κανείς δεν μπορούσε να της πει ποια ήμουν. Κάποια στιγμή πήγε σε ένα περίπτερο να πάρει τσιγάρα, με είδε στο εξώφυλλο του περιοδικού «Βεντέτα» –με είχαν βάλει τότε ως νέο κορίτσι, πριν ακόμα ξεκινήσω– και έψαξε να βρει ποια ήμουν. Έμαθε το όνομά μου και προσπάθησε να επικοινωνήσει μαζί μου. Μου τηλεφώνησε εκ μέρους της ο Κώστας Καρράς τουλάχιστον 3-4 φορές για να με πείσει να πάω, γιατί νόμισα ότι κάποιος μου έκανε φάρσα. Τελικά, έφτασα στο θέατρο Χορν, το πρώην Διονύσια, βρήκα κλειστά τα φώτα και γύρισα να φύγω, αλλά με είδε ο άντρας της, που ήταν ξένος και μιλούσε σπαστά ελληνικά, και με ρώτησε τι ήθελα. Του είπα το όνομά μου και μου είπε «πήγαινε μέσα, σε περιμένει». Τότε ξεκίνησε όλη αυτή η περιπέτεια της ζωής μου. Όταν επέστρεψα στο σπίτι μου, είχα την αίσθηση ότι δεν περπατούσα, δεν πατούσα, νόμιζα ότι γλίστραγα. Γλίστρησα την Πανεπιστημίου, γλίστρησα την Πατησίων κι έφτασα στο σπίτι μου με τα πόδια.
q Από κει και πέρα, είχα τη χαρά και την τιμή, μέχρι που έφυγε η
Έλλη, να είμαι φίλη της. Με τίμησε με τη φιλία της, με την παρουσία της, με την καθημερινότητά της, δεν ήταν απλώς μια συνεργασία επιφανειακή. Ο πρώτος ρόλος μου ήταν στα Σαράντα Καράτια. Μετά έκανα το δεύτερο έργο μαζί της, το Άνθος του Κάκτου, και μετά, επειδή είχε αρχίσει η περιπέτεια της υγείας της, συνεργάστηκα με τον Κώστα Μουσούρη, ο οποίος ήταν τότε το αστικό θέατρο, απ’ όπου είχαν περάσει όλες οι σημαντικές ηθοποιοί ως πρωταγωνίστριες, και η ίδια η Λαμπέτη. Έμεινα για τρία χρόνια εκεί και μετά για τέσσερα χρόνια δούλεψα με ελεύθερους θιάσους. Έπειτα, ξεκίνησε ένας άλλος δρόμος, με κλασικό ρεπερτόριο, που είχε αφετηρία το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με την παράσταση του Μπρεχτ Η Όπερα της Πεντάρας σε σκηνοθεσία του Κούνδουρου. Δούλεψα πέντε χρόνια με το Κρατικό, συνεργάστηκα με το Εθνικό Θέατρο και τον Αλέξη Σολωμό και πολλούς άλλους καλλιτέχνες και τώρα πια κάνω αυτή την παράσταση.
q «Πού είναι η μάνα σου, μωρή;» είναι μια φράση που λέει η μάνα της Δήμητρας Πέτρουλα, της γνωστής οικογένειας των Πετρουλιάνων από τη Μάνη και υπάρχει στο βιβλίο που προκάλεσε μεγάλο θόρυβο, όταν κυκλοφόρησε πριν από μερικά χρόνια. Είναι ένα πολύ δυνατό έργο, μια ιδέα της Σοφίας της Αδαμίδου, η οποία έκανε τη θεατρική διασκευή, αλλά νομίζω ότι ήταν και η κατάλληλη στιγμή για να γίνει, επειδή μιλάει για τον Εμφύλιο και είναι κάτι σύγχρονο. Μπορεί να αναφερόμαστε στη συγκεκριμένη οικογένεια, αλλά τα αποτελέσματα του Εμφυλίου είναι διαχρονικά. Δες τι συμβαίνει στην Αφρική π.χ. που εξαφανίζεται καθημερινά τόσος κόσμος. Φυσικά, αυτοί που την πληρώνουν περισσότερο απ’ όλους είναι τα παιδιά. Η Δήμητρα Πέτρουλα ήταν τεσσάρων χρονών όταν έγινε η σφαγή κι έχει έντονες μνήμες, γιατί η εικόνα με τα έντερα έξω δεν ξεχνιέται. Σφαγιάστηκε όλη η οικογένειά της, η μάνα της, οι αδερφές της, ο θείος της, μετά οι άλλες θείες της, οι ξαδέρφες της – οι Πετρουλιάνοι μετράνε 42 νεκρούς, με τελευταίο νεκρό τον Σωτήρη τον Πέτρουλα, ο οποίος ήταν ανιψιός της, στα Ιουλιανά. Είναι ένα έργο που έχει συναντήσει μεγάλη ανταπόκριση όπου και αν έχει παιχτεί –το πήγαμε το καλοκαίρι σε Λέσβο, Κω, Σάμο–, με ανθρώπινα στοιχεία, αστεία, αλλά είναι κυρίως δραματικό. Έτσι κι αλλιώς, ένα δράμα είναι και η ίδια η ζωή. Η συνεργασία μου με τον Ένκε Φεζολλάρι, ένα παιδί με καταγωγή από την Αλβανία, ο οποίος είναι εδώ από τα δώδεκά του χρόνια, ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο που αρχίσαμε αυτήν τη δουλειά. Τον πίστεψα και τον αγάπησα, τώρα πια τον θεωρώ εντελώς δικό μου άνθρωπο. Είναι ένα παιδί που έχει τέτοια γνώση της χώρας όπου βρίσκεται και της Ιστορίας της, που ούτε εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε. Δεν ψάχνει απλώς για τη δουλειά του, ψάχνει για τον ίδιο, και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Δεν είναι τυχαίο το ότι λέει πως έχει δύο πατρίδες.
q Έχω επιλέξει έναν πολύ δύσκολο δρόμο, του μοναχικού ανθρώπου. Έχω φίλους, έχω ζωή ανοιχτή, δεν είμαι καθόλου κλειστός χαρακτήρας. Αυτή η στιγμή μου είναι μια πολύ ευτυχισμένη στιγμή – μέχρι τώρα είναι η πιο ευτυχισμένη μου στιγμή στο θέατρο. Το Πού είναι η μάνα σου, μωρή είναι ένα συγκεκριμένο πολιτικό έργο, πανανθρώπινο, το οποίο με αφορά προσωπικά. Έχω κάνει πολύ δύσκολα πράγματα και δεν θέλω να είμαι αχάριστη, αλλά αυτό που γίνεται αυτή την εποχή, σε αυτή την ηλικία που είμαι και με αυτούς τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζομαι, με κάνει σχεδόν ευτυχισμένη. Η ευτυχία είναι κάτι που κρατάει πολύ λίγο, είναι μια στιγμή, στην οποία λες «αχ, τι καλά που
22 lifo – 13.10.16
ΗΘΟΠΟΙΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΑ ΠΑΤΉΣΙΑ, ΜΈΝΕΙ ΣΤΗ ΓΛΥΦΆΔΑ.
πάρεις άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, έπρεπε πρώτα να τελειώσεις το σχολείο. Εγώ πήρα το «εισιτήριο» πριν τελειώσω το σχολείο, περνώντας από μια επιτροπή ταλέντων. Μου έδωσαν την άδεια και τα έκανα όλα μαζί. Δεν είχα εφηβεία, ό,τι θυμάμαι ήταν μέχρι τα 14, από κει και πέρα ήμουν ένα μεγάλο κορίτσι.
ΒΕΡΑ ΚΡΟΥΣΚΑ
q Στο θέατρο ξεκίνησα πάρα πολύ νωρίς, με τη Λαμπέτη. Την εποχή εκείνη, για να μπεις στη δραματική και να
13.10.16 – lifo
23
είμαι!», αλλά η ζωή τρέχει και σου ανατρέπει τα πάντα. Το θέμα είναι να αναγνωρίσεις το μήνυμα εκείνη την ώρα που σου συμβαίνει.
q Εβδομήντα χρόνια μετά την έναρξη του Εμφυλίου έχουν γίνει πάρα πολλά πράγματα, όλοι έχασαν και όλοι έχουμε να θρηνήσουμε κάποιον, αλλά η αγριότητα και το άδικο δεν τιμωρήθηκαν ποτέ. Οι δωσίλογοι δεν δικάστηκαν, δεν πλήρωσαν τίποτε από όλο αυτό το φονικό, και ο διχασμός εξακολουθεί να υπάρχει στην κοινωνία με άλλο πρόσωπο. Η δολοφονία του Φύσσα τι είναι;
q Αυτοί που ψηφίζουν Χρυσή Αυγή δεν είναι άνθρωποι αγράμματοι και περιθώριο, είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας που δεν φαίνονται από τις καθημερινές αντιδράσεις τους, είναι νέοι άνθρωποι που στηρίζουν τη Χρυσή Αυγή από αντίδραση. Η πολιτεία έχει μεγάλη ευθύνη, γιατί δεν διαχειρίζεται σωστά το προσφυγικό και το μεταναστευτικό, δεν έχει σχέδιο. Όταν ο καθένας βλέπει διάφορες βιαιότητες να διαπράττονται δίπλα του και αισθάνεται να απειλείται, ο μόνος που κερδίζει είναι η Χρυσή Αυγή. Έχουν εξαφανιστεί ένα σωρό παιδιά που έφτασαν ως εδώ ασυνόδευτα και κανείς δεν ξέρει τι απέγιναν, αν τα πούλησαν… Φοβάμαι πολύ ότι θα έχουμε κι άλλη άνοδο στις επόμενες εκλογές και δεν μπορώ να μπω σε αυτήν τη λογική. Αν συμβεί αυτό, σκέφτομαι ότι θα πρέπει να εξαφανιστούμε.
q Δεν μας φταίνε οι ξένοι. Μην κοιτάτε τώρα, τα τελευταία 6-7 χρόνια που έχουν σφίξει τα πράγματα, τη δεκαετία του ’90 οι Αλβανοί που ήρθαν στην Ελλάδα έκαναν περιουσίες γιατί δούλευαν από το πρωί μέχρι το βράδυ, όλη η οικογένεια. Οι Έλληνες έπαιρναν τις επιδοτήσεις, κάθονταν στο καφενείο κι έβαζαν τους Αλβανούς να τους κάνουν τις δουλειές για ψίχουλα. Και τώρα ψάχνουν να βρουν δουλειά και δεν βρίσκουν και τους φταίνε οι ξένοι, που τους την πήραν. Υπήρξε περίοδος που δεν έβρισκες Έλληνα τεχνίτη στην Αθήνα. Το στενόχωρο με αυτή την κατάσταση είναι ότι έχει διώξει πολύ νέο κόσμο στο εξωτερικό, σημαντικά κεφάλια, τα οποία δεν ξέρουμε αν θα γυρίσουν ποτέ. Γιατί δεν τους εκτιμούμε και τους διώχνουμε, η πολιτεία τούς αναγκάζει να φύγουν. Βλέπεις τι ανακαλύψεις και τι έργο κάνουν κάθε μέρα σε όλους τους τομείς!
Αισθάνομαι πολύ δυνατός άνθρωπος. Όλα τα αντιμετωπίζω μόνη μου. Δεν με φοβίζει η μοναξιά, είναι δημιουργική για μένα. Το ότι μπορώ να αποσύρομαι για να καθίσω λίγο μ’ εμένα μου δίνει δύναμη να αντιμετωπίσω πολλά πράγματα.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
ΒΕΡΑ ΚΡΟΥΣΚΑ
q Εμείς στη δουλειά μας έχουμε πάρει τα πράγματα στα χέρια μας. Δεν μπορούν όλοι να έχουν παραγωγό ή να βρουν χρηματοδότη και δεν είναι πια καθόλου εύκολο να κάνεις μια παράσταση. Τα περισσότερα παιδιά που ασχολούνται με το θέατρο δουλεύουν σε μπαρ, έχουμε γίνει Μανχάταν. Βρίσκουν μεταξύ τους έναν leader και κάνουν την προσπάθειά τους να εκφραστούν. Και γίνονται κάποια εξαιρετικά πράγματα, υπάρχει ένα φως τρομερό, αλλά χρειάζεται και λεφτά για να έχει συνέχεια όλο αυτό, δεν μπορείς να συντηρηθείς χωρίς λεφτά. Κανείς δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα εύκολα πια. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι στην κατάσταση μιας οικογένειας με παιδιά που έχει δύο ανέργους στο σπίτι, αλλά δεν είναι τα πράγματα όπως παλιά. Δεν μου αρέσει και η μιζέρια, καθόλου, παρόλο που προσπαθούν να μας κάνουν μίζερους. Ο Έλληνας δεν είναι μίζερος, το βιοτικό επίπεδο έχει πέσει πάρα πολύ, έχει σχεδόν εξαφανιστεί η μεσαία τάξη, αλλά κακομοίρηδες δεν είμαστε. Και δεν θέλω να μας λυπούνται. Καλύτερα να μας φοβούνται παρά να μας λυπούνται. Αυτό προσπάθησαν να κάνουν οι Ευρωπαίοι, να μας μειώσουν, επειδή μας φοβούνται. Έχουμε μια υπέροχη χώρα που διαφημίζουμε με λάθος τρόπο. Πιστεύω ότι η σημαντικότερη υπουργός Πολιτισμού ήταν η Μελίνα. Η μόνη η οποία έκανε κάποια πράγματα.
q Τα ΔΗΠΕΘΕ πεθαίνουν. Ξεκίνησε η κατρακύλα πριν από μια 15ετία, όταν άρχισαν να θεωρούν τις θέσεις κυβερνητικές. Στην τέχνη δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Ο πολιτισμός είναι Ιστορία, εάν δεν υπήρχε ο πολιτισμός, δεν θα ξέραμε την ιστορία της ανθρωπότητας. Έκαναν απεργία στη Γαλλία για τα αρχαία ελληνικά, στη Ρωσία τα έβαλαν δεύτερη γλώσσα στα σχολεία κι εδώ καταργούμε τη σημαντικότητα της γλώσσας μας, που είναι η βάση για όλες τις γλώσσες. Βάζουμε τα χέρια μας και βγάζουμε τα μάτια μας.
q Φοβάμαι μη μείνω χωρίς φίλους. Δεν είναι πολλοί οι φίλοι μου, αλλά για μένα είναι πολύ σημαντικοί. Ο πιο μεγάλος μου φόβος όμως είναι μη χρειαστεί να γίνω βάρος σε κάποιον. Θέλω να φύγω χωρίς να βαρύνω κανέναν, δεν θέλω να ταλαιπωρήσω κανέναν δίπλα μου. Ούτε τον εαυτό μου.
q Ο έρωτας έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου. Το λέει ένας άνθρωπος που ζει μόνος του, αλλά είμαι ένα χορτασμένο πλάσμα. Έχω αγαπήσει κι έχω αγαπηθεί πολύ, έχω κάνει κι έναν γάμο, αλλά πιστεύω ότι ο γάμος έχει σχέση με την οικογένεια, γι’ αυτό δεν ξαναπαντρεύτηκα. Επειδή συζούσα όμως, και τις άλλες σχέσεις μου σαν γάμο τις έζησα.
q Τα γκράφιτι μου αρέσουν πολύ ως μορφή τέχνης, σε συγκεκριμένους χώρους είναι τρομερά. Όταν όμως παίρνει το κάθε παιδάκι ένα σπρέι και μουτζουρώνει ό,τι χώρο υπάρχει, μου είναι πάρα πολύ ενοχλητικό. Με ενοχλεί να μην έχει επίγνωση του χώρου που βάφει κάποιος, όταν βάφει ακόμα και μνημεία. Είναι θέμα παιδείας, δεν μαθαίνει κανείς τα παιδιά να αγαπούν την πόλη και να τη σέβονται. Με ενοχλούν οι άνθρωποι που δεν έχουν επίγνωση του σωματότυπού τους και φοράνε ό,τι προστάζει η μόδα. Παρότι τα ελληνάκια έχουν γίνει πάρα πολύ όμορφα, δεν ταιριάζουν όλα τα ρούχα σε όλους. Με ενοχλεί η βρόμα, η βρόμα στους τοίχους, κάτω, παντού. Έχει σχέση με την ψυχή μας αυτή η βρόμα, δεν μπορεί να βρομίζεις έτσι και να έχεις καθαρή ψυχή. Δεν μου αρέσει που αποφασίζουν άλλοι για τη μοίρα μας.
q Μου αρέσει να βλέπω σινεμά και ταινίες στο σπίτι μου, έχω μια πολύ μεγάλη συλλογή από ταινίες. Μου αρέσει να βλέπω παραστάσεις, αγαπώ πάρα πολύ τη θάλασσα και μου αρέσει να κολυμπάω – πηγαίνω συχνά τώρα που είμαι δίπλα της πια. Μου αρέσει να διαβάζω, να ασχολούμαι με το Ίντερνετ και, δυστυχώς μου αρέσει η καλή κουζίνα. Λέω δυστυχώς γιατί όλη μου τη ζωή κάνω δίαιτα, δεν αντέχω, θέλω κάποια στιγμή να αφήσω τον εαυτό μου και να γίνω μια φοβερή «μπαμπατζάνα». Μου αρέσει πάρα πολύ το φαγητό.
q Το γεγονός ότι ζω μόνη μου θεωρώ ότι μου δίνει δύναμη. Αισθάνομαι πολύ δυνατός άνθρωπος. Όλα τα αντιμετωπίζω μόνη μου. Δεν με φοβίζει η μοναξιά, είναι δημιουργική για μένα. Το ότι μπορώ να αποσύρομαι για να καθίσω λίγο μ’ εμένα μου δίνει δύναμη να αντιμετωπίσω πολλά πράγματα.
q Έχω στενοχωρηθεί με πράγματα που έχω κάνει, όπως τα σκέφτομαι όμως δεν θα τα άλλαζα, όχι από εγωισμό, για να πω ότι όλα τα έκανα καλά. Όχι, δεν τα έκανα όλα καλά, αλλά πιστεύω πάρα πολύ στο μάθημα. Το μάθημα δεν τελειώνει ποτέ. Μου αρέσει που είμαι διαρκώς σε μια διαδικασία αναζήτησης και το γεγονός ότι έχω την ελπίδα ότι θα υπάρχει αύριο. Η ζωή είναι ένα μεγάλο δώρο και τη λατρεύω, με όλα τα κακά που έχει και με όλους τους φόβους. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάτι πέρα από δω, όταν πεθαίνεις όλα τελειώνουν και αυτό είναι ένα καλό μάθημα.
24 lifo – 13.10.16
ΙNFO Πού είναι η μάνα σου, μωρή, μονόλογος της Δήμητρας Πέτρουλα Σκην.: Ένκε Φεζολλάρι Διασκευή: Σ. Αδαμίδου Ερμηνεύουν: Β. Κρούσκα, Ορ. Λούτη, Αγ. Παπαθανασιάδου Vault, Μελενίκου 26, Βοτανικός Παραστάσεις: (απογ.) Κυρ. 19:00, (βραδ.) Παρ.-Σάβ. 21:00 Τιμή: €13, 10
491 H
ΑΓΟΡΑ τησ δασ α εβδομ
Παπούτσια με ιστορία
ΤheGOODLIFO
Τα Chuck Taylor All Star είναι τα παπούτσια που φοράνε από σταρ μέχρι μαθητές. Είναι από τα παπούτσια που έχουν γίνει συνώνυμο του στυλ και της άνεσης, κάθε ώρα της ημέρας, ανεξαρτήτως ηλικίας. Από τότε που εμφανίστηκε για πρώτη φορά, το 1917, το Chuck Taylor All Star το έχουν επιλέξει καλλιτέχνες και μουσικοί που το τίμησαν on stage ως σήμα της δημιουργικότητας και της αυτο-έκφρασης, αλλά και ο καθένας από μας που έχει φετίχ τα παπούτσια και ξέρει πώς να ξεχωρίζει, φροντίζοντας πάντα να νιώθει άνετα. Το Chuck Taylor All Star II σχεδιάστηκε για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του δημιουργικού τρόπου ζωής της επόμενης γενιάς, γι’ αυτό και έχει ενσωματωμένη πρωτοποριακή τεχνολογία, όπως σόλα Lunarlon τεχνολογίας Nike που απορροφά πλήρως τους κραδασμούς, επένδυση micro suede για να αναπνέει το πόδι και αντιολισθητική γλώσσα για άνεση και ανθεκτικότητα, ενώ τα μονόχρωμα ματ καψούλια προσθέτουν μια premium πινελιά. Ανακάλυψε τα νέα σχέδια που φέρνει γι’ αυτήν τη σεζόν η Converse, εκτός από τα 8 κλασικά χρώματα που όλοι αγαπάμε.
Collectives Stores: Κολωνάκι, Ψυχικό, Γλυφάδα, Ερυθραία, Πάτρα Kix Stores: Κηφισιά, Χαλάνδρι, Γλυφάδα και άλλα επιλεγμένα σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα
13.10.16 – lifo
25
NAL O S R E P ER SHOPP
Design Shop
5 ζαχαροπλαστεία που τα κάνουν όλα όπως παλιά
Επιτραπέζιο φωτιστικό από χυτοσίδηρο και αλουμίνιο του σχεδιαστή Lars Beller Fjetland, που παρέχει κατευθυντικό φως. www.designshop.gr
Μουσείο Μπενάκη
DESIRE
Κώστας Μπαλάφας. Νυχτερινή άποψη της οδού Πατησίων, δεκαετία 1960. Φωτογραφικό αντίγραφο. www.benakishop.gr
Δημοκρίτου 6, 210 3632333 Ασύγκριτη τούρτα Saint Honoré από το 1962! Δοκιμάζεις γλυκά στα σεπαρέ του και φεύγεις με δυο-τρία μικρά, νόστιμα πιροσκί στο χέρι.
ΒΑΡΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑ Κασσαβέτη 5, 210 8012472 Εδώ θα βρεις καταπληκτικές γεύσεις παγωτού, όπως σοκολάτα, κρέμα, φράουλα, φιστίκι, μόκα, πραλίνα, καραμέλα, παρφέ σοκολάτα, παρφέ κρέμα και, φυσικά, το διάσημο πλέον καϊμάκι. Ακόμα, θα βρεις ποικιλίες από παγωτίνια μπουκιές, χωνάκια με σοκολάτα, κρέμα μόκα και φιστίκι, όλα με επικάλυψη σοκολάτας. Επίσης, γρανίτες φράουλα, σύκο, βερίκοκο, ροδάκινο και πεπόνι. Τέλος, μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε και γαλακτομπούρεκο, τσουρέκι, πάστες, κρέμες ρυζόγαλο, μιλφέιγ ή διάφορα σιροπιαστά.
Foods Cross
Εξαιρετικό θυμαρίσιο μέλι που προέρχεται αποκλειστικά από μελίσσια της Αστυπάλαιας. www.foodscross.com
ΚΟΣΜΙΚΟΝ Λεωφ. Ιωνίας 104, 210 8649124 Το καλύτερο γαλακτομπούρεκο της Αθήνας από το 1961, με λεπτό και τραγανό φύλλο. Θα σε βγάλει άνετα ασπροπρόσωπο σε όλα τα καλέσματα το Πάσχα και τις λοιπές εθνικές εορτές, όταν το τραπέζι απαιτεί γαλακτομπούρεκο και μόνο. Καταστήματα: Άγιος Ελευθέριος, Χρυσοστόμου Σμύρνης 69 (έναντι Ηλεκτρικού Σταθμού), 210 2023350 / Π. Φάληρο, Αγ. Αλεξάνδρου 102 & Ζησιμοπούλου, 210 9811677 / Αγ. Παρασκευή, Χαλανδρίου 34, 210 6086337 / Γλυφάδα, Πλατεία Βάσως Κατράκη 6, 210 8943919
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΝ Βουλής 39 , 210 3220226
ΤheGOODLIFO
Ασύγκριτοι μπεζέδες και αχλάδι γλασέ. Φίνες πάστες και φινέτσα γενικώς! Σταθερή αξία του κέντρου. Εξαιρετική συλλογή από ατομικά κεραστικά και σοκολατάκια.
ΧΑΡΑ Πατησίων 339, 210 2287266
Adidas
Από τα ζαχαροπλαστεία που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Επί δεκαετίες το καλοκαιρινό must για παγωτό με σπεσιαλιτέ το καϊμάκι πάνω σε εκμέκ. Επίσης, τέλειο, απενοχοποιημένο παγωτό Σικάγο, που ξεχειλίζει σος σοκολάτα.
Γυναικεία τσάντα με animal patterns, συνεργασία της adidas με τη βραζιλιάνικη εταιρεία The FARM Company. www.adidas.gr
Koukoutsi
Αντρικό Τ-Shirt με αθηναϊκό θέμα. www.koukoutsi.net
TOP
5
kειμενο μεροπη κοκκινη
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
ΝΤΈΝΙΣ
ΜΟΥΣΙΚΌΣ ΠΑΡΑΓΩΓΌΣ
Πες μου δυο λόγια για τα Piece of Mind. Το brand μας είναι καθαρά streetwear και περιστοιχίζεται από νέους καλλιτέχνες, εναλλακτικά μοντέλα και δημιουργικά άτομα. Το λες και παρεΐστικο, αν θες. Δημιουργούμε ρούχα που θα θέλαμε να υπάρχουν και θα αγοράζαμε κι εμείς οι ίδιοι. Οι στάμπες που έχουμε στα t-shirts και στα hoodies είναι επηρεασμένες από τη μουσική που αγαπάμε, από ταινίες που μας αρέσουν και από τη σημερινή νεανική κουλτούρα. Ποιοι έχετε φτιάξει το brand; Η Βαλέρια Χραμπάνη κι εγώ. Η Βαλέρια έχει αναλάβει το στυλιστικό κομμάτι κι εγώ κάνω τα graphics. H αλήθεια είναι πως η ιδέα ήρθε εντελώς ξαφνικά. Και οι δύο ασχολούμαστε, ούτως ή άλλως, με τα ρούχα και τη μόδα. Πού απευθύνεστε; Κυρίως στη νεολαία και όχι μόνο στο ελληνικό κοινό. Ποιο είναι για σένα το ιδανικό ντύσιμο; Δεν υπάρχει ιδανικό ντύσιμο για μένα, κάθε μέρα αισθάνομαι διαφορετικά και αναλόγως ντύνομαι. Δηλαδή, τι φοράς συνήθως; Γενικά, προτιμώ ένα μαύρο chino κι ένα λευκό Τ-shirt. Πιστεύεις ότι οι Αθηναίοι έχουν στυλ; Έχουμε; Πιστεύω πως ο καθένας μπορεί να έχει στυλ ανεξάρτητα από την πόλη ή τη χώρα του. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Τ-shirt POM, 30 ευρώ, τζιν παντελόνι Lee, 50 ευρώ, τζιν μπουφάν Gap, 40 ευρώ, και αθλητικά παπούτσια All Star, 60 ευρώ.
Ο Ντένις είναι μουσικός παραγωγός και συνδημιουργός των POM (www.pomstore.eu).
13.10.16 – lifo
27
KET H MARA RC RESE
σημαντικές διακρίσεις για τα δίκτυα και τις υπηρεσίες cosmote στα mobile excellence awards
Το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του Ομίλου ΟΤΕ στη νέα ψηφιακή εποχή Το μεγάλο έργο της τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης των συλλογών του υλοποίησε το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του Ομίλου ΟΤΕ. Περίπου 600 τεκμήρια των συλλογών και οι περιγραφές τους είναι ήδη διαθέσιμα σε όλους μέσα από το νέο site του μουσείου, www.otegroupmuseum.gr, ενώ το υλικό εμπλουτίζεται συνεχώς. Το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του Ομίλου ΟΤΕ είναι ένα από τα λίγα στην Ελλάδα που έχουν τεκμηριώσει και ψηφιοποιήσει το σύνολο σχεδόν των συλλογών τους, δηλαδή περισσότερα από 23.000 αντικείμενα και αρχεία, που το καθένα ξεχωριστά και όλα μαζί αφηγούνται την ιστορία των τηλεπικοινωνιών και της χώρας. Στα αντικείμενα και το αρχειακό υλικό που ψηφιοποιήθηκαν και τεκμηριώθηκαν περιλαμβάνονται 3.200 συσκευές, αντικείμενα και όργανα που σχετίζονται άμεσα και έμμεσα με την ιστορία των τηλεπικοινωνιών και την εξέλιξη των αντίστοιχων τεχνολογιών στην Ελλάδα από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα, και 13.500 τηλεφωτογραφίες. Η συλλογή εκτείνεται χρονικά από το 1949, έτος λειτουργίας της τηλεφωτογραφικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Καλύπτει σημαντικές στιγμές από την πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική ιστορία της χώρας μέσω 3.700 τηλεγραφημάτων. Καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1860-1980 και ο κύριος όγκος αποκτήθηκε μέσω δωρεών και αγορών. Το περιεχόμενό τους εκτείνεται από τη σφαίρα του ιδιωτικού και οικονομικού βίου έως την πολιτική και στρατιωτική Ιστορία της Ελλάδας. Στο πλαίσιο του έργου, το μουσείο εξοπλίστηκε με το σύστημα διαχείρισης συλλογών MuseumPlus, καθώς και με την εφαρμογή eMuseumPlus, που οργανώνει τις συλλογές ψηφιακά και τις καθιστά προσβάσιμες διαδικτυακά μέσα από το νέο site του μουσείου www.otegroupmuseum.gr.
Το καλύτερο δίκτυο σταθερής και κινητής τηλεφωνίας και οι καινοτόμες υπηρεσίες COSMOTE βραβεύτηκαν στο πλαίσιο των Mobile Excellence Awards 2016, αποσπώντας συνολικά 5 βραβεία (3 χρυσά και 2 ασημένια) στην ευρύτερη κατηγορία «Πάροχοι Υπηρεσιών, Τεχνολογιών & Υποδομών», επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά την τεχνολογική υπεροχή και πρωτοπορία του ομίλου. Ο Chief Commercial Officer Consumer Segment Ομίλου ΟΤΕ, κ. Κώστας Νεμπής, δήλωσε σχετικά: «Στόχος μας είναι να παρέχουμε στους πελάτες μας έναν ολοκληρωμένο κόσμο επικοινωνίας και ψυχαγωγίας μέσα από τα προηγμένα δίκτυά μας COSMOTE και τις καινοτόμες υπηρεσίες μας. Διακρίσεις όπως αυτές στα Mobile Awards επιβεβαιώνουν πως κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και μας βοηθούν να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι για τους πελάτες μας».
H Gigi Hadid και η Reebok ενώνουν τις δυνάμεις τους Η Gigi Hadid, σύμβολο της μόδας, οπαδός του fitness και trendsetter, γίνεται το νέο πρόσωπο του #PerfectNever κινήματος της Reebok και καλεί τις γυναίκες ανά τον κόσμο να γιορτάσουν την ομορφιά των ατελειών τους και τη δύναμή τους να εξελίσσονται. Η Gigi Hadid και η Reebok καλούν τις γυναίκες να βρουν διέξοδο από καθετί αρνητικό μέσα από την άσκηση, ενσαρκώνοντας τον συμβολισμό του Reebok ΔΕΛΤΑ ότι με την εξάσκηση ο άνθρωπος βελτιώνεται όχι μόνο σωματικά αλλά και κοινωνικά και πνευματικά. Ως διεθνές σούπερ μόντελ, η Gigi Hadid ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει για μια γυναίκα να νιώθει πίεση, προκειμένου να είναι και να δείχνει τέλεια. Η ίδια έχει καταφέρει να βρει την ισορροπία μέσα από το fitness. «Η άσκηση δεν είναι απλώς μια σωματική διαδικασία, είναι και πνευματική. Με βοηθάει να διατηρώ την ηρεμία μου, είναι η μόνη στιγμή που το μυαλό μου γαληνεύει» αναφέρει η Gigi. «Όταν ήμουν αθλήτρια, συνήθιζα να είμαι τόσο συγκεντρωμένη στο να είμαι τέλεια, που οι προπονητές μου με έβγαζαν τελείως εκτός αγώνων. Επικεντρωνόμουν στα λάθη μου κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κάνω ακόμα περισσότερα. Μέχρι που έμαθα να κάνω τα πράγματα διαφορετικά, να αλλάζω, να προσαρμόζομαι. Τότε ήταν που αντιλήφθηκα ότι τα λάθη και οι ατέλειες μου ήταν αυτά που με παρακινούσαν ακόμα περισσότερο». Μέσα από τη διαδικασία αυτή έμαθε ότι όλες οι αποτυχίες και τα εμπόδια τη βοήθησαν να γίνει καλύτερη, γι’ αυτό και τα αποδέχτηκε ως κίνητρο για να μαθαίνει και να εξελίσσεται. Η συνεργασία της με τη Reebok έχει στόχο να παρακινήσει κι άλλες γυναίκες να αποδεχθούν τις δικές τους, προσωπικές αποτυχίες και ατέλειες, ενδυναμώνοντας την τόλμη και τη δύναμη που κρύβουν μέσα τους.
Τα Starbucks φέρνουν τα ζεστά αρωματικά τσάγια Teavana… στην κούπα μας
ΤheGOODLIFO
Λίγο πριν έρθουν οι κρύες μέρες, τα Starbucks φέρνουν τα ζεστά αρωματικά τσάγια Teavana σε όλα τα καταστήματά τους για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Από αυτό τον Οκτώβριο οι φίλοι των Starbucks θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν επτά αυθεντικές και ξεχωριστές γεύσεις ζεστών αρωματικών τσαγιών με ολόκληρα φύλλα από πράσινο, μαύρο τσάι ή βότανα με μοναδικές νότες η καθεμιά. Η νέα συλλογή Teavana Full Leaf Tea διακρίνεται για τα αγνά και φυσικά αντιοξειδωτικά συστατικά της που υπόσχονται στιγμές ανανέωσης, χαλάρωσης και ευεξίας. Ποικιλίες πράσινου τσαγιού Jasmine Pearls και Mint Citrus, ποικιλίες μαύρου τσαγιού English Breakfast, Earl Grey και Chai καθώς και ποικιλίες βοτάνων Hibiscus και Chamomile θα συναγωνιστούν για να κερδίσουν μια θέση στην καρδιά και τις προτιμήσεις σας.
Μακροπρόθεσμη Συμφωνία ΔΕΗ - ΑτΕ για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας Η Μυτιληναίος Α.Ε.-Όμιλος Επιχειρήσεων ενημερώνει ότι, σε συνέχεια των αποφάσεων της ΕΓΣ της ΔΕΗ, η Αλουμίνιον της Ελλάδος (ΑτΕ), θυγατρική εταιρεία του ομίλου, προτίθεται να προχωρήσει άμεσα σε υπογραφή σύμβασης 7ετούς διάρκειας για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ (2014-2020). Η συμφωνία αυτή είναι αποτέλεσμα εντατικών αλλά και πολύμηνων διαπραγματεύσεων των δύο μερών και κλείνει οριστικά την αντιπαράθεση ΔΕΗ - Αλουμίνιον της Ελλάδος για την τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Υπογραμμίζεται ότι οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν σε εποικοδομητικό και θετικό κλίμα με γνώμονα το οικονομικό συμφέρον των δύο εταιρειών, τη συναινετική διευθέτηση προβλημάτων της ενεργειακής αγοράς και, βεβαίως, την ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής Βιομηχανίας. Ο όμιλος εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συγκεκριμένη συμφωνία, η οποία αναγνωρίζει τα ειδικά καταναλωτικά χαρακτηριστικά της Αλουμίνιον της Ελλάδος, ενώ, ταυτόχρονα, ενισχύει τη ρευστότητα της ΔΕΗ σε μια δύσκολη συγκυρία.
Αθηναϊκή Ζυθοποιία: Για δεύτερη χρονιά «εφοδιΑΖουμε» τους παραγωγούς κριθαριού με τεχνογνωσία Επιμορφωτικά σεμινάρια γύρω από τις μεθόδους καλλιέργειας κριθαριού παρακολούθησαν παραγωγοί που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της εταιρείας «εφοδιΑΖουμε», η Αθηναϊκή Ζυθοποιία παρουσίασε όλες τις εξελίξεις γύρω από την καλλιέργεια κριθαριού. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων, συνολικής διάρκειας 10 ωρών περίπου το καθένα, διακεκριμένοι καθηγητές ενημέρωσαν τους περισσότερους από 120 παραγωγούς για τις εξελίξεις σε θέματα κλιματικής αλλαγής, προστασίας της καλλιέργειας, τεχνικών αύξησης της παραγωγής αλλά και εφαρμογής νέων τεχνολογιών.
νέο κατάστημα matis outlet με εκπτώσεις έως 70%! Οι συλλογές Matis φιλοδοξούν να κατακτήσουν μια ακόμη πιο περίοπτη θέση στην γκαρνταρόμπα σας σε απίστευτα προσιτές τιμές, χάρη στο καινούργιο κατάστημα Matis Outlet! Θα έχετε την ευκαιρία να περιηγηθείτε σε έναν άνετο, μοντέρνο χώρο 100 τ.μ. στον Πειραιά και να αποκτήσετε στυλάτα κομμάτια από τις προηγούμενες συλλογές ρούχων και αξεσουάρ της Matis σε μοναδικές τιμές, με ποσοστό έκπτωσης μέχρι και 70%! Το Matis Outlet άνοιξε τις πόρτες του στις 3 Οκτωβρίου και βρίσκεται στη λεωφόρο Γρ. Λαμπράκη 2, στον Πειραιά.
ΤheWeek
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα
ΒΙΒΛΙΟ
ΒΓΕΣ ΕΞΩ
STARFAX
Η Τίνα Μανδηλαρά γράφει για το νέο βιβλίο του Άντονι Μάρα.
12 μέρη για να περάσεις καλά στα Πετράλωνα.
Τι λένε τα άστρα γι’ αυτή την εβδομάδα.
30
σελιδα
34
σελιδα
40
σελιδα
45
ΣΙΝΕΜΑ The Beatles, Eight Days a Week: The Touring Years
ΒΙΒΛΙΟ Τζόναθαν Φράνζεν Προδημοσίευση του νέου του βιβλίου, Αγνή, σε μετάφραση ΓιώργουΊκαρου Μπαμπασάκη.
σελιδα
36
Μετά το θρυλικό ντεμπούτο τους στο «Ed Sullivan Show» το 1954, οι Beatles μάγεψαν τις ΗΠΑ και οι μετασεισμοί από την εμφάνισή τους έγιναν αισθητοί παντού, μεταμορφώνοντας την ποπ κουλτούρα για πάντα. Το ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με Όσκαρ Ρον Χάουαρντ ερευνά την ιστορία των Beatles μέσα από τις συναυλίες τους, από τα πρώτα χρόνια τους στα μικρά κλαμπ του Λίβερπουλ μέχρι τις παγκόσμιες τουρνέ σε γεμάτα στάδια σε όλο τον κόσμο. Η ταινία παρουσιάζει σπάνιο αρχειακό υλικό, καθώς και καινούργιες συνεντεύξεις με τον Πολ Μακάρτνεϊ, τον Ρίνγκο Σταρ και άλλους, για να απεικονίσει την τρέλα της απίστευτης ανόδου του συγκροτήματος, καθώς και το μεγάλο βάρος που αυτή πρόσθεσε στα 4 μέλη. ä Κριτική από τον Θ. Κουτσογιαννόπουλο στη σελ. 32
13.10.16 – lifo
29
STOP THE S PRES LIVE Baby Guru Oι Baby Guru, Whereswilder και The Voyage Limpid Sound ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μία συναυλία στο ΑΝ Club την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου. AN Club, Σολωμού 1315, Εξάρχεια, Οι πόρτες ανοίγουν στις 20:30. Εισ.: €8
Το παλαιοπωλείο Μαρτίνος φιλοξενεί τη νέα ατομική έκθεση του εικαστικού Φίλιππου Θεοδωρίδη με πίνακες ζωγραφικής και κολάζ. Για τα νέα του έργα ο Κύπριος καλλιτέχνης ακολούθησε τη φυσική ροπή των αδόμητων σκέψεών του και δοκιμάστηκε σε παρορμητικές, μη παραστατικές εικόνες. ä 20/1012/11, Παλαιοπωλείο Μαρτίνος, Πινδάρου 24, Κολωνάκι
2. ΣΙΝΕΜΑ In-Edit Festival Το In-Edit, το μεγαλύτερο φεστιβάλ μουσικού ντοκιμαντέρ στον κόσμο, επιστρέφει στην Αθήνα για τρίτη χρονιά και παρουσιάζει για πρώτη φορά στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση μοναδικά μουσικά ντοκιμαντέρ, συναρπαστικές ιστορίες από τα παρασκήνια της παγκόσμιας μουσικής. Οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να δουν το ντοκιμαντέρ για τους Oasis λίγο πριν από την αμερικανική πρεμιέρα του, το Don’t look back, που ακολουθεί τον Bob Dylan στη μεγάλη του περιοδεία το 1965, και πολλά ακόμα. ä 20-23/10, In-Edit Festival, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, λεωφ. Συγγρού 107, www.in-edit.gr
3. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Χρόνης Μπότσογλου: Απέναντι του βουνού Στην έκθεση παρουσιάζονται 110 έργα περίπου (λάδια, ακουαρέλες και τέμπερες) που αποτυπώνουν το τοπίο που ο καλλιτέχνης βλέπει από το παράθυρο του σπιτιού του στο Πετρί της Λέσβου. Πρόκειται για μια δουλειά την οποία επεξεργαζόταν τα τελευταία οκτώ χρόνια (2008-2016), αν και τον απασχολούσε του-
30 lifo – 13.10.16
Nicolas Grenier, Going For It (II) (2016)
EVENTS ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Leftovers of a landscape
λάχιστον από το 1977, όπως φαίνεται από δύο έργα της έκθεσης, χρονολογημένα το 1977 και το 1978. ä 14/10-3/12, ΜΙΕΤ, Μέγαρο Εϋνάρδου, Αγ. Κωνσταντίνου 20
Top
1. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
9
λεμο. Κοιτώντας πέρα από τον δυτικό κανόνα και τον άξονα Παρισιού-Νέας Υόρκης, η έκθεση εστιάζει σε γεωγραφικά διευρυμένες, αλλά εξίσου πρωτοπόρες πρακτικές καλλιτεχνών από την Ευρώπη και την Ασία, των οποίων η ρηξικέλευθη πρωτοπορία υπήρξε αποτέλεσμα διαλόγου και ανταλλαγής μέσα σε ένα πλούσιο δίκτυο ατόμων και ομάδων που υπερέβαινε τα όρια των εθνών. Επιμέλεια: Frances Morris ä 13/10-Απρίλιος 2017, Συλλογή Γιώργου Οικονόμου, λεωφ. Κηφισίας 80, Μαρούσι, thegeorgeeconomoucollection.com
6. ΘΕΑΤΡΟ
4. ΜΟΥΣΙΚΗ
Peter Brook - Battlefield
Όρη - Α Victim of Society Sister Ένα από τα καλύτερα live της εβδομάδας. Τα Όρη γράφουν τραγούδια στα αγγλικά, ελληνικά, γιαπωνέζικα, ιταλικά κ.ά. Το μουσικό ιδίωμα που πραγματεύονται αναφέρεται ως ροκ στα σκοτεινά διαδικτυακά μονοπάτια της Wikipedia. Οι ίδιοι αρνούνται κατηγορηματικά την κατηγοριοποίηση: «Εμείς απλώς ροκάρουμε». Οι A Victim οf Society είναι μια τριμελής μπάντα, η οποία, με τη βοήθεια των φίλων της, θα ξεκινήσει μια καινούργια χρονιά με πολλά live καθώς και με την κυκλοφορία του καινούργιου της δίσκου. Έχοντας μόλις ολοκληρώσει τις ηχογραφήσεις του νέου τους άλμπουμ, που θα βγει την άνοιξη από την Inner Ear Records, θα εμφανιστούν στο Ρομάντσο με καινούργιο αλλά και παλιότερο υλικό. ä 15/10, Bios Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 21:30, είσοδος: €5
5. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Νέα ξεκινήματα: Μεταξύ χειρονομίας και γεωμετρίας Πρόκειται για μια έκθεση 19 καλλιτεχνών που ήρθαν στο προσκήνιο τα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πό-
13-19 ΟΚΤ.
Η διεθνώς αναγνωρισμένη ομάδα των Peter Brook, Marie-Hélène Estienne και Jean-Claude Carrière σμίγει ξανά για να επαναπροσεγγίσει το μεγάλο ινδικό έπος Μahabharata 30 χρόνια μετά τη θρυλική παραγωγή του Peter Brook που θριάμβευσε διεθνώς και έγραψε ιστορία στο θέατρο. Το Battlefield αρχίζει μετά το τέλος ενός εξοντωτικού πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου εκατομμύρια πολεμιστές σκοτώθηκαν. Αυτός ο πόλεμος προκλήθηκε από μια ενδοοικογενειακή σύγκρουση, τη σφοδρή διαμάχη των εκατό αδερφών Kaurava. Στο Battlefield o θεατής απολαμβάνει την εμπειρία της απλότητας και της αγνότητας, όπως όταν ανακαλύπτει για πρώτη φορά ένα έργο και το νόημα που κρύβει μέσα τoυ. Όπως ένας δάσκαλος του ζεν, ο Peter Brook εξευγενίζει και συμπυκνώνει το θέατρο περισσότερο από ποτέ. Στην
ηλικία των 90 ετών, με το Battlefield μας προσφέρει ένα έργο που μοιάζει με μια αέναη κίνηση και είναι αιθέριο σαν την ανάσα. ä ΘΕΑΤΡΟΝ, Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», 17-20/10, Πειραιώς 254, Ταύρος, 212 2540300, www.tbb.gr
7. ΜΟΥΣΙΚΗ Ερωτικός Λόγος
LIVE Angelika Dusk Η Angelika Dusk επιστρέφει δυναμικά στη σκηνή του Troubar για ένα μοναδικό live! Μέσα από τους στίχους και τη μουσική της περιγράφει ρεαλιστικές και οριακές καταστάσεις και μας προκαλεί να εξερευνήσουμε το άγνωστο, να ξεπεράσουμε τα όρια, να κάνουμε επιλογές έξω από αυτό που έχουμε συνηθίσει και να πάρουμε ρίσκα. Με νέα κομμάτια από το επερχόμενο album της, σε πιο «Dirty» διάθεση, καθώς επίσης και με επιλογές από τη rock, pop και indie σκηνή μέσα από το προσωπικό της πρίσμα. TROUBAR Φίλωνος 131, Τρούμπα, Πειραιάς, 6940 556837 Κυριακή, 22:00 Είσοδος ελεύθερη
Άγιος
Μ
Το νέο συμφωνικό έργο του συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου «Ερωτικός Λόγος» παρουσιάζεται σε πρώτη εκτέλεση στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, με αναφορά το ομώνυμο έργο του ποιητή Γιώργου Σεφέρη, προχωρά σε μια απόπειρα μεταφοράς της ποιητικής φόρμας σε μουσική, αποκαλύπτοντας έναν ποιητικό μουσικό κόσμο μέσα από τη δημιουργική φαντασία του. ä 18-19/10, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, λεωφ. Συγγρού 107, Τρ., Τετ. 20:00, είσοδος: €15-25, www.sgt.gr
ας συστήθηκε πριν από λίγους μήνες ως Άγιος, αλλά το μπαρ αυτό κολάζει και «αγίους»! Βρήκε φιλόξενη στέγη στο νεοκλασικό Διδότου και Ιπποκράτους γωνία και προσφέρεται μόνο για νυχτερινές εξομολογήσεις. Καθαρό ποτό, χώρος που ξυπνά αναμνήσεις και DJs που δίνουν σημασία στο τι θα φτάσει στα αυτιά μας, γιατί για τον Άγιο η μουσική είναι η αρχή, η μέση και το τέλος. Εδώ θα ακούσετε ό,τι τραβάει η ψυχή σας και μόνο καλό ελληνικό κλασικό τραγούδι. Θα τον βρείτε ανοιχτό Τετάρτη με Σάββατο, από τις 21:30 μέχρι αργά το βράδυ ή, αλλιώς, μέχρι νωρίς το πρωί.
8. ΜΟΥΣΙΚΗ Cayetano Μια νέα σειρά συναυλιών με τίτλο St Paul’s Sessions ξεκινά τον Οκτώβριο στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου με καλεσμένους διεθνείς και εγχώριους καλλιτέχνες διαφορετικών καταβολών και μουσικά ακούσματα που προκύπτουν από τον συνδυασμό ακουστικών οργάνων με ηλεκτρονικά μέσα, όπου τα όρια της τέχνης και της δημιουργίας διευρύνονται ζωντανά παρουσία του κοινού. Στο πρώτο session ο δημοφιλής Cayetano θα αναλάβει σε ένα solo project να επαναδημιουργήσει και να αυτοσχεδιάσει πάνω σε πολλά από τα κομμάτια του σε πραγματικό χρόνο, επηρεασμένος από την πρόσφατη παραμονή του στην Κίνα. ä 16/10, St Paul’s Sessions, ιστορικός χώρος Αγγλικανικής Εκκλησίας Αγίου Παύλου, 21:00, Φιλελλήνων 27, Σύνταγμα, Αθήνα
9. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Οδύσσειες Η νέα περιοδική έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου αποτελεί την κορυφαία επετειακή εκδήλωση του εορτασμού των 150 χρόνων από τη θεμελίωση του μουσείου. Επιχειρεί να ανιστορήσει το περιπετειώδες ταξίδι του ανθρώπου στον χρόνο μέσα από ένα αφαιρετικό και συμβολικό πρίσμα εμπνευσμένο από την Οδύσσεια. Χωρίς να αναδιηγείται το μυθολογικό έπος του Ομήρου, η έκθεση εμπνέεται από τον αρχετυπικό χαρακτήρα του Οδυσσέα και αφηγείται, μέσα από εμβληματικά αλλά και λιγότερο γνωστά έργα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το μακρύ χρονικό του δοκιμαζόμενου ανθρώπου, τον αδιάκοπο αγώνα του να τιθασέψει το περιβάλλον, να γνωρίσει νέους τόπους, να πλουτίσει τους ορίζοντές του, να δημιουργήσει πολιτείες ευνομούμενες και να αντιπαλέψει τη φθαρτότητα της ύπαρξής του με τη βοήθεια του έρωτα και της δημιουργικής πράξης. ä Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, Αθήνα, www.namuseum.gr. Η έκθεση έχει ετήσια διάρκεια.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Χρίστος Πετρίδης: Ένας φαντασιακός κόσμος
ä Διδότου 33 & Ιπποκράτους, 210 3647968 & 6932 749597 www.facebook.com/agiosbardidotou
Η έκθεση αποτελεί μια αναδρομή στις προσωπικές αποκλίσεις της έκφρασης του Κύπριου ζωγράφου Χρίστου Πετρίδη στη δημιουργία ενός δικού του κόσμου. Μία λυρική διαδρομή στο φαντασιακό, την αμφίσημη ροή, το φως και τη σκιαγράφηση μιας ενστικτώδους και διαισθητικής πράξης. ‘Ένα σχεδόν λαβυρινθώδες πλέγμα πουαντιγισμού με μετα-pop αναφορές, που εκφράζει το στοιχείο του εύληπτου, μερικές φορές ανεξέλεγκτου, καθώς και του τυχαίου, σε ένα περιβάλλον φανταστικό. Ένα σύνολο δουλειάς που ενώ ενσωματώνει τον θεατή, εξελίσσεται σε μια προσωπική συμμετοχή και αυθόρμητη αντίληψη της δημιουργίας του καλλιτέχνη, ακόμη και κατά την τελευταία του περίοδο, με τόσο έκδηλο το συναίσθημα του mementomori. Μουσείο Μπενάκη - Κτίριο Πειραιώς, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου Έως 13/11
13.10.16 – lifo
31
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Inferno
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
Σκηνοθεσία: Ρον Χάουαρντ Πρωταγωνιστούν: Τομ Χανκς, Μπεν Φόστερ, Φελίσιτι Τζόουνς
VILLAGE RENTI 1,4,7,10,14,20 - VILLAGE MALL 2,4,7,10,11,13,14 - VILLAGE PAGRATI 4,5 VILLAGE FALIRO 1,4,7,8,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,4 - ODEON MAROYSI 2,3 - ODEON STARCITYY 1,3,6 - STER ILION 1,3,6 - ΑΕΛΛΩ 1,2,4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1,2 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 1 - ΒΑΡΚΙΖΑ 1 - CINERAMA - ΕΛΛΗ - ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,2,4,5 - ΟΣΚΑΡ - ΣΟΦΙΑ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 - ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ - ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ - ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΖΕΑ - ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΟΙΒΟΣ
32 lifo – 13.10.16
Κινηματογράφος
Η τρίτη στη σειρά μεταφορά μυθιστορήματος του Νταν Μπράουν με ήρωα τον κρυπτολόγο και ιστορικό τέχνης Ρόμπερτ Λάνγκτον, από τον σκηνοθέτη Ρον Χάουαρντ και τον παραγωγό Μπράιαν Γκρέιζερ, μοιάζει πλέον με κινηματογραφικό ανάγνωσμα σε συνέχειες, πιστό στο ιντριγκαδόρικο, πυκνό, συνωμοσιολογικό ύφος του συγγραφέα, γεμάτο κωδικούς, γρίφους και παρανοϊκούς που απειλούν, ανακατεύοντας κοιμισμένα φαντάσματα του Μεσαίωνα με τη σύγχρονη κοινωνία, πάντα με μια κοσμοπολίτικη διάθεση και ντεκόρ φορτωμένο με μνημεία και θησαυρούς – αυτήν τη φορά η Φλωρεντία, η Βενετία και η Κωνσταντινούπολη μοιράζονται το ευρωπαϊκό σκηνικό δράσης. Ο Νταν Μπράουν ξέρει να κολακεύει τις μάζες με δεκάδες λογοτεχνικές και ιστορικές αναφορές που αποκόπτονται γρήγορα από το περιεχόμενό τους, ξεφεύγουν από τη βαθιά γνώση και μετατρέπονται σε πληροφορίες ικανές να τροφοδοτήσουν άφθονη, λαχανιασμένη περιπέτεια, συχνότατα περιγραφική και επεξηγηματική, ακριβώς επειδή απευθύνεται στο μεγάλο κοινό που πρέπει να την καταλάβει νοητικά και να τη χωνέψει οπτικά. Το Inferno, που από τον τίτλο κιόλας παραπέμπει ευθέως στην Κόλαση του Δάντη, διακλαδώνει με αγωνιώδη τερτίπια σκόρπια εδάφια και περιεκτικά τσιτάτα από το σκοτεινό αριστούργημα του Ιταλού ποιητή, με προεξάρχουσα επωδό το «ψάξε και θα βρεις», και φέρνει στη θέση του παρεξηγημένου θύματος τον φιλαλήθη καθηγητή Λάνγκτον, όταν πρέπει να λογοδοτήσει σε μια παλιά του γνώριμη κι ένα σωρό αγνώστους που τον κυνηγάνε ανελέητα για το πώς βρέθηκε πάνω του μια κάψουλα/φακός που προβάλλει μια απεικόνιση της Κόλασης, τη στιγμή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας φοβάται βάσιμα πως μια φονική επιδημία, εφάμιλλη της Μαύρης Πανώλης, αιωρείται πάνω από τον πληθυσμό της Γης, ως απόρροια του άρρωστου νου ενός δισεκατομμυριούχου που πήρε το μυστικό στον τάφο του σε μια απέλπιδα βουτιά θανάτου. Με θολή μνήμη και ελάχιστα στοιχεία, ο Λάνγκτον έχει ως μοναδική του σύμμαχο μια όμορφη νοσοκόμα που ρισκάρει και τον ακολουθεί στα δειλά του βήματα, όταν όλοι τον υποψιάζονται, περιμένοντας να επανέλθουν στη σωστή σειρά οι πρόσφατες αναμνήσεις του. Οι πρώτες (ελπιδοφόρες για κάτι πιο προχωρημένο) σκηνές, με τον Λάνγκτον να επαναφέρει στη μνήμη του μια επώδυνα εφιαλτική εικονογραφία, κολασμένη σαν το χειρότερο δυνατό σενάριο, παραχωρούν με νεύρο. αλλά χωρίς ψυχή, τη θέση τους σε αυτό που περιμένουν όλοι: το ξεδίπλωμα των πληροφοριών, μέχρι το τελικό «ξεπακετάρισμα». Ο Χάουαρντ, που επέτρεψε στον σεναριογράφο Ντέιβιντ Κεπ να αλλάξει μερικά στοιχεία του βιβλίου, κάνει, όπως πάντα, καλά τη δουλειά του, αν και εξαρτάται απόλυτα από την παρτιτούρα και την μπαγκέτα του Μπράουν – και πώς θα μπορούσε να τον προδώσει άλλωστε… Ο Χανκς κινείται πιο μηχανικά απ’ ό,τι συνήθως και η Σίντσε Μπαμπέτ Κνούτσεν, με την πειστική τρυφερότητά της, καταφέρνει να δώσει υπόσταση στα τετριμμένα λόγια του ερωτικού στόρι που ξεμυτίζει μέσα από τη δράση.
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ
Ο Λάνγκτον ξυπνάει σε ένα ιταλικό νοσοκομείο με αμνησία και ενώνει τις δυνάμεις του με τη Σιένα Μπρουκς, που ελπίζει να τον βοηθήσει να ανακτήσει τη μνήμη του. Μαζί ξεκινούν έναν αγώνα δρόμου διασχίζοντας την Ευρώπη, ενάντια στον χρόνο που απειλεί να φέρει στο φως μια θανάσιμη συνωμοσία.
Η ΑΠΟΦΟΊΤΗΣΗ Bacalaureat Σκηνοθεσία: Κριστιάν Μουνγκίου Πρωταγωνιστούν: Αντριάν Τιτένι, Μαρία Βικτόρια Ντράγκους, Ράρες Άντριτσι Ο Ρομέο είναι ένας γιατρός που ζει σε ένα μικρό ορεινό χωριό της Τρανσιλβανίας και έχει μεγαλώσει την 18χρονη κόρη του με την ιδέα ότι θα φύγει να σπουδάσει στο εξωτερικό. Το σχέδιό του βρίσκεται πολύ κοντά στην επιτυχία, αφού η Ελίζα έχει κερδίσει μια υποτροφία για σπουδές Ψυχολογίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πρέπει απλώς να περάσει τις τελικές εξετάσεις, κάτι πολύ εύκολο για μια τόσο καλή μαθήτρια. Όμως μία μέρα πριν από τις εξετάσεις συμβαίνει ένα ατύχημα που θέτει σε κίνδυνο την αναχώρηση της Ελίζας. Τώρα ο Ρομέο καλείται να λάβει μια απόφαση. Υπάρχουν τρόποι να λύσει το πρόβλημα αλλά κανένας από αυτούς δεν συμβαδίζει με τις αρχές που ο ίδιος ως πατέρας δίδαξε στην κόρη του.
Ο Ρουμάνος Κριστιάν Μουνγκίου συνεχίζει να ανακρίνει την αξιακή πρόοδο της χώρας του, θέτοντας ένα ακόμη ρεαλιστικό δίλημμα συνείδησης: μέχρι πού μπορεί να φτάσει ένας πατέρας, ο Ρομέο, που ζει σε ένα ορεινό χωριό της Τρανσιλβανίας κι έχει μεγαλώσει τη 18χρονη πλέον κόρη του με το όνειρο να τη στείλει να σπουδάσει στο εξωτερικό, για να εξασφαλίσει την υποτροφία της χωρίς πρόβλημα, όταν την προηγουμένη συμβαίνει ένα ατύχημα και καλείται να πάρει μια κρίσιμη απόφαση συνείδησης; Ένας γιατρός σε μετωπική σύγκρουση με τις αρχές του, αντιμέτωπος με κυκεώνα ψεμάτων και διαπλοκή που ξεσκεπάζει τα κοινωνικά αγκάθια της ρουμανικής κοινωνίας, είναι ένα θέμα που αβίαστα εμπνέει τον Μουνγκίου, ο οποίος το χειρίζεται καλά, κυρίως στο επίπεδο του σεναρίου, αλλά όχι τόσο συναρπαστικά ή πρωτότυπα όσο στην ταινία που του χάρισε τον Χρυσό Φοίνικα και σηματοδότησε την άνοιξη του νέου ρουμανικού σινεμά. ODEON ATLANTIS 1 - ΑΒΑΝΑ - ΑΣΤΟΡ - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1 - ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΙΛΙΟΝ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2
Ο ΕΝΕΧΥΡΟΔΑΝΕΙΣΤΉΣ The Pawnbroker Σκηνοθεσία: Σίντνεϊ Λιούμετ Πρωταγωνιστούν: Ροντ Στάιγκερ, Τζεραλντίν Φιτζέραλντ Ο Νάζερμαν είναι ένας Εβραίος καθηγητής που επιβίωσε από το Ολοκαύτωμα. Επαγγέλλεται τον ενεχυροδανειστή στη Νέα Υόρκη, σε μια συνοικία όπου ζουν Πορτορικανοί, νέγροι και περιθωριακοί λευκοί. Η δουλειά αυτή είναι μια βιτρίνα που κρύβει έναν πλούσιο νέγρο του υποκόσμου που τον χρησιμοποιεί ως ανδρείκελο. Είναι ένας στυγνός επαγγελματίας που δεν συγκινείται από τις εκκλήσεις των ανθρώπων που καταρρέουν γύρω του. Η αποκλειστική του προσήλωση στο χρήμα ερμηνεύεται μέσα από τις εικόνες που επανέρχονται στη μνήμη του από τις ημέρες του παρελθόντος. Ο Νάζερμαν έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνο τους εφιάλτες του παρελθόντος αλλά και το σκληρό περιβάλλον του γκέτο της Νέας Υόρκης όπου ζει, το οποίο με τη σειρά του παραπέμπει εξίσου στο παρελθόν.
Ο υποψήφιος για Όσκαρ Ροντ Στάιγκερ υποδύθηκε χωρίς υπερβολές έναν από τους πιο αληθινούς κινηματογραφικούς ήρωες που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα. Ο ρόλος του πλέον, ένας αποξενωμένος απ’ όλους ενεχυροδανειστής που κάνει τη δουλειά του μηχανικά και χωρίς να εισάγει σε αυτήν κάποιου είδους συναίσθημα, δείχνει το μεταπολεμικό
χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που άκουσαν για τον πόλεμο από μακρινή απόσταση και αυτούς που τον έζησαν στο πετσί τους, στη χειρότερή του μάλιστα μορφή. Ο Λιούμετ, σε μία από τις έξοχες, αν και λιγότερο γνωστές στιγμές της καριέρας του (συνήθως μνημονεύεται ως η πρώτη ταινία μέσα στο πλαίσιο των στούντιο που περιείχε σκηνή με γυμνό γυναικείο σώμα), μιλά κυνικά για το πώς οι δύο αυτοί κόσμοι δικαίως δεν μπόρεσαν να ενωθούν ποτέ και μόνο με μια θυσία, μια μικρότερου βαθμού τραγωδία δηλαδή, μπορούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη STUDIO NEW STAR
THE BEATLES, EIGHT DAYS A WEEK: THE TOURING YEARS Σκηνοθεσία: Ρον Χάουαρντ Μετά το θρυλικό ντεμπούτο τους στο «Ed Sullivan Show» το 1964, οι Beatles μάγεψαν τις ΗΠΑ και οι μετασεισμοί της εμφάνισής τους έγιναν αισθητοί παντού, μεταμορφώνοντας την ποπ κουλτούρα για πάντα. Το ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με Όσκαρ, Ρον Χάουαρντ, ανασύροντας σπάνιο αρχειακό υλικό, ερευνά την ιστορία των Beatles μέσα από τις συναυλίες τους, από τα πρώτα χρόνια τους στα μικρά κλαμπ του Λίβερπουλ μέχρι τις παγκόσμιες τουρνέ σε γεμάτα στάδια σε όλο τον κόσμο.
Πόσο σκληρά δούλευε το μεγαλύτερο ποπ συγκρότημα όλων των εποχών και τι οδήγησε τους Beatles στην αποχή τους από τις συναυλίες, από το 1966 μέχρι το τέλος της καριέρας τους, με εξαίρεση την 20λεπτη περφόρμανς στην ταράτσα των Apple Studios; Ο Πολ Μακάρτνεϊ, ο Ρίνγκο Σταρ, καθώς και οι Λένον και Χάρισον από αρχειακές δηλώσεις, αλλά και άλλοι, εμπλεκόμενοι και κοινωνοί ενός εκ των κορυφαίων φαινομένων του 20ού αιώνα, δίνουν τις απαντήσεις τους και μοιράζονται αναμνήσεις και συναισθήματα για τα συστατικά της εκρηκτικής ένωσης και τις παραμέτρους της σταδιακής απομάγευσης μιας μπάντας που ξεκίνησε αδελφικά και συνωμοτικά, και κουράστηκε από τη μηχανική επανάληψη προβληματικών συναυλιών σε γήπεδα, όντας το πρώτο γκρουπ που έπαιξε σε στάδια, μια εποχή που ο ήχος ήταν κακός και το μαζικό γεγονός, μαζί με την υστερία, πρωτόφαντο. Η γκρίνια για τον αρνητικό ρόλο της Γιόκο Όνο, το κουτσομπολιό και οι τεχνικές, εξειδικευμένες ακρότητες απουσιάζουν ανακουφιστικά, αφού το ντοκιμαντέρ επικεντρώνεται στα πρώτα χρόνια και τις τουρνέ και ο Ρον Χάουαρντ οργανώνει το υλικό με αφηγηματική διαύγεια, ώστε η ταινία να κυλάει σαν νεράκι και να μπορέσουμε να δούμε ένα κομμάτι της ψυχής των Σκαθαριών. Βοηθούν, βέβαια, τα θεϊκά τραγούδια… ODEON OPERA 1
Η ΥΠΗΡΕΤΡΙΑ The Handmaiden Σκηνοθεσία: Παρκ Τσαν Γουκ Τη δεκαετία του 1930 στην Κορέα, κατά την περίοδο της ιαπωνικής κατοχής, μια νέα κοπέλα προσλαμβάνεται ως υπηρέτρια από μια Γιαπωνέζα κληρονόμο που ζει μια μοναχική ζωή σε ένα μεγάλο κτήμα στην ύπαιθρο μαζί με τον αυταρχικό θείο της. Η υπηρέτρια έχει ένα μυστικό: είναι μια πορτοφολού που έχει προσληφθεί από έναν απατεώνα, ώστε να αποπλανήσει την κληρονόμο και να της κλέψουν την περιουσία. Τα πράγματα φαίνεται να
προχωρούν σύμφωνα με το σχέδιο, μέχρι που ανάμεσα στις δυο γυναίκες θα γεννηθεί ένα απρόσμενο πάθος.
Ο ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ
Μεταφέροντας τη δράση του μυθιστορήματος της Σάρα Λόρενς, Fingersmith, από τη βικτοριανή Αγγλία στην κατεχόμενη από τους Ιάπωνες Κορέα της δεκαετίας του ’30, ο Παρκ Τσαν Γουκ μετατρέπει το κλασικό βρετανικό θέμα της ταξικής διαστρωμάτωσης στη μάχη του καταπιεσμένου έναντι του αφεντικού του. Παράλληλα, δεν ξεχνά πως το φόρτε του είναι η εκδίκηση. Εκτός από το σαδιστικό άγγιγμα που χαρακτηρίζει το έργο του, η ιστορία της υπηρέτριας που έχει κληθεί να ληστέψει την κυρία της, αλλά αναπτύσσει ένα φλογερό ειδύλλιο μαζί της, ποντάρει πολύ στον ερωτισμό και τον ξεδιπλώνει σε τρία κινηματογραφικά κεφάλαια, καθένα από τα οποία είναι ιδωμένο από διαφορετική σκοπιά. Η επανάληψη κουράζει, αλλά η καταπληκτική εικαστική δουλειά στη φωτογραφία, στα κοστούμια και στη σκηνογραφική επιμέλεια αποζημιώνει τις αισθήσεις, δημιουργώντας ένα μεθυστικό υβρίδιο νιπονισμού και αγγλισμού στην ατμόσφαιρα, με μυριάδες λεπτομέρειες και ζεστούς φωτισμούς, πληροφορώντας ανάλογα τους χαρακτήρες. Οι λεσβιακές σκηνές είναι αυτές που ήδη συζητήθηκαν στην πρώτη προβολή της ταινίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών, αλλά η διάρκειά τους και κυρίως η επιλογή του καδραρίσματος σε ολόκληρο το σώμα, με εξαίρεση το υποκειμενικό στην περιοχή του αιδοίου, δεν δικαιολογούνται δραματικά, πέρα από την προσωπική απόλαυση του κάθε θεατή, ανάλογα με το γούστο και τις ανάγκες του.
Σκηνοθεσία: Ελιάνα Αμπραβανέλ Ντοκιμαντέρ, κυρίως για το τρέξιμο, με αφορμή τον Μαραθώνιο και «ήρωες» τρεις απρόσμενους δρομείς, τον κρητικό Ιδομενέα που φοράει τη στολή του αρχαίου Έλληνα και τρέχει ξυπόλυτος, τον βοσκό Αντώνη, που ανακάλυψε το ταλέντο του όταν πρόλαβε έναν λύκο που του είχε κλέψει το πρόβατο, και τον Στέλιο, που είναι ο γηραιότερος μαραθωνοδρόμος. Στο περιθώριο του πρωταθλητισμού και του μοδάτου αθλητισμού για όλο τον κόσμο, ο «Τερματισμός» εξετάζει τις διαφορετικές περιπτώσεις ανδρών που συναντήθηκαν από άλλη αφετηρία με την ιστορικότερη διαδρομή και προσαρμόζεται στο τέμπο και στο σύμπαν του καθενός.
ΑΣΤΥ - ΔΑΝΑΟΣ 1 - ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ
DAVID BOWIE IS Σκηνοθεσία: Χάμις Χάμιλτον Ντοκιμαντέρ βασισμένο σε μία από τις περισσότερο επιτυχημένες καλλιτεχνικά και εμπορικά εκθέσεις στην ιστορία του Victoria & Albert Museum στο Λονδίνο.
Το ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με BAFTA Χάμις Χάμιλτον διαθέτει την πρωτοτυπία να είναι το μοναδικό (που προσωπικά έχω δει, τουλάχιστον) που βασίζεται όχι σε ένα βιβλίο, ένα σενάριο, ένα θεατρικό ή ένα άρθρο αλλά σε μια έκθεση, και πιο συγκεκριμένα του Victoria & Albert Museum του Λονδίνου, με θέμα την καλλιτεχνική πορεία του Ντέιβιντ Μπάουι, μέσα από τα κοστούμια του κατά κύριο λόγο αλλά και επιλεγμένα εκθέματα, από εμβληματικές φωτογραφίσεις μέχρι ιδιόχειρους στίχους. Κι επειδή στηρίζεται στη λογική των δύο curators, η αφήγηση δεν είναι αναμενόμενα γραμμική, αλλά θεματική και εκλεκτική, επικεντρωμένη στους μεγάλους σταθμούς της καριέρας του, στα συνθετικά και εικαστικά του επιτεύγματα και στον ανθρώπινο αντίκτυπο, όπως αποτυπώνεται από τις μαρτυρίες απλών επισκεπτών του μουσείου και οπαδών του καλλιτέχνη, καθώς και ειδικών ομιλητών, όπως ο σχεδιαστής Κανσάι Γιαμαμότο και ο frontman των Pulp, Τζάρβις Κόκερ. Κι ενώ χάσαμε σε μικρό χρονικό διάστημα δύο εντυπωσιακούς και ουσιαστικούς σταρ της μουσικής, τον Prince και τον Μπάουι, η μεγάλη διαφορά, όπως καταδεικνύεται και μέσα από το David Bowie is, είναι πως ο πρώτος ήταν ένας μεγάλος μουσικός που πόνταρε στις πολλαπλές μεταμφιέσεις, ο δεύτερος σκηνοθετούσε και εκτελούσε, με αυτοβιογραφικό προσανατολισμό, ολόκληρες φάσεις μεταμόρφωσης, με υπόβαθρο τέχνης και κοινωνική συνείδηση και αντίληψη που ξεπερνούσε το απλό ερωτικό τραγούδι ή τη ροκ πόζα. Με έναν απόκοσμο τρόπο ο Μπάουι ήταν παρών εν τη απουσία του σε όλη τη διάρκεια της ταινίας. Και, ταυτόχρονα, έγινε πιο οικείος απ’ ό,τι υπαινισσόταν πάντα η εκάστοτε εικόνα που πρότεινε με τα εξώφυλλα και τη σκηνική του παρουσία. Η ΤΑΙΝΊΑ ΘΑ ΠΡΟΒΛΗΘΕΊ ΣΤΙΣ 14/10 ΚΑΙ ΣΤΙΣ 18/10 ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΆ ΣΤΑ VILLAGE CINEMAS, ΜΕ ΑΓΓΛΙΚΟΎΣ ΥΠΌΤΙΤΛΟΥΣ. VILLAGE MALL 9
ΔΑΝΑΟΣ 2
ΠΡΏΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΎ Southside with you Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Ταν Πρωταγωνιστούν: Πάρκερ Σόγιερς, Τίκα Σάμπτερ Το πρώτο ραντεβού – που κατέληξε ολοήμερο− του Μπαράκ Ομπάμα με τη Μισέλ Ρόμπινσον, που τους πήγε από το Ινστιτούτο Τεχνών στο Σικάγο σε μια προβολή της ταινίας του Σπάικ Λι, «Do the right thing», και στο σημείο του πρώτου τους φιλιού, έξω από ένα παγωτατζίδικο.
Τοποθετημένο στο πλαίσιο των γενικότερων μιντιακών events για το τέλος της εποχής Ομπάμα, το Southside with you σε καλεί σε πολλά σημεία του να αποκωδικοποιήσεις τους διαλόγους των πρωταγωνιστών του και να βρεις απολογίες, δικαιολογίες, όνειρα και φιλοδοξίες, αλλά και να εντοπίσεις το αναμφισβήτητο ταλέντο του νεαρού τότε Μπαράκ στον λόγο, μια που πρέπει να πείσει μια ακριβοθώρητη κοπέλα αλλά και ένα οργισμένο κοινό σε υποβαθμισμένη περιοχή του Σικάγο, πως τους πλησιάζει με τις καλύτερες προθέσεις. Παράλληλα, όμως, επειδή όλο αυτό το παιχνίδι θα ήταν κουραστικό, παραμένει μια ταινία που μιλά για την αμηχανία και το άγχος του πρώτου ραντεβού, άσχετα με το αν η Μισέλ Ρόμπινσον ισχυρίζεται όλη την ώρα πως αυτό δεν είναι ραντεβού. Επενδύεται μουσικά με νοσταλγική διάθεση, έχει εξομολογήσεις, περπάτημα στο πάρκο, σινεμά (έστω και αυτό του Σπάικ Λι) και ένα λαχταριστό παγωτό, ικανό να λύσει οποιαδήποτε παρεξήγηση, δηλαδή μια σειρά από μικροπράγματα ως ένα αναμενόμενο «ευχαριστώ» στο ζεύγος που θα αποχωρήσει σύντομα από τον Λευκό Οίκο. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 19 - VILLAGE MALL 6 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - NANA 3
ΡΙΣΆΛΤΟ Σκηνοθεσία: Βασίλης Βαφέας Πρωταγωνιστούν: Νίκος Πουρσανίδης, Αμαλία Αρσένη, Ρίτα Αντωνοπούλου Η ταινία αναφέρεται σε έναν νεαρό σκηνοθέτη του θεάτρου και της τηλεόρασης που ζει ανάμεσα σε δύο κόσμους. Από τη μια πλευρά είναι ο κόσμος του θεάματος, γεμάτος λάμψη και γοητεία. Από την άλλη, ο οικογενειακός του περίγυρος, που αντιμετωπίζει δύσκολες οικονομικές συνθήκες. Ο πρωταγωνιστής προσπαθεί να βρει την ισορροπία μέσα από την ερωτική αναζήτηση, που κι αυτή θα τον οδηγήσει σε μονοπάτια δύσβατα. Κι όλα αυτά θα γίνουν ακόμα πιο εφιαλτικά όταν η πολιτική κατάσταση στη χώρα γίνει επικίνδυνη με την εγκαθίδρυση μιας δικτατορίας. Θα καταφέρει ο ήρωας να βρει τη διέξοδο; ΑΛΚΥΟΝΙΣ
13.10.16 – lifo
33
ΔΙΗΓΗΜΑ
O Άντονι Μάρα στα ναρκοπέδια της Τσετσενίας Ο συγγραφέας του «Αστερισμού ζωτικών φαινομένων» επιστρέφει στην Τσετσενία για να καταγράψει ιστορίες στα όρια, από τη μακρινή Σοβιετική Ένωση έως σήμερα, αποδεικνύοντας ότι είναι ένας συγγραφέας που ήρθε για να μείνει. Ο «Τσάρος της αγάπης και της τέκνο» –και πάλι από τον Ίκαρο– είναι η νέα συγκλονιστική συλλογή από διηγήματα που τελικά ανάγονται σε μυθιστόρημα και ακούγονται σαν ένα γοητευτικό, εξωφρενικό σάουντρακ.
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
Η
34 lifo – 13.10.16
μνήμη είναι η μόνη αληθινή ιδιοκτησία» επέμενε ο Ναμπόκοφ που ήξερε πως οι ιστορίες είναι κάτι παραπάνω από ανάγκη για αφήγηση – είναι πόλεμος, διεκδίκηση και διαφυγή. Η μνήμη μοιάζει να σαρώνει τα πάντα, να φωλιάζει ολάκερη στον χορό μιας μπαλαρίνας, σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, σε μια παλιά κασέτα με μουσικές, σε έναν παραστατικό πίνακα, σε μια φθαρμένη φωτογραφία ή σε μια καρτ ποστάλ, και γίνεται η πιο ουσιαστική περιουσία, αυτή που δεν μπορεί να υποκλέψει κανείς, μια και τα πάντα μπορούν να μεταμορφωθούν σε ανάγκη για εξιστόρηση, τη μόνη ανάγκη που κάνει τον άνθρωπο να θέλει πραγματικά να ζει. Όλα αυτά τα στοιχεία, όπως και η ίδια η ρήση του Ναμπόκοφ, ενυπάρχουν αυτούσια σαν διάσπαρτα διαμάντια στο νέο βιβλίο του Άντοντι Μάρα Ο Τσάρος της αγάπης και της τέκνο, ο οποίος, δεξιοτεχνικά, σαν παλιός τεχνίτης, τα σηκώνει με την αριστουργηματική αφηγηματική τσιμπίδα του, τα καθαρίζει κυριολεκτικά από τις λάσπες τους και τα παραθέτει σαν απαστράπτουσες ιστορίες που μοιάζουν αυτόνομες, αλλά δένουν σαν τα κομμάτια μιας κασέτας σε ένα αρμονικό όλο – γι’ αυτό στο βιβλίο υπάρχουν η α’ και η β’ πλευρά. Με άλλα λόγια, ο συγγραφέας δεν φοβάται να
καταστήσει πρώτο υλικό του το γαϊτανάκι της μνήμης που στήνεται πάνω από το Κίροφσκ, τη λασπωμένη πόλη της μακρινής Τσετσενίας, γεμάτη απόβλητα και ναρκοπέδια, τρελαμένους και ζωντανούς-νεκρούς, γεμίζοντάς τo με αδιανόητα στοιχεία, τα οποία συνθέτει και παραθέτει ως μουσικά κομμάτια μιας εξωφρενικής όπερας: από άγριους λύκους που είναι έτοιμοι να κατασπαράξουν την αιματοβαμμένη σάρκα μέχρι τρελαμένους οπαδούς της τέκνο, παλιούς λογοκριτές μαφιόζους, ακόμα και φιλόδοξους «αφορισματογράφους»! Ο Μάρα ευτυχώς δεν έχει έλεος, μα πραγματικά κανένα έλεος, στον τρόπο που εντοπίζει και εξιστορεί το ουσιαστικό, εμποτίζοντάς το με γερές δόσεις χιούμορ: περιγράφοντας, φέρ’ ειπείν, καταλεπτώς τη στιγμή που η μητέρα που πεθαίνει από καρκίνο λέει στα παιδιά της να μην ξεχάσουν να πλύνουν τα πιάτα ή βάζει έναν άγριο λύκο, αφότου έχει κατασπαράξει το πτώμα ενός στρατιώτη, να ουρεί πάνω στο πόδι του άλλου, παρ’ ολίγον θύματός του σαν άκακο σκυλί. Σε μια άγρια ζώνη, όπου με το φως του ήλιου επανέρχονται όχι μόνοι οι λύκοι αλλά πρωτίστως οι ιστορίες, οι πρωταγωνιστές ζουν μόνο για να τις μεταδίδουν, σαν ήρωες αρχαίας τραγωδίας που τις μεταφέρουν από γενιά σε γενιά.
anthony marra Ο Τσάρος της αγάπης και της τέκνο Μτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 372
Οι ιστορίες έχουν διαφορετικές εκδοχές, ανάλογα με τον αφηγητή, αλλά πηγή έμπνευσής τους μπορούν να γίνουν τα πάντα, ακόμα και οι αχαρτογράφητες τροχιές των ηλεκτρονίων και το μπιγκ μπανγκ: «Κάθε στοιχείο βαρύτερο απ’ το ήλιον σφυρηλατήθηκε στις πυρηνικές αντιδράσεις που τροφοδοτούσαν με άστρα, και μετά εκτοξεύτηκε στο Διάστημα στη λάμψη ενός σουπερνόβα». Τα πιο αποτρόπαια στοιχεία γίνονται έτσι υλικά ενός σουπερνόβα που φώτιζε την άγονη χώρα, έναν χώρο εγκατάλειψης και θανάτου με μοναδική ομορφιά τη Λίμνη Υδραργύρου. Τα δώδεκα καμίνια που υψώνονταν επιβλητικά πάνω από αυτή δεν έβγαζαν παρά διοξείδιο του θείου, ειρωνικά συνώνυμα με τους δώδεκα Αποστόλους: «Η βροχή έκαιγε το δέρμα μας. Η ρύπανση στερεοποιούνταν σε κάτι σαν πηχτή οροφή που δεν άφηνε να περάσει το φως των αστεριών. Το φεγγάρι ανήκε πια στο παρελθόν για το οποίο μας μιλούσαν οι γιαγιάδες μας. Εμείς αξιοποιούσαμε το καλοκαίρι όπως μπορούσαμε: μέρες χωρίς σχολείο, νύχτες χωρίς σκοτάδι». Δίπλα ακριβώς σε αυτό τον εφιάλτη βρισκόταν ο Λευκός Δρυμός, «ένα τεχνητό δάσος με μεταλλικά δέντρα και πλαστικά φύλλα, κατασκευασμένο στα ευλογημένα χρόνια του Μπρέζνιεφ, όταν η γυναίκα του κομματάρχη αισθάνθηκε νοσταλγία για τις
σημύδες της νιότης της. Από τότε, όμως, που σερνόμασταν από κάτω τους, τα χρόνια είχαν ρημάξει τόσο το δάσος όσο και τη γυναίκα του κομματάρχη, και τα πλαστικά φύλλα από πάνω μας είχαν σακουλιάσει και γεμίσει κηλίδες όπως και τα μάγουλά της. Εμείς, παρ’ όλα αυτά, συνεχίζαμε. Η λάσπη ήταν μια μουστάρδα που τη διασχίζαμε με βαριά βήματα. Στο τέλος του δάσους βλέπαμε τα θειούχα απόβλητα να εκτείνονται ως τον ορίζοντα. Φωνάζαμε. Διαδηλώναμε. Εκεί, δεν χρειαζόταν να ψιθυρίζουμε. Για λίγες μόνο εβδομάδες του Ιουλίου, κόκκινα αγριολούλουδα φύτρωναν ανάμεσα στα οξειδωμένα απόβλητα, κι ολόγυρα κουφόβραζε μια Αποκαλυπτική Ομορφιά». Τα κόκκινα λουλούδια ήταν το μοναδικό σημάδι ζωής σε ένα μέρος όπου επικρατούσε διαρκώς ο θάνατος. Σπάνια έβρισκες ζωντανό να έχει κλείσει τα πενήντα και έτσι όλοι έμεναν να αφηγούνται ιστορίες για όλους όσοι είχαν πεθάνει: όπως εκείνη η μητέρα του στρατιώτη Κόλια που πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα και έμεινε να δεσπόζει θελκτική και ερωτική στην οικογενειακή φωτογραφία και στις αφηγήσεις των στρατιωτών με ένα λεοπαρδαλί μαγιό. Αλλά ακόμα κι αν τη γλίτωνε, θα πήγαινε από «νάρκες ή σφαίρες, από υπερβολική δόση ναρκωτικών ή δηλητηρίαση από αλκοόλ, από δυστυχήματα στα μεταλλεία ή από μανιακούς οδηγούς, από φυματίωση ή από ΑIDS». Μέσα σε όλα αυτά αρκεί, ωστόσο, ένας ζωγράφος, ο Ζαχάροφ, για να κάνει το θαύμα σε έναν και μόνο πίνακα. « Ένα λιβάδι, μια βερικοκιά, ένας μαντρότοιχος που τέμνει το λιβάδι διαγώνια και μαιανδρικά, ένα κοπάδι ζωντανά στον ακρόλοφο, ένα σανιδωμένο πηγάδι, ένα σπίτι» είναι οι λέξεις που περιγράφουν ένα άλλο φαινομενικό σκηνικό ηρεμίας όπου παραμονεύει διαρκώς ο θάνατος. Ο συγκεκριμένος πίνακας γλίτωσε από μια έκρηξη και άλλαξε χέρια για να εκτεθεί στη μοναδική γκαλερί του Γκρόζνι –το υποτιθέμενο «Ντουμπάι» της περιοχής– και τελικά να αγοραστεί από έναν ολιγάρχη που παντρεύτηκε την απόλυτη σταρ του Κίροφσκ και όχι μόνο, την Γκαλίνα, η οποία επέμενε να τον αγοράσουν γιατί εκεί είχε αφήσει την τελευταία του πνοή ο πρώτος της αγαπημένος, ο Κόλια. Η Γκαλίνα μπορεί να μην ήταν τόσο ταλαντούχα μπαλαρίνα όσο η γιαγιά της –αυτή που ερωτεύτηκε ένας μέγας λογοκριτής και καλλιτέχνης, τον οποίο σκότωσε το σταλινικό καθεστώς και στο τέλος μαθαίνουμε ότι τον λένε Ρομάν Μάρκιν– αλλά έχει την ικανότητα να μετατρέπει τον εαυτό της σε αντικείμενο ειδωλοποίησης, για να γίνει τελικά η πρώτη συμβολική δύναμη απελευθέρωσης σε έναν τόπο που χρειάζονταν τις αφίσες με τη μορφή της για να επιβιώσουν. Από το Κίροφσκ, λοιπόν, έως την Αγία Πετρούπολη είναι που υψώνονται κατόπιν τα νέα ποπ σύμβολα και ακούγονται οι μουσικές της τέκνο σαν ξεφτισμένα σέπια, σε έναν τόπο που ο Έλιοτ θα γέμιζε με κού-
φιους ανθρώπους και με κόκαλα, έναν τόπο όπου συνευρίσκονται οι δεισιδαιμονίες με τις παραδόσεις, τα αγάλματα του Λένιν και ο κυνισμός που καίει τα σωθικά της παλιάς πατριωτικής καρδιάς. Ακόμα όμως και ο ίδιος ο Λένιν, επιμένει ο Μάρα, δεν μπορούσε να αντισταθεί στη σονάτα 13 του Μπετόβεν, τον οποίο μισούσε γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο: γιατί διέθετε την ανεξάντλητη δύναμη του δημιουργού. Κι ο Μάρα, ως συγγραφέας, το ξέρει καλά ότι ο μοναδικός εχθρός του ολοκληρωτισμού είναι η δημιουργία: γι’ αυτό το καθεστώς σκότωσε τον λογοκριτή-εικαστικό διορθωτή, ο οποίος μέχρι τότε κατάφερνε να σβήνει με περισσή επιμέλεια και κρυφό ταλέντο τους εχθρούς του καθεστώτος από τις φωτογραφίες και τα έργα τέχνης, γι’ αυτό και μισούσαν οι υποτιθέμενες φίλες της Γκαλίνα την ίδια τους τη φίλη και όλοι έκαναν ο,τι μπορούσαν για να εξοντώσουν οποιονδήποτε αντιστεκόταν στην ισοπέδωση. Τη δημιουργία την απεχθάνονται οι ηγήτορες και το «ανώνυμο πλήθος που ζει και πεθαίνει στο φρύδι της γης», απόδειξη ότι το μόνο που μένει ζωντανό πραγματικά σε έναν τόπο όπου απονεκρώνονται τα πάντα είναι τα έργα τέχνης και οι ιστορίες βγαλμένες κυριολεκτικά από το τίποτα: από μια κασέτα, από τη μορφή μιας καμηλοπάρδαλης ή από τη φωτογραφία μιας χορεύτριας. Για παράδειγμα, η αφήγηση της ερωτικής ιστορίας που συνέδεε τον στρατιώτη Ντανίλο με τη γυναίκα του ήταν αρκετή για να κάνει πολλούς στρατιώτες να αντέξουν τον θάνατο – τι κρίμα που αποδείχτηκε πως η γυναίκα του τον είχε τελικά αρνηθεί! Οι περισσότερες από αυτές, πάντως, αποδεικνύονται τόσο ενδιαφέρουσες και ενώνονται μεταξύ τους, κάνοντας έναν Τζέιμς Μποντ ή έναν Τζορτζ Κλουνεϊ, τους οποίους ενίοτε επικαλούνται οι νέοι κάτοικοι, να μοιάζουν απλώς με καρικατούρα. «Αυτοί που τους αρέσει η ηθοποιία του Τομ Χανκς δεν είναι γνώστες της ανθρώπινης φύσης» είναι η ύψιστη ατάκα που αρκεί για να δικαιολογήσει πόσο εύκολο είναι να ψυχολογήσεις ή να εκμεταλλευτείς έναν άνθρωπο που πείθεται από τις απλοϊκότητες του Χόλιγουντ. Και μην ξεχνάμε ότι ο Μάρα είναι ο ίδιος ένας Αμερικανός συγγραφέας –ίσως και ο καλύτερος της γενιάς του–, ο οποίος με την άνεση του χιουμορίστα αλλά και την ουσία του σπουδαίου δραματουργού μπορεί και περνάει ταυτόχρονα στις δύο όχθες της ύπαρξης, γραπώνοντας το ανεπανάληπτο: «Με ποιο όνειρο η άδεια άκρη του σύμπαντος κρατάει αυτή την ηχώ ζωτικότητας; Με ποια προσευχή ο τελευταίος άνθρωπος δεν πεθαίνει μόνος; Ποιος να φανταζόταν πως ήσαστε μαζί μου, εδώ, τόσο μακριά από τη ζωή πάνω στη Γη, τόσο γεμάτοι με τη χάρη της;». Ίσως, τελικά, οι ιστορίες που φτιάχνουν τα όνειρα να είναι ο μόνος λόγος που το σύμπαν, και όχι μόνο η πόλη του Κίροφσκ, μπορεί και υφίσταται στη μνήμη αυτών που την κατοικούν.
O συγγραφέας δεν φοβάται να καταστήσει πρώτο υλικό του το γαϊτανάκι της μνήμης που στήνεται πάνω από το Κίροφσκ, τη λασπωμένη πόλη της μακρινής Τσετσενίας, γεμάτη απόβλητα και ναρκοπέδια, τρελαμένους και ζωντανούς-νεκρούς.
Εργαστήριο ΔιόρθωσηςΕπιμέλειας κειμένων στον IANO Ο επιμελητής εκδόσεων Δημήτρης Θάνας μιλάει στη LiFO
Τ
Αιτήσεις έως 6 Νοεμβρίου, IANOS Εργαστήρια Βιβλίου Πληροφορίες: τηλ. 210 3217929, fax: 210 3217686 ergastiria@ianos.gr www.ianos.gr https://www.ianos.gr/ergastiriabibliou/genikes-plirofories.html Περισσότερα στο lifo.gr
ο Εργαστήριο Διόρθωσης-Επιμέλειας κειμένων φέτος συμπληρώνει 11 συνεχόμενα έτη δραστηριότητας, καθώς συγκροτήθηκε το 2006 στο ΕΚΕΒΙ και από το 2013 λειτουργεί υπό τη στέγη της Αλυσίδας Πολιτισμού IANOS. Από την ίδρυσή του πρόκρινα ότι εφόσον στόχευε στην επαγγελματική κατάρτιση των συμμετεχόντων, όφειλε να μετασχηματιστεί από ένα «θεωρητικό» σεμινάριο σε Εργαστήριο. Ας σημειωθεί ότι το επάγγελμα του διορθωτή-επιμελητή (το οποίο ασκείται στον εκδοτικό χώρο, σε κάθε είδους έντυπο ή σε ηλεκτρονικά μέσα) είναι από τα ελάχιστα στα οποία δεν προσφέρεται καμία εκπαίδευση από πουθενά – πλην κάποιων σεμιναρίων, όπου το Εργαστήριό μας με τη συνεχή, πολύχρονη παρουσία του υπήρξε και συνεχίζει να είναι πρωτοπόρο. Το Εργαστήριο διαρθρώνεται σε δύο διακριτούς μεταξύ τους κύκλους, της διόρθωσης και της επιμέλειας, όπου υπάρχουν δύο επίπεδα-τμήματα ανά κύκλο: το θεωρητικό και το εργαστηριακό. Η όλη υψηλή κατάρτιση έχει ως στόχο οι μαθητές μας να είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στην όποια πρόκληση του επαγγέλματος.
13.10.16 – lifo
35
ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Τζόναθαν Φράνζεν: Ένας σημαντικός ανατόμος της σύγχρονης κοινωνίας Λίγες μέρες πριν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα η «Αγνή» του Τζόναθαν Φράνζεν, ο μεταφραστής του βιβλίου Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης μας δίνει μια πρώτη γευση από το πολυσυζητημένο μυθιστόρημα.
Βιβλίο
από τον γιώργο-ίκαρο μπαμπασάκη
Μ
36 lifo – 13.10.16
εθοδικός μυθιστοριογράφος, συστηματικός συγγραφέας, πείσμων ανατόμος της σύγχρονης αμερικανικής κοινωνίας, ο Τζόναθαν Φράνζεν (Ιλινόι, 1959) ανήκει στη γενιά, και παρέα, των δημιουργών που αποφάσισαν να ανανεώσουν το ενδιαφέρον του κοινού για τη μυθιστοριογραφία. Και τα κατάφεραν. Παράλληλα με τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας και τον Τζέφρι Ευγενίδη, ο Φράνζεν εστίασε σε θέματα που είχαν μείνει παραμελημένα για καιρό, όπως η οικογένεια και οι σχέσεις στους κόλπους της, και μπόλιασε με οξυδερκές χιούμορ και κοινωνιολογική ματιά τις ιστορίες που σκάρωσε και αφηγήθηκε. Ο Φράνζεν ξεκίνησε δυναμικά, με το πολυσέλιδο, όπως όλα του, μυθιστόρημα Η εικοστή έβδομη πολιτεία (1988), υιοθετώντας μια μεταμοντέρνα αφηγηματική τεχνοτροπία, ανακατεύοντας τάσεις και μορφές, αγγίζοντας τόσο την επιστημονική φαντασία όσο και το κατασκοπευτικό και αστυνομικό μυθιστόρημα, εγκιβωτίζοντας ιστορίες μέσα στις ιστορίες, ώστε να αναφανεί η πολυδαίδαλη πραγματικότητα της μεταβιομηχανικής εποχής. Συνέχισε με τους πιο γειωμένους και «φιλικούς προς τον αναγνώστη» Κραδασμούς (1992), όπου
υποχωρεί η έγνοια του Φράνζεν για μορφικές καινοτομίες και αρχίζει να κερδίζει έδαφος η προσήλωση στον ρεαλισμό. Ήδη ο συγγραφέας έχει πειστεί ότι, και στο μυθιστόρημα, είναι ενίοτε αναγκαίο να κάνεις δύο βήματα πίσω για να μπορέσεις εν συνεχεία να κάνεις ένα βήμα μπροστά. Με τις Διορθώσεις (2001) ο Φράνζεν κερδίζει όλα τα στοιχήματα που έβαλε με τον εαυτό του, πετυχαίνει μια τέλεια ισορροπία ανάμεσα στη δημιουργική φαντασία και στην κοινωνιολογική ματιά, ανάμεσα στο διαβρωτικό χιούμορ και την αρθρωμένη λογική, ανάμεσα στον σκληρό, απαιτητικό αναγνώστη και στο ευρύ κοινό. Ο δυναμισμός των Διορθώσεων παραμένει ισχυρός και στην Ελευθερία (2010), το μυθιστόρημα που απογείωσε τη φήμη του Φράνζεν. Και εδώ, η κοινωνιολογική ματιά παραμένει οξύτατη, και πολύτιμη, σε καιρούς μάλιστα γενικευμένης αποδιάρθρωσης και ταχύτατων, καίτοι αλλόκοτων και ασυνάρτητων πολλές φορές αλλαγών στον κοινωνικό ιστό. Σημειώνουμε το αξιομνημόνευτο πέρασμα, μέσα από τις σελίδες της Ελευθερίας, της σπουδαίας ταινίας Ο Δράκος (1956) του Νίκου Κούνδουρου, καθώς και το κλείσιμο του ματιού και τις αναφορές στον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας.
Πέντε χρόνια μετά την Ελευθερία, ο Φράνζεν επανέρχεται στα βασικά του θέματα (οικογένεια, οικολογία, κοινωνικές δομές, περιβάλλον), εμπλουτίζοντάς τα με κρίσιμες, πάντα στο πλαίσιο της μυθιστορηματικής φαντασίας, παρατηρήσεις, με περιπλανήσεις στο σύμπαν του Διαδικτύου, της πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών και των τρόπων με τους οποίους αντιδρά ο πολίτης στην εν λόγω πολιτική. Η Αγνή (2015) είναι το πιο ώριμο επίτευγμα του Φράνζεν: η μεγαλύτερη αρετή του βιβλίου είναι το έξοχο μοντάζ που επιτρέπει στον συγγραφέα να μετακινεί επιβλητικούς όγκους αφηγηματικού υλικού με άνεση, με μαεστρία έμπειρου δημιουργού. Το μυθιστόρημα επιχειρεί ταξίδια στον χρόνο και στον χώρο, ενώ καταβυθίζεται διερευνητικά στον κόσμο του σύγχρονου τεθλασμένου ψυχισμού, στις ανασφάλειες και στις αμφιβολίες, στη διαλεκτική δισταγμού και ορμητικότητας του σημερινού ανθρώπου. Ουδείς αλώβητος από τις καλπάζουσες εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών, μας λέει ο Φράνζεν, αλλά πάντα υπάρχει το κεράκι της αισιοδοξίας, πάντα αχνολάμπει η ελπίδα για μια ζωή εννοηματωμένη και πλήρη. Οι ήρωες της Αγνής ταλανίζονται από τις αντιφάσεις, αλλά αδιάκοπα προσπαθούν να τις υπερβούν έμπρακτα, έστω και άγαρμπα. Στην καρδιά του μυθιστορήματος βρίσκεται σκληρά μπηγμένο ένα φονικό που απλώνει αίμα και σκιές ζόφου, αλλά εξετάζεται εξονυχιστικά, ως προς τα κίνητρα και τις συνέπειές του, από τον Φράνζεν, που αποδεικνύει ότι, πέρα από τις αφηγηματικές του αρετές και την πάντα σε επαγρύπνηση κοινωνιολογική θεώρησή του, έχει φτάσει να είναι ένας δεινός ανατόμος του ανθρώπινου νου και της ανθρώπινης ψυχής. Στον τόμο Ακόμα πιο μακριά (2012), όπου στεγάζονται ποικίλα, πολύ ενδιαφέροντα δοκίμιά του, ο Φράνζεν συνοψίζει σε λίγες αράδες το όραμα και την εργασία του: «Τι είναι μυθοπλασία, στο κάτω κάτω», γράφει, «αν όχι ένα είδος ονείρου με στόχο; Ο συγγραφέας εργάζεται για να χτίσει ένα όνειρο ολοζώντανο και γεμάτο νοήματα έτσι ώστε ο αναγνώστης να μπορεί έπειτα να το ονειρευτεί ζωντανά και να βιώσει τα νοήματά του».
Η
* * *
όχι και τόσο υγιής ικανοποίηση που απολάμβανε η Πιπ με το να είναι για πρώτη φορά στη ζωή της το κέντρο της κοινωνικής προσοχής συνδέθηκε στο μυαλό της με την ανάμνηση της γλώσσας του Αντρέας και το πόσο εκρηκτικά είχε ανταποκριθεί το κορμί της. Ακόμη και το γεγονός ότι είχε νιώσει βρόμικη μετά, τώρα το έβρισκε ευχάριστο με κάποιο διεστραμμένο τρόπο. Φανταζόταν μια διευθέτηση όπου θα συνέχιζε να απολαμβάνει αυτή την εύνοια από καιρού εις καιρόν, ενώ ο Αντρέας θα μπορούσε να την εμπιστεύεται, κι εκείνη να απολαμβάνει τη βρόμικη ηδονή. Το είχε υπονοήσει ο ίδιος: ήταν από τους άντρες που τους άρεσε η αιδοιολειχία. Το δίχως άλλο, θα μπορούσε πράγματι να υπάρξει μια αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση. Καθώς κυλούσαν όμως οι εβδομάδες και ο Αύγουστος έτεινε να γίνει Σεπτέμβριος, μολονότι πλέον η Πιπ ήταν ολοκληρωμένη ερευνήτρια και καταπιανόταν με κάποιες απλές έρευνες, ενώ αφιέρωνε τον ελεύθερο χρόνο της σε κοπιώδεις έρευνες στις βάσεις δεδομένων για το όνομα Πηνελόπη Τάιλερ, ο Αντρέας απέφευγε να της μιλάει πρόσωπο-με-πρόσωπο όπως έκανε με την Ιτιά και πολλές άλλες. Αντιλαμβανόταν ότι
κατασκόπευε για λογαριασμό του και ότι δεν έπρεπε να τους δουν να μιλάνε ψιθυριστά και συνωμοτικά. Αυτή η ιστορία όμως με την κατασκοπεία τής φαινόταν γελοία –το μόνο που έβγαζε από τον οποιονδήποτε ήταν μια συντριπτική ειλικρίνεια– και άρχισε να αισθάνεται ότι ο Αντρέας την τιμωρούσε· ότι τον είχε προσβάλει και τον είχε ντροπιάσει με το να αρνηθεί να κάνει σεξ μαζί του. Ο αναμφίβολα ζεστός και τρυφερός τρόπος του απέναντί της δεν σήμαινε τίποτα για την Πιπ· ήξερε πολύ καλά ότι ήταν κορυφαίος υποκριτής· τα είχε σχεδόν όλα πει από μόνος του και το γεγονός ότι μιλούσε ακατάπαυστα για εμπιστοσύνη και ειλικρίνεια απλώς το πιστοποιούσε. Κατά βάθος, η Πιπ είχε πειστεί γι’ αυτό, ήταν θυμωμένος μαζί της και μετάνιωνε που την είχε εμπιστευτεί. Κι έτσι, μέρα με τη μέρα η Πιπ, σαγηνευμένη από τη γλώσσα του Αντρέας και από τη δημοφιλία, έφτανε στην απόφαση να του δώσει όσα ήθελε την επόμενη φορά που θα έμεναν μόνοι τους. Είμαι ξετρελαμένος μαζί σου. Εντελώς απροσδόκητα ξετρελαμένος μαζί σου: αυτό απέμενε να διευθετηθεί, να γίνει πράξη, έτσι δεν είναι; Η Πιπ δεν ένιωθε ξετρελαμένη μαζί του, αλλά περίεργη, σεξουαλικά φορτισμένη, ολοένα και περισσότερο αποφασισμένη. Άρχισε να αναζητεί ευκαιρίες να τον ζυγώσει και να βρεθούν μόνοι. Πάντα όμως κάποιος τον ακολουθούσε όταν έβγαινε από τον αχυρώνα και πήγαινε στο κτίσμα με τον τεχνολογικό εξοπλισμό· ο Πέδρο ή η Τερέζα βρίσκονταν πάντα αρκετά κοντά του, όταν ο Αντρέας έμενε μόνος στο κεντρικό κτίσμα.
Ένα απόγευμα όμως, στα τέλη Σεπτεμβρίου, η Πιπ κοίταξε από το παράθυρο και τον είδε να κάθεται μόνος σε μια απόμερη άκρη στο βοσκοτόπι και να κοιτάζει το δάσος. Η Πιπ έσπευσε να βγει έξω και διέσχισε το βοσκοτόπι με τέτοια βιάση, που έκανε τις κατσίκες να σκορπίσουν. Ο Αντρέας πρέπει να την άκουσε να έρχεται, αλλά δεν στράφηκε παρά μόνον όταν η Πιπ έφτασε κοντά του και τον είδε να κλαίει. Της θύμισε κάτι: τον Στίβεν που έκλαιγε στην μπροστινή βεράντα στο Όκλαντ. Ο Αντρέας χτύπησε απαλά το χορτάρι. «Κάθισε». «Τι συμβαίνει;» «Απλώς κάθισε. Έχω άσχημα νέα». Καθώς ήξερε ότι ήταν ορατοί, η Πιπ φρόντισε να μην καθίσει πολύ κοντά του. «Η μητέρα μου είναι άρρωστη» εξήγησε ο Αντρέας. «Καρκίνο στους νεφρούς. Μόλις το έμαθα». «Λυπάμαι πολύ», είπε η Πιπ. «Δεν ήξερα ότι διατηρείς επικοινωνία μαζί της». «Δεν της γράφω. Εκείνη μου γράφει». «Να σε αφήσω μόνο;» « Ήθελες κάτι;» «Δεν είναι σημαντικό». «Θα προτιμούσα να μου μιλήσεις παρά να τη σκέφτομαι». «Είναι κρίσιμος ο καρκίνος της; Σε ποιο στάδιο;» Ο Αντρέας ανασήκωσε τους ώμους. «Θέλει να έρθει να με δει. Λες να ακούγεται καλό; Δε με πιέζει να πάω εγώ. Και είναι ευλογία. Δεν είμαι αναγκασμένος να αποφασίσω».
Η μεγαλύτερη αρετή του βιβλίου είναι το έξοχο μοντάζ που επιτρέπει στον συγγραφέα να μετακινεί επιβλητικούς όγκους αφηγηματικού υλικού με άνεση, με μαεστρία έμπειρου δημιουργού.
«Μου έρχεται να σε αγκαλιάσω, αλλά δεν θέλω να με δουν». «Καλό αυτό. Ήσουν πολύ καλή, μια και τα λέμε». «Σ’ ευχαριστώ. Αν και… είσαι έξαλλος μαζί μου;» «Όχι βέβαια». Η Πιπ αναρωτήθηκε αν έπρεπε να τον πιστέψει. «Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου μισώντας την», συνέχισε ο Αντρέας. «Σου είπα μερικούς από τους λόγους. Τώρα όμως έλαβα το μέιλ της και σκέφτηκα ότι δεν ήταν οι αληθινοί λόγοι ή, έστω, δεν είναι όλη η αλήθεια ότι τη μισώ. Είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι δεν μπορώ να πάψω να την αγαπώ, παρ’ όλους αυτούς τους λόγους. Το είχα ξεχάσει για πολλά χρόνια. Τώρα όμως παίρνω ετούτο το μέιλ και…» Άφησε την ανάσα του να βγει σαν γέλιο ή σαν λυγμός. Η Πιπ δεν τόλμησε να τον κοιτάξει για να δει τι από τα δύο ήταν. « Ίσως η αγάπη να είναι πιο σημαντική από το μίσος», είπε. «Είμαι σίγουρος ότι έτσι είναι για σένα». «Τέλος πάντων. Λυπάμαι». « Ήθελες να μιλήσουμε κατ’ ιδίαν; Θέλεις να κάνουμε κάποια διευθέτηση;» «Όχι. Ή είμαι φρικτή κατάσκοπος ή ήσουν παρανοϊκός». «Τι ήθελες λοιπόν;» Στράφηκε προς το μέρος του και του έδειξε, με την έκφραση στο πρόσωπό της, τι ήθελε. Τα μάτια του, που ήταν κατακόκκινα, γούρλωσαν. «Ω», είπε. «Καταλαβαίνω».
τζοναθαν φρανζεν Aγνή
Μτφρ.: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 736
13.10.16 – lifo
37
38 lifo – 13.10.16
aπο τη lifo team
Βγες
επιτέλους
ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡAΣΕΙΣ ΚΑΛA ΣΤΑ
12 ΜEΡΗ
13.10.16 – lifo
39
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ATHENEAN SAILOR
AΦΙΕΡΩΜΑΠετράλωνα Η θέα από τον Λόφο της Δεξαμενής των Άνω Πετραλώνων προς τη Χαμοστέρνας και την Καλλιθέα.
Τ
α Πετράλωνα είναι από τις πιο ξεχωριστές περιοχές της Αθήνας. Διατηρεί ακόμη το στοιχείο της γειτονιάς και, όταν τα περπατήσεις, θα διαπιστώσεις τι σημαίνει η έκφραση «το χθες συναντά το σήμερα». Πρόκειται για μια συνοικία που κουβαλά πολλές ιστορίες, έχει αποκτήσει τον δικό της ρυθμό, έχει εξελιχθεί σε πόλο έλξης για τους νέους και ταυτόχρονα σου προσφέρει την ησυχία του «χωριού μέσα στην πόλη». Από την οδό Πειραιώς μέχρι τον Λόφο του Φιλοπάππου και από την οδό Χαμοστέρνας μέχρι τη γέφυρα Πουλόπουλου, καταφέρνει να συγκεντρώνει πολλές γειτονιές στην ίδια περιοχή, ενώ ο Ηλεκτρικός Σταθμός της περιοχής χωρίζει τα Πετράλωνα σε Άνω και Κάτω.
ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΣ: Ü Τα κατάλοιπα αρχαίας κρήνης του 4ου π.Χ αι. στη διασταύρωση των οδών Κολοκοτρώνη και Ανταίου, στην πλατεία Μερκούρη. Εκεί βρισκόταν το κτίσμα για τη συλλογή και τη διανομή νερού μέσω κεντρικού αγωγού, συνδεδεμένου με τους κρουνούς. Η χρήση της κρήνης είχε άμεση σχέση με τις ανάγκες υδροδότησης της πόλης αλλά και με τελετές θρησκευτικού χαρακτήρα. Ü Τον «Ασύρματο», γνωστό ως «Συνοικία το Όνειρο», ανάμεσα στην οδό Καλλισθένους και τον Λόφο του Φιλοπάππου, από την πλευρά του Λόφου των Νυμφών, στη θέση του παλιού ασυρμάτου. Ονομάστηκε έτσι λόγω της Σχολής Ασυρματιστών-Τηλεγραφητών του Πολεμικού Ναυτικού που βρισκόταν εκεί και μέσω της κεραίας γινόταν η επικοινωνία με τα πλοία που έπλεαν ανοιχτά στον Σαρωνικό. Κατά την Κατοχή, οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει
40 lifo – 13.10.16
εκεί τον ασύρματό τους, ενώ ήταν και έδρα της «μαύρης αγοράς». Ü Τη μεγάλη εργατική πολυκατοικία απέναντι από τον Λόφο του Φιλοπάππου, σχεδιασμένη από τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Ανεγέρθηκε εκεί όπου βρισκόταν η παλαιά είσοδος του συνοικισμού, στο τέλος της οδού Κυδαντιδών. Τον Δεκέμβρη του 1944 ο χώρος όπου βρισκόταν ο ασύρματος πυρπολήθηκε και στη συνέχεια εκεί ανεγέρθηκαν προσφυγικές κατοικίες. Παρόλο που δημιουργήθηκαν περί τις 150, δεν ήταν αρκετές για να στεγάσουν τους πολυπληθείς πρόσφυγες, γι’ αυτό και κατασκευάστηκε αυτή η πολυκατοικία. Ü Την Εκκλησία των Τριών Ιεραρχών (που θεμελιώθηκε στις 15 Ιουλίου 1928 στη θέση παλαιότερης εκκλησίας του 1905). Ü Την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης – ορόσημο και σημείο συνάντησης της περιοχής (χτίστηκε το 1949 στη θέση παλιότερης ξύλινης εκκλησίας του 1922). Η περιοχή των Κάτω Πετραλώνων γύρω από την εκκλησία παλαιότερα ονομαζόταν «Κατσικάδικα» από τις στάνες των βοσκών που ήταν εγκατεστημένες εκεί, ενώ οι βοσκοί γύριζαν την Αθήνα πουλώντας γάλα. Ü Την Αγία Σωτήρα στην οδό Απολλωνίου, παρεκκλήσι χτισμένο από τους Ατταλειώτες πρόσφυγες μετά το 1922, στη θέση προϋπάρχουσας ξύλινης εκκλησίας. Εκεί υπάρχει η εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, έργο του 1898, φερμένη από τη Μικρά Ασία. Ü Τα διάσπαρτα νεοκλασικά, κυρίως στην περιοχή Άνω Πετραλώνων. Αμέτρητες διώροφες κατοικίες και παλιές μονοκατοικίες σε δρόμους όπως η Δημοφώντος, η Τρώων, η Γενναίου Κολοκοτρώνη, η Δρυόπων, η Δωριέων
Πρόκειται για μια συνοικία που κουβαλά πολλές ιστορίες, έχει αποκτήσει τον δικό της ρυθμό, έχει εξελιχθεί σε πόλο έλξης για τους νέους και ταυτόχρονα σου προσφέρει την ησυχία του «χωριού μέσα στην πόλη».
και η Αχαιών, σε συνδυασμό με το πράσινο, τις πάμπολλες ακακίες και τον καθαρό αέρα συνθέτουν το σκηνικό μιας όμορφης γειτονιάς. Ü Το Βάραθρον Ηραίας, λαξευμένο βράχο στην περιοχή προς Καλλιθέα, κάτω από τη δεξαμενή, προς την οδό Χαμοστέρνας. Εικάζεται, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, ότι εκεί ήταν ο τάφος του Κίμωνα του Μιλτιάδου – κατ’ άλλους, στον Λόφο των Μουσών (Φιλοπάππου). Ü Την οδό Θεσσαλονίκης, μία από τις μεγαλύτερες της Αθήνας, με εξαίρεση τις λεωφόρους φυσικά. Ξεκινάει από το Θησείο και καταλήγει στην Πειραιώς. Ü Το εργοστάσιο Φυσικού Αερίου (Γκάζι), στις παρυφές των Πετραλώνων, έχει δώσει το όνομά του στην περιοχή. Ιδρύθηκε το 1857 με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα και ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων με σκοπό τον φωτισμό της πόλης. Από αυτό το εργοστάσιο καθιερώθηκε η οδός Πειραιώς ως κέντρο της βιομηχανικής περιοχής της Αττικής. Ü Το σινεμά Ζέφυρος, που λειτουργεί από το 1938. Στην αρχή ήταν χώρος βαριετέ και στη συνέχεια έγινε θερινός κινηματογράφος που προβάλλει επιλεγμένες σινεφίλ ταινίες. Τη δεκαετία του ’70 διέκοψε για λίγα χρόνια τη λειτουργία του, αλλά άνοιξε εκ νέου το 1988 και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Ü Το ιστορικό θέατρο «Δόρα Στράτου» στα όρια Πετραλώνων - Κουκακίου, χωρητικότητας 860 θέσεων. Κατασκευάστηκε ειδικά για το μουσικοχορευτικό συγκρότημα «Δόρα Στράτου», με μόνιμο σκηνικό του Σπύρου Βασιλείου. Ü Τις γκαλερί Ελένη Κορωναίου, στη Δημοφώντος 30, και Chili Art Gallery, στη Δημοφώντος 13-15.
Ü Τη σοκολατοποιία Παυλίδη, στην Πειραιώς και Αγαθημέρου. Το εμπορικό τμήμα της λειτουργεί έως σήμερα. Οι παλιοί κάτοικοι θυμούνται ακόμη ιστορίες απ’ όταν ήταν μικρά παιδιά και πήγαιναν στο παράθυρο για να τους δώσουν οι εργαζόμενοι κομμάτια από τη ζύμη. Ü Το εργοστάσιο (πιλοποιίας) Πουλόπουλου, που ιδρύθηκε το 1894. Σήμερα στον χώρο του στεγάζεται το πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα Μερκούρη» του Δήμου Αθηναίων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο εργοστάσιο των Βαλκανίων, του οποίου σώζεται μόνο ένα μέρος. Την εποχή της πλήρους λειτουργίας του διέθετε τμήματα βαφείου και στεγνωτηρίου, μηχανουργείου, λιθογραφείου και κορδελοποιείου. Ü Την οδό Ψαμάθης, ένα μικρό στενάκι ανάμεσα στις οδούς Ανταίου και Αιολέων, κοντά στην πλατεία Μερκούρη. Παλιά εγκαταλελειμμένα σπίτια και νέες κατοικίες λειτουργούν σαν μηχανή του χρόνου που σε ταξιδεύει σε όλες τις εποχές της Αθήνας. Οι κάτοικοι θα σου μιλήσουν και για «το στοιχειωμένο σπίτι» στον ίδιο δρόμο. Ü Το εργαστήριο της Ελένης Φλεβοτόμου (Ξενάρχου 3, Άνω Πετράλωνα), όπου οι λάτρεις της τέχνης του Καραγκιόζη ή οι συλλέκτες μπορούν να αποκτήσουν χειροποίητες φιγούρες φτιαγμένες με μεράκι. Ü Τις λαϊκές αγορές στις οδούς Καλλισθένους κάθε Παρασκευή και Πανδώρου κάθε Τετάρτη. Ü Το Άλσος των Πετραλώνων. Ü Το ερειπωμένο 77o Δημοτικό Σχολείο στη γωνία των οδών Δημοφώντος και Υπερίωνος. Χτίστηκε το 1920 και από τον μεγάλο σεισμό του 1999 παραμένει κλειστό. Ü Την αντιπροσωπεία μοτοσικλετιστών της Harley-Davidson Athena, στην Πειραιώς 187.
AΦΙΕΡΩΜΑΠετράλωνα
A EXTR P TI καιρό,
Καρδερίνα
αλό ια έχει κ τραπεζάκ Όσο τα ς ε τ σ κριβώ ό ιμή τ α , ο ο ρ π ριν δρόμ ον θε στον από τ ο του αντι φ ά ρ γ απέν ατο κινημ φυρου. Ζέ
ΤΟ ΤΣΙΠΟΥΡΆΔΙΚΟ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΌΛΗ Κλασικό στέκι για όσους συχνάζουν στα Πετράλωνα από παλιά, το Τσιπουράδικο του Αποστόλη, με ιστορία που μετρά πλέον 20 χρόνια, έχει αφήσει το στίγμα του στην περιοχή. Από την εποχή που ακόμα ήταν καφενείο-ουζερί μέχρι σήμερα, που ανακαινισμένο και πιο μοντέρνο πέρασε στη δεύτερη γενιά και μαζεύει άτομα κάθε ηλικίας, έχει την ίδια παρεΐστικη ατμόσφαιρα που εξαρχής το έκανε να αποκτήσει τακτικούς θαμώνες. Γνωστό για τους εκλεκτούς μεζέδες του που θα συνοδεύσετε ιδανικά με τσίπουρο, ούζο ρακόμελο ή οινόμελο και με τιμές πολύ προσιτές για κάθε παρέα. Από ψάρια και θαλασσινά μέχρι κρεατικά της ώρας και μαγειρευτά, ό,τι και αν επιλέξετε από τον κατάλογό του το σίγουρο είναι ότι θα σας ικανοποιήσει γευστικά, ενώ έχει τόσο μεγάλη ποικιλία, που δεν θα ξέρετε τι να πρωτοπάρετε.
Τρώων 43, Άνω Πετράλωνα, 210 3479327 www.facebook. com/ Το-Τσιπουραδικοτου-Αποστολη
Κονιόρδος
Νέες Αφίξεις στα Πετράλωνα
H «γέννηση» του ομίλου εστιατορίων «K resto group» είναι γεγονός!
Π
ριν από μερικά χρόνια, το 2006, ο Νίκος, ο Χρήστος και η Κυριακή Μαραγκόζογλου ένωσαν τις δυνάμεις τους, τις εμπειρίες, το κέφι και το μεράκι τους για το «καλό παραδοσιακό σπιτικό φαγητό» και δημιούργησαν στη γειτονιά τους, στα Άνω Πετράλωνα, την Κάππαρη. Έναν «νέο τύπο εστιατορίου», μια Νεοταβέρνα, η οποία προσφέρει παραδοσιακή ελληνική και μεσογειακή κουζίνα με δημιουργικές πινελιές που την κάνουν να ξεχωρίζει. Από τότε μέχρι σήμερα η οικογένεια της Νεοταβέρνας «Κάππαρη» μεγάλωσε και έγινε ο όμιλος εστιατορίων «K resto group», ανοίγοντας άλλο ένα Καρδερίνα ομώνυμο εστιατόριο στο Θησείο, το παραδοσιακό τσιπουράδικο «Καρδερίνα», στην αθηναϊκή γειτονιά των Πετραλώνων (στην Καλλισθένους 67), με επιλεγμένες ποικιλίες τσίπουρου και γεύσεις ελληνικά ταξιδεμένες από ολόφρεσκες πρώτες ύλες, και το Νεομαγειρείο «Κονιόρδος», στην οδό Ξενάρχου 13 και Θεσσαλονίκης. Ο σεφ του Κονιόρδου, Μανώλης Θλιβερός (executive chef του ομίλου των εστιατορίων μας «Κάππαρη» σε Πετάλωνα και Κονιόρδος Θησείο, και του τσιπουράδικου «Kαρδερίνα»), μαγειρεύει καθημερινά για εσάς παραδοσιακές ελληνικές συνταγές με δημιουργικές πινελιές και αγνές πρώτες ύλες που φτάνουν στην πόρτα σας με ένα τηλεφώνημα στο 210 3471000! Στο τσιπουράδικο Καρδερίνα, όποια διάθεση και αν έχετε, φάνκι, classic ή μποέμ, θα βρείτε γωνιές και μεζέδες για όλα τα γούστα. Κλείστε τραπέζι στο 210 3454000.
13.10.16 – lifo
41
AΦΙΕΡΩΜΑΠετράλωνα
Ο ΚΉΠΟΣ ΤΗΣ ΤΡΏΩΝ
ANDAMAN
Το όνομά του παραπέμπει σε κήπο, και πράγματι ο μεγάλος, φωτεινός χώρος με τα γλαστράκια, τα πολλά φυτά και τους πέτρινους τοίχους σού δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε αληθινό κήπο. Ο Κήπος της Τρώων, επί της πολυσύχναστης οδού Τρώων, είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες προτάσεις των τελευταίων ετών για φαγητό στα Πετράλωνα. Το προσεκτικά σχεδιασμένο μενού του περιέχει μεγάλη ποικιλία τόσο σε κρεατικά όσο και σε θαλασσινά, αλλά και εκλεκτούς μεζέδες, πλούσιες σαλάτες και προτάσεις του σεφ που θα ικανοποιήσουν κάθε επισκέπτη. Το ευχάριστο περιβάλλον του σε συνδυασμό με την άψογη εξυπηρέτηση και τις καλές τιμές το κάνουν σίγουρα ένα από τα εστιατόρια που αξίζει να βάλετε στην ατζέντα σας.
Τόπος συνάντησης, όπως σε προϊδεάζει το όνομά του, το Andaman στα Κάτω Πετράλωνα είναι ένας μικρός «ναός» της ταϊλανδέζικης κουζίνας. Ζεστός χώρος με έθνικ διακόσμηση, ιδιαίτερα φωτιστικά και φυσικές πινελιές από μπαμπού, όπου και αν καθίσετε, είτε στο ισόγειο είτε στην ταράτσα, θα νιώσετε ότι βρίσκεστε κάπου εξωτικά. Εδώ θα γευτείτε κλασικά πιάτα της Ταϊλάνδης με μικρότερη δόση καρυκευμάτων και πιο ήπιους συνδυασμούς και θα τα συνοδεύσετε με τα εξωτικά signature cocktails του ανανεωμένου καταλόγου, ενώ θα ακούσετε ιδιαίτερες μουσικές από προσεκτικά επιλεγμένους DJs. Το Andaman έχει να σας προσφέρει και κάτι μοναδικό, καθώς κάθε Κυριακή μετά τη 1 μ.μ. σερβίρει THAI brunch.
Τρώων 37, Πετράλωνα, 213 0303578 www.facebook. com/Κηπος-ΤηςΤρωων
Πειραιώς 187 & Αλόπης 65, Κάτω Πετράλωνα, 211 2104939, www.facebook. com/andaman.gr
BOTELLA Ξεκίνησε το ταξίδι του στη γειτονιά των Πετραλώνων πριν από μερικούς μήνες και αν δεν το έχετε προσέξει ακόμη, σίγουρα είναι ένα από τα cocktail bars που αξίζει να γνωρίσετε. Το Botella βρήκε φιλόξενη στέγη σε έναν πολύ γουστόζικο χώρο, πάνω στη δημοφιλή οδό Τρώων, με διακόσμηση που παραπέμπει αρκετά σε μπαρ κάπου στη Νότια Αμερική. Θα το βρείτε ανοιχτό από το πρωί για να απολαύσετε τον καφέ σας, αλλά το δυνατό του χαρτί είναι τα κοκτέιλ του, αφού, πέρα από τα κλασικά, έχει να σας προτείνει μια εμπνευσμένη λίστα με signature δημιουργίες, ενώ θα βρείτε και μια πολύ πλούσια κάβα με προσεκτικά επιλεγμένα single malt whiskies. Μουσικά κινείται στις μουσικές του κόσμου, από lounge, σόουλ και σάλσα μέχρι φανκ, τζαζ, bossa nova και μπλουζ ήχους, ενώ φιλοξενεί και unplugged lives.
42 lifo – 13.10.16
Tρώων 35, Πετράλωνα, 2130372475 www.facebook. com/Botella
ΟΙΚΟΝΌΜΟΥ Η ταβέρνα του Οικονόμου στα Πετράλωνα είναι διάσημη για τα λαδερά της. Εξαιρετικά φασολάκια, επιλεγμένα από ειδικές ποικιλίες, μελιτζάνες κοκκινιστές που έρχονται σερβιρισμένες με μοσχαράκι ή χωρίς αλλά και μπάμιες που και οι πιο ιδιότροποι τις επιλέγουν με χαρά. Εδώ τα λαδερά σερβίρονται με ένα από τα καλύτερα ζυμωτά ψωμιά που θα βρεις στην Αθήνα, εξαιρετική ντοματοσαλάτα και χόρτα. Ένα από τα παλαιότερα μαγαζιά στην περιοχή και σίγουρα το πιο φημισμένο όχι μόνο για το καλό φαγητό αλλά και για τον κόσμο που συγκεντρώνει.
Τρώων 41 & Κυδαντιδών, Άνω Πετράλωνα, 210 3467555
AΦΙΕΡΩΜΑΠετράλωνα
EXTR A TIP Tα Σα ββ
ατοκύ ριακα αλλάζ ει, σε live.
ΚΟΜΠΡΕΜΊ Μία από τις σχετικά νέες αφίξεις στην πολυσύχναστη πιάτσα των Άνω Πετραλώνων, το Κομπρεμί, που μετρά μόλις έναν χρόνο, είναι ένα μοντέρνο στέκι που αξίζει μια θέση στην ατζέντα σας. Εδώ θα αράξετε όποια ώρα της ημέρας θέλετε. Από το πρωί για καφέ (μάλιστα, προσφέρουν βιολογικό fair-trade), μέχρι αργά το βράδυ για αυθεντικούς μερακλίδικους μεζέδες και ατομικά πιάτα που μπορείτε να συνοδεύσετε με εξαιρετικά αποστάγματα, από ρακή, τσίπουρο και βιολογικό κρασί, μέχρι μπίρες ελληνικής μικροζυθοποιίας και κλασικά ποτά. Στο Κομπρεμί οι Κυριακές είναι γιορτινές με ρεμπέτικα-παραδοσιακά γλέντια, ενώ και κάποιες μέρες της εβδομάδας το πρόγραμμα περιλαμβάνει stand-up comedy και εναλλακτικά μουσικά δρώμενα, από τζαζ μέχρι ρέγκε, ρoκ και ανατολίτικους ήχους.
ΤΟ ΛΑΜΠΌΡΙ Δωριέων 26 & Δημοφώντος, Άνω Πετράλωνα, 210 3456553 www.facebook. com/Κομπρεμί
Μεζεδοπωλείο από εκείνα που θυμίζουν έντονα παλιό καφενέ της Αθήνας, το Λαμπόρι, στη λεγόμενη «πλατεία του εργάτη», είναι ένα μαγαζί με νεανικό κοινό, ανοιχτό στις ιδέες, με διαχρονικότητα, όπως και τα ελληνικά προϊόντα που χρησιμοποιεί. Αυτό ακριβώς είναι και το όραμα του Κώστα, ιδιοκτήτη του μεζεδοπωλείου, η δημιουργία αυθεντικών μεζέδων συνοδευμένων από ελληνικές μπίρες, τσίπουρο Τυρνάβου, Πραμάντων και ρακή Ιεράπετρας! Εδώ θα βρείτε εκλεκτούς μεζέδες και μαγειρευτά, είτε για να φάτε κανονικά είτε για να τσιμπήσετε κάτι μαζί με το ποτό σας – μάλιστα, βλέπετε να τα φτιάχνουν μπροστά σου. Τον ζεστό και λιτό χώρο πλαισιώνει η έθνικτζαζ μουσική.
Αλκμήνης 23-25, Κάτω Πετράλωνα, 213 0302493 www.facebook. com/tolamporii
A EXTR P TI ίτε από
ε fb ερωθ Ενημ α του στο λά λ ίδ λ εις α ίξ τη σε φ ςα ι τις ις νέε ts κα n e v για τ νά e ια τα υ συχ και γ ιάσεις πο σ ι. υ ε παρο ανών διοργ
ΡΑΔΙΟΥΡΓΊΕΣ
ΚΡΕΜΆΣΤΡΑ Vintage θησαυροί και χαλάρωση μαζί γίνεται; Στην Κρεμάστρα, τον φιλόξενο χώρο που άνοιξαν πριν από τέσσερα χρόνια στα Πετράλωνα η Σοφία και ο Αντέλ, θα τα βρεις και τα δύο. Στην κομψή αυτή μπουτίκ που έχει γίνει στέκι για πολλούς φιγουράρουν γυναικεία και αντρικά second-hand, στοκ και vintage ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ σε πολύ καλές ποιότητες και σε τιμές value for money. Και ενώ θα κάνετε τα ψώνια σας, μπορείτε να απολαύσετε με την παρέα σας το καφεδάκι σας και εξαιρετικά σπιτικά γλυκίσματα.
Αλκμήνης 24, Πετράλωνα www.facebook. com/kremastra secondhand/
Σε μία από τις πιο ιστορικές γειτονιές της Αθήνας, ακριβώς κάτω από το Άλσος Δεξαμενής, σας περιμένει ένα μαγαζί φτιαγμένο από νέους ανθρώπους, με πολλή φροντίδα, αγάπη και μεράκι, όπως ακριβώς φτιάχνουν και τα πιάτα στις Ραδιουργίες, για να σας μείνει κάθε γεύση αξέχαστη. Απλά, ολόφρεσκα υλικά συναντούν έμπνευση δίχως περιορισμούς για να καταλήξουν στο πιάτο σας εξαιρετικά μεζεδάκια και μαγειρευτά. Το άφθονο τσίπουρο και τα λαϊκά ή ρεμπέτικα ακούσματα έρχονται να συμπληρώσουν την ατμόσφαιρα. Όσο ο καιρός είναι καλός, αξίζει να κάτσετε στην ταράτσα, που συγκαταλέγεται στις πιο όμορφες της Αθήνας.
Κοίλης 33, Άνω Πετράλωνα, facebook.com/ radiourgies www.radiourgies. gr
13.10.16 – lifo
43
TASTE OF THE WEEK
άζεται με μαρμελάδα ντομάτας, λεπτοκομμένη ρέβα, θεσπέσια μαγιονέζα από όστρακα, εσπεριδοειδή και βότανα της θάλασσας (€19). Τη μαεστρία του ο σεφ τη δείχνει και στις σάλτσες. Το φιλέτο σφυρίδας, άψογα ψημένο, σερβίρεται με μια εξαιρετικά ισορροπημένη και γευστική σάλτσα από σαφράν, ζωμό μυδιών και λεμόνι, συνοδευμένη με αγκινάρες και baby καρότα (€29). Το πιάτο όμως που θα σου κλέψει την καρδιά τόσο με τη νοστιμάδα του όσο και με τη μαγειρική ιδέα είναι το κοτοπουλάκι με την απίθανη τραγανή πέτσα, μαγειρεμένο με αγκινάρα METROPOLIS ROOF Ιερουσαλήμ πάνω σε σιτάρι, φτιαγμένο με την τεχνική GARDEN που κάνεις το ριζότο (€20). Για το τέλος, καλοφτιαγμένη πανακότα από ελληνικό γιαούρτι με σορμπέ γιαούρτι και φρούτα του δάσους (€9). Η λίστα των κρασιών –που προσεχώς θα εμπλουτιστεί με περισσότερες ετικέτες– μπορεί να συνοδεύσει τις επιλογές της κάρτας. Οι άνθρωποι του σέρβις είναι ευγενικοί, φιλόξενοι και προλαβαίνουν κάθε επιθυμία σου. «Το ξενοδοχείο, με τα επιμέρους στοιχεία του, το εστιατόριο, το café και το bar, δεν απευθύνεται μόνο στους τουρίστες αλλά είναι δομημένο έτσι ώστε να γίνει η καθημερινή, γοητευτική συνήθεια και των Αθηναίων» σχολιάζει ο κ. Γιάννης Τσάκαλος. ☛ Metropolis Roof Garden, ξενοδοχείο Electra Metropolis Athens, Μητροπόλεως 15, Αθήνα, 214 1006200
Η ωραιότερη ταράτσα της πόλης Και στο Two Guys για μπέργκερ.
βιδιανό δουλουφάκης
Βγες
aπο τη νικη μηταρεα
επιτέλους
Ένα καινούργιο αφρώδες κρασί από την εξαιρετική κρητική ποικιλία Βιδιανό έφτιαξε ο οινολόγος και οινοπαραγωγός Νίκος Δουλουφάκης, θέλοντας να αναδείξει μια ακόμη διάσταση αυτής της ποικιλίας κι ακολουθώντας την παραδοσιακή μέθοδο. Στο ψηλόλιγνο ποτήρι εντυπωσιάζει το ελκυστικό αχυροπράσινο χρώμα και το κορδόνι από τις αστραφτερές μικρές φυσαλίδες που καταλήγουν σε κρεμώδη αφρό. Στη μύτη σε κατακτούν τα πολύπλοκα αρώματα που θυμίζουν αχλάδι και τσουρέκι από τη «μαγιά» της ζύμωσης, σε φόντο μελιού και κεριού. Γεύση δροσιστική, ζωηρή, με επίγευση που διαρκεί. Ταιριάζει για απεριτίφ, αλλά μπορεί να συνοδεύσει ιδανικά και πιάτα θαλασσινών αλλά και ελαφριά πιάτα κοτόπουλου.
44 lifo – 13.10.16
tρith eκθεση zυθογνωσίας
r Πηγαίνοντας για την πρώτη σου επίσκεψη στο νέο ξενοδοχείο της Αθήνας, στο Electra Metropolis Athens, έργο του σπουδαίου αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού, συνειδητοποιείς πώς μια επιχειρηματική προσπάθεια με όραμα και εμπνευσμένη αρχιτεκτονική-διακοσμητική παρέμβαση μπορεί να αλλάξει όχι μόνο σελίδα αλλά και κεφάλαιο στην ιστορία ενός κτιρίου. Δεν ξεχνάμε πως στόχος της επίσκεψής μας είναι το εστιατόριο Metropolis Roof Garden στην κορυφή του ξενοδοχείου, όμως δεν γίνεται να αδιαφορήσουμε για τη δουλειά που έκανε το αρχιτεκτονικό γραφείο Πάρις Λιάκος & Συνεργάτες και η διακοσμήτρια εσωτερικού χώρου, Μαρία Κατσαρού-Βαφειάδη. Το κτίριο είναι δείγμα του ελληνικού μοντερνισμού και οι παρεμβάσεις που έγιναν υιοθετούν τη ρετρό σικ γραμμή που συνδυάζει τη σύγχρονη ματιά με την αισθητική των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Ανεβαίνοντας στον 10ο όροφο θα βρεις το εστιατόριο Metropolis Roof Garden και το M bar με την εντυπωσιακή μπάρα από όνυχα. Στη βεράντα του με τη σύγχρονη πισίνα μπορείς να απολαύσεις το ποτό σου M BAR και να θαυμάσεις τον λόφο του Λυκαβηττού. Από το εστιατόριο Metropolis Roof Garden η θέα της Αθήνας και της Ακρόπολης είναι μοναδική: η Πλάκα, το Μουσείο της Ακρόπολης, το φωτισμένο Αστεροσκοπείο, ο τρούλος της Μητρόπολης και στο βάθος ο Πειραιάς και η θάλασσα. «Η ελληνική γαστρονομία στο ξενοδοχείο προσφέρει προστιθέμενη αξία στην εμπειρία του επισκέπτη. Πρέπει να δίνουμε μάχη για την ανάδειξή της. Είναι μεγάλο το στοίχημα» λέει ο Γιάννης Τσάκαλος, διευθυντής Μarketing των Electra Hotels & Resorts. Στο τιμόνι της κουζίνας βρίσκεται ο executive chef Δημήτρης Μπούτσαλης, ενώ τον ρόλο του sous chef έχει o Σάκης Βενέτης. Το μενού δεν είναι φλύαρο, προσφέρει πιάτα από τη θάλασσα και τη γη, ενισχυμένα με προϊόντα τοπικά και άφθονα μυριστικά. Η κουζίνα έχει επίπεδο. Τα πιάτα χαρακτηρίζονται από ευφυή συνδυασμό των υλικών με καλές τεχνικές, αρωματική και γευστική ένταση και γοητευτική, μοMETROPOLIS ROOF GARDEN ντέρνα παρουσίαση. ΔοκιμάEXECUTIVE CHEF'S TEAM στε τον υπέροχο βελούδινο τόνο ταρτάρ που συνδυάζεται με τραγανή κινόα και ντρέσινγκ Βloody Mary (€14). Μοναδική φινέτσα εκφράζει το πιάτο με βασιλικό καβούρι που συνδυ-
Οι φίλοι της μπίρας αλλά και όσοι θέλουν να μυηθούν στον κόσμο της θα πάρουν μια καλή γεύση στην 3η Έκθεση Ζυθογνωσίας που θα διεξαχθεί στις 15 και 16 Οκτωβρίου στο Ζάππειο Μέγαρο, που είναι αφιερωμένη στις μπίρες υψηλής ποιότητας. Απευθύνεται σε ζυθόφιλους καταναλωτές και σε επαγγελματίες από τους χώρους της εστίασης και της εμπορίας ποτών. Όλοι σχεδόν οι τύποι μπίρας θα είναι παρόντες, ενώ μερικές πρωτότυπες και άκρως ενδιαφέρουσες γευστικές δοκιμές θα πλαισιώσουν την έκθεση, όπως, για παράδειγμα, οι «Μπίρες εσοδείας και παλαίωσης» και «Greek beers vs rest of the world». Επίσης, συμμετέχουν οι περισσότεροι Έλληνες μικροζυθοποιοί, κάποιοι μάλιστα κάνοντας το ντεμπούτο τους, καθώς ο αριθμός των μικροζυθοποιείων πολλαπλασιάζεται σε όλη τη χώρα.
r Η ιστορία του μπέργκερ είναι ταυτισμένη με την παραδοσιακή εργατική τάξη των ΗΠΑ και ενώ το συγκεκριμένο είδος φαγητού έχει ξεπεράσει τα ταξικά σύνορα, η σημειολογία του παραμένει σταθερή. Στα μέρη μας έχει αγαπηθεί από το κοινό και η ανταπόκριση δείχνει να μην επηρεάζεται από ταξικές καταβολές ούτε από την κρίση. Με τις σκέψεις αυτές βρέθηκα στο εμπορικό κέντρο του Αμαρουσίου και στο μπεργκεράδικο Two Guys για τα λαχταριστά μπέργκερ του. Πράγματι, ένα επίπεδο κάτω από το ισόγειο του εμπορικού κέντρου, επί της Αγίου Κωνσταντίνου, βρίσκεται το Two Guys . Ποιοι είναι οι Two Guys; Δύο ξαδέλφια, ο Μιχάλης και ο Αλέξανδρος, που πριν από χρόνια βρέθηκαν στη Νέα Υόρκη για σπουδές και παράλληλα εργάστηκαν σε μπεργκεράδικα, αποκτώντας την απαραίτητη τεχνογνωσία. «Πριν από δύο χρόνια περίπου, είπαμε να φέρουμε την Αμερική εδώ» λέει ο Μιχάλης και προσθέτει: «Ξεκινήσαμε το Two Guys, ακολουθώντας την αμερικανική φιλοσοφία και φτιάχνοντας σάντουιτς και μπέργκερ με ό,τι έχουμε και θέλει ο πελάτης». «Authentic & delicious American food» γράφει στην αρχή ο κατάλογος και σε βάζει στη φιλοσοφία του, ενώ οι μυρωδιές από την ανοιχτή κουζίνα σε τραβάνε από τη μύτη. Ένα μικρό μαγαζί που χωράει μπόλικη νοστιμιά με τόσο πολλές ελκυστικές, γευστικές προτάσεις. «Επιλέξαμε το σημείο αυτό γιατί εδώ χτυπά η καρδιά του επιχειρηματικού κέντρου του Αμαρουσίου και TWO GUYS ο κόσμος είναι πιο εξοικειωμένος με το προϊόν μας. Έχουμε φανατικό κοινό» εξηγεί ο Μιχάλης. Παίρνουμε θέση στον ξύλινο ψηλό πάγκο και χαζεύουμε το μοντέρνο μενού που προσφέρει από breakfast, brunch, pancakes, hot-dogs και μπέργκερ, μέχρι courtesy grilled cheese σάντουιτς. Όλα ψήνονται στην πλάκα, ακολουθώντας την παραδοσιακή αμερικανική φιλοσοφία. Η επιλογή κρίνεται δύσκολη. Σε ξύλινο πλατό ήρθε το μπέργκερ με γουακαμόλε φτιαγμένο με φρέσκο αβοκάντο (€5,49), που συνόδευε ένα βουνό από τηγανητές πατάτες με τη φλούδα τους. Όταν δίνεις την παραγγελία για το μπέργκερ, σε ρωτούν πώς το θέλεις ψημένο. Το γευστικό φρεσκοζυμωμένο μπιφτέκι από μοσχαρίσιο κιμά σερβίρεται σε εξαιρετικό ψωμί brioche bun, αφράτο, που το ψήσιμό του ολοκληρώνεται σε ειδικό φούρνο με πέτρα τη στιγμή της παραγγελίας. Το μπέργκερ συμπληρώνεται από τσένταρ, ένα γενναίο κομμάτι μπέικον, ντομάτα, κρεμμύδι και πικάντικο γουακαμόλε με jalapenos που απογειώνει τη γεύση. Ο συνδυασμός των υλικών δένει όμορφα με το μπιφτέκι και σε χορταίνει, χωρίς να σε βαραίνει. Την παράσταση έκλεψε η εκδοχή του τοστ, όπως λανσάρεται στην Ανατολική Ακτή: δύο φέτες ψωμί του τοστ, ξεροψήνονται στην πλάκα με american cream, βούτυρο και λιωμένο γκούντα και γεμίζονται με ψημένο φιλέτο κοτόπουλο, φέτες αβοκάντο, κρεμμύδι και τσένταρ (€4,99). Eίναι ακαταμάχητο! Πολλές είναι οι ιδέες για γευστικές δοκιμές – όρεξη να έχετε. Από τις τρεις προτάσεις των χειροποίητων γλυκών θα σου τραβήξει την προσοχή το Wedding Night με στρώσεις από πάνκεϊκ, κρέTWO GUYS μα, ινδική καρύδα, σος λευκής σοκολάτας και βατόμουρα (€5,49). Εδώ, μάλλον θα πάρεις παραπάνω απ’ όσα υπόσχονται. ☛ Two Guys, Αγ. Κωνσταντίνου 40, Εμπορικό Κέντρο Αίθριο, Μαρούσι, 210 6000879
ΚΡΙΟΣ
ΛΕΩΝ
Η εβδομάδα που ακολουθεί είναι καθοριστικής σημασίας για τα οικονομικά σας, που αν τα διαχειριστείτε έξυπνα, θα καταφέρετε να καλύψετε αρκετές από τις ανάγκες σας. Η εποχή απαιτεί συλλογικότητα και όσο κι αν θέλετε να ξεχωρίσετε, είναι προτιμότερο να δουλέψετε ομαδικά. Τη Δευτέρα η Πανσέληνος στο ζώδιό σας προκαλεί έντονα ανταγωνιστικές τάσεις και η ακαμψία σας στις διαπραγματεύσεις θα οδηγήσει σε πραγματικό ναυάγιο, που δεν σας συμφέρει καθόλου. Περιορίστε τον αυθορμητισμό σας και σκεφτείτε πρακτικά. Η ερωτική σας ζωή θα μπορούσε να βελτιωθεί αισθητά, αρκεί να ακολουθήσετε τα ένστικτά σας. Βγείτε έξω περισσότερο, διασκεδάστε και φανείτε πρόθυμοι για καινούργιες γνωριμίες. Το γεγονός ότι έχετε ανεβάσει ψηλά τον πήχη έχει ως συνέπεια τη στασιμότητα της προσωπικής σας ζωής και εκεί ίσως πρέπει να δουλέψετε περισσότερο με τον εαυτό σας.
Θετικό προβλέπεται το επόμενο διάστημα για τα επαγγελματικά σας και η άνοδος τους εισοδήματός σας σάς δίνει την ευκαιρία να πάρετε μια ανάσα από τις υποχρεώσεις σας. Οι προσπάθειες των προηγούμενων μηνών αρχίζουν να αποδίδουν, εκεί που θεωρούσατε πως ήταν χαμένος χρόνος. Αφήστε στην άκρη σχέδια που δεν έχουν μελετηθεί σωστά και στρέψτε την προσοχή σας σε αυτά που είστε σίγουροι πως μπορούν να υλοποιηθούν άμεσα. Κατάλληλη εποχή για να ξεκινήσετε ένα σεμινάριο και να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας. Η απόκτηση ενός παιδιού είναι κάτι που σας προβληματίζει πολύ τελευταία και από την πολλή σκέψη έχετε μπλοκάρει. Εφόσον έχετε αμφιβολίες για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, πάρτε τον χρόνο σας και μην πιέζετε καταστάσεις. Οι συνεχείς ψυχολογικές μεταπτώσεις δεν σας αφήνουν περιθώριο να σκεφτείτε ξεκάθαρα.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ Είστε σίγουροι για τις μεθόδους
ΤΑΥΡΟΣ Η Πανσέληνος της Δευτέρας σας
σας, όμως τα αποτελέσματα σας διαψεύδουν. Η Πανσέληνος της Δευτέρας εντείνει την ανάγκη σας να βελτιώσετε τη ζωή σας, προσέξτε όμως μην κάνετε παρακινδυνευμένες ενέργειες αψηφώντας τις συνέπειες. Η αστάθεια στα επαγγελματικά σας είναι κάτι που σας προκαλεί ανασφάλεια, αλλά δεν είναι κατάλληλη στιγμή για να αλλάξετε κατεύθυνση. Θέματα σπουδών απαιτούν περισσότερη αφοσίωση. Η ερωτική σας ζωή είναι στάσιμη και δεν λείπουν οι στιγμές που επιθυμείτε μια μόνιμη σχέση, όμως δεν έχετε καμία διάθεση να ρίξετε τον πήχη ώστε να απολαύσετε τη ζωή δοκιμάζοντας την τύχη σας. Είστε κολλημένοι σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο ερωτικού συντρόφου και το αναζητάτε με μανία. Μέχρι να το βρείτε, δεν είναι ανάγκη να μονάσετε. Οι γονείς δείξτε περισσότερη επιείκεια στις αποτυχίες των παιδιών.
επηρεάζει άμεσα, μια και η Σελήνη εισέρχεται στο ζώδιό σας από το απόγευμα και μετά, κάτι που όλη την εβδομάδα θα σας προκαλεί ένταση και αγωνία. Η εποχή δεν είναι κατάλληλη για να διεκδικήσετε χρήματα που σας οφείλουν. Ο εκνευρισμός και η αγανάκτησή σας μπορούν να σας παρασύρουν σε ξεσπάσματα, τα οποία θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη δουλειά σας. Κατάλληλη στιγμή για αναζήτηση νέων κατευθύνσεων και συνεργατών. Νέα πρόσωπα που μπαίνουν στη ζωή σας αλλάζουν τον τρόπο σκέψης σας και ικανοποιείτε πλέον δίχως αναστολές τις ανάγκες σας. Αν καταφέρετε να ξεπεράσετε τις ανασφάλειές σας και εκτιμήσετε περισσότερο τον εαυτό σας, θα έχετε περισσότερες πιθανότητες για να τονώσετε την προσωπική σας ζωή. Σχέση/γάμος είναι σε κρίσιμο σημείο, εξαιτίας της ζήλιας που θολώνει την κρίση σας.
ΖΥΓΟΣ Οι Ζυγοί επηρεάζεστε επίσης από την
ΔΙΔΥΜΟΣ Είστε στριμωγμένοι από φόρους και
Πανσέληνο της Δευτέρας που πραγματοποιείται απέναντί σας. Απωθημένα θολώνουν την κρίση σας και μπορεί να εξαπατηθείτε πολύ εύκολα αν πάρετε τοις μετρητοίς υποσχέσεις και μεγάλα λόγια. Ορισμένοι από εσάς έχετε απογοητευτεί από τη δουλειά σας και αναζητάτε νέες κατευθύνσεις, ενώ κάποιοι άλλοι σκέφτεστε σοβαρά το ενδεχόμενο να φύγετε στο εξωτερικό. Όπως και να ’χει, η εποχή δεν ευνοεί τη λήψη σημαντικών αποφάσεων ούτε τις ριζικές αλλαγές. Ένας έρωτας από το παρελθόν έρχεται πάνω στην πιο ακατάλληλη στιγμή, ειδικά αν σκοπεύατε να επισημοποιήσετε τη σχέση σας. Τα συναισθήματα είναι έντονα και μπορούν να σας παρασύρουν σε ανώφελες ενέργειες. Επιστρατεύστε τη λογική σας και μην ξεχνάτε τους λόγους που σας είχαν οδηγήσει στον χωρισμό, ώστε να μην κάνετε δεύτερη φορά το ίδιο λάθος.
Βελτιώστε τις γνώσεις ή τις μεθόδους σας, ώστε να μην υστερείτε σε σχέση με τους ανταγωνιστές σας, και κρατήστε χαμηλό προφίλ μέσα στο επόμενο διάστημα. Η Πανσέληνος της Δευτέρας εντείνει τις ανταγωνιστικές τάσεις σας, όμως δεν είστε σε θέση να υποστηρίξετε αυτά που υπόσχεστε. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να μη διακινδυνέψει η φήμη σας είναι να παραμείνετε σταθεροί στην ποιότητα των υπηρεσιών σας και να αφήσετε τους πειραματισμούς, εφόσον δεν έχετε τα εφόδια για να αντεπεξέλθετε στην περίπτωση μιας ανατροπής. Όταν αντιμετωπίζετε με νηφαλιότητα αυτούς που σας έχουν πληγώσει, ξεπερνάτε πιο εύκολα τις καταστάσεις και είστε πιο πρόθυμοι να προχωρήσετε στη ζωή σας. Έντονες τάσεις μοναχικότητας είναι το χαρακτηριστικό των επόμενων ημερών και εκεί είναι που μπορεί να πέσετε στην παγίδα των συναισθημάτων σας και να εκτεθείτε.
Starfax
ΚΑΡΚΙΝΟΣ
από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)
οφειλές και δεν μπορείτε να βάλετε μια τάξη στα προσωπικά σας έξοδα. Ιδέες έχετε πολλές, διάθεση για να τις βάλετε σε εφαρμογή επίσης, δεν έχετε όμως την απαιτούμενη ελευθερία κινήσεων. Ενδεχομένως να χρειάζεται περισσότερη ευελιξία, εφόσον διαπιστώνετε πως ο παλιές τακτικές δεν σας ωφελούν. Μοιράστε αρμοδιότητες εσείς που τα έχετε φορτωθεί όλα στις πλάτες σας και δείξτε περισσότερη εμπιστοσύνη στους συνεργάτες σας. Ιδανική εποχή για επανεξέταση των στόχων σας. Στον τομέα της φιλίας υπάρχουν κόντρες με άτομα που είχατε σε εκτίμηση και αποφασίζετε να κρατήσετε αποστάσεις. Αλλάξτε στέκια και προσπαθήστε να διευρύνετε τον κύκλο σας. Ξεκινήστε ένα άθλημα ή κάποιο χόμπι, ενταχθείτε σε ομάδες και μην ξοδεύετε χρόνο με άτομα που δεν αξίζουν την προσοχή σας. Η προσωπική σας ζωή παραείναι πολύπλοκη στην παρούσα φάση.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ Αγοραπωλησίες ακινήτων και σημαντικές επενδύσεις δεν ευνοούνται μέσα στο επόμενο διάστημα. Η αστάθεια στον οικονομικό τομέα σάς ωθεί σε παρακινδυνευμένες ενέργειες και μπορεί να βρεθείτε σε μεγαλύτερο αδιέξοδο. Θα πρέπει να κινηθείτε ανάλογα με τις δυνατότητές σας, δίχως να επηρεάζεστε από τρίτους. Επίσης, κρατήστε κρυφά τα μελλοντικά σας σχέδια. Τις περισσότερες φορές, όταν ανακοινώνουμε τα πλάνα μας, γίνονται ανατροπές, οπότε μη διατυμπανίζετε κάτι που δεν έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία. Σχέσεις με αδέλφια διαρρηγνύονται εξαιτίας περιουσιακών και κληρονομικών θεμάτων και καλείστε να διαχειριστείτε τις καταστάσεις με νηφαλιότητα, ώστε να μη χάσετε αυτά που δικαιούστε. Η ερωτική σας ζωή έρχεται σε δεύτερη μοίρα, καθώς έχετε χάσει εντελώς τη διάθεσή σας με όλα αυτά που σας απασχολούν. Προσπαθήστε να βρείτε τις ισορροπίες σας.
ΤΟΞΟΤΗΣ
Η εβδομάδα είναι γεμάτη ευχάριστες ανατροπές και εκπλήξεις, κάτι στο οποίο δεν είστε συνηθισμένοι, και ψάχνετε να βρείτε πού είναι η παγίδα. Δεν υπάρχει καμία παγίδα και όλο αυτό που βιώνετε είναι αποτέλεσμα προηγούμενων προσπαθειών σας, οπότε απολαύστε τους καρπούς των κόπων σας. Όσο περισσότερο αξιοποιήσετε αυτό το θετικό διάστημα της ζωής σας, τόσο θα αυξήσετε τα κέρδη σας και θα βελτιώσετε τη ζωή σας. Την Τρίτη η Αφροδίτη περνά στο ζώδιό σας και η ερωτική σας διάθεση αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, κάτι που μπορεί να σας προκαλέσει εκνευρισμό, αν δεν ικανοποιηθούν οι ανάγκες σας. Αν είστε σε σχέση, φερθείτε με τρυφερότητα στο ταίρι σας, δίχως να έχετε την απαίτηση να συμβαδίζουν οι διαθέσεις σας. Οι ελεύθεροι μπορείτε να φλερτάρετε και να δοκιμάσετε την τύχη σας με νέες γνωριμίες, μη βιάζεστε όμως να επενδύσετε συναισθηματικά.
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ
Ιδανική εποχή για να ανανεώσετε τον επαγγελματικό σας εξοπλισμό. Επίσης, μπορείτε να βάλετε σε εφαρμογή τα σχέδιά σας και να αναζητήσετε καινούργιες κατευθύνσεις όσοι είστε σίγουροι πως δεν σας ωφελεί καθόλου η τρέχουσα δουλειά σας. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αν και είστε αρκετά ζορισμένοι, έχετε την ευκαιρία να αυξήσετε το εισόδημά σας, αλλά θα χρειαστεί περισσότερη ευελιξία και άμεση προσαρμογή στις καταστάσεις που μεταβάλλονται με ραγδαίους ρυθμούς. Έντονη κοινωνική ζωή και γνωριμίες με ενδιαφέροντα πρόσωπα διευρύνουν τους ορίζοντές σας, ενώ παράλληλα βελτιώνεται και η ερωτική σας ζωή. Ενδεχομένως ορισμένοι από εσάς να βρεθείτε αντιμέτωποι με τις αντιδράσεις του περιβάλλοντός σας, αν υπάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας ή κοινωνικού στάτους με το ταίρι σας, οπότε σκεφτείτε καλά τις συνέπειες προτού δεσμευτείτε. Γάμος/σχέση μένουν πίσω λόγω υποχρεώσεων και συσσωρευμένης κούρασης.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ Οι προσπάθειές σας να βρείτε μια δουλειά αντάξια των δεξιοτήτων σας δεν έχουν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα κι αρχίζετε να χάνετε σταδιακά την αισιοδοξία σας. Προσγειωθείτε στις παρούσες συνθήκες και ξεπεράστε στερεότυπα που σας προκαλούν στασιμότητα. Η εποχή απαιτεί ευελιξία και εγρήγορση. Αν έχετε μπλοκάρει, πάρτε τον χρόνο σας και επανεξετάστε τις επιλογές που υπάρχουν. Σπουδές και θέματα εκπαίδευσης θα πρέπει να τα αντιμετωπίσετε με περισσότερη ωριμότητα και να κοντρολάρετε την ανάγκη σας για ψυχαγωγία. Η τελειομανία σας αρχίζει να αποκτά εμμονικό χαρακτήρα κι έτσι προκαλείτε τεταμένη ατμόσφαιρα στην οικογένεια. Εκτονώστε την υπερδιέγερση που σας προκαλεί η Πανσέληνος της Δευτέρας με εποικοδομητικές δραστηριότητες και μην αναλώνεστε σε υποχρεώσεις που δεν έχουν τελειωμό.
SUDOKU No 485
ΙΧΘΥΣ Οι ιδέες σας μπορούν να εφαρμοστούν, αρκεί να έχετε τα φόντα να τις υποστηρίξετε, δίχως να βασίζεστε σε τρίτους. Ακατάλληλη εποχή για να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση καθώς και για επενδύσεις. Ο υπέρμετρος ενθουσιασμός και η αδημονία σας να βελτιώσετε τη ζωή σας είναι κακοί σύμβουλοι και μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τους πόρους σας. Ενώ είστε πρακτικό μυαλό, το τελευταίο διάστημα παρασύρεστε από αυτά που ακούτε ή βλέπετε γύρω σας. Η Πανσέληνος της Δευτέρας σας προκαλεί ένταση και εστιάζετε στα αρνητικά στοιχεία του συντρόφου σας, με αποτέλεσμα να ακυρώνετε εντελώς τη σχέση σας, ενώ παράλληλα θεωρείτε τον εαυτό σας θύμα των καταστάσεων. Εσείς έχετε τα ηνία της σας ζωής στα χέρια σας, οπότε μην κατηγορείτε κανέναν πλην του εαυτού σας.
3 6
4 8
2 3
6
5 3 4 6
6 5 4
7 8 2
5
7
8 9 7
2 9
1
Η λύση του προηγούμενου 6 2 9 8 1 4
7 5 3 9 2 6
4 1 8 3 7 5
8 6 5 1 3 7
3 7 2 4 9 8
9 4 1 6 5 2
2 8 4 7 6 1
5 3 6 2 8 9
1 9 7 5 4 3
5 4 9 2 6 7 3 1 8 3 1 2 4 5 8 9 7 6 7 8 6 9 1 3 5 4 2
13.10.16 – lifo
45
OΓιάννηςΣκουρλέτηςδιαλέγειέναποίημα
ΤΖΕΝΗ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗ OΙ ΒΟΥΤΗΧΤΈΣ
Τα «πάρεξ να σε ιδώ, καλέ μου», τα κρυφομιλήματα, μέσ’ από δύσκολους καιρούς σωσμένα λόγια των εξορκισμών, τις σιγανές πατημασιές, τα ποιήματα, απόπειρες αγνοουμένων προ πολλού, να τ’ ανασύρεις όλα απ’ τα βαθιά, από μεγάλα σκότη, ανέπαφα, απ’ τις σιωπές ερειπωμένων μητροπόλεων, την άλωση, τη θεομηνία, τη ρομφαία: όπως τροπαιοφόρος βουτηχτής βαραίνει στ’ άπατα, ή ευπατρίδες πελεκάν την ώρια κόρη, κι ο πιο καλύτερος τής παίρνει το κεφάλι– Για να γυρνάς, και να ’ρχεσαι, και να μιλάς, λόγια σπουδαίων ειδυλλίων που ήταν μια φο‑
«Διάλεξα αυτό το ποίημα της Τζένης Μαστοράκη γιατί με βούτηξε και με βάφτισε στα βαθιά της. Γι’ αυτό…»
ρά, ίχνη λαμπρών καρατομήσεων, τα «σε φι‑ λώ», αχ πόσο σε φιλώ, το δήγμα επίχρυσο, επιτέλους, απ’ το χρόνο.
— γιάννης σκουρλέτης, σκηνοθετησ
[Τζένη Μαστοράκη, «Ιστορίες για τα βαθιά», Κέδρος, 1986]
46 lifo – 13.10.16
επιμελεια: μαρκελλα ανδρικακη