ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
08022018
Χ Α ΡΤΙ
οΊΚ Τ1ΥΟ Ν ΙΑΔ
ΣΤΟσει στοιχείων Βά
ΣΤΟ ΑΚΟΛΟΥΘΏΝΤΑΣ ΤΙΣ ΒΕΛΟΝΙΈΣ ΣΤΟ «ΡΟΖ ΜΠΟΥΝΤΟΥΆΡ» ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ ΛΑΔΙΑΝΟΎ
Δ
cus Bari-Fo
fo.gr wwwιχ.εliία Στο cs Analyti Google
4 lifo – 8.2.18
☛ Στη στήλη «Οι πληγές της πόλης» ο Γράφων σχολίασε σχετικά με την επέλαση του Airbnb στα Εξάρχεια: «Για να το κλείσουμε μια για πάντα, διότι χτίζεται ένα νέο αφήγημα-καραμέλα: αλλοιώνει η Airbnb την εικόνα του κέντρου με την έλευση τεράστιων μαζών από μη ντόπιους; Φυσικά. Αλλοιώθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια η εικόνα του κέντρου με την έλευση έτερων αλλοδαπών, μη προνομιούχων; Φυσικά. Η μία αλλοίωση είναι κακή και η άλλη ήταν καλή; Όποιος το πιστεύει αυτό ας θυμηθεί πώς ήταν η Κυψέλη πριν από σαράντα χρόνια και πώς είναι τώρα. Ή η πλατεία Βικτωρίας. Ή ο Άγιος Νικόλαος ή ο Άγιος Παύλος. Ή η πλατεία Αττικής ή τα Κάτω Πατήσια κ.ο.κ. Ας μην είμαστε υποκριτές. Η ζωή αλλάζει κι αυτό έχει και καλά και κακά. ΥΓ.: Ό,τι δεν κατάφερε ο Αρκουδέας στα Εξάρχεια θα το κάνει η Airbnb, όχι διά της βίας αλλά με το χρήμα. Αυτό είναι το θέμα. Γι’ αυτό η τσαντίλα». ☛ Πάλι για το ίδιο θέμα γράφει ο/η JHL_: «Πολύ καλά κάνετε και γράφετε για τα προβλήματα της Αθήνας, ίσως της πιο προβληματικής πρωτεύουσας της Ε.Ε. Μια επισήμανση: δεν είναι τα Αirbnb που διώχνουν τους ντόπιους από το κέντρο της Αθήνας αλλά η βρόμα, τα σκουπίδια, η εγκληματικότητα (σε Μεταξουργείο, Εξάρχεια, Βικτώρια και Ομόνοια εύκολα βλέπεις ναρκομανείς στους δρόμους), οι βάνδαλοι κ.λπ. Τα νούμερα αποδεικνύουν το φαινόμενο. Ήδη το 2011 η Αθήνα είχε λιγότερους από 690.000 κατοίκους (το πρόβλημα δεν άρχισε με τον ΣΥΡΙΖΑ, με αυτούς μόνο διογκώθηκε). Μια κοπέλα φοβάται να κυκλοφορήσει μόνη της στην πλατεία Ομονοίας. Δεν φταίνε τα Αirbnb γι’ αυτό». ☛ Τέλος, ο/η cflrskg σχολιάζει: «Καλά που είναι και το Airbnb και έδωσε κάποια αξία στα ακίνητα των Εξαρχείων και κάποια αίσθηση σύγχρονης ζωής στην περιοχή. Τόσο τα ακίνητα όσο και η περιοχή δεν απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες πια κι αυτό μόνο θετικό είναι. Εκτός αν θεωρούμε ότι η περιθωριοποίηση και οι μουτζούρες και στο τελευταίο τετραγωνικό εκατοστό επιφάνειας είναι θετικό, έστω κι αν είχαν απαξιωθεί εντελώς οι περιουσίες των ανθρώπων!». ☛ «3 χρόνια κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου: Χωρίς αρχές και χωρίς πρόγραμμα» λεγόταν το άρθρο της Βασιλικής Σιούτη και οι αναγνώστες μας την καλωσόρισαν με ωραία σχόλια: «Χαίρομαι που η Σιούτη αρθρογραφεί πλέον στη LiFO. Είναι από τους πολύ λίγους δημοσιογράφους, και ανθρώπους, με δημόσιο λόγο με τους οποίους μπορεί να διαφωνείς ή να συμφωνείς, αλλά δεν μπορείς παρά να αναγνωρίσεις την ακεραιότητα, τη συνέπεια και την αξιοπιστία τους» έγραψε ο Spond, ενώ ο Γ. πρόσθεσε: «Να πω ένα μεγάλο “ευχαριστώ”, διότι είναι από τις φορές που διαβάζω ένα δημοσιογραφικό κείμενο στο οποίο δεν αναγνωρίζω άλλη σκοπιμότητα πέραν της περιγραφής πραγματικών περιστατικών με τα οποία δεν γίνεται να διαφωνήσει κάποιος. Μπράβο! Αν αυτός ο τρόπος καταστεί συνολική αντίληψη στα περί δημοσιογραφίας και όχι απλώς η φιλοξενία της ετερότητας (δηλαδή παρουσίαση της άλλης άποψης προκειμένου να πάρουμε την ταμπέλα του πλουραλιστικού μέσου), μας περιμένει καλύτερο μέλλον ως χώρα». ☛ Για το «We don’t wanna grow up (Μεγαλώνοντας στην Ελλάδα μετά το 1978)» του Ανδρέα Λουκάκου: «Λέμε πως δεν θέλουμε να μεγαλώσουμε, πως θέλουμε να μείνουμε παιδιά και ξεχνάμε πως όταν ήμασταν παιδιά, θέλαμε πολύ να μεγαλώσουμε, πως ζητάμε, άρα, κάτι τελείως διαφορετικό. Τα παιδιά είναι όμορφα στην εξέλιξή τους. Καμία καθήλωση δεν είναι όμορφη. Βλέπω ανθρώπους στα πενήντα να κατηγορούν ακόμη τους γονείς τους για τη ζωή τους και αυτό είναι απλώς θλιβερό». (σχόλιο του Βαγγέλη)
1-13
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η
Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
feedback548
ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΣΙΠΡΑ
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.
13 Η ΑΠΌΛΑΥΣΗ ΠΑΊΡΝΕΙ ΠΑΡΆΤΑΣΗ
ΤΡΏΜΕ ΈΞΩ! Κλείστε τραπέζι στο dineathens.gr
Η συμμετοχή στη γαστρονομική εβδομάδα του Dine Athens, από την Alpha Bank, ξεπέρασε κάθε προσδοκία, για αυτό και παρατείνεται για δύο ακόμη μέρες. Έτσι, μέχρι και τις 13 Φεβρουαρίου, 100 επιλεγμένα αθηναϊκά εστιατόρια θα μας υποδέχονται με ειδικά διαμορφωμένα μενού των 15, 30 και 60 ευρώ. Επιπλέον έκπτωση 10% θα παρέχεται με τη χρήση καρτών εκδόσεως της Alpha Bank.
8.2.18 – lifo
5
ΣΤΗΛΕΣ
σελ. 10
Ο ΦΛΟΓΕΡΌΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΝΙΚΟΊ
σελ. 11
από τον νικόλα σεβαστάκη
www.lifo.gr
ΠΕΝΉΝΤΑ ΧΡΌΝΙΑ ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΎ: ΜΙΑ «ΑΠΟΛΙΤΊΚ» ΑΠΟΤΊΜΗΣΗ
σελ. 11
από τον δημήτρη πολιτάκη
Η ΚΑΚΙΆ ΣΚΟΥΡΙΆ
σελ. 12
από τον κωστή καρπόζηλο
σελ. 14
ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
σελ. 15
εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr)
ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ (ΑΕΡΟΠΛΑΝΙΚΌ) ΦΑΓΟΠΌΤΙ
σελ. 16
από th lifo team
από τον ανδρέα λουκάκο
ΣΤΟ «ΡΟΖ ΜΠΟΥΝΤΟΥΆΡ» ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ ΛΑΔΙΑΝΟΎσελ. 20 Η ΜΑRΥ BEARD ΡΊΧΝΕΙ ΝΈΟ ΦΩΣ ΣΤΟΝ ΡΩΜΑΪΚΌ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌσσελ. 22
6 lifo – 8.2.18
ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΔΩΡΑ ΓΙΑ ΕΡΩΤΕΥΜΕΝΟΥΣ σελ. 29-35 απο τη lifoteam
ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
VALENTINE'S SPECIAL
γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ
διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης
σελ. 24
Λεπτομέρεια από το έργο του Κωνσταντίνου Λαδιaνού, Pantepoptis, 2017
εκδοτης
Η ΔΡΑΠΕΤΣΏΝΑ ΑΠΟΚΤΆ ΞΑΝΆ ΖΩΉ;
από τον γιάννη πανταζόπουλο
ΡΟΚΆΡΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ
εικονα εξωφύλλου
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος
ΘΕΜΑΤΑ
Index 549
MΕΤΆ ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΉΡΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΉΣ
από τη βασιλικη σιουτη
σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr) διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital advertising coordinator Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σακκάς, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinetta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά
ΣΤΈΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΆΔΗΣ Ο δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός αφηγείται τη ζωή του.
σελ. 26
διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
8.2.18 – lifo
7
New kitten in town
6.OOO.OOO pageviews το μήνα Δεκέμβριο
mikropragmata.lifo.gr
Σε απόσταση 52 χιλιομέτρων από τη Θεσσαλονίκη βρίσκεται ο Σοχός Λαγκαδά, όπου το τριήμερο της Αποκριάς αναβιώνει το έθιμο των Κουδουνοφόρων, κατάλοιπο κι αυτό της διονυσιακής λατρείας, με τον επισκέπτη να αντικρίζει στους γεμάτους δρόμους και στις πλατείες τους κατοίκους ντυμένους με τραγόμορφες στολές και κουδούνια. Η ιδιόρρυθμη φορεσιά των Κουδουνοφόρων αποτελείται από το παντελόνι (κουζιούφι) που φτιάχνεται από τομάρι μαύρου τράγου και το σακάκι από την προβιά του. Πάνω από αυτά φορούν χρωματιστή πλεκτή εσάρπα, το πρόσωπο καλύπτει προσωπίδα με ψηλό πολύχρωμο κεφαλοστόλισμα (καλπάκι), για μουστάκι χρησιμοποιούνται λευκές ή μαύρες τρίχες από ουρά αλόγου. Η στολή καλύπτεται από κουδούνια. Τα τσαρούχια που τη συμπληρώνουν προέρχονται από τομάρι αγελάδας ή γουρουνιού.
απο τον γιαννη πανταζοπουλο
Στην Κοζάνη η Κυριακή της Μεγάλης Αποκριάς είναι ημέρα κατά την οποία η ευθυμία και η αισχρολογία βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους με τους Φανούς. Είναι μια γιορτή κι ένα ξεφάντωμα γύρω από τον βωμό της αποκριάτικης εορταστικής πυράς με φαγοπότι, τραγούδι, χορό και αθυροστομία χωρίς όρια. Προέρχεται από τη λέξη «φαίνω», που σημαίνει «φαίνομαι από μακριά». Απαιτεί προετοιμασία και οργάνωση, συσπειρώνει καθεμιά γειτονιά τον δικό της φανό, δημιουργώντας σχέσεις ζεστές και πολύτιμες, και φυσικά στηρίζεται στη συμμετοχή και όχι στην ψυχρή παρατήρηση. Όταν σβήνει ο φανός, πολλοί μαζεύουν τη στάχτη και τη σκορπούν σε χωράφια, αμπέλια ή καλλιέργειες προκειμένου να αυγατίσει η σοδειά.
Στην όμορφη Σκύρο ο εορτασμός της Αποκριάς είναι μοναδικός και ασύγκριτος. Σημείο αναφοράς αποτελεί ο Γέρος και μαζί του η Κορέλα και ο Φράγκος. Στο νησί, από την αρχή του Τριωδίου και μέχρι να αρχίσει η περίοδος της νηστείας που οδηγεί στη Μεγάλη Εβδομάδα, το έθιμο απαιτεί ο Γέρος και η Κορέλα να βγαίνουν στους δρόμους κάθε Σαββατοκύριακο, δίνοντας ιδιαίτερο χρώμα στη γιορτή. Ο Γέρος φορά μάσκα από προβιά, κάπα με κουκούλα, τσοπάνικο πανωβράκι, τροχαδόκαλτσες, τροχάδια και παραδοσιακά υποδήματα, κατασκευασμένα από δέρμα. Είναι ζωσμένος με δεκάδες κουδούνια προβάτων και κρατά τσοπάνικο ραβδί. Προχωρά με ρυθμικούς βηματισμούς, κάνοντας αισθητή την παρουσία του χάρη στα κουδούνια, το βάρος των οποίων μπορεί να φτάσει και τα 50 κιλά. Οι Γέροι συναντιούνται στα σοκάκια της Χώρας, στο πλαίσιο ενός συμβολικού αγώνα δύναμης και αντοχής. Η Κορέλα είναι άνδρας ντυμένος με γυναικεία παραδοσιακά ρούχα και χορεύει γύρω από τον Γέρο, κουνώντας το μαντίλι. Όταν εκείνος θα σταματήσει για να ξεκουραστεί, εκείνη θα τραγουδήσει ένα μακρόσυρτο τραγούδι, το κορελίτικο. Τέλος, τη συντροφιά συμπληρώνει ο Φράγκος που φορά ρούχα ευρωπαϊκά, αποκριάτικη μάσκα κι ένα κουδούνι στη μέση. Ονομάστηκε έτσι επειδή είναι ο μόνος που δεν φορά σκυριανά ρούχα αλλά φράγκικα. Το έθιμο έχει διονυσιακή προέλευση και συμβολίζει την υποδοχή της άνοιξης και τη γονιμότητα.
TheBuzz
Στα πιο ξακουστά καρναβάλια της Ελλάδας συγκαταλέγεται εκείνο του Τυρνάβου με το γνωστό έθιμο «Μπουρανί», μια κατεξοχήν αθυρόστομη και φαλλική τελετή που διατηρείται έως τις μέρες μας. Το Μπουρανί, που είναι τουρκική λέξη, είναι το φαγητό της Καθαρής Δευτέρας και σημαίνει «σπανακόρυζο». Είναι ένα έδεσμα σε μορφή σούπας, αποτελούμενο από σπανάκι, τσουκνίδα και ξίδι, χωρίς λάδι. Το μαγείρεμά της συνοδεύεται από άσεμνα πειράγματα και τραγούδια. Κεντρικό σύμβολο του εθίμου είναι ο φαλλός σε διάφορες μορφές, σύμβολο της αναπαραγωγής και της ευτεκνίας.
TalkoftheTown φωτο: παρισ ταβιτιαν
8–14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018
Το έθιμο του Καλόγερου τελείται κάθε χρόνο σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Η γιορτή ανοίγει με τους αναστενάρηδες και τους μίμους, οι οποίοι συνθέτουν έναν αλλόκοτο θίασο με μέλη τον βασιλιά, το βασιλόπουλο, τον καπιστρά, τον καλόγερο, τη νύφη, την μπάμπω και το εφταμηνίτικο, τους γύφτους με την αρκούδα και τους κουρούτζηδες (φύλακες). Ο θίασος επισκέπτεται όλα τα σπίτια του χωριού και στη συνέχεια οι κάτοικοι συγκεντρώνονται στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του αγρού για τη σπορά. Ακολουθεί η σκηνή του θανάτου και της ανάστασης με πρωταγωνιστή τον καλόγερο.
Άλλο διονυσιακό έθιμο που έρχεται από τα βάθη των αιώνων είναι αυτό της Καμήλας που αναβιώνει κάθε Καθαρά Δευτέρα στο χωριό Κάινα του Δήμου Αποκορώνου στον Νομό Χανίων. Για την κατασκευή της χρειάζεται μία ξύλινη σκάλα, δύο κοφίνια για τις καμπούρες, μία παλέτσα (είδος νάιλον πανιού που χρησιμοποιείται για τη συλλογή του ελαιοκάρπου) και το κρανίο ενός γαϊδάρου. Στον ουρανίσκο του τοποθετείται ένα καρούλι για να ανοιγοκλείνει το στόμα με το τράβηγμα ενός σχοινιού και στη θέση των ματιών δύο μανταρίνια ζωγραφισμένα. Η καμήλα ντύνεται με προβιές κουνελιών. Σε αυτήν μπαίνουν συνήθως τρεις άνθρωποι. Ένας κρατάει το κεφάλι στερεωμένο σε ένα ξύλο και οι άλλοι δύο, με τη βοήθεια των κοφινιών, σχηματίζουν τις καμπούρες. Όταν όλα ετοιμαστούν, η καμήλα ξεκινάει τη βόλτα της, περνώντας από κάθε σημείο του χωριού, για να καταλήξει στην κεντρική πλατεία. Πολλοί ντόπιοι ντύνονται με πρωτότυπες αυτοσχέδιες στολές και την ακολουθούν. Οι μεταμφιεσμένοι έχουν κρεμασμένα επάνω τους κυρίως λέρια (κουδούνες) προβάτων και προβιές ζώων. Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι το βράδυ με τη συνοδεία παραδοσιακών κρητικών οργάνων.
ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΌ ΓΛΕΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ 8.2.18 – lifo
9
TalkoftheTown
MΕΤΆ ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΉΡΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΉΣ Σκάνδαλο Novartis, οι καταγγελίες του Διονύση Τσακνή και το βλέμμα της Ε.Ε. στα δυτικά Βαλκάνια.
απ ο τh βασ ι λ ικ η σι ου τ η
Πολιτικό7ήμερο
Μ
ετά την έντονη ανησυχία που προκάλεσαν στο Μέγαρο Μαξίμου τα μαζικά συλλαλητήρια για τη Μακεδονία και καθώς δεν υπάρχουν καλά νέα, η κυβέρνηση αποφάσισε να αρχίσει το σκληρό παιχνίδι εναντίον της αντιπολίτευσης, κάτι που ήταν αποφασισμένο από καιρό και αναμενόταν. Μετά από τρία χρόνια έντονης σκανδαλολογίας, αλλά χωρίς κανένα αποτέλεσμα σε καμία υπόθεση από αυτές που υποσχόταν προεκλογικά ότι θα ερευνήσει και θα αποδώσει ευθύνες, η κυβέρνηση αποφάσισε να αξιοποιήσει ένα διεθνές σκάνδαλο που έχει και ελληνικές προεκτάσεις, αυτό της Novartis. Το σκάνδαλο Novartis βγήκε στο φως από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του πολέμου των αμερικανικών και ευρωπαϊκών εταιρειών, όπως έχει γίνει και σε άλλες περιπτώσεις. Η πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία, μεταξύ άλλων, κατηγορείται για ξέπλυμα και δωροδοκίες αξιωματούχων και χιλιάδων γιατρών στην Ελλάδα. Η υπόθεση στηρίχτηκε σε δύο πρώην υπαλλήλους της εταιρείας που κατήγγειλαν αθέμιτα και παράνομα μέσα που χρησιμοποιούσε η εταιρεία στην Ελλάδα τα τελευταία επτά χρόνια. Οι καταγγελίες αναφέρονται επίσης σε χρηματισμό δημόσιων λειτουργών, προκειμένου να επηρεάσουν αποφάσεις για εγκρίσεις φαρμάκων, τιμολόγηση και αποζημιώσεις από ασφαλιστικά ταμεία. Στοιχεία για τα συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα που αναφέρονται στη δικογραφία ακόμα δεν έχουν γίνει γνωστά. Η αντιπολίτευση μιλάει για λάσπη στον ανεμιστήρα και αφήνει ξεκάθαρα υπονοούμενα περί στησίματος. Ο πρώην υπηρεσιακός πρωθυπουργός Παναγιώτης Πικραμμένος εμφανίστηκε οργισμένος και κατήγγειλε ως εντελώς αυθαίρετη την εμπλοκή του στην υπόθεση αυτή, η οποία, όπως ισχυρίζεται, είναι εντελώς αβάσιμη. Παρόμοιες δηλώσεις έκαναν και άλλα πολιτικά πρόσωπα, των οποίων το όνομα είναι στη δικογραφία. Δεν μένει παρά να δούμε τη συνέχεια και, κυρίως, τα στοιχεία.
Η
κυβέρνηση, πάντως, έδωσε κι εκείνη λαβές στην αντιπολίτευση με τους χειρισμούς της, καθώς κινήθηκε αρκετά άγαρμπα έως και εξωθεσμικά, χωρίς να κρύβει ότι αναζητά τρόπους να αξιοποιήσει την υπόθεση με τον προσφορότερο για εκείνη τρόπο. Η επίσκεψη Τζανακόπουλου στον Άρειο Πάγο που αποκαλύφθηκε στα ΜΜΕ, πριν η δικογραφία φτάσει στη Βουλή (κάτι πρωτοφανές), και οι δηλώσεις υπουργών που εμφανίζονταν να έχουν γνώση της δικαστικής έρευνας δεν δείχνουν σεβασμό στη δημοκρατική λειτουργία και στη διάκριση των εξουσιών. Ο κ. Παπαγγελόπουλος, που προέρχεται από τη ΝΔ και ως εισαγγελέας θεωρούνταν ότι κατείχε το ρεκόρ των υποθέσεων που έμεναν στο συρτάρι, έσπευσε να μιλήσει για σκάνδαλο που δεν έχει προηγούμενο από συστάσεως ελληνικού κράτους.Μέχρι πριν από λίγες μέρες, πάντως, οι πληροφορίες μιλούσαν για εν εξελίξει δικαστική έρευνα που δεν είχε ολοκληρωθεί, παρά μόνο ένα κομμάτι της. Επίσης, κάποιοι το έχουν ξεχάσει, αλλά πέρσι, περίπου τέτοιον καιρό, είχε υποβάλει αιφνιδιαστικά την παραίτησή της από τη θέση της επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς η εισαγγελέας Ελένη Ράικου, αφήνοντας αιχμές για «παράκεντρα εξουσίας».
Τ
ην ίδια στιγμή, σκάνδαλα καταγγέλλονται και σε βάρος της κυβέρνησης, αλλά οι μηχανισμοί της αντιπολίτευσης αδυνατούν να τα αναδείξουν, καθώς υστερούν ξεκάθαρα έναντι της κυβέρνησης στον τομέα αυτόν. Αυτήν τη φορά ήταν ο πρώην πρόεδρος της ΕΡΤ, Διονύσης Τσακνής, που κατήγγειλε δημόσια, μέσω του λογαριασμού του στο Facebook, ένα εσωτερικό σύστημα σκανδαλωδών προμηθειών στη δημόσια τηλεόραση. Ο κ. Τσακνής έδωσε όλες τις λεπτομέρειες της υπόθεσης, καθώς και ονόματα. Μίλησε για «επερχόμενο σκάνδαλο» και για «ηθική κατάπτωση» στον εν λόγω δημόσιο οργανισμό (τον οποίο φωτογράφισε), ενώ άφησε αιχμές και περί (μη) αριστερού ήθους.
Κ
ατά τ’ άλλα, τη Γερμανία και την Ε.Ε. αυτή την περίοδο τις απασχολούν η στρατηγική της διεύρυνσης για τα δυτικά Βαλκάνια, με όλη την προεργασία να την έχει κάνει από πριν η Πρωτοβουλία του Βερολίνου, από την οποία η Ελλάδα είναι απούσα. Γενικότερα, η παρουσία της Ελλάδας στα Βαλκάνια έχει υποχωρήσει πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια και δεν είναι πια ο ισχυρός παίκτης που ήταν κάποτε. Αλλά κανείς στη χώρα δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για όλα αυτά, όπως δεν ενδιαφέρεται και για το μέλλον της χώρας, αφού κανείς δεν σχεδιάζει τίποτα. Το μόνο που γίνεται είναι η διαχείριση της επόμενης μέρας. Το Κολοσσαίο είναι γνωστό για τα αιμοχαρή θεάματα που απολάμβαναν οι Ρωμαίοι την εποχή της παρακμής τους και τα οποία διοργανώνονταν από τους αυτοκράτορες για να τονώσουν τη δημοτικότητά τους. Όλα δείχνουν ότι η χώρα το επόμενο διάστημα θα μετατραπεί σε Κολοσσαίο με βάση τη γνωστή συνταγή: αφού δεν υπάρχει άρτος, ας δώσουν στον λαό θέαμα, να ξεχνιέται.
10 lifo – 8.2.18
Το σκάνδαλο Novartis βγήκε στο φως από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του πολέμου των αμερικανικών και ευρωπαϊκών εταιρειών, όπως έχει γίνει και σε άλλες περιπτώσεις. Η πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία, μεταξύ άλλων, κατηγορείται για ξέπλυμα και δωροδοκίες αξιωματούχων και χιλιάδων γιατρών στην Ελλάδα.
Ο ΦΛΟΓΕΡΌΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΝΙΚΟΊ
ΠΕΝΉΝΤΑ ΧΡΌΝΙΑ ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΎ: ΜΙΑ «ΑΠΟΛΙΤΊΚ» ΑΠΟΤΊΜΗΣΗ
α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η
ΔεύτερεςΣκέψεις
Ο Μίκης Θεοδωράκης και το συλλαλητήριο.
Σε ένα παράλληλο σύμπαν κυβερνά εδώ και δεκαετίες το ΚΚΕ εσωτερικού. Ή μήπως σ’ αυτό που ζούμε, απλώς με άλλα ονόματα;
α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη
ShortCut
«O γίγας λαός». Το είπε πριν από λίγες μέρες ο Μίκης Θεοδωράκης μιλώντας για τον λαό των συλλαλητηρίων, για το πλήθος που λέει το «όχι» στους συμβιβασμούς για το όνομα και ξορκίζει ξανά τις «απειλές εναντίον της χώρας». Στην ομιλία του στην πλατεία Συντάγματος δεν επανέλαβε τη συγκεκριμένη έκφραση. Φιλοξένησε όμως και με το παραπάνω όλες τις εκδοχές αυτού του μυθικού λαού της δικαιοσύνης στη χώρα που την επιβουλεύονται και την περικυκλώνουν. Ποιοι; Όσοι βεβαίως δεν έχουν σοβαρή Ιστορία και θέλουν να κλέψουν τη δική μας Ιστορία. Αλλά και οι άλλοι, οι διεθνείς δυνάμεις που παρουσιάστηκαν πάλι σαν «μαύρα σύννεφα» στον γαλάζιο ουρανό μας. Ο Μίκης Θεοδωράκης στάθηκε, ως γνωστόν, και επικός και λυρικός και δραματικός στην τέχνη του. Στα λόγια του, όμως, στο συλλαλητήριο αναγνωρίζει κανείς το συναξάρι του ελληνικού εθνορομαντισμού. Σε όσα είπε δονούνταν η άρνηση κάθε διαπραγμάτευσης ως επονείδιστης παράδοσης και η μεγάλη αδιαφορία για το τι καταλαβαίνουν οι άλλοι, οι «ξένοι» – λες και ζούμε μόνο με όσα θέλουμε να ακούμε και να πιστεύουμε απέναντι στον καθρέφτη. Από την άλλη, τώρα, ένα πολιτικό προσωπικό, φοβισμένο μη βρεθεί «εκτός ρεύματος», άκουγε συνθήματα και φωνές που οδηγούν στην παραλυτική ακινησία και στην εκτροπή των συλλογικών αγωνιών προς έναν εξωπραγματικό μονόλογο. Ενώ η πολιτική γι’ αυτά τα ζητήματα είναι αναγκαστικά πολυφωνική. Δεν θα ’πρεπε να αποζητάει κανείς απλώς τον αντίλαλο της «ψυχής» του, ούτε μια ακόμα ευκαιρία να αφηγηθεί τα δεινά και τις κακοτυχίες της Ιστορίας του. Υπό κανονικές συνθήκες, τα εθνικά συμφέροντα είναι κάτι διαφορετικό από τη στροφή γύρω από τα τραύματα της Ιστορίας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, κεντρικός ομιλητής και σημείο αναφοράς ενός έκθαμβου ΣΚΑΪ (που θύμισε στρατευμένη τηλεόραση ή την αναμετάδοση των παρελάσεων στην ΕΡΤ), επανέλαβε ουσιαστικά το όραμα της «Σπίθας» για την Ελλάδα και τον ελληνισμό. Αποθεώθηκε, όμως, και από ανθρώπους που ύψωναν στεντόρειες φωνές για την ευρωπαϊκή Ελλάδα, κατά του απομονωτισμού και των αγανακτισμένων πλατειών. Ένα τμήμα του αντιλαϊκισμού χειροκρότησε αυτά που αναθεμάτιζε. Αλλά, λένε κάποιοι, ο Μίκης είναι η Ελλάδα. Ο παλμός, η αιώνια εφηβεία, το σφρίγος της εναντίωσης, το δικαίωμα στο όνειρο. Η άρνηση των μικρών οριζόντων και η ποιητική πρόσληψη της ζωής ως διαρκούς αγώνα για μια ταυτότητα. Κάποτε κοινωνική, τώρα και όλο και περισσότερο εθνική και υπαρξιακή. Με αυτά τα λόγια απαιτούν να μην κρίνεται πολιτικά η ποιητική της ψυχής του. Πολιτικό συμβάν όμως ήταν το σημερινό. Και κεντρικό μάλιστα. Όλα αυτά τα στερεότυπα για τον Μίκη Θεοδωράκη μπορεί να αρέσουν ή να μην αρέσουν, να συγκινούν ή και να αφήνουν μια πικρή γεύση. Κακώς όμως επανέρχεται η συζήτηση για τη θέση του στην ελληνική κουλτούρα των τελευταίων εξήντα χρόνων. Ποιος, ωστόσο, αμφισβητεί το ρίζωμά του στο ατομικό βίωμα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, στην πολιτική και συναισθηματική βιογραφία τόσων γενεών; Αλλά αυτό το φλογερό κήρυγμα κατά των «εθνομηδενιστών» το μεσημέρι της Κυριακής στο Σύνταγμα ήταν κάτι άλλο από την κλασική αγιογραφία του αντιστεκόμενου λαού – που ήταν παρούσα στον αριστερό συνθέτη από το ’50. Ο λόγος του συλλαλητηρίου σμίγει με το ρεύμα που αρνείται να συνομιλήσει με την πραγματικότητα, επιλέγοντας εδώ και χρόνια την εθνικιστική πολιτική φαντασία. Το αγκάλιασε αρχικά ο ριζοσπαστισμός των πλατειών πριν από καιρό. Τώρα το ρεύμα οδεύει προς τις δεξιές περιοχές της ελληνικής ιδεολογίας και έχει υπόκρουση τις μουσικές του Μίκη. Η Ιστορία κάνει κύκλους γύρω από τον πόλεμο και τη θυσία σαν να μη μας νοιάζει παρά αυτός ο τραγικός κύκλος που δεν λέει να κλείσει. Μήπως επειδή εδώ γεννήθηκε η έννοια του τραγικού; Μόνο που αν το σκεφτούμε καλά, ένα τραγικό προσαρμοσμένο στον Νίμιτς, στον Ζάεφ, στις βλέψεις του Μητσοτάκη, στους υπολογισμούς του Τσίπρα και σε αυτούς τους απροσδόκητα «συγκλονισμένους» ρεπόρτερ του ΣΚΑΪ, ένα τραγικό δηλαδή στην υπηρεσία της μικρής πολιτικής και της ισχνής δημοσιογραφίας, είναι σκιά και χλωμή μίμηση περασμένων μεγαλείων. Είναι πολύ πιο κοντά στο κυνικό και στους δικούς του κινδύνους. Άλλο είναι, λοιπόν, το ανησυχαστικό αυτής της στιγμής: το ότι ένας ολόκληρος κόσμος παγιδεύεται στις ίδιες λέξεις και σε παρόμοια μυθικά σχήματα που τον οδήγησαν και σε προηγούμενες ήττες. Και κάποιοι πολιτικοί, με όχημα πάντα την αναζήτηση της λαϊκής τους απήχησης, επιχειρούν ξανά να κολακέψουν τον «γίγαντα λαό». Αδιαφορώντας για το τι θα βγει πάλι στο τέλος μετά τη ζύμωση και το μεθύσι.
Το ΚΚΕ εσωτερικού, πάντως, αντέχει ως σημείο αναφοράς, έστω και αμφιλεγόμενο, και πετυχαίνεις ακόμα κομμάτια και θρύψαλα της βασιλείας του, σε ποικίλα περιβάλλοντα.
Τον μήνα που διανύουμε συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από τη δημιουργία του ΚΚΕ εσωτερικού (τον περασμένο Δεκέμβρη ήταν και η αντίστοιχη επέτειος της ίδρυσης του «Ρήγα Φεραίου») και δεν μπορώ να υπολογίσω με βεβαιότητα πόσες φορές έχω διαβάσει στο κοινωνικής δικτύωσης χρονολόγιό μου τη φράση «τόσα χρόνια το ΚΚΕ εσωτερικού μας κυβερνά στην πραγματικότητα» σε διάφορες παραλλαγές ύφους, σχεδόν πάντα όμως με μια έντονη δόση δυσανεξίας, είτε αυτή προέρχεται από τα δεξιά είτε από τα αριστερά του συγκεχυμένου έτσι κι αλλιώς προ πολλού πολιτικού φάσματος. Υπάρχει ακόμα και η σχετική, αλλά πιο συγκεκριμένης στόχευσης υπο-θεωρία συνωμοσίας που λέει ότι «μας κυβερνάνε οι πανελλαδικάριοι» (της Β’ Πανελλαδικής). Εν μέρει κατανοώ τέτοιες αντιδράσεις, υπό την έννοια ότι πρόκειται για εξέχουσα (αλλά όχι μοναδική, ούτε καν σπάνια σε διεθνές επίπεδο – από ποιον να ξεκινήσουμε; Από τον Φίσερ, τον Μοσκοβισί; Πάει μακριά η βαλίτσα) περίπτωση χαμηλής εκλογικής εμβέλειας σχήματος με δυσανάλογα μεγάλο αριθμό πρώην στελεχών του τα οποία, παρ’ ότι προέρχονταν από τη ριζοσπαστική/ανανεωτική αριστερά, συμμετείχαν κατόπιν με υποδειγματική άνεση προσαρμογής στη στελέχωση καθεστωτικών θεσμών και μηχανισμών. Από την άλλη, όμως, δεν μπορείς στην πραγματικότητα να κατηγορήσεις πολιτικά στελέχη μόνο και μόνο επειδή έπαιξαν σωστά και αποτελεσματικά το παιχνίδι, στήνοντας παράλληλα στην πορεία μια ευέλικτη και προσοδοφόρα καριέρα. Εγώ δεν μπορώ πάντως, ως «απολιτίκ» και αφηρημένα «κεντροαριστερούλης» [ας μου επιτραπεί παρενθετικά ένας περιαυτολογικός ακκισμός: τα πιο συμπαθή παρατσούκλια που μου έχουν αποδοθεί φιλικά και στα μούτρα μου είναι «Πολιτάκιλι Κορέκτ» και κυρίως «Απολιτάκης»]. Νοσταλγική σαφώς η παρακάτω τοποθέτηση, αλλά διατηρώ ακόμα τη συμπάθεια για το κόμμα εκείνο που συγκροτήθηκε έναν χρόνο πριν γεννηθώ και διαλύθηκε πριν προλάβω να το ψηφίσω (πρώτη φορά ψήφισα το «βρόμικο ’89», με το «καλημέρα» δηλαδή στο μπάχαλο), φάνταζε όμως κατά την εφηβεία μου στη δεύτερη (ύστερη;) φάση της Μεταπολίτευσης ως το «μη χείρον» και κυρίως με τους πιο συμπαθείς και οικείους οπαδούς. Πολλοί χλευάζουν πλέον (και εν μέρει δικαίως) την κατάντια του «πανευρωπαϊκού οράματος», τότε όμως ήταν ο μόνος επίσημος κομματικός φορέας με σαφή «ευρωπαϊκό» προσανατολισμό (βοηθούσε οπωσδήποτε και το υπόδειγμα του Μπερλίνγκουερ), κοσμοπολίτικη αύρα (ή «ξενόδουλη μπόχα» κατά τα πάσης φύσεως και προέλευσης εθνίκια), ενώ έμοιαζε φιλικό ακόμα και σε… lifestyle/αισθητικού τύπου προσεγγίσεις, παρ’ ότι αυτό ήταν ανάθεμα για τους στεγνούς σπασίκλες της σκληρής πολιτικής θεωρίας. Και όλα αυτά παρά την αβάσταχτη εσωστρέφεια του ονόματος. Και ΚΚΕ και «εσωτερικού»; Έλεος! Όχι ότι έκανα πραγματικά παρέα με Ρηγάδες και Ρηγίτισσες (ας μου επιτραπεί εδώ να πω ότι, αντίθετα με την κολακευτική/αναθεωρητική μυθολογία, ήταν μάλλον δύσκολο, πλην τρανταχτών εξαιρέσεων που επιβεβαίωναν τον κανόνα, να τις ξεχωρίσεις εμφανισιακά από το «ταγαρίστικο» λουκ των κοριτσιών της ΚΝΕ – λυπάμαι), και επίσης μικρός μου ήταν αδύνατο να χωνέψω πώς γίνεται μια νεολαία που υποτίθεται ότι αντλούσε έμπνευση από τον Μάη του ’68 να έχει πάρει το όνομά της από κάποιον που στο σχολείο χανόταν στον εθνεγερτικό πολτό μαζί με τους Φιλικούς, τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον Αθανάσιο Διάκο και τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Εντάξει, μετά κατάλαβα, αλλά ήταν αργά. Εκ των υστέρων, όλα αυτά μοιάζουν μακρινά και αθώα. Το ΚΚΕ εσωτερικού, πάντως, αντέχει ως σημείο αναφοράς, έστω και αμφιλεγόμενο, και πετυχαίνεις ακόμα κομμάτια και θρύψαλα της βασιλείας του, σε ποικίλα περιβάλλοντα. Παρά τις κατά καιρούς ανακαινίσεις και διαμορφώσεις του χώρου επί το μαζικότερον, υπάρχουν ακόμα (υποθέτω, έχω να πάω αρκετό καιρό δυστυχώς) στο Μπάτμαν του Νέου Κόσμου η καρτουνίστικη/πρωτο-χιπστερική αφίσα του Ρήγα με τον Μαρξ ως έμβλημα ποπ κουλτούρας και αισθητικής αλλά και το πορτρέτο του Πουλαντζά σε περίοπτη θέση του αειθαλούς ξενυχτάδικου. Λείπει, βέβαια, η άλλη «εμβληματική» αφίσα του κόμματος κατά τη δεκαετία του ’80, με τον νεαρό μπον-βιβέρ της εποχής (έμοιαζε αόριστα ΔΑΠίτης ή Κολωνακιώτης ή θαμώνας του Rock & Roll, πάντως το αντίθετο του διοπτροφόρου, γενειοφόρου τυπικού νεολαίου αριστερής οργάνωσης) που προτάσσει χαμογελαστός τον αντίχειρα, υποδηλώνοντας ότι όλα θα είναι cool για πάντα. 8.2.18 – lifo
11
TalkoftheTown
Η ΚΑΚΙΆ ΣΚΟΥΡΙΆ
απ ό το ν κ ω στή κ αρ π ό ζ ηλο
Guest Εdito
Ο Κωστής Καρπόζηλος με αφορμή το συλλαλητήριο της Αθήνας χαρτογραφεί τη σχέση της αριστεράς με το μακεδονικό ζήτημα.
Ο Κωστής Καρπόζηλος είναι ιστορικός, διευθυντής των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας.
12 lifo – 8.2.18
«Μίκη, εκεί από κάτω ήταν και αυτοί που χτυπούσαν στην ταράτσα τον Ανδρέα» έγραψαν πολλοί χρήστες του Twitter με αφορμή την παρουσία του γηραιού συνθέτη στο συλλαλητήριο της Κυριακής. Η συλλογιστική τους, υποθέτω, απλή: μια έκκληση στη μνήμη του αντιδικτατορικού κινήματος προκειμένου να μη συγχρωτιστεί ο Μίκης Θεοδωράκης με τους επιγόνους της ελληνικής άκρας δεξιάς. Δυστυχώς, η συλλογιστική αυτή έχει να αναμετρηθεί με ένα μεγάλο πρόβλημα: τον Ανδρέα. Ο Ανδρέας Λεντάκης, ο άνθρωπος που τον χτυπούσαν στην ταράτσα, ο δήμαρχος Υμηττού με την ΕΔΑ και βουλευτής του ενιαίου Συνασπισμού, αποφάσισε το καλοκαίρι του 1993 να ενταχθεί στην Πολιτική Άνοιξη, το κόμμα που δημιουργήθηκε με κύριο άξονα την υπεράσπιση της ελληνικότητας της Μακεδονίας. Η ιστορία της Πολιτικής Άνοιξης δεν έχει γραφτεί ακόμα, παρ’ ότι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το νέο κόμμα, υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά, προσκόμιζε στην ελληνική πολιτική ζωή την αμφισβήτηση του παραδοσιακού ιδεολογικού χάρτη της χώρας μέσα από την «υπέρβαση» της διάκρισης αριστεράς-δεξιάς. Η «υπέρβαση» ήταν η λέξη-κλειδί στη συγκρότηση της Πολιτικής Άνοιξης και επικοινωνούσε με την αίσθηση ότι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου απαιτούσε την οριστική απαγκίστρωση από το παρελθόν. Εκεί κάπου σταματούσε και το εκσυγχρονιστικό φορτίο της υπόθεσης. Ο ουσιαστικός πυρήνας συγκρότησης της Πολιτικής Άνοιξης ήταν η προτεραιότητα του έθνους και ειδικότερα η ανυποχώρητη στάση στο μακεδονικό ζήτημα. Η συζήτηση αυτή δεν περιοριζόταν στις τάξεις της ελληνικής δεξιάς, ούτε εξαντλούνταν σε εκείνες τις αντιφάσεις της Νέας Δημοκρατίας που οδήγησαν στην πτώση της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Συγκινούσε πολλούς και πολλές με διαφορετικές ιδεολογικές διαδρομές που είχαν ως συνισταμένη την προτεραιότητα των περίφημων εθνικών θεμάτων. Στο έδαφος αυτό η Πολιτική Άνοιξη λειτούργησε ως εργαστήριο επώασης μηχανισμών –όπως το δίκτυο 21– και κυρίως μιας ρητορικής που έμελλε να αφήσει το στίγμα της στην εξέλιξη των γεγονότων πολύ πέρα από την ίδια την ιστορική διαδρομή του κόμματος που αυτοδιαλύθηκε το 2004. Η ρητορική αυτή εκκινούσε από την ιστορική χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος, εκτεινόταν στην ανάγκη φιλελεύθερων οικονομικών λύσεων και κατέληγε στο προβλέψιμο φορτίο για την υπεράσπιση του έθνους από πάσης φύσεως αντιπάλους. «Η διαστρέβλωση της ελληνικής Iστορίας», έγραφε η ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος, «είναι μία μόνο από
τις πολλές συνέπειες της χρόνιας αδυναμίας των κομμάτων να συλλάβουν την ανάγκη της δυναμικής ανάτασης του Ελληνισμού». Μια ματιά στο κείμενο αυτό αρκεί για να δει κανείς τα σπέρματα του ελληνικού εθνικολαϊκισμού: εκθεσιακού τύπου γενικεύσεις, εκκλήσεις στην ελληνική ιδιαιτερότητα και αναζήτηση μιας δυναμικής ανάτασης του έθνους. Με τη δυναμική αυτή ανάταση συντάχθηκαν και άνθρωποι της ελληνικής αριστεράς. Η Πολιτική Άνοιξη έφερε γύρω από το ίδιο τραπέζι τον Φαήλο Κρανιδιώτη με τον προερχόμενο από την ανανεωτική αριστερά Χρύσανθο Λαζαρίδη, τον Αντώνη Σαμαρά με τον Ανδρέα Λεντάκη, τον Νικήτα Κακλαμάνη με τον επίσης υποψήφιο του ενιαίου Συνασπισμού Στάθη Παναγούλη. Η δεκαετία του ’40 είχε κληροδοτήσει στην ελληνική κοινωνία έναν βαθύ διχασμό γύρω από τη διεκδίκηση του αυθεντικά εθνικού: «εθνικόφρονες» και «απάτριδες» ανταγωνίζονταν για το ποιος είναι ο πιο αυθεντικός εκφραστής των συμφερόντων του έθνους. Η τομή του 1989 και η συνακόλουθη αναζήτηση της υπέρβασης του παρελθόντος επέτρεψε σε ετερογενή ρεύματα να συναντηθούν και να διαπιστώσουν ότι αυτά που τους χώριζαν ανήκαν στο παρελθόν σε σύγκριση με τις «προκλήσεις» – λέξη φετίχ της εποχής, είτε αναφερόταν κανείς στο μαγικό 1992 είτε στη βαλκανική αστάθεια του παρόντος. Το Μακεδονικό αναδείχτηκε στο απόλυτο σημείο σύγκλισης. Ήταν το κατεξοχήν θέμα στο οποίο συναντήθηκαν ετερογενείς παραδόσεις και αναγνώσεις, καθώς επέτρεπε ένα πεδίο κοινών παραδοχών: ένα «κρατίδιο», δημιούργημα των «μεγάλων δυνάμεων», αμφισβητούσε την «ελληνική ιστορία» και εκμεταλλευόμενο τον «ενδοτισμό» του ελληνικού πολιτικού κόσμου θα μπορούσε να μετατραπεί σε εφαλτήριο για την αποσταθεροποίηση της χώρας. Στη διαμόρφωση αυτής της ρητορικής ήταν σημαντικός ο ρόλος εκείνων που μπορούσαν να επικαλεστούν τη διαδρομή τους στην αριστερά. Η παρουσία τους λειτουργούσε ως αντίβαρο σε όποια νύξη περί «εθνικισμού», ενώ την ίδια στιγμή προσκόμιζαν ένα εμβληματικό σχήμα, σύμφωνα με το οποίο ο ελληνικός λαός ήταν το αιώνιο θύμα της Ιστορίας, πολλαπλά προδομένος από τις μεγάλες δυνάμεις και τους ντόπιους συνεργάτες τους, αλλά εξοπλισμένος με εκείνα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που του επέτρεπαν να επιβιώνει σε κάθε δύσκολη συγκυρία. Τα νήματα που συνδέουν όσα ακούγονταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με όσα είπε την Κυριακή ο Μίκης Θεοδωράκης είναι διαυγή. Η φαινομενική αποκήρυξη του εθνικισμού πλαισιωνόταν και πλαισιώνεται από ρητές
διαβεβαιώσεις διεθνιστικής προσήλωσης. Απλώς ο διεθνισμός αυτός είναι κάπως εκλεκτικός: τη δεκαετία του 1990 εκφραζόταν προς τους Σέρβους αδελφούς, αλλά σε καμία περίπτωση προς τους μουσουλμάνους της πρώην Γιουγκοσλαβίας· σήμερα συντάσσεται με τους Ρώσους φίλους μας, αλλά σε καμία περίπτωση με τους κατοίκους της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας που επί 25 χρόνια μένουν δέσμιοι της αδιάλλακτης στάσης της εξωτερικής μας πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό, η γενιά των ανθρώπων που στα τέλη του Ψυχρού Πολέμου διέρρηξε τις σχέσεις της με την αριστερά βρήκε στο Μακεδονικό ένα θέμα που ενίσχυε την επιθυμία της να υπερβεί τις αγκυλώσεις του ίδιου της του παρελθόντος. Ιστορικά, η ελληνική αριστερά είχε υπάρξει εξαιρετικά αμήχανη γύρω από το μακεδονικό ζήτημα. Ας μην ξεχνάμε ότι η θεμελίωση του ελληνικού αντικομμουνισμού στον Μεσοπόλεμο είχε ως βασικό πυλώνα τη θέση του ΚΚΕ για «ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη», όπως είχε διατυπωθεί στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Πάνω σε αυτό το σύνθημα –και ανεξάρτητα από την εξαφάνισή του μέσα στον χρόνο– στήθηκε η κατηγορία του αντεθνικού ΚΚΕ και η προκείμενή της: ότι οι κομμουνιστές επιθυμούν την απόσπαση τμήματος της ελληνικής επικράτειας. Στην εικόνα αυτή προστέθηκε τη δεκαετία του 1940 η ίδρυση του ΣΝΟΦ (Σλαβομακεδονικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο), η ένταξη των Σλαβομακεδόνων στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, οι περιπλοκές από τη σύγκρουση Σοβιετικής Ένωσης και Γιουγκοσλαβίας και, τέλος, οι αντικρουόμενες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής των σοσιαλιστικών κρατών των Βαλκανίων. Το αποτέλεσμα ήταν ένα: η επί χρόνια σιωπή της ελληνικής αριστεράς και η μετατροπή του Μακεδονικού σε ένα ενοχικό φορτίο, απωθημένο και αποσιωπημένο υπό το βάρος των διώξεων και της κατηγορίας του αντεθνικού. Οι αρχές της δεκαετίας του 1990 ήταν τα χρόνια που πολλοί και πολλές αναθεώρησαν τη σχέση τους με την ιστορική αριστερά. Η διαδικασία αυτή περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την αναγνώριση των λαθών, των στρεβλώσεων, των σιωπών του παρελθόντος. Εκεί, το μακεδονικό ζήτημα αποδείχτηκε μια σημαντική ψηφίδα: έφερνε στο φως το ενοχικό φορτίο της αριστεράς και η αποκάλυψη αυτή επέτρεπε την ένταξη των πρώην αριστερών στον εθνικό κορμό, προσκομίζοντας όχι μόνο την εσωτερική γνώση για το ζήτημα αλλά κυρίως την παραδοχή ότι «κάπου είχαμε κάνει λάθος». Και όχι μόνο αυτό. Με όχημα το μακεδονικό ζήτημα ξεδιπλώθηκε ένα συσσωρευμένο φορτίο αναλύσεων που διέκρινε στη συγκρότηση κάθε
Αν υπάρχει κάτι ελπιδοφόρο στο συλλαλητήριο της Κυριακής, είναι η μεγάλη διαφορά από τα αντίστοιχα συλλαλητήρια της δεκαετίας του 1990. Σήμερα είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς τα σχολεία να κλείνουν με εντολή του υπουργείου Παιδείας και τους μαθητές να μαντρώνονται με ελληνικές σημαίες στα χέρια, τους εστιάτορες να αγοράζουν χαρτοπετσέτες με τον ήλιο της Βεργίνας και τον Αντώνη Σαμαρά να εμφανίζεται ως κάτι το καινοτόμο στην πολιτική ζωή της χώρας.
νέας κρατικής οντότητας ένα σκοτεινό γεωστρατηγικό σχέδιο που υπερθεμάτιζε στην καταγγελία της εθνικής (μας) υποτέλειας, που μέσα από επικλήσεις ρητορικού διεθνισμού εν τέλει προέβαλλε τη μοναδικότητα του ελληνισμού και της ιστορικής διαδρομής του μέσα στον χρόνο. Υπό την οπτική αυτή, όσα είπε ο Μίκης Θεοδωράκης την Κυριακή δεν ήταν αντιφατικά. Δεν ήταν αντιφατικά ως προς τις επιλογές του, ούτε προς τη σεβάσμια μορφή του ήρωα του αντιδικτατορικού κινήματος Ανδρέα Λεντάκη. Ο Θεοδωράκης, και πολλοί άλλοι μαζί του, κράτησαν από τη διαδρομή τους στην αριστερά ένα στοιχείο, την προτεραιότητα του έθνους, το σχήμα της εξάρτησης, την αίσθηση ενός πολιορκημένου φρουρίου που κάθε φορά καλείται να αποδείξει την αντοχή του στον χρόνο. Γι’ αυτόν το λόγο στρέφονται κατά του «αριστερόστροφου φασισμού»: θεωρούν ότι διαθέτουν την απόλυτη ιδιοκτησία του ιστορικού φορτίου της αριστεράς και ότι κάθε διαφορετική άποψη συνιστά παραχάραξή της. Από την άλλη, για την αριστερά του 21ου αιώνα όσα έγιναν στο συλλαλητήριο μπορούν να αποτελέσουν μια ευκαιρία οριστικής απαγκίστρωσης από ένα θολό τοπίο στο οποίο συνυπάρχουν ο συναισθηματισμός και η λανθάνουσα φοβία μην κατηγορηθεί ως «αντεθνική» – ή εθνομηδενιστική, για να είμαστε πιο συνεπείς με την τρέχουσα μετάπλαση του όρου. Είναι θλιβερό φυσικά ότι με την τελευταία συντάσσονται όχι μόνο εκπρόσωποι της άκρας δεξιάς αλλά και του φιλελεύθερου κέντρου, της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ, του πάλαι ποτέ αντιμνημονιακού μετώπου και άλλοι συστηματικοί θιασώτες της εθνικής υπερηφάνειας. Κάποια στιγμή, βέβαια, θα το βλέπαμε κι αυτό. Οι πανταχού παρούσες μελωδίες του Θεοδωράκη για «τούτα εδώ τα μάρμαρα [που] κακιά σκουριά δεν πιάνει» μας υπενθυμίζουν ότι η κακιά σκουριά κατοικεί εντός του εθνικού σώματος. Την κακιά σκουριά την έχουμε δει τα χρόνια της κρίσης, όταν ένα αθέατο παγόβουνο αντιλήψεων και νοοτροπιών αναγόρευε την εθνική ανεξαρτησία σε βασικό πρίσμα ανάγνωσης των εξελίξεων και εργαλειοποιούσε την ιστορία της αντίστασης για να καταδείξει τις υποτιθέμενες συνέχειες της γερμανικής πολιτικής. Την έχουμε δει στις καταγγελίες περί εθνομηδενισμού που εκτοξεύονται εναντίον κάθε φωνής και πολιτικής που συγκρούεται με τη βαριά σκιά του παρελθόντος – είτε πρόκειται για τα σχολικά εγχειρίδια είτε για τις σχέσεις κράτους και Εκκλησίας. Την έχουμε δει στις υποκριτικές δηλώσεις περί «διεθνισμού» που θυμίζουν εκείνη την περίφημη φράση «δεν είμαι ρατσιστής, αλλά...». Αν υπάρχει κάτι ελπιδοφόρο στο συλλαλητήριο της Κυριακής, είναι η μεγάλη διαφορά από τα αντίστοιχα συλλαλητήρια της δεκαετίας του 1990. Σήμερα είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς τα σχολεία να κλείνουν με εντολή του υπουργείου Παιδείας και τους μαθητές να μαντρώνονται με ελληνικές σημαίες στα χέρια, τους εστιάτορες να αγοράζουν χαρτοπετσέτες με τον ήλιο της Βεργίνας και τον Αντώνη Σαμαρά να εμφανίζεται ως κάτι το καινοτόμο στην πολιτική ζωή της χώρας. Τότε η μη επίλυση του Μακεδονικού διαπερνούσε το σύνολο του πολιτικού φάσματος και συγκροτούσε τον πυρήνα της εξωτερικής μας πολιτικής. Σήμερα αυτό δεν συμβαίνει. Ή, για να είμαστε ακριβέστεροι, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο και αυτό είναι προς τιμήν της κυβέρνησης, η οποία προσπαθεί να επιλύσει ένα πρόβλημα το οποίο της κληροδότησε ο αστικός συνασπισμός εξουσίας του παρελθόντος. Η διαφορά όμως δεν είναι μόνο σε επίπεδο κομμάτων και κεντρικής πολιτικής. Τη δεκαετία του 1990 όσοι και όσες δεν συμμετείχαμε στα συλλαλητήρια ανήκαμε σε μια πολλαπλά συκοφαντημένη και διωκόμενη μειονότητα. Ανήκαμε σε μια αριστερά που φάνταζε εξαιρετικά μειοψηφική ακόμα και στον χώρο στον οποίο κινούμασταν. Υπενθυμίζω ότι μόνο το ΚΚΕ από τα κοινοβουλευτικά κόμματα δεν συμμετείχε στα συλλαλητήρια, ενώ είδε στη Θεσσαλονίκη το 1994 δύο υποψήφιους ευρωβουλευτές του να πέφτουν αιμόφυρτοι από τη δολοφονική επίθεση ενός αφιονισμένου ακροδεξιού. Από κει και πέρα, οι διανοούμενοι του Συνασπισμού, οι οργανώσεις της επαναστατικής αριστεράς, οι μεμονωμένες φωνές που είτε από διεθνιστική επιμονή είτε από κοινή λογική επιχειρούσαν να αντισταθούν στον γενικό παροξυσμό, αντιμετωπίζονταν ως περιθωριακοί και επικίνδυνοι. Σήμερα, όσοι δεν συγκινούνται με τον Φράγκο Φραγκούλη, τον Μίκη Θεοδωράκη και τον ηγούμενο της Μονής Εσφιγμένου είμαστε περισσότεροι. Και όχι μόνο αυτό. Είμαστε αντιμέτωποι με τη δυνατότητα αναγνώρισης της γειτονικής χώρας αν όχι με το όνομα «Μακεδονία», με μια σύνθετη ονομασία που θα εμπεριέχει αυτό τον όρο. Η κακιά σκουριά μπορεί να είναι επίμονη, αλλά είναι πια ορατή ως αυτό που πραγματικά είναι: μια διάβρωση που θέλει να ναρκοθετήσει την επίλυση ενός ζητήματος στο οποίο η χώρα μας πορεύτηκε από την πρώτη στιγμή με λάθος τρόπο. 8.2.18 – lifo
13
Η ΔΡΑΠΕΤΣΏΝΑ ΑΠΟΚΤΆ ΞΑΝΆ ΖΩΉ;
TalkoftheTown
14 lifo – 8.2.18
@iocarydi.com
UrbanLife
α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο
Όπως όλα δείχνουν, η πολυαναμενόμενη ανάπλασή της θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης.
1
«Στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή» έλεγε ένα από τα πιο δημοφιλή τραγούδια που συνόδευε για πολλά χρόνια την προσφυγική περιοχή στην ευρύτερη θαλάσσια ακτογραμμή της Αττικής. Όμως η πολυαναμενόμενη ανάπλασή της θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης. Από το περασμένο καλοκαίρι που πραγματοποιήθηκε το φεστιβάλ «Λιπάσματα 2017 - Φεστιβάλ στη θάλασσα», η Δραπετσώνα οδηγείται σταδιακά σε μια άνθηση, αφήνοντας πίσω της την περίοδο της εγκατάλειψης. Να υπενθυμίσουμε ότι η επικείμενη ανάπλαση αφορά τα 640 στρέμματα της πρώην λιμενοβιομηχανικής περιοχής Λιπασμάτων. Αναμφίβολα, ο συγκεκριμένος οικισμός φέρει ένα ιστορικό βάρος, με βιομηχανίες, εργοστάσια και προσφυγικό παρελθόν. Το εργοστάσιο λιπασμάτων, που αποτελεί και το επίκεντρο της μητροπολιτικής ανάπλασης, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1909, γράφοντας τη δική του ιστορία για 90 ολόκληρα χρόνια. Από το 1999, οπότε το εργοστάσιο έκλεισε, η περιοχή αφέθηκε στην εγκατάλειψη. Όμως, εδώ και λίγους μήνες, μετά την ολοκλήρωση του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που οργάνωσε η Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασία με τον Δήμο Δραπετσώνας-Κερατσινίου και διεξήχθη ανάμεσα σε 21 υποψηφίους, το αρχιτεκτονικό γραφείο IO CARYDI με επικεφαλής την αρχιτέκτονα και πολεοδόμο δρα Ηώ Καρύδη, πλαισιωμένο από μια πλήρη διεπιστημονική ομάδα αρχιτεκτόνων (Β. Βασιλειάδης, Δ. Βενιζέλος), πολεοδόμων (Δ. Μπαλαμπανίδης, Ε. Πατατούκα, Α. Καρύδη), περιβαλλοντολόγων (Π. Παναγιωτίδης, Α. Κεφάλα), τη γραφιστική υποστήριξη της deworks.co (Δ. Τζαβάρας) και των Β. Κανελλοπούλου και Α. Τσώκου Παππά, έλαβε το 1ο βραβείο. Βασικός στόχος της πρότασης είναι η επαναχρησιμοποίηση του χώρου, με το υγρό στοιχείο να λειτουργεί ως αναπόσπαστο τμήμα και κεντρική ιδέα το τρίπτυχο
«ανάπτυξη - αναβάθμιση - αξιοποίηση», βάσει της οποίας η περιοχή της Δραπετσώνας αναμένεται να εξελιχθεί σε έναν σύγχρονο πόλο έλξης, ώστε να ζωντανέψει η σχέση της πόλης με την παράκτια ζώνη. Στην ερώτηση τι περιλαμβάνει η πρότασή της και πού επικεντρώνεται, η κ. Καρύδη απαντά στη LiFO: «Η πρόταση που παρουσίασε η ομάδα του γραφείου IO CARYDI αποτελεί πρότυπο παράδειγμα για τον ελληνικό χωρικό σχεδιασμό. Πρόκειται για μια πρόταση που δεν βασίζεται στην εντατική υπερ-εκμετάλλευση της γης, η οποία παραδοσιακά έχει εκφραστεί σε γειτονικές μητροπολιτικές αναπλάσεις µε την υψηλή συγκέντρωση χρήσεων και κτιρίων αλλά και την ελαχιστοποίηση των φυσικών περιοχών σε ρόλο παθητικού σκηνικού που πλαισιώνει μια αστική παρέμβαση. Αντιθέτως, βασίζεται στην προστιθέμενη αξία του τόπου, στην ίδια τη φυσιογνωμία του φυσικού τοπίου, συνθέτοντας ένα ενιαίο πάρκο πρασίνου με πρόσβαση σε ενιαίο παράκτιο περίπατο μέσα από ήπιες παρεμβάσεις, οι οποίες, σε επίπεδο αποδοτικών χρήσεων, δημιουργούν υποδομές για διαφοροποιημένη αναψυχή και πολιτισμό στον θαλάσσιο ορίζοντα». Όσον αφορά το αποτύπωμα που στοχεύει να αφήσει στην πόλη, μας δήλωσε: «Η ομάδα του γραφείου αντλεί τα έμμεσα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και οφέλη από το τοπίο της περιοχής μελέτης, τον ανοιχτό ορίζοντα, το υδάτινο παράκτιο στοιχείο, τη βιομηχανική του ιστορία και τη δυνατότητα εφήμερων απροσδόκητων προγραμματισμών, συνδυάζοντας καινοτόμα εργαλεία του χωρικού σχεδιασμού, όπως η Τοπιακή Πολεοδομία και η Τοπιακή Οικολογία, με εξειδικευμένες γνώσεις περιβαλλοντικού και οικολογικού σχεδιασμού για την αποκατάσταση διαταραγμένων συστημάτων. Ο προτεινόμενος χωρικός σχεδιασμός που προτείνει το γραφείο μας αντικατοπτρίζει ένα σημαντικό αναπτυξιακό πρόγραμμα με ήπια μέτρα στα όρια του Δήμου Κερατσινίου-Δραπε-
@iocarydi.com
ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ
Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team
@iocarydi.com
1 2 1. Κέντρο Θαλασσοθεραπείας στο ισόγειο του πρώην Υαλουργείου. 2. Δειλινό. Περπατώντας προς το Υαλουργείο και το Σιλό. Διατηρείται η εμβληματική καμινάδα, η οποία λειτουργεί ως σταθερό τοπόσημο του χώρου. 3. Περίπατος στις αμμοθίνες.
τα νεοκλασικά κτίρια της πλάκας Ο
αναγνώστης της LiFO Νίκος Κότης μας γράφει: «Αν κάνετε ένα οδοιπορικό στην Πλάκα, θα δείτε ότι πολλά νεοκλασικά κτίρια είναι βανδαλισμένα με γκράφιτι και tags ή έτοιμα να καταρρεύσουν. Ως παράδειγμα σας αναφέρω την οικία στην οποία διέμενε και πέθανε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς, στην οδό Περιάνδρου 5, ένα κτίριο της δεκαετίας του 1920, είναι εγκαταλελειμμένο και έτοιμο να καταρρεύσει.
2 3
τσώνας. Δηλαδή, στοχεύει σε μια ολοκληρωμένη ανασυγκρότηση και αναβάθμιση σημαντικής περιοχής της παράκτιας ζώνης. Ας σημειωθεί πως προηγήθηκαν σ’ αυτήν χρήσεις με τάση εξάντλησης του φυσικού υποδοχέα, αποσπώντας την από την πόλη. Επιχειρείται, λοιπόν, στην πρόταση του γραφείου μια παρέμβαση δραστική, που λαμβάνει υπ’ όψιν την ανάγκη και τις διαστάσεις του ολοκληρωμένου σχεδιασμού (περιβαλλοντικές, πολεοδομικές και αρχιτεκτονικές, τεχνικές και αισθητικές, κοινωνικές, οικονομικές αλλά και συμβολικές). Ο σχεδιασμός προτείνει την καινοτόμο ανάταξη του φυσικού χώρου με προϊόν ένα εκτεταμένο πάρκο κοινόχρηστου πρασίνου σε άμεση επαφή με μια ελεύθερη ακτή. Το πάρκο αποτελεί αντίστιξη σε μια ιδιαίτερα πυκνοδομημένη αστική περιοχή. Σε αυτό αναπτύσσονται σημαντικές υπηρεσίες με περιορισμένη και αραιή δόμηση. Δεν είναι όμως μόνο “καταναλωτικός” ο σκοπός ενός τέτοιου εγχειρήματος. Η στρατηγική μας κινείται σε έναν χώρο ο οποίος ανταποκρίνεται σε παραγωγικές δραστηριότητες με μητροπολιτική εμβέλεια και στην καινοτόμο ενσωμάτωση δράσεων για την ανάταξη του τροποποιημένου και διαταραγμένου φυσικού υποβάθρου». Επίσης, στη συζήτησή μας η κ. Καρύδη προσθέτει: «Το πάρκο εκπροσωπεί το “δικαίωμα στην πόλη” κάθε κατοίκου του νότιου και δυτικού Λεκανοπεδίου. Προσεγγίζεται με μέσα μαζικής μεταφοράς (τραμ), ενώ ανοίγει ισότιμη προσπέλαση σε ενδιαφέρουσες θεματικές διαδρομές και προορισμούς μέσα από ένα πλέγμα αλληλο-επικουρούμενων δραστηριοτήτων πολιτισμού και αναψυχής, εκπαίδευσης και αθλητισμού, υγείας και πρόνοιας. Το Μουσείο Μελέτης Bυθού, το Παιδιατρικό Νοσοκομείο 100 κλινών, το Ναυταθλητικό Κέντρο Δραπετσώνας, η στέγαση της ιστορίας του ρεμπέτικου πλάι στην ορχηστρική τέχνη και
στη διδασκαλία της, η στέγαση της μικρασιατικής κουζίνας και της εκμάθησης των μυστικών της, το Μουσείο Ιστορίας της Βιομηχανίας, το Κέντρο Θαλασσοθεραπείας, αποτελούν μερικές από τις πτυχές του χώρου οι οποίες θα ενισχύσουν τη ζήτηση και την επισκεψιμότητα, προσφέροντας πολλαπλές συνδέσεις με τον περιβάλλοντα και τον ευρύτερο αστικό ιστό». Συνεπώς, το σημείο που κάποτε κυριάρχησε ως ενεργειακός κόμβος με την εμβληματική καμινάδα και τα χνάρια της βιομηχανικής ιστορίας να το ακολουθούν προβλέπεται να αποκτήσει και πάλι ζωή, ώστε, σε συνδυασμό με την εγγύτητα του θαλάσσιου τοπίου, να μετεξελιχθεί σε έναν δημόσιο χώρο με νέο περιεχόμενο, κυρίως προσβάσιμο από όλους. Βέβαια, μιλώντας με όλους τους αρμόδιους φορείς καταγράψαμε και απόψεις που εξέφραζαν φόβους για πιθανή αδράνεια, λόγω της γραφειοκρατίας που αναμένεται από την πλευρά της πολιτείας. Η περιοχή μέχρι στιγμής είναι «εκτός σχεδίου» και απαιτείται κεντρικοί μηχανισμοί και πολεοδομικά εργαλεία να τεθούν σε εφαρμογή ώστε, πρώτα απ’ όλα, να ρυμοτομηθεί και να καταστεί επενδυτικά «ελκυστική». Επίσης, ας σημειωθεί πως για να υλοποιηθεί το όραμα ενός ενιαίου πάρκου θα πρέπει να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι πολλοί μεγαλο-ιδιοκτήτες και το Δημόσιο, στους οποίους και επιμερίζεται η έκταση. Παρόλο, πάντως, που κανείς δεν γνωρίζει την καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της ανάπλασης, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι, τουλάχιστον όσον αφορά το κομμάτι που αποτελεί αρμοδιότητα του δήμου (έχουν γίνει ήδη κάποιες παρεμβάσεις), εντός του 2018 ένα τμήμα του θα είναι έτοιμο, με τις αισιόδοξες προβλέψεις να κάνουν λόγο για συνολική παράδοση στο κοινό λίγο μετά το 2020. Οψόμεθα!
η έλλειψη ποδηλατόδρομων Αν εξαι-
ρέσεις τον μεγάλο ποδηλατόδρομο Γκάζι - Φάληρο, το κέντρο της Αθήνας και τα νότια προάστια δεν διαθέτουν άλλον κανονικό ποδηλατόδρομο. Η κατάσταση των δρόμων και η ανύπαρκτη οδηγική συνείδηση καθιστούν την πρωτεύουσα μια πόλη εχθρική και επικίνδυνη για τους ποδηλάτες.
3
η κάτω μεριά της πλατείας συντάγματος Η πύλη προς την οδό Ερμού είναι
ένα από τα πιο ακατάστατα σημεία της πόλης. Τουλάχιστον έξι περίπτερα και το γιγαντιαίο box της ανακύκλωσης μπλοκάρουν τον δρόμο. Προσθέστε σε αυτά τις επεκτατικές τάσεις των δύο επιχειρήσεων που θέλουν να έχουν τραπεζοκαθίσματα στον πεζόδρομο, τα σκουπίδια, τους κράχτες των κέντρων ομορφιάς, τα δεκάδες μηχανάκια, τις στάσεις των λεωφορείων και την τεράστια ουρά των ταξί και θα καταλάβετε πώς περίπου βιώνει το «πάω στη δουλειά μου» κάθε Αθηναίος που εργάζεται στο κέντρο.
Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr 8.2.18 – lifo
15
ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: DAVID SHRIGLEY
TalkoftheTown
ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ (ΑΕΡΟΠΛΑΝΙΚΌ) ΦΑΓΟΠΌΤΙ
Μ α π ό τ ο ν ανδρέα λουκά κο
SweetNothing
Μία στο τόσο, σε αυτήν τη στήλη, κυρίως όταν δεν έχω τρομερή έμπνευση ή κάποιο συγκεκριμένο θέμα, θα γράφω γι’ αυτό που μου συμβαίνει ακριβώς εκείνη τη στιγμή, ό,τι και αν είναι αυτό, πράγμα ίσως κάπως βαρετό για τον υπόλοιπο κόσμο, ίσως και ενδιαφέρον, αφού το τι αρέσει στον καθένα είναι αρκετά απρόβλεπτο. Εκτός αν μιλάμε για τη Μόνικα Μπελούτσι ή τον Τζόνι Ντεπ που σε γενικές γραμμές αρέσουν σε όλους, εκτός από αυτούς που δεν τους αρέσει η ομορφιά, πράγμα κάπως όκγουορντ, που λέει κι ένας φίλος. Είναι Δευτέρα, 9 παρά τέταρτο το βράδυ και είμαι μέσα σε ένα αεροπλάνο που κατευθύνεται προς τη Νέα Υόρκη. Το μόνο αξιοσημείωτο που έχω να πω για την πτήση είναι μια διαπίστωση που έκανε η Μαρία, που ταξιδεύει μαζί μου, για το φαγητό των αεροπλάνων, η οποία επιβεβαιώθηκε με το που ήρθε ο δίσκος. Τα τρώμε όλα, ρε, στο αεροπλάνο, αν τρωγόντουσαν και τα μαχαιροπίρουνα, θα τα τρώγαμε κι αυτά. Μπορεί να είναι ότι είναι μικρές οι ποσότητες, μπορεί να είναι ότι λόγω του ύψους στο οποίο βρισκόμαστε συμβαίνει κάτι όκγουορντ, που λέει κι ένας φίλος, με το οξυγόνο ή με την ατμοσφαιρική πίεση και πεινάμε περισσότερο ή μπορεί να είναι και αυτό στο οποίο τελικά καταλήξαμε. Ότι ενδομύχως όλοι μας, έστω στο πίσω μέρος του μυαλού μας, έχουμε μια απειροελάχιστη φοβία ότι μπορεί να πέσει το αεροπλάνο και τότε αυτό ίσως και να είναι το τελευταίο μας γεύμα και ποιος αφήνει μια τελευταία μπουκίτσα, αν ξέρει ότι το επόμενο πράγμα που θα φάει θα είναι μετά τη μετεμψύχωση και αν σου κάτσει στραβά και επανέλθεις ως κάποιο όκγουορντ ζώο μπορεί το επόμενο γεύμα να είναι και αυτό αρκετά όκγουορντ. Ήρθε, λοιπόν, ο υπερβολικά κεφάτος steward και μας είπε ότι έχει μόνο ψάρι, γιατί το κοτόπουλο δεν είναι πια μαζί μας. Εμείς, έχοντας ήδη φάει έναν σκασμό λίγη ώρα πριν στο αεροδρόμιο, αποδεχτήκαμε την τραγική αυτή εξέλιξη και αρχίσαμε να τρώμε ένα περίεργο πράγμα, κάπως όκγουορντ, που λέει κι ένας φίλος, με απογοητευτική όψη και γεύση ψαριού. Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, μπαίνουν τα τύμπανα και ξεκινάει μια χωρίς ανάσα περιγραφή. Αφού κατατρόπωσα το ψάρι, έφαγα όλη τη σαλάτα, μετά πήρα το ψωμάκι, έβαλα πάνω λίγο βούτυρο και από πάνω το τυρί. Και όσο τυρί περίσσεψε μπήκε πάνω στα δύο κρακεράκια γιατί, όπως και να το κάνουμε, κρίμα να περισσέψει το καημένο το τυράκι. Μετά κοιτάω στον δίσκο και τι να δω; Ένα γλυκό. Ε, το έφαγα κι αυτό, αν και ήταν κάπως χάλια. Μετά ήπια όλη την κόκα-κόλα και αφού την τελείωσα, ήπια και όλο το νερό. Μετά μια μπίρα που είχα ζητήσει ταυτόχρονα με την κόκα-κόλα και αφού δεν είχε περισσέψει απολύτως τίποτα στον δίσκο, περνάει ο υπερβολικά κεφάτος steward και λέει «coffee?». «Ναι, ρε αρρώστια, φέρε και coffee», η ζωή είναι πολύ μικρή για να λέμε όχι σε τέτοιες προτάσεις από υπερβολικά κεφάτους stewards. Πάμε παρακάτω. Η Μαρία δίπλα μου, ο Φάνης παραδίπλα μου. Ο Λάμπρος μας άφησε στο αεροδρόμιο και θα τρέχει αυτή την εβδομάδα τις δουλειές του γραφείου. Εμείς οι τέσσερις προς το παρόν είμαστε η ομάδα ενός νέου ντοκιμαντέρ για το οποίο ακόμα δεν μπορούμε να πούμε πολλά, καθώς χτίζεται κομμάτι-κομμάτι και είμαστε ακόμα στην αρχή. Το αεροπλάνο σκοτεινό, ο κόσμος κοιμάται ή βλέπει ταινίες ή σκέφτεται όκγουορντ πράγματα, όπως «λες να ξέχασα τον θερμοσίφωνα;» ή «πώς να είναι το τσίκεν μασάλα στη Νέα Υόρκη;», υπόθεση που στηρίζεται στο ότι η πλειονότητα των συνταξιδιωτών μας είναι από την Ινδία και αυτό το σχόλιο ίσως να ξεπέρασε τα όρια του πολιτικά ορθού, όρια τα οποία έχουν κατέβει αρκετά χαμηλά τον τελευταίο καιρό, αλλά αυτό είναι μεγάλη κουβέντα, την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε εδώ ούτε κάπου αλλού, εκτός αν μια μέρα βρεθούμε κάπου τυχαία και μου πείτε, «ρε Αντρέα, έλα να κάνουμε αυτή την κουβέντα», πράγμα κάπως όκγουορντ, που λέει κι ένας φίλος. Και αυτή είναι η ώρα που θα μπορούσε να μπει λίγη συγκίνηση στο άρθρο, να αρχίσω να λέω για ανθρώπους που ταξιδεύουν μαζί μας και τι ζωές να ζούνε και πότε να χωρίσανε, πότε να ερωτεύτηκαν τελευταία φορά και πόσο μόνοι να είναι πλάι στη σύζυγο ή τον σύζυγό τους, αλλά η αλήθεια είναι ότι έχω φάει και πιει τόσο πολύ, που το συναισθηματικό μέρος του εγκεφάλου έχει μπλοκάρει μάλλον από κάποια παρενέργεια που προκάλεσαν όλα αυτά τα πράγματα που χωρίς ιδιαίτερο λόγο έφαγα.
Ανακούφιση σε αναβράζουσα μορφή από τα πρώτα συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης
16 lifo – 8.2.18
Και καθώς πλησιάζουμε προς την ολοκλήρωση ενός ακόμα «sweet nothing», με έπιασε ξαφνικά μια ανησυχία, αφού μετά από 5 άρθρα δεν έχω πει ακόμα τίποτα σημαντικό. Ίσως την επόμενη εβδομάδα τα καταφέρω, αν και μου δίνω ελάχιστες πιθανότητες, γνωρίζοντας τον εαυτό μου και την αγάπη που τρέφω στα μη σημαντικά πράγματα. Αυτά που αν τα βάλεις όλα μαζί, δίπλα δίπλα, κάνουν καμιά φορά κάτι μεγάλο ή κάτι που στον καθένα μπορεί να φαίνεται σημαντικό, όμως τις περισσότερες φορές δεν κάνουν τίποτα, παραμένουν μικρές, ασήμαντες στιγμές, μικροί ήρωες στον κόσμο των μεγάλων πραγμάτων.
Το αεροπλάνο σκοτεινό, ο κόσμος κοιμάται ή βλέπει ταινίες ή σκέφτεται όκγουορντ πράγματα, όπως «λες να ξέχασα τον θερμοσίφωνα;» ή «πώς να είναι το τσίκεν μασάλα στη Νέα Υόρκη;».
60
Μεσημέρι Κυριακής στην Ομόνοια με τον πρωταγωνιστή του θεατρικού έργου «Λουκούμι».
με τον ΧΑΡΙΛΑΟ ΤΡΟΥΒΑ
Είναι Κυριακή πρωί και η Ομόνοια είναι ζωσμένη από πλανόδιους που πουλάνε ελληνικές σημαίες και σημαίες με το αστέρι της Βεργίνας. Στο σημείο όπου έχουμε ραντεβού με τον Χαρίλαο Τρουβά προσέχω ότι στο Μπάγκειον, ακριβώς απέναντί μας, υπάρχει μια πινακίδα που ξέμεινε από την προηγούμενη Μπιενάλε με τον αγγλικό τίτλο του ποιήματος του Καβάφη «Waiting for the Barbarians». Τη συγκεκριμένη μέρα, και λίγες ώρες πριν από το συλλαλητήριο, το «Περιμένοντας τους Bαρβάρους» ακούγεται εντελώς σαρκαστικό – θα
κει μ εν ο : m . hu l o t , φωτ ο γ ραφι α: π αρι ς ταβ ι τ ι αν 8.2.18 – lifo
17
60
με τον ΧΑΡΙΛΑΟ ΤΡΟΥΒΑ
TalkoftheTown
Το κείμενο της παράστασης θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Λουκούμι, του Γιάννη Κωνσταντινίδη. Σκηνοθεσία: Γιάννης Σκουρλέτης, σκηνογραφία: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης. Παίζει ο Χαρίλαος Τρουβάς. Για 4 παραστάσεις τα Σαββατοκύριακα 10-11 και 17 -18 Φεβρουαρίου, 20:30, bijoux de kant Hood, Αθηνάς 10, Μοναστηράκι (3ος όροφος). FB: bijouxdekant official ή στο τηλέφωνο 6944094787
18 lifo – 8.2.18
μπορούσες να το πεις και μαύρο χιούμορ. Γύρω μας μεσήλικα και υπερήλικα ζευγάρια με τη γαλανόλευκη στα χέρια έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται από νωρίς – γιατί η έξοδος-εκτόνωση, εκτός από εθνική υπερηφάνεια, περιλαμβάνει και καφέ με κουλούρι.
ντως είχε μια μανία καθετί να το εξετάζει κάτω από το πρίσμα της τύχης. Ακόμα και όταν πέθαναν τα δυο παιδιά του, θεώρησε ότι ήταν τυχερός που έζησαν τα τέσσερα!» «Όλοι δεν ψάχνουμε έναν τρόπο για να δικαιολογήσουμε όσα μας φέρνει η “μοίρα”;». «Κι εγώ έχω ταυτιστεί σε μερικά σημεία με το έργο, προσαρμόζοντάς το στη ζωή μου. Θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό σήμερα που έχεις μια δουλειά, αλλά σου τρώει όλο σου τον χρόνο, δεν σου αρέσει ή αμείβεσαι πολύ λίγο σε σχέση με αυτό που κάνεις. Η δική μου αναγωγή σε αυτό είναι ότι μετά τα 17 έφτιαξα κι εγώ μια κανονικότητα από “επιτυχίες” που ήταν οι Πανελλήνιες, η Νομική, ο στρατός, το ΑΣΕΠ, το υπαλληλίκι. Ωστόσο δεν αισθάνομαι καθόλου πετυχημένος, παρόλες αυτές τις μικρές “επιτυχίες” που κατά λάθος ίσως έφτιαξα. Για μένα, το πιο συγκλονιστικό σημείο του έργου είναι εκεί όπου ο Μικελής λέει ότι βρέθηκε να ανήκει σε έναν σωρό ανθρώπων που “η κόλαση που ζούσαν τους έκανε τελικά τόσο ευχαριστημένους χωρίς να το νιώθουν”. Αποδέχτηκαν τη ζωή τους, ήταν ευχαριστημένοι από αυτήν, χωρίς να νιώθουν καμιά ευχαρίστηση! Αυτό εύκολα ανάγεται και στο σήμερα. Γι’ αυτό λέω ότι το Λουκούμι δεν είναι έργο εποχής, δεν χρειάζεται να δρασκελίσεις έναν αιώνα για να ταυτιστείς, θα μπορούσε να είναι και άχρονο». Ο Χαρίλαος τονίζει ότι δεν είναι ηθοποιός. «Πάντα μου άρεσε το θέατρο ως τέχνη και το παρακολουθούσα, αλλά μέχρι το 2010-11 είχα βαρεθεί τα πάντα. Δεν πήγαινα σε παραστάσεις, θεωρούσα ότι τα είχα δει όλα, ότι όλα είναι ίδια» λέει. «Τότε, κάποια στιγμή, πετυχαίνω τα Τσοπανόσκυλα του Ιωάννου και πάω να τα δω. Κάπως έτσι άρχισα να ακολουθώ τους bijoux de kant. Έχω δει όλες σχεδόν τις παραστάσεις τους και ήταν μοιραίο κάποια στιγμή να γνωριστούμε
Ο Χαρίλαος είναι ο πρωταγωνιστής της νέας παράστασης Λουκούμι της bijoux de kant, ενός αντρικού μονολόγου του Γιάννη Κωνσταντινίδη, με τον οποίο η ομάδα αποχαιρετάει τον χώρο του Ηood για άλλη γειτονιά. Αφού ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι ούτε ηθοποιός ούτε ψώνιο, μας οδηγεί σε ένα παλιό καφενείο στο τέρμα της Αγίου Κωνσταντίνου, στην οδό Ιεροθέου 1, όπου ο χρόνος έχει παγώσει στο 1970. Ξύλινη πρόσοψη, σόμπα με ξύλα, μια ταπισερί με σκυλιά που παίζουν «κολτσίνα», μια φωτογραφία του Νίκου Ξυλούρη, ένας πίνακας με τη Μαρία την Πενταγιώτισσα και μια μαραμένη «κρεμμύδα» κρεμασμένη για γούρι δημιουργούν ένα σκηνικό σχεδόν θεατρικό. Ο καφετζής τσεκάρει βαριεστημένα το κινητό του για κανένα εικοσάλεπτο πριν σηκωθεί να μας εξυπηρετήσει, ενώ χρειάζεται κι άλλη μισή ώρα για να μας φέρει την παραγγελία (τρεις ελληνικούς). Είμαστε οι μοναδικοί θαμώνες στο μαγαζί. «Είναι ωραίο που το έργο είναι αντρικός μονόλογος», λέει ο Χαρίλαος, «γιατί τα τελευταία χρόνια έχουμε δει ένα σωρό γυναικείους μονολόγους από λαϊκές γυναίκες που διηγούνται ιστορίες σε μια λαϊκή γλώσσα. Ο Μικελής είναι ένας άνθρωπος λαϊκός μεν, αλλά η γλώσσα του είναι γλώσσα εφημερίδας της εποχής. Έχει λίγο από καθαρεύουσα και λίγο από δημοτική, γιατί ήταν αναλφάβητος και ό,τι έμαθε το έμαθε ακούγοντας, δεν διάβασε ποτέ. Οπότε, το κείμενο έχει ενδιαφέρον και από γλωσσική άποψη. Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου ο οποίος παράτησε το σχολείο, πήγε κι έγινε καλαφάτης (σ.σ. σφράγιζε ρωγμές σε βάρκες και τις έβαφε) και έζησε όλη του τη ζωή θεωρώντας το τυχαίο τυχερό. Από μικρό όλοι τού έλεγαν “είσαι τυχερός”, η γιαγιά του, οι συγγενείς του, ο μάστορας, οπότε, ό,τι του ερχόταν, θεωρούσε ότι του το έστελνε η μοίρα ως καλό. Έτσι, δεν έκανε τίποτα για να αλλάξει τη μοίρα, δεν την προκάλεσε ποτέ και όλα τα δεχόταν σαν καλή τύχη. Ο μάστορας του λέει να πάει να γίνει μούτσος, κι αυτός, στο Πολεμικό Ναυτικό όπου αργότερα υπηρετεί, γίνεται όντως μούτσος. Μετά, όταν απολύθηκε, πήγε και δούλεψε στο Γκάζι, στο φωταέριο, και το θεώρησε κι αυτό καλή
κιόλας. Το καλοκαίρι με φώναξε ο Σκουρλέτης να πω δύο ποιήματα στις Κόρες, ένα αριστούργημα του Βαρβέρη κι ένα που ήταν κολάζ Στρατή Πασχάλη με Σαχτούρη και μετά, στο τέλος του καλοκαιριού, μου ζήτησε να κάνουμε έναν μονόλογο για την bijoux de kant Ηood. Αν δεν ήταν ο Σκουρλέτης δεν θα έλεγα “ναι”, μάλλον θα γελούσα, δεν έχω το ψώνιο του ηθοποιού, ούτε τώρα ψωνίζομαι, δεν είμαι ούτε 19 ούτε 20, είμαι 40 χρονών. Αυτό το κάνω από την εκτίμησή μου στην bijoux de kant, γιατί θεωρώ ότι δεν είναι θεατρική ομάδα, είναι κάτι σαν εθνική ταυτότητα. Είναι μια νέα ματιά στην ελληνικότητα, καμία σχέση με τον Παπαρρηγόπουλο και την ελληνικότητα της γενιάς του ’30. Από την άλλη, όλο αυτό ήταν και μία πρόκληση για μένα, το να μάθω ένα κείμενο απ’ έξω, ένα κείμενο απαιτητικό. Το πήρα με πείσμα – είχα να αποστηθίσω κείμενο από το σχολείο, την Ιστορία Δέσμης. Σκέφτηκα: “Κατάφερα να αποστηθίσω τότε ένα γελοίο σχολικό βιβλίο και δεν θα μπορέσω να αποστηθίσω τώρα ένα θεατρικό κείμενο;” Δεν έχω βγει πολλές φορές προς τα έξω. Είχα κάνει μια μουσική παράσταση το 2007 στο θέατρο Βαφείο και πέρσι έκανα το Αμπερλουδαχαμίν του Σαμσών Ρακά στο σπίτι μου, όλο τον Νοέμβρη. Έχω μια τριβή λοιπόν με το κοινό, έστω και μικρή. Μου αρέσει να γράφω και να μελοποιώ κείμενα. Τώρα όμως μου δόθηκε ένα κείμενο όχι για να το μελοποιήσω αλλά για να το ερμηνεύσω. Κατά κάποιον τρόπο αυτές οι δύο δουλειές μοιάζουν. Οι ανάσες, οι παύσεις, οι εντάσεις που θα επεδίωκα κατά τη μελοποίηση μου χρειάστηκαν τώρα για την ερμηνεία του κειμένου. Ο Μικελής πέθανε το 1942, 46 ετών, μέσα στον πόλεμο. Όταν πέθαιναν όλοι από τον λιμό, αυτός πέθανε από την αρρώστια των μεταλλωρύχων – κι ο θάνατός του θα καταγραφεί ως “μαζικός θάνατος εκ λιμού” εκείνο τον μαύρο Δεκέμβρη. Ο Κωνσταντινίδης λέει ότι τα 46 είναι μια πολύ περίεργη ηλικία για τον άντρα, γιατί στατιστικά είναι η ηλικία των περισσότερων αυτόχειρων ανδρών. Κατά κάποιον τρόπο, η αρρώστια του στέρησε και την ευκαιρία να αυτοκτονήσει,
τύχη, γιατί έκανε μια δουλειά ίσης σημασίας με αυτήν ενός μούτσου. Τελικά, πέθανε από την πνευμονοκονίαση των μεταλλωρύχων σε πολύ νεαρή ηλικία, 46 ετών, έχοντας παντρευτεί και κάνει έξι παιδιά, από τα οποία έζησαν τα τέσσερα. Το συγκλονιστικό είναι ότι ακόμα και στην αρρώστια του ένιωθε τυχερός, γιατί δεν περνούσε στιγμή χωρίς η αρρώστια να του υπενθυμίζει ότι θα πεθάνει επειδή ανασαίνει και μόνο». « Ήταν όντως τυχερός;». «Δεν ξέρω αν ήταν τυχερός ή άτυχος, πά-
άρα ήταν τυχερός, γιατί δεν μπήκε σε αυτό το δίλημμα! Μου αρέσει να γράφω κείμενα και μουσική, έχω γράψει και κάποια θεατρικά κείμενα. Αυτά θα ευελπιστούσα να ανεβούν στη σκηνή και όχι εγώ ο ίδιος! Το Λουκούμι είναι εξαίρεση, δεν φιλοδοξώ να έχει συνέχεια, το βλέπω ως μια περιπέτεια και θέλω να το ευχαριστηθώ...».
Tο πιο συγκλονιστικό σημείο του έργου είναι εκεί όπου ο Μικελής λέει ότι βρέθηκε να ανήκει σε έναν σωρό ανθρώπων που «η κόλαση που ζούσαν τους έκανε τελικά τόσο ευχαριστημένους χωρίς να το νιώθουν». Αποδέχτηκαν τη ζωή τους, ήταν ευχαριστημένοι από αυτήν, χωρίς να νιώθουν καμιά ευχαρίστηση!
8.2.18 – lifo
19
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΑΚΟΛΟΥΘΏΝΤΑΣ ΤΙΣ ΒΕΛΟΝΙΈΣ ΣΤΟ «ΡΟΖ ΜΠΟΥΝΤΟΥΆΡ» ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ ΛΑΔΙΑΝΟΎ ια κυρία που θεωρεί και θεωρείται ότι είναι εμπειρογνώμων στην κεντητική τέχνη επισκέφθηκε την έκθεση «Ροζ Μπουντουάρ» του Κωνσταντίνου Λαδιανού και έμεινε άναυδη από θαυμασμό για τη χρήση των μεταλλικών κυρίως κλωστών στα κεντήματά του, που είναι «τόσο δύσκολες». Μιλούσε όμως και για μια γενικότερη δεξιότητα στο κέντημα που είναι ανήκουστη στα χρονικά αυτής της τέχνης. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη παγίδα στην οποία μπορεί να πέσει ο επισκέπτης του «Ροζ Μπουντουάρ»: να μείνει τόσο έκθαμβος ενώπιον της μαστοριάς, ώστε να αδιαφορήσει για την ουσία. Ο Κωνσταντίνος Λαδιανός είναι ένας ζωγράφος που δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι είναι προσκολλημένος στην τεχνική και στην αφηγηματικότητα και ότι στις συνθέσεις του υπάρχουν πάντα αναφορές σε γνωστά έργα από την Iστορία της Tέχνης. Ωστόσο, η μέχρι τώρα πορεία του και κυρίως οι συμμετοχές του σε επιμελητικά πρότζεκτ τον τοποθετούν, μεταξύ των ομοτέχνων του, πιο κοντά σε εκείνους που αναγνωρίζονται ως «εμπροσθοφυλακή» της σύγχρονης τέχνης λόγω της προσήλωσής του στην οντολογία της σύγχρονης ύπαρξης περισσότερο απ’ ό,τι στην τεχνική τελειοθηρία και στην εκζήτηση της φόρμας. Όμως το πρώτο «προβληματάκι» που μπορεί να αντιμετωπίσει ο θεατής της έκθεσης είναι να παραλύσει από ηδονή ενώπιον των κεντημάτων (όπως η εμπειρογνώμων κυρία) και να μη συλλάβει το «όλον» που συνιστούν αυτά τα κεντήματα, με τη «σιδερόφρακτη» και τους δύο πίνακες «αφύλαχτης» ζωγραφικής του. Η αφορμή για να ξεκινήσει την ενότητα των κεντημάτων ήταν κάποιες μεταξωτές κορδέλες και σατέν υφάσματα που τυχαία βρέθηκαν στα χέρια του. Είναι του τύπου που στο παρελθόν υπήρξαν τόσο πολύ συνδεδεμένα με μια εύθραυστη θηλυκότητα, πανέτοιμη να θρέψει ιπποτικού τύπου έρωτες. Κεντημένα τώρα φαίνονται σαν να μην έχουν πουθενά ξηλώ-
ματα (ο ίδιος επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν), αλλά ούτε αόρατα λαθάκια. Πώς το πετυχαίνει κάποιος αυτό; «Το πρώτο μου κεντηματάκι το έκανα όταν ήμουν 13 ετών» λέει ο καλλιτέχνης. Και είχε ήδη τότε διαφανεί η ξεχωριστή του ευχέρεια στο είδος. Υπάρχουν περιοχές της σύνθεσης, όπως, ας πούμε, οι πατούσες των ποδιών του μοντέλου σε δύο έργα, που είναι υπερβολικά κεντημένες. Εκεί μπορεί να παρατηρήσει κάποιος ότι κατά σημεία αλλάζει η φορά με την οποία η κλωστή εισχωρεί στο ύφασμα, ούτως ώστε η διαφορετική λάμψη του πέλους του μεταξωτού νήματος να λειτουργεί σαν ξεχωριστή απόχρωση και να αποδοθεί όγκος. Το αποτέλεσμα είναι ένα εφέ τριών διαστάσεων, πολύ πιο ξεκάθαρο απ’ όσο θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη ζωγραφική. Αλλού πάλι η κλωστή ξεπετάγεται από το ύφασμα και γίνεται τρίχα του εικονιζόμενου σώματος. Θα μπορούσε να πιστέψει ο θεατής ότι το στοιχείο του σώματος που ορίζει και συμπυκνώνει όλο το ανδρικό σεξ-απίλ είναι η αίσθηση που παράγει η τρίχα σε κάθε της παραλλαγή (τρίχα ποδιών, εφηβαίου, μαλλιών, γενιών, βλεφαρίδων). Αυτό που κάνει άνδρα τον άνδρα στα κεντήματα του Λαδιανού είναι οι τρίχες, γι’ αυτό και επωφελείται η απόδοσή τους με κλωστές και το κέντημα ως μέσο είναι ιδανικό για να αποδώσει το σεξ-απίλ της τρίχας. Γιατί τόση υλικότητα σε αυτό ειδικά το σημείο; Μήπως ο καλλιτέχνης προκαλεί τον θεατή να πέσει στα γόνατα και να αρχίσει να γλείφει τις κλωστές; «Ναι!» ομολογεί ο ίδιος, αυτό θα ήθελε να πετύχει. Έχει υπερσεξουαλικοποιήσει τα κεντήματα και το ερώτημα είναι πλέον αν εκεί ολοκληρώνεται ο στόχος του. «Όχι ακριβώς. Ο κύριος στόχος αυτών των έργων είναι να αποδείξουν την ισοτιμία των φύλων απέναντι στο βλέμμα που τα κοιτάζει». Το ανδρικό σώμα προσφέρεται ως αντικείμενο ηδονοβλεπτικής ευχαρίστησης αντίστοιχης με εκείνην που πρόσφερε η πορνογραφία της μπελ επόκ, με φόντο σατέν και κορδέλες. Το αντρικό σώμα καταλαμβάνει μια θέση
που στο παρελθόν καταλάμβανε το γυναικείο. Μια οπτική «αντιφαλλοκρατική» γεννιέται μέσα από μια φαλλοκρατική δομή θέασης. Αλλά τίποτα δεν είναι στην «κανονική» του θέση σε αυτή την έκθεση, όπου σε έναν πίνακα μια κοπέλα εικονίζεται να τηγανίζει αυγά με βραδινή τουαλέτα, πάνω σε αγνώστου ταυτότητας πλωτό μέσο, μάλλον μέσα στο σπίτι της. Είναι ουσιώδες πάντως ότι ο καλλιτέχνης δεν κοιτάζει τα μοντέλα του με τη λιγούρα πορνογράφου, όπως, για παράδειγμα, κοιτούσε ο φακός του Paul Morrissey τον Joe Dallesandro στην ταινία Σάρκα (Flesh), παραγωγής Άντι Γούορχολ (1968). Στις εικόνες του Λαδιανού υπάρχει άλλου είδους αγνότητα και τα πρόσωπα που φιγουράρουν είναι επενδυμένα με συναίσθημα. Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτές οι συνθέσεις του θυμίζουν «τούρτα ή γλυκό και αυτό γίνεται “ορεκτικό” και ευπρόσδεκτο και, εν πάση περιπτώσει, καθόλου άγριο και επιθετικό». Ωστόσο, τα πιο δραματικά ερωτήματα που θέτει η έκθεση σχετίζονται κυρίως με το «μάτι της διαίσθησης», αυτό που γνωρίζει τα πάντα και φιγουράρει σε ένα κέντημα τοποθετημένο ψηλότερα όλων. Το μάτι που κατά παράδοση αλλά και επιλεκτικά εδώ θεωρείται εκείνο που κατέχει τον ρόλο του πατέρα και του αποδίδεται μια επαφή με το θείο. Το μάτι που συμπεριλαμβάνει κάθε άνθρωπο στην κληρονομιά του προβλήματος της ζωής. Χωρίς αυτήν τη «γονική παροχή» θα κληρονομούσες και πάλι το πρόβλημα, απλώς στις περισσότερες των περιπτώσεων οι γονείς σου προφταίνουν και σ’ το κληροδοτούν πρώτοι. Τα αλουμινένια «καφασωτά» που καλύπτουν αρκετά από τα εκτιθέμενα έργα είναι ένας προστατευτικός φράχτης από αυτό το μάτι και από όλους τους επίβουλους που θα σκόπευαν να δουν, να εξετάσουν και να καπηλευτούν το θαύμα του έρωτα. Όχι μόνο του σαρκικού έρωτα αλλά και το θαύμα της «ποικιλίας» που πρέπει να υπάρχει παντού και που υπάρχει, αλλά δεν την παραδεχόμαστε ποτέ. Της «ποικιλίας» που δεν είναι παρά αυτό που ευρέως ονομάζεται διαφορετικότητα.
ΕΝΑ ΑΝΤΙΦΑΛΛΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ ΑΠΟ ΓΥΜΝΑ ΣΩΜΑΤΑ ΦΤΙΑΓΜΕΝΑ ME ΒΕΛΟΝΑ ΚΑΙ ΚΛΏΣΤΗ ΣΤΗΝ GALLERY CAN. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ 20 lifo – 8.2.18
ΙNFO Kωνσταντίνος Λαδιανός, Pink Boudoir, Can Christina Androulaki Gallery, Π. Αναγνωστοπούλου 42, Κολωνάκι. Μέχρι τις 10 Μαρτίου.
29.9.16 – lifo
21
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Η ΜΑRY BEARD ΡΊΧΝΕΙ ΝΈΟ ΦΩΣ ΣΤΟΝ ΡΩΜΑΪΚΌ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌ Το βιβλίο της Μary Beard «SPQR: Ιστορία της Αρχαίας Ρώμης» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια σε μετάφραση Κώστα Κουρεμένου.
22 lifo – 8.2.18
Η
Βρετανίδα Μary Beard είναι καθηγήτρια Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, συντάκτρια Κλασικών Σπουδών στο «Times Literary Supplement» και συγγραφέας πλήθους βιβλίων για τον αρχαίο ελληνορωμαϊκό κόσμο. Δημοφιλής επίσης για τις σειρές ιστορικών ντοκιμαντέρ που παρουσίασε στο BBC1 και BBC2, θεωρείται «celebrity historian». Τον Νοέμβριο του 2017 κυκλοφόρησε στα αγγλικά το βιβλίο Women & Power: A Manifesto (Γυναίκες & Εξουσία: Ένα Μανιφέστο), όπου η Beard εξερευνά τις ρίζες του μισογυνισμού στην αρχαία Αθήνα και Ρώμη. H «Guardian» το χαρακτήρησε «ένα κλασικό βιβλίο σύγχρονου φεμινισμού». Παρ’ όλο το ισχυρό επικοινωνιακό προφίλ της, η Μary Beard χαίρει του απολύτου σεβασμού για την επιστημονική της εγκυρότητα και την αντισυμβατική της ματιά στην Ιστορία, που εμπνέεται από τη λατρεία της για τον αρχαίο κόσμο. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το SPQR: Ιστορία της Αρχαίας Ρώμης από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια (μετάφραση: Κώστας Κουρεμένος). Το SPQR είναι η συντομογραφία του Senatus Populus Que Romanus που σημαίνει «η Σύγκλητος και ο Λαός της Ρώμης». Πράγματι, με αριστοτεχνικό τρόπο η Beard διατρέχει χίλια χρόνια ρωμαϊκής ιστορίας, ρίχνοντας νέο φως στον ρωμαϊκό πολιτισμό. Η αρχαία Ρώμη μάς αφορά έντονα σήμερα λόγω του ότι κρίνουμε τις κοινωνίες μας σε σχέση με αυτές των βασιλιάδων, των συγκλητικών, των αυτοκρατόρων. Οι ρωμαϊκές διαμάχες γύρω από τα έθνη, την αυτοκρατορία, την ιδιότητα του πολίτη και τα δικαιώματα του ατόμου επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο σκεπτόμαστε την πολιτική οργάνωση και την πολιτική ελευθερία. Η Beard αναλύει σε βάθος τις δομές και τους θεσμούς, ενώ ζωντανεύει την αφήγησή της με συναρπαστικά επεισόδια, αναζητώντας σε κειμενικά και υλικά ίχνη του ρωμαϊκού κόσμου την ιστορική της ερμηνεία. Με αφορμή τις 500 σελίδες της ευανάγνωστης και εμπλουτισμένης με φωτογραφικό υλικό και χάρτες έκδοσης του SPQR, η Μary Beard απαντά εδώ σε ερωτήσεις μου που αφορούν στον πλούτο των ιδεών και πληροφοριών της τόσο σαγηνευτικής μελέτης της.
ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟ Η ΔΗΜΟΦΙΛΉΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΡΩΜΑΪΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΕΝΑΝ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΑΙ ΔΙΑΦΩΤΙΣΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ. ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Η ΜΑRΥ BEARD ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΗ LIFO ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΥ ΟΡΙΣΕ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ. ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΎΗ ΜΑΛΛΙΑΡΟΎ
— Πόσο σημαντικός είναι ο διάλογος ανάμεσα στους αρχαίους και στους σημερινούς ιστορικούς σχετικά με την αποκρυπτογράφηση κάποιων αινιγμάτων της αρχαίας Ρώμης, όπως ο μυστηριώδης μύθος της θεμελίωσής της; Όλη η Iστορία είναι ένας διάλογος μεταξύ των παρόντων και των παρελθόντων ιστορικών. Σε πολλές περιπτώσεις, η δουλειά των σύγχρονων ιστορικών είναι να καταλάβουν τι λένε οι αρχαίοι μύθοι ή οι πρώτοι ιστορικοί. Για παράδειγμα, είναι πολύ εύκολο να επεξεργαστούμε τον μύθο της ίδρυσης της ρωμαϊκής φυλής από τον Αινεία, πρόσφυγα από την Τροία, ως «ιστορία» ή «παραμύθι». Όμως πρέπει να εξετάσουμε τι λένε αυτά τα κείμενα για τη ρωμαϊκή ταυτότητα και κατόπιν να δεχτούμε την ιδέα ότι οι Ρωμαίοι έβλεπαν πάντα τον εαυτό τους ως ξένους στη δική τους γη. — Έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε ότι η «ελευθερία» και η «δημοκρατία» είναι λίγο-πολύ ίσες αξίες. Όπως την περιγράφετε στο βιβλίο σας, η έννοια «libertas» (ελευθερία) είχε διαφορετικό νόημα. Είναι χρήσιμο να λαμβάνονται υπόψη σήμερα οι αρχαίες ρωμαϊκές αξίες; Βέβαια. Παρόλο που συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε υπνωτισμένοι από το πόσο σπουδαία ήταν η ιδέα της αθηναϊκής δημοκρατίας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η
αθηναϊκή δημοκρατία ήταν μόνο μία εκδοχή ριζοσπαστικής πολιτικής σκέψης στον αρχαίο κόσμο. Οι Ρωμαίοι ποτέ δεν θα αποκαλούσαν τον εαυτό τους δημοκράτες με την αθηναϊκή έννοια. Όμως είχαν συζητήσει και πραγματευτεί με πολλούς και σημαντικούς τρόπους την ιδέα της ελευθερίας του ατόμου και των δικαιωμάτων του πολίτη έναντι της εξουσίας του κράτους. Ήταν η έννοια του «libertas» της Ρώμης στη νεότερη Ιστορία που συντέλεσε στο να ξεκινήσουν η Γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση. — Οι πολυάριθμες επιστολές του Κικέρωνα, η Ιστορία που έγραψε ο Έλληνας Πολύβιος για τους Ρωμαίους και τα φιλοσοφικά χρονικά του Τάκιτου είναι μαρτυρίες ιστορικών γεγονότων. Σε ποιον βαθμό είναι ευχάριστες αναγνώσεις; Ή, σε αυτή την περίπτωση, ποιοι είναι οι δεσμοί μεταξύ μυθοπλασίας και Ιστορίας; Είναι πραγματικά πολύ ευχάριστες αναγνώσεις και προκαλούν έντονα το ενδιαφέρον του κοινού. Ο Τάκιτος πιθανότατα έχει κάνει την πιο οξυδερκή ανάλυση για την αυτοκρατορική διαφθορά που υπήρξε ποτέ. Φυσικά, όπως και με τον Ηρόδοτο ή τους λόγους του Θουκυδίδη, τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας και Ιστορίας στην αρχαιότητα είναι διαφορετικά (όλοι οι αρχαίοι ιστορικοί ήταν ικανοί να βάλουν τα δικά τους λόγια στο στόμα των ιστορικών χαρακτήρων που κατέγραφαν). Τα αρχαία ρωμαϊκά συγγράμματα αποτελούν ένα μείγμα έμπνευσης, αινιγματικότητας και δυσκολίας για μας. — Ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος και η αυτοκρατορία του πρότυπο για τους πολέμους της Ρώμης; Με έναν τρόπο, ναι, ή, τουλάχιστον, οι Ρωμαίοι έφτασαν στο σημείο να το σκεφτούν. Ο Αλέξανδρος ήταν ο κατακτητής των βίαιων θριάμβων. Οι Ρωμαίοι ακολούθησαν το παράδειγμά του, με τη διαφορά ότι προχώρησαν στην καθιέρωση των θριάμβων αυτών στην επικράτειά τους. — Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και άλλων αυτοκρατοριών της ίδιας χιλιετίας που ερευνάτε; Αυτό είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Υπάρχουν και ομοιότητες και διαφορές. Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να κάνουμε κάποιες στενές συγκρίσεις μεταξύ του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας και της ρωμαϊκής διοίκησης μερικούς αιώνες αργότερα και να δούμε συγκριτικά το φορολογικό σύστημα, τα οικοδομικά έργα κ.λπ. — Ήταν η αινιγματική προσωπικότητα του Αυγούστου ή ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώθηκε η κοινωνία που οδήγησε στη μακρόχρονη βασιλεία του και σε μια μη αναστρέψιμη πορεία γεγονότων που καθιέρωσαν τον «αυτοκράτορα» ως το μόνο πολιτικό πρότυπο; Ποιος ξέρει; Είναι πιθανό να συνέβησαν και τα δύο με κάποιον τρόπο. Το κρίσιμο σημείο βρίσκεται στο γεγονός ότι ο Αύγουστος ήταν εκείνος που δημιούργησε τις δομές που διαμόρφωσαν τη ρωμαϊκή διοίκηση για αιώνες, καθιέρωσε την έννοια του «αυτοκράτορα» και κυρίως τι έπρεπε να κάνει. Ήταν ο Αύγουστος που όρισε ότι αυτοκράτορας είναι ο συνδυασμός του ανθρώπου που οικοδομεί, που κατακτά και προστατεύει τους ανθρώπους της επικράτειάς του. Οι δομές αυτές ποτέ δεν εξαφανίστηκαν. — Τα αρχικά SPQR στα ιταλικά («Sono pazzi questi romani!» - «Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι!») είναι κάτι σαν ανέκδοτο, καθώς η συντομογραφία αυτή αναγράφεται παντού στην αρχαία Ρώμη, όπως λέτε. Το «SPQR» είναι βιβλίο που διέπεται από μια διάθεση χιούμορ ως προς τον τρόπο που επεξεργάζεται τις πολύτιμες πληροφορίες που μας δίνει. Συμφωνείτε; Ναι. Είμαι πολύ χαρούμενη που προσέξατε το χιούμορ. Τελικά, όταν όλα αυτά που περιγράφουμε συμβαίνουν στο μακρινό παρελθόν, πρέπει να τα βλέπουμε και από την εύθυμη πλευρά τους. ¶ 8.2.18 – lifo
23
CITY VIBES
CRUST
Πρωτογενούς 13, Ψυρρή
Ο τρόπος που διασκεδάζουν οι Αθηναίοι
Ως ιδέα και μόνο το Crust ιντριγκάρ ει: στο έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια. Και ισόγειο το μαγαζί λειτουργεί ως πιτσαρία νεοϋορκέζικου στυλ και το υπόγ παρόλο που η κατάσταση για τα μαγαζιά έχει ειο τα βράδια μετατρέπεται σε ένα εναλ δυσκολέψει αρκετά, καινούργια μπαρ λακτικό micro club με βερολινέζ ικη και συναυλιακοί χώροι εμφανίζονται αισθητική. «Θέλαμε να συνδυάσο υ- Ναυαρίνου 12, Εξάρχεια με την αγάπη μας για την πίτσα συνεχώς, καλύπτοντας ακόμα και τα και τη ιστα Το παλιό Closer είναι από τα ελάχ μουσική με έναν διαφορετικό τρόπ ο. πιο ειδικά γούστα, ενώ παλιά, ιστορικά αεπαν παλιά ροκάδικα που κατάφερε να Διαλέξαμε την περιοχή του Ψυρρ ή γιαχία, επιτυ με μαγαζιά ανοίγουν ξανά σε νέους χώρους, προσδιορίσει τον εαυτό του τί δεν έχει πολιτιστικούς περιορισ μούς Ψυρρή καταβοΚακουργιοδικείου 6, χωρίς να προδώσει τις μουσικές και δεν σε δεσμεύει σε κατηγορί σε πιο «σημερινή» έκδοση. Σίγουρα, τα ες και κά το κόμισε ν κουνώντας συνωμοτι λές του. Από τη Σίνα, το 1999, μετα στερεότυπα» μας αναφέρουν οι Νεαρές παρέες αράζου άνθρ ωπαλιά ροκάδικα δεν είναι πλέον όπως η από μέλ punk rock μουσικής, στην Ιπποκράτους, και πέρσι, μετά ποι πίσω από αυτή την πρωτότυπ κεφάλι στον ρυθμό της η ιδέα . σε ν στα ζου ξανά ξε τα γνωρίζαμε. Έχουν εξελιχθεί και συγκροτήματα παί τρία χρόνια απουσίας, άνοι Ένα συνηθισμένο βράδυ στην οδό από ανερχόμενα, ροκ Πρωου και Εξαρχείων. Το σχέδιά τους, κά- τογένους νακί τα ν Κολω ρα νου ρώ σύνο αστ κατ θα δείτε πολλές παρέες να μεπαίζουν πιο εξειδικευμένη μουσική ή συναυλίες και ποδοίσει ακόιχήματα πάνω από το καινούργιο μαγαζί δεν έχει χρον τακινούνται ανάμεσα στο Barrett ποιοι τύποι χάνουν στο και στο εκσυγχρονίζουν το πρόγραμμά τους, ει και α ελκύ έλες χαράζουν τσιτάτ μη, αλλά έχει γίνει στέκι που προσ Crust με μια πίτσα και μια μπίρα στο σφαιράκι και μερικές κοπ χέρι, οι ι ακού είνα να ές επιλέγοντας τις τελευταίες τάσεις της ν μαύρο τοίχο. Αυτ ετερόκλητο κόσμο. Μπορείς επιθυμώντας να απολαύσουν διαφ ερωτικούς όρκους στο ορετιa μέχρι Λένα Πλάτωνος. είς μια συνηθισμέ- κές εκφάνσεις Zapp καν ι από ίσε σεις ικρ αντ θα εναλλακτικής μουσικής. Αυτό που έχουν της μουσικής που ακούν. εικόνες που στη 18 έως th, το punk rock club Οι ηλικίες που μαζεύει είναι από Σε αντίθεση με το διπλανό Barr νη βραδιά στο Bad Too ett, στο διατηρήσει ακέραιο είναι το ανεξάρτητο ό. πεό κοιν άνοιξε στα τέλη του 55 χρονών. «Πάντα υπάρχει νεαρ υπόγειο της πιτσαρίας μπορεί να γειτονιά του Ψυρρή που ακού σει ιόνα παλα για τις πνεύμα στις μουσικές επιλογές τους, Λειτουργεί διαφορετικά από Bad Tooth φτιάχτηκε κανείς heavy rock και metal, όπω ρασμένου έτους. «Το ς επίσης ότι υπήρχε στην ηλεκτρονική . Φυσικά, δεν είναι πιστό ε ρνιές θαμ φου ς νιώ τερε που ό κεν το το οποίο φαίνεται πως, σε πείσμα των μουσική και χιπ-χoπ, γεγοκαλύψουμε ρτων ’70s ψη μας ήταν να δημιου στη θρησκόληπτη προσέγγιση νός που δείχνει πόσο ανοιχτόμυαλα αθηναϊκή σκηνή. Η σκέ αντικαιρών, λειτουργεί. Επισκεφτήκαμε ς υ ήτρη ποιοτικές μουσικές, όπο μετωπίζουν την ηχητική τους και πολύ καλά κάνει» λέει ο Δημ γήσουμε ένα μέρος με ταυτότητα τη ν οι ν αυτή γού ησα τέσσερα εναλλακτικά μαγαζιά που έχουν τός σου» μας εξη Ταμπάκης. «Απ’ όταν ξεκίν οι ιδιοκτήτες του μαγαζιού. «Προ μπορείς να είσαι ο εαυ σπαθήτυχαίος attitude pusher ρό ατμόσφαιρα σαμε να κάνο κάθε ρετ ο τη ειά, με δουλ αζί μαγ Στο κάνει πρόσφατα το περισσότερο buzz υμε κάτι που να αρέσει και υπεύθυνοι. Το ρούσει ονομάζει ροκ αυτό που πουλάει. θητική μπορεί να ακο σ’ εμάς, χωρίς να κοιτάμε τόσο τα και την cult punk αισ tren ds. στην πόλη. ών ό γενε ρι protopunk και απ κάδικο κοινό των προηγούμενων Φτιάξαμε έναν χώρο όπου θα θέλα κανείς από garage μέχ με να κλει πιο βρα σε ς ι wave, ενώ κάποιε είχε την τάση να μαζεύετα συχνάζουμε και να διασκεδάζουμ rockabilly μέχρι new ε και οι να ο Πρωτογενούς 11, Ψυ δίνουν συναυλίες ίδιοι». Μια καλή th Too στούς χώρους και ίσχυε πολύ έντο Bad του ρρή νή βραδιά για να επισκεφθεί διές στη σκη ας. ώότητ εγχ κοιν ικής της α μουσ ματ της ός » σχή ντισμ ένα ρομα κανε υμμ ίς «κρ το Crus ά, t είναι καλ Το όταν έχει ένα από τα Barrett άνοιξε στο τέλ κάποια ν κόσμος ος του 2015 στην ι μπάντες επικοινωνού σπάνια live που γίνονται στο Τώρα είμαστε σε εποχές που ο καρδιά του Ψυρρή και ριας ροκ σκηνής. «Ο υπόγειό του, ές ς η αλήθεια είναι ότι κάφορ του περι συμ κό, τις ι υλι άλλε υν λνο προβ να ι στέ θέλε μας , τα οποία ποικίλλουν σε στυλ και είδο λυψε ένα κενό που υπή συνήθως μαζί μας ς. ρχε στην περιοχή όσο ζει οπότε το ν αν ο ήχος τους ταιριά του θεωρώντας το κατάκτηση, Αυτές τις ώρες είναι που θα ζήσε αφ ορά πιο εναλλακτικού ακούμε και κρίνουμε τε τις πιο ρο σότε ς ήχους. Μαζεύει κυυν, περισ ι ρχο ρέπε Υπά ζιών th. μαγα Too των ιμο Bad στήσ του συνα α ρπασ αιρ τικές όσφ και ρίω ατμ ακρα ίες εμπειρίες στο ς κοριτσόκοσμο και νεα στην δεν θα τις ρές υλικίες. Μποστη street bar διάσταση. Σήμερα πημένες μπάντες με μαγαζί, αλλά, όπως μας είπαν και ρείς να ακούσεις από βέβαια, κι άλλες αγα οι ίδιοι , ή Interpοl και Nick Cav κορφ ουν την από έρθ ένο να ντυμ για ωπο ίς, άνθρ εμε e δεις με «όλα νού γίνονται στο Crust, αλλά ό,τι γίνετ μέχρι Chckn και Rory Gal οποίες επικοινω αι lagher. Θυμίζει παλιό αι “συστη- μένει εδώ» δέρμα, που δεν βγάζει οντ στο α έρχ νύχι ον τα ως πλέ DJs Οι . A.K. αυθεντικό ροκάδικο, να παίξουν. αλλά παίζει και μαύρη ζί για να το μαγαζί, οπότε και το μπουφάν του μέσα στο μαγα μουσική και κάθε Πέμ μένοι”, ξέρουν τι παίζει οτε, πτη το πρόγραμμά του Tο α. σδήπ Οπω μέρ του. ένη στυλ ριμ το κεκ σει συγ χαλά μη γίνεται καθαρά χορευτ τους ακούμε σε set μια αι και θα ικό. «Κάποιοι θα σου έναν αές ελευθερία. Ήταν, είν όμως, ένα ροκ μπαρ αποπνέει που ν ότι πρόκειται για ροκ punk σημαίνει για εμά βιας, συμ ι θερί ράε μπαρ, και είναι λοελευ ης χω χίπικ δεν ιδέα που ρα ατημελησίας και γικό, γιατί λέμε “ροκ” είναι μια επαναστατική . ό,τ Μ.Π . ι δεν ναν» κανέ παίζει ελληνικά από α πόρτ φας χωρίς να και ραδιοφωνικά χιτάκι βασμούς». A.K. α. Εγώ θα σου πω ότι πρόκειται για ένα μπα ρ καθόλου κολλημένο » λέει η Χρύσα Οικονο πούλου. «Το μοναδικό πράγμα στο οποίο επι μένουμε είναι ο καλός DJ». Και ο κόσμος, απ’ ό,τι φαίνεται, χορεύε ι. Το διαπιστώνεις με μια επίσκεψη παρασκευοσάββατο. «Οι ειδικο ί λένε ότι εκεί που κου νιούνται όλοι είναι με το χιπ-χοπ, αλλά δεν μπορείς να μη χορέψ εις π.χ. με το “The wa y you used to do” των QO TSA, όπως παλιότερα με τα “You can’t hide” των LCD Soundsystem και “I feel better” των Hot Chip. Θεωρώ ότι τα μαγαζιά που αποκλείου ν τη μαύρη μουσική ή αγνοούν την έκρηξη του χιπ-χοπ τα τελευταία χρόνια είναι δεινοσαυρ ικά και δεν με αφορούν. δείτε επίσης: Τα charts απαντούν με σαφήνεια ότι δεν που To Off the chain στη λάει το ροκ, εμάς όμω ς μας αρέσει». M.Π. Ναυαρίνου, εκεί
CLOSER
BAD TOOTH
BARRETT
όπου ήταν παλιά το Stand. Το Buy or Die στη Θεμιστοκλέους αναβιώνει το πνεύμα των Εξαρχείων μιας άλλης εποχής. Το ιστορικό Mo Better αναστήθηκε στου Ψυρρή. Ο πρώτος όροφος του Boiler στη Βλαχάβα φιλοξενεί τις πιο απρόβλεπτες εναλλακτικές συναυλίες.
24 lifo – 8.2.18
Σ Α Τ Ν Ο Ρ Ά Κ Ο Ρ ΣΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΣΤΈΚΙΑ ΌΠΟΥ ΜΠΟΡΕΊΣ ΝΑ ΖΩΝΤΑΝΈΨΕΙΣ ΤΑ ΒΡΆΔΙΑ ΣΟΥ ΜΕ ΠΑΝΚ, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΉ ΡΟΚ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΟ INDIE. ΑΠΌ ΤΗ ΜΑΡΊΑ ΠΑΠΠΆ ΚΑΙ ΤΟΝ ΆΓΓΕΛΟ ΚΛΕΙΤΣΊΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΜΑΝΟΣ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΗΣ 29.9.16 – lifo
25
q Θυμάμαι την αρμονική συνύπαρξη μεταξύ των μειονοτήτων και του πλειοψηφούντος τμήματος των Τούρκων. Τίποτα δεν έδειχνε ότι τα πράγματα θα έπαιρναν δραματική τροπή. Να σκεφτείς ότι στα Ταταύλα, μια τεράστια περιοχή, υπήρχαν τέσσερις ελληνορθόδοξες εκκλησίες και κανένα τζαμί. Οι γονείς μου μας έπαιρναν μαζί τους στα κέντρα διασκέδασης ή στις ταβέρνες κι εκεί άκουσα και είδα από τη Ζωζώ Σαπουντζάκη και τον Τσιτσάνη μέχρι τον Καζαντζίδη και τον Μητσάκη.
q Τρία χρόνια μάζευε λεφτά ο πατέρας μου και το 1958 οργανώθηκε η εγκατάλειψη της πατρίδας μας, της Κωνσταντινούπολης. Το ’56 μας είχε στείλει εδώ ο πατέρας μου με τη μητέρα μου και την αδερφούλα μου διερευνητικά, για διακοπές, για να δούμε πώς ήταν τα πράγματα. Τελικά, μείναμε στο φτωχικό σπίτι της αδερφής της μάνας μου. Στην Κοκκινιά ήταν το σπιτάκι αυτό και για δύο χρόνια πήγαμε σχολείο στη Νίκαια. Προσπαθώντας να στήσει μια δουλειά ο πατέρας μου, μετακομίσαμε στην πλατεία Καλλιγά, κοντά στην πλατεία Αμερικής. Εν τω μεταξύ, όμως, όταν κατάφερε ν’ ανοίξει ένα εργαστήρι ζαχαροπλαστικής, έπεσε σε έναν Έλληνα απατεώνα συνεργάτη που του έφαγε τα χρήματα... Κι έτσι βρεθήκαμε μια ολόκληρη οικογένεια να ζει από ένα τεράστιο σπίτι στην Κωνσταντινούπολη σε ένα υπόγειο διαμέρισμα 49 τετραγωνικών.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
απο τον αντωνη μποσκοϊτη. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.
q Μαθαίναμε τη μουσική από τις διαφημιστικές εκπομπές των εταιρειών, «Η Ελλαδίσκ παρουσιάζει» κ.λπ. Υπήρχε πλουραλισμός στο τραγούδι, ακόμη δεν είχε κυριαρχήσει το αγγλοαμερικάνικο. Κάπου εκεί, στις αρχές του ’60, έσκασε το κύμα των ελληνικών ποπ συγκροτημάτων και οι γειτονιές έπαιξαν μεγάλο ρόλο σ’ αυτό. Ήταν τα κέντρα από τα οποία ξεκινούσαν τα πάντα. Εμείς ήμασταν οι Καλλιγάδες, κωλοπετσωμένα παιδιά στην πρώιμη εφηβεία μας, και είχαμε φτιάξει σπαθιά, βέλη και ακόντια. Συνηθίζαμε να κάνουμε επιδρομές σε άλλες γειτονιές και το ίδιο γινόταν σ’ εμάς. Μη φανταστείτε τίποτα τρομερά πράγματα, όπως τα μαχαιρώματα στην Αγγλία, εμείς παιχνίδι το είχαμε. Έχει σημασία το ότι η παρέα μας είχε και κορίτσια, ήταν μεικτή, κάτι σχετικά σπάνιο για τα δεδομένα της εποχής.
q Στην πλατεία Καλλιγά σε ακτίνα 300 μέτρων σκέψου ότι υπήρχαν 25 κινηματογράφοι, που τους έχω καταγράψει έναν προς έναν! Εκεί ήταν επίσης τα καλύτερα κλαμπάκια, το Whiskey A Go Go, το Hobby, που εμφανίζεται σε πολλές ελληνικές ταινίες, αλλά και το Village (Βιλάζ), όπου πηγαίναμε μικροί και πολλοί, ακόμα και σήμερα, δεν το ξέρουν. Για να είμαστε ακριβείς, την ποπ μουσική δεν την άκουγε όλος ο κόσμος. Είχαν βγει ο Τζορντανέλι, οι Charms, οι Idols, η Ζωίτσα η Κουρούκλη. Ήμασταν λίγοι, αλλά αγαπούσαμε πολύ ενεργά την ποπ και μετά το ερμήνευσα ως εξής: εκπροσωπούσαμε το καινούργιο, αυτό που ερχόταν! Όλες μου οι οικονομίες πήγαιναν στο «Ρεφραίν» της Πατησίων, σε 45άρια δισκάκια. Σήμερα θα έχω γύρω στα 10.000 βινύλια, δουλεύοντας για χρόνια και στις δισκογραφικές εταιρείες. Το 1967, λοιπόν, είχα πάρει το πρώτο τεύχος του ξένου «Rolling Stone» που είχε μορφή εφημερίδας, αλλά αγόραζα και περιοδικά από Γαλλία και Γερμανία.
q Μαγική εποχή, αλλά η δημοκρατία δεν ήταν στα καλύτερά της. Οι δικοί μου, πάλι, ερχόμενοι από την Πόλη, αγαπούσαν καθετί ελληνικό, δεν κάνανε διακρίσεις. Όλα ήταν καλά, ακομμάτιστα και αχρωμάτιστα. Μετά, όταν ήρθαμε εδώ, αρχίσαμε να ξεχωρίζουμε την ήρα απ’ το στάρι. Ζήσαμε τον φόβο των καλλιτεχνών που διώκονταν από το καθεστώς. Μεγαλώνοντας, αρχίσαμε να παρακολουθούμε τα απελευθερωτικά κινήματα σε Ευρώπη και Λατινική Αμερική που συνδέονταν με τη ροκ μουσική, τον Ντίλαν και το Γούντστοκ.
q Τελειώνοντας το Γυμνάσιο μες στη δικτατορία, έχω μακριά μαλλιά, φοράω καμπάνες, ασπάζομαι τον χιπισμό. Χίπης αλλά και αριστερός, ένα κουρκούτι όλα μαζί (γέλια). Όλα ήταν δημιουργικά και μας έδιναν ένα καταπληκτικό υλικό. Από ένα σημείο και μετά σκοτωνόμασταν οι ποπάδες με τους ροκάδες για το δίπολο Beatles - Rolling Stones. Ύστερα ήρθαν οι άνθρωποι οι μεγαλύτεροι από μας, που είχαν μια ευρύτερη κουλτούρα – ο σημαντικότερος για μένα ήταν ο Τάσος Φαληρέας. Ο Πουλικάκος, επίσης. Αυτοί ήρθαν μαζί από το Λονδίνο και μιλούσαν καλά αγγλικά. Ποιος άλλος ταξίδευε τότε; Κανείς. Βγήκα στο εξωτερικό πρώτη φορά το ’72 και ήμουν δαχτυλοδεικτούμενος.
q Μαζί με τον Γιάννη Πετρίδη πιάνω δουλειά ως DJ σε μία απ’ τις πρώτες ντισκοτέκ στην Ελλάδα. Δούλεψα εκεί για τρία χρόνια, από το 1969 ως το 1972, παράλληλα με τις σπουδές μου. Έβγαζα καλά χρήματα, αφού δούλευα εφτά μέρες την εβδομάδα, και είχα την απόλαυση να παίζω όλα τα ψαγμένα ροκ κομμάτια από την ησυχία του σπιτιού μου στα μεγάλα ηχεία μιας ντισκοτέκ.
q Παρουσίασα για πρώτη φορά το 1971 τους Socrates drank the conium στην Τερψιθέα του Πειραιά μαζί με τους Εξαδάκτυλος του Πουλικάκου. Δούλεψα πολύ με τη Μαρίζα Κωχ, της οποίας αργότερα ήμουν παραγωγός. Στη Νομική, όπου σπούδαζα, αρχίζω να μπλέκομαι με το φοιτητικό κίνημα, δειλά-δειλά στην αρχή με κάποιους ευρωπαϊστές, μετέπειτα πολιτικούς του ΠΑΣΟΚ. Οι αντιλήψεις μου άλλαξαν στην κατάληψη της Νομικής, όταν αρχίσαμε πολιτικά να προσγειωνόμαστε στην ελληνική πραγματικότητα. Τα διεθνιστικά μπήκαν στην άκρη, αφού εδώ ζούσαμε. Να φανταστείς ότι κάθισα και με κούρεψαν, όχι με το ζόρι, αλλά στο πλαίσιο της αλλαγής.
q Ένα καλοκαίρι γύρισα με οτοστόπ όλη την Ευρώπη. Συνάντησα μεγάλους DJs του εξωτερικού που τους άκουγα στο Radio One από ένα μεγάλο ραδιόφωνο στα βραχέα με μια κεραία που έφτανε ως την ταράτσα. Άκουγα πολύ επίσης έναν καταπληκτικό σταθμό, το Radio Carolina, που εξέπεμπε κάπου απ’ τα νερά της Μάγχης. Και, βέβαια, τον σταθμό της Αμερικανικής Βάσης, που ήταν πολύ ενημερωμένος στα μουσικά.
q Στη Lyra μπήκα το φθινόπωρο του ’72. Προηγουμένως ο Φαληρέας μου έδινε τα promo δισκάκια της εταιρείας και με είχε βάλει σε μια μεγάλη παρέα με τον Δενέγρη τον ποιητή, τον Μοροζίνη, τη συγγραφέα Μαρία Μήτσορα και τον Κώστα Θεοφιλόπουλο, τον Πουλικάκο, τον Κουτρουμπούση. Βγάλαμε τη «Μουσική Γενιά», την πρώτη και μοναδική μουσική εφημερίδα. Στο πρώτο εξώφυλλο είχαμε τον Διονύση Σαββόπουλο και μέσα μια συνέντευξη που είχε δώσει σ’ εμένα. Την πηγαίναμε εμείς στα περίπτερα για διανομή και την πουλάγαμε στις συναυλίες. Κάθε δεκαπέντε μέρες έβγαινε. Κράτησε μόλις τέσσερις μήνες, αλλά έχει μείνει μέχρι σήμερα, καθώς κάναμε πολλά: δημοσιεύαμε δισκοκριτικές και ιδιαίτερα άρθρα, όπως εκείνο του Πουλικάκου όπου έγραφε: «Beatles ακούν οι νοικοκυρές όταν πλένουν τα πιάτα»... Είχαμε μέχρι
26 lifo – 8.2.18
ΜΟΥΣΙΚΌΣ ΠΑΡΑΓΩΓΌΣ, ΜΆΝΑΤΖΕΡ, ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ, ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΉΣ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΎΠΟΛΗ, ΚΑΤΟΙΚΕΊ ΣΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ.
κής δεξιοτεχνίας και ποιότητας, ενώ ο πατέρας μου ήταν ζαχαροπλάστης. Μαζί με την αδερφή μου, που ήρθε λίγο μετά στον κόσμο, ζούσαμε όλοι μαζί στην Κωνσταντινούπολη σε μια εποχή που από πολλούς έχει χαρακτηριστεί «χρυσή». Ο ελληνισμός είχε ανασυγκροτηθεί και οι κοινότητές του ήταν εξαιρετικά ανθηρές. Οι δραστηριότητες βασίζονταν κατά πολύ στην Εκκλησία, όχι με τη θρησκευτική αλλά με την κοινοτική έννοια, κάτι πολύ σημαντικό! Υπήρχε μια συνεχής ροή καλλιτεχνών από την Ελλάδα, αφού το ελληνικό τραγούδι ήταν πολύ δημοφιλές, όχι μόνο στους Τούρκους αλλά και στους Αρμένιους, στους Κούρδους κ.λπ.
ΣΤΈΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΆΔΗΣ
q Γεννήθηκα στην Κωνσταντινούπολη το καλοκαίρι του 1950, στα Ταταύλα. Η μητέρα μου ήταν μοδίστρα εξαιρετι-
8.2.18 – lifo
27
και ανταποκριτή στο Λονδίνο, τον Χιου, ο οποίος μετά άνοιξε το κλαμπ «Folk 17» στην Πλάκα. Από κει περνούσε όλο το χιπαριό που ερχόταν απ’ έξω με τις κιθάρες και τις φυσαρμόνικές τους – έπαιζαν κιόλας κι έτσι εμείς ακούγαμε κατευθείαν τα νέα κομμάτια του Νιλ Γιανγκ ή του Μπομπ Ντίλαν. Με τα ναρκωτικά δεν είχα ποτέ σχέση. Όχι ότι σε υποχρέωνε κανείς να πάρεις κιόλας, απλώς είχα τόση ενέργεια, που δεν τα χρειάστηκα. Η πρέζα ακόμη δεν είχε σκάσει. Λίγοι ήταν αυτοί που είχαν μπλέξει μαζί της, όπως και παλιά, στο ρεμπέτικο, ήταν ο Ανέστος Δελιάς. Υπήρχε, βέβαια, το LSD που ερχόταν απ’ έξω πάντα, σε χαπάκια, και δημιουργούσε παραισθήσεις. Ήταν επικίνδυνο, εμάς όμως δεν μας «έπιασε», γιατί είχαμε πολλή ζωή μέσα μας και καθόλου το στοιχείο της παρακμής. Δεν είχαμε ανάγκη να καταστρέφουμε τον εαυτό μας για να περνάμε καλά.
q Στη Lyra δούλεψα με τον Φαληρέα και άλλους συνεργάτες υπό τη σκέπη, εννοείται, του Αλέκου Πατσιφά. Ο Πατσιφάς, αν και ανήκε στη φωτισμένη δεξιά, δούλευε με αριστερούς ανθρώπους. Οι φίλοι του ήταν ο ένας καλύτερος απ’ τον άλλο: ο Καρύδης του Ίκαρου, ο Χατζιδάκις, ο Ελύτης, μεγάλοι ζωγράφοι. Υπήρχε τότε ένα κοινό όραμα αριστερών και δεξιών για μια Ελλάδα πολιτισμού, το οποίο τσαλακώθηκε μέσα στα χρόνια, αλλά δεν είναι η ώρα να το αναλύσουμε. Θυμάμαι ότι με το που μπήκα στη Lyra, βγάλαμε, τέλη του ’72, τον «Μεγάλο Ερωτικό» και αρχές του ’73 το «Βρώμικο Ψωμί». Το ’75 βγάλαμε και το πρώτο δισκάκι του Άσιμου σε ενορχήστρωση του Γιώργου Στεφανάκη των Πελόμα Μποκιού. Μέχρι και πνευστά βάλαμε μέσα, τότε που ήταν παγκοσμίως άγνωστος ο Νικόλας. Ο Άσιμος ήταν ευθύς τύπος, λογικότατος, μας έφερνε τα κομμάτια του σε κασέτες κι εγώ τον θεωρούσα επιρροή μου από τα χρόνια του ΕΚΚΕ. Έφυγα από τη Lyra το ’76 γιατί μου μίλησε μια φορά απότομα ο Πατσιφάς, που ήταν πολύ φωνακλάς. Του είχα πει την πρώτη μέρα που τον συνάντησα: «Κύριε Πατσιφά, δεν με ενδιαφέρει τόσο ο μισθός όσο το να μη μου μιλήσετε ποτέ άσχημα. Ξέρετε, άσχημα δεν μου έχουν μιλήσει ποτέ, ούτε ο πατέρας μου ούτε η μητέρα μου. Σας παρακαλώ να το σεβαστείτε». Το σεβάστηκε, μα μια μέρα που τυπώναμε εξώφυλλα, μου ύψωσε τη φωνή.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
ΣΤΈΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΆΔΗΣ
q Μένω χωρίς δουλειά και δεν ξέρω τι θα κάνω. Είμαι μέσα στο Πολυτεχνείο στα γεγονότα, συμμετέχω στην εξέγερση, χρωστάω δύο μαθήματα στη Νομική. Τότε εμφανίζονται δύο Αμερικανοί, οι οποίοι σκοπεύουν να ανοίξουν παράρτημα της δισκογραφικής CBS στην Ελλάδα. Είχαν νοικιάσει ένα διαμέρισμα στο Κολωνάκι κι εκεί έκαναν τα interviews με τα μελλοντικά στελέχη – εμένα με έστειλε ο Φαληρέας πάλι σ’ αυτούς. Την επομένη κιόλας με προσέλαβαν με τα διπλά λεφτά απ’ ό,τι στη Lyra, ζητώντας μου βοήθεια για να στήσουν την εταιρεία. Πήρα μαζί μου όλο τον καλό κόσμο που ήξερα: τον Καφετζόπουλο, τον Καρατζά, τον Γιώργο Κυβέλο. Φτιάχτηκε μια νέα δημιουργική παρέα και σύντομα στήθηκε κατάσταση στη CBS. Φώναξα τον Τσιτσάνη και κάναμε δύο δίσκους, τον Άκη Πάνου, τη Μαρίζα Κωχ, τον Νίκο Μαμαγκάκη, τον Κώστα Βίρβο, τον Κώστα Καράλη, την ανακάλυψή μου, τη Ζανέτ Καπούγια. Ήταν τρομερά ανθηρή η βιομηχανία του δίσκου στην Ελλάδα τότε, αν και είχαμε την ψευδαίσθηση ότι μια αμερικανική εταιρεία θα δούλευε υπέρ του ελληνικού ρεπερτορίου. Έφυγα στα τέλη του 1979 από τη CBS, κάνοντάς τους μία αναφορά οκτώ σελίδων κατόπιν διένεξης που είχαμε.
Λόγω της καταγωγής μου έχω μεγάλη αγάπη για τους Έλληνες ανά τον κόσμο. Ποτέ δεν θεώρησα τον ελληνικό πολιτισμό εγκλωβισμένο σε σύνορα, αντιθέτως πίστευα πως ο αποκλεισμός του εντός συγκεκριμένου γεωγραφικού πλαισίου υπονόμευε και κουτσούρευε την οικουμενικότητά του. Δεν είναι ένα μαγαζάκι για εδώ ο ελληνικός πολιτισμός.
q Λόγω της καταγωγής μου έχω μεγάλη αγάπη για τους Έλληνες ανά τον κόσμο. Ποτέ δεν θεώρησα τον ελληνικό πολιτισμό εγκλωβισμένο σε σύνορα, αντιθέτως πίστευα πως ο αποκλεισμός του εντός συγκεκριμένου γεωγραφικού πλαισίου υπονόμευε και κουτσούρευε την οικουμενικότητά του. Δεν είναι ένα μαγαζάκι για εδώ ο ελληνικός πολιτισμός. Η Φιλική Εταιρεία, ο Κοραής, ο Καποδίστριας, αυτοί έφεραν τα φώτα, τι ήταν εδώ πριν; Ένα αρβανίτικο χωριό ήταν η Αθήνα συγκριτικά με την Κωνσταντινούπολη! Σκηνοθέτησα είκοσι ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ ξεκινώντας από Κάτω Ιταλία και βόρειο Ήπειρο, ασχολήθηκα με τον ελληνισμό της Βουλγαρίας, με τους πολιτικούς πρόσφυγες της Πολωνίας, έφτασα Φινλανδία και από κει Ουκρανία, Κριμαία κ.λπ.
q Τα χρόνια μετά τη CBS φτιάξαμε το περιοδικό «Ντέφι». Το 1982 βγήκε το πρώτο τεύχος του. Άλλη φοβερή ομάδα: Φαληρέας, Γιώργος Κοντογιάννης, Ντόρα Ρίζου, Καλαϊτζής, Γιώργος Παπαδάκης, Άκης Πάνου, Σαββόπουλος, Δημήτρης Αρβανίτης, Χρήστος Βακαλόπουλος, Μανώλης Ρασούλης, Νίκος Ξυδάκης, Θοδωρής Μανίκας, τι να σου λέω! Είχαμε το όραμα της διεθνιστικής Νέας Ελληνικότητας που είχε μείνει ημιτελές απ’ τη δεκαετία του 1960 και θα περιείχε όλους τους διεθνείς πολιτισμούς. Από τη μια είχαμε αφιερώματα στον Βαμβακάρη και απ’ την άλλη στον Άρτσι Σεπ. Ήταν μια πρόταση και γι’ αυτό το «Ντέφι» έκανε μεγάλη αίσθηση.
q Νιώθαμε ακτιβιστές της ελληνικής μουσικής. Ανοίξαμε τον Λυκαβηττό για τις λαϊκές συναυλίες με Πάνο Γαβαλά, Ρία Κούρτη, Γλυκερία, Παπάζογλου, Γκολέ, Κοντογιάννη, με τρομερές ορχήστρες παραδοσιακών μουσικών. Το ’83, μια χρονιά μετά, κάνουμε Λυκαβηττό με Χαρούλα Αλεξίου. Χαμός! Ανεβάζουμε στον Λυκαβηττό τον Μανώλη Αγγελόπουλο και μας την πέφτουν όλοι. «Ο γύφτος στον Λυκαβηττό» έγραψαν οι εφημερίδες και μας χαρακτήρισαν «γύφτους» ή και «εθνικιστές», ό,τι μπορείς να φανταστείς! Το υβρεολόγιο αυτό, βέβαια, δεν μας έκανε κακό, μάλλον μας ενίσχυσε, δεδομένης και της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ που είχε δημιουργήσει ένα κλίμα αισιοδοξίας στην κοινωνία.
q Τη δεκαετία του ’80 οργανώσαμε τις πρώτες μεγάλες περιοδείες Ελλήνων καλλιτεχνών.
Έφερα τα Παιδιά από την Πάτρα, κάναμε εκατό συναυλίες με τη Γλυκερία, φτιάξαμε το κέντρο «Ντέφι» βασισμένο στην ανανέωση του ελληνικού τραγουδιού με την «Εκδίκηση της γυφτιάς» των Ξυδάκη/Ρασούλη. Με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου κάναμε περίπου εκατόν πενήντα συναυλίες, όπως και τη μεγάλη περιοδεία του Σαββόπουλου. Το 1988 στήσαμε την πρώτη συναυλία βάζοντας το θέμα του AIDS, όταν κανείς δεν ήξερε σε βάθος και δεν μιλούσε γι’ αυτή την ατομική βόμβα. Η συναυλία έγινε στο Καλλιμάρμαρο και μοιράσαμε ένα εκατομμύριο φυλλάδια με ένα πολύ καλό κείμενο που είχε γράψει ο Γρηγόρης ο Βαλλιανάτος.
q Το 1997 έφτιαξα μια ορχήστρα που τη βάφτισα «Ελλήνων Ορχήστρα». Αποτελούνταν από εξήντα άτομα με όλα τα όργανα: σαντούρια, κλαρίνα, κανονάκια, μπουζούκια, τα πάντα. Παρουσιάζαμε τα βασικά είδη του ελληνικού τραγουδιού με εκπροσώπους τον Ψαραντώνη στα κρητικά, τον Αηδονίδη στα θρακιώτικα, τη Μαριώ στα ρεμπέτικα, τον Νίκο Οικονομίδη στα νησιώτικα και τον Μιχάλη Καλιοντζίδη στα ποντιακά. Είχαμε μαζί μας ένα χορευτικό συγκρότημα από τη Χίο αλλά και ένα συγκρότημα πνευστών από τη Γουμένισσα. Κοντά μας ήταν ακόμη ο Αργύρης Μπακιρτζής με καταγωγή από την Ανατολική Ρωμυλία. Μια σούπερ ορχήστρα με μια περιοδεία σε πολλές χώρες, από Μαύρη Θάλασσα μέχρι Βαλκάνια.
q Δεν παντρεύτηκα ποτέ, αλλά είμαι με την ίδια συμβία τα τελευταία τριάντα χρόνια, την Ιωάννα Κλειάσιου, που είναι εξαιρετική. Μάλιστα έχει κάνει τα δύο βιβλία για τον Γιώργο Ζαμπέτα, ενώ του έδωσε και στίχους για τραγούδια του, μεταξύ αυτών τα «Χίλια Περιστέρια» του. Με βοήθησε πολύ η Ιωάννα στη ζωή μου κι εμένα, δεν μπορώ να πω.
q Νιώθω ευλογημένος γιατί γνώρισα πολλούς ανθρώπους, που επίσης με βοήθησαν στη ζωή μου. Δεν βλέπαμε το τραγούδι με τη στενή έννοια, το θεωρούσαμε ζωντανό στοιχείο της κοινωνίας και του πολιτισμού, έναν φορέα τάσεων και ιδεών. Τα ταξίδια μου για τον ελληνισμό ανά τον κόσμο συνεχίζονται ως τις μέρες μας και τώρα ολοκληρώνω ένα δίωρο ντοκιμαντέρ για ένα ελληνικό χωριό στην Κριμαία. Τίποτα δεν θα είχε γίνει αν δεν υπήρχε η συνδρομή των σπουδαίων ανθρώπων που σου είπα ότι γνώρισα. Μ’ αυτό ας κλείσουμε κιόλας.
28 lifo – 8.2.18
ΙNFO
Στις εκδόσεις Ντέφι κυκλοφορεί το βιβλίο του Στέλιου Ελληνιάδη Μικρά Νυχτερινά με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Δημήτρη Αρβανίτη. Ο Στέλιος Ελληνιάδης ανήκει στη συντακτική επιτροπή της εφημερίδας «Δρόμος της Αριστεράς» και έχει δημοσιεύσει πάνω από 900 άρθρα τα τελευταία χρόνια. Διατηρεί ραδιοφωνική εκπομπή στο Κόκκινο 105.5. Στις 25 Ιουνίου ετοιμάζει στο Ηρώδειο ένα αφιέρωμα στον Λευτέρη Παπαδόπουλο με τη συμμετοχή, εκτός άλλων, του Γιώργου Νταλάρα, της Ελένης Βιτάλη και του Μανώλη Μητσιά.
549
VALENTINE’S SPECIAL
H
Α Ρ Ο Γ Α τησ δασ α εβδομ
Όλα τα γλυκά της πόλης θα έχουν σχήμα καρδιάς Τι μπορείς να πάρεις από τα ζαχαροπλαστεία της πόλης για τη Γιορτή του Βαλεντίνου;
ΤheGOODLIFO
από τη μερόπη κοκκίνη φωτογραφίες: πάρις ταβιτιάν
☛ 8.2.18 – lifo
29
☛
Valentine’s special
Μέλισσα
ΤheGOODLIFO
Κασσιανή
Αριστοκρατικόν
Sweet Alchemy
30 lifo – 8.2.18
Ματσούκας
Φράουλες, σαντιγί, σοκολάτα Επιλέξαμε τα αγαπημένα μας γλυκά και σοκολατάκια για τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Πού θα τα βρεις και τι κρύβουν κάτω από τις κόκκινες καρδιές τους; από τη lifo team
❤ Οι σοκολατερί του κέντρου. Κάθε μαγαζί που πουλάει σοκολάτες και γλυκά στο κέντρο της Αθήνας διαθέτει στη συλλογή του κάτι σε σχήμα καρδιάς. Μια πρώτη στάση στο Αριστοκρατικόν (Βουλής 7) για σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς (με σοκολάτα bitter, γάλακτος και λευκή), ενώ ακριβώς απέναντι, στην Καραγεώργη Σερβίας, τόσο στο Le Chocolat (Βουλής 14) και όσο στο Leonidas (Κ. Σερβίας 7), θα βρείτε αντίστοιχης ποιότητας σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς, τυλιγμένα σε κόκκινο μεταλλικό χαρτί για επιπλέον εφέ. Για τους λιγότερο κλασικούς, οι καραμέλες σε σχήμα καρδιάς που θα βρείτε σε μαγαζιά όπως ο Ματσούκας (σε όλο το κέντρο) είναι πολύ όμορφες. Marshmallows, ζελεδάκια, γκοφρέτες, γεμιστές καρδιές και ό,τι άλλο φανταστείς υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες και λογικές τιμές.
❤ Στο Sweet Alchemy του Στέλιου Παρλιάρου (Ηροδότου 24, Κολωνάκι) θα βρεις το πιο classy γλυκό γι’ αυτήν τη γιορτή αλλά και δεκάδες διαφορετικά είδη σοκολάτας και γλυκών που ταιριάζουν στην περίσταση. Η τούρτα-καρδιά στο φινετσάτο κολωνακιώτικο ζαχαροπλαστείο είναι ένα κατακόκκινο κατασκεύασμα από λευκή σοκολάτα ψεκασμένη με σπρέι κακάο, γεμιστή με σοκολάτα Caraibe (66% κακάο), πραλίνα φουντουκιού και μαλακό μπισκότο σοκολάτας (70% κακά), και γαρνιρισμένη με ένα δραματικό και απόλυτα ρομαντικό κόκκινο ζαχαρένιο τριαντάφυλλο. Ένα αριστούργημα που θα σε ταξιδέψει απευθείας στα μεγάλα ζαχαροπλαστεία της Ευρώπης. Μέλισσα
❤ Μαγευτήκαμε από την Κασσιανή (Βενιζέλου Ελευθερίου 129 & Ανατολικής Ρωμυλίας, Πετρούπολη) σε προηγούμενο ρεπορτάζ της LifO, αλλά αυτό που ετοιμάζεται στο ζαχαροπλαστείο του Δημήτρη Οικονομίδη στην Πετρούπολη είναι, εκτός από νόστιμο, και χάρμα οφθαλμών. Αυτό το σύννεφο από σαντιγί, πέρλες και κόκκινες καρδιές είναι ένα πολύ δελεαστικό γλυκό με μπισκότο βουτύρου, biscuit αμυγδάλου, κρέμα φράουλα, μους λευκή σοκολάτα - βανίλια και επικάλυψη κουβερτούρα, φράουλα και αμύγδαλα.
❤
Le Chocolat
Η αγαπημένη μας Μέλισσα στο Περιστέρι (Eθνάρχου Μακαρίου 43) κάνει θαύματα με τη σοκολάτα, αλλά δεν σταματάει εκεί. Υπέροχες οι καρδιές από πικρή σοκολάτα σε συνδυασμό με άλλες γεύσεις, αριστοτεχνικά φτιαγμένες, σαν μικρά κοσμήματα. Μαγευτικά και τα παστάκια σε σχήμα καρδιάς που μοιάζουν με μαξιλαράκια. Απαλή μους από φράουλα με μασκαρπόνε και μους από φυσική βανίλια πάνω σε μπισκότο κραμπλ και απαλή μους από καραμελωμένη κρέμα, επίσης πάνω σε μπισκότο κραμπλ. Αυτές είναι οι γεύσεις τους. Αξίζει ένα μικρό ταξίδι μέχρι τη Μέλισσα γι’ αυτά τα κοσμήματα!
8.2.18 – lifo
31
NAL O S R E P ER SHOPP FLUO Z Κινητό με 3 κάμερες, 4GB RAM/64 GB storage, 8πύρηνο με οθόνη full HD 5 ιντσών. fluo #whatsnext
Li-LA-LO Κολιέ από επιπλατινωμένο ασήμι 925° με mother of pearl. www.lilalo.com
ΠΡΙΓΚΙΠΩ Το δαχτυλίδι «Grace Kelly» αποτελεί ένα ξεχωριστό κόσμημα για ειδικές περιπτώσεις. www.prigipo.com & Κολοκοτρώνη 34, 3ος όροφος, 213 0253687
SWAROVSKY Διακοσμητικό αντικείμενο σε σχήμα καρδιάς. www.swarovski.com
FAY FIB Σκουλαρίκια που φέρουν την έξυπνη ονομασία «Heavy Love». Αγ. Θέκλας 18, Ψυρρή. Facebook.com/fayfib Instagram.com/fayfib.
AMALIA ROSÉ Ροζ, ερωτικό, με βελούδινο στόμα, μεθυστικά αρώματα και φυσαλίδες που εκρήγνυνται στον ουρανίσκο.
YAMAMAY Η συλλογή «Valentine’s» με ιδιαίτερα designs είναι ήδη διαθέσιμη σε όλα τα καταστήματα. Ανακαλύψτε περισσότερα στο yamamay.com
SWAROVSKY Κολιέ και βραχιόλι σε σχήμα καρδιάς από τη σειρά «Lovely». www.swarovski.com
ACTIPIS
GIFT BOX
Μενταγιόν-καρδιά από ασήμι και φυσικό βότσαλο. actipis - Sea Pebble Jewellery. Λέκκα 20, Σύνταγμα, 210 3236907 www.actipis.com
ΤheGOODLIFO
Βραχιόλι από ανοξείδωτο ατσάλι. Αγίας Ειρήνης 6, Μοναστηράκι, 210 3220010 FB: GiftBox Athens, Instagram: giftboxathens
DESPERATE ARTISTS JOUR MISINEZA Σκουλαρίκια από pvc, γυάλινες χάντρες και ασήμι. Ευριπίδου 6, 7ος όροφος, 6973 939685, FΒ: Misineza
Κόσμημα σε σχήμα καρδιάς από ασήμι 925° με επιχρύσωμα και αλυσίδα. www.jour.gr
Οβάλ σκουλαρίκια από μπρούντζο, ασήμι και φτερά στρουθοκαμήλου. Ευαγγελιστρίας 9, Ερμούπολη, Σύρος. FB: desperate.artists, Ιnstagram: desperate_jewelry www. desperateartists.com, www.etsy.com/shop/ Desperatejewelry
kειμενο μεροπη κοκκινη
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
ΑΘΗΝΆ ΚΑΙ TOSIN Μουσικός - Ιδιωτική υπάλληλος
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ
Πού γνωριστήκατε και πόσο καιρό είστε μαζί; Αθ.: Κοίτα, πρακτικά γνωριζόμασταν, απλώς ο Τόσιν δεν το θυμόταν. Ένα βράδυ, σε κάποιο πάρτι, ήρθαμε πιο κοντά. Από τότε μετράμε τρία χρόνια. Πριν από λίγο καιρό ήρθε στη ζωή μας και η κόρη μας. Θυμάστε πού είχατε δώσει το πρώτο σας φιλί; Ναι! Στο μετρό, στην Αγία Μαρίνα. Τι ήταν αυτό που σας έφερε κοντά, τι σας τράβηξε τον έναν στον άλλον; Τ.: Ήταν πολύ διαφορετική απ’ όλες τις άλλες. Τι εκτιμάς πιο πολύ πάνω του/ της; Τ.: Το μυαλό της, το πνεύμα της, την αποφασιστικότητά της, το ταπεραμέντο και το σεξ-απίλ της. Αθ.: Είναι καλόκαρδος, πολύ γλυκός, ευγενικός και τίμιος. Πείτε μου μερικά πράγματα που σας αρέσει να κάνετε μαζί. Μας αρέσει πολύ να μαγειρεύουμε μαζί και να τρώμε, να παρακολουθούμε με μανία σειρές στην TV, να κάνουμε κους-κους, να χορεύουμε, να ακούμε μουσική, να περνάμε χρόνο με τη μικρή και να τσακωνόμαστε. Αυτό το τελευταίο είναι το αλατοπίπερο στη σχέση μας. Για ποιον λόγο τσακώνεστε συνήθως; Αθ.: Καμιά φορά τού γκρινιάζω για τις δουλειές του σπιτιού αλλά και για το ότι είναι κλειστός ως χαρακτήρας και δεν μιλάει πολύ, σε αντίθεση με μένα. Tosin, στις 14 Φεβρουαρίου θα κυκλοφορήσει ένα single σου; Ναι, λέγεται «Gimme» και είναι ένα ερωτικό κομμάτι σε afro ρυθμό, στον οποίο κινούμαι, αλλά με αρκετά ποπ στοιχεία. Το κομμάτι μιλάει για τον έρωτα και αναφέρεται σε μια νέα σχέση. Νομίζω ότι θα αρέσει, γιατί, στην τελική, την αγάπη δεν ψάχνουμε όλοι; Τι φοράτε σήμερα και πόσο κοστίζει; Αθ.: Φόρεμα στα χρώματα που αρέσουν στον Tosin και ένα ζευγάρι over the knee μπότες. Σύνολο, 100 ευρώ. Τ.: Ένα μπορντό skinny παντελόνι, ένα από τα αγαπημένα μου φούτερ, που συνήθως η Αθηνά μού κλέβει, και τα Stan Smith μου. Μη με ρωτάς τιμές, δεν θυμάμαι.
Ο Τosin Martyns είναι γεννημένος στη Νιγηρία και μεγαλωμένος στην Αθήνα. Σήμερα, γράφει, ηχογραφεί και εκτελεί τα δικά του κομμάτια επηρεασμένος από reggae και afrobeat ακούσματα. Το σιγκλ του «Gimme» κυκλοφορεί στις 14 Φεβρουαρίου από τη δισκογραφική των Black Athena, σε παραγωγή Th. Mark και Bagdad.
8.2.18 – lifo
33
To ιδανικό μέρος για δώρα στο κέντρο της Αθήνας.
ΦΩΤΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΜΟΣ
Gift Box
KET H MARA RC RESE
Κάτι έλειπε από το κέντρο της πόλης. Αυτό αντιλήφθηκαν οι δημιουργοί του Gift Box και δημιούργησαν το κατάλληλο μέρος για να διαλέξεις δώρα για τους αγαπημένους σου. Είτε είσαι ερωτευμένος και θέλεις κάτι ξεχωριστό για το άλλο σου μισό –έχουμε και τον Άγιο Βαλεντίνο όπου να ’ναι– είτε θέλεις δώρο για κάποιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή σου, το Gift Box είναι το σωστό μέρος. Μια οικογενειακή επιχείρηση που ξεκίνησε το 2016 και σε κάνει να νιώθεις μέλος της, προσφέροντας την καλύτερη εξυπηρέτηση ώστε να διαλέξεις το ιδανικότερο δώρο για τους δικούς σου. Στη μεγάλη ποικιλία προϊόντων που διαθέτει υπάρχουν επιλογές για νέους αλλά και για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, έξυπνα gadgets, στιλό
χωρίς αναλώσιμα, smartwallets κ.λπ. αλλά και ιδιαίτερα προϊόντα από φελλό και ξύλο για να τα χαρίσεις στα αγαπημένα σου πρόσωπα ή και στον εαυτό σου, γιατί πού και πού αξίζει να μας κακομαθαίνουμε με ένα δωράκι. Οι καιροί όμως είναι δύσκολοι και δυστυχώς δεν μας περισσεύουν πολλά. Ευτυχώς, στο Gift Box προσφέρουν επιλογές δώρων σε μεγάλη ποικιλία και εξαιρετική ποιότητα, αλλά και σε πολύ προσιτές τιμές. Γι’ αυτό και όποιος το δοκιμάσει μία φορά, σίγουρα θα επιστρέψει. Extra tip: Σε λίγο καιρό θα είναι έτοιμο και το e-shop του μαγαζιού για να μπορείτε να παραγγέλνετε online τα απίθανα δώρα του.
Αγίας Ειρήνης 6, Μοναστηράκι, 210 3220010 Facebook: GiftBox Athens | Instagram: giftboxathens | www.giftboxathens.com
Εδώ και πάνω από 20 χρόνια, στο Jour, με πνεύμα καλοσύνης και συνείδησης, σχεδιάζουν κοσμήματα που ακολουθούν την τάση της εποχής, αλλά πάντα με τον δικό τους χαρακτήρα. Όλα είναι χειροποίητα, από τους καλύτερους τεχνίτες, και ξεχωρίζουν για την άριστη ποιότητά τους, με την εμπειρία τους να ξεπερνά τα 35 χρόνια στον χώρο της αργυροχρυσοχοΐας. Βρίσκοντας έμπνευση σε στιγμές και εικόνες της καθημερινότητας ή ακόμα και σε ένα ενδιαφέρον αντικείμενο ή ένα απλό σχήμα που θα τραβήξει την προσοχή κι έχοντας ως μότο το «Less is more», δημιουργούν απλά, λιτά κοσμήματα, που όμως εντυπωσιάζουν. Εξάλλου η μόδα επιτάσσει δύο ή και τρία minimal κομμάτια για ένα ιδανικό και χωρίς υπερβολές mix ‘n’ match. Extra tip: Όπου κι αν βρίσκεστε, μπορείτε να αποκτήσετε ένα δικό σας #jourjewelry, μέσω του e-shop που εξυπηρετεί όλη τη χώρα.
ΤheGOODLIFO
Desperate jewelry
Έφτασε η Γιορτή των Ερωτευμένων, του Αγίου Βαλεντίνου ντε, και ποιο είναι το καλύτερο δώρο για τη γυναίκα της ζωής σου; Ένα μοναδικό κόσμημα. Είναι, άλλωστε, γνωστό από παλιά ότι καμιά γυναίκα δεν μένει ασυγκίνητη όταν ο καλός της τής κάνει δώρο κόσμημα. Στο Desperate jewelry, λοιπόν, θα βρεις εντυπωσιακές δημιουργίες, εμπνευσμένες από τους μεγάλους αρχαίους πολιτισμούς, όπως ο ελληνικός και ο αιγυπτιακός. Η Ζέφη Ιωάννου, η γυναίκα που κρύβεται πίσω από το Desperate jewelry, σπούδασε στο Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, εργάστηκε στο περιοδικό «Vogue Hellas» ως στυλίστρια μόδας, αλλά τελικά την κέρδισε η μεγάλη της αγάπη για τα χειροποίητα κοσμήματα, στα οποία συνδυάζει παλιά και νέα στοιχεία, τη γεωμετρία και τα αρχαία σύμβολα με το βιομηχανικό σχέδιο, δημιουργώντας κοσμήματα που δεν μπορείς να μη λατρέψεις.
Μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση στην Καλλιθέα άλλαξε τα δεδομένα στο κόσμημα.
Jour
Κοσμήματα χειροποίητα, εμπνευσμένα από αρχαίους πολιτισμούς, που κλέβουν τις εντυπώσεις.
Ευαγγελιστρίας 9, Ερμούπολη, Σύρος FB: desperate.artists | instagram: desperate_jewelry www.desperateartists.com | www.etsy.com/shop/Desperatejewelry/
Καλλιθέα Αττικής, λεωφ. Ελ. Βενιζέλου 96, 210 9579754 FB: jour.gr | Instagram:jourjewelry | E-shop: jour.gr
Για τα Πριγκιπώ δεν χρειάζονται συστάσεις, τα ξέρεις ήδη καιρό. Είναι αυτά τα μικρά, διακριτικά, γεωμετρικά, χειροποίητα κοσμήματα που τα φοράς όλη μέρα και τα λατρεύεις. Ακριβώς επειδή έχουν φτιαχτεί με πολλή αγάπη, δένεσαι αμέσως μαζί τους και σ’ ακολουθούν σε ό,τι ζεις, σε κάθε πολύτιμη εμπειρία σου. Διανύοντας τον έκτο χρόνο αφοσίωσης στο χειροποίητο κόσμημα, η εμπειρία της ομάδας είναι πλέον εμφανής, οι συλλογές προσεγμένες και με απίθανη παρουσίαση, την οποία επιμελείται η ίδια η ομάδα, όπως και οτιδήποτε άλλο, π.χ. τη διακόσμηση και τον σχεδιασμό των επίπλων τους, τις ευχαριστήριες κάρτες και άλλα πολλά. Δεν χάνεις ποτέ με μία βόλτα από το εργαστήριο/κατάστημα Πριγκιπώ. Θα σε υποδεχτούν χαμογελαστές φάτσες, ενώ το πιο πιθανό είναι να τους πετύχεις να συζητούν θέματα της παραγωγής τους – μπορεί ακόμα και να ζητήσουν τη γνώμη σου για κάποιο νέο σχέδιο! Τα Πριγκιπώ ετοιμάζονται για νέες σχεδιαστικές αφίξεις και η ομάδα εργάζεται πυρετωδώς αυτό τον καιρό, όμως, επειδή πλησιάζουν και μέρες γιορτινές, ας πούμε τυχαία του Αγίου Βαλεντίνου, τα διαχρονικά σχέδιά τους είναι πάντα διαθέσιμα και κατάλληλα για κάθε περίπτωση. Μια βόλτα από το κατάστημα θα σε πείσει! Ειδικά στις 14/2 το κατάστημα θα μείνει ανοιχτό μέχρι τις 8:00 μ.μ. για να καλύψει και τις πιο επείγουσες περιπτώσεις.
TGI Fridays
Πριγκιπώ Κολοκοτρώνη 34, 3ος όροφος, Αθήνα, 213 0253687 FB / Instagram: Prigipo E-shop: www. prigipo.com
Για τη Γιορτή των Ερωτευμένων δείξτε τα συναισθήματά σας με ένα ξεχωριστό κόσμημα.
«Dance your Fantasies» στο πιο σέξι Costume Party της Αθήνας Τα αποκριάτικα πάρτι του TGI Fridays™ στο Κολωνάκι είναι θεσμός, το φετινό όμως θα είναι ιδιαζόντως ξεχωριστό, συνδυάζοντας Άγιο Βαλεντίνο και Απόκριες, που φέτος πάνε μαζί. Την Παρασκευή 16/02, μετά τις 22:00, η Αθήνα δίνει ραντεβού στο Κολωνάκι για το πιο «αμαρτωλό» πάρτι, με τους Salsa Sinners να δίνουν τον ρυθμό με αισθησιακό χορό και με τα καλύτερα κοκτέιλ στις επάλξεις για να σε βοηθήσουν να αφήσεις τις αναστολές έξω από την πόρτα. Η συνταγή απλή: χορευτική μουσική, ένα dress code «Sins & Fantasies» (ναι, καλά κατάλαβες, ξεκίνα να σκέφτεσαι τι θα ντυθείς για να κλέψεις τις εντυπώσεις) και άφθονο ποτό, αφού με μόλις 5 ευρώ θα απολαύσεις αγαπημένα κλασικά κοκτέιλ με ρούμι Havana Club αλλά και limited edition αποκριάτικα κοκτέιλ, εμπνευσμένα από σταρ του Χόλιγουντ. Παράλληλα, θα σε περιμένουν πολλές εκπλήξεις, ενώ η Crunch υπόσχεται να κάνει τις φαντασιώσεις σου πραγματικότητα. Όλη η Αθήνα χωράει σε αυτό το πάρτι, εκτός από τις ντροπές. Οι ερωτευμένοι, οι μόνοι, οι πικραμένοι αλλά και οι απλοί μασκαρεμένοι είναι ευπρόσδεκτοι στο πάρτι που θα ζωντανέψει τις φαντασιώσεις μας. Extra tip: Για περισσότερες λεπτομέρειες, ενημερώσου στο FB: tgi.fridays.greece
Κολωνάκι, Νεοφύτου Βάμβα 2, 210 7227721 FB: tgi.fridays.greece 8.2.18 – lifo
35
KET H MARA RC RESE
ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΌΤΗΤΕΣ ΤΩΝ OSCAR® ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΟ «BUZZ» ΤΗΣ COSMOTE TV
Η Κωτσόβολος παρουσιάζει τo ξενοδοχείο του μέλλοντος στη HORECA 2018 Η Κωτσόβολος συμμετέχει και φέτος δυναμικά στην ετήσια έκθεση HORECA 2018 που πραγματοποιείται 9-12 Φεβρουαρίου στο εκθεσιακό κέντρο «Metropolitan Expo» και παρουσιάζει το ξενοδοχείο του μέλλοντος, δίνοντας λύσεις και απαντήσεις στον τουριστικό κλάδο και συγκεκριμένα στους ξενοδόχους που θέλουν να ενσωματώσουν τις κορυφαίες τεχνολογίες στα ξενοδοχεία τους. Το ξενοδοχείο του μέλλοντος από την Κωτσόβολος δίνει τεχνολογικά προηγμένες και καινοτόμες λύσεις στους ξενοδόχους που σίγουρα θα προκαλέσουν ευχάριστες τεχνολογικές εμπειρίες και έκπληξη στους πελάτες τους.
Έναν μήνα πριν από την 90ή τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, η εκπομπή «Buzz» της COSMOTE TV, με τον Γιώργο Σατσίδη, φιλοξενεί μια σειρά από αφιερώματα για τις φετινές υποψηφιότητες. Κάθε Κυριακή βράδυ, στις 20:35, και μέχρι τη βραδιά της απονομής, οι συνδρομητές της COSMOTE TV θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθούν προγνωστικά, αναλύσεις αλλά και μοναδικά βίντεο με τους πρωταγωνιστές και τους συντελεστές των υποψήφιων ταινιών. Οι αφιερωματικές εκπομπές του «Buzz» γυρίζονται στο Λος Άντζελες, στην πηγή των γεγονότων, και θα προβάλλονται από την Κυριακή 4/2 μέχρι και την Κυριακή 11/3 στο COSMOTE CINEMA 1HD.
Το πρόγραμμα «ΟΠΑΠ Forward» συνεχίζει δυναμικά για δεύτερη χρονιά με 21 νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις
ΤheGOODLIFO
Ο ΟΠΑΠ, πιστός στη στρατηγική του να δημιουργεί αξία για την ελληνική κοινωνία και την οικονομία, συνεχίζει για δεύτερη χρονιά την υλοποίηση του προγράμματος εταιρικής υπευθυνότητας «ΟΠΑΠ Forward». Το πρόγραμμα επιχειρηματικής ανάπτυξης του ΟΠΑΠ θα υποδεχτεί φέτος 21 επιπλέον νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα λάβουν μια ολοκληρωμένη σειρά υπηρεσιών που θα συμβάλουν καθοριστικά στην ανάπτυξή τους. Αιτήσεις συμμετοχής έως και τις 26 Φεβρουαρίου 2018.
Νέα κρέμα ημέρας αντιγήρανσης και λάμψης από την Apivita Η Apivita παρουσιάζει ένα ακόμα καινούργιο θαυματουργό προϊόν που βρίσκει δυναμικά τη θέση του στη σειρά περιποίησης προσώπου και ματιών Bee Radiant. Η νέα κρέμα ημέρας αντιγήρανσης και λάμψης Bee Radiant SPF30 με βλαστοκύτταρα πορτοκαλιού ήρθε να συμπληρώσει τη σειρά για την περιποίηση της επιδερμίδας που εμφανίζει φθορές, να αναπληρώσει την ενέργεια των κυττάρων και να ενισχύσει τη ζωτικότητά τους. Με 84% φυσικά συστατικά, η νέα κρέμα ημέρας Bee Radiant SPF30 δρα σε πολλαπλά επίπεδα, αντιμετωπίζοντας ολιστικά την ανάγκη της επιδερμίδας για αντιγήρανση και λάμψη.
Ο Tyler, The Creator είναι τολμηρός H νέα συλλογή Golf Le Fleur του Tyler, The Creator και της Converse έρχεται σε τολμηρά παστέλ. Το 2017 έλαβε το πρώτο του Grammy για το τέταρτο studio άλμπουμ του, το «Flower Boy». Παράλληλα, έκανε μια σειρά συνεργασιών με την Converse, από τη δημιουργική παρουσίαση του One Star μέχρι την κυκλοφορία του δικού του sneaker Golf Le Fleur, που θεωρείται μία από τις πιο απροσδόκητες και αναζωογονητικές κυκλοφορίες της χρονιάς. Ξεκινώντας το 2018, η ενέργεια του 26χρονου παραμένει ανεξάντλητη. Στις 18 Ιανουαρίου, και μετά από πολλή προσμονή, ο Tyler, The Creator και η Converse αποκαλύπτουν την τελευταία έκδοση του Golf Le Fleur που επιτέλους είναι διαθέσιμη και στην ελληνική αγορά. Το signature sneaker από σουέτ παρουσιάζεται σε τρία χρώματα παστέλ: Geranium Pink, Jade Lime και Bachelor Blue. Η συλλογή των sneakers Golf Le Fleur θα διατίθεται αποκλειστικά στα καταστήματα Kix, καθώς και στα καταστήματα Hotel Γλυφάδας & Θεσ/ νίκης, Phat Soles Γλυφάδας & Αθήνας.
ΤheWeek
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα
ΣΙΝΕΜΑ
ΒΙΒΛΙΟ
ΘΕΑΤΡΟ
Οι ταινίες της εβδομάδας.
11 βιβλία για τον έρωτα.
Το τραμ με το όνομα «Πόθος»
σελιδα
40
σελιδα
42
σελιδα
44
38
TAINIA Η γεύση της αγάπης
Έτος 2038. Ο Άρης ζει με την ELLi, μια πανέμορφη νεαρή κοπέλα που εκπληρώνει κάθε του επιθυμία, χωρίς να ζητά ανταλλάγματα. Ο Άρης είναι ένας μοναχικός 48χρονος άνδρας. Η ELLi είναι ρομπότ και η ιδανική personal assistant. Όταν το λειτουργικό της σύστημα αναβαθμιστεί, θα νιώσει παραμελημένη και θα αναζητήσει το νόημα της αγάπης. Ο Άρης θα αντιδράσει, λέγοντας ότι η αγάπη είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί στον άνθρωπο και τότε η ELLi θα παρουσιάσει μια σοκολάτα Lacta και θα του ζητήσει να της περιγράψει τη γεύση της. Flashback, 20 χρόνια πριν, στην Αθήνα του 2018… Η Lacta επιστρέφει με άλλη μια ταινία που θα μας πλημμυρίσει με συναισθήματα. Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Φάνης Μουρατίδης, η Φιόνα Γεωργιάδη αλλά και το ζευγάρι της τηλεοπτικής διαφήμισης, Δημήτρης Κίτσος και Μελισσάνθη Μάχουτ. Η σκηνοθεσία είναι του Άκη Πολύζου και το σενάριο της Μυρτώς Κοντοβά, από μια ιστορία του Πάνου Σαμπράκου. Αυτήν τη φορά η αγαπημένη μας σοκολάτα μάς ταξιδεύει στο μέλλον και μας κάνει να αναρωτηθούμε τι είναι αυτό που διακρίνει την ανθρώπινη φύση από την τεχνητή νοημοσύνη, καταλήγοντας πάντα στην ουσία του ανώτερου όλων των συναισθημάτων, της αγάπης.
Τι είναι η αγάπη;
Δώστε τη δική σας ερμηνεία στο thetasteoflove.gr.
8.2.18 – lifo
37
απο τη γεωργια παπασταμου
SmallTalk
ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
EVENTS
Top
7 38 lifo – 8.2.18
Εικαστικός. Έφτιαξε ένα φανταστικό δωμάτιο του Πύργου της Βαβέλ.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου σημείο στην Αθήνα; Τον τελευταίο καιρό, λόγω της έκθεσής μου στον Πειραιά, μου αρέσει η Δραπετσώνα, γιατί μου θυμίζει τη γειτονιά όπου μεγάλωσα στα Κάτω Πατήσια.
1. ΘΕΑΤΡΟ
3. ΘΕΑΤΡΟ
Πενθεσίλεια
Έντα Γκάμπλερ
Τη συντριπτική ερωτική ιστορία του Χάινριχ φον Κλάιστ θα παρουσιάσει ο Παντελής Δεντάκης με πρωταγωνιστές τους Βίκυ Βολιώτη, Θάνο Τοκάκη, Αργύρη Ξάφη, Σύρμω Κεκέ, Άλκηστη Πουλοπούλου, Ηρώ Μπέζου, Κώστα Κορωναίο και Αινεία Τσαμάτη. Οι Έλληνες και οι Αμαζόνες πολεμούν μπροστά στα τείχη της Τροίας. Η βασίλισσα των Αμαζόνων, Πενθεσίλεια, και ο αρχηγός των Ελλήνων, Αχιλλέας, μετατρέπουν σταδιακά τις μάχες σε ένα επικίνδυνο ερωτικό παιχνίδι. ä 14-23/2, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, καθημερινά (εκτός Δευτ.-Τρ.) 21:00, εισ.: 7-15 ευρώ
Chinese Basement
ΦΕΒ.
Γιώργος Τσεριώνης
Πες μου λίγα πράγματα που θα ήθελες να ξέρουμε για σένα. Συστήνομαι ως Γιώργος, αλλά μετά από λίγο καιρό όλοι με φωνάζουν Τσε. Μου αρέσει το κίτρινο χρώμα, η κεραμική, τα χορτοφαγικά φαγητά και όταν με ρωτάνε τι δουλειά κάνω λέω πως είμαι εικαστικός, γιατί αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα στη ζωγραφική, στην κεραμική και στις εγκαταστάσεις, οπότε αποφάσισα να τα χρησιμοποιώ όλα στη δουλειά μου, χωρίς ενοχές.
2. ΜΟΥΣΙΚΗ
8–14
THE FACE
Οι Chinese Basement, παιδιά ακόμα το 2011, άρχισαν πρόβες σε ένα υπόγειο κινέζικου εστιατορίου και από τότε χτίζουν τη φήμη μιας πολύ δυναμικής live μπάντας, εκπλήσσοντας ευχάριστα με τις ηχογραφήσεις τους. Τα άλμπουμ τους «Litmus» και «Διαδικασία Ημέρευσης» («Domestication Process») χαρακτηρίζονται από garage ήχο και DIY αισθητική, ενώ ξεχωρίζουν και για τους εσωστρεφείς και ειρωνικούς στίχους τους, που είναι γραμμένοι στα ελληνικά. ä 8/2, Boiler, Βλαχάβα 9, 21:30
STOEP TH S PR ES ΜΟΥΣΙΚΗ SKG Fest
Το έργο του Ίψεν για τη θέση της γυναίκας σε μια κοινωνία φτιαγμένη από άνδρες ανεβαίνει στο ιστορικό Μπάγκειον σε σκηνοθεσία της Άντζελας Μπρούσκου, με την Παρθενόπη Μπουζούρη στον ομώνυμο ρόλο. Η Έντα βρίσκει στο πρόσωπο του Γιόρκεν Τέσμαν τον σύζυγο που θα τη βοηθήσει να ανακτήσει τη χαμένη της κοινωνική και οικονομική δύναμη. Όταν συναντάει τον παλιό της έρωτα Έιλερτ Λέβμποργκ, που ετοιμάζεται να εκδώσει ένα καινοτόμο βιβλίο και να γίνει ακαδημαϊκός, συνυποψήφιος του συζύγου της, συγκλονισμένη, θα αρχίσει να καταστρέφει όσα δεν μπορεί να δεχτεί. ä 10/2-25/3, Μπάγκειον, πλατεία Ομονοίας 18, Πέμ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:30, εισ.: 10-15 ευρώ
4. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Έκθεση Τελετουργικών Μασκών από τη συλλογή Φώτη Καγγελάρη Η ΑΣΚΤ παρουσιάζει μέρος της μεγαλύτερης συλλογής μασκών στην Ελλάδα. Ολόκληρη η συλλογή του Φώτη Καγκελάρη αποτελείται από περίπου 1.000 μάσκες
Παλιοί και νέοι μουσικοί της θεσσαλονικιώτικης μουσικής σκηνής έρχονται στο φεστιβάλ του Gagarin 205. Την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου στη σκηνή θα βρεθούν οι Underwater Chess, Μ.Α.Τ.Ε., Alien Mustangs και ο Γιάννης Αγγελάκας με τους 100°C, ενώ το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου οι Μπάμπης Παπαδόπουλος, Psychedelic trips to death, Johnny Carbonaras και ο Ντίνος Σαδίκης. 9-10/2, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 20:30, εισ.: 10-16 ευρώ
Περίγραψέ μου το δωμάτιο του Πύργου της Βαβέλ από την τελευταία σου έκθεση. Στην έκθεση με τίτλο «Building a Babel Tower» παρουσιάζεται η κεντρική εγκατάσταση ενός «φανταστικού δωματίου» του Πύργου της Βαβέλ. Αποτελείται από διάφορα γλυπτικά στοιχεία που παραπέμπουν στον Πύργο της Βαβέλ ως συμβολισμό μιας ψυχικής κατάστασης και όχι ως αρχιτεκτόνημα. Ένας σωρός από μαύρους κύβους-συντρίμμια που αναφέρονται στην εγκατάλειψη, το βιβλίο ως σύμβολο γνώσης, το ελάφι ως σύμβολο ευγένειας και πνευματικής ανάπτυξης και μια ημιτελής κατασκευή, μια μακέτα του Πύργου της Βαβέλ αλά Bruegel. Γιατί επέλεξες την τεχνική του origami; Στα φωτογραφικά μου κολάζ, αρχειακές φωτογραφίες από το περιοδικό «National Geographic» συνδυάζονται και διπλώνονται με τη γιαπωνέζικη τεχνική του origami, δημιουργώντας μια νέα ανάγνωση του θέματος. Η ίδια η διαδικασία του διπλώματος του χαρτιού (είτε αυτό γίνεται στην πραγματικότητα είτε αποδίδεται ζωγραφικά) παραπέμπει σε μια πολλαπλότητα στοιχείων και σχέσεων. Σύμφωνα με τον Deleuze, το πολλαπλό δεν είναι µόνο αυτό που έχει πολλά µέρη αλλά και αυτό που πτυχώνεται µε πολλούς τρόπους. Ωστόσο τα έργα που προκύπτουν από το δίπλωμα του χαρτιού, μέσω της διαδικασίας του origami (δίπλωμα, πτύχωση, ξεδίπλωμα, ανάπτυγμα, επαναδίπλωμα), δημιουργούν ένα αποτέλεσμα δυνάμει εξελισσόμενο, ανοιχτό σε απρόοπτες συσχετίσεις και πολλές ερμηνείες που απομακρύνονται από την αρχική πρόθεση του εκάστοτε καλλιτέχνη. Αν έπρεπε να επιλέξεις ένα σάουντρακ γι’ αυτή την έκθεση, ποιο θα ήταν και γιατί; Το «Days of Speed» του Paul Weller και το νέο άλμπουμ της Björk, «Utopia». H έκθεση «Building a Babel Tower» θα παρουσιάζεται μέχρι τις 21/4 στην ΔΛ Gallery (Μεσολογγίου 55). Ωράριο λειτουργίας: Τετ. & Σάβ. 11:00-15:00, Πέμ. 11:00-18:00, Παρ. 14:00-20:00
διαφόρων υλικών και διαστάσεων, συνοδευτικά αντικείμενα και σχεδόν 300 μαριονέτες και φιγούρες του θεάτρου σκιών. Είναι το αποτέλεσμα μιας επίπονης και συστηματικής αναζήτησης δεκαετιών σε όλες τις χώρες του κόσμου. Ορισμένες από τις μάσκες είναι εξαιρετικά σπάνιες και προέρχονται από φυλές υπό εξαφάνιση ή ήδη χωρίς πολιτισμική παρουσία στον χάρτη.ä 7-16/2, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Αίθουσα Παλαιάς Βιβλιοθήκης), Πειραιώς 256, Ταύρος, καθημερινά 11:00-18:00 (εκτός Κυριακής)
5. ΣΥΝΑΥΛΙΑ Simon Steen-Andersen, Σκηνοθετημένη νύχτα
DANCE John Heckle Ο ανερχόμενος DJ και παραγωγός για πρώτη φορά στην Αθήνα με ένα house/techno set. Μαζί του οι Roman, Saradis και Paul Bennett. 10/2, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 00:00, εισ.: 7 ευρώ
Adrian Sherwood Για περισσότερες από τρεις δεκαετίες ο Sherwood καινοτομεί με τις μουσικές παραγωγές του στη βρετανική dub και reggae σκηνή και το όνομά του έχει συνδεθεί με καλλιτέχνες όπως οι Primal Scream, Depeche Mode και Sinéad O’Connor.
Τι αλλάζει αν ακούσουμε κλασική μουσική υπό το πρίσμα της νύχτας; Ο Δανός συνθέτης Simon SteenAndersen επαναπροσδιορίζει το περιεχόμενο ιστορικών έργων, μεταφέροντας για παράδειγμα τον «Μαγεμένο Αυλό» του Μότσαρτ στην πίσω αίθουσα ενός techno club. Έργα του παρελθόντος μεταλλάσσονται και προσαρμόζονται στην αντίληψη των σημερινών ακροατών για να ξανακερδίσουν την αρχική τους ένταση. 10/2, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, Αθήνα, 20:30, εισ.:7-15 ευρώ
6. DJ SET Perestroika: Ben Ufo
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Θεωρήματα
10/2, ΚΠΙΣΝ, Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, Ευριπίδου & Δοϊράνης, 21:00, είσοδος ελεύθερη
Επιμελητές, θεωρητικοί και κριτικοί τέχνης, μέλη του ελληνικού τμήματος της Ένωσης των Ελλήνων Τεχνοκριτών AICA, προτείνουν έως τρεις καλλιτέχνες για την καινούργια έκθεση του ΕΜΣΤ.
Blend: Pleasurekraft Aπό το εξαιρετικό «Tarantula» οι Pleasurekraft έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια σε ένα ατμοσφαιρικό κράμα μελωδικής techno με ντραμς δωματίου, απρόβλεπτα φωνητικά και ευφυή διαλείμματα. 10/2, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 00:00, εισ.: 15 ευρώ
0-808-Basslines Oι ομάδες Steam Athens, SSFR, Ath Kids και Black Athena παίζουν τα καλύτερα trap, grime και dancehall κομμάτια των συλλογών τους. 08/2, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, 23:00, εισ.: 10 ευρώ (με ποτό)
Ένας από τους ελάχιστους DJs που έχει κάνει σπουδαία καριέρα στον χώρο χωρίς να είναι παράλληλα μουσικός παραγωγός, ο Ben UFO στηρίζεται μόνο στην αισθητική των μουσικών επιλογών και στις γνώσεις του στο mixing. Το ρεπερτόριό του στηρίζεται στο house, techno, garage και dubstep ιδίωμα, αλλά δεν μένει εκεί, καθώς οι αναφορές του εκτείνονται σε περισσότερες από δύο δεκαετίες dance μουσικής. Ως ένας από τους συνιδιοκτήτες της Hessle Audio, μαζί με τους Pearson Sound και Pangaea, ευθύνεται για μερικές από τις σημαντικότερες κυκλοφορίες των τελευταίων χρόνων. ä 10/2, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 00:00, εισ.: 10 ευρώ
8/2-15/4, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή. Τρ.-Κυρ. 11:0019:00, εγκαίνια: 8/2, 19:00
7. ΘΕΑΤΡΟ Φεγγίτης O Δημήτρης Καταλειφός συνεργάζεται για πρώτη φορά με τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, συμπρωταγωνιστώντας με τη Λουκία Μιχαλοπούλου στο έργο του David Hare. Ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας εμφανίζεται στο διαμέρισμα της πρώην συντρόφου του τρία χρόνια μετά τον χωρισμό τους. Μέσα σε μια νύχτα οι δυο τους θα επιχειρήσουν να επανεξετάσουν τη σχέση τους και να δουν αν μπορούν να είναι και πάλι μαζί. Ο Φεγγίτης έχει κερδίσει βραβείο Tony «Καλύτερης Παράστασης» (2015) και Olivier «Καλύτερου Έργου» (1996). ä 10-25/2, Εμπορικόν, Σαρρή 11, Ψυρρή, Τετ., Κυρ. 20:00, Πέμ.-Παρ. 21:00, Σάβ. 18:00 & 21:00, εισ.: 15-20 ευρώ 8.2.18 – lifo
39
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Να με φωνάζεις με το όνομά σου
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
Call me by your name
40 lifo – 8.2.18
VILLAGE MALL 12 - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1,2 - ΔΑΝΑΟΣ 1,2 - ΕΛΛΗ - ΙΛΙΟΝ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΙΣ 1,2
Κινηματογράφος
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ
Στη βόρεια Ιταλία των αρχών του ’80, ο δεκαεπτάχρονος Έλιο, παιδί διανοούμενων ακαδημαϊκών, αναπτύσσει μια σχέση με τον Αμερικανό Όλιβερ που βοηθά τον πατέρα του στην έρευνά του. Οι δυο τους γίνονται αχώριστοι και παρόλο που κάποια στιγμή ο Όλιβερ πρέπει να επιστρέψει στην Αμερική, αυτή είναι η πρώτη αγάπη του Έλιο και θα μείνει στην καρδιά και στο μυαλό του για πάντα.
σκηνές. Στο «επεισόδιο με το ροδάκινο», που όσοι είχαν διαβάσει το βιβλίο αναρωτιούνταν πώς θα αποδοθεί, ο Άιβορι κλιμακώνει την εφηβική περιέργεια και ο Γκουαντανίνο ενορχηστρώνει την κάψα της επιθυμίας, ερμηνεύοντας μια μοναχική, φετιχιστική πράξη σε σέξι επίλογο συνωμοτικότητας. Στον μεγάλο μονόλογο του πατέρα του Έλιο προς τον γιο του, όταν του επισημαίνει πως το σπουδαίο τίναγμα προς τον έρωτα δεν το εγκαταλείπουν, υπονοώντας πως κάτι τέτοιο θα σήμαινε αυτο-προδοσία με συναισθηματικές συνέπειες ανεπούλωτες. Η συμβουλή, ως εξομολογητική διάλεξη μασκαρεμένη σε χειρονομία ζωής, περικλείει απίστευτη τρυφερότητα, υποδειγματική κατανόηση, μπλοκάροντας τον διδακτισμό και την υστεροβουλία – είναι μια δύσκολη στιγμή που ερμηνεύει αξέχαστα και εγκάρδια ο Μάικλ Στούλμπαργκ. Τέλος, η επίσης μεγάλη σκηνή στο τζάκι, τον χειμώνα που ακολουθεί το καλοκαίρι της αφύπνισης, με τον Έλιο να δέχεται το τηλεφώνημα του απόντος Όλιβερ, να ταμπουρώνεται στη θλίψη του και να βρίσκει καταφύγιο σε μια γωνιά στο τζάκι. Η κάμερα, τοποθετημένη θαρρείς μέσα στη φωτιά που σιγοκαίει, στέκεται ακίνητη πάνω στο πρόσωπο που κλαίει και ο Στίβενς ακούγεται στο «Visions of Gideon», που θεωρώ ανώτερο και πιο ταιριαστό στη διφορούμενη, υποτιθέμενη συνέχεια που θα έχουν στη ζωή τους από το υποψήφιο για Όσκαρ «Mystery of Love». «Is it a video, is it video» επαναλαμβάνουν οι στίχοι, παρηχώντας τον τίτλο, αφού έχει προηγηθεί, δις, το «I have loved you for the last time». Παραπέμποντας στην εβραϊκή κουλτούρα των χαρακτήρων, ο Γεδεών κατατρόπωσε τους εχθρούς με μια χούφτα πολεμιστές και ο Έλιο, σιωπηλά πενθώντας, αναλογίζεται τις απώλειες, αν και βαθιά μέσα του γνωρίζει πως έχει βρει την πίστη, και τον εαυτό του. Ο Άρμι Χάμερ, επιτέλους, αξιοποιεί διαολεμένα και δημιουργικά το «ελάττωμα» της ομορφιάς του, ενώ ο υποψήφιος για Όσκαρ και κύριος αντίπαλος του Γκάρι Όλντμαν για το βραβείο πρώτου ανδρικού ρόλου, ο 22χρονος Τιμοτέ Σαλαμέ εκπλήσσει με την αίσθηση του μετέωρου ψυχισμού που συνεχώς υπαινίσσεται η σύγκρουση της καρδιάς με το μυαλό, με μια πρώιμη σοφία στις κινήσεις του ανάμεσα στους διαλόγους.
Σκηνοθεσία: Πολ Μαγκίγκαν Πρωταγωνιστούν: Ανέτ Μπένινγκ, Τζέιμι Μπελ Βασισμένη στα απομνημονεύματα του Πίτερ Τέρνερ, η ταινία ακολουθεί την παθιασμένη σχέση ανάμεσα στον Τέρνερ και την εκκεντρική, βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό Γκλόρια Γκρέιαμ στο Λίβερπουλ του 1978.
Σκηνοθεσία: Λούκα Γκουαντανίνο Πρωταγωνιστούν: Τιμοτέ Σαλαμέ, Άρμι Χάμερ, Μάικλ Στούλμπαργκ
Α, το Μυστήριο του Έρωτα, που τραγουδάει και ο Σουφγιάν Στίβενς στην ταινία: το να αποκαλείς τον εραστή ή την ερωμένη με το όνομά σου ίσως και να είναι η τέλεια ώσμωση, το ύστατο αγκάλιασμα του άλλου με τον εαυτό σου, αυτό το ενοχλητικό Εγώ που πάντα μπαίνει εμπόδιο στην ασυνθηκολόγητη αγάπη και εξοστρακίζει την άνευ όρων παράδοση. Την τυπική έννοια της πολυκύμαντης σχέσης επιθυμεί να καταλύσει σκηνοθετικά ο Λούκα Γκουαντανίνο και θριαμβεύει σε ένα από τα ωραιότερα και ρευστότερα love stories που έχουμε δει στο σινεμά. Η γνωριμία του 17χρονου Έλιο, Αμερικανο-ιταλο-γάλλου γιου δύο διανοουμένων εβραϊκής καταγωγής, κάπου στη βόρεια Ιταλία, το καλοκαίρι του 1983, με τον γοητευτικό και αινιγματικό Αμερικανό φοιτητή Αρχαιολογίας Όλιβερ, ο οποίος έχει έρθει ως προσκεκλημένος του πατέρα του Έλιο, εξελίσσεται σε ένα αναπάντεχο ρομάντσο, καθώς ο νεαρός φλερτάρει διστακτικά μια συνομήλική του και ο ευγενής «εισβολέας» αρχικά δεν δείχνει να ενδιαφέρεται – παρατηρεί, ωστόσο, και βρίσκεται πάντα τριγύρω, σχολιάζοντας καίρια. Ο «οίκος των Πέρλμαν», μια οικογένεια διακριτικών Εβραίων, όπως παρατηρεί ο γόνος Έλιο, πιανίστας και πολύγλωσσος, αν και απαθής ως κλασικός έφηβος, προτείνει ένα φιλότεχνο περιβάλλον αισθησιασμού, με το σεξ να έχει σβήσει μέσα στη θεωρία και στη γνώση. Ο Ιταλός σκηνοθέτης του στυλιζαρισμένου Είμαι ο έρωτας και του εκρηκτικού Bigger Splash διαβάζει το συναίσθημα και αφηγείται την οικειότητα σε διασκευή της νουβέλας του Αντρέ Ασιμάν από τον Τζέιμς Άιβορι, σε ένα στόρι που θυμίζει πολύ το Μορίς από τα ’80s, ένα υπέροχο, αδίκως λησμονημένο gay ρομάντσο με τον Χιου Γκραντ. Η κλάση του Άιβορι αμβλύνει τους ακροβατικούς παροξυσμούς του Γκουαντανίνο και το υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ταινίας –και νικητής των βραβείων κριτικών του Λος Άντζελες– Να με φωνάζεις με το όνομά σου έχει την υφή μιας απαλής καταιγίδας, χωρίς θορύβους, φιοριτούρες και περιττά κλισέ. Αναδυόμενο μέσα από μια ονειρική πάχνη, γιορτάζει την απλότητα της ψυχικής προσέγγισης και το πάθος για σωματικό σμίξιμο, χωρίς να αναλώνεται σε ταξικές ανισορροπίες, χρονικούς προσδιορισμούς ή γεωγραφικές ιδιαιτερότητες, τοποθετημένο στην εξιδανικευμένη αρμονία που αναδίδει η φυσική καλλονή της Κρεμόνα. Αξίζει να σταθούμε στις τρεις καλύτερες και πιο κρίσιμες
ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ Film stars don’t die in Liverpool
Βασισμένο στην αυτοβιογραφία του τελευταίου συντρόφου της Γκλόρια Γκρέιαμ και πολύ νεότερού της Πίτερ Τέρνερ, το Film stars don’t die in Liverpool φέρνει στο προσκήνιο μια ξεχασμένη ηθοποιό από τη χρυσή εποχή του Χόλιγουντ, την Γκλόρια Γκρέιαμ, η οποία ήταν υποψήφια για Όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου για τα Διασταυρούμενα Πυρά του Έντουαρντ Ντμίτρικ (τη χρονιά που προτιμήθηκε το άλλο δράμα για τον αντισημιτισμό, η Συμφωνία Κυρίων του Καζάν) και το πήρε για το λουσάτο Η Ωραία και το Κτήνος του 1952, του Βινσέντε Μινέλι, αλλά έπεσε στην αφάνεια μετά τη δεκαετία του ’60, κυρίως εξαιτίας της τολμηρής για τα ήθη της εποχής απόφασής της να παντρευτεί τον γιο του πρώην άνδρα της, σκηνοθέτη Νίκολας Ρέι. Η εικόνα μιας μεσόκοπης, αν και καλοδιατηρημένης, σταρ του Χόλιγουντ, που κάτι θυμίζει στους παλιότερους και δεν λέει απολύτως τίποτε στους νέους, να κάνει χορευτικές φιγούρες σε ένα διαμερισματάκι στο βροχερό, γκρίζο Λίβερπουλ της Αγγλίας, προβάροντας τον ρόλο της σε μια ντόπια θεατρική παράσταση της σειράς που ανεβαίνει σε σκηνή της πόλης, την εποχή της ντίσκο και του πανκ, είναι μια ενδιαφέρουσα αντίστιξη στο θάρρος μιας γυναίκας που έζησε σε μια σπιταρόνα δίπλα στον Μπόγκαρτ και την Μπακόλ, πήρε 4 διαζύγια, παράτησε τα 4 παιδιά της και το όνειδος που βίωσε στην Αμερική, για να βρει μια κάποια δημιουργική και προσωπική διέξοδο, αντί να γλιστρήσει σε ένα σπιράλ αυτοκαταστροφικής αδράνειας, όπως θα προδίκαζε η με το ζόρι παραμονή της στη «γειτονιά των θεών» – μια «καμαριέρα» από το παρελθόν μεσοτοιχία με τους ζωντανούς θρύλους. Η επιστροφή της στην Αμερική, σε μια ονειρική παράγκα στο Μάλιμπου με θέα τον Ειρηνικό Ωκεανό και τα υπέροχα ηλιοβασιλέματα, και στο διαμέρισμα που κρατούσε στη Νέα Υόρκη ακριβώς απέναντι από την κορυφή του Chrysler Building, υπογραμμίζει την αίσθηση της τεχνητής ζωής που γεύτηκε έντονα, σαν μεγάλη παρένθεση, ξένη στον τόπο της, αν και γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λος Άντζελες και πήγε σχολείο στο Χόλιγουντ. Το ότι πήγε παρέα με ένα νέο αμόρε, αναζωογονητικό σαν δεύτερη ευκαιρία, αλλά ουτοπικό σε ρεαλιστικά μεγέθη, επιτείνει μια μελαγχολική συνειδητοποίηση της απουσίας της θέσης της, και η μητέρα με τη ζηλιάρα αδελφή τής το υπενθυμίζουν με διαφορετικό, δραματικό τρόπο. Η Γκρέιαμ συγκρίθηκε ατυχώς με τη Μέριλιν, αλλά πάντα έφερε βαρέως ένα άλμα που επιδίωξε με όλους τους τρόπους και τους δόκιμους όρους της κοινότητας, αλλά ποτέ δεν κατάφερε. Ουσιαστικά δεν υπήρξε τόσο σέξι, παρά τους απανωτούς ρόλους της «τσούλας» που δέχτηκε να παίξει σε φιλμ νουάρ, ούτε κλασικά όμορφη για να μη χρειαστεί να αποδείξει τι αξίζει πέρα από την εμφάνισή της, και στη συνέχεια απέτυχε να αναδειχτεί σε πρώτο όνομα, παρά τις λιγοστές
καλές εμφανίσεις της και το βραβείο στα 39 της χρόνια. Οι προσπάθειές της είναι φιλότιμες, αλλά η εμμονή με την εξωτερική της εμφάνιση και κυρίως τις ατέλειες του προσώπου που διόρθωσε με επεμβάσεις, καθώς και η υπόγεια απόγνωση για τη νεότητα που δεν παραδεχόταν ότι παρήλθε, εκπέμπονται στιλπνά και εσωτερικά από την Ανέτ Μπένινγκ, που κλείνει το μάτι στον Τζέιμι Μπελ και τον προσκαλεί στο κρεβάτι με τα θελκτικά ρεφλέξ μιας ώριμης αγριόγατας που δεν λέει να το βάλει κάτω. Δυστυχώς και αδίκως, η Αμερικανίδα ηθοποιός περίσσεψε από την πεντάδα των Όσκαρ για δεύτερη εν συνεχεία χρονιά, μετά την επίσης αξιομνημόνευτη ερμηνεία της πέρσι στο 20th Century Women. ODEN GLYFADA 1 - ODEON MAROUSI 1 - ODEON STARCITY 9 - ΑΒΑΝΑ - ΒΑΡΚΙΖΑ 2 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 ΕΜΠΑΣΣΥ - ΝΑΝΑ 6
ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΡΟΗ Ηuman flow Σκηνοθεσία: Άι Γουέιγουεϊ Ένα επικό ταξίδι για τη μετανάστευση από τον παγκοσμίως αναγνωρισμένο εικαστικό και ακτιβιστή Άι Γουέιγουεϊ. Το ντοκιμαντέρ περιγράφει τόσο τις επιδράσεις του φαινομένου της μετανάστευσης σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και τον αντίκτυπο σε ανθρώπινο επίπεδο μέσα από προσωπικές ιστορίες.
Γνωστός για την ένταση της εικαστικής του εργογραφίας και τις προστριβές του με τις κινεζικές Αρχές, ο Άι Γουέιγουεϊ βάζει στην άκρη την προβοκατόρικη μαχητικότητά του και σκύβει μπροστά στο μεγάλο ανθρώπινο ρεύμα της προσφυγιάς, εξού και ο τίτλος του ντοκιμαντέρ του Human Flow που διαγωνίζεται για τον Χρυ-
σό Λέοντα. Με αποσπάσματα ποιητικών τσιτάτων και χωρισμένη διάσπαρτα σε γεωγραφικές περιοχές, η ταινία λειτουργεί περισσότερο ως workshop παγκόσμιου χάρτη και ο Γουέιγουεϊ ως βιβλιοθηκάριος, καταγράφοντας ενδελεχώς τους μετακινούμενους πληθυσμούς και κάθε είδους αριθμούς, κάνοντας έτσι μια λογιστική αποτίμηση και μια κάποια προβολή του προβλήματος στο άμεσο μέλλον. Με ρευστή κίνηση της κάμερας και μια απαλή προσέγγιση στους ανθρώπους, ο Κινέζος υιοθετεί μια οικουμενική ματιά που μερικές φορές προκαλεί αμηχανία σε αυτούς, και σίγουρα σ' εμένα, όταν, για παράδειγμα, λέει σε έναν μετανάστη, χαρούμενο που τον γνώρισε και πρόθυμο για ένα αστείο, «σέβομαι το διαβατήριό σου, σέβομαι εσένα». Ως flip side του Μάικλ Μουρ, ο Γουέιγουεϊ παραμένει λιγομίλητος και ταπεινός, αν και εμφανίζεται συχνά και παρεμβαίνει με κάποιες συνεντεύξεις, όπως με την πριγκίπισσα Ντάνα της Ιορδανίας, όχι επιβλητικά, αλλά περισσότερο ως guest που κάτι σοφό σκέφτεται, όμως δεν μας το λέει. Το Human Flow υπενθυμίζει τι γίνεται αυτήν τη στιγμή στον κόσμο χωρίς να κυματίζει μια επείγουσα πολιτική σημαία. Αντιμετωπίζει τη Λέσβο και την Ειδομένη, όπως και το Μπαγκλαντές, βλέποντας από ψηλά έναν σταδιακό ξεριζωμό. Δεν ποντάρει στο πορνό του πόνου αλλά στην ανθρωπιά. Περισσότερο από καλή ταινία, είναι μια χρήσιμη καταγραφή, κατάλληλη για εναλλακτική διδασκαλία. ΑΑΒΟΡΑ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΦΟΝΩΝ Τhe limehouse golem Σκηνοθεσία: Χουάν Κάρλος Μεντίνα Πρωταγωνιστούν: Ντάγκλας Μπουθ, Μπιλ Νάι, Ολίβια Κουκ
Μια σειρά φόνων αναστατώνει μια μικρή κοινότητα σε τέτοιο σημείο, που οι κάτοικοι πιστεύουν ότι ένα θρυλικό πλάσμα που έρχεται από σκοτεινές εποχές μάλλον ευθύνεται για τους φόνους αυτούς.
Τα σκηνικά που ξαναστήνουν το βικτωριανό Λονδίνο είναι άψογα, η παραγωγή αξιέπαινη, η φωτογραφία του Σάιμον Ντένις αρκούντως ατμοσφαιρική (σαν κιαροσκούρο ελαφρώς χρωματισμένο), ο Μπιλ Νάι στιβαρός στον ρόλο που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει ο Άλαν Ρίκμαν. Τι φταίει και το Ημερολόγιο Φόνων, η κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος μυστηρίου του Πίτερ Άικροϊντ καταλήγει σε μια αναιμική παράθεση πληροφοριών για μια σειρά από ειδεχθείς φόνους πνιγμένους στο αίμα και την τυφλή εκδίκηση, φαινομενικά άσχετους μεταξύ τους, με επίκεντρο μια θεατρική σκηνή, όπου πρωταγωνιστεί ένας κάποιος Νταν Λίνο και η Ελίζαμπεθ Κρι, που κατηγορείται πως δηλητηρίασε τον βίαιο σύζυγό της και έχει καταδικαστεί σε θάνατο, μπερδεύοντας τον επιθεωρητή της Σκότλαντ Γιαρντ; Το αίνιγμα του δολοφόνου, που παίρνει μυθικές διαστάσεις και βαφτίζεται Γκόλεμ, δανείζεται βαριά από το Seven και γίνεται ένα κουβάρι λεπτομερειών που δεν παίρνει τις σωστές κινηματογραφικές ανάσες, κινείται μηχανικά και ποντάρει καταχρηστικά στον συσχετισμό της «ηθοποιίστικης υποκριτικής με το παραπλανητικό ψέμα». Κοντολογίς, θέλει να οδηγήσει με το ζόρι τον θεατή σε πρόωρα, άρα βεβιασμένα συμπεράσματα, προδίδοντας έμμεσα τον ένοχο. VILLAGE RENTI 11 - VILLAGE MALL 1 - ODEON GLYFADA 2 - ODEON ESCAPE 4 - ODEON OPERA 2 ODEON STARCITY 5 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - WEST CITY 2 - ΝΑΝΑ 3,5
ΠΕΝΗΝΤΑ ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΚΡΙ: ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ Fifty shades freed Σκηνοθεσία: Τζέιμς Φόλεϊ Πρωταγωνιστούν: Τζ. Ντόρναν, Ντ. Τζόνσον Πιστεύοντας ότι έχουν αφήσει πίσω τους το παρελθόν, η Αναστέιζια και ο Κρίστιαν περνούν ειδυλλιακές στιγμές μετά τον γάμο τους, μέχρι που νέες απειλές εμφανίζονται.
Κι ενώ οι Πιο σκοτεινές αποχρώσεις του γκρι έβγαζαν κάπου κάπου αθέλητο γέλιο, η Απελευθέρωση, που λέει πως ολοκληρώνει την τριλογία (με ανακεφαλαίωση/σταχυολόγηση των καλύτερων στιγμών του ζευγαριού, αλλά επιτρέψτε μου να φοβάμαι πιθανό sequel), σπαταλάει πολύ χρόνο στα περί γάμου και εγκυμοσύνης, ώσπου να ξοδευτεί εντελώς με μια επιεικώς γελοία υπο-πλοκή εκβιασμού και απαγωγής με τον πιο χάρτινο κακό με οικογενειακά απωθημένα και σεξουαλική ανεπάρκεια που μπορώ να θυμηθώ. Η Αναστέιζια και ο κύριος Γκρέι συνεχίζουν τις soft εκδρομές τους στα αξεσουάρ του ερωτικού παιχνιδιού αναστενάζοντας για το ξεκάρφωμα, η Κιμ Μπέισινγκερ είναι εξαφανισμένη, η Μάρσια Γκέι Χάρντεν μοιάζει σαν να υπνοβατεί, οι μπράβοι δεν κάνουν ούτε για εκκλησία και το σασπένς για το τι θα γίνει είναι κατώτερο και από πλοκή παιδικής ταινίας. Η δε υποταγή της συζύγου στον λαξεμένο από γρανίτη αφέντη της δεν διαφέρει καθόλου από αντιδραστικές απεικονίσεις περασμένων δεκαετιών. VILLAGE RENTI 4,7,8,9,10,16,19,20 - VILLAGE MALL 2,4,5,7,13,14 - VILLAGE PAGRATI 4,5 - VILLAGE FALIRO 1,2,6,7,8,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,5 - ODEON ESCAPE 1,5 - ODEON STARCITY 1,3,6,10 - ΑΕΛΛΩ 1,4 ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3 - ΒΑΡΚΙΖΑ 1,2 - WEST CITY 4 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,2,3,4,6 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1,2 - ΑΡΤΕΜΙΣ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ - ΖΕΑ
8.2.18 – lifo
41
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
11 ιστορίες αγάπης + 1 ποιητική συλλογή
marijke buurlage
Ο έρωτας ήταν ανέκαθεν η πρώτη ύλη της λογοτεχνίας, από τις μεταφορικές περιγραφές του Πλάτωνα μέχρι το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» και από τα λαϊκά αναγνώσματα έως τα σύγχρονα αριστουργήματα. Επιλέξαμε τα πιο αντιπροσωπευτικά. ΛΕΩΝ ΤΟΛΣΤΟΪ ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
Μτφρ.: Άρης Αλεξάνδρου, Άγρα
42 lifo – 8.2.18
Ο Μίλαν Κούντερα έλεγε πως όταν ο Τολστόι έγραφε την Άννα Καρένινα άκουγε τη σοφία του μυθιστορήματος, ενώ ο Τζορτζ Στάινερ θεωρούσε ότι αυτό είναι το πρώτο ολοκληρωμένο επικό και ερωτικό μυθιστόρημα του σύγχρονου κόσμου. Παρ’ ότι ο ίδιος ο συγγραφέας από το βιβλίο θα ταυτιζόταν περισσότερο με τον ψύχραιμο –και διόλου αψίκορο– Λέβιν, αποδίδει με τον πλέον αριστοτεχνικό τρόπο τις εσωτερικές συγκρούσεις μιας ηρωίδας που ζει τον έρωτα με τον μοναδικό τρόπο που μπορεί να τον ζήσει κανείς, απόλυτα. Η τύχη της παντρεμένης Άννας Καρένινα, η οποία ερωτεύεται παράφορα τον κόμη Βρόνσκι, διαπράττοντας το ύψιστο αδίκημα της μοιχείας για την κλειστή ηθικά Ρωσία του 19ου αιώνα, είναι τραγική, ακριβώς γιατί το μόνο που μπορεί να διακόψει έναν μεγάλο έρωτα είναι ο θάνατος.
ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΜΑΡΩ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ, Α’ ΤΟΜΟΣ (1936-1940) Ίκαρος
«Ξέρεις, συλλογίζομαι ακόμη πως έτσι θα μπορέσουμε, όταν μας δοθεί να ιδωθούμε, να μην πούμε ούτε μια λέξη παρά να χαζεύει ο ένας τον άλλο. Και θα είναι τόσο
ξεκουραστικό. Καληνύχτα αγάπη, όλη τη μέρα σήμερα γύρευα τη στοργή σου» ή «Πού είσαι τώρα; Πού είσαι πάντα, άμα δεν είσαι εδώ κοντά, πολύ κοντά. Τροφή της πρόσκαιρης ζωής μου». Αποσπάσματα από τα γράμματα που έστελνε ο Γιώργος Σεφέρης στη Μαρίκα Λόντου –τη δική του Μαρώ– από τον Σεπτέμβρη του 1936 έως τον Οκτώβριο του 1940 (ο β’ τόμος συγκροτείται από τα «συζυγικά»). Όλη η αγωνία μιας σχέσης που συναντά αμέτρητα εμπόδια, ο έρωτας που παραμένει παράφορος και η ανάγκη να συγκροτηθεί ο εαυτός μέσα από αμοιβαίες εξομολογήσεις καθιστούν την αλληλογραφία αυτή μια πολύτιμη μαρτυρία αλλά και ένα εξαίρετο δείγμα λογοτεχνικής επάρκειας. Υπέροχη γλώσσα και εξομολογητικός ερωτικός λόγος σε έναν σπάνιο τόμο υπό τη φιλολογική επιμέλεια του Μ.Ζ. Κοπιδάκη.
GABRIEL GARCIA MARQUEZ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΕΡΑΣ Μτφρ.: Κλαίτη Σωτηριάδου, Λιβάνης
Πενήντα ένα χρόνια, 9 μήνες και 4 ημέρες πέρασαν, κι όμως δεν ήταν ικανά να τον κάνουν να την ξεχάσει. Τουλάχιστον αυτό συνέβη στον Φλορεντίνο Αρίσα, τον πρωταγωνιστή του διάσημου βιβλίου του Μάρκες, ο οποίος ερωτεύεται τη Φερμίνα Δάσα και δεν το ξεπερνά ποτέ. Εκείνη θα φτιάξει οικογένεια, θα αλλάξει
ρότα, αλλά ο Φλορεντίνο θα περιμένει έως ότου ο σύζυγος πεθάνει και μπορέσουν να ολοκληρώσουν την υπόσχεση της αλλοτινής συγκίνησης και της μοναδικής εικόνας που δεν κατάφερε να σκοτώσει ούτε ο χρόνος, ούτε οι δυσκολίες, ούτε καν η χολέρα που μαστίζει την περιοχή. Η διασημότερη, ίσως, ιστορία αγάπης μετά το Εκατό Χρόνια Μοναξιάς και ίσως η καλύτερη που έγραψε ποτέ ο Κολομβιανός συγγραφέας.
FRANCIS SCOTT FITZGERALD Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΓΚΑΤΣΜΠΥ Μτφρ.: Άρης Μπερλής, Άγρα
Μεγάλος, υπέροχος, γοητευτικός, ανεξέλεγκτος, όπως και να περιγράψεις τον άκρως αντιφατικό ήρωα του Φιτζέραλντ, το σίγουρο είναι ότι αποτελεί τον πιο αντιπροσωπευτικό ερωτοχτυπημένο πρωταγωνιστή της αμερικανικής λογοτεχνίας. Κι αυτό γιατί, παρά τα πλούτη, τους γαλάζιους κήπους και τα ωραία αυτοκίνητα, ο Γκάτσμπυ καταρρέει επειδή δεν μπόρεσε να έχει πραγματικά δική του την αγαπημένη του Νταίζη. Στα ελληνικά κυκλοφορούν πολλές μεταφράσεις του Γκάτσμπυ, αλλά έχει κανείς την αίσθηση ότι ο Άρης Μπερλής, που είχε λατρέψει τις flappers, τον Φιτζέραλντ και την εποχή εκείνη, έγινε ο ίδιος ο ήρωάς του για τις ανάγκες της μετάφρασης. Όπως είχε δηλώσει και σε συνέντευξή του στη LifΟ, ταυτιζόταν γιατί ο Γκάτσμπυ είναι ο ήρωας που «αναμοχλεύει εφηβικές φαντασιώσεις και απωθημένα, καθώς και “νύξεις ερωτικής αθανασίας”, όπως θα έλεγε και ο Γουέρντσγουερθ».
ΑΝΝΥ ΠΡΟΥ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ BROKEBACK MOUNTAIN Μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ, Καστανιώτης
Κι όμως, σε αυτούς τους ξερότοπους, στα ερημικά τοπία της Βόρειας Αμερικής, στις άδειες ζωές ανθρώπων που «έχουν έρημο μέσα στην ψυχή τους», μπορούν και ανθούν έρωτες τεράστιοι. Και μάλιστα ανάμεσα σε άνδρες, αποδεικνύοντας ότι ο αληθινός έρωτας ζει και μεγαλώνει, κορώνει και γίνεται απερίγραπτος ακόμα και σε άκρως φαλλοκρατικά περιβάλλοντα, όπως προστάζει το πανέμορφο διήγημα αυτής της συλλογής της Πρου που ενέπνευσε την ομώνυμη ταινία. Γι’ αυτό και οι δυο πρωταγωνιστές αψηφούν τους κανόνες ενός οριοθετημένου περιβάλλοντος που τους θέλει παντρεμένους με παιδιά, καθώς, όπως έλεγε και ο Κούντερα, είναι «τα εμπόδια που μετατρέπουν έναν έρωτα σε ερωτική ιστορία».
ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ Η ΑΒΑΣΤΑΧΤΗ ΕΛΑΦΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ Μτφρ.: Γιάννης Χάρης, Εστία
Όλες οι παρεξηγήσεις, οι ανατροπές, τα παιχνίδια του έρωτα δοσμένα σε ένα μυθιστόρημα που ακροβατεί ανάμεσα στη μυθοπλασία και το φιλοσοφικό δοκίμιο. Ο έρωτας είναι το βασικό όχημα για την άνοδο και την πτώση, την πιο αδιανόητη διαπλανητική ανύψωση και τον πιο χυδαίο ξεπεσμό – ο μοναδικός τρόπος απόλυτης βίωσης της ύπαρξης. Αλλά είναι και μια απόδειξη ότι τη ζωή διαφεντεύουν ταυτόχρονα το τυχαίο και η μοίρα, όπως και
η φαντασία και το όνειρο. Αυτό το ξέφρενο γαϊτανάκι που αποκαλύπτει το ουσιαστικό λοξοδρόμισμα κάθε ερωτικής ιστορίας, που ενίοτε συνορεύει με το κιτς, είναι που έκανε το μυθιστόρημα του Κούντερα περιεκτικό, στοχαστικό, αλλά γραμμένο με ένα έντονα παιχνιδιάρικο κλείσιμο του ματιού.
ΠΑΤΙ ΣΜΙΘ ΠΑΤΙ ΚΑΙ ΡΟΜΠΕΡΤ Μτφρ.: Αλέξης Καλοφωλιάς, Κέδρος
« Ήμασταν γεμάτοι αντιφάσεις: φως και σκοτάδι μαζί» γράφει η Πάτι για τον ανεξάντλητο έρωτά της προς τον Ρόμπερτ Μέιπλθορπ, που την έκανε να γράψει την πιο ελεγειακή, ποιητική, άγρια, συναρπαστική και απόλυτα ρεαλιστική ιστορία για ζευγάρι που βίωσε τον έρωτά του ως μια ολοζώντανη, καλλιτεχνική πράξη. Δεν είχε σημασία αν εκείνος αγάπησε τα αγόρια, αν ζούσε με τα ναρκωτικά κι εκείνη με την ποίηση, αλλά ότι κάθε ανάσα που ανέπνεαν, κάθε σπιθαμή του μικρού χώρου που μοιράζονταν στο μυθικό ξενοδοχείο Chelsea, μετατρεπόταν σε μικρή πράξη αιωνιότητας. Η δεκαετία του ’70 στη Νέα Υόρκη είναι το σκηνικό όπου απλώνει η Πάτι Σμιθ τα καλλιτεχνικά της όνειρα σαν άλλος Ρεμπό, που είναι και πηγή έμπνευσής της, βάζοντας πλώρη για το άγνωστο ταξίδι της δημιουργίας με ένα άλλο «Μεθυσμένο Καράβι» που έγραψε πραγματικά ιστορία.
ΤΡΟΥΜΑΝ ΚΑΠΟΤΕ ΠΡΟΓΕΥΜΑ ΣΤΟ ΤΙΦΦΑΝΥΣ Μτφρ.: Ανδρέας Αποστολίδης, Πατάκη
Βγαλμένο από τη φωταγωγημένη 5η Λεωφόρο, το σύντομο αυτό μυθιστόρημα –ή μήπως νουβέλα;– του Τρούμαν Καπότε αποκαλύπτει τα πιο βαθιά σκοτάδια της ερωτικής αυταπάτης: άπιαστος και ανυπότακτος ενίοτε, ο έρωτας αποδεκατίζεται από τον αμοραλισμό και τις προσωπικές φιλοδοξίες. Κανείς δεν κατάλαβε, θαρρώ, πως πίσω από την αδιέξοδη –σε αντίθεση με την ταινία– ιστορία της ελευθεριακής Χόλι Γκολάιτλι, η οποία δεν ήθελε να έχει δική της ούτε καν τη γάτα της πόσο μάλλον έναν άνδρα, κρύβεται η συντριπτική συνθήκη του έρωτα που καταστρέφει και διαλύει, όπως τον βίωσε πρωτίστως ο ίδιος ο Τρούμαν Καπότε.
ΙΑΝ ΜΑΚΓΙΟΥΑΝ ΕΞΙΛΕΩΣΗ Μτφρ.: Γιάννης Σκαρπέλος, Νεφέλη
Ο έρωτας δεν θα άφηνε το ίδιο έντονο αποτύπωμα αν δεν συνδεόταν με την εμμονή και την ενοχή, και αυτό ο ΜακΓιούαν το ξέρει καλά. Και αν δεν μπορούσε να μεταφερθεί με τον περίτεχνο και λυρικό τρόπο στο χαρτί από τον συγγραφέα, ο οποίος, εν προκειμένω, καταγράφει μια ιστορία που δεν αφορά μόνο τους δύο πρωταγωνιστές αλλά διαμορφώνει
αδιανόητα τρίγωνα, καταστρέφει ζωές και τελικά αλλάζει την πορεία περισσότερων από δύο ανθρώπων. Ποτέ ο έρωτας δεν είχε τόσες παράλληλες επιπτώσεις στις ζωές των πρωταγωνιστών σε ένα μόλις μυθιστόρημα, γιατί ακριβώς βιώνεται με τρόπο οδυνηρό και αμετάκλητο, ώσπου να γίνει μοίρα, θάνατος και πέτρα.
PΑΤRΙCΙΑ HΙGHSMITH ΚΑΡΟΛ Μτφρ.: Θοδωρής Τσαπακίδης, Μεταίχμιο
Όταν η ευκατάστατη αριστοκράτισσα Κάρολ επισκέπτεται το πολυκατάστημα όπου δουλεύει η Τερίζ, έρχονται τα πάνω κάτω και παίρνουν χρώμα άλλοτε φωτεινό και άλλοτε πένθιμο, όπως συνήθως συμβαίνει με τις παθιασμένες ιστορίες που προκύπτουν απροσδόκητα, όπως ακριβώς φεύγουν. Μπορεί ο έρωτας της Τερίζ με την Κάρολ εκ των πραγμάτων να μην έχει ευτυχές τέλος, αλλά αποκαλύπτει την ουσιαστική ικανότητα της Χάισμιθ να μπαίνει βαθιά στις ψυχές και να αφουγκράζεται τα σκοτάδια τους. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι από τα ελάχιστα μη αστυνομικά που έγραψε, ίσως γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερο σασπένς από αυτό μιας αξιομνημόνευτης ερωτικής ιστορίας.
ΚΑΙ 2 ΠΡΌΣΦΑΤΕΣ ΕΚΔΌΣΕΙΣ: ΚΑΖΟΥΟ ΙΣΙΓΚΟΥΡΟ ΤΑ ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ Μτφρ.: Αργυρώ Μαντόγλου, Ψυχογιός
Επανεκδίδεται το σύγχρονο αλλά και τόσο κλασικό μυθιστόρημα του Καζούο Ισιγκούρο. Ο νομπελίστας συγγραφέας σκιαγραφεί με την πένα του το συγκινητικό πορτρέτο του Στίβενς, του τέλειου μπάτλερ, και του κόσμου του, που ξεθωριάζει στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια όμορφη ιστορία για τον έρωτα, τα απωθημένα και τα χαμένα όνειρα.
ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΔΑ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Μτφρ.: Αγαθή Δημητρούκα, Πατάκη
Τα ερωτικά ποιήματα του Πάμπλο Νερούδα, τον οποίο ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες συνήθιζε να χαρακτηρίζει «τον μεγαλύτερο ποιητή του 20ού αιώνα – σε όλες τις γλώσσες», είναι φορτισμένα με αισθησιασμό και πάθος. Γραμμένα τα περισσότερα στο ειδυλλιακό νησί του Κάπρι, περιστρέφονται γύρω από τον Χιλιανό ποιητή και την αγαπημένη του Ματίλδε Ουρούτια.
8.2.18 – lifo
43
ΤΟ ΤΡΑΜ ΜΕ ΤΟ ΌΝΟΜΑ «ΠΌΘΟΣ»
©HABAKIS STAVROS
Η Μπλανς στον Πειραιά Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός καταπιάνεται με το αριστούργημα του Τένεσι Γουίλιαμς.
απο τη λουίζα αρκουμανέα
Θέατρο
Γ
44 lifo – 8.2.18
ιατί είναι τόσο συγκλονιστική και ολέθρια η συνάντηση της Μπλανς με τον Στάνλεϊ; Ποιος είναι ο μηχανισμός που ενεργοποιείται όταν η ξεθωριασμένη, απελπισμένη, αλλά ερωτευμένη με την ποίηση γυναίκα εισβάλλει στο φτωχικό και καθόλου ποιητικό διαμέρισμα της αδερφής της και του συζύγου της, εκεί όπου ακόμη και οι γλόμποι κρέμονται γυμνοί από το ταβάνι; Από το θρυλικό πρώτο ανέβασμα του έργου, το 1947 στο Μπρόντγουεϊ, έως σήμερα, οι μελετητές έχουν επιστρατεύσει πάσης φύσεως εργαλεία προκειμένου να ξεκλειδώσουν το μυστήριο του Λεωφορείου ο Πόθος. Όσοι από αυτούς εστιάζουν στην κοινωνική διάσταση του έργου βλέπουν στα πρόσωπα των δύο κεντρικών ηρώων τους φορείς μιας αναπότρεπτης ιστορικής εξέλιξης: το τέλος του ευγενικού, καλλιεργημένου, αριστοκρατικού Νότου, όπως αυτό ενσαρκώνεται από την Μπλανς Ντιμπουά, και την επικράτηση του «άξεστου» προλεταριάτου, δηλαδή του Στάνλεϊ Κοβάλσκι και των ομοίων του. «Μήπως μπαίνουμε στην εποχή του Στάνλεϊ;» αναρωτιόταν στις σημειώσεις του ο Ελία Καζάν, ο πρώτος –και επιδραστικότερος– σκηνοθέτης του έργου. Ο Καζάν υπερασπίστηκε το δίκαιο του Στάνλεϊ, τον είδε ως θύμα που αναγκάζεται να αμυνθεί απέναντι σ’ έναν απρόσμενο και επικίνδυνο εισβολέα: τη φαντασμένη, μυθομανή κουνιάδα του που έρχεται για να καταστρέψει επιδεικτικά την οικιακή και ερωτική ισορροπία του με τη Στέλλα. Σύντομα η Μπλανς θα έβρισκε τους δικούς της υπερασπιστές, με πρωτεργάτη τον σκηνοθέτη Χάρολντ Κλέρμαν, που αντέστρεψε ριζικά τα δεδομένα: ο Κλέρμαν αφηγήθηκε την ιστορία μιας ευαίσθητης, ντελικάτης γυναίκας που οδηγείται στην παράνοια από την κτηνώδη συμπεριφορά ενός εχθρικού περιβάλλοντος, βασικός εκπρόσωπος του οποίου είναι ο Στάνλεϊ Κοβάλσκι. Άλλοι μελετητές προτίμησαν ως μοντέλο ερμηνείας του Λεωφορείου τον αρχετυπικό αγώνα μεταξύ απολλώνειου και διονυσιακού στοιχείου, με την καλλιεργημένη Μπλανς να ενσαρκώνει το πρώτο και τον ζωώδη Στάνλεϊ το δεύτερο, ενώ, αντίστοιχα, άλλοι αναγνώρισαν τη διαχρονική διαμάχη μεταξύ ευγενούς πνεύματος και φλεγόμενης σάρκας να διαδραματίζεται πάνω στα μουχλιασμένα πλακάκια των Κοβάλσκι. Οι ψυχολογικές αναγνώσεις του Λεωφορείου,
με τη σειρά τους, υποστήριξαν πως η αντιπαράθεση Μπλανς-Στάνλεϊ δεν είναι παρά η εξωτερικευμένη δραματοποίηση του αγώνα που πραγματοποιείται στο ίδιο το μυαλό της Μπλανς. Αποζητώντας απεγνωσμένα την ψυχική επαφή και την αγάπη, η Μπλανς επιδίδεται σε μαραθώνιο σωματικής σπατάλης, χρησιμοποιώντας το σεξ ως όπλο εξορκισμού του θανάτου. Η αδυναμία συμφιλίωσης του πόθου με την ποίηση, του «χαμηλού» με το «υψηλό», του ένδοξου παρελθόντος με το ταπεινό, απελπισμένο παρόν, προκαλεί τραγική ρωγμή στον ψυχισμό της. Αποξενωμένη από τον εαυτό της, η Μπλανς περιφέρεται αναζητώντας τον Χαμένο Παράδεισό της, τον οποίο ουδέποτε θα βρει, εφόσον αδυνατεί να γυρίσει πίσω τον χρόνο. Ζει, έτσι, ταυτόχρονα σε δύο διαστάσεις, της πραγματικότητας και των ψευδαισθήσεων, έως ότου η πρώτη τη συνθλίψει ανεπανόρθωτα και η δεύτερη την καταπιεί εντελώς. Διαβάζοντας ότι ο Μιχαήλ Μαρμαρινός άλλαξε τον τίτλο του έργου, εγκατέλειψε δηλαδή το «λεωφορείο» των Γκάτσου-Βολανάκη-Οικονομόπουλου (που ήταν οι αρχικοί μεταφραστές του έργου στην Ελλάδα) για να ανέβει στο ακριβέστερο ιστορικά «τραμ», περίμενα ότι η παράσταση θα διεπόταν από έντονη διάθεση ρεβιζιονισμού και επανεξέτασης των δεδομένων. Ο σκηνοθέτης, όμως, φαίνεται πως προτίμησε τον δρόμο της λιτότητας και της «κανονικότητας», όσον αφορά την όψη και τη διαχείριση του υλικού του. Αφήνοντας στην άκρη ανούσια ευρήματα και αυτοσχεδιαστικά σκέρτσα, στράφηκε με προσοχή στο σύμπαν του έργου και στους ήρωες που το κατοικούν. Από αυτούς, μεγαλύτερη βαρύτητα έδωσε στην Μπλανς της Μαρίας Ναυπλιώτου. Καθίσταται γρήγορα φανερή η τεράστια προσπάθεια που έχει καταβάλει η ηθοποιός και ο τρόπος με τον οποίο μάχεται για την ηρωίδα της μέχρι τέλους στέκεται πραγματικά συγκινητικός. Όσο κι αν αγωνίζεται όμως, δεν καταφέρνει να εκπέμψει αληθινό σήμα κινδύνου. Όσο κι αν πασχίζουμε, δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την αίσθηση ότι βλέπουμε μια νέα, δυνατή γυναίκα στα καλύτερά της: συμπαγής και αγέρωχη, αλλάζοντας τη μία χολιγουντιανή τουαλέτα μετά την άλλη, η Ναυπλιώτου εκπέμπει υγεία και λάμψη. Κι ενώ έχει στιγμές ευάλωτης γλυκύτητας, όταν π.χ. ο Στάνλεϊ της δίνει
i Το τραμ με το όνομα «Πόθος» Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος Βοηθοί σκηνοθέτη: Ηλιάνα Καλαδάμη, Μαριλένα Κατρανίδου Παίζουν: Μαρία Ναυπλιώτου, Χάρης Φραγκούλης, Θεοδώρα Τζήμου, Άγγελος Τριανταφύλλου, Ευαγγελία Καρκατσάνη, Αdrian Frieli
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Ηρώων Πολυτεχνείου 32 Τηλ.: 210 4143310 Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή 20:30, Σάββατο 18:00 & 21:00, Κυριακή 19:00 Τιμές εισιτηρίων: Διακεκριμένη: €30, Α’ Ζώνη: €25 / ΦοιτητικόΑνέργων: €20, B’ Ζώνη: €20 / ΦοιτητικόΑνέργων: €15, Γ’ Ζώνη: €15 / ΦοιτητικόΑνέργων: €10
«δώρο» για τα γενέθλιά της κι εκείνη καταπίνει ανυποψίαστη το δόλωμα, σε γενικές γραμμές ουδόλως εκθέτει τις ρωγμές ενός πλάσματος σπασμένου εσωτερικά ή εύθραυστου. Φευγαλέα ίσως εισπράττουμε μια τέτοια αίσθηση στο τέλος, όταν η Μπλανς ετοιμάζεται να κατέβει στην πλατεία και αρχίζει να μιλάει «σαλεμένη» στους θεατές, είναι όμως πολύ αργά, η σκηνή μετέωρη, το συναίσθημα αβέβαιο, και η βασική εντύπωση δεν προλαβαίνει να ανατραπεί. Επιπλέον, η πρόσχαρη και καλοπροαίρετη Μπλανς της Ναυπλιώτου δεν αφήνει να φανεί η πιο σκοτεινή πλευρά της ηρωίδας: της χειριστικής γυναίκας που φλερτάρει επικίνδυνα με τον άνδρα της αδερφής της, που φλομώνει τους πάντες στο ψέμα και που στο παρελθόν φέρθηκε με εκούσια σκληρότητα στον νεαρό σύζυγό της. Δεν έχει νόημα να εξιδανικεύουμε την Μπλανς, είναι «τέρας» όσο είναι και «θύμα», και αυτή η πολυπλοκότητα απουσιάζει από την παράσταση. Αν εξαιρέσουμε μερικές στιγμές τρυφερότητας με τη σύντροφό του, ο Στάνλεϊ του Χάρη Φραγκούλη εμφανίζεται κυρίως ως ένας εκνευρισμένος νεαρός άνδρας που σπεύδει να κατεβάσει με το «καλημέρα» τα παντελόνια του για ν’ αποδείξει την αρσενική κυριαρχία του. Το cool αυτό αγόρι, που παραμένει συμπαθές ό,τι κι αν κάνει –ακόμη κι όταν γραπώνει εφετζίδικα τα πλαστικά μπουκαλάκια που του πετούν και τ’ ανοίγει με τα δόντια–, δεν συνιστά ουσιαστική απειλή για την Μπλανς της Ναυπλιώτου: ουδέποτε δηλαδή αισθανόμαστε ότι η ηρωίδα κινδυνεύει αληθινά απ’ αυτόν και, ως εκ τούτου, στη σκηνή του βιασμού ο Στάνλεϊ καταλήγει να μασουλάει τα πούπουλα της ρόμπας της. Δεν υπάρχει καμία ερωτική ένταση ανάμεσά τους, καμία χημεία. Έτσι, χωρίς την ηλεκτρομαγνητική δύναμη του σεξ, το Τραμ δυσκολεύεται να προχωρήσει. Συμπαθής η Θεοδώρα Τζήμου ως Στέλλα, πώς μπορεί όμως ένα ανήσυχο ξωτικό που «πεταρίζει» πέρα-δώθε στην ομολογουμένως μεγάλη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου να πείσει για τη γήινη πλευρά της ηρωίδας της; Παρ’ όλα αυτά, η σκηνή του τσακωμού της με τον Στάνλεϊ-Φραγκούλη αποδεικνύεται από τις καλύτερες της παράστασης, μία από τις ελάχιστες στιγμές όπου δραστηριοποιούμαστε συναισθηματικά. Ο Μιτς του Άγγελου Τριανταφύλλου, ένας χαριτωμένος Γκούφι που δεν βγάζει ποτέ «δόντια»: όταν ο ήρωας λέει απαξιωτικά στην Μπλανς «δεν είσαι αρκετά τίμια για να σε πάρω στο σπίτι της μάνας μου», η φράση πρέπει κανονικά να προκαλεί ανατριχίλα από τη φρίκη της μικροαστικής υποκρισίας και στενομυαλιάς που εκπέμπει. Η παράσταση με το άχαρο όνομα και τη μεγάλη διάρκεια διαθέτει, τέλος, μερικά ωραία ευρήματα, με κορυφαίο το γδύσιμο του γλόμπου από το χάρτινο καπελάκι του: η πράξη αυτή, που προκαλεί κάθε φορά την υστερική αντίδραση της Μπλανς, συνιστά ένα ευφυές σχόλιο πάνω στο δίπολο ψευδαίσθησηπραγματικότητα και σε όσα παθαίνουμε όταν χάσουμε βιαίως την πρώτη και αναγκαστούμε ν’ αντιμετωπίσουμε τη δεύτερη. Μέσα από τη συνοδεία μπλουζ ήχων, τους οποίους παράγουν οι ηθοποιοί ζωντανά επί σκηνής, το Τραμ φιλοδοξεί να ενσταλάξει μια μελαγχολική διάθεση στην ψυχή του θεατή. Στην πραγματικότητα, παρόλο που καταβάλλεται φιλότιμη προσπάθεια από τη μεριά των συντελεστών και των ηθοποιών, δεν καταφέρνουμε να βιώσουμε τα έντονα, ανάμεικτα συναισθήματα που θα περιμέναμε να απελευθερώσει η συνάντησή μας με αυτούς τους βασανισμένους, γεμάτους πάθη ήρωες του Τένεσι Γουίλιαμς.
ΚΡΙΟΣ Ευχάριστες εκπλήξεις σάς περιμένουν το προσεχές διάστημα και θα έχουν να κάνουν κυρίως με συνεργασίες και επαφές με άτομα που έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν μια ιδέα σας, όμως, όσο κι αν είστε ενθουσιασμένοι και χαρούμενοι, πρέπει να εξετάσετε πολύ προσεχτικά όλες τις παραμέτρους. Τη Δευτέρα περνά η Αφροδίτη στους Ιχθύς και εντείνει τον συναισθηματισμό σας, κάτι που μπορεί να σας οδηγήσει και στην ένταξη σε μια ομάδα εθελοντικού χαρακτήρα. Ωστόσο είναι μια εποχή κατά την οποία πρέπει να προφυλάξετε τον εαυτό σας απ’ όσους προσπαθούν να επωφεληθούν από τη γενναιοδωρία και την καλή σας διάθεση. Οικονομικά είστε κάπως πιο άνετοι και μπορείτε να ικανοποιήσετε τις προσωπικές σας ανάγκες, ενώ είναι μια πολύ καλή εποχή και για τα ερωτικά σας. Την Τετάρτη ευνοείται η ερωτική σας ζωή και η γνωριμία σας με ένα άτομο από μακριά θα αλλάξει τη ζωή σας.
ΛΕΩΝ Στον επαγγελματικό τομέα μπορεί να προ-
ΤΑΥΡΟΣ Το ενδιαφέρον σας αυτή την εποχή
ΠΑΡΘΕΝΟΣ Οι Παρθένοι πρέπει να μάθετε
στρέφεται στην τακτοποίηση οικονομικών εκκρεμοτήτων, με αποτέλεσμα να έρχονται σε δεύτερη μοίρα οι προσωπικές σας ανάγκες. Στον επαγγελματικό τομέα οι πιέσεις σάς προκαλούν κούραση και προβληματισμό και είστε κάπως μπερδεμένοι όσον αφορά τους στόχους σας, ωστόσο από τη Δευτέρα, που περνά η Αφροδίτη στους Ιχθύς, και μέχρι τις 7/3, που θα παραμείνει, ευνοούνται τα ταξίδια, νομικά ζητήματα και θέματα σπουδών, ενώ παράλληλα ενδυναμώνεται και η διάθεσή σας για επαφές με το εξωτερικό, προκειμένου να αναπτύξετε το δίκτυο των συνεργατών σας. Η διαχείριση των πόρων σας χρειάζεται προσοχή, μια και έχετε έντονη τάση για σπατάλες, καθώς και η υγεία σας. Θέματα σπουδών θα σας δώσουν τεράστια χαρά και ικανοποίηση και είναι πολύ πιθανό να ταξιδέψετε στο εξωτερικό. Την Τετάρτη το κλίμα θα είναι αρκετά ερωτικό και θα κάνετε μια γνωριμία που θα σας προκαλέσει έντονα συναισθήματα. . ΔΙΔΥΜΟΣ Οι επαγγελματικές σας υποθέσεις μπορεί να προχωρούν με αργούς ρυθμούς, έτσι όμως σας δίνεται η ευκαιρία να επανεξετάσετε κάθε λεπτομέρεια, ώστε να αποφύγετε πιθανές παραλήψεις. Επειδή αυτή την εποχή μπορεί να ζορίζεστε οικονομικά, δεν λείπουν οι στιγμές που αναζητάτε τρόπους για σύντομο κέρδος, καλύτερα όμως να αποφύγετε λύσεις που μπορεί να μην είναι νομότυπες. Η είσοδος της Αφροδίτης στους Ιχθύς ευνοεί θέματα καριέρας και κάτι καλό θα προκύψει, αρκεί να είστε προσγειωμένοι και να μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σας. Συνεργασίες που τις θεωρούσατε απίθανες μπορούν να πραγματοποιηθούν και θα αρχίσει να βελτιώνεται σημαντικά η κατάσταση. Στον τομέα σχέση/γάμος επικρατεί κλίμα αβεβαιότητας, ίσως κι εσείς να μη δείχνετε την απαραίτητη προσοχή στις ανάγκες του συντρόφου σας. Αναλάβετε το μερίδιο της ευθύνης που σας αναλογεί.
να ακούτε συμβουλές που σας δίνουν άτομα με μεγαλύτερη εμπειρία. Αυτή την εποχή μπορεί να έχετε μια επαναστατική διάθεση που δεν σας βοηθά καθόλου στις συνεννοήσεις σας και καλό είναι να αλλάξετε στάση, ώστε να μη χαθούν κάποιες πραγματικά καλές ευκαιρίες. Η είσοδος της Αφροδίτης στους Ιχθύς τη Δευτέρα ευνοεί θέματα της καθημερινότητας, ενώ παράλληλα δίνει ευκαιρίες για συνεργασίες που θα έχουν διάρκεια. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα διατροφής, μια και θα είναι αυξημένη η ανάγκη σας για κατανάλωση γλυκών. Προτιμήστε προϊόντα με αγνά υλικά, ώστε να μην επιβαρύνετε την υγεία σας. Στον οικογενειακό τομέα δεν λείπουν οι εντάσεις, θα είναι όμως παροδικές και δεν θα σας προβληματίσουν. Δώστε έμφαση στην ερωτική σας ζωή, τώρα που οι συνθήκες είναι με το μέρος σας. Πιθανή επανασύνδεση με ένα πρόσωπο από το παρελθόν την Τετάρτη.
α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)
ματικά σας, καθώς προκύπτουν συνεχώς νέες προτάσεις, ενώ παράλληλα ολοκληρώνετε κι ένα σημαντικό έργο που θα αποφέρει σημαντικά κέρδη. Συνεργασίες που θα ξεκινήσουν τώρα θα έχουν ομαλή εξέλιξη και μεγάλη διάρκεια, όμως πρέπει να είστε προσγειωμένοι όσον αφορά τη διαχείριση των πόρων σας. Νομικά ζητήματα που σας απασχολούν μπορείτε να τα βάλετε σε τάξη, ώστε να δρομολογηθούν και κάποιες σημαντικές υποθέσεις σας, μην αμελείτε όμως θέματα υγείας που μπορεί να είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Ενδεχομένως να μη δίνετε την απαραίτητη σημασία, αργά ή γρήγορα όμως θα επιβαρύνουν περισσότερο τον οργανισμό σας. Όσον αφορά τα ερωτικά σας, πολύς ερωτισμός και πάθη σάς οδηγούν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις και εκεί μπορεί να χάσετε το παιχνίδι. Επιστρατεύστε την ευγένειά σας οι ελεύθεροι και μην μένετε κολλημένοι στο παρελθόν. Η εποχή ευνοεί την ερωτική σας ζωή.
ΖΥΓΟΣ Αύξηση των ευθυνών σας προβλέπεται το
StarFax
ΚΑΡΚΙΝΟΣ Πολύ καλή εποχή για τα επαγγελ-
κύψουν προτάσεις που θα σας βάλουν σε δίλημμα, δεν είναι όμως κατάλληλη εποχή για να αλλάξετε κατεύθυνση, εκτός κι αν το κάνετε ως μία παράλληλη εργασία. Κάποιες υποθέσεις που ήταν σε αδράνεια αρχίζουν να δρομολογούνται, με αποτέλεσμα να αυξάνουν οι ευθύνες σας, είστε όμως σε πολύ δημιουργική φάση και δεν παραπονιέστε. Στον οικονομικό τομέα είναι σημαντική η βελτίωση, προσέξτε όμως και μην ανοίγεστε σε επενδύσεις και ακριβές αγορές, τουλάχιστον όχι μέχρι να είστε σίγουροι για τη σταθερή ροή των χρημάτων σας. Η οικογένεια είναι βασικό σας μέλημα και προσπαθείτε να ικανοποιείτε τις ανάγκες όλων, αρκεί να μην αμελείτε τις δικές σας. Η είσοδος της Αφροδίτης στους Ιχθύς τη Δευτέρα και η παραμονή της μέχρι και τις 7/3 προκαλεί εύνοια σε συνεργασίες και είναι ιδανική περίοδος για δημόσιες σχέσεις, ενώ είναι η τέλεια εποχή για γάμο.
προσεχές διάστημα, αλλά θα είναι πολύ δημιουργική εποχή και θα γίνουν σημαντικές αλλαγές στον επαγγελματικό τομέα, κυρίως από τη Δευτέρα και μετά που περνά η Αφροδίτη στους Ιχθύς. Μπορείτε να δείτε μεγάλη πρόοδο, δεδομένου ότι θα είστε σε θέση να ολοκληρώσετε σημαντικές δουλειές που απαιτούν αυτοσυγκέντρωση και γνώσεις. Η ανάγκη σας για αναγνώριση σας ωθεί να πάρετε πρωτοβουλίες που κάποιες φορές θα σας βγούνε σε καλό, ενδεχομένως όμως σε κάποιες περιπτώσεις να προκαλέσετε αρνητικές αντιδράσεις στο περιβάλλον της εργασίας. Ο ενθουσιασμός και η αδημονία σας θα πρέπει να ισορροπήσουν με την κοινή λογική, ώστε να αποφύγετε δυσάρεστες εξελίξεις στο μέλλον. Η βελτίωση της εμφάνισής σας είναι μέσα στις βασικές σας προτεραιότητες και είναι κατάλληλη εποχή για να ζητήσετε την καθοδήγηση ενός ειδικού που θα σας γλιτώσει από ανώφελη πείνα και χάσιμο χρόνου. Ερωτικά, είστε σούπερ.
ΤΟΞΟΤΗΣ Για εσάς η είσοδος της Αφροδίτης στους Ιχθύς σημαίνει αρμονία στον οικογενειακό τομέα και είναι κατάλληλη εποχή για να βελτιώσετε σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα, είτε λύνοντας μια παρεξήγηση είτε αυξάνοντας τη συχνότητα των επαφών σας. Τα οικονομικά σας μπαίνουν σε σταθερή πορεία και μπορείτε να βάλετε σε τάξη λογαριασμούς και οφειλές, όμως, επειδή προκύπτουν συνεχώς ανάγκες των παιδιών, πρέπει να αποφύγετε την άσκοπη σπατάλη χρημάτων. Ενδεχομένως να προκύψει μια καινούργια συνεργασία με ένα φιλικό σας πρόσωπο κι έτσι θα μοιραστείτε τις ευθύνες και τα οικονομικά βάρη που σας κρατούσαν στάσιμους το προηγούμενο διάστημα. Κατάλληλη εποχή για διαπραγματεύσεις, υπογραφές συμβολαίων και επέκταση των δραστηριοτήτων σας. Λίγη προσοχή με τον ενθουσιασμό σας, μπορεί να θολώσει την κρίση σας και να πέσετε έξω στις προβλέψεις σας. Στον αισθηματικό τομέα προβλέπονται ευχάριστες εξελίξεις. ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Ταξίδια και μετακινήσεις για εμπορικούς σκοπούς ευνοούνται από τη Δευτέρα κι έπειτα που περνά η Αφροδίτη στους Ιχθύς και μέχρι τις 7/3 σας δίνεται η ευκαιρία να προωθήσετε τα ταλέντα και τις υπηρεσίες σας και να κλείσετε κάποιες καλές συμφωνίες με το εξωτερικό. Θέματα ρουτίνας δεν σας κουράζουν, στη σκέψη όμως μιας μετακόμισης βγάζετε φλύκταινες, με αποτέλεσμα να το αναβάλλετε συνεχώς. Ωστόσο, είναι ιδανική εποχή για να αλλάξετε σπίτι ή επαγγελματική στέγη και μπορείτε να πετύχετε μια συμφέρουσα συμφωνία, αρκεί να είστε υπομονετικοί. Οφειλές και θέματα Δημοσίου ενδεχομένως να προκαλέσουν ανατροπή των σχεδίων σας σχετικά με μια ακριβή αγορά, αλλά θα τακτοποιηθούν και θα φύγει ένα τεράστιο βάρος από πάνω σας. Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε ένα σεμινάριο η έναν νέο κύκλο σπουδών, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να το κάνετε, καθώς σας δίνεται η ευκαιρία να παρακολουθήσετε μαθήματα διαδικτυακά.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ Τη Δευτέρα η Αφροδίτη αφήνει το ζώδιό σας και περνά στους Ιχθύς, κάτι που θα επηρεάσει θετικά τα οικονομικά σας και θα δείτε αρκετά ζητήματα που σας απασχολούσαν να επιλύονται. Επειδή όμως έχετε έντονη τάση για σπατάλες, πρέπει να είστε συγκρατημένοι, ώστε να μη βρεθείτε ξαφνικά σε αδιέξοδο. Προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες που βγαίνουν στην επιφάνεια μπορούν να ικανοποιηθούν με σύνεση. Στον επαγγελματικό τομέα οι εξελίξεις θα σας εντυπωσιάσουν, καθώς είναι μια εποχή όπου ευνοούνται τα σχέδιά σας. Ένας νέος έρωτας κάνει την εμφάνισή του δίχως να σας προβληματίζει η διαφορά ηλικίας και απολαμβάνετε τις στιγμές, όμως αποφύγετε τις δεσμεύσεις γιατί υπάρχει περίπτωση να αλλάξετε γνώμη στην πορεία. Σχέση/γάμος χρειάζεται μια τόνωση και την Τετάρτη είναι ιδανική μέρα για να οργανώσετε ένα ρομαντικό σκηνικό.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ Από τη Δευτέρα κι έπειτα η είσοδος
ΙΧΘΥΣ Η είσοδος της Αφροδίτης στο ζώδιό σας
της Αφροδίτης στους Ιχθύς ευνοεί τα επαγγελματικά σας καθώς η τύχη είναι με το μέρος σας, οπότε είναι ιδανική στιγμή για να ξεκινήσετε καινούργιες συνεργασίες ή για να κάνετε μια σημαντική επένδυση. Γενικά, είναι μια πολύ θετική εβδομάδα για εσάς και πρέπει να την αξιοποιήσετε εποικοδομητικά. Η ενέργειά σας είναι σε υψηλά επίπεδα και μπορείτε να τακτοποιήσετε τις υποχρεώσεις σας με αρκετή άνεση, ενώ ταυτόχρονα κάποιες πρωτοβουλίες που θα πάρετε σας βοηθούν να αναδειχθείτε και να ξεχωρίσετε στη δουλειά σας. Ένα νομικό θέμα μπορεί να αναβληθεί, προς το συμφέρον σας, ωστόσο θα σας προκαλέσει ένταση. Σε προσωπικό επίπεδο, θα πρέπει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στη σχέση σας και να εκφράζετε πιο συχνά τα συναισθήματά σας, ώστε να μην προκαλείτε αμφιβολίες στο ταίρι σας. Κοινές δραστηριότητες θα σας δώσουν την ευκαιρία να περνάτε ποιοτικό χρόνο μαζί.
την Τετάρτη αυξάνει τη διάθεσή σας να ασχοληθείτε με τον εαυτό σας και με προσωπικά σας ζητήματα και καθώς είστε γεμάτοι αισιοδοξία, δεν σας πτοούν κάποιες μικροαναποδιές που κάνουν την εμφάνισή τους. Κατάλληλη εποχή για να επανεξετάσετε τους στόχους σας και να ρίξετε λίγο τον πήχη των προσδοκιών σας, ώστε να μην απογοητεύεστε και παρατάτε τις προσπάθειές σας. Τα οικονομικά σας μπορεί να βελτιωθούν από επιστροφή χρημάτων που είχατε δανείσει και τα θεωρούσατε ξεγραμμένα ή από μια κληρονομιά, είναι όμως πολύ σημαντική η εξοικονόμηση χρημάτων για ανάγκες που προκύπτουν. Έντονη κοινωνική ζωή, βόλτες, εκδρομές, σας δίνουν την ευκαιρία να διευρύνετε τον κύκλο των γνωριμιών σας και ορισμένοι θα αλλάξετε τόπο κατοικίας λόγω ενός νέου έρωτα. Με τον Άρη να διεγείρει την αυτοπεποίθησή σας, μπορείτε να πάρετε και κάποιες πρωτοβουλίες που θα τονώσουν τη σχέση σας.
SUDOKU No 541 3
5 8 3 4 7 1
4 8
6 5
2 1
3 7
8 2
9
6
3 1
5
8
6
7
Η λύση του προηγούμενου 3 1 2 8 4 9
8 4 7 3 6 5
5 6 9 1 2 7
2 3 4 7 9 8
1 7 8 6 5 4
6 9 5 2 3 1
7 2 3 5 1 6
4 8 1 9 7 2
9 5 6 4 8 3
7 1 3 5 9 4 8 6 2 6 2 4 1 3 8 9 5 7 5 9 8 6 2 7 4 3 1
8.2.18 – lifo
45
8—14.02.2018
TheLiFOTeamPicks
aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α
!
46 lifo – 8.2.18
Ενώ οι υπόλοιποι τρώγαμε τα συκώτια μας με το Μακεδονικό, ένας νέος άνθρωπος, ο 26χρονος Μαλτέζος Σώζος, κρατούμενος για κλοπές, πέθαινε στη φυλακή του Μαλανδρίνου από οδοντιατρική φλεγμονή(!), επειδή δεν του επέτρεψαν να πάει στο νοσοκομείο παρά τις εκκλήσεις του. Θα διεξαχθεί έρευνα, θα αποδοθούν ευθύνες για το έγκλημα, θα παραιτηθεί κανείς, θα είχε, άραγε, την ίδια περιφρονητική αντιμετώπιση αν ήταν «μπαλαμός» και όχι Ρομά; Τίποτα, κάτι δικά μου γράφω, συνεχίστε απρόσκοπτα να «μακεδονίζεστε».
Ανακοινώθηκε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και νομίζω ότι φέτος τα πράγματα είναι καλύτερα. Το πρόγραμμα έχει ενδιαφέρον και μεγαλύτερη συνοχή, ο αριθμός των παραστάσεων είναι αισθητά μικρότερος, ενώ υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για την επικοινωνία σε ελληνικά και διεθνή μέσα – ας μην ξεχνάμε ότι πέρσι υπήρξαν παραστάσεις που δεν πήραμε καν χαμπάρι ότι παίχτηκαν. Από την άλλη, έρχεται στο Ηρώδειο ο Μπιλ Μάρεϊ. Αν μειωθούν και οι τιμές των εισιτηρίων θα είμαι ευτυχής.
Στη σουρεαλιστική γωνιά του σύμπαντος όπου μαζεύονται δελτία Τύπου, ανακοινώσεις και promo υλικό για πάρτι και εκδηλώσεις, εκεί όπου τα θαυμαστικά είναι ίσως το μοναδικό αποδεκτό σημείο στίξης και τα αποσιωπητικά κάτι σαν τα ρεβίθια που αφήνει ο Κοντορεβιθούλης για να βρει τον δρόμο του, αυτή την εβδομάδα αναρωτήθηκα συχνά σχετικά με την «καρδιά της Αποκριάς». Κυρίως αν κόβεται με την καρδιά ενός μαρουλιού και αν όποιος μπορεί να το γράψει αυτό το πράγμα χωρίς εισαγωγικά είναι πιο ευτυχισμένος άνθρωπος!
Αναρωτιόμουν τις προάλλες: καμία γυναίκα εργαζόμενη στην εγχώρια σοουμπίζ δεν έχει ζήσει περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης; Ή απλώς φοβούνται να μιλήσουν; Την απάντηση τη βρήκα στον ίδιο μου τον εαυτό. Έχω δεχτεί παρενόχληση, ειδικά όταν ήμουν πιο νέα και άρα ευκολότερο θύμα, και πολύ θα ήθελα να μιλήσω ανοιχτά για τα περιστατικά που αφορούν και δημόσια πρόσωπα. Όμως φοβάμαι ότι θα μπλέξω και με προβληματίζει πολύ όλο αυτό.
Πολύ χάρηκα που η Βασιλική Σιούτη γράφει πλέον στη LiFO με τη γνωστή, ακριβοδίκαιη ψυχραιμία της και τη σφαιρική θεώρηση των πραγμάτων. Ένας αναγνώστης σχολίασε κάτω από άρθρο της και προσυπογράφω: «Να πω ένα μεγάλο “ευχαριστώ”, διότι είναι από τις φορές που διαβάζω ένα δημοσιογραφικό κείμενο στο οποίο δεν αναγνωρίζω καμία άλλη σκοπιμότητα πέραν της περιγραφής πραγματικών περιστατικών με τα οποία δεν γίνεται να διαφωνήσει κάποιος».
Κορίνα Φαρμακόρη
Γεωργία Παπαστάμου
Μερόπη Κοκκίνη
Άρης Δημοκίδης
Γιάννης Παπαϊωάννου
Χρήστος Παρίδης
Οι επιτυχημένες ιστορίες του αύριο δεν θα γεννηθούν ούτε από τα κοινωνικά δίκτυα ούτε από τις πιο περίτεχνα διακοσμημένες εφαρμογές, οι οποίες προσπαθούν να λύσουν όλες τις ανάγκες και τις επιθυμίες των χρηστών. Αντίθετα, θα βγουν μέσα από έξυπνους προγραμματιστές που μπορούν να χτίσουν απλές, κομψές και έξυπνες λύσεις, ενώ διατηρούν το βλέμμα τους στο τώρα.
Καθώς ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανακοίνωνε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών στο ισόγειο του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, έστρεψα το κεφάλι μου προς την τζαμαρία που βλέπει στον δρόμο. Είχε ήλιο και τα αυτοκίνητα έτρεχαν. Μαζί τους και η ζωή. Για μια στιγμή αναρωτήθηκα τι κάνουμε όλοι εμείς εκεί μέσα, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι, μήπως ζούμε σε ένα παράλληλο σύμπαν; Άραγε, αφορά η τέχνη όλους αυτούς τους ανθρώπους εκεί έξω; Θα έπρεπε να τους αφορά περισσότερο; Το θέατρο, η μουσική και ο χορός ως πειραματισμός και έρευνα καταφέρνουν να απομονώσουν, να μιλήσουν για τη ζωή, ή όλα είναι εις μάτην; Μήπως είμαστε μέρος ενός αυτιστικού μικρόκοσμου; Έχει σημασία να μείνει αυτού του είδους η τέχνη ως κάτι που αφορά τους μυημένους ή οφείλει να συμπεριλάβει ολόκληρη την κοινωνία; Να κατέβει από το βάθρο της ή να απαιτήσει από τον κόσμο να συμπορευτεί μαζί της;
Χριστίνα Γαλανοπούλου
Γιάννης Πανταζόπουλος
Γιάννης Κωνσταντινίδης
Δεν είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Σάββατο ξημερώματα, όσοι κοιμούνται ελαφριά στα Πετράλωνα ξύπνησαν από τον ήχο της βαριοπούλας, τζάμια να σπάνε, ήχος οξύς, επιθετικός. Ακόμα μία καταδρομική στον σταθμό, δεν έμεινε ακυρωτικό μηχάνημα όρθιο, κανείς δεν πρόλαβε να πει λέξη. Το ίδιο πρωινό έχασκαν σπασμένα, σακατεμένα τα μηχανήματα, περνούσε ο κόσμος ανάμεσα, κοιτούσε, κουνούσε το κεφάλι, έφευγε. Μέχρι το μεσημέρι που η είδηση είχε κυκλοφορήσει, σχεδόν κανείς δεν στεκόταν. Έχουμε συνηθίσει στη θλίψη, στη ματαίωση, στο ότι κάποιος μπορεί να καταστρέψει οτιδήποτε δικό μας (ναι, είναι δικό μας, έχει πληρωθεί από εμάς, μην πιάσουμε τα ψιλά γράμματα τώρα) και –εντάξει, τι έγινε;– θα φτιαχτεί ξανά. Ή μπορεί και όχι. Δεν είναι όμως έτσι. Ό,τι χαλάει, χωρίς καμία συνέπεια, έστω κι αν αποκαθίσταται (μα πόσες φορές;), είναι μια απόδειξη του πόσο βέβαια θλιμμένοι και όμηροι είμαστε.
Σε παρουσίαση βιβλίου που πραγματοποιούνταν σε κεντρικό καφέ της Αθήνας, καθ’ όλη τη διάρκειά της η σερβιτόρα δεχόταν συνεχώς παραγγελίες. Ένας πελάτης επισημαίνει ότι αποδείξεις δεν υπάρχουν σε κανένα τραπέζι. Όταν, λοιπόν, του ζήτησαν να πληρώσει, διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι δεν του έχουν φέρει απόδειξη. Ξαφνικά, η απάντηση της σερβιτόρας ήταν «κύριε, δεν χρειάζεται να φωνάζετε», τη στιγμή που ο άνθρωπος πολύ ήρεμα της εξηγούσε ότι απλώς εκφράζει το παράπονό του με πολύ ψύχραιμο τρόπο. Η συνέχεια απέκτησε σουρεαλιστικές διαστάσεις, με τη φίλτατη νεαρή να κραυγάζει «μη με αγγίζετε» –ο άνθρωπος απλώς την ακούμπησε ελαφρώς με το χέρι για να της πει ότι δεν υπήρχε λόγος να φωνάζει– και τον υπεύθυνο καταστήματος να έρχεται και να λέει στον εμβρόντητο κύριο, ο οποίος είχε κοκκινίσει από την ντροπή του, «δεν χρειάζεται να το κάνουμε θέμα». Η απόδειξη, πάντως, δεν ήρθε ποτέ στο τραπέζι.
Το ότι το συλλαλητήριο της Αθήνας ήταν μεν μπουγιουκλίδικο αλλά «σαν της Θεσσαλονίκης δεν έχει» ήταν η χαριτωμένη διαπίστωση μέσα στην κολυμβήθρα της γενικευμένης παράνοιας. Άξιζε, επίσης, που συγκρατήσαμε το όνομα Τζούντζι Φουκούντα, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο της Γιοκοχάμα που ευελπιστεί να αναγνωριστεί ως ο θεραπευτής της αντρικής φαλάκρας. Θα χρειαστεί άλλα δέκα χρόνια ερευνών, αλλά πέτυχε σίγουρη, υπερταχεία και αβίαστη καλλιέργεια νέων τριχών.
Θοδωρής Αντωνόπουλος
Τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι του Μάρτιν Μακντόνα και Αόρατη Κλωστή του Πολ Τόμας Άντερσον: Είναι τέλειο να βλέπεις σπουδαίες ταινίες μαζεμένες, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι αναζωογονητικό. Αλέξανδρος Διακοσάββας
Όχι, δεν κατέβηκα στο συλλαλητήριο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι λιγότερο πατριώτισσα ή ότι θα πάψω να ακούω τα τραγούδια του Μίκη. Γιατί, ευτυχώς, η Ελλάδα δεν είναι μόνο αυτή των τρελών μακεδονομάχων και των (αστείων πια) πολιτικών αλλά των ανθρώπων που δημιουργούν: του Νίκου Καραθάνου και της Τζένης Μαστοράκη, της Κατερίνας Μάτσα και του Γιάννη Στίγκα, του Γιάννου Περλέγκα και του Νίκου Μαστοράκη, του Μανόλη Κορρέ και του Δημήτρη Καρατζά. Αυτούς κρατώ κάτω από τη δική μου σημαία –μικρότερα μεγέθη ή και απεράντα– και με αυτούς πορεύομαι. Τίνα Μανδηλαρά
Νικόλας Σεβαστάκης
Άγγελος Κλειτσίκας
Kαλά: Ακούγοντας το «Εons» από το άλμπουμ της Emi Path (Αιμιλία Παπαθεοχάρη) «The Shadow». Μουσική της αποχώρησης από όλες τις αηδίες που μας περιβάλλουν. Ένα ποίημα του Πάνου Κυπαρίσση από τη συλλογή Το χώμα που μένει. Μια και είναι μικρό, το παραθέτω: «Τίποτα δεν σαρκώνει το θαύμα/ Νικημένος του πόθου/ σαν σπίτι κλειστό παίρνω κλίση». Οι ευγενικοί άνθρωποι που δεν το κάνουν επειδή το επιβάλλει ο ρόλος ή το πρωτόκολλο αλλά γιατί το έχουν αυτοφυώς. Κακά: Ο πειρασμός της κολακείας των μαζών, δίδυμος αδελφός της εστέτ περιφρόνησης. Το σύνθημα «η Μακεδονία είναι ΜΟΝΟ ελληνική».
Είναι φοβερό μερικές φορές πόσο μαγική επίδραση μπορεί να έχει πάνω σου μια υπέροχη ταινία. Μετά τη σαββατιάτικη προβολή της Αόρατης Κλωστής του Paul Thomas Anderson, η περιπλάνηση στις κεντρικές αρτηρίες της Αθήνας απέκτησαν ένα φαντασμαγορικό περιεχόμενο και μια μεθυστική διάσταση, σχεδόν εξωπραγματική. Τα κτίρια της Πανεπιστημίου φάνταζαν βικτωριανές επαύλεις, η ατμόσφαιρα είχε μαλακώσει και οι κινήσεις μου είχαν γίνει πιο εύθραυστες. Η επέλαση των κουκουλοφόρων με επανέφερε επώδυνα στην πραγματικότητα, αλλά την επίγευση που μου άφησε η ταινία κατάφερα να τη διατηρήσω για μέρες ακόμη στο μυαλό μου. Εκεί συνειδητοποίησα το μεγαλείο της.
8.2.18 – lifo
47