ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΙΤΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΙΑ
ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
20102016
OI CHICKNΔΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΟΚ
ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
2 lifo – 20.10.16
☛ Στο εσωτερικό του μυστηριώδους κτιρίου της Ακαδημίας 58 βρέθηκε ο Δημήτρης Κυριαζής την περασμένη εβδομάδα και πολλοί ήταν αυτοί που θυμήθηκαν κάτι παράξενο που υπήρχε κάποτε πάνω απ’ την πόρτα του… «Πιο παλιά, υπήρχε πάνω από την πόρτα κάτι σαν γύπας, ξωτικό ή κάτι τέτοιο ψιλοσατανιστικό θα έλεγα», έγραψε ο Son Alerik, «αλλά νομίζω ότι το έχουν ξηλώσει πλέον…». «Σωστά, απ’ ό,τι θυμάμαι, πρέπει να ήταν δράκος. Ήταν ωραίο κομψοτέχνημα και εντελώς μοναδικό για την Αθήνα. Κρίμα που το ξηλώσανε» πρόσθεσε ο Zaphod Beeblebrox και ο tom joad επιβεβαίωσε: «Δράκος ήταν και κατέβηκε επειδή παρέπεμπε δήθεν σε σατανιστικό σύμβολο, μετά από μια άνευ προηγουμένου τηλε-υστερία την περίοδο των σατανιστών της Παλλήνης». Τέλος, η Νίκη Ασημακοπούλου έχει την ίδια απορία μ’ εμάς (και μακάρι κάποιος να μας τη λύσει): «Και τι απέγινε το δήθεν σατανιστικό σύμβολο; Βρίσκεται στις αποθήκες του δήμου, κάποιας άλλης υπηρεσίας ή έγινε κομμάτια και θρύψαλα;». Για το ίδιο το κτίριο, πάντως, ο Νοών... νοείτω έγραψε: «Ενώ εξωτερικά δίνει την εντύπωση ενός στενόμακρου κτίσματος, οι εσωτερικοί του χώροι είναι μεγάλοι. Το μέγεθος αλλά και η εμφάνιση της πρόσοψής του παραπλανούν τον περαστικό». ☛ «Πόσες, μα πόσες αλήθειες μέσα σ’ ένα άρθρο!» έγραψε ο/η greakbeat, μιλώντας για το εντιτόριαλ του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου αναφορικά με τους υποκριτές του Ηθικού Πλεονεκτήματος. «Τόσα πράγματα, που μπορεί όλοι πού και πού να έχουμε σκεφτεί σε κλάσματα δευτερολέπτου και να τα ξεχάσαμε αμέσως μετά, αποτυπωμένα με δομή, ειλικρίνεια και με εμποτισμένο το προσωπικό στοιχείο. Αν μη τι άλλο, ταυτίζεσαι άμεσα σε μεγάλο βαθμό. Πραγματικά μπράβο κι ευχαριστώ, τίποτε άλλο». «Το άρθρο σου ήταν εκπληκτικό, αλλά τέλειωσε» παραπονέθηκε η TVKAL. «Και τέλειωσε χωρίς καταγγελία, χωρίς δίδαγμα, χωρίς συμπέρασμα, χωρίς μπινελίκια, ρε αδελφέ. Σαν να κόπηκε ξαφνικά μια ταινία πριν τελειώσει, χωρίς happy end ή, έστω, χωρίς δράμα. Και μ’ ανάγκασε να το ξαναδιαβάσω. Και ήταν και πάλι εκπληκτικό». Η Μάρθα Περδίκη μας έστειλε την άποψή της: «Όλα είναι, πραγματικά, θέμα ανθρώπων, κι αυτό μας κάνει μοναδικούς σε όλα. Επίσης, η αλήθεια είναι πάντα μία κι έχει πάντοτε ένα πρόσωπο. Οπότε, όταν έρθει η στιγμή της, που πάντα έρχεται, κατακεραυνώνει τους πάντες και όλους μας». Τέλος, ο/η Μα σοβαρά τώρα; έγραψε: «Αγαπητέ Στάθη, εκτιμώ πολύ την ειλικρινεία και την ευθύτητά σου. Εδώ, όμως, νομίζω ότι ακροβατείς κι εσύ με τη στρεψοδικία. Συμφωνώ ότι δεν πρέπει να είμαστε εισαγγελείς, ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω, αλλά όταν όχι απλώς ανεχόμαστε αλλά δικαιολογούμε ή, περισσότερο, επικροτούμε (με το like) τη στρεψοδικία, περνάμε εκείνη τη γραμμή. Ναι, είμαστε άνθρωποι, κάποιες φορές θα την περάσουμε, αλλά ας προσπαθήσουμε “Να τα φέρουμε κοντά. Όσο γίνεται, όσο μπορούμε”. Κι όταν αποτυγχάνουμε, να στενοχωριόμαστε λίγο. Με εκτίμηση». ☛ Η Γραμμή 4 του μετρό πιο κοντά από ποτέ και το σχετικό ρεπορτάζ μας συζητήθηκε πολύ από Αθηναίους που περιμένουν την επέκταση πώς και πώς. «Η νέα γραμμή, δυστυχώς, δεν θα αλλάξει πολύ τα πράγματα για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα» έγραψε απογοητευμένος/η ο/η inversion. «Οι σχετικοί σταθμοί θα απέχουν πολύ από την πλειονότητα των τμημάτων των ΕΚΠΑ και ΕΜΠ και η χρήση λεωφορείου θα είναι αναπόφευκτη. Κρίμα!». «Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό» εξήγησε ο LANTUS. «Ο κυριότερος είναι ότι αυτό αποτελεί θέμα κερδοφορίας των σταθμών. Τα Σαββατοκύριακα θα υπάρχει μειωμένη κίνηση, αφού δεν γίνονται μαθήματα, τους καλοκαιρινούς μήνες ουσιαστικά δεν θα υπάρχει κίνηση (Ιούλιος-Αύγουστος) αλλά και καθημερινά, τις απογευματινές και βραδινές ώρες, πάλι μειώνεται η κίνηση, γιατί δεν γίνονται μαθήματα. Τώρα, θα με ρωτήσεις “είναι κάποιοι άλλοι σταθμοί κερδοφόροι;” Όχι, αλλά γι’ αυτό ευθύνεται ο λανθασμένος σχεδιασμός και οι επιμέρους δήμοι που δεν ήθελαν τους σταθμούς του μετρό, επειδή τα πολύχρονα έργα θα μείωναν την αγοραστική κίνηση στα μαγαζιά των κεντρικών περιοχών τους». «Πάντως, η μειωμένη κίνηση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο είναι γεγονός για τους περισσότερους σταθμούς» επέμεινε ο/η inversion. «Τις απογευματινές (και λιγότερο τις βραδινές) ώρες μπορεί να μη γίνονται μαθήματα, αλλά στη μεγάλη πλειονότητα των σχολών Θετικών Επιστημών και του ΕΜΠ γίνονται εργαστήρια, άρα κινείται κόσμος, ενώ παράλληλα τελειώνουν τη βάρδιά τους πολλοί διοικητικοί κ.λπ. Οι νέοι σταθμοί θα εξυπηρετήσουν ορισμένους φοιτητές, αλλά όχι με πολύ διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι ο Ευαγγελισμός, ώστε η νέα γραμμή να διαφημίζεται σαν να φέρνει την αλλαγή στη μετακίνηση από/προς τα πανεπιστήμια». Τέλος, το πότε θα γίνουν όλα αυτά σχολίασε σκωπτικά ο tropique: «Μέχρι να ξεμπουκώσει από αυτοκίνητα η Κηφισίας με το επόμενο τμήμα της γραμμής (Φάρος-Μαρούσι), μάλλον θα πετάμε πλέον με drones και δεν θα χρειάζεται».
α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η
Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
feedback491
ΤΙ ΑΠΈΓΙΝΕ ΤΟ ΔΉΘΕΝ ΣΑΤΑΝΙΣΤΙΚΌ ΣΎΜΒΟΛΟ ΚΤΙΡΊΟΥ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ;
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 20.10.16 – lifo
3
«Από την σχολήν του περιωνύμου φιλοσόφου»: Ο Τζουντ Λο ως ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϋ.
Editorial
www.lifo.gr
aπ ο τ ον σ ταθη τ σ αγκ αρ ουσ ιανο
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας
ΜΕΓΆΛΑ ΤΑΛΈΝΤΑ
συμβουλοσ σχεδιασμου Γιάννης Καρλόπουλος
Εκεί όπου συναντιούνται ο Νάρκισσος, ο Μακιαβέλι και ο Ρίπλεϋ πίνει νερό η μοντέρνα Ελλάδα.
αρχισυντακτeσ lifo.gr Άρης Δημοκίδης Θανάσης Χαραμής
Στα χρόνια της ευφορίας, βρήκε έδαφος. Δεν είχε και μυαλό κανείς να τον τσεκάρει. Άρχισε να λέει διάφορα για τον εαυτό του. Ότι σπούδασε σε μέρη όπου δεν σπούδασε. Ότι υπήρξε σύμβουλος ενός μεγάλου οίκου στη Νέα Υόρκη. Ότι ο παππούς του είχε αστικό αίμα. Ότι έχει μοναδικές ικανότητες, που δυστυχώς δεν του ζητείται να τις εφαρμόσει. Άλλαξε το όνομά του και του έδωσε εβραϊκή χροιά. Έδωσε συνεντεύξεις, όπου τα ισχυρίστηκε. Φωτογραφήθηκε σε πολυτελές περιβάλλον. Άλλαξε πόλεις. Έχτισε έναν μύθο. Και άρχισε να τον πιστεύει και αυτός. Η συμπεριφορά του ξέφυγε. Έγινε εριστικός και αλαζών. Το γεγονός ότι η μπλόφα καταναλώθηκε αμάσητη τον αποθράσυνε. Περιοδικά «κύρους» αναπαρήγαν, δίχως να το τσεκάρουν, τα ψεύδη του. Άρχισε να πιστεύει ότι όλοι γύρω του είναι ηλίθιοι και ότι ένα έτσι να κάνεις, τους εξαπατάς αβασάνιστα, μπαίνεις στο σπίτι τους και τους ξαφρίζεις. Αυτό, σε συνδυασμό με την αγωνιώδη σπουδή που έχει ο κλέφτης όταν κλέβει, τον έκανε να βιαστεί ν’ ανέβει πίστα. Στο τέλος, έλεγε τέρατα. Μερικοί άρχισαν να είναι καχύποπτοι. Αλλά είχαν τη δική τους ντόλτσε βίτα να κοιτάξουν. Τον άφηναν να παίζει. Ώσπου, μια μέρα, πιάστηκε. Αποκαλύφθηκε ότι ποτέ δεν ήταν σύμβουλος. Και το ’να έφερε τ’ άλλο. Οι εχθροί του έψαξαν και βρήκαν ότι δεν έχει σπουδάσει αυτά που λέει. Ότι η καταγωγή του είναι λαϊκή και μάλλον ντροπιασμένη – οι γονείς του έβγαλαν κάτι λεφτουδάκια ως φτωχοδιάβολοι πρασινοφρουροί, λίγο ρουφιάνοι. Ότι τον είχε προωθήσει μια γηραιά κυρία, επειδή της έκανε τον γελωτοποιό στη μοναξιά της και τη συνόδευε στα θέατρα. Ότι τον είχαν διώξει νύχτα από μια πόλη, από τα φέσια και τις ίντριγκες. Ο ήρωάς μας κατέρρευσε. Είχε μάθει να ζει ως κάποιος άλλος. Ως ένα μιμητικό ολόγραμμα, μεγαλείου και δημιουργίας! Στον κακομαθημένο βίο του, που τον είχε στήσει ως θεατρική σκηνή ή, μάλλον, ως Βουλεβάρτο του Εγκλήματος, δεν υπήρχαν κανονικά σπίτια, κανονικοί δρόμοι, κανονικές δουλειές – κυρίως δεν υπήρχαν κανονικοί άνθρωποι. Υπήρχε μόνο Αυτός – και κάτι κουκκίδες: τα ανθρωπάκια. Αυτές οι κουκκίδες (τα ανθρωπάκια) δεν είχαν χέρια, πόδια, μάτια, ούτε αυτό το θερμό κύμα αισθημάτων που φουσκώνει από μέσα προς τα έξω και συμβατικά ονομάζουμε ψυχισμό. Ήταν απλώς τα ωραία του κορόιδα. Τα πελατάκια του. Ενώ Αυτός, ως νάρκισσος (σπανίως είσαι απατεώνας, εάν δεν είσαι νάρκισσος), ποτέ δεν είχε νιώσει τι είναι αυτό το «κύμα». Μέσα του υπάρχει ένα Κενό, παγερό
και άδειο, που το σαρώνουν πού και πού μικρές πολεμόχαρες κραυγές. Πουθενά δεν ακούγεται μουσική, μόνο ένα σύριγμα ανάμεσα στα κόκαλα. Το αίμα και η σάρκα σωπαίνουν. Γι’ αυτό και ένα άλλο χαρακτηριστικό του απατεώνα είναι ότι ποτέ δεν έχει δει το πρόσωπό του στον καθρέφτη –εννοώ το αληθινό του πρόσωπο– αλλά το ατσάλινο μπλοκμπάστερ της «μηχανής» που ενσαρκώνει, της μηχανής που εν τέλει είναι. Αν ποτέ τέθηκε κάποιο ζήτημα, ας πούμε «ηθικό» (σχεδόν απίθανο), το έλυσε με την ίδια κατασκευαστική ευκολία: όχι, δεν εξαπάτησε αυτός την κοινωνία – η κοινωνία ήταν ξεχαρβαλωμένη κι απλώς την επιδιόρθωσε! («τους ξέρουμε τους προκομμένους: να τα λέμε τώρα;»). Και άλλα τέτοια, δικολαβικά. …. Τι με έπιασε όμως και ασχολούμαι με αυτό τον τύπο ανθρώπου; Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι αυτό το θρασύ, αεριτζίδικο μοντέλο μετα-Κοσκωτά, ένα χαρμάνι ναρκισσισμού, μακιαβελισμού και ευδαιμονικής χοντροκοπιάς, ήταν κυρίαρχο στα χρόνια του πασοκικού lifestyle. Και ότι η κρίση μάς έφερε στα ίσα μας. Και θάψαμε τον μακαρίτη με τις δέουσες ύβρεις. Αμ δε. Το μοντέλο αυτό, κατά ριπάς, και με διαφοροποίηση στις δοσολογίες, εξακολουθεί να είναι το κυρίαρχο μοντέλο Έλληνα πολιτικού και λίγο πολύ το ένοχο role model των περισσότερων Νεοελλήνων. Ειδικά οι πρώτοι, έχουν κάνει την απάτη επάγγελμα. Ρίχνουν τους ψηφοφόρους στη φωτιά, όπως ρίχνεις τα κούτσουρα στο τζάκι, με βερμούτ και Πιτσιλαδή στα ηχεία, ενώ ο προτζέκτορας παίζει κάτι της Ιζαμπέλ Υπέρ. Με συνειδητό κυνισμό και ενώ είναι καταφανές ότι περιφρονούν όλους τους άλλους με την έπαρση του απατεώνα που βλέπει ότι η μπλόφα του εισακούεται (τα είπαμε πριν), υπνωτίζουν τα πρόβατα, τάζοντας καλύτερες συνθήκες σφαγής. Και τα καταφέρνουν! Είναι αποκαρδιωτικό. Κι είναι παράδοξο πώς κανείς δεν βλέπει ότι στη ρίζα της κυβερνητικής συμπεριφοράς κρύβεται αυτό το κοινωνικό μοντέλο αναιδούς καταφερτζή που κουρέλιασε επί ΠΑΣΟΚ το δημόσιο κουράγιο και επανέρχεται τώρα ως η μιμητική σκευή ενός πολιτικού Ρίπλεϋ – που θα καταρρεύσει κάποια στιγμή με πάταγο, κι άλλα συντρίμμια πάνω στα συντρίμμια.
––––––
προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου –––––– συντονισμός ύλης Μαρκέλλα Ανδρικάκη συντακτική ομάδα Columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου Δημήτρης Πολιτάκης Δημήτρης Κυριαζής Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης Θέατρο: Ματίνα Καλτάκη Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Βασίλης Καψάσκης Νινέττα Γιακιντζή Φιλιώ Ράγκου Χριστίνα Γαλανοπούλου Πάνος Μιχαήλ Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης
φωτογραφία εξωφύλλου
Πάρις Ταβιτιάν
φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F. assistant art director Rinétta Κοσκινίδου διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– senior direct market manager Κώστας Μαντάς direct market managers Βούλα Καραβαγγέλη Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου κωδικος εντυπου 7639
www.facebook.com/stathis.tsagar
4 lifo – 20.10.16
20.10.16 – lifo
5
Έως 18/12, Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Κτίριο Μεταξουργείου, Γερμανικού & Μυλλέρου, πλ. Αυδή, Τρ. 10:00–21:00, Τετ.-Σάβ. 10:00–19:00, Κυρ. 10:00–15:00 Eίσοδος ελεύθερη
Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης (Σμύρνη 1881-Αθήνα 1955), «Άνδρας στο δάσος της Βουλώνης», 1910-1915, Λάδι σε μουσαμά , 33x27 εκ., © Ιδιωτική Συλλογή
iLoveAthens
Kεντρικό Κτίριο Εθνικής Τράπεζας πλ. Κοτζιά
θεόφραστος τριανταφυλλίδης
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
6 lifo – 20.10.16
Φόρο τιμής σε έναν σημαντικό Έλληνα ζωγράφο του 20ού αιώνα αποτίνει η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Στη θεματογραφία του έργου του Τριανταφυλλίδη εντάσσονται κυρίως σκηνές της καθημερινής ζωής, νεκρές φύσεις, προσωπογραφίες και τοπία που διακρίνονται για τη βαθιά εσωτερικότητα και τη μελαγχολική τους διάθεση, ενώ τα τελευταία χρόνια της δημιουργίας του τον απασχόλησαν θρησκευτικά θέματα. Από τους κορυφαίους ζωγράφους του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, αξιοποίησε ιμπρεσιονιστικά και εξπρεσιονιστικά στοιχεία.
20.10.16 – lifo
7
8 lifo – 13.10.16
20–26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
20.10.16 – lifo
9
Στο διάστημα 13-16 Οκτωβρίου διεξήχθη το δεύτερο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ στο Κλειστό Γήπεδο Τάε Κβον Ντο στο Παλαιό Φάληρο, με πρόεδρο του συνεδρίου τον Αριστείδη Μπαλτά. Ο τίτλος του ήταν: «Με την Αριστερά μπροστά για την Ελλάδα που μας αξίζει. Κοινωνική Δικαιοσύνη - Δημοκρατία - Δίκαιη Ανάπτυξη».
★
Το «παρών» στο συνέδριο έδωσε ο αντιπρόεδρος της ΝΔ, Κ. Χατζηδάκης, οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ, Μ. Ξενογιαννακοπούλου και Στ. Τζουμάκας, ο Οδ. Βουδούρης, ο πρώην πρόεδρος της ΔΗΜ. ΑΡ. Φ. Κουβέλης. Δεν έστειλαν αντιπροσωπίες η ΛΑ.Ε., η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το ΚΚΕ. Την παράσταση έκλεψε με τον χαιρετισμό του ο Π. Καμμένος (χωρίς γραβάτα και μ’ ένα γαρίφαλο στο
★
Πριν από την έναρξη του συνεδρίου εκπρόσωποι της «γενιάς των 400 ευρώ» προσπέρασαν τα μέτρα ασφαλείας, μπήκαν στον χώρο και φώναξαν συνθήματα.
★
★
Ο πρόεδρος του κόμματος Αλέξης Τσίπρας, κατεβαίνοντας χωρίς συνυποψήφιο
★
Ανάμεσα στα ξένα κόμματα που εκπροσωπήθηκαν ήταν το ΑΚΕΛ της Κύπρου, το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, το γερμανικό Κόμμα της Αριστεράς, το τουρκικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, το κόμμα των Κούρδων της Συρίας, η ιταλική Κομμουνιστική Επανίδρυση, οι Podemos, το πορτογαλικό Bloco της Αριστεράς, το ρωσικό κόμμα Δίκαιη Ρωσία, το βραζιλιάνικο Κόμμα Εργασίας, από το Ελ Σαλβαδόρ το Απελευθερωτικό Μέτωπο, από τη Νικαράγουα το Κόμμα των Σαντινίστας και οι τρεις μεγάλες παλαιστινιακές οργανώσεις.
πέτο), ανοίγοντας την ομιλία του με το «συντρόφισσες, σύντροφοι». Από κοντά και ο βουλευτής των ΑΝ.ΕΛ. Κ. Ζουράρις, που εμφανίστηκε με μπλουζάκι που έγραφε «έρχομαι από μακριά».
★
Ένα κομφούζιο επικράτησε το βράδυ του Σαββάτου
Τα ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκαν κυρίως στο συνέδριο ήταν η συγκρότηση επιτροπών Δεοντολογίας και Διαφάνειας και η κατάρτιση Κώδικα Δεοντολογίας για τις εμφανίσεις κομματικών στελεχών στα ΜΜΕ. Αποφασίστηκε, επίσης, η επέκταση της ποσόστωσης φύλων σε όλα τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και το να μην έχουν δικαίωμα να θέσουν υποψηφιότητα για τη νέα Κεντρική Επιτροπή όσοι δεν έχουν τακτοποιήσει πλήρως τα οικονομικά τους προς το κόμμα.
★
στις εσωκομματικές εκλογές, εκλέχθηκε ξανά πρόεδρος με 2.548 ψήφους και ποσοστό 93,54%. Αυτό σημαίνει ότι 210 σύνεδροι δεν τον ψήφισαν. Συγκεκριμένα, υπήρχαν 176 λευκά και 34 άκυρα. Τα ποσοστά του Αλ. Τσίπρα ενισχύθηκαν, καθώς στο προηγούμενο συνέδριο, το 2013, είχε συγκεντρώσει το 74,08%.
★
Την πρώτη θέση στις ψήφους για την Κεντρική Επιτροπή, που αποτελεί ένα άτυπο «χρηματιστήριο αξιών»
κατά την ψηφοφορία για την ποσόστωση της Κ.Ε. Σύμφωνα με την εισήγηση, παρέμενε σε ισχύ η πρόβλεψη του καταστατικού που ορίζει ότι μόνο το 25% των μελών της Κ.Ε. μπορούν να είναι έμμισθα κυβερνητικά στελέχη (υπουργοί, γενικοί γραμματείς, πρόεδροι οργανισμών κ.λπ.). Από αυτό το ποσοστό εξαιρούνται οι βουλευτές, καθώς εκείνοι θεωρούνται αιρετοί και έτσι δεν υφίσταται όριο στη συμμετοχή τους στην Κ.Ε. Ωστόσο, όταν ήρθε η ώρα της ψηφοφορίας το σώμα απέρριψε την εισηγητική πρόταση και ψήφισε στο 25% να περιλαμβάνονται και οι βουλευτές. Η ψηφοφορία επαναλήφθηκε μετά από παρεμβολή του Αλ. Τσίπρα (που διερωτήθηκε αν κατάλαβαν οι Συριζαίοι τι ψήφιζαν) και υπερψηφίστηκε τελικά η αρχική πρόταση.
«Παίρναμε αποφάσεις, αλλά έμεναν στα χαρτιά. Είμαστε στη μέση ενός στοιχήματος που δεν έχει κριθεί, αλλά έχουμε όλες τις δυνατότητες
«Ακραία αντιδημοκρατική πρόκληση η θεωρία της αριστερής παρένθεσης, εμείς ήρθαμε για να ενώσουμε το λαό», Ν. Βούτσης
★
Είπαν: «Η ανανέωση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπό μου είναι η ανανέωση ευθύνης», Αλ. Τσίπρας
του κόμματος, κατέλαβε ο Ευκλ. Τσακαλώτος, τη 2η θέση ο Ν. Φίλης, την 3η ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης, την 4η ο Γ. Ξανθός, την 5η ο Γ. Δραγασάκης, την 6η ο Π. Σκουρλέτης, την 7η ο Π. Πολάκης, την 8η ο Ν. Παππάς, την 9η η Ρένα Δούρου και την 10η ο Π. Ρήγας. Η κίνηση των «53+» εκπροσωπείται από 41 στελέχη στην Κ.Ε. των 151 μελών, ενώ η «προεδρική» Ενωτική Κίνηση συγκέντρωσε 52. Η «Πλατφόρμα 2010» που υποστηρίζεται από τον Δ. Παπαδημούλη εξέλεξε 13 μέλη, ενώ οι «πασοκογενείς» μόλις 6.
«Να μην ξεχνάμε τις μεγάλες μάζες που κινητοποιήθηκαν τσακισμένες από την κρίση και μας έφεραν
«Ας κάνουμε το συνέδριο αρχή για την Αριστερά με το ηρωικό παρελθόν, το παρόν της και κυρίως το μέλλον της στην εξέλιξη της κοινωνίας», Στ. Κοντονής
«Όλοι μαζί τα συμφωνούμε κι όλοι μαζί τα εφαρμόζουμε. Δεν τα εφαρμόζουν οι δεξιοί του κόμματος και οι αριστεροί λένε κάτι άλλο», Ευ. Τσακαλώτος
«Ναι στην κυβέρνηση της μετάβασης, ναι στην κυβέρνηση της Αριστεράς που μας αξίζει», Θ. Δρίτσας
aπο τον δημητρη κυριαζη
TheBuzz
«Έχουμε διαλύσει το παραμύθι των μονόδρομων. Το άγχος των αντιπάλων μας είναι να φύγουμε από τη διακυβέρνηση και να ζητήσουμε συγγνώμη που τους νικήσαμε», Ν. Παππάς
«Τώρα κυβερνάμε, που σημαίνει συγκρουόμαστε, που σημαίνει αλλάζουμε την πραγματικότητα που ζούμε», Π. Πολάκης
«Δεν έχουμε την πολυτέλεια να υπεκφεύγουμε με νέα ψευτοδιλήμματα, φτιάχνουμε μια νέα Αριστερά, μακριά από διαπιστώσεις, μακριά από εύκολες λύσεις, μακριά από ιδεολογικές καθαρότητες, λερώνουμε τα χέρια, κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος», Ρ. Δούρου
«Είμαι σαφώς υπέρ ενός κόμματος μαζικού και ανοιχτού, αλλά και ενός κόμματος που θα είναι γειωμένο στην κοινωνία. Αν το πετύχουμε αυτό, τότε να είστε σίγουροι πως θα κερδίσουμε», Αλ. Φλαμπουράρης «Ο μόνος χώρος που μπορεί να περιγράψει και να επιδιώξει την αριστερή διέξοδο είναι ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ», Τ. Χριστοδουλοπούλου
στην εξουσία», Θ. Φωτίου
να το κερδίσουμε», Γ. Δραγασάκης
Ποιοι πήγαν, ποιοι δεν πήγαν και πώς διαμορφώνονται οι ισορροπίες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος.
ΤΙ ΕΊΔΑΜΕ ΣΤΟ 2ο ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
επιμελεια: the lifo team
TalkoftheTown
ΦΩΝΗ ΛΑΟΥ
Talk of the Town
ΝΑΣΟΣ ΝΑΘΑΝΑΗΛ Εικονογράφηση: David Shrigley
Ένας νεαρός επιστήμονας μας μιλά για την πολύ ενδιαφέρουσα ευρεσιτεχνία του που φιλοδοξεί να λύσει ένα σημαντικό πρόβλημα των millennials. α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή
Ο ΝΤΊΛΑΝ, ΤΟ ΝΌΜΠΕΛ ΚΑΙ Ο ΠΟΠ ΕΑΥΤΌΣ ΜΑΣ
α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η
ΔεύτερεςΣκέψεις
Μια αθόρυβη αναχώρηση χωρίς δράματα και εξομολογήσεις.
10 lifo – 20.10.16
Όσοι γεννηθήκαμε στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα συναντηθήκαμε από νωρίς με την ποπ κουλτούρα. Όποιες και αν ήταν οι οφειλές της χώρας στα άγρια πολιτικά της πάθη, μεγάλο μέρος του καθημερινού πολιτισμού της πέρασε στην επικράτεια της μόδας και των επιδράσεων που είχε η «ποπ» στον τρόπο ζωής. Δεν μιλώ μόνο ή κυρίως για τη μουσική αλλά για τη διακόσμηση, τα χρηστικά αντικείμενα, τα κόμικς, το σινεμά. Από τις ταμπέλες των καταστημάτων ως το σύστημα της μόδας, τίποτα δεν έμεινε, πρακτικά, ανεπηρέαστο. Αυτό δεν συνέβη με τους γονείς μας, που ήταν παιδιά των προπολεμικών καιρών και έζησαν κυρίως μια Ιστορία σημαδεμένη από τη βία και την πενία. Και εκεί, βεβαίως, υπήρχαν εξαιρέσεις (αν ο Φώτης Πολυμέρης ή οι ορχήστρες που έπαιζαν λατινοαμερικάνικα του ’40 ήταν ποπ), αλλά η ποπ μεταβολή της ελληνικής καθημερινότητας είναι υπόθεση των χρόνων της Μεταπολίτευσης. Τι σχέση έχουν, όμως, τα παραπάνω με τη διαμάχη για το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν; Έχουν. Διότι μία από τις συνέπειες του τρόπου που αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε είναι ότι το γούστο μας κυριαρχεί, συχνά, στις κρίσεις μας. Συγκινούμαστε, ας πούμε, και ταυτιζόμαστε με κάτι, με ένα σώμα τραγουδιών, με στίχους, με μια καλλιτεχνική περσόνα. Και έπειτα δεν μπορούμε να καταλάβουμε πως αυτές οι ταυτίσεις (στο όριο αισθητικής και αισθήματος) δεν δηλώνουν απαραίτητα κάτι για το μέγεθος και τη σπουδαιότητα του δημιουργού. Το γεγονός, δηλαδή, ότι αγαπάμε κάτι και ότι αυτό έχει γίνει μέρος της αισθηματικής μας αγωγής δεν σημαίνει ότι πρέπει και να το αναγορεύσουμε σε κορυφή. Θα πει κανείς πως δεν είναι όλη η ποπ το ίδιο πράγμα. Φυσικά. Από τις φολκ αφηγήσεις του Ντίλαν ως τις πιο εκλεκτικές και δύστροπες εκδοχές στη σύγχρονη ηλεκτρική και ηλεκτρονική μουσική υπάρχει τεράστιο φάσμα απαιτήσεων. Στον στίχο και στη μουσική. Στην αρχιτεκτονική του ήχου και στη σχέση της μουσικής με ένα κοινό που μπορεί να είναι εκατό νοματαίοι ή ένα δισεκατομμύριο ακροατές. Διαφορετικές μορφές ευφυΐας, ταλέντου, στιχουργικής, εμπλέκονται και φτιάχνουν ένα σύμπαν πολυποίκιλο και χαοτικό. To ζήτημα όμως που συζητώ εδώ είναι διαφορετικό: ότι δεν θέλουμε να ξεχωρίσουμε «αυτό που μας αρέσει» από αυτό που αξίζει, ενδεχομένως, ένα Νόμπελ Λογοτεχνίας. Και όχι απλώς δυσκολευόμαστε αλλά είμαστε απρόθυμοι και να το διαπραγματευτού-
με. Θεωρούμε μάλιστα προδοσία και καταπάτηση των ιερών μας το να ακούσουμε από τον άλλον ότι, για παράδειγμα, ο Ντίλαν δεν είναι για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Αυτή είναι η συνηθισμένη, γλυκιά αυταπάτη του ποπ εαυτού. Η αρνητική του πλευρά, κατά τη γνώμη μου. Το ότι κουβαλάει ένα ρομαντικό απόλυτο και το εκλογικεύει σε κάθε αφορμή με τον φόβο να παραδεχτεί την εύθραυστη αλήθεια των προτιμήσεών του. Και όλο και περισσότερο, μεγαλώνοντας, ευλογούμε τα γούστα μας. Θέλουμε οι άλλοι να ανταποκρίνονται στα δικά μας μέτρα και σταθμά, στους ενθουσιασμούς μας, στις απέχθειές μας. Λες και μέτρο όλων των αξιολογήσεων σε αυτήν τη ζωή είναι το υποκειμενικό αίσθημα του «μου αρέσει» ή «δεν μου αρέσει». Φυσικά, υπάρχει και εκείνη η μονολιθική πόζα όσων λένε πως αγνοούν και περιφρονούν την ποπ διάσταση. Γι’ αυτούς το κριτήριο είναι απλώς η δυσκολία-για-τη-δυσκολία, η απόσταση από τα λαϊκά γούστα, η αποκήρυξη των συναισθημάτων και ο θρίαμβος μιας τέχνης εγκεφαλικής και μονόπαντα διανοητικής. Προσποιούνται, εν τέλει, πως ζουν μια αυθεντικότητα σε απόσταση ασφαλείας από καθετί χαμηλό, μαζικό ή έστω «εύπεπτο». Αυτός, όμως, ο οχυρωμένος ελιτισμός δεν πρέπει να μας οδηγεί στην παιδιάστικη αντίδραση να ισοπεδώνουμε τα πάντα. Το γεγονός, ας πούμε, ότι εγώ εδώ και τριάντα χρόνια ακούω κυρίως εκδοχές της indie ροκ μουσικής δεν σημαίνει ότι την υπερασπίζομαι ως ίσης αισθητικής και πνευματικής αξίας με τον Μπαχ, τον Μότσαρτ, τον Μάλερ. Το ότι έχω περάσει ωραίες στιγμές διαβάζοντας τον Επιθεωρητή Μαιγκρέ του Σιμενόν (που είναι για μένα σημαντικός συγγραφέας) δεν σημαίνει ότι θα έβαζα τον Σιμενόν δίπλα στον Μούζιλ, στον Γιόζεφ Ροτ ή στον Ναμπόκοφ. Είναι γνωστό όμως ότι διάγουμε εν νοσταλγία και πως δεν σηκώνουμε μύγα στο σπαθί μας για τις εμμονές μας. Ορισμένα πράγματα, ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο να ταιριάζουν με την περίμετρο των γούστων μας. Μπορούμε να έχουμε στην καρδιά μας τους στίχους του «Blowin’ in the wind» ή του «Subterranean homesick blues» αλλά να κρίνουμε ότι ένα Νόμπελ Λογοτεχνίας είναι μια διαφορετική υπόθεση. Διακρίνοντας το τι αγαπάμε από το τι δικαίως αξίζει ένα Νόμπελ, σώζουμε, ενδεχομένως, και τα δύο: και τις αγάπες μας από θεσμούς που δεν τους πάνε αλλά και τους θεσμούς από μια ψεύτικη προοδευτικότητα που τους ακυρώνει.
Ποια είναι η ιδέα σου, λοιπόν; Ουσιαστικά είναι μια κολόνα φόρτισης και σύνδεσης στο Διαδίκτυο, μια αυτόνομη και φιλική προς το περιβάλλον κατασκευή που λειτουργεί αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια και προσφέρει γρήγορη και άμεση φόρτιση ηλεκτρονικών συσκευών σε εξωτερικούς χώρους, καθώς και ασύρματη και δωρεάν σύνδεση στο Ίντερνετ. Δώσε μας κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Μιλάμε για γρήγορη φόρτιση smartphones, tablets και powerbanks μέσω ασύρματων βάσεων φόρτισης – ουσιαστικά, απλώς τοποθετείς τη συσκευή σου πάνω στις βάσεις. Η κολόνα διαθέτει επίσης θύρες USB, οπότε μπορούν να φορτίσουν ταυτόχρονα 7 συσκευές. Αυτό που την καθιστά όμως ιδιαίτερη είναι το γεγονός ότι μπορεί να παρέχει δωρεάν πρόσβαση στο Ίντερνετ μέσω «ανοιχτού» Wi-Fi μέχρι και σε 9 συσκευές ταυτόχρονα. Η κολόνα είναι οικολογική, καθώς λειτουργεί μέσω ενός ηλιακού πάνελ χωρίς την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η ενσωματωμένη μπαταρία αποθηκεύει την ηλιακή ενέργεια την ημέρα, επιτρέποντας την απρόσκοπτη λειτουργία της κολόνας το βράδυ με αυτονομία τεσσάρων ημερών. Πού θα την έβλεπες να χρησιμοποιείται; Μπορεί να τοποθετηθεί παντού! Σε δημόσιους χώρους, όπως στάσεις λεωφορείων, πλατείες, πάρκα, σιδηροδρομικούς σταθμούς, αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα. O σκοπός είναι να τοποθετηθεί σε σημεία όπου θα μπορεί να είναι εύκολα προσβάσιμη και να εξυπηρετεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων την έχουν ανάγκη. Σε τι φάση είναι η παραγωγή της; Η κολόνα βρίσκεται σε επίπεδο beta, καθώς πρόκειται για μια κατασκευή που ξεκίνησα μόνος μου από το μηδέν, από την αγορά των υλικών μέχρι τη συναρμολόγησή της. Το επόμενο βήμα είναι η εύρεση κάποιας κατασκευαστικής εταιρείας που θα ενδιαφερθεί να συνεργαστούμε, ώστε να προβούμε στη βελτιστοποίηση και τελικά στη διαμόρφωση και παραγωγή της. Μέχρι στιγμής το κόστος για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου μοντέλου είναι περίπου 900 ευρώ – φυσικά με τη συνεργασία μιας μεγάλης εταιρείας το κόστος αυτό θα πέσει κατά πολύ. Πώς σου ήρθε η ιδέα; Η ιδέα μού ήρθε μια μέρα που περίμενα το λεωφορείο για να πάω για μάθημα στη σχολή. Το λεωφορείο άργησε, εγώ έπρεπε να ενημερώσω πως θα καθυστερήσω και δεν είχα ούτε πρόσβαση στο Ίντερνετ ούτε μπαταρία. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα πόσο χρήσιμο και εξυπηρετικό θα ήταν για τους περισσότερους ανθρώπους να έχουν τη δυνατότητα άμεσης φόρτισης των συσκευών τους και χρήση Ίντερνετ σε έκτακτες περιπτώσεις. Την ίδια κιόλας ημέρα ξεκίνησα να σκέφτομαι με ποιους τρόπους θα μπορούσα να κάνω αυτή την ιδέα πραγματικότητα και κατέληξα στην ηλιακή κολόνα φόρτισης.
Ο ΖΊΖΕΚ ΤΡΟΛΆΡΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΡΑΒΆΝΙ ΠΡΟΧΩΡΆ
Talk of the Town
α π ό τ ο ν δ η μ ή τρ η π ολ ιτάκ η
ShortCut
«Ο Τραμπ είναι κεντρώος φιλελεύθερος»: Να ’ναι καλά ο Σλοβένος, μας ψυχαγωγεί και μας βάζει σε σκέψεις και συζητήσεις που δεν θα συνέβαιναν χωρίς τις παρεμβάσεις του. Τα χρόνια περνάνε, ο κόσμος αλλάζει (προς το χειρότερο, φαινομενικά τουλάχιστον), η στρατευμένη ιντελιγκέντσια έχει υποχωρήσει στην εσωστρέφεια, ο Ζίζεκ όμως παραμένει αειθαλής, σπινταρισμένος και πάντα πρόθυμος να τρολάρει το σύμπαν επί παντός επιστητού. Να ’ναι καλά, μας ψυχαγωγεί και μας βάζει σε σκέψεις και συζητήσεις που δεν θα συνέβαιναν χωρίς τις συχνά αντιδραστικές και σχιζοειδείς δημόσιες παρεμβάσεις του. Μακάρι να υπήρχαν πέντε σαν κι αυτόν στο παγκόσμιο μιντιακό στερέωμα – παραπάνω δεν θα το σηκώναμε, υπάρχουν και όρια στο φιλοσοφικό/ψυχαναλυτικό «κάψιμο», ειδικά σε καιρούς σαν τους τωρινούς, με τον ζουρλομανδύα μόνιμα κρεμασμένο στον καλόγερο για ώρα ανάγκης. Αν υπήρχαν κι άλλοι σαν κι αυτόν, ίσως δεν θα είχα απομακρυνθεί τόσο πολύ από τα «μονοπάτια της σκέψης», για να θυμηθούμε κι εκείνη την εκπομπή της ΕΡΤ (επί Σημίτη, ούτε για τέτοια άλλοθι δεν μοιάζει ικανή η σημερινή κυβέρνηση) με τις συνεντεύξεις των πιο διάσημων σύγχρονων στοχαστών. Μετά τα τραυματικά θεωρητικά crash courses που είχα υποστεί μικρός και αδαής, εγκατέλειψα τον σκληρό πυρήνα με ελαφρά πηδηματάκια. Ξέρασα σε κάτι μεταπτυχιακές εργασίες τη θεωρία που είχα μπουκώσει αμάσητη και αυτό ήταν. Από τότε, μακριά κι αγαπημένοι. Τον Ζίζεκ ως δημόσια φιγούρα τον συμπαθώ αντανακλαστικά και όχι μόνο επειδή σε προκαλεί να παρακολουθήσεις τη σκέψη του (ή, έστω, το αντιδραστικό του ένστικτο), χωρίς να χαθείς απαραίτητα στις χεγκελιανές/λακανικές ατραπούς των βιβλίων του. Αγαπώ το λουκ επιμελώς ατημέλητου χίπστερ, τη μεταδοτική απόλαυση (jouissance κατά Λακάν) που αντλεί από τον λόγο του, τον τρόπο που φτύνει το ψι όταν προφέρει το psychoanalysis, «ψυκανάλυσις», τα εννοούμενα αποσιωπητικά στο τέλος κάθε αυθαίρετης γενίκευσης, την κατάχρηση του «και ούτω καθεξής» (… and so on), τον τρόπο που ρουφάει τη μύτη του όταν σολάρει σε χιλιάδες βίντεο στο YouTube σαν κοκάκιας, όπως αντίστοιχα ρουφάμε όλοι μας «κυρίαρχη ιδεολογία» και την απολαμβάνουμε σαν να ρουφάμε τέχνη, μουσική, σινεμά, κουλτούρα – είτε υψηλή είτε μαζική. Σεσημασμένο πρεζάκι της ποπ κουλτούρας είναι κι ο ίδιος άλλωστε, αλλά και σύμπτωμα των καιρών, με ιδιαίτερη αδυναμία στις παραδοξολογίες, στα λογοπαίγνια, στον σαρκασμό, στην ειρωνική αυτο-ακύρωση. Τυπικό παράδειγμα, το ειδύλλιό του με τον ΣΥΡΙΖΑ προ διετίας, όταν είχε δηλώσει ότι όποιος δεν ακολουθήσει το όραμα του Αλέξη θα βρεθεί σε γκουλάγκ, για να ακολουθήσει ο σχετικός σαματάς (με χαρακτηρισμούς που ο ίδιος έχει συνηθίσει, όπως «αμπελοφιλόσοφος της συμφοράς» και «σταλινικό εξωμήτριο») καθώς και οργισμένη ανακοίνωση της «Συγγρού» μεταξύ άλλων. Σοκαρισμένος (ελαφρώς), υποχρεώθηκε τότε να δικαιολογηθεί, θέτοντας ένα γενικότερο πλαίσιο ελευθερίας του λόγου: «Υπάρχει μια διάχυτη ατμόσφαιρα πολιτικής ορθότητας. Έτσι, αν πεις ένα αστείο, μπορεί να σε κατηγορήσουν για σεξισμό, ρατσισμό ή οτιδήποτε άλλο. Κυρίως η νεοπουριτανική Αριστερά, που ταυτίζεται τώρα πια με την παλιά συντηρητική Δεξιά. Και οι δυο έχουν χάσει κάθε αίσθηση του χιούμορ. Δεν ξέρουν πια τι είναι ειρωνεία, ούτε μπορούν να συλλάβουν το πνεύμα της. Αν με ρωτάτε, παραδέχομαι το σφάλμα μου, αλλά το σχόλιό μου ήταν ξεκάθαρα σαρκαστικό. Τι θα μπορούσαν να πιστέψουν όσοι με άκουσαν; Ότι πραγματικά συμβούλευα τον ΣΥΡΙΖΑ να φτιάξει γκουλάγκ; Πώς να το κάνει, αφού το 60% της Ελληνικής Αστυνομίας ψηφίζει Χρυσή Αυγή;» Τι; Ψέματα; Η πιο πρόσφατη «προβοκάτσια» του (του βγαίνουν αυθόρμητα, νομίζω δεν είναι προϊόν υπολογισμού) ήταν όταν δήλωσε πριν από μερικές μέρες στο Live Event του «Guardian», προκαλώντας τον αναμενόμενο χαμούλη, ότι ο Τραμπ είναι στην πραγματικότητα ένας κεντρώος φιλελές και όλα αυτά τα βρόμικα καλαμπούρια και οι ηλιθιότητες που εκστομίζει αποτελούν προπέτασμα καπνού για να κρύψει ακριβώς ότι είναι ένας κανονικός, κεντρώος πολιτικός. Μάλλον εννοούσε ότι ο Τραμπ απευθύνεται σε ακραία ένστικτα, έχοντας διαγνώσει ότι στην εποχή μας οι «ελίτ», το «σύστημα», το κέντρο, έχουν χάσει την υπόληψή τους. Μάλλον. Και πάντως, ο συλλογισμός θα μπορούσε να επιστραφεί στον ίδιο τον Ζίζεκ, όπως ορθώς παρατηρήθηκε. Κι αν είναι, δηλαδή, ο ίδιος ο Ζίζεκ στην πραγματικότητα, πίσω απ’ όλη αυτή την ειρωνεία και την επιθετικότητα ενάντια στην πολιτική ορθότητα, ένας κεντρώος φιλελές; Είναι μια πιθανότητα. Τι θα έκανε, άραγε, σ’ ένα μετα-καπιταλιστικό, μετα-φιλελεύθερο σύμπαν; Πώς θα ζούσε; Με τι θα έπαιζε; Σε ποια events και σε ποιες τηλεοπτικές εκπομπές θα εμφανιζόταν; Ποιους θα έβρισκε να τρολάρει;
Τα αγαπημένα σας Starbucks Chilled Classics σας στέλνουν στο Παρίσι!
Μπες στον διαγωνισμό για ένα μοναδικό ταξίδι δύο ατόμων στην Πόλη του Φωτός και πολλά άλλα δώρα.
Τ
ο Παρίσι, η πόλη που έχει συνδέσει το όνομά της με το φως, τον ρομαντισμό, τη μόδα και την υψηλή γαστρονομία, είναι ένας προορισμός που πρέπει να επισκεφθείτε τουλάχιστον μία φορά. Ανεξάντλητο, ζωντανό, γεμάτο μουσεία, φινετσάτες μπουτίκ και αντικερί, αξίζει να το περπατήσετε για να το γνωρίσετε. Τα μουσεία του Λούβρου, του Ορσέ και του Πομπιντού, η επιβλητική Όπερα, ο Πύργος του Άιφελ, η Σανζ Ελιζέ και η Αψίδα του Θριάμβου είναι από τα μέρη στα οποία πρέπει οπωσδήποτε να πάτε, αν βρεθείτε στη γαλλική πρωτεύουσα – δεν είναι μόνο αυτά όμως. Η μποέμ συνοικία της Μονμάρτρης θα σας μαγέψει, αν βρεθείτε εκεί ειδικά το απόγευμα, έχοντας πανοραμική θέα σχεδόν ολόκληρου του Παρισιού, το Marais και το κανάλι Saint Martin θα τα λατρέψετε για τα γουστόζικα μπιστρό και μπαρ όπου συχνάζει κυρίως η νεολαία, ενώ, όποια ώρα και αν θελήσετε, μπορείτε να απολαύσετε μια ρομαντική βόλτα στα νερά του Σηκουάνα με τη συντροφιά σας. Μη χάνετε, λοιπόν, χρόνο: τα Starbucks Chilled Classics σας δίνουν την ευκαιρία να κερδίσετε ένα μοναδικό ταξίδι για δύο άτομα στο Παρίσι, αξίας 3.000 ευρώ, με δωρεάν αεροπορικά εισιτήρια, διαμονή σε ξενοδοχείο 5 αστέρων (3 νύχτες), ολοήμερο spa και ένα ειδυλλιακό δείπνο στα νερά του Σηκουάνα με όποια παρέα κι αν έχετε. Απολαμβάνοντας καφέδες Caffè Americano, Caffè Latte, Caramel Macchiato, Cappuccino και Chocolate Mocha, μπαίνετε στον διαγωνισμό για το ταξίδι και παράλληλα διεκδικείτε μία από τις 20 δωροεπιταγές στα καταστήματα Public (αξίας €100 η καθεμία) ή ένα από τα 30 καλάθια με 10 κύπελλα Starbucks RTD Chilled Classics. Στείλτε SMS στο 54011 με την ένδειξη SBUX κενό και ονοματεπώνυμο (χρέωση 11 λεπτά συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) έως και τις 30 Νοεμβρίου και μπείτε στη μεγάλη κλήρωση.
Περισσότερα στο: www.arlafoods.gr/our-brands/starbucks
20.10.16 – lifo
11
q Μένω στη Γούβα, αλλιώς Άγιος Αρτέμιος. Η Γούβα είναι η περιοχή δυτικά του Παγκρατίου που συνορεύει με Δάφνη, Βύρωνα, Άγιο Αρτέμιο, Μετς και Νέο Κόσμο. Μπέρδεμα! Συνήθως λέω ότι μένω στο Παγκράτι για να μην εξηγώ πολλά. Μένω εδώ από το 2009.
Talk of the Town
q Στην πραγματικότητα, δεν επέλεξα την περιοχή αλλά το σπίτι: το μπαλκόνι είναι τριπλάσιο απ’ το διαμέρισμα. Έμενε πιο πριν, στον έκτο όροφο της πολυκατοικίας, ο φίλος μου ο Σωτήρης, οπότε, Σκηνοθέτης όταν άδειασε ο έβδομος, ήρθα εδώ. Είναι σαν να μένουμε στο ίδιο σπίτι, οι πόρτες είναι Ο Ηλίας σκηνοθετεί ανοιχτές! Με βόλευε και το μετρό του Αγίου Ιωάννη, στο Από Μηχανής γιατί πήγαινα κατευθείαν στο πανεπιστήμιο. Θέατρο την
α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η
UrbanLife
ΗΛIΑΣ ΑΔAΜ
παράσταση Γκάμλετ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, που θα κάνει πρεμιέρα στις 31 Οκτώβρη και θα παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 22:00. Από τον Μάρτη θα βρίσκεται στο Maxim Gorki Theater στο Βερολίνο.
Ξεκινούν επιτέλους οι εργασίες της ανέγερσης του τζαμιού στον Βοτανικό
Το μέλλον των θρησκειών Υπολογίζεται ότι το 2050 ο αριθμός των χριστιανών στον κόσμο θα είναι ίδιος με αυτόν των μουσουλμάνων. το 2070 οι μουσουλμάνοι θα έχουν ξεπεράσει σε αριθμό τους χριστιανούς.
12 lifo – 20.10.16
Όπως θυμούνται πολλοί, ακόμα και πριν από αυτό το τελευταίο «εμπόδιο», ο διαγωνισμός είχε φτάσει και πάλι στην τελική ευθεία πριν από τρία χρόνια, όμως ακολούθησαν 10 άγονες δημοπρατήσεις. Λέγεται ότι οι μικροί και μεσαίοι εργολάβοι που τότε είχαν δικαίωμα να δηλώσουν συμμετοχή στη διαδικασία για τη σύμβαση απέφευγαν να εμπλακούν, επηρεασμένοι από τις απειλές εξτρεμιστικών στοιχείων και φοβούμενοι την καταστροφή των μηχανημάτων τους. Τον Σεπτέμβριο του 2013 ο τότε υπουργός Υποδομών Μιχάλης Χρυσοχοΐδης άνοιξε ένα «παραθυράκι» στο νομικό πλαίσιο, δίνοντας το δικαίωμα και στις μεγάλες εταιρείες του κατασκευαστικού τομέα να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Έτσι, λοιπόν, και μετά από τέσσερις μήνες, τον Ιανουάριο του 2014, οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες στον κλάδο, J&P Άβαξ, Τέρνα, Άκτωρ και INTRAKAT, ενώθηκαν σε κοινοπραξία, κατέθεσαν τη μοναδική προσφορά και ανέλαβαν από κοινού το έργο. Το έργο θα κοστίσει περίπου 887.000 ευρώ στο δημόσιο ταμείο και, όπως όλα δείχνουν, οι εργασίες θα ξεκινήσουν άμεσα, ενώ η φάση της κατασκευής του τεμένους αναμένεται να διαρκέσει έξι μήνες, δηλαδή τον Απρίλιο του 2017, αν όλα πάνε καλά, θα είναι έτοιμο. Ο χώρος που παραχωρήθηκε για την κατασκευή του είναι 17 στρέμματα, στη θέση παλαιού συνεργείου αυτοκινήτων του Ναυτικού στον Βοτανικό, κοντά στον σταθμό του μετρό. Θα έχει συνολική επιφάνεια 1.000 τ.μ. και χωρητικότητα περίπου 350 ατόμων. Θα αποτελείται από δύο χώρους προσευχής και δεν θα διαθέτει μιναρέ, καθώς κρίθηκε ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβάδιζε με τον περιβάλλοντα χώρο. Γύρω του θα υπάρχουν οι κλασικοί χώροι πρασίνου, η κρήνη που επιβάλλει η μουσουλμανική παράδοση καθώς και υποστηρικτικοί χώροι γραφείων και υγιεινής σε υφιστάμενα κτίρια, ενώ στη χρήση γης της περιοχής δεν προβλέπεται κατασκευή κατοικιών. Αόριστο, βέβαια, παραμένει το μέλλον των υπόλοιπων μικρών, άτυπων χώρων λατρείας που υπάρχουν στην Αθήνα. Αυτοί οι χώροι υπολογίζονται σε 50 (προ κρίσης έφταναν τους 65), στην πλειονότητά τους είναι μικροί, έκτασης 50-40 τ.μ. και λειτουργούν και ως χώροι οργάνωσης μαθημάτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων και εορτών. Ο υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων έχει δηλώσει ότι όποιοι από αυτούς τους χώρους δεν λάβουν την απαιτούμενη άδεια με τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για τη λειτουργία των ευκτήριων οίκων, ώστε να καλύπτονται οι στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής και προστασίας, θα κλείσουν. Ως τώρα μόλις τρία τζαμιά στην Αθήνα και ένα στη Θήβα έχουν νομιμοποιηθεί.
q Κάποιον που δεν έχει επισκεφθεί ξανά τη γειτονιά θα τον πήγαινα να φάει κοντοσούβλι στο σουβλατζίδικο «Κάρπου». q Η γειτονιά δεν παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερα ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό στυλ: έχει αυτό το βαρετό, αθηναϊκό γκρίζο. Έχει πλάκα, ωστόσο, το τι μπορείς να ανακαλύψεις μέσα σε αυτήν τη μονοτονία του γκρίζου. Πέρσι, ας πούμε, βρήκα σε έναν κάδο σκουπιδιών μια ελαστική κούκλα βιτρίνας που τη λένε Αντζελίνα – το όνομά της το γράφει στην πλάτη της. Είναι άσπρη, ψηλή και λίγο βρόμικη. Την πήρα και την έχω στο μπαλκόνι να χαζεύει την Ακρόπολη.
ΓΟΎΒΑ
από τον δημήτρη κυριαζή
Περίπου 2 εκατομμύρια μουσουλμάνοι ή το 20% του πληθυσμού ζουν σήμερα στην Ελλάδα. Οι Έλληνες μουσουλμάνοι είναι μόλις το 1,3% του πληθυσμού της χώρας.
Ένα ακόμα επεισόδιο ήρθε να προστεθεί στο σίριαλ της ανέγερσης τζαμιού στον Ελαιώνα, που κρατά, ούτε λίγο ούτε πολύ, 33 ολόκληρα χρόνια. Την προηγούμενη εβδομάδα υπογράφηκε τελικά η σύμβαση από το υπουργείο Υποδομών και την ανάδοχο εταιρεία (σύμπραξη τεσσάρων μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών) για την ανακατασκευή του υπάρχοντος κτιρίου του Πολεμικού Ναυτικού. Είχε προηγηθεί, στις 4 Αυγούστου, η επεισοδιακή ψήφιση στη Βουλή της διάταξης που προέβλεπε την επιτάχυνση των διαδικασιών για την ανέγερση του τεμένους. Σε μια ψηφοφορία στην οποία η κυβερνητική πλειοψηφία κατέρρευσε, καθώς οι βουλευτές των ΑΝ.ΕΛ. ψήφισαν κατά και αυτοί του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ, επικράτησαν υψηλοί τόνοι και προσωπικές επιθέσεις (από τη Χρυσή Αυγή) και τελικά η διάταξη πέρασε με τις θετικές ψήφους όλων των κομμάτων, εκτός της Χρυσής Αυγής και των ΑΝ.ΕΛ. Έναν μήνα νωρίτερα, στις 7 Ιουλίου του 2016, το Δ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε απορρίψει την προσφυγή 111 κατοίκων του Ελαιώνα, οι οποίοι, επικαλούμενοι την ιδιότητά τους ως χριστιανών ορθόδοξων Ελλήνων πολιτών, ζήτησαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η δημοπράτηση του έργου της ανέγερσης του τεμένους. Μάλιστα, κατά του τεμένους είχε προσφύγει και ο Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ, αλλά κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο δεν παραστάθηκε κανένας δικηγόρος ως νομικός εκπρόσωπός του και η αίτηση ακύρωσής του απορρίφθηκε ως ανομιμοποίητη.
Hγειτονιάμου
μουσουλμάνων στην Ελλάδα
q Καμιά φορά μου αρέσει να πηγαίνω βόλτα γύρω από το Α’ Νεκροταφείο, που είναι πίσω απ’ το σπίτι μου. Έχει πολύ πράσινο και αναδίδει μια παράξενα όμορφη μυρωδιά. Με κάποιον τρόπο, βγάζει πολλή αγάπη για τον άνθρωπο. q Το αγαπημένο μου σημείο είναι το κουρείο του κυρίου Ηλία στην αρχή της οδού Μελαντίας, κάτω ακριβώς από ένα studio με κόκκινη επιγραφή. Είναι ο πιο ευγενικός, καλός και οικονομικός κουρέας της περιοχής. Σε κερνάει γαλλικό καφέ από μια παλιά μηχανή όσο περιμένεις. Έχει πλάκα!
Το ιστορικό της υλοποίησης του έργου και τι προβλέπεται από δω και πέρα.
✍ Αριθμός
q Η ονομασία «Γούβα» είναι κυριολεκτική. Έχει να κάνει με τη μορφολογία του εδάφους: είναι πολύ χαμηλή η θέση της περιοχής. Παλιότερα ήταν έλος. Λένε, μάλιστα, ότι υπήρχε εδώ κάποια αρχαία λάρνακα (γούρνα) κι έτσι, με τα χρόνια, μετονομάστηκε σε Γούβα.
q Για το πιο αρνητικά ενδιαφέρον κτίριο της γειτονιάς θα επέλεγα το γραφείο του κινήματος του Αρτέμη Σώρρα στη γωνία κάτω απ’ το σπίτι μου. (Ο κ. Σώρρας είναι ο άνθρωπος που από το 2012 υπόσχεται ότι θα δώσει 600 δισ. για τη διαγραφή του δημόσιου χρέους και που πρόσφατα προέβη σε ρατσιστικό παραλήρημα λέγοντας ότι «η Παραολυμπιάδα είναι ύβρις» κ.λπ.). Εντάξει, φυσικά κάθε πρωί γελάω με την ελληνική σημαία του. q Μου είπαν πρόσφατα ότι παλιότερα, όταν η Αθήνα ήταν ακόμα μικρή πόλη, η Γούβα μάζευε κλέφτες κι εγκληματίες. Σήμερα δεν υπάρχει κάτι τόσο spicy. Καμιά φορά βλέπω τον Δημήτρη Πετρόπουλο (τον κακό απ’ το «Παρά Πέντε») και την Άβα Γαλανοπούλου που μένουν εδώ. Κάτι είναι κι αυτό! q Το αγαπημένο μου σύνθημα σε τοίχο στη γειτονιά μου είναι: «Η Moda (-χρώμα) ακτινοβολεί στα δημοτικά σχολεία». Δεν ξέρω τι θέλει να πει αυτό, αλλά σίγουρα κρύβει μια όμορφη ιστορία. q Δέχτηκα βία από αστυνομικούς ένα βράδυ που γυρνούσα σπίτι. Με ακινητοποίησαν και μου άνοιξαν την τσάντα, πετώντας κάτω τα πράγματά μου. Αφού έκαναν σαν τρελοί, μετά μου ζήτησαν συγγνώμη και με ύφος σοβαρό του τύπου «εμείς τώρα ψάχνουμε κάτι σοβαρό» μου είπαν να φύγω.
20.10.16 – lifo
13
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΟΙ ΡΙΖΕΣ , ΤΟΥ ROCΚ N EINAI Η ΔΙΨΑ ΓΙ 14 lifo – 20.10.16
,
ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΟΥ FIGHT CLUB ΣΕ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΥΡΕΤΟ ΤΗΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥ ΔΙΣΚΟΥ ΤΩΝ LAST DRIVE, O ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΦΩΛΙΑΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΤΡΕΛΑ» ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΕΥΛΟΓΙΑ» ΤΟΥ ROCK ‘N’ ROLL. ΑΠΌ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
ROLL
ΙΑ ΖΩΗ
Α
μετανόητος ροκάς, άρχοντας πάνω στη σκηνή ακόμα και σήμερα, δεν την είδε ποτέ «σκληρό αγόρι», σπουδαίος ή καμπόσος, κι ας μην έλειψαν οι αφορμές. Αντίθετα, υπήρξε πάντοτε άνθρωπος ευπροσήγορος, σεμνός και διακριτικός, ενώ η στήριξη της μπάντας του σε μια σειρά από κινηματικές πρωτοβουλίες υπήρξε αιτία να γνωρίσει τη δολοφονική φασιστική βία στο πετσί του σε εποχές που η Χ.Α. ήταν ακόμα αμελητέα ποσότητα – επεισόδιο στο οποίο προτιμά να μην αναφέρεται, μολονότι παραλίγο να του στοιχίσει ένα μάτι. Με αφορμή το νέο άλμπουμ των Last Drive αλλά και την κυκλοφορία φέτος τεσσάρων βιβλίων των οποίων η μετάφραση φέρει την υπογραφή του –ανάμεσά τους μια καινούργια κυκλοφορία του Fight Club– μιλήσαμε για μουσικές, εκδόσεις, μεταφράσεις, «τρέλες» ζωτικές, για τα Εξάρχεια και τα ’80s ανάμεσα στον μύθο και την πραγματικότητα και, βέβαια, για το σήμερα, που τον βρίσκει ώριμο επαγγελματία, σύζυγο και πατέρα, ο ίδιος όμως δεν παύει να γοητεύεται από τη μυθοπλασία και τις εμπνεόμενες από εκείνη μικρές ή μεγαλύτερες «συνωμοσίες» ενάντια σε μια αδυσώπητη πραγματικότητα. — Οι Last Drive, μπάντα-ορόσημο της δεκαετίας του ’80, πρόσφατα επανασυνδέθηκαν – ετοιμάζετε και καινούργιο άλμπουμ. Πώς βλέπεις όλη αυτή την τάση «νοσταλγίας των ’80s» στη μουσική και όχι μόνο; Πράγματι, αυτό τον καιρό ετοιμάζουμε τον νέο μας δίσκο, αφού πρώτα κλείσαμε μια περιοδεία που κάναμε με ακουστικό υλικό. Δίνουμε και συναυλίες με τους Thee Holy Strangers, στους οποίους επίσης συμμετέχω. Τα ’80s, τώρα, ήταν μια ενδιαφέρουσα όσο και αντιφατική δεκαετία. Εμφανίστηκαν μαζικά όλα εκείνα που είχαν αποκλειστεί από την Ελλάδα εξαιτίας της χούντας, η επίδραση της αντικουλτούρας και των κινημάτων αμφισβήτησης εισέβαλε ετεροχρονισμένα, αλλά ορμητικά, σε ένα συντηρητικό περιβάλλον, όπου η μεταπολιτευτική συναίνεση λάβαινε διαστάσεις υπέρτατης κοινωνικής επιταγής, παρά τις κοκορομαχίες των πολιτικών. Υπό αυτή την έννοια, δεν είναι άστοχος ο παραλληλισμός με τη δεκαετία του ’60 στις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης. Σε αυτή την έκρηξη θυμάμαι κι εμάς μέσα στη μέση χωρίς πυξίδα, να προσπαθούμε στα τυφλά να βρούμε τον δρόμο μας, αντλώντας σκόρπια ερεθίσματα από δω κι από κει, που όμως αποδείχθηκαν εξαιρετικά γόνιμα και ανθεκτικά. Όμως όχι, δεν υπήρχε κάτι το «ηρωικό» – πιστεύω πως η νοσταλγία στην οποία αναφέρεσαι σχετίζεται με την αίσθηση ότι τα ’80s ήταν μια εποχή κατά την οποία έβλεπες μια γραμμική εξέλιξη –στο ροκ, στην τέχνη, στην κοινωνία–, την οποία πίστευες ότι μπορούσες με κάποιον τρόπο να επηρεάσεις με την παρουσία σου, ενώ σήμερα αυτό έχει χαθεί. Τα πάντα μοιάζουν ξεκομμένα, ασύνδετα, κι εσύ νιώθεις ανίσχυρος μπροστά στον κατακερματισμό, αυτή είναι τώρα η διάχυτη αίσθηση. Εν κατακλείδι, από την εποχή εκείνη θα κρατούσα την αίσθηση του ανοιχτού πεδίου δυνατοτήτων που έδινε και θα άφηνα πίσω τον καταναγκασμό και τον ψευτοκαθωσπρεπισμό που έπνιγε την κοινωνία, καθώς και τη στρεβλή αντίδραση σε όλο αυτό, τα πρώτα βήματα της ψευτιάς και της πλεονεξίας που τις επόμενες δεκαετίες γιγαντώθηκαν, με τα γνωστά αποτελέσματα. — Τι ήταν, κατά τη γνώμη σου, εκείνο που έκανε τους Last Drive να ξεχωρίσουν, φτάνοντας να κάνουν διεθνή καριέρα; Υπήρχαν κι άλλα μουσικά συγκροτήματα της ίδιας περιόδου που θα μπορούσαν να κάνουν ανάλογη επιτυχία και αν ναι, γιατί δεν τα κατάφεραν; Πιστεύω ότι όλοι όσοι πιάσαμε κιθάρες στα
χέρια μας εκείνη την εποχή τα καταφέραμε, γιατί όταν είσαι πιτσιρικάς και παίζεις σε μια μπάντα είσαι πάντα κερδισμένος, καθώς έχεις ανακαλύψει μια γλώσσα και μια κοινότητα και μέσα σου δεν σταματάς να το νιώθεις ποτέ αυτό. Εκείνη την εποχή υπήρχε στην Ευρώπη μια δυνατή σκηνή που οι αναφορές της ήταν κοντά σε αυτό που παίζαμε, το underground rock των ’80s συνδύαζε τα καλύτερα στοιχεία των ’60s με αυτά του πανκ: φαντασία και αμεσότητα. Έτσι μου φαινόταν τότε, έτσι μου φαίνεται και τώρα. Ήταν έντονος ο απόηχος του πανκ ροκ με τις ανεξάρτητες εταιρείες και ένα εκτεταμένο «υπόγειο» κύκλωμα με μικρούς χώρους όπου μπορούσες να παίξεις, κι αυτά ήταν ικανά να συντηρήσουν μια διαφορετική οπτική από αυτήν του mainstream rock. Υπήρχε, δηλαδή, ένας μεγάλος κύκλος ανθρώπων που βρίσκονταν σε αλληλεπίδραση, με μέσα πρωτόγονα με τα σημερινά δεδομένα – αλληλογραφία, τηλέφωνα, φανζίν. Παράλληλα, υπήρχε κι εδώ ένας μικρός, αλλά δραστήριος πυρήνας από φίλους που μας στήριζαν, συμμετείχαν και συνέβαλλαν, έρχονταν στις συναυλίες, αράζαμε παρέα και έδιναν έναν ευρύτερο, συλλογικό χαρακτήρα στην υπόθεση των Last Drive. — Η καλύτερη στιγμή που θυμάσαι με αυτό το συγκρότημα; Νομίζω ότι ήταν αυτή της επανασύνδεσής μας, τουλάχιστον όσον αφορά την τελευταία περίοδο, όταν δηλαδή ξαναβρεθήκαμε στη σκηνή μετά από 12 χρόνια. Ήταν η επικύρωση της αγάπης μας με τον κόσμο, της αξίας των κοινών μας εμπειριών, και κινητοποίησε ένα κομμάτι του εαυτού μου που δεν θα μπορούσε να είχε έρθει αλλιώς στην επιφάνεια. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι τους οποίους γνωρίσαμε μέσα και έξω από την Ελλάδα την εποχή που άφηναν το αποτύπωμά τους στη σκηνή ήταν πολύτιμες εμπειρίες για μας, δεν θα ξεχώριζα καμία. — Από τους σημερινούς καλλιτέχνες και σχήματα, ποιους θα ξεχώριζες; Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια κοσμογονία στον χώρο της μουσικής στην Ελλάδα: τόσο πολλές μπάντες όσο ποτέ και συγχρόνως δυνατότητες αυτοδιαχείρισης πρωτόγνωρες σε σχέση με αυτές που ξέραμε εμείς. Συγκροτήματα απ’ όλη την Ελλάδα ακούγονται και παίζουν παντού και το πιο ωραίο είναι ότι τα περισσότερα το κάνουν χωρίς «ταρατατζούμ», απλώς επειδή το περιβάλλον στο οποίο απευθύνονται έχει διευρυνθεί χάρη στο Διαδίκτυο, κι αυτό είναι κάτι πολύ φυσικό. Από την άλλη, είναι πιο δύσκολο να αφήσεις το στίγμα σου μέσα σε αυτή την πλημμύρα της νέας μουσικής, οπότε δύο φορές μπράβο. — Οι περισσότεροι της γενιάς μας σε ξέραμε ως μουσικό, είσαι όμως και γνωστός μεταφραστής. Ξεκίνησες, μάλιστα, να μεταφράζεις σχετικά νωρίς... Το πρώτο βιβλίο στου οποίου τη μετάφραση συμμετείχα και εκδόθηκε ήταν η Πολιτική της Έκστασης του Timothy Leary, που μου το εμπιστεύτηκε η Διεθνής Βιβλιοθήκη. Ήταν αρχές της δεκαετίας του ’90. Ευτύχησα, βλέπεις, να βρεθώ κοντά σε ανθρώπους που με βοήθησαν τότε και η μετάφραση έδωσε μια κατεύθυνση σε μια δύσκολη εποχή για μένα. Η μυθοπλασία παραμένει το αγαπημένο μου είδος, από την εποχή που διάβαζα Ιούλιο Βερν. Είναι αυτή η δύναμη που έχει ο συγγραφέας να δημιουργεί κόσμους, να βρίσκεται στη σκέψη των ηρώων του και να προχωράει σε ένα σωρό αυθαίρετες διευθετήσεις, τις οποίες εκείνος και ο αναγνώστης αντιμετωπίζουν ως αληθινές. Με γοητεύει αυτή η μικρή συνωμοσία κατά της πραγματικότητας. — Γράφεις κι ο ίδιος; Ναι, πάντα έγραφα, από πολύ νωρίς, αλλά δεν φιλοδοξώ να γίνω συγγραφέας. Η μετάφραση και η μουσική είναι έτσι κι αλλιώς αχανή πεδία προς εξερεύνηση. — Είδα τη χρονιά αυτή το όνομά σου σε δύο μεταφράσεις, ενώ αναμένονται άλλες τρεις. Φέτος ολοκλήρωσα το One Chord Wonders, μια σημειολογική μελέτη για το πανκ του συγγραφέα Dave Laing 20.10.16 – lifo
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Το ροκ εν ρολ υπήρξε ευλογία για μας, για τις ευκαιρίες που μας άνοιξε και για το ότι μας έμαθε να δουλεύουμε με εργαλείο το πάθος μας μέσα σε μια δημιουργική δομή χωρίς ιεραρχία – αυτό είναι το ροκ εν ρολ γκρουπ, ένα εύπλαστο και πανίσχυρο εργαλείο έκφρασης.
16 lifo – 20.10.16
ΙNFO Στις 21/10 οι Thee Holy Strangers εμφανίζονται μαζί με τους Callas στο Ροκ Φορ στην Πάτρα στο πλαίσιο του West Side Festival Vol. 2. Επίσης, την Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου θα εμφανιστούν στο AΝ Club, στην Αθήνα. Οι Last Drive τον καιρό αυτό ετοιμάζουν υλικό για το νέο τους άλμπουμ.
που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πόρτες καθώς και το M-Train της Patti Smith για τον Κέδρο. Επίσης, αυτές τις ημέρες ολοκληρώνω τη νέα μετάφραση του Fight Club του Τσακ Πόλανικ για τις εκδόσεις Αίολος, που το θεωρώ σημαντικό λογοτεχνικό έργο πέρα από τα κινηματογραφικά του συμφραζόμενα. Μετέφρασα ακόμη τον Πρόμαχο της Λου Μαρί και την Απέραντη Θάλασσα του Ρικ Γιάνσεϋ, έργα «εφηβικής» λογοτεχνίας του φανταστικού – μου αρέσει η επιστημονική φαντασία γιατί ήταν πάντα με κάποιον τρόπο ένας δείκτης των συλλογικών ελπίδων ή των φόβων μας. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι τα περισσότερα βιβλία του είδους που γράφονται αυτή την εποχή πραγματεύονται ένα δυστοπικό μέλλον. — Κάποιο βιβλίο απ’ όσα μετέφρασες ως τώρα που να σε άγγιξε ιδιαίτερα; Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιο. Νομίζω ότι η Κεντρική Ευρώπη ήταν ένα από τα βιβλία που χάρηκα περισσότερο, όπως και τα βιβλία του Χάντερ Τόμσον. Ήδη, όμως, νιώθω ότι έχω αδικήσει ένα σωρό άλλα. Δεν γίνεται να μην αγαπήσεις τους χαρακτήρες από κάθε μυθιστόρημα που αναλαμβάνεις να μεταφράσεις – με κάποιον «μικρό» τρόπο τούς δίνεις πνοή. Χωρίς να το θέλεις, έχεις αφήσει σε κάθε βιβλίο ένα κομμάτι από τη ζωή σου, υπάρχουν εκεί μέσα λόγια που έχεις ακούσει ή έχεις πει, κινήσεις που έχεις δει ή έχεις κάνει ο ίδιος, καταστάσεις που έχεις βιώσει ή έχεις δει άλλους να ζουν. Νιώθεις ότι συμβάλλεις στη γέννηση ενός νέου πεδίου δυνατοτήτων για το βιβλίο, καθώς μεταφρασμένο μπορεί να γίνει ένα κομμάτι από την προσωπική ιστορία τόσων ανθρώπων, στους οποίους δεν θα έφτανες ποτέ με άλλον τρόπο. Υπάρχει μια ωραία αίσθηση στη σκέψη ότι συμβάλλεις με τον μικρό, δικό σου κόσμο στη μείωση της ακατανοησίας που υπάρχει σε αυτό τον πλανήτη. Και έτσι λειτουργεί κάθε μεταφρασμένο κείμενο, όχι μόνο αυτά που εντυπωσιάζουν αλλά και η πιο ταπεινή φράση. Το βιβλίο είναι μια παράξενη αγάπη που συνήθως έρχεται από την παιδική ηλικία. Αυτό που παρακίνησε εμένα ήταν η πατρική βιβλιοθήκη, που περιλάμβανε πολλά έργα παγκόσμιας λογοτεχνίας και ανάμεσά τους υπήρχαν αριστουργηματικές μεταφράσεις. Τότε έμαθα για τον κόσμο περισσότερα απ’ όσα σε όλη την υπόλοιπη ζωή μου. Το βραβείο λογοτεχνικής μετάφρασης αγγλόφωνης λογοτεχνίας που σου απονεμήθηκε το ’12 σε βοήθησε επαγγελματικά; Ένας μεταφραστής βιβλίων σήμερα μπορεί, άραγε, να βιοποριστεί αξιοπρεπώς; Χάρηκα για εκείνο το βραβείο και περισσότερο για όλη τη διαδρομή της μεταφοράς του Europe Central του Γουίλιαμ Τ. Βόλμαν στα ελληνικά, από τον Παναγιώτη Βλάχο που το οραματίστηκε και μου το ανέθεσε μέχρι το γόνιμο πάθος με το οποίο το αντιμετώπισε η επιμελήτριά του Αναστασία Παπασταθοπούλου και την τελική βράβευσή του. Μπροστά σε ένα κείμενο όπως η Κεντρική Ευρώπη νιώθεις απλώς ευγνωμοσύνη προς τον συγγραφέα. Όπως εύστοχα γράφτηκε, είναι ένα έργο αφύπνισης, ένα εκτεταμένο σχόλιο πάνω στη συντριπτική δύναμη της Ιστορίας, και το μετέφρασα μια εποχή που, όπως όλοι μας, ένιωθα ότι αυτοί οι τροχοί της Ιστορίας συνέθλιβαν και τη δική μας ύπαρξη. Δεν είμαι σίγουρος αν η βράβευση με βοήθησε, γιατί ήρθε σε μια εποχή που η κρίση είχε αρχίσει να πλήττει άσχημα τον κλάδο, οπότε είχαν ήδη έρθει τα πάνω κάτω. Είναι γνωστό ότι η μετάφραση ήταν ανέκαθεν μια χαμηλά αμειβόμενη εργασία και τώρα, με την κρίση, τα πράγματα χειροτέρεψαν κι άλλο. Υπάρχουν πολλοί καλοί συνάδελφοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, που αναγκάστηκαν να κλείσουν
τα βιβλία τους. Είναι δύσκολο να κρατήσεις ζωντανό τον ενθουσιασμό που χρειάζεσαι για να μεταφράσεις ένα βιβλίο κάτω από πιεστικές οικονομικές συνθήκες, να διατηρήσεις αυτόν το χαρακτήρα του παιχνιδιού που είναι απαραίτητος για να περάσεις τόσες ώρες με ένα κείμενο. — Οπότε, χρειάζεται να έχεις ένα είδος «τρέλας»... Ναι, είναι σίγουρο αυτό! Και αυτή την τρέλα πρέπει να την τροφοδοτείς συνεχώς, να αναιρείς τον εαυτό σου, να μην παύεις ποτέ να αναζητάς τη σωστή διατύπωση και συγχρόνως να παλεύεις με τον χρόνο, καθώς είναι απαραίτητο ένα διάστημα –διαφορετικό για κάθε βιβλίο– ώστε να εμφανιστούν όλα τα επίπεδα του κειμένου και να αποκτήσεις αυτήν τη σχεδόν διαισθητική σχέση μαζί του. Όμως δεν το μετανιώνω που έγινα μεταφραστής, γιατί βλέπω τη μετάφραση ως μια διαρκή διαδικασία εσωτερικής εξέλιξης και αυτοβελτίωσης, όπως και τη μουσική. — Ο χώρος του βιβλίου στην Ελλάδα σήμερα σε τι φάση βρίσκεται; Είναι γνωστό ότι η σχέση της χώρας μας με το βιβλίο είναι προβληματική: έλλειψη βιβλιοθηκών και αναγνωστικής παιδείας, αλλοπρόσαλλη πολιτική τιμών, κατάρρευση δικτύων διανομής και δύσκολες εργασιακές συνθήκες – για όσους ακόμα εργάζονται, όπως συμβαίνει σε όλους τους κλάδους. Για να φτάσει ένα βιβλίο στις προθήκες των καταστημάτων υπάρχει μια αλυσίδα από ανθρώπους που δουλεύουν σκληρά και σήμερα πλήττονται όλοι. Τις περασμένες δεκαετίες υπήρχε μια παράλογη έκρηξη με χιλιάδες τίτλους που κατέληγαν στα αζήτητα και τώρα μια γενικευμένη αμηχανία. Γιγάντιες αλυσίδες λιανικής πώλησης που στηρίχτηκαν στο πουθενά έκλεισαν μέσα σε μια νύχτα, αφήνοντας στο χάος εκδότες, διανομείς και, βέβαια, εργαζόμενους. Να πούμε όμως ότι, ως μια αχτίδα αισιοδοξίας σε ένα μάλλον σκοτεινό τοπίο, δεν σταματούν να ξεπηδάνε νέοι μικροί εκδοτικοί, ακόμα και DIY απόπειρες, με έξοχα αποτελέσματα. — Υπήρξες θύμα επίθεσης χρυσαυγιτών τον Ιανουάριο του ’98, εποχή που η Χ.Α. θεωρούνταν ακόμα περιθωριακό φαινόμενο... Περίμενες ποτέ ότι θα γινόταν τρίτη πολιτική δύναμη; Όχι, και δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι αυτοί που τους ψήφισαν δεν ήξεραν για τι είδος ανθρώπων επρόκειτο. Και αυτή ήταν η πρώτη κρίσιμη μάχη που χάθηκε, το πώς ο θυμός έγινε μίσος για τον αδύναμο. Αν παρακολουθείς τα δελτία των καναλιών και την «υπόγεια» ρητορική τους, αντιλαμβάνεσαι ότι ακόμα το σύστημα δεν είναι έτοιμο να κόψει τον ομφάλιο λώρο με τους φασίστες –κάτι που δεν συνέβη ούτε καν στη Γερμανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο–, αλλά σε κάθε περίπτωση η δίκη είναι ένα κρίσιμο πεδίο, όπως και το προσφυγικό. Και παρά την απογοήτευση που συντρίβει την κοινωνία, παρά τις κραυγές ξενοφοβίας και μίσους, σιγά-σιγά κερδίζονται μάχες. Το αυθόρμητο κύμα αλληλεγγύης ήταν μια νίκη και τώρα τα προσφυγόπουλα πήγαν σχολείο παρά τις αντιδράσεις κάποιων, που κι αυτό είναι άλλη μια νίκη. Αν μπορούσε να προκύψει κάτι καλό μέσα από όλο αυτό τον ανθρώπινο πόνο που συσσώρευσε και συσσωρεύει η καταστροφή των τελευταίων χρόνων, θα ήταν να δεχτούμε τον εκτοπισμένο σαν αδελφό μας, όπως αρμόζει σε ανθρώπινα πλάσματα. — Είσαι κάτοικος Αμπελοκήπων, αλλά «θήτευσες» τρόπον τινά και ως Εξαρχειώτης. Ναι, είμαι Αμπελοκηπιώτης και ήταν όμορφα εδώ, αλλά, δυστυχώς, κάποια στιγμή οι Αμπελόκηποι βρέθηκαν σε μια δίνη οδικής ανάπλασης και κόπηκαν από ασφάλτινα ποτάμια∙ έπαψαν να είναι γειτονιά. Τα Εξάρχεια, τώρα, υπήρξαν μια
δεξαμενή ιδεών και ένας χώρος όπου μπορούσαμε άνετα να παίξουμε τη μουσική μας. Αμφισβήτησαν τη μεταπολιτευτική συναίνεση, γι’ αυτό ήταν και παραμένουν αγαπημένος στόχος του αυταρχικού λόγου, σε όλες του τις μορφές. Όλα αυτά δίχως να τα εξιδανικεύω – είναι κι αυτή μια γειτονιά με τα καλά και τα κακά της, το δε βαρύτερο φορτίο για τα Εξάρχεια είναι ακριβώς η αναπαραγωγή της θεαματικής εικόνας τους. — Η δική σου προσωπική σχέση με το ροκ εν ρολ; Πόσο «ευλογία» ή «κατάρα» υπήρξε τελικά για σένα; Κοίτα, τo ροκ εν ρολ είναι γεμάτο αντιφάσεις – ένας από τους λόγους που έγινε τόσο δημοφιλές ήταν πως αποτελούσε έναν ιδανικό καμβά για να προβάλλεις την ιδέα σου για τον κόσμο, να συνταιριάζεις τα στοιχεία που το έκαναν προσωπική υπόθεση και συγχρόνως μια εμπειρία της κοινότητας. Δεν θα μπορούσε να είναι κατάρα, ήταν ένας τρόπος να συγκροτήσουμε τις προσωπικότητές μας, να κατανοήσουμε από τη δική μας πλευρά τον κόσμο και να κάνουμε τη δήλωσή μας μέσα σε αυτόν. Το ροκ εν ρολ υπήρξε ευλογία για μας, για τις ευκαιρίες που μας άνοιξε και για το ότι μας έμαθε να δουλεύουμε με εργαλείο το πάθος μας μέσα σε μια δημιουργική δομή χωρίς ιεραρχία – αυτό είναι το ροκ εν ρολ γκρουπ, ένα εύπλαστο και πανίσχυρο εργαλείο έκφρασης. — «Ζήσε γρήγορα, πέθανε νέος» είναι ένα κλασικό σλόγκαν που συνδέθηκε με το ροκ εν ρολ. Σε συγκίνησε ποτέ; Όχι, δεν μου λέει τίποτε αυτή η φράση, πώς θα μπορούσε άλλωστε; Οι ρίζες του ροκ εν ρολ είναι η δίψα για ζωή, όπως εκφράστηκε μέσα από τα μπλουζ και τις γιορτές των λευκών μεροκαματιάρηδων – πώς μπορεί να συνδυαστεί τόσο επιπόλαια με τον θάνατο; Σε μια εποχή που κάθε μέρα μάς θυμίζει πόσο φτηνή είναι η ανθρώπινη ζωή, πόσοι άνθρωποι νιώθουν την ύπαρξή τους να διαλύεται μέσα στην κρίση και τον πόλεμο, αυτός ο «σκοτεινός» ρομαντισμός ακούγεται σαν μια λεκτική άσκηση χωρίς περιεχόμενο. Ίσως, αν θυμηθούμε αυτό που συμπληρώνει την πρόταση –leave a beautiful corpse–, οι πιθανές επιπτώσεις της γίνονται πιο διαφανείς: Άφησε πίσω σου ένα όμορφο πτώμα, ώστε να μπορεί η βιομηχανία να πουλάει την εικόνα σου στον αιώνα τον άπαντα. Μια δημοσιογραφική και αργότερα κινηματογραφική ατάκα που κατέληξε πικρό αστείο∙ μακάρι όλοι αυτοί που έφυγαν νέοι να ήταν εδώ, θα είχαμε πολύ καλύτερη μουσική. — Ένας μικρός «απολογισμός έργου»; Νιώθω όμορφα για τους ανθρώπους που γνώρισα στην πορεία και για όλο αυτό το πάρε-δώσε που έζησα μέσα από τη μουσική και τις λέξεις. Δεν υπάρχει κάτι για το οποίο θα μετάνιωνα, όχι γιατί είμαι αλάνθαστος αλλά επειδή πιστεύω πως όλα τα γεγονότα της ζωής, και ιδίως τα λάθη, έχουν να σου πουν κάτι που αργά ή γρήγορα θα το καταλάβεις. Δική σου δουλειά είναι να κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς και να προχωράς. — Σε ανησυχεί το αύριο; Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για τον δρόμο που έχει πάρει το πράγμα – αυτό το σύστημα, η μανιακή εκδοχή του καπιταλισμού, είναι φτιαγμένο ώστε να ολοκληρώνεται μέσα από την καταστροφή και τον πόλεμο. Όμως νιώθω αισιόδοξος με έναν σχεδόν ενστικτώδη τρόπο επειδή υπάρχω και δρω έχοντας συνείδηση της τάξης μου και των ιστορικών δυνατοτήτων της και σε συνεργασία με καλλιτεχνικές και άλλες συλλογικότητες που συζητούν και το παλεύουν. Κανείς δεν πρέπει να είναι μόνος τέτοιες εποχές. Αυτά μου δίνουν ερεθίσματα και δύναμη. ¶
20.10.16 – lifo
17
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Το «Social Soul» των Lauren McCarthy και Kyle McDonald απαντάει στο ερώτημα «πώς είναι να βρίσκεσαι μέσα στο stream των social media ενός ανθρώπου;», οπτικοποιώντας την ψηφιακή περσόνα ενός χρήστη του Τwitter μέσα από οθόνες-καθρέφτες.
18 lifo – 20.10.16
ΥΒΡΊΔΙΑ:
ΣΤΑ ΌΡΙΑ ΤΈΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑΣ
«Material Speculation» της Morehshin Allahyari: ένα αγαλματίδιο από 3D printing που ζωντανεύει μία από τις 12 αρχαιότητες που κατέστρεψε ο ISIS το 2012 στην πόλη Χάτρα.
Η ΣΤΈΓΗ ΓΡΑΜΜΆΤΩΝ & ΤΕΧΝΏΝ ΣΥΝΕΡΓΆΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ARS ELECTRONICA, ΤΟ ΠΙΟ ΠΑΛΙΌ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑΣ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ, ΣΕ ΜΙΑ ΈΚΘΕΣΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΉΣ ΤΈΧΝΗΣ. ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT 20.10.16 – lifo
19
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
«Autophotosynthetic plants» του Gilberto Esparza: καλλιέργειες βακτηρίων σε απόβλητα, ο μεταβολισμός των οποίων παράγει ηλεκτρισμό και βελτιώνει την ποιότητα του νερού. Φωτό: Tom Mesic.
Α Μια έκθεση που φέρνει τις τελευταίες εξελίξεις στην τέχνη που συμβαδίζει με την τεχνολογία, τον ακτιβισμό και την ποπ κουλτούρα, στην πρώτη συνεργασία της Στέγης με το πολιτιστικό κέντρο νέων μέσων του Λιντς
20 lifo – 20.10.16
ν εξαιρέσεις τον λόγο που έχουμε βρεθεί εκεί (για το σημαντικότερο φεστιβάλ τέχνης και τεχνολογίας του κόσμου, το Ars Electronica), το Λιντς είναι μια βιομηχανική πόλη 200.000 κατοίκων στην Αυστρία που εκ πρώτης όψεως φαίνεται αποστειρωμένη, άχαρη και βαρετή. Πεντακάθαρη, με μεγάλους δρόμους, τεράστια ψυχρά κτίρια, ομοιομορφία μέχρι πλήξης, το μοναδικό μνημείο στον κόσμο που δείχνει ένα πακέτο με τσιγάρα, αλλά και μια παλιά μεσαιωνική αίγλη στο αρχαίο κομμάτι της, με όλα τα χαρακτηριστικά της κεντροευρωπαϊκής αισθητικής: πολύ πράσινο, πάρκα, άπλα, άφθονο νερό (τη διασχίζει ο Δούναβης), όμορφες εκκλησίες, μουσεία. Είναι μια πλούσια πόλη. Εκτός από τη βιομηχανία ατσαλιού και χημικών που ήταν η κύρια πηγή εσόδων τον 20ό αιώνα, πριν από 37 χρόνια μπήκε στον παγκόσμιο χάρτη χάρη στον Hannes Leopoldseder, έναν οραματιστή δημοσιογράφο που το 1979 κατάφερε να προβλέψει το μέλλον στην τεχνολογία και στον ψηφιακό κόσμο κι έστησε το πρώτο φεστιβάλ ηλεκτρονικής τέχνης, αλλάζοντας εντελώς την ιστορία της πόλης. Με τη βοήθεια ενός μουσικού και ενός επιστήμονα οργάνωσαν το πρώτο Ars Electronica Festival, πείθοντας μάλιστα τον δήμαρχο να καλωσορίσει διά χειραψίας ένα ρομπότ από τον Καναδά! Εκατό χιλιάδες άνθρωποι παρακολούθησαν το πρώτο soundcloud (το μουσικό μέρος του φεστιβάλ, μια οπτικοποιημένη συναυλία) και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα – στην αρχή ως Μπιενάλε και από το 1986 σε ετήσια βάση, με πολλές παράλληλες εκδηλώσεις, διεθνή διαγωνισμό που δίνει κίνητρα σε πολλούς νέους ανθρώπους να δημιουργήσουν το μέλλον, δικό της μουσείο «του μέλλοντος» (το Ars Electronica Center) στις όχθες του ποταμού και το Ars Electronica Futurelab που ανιχνεύει και εξελίσσει τις νέες τεχνολογίες της κυβερνοτέχνης. Το Ars Electronica, μέσα στα χρόνια, έχει βραβεύσει ένα σωρό πρωτοπόρους της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων, επαγγελματίες κι ερασιτέχνες που έχουν δημιουργήσει τεχνολογικές εφαρμογές, καλλιτέχνες, animators, επιστήμονες, μουσικούς – ανάμεσά τους η Pixar, η Wikipedia, τα Wikileaks. Μία από τις φετινές χρυσές «Νίκες» απονεμήθηκε σε έναν 17χρονο
μαθητή που επινόησε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι με πρωταγωνιστή έναν άντρα με καρκίνο (που «μαθαίνει» όσο το παίζεις) και αισθητική ’80s, άλλη μία σε έναν 13χρονο που δημιούργησε έναν φορτιστή για το κινητό που παίρνει ενέργεια από το σκέιτ του, ενώ ξεχώρισαν το πρότζεκτ «Can you hear me?», ένα σύστημα «κατασκοπευτικό», άλλο ένα σύστημα που σου επιτρέπει να κάνεις μόνος σου λαπαροσκόπηση από το σπίτι (το OpenSurgery), τα μαγνητικά ρούχα της Iris van Herpen, τα τεχνητά δέρματα και κόκαλα των Artificial Skins and Bones Group… Κάθε φθινόπωρο το Λιντς μεταμορφώνεται σε μια πόλη ζωντανή, με χιλιάδες επισκέπτες, εκατοντάδες επιστήμονες, καλλιτέχνες, λάτρεις της τεχνολογίας και ανθρώπους που φτιάχνουν αυτήν τη στιγμή το μέλλον, με εκθέσεις και εκδηλώσεις που γίνονται σε διάφορα σημεία της και εντυπωσιακές φιέστες, όπως το show με τα 100 drones στις όχθες του Δούναβη που μάζεψε περισσότερα από 100.000 άτομα. Το κύριο μέρος της έκθεσης φιλοξενήθηκε στο παλιό ταχυδρομείο της πόλης, το Post City, σε ένα κτίριο 80.000 τ.μ. που μέχρι πρόσφατα στέγαζε πρόσφυγες και μετανάστες, με εντυπωσιακές ρομποτικές εγκαταστάσεις ανάμεσα σε τσουλήθρες διανομής, ρομπότ-γλύπτες, ρομπότ-«κατοικίδια», ρομπότ που φτιάχνουν τρισδιάστατες κατασκευές από μπετόν, ρομποτικά μέλη-θαύματα της προσθετικής, έξυπνα πέλματα που δίνουν κίνηση σε βιονικά χέρια, τεχνητά δέρματα που επιτρέπουν την αίσθηση της αφής, έξυπνα υφάσματα που χαλαρώνουν ή πυκνώνουν την πλέξη τους με την αύξηση/ μείωση της θερμοκρασίας. Το πιο εντυπωσιακό μέρος της έκθεσης ήταν στο υπόγειο (πυρηνικό;) καταφύγιο του Post City, όπου σε ένα κατανυκτικό περιβάλλον η τέχνη συναντούσε την τεχνολογία: υβριδικά φυτά μεγάλωναν σε μολυσμένο νερό, αποικίες μυκήτων συντονίζονταν και κινούνταν με τον ρυθμό της καρδιάς σου, ζωντανές μέδουσες δημιουργούσαν ενέργεια επικοινωνώντας μεταξύ τους, τεράστια strobe lights αναβόσβηναν με την κίνηση των χεριών, υδροηλεκτρικές κατασκευές λειτουργούσαν ως μουσικά όργανα, τεράστια τρομπόνια έβγαζαν νότες και μπουρμπουλήθρες – η διασκέδαση και το παιχνίδι συναντούσαν την
έκπληξη και το δέος. Στο ισόγειο οι ακτιβιστικές δράσεις μπερδεύονταν με τα παιδικά εργαστήρια, τη νέα οικολογία, τη βιοτεχνολογία, το ευφάνταστο animation, τη ρομποτική και το φαγητό. Οι εκθέσεις γίνονται παράλληλα στο Ars Electronica Center, που φιλοξενεί μόνιμα και περιοδικά εκθέματα, και στο πανεπιστήμιο της πόλης. Στις αίθουσες του μουσείου της Ars Electronica σε περίμενε το θαύμα της τεχνολογικής ανάπτυξης («ζωντανά» υλικά, τρισδιάστατες κατασκευές-παιχνίδια, μια χνουδωτή φώκια που αντιδρούσε στα χάδια σαν πραγματική, μπουκάλια από διαφορετικό υλικό που έπαιζαν τζαζ και κλασική μουσική όταν άνοιγες τα καπάκια τους), η ροή των μηνυμάτων σου στο Τwitter γινόταν μια τεράστια προβολή μέσα από 50 οθόνες-καθρέφτες, αλλά και ο εφιάλτης του «Μεγάλου Αδελφού», όταν συνειδητοποιούσες ότι όλα σου τα ίχνη στο Ίντερνετ καταγράφονται και εύκολα ανιχνεύονται (δεν υπάρχει καμία ασφάλεια σε όσα γράφεις ή ανεβάζεις, ακόμα και ως ιδιωτικά). Μέρος από τα βραβευμένα έργα της Ars Electronica, μαζί με τα έργα δύο Ελλήνων καλλιτεχνών (του Μαρίνου Κουτσομιχάλη και της Αφροδίτης Ψαρρά), θα δούμε στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, σε μια έκθεση που φέρνει τις τελευταίες εξελίξεις στην τέχνη που συμβαδίζει με την τεχνολογία, τον ακτιβισμό και την ποπ κουλτούρα, στην πρώτη συνεργασία της με το πολιτιστικό κέντρο νέων μέσων του Λιντς. Η έκθεση, που έχει τίτλο «Υβρίδια: Στα όρια τέχνης και τεχνολογίας» και ξεκινάει στις 7 Νοεμβρίου στον εκθεσιακό χώρο, θα περιλαμβάνει 15 συνολικά εκθέματα «που υπερβαίνουν τα όρια μεταξύ τέχνης και επιστημονικής έρευνας», σύμφωνα με τη Manuela Naveau που επιμελείται την έκθεση της Στέγης, «έργα που διερευνούν την έννοια του υβριδισμού, τη μείξη διαφορετικών μέσων και ιδιωμάτων που οδηγεί σε νέες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης. Η συνθήκη της τέχνης που θέλει έναν καλλιτέχνη να δημιουργεί μόνος του ένα έργο έχει αλλάξει, οι περισσότεροι συνεργάζονται με έναν μηχανικό, έναν προγραμματιστή, έναν ειδικό επιστήμονα, δημιουργώντας μια υβριδική κατάσταση που αντανακλάται στο έργο». Τα εκθέματα μαζί με εργαστήρια παρουσιάζουν το μετά της ψηφιακής τέχνης, σήμερα.
«Shadowgram»: φωτογραφία της σκιάς ενός ανθρώπου ή ομάδων που γίνεται αυτοκόλλητο.
ΙNFO Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, 7/11/16-15/1/17, 12:00-21:00. Στην είσοδο και στον εκθεσιακό χώρο.
Γενέθλια με νέο μενού και Street Food Party στο Mama-Roux
Ramen Burger
Το multi-ethnic εστιατόριο της Αιόλου κλείνει 5 χρόνια και γιορτάζει με ΒΒQ Street Food Party & live μουσική.
Γ
Korean Bulgogi (βοδινό bulgogi, kimchi και τηγανητό ρύζι με αυια πολλούς, τα ταξίδια, εκτός από εικόνες, σημαίνουν γεύσεις, βουτιά στα μυστικά της κουζίνας κάθε τόπου μέσα από γό) και Tostadas και Enchiladas κατευθείαν από το Μεξικό. Best κλασικά πιάτα και αυθεντικές συνταγές που χαρακτηρίseller, φυσικά, παραμένει το κοτόπουλο Tandoori που δεν έχει ατο βγει από το μενού ούτε μια μέρα, ενώ το Ramen Burger με bun ζουν κάθε μέρος. Σάββ ρίου κτωβ από Ramen noodles θα συνεχίσει να προκαλεί αίσθηση ως το πιο Το Mama-Roux, το πιο multi-ethnic μαγαζί στην Αθήνα, είναι Ο 2 2 21:00 ανατρεπτικό μπέργκερ της Αθήνας. ο απόλυτος προορισμός για κάθε food explorer και κάθε πιάτο στις Το στέκι της Αιόλου, που έχει γίνει guru στις «γιορτές δρόμου», του σε στέλνει σε ένα μοναδικό γαστρονομικό ταξίδι γεύσεων και έχοντας ήδη στο καλεντάρι του μεξικανικές φιέστες, Χ-Μas parties, αισθήσεων. Με πιάτα από το Μεξικό, τη Μέση Ανατολή και την ΤαϊSouthern BBQ parties με live μουσική και street food, ετοιμάζει ακόμη ένα λάνδη μέχρι τη Νέα Ορλεάνη και τη Γαλλία, έχει καταφέρει αυτό που δεν θα μοναδικό Street Food Party για να γιορτάσει μαζί μας τα γενέθλιά του. βρεις σε κανένα άλλο μαγαζί στην πόλη. Νόστιμο φαγητό, αυθεντικές έθνικ Αυτό το Σάββατο ο πεζόδρομος της Αιόλου μετατρέπεται σε υπαίθριο πάρτι συνταγές, urban-cool ατμόσφαιρα και μια πολυεθνική ομάδα, η οποία εμπνέμε φαγητό, ποτό, live μουσική και χορό μέχρι το πρωί! εται από τις συνταγές και τις τεχνικές της διεθνούς κουζίνας, είναι τα μυστικά Ο John Higgins και η ομάδα του μας κερνάνε από τις 21:30 –το ορεκτικό και της επιτυχίας του. την μπίρα– και μας «ξεναγούν» στο multi-ethnic μενού του Μama-Roux. Πάντα «ανήσυχο» και δημιουργικό, το Mama-Roux, που φέτος κλείνει τα Στα ειδικά διαμορφωμένα stations θα σερβίρονται Southern BBQ επιλογές πέντε του χρόνια, υποδέχεται τον χειμώνα με ανανεωμένο μενού που θα ενσε anniversary τιμές, ενώ, για πρώτη φορά το μπαρ βγαίνει έξω και σερβίρει θουσιάσει ακόμη περισσότερο τους λάτρεις της διεθνούς κουζίνας. Ο σεφ κοκτέιλ στον πεζόδρομο – το απόλυτο κλίμα γιορτής. Βασίλης Σπόρος έχει επιμεληθεί μια νέα σειρά πιάτων που βάζουν στο μεΚαι όλα αυτά υπό τους ήχους rythmes ‘n’ blues μουσικών που θα παίζουν live νού γεύσεις από Ιαπωνία, Ταϊβάν, Κορέα κ.α. με επιλογές ανάμεσα σε Μole οι Gumbo Ya Ya feat. Sugahspank, μέχρι να δώσουν τη σκυτάλη στους PoPoblano (κεφτεδάκια κοτόπουλου με achiote και σάλτσα mole), Char Siu Bao Boys Brass band για μια «παρέλαση» στο κέντρο της Αθήνας που θα θυμίσει (ψωμάκια ατμού με κινέζικο BBQ), Ramen Bowl & Veggie Ramen Bowl (οι στιγμές από Νέα Ορλεάνη. Να είστε όλοι εκεί! διάσημες σούπες με noodles κάθε μέρα σε διαφορετικές εκδοχές), τριλογία
INFO
Ramen Bowls
Falafel
Mole Poblano
Korean Bulgogi
Char Siu Bao
20.10.16 – lifo
21
OI CHICKN ΔΙΝΟΥΝ VINIETA ΜΟΥΣΙΚΗ
ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΟΚ
ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
22 lifo – 20.10.16
ΠΑΝΤΕΛΗΣ
Το ομώνυμο άλμπουμ των Chickn κυκλοφορεί από την Inner Ear. Η παρουσίαση του δίσκου είναι στις 24/11 στο Gagarin 205.
Σ
AΓΓΕΛΟΣ
ΒΑΓΓΕΛΗΣ
ΤΟ ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΣΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΝΤΕΜΠΟΥΤΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΟΥ ΒΟΥΤΑΕΙ ΣΤΙΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΩΝ ’60s KAI TΩΝ ’70s ME ENAN ΤΡΟΠΟ ΕΝΤΕΛΩΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟ. ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
τον περιορισμένο (και συνεχώς συρρικνούμενο) κύκλο της αθηναϊκής ροκ σκηνής το όνομα των Chickn είναι γνωστό εδώ και χρόνια. Κάνουν εξαιρετικές εμφανίσεις που συζητιούνται, κυκλοφορούν μόνοι τους EP, έχουν μια πορεία που είναι αξιοπρεπής και ανοδική (που σημαίνει ότι όσο περνάει ο καιρός κάνουν όλο και πιο αξιόλογα πράγματα). Το «Men are dead, men are gone, but some chicken carried on», που έχει γίνει σχεδόν το μότο τους, είναι μια φράση που ακούγεται πάντα στις συναυλίες τους κι ένα απόσπασμα από τους στίχους του «Chickn Tribe», του πρώτου τραγουδιού που έγραψαν ποτέ – και ανοίγει το πρώτο, ομώνυμο άλμπουμ τους που μόλις κυκλοφόρησε από την Inner Ear, αντικειμενικά ο καλύτερος ελληνικός ροκ δίσκος που κυκλοφόρησε φέτος. Και όσο κι αν ο χαρακτηρισμός «progressive space hipster ψυχεδέλεια» τους αδικεί, περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που περιγράφουν τον ήχο τους, ένα μείγμα νέας τεχνολογίας και πληθωρικών συνθέσεων που θα μπορούσαν να έχουν προκύψει στο τέλος των ’60s και στις αρχές των ’70s, τραγούδια άριστα παιγμένα από μερικούς από τους καλύτερους μουσικούς της ελληνικής σκηνής του παρόντος. Τα βασικά μέλη των Chickn είναι ο Άγγελος, ο Βαγγέλης και ο Παντελής, στον δίσκο όμως συμμετέχουν οι φίλοι τους και μουσικοί που εκτιμούν, όπως άπαντες οι Baby Guru: ο Sir Kosmiche στο μπάσο, ο King Elephant στο σαξόφωνο και ο Prins Obi στα synths και στα δεύτερα φωνητικά. Και δεν είναι οι μόνοι. «Ο ήχος του δίσκου προϋπήρχε» λέει ο Άγγελος. «Ο μεγάλος όγκος του ήταν ήδη γραμμένος από μένα και τον προβάλλαμε ήδη αρκετό καιρό, από τα τέλη του 2012 που ξεκινήσαμε. Η πρώτη μας σκέψη ήταν να αποδώσουμε το live feeling που έχει η μπάντα, το οποίο, λόγω τεχνικών δυσκολιών (κυρίως οικονομικής φύσης και έλλειψης χρόνου), αποφασίσαμε να μην το κάνουμε και να το αφήσουμε ως ευσεβή πόθο γι’ αργότερα. Τελικά, είπαμε να κάνουμε ένα concept άλμπουμ πάρα πολύ πληθωρικό και πάρα πολύ over-produced, κάτι που είναι αδύνατο να παιχτεί live. Μιλάμε για πάρα πολλούς μουσικούς, για πάρα πολλά dubs, πάρα πολλά ηχοτοπία και ήχους από πάνω. Η βασική σκέψη ήταν ότι θέλαμε να παίξουμε παλιά μουσική με καινούργιους όρους. Δηλαδή θέλαμε να δούμε πώς ακούγεται η μουσική που ακούμε αυτή την περίοδο, η οποία κυμαίνεται από το ’68-’69 μέχρι το ’74, με σημερινό τρόπο, όχι μόνο ως αναβίωση, και κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε με τα λεφτά που διαθέταμε». Ο δίσκος, που έφτασε μέχρι την Αμερική για το mastering (το έκανε o Alan Douches στη Νέα Υόρκη), έχει δέκα κομμάτια, το ένα καλύτερο από το άλλο, μεγάλης διάρκειας, χορταστικά, που δίνουν σε όλους την ευκαιρία να εξελίξουν τις μελωδίες και να δείξουν τις ικανότητές τους. Περιέχει κορυφαίες στιγμές, όπως το «Omens», ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή, το «Alepo/Jam», το έπος του Modular Prayer που ολοκληρώνεται σε δύο κομμάτια, θυμίζοντας Doors. Όσο περνάει η ώρα, ο δίσκος σε βυθίζει όλο και πιο πολύ στους ανατολίτικους ρυθμούς και στην ψυχεδελική ροκ –που θυμίζει την τούρκικη psych rock των αρχών των ’70s, η οποία στην εποχή της πέρασε ξώφαλτσα από δω– με έναν τρόπο απολαυστικό. «Φτιάξαμε έναν δίσκο έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να βρει τις αναφορές του και τις ταυτίσεις του και να το κάνει μόνος του, χωρίς οδηγίες από μας. Τον ακροατή του δεν τον είχαμε σκεφτεί ποτέ, αλλά με το που πήραμε τα πρώτα test pressings και μπήκαμε στη διαδικασία της ακρόασής του, αναπόφευκτα πετάρισε στο μυαλό όλων η σκέψη “και ποιος θα το ακούσει αυτό το πράγμα, ποιον αφορά;”. Τον συνδέσαμε με τους ανθρώπους που βλέπουμε στα live μας, που είναι κυρίως νεαρής ηλικίας. Στα μέρη όπου παίζαμε (six d.o.g.s, Ρομάντσο κ.λπ.) το κοινό είναι πολύ συγκεκριμένο. Σκεφτόμασταν όμως: “Aυτό τον κόσμο αφορά αυτό που γράφουμε; Είναι μουσική για έναν 18χρονο ή για έναν 19χρονο;”. Προφανώς απαντάμε “όχι” μέσα στο μυαλό μας και ταυτόχρονα το μεγαλύτερο feedback που είχαμε μέχρι στιγμής είναι από κόσμο 40+. Είναι κάτι πολύ περίεργο να εντοπίζουμε τον μέσο όρο ηλικίας πολύ πάνω από τον δικό μας, γιατί ο Παντελής είναι 24 κι εγώ 27. Αυτό έχει να κάνει με το παλιακό reminiscence που έχει ο δίσκος, θυμίζοντας μια άλλη εποχή. Σήμερα το ροκ είναι όντως υποβαθμισμένο κι αν μέσα στην επόμενη χρονιά δεν υπάρξει μια μπάντα που να βγάλει έναν δίσκο όπως αυτός που είχαν κάνει οι White Stripes, δίνοντας στο ροκ εν ρολ δέκα χρόνια ζωής, θα κάνουμε πολύ καιρό να ακούσουμε ροκ φόρμα. Έχει να κάνει και με τη φύση της διακίνησης της μουσικής και με την κοινωνία, με το τι συμβαίνει γύρω μας. Επίσης, στην πραγματικότητα η ροκ μουσική, η ροκ φόρμα, όσο απελευθερωμένη κι αν είναι, παραμένει μια συντηρητική μουσική, όπως εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Όσο ελεύθερη κι αν είναι, όσο και να τζαμάρουμε, όσο απροσδόκητα πράγματα και να κάνουμε παίζοντας ροκ».
20.10.16 – lifo
23
URBAN ΔΥΟ ΝΕΑΡΟΙ ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕΤΕΤΡΕΨΑΝ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΦΑΝΟΠΟΙΕΙΟ ΣΕ ΧΩΡΟ ΤΕΧΝΗΣ, ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΜΙΑ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ UNDERGROUND DIY ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. ΑΠΌ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Η
εικαστική σκηνή της Αθήνας έχει αλλάξει αρκετά τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει μεγάλη κινητικότητα όσον αφορά την τέχνη, γίνονται περισσότερες εκθέσεις είτε σε γκαλερί είτε σε σπίτια, νέα project spaces, artist run spaces και art residencies ξεπηδούν συνέχεια από το πουθενά και πολλές φορές μπορεί να γίνουν 4-5 εγκαίνια εκθέσεων την ίδια μέρα, σε διαφορετικά σημεία της πόλης. Τις πιο πολλές φορές αυτές οι προσπάθειες μπορεί να έχουν πιο DIY χαρακτήρα, όπως το Enterprise Projects, που άνοιξε πριν από έναν χρόνο περίπου στους Αμπελόκηπους από δύο νεαρούς αποφοίτους της Καλών Τεχνών, τον Βασίλη Παπαγεωργίου και τη Δανάη Γιαννόγλου. Ο χώρος αρχικά ήταν ένα παλιό συνεργείο-φανοποιείο, το οποίο λειτουργούσε μέχρι τα τέλη του ’90 και ανήκε στην οικογένεια
24 lifo – 20.10.16
του Βασίλη. Η Δανάη έχει τελειώσει το θεωρητικό τμήμα της σχολής και ο Βασίλης ασχολείται κυρίως με τη γλυπτική και τις εγκαταστάσεις. « Έψαχνα έναν χώρο για στούντιο, ένα μέρος με μεγάλη πόρτα για να νοικιάσω, και το θυμόμουν αυτό το μέρος απ’ όταν ήμουν μικρός. Πάντοτε ήθελα να κάνω κάτι εδώ. Ήταν χάλια όταν μπήκαμε. Είχε 500 κιλά σίδερα πεταμένα εδώ κι εκεί, ένα τεράστιο σύστημα εξαερισμού. Ο χώρος ήταν τρύπα» λέει ο Βασίλης. Με τη βοήθεια της Δανάης το έφτιαξε. «Ξεκινήσαμε το 2014 να το φτιάχνουμε, σιγά-σιγά, με αρκετή προσωπική δουλειά. Τελειώναμε, παράλληλα, τη σχολή. Είπαμε πως έπρεπε να αποφασίσουμε τι θέλαμε να κάνουμε. Χρειαζόμασταν χρόνο και πρακτικά, για να γίνουν ορισμένες δουλειές, ώστε ο χώρος να είναι λειτουργικός και βιώσιμος, όπως η τουαλέτα π.χ.». Και πραγματικά, ο χώρος εί-
ναι εντυπωσιακός, τεράστιος, με ροζ τοίχους. Άρχισαν να κάνουν εκθέσεις από πέρσι το φθινόπωρο. Ήδη έχουν κάνει τέσσερις. Στην πρώτη που διοργάνωσαν και είχε τίτλο «Car Service» άφησαν τους καλλιτέχνες να εμπνευστούν από την πρώην λειτουργία του χώρου και να κάνουν επεμβάσεις. «Για μένα, ένα από τα καλά είναι ότι έχουμε απόλυτη ελευθερία να κάνουμε ό,τι θέλουμε, από τη στιγμή που δεν εργαζόμαστε για κάποιον και δεν λογοδοτούμε. Δεν μας περιορίζει κανείς» λέει η Δανάη. «Αν δεν υπήρχε ο χώρος, δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε, από πρακτικής απόψεως. Θα είχαμε ένα νοίκι, έξοδα. Δεν ξέρω αν θα παίρναμε εύκολα την απόφαση να νοικιάσουμε έναν χώρο και να “τρέξουμε” κάτι που θα ήταν εξ ορισμού non-profit». «Πιστεύετε ότι τα εικαστικά έχουν γίνει μια DIY κατάσταση;» «Νομίζω ότι, αναγκαστικά, έχουν
γίνει. Ούτε εμείς, όπως ούτε και οι αντίστοιχοι χώροι, φαντάζομαι, πάμε να καλύψουμε ένα κενό. Δεν μπορούμε να καλύψουμε τα κενά που υπάρχουν στην εικαστική σκηνή σήμερα, αλλά όσο περισσότερα πράγματα λείπουν, τόσο περισσότεροι χώροι ανοίγουν για να κάνεις πράγματα μόνος σου. Το έχεις ανάγκη εξάλλου. Δεν είναι πολλές οι ευκαιρίες. Πρέπει να κινηθείς κάπως, έστω και μόνος σου. Ένα άλλο πράγμα που συμβαίνει είναι ότι οι χώροι που ανοίγουν είναι από επισκέπτες από το εξωτερικό που ήρθαν για να κάνουν αυτό, ούτε καν από ξένους που ήδη ζουν εδώ. Δεν υπήρχε παλιότερα κάτι παρόμοιο». «Πώς βλέπετε την τέχνη στην Ελλάδα σήμερα;» «Υπάρχει ένα έντονα δημιουργικό κλίμα και το επίπεδο δεν έχει να ζηλέψει κάτι από άλλες μητροπόλεις της τέχνης. Τα ερεθίσματα είναι πολλά και οι καλλιτέχνες ανταπο-
κρίνονται. Λείπει, βέβαια, η εικαστική παιδεία, η διαμόρφωση ευρύτερου κοινού, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τη χρηματοδότηση, ενώ οι θεσμοί απουσιάζουν. Ένα project space, όποιο και αν είναι αυτό, δεν μπορεί να αντικαταστήσει ένα μουσείο – εξάλλου, δεν είναι αυτός ο ρόλος του. Ταυτόχρονα, η έλλειψη πόρων περιορίζει αρκετά τις κινήσεις μας. Θα ήταν ενδιαφέρον αν τα εικαστικά γίνονταν ένα πιο εξωστρεφές αντικείμενο και ταυτόχρονα καλλιεργούνταν στον κόσμο ένα εντονότερο ενδιαφέρον γι’ αυτά. Επίσης, μεγάλο κενό στην καλλιτεχνική σκηνή είναι η απουσία έντυπης (ή και ηλεκτρονικής) κριτικής. Παίρνουμε feedback μεταξύ μας, από φίλους, συναδέλφους και επισκέπτες, όχι μόνο για τη δική μας δραστηριότητα αλλά και για όλα όσα βλέπουμε ως θεατές. Από την άλλη, το γεγονός πως η εικαστική σκηνή της Αθήνας είναι
μικρή δημιουργεί διαφορετικούς συσχετισμούς, πιο ζεστούς και πιο φιλικούς απ’ ό,τι σε άλλες πόλεις». «Και το μέλλον;» «Δεν έχουμε συγκεκριμένο στρατηγικό πλάνο για το Enterprise Projects. Πειραματιζόμαστε και ανιχνεύουμε, προσπαθώντας να βρούμε τον χώρο μας μέσα στην εικαστική σκηνή. Ούτε θεωρούμε ότι αντιπροσωπεύουμε μια συγκεκριμένη μορφή τέχνης, ούτε προσπαθούμε να ταυτιστούμε με ένα και μόνο κομμάτι της. Χωρίς εξαιρετικά μακροπρόθεσμα σχέδια, προχωράμε με αισιοδοξία. Ό,τι έρθει, θα το αντιμετωπίσουμε, ή δεν θα το αντιμετωπίσουμε και θα δημιουργηθεί μια νέα συνθήκη μέσα στην οποία θα υπάρξουμε και θα συνεχίσουμε». Enterprise Projects, Χαλκηδόνος 56-58, Αμπελόκηποι Η επόμενη έκθεση του Enterprise Projects θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το fanzine Asthenia στις 11.11.
20.10.16 – lifo
25
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
στουτγκαρδη, 1989
βιεννη, 1986
μπαλατον, ουγγαρια, 1987
ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1985–89 Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΠΊΤΤΑΣ ΤΑΞΊΔΕΥΕΙ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΙΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ. ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ 26 lifo – 20.10.16
— Αυτό το τεράστιο πρότζεκτ, να ταξιδεύετε πέντε μήνες τον χρόνο στην Ευρώπη επί πέντε χρόνια και να τη φωτογραφίζετε, πώς το ξεκινήσατε, για ποιον λόγο; Η ιδέα μού μπήκε επειδή είχα ένα πάθος με την Κεντρική Ευρώπη. Τα διαβάσματά μου συνδέονταν με αυτήν, αγαπούσα πολύ τον Κάφκα, τους Γερμανούς συγγραφείς. Μαζί με τα βιβλία, ήταν και το πάθος που είχα από την εφηβεία με την κλασική μουσική, παρόλο που στο σπίτι μου δεν υπήρχαν σχετικά ερεθίσματα. Εγώ, εξαιτίας αυτής της έλλειψης, είχα μεγάλη δίψα για την κλασική μουσική, που όλη προέρχεται από την Κεντρική Ευρώπη. Στο μυαλό μου, τα βιβλία, μαζί με τη μουσική, είχαν μετατρέψει την Ευρώπη σε έναν τόπο μυθικό, ήθελα να πάω να τη δω. Όταν έφτασα είκοσι τριών ετών, έπεσα πάνω στο Τείχος κι αυτό με συγκλόνισε. Ο χωρισμός της Ευρώπης ήταν τόσο έντονος τότε, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου. Εγώ ήμουν ένα νέο παιδί, χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες –παρ’ ότι όλοι ήμασταν λίγο αριστεροί, καθώς τελειώσαμε το πανεπιστήμιο μετά τη Μεταπολίτευση− και με συγκλόνιζε ο εγκλεισμός των Ανατολικών, ήταν κάτι που δεν μπορούσα να το χωνέψω. Τότε μου ήρθε η τρελή νεανική ιδέα να πάω σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, να φωτογραφίσω τους ανθρώπους και να τους δείξω σαν μια μεγάλη οικογένεια, χωρίς χωρισμούς και τείχη. Ήταν μια αφέλεια αυτό, αλλά εγώ έβλεπα κοινά στοιχεία ανάμεσα στους Ευρωπαίους, ακόμα κι αν φαινομενικά δεν τους συνέδεε τίποτα. Υπάρχει μια κοινή ταυτότητα που είναι πέρα από γλώσσες, πέρα από εθνικισμούς – αυτή η ευρωπαϊκή ταυτότητα δεν μεταφράζεται, δεν είναι τo ευρωπαϊκό κεκτημένο που λένε κάποιοι, είναι κάτι βαθύτερο. Συγκατοικούμε σε μια ήπειρο, μπορεί να μας χωρίζουν θρησκείες, γλώσσες, αντιλήψεις, αλλά είμαστε συγκάτοικοι σε ένα μέρος. — Ο επιμελητής της έκθεσης χαρακτηρίζει τις φωτογραφίες «ανθρωπιστικές» και λέει ότι δεν βγάζουν τη μιζέρια που θα περίμενε κανείς λόγω του θέματος, επειδή φαίνεται πως συμπαθείτε τους ανθρώπους που φωτογραφίζετε. Πάντα απεχθανόμουν το να κάνεις θέμα και να κερδίζεις μέσα από τη μιζέρια του άλλου – είναι ηθικό το ζήτημα. Αυτή η τάση υπήρχε από τότε, τώρα έχει γιγαντωθεί. Εγώ είχα πάντα την αίσθηση ότι δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, να δείξεις τον άνθρωπο στην κατάσταση του ζώου, στην απόλυτη κατάπτωση – είναι ανήθικο. Έτσι, απέφυγα να φωτογραφίζω τη μιζέρια όπου την έβλεπα. Σε όλη την έκθεση υπάρχει μόνο ένας ζητιάνος, κι αυτός στο Παρίσι. Στις ανατολικές χώρες, παρόλο που έβλεπα τη μιζέρια, δεν φωτογράφισα τις ουρές που έκαναν μέσα στο χιόνι για να αγοράσουν ένα κιλό κόκαλα, ούτε τις άδειες αγορές και τα σάπια μήλα. Στη Ρουμανία ήταν εύκολο να φωτογραφίσεις εξαθλιωμένους ανθρώπους, γιατί υπήρχαν πολλοί. Προσπάθησα να το αποφύγω – επιπλέον, υπήρχε ο κίνδυνος, αν τα έδειχνες αυτά με τόσο ξεκάθαρο τρόπο, να κατηγορηθείς για προπαγάνδα εναντίον αυτών των καθεστώτων. Εγώ δεν πήγα εκεί για να κάνω αυτό, πήγα για να δείξω όλους τους ανθρώπους μαζί – μια Ευρώπη ενιαία, πέρα από το Τείχος. Φυσικά και έβλεπα την καταπίεση και τη φτώχεια στη Ρουμανία ή τον φόβο των ανθρώπων στην Ανατολική Γερμανία, αλλά δεν πήγα για να κάνω προπαγάνδα. Αυτό είναι δουλειά άλλων. — Όταν έπεσε το Τείχος, πιστεύετε ότι η Ευρώπη ενώθηκε; Εάν το δούμε από την πλευρά των λαών της Ανατολικής Ευρώπης, αυτοί απελευθερώθηκαν – δεν ήταν λίγο. Από αυτή την άποψη, η πτώση του Τείχους ήταν μια τεράστια κατάκτηση που εμείς εδώ θέλουμε να
ΙNFO Κωνσταντίνος Πίττας: Εικόνες μιας άλλης Ευρώπης, 1985-1989, Μουσείο Μπενάκη, κτίριο Πειραιώς. Έως 20/11
παρισι, 1985
την υποβαθμίζουμε. Φυσικά και υπάρχουν τρομακτικά προβλήματα, η ενωμένη Ευρώπη δεν είναι κάτι που θα πατήσεις ένα κουμπί και θα γίνει. Είναι μια επώδυνη διαδικασία με μεγάλα προβλήματα: οικονομική κρίση, τρομοκρατία, μετανάστευση, γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Όμως, αν το δει κανείς σε βάθος χρόνου, είναι η μόνη προοπτική, δεν υπάρχει άλλη. Η Ευρώπη είναι μια επινόηση. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κάποιοι είδαν ότι ή θα προχωρήσει ενωμένη, με μια, έστω προβληματική, ένωση που θα πάρει πολύ χρόνο ή αύριο ίσως έχουμε έναν τρίτο πόλεμο. — Η Ελλάδα έχει θέση σ’ αυτή την Ευρώπη ή η κρίση τελικά την έχει απομονώσει; Κατά τη γνώμη μου, που είναι, δυστυχώς, μειοψηφική, η Ελλάδα έχει θέση στην Ευρώπη. Το 70% των Ελλήνων σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση φάνηκε αντιευρωπαϊκό. Το θέμα είναι πού θέλεις να ζήσουν τα παιδιά σου, σε μια ευρωπαϊκή χώρα ή σε μια χώρα ανάδελφη; Είμαστε φανατικά αντιευρωπαίοι,
νομίζω ότι θα συμμαχούσαμε και με τον διάβολο για να μην είμαστε με την Ευρώπη. Είναι η εθνική μας τρέλα και παράλληλα μισούμε κάτι για το οποίο έχουμε παντελή άγνοια. Αν βγείτε και ρωτήσετε δέκα παιδιά τι είναι Ευρώπη, θα σου πουν οι δανειστές, ο Σόιμπλε. Αυτό συμβαίνει γιατί έχει περάσει μια προπαγάνδα από αυτούς που λόγω ιδεολογίας μισούν την Ευρώπη κι έχουν συμφέρον να τη μισούν, γιατί ήταν πάντα αντίθετη στα δικά τους σχέδια. Αυτή η ιδεολογική πάλη έχει περάσει υποσυνείδητα στον κόσμο και τον έχει κάνει αντιευρωπαίο. — Κατά τη διάρκεια όλης αυτής της περιπέτειάς σας, το Τείχος πέφτει κι εσείς μαζεύετε τις φωτογραφίες και τις κρύβετε. Ναι, ένιωσα ότι δεν είχε νόημα όλο αυτό, η Ευρώπη ξαφνικά ενωνόταν μόνη της, χωρίς να… περιμένει εμένα. Μου φάνηκε υπερφίαλη όλη αυτή η σύλληψη, μια νεανική ανοησία. Ήταν μεγάλη η απογοήτευση που ακολούθησε την πτώση του Τείχους. Ένιωσα, επίσης, ότι αυτό που έκανα δεν είχε θέση που-
θενά, δεν ήταν ούτε καταγραφή ούτε τέχνη. Αυτό που κάνω δεν είναι φωτορεπορτάζ Από την άλλη, τέχνη είναι όταν πιστεύεις ότι είσαι σημαντικότερος από το θέμα σου. Εγώ ήμουν ταπεινός, δεν πίστευα ότι κάνω κάτι σημαντικό. Εγώ ήθελα να δω τους ανθρώπους και κρατούσα «οπτικές σημειώσεις». Επιπλέον, είχα ένα φιλμ την ημέρα, δεν μπορούσα να τραβήξω πολλές φωτογραφίες. Περνούσα ολόκληρα απογεύματα που απλώς κοιτούσα κι αυτό με έκανε καλύτερο φωτογράφο. Ήταν μια προπόνηση το να βλέπω χωρίς να τραβάω. Υπάρχει μια ανιδιοτέλεια όταν απλώς βλέπεις χωρίς να φωτογραφίζεις – δεν «φυλακίζεις» την εικόνα. Ασκείσαι στο να βλέπεις, χωρίς να έχεις όφελος από αυτό. Εκτός όμως από την απογοήτευση, δεν άντεχα άλλο να συνεχίσω. Το πρότζεκτ, ενώ ξεκίνησε πολιτικά −το να δείξεις την Ευρώπη ενωμένη είναι πολιτική κίνηση−, μετά τον πρώτο χρόνο άλλαξε. Στόχος μου πια ήταν να δω όσο περισσότερους ανθρώπους μπορούσα και μετά από
ένα διάστημα συνειδητοποίησα ότι έβλεπα τους ίδιους ανθρώπους. Μου λένε ότι οι άνθρωποι είναι όλοι θλιμμένοι, αυτό όμως που έβλεπα δεν ήταν θλίψη ή μοναξιά αλλά μια υπαρξιακή κατάσταση. Σε ορισμένα πρόσωπα έβλεπα τη φύση και τη μοίρα του ανθρώπου – μια μοναξιά ανάμεσα στη γέννηση και τον θάνατο. Αυτό με συνάρπαζε και είχα μεγάλη δίψα να το δω. Ξαφνικά, όμως, όλο αυτό άρχισε να γίνεται πολύ βαρύ, γιατί παίρνεις λίγο από το βάρος του καθενός και οι άνθρωποι που έβλεπα δεν ήταν και οι πιο χαρούμενοι. Επέστρεφα τον χειμώνα, εμφάνιζα τα φιλμ και ήθελα να κλάψω. Κάποια στιγμή δεν άντεχα άλλο. Βέβαια υπάρχει και η χαρά της ζωής στις φωτογραφίες, αν δει κανείς προσεκτικά την έκθεση. Ο άνθρωπος, ωστόσο, προτιμά να βλέπει το δράμα από τη χαρά – είναι στην ανθρώπινη φύση. Εμένα, όμως, μου άρεσε να βλέπω και να φωτογραφίζω τη χαρά και την ομορφιά. Αυτό με βοηθούσε να πάω παραπέρα, η ομορφιά είναι μεγάλο βάλσαμο. 20.10.16 – lifo
27
q Στη δραματική σχολή μπήκα στα 25 μου. Μέχρι τότε δεν ένιωθα έτοιμος, παρόλο που μου άρεσε η ιδέα να γίνω ηθοποιός. Την ημέρα που τελείωσα τη δραματική και αναρωτιόμουν τι θα κάνω –δεν ήξερα κανέναν στον χώρο– μου είπε μια φίλη για μια οντισιόν που γινόταν στο Επί Κολωνώ, για έναν μικρό ρόλο. Πήγα κι έμεινα εκεί για σχεδόν 11 χρόνια. Ο πρώτος μου ρόλος ήταν σε ένα θεατρικό του Σαμ Σέπαρντ, την Κατάρα των Πεινασμένων. Έπαιζα έναν μπάρμαν, τον Έλις, έναν αστείο ρόλο.
q Το θέατρο έδιωξε τις πέτρες από πάνω μου. Ήμουν ένα λαϊκό παιδί και μέχρι τα 25 μου είχα διάφορες απόψεις για τη ζωή – έτσι μεγάλωσα, δεν είχα ασχοληθεί με κάτι καλλιτεχνικό. Οι άνθρωποι που γνώρισα μέσω του θεάτρου, όμως, μου έπαιρναν ένας-ένας από μία πέτρα κι έφυγε από πάνω μου το βάρος που κουβαλούσα από μικρό παιδί, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
απο τον m. hulot. φωτογραφια: παρις ταβιτιαν.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
q Τον Γιάννη Οικονομίδη τον γνώρισα το 2005, όταν έπαιζα στο Penalty του Γιώργου Παλούμπη. Τον έφερε τυχαία μια κοπέλα, του άρεσε πολύ το έργο και αναπτύχθηκε μεταξύ μας μια φιλία αρκετό καιρό πριν φτάσουμε στον Μαχαιροβγάλτη. Μπήκα στον κύκλο του. Κάναμε ατέλειωτες συζητήσεις και έναν χρόνο πριν αρχίσουμε τα γυρίσματα μου είπε ότι γράφει μια ταινία πάνω μου και ότι θα ήθελε πολύ να παίξω. Έπαιξα κι έναν μικρό ρόλο στο Μικρό Ψάρι. Η ενασχόλησή μου με το θέατρο μου άλλαξε τη ζωή. Ο Γιάννης όμως με διαμόρφωσε, με άλλαξε πολύ. Έχει αλλάξει σε πολύ κόσμο τη ζωή. Δεν σε επηρεάζει μόνο ως ηθοποιό αλλά και ως άνθρωπο, γιατί μοιραία έχεις μαζί του μια άλλη τριβή. Κάθε Σάββατο πάμε σε μια καφετέρια όλη η παρέα και ακούγοντάς τον να μιλάει παίρνουμε πράγματα – έχει μια πολύ ιδιαίτερη σκέψη ο Οικονομίδης.
q Ακόμα και αν σε κάποιον δεν αρέσει η Στέλλα, σίγουρα θα τον επηρεάσει, επειδή δεν το έχεις ξαναδεί στο θέατρο αυτό το πράγμα. Συνήθως βλέπεις ηθοποιούς που έχουν αποστηθίσει ένα κείμενο και το λένε ωραία, αλλά σε αυτό το έργο δεν υπάρχει κείμενο. Βγαίνουν τα λόγια σαν «εμετός» και είναι τόσο σοκαριστικά αυτά που ακούς, που νομίζεις ότι είναι η ίδια η ζωή, ότι έχεις μπει μέσα σε ένα σπίτι κι έχεις δει τους ανθρώπους του να τσακώνονται σε πραγματικό χρόνο. Αυτό επηρεάζει όλους τους θεατές. Θετικά, αρνητικά, δεν ξέρω, αλλά τους επηρεάζει. Βλέπεις μια οικογένεια που το μόνο πρόβλημα που δεν έχει είναι το οικονομικό. Τα έχουν όλα, σε σχέση με άλλους που ζουν μέσα στη χαβούζα αυτοί είναι αυτοκράτορες. Από τον Γερακάρη το μόνο που λείπει είναι να καταφέρει να μπει στην πολιτική με κάποιον τρόπο για να μπορέσει να ξεπλύνει το όνομά του, τις επιχειρήσεις του, και την κόρη του τη χρησιμοποιεί ως πλυντήριο.
q Ο Γιάννης θέλει να εμπλακείς με τον ρόλο σου συναισθηματικά. Να ταραχτείς. Σου έχει τύχει ποτέ να γίνει μια φασαρία με κάποιον στον δρόμο, για λίγο να πάθεις ταχυκαρδία και να πεις «δεν με αναγνωρίζω;». Ε, λοιπόν, αυτό το πράγμα πρέπει να το μεταφέρεις από τη ζωή σου στην παράσταση. Δεν ξέρω πώς, αλλά μπορώ να το μεταφέρω. Βέβαια, υπάρχει μια προεργασία. Όταν κάθομαι έξω, ανακαλώ στη μνήμη μου περιστατικά από τη ζωή μου και περιστατικά του έργου που θα μπορέσουν να με ταράξουν. Νευριάζω πάρα πολύ κι όσο περνάει η ώρα αυτό δυναμώνει. Όταν χτυπάω την «κόρη» μου, αισθάνομαι ότι το κάνω πραγματικά, όταν μπλέκομαι συναισθηματικά με ένα πράγμα, αυτό το πράγμα πλέον είναι αλήθεια. Αυτή την αλήθεια μετά δεν μπορείς να τη σταματήσεις, παρόλο που έχει ένα τίμημα. Μετά την παράσταση δεν μπορώ να μιλάω πολλές ώρες. Δεν έχω όρεξη να μιλήσω σε κανέναν. Το μόνιμο παράπονο της γυναίκας μου είναι ότι όταν πάω σπίτι απομονώνομαι και βλέπω τηλεόραση.
q Έχω μια γκάμα από ρόλους κακών, αλλά δεν με φοβίζουν αυτοί οι ρόλοι. Κανένας ρόλος δεν με φοβίζει, θα μπορούσα να παίξω οποιονδήποτε. Είχα πει στον Γιάννη ότι θέλω να παίξω έναν ρομαντικό άνθρωπο, γιατί κατά βάθος είμαι ρομαντικός κι ευαίσθητος, κι ας μην μπορεί να το πιστέψει κανένας. Την επόμενη φορά θα ήθελα να παίξω έναν φλώρο. Στο Κίεβο, στο Επί Κολωνώ, είχα παίξει έναν μπον-βιβέρ κακό, έναν άνθρωπο της υψηλής κοινωνίας στην Αργεντινή, ο οποίος είχε ένα πολύ μεγάλο κτήμα όπου βασάνιζαν ανθρώπους το ’70. Πάλι ήμουν ένα τομάρι. Και στον Μαχαιροβγάλτη τα ίδια.
q Επειδή τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου τα πέρασα πάνω σε ένα μηχανάκι γυρίζοντας σχεδόν όλη την Αθήνα, από τα αχαρτογράφητα της Μαγούλας μέχρι τη Μάντρα, την Ελευσίνα και την περιβόητη λεωφόρο ΝΑΤΟ, η μεγαλύτερη χαρά μου είναι να τριγυρίζω με τη μηχανή και να βλέπω, να παρατηρώ. Βρίσκεις γωνιές μέσα στην Αθήνα απίστευτες. Η Χαβούζα στου Ρέντη, εκεί όπου θα χτιζόταν το γήπεδο του Παναθηναϊκού, έχει από εργοστάσια μέχρι σπίτια που θυμίζουν χωριό, με οδούς που λέγονται Φιλίας, Συμφιλίωσης, Αγάπης. Θα μπορούσε να γίνει ένα τρομερό μητροπολιτικό πάρκο.
q Νομίζω ότι έχει φτιαχτεί έτσι η κατάσταση που ζούμε για να μην μπορείς να αντιδράσεις κι αυτή είναι η πολιτική τους. Αν είχε κάνει η Δεξιά αυτά που έχει κάνει ο Τσίπρας, αυτήν τη στιγμή θα είχαμε τριγύρω μας φωτιές. Με πειράζει πολύ αυτό το πράγμα μέσα μου, γιατί δεν περίμενα ποτέ να συμπεριφερθεί έτσι αυτός με τον οποίο υποτίθεται ότι ιδεολογικά είμαστε κοντά. Και δεν αντιδράει κανείς γιατί έχει περάσει υπόγεια ένας φόβος που λέει «μείνε απαθής, υπάρχει περίπτωση να τη γλιτώσεις. Μείνε απαθής και μπορεί να περάσει ξυστά από δίπλα σου και να μην πάθεις εσύ τίποτα». Όσα έχουν κατακτηθεί είναι από ανθρώπους που έχουν δώσει το αίμα τους και τώρα δεν θέλει να δώσει κανείς το αίμα του. Είναι πολύ απλό το πράγμα. Ποιος θα βγει μπροστά; Καθόμαστε όλοι πίσω.
q Όταν πέθανε η μάνα μου, πήγαμε στο σπίτι όλοι οι συγγενείς και στεκόμασταν βουβοί, και όταν έφυγαν το βράδυ, ξέχασα να κλείσω την πόρτα. Έμεινε ορθάνοιχτη. Αυτό γινόταν και τις άλλες μέρες. Την άφηνα ανοιχτή, δεν την κλείδωνα, νόμιζα ότι δεν θα συνέλθω ποτέ. Υπάρχει, όμως, μέσα σου ένας μηχανισμός που σε κάνει να αντέχεις, να αναπτύσσεις αντισώματα και να πηγαίνεις παρακάτω. Δεν την ξέρει κανείς τη συνταγή, έρχεται ξαφνικά με έναν περίεργο τρόπο και σε κάνει να βρίσκεις τις δυνάμεις σου. Το μότο μου είναι «όπως κι αν έρθει η ζωή, πρέπει να την ακολουθήσω», όσα χαστούκια κι αν φάω. Η ζωή με έμαθε να μην εγκαταλείπω ποτέ.
28 lifo – 20.10.16
HΘΟΠΟΙΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΘΈΑ, ΖΕΙ ΣΤΗ ΝΈΑ ΦΙΛΑΔΈΛΦΕΙΑ.
βγαίνει το μεροκάματο. Δεν πήραν ποτέ τα μυαλά μου αέρα. Ένας ηθοποιός σήμερα, με μια δουλειά που είναι εποχική, δεν μπορεί να ζήσει μόνο από το θέατρο. Μόνο καμιά εικοσαριά ονόματα στον χώρο μπορούν να ζουν από την τέχνη και δεν κάνουν τίποτε άλλο, οι υπόλοιποι έχουν κι άλλους πόρους, έχουν πατεράδες και μανάδες από πίσω που τους δίνουν λεφτά ή ζουν σαν τους Ινδούς, κάθονται όλη την ημέρα και προσεύχονται. Οι Έλληνες ηθοποιοί είμαστε ημιεπαγγελματίες. Ούτε η τηλεόραση έχει πλέον λεφτά. Έπαιξα σε ένα επεισόδιο στην τηλεόραση και πήρα 430 ευρώ καθαρά. Δεν παραπονιέμαι, όμως, κάνω αυτό που θέλω.
ΣΤΆΘΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΑΚΆΤΟΣ
q Δεν ζω από το θέατρο. Ζω και από την πρωινή μου δουλειά: δούλευα και δουλεύω ως κούριερ, επειδή διαφορετικά δεν
ΙNFO
«Στέλλα κοιμήσου» του Γιάννη Οικονομίδη, Εθνικό Θέατρο - Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Τετ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:30
20.10.16 – lifo
29
απο την aλεξία σβώλου
AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΙΑ
Στην Ελλάδα του σήμερα «δεν φθάνουν πια τα μισθά», όπως έλεγε η θρυλική Σαπφώ Νοταρά, ούτε καν για φάρμακα! Επιβάλλεται, λοιπόν, να επενδύσουμε στην πρόληψη, ώστε να μη χάσουμε την υγεία μας και η LifO, μέσα από τα αφιερώματά της θα προσφέρει τις κατάλληλες συμβουλές, παρουσιάζοντας τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις στον πολύπαθο τομέα της Υγείας. 30 lifo – 20.10.16
ΥΓΕΊΑ ΑΝΕΚΤΊΜΗΤΗ ΑΛΛΆ ΌΧΙ ΔΕΔΟΜΈΝΗ Ζ
ούμε σε δύσκολες και «τοξικές» εποχές για την Υγεία, με το πιο ανεκτίμητο αγαθό για τον καθένα μας να βάλλεται από παντού. Από το στρες, την κούραση, την κακή διατροφή, τις χρόνιες ασθένειες, την έλλειψη άσκησης και την έλλειψη παντός τύπου «οξυγόνου», όπως φανερώνουν και οι νέες μελέτες, οι οποίες δείχνουν την καταλυτική επίδραση της οικονομικής κρίσης στην ποιότητα διαβίωσης, στην ευεξία και στην ευζωία των πολιτών. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο διαπρεπής Έλληνας καρδιολόγος, Γιώργος Ανδρικόπουλος, έστειλε σήμα κινδύνου προς την Αριστοτέλους ((σ.σ. όπου βρίσκεται το υπουργείο Υγείας), προειδοποιώντας πως η μεγάλη συρρίκνωση που έχει υποστεί το εισόδημα των Ελλήνων αποτελεί ανεξάρτητο και καθοριστικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς οι ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα κόβουν τα φάρμακά τους, μη μπορώντας να πληρώσουν τη συμμετοχή (ύψους 25%) στο φαρμακείο. «Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πληρώσουν συμμετοχές της τάξης
των 10 και 20 ευρώ τον μήνα, κι αυτό γίνεται αιτία να σταματήσουν να παίρνουν την αγωγή τους» είπε χαρακτηριστικά ο καρδιολόγος. Αν αναλογιστούμε πως η συχνότητα των χρόνιων νοσημάτων, δηλαδή της καρδιοπάθειας, του καρκίνου, του σακχαρώδους διαβήτη, της υπέρτασης, των ορθοπεδικών προβλημάτων και όλων των εκφυλιστικών νοσημάτων του εγκεφάλου (όπως το Αλτσχάιμερ και η Νόσος Πάρκινσον), έχει εκτιναχθεί στα χρόνια της κρίσης και πως απορροφά τη μερίδα του λέοντος, το 75% περίπου, των δαπανών για την Υγεία, εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι η διακοπή της θεραπείας για οικονομικούς λόγους χαντακώνει την υγεία μας και ταυτόχρονα γίνεται μπούμερανγκ για τα (άδεια) δημόσια ταμεία, δίνοντάς τους τη χαριστική βολή. Την ίδια ώρα μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας στην Κοπεγχάγη επιβεβαιώνει τους φόβους των γιατρών αλλά και των μη ειδικών πως τα οικονομικά προβλήματα των ασθενών με χρόνια σοβαρά νοσήματα επιδεινώνουν την κατάστασή τους. Τα πρόσφατα ευρήματα της
Ακρογωνιαίος λίθος της υγείας η πρόληψη
μελέτης με τίτλο «Η οικονομική τοξικότητα στους ασθενείς με καρκίνο» δείχνουν πόσο τοξικός για την υγεία μπορεί να αποβεί ο οικονομικός στραγγαλισμός των ασθενών με καρκίνο που καλούνται να συμμετάσχουν στο διαρκώς αυξανόμενο κόστος της ογκολογικής περίθαλψης, βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη. Πόσο μάλλον όταν αυτό το χέρι μπαίνει σε άδεια σχεδόν τσέπη, όπως ισχύει για τη μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών… Η μελέτη που δημιούργησε «ντόρο» στο κορυφαίο ογκολογικό συνέδριο της γηραιάς ηπείρου έδειξε ότι η οικονομική επιβάρυνση των ασθενών αύξησε κατά 35% την πιθανότητα να μην ανταποκριθούν σωστά στη θεραπεία τους και συνεπώς να υποβαθμιστεί η ποιότητα της ζωής τους. Επιπλέον, η «οικονομική τοξικότητα» συνδέθηκε με αύξηση της θνησιμότητας κατά 20%! Σχολιάζοντας τα ευρήματα, ο επικεφαλής της μελέτης, δρ. Francesco Perrone, διευθυντής της Unità Sperimentazioni Cliniche του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου της Νάπολης, δήλωσε ότι οι ερευνητές ήταν σίγουροι πως τα οικονομικά προβλήματα θα είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Ωστόσο, με έκπληξη διαπίστωσαν ότι η επιδείνωση των οικονομικών προβλημάτων κατά τη διάρκεια της θεραπείας συσχετίστηκε και με υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όταν δεν υπάρχει ουσιαστική στήριξη ούτε παροχές ασθενείας για τους πάσχοντες, οι επιπτώσεις αυτές μπορούν να υποβιβάσουν όχι μόνο την ποιότητα της ζωής τους αλλά και την πορεία της υγείας τους. Στην ταλαίπωρη Ελλάδα τώρα, η αδυναμία της πολιτείας να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες υγείας των πολιτών λόγω των συρρικνωμένων δημοσιονομικών αλλά και της δραματικής αύξησης των χρόνιων ασθενειών στη σημερινή εποχή, σε συνδυασμό με την κατάρρευση του κράτους πρόνοιας, οδηγεί τους πολίτες σε μεγάλα αδιέξοδα. Για όλους αυτούς τους λόγους καθίσταται πλέον προφανές ότι αν χάσουμε την υγεία μας, δύσκολα θα την ξαναβρούμε. Για να τη διαφυλάξουμε πρέπει να επενδύσουμε στην πρόληψη και να την κάνουμε πράξη, να μη μένουμε μόνο στα (μεγάλα) λόγια. Η πρόληψη, κατά τους ειδικούς, στηρίζεται στην υγιεινή διατροφή, στην αποχή από το junk food που είναι πλούσιο σε «κενές» (άχρηστες και περιττές) θερμίδες, στην τακτική άσκηση, στη διακοπή του καπνίσματος, στον εμβολιασμό και στο τακτικό τσεκ-απ. Σε ό,τι αφορά τη διατροφή, επιβάλλεται να επιστρέψουμε στο θρεπτικό σπιτικό φαγητό και να αποφύγουμε τον σκόπελο της παχυσαρκίας που συνοδεύεται από πολλά δεινά. Το τσιγάρο σαφώς σκοτώνει, άλλωστε αυτό αναγράφεται και στα πακέτα, ενώ η γυμναστική είναι «φάρμακο» που πρέπει να λαμβάνουμε καθημερινά στη σωστή δόση. Ο προληπτικός εμβολιασμός για μικρούς και μεγάλους αποτελεί «προαπαιτούμενο» για την υγεία, με τα παιδιατρικά εμβόλια να έχουν απόλυτη προτεραιότητα αλλά και τα εμβόλια των ενηλίκων (για τη γρίπη και την πνευμονία) να είναι εξίσου απαραίτητα και να συμβάλουν καθοριστικά στην υγιή γήρανση του πληθυσμού, μαζί βέβαια με τη σωστή διενέργεια των προληπτικών ιατρικών εξετάσεων. Ζούμε σε εποχές δύσκολες, όπου, εκτός από το δημοσιονομικό, έχουμε και το δημογραφικό πρόβλημα που οδηγεί σε πλήρη αντιστροφή της ηλικιακής πυραμίδας. Αν είναι να γίνουμε «έθνος παππούδων», όπως δείχνουν οι καταγραφές της ανεξάρτητης Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τουλάχιστον ας γεράσουμε υγιώς. Το οφείλουμε, πρώτα απ’ όλα, στον εαυτό μας!
20.10.16 – lifo
31
AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου
Από το «χαστούκι» της στιγμής της διάγνωσης του καρκίνου του μαστού μέχρι την ολοκλήρωση της θεραπείας, οι γυναίκες που βρίσκονται αντιμέτωπες με αυτήν τη δοκιμασία έχουν να κάνουν ένα δύσκολο ταξίδι στις υπηρεσίες Υγείας, να ανακαλύψουν τις αντοχές τους και να αναμετρηθούν με τους φόβους τους. Σε αυτά τα άγνωστα εδάφη, σκεπασμένα με την ομίχλη της ανασφάλειας, είναι χρήσιμο να έχεις έναν καθοδηγητή. Ένα GPS που να δείχνει τον δρόμο για να μη χαθείς στα δαιδαλώδη στενά. Μια ομάδα γυναικών –πολιτικών της Βουλής και της Ευρωβουλής– ανέλαβε να διεκπεραιώσει αυτό το έργο, βασισμένη σε έναν οδικό χάρτη για τη νόσο που εξελίσσεται σε γυναικεία επιδημία και αποτελεί πρώτη σε συχνότητα μορφή καρκίνου στην πατρίδα μας, ώστε οι χιλιάδες γυναίκες ασθενείς να μην ταξιδεύουν πια στα τυφλά…
Μ
ια ανθρώπινη συμμαχία, από γυναίκες βουλευτές και ευρωβουλευτές που βρίσκονται στα κέντρα αποφάσεων και έχουν δύναμη στα χέρια τους για τις χιλιάδες γυναίκες της διπλανής πόρτας, οι οποίες σηκώνουν στους ώμους τους το βάρος μιας δύσκολης ασθένειας, εγκαινιάζει μια νέα εποχή στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού στην πατρίδα μας. Είκοσι πέντε κυρίες της Βουλής και της Ευρωβουλής, ανάμεσά τους η υφυπουργός Βιομηχανίας του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού κ. Θεοδώρα Τζάκρη, σφράγισαν, σε μια ειδική εκδήλωση, τη δημιουργία μιας επιστημονικής, θεσμικής και πολιτικής συμμαχίας κάτω από την ομπρέλα του υπουργείου Υγείας, για τη διαχείριση της πιο συχνής μορφής καρκίνου που πλήττει τις Ελληνίδες. Το έργο που καλούνται να υλοποιήσουν βασίζεται σε έναν «οδικό χάρτη», δηλαδή μια σειρά προτάσεων σε επίπεδο πολιτικής Υγείας για τη διαχείριση της γυναικείας «επιδημίας». Η υπογραφή του «Οδικού Χάρτη» έγινε στις 22 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής, με συντονιστές της εκδήλωσης τον κ. Ιωάννη Κυριόπουλο, ομότιμο καθηγητή Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, και την κ. Κλεοπάτρα Γαβριηλίδου, πρόεδρο του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής». Ο χάρτης-πλοηγός για τις ασθενείς συντάχθηκε από εμπειρογνώμονες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας σε συνεργασία με την Εταιρεία Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδος με βάση τα αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας που πραγματοποίησε μαζί με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», για την οδύσσεια των γυναικών από τη στιγμή της διάγνωσης του καρκίνου μέχρι την αποθεραπεία τους.
Η ΣΥΜΜΑΧΊΑ ΓΥΝΑΙΚΏΝ ΓΙΑ ΜΙΑ «ΓΥΝΑΙΚΕΊΑ» ΥΠΌΘΕΣΗ
ΆΝΩ ΤΩΝ 200 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΊΩΝ ΕΥΡΏ ΕΤΗΣΊΩΣ Η ΔΑΠΆΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΦΆΡΜΑΚΑ
«ΑΔΙΆΒΑΣΤΕΣ» ΣΤΗΝ ΠΡΌΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΎ 4 ΣΤΙΣ 10 ΕΛΛΗΝΊΔΕΣ Στην πατρίδα μας κάθε χρόνο καταγράφονται 5.000 νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού και, όπως δείχνει η έρευνα της ΕΣΔΥ, οι Ελληνίδες έχουν πολύ δρόμο να κάνουν σε ό,τι αφορά την πρόληψη, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη μάχη με τον καρκίνο του μαστού. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 49% των γυναικών δεν είχε κάνει ποτέ αυτοεξέταση μαστού και το 35,7%, δηλαδή τέσσερις στις δέκα γυναίκες, δεν είχε κάνει ποτέ μαστογραφία. Το 30,8% ανέφερε εμπόδια στην πρόσβαση σε γιατρό για υπέρηχο και ψηλάφηση στήθους και το 26,5% εμπόδια στην πρόσβαση σε μαστογραφία, με κύριους λόγους τους εξής: «πολύ απασχολημένη», «αμέλεια», «κόστος». Μόλις το 30,7% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα εντόπισαν το πρόβλημα κατά τη διάρκεια προληπτικού ελέγχου και οι ασθενείς επισκέπτονται κατά μέσο όρο 1,8 χειρουργούς για να επιλέξουν τον χειρουργό τους. Για τη χειρουργική επέμβαση το 57,4% των γυναικών επέλεξε ιδιωτική κλινική-νοσοκομείο, αλλά και στα υπόλοιπα στάδια της θεραπείας (χημειοθεραπείες, ακτινοθεραπείες) ο ιδιωτικός τομέας έχει
32 lifo – 20.10.16
υψηλά ποσοστά επιλογής. Τις δαπάνες θεραπείας καλύπτουν κατά κύριο λόγο τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και οι ίδιες οι ασθενείς με ιδιωτικές πληρωμές, βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη. Το 47,3% των νοικοκυριών δαπανά άνω του 20% του οικογενειακού εισοδήματος για τη διαχείριση του καρκίνου του μαστού, ενώ το 10% των γυναικών που συμμετείχε στην έρευνα αναγκάστηκε είτε να δανειστεί είτε να εκποιήσει περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει τη θεραπεία. Η έρευνα του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία της Roche Hellas, ενώ η εκδήλωση για την υπογραφή του χάρτη πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία της Roche στο πλαίσιο της εκστρατείας «for HER» για τον καρκίνο του μαστού και τον γυναικολογικό καρκίνο.
Ένα στα δύο νοικοκυριά δαπανά άνω του 20% του οικογενειακού εισοδήματος για τη διαχείριση του καρκίνου του μαστού, ενώ το 10% των ασθενών αναγκάστηκαν να δανειστούν ή εκποίησαν περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσουν για τη θεραπεία τους.
Ιωάννης Κυριόπουλος, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας
Ο πρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος και συντονιστής διευθυντής της Ογκολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων, κ. Ιωάννης Βαρθαλίτης, επισήμανε πως η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου δεν μπορεί να αποτελούν μόνο ατομικό ζήτημα κάθε γυναίκας. «Η πολιτεία οφείλει να παρέχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα που να υποστηρίζει τη γυναίκα σε κάθε βήμα του ταξιδιού, το οποίο, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατη έρευνα, έχει ανυπέρβλητες δυσκολίες που εστιάζονται κυρίως στην πρόσβαση των ασθενών στις υπηρεσίες Υγείας και στη σημαντική οικονομική επιβάρυνσή τους» είπε ο κ. Βαρθαλίτης. Και πρόσθεσε πως βάσει των στοιχείων του ΕΟΠΥΥ, το 2015 υπήρχαν 48.808 Ελληνίδες σε θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού, με τα φάρμακά τους να κοστίζουν 203,14 εκατ. ευρώ. Από τη μεριά του, ο καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων (HPV), κ. Θεόδωρος Αγοραστός, επισήμανε: «Απλές παρεμβάσεις στο σύστημα Υγείας μπορούν να μειώσουν δραματικά τη συχνότητα του καρκίνου στις γυναίκες, και συγκεκριμένα μιας μορφής γυναικολογικού καρκίνου, του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, που οφείλεται στη δράση του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV (HumanPapillomaVirus) και μπορεί να προληφθεί σχεδόν 100%. Παράλληλα, οδηγούμαστε διεθνώς σε ένα νέο μοντέλο προληπτικών εξετάσεων με την καθιέρωση της διενέργειας του HPV τεστ ανά 5ετία». Η ηγεσία της Αριστοτέλους (σ.σ. του υπουργείου Υγείας) δεσμεύτηκε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί ώστε να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση οι ασθενείς στα καινοτόμα φάρμακα που σώζουν ζωές και παραδέχτηκε ότι οι μακριές λίστες αναμονής για ακτινοθεραπεία στα δημόσια νοσοκομεία αποτελούν πολύ σοβαρό πρόβλημα που θα λυθεί με προσλήψεις μόνιμου και επικουρικού προσωπικού και την αντικατάσταση μέρους του «γηρασμένου» ιατροτεχνολογικού νοσοκομειακού εξοπλισμού.
AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου
Κόψτε τον βήχα στη γρίπη και τις ιώσεις του χειμώνα Η πνευμονία αποτελεί την πιο συχνή επιπλοκή της γρίπης. Στα νήπια και τους ηλικιωμένους μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη, ενώ ευθύνεται και για τους περισσότερους θανάτους των ασθενών που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία. Μπορεί οι περισσότεροι άνθρωποι να περνούν «στο πόδι» το κρυολόγημα και τη γρίπη, αλλά το κύμα των εποχικών ιώσεων και λοιμώξεων δεν είναι τόσο αθώο όσο φαίνεται. «Ειδικά η γρίπη είναι πολύ ύπουλη, καθώς μπορεί να εξελιχθεί σε πνευμονία, η οποία στα νήπια και τους ηλικιωμένους έχει υψηλή θνητότητα, που αγγίζει το 40%. Μάλιστα, στα νοσοκομεία η πνευμονία από γρίπη είναι ο βασικότερος φονιάς» εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κ. Μιχάλης Τουμπής. Όταν, λοιπόν, σας χτυπήσει την πόρτα αυτό το εποχικό «κύμα», καλό θα είναι να σας βρει «διαβασμένους». Το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι πως το κρυολόγημα, όπως όλες οι ιώσεις, δεν αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά και πως αν παίρνετε αντιβιοτικά σαν καραμέλες, απλώς συμβάλλετε στη δημιουργία ανθεκτικών μικροβίων, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται με τα γνωστά φάρμακα. Επίσης, εξίσου σημαντικό είναι να γνωρίζετε πως η καλύτερη ασπίδα προστασίας για την υγεία σας είναι η τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής και ειδικά το πλύσιμο των χεριών, καθώς τα χέρια αποτελούν τους καλύτερους μεταφορείς μικροβίων. Από την άλλη, οι πολυβιταμίνες και τα συμπληρώματα διατροφής, σκευάσματα με εχινάκεια και άλλα σούπερ βότανα βοηθούν μεν στη διαδικασία της ανάρρωσης, αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως φάρμακα σε περίπτωση ασθένειας. Μόνο ο εμβολιασμός μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά. Αν κρυολογήσετε, κολλήσετε γρίπη ή κάποια άλλη λοίμωξη του φθινοπώρου, ακολουθήστε το τρίπτυχο «ξεκούραση, πολλά υγρά και ελαφρύ φαγητό» για να συνέλθετε. Κοιμηθείτε, πιείτε πολλά χλιαρά αφεψήματα με μέλι και λίγες σταγόνες χυμού λεμονιού, φτιάξτε ζεστή κοτόσουπα και αντιμετωπίστε τον πυρετό, τον πόνο στα κόκαλα, τον πονοκέφαλο και το αίσθημα κακουχίας με αναλγητικά και αντιπυρετικά, χωρίς να το παρακάνετε.
+
πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τη γρίπη από τον αναπληρωτή καθηγητή Παθολογίας-Λοιμώξεων, κ. Σωτήρη Τσιόδρα ä Η γρίπη είναι ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος και δεν ταυτίζεται με το κοινό κρυολόγημα. ä Μεταδίδεται με τα σταγονίδια του αέρα και με την επαφή με μολυσμένα άτομα ή επιφάνειες. ä Αν παρατηρήσετε απότομη έναρξη συμπτωμάτων και συγκεκριμένα πυρετό, έντονη κόπωση, πονοκέφαλο, πόνο στους μυς και τις αρθρώσεις και βήχα, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας. ä Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι όσοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, όπως τα άτομα άνω των 60 ετών, τα παιδιά και οι ενήλικες με χρόνια νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη ή άσθμα, οι έγκυοι, τα παχύσαρκα άτομα και όλοι οι επαγγελματίες Υγείας. ä Για να προστατευτείτε από τη γρίπη, πλένετε συχνά τα χέρια σας, αποφύγετε την επαφή με μολυσμένα άτομα και προφυλάξτε τους γύρω σας, μένοντας στο σπίτι, αν νιώθετε άρρωστοι. ä Όταν φταρνίζεστε, βάζετε το χέρι σας ή το εσωτερικό του αγκώνα σας μπροστά στο στόμα σας. ä Το αποτελεσματικότερο μέτρο προστασίας ενάντια στη γρίπη είναι ο εμβολιασμός. Τα εμβολιασμένα άτομα λειτουργούν και σαν ασπίδα προστασίας για την οικογένειά τους και τον κοινωνικό τους περίγυρο.
20.10.16 – lifo
33
AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου
Καρκινογόνος σαν το κάπνισμα η παιδική παχυσαρκία! «Τα πάχη μου, τα κάλλη μου και ο καρκίνος μου!» Οι νέες μελέτες δείχνουν πως η παιδική παχυσαρκία σκοτώνει και στέλνουν σήμα σε κάθε ελληνική οικογένεια, καθώς το πρόβλημα μας αφορά όλους!
Οκτώ στα δέκα παιδιά που δεν χάνουν τα περιττά τους κιλά μέχρι το τέλος της εφηβείας θα παραμείνουν παχύσαρκα
Χάπι «όπλο» στοχεύει ταυτόχρονα την ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα Νέους δρόμους για τη θεραπεία της ψωρίασης και της ψωριασικής αρθρίτιδας ανοίγει μια καινοτόμος θεραπεία σε χάπι που αντιμετωπίζει τα δύο φλεγμονώδη νοσήματα-«βάσανο» για τους ασθενείς. Διπλό «χτύπημα» επιφέρει μια νέα θεραπεία σε δύο χρόνιες, φλεγμονώδεις ασθένειες, οι οποίες οφείλονται αμφότερες σε μια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και προσβάλλουν συχνά νέους ανθρώπους σε παραγωγικές ηλικίες, οδηγώντας στον κοινωνικό τους αποκλεισμό. Πρόκειται για το χάπι της απρεμιλάστης που ήδη κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τον περασμένο Μάρτιο και ενδείκνυται για την αντιμετώπιση της μέτριας και σοβαρής ψωρίασης και της ψωριασικής αρθρίτιδας, επιτυγχάνοντας υψηλό «σκορ» σε δύσκολα αντιμετωπίσιμες εκδηλώσεις των δύο ασθενειών, όπως είναι η ψωρίαση των ονύχων και η δακτυλίτιδα, δηλαδή η διόγκωση των δακτύλων λόγω φλεγμονής στις αρθρώσεις. Τα νέα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο κορυφαίο δερματολογικό συνέδριο της Ευρώπης, στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας (EADV), επιβεβαιώνουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του νέου χαπιού, το οποίο διαθέτει έναν διαφορετικό μηχανισμό δράσης από τις υπάρχουσες θεραπείες των παραπάνω νοσημάτων, καθώς δρα μέσα στα κύτταρα και όχι στην επιφάνειά τους. Τα δύο νοσήματα που έχουν καταλυτικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα και στην ποιότητα ζωής χιλιάδων ασθενών συνδέονται στενά μεταξύ τους, αφού τρία στα δέκα άτομα με ψωρίαση θα αναπτύξουν παράλληλα και ψωριασική αρθρίτιδα. ΈΝΑ ΤΑΜΠΟΎ ΠΟΥ ΔΕΝ ΛΈΕΙ ΝΑ ΣΠΆΣΕΙ… Η ψωρίαση, μια νόσος με βαρύ κοινωνικό και ψυχολογικό φορτίο, προσβάλλει περισσότερους από 220.000 ανθρώπους στην Ελλάδα και περισσότερα από 14 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη, ενώ ακόμα και σήμερα συνοδεύεται από ένα ισχυρό «ταμπού», καθώς επηρεάζει την εξωτερική εμφάνιση. Οφείλεται σε μια φλεγμονώδη διαταραχή του δέρματος η οποία προκαλείται από μια ανοσολογική αντίδραση στον
34 lifo – 20.10.16
οργανισμό και η πιο χαρακτηριστική της εκδήλωση είναι η ψωρίαση κατά πλάκας που γίνεται αισθητή με τις χαρακτηριστικές ερυθρόχρωμες ψωριασικές πλάκες στις αρθρώσεις (για παράδειγμα στους αγκώνες και τα γόνατα), στα άκρα, στον κορμό, στο τριχωτό της κεφαλής, ακόμα και στα νύχια. Οι βλάβες αυτές συνοδεύονται από έντονο κνησμό (φαγούρα), με περισσότερους από τρεις στους δέκα ασθενείς να επισημαίνουν πως η φαγούρα είναι ο πιο επιβαρυντικός παράγοντας στην καθημερινότητά τους. Η ψωρίαση, την οποία το ευρύ κοινό συγχέει με την ψώρα, πιστεύοντας λανθασμένα πως είναι μεταδοτική, έχει καταλυτικό αντίκτυπο στη ζωή των πασχόντων. Οκτώ στους δέκα ασθενείς καλύπτονται ακόμα και το καλοκαίρι με μακριά ρούχα προκειμένου να μη νιώθουν ντροπή ή αμηχανία για τα σημάδια στο δέρμα τους και αποφεύγουν δραστηριότητες όπως τα σπορ που τους υποχρεώνουν να αποκαλύπτουν το σώμα τους, ενώ στο 30% των ασθενών που θα αναπτύξουν και ψωριασική αρθρίτιδα η παραμόρφωση θα ενταθεί, επιτείνοντας την κοινωνική τους απομόνωση. Δύο χαρακτηριστικά συμπτώματα της ψωριασικής αρθρίτιδας είναι η δακτυλίτιδα, η διόγκωση των δακτύλων, που συχνά αναφέρονται ως «αλλαντοειδή δάκτυλα», και η ενθεσίτιδα, μια επώδυνη φλεγμονή στα σημεία πρόσφυσης των τενόντων ή των συνδέσμων στα οστά, που περιορίζει και την κινητικότητα των ασθενών. Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας, ο Volker Koscielny, ιατρικός διευθυντής της φαρμακευτικής εταιρείας Celgene στην Ευρώπη, επισήμανε: «Με περισσότερους από 100.000 ασθενείς παγκοσμίως να έχουν λάβει απρεμιλάστη από την έγκρισή της έως σήμερα, είναι σημαντικό να τονιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της νέας θεραπείας για την ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα».
μεγαλώνοντας, με συνέπεια να κινδυνεύσουν πολύ νωρίς στην ενήλικη ζωή τους από πολλές ασθένειες.
Γιώργος Πανοτόπουλος, ειδικός παθολόγοςδιατροφολόγος
Αμετακίνητη στο… βάθρο της, με τον θλιβερό τίτλο της «Πρωταθλήτριας Ευρώπης» στην παιδική παχυσαρκία παραμένει η Ελλάδα, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν πως το πλεονάζον βάρος στην παιδική ηλικία αποτελεί κίνδυνο-θάνατο για την υγεία. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και αποκαλύπτουν την έκταση του προβλήματος, χωρίς να χρυσώνουν το χάπι: ένα στα τέσσερα ελληνόπουλα είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο και αν δεν γίνει μια δραστική παρέμβαση στον τρόπο διατροφής και ζωής των παιδιών –που κάθονται με τις ώρες στον καναπέ, μπροστά στην τηλεόραση, το κομπιούτερ, το τάμπλετ ή το κινητό τηλέφωνο, μασουλώντας junk food–, το 2025 τα παχουλά παιδιά θα φτάνουν το μισό εκατομμύριο, με 131.000 πιτσιρίκια να είναι παχύσαρκα! Ήδη γνωρίζουμε πως τα πολλά περιττά κιλά συνδέονται άρρηκτα με τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον σακχαρώδη διαβήτη – άλλωστε διεθνώς πλέον χρησιμοποιείται ο όρος «diabetobesity» (διαβητο-παχυσαρκία) για να περιγράψει αυτό το δυσοίωνο φαινόμενο των καιρών. Αυτό, όμως, που δεν ξέραμε είναι πως η παιδική παχυσαρκία είναι και καρκινογόνος. Όπως προειδοποιεί ο ειδικός παθολόγος-διατροφολόγος κ. Γιώργος Πανοτόπουλος, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Παχυσαρκίας, Μεταβολισμού και Διαταραχών Διατροφής (ΕΠΑΜΕΔΙ), η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία αυξάνει πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στην ενήλικη ζωή. Παράλληλα, στους νέους ενήλικες αποτελεί «παγίδα» για τη γονιμότητα και την τεκνοποίηση, προκαλεί αποβολές στην εγκυμοσύνη, σοβαρές γενετικές ανωμαλίες στα έμβρυα που θα γεννηθούν και αυξημένο κίνδυνο για επιλόχειο κατάθλιψη στις νέες μητέρες. ΚΑΛΎΤΕΡΗ ΥΓΕΊΑ ΜΕ ΑΠΏΛΕΙΑ ΈΣΤΩ ΚΑΙ 5 ΚΙΛΏΝ Από τη μεριά του, ο ειδικός παιδογυναικολόγος, κ. Ευθύμης Δεληγεώρογλου, διευθυντής της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Αρεταίειο τονίζει πως απώλεια του 3% του βάρους, δηλαδή ακόμα και απώλεια μόλις πέντε κιλών, βελτιώνει άμεσα τη γονιμότητα και το λιπιδαιμικό προφίλ (τη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και τα άλλα λιπίδια του αίματος) του ασθενούς. Στη σημερινή Ελλάδα, ένα στα τέσσερα παιδιά έχει πλεονάζον βάρος και για να αδυνατίσουν δεν χρειάζονται μαγικές δίαιτες. Τα παιδιά πρέπει να μυηθούν στον υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής χωρίς μύθους και απαγορεύσεις, ενώ οι γονείς τους δεν πρέπει να τα αντιμετωπίζουν σαν «ενήλικες σε μικρογραφία!», γιατί τα παιδιά έχουν παιδικές ανάγκες. Όσο για τη φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αυτή δεν είναι εύκολη υπόθεση! Για την απώλεια των περιττών κιλών υπάρχουν μόλις πέντε σκευάσματα, που κυκλοφορούν στην άλλη όχθη του Ατλαντικού με την έγκριση του FDA, καθώς στην Αμερική η παχυσαρκία έχει αποκτήσει τρομακτικές πλέον διαστάσεις. Στην Ευρώπη άδεια κυκλοφορίας έχουν λάβει μόνο τα δύο από τα πέντε!
492 ΤheGOODLIFO
ΜΑ Ω Ρ Ε Ι ΑΦ ΦΕΣ ΚΑ
Εδώ ξέρουν από καλό καφέ! Η ομάδα της LifO συνεχίζει την περιδιάβασή της στα καλά καφενεία της πόλης. Δοκιμάζει και προτείνει άλλα 8 μέρη όπου μπορείς να δοκιμάσεις εξαιρετικές ποικιλίες καφέ από baristi που γνωρίζουν και εξελίσσουν αυτό το υπέροχο ρόφημα που συνδέεται πλέον όχι με την καθημερινότητά μας αλλά και με ωραίες στιγμές απόλαυσης.
20.10.16 – lifo
35
ΑΦΙΕΡΩΜΑΚΑΦΕΣ
Βουτάδων 28, Γκάζι, Αθήνα, 210 3422850 www.kudu.gr
REDD ARTISAN COFFEE ROASTERS
ΤheGOODLIFO
Η αρχή της Redd ιστορίας έγινε κάπου στο Σικάγο του 1998. Από τότε, η Redd αναπτύσσεται κόκκο-κόκκο, καβουρδίζοντας μικρές ποσότητες από ώριμα ζουμερά κεράσια καφέ, διασφαλίζοντας για το κάθε σπυρί μια θέση στην αλυσίδα παραγωγής μεθυστικού καφέ. Το καβούρδισμα είναι μια διαδικασία απλή φαινομενικά, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για μια χαοτική ακολουθία χημικών αντιδράσεων που απαιτεί ακρίβεια χειρουργική, με εργαλεία από πυρωμένο μαντέμι, και διαρκεί δώδεκα λεπτά όλα κι όλα, από την αρχή μέχρι το τέλος. Στη Redd λένε ότι οι μικρές λεπτομέρειες είναι αυτές που κάνουν τη διαφορά ανάμεσα σε έναν μέτριο, πικρό, αδιάφορο εσπρέσο και σε έναν με γεύση καραμελωμένων φρούτων, bitter σοκολάτας, ξηρών καρπών, κρέμας βανίλιας, αποξηραμένων φρούτων και γλυκύτητας ζαχαροκάλαμου. Μικρές παρασκευαστικές αποκλίσεις μεγεθύνονται υπό το πρίσμα του πεπιεσμένου νερού – σπάνια μπορεί κάποιος να αντικρίσει τόσο ξαφνικά το καταιγιστικό αποτέλεσμα της εργασίας του, όπως ένας barista. Η Redd προμηθεύει μόνο με καφέ αυστηρά επιλεγμένα καταστήματα, που μοιράζονται την ίδια εμμονή και το ίδιο πάθος για την ποιότητα της γεύσης και αντιπροσωπεύει αποκλειστικά τις κορυφαίες τεχνολογικά μηχανές παρασκευής εσπρέσο SYNESSO (USA).
Σολωμού 9 & Στρατήγη, Νέο Ψυχικό, 210 6928050 www.redd.gr
KUDU THE WORKSHOP Το να ξέρεις από καλό καφέ δεν είναι απλή υπόθεση. Οι γεύσεις και τα αρώματα που κατακλύζουν τον ουρανίσκο σου κάθε φορά που απολαμβάνεις ένα φλιτζάνι ζεστού καφέ κρύβουν μια ολόκληρη τέχνη και μυστικά που μόνο οι μυημένοι στο είδος γνωρίζουν καλά. Στο Kudu The Workshop αναλαμβάνουν να σε μυήσουν σε αυτά και σου υπόσχονται την πρώτη διαδραστική εμπειρία στον κόσμο του καφέ μέσω του Sensory Perception (γευστική αντίληψη). Βασικός στόχος αυτής της αντίληψης είναι να μυηθεί βιωματικά ο επισκέπτης στην εμπειρία του roasting (καβούρδισμα) και cupping (γευσιγνωσία) του καφέ. Αυτό ήταν και το στοίχημα για τους συνιδιοκτήτες του Kudu The Workshop, Νίκο Φέρρα και Θανάση Νικόλη, οι οποίοι δημιούργησαν έναν χώρο όπου ο επισκέπτης εξοικειώνεται με τα μυστικά του εκλεκτού καφέ και έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει, να συγκρίνει και να γνωρίσει τις διαφορετικές ποικιλίες και την επίδραση που έχει πάνω στο τελικό ρόφημα το καβούρδισμα του κόκκου. Εδώ οι κόκκοι καφέ φτάνουν από κάθε γωνιά του κόσμου άψητοι (πράσινοι), καβουρδίζονται επί τόπου και εκχυλίζονται με όλους τους διαθέσιμους τρόπους, ενώ διοργανώνονται συνεχώς workshops και σεμινάρια για ερασιτέχνες και επαγγελματίες baristi.
ΑΦΙΕΡΩΜΑΚΑΦΕΣ
BANCA CAFE Αν κινείστε στο κέντρο της Αθήνας και ειδικά ανάμεσα σε Εξάρχεια και Κολωνάκι, τότε το Banca Café είναι ένα μέρος που αξίζει να προσέξετε, αν δεν έχει τύχει μέχρι τώρα. Ο άνετος χώρος του με τον καταπράσινο κήπο μοιάζει με όαση μέσα στο τσιμεντένιο κέντρο και προσφέρεται για στιγμές χαλάρωσης ανάμεσα σε δουλειές, ψώνια ή μαθήματα. Εδώ και 13 χρόνια που λειτουργεί έχει αποκτήσει πολύ καλή φήμη και προτιμάται όχι μόνο για τα απαραίτητα διαλείμματα για καφεδάκι με την παρέα αλλά και για τις καθιερωμένες συναντήσεις μετά από τελετές ορκωμοσίας! Ιδανικός χώρος για χαλάρωση, το Banca Café ενδείκνυται για καφεδάκι, αφού σερβίρει βραβευμένο μονοποικιλιακό καφέ και, αν προτιμάτε τον ελληνικό, θα σας τον φτιάξουν στη χόβολη για να τον απολαύσετε ακόμη περισσότερο, σαν να πίνετε καφέ από τα χέρια παλιού, έμπειρου καφετζή. Επίσης, θα βρείτε λαχταριστά σνακ, φρέσκες μπαγκέτες και φυσικούς χυμούς, σπιτικό κέικ αλλά και ποτά και μπίρες, όλα σε πολύ καλές τιμές. Δοκιμάστε οπωσδήποτε τα μίνι βαφλάκια, που τα κάνουν τέλεια, και μη διστάσετε να τα συνδυάσετε με παγωτό φτιαγμένο με ελληνικό φρέσκο γάλα.
Χαρ. Τρικούπη 18, Αθήνα, 210 3814323 www. facebook.com/ athensbancacafe
COCO JUNGLE Βασιλίσσης Σοφίας 68, Μαρούσι, 210 6144544 www. facebook.com/ cocojungleathens instagram: cocojungle_athens
Νέα άφιξη στο Μαρούσι με αέρα από Jangala, όπως αρχικά ονομαζόταν η ζούγκλα στα σανσκριτικά, και εκλεκτό καφέ. Είτε κάνετε διάλειμμα από το γραφείο για ένα καφεδάκι στα γρήγορα είτε έχετε τον χρόνο να χαλαρώσετε με παρέα, εδώ θα νιώθετε τη ζούγκλα δίπλα σας! Το Coco Jungle και το crew του, που έκανε το χόμπι επάγγελμα, έχουν πάθος με τον καφέ, γι’ αυτό εδώ θα πιείτε καφέ με άρωμα και γεύση που θα σας κάνουν να «κολλήσετε» από την πρώτη φορά. Και αν δεν έχετε όρεξη για καφέ, θα βρείτε επίσης πολλές επιλογές σε ροφήματα αλλά και φρέσκα λαχταριστά σνακ. Ανοιχτά από Δευτέρα έως Παρασκευή, 07:00-21:00, και Σαββατοκύριακο 08:00-20:00
20.10.16 – lifo
37
ΑΦΙΕΡΩΜΑΚΑΦΕΣ
MIND ΤHE CUP Για τους φίλους του καλού καφέ και όσους το ψάχνουν με την ποιότητά του αλλά και για πολύ κόσμο που κινείται γύρω από το Περιστέρι το Mind The Cup δεν θέλει και πολλές συστάσεις. Το πρώτο και το μοναδικό μέχρι τώρα roastery των δυτικών προαστίων είναι, άλλωστε, ένα από τα «25 coffee shops που πρέπει να δει κανείς πριν πεθάνει», σύμφωνα με τη λίστα του Βuzzfeed. Ζεστός και φιλόξενος χώρος που θα μπορούσε να είναι βγαλμένος από ταινία, το Mind The Cup με τους μεγάλους ξύλινους πάγκους και τα τραπεζάκια έξω θυμίζει έντονα μαγαζί του ιστορικού κέντρου. Εδώ θα πιείτε έναν από τους καλύτερους, κατά γενική ομολογία, καφέδες στην πόλη και μάλιστα σκέτο, αν ακολουθήσουμε τα tips των έμπειρων baristi για τη μέγιστη απόλαυση. Στο Mind Τhe Cup έχουν το δικό τους καβουρδιστήρι στο οποίο καβουρδίζουν τον καφέ που εισάγουν απευθείας από φάρμες και αναλαμβάνουν να σας μυήσουν στα μυστικά του καλού καφέ μέσα από το εργαστήριό τους, με σεμινάρια καβουρδίσματος και γευσιγνωσίας. Ανοιχτό από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ με ψαγμένες μουσικές και φοβερά κοκτέιλ.
Αιμίλιου Βεάκη 29, Περιστέρι, 210 5776010 www.facebook. com/mindthecup. com
10 CUPA
ΤheGOODLIFO
Λεωφ. Πηγής 10, Μελίσσια, 210 8101532 www.coffeedence. gr www.facebook. com/10CUPA.gr
Στον μαυροπίνακα στην είσοδο διαβάσαμε «Το μέλλον ανήκει σε όσους πιστεύουν ότι μπορούν να το αλλάξουν». Αυτή είναι η κουλτούρα που έφερε στον καφέ η ομάδα του 10 CUPA με την εταιρεία παρασκευής καφέ «Coffeedence» Specialty Ηouse. Έτσι ξεκίνησαν πριν από 8 χρόνια, καινοτομώντας στην Ελλάδα με τα «Σεμινάρια εξερεύνησης του καφέ» και τις γευσιγνωσίες καφέ για τους απλούς καθημερινούς καταναλωτές, και έβαλαν τον καφέ ανάμεσα στα προϊόντα υψηλής γαστρονομίας. Το 10 CUPA στα Μελίσσια είναι ένας χώρος που και σήμερα συνεχίζει να το ψάχνει, προτείνοντας νέες τάσεις. Η έμπειρη ομάδα του προτείνει καθημερινά, από νωρίς το πρωί, καφέδες δίκαιου και άμεσου εμπορίου, χωρίς μεσάζοντες, φιλικούς προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, με τιμές εξαιρετικά τίμιες. Εκεί μπορείτε ή να πάρετε τον καφέ take out, είτε να τον απολαύσετε σε φλιτζάνι στο 10 CUPA ( στην ίδια τιμή!), είτε σε συσκευασίες για να τον φτιάχνετε σπίτι (Retail espresso, φίλτρου, ελληνικό, Cold Brew). Ο εμπνευστής και δημιουργός της Master of Specialty Coffee, Στάθης Παναγουλάκος, ταξιδεύει συχνά ανά τον κόσμο για να προμηθευτεί ακατέργαστο, ανώτερης ποιότητας, πιστοποιημένο πράσινο καφέ απευθείας από μικρές φάρμες ή συνεταιρισμούς σε Αιθιοπία, Ινδονησία, Παναμά, Ελ Σαλβαδόρ, Κόστα Ρίκα, Υεμένη κ.α. Όλοι single origin καφέδες (μοναδικής προέλευσης, όπως είναι το σωστό, και όχι μονοποικιλιακοί), που καβουρδίζονται και συσκευάζονται στα εργαστήρια της «Coffeedence».
www. lombardiniespresso. com facebook.com/ Lombardini.gr
LOMBARDINI ESPRESSO
ΑΦΙΕΡΩΜΑΚΑΦΕΣ
Η Lombardini Espresso, με εμμονή στην τελειότητα, επιλέγει για εσάς τους εκλεκτότερους κόκκους καφέ από όλο τον κόσμο, μέχρι και τη στιγμή που θα απολαύσετε το πιο υπέροχο φλιτζάνι καφέ της ημέρας. Με απόλυτο σεβασμό στον καταναλωτή και βαε τ α ς ήρθ δικό σιζόμενη στην πολύχρονη εμπειρία, στην ώ λ α Κ να αν μο και υψηλή τεχνογνωσία και στην αγάπη μας σε έν εύσεων ογ για τον καφέ, η εταιρεία μας προσφέρει ! μ ν σ ω ό τ κ ά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας και γεύαρωμ νη στους ιωμέ φέ! σης που σίγουρα δεν θα αφήσουν κανέναν Αφοσ ις του κα ε ρ τ ασυγκίνητο! λά
WAREHOUSE
Μαυρομιχάλη & Βαλτετσίου 21, Eξάρχεια, 215 5408002
Το Warehouse ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2014. Οι δημιουργοί του είναι ο Γιώργος Κανόπουλος, ο Γιώργος Λουκάς και ο Αναστάσιος Ιωάννου. Καθένας έχει αναλάβει από έναν τομέα λειτουργίας, κρασί, καφές, αλκοόλ, ενώ την επιμέλεια της κουζίνας έχει ο Βασίλης Γεωγλερής. Η αγάπη τους για τις ποιοτικές πρώτες ύλες αλλά και η έγνοια τους για την ύπαρξη ενός μέρους στην Αθήνα όπου να μπορείς να απολαύσεις έναν καλό καφέ, κρασιά απ’ όλον τον κόσμο με τη συνοδεία νόστιμου φαγητού που δεν αναζητά να κλέψει τις εντυπώσεις και εξαιρετικό, χαμογελαστό σέρβις, οδήγησε στη δημιουργία αυτού του όμορφου γωνιακού μαγαζιού στα Εξάρχεια, το οποίο έχει γίνει σημείο αναφοράς. Αυτό το μέρος θα σε κερδίσει πρώτα για τις υπηρεσίες του και μετά για τα υπόλοιπα. Eντυπωσιάζεται κανείς από τη φινέτσα των πιάτων, την ποικιλία των κρασιών και του καφέ. Το ξεχωρίσαμε για τον εξαιρετικό του καφέ όχι τυχαία, μια και εδώ θα δοκιμάσετε μερικούς από τους καλύτερους καφέδες της πόλης από ανθρώπους που γνωρίζουν και έχουν ασχοληθεί δεκαετίες με το αντικείμενο. 20.10.16 – lifo
39
5 καφεκοπτεία της Αθήνας που ξυπνάνε τις αισθήσεις
NAL O S R E P ER SHOPP
We Design Κούπες με σχέδια εμπνευσμένα από παλιά βιβλία ελληνικής μαγειρικής. www. wedesignshop.gr
ΚΑΦΕΚΟΠΤΕΊΑ ΛΟΥΜΊΔΗ Αιόλου 106 & Πανεπιστημίου, Αθήνα, 210 3214426 Μπορεί η οικογένεια Λουμίδη να ξεκίνησε στον Πειραιά την παράδοση του καφέ, αλλά στην Αθήνα βρίσκεται το εμβληματικό καφεκοπτείο της που πρόσφατα ανακαινίστηκε και έγινε πιο φωτεινό, φέρνοντας άλλο αέρα στην περιοχή των Χαυτείων. Εκτός από τους παραδοσιακούς ελληνικούς καφέδες από εξαιρετικά κι ευωδιαστά χαρμάνια, στου Λουμίδη βρίσκει κανείς ποικιλίες εσπρέσο, φίλτρου, στιγμιαίους, αφεψήματα, τσάι, γλυκά του κουταλιού, κεράσματα.
Η ΓΩΝΙΆ ΤΟΥ ΚΑΦΈ
G-Star Raw
Πραξιτέλους 4 & πλατεία Καρύτση, 210 3251739
Κόκκινη ανδρική μπλούζα με τύπωμα. G-Star Store: The Mall Athens, 210 6100760
Κατεβαίνοντας την Πραξιτέλους, αποκλείεται να μη σε τραβήξει η μυρωδιά του φρεσκοκαβουρδισμένου καφέ που ετοιμάζει καθημερινά ο Γρηγόρης. Το καφεκοπτείο λειτουργεί στην ίδια θέση αδιαλείπτως από το 1980 και ειδικεύεται στον ελληνικό καφέ, φτιάχνοντας τα δικά του χαρμάνια.
TAF
Ideal Bikes
Εμμανουήλ Μπενάκη 7-9, Αθήνα, 210 3800014 Πριν το Taf γίνει αυτό που είναι σήμερα, ένα όμορφο στέκι με specialty καφέδες, ήταν, και φυσικά εξακολουθεί να είναι, ένα εξαιρετικό καφεκοπτείο με σπάνιες ποικιλίες από το Πουέρτο Ρίκο, την Αιθιοπία, την Κόστα Ρίκα και τον Παναμά, απ’ όπου μπορείς να προμηθευτείς και κόκκους για να τους αλέσεις στο σπίτι.
Ποδήλατο πόλης σε μαύρο ματ χρώμα, μοντέλο Funcore. www.podilatorama.gr
ΚΑΦΕΚΟΠΤΕΊΟ ΜΙΣΕΓΙΆΝΝΗ Λεβέντη 7, Κολωνάκι, 210 7210036 Σχεδόν εκατό χρόνια ζωής κλείνει το εμβληματικό καφεκοπτείο του Μισεγιάννη στο Κολωνάκι. Εδώ ο καφές χαρμανιάζεται, καβουρδίζεται, κόβεται και πωλείται στον ίδιο χώρο. Μεγάλη η γκάμα των καφέδων, από ελληνικούς (σκούρος, ξανθός, μαυρολιβανέζικος) μέχρι ένα σωρό χαρμάνια από Κολομβία, Γουατεμάλα, Τζαμάικα και Μεξικό, που κόβονται ανάλογα με τη χρήση που θα τους κάνει ο πελάτης.
Pezzetti
Μηχανή για χειροποίητο εσπρέσο, σε κόκκινο χρώμα, με χωρητικότητα τρία φλιτζάνια εσπρέσο. www. barista-shop.gr
ΤheGOODLIFO
ΚΑΦΕΚΟΠΤΕΊΟ ΡΙΖΌΠΟΥΛΟΥ Η εικαστικός Ελένη Κορδαλή φιλοτεχνεί τις βιτρίνες του Li-LA-LO Εμπνευσμένη από το εικαστικό τοπίο, η εικαστικός δημιούργησε ένα περιβάλλον στις βιτρίνες των καταστημάτων Li-LA-LO, μέσα στο οποίο παρουσιάζονται ιδανικά τα κοσμήματα του ελληνικού brand. Η καλλιτέχνις δημιούργησε ένα μινιμαλιστικό περιβάλλον, όπου τα κτίρια συνυπάρχουν με τη φύση, και άφησε τις λιτές γραμμές των κατασκευών της να αναδείξουν την ομορφιά των κοσμημάτων Li-LA-LO.
Στεφ. Στρέιτ 1, Αθήνα, 2103218428 Η πλατεία Κοτζιά πλημμυρίζει από τις ευωδιές που αναδίδονται από το παραδοσιακό καφεκοπτείο Ριζόπουλου που υπάρχει στην ίδια θέση από το 1958. Εδώ ο ελληνικός είναι και πάλι ο βασιλιάς, αλλά και οι ποικιλίες που προορίζονται για φίλτρου ή εσπρέσο είναι διαλεχτές και σωστά καβουρδισμένες.
TOP
5
kειμενο μεροπη κοκκινη
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
ΙΩΑΚΕΊΜ & ΓΙΏΡΓΟΣ ΟΙ ΑΡΧΑΊΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΜΆΡΜΑΡΟΥ
Ποιοι είστε; Ο βασιλιάς Λεωνίδας και ο Μαραθωνομάχος των Αθηνών, κατά κόσμον Ιωακείμ και Γιώργος. Από πού έχετε πάρει τις στολές σας; Από πουθενά. Ό,τι φοράμε, το έχουμε φτιάξει μόνοι μας, κυρίως ανακυκλώνοντας. Δηλαδή; Η ασπίδα, για παράδειγμα, προέρχεται από ένα εξάρτημα που έχουν οι σόμπες-«μανιτάρια» που βλέπουμε στα καφέ. Το δόρυ είναι επίσης δικής μας κατασκευής. Οι περικνημίδες, τα περικάρπια, η πανοπλία και η φούστα του Λεωνίδα είναι όλα δερμάτινα και φτιαγμένα στο χέρι. Ειδικά οι κοιλιακοί της πανοπλίας ήθελαν ιδιαίτερη επεξεργασία. Οι πόρπες με τα λιοντάρια από πού είναι; Είναι πρώην πόμολα από συρτάρια. Πώς σας φαίνεται το στυλ των Αρχαίων; Έτσι θα θέλαμε να ζούμε όλο το 24ωρο, αν και πρέπει να σου πούμε πως το καλοκαίρι η θερμοκρασία φτάνει του 50°C μέσα στο κράνος. Από την άλλη, η φούστα είναι πολύ βολική – καμιά φορά, όταν βάζουμε καθημερινά ρούχα, αισθανόμαστε χάλια με το παντελόνι. Τις περικεφαλαίες εσείς τις φτιάχνετε; Ναι, αλλά είναι πολύ ελαφρύτερες από αυτές των Αρχαίων. Τις κατασκευάζουμε από πολυεστέρα, το υλικό με το οποίο φτιάχνουν τις βάρκες. Τι προάλλες έβρεξε και μου χάλασε το «μαλλί», που το έχω πάρει από σκούπα και από περούκα, αλλά το έκανα με πιστολάκι στο σπίτι κι έστρωσε. Πόσο κοστίζουν αυτά που φοράτε; Ειλικρινά, δεν μπορούμε να τα κοστολογήσουμε, διότι είναι χειροποίητα και έχουν συναισθηματική αξία για μας, ως εκ τούτου είναι ανεκτίμητα.
20.10.16 – lifo
41
ΛΟΓ Ι Α Ο Ρ Ε ΗΜ AΣ
N KOYZI
EΝΑ ΚΥΡΙΑΚAΤΙΚΟ ΤΡΑΠEΖΙ ΘΑ ΕIΝΑΙ ΠAΝΤΑ ΑΥΤO ΠΟΥ ΦΑΝΤAΖΕΣΑΙ το πρωί στην αγουροξυπνημένη Καλλιδρομίου. Έχω πολύ καιρό να περάσω από δω. Είναι το ίδιο ΣΆΒΒΑΤΟ Οκτώ μαγευτικά όπως πάντα. Ένας παράδεισος από λαχανικά, φρούτα και λουλούδια, βουνά ολόκληρα από τα πιο όμορφα δώρα της φύσης. Έχω κι εγώ τον τρόπο μου πια στις λαϊκές, ξέρω τον δρόμο μου, αναγνωρίζω κάποιους σταθερούς πωλητές, καταλαβαίνω, νομίζω. Τις μέρες αυτές, που δεν είναι ακόμα φθινόπωρο στην Αθήνα αλλά ούτε και καλοκαίρι, αυτό το παζάρι ζει στο μεταίχμιο. Όλα τα καλά του καλοκαιριού είναι εδώ, υπάρχει ακόμα ο Νότος που προμηθεύει την πόλη μας με ντομάτες, μελιτζάνες, πιπεριές και άλλα καλά του καλοκαιριού. Υπάρχει και ο Βορράς που δειλά-δειλά αρχίζει να δίνει τα πρώτα δείγματα του χειμώνα. Βλέπω τις πρώτες κολοκύθες, τα πρώτα μανταρίνια (πολύ νωρίς), υπάρχουν σέσκουλα και λάχανα και καρότα καλής ποιότητας. Και πράσα! Υπολογίζω πως την επόμενη εβδομάδα θα δούμε και μήλα της προκοπής. Μεγάλη χαρά τα δώρα της κάθε εποχής. Όποιος ακολουθεί τις εποχές στη μαγειρική, βγαίνει πάντα κερδισμένος. Όποιος βγαίνει από τη συνήθεια, γνωρίζει υλικά, καινούργιες συνταγές και ξεπερνά την πλήξη των δέκα φαγητών που ξέρει. Αυτό σκεφτόμουν προχθές, ενώ δοκίμαζα μια συνταγή για φινόκιο μαγειρευτό με κάππαρη, ντομάτα, λεμόνι και ελιές. Τη συνταγή τη διάβασα σε ένα από τα μοναδικά βιβλία του Yotam Ottolenghi και πάει κάπως έτσι: κόβω στα δύο τέσσερα φινόκιο και τα σοτάρω σε λάδι μέχρι να πάρουν ένα ωραίο, χρυσό χρώμα. Τα βγάζω από το σκεύος και μέσα ρίχνω έξι σκελίδες σκόρδο με τη φλούδα τους μέχρι να πάρουν κι αυτές χρώμα. Επιστρέφω τα φινόκιο στο σκεύος και «σβήνω» με τον χυμό τεσσάρων λεμονιών. Προσθέτω ελιές χωρίς κουκούτσι, κάππαρη, ντομάτα κομμένη σε καρέ, λίγη ζάχαρη, αλάτι και πιπέρι και σιγοψήνω μέχρι να μαλακώσει το φινόκιο και να δέσει η σάλτσα. Θέλει περίπου μισή ωρίτσα. Το σερβίρω με λίγο ανθότυρο που τραβάει την οξύτητα. Με κάτι τέτοιες συνταγές ξεχνάς, φυσικά, το κρέας. Πίσω στη λαϊκή, αρχίζω να ξεδιαλέγω τα προϊόντα που θα αγοράσω. Είμαι εδώ για το αυριανό κυριακάτικο τραπέζι. Δεν έγιναν τραπέζια στο σπίτι για καιρό και μάλλον αυτό με έσπρωξε να στήσω ένα, έτσι, όπως παλιά (ποτέ δεν είναι όπως παλιά), μπας και καταφέρω να επιστρέψω στην κουζίνα. Μπορεί και να κατορθώσω να δώσω λίγη χαρά, και να πάρω επίσης. Δεν έχουν μείνει και πολλά πια. Φίλοι, χαμόγελα, ένα τραπέζι με φαγητό, μια ωραία συζήτηση. Όποιος τα κατορθώνει αυτά, τα έχει όλα. Τη μεταιχμιακή, πάντως, φύση των υλικών που θα έβρισκα στη λαϊκή δεν τη σκέφτηκα μόνο εγώ, τη σκέφτηκε και μια φίλη που αύριο είναι καλεσμένη και που με τον διακριτικό της τρόπο μού έδειξε τον δρόμο ως προς το ποια κατεύθυνση να πάρω στο μενού. Θα πρέπει να αρχίσουμε από το καλοκαίρι και να τελειώσουμε στο γλυκό φθινόπωρο. Έτσι κι έγινε. Στο χασάπικο του Γιάννη με καλωσορίζουν με τα γνωστά χαμόγελα. Αν υπάρχει κάτι για το οποίο είμαι περήφανος μέσα στα χρόνια, είναι το γεγονός ότι κατόρθωσα να μιλώ με πέντε-δέκα ανθρώπους που μοιραζόμαστε τις ίδιες ιδέες για το φαγητό και να συνεννοούμαι χωρίς πολλά πολλά. Φεύγω με αυτό ακριβώς που ήθελα. Στο σπίτι, ανοίγοντας τις σακούλες, βλέπω πως υπάρχει ένα ακόμη δέμα τυλιγμένο σε λαδόκολλα. «Ψωμί ζέας, μόλις βγήκε από τον φούρνο». Θέλω να γράψω «Μόνο Αγάπη» και σκέφτομαι πόσο έχει παρεξηγηθεί αυτή η λέξη. Αλλά δεν έχω κάτι καλύτερο να πω για τους ανθρώπους που μου φέρονται με τόση ευγένεια. Ευχαριστώ, θα ήταν επίσης μια σωστή λέξη.
ΤheGOODLIFO
κατορθώσει, επιτέλους, να βάλω στη σωστή ώρα το ψητό στον ΚΥΡΙΑΚΗ Έχω φούρνο. Πρώτα υψηλή θερμοκρασία μετά σε γάστρα, σε χαμηλή, για όσο πάρει. Όλα τα έχω περίπου έτοιμα. Τίποτα δεν γίνεται τόσο γρήγορα, όπως παλιά. Προφανώς και έχω χάσει τη φόρμα μου. Όποιος δεν κάνει τραπέζια συχνά, όποιος δεν μπαίνει στην κουζίνα για περισσότερα από δύο άτομα, δεν ξέρει πως είναι πολλή δουλειά τα τραπέζια. Είναι η αποθέωση του multi tasking. Ειδικά στα σπίτια που δεν έχουν κανονικούς ρυθμούς, κάθε φορά μοιάζει με βουνό. Είναι όλα, πάντως, σε καλό δρόμο και απομένει μόνο να στρώσω το τραπέζι. Το αφήνω τελευταίο, μήπως σώσω τα σερβίτσια από το μένος του μικρού γατιού που φουντάρει πάνω σε όλα, ενώ ο μεγάλος γάτος το παρακολουθεί απελπισμένος. Υπάρχει ένα καινούργιο γατί που μας έφερε πολλή χαρά τον τελευταίο μήνα. Δεν ήμουν έτοιμος για τέτοιες χαρές. Πρόσφατα, μετά τον χαμό της άλλης γάτας, κατάλαβα πως με την απώλεια δεν θα γίνουμε ποτέ φίλοι και πως όσο μεγαλώνω αυτό το αίσθημα θα γιγαντώνεται για το παραμικρό. Αν και ένα ζώο δεν είναι κάτι λίγο. Για πολλούς ανθρώπους, ανήκω κι εγώ σε αυτούς, τα ζώα είναι κομμάτια σημαντικά στο παζλ της ζωή τους. Γεμίζουν με την ύπαρξή τους πολλά κομμάτια της ζωής που κάπως η κατάσταση το έφερε και είναι άδεια. Δεν ήθελα, λοιπόν, κάτι καινούργιο. Ήθελα να μείνουν όλα όπως παλιά, να κάτσουμε να μετράμε τις απώλειες. Τα είπαν άλλοι καλύτερα από μένα για τα ζώα και το μεγαλείο τους, εγώ μπορώ απλώς να γράψω πως έχασα έναν αναντικατάστατο φίλο. Και ας το πάρει όπως θέλει ο καθένας. Ήρθε όμως αυτό το μικρό και κάπως άλλαξε η δομή της μέρας. Και σήμερα, κυριακάτικα, με οκτώ άτομα να είναι στον δρόμο για το τραπέζι, βρίσκω τον εαυτό μου να χάνει χρόνο χαζεύοντάς την όσο παίζει με ένα φυλλαράκι, τελείως βυθισμένη στον κόσμο της και στην απόλαυση του παιχνιδιού. Το κουδούνι χτυπά, ο κόσμος καταφθάνει. Είμαι πολύ χαρούμενος που βλέπω νέους φίλους. Σκέφτομαι πως είναι τόσο ταιριαστοί, λες κι έρχονταν εδώ για δεκαετίες. Η δουλειά μου δεν σταματά. Δεν είμαι, δυστυχώς (ή ευτυχώς), από εκείνους τους οικοδεσπότες που κάθονται άνετα και διαρκώς με τους καλεσμένους τους. Είμαι συνεχώς σε εγρήγορση, να μην τους λείψει τίποτα, να μη χρειαστεί να μπουν σε κανέναν κόπο, να απολαύσουν ένα απόγευμα απαλλαγμένο από όλα όσα τους απασχολούν. Και ξέρω πως είναι πολλά, κανείς μας πια δεν είναι όπως παλιά. Ακούω τις συζητήσεις, συμμετέχω, φωνάζω όπως κι αυτοί, διαφωνώ και γελάω το ίδιο έντονα. Οι φίλοι μας, που τους έχουμε διαλέξει εμείς, που τους έχουμε δοκιμάσει, είναι το απόλυτο, το πεντακάθαρο, χωρίς ελαττώματα, πλέκουμε μαζί τους έναν ιστό, ένα τείχος απέναντι στην ασχήμια. Τα τραπέζια γι’ αυτόν το λόγο γίνονται, για να λες «ευχαριστώ» και «συνεχίζουμε». Πολύ-πολύ αργότερα, όταν είχαν φύγει όλοι, κατέβηκα να βγάλω τα σκουπίδια. Ήταν τελείως άδειος ο δρόμος και η πανσέληνος μόλις που φαινόταν μέσα από τα σύννεφα που μαζεύτηκαν ξαφνικά. Κάθισα για τρία λεπτά στα σκαλιά και κοίταξα την Ακρόπολη στο βάθος. Εδώ ζούμε, σκέφτηκα, κι έφυγα για ύπνο εξαντλημένος.
ΥΓ.: Σκέφτηκα πολύ τι νόημα
θα είχε να ξαναρχίσω να γράφω τα «Ημερολόγια», όταν όλα γύρω μας είναι τόσο δύσκολα. Όσο δακτυλογραφούσα αυτές τις γραμμές, δεκάδες κακές ειδήσεις περνούσαν από το timeline μου και αυτό το έκανε χειρότερο, γιατί αυτός είναι και ο βασικός μου ενδοιασμός: Πώς να μιλάς πια για φαγητό και εστιατόρια και τραπεζώματα, όταν όλα γύρω σου καταρρέουν; Γιατί να επιδεικνύεις την καλοπέρασή σου, όταν γύρω σου ο κόσμος δυσκολεύεται τόσο πολύ; Υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος να μιλάμε πια για το φαγητό; Αξίζει, στ’ αλήθεια, αυτό το «μαλακό» ύφος αυτής της στήλης σε μια εποχή που όλοι είμαστε εκτός εαυτού, μιλάμε πια με ορμή και ένταση για πράγματα που φαντάζουν (και είναι) κρίσιμα; Ειλικρινά, δεν ξέρω. Ξέρω μόνο πως όπως δίνει σ’ εμένα κουράγιο το να μοιράζομαι τη χαρά μου για δυο ντομάτες από το μποστάνι ενός φίλου ή τη μαγική στιγμή που ένας βολβός ανθίζει, δεν μπορεί, εκεί έξω θα υπάρχουν κι άλλοι που θα χαίρονται το ίδιο. Τα γούστα μου τα ξέρετε. Πιο συχνά θα διαβάζετε για φασολάδες, παρά για κάτι εξεζητημένο. Άλλοι το κάνουν καλύτερα αυτό, εγώ το μόνο που φιλοδοξώ είναι να σας βάλω πάλι στην κουζίνα. Σας φιλώ.
ΤheWeek
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα
44
ΘΕΑΤΡΟ
ΒΙΒΛΙΟ
POETRY
Η Ματίνα Καλτάκη για το Στέλλα κοιμήσου του Οικονομίδη.
Η Τίνα Μανδηλαρά γράφει για το βιβλίο του Κούντερα.
Ο Χάρης Βλαβιανός επιλέγει e.e. cummings.
σελιδα
48
σελιδα
50
σελιδα
54
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ O 7ος κύκλος της σειράς-φαινόμενο «The Walking Dead» έρχεται αποκλειστικά στο FOX
RICK VS. NEGAN Ποιος θα επικρατήσει;
Το «The Walking Dead», η σειρά-φαινόμενο που έχει καθηλώσει εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο μετά το συναρπαστικό cliffhanger στο φινάλε του 6ου κύκλου, επιστρέφει στις οθόνες μας, αποκλειστικά στο FOX, με 16 νέα επεισόδια του 7ου κύκλου, τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου, στις 22:40, σε λιγότερο από 24 ώρες μετά την προβολή του στην Αμερική. Οι πρωταγωνιστές του «The Walking Dead», έχοντας επιβιώσει μέσα από αντίξοες συνθήκες, αρρώστιες, πείνα, προδοσίες αλλά και αδιανόητες απώλειες, πίστευαν ότι είναι αήττητοι. Θεωρούσαν την ασφάλεια και τη σταθερότητα δεδομένη καθώς και πως ο κόσμος πλέον είναι δικός τους. Όμως όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Στην έναρξη του 7ου κύκλου η ομάδα έρχεται αντιμέτωπη με νέα πρόσωπα και μη προβλέψιμες καταστάσεις. Ο Negan (Jeffrey Dean Morgan), χρησιμοποιώντας για παραδειγματισμό μια φονική πράξη, πιέζει την ομάδα να ακολουθήσει τους δικούς του κανόνες. Κανείς δεν ξέρει τι θα προκύψει εάν δεν υπακούσουν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κόσμος δεν είναι πια ο ίδιος. Είναι μεγαλύτερος κι ακόμα πιο επικίνδυνος από αυτό που πίστευαν μέχρι τώρα.
©AMC
Ο Rick έχει οδηγήσει την ομάδα των επιζώντων με ασφάλεια μέχρι τώρα. Όταν βρίσκεται στον δρόμο τους ο Negan, όλα αλλάζουν.
ä ΠΡΕΜΙΕΡΑ: ΔΕΥΤΕΡΑ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 22:40 ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟ FOX ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 24 ΩΡΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ Το κανάλι FOX προβάλλεται στην Ελλάδα μέσω Nova, OTE TV, Vodafone TV και Cyta Τηλεόρασης. Όλα τα νέα επεισόδια θα είναι επίσης διαθέσιμα on demand μέσω FOX Play, ενώ οι fans μπορούν να παρακολουθήσουν box sets από όλους τους προηγούμενους κύκλους της σειράς. 20.10.16 – lifo
43
EVENTS ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Πάνος Τσαγκάρης, TIME
ΘΕΑΤΡΟ Γαλλικό θέατρο à la grecque Όπως κάθε χρονιά, έτσι και φέτος θα παρακολουθήσουμε ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει το σύγχρονο γαλλικό θέατρο. Τα τρία γαλλικά έργα μεταφράστηκαν στα ελληνικά ειδικά για την πρώτη παρουσίασή τους στη χώρα μας. Μερικά από αυτά έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Θεατρικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος και περιλαμβάνονται στον 5ο τόμο της σειράς Νέο Γαλλικό Θέατρο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα.
Η έκθεση TIME του Πάνου Τσαγκάρη στην γκαλερί Kalfayan αποτελεί μια περιεκτική παρουσίαση της τελευταίας δουλειάς του καλλιτέχνη σε καμβά και χαρτί. Σύμφωνα με τις πνευματικές πρακτικές και παραδόσεις της ανατολικής φιλοσοφίας, o Τσαγκάρης τεκμηριώνει την ουσία του χρόνου μέσα από τη διαδικασία μεταμόρφωσης στην οποία υπάγεται η ατομική και συλλογική συνείδησή μας από το σκοτάδι στο φως. Στις μεταξοτυπίες του Τσαγκάρη, και μέσα από επανειλημμένη χρήση αντικειμένων όπως καθρέπτες και άλλα τεχνολογικά μέσα, ο καμβάς υφίσταται μια μεταμορφωτική διαδικασία, συμβολική της συνεχούς μεταβαλλόμενης πορείας που διανύουμε προς την αυτοπραγμάτωση. ä 20/10-3/12, Κalfayan Galleries, Χάρητος 11, Κολωνάκι, 210 7217679, Δευτ. 11:00-15:00, Τρ.-Παρ. 11:00-19:00, Σάβ. 11:00-15:00
2. ΣΙΝΕΜΑ Εικόνες της απελευθέρωσης στην Ευρώπη
21-31/10, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης [ειδικά διαμορφωμένος υπόγειος χώρος (-2)], Πειραιώς 206, Ταύρος, 210 3418550, 21:00, είσοδος: €10
που, εκτός από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, φαίνεται ότι κληρονόμησε και το αστείρευτο ταλέντο του πατέρα της. Ο άντρας της, ένας λαμπερός, γοητευτικός κλόουν-ταχυδακτυλουργός-μάγος με τα χαρίσματα του μεγάλου Χουντίνι. Μοναδικοί τους συμπρωταγωνιστές ένας αυξομειούμενου μεγέθους λαγός και κάποιες περίεργες πάπιες. ä 20-23/10, Παλλάς, Βουκουρεστίου 5, Αθήνα, Πέμ.-Σάβ. 20:30, Κυρ. 17:30, είσοδος: €20-60
3. ΘΕΑΤΡΟ Phone Home Τρία θέατρα, τρεις σκηνοθέτες και τρία σύνολα ηθοποιών στην Αθήνα, στο Λονδίνο και στο Μόναχο δημιουργούν μια κοινή παράσταση που θα παίζεται ταυτόχρονα, με τις σκηνές να συνδέονται ζωντανά μέσω των νέων τεχνολογιών και τους ηθοποιούς να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω τηλεδιασκέψεων. Η νέα παράσταση της Εταιρείας Θεάτρου Sforaris βασίζεται σε πραγματικές ιστορίες ανθρώπων που άφησαν το σπίτι τους τον προηγούμενο χρόνο για να δημιουργήσουν ένα καινούργιο σε μια άλλη χώρα. ä 19-23/10 & 26-30/10, Θέατρο Σφενδόνη, Μακρή 4, Μακρυγιάννη, 215 5158968, Τετ.-Κυρ. 21:00, είσοδος: €10-15
4. ΤΣΙΡΚΟ Το αόρατο τσίρκο Στο πλαίσιο της σύνδεσης της ελληνικής ιστορίας της περιόδου 1941-1944 με τον ευρωπαϊκό της περίγυ-
44 lifo – 20.10.16
ρο θα προβληθούν έξι ταινίες μυθοπλασίας, αρχειακό υλικό, ντοκιμαντέρ και αποσπάσματα από το νέο ντοκιμαντέρ Μνήμες του Νίκου Καβουκίδη. Μεταξύ των ταινιών που θα προβληθούν, οι Παϊζά (1946, Ρ. Ροσελίνι) και Γερμανία, ώρα μηδέν (1948, P. Ροσελίνι) θα προβληθούν σε ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες, ενώ η ταινία Το σιωπηλό οδόφραγμα (1949, Ότακαρ Βάβρα) για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Επίσης, θα προβληθεί η ελληνική ταινία Ο τελευταίος αιχμάλωτος. Τέλος, η εκδήλωση αποτίνει φόρο τιμής στον πρόσφατα χαμένο μεγάλο Πολωνό σκηνοθέτη Αντρέι Βάιντα με την προβολή της ταινίας του Κανάλ. ä 24-26/10, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Κεραμεικός (μετρό Κεραμεικός), είσοδος ελεύθερη
Top
1. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
8
Η Βικτόρια Τσάπλιν είναι εγγονή του Ευγένιου Ο’Νηλ και κόρη του μοναδικού Τσάρλι Τσάπλιν και άντρας της, ο Γάλλος κωμικός ηθοποιός Ζαν-Μπατίστ Τιερέ. Μαζί μάς προσκαλούν στο «Αόρατο Τσίρκο». Η σαγηνευτική χορεύτρια είναι μια νεράιδα-ακροβάτισσα,
5. ΘΕΑΤΡΟ While I was waiting
20–26 OKT.
Πώς μοιάζει το φως που ξεπροβάλλει μέσα από τα ερείπια; Την ώρα που οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις μετασχηματίζουν ταχύτατα την πατρίδα του σε no man’s land, ο Σύριος σκηνοθέτης Ομάρ Αμπουσαάντα ακούει τον παλμό μιας καρδιάς να χτυπά. Στο μόνιτορ ενός καρδιογράφου καταγράφεται το σήμα της ανθρώπινης ζωής και, μαζί, η ελπίδα μιας ολόκληρης χώρας για ανάσταση. Ακτιβιστής καλλιτέχνης, θιασώτης του θεάτρου ντοκουμέντο με πολιτική σημασία, ο Αμπουσαάντα ενώνει τη φωνή του με τη σπαρακτική κραυγή του λαού του για σωτηρία. ä 26-27/10, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών - Κεντρική Σκηνή, λεωφ. Συγγρού 107-109, 219 9005800, Τετ.-Πέμ. 21:00
6. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ανιχνεύσεις και φωτογραφικά αρχεία: Αρχεία Ζωής Η έκθεση «Ανιχνεύσεις και φωτογραφικά αρχεία: Αρχεία Ζωής» παρουσιάζει στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, με την ευκαιρία των 60 χρόνων από τα γεγονότα του 1956 στη Βουδαπέστη, έργα Ούγγρων και Ελλήνων καλλιτεχνών που επεξεργάζονται, μέσα από ποικίλης μορφής αρχεία, ο καθένας με τον τρόπο του, στιγμές και όψεις της Ιστορίας του 20ού αιώνα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται σε γεγονότα που αφορούν την ιστορία των σχέσεων της Ουγγαρίας και της Ελλάδας με την Ευρώπη μέσα από τους πολέμους, τις κρίσεις και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. ä Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Λεωνίδου & Μυλλέρου, Μεταξουργείο, 210 3231841, Τρ.-Σάβ. 10:0019:00, Κυρ. 10:00-16:00
7. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ανασκευάζοντας τους καθρέφτες του νου του Νικόλαου Κάλας
Φωτό: Φώτης Μηλιώνης
STOP THE S PRES LIVE AN Club Οι Baby Guru, Whereswilder και The Voyage Limpid Sound ενώνουν τις δυνάμεις τους. AN Club, 21/10, 20:30, €8
Το 1975 ο ποιητής, θεωρητικός, τεχνοκριτικός και επιμελητής εκθέσεων Νικόλας Κάλας επιμελήθηκε το πορτφόλιο «Mirrors of the Mind» σε συνεργασία με τη Marian Goodman (Multiples Inc.) Το πορτφόλιο με τα «πολλαπλά» έργα παρουσιάστηκε τη δεκαετία του ’70 σε μια σειρά διεθνών εκθέσεων με την επιμέλεια του Κάλας. Στην Αθήνα η έκθεση «Mirrors of the Mind» («Καθρέφτες του Νου») παρουσιάστηκε στην γκαλερί Ζουμπουλάκη τον Μάιο του 1977, καθώς ο Κάλας υπήρξε στενός φίλος και συνεργάτης με τον Τάσο και την Πέγκυ Ζουμπουλάκη. Η έκθεση παρουσιάζεται με την ευκαιρία συμπλήρωσης σχεδόν 40 χρόνων και αποτελεί μια ιστορική επανέκθεση (restaging) του πορτφόλιο μαζί με σπάνιο αρχειακό υλικό. ä 20/10-19/11, Γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20, Κολωνάκι, 210 3608278, Τρ. Πέμ.-Παρ. 11:00-15:00 & 17:00-20:00, Τετ. 11:0015:00, Σάβ. 11:00-14:00
8. ΜΟΥΣΙΚΗ Το γενέθλιο της Λένας Πλάτωνος
ΜΟΥΣΙΚΗ Psychic TV Oι Psychic TV, το συγκρότημα που δημιούργησε ο Genesis P-Orridge όταν διαλύθηκαν οι Throbbing Gristle, έχουν πραγματικά τεράστια ιστορία πίσω τους. Ο Genesis P-Orridge όχι μόνο θεωρείται ο πατέρας του industrial ήχου αλλά παραμένει μία από τις πιο συναρπαστικές φιγούρες στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής, μακριά από στερεότυπα και με πολύ ξεχωριστή αντίληψη περί στάσης ζωής και σκηνικής παρουσίας. Μαζί τους οι Mani Deum με την Infected Folk ‘n’ Roll μουσική τους. 24/10, Modu, Κολωνού 76 & Οδυσσέως 14, 6985 964483, 20:30, είσοδος: €12-22
Μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες μουσικούς γιορτάζει τα γενέθλιά της με μια εξαιρετική παρέα στο six d.o.g.s. Μαζί με τον σταθερό της συνεργάτη Γιάννη Παλαμίδα και τη Σαβίνα Γιαννάτου, η Λένα Πλάτωνος επιστρέφει για ένα γενέθλιο live-αναδρομή σε μια σπουδαία καριέρα. Το six d.o.g.s φοράει τα καλά του και περιμένει εναγωνίως να της ευχηθεί. ä 21/10, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 210 3210510, Παρ. 21:00, είσοδος: €12-15
20.10.16 – lifo
45
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Ο λογιστής
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
The Αccountant
Ο Μπεν Άφλεκ έστειλε την κάπα του Batman για σιδέρωμα, αλλά φοράει και πάλι τη στολή του διττού χαρακτήρα, αφού ο Λογιστής, σε σκηνοθεσία Γκάβιν Ο’Κόνορ, είναι και δολοφόνος. Κυρίως πρόκειται για τον βασανισμένο Κρίστιαν Γουλφ, όνομα και πράμα, σαν μοναχικός λύκος, που μεγαλώνει με τον αδελφό του κι έναν αυστηρό, στρατιωτικό πατέρα – ένα αγόρι αυτιστικό και πανέξυπνο, που εξελίσσεται σε διάνοια στα μαθηματικά, αν και σοβαρά αντικοινωνικό, με αγρίως διχασμένη συμπεριφορά. Όταν η συνάδελφός του, Ντάνα Κάμινγκς, ανακαλύπτει, άναυδη, τις φονικές δεξιότητες του σιγανού ποταμιού, σοκάρεται ακόμη περισσότερο από τις λογιστικές αποκαλύψεις που απειλούν τη ζωή της. Το σενάριο αναπτύσσει ακόμη περισσότερο την αστυνομική πλευρά της ταινίας, με την εμπλοκή της CIA και μιας απλής αναλύτριας δεδομένων με προβληματικό παρελθόν – ταραγμένη εφηβεία, μελανό ποινικό μητρώο. Παρά τις σεναριακές παρεμβολές, το κεντρικό πρόσωπο παραμένει ο Γουλφ του Μπεν Άφλεκ, ο οποίος διατηρεί μια αδιαπέραστη σε ελέγχους βιτρίνα και παράλληλα δρα σαν επικίνδυνος σταυροφόρος, διορθώνοντας διαφθορές που εντοπίζει με το λογιστικό ταλέντο του. Το χάσμα ανάμεσα στην εικόνα του ντροπαλού ερημίτη και τη φονική μηχανή γεφυρώνεται με πολλά φλασμπάκ που εξηγούν την εκπαίδευση από τον στυγνό πατέρα, προσθέτοντας το απαραίτητο ψυχολογικό υπόβαθρο της κρίσιμης απουσίας της μητέρας και της ύπαρξης ενός αδελφού που είχε παρόμοια ανατροφή, αλλά χάθηκε στην πορεία. Όπως και στον Batman, αλλά χωρίς τη λογική του κόμικ και του φανταστικού, ο Άφλεκ δεν υποδύεται μια διχασμένη προσωπικότητα αλλά δύο ανθρώπους σε έναν. Μέχρι το μέσον, ο Λογιστής καλπάζει σαν ψυχαγωγικό υβρίδιο περιπέτειας δράσης με ψυχολογικό δράμα. Προς το τέλος, αφήνεται σε μια αγέλαστη παράθεση τυπικής βίας που ο Αμερικανός σκηνοθέτης συνηθίζει σε όλες του τις ταινίες μετά το Pride and Glory. VILLAGE RENTI 2,7,8,19,20 - VILLAGE MALL 2,5,9,14 - VILLAGE PAGRATI 2,5 - VILLAGE FALIRO 1,6,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4,5 - ODEON MAROUSI 2 - ODEON STARCITY 1,7,10 - STER ILION 4,5 - ΑΕΛΛΩ 1,3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 1 - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,2,4 - ΟΣΚΑΡ - ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 - ΑΡΤΕΜΙΣ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ - ΣΙΝΕΑΚ
46 lifo – 20.10.16
Κινηματογράφος
Μαθηματικός που διατηρεί ως βιτρίνα ένα συνοικιακό λογιστικό γραφείο κρατάει τα βιβλία κάποιων εξαιρετικά επικίνδυνων εγκληματικών οργανώσεων. Την ίδια περίοδο που η Δίωξη Οικονομικού Εγκλήματος αρχίζει να σφίγγει τον κλοιό, αυτός αναλαμβάνει τα βιβλία ενός νομοταγούς πελάτη, μιας εταιρείας ρομποτικής, της οποίας υπάλληλος ανακάλυψε λογιστική απόκλιση εκατομμυρίων δολαρίων. Όσο ο Κρίστιαν έρχεται πιο κοντά στην αλήθεια, τόσο ο αριθμός των πτωμάτων αρχίζει να ανεβαίνει.
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ
Σκηνοθέτης: Γκάβιν O’Κόνορ Πρωταγωνιστούν: Μπεν Άφλεκ, Άννα Κέντρικ
Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Coming Home Σκηνοθεσία: Ζανγκ Γιμού Πρωταγωνιστούν: Γκονγκ Λι, Τσεν Νταομίνγκ Ένας άνδρας από την Κίνα αποχωρίζεται από τη σύζυγό του, όταν συλλαμβάνεται ως πολιτικός κρατούμενος. Κατά τις τελευταίες μέρες της Πολιτιστικής Επανάστασης απελευθερώνεται και επιστρέφει σπίτι του, για να ανακαλύψει ότι η γυναίκα του έχει αμνησία. Εκείνη, αδυνατώντας να τον αναγνωρίσει, συνεχίζει να περιμένει την επιστροφή του συζύγου της. Εκείνος είναι αποφασισμένος να βοηθήσει τη γυναίκα του να θυμηθεί.
Η Μεγάλη Επιστροφή αποτελεί την πρώτη ταινία του σπουδαίου Ζανγκ Γιμού εδώ και 4 χρόνια και μια μεγαλοπρεπή απάντηση του Κινέζου σκηνοθέτη στο χολιγουντιανό μελόδραμα που άνθησε στα μέσα του 20ού αιώνα. Η διαφορά της Μεγάλης Επιστροφής από το είδος που ανέδειξε ο Ντάγκλας Σερκ και οι εργάτες των στούντιο ανάμεσα στο ’30 και το ’50 είναι η απουσία της ευδιάκριτης αισθητικής έντασης και το πολιτικό υπόβαθρο που υπηρετεί την αποκατάσταση της ραγισμένης σχέσης ενός ζευγαριού το οποίο χώρισε βίαια η Πολιτιστική Επανάσταση. Όταν ο σύζυγος προσπάθησε να ξαναδεί την οικογένειά του, δραπετεύοντας από το στρατόπεδο αναμόρφωσης, οι Αρχές είχαν προειδοποιήσει πως θα τιμωρούσαν τους συγγενείς και φίλους που θα τον έβλεπαν και δεν θα το ανέφεραν. Στην επεισοδιακή σύλληψή του η γυναίκα του χτύπησε στο κεφάλι κι έπαθε αμνησία – ένα κλασικό τέχνασμα μελοδράματος που αντιγράφηκε ad nauseam από τους επίδοξους «κατασκευαστές» δακρύβρεχτων δραμάτων. Η ιστορία που θέλει να αφηγηθεί ο Ζανγκ Γιμού, μετά από ένα νευρώδες πρελούδιο, ξεκινάει από το αμήχανο, αργό κλείσιμο της συναισθηματικής ψαλίδας που τα γεγονότα προκάλεσαν: τη σταδιακή προσέγγιση του ζευγαριού, με τον διορθωμένο άντρα και την κενή γυναίκα, και την καταλυτικά εμβόλιμη κόρη που τόσα χρόνια δεν γνώρισε πατέρα να βγάζει απωθημένη οργή, στοχοποιώντας εκείνον για μια προβληματική ανατροφή και το στίγμα που κουβάλησε σαν σταυρό. Σε ελάχιστο χώρο ο Γιμού καταφέρνει να γεμίζει επώδυνες σιωπές που ταλαντεύονται ανάμεσα σε απόρριψη, άρνηση, μετάνοια και κάθαρση. Η Γκονγκ Λι μας θυμίζει την υποκριτική της ποικιλία και τη χημεία με τον σκηνοθέτη που της χάρισε τους μεγάλους ρόλους της στις δεκαετίες του ’80 και του ’90. ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 2 - ΑΤΤΑΛΟΣ - ΔΙΑΝΑ ΙΝΤΕΑΛ - ΝΙΡΒΑΝΑ
JULIETTA Σκηνοθεσία: Πέδρο Αλμοδόβαρ Πρωταγωνιστούν: Αδριάνα Ουγκάρτε, Έμα Σουάρεθ Η Χουλιέτα ζει με την κόρη της, Αντία. Και οι δύο υποφέρουν σιωπηλά για την απώλεια του άνδρα της Χουλιέτα και πατέρα της Αντία, μερικές φορές όμως η θλίψη δεν φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά – τους απομακρύνει ακόμη περισσότερο. Όταν η Αντία κλείσει τα 18, θα εγκαταλείψει τη μητέρα της χωρίς καμία εξήγηση και η Χουλιέτα θα ξεκινήσει να την αναζητά με κάθε δυνατό τρόπο. Το μόνο που θα ανακαλύψει είναι το πόσο λίγο γνωρίζει την ίδια της την κόρη.
Οπισθοχωρώντας στην απόφασή του να
τολμήσει το αγγλόφωνο ντεμπούτο του διασκευάζοντας Άλις Μονρό, ο Πέδρο Αλμοδόβαρ τελικά προσάρμοσε την Τζούλιετ Χέντερσον από τη συλλογή 8 διηγημάτων με τίτλο Runaway της Καναδής νομπελίστας στη δική του Χουλιέτα, μια γυναίκα που θυσιάζει την ακαδημαϊκή της καριέρα για χάρη ενός μεγάλου έρωτα και μιας αιφνιδιαστικής εγκυμοσύνης. Ο Ισπανός δημιουργός δομεί τη Julietta σε τρία μέρη και εξυφαίνει το πορτρέτο μιας γυναίκας σε διαφορετικές ηλικίες (όπως αποδίδεται από δύο ηθοποιούς, την Αδριάνα Ουγκάρτε και την Έμα Σουάρεθ), με έμφαση στη μεσήλικη ηρωίδα, που χτυπήθηκε από τη μοίρα και κουβαλάει στη συνείδησή της, με πείσμα και τύψεις, τη ραγισμένη σχέση της με την κόρη της μετά από ένα τραγικό περιστατικό. Η ταραχώδης σχέση των γυναικών, με την υπερηφάνεια και τις ατέλειές τους, τα λάθη και τις αμαρτίες τους, απασχολεί και πάλι τον Αλμοδόβαρ, ο οποίος επανέρχεται σε γνώριμα μονοπάτια μετά το προχωρημένο Το δέρμα που κατοικώ και το ανάλαφρο Δεν Κρατιέμαι. Χωρίς να επανατοποθετηθεί στη φιλοσοφία και τις αναφορές του στο έργο και τους σκηνοθέτες που αγαπά, ανακυκλώνει τα πρόσωπα (πρωταγωνιστές μιας μεγάλης απόφασης και θύματα της κακιάς στιγμής), ικανοποιεί πλήρως τους θαυμαστές του με αυτό το μεστό μελό και ανακατεύει συγκρατημένα την τράπουλα που γνωρίζει πολύ καλά να χειρίζεται, χωρίς τις στυλιστικές εξάρσεις του παρελθόντος, αλλά πάντα με τις σωστές δόσεις πάθους και συγκίνησης που τονίζουν το μοιραίο και το μυθιστορηματικό. Στην πέμπτη του συμμετοχή στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών, ο Αλμοδόβαρ παραμένει ένας από τους σπουδαίους χωρίς Χρυσό Φοίνικα. VILLAGE RENTI 12 - VILLAGE FALIRO 2 - ODEON GLYFADA 1 - ODEON MAROYSI 3 - ODEON ATLANTIS 1 - ODEON OPERA 1 - ODEON STARCITY 5 - STER ILION 6 - ABANA - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ - ΒΑΡΚΙΖΑ 2 - CINERAMA - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1 - ΕΜΠΑΣΣΥ - ZEA
FRANTZ Σκηνοθεσία: Φρανσουά Οζόν Πρωταγωνιστούν: Πιερ Νινέ, Πόλα Μπέερ Σε μια μικρή γερμανική πόλη μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Άννα θρηνεί καθημερινά στον τάφο του αγαπημένου της αρραβωνιαστικού Φραντς, θύματος μιας μάχης σε γαλλικό έδαφος. Μια μέρα, ένας νεαρός, γοητευτικός Γάλλος, ο Αντριάν, αφήνει λουλούδια στον τάφο. Η παρουσία του, μετά την ήττα της Γερμανίας στον πόλεμο, θα προκαλέσει όχι μόνο αντιδράσεις αλλά και πάθη.
Ο Φρανσουά Οζόν, πολυγραφότατος και αιφνιδιαστικός στις θεματικές επιλογές του, πάντα διατηρώντας μια βραδυφλεγή ανάπτυξη των χαρακτήρων, διασκευάζει ένα θεατρικό του Μορίς Ροστάν που αποτέλεσε την πηγή για ένα παραγνωρισμένο δράμα του Λιούμπιτς, το Broken Lullabies του 1932, και μιλάει για την ταυτότητα (του Γάλλου Αντριάν που έρχεται σε μια μικρή πόλη της Γερμανίας για να αποθέσει λουλούδια στον τάφο του φίλου του από τα ανέμελα φοιτητικά χρόνια στο Παρίσι, Φραντς, αμέσως μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου) και τις επιπτώσεις του ψέματος, οδυνηρές και ζωογόνες, όπως εξελίσσονται από το απατηλό πρώτο μέρος στο διαφορετικό δεύτερο, όπου η αρραβωνιαστικιά του Φραντς, η Άννα, αντιλαμβάνεται πως η ιστορία που θέλει να ακούσει δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα. Ο μίτος της αφήγησης αλλάζει και το στοιχείο της ξενοφοβίας, με την αντανάκλαση στη σύγχρονη Ευρώπη της ταραγμένης
ισορροπίας, υπεισέρχεται στο πλησίασμα, από άλλες αφετηρίες και με διαφορετικές προθέσεις, του Αντριάν και της Άννα, εκεί όπου ο ερωτισμός ανακόπτεται από την έκφραση της ειλικρίνειας και το πένθος της ήττας συνδέεται με το προσωπικό πένθος. Γκρίζο (παρά ασπρόμαυρο) και εικαστικά επιμελημένο, το Frantz είναι στιλπνό και άνισο, με την ένταση και το σασπένς να δίνουν συχνά τη θέση τους σε μια μετέωρη πρόταση πολιτικού σχολίου, στο περιθώριο των κομψών υποσχέσεων για μια δύσβατη σχέση. ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΔΑΝΑΟΣ 2 - ΕΛΛΗ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2
BELGICA Σκηνοθεσία: Φέλιξ βαν Γκρόνιγκεν Πρωταγωνιστούν: Στεφ Ερτς, Τομ Φέρμιρ Η ιστορία δύο αδελφών, του χαρισματικού, αλλά ευέξαπτου Φρανκ, συζύγου, πατέρα και αμετανόητου γυναικά, και του φιλόδοξου Τζο, που έχει ένα μπαρ με το όνομα Belgica. Γίνονται συνέταιροι και μετατρέπουν το μπαρ στο σημείο με την καλύτερη μουσική, τον περισσότερο κόσμο και τη μοναδική διασκέδαση στην πόλη. Ζούνε τη στιγμή και είναι όλα υπέροχα, όταν η ζωή θα τους αναγκάσει να προχωρήσουν.
Ο Τζο διατηρεί ένα μπαράκι και ο Φρανκ, ο μεγαλύτερος αδελφός που πάντα τον προστάτευε, τον παροτρύνει, πρόθυμος να ξεφύγει από τη βαρετή καθημερινότητά του με τη γυναίκα και τον μικρό του γιο, να μεγαλώσουν την επιχείρηση. Το Belgica μετατρέπεται σε επιτυχημένο κλαμπ και τα δυο αδέλφια διαχειρίζονται διαφορετικά την επέκταση: ο Τζο εκρήγνυται απογοητευμένος από θυμό και τύψεις, ενώ ο Φρανκ ξεσπάει, με βία και έκσταση, δραπετεύοντας σαν άγριο άλογο στο νυχτερινό σύμπαν του σεξ και των ναρκωτικών. Σε αναλογία, ο Βέλγος σκηνοθέτης Φέλιξ βαν Γκρόνιγκεν τολμά ένα καλλιτεχνικό άλμα από το συμπαγές και εντελώς πειθαρχημένο Broken Circle Breakdown σε ένα έργο φιλόδοξο και φευγάτο, αδυνατώντας να διατηρήσει αμείωτο το ενδιαφέρον στην κυμαινόμενη σχέση των δύο αδελφών. Οι περιπέτειές τους, κυρίως συναισθηματικές, δεν ανθίζουν, αν και η μουσική των Soulwax (των εξαιρετικά ταλαντούχων αδελφών Ντάβιντ και Στέφεν Ντεβέλ) αποζημιώνει με γούστο, αξιοθαύμαστο εύρος και μεγάλη κλίμακα, από την αβανγκάρντ και τη ροκ μέχρι το cabaret performance και τα καθαρά πριόνια. ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ
ΣΧΟΛΙΚΆ ΓΥΜΝΆΣΙΑ Middle School: The Worst Years Of My Life Σκηνοθεσία: Στιβ Καρ Πρωταγωνιστούν: Γκρίφιν Γκλακ, Λόρεν Γκρέιαμ, Ρομπ Ριγκλ, Τόμας Μπαρμπούσκα Ο Ρέιφ έχει καλλιτεχνική φαντασία επικών διαστάσεων και ένα μικρό πρόβλημα με την εξουσία και τους κανόνες, το οποίο και φουντώνει όταν μεταφέρεται σε ένα άκρως αυστηρό και καταπιεστικό σχολείο. Μαζί με τον καλύτερό του φίλο καταστρώνουν ένα σχέδιο για να πατήσουν κάθε κανόνα του σχολείου και η μάχη τους με τον διευθυντή φέρνει το χάος στον πραγματικό κόσμο, αλλά και σε εκείνον στο μυαλό του Ρέιφ. Ο διευθυντής, όμως, δεν έχει πει την τελευταία του κουβέντα.
Γυρισμένο σχεδόν αποκλειστικά για τη διασκέδαση του target group στο οποίο απευθύνεται (ηλικία γυμνασίου), το νέο πόνημα του Στιβ Καρ, που ειδικεύεται στην εφήμερη παιδική-οικογενειακή κωμωδία, χωρίς να θέλει να ξεφύγει από τα στενά όριά της, όσο ευφάνταστο και να είναι, κάποιες στιγμές μοιραία φέρνει στον νου πολλά
και καλύτερα πράγματα που έχουμε ξαναδεί. Ο Καρ, παίζοντας με δύο συγγενή δίπολα, αυτό του μοναχικού παιδιού εναντίον του σχολείου του αλλά και το γενικότερου προβληματισμού σχολείο εναντίον της δημιουργικότητας, δημιουργεί χαρακτήρες-καρικατούρες για να υποστηρίξουν τα αστεία του, ελάχιστα εκ των οποίων θα μείνουν στο μυαλό όσων το δουν. Αντίθετα, πιο ενδιαφέρον είναι το, έστω και υπέρμετρα, συγκινητικό μέρος της ιστορίας που βοηθιέται κυρίως από τον νεαρό πρωταγωνιστή Γκρίφιν Γκλακ, μια συμπαθητική φιγούρα που ανταποκρίνεται επαρκώς, χωρίς υπερβολές. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 16 - VILLAGE MALL 1 - ODEON GLYFADA 2 - ODEON MAROUSI 1 - ODEON OPERA 2 - ODEON STARCITY 8 - STER ILION 7
Ο ΠΙΤ ΚΑΙ Ο ΔΡΑΚΟΣ ΤΟΥ Pete’s Dragon Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Λόουερι Πρωταγωνιστούν: Καρλ Έρμπαν, Μπράις Ντάλας Χάουαρντ, Ρόμπερτ Ρέντφορντ Για χρόνια ο κ. Μίτσαμ, ένας ακούραστος ξυλογλύπτης, έχει μαγέψει δεκάδες παιδιά της περιοχής με τις ιστορίες του για δράκους που ζουν βαθιά μέσα στο δάσος. Για την κόρη του αυτές οι ιστορίες φαντάζουν υπερβολικές, μέχρι που συναντάει τον Πιτ , ένα μυστηριώδες δεκάχρονο ορφανό και άστεγο αγόρι, που ισχυρίζεται πως ζει στο δάσος παρέα με έναν πράσινο δράκο, τον Έλιοτ. Από τις περιγραφές του Πιτ, ο Έλιοτ μοιάζει σχεδόν ίδιος με τον δράκο από τις ιστορίες του πατέρα της.
Ο Δράκος του Πιτ ήταν ένα μετρίως επιτυχημένο μιούζικαλ της Disney από το 1977, με γνωστούς καρατερίστες, όπως ο Μίκι Ρούνι και ο Ρεντ Μπάτονς, και τη δημοφιλή Αυστραλή τραγουδίστρια της ήπια φεμινιστικής πoπ Έλεν Ρέντι, σε ένα λανσάρισμα στο σινεμά που δεν είχε συνέχεια, ένα τραγούδι, το «Candle on the water» που έχασε την κατηγορία του στα Όσκαρ από το «You light up my life» κι έναν animated δράκο, τον Έλιοτ, στο επίκεντρο της ιστορίας. Το remake, σχεδόν 40 χρόνια αργότερα, περιλαμβάνει γνωστότατους ηθοποιούς, όπως η Μπράις Ντάλας Χάουαρντ και ο θρυλικός Ρόμπερτ Ρέντφορντ, ένα μακρυμάλλικο παιδάκι κι έναν animated, εξίσου καλόκαρδο και παρεξηγημένο δράκο, στον οποίο ο ορφανός μικρός συμπεριφέρεται σαν να είναι φανταστικό σκυλάκι, και εκτός από τα τραγούδια, που δεν υπάρχουν πια, απουσιάζουν εντελώς η θεματική πρωτοτυπία και η τεχνική καινοτομία, σε μια προσχολική παραβολή που ερμηνεύεται σαν σχολική παράσταση με πρωτόλεια εφέ. Σαν βεβιασμένο παραμυθάκι. VILLAGE RENTI 9,10,11 - VILLAGE MALL 4,9 VILLAGE PAGRATI 5 - VILLAGE FALIRO 2,4 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2 - ODEON MAROYSI 3 - ODEON STARCITY 1,7,9 - STER ILION 6 - ΑΕΛΛΩ 3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 1 - ΒΑΡΚΙΖΑ 2 - ΔΙΑΝΑ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 2,4 - ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 - ΜΑΓΙΑ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ - ΖΕΑ
OUIJA 2: H ΠΗΓΉ TΟΥ KΑΚΟΎ Ouija: Origin of Evil Σκηνοθεσία: Μάικ Φλάναγκαν Πρωταγωνιστούν: Ελίζαμπεθ Ρίζερ, Χένρι Τόμας, Κέιτ Σίγκελ Το 1965, στο Λος Άντζελες, μια χήρα μητέρα και οι δύο κόρες της μαθαίνουν ένα νέο εντυπωσιακό κόλπο για να ενισχύσουν μια πνευματιστική συγκέντρωση και άθελά τους προσκαλούν το αυθεντικό κακό σπίτι τους. Όταν το ανελέητο πνεύμα καταλαμβάνει τη μικρότερη κόρη, η οικογένεια αντιμετωπίζει έναν αδιανόητο φόβο. VILLAGE RENTI 5 - VILLAGE MALL 3 - ODEON STARCITY 9 - STER ILION 2 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 NANA 6
20.10.16 – lifo
47
ΣΤΈΛΛΑ ΚΟΙΜΉΣΟΥ
Ανακαλύπτοντας ξανά τον ρεαλισμό Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γιάννη Οικονομίδη στο Εθνικό Θέατρο για την παθογένεια της ελληνικής οικογένειας είναι μια γροθιά στο στομάχι.
απο τη ματινα καλτακη
Θέατρο
Τ
48 lifo – 20.10.16
ο Στέλλα κοιμήσου του Γιάννη Οικονομίδη επαναφέρει ζητήματα που έμοιαζε να έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Τις τελευταίες δεκαετίες η «πρωτοπορία» είχε συνδεθεί με σκηνικές γλώσσες φορμαλιστικές και αποδομημένες. Ο ρεαλισμός, κατασυκοφαντημένος από τις ηθογραφίες των εμπορικών θεάτρων, παρέμενε συνδεδεμένος με ένα θέατρο παλιό, θέατρο του λόγου, θέατρο «από τη μέση και πάνω». Όχι ότι έλειψαν οι σοβαροί σκηνοθέτες που δεν πείθονταν με εύκολες αποφάνσεις – όσοι είχαν δει τις παραστάσεις των έργων του Γιώργου Διαλεγμένου από τον Λευτέρη Βογιατζή ξέρουν τι εννοώ. Κάποια χρόνια πριν, τότε που η προσοχή ήταν στραμμένη στις γερμανικές μόδες, τον θυμάμαι να λέει ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο δύσκολο από τον ρεαλισμό, γιατί η στιγμή διαρκώς φεύγει και πώς να την παγώσεις σε μια παράσταση, ώστε να είναι αληθινή κάθε φορά που την ερμηνεύεις; Ο λόγος της θεωρίας της τέχνης κάνει κύκλους, ανταποκρινόμενος κάθε φορά σε καλλιτεχνικά έργα που έρχονται να απαντήσουν σε αιτήματα που απασχολούν την κοινωνία τη συγκεκριμένη εποχή. Ο Εμίλ Ζολά «ιδρύει» τον ρεαλισμό με το μυθιστόρημα Τερέζ Ρακέν το 1867, που αργότερα θα διασκευάσει για τη σκηνή. Με μια σειρά κειμένων, εντυπωσιακών στην κυριολεξία και στην οξύτητα των παρατηρήσεών τους για τον αντιδραστικό ρόλο της κυρίαρχης άποψης για τη λογοτεχνία, το θέατρο, της κριτικής της εποχής, απορεί πώς συνέβη και από το πλέον συγκλονιστικό ιστορικό γεγονός, την επανάσταση του 1789, προέκυψαν και κυριάρχησαν τα έργα διαφυγής του ρομαντισμού. Ο Ζολά δηλώνει πως η υποκριτική ηθική που αρνείται «ό,τι μας δένει με το χώμα», προσκολλημένη σε κείμενα και δράματα με εξωπραγματικούς ήρωες άλλων εποχών και τόπων, που καθαγιάζουν τα μοι-
ραία πάθη και λάθη, πρέπει να τελειώνει. Η καινούργια, μοντέρνα γραφή οφείλει να στηρίζεται στην παρατήρηση και τον πειραματισμό με τον τρόπο που συμβαίνει στις θετικές και στις, καινούργιες ακόμη τότε, κοινωνικές επιστήμες. «Δείχνουμε τον μηχανισμό του ωφέλιμου και του βλαβερού, εξάγουμε τον ντετερμινισμό των ανθρώπινων και κοινωνικών φαινομένων, για να μπορέσουμε μια μέρα να κυριαρχήσουμε και να κατευθύνουμε αυτά τα φαινόμενα» έγραφε. Η κληρονομικότητα και η επιρροή του κοινωνικού περιβάλλοντος είναι παράγοντες που διαμορφώνουν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες τους, και στη σκηνή δεν πρέπει να διστάζουμε να δείξουμε με ακρίβεια την άσχημη αλήθεια. Ο ρεαλισμός του Ζολά, με την ορμή του καινούργιου, κατέλαβε τους πιο τολμηρούς δημιουργούς και σύντομα οδήγησε σε ακραίες νατουραλιστικές παραστάσεις – στην ιστορία του θεάτρου καταγράφονται παραστάσεις του Τhéâtre Libre του Αντρέ Αντουάν, που ανέβασε το Κρεοπωλείο το 1888, κρεμώντας πραγματικά σφαγμένα ζώα στη σκηνή, αλλά και comedies rosses τόσο τολμηρές, που αντιδρούσαν και οι πιο ανοιχτόμυαλοι. Η νατουραλιστική τέχνη στα τέλη του 19ου αι. οδήγησε την πιστή αποτύπωση της πραγματικότητας σε ακραίες επιλογές, επιδιώκοντας να αποκαλύψει τα κοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα με στόχο την κοινωνική διαμαρτυρία, τη στράτευση, την ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης. Μετά τον νατουραλισμό, η μόνη φυσική εξέλιξη στις τέχνες ήταν οι ρήξεις του μοντερνισμού. Μόνο που οι μοντερνιστές κρατούν τη διάθεση της ρήξης και της κοινωνικής διαμαρτυρίας από τους νατουραλιστές, οικειοποιούμενοι όμως αξίες των οπαδών του αισθητισμού. Όπως αυτές του Όσκαρ Ουάιλντ, που έγραφε κάπου γύρω στο 1890: «Οι άνθρωποι φαντάζονται πως, επειδή αυτοί ενδιαφέρονται για
το άμεσο περιβάλλον τους, η Τέχνη θα πρέπει επίσης να ενδιαφέρεται γι’ αυτό και ότι θα πρέπει να το λαμβάνει ως θέμα της. Μα και μόνο το γεγονός ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται γι’ αυτά τα πράγματα, τα κάνει ακατάλληλα για την Τέχνη. Το μόνα όμορφα πράγματα, όπως είπε κάποιος κάποτε, είναι τα πράγματα που δεν μας αφορούν». (Η παρακμή του ψεύδους, εκδ. Στοχαστής, 1999). Είναι οι ίδιες ιδέες που οδήγησαν στην ανοησία πολλών εκδοχών της σύγχρονης τέχνης. Μ’ άλλα λόγια, αυτά που σήμερα θεωρούμε «προχωρημένα» έχουν μακρύ παρελθόν και ιστορικό συσχετισμών, συγκρούσεων, συμπορεύσεων και επικαλύψεων, πόλων που φαινομενικά μοιάζουν αντίθετοι. Και είναι, νομίζω, καιρός να τελειώνουμε με τις παρεξηγήσεις που κατά τη διάρκεια του 20ού αι. οδήγησαν στο να συνδεθεί ο νατουραλισμός με τη νεοελληνική ηθογραφία, με τα «Φιντανάκια», τα «Μελτεμάκια» και τον ρεαλισμό του εμπορικού θεάτρου. Για να επανέλθω στο Στέλλα κοιμήσου: σε μια εποχή που ό,τι μπορεί να σημαίνει «πρωτοπορία» στο θέατρο μοιάζει παλιό και εξαντλημένο, όταν η «ρήξη» και το «καινούργιο» συνδέονται με παραστάσεις που ακυρώνουν την έννοια της παραστασιμότητας, ίσως η επόμενη φάση του μοντέρνου να είναι η επανανακάλυψη του ρεαλισμού. Ίσως είναι ώρα ν’ αφήσουμε κατά μέρος τις, ρηξικέλευθες για την εποχή του αλλά ξεπερασμένες στη δική μας, ιδέες του Μπρεχτ ότι ο ρεαλισμός είναι συνδεδεμένος με το «αστικό θέατρο». Ότι υπηρετεί τη χειραγώγηση του θεατή. Και ότι στην κατεύθυνση αυτή λειτουργεί η «αριστοτελική» κάθαρση, που στο τέλος του έργου επιτρέπει κάποιο είδος εξαγνισμού του θεατή από την αναπαράσταση του κακού και της αμαρτίας: εκπαιδεύει σε μια παθητική πολιτική στάση.
Ο i Στέλλα κοιμήσου Εθνικό Θέατρο-Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» Αγίου Κωνσταντίνου 22-24 13/10-11/12, Τετ.- Σάβ. 21:00 Κυρ. 19:30 Εισ.: €5-15
Γιάννης Οικονομίδης γυρίζει στον ρεαλισμό και πετυχαίνει μια εντυπωσιακή ισορροπία ανάμεσα σε παλιά και καινούργια υλικά. Αντλεί τη βασική ιδέα του έργου του (σε συνεργασία με τον Βαγγέλη Μουρίκη στη δραματουργία) από το παλιό, καλό δράμα του Ξενόπουλου, Στέλλα Βιολάντη. Ποια είναι αυτή; Η αυταρχική πατριαρχική εξουσία, άμεσα συνδεδεμένη με τη διεφθαρμένη αντίληψη περί δύναμης του νεόπλουτου, και η ακραία σύγκρουση του πατέρα με την κόρη του. Στον Ξενόπουλο ο πατέρας αρνείται να δώσει την κόρη του σ’ αυτόν που έχει κλέψει την καρδιά της, έναν νέο ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας. Ο τελευταίος δεν ακολούθησε τον σωστό τρόπο (να πάει να τη ζητήσει από τον ίδιο, προτού στείλει ερωτικό γράμμα στη Στέλλα) και δεν έχει περιουσία. Το κυριότερο, ο νέος δεν έχει καν το ηθικό ανάστημα που θα δικαιολογούσε την επιλογή της κόρης του (στοιχείο με το οποίο τελικά ο Ξενόπουλος «υποχθόνια» δικαιολογεί τον δυνάστη-πατέρα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι τελικά δεν είχε άδικο). Ο Βιολάντης λέει: «Πείσμα εσύ, πείσμα εγώ. Θα παλέψουμε κι όποιος φάει τον άλλο». Η Στέλλα λέει: «Ο πατέρας μου λέει πως είναι ο Παναγής ο Βιολάντης; Ε! Κι εγώ είμαι η Στέλλα του Βιολάντη!». Η ρήξη είναι μοιραία και ο πιο δυνατός θα νικήσει. Η Στέλλα πεθαίνει. Στο Στέλλα κοιμήσου οι πόλοι μοιάζουν, αλλά οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Ο πατέρας δεν είναι απλώς νεόπλουτος, οι διαδρομές του χρήματός του είναι σκοτεινές, έχει μπράβους, στηρίζει οικονομικά πολιτικούς, είναι «παρακράτος» (όπως ο ίδιος δηλώνει). Θέλει να παντρέψει τη Στέλλα με γιο πολιτικού για να
καθαρίσει την υπόληψή του και να μπει και ο ίδιος στο πολιτικό παιχνίδι. Η δική του Στέλλα δεν έχει τον ιδεαλισμό της παλιάς, ούτε και κανένα στιβαρό ηθικό κώδικα. Έχει ερωτευτεί προ διμήνου έναν τηλεοπτικό σταρ και θέλει να τελειώνει με τον γιο του πολιτικού με τον οποίο έχει σχέση τέσσερα χρόνια, ακυρώνοντας την πολυαναμενόμενη επισημοποίησή της. Η παράσταση εξελίσσεται μέσα σε λίγες ώρες της μέρας που η Στέλλα αποκαλύπτει την πρόθεσή της στους δικούς της. Η «επανάστασή» της βάζει φωτιά στις σχέσεις όλων προς όλους. Τα 2/3 της δράσης αφορούν αλλεπάλληλες συγκρούσεις των μελών της οικογένειάς της, με μια γλώσσα σκληρή, χυδαία, αγοραία, κατά τη διάρκεια των οποίων αποκαλύπτεται ότι ο «οίκος» της ιστορίας είναι τόσο σαθρός όσο και η ηθική του γενάρχη της. Μετά μπαίνει ο πατέρας, ο Γερακάρης, και οι ανατροπές που θα ακολουθήσουν είναι καταιγιστικές και σοκαριστικές. Κάπως σαν τη βία του Ταραντίνο, σαν τη βία των ταινιών του ίδιου του Οικονομίδη. Ο Οικονομίδης πετυχαίνει την εξής μετατόπιση: να εστιαστεί το ενδιαφέρον στον κακό της ιστορίας – φωτίζει τον πατέρα με τον τρόπο που ο Σοφοκλής φωτίζει τον Κρέοντα στο τέλος της Αντιγόνης. Όχι για να τον δικαιολογήσει ή για να τον λυπηθούμε. Αλλά για να δείξει ότι δεν μπορεί –δεν μπορεί!– κάτι τέτοια άθλια ανθρωπάκια να αποφασίζουν για τις τύχες μας. Αξιοπρόσεκτος είναι και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τη Στέλλα. Η δική του Στέλλα δεν πεθαίνει και το ερώτημα που μένει μετέωρο στο τέλος είναι τι θα κάνει, τι μπορεί να κάνει. Και μπορεί να κάνει πολλά: απλώς να υποταχθεί ή να εκδικηθεί. Σαν δύναμη του
Καλού; Σαν δύναμη της καταστροφής; Είναι θέμα επιλογής – άρα θέμα πολιτικό. Στην πρώτη του σκηνοθεσία στο θέατρο, ο Γιάννης Οικονομίδης δείχνει τι μπορεί να σημαίνει ρεαλισμός στον 21ο αι. Με καθ' όλα εντυπωσιακό τρόπο συνδυάζει την ουσία της μεθόδου του Κονσταντίν Στανισλάβσκι με την ωμότητα του αγγλικού In-yer-face theatre της δεκαετίας του ’90. Με εργαλείο το «μαγικό εάν» οδηγεί τους ηθοποιούς του στο πετσί του ρόλου τους, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί εφόσον διαθέτουν φαντασία, την αναγκαία τεχνική και συναισθηματική ωριμότητα, τη θέληση και τη διαθεσιμότητα. Οι οκτώ του συνόλου (Αντώνης Ιορδάνου, Ιωάννα Κολλιοπούλου, Μάγια Κώνστα, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Καλλιρρόη Μυριαγκού, Γιάννης Νιάρρος, Στάθης Σταμουλακάτος, Έλλη Τρίγγου) είναι σπουδαίοι. Ειδικά, όμως, ο Σταθης Σταμουλακάτος στον ρόλο του πατέρα-γκάνγκστερ και η Ιωάννα Κολλιοπούλου ως Στέλλα είναι εξαιρετικοί. Οι διαρκείς αυτοσχεδιασμοί με τους οποίους εμπλέκονται στην καλά δουλεμένη ιστορία εξηγούν τη δύναμη των εντάσεων στις ερμηνείες τους. Η παράσταση είναι σκληρή και ποντάρει στην υπερβολή που ακυρώνει εν τη γενέσει της κάθε παρανόηση περί «ρεαλιστικής σύμβασης». Αρνητικές αντιδράσεις και άμυνες κάποιων θεατών είναι αναμενόμενες. Το κοινό δεν μπορεί να είναι ήρεμο σ’ ένα θέατρο οργής, φόβου, ακραίας έντασης, όπου η δύναμη της καταστροφής και του θανάτου είναι ορατή. Είναι αυτό που ζούμε έξω από το θέατρο, ας μην τρομάζουμε. Αν, τώρα, μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε είναι άλλο ζήτημα. Είναι το ζήτημα της Στέλλας που δεν κοιμάται.
20.10.16 – lifo
49
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Γιατί ο Κούντερα σήμερα; Το θρυλικό αριστούργημα του Μίλαν Κούντερα «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» επανεκδίδεται σε νέα μετάφραση από τον Γιάννη Χάρη και τις εκδόσεις της Εστίας.
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
Ό
50 lifo – 20.10.16
ταν πρωτοεκδόθηκε η Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι, που επανακυκλοφορεί σε νέα μετάφραση από τις εκδόσεις της Εστίας με τον τίτλο η Αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης από τον άοκνο μεταφραστή του Μίλαν Κούντερα, Γιάννη Η. Χάρη, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ο κόσμος ακόμα ζούσε στον απόηχο των μεγάλων ιδεών και των ανυπόφορων πολέμων. Σαν αεράκι φύσηξαν οι λέξεις του εξόριστου στη Γαλλία Τσέχου συγγραφέα, ο οποίος τόλμησε να τις απογυμνώσει από την ιδεολογική τους βαρύτητα και να τις αφήσει να μιλήσουν έξω από τα μοδάτα σημασιολογικά περιβάλλοντα. Δεν υπάκουσε στη συνθήκη της δομής, πέταξε μακριά τα στεγανά της γραμμικής ή καθαρής λογοτεχνικής αφήγησης και, ακολουθώντας τα βήματα του Δον Κιχώτη που τόσο λάτρευε, έγινε ένας γνήσιος αποσυνάγωγος στην καρδιά του δυτικού μυθιστορήματος. Τι μπορούν, επομένως, να μας πουν τα πρωτότυπα παραδείγματα των ηρώων της Αβάσταχτης Ελαφρότητας οι οποίοι περιδιαβαίνουν, άλλοτε ως εκφραστές της σοβαρότητας και άλλοτε του γελοίου, στις διάφορες περιοχές της Ευρώπης, όπως οι Υπνοβάτες του Μπροχ ή σαν γνήσιοι απόγονοι του Οιδίποδα; Το χάραμα του μυθιστορήματος απλώνεται για τον Κούντερα σε έναν καινούργιο κόσμο και σε μια σκονισμένη αφηγηματική ζούγκλα, όπου τα όρνια των ιδεολογιών απειλούν να φάνε τις σάρκες του μυθιστορήματος που επιβίωσε επειδή ακριβώς φρόντισε να αυτοκαταστραφεί με ένα γέλιο και μια βροντή, έχοντας ως βάση από τη μια τον Σοφοκλή και από την άλλη τον Αριστοφάνη. Ο Τρίστραμ Σάντι, που τη μορφή του ενσάρκωσε γνήσια ο Κούντερα, ήταν, άλλωστε, ένας παρανοϊκός παλιάτσος που έβγαλε τη γλώσσα στις πιο άτεγκτες συμβάσεις. Έτσι και ο Τσέχος διανοητής: έχοντας ως όπλο το διαρκές πείραγμα, άρχισε το μεγάλο του ταξίδι στον πυρήνα της ίδιας της ύπαρξης μιλώντας με τρόπο ανάλαφρο, δηλαδή μέσα από σεξουαλικές ιστορίες και ερωτοτροπίες, για την πιο βαθιά ουσία. Καλύτερα οι ψευδαισθήσεις ενός παράφορου παραμυθά και ιδαλγού, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό είναι επιβεβλημένες, παρά η ανακριτική αλήθεια των δυϊσμών και της «καθαρότητας».
Άλλωστε το ψέμα στον Κούντερα συνάδει με την ίδια την ουσία. «Από τη στιγμή που υπάρχει ένας μάρτυρας των πράξεών μας, προσαρμοζόμαστε θέλοντας και μη στα μάτια που μας παρατηρούν, και τίποτα πια απ’ ό,τι κάνουμε δεν είναι αληθινό. Όταν έχουμε θεατές, όταν έχουμε στον νου μας κάποιους θεατές, σημαίνει πως ζούμε μέσα στο ψέμα» γράφει στην Αβάσταχτη Ελαφρότητα. Το ίδιο συμβαίνει με τον εραστή που δίνει διαρκώς παράσταση στο αντικείμενο του πόθου του, το ίδιο και με τον λογοτέχνη απέναντι στον αναγνώστη. Αντίθετα, όσοι «ζουν μέσα στην αλήθεια, τίποτα απ’ όσα κάνουν δεν αποτελεί μυστικό για κανέναν». Ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο, λοιπόν, ο Κούντερα μας αφορά σήμερα περισσότερο από ποτέ: ήξερε ότι ο εχθρός της Ευρώπης είναι ο εξισωτισμός που ξεκινάει από τις ιδέες για να καταλήξει στον τρόπο που οι αιώνιοι προασπιστές της αλήθειας εμμένουν στον λόγο τους, και σε τίποτε άλλο. Αν κάτι συνέβαλε στην κατίσχυση του ολοκληρωτισμού, που επανέρχεται με τρόπο τρομακτικό, είναι ότι οι ιδεολογίες που κατακερμάτισαν τη γηραιά ήπειρο στηρίχτηκαν στην επιβολή μίας και μόνο αλήθειας και στην άρνηση ανάληψης οποιασδήποτε ευθύνης. Γι’ αυτό και η Αβάσταχτη Ελαφρότητα ξεκινάει με τον Νίτσε, εμμένοντας στην ανάγκη της συνειδητοποίησης των επιπτώσεων των εκάστοτε επιλογών στη ζωή, όπου η ευκαιρία δίνεται μονάχα μια φορά, και όχι δύο. Ο Οιδίποδας, ο ήρωας που επανέρχεται σχεδόν σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου, αποφάσισε να βγάλει τα μάτια του και να αναλάβει έτσι την ευθύνη, παρ’ ότι ήξερε πως ό,τι έκανε, το έκανε εν αγνοία του. Ποια είναι όμως η αντίσταση που μπορεί να προβάλει, αναλαμβάνοντας την ευθύνη, ο πολίτης της Ευρώπης του σήμερα; Σύμφωνα με τον Κούντερα, δεν είναι ιδεολογική ή πολιτική, γιατί αυτή, αργά ή γρήγορα, θα συνταχθεί με την απολυτότητα των ιδεών, αλλά αισθητική. Και πάλι, νιτσεϊκώ τω τρόπω, ο διονυσιασμένος Κούντερα επιστρέφει στην ομορφιά ως μοναδικό όπλο αντίστασης σε έναν κόσμο που οδηγεί απαρέγκλιτα στην ομοιομορφία: «Ο άνθρωπος, εν αγνοία του, συνθέτει τη ζωή του σύμφωνα με τους νόμους της ομορφιάς, ακόμα και τις στιγμές της πιο βαθιάς απελπισίας». Ο ίλιγγος
μιλαν κουντερα
Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης Μτφρ.: Γιάννης Η. Χάρης Εκδόσεις της Εστίας
της ύπαρξης δεν αποφεύγεται ακόμα και όταν νιώθει κανείς ανάλαφρος – τι πιο ανάλαφρο, λοιπόν, και πιο βαρύ από τον έρωτα; Σε μια ζωή που γεννιέται σαν παρτιτούρα, όπως και το ίδιο το μυθιστόρημα που στήνει μουσικά ο Κούντερα, και που προκύπτει τυχαία και ακατέργαστα, οι τέσσερις ήρωες της Αβάσταχτης Ελαφρότητας εναλλάσσονται σε ρόλους δυναμικούς και ασύμμετρους: η σερβιτόρα και κατόπιν φωτογράφος Τερέζα βιώνει βαριά τη ζήλια και τον έρωτά της με τον φαινομενικά ανάλαφρο και επιπόλαιο ερωτικά γιατρό Τόμας, ενώ η Σαμπίνα, μία από τις ερωμένες του Τόμας, αρνείται τη μονογαμική σχέση με τον Φραντς. Όταν όμως ο έρωτας απομακρύνεται από το τυχαίο που τον στιγματίζει, από τη φευγαλέα κίνηση, από την ανάγκη ποιητικής ενατένισης του άλλου, τότε γίνεται κανόνας και υποκύπτει στο πρέπει – αυτό το es muss sein του Μπετόβεν, αλλά χωρίς το απαραίτητο παιχνίδι που είχε εμπνεύσει την ομότιτλη σύνθεση. «Για να μείνει αλησμόνητος ένας έρωτας, πρέπει να μαζευτούν πάνω του απ’ την πρώτη στιγμή τα τυχαία, σαν τα πουλιά πάνω στους ώμους του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης». Γιατί αυτά «τα μαγικά τα κάνει το τυχαίο, όχι η αναγκαιότητα». Η ομοιόμορφη, λοιπόν, ταπετσαρία με την οποία οι άνθρωποι της πολιτικής έχουν καλύψει τον κόσμο, αυτή του κομμουνισμού ή του φασισμού, δεν θα αφήσει καμία λευκή πτυχή που πάνω της θα μπορεί να ζωγραφίσει ο δημιουργός το μυστήριο. Ο τοίχος της ύπαρξης θα είναι ασφυχτικά γεμάτος και προβλέψιμος, ενώ «μόνο το τυχαίο μιλάει. Προσπαθούμε να το διαβάσουμε, όπως διαβάζουν οι Τσιγγάνες στο φλιτζάνι τα σημάδια από το κατακάθι του καφέ». Αρκεί μόνο να διαθέτεις το βλέμμα ώστε να προσέξεις ότι, όταν καταφθάνει τυχαία το αντικείμενο του πόθου σου, όπως συνέβη με την πρωταγωνίστρια του βιβλίου, Τερέζα, μπορεί, εκείνη ακριβώς τη στιγμή, να ακούγεται μια συγκεκριμένη μουσική συμφωνία ή στο τραπέζι να υπάρχει ένα συγκεκριμένο βιβλίο, απόδειξη πως μονάχα ο έρωτας αφήνει ανοιχτά τα ενδεχόμενα της παρατήρησης – σχεδόν τα οξύνει. Διαφορετικά, θα έμεναν κρυφά και απαρατήρητα τόσες χιλιάδες μηνύματα που περνούν δίπλα μας καθημερινά. Η μεταφορά έχει, επομένως, πιο αληθινή δύναμη από την κυριολεξία. Οι ήρωες του Κούντερα ονειρεύονται διαρκώς είτε ότι ανυψώνονται, είτε ότι πέφτουν, είτε ότι πεθαίνουν, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να ζουν. Φυσικά, η φαντασία και το όνειρο, που είναι αδιαφιλονίκητα συνδεδεμένα με την ίδια την ανθρώπινη φύση, ενέχουν τον κίνδυνο του ιλίγγου ακριβώς γιατί ανυψώνουν τον άνθρωπο σε σφαίρες που δεν μπορεί να προβλέψει, ούτε καν να δει. Και στον ταλαντευόμενο άξονα ανάμεσα στην ύπαρξη ή στην ανυπαρξία, στην ψυχή ή στο σώμα, υπάρχει πάντα η έκπληξη που παραμονεύει τον συγγραφέα ή τον εραστή, η έκπληξη της δημιουργίας. «Όπως ξαναείπα, τα πρόσωπα ενός έργου δεν γεννιούνται από γυναικείο σώμα, όπως τα ζωντανά πλάσματα, αλλά από μια κατάσταση, μια φράση, μια μεταφορά, η οποία περιέχει εν σπέρματι μια βασική ανθρώπινη δυνατότητα που ο συγγραφέας φαντάζεται πως δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα ή πως δεν έχει ειπωθεί ακόμα γι’ αυτήν τίποτα ουσιώδες». Ίσως γι’ αυτό θα προτιμούσαμε το «Είναι» από την « Ύπαρξη», έναν πολύ πιο συγκεκριμένο και υπέρ το δέον ακριβή φιλοσοφικό όρο για τα σχετικά μέτρα του Κούντερα, πολύ πιο κοντά στα ενδεχόμενα από την κυριολεξία.
RADIO BOOKSPOTTING από τον γιώργο-ίκαρο μπαμπασάκη
Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ (Μουσικοί και λογοτέχνες, πρώτη πλευρά) Ο Καναδός Τζέιμς Τζόις. Ξέρουμε καλά ότι οι άνθρωποι χωρίς ιδιότητες φθονούν τους ανθρώπους με ιδιότητες, γνωρίζουμε ακόμα καλύτερα ότι η πλειονότητα των ατάλαντων θα ήθελε να μην υπάρχουν οι ταλαντούχοι, ενώ κι ένα μειράκιο έχει υπόψη του τι έκανε ο διάβολος όταν δεν είχε δουλειά. Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν ξεσήκωσε μια ασήμαντη, εν τέλει, θύελλα διαμαρτυριών, από την άλλη όμως πρόσφερε την αφορμή για γόνιμες συζητήσεις σχετικά με πολλά ζητήματα: την εύρυνση των ορίων της λογοτεχνίας, τη σχέση της ροκ (καίτοι δεν θα έλεγα ότι ο Ντίλαν είναι ροκ) με την ποίηση αλλά και τη διάθεση/ανάγκη/δυνατότητα πολλών δημιουργών να εκφράζονται σε πολλά καλλιτεχνικά πεδία. Μισόν αιώνα πριν, ο Καναδός, και πασίγνωστος πια τροβαδούρος, Λέοναρντ Κοέν (Μόντρεαλ, 1934) ήταν ένας δυναμικός συγγραφέας, ένας πρωτοποριακός λογοτέχνης που είχε εκδώσει ήδη δύο μυθιστορήματα, το The Favourite Game (Το Αγαπημένο Παιχνίδι, μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μελάνι), το 1963, και το Beautiful Losers (Υπέροχοι Απόκληροι, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος). Μάλιστα, χαιρετίστηκε ως ο νέος Τζέιμς Τζόις, όπως άλλωστε και ο Τόμας Πίντσον, ή, αργότερα, ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας. Η «Boston Globe» έγραφε: «Ο Τζέιμς Τζόις δεν είναι νεκρός. Είναι ζωντανός και ζει στο Μόντρεαλ με το όνομα Λέοναρντ Κοέν». («James Joyce is not dead. He is living in Montreal under the name of Cohen», «Boston Globe», 1966). Στου Ντούσκου την ταβέρνα. Ο Κοέν ποτέ δεν σταμάτησε να διακονεί τη λογοτεχνία, να εκδίδει ποιητικές συλλογές, να εκφράζεται και με τον γραπτό λόγο. Στα ελληνικά, εκτός από τα δύο μυθιστορήματά του, κυκλοφορούν επίσης ο επιβλητικός τόμος Το Βιβλίο του Πόθου (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. Ιανός) με ποιήματα, πρόζες και ζωγραφιές του Καναδού δημιουργού, καθώς και το Βιβλίο του Ελέους (μτφρ. Διονύσης Μαρσέλλος, εκδ. Περισπωμένη), με σύντομες, συγκινητικές και βαθιά ποιητικές πρόζες στον δρόμο που άνοιξαν οι Εκλάμψεις του Αρθούρου Ρεμπό. Γράφει ο Κοέν, σαν να τραβάει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία στην Ύδρα: «Ακόμα τραγουδούν στου Ντούσκου/ καθισμένοι κάτω από τα γέρικα πεύκα/ μεσάνυχτα με αστέρια και πεφταστέρια/ Αν πας στο παράθυρό σου θα τους ακούσεις/ Γιορτάζουν το τέλος κάποιους γάμου/ ή ίσως το σαλπάρισμα ενός αγοριού το πρωί/ υπάρχει θέση για σένα στο τραπέζι/ κρασί και μήλα από τη στεριά/ ένα κενό στα τραγούδια για τη δική σου φωνή» («Ταβέρνα Ντούσκου 1967», από το Βιβλίο του Πόθου). Προσεύχεται ο Κοέν, σαν να ιερουργεί στο κενό των ημερών: «Έτσι καλούμε ο ένας τον άλλο, αλλά δεν καλείται έτσι το Όνομα. Κουρελήδες στέκουμε, ικετεύουμε δάκρυα που να λιώνουν τα αμετακίνητα ορόσημα του μίσους. Όμορφη που είναι η κληρονομιά μας, να μπορούμε να μιλάμε έτσι με την αιωνιότητα, γενναιόδωρη πόσο η μοναξιά αυτή, όπως την περιβάλλει, την πληροί και την εξουσιάζει το Όνομα, που από μέσα του όλα ορθώνονται δοξασμένα, εξαρτημένα το ένα από το άλλο» (από το Βιβλίο του Ελέους). Και η αποκαλούμενη «ιέρεια του πανκ», η Πάτι Σμιθ (Σικάγο, 1946), μοιράζεται την αγάπη του Κοέν για τον Ρεμπό και τις Εκλάμψεις, όπως και την επιμονή του να διακονεί τη λογοτεχνία. Καμιά δεκαριά πολύ δυνατές ποιητικές συλλογές και δύο τόμοι με αυτοβιογραφικές ενθυμήσεις δείχνουν την ποιητική/πεζογραφική στόφα της Πάτι Σμιθ. Το Just Kids (με ελληνικό τίτλο προβολής, όπως λέμε και στον κινηματογράφο, Πάτι και Ρόμπερτ, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος) είναι ένα καλειδοσκοπικό μυθιστόρημα/ντοκουμέντο που αναβιώνει το κλίμα της δεκαετίας του 1960 και μας συστήνει με τη γενιά που αναζήτησε παντού την ποίηση. Αξίζει να σημειώσω ότι το βιβλίο τιμήθηκε με το έμπλεο γοήτρου National Book Award for Nonfiction, το 2010, ενώ ήταν στη βραχεία λίστα αρκετών βραβείων υψηλού κύρους. Μυστική Γλώσσα. Γράφει η Σμιθ: «Ο Ρεμπό κατείχε μια ασεβή διάνοια που με διήγειρε, και τον υποδέχτηκα στη ζωή μου ως συμπατριώτη, συγγενή, ακόμα και μυστικό εραστή […] Ο Ρεμπό κρατούσε τα κλειδιά μιας μυστικής γλώσσας την οποία καταβρόχθισα λαίμαργα, έστω κι αν δεν μπορούσα να την αποκρυπτογραφήσω πλήρως. Ο μονόπλευρος έρωτας γι’ αυτόν ήταν ό,τι πιο αληθινό είχα βιώσει […] Γι’ αυτόν έγραφα, γι’ αυτόν ονειρευόμουν […] Τα χέρια του είχαν λαξέψει ένα εγχειρίδιο των ουρανών, κι εγώ τα κρατούσα σφιχτά. Η γνώση του πρόσθετε σφρίγος στο βήμα μου και αυτό δεν μπορούσε να μου το πάρει κανείς […]». Πιο κάτω, η Σμιθ μιλάει για τους ρηξικέλευθους συγγραφείς Αντρέ Ζιντ, Γιούκιο Μισίμα και Ζαν Ζενέ. Επίσης, για τη στενή, αείζωη σχέση της με τον πολύπτυχο δημιουργό Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ. Μιλάει για τον Ουαλό ποιητή Ντίλαν Τόμας. Μιλάει για τη γνωριμία της με τον αρχιτσόγλανο της γενιάς μπιτ, τον Γκρέγκορι Κόρσο. Και, βέβαια, για τον μουσηγέτη Τζακ Κέρουακ: «Ο Κέρουακ κατέθετε την ψυχή του σε ρολά χαρτιού για τηλέτυπο, κοπανώντας τα πλήκτρα της γραφομηχανής του σαν μανιακός». radiobookspotting.blogspot.gr/
λέοναρντ κοέν Το αγαπημένο παιχνίδι Μτφρ.: Χίλντα Παπαδημητρίου Εκδόσεις Μελάνι Σελίδες: 378
Υπέροχοι Απόκληροι Μτφρ.: Αλέξης Καλοφωλιάς Εκδόσεις Κέδρος Σελίδες: 324
Το Βιβλίο του Ελέους Μτφρ.: Διονύσης Μαρσέλλος Εκδόσεις Περισπωμένη Σελίδες: 50
Το Βιβλίο του Πόθου Μτφρ.: Ιωάννα Αβραμίδου Εκδόσεις Ιανός Σελίδες: 468
πάττι smith
Πάτι και Ρόμπερτ Μτφρ.: Αλέξης Καλοφωλιάς Εκδόσεις Κέδρος Σελίδες: 370 20.10.16 – lifo
51
TASTE OF THE WEEK
Το κέντρο συνεχίζει δυναμικά
(€14). Το στίγμα της μαγειρικής του ο σεφ το δίνει και στο μαντί, που το παρουσιάζει στην εκδοχή ενός ελληνικού ραβιόλι γεμιστού με καβουρμά, καπνιστή μελιτζάνα και λίγο ταχίνι (€12) – πλούσια αλλά και ανάλαφρη γεύση. Πολύ ωραία η ιδέα για το ριζότο που συνδυάζει δημητριακά (σιτάρι, λιναρόσπορο) και ρύζι καρναρόλι, και ενισχύεται με μαύρο σκόρδο, σπαράγγια και λάδι τρούφας (€16). Είναι ένα πιάτο γευστικό. Η μοσχαρίσια ταλιάτα ήρθε άψογα ψημένη, ζουμερή και με αληθινή, πλούσια γεύση. BAR-RESTAURANT Εξίσου καλοφτιαγμένα αποδείχτηκαν και τα συνοδευΕΠΤΆ 7 τικά του πιάτου, baby λαχανικά και μαρμελάδα φτιαγμένη από ντοματάκια Σαντορίνης (€26). Οι κρεατολάγνοι θα ευχαριστηθούν αυτό το πιάτο που θα συνοδεύσουν με ένα αξιόλογο ερυθρό κρασί από την οινική λίστα. Την ευχάριστη γευστική εμπειρία έρχονται να συμπληρώσουν τα επιδόρπια, η κρέμα ταχίνι με καραμελωμένα μήλα και παστέλι σουσαμιού (€8), το ιδιαίτερο, ανάλαφρο γαλακτομπούρεκο (€8) και η τριλογία σοκολάτας Valrhona (€9). Το σέρβις είναι εξαιρετικά ευγενικό και κινείται με καλό ρυθμό, παρά το γεγονός ότι το εστιατόριο μόλις ξεκίνησε να κάνει τα πρώτα του βήματα. ☛ Επτά 7, Άστιγγος 10, Αθήνα, 210 3212010
Δοκιμάσαμε το μενού του Επτά 7 που μόλις άνοιξε! semeli thea 2015
Βγες
aπο τη νικη μηταρεα
επιτέλους
Ένα καινούργιο κρασί, του οποίου η οινοποίηση διερευνά τις δυνατότητες της ντελικάτης ποικιλίας Μοσχοφίλερο, έφτιαξε η οινοποιία Semeli. Είναι το Semeli Thea 2015, λευκός ξηρός οίνος Μαντινεία ΠΟΠ, το οποίο προέρχεται από το Ζευγολατιό, στην καρδιά της αμπελουργικής ζώνης της Μαντινείας. Ο αμπελώνας, ο οποίος προσφέρει την πρώτη ύλη, είναι προνομιακός, καθώς είναι ενιαίος, ηλικίας 25 ετών, σκαρφαλωμένος στα 650 μέτρα. Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη διαφορετικότητά του είναι η αυστηρή οινοποίηση με ζύμωση και παραμονή του κρασιού στη δεξαμενή για πέντε μήνες, μαζί με τις οινολάσπες. Η διαδικασία αυτή του δίνει πλούσιο γευστικό όγκο, πολύπλοκα αρώματα βοτάνων, ώριμα και αποξηραμένα εξωτικά φρούτα και ζωηρή φρεσκάδα στο στόμα. Ταιριάζει με μοσχαράκι γάλακτος, λεμονάτο κατσικάκι, πουλερικά, ριζότο και πάστα με λαχανικά.
52 lifo – 20.10.16
κρασιά σάμου
r Στο κέντρο της Αθήνας πολλαπλασιάζονται οι χώροι -εστιατόρια, μπαρ, ξενοδοχεία- που επιλέγουν να στήσουν τη σύγχρονη παρουσία τους έχοντας ως στήριγμα την ιστορία αυτής της πόλης. Το bar-restaurant Επτά 7 έκανε ντεμπούτο στη σκιά της Ακρόπολης και είναι ένα εξαιρετικό δείγμα αυτής ακριβώς της τάσης. Περπατώντας στον πεζόδρομο της οδού Άστιγγος, θα συναντήσεις το κτίριο όπου στεγάζεται το εστιατόριο και ανήκει στην οικογένεια Τουρνικιώτη. Η ιστορία του πάει πίσω στο 1900 που λειτουργούσε ως πανδοχείο, ενώ δίπλα του υπήρχαν οι στάβλοι που εξυπηρετούσαν τη λειτουργία του. Ο χώρος μοιράζεται όμορφα σε επίπεδα, με το γυάλινο δάπεδο να επιτρέπει τη θέα όχι μόνο στα απομεινάρια των αρχαίων τειχών που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της αναπαλαίωσης του κτιρίου αλλά και στην υπόγεια κάβα. Ο αρχιτέκτονας Πάνος Πετρίδης δημιούργησε μια σάλα κομψή BAR-RESTAURANT που αναδεικνύεται από τις φίνες λεπτομέρειες και ΕΠΤΆ 7 την ποιότητα. Τα κοκτέιλ επιμελείται ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, με «βότανα και μυρωδικά που αναπτύσσονται στη Μεσόγειο, αρώματα βανίλιας, λευκές χειροποίητες κρέμες, γεύσεις που σε προκαλούν να ασχοληθείς μαζί τους». Ο σεφ Γιάννης Στανίτσας ανέλαβε την κουζίνα, φτιάχνοντας ένα μενού με μεσογειακές γευστικές προτάσεις. Ο Γιάννης είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος όσον αφορά τα ποιοτικά προϊόντα που τα αναζητά με πάθος και τα εντάσσει στον κατάλογό του. «Μου αρέσει το χειροποίητο και γι’ αυτό φτιάχνουμε το δικό μας ψωμί με μελάνι σουπιάς, με γραβιέρα ή καρπούς. Επίσης, χειροποίητος είναι ο καβουρμάς και τα μαντί, με δικό μας ζυμάρι ενισχυμένο με κιτρινόριζα και κύμινο» εξηγεί ο σεφ, προσπαθώντας να προβάλει το βέλτιστο της γεύσης. Δοκιμάσαμε πράσινα σαλατικά όλο ζωντάνια και κόκκινη μιζούνα με πιπεράτη γεύση, συνδυασμένα με κατσικίσιο τυρί και κύβους κυδωνόπαστο (€12). Απολαυστικά είναι και τα ψητά BAR-RESTAURANT ΕΠΤΆ 7 πολύχρωμα παντζάρια με μοσχαρίσια μάγουλα και οξύμελι (€11). Από τα ορεκτικά, τα άγρια μανιτάρια που σερβίρονται στο σαγανάκι κι έχουν μαγειρευτεί με κρέμα μαύρης τρούφας είναι απολαυστικά
Το λευκό μικρόρωγο Μοσχάτο είναι η περίφημη ποικιλία από την οποία παράγονται αποκλειστικά τα κρασιά της Σάμου, τα οποία έχουν διακριθεί σε όλο τον κόσμο. Το terroir της περιοχής και οι αιγαιοπελαγίτικοι αέρηδες χαρίζουν σε κάθε κρασί σύνθετα αρώματα και πολυπλοκότητα γεύσεων που μαζί δημιουργούν ένα εκρηκτικό αποτέλεσμα με κυρίαρχα αρώματα το φρέσκο σταφύλι, τα άνθη της πορτοκαλιάς και τα ροδοπέταλα. Τα γλυκά κρασιά της Σάμου εμφανίζονται στο ράφι με 4 ετικέτες: Samos Anthemis, Samos Vin Doux, Samos Grand Cru και Samos Nectar. Η έντονη και γεμάτη γεύση τους καθώς και τα δυνατά τους αρώματα συνδυάζονται ιδανικά με φρούτα και επιδόρπια, πίνονται ως απεριτίφ ή ως επιδόρπιοι οίνοι μετά το φαγητό, αφήνοντας τον ουρανίσκο γεμάτο γλύκα.
r «Χοντρός - Λιγνός, Χαμπουργκεράδικον» σου συστήνεται το νέο burger house στο Παλαιό Φάληρο, ξεκαθαρίζοντας εξαρχής το είδος του φαγητού που προσφέρει αλλά και τη διάθεση με την οποία το προσεγγίζει. Πρόκειται για το νέο, μόλις ολίγων ημερών δημιούργημα της ομάδας του «Κυρ Αρίστου», η οποία στην ίδια γειτονιά έχει στήσει και «τρέχει» μια σειρά από πολύ επιτυχημένα θεματικά εστιατόρια: Κεμπαπτζίδικο Κυρ Αρίστος, Ψαροταβέρνα Ψιψίνα, Ακάκιος Μακαρονάδικο. Το νέο μέλος της ομάδας είναι ιδιαίτερα θελκτικό στην εμφάνιση και το φαγητό του. Το θέμα μπέργκερ –γνωστό και πολυπαιγμένο, οφείλουμε να πούμε– προσεγγίζεται με μια ποιοτική πληθωρικότητα που σε κάνει να το τοποθετείς ευθύς πολύ ψηλά στη λίστα των προτιμήσεών σου. Το μπέργκερ είναι όσο ζουμερό και κρεατένιο οφείλει να είναι και το ψωμάκι –ειδική παραγωγή για το Χοντρός Λιγνός– είναι αυτό που πάντα φανταζόσουν ως ιδανικό σύντροφο σε ένα κορυφαίο μπέργκερ, αλλά δεν το συναντούσες εύκολα. Όμως, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η σάλα είναι διακοσμημένη με ξύλινα τραπέζια και σκαμπό, ενώ τον ένα τοίχο καλύπτει μια παλιά ξύλινη επένδυση ψυγείου των κρεοπωλείων της περασμένης εποχής. Εκεί φιγουράρει και μια οθόνη που προβάλλει ασπρόμαυρες ταινίες με τα κατορθώματα του Χοντρού και του Λιγνού. Όμως οι λαχταριστές ευωδιές από την καλόγουστη ανοιχτή κουζίνα θα σου τραβήξουν αμέσως την προσοχή. Μελετάς τον ΧΟΝΤΡΌΣ - ΛΙΓΝΌΣ, ΧΑΜΠΟΥΡΓΚΕΡΆΔΙΚΟΝ κατάλογο, επιλέγοντας ό,τι τραβάει η όρεξή σου, δίνεις την παραγγελία σου και μόλις ετοιμαστεί, την τοποθετείς σε έναν δίσκο και παίρνεις θέση στα ξύλινα σκαμπό. Η ιδέα του γρήγορου φαγητού ακολουθεί και τη γραμμή των επίπλων. Η αλήθεια είναι ότι ο κατάλογος προσφέρει πολλές ελκυστικές προτάσεις που έχει επιμεληθεί ο Γρηγόρης Τσακίρης και σε προκαλεί να τα δοκιμάσεις όλα. Θα επιμείνω να γευθείτε τις φρέσκες χειροποίητες πατάτες που σερβίρονται μέσα σε σαγανάκι, πάνω σε λαδόκολλα, και έρχονται με λιωμένο μείγμα τυριών και άφθονο καρέ μπέικον (€4,10). Ένα απόλυτα εθιστικό πιάτο, που η πληθωρική γεύση του γίνεται εμμονή. Εκτός από τα κλασικά μπέργκερ, υπάρχουν και δημιουργίες με την υπογραφή «Χοντρός Λιγνός», τις οποίες το μαγαζί ονομάζει «γκράν σουξέ χάμπουργκερ» και δεν έχει άδικο. Έχουμε και λέμε ή, καλύτερα, έχουμε και… τρώμε: με κορν-μπιφ, με χοιρινό μπριζολάκι, με ομελέτα, ακόμη και πίτσα μπέργκερ. Μου άρεσε το αφράτο χωριάτικο ψωμί που αγκαλιάζει τέλεια την αφράτη γευστική ομελέτα, ενισχυμένη με μπέικον, μανιτάρια και παρμεζάνα, και δροσίζει η ντομάτα και το μαρούλι. Σκέτο έχει 6 ευρώ και αν το συνοδεύουν πατάτες 7,70. Δοκιμάσαμε το χάμπουργκερ ΒΟΚ (bacon, onion, ketchup) με το χειροποίητο ζουμερό μοσχαρίσιο μπιφτέκι με πίκλες, τραγανά φύλλα iceberg, τυρί τσένταρ, χειροποίητη πλούσια σάλτσα με bacon, onion, ketchup, ΧΟΝΤΡΌΣ - ΛΙΓΝΌΣ, τριμμένη παρμεζάνα και σπιτική αρωματική μαγιονέζα ΧΑΜΠΟΥΡΓΚΕΡΆΔΙΚΟΝ (€5,80), χωρίς συνοδευτικές πατάτες. Χορταστικό, με πλούσια γεύση. Από τις μερίδες που έχει ο κατάλογος, το κοτόπουλο club έχει διαφορετική προσέγγιση, αφού φτιάχνεται χωρίς ψωμί. Στο πιάτο πρωταγωνιστούν σε στρώσεις στήθος κοτόπουλου, μοτσαρέλα, αρωματική μαγιονέζα, μπέικον, φύλλα μαρουλιού και iceberg, τυρί τσένταρ, ρόκα, ντομάτα και άφθονες πατάτες τηγανητές (€8,90). Στον Χοντρό Λιγνό τα μπέργκερ είναι «αμαρτίες». ☛ Χοντρός-Λιγνός, Ζησιμοπούλου 97, Π. Φάληρο, 210 9823273
ΚΡΙΟΣ
Συμφωνίες, σχέσεις και συμφέροντα έρχονται σε πρώτο πλάνο μέσα στις επόμενες μέρες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ασχοληθείτε με γραφειοκρατικά ζητήματα που θα είναι χρονοβόρα. Εστιάστε την προσοχή σας σε κάθε τομέα ξεχωριστά, ώστε να αποφύγετε πιθανά μπερδέματα που θα σας προκαλέσουν στασιμότητα. Οι δύσκολες όψεις Άρη και Ουρανού δεν διευκολύνουν τις ενέργειές σας και θα πρέπει να λάβετε σοβαρά υπόψη σας τον αστάθμητο παράγοντα. Απωθημένα που βγαίνουν στην επιφάνεια θέτουν σε δοκιμασία τη σχέση σας και θα πρέπει να είστε αντικειμενικοί και ψύχραιμοι αν σας ενδιαφέρει ένα κοινό μέλλον με τον σύντροφό σας. Ιδιαίτερη προσοχή στις εκφράσεις σας, καθώς υπάρχει κίνδυνος να παρεξηγηθείτε κυρίως από συγγενικά πρόσωπα που περιμένουν με αδημονία να λήξει η σχέση σας. Είναι μια εβδομάδα που θα έχετε την αίσθηση πως είναι όλοι εναντίον σας.
ΤΑΥΡΟΣ
Η τύχη είναι με το μέρος σας αυτή την εβδομάδα, καθώς Δίας και Αφροδίτη ευνοούν τις προσπάθειές σας και είναι ιδανική στιγμή για να βάλετε σε εφαρμογή τα σχέδιά σας, αρκεί να μην κάνετε παρακινδυνευμένες ενέργειες. Προσπαθήστε να κάνετε συμμαχίες με άτομα που μπορούν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά σας και κλείστε παλιές εκκρεμότητες. Επιστρατεύοντας τη διπλωματία σας, θα αντιμετωπίσετε με επιτυχία πιθανές δυσκολίες με τους συνεργάτες σας. Κατάλληλη εποχή για να επανεξετάσετε τις σχέσεις σας και να κάνετε ταυτόχρονα την αυτοκριτική σας, ώστε να βάλετε ένα τέλος σε παρεξηγήσεις που σας προκαλούν ένταση. Όσοι έχετε περάσει μέσα από μια δύσκολη σχέση είστε επιφυλακτικοί με τους άλλους και προστατεύετε τον εαυτό σας από πιθανές απογοητεύσεις, έτσι όμως αποκλείετε και το ενδεχόμενο μιας νέας, υγιούς σχέσης.
Starfax
από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)
τα σχέδιά σας και καθώς διανύετε μια φάση γεμάτη υποχρεώσεις, η ανάγκη σας να αυξήσετε το εισόδημά σας μπορεί να σας οδηγήσει σε αδιέξοδο. Προσέξτε με ποιους σκοπεύετε να συνεργαστείτε και μη βιάζεστε να δεσμευτείτε με υπογραφές και συμβόλαια προτού ξεκαθαρίσετε προσεχτικά τους όρους μιας συμφωνίας. Μια ευχάριστη εξέλιξη την Τρίτη θα σας δώσει την απαραίτητη ώθηση για να καλύψετε τις ανάγκες σας και θα μπορέσετε για κάποιο διάστημα να χαλαρώσετε. Πάνω στον ενθουσιασμό σας υπόσχεστε πράγματα που στην πορεία δεν τα τηρείτε και αυτός είναι ένας σοβαρός λόγος για να προκληθούν εντάσεις. Μέσα στις επόμενες μέρες θα πρέπει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στην οικογένεια, καθώς υπάρχει πιθανότητα να σας ανησυχήσει κάτι σε σχέση με τα παιδιά που θα είναι όμως παροδικό. Οι επόμενες μέρες είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη ενός προσωπικού θέματος και καλείστε να διαχειριστείτε με προνοητικότητα τους πόρους σας. Στον επαγγελματικό τομέα υπάρχει ένα ασταθές κλίμα που σας προκαλεί έντονες ψυχολογικές μεταπτώσεις, με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος λόγω της αδυναμίας σας να επικεντρωθείτε στη δουλειά σας. Προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε με ψυχραιμία τα γεγονότα και να εστιάσετε την προσοχή σας σε θέματα καριέρας. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με την ανανέωση του χώρου σας και να δημιουργήσετε μια πιο cozy ατμόσφαιρα. Η έμπνευσή σας είναι σε υψηλά επίπεδα και μπορείτε, συνδυάζοντας έξυπνα χρώματα και διακοσμητικά αντικείμενα, να ανανεώσετε το σπίτι δίχως να πρέπει να ξοδέψετε πολλά χρήματα. Ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση εργαλείων και μηχανημά-
βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
ΛΕΩΝ Η ανάγκη σας για πολυτέλειες και ανέ-
ΤΟΞΟΤΗΣ
σεις είναι χαρακτηριστική αυτή την εβδομάδα και αν δεν καταφέρετε να βάλετε ένα μέτρο στον εαυτό σας, σύντομα θα βρεθείτε σε αδιέξοδο. Η εποχή ευνοεί ανοίγματα εφόσον είστε σίγουροι για τις αποφάσεις σας, όμως θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να εργαστείτε σκληρά για να πιάσετε τους στόχους σας. Ανάγκες που προκύπτουν στο οικογενειακό περιβάλλον σας αναγκάζουν να αφήσετε στην άκρη τις προσωπικές σας ανάγκες, που είναι εξίσου σημαντικές. Ο τομέας των διαπροσωπικών σας σχέσεων αρχίζει να βελτιώνεται αισθητά και αυτό είναι κάτι που σας προκαλεί ασφάλεια. Σχέση/γάμος είναι σε αρμονία και είναι μια καλή στιγμή για να πάρετε σημαντικές αποφάσεις από κοινού με το ταίρι σας. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα εμφάνισης που μπορούν να σας ωθήσουν σε εξαντλητικές και ανώφελες διατροφικές συνήθειες.
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ
Είναι πολλά αυτά που πρέπει να τακτοποιηθούν μες στην εβδομάδα και αν δεν διαχειριστείτε σωστά τον χρόνο σας, θα εκτεθείτε απέναντι σε σημαντικά πρόσωπα. Τα οικονομικά σας μπορούν να βελτιωθούν ακόμα περισσότερο, αν καταφέρετε να βάλετε ένα μέτρο στην καταναλωτική σας μανία. Ειδικά όσοι σκοπεύετε να ξεκινήσετε δική σας επιχείρηση, καλύτερα να ξεχάσετε ένα ταξίδι αναψυχής που σκοπεύατε να κάνετε. Σχέσεις με γονείς χρήζουν λεπτής μεταχείρισης, ειδικά για τους νέους που σκοπεύουν να αφήσουν την οικογενειακή στέγη. Οι αντιδράσεις σας θα πρέπει να είναι αντάξιες της εμπιστοσύνης που ζητάτε να σας δείξουν και τα επιχειρήματά σας ακράδαντα, αν θέλετε να φύγετε ομαλά από το σπίτι και να μη χαλάσουν οι σχέσεις με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Εστιάστε την προσοχή σας σε σημαντικά θέματα και περιορίστε τη δράση σας μέχρι εκεί που μπορείτε, καθώς είναι ένα απαιτητικό διάστημα για τα επαγγελματικά σας και δεν είναι ώρα να εκτίθεστε απέναντι σε εργοδότες ή συνεργάτες. Προτάσεις συνεργασίας που θα προκύψουν θα σας βάλουν στον πειρασμό να δοκιμάσετε την τύχη σας, όμως επειδή είναι αμφίβολη η εξέλιξή τους καλύτερα να προτιμήσετε τη σίγουρη οδό της τρέχουσας δουλειάς σας. Δάνεια, φόροι και λογαριασμοί έρχονται σε πρώτο πλάνο. Η συνεχής ενασχόλησή σας με θέματα σπιτιού και παιδιών έχουν αφήσει τη σχέση σας σε δεύτερη μοίρα. Τουλάχιστον, όταν είστε πιο χαλαροί, προσπαθήστε να περνάτε ποιοτικό χρόνο με το ταίρι σας για να αναπληρώνετε τα κενά. Κατάλληλη εποχή για να βάλετε νέα και πιο σταθερά θεμέλια στη σχέση σας.
Η ενασχόλησή σας με πολλά πράγματα ταυτόχρονα θα έχει ως συνέπεια τη σωματική και ψυχική σας εξάντληση προτού καλά-καλά βγει η εβδομάδα. Μοιράστε αρμοδιότητες και σε άλλους και στρέψτε την προσοχή σας στη διαχείριση οικονομικών θεμάτων της επιχείρησής σας. Είστε ευνοημένοι αυτό το διάστημα στα επαγγελματικά σας, δεν θα λείψουν όμως και κάποια εμπόδια τεχνικής φύσεως που θα προκαλέσουν καθυστερήσεις. Με ψυχραιμία θα μπορέσετε να επιλύσετε τα όποια προβλήματα. Η ανάγκη σας για περισσότερη επικοινωνία με το ταίρι σας είναι μεγάλη, όμως οι υποχρεώσεις δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες σας. Ταυτόχρονα, προκύπτουν και θέματα εκπαίδευσης των παιδιών που σας προκαλούν προβληματισμό και άγχος και ο μόνος τρόπος για να εκτονώσετε την κατάσταση είναι οι διατροφικές ατασθαλίες. Βάλτε ένα μέτρο όσο είναι καιρός.
ΖΥΓΟΣ Προσπαθήστε να επιλύσετε τις διαφο-
ΥΔΡΟΧΟΟΣ Ένα θετικό νέο μέσα στην εβδο-
ρές με τους συνεργάτες σας δίχως να ζορίζετε καταστάσεις, καθώς υπάρχει κίνδυνος έντονων διαπληκτισμών που δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα. Οι συνεχείς καθυστερήσεις σε σχέση με τα χρήματα που σας οφείλουν σας προκαλούν αγανάκτηση και εκεί είναι που μπορεί να χάσετε την ψυχραιμία και το δίκιο σας. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες καλείστε να ρυθμίσετε οφειλές και νέες ανάγκες που προκύπτουν σε σύντομο χρονικό διάστημα και οι πιέσεις είναι πολλές. Στον οικογενειακό τομέα επικρατεί ένα τεταμένο κλίμα που δεν σας αφήνει αδιάφορους, αν προσπαθήσετε όμως να εμπλακείτε, θα βρεθείτε κι εσείς στο στόχαστρο και οι συνέπειες θα είναι ακόμα πιο δυσάρεστες. Περιουσιακά ζητήματα είναι ένας σοβαρός λόγος για να έρθετε σε ρήξη με κάποιους, όμως θα πρέπει να υπερασπιστείτε με κάθε τρόπο τα συμφέροντά σας.
μάδα σας δίνει ώθηση για να κυνηγήσετε τους στόχους σας με περισσότερη αποφασιστικότητα και είναι ιδανική στιγμή για να βάλετε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που οργανώνετε εδώ και καιρό. Οι επαφές με σημαντικά πρόσωπα μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων σας και να σας βγάλουν από το οικονομικό αδιέξοδο. Βάλτε προτεραιότητες σε οφειλές και λογαριασμούς και κάντε υπομονή όσοι σας οφείλουν χρήματα. Πλησιάζει η εποχή που θα καταφέρετε να βάλετε μια τάξη στη ζωή σας. Κατάλληλη εποχή για να ξεκινήσετε ένα άθλημα ή κάποιο χόμπι. Καινούργιες γνωριμίες θα διευρύνουν τον κύκλο σας και είναι πολύ πιθανό να προκύψει ένας νέος έρωτας μέσα στο επόμενο διάστημα. Αν είστε πρόσφατα χωρισμένοι, είναι ένας ακόμα λόγος για να επιδιώξετε την ένταξή σας σε κοινωνικές ομάδες.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ
ΔΙΔΥΜΟΣ Πιθανές ανατροπές ρίχνουν πίσω
ΚΑΡΚΙΝΟΣ
των. Την Παρασκευή ένα νέο πρόσωπο μπαίνει δυναμικά στη ζωή σας.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ
Νέες προοπτικές ανοίγονται μπροστά σας και καθώς δεν είστε προετοιμασμένοι για μεγάλες αλλαγές, υπάρχει κίνδυνος να απορρίψετε μια καλή πρόταση συνεργασίας. Οι αποτυχίες των προηγούμενων ετών σάς έχουν κάνει επιφυλακτικούς και δύσκολα πείθεστε να πάρετε ρίσκα, όμως τώρα που Ήλιος και Ερμής στο ζώδιό σας ευνοούν τις προσπάθειές σας, καλό είναι να δοκιμάσετε την τύχη σας. Τακτοποιήστε εγκαίρως θέματα Δημοσίου που μπορούν να φρενάρουν τις ενέργειές σας και στρέψτε την προσοχή σας στο κυνήγι ευκαιριών. Ξεκινήστε διατροφή και άσκηση όσοι θέλετε να βελτιώσετε την εμφάνισή σας και φροντίστε να επιβραβεύετε τον εαυτό σας. Η διάθεσή σας για κοινωνικές επαφές θα αυξηθεί μόλις διαπιστώσετε τις αλλαγές πάνω σας και θα μπορέσετε να
ΙΧΘΥΣ
Επαγγελματικές και φιλικές σχέσεις, για να συνδυαστούν σωστά και να πετύχουν, θα πρέπει να διαχωριστούν εξαρχής. Η ανάγκη σας να συνεταιριστείτε με κάποιον για να μοιραστείτε τα οικονομικά βάρη της επιχείρησής σας μπορεί να σας οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις. Αποφύγετε τις σπασμωδικές ενέργειες λόγω πανικού και βάλτε το μυαλό σας να σκεφτεί εναλλακτικές. Παθιάζεστε εύκολα και με εξίσου μεγάλη άνεση παρατάτε σχέσεις που δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες σας, με αποτέλεσμα να περνάτε μεγάλα διαστήματα μοναχικότητας. Μέσα στις επόμενες μέρες σας δίνεται η ευκαιρία να δοκιμάσετε την τύχη σας με καινούργια πρόσωπα και δεν αποκλείεται κάποιο να προσελκύσει το ενδιαφέρον σας για μόνιμη σχέση. Αποφύγετε τις υποσχέσεις και βιώστε τις στιγμές. Οι γονείς θα βρεθείτε αντιμέτωποι με μια παροδική μικροαδιαθεσία των παιδιών.
SUDOKU No 486 2 4 1 7 2 5 1 9 3 6 8 2 5 2 6 4
8
5
6 7 3
8 3 6 9
Η λύση του προηγούμενου 3 1 2 8 4 9
8 4 7 3 6 5
5 6 9 1 2 7
2 3 4 7 9 8
1 7 8 6 5 4
6 9 5 2 3 1
7 2 3 5 1 6
4 8 1 9 7 2
9 5 6 4 8 3
7 1 3 5 9 4 8 6 2 6 2 4 1 3 8 9 5 7 5 9 8 6 2 7 4 3 1
20.10.16 – lifo
53
OΧάρηςΒλαβιανόςδιαλέγειέναποίημα «O e. e. cummings έχει γράψει μερικά από τα ωραιότερα και δραστικότερα ερωτικά ποιήματα του 20ού αιώνα. Το οποιοδήποτε σχόλιο στο ποίημα που επέλεξα περιττεύει – θα ακύρωνε, πιστεύω, τη δύναμή του, δύναμη η οποία αναδύεται καθαρά και αβίαστα από κάθε στίχο του. Το ποίημα εξάλλου είναι ένα κάτοπτρο και μέσα σ’ αυτό ο αναγνώστης βλέπει το πρόσωπο που επιθυμεί. Επομένως, τον λόγο έχει αυτός».
( )
()
e. e. cummings
(
αφού το συναίσθημα έρχεται πρώτο αυτός που προσέχει έστω και λίγο τη σύνταξη των πραγμάτων απόλυτα ποτέ δεν θα σε φιλήσει· απόλυτα να ’μαι τρελός τώρα που η Άνοιξη είναι εδώ το αίμα μου αποδέχεται, και τα φιλιά είναι καλύτερη μοίρα
(
απ’ τη σοφία στ’ ορκίζομαι κυρία σ’ όλα τα λουλούδια. Μην κλαις —η καλύτερη χειρονομία του μυαλού μου αξίζει λιγότερο απ’ το Πετάρισμα των βλεφάρων σου που λέει Είμαστε ο ένας για τον άλλο: ύστερα Γέλασε, γέρνοντας στα χέρια μου Γιατί η ζωή δεν είναι παράγραφος Κι ο θάνατος νομίζω δεν είναι παρένθεση
(
— χάρης βλαβιανός, ποιητησ, μεταφραστησ
)
)
[Το ποίημα περιέχεται στον τόμο 33 Χ 3 X 33 που περιλαμβάνει μεταφράσεις μου 33 ποιημάτων, 3 δοκιμίων και 33 θραυσμάτων του e. e. cummings, από τις εκδόσεις Νεφέλη]
54 lifo – 20.10.16
[1926]
επιμελεια: μαρκελλα ανδρικακη
20.10.16 – lifo
55
56 lifo – 20.10.16