AgroMedia Listopad 2010 r. Nr 6 by Mailer.lt

PUBLIKACJA MIESIĘCZNA O AGRORYNKACH Listopad 2010 r. Nr 6

AGROMEDIA

W niniejszej publikacji Rynek zbóż i rzepaku Rynek mleczarski Rynek nawozów Rynek ziemski o przeznaczeniu rolniczym

Kraje UE będą zobowiązane zwrócić 578,5 mln euro dotacji rolnych Komisja Europejska zażądała, żeby kraje członkowskie zwróciły 578,5 mln euro środków UE na gospodarowanie, bezpodstawnie wypłaconych rolnikom z UE. Litwa będzie zmuszona zwrócić kilkadziesiąt tysięcy euro. Środki te wypłacono niezgodnie z przepisami UE, stosowanymi wobec wydatków na rolnictwo lub bez zastosowania należytej kontroli, dlatego powinny one zostać zwrócone do budżetu UE. Z powodu nienależytego poświadczenia niektórych rachunków, Litwa będzie zobowiązana zwrócić 43 tys. euro. Kraje członkowskie są odpowiedzialne za wypłacanie środków ogólnej polityki rolnej oraz kontrolę wydatków, natomiast Komisja powinna ocenić, czy kraje członkowskie należycie wykorzystują środki. Komisarz UE ds. rolnictwa i rozwoju wsi Dacian Ciolo mówił: „Staramy się zapewnić lepszą kontrolę wydatków na rolnictwo, żebyśmy mogli należycie sprawdzać, czy nie trwoni się pieniędzy podatników". Zgodnie z tą najnowszą decyzją, planuje się zwrócić z Litwy środki za nienależyte poświadczenie rachunków (0,043 mln euro), z Polski – za nieodpowiednią rejestrację przepływu cukru i zbóż w roku 2006 i 2007 (1,021 Euro) oraz mniej przychylne do gospodarowania miejscowości i środki rolno-środowiskowe (2006 rok obrotowy) – za niedociągnięcia w trakcie weryfikacji krzyżowych i kontroli na miejscu, nieprawidłowe stosowanie sankcji (15,282 mln euro). Największe wykonane korekty przewidziano w wypadku Grecji. Kraj ten na żądanie Komisji Europejskiej będzie musiał zwrócić powyżej 347,47 mln euro za nieodpowiedni podział pieniędzy pomiędzy sektorami owoców i warzyw, tytoniu, na dopłaty za bydło, płatności obszarowe, zasady współzależności, program POSEI oraz za niektóre uchybienia wykryte przez audyt finansowy.

„Tej jesieni rolnicy znacznie aktywniej ubezpieczają zasiewy – do początku listopada już ubezpieczyło się więcej rolników niż w ubiegłym roku za cały jesienny okres ubezpieczeniowy” ogłasza „Mano ūkis”. Miniony sezon ubezpieczeniowy w naszym kraju stanowił doskonały dowód korzyści z ubezpieczenia – z tytułu wyrównania strat wyrządzonych zasiewom w plonie 2010 r. ogółem zostało wypłacone 17,12 mln litów. Z nich 5,7 mln Lt wypłacono na wyrównanie strat wyrządzonych przez zimę, prawie 12 mln Lt – na opłacenie szkód uczynionych przez letnie gradobicie. Jak twierdzą specjaliści ubezpieczeniowi, należałoby wyrobić nawyk przeznaczania 2-3 proc. na składki z tytułu ubezpieczenia zasiewów w wykonywanym co roku bilansie gospodarczym. Rolnikom z rej. kowieńskiego wypłacono 2,9 mln Lt, z rej. kiejdańskiego – 2 mln, z rej. jurborskiego (lit. Jurbarkas) – 1,2 mln, rej. szackiego (lit. Šakiai) – 1,14 mln, rej. joniskiego (lit. Joniškis) – 940 tys. Lt, rej. rosieńskiego (lit. Raseiniai) – 820 tys. Lt, rej. janowskiego (lit. Jonavos) – 740 tys. Lt. Wypłacanie pieniędzy zakończono przed dwoma tygodniami.

RYNEK ZBóż i RZEPAKU Na Litwie w drugiej połowie października 2010 r. spadła cena skupu pszenicy. Pszenicę w 42 tygodniu bieżącego roku (18-24.10) litewskie przedsiębiorstwa skupu zoża skupowały średnio po 611,1 Lt/t – czyli po cenie 0,9 proc. niższej niż w drugiej połowie września (w 38 tygodniu (20-26.09). Tymczasem średnia cena skupu gryki we wspomnianym okresie wzrosła o 27,4 proc. (do 1 938,2 Lt/t), żyta – o 14 proc. (do 561,7 Lt/t), natomiast jęczmienia (II klasy) – o 1,4 proc. (do 526,8 Lt/t). Średnia cena skupu rzepaku w drugiej połowie października wyniosła 1 227,9 Lt/t i była o 5 proc. wyższa niż w drugiej połowie września. Litwa we wrześniu 2010 r. importowała dwukrotnie większą ilość zboża niż we wrześniu 2009 r. Litewskie przedsiębiorstwa skupu zboża we wrześniu bieżącego roku importowały 58,304 tys. t zboża – dwukrotnie więcej, w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. Najwięcej (do 40,863 tys. t) wzrósł import jęczmienia II klasy. Został on importowany z Łotwy i Danii po cenie średnio 641,2 Lt/t. Jednak import pszenicy we wrześniu 2010 r., w porównaniu z wrześniem 2009 r. zmniejszył się o 54,6 proc. (do 13,193 tys. t). Psze-

nica została wwieziona z Łotwy, Danii i Niemiec (średnia cena – 669,5 Lt/t). Import rzepaku we wspomnianym okresie wzrósł o 13,9 proc. (do 22,338 tys. t). Importowano go z Łotwy, Rosji, Ukrainy i Białorusi, po cenie średnio 1 195,3 Lt/t. Eksport zboża we wrześniu 2010 r. stanowił 259,541 tys. t i był o 13,8 proc. większy niż we wrześniu 2009 r. Eksport jęczmienia zwiększył się 2,4-krotnie. Eksportowano go na Łotwę, do Estonii, Holandii, Belgii, Niemiec i Arabii Saudyjskiej po cenie średnio 615.6 Lt/t. Jednak eksport pszenicy w rozpatrywanym okresie zmniejszył się o 11,8 proc. (do 142,245 tys. t). Eksportowano ją na Łotwę, do Polski, Danii, Niemiec, Holandii, Francji, Finlandii, Szwajcarii, Turcji, na wyspy Owcze, do Arabii Saudyjskiej (średnia cena – 756,9 Lt/t). Rzepaku we wrześniu bieżącego roku wyeksportowano prawie 1,5 razy więcej niż w analogicznym okresie 2009 r. Został on wywieziony do Estonii, na Łotwę, do Niemiec, Wielkiej Brytanii, Holandii, Finlandii, Francji i Szwajcarii (średnia cena – 1 156,5 Lt/t).

Pierwsza prognoza plonów UE-27 obszarów zasiewów zboża w 2011 W prognozie francuskiej agencji analityków rynku Strategie Grains z października 2010 r. ogłoszono pierwsze dane szacunkowe obszarów zasiewów zboża EU -27 w 2011 r. Prognoza ta w ciągu najbliższych paru tygodni może ulegać istotnym zmianom, w zależności od warunków pogodowych oraz wahań na rynku zbóż. Na przestrzeni dwóch ostatnich lat powiększające się obszary leżące odłogiem powinny w 2011 r. zmniejszyć się o 0,7 mln ha. Najwięcej gruntów przywrócić do produkcji planuje się w regionach o małej wydolności produkcyjnej lub posiadających wiele małych gospodarstw (np. w Hiszpanii, Portugalii i krajach Skandynawskich). Według danych Strategie Grains, obszar zasiewów zboża UE-27 w plonie 2011 r. powinien się zwiększyć o 1,2 mln ha (do 57,2 mln ha). Również obszary zasiewów pszenicy miękkiej i jęczmienia w plonie 2011 r. powinny się zwiększyć o około 3 proc. (pszenicy miękkiej – 0,7 mln ha (do 23,7 mln ha), jęczmienia – o 0,4 mln ha (do 12,6 mln ha). Prawie całe stadium rozwojowe obszarów zasiewów jęczmienia jest powiązane ze stadium rozwojowym jęczmienia jarego. Z uwagi na obecne ceny oraz zakładając, że warunki siewu na wiosnę będą korzystne, przewiduje się powiększenie obszaru zasiewów kukurydzy o około 4 proc. (tj. do 0,3 mln ha), co powinno utworzyć 8,4 mln ha. Obszary pszenżyta i żyta w plonie 2011 r. powinny pozostać stabilne oraz stanowić odpowiednio 2,7 mln ha oraz 2,6 mln ha. Natomiast obszar zasiewów owsa powinien wzrosnąć o mniej więcej 0,2 mln ha (do 2,9 mln ha).

Od stycznia Rosja anuluje zakaz eksportu mąki Zgodnie z uchwałą rządu, od pierwszego dnia przyszłego roku, Rosja planuje odwołanie czasowego zakazu eksportu mąki. Zakaz ten został ustanowiony jako część zakazu eksportu zboża, który zgodnie z zaleceniem rządu ulega oficjalnemu przedłużeniu do dn. 30 czerwca. Już wcześniej Krajowe Zrzeszenie Producentów Zbóż wystąpiło do rządu z prośbą o uchylenie zakazu eksportu niektórych zbóż przynajmniej dla przedsiębiorstw z regionu syberyjskiego, żeby nie utraciły one z trudem zajętej części rynku zagranicznego. Oprócz tego, jak podaje dziennik internetowy RIAN Novosti, zdaniem Zrzeszenia, Rosja dysponuje wystarczającą ilością mąki na zaspokojenie własnych potrzeb. UE w roku handlowym 2010/2011 może stać się największym importerem rzepaku. W krajach UE w 2010 r. przewiduje się mniejszy urodzaj rzepaku – według danych Agra Europe, powinien on wynieść 19,9 mln t, co w porównaniu z poprzednim rokiem stanowiłoby o 7,8 proc. mniej. Przewiduje się, że produkcja oleju rzepakowego w latach 2010/2011 zmniejszy się o 1,1 mln t. Z powodu przewidywanego mniejszego plonu rzepaku, UE w tym sezonie może stać się największym importerem rzepaku na świecie. Prognozuje się, że import roku 2010/11 może wynieść 2,19 mln t (w roku 2009/2010 – 2,13 mln t). Z krajów WNP UE planuje importować 1,34 mln t., natomiast z Australii – 0,85 mln t rzepaku. W poprzednich latach liderem importu były Chiny, W roku 2010/11 Chiny planują importować 1,8 mln t rzepaku. Światowy plon rzepaku w roku 2010/11 powinien wynieść 56 mln t czyli o 3,8 mln t mniej niż w roku 2009/2010. Największy wpływ na to ma szacowany mniejszy plon rzepaku w Europie, Kanadzie i Chinach.

W sezonie przewidywany jest deficyt zboża na światowym rynku Z danych Międzynarodowej Rady Zbożowej (dalej IGC) wynika, że wskutek znacznego zmniejszenia się plonów w Europie i krajach WNP, o 1,2 proc. zmniejszą się światowe zasoby zboża. Przewiduje się, że popyt na zboże w latach 2010-2011 wzrośnie o 6 proc. i wyniesie 1 780 mln t (prognozowany urodzaj – 1 741 mln t). Według danych agencji, popyt na zboże o 30 mln t przekroczy podaż. Po raz pierwszy za okres ostatnich trzech lat ogólna światowa konsumpcja zbóż przewyższy produkcję, natomiast zapasy przejściowe w sezonie 2010-2011 zmniejszą się

o 10 proc. (39 mln t) do 353 mln t. W sektorze paszowym, przy stałym zużyciu pszenicy, przewiduje się wzrost popytu na kukurydzę. FEFAC prognozuje, że ceny pasz w Europie, gdzie do produkcji pasz w większości wykorzystuje się pszenicę, wzrosną bardziej niż przykładowo, w USA, gdzie tradycyjnie w paszach stosuje się przeważnie kukurydzę. Jak wynika z danych IGC, światowe ceny pszenicy od końca czerwca do końca sierpnia średnio wzrosły o 57 proc., kukurydzy natomiast - o około 30 proc.

Jeżeli UE w najbliższym czasie nie rozwinie dynamicznego sektora białkowego, produkcja pasz stanie się bardziej zależna od importu i rynków zagranicznych Na początku października na posiedzeniu Komisji Europejskiej wysunięto problem, że sektor paszowy staje się coraz bardziej zależny od rozwijających się rynków surowców białkowych Ameryki Południowej i Azji, z którymi UE w chwili obecnej nie jest w stanie konkurować. Wskutek wzrostu cen zbóż i śruty białkowej, coraz więcej pasz produkuje się w gospodarstwach, dlatego wskaźniki sprzedaży pasz kombinowanych spadają. W czasie posiedzenia proponowano wszechstronnie wspierać uprawę roślin białkowych w gospodarstwach krajów Oznacza to nie tylko uregulowanie procesów produkcji, lecz również nowatorski pogląd na produkty ekologiczne i specjalistyczne, z poświęcaniem szczególnej uwagi specyficznym rodzajom pasz oraz takim kwestiom, jak równowaga środowiska i zmniejszenie emisji CO2. Zauważono, że w przyszłości ilości produkowanych pasz mogą zależeć również od obowiązujących w UE przepisów dobrostanu zwierząt.

Światowe ceny eksportu zboża Lt/l* 2009

2010

Wahanie cenowe %

Państwo wrzesień lipiec sierpień wrzesień miesięczny ** roczny *** 463,5 602,9 774,8 731,5 -5,6 57,8 USA HRW 2 kat 387,9 626,8 734,1 721,3 -1,7 86,0 USA SRW 2 kat. 496,7 616,2 769,4 777,4 1,0 56,5 Argentyna 424,7 618,1 773,4 770,0 -0,4 81,3 UE, Francja, FCW 1 439,9 637,5 810,2 787,6 -2,8 79,0 UE, Niemcy, klasa B 383,1 555,1 652,5 639,8 -2,0 67,0 UE, Zjednoczone Królestwo 617,3 794,1 916,2 917,6 0,2 48,7 Kanada, CWRS 13,5% białk. 392,6 425,0 543,7 586,3 7,8 49,3 Kukurydza USA 3 YC Argentyna 392,6 451,5 554,6 576,0 3,9 46,7 Argentyna 352,4 488,7 655,2 685,7 4,6 94,6 Jęczmień UE, Francja, paszowy 340,5 515,3 679,7 655,1 -3,6 92,4 Australia, paszowy 354,7 608,2 744,9 785,1 5,4 121,3 Australia, słodowy Zboże Pszenica

HRW - Hard Red Winter, SRW – Soft Red Winter, FCW – French Channel Wheat, CWRS – Canada Western Red Spring, YC – Yellow Corn * ceny (Lt) podano zgodnie z kursem walut BL odpowiedniego dnia ** porównując sierpień z wrześniem 2010 r. *** porównując wrzesień 2010 r. z wrześniem 2009 r.

Kazachstan może eksportować ziarno do krajów Zatoki Perskiej Kazachstan zamierza zbudować terminale zbożowe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Jordanii, żeby móc eksportować swoje zboże do krajów Zatoki Perskiej. 27 września na spotkaniu ministrów, Karim Masimow, premier Kazachstanu mówił: „Zakończymy prace budowy kolei (do Iranu na wybrzeże Zatoki Perskiej). Wówczas nasze zboże stanie się konkurencyjnym towarem w tym regionie. Kraje arabskie są zainteresowane naszym zbożem, więc powinniśmy przemyśleć budowę terminali zbożowych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i w Jordanii” – kontynuował Masimow. "Nasza strategia polega na wkroczeniu na nowe rynki. Musimy rozwiązać kwestie logistyczne, żebyśmy w 2012 roku mogli eksportować swoje zboże” – powiedział. Twierdził on, że międzynarodowa linia kolejowa New Ozen – Gyzylgai – Bereket – Etrek – Gurgen (Kazachstan – Turkmenistan – Iran), która później zostanie przyłączona do kolei europejskich i azjatyckich przez terytorium Rosji, będzie najkrótszą i najwygodniejszą drogą do Zatoki Perskiej. Prace budowlane zostaną zakończone do końca 2011 r. Na początku planuje się, że linia kolejowa będzie transportowała od 3 do 5 milionów ton ładunków rocznie, a w przyszłości ta liczba wyrośnie od 10 do 12 milionów ton. Ogólna długość linii kolejowej, rozciągającej się od stepów Kazachstanu poprzez pustynię Kara-Kum do prowincji Gulistan w Iranie północnym, wyniesie 900 km. W USA ilość pszenicy od sierpnia 2010 r. zmniejszyła się o 2 proc. Dn. 1 września pszenica, magazynowana w różnych miejscach stanowiła 2,45S. Ministerstwo Rolnictwa USA w swoim komunikacie z dn. 1 września na temat zapasów zboża poinformowało, że zgromadziło S49 000 buszli, tj. o 11 proc. więcej w porównaniu z 2 209 338 000 buszli na dzień 1 września 2009 r. Zapasy zboża ze starego zbioru wyrosły o 2 proc., do 1 707 566 000 buszli, natomiast zapasy ze starego zbioru soi zwiększyły się o 9 proc., do 151 121 000 buszli. Ilość pszenicy i zboża Ministerstwa Rolnictwa USA okazały większe niż przewidywana przed złożeniem sprawozdania średnia rokowań handlowych, tymczasem ilość soi była taka, jakiej się spodziewano.

Rekord eksportu mąki osiągnięto trzeci rok z rzędu Trzeci rok zbioru z rzędu światowy handel mąką pszenną osiągnął nowy rekord w latach 2009-20010, jak wynika z uściślonych danych, ogłoszonych w ostatnim sprawozdaniu z rynku zboża przez Międzynarodową Radę Zbożową (IGT). Jak podaje „Word-grain”, w tym samym czasie, gdy rada ustaliła szczyt handlu zbożem na świecie w bieżącym roku, przewidziała ona prawie 8 proc. spadek w sezonie lat 2010-2011. Zdaniem IGT, światowy eksport zboża w latach 2009-2010 stanowił prawie 13 150 000 ton w ekwiwalencie pszenicy (210 milionów centnarów w ekwiwalencie maki pszennej) i osiągnął nowy szczyt trzeci rok z rzędu. W latach 20092010 uściślone obliczenia wyniosły do 819,00 ton, albo 7 proc. początkowego 12 331 000 szczytu eksportu w 09-2009 oraz był o 11 proc. większy niż ostatni najwyższy wskaźnik 11 849 000 w latach 2007-2008. Po raz pierwszy światowy handel zbożem przekroczył 10 milionów ton pszenicy i osiągnął 10 136 000 w latach 1995-1996. Rekordowe tempo eksportu mąki w ostatnim dziesięcioleciu zostało podyktowane tym, że eksport mąki zmniejszył się w porównaniu ze najwyższym wskaźnikiem w połowie lat 90. i osiągnął 8 824 000 ton na początku nowego stulecia, w latach 20002001. Od tego punktu eksport wzrósł o 49 proc. w latach 2009-2010. W swojej pierwszej prognozie perspektyw światowego handlu zbożem na lata 2010-2011 IGT wskazała ogólne 12 160 000 ton w ekwiwalencie pszenicy. Stanowiłoby to o 1 milion ton mniej niż rekord 13 150 000, ustalony w latach 2009-2010 i 12 331 000 ton w latach 2008-2009. Za wyjątkiem tych dwu lat, objętość, przewidywana na lata 2010-2011, jest największa. IGT oczekiwany światowy spadek handlu mąką w latach 2010-2011 tłumaczyła zwiększonymi wymiarami przemiału w kilku znaczących krajach. W rzeczywistości, to świadczy o zmniejszonych dochodach wszystkich krajów importujących mąkę w latach 2010-2011, w porównaniu z poprzednim sezonem. Największe obniżenie popytu na import przewidywano dla Afganistanu,

kraju, który przodował w zakresie miejsc docelowych mąki przez kilka lat z rzędu. Przewidywany import mąki do Afganistanu osiągał 1,4 milionów ton w ekwiwalencie pszenicy, przeciwnie niż rekordowe wpływy 1 750 000 ton w poprzednim sezonie oraz 1 425 000 w latach 2008-2009. Przewidywano, że Uzbekistan importuje 1,2 milionów ton w latach 2010-2011, 300 000 mniej niż ich rekord w latach 2009-2010. Irakowi, którego import w latach 2009-2010 wyniósł 1 250 000 ton, prognozowano 1,1 milionów ton w nowym sezonie. Indonezja, kraj, który niedawno zbudował zbiornik przemiału na zaspokojenie własnych potrzeb, został przedstawiony jako największy importer w latach 2009-2010, obejmujący 1 milion ton importu mąki w ekwiwalencie pszenicy. Prognozowano, że import w kraju spadnie do 800 000 w latach 20102011. Odpowiadałoby to importowi sprzed kilku lat. Takie przewidywane zmniejszenie importu zostanie częściowo zrekompensowane tym, że import Afryki Północnej może wzrosnąć do 620 000 ton, tj. 100 000 więcej niż w poprzednim sezonie. Na to w większości oddziałuje wzrost libijskiego importu. Przewiduje się, że import Tadżykistanu osiągnie 650 000 ton, również o 100 000 więcej niż w roku ubiegłym. Najwięksi światowi eksporterzy według International Grain Council (Po 1,000 ton w ekwiwalencie pszenicy) 2009-10 2008-09 2007-08 Kazachstan 3.500 2.733 2.054 Turcja 2.602 2.161 1.520 UE 1.300 1.482 1.227 Argentyna 1.300 1.368 1.535 Zjednoczone Emiraty Arabskie 650 650 500 Pakistan USA Rosja Chiny Japonia Kanada Ukraina Australia Inne Ogółem

600 580 400 388 269 180 165 150 1.065 13.150

500 388 665 214 245 223 309 185 1.207 12.331

500 479 548 842 315 284 310 273 1.463 11.849

Kazachstan – przodujący eksporter Kazachstan ponownie znalazł się na najwyższej pozycji w dziedzinie eksportu mąki. Eksport tego kraju w latach 2009-2010 osiągnął nowy rekord 3,5 miliona ton w ekwiwalencie pszenicy. (tj. 56 milionów centnarów mąki), w porównaniu z 2 733 000 w latach 2008-2009 oraz 2 054 000 w latach 2007-2008. Kazachstan rozliczył się za 27 proc. światowego eksportu mąki we właśnie zakończonym roku. Właśnie w tym czasie udział w światowym handlu mąką był mniejszy o 56 procent niż taki sam udział, który Unia Europejska miała w latach 1996-1997, gdy jej eksport osiągnął szczyt 6 249 000 ton. Od tego szczytu eksport UE spadł do 1 227 000 ton w latach 20072008. Mały wzrost do 1,4 miliona ton przewiduje się w latach 2010-2011. IGT przewiduje, że Kazachstan w dalszym ciągu będzie przodującym światowym eksportem mąki w latach 2010 -2011, oraz spławi 3,2 miliona ton w ekwiwalencie pszenicy. Eksport tego kraju w pierwszej kolejności trafił do Uzbekistanu i Afganistanu. Po raz kolejny drugie miejsce zajęła Turcja, która wyeksportowała 2 602 000 ton w ekwiwalencie pszenicy w latach 2009-2010, 20 proc. więcej w porównaniu z 2 161 000 w latach 2003-2009. Przewidywano spławienie 2,3 milionów ton w latach 2010-2011. Zdaniem IGT, konkurencyjne ceny eksportu mąki tureckiej oznaczają, że otworzyła ona nowe rynki w Azji. Rada zmniejszenie eksportu UE w latach 2009-2010 wyjaśniała zmniejszeniem sprzedaży na Kubie, w Indonezji i Libii. Z drugiej strony, eksport USA w latach 2009-2010 osiągnął 580,000 ton w ekwiwalencie pszenicy (więcej niż 9 milionów centnarów), 49 proc. więcej niż 388 000 w latach 2003-2009 i był to największy eksport od lat 20022003, gdy osiągnął on 667 000. Eksport USA po raz ostatni przekroczył 1 milion ton w latach 1999-2000 - 1 399 000. Rada USA wzrost eksportu uzależnia od "zwiększenia sprzedaży Meksykowi i Afryce Południowej". Największym osiągnięciem wobec eksporterów mąki było to, że Rada przewidziała, iż transport statkami z Rosji spadnie do minimalnych 10 000 ton w latach 2010-2011 wskutek państwowego zakazu eksportowania pszenicy po suszy, która znacząco zmniejszyła plony pszenicy. Rosja spławiła 400 000 ton mąki w ekwiwalencie pszenicy w latach 2009-2010, tj. mniej niż 665 000 w latach 2008-2009.

RYNEK MLECZARSKI Średnia cena skupu mleka naturalnego Lt/t, oferowana przez największe litewskie przedsiębiorstwa skupujące mleko Średnia cena skupu mleka naturalnego, Lt/t Nazwa przedsiębiorstwa

Grupa przedsiębiorstw AB "Pieno žvaigždės" UAB "Marijampolės pieno konservai" Grupa przedsiębiorstw AB "Rokiškio sūris" AB "Žemaitijos pienas" UAB "Vilkyškių pieninė" ŽŪB "Šaltekšnis" UAB „Vikeda“, Kiejdany (lit. Kėdainiai) Spółka rolna Bariūnų ŽŪB, rej. Joniškis Spółdzielnia mleczarska "Žalmargė" Średnia cena skupu mleka, Lt/t

Mleka, za które Mleka, za które z z płatności nie płatności stoso- Średnia stosowano odli- wano przynajm- cena skuczeń z tytułu niej jedno odli- pu mleka jakości czenie z tytułu 936,3

720,2

925,9

849,2

647,8

845,4

885,4 897,8 837,6 827,4 1148,1 725,3 736,0 888,6

677,7 835,3 612,0 968,0 658,0 502,9 739,7

877,3 894,4 823,5 859,8 1148,1 724,3 727,5 881,8

Na przestrzeni pierwszych trzech kwartałów bieżącego roku na Litwie od litewskich producentów mleka skupiono o 1,50 proc. mniej mleka o naturalnej zawartości tłuszczu, natomiast średnia cena skupu mleka o naturalnej zawartości tłuszczu wyrosła o 43,78 proc. W okresie od stycznia do września bieżącego roku na Litwie od litewskich producentów mleka skupiono 974,93 tys. t mleka surowego o naturalnej zawartości tłuszczu – o 1,50 proc. mniej niż w analogicznym okresie 2009 r. oraz o 7,87 proc. mniej niż w analogicznym okresie 2008 r. W analizowanym okresie średnia cena skupu mleka o naturalnej zawartości tłuszczu wynosiła 820,36 Lt/t i była o 43,78 proc. wyższa niż w 2009 r., ale o 7,23 proc. niższa niż w analogicznym okresie 2008 r. W trzech pierwszych kwartałach 2010 r. litewskie przedsiębiorstwa przetwórstwa mlecznego od litewskich producentów mleka skupiły 69,34 proc. mleka o naturalnej zawartości tłuszczu, skupionego w całym analizowanym okresie. Średnia cena skupu mleka, płacona przez litewskie przedsiębiorstwa przetwórstwa mlecznego wyniosła 830,21 Lt/ t i była o 39,55 proc. wyższa niż w takim samym okresie 2009 r. Tymczasem przedsiębiorstwa skupu mleka od litewskich producentów mleka średnio skupiły po 798,08 Lt/t - o 69,04 proc. drożej niż w okresie styczeń – wrzesień 2009 r. W ciągu sześciu miesięcy roku kontyngentowego 2010-2011, kontyngent sprzedaży mleka do przetworzenia wykonano w 43,41 proc. – otrzymano podobne wskaźniki, jak w analogicznym okresie poprzedniego roku kontyngentowego (43,44 proc.).

Zatwierdzono wysokość dodatkowych narodowych dotacji bezpośrednich dla hodowców bydła Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa Nr 3D-943 z dn. 25 października 2010 r., została zatwierdzona wysokość dodatkowych dopłat bezpośrednich za bydło. Dotacje te zaczęły wpływać na konta hodowców bydła od dn. 8 listopada b.r. W roku bieżącym ustanowiono dopłatę specjalną na byka w wysokości 543 Lt, płatność za ekstensyfikację w wysokości 50 Lt oraz dopłatę z tytułu uboju w wysokości 213 Lt. Dopłaty specjalne na byka przyznawane za zbytego w bieżącym roku byka w wieku powyżej 9 mies. (jest to jedyna związana z produkcją płatność za bydło), oraz niezwiązane z płatnościami za ekstensyfikację produkcji w roku bieżącym (obliczane według średniej matematycznej płatności za ekstensyfikację, otrzymanych w latach 20042006) pozostały niezmienione w porównaniu z rokiem

ubiegłym. Niezwiązana z wielkością produkcji roku bieżącego płatność z tytułu uboju, naliczana zgodnie ze średnią matematyczną płatności z tytułu uboju otrzymanych w latach 2004-2006, w związku z ograniczonym budżetem państwa została obniżona o 7 Lt. W tym roku do końca roku planuje się przelać około 55 mln Lt, a ogółem rolnikom ma zostać wypłacone około 75 mln Lt dopłat specjalnych, z tytułu uboju i za ekstensyfikację. W pierwszej kolejności pieniądze wpłyną do tych hodowców bydła, którzy zbyli byków w I, II i III kwartale 2010 r., następnie będą przelewane płatności z tytułu uboju. Dopłaty specjalne za byków zbytych w IV kwartale 2010 r. oraz niezwiązane z wysokością produkcji płatności za ekstensyfikację będą wypłacane już w I kwartale 2011 r. 5

Wskaźniki USA w 2010 r. lepsze niż w 2009 r. W sierpniu 2010 r. w USA wyprodukowano 6 803,89 tys. t mleka surowego – o 2,8 proc. więcej niż w sierpniu 2009 r. oraz o 2 proc. więcej w porównaniu z lipcem 2010 r. W sierpniu 2010 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2009 r., produkcja serów (w tym serów świeżych) wzrosła o 5,9 proc. i stanowiła 399,61 tys. t, natomiast w porównaniu z lipcem 2010 r., wyprodukowano o 0,1 proc. mniej serów, W końcu sierpnia bieżącego roku zgromadzono 472,1 tys. t zapasów sera – o 4 proc. więcej niż w końcu sierpnia ubiegłego roku oraz o 2 proc. mniej niż w końcu lipca

2010 r. W sierpniu 2010 r. wyprodukowano 46,27 tys. t masła – o 0,6 proc. więcej niż w odpowiednim okresie 2009 r. oraz o 8,4 proc. mniej niż w lipcu 2010 r. W końcu lipca 2010 r. w porównaniu z odpowiednim okresem 2009 r., zapasy masła zmniejszyły się o 42 proc. do 68,86 tys. t, tymczasem w sierpniu 2010 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2009 r., produkcja mleka odtłuszczonego w proszku w USA wzrosła o 41,2 proc. (do 103,4 tys. t.), produkcja laktozy – o 27,7 proc. (do 35,6 tys. t)., jednak serwatki w proszku zmniejszyła się o 0,8 proc. (do 37,15 tys. t).

Ceny OMP zmniejszają przyśpieszenie W UE ceny OMP w przeciągu ostatnich dwóch tygodni spadły o 4-7 proc., w obliczu szybszego spadku cen pasz niż cen żywności - obecnie na poziomach wczesnego sierpnia, jednak nadal 25-30 proc. powyżej interwencji. Nabywcy wahają się w związku ze zmniejszającym się rynkiem, natomiast sytuację w handlu określa się jako spokojną, zwłaszcza pod względem eksportu, gdzie wartość euro została podyktowana wzrostem ceny dolara na terytorium UE, niezważając na obniżenie cen wewnętrznych UE. Ostatnia oferta Algierii wciąż nie została przyjęta, i zapotrzebowanie na mleko w proszku z Rosji się zmniejszyło. Podaże czasowo uległy zwiększeniu zgodnie ze schematem dobroczynności, po pojawieniu się 24 000 ton z interwencji we wrześniu. Produkcja OMP przed rokiem uległa zmniejszeniu, po obniżeniu objętości produkcji o 8 proc. między kwietniem i czerwcem, bez względu na 1 proc. korzyści w podaży mleka, ponieważ wskutek wzrostu produkcji sera i świeżych produktów, wzrosło zużycie mleka. Mimo to, w oparciu o najnowsze dane, każdego roku dostawy mleka wzrastały, po zwiększeniu podaży w październiku o 8 proc. we Francji i o 2 proc. w Niemczech. Podaż mleka oraz produkcja OMP i masła w całej UE osiągnęły najniższy w sezonie wskaźnik z listopada. Dotąd ceny OMP opierały się o podaż eksportu, eksportując 251 000 ton w

ciągu pierwszych 7 miesięcy 2010 roku – 90 proc. więcej niż przed rokiem. Ceny koncentratu mleka odtłuszczonego są stabilne, nie zważając na spadek cen OMP. Ceny nieodtłuszczonego mleka w proszku spadły o 5 proc. na przestrzeni ostatnich 2 tygodni, jednak wciąż są wysokie w porównaniu z NZ. Ceny serwatki się zmniejszyły, ale wahały się od 600 euro/t do 800 euro/t przez cały rok, dlatego przewidzieć tendencję długoterminowe jest niezwykle trudno. Ceny masła również się zmniejszyły, jednak rynek pozostaje stabilny w 70 proc. powyżej interwencji, wykazując małe różnice cen od maja, i mało sprzedając na podstawie umów, które stanowią największą część produkcji. Produkcja masła w kwietniu - maju była o 3 proc. mniejsza niż przed rokiem. Istnieją dane, że niektóre przypadkowe partie sprzedano za mniej więcej 3550 euro/t. Ceny sera holenderskiego pozostają niezmienione, jednak popyt jest mocny, zarówno wewnątrz UE, jak i na eksport, który, jak poinformowano, będzie wyjątkowo aktywny do Rosji, w obliczu wzrastającego nacisku cenowego, zmniejszania zasobów, nie zważając na to, że produkcja w Niemczech i Holandii w sierpniu ubiegłego roku wzrosła o 5 proc. Popyt na ser będzie istotny dla bilansu całego rynku UE, w obliczu wyjścia podaży mleka z zastoju sezonowego, a wzrost produkcji sera ogranicza podaż masła i OMP.

„Mano ūkis“ podaje, że na podstawie komunikatu „Guardian”, w Niemczech pojawił się nowy produkt, opatentowany jako „mleko nocne ”. Producenci mleka twierdzą, że nowy produkt – mleko o zastosowanej specjalnej technologii – zawiera dużo melatoniny, hormonu, pomagającego ludziom cierpiącym na bezsenność szybciej zasnąć. Twierdzi się, że nowe mleko zawiera nawet 25 razy więcej melatoniny niż zwyczajne mleko. W jednym gospodarstwie w okolicach Monachium, krowy doi się wyłącznie nocą. Zdaniem hodowców, w mleku koncentracja hormonu jest największa między godziną drugą a czwartą rano. Takie mleko zostaje przetworzone na proszek i dostarczane konsumentom. Zaznacza się, że na razie „mleko nocne” jest sprzedawane wyłącznie w aptekach jako suplement żywnościowy. Zdaniem farmaceutów, „mleko nocne” w proszku pomaga każdej trzeciej cierpiącej na bezsenności osobie. Zdaniem Heiko Dustmanna, technologa produktów rolnych, krowy na zmianę godziny doju reagują bardzo spokojnie. Zauważono, że mleczność niektórych nawet wzrosła. Przypuszcza się, że przy bladym świetle w nocy śpią one spokojniej i w powoduje to wzrost ilości nadojonego mleka. Badanie wykazało skok cen mleka W Estonii ceny mleka podskoczyły o 66 proc. w ciągu ostatniego roku, podczas gdy ceny niektórych warzyw wzrosły ponad dwukrotnie. Wzrost cen w regionie bałtyckim przekonał instytucje odpowiedzialne za regulowanie cen do przyspieszenia badań w zakresie ustalania cen, natomiast polityków zmusił do żądania bardziej szczegółowych korporacyjnych przepisów dotyczących korzyści, których wykorzystanie pomogłoby przedstawicielom rządu w zapobieżeniu inflacji. Instytucje odpowiedzialne za ustalanie cen w Estonii są zatrwożone tym, że plan wprowadzenia w styczniu euro w kraju daje przedsiębiorstwom dodatkową podstawę uzasadniającą podnoszenie cen. Estońscy prokuratorzy i instytucje ds. konkurencji rozpoczęli badanie cen mleka po tym, jak sprzedawcy detaliczni w ubiegłym miesiącu podnieśli ceny o 25 proc.

Wielki potencjal wzrostu mleczarstwa wiatowego Komisja Europejska opublikowała porównanie prognoz FAPRI i OECD-FAO, prezentujące perspektywy światowego rynku produkcji rolnej do roku 2019. Obie prognozy wykazują „wielki potencjał wzrostu cen mleka na świecie w następnym dziesięcioleciu, który może zostać spowodowany znaczącym wzrostem liczby mieszkańców i zapotrzebowania" i są bardziej optymistyczne niż perspektywy ubiegłoroczne. Przewiduje się, że na świecie ceny wzrosną o 2-4 proc. rocznie, FAPRI prognozy są bardziej optymistyczne - ceny pozostaną stabilne po okresie lat 1999-2006. Oczekuje się, w porównaniu z latami 1996-2006, największy wzrost produkcji, masła, a co za tym idzie - sera, OMP i nieodtłuszczonego mleka w proszku. Zakłada się, że światowa produkcja mleka wzrośnie o 2,2 proc. rocznie, największy wzrost prognozuje się w krajach rozwijających się. Produkcja nieodtłuszczonego mleka w proszku i masła powinna wzrosnąć w szybszym czasie niż OMP i sera. Handel światowy powinien wzrosnąć, jednak FAPRI jest bardziej optymistycznie nastawiona, zwłaszcza wobec masła, podczas gdy OECD spodziewa się, że wzrost

produkcji w Rosji uwarunkuje zmniejszony import. FAPRI spodziewa się większego zużycia OMP, wzrostu wskaźnika produkcji (2 proc. rocznie w porównaniu z mniejszą niż 1 proc.) oraz handlu, natomiast OECD/FAO oczekuje większego udziału Indii, Ukrainy i Brazylii w handlu OMP, w obliczu spadku udziału UE, USA i Oceanii do 60 proc. handlu. Obie prognozy dla nieodtłuszczonego mleka w proszku są podobne – produkcja wzrośnie zaledwie do 3 proc. rocznie, mniej niż w ostatnim dziesięcioleciu, natomiast w Argentynie i Brazylii wzrośnie liczba eksporterów. Oczekuje się zmniejszenia importu nieodtłuszczonego mleka w proszku z Chin i FAPRI spodziewa się, że Chiny staną się innym eksporterem. Światowa produkcja masła powinna wzrosnąć do 3 proc. rocznie, ale eksport z USA i UE powinien się zmniejszyć. Konsumpcja i produkcja sera powinna wzrosnąć o około 2 proc. rocznie. Handel powinien rosnąć w obliczu stawania się przez Chiny głównym konsumentem, ale przewiduje się zmniejszenie eksportu UE wskutek wzrostu popytu wewnętrznego.

Światowe ceny niektórych wyrobów mleczarskich Lt/kg Nazwa producenta

Masło, AA Ser typu Ched- CME dar, w blokach LMP, Region Centralny i Wschodni, FOB OMP, Średnia krajowa, FOB Serwatka w proszku, Region centralny, FOB

Masło, 82% tł. LMP OPM Masło topione Serwatka w proszku

Masło, 82% tł. LMP OPM Ser typu Cheddar

Srednia cena USA CME, FOB 2009 2010 Wahanie % 36 tydz. 33 tydz. 34 tydz. 35 tydz. (08 36 tydz. tygodnioroczny wy (08 31-09 04) (08 16-20) (08 23-27) 30-09 03) (09 06-10) 6,23 12,78 12,90 13,25 13,17 -0,59 111,50 6,98

9,90

10,00

10,24

10,22

-0,14

46,52

5,43

7,80

7,19

7,33

7,31

-0,22

34,73

6,36

9,64

9,73

9,81

9,83

0,18

54,57

2,07 2,07 2,06 2,04 W Europie Zachodniej, na eksport, FOB 2009 2010 34-35 tydz. 34-35 tydz. 32-33 tydz. (08 17-28) (08 23-09 03) (08 09-20) 6,96 13,15 13,41 5,32 7,56 7,67 6,17 9,56 9,30 7,54 14,48 14,77 1,36 2,66 2,65 Państwa Oceanii, na eksport, FOB 2009 2010 34-35 tydz. 32-33 tydz. 34-35 tydz. (08 17-28) (08 09-20) (08 23-09 03) 5,17 10,79 11,13 5,17 7,99 8,42 5,41 8,39 9,00 6,68 10,39 10,66

-1,03

30,13

1,57

Stabilność Powraca Światowe ceny handlu zmieniły się nieznacznie na przestrzeni ostatnich dwu tygodni, pewna stabilność powróciła na zagraniczny rynek walutowy. Ceny masła i sera uległy wzrost o w i , je d n ak ce ny OM P (odtłuszczonego mleka w proszku) spadły. Na aukcji Fonterra w ubiegłym tygodniu zaoferowano 8500 ton OMP. Rynek OMP/CMP (chudego mleka w proszku) pozostała niezmieniona, jednak handel znajduje się poniżej oczekiwań, nie licząc spadku kursu stosunku dolara do euro na przestrzeni ostatnich sześciu tygodni, co z kolei powinno być korzystne dla eksporterów z USA. Podaż mleka w USA nie wykazuje żadnych oznak osłabienia – w Kalifornii co roku we wrześniu wzrasta ona o 7 proc. W Unii Europejskiej ceny OMP i mleka nieodtłuszczonego w proszku spadają, jednak wzrosły wobec dolara wskutek umocnienia się euro. Podaż mleka w Australazji uległa zmniejszeniu z powodu złej pogody, jednak nadal pozostaje o 1 - 2 % większa niż w pierwszych dwóch miesiącach sezonu poprzedniego roku. Dostawy osiągają szczyt swojego sezonu, podaż produktów również powinna wzrosnąć. Ponieważ objętość produkcji w USA i UE stale rośnie, napięcie wśród nabywców, zwłaszcza w zakresie proszku, rośnie. Dłuższe terminy i ograniczenie uprawnień do wody w dorzeczu Murray Darling mogą wywrzeć istotny wpływ na oferowane przez Australię mleko.

Wahanie % 2 tygoroczny dniowy 1,95 92,68 1,50 44,26 -2,67 50,78 1,95 95,94 -0,60 94,49 Wahanie % 2 tygoroczny dniowy 3,21 115,53 5,35 62,96 7,21 66,31 2,60 59,44

RYNEK NAWOZóW Europejskie ceny nawozów Belgia - €/t luzem Saletra amonowo-wapniowa 27 % Chlorek potasu granulowany 60 % z magazynów Fosforan dwuamonowy 18-46 % $ Francja - €/t luzem Saletra amonowa 33,5 % granulowana Saletra amonowa 33,5 % bryłki Mocznik 46% bryłki Mocznik 46% granulowana Fosforan dwuamonowy 18-46 % Chlorek potasu granulowany 60 % Niemcy- €/t luzem Saletra amonowo-wapniowa 27 % Mocznik 46% bryłki NPK 15-15-15 CIF Fosforan dwuamonowy 18-46 %

29 Października 245-252

15 Października 243-249

322 600-610

322 605-610

270-310 280-290 n.m. 295-300 430-435 320-323

250-300 270-275 n.m. 295-300 438-400 320-323

225-239 265-270 320

porcie Irlandia - €/t Mocznik 46% Saletra amonowo-wapniowa 27,5 % 27-6-6 del Włochy- €/t Mocznik 46% granulowana Mocznik 46% bryłki Saletra amonowo-wapniowa 27 % Fosforan dwuamonowy 18-46 % Holandia - €/t luzem Saletra amonowo-wapniowa 27 % Chlorek potasu granulowany 60 %

432-435

432-439

n.m. n.m. n.m.

330-340 315-320 240 440-450

330-340 320-330 240 445-450

225-235

z magazynów Hiszpania - €/t luzem Saletra amonowo-wapniowa 27 % Mocznik 46% bryłki Fosforan dwuamonowy 18-46 % NPK 15-15-15 Zjednoczone Królestwo - £/t fasuota Saletra amonowa 34,5 % dostarczana do gospodarstwa Saletra amonowa 34% Mocznik 46% bryłki luzem Mocznik 46% bryłki luzem Fosforan dwuamonowy 18-46 % luzem Kraje Bałtyckie – US $/t Mocznik 46% Saletra amonowa 34% bryłki Roztwór mocznika i azotanu amonowego 32 % Fosforan dwuamonowy 18-46 % MAP12-52% Chlorek potasu 60% standardowy

322-323

245 305-310 421-427 320-350

225-245 305-310 421-427 320-323

285-290 270-275 240-245 280-290 375-378 28 Października 335-339 250-257

275-280 265-275 240-245 275-280 355-368 14 Października 322-328 250-255

255-265 525-558 540-567 340-365

265 525-558 532-555 340-360

Producenci nadal podnoszą ceny AN (azotanu amonu) we Francji i Zjednoczonym Królestwie, jednak stopniowo budzi to sprzeciw. Znaczna część rynku jest zajęta i uważnie śledzi się ceny mocznika w obu krajach. Na razie ceny mocznika zatrzymały się na 380 dolarach w Egipcie, jednak w listopadzie jest jeszcze wiele do zrobienia, i dzisiaj szereg rynków nie wykazuje wielkiego zainteresowania. Sporo dokonano w Europie Północno-Zachodniej. Hiszpania przyjęła wyjątkowo mało ładunków w ostatnich tygodniach, a ich cena wynosiła średnio 365 dolarów, natomiast Włosi wciąż nie są gotowi wkroczyć na rynek. Ceny UAN (mocznika i azotanu amonu) są nieco niższe we Francji, oraz rynek międzynarodowy, po kilkumiesięcznym ciągłym spadku, po woli zaczyna się ożywiać. Rynek francuski obecnie jest dość pełny, w porównaniu z okresem zastoju, i nabywcy z USA poszukują transakcji do całkowitego zaspokojenia własnych potrzeb. W Europie sytuacja na rynkach fosforanów jest spokojna, tymczasem rynek międzynarodowy wciąż jeszcze przynosi pewny zysk. Kilka ładunków zostało rozdysponowanych od Phosagro do portów w Amsterdamie, Rotterdamie i Antwerpii, natomiast obecne ceny litewskie stają się bardziej atrakcyjne niż północnoafrykańskie. Podobnie również libański fosforan trisodu staje się bardziej konkurencyjny w Europie Północno Zachodniej niż substancje z Afryki Północnej.

Źródło: Fertecon European Fertilizer Fax, 29 October 2010

RYNEK ZIEMSKI O PRZEZNACZENIU ROLNICZYM Rynek gruntów rolnych w III kwartale 2010 r. Po wzroście trwającym trzy kwartały z rzędu, aktywność na rynku gruntów o przeznaczeniu rolniczym w III kwartale 2010 r. ponownie się zmniejszyła. Chociaż spadek aktywności, w porównaniu z poprzednim kwartałem był znaczący (30,4 proc.), jednak pomimo to wydawnictwo statystyczne "Agro rinka, Nr. 20" podaje, że należałoby to wiązać z wahaniami sezonowymi na rynku. Zazwyczaj właśnie trzy kwartały roku charakteryzują najmniejsze objętości przekazywanej ziemi. Słabszy niż oczekiwano urodzaj kultur zbożowych nie musiał znacząco wpłynąć na dochody rolników i popyt na grunty, gdyż odpowiednio (jeśli nie bardziej) wyrosły również ceny produkcji rolnej na świecie. W III kwartale 2010 r., na Litwie przekazano 24,97 tys. ha prywatnych gruntów o przeznaczeniu rolniczym, tj. o 30,4 proc. mniej niż w II kwartale, jednak o 7,3 proc. więcej niż w III kwartale 2009 r. Chociaż rynek się ożywił, na podstawie przekazanego obszaru jest to drugi najgorszy wynik kwartalny od 2004 r., jednak ogólny obszar przekazany w ciągu trzech kwartałów już jest o 3,42 proc. większy niż w 2004 roku w analogicznym okresie i nawet o 16,5 proc. większy w porównaniu z rokiem 2009. Jeśli chodzi o ocenę struktury nabywców, obszar gruntów nabywanych przez podmioty prawne w ciągu kwartału zmniejszył bardziej niż w wypad-

ku osób fizycznych. Po znaczącym wzroście aktywności w II kwartale (37,6 proc.), w III kwartale 2010 r. podmioty prawne nabyły zaledwie 2,34 tys. ha gruntów o przeznaczeniu rolniczym (9,4 proc. wszystkich transakcji), tj. nawet 51,1 proc. mniej niż w II kwartale, jednak o 11,6 proc. więcej niż przed rokiem. W ciągu roku aktywność podmiotów prawnych wzrosła relatywnie bardziej niż osób fizycznych, które nabyły zaledwie o 6,8 proc. więcej gruntów niż przed rokiem. Ogólny obszar nabyty przez podmioty prawne na przestrzeni trzech kwartałów również był nawet o 39,5 proc. większy niż przed rokiem, tymczasem gdy w wypadku osób fizycznych - zaledwie o 13,5 proc. Pod względem terytorialnym rynek rozwijał się dość równomiernie. Na Litwie Zachodniej, Wschodniej i Środkowej w ciągu kwartału aktywność osób fizycznych zmniejszyła się o 28,0 -30,2 proc., na Litwie Południowej – o 22,8 proc. na obszarach wokół Wilna, gdzie ziemia jest bardziej kupowana pod zabudowę, a nie w celu rozwoju rolnictwa – zaledwie o 9,8 proc. Nieco bardziej różnice zaostrzyły grunty nabywane przez podmioty prawne. Liczba takich przekazań zmniejszyła się w Litwie Środkowej, gdzie stanowiły one 13,5 proc. (w II kwartale nawet 21,5 proc.) wszystkich transakcji – 58,5 proc.

Redakcja publikacji: AB “Agrowill Group”, Smolensko g. 10, Wilno Tel./faks: +370 5 2335340; +370 5 2335345; e-mail: info@agrowill.lt Zamów nieodpłatnie aktualności na stronie www.agrowill.lt

Jeśli chodzi o szacowanie pod względem obwodu, najbardziej na przestrzeni kwartału ilość obszarów przekazywanych zmniejszyła się w obwodzie tauroskim (lit. Tauragės) (o 40,7 proc.) i poniewieskim i kowieńskim (o~37,5 proc.), nieco mniej – w obwodzie telszańskim (o 34,6 proc.) oraz szawelskim, wileńskim i olickim (o 28,1-31,0 proc.). Najmniej aktywność spadła w obwodzie wiłkomierskim (lit. Utenos) (o 16,1 proc.), mariampolskim (o 20,8 proc.) i kłajpedzkim (o 25,1 proc.) W porównaniu z III kwartałem 2009 r., obszary przekazywane były mniejsze jedynie w obwodach tauroskim i szawelskim (o 17,6 18,7 proc.) oraz kowieńskim (o 1,7 proc.). W innych obwodach były one większe, zwłaszcza w obwodach kłajpedzkim (o 52,6 proc.), telszańskim (o 35,3 proc.) i wiłkomierskim (o 21,0 proc.). Od państwa w ciągu III kwartału 2010 r. nabyto 6,58 tys. ha gruntów o przeznaczeniu rolniczym. Transakcje te również nie wykraczają poza ogólny kierunek rynku, oraz w ciągu kwartału nabywane obszary zmniejszyły się nawet o 48,0 proc., jednak mimo to były nawet o 26,4 proc. większe niż przed rokiem. Na przestrzeni III kwartału 2010 r. obszar oddanych w zastaw gruntów o przeznaczeniu rolniczym (11,95 tys. ha) zmniejszył się nieznacznie, w porównaniu z tak wielkim zmniejszeniem się obszarów przekazywanej ziemi prywatnej i państwowej – jedynie o 8,5 proc., i był nawet o 23,6 proc. większy niż przed rokiem. Oznacza to, że w III kwartale grunty były intensywnie oddawane w zastaw, natomiast stosunek ziemi oddanej w zastaw do przekazanych gruntów prywatnych i państwowych wzrósł do 37,9 proc. (w II kwartale jeszcze było zaledwie 26,9 proc.), tj. prawie osiągnął poziom lat 2007-2008.

Źródła: Fertecon European Fertilizer Fax, 29 October 2010, Dairy Industry Newsletter October 12, 2010, Vol 22, No. 12, Dairy Industry Newsletter October 26, 2010, Vol 22, , No. 13; World Grain October 2010, Agro rinka, Nr. 20 (147)/2010 m., www.vz.lt , www.fendt.com, www.valstietis.lt; www.ukiozinios.lt; www.lrytas.lt, zum.lt, manoukis.lt, savasukis.lt, strony internetowe innych przedsiębiorstw oraz inne publiczne źródła informacji