januari 2011 prijs 8,95
interview Familiebedrijf bavaria
e k u le dige n ha ps
ap
interview
maartje v.d. hoeven Oprichtster Models at Work
fashiontips voor zakelijke meetings
flirten op het werk ‘kan dat wel?’
Hou je de website graag zelf in de hand?
Latus laat je op internet groeien
www.latus.nl grow 2
voorwoord
Foto cover: Maartje van der Hoeven door Simone Philipsen met creatieve invulling van Angela van der Knaap
Colofon Hoofdredacteur Mariëlle van Buuren-Broos Art director Angela van der Knaap Mangoa ontwerp
D
EADLINE Het is half december. De deadline van de allereerste GROW nadert. Net als het einde van het kalenderjaar 2010. Een
moment waarop ik altijd voor mezelf de ba-
Redactie Kim Boersma Abe Brandsma Mariëlle van Buuren-Broos Arlette Huisman Tatiana Overduijn Rutger Vink Frank Weening
lans opmaak. Welke zakelijke en persoonlijke doelen zijn er dit jaar bereikt en welke niet? Welke doelen stel ik voor het nieuwe jaar? Helaas keren er in mijn geval een paar targets hardnekkig terug op het lijstje. Zoals meer tijd voor de kinderen, vaker naar de sportschool, niet gek laten maken door die ene irritante opdrachtgever en dit jaar toch echt mijn masterstudie afronden…
Eindredactie Abe Brandsma Vormgeving Mangoa Ontwerp www.mangoa-ontwerp.nl Redactie adres Bezuidenhoutseweg 12 2594 AV Den Haag info@jongmanagement.nl www.jongmanagement.nl Advertenties Abe Brandsma brandsma@vno-ncw.nl Mariëlle van Buuren-Broos m@merkendesignmanagement.nl Druk Drukkerij van der Wekken
Tijdens de productie van deze GROW viel mij op dat we een generatie zijn, die ondanks onze tekortkomingen en in veel sectoren kwakkelende economie, ontzettend ambitieus en optimistisch is. We pakken nieuwe kansen vol overgave aan, stappen in riskante niches en zoeken continu naar innovaties. Ook zijn we een generatie werkgevers en managers die heel bewust bezig is met de balans tussen werk en privé en bekommeren wij ons niet alleen om onszelf maar ook om kwetsbare minderheden. Al deze zaken komen aan bod in GROW. Een glossy voor jonge werkgevers waarin zakelijke en persoonlijke groei centraal staan met een goede mix van business en lifestyle. Namens de redactie van GROW en het bestuur van Jong Management wens ik jullie een ondernemend en gezond 2011! Warme groet, Mariëlle van Buuren-Broos m@merkendesignmanagement.nl
GROW is een uitgave van Jong Management. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Jong Management en de redactie is niet wettelijk aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave.
Hoofdredacteur GROW
Meer informatie over Jong Management, de vereniging voor jonge werkgevers? Neem contact op met het landelijk secretariaat op 070-3490475 of mail naar info@jongmanagement.nl
De deadline is 1 april 2011.
P.S. Wil jij je goede voornemens voor 2011 delen? Of heb je een tip voor de redactie? Mail ons: info@jongmanagement.nl Wie weet is het goede input voor editie 2 van GROW!
grow 3
even voorstellen
GROETEN UIT… Hoofdredacteur van GROW en JM-lid Mariëlle van Buuren-Broos vloog voor een bruiloft naar Tel Aviv, interviewde Maartje van der Hoeven van Models At Work in het Amsterdamse café Herengracht en deed research naar de mooiste kantoren in architectenstad Rotterdam. ‘Buiten het eervolle verzoek, hebben een overdosis nieuwsgierigheid, onrust en ambitie ervoor gezorgd dat ik volmondig ‘ja’ gezegd heb tegen de rol als hoofdredacteur van GROW. Ik schrijf al een poosje blogs voor het online magazine Red.nl en ben als merk- en designmanager dagelijks bezig met nieuwe trends op het gebied van lifestyle & business. Het leek me daarom geweldig om een glossy te maken waar deze werelden elkaar ontmoeten en lezers inspiratie vinden voor zowel persoonlijke als zakelijke groei. Samen met een geweldig redactieteam en grafisch ontwerper Angela van der Knaap ligt hier na hard werken het allereerste nummer!’
GROEI EN BLOEI
STUDENTENUITZENDBUREAU
Algemeen Secretaris Abe Brandsma Rechtstreeks uit de tabakslobby naar Jong Management, werkt de Algemeen Secretaris van Jong Management nu in een aaibare sector. ‘De vereniging laten groeien en bloeien, dat is de doelstelling van het Landelijk Secretariaat. De Kring is King, dus het secretariaat adviseert het Dagelijks Bestuur over zaken als ledengroei en communicatie, en werkt aan de uitvoering van landelijke initiatieven.’ Privé houdt Abe van zijn woonplaats Amsterdam, musea, koken en reizen. Lees het verslag over zijn laatste bestemming Tel Aviv verderop in dit magazine!
Redacteur Kim Boersma. Kim Boersma heeft voor GROW een inspirerend gesprek gehad met Peter en Romke Swinkels. Twee generaties van de familie die al ruim drie eeuwen de brouwerij Bavaria runt. Ook is Kim op zoek gegaan voor het artikel Mix and Match naar druk bezette ondernemers die werk combineren met kinderen. Kim is lid van het dagelijks bestuur van Jong Management en runt het eerste landelijke online studentenuitzendbureau. Student Select selecteert voor exclusieve bijbanen en startersfuncties. Hier is zij bezig met de jongste generatie van de arbeidsmarkt. Kim adviseert bedrijven over generatiemanagement op de werkvloer. ‘Het was inspirerend om te zien met hoeveel energie en betrokkenheid deze twee generaties met hart en
grow 4
ziel voor de brouwerij gaan. Het gesprek met de heren Swinkels heeft mij echt het ondernemersgevoel gegeven, de wil om het lekkerste bier te brouwen lijkt wel in het DNA te zitten.’ In Mix and Match komen vier leden aan het woord met een jong gezin. ‘Het artikel spreekt mij persoonlijk aan, ook ik moet mijn werk met het thuisfront goed weten te combineren’. Het artikel geeft een beeld van de dynamiek van werk en gezin van de jonge managers en ondernemers.
EVEN VOORSTELLEN
HIPPE OFFICE
FASHIONATA
Redacteur Tatiana Overduijn Hippe office manager, 23 lentes jong en full time werkzaam op het Landelijk Secretariaat van Jong Management. Een sociale spin in het web die alle leden kent. In mijn vrije tijd een echte “party addict” en ben altijd te vinden op het ’t Plein in Den Haag. Het nieuwe format van dit magazine spreekt mij zeer aan, want glamour is aan mij wel besteed.
Redacteur Arlette Huisman Fashionata Arlette Huisman schreef het artikel Dress to Impress en ging voor GROW opzoek naar stijlvolle zakelijke accessoires. Arlette runt sinds 2008 haar eigen modebedrijf Vialet. ‘Ik ben veel met mode bezig en vond het daarom erg leuk dat de redactie van GROW mijn heeft gevraagd dit artikel samen te stellen.’
Communicatieman Redacteur Frank Weening Frank is lid van het Dagelijks Bestuur van Jong Management en heeft een eigen communicatiebureau. Voor GROW zocht hij aparte vergaderlocaties verspreid over het land: ‘Vergaderen op een andere locatie dan kantoor werkt vaak inspirerend. Als de locatie dan ook nog tot de verbeelding spreekt, kan zo’n vergadering hele mooie dingen opleveren.’
ONTWERPBUREAU
INNOVATIES
Art Director & Grafisch Ontwerper Angela van der Knaap Angela van der Knaap is het creatieve brein achter GROW. Met een passie voor design creeërde ze de look and feel voor GROW.
Redacteur Rutger Vink Muzikale, sportieve, social media verslaafde student Communication & Multimedia Design. Heeft vanaf jongs af aan de drang om het nieuwste van het nieuwste te hebben. Is altijd op zoek naar innovaties op gebied van internet, gadgets, gaming en design. Naast redactielid van GROW actief als grafisch vormgever.
Angela runt haar eigen ontwerpbureau Mangoa. Voor organisaties en merken gaat zij op zoek naar de juiste positionering en visuele identiteit. Onderscheidend en heel eigen! ‘Op die manier creeëren we krachtige merken. Dat is wat Mangoa doet. We brengen organisaties en merken dichter bij de doelgroep. Dat doen we door de unieke eigenschappen van het bedrijf of product te vertalen naar aansprekende totaalconcepten. De oplossing is altijd resultaatgericht en met een uitgesproken identiteit.’ ‘In mijn vrije tijd vind ik het heerlijk om af te spreken met vrienden en familie. En probeer ik af en toe een mooie reis te maken, die als inspiratie dient voor mijn nieuwe schilderijen en sculpturen.’
grow 5
MOOD EVENTS IS DÉ SPECIALIST IN BEDRIJFSEVENEMENTEN ALS EVENEMENTENBUREAU STAAN WIJ VOOR CREATIVITEIT, BETROUWBAARHEID EN DUURZAAMHEID.
+
I. www.mood-events.nl E. info@mood-events.nl T. 076 88 88 616
grow 6
inhoud
Zakelijke glossy voor werkgevers
21 januari 2011
Mode 14 Shopping voor haar & hem 39 Dress to impress
8
Lifestyle 15 Groei & vermaak met Apps 17 Ongewone vergaderlocaties 21 Hoe spannend is jouw kantoor? 34 Tel Aviv, bloem in de woestijn Ondernemen 30 Faillissement van uw bedrijf Interviews 8 Maartje van der Hoeven 29 In gesprek met voorzitter Oscar Kuhl 42 Het familiebedrijf Bavaria 48 Mix and Match, leven en werk Rubriek
34
24 Flirten op het werk 28 Column vertrekkend voorzitter
e &e k u le dig hanpps a g. 15 pa
42
grow 7
passie Models at Work
en
schoonheid Hoofdredacteur van GROW MariĂŤlle van Buuren-Broos en Abe Brandsma ontmoeten Maartje van der Hoeven, oprichtster van Models at Work, in het Amsterdamse cafĂŠ Herengracht. Een persoonlijk gesprek over ondernemen, schoonheid, zakelijke groei en concurrentie. TEKST Abe Brandsma
grow 8
interview
grow 9 philipsen MAARTJE VAN DER HOEVEN Fotograaf: simone
“Mijn werk is creatief, daar ligt mijn toegevoegde waarde”
GROW: Hoe kom je in de modellenwereld terecht?
GROW: Wat betekent dat in de praktijk?
Maartje lacht en zegt: “Toen ik 19 was, werkte ik als au
Maartje: “Dat er een algemeen manager is aangesteld
pair in Parijs. Mijn toenmalige vriendje was model, zo
door mij die het team aanstuurt op dagelijks reilen en
leerde ik de ‘modellenwereld’ een beetje kennen.”
zeilen. Binnen Models at Work ben ik de visionair.”
GROW: Models at Work heb je opgericht in 2003. Hoe
GROW: Betekent dat, dat je minder naïef bent gewor-
kwam je tot deze formule?
den?
Maartje: “In mijn studententijd heb ik zelf veel in de ho-
Maartje antwoordt zonder twijfel: “Absoluut! De inzich-
reca gewerkt, onder andere zeven jaar bij Palladium
ten en acties komen met de jaren.”
aan het Leidseplein. Echt een zaak waar goede service voorop staat, waar hard gewerkt wordt door mooie men-
GROW: Wat zegt dat over de manier van omgang met
sen. Het kwam toen al wel eens voor dat we met het per-
jouw medewerkers?
soneel van Palladium werden gevraagd om ook op feest-
Maartje: “I am still learning!”
jes (verjaardags- of housefeestjes) van vrienden van ons te werken. Van het één kwam het ander.” GROW: Inmiddels zijn we zeven jaar verder. Hoe ben je persoonlijk gegroeid door het ondernemerschap? Maartje: “Het is belangrijk dat je met een divers team werkt, door de verschillende functies die er zijn te vervullen op kantoor. Door mijn werk krijg ik daardoor de kans om met verschillende mensen op een intensieve
“Wij werken in een niche met mooie mensen”
manier samen te werken. Ik leer veel van mijzelf en van mijn reactie op hen.”
ESTHETIEK IN ZAKENDOEN GROW: In jouw business draait het om esthetiek,
GROW: Als het werken met een divers team jou continu
stralende ogen, een waanzinnige glimlach. Nederland is
uitdaagt, hoe heeft dat jou als ondernemer gevormd?
egalitair, het ‘maaiveld’ lijkt hier te zijn uitgevonden.
Maartje: “Gaandeweg ben ik erachter gekomen dat het
Krijg je wel eens kritiek dat de meerwaarde van model-
belangrijk is om datgene te doen, waar ik energie van
len bij een evenement slechts oppervlakkig is?
krijg. Ik richt mij binnen Models at Work tegenwoordig
Maartje: “Door sommige mensen wordt wel eens
op sales en marketing, dat vind ik leuk en dat kan ik het
kritisch gekeken naar het belang van het uiterlijk van
best. Mijn werk is creatief, daar ligt mijn toegevoegde
onze modellen. Sommige mensen gaan er nog steeds
waarde.”
van uit dat een mooi meisje altijd dom is. Wij werken in een niche met mooie mensen, maar die moeten vooral
GROW: Hoe ga jij om met leiderschap?
ook snel kunnen schakelen, slim zijn, houden van wer-
Maartje denkt na en reflecteert. “Ik ben geen geboren
ken en sociaal intelligent zijn.”
leider. Ik vind het dan ook niet altijd makkelijk om deze rol op me te nemen. Terwijl het team daar wel behoefte
GROW: Dus als iemand een feest mooi wil maken door
aan heeft.”
simpelweg mooie mensen in te huren, is dat niet plat? Maartje: “Nee natuurlijk niet, onze modellen maken
GROW: Wanneer kwam jij tot dit inzicht?
ieder feest tot een geweldig hoogtepunt! Ze zijn bloed-
Maartje: “Toen ik merkte dat het mij veel energie kostte
mooi en werken keihard. We blijven onze opdrachtge-
om informatie en werkwijzen over te brengen aan mijn
vers verrassen door de leukste outfits en de beste match
team. Ik doe dat altijd een beetje houterig. Ik realiseer
voor de klant te vinden!”
mij ook niet altijd dat ik ‘de baas’ ben. En kan dan onhandige opmerkingen maken.”
grow 10
interview
Fotograaf: Joris Bruring Opdrachtgever Models at Work: MAC
Opdrachtgever Models at Work: Dockers Fotograaf: Joris Bruring www.bruring.net
grow 11
“Wij krijgen elke week honderd reacties. Daarvan gaan gemiddeld vijf modellen aan de slag” GROW: Toch is de bepaling van schoonheid een arbitrair
GROW: Waar zoekt Models at Work naar bij de selectie
proces. Hoe ga je bijvoorbeeld om met afwijzingen?
van kandidaten?
Maartje, serieus: “Dat komt inderdaad veel voor. Wij
Maartje: “Ik denk dat iedereen blij wordt van service &
krijgen elke week ongeveer honderd reacties uit het
schoonheid. Modellen moeten aan bepaalde maten
hele land van jongens en meiden die graag voor ons wil-
voldoen, maar we kijken vooral naar authenticiteit. We
len werken. Van die honderd gaan er gemiddeld vijf voor
houden van ‘eigenheid’.”
ons aan de slag.” ZAKELIJKE GROEI & CONCURRENTIE GROW: Is er wel eens een model geweest voor wie de bijbaan voor Models at Work tot iets heel moois heeft geleid? Maartje knikt: “Jazeker. Zo verzorgden wij een jaar geleden de bediening bij de modeshow voor LaDress. Bij de gasten van de modeshow waren ook Bastiaan van Schaik (BeNeLux NextTopModel, red) en Tony Jones (Tony Jones Model Management, red) aanwezig. Zij pikten ons ‘werkend’ model op en inmiddels heeft hij een internationale carrière als model.” GROW: Is het niet jammer als er een goede kracht naar een modellenbureau vertrekt? Maartje: “Wij gunnen onze modellen een mooie carrière, als dat hun droom is. Deze keer was dat een modellencarrière, een andere keer is het als presentator op Opdrachtgever Models at Work: ID&T, Sensation White Edition Fotograaf: Joris Bruring
televisie of als marketing medewerker bij een klant. Wij hebben veel meegemaakt!” GROW: Vorig jaar stond je op de lijst van de FD Gazellen,
“Ook in de toekomst blijven wij het neusje van de zalm”
met een omzetgroei over de voorgaande drie jaar van 134%. Is uitbreiding naar het buitenland een mogelijkheid voor verdere groei? Maartje: “Wij werken al in het buitenland, vanuit Nederland. Zo staan onze modellen op de Bread & Butter jeansbeurs in Berlijn en op de internationale horlogebeurs in Zwitserland. Zelf naar het buitenland gaan pakken wij voorzichtig aan.”
GROW: Dat betekent dat er vijfennegentig kandidaten worden afgewezen. Hoe ga jij daar mee om? Mogelijk
GROW: Iets anders. In 2003 bestond er nog niet zoiets als
vinden zij zichzelf wel uitermate aantrekkelijk en
Models at Work. Eigenlijk hebben jullie een nieuwe
geschikt.
markt gecreëerd.
Maartje: “Wij nemen alle kandidaten serieus. Maar uit-
Maartje: “Dat klopt. Er waren wel modellenbureau’s,
eindelijk zijn wij wel werkzaam in een bepaalde niche
promotiebureau’s en studentenwerkbureau’s, maar geen
en moeten we streng zijn. Als kandidaten hun foto en
‘werkbureau’s voor mooie mensen’.”
motivatie opsturen, stellen zij zich kwetsbaar op. Dan kun je er ook van uitgaan dat zij rekening houden met
GROW: Maar als je een nieuwe markt creëert en daarin
de mogelijkheid van afwijzing.”
succesvol bent, trekt dat niet concurrentie aan?
grow 12
Maartje: “Zeker! Er zijn misschien wel drie ‘me too’s per week, die een soortgelijk bedrijf in het leven roepen. In het begin had ik daar wel eens slapeloze nachten van. Op gegeven moment ben ik mijn energie gaan richten op onze eigen groei en persoonlijkheid.” GROW: Tot slot, terug naar groei. Waar is Models at Work over 10 jaar? Maartje: “In 2020 is Models at Work actief in vijf landen en is de omzet verzesvoudigd. Dat betekent niet dat wij miljardenbedrijf worden, we blijven het neusje van de zalm. Het wordt geen massa.” GROW: En Maartje, waar ben jij in 2020? Maartje: “Ik zou wel op een plek willen wonen met veel groen om mij heen, dat vind ik steeds fijner. Natuurlijk met mijn grote liefde en misschien met 1 of 2 kinderen. Mogelijk woon ik tegen die tijd wel deels op Ibiza. In ieder geval wil ik een lief, warm, creatief privéleven, samen met vrienden en familie, en ook nog wel af en toe een beetje stout zijn.”
PERSONALIA Maartje van der Hoeven Geboren: 22 november 1974 Geboorteplaats: Amsterdam Opgegroeid: Laren Studie: UvA Rechten HES, Management, Economie & Recht, voltooid Ondernemer sinds: 2003 Ondernemersprijs: 2009 FD Gazellen Burgerlijke staat: Relatie: “verliefd!” Boodschap aan de leden van Jong Management: Maartje: “Het is goed om elkaar te inspireren. Ik ben bezig met het vinden van de balans tussen privé en werk. Maar: neem je verantwoordelijkheid in jouw bedrijf, draag je jas met trots, als leider van de club.”
Opdrachtgever Models at Work: MAC, via unlimited PR Fotograaf: Sinan Seyhan www.menarquia.com grow 13
Fred de la Bretoniere € 304,95
braez € 449,95
Fred de la Bretoniere vanaf € 149,95
Fred de la Bretoniere € 89,95
JÉh jewels by Graziella ferraro € 99,-
VLIEGER & VANDAM € 285,-
Punto Italiano € 89,98
marco o’polo € 109,-
SHOPPING voor HEM
marco o’polo € 139,-
grow 14
Geselecteerd door Mariëlle van Buuren, met dank aan SO PR, Puur PR & Co/Motion
SHOPPING voor HAAR
lifestyle
Apps Groei & Vermaak met
Eén van de belangrijkste digitale ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar is de doorbraak van apps. Deze kleine applicaties voor smartphones hebben mobiele telefoons nieuwe functionaliteiten gegeven. De ontwikkeling van apps staat allesbehalve stil. GROW licht daarom enkele nuttige, vernieuwende en leuke apps toe. TEKST rutger vink
Dropbox Iedereen heeft het weleens meegemaakt: je hebt een be-
Cut the rope
langrijke afspraak en je bent tot in detail voorbereid. Bij
De makers van Angry Birds (één van de meest briljante
aankomst blijkt dat je de USB-stick, met daarop belang-
smartphonespellen) hebben een nieuw pareltje afgele-
rijke documenten voor de afspraak, bent vergeten. Stom!
verd. Cut the Rope is een puzzelgame waarbij een
Dergelijke vervelende situaties kunnen makkelijk wor-
snoepje aan verschillende touwen vast zit. Je moet de
den voorkomen met Dropbox. Dropbox maakt een map
touwen op het juiste moment ‘doorsnijden’, zodat het
aan op je computer die je vervolgens overal kunt oproe-
terecht komt in de mond van het groene monster. Staat
pen. Heb je tijdens een vergadering op je laptop aante-
garant voor uren vermaak!
keningen gemaakt en wil je deze op je desktop uitwer-
Verkrijgbaar voor iPhone en Android. Prijs: € 0,79
ken? Door Dropbox staan je documenten automatisch op al je computers en je smartphone. Door de eenvou-
Parkline
dige werking en aantrekkelijke prijs (Tot 2 GigaByte
Park-line heeft een applicatie gemaakt waarmee je via
gratis) is Dropbox een must voor iedereen die mobiel
je iPhone kunt betalen om te parkeren in vijfentwintig
wil zijn.
steden. Het werkt simpel: je maakt een parkeeractie aan als je ergens gaat staan en eindigt deze als je weer weg-
Kieskeurig.nl Productchecker
gaat. De betaling geschiedt eens per maand via een
Sinds kort is het mogelijk om met je iPhone winkelprij-
incasso vanaf je bankrekening of creditcard. Geen gedoe
zen eenvoudig te vergelijken met de prijzen op internet.
meer dus met muntgeld en chippen. Aan dit gemak zit
Je scant simpelweg met de camera van je iPhone de bar-
wel een prijs verbonden. De inschrijving kost eenmalig
code in en de applicatie zoekt via Kieskeurig.nl voor
€ 10 en daarnaast betaal je per maand € 2,50. Per trans-
welke prijs het product op internet wordt aangeboden.
actie betaal je € 0,15 bovenop de parkeerkosten.
Zo betaal je nooit meer teveel.
Verkrijgbaar voor iPhone.
Verkrijgbaar voor iPhone. Prijs: Gratis
grow 15
We houden zakelijk en privé strikt verbonden. U voert een onderneming, daar wordt u elke dag op gewezen. Door uw medewerkers, door uw accountant, door uw bank. Zelfs door uzelf. Toch is uw privébelang niet minder belangrijk dan dat van uw onderneming. Dat vraagt om een ander perspectief. De business bankers van Van Lanschot bekijken uw onderneming ook vanuit u als privépersoon. Waardoor er steeds een zorgvuldige afweging gemaakt kan worden tussen uw zakelijke en uw persoonlijke belang. Zo blijven ondernemer en onderneming onlosmakelijk verbonden. Maak een afspraak met een business banker in uw regio en ervaar hoe private zakelijk bankieren kan zijn. Private Banking Pur Sang.
www.vanlanschot.nl grow 16
lifestyle
Ongewone
Vergader
locaties Een brainstormmiddag, een beleidsdag, een voetenop-tafel-sessie of gewoon een keer vergaderen in een andere omgeving dan kantoor‌ Hoe vaak zijn wij niet op zoek naar een andere omgeving om zakelijke besprekingen te houden? GROW helpt daarbij. TEKST Frank Weening
De Glazen Ruimte Meetinc in Maarssen
grow 17
Société Nobel in Den Haag
Wildthout in Ommen
Landgoed Ulvenhart bij Breda
grow 18 Amsterdam ArenA
Landgoed Doorwerth bij Arnhem
lifestyle
‘...hier is geen televisie aanwezig, maar knappert het haardvuur lustig.’
In samenwerking met BusinessBookers heeft GROW een aantal ongewone vergaderlocaties geselecteerd, verspreid over het land.
Utrecht De Glazen Ruimte Meetinc in Maarssen
Zuid Holland Société Nobel in Den Haag
Meetinc is een eigentijdse en stijlvolle vergaderlocatie
In het oude hart van Den Haag ligt de exclusieve Société
die verder borduurt op de al langer bestaande evene-
Nobel, een locatie die een grandeur uit lang vervlogen
mentenlocatie ‘Het Glazen Huis’. Voor een vergadering
jaren uitademt. Deze locatie leent zich bijzonder goed
bestaat de keuze uit verschillende ruimtes, elk met een
voor de verzorging van zakelijke bijeenkomsten op hoog
eigen sfeer. De centrale ligging, uitstekende bereikbaar-
niveau. Een aansluitende activiteit of borrel behoort tot
heid en ruime parkeergelegenheid maken een bezoek
de mogelijkheden.
aan Meetinc extra toegankelijk.
Noord-Holland Amsterdam ArenA
Brabant Landgoed Ulvenhart bij Breda Vlak naast Breda ligt het mooie dorp Ulvenhout, waar
Veel mensen kennen de Amsterdam ArenA van de vele
Landgoed Ulvenhart een bijzondere locatie biedt voor
voetbalwedstrijden of concerten, maar ook voor zakelij-
een ontmoeting in de letterlijke zin van het woord. Bij
ke bijeenkomsten zijn er verschillende mogelijkheden.
Landgoed Ulvenhart staat rust, natuur en het landelijke
Zo kan een vergadering worden gecombineerd met een
leven centraal. Hier is geen televisie aanwezig, maar
rondleiding waarbij een kijkje wordt genomen in de
knappert het haardvuur lustig.
perskamer. Een bijeenkomst in de Amsterdam ArenA staat garant voor een inspirerende omgeving.
Gelderland Landgoed Doorwerth bij Arnhem
Overijssel Wildthout in Ommen
Op een landgoed van 10 hectare in het dorp Doorwerth
Midden in het groene Vechtdal is dit jonge hotel in een
Golden Tulip Arnhem Doorwerth. Deze buitengewoon
statige villa uit 1900 met 21 kamers gevestigd. Wildthout
ruime locatie heeft alles in huis om elke vergadering,
beschikt over een moderne vergaderzaal, een grote
congres, training of relatiedag tot een groot succes te
hoteltuin, een restaurant en een moderne inrichting.
maken.
aan de rand van de Veluwe ligt het volledig vernieuwde
Deze locatie is zeer geschikt voor een meerdaagse vergadering, brainstorm of training
In de totstandkoming van dit artikel is samengewerkt met BUSINESSBOOKERS. Bel voor meer informatie over deze of andere vergaderlocaties met 0800-7807807.
Onze hoofdredacteur Mariëlle van Buuren raadt daarnaast voor inspirerende vergaderlocaties aan: > www.specialmeetings.nl
grow 19
Afval wordt door de meeste mensen als 0ngewenst beschouwd. Als iets zonder waarde. Wij denken daar heel anders over. Want in het afval van vandaag groeit de kiem voor de producten van morgen.
Wij maken er zelfs graag iets moois van. Dat gaat niet vanzelf. Het begint met een gedegen kennis van grondstoffen en materialen. Vervolgens vangen wij alle afval zo vroeg mogelijk af. Dus kennen wij elke schakel van het ontwerp- en productieproces. Wij noemen dat een tweede huid die wij rondom het bedrijfsproces leggen. Op deze manier ontstaat er zo min mogelijk afval. Maar het afval dat wel overblijft wordt door ons gekoesterd. Want daar begint het tweede leven. Zoals Coolrec laat zien door afval in prachtige metalen en kunststoffen om te zetten. En Maltha door er schitterend glaswerk van te maken. En het allerlaatste afval dat dan nog overblijft? Dat wordt door AVR in zijn geheel gebruikt om er energie voor honderdduizenden huishoudens mee op te wekken. Steeds meer mensen ontdekken dan ook het credo van de Van Gansewinkel Groep. Afval bestaat niet. Wij maken er liever iets moois van.
VGW_Advertentie_WMHIMV_210x277.indd 1
10-11-2009 16:20:45
lifestyle
Hoe
spannend is jouw
kantoor? De inrichting van het kantoor vinden de meeste werkgevers belangrijk, maar toch mag dit vooral niet te veel kosten, zo blijkt uit onderzoek van Sprout en SNS Bank. Efficiency gaat voor de meeste onder nemers boven inspiratie en daarom zijn de meeste kantoren behoorlijk suf. GROW gaat in de bruisende architectuurstad Rotterdam op zoek naar werkplekken die wél inspireren en geeft tips over hoe je met een beetje creativiteit een spannende werkplek creëert. TEKST Mariëlle van Buuren-Broos
grow 21
ke & e u e L d eren r i p ins kplek wer s tip
in10 rotterdam
Story of Brent door confetti
‘s Werelds mooiste kantoren
Confetti
‘This ain’t no disco...This is where we work!’ Zo luidt de
Dat In10 niet het enige Rotterdamse bureau is met een
slogan op www.thisaintnodisco.com, een website met de
geweldig interieur blijkt als wij binnenstappen bij
mooiste kantoorinterieurs van over de hele wereld. Eén
Confetti. Een reclamefabriek waar onder leiding van
van deze bijzondere interieurs is het kantoor van het in-
Monique Poldervaart-Morks de meest prachtige interi-
teractieve communicatiebureau In10. Tijd voor een be-
eurs, stand- en winkeletalages worden bedacht en uitge-
zoek aan deze locatie in het Lloyd Kwartier in Rotterdam.
voerd. Aan Monique vraagt GROW naar het geheim van een fijne werkplek.
In10 Creatief directeur Arno Wolterman richtte het kantoor van In10 samen in met architectenbu-
‘This ain’t no disco... This is where we work!’
reau Origins. Gezamenlijk
ontwikkelden
zij
Monique: “Je moet je er vooral thuis voelen. Het mag daarom best een beetje
huiselijk
zijn
met hier en daar een persoonlijke twist. Bij
een open en duurzame omgeving die het beste te om-
Confetti heeft elke medewerker zijn eigen bureau ont-
schrijven is als ‘nieuw zakelijk’. Passend bij de omge-
worpen en hebben wij een vergaderruimte geheel be-
ving: de Schiecentrale en de stoere haven. Arno licht toe:
kleed met tapijt. Inclusief muren en plafond!”
“Wij hebben gezocht naar de juiste balans tussen open en gesloten ruimten. Veel wit en natuurlijke materialen
Als GROW Monique vraagt naar de projecten waar zij
in combinatie met een industriële look. Dit maakt het
het meest trost op is, hoeft ze niet lang na te denken.
kantoor warm en toegankelijk. Bij ons vind je zowel
“Naast de etalages voor de Bijenkorf en Nespresso, ben
Ikea als Vitra. Dat maakt het leuk en bovendien betaal-
ik ontzettend blij met het resultaat dat we hebben
baar.”
bereikt in de kantoren van Nike, marketingcommunicatiebureau Story of Brent, en Priva. Het interieur van deze
Conclusie: een mooi, fris en tijdloos ingericht kantoor
leverancier voor de glastuinbouwsector en utiliteits-
waar GROW zich direct helemaal thuis voelt. Dit wordt
bouw kwam tot stand in opdracht van de voormalig
overigens versterkt door de aardige en representatieve
voorzitter van Jong Management kring Westland, en
receptioniste en de overheerlijke Latte Macchiato.
tevens Zakenvrouw van het Jaar 2009 Meiny Prins.”
grow 22
lifestyle
interieur misspublicity
Project door Nu interieur|ontwerp fotograaf Andrew Walkinshaw
Inspiratie haalt Monique vooral uit musea, boeken, tijd-
Nu interieur|ontwerp. Tessa Weerdenburg richt direct
schriften en citytrips. “Ik probeer verschillende keren
na haar studie interieurarchitectuur aan de Willem de
per jaar naar Parijs te gaan, en als het even kan naar
Kooning Academie Nu interieur|ontwerp op. In 2008
New York. Maar ook de winkels in de kleinere straatjes
komt daar Nathalie bij, na een carrière bij IKEA. Naast
van Rotterdam, Maastricht en Amsterdam zijn hartstikke
luxe villa’s richt Nu ook kantoren in. Tessa: “Wij denken
inspirerend.”
niet alleen in mooi, maar ook functioneel. Door goed te kijken naar de werkwijze van de opdrachtgever en de
Opkomend talent
werkruimte ontwikkelen wij een indelingsontwerp waar
Net buiten Rotterdam treft GROW het duo Tessa Weer-
alle spullen een logische plek krijgen en je dus ontspan-
denburg en Nathalie Fransen- de Vette van het bureau
nen kunt werken.”
TIPS Geen budget voor externe expertise? Met de vijf tips van Grow kom je er ook! 1. Laat alle medewerkers meedenken, stoelen van Vitra, Kartell of Phillipe 4. Kijk eens binnen bij andere werk want zij moeten er immers werken. Starck. Met een beetje gevoel voor gevers. Beter goed gejat, dan slecht Organiseer een brainstormmiddag stijl tover je het kantoor om tot een verzonnen. en maak moodboards. Deze zorgen gezellige en geborgen ruimte. voor de nodige inspiratie. Zorg wel 5. Voer je huisstijl door in je interieur. dat je één medewerker met oog voor 3. Werk samen met een creatieve Dat kan lekker over de top zoals styling en budget de creatieve leiding student van de kunstacademie of bij marketing & PR-bureau geeft, voor een beheerspaar proces Artemis, de Amsterdamse stylingMissPublicity, waar werkelijk dat een mooi resultaat oplevert. opleiding. Voor de student een alles felroze is, maar ook op een leuke vakantie- of bijbaan en het subtiele manier. Sta je voor bijvoor2. Vintage is hot. Ga langs kringloopkantoor wordt er zeker een stuk beeld voor groen en duurzaam, kies winkels en struin marktplaats af spannender van. Zorg wel voor dan voor spullen van gerecycled voor leuke tweedehands spullen. duidelijkheid vooraf over budget, materiaal en met een natuurlijke Mix en match dit met IKEA en wat verwachtingen, en de planning. uitstraling. tijdloze designersobjecten zoals
grow 23
Business as Usual?
flirten werk op het
De zakelijke inrichting van de meeste Nederlandse kantoren ten spijt, bloeien in de praktijk veel liefdes op tussen kopieermachine en koffiehoek. Gebouwd als werkplek en gelegen op een winderig industrieterrein, blijken kantoren in de praktijk ware broedplekken te zijn voor lust en liefde. TEKST ABE brandsma illustratie angela van der knaap
grow 24
rubriek
grow 25
RUBRIEK
De nachtdiensten van artsen en verpleegsters, de pantry
van ’t Plein!.” Ingrid legt uit: “Je moet weten dat wij dit
bovenin een 747 voor piloot en stewardess, of het jaar-
jaar ons 35-jarig huwelijksfeest vieren. In 1974 werkte
lijkse kerstdiner voor de Britse kantoorklerk zijn notoire
ik net 2 dagen als administrateur, toen ik Henk in de
gelegenheden voor nadere teambuilding. Uit recent on-
postkamer tegenkwam. De rest is geschiedenis, en dit
derzoek blijkt dat maar liefst 71% van de ondervraagden
jaar verwachten wij ons eerste kleinkind.” Henk voegt
aangeeft wel eens een relatie te hebben gehad met een
toe: “Maar let op, want zodra wij in 1975 trouwden, nam
collega. Genoeg reden voor de redactie van GROW om
Ingrid ontslag. Zo ging dat in die tijd en wij hebben nooit
de straat op te gaan om te vragen naar de ervaringen van
gedonder gehad.”
het winkelende Haagse publiek.
Niet gepast Receptioniste
Chantal (22) uit Voorscho-
De 27-jarige bankmede-
ten: “Ik begrijp de vraag,
werker
grijnst
maar flirten op het werk
schuldbewust als GROW
vind ik niet gepast. Ik ben
hem vraagt of hij ooit een
vorig jaar afgestudeerd als
collega beter heeft leren
bedrijfskundige en werk
kennen dan noodzakelijk
net een paar maanden bij
was.
een groot advieskantoor
Anton: “Het was niet ge-
voor de overheid. Ik zet
pland, absoluut niet. Wij
mijn toekomst niet op het
waren met het hele bedrijf
spel door mijn kantoor als
in Maastricht om te vieren
vleesmarkt
dat we van het hoofdkan-
wen: daar komt geheid ge-
toor een award hadden
doe van. Opdrachtgevers
ontvangen. Je weet hoe dat
betalen voor ons werk
gaat:
hoge uurtarieven: flirten
een
Anton
zwaar
diner,
te
beschou-
doe ik wel op vakantie.”
drankje erbij, daarna naar de club. Op een gegeven moment kijk ik om mij
De redactie van GROW
heen, en zie ik dat alleen
vindt geen eenduidige re-
de receptioniste en ik nog
actie op de vraag wat
op de dansvloer staan. Zij
voorbijgangers vinden van
kon haar hotelsleutel niet
flirten op het werk. Dat de
meer vinden, ik had goede
risico’s van een relatie op
zin, en hielp haar zoeken. Zonder resultaat, en toen de tent dichtging kon ze niet anders dan bij mij op
‘Het was niet gepland, absoluut niet...’
de hotelkamer slapen. Te-
de
werkvloer
aanwezig
zijn, is echter evident. In de Verenigde Staten komt het regelmatig voor dat een werknemer die met
rug op kantoor bleek iedereen het te weten: jaloezie on-
een ondergeschikte verkeert, na beëindiging van de lief-
der de vrouwelijke collega’s en gegniffel van mannelijke
desrelatie een aanklacht voor ongewenste intimiteiten
teamgenoten viel mij ten deel. Of ik achteraf spijt heb?
ontvangt. Advocatenkantoor Little Mendelson in New
Tja, het was niet handig. Maar die hotelsleutel heb ik
York biedt zelfs een speciale dienst aan voor werkne-
thuis ingelijst!”
mers die onderlinge relaties aangaan: zij kunnen in een liefdesverklaring vastleggen dat de relatie aan beide
Gelukkig echtpaar
kanten vrijwillig is aangegaan. Mocht ofwel de baas, of-
Henk (57) en Ingrid (54) uit Scheveningen knikken en-
wel de ondergeschikte een punt achter de relatie zetten,
thousiast als GROW vraagt of zij wel eens iets meekrij-
dan zijn beiden beschermt tegen een juridische actie of
gen van relaties op de werkvloer. Henk: “Je schiet in de
de beëindiging van het dienstverband voortkomend uit
roos, want voor je staat het meest gelukkige echtpaar
rancune of liefdesverdriet.
grow 26
Krachtige merken bouwen
www.mangoa-ontwerp.nl
grow 27
column
Huibrecht Bos, Voorzitter Jong Management van 2008 tot en met 2010.
‘Ons credo is: ‘persoonlijke en zakelijke groei’
J
e moet groeien! Moet dat? Nee hoor, maar er is geen reëel alternatief. Zelfs als je bijvoorbeeld door marktomstandigheden teruglopende omzet hebt, blijven ondernemers gericht op groei. Het is een noodzakelijk onderdeel van je levenshouding als ondernemer, en als werkgever. Ons credo ‘persoonlijk en zakelijk groeien’ heeft mij dan ook niet in de weg gezeten. Uiteindelijk is bij Jong Management iedereen het over dit thema eens. Bij groei gaat het niet alleen om omzet, maar ook om kwaliteit, vernieuwing, verbetering en persoonlijke ontwikkeling. Ondernemers zijn ambitieus, jonge mensen zijn optimistisch. En de combinatie jong en ondernemend blijft op zoek naar een uitdaging. Allemaal? Nee, niet allemaal. Heel soms kom je eens een ondernemer tegen die geen ambitie heeft. Dat gesprek begint dan gelijk serieus. Niets tegen serieuze gesprekken, maar als ze dan nergens naar toe gaan...Het belangrijkste van groei is niet het resultaat, maar de levenshouding. Groei als visie lijkt een doel, maar eigenlijk is het een middel. Een middel om je aan te passen, te verbeteren en plezier te houden. Dat is precies waarom succesvolle mensen nooit klaar zijn: je kunt altijd je doelen verleggen en blijven ontwikkelen.
Voor mij is dit ook een bijzonder moment: ik schrijf dit artikel als voorzitter, maar de lezer leest op dit moment het verhaal van een oud-lid. Ik werd jaren geleden (1996!) lid, omdat een vriend mij vertelde: “jij wilt toch een bedrijf?” Dan moet je hier inschrijven. Het leek te gaan om bedrijfsbezoeken en presentaties, maar vanaf het begin heb ik het meest profijt gehad van de eerlijke en oprechte vragen van andere ondernemers. Jong Management heeft mij steeds een nieuwe spiegel voorgehouden. Ik hoop dat je dat herkent: de juiste vraag kan zo een nieuw licht op een bekende situatie werpen. Openheid in de kring heeft mij inzicht in andere ambities en de ontwikkeling van anderen gegeven. Ik heb genoten van de ruimte en de vrijheid om daar - zeker als voorzitter - zoveel tijd aan te kunnen besteden. Onze ouders zeiden nog: “al doende leert men”. Ik hoop dat wij als ondernemers een stap verder zijn en dat voor ons geldt: “al lerende doet men”. Groei is niet het thema, niet de titel, niet het doel, het is de wens van ons leven: groeien tot het beste wat je kunt zijn. De toekomst is van ons! Huibrecht Bos ondernemer
grow 28
interview
In gesprek met Oscar Kuhl voorzitter van Jong Management TEKST Abe Brandsma fotografie simone philipsen
Op de Hoofdbestuursvergadering van 12 januari is Oscar Kuhl (31) officieel geïnstalleerd als voorzitter van Jong Management. Na het landelijk voorzitterschap van Huibrecht Bos, dat gekenmerkt wordt door een duidelijke profilering van Jong Management in de landelijke media, is deze bijzondere eer aan Oscar Kuhl. GROW zocht Oscar op in het pittoreske Duiven en stelde hem vijf vragen over zijn achtergrond & ambities voor Jong Management. “Ik kom uit de Achterhoek, voor de mensen die dat niks zegt: voorbij Utrecht ligt een stukje dat ook nog bij Nederland hoort”, zegt Oscar, om daar met een dikke grijns aan toe te voegen: “voor een sfeerimpressie van de Achterhoek verwijs ik iedereen naar de filmpjes en foto’s van ons lokale congres: de Zwarte Cross. Mocht een lid van Jong Management daar een foto van mij tegenkomen, onthoud dan: ik was ook een keer jong.” Dan vervolgt Oscar serieus: “professioneel ben ik directeur in het familiebedrijf Novacon, waar ik samen met mijn broer en vader de bedrijfsvoering voor mijn rekening neem. Binnen Novacon werken wij met 28 werknemers aan de constructie, reparatie en dienstverlening aan industriële machines, onder meer in de foodsector.” GROW: Jij benadrukt dat Novacon een familiebedrijf is. Wat betekent dit voor jou? Oscar: “Mijn vader heeft Novacon in de jaren ‘80 opgericht en naast mij werkt mijn broer als operationeel voorman in ons bedrijf. Bij het leiden van een familiebedrijf komt al snel de term rentmeesterschap ter sprake: je bent een schakel in een groter geheel, waarbij je verantwoordelijkheid hebt om bij te dragen aan de toekomstbestendigheid en groei van het bedrijf. Kijk naar de crisis: van een overvol orderboek gingen wij binnen één maand naar 70% van onze minimale omzet. Op zo’n moment is écht ondernemerschap essentieel: pak de kansen waardoor je sterker uit de crisis komt”. GROW: Tijdens de toespraak in de Algemene Leden Vergadering op 2 oktober in Haarlem sprak jij over de impact van de crisis voor jouw bedrijf. Welke stappen heb jij concreet genomen om sterker uit de crisis te komen?
Oscar: “Eerst hebben wij goed gekeken naar de kosten. Het bleek dat je sommige klanten beter aan de concurrent kunt gunnen, en dat je tegelijkertijd goed naar de kosten moet kijken. In ons geval betekende dat wij ook afscheid hebben moeten nemen van twee medewerkers. Maar zeker zo belangrijk is onze keuze geweest om een nieuwe machine te ontwikkelen. Nu de economie aantrekt, hopen wij in de eerste helft van 2011 de vruchten te plukken van deze investering.” GROW: Het landelijk voorzitterschap van Jong Management brengt vrijheid en verantwoordelijkheid. Vrijheid om beleid te formuleren en verantwoordelijkheid om in de vaststelling & uitvoering van dit beleid de leden te betrekken. Wat drijft jou om deze veeleisende rol op je te nemen? “Als lid van Jong Management heb ik zelf de toegevoegde waarde van onze mooie vereniging mogen ervaren. In tijden van crisis is het goed om samen te komen met andere jonge ondernemers en bij elkaar een klankbord te vinden. De kans om eerste onder de gelijken van onze mooie vereniging te worden is een trein die maar één keer langskomt, en als een dergelijke gelegenheid zich voordoet, moet je die pakken.” GROW : De vereniging kent jou vooral als een enthousiaste en begiftigde debater: eerder heb je het debattoernooi georganiseerd en gewonnen. Wat kan de vereniging verwachten van Oscar Kuhl als bestuurder? “Het lidmaatschap van Jong Management is niet langer vanzelfsprekend, zoals dat eerder in bepaalde kringen wel het geval was. Wij hebben een rijke historie achter ons liggen, maar het is onze de taak om toekomstige generaties in staat te stellen dezelfde conclusie te trekken. Het kloppende hart van onze vereniging ligt bij de kringen: daar ligt onze kracht. In mijn bestuursperiode wil ik kringen met elkaar verbinden en kringbesturen in staat stellen om van elkaar te leren. Een activiteit die nieuwe leden aantrekt in één kring, kan zeer goed toepasbaar zijn in een andere kring. Het is de taak van het dagelijks bestuur om voeling te houden met de ontwikkelingen op kringniveau en zo de kwantitatieve en kwalitatieve groei van onze vereniging te stimuleren.” Want: “Het wordt tijd om voorwaarts te gaan, de economische crisis ligt achter ons, de weg is vrij!”
grow 29
Faillissement van uw
Bedrijf
Persoonlijk Gefaald of Bewijs van Ondernemerschap?
Uw bedrijf is zojuist failliet verklaard en in shock vraagt u zich af: hoe heeft dit kunnen gebeuren? Het kleine hamertje van de rechter kwam vanochtend aan als een mokerslag, toen het verlies van beheer en beschikking over uw vermogen met een droge tik werd bekrachtigd. TEKST ABE brandsma illustraties angela van der knaap
grow 30
ondernemen
V
Verslagen en vol verwarring verlaat u het
perceptie van het ondernemerschap en de manier waar-
gerechtsgebouw, als u merkt dat het ge-
op een maatschappij hier mee omgaat ook anders kan,
luid van uw telefoon aanzwelt. Een onbe-
bewijst het volgende voorbeeld.
kend nummer belt, in apathie neemt u op.
Het blijkt de curator te zijn, aangewezen door de
Rowland Hussey Macy werd in 1822 in Massachusets ge-
rechter-commissaris en voortvarend in zijn aanpak.
boren. Nadat hij enkele jaren als walvisvaarder werkte,
De onafwendbaarheid van uw misère blijkt een reali-
opende hij op 21-jarige leeftijd in 1843 zijn eerste kle-
teit als hij begint over de inname van uw bezittingen,
dingwinkel in Haverhill, vlakbij zijn geboorteplaats.
spreekt over preferente en achtergestelde schuldei-
Deze winkel ging failliet, maar Macy zette door en open-
sers, en u verzoekt tot de overdracht van uw bedrijfs-
de in de daarop volgende 12 jaren nog 3 kledingwinkels,
administratie. Het begint te regenen, voorbijvliegen-
die één voor één faalden.
de stadsduiven ziet u aan voor meedogenloze
Ook eerdere investeringen van Macy in goudspeculatie
aasgieren en onder de ruitenwisser van uw auto
en drukkerijen werden geen succes.
prijkt een boete voor overschrijding van de parkeer-
Pas in 1858 keerde het geluk voor Macy, toen hij zijn
tijd.
kleine warenhuis op Sixth Avenue in New York opende. In plaats bij de pakken neer te zitten, besloot Macy om
Het verwerken van een faillissement wordt door betrok-
de harde lessen die hij in zijn eerdere zaken had geleerd
kenen vaak beschreven als een rouwproces. Van onder-
toe te passen in zijn nieuwe onderneming.
nemer tot schuldenaar, er lijkt geen groter contrast denkbaar. De gevolgen gaan verder dan materieel verlies en het afscheid van voormalige werknemers: ook sociaal heeft een faillissement grote consequenties. Een anonieme, gefailleerde ondernemer beschrijft: ‘Nooit had ik mij gerealiseerd dat het grootste deel van mijn sociale contacten voortvloeiden uit mijn status als succesvol ondernemer. Zakenpartners werden maatjes, collega’s werden kameraden en binnen de lokale onderne-
‘...besloot Macy om de harde lessen die hij in zijn eerdere zaak had geleerd toe te passen.’
mersvereniging trof ik gelijkgestemden. Met het einde van mijn bedrijf trad ik niet alleen toe tot de sociale klasse der armlastigen, maar mijn rijke sociale leven werd snel een
Zo introduceerde Macy het principe van eenheidsprij-
dorre woestijn.’
zen - een concept dat later de norm werd bij warenhuizen. Met deze eenheidsprijzen kon Macy duidelijk ad-
Faillissementen en Cultuur
verteren en groeide zijn warenhuis al snel uit tot een
De mate van droefheid die een ondernemer ervaart zo-
groot succes. Daarnaast had Macy een cash-only beleid:
dra een faillissement is uitgesproken, hangt sterk af van
er kon niet op de pof worden gekocht, iets dat destijds
de reactie van omstanders. Naasten, of dit nu familiele-
(en eigenlijk nu opnieuw) uniek was in de Verenigde
den, buren of voormalige zakenrelaties zijn, vormen
Staten. Tegenwoordig telt warenhuisketen Macy’s 850
hun oordeel binnen een referentiekader dat sterk wordt
winkels in de Verenigde Staten, en boekte het bedrijf in
beïnvloed door de cultuur waarin zij zijn opgegroeid. In
2009 een omzet van $24.9miljard.
het egalitaire en nuchtere Nederland zijn het juist ondernemers die hun kop boven het maaiveld uitsteken:
Faillissementen en Ondernemerscultuur
waaghalzen met ambitie die haard en ziel in de waag-
Ook de Europese Unie onderkent het verschil in cultuur
schaal plaatsen voor het najagen van een droom. Dat de
als het gaat om ondernemerschap en faillissementen
grow 31
grow 32
ondernemen
tussen Europa en de Ver-
vinden.
enigde Staten. In 1998
leiden tot een stresssitua-
schrijft
Europese
tie, die in 15% van de
Commissie in een mede-
gevallen het uiteenvallen
deling aan de Europese
van de relatie tot gevolg
Raad:
heeft.”
de
Faillissementen
“In Europa zit aan faillis-
Het Faillissement als Waardevolle Evaring
sement een zwaar sociaal brandmerk vast. In de VS kunnen
volgens
het
faillissementsrecht onder-
Voor het ondernemers-
nemers die failliet gaan,
klimaat van een land is
vrij snel opnieuw aan de
de notie dat de maat-
slag gaan en wordt een
schappij
faillissement
een
ment als een positieve
onderdeel van een leer-
ervaring beschouwt van
proces
In
grote waarde. Dit wordt
Europa worden failliete
onderstreept in een on-
ondernemers doorgaans
derzoek van de Deense
als “verliezers” bestem-
werkgeversorganisatie.
peld. Zij hebben de groot-
Zij
als
beschouwd.
ste moeite om de financiering van een nieuwe zaak rond te krijgen.” Negen jaar later, in 2007, blijkt deze het stigma op
‘Zakelijk faillissement als leerproces of persoonlijk falen?
faillissementen in Euro-
een
faillisse-
concluderen
dat
ondernemers van hun fouten leren, en over het algemeen de tweede keer meer
succes
hebben.
Daarnaast stelt dit onderzoek, dat er bij doorstartende ondernemers een
pa nog steeds te gelden, vaak ook onterecht. Zo schrijft
snellere groei wordt geconstateerd dan bij pas opgerich-
de Europese Commissie in een mededeling onder de
te ondernemingen.
titel ‘Het stigma van bedrijfsfaillissement overwinnen’: “In de publieke opinie wordt al gauw een nauw verband
Het faillissement van een onderneming blijft een on-
tussen de mislukking van een bedrijf enerzijds en persoon-
wenselijke ervaring voor alle betrokkenen, of dat nu
lijk onvermogen of fraude anderzijds gelegd. (…) Er be-
werknemers, leveranciers of de ondernemers zelf zijn.
staat alle reden om aan te nemen dat een faillissement in
Tegelijkertijd begint een groot deel van de bedrijven die
wezen een rechtstreeks gevolg is van bedrijfsvernieuwing:
ooit in een faillissement eindigen met een initiatief van
slechts 4-6% van alle faillissementen is frauduleus.”
één of meerdere ondernemers die risico durven te nemen, in eerste instantie willen werken voor een mager
Deze stigmatisering heeft een effect op het onderne-
loon en bovenal samen een visie nastreven. Het gang-
mersklimaat in Europa:
bare denkbeeld in Europa dat een zakelijk faillissement
“Uit de beschikbare analyses blijkt dat slechts een klein
blijk geeft van persoonlijk falen, draagt niet bij aan een
deel van de gefailleerde ondernemers een nieuwe start
stimulerend ondernemersklimaat. Wat dat betreft kan
waagt (…). Dit komt in de eerste plaats omdat insolven-
men op het ‘oude continent’ nog iets leren van de Ame-
ties een bijzonder ingrijpend effect op ondernemers zelf
rikaanse mentaliteit, waar een zakelijk faillissement
hebben. In ongeveer een derde van de gevallen verkopen
overwegend wordt gepercipieerd als een leerproces dat
de mislukte ondernemers hun huis, terwijl in 25% van de
leidt tot betere, door de wol geverfde ondernemers.
gevallen andere gezinsleden negatieve gevolgen onder-
grow 33
Tel Aviv Bloem in de Woestijn
grow 34
lifestyle
Ken je de winkelstraten van Parijs inmiddels op je duimpje, heb je alle clubs in Barcelona afgestruind, heb je genoeg van Italiaanse terrasprijzen en ben je op zoek naar nieuwe inspiratie? Boek dan een ticket naar Ben Gurion Airport, de internationale luchthaven van Israël. Een unieke bestemming en een bijzondere ervaring zonder risico op malaria of slangenbeet: een bezoek aan Tel Aviv staat garant voor een geweldig weekend slechts 1 tijdszone verderop! TEKST Abe Brandsma en Mariëlle van Buuren-Broos fotografie Israel Ministry of Tourism: www.goisrael.com
V
eelzijdig en modern
de Palestijnse gebieden maakt de significante verschil-
Tel Aviv is van alle markten thuis. De
len in welvaart zeer tastbaar. Tegelijkertijd weerhoudt
zonaanbidder met een voorliefde voor uit-
dit de inwoners van Tel Aviv niet om alsnog de nacht
gestrekte stranden, de fotograaf met een
weg te dansen op de beat van wereldberoemde DJ’s in
fascinatie voor Bauhaus-architectuur en de
één van de vele nachtclubs.
veganist met een passie voor kikkererwten en granaatappel voelen zich helemaal thuis. Maar ook de shop-a-
Jaffa: de oude stad
holic, museumjaarkaarthouder en kroegtijger verma-
Heb je maar een kort weekend, bezoek dan in ieder ge-
ken zich uitstekend. Tel Aviv staat bekend als zeer
val Jaffa, een oude havenstad in het zuiden van Tel Aviv.
liberaal: anders dan het historische Jeruzalem of de
In tegenstelling tot Tel Aviv, dat pas een eeuw geleden
wijdere regio die Arabische invloeden kent, is Tel Aviv
door Russische Joden werd gesticht, is Jaffa al duizen-
een ultramoderne stad en tevens het economische cen-
den jaren een belangrijke havenstad. Tegenwoordig
trum van Israël.
biedt Jaffa haar bezoekers een bijzondere mix van overdekte markten, eettentjes, galeries en gebedshuizen van
Hoewel Israël zelfs voor Nederlandse begrippen klein is,
verschillende monotheïstische godsdiensten. ‘s Avonds
merken bezoekers aan de stad niets van de conflicten
is een bezoek aan de noordelijke haven een garantie
die Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever zo
voor een heerlijk diner van vers gegrilde vis op één van
berucht hebben gemaakt. Het nederzettingenbeleid van
de vele terrassen aan het water.
Israël roept wereldwijd protesten op, en een bezoek aan
grow 35
‘Drijven in bremzout water en je insmeren met modder voor een satijnzachte huid.’
Openlucht spa
uit in creativiteit en design. Kijk bijvoorbeeld eens naar
Blijf je langer, breng dan in ieder geval een bezoek aan
trendy fashionmerk SACK’s (www.sacks.co.il).
de Dode Zee, waar je op één uur rijden 400 meter onder zeeniveau heerlijk kunt drijven in bremzout water en je
Meer weten over zaken doen met Israël? De Economi-
kunt insmeren met modder voor een satijnzachte huid.
sche Voorlichtingsdienst (www.evd.nl) richt zich op
Vergeet vooral niet een flinke voorraad AHAVA beauty-
ondernemers die internationaal willen ondernemen of
producten in te slaan!
samenwerken en biedt informatie over import en export, nationale wetgeving van Israël, projecten en aan-
Zaken doen?
bestedingen, praktijk van zakendoen, economie van
Israël is een land dat enorm in ontwikkeling is en veel
Israël en een overzicht van handige adressen en web-
kennis heeft op gebied van technologie. Ook blinken ze
sites, zoals ambassades.
REISTIPS Slapen Slapen doe je bij Hotel & Lounge Gordon direct aan de boulevard van Tel Aviv. Boutique hotel met mooi strak ingerichte kamers voor een redelijke prijs (circa €145,- per 2-persoonskamer incl. ontbijt). Ook hotel Alexander Suites is een aanrader en is net als Gordon gelegen aan de boulevard. Prijzen liggen daar iets hoger. > www.gordontlv.com > www.alexander.co.il Uit eten & shops In het westen van Tel Aviv (richting Jaffa) vind je de wijk Neve Tsedek. Bezoek hier het oude treinstation en ga tapas eten bij Vicky’s. In het treinstation zijn heel veel leuke boutiques en gezellige café’s en terrasjes. Ook is er een geweldige bookstore waar een boekenliefhebber uren in kan rondstruinen. Cultuur Op een uurtje rijden van Tel Aviv ligt Jeruzalem. Bezoek hier het indruk
grow 36
wekkende en totaal gerenoveerde Holocaust History Museum Yad Vashem. Er zijn verschillende herdenkingsmonumenten, zoals het Children’s Memorial met 6 kaarsen en 1,5 miljoen reflecties. Een bezoek aan Yad Vashem laat een diepe indruk achter. > www.yadvashem.org Kunst Tel Aviv heeft een prachtige collectie moderne kunst en oude meesters in het Tel Aviv Museum of Art. > www.tamuseum.com. Jeruzalem Historisch gezien is Jeruzalem te vergelijken met één groot openlucht museum. Een bezoek aan Dome of the Rock, Via Dolorosa en Temple Mount (klaagmuur) is een must. Een bijzondere plek waar de bezoekers van de drie monotheïstische godsdiensten van de wereld hun eigen geloof allen op een hele eigen en zeer serieuze manier beleven.
Van A naar B Het openbaar vervoer is beperkt en de rijstijl van de Israëliërs is tamelijk onvoorspelbaar. Kijk dus uit wanneer je een auto huurt en je begeeft in het verkeer. Een betrouwbare gids is in Israël geen overbodige luxe. De Amerikaanse Phyllis Gil-Ad heeft tot 9 jaar geleden in New York gewoond en is nu gids in Israël. Ze vertelt vol passie over haar land en brengt je naar de mooiste plekken. > travelwithphyllis@gmail.com How to get there? Met KLM of de Israëlische vliegtuigmaatschappij El-Al. De laatste heeft over het algemeen gunstigere vlieg tijden. Houdt rekening met zeer stringente veiligheidsprocedures en wees tenminste 3 uur van te voren aanwezig. Een andere optie is Air Berlijn vanaf Düsseldorf. Een ticket kost ongeveer €450,-.
lifestyle
The Hall of Names in the Holocaust History Museum at Yad Vashem FOTOGRAFIE: Yossi Ben David
DODE Zee
grow 37
im u R
15
r a ja
zen e t w be alitei kw
Op zoek naar een drukkerij voor goed
drukwerk en afgestemd op uw wensen? Zoek niet verder en vraag vrijblijvend om advies of een offerte. info@grafisch-bedrijf.nl of bel: 0321 - 32 11 22 De Regge 30 8253 PG Dronten Tel.: 0321 - 32 11 22 info@grafisch-bedrijf.nl www.grafisch-bedrijf.nl
Lid van: Jong Management kring Flevoland. Dit magazine hebben wij ook met trots geproduceerd.
MODE
Dress to
impress ‘De eerste voorsprong op onze concurrent is zo gemaakt!’
Laten we eerlijk zijn! Eigenlijk kampen we allemaal met hetzelfde probleem: hoe kleden wij ons gepast, zelfverzekerd, een tikkeltje dominant en toch trendy naar het werk? TEKST Arlette Huisman
E
lke dag komen wij wel mensen te-
straalt precisie uit en dat is nu net een eigen-
gen zoals klanten, collega’s of le-
schap die klanten zeer aanspreekt. Hiermee is
veranciers die de plank totaal mis
de eerste voorsprong op een concurrent die
slaan op modegebied. Wij doen
slecht gekleed is al gemaakt! De wijze waarop
daardoor nog meer ons best om
je indruk maakt op onze collega, leidinggeven-
wel voor de juiste dresscode te kiezen. Toch
de of klant is dus van groot belang. Vandaar dat
hebben we helemaal geen tijd om allerlei
topstyliste Graziella Ferraro ons exact kan
winkels af te struinen en een groot aantal out-
vertellen waar we wel en absoluut niet mee
fits aan te trekken, dat is namelijk zuivere
voor de dag kunnen komen.
werktijd! Een onderzoekje op internet valt ook waar men tegenwoordig mee wordt doodge-
Graziella’s Do’s en Don’ts op zakelijk modegebied
gooid, valt het niet mee om een stijlvolle
Voor de vrouw geldt dat zij gelukkig steeds
zakelijke onlineshop te vinden!
meer invloed in het bedrijfsleven krijgt en dat
Het is van groot belang om op de hoogte te zijn
wil zij ook uitstralen. Het mannenpak a la
van de do’s en don’ts op zakelijk modegebied.
Marlene Dietrich is terug van weggeweest,
Zo mag zakelijke kleding absoluut niet te groot
denk hierbij aan schoudervullingen: sexy maar
of te klein zijn, want een perfecte pasvorm
super stijlvol. Ondanks de associatie met het
niet mee. Naast verschillende mode-webshops,
grow 39
s s e r d rk @wo mannenpak staat het enorm vrouwelijk, doordat de
Don’t
vrouwelijke vormen geaccentueerd worden. We zien
Kies niet voor een rok die op een A-lijn uitloopt, dit
ook veel Engelse invloeden met tweed. De mode wordt
maakt de benen korter. Een te laag decolleté is uit den
wat vrouwelijker en uitdagender, maar pas op: we blij-
boze, de vrouw wil serieus genomen worden op basis
ven stijlvol! Diverse prints mogen bij elkaar gedragen
van haar kwaliteiten en niet op basis van haar uiterlijk.
worden. Combineer gerust wat voordeligere confectie van bij-
Do
voorbeeld ZARA of H&M met exclusievere en tijdloze
Ook deze winter en komend voorjaar blijven zwart en
items van wol, zijde en leer. Deze materialen zijn duur-
grijs het beeld bepalen. Kies absoluut niet voor schreeu-
der en kwetsbaarder, maar vallen erg mooi en blijven
werige kleuren zoals rood, wanneer je een klant
met de juiste behandeling in goede vorm. GROW is fan
bezoekt. Om zelfverzekerdheid uit te stralen kun je het
van de wollen vesten van Repeat (www.repeatcashmere.
beste gekleed gaan in grijs of zwart, deze winter het
com), de zijden jurkjes van La Dress (www.ladress.nl)
liefst met een klein krijtstreepje zoals in de jaren ‘20/’40.
en de leren jasjes van DNA (www.dnacom.nl). En mocht je een neus hebben voor vintage: ga dan voor een echt
Do
klassiek designersstuk.
Investeer in mooie schoenen, het liefst pumps of een mooi kort enkellaarsje van soepel kalfsleer. Deze gaan
Stylingadvies voor de Man
de hele winter mee en kun je eenvoudig combineren.
Het lijkt algemeen geaccepteerd dat het voor de man
Mooie paar laarzen bewaar je het beste voor je vrije tijd!
vele malen makkelijker is om zich goed te kleden; een zwart of donkerblauw pak, wit hemd en bijpassende das
Do
lijken succes te garanderen. Een paar zwarte leren stap-
Op het gebied van accessoires raadt GROW de vrouw
pers eronder, de laptoptas over de schouder en op naar
aan om te investeren in een paar mooie sieraden. Een
de belangrijke afspraak… nee dus! Tegenwoordig draagt
zilveren schakelcollier en een paar creolen of parels zijn
de man niet meer ‘zomaar’ een pak, maar maakt gebruik
altijd goed. Maar ga gerust voor wat meer opvallender
van de gelegenheid om met een mooi passend pak geeft
items. Dit getuigt namelijk van creativiteit en een eigen
zijn persoonlijkheid te tonen en onderscheidend te zijn
identiteit. Liever een iets duurdere aankoop, dan veel
in het zakelijke leven.
goedkope accessoires die snel kapot gaan of uit de mode
GROW heeft een onderzoek gedaan naar de stijl die
raken.
der
goed bij aankomend voorjaar past. Daarbij is het natuur-
Velden (www.bibivandervelden.nl) of Jéh Jewels (www.
lijk van belang dat je bij het kiezen van een zakelijke
jehjewels.nl).
garderobe uitgaat van de mode die bij je past.
Kijk
grow 40
bijvoorbeeld
eens
bij
Bibi
van
MODE
Foto’s Marc’O Polo en la Dress
Het pak
Accessoires
Cruciaal is de keuze voor kwaliteit en de snit van het
Voor de waaghalzen heeft GROW een echt hippe trend
pak, hier mag de man geen concessie in doen. Kies voor
gespot bij de topmerken. De rugzak! Natuurlijk van
mooie, soepelvallende stoffen die perfect gesneden zijn,
mooi leer en bijpassend bij jas of schoenen. Gaat dit te
alsof het pak handmatig vervaardigd is. Het jasje ziet
ver, kies dan voor de oversized aktetas.
GROW graag in een eigentijdse snit en van de broek wordt verwacht dat deze een rechte of zelfs toelopende
Tot slot is een mooie winterjas altijd zijn investering
pijp heeft. Een double-breasted colbert is weer terug
waard! GROW komt ze nog geregeld tegen: mannen die
van weggeweest. Houd dit model wel enigszins trendy
hun best hebben gedaan op het juiste pak in combinatie
door er bijvoorbeeld een strakke, effen das bij te dragen
met een mooi paar schoenen en matchende tas en riem,
of in plaats van een overhemd een coltrui in combinatie
maar hier vervolgens een een ski-jack over. Voor de
met wollen vest. De coltrui in combinatie met het pak is
avantgarde geldt dat zij gerust kunnen kiezen voor een
sowieso een item dat al vaker op de catwalk passeert.
dik, wollen vest tot halverwege het dijbeen in plaats van de geijkte over- of regenjas.
Kleuren en prints Net als in de dagelijkse/vrijetijd mode zal grijs de overhand tonen in de pakken. Grijs kan perfect gecombi-
PERSONALIA
neerd worden met zwart, cognac of zelfs camel. Natuurlijk zijn zwart en donkerblauw altijd goed, combineer in dit geval dan weer met ietwat spannende schoenen, overhemd en/of das. Naast de dubbelbreasted trend van lang geleden zien we ook de traditionele ruit veel terugkomen op de catwalk. Ook hierbij, let op dat je voor een
Graziella Ferraro Styling B.V Te boeken als personal shopper voor bekend en onbekend NL via Graziella@Graziella.nl Geboren: 28-03-1978 te Almelo Woonachtig: Amsterdam
grotere ruit kiest, dat maakt het pak eigentijdser en stoerder.
Schoenen Ook voor schoenen geldt: klassiek is dé trend. Kies voor een mooie brogue met veter. Let op dat je hier meteen een bijkleurende riem bij koopt. Niets is zo storend als een riem die niet bij de schoenen past.
Graziella heeft onder andere gewerkt met Mat Damon, Jolanthe Kabau van Kasbergen-Snijder, Patty Brard, Jorinde Moll en Lange Frans. Daarnaast heeft Graziella gewerkt voor Harrods en La Fayette. Op dit moment werkt zij onder andere voor de Armin Only tour en Candy Dulfer. Graziëlla lanceerde onlangs haar eigen sieradenlijn: Jéh Jewels by Graziella Ferraro.
grow 41
familie bedrijf Het
Interview met Peter en Romke Swinkels
interview
De brouwerij is één van de oudste van Nederland. De rijke historie van de brouwerij gaat terug tot 1680. De 7 generaties bouwden Bavaria uit van piepkleine lokale speler tot een middelgrote brouwer, die zijn brouwsels in 130 landen afzet en is jaarlijks goed voor meer dan 6.5 miljoen hectoliter bier. Hiermee is Bavaria één van de grootste Nederlandse familiebedrijven. GROW spreekt met twee generaties. Vader en zoon. Beiden betrokken bij de brouwerij en allebei actief lid van Jong Management (geweest). TEKST Kim Boersma en Tessa Ruijgrok
W
e hebben afgesproken met Peter en
partijen opgekocht. Dat was onze eerste groei. De grote
Romke Swinkels, vader en zoon, in
brouwerij in Amsterdam zag ons altijd als een klein
de brasserie van het stijlvolle monu-
bedrijfje uit het zuiden van het land dat nooit een kip
mentale 5-sterrenhotel Karel V in
kwaad zou doen… Nou daar hebben ze zich behoorlijk
Utrecht, een prachtige ambiance om te spreken met
in vergist!”
twee heren van de eeuwenoude brouwerij Bavaria.
“In 1972 ben ik na mijn studie aan boord gekomen en
Wij zitten klaar met een dictafoon, pen en papier en
ben ik gestart met de eerste stappen van onze export.
een lijst met goed voorbereide vragen. Dit is ons eer-
Met een koffertje vol blikjes en flesjes de wijde wereld
ste interview , we zijn nog wat onwennig. In ons werk
in. In Nederland kwam de economie tot stilstand door de
interviewen we dagelijks opdrachtgevers, maar voor
oliecrisis. Om onze afzet veilig te stellen moesten we het
een magazine is toch wat anders vinden wij.
dus wel elders gaan zoeken. Wij hadden net veel geïnvesteerd in nieuwe productiemethodes. Wij moesten
Twee goedgeklede heren komen de brasserie binnen,
dus echt aan het werk om de afzet verder uit te bouwen.”
Peter en Romke Swinkels. Er is al snel een ontspannen
“Ik ging op onderzoek uit, nog met de middelen van
sfeer en het gesprek kan beginnen.
toen. Wij hadden natuurlijk nog geen internet waar je allerlei
informatie
kan
vinden
over
de
landen.
Peter begint enthousiast over de geschiedenis van
Documentatie uit de bibliotheek, de kamer van koop-
Bavaria te vertellen: “Bavaria is altijd al een onderne-
handel en consulaten, daar haalde ik mijn informatie
mende Brouwerij geweest. Voor een Brabantse brouwe-
vandaan. De eerste internationale deal was in Israël.
rij waren wij altijd al op de export gericht. In de tijd van
Zeven pallets, dat is dus nog geen halve vrachtwagen en
mijn vader was dat op de Harley Davidson naar de Rand-
ik was zo blij als een klein kind!” “Ik vond het heerlijk,
stad. Ik ben de landsgrenzen overgegaan. Bavaria heeft
echt een beetje ondernemer spelen.” Op dit moment is
zich eerst lokaal geconcentreerd en verschillende locale
70% van de omzet van Bavaria afkomstig uit de export.
grow 43
Het bedrijf van toen (1947) en nu (2010) 1947 2010 • marktaandeel in Nederland 1,5% 20% • miljoen euro omzet 0,5 500 • personeelsleden 50 950 e generatie aan • In 1947 trad de 6
zit in een chique brasserie waar mijn gezelschap mij er op attendeerde dat er Bavaria geschonken werd. Ik vond het zo geweldig dat ik daar ‘s ochtends om half tien meteen een biertje heb besteld!” Romke haakt in: “het leuke is dat mijn vader zijn werk wel mee naar huis nam dus dat we gelukkig een beetje
Peter: “Brabant was na de tweede wereld oorlog een
wisten wat hij allemaal deed. Je wordt opgevoed midden
heel arm gebied en er was niet veel industrie. Philips
in de brouwerij, eigenlijk krijg je alles mee. Mijn vader
was veruit de grootste werkgever en wij waren toen nog
deed bijvoorbeeld naast de export ook de marketing en
geen belangrijke werkgever in de regio. De omgangs-
ik kan me nog heel goed herinneren dat hij met een
vormen in de brouwerij waren in mijn generatie heel
videoband thuis kwam met daarop een casting voor de
open en er heerste een heel loyale sfeer. Je moet het zo
nieuwe reclame. Wij gingen thuis voor de televisie zitten
zien: ‘ik heb samen op school gezeten met de man die
en we konden mee beslissen wie het zou worden. Zo
aan de machine staat’. Dat schept aan twee kanten een
kregen wij heel veel feeling met wat er allemaal
band. Mensen willen hard werken, er is een hoge
gebeurde bij de brouwerij, het is voor ons allemaal heel
verbondenheid. Dat is echt anders dan in de Randstad.”
natuurlijk om nu ook betrokken te zijn.”
“Het lag redelijk voor de hand dat ik in de brouwerij zou
“De keuze voor mij om bij de brouwerij te gaan werken
gaan werken. Vandaar ook mijn keuze voor de studie
was niet per se vanzelfsprekend. Ik ben mijn carrière
economie. Eigenlijk wilde ik medicijnen studeren, maar
gestart in de financiële dienstverlening. Ik heb er wel
dat werd door mijn vader toch wel afgeraden. Mijn
voor gekozen om toch in de brouwerij mijn carrière
vader was relatief oud en hij vond het ook echt wel mooi
voort te zetten. Aan de ene kant omdat ik gewoon een
dat al zijn kinderen bij het bedrijf gingen werken en dat
prachtige uitdaging kreeg. Aan de andere kant vond ik
ze daar een redelijke boterham konden verdienen. Hij
het buitengewoon interessant om in het bedrijf met mijn
vond het een fijn idee dat we samen het bedrijf konden
vader te werken. Kijken wat het verschil met de keuken-
laten groeien. Een groei van 7 á 8 % per jaar was ge-
tafel is. Blijkt dat mijn vader thuis niet zo gek veel
woon heel normaal voor ons. Dus daar gebeurde wat.”
verschilt van op het werk. Er worden gewoon goed en duidelijk beslissingen genomen. En er moet onderno-
“Mijn kinderen hebben zelf de keuze gemaakt om voor
men worden. Ik denk dat een van de belangrijkste din-
de brouwerij te gaan werken. Achteraf kun je constate-
gen van ondernemen is dat je risico’s durft te nemen en
ren dat ik veel mee naar huis nam. Als we op vakantie
dat je durft te beslissen. Gecalculeerd risico. Ik heb dat
gingen dan gingen we de supermarkt in om te kijken of
gemerkt bij de introductie van Swinckels bier: op een
ons bier er verkocht werd. Dat was ook gewoon erg leuk
gegeven moment moeten daar keuzes gemaakt worden.
omdat met het gezin te delen. Ik ben soms nog steeds
Wanneer gaan we investeren, welke stappen gaan we
trots als ik ergens Bavaria in het buitenland tegenkom.
nemen. Daar heb ik natuurlijk zelf een groot aandeel in
Ik was vorige week in Moskou vlak bij het Kremlin en ik
gehad, maar er moet uiteindelijk wel iemand in de directie een klap op geven.” Romke: “ik heb ook met Peer, mijn broer samengewerkt. Ik beschouw dit als de perfecte zakelijke broederrelatie. Zeggen wat je ervan vindt. Dat doen wij allebei en ik vind het een ideale samenwerking. Wij zijn opgegroeid met het idee dat wij werken voor de brouwerij en niet voor ons eigen belang.”
‘Met een koffertje vol blikjes en flesjes de wijde wereld in.’ grow 44
interview
‘Eén van de grootste bedreigingen van een familiebedrijf heb ik altijd het roddelcircuit gevonden...’ “Eén van de grootste bedreigingen van een familie
waardetoevoeging binnen het
bedrijf heb ik altijd het roddelcircuit gevonden”, vertelt
bedrijf en onze omgeving.”
Peter. “Ik heb altijd gestreefd om ‘roddel en achterklap’ in de kiem te smoren. Veel bedrijven hebben er last van,
“Waar wij trots op zijn?” La-
en zeker familiebedrijven. Als voorzitter moet je daar
chend en met trots zegt Peter:
geweldig voor waken. Ik ben er in wezen voor om het
“Dat wij veruit het lekkerste
talent dat mensen hebben er maximaal uit te halen. Dat
biertje brouwen!” Deze vraag
is iets gecompliceerder bij familiebedrijven, want daar
was natuurlijk een inkoppertje,
heb je met ooms en tantes en neven en nichten te ma-
maar leuk om dit toch nog eens
ken. Het is iets ingewikkelder, maar dat is niet onover-
te horen van deze enthousiaste
koombaar.” “Bij veel familiebedrijven is het de familie
en echte ondernemers.
zelf die er voor heeft gezorgd dat het bergafwaarts is gegaan. Je moet blijven zorgen voor de gezondheid van het
“Je
moet
relativeren”
geeft
bedrijf want dat is ook goed voor de familie”.
Peter aan. “Wij hebben gepaste trots over hoe we het gedaan
Romke gaat verder: “Het werken in een familiebedrijf
hebben. Grote brouwerijen zijn
geeft niet een hogere druk dan ergens anders. Ik wìl
een soort regeringsgebouwen
juist heel graag goed presteren. Ik wil graag hard wer-
die financieel worden gestuurd.
ken omdat ik succesvol wil zijn en ik wil het misschien
Bij ons is iedere klant belang-
graag nog beter doen omdat we samen werken aan het
rijk en wij zijn iedere consu-
familiebedrijf”.
ment dagelijks dankbaar dat hij
“Uiteindelijk is iedereen betrokken omdat je nu een-
onze producten koopt. Dat moet je ook uitstralen. Ik
maal familie bent; Dat is gewoon een feit. In het begin
complimenteer nog steeds iemand als hij een Bavaria-
dacht ik nog: ‘ik ben ook maar een van de medewer-
biertje koopt: ‘nou, u hebt een goede keuze gemaakt’.”
kers’. Ik heb inmiddels geleerd dat je dat wel kunt vinden, maar dat een ander dat niet zo ziet. Je bent toch
Romke vertelt dat de brouwerij actief zoekt naar publici-
een ‘Swinkels’.”
teit. “Als wij dat doen, is dit bijna altijd productgericht. Bijvoorbeeld de actie van het WK in Zuid-Afrika. Het
“Typisch Swinkels is voor mij echt ondernemen” zegt
succes van het Bavaria jurkje was uitzonderlijk. We had-
Peter: “Dat zie je ook terug door de jaren heen. We zijn
den nooit kunnen voorspellen dat dit zo groots zou wor-
nu met 27 familieleden, destijds 18. Iedereen wil excel-
den. De Leeuwenhose bij het EK was een vergelijkbare
leren. Op elke plek zat iemand die het beste wilde zijn.
situatie. Toen moest de voorzitter van de raad van
Dingen die in die tijd nog helemaal geen hot item waren,
bestuur bijna in zijn boxershort op de tribune staan
hadden wij allang gedaan. Efficiënter, duurzamer,
omdat hij zijn “Leeuwenhose” uit moest doen. Maar het
iedere investering werd getoetst op de duurzaamheid.
Bavaria jurkje is echt een enorm succes geweest. Je
Vragen als: hoe zit dat met de waterhuishouding, wat
bedenkt iets dat past bij de doelgroep en het merk, maar
kunnen wij verbeteren? Als je in tijd van schaarste kan
ook omdat je denkt dat je er op een bepaalde manier
ondernemen dan kan je echt het verschil maken.
publiciteit mee kunt krijgen. We hadden net zo goed
Romke vult zijn vader aan: “Maatschappelijk verant-
alleen de voorpagina van de plaatselijke krant kunnen
woord ondernemen is voor ons geen nieuw onderwerp.
hebben en that’s it. Maar hier hebben we echt wel met
Dit hebben wij altijd al gedaan. Wij voelden deze verant-
z’n allen enorm van genoten.”
woordelijkheid direct vanuit onze rol in het dorp. Je gaat natuurlijk zuinig met je woonomgeving om. Wij hebben
“Laten we het gepast brutaal noemen” zegt Romke. “Dat
ons nooit gericht om heel snel geld te maken, en daarna
past bij wie we zijn dat zit in ons DNA. Dit zit er al gene-
te verkopen. Het is ons altijd gegaan om duurzame
raties in.”
grow 45
“Hé... er zou eigenlijk een biertje op tafel moeten staan!” zegt Peter lachend. Jong Management
“Ik heb mij ooit hard gemaakt om op ons nieuwe
Romke: “De reden dat ik bij Jong Management ben
kantoor een kindercrèche te bieden. Nou, daar ben ik
gegaan zit eigenlijk in de slogan van Jong Management:
van teruggekomen. Het bleek onmogelijk, omdat het zo
‘persoonlijk en zakelijk groeien’. Er zijn altijd wel pro-
gebureaucratiseerd is. Daar zou Jong Management best
blemen die je tegenkomt waarvan je denkt: ik heb alle
iets mee kunnen doen. Kom eens met een plannetje! Dat
wegen al een keer bewandeld, hoe kan ik er voor zorgen
is nou echt jullie handel. Dan kan je onafhankelijk van
dat het nu wel lukt? Dat zijn allemaal zaken die je in een
VNO -NCW vertellen wat Jong Management er van
kleine, vertrouwde club kunt delen. Zonder dat je je
vindt.”
direct afvraagt of je deze informatie wel prijs kan geven, en dat is heel erg fijn.”
“Wat ik de volgende generatie graag wil meegeven?
Peter was lid van Jong Management in de jaren ’70, toen
Maak het verschil in de markt. Maak het verschil ten
het nog de Christelijke Jonge Werkgeversvereniging
opzichte van de concurrent- wat je ook verkoopt. Als
was. “Ik heb het lidmaatschap destijds overgenomen
oude generatie moet je openstaan voor veranderingen,
van een van mijn neven. De eerste “Swinkels” is even na
je moet bereid zijn om mensen te laten zwemmen en als
de oorlog lid geworden. Het lidmaatschap is sindsdien
je ziet dat ze verzuipen, dan moet je een reddingsboei
altijd doorgegeven. Inmiddels zijn er ook al een aantal
uitgooien. Even op het droge, ademhalen en dan weer
generaties van de familie lid van Jong Management
door. Laat vooral mensen zich zelf ontwikkelen. Je moet
geweest! Als bedrijf moet je het belang er van inzien. Het
bereid zijn om mensen een fout te laten maken.”
is heel belangrijk dat je als je jong bent verantwoordelijkheid kan nemen. Ik ben ook heel blij dat Romke nu
Romke: “Ik heb vooral van mijn vader geleerd dat je het
kringvoorzitter is geworden. Jong Management laat je
zelf moet doen, niet wachten tot een ander het doet, zelf
heel veel leren van andere mensen. In onze tijd, jaren
ondernemen!”
‘70 en ‘80, ontstond het vraagstuk van de pensioenen. Daar heb ik toen samen met een aantal anderen de kar
Na het interview praten we nog wat na, Peter vraagt
getrokken om als vereniging stelling in te nemen. Dat
nieuwsgierig wat wij doen en vertellen over de werk-
zou ik de huidige generatie wel willen meegeven: een
wijze van online uitzenden van jong talent bij ons
standpunt innemen is heel leuk.”
bedrijf. Het was voor ons een zeer inspirerend interview.
Peter vervolgt: “ik heb ooit eens van een spreker iets
Het enthousiasme en de gedrevenheid van deze
onthouden dat ik daarna altijd heb toegepast: als iemand
Swinkels werkt aanstekelijk en met dat positieve gevoel
op een half A4-tje niet kan uitleggen wat het probleem
gaan we weer aan het werk.
is, dan moet je vraagtekens zetten of de man of vrouw wel capabel is. Dat heb ik echt heel vaak gebruikt.” Romke vult zijn vader enthousiast aan. Hij vindt de bijeenkomsten het leukst en meest interessant als iemand zijn papieren loslaat en de vragen loskomen. Dan pas ga je echt horen hoe iemand ondernemersissues oplost. “Ik zou graag zien dat ook op kringniveau Jong Management haar stem laat horen en een mening uitdraagt. Je hebt allemaal jonge honden die allemaal een idee hebben. Ik zie daar echt kansen.” Peter: “Jong Management is niet gebonden aan alle lobbycircuits die er zijn. Dat is juiste de kans en de kracht van Jong Management. JM kan zaken roepen. Wij hadden destijds kennisgroepjes die samenkwamen om zich te verdiepen in een onderwerp.”
grow 46
interview
Fotograaf: Marieke Kleine Snuverink
PERSONALIA Peter Swinkels Geboren: 23 maart 1945 Eindexamen: 1966, HBS-B Opleiding: 1972, Economie, Erasmus Universiteit Rotterdam Loopbaan: Na studie direct gestart bij Bavaria N.V. 1994-2007, directievoorzitter Bavaria N.V. Lidmaatschap JM: 1978-1982, voorzitter kring Eindhoven - Helmond Nevenfuncties: Brabants-Zeeuwse Werkgeversver(selectie) ening BZW (voorzitter) VNO-NCW (lid dagelijks bestuur) Eindhoven Airport (voorzitter RvC) The Greenery (voorzitter RvC ) PSV (President commissaris) Vereniging Trustfonds Erasmus Univerisiteit (Raad van Toezicht) Brainport (lid Stichting Bestuur)
Romke Swinkels Geboren: 2 juni 1976 Eindexamen: 1994, Gymnasium Opleiding 2002, Technische Universiteit Delft Bouwkunde Loopbaan: 2002-2005, Management Trainee, ING Group 2005-2010, Manager Swinckels’ Volmaakt, Bavaria N.V. 2010-heden, Manager CereX BV (onderdeel van Bavaria groep) Lidmaatschap JM: vanaf 2006 2010-heden, voorzitter kring Eindhoven - Helmond Nevenfuncties: BZW Eindhoven (auditor) Stichting Grotesque (bestuurslid) Ronde Tafel 85 (secretaris)
grow 47
match mix and
Leven en werk
grow 48
interview
De combinatie van verantwoordelijkheden binnen het gezin en als ondernemer of manager in het bedrijf kan voor een intensieve combinatie zorgen. Als een koorddanser in een circustent vol toeschouwers met hoge verwachtingen is het zaak om in evenwicht te blijven. GROW vraagt drie leden van Jong Management naar hun ‘balancing act’. TEKST Kim Boersma
Chantal Hol (1976) is moeder van twee kinderen (Lara 6 en Senna 2 jaar oud) en woont nabij Roermond. Binnen het familiebedrijf is Chantal verantwoordelijk voor de drukkerij en voor de verkoop. Het familiebedrijf Holbox werd opgericht door haar vader, die algemeen directeur is. Holbox is een groep van vier bedrijven die gespecialiseerd zijn in het ontwerpen, vormgeven en produceren van kartonnen displays en verpakkingsmaterialen. Daarnaast worden verschillende soorten drukwerk verzorgd. In 2010 heeft Holbox een nieuw verkoopkantoor geopend in Warschau, waar Chantal regelmatig naar toe gaat.
Wat wil je meegeven aan je kinderen? Dat ze zelfstandige individuen worden die goed voor zichzelf kunnen op komen, genieten van de dingen die ze doen. En dat zij met een nuchtere, positieve kijk de wereld moeten ontdekken.
Werkt je partner? Mijn partner werkt ook fulltime, in zijn geval binnen de ICT-branche. Hoe combineer je werk en privé? Dat is soms lastig. Maar als je goede afspraken maakt en prioriteiten stelt, kom je een heel eind. Hoe regel je de opvang van je kinderen? Dat is een combinatie van kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, en: lang leve de opa’s en oma’s. Zonder hen zijn wij nergens! Wat gebeurd er als er iemand ziek is? Mijn partner en ik proberen het 50/50 te doen, de ene dag hij en de andere dag ik. Mocht er een langdurige ziekte zijn, dan springen de opa’s en oma’s bij. Wie legt ’s avonds de kinderen in bed? Dit doen we samen! Vind je dat je genoeg tijd hebt voor je kinderen? Soms wel en soms niet. Er zijn wel eens momenten dat je denkt: “was ik er maar bij”. Wat doe je als je een moment voor jezelf hebt? Lezen en ik ben net begonnen met golfen.
Vincent de Schepper (1970) is zelfstandig ondernemer in Nijmegen en vader van drie kinderen. Wouter 11, Fleur 9 en Lobke is 6 jaar oud. De partner van Vincent werkt 24 uur per week als gezins- en relatietherapeut. Wat voor wat voor bedrijf heb je? Ik ben tijdens mijn opleiding tot huisarts begonnen met een bemiddelingssite voor collega huisartsen als antwoord op de toenmalige capaciteitsproblemen. Ik denk dat wij een van de “klassieke” gevallen ondernemerschap zijn: begonnen aan de keukentafel met een glas wijn, een aantal jaren ‘het erbij gedaan’ totdat het niet meer was te combineren met het uitoefenen van een intensief beroep als huisarts. Inmiddels ben ik ruim vijf jaar fulltime ondernemer en op dit moment werken wij met vijftien medewerkers. Hoe combineer je werk en privé? Mede dankzij mijn partner Charlotte heb ik vanaf de dag dat onze eerste is geboren geregeld dat ik één dag per week thuis ben. Ik wil mijn kinderen zien opgroeien, niet die man zijn die op zondag het vlees komt snijden.
grow 49
Ben je wel eens tegen een dilemma aangelopen in het combineren van het ouderschap en je carrière? Ik vind alle keren dat ik niet thuis eet al een keuze, dat doe ik dus zo min mogelijk. In die overwegingen betrek ik Charlotte zoveel mogelijk. Ik wil volgend jaar ter verbreding en verdieping starten met een MBA, wat een flink beslag zal leggen op ons gezinsleven. Dit hebben wij samen dan ook uitvoerig besproken. Vind je dat je genoeg tijd hebt voor je kinderen? Jawel, al kan het natuurlijk altijd beter. Ik ga bijvoorbeeld wel mee naar zwemles en ik ben drie jaar coach van het hockeyteam van mijn zoon geweest. Maar er zit natuurlijk ook wel eens een week bij dat ik drie avonden weg ben.
Het mooie is dat wij echt concreet invulling geven aan het begrip duurzaamheid, omdat we over de kennis en middelen beschikken om afval een tweede leven te geven als grondstof voor nieuwe producten. En in een wereld waarin natuurlijke grondstoffen steeds schaarser worden is hiermee zowel ecologische als economische winst te behalen. Werkt je partner? Ja. Mijn vrouw Joanneke werkt bij HotelContact | World meetings in Den Haag, twee dagen op kantoor en één dag in week vanuit huis. Die 8 uur thuiswerk kan ze zelf invullen, dus dat is lekker flexibel. En die andere dagen is het ook gewoon hard werken. Maar dan onbezoldigd.
Wat zijn je ambities? Het bedrijf doorontwikkelen. Ik heb niet mijn stethoscoop in de wilgen gehangen om op een winkel te passen. Ik wil vooruit. Met medische kennis en gezond boerenverstand zijn we tot hier gekomen en ik verwacht dat die MBA voor mij invulling zal geven aan de lang gekoesterde wens tot professionele verdieping als ex-zorgaanbieder (huisarts) en als ondernemer.
Je hebt kinderen, hoe regel je opvang? We hadden tot twee jaar geleden een oppas aan huis. Dat was wel luxe! Ze is in al die jaren nooit ziek geweest, en in tegenstelling tot opvang elders ging zij ook niet dicht als je een keer wat later thuis kwam. Tegenwoordig gaan de oudste twee naar de naschoolse opvang en de kleinste naar de crèche. Het heeft wel wat voeten in aarde gehad, maar uiteindelijk zitten ze allemaal op één plek, vlakbij school.
Wat wil je meegeven aan je kinderen? Mijn ouders zeiden altijd: ‘al word je vuilnisman, als je maar doet waar jij gelukkig van wordt, dan zijn wij het ook’. Dat heeft mij altijd een warm gevoel gegeven. Ik zal altijd proberen mijn kinderen die kant op te laten opgaan waar ze het meeste passie bij voelen, want hoewel een open deur het is echt belangrijk dat je iets doet waar je gelukkig van wordt, anders wordt het niks.
Ben je wel eens tegen een dilemma aangelopen in het combineren van het ouderschap en je carrière? Nee, niet echt. Wel moet je ervoor zorgen dat je samen goede afspraken maakt en wat je van elkaar verwacht ten aanzien van werk en privé. Dat is een kwestie van geven en nemen, al kan dat dus nooit 50%-50% zijn. Dus mijn carrière gaat wel door, alleen die van Joanneke ligt (vooralsnog) even stil. Wie legt ’s avonds de kinderen in bed? Ik toch meestal wel. Al wil Olivier (onze middelste, 6 jaar) het liefst door mama worden voorgelezen. Het zijn mooie momenten om even 1-op-1 met ze de dag door te nemen. Wat doe je als je een moment voor jezelf hebt? Die zijn er niet echt. En dat is ook prima hoor. Mijn eigen momenten zijn in de file in de auto. Dan kan ik, zonder gestoord te worden, eens even rustig over van alles en nog wat nadenken. Daarnaast is het een strak schema en blijft er weinig tijd over voor hobby’s of een tennistoernooitje de hele zondag, maar goed, dat komt over een aantal jaren wel weer, als ze allemaal wat groter zijn.
Willem Sterkenburg (1971) woont in Den Haag en werkt als marketingmanager bij Van Gansewinkel in Rotterdam. Thuis is het een gezellige drukte, met drie rondrennende jongens tussen de 2 en 8 jaar. Wat voor werk doe jij? Van Ganzewinkel richt zich op afvalinzameling en –recycling. Een fantastisch bedrijf waar ik al jaren met veel plezier werk.
grow 50
Wat wil je meegeven aan je kinderen? Dat ze bevoorrechte mensen zijn. Ik ben een positief mens en dat wil ik ze meegeven. Het glas is halfvol. Ze zijn bevoorrecht omdat ze alle kansen krijgen in deze maatschappij om zelf iets van hun leven te maken. Dat is een groot goed, en zeker niet vanzelfsprekend.
Jong Management verdient... Jong Top Talent! Student Select is specialist in het selecteren van talentvolle studenten en starters op Hbo en Wo niveau.
020 7123650 info@studentselect.nl www.studentselect.nl grow 55
Think clear.
Mercedes-Benz streeft ernaar de emissie van voertuigen tot een minimum te beperken. Dat doel is via verschillende routes te bereiken. Daarom denkt Mercedes-Benz continu na over innovatieve personen- en bedrijfswagens met aardgas-,
Gem. verbruik: 3,3 - 16,5 l/100 km, 6,1 - 30,3 km/l. CO2-uitstoot: 86 - 392 g/km. Gem. verbruik smart electric drive: 0,0 l/100 km, -,- km/l. CO2-uitstoot: 0 g/km.
waterstof-, elektrische- ĂŠn hybride-aandrijving. En ontwikkelt die. Want het is geen luchtfietserij, maar realiteit. Dat bewijzen onder meer de smart fortwo electric drive, de B-Klasse NGT, de Sprinter NGT en de Econic CNG/LNG. Nu leverbaar.