Inhoudsopgave Bewegen zet je brein in de juiste stand Krachten in balans brengen Sport is een trede op de ladder omhoog Je grenzen verleggen Bootcamp laadt me steeds weer op Zwemmen ontspant en schept een band Wat je eet, is wat je wordt Sporten is je eigen kracht, talent en passie voelen Sporten brengt je op een ander level Gezond koken met aanbiedingen Hé, overmorgen wéér! Centrum Voor Dienstverlening
4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26
Voorwoord 90
half uur kcal
In 2014 en 2015 verschenen drie delen uit de boekjesreeks van het Centrum Voor Dienstverlening (CVD) waarin we diverse kanten van ons werk zichtbaar maken. In het eerste boekje ‘Successen om trots op te zijn!’ waren dat grote en kleine, maar altijd betekenisvolle successen die onze cliënten met ondersteuning van het CVD wisten te behalen. In het deel ‘(Woon)voorzieningen om trots op te zijn!’ kwamen vervolgens betrokkenen aan het woord die elk op hun eigen manier met een van onze voorzieningen te maken kregen en hun ervaringen daarmee graag wilden delen. Het derde deel uit de reeks richtte zich op de wijken en buurten waarin onze voorzieningen staan en op de participatie (daarin) van -onder andere- onze bewoners. Het boekje kreeg dan ook de titel ‘(Buurt)participatie om trots op te zijn!’ Alle boekjes zijn te vinden op onze website www.cvd.nl. Nu zijn we in 2016 beland. Een jubileumjaar voor het CVD. Daaraan zal later in het jaar in de boekjesreeks aandacht worden besteed. Dan zal ook blijken hoe ingrijpend de benadering van onze hulp en ondersteuning is gewijzigd in de loop van ons bestaan. Zo was er jarenlang weinig aandacht voor beweging en sport en werd er ook nauwelijks omgekeken naar een gezond(er) leven door onze clënten. Uit het boekje dat u nu in handen hebt, getiteld ‘(Een) Beweging om trots op te zijn!’ blijkt hoe anders onze zienswijze anno 2016 is. “Bewegen zet je brein in de juiste stand”, aldus onze bewegingsmakelaar. Waar onze voedingsdeskundige aan toevoegt: “Wat je eet, is wat je wordt”. Wat daarvan de gevolgen (kunnen) zijn, maken we graag zichtbaar. Omdat we (ook) daar allemaal best trots op zijn. Ik wens u veel leesplezier toe. Yvonne Frank Bestuurder CVD
4 Met tip van de CVD bewegingsmakelaar
6 8
2
10 12 Met de lijfspreuk van Tony
14
Met 4 voedingstips
16
20
18
3
11
Met heerlijk budgetrecept
22
toppers
24
Bewegen zet je
ik r E n a v p Ti
4
el: dag soep Begin je uitgebreid le lichaam rek je he tends uit t je ‘s och a rd o o v , uit t. bed stap
236
half uur kcal
Wie zich regelmatig lichamelijk inspant, bewijst zichzelf een grote dienst. Je kunt beter nadenken, negatieve emoties relativeren en positief initiatief ontwikkelen. Dankzij sport- en bewegingsactiviteiten maakt het lichaam stoffen aan die ons brein in de juiste stand zetten voor die gewenste effecten. Dat voelt goed! CVD bewegingsmakelaar Erik Stout helpt graag om deze bemoedigende kennis te vertalen in acties die passen bij individuele en groepssituaties. Allereerst het goede nieuws: je kunt al best gemakkelijk je hersenen van goede stoffen voorzien. Dagelijks dertig minuten zo bewegen dat je ademhaling licht omhoog gaat en je bloed sneller gaat stromen, is een goed begin. Dat kan lopen of fietsen zijn, maar ook in de tuin werken, de stoep vegen, stofzuigen of boodschappen doen. Hele gewone handelingen eigenlijk. En door de intensiteit steeds iets te verhogen, merk je het effect ervan steeds beter.
brein in de juiste stand Maar nu het onaangename nieuws: door alle moderne gemakken is lichamelijke actie een steeds minder vanzelfsprekend onderdeel van ons dagelijkse leefpatroon geworden. Aan Erik Stout daarom de opdracht, drie jaar geleden, om samen met de sportambassadeurs van het CVD op alle CVD locaties extra aandacht voor gezond gedrag te kweken. Wie met hem spreekt, wordt aangestoken door zijn aanpak en geestdrift. ‘Organiseer bewegingsactiviteiten vanuit de belangstelling’, zegt hij. ‘Vraag, zoek uit wat de ander beweegt en blijf dat doen.’ Zo ondersteunde hij de organisatie met diverse passende initiatieven vanuit de verschillende CVD locaties. Voor de start van een individueel bewegingsplan spoorde Erik Stout bijvoorbeeld een korte, gerichte gespreksvorm op. Het gesprek begint met de vraag: ‘Hoe sterk gemotiveerd ben jij om meer te bewegen?’ De ander geeft een cijfer tussen 0-10 als antwoord: 0 is ‘extreem weinig’ en 10
is ‘extreem veel’. Dan volgt de vraag: ‘Hoeveel vertrouwen heb jij erin dat je meer beweging kunt volhouden?’ Beide vragen scoren meestal wel hoger dan 0. Zo kan het gesprek doorgaan: ‘Waarom gaf je niet twee keer 0 als antwoord?’ Die vraag leidt naar innerlijke motivatie en naar: ‘Wat zou jíj een haalbare activiteit vinden die je op dit moment kunt ondernemen?’ Luisterend en vragen stellend ontdek je samen díe activiteit die goed past bij de persoon op dat moment. Je boort precies de informatie aan om samen een stimulerend bewegingsplan in gang te zetten. Voer je dit gesprek ook nog eens wandelend, dan is de eerste stap al gezet. Daarna schuilt de kracht in de herhaling, met gestage opbouw van de inspanning als leidraad. Meer informatie over sport en beweging via het CVD: www.cvdinvorm.wordpress.com
5
Krachten in balans brengen
6
Meedoen met FitBoost! is werken aan lichamelijke en geestelijke bewustwording. Oorspronkelijk spraken vijf deelnemers ‘ergens in een schuurtje’ af om conditie-oefeningen te doen. Nu komen iedere woensdagochtend gemiddeld vijftien deelnemers bij elkaar, in een serieuze sportzaal, om samen hun fysieke en mentale kracht een boost te geven. Moenne van la Parra is één van de mensen die al sinds de start meedoet. Stipt om 10 uur is ze elke week aanwezig, met zin om aan de slag te gaan. ‘In het begin was ik niet zo vlot, ik kwam niet eens m’n bed uit. Waarom FitBoost! dan juist zo goed werkt? Omdat je niet alleen bent. Als je eens niet komt, zeggen de anderen dat ze je gemist hebben. Je beseft dat er mensen zijn die om je geven. Op een gewone fitnessclub voel ik me anoniem. Hier blijf ik komen, want ik wil de vooruitgang niet verliezen. Afgelopen jaar ben ik ook bootcamp gaan doen,
eerst speciaal voor CVD cliënten, nu in een zelf opgestart groepje.’ De FitBoost!-ochtenden worden verzorgd door de CVD-begeleiders Angelique van Gelder en Farai Inderson. Er zijn twee onlosmakelijke onderdelen: eerst een voorlichtend groepsgesprek, dan een afwisselend bewegingsprogramma. Angelique leidt het gesprek. Ze benadrukt dat het geen therapie is. Het is wel informatief, persoonlijk, opbeurend. De begeleiding van het bewegingsprogramma wisselen Farai en Angelique af. Vandaag is de openingsvraag: ‘Wat voor positieve gebeurtenis heb je afgelopen week meegemaakt?’ De toon is meteen gezet. Er bestaan geen ‘foute’ antwoorden. In tien minuten vertelt iedereen iets. Anderen luisteren, er is herkenning. Een nieuwkomer merkt op: ‘Ik kom voor het eerst en het voelt nu al goed dat ik mijn bed ben uitgeko-
Tip “Altijd
in
”
loven.
en ge
blijv je zelf
225 men.’ Aan het eind van het rondje neemt Angelique weer het woord: ‘Niemand kan natuurlijk de hele dag als een blij ei door het leven gaan, dat lukt en klopt niet. Het gaat om de balans, die verandert niet vanzelf. Wat je bereikt, zet je zelf in gang.’ Dan volgen enkele eenvoudige bewustzijnsoefeningen, met tips hoe je ze kunt blijven toepassen. Het uur vliegt voorbij en het fysieke onderdeel begint. In de sportzaal zet Farai swingende muziek op. In prettig tempo bouwt ze de oefeningen op. Alle spiergroepen komen aan bod. Mensen met een blessure of lichamelijke klachten krijgen aangepaste opdrachten. Het voornaamste doel is: ‘Weer beseffen welke spieren je hebt, ervaren wat een oefening met je doet. En ook letten op je houding en ademhaling.’ Uit de groep komt een kreuntje en een serieuze blik, plus een big smile en energie. Bij het weggaan verlaat iedereen opgepept de zaal.
Farai en Angelique groeten iedereen persoonlijk: ‘Tot volgende week!’ Dan verzorgt Angelique het tweede uur met yoga-oefeningen. ‘Yoga helpt lichaam en geest om tot rust te komen. Dat doen we met concentratie- en ademhalingstechnieken in combinatie met spierversterkende oefeningen’, zegt ze daarover. ‘De gerichte inspanning leidt je aandacht weg van piekergedachten. Overbodige spierspanningen laat je los, je voelt je minder verkrampt. Yoga maakt je fysiek en mentaal soepeler, waardoor je vanzelf meer aankunt.’ Activering, vrijwilligerswerk uitvoeren, zelf sportactiviteiten ondernemen, werk vinden. Deelname aan FitBoost! heeft op al deze gebieden initiatieven van deelnemers in gang gezet, is de ervaring van Angelique en Farai. Wat hen betreft zetten ze deze ‘formule’ dan ook voort voor elke deelnemer die blijft komen.
half uur kcal
7
Sport is een trede ‘Goh, ik heb toch weer een uurtje gelachen’, hoort Astrid van den Berg vaak wanneer ze iemand spreekt na een uurtje sport. De ambulant begeleider zet lichaamsbeweging steevast in als logisch onderdeel van het plan waarmee haar cliënten het heft weer in eigen hand kunnen nemen.
8
half uur
200
kcal
Astrid ontmoet in heel Rotterdam mensen van 18 tot 80 jaar die via een WMO-arrangement gebruik maken van haar dienstverlening, ‘altijd mensen die vanuit psychiatrie of verslaving hun plek in de samenleving willen terugvinden.’ Als het even kan, loopt ze tijdens begeleidingsgesprekken een blokje om met haar cliënten. Het sport- en bewegingsaanbod kent ze goed. Met name bij FitBoost! introduceert ze regelmatig nieuwe deelnemers. Succesvoorbeelden te over. Eentje licht ze er graag uit.
op de ladder omhoog
Reden en om ni sporette/wel te n
Rede
n1
‘Ik begeleidde een man die een actieve ondernemer was geweest, voor wie alles was ingestort. Toen ik hem ontmoette, kampte hij al jaren met depressiviteit. “Verschrikkelijk”, reageerde hij toen ik hem over FitBoost! vertelde, “maar ik zal het doen.” Eenmaal begonnen, bleef een zetje in de rug wel fijn. Geregeld ging hij liever niet naar de bijeenkomst en training. “Ik voel me niet zo goed, dus nu doe ik even niets.” Wie herkent die gedachte niet van zichzelf’, geeft ook Astrid toe. Astrid draaide de vandaag-liever-niet-redenering elke keer om: ‘Ga juíst vandaag, doe mee en ervaar wat er met je gebeurt. Het positieve effect won het. Na een tijdje wilde de man op eigen initiatief advies
inwinnen van een voedingsdeskundige, viel kilo’s af, ging naar de kapper, kocht nieuwe kleren. Super! Hij kreeg bovendien zoveel energie terug dat hij zich als museummaatje wilde inzetten voor iemand anders. Dat is een megaklik tussen die twee geworden. Lichamelijk en geestelijk is mijn cliënt nu zelfs zo ver op de ladder omhoog dat hij een opleiding volgt tot ervaringsdeskundige. Zo zie je maar’, besluit Astrid, ‘je hebt elk moment van je leven de keuze om te veranderen wat je kunt veranderen.’
Ik he
b nie
t gen oeg gie
ener
Aha, juist dan: bewe gen! Actie Je la helpt adt je . batte direc rij t op. Het f utloz gevo e el ve rdwij nt.
9
Je grenzen verleggen
10
Denk Bootcamp, denk Tony. Is het niks voor jou om aan bootcamp te denken? Dan moet je vooral eens een keer komen trainen. Die uitnodiging van instructeur Tony Tomar (zie p.12) is voor iedereen die twijfelt aan zijn of haar uithoudingsvermogen. Met zijn uitdagende aanpak weet hij elke deelnemer te motiveren. Of, zoals hijzelf zegt: ‘Als je hier staat, dan stá je d’r! Je kunt altijd meer dan je denkt. Door mee te doen leer je je grenzen verleggen.’ ‘Je hoeft beslist niet in topconditie te zijn voor je eerste bootcamp’, verzekert Tony. Zijn postuur oogt gestaald, zijn ogen spreken hartelijkheid. ‘Man of vrouw, in elke situatie, op elke leeftijd kun je gewoon beginnen. Ik garandeer je: trainen helpt je om te worden wie je bent.’ Als voorbeeld van het laatste noemt hij in één adem Patrick Bokoo, die via bootcamp zijn leven weer
oppakte en inmiddels werk heeft als beveiliger (lees zijn verhaal op p.12). Voordat je start, wil de instructeur wel eerst van je weten hoe lang geleden je voor het laatst gesport hebt en of je lichamelijke problemen hebt. ‘Daarmee ga ik puzzelen wat voor jou goed is.’ De bootcamptraining bestaat uit een mix van hardlopen, fitness, boksen en verdedigingsoefeningen. Altijd in en rondom het Museumpark, midden in de stad, ook bij regen, sneeuw of vrieskou. Je werkt aan jezelf en leert om met de andere deelnemers op te trekken als één groep. ‘Dus’, zegt Tony beslist, ‘ben je te laat, of kom je helemaal niet, dan loopt de hele groep een extra rondje of drukt zich een aantal keren extra op.’ Streng? Je beseft dat je medeverantwoordelijk bent voor je groep. Bovendien sta je nooit alleen: de groep trekt je altijd mee.
Net zo consequent zit er een lijn in ‘het aanzien’ dat je verdient. De eerste mijlpaal is het herkenbare zwarte Bootcamp Tony t-shirt, dat ook Patrick met trots draagt. De opdruk: Choice of Champions. Speciaal voor CVD-ers bestaat daarnaast de grijskleurige hoodie, die laat zien: hier traint een betrokken teamspeler! Blijven doorgaan betekent niet alleen steeds meer conditie opbouwen, maar ook 100 procent energie krijgen om hindernissen te overwinnen.
euk r p s f ij l e d Met van Tony “Kan niet
iet”
bestaat n
270
half uur kcal
11
Bootcamp laadt me steeds weer op
12
Omdat hij zijn leven weer wilde oppakken begon Patrick Bokoo met bootcamp, samen met andere CVD-ers. ‘Ik ging er de eerste keer meteen zo hard in dat ik van de inspanning moest overgeven’, zegt Patrick zelf, ‘maar ik ging door.’ En jawel, hij ging vooruit. Inmiddels heeft hij werk als beveiliger en nog altijd is hij een fervente bootcamper. Zijn doel? ‘Op naar een vast contract, een zelfstandige woning en doorgaan met leven.’ Ruim twee jaar geleden had Patrick van de ene op de andere dag geen dak meer boven zijn hoofd. ‘Voor mijn vriendin had ik mijn eigen woning en complete sociale leven opgegeven. Maar onze relatie liep stuk en ik had niks meer. Werk had ik ook niet. Het CVD bood me een basis. Ik was gestrest en wilde vooruit, maar wist niet hoe. Tot een begeleider me tipte om mee te doen met een training van Bootcamp Tony.’
‘Zo, hier staat een jongen met een missie’, viel trainer Tony direct op. Al na die eerste keer daagde hij Patrick uit om drie keer per week terug te komen, bij de zwaardere trainingen. En hij voegde eraan toe: ‘Als jij dat volhoudt, dan kun je ook een opleiding tot beveiliger aan en is er zeker werk voor je.’ Patrick greep de kans met beide handen aan. De trainingen die Patrick sindsdien volgt, zijn niet mals. Ze beginnen met twee kilometer rondjes lopen, dan honderd keer door de knieën, dertig keer opdrukken … en als er iemand van de groep sjoemelt, begint Tony weer bij één met tellen. Je hoort een knipoog in zijn stem, maar weet dat de trainer onverbiddelijk is. Concentratie op de gezichten. ‘Doorgaan! Pijn is maar een emotie,’ klinkt het luid en duidelijk. Ondanks de inspanning heeft Patrick nog energie voor een brede grijns op zijn gezicht. Er hangt geestkracht in de lucht. Dan volgt het boksonderdeel.
Reden en om ni sporette/wel te n
Ik ho
Rede ud h
Patrick weet: volhouden loont. Toch geeft hij ook eerlijk toe dat soms de gedachte lokt om een keer over te slaan. Maar de positieve groepsdruk doet z’n werk. Via de groepsapp gaat het gelijk rond: ‘He, wat is dat nou, Sjaak afhaak …?’ En dan is ook Patrick er gewoon weer bij, het besef van de natuurlijke kick naderhand wint het altijd: ‘Bootcamp laadt me op.’ Morgen weer aan het werk!
n2
et no oit v In ee ol n spo rtgro je me e p leer nsen kenn ook w en die illen volho Je he uden bt lol . e n mo elkaa edigt r aan blijve n kom om te en. J ook e e kun en be t weeg maat je zo eken bewe op egma atje.n l
234
half uur kcal
13
Zwemmen ontspant en schept een
14
Naar school gaan, werken, boodschappen doen, eten koken, je kindje verzorgen … een veeleisend dagprogramma is de meeste jonge ouders niet vreemd. Komen daar complexe problemen bij, dan stapelt spanning zich vanzelf op. Dat vraagt om evenwicht, ontspanning en tijd voor een vertrouwd contact tussen ouders en kind. Gabriëlle Nipius, ambulant begeleider in Rotterdam Noord, ontmoet in haar dagelijkse werk vooral veel jonge moeders van 18-23 jaar met kinderen tot 4 jaar. ‘Een vast uurtje sporten of bewegen is voor deze jonge vrouwen meestal een lastige opgave’, vertelt ze. ‘Niet alleen de tijd, maar ook hun budget is meestal krap. Daar komt bij dat ze vaak al erg gehaast zijn in de omgang met hun kind, terwijl juist ontspannen kwaliteitsmomenten sámen heel belangrijk zijn. Momenten met lijfelijk contact.’
Een puzzel dus, merkte Gabriëlle, maar met creatief schuiven vielen de stukjes toch in elkaar. Ze polste de interesse van moeders voor baby-/peuterzwemmen en organiseerde de financiële ondersteuning ervan plus begeleiding. Het werd de start van een zwaan-kleef-aanzwemgroepje. Op vrijdagmiddag verzamelen de jonge vrouwen zich bij CVD Boezemdwars om samen naar het zwembad te gaan. Vooraf appen ze elkaar, of de een belt gewoon even bij de ander aan. Larissa is gevraagd om mee te gaan als vrijwilliger, ze beheert de gezamenlijke zwemstrippenkaart. Omdat ze zelf een poosje op de locatie heeft gewoond, doet ze dat graag terug. Met haar tweejarige zoontje is ze dan ook altijd in voor het zwemuurtje. Het contact tussen de moeders is ongedwongen. ‘Niks moet. Het zwemmen is voor de lol’, vertelt ze. ‘Vooral in de zomervakantie waren we steeds met een clubje van gemiddeld vijf moeders.’
band 120 Het zwembad vult zich met gespetter, liedjes en kraaiende babygeluidjes. Spelenderwijs leren de kleintjes hoe het water voelt. Dat hun mama bij ze is, geeft ze vertrouwen. Sommige andere kinderen worden begeleid door een papa, oma of opa. De sfeer is opgewekt. Toch heeft het CVD-zwemgroepje sinds een maand moeite om te blijven komen. Voor de meeste moeders is vrijdag een schooldag. Gabriëlle en Larissa overleggen: zou zondagochtend beter passen? Dan is er familiezwemmen. Zodra ze andere moeders weer ziet, gaat Gabriëlle het ook aan hen voorstellen. Want één ding staat inmiddels wel vast: de beweging ontspant en schept een belangrijke band.
half uur kcal
Reden en om ni sporette/wel te n
Rede
n3 t kan ik nie beta t len Kijk o p cvd word invor press m. .com goed voor kope gratis en ze lfs m Of be ogelijkhed weeg en. mee het tv me Nede programm t rland a ging, in Be we elke wer NPO 1 om kdag op 9.15 uur. Spor
15
Wat je eet, is wat je wordt
16
Wie veel beweegt, wil ook gezond eten. Het algemene voedingsadvies zegt daarover: maak dagelijks een gevarieerde keuze uit de ‘schijf van vijf’. Maar welke keuze op welk moment precies gezond is, dat verschilt per persoon, benadrukt voedingsdeskundige Aldijana Alijagic. Wel zet ze alvast één tip voor iedereen bovenaan: wees matig met suiker en vermijd kunstmatige zoetstof. Samen met Misha Koezeh onderzocht Aldijana op twee CVD-locaties de opvattingen van de bewoners over voeding en kookgewoontes. Iemand antwoordde: ‘Gezonde voeding is de grondstof van het leven en dus belangrijk voor iedereen.’ En een ander: ‘Wat je eet, is wat je wordt.’ Toch hoefden de voedingsdeskundigen hun tas niet meteen weer in te pakken omdat er geen advies meer nodig zou zijn. Hun oog viel bijvoorbeeld op de suikerpot waarin de lepel ontbrak. In plaats van een bescheiden
schepje suiker, belandden uit de pot geschud kwistige hoeveelheden in de thee, koffie of het eten. Als andere aandachtspunten brachten de bewoners zelf de onderwerpen ‘hygiëne tijdens het koken’, ‘regelmatige etenstijden’ en ‘variatie in de maaltijden’ naar voren. In het verslag van hun onderzoek hebben Aldijana en Misha een aantal praktische suggesties verwerkt die aansluiten bij hun bevindingen op de woonvoorzieningen.
Enkele tips om
direct mee aa
n de slag te ku
nnen gaan: Tip 1: Eet goed gesp reid. Start met een ontbijt, sl niet over en ne a de lunch em elke dag ee n avondmaalti jd. Tip 2: Kies voor varia tie in vis, vlee s, groenten en Neem van alle veel fruit. s wat, zodat je lichaam van al stoffen, miner le bouwalen en vitam ines voldoend e binnen krijg t. Tip 3: Houd je energi e op peil. Doo r sport en bew verbruik je ex eging tra energie. B lij f fit door voldoe blijven eten en nde te regelmatig te drinken. Tip 4: Drink vaker w ater. Drink bijv oorbeeld naas koffie ook altij t een kopje d een bekertj e water. Het zu lichaam. ivert je
17
Sporten is je eigen kracht, talent en
18
CVD medewerkster Brenda Smit, heeft alle kenmerken van een sportambassadeur: sportief, verkennend, ondernemend en motiverend. ‘Als kind was ik al dol op skaten, fietsen, zwemmen en hardlopen.’ Ze weet hoe een uurtje beweging bij haarzelf positieve energie losmaakt. Die beleving heeft ze ook in gang gezet voor pensionbewoners bij CVD de Hille. Collega’s pikten haar enthousiasme op. ‘Heb je plezier in bewegen, dan heb je een gezond antwoord op sombere gedachten en snelle irritaties,’ beaamt Brenda. Tegen een onrustige bewoner die probeerde te stoppen met blowen zei ze daarom: ‘Kom op, trek even je sportschoenen aan, we gaan een stevig stuk lopen.’ Het werd het begin van een reeks wandelingen. Brenda en haar collega’s spoorden steeds meer bewoners aan om mee te gaan. ‘Eerst was er een mentaal, sociaal effect. Tijdens de wandelingen kwamen
vanzelf oude verhalen en nieuwe gedachten naar boven. De wandelaars brachten verbondenheid mee terug naar de locatie. Na een paar weken voelden de meesten zich ook lichamelijk fitter en vanzelf nam de aandacht voor gezonde voeding toe.’ ‘Sporters leren zichzelf beter kennen. Lastige dingen gaan je na een uurtje beweging gewoon beter af, bijvoorbeeld een moeilijk telefoongesprek aangaan.’ Brenda vervolgde daarom haar missie en vroeg assistentie van twee sportieve pensionbewoners, Richard van der Post en Ashwen Mangal, om wekelijkse sportactiviteiten op het Zuidplein te begeleiden. Ook dat resulteerde in een positief effect op het gemoed en de conditie van de deelnemers. En dan heeft Brenda het nog niet gehad over het bredere sociale effect: kinderen, jongeren en volwassenen uit de buurt kwamen meedoen of langs de lijn toekijken. Maar … boven alles blijft sporten vooral ‘je eigen kracht, talent en
passie voelen passie voelen,’ zo vat ze haar pleidooi het liefst samen. Inmiddels zit Brenda’s ambassadeurstaak erop. Haar collega Frans Vilier heeft het sportstokje overgenomen.
Reden en om ni sporette/wel te n
19
Ik we
Rede et ni
n4
et we lke mij p a st Miss chien houd meer je van d anse of ee n n flin fietse k stu k n? P erfec je he t. We t ech et t niet de sp ? Do e ortwij zer o p sport .nl spor
t bij
half uur
210
kcal
Sporten brengt je Eigenlijk houdt hij nu minder tijd over voor zijn sportvrijwilligerswerk, want sinds kort is Richard van der Post als schilder aan de slag gegaan: ‘Een kans die ik natuurlijk niet laat liggen.’ Toch voert de voormalige bewoner van CVD de Hille nog vrijwel wekelijks op het Zuidplein een clubje sporters aan. Hij wisselt af met sportvrijwilliger Ashwen Mangal en sportambassadeur Brenda Smit.
20
half uur
360
kcal
Voor de sportgroep op het Zuidplein draait het wat Richard betreft vooral om plezier. Van tevoren schat hij in wat het beste past bij de groep. Geregeld zijn er genoeg mensen voor een potje voetbal, andere keren heeft fitness of bootcamp de voorkeur of gaat er een ploegje hardlopen. Soms is de groep gemengd – iedereen is welkom! – en regelmatig ook wel ‘gewoon jongens onder elkaar’. ‘Als je een berg problemen hebt, helpt sport je juist om op een ander level te komen. Ik weet uit eigen ervaring
op een ander level waarover ik het heb’, zegt Richard nuchter. ‘Je gooit alles eruit, doet er een schepje erbovenop, komt doodmoe terug, slaapt goed ... en wordt als een ander mens wakker. Energiek en ontspannen.’ Zijn eigen favoriete sportactiviteit, jawel, hoe kan het anders: een stevige bootcamptraining. Omdat Richard – ‘ik heb wel een bizar leven gehad, onder andere in detentie, maar nu wil ik er voor m’n kinderen zijn’ – zelf weet hoe sporten hem gezond en optimistisch houdt, hoefde hij niet zo heel lang na te denken toen hem werd gevraagd of hij als sportvrijwilliger een groep wilde begeleiden. ‘Prima’, zei hij, ’maar wel zonder discussies op het veld. Groen is groen, geel is geel.’ Dat had hij niet hoeven zeggen, want ook met alleen een scheidsrechterfluitje in zijn mond is Richards natuurlijke gezag onbetwist. Hij houdt iedereen bij elkaar. ‘Als een nieuwkomer na een onwennig eerste uurtje zegt dat hij er volgende keer weer is, dan vind ik dat top.’
Reden en om ni sporette/wel te n
Rede
Ik he
b nu
n5
geen Som tijd mige a kun je ctivite it o en p ie ment doen der mouitko dat je wel aan w mt. Denk maar ande len o lopen f nog b . Toch he hardlpt he eter o t vast m juí m s nen. oment te t een Ritm plane een t ijdje werkt. Na h oort s er va po n dage zelf bij in rt je lijkse leven .
21
Gezond koken met aanbiedingen
22
Hoe lekker kun je koken met groenten van het seizoen? Wist je al hoe de psychologie van de supermarkt werkt? Hoe schoon maak jij je eten klaar? Waarmee houd jij jouw motor in beweging? Door de kookcursus van Gietha Baldew en Muriëlle de Lisle, CVD medewerkers, gaan deelnemers op een praktische manier met de antwoorden op deze vragen aan de slag. ‘Koken voor je gezondheid en budget’, dat is de rode draad in de cursus van vier bijeenkomsten. Natuurlijk maken de deelnemers iedere keer zelf een volwaardige maaltijd klaar. Dat gebeurt onder de bezielende begeleiding van Gietha. Maar eerst daagt Muriëlle je uit, luchtig en serieus tegelijk, om je een half uurtje te verdiepen in het onderwerp van die dag. Zo komen in de eerste bijeenkomst, de regels voor hygiëne en veiligheid aan bod. Fragmenten uit Kitchen
Nightmares van Gordon Ramsay en uit FC Kip van de Dino show geven dan een haast griezelig inzicht in smerige hoekjes en gewoonten, glimlacht Muriëlle. Een andere keer wordt duidelijk hoe proeverijen en kopjes koffie in de supermarkt je verleiden om extra aankopen te doen. Muriëlles handige vuistregel: maak altijd een lijstje en beperk je winkeltijd tot maximaal 30 minuten. In de bijeenkomst luidt de opdracht: ‘Maak voor de laagste prijs een boodschappenlijstje met aanbiedingen uit de folders van deze week voor een gezonde warme maaltijd. Dus niet een bakje huzarensalade met brood.’ Een verwoede nek-aan-nekrace is gegarandeerd. In een nieuwe sessie frissen Muriëlle en Gietha ieders kennis over verse, betaalbare seizoensgroenten op. En tot slot staat de logische wisselwerking tussen gezond eten en bewegen op het menu. ‘Waar krijg jij energie
van?’, luidt dan de vraag. Na afloop weet je zeker: ‘Dankzij gezonde voeding kan ik beter nadenken en kom ik liever in beweging. Ook beweging laat me beter nadenken en motiveert me weer om gezond te eten.’
t p e c e R t e g d Bu
l
chote e roerbaks s n a a ic x e M oon. voor 1 pers
t je je hebt, voorda je al in huis at . Doe je w t en rs st ee ko . Kijk altijd heelt in de sc at D . supermarkt et en do n goedkope ee in boodschapp of kt ar en op de m eder), boodschapp n (of chilipo Tacokruide k, oo ofl kn , ers: zout Smaakmak ) kost circa n de ui kr kt gr van jumbo 00 geha (4 ix km nse roerba Tip: Mexicaa € 2,00 persoon: kosten per en n te n ië d Ingre hakt € 0,50 00 100 gram ge bakmix € 1, icaanse roer ex M 200 gram st € 0,10 120 gram rij 06 enpuree € 0, Blikje tomat er at 50 ml kraanw
1,p6p 6
king. s de verpak Bereiding: koken volgen ut etje zo be je n et ei n be met een kl Rijst met ee in een pan kmix ba en er kk ro ba e l ru e Mexicaans Het gehakt D n. de ui je kr gehakt gaar is. Blik boter en wat de groente rbakken tot oe R den ui n. kr ge toevoe wat taco het water en e, gen. re oe pu ev en to r at tom ten. oflookpoede kn en ) vormpje stor er in een leuk (of chilipoed of en pp he bord sc Rijst op een heppen. eromheen sc ix m ak Roerb ix zak roerbakm en rijst en de kt . ha en ge ig r od uitn Met wat mee n tafelgast kun je ook ee (400 gram)
23
Hé, overmorgen CVD All Stars noemen ze zich, de voetballers van CVD het Foyer Henegouwerlaan. Via een zinderend kwalificatietoernooi bereikte de ploeg de finaledag van de Dutch Street Cup 2015. Trots kunnen de jongens bovendien melden dat een sterspeler uit hun midden werd gescout voor het Nederlandse team in de Homeless World Cup.
24
half uur
300
kcal
Randy de Beer is woonbegeleider bij CVD het Foyer voor jongeren. ‘Er waren spanningen in huis en door gesprekken daarover concludeerde ik dat een sportieve uitlaatklep goed zou kunnen werken.’ Omdat hij zelf wel ‘een aardig potje kan voetballen’, regelde de begeleider gewoon eens een vriendschappelijk partijtje om de hoek op het Henegouwerplein. Die uitdaging sloeg aan: fysiek, mentaal en sociaal. Bezweet en uitgelaten praatten de spelers na over het spel. De spanningen vonden een uitweg. Nog steeds sluit Randy elk partijtje af met de aanmoediging: ‘Hé, overmorgen wéér!’
wéér! ‘Zo zijn we begonnen, vanzelf werd ik de vaste trainer-coach. Eerst recreatief, later steeds serieuzer, van dagtoernooien naar de Dutch Street Cup-competitie. In de winter legden de spelers zelf geld bij elkaar om een zaaltje te huren. Gelukkig was er ook een fondsenpot, anders zou zoiets niet lukken.’ Her en der prijken nu gewonnen medailles en toernooibekers in CVD het Foyer als bewijzen van de geleverde prestaties. Maar de sporters boeken nog veel meer winst dan alleen glanzende prijzen. ‘Iedereen heeft doorzettingsvermogen opgebouwd en heeft leren teamdenken. De ploeg verwerkt teleurstellingen sportief, geniet uitbundig van overwinningen. De
Wi
sfeer is luchtiger en de omgang verdraagzamer geworden. Logisch, als je samen leuke dingen meemaakt, kun je gemakkelijker met humor zeggen wat je niet leuk vindt of een dolletje verdragen.’ Al met al ziet Randy een relatie tussen de sportieve aanpak en de soepele positieve uitstroom naar zelfstandige woonruimte: 90 procent van de ploeg waar Randy mee startte, heeft het begeleidingstraject positief afgesloten.
st je
dat
Er zijn in 17 Cru Rotte Te i cru vinde jf cou rdam n y ff r fou via: ts. nda ww Da t i o n w. n .or g 19 zijn e gro Krajic r ook op: unds ek Pl nog a te ww w. k v i n d y e raji cek n .nl
25
Centrum Voor Dienstverlening Het Centrum Voor Dienstverlening biedt al 45 jaar een breed, samenhangend pakket aan diensten op het gebied van Maatschappelijke Opvang, Maatschappelijke Dienstverlening en Vrijwilligerswerk. Wij bereiken daarmee jaarlijks ruim 25.000 Rotterdammers. We werken vanuit meer dan 20 locaties verspreid over heel Rotterdam.
26
Het CVD onderscheidt zich door laagdrempeligheid. Alle cliënten worden gezien en gehoord. De talenten van de cliënt en zijn volwaardige deelname aan de samenleving zijn ons uitgangspunt. We leveren individueel maatwerk. Essentieel daarbij zijn verbetering van het perspectief en de eigen regie van de cliënt. Het CVD weet de eigen kracht van Rotterdammers aan te spreken. Het CVD is besluitvaardig, praktisch ingesteld en heeft korte lijnen met zijn (samenwerkings) partners. Wij spelen in op maatschappelijke ontwikkelingen en blijven alert op de actualiteit. Dat is zichtbaar in het handelen van onze medewerkers.
Colofon Dit boekje is een uitgave van het Centrum Voor Dienstverlening. © 2016 Teksten De Loge Tekstontwerp Tips: Erik Stout, Farai Inderson, Angelique van Gelder, Muriëlle de Lisle, Remco Haneveld Eindredactie CVD Communicatie & Voorlichting Vormgeving Mangoa Ontwerp Fotografie Remco Haneveld Brenda Smit Stephan Weemhoff Druk Tromp Drukkerij bv
39
half uur kcal
27